-
حرية الوصول المقاله
1 - تحلیل مقایسهای وضعیت فرهنگ کارآفرینانه میان دانشگاه سمنان و شرکت شهرکهای صنعتی استان سمنان
رضا شهریاری پور لاله جمشیدی فرشاد مرادیپژوهش حاضر با دیدگاه توصیفی ـ زمینهای، مؤلفهها و عوامل تأثیرگذار بر ایجاد و توسعه فرهنگ کارآفرینی را برشمرده و ضمن تشریح به تحلیل مقایسهای وضعیت فرهنگ کارآفرینانه میان دو بخش دانشگاه سمنان و شرکت شهرکهای صنعتی استان سمنان میپردازد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیرا أکثرپژوهش حاضر با دیدگاه توصیفی ـ زمینهای، مؤلفهها و عوامل تأثیرگذار بر ایجاد و توسعه فرهنگ کارآفرینی را برشمرده و ضمن تشریح به تحلیل مقایسهای وضعیت فرهنگ کارآفرینانه میان دو بخش دانشگاه سمنان و شرکت شهرکهای صنعتی استان سمنان میپردازد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران و کارشناسان دانشگاه سمنان به تعداد 350 نفر و در شرکت شهرکهای صنعتی شامل 50 مدیر و کارشناس میباشد، که با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامههای استاندارد مک گوایر میباشد که روایی آن با روش روایی محتوایی و پایایی آن با روش ضریب آلفای کرونباخ (86/0r=) برآورد گردید. دادههای گردآوری شده با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی شامل: جداول توزیع فراوانی، شاخصهای مرکزی و پراکندگی (میانگین و انحراف معیار) و آزمون t تجزیه و تحلیل شد. مهمترین نتایج بدست آمده این پژوهش حاکی از آن است که مدیران و کارشناسان دانشگاه سمنان و شرکت شهرکهای صنعتی از لحاظ فرهنگ کارآفرینانه در ابعاد همکاری و ارتباطات باز تفاوت معناداری وجود دارد، و همچنین نتایج نشان داد که وضعیت ابعاد فرهنگ کارآفرینانه در دانشگاه سمنان و شرکت شهرکهای صنعتی در حد مطلوب میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - شناسایی ارزشهای عمومی تاثیرگذار درفرآیند خط مشی عمومی جهت تحقق منافع عمومی شهروندان
مهدی شریفی فائزه مدللیان: ارزشهای عمومی به عنوان مفهومی جدید در مدیریت دولتی و خط مشی گذاری عمومی مطرح است. تفسیرهای مختلفی از معنای واقعی ارزشهای عمومی وجود دارد. دو مکتب در این مبحث وجود دارد که به تحلیل این موضوع میپردازد. اولی دیدگاه مولد که در آن مفهوم ارزشهای عمومی از دل مناظرات عموم أکثر: ارزشهای عمومی به عنوان مفهومی جدید در مدیریت دولتی و خط مشی گذاری عمومی مطرح است. تفسیرهای مختلفی از معنای واقعی ارزشهای عمومی وجود دارد. دو مکتب در این مبحث وجود دارد که به تحلیل این موضوع میپردازد. اولی دیدگاه مولد که در آن مفهوم ارزشهای عمومی از دل مناظرات عمومی بدست میآید و دیگری دیدگاه سازمانی که متمایل به سیاست است و همچون نسبتهای موجود در دستورالعملهای دولتی شناخته میشود. البته هیچ یک از این دو دیدگاه به نظر نمیرسد که یک رویکرد قانع کننده در مورد کسب منافع عمومی از دل ارزشهای عمومی داشته باشند. این پژوهش به روش تحلیل محتوای تم میباشد. گردآوری دادهها با استفاده از منابع کتابخانهای و مصاحبه با 11 تن از اساتید مدیریت و رسانه و ... میباشند. روش نمونهگیری گلولهبرفی است. نتایج مصاحبهها در قالب هشت مقوله شناسایی و چنین نتیجهگیری شد که ارزشهای عمومی تاثیری غیر قابل انکار برمنافع عمومی شهروندان دارند و طبق این ارزشها، "منافع عمومی" هم طبقهبندی میشوند و هم ذات "منافع عمومی" هدایت میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - تبیین رابطه و تاثیر هوش سازمانی و سرمایه فکری بر قابلیت های کارآفرینی دانش مورد مطالعه: دانشگاه شهرکرد
حجت الله مرادی پردنجانی سیدعلی سیادتاین مقاله که به تبیین تاثیر هوش سازمانی و سرمایه فکری بر قابلیت های کارآفرینی دانش اعضای هیئت علمی پرداخته است، درصد است تا رابطه هوش سازمانی و سرمایه فکری را با قابلیت های کارآفرینی دانش مورد بررسی قرار دهد. طرح آن از نوع توصیفی بوده که به روش همبستگی انجام گرفته است. أکثراین مقاله که به تبیین تاثیر هوش سازمانی و سرمایه فکری بر قابلیت های کارآفرینی دانش اعضای هیئت علمی پرداخته است، درصد است تا رابطه هوش سازمانی و سرمایه فکری را با قابلیت های کارآفرینی دانش مورد بررسی قرار دهد. طرح آن از نوع توصیفی بوده که به روش همبستگی انجام گرفته است. جامعه تحقیق را کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه شهرکرد تشکیل می دهد که از میان آنها تعداد 189 نفر به روش طبقه ای و از گروه های مختلف آموزشی انتخاب و اطلاعات مورد نیاز نیز از طریق سه پرسش نامه گردآوری گردید، نهایتاً داده های به دست آمده با استفاده از آزمون t، همبستگی و رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل و نتایج زیر به دست آمد: میانگین کلیه مولفه های هوش سازمانی و قابلیت های کارآفرینی دانش(کلی) بالاتر از میانگین است؛ با وجودی که میزان سرمایه فکری(کلی) بالاتر از میانگین است اما میانگین مولفه سرمایه رابطه ای بالاتر از میانگین نشده است؛ بین هوش سازمانی(کلی) با قابلیت های کارآفرینی دانش(کلی) رابطه ای معنی دار و از بین مولفه ها نیز مولفه تمایل به تغییر بیشترین رابطه و مولفه جرات و شهامت و اتحاد و توافق هیچ گونه رابطه ای با قابلیت های کارآفرینی دانش نداشته است؛ بین سرمایه فکری(کلی) با قابلیت های کارآفرینی دانش(کلی) در اعضای هیئت علمی رابطه معنی داری وجود دارد و نهایتاً این که 41 درصد از تغییرات مربوط به قابلیت های کارآفرینی دانش اعضای هیئت علمی دانشگاه شهرکرد با هوش سازمانی و سرمایه فکری توضیح داده می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - ارتباط میان فرهنگ سازمان، مدیریت منابع انسانی استراتژیک و رفتار شهروندی سازمانی در سازمانهای ارتباطی (مطالعه موردی رادیو تاویزیون ایران)
مهدی شریفی حمزه رایج مهرداد استيرياین مقاله به بررسی روابط میان مدیریت منابع انسانی استراتژیک، فرهنگ سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی پرداخته است. هر چند مدیریت منابع انسانی استراتژیک و فرهنگ سازمانی از عوامل مهم تاثیر گذار بر رفتارهای شهروندی در سازمان به شمار میآیند، لیکن در خصوص چگونگی تأثیرگذاری ای أکثراین مقاله به بررسی روابط میان مدیریت منابع انسانی استراتژیک، فرهنگ سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی پرداخته است. هر چند مدیریت منابع انسانی استراتژیک و فرهنگ سازمانی از عوامل مهم تاثیر گذار بر رفتارهای شهروندی در سازمان به شمار میآیند، لیکن در خصوص چگونگی تأثیرگذاری این دو عامل بر رفتارهای شهروندی سازمانی تحقیقات کمی انجام گرفته است. هدف اصلی از انجام این تحقیق، ترسیم روابط میان این سه متغیر مهم سازمانی به شکلی روشن و مشخص، با توجه به آزمون دو مدل مفهومی پیشنهادی بوده است. روش مورد استفاده در تحقیق نیز پیمایشی- همبستگی و بطور مشخص مبتنی بر مدل معادلات ساختاری بوده است. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که رویکرد جبرگرایی فرهنگی و انطباق مدیریت منابع انسانی استراتژیک مورد پذیرش قرار گرفته است. بنابراین دررابطه بین سه متغیر تحقیق، مدیریت منابع انسانی استراتژیک نقش میانجی دارد. در پایان نیز بر اساس هدف مطالعه، مدل مفهومی ارائه و بر مبنای محدودیتهای تحقیق، پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی ارائه گردیده است. کلید واژهها: فرهنگ سازمانی، مدیریت منابع انسانی استراتژیک، رفتار شهروندی سازمانی، مدل معادلات ساختاری تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - بررسی نقش هوش هیجانی و هوش فرهنگی در گرایش به تحول سازمانی
محسن طباطبایی مزدآبادیهدف پژوهش حاضر، بررسی نقش هوش هیجانی و هوش فرهنگی در گرایش به تحول سازمانی مدیران شهرداری تهران است. این پژوهش، مطالعهای توصیفی- همبستگی میباشد که به بررسی گرایش به تحول سازمانی، براساس دو متغیر هوش هیجانی و هوش فرهنگی پرداخته است. جامعه پژوهش 144 نفر از مدیران مناطق أکثرهدف پژوهش حاضر، بررسی نقش هوش هیجانی و هوش فرهنگی در گرایش به تحول سازمانی مدیران شهرداری تهران است. این پژوهش، مطالعهای توصیفی- همبستگی میباشد که به بررسی گرایش به تحول سازمانی، براساس دو متغیر هوش هیجانی و هوش فرهنگی پرداخته است. جامعه پژوهش 144 نفر از مدیران مناطق شهرداری تهران در سال 1393 است که با روش نمونهگیری تصادفی ساده 105 نفر انتخاب شدند. جهت گردآوری دادهها از آزمون هوش هیجانی گُلمن با 33 سؤال، پرسشنامه هوش فرهنگی آنگ و همکاران با 20 سؤال و پرسشنامه چندعاملی رهبری تحولی بس و آوولیو با 20 سؤال استفاده شد. پایایی پرسشنامه هوش هیجانی با ضریب آلفای کرونباخ 88/0، پرسشنامه هوش فرهنگی 86/ 0و پرسشنامه چندعاملی رهبری 78/0 تأیید شد. توصیف و تحلیل دادهها با استفاده از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گامبهگام، انجام گردید. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین هوش هیجانی و ابعاد آن (خودآگاهی، خودتنظیمی، انگیزش، همدلی و مهارت اجتماعی) با گرایش به تحول سازمانی، همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد و از بین ابعاد هوش هیجانی، خودتنظیمی و خودبرانگیختگی، پیشبینی گرایش به تحول سازمانی را دارند. همچنین نتایج پژوهش نشان میدهد که بین هوش فرهنگی و ابعاد آن (فراشناختی، شناختی، انگیزشی و رفتاری) با گرایش به تحول سازمانی همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد و از بین ابعاد هوش فرهنگی، هوش فرهنگی شناختی و رفتاری توانایی پیشبینی گرایش به تحول سازمانی را دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - تاثیر نوآوری استراتژیک بر تمایل به خرید مشتری: نقش تعدیلگری قابلیتهای نوآوری
اسفندیار محمدی وحید شرفی سعید ویسیهدف از این پژوهش مطالعه و بررسی تاثیر نوآوری استراتژیک بر تمایل به خرید مشتری با توجه به نقش تعدیلگر قابلیتهای نوآوری است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه کارمندان و مشتریان بانک مسکن شهرستان ایلام بود که تعداد آنها به ترتیب در سال 1 أکثرهدف از این پژوهش مطالعه و بررسی تاثیر نوآوری استراتژیک بر تمایل به خرید مشتری با توجه به نقش تعدیلگر قابلیتهای نوآوری است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه کارمندان و مشتریان بانک مسکن شهرستان ایلام بود که تعداد آنها به ترتیب در سال 1396، برابر با 90 نفر و نامحدود بود. همچنین حجم نمونه به دست آمده برابر با 73 و 384 نفر بود که برای به دست آوردن آن از روش نمونهگیری تصادفی طبقه ای و جدول مورگان استفاده شد. برای بررسی روایی، از روایی محتوایی استفاده شد که به تأیید 8 نفر از اساتید حوزه مدیریت رسید، و برای بررسی پایایی تحقیق از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب آلفا برای تمامی متغیرها و ابعاد بالاتر از 0.9 بدست آمد که نشان از پایایی بالای پرسشنامهها دارد. دادهها بر اساس روشهای مختلف آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار pls و spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور آزمون فرضیهها از تجزیه و تحلیل حداقل مربعات جزئی استفاده شد، که تحلیل عاملی تاییدی بر روی گویههای پرسشنامه صورت گرفت و تمامی سوالات دارای بار عاملی بالای 0.5 و مقادیر معناداری بالای 1.96 بودند. در پایان با توجه به نتایج آزمونهای آماری، تمام فرضیات تأیید شدند به این معنی که نوآوری استراتژیک و شاخصهای آن بر تمایل به خرید مشتری با توجه به نقش تعدیلگر قابلیتهای نوآوری تاثیر معنادار داشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - اثر اشتیاق کارآفرینانه بر گرایش به کارآفرینی با تأکید بر هوشیاری کارآفرینانه (موردمطالعه: شهرکهای شماره 1 و 2 خرمآباد)
محسن عاف نژادمطالعه اقتصادی نهادهای معتبر دولتی همچون بانک مرکزی و مرکز آمار ایران نشان میدهد که گرایش به کارآفرینی در بین فعالان اقتصادی کشور بهشدت کاهشیافته و علیرغم تلاشهای دولت در حمایت از کار و تولید، اشتیاق چندانی برای آغاز کسبوکارهای جدید وجود ندارد. صرفنظر از متغیرهای أکثرمطالعه اقتصادی نهادهای معتبر دولتی همچون بانک مرکزی و مرکز آمار ایران نشان میدهد که گرایش به کارآفرینی در بین فعالان اقتصادی کشور بهشدت کاهشیافته و علیرغم تلاشهای دولت در حمایت از کار و تولید، اشتیاق چندانی برای آغاز کسبوکارهای جدید وجود ندارد. صرفنظر از متغیرهای اقتصادی تأثیرگذار همچون نرخ سود بانکی و فعالیتهای سودآور غیر تولیدی که ریسکپذیری فعالان اقتصادی برای آغاز کسبوکارهای جدید را کاهش داده است، گرایش به کارآفرینی به دلایلی غیر از متغیرهای کلان اقتصادی در کشور کاهشیافته و فضای رکودی را تشدید نموده است. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر اشتیاق کارآفرینانه بر گرایش کارآفرینی با نقش میانجی هوشیاری کارآفرینانه در شهرکهای صنعتی شهرستان خرمآباد است. این پژوهش ازنظر روش و ماهیت، ازجمله تحقیقات توصیفی- همبستگی و ازنظر هدف، کاربردی هست. جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران واحدهای صنعتی فعال در شهرکهای صنعتی شهرستان خرمآباد را شامل میشود که با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس، تعداد 112 پرسشنامه، بین مدیران شاغل در این واحدها توزیع گردید. جهت تحلیل دادهها و آزمون فرضیههای تحقیق از روش مدل یابی معادلات ساختاری با کمک نرمافزار PLS استفادهشده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که اشتیاق کارآفرینانه اثر مثبت و معنیداری بر گرایش کارآفرینی و هوشیاری کارآفرینانه داشته و همچنین هوشیاری کارآفرینانه تأثیر مثبتی بر گرایش به کارآفرینی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - بررسی تاثیر میانجی گرایش به یادگیری سازمانی در رابطه گرایش کارآفرینانه بر عملکرد سازمان با تعدیل کنندگی آشوب بازار (مورد مطالعه: شرکت های کوچک و متوسط شهرک صنعتی شهر بیرجند)
مرتضی ملکیطبق تحقیقات تک بعدی در ادبیات گرایش کارآفرینانه و عملکرد سازمانی و عدم وجود متغییرهایی که به شفافیت بیشتر و توسعه فهم ما از این رابطه کمک نماید لازم است تا بیشتر مطالعه صورت گیرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین گرایش کارآفرینانه و عملکرد سازمانی با توجه به متغیر گرا أکثرطبق تحقیقات تک بعدی در ادبیات گرایش کارآفرینانه و عملکرد سازمانی و عدم وجود متغییرهایی که به شفافیت بیشتر و توسعه فهم ما از این رابطه کمک نماید لازم است تا بیشتر مطالعه صورت گیرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین گرایش کارآفرینانه و عملکرد سازمانی با توجه به متغیر گرایش یادگیری سازمانی به عنوان میانجی و آشوب بازار به عنوان تعدیل گر است. برای ارزیابی با سرشماری اقدام به جمع آوری داده ها از مدیران ارشد 55 شرکت کوچک و متوسط فعال و نیمه فعال در شهرک صنعتی شهرستان بیرجند شد. داده ها نشان دادند که شرکت های کوچک و متوسط در بازارهای پرآشوب با برخورداری از سطح بالایی از گرایش کارآفرینانه میزان بیشتری گرایش به یادگیری سازمانی از خود نشان میدهند، اما باگرایش بالا به کارآفرینی لزوما گرایش به یادگیری در شرایط بازار پر اشوب بر عملکرد اثر مثبتی نمیگذارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - اولویت بندی عوامل عدم موفقیت تجارت الکترونیک در زیرساخت فنی : کارخانجات کاشی و سرامیک شهرستان میبد
الهام دهقانیچکیده تجارت الکترونیک یکی از راهکارهای حفظ مزیت رقابتی در شرکت ها محسوب میشود. برای داشتن تجارت الکترونیک موفق در هر کسب وکار ملزومات و زیرساخت هایی از قبل لازم است. "زیرساخت فنی " اساسی ترین و مهمترین زیرساخت برای تجارت الکترونیک محسوب می شود. در این مقاله مدل جامعی أکثرچکیده تجارت الکترونیک یکی از راهکارهای حفظ مزیت رقابتی در شرکت ها محسوب میشود. برای داشتن تجارت الکترونیک موفق در هر کسب وکار ملزومات و زیرساخت هایی از قبل لازم است. "زیرساخت فنی " اساسی ترین و مهمترین زیرساخت برای تجارت الکترونیک محسوب می شود. در این مقاله مدل جامعی ارائه شده است که عوامل موثر در موفقیت تجارت الکترونیک در زیرساخت فنی را ارائه می دهد و نشان می دهد که چگونه با استفاده از مدل تحلیل اهمیت- عملکرد ، می توان فاکتورهای زیرساخت فنی نامطلوب که باعث عدم موفقیت تجارت الکترونیک در هر کسب وکار می شود را شناسایی و آنها را برای بهبود اولویت بندی کرد. و فاکتورهای زیرساخت فنی که باعث عدم موفقیت تجارت الکترونیک در صنایع کاشی و سرامیکِ شهرستان میبد، به عنوان یکی از قطب های اصلی تولید کاشی جهان و مهمترین صادرکننده کاشی در ایران، شده است را با روش "تحلیل اهمیت-عملکرد" مورد ارزیابی قرار میدهد. نتایج تحقیق نشان میدهد که زیرساخت های داخلی این کارخانه ها و همچنین قابلیت های سختافزارها و نرمافزارهای موجود در این کارخانه ها، در وضعیت قابل قبولی قرار دارد و عواملی مثل عدم استفاده از پرداخت الکترونیکی، زیرساخت نامطلوب عمومی (اینترنت)، نداشتن تعدادکافی نیروی انسانی و نیز قابلیت نامطلوب وب سایت های کارخانهها، به ترتیب از عوامل عدم موفقیت تجارت الکترونیک در این کارخانهها در زیرساخت فنی محسوب میشود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - تعیین الگوی مکانیابی نیروگاه زبالهسوز شهری
صدف فیضی مهدی عالیپورامروزه خطرات محیطزیستی ناشی از عدم مدیریت صحیح پسماند یکی از مشکلات اساسی کشور است. از اینرو نیاز به توسعهی سیستم مدیریت پسماند و ورود تکنولوژیهای جدید و پیشرفته ضروری است. دفع پسماند به روش سوزاندن از روشهای موثر در امر امحاء پسماند است. بهکارگیری زبالهسوزها برخ أکثرامروزه خطرات محیطزیستی ناشی از عدم مدیریت صحیح پسماند یکی از مشکلات اساسی کشور است. از اینرو نیاز به توسعهی سیستم مدیریت پسماند و ورود تکنولوژیهای جدید و پیشرفته ضروری است. دفع پسماند به روش سوزاندن از روشهای موثر در امر امحاء پسماند است. بهکارگیری زبالهسوزها برخلاف روش دفن به مراقبتهای طولانی مدت پس از عملیات دفع نیاز ندارد و همواره امکان استحصال انرژی از آن مورد توجه است. از معایب اصلی این روش انتشار آلایندههای هوا از دودکش زبالهسوزها و مدیریت زائدات باقیمانده نظیر خاکستر است. بنابراین انتخاب یک مکان مناسب برای احداث نیروگاه زبالهسوز شهری، با شناسایی و در نظر گرفتن عوامل درگیر و موثر همانند فاکتورهای محیطزیستی، اقتصادی و اجتماعی به بهرهمندی بیشتر از مزایای آن، کاهش هزینهها و رفع نارضایتی جامعه میانجامد. در این مقاله با استفاده از مطالعات کتابخانهای، جستجوی دستورالعملهای معتبر جهانی و مقالات مرتبط در پایگاههای اطلاعاتی به معرفی و مقایسهی معیارهای ذکر شده برای مکانیابی نیروگاه زبالهسوز شهری بهعنوان یکی از مهمترین گامهای طرحریزی یک مجموعه جامع مدیریت پسماند پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهر ری با استفاده از داده های سنجش از دور
سارا فروتن محمود شریعت میر مسعود خیرخواه زرکش رحیم سرورشهر ری، در دهههاي اخير رشد بيسابقهاي در شهرنشيني داشته که منجر به تغييرات شديدي در کاربری اراضی منطقه شده است. از این رو هدف از این مقاله بررسی تغییرات مساحت کاربری اراضی شهر ری در طی سالهای 1367 تا 1385 با استفاده از عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره لندست و IRS است أکثرشهر ری، در دهههاي اخير رشد بيسابقهاي در شهرنشيني داشته که منجر به تغييرات شديدي در کاربری اراضی منطقه شده است. از این رو هدف از این مقاله بررسی تغییرات مساحت کاربری اراضی شهر ری در طی سالهای 1367 تا 1385 با استفاده از عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره لندست و IRS است. با طبقهبندي نظارت شده و نظارت نشده تصاوير ماهوارهاي نهایتاً 4 کاربری اراضی ساخته شده شهری، زمینهای کشاورزی، فضای سبز و زمینهای بایر استخراج شد. لایههاي کاربري اراضی به صورت دو به دو مقايسه شد و میزان تغییرات کاربري اراضی استخراج شد. نتايج نشان داد که کاربری اراضي ساخته شده شهري و فضای سبز شهری به ترتیب 7/369 و 6/55 هکتار افزایش و زمینهای کشاورزی و زمینهای بایر به ترتیب 8/213 و 5/211 هکتار کاهش داشتهاند. رشد مناطق مسکونی طی دوره 6 ساله 1379 تا 1385 در مجموع با 7/212 هکتار از سرعت بیشتری نسبت به دوره 12 ساله 1367 تا 1379 با 157 هکتار تغییر برخوردار بوده است. برای تعیین میزان خسارات محیط زیستی ناشی از تغییر غیراصولی کاربريهای اراضی منطقه در دوره زمانی مورد بررسی، از ماتریس مقايسه زوجی کاربریها استفاده گردید. نتایج نشان میدهد تبدیل زمینهای بایر، کشاورزی و فضای سبز شهری به زمین های مسکونی با مقادیر 65/44، 44/42 و 85/14 از شدت خسارت محیط زیستی بالایی برخوردارند. تغییر کاربری بهویژه از بین رفتن پوشش گیاهی، تاثیر منفی بر روی سیمای سرزمین گذاشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - بررسی وضعیت اشتغال دانشآموختگان حوزه محیطزیست و سلامت در شهرداری کرج
سیدحسن موسوی فرهاد صوفیانهدف از این مطالعه بررسی وضعیت اشتغال دانشآموختگان رشته محیطزیست و بهداشتمحیط در شهرداری کرج بود. در گام نخست فراوانی و درصد فراوانی کلیه پرسنل در سه سطح تحصیلات کاملاً مرتبط (محیطزیست و بهداشت محیط)، تحصیلات نیمهمرتبط و تحصیلات غیرمرتبط در سه گروه ستاد مرکزی، سازم أکثرهدف از این مطالعه بررسی وضعیت اشتغال دانشآموختگان رشته محیطزیست و بهداشتمحیط در شهرداری کرج بود. در گام نخست فراوانی و درصد فراوانی کلیه پرسنل در سه سطح تحصیلات کاملاً مرتبط (محیطزیست و بهداشت محیط)، تحصیلات نیمهمرتبط و تحصیلات غیرمرتبط در سه گروه ستاد مرکزی، سازمانها و مناطق با توجه به اطلاعات دریافتی از معاونت برنامهریزی شهرداری کرج مورد بررسی قرار گرفت. در گام دوم میزان ارتباط تحصیلات با نوع مسئولیت کاری کارشناسان و روسای ادارات مسئول حفظ محیطزیست بررسی شد. نتایج نشان داد تنها 1 درصد از کل پرسنل شهرداری کرج دارای تخصص محیطزیست و بهداشت محیط و 1/3 درصد افراد دارای تخصص نیمه مرتبط میباشند. از مجموع 49 نفر پرسنل دارای تحصیلات مرتبط تنها 8 نفر (3/16 درصد) در مسئولیتهای مرتبط با تحصیلات خود بهکارگیری و مشغول به فعالیت هستند. همچنین، نتایج نشان داد که تنها 5 نفر (42 درصد) از 12 رئیس اداره یا امور مسئول حفظ محیطزیست و سلامت شهروندان، دارای تحصیلات مرتبط با وظایف آن اداره میباشند و 1 مورد نیز دارای تحصیلات و تجربیات نیمهمرتبط میباشد. این واقعیت نشاندهنده عدم توجه مدیران شهرداری به چارت سازمانی موجود و ضابطهمند نبودن جابجاییها و توزیع مسئولیتها به ویژه در حوزه محیطزیست و سلامت است. با توجه به نتايج مطالعه ضرورت بازنگرى و اصلاح فرآيند جذب نيروى انسانى و بهكارگيرى مديران و كارشناسان با تخصص مرتبط در شهرداری کرج، به عنوان اولین پيششرط مديريت و حفظ محیطزیست در راستای دستیابی به توسعه پایدار، ضرورى به نظر مىرسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - پایش و تعیین حد آستانهی پوشش سبز شهری مبتنی بر دادههای لندست، مطالعهی موردی: مناطق 1 و 6 شهر شیراز
هادی عبدالعظیمی حسین روستاتغییر کاربری پوشش های سبز شهری با گذشت زمان می تواند مخاطرات زیست محیطی مختلفی را برای شهروندان یک شهر ایجاد نماید. با توجه به اهمیت این مسئله، پژوهش حاضر قصد دارد تغییرات زمانی و مکانی پوشش های سبز مناطق 1 و 6 کلانشهر شیراز را با استفاده از تصاویر ماهواره ی لندست طی پن أکثرتغییر کاربری پوشش های سبز شهری با گذشت زمان می تواند مخاطرات زیست محیطی مختلفی را برای شهروندان یک شهر ایجاد نماید. با توجه به اهمیت این مسئله، پژوهش حاضر قصد دارد تغییرات زمانی و مکانی پوشش های سبز مناطق 1 و 6 کلانشهر شیراز را با استفاده از تصاویر ماهواره ی لندست طی پنج دهه (1972 تا 2019) مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور پس از انجام تصحیحات رادیومتری و اتمسفری، نقشه های منتج از شاخصهای گیاهی NDVI ، SAVI ، OSAVI و همچنین الگوریتم حداکثر احتمال مشابهت، در نرم افزار ENVI5.3 تهیه گردید و در سامانه اطلاعات مکانی (GIS)، طبقه بندی و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که مساحت پوشش سبز منطقه 1 برحسب هکتار به ترتیب در شاخصهای NDVI، SAVI، OSAVI و همچنین در الگوریتم حداکثر احتمال مشابهت، از 1394 به 428، از 789 به 421، از 815 به 419، از 1402 به 439 و در منطقه 6، از 1374 به 858 (NDVI)، از 1160 به 862 (SAVI)، از 1149 به 884 هکتار (OSAVI) و در الگوریتم حداکثر احتمال مشابهت از 1393 به 855 هکتار کاهش یافته است. بررسی مقادیر حد آستانه شاخص های گیاهی جهت شناسایی پوشش های سبز شهری نشان داد دامنه ی مقادیر حد آستانه در NDVI، از 0.2 تا 0.3، SAVI از 0.44 تا 0.47 و OSAVI از 0.34 تا 0.36 متغیر بود و با استفاده از آزمون پیرسون در نرم افزار SPSS مقادیر ضریب همبستگی بین NDVI، SAVI، OSAVI، الگوریتم حداکثر احتمال مشابهت و سال های تحت مطالعه در سطح 1%، به صورت معنی دار نتیجه شد. نتایج این آزمون همچنین دلالت بر آن داشت که اختلاف معنی داری بین نتایج حاصل از این روش ها در این پژوهش وجود نداشته است. این کاهش پوشش سبز، خطری جدی برای شهروندان شهر شیراز تلقی می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - تحلیل روند تحقق¬پذیری شهر همیار کودک (CFC) مطالعه موردی: شهر شیراز
حمید شفیع زاده رحيم سرور عبدالرضا فرجي رادمفهوم شهر همیار کودک براساس سیستمی است که در آن به حقوق کودکان توجه می شود و سیاست ها و قوانین و برنامه ها و بودجه را براساس نیازهای کودکان در شهرهای امروزی منعکس می کند. طرح مراکز همیار کودک توسط صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف) و برنامه اسکان انسانی سازمان ملل متحد (ه أکثرمفهوم شهر همیار کودک براساس سیستمی است که در آن به حقوق کودکان توجه می شود و سیاست ها و قوانین و برنامه ها و بودجه را براساس نیازهای کودکان در شهرهای امروزی منعکس می کند. طرح مراکز همیار کودک توسط صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف) و برنامه اسکان انسانی سازمان ملل متحد (هابیتت) در سال 1996 تاسیس شد. هدف این طرح، اجرای کنوانسیون حقوق کودک در سطحی بود که در آن بتوان بیشترین تاثیر را بر روی کودکان گذاشت. در همین راستا، تحقیق حاضر با هدف روند تحقق پذیری شهر همیار کودک در شهر شیراز انجام پذیرفته است. روش تحقیق این نوشتار، توصیفی ـ تحلیلی به صورت موازی، ﮔﺮدآوري اﻃﻼﻋﺎت و دادهﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺟﺎﻣﻌه آﻣﺎري آن را دو ﮔﺮوه ﻣﺪﻳﺮان ﺷﻬﺮي، ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ و ﺧﺒﺮﮔﺎن ﺷﻬﺮي و والدین ساکن شهر شیرازﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ روش همبستگی پیرسون، شیراز در همه مولفه های تعریف شده نشان داد هیچ یک از گویه های مشارکت کودکان، چارچوب قانونی همیار کودک، استراتژی جامع حقوق کودکان در شهر، واحد حقوق کودکان یا مکانیسم های هماهنگ، ارزیابی و سنجش تأثیر قوانین بر کودکان، بودجه کودکان، گزارش از وضعیت کودکان شهری، شناخت حقوق کودکان و حمایت مستقل از کودکان دارای میانگین 3 و بالاتر نبوده و این امر نشان می دهد، به طورنسبی، شهر شیراز از لحاظ اصول شهر همیار کودک در وضعیت مطلوب قرار ندارد. همچنین تحلیل صورت گرفته براساس مدل رگرسیون چند متغیره، در شهر شیراز، شاخص شناخت حقوق کودکان به عنوان مهمترین و موثرترین متغیر پیش بینی کننده شهر همیار کودک با ضریب 0.426 در بالاترین رتبه قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - تبیین سناریوی مطلوب توسعه یکپارچه ناحیه¬ای و راهبردهای بهینه تحقق آن مطالعه موردی: شهرستان مینودشت
محمد رضا پورمحمدي رسول قربانی علي طورانيتحقیق حاضر، درصدد تبیین سناریوی مطلوب توسعه یکپارچه ناحیه ای و راهبردهای بهینه تحقق آن در شهرستان مینودشت می-باشد. اولین گام در این تحقیق، شناسایی عوامل موثر در توسعه یکپارچه ناحیه ای با تاکید بر پیوندهای روستایی ـ شهری در شهرستان مینودشت است که در این راستا از روش دلفی أکثرتحقیق حاضر، درصدد تبیین سناریوی مطلوب توسعه یکپارچه ناحیه ای و راهبردهای بهینه تحقق آن در شهرستان مینودشت می-باشد. اولین گام در این تحقیق، شناسایی عوامل موثر در توسعه یکپارچه ناحیه ای با تاکید بر پیوندهای روستایی ـ شهری در شهرستان مینودشت است که در این راستا از روش دلفی و ماتریس اثرات متقاطع (نرم افزار میک مک) استفاده شد. بدین ترتیب 28 عامل به عنوان عوامل کلیدی پیش ران شناخته شدند. گام دوم تبیین آینده های باورکردنی و محتمل و ساخت سناریو است. در این مرحله ابتدا آینده های باورکردنی براساس عوامل پیش ران کلیدی، تبیین شد و از درون این آینده ها، آینده های محتمل مشخص گردید و سپس احتمال تحقق پذیری هر یک از وضعیت های باورکردنی فوق را در قالب طیف پنج گزینه ای لیکرت (از خیلی کم تا خیلی زیاد) مورد سنجش قرار گرفت. بر این اساس، وضعیت هایی که امتیاز آنها از حد میانگین(x=3) بیشتر بود به عنوان حالات محتمل یا به عبارتی آینده های محتمل شناخته شدند که مبنای نگاشت سناریو مطلوب قرار گرفتند. براساس یافته های این بخش، محوریت سناریو، توسعه فعالیت های گردشگری می باشد. جهت انتخاب راهبردهای برتر از مدل سوات و مدل تحلیل سلسه مراتبی استفاده شد. یافته های این بخش هم نشان می دهد راهبردهای تهاجمی بهینه ترین راهبرد هستند. همچنین مدل تحلیل سلسه مراتبی نشان داد که راهبرد برتر در این میان راهبردهای تهاجمی ارائه شده، مبتنی بر ترکیب و توسعه گونه های گردشگری دارای پتانسیل در ناحیه به صورت یک پکیج گردشگری و معرفی و ارائه جاذبه ها، امکانات، برنامه ها از طریق ظرفیت های فضای مجازی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - تحليل فضايي تغييرات الگوي تراکم جمعيت متأثر از اقدامات نوسازي در کلانشهر تهران (1375-90)
عباس زند زهرا نظریاناين مقاله به بررسي تفاوت هاي فضايي تراکم جمعيت، متاثر از فرايند مداخله نوسازي در محله هاي مختلف کلانشهر تهراناين مقاله به بررسي تفاوت هاي فضايي تراکم جمعيت، متاثر از فرايند مداخله نوسازي در محله هاي مختلف کلانشهر تهران تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - موقعیت راهبردی صنعت گردشگری شهرستان تکاب و راهبردهای توسعه آن
مهدی ابراهیمی سیدامیرحسین طیبی ابوالحسنیبرنامهریزان و سیاستگذاران توسعه، از فعالیتهای گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه در کشورهای مختلف یاد میکنند. امروزه گردشگری میتواند سبب ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و درنهایت رفاه و بهبود وضعیت معیشتی مردم شود. این پژوهش که با هدف تعیین موقعیت راهبردی صنعت گردشگری شهرس أکثربرنامهریزان و سیاستگذاران توسعه، از فعالیتهای گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه در کشورهای مختلف یاد میکنند. امروزه گردشگری میتواند سبب ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و درنهایت رفاه و بهبود وضعیت معیشتی مردم شود. این پژوهش که با هدف تعیین موقعیت راهبردی صنعت گردشگری شهرستان تکاب صورت گرفته است، از نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق توصیفی- دلفی است. مدل مورد استفاده در پژوهش، مدل جامع مدیریت راهبردی مبتنی بر تکنیک SWOT میباشد. دادههای پژوهش با استفاده از تکنیک دلفی، از 16 نفر از خبرگان، مسئولین و مدیران حوزه گردشگری شهرستان تکاب جمعآوری شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در بخش نتایج تحقیق، ضمن بیان چشمانداز، ماموریت و اهداف توسعه پیشنهادی، نتایج حاصل از ارزیابی عوامل داخلی و خارجی نیز ارایه گردیده است. این نتیجه بیانگر آن است که صنعت گردشگری این شهرستان در موقعیت تدافعی بوده و نیازمند توجه ویژه مسئولین میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - تدوین فرآیند طرحهاي توسعه شهري بر مبناي رویکرد آینده نگاري
شیما دادفر واراز مرادی مسیحی رضا احمدیان علی رضا بندرآباددر نظریه های سنتی، سیاستگذاری و برنامه ریزی بر اساس مدل های خطی صورت می گرفت ولی می توان گفت اکنون فرآیند برنامه ریزی خطی مبتنی بر پیش بینی نمی تواند جوابگوی نیاز های برنامه ریزی در جهان پر از تحول و پیچیده باشد. این مقاله، تلاش دارد ضمن مشخص نمودن اصول رویکرد آینده ن أکثردر نظریه های سنتی، سیاستگذاری و برنامه ریزی بر اساس مدل های خطی صورت می گرفت ولی می توان گفت اکنون فرآیند برنامه ریزی خطی مبتنی بر پیش بینی نمی تواند جوابگوی نیاز های برنامه ریزی در جهان پر از تحول و پیچیده باشد. این مقاله، تلاش دارد ضمن مشخص نمودن اصول رویکرد آینده نگاری به تبیین فرایند تدوین طرح های توسعه شهری بر مبنای رویکرد آینده نگاری بپردازد. این پژوهش براساس هدف در گروه تحقیقات کاربردی قرار می گیرد. همچنین پارادایم غالب تفسیری و رویکرد تحقیق کیفی می باشد، همچنین فنون گردآوری داده ها از طریق مطالعه، مشاهده و مصاحبه می باشد و شیوه تحلیل داده ها با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساخت یافته و پرسشنامه باز در قالب تکنیک دلفی به منظور اخذ نظرات نخبگان و خبرگان در حوزه برنامه ریزی و آینده پژوهی می باشد. تعداد نمونه هاي انتخاب شده جهت مصاحبه، برابر با 15 نفر بوده است. 5 نفر از کارشناسان تدوین کننده مهندسین مشاور و 8 نفر از کارشناسان مطلع و خبره در زمینه آینده پژوهی2 نفر از مدیران و تصویب کنندگان طرح ها و برنامه های شهری كه توسط روش گلوله برفي انتخاب شده اند. اصول رویکرد آینده نگاری با توجه به بررسی سوابق، مبانی نظری و مصاحبه های انجام شده استخراج گردیدند که شامل: 1- مشارکت پذیری ذی نفعان و ذی نفوذان 2- توجه به نامعلومی ها، عدم قطعیت ها، شوک ها و پیچیدگی های سیستم 3- توجه به روند ها و مگاترندها 4- کل نگر بودن 5- توجه به برنامه ها و نتایج اسناد فرودست و فرادست 6- نگاه بلند مدت 7- توجه به ارزش ها و جهان بینی 8- سناریو نویسی و دیدن آینده های ممکن، محتمل و مطلوب 9- شناخت و تحلیل دقیق و سنجیده ای از محیط برنامه ریزی می باشد و در نهایت فرآیند کلی تدوین برنامه های شهری بر مبنای رویکرد آینده نگاری نیز با توجه به سوابق و فرآیند های مشابه آینده نگاری در جهان و ایران بیان گردید. فرایند پیشنهادی این پژوهش دارای هفت مرحله اصلی درک کردن، جمع آوری اطلاعات، تحلیل اطلاعات، غربال سازی و تفسیر اطلاعات، آینده نگاری، خروجی ها (ارزیابی و تصمیم)، پیاده سازی و اجرا می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - ارزيابي میزان اثرپذیری مشارکت شهروندان از کيفيت زندگي در امور شهري (مورد پژوهی:شهر نیریز)
محمدرضا رضایی زهرا آسیابانیامروزه کیفیت زندگی بهعنوان عالیترین مرتبه اهداف اجتماعی – اقتصادی کشورها و بهعنوان کلید طلایی مشارکت شهروندان، جهت برنامهریزی صحيح و كارآمد براي بهبود و افزايش رفاه شهروندان، در دو بعد عینی و ذهنی مورد سنجش و ارزیابی قرار میگیرد. پژوهش حاضر می کوشد ازنظر هدف با روی أکثرامروزه کیفیت زندگی بهعنوان عالیترین مرتبه اهداف اجتماعی – اقتصادی کشورها و بهعنوان کلید طلایی مشارکت شهروندان، جهت برنامهریزی صحيح و كارآمد براي بهبود و افزايش رفاه شهروندان، در دو بعد عینی و ذهنی مورد سنجش و ارزیابی قرار میگیرد. پژوهش حاضر می کوشد ازنظر هدف با رویکرد کاربردی با روش توصیفی از نوع پیمایشی به ارزیابی کیفیت زندگی و تأثیر آن بر مشارکت شهروندان به بررسی این موضوع در شهر نیریز بپردازد. جامعه آماري كليه سرپرستان خانوار شهر "نیریز" در استان فارس مي باشد كه با بهرهگیری از فرمـول كوكران تعداد 321 نفر بهعنوان نمونه انتخاب و بهصورت خوشه ای بین سیزده محله در شهر توزیعشده است. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان و پایایی آن با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ (کیفیت 80/.و مشارکت 84/.) تعیینشده است. جهت تحلیل دادهها از آزمونهای آماری در نرم افرازهای SPSS و AMOS استفاده شد. نتايج حاصل از این پژوهش نشان مي دهد که در میان شاخص های موردسنجش، شاخص رضایتمندی زندگی خانوادگی با میانگین (75/3) و سلامت با میانگین (16/3) بالاترین میزان رضایتمندی و شاخص اقتصادی با میانگین (56/2) پایینترین میزان رضایتمندی از کیفیت زندگی را به خود اختصاص داده است. همچنین درزمینه ی مشارکت هم بیشترین مشارکت شهروندان مربوط به شاخص سیاسی با میانگین (06/3) و کمترین میزان مشارکت مربوط به شاخص ذهنی- معنوی با میانگین (34/2) است. نتایج آزمون تحليل همبستگی نیز نشـان داد كـه افـزايش كيفيت زندگي مي تواند به افزايش مشاركت شهروندان در امور شهري منجر شود و بين اين دو رابطه مستقيم و معناداري وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون مبین این مطلب است که شاخص زندگی خانوادگی با (بتای 20/0) و شاخص اقتصادی با (بتای 13/0) بیشترین تأثیر را بر مشارکت دارند و درمجموع ابعاد کیفیت زندگی 07% از واریانس مشارکت را پیشبینی می کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - ارزیابی تغییرات کاربری و گسترش افقی شهری با تاکید بر نقش اقصاد شهری نمونه موردی شهر اردبیل
احمد حاج علیزادهگسترش افقی شهر یا اسپرال شهری پدیده ای است که در نیم قرن اخیر نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز بروز یافته است. این پدیده رشد و گسترش فضایی سریع شهر به سمت نواحی حاشیه ای و بیرونی و به صورت توسعه کم تراکم، منفک و جسته و گریخته است. شهر اردب أکثرگسترش افقی شهر یا اسپرال شهری پدیده ای است که در نیم قرن اخیر نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز بروز یافته است. این پدیده رشد و گسترش فضایی سریع شهر به سمت نواحی حاشیه ای و بیرونی و به صورت توسعه کم تراکم، منفک و جسته و گریخته است. شهر اردبیل، علیرغم رشد سریع جمعیتی در چند دهه اخیر، رشد و گسترش فضایی سریعی نیز داشته است. مقاله حاضر به ارزیابی تغییرات کاربری حادث شده در محدوده شهری اردبیل پرداخته است. مهمترین علل گسترش افقی شهر اردبیل عبارتند از مهاجرت های روستا-شهری، مهاجرت های مرکز-پیرامون، طرح مسکن مهر و عدم وجود موانع طبیعی بر سر راه رشد و گسترش اشاره کرد. نتایج نشان می دهد که وجود زمین های کشاورزی و باغات داخل شهر، حق انتخاب آزادانه برای انتخاب محل سکونت و تامین مسکن برای همه اقشار شهری از جمله اثرات و پیامدهای مثبت این پدیده به شمار می رود. ولی پیامدهای نامطلوب این پدیده در ابعاد اقتصادی خیلی بیشتر از اثرات مثبت است. به این ترتیب که در بخش اقتصادی، به افزایش هزینه زیرساخت ها وخدمات شهری، تکیه بیشتر بر استفاده از وسایل حمل و نقل خصوصی به جای حمل و نقل عمومی و غیره را می توان نام برد. با توجه به اثرات نامطلوب زیادی که گسترش افقی شهر اردبیل به همراه داشته است، در جستجوی راه حل و راهکار، استفاده از اصول و سیاست هایی پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - تحلیلی بر تأثیر حکمروایی خوب در بهبود کیفیت زندگی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان دهگلان)
حامد قادرمرزی عاطفه احمدی فرهاد جوان حسین احمدیحکمروایی خوب در واقع رهیافتی تطبیقی در برنامه ریزی و مدیریت منابع در قلمرو سرزمین برای دستیابی به توسعه پایدار به شمار می آید که از طریق رفتار قاعده مند و نهادینه شدن پاسخگویی، مشارکت مردمی، شفافیت، قانونمندی، مسئولیتپذیری، اجماع و ... دستیافتنی است. در این راستا، مقا أکثرحکمروایی خوب در واقع رهیافتی تطبیقی در برنامه ریزی و مدیریت منابع در قلمرو سرزمین برای دستیابی به توسعه پایدار به شمار می آید که از طریق رفتار قاعده مند و نهادینه شدن پاسخگویی، مشارکت مردمی، شفافیت، قانونمندی، مسئولیتپذیری، اجماع و ... دستیافتنی است. در این راستا، مقاله حاضر بر آن است به بررسی تأثیر حکمروایی خوب بر بهبود کیفیت زندگی روستایی در 15 روستای شهرستان دهگلان بپردازد. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانهای، اسنادی و میدانی است. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده سعی شده با استفاده از تکنیک توسعهیافتگی موریس و نرمافزار SPSS، تأثیر حکمروایی بر بهبود کیفیت زندگی روستاییان و رابطه بین این دو متغیر (حکمروایی خوب، کیفیت زندگی روستاییان) مشخص شود. نتایج بررسی ضریب توسعهیافتگی روستا های مورد مطالعه در شاخصهای کیفیت زندگی بر اساس حکمروایی خوب، نشان داد که، از میان روستاهای مورد بررسی، روستای بلدستی در وضعیت مطلوب و روستای عباسجوب در وضعیت نامطلوب قرار دارد. و روستاهای (تیلکو، سعید آباد، سراب، نیاز، گدمیران، ده رشید، مبارکآباد، قشلاق خداکرم، قادرمز، آرزند، آبباریک، کاکه چوب، تروال، سرواله)، در وضعیت نسبتأ مطلوب جای گرفته-اند. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل آزمون همبستگی در رابطه با بررسی رابطه بین حکمروایی خوب و کیفیت زندگی روستاییان، دلالت بر معناداری بین شاخص های حکمروایی خوب (مشارکت جویی، مسئولیتپذیری، توافق جمعی، عدالت و برابری، قانونمندی، شفافیت و باز بودن، کارایی و اثربخشی) با مؤلفه کیفیت زندگی با سطح معناداری 000/0 است. و نتایج حاصل از آزمون رگرسیون نشان داد که، هشت متغیر مستقل (حکمروایی) با متغیر وابسته (کیفیت زندگی) دارای رابطه معناداری در سطح 05/0=P است. و در نهایت نتایج تحلیل مسیر نشان داد که تمامی متغیر های حکمروایی اثرات مستقیم بر متغیر وابسته (کیفیت زندگی) دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - • چالش های توسعه پایدار با بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) (مطالعه موردی روستاهای شهرستان ساوه)
تهمینه دانیالیدر پارادايم ها و رويكردهاي نوين توسعه ي روستايي، بهره گيري از دانش و اطلاعات و به دنبال آن، ابزارهـا و تكنولوژي هاي انتقال و تبادل آن، حائز اهميت و جايگاه ويژه اي بوده و تکنولوژي اطلاعات و ارتباطات از عوامل مهم توسعه ي پايدار شمرده مي شـود . پیمایش حاضر به منظور سنجش اب أکثردر پارادايم ها و رويكردهاي نوين توسعه ي روستايي، بهره گيري از دانش و اطلاعات و به دنبال آن، ابزارهـا و تكنولوژي هاي انتقال و تبادل آن، حائز اهميت و جايگاه ويژه اي بوده و تکنولوژي اطلاعات و ارتباطات از عوامل مهم توسعه ي پايدار شمرده مي شـود . پیمایش حاضر به منظور سنجش ابعاد این تئوریها در عمل، با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی به بررسی فناوریهای اطلاعات و ارتباطات و نقش آن در توسعه جوامع روستایی در روستاهای یل آباد و قردین شهرستان ساوه و همچنین نقش این فناوری در توسعه این روستاها پرداخته است. روستاهای یل آباد و قردین از روستاهای دهستان نورعلی بیک از توابع شهرستان ساوه هستند که علی رغم اینکه توسعه فناوریهای اطلاعات و ارتباطات میتواند نقش بسیار پرنگ و موثری در توسعه این روستاها داشته باشد ولی به نظر میرسد ساختار اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی روستاهای یل آباد و قردین دهستان نورعلی بیک جهت توسعه ICT در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. نتایج حاکی از آن است که روستاهای یل آباد و قردین با وجود پتانسیلهای بالا در زمینه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات، از پتانسیلهای این فناوری بهره چندانی نبرده و ساختارهای ناپایدار روستایی آنها مجال این توسعه این فناوری را به آن نمی دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - مطالعه شهر در جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک با تاکید بر نظریه گاتمن و کاکس
حسن کامران دستجردی مرجان بدیعی ازنداهی یاشار ذکی سید عباس احمدی نرجس سادات حسینی نصرابادی«شهرها» نه تنها بستر شکل گیری نهادهای سیاسی و مدنی، و بخش جدایی ناپذیر فرآیند نوسازی و توسعه اجتماعی-اقتصادی هستند، بلکه کانون اصلی رویدادها، کنش و واکنش ها، و انواع مناسبات و روابط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و کالبدی نیز می باشند. شهر به عنوان یک پدیده مدرن، معر أکثر«شهرها» نه تنها بستر شکل گیری نهادهای سیاسی و مدنی، و بخش جدایی ناپذیر فرآیند نوسازی و توسعه اجتماعی-اقتصادی هستند، بلکه کانون اصلی رویدادها، کنش و واکنش ها، و انواع مناسبات و روابط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و کالبدی نیز می باشند. شهر به عنوان یک پدیده مدرن، معرف جایگاه و نقش ملت ها در روند توسعه تعاملات و مناسبات مذکور است. امروزه با طرح الگوهای جدید و راهبردهای کارساز برای سازماندهی فضای شهری و افزایش نقش سیاسی و استراتژیک شهرها، شهرها به کانون مطالعات در جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک تبدیل شده اند. دراین راستا، جغرافیدانان سیاسی، بیش از هر چیز بر بعد سیاسی فضای-شهری، شهروندان، حکومت محلی، اقتصادشهری، وکلانشهرها/جهان شهرها تمرکز یافته اند. اما اینکه چگونه پدیده شهر از نگاه جغرافی دانان سیاسی و ژئوپلیتیسین ها مورد مطالعه قرار می گیرد، پرسشی است که مقاله حاضر همراه با تحلیل نظریه ها و دیدگاه های دو تن از برجسته ترین جغرافی دانان سیاسی به آن می پردازد. نتایج این تحقیق با روش توصیفی_تحلیلی نشان می دهد، پدیده شهر بصورت چندبعدی در قالب مباحث نظری و کاربردی از سوی جغرافی دانان سیاسی و ژئوپلیتیسین ها با تاکید بر عناصر محوری سه گانه فضا، سیاست و قدرت مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد. بعنوان نمونه، ژان گاتمن با ارائه نظریه مگالوپلیس ها، براین باور است که رشد مگالوپولیس ها منجر به ایجاد یک نظم سیاسی جدید بر اساس جامعۀ شهرهای جهانی خواهد شد. همچنین، کوین کاکس به بررسی رابطه «جغرافیا و سیاست شهری»؛ می پردازد. و ضمن تمرکز بر مناقشات موقعیتی و سیستم های سیاسی براین باور است که تحلیل گران مدرن مناقشات، نسبت به روابط فضایی– فاصله طبیعی، مجاورت، توزیع و پرسش های نظری و تجربی مربوط به مقیاس جغرافیایی– بی توجه بوده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - آسيب شناسي تحقق پذيري طرح هاي شهري در ايران : نمونه موردي منطقه 22 شهر تهران
لطيف پنداريان جمال الدين درياباري عباس بخشنده نصرتسطح پایین تحققپذیری طرحهای شهری رایج در کشور مسئلهای انکار ناپذیر است. این امر را می توان از دو منظر تدوین استراتژی های کارآمد و اجرای درست استراتژی بررسی نمود. تدوین استراتژی خوب مربوط به برنامه است و اجرای خوب استراتژی مربوط به مدیریت است. بنابراین باید در فرایند أکثرسطح پایین تحققپذیری طرحهای شهری رایج در کشور مسئلهای انکار ناپذیر است. این امر را می توان از دو منظر تدوین استراتژی های کارآمد و اجرای درست استراتژی بررسی نمود. تدوین استراتژی خوب مربوط به برنامه است و اجرای خوب استراتژی مربوط به مدیریت است. بنابراین باید در فرایند برنامهریزی و مدیریت شهری، از یک سو گامهای تدوین برنامه و استخراج راهبردها را بازتعریف نمود و از سوئی دیگر، بحث جاریسازی استراتژیها را به عنوان بعد مغفول در فرایند برنامهریزی شهری تبیین نمود. در این تحقیق تلاش میشود دلایل عدم موفقیتطرح های شهری در فاز اجرا مورد بررسی قرار گیرد. شیوه های مورد استفاده برای گردآوری و تفسیر داده ها به صورت کتاب خانه ای، تحليل اسناد و ديدگاه هاي صاحب نظران است.. در نهایت مدلی با تاکید بر آینده پژوهی در برنامه ریزی شهری ارائه شده است. در این مدل تلاش شده، عوامل موثر بر شکست برنامه ها لحاظ شود و مواردی که به عنوان موانع تحقق طرح ها شناخته شد پاسخ داده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - رشد شهري و عوامل محرك آن، مطالعه موردي: كلانشهر تهران
آزادی کاویانی رحمت الله فرهودی آزیتا رجبیفرايند شهرنشيني و رشد شهري در مناطق مختلف جهان نتيجه تعاملات درهم تنيده ميان فاكتورها و عوامل گوناگون اجتماعي، اقتصادي، سياسي، تكنولوژيك، جغرافيايي و فرهنگي جهاني و محلي است. بر اين اساس، شناسايي عوامل محرك و شكل دهنده رشد شهرها اهميتي حياتي براي برنامه ريزي شهري و توسع أکثرفرايند شهرنشيني و رشد شهري در مناطق مختلف جهان نتيجه تعاملات درهم تنيده ميان فاكتورها و عوامل گوناگون اجتماعي، اقتصادي، سياسي، تكنولوژيك، جغرافيايي و فرهنگي جهاني و محلي است. بر اين اساس، شناسايي عوامل محرك و شكل دهنده رشد شهرها اهميتي حياتي براي برنامه ريزي شهري و توسعه پايدار به خصوص در كشورهاي در حال توسعه دارد و به عنوان ابزاري براي پيش بيني روندهاي آينده، كنترل و هدايت رشد شهر، سامان بخشيدن به توسعه آتي شهر و در نهايت، مديريت كارآمد و هدفمند شهرها به كار مي رود. هدف اصلي اين مطالعه، شناسايي عوامل محرك و شكل دهنده بيوفيزيكي و اجتماعي ـ اقتصادي رشد كلانشهر تهران است. براي دستيابي به اين هدف، پنج مرحله اصلي شامل: توليد نقشه هاي كاربري، پوشش اراضي براي بررسي تغييرات فضايي- زماني؛ كاربري، پوشش اراضي در شهر تهران و نواحي پيرامون آن با استفاده از تصاوير ماهواره اي؛ شناسايي عوامل محرك رشد شهري با استفاده از رگرسيون لاجستيك؛ استفاده از رويكرد بوم شناسي عاملي براي بررسي عوامل انساني موثر در سيماي شهر تهران؛ و محاسبه متريك هاي فضايي براي كمي سازي ساختار و ويژگي هاي الگوي سيماي سرزمين در كلانشهر تهران با استفاده از نرم افزار Fragstata و بررسي ارتباط ميان الگوي رشد شهري و نواحي اجتماعي با استفاده از رگرسيون چند متغيره مورد توجه قرار گرفته است. نتايج حاصل نشان مي دهد كه فاصله از راه ها و مراكز تجاري شهر تهران در دوره زماني 1379 تا 1393 مهم ترين عوامل بيوفيزيكي شكل دهنده الگوي رشد كلان شهر تهران بوده و در ميان پنج مولفه اجتماعي- اقتصادي، مولفه تراكم جمعيت و اشتغال داراي بيشترين تاثير بر الگوي رشد شهر كلانشهر تهران مي باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - تحليل پويايي فقر شهري در كلان شهر تهران 1375 - 90
علی موحد سامان ولی نوریامروزه ضعف مطالعات فقرسنجي و رويكردهاي فرد مبنا در بررسي فقر در شهرها تقريباً بر همگان آشكار شده است. مي توان گفت شناخت و تحليل واقع بينانه فقر در مناطق شهري نيازمند افزودن بُعد مكاني و زماني مسئله است. زماني كه صحبت از فقر به ميان مي آيد، بُعد فضايي يا مكاني آن بايد د أکثرامروزه ضعف مطالعات فقرسنجي و رويكردهاي فرد مبنا در بررسي فقر در شهرها تقريباً بر همگان آشكار شده است. مي توان گفت شناخت و تحليل واقع بينانه فقر در مناطق شهري نيازمند افزودن بُعد مكاني و زماني مسئله است. زماني كه صحبت از فقر به ميان مي آيد، بُعد فضايي يا مكاني آن بايد درنظر گرفته شود. اين مقاله با روش توصيفي و تحليلي و با تكيه بر داده هاي بلوك آماري كلان شهر تهران در سه دوره سرشماري 1375-1385 و 1390 به بررسي تغيير و تحولات فقر و پويايي آن پرداخته تا بتواند الگوي فضايي تحرك فقر در اين كلان شهر را ارائه نمايد. نتايج تحقيق كه با استفاده از آماره موران محلي و خودهمبستگي فضايي به دست آمده، نشان مي دهد كه فقر در كلان شهر تهران طي ادوار موردمطالعه به سمت خوشه اي شدن حركت كرده و از حالت متفرق به وضعيت به هم پيوسته و خوشه اي تغيير شكل داده است كه مقدار آماره موران 31/0 براي سال 1375، 41/0 براي سال 1385 و 78/0 براي سال1390 مي باشد، نيز مويد همين امر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - تغييرات مكاني تركيبات نفتي سبك (LNAPL)، در آبخوان گسترده شهر صنعتي ري (جنوب تهران)
حمید رضا ناصریدر گستره شهر صنعتي ري واقع در جنوب تهران، فعاليت هاي نفتي زمينه ساز آلودگي آبخوان شده است، به نحوي كه ضخامت تركيبات نفتي سبك (LNAPL) بر سطح آب زيرزميني در برخي بخش ها به بيش از 20 متر مي رسد. در اين راستا، تعيين تغييرات مكاني ضخامت، چگالي و ويسكوزيته LNAPL براي شناخت ل أکثردر گستره شهر صنعتي ري واقع در جنوب تهران، فعاليت هاي نفتي زمينه ساز آلودگي آبخوان شده است، به نحوي كه ضخامت تركيبات نفتي سبك (LNAPL) بر سطح آب زيرزميني در برخي بخش ها به بيش از 20 متر مي رسد. در اين راستا، تعيين تغييرات مكاني ضخامت، چگالي و ويسكوزيته LNAPL براي شناخت لازم از كيفيت مواد نفتي موجود در آبخوان بسيار ضروري است. طبق نتايج اندازه گيري در 10 حلقه از چاه هاي گستره مورد مطالعه، مقدار ضخامت LNAPL در آبخوان مورد مطالعه بين 73/2 تا 305/14 متر، مقدار چگالي نسبي LNAPL بين 78/0 تا 83/0 و مقدار ويسكوزيته بين 60/0 تا 91/1 سانتي استوكس متغير است. بيشترين مقدار ضخامت LNAPL در بخش شرقي و شمال شرقي گستره مورد مطالعه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - نقش انرژی خورشید در توسعه پایدار شهر تهران (مطالعه موردی: ساختمان مسکونی)
صابر شفائی گیگلو بهلول علیجانی محمد سلیقهنیاز بشر به انرژی، پیوسته در حال افزایش و منابع انرژی فسیلی رو به کاهش است. استفادهی بیرویه از منابع سوخت فسیلی با آلوده ساختن محیطزیست، زندگی در کرهی زمین را تهدید میکند و امروزه یکی از راهکارهایی که برای بحران انرژی پیشنهاد میشود، در کنار اصلاح الگوی مصرف، استفا أکثرنیاز بشر به انرژی، پیوسته در حال افزایش و منابع انرژی فسیلی رو به کاهش است. استفادهی بیرویه از منابع سوخت فسیلی با آلوده ساختن محیطزیست، زندگی در کرهی زمین را تهدید میکند و امروزه یکی از راهکارهایی که برای بحران انرژی پیشنهاد میشود، در کنار اصلاح الگوی مصرف، استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر است. انرژی خورشیدی از جمله انرژیهای تجدیدپذیر است و از مولفههای اصلی توسعه پایدار محسوب میشود. این پژوهش، به بررسی و شناخت پتانسیل انرژی خورشیدی و عوامل موثر در جایگزینی آن با سوختهای فسیلی، خصوصا در بخش ساختمانهای مسکونی در شهر تهران پرداخته است و از حیث هدف، کاربردی و از حیث نوع، توصیفی ـ تحلیلی است و از 4 مرحلهی اصلی تشکیل شده است: در مرحلهی نخست، جهت شناسایی و بررسی وضعیت موجود انرژی تولیدی و مصرفی، به مطالعه، بررسی و مقایسهی دادههای مربوط به مصرف انرژي حاصل از کلیه سوختهای فسیلی، انرژیهای تجدیدناپذیر و تجدید، در مرحله دوم، پتانسل انرژی خورشیدی در شهر تهران با استفاده از اطلاعات بدست آمده از ایستگاه سینوپتیکی مهرآباد شهر تهران، در مرحله سوم به بررسی وضعیت عملکردی و هزینه زیرساخت لازم جهت بهرهبرداری سیستمهای فتوولتائیک در مقایسه با سوختهای فسیلی، پرداخته شد و درمرحله آخر، فرآیند طراحی و تحلیل نحوه انتخاب سیستم فتوولتاییک با اجرا بر روی یک سیستم نمونه تشریح شده است. نتایج حاکی از آن است که با توجه به شرایط توپوگرافی و موقعیت جغرافیایی، شهر تهران دارای ظرفیت بالای انرژی خورشیدی میباشد که زمینههای بهرهمندی از توسعه پایدار را در این شهر فراهم میکند. همچنین نتایج نشان داده که در ساختمان مسکونی مورد مطالعه استفاده و فعالسازی سامانههای فتوولتائیک خورشیدی سودآوری اقتصادی قابل ملاحظهای داشته که خود بستری برای دستیابی به توسعه پایدار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - تحليل الگوی رشد فضايي – زماني شهر مراغه با استفاده از روش های متريک فضايي
علی شماعی حسن آهار اسحاق جلالیانمتریک های فضایی الگوی شناسایی و سنجش رشد فضایی- زمانی شهری است. معیارهای سنجش الگوی فضایی در این پژوهش وسعت لکه های شهری، محیط لکه ها یا قطعات، مجاورت و نزدیکی آنها، فاصله لکه ها با بزرگترین لکه یا لکه اصلی شهری، تعداد لکه ها و قطعات، فضاهای خالی موجود در داخل لکه ها و أکثرمتریک های فضایی الگوی شناسایی و سنجش رشد فضایی- زمانی شهری است. معیارهای سنجش الگوی فضایی در این پژوهش وسعت لکه های شهری، محیط لکه ها یا قطعات، مجاورت و نزدیکی آنها، فاصله لکه ها با بزرگترین لکه یا لکه اصلی شهری، تعداد لکه ها و قطعات، فضاهای خالی موجود در داخل لکه ها و اندازه قطعه اصلی شهر است. این پژوهش به بررسی و تحلیل چگونگی رشد شهر مراغه با روش های توصیفی–تحلیلی و با استفاده ازتصاویر ماهواره ای و نرم افزارهای ENVI، ArcGIS و افزونه Patch Analyst انجام گرفته است. یافته ها و نتایج پژوهش نشان می دهد شاخص پیچیدگی قطعات نسبت به دوره های قبل بیشتر شده است، بطوریکه شاخص AMWS از 1.56 به 1.84 و شاخص AWMPFD از 1.25 یه 1.35 رسیده است. شاخص مرکزیت نیز در سال 1365 عدد به دست آمده 2.14 بوده و در سال 1395 به 1.12 کاهش یافته است و با به وجود آمدن قطعات جدید در اطراف شهر موجب کاهش مرکزیت شده است. از نظر شاخص فشردگی هم میزان آن کاهش یافته و تعداد قطعات ساخته شده شهری افزایش و پیچیدگی افزایش یافته است. از نظر تراکم شهری هم میزان تراکم در سال 1365، 333.9 نفر در هکتار بوده که در دوره آخر به 55.8 کاهش یافته است. نتایج گویای آن است که شکل رشد شهری بصورت افقی ناموزون با تخریب زمین های حاصلخیز کشاورزی و جایگزین کردن آنها با محله های پراکنده شهری روبرو گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
30 - تحلیلی بر تحقق پذیري اصول و معیارهاي نوشهرسازي در بافتهاي قدیمی شهري ( مطالعه موردي: منطقه 10 شهر تهران)
فرخنده رنجبر پروانه زیویار رحيم سرورهدف پژوهش حاضر، تحلیلی بر تحقق پذیری اصول و معیارهای نوشهرسازی جهت احیای بافت های فرسوده شهری منطقه 10 شهر تهران می باشد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی بوده و از مطالعات میدانی، تکنیک پرسشنامه و همچنین مطالعات اسنادي استفاده شده است و پس از آن به تحلیل یافته های استنباطی حا أکثرهدف پژوهش حاضر، تحلیلی بر تحقق پذیری اصول و معیارهای نوشهرسازی جهت احیای بافت های فرسوده شهری منطقه 10 شهر تهران می باشد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی بوده و از مطالعات میدانی، تکنیک پرسشنامه و همچنین مطالعات اسنادي استفاده شده است و پس از آن به تحلیل یافته های استنباطی حاصل از پرسشنامه پرداخته شده است. یافته های استنباطی پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های مناسب در حوزه تحقیق ، مورد سنجش و تحلیل قرار گرفته است. در این بخش لازم است تا پس از بررسی مشخص گردد که هر محله از مجموع معیارها در چه رتبه ای قرار داشته و تا چه اندازه قابلیت اجرا و تحقق پذیری اصول و معیارهای نوشهرسازی جهت احیای بافت های فرسوده شهری را خواهد داشت. به طور کلی می توان ظرفیت های موجود در منطقه 10 را بر اساس ابعاد قابل سنجش در نوشهرگرایی، ارزیابی نمود و با استفاده از هریک از اصول و معیارها ضمن پیشگیری از رشد افقی شهر تهران و پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی آن ، زمینه را برای احیای مجدد شهر در نواحی که در گذار از شهرنشینی آرام به شتابان مورد بی مهری قرار گرفته اند را فراهم نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
31 - ارزيابی ميزان رضايتمندی از مسكن های سازمانی شهر اصفهان
مسعود تقوایی عطیه علی اکبریبهبود کیفیت زندگی و رضایتمندی شهروندان از محیط مسکونیشان از اهداف مهم مدیریت شهری است. یکی از سیاست های مسکن در ایران، مسکن سازمانی است، مسکن سازمانی در سطح ملی در زمین های دولتی ایجاد شده است. پس از گذشت سال ها از اجرای آن، ضرورت بررسی نتایج حاصله از این تجربه به لحاظ أکثربهبود کیفیت زندگی و رضایتمندی شهروندان از محیط مسکونیشان از اهداف مهم مدیریت شهری است. یکی از سیاست های مسکن در ایران، مسکن سازمانی است، مسکن سازمانی در سطح ملی در زمین های دولتی ایجاد شده است. پس از گذشت سال ها از اجرای آن، ضرورت بررسی نتایج حاصله از این تجربه به لحاظ میزان موفقیت و رضایتمندی در ایجاد کیفیت زندگی احساس می شود. هدف این مقاله ارزیابی میزان رضایتمندی از مساکن سازمانی و بررسی کیفیت محیط مسکونی آنها با توجه به شاخص های موثر در مسکن پایدار (زیست محیطی، دسترسی، زیرساختی – کالبدی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی) در شهر اصفهان است، حال آن که رضایتمندی، مفهومی چند بعدی دارد و از شاخص های مختلفی شکل می گیرد. این تحقیق از نوع کاربردی و با ماهیت توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است. در جمع آوری داده ها و اطلاعات از روش های اسنادی و میدانی و ابزار پرسش نامه استفاده شده است. جامعه آماری، ساکنین مساکن سازمانی کوی بهار و کوی اساتید شهر اصفهان می باشد. حجم نمونه به روش کوکران، 384 نفر و تعداد 35 نفر کارشناسان و 35 نفر مدیران تعیین شده اند. در این پژوهش از نرم افزار SPSS و روش آزمون خی دو، تحلیل عاملی و تکنیک SWOT استفاده شده اند. بر اساس آزمون خی 2 مقدار sig در بعد کالبدی کمتر از 0.05 بوده که بیانگر معناداری فرضیه می باشد بدین معنا که در سه پرسش نامه از بخش کالبدی در تمامی گویه ها رضایت دارند. بر اساس آزمون تحلیل عاملی وضعیت شاخص های شش گانه از نظر ساکنان خانه های سازمانی رضایتبخش است. یافته های حاصل از مدل SWOT نشان داد که راهبرد های بازنگری با مجموع ضرایب 77/6 به عنوان اولویت نخست و راهبرد تهاجمی با مجموع ضرایب 49/6 در اولویت ثانوی رضایتمندی مسکن قرار می گیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
32 - بررسی تغییرات تابآوری معیشتی خانوارهای روستایی در دو دوره سکونت در شهر و مهاجرت به روستاها (مطالعه موردی دهستان دزلی شهرستان سروآباد)
دکتر سعدی محمدی سیدبختیار راستگونژادتامین معیشت روستاییان و مهمتر از آن، پایدار نمودن سیستم های معیشتی به عنوان اصل اساسی در رویکرد غالب برنامه ریزی توسعه روستایی در عصر حاضر پذیرفته شده است. مهمترین راهکار تحقق این امر نیز، ارتقای سطح تاب آوری معیشت روستاییان می باشد تا بدین ترتیب امکان مقابله، سازگاری و أکثرتامین معیشت روستاییان و مهمتر از آن، پایدار نمودن سیستم های معیشتی به عنوان اصل اساسی در رویکرد غالب برنامه ریزی توسعه روستایی در عصر حاضر پذیرفته شده است. مهمترین راهکار تحقق این امر نیز، ارتقای سطح تاب آوری معیشت روستاییان می باشد تا بدین ترتیب امکان مقابله، سازگاری و حفظ عملکرد برای سیستم های معیشتی آسیب پذیر روستایی در برابر بحران های طبیعی و انسانی فراهم آید و بدین ترتیب، پایدار گردند. در این راستا نیز، پژوهش کاربردی حاضر به روش توصیفی- تحلیلی به ارزیابی سطح تاب آوری معیشتی مهاجران بازگشتی به بخش خاوومیرآباد شهرستان مریوان پرداخته تا بدین ترتیب شناخت جامعی از وضع موجود سطح تاب آوری معیشتی منطقه مورد مطالعه حاصل گردد و این شناخت زمینه ساز اتخاذ راهکارهای کاربردی جهت هرچه تاب آورتر نمودن نظام معیشتی روستاییان و جذب مهاجران گردد. پرسشنامه-هایی در برگیرنده سه شاخص اصلی تاب آوری معیشتی(اقتصادی،اجتماعی، کالبدی-محیطی) به صورت هدفمند در میان خانوارهای بازگشتی به روستاها توزیع گردید. پس از تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون های آماری همچون: ویلکاکسون،تی زوجی،تحلیل مسیر و ابزار نزدیک ترین همسایگی در شاخص توزیع فضایی Arc GIS، نشان دادند که با اقدامات اقتصادی و اجتماعی انجام گرفته سطح تاب آوری معیشتی خانوارهای بازگشتی از میانگین نامطلوب 2.69 دوره شهرنشینی به مقدار رضایت بخش 3.39 در دوره بازگشت به روستاها بهبود یافته است و در این میان شاخص اقتصادی می باشد که بیشترین تاثیر را در این بهبود وضعیت داشته است. همچنین توزیع فضایی تاب آوری معیشتی این خانوارها در سطح بخش به صورت نرمال و با رعایت اصل عدالت فضایی صورت گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
33 - الگوی بهینه تاب آوری در بافت های مسئله دار شهری نمونه موردی: محله فرحزاد تهران
نسا خزاعی حسین مجتبی زاده خانقاهی ابوالفضل مشکینی ناصر اقبالیهدف اصلی از انجام این پژوهش ارزیابی تاب آوری در محله فرحزاد تهران است. برای ارزیابی تاب آوری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و نهادی ـ مدیریتی از تکنیک پرسشنامه و برای ارزیابی تاب آوری در بخش کالبدی، از مطالعات میدانی و نرم افزار GIS استفاده شد. یکی از مهمترین ایدههایی که د أکثرهدف اصلی از انجام این پژوهش ارزیابی تاب آوری در محله فرحزاد تهران است. برای ارزیابی تاب آوری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و نهادی ـ مدیریتی از تکنیک پرسشنامه و برای ارزیابی تاب آوری در بخش کالبدی، از مطالعات میدانی و نرم افزار GIS استفاده شد. یکی از مهمترین ایدههایی که در دهه حاضر هم در مدیریت بحران و هم در مدیریت شهري مطرح شده است، ایجاد شهرهاي تاب آور و مقاوم در برابر بحرانهای مختلف است. تابآوری شهري را میتوان به توانایی یک محدوده شهري در معرض خطرات مانند تغییرات آب و هوایی، سوانح، فقر اقتصادي و اجتماعی براي مقاومت، جذب، تطبیق به آنها و یا دوري از آنها تعریف کرد. تفكر تاب آوري در سيستم هاي پيچيده مانند شهرها درك پويايي و روابط غيرخطي در اين نوع سيستم ها را ميسر مي سازد. اين تفكر، در بستر اكولوژي شهري مدرن امكان يكپارچه سازي عوامل انساني و اكولوژيكي در سيستم هاي شهري و درك تعاملات بين آنها، بسط راهبردهاي پايداري با توجه به تعاملات شناسايي شده را فراهم مي آورد .امروزه عمدتاً شهرها و جوامع سکونت گاهی در مکان هایی ایجاد یا بنا شده اند که به لحاظ مخاطرات طبیعی در معرض وقوع انواع سوانح طبیعی و یا به دلیل پیشرفت های تکنولوژی در معرض انواع سوانح انسان ساخت هستند. نگاهی که تاکنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته، بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است. در باره ارزیابی های صورت گرفته در زمینه تاب آوری اجتماعی در محله فرحزاد براساس پرسشنامه های تکمیل شده می توان گفت که شاخص تمایل اجتماعی به مشارکت با میانگین 94/3 در رتبه اول قرار دارد. در رتبه دوم شاخص پیوندهای اجتماعی با همسایگان با میانگین 82/3 و در رتبه سوم شاخص توانایی انطباق با آشفتگی ها و تنش ها با میانگین 64/3 قرار دارد. شاخص های مشارکت در تصمیم گیری و میزان مشارکت برای رفع بحران به ترتیب با میانگین های 55/3 و 46/3 در رتبه های چهارم و پنجم قرار دارند. درک محلی از خطر با میانگین 15/3 در رتبه ششم و دانش و آگاهی نسبت به بحران با میانگین 95/2 در رتبه هفتم قرار دارند. در مجموع میانگین تاب آوری اجتماعی در محله مورد مطالعه برابر با 50/3 است که می توان گفت میزان تاب آوری اجتماعی در محله فرحزاد در سطح متوسط قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
34 - بررسی تأثیر وجود مناطق نظامی بر احساس امنیّت شهروندان اصفهان (مطالعه موردی: پادگان 44 و 55)
یاشار ذکی کرامت رنجبر دستناییبا گسترش شهرها و شهرنشینی خصوصاً در کلانشهرها، بسیاری از مناطق نظامی که در بیرون شهرها احداثشده بودند در مناطق مسکونی شهر قرارگرفتهاند. این پژوهش به دنبال جواب این پرسش است که آیا وجود مناطق نظامی در شهر اصفهان تأثیری بر امنیت شهروندان میگذارد؟ و از طرفی با در نظر گ أکثربا گسترش شهرها و شهرنشینی خصوصاً در کلانشهرها، بسیاری از مناطق نظامی که در بیرون شهرها احداثشده بودند در مناطق مسکونی شهر قرارگرفتهاند. این پژوهش به دنبال جواب این پرسش است که آیا وجود مناطق نظامی در شهر اصفهان تأثیری بر امنیت شهروندان میگذارد؟ و از طرفی با در نظر گرفتن بعد مسافت چه رابطهای بین فاصله از مناطق نظامی در شهر و امنیت شهروندان وجود دارد؟ بر این اساس با استفاده از نرمافزار GIS و SPSS وپرسشنامه طیف لیکرت این موضوع بررسیشده است. نتایج پژوهش نشان میدهد زنان و دختران جوان و پسران نوجوان با کاهش فاصله نسبت به پادگان 44 و 55 اصفهان و مخصوصاً در شب احساس امنیت آنان بهشدت کاهش مییابد همچنین ساکنین منازل مسکونی در زمان جنگ با توجه بهاحتمال حمله هوایی به مناطق نظامی احساس امنیت آنان تا فاصله 1500 متر کاملاً پایین است و با افزایش فاصله از پادگان احساس امنیّت بالا میرود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
35 - متغیرهای اثرگذار در سیاست گذاری توسعه فیزیکی شهر ساری
معصومه امیری حسین مجتبی زاده خانقاهیمدیریت زمین شهری بخشی از مدیریت شهری بوده و هسته ی کانونی آن را تشکیل می دهد. و در برخی کشورها همچون ایران ، مدیریت شهری یکپارچه و واحدی وجود ندارد و دستگاه هائی در سطح ملی در اداره و ارائه خدمات شهری مشارکت دارند که در چنین حالتی باید مدیریت شهری را شامل شهرداری و شعبا أکثرمدیریت زمین شهری بخشی از مدیریت شهری بوده و هسته ی کانونی آن را تشکیل می دهد. و در برخی کشورها همچون ایران ، مدیریت شهری یکپارچه و واحدی وجود ندارد و دستگاه هائی در سطح ملی در اداره و ارائه خدمات شهری مشارکت دارند که در چنین حالتی باید مدیریت شهری را شامل شهرداری و شعبات یا نمایندگی های شهری آن دستگاه ها نیز دانست.دولتها و مدیران شهری در بسیاری از کشورها سعی در تدوین قوانین و مقرراتی جهت افزایش دسترسی اقشار مختلف خصوصا قشر فقیر جامعه به بازار زمین نموده اند که در کشورهای مختلف ، هر چند مشابهت هایی در خصوص وجود مشکلات مربوط به تامین مسکن و زمین مورد نیاز آن وجود دارد و لیکن ویژگی های متفاوتی در این زمینه حاکم می باشد که متاثر از زمینه های حقوقی ، تاریخی ، سیاسی – اقتصادی ، اجتماعی – فرهنگی و محدودیت های طبیعی حاکم بر آنها است. نوع روش تحقيق از نوع توصيفي- تحليلي است و ماهیت كاربرد ي دارد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و ماهیت کاربردی دارد و به بررسی ارتباط بین الگوی تصمیم گیری سیاست های زمین شهری با توسعه فیزیکی شهر ساری و ارتباط بین الگوی توسعه فیزیکی شهر ساری با سیاست های ملی و نقش بازیگران عرصه زمین شهری می پردازد . در تجزیه و تحلیل اطلاعات این پژوهش از روشهای آماری و ریاضی با استفاده از نرم افزارهای Excel و Spss برای تحلیل تطبیقی و گرافیکی از نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS بهره گرفته خواهد شد. یافته های پژوهش حاکی از این است که نبود چشم انداز مشخص و به تبع آن سیاست ها و نهادهای ناهماهنگ، تصمیم گیری متمرکز و غيرمشارکتی، و تصدی گری زیاد بدون ظرفیت نهادی لازم از مهم ترین دلایل ناکارآمدی سیاست گذاری مدیریت زمین شهری است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
36 - جنسیت و تفاوت در ادراک محیط شهری ؛ انگاره ها و معیارها
علی رضا بندرآبادتفاوتهای جنسیتی در فضای عمومی شهری می توانند سر منشاء بسیاری از عوامل تاثیر گذار بر کیفیت محیط شهر باشند. بررسی این گزاره نیازمند درک دقیق از مفهوم ادراک محیط شهری است.تفسیر وتعبیر آنچه گیرنده های حسی ما از محیط پیرامون دریافت کرده اند،در مغز صورت می گیرد.این عمل ،ادراک أکثرتفاوتهای جنسیتی در فضای عمومی شهری می توانند سر منشاء بسیاری از عوامل تاثیر گذار بر کیفیت محیط شهر باشند. بررسی این گزاره نیازمند درک دقیق از مفهوم ادراک محیط شهری است.تفسیر وتعبیر آنچه گیرنده های حسی ما از محیط پیرامون دریافت کرده اند،در مغز صورت می گیرد.این عمل ،ادراک نام دارد که به شناخت می انجامد . این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه تفاوتهای جنسیتی شهروندان می تواند باعث تغییر برداشت حسی و در نهایت ادراک آنان از محیط شهری شده و عوامل و انگاره های این گونه ادراک کدامند؟ روش اصلی پژوهش در این نوشتار روش توصیفی به همراه تحلیل محتوای محتوای کیفی و تحلیل داده های برداشت شده با روش مطالعات میدانی انجام شده است. تحلیل محتوای تحقیقات و نظریه های موجود در زمینه عوامل برگرفته از تفاوتهای جنسیتی نیز بخشی از روش این تحقیق بوده است. پس از تدوین مدل مفهومی تحقیق و بر اساس آن یافته های این پژوهش نشان می دهد تفاوتهای جنسیتی نمود بارزی در ادراک سه بعدی ، جهت یابی در محیط شهر، نوع خوانایی محیط ، مهارت نقشه خوانی و در نهایت روش های مسیر یابی و راهیابی پیدا می کنند. بنابراین مولفه های مذکور را می توان به عنوان اصلی ترین انگاره های تفاوتهای ادراکی در محیط شهری به شمار آورد. البته همه اینها مرهون تفاوتها در ساختار مغز انسانها بوده که البته هم برای زنان و هم برای مردان بصورت اکتسابی قابل تغییر است. نکته مهم دیگر مرحله پیش از ادراک محیط یعنی احساس محیط است که توسط حواس پنجگانه دریافت می شود و در نتیجه به انگاره های مورد نظر این تحقیق، تفاوت در بکار گیری حس بینایی، لامسه، شنوایی ، بویایی و چشایی را (البته با درجات اهمیت متفاوت) در میان زنان و مردان را می افزاید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
37 - تحلیلی بر آسیب شناسی اجتماعی ناشی از بافت فرسوده در شهر دوگنبدان (گچساران) با تأکید بر شاخص امنیت
محمد حاصل نژاد علی شمس الدینی محمد رضا رضاییامروزه بافت های فرسوده شهری ناهنجاری های بسیاری را پیش روی ساکنان این بافت و حتی دیگر بخش های شهر قرار داده اند؛ از جمله مهم ترین مشکلات و ناهنجاری ها، مبحث امنیت اجتماعی حاصل از این بافت می باشد. که تبدیل به یکی از مهم ترین موضوعات پیش روی مدیریت شهری شده است. هدف اصلی أکثرامروزه بافت های فرسوده شهری ناهنجاری های بسیاری را پیش روی ساکنان این بافت و حتی دیگر بخش های شهر قرار داده اند؛ از جمله مهم ترین مشکلات و ناهنجاری ها، مبحث امنیت اجتماعی حاصل از این بافت می باشد. که تبدیل به یکی از مهم ترین موضوعات پیش روی مدیریت شهری شده است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و تحلیل مسائل و آسیب های اجتماعی موجود در بافت محلات فرسوده شهر دوگنبدان از منظر امنیت اجتماعی می-باشد. نوع تحقیق در پژوهش حاضر، کاربردی و توصیفی– تحلیلی است. شیوه جمع آوری اطلاعات نیز اسنادی– پیمایشی و قیاسی– استقرایی است. حجم نمونه بر اساس جدول کرجشس و مورگان 384 نفر بدست آمده است که برای اطمینان بیشتر این تعداد به 400 نفر افزایش یافت و با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. داده ها با بهره گیری از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که گویه های آسیب های امیتی در بافت فرسوده با میانگین 8.47 بالاتر از حد متوسط قرار دارد. آزمون کای اسکوئر در سطح معنی داری 95 درصد وضعیت نامناسب آسیب های امنیتی در محلات فرسوده را تأیید می کند. همچنین تحلیل-های آماری پیرسون، آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون چندمتغیره، نشان از همبستگی بین بافت فرسوده و امنیت اجتماعی، وضعیت نامناسب از بعد امنیت اجتماعی بافت فرسوده از دیدگاه شهروندان و در تحلیل چند متغیره ضریب تبیین بدست آمده برای تمامی عوامل در سطح 99/0 معنی دار بوده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
38 - سنجش توسعه ی پایدار محله ای (مطالعه ی موردی : شهر خرم آباد)
سمیه رحیمی یکتا اصغر شکرگزار مریم جعفری مهرآبادیتحلیل پایداری و وضعیت شاخصهای پایداری در سطح محله های شهری به عنوان رهیافتی جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری همواره یکی از اهداف مدیران شهری بوده است. بر این اساس هدف از این پژوهش بررسی وضعیت توسعه پایدار محله ای در سطح محلات شهر خرم آباد و به طور کلی شناخت وضعیت متف أکثرتحلیل پایداری و وضعیت شاخصهای پایداری در سطح محله های شهری به عنوان رهیافتی جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری همواره یکی از اهداف مدیران شهری بوده است. بر این اساس هدف از این پژوهش بررسی وضعیت توسعه پایدار محله ای در سطح محلات شهر خرم آباد و به طور کلی شناخت وضعیت متفاوت بین محلات و نشان دادن سطوح مختلف محلات از نظر شاخصهای توسعه پایدار محله ای بوده است. با توجه به نتایج حاصل از آزمون آنوا، در همه ی شاخص های توسعه ی پایدار محله ای (شاخص اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی)،بین محلات مورد بررسی از نظر تفاوت میانگینها اختلافات معنادار است به عبارت دیگر در سطح معناداری آزمون فیشر برای هرچهار شاخص برابر با 0/000 میباشد و در سطح اطمینان 95/0 درصد کوچکتر از 05/0 است بنابراین تفاوت معنی داری از نظر میانگین بین گروهها وجود دارد و همه محلات از نظر این شاخص ها در وضعیت متفاوتی قرار دارد. همچنین به منظور پاسخگویی به سوال پژوهش وجهت تعیین سطوح همگن توسعه پایدار محله ای و رتبه بندی محلات از نظر سطح برخورداری از شاخصهای توسعه ی پایدار محله ای از نتایج تحلیل خوشه ای و آزمون توکی استفاده شده است.بر اساس نتایج حاصل از آن محله شیرخوارگاه دارای توسعه ی پایدار محله ای بالا در سطح 3 (پایدار)، محله های ساحلی خواجوی، تفکیکی دلفان، شهدا، فازیک، علوی دارای توسعه پایدار محله ای متوسط در سطح 2(نیمه پایدار) ، محله کرگانه، اسپستان شرقی و گل سفید دارای توسعه پایدار محله ای پایین در سطح 1 (ناپایدار) در محدوده مورد مطالعه میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
39 - بررسی جایگاه مفهوم زیست پذیری شهری در طرح توسعه شهری(نمونه مطالعاتی: طرح جامع شهر زنجان
وحید یاری قلی محسن احدنژاد روشتی ژیلا سجادیامروزه زیست پذیری شهری گفتمانی نیرومند را در توسعه ی شهری و طراحی شهری بازتاب می دهد که در پیشینه ی برنامه ریزی شهری رواج پیدا کرده است. اجرای طرح های توسعه شهری، یکی از اقدامات اساسی در برنامه ریزی و مدیریت شهری جهت زیست پذیر نمودن شهر برای ساکنین و تضمین کننده ادامه ح أکثرامروزه زیست پذیری شهری گفتمانی نیرومند را در توسعه ی شهری و طراحی شهری بازتاب می دهد که در پیشینه ی برنامه ریزی شهری رواج پیدا کرده است. اجرای طرح های توسعه شهری، یکی از اقدامات اساسی در برنامه ریزی و مدیریت شهری جهت زیست پذیر نمودن شهر برای ساکنین و تضمین کننده ادامه حیات شهر برای مدت طولانی می باشد. بنابرین هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت موجود شهر زنجان از نظر شاخص های زیست پذیری و نحوه عملکرد طرح های توسعه شهری در زیست پذیر کردن شهر زنجان می باشد. روش تحقیق پژوهش حاضر کمی توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است. نتایج پژوهش بیانگر این امر می باشد که یافته های حاصل از تحلیل شاخص های ذهنی براساس توزیع پرسشنامه بین جامعه آماری نشان داد که، وضعیت زیست پذیری عینی وذهنی تقریبا منطبق بر هم نیستند. طبق نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیونی، میزان ارتباط و همبستگی زیست پذیری با طرح های توسعه شهری 0.622 است. با توجه به سطح معنی داری0.000 و پایین بودن آن از 0.05< Pفرضیه صفر رد می شود و می توان گفت که رابطه دو متغیر زیست پذیری با طرح های توسعه شهری معنادار است. به عبارتی، اجرای طرح های توسعه شهری 37 درصد از زیست پذیری شهر زنجان را تبیین می کند. علاوه براین، بیشترین مقدار همبستگی اجرای طرح های توسعه شهری با شاخص اجتماعی 0.369 و کمترین مقدار نیز متعلق به اقتصادی با 0.167 است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
40 - جغرافیای سیاسی شهر، چیستی و چرایی
حسن کامران دستجردی مرجان بدیعی ازنداهی نرجس سادات حسینی نصرابادیدانش جغرافيا و از آن ميان شاخه ي جغرافياي سياسي كه متكفل بيان و تشريح روابط نظام مند ميان انسان (سياست) و محيط جغرافيايي است، از جمله علوم قديمي است كه سابقه ي آن به درازي عمر انسان بر روي زمين است. امروزه مهم ترین محیط فضایی انسان ساخت، شهرها هستند. شهر، یک مجموعه ف أکثردانش جغرافيا و از آن ميان شاخه ي جغرافياي سياسي كه متكفل بيان و تشريح روابط نظام مند ميان انسان (سياست) و محيط جغرافيايي است، از جمله علوم قديمي است كه سابقه ي آن به درازي عمر انسان بر روي زمين است. امروزه مهم ترین محیط فضایی انسان ساخت، شهرها هستند. شهر، یک مجموعه فضایی بسته است که در این مجموعه رویدادهای مختلف اتفاق می افتد که هرکدام از این رویدادها زمینه ی مطالعاتی یک علم را بوجود می آورد. از جمله مهم ترین رویدادهایی که در شهر اتفاق می افتد، رویدادهای سیاسی است، به عبارتی، شهر همواره با مفهوم سیاست در ارتباط بوده و است. درصورتی که تاثیر مناسبات سیاسی و قدرت، در توسعه فضایی شهر مد نظر باشد، جغرافیای سیاسی با رویکرد غالبا درون شهری، به مطالعه این مناسبات می پردازد. بنابراین، جغرافیای سیاسی شهر؛ به مطالعه و بررسی تاثیر فعالیت های حکومت و صاحبان قدرت بر ابعاد مختلف (اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، امنیتی و زیست محیطی ) زندگی شهری و شهروندان می پردازد. پرسش اساسي كه در اينجا مطرح مي شود آن است كه، « جغرافياي سياسي شهر، چرا و چگونه به حوزه مطالعاتی مجموعه شهری امروز وارد شده است؟» مطابق فرضيه ي اين مقاله، جغرافياي سياسي شهر، برای سازماندهی فضای سیاسی شهر، به مطالعه، بررسی و ارئه راهکارهای اساسی می پردازد. از این رو می توان جغرافیای سیاسی شهر را بعنوان یکی از شاخه های علوم جغرافیایی در مطالعه فضا و ویژگی های آن مورد توجه قرار داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
41 - شاخصهای تأثیرگذار در شهر خلاق در خلق فضاهای تعاملی شهری (مورد مطالعه: شهر ری)
منیر میرزایی عباس ارغان محمدرضا زند مقدمشهر خلاق میتواند نیازها و خواستههای جوامع شهری را در ابعاد گوناگون برطرف کند نیازهایی که هریک در رشد شهر تأثیر گذار است فضای شهری زمانی تحقق میپذیرد که شخص یا افرادی بخواهند از آن استفاده کنند یا در این فرآیند دخیل باشند و این فرآیند از یک سو به پویایی محیط و از سوی أکثرشهر خلاق میتواند نیازها و خواستههای جوامع شهری را در ابعاد گوناگون برطرف کند نیازهایی که هریک در رشد شهر تأثیر گذار است فضای شهری زمانی تحقق میپذیرد که شخص یا افرادی بخواهند از آن استفاده کنند یا در این فرآیند دخیل باشند و این فرآیند از یک سو به پویایی محیط و از سوی دیگر به بروز طبقه خلاق کمک میکندکه عوامل تأثیر گذار (سرمایه انسانی، نوآوری، سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی) به عنوان شاخصها در ایجاد خلاقیت و برنامه ریزی میتواند تأثیر گذار باشد که در این تحقیق بطور کلی به آن پرداخته شده است هدف پژوهش حاضر بررسی شاخصهای تأثیر گذار جهت خلق فضاهای تعاملی با تاکید بر شهر خلاق میباشد در این راستا با توجه به موضوع پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است به لحاظ سطح مطالعه، در دو سطح توصیفی و تبیینی (توصیفی- تحلیلی) استفاده گردید همچنین برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزارهای آماری چون SPSS، و نرم افزار Super decision استفاده شده است در سطح توصیفی از جداول یک بعدی، درصد و فراوانی استفاده شده است همچنین در سطح استنباطی نیز برای آزمون فرضیات از آزمونهای T-Test، تی دو نمونه مستقل، تحلیل مسیر، پیرسون استفاده گردیده است و برای رتبه بندی عوامل مؤثر بر تحقق شهر خلاق از مدل ANP بهره گرفته شده است در نهایت نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که سرمایه اجتماعی پیش بینی کننده خوبی برای تبیین و بررسی سطح شهر خلاق در شهر ری میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
42 - تبیین الگوهای غذایی در سکونتگاه های روستایی شهرستان جیرفت با رویکرد آمایش سرزمین
علی شهدادی علي آذرهروستاییان علی رغم نقش محوری در تولید غذا، امروزه به دلیل تغییرات اقلیمی، اقتصادی و اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین گروه های در معرض تهدید از لحاظ امنیت غذایی می باشند. تغییر در الگوی غذایی به دلیل قدرت و دسترسی پایین روستاییان در تامین مایحتاج اولیه، سوء تغذیه و ناا أکثرروستاییان علی رغم نقش محوری در تولید غذا، امروزه به دلیل تغییرات اقلیمی، اقتصادی و اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین گروه های در معرض تهدید از لحاظ امنیت غذایی می باشند. تغییر در الگوی غذایی به دلیل قدرت و دسترسی پایین روستاییان در تامین مایحتاج اولیه، سوء تغذیه و ناامنی شدید غذایی را در این سکونتگاه ها به ارمغان آورده است. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال که الگوهای غذایی در بین خانوارهای روستایی شهرستان جیرفت چگونه است و چه عواملی بر آن تاثیر دارند، با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام شده است. مدل تئوریک پژوهش با رویکرد آمایش سرزمین سه دسته عوامل محیطی، اجتماعی و اقتصادی را به عنوان عوامل اصلی تبیین کننده الگوهای غذایی رایج در بین روستاییان ارایه کرده است. یافته های پژوهش نشان می دهد: خانوارهای روستایی از مجموع 14 وعده اصلی نهار و شام در هفته بیشتر؛ برنج(با میانگین 4.99 دفعه)، مواد قندی مصنوعی مانند قند، شکر و شیرینی(با میانگین 4.71 دفعه) و لبنیات(با میانگین 4.7 دفعه) و ماهی و میگو( با میانگین 1.61 دفعه) مصرف می کنند. مصرف برنج در بین روستاییان با مصرف سایر مواد غذایی از جمله شیر و فرآورده های آن، سبزی و میوه جات، حبوبات، موادقندی مرغ رابطه معنی داری داشته است(با پذیرش اثر مثبت تقارن زمان گردآوری داده ها با برداشت محصول بر میزان مصرف خانوارهای روستایی). دسترسی به آب موردنیاز برای تولید محصولات کشاورزی و دامی مهمترین عامل تبیین کننده چگونگی مصرف شیر و فرآورده های آن در بین خانوارهای روستایی دارد(R=0.47, F=5.628, Sig=0.028 ). در مجموع درآمد سالیانه در پیوند با قیمت فروش محصولات کشاورزی مهمترین عامل تبیین کننده چگونگی مصرف مواد غذایی به ویژه مصرف انواع گوشت، غذاهای رژیمی، کنسروها و... با (R=0.51, F=11.615, Sig=0.002) و چگونگی علاقه به مصرف موادغذایی با (R=0.52, F=7.44, Sig=0.013 ) و می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
43 - تحلیل فضایی پایداری سکونتگاه های روستایی پیرامون اکوسیستم رودخانه ای مبتنی بر الگوی بوم روستا مطالعه موردی: روستاهای پیرامون اکوسیستم رودخانه کشکان( شهرستان پلدختر)
فرزاد حقی زاده وحید ریاحی فرهاد عزیزپور پرویز ضیائیان فیروز آبادیتوسعه پایدار سرزمین در گرو پایداری نظام روستایی است. الگوی بوم روستا به عنوان رویکردی نوین می تواند نقش مؤثری در توسعه پایدار منطقه ای و ملی داشته باشد. لذا، آگاهی از تغییرات توسعه پایدار و شناخت ساختار، ابعاد و گستردگی فضایی آن در مناطق روستایی از عرصه های مهم تصمی أکثرتوسعه پایدار سرزمین در گرو پایداری نظام روستایی است. الگوی بوم روستا به عنوان رویکردی نوین می تواند نقش مؤثری در توسعه پایدار منطقه ای و ملی داشته باشد. لذا، آگاهی از تغییرات توسعه پایدار و شناخت ساختار، ابعاد و گستردگی فضایی آن در مناطق روستایی از عرصه های مهم تصمیم سازی و برنامه ریزی به شمار می رود. پژوهش حاضر، در جهت سنجش سطوح فضایی پایداری سکونتگاه های روستایی واقع در حاشیه رودخانه کشکان شهرستان پلدختر است. این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است. محدوده مورد مطالعه روستاهای واقع در پیرامون رودخانه کشکان واقع شهرستان پلدختر هستند. وزن دهی به شاخص های پژوهش با استفاده از مدل F’ANP و تحلیل داده ها با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره VIKOR انجام شد. برای طبقه -بندی روستاهای مورد مطالعه از جنبه سطوح پایداری از روش تحلیل خوشه ای و نرم افزار GIS و برای تحلیل عوامل مؤثر بر پایداری از رگرسیون خطی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که از 23روستای مورد مطالعه3روستا در وضعیت پایداری خیلی قوی، 8 روستا پایداری قوی، 5 روستا پایداری متوسط و 7 روستا در وضعیت ناپایدار قرار دارند. روستاهای پایدار دارای جمعیت بیشتر و در مناطق مرکزی شهرستان که زمین های آبرفتی ناشی از رودخانه عریض تر و از لحاظ ارتباطی به مرکز شهرستان نزدیک تر هستند، استقرار یافته اند. اما، این پایداری بطور یکسان در همه شاخص های پایداری روستاها اتفاق نیفتاده است. که، نشانگر پویش ناقص نظام سکونتگاهی شهرستان (از جنبه ساختاری - کارکردی) است. از نظر کاربرد مدل ها و تکنیک های کمی، این پژوهش از مدلF’ANP در تعیین سطوح پایداری روستایی استفاده کرده و نتایج تحقیق کارایی این مدل را در مطالعات جغرافیایی اثبات نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
44 - ارزیابی عملکرد دهیاری ها در پیشبرد اهداف طرح های هادی روستایی(مطالعه موردی: شهرستان زنجان)
محمدتقی حیدریدهياري به عنوان يک نهاد عمومي و غيردولتي، با شخصيت حقوقي مستقل و با درخواست روستائيان و مجوز وزارت کشور با هدف بهبود و توسعه شاخصهاي اجتماعي، اقتصادي، سياسي، فرهنگي و محيطي-کالبدي در هر روستا تشکيل مي شود. یکی از وظایف دهیاری، همکاری با بنیاد مسکن در تهیه، تصویب و اجرای أکثردهياري به عنوان يک نهاد عمومي و غيردولتي، با شخصيت حقوقي مستقل و با درخواست روستائيان و مجوز وزارت کشور با هدف بهبود و توسعه شاخصهاي اجتماعي، اقتصادي، سياسي، فرهنگي و محيطي-کالبدي در هر روستا تشکيل مي شود. یکی از وظایف دهیاری، همکاری با بنیاد مسکن در تهیه، تصویب و اجرای طرح هادی روستایی است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، عملکرد دهیار در نحوه تهیه و اجرای طرح هادی و نظارت بر ساخت و ساز بعد از اجرای طرح هادی روستایی بررسی می کند. جامعه آماری تحقیق شامل 24 روستای شهرستان زنجان است که با استفاده از جدول مورگان، 373 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از مدل نیکوئی برازش کلموگرونف-اسمیرنف و توزیع پواسن و تحلیل رگرسیونی چندگانه با کمک نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که، براساس مدل نیکویی برازش با سطح اطمینان 0.05P< ، عملکرد دهیار در طرح هادی مطلوب نیست. براساس توزیع پواسن، عملکرد دهیاری روند روبه رشدی دارد. همچنین تحلیل رگرسیونی نیز میزان همبستگی بین عملکرد دهیاری در توسعه و پیشبرد طرح هادی روستایی را، 0.929 برآورد کرده است. در بین شاخص های عملکرد دهیاری شاخص «عملکرد دهیار در نظارت بر ساخت و ساز بعد از اجرای طرح هادی» (0.447=β) بیشترین تاثیر و رضایت مندی را در اجرای طرح هادی داشته است. در این زمینه برای موفقیت دهیاران در اجرای طرح هادی، تاسیس دهیاریهای مستقل، آموزش دهیاران، و توسعه همکاری دهیار با سازمان ها و مشاوران و پیمانکاران ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
45 - تحلیل تأثیرپذیری تحولات کالبدی-فضایی سکونتگاههای روستایی پیراشهری از عوامل درونی و بیرونی در مجموعه شهری مشهد
مهدی جوانشیری علی اکبر عنابستانی حمدالله سجاسی قیداریپژوهش حاضر، به منظور بررسی، تحلیل و تبیین تحولات کالبدی – فضایی سکونتگاه های روستایی مجموعه شهری مشهد طی دوره ده ساله اخیر به انجام رسیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و نوع آن ازنظر هدف، بنیادی است. برای جمعآوری اطلاعات از روشهای اسنادی و میدانی استفا أکثرپژوهش حاضر، به منظور بررسی، تحلیل و تبیین تحولات کالبدی – فضایی سکونتگاه های روستایی مجموعه شهری مشهد طی دوره ده ساله اخیر به انجام رسیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و نوع آن ازنظر هدف، بنیادی است. برای جمعآوری اطلاعات از روشهای اسنادی و میدانی استفادهشده است. جامعه نمونه 28 روستای بالای 20 خانوار در مجموعه شهری مشهد میباشد که از طبقات مختلف جمعیتی و فواصل متفاوت با شهر مشهد انتخاب شدند. از مجموع 20083 خانوار در نقاط روستایی نمونه، با فرمول کوکران، حجم نمونه 377 خانوار بهدستآمده این افراد با روش نمونهگیری تصادفي انتخاب شدند. برای آزمودن مدل مفهومی پژوهش و بررسی تاثیر عوامل شناسایی شده بر تحولات کالبدی-فضایی از تکنیک حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزارSmart PLS ، استفاده گردید. با توجه نتایج، ضرایب t بین متغیرهای اصلی پژوهش، بالای 58/2 بوده یعنی رابطه معنادار و مستقیم است؛ بدین ترتیب شاخص های درونی، همجواری با کلانشهر مشهد و عوامل بیرونی بر تحولات کالبدی- فضایی سکونتگاه های روستایی تأثیر مثبت و معناداری دارد که طبق ضرایب کل متغیر عوامل بیرونی با ضریب تاثیر 947/0 بیشترین تاثیر و عوامل درونی روستا کمترین تاثیر را بر تحولات کالبدی- فضایی سکونتگاه ها داشته است. نتایج تحلیل فضایی و رتبه بندی روستاهای نمونه با مدل ارزیابی تولید وزنی تجمعی (WASPAS) مشخص کرد روستاهای گرجی سفلی، حسین آباد قرقی و دوست آباد دارای بالاترین سطح تحولات کالبدی-فضایی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
46 - بررسی رابطه اکوتوریسم با ایجادفرصت¬های اشتغالزایی روستايي با تأکید بر نقش اقلیم ( مطالعه موردي: شهرستان ماسال
سعید کامیابی saeid kamyabiاكوتوريسم يا گردشگري طبيعت، نوعي گردشگري پايدار است كه با مشاركت گردانندگان بومي و بهره گيري از پتانسيل هاي طبيعي گردشگري ميسر مي شود. ماسال به لحاظ برخورداري از امكانات و تسهيلات در مقايسه با ساير شهرستان هاي استان گیلان، توسعه نيافته است درواقع نوعي روستا شهر محسوب م أکثراكوتوريسم يا گردشگري طبيعت، نوعي گردشگري پايدار است كه با مشاركت گردانندگان بومي و بهره گيري از پتانسيل هاي طبيعي گردشگري ميسر مي شود. ماسال به لحاظ برخورداري از امكانات و تسهيلات در مقايسه با ساير شهرستان هاي استان گیلان، توسعه نيافته است درواقع نوعي روستا شهر محسوب مي شود كه با برنامه ريزي مناسب و درست، مي توان زمينه توسعه همه جانبه آن را فراهم آورد، ولي پيش از آن شناخت و معرفي توان ها و قابليت هاي اين شهرستان ضروري است. از اینرو هدف از این پژوهش امکان سنجی توسعه اکوتوریسم شهرستان ماسال با تأکید بر نقش اقلیم با ایجاد فرصت های اشتغالزایی شهر و روستاي آن مي باشد، در واقع در این پژوهش در پی رسیدن به پاسخی مناسب و مطلوب برای این سئوال های تحقیق است:1ـ آيا مي توان گفت اصلي ترين دليل اشتغال زايي در شهرستان و روستاهاي تابعه ماسال جاذبه هاي توريستي و آب و هوا و اقليم منطقه است؟2ـ آيا بين ميزان جاذبه هاي طبيعي و اقليم شناسي شهرستان ماسال و جذب توريست در اين منطقه رابطه اي وجود دارد؟پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردي و روش تحقيق توصيفي ،آماري(آمار استنباطي) از نوع همبستگی مي باشد. روش گردآوري اطلاعات به دو صورت کتابخانهاي و ميداني است. ضمن آنکه واحد تحلیل در این پژوهش فرد و جامعه آماری کلیه کارشناسان و خبرگان و شاغلین حوزه گردشگری شهر و توابع روستايي ماسال بوده (حدوداً 150 نفر) و بدلیل محدود بودن جامعه آماری سرشماری صورت گرفته است. دادههاي جمع آوري شده از طريق پرسشنامه پس از کدگذاري و انتقال به نرم افزار رايانهاي 19 SPSS ، تجزيه و تحليل گرديد. براي آزمون فرضيات، از آزمونهاي خی دوی تک متغیره، تحلیل عاملی و آزمون فریدمن شده است. نتایج این تحقیق بیانگر این مطلب است که بین جاذبه هاي توريستي شهرستان ماسال و ميزان اشتغال زايي افراد در این شهرستان، بین ميزان تأثيرگذاري اقليم و جذب توريسم در شهرستان ماسال و بین ميزان تحصيلات شاغلين شهرستان ماسال و جذب توريسم رابطه معنادار است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
47 - تبیین زیست پذیری روستاهای منطقه کلانشهری تهران (مورد مطالعه: شهرستان ورامین)
کامران زنگیشه علیرضا استعلاجی نصرالله فلاح تبارمسائل مربوط به زیست پذیری روستاهای پیراکلانشهری با مفهوم زیست پذیری روستایی قابل تبیین نبوده و تحت یک شبکه ارتباطی و همپیوندی های روستا-شهری از شهرهای تحت نفوذ خود متأثر می گردد. پژوهش حاضر تبیین زیست پذیری روستاهای منطقه کلانشهری تهران(شهرستان ورامین) می باشد. روش این أکثرمسائل مربوط به زیست پذیری روستاهای پیراکلانشهری با مفهوم زیست پذیری روستایی قابل تبیین نبوده و تحت یک شبکه ارتباطی و همپیوندی های روستا-شهری از شهرهای تحت نفوذ خود متأثر می گردد. پژوهش حاضر تبیین زیست پذیری روستاهای منطقه کلانشهری تهران(شهرستان ورامین) می باشد. روش این پژوهش اکتشافی-تبیینی بوده و سعی در تبیین نقش عوامل و نیروهای موثر در زیست پذیری روستاهای پیرامون کلانشهری در قالب عوامل درون روستایی و برون/فرا روستایی است. در این راستا،نخست بررسی نظریه ها و مدل مفهومی تحلیل ارائه گردید. بر این مبنا، ابعاد اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی و گویه های آن تحت عنوان عوامل درون و برون روستایی از طریق فرا ترکیب گویه و دلفی شناسایی اولیه شدند. 19 گویه در قالب ابعاد چهارگانه برای مجموعه عوامل برون/فرا روستایی موثر در آشکارسازی وضعیت زیست پذیری روستاها و 116 گویه و 17 مولفه برای عوامل درونی زیست پذیری روستاهای پیرامون کلانشهر تهران شناسایی شد. در تدقیق و اکتشاف عوامل یاد شده از تحلیل عاملی اکتشافی بهره گیری شد و نتایج تایید 19 عوامل فرا روستایی و 81 گویه عوامل درون روستایی بود. جامعه آماری پژوهش راساکنین روستاهای پیرامون شهرورامین وشهرجوادآباد(دو نقطه شهری شهرستان ورامین) به تعداد 53،255 نفر وشهرهای مذکور و همچنین خبرگان، متخصصین،کارشناسان و مدیران محلی به تعداد 140 نفر تشکیل دادند. در نمونه گیری از ساکنین از نمونه گیری خوشه ای تصادفی استفاده شده و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران با پذیرش خطای 0.05 درصد به تعداد 682 نفر تعیین شده و به صورت سهمیه ای- طبقه ای بین مراکز توزیع گردید. از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و معادلات ساختاری جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. همچنین از نرم افزارهای lisrel وSPSS در تحلیل داده های آماری و نمایش فضایی داده ها استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که عوامل برون/فرا روستایی و عوامل درون روستایی در زیست پذیری روستاهای پیرامون کلانشهر تاثیر گذاشته و آن را تبیین می کنند لکن میزان تاثیر عوامل برون روستایی بیشتر از عوامل درون روستایی بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
48 - تحلیل سیستمی اثرات تحولات تقسیمات سیاسی بر پراکنده رویی شهری (نمونه مطالعاتی: شهر قم)
سیدعلی حسینی سهراب امیریاندر تاریخ پرفرازونشیب ایران، حکومت و دولت، بهعنوان مهمترین عوامل سیاسی، پیوسته مؤثرترین نقش را در تحولات و دگرگونی ساختوسازهای فضایی ازجمله شهرها داشتهاند. این دگرگونیها در نقشپذیری شهرها و ایفای نقش دولت زمینهساز و موجب تقویت اقتصاد شهرها، توسعه و گسترش شهرها و أکثردر تاریخ پرفرازونشیب ایران، حکومت و دولت، بهعنوان مهمترین عوامل سیاسی، پیوسته مؤثرترین نقش را در تحولات و دگرگونی ساختوسازهای فضایی ازجمله شهرها داشتهاند. این دگرگونیها در نقشپذیری شهرها و ایفای نقش دولت زمینهساز و موجب تقویت اقتصاد شهرها، توسعه و گسترش شهرها و شهرنشینی شد. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل مهمترین اثرات تحولات تقسیمات سیاسی بر پراکنده رویی شهری در شهر قم با استفاده از مدل تحلیل ساختاری میباشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و روش جمعآوری اطلاعات کتابخانهای و میدانی میباشد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه و خبره سنجی است. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی ظاهری و نظرسنجی از خبرگان و کارشناسان تائید شد. برای تجزیهوتحلیل اطلاعات از مدل آیندهپژوهی تحلیل ساختاری استفادهشده است. برای این منظور تعداد 29 عامل بهعنوان عوامل اولیه بر اساس نظر کارشناسان و متخصصین شناسایی شدند. درنهایت از نرمافزار MIC MAC برای تجزیهوتحلیل و رتبهبندی شاخصهای مورداستفاده در مدل تحلیل ساختاری و از نرم افزار GIS برای ترسیم نقشهها و لایههای اطلاعاتی موردنظر استفادهشده است. نتایج نشان دادند که ارتقاء جایگاه یک شهر در سطوح تقسیمات کشوری بهویژه تبدیل شهر به مرکز استان، میتواند از طریق چهار عامل افزایش جمعیت و مهاجرت، افزایش قیمت زمین و بورسبازی آن، گسترده شدن ساختار دولت و لزوم تأمین خدمات منطقهای، پراکنده رویی شهری را افزایش میدهد. همچنین بر اساس نتایج سه عامل تمرکز شدید سرمایهها در شهر، مستقر شدن نمایندگان سیاسی دولت و توسعه صنایع در شهر مرکز بهعنوان مهمترین و اثرگذارترین عوامل سیاسی مؤثر بر پراکنده رویی شهری در شهر قم انتخاب شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
49 - تفاوت پیش نیازهای جنسیتی توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: بخش پاپی شهرستان خرم آباد)
زهرا حجازی زاده علی منظم اسماعیل پور مهرشاد طولابی نژادتوسعه کارافرینی ضمن ایجاد اشتغال و ایجاد درآمد، می تواند کاهش بيكاري روستاییان را به دنبال داشته باشد. با این حال تقریبا در اکثر کشورهای جهان عوامل و پیش نیازهای موثر بر فعالیت های کارآفرینی بین مردان و زنان به خصوص در مناطق روستایی متفاوت است. لذا در این تحقیق به بررسی أکثرتوسعه کارافرینی ضمن ایجاد اشتغال و ایجاد درآمد، می تواند کاهش بيكاري روستاییان را به دنبال داشته باشد. با این حال تقریبا در اکثر کشورهای جهان عوامل و پیش نیازهای موثر بر فعالیت های کارآفرینی بین مردان و زنان به خصوص در مناطق روستایی متفاوت است. لذا در این تحقیق به بررسی پیش نیازهای جنسیتی موثر بر توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی پرداخته شد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات پرسش نامه و مصاحبه بوده است. جامعه آماری زنان و مردان روستایی بخش پاپی شهرستان خرم آباد می باشد (8775N=). با استفاده از فرمول کوکران 330 نمونه (172 مرد و 158 زن) انتخاب شد. برای رسیدن به سوالات پژوهش، از آزمون های تحلیل واریانس، آزمون های تعقیبی (Post-Hoc) و مدل رگرسیون لجستیک باینری (روش LM- نیوتن- مارکارد- رافسون) استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت قابلتوجهی بین عوامل و پیش نیازهای موثر بر توسعه کارآفرینی زنان و مردان روستایی وجود دارد. پیش نیازهای توسعه کارآفرینی از نظر مردان روستایی (علاوه بر عامل اقتصادی که بین زنان و مردان مهم ترین پیش-نیاز توسعه کارآفرینی بوده) تحت تأثیر عوامل زیرساختی و ساختاری- نهادی می باشد؛ در حالی که عوامل خانوادگی و اجتماعی- فرهنگی مهم ترین پیش نیازهای توسعه کارآفرینی زنان روستایی بوده است. با توجه به نتایج و برای توسعه کارآفرینی و به ویژه در مناطق روستایی لازم است به عامل جنسیت کارآفرینان توجه ویژه ای داشت و برای رفع موانع کارآفرینی با توجه به جنسیت کارآفرینان استراتژی و الگوی متناسب اتخاذ گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
50 - بررسی چالشها و راهبردهای توسعهی فضایی روستاشهرها (مطالعه موردی: بخش بندپی شرقی و غربی از شهرستان بابل)
دکتر سعدی محمدی الهام داوری چنور محمدیچکیده: طرح مساله: شهرنشین شدن جمعیت، افزایش جمعیت شهرها و به دنبال آن توسعه شهرهای کوچک و بزرگ از ویژگیهای عصر حاضر است و توسعهی پایدار آنها در گرو داشتن برنامه ریزی و مدیریت شهری کارآمد است آنچه همواره در مدیریت شهری مورد توجه است عمدتاً مسائل و مشکلات کلانشهرها و أکثرچکیده: طرح مساله: شهرنشین شدن جمعیت، افزایش جمعیت شهرها و به دنبال آن توسعه شهرهای کوچک و بزرگ از ویژگیهای عصر حاضر است و توسعهی پایدار آنها در گرو داشتن برنامه ریزی و مدیریت شهری کارآمد است آنچه همواره در مدیریت شهری مورد توجه است عمدتاً مسائل و مشکلات کلانشهرها و شهرهای بزرگ، گاهی شهرهای میانی میباشد و کمتر توجهی به مسائل و مشکلات مدیریتی در روستا شهرهامیشود، در صورتی که اگر روستاشهرها بتوانند از نظر اقتصادی خودکفا باشند میتوانند با پذیرش سهم عمدهای از عوامل منابع تولید، سرمایه گذاری و نیروی انسانی منطقه موجب شکوفایی و رونق ناحیه پیرامونی خود گردند هدف: پژوهش حاضر تلاش دارد تا به بررسی چالشها و راهبردهای روستاشهرهای بخش بندپی شرقی و غربی از شهرستان بابل بپردازد. روش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری دادهها مبتنی بر روش اسنادی و میدانی است. جامعه آماری پژوهش خانوارهای ساکن در بخش بندپی غربی و شرقی از شهرستان بابل است که با بهره مندی از روش کوکران 200 خانوار به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدهاند؛ نتایج : با جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها این نتایج حاصل شد که این گونه روستاشهرها با موانع و مشکلات اساسی چون دفع و تفکیک زباله، عملکرد ضعیف نهادهای شهری، پایین بودن مشارکت شهروندان در طرحهای شهری و ... دچار هستند که این چالشها با راهبردهای چون تقویت سازمانهای شهری، توسعه و گسترش خدمات و امکانات شهری و استفاده از ظرفیتهای منطقهای و ... مسطح خواهند شد. نو آوری: با توجه به اینکه روستاها شهرها به عنوان حلقه اتصال دهنده شهر و روستا نقش مهمی در تعادل و توازن منطقه ای داشته باشند بنابراین بررسی چالشها و مشکلات فرا رو و تعیین راهبردهای توسعه فضایی این گونه سکونتگاهها از نوآوری پژوهش حاضر محسوب می شود. واژه های کلیدی: روستاشهر، چالشها و راهبردها، توسعه فضایی، بخش بندپی غربی و شرقی بابل تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
51 - ارزیابی زمین – زیست محیطی تناسب اراضی برای برنامهریزی زمین شهری ( مطالعه موردی: منطقه 22 تهران) (نوع مقاله : پژوهشی)
امیر کرم انسیه میهن پرسترشد شتابان شهرنشینی و افزایش بی سابقه جمعیت در سدهی اخیر، محلات شهری وکلان شهری را در امر خدماترسانی مطلوب و بهینه با مشکلات جدی مواجه ساخته است. در این تحقیق با استفاده از تکنیکهای تصمیم گیری چند معیاره، از روش فرآیند سلسله مراتبی جهت ارزیابی زمین – زیست محیطی تناس أکثررشد شتابان شهرنشینی و افزایش بی سابقه جمعیت در سدهی اخیر، محلات شهری وکلان شهری را در امر خدماترسانی مطلوب و بهینه با مشکلات جدی مواجه ساخته است. در این تحقیق با استفاده از تکنیکهای تصمیم گیری چند معیاره، از روش فرآیند سلسله مراتبی جهت ارزیابی زمین – زیست محیطی تناسب اراضی برای برنامهریزی زمین شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در محدوده شهری منطقه 22 شهر تهران استفاده شدهاست.کاربری های اصلی مورد نظر 5 گروه کاربری شامل بلندمرتبه سازی، ساختمان چند طبقه، ساختمان کم ارتفاع، حفاظت طبیعی و تفریحی – فراغتی هستند. براساس این پژوهش معیارهای اصلی موثر برای ارزیابی تناسب زمین در منطقه 22شهرداری تهران برای برنامهریزی زمین شهری به 9معیار شامل: شیب، ارتفاع، جهت، زمینشناسی،کاربری اراضی، واحد ارضی، فاصله از رودخانه، فاصله از گسل، فاصله از جاده (راه) تقسیم میشود. نتایج نشان میدهد که 3/19درصد مساحت منطقه مورد مطالعه برای بلند مرتبه سازی ، 5/12 درصد برای ساختمانهای چند طبقه و 28/ 15درصد برای ساختمانهای کم ارتفاع مناسب هستند.توزیع مکانی این پهنه ها به ترتیب از پایکوه در شمال به سمت جنوب و جنوب شرق محدوده است. پهنه مناسب حفاظت طبیعی 6/17درصد مساحت منطقه در نوار شمالی پایکوهی و درون درهها را در بر می گیرد. همچنین 33/26درصد منطقه برای کاربری تفریحی – فراغتی مناسب است که عمدتا در بخش های پایکوهی شمالی و درون درهها قرار دارد. مطابقت ساخت و سازهای موجود با نقشه های تناسب مذکور برای کاربری های اصلی نشان میدهد که در برخی نواحی تطابق و همخوانی وجود دارد، اما در برخی نواحی دیگر دیده نمیشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
52 - نقش حقوق شهروندی در توسعه ی سیاسی نهادهای شهری (مورد پژوهی؛ شهرداری تهران)
افشین متقی دستنایی مصیب قره بیگیاهمیت حقوق شهروندی، امروزه تا بدان حد است که وجود آنرا به مثابه ی یکی از مهمترین الزامات و عناصر دموکراسی به شمار می آورند. گذار از حکومت های نظامی، خودکامه و تمامیت خواه با مشی سرکوب گری، یکه سالاری و عدم رواداری به سوی شیوه هایی از حاکمیت دموکراتیک، ضرورت پرداخت عمیق أکثراهمیت حقوق شهروندی، امروزه تا بدان حد است که وجود آنرا به مثابه ی یکی از مهمترین الزامات و عناصر دموکراسی به شمار می آورند. گذار از حکومت های نظامی، خودکامه و تمامیت خواه با مشی سرکوب گری، یکه سالاری و عدم رواداری به سوی شیوه هایی از حاکمیت دموکراتیک، ضرورت پرداخت عمیق به حقوق شهروندی را آشکار ساخته است. از این روی، بررسی حقوق شهروندی در حاکمیت شهری می تواند زوایای پراهمیتی از کیفیت پراکنش دموکراسی را در فضای شهری آشکار سازد. پژوهش حاضر با بررسی چهار شاخص «مسئولیت پذیری»، «شفاف سازی»، «شایسته سالاری» و «قانون گرایی» در مدیریت سیاسی کلانشهر تهران، کوشیده است تا ابعاد حقوق شهروندی در مجموعه ی شهرداری تهران را به عنوان مهمترین نهاد مدیریتی و حاکمیتی این شهر مورد کندوکاو قرار دهد. تحقيق حاضر، از لحاظ ماهیت، بنیادی-کاربردی و از لحاظ روش، توصیفیِ ژرفانگر (پیمایشی) است. تعداد نمونه ی شهروندان با توجه به تعداد جامعه ی آماري، بر اساس فرمول كوكران انجام شده و تعداد 113 نفر از شهروندان منطقه ی 6 شهرداری تهران بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه با پرسش نامه مورد پرسشگري قرار گرفته اند. نتایج این پژوهش، نشانگر آن است که میزان رضایت شهروندان از حقوق شهروندی بر اساس شاخص های پژوهش، افت محسوسی داشته است و در مجموع، شاخص «قانون-گرایی» نسبت به سه شاخص دیگر در وضعیت خوشایندتری قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
53 - ارتقای اصول مرتبط با نظام کنترل ساختوساز بر مبنای رویکرد پایداری و حقوق شهروندی(نوع مقاله : پژوهشی)
سیداحمد انوری مصطفی بهزادفر اسماعيل شيعهسرعت رو به تزاید ساخت و ساز در دنیای مدرن و شتاب زدگی در دستیابی به محصول نهایی، فرصت تفکر و تأمل در لایه های این صنعت را از بین برده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی اصول و دستورالعمل هایی ساختوساز در ایران در ارتباط با سامانه های ساختوساز پایدار بین المللی موفق أکثرسرعت رو به تزاید ساخت و ساز در دنیای مدرن و شتاب زدگی در دستیابی به محصول نهایی، فرصت تفکر و تأمل در لایه های این صنعت را از بین برده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی اصول و دستورالعمل هایی ساختوساز در ایران در ارتباط با سامانه های ساختوساز پایدار بین المللی موفق از جمله لیید و برییم و نیز تأکید بر حقوق شهروندی در قالب حقوق مجاورت و همسایگی می باشد. به منظور دستیابی به این هدف، روش به کار گرفته شده در پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و انطباقی با رویکرد انتقادی بوده و از نظر نوع، جزء تحقیقات کاربردی میباشد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان دهنده این موضوع است که اصول ساختوساز موجود در ایران (فنی، بهداشتی، شهرسازی و ...) دارای نکات اساسی و پایه ای مناسبی می باشند اما این اصول نیازمند بازنگری جدی با توجه به تغییرات به وجود آمده در شرایط محیطی و شهری در ایران و نیز با توجه به پیشرفت های جدید علمی و اهمیت روزافزون مسائل مربوط به توسعه پایدار در سراسر جهان می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
54 - آسیب شناسی تعاونی های تولید در راستای توسعه پایدار روستایی نمونه موردی :تعاونی های تولید شهرستان ساوه*
گیتی صلاحی اصفهانیمقاله حاضر نتیجه تحقیقی میدانی است که با هدف آسیب شناسی تعاونی های تولید در راستای توسعه پایدار روستایی شهرستان ساوه با ابعاد اقتصادی و اجتماعی صورت گرفته است زیرا رسیدن به توسعه مستلزم توسعه اقتصادی است که خود منوط به توسعه درسه بخش صنعت،خدمات وکشاورزی است.دربخش کشاورز أکثرمقاله حاضر نتیجه تحقیقی میدانی است که با هدف آسیب شناسی تعاونی های تولید در راستای توسعه پایدار روستایی شهرستان ساوه با ابعاد اقتصادی و اجتماعی صورت گرفته است زیرا رسیدن به توسعه مستلزم توسعه اقتصادی است که خود منوط به توسعه درسه بخش صنعت،خدمات وکشاورزی است.دربخش کشاورزی شرکتهای تعاونی تولید روستایی اهرم مناسبی برای توسعه اقتصادی واجتماعی هستند که می توانند در بهره وری بهینه از شرایط زندگی ،کار و تولید وارتقای سطح درآمد ووضعیت اجتماعی جامعه موثر باشند .البته پویایی وتحولات لازم در این شرکت ها زمانی کارآمد واثربخش است که به صورت هدفمند ،نظام یافته ،برنامه ریزی شده ومبتنی برملاحظات پایداری در کلیه ابعاد اقتصادی ،اجتماعی و زیست محیطی باشد. دراین راستا تعاونی های تولید روستایی به عنوان یکی از نظام های بهره برداری با موانع و مشکلاتی روبرو هستند. این مقاله با استفاده ازروش توصیفی –پیمایشی و با برگزاری کارگاههای مشارکتی (PRA)، پرسشنامه(منطبق برمدل نظری و پیشینه تحقیق ) و مصاحبه حضوری انجام شده است .جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزارSPSSاستخراج شد. جامعه آماری تحقیق اعضاء شرکت تعاونی های مستقر در روستاهای شهرستان ساوه با نمونه آماری براساس فرمول کوکران (110نفر)است.نمونه گیری تصادفی و چندمرحله ای است.باتوجه به فرض اصلی تحقیق ،نتایج نشان می دهد که آسیب های جدی ،تعاونی های تولید ساوه را تهدید می کنند .درابعاداقتصادی واجتماعی شاخص های شامل درآمد کشاورزان ،ارتقاء تولید ،آگاهی واعتماد اجتماعی بود .بیشترین میانگین مربوط به ابعاد اقتصادی (4409/3)و کمترین میانگین مربوط به بعد اجتماعی (0967/2)می باشد.پیشنهاد می شود :کمکهای بلاعوض ،دادن امکانات وتجهیزات ،القاءتفکر مشارکتی ،آگاهی دادن به اعضاء تعاونی وتوانمندسازی اعضاء تعاونیهای تولید در دستور کار قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
55 - نقش کارگاههای شیرپزی در شکلگیری جریان های فضایی مورد مطالعه: سکونتگاههای نواحی هشترود و چاراویماق (آذربایجان شرقی)
عباس سعیدی مصطفي طالشی امید رفعت خواه امین ترکمانجریان های فضایی مبتنی بر تعامل و روابط روستایی- شهری هستند که به انواع جریان های مختلف افراد، كالا، پول و سرمایه، اطلاعات و نوآوری بین کانون های روستایی و مراکز شهری قابل تفکیک هستند. شکلگیری این جریانها مستلزم فراهمآمدن بسترهای لازم ساختاری- کارکردی است. آنچه در این أکثرجریان های فضایی مبتنی بر تعامل و روابط روستایی- شهری هستند که به انواع جریان های مختلف افراد، كالا، پول و سرمایه، اطلاعات و نوآوری بین کانون های روستایی و مراکز شهری قابل تفکیک هستند. شکلگیری این جریانها مستلزم فراهمآمدن بسترهای لازم ساختاری- کارکردی است. آنچه در این بین از اهمیت ویژه برخوردار است، پرهیز از رویکردهای مبتنی بر جدایی سکونتگاههای روستایی و شهری و در مقابل تکیه بر پیوستگی اجتماعی- اقتصادی روستایی- شهری است. در کشورهای درحال توسعه آنچه در عمل مانع از شکلگیری این گونه شبکههای منطقهای است، به عوامل و نیروهای متنوعی بازمیگردد که شناسایی آنها در راستای توسعة روستایی- شهری اهمیتی ویژه دارد. البته در این میان، تسهیل گری نهادها و دستگاههای عمرانی و توسعهای، در کنار مشارکت جدی روستاییان میتواند نقشی موثر ایفا نماید. این مقاله کوشش دارد با بررسی نحوة عمل کارگاههای شیرپزی در محدودة شهرستان های هشترود و چاراویماق به شناسایی چگونگی ایفای نقش این گونه کارگاهها در شکلپذیری روابط و پیوندهای روستایی ـ شهری و تشکیل جریان های محلی و ناحیهای بپردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
56 - شهر خلاق و شاخصهای شهر خلاق ایرانی
زهرا هاشمی دهقی بهاره اصانلومفهوم شهر خلاق از توجه نظریهپردازان و محققان این حوزه به بُعد محیطی و مکانی خلاقیت ناشی شده است، برای سنجش میران خلاقیت شهرها، شاخصهای مختلفی ارائه شده است که در تمامی آنها به ویژگیها و شرایط جامعه توجه میشود، بر این اساس هدف پژوهش ساخت شاخصهای شهر خلاق متناسب با أکثرمفهوم شهر خلاق از توجه نظریهپردازان و محققان این حوزه به بُعد محیطی و مکانی خلاقیت ناشی شده است، برای سنجش میران خلاقیت شهرها، شاخصهای مختلفی ارائه شده است که در تمامی آنها به ویژگیها و شرایط جامعه توجه میشود، بر این اساس هدف پژوهش ساخت شاخصهای شهر خلاق متناسب با فرهنگ جامعه ایرانی است. این پژوهش بنا به ماهیت و روش پاسخ به مسئله توصیفی، تحلیلی و تحلیل محتوایی است و از نظر هدف کاربردی است. در این تحقیق برای جمعآوری دادهها از روش کتابخانهای، اسنادی و روش پیمایشی در قالب روش دلفی استفاده شده است. در همین راستا با نقد و بررسی 15 شاخص بینالمللی شهر خلاق، فهرستی از شاخصها استخراج، سپس با روش دلفی و ایجاد پانل دلفی، اقدام به غربالگری شاخصها و ساخت شاخص شهر خلاق ایرانی شده است. حاصل نتایج دلفی در سه دور، تولید 49 شاخص برای شاخص شهر خلاق ایرانی توسط اعضای پانل بوده است که از این 49 شاخص، 32 شاخص برگرفته از پژوهشهای پیشین و 17 شاخص بهوسیلهی اعضای پانل ارائه شده بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
57 - بررسی آسيب پذيري بافتهای شهری در مقابل خطر زمین لرزه (مطالعه موردی: منطقه 8 تبریز)
علی پناهی صابر عبدالله زادگانيکي از موضوعاتي که بيشتر شهرهاي جهان با آن دست به گريبانند، سوانح طبيعي است. ضرورت کاهش آسيب پذيري شهرها در برابر سوانح طبيعي از جمله زلزله، به عنوان يکي از اهداف اصلي برنامه ريزي کالبدي، شهري و طراحي شهري محسوب مي گردد.لذا، اولين گام، شناسايي ميزان آسيب پذيري مناطق ش أکثريکي از موضوعاتي که بيشتر شهرهاي جهان با آن دست به گريبانند، سوانح طبيعي است. ضرورت کاهش آسيب پذيري شهرها در برابر سوانح طبيعي از جمله زلزله، به عنوان يکي از اهداف اصلي برنامه ريزي کالبدي، شهري و طراحي شهري محسوب مي گردد.لذا، اولين گام، شناسايي ميزان آسيب پذيري مناطق شهري در برابر زلزله مي باشد.از اين رو، اين پژوهش با هدف شناسايي قطعات آسيب پذير منطقه 8 شهر تبریز در برابر زلزله انجام گردیده است.در اين تحقیق 9 شاخص تراکم جمعیت، تراکم ساختمانی، كاربري، ريزدانگي، دسترسی به مراكز امدادي، فضاي باز، کیفیت مصالح، كيفيت ابنيه و فاصله از مراكز خطرزا انتخاب شده و با استفاده از روش ANP و ترکیب مربوط به معیارهای ذکر شده در محیط GIS، آسیب پذیری منطقه 8 تبریز مورد بررسي قرار گرفته است.نتايج اين پژوهش نشان مي دهد که بيش از 43 درصد قطعات منطقه 8 شهر تبریز در برابر زلزله از وضعيت آسيب پذيري زياد و خيلي زياد برخوردارند که محدوده های آسیب پذیر بیشتر در محلات مسکونی قدیمی تبریز به دلیل رعایت نشدن حریم ها، وجود قطعات در اندازه های کوچک و خردشدن قطعات، وجود معابر بسیار کم عرض و بن بست های زیاد، وجود ساختمان های بسیار قدیمی و با مصالح کم دوام شرایط نسبتاً نامناسبی را برای محدوده موردنظر به وجود آورده و همچنین با توجه نقشه پهنه بندی شده حدود 15.84درصد دارای آسیب پذیری متوسط، 29.94 درصد آسیب پذیری كم مواجه است.لذا، با توجه به آسیب پذیر بودن منطقه لزوم برنامه ریزی صحیح جهت ساماندهی بافتهای مذکور را نمایان می سازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
58 - ارزیابی و تحلیل مؤلفه های زیست پذیری کلانشهر تهران
حمیدرضا وارثی جمال محمدی سید علی موسوی نورزیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دارای دو رو می باشد که یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. رویکرد زیست پذیری را می توان برآمده از افزایش آگاهی نسبت به الگوهای ناپایدار زندگی شهری دانست که در درازمدت موجب کاهش توان مناب أکثرزیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دارای دو رو می باشد که یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. رویکرد زیست پذیری را می توان برآمده از افزایش آگاهی نسبت به الگوهای ناپایدار زندگی شهری دانست که در درازمدت موجب کاهش توان منابع محیطی می شود. نوشتار حاضر درپی آن است که با هدف شناخت پایه ای از وضعیت حاکم بر زیست پذیری کلان شهر تهران بپردازد. برای دستیابی به این هدف، با بهره گیری از روش کتابخانه ای ـ پیمایشی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته؛ 485 نفر ازشهروندان ساکن کلان شهر تهران به روش نمونه گیری احتمالی (به روش تصادفی ساده) مورد ارزیابی قرارگرفته و اطلاعات گردآوری شده با استفاده از تحلیل های آزمونT تک نمونه ای؛ آزمون تحلیل واریانس و تحلیل مسیر در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد در بین مولفه های زیست پذیری در کلانشهر تهران، شاخص کالبدی با مقدار آماره t، 378/0 ضعیف تر از سایر شاخص ها قرار دارد. شاخص اقتصادی نیز با آماره 775/1 در وضعیت بهتری از شاخص های دیگر است. بعد از آن شاخص های اجتماعی با آماره 440/0 و زیست محیطی با آماره 481/0 در رتبه های بعدی قرار دارند همچنین نتایج نشان داد شرایط زیست پذیری یکسان نیست و بین مناطق شهر تهران مورد مطالعه از نظر تفاوت شاخص زیست پذیری تفاوت معناداری دیده می شود. در این میان، شاخص اقتصادی با مقدار F 215/47 بیشترین مقدار اختلاف و تفاوت را دارد و می توان گفت که در شاخص اقتصادی، اختلاف زیست پذیری در شهر تهران بیشتر از سایر شاخصه ها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
59 - ارزيابي روند گسترش افقی شهر در حريم گسل هاي لرزه اي و مناطق خطرپذیر طبیعی و پیامدهای آن (مطالعه موردي: شهرستان سقز در استان کردستان)
هیمن شهابی عبداله طیاری محمود یزدانی محمد علی سالاری کمانگرمروري بر پژوهش هاي مختلف در حوزه سکونتگاههاي انساني نشان مي دهد که مکان گزيني و استقرار آنها همواره متاثر از ويژگي هاي محيط طبيعي و ساختار زمين شناسي بوده است، بر اين اساس مکان استقرار (دشت ها، دامنه و غيره) بخش اعظم سکونتگاههاي انساني به طور اعم و سکونتگاههاي شهري به ط أکثرمروري بر پژوهش هاي مختلف در حوزه سکونتگاههاي انساني نشان مي دهد که مکان گزيني و استقرار آنها همواره متاثر از ويژگي هاي محيط طبيعي و ساختار زمين شناسي بوده است، بر اين اساس مکان استقرار (دشت ها، دامنه و غيره) بخش اعظم سکونتگاههاي انساني به طور اعم و سکونتگاههاي شهري به طور اخص همواره به دليل مجاورت نسبي با گسل ها در معرض تاثيرپذيري از وقوع پديده هايي چون زلزله، روراندگي، زمين لغزش و غيره بوده است. وقوع زلزله هاي متعدد در طي دهه هاي اخير در نقاط مختلف کشور و پيامدهاي منفي گسترده آن بويژه بر روي کانونهاي شهري دليلي بر اثبات اين مدعاست، شهر سقز واقع در استان کردستان بواسطه اسقرار در مجاورت گسل هاي متعدد (گسل هاي رودخانه سقز، رودخانه وليخان، سنته و غيره) از جمله سکونتگاههايي است که از يک سو، ويژگي هاي بستر طبيعي استقرار آن امکان تاثيرپذيري از اين ويژگي را فراهم ساخته اند و از سوي ديگر، توسعه افقي شهر در طي دهه هاي اخير در جهت گسل هاي فوق زمينه هاي تاثيرپذيري را به شدت افزايش داده است. بر اين اساس، اين نوشتار در پي آنست که ضمن بررسي امکان خطرپذيري وقوع زلزله به واکاوي نقش توسعه فيزيکي و افقي شهر در افزايش خطرپذيري زلزله بپردازد. براي اين منظور، با استفاده از نقشه هاي رقومي توپوگرافي و زمين شناسي به مقياس 250000: 1و با بهره گيري از سيستم اطلاعات جغرافيايي و داده هاي لرزه نگاري دستگاهي و تاريخي، نقشه منحني هاي هملرز و پهنه بندي خطر زمين لرزه ترسيم شدند. نتايج پژوهش نشان مي دهند که بر اساس نقشه سايز موتكتونيك و بررسي تاريخ وقوع زمين لرزه در منطقه امكان وقوع زلزله هاي با شدت بالا در منطقه سقز وجود دارد و همچنين شهر، شتابزده به سمت ارتفاعات ناپايدار و در بخش هاي شمالي و غربي شهر در حريم گسلهاي فرعي درجه دو توسعه پيدا كرده است. بر اين اساس تدوين تدابير و برنامه هاي استراتژيک در راستاي کاهش خطرپذيري از وقوع زلزله از طريق کنترل و سمت و سودهي بهينه به توسعه افقي شهر لازم و ضروري است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
60 - ارزیابی و تحلیل فضایی پراکنش جمعیت و توزیع خدمات در نواحی شهری تبریز
هوشنگ سرور منیژه لاله پور سولماز سربازگلیامروزه یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی شهرها، بحث توسعه متعادل و متناسب در شهرها و برخورداری مناسب ساکنان شهرها از خدمات شهری میباشد. در این میان برنامه ریزان شهری با جمع آوری و تحلیل داده های مکانی و فضایی و انعکاس نتایج به مدیران شهری تلاش می کنند که توزیع خدمات و أکثرامروزه یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی شهرها، بحث توسعه متعادل و متناسب در شهرها و برخورداری مناسب ساکنان شهرها از خدمات شهری میباشد. در این میان برنامه ریزان شهری با جمع آوری و تحلیل داده های مکانی و فضایی و انعکاس نتایج به مدیران شهری تلاش می کنند که توزیع خدمات و امکانات شهری به نحوی هدایت شود که به نفع همه اقشار و گروههای اجتماعی جامعه باشد و به گونه ای برنامه ها و طرح های توسعه زمینه ساز تحقق عدالت اجتماعی و فضایی در شهرها واقع شوند. پژوهش حاضر، با هدف بررسی ارتباط بین پراکنش جمعیت و توزیع خدمات شهری در 37 ناحیه شهری تبریز و ارزیابی برخورداری نواحی شهری و جمعیت آن، از خدمات شهری صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی می باشد بدین صورت که برای ارزیابی نحوه پراکنش جمعیت از مدل آنتروپی نسبی و ضریب جینی، و برای ارزیابی توزیع خدمات از مدل تاپسیس استفاده شده است. همچنین از آزمون همبستگی برای تبیین رابطه بین جمعیت و توزیع فضایی خدمات استفاده شده است. نتایج بدست آمده از مدل آنتروپی نشان دهنده توزیع و پراکنش موزون جمعیت در نواحی شهری تبریز می باشد. اما نتایج ارزیابی توزیع خدمات شهری در مناطق شهری نشانگر آن است که نواحی مناطق 9و10 تبریز دارای کمترین برخورداری و ناحیه یک منطقه2و3 دارای بیشترین برخورداری از خدمات شهری هستند. همچنین نتیجه ارزیابی همبستگی بین رتبه جمعیت و تأثیر آن در برخورداری از خدمات شهری با استفاده از مدل اسپیرمن در حدود (0.4991) بوده که نشان از وجود همبستگی بین رتبه جمعیت و دسترسی به خدمات شهری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
61 - نقش گردشگری در توسعه روستایی شهرستان مریوان
سعید احمدیان بهنام ولی زاده رشید بوکانیهدف کلی این پژوهش نقش گردشگری در توسعه روستایی شهرستان مریوان می باشد. به منظور رسیدن به این اهدف از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. پژوهش حاضر با رويكرد و روش اكتشافي- تحليلي در پی این موضوع بوده است که گردشگری، چه نقشی در توسعه روستایی شهرستان مریوان، ایفا می أکثرهدف کلی این پژوهش نقش گردشگری در توسعه روستایی شهرستان مریوان می باشد. به منظور رسیدن به این اهدف از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. پژوهش حاضر با رويكرد و روش اكتشافي- تحليلي در پی این موضوع بوده است که گردشگری، چه نقشی در توسعه روستایی شهرستان مریوان، ایفا می نماید. جامعه آماري پژوهش حاضر (15 روستای مورد مطالعه)، شامل 3 گروه کارشناسان و کارکنان (236 نفر)، روستاییان(8570 نفر) و گردشگران (1200 نفر) بوده اند كه با استفاده از فرمول كوكران و جدول مورگان، به ترتیب تعداد 146 نفر کارشناس و 368 نفر روستاییان و291 نفر از گردشگران به عنوان حجم نمونه تعيين شده است. نحوه انتخاب افراد نيز به روش نمونه گيري سيستماتيك و نهايتاٌ تصادفي ساده مي باشد. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون تحليل عاملي اكتشافي و آزمون ناپارامتريك فريدمن با استفاده از نرمافزار SPSS استفاده شده است. نتایج بدست آمده در مورد نقش گردشگری در توسعه روستایی نشان می دهد که بیشترین تاثیر گردشگری در بُعد اجتماعی مربوط به کاهش مهاجرت های روستایی و احیاء آداب و سنن محلی و در بُعد اقتصادی بیشترین تاثیر در افزایش قیمت زمین و مسکن بوده است. و در نهایت، با توجه به نتايج و يافته هاي به دست آمده از پژوهش، راهکارهایی در جهت توسعه فعالیت های گردشگری روستایی در شهرستان مریوان ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
62 - واکاوی عوامل موثر بر تحقق¬پذیری مدیریت یکپارچه شهری مطالعه موردی: کلانشهر تهران
رحيم سرور مجید حضرتی مجید اکبریفرایند جهانی شدن، به افزایش مناطق کلان شهری جهان شتاب بیشتری بخشیده و مشکلات جدیدی بر مشکلات موجودشان افزوده است. گستردگی و پیچیدگی مجموعه مراکز زیست و فعالیت و نواحی هم بسته ای که نبض آنها با کلان شهر در یک نقطه می زند، مدیریت کلان شهری را در سطح فراتر از نهادهای منفک أکثرفرایند جهانی شدن، به افزایش مناطق کلان شهری جهان شتاب بیشتری بخشیده و مشکلات جدیدی بر مشکلات موجودشان افزوده است. گستردگی و پیچیدگی مجموعه مراکز زیست و فعالیت و نواحی هم بسته ای که نبض آنها با کلان شهر در یک نقطه می زند، مدیریت کلان شهری را در سطح فراتر از نهادهای منفک و یکایک شهرداری ها ضروری می سازد. به موازات مشکلات و تهدیدها در منطقه کلان شهری، چالش اصلی مدیریت کلان شهرها استفاده از امکانات و فرصت های بسیاری است که در بطن آنها وجود دارد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل موثر بر تحقق پذیری مدیریت یکپارچه شهری در کلانشهر تهران انجام شده است. این نوشتار از نظر عمق مطالعه کاربردی-توسعه ای و از لحاظ ماهیت و روش مبتنی بر رویکرد توصیفی و تحلیلی می باشد. روش پژوهش ترکیبی از نوع پیمایشی و اسنادی است و گردآوری اطلاعات و داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته و جامعه آماری آن را دو گروه مدیران شهری، متخصصین و خبرگان شهری تهران تشکیل می دهند. با تکیه بر روش تحلیل عاملی تعداد 5 عامل از 27 شاخص مورد مطالعه احصاء گردید که همگي داراي مقادير ویژه بالای یک می باشد و جمعاً 501/68 درصد از واريانس را تبیین می کنند. همچنین نتایج به دست آمده نشانگر این است که مولفه های بسترهای قانونی با ضریب همبستگی 805/0، ضعف زیرساخت های اطلاعاتی برای مدیریت یکپارچه شهری 801/0، همپوشانی وظایف سازمانی در ارگان های مختلف مربوط به مدیریت شهری 782/0، عدم تدقیق جایگاه نظام مدیریت شهری نزد سازمان های ذی مدخل همسطح 784/0 و تعدد نگرش و دیدگاههای سیاسی با ضریب 777/0 موثرترین و تاثیرگذارترین عوامل در تحقق پذیری مدیریت یکپارچه کلانشهر تهران از دیدگاه مدیران شهری و کارشناسان شناسایی شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
63 - نقش شهر الکترونیک در ارتقاء شاخصهای توسعه پایدار شهری با تأکید بر بانکداری الکترونیک (مطالعه موردی: شهر کرج)
دکتر علیرضا استعلاجی نجمه شاه طالبیمسائل و مشکلات عدیدهای مانند مسئله آلودگی هوا، ترافیک سنگین و اتلاف وقت در خیابانها، افزایش فعالیتهای اداری و تجاری شهروندان در شهرها، افزایش تعداد جمعیت و عدم تناسب امکانات و خدمات و غیره که بدلایل مختلف در شهرها شکل گرفته است و همچنین مطالبه روز افزون شهروندان به أکثرمسائل و مشکلات عدیدهای مانند مسئله آلودگی هوا، ترافیک سنگین و اتلاف وقت در خیابانها، افزایش فعالیتهای اداری و تجاری شهروندان در شهرها، افزایش تعداد جمعیت و عدم تناسب امکانات و خدمات و غیره که بدلایل مختلف در شهرها شکل گرفته است و همچنین مطالبه روز افزون شهروندان به ارائه خدمات مطلوب و با کیفیت، و از سوی شعار و سیاستگذاری مدیران شهری و دولتها بر محوریت توسعه پایدار شهری، تصمیمسازی و برنامهریزی بر اساس تکنولوژی و تکنیکهای روز دنیا در مدیریت شهری را نه تنها اجتناب ناپذیر، بلکه ضروری ساخته است و ورود به دنیای شهر الکترونیک پاسخی منطقی و مناسب به این نیاز شهری میباشد. یکی از پرکاربردترین و محوریترین نیازهای خدماتی الکترونیکی شهری، خدمات بانکی بوده که با الکترونیکی شدن فعالیتهای آن سهم مهمی در توسعه پایدار شهری دارد. به همین منظور این پژوهش در کلانشهر کرج مورد بررسی و پژوهش قرار گرفت. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده و از روش مطالعات کتابخانهای و پژوهش میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. نتایج تحقیق که از طریق سنجش فرضیات با استفاده از آزمونهای T تک نمونهای یاOne sample T test و همچنین همبستگی اسپیرمن انجام شد نشان میدهد که بانکداری الکترونیک نقش پراهمیتی در تحقق توسعه پایدار شهری داشته و در این راستا شهروندان به عنوان ذینفعان اصلی آن تأثیر مستقیم در این مقوله دارد و در واقع بدون مشارکت شهروندان امکان دستیابی به اهداف مورد نظر میسر نیست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
64 - اثرات گردشگری بر معیشت پایدار خانوارهای روستایی، از دید جامعه میزبان مطالعه موردی: بخش اورامان (شهرستان سروآباد)
دکتر سعدی محمدی اسکندر مرادی اصغر رشیدی ابراهیم حصاریگردشگری روستایی از جمله فعالیت های مهم اقتصادی و سودآور است که می تواند اثرات قابل ملاحظه ای از بُعد اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی ـ فضایی بر روی جامعه میزبان داشته باشد. در این پژوهش، اثرات گردشگری بر معیشت پایدار خانوارهای روستایی بخش اورامان شهرستان أکثرگردشگری روستایی از جمله فعالیت های مهم اقتصادی و سودآور است که می تواند اثرات قابل ملاحظه ای از بُعد اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی ـ فضایی بر روی جامعه میزبان داشته باشد. در این پژوهش، اثرات گردشگری بر معیشت پایدار خانوارهای روستایی بخش اورامان شهرستان سروآباد مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه جمع آوری دادهها ترکیبی از روش اسنادی ـ پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را سرپرستان خانوار 4 روستای بخش اورامان (اورامان تخت، سلین، بلبر و کماله) که دارای بیشترین حجم گردشگر هستند را تشکیل میدهد که تعداد آنها برابر با 1270 خانوار است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران اصلاح شده 250 نمونه به دست آمد، نمونه ها به دو روش نمونه گیری طبقهای و تصادفی براساس جمعیت هر روستا انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها در این پژوهش، پرسشنامۀ محقق ساخته است. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ (0.84) به دست آمد. برای بررسی تأثیر گردشگری بر معیشت پایدار از آمارههای تی تک نمونه ای، تحلیل واریانس، تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شد. یافتههای این تحقیق با استفاده از آزمونهای آماری نشان میدهد که بر اساس آزمون تی تک نمونهای گردشگری بر بُعد انسانی، اجتماعی، فیزیکی، طبیعی و مالی روستائیان تأثیر مثبت دارد. بررسی تحلیل واریانس نشان داد که بین ابعاد مختلف معیشت پایدار اختلاف معنیداری وجود دارد. تحليل رگرسيون نشان داد همه ابعاد معیشت پایدار (بُعد انسانی، اجتماعی، طبیعی، فیزیکی، مالی) تأثیر معنیداری را بر معیشت پایدار روستاییان دارند. همچنین نتیجه بر اساس تحلیل مسیر حاکی از آن است که همه ابعاد تأثیر مستقیم و غیرمستقیمی بر معیشت پایدار روستایی دارند، به طورکلی از دیدگاه مردم گردشگری بر معیشت پایدار روستاییان بخش اورامان تخت تأثیر مثبت دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
65 - نقش عوامل محیطی و کالبدی در ارتقاء امنیت فضاهای شهری مورد مطالعه: منطقه 8 شهرداری تهران
نفیسه مرصوصی سارینا عظیمیتوجه به مقوله امنیت از بُعد غیرانتظامی آن، پدیده ای جدید محسوب میشود و قاعدتاً کمبود تحقیقات و مطالعات در این زمینه امری بدیهی است. ریشه برخی از جرایم و وجود احساس ناامنی را باید در عدم توجه برنامه ریزان و مدیران شهری جستجو کرد. مسئله بزرگ در زمینۀ ایجاد امنیت و پیشگیر أکثرتوجه به مقوله امنیت از بُعد غیرانتظامی آن، پدیده ای جدید محسوب میشود و قاعدتاً کمبود تحقیقات و مطالعات در این زمینه امری بدیهی است. ریشه برخی از جرایم و وجود احساس ناامنی را باید در عدم توجه برنامه ریزان و مدیران شهری جستجو کرد. مسئله بزرگ در زمینۀ ایجاد امنیت و پیشگیری از رویدادهای بحرانی و جرم خیز این است که آیا شهرهای بزرگ، چنین شرایطی را فراهم کرده اند؟ هدف این پژوهش شناخت نقش عوامل مختلف محیطی و کالبدی و تأثیرگذاری آنها بر امنیت است. روش تحقیق ترکیبی از روشهای توصیفی ـ تحلیلی است. این مقاله در پی پاسخ به این سوالها است: 1. آیا درهم آمیختگی عوامل محیطی و کالبدی در فضاهای شهری بر میزان امنیت آن موثر است؟ و2. آیا ترکیب و توزیع کاربری های شهری پیرامون فضاهای عمومی موجود در محدودۀ مورد مطالعه بر افزایش امنیت شهری موثر است؟ محدوده مورد مطالعه منطقه 8 شهرداری تهران است. اطلاعات موردنیاز به دو روش کتابخانهای و روش میدانی به دست آمده و تحلیل از داده ها از طریق نرم افزارهای SPSS و Minitabs وGIS انجام شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که میزان امنیت محلهها همانند تفاوتهای محیطی و کالبدی در آنها، متفاوت است. همچنین محله های 13 گانه منطقه 8 تهران از نظر میزان امنیت و تک تک مولفههای پژوهش رتبهبندی شدند. امنیت در آن دسته از فضاهای عمومی که از بدنه یا محدوده های پیرامونی با ویژگی کاربری های ترکیبی و متنوع اراضی شهری برخوردار بودند، در مقایسه با سایر فضاهای مشابه که فاقد ویژگی تنوع و ترکیب کاربری اراضی شهری بودند متفاوت بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
66 - بررسی تاثیرات به¬کارگیری سیستم نظارت هوشمند (CCTV) در کاهش جرائم شهری
محمود واثق حسین حاتمی نژاد شکوفه جعفری فشارکییکی از کارویژههای اصلی حکومتها در اداره بهتر قلمرو تحت حاکمیت خود، نظارت بر جریان امور اجتماعی و کنترل رفتارهای شهروندان در چارچوب قانون است. مدیریت و ساماندهی زندگی اجتماعی در دوران حاضر به دلیل پیچیدگی فرآیندهای گوناگون سیاسی، امنیتی و... در محیطهای جغرافیایی از جم أکثریکی از کارویژههای اصلی حکومتها در اداره بهتر قلمرو تحت حاکمیت خود، نظارت بر جریان امور اجتماعی و کنترل رفتارهای شهروندان در چارچوب قانون است. مدیریت و ساماندهی زندگی اجتماعی در دوران حاضر به دلیل پیچیدگی فرآیندهای گوناگون سیاسی، امنیتی و... در محیطهای جغرافیایی از جمله شهرهای بزرگ، کاری بس طاقتفرسا بوده و نیازمند به کارگیری روشها و ابزار کارآمد در این زمینه است. مسلماً همهی دولتها برای تأمین نیازهای گوناگون شهروندان خود از جمله امنیت محیطهای شهری، از همهی امکانات و ابزارهای لازم بهرهگیری مینمایند؛ لیکن با این وجود، همواره فضاهایی وجود دارند که علیرغم تلاش دولتها، خارج از نظارت و کنترل آنها هستند. در این قبیل فضاها که به منزلهی حفرههای دولت محسوب میشوند، حجم گستردهای از جرائم و ناامنیهای پیدا و پنهان بوقوع میپیوندد که باعث اختلال در جریان طبیعی امور اجتماعی میگردند. پرسشی که در این رابطه وجود دارد آن است که، چگونه میتوان میزان نظارت و کنترل دولتها را در این فضاها افزایش داد؟ در پاسخ به پرسش فوق، طی مقاله حاضر، تلاش شده تا ضمن بررسی اثرات به کارگیری ابزار هوشمند نظارت و کنترل (دوربین مداربسته)، در کاهش تخلفات و جرائم شهری، چگونگی افزایش کارائی دولتها در کنترل فرآیندهای شهری مورد بررسی و تحقیق قرار بگیرد. پژوهش حاضر، به روش توصیفی ـ تحلیلی و بر پایهی دادههای میدانی انجام شده، بنابراین برای تجزیه و تحلیل و نتیجهگیری، افزون بر منابع کتابخانهای و الکترونیکی از یافتههای پرسشنامهای نیز استفاده شده است. لازم به ذکر است که روایی سوالات پرسشنامه با استفاده از روش تحلیل عاملی و پایایی سوالات پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ آزموده شدند. در نهایت هم دادههای حاصل از پرسشنامه از طریق آزمون میانگین یک جامعه (T-test)، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از بررسیهای این مقاله نشان میدهد، به کارگیری سیستمهای هوشمند نظارت در محیطهای شهری، نقش چشمگیری در کاهش جرائم و ناامنیهای اجتماعی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
67 - توسعه گردشگری اجتماع محور با تأکید بر جنبههای قومی محلی (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)
اعظم صفرآباد منصور طبیعیفرایند جهانی شدن گویای تلاش برای یکسان سازی فرهنگی از طریق ایجاد بازارهای گسترده برای تولید کالاهای مشابه در شکل انبوه است. در عمل فشار برای از میان بردن خرده فرهنگها طی سالهای گذشته به مقاومت قومی منجر شده است که گویای تمایل شدید به ایجاد تعلقهای هویتی برای جلوگیری أکثرفرایند جهانی شدن گویای تلاش برای یکسان سازی فرهنگی از طریق ایجاد بازارهای گسترده برای تولید کالاهای مشابه در شکل انبوه است. در عمل فشار برای از میان بردن خرده فرهنگها طی سالهای گذشته به مقاومت قومی منجر شده است که گویای تمایل شدید به ایجاد تعلقهای هویتی برای جلوگیری از حذف فرهنگهای قومی است. کشور ایران از بارزترین نمونههای تنوع فرهنگی، قومی، زبانی و مذهبی در جهان است که برخلاف اکثر کشورهای چند قومیتی، تنوع و تکثر قومی محلی یا موزاییک بودن پهنه فرهنگی آن، درونزا و بومی است. شهر کرمانشاه با توانهای توسعهای بسیار، با تعلق قومی جماعتی قوی، میتواند پیش زمینه ایجاد بازارهای گردشگری قومی باشد. قومیت کُرد از استمرار و پیوستگی فرامرزی برخوردار است که میتواند توان منطقهای در حوزه کالایی شدن (گردشگری، رسانه و ...) باشد. این مسأله که چگونه از توانهای قومی جهت نیل به اهداف توسعه اجتماعی در سطح محلی، منطقهای و ملی میتوان بهره برد، حایز اهمیت است. روش تحقيق از نوع کاربردی ـ توسعهای و شیوه گردآوري اطلاعات میدانی و کتابخانهای است. جامعه آماری 40 نفر از مدیران شهری و 340 نفر از گردشگران میباشند. در مجموع اکثر پاسخگویان نمایههای قومی فرهنگی اثرگذار در توسعه گردشگری قومی در سطح شهر کرمانشاه را ضعیف و متوسط ارزیابی کردهاند. نتایج آزمون کای اسکوئر در بررسی کميت توسعه گردشگری اجتماع محور با تأکید بر جنبههای قومی محلی در شهر کرمانشاه معنی دار است. از آنجا که مقدار (sig) يا سطح معني داري متناظر با اين آماره کوچکتر از مقدار (<p 05/0) است بنابراین، با توجه به مقدار x2 و نیز درجه آزادي برابر با 4 و همچنين سطح معني داري برابر با 000/0، ميتوان نتيجه گرفت گردشگری قومی محلی در توسعه گردشگری اجتماع محور نقش اثرگذار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
68 - ارزیابی تغییرات کالبدی – فضایی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و به کارگیری روش ترکیبی زنجیره های مارکوف و سلول های خودکار (مطالعه موردی : شهر کرمانشاه )
رحیم سرور میترا محمودیان یوسفعلی زیاریچکیده در سالهای اخیر با رشد شهر نشینی، کاربری و پوشش اراضی شهرها مخصوصاً کاربریهای مجاور مناطق مسکونی که در حاشیه شهرها قرار گرفتهاند تحت تأثیر فعالیتهای انسانی تغییر یافتهاند. به منظور آگاهی روند تغییرات و همچنین مدیریت بهینه تغییرات کاربری در آینده و در راست أکثرچکیده در سالهای اخیر با رشد شهر نشینی، کاربری و پوشش اراضی شهرها مخصوصاً کاربریهای مجاور مناطق مسکونی که در حاشیه شهرها قرار گرفتهاند تحت تأثیر فعالیتهای انسانی تغییر یافتهاند. به منظور آگاهی روند تغییرات و همچنین مدیریت بهینه تغییرات کاربری در آینده و در راستای برنامه ریزی مناسب ترکیب روش زنجیرههای مارکوف و سلولهای خودکار یکی از بهترین روشها و ابزار میباشد که هم تغییرات در سالهای گذشته را نشان میدهد و همچنین با توجه به تغییرات گذشته، تغییرات برای آینده را پیش بینی میکند. با توجه به اینکه در سالهای اخیر در حوزه استحفاظی شهر کرمانشاه تغییر و تحول قابل توجهی در کاربری اراضی اتفاق افتاده است. از این رو برای پی بردن به نوع و میزان تغییرات رخ داده در منطقه فوق تصاویر سنجنده لندست 7 و 8، سالهای 1372،1382، 1392، 1397 مورد استفاده قرار گرفته است. پس از عملیات بارز سازی برای کشف و ارزیابی تغییرات از روشهای فازی مبتنی بر شدت انطباق (Fuzzy Artmap) و مقایسه بعد از طبقه بندی (Crosstab) استفاده شد. همچنین برای پیش بینی روند تغییرات تا سال 1411 از روش ترکیبی زنجیرهای مارکوف و سلولهای خودکار استفاده گردیده است. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که در طی 25 سال مورد بررسی در حدود 34.42 درصد تغییر کاربری در اراضی ساخته شده شهری منطقه مورد مطالعه صورت گرفته که عمدتاً ناشی از فعالیتهای انسانی بوده است که از جمله میتوان به گسترش سکونتگاهها و اراضی ساخته شده در روی اراضی کشاورزی در تمامی جهات اطراف شهر کرمانشاه اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
69 - اثرات توان گردشگری در گسترش زیرساخت ها و ایجاد شهر خلاق مطالعه موردی: شهر کرمانشاه
محسن شاطریان رسول حیدری سورشجانی ژیلا ورفی نژادگردشگری به عنوان صنعتی پاک و پویا شناخته شده است که در صورت توسعه منافع زیادی از جمله افزایش عدالت اجتماعی و افزایش اشتغال برای جامعه درپی خواهد داشت و در صورت وجود زیرساخت های شهری توسعه بیشتری خواهد یافت. رقابت شدید میان شهرها به عنوان مقاصد گردشگری، شهرها را ناگزیر ب أکثرگردشگری به عنوان صنعتی پاک و پویا شناخته شده است که در صورت توسعه منافع زیادی از جمله افزایش عدالت اجتماعی و افزایش اشتغال برای جامعه درپی خواهد داشت و در صورت وجود زیرساخت های شهری توسعه بیشتری خواهد یافت. رقابت شدید میان شهرها به عنوان مقاصد گردشگری، شهرها را ناگزیر به یافتن راهکارهایی جهت متمایز شدن از سایر شهرها و مقاصد گردشگری کرده است. شهر خلاق مبحثی جدید و مورد توجه در حوزه شهر سازی است و نقش اساسی در رشد و توسعه شهر دارد. ظهور و فراگیر شدن ایده ی شهرخلاق شاهدی بر این ادعاست و می توان گفت که توسعه گردشگری یکی از راه های مطمئن برای رسیدن به شهرهای خلاق است. هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیرات پتانسیل های گردشگری در گسترش زیرساخت ها و شکل گیری شهر خلاق در شهر کرمانشاه می باشد. روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی است و ابزار اصلی گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه ساکنین شهر کرمانشاه است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 385 پرسشنامه تعیین گردیده است که جهت تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از پرسشنامه از روش معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از نرم افزار Amos استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که پتانسیل های گردشگری در گسترش زیرساخت ها و شکل گیری گردشگری خلاق و خلاقیت در شهر کرمانشاه مؤثر می باشند، زیرا سطح معنی داری (p value) برای هر دو مسیر کمتر از 05/0 بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
70 - شاخص های کالبدی شهر یزد
بهنام مغانی زهرا خدامانناحیه تاریخی شهرها میراث ارزشمندی است که در طول زمان در هویت بخشی به حیات شهری نقش ویژه ا ی ایفا می کند. در این میان، نقش مدیریت شهری در برنامه ریزی مناطق تاریخی شهرها بسیار تعیین کننده است. ازاين رو، با توجه به اهميت مسئله مقاله حاضر به بررسي و تحليل عملکرد مديريت شهري أکثرناحیه تاریخی شهرها میراث ارزشمندی است که در طول زمان در هویت بخشی به حیات شهری نقش ویژه ا ی ایفا می کند. در این میان، نقش مدیریت شهری در برنامه ریزی مناطق تاریخی شهرها بسیار تعیین کننده است. ازاين رو، با توجه به اهميت مسئله مقاله حاضر به بررسي و تحليل عملکرد مديريت شهري در توسعه کالبدي -فيزيکي مناطق شهریزد مي پردازد. پژوهش حاضر از نظر اهداف در زمره تحقیقات کاربردی بوده و روش پژوهش نیز، توصیفی- تحلیلی می باشد. جهت جمع آوری داده ها ازروش کتابخانه-ای، اسنادی (استفاده از آمار،اطلاعات و نقشه سازمان ها) و پیمایشی استفاده شده است. از مدل آنتروپی شانون جهت وزن دهی شاخص های تحقیق و از مدل واسپس جهت رتبه بندی شده است. يافته هاي اين پژوهش با توجه به بررسی سه منطقه شهر مبين آن است که مناطق شهر یزد به دلیل وجود بافت های تاریخی و فرسوده از لحاظ شاخص کالبدی ضعیف می باشد، که در این تحقیق به رتبه بندی و مقایسه هر سه منطقه با توجه با شاخص کالبدی و علل آنها و راهکارهای پیشنهادی پرداخته شده است. بررسی ها نشان می دهد منطقه 3 به دلیل ابنیه بافت فرسوده وتاریخی کمتری که دارد، رتبه نخست را دارا می باشد. منطقه دو و یک در رتبه های بعدی قرار می گیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
71 - ارزیابی تطبیقی از ویژگی های فضای کالبدی شهر در بروز رفتارهای وندالیستی (مطالعه موردی: شهرک کارشناسان و شهرک کوثر در اردبیل)
سهراب ابوالفتحیوندالیسم تخریب آگاهانه، ارادی و خود خواسته اموال، تاسیسات و متعلقات عمومی شهر است. شهرهای امروزی به موازات افزايش و گسترش جمعيت و فضاهای کالبدی با انواع مشکلات و آسيبهای شهری روبرو هستند که در مجموع، این اجتماعات را از لحاظ سلامت محيط و احساس امنيت تهديد میکنند که از أکثروندالیسم تخریب آگاهانه، ارادی و خود خواسته اموال، تاسیسات و متعلقات عمومی شهر است. شهرهای امروزی به موازات افزايش و گسترش جمعيت و فضاهای کالبدی با انواع مشکلات و آسيبهای شهری روبرو هستند که در مجموع، این اجتماعات را از لحاظ سلامت محيط و احساس امنيت تهديد میکنند که از جمله این مسائل، رفتارهای وندالیستی در سطح شهر میباشد. با توجه به اين شرايط ضرورت توجه به اين که معضل اجتماعی گريبانگير فضاهای عمومی شهرهای کشور شده است، از اهميتی ويژه برخوردار است. متعاقب موضوع فضاهای عمومی شهر اردبیل که در معرض رفت و آمد افراد جوان قرار دارند نيز با چنين مسائل و مشکلاتی روبرو هستند. هدف اصلی از این تحقیق شناخت ویژگیهای فضای کالبدی در بروز رفتارهای وندالیستی در دو شهرک مورد مطالعه شهر اردبیل میباشد. این تحقيق از نوع کاربردی و روش تحليل دادهها، توصيفی- تحليلی است. مرحله اول تحقیق شامل گزینش شاخصها و جمعآوری دادههای کالبدی و فیزیکی دو شهرک مورد مطالعه موثر در ایجاد و گسترش پدیده وندالیسم از جمله نوع کاربری اراضی شهری، تراکم جمعیت، میزان دسترسی به تاسیسات قابل تخریب و میزان خلوت و باز بودن فضاهای شهری است، میباشد. مرحله دوم نیز شامل تجزيه وتحليل دادههای جمعآوری شده و تهیه نقشهها و همپوشانی آنها از طریق نرم افزارGIS به منظور شناسائی مناطق مستعد برای ایجاد این آسیب اجتماعی است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها و بررسی پهنهبندی این دو شهرک از لحاظ میزان تاثیرپذیری از پدیده وندالیسم نشان میدهد که میزان آسیبپذیری شهرک کوثر بیشتر از شهرک کارشناسان میباشد. چراکه میزان فضاهای باز و خلوت با کاربری زمین های بایر شهری و فضای سبز در شهرک کوثر بیشتر است. همچنین تراکم ساختمانی و جمعیتی در شهرک کارشناسان بالاتر از شهرک کوثر میباشد. از عوامل مهم دیگر میتوان به وجود مجتمع تفریحی و توریستی شورابیل در شهرک کوثر اشاره کرد که شرایط مناسبی برای وقوع این پدیده ایجاد کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
72 - واکاوی آسیب پذیری شهری با رویکرد پدافند غیرعامل در شهرهای منطقه ایی یک مطالعه موردی در شهر گرگان
حسن حسینی اميني حسین موسی زاده شیما کریمی امید تبریزی سمیرا قیاسیامروزه با استفاده از برنامه های جامع مدیریت بحران و با اجرای طرح های کاربردی پدافند غیرعامل قبل، می توان شدت گستردگی خسارات و تلفات ناشی از این گونه خطرات را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش داد. از مهمترین این تمهیدات به کارگیری اصول پدافند غیرعامل جهت کاهش خطرپذیری است، ه أکثرامروزه با استفاده از برنامه های جامع مدیریت بحران و با اجرای طرح های کاربردی پدافند غیرعامل قبل، می توان شدت گستردگی خسارات و تلفات ناشی از این گونه خطرات را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش داد. از مهمترین این تمهیدات به کارگیری اصول پدافند غیرعامل جهت کاهش خطرپذیری است، همچنین به کار بستن این تدابیر می تواند جهت کاهش خطرپذیری در برابر خطرات طبیعی و انسان ساز مفید واقع شود. از طرفی سرزمین ما ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی همواره در معرض انواع خطرات طبیعی و تهدیدات انسان ساز (جنگ) قرار داشته است و تلفات انسانی و خسارات مالی سنگین متحمل شده است. از این رو و با توجه به اهمیت تحقیق، هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی آسیب پذیری تأسیسات شهری با رویکرد پدافند غیرعامل در شهر گرگان است که بدین منظور از روش توصیفی ـ تحلیلی و پیمایش میدانی و متعاقب آن پهنه بندی و همپوشانی لایه های اطلاعاتی (IndexOverlay) در نرم افزار تحلیل فضایی GIS استفاده شده است. در این پژوهش با استفاده از 5 معیار دسترسی به راه، تراکم جمعیتی، پراکندگی مراکز پلیس 10+، تراکم ساختمانی و توزیع فضایی تأسیسات حیاتی و حساس شهر گرگان و پهنه بندی آنها و در نهایت، با استفاده از همپوشانی لایه های تهیه شده، مشخص گردید که قسمت شمال غربی شهر گرگان به دلیل تمرکز بالای تأسیسات حیاتی نظیر شرکت توزیع برق استان، شرکت پخش ملی فراورده های نفتی و شرکت آب منطقه ای از آسیب پذیری بیشتری برخوردار است که نیازمند تدابیر برنامه ریزی شده بیشتری در چارچوب پدافند غیرعامل می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
73 - بررسی و شناخت علل ناکارآمدی مدیریت روستایی از دیدگاه مردم محلی شهرستان سامان
اصغر نوروزی حیدرعلی غلامیانمدیریت روستایی را میتوان برنامهریزی برای روستا، سازماندهی، اقدام توسعهای و هماهنگی و نظارت بر کارهای انجامشده دانست. بررسی و شناخت نیازها، کمبودها و نارساییهای روستاییان، اقدام برای مشارکت مردم در انجام امور اجتماعی، اقتصادی، عمرانی و ... نيز بر عهدة مدیران روستای أکثرمدیریت روستایی را میتوان برنامهریزی برای روستا، سازماندهی، اقدام توسعهای و هماهنگی و نظارت بر کارهای انجامشده دانست. بررسی و شناخت نیازها، کمبودها و نارساییهای روستاییان، اقدام برای مشارکت مردم در انجام امور اجتماعی، اقتصادی، عمرانی و ... نيز بر عهدة مدیران روستایی است. شهرستان سامان با وجود توانمندی های گسترده (طبيعی و انسانی) اما با مشکلات عديدة توسعهنیافتگی روستایی مواجه است و شايد بتوان آن را در شيوة مديريت يافت. بنابراين هدف پژوهش، بررسی و شناخت عوامل تأثیرگذار بر ناکارآمدی مدیریت روستایی از دیدگاه مردم محلی است. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر پیمایش است. جامعة آماری شامل روستائیان شهرستان سامان بوده و برای تعیین حجم نمونه ابتدا به روش نمونهگیری خوشهای پنج روستا انتخاب و با استفاده از فرمول کوکران 368 نفر از اهالی این روستاها جهت تکميل پرسشنامه به روش تصادفی ساده انتخاب و تکميل پرسشنامه صورت پذيرفت. دادههای جمعآوریشده با استفاده از نرمافزار spss24 تجزیهوتحلیل شدهاند. نتايج آزمون رگرسيون خطی نشان داد که عامل اقتصادی بهتنهایی47 % ناکارآمدی مدیریت روستایی را تبیین میکند. نتایج آزمون T نيز نشان داد بُعد اجتماعی- فرهنگی(با ميانگين 21/3)، بُعد اقتصادی(با ميانگين 18/3) و بُعد محیطی–کالبدی (با ميانگين 16/3) «تأثيرزياد» بر ناکارآمدی مدیران روستایی داشتهاند. همچنین نتایج نشان داد مهمترین عامل در بُعد اقتصادی مشکلات بودجه ای در سطح کلان، در بُعد اجتماعی – فرهنگی، عامل قومیتگرایی و اشکالات ساختاری انتخابات و در بُعد محیطی عدم توجه به محیطزیست و ناآگاهی به مسائل مربوطه بودهاند. بعلاوه نتايج نشان از تفاوت های مکانی در ابعاد مورد بررسی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
74 - ارزيابي مسکن اجتماعي و عوامل مؤثر بر آن در تأمين مسکن گروههاي کم درآمد (نمونه موردي: اسلامشهر)
محسن سقایی احمد موذنی امیر ثنایی راددر دهه هاي اخير بدنبال تغييرات عمده سياسي، اقتصادي و اجتماعي، شهرها گسترش يافته و پيامدهايي همچون کمبود مسکن و زمين مناسب توسعه شهري را به همراه داشته است. از اين رو دولت ها همواره به پروژه هاي مسکن توجه دارند. يکي از اين پروژه ها؛ مسکن اجتماعي است که توسط دولت براي اقش أکثردر دهه هاي اخير بدنبال تغييرات عمده سياسي، اقتصادي و اجتماعي، شهرها گسترش يافته و پيامدهايي همچون کمبود مسکن و زمين مناسب توسعه شهري را به همراه داشته است. از اين رو دولت ها همواره به پروژه هاي مسکن توجه دارند. يکي از اين پروژه ها؛ مسکن اجتماعي است که توسط دولت براي اقشار کم درآمد طراحي شده است. بدین منظور تحقیق حاضر با هدف بررسي وضعيت مسکن اجتماعي در شهرستان اسلامشهر و عوامل مؤثر بر آن با استفاده از ابزار پرسشنامه وبا کاربرد آزمون t تک نمونه اي و مدل سازی معادلات ساختاری انجام شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که سیاست مسکن اجتماعی نتوانسته است مشکل مسکن گروه کم درآمد در شهرستان اسلامشهر را بهبود بخشد و میزان رضایتمندی افراد از دریافت مسکن اجتماعی پایین می باشد. یافته های حاصل از تحقیق نشان می دهد که مساکن اجتماعی در شهرستان اسلامشهر شرایط مناسبی ندارند و در هر چهارشاخص ویژگیهای ساخت داخلی، امنیت، شرایط زیست محیطی و دسترسی به خدمات شهری شرایط مطلوبی در این مساکن وجود ندارد که می توان با گروه و طیف بندی دقیق قشرهای کم درآمد، تخصیص اعتبارات کافی و لازم، مطالعه دقیق در انتخاب مکان ساخت این مساکن، طراحی مناسب فضای داخلی مساکن، بهبود وضعیت خدمات رسانی و توجه به ابعاد زیست محیطی این نوع مساکن، گامی مهم برای بهبود و رفع مشکل مسکن گروه های کم درآمد در شهرستان اسلامشهر برداشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
75 - توسعه درونی: ظرفیت¬ها و ضرورت¬های مدیریت رشد و بازآرایی فضایی کلانشهر تهران
اسماعیل علی اکبریاراضی درون شهر، عرصه های توسعه شهراند و توسعه درونی، فرایند بهینه سازی استفاده از اراضی درونی است. برنامه ریزی و مدیریت رشد از طریق سیاست توسعه درون افزا، در مقایسه با سایر سیاست های رشد در بیرون و پیرامون، با چارچوب پایداری سازگارتر و به اهداف پایداری نزدیک تر است. ای أکثراراضی درون شهر، عرصه های توسعه شهراند و توسعه درونی، فرایند بهینه سازی استفاده از اراضی درونی است. برنامه ریزی و مدیریت رشد از طریق سیاست توسعه درون افزا، در مقایسه با سایر سیاست های رشد در بیرون و پیرامون، با چارچوب پایداری سازگارتر و به اهداف پایداری نزدیک تر است. این مقاله کوشیده است با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از داده های اسنادی، ظرفیت ها و ضرورت های توسعه درونی کلانشهر تهران را مطالعه نماید. یافته ها، تهران را شهری ظرفیت دار و در نتیجه مستعد برای مدیریت رشد و بازآرایی فضایی از طریق توسعه درون افزا می داند. بیش از 18 هزار هکتار اراضی با قابلیت توسعه درونی در 30 درصد مساحت شهر و 52 درصد عرصه ها و فضاهای خالی بزرگ با اهداف توسعه ای و قابلیت دستیابی بالا، به علاوه، الگوی توزیع با آهنگ افزایشی از شرق به غرب و شمال به جنوب، نه تنها مدیریت رشد کالبدی، بلکه، بازآرایی فضایی برای تعدیل نابرابری ها میان مناطق و پهنه های شهر را با توسل به سیاست توسعه درونی و ظرفیت های موضعی و موضوعی آن امکان پذیر می سازد. توسعه مجدد در پهنه های شمال، شرق و جنوب، توسعه جدید در پهنه غربی و تجدید حیات در پهنه مرکزی، چارچوب کلی الگوی فضایی راهبرد توسعه درونی بر مبنای “ظرفیت موجود” در تهران است. واضح است، بهره گیری از فرصت آمایشی توسعه درونی به منظور تعدیل نابرابری های فضایی، مستلزم نهاد مدیریت شهری غیررانتی است که به رانت فضایی ناشی از فعالیت های ساختمانی در شهر وابستگی چندانی نداشته و یا اساساً به آن بی نیاز باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
76 - تحلیل اثرات تنش گرمایی بر شهروندان تهرانی
فرزانه افضلی نیا حسین محمدی منوچهر فرج زادهمواجهه با گرما و تنش گرمایی که اغلب افراد طی فعالیت های روزانه یا فعالیت در محیط کار با آن مواجه می شوند، بر روی فعالیت های فیزیکی انسان تاثیر به سزایی خواهد داشت. هدف از این مطالعه، بحث و بررسی اثرات تنش گرمایی در مناطق 22گانه بر شهروندان تهرانی می باشد. برای این منظور أکثرمواجهه با گرما و تنش گرمایی که اغلب افراد طی فعالیت های روزانه یا فعالیت در محیط کار با آن مواجه می شوند، بر روی فعالیت های فیزیکی انسان تاثیر به سزایی خواهد داشت. هدف از این مطالعه، بحث و بررسی اثرات تنش گرمایی در مناطق 22گانه بر شهروندان تهرانی می باشد. برای این منظور از داده های پرسشنامه ای بهره گرفته شده است. اين پژوهش، از نوع توصيفي بوده و به شكل ميداني انجام می گیرد. همچنین براي جمعآوري اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است. این پرسشنامه با توجه به حجم نمونه و با کمک فرمول کوکران بر روی 385 نمونه انجام شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه ای از نرم افزار SPSS و نرم افزار MATLAB استفاده شده است. بررسی یافته های توصیفی نشان داد که 60 درصد از پاسخگویان را زن و 40 درصد آنها را مرد تشکیل می دهند. از آنجایی که وزن، تقریباً با تنش گرمایی ارتباط مستقیم دارد، می توان تنوع طبقاتی وزن را جهت تحلیل عوامل و واکنش های ذهنی تنش گرمایی شهروندان تهرانی تقریباً مناسب ارزیابی کرد. براین اساس 7/32 درصد آنها دارای وزنی بین 55 تا 65 و 09/29 درصد آن ها وزنی بالاتراز 75 کیلوگرم دارند. به منظور بررسی و تحلیل نقش تنش گرمایی بر شهروندان تهرانی از تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای استفاده شده است. نتایج نشان داد که براساس تحلیل عاملی، تنش گرمایی برآرامش روح و روان، عامل خستگی و گرمازدگی و کاهش فعالیت و افزایش تعرق بدن، گرفتگی عضلات، بیماری های ریوی و قلبی بیشترین تاثیر را دارد. این در حالی است که براساس تحلیل خوشه ای به ترتیب، بیشتر بر بیماری های قلبی ریوی و گرفتگی عضلانی، آرامش روح و روان و عامل خستگی، سرگیجه، گرمازدگی و کاهش فعالیت و افزایش تعرق بدن تاثیر گذاشته است. بررسی حاکی از اثرات تنش گرمایی بر جنسیت، نوع شغل، تاهل، تجرد، مرد و زن بیانگر این است که تنش گرمایی با جنسیت، شغل و سن ارتباط معنی داری داشته است در حالی که تاهل، تجرد و وزن، تاثیری بر تنش گرمایی ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
77 - ارزیابی طرح¬های توسعه شهری از دیدگاه شهروندان مورد مطالعه: پیاده¬راه¬سازی خیابان سلمان فارسی اهواز
علی شماعی سعید یوسفییکی از راهبردهای مشارکت و نظارت مردم بر طرح های توسعه شهری ارزیابی این طرح ها از دیدگاه شهروندان است. یکی از طرح های مهم توسعه شهری که در درون خود یا پیرامون خود چندین پروژه توسعه شهری را ایجاد می کند پیاده راه سازی است. این طرح ها در پی کاهش سلطه تدریجی سواره بر فضاها أکثریکی از راهبردهای مشارکت و نظارت مردم بر طرح های توسعه شهری ارزیابی این طرح ها از دیدگاه شهروندان است. یکی از طرح های مهم توسعه شهری که در درون خود یا پیرامون خود چندین پروژه توسعه شهری را ایجاد می کند پیاده راه سازی است. این طرح ها در پی کاهش سلطه تدریجی سواره بر فضاها و معابر شهری و برنامهریزی و طراحی شهری انسان محور براساس نیازهای انسان پیاده به منظور ارتقاء ارزشها و جاذبههای اجتماعی و فرهنگی فضاهای شهری شکل می گیرد. این طرح ها با هدف افزایش کیفیت فضاهای شهری و مسائل زیستمحیطی و ارتقای فضاهای اجتماعی، اقتصادی، ادراکی و غیره می باشد. هدف این پژوهش، ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان از طرح پیاده راه سازی خیابان سلمان فارسی اهواز از ابعاد مختلف کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است. نگاهی گذرا به شهر اهواز و اکثر کلان شهرهای کشور که فضاهای باز شهری و پیاده راه های آن از نظر پاسخگویی به نیازهای شهروندان در وضع مطلوبی به سر نمی برند، مؤید ضرورت و اهمیت این پژوهش است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و پیماشی از طریق داده ها و اطلاعات اسنادی و میدانی انجام گرفته است. جامعه نمونه، شامل کسبه و ساکنین خیابان سلمان فارسی و عابرین میباشند. روش نمونه گیری به صورت تصادفی بوده و حجم نمونه 100 نفر درنظر گرفته شده است. با استفاده از نرم افزار آماری spss و بکارگیری آزمون های پارامتریک و ناپارامتریک Ttest،،chi-square،Correlation, Friedman به تحلیل پرسشنامه اقدام شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که شهروندان از پیاده راه سازی مسیر رضایتمند هستند که به ترتیب بیشترین رضایتمندی شهروندان در بُعد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و در نهایت، زیست محیطی است. به طورکلی با توجه به وضعیت خیابان سلمان فارسی قبل از اجرای طرح پیاده راه سازی که به صورت خیابانی متراکم با ترافیک بالای سواره بوده است اجرای طرح پیاده راه و فضاهای باز عمومی از ضروریات کلان شهرها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
78 - تببین فرایند شهرگریزی(couterurbanization) در منطقه کلان شهری اصفهان (Isfahan metropolis area)
میثم ارگانی حسین منصوریانشهرگریزی با تعاریف گوناگون در ادبیات پژوهش مطرح شده و تعریف آن بر افزایش جمعیت شهرهای کوچک (small cities) در فرایند رشد و توسعه شهرها دلالت دارد. در این پژوهش، براساس داده های جمعیتی، مهاجرتی، آمدوشدهای روزانه(commuting) و محرک های مهاجرتی، سعی شده است با بهره گیری از أکثرشهرگریزی با تعاریف گوناگون در ادبیات پژوهش مطرح شده و تعریف آن بر افزایش جمعیت شهرهای کوچک (small cities) در فرایند رشد و توسعه شهرها دلالت دارد. در این پژوهش، براساس داده های جمعیتی، مهاجرتی، آمدوشدهای روزانه(commuting) و محرک های مهاجرتی، سعی شده است با بهره گیری از روشی اکتشافی به بررسی پدیده شهرگریزی در منطقه کلانشهری اصفهان پرداخته شود. نتایج نشان می دهد که افزایش جمعیت در طی دورهای مختلف از شهرهای بزرگ به نفع شهرهای کوچک و خارج از محدوده کلانشهری تغییر جهت داده است. به صورتی که در فواصل نزدیک به شهر اصلی رشد جمعیت کمتری در طی دهه اخیر مشاهده می شود. با توجه به مهاجرت و اثربخشی مهاجرت (migration effectiveness)بر جمعیت و همچنین محرک های مهاجرتی در منطقه می توان بیان داشت که عواملی مانند دستیابی به مسکن بهتر و شغل از جمله مهمترین محرک ها در افزایش جمعیت شهرهای کوچک در پیرامون شهر اصلی بوده است. همچنین کاهش آمدوشد روزانه جمعیت با فاصله گرفتن از شهر اصلی نشان می دهد که شهرهای با فاصله گرفتن از شهر مرکزی از استقلال عملکردی بیشتر برخوردارند. همچنین براساس مدل برگشت تمرکز (polarization reversal)و بررسی فرایندهای تحولات جمعیتی در منطقه کلانشهری، تحولات جمعیتی از مرکز به پیرامون مشاهده می شود که در هر دوره به کاهش جمعیت شهر اصلی و افزایش جذب جمعیت در شهرهای کوچک منجر شده است. در مجموع می توان بیان داشت که منطقه کلانشهری اصفهان از یک مرحله شهرنشینی به مرحله شهرگریزی وارد شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
79 - ارائه الگوی ترکیبی زیست¬پذیری کلانشهر تهران بر اساس شاخص¬های زیرساختی
سید علی موسوی نور حمید رضا وارثی جمال محمدیرشد شهرنشینی و تمایل جمعیت های انسانی به محیط های شهری، بستر با اهمیّت شدن مفهوم زیست پذیری شهری را بیش از پیش فراهم ساخته است. زیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دو رو دارد که یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. پژوهش أکثررشد شهرنشینی و تمایل جمعیت های انسانی به محیط های شهری، بستر با اهمیّت شدن مفهوم زیست پذیری شهری را بیش از پیش فراهم ساخته است. زیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دو رو دارد که یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. پژوهش حاضر، با هدف ارائه الگوی ترکیبی زیست پذیری کلانشهر تهران براساس شاخص های زیرساختی تدوین شده است. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و از نوع پیمایشی و از لحاظ هدف، کاربردی است. ابزار گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای ـ پیمایشی و پرسشنامه محقق ساخته؛ 485 نفر از شهروندان ساکن کلان شهر تهران به روش نمونه گیری احتمالی و اطلاعات گردآوری شده با استفاده از معادلات ساختاری و آزمون های آماری در نرم افزارهای Smart PLS, Spss تجزیه و تحلیل شدند. نتایج این پژوهش، در بین 13 شاخص زیست پذیری مورد سنجش در مناطق 22 گانه کلانشهر تهران، حاکی از آن است که شاخص امکانات و خدمات زیرساختی بالاترین امتیاز و شاخص پیوستگی و تعلق مکانی پائین ترین امتیار را دارند. در بین ابعاد سه گانه زیست پذیری، بالاترین نمره متعلق به بُعد اقتصادی است. یافته های دیگر پژوهش نشان داد در بین مناطق 22 گانه شهر تهران، منطقه 1، 3 و 2 حائز بالاترین نمره و در مقابل منطقه 20، در پائین ترین رتبه از نظر شاخص های زیست پذیری قرار دارد. بررسی آمار توصیفی مربوط به نمره نهایی و نیز ابعاد زیست پذیری در مناطق 22گانه نشانگر این بود که نمره میانگین زیست پذیری کلانشهر تهران، برابر با 041/3 شده است، که در سطح پایین قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
80 - ظرفیت¬سنجی مدیریت شهری در فرایند توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی، نمونه موردی: پنج شهر ایران
محمدرضا بذرگر محمد رحیمی علی سلطانیموضوع توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی همواره با دو چالش روبرو بوده است. اول فقدان ظرفیت های لازم برای اجرا و آشنانبودن مدیریت شهری با ماهیت طرح توانمندسازی جهت افزایش این ظرفیت ها و دوم عدم اعتماد ساکنین اینگونه بافت ها به مدیریت شهری و به تبع آن چالش جذب مشارکت آن ها. أکثرموضوع توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی همواره با دو چالش روبرو بوده است. اول فقدان ظرفیت های لازم برای اجرا و آشنانبودن مدیریت شهری با ماهیت طرح توانمندسازی جهت افزایش این ظرفیت ها و دوم عدم اعتماد ساکنین اینگونه بافت ها به مدیریت شهری و به تبع آن چالش جذب مشارکت آن ها. این پژوهش بر آن است که با تمرکز بر چالش اول به عنوان مسأله پژوهش، با رویکردی تحلیلی توصیفی به سنجش و مقایسه ظرفیت های موجود مدیریت شهری در راستای توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی در پنج شهر ایران بپردازد تا کاستی هایی که از سوی مدیریت شهری متوجه این موضوع است، مشخص گردد. در این راستا با استناد به منابع اسنادی و کتابخانه ای، شاخص های سنجش ظرفیت مدیریت شهری در ابعاد مختلف تدوین شده است. در ادامه جهت کمَی سازی و گردآوری داده های موردنیاز هر شاخص، از نظر کارشناسان، استفاده از مصاحبههای عمیق و اطلاعات موجود در طرح توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی این شهرها استفاده شده است. جهت تحلیل داده ها و سنجش عدد نهایی ظرفیت موجود مدیریت شهری هر یک از شهرهای مورد بررسی در راستای توانمندسازی سکونت گاههای غیررسمی هر شهر، از مدل ANP-FUZZY و برای وزن دهی شاخص ها در این مدل، از متخصصین، مدیران شهری و پژوهشگران نظرسنجی صورت گرفته است. نتایج رتبه بندی مدیریت شهرهای مورد مطالعه جهت توانمند سازی سکونتگاههای غیر رسمی از بیشترین به کمترین ظرفیت به ترتیب: 1. شیراز؛ 2. مرودشت؛ 3. یاسوج؛ 4. زابل و 5. ایرانشهر می باشد و به ترتیب شاخص های: 1. استفاده از روش-های شهرسازی مشارکتی؛ 2. برگزاری نشست ها و کارگاه های آموزشی شهروندی مرتبط با مسائل اسکان غیررسمی و 3. میزان پایداری درآمد بیشترین اهمیت را در این رتبه بندی داشته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
81 - تاثیر ژئومورفولوژی در مکان¬یابی دفن زباله¬های شهری شهر نخل تقی با استفاده از GIS
مرضیه موغلیانتخاب محل دفن پسماندها یکی از مراحل مهم در مدیریت پسماندهای جامد شهری می باشد. با توجه به اثرات مخرب زیست محیطی، اقتصادی و اکولوژیکی لندفیل ها، انتخاب محل دفن باید با دقت و طی یک فرایند علمی صورت گیرد. در این تحقیق با هدف تعیین مکان مناسب دفن پسماند شهری شهر نخل تقی با أکثرانتخاب محل دفن پسماندها یکی از مراحل مهم در مدیریت پسماندهای جامد شهری می باشد. با توجه به اثرات مخرب زیست محیطی، اقتصادی و اکولوژیکی لندفیل ها، انتخاب محل دفن باید با دقت و طی یک فرایند علمی صورت گیرد. در این تحقیق با هدف تعیین مکان مناسب دفن پسماند شهری شهر نخل تقی با استفاده از قابلیت های ابزار GIS اجرا شده است. سیستم اطلاعات جغرافیایی از جمله روش های نوینی است که امروزه برای انجام مطالعات مکان یابی مورد استفاده قرار می گیرد. در این مطالعه معیارها و ضوابط انتخاب مکان های مناسب برای دفن بهداشتی پسماندها مانند خصوصیات زمین شناسی، راههای دسترسی، شیب، گسل ها، نقشه کاربری اراضی، فاصله از مراکز شهری و روستایی و... استفاده شده است. سپس بر اساس لایه های اطلاعاتی نقشه های عوامل موثر در مکان یابی محل دفن شهر نخل تقی تهیه و ارزش گذاری شدند و با تحلیل نقشه نهایی محل دفن پسماند شهر نخل تقی متوجه شدیم که در مکان یابی محل دفن به اصول و ضوابط مکان یابی توجه نشده است و محل فعلی دفن در پهنه نامناسب قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
82 - شناسایی، تحلیل و اولویت¬بندی عوامل کلیدی تأثیرگذار بر باززنده¬سازی حمام¬های ایرانی موردکاوی: حمام تاریخی محتشم کاشان
مارال محمدی زنجانی بهناز امین زادهبناها و فضاهای شهری تاریخی، پدیده ای است که بسیاری از کشورهای صاحب قدمت کمابیش با آن مواجهند. تحقق عینی عصر «جهانی شدن» و شتاب فزاینده تغییراتی که تمامی شئون زندگی آدمی را فراگرفته است، نه تنها از اهمیت این سرمایه های تاریخی و داشته های فرهنگی نکاسته، بلکه، بحران هویت و أکثربناها و فضاهای شهری تاریخی، پدیده ای است که بسیاری از کشورهای صاحب قدمت کمابیش با آن مواجهند. تحقق عینی عصر «جهانی شدن» و شتاب فزاینده تغییراتی که تمامی شئون زندگی آدمی را فراگرفته است، نه تنها از اهمیت این سرمایه های تاریخی و داشته های فرهنگی نکاسته، بلکه، بحران هویت و سرگردانی جوامع امروزی، نگاه ها را بیش از پیش به میراث به یادگار مانده از نسل های گذشته دوخته است. حمام های ایرانی به عنوان یکی از فضاهای شهری پویا در کانون مرکز محلات قدیمی کشور، از جمله این آثار و بناها به شمار می آیند که در گذشته ای نه چندان دور، کارکردهای متعدد و مختلفی در حوزه های بهداشتی، درمانی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و ... داشته اند. امروزه این حمام ها عمدتاً متروکه و بلااستفاده شده، و یا دست کم بخش عمده ای از نقش ها و جایگاه خود را از دست داده اند، در حالی که هنوز برای ایفای بخشی از کارکردهای آن ها جایگزینی وجود ندارد. علاوه بر این، نقش حمام های ایرانی در هویت بخشی و ایجاد احساس تعلق از یک سو، و پتانسیل های اقتصادی آن ها در توسعه گردشگری را نیز نمی توان از خاطر دور داشت. از این رو، تلاش برای بازنده سازی این بناها ـ به معنای فراهم آوردن اقتضایات زمان حال در عین حفظ ارزش ها و هویت بنا ـ ضروری می نماید. بررسی پیشینهی فعالیتهای معطوف به باززندهسازی حمامهای سنتی ایرانی، گویای آن است که مجموعهی عوامل و شاخصههایی در موفقیت یا شکست آنها مؤثر بودهاند. به نظر میرسد که فهم نادرست از مؤلفههای اثرگذار بر احیای بافتهای تاریخی بخشی از ریشههای توفیق یا عدم توفیق این امر را تشکیل میدهد. در این بین پرداختن به چیستی این عوامل و وزن نسبی آنها پرسشی است که در ارتباط با طرحریزی و اجرای مداخلات مرتبط با احیای بناها و بافتهای تاریخی فرسوده مطرح میباشد. این مقاله در پی آنست که از رهگذر شناسایی، تحلیل و اولویت بندی عوامل کلیدی مؤثر بر باززنده سازی حمام های ایرانی، گامی هر چند کوچک در راستای ضرورت های پیش گفته بردارد. این مهم در گام نخست از طریق مطالعات کتابخانه ای، مشاهدات میدانی و انجام مصاحبه با صاحبنظران محقق شده است. پس از شناسایی عوامل مهم تأثیرگذار، لیست عوامل به منظور رتبه بندی با بهره گیری از ابزار پرسش نامه، به قضاوت خبرگان سپرده شده است. داده های به دست آمده، با استفاده از آزمون های آماری و به کمک نرم افزار SPSS، مورد تحلیل قرار گرفته و در نهایت، اهم شاخصههای مؤثر در خصوص امر باززندهسازی حمامهای سنتی ارایه گردیده است. شایان ذکر می باشد به منظور افزایش عینیت دستاوردهای پژوهش، کلیه فرآیندها و مراحل با عنایت و توجه به حمام تاریخی محتشم کاشان انجام شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
83 - ارزیابی شاخص های نوشهرسازی با تأکید بر فشردگی، بازآفرینی بافت قدیم و پیاده مداری (مطالعه موردی شهر مراغه) (نوع مقاله : پژوهشی)
امید مبارکی پروانه امیر حسینیجنبش نوشهرسازی ، تلاشی برای ارتقای شهرسازی سنتی، برای انطباق با زندگی مدرن امروز و پیچیدگی روزافزون اقتصادی آن می باشد این جنبش در قرن بیستم پا به عرصه وجود گذاشت و اخیراً در دهه اخیر مورد توجه مسئولان و کارشناسان شهرسازی در کشورمان قرار گرفته است. مشخصه اصلی این نگرش أکثرجنبش نوشهرسازی ، تلاشی برای ارتقای شهرسازی سنتی، برای انطباق با زندگی مدرن امروز و پیچیدگی روزافزون اقتصادی آن می باشد این جنبش در قرن بیستم پا به عرصه وجود گذاشت و اخیراً در دهه اخیر مورد توجه مسئولان و کارشناسان شهرسازی در کشورمان قرار گرفته است. مشخصه اصلی این نگرش شهرسازی، انسانگرا بودن و برجسته كردن نقش انسان در شهر امروزی است, به همان صورت كه در گذشته دیده می شد. هدف از این تحقیق ارزیابی شاخص های نوشهرسازی با تأکید بر فشردگی، بازآفرینی بافت قدیم و پیاده مداری در باغ شهر مراغه می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است و از مدل های هلدرن و آنتروپی شانون بهره گرفته شده است. مقدار آنتروپی در سال 1390، برابر 84/1 است، و 94/1= Ln nمی باشد و مقدار آنتروپی شانون به 94/1 نزدیک بوده ونشانگر توسعه ی فیزیکی، به صورت اسپرال و پراکنده است. از طرفی نتایج حاصل از مدل هلدرن ، بیانگر رشد افقی شهر بوده و به کاهش تراکم ناخالص جمعیت، افزایش سرانه ناخالص زمین شهری، و نهایتاً منجر به توسعه افقی شهر شده است. گسترش بی رویه شهری طی دهه های اخیر باعث خروج ساکنان اصلی بافت قدیم و سکونت و گسترش شهر به صورت پراکنده و افقی شده است همچنین به دلیل رشد پراکنده شهری و افزایش مسیرهای دسترسی، استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی و خصوصی، افزایش پیدا کرده و دسترسی به خدمات با پای پیاده را با مشکلاتی مواجه کرده است. نتیجه ی حاصل بیانگر این مطلب می باشد، که شهر مراغه مطابق با اصول نوشهرسازی نمی باشد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
84 - تبیین فلسفی- مفهومی ژئوپلیتیک شهری (مقاله پژوهشی)
آرش قربانی سپهر محسن جان پرورتحولات صورت گرفته در عرصه های مختلف زمینه ساز شکلدهی به مباحث جدید در عرصه مطالعه در حوزه شهرها به عنوان پدیده های فضایی- جغرافیایی میباشند. اگر چه شهرها در گذشته نیز از اهمیت و جایگاه برجسته برخوردار بوده اند، اما تغییرات صورت گرفته پیرامون قدرت و سطوح قدرت، افزایش نق أکثرتحولات صورت گرفته در عرصه های مختلف زمینه ساز شکلدهی به مباحث جدید در عرصه مطالعه در حوزه شهرها به عنوان پدیده های فضایی- جغرافیایی میباشند. اگر چه شهرها در گذشته نیز از اهمیت و جایگاه برجسته برخوردار بوده اند، اما تغییرات صورت گرفته پیرامون قدرت و سطوح قدرت، افزایش نقش آفرینی بازیگران فروملی زمینه ساز شکل دهی به مباحث ژئوپلیتیک در زمینه شهرها را فراهم آورده است. هدف نوشتار حاضر، شناخت و درک تاریخچه کلی، ماهیت فلسفی، چرایی، تعاریف موجود در زمینه ژئوپلیتیک شهری به عنوان یک بحث جدید و رو به گسترش می باشد. از این رو در این نوشتار جهت تحلیل اطلاعات بیان شده، از روش تحلیل محتوا بهره گرفته شده است. با بررسی تاریخچه شکل گیری مفهوم ژئوپلیتیک شهری و تعاریف موجود از آن مشخص شد آنطور که بایسته و شایسته است مفهوم و ماهیت ژئوپلیتیک شهری به خوبی مشخص نشده است. بدین ترتیب نگارندگان ماهیت فلسفی ژئوپلیتیک شهری را منابع جغرافیایی قدرت با تأکید بر شهر، فضای شهرها و حوزه نفوذ آنها و مناسبات شکل گرفته از آن در سطوح (محلی، ملی، منطقه ای، جهانی) می دانند. نتایج بررسی کلی مفهوم سازی های صورت گرفته از ژئوپلیتیک شهری در کارهای مورد بررسی نشان دهنده آن است که آن گونه که بایسته و شایسته است مفهوم سازی درستی از ژئوپلیتیک شهری صورت نگرفته است. بر این مبنا، می توان ژئوپلیتیک شهری را در قالب چهار بعد (مکانی، بازیگران، کارکردی و گفتمان) در نظر گرفت و تعریف کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
85 - محدودیتهای توسعة یکپارچة روستایی- شهری ناحیة سروآباد (کردستان)
لقمان زمانی عباس سعیدی عبدالرضا رحمانی فضلیتوسعه یکپارچه به مفهوم یکجانگری به ارتباط منطقی فضایی- زمانی بین بخشها در برنامهریزیهای محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی است که قاعدتا بر مشارکت فعال مردمی و مدیریت واحد ناحیهای تاکید میورزد. افزون بر این، توجه لازم به تعامل اثرگذار عرصه هاي روستايي و شهري در این چا أکثرتوسعه یکپارچه به مفهوم یکجانگری به ارتباط منطقی فضایی- زمانی بین بخشها در برنامهریزیهای محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی است که قاعدتا بر مشارکت فعال مردمی و مدیریت واحد ناحیهای تاکید میورزد. افزون بر این، توجه لازم به تعامل اثرگذار عرصه هاي روستايي و شهري در این چارچوب پیوسته مورد تاکید است، زیرا در غیر این صورت، آنچه اتفاق افتد، نه به نفع مراكز روستايي و نه ياور كانونهاي شهري خواهد بود. نظام فضایی ناحیه سروآباد، با وجود قابلیت های برجسته، به دلیل فقدان ناهماهنگی ساختاری- کارکردی اقتصادی و برنامه ریزی مناسب و یکجانگر، از اهداف توسعة مطلوب و یکپارچة روستایی- شهری دور مانده است. مقاله حاضر در ارتباط با ناحیة سروآباد (شامل دو شهر سروآباد و اورامانتخت و روستاهای ناحیه) با توجه به رویکرد توسعة یکپارچه روستایی- شهری و با تکیه بر مطالعات میدانی و پیمایشی، بر اساس پژوهشی همهجانبه، به دنبال شناخت و تحلیل محدودیتهای توسعة روستایی- شهری این ناحیه بوده است. نتایج حاصله نشان میدهد، گرچه بین شاخصهای اجتماعی- فرهنگی و کالبدی- فضایی، ارتباط مستقیم و معناداری ملاحظه میشود، متغییرهای ایمنی، اقتصادی- تولیدی و طبیعی- اکولوژیک، بترتیب از کمترین ارتباط و متغییر جریانهای فضایی با نشانههای توسعة یکپارچه، از ارتباطی متوسط برخوردار است؛ در نتیجه، توسعة یکپارچه روستایی- شهری، آنطور که انتظار میرود، تحقق نیافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
86 - سنجش خوانش ادراکی شهروندان منطقه 20 شهر تهران از ویژگیهای شهر اسلامی
ماندانا حبیبی حسین مجتبی زادهاز ابتدای شکل گیری حکومت اسلامی، این مکتب دینی همواره در کتب مقدس و روایات بزرگان آن بر احترام بر اجتماعات مسلمانان و لزوم ارتباطات میان آنها تاکیده کرده است. تجلیگاه برجسته این مفاهیم در شهرهای قرون اولیه اسلام به ظهور رسیده است. این امر سبب شد که شهر اسلامی به عنوان ف أکثراز ابتدای شکل گیری حکومت اسلامی، این مکتب دینی همواره در کتب مقدس و روایات بزرگان آن بر احترام بر اجتماعات مسلمانان و لزوم ارتباطات میان آنها تاکیده کرده است. تجلیگاه برجسته این مفاهیم در شهرهای قرون اولیه اسلام به ظهور رسیده است. این امر سبب شد که شهر اسلامی به عنوان فضایی برای رشد و نمو دیگر مفاهیم و اصول پایهای اسلامی گردد. با این وجود با پدید آمدن تفکر مدرن و ظهور جنبشهای متعدد، شاهد آن هستیم که بسیاری از این مفاهیم با آسیبهای قابلتوجهی روبرو شدهاند. این امر در محلاتی که پیشینه تاریخی، مذهبی و مدنی غنی تری دارند به طور قابل توجهی چشم گیرتر است و ساکنان آن را میتواند با چالشهای هویتی روبرو کند. منطقه 20 شهر تهران نیز از جمله این محدوده های ارزشمند است که این پژوهش با هدف سنجش خوانش ساکنان آن از منظر شهر اسلامی شکل گرفت. در ادامه پس از استخراج شاخص ها و زیرشاخصهای مرتبط با شهر اسلامی از آراء و اندیشه صاحبنظران و شکلگیری مدل مفهومی پژوهش، با استفاده از طراحی و توزیع پرسشنامه ای 50 سوالی در طیف مقیاس 5 گزینهای لیکرت، ویژگیهای شهر اسلامی از منظر ادراکات ساکنان منطقه 20 با استفاده از تحلیلهای آمار استنباطی به دست آمد. نتایج ناشی از یافته ها بیانگر این حقیقت هستند که از نگاه شهروندان آسیبپذیرترین عوامل که منجر به افول کیفیت منطقه 20 شهر تهران از دیدگاه اسلامی شده است، عوامل کالبدی و محیطی بوده است و عوامل اجتماعی و ارزشی در درجات بعدی قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
87 - آینده پژوهی توسعه منابع انسانی بخش کشاورزی در نواحی روستایی (مورد: بخش مرکزی شهرستان ملایر)
علیرضا تکلو علی شمس الدینی بیژن رحمانی مجید ولی شریعت پناهیبسیاری از مسائل و مشکلات کنونی بخش کشاورزی نواحی روستایی، نتیجه غفلت برنامه ریزان گذشته نسبت به آینده پژوهی است. و از آنجا که توسعه یا عدم توسعه بخش کشاورزی بر سایر بخش های اقتصادی و توسعه کشور اثرگذار بوده، می بایست عوامل مؤثر در این بخش به دقت بررسی و آسیب ها أکثربسیاری از مسائل و مشکلات کنونی بخش کشاورزی نواحی روستایی، نتیجه غفلت برنامه ریزان گذشته نسبت به آینده پژوهی است. و از آنجا که توسعه یا عدم توسعه بخش کشاورزی بر سایر بخش های اقتصادی و توسعه کشور اثرگذار بوده، می بایست عوامل مؤثر در این بخش به دقت بررسی و آسیب ها و چالشهای آن شناسایی و مرتفع گردد.اکثر نیروهای شاغل در بخش کشاورزی به علت پیر سنی و تحصیلات ناکافی به مرور با مشکل مواجه شده اند و تناسبی با شرایط اقتصاد دانش بنیان جدید ندارند. زیرا جوانان و تحصیلکردگان روستاها را ترک کرده و راهی شهر ها شده اند. این پژوهش به دنبال آینده نگری در این زمینه است. تا از بروز چالش عمده جلوگیری نماید.پژوهش حاضر در سه مرحله انجام گردیده است.مرحله نخست که مربوط به بخش نظری تحقیق می باشد به شیوه کتابخانه ای و اسنادی اطلاعات مربوط به آینده پژوهی و توسعه منابع انسانی مورد بررسی قرار گرفته است. مرحله دوم در بخش داده ها و از شیوه مشاهده،مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده، و مرحله سوم از تکنیک های دلفی، تحلیل ساختاری و نرم افزارهای میک مک وویزارد استفاده شده است. براساس این پژوهش 24 عامل اصلی در توسعه منابع انسانی شناسایی و متغیرهای مدیریت یکپارچه توسعه و عمران روستا، اشتغال پایدار، فناوری پیشرفته، رفع تبعیض بین نواحی شهری و روستایی و گسترش تعاونی های تولید با بیشترین تاثیر مستقیم به عنوان پیشرانهای مهم در این رابطه شناسایی و سه گروه سناریو برای آینده منابع انسانی بخش کشاورزی نواحی روستایی پیشنهاد گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
88 - بررسی نقش توپوگرافی در بزرگسازی اثرات لرزه ای در محدوده شهر کلات نادری
محمد محمدنژاد لیلا گلی مختاری ابوالفضل بهنیافرسالانه براثر بلایای طبیعي به طور متوسط بیش از یک هزار میلیارد ریال خسارت به کشور وارد مي شود. به عقیده کارشناسان، کشور ایران از مناطق مستعد وقوع زلزله بوده و بر پایه آمارهای رسمي در 15 سال گذشته 6 درصد تلفات جاني کشورناشي از زلزله بوده است. در این راستا ارزیابی آسیب پذی أکثرسالانه براثر بلایای طبیعي به طور متوسط بیش از یک هزار میلیارد ریال خسارت به کشور وارد مي شود. به عقیده کارشناسان، کشور ایران از مناطق مستعد وقوع زلزله بوده و بر پایه آمارهای رسمي در 15 سال گذشته 6 درصد تلفات جاني کشورناشي از زلزله بوده است. در این راستا ارزیابی آسیب پذیری زمین لرزه ای مناطق مختلف کشور با هدف کاهش آسیب پذیری جوامع شهری باید دراولویت برنامه ریزی ها قرار گیرد. هدف از اين پژوهش بررسی نقش توپوگرافی در بزرگسازی اثرات لرزه ای در محدوده شهر کلات نادری، در استان خراسان رضوي با استفاده از روش پسینا و همکاران است. به این منظور در ابتدا با استفاده ازمدل رقومی ارتفاع سایت های مستعد برای بزرگ سازی اثر ژئومورفولوژی مورد بررسی قرار گرفت. این عوارض شامل: خط الراس ها، قله ها، تپه ها، دره ها همراه با ویژگی هایی از جمله شکل دامنه و نیز شیب و اختلاف ارتفاع بودند. همچنین از توابع GIS برای طبقه بندی محدوده های بحرانی استفاده گردید. نقشه های حاصل در این روش می توانند برای ارزیابی مناطق دارای ریسک و خطر زمین لرزه مرتبط با توپوگرافی در مقیاس وسیع مورد استفاده قرار گیرند. با توجه به نتایج تحقیق ازكل مساحت محدوده مطالعاتی 71/74 درصد در محدوده اثرات بزرگسازی کم،12/21 درصد در طبقه زیاد و 15/4 در طبقه خیلی زیاد قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
89 - بررسی روابط متقابل سیاست و فضای شهر با تأکید برگونه شناسی اقلیمی
نرجس سادات حسینی نصرابادی حسن کامران دستجردیبرای بررسی روابط متقابل سیاست و فضا در شهر، درک شرایط جغرافیای طبیعی شهرها در تدوین و اجرای سیاستگذاری ها و مدیریت توسعۀ شهری، حائز اهمیت است. گوناگونی های شهری متأثر از مؤلفه های جغرافیای طبیعی هستند که بیشترین تأکید ما بر اقلیم و نقش آن در پدید آوردن شهرهای مختلف است أکثربرای بررسی روابط متقابل سیاست و فضا در شهر، درک شرایط جغرافیای طبیعی شهرها در تدوین و اجرای سیاستگذاری ها و مدیریت توسعۀ شهری، حائز اهمیت است. گوناگونی های شهری متأثر از مؤلفه های جغرافیای طبیعی هستند که بیشترین تأکید ما بر اقلیم و نقش آن در پدید آوردن شهرهای مختلف است. به عنوان مثال، برخی ویژگی ها و گوناگونی هایی که در اثر شرایط طبیعی برای شهرها می توان برشمرد: توزیع فضایی جمعیت، عقب ماندگی یا پیشرفت در ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، تقسیمات درون کشوری، چشم اندازهای فرهنگی، تمرکز یا عدم تمرکز قدرت، نابرابری های ناحیه ای، نظام معیشتی، ارتباطات، مسائل امنیتی. این تحقیق بنیادی با روش توصیفی-تحلیلی، به مطالعه و بررسی شرایط اقلیمی شهرهای بیابانی، کوهستانی، ساحلی و تأثیرات آن بر حوزه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی و به طور کلی بر تصمیمات صاحبان قدرت می پردازد. ما بدنبال پاسخ این سؤال هستیم که« چگونه اقلیم در نوع و روش سیاست ها و سیاستگذاری مدیران شهری مؤثر است؟» فرضیۀ مطروحه در پاسخ به این سؤال عبارت است از اینکه «شرایط جغرافیایی طبیعی به وبژه آب و هوا در نوع و روش سیاست ها و سیاستگذاری مدیران شهری مؤثر است». نتایج تحقیق نشان می دهد که اهمیت شناخت وضعیت موجود شهرها و فضای جغرافیایی(طبیعی) آنها به منظور برنامه ریزی مطلوب برای آینده ازیک سو، و اهمیت مقیاس در رسیدن به توسعه با توجه به اهمیت و ضرورت سیاستگذاری از سوی دیگر، مبین آن است که توسعۀ فضای جغرافیایی و سیاستگذاری در ارتباط تنگاتنگ باهم قرار دارند». تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
90 - مکان گزینی مراکز مدیریت بحران روستایی (مطالعۀ موردی: شهرستان اردبیل)
بهرام ایمانی حسن حسینی اميني رضا طالبیمخاطرات محیطی و انسانی یکی از اصلی ترین موانع تحقق توسعه پایدار بخصوص در سکونتگاه های انسانی (به ویژه روستاها) می باشد. در چند دهه اخیر با رویکرد مدیریت بحران استفاده از همه دستاوردهای مدیریتی، سازمان دهی و برنامه ریزی قبل از وقوع بحران با هدف مقابله با مخاطرات طبیعی و أکثرمخاطرات محیطی و انسانی یکی از اصلی ترین موانع تحقق توسعه پایدار بخصوص در سکونتگاه های انسانی (به ویژه روستاها) می باشد. در چند دهه اخیر با رویکرد مدیریت بحران استفاده از همه دستاوردهای مدیریتی، سازمان دهی و برنامه ریزی قبل از وقوع بحران با هدف مقابله با مخاطرات طبیعی و انسانی، امری عقلانی و الزامی می باشد. در مواجه شدن با بحران های احتمالی، یکی از ارکان اصلی مقابله و پیشگیری مناسب از اثرات منفی این نوع مخاطرات در نظر گرفتن مراکز مدیریت بحران است که همه اقدامات پیشگیری، آمادگی و مقابله، از جمله امداد رسانی، اسکان موقت حادثه دیدگان، در آن مهیا شود تا پیامدها را درباره ی بحران احتمالی به حداقل ممکن است. از این رو شهرستان اردبیل به علت واقع شدن در یک محدوده خطرپذیر طبیعی و دارا بودن تاسیسات صنعتی بزرگ قابلیت بالای شکل گیری مخاطرات طبیعی و انسانی را دارا می باشد. بنابراین در پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در نرم افزار ARC GIS به پهنه بندی محدوده شهرستان اردبیل در راستای جانمایی مراکز مدیریت بحران روستایی اقدام شد. در ادامه پژوهش با استفاده از مدل TOPSIS (8 معیار) به اولویت بندی اجرائی مراکز مدیریت بحران روستایی در محدوده منطقه مورد مطالعه اقدام شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که 13.3 درصد از اراضی شهرستان اردبیل بالاترین قابلیت برای استقرار مراکز مدیریت بحران را از خود نشان می دهد. با توجه به پهنه های بهینه مشخص شده، 7 موقعیت برای استقرار مراکز مدیریت بحران در محدوده مورد مطالعه مشخص شد و با استفاده از مدل TOPSIS به اولویت بندی این مراکز اقدام شد و نتایج نشان داد که پایگاه شماره 2 بالاترین قابلیت و پایگاه شماره 1 کمترین قابلیت برای استقرار مرکز مدیریت بحران را از خود نشان داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
91 - سنجش توسعه روستایی با بهره¬گیری از منطق فازی مطالعه مورد: دهستان¬های استان بوشهر
یعقوب زارعی دکتر علیرضا استعلاجیتحقیق حاضر، درصدد تبیین سناریوی مطلوب توسعه یکپارچه ناحیه ای و راهبردهای بهینه تحقق آن در شهرستان مینودشت پژوهش حاضر که با هدف سنجش توسعه روستایی در دهستان های استان بوشهر انجام گردیده، یک پژوهش کاربردی است که با بهره گیری از روش های تصمیم گیری چندشاخصه فازی صورت گرفت أکثرتحقیق حاضر، درصدد تبیین سناریوی مطلوب توسعه یکپارچه ناحیه ای و راهبردهای بهینه تحقق آن در شهرستان مینودشت پژوهش حاضر که با هدف سنجش توسعه روستایی در دهستان های استان بوشهر انجام گردیده، یک پژوهش کاربردی است که با بهره گیری از روش های تصمیم گیری چندشاخصه فازی صورت گرفته است. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه ایی و ابزار جمع آوری با توجه به اهداف پژوهش مبتنی بر داده ها و اطلاعات جداول و فرم های رایج آمارنامه سرشماری عمومی نفوس و مسکن (بویژه سالنامه آماری سال1390 استان بوشهر) بوده است. جامعه آماری پژوهش کل دهستان های استان بوشهر است که جهت سنجش سطح توسعه آن ها، 84 مولفه در قالب شاخص های توسعه ها از آمارنامه رسمی استان بوشهر استخراج و با استفاده از تکنیک وایکور فازی بررسی شده است. تحلیل یافته های پژوهش ضمن ترسیم یک فضای منطقه ایی نابرابر در مناطق روستایی استان بوشهر و تخصیص ناعادلانه امکانات و خدمات روستایی، نشان داد که در مجموع شاخص ها، دهستان های حومه (بوشهر)، عسلویه، زیراه و پشتکوه بالاترین میزان توسعه، و دهستان های انارستان، بردخون، لیراوی میانی و آبدان پایین ترین میزان توسعه روستایی را دارند. در پایان نیز، جهت رفع عدم تعادل منطقه ای در استان بوشهر و برقراری عدالت اجتماعی در مناطق روستایی شهرستان های استان، پیشنهادهای کاربردی ارائه شد و اولویت های توسعه به تفکیک دهستان تعیین گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
92 - نقش عوامل اجتماعی و اقتصادی در مهاجرت¬های روستایی- شهری ناحیه نورعلی بیگ ساوه
مصطفي طالشی محبوبه شبنمادر نواحی روستایی با بروز محدودیت های ساختاری ـ عملکردی مبتنی بر فعالیت های اقتصادي و اجتماعی روستانشینان براي به کسب فرصت هاي بهتر اقتصادی و رفاه زندگی به سکونتگاههای شهري مهاجرت نمایند. پژوهش حاضر، با هدف تحلیل نقش آفرینی عوامل اجتماعی و اقتصادی در مهاجرت روستا ب أکثردر نواحی روستایی با بروز محدودیت های ساختاری ـ عملکردی مبتنی بر فعالیت های اقتصادي و اجتماعی روستانشینان براي به کسب فرصت هاي بهتر اقتصادی و رفاه زندگی به سکونتگاههای شهري مهاجرت نمایند. پژوهش حاضر، با هدف تحلیل نقش آفرینی عوامل اجتماعی و اقتصادی در مهاجرت روستا به شهر، به لحاظ ماهیت، توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف گذاری کاربردی است. جامعه آماری پژوهش 373 خانوار ساکن روستاهای ناحیه نورعلی بیگ می باشند که از طریق نمونه گیری به روش خوشه ای منظم و با بهره گیری از ماتریس دوبُعدی فاصله، موقعیت اقتصادی ـ اجتماعی و جدول مورگان (جامعه نمونه در 16سکونتگاه روستایی) انتخاب شدند. باعنایت با به کارگیری تحلیل های کمی پایه از آزمون برازش داده های گردآوری شده و ابزار پرسشنامه، به تعیین روایی از طریق قضاوت جامعه خبرگان؛ و تعیین پایائی ابزار اندازه گیری با روش آلفای کرونباخ اقدام شد که مقدار آلفا (با آزمون 30 نمونه اولیه) برای شاخص اقتصادی برابر با 732/0 و برای شاخص اجتماعی- فرهنگی 900/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده های آماری با بهره گیری از سامانه های آماری و آزمونهای کالموگروف اسمیرنوف جهت نرمال بودن متغیرها، آزمون دوجمله ای به منظور تعیین اهمیت هریک از گویه ها و آزمون تحلیل واریانس فریدمن به منظور اولویت بندی عوامل، بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از یافته های پژوهش بیانگر آن است که؛ از بین گویه های شاخص اقتصادی موثر بر مهاجرت روستاییان، بیشترین شاخص اقتصادی اختصاص به اشتغال و کمترین آن به مربوط به شاخص مکانیزاسیون بخش کشاورزی داشته است. در شاخص اجتماعی- فرهنگی مهمترین عامل در مهاجرفرستی سکونت مناسب و نیاز به پیشرفت و کسب جایگاه اجتماعی و پایین ترین آن کمبود امکانات بهداشتی و درمانی است. در نهایت، برای تعدیل میزان مهاجرفرستی در ناحیه مورد پژوهش بایستی با تقویت مزیت نسبی اقتصاد روستایی و برقراری مناسبات و پیوند نظام سکونتگاهی با شهر ساوه در مقیاس محلی ـ منطقه ایی مقدمات بنیان الگوی شبکه سکونتگاهی برای پایداری سکونتگاههای روستایی ـ شهری پایه ریزی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
93 - ارزیابی کیفیت محیطی مقصدهای گردشگری شهری در راستای توسعه پایدار مورد مطالعه: شهرستان شوشتر
سعید امان پور سعید ملکی محسن احدنژاد روشتی سمیرا مرادی مفردتوسعة گردشگري در نواحي شهری از مؤلفه هاي گوناگوني تأثير مي پذيرد كه از جمله مي توان به كيفيت محيطي اين نواحي كه در رضايتمندي ساكنان محلي و گردشگران مؤثر است، اشاره كرد. بنابراین بررسی شاخص های کیفیت محیطی مقاصد گردشگری می تواند توان ها، نیازها و ضعف های موجود در این م أکثرتوسعة گردشگري در نواحي شهری از مؤلفه هاي گوناگوني تأثير مي پذيرد كه از جمله مي توان به كيفيت محيطي اين نواحي كه در رضايتمندي ساكنان محلي و گردشگران مؤثر است، اشاره كرد. بنابراین بررسی شاخص های کیفیت محیطی مقاصد گردشگری می تواند توان ها، نیازها و ضعف های موجود در این محیط ها را بر اساس میزان رضایتمندی یا آزردگی از محیط شهرها را مشخص نماید و متضمن پایداری این محلات گردد زیرا گردشگران با توجه به ماهیت گردشگری، به دنبال تفریح و گذران اوقات فراغت توام با لذت می باشند. برای این منظور، عمدتاً بدنبال یافتن مقصدهایی هستند که از بالاترین سطح کیفیت محیطی برخوردار باشند. هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان نقش کیفیت محیطی مقاصد گردشگری شهرستان شوشتر می باشد. از نظر هدف نوع تحقیق کاربردی و روش انجام آن توصیفی ـ تحلیلی است. به منظور گردآوري داده هاي موردنياز از دو روش اسنادي و ميداني (ابزار پرسشنامه) استفاده شده است. همچنین ابزار مورد استفاده در تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی در محیط Excell و استفاده از نرم افزار Spss می باشد. جامعه آماری پژوهش دو گروه گردشگران و خانوارهای شهری شوشتر می باشد. نتایج آزمون T تک نمونه ای نشان می دهد که برخی از شاخص های کیفیت محیط شهرستان شوشتر از دیدگاه هر دو جامعه نمونه پژوهش بالاتر از حد متوسط بوده و در این میان بیشترین میانگین متعلق به کیفیت عملکردی-ساختاری(562/3)، کیفیت زیست محیطی(281/3)، جاذبه های گردشگری (191/3) و امنیت و آسایش (114/3) بوده است. همچنین نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن حاکی از این است که بیشترین همبستگی و رابطه مثبت و معنادار بین شاخص توسعه پایدار و کیفیت عملکردی ـ ساختاری با ضریب 537/0 و با سطح اطمینان 99/0 وجود دارد. علاوه بر این آزمون فریدمن نشان داد، پایین بودن سطح ابعاد کیفیت محیطی منطقه مورد مطالعه به میزان کمتر از حد متوسط در ابعاد، جاذبه های گردشگری، امنیت آسایش، محیط اجتماعی و بصری و بالاتر از حد متوسط در بعد کیفیت عملکردی ـ ساختاری وکیفیت زیست محیطی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
94 - نقش مدیریت شهری در موفقیت رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS) مورد: شهر قزوین
حسین هاشمی محمدتقی رضویان ژیلا سجادیبا درنظرگرفتن شرایط و ویژگیهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هر شهر، پیاده سازی موفق راهبرد توسعه شهر، بیش از هر عاملی منوط به فراهم بودن، توافق و مشارکت بازیگران کلیدی و مدیریت یکپارچه شهری و ایجاد سازمان مناسب اجرایی، است. برنامه های راهبردی مستلزم روی آوردن به خر أکثربا درنظرگرفتن شرایط و ویژگیهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هر شهر، پیاده سازی موفق راهبرد توسعه شهر، بیش از هر عاملی منوط به فراهم بودن، توافق و مشارکت بازیگران کلیدی و مدیریت یکپارچه شهری و ایجاد سازمان مناسب اجرایی، است. برنامه های راهبردی مستلزم روی آوردن به خرد جمعی، مشارکت عمومی و شیوه های دموکراتیک است. این رویکرد همه ذینفعان و کنشگران توسعه در سطوح محلی و بین المللی را برای همکاری با یکدیگر در راستای پروراندن یک استراتژی توسعه برای یک شهر یا منطقه شهری خاص فرامی خواند. پژوهش حاضر، با هدف تحلیل نقش مدیریت شهری در موفقیت رویکرد راهبرد توسعه شهرقزوین انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر روش پیمایشی ـ کمی بوده و گردآوری داده های موردنیاز به صورت اسنادی و میدانی بوده است. در روش اسنادی چارچوب نظری مدیریت و برنامه ریزی شهری، عوامل تفرق مدیریتی و عوامل موثر در پیاده سازی موفق راهبرد توسعه شهر تشریح شده و درنهایت، نقش مدیریت شهری در موفقیت رویکرد راهبرد توسعه شهری و از طریق سنجش و ارزیابی عوامل موثر بر ناکارآمدی و عدم موفقیت راهبرد توسعه شهر تحلیل شده است. جامعه آماری پژوهش را شهروندان شهر قزوین تشکیل می دهند. روش جمع آوری داده ها مبتنی بر روش پیمایش میدانی، پرسشنامه، و کتابخانه ای می باشد. داده های حاصل در نرم-افزار SPSS پیاده شده و با استفاده از آزمون های میانگین، واریانس، انحراف معیار و مدل تحلیل مسیر، تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که در مجموع 23 عامل از بین 29 عاملی که تاثیر آنها در ناکارآمدی و عدم موفقیت راهبرد توسعه شهر موردسنجش قرار گرفته بودند، از همبستگی 50 تا 92 درصدبرخوردار هستند و تاکید روشنی بر این نکته دارند که، تفرق مدیریتی موجود در ساختار مدیریت شهری، موجب نا کارآمدی و عدم موفقیت رویکرد “راهبرد توسعه شهر” است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
95 - مخاطرات ناشی از عدم تناسب ساختمان¬های عمومی شهرها با نیاز جانبازان مطالعه موردی: شهر زاهدان
عبدالعزیز شهرکی حسین ملاشاهی عیسی ابراهیم زادهاصولاً در اغلب کشورها، معلولین و جانبازان از حقوق شهروندی خود به منظور بهره برداری از اغلب امکانات شهری تا حدود زیادی در مضیقه بوده و به دلیل نامناسب بودن ساختار کالبد و مدیریت شهر برای این کاربران، آنها از امکان مشارکت در بسیاری از فعالیت های اجتماعی نیز محروم هستند. أکثراصولاً در اغلب کشورها، معلولین و جانبازان از حقوق شهروندی خود به منظور بهره برداری از اغلب امکانات شهری تا حدود زیادی در مضیقه بوده و به دلیل نامناسب بودن ساختار کالبد و مدیریت شهر برای این کاربران، آنها از امکان مشارکت در بسیاری از فعالیت های اجتماعی نیز محروم هستند. در حالی که دسترسی معلولین به بناها، تجهیزات شهری، شبکه حمل و نقل، مراکز تفریحی، گردشگری و سایر ساختارهای فیزیکی متنوع شهری نه تنها موجب می شود تا از استعدادها و نیروهای آنان استفاده مفید به عمل آید، بلکه، نوعی پیشگیری از وقوع معلولیت های جدید نیز به شمار می آید. هدف پژوهش حاضر، سنجش چگونگی تناسب کالبد شهر زاهدان برای استفاده جانبازان و معلولین و احیاناً مخاطرات و نارسایی های ناشی از آن می باشد. بنابه فرضیه تحقیق ساختمان های-عمومی شهرهای ایران متناسب زندگی، کار و آمد و شد معلولان و جانبازان نیستند. به منظور آزمون این فرضیه ضمن بررسی سابقه تلاش برای متناسب سازی شهرها برای نیازهای جانبازان و معلولین در جهان و ایران، قواعد و استانداردهای شهری متناسب با معلولین و جانبازان کندوکاو و چارچوب تئوریک به عنوان ابزاری برای سنجش و مقایسه فراهم شد. درگام بعدی وضعیت ساختمان-های شهر زاهدان مورد بررسی میدانی قرارگرفت و با شاخص های علمی مقایسه و تحلیل گردید. درعین حال جهت تحلیل داده ها از تکنیک مجموع های وزنی برای ساختمان ها بهره گرفته شد. نتایج تحلیلی حاصل از این پژوهش نشان می دهد که شهرزاهدان از حیث فیزیکی و مدیریتی متناسب با نیازهای معلولین نبوده و مخاطراتی را برای آنان درپی دارد. در عین حال این پژوهش حاوی رهنمود هائی برای برنامه ریزان و توسعه دهندگان شهر بوده که عملاً دربرگیرنده راهبردهای بهبود معیارها و شاخص های فیزیکی، تدقیق قوانین ومقررات و تدابیر مدیریتی جهت متناسب سازی فضاها برای جانبازان و معلولین می باشد. گرچه این تحقیق بر روی شهر زاهدان تمرکز نموده، اما مدل و روند سنجش و مقایسه آن به عنوان ابزاری نسبتاً کارآمد برای متناسب سازی ساختمانها در هر شهر دیگر ایران یا کشورهای مشابه قابل استفاده خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
96 - عوامل موثر بر مکانگزینی خدمات ایمنی در بافت روستایی
وحید ریاحی انور عزیزدوستاز میان کاربریها و خدمات موجود در روستا، توزیع و مکانیابی بهینه ایستگاههای آتش نشانی به دلیل اهمیت و توجه روزافزون به امر ایمنی و ارائه تمهیداتی در زمینه پیشگیری و مقابله با آتش سوزی و حادثه از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. با توجه به مقرون به صرفه نبودن استقرار مراکز أکثراز میان کاربریها و خدمات موجود در روستا، توزیع و مکانیابی بهینه ایستگاههای آتش نشانی به دلیل اهمیت و توجه روزافزون به امر ایمنی و ارائه تمهیداتی در زمینه پیشگیری و مقابله با آتش سوزی و حادثه از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. با توجه به مقرون به صرفه نبودن استقرار مراکز آتش نشانی و خدمات ایمنی در تمامی روستاها، احداث و مکانیابی صحیح این پایگاهها می تواند باعث افزایش کارایی و ضریب ایمنی روستاها شود. در این پژوهش، روستاهای داشبند، ناچیت و رحیم خان به عنوان روستاهای منتخب از میان روستاهای شهرستان بوکان، باهدف تعیین مکان مناسب برای پایگاه آتش نشانی در بافت روستا مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از روش تلفیقی AHP-Fuzzyبا تکیه بر معیارهای همچون نوع کاربری، فاصله از مراکز آموزشی، فاصله از ساختمان دهیاری، فاصله از معابر اصلی، فاصله از منبع آب روستا و فاصله از مراکز بهداشتی و درمانی برای مکانیابی پایگاه آتش نشانی در بافت روستا انتخاب گردید نتایج نشان می دهدکه با توجه به فاکتورهای در نظر گرفته شده و بهره گیری از مدل تلفیقی در انتخاب مکان مناسب به منظور احداث پایگاه آتش نشانی در بافت روستای داشبند کاملاً منطقی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
97 - میزان گرایش شهروندان شهر نی¬ریز به مدیریت مشارکتی محلات با تأکید بر مؤلفه¬های سرمایه اجتماعی
محمد حسین سرایی محبوبه نوریامروزه در مدیریت امور شهری، مشارکت شهروندان به عنوان عنصر کلیدی در راستای دستیابی به اهداف پیش بینی شده اهمیت به سزایی دارد، زیرا دخالت دادن مردم می تواند در ایجاد تعادل شهری، نقش ارزنده ایفا نماید. در این راستا، هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان گرایش شهروندان شهر نی ر أکثرامروزه در مدیریت امور شهری، مشارکت شهروندان به عنوان عنصر کلیدی در راستای دستیابی به اهداف پیش بینی شده اهمیت به سزایی دارد، زیرا دخالت دادن مردم می تواند در ایجاد تعادل شهری، نقش ارزنده ایفا نماید. در این راستا، هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان گرایش شهروندان شهر نی ریز به مدیریت مشارکتی و تبیین همبستگی بین میزان برخورداری شهروندان از مؤلفه های سرمایه اجتماعی و میزان مشارکت آن ها در مدیریت شهری است. نوع پژوهش کاربردی، روش مورد استفاده توصیفی ـ تحلیلی می باشد و برای گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری ۵۰۲۹۱ نفر جمعیت ساکن در شهر نی ریز است که حجم نمونه طبق فرمول کوکران معادل ۳82 نفر برآورد شده است. روش نمونه گیری تصادفی ساده است و نهایتاً پس از گردآوری داده ها، با استفاده از آزمون های آماری تی تک نمونه ای، تی مستقل، تحلیل واریانس، توکی، ضریب همبستگی پیرسون، اسپیرمن و رگرسیون چندگانه به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده است. نتایج پژوهش و حاصل از آزمون تی تک نمونه ای (92/23 = )، بیانگر متوسط بودن میانگین مشارکت شهروندان است که این میزان مشارکت با متغیرهای وضعیت تأهل، نوع شغل با سطح معناداری 031/0 و 000/0 دارای همبستگی معنادار است اما با دو متغیر جنسیت و میزان سواد دارای همبستگی نیست. از سویی بین برخورداری شهروندان از سرمایه اجتماعی با میزان مشارکت آن ها با سطح معناداری 000/0 و مقدار ضریب پیرسون ̽ ̽ 446/0، همبستگی معناداری وجود دارد یعنی هر چه سرمایه اجتماعی بین افراد بیشتر باشد به همان نسبت میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری نیز افزایش می یابد، که در همین زمینه نتایج رگرسیون چندگانه نشان می-دهد در بین ابعاد سرمایه اجتماعی، بعد انسجام اجتماعی با مقدار بتای (292/0B=)، بیش ترین تأثیر را بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری داشته است به گونه ای که واریانس ترکیبی خطی ابعاد سرمایه اجتماعی می تواند 21 درصد از واریانس میزان مشارکت شهروندان را تبیین کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
98 - ارزیابی و سنجش وضعیت افتراق و ناهمگونی فضایی موجود در سطح منطقه شهری تهران با استفاده از مدل TOPSIS
اسداله بیات زینب کرکه آبادی saeid kamyabiبرابر آمار طی چهار دهه اخیر، جمعیت شهر تهران تقریباً دو برابر، اما جمعیت منطقه شهری تهران بیش از نه برابر شده است، روند سریع گسترش منطقه بدون داشتن الگو و برنامه ای خاص، موجب تشديد عوارض نامطلوبی منجمله افزایش افتراق و ناهمگونی فضایی درون منطقه ای شده است. هدف از این تح أکثربرابر آمار طی چهار دهه اخیر، جمعیت شهر تهران تقریباً دو برابر، اما جمعیت منطقه شهری تهران بیش از نه برابر شده است، روند سریع گسترش منطقه بدون داشتن الگو و برنامه ای خاص، موجب تشديد عوارض نامطلوبی منجمله افزایش افتراق و ناهمگونی فضایی درون منطقه ای شده است. هدف از این تحقیق تلاش در جهت گسترش عدالت فضایی در سطح منطقه شهری تهران با کاهش افتراق و ناهمگونی های فضایی درون منطقه ای می باشد. پژوهش حاضر با بررسی 7 معیار اصلی مشتمل بر31 شاخص به ارزیابی درجه توسعه یافتگی سکونتگاه های منطقه پرداخته است، در تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر استفاده از روش های آماری و مدلTOPSIS از روش آنتروپی شانون جهت وزن دهی به شاخص ها و از نرم افزار Arc.GIS جهت تهیه نقشه ها استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، شهر تهران به تنهایی در خوشه اول قرار داشته و با امتیاز 0.782 در معیار تلفیقی، از درجه توسعه یافتگی در حدود سه برابر سکونتگاههای خوشه دوم یعنی اسلامشهر، شهرقدس و کرج و 15 برابر سکونتگاههای خوشه چهارم و آخر منطقه یعنی پیشوا، فیروزکوه و بهارستان برخورداربوده است. این موضوع حاکی از تمرکز بسیار شدید معیارهای توسعه یافتگی در شهر تهران و مؤید وجود نابرابری و ناهمگونی فضایی بسیار شدید بین شهر تهران و سایر سکونتگاههای واقع در منطقه شهری تهران است. بنظر می رسد اتخاذ سیاست های برگرفته از الگوی توسعه چند مرکزی و تلاش جهت ارتقاء شاخص های درجه توسعه یافتگی در سطح سکونتگاه های پیرامونی شهر تهران می تواند منجر به کاهش افتراق و ناهمگونی فضایی و گسترش عدالت فضایی در منطقه گردد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
99 - نقش برنامه¬ریزی مشارکتی در شهر سبز با نگاهی بر شهر شمشک دربندسر به عنوان اولین کاندیدای شهر سبز ایران
محسن تاجیک دکتر علیرضا استعلاجی رحیم سرورامروزه مشکلات زیست محیطی یکی از اساسی ترین مسائل شهری و حاصل تعارض و تقابل با محیط طبیعی است. چراکه توسعه شهری ناگزیر با تسلط ساختمان ها، صنایع و حمل و نقل و فعالیت های اقتصادی بر فضاهای طبیعی همراه است و این تسلط به مرور زبان به شکل چیرگی شهر بر طبیعت بروزیافته و زمینه أکثرامروزه مشکلات زیست محیطی یکی از اساسی ترین مسائل شهری و حاصل تعارض و تقابل با محیط طبیعی است. چراکه توسعه شهری ناگزیر با تسلط ساختمان ها، صنایع و حمل و نقل و فعالیت های اقتصادی بر فضاهای طبیعی همراه است و این تسلط به مرور زبان به شکل چیرگی شهر بر طبیعت بروزیافته و زمینه ساز آلودگی گسترده شهری شده است. واقعیت این است که ریشه اصلی بحران های زیست محیطی زمان معاصر را باید در نگاه و تفسیر بشر از محیط زیست طبیعی جستجو کرد. به بیان دیگر، مشکل اصلی معرفت شناسی و جهان بینی آدمی است. شهر سبز به عنوان رویکردی نوین به ارائه راه حل هایی برای تغییر رفتار مخرب و تشویق رفتارهای مثبت محیطی است. استفاده بی رویه از انرژی در منازل، استفاده از انواع تولیدات یکبار مصرف، استفاده از وسایل نقلیه شخصی، استفاده از انواع آفت کش ها، دفع مواد زاید به روش غیربهداشتی، عدم تفکیک پسماند برای بازیافت و ... همگی رفتارهای مخرب زیست محیطی هستند که نیاز به تغییر دارند و این امر جز در سایه برنامه ریزی مشارکتی محقق نمی گردد. شهر شمشک به-عنوان اولین کاندیدای شهر سبز با توجه به قابلیت های محیطی و جاذبه های گردشگری به دنبال اجرای شاخص های سبز و تبدیل شدن به نماد یک محیط باکیفیت و قابل سکونت و الگویی برای سایر شهرهای استان تهران و کشور است. در این پژوهش با استفاده از تکنیک SWOT (تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید) به شناسایی عوامل درونی و بیرونی مؤثر در این امر و تبیین راهبرهای لازم جهت تحقق و اجرایی شدن شاخص های سبز در این شهر، در سایه برنامه ریزی مشارکتی می پردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
100 - تحلیل وضعیت برخورداری مناطق شهری اهواز از امکانات توسعه و ارائه مدلی تلفیقی
سهراب امیریانشناخت تفاوت های موجود بين مناطق مختلف شهری از نظر ميزان برخورداری آنها از شاخص های گوناگون، بهمنظور آگاهی از سطوح توسعه و یا محروميت، کاهش نابرابری های منطقه ای و تنظيم برنامه های متناسب با شرایط و امکانات هر منطقه، ضرورتی اجتنابناپذیر است؛ بنابراین پژوهش حاضر، با رو أکثرشناخت تفاوت های موجود بين مناطق مختلف شهری از نظر ميزان برخورداری آنها از شاخص های گوناگون، بهمنظور آگاهی از سطوح توسعه و یا محروميت، کاهش نابرابری های منطقه ای و تنظيم برنامه های متناسب با شرایط و امکانات هر منطقه، ضرورتی اجتنابناپذیر است؛ بنابراین پژوهش حاضر، با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی درپی رسیدن به سه هدف: 1. مشخص کردن وضعیت برخورداری مناطق شهری اهواز به لحاظ امکانات توسعه در شاخص های مختلف و بهصورت تلفیقی با استفاده از مدل های Vikor، Topsis و Saw؛ 2. ارائه یک نتیجه مشخص و کلی از وضعیت برخورداری مناطق با توجه به نتایج این سه مدل بر اساس تکنیک کپ لند؛ و 3. مقایسه سه مدل پژوهش باهم و مشخص کردن مدل مناسب جهت تعیین وضعیت برخورداری مناطق، است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل هفت منطقه شهری اهواز می باشد. داده ها و اطلاعات موردنیاز که مشتمل بر 21 متغیر است، از طریق مراجعه به شهرداری و سالنامه آماری (سال 1394) کلانشهر اهواز جمعآوریشده است. همچنین برای تبیین بهتر وضعیت برخورداری مناطق از امکانات توسعه، نقشه های موردنیاز از طریق GIS ترسیمشده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در شهر اهواز هیچ منطقه با وضعیت برخورداری بالا وجود ندارد. در این شهر، 57/25 درصد مناطق یعنی دو منطقه 4 و 1، نسبتاً برخوردارند و بیشترین تعداد مناطق یعنی 5 منطقه 2، 3، 8، 6 و 7 (43/71 درصد مناطق) در وضعیت برخورداری متوسط و درحالتوسعه هستند، همچنین معادله شدت تغییر نشان داد که بر خلاف فرضیه دوم این پژوهش، مدل تاپسیس نسبت به سایر مدل-ها (وایکور و Saw) روش مناسب تری جهت سنجش وضعیت برخورداری مناطق شهری است؛ زیرا نتایج حاصل از این مدل دارای درصد و شدت تغییرات کمتری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
101 - پدافند غیرعامل، رمز ایجاد امنیت در گستره شهرها و روستاهای کشور (با تأکید بر معماری شهری و روستایی)
نصرالله فلاح تبار حسن حسینی امينيانسان در هر شرایطی باید قادر باشد، نسبت به حفظ جان و مال خود، در برابر تهدیدهای طبیعی و غیرطبیعی اقدام نماید. هدف پژوهش، مطرح می سازد که امکان دارد کشور همانند گذشته درگیر جنگ های ناخواسته سخت، نیمه سخت یا جنگ نرم شود که باید در برابر هریک از آنها آمادگی لازم داشته و از أکثرانسان در هر شرایطی باید قادر باشد، نسبت به حفظ جان و مال خود، در برابر تهدیدهای طبیعی و غیرطبیعی اقدام نماید. هدف پژوهش، مطرح می سازد که امکان دارد کشور همانند گذشته درگیر جنگ های ناخواسته سخت، نیمه سخت یا جنگ نرم شود که باید در برابر هریک از آنها آمادگی لازم داشته و از میهن اسلامی دفاع نماییم، زیرا در قرن بيستم بيش از 220 جنگ به وقوع پيوسته و بيش از 200 ميليون نفر تلفات داشته و این هشداری برای آمادگی است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و با هدف کاربردی است و چون موضوع ریشه در گذشته دارد، از روش تاریخی نیز بهره گرفته شده است. فرضیه تحقیق مطرح می سازد که ميهن اسلامي ما طي ساليان گذشته شاهد چند جنگ مهم بوده و مقابله با انقلاب اسلامي نیز جزء اهداف راهبردي استكبار جهاني ميباشد و ایران قادر است، همانند هشت سال دفاع مقدس با آموزش های ضروری به آحاد جامعه در زمینه پدافند غیرعامل و ایجاد امنیت مطلوب، از ملت و کشور دفاع نماید. یافته های تحقیق، بیانگر این است که پدافند غیرعامل با رعایت اصول و تکنیک های مربوطه و ارایه آگاهی های لازم به آحاد جامعه، در اصل رمز ایجاد امنیت در میهن اسلامی است. نتیجه این که امام خمينى(ره) می فرمایند: «در هر شرايطى بايد بنيه دفاعى كشور در بهترين وضعيت باشد...»، لذا با عنایت به این تأکید و ضرورت تأمین امنیت و آمادگی لازم، اصول پدافند غیرعامل باید در معماری شهری و روستایی از نظر استحکام بناها و ایمنی برای آحاد جامعه بازنگری و اصول مهندسی در آنها لحاظ گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
102 - تغییرات مکانی ترکیبات نفتی سبک (LNAPL) در آبخوان گسترة شهر صنعتی ری (جنوب تهران)
حمیدرضا ناصری سارا سعیدی کمال خدایی یاسر نیکپیماندر گستره شهر صنعتی ری واقع در جنوب تهران، فعالیتهای نفتی زمینهساز آلودگی آبخوان شده است، بهنحویکه ضخامت ترکیبات نفتی سبک (LNAPL) بر سطح آب زیرزمینی در برخی بخشها به بیش از 20 متر میرسد. در این راستا، تعیین تغییرات مکانی ضخامت، چگالی و ویسکوزیته LNAPL برای شناخت ل أکثردر گستره شهر صنعتی ری واقع در جنوب تهران، فعالیتهای نفتی زمینهساز آلودگی آبخوان شده است، بهنحویکه ضخامت ترکیبات نفتی سبک (LNAPL) بر سطح آب زیرزمینی در برخی بخشها به بیش از 20 متر میرسد. در این راستا، تعیین تغییرات مکانی ضخامت، چگالی و ویسکوزیته LNAPL برای شناخت لازم از کیفیت مواد نفتی موجود در آبخوان بسیار ضروری است. طبق نتایج اندازهگیری در 10 حلقه از چاههای گستره مورد مطالعه، مقدار ضخامت LNAPL در آبخوان مورد مطالعه بین 73/2 تا 305/14 متر، مقدار چگالی نسبی LNAPL بین 78/0 تا 83/0 و مقدار ویسکوزیته بین 60/0 تا 91/1 سانتیاستوکس متغیر است. بیشترین مقدار ضخامت LNAPL در بخش شرقی و شمال شرقی گستره مورد مطالعه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
103 - مولفههای اثرگذار بر پایداری بافت ناکارآمد شهرخرم آباد در برابر مخاطرات طبیعی
زهره فنی جمیله توکلی نیا حکمت اميري مريم بيرانوندزادهپژوهش حاضر، با هدف بررسی مولفه های اثرگذار برمیزان پایداری بافت ناکارآمد شهرخرم آباد در برابر مخاطرات طبیعی با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی ـ پیمایشی تدوین شده است. در این مقاله، ابتدا مخاطرات تهدیدکننده بافت ناکارآمد شهر خرم آباد معرفی شدند. در ادامه به تحل أکثرپژوهش حاضر، با هدف بررسی مولفه های اثرگذار برمیزان پایداری بافت ناکارآمد شهرخرم آباد در برابر مخاطرات طبیعی با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی ـ پیمایشی تدوین شده است. در این مقاله، ابتدا مخاطرات تهدیدکننده بافت ناکارآمد شهر خرم آباد معرفی شدند. در ادامه به تحلیل عوامل اثرگذار بر بازآفرینی بافت با استفاده از تکنیک دیماتل پرداخته شد. مهم ترین مخاطرات تهدیدکننده بافت سیل و زلزله می باشند. پنج عامل اصلی: اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، محیط زیستی و کالبدی به عنوان عوامل اثرگذار بر بازآفرینی مورد مطالعه قرار گرفتند. با توجه به نتایج این تحقیق، در مقوله بازآفرینی بافت ناکارآمد شهر خرم آباد، عواملی چون بهره گیری از مشارکت عمومی، توجه به نوع فعالیت اقتصادی ساکنین بافت، ویژگی کیفی ابنیه موجود در بافت، اثرگذاری عوامل غیررسمی مدیریتی بر بافت و ویژگی های محیطی می بایستی از عمده عوامل اثرگذار بر بازآفرینی پایدار بافت ناکارآمد شهر خرم آباد می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
104 - توسعه پایدار شهرهای کوچک از منظر پدافند غیرعامل (نمونه موردی: شهر بوئین¬زهرا)
حسن حسینی اميني احسان گلمهرشهرها به عنوان یکی از مهمترین و متراکم ترین زیستگاه های انسانی اهمیت ویژه ای داشته و نیازمند ایمنی و حفاظت های فیزیکی از زیرساخت ها و نیز پایداری و مقاومت در مقابل بلایای طبیعی و انسانی میباشند. پدافند غیرعامل از جمله موضوعاتی است که در سالهای اخیر مورد توجه برنامه ر أکثرشهرها به عنوان یکی از مهمترین و متراکم ترین زیستگاه های انسانی اهمیت ویژه ای داشته و نیازمند ایمنی و حفاظت های فیزیکی از زیرساخت ها و نیز پایداری و مقاومت در مقابل بلایای طبیعی و انسانی میباشند. پدافند غیرعامل از جمله موضوعاتی است که در سالهای اخیر مورد توجه برنامه ریزان و طراحان شهرهای ایران قرار گرفته است. شهرسازی دارای ابعاد مختلفی است که در صورت توجه به حفاظت و پایداری آن ها، در مواقع ضروری و بحرانی شاهد مزایای فراوانی خواهیم بود. این پژوهش سعی دارد که اصول پدافند غیرعامل را در برنامه ریزي شـهري بـا تأکید بر کاربري هاي تأسیساتی و حیاتی در شهرهای کوچک مقیاس به عنوان کاربري هاي تهدیدپذیر به کار گیرد و فضاهاي شهري را با ارائۀ نقش تدافعی به آنها ایمن نماید. همچنین، چگونگی حفاظت و دفاع از انسان ها و مکان هاي زندگی آنها را با اعمال ضوابط و ملاحظات پدافند غیرعامل در حال و آینده میسر سازد. به علاوه، بسترهایی را براي امنیت و پایداري هرچه بهتر شهر با کم ترین خسارات ممکن در زمان تهاجم خارجی و حتّی عملیات تروریستی فراهم نماید. ایران با توجه به موقعیت ژئواستراتژیک، ژئوراهبردی و جغرافیای خود، یکی از کشورهای پرمخاطره است. در این پژوهش بررسی و تحلیل هاي لازم با استفاده از نرم افزار GIS در مورد چگونگی پـراکنش و نحوة استقرارکاربريهاي استراتژیک در سطح شهر بوئین-زهرا به عنوان یک شهر کوچک مقیاس در مجاورت پایتخت کشور انجام گرفته است و در نهایت، مناطق و محدوده هاي مرکزي شهر و حواشی جنوب غربی بـا توجه بـه تجمیع کاربري هاي خطرزا و تهدیدپذیر، نامناسب و بحرانی تشخیص داده شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
105 - نقش گردشگری در اشتغال¬زایی مناطق روستایی (مطالعه موردی: شهرستان فیروزکوه)
رضا سير سعید احمدیان حمید جعفری کتایون علیزادهامروزه با توجه به تغییر دیدگاهها به مقوله گردشگری به خصوص گردشگری روستایی، توجه به ابعاد اقتصادی گردشگری بیش ازپیش افزایش پیدا کرده است. رشد خودجوش گردشگری در مناطق روستایی، طی سال های اخیر، تاثیرات زیادی بر اقتصاد جوامع روستایی داشته است. نوشتار حاضر، به دنبال بررسی أکثرامروزه با توجه به تغییر دیدگاهها به مقوله گردشگری به خصوص گردشگری روستایی، توجه به ابعاد اقتصادی گردشگری بیش ازپیش افزایش پیدا کرده است. رشد خودجوش گردشگری در مناطق روستایی، طی سال های اخیر، تاثیرات زیادی بر اقتصاد جوامع روستایی داشته است. نوشتار حاضر، به دنبال بررسی نقش گردشگری در اشتغال روستاهای شهرستان فیروزکوه است. به منظور تدقیق مساله مورد پژوهش هشت روستا از روستاهای این شهرستان به صورت هدفمند انتخاب شده اند. به منظور گردآوری اطلاعات از روش های اسنادی و میدانی استفاده شد و لذا، پس از تدوین چارچوب نظری پژوهش عملیات میدانی از طریق تکمیل پرسش نامه جامعه محلی و کارشناسان انجام گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و انجام آزمون t، آزمون لونANOVA و والش به مقایسه متغیرهای پژوهش، در تمامی روستاهای مورد بررسی پرداخته شده است. محاسبه پایایی ابزار اندازه گیری از روش آلفای کرونباخ بوده و ضریب پایایی 0.9 به دست آمده است. روایی پرسشنامه ها نیز براساس مطالعات قبلی و نظر کارشناسان موردتایید است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد گردشگری در روستاهای جلیزجند، بادرود، خمده و مزداران می تواند بر افزایش اشتغال در روستا نقش موثری داشته باشد و در روستاهای هرانده، لزور، طارس و سیمیندشت گردشگری بر افزایش اشتغال نقش موثری نداشته است، همچنین بیشترین اشتغالزایی در روستای خمده و کمترین اشتغالزایی مربوط به روستای سیمیندشت می باشد، در روستای خمده که بیشترین اشتغالزایی را داشته است، اشتغالزایی در زمینه عرضه و فروش محصولات زراعی و باغی، اجاره منزل، ویلا و یا سوئیت، خدمات رسانی به گردشگران، عرضه و فروش محصولات دامی و در نهایت، فروش صنایع دستی بوده است. به علاوه بیش از 60 درصد از پاسخ دهندگان اظهار داشتند مشاغل ایجاد شده توسط اهالی بومی اداره می-شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
106 - عملکرد دهیاران زن در فرآیند توسعه روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان رشت)
زهرا مهربخش عیسی پوررمضاناگر امروزه توسعه روستایی را راهبردی بدانیم که به منظور بهبود زندگی اقتصادی، اجتماعی، محیطی و... گروه خاصی از مردم به مرحله اجرا درآمده است؛ در این صورت رابطه معناداری میان شرح وظایف دهیاران و توسعه روستایی قابل مشاهده می باشد. این پژوهش بر آن هست تا اهدافی را که توسعه ر أکثراگر امروزه توسعه روستایی را راهبردی بدانیم که به منظور بهبود زندگی اقتصادی، اجتماعی، محیطی و... گروه خاصی از مردم به مرحله اجرا درآمده است؛ در این صورت رابطه معناداری میان شرح وظایف دهیاران و توسعه روستایی قابل مشاهده می باشد. این پژوهش بر آن هست تا اهدافی را که توسعه روستایی به دنبال آن است در عملکرد دهیاران زن مورد بررسی قرار دهد. در این راستا هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و تحلیل عملکرد دهیاران زن در مقایسه با عملکرد دهیاران مرد می باشد که در ابعاد زیست محیطی، اقتصادی - اجتماعی و کالبدی در فرآیند توسعه روستاهای مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است. نوع تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و اطلاعات موردنیاز آن از دو روش اسنادی و پیمایشی به دست آمده است. جامعه آماری روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت است. برای بررسی عملکرد زنان 12 روستا دربخش مرکزی که دارای دهیار زن بوده اند و 12روستا که دارای دهیار مرد بوده اند، انتخاب شده و تعداد 370 پرسش نامه به روش نمونه گیری تصادفی در بین روستاییان توزیع شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که زنان در بخش های مختلف توسعه روستایی دارای عملکرد متفاوتی بوده و بیشترین عملکرد آنها براساس نظرسنجی و آزمون آماری جان فریدمن در عرصه کالبدی – فیزیکی روستا و در زمینه اقتصادی می باشد که در مجموع دهیاران زن در بسیاری موارد از مردان پیشی گرفته و میزان رضایت مردم از آنان زیاد است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
107 - تبیین مدیریت شهری کارآمد با ارائه الگوی توسعه حرفهای مدیران (مورد مطالعه: شهرداری تهران)
محسن طباطباییبرای تحقق مدیریت شهری کارآمد باید دیدگاه و رویکرد سیستمی و کلینگر به عوامل مدیریت شهری و برقراری ارتباط نظامیافته به عوامل توسعه شهری داشت که یکی از این عوامل خود مدیران سازمانهای خدمات شهری هستند. توسعه حرفهای مدیران، اقدامی است که عملکرد مدیریت را از طریق افزایش د أکثربرای تحقق مدیریت شهری کارآمد باید دیدگاه و رویکرد سیستمی و کلینگر به عوامل مدیریت شهری و برقراری ارتباط نظامیافته به عوامل توسعه شهری داشت که یکی از این عوامل خود مدیران سازمانهای خدمات شهری هستند. توسعه حرفهای مدیران، اقدامی است که عملکرد مدیریت را از طریق افزایش دانش یا مهارتهای مدیر و با تغییر نگرش وی، بهبود میبخشد. در این راستا، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی، به مطالعه عوامل مؤثر بر توسعه حرفهای مدیران شهرداری تهران پرداخته است تا با توسعه مدیران شهری زمینه توسعه پایدار شهری نیز فراهم شود. به همین منظور با 23 نفر از مدیران عالی و ارشد شهرداری تهران، مصاحبههای عمیق بهعمل آمد. برای تحلیل دادههای حاصل از مصاحبهها، از تحلیل تفسیری استفاده شد. روایی یافتههای پژوهش از طریق بررسی توسط اعضا (مصاحبهشوندگان) تأیید گردید و برای محاسبه قابلیت اطمینان یا سازگاری کدگذاریهای انجامشده، از روش پایایی بازآزمون و روش پایایی توافق بین دو کدگذار (توافق درون موضوعی) استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل مصاحبهها نشان داد که توسعه حرفهای مدیران، شامل توسعه در دو بُعد فردی و سازمانی میباشد. در بُعد توسعه فردی، سه سطح توسعه ویژگیهای روانشناختی، توسعه دانش تخصصی و مدیریتی و توسعه اخلاقی مطرح میشود. در بُعد توسعه سازمانی، توسعه ویژگیهای ساختاری و فرایندی سازمان باید صورت گیرد. در حوزه توسعه ویژگیهای روانشناختی عواملی چون تفکر انتقادی، خلاقیت، هوش هیجانی، ریسکپذیری و خودتوسعهای مدیران باید توسعه یابند. در حوزه دانش تخصصی و مدیریتی، نیازهای توسعه حرفهای مدیران شهرداری، شامل تواناییهای استفاده از تکنولوژی، تسلط بر اصول تصمیمگیری و حل مسئله، مدیریت استرس، توانایی تیمسازی، مدیریت تعارضات سازمانی، توانایی ارتباطات اثربخش و اصول و فنون مذاکره است. برای توسعه حرفهای مدیران، توسعه ساختاری سازمانی اعم از توجه به مدیریت استعداد، حمایت سازمانی، مدیریت عملکرد، سازمان یادگیرنده، جو سازمانی، کارراهه شغلی و شبکهسازی و در حوزه توسعه فرایندهای آموزشی سازمان، عواملی چون مربیگری، یادگیری عملی، جانشینپروری و یادگیری سازمانی باید مدنظر قرار گیرند و توسعه یابند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
108 - ارزیابی شاخص¬های رشد هوشمند شهری با استفاده از مدل تحلیل عاملی (مطالعه موردی: منطقه یک شهر شیراز)
محمد رحیمی سمیرا قیاسی سهراب امیریانراهبرد رشد هوشمند از دیدگاه های اخیر برنامه ریزی شهری در راستای توسعه پایدارشهری است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است که پایایی ابزار تحقیق برپایه ضریب آلفای کرونباخ 82/0 به دست آمده است. نمونه آماری 321 نفر از شهروندان منطقه یک شی أکثرراهبرد رشد هوشمند از دیدگاه های اخیر برنامه ریزی شهری در راستای توسعه پایدارشهری است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است که پایایی ابزار تحقیق برپایه ضریب آلفای کرونباخ 82/0 به دست آمده است. نمونه آماری 321 نفر از شهروندان منطقه یک شیراز بوده و داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور، تعیین وضعیت شاخص های رشد هوشمند در منطقه یک شیراز، از مدل تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج آزمون کرویت بارتلت نشان داد که بین معیارهای رشد هوشمند، در محدوده مورد مطالعه، با sig 000/0 رابطه معناداری وجود داشته، در واقع بین شاخصها همبستگی معنی دار وجود دارد. همچنین در معیار فشردگی چهار عامل «تراکم خالص مسکونی» با بار عاملی760/0، «نرخ دسترسی حمل ونقل عمومی یا پیاده به محل کار» با بار عاملی 820/0و «استفاده از حمل و نقل عمومی یا پیاده برای دسترسی به مرکز شهر» با بار عاملی 790/0 به عنوان مهمترین عامل ها شناسایی شدند. در معیار دسترسی عامل های «نرخ آپارتمان نشینی» با بار عاملی 821/0، «سهولت دسترسی به حمل و نقل عمومی» با بار عاملی 570/0، «نرخ استفاده از حمل و نقل عمومی یا پیاده برای دسترسی به مرکز شهر» با بار عاملی 539/0 به عنوان مهمترین عامل ها شناسایی و در نهایت در معیار اختلاط کاربری عامل های «درصد خانوار در واحد مسکونی»، «نرخ دسترسی پیاده یا عمومی به امکانات تفریحی» و «سهولت دسترسی به حمل و نقل عمومی» به ترتیب به عنوان مهمترین عامل ها شناسایی شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
109 - راهبرد صيانت و توسعه پايدار حريم تهران با تاکید بر ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی آن
مهدی امینی یوسفعلی زیاری عبدالرضا فرجي رادحريم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستاي داراي سكنه و صدها كانون فعاليتي مي باشد كه در مجموع حدود 2 ميليون نفر انسان را دربرمي گيرد كه به موازات تبعيت از شرايط ملي، همچنان مسير خود را در جذب مهاجران، رشد جمعيت و تداوم گسترش فضايي سكونت هاي رسمي و غيررسمي طي مي نم أکثرحريم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستاي داراي سكنه و صدها كانون فعاليتي مي باشد كه در مجموع حدود 2 ميليون نفر انسان را دربرمي گيرد كه به موازات تبعيت از شرايط ملي، همچنان مسير خود را در جذب مهاجران، رشد جمعيت و تداوم گسترش فضايي سكونت هاي رسمي و غيررسمي طي مي نمايد (اگر حريم مورد تعرض قرارگرفته در شمال تهران را ناديده بگيريم، پهنه جنوبي آن كانون زندگي فقرا و اقشاري است كه به نظر مي رسد سازوكار شهروندزدايي برنامه هاي توسعه شهري و منطقه اي، آنها را به پذيرش اين تيپ از سكونت وادار كرده است). در این مقاله، با مراجعه به مطالعات انجام شده و داده های ثانویه گردآوری شده در حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی حریم کلانشهر تهران (به خصوص طرح ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی طرح جامع حریم- معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران) و تحلیل SWOT از حدود 30 نفر از خبرگان این حوزه، ضمن جمع بندی چالش ها و مسائل اجتماعی و فرهنگی حریم کلانشهر تهران، راهبردهای حفظ و صیانت و توسعه پایدار بر مبنای ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی حریم تهران ارایه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
110 - تحلیلی بر شاخص¬های شهر سالم (مطالعه موردی: شهر بندر امام خمینی¬(ره))
محمود حقیقت مریم ایلانلورشد شتابان شهرنشینی طی چند دهه اخیر، مشکلات فراوانی را برای شهر و شهروندان ایجاد نموده است که در پی آن سلامت شهرها را به خطر انداخته است. هدف این پژوهش، برنامه ریزی شهری جهت ایجاد شهر سالم در شهر بندر امام خمینی(ره) است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و جمع آوری ا أکثررشد شتابان شهرنشینی طی چند دهه اخیر، مشکلات فراوانی را برای شهر و شهروندان ایجاد نموده است که در پی آن سلامت شهرها را به خطر انداخته است. هدف این پژوهش، برنامه ریزی شهری جهت ایجاد شهر سالم در شهر بندر امام خمینی(ره) است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. برای شاخص-سازی و انجام محاسبات از نرم افزار Excel وSPSS و برای ترسیم نقشه از سیستم اطلاعات جغرافیايی GIS استفاده شده است. در پایان با به کارگیری الگوی تحلیل SWOT برای منطقه موردمطالعه با بهره گیری از یافته های میدانی و نظر کارشناسان به ارائه راهبردهایی برای دستیابی به شهر سالم در این شهر پرداخته می شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که وضعیت موجود شاخص-های پنج گانه سلامت (اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، بهداشتی و فرهنگی) شهر بندر امام خمینی(ره) با وضعیت مطلوب و استانداردهای شهر سالم فاصله دارد و از شرایط مطلوبی برخوردار نیست. نتایج مدل SWOT نشان داد که در وزن دهی نقاط، فرصت ها در برنامه ریزی شهر سالم در بندر امام خمینی (ره) بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داد و این بدین معناست که در محدوده موردمطالعه با این که استانداردهای شهر سالم با وضع موجود فاصله دارد، اما بندر امام خمینی (ره) با کمک راهبردهای برنامه ریزی شده قابلیت رسیدن به استانداردهای شهر سالم را دارد. در پایان راهبردها براساس ماتریس QSPM اولویت بندی و پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
111 - محرک توسعه شهری: مفاهیم و الزامات
ناهید نعمتی کوتنایی رحيم سرور فریده اسدیانامروزه به دلیل افزایش حساسیتها بر رفاه انسانی و محیطی، تحولات شهری به سمت تغییرات عمومی سوق پیدا کردهاند. رویکردهای زیادی برای تحول شهری تا به حال ظهور کردهاند که مهمترین آنها تجدید حیات شهری، توسعه مجدد و بازآفرینی بودهاند. رویکرد بازآفرینی دیدی جامعتر و یکپارچهت أکثرامروزه به دلیل افزایش حساسیتها بر رفاه انسانی و محیطی، تحولات شهری به سمت تغییرات عمومی سوق پیدا کردهاند. رویکردهای زیادی برای تحول شهری تا به حال ظهور کردهاند که مهمترین آنها تجدید حیات شهری، توسعه مجدد و بازآفرینی بودهاند. رویکرد بازآفرینی دیدی جامعتر و یکپارچهتر به حل مشکلات شهری به خصوص زمینهای متروکه صنعتی (Brownfield) دارد که این زمینها فرصتهای زیادی برای تحول شهری و بهبود کیفیت زندگی مردم به همراه دارند. اما بازآفرینی آنها با چالشهایی در پاکسازی و توسعه مجدد نیز روبروست که برای برون رفت از این چالش ها از استراتژی محرک توسعه شهری میتوان مدد جست که ابزاری است در درون استراتژیهای تحول شهری که از دل بافت بیرون آمده و به احیا همان بافت میپردازد. این تحقیق، مفاهیم و الزامات اساسی پروژههای محرک توسعه شهری و مولفههای برنامهریزی (سیاسی، مدیریت و رهبری، قانونی، اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی)، طراحی (عوامل زمینهای، حس مکان و هویت) و اجرای این پروژهها (مدل 4ps یا مشارکت عمومی ـ خصوصی ـ مردم) در جهت تحریک توسعه در شهرها را بررسی می کند. در انتها، با علم به اینکه هر شهری دارای ویژگیهای منحصر به فردی است و نمیتوان دستورالعملی واحد برای تمامی شهرها اتخاذ نمود، با این حال با توجه به تجربیات جهانی، درخصوص فرایند بازآفرینی زمینهای قهوهای با کمک پروژههای محرک توسعه شهری اشتراکاتی وجود دارد که مدل پیشنهادی آن در این تحقیق ارائه میشود. اگر پروژهها مطابق با آنچه که شهر نیازمند آن است، درک شوند و توسعه یابند میتوانند عمیقأ بر روی بازآفرینی فضاهای ناکارآمد شهری به خصوصی زمینهای قهوهای تأثیرگذار باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
112 - تحلیل فضایی توسعه در نواحی روستایی استان سمنان مورد مطالعه: شهرستان دامغان
عبدالرضا رحمانی فضلی فرهاد عزیزپور مریم شامانیاننیل به تعادل و کاهش نابرابری در نظام سکونتگاه های روستایی کشور مستلزم بررسی و شناخت منابع و امکانات این سکونتگاه هاست. در واقع تحلیل فضایی توسعه، نابرابری و میزان محرومیت نواحی مختلف و اولویت اقدامات را برای ارتقای سطح زندگی مشخص می کند. پژوهش حاضر بر اساس هدف، کار أکثرنیل به تعادل و کاهش نابرابری در نظام سکونتگاه های روستایی کشور مستلزم بررسی و شناخت منابع و امکانات این سکونتگاه هاست. در واقع تحلیل فضایی توسعه، نابرابری و میزان محرومیت نواحی مختلف و اولویت اقدامات را برای ارتقای سطح زندگی مشخص می کند. پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. داده های موردنیاز با بهره گیری از 29 شاخص در ابعاد مختلف و به روش اسنادی به دست آمده است. محدوده مورد مطالعه شهرستان دامغان و جامعه آماری پژوهش روستاهای دارای سکنه شهرستان دامغان هستند. وزن دهی به شاخص های پژوهش با استفاده از مدل F’ANP و تحلیل داده ها با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره VIKOR انجام شد. برای طبقه بندی روستاهای مورد مطالعه از جنبه سطوح توسعه یافتگی و تحلیل نابرابری ها آن از روش تحلیل خوشه ای و برای تحلیل میزان اثرگذاری مولفه ها (مورد تاکید در مدل مفهومی) بر شاخص نهایی توسعه در سطح ناحیه مورد مطالعه از رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد توسعه در نواحی روستایی مورد مطالعه به صورت یکپارچه، همگون و عادلانه اتفاق نیفتاده است. الگوی فضایی این وضعیت، به صورت الگویی نامتعادل عینیت یافته است. در این الگو، جمعیت و امکانات در چند روستا از تراکم بیش از حد و در دیگر روستاها از تراکم کم برخوردار است. این امر، سبب مهاجرفرستی به خصوص مهاجرت جوانان و در نتیجه به هم خوردن تعادل سنی و جنسی، تضعیف بنیان های اقتصادی و افزایش نرخ بیکاری شده است. هم چنین، این نابرابری توسعه در ناحیه روستایی شهرستان دامغان، بیش از همه متأثر از دو عامل “دسترسی به خدمات رفاهی و سطح مشارکت اقتصادی” بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
113 - بررسی راهکارهای مدیریت یکپارچه شهری(نمونه موردی: شهر اهواز) (نوع مقاله : پژوهشی)
علی چاروسایی مریم ایلانلومديريت يكپارچه شهري به معناي اتخاذ يك رويكرد كلنگرانه و طراحي سازوكارهايي جهت پيگيري رويكـرد مـذكور در مديريت امور شهر است. هدف از این پژوهش بررسی راهکارهای مدیریت یکپارچه شهری در کلانشهر اهواز میباشد. روش استفاده در این تحقیقتوصیفی – تحلیلی است. بدین منظور در ابتدا ب أکثرمديريت يكپارچه شهري به معناي اتخاذ يك رويكرد كلنگرانه و طراحي سازوكارهايي جهت پيگيري رويكـرد مـذكور در مديريت امور شهر است. هدف از این پژوهش بررسی راهکارهای مدیریت یکپارچه شهری در کلانشهر اهواز میباشد. روش استفاده در این تحقیقتوصیفی – تحلیلی است. بدین منظور در ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانهای، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه دادههای تحقیق گردآوری شده و با استفاده از مدل SOWT به ارائه راهکار در خصوص مدیریت یکپارچه در شهر اهواز پرداخته شدو در این راستا ایجاد مدیریت یکپارچه بهترین تصمیم جهت کاهش و رفع نارساییهای شناخته شد. نتایج آزمون t نشان میدهد میانگین بدست آمده در تمامی نه مؤلفه پایینتر از میانگین نظری(3) ارزیابی شده است و تفاوت آنها از مطلوبیت عددی نیز به شکل منفی ارزیابی و برآورد شده است یعنی اکثر آزمودنیها گزینه کم و خیلی کم را انتخاب کرده اند. در این میان وضعیت مؤلفه ساختار تشکیلاتی نسبت به سایر مولفه های وضعیت نامناسبتری دارد و مولفه دیدگاه سیستمی و قدرت از وضعیت مطلوبتری برخوردارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
114 - تحلیل رابطه میان عدالت فضای شهری از طریق راهبردهای مناسب سازی شهری با رفاه حال سالمندان در فضاهای مختلف شهری( مطالعه موردی: منطقه سه تهران)
سونا شاهی پور علی توکلان رحيم سرورتأمین تنوع نیازها با تغییر ساختار جمعیتی شهرها توسط روشهای ساده گذشته امکان پذیر نیست. در یک دهه اخیر افزایش جمعیت سالمند در شهر تهران، ما را با پیدایش نیازهای جدید به خدمات، در حوزه های مختلف محیط شهری علی الخصوص مناسب سازی فضای شهری با شاخص هایی چون ایمنی، امنیت، دستر أکثرتأمین تنوع نیازها با تغییر ساختار جمعیتی شهرها توسط روشهای ساده گذشته امکان پذیر نیست. در یک دهه اخیر افزایش جمعیت سالمند در شهر تهران، ما را با پیدایش نیازهای جدید به خدمات، در حوزه های مختلف محیط شهری علی الخصوص مناسب سازی فضای شهری با شاخص هایی چون ایمنی، امنیت، دسترسی، سرزندگی، ارتباطات، مشارکت اجتماعی و نهایتأ حمل و نقل برای سالمند مواجه کرده است که باید تمهیداتی توسط برنامه ریزان و مدیران شهری در این زمینه اندیشه شود. در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات مربوط به متغیرها روش پیمایشی بکاربرده شده است و جهت تجزیه و تحلیل داده ها، نرم افزارهای SPSSwin20 و LISREL8.5 مورد استفاده قرار گرفته اند. جامعه آماری، شهروندان سالمند منطقه سه تهران به تعداد 71،199 نفر می باشند که حدودأ 22 درصد ساکنین این منطقه را تشکیل می دهند. در این مقاله به دنبال یافتن جواب این سوأل هستیم که با ایجاد عدالت فضای شهری رفاه حال سالمندان مهیا خواهد گردید؟ در این خصوص پیرو بررسی های بعمل آمده نتایج حاصل نشان می دهد با توجه به اینکه مقدار همبستگی از 0.6 بیشتر و برابر 1.00 شده است باید گفت رابطه دو متغیر مستقیم است، به عبارت دیگر هر چقدر عدالت فضایی شهری از طریق کشف و تحلیل راهبردهای مناسب شهری برای سالمندان، ارتقا یابد و وضعیت بهتری داشته باشد میزان رفاه حال سالمندان نیز با سرعت و شدت بالا افزایش می یابد و برعکس. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
115 - بررسی معیارهای تاثیر گذار در نوسازی بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: منطقه 1 شهر اصفهان) (نوع مقاله : پژوهشی)
فریبا مولایی ورزنه جمال محمدیبهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری، از جمله مسائل قابل توجه در برنامه ریزی و مدیریت شهری است. در سال های اخیر با توجه به تحولات سریع علمی و فنی و به تبع آن دگرگونی در ساختار کالبدی، اقتصادی و اجتماعی شهرها و همچنین مطرح شدن نظریه توسعه پایدار شهری، اهمیت نوسازی و احیاء با أکثربهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری، از جمله مسائل قابل توجه در برنامه ریزی و مدیریت شهری است. در سال های اخیر با توجه به تحولات سریع علمی و فنی و به تبع آن دگرگونی در ساختار کالبدی، اقتصادی و اجتماعی شهرها و همچنین مطرح شدن نظریه توسعه پایدار شهری، اهمیت نوسازی و احیاء بافت های فرسوده و ناکارآمد بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. شکل گیری بافت های شهری و تغییرات فیزیکی صورت گرفته در گذر زمان فی الواقع انعکاس و تصویری از مجموعه علل اجتماعی، اقتصادی، انسانی و زیست محیطی و کالبدی- اقتصادی بوده که در یک قلمرو جغرافیایی ظهور و بروز پیدا می نماید. هدف اصلی تحقیق بررسی معیارهای تاثیر گذار در نوسازی بافت فرسوده شهری در منطقه 1 شهر اصفهان می باشد. در این پژوهش 5 معیار کالبدی- زیربنایی، اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی و دسترسی در قالب 41 شاخص مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش، روش تحقیق کاربردی و توسعه ای بوده و نوع تحقیق توصیفی- تحلیلی پیمایشی است. برای جمع آوری اطلاعات، از بررسی های اسنادی- کتابخانه ای(فیش برداری، جداول و نمودار، عکس و نقشه) استفاده شده است، ابزار اصلی گرد آوری اطلاعات پرسشنامه است، ولی از سایر روش ها مثل مشاهده، مصاحبه، اطلاعات و داده های آماری هم استفاده شده است. در این تحقیق جامعه آماری محلات یازده گانه منطقه یک شهر اصفهان می باشد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون تحلیل عاملی و تکنیک SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج آزمون تحلیل عاملی، KMO نشان می دهد به غیر از شاخص زیست محیطی انسجام درونی در بین داده ها مناسب می باشد. Sig آزمون بارتلت در تمامی شاخص ها کمتر از 01/0 می باشد و سطح اطمینان بالاتر از 99 را نشان می دهد، بنابراین تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار مدل عامل بسیار مناسبی می باشد. نتایج حاصل از مدلSWOT نشان داده است که استراتژی تهاجمی با میانگین 42/3، استراتژی تنوع با میانگین 55/3، استراتژی بازنگری با میانگین 08/3 و استراتژی تدافعی با میانگین 21/3 می باشد. استراتژی غالب در پژوهش، استراتژی تنوع می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
116 - نقش شهرک های صنعتی در پایداری اقتصادی نواحی روستایی ( مطالعه موردی دهستان القچین، شهرستان چرام، استان کهگیلویه و بویر احمد) (نوع مقاله : پژوهشی)
عصمت انصاری حسین فراهانی مهدی چراغیصنایع روستایی به دلیل ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و کاهش فقر در جامعه روستایی بویژه در جوامعی که اقتصاد کشاورزی حکمفرماست از اهمیت به سزایی برخوردار است. مسائل و مشکلات زیستی، اختلاف درآمد و سطح زندگی بین جوامع شهری و روستایی که از عوامل مهم مهاجرت های روستایی-شهری است، أکثرصنایع روستایی به دلیل ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و کاهش فقر در جامعه روستایی بویژه در جوامعی که اقتصاد کشاورزی حکمفرماست از اهمیت به سزایی برخوردار است. مسائل و مشکلات زیستی، اختلاف درآمد و سطح زندگی بین جوامع شهری و روستایی که از عوامل مهم مهاجرت های روستایی-شهری است، بسیاری از برنامه ریزان را به اتخاذ استراتژی های جدید توسعه روستایی بویژه صنعتی کردن روستاها واداشت. هدف از این تحقیق بررسی نقش شهرک های صنعتی در پایداری اقتصادی نواحی روستایی در دهستان القچین شهرستان چرام می باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی می باشد و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات نیز به صورت کتابخانه ای و میدانی از طریق پرسشنامه در قالب طیف لیکرت طراحی و اقدام به سنجش سطح عملکرد شهرک صنعتی بر روستاهای پیرامون شده است. حجم نمونه مورد مطالعه منتج از فرمول کوکران 179 خانوار بوده است و تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بر اساس آزمون ویلکاکسون بین متغیرهای اقصادی و زیست محیطی رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
117 - امکانات و محدودیتهای کارآمدی منظومههای روستایی- شهری به عنوان مناطق کارکردی مورد: منظومة ضیاءآباد قزوین
سیده کیناز محمودی عباس سعيدي حسن افراخته فرهاد عزیزپوریکی از مسایل برنامهریزی فضایی پیوسته تعیین مناطق برنامهریزی در سطوح و مقیاسهای مختلف بوده است. از این رو، در اغلب موارد حدود تقسیمات اداری، حتی بصورت ادغام چند منطقة تقسیماتی اساس قرار میگیرد. شاید بتوان گفت، مشکل اساسی در این رابطه هنگامی بروز میکند که بحث برنامهر أکثریکی از مسایل برنامهریزی فضایی پیوسته تعیین مناطق برنامهریزی در سطوح و مقیاسهای مختلف بوده است. از این رو، در اغلب موارد حدود تقسیمات اداری، حتی بصورت ادغام چند منطقة تقسیماتی اساس قرار میگیرد. شاید بتوان گفت، مشکل اساسی در این رابطه هنگامی بروز میکند که بحث برنامهریزی سطوح خرد و پایینتر از سطح استان و شهرستان، یعنی مناطق و نواحی رسمی مطرح میگردد. مفهوم "منظومه" در سالهای اخیر به عنوان بدیلی برای این سطوح خُرد از برنامهریزی فضایی که واحد تقسیماتی "بخش" را نمایندگی میکند، مطرح شده است. پرسش اساسی در این رابطه این است که آیا تعیین محدودههای تقسیماتی که اغلب بنابر ملاحظات سیاسی صورت میپذیرد، تا چه حد با الزامات برنامهریزی انطباق دارد؟ و آیا میتوان این محدودهها را به عنوان "مناطق کارکردی" مدّ نظر قرار داد؟ در این چارچوب، این مقاله با بررسی بخش ضیاءآباد قزوین، به عنوان نمونة موردی، تلاش دارد، ضمن بررسی این مسایل، با بهرهگیری از شیوههای کیفی بحث و اتکاء به دیدگاه پویش ساختاری- کارکردی، امکانات و موانع شکلگیری مناطق کارکردی را در سطوح خُرد مورد مطالعه قرار داده، کارآمدی این سطح از عرصههای فضایی را در قالب واحدهای تقسیماتی نشان دهد. نتایج مطالعه نشان میدهد، کارآمدی منظومهها به عنوان مناطق کارکردی نه تنها در گرو تعیین اندیشیدة تقسیماتی است، بلکه اصلاح زیرساختها، سرمایهگذاریهای مرتبط و پشتیبانی موثر در تخصیص امکانات و اعتبارات، شرط تعامل متناسب و کارکردپذیری واحدهای سکونتگاهی موجود در سطح منظومهها ست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
118 - مطلوبیت بخشی کیفی پیاده راه های شهری (مطالعه موردی: پیاده راه سبزه میدان شهر زنجان) (نوع مقاله : پژوهشی)
محمدتقی حیدری شهرام محمدیفضای شهری با راهبردهای اجتماعی درگیر است و همین عامل آن را بیش از جوانب کالبدی–فیزیکی اش، به یک پدیده اجتماعی مبدل کرده است. در این راستاست که برنامه ریزی و طراحی فضاهای شهری مردم مدار از ابتدای شکل گیری دانش برنامه ریزی شهری از لابلای اظهار نظرهای صاحبنظران این رشته ق أکثرفضای شهری با راهبردهای اجتماعی درگیر است و همین عامل آن را بیش از جوانب کالبدی–فیزیکی اش، به یک پدیده اجتماعی مبدل کرده است. در این راستاست که برنامه ریزی و طراحی فضاهای شهری مردم مدار از ابتدای شکل گیری دانش برنامه ریزی شهری از لابلای اظهار نظرهای صاحبنظران این رشته قابل ردیابی بوده است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی میزان مطلوبیت پیاده راه سبزه میدان شهر زنجان از منظر همپیوندی بین مردم و فضا و تعیین مولفه های موثر بر مطلوبیت بخشی همپیوندی پیاده راه سبزه میدان شهر زنجان می باشد. روش پژوهش توصیفی و تحلیلی بوده و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و پیمایشی انجام یافته است. نمونه آماری پژوهش متشکل از 120 نفر از شهروندان در حال پیاده روی در محدوده پیاده راه سبزه میدان شهر زنجان می باشد. آماده سازی و پردازش داده های مورد نیاز نیز از طریق نرم افزارهایSPSS ,ArcGis و lisrelانجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که غالب شاخص ها به سمت ناپایداری و نسبی بودن در حال حرکت هستند و مهمترین راهبرد برای مطلوبیت پیاده راه سبزه میدان، ایجاد رفاه و آسایش محیطی بواسطه توسعه بهداشت و ایمنی در محور پیاده راه سبزه میدان می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
119 - شناسایی پیشرانهای مؤثر بر تابآوری شهرهای مرزی (مطالعه موردی: شهر آبادان)
محمدعلی فیروزی مصطفی محمدی دهچشمه فتحالله شمسایی زفرقندی جعفر سعیدیشهرهای مرزی به علت موقعیت خاص و حاشیهای در معرض انواع فشارها و شوکهای موجود و آتی وابسته به چالشهای اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، امنیتی و سیاسی قرار دارند. یکی از راهبردهای مهم در سطح جهانی در پاسخگویی به این چالشها، راهبرد افزایش تابآوری جوامع است. رویکرد تابآو أکثرشهرهای مرزی به علت موقعیت خاص و حاشیهای در معرض انواع فشارها و شوکهای موجود و آتی وابسته به چالشهای اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، امنیتی و سیاسی قرار دارند. یکی از راهبردهای مهم در سطح جهانی در پاسخگویی به این چالشها، راهبرد افزایش تابآوری جوامع است. رویکرد تابآوری با بهبود سطح سازگاری و در نتیجه کاهش سطح آسیبپذیری در شهرهای مرزی تهدیدات ناشی از مخاطرات طبیعی و بحرانهای انسانی را کاهش داده و مدیریت پایدار این نواحی را بهبود میبخشد. در این پژوهش پیشرانهای مؤثر بر تابآوری شهر مرزی آبادان شناسایی و تحلیل شده است. برای شناسایی پیشرانهای تأثیرگذار در این پژوهش، در گام اول؛ بر اساس مطالعات موجود، مرور متون (كتب، مقالات، اسناد، طرحها)، فهرستی از پیشرانهای مؤثر در تابآوری شهری استخراج گردید. در گام دوم؛ بهمنظور درک نیروهای خارجی (پیشرانهای کلیدی) با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه باز (تکنیک دلفی محققساخته) از خبرگان دانشگاهی و مدیران شهری خواسته شد تا «پیشرانهای کلیدی در تابآوری شهرهای مرزی آبادان را در پنج بخش مطالعاتی شامل بخشهای (اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، نهادی – سازمانی و کالبدی-زیرساختی) معرفی نمایند. پس از احصاء پیشرانهای کلیدی تابآوری، از روش تحلیل اثرات متقابل(ساختاری) و نرمافزار میکمک برای بررسی میزان، چگونگی تأثیرگذاری و شناسایی مؤثرترین پیشرانها در تابآوری شهر آبادان استفاده گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
120 - بررسی نقش شرکت تعاونی دهیاریها در توسعه کالبدی - فضایی نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان گرگان)
صفیه بهمنی بهمن صحنه علی اکبر نجفی کانییکی از پیش نیازهای اساسی زیستن در جوامع روستایی، برخورداری از حداقل امکانات و خدمات رفاهی بوده لذا جهت دستیابی روستاییان به خدمات رفاهی و کالبدی، تعاونی دهیاریها در سال 1387 شکل گرفت و باعث درآمدزايي، خودکفايي و کاهش هزينههاي اجرايي و افزايش کيفيت فني پروژهها و به طو أکثریکی از پیش نیازهای اساسی زیستن در جوامع روستایی، برخورداری از حداقل امکانات و خدمات رفاهی بوده لذا جهت دستیابی روستاییان به خدمات رفاهی و کالبدی، تعاونی دهیاریها در سال 1387 شکل گرفت و باعث درآمدزايي، خودکفايي و کاهش هزينههاي اجرايي و افزايش کيفيت فني پروژهها و به طورکلي مشارکت دهیاریها در بخشهاي عمراني و خدماتي گردید. این پژوهش به بررسی نقش تعاونی دهیاریها در توسعه کالبدی فضایی مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان گرگان میپردازد. جامعه آماری این پژوهش روستاهای بخش مرکزی گرگان که دارای 3 دهستان بوده و از هر دهستان 3 روستا با 5402 خانوار انتخاب شده است. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن توسط اساتید و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ به مقدار 83/0 مورد تایید قرار گرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 359 سرپرست خانوارهای روستایی عضو تعاونی دهیاریها انتخاب گردید. تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمونهای آماری (فریدمن، کای اسکوئر تک نمونهای و کروسکال والیس) انجام گرفت. نتایج نشان میدهد تعاونی دهیاریها در متغیرهای کالبدی، زیرساختی و رفاهی توانستهاند به موفقیتهایی دست پیدا کنند اما در متغیرهای زیست محیطی از جمله فضای سبز و ارتقای چشمانداز روستایی موفقیت چندانی را بدست نیاوردهاند. از سوی دیگر عدم احاطه شوراها و اعضای تعاونی دهیاریها نسبت به وظایف خود از مهمترین مشکلات پیش رو، برای اینگونه از تعاونیها میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
121 - سنجش و تحلیل اثرات اجرای طرح های هادی در توسعه کالبدی روستاهای پیرامون شهری(مطالعه موردی: روستاهای اطراف شهر مریوان) (مقاله پژوهشی)
دکتر سعدی محمدیدرهم ریختگی کالبدی روستاهای پیرامون شهری به دلیل رشد هدایت نشده فیزیکی، این دسته از روستاها را با معضلات متعددی در عرصه های اقتصادی و اجتماعی روبه رو ساخته است که جهت رفع این معضلات، اجرای طرح های محلی روستایی که در کشور، مهمترین آنها طرح های هادی می باشد، جهت اصلاح وضع أکثردرهم ریختگی کالبدی روستاهای پیرامون شهری به دلیل رشد هدایت نشده فیزیکی، این دسته از روستاها را با معضلات متعددی در عرصه های اقتصادی و اجتماعی روبه رو ساخته است که جهت رفع این معضلات، اجرای طرح های محلی روستایی که در کشور، مهمترین آنها طرح های هادی می باشد، جهت اصلاح وضع نامطلوب موجود و توسعه کالبدی این روستاها ضروری است. در این راستا پژوهش کاربردی حاضر با هدف سنجش اثرگذاری اجرای طرحهای هادی در توسعه کالبدی روستاهای پیرامون شهری شهرستان مریوان با روشی توصیفی – تحلیلی و گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه و میدانی مبتنی بر توزیع تصادفی پرسشنامه در میان 250 نفر از سرپرستان خانوار روستاها مورد مطالعه و 10 تن از کارشناسان توسعه روستایی منطقه انجام گرفته است تا به دنبال شناسایی وضع موجود کالبد روستاها؛ راهکارهایی جهت توسعه مطلوب کالبدی آنها ارائه گردد. تعیین حجم نمونه با اعمال فرمول کوکران از میان 1122 خانوار روستاهای نمونه و تعیین سهم هر روستا نیز از تعداد کل پرسشنامه ها به روش طبقه ای انجام گرفته است. تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده با استفاده از شاخص توصیفی میانگین، آزمون های آمار استنباطی(T تک نمونه ای و خی دو) و وزن دهی شاخص ها با روش دلفی، در نرم افزار EXPERT CHOICE و اولویت بندی آنها با تکنیک VIKOR، نشان می دهد که اجرای طرحهای هادی توانسته است با توجه به میانگین مجموع محاسبه شده برابر 3.50؛ در سطح رضایت بخشی موجب توسعه کالبدی روستاهای مورد مطالعه گردد و در این میان بعد کیفیت معابر با میانگین محاسبه شده برابر 3.62 دارای بیشترین بهبود وضعیت از اجرای طرح های هادی و روستای (( نی )) به عنوان پرجمعیت ترین روستای منطقه با کمترین مقدار آماره ویکور (000.)، دارای بیشترین سطح اثرپذیری و توسعه کالبدی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
122 - تحرک و جابجایی هوشمند شهری و توسعه پایدار شهر شیراز (نوع مقاله : پژوهشی)
الهه کاوسی جمال محمدیتحرک و جابجایی هوشمند شهری در چند سال اخیر به طور فزاینده ای نه تنها در ادبیات دانشگاهی بلکه در سیاستها و استراتژی های شهری به موضوع بحث و گفتگو تبدیل شده است. با این حال، در بسیاری از شهرهای جهان و کشور ما ایران تحرک و جابجایی هوشمند شهری با مشکلاتی مانند عدم مشارکت شه أکثرتحرک و جابجایی هوشمند شهری در چند سال اخیر به طور فزاینده ای نه تنها در ادبیات دانشگاهی بلکه در سیاستها و استراتژی های شهری به موضوع بحث و گفتگو تبدیل شده است. با این حال، در بسیاری از شهرهای جهان و کشور ما ایران تحرک و جابجایی هوشمند شهری با مشکلاتی مانند عدم مشارکت شهروندان و نابرابری ناشی از مدیریت ناکارآمد شهری همراه بوده است. ینابراین درپژوهش حاضر سعی شده است با دیدگاهی نوآورانه به ارزیابی و تبیین شاخص های تحرک و جابجایی( شامل زیرساختهای حمل و نقل، حمل و نقل عمومی، حمل و نقل پایدار، فناوری اطلاعات و ارتباطات)و ابعاد اجتماعی این زیرساختها شامل میزان مشارکت شهروندان در استفاده از این زیرساختها) و ارتباط این شاخص ها با توسعه پایدار شهر شیراز پرداخته شود. روش تحقیق با توجه به ماهیت آن توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. روشهای گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای(اسنادی) و میدانی میباشد. نمونه آماری پژوهش شامل 420 نفر از شهروندان ساکن در مناطق یازده گانه شهر شیراز هستند. یافته ها نشان داد میانگین متغیر تحرک و جابجایی هوشمند در شهر شیراز به طور معناداری پایین تر از حد متوسط (3) برآورد شده است (05/0 ≥ Sig) و در وضعیت مناسب و مطلوبی قرار ندارد. همچنین رابطه معناداری بین متغیر تحرک و جابجایی هوشمند و شاخص های آن با متغیر توسعه پایدار در شهر شیراز وجود دارد؛ برآورد مقادیر مربوط به رگرسيون چندگانه اثر شاخص های تحرک هوشمند بر توسعه پایدار نیز نشاندهنده این است که شاخص های تحرک هوشمند در مجموع 26 درصد از واریانس متغیر توسعه پایدار را تبیین می کنند، با مدنظر قرار دادن مقادیر مربوط به حجم اثر شاخص ضریب تعیین این مقدار بزرگ برآورد می شود. به عبارت دیگر شاخص های تحرک هوشمند در حد متوسط به بالا توان تبیین واریانس متغیر توسعه پایدار را دارند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
123 - تحلیلی بر ظرفیتهای گردشگری پایدار شهری، مطالعه موردی: شهر یزد
علی موحد علی شماعی فرزانه ساسان پور منصور ارجمندیمفهوم ظرفیت یک ابزار مهم در جهت تحقق گردشگری پایدار در چهارچوب توسعه پایدار میباشد. عدم توجه به مقوله ظرفیت در صنعت گردشگری موجب بروز تخریبهای غیر قابل جبران بر محیط زیست و مناطق گردشگری طبیعی و همچنین عدم رضایتمندی بازدیدکنندگان و مردم بومی منطقه گردشگری میشود. مهم أکثرمفهوم ظرفیت یک ابزار مهم در جهت تحقق گردشگری پایدار در چهارچوب توسعه پایدار میباشد. عدم توجه به مقوله ظرفیت در صنعت گردشگری موجب بروز تخریبهای غیر قابل جبران بر محیط زیست و مناطق گردشگری طبیعی و همچنین عدم رضایتمندی بازدیدکنندگان و مردم بومی منطقه گردشگری میشود. مهمترین مرحله برنامهریزی و گسترش گردشگری در سطح یک منطقه خاص، تحلیل ظرفیتهای موجود در آن است. چراکه عدم توجه به ظرفیتها با طرحریزی نادرست و عدم توجه به توان اکولوژیکی منطقه، عدم تعادل بین حجم و نوع فعالیتهای تفرجگاهی، عدم توجه به ظرفیت برد منطقه، عدم توجه به امکانات و عوامل زیربنایی (نوع و کمیت) لازم برای توسعه فیزیکی و عدم توجه به ماهیت فصلی تفرج و نوسانات در طول سال میتواند بهعنوان یک عامل تهدید کننده محیطزیست تلقی شود. هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و تحلیل ظرفیتهای گردشگری شهر یزد میباشد. این تحقیق از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی – تحلیلی میباشد. اطلاعات تحقیق به وسیله پرسشنامه از 400 نفر از گردشگران و شهروندان و همچنین 30 نفر کارشناس (به عنوان حجم نمونه) تکمیل و سپس به وسیله آزمون T، روش دلفی و آنتروپی شانون مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد میتوان با اتکاء به ظرفیتهای بالای گردشگری شهر یزد در سه سطح فردی، محیطی و سازمانی و جذب نیروهای متخصص در زمینه گردشگری، بهره گیری از پتانسیلهای بافت قدیم این شهر، و با شناسایی محورهای گردشگری پایدار، و برگزاری جشنوارههای متنوع در جهت رونق اقتصادی و مانند آن بسیاری از نقصانهای کنونی در پاسخگویی به نیازهای گردشگران را برطرف نمود و فضای گردشگری پایدار شهری یزد را توسعه داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
124 - ارزیابی تغییرات پیوندهای شهر و روستا در نظام توسعه پایدار ناحیهای )مطالعه موردی شهرستان ری و حوزه نفوذ(
حسین توکلی کجانی علیرضا استعلاجی محسن رنجبردردهه های اخیر تحولات مهمی در راستای تقویت و بهبود ارتباط بین شهر و روستا و پیوند آن به عنوان مهمترین ابزار توسعه در نظام توسعه پایدار ناحیه ای رخ داده است. و این ارتباط و پیوند یکی از عملی ترین سیاستهای ارتقاء در شاخص های مختلف محیطی، اجتماعی، اقتصادی و سلسله مراتب س أکثردردهه های اخیر تحولات مهمی در راستای تقویت و بهبود ارتباط بین شهر و روستا و پیوند آن به عنوان مهمترین ابزار توسعه در نظام توسعه پایدار ناحیه ای رخ داده است. و این ارتباط و پیوند یکی از عملی ترین سیاستهای ارتقاء در شاخص های مختلف محیطی، اجتماعی، اقتصادی و سلسله مراتب سکونتگاهی، تغییرات کمی وکیفی در بافت شهر و روستا بوده است. اگرچه شهرستان ری به عنوان یکی از شهرهای قدیمی، تاریخی، مذهبی، گردشگری و با شرایط خاص جغرافیایی می باشد و این خصوصیات، موجبات رشد پیرامونی و تبدیل پنج روستا به شهر طی سه دهه اخیرگردیده و زمینه تحولات گوناگون در ناحیه مورد نظر و حریم کلانشهر تهران شده است در این مقاله ضمن ارزیابی تغییرات و بررسی مناسبات در ساختار ناحیه ای شهرستان ری و تجزیه و تحلیل داده ها و برداشت های میدانی و استفاده از نتایج طرح ها و سندهای توسعه استان تهران و شهرستان ری و همچنین حریم تهران می توان یافته های پژوهش را اینگونه مطرح نمود که تفاوت بین شاخص های اداری، سیاسی، طبیعی، اقتصادی، جمعیتی، سبک زندگی و الگوهای رفتاری ساکنین در مطالبه نوع امکانات در روستاها تبدیل شده به شهر مشهود بوده و عدم وجود پیوند و ارتباط یکسان بین شهر و روستا و اینکه با یک نگاه و بدون شناخت دقیق از محیط های پیرامونی نمی توانیم زمینه تحقق طرح های فرادست را فراهم آورد، لزوم وضع قوانین با رویکرد و اهداف جدید در ایجاد مدیریت یکپارچه در اینگونه نواحی که با شرایط خاص رشد نموده اند ، بویژه قرار گرفتن در کنار پایتخت جهت رسیدن به توسعه پایدار ضروری به نظر می رسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
125 - برنامه ریزی شهر سالم با رویکرد توسعه پایدار (مناطق چهارگانه شهر کرمان)
بهنام مغانی رحیمیچکیده: وضعیت محیطهای شهری در سلامت ساکنان دارای نقشی تعیین کننده است. در چنین شرایطی اتخاذ رویکردهای برنامهریزی و طراحی محیط برای ارتقا سلامت شهروندان ضروری است. بکارگیری معیارهای شهر سالم با توجه به توسعه پایدار از طریق طراحی و ارتقا کیفیت فضاهای شهری و نواحی مسکو أکثرچکیده: وضعیت محیطهای شهری در سلامت ساکنان دارای نقشی تعیین کننده است. در چنین شرایطی اتخاذ رویکردهای برنامهریزی و طراحی محیط برای ارتقا سلامت شهروندان ضروری است. بکارگیری معیارهای شهر سالم با توجه به توسعه پایدار از طریق طراحی و ارتقا کیفیت فضاهای شهری و نواحی مسکونی میتواند به ارتقای سلامت عمومی شهروندان منجر شود. شاخصهای متعدد اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی همچون احساس ایمنی و امنیت، مشارکت اجتماعی، کیفیت محیط زیست و دسترسی به امکانات و خدمات میتوانند از عوامل تاثیرگذار بر سلامت و کیفیت زندگی افراد باشند. این پژوهش کاربردی بوده و روش تحقیق نیز توصیفی- تحلیلی است و در جمع آوری اطلاعات از روشهای کتابخانه ای، اسنادی و میدانی و برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل WASPAS استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، تمامی ساکنان شهر کرمان هستند که از طریق جدول مورگان، حجم نمونه 384 نفر در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل نشان میدهد که در تمامی ابعاد سه گانه توسعه پایدار و شهر سالم، کرمان با استانداردها فاصله دارد ولی از لحاظ وضعیت فعلی شاخص ها در مناطق چهارگانه شهر کرمان، منطقه 2، وضعیت بهتری نسبت به دیگر مناطق دارد، گرچه در شراسط مناسب و ایده آل نیست ولی نسبت به بقیه مناطق در شرایط بهتری قرار دارد و مناطق1، 3 و 4 به ترتیب در مکان های بعدی قرار دارند که البته در بیشتر شاخص ها، مناطق 1و 3 آمار بسیار نزدیکی به یکدیگر داشتند ولی منطقه 4 در تمامی ابعاد در پایین ترین سطح قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
126 - ارزیابی خطر فرسایش و پتانسیل رسوبدهی حوضه آبریز سد شهریار میانه بااستفاده از تکنیک های GIS و مدل EPM
محمدحسین گودرزیفرسایش خاک و تولید رسوب از جمله محدودیت های اساسی در استفاده از منابع آب و خاک به شمار می رود، از این رو ارزیابی فرایندهای حاکم بر رفتار آنها به منظور درک بهتر سامانه های آبخیزداری و تبیین شیوه های مدیریتی مناسب ضروری است. به همین دلیل این پژوهش با هدف مطالعه فرسایش درح أکثرفرسایش خاک و تولید رسوب از جمله محدودیت های اساسی در استفاده از منابع آب و خاک به شمار می رود، از این رو ارزیابی فرایندهای حاکم بر رفتار آنها به منظور درک بهتر سامانه های آبخیزداری و تبیین شیوه های مدیریتی مناسب ضروری است. به همین دلیل این پژوهش با هدف مطالعه فرسایش درحوضه آبریز سد شهریار میانه واقع در استان آذربایجانشرقی می باشد. باتوجه به وضعیت موجود سازندها و مشاهدات انجام گرفته، این سد درمعرض رسوب گذاری زیاد است. بدیهی است این رسوبات سبب پرشدن مخزن سد وکوتاه شدن عمر مفید آن می شود. ازاین رو مطالعه فرسایش و برآورد رسوب دهی بالادست حوضه ضروری است، بنابراین ازجمله اهداف اصلی این تحقیق تعیین میزان حساسیت سازندها به فرسایش و نقش آن ها درتشکیل رسوبات جدید می باشد. برای رسیدن به این هدف، ابتدا با کمک نقشه های توپوگرافی 1:50000 زنجان، میانه و هشترود، مرزحوضه آبخیز سد شهریار مشخص گردید. این منطقه به دقت برروی نقشه زمین شناسی 1:250000 زنجان، میانه و هشترود پیاده شد. نقشه آبراهه ها، نقشه زمین شناسی، پوشش گیاهی، گسل ها، میزان بارش و توپوگرافی منطقه رقومی گردیدند. درگام بعد با استفاده از تکنیک های امتیازدهی و تلفیق لایه ها، شدت فرسایش به کمک GIS درحوضه مذکور بررسی گردید. ازطرفی جهت برآورد توان رسوب دهی سازندهای موجود در حوضه آبخیز از روش EPM استفاده گردید. دراین تحقیق مشخص گردید که واحد های حساس به فرسایش اغلب درنواحی شمالی- جنوبی حوضه استقرارداشته، هرچند درقسمت غربی نیز سنگ های مستعد به فرسایش وجودارد. براساس شاخص های موجود سامانه (GIS)، میزان رسوب دهی کل حوضه آبریز سد شهریار درحد متوسط می باشد. از سوی دیگر، طبق نتایج مدل EPM، ضریب فرسایش و تولید رسوب (z) برای این حوضه به کلاس فرسایشی بسیار شدید می افتد که بر همین اساس، توان تولید رسوب در سطح حوضه زیاد بوده و نزدیک به 60 هزار تن در هکتار در سال برآورد گردید که با توجه به نقشه پهنه بندی شدت فرسایش بخش عمده این رسوب از بخش های تامین می شود که در پهنه بندی انجام شده در این تحقیق در پهنه فرسایشی زیاد قرار می گیرد. مدل نهائی نشان دهنده این واقعیات است که سه عامل لیتولوژی، پوشش زمین و فرسایش آبراهه ای نقش اساسی را در کنترل فرسایش و رسوب ایفا می کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
127 - رسوبشناسی و زمینشیمی رسوبی ریزگردها در کلانشهر اهواز
علي حسين جليليانريزگرد توده اي از ذرات جامد در مقياس ميکرون است که در هوا پخش مي شود و اثرات زيانبار زیستمحیطی، اجتماعي و اقتصادي بسيار از خود برجاي مي گذارد. در سال هاي اخير، در آسمان ايران بهویژه مناطق جنوبي و غربي، ريزگردها بهطور گسترده اي ظاهر شده و در برخي موارد غلظت آلاينده أکثرريزگرد توده اي از ذرات جامد در مقياس ميکرون است که در هوا پخش مي شود و اثرات زيانبار زیستمحیطی، اجتماعي و اقتصادي بسيار از خود برجاي مي گذارد. در سال هاي اخير، در آسمان ايران بهویژه مناطق جنوبي و غربي، ريزگردها بهطور گسترده اي ظاهر شده و در برخي موارد غلظت آلاينده هاي ناشي از آنها تا 66 برابر حد مجاز هم رسيده است. بهمنظور آگاهي از ويژگي هاي بافتي، کانیشناسی و ترکيب شيميايي ريزگردها در اهواز نمونه هايي از رسوبات برجاي مانده از توفان هاي گرد و غبار اين کلانشهر در تابستان 1393 جمعآوری و مورد بررسي قرار گرفت. نتايج دانه سنجي نشان مي دهد که اين نمونه ها از 50/11 درصد ماسه بسيار دانهریز، 61 درصد سيلت و 50/27 درصد رس تشکيل شده و از نظر بافتي در محدوده سيلت (رده Z) و سيلت ماسه اي (رده sZ) قرار مي گيرند. ميانگين اندازه دانه ها 10/6+ في (سيلت متوسط)، انحراف معيار 17/2 في (جورشدگي بسيار بد)، کج شدگي مثبت (14/0+) و کشيدگي پهن (71/0) تعيين گرديد. با توجه به شکل منحني تجمعي، دامنه تغييرات اندازه دانه ها و پارامترهاي آماري، نمونه-هاي مورد مطالعه در گروه لُس هاي سيلتي قرار مي گيرند. کاني هاي اصلي موجود در بخش درشت تر ريزگردها را کاني-هاي روشن بهویژه کوارتز، فلدسپات، کلسيت و ژيپس تشکيل مي دهند که با درصد کمي از کاني هاي تيره مثل پيروکسن، گوتيت، هورنبلند و بيوتيت همراه هستند. این ترکيب بيانگر فراواني تکتوسيليکات ها و آلومينوسيليکات ها در خاستگاه ریزگردها است که عمدتاً از بيابان هاي عراق و عربستان منشأ گرفته اند. در نمودارهاي پراش اشعه ايکس هم رس هايي از نوع کائولينيت، پالي گورسکيت و کلريت شناخته شدند که شرايط آب و هوايي خشک و محيط قليايي منشأ این ذرات را تأیید مي کنند. پایش توفان های نیمه دوم سال 1393 از یک تغییر مشخص در منشأ ریزگردها به کانون های داخل کشور حکایت می کند که ضرورت بررسی مداوم این پدیده را گوشزد می کند. نتايج طیفسنجی جذب اتمي و فلورسانس اشعه ايکس نشان مي دهند که سيليسيم، آلومينيم و آهن فراوان ترين عناصر موجود در گرد و غبار اهواز هستند. محاسبه ضریب غنیشدگی برخی از عناصر کمیاب هم حاکی از غلظت بالا و منشأ غیرطبیعی بعضی فلزهاي سنگين مثل نيکل، کبالت، کادميم و روی در ريزگردهای مورد مطالعه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
128 - اثربخشی کارآفرینی روستایی در گسترش پیوندهای روستایی–شهری مطالعه موردی: روستاهای ناحیة دالاهو (استان کرمانشاه)
عباس سعیدی بهرام فتحیکارآفرینی روستایی می تواند به تعامل بیشتر بین مراکز روستایی و شهری و از طریق گسترش جریانهای روستایی- شهری (از جمله جریان افراد، کالا، سرمایه، اطلاعات و فناوری)، به روابط دوسویه و نهایتا، به پیوندهای روستایی- شهری منتهی گردد. این روند، در گذر زمان، به نوبة خود، به پویا أکثرکارآفرینی روستایی می تواند به تعامل بیشتر بین مراکز روستایی و شهری و از طریق گسترش جریانهای روستایی- شهری (از جمله جریان افراد، کالا، سرمایه، اطلاعات و فناوری)، به روابط دوسویه و نهایتا، به پیوندهای روستایی- شهری منتهی گردد. این روند، در گذر زمان، به نوبة خود، به پویایی فضاهای روستایی و ایجاد فرصتهای بیشتر برای فعالیتهای کسب و کار و بهبود شرایط اجتماعی- اقتصادی سکونتگاههای روستایی می انجامد. مقالة حاضر با بررسی امکان گسترش کارآفرینی روستایی در روستاهای ناحیة دالاهو (استان کرمانشاه)، می کوشد نشان دهد، گسترش این فعالیتها و روابط مرتبط با آن می تواند نه تنها به گسترش تعامل بیشتر و پیوستگی روستاها با کانونهای شهری بیانجامد، بلکه زمینة رونق و توسعة سکونتگاههای روستایی را در هماهنگی با کانونهای شهری فراهم آورد. جامعة آماری این پژوهش 139 سکونتگاه روستایی پراکنده در سطح ناحیه است که به شیوه توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، برای گردآوری داده ها و اطلاعات لازم، از روشهای کتابخانه ای و میدانی، با بهره گیری از شیوه های پرسشگری و مصاحبه استفاده شده است. شاخصهای مورد استفاده برای سنجش کارآفرینی روستایی و نقش آن در توسعه پایدار محلی، از جمله عبارت بوده اند از دامنة افزایش اشتغال، افزایش سطح درآمد، امکان دسترسی به خدمات، تلاش برای حفاظت از محیط. تحلیل داده های گردآوری شده با بهره گیری از روشهای آمار توصیفی و استفاده از نرم افزارهای Spss و Excel و همچنین از آزمون T و آزمون همبستگی پیرسون به انجام رسیده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ناحیه دالاهو، با وجود برخورداری از برخی توانهای محیطی و قابلیتهای اجتماعی- اقتصادی، به سبب پراکنش افراطی سکونتگاههای روستایی و فاصله زیاد آنها از مرکز ناحیه ای، همچنین عدم دسترسی آسان به بازارهای مبادله کالایی و سازوکارهای خاص حاکم بر این بازارها، فعالیت کارآفرینان روستایی نتوانسته آنچنان که باید و شاید، با رونق و گسترش همراه باشد و به درستی به پیوستگی روستایی- شهری و توسعه پایدار نسبی در سطح ناحیه بیانجامد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
129 - بررسی شاخص های ذهنی کیفیت زندگی ساکنین مجتمع های مسکونی شهرهای جدید ایران بر اساس ویژگیهای معماری (مطالعه موردی شهرهای اندیشه، پردیس، پرند)(مقاله پژوهشی)
میترا صابونچی لیل آبادی بهناز امین زادهیکی از مهم ترين راه حل ها در پاسخ به كاهش ظرفيت كلان شهرها و رفع مشکلات آنها احداث شهرهاي جديد بوده است. از عوامل مهم جذب جمعيت به شهرهاي جديد ارائة مسكن با كيفيت بالاتر نسبت به مادرشهر و در كل، كيفيت بهترمحيط سكونت است. این تحقیق به بررسی ارتباط بین میزان رضایتمندی از أکثریکی از مهم ترين راه حل ها در پاسخ به كاهش ظرفيت كلان شهرها و رفع مشکلات آنها احداث شهرهاي جديد بوده است. از عوامل مهم جذب جمعيت به شهرهاي جديد ارائة مسكن با كيفيت بالاتر نسبت به مادرشهر و در كل، كيفيت بهترمحيط سكونت است. این تحقیق به بررسی ارتباط بین میزان رضایتمندی از شاخص های ذهنی کیفیت زندگی در مجتمع های مسکونی براساس ویژگی های طرح معماری می پردازد. هدف اصلی، دستیابی به معیارهای طراحی بهینه مجتمع های مسکونی در جهت رضایتمندی از شاخص های ذهنی ساکنین است. ابتدا مدل پژوهش بر اساس رابطه بین شاخص های ذهنی و مولفه های معماری و ویژگیهای ساکنین طراحی شده است. در ارزیابی مدل ساختاري ابتدا بار عاملی متغیرهای مختلف پرسشنامه در پیش بینی گویه هاي مربوطه بررسی شده تا از برازندگی مدل هاي اندازه گیري و قابل قبول بودن نشانگرهاي آنها در اندازه گیري متغیرها اطمینان حاصل شود. روش پژوهش، با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی تأییدي (CFA) و نرم افزار AMOS میباشد. جامعه آماری تعدادی از مجتمع های مسکونی سه شهر جدید اندیشه، پرند و پردیس است . نتایج پژوهش نشان داد از بین شاخص های مورد ارزیابی امنیت بیشترین رضایت را دربرداشته است. ساکنین با وجود داشتن رضایت نسبی از استانداردهای فضاهای سکونتی، حس تعلق به مکان ندارند. از عوامل کالبدی میتوان به رضایتمندی نسبتا پایین از طراحی نما و فضای سبز اشاره کرد. روابط اجتماعی ساکنین با یکدیگر ضعیف است که از نظر طراحی مهم ترین عامل آن نداشتن فضاهایی جهت تعاملات اجتماعی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
130 - مقايسۀ «شيرين و خسرو» روحالامين شهرستاني اصفهاني با «خسرو و شيرين» نظامي
محمدعلی خزانه دارلو بهروز سلطانیروح الامين شهرستاني اصفهانی مشهور به میرجمله درسال 981 هـجری در«شهرستان» از توابع اصفهان به دنيا آمد و در سال 1047هجری در اثر بیماری لقوه و فالج در دهلی چشم از جهان فروبست. وی با وجود شغل وزارت یکی از شاعران پرکار زمان خویش است. وی به تقليد از نظامي، خمسه اي سروده است. أکثرروح الامين شهرستاني اصفهانی مشهور به میرجمله درسال 981 هـجری در«شهرستان» از توابع اصفهان به دنيا آمد و در سال 1047هجری در اثر بیماری لقوه و فالج در دهلی چشم از جهان فروبست. وی با وجود شغل وزارت یکی از شاعران پرکار زمان خویش است. وی به تقليد از نظامي، خمسه اي سروده است. شعرهای او قریب به سی هزار بیت است. شیوۀ او در شاعری همان است که کلیم در مدحش گفته: «خلعت الفاظ بر قد معانی دوخته». مقایسۀ نظیره ها با اصل اثر می تواند در شناخت اثر ادبی و دلایل ماندگاری و موفقیت آن راهگشا باشد. در این مقاله، با مقایسۀ محتوایی و ساختاری- زبانی منظومۀ شیرین و خسرو روح الامین با خسرو و شیرین نظامی، تفاوت ها و شباهت های دو منظومه بررسی شده است. در بخش هایی از داستان که به تقلید از نظامی سروده شده، در شیوۀ بیان متفاوت است. بسیاری از الفاظ و ترکیبات و تعبیرات نظامی در شعر او با قالب تازه ارائه شده اند که نسبت به اصل خود در جایگاه نازل تری قرار می گیرند. این تغییر و تفاوت اغلب در محور جانشینی و همنشینی رخ می دهد. روح الامین کمتر به نوجویی در ترکیبات و تعبیرات و الفاظ گرایش دارد و همت خود را بیشتر صرف تغییر روایت و حوادث داستان میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
131 - نقد و تحليل جامعهشناختي داستان "عيد ايرانيها"؛ با تكيه بر مجموعه داستاني "شهري چون بهشت"
حسين نويندر نگرش جامعهشناختي ادبي، ادبيات هر دوره، علاوه بر رويكردهاي زيباشناختي و هنري، نقش آشكار و قابل اعتمادي در شناسايي جلوههاي گوناگون اجتماعي و فرهنگي جامعه دارد. جهانبيني نويسنده كه متأثر از آگاهيهاي طبقاتي و اجتماعي است، بخش عظيمي از اثر ادبي او را تشكيل ميدهد. سي أکثردر نگرش جامعهشناختي ادبي، ادبيات هر دوره، علاوه بر رويكردهاي زيباشناختي و هنري، نقش آشكار و قابل اعتمادي در شناسايي جلوههاي گوناگون اجتماعي و فرهنگي جامعه دارد. جهانبيني نويسنده كه متأثر از آگاهيهاي طبقاتي و اجتماعي است، بخش عظيمي از اثر ادبي او را تشكيل ميدهد. سيمين دانشور، در مجموعهي داستاني شهري چون بهشت، با نگرشي جامعه شناختي به تبيين و معرفي سيماي افسردة زنان ايراني و ساير قشرهاي درمانده و ضعيف در دورهاي خاص از تاريخ گذشتهي ما ميپردازد. او تحجّرگرايي و خرافهپرستي سنتي را عامل عقبماندگي مردم ميداند كه با نفوذ و دخالت استعمارگران غربي، به خصوص آمريكا، قوّت بيشتري مييابد. توجّه به فرهنگ و تمدّن باستاني ايران و اعتقادات اصيل ديني و تكيه بر توانمنديهاي ملّي در رويارويي با استعمار و رفع تبعيض، عامل موثّر و تعيينكنندهاي است كه دانشور در مجموعه داستاني شهري چون بهشت، به خصوص در داستان «عيد ايرانيها»، به آن توجّه دارد. لحن بيان و سبك نويسندگي و صحنهپردازي داستاني نويسنده، نمادين است و با القاء معاني و مفاهيم داستان، همخواني و همسويي دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
132 - نقد و بررسي درونمايههاي سياسي، اجتماعي و فرهنگي مجموعه داستاني شهري چون بهشت
ليلا يوسفي قدرت الله طاهريمجموعه داستان شهري چون بهشت اثر سيمين دانشور، محصول شرايط سياسي، اجتماعي و فرهنگي سالهاي وحشت و خشونت پس از كودتاي ننگين 28 مرداد 1332 است؛ دورهاي كه آمال و آرزوهاي ملتي آزاديخواه و استقلال طلب در اثر دسيسة عوامل بيگانه و داخلي و پارهاي اشتباهات رهبران سياسي و مذهبي أکثرمجموعه داستان شهري چون بهشت اثر سيمين دانشور، محصول شرايط سياسي، اجتماعي و فرهنگي سالهاي وحشت و خشونت پس از كودتاي ننگين 28 مرداد 1332 است؛ دورهاي كه آمال و آرزوهاي ملتي آزاديخواه و استقلال طلب در اثر دسيسة عوامل بيگانه و داخلي و پارهاي اشتباهات رهبران سياسي و مذهبي بر باد رفت و يأس و نااميدي، احساس شكست و انزواطلبي، گريبانگير جامعة فرهنگي ايران گرديد. دانشور با تيزبيني و درايت متعهدانه در اين مجموعه داستان تلاش كرده است بخشي از حقايق تلخ سياسي، اجتماعي و فرهنگي و نيز دردها، رنجها و مصائبي را كه در اين سالهاي سياه بر ملت ايران رفته است، ترسيم نمايد. داستانهاي كوتاه دانشور با وجود اهميت و اعتباري كه در ادبيات داستاني معاصر دارند، بيشتر در ساية رمانهاي برجسته او مانند سووشون، جزيره سرگرداني و ساربان سرگردان بوده و چندان مورد بررسيهاي نقّادانه قرار نگرفتهاند. مقاله حاضر ميكوشد ضمن نقد و بررسي درونمايههاي اين مجموعه داستان و روشن نمودن ابعاد ناپيداي اين اثر، تأثيرپذيري آن را از شرايط سياسي، اجتماعي و فرهنگي دوران پس از كودتا نشان دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
133 - مطلقگرايي و نسبيگرايي فمينيستي در ميان زنان شهرنشين ايراني
بهرام نوازنيفمينيسم هر چند كوشش بسياري براي توليد شناخت انجام داده، در تبيين عامگرايي يا خاصگرايي دچار تشتت آرا شده و بارها تغيير يافته است، ميتوان اشتراك نظر كلي ديدگاههاي فمينيستي را در دو زمينه نظري و موضوعي يافت؛ در نظر از قديم قدرت در ميان زنان و مردان نابرابر تقسيم شده و أکثرفمينيسم هر چند كوشش بسياري براي توليد شناخت انجام داده، در تبيين عامگرايي يا خاصگرايي دچار تشتت آرا شده و بارها تغيير يافته است، ميتوان اشتراك نظر كلي ديدگاههاي فمينيستي را در دو زمينه نظري و موضوعي يافت؛ در نظر از قديم قدرت در ميان زنان و مردان نابرابر تقسيم شده و اين امر موجب شده تا مردان، اختيار زنان را در دست گيرند و اگر حقوقي هم براي آنان قائل بوده، مبتني بر برداشتهاي مردانه بوده است و از نظر موضوعي برداشت ميشود كه اين وضعيت در كشورهاي اسلامي و به ويژه در ايران چشمگير است و زنان بايد ترغيب شوند تا سازمان يافته و با نهادهاي بينالمللي، جنبشي اعتراضي به راه اندازند. يك مطالعه ميداني نشان ميدهد غالب زنان ايراني وضعيت ويژهاي را دنبال ميكنند كه سنخيتي با انواع ديدگاههاي فمينيستي رايج در غرب ندارد. آنها بيآنكه سابقه فعاليت سياسي يا اجتماعي گستردهاي داشته باشند و بدون تعصب خاصي درباره جنسيت، تنها به پيگيري غيرسازمان يافته مسائل اجتماعي خود علاقه دارند و حداكثر انتظار زنان تحصيلكرده شهرنشين، داشتن فرصت شغلي برابر و احراز مشاغل دولتي است. زنان ايراني به مطالعه نشريات بينالمللي و ارتباط با گروههاي سازمان يافته خارج از مرزها علاقه ندارند. از اين رو ميزان اثرپذيري آنان از آموزههاي فمينيستي خارجي بسيار كم است. وجه مشترك ميان زنان ايراني و جنبش فمينيسم در موضع نقادانه آنان در برابر يک نظام سختگيرانه مردسالارانة سايه افكنده بر زندگي اجتماعي و خصوصي آنهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
134 - بررسی مقایسهای دیدگاههای هگل، مارکس و گرامشی درباره دولت و جامعه مدنی
محمدتقي سبزهايهدف این مقاله بررسی مقایسهای آراي سه تن از نظریهپردازان تضادگرا، یعنی هگل، مارکس و گرامشی در باره دولت و جامعه مدنی و مناسبات بین آن دو است. هگل جامعه مدنی را به منزله ترکیبی از سه نظام اقتصادی، حقوقی و انسجامی (پلیس و اصناف) قلمداد میکرد که بین خانواده و دولت قرار م أکثرهدف این مقاله بررسی مقایسهای آراي سه تن از نظریهپردازان تضادگرا، یعنی هگل، مارکس و گرامشی در باره دولت و جامعه مدنی و مناسبات بین آن دو است. هگل جامعه مدنی را به منزله ترکیبی از سه نظام اقتصادی، حقوقی و انسجامی (پلیس و اصناف) قلمداد میکرد که بین خانواده و دولت قرار میگیرد و در نهایت، جانشین دولت میشود و مارکس از جامعه مدنی به عنوان حوزه کار و زندگی روزمره که حوزهای صرفاً اقتصادی و غیرسیاسی است، نام میبرد. بر خلاف هگل و مارکس، گرامشی جامعه مدنی را به مثابه فضایی فرهنگی قلمداد میکند. نتیجه این تحلیل نظری ـ تطبیقی نشان میدهد هر چند هر سه نظریهپرداز تضادی اصول فلسفه هر چند اجتماعی مشترکی را پایههای تحلیل خود قرار دادهاند، نتیجهگیری آنها از الگوسازی جامعه با یکدیگر فرق دارد. هگل طرح سه وجهی خانواده ـ جامعه مدنی ـ دولت را جانشین طرح کلاسیک دو وجهی خانواده ـ دولتشهر ارسطو نمود. همچنین الگوي مارکسیستی زیربنا (جامعه مدنی) و روبنا (دولت)، در نزد گرامشی به الگوي زیربنا (اقتصاد) و روبنا (جامعه مدنی ـ نهادهای غیردولتی + دولت) تغییر پیدا کرد. دولت گرامشی یک دولت ترکیبی است که از رضایت (سلطه) + زور (قدرت) تشکیل شده است و از این رو، هم زیربنایی است و هم روبنایی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
135 - "آز" و "داد":آسيبشناسي سياسي شهرياري در شاهنامه فردوسي
تقي رستمونديتلاش فردوسي در شاهنامه براي رمزگشايي علل ظهور و سقوط قدرتها در تاريخ سياسي ايران، مبتني بر رويکردي آسیب شناسانه است که در قالب شعر، تجسّم يافته است. وی معیاری برای دوام و ثبات نظامهای سیاسی ارائه كرده است. در این مقاله با توجّه به «منطق عملی» اسپریگنز در شناخت اندیشه سی أکثرتلاش فردوسي در شاهنامه براي رمزگشايي علل ظهور و سقوط قدرتها در تاريخ سياسي ايران، مبتني بر رويکردي آسیب شناسانه است که در قالب شعر، تجسّم يافته است. وی معیاری برای دوام و ثبات نظامهای سیاسی ارائه كرده است. در این مقاله با توجّه به «منطق عملی» اسپریگنز در شناخت اندیشه سیاسی، آرا سیاسی فردوسی بازخوانی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
136 - نسبت خود و قدرت سیاسی در اندیشه سنت آگوستین
محمدعلي توانااعترافات سنت آگوستین، اولین «خودزندگینامه» ادبیات مغرب زمین است. این کتاب منظر اول شخص را به تفکر غرب عرضه داشت. منظر اول شخص، آغازی برای مفهوم «خود» است. شهر خدا نیز تنها اثر آگوستین است که به طور پراکنده فلسفه سیاسی وی را در بردارد. بنابراین منبع مناسبی برای فهم دیدگا أکثراعترافات سنت آگوستین، اولین «خودزندگینامه» ادبیات مغرب زمین است. این کتاب منظر اول شخص را به تفکر غرب عرضه داشت. منظر اول شخص، آغازی برای مفهوم «خود» است. شهر خدا نیز تنها اثر آگوستین است که به طور پراکنده فلسفه سیاسی وی را در بردارد. بنابراین منبع مناسبی برای فهم دیدگاه وی درباره قدرت سیاسی است. هدف این مقاله آن است که با بهرهگيري از رهیافت بینامتنی، نسبت «خود» و «قدرت سیاسی» را در اندیشه سنت آگوستین روشن سازد. بدین منظور نگارنده، نخست فرایند شکلگیری «خود» در اعترافات را نشان میدهد. سپس ریشههای هستی شناختی و معرفت شناختی قدرت سیاسی را در شهر خدا نشان میدهد و آنگاه مدلل میسازد که «خود»، نگرشی ابزارگرایانه به «قدرت سیاسی» دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
137 - سرشت امر سياسي در شهر خداي آگوستين
شروین مقیمی زنجانیاین مقاله میکوشد تا با بررسی فقراتی اساسی و مهم از رساله شهر خدا اثر سنت آگوستین، متأله برجسته مسیحی، پرتویی بر تضمنات سیاسی آن بیفکند. در اینجا با توجه به رأی پیتر بورنل، که در مقالهای با عنوان «جایگاه سیاست در شهر خدای آگوستین» به نگارش درآمده است، نشان خواهیم داد ک أکثراین مقاله میکوشد تا با بررسی فقراتی اساسی و مهم از رساله شهر خدا اثر سنت آگوستین، متأله برجسته مسیحی، پرتویی بر تضمنات سیاسی آن بیفکند. در اینجا با توجه به رأی پیتر بورنل، که در مقالهای با عنوان «جایگاه سیاست در شهر خدای آگوستین» به نگارش درآمده است، نشان خواهیم داد که در الهیات آگوستین، جایی برای بحث از «سیاست» به مثابه موضوعی مستقل وجود ندارد. سیاست در نظر وی، امری سلبی و ملازم با سرشت عدمی و اینجهانی وضعيت پساهبوط است و در بهترین حالت میتواند نمودی از حفظ امنیت و آرامش در این سرای فانی، به عنوان منزلگاهی برای زائران «شهر خدا» باشد. آگوستین انسان را موجودی بالطبع «اجتماعی» میداند، اما این اجتماعیبودن به زعم وی، در اثر «سیاسیشدن» وی که به ضرورت شرایط پساهبوط بر او رخ نموده است، مخدوش گشته است. بنابراین، آگوستین با اعراض کامل از سنت فلسفه سیاسی یونانی، و با نفی مناسبات مدنی، اینجایی و اکنونی، شهر خدای خود را در ساحتی غیرجسمانی ترسیم میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
138 - سهروردی و اندیشه سیاسی ایرانشهری
احمد بستانیدر اندیشة سياسي ایرانشهری شاه سایه خداوند بر زمین است و حضور شاه عادل و فرهمند در رأس حکومت موجب خرمی و آبادانی کشور و سعادت و نیکبختی نفوس مردم خواهد شد. فردوسی در شاهنامه کوشيد اندیشه شاه آرمانی را بازسازی کند و متناسب با شرایط زمان خود جلوهاي «حماسی» بدان ببخشد؛ اما أکثردر اندیشة سياسي ایرانشهری شاه سایه خداوند بر زمین است و حضور شاه عادل و فرهمند در رأس حکومت موجب خرمی و آبادانی کشور و سعادت و نیکبختی نفوس مردم خواهد شد. فردوسی در شاهنامه کوشيد اندیشه شاه آرمانی را بازسازی کند و متناسب با شرایط زمان خود جلوهاي «حماسی» بدان ببخشد؛ اما شهابالدین سهروردی در قرن ششم دریافتی دیگر از همین نظام اندیشه سیاسی عرضه کرد که از آن به «قرائت عرفانی-اشراقی» از اندیشة سیاسی ایرانشهری تعبیر کرده ایم. شیخ اشراق در آثارش از مؤلفه ها و مفردات اندیشه ایرانشهری، که به طور کامل در شاهنامه گردآوری شده بودند، برمبنای نظام فلسفی اشراقی خود قرائتی نوین عرضه کرد. در این قرائت جدید «عالم خیال» به مثابة یکی از مهم ترین ابتکارات سهروردی، نقشی اساسی دارد. کارنامة شاهان آرمانی چون فریدون و کیخسرو، که در روایتهای کهن جنبة اسطوره ای یا حماسی داشتند، در قرائت سهروردی جنبة عرفانی می یابند و مفاهیمی چون سیمرغ، جام جهان-بین، کوه قاف و مانند آن، همگی در نظام فکری اشراقی معنا و مفهوم جدیدی به خود می گیرند. مقالة حاضر به ابتکارات سهروردی در حوزة اندیشه سیاسی ایرانشهری ميپردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
139 - «نخبگان قدرت در شهر تهران »؛ نقش تصميمگيران در مسائل اجتماعي
ياسر جلالي رحمتالله صديق سروستانيدر اين مقاله با استفاده از تئوري نخبگان قدرت و با رويكردي نهادي، گروه قدرت در شهر تهران مطالعه شده است. سؤال اصلي اين است كه آيا ادارهكنندگان سازمانهاي مهم شهر، يك گروه نخبه قدرت را تشكيل ميدهند؟ و آيا ميتوان مدعي شد كه اين گروه بهطور متشكل بر مسائل اجتماعي شهر تأث أکثردر اين مقاله با استفاده از تئوري نخبگان قدرت و با رويكردي نهادي، گروه قدرت در شهر تهران مطالعه شده است. سؤال اصلي اين است كه آيا ادارهكنندگان سازمانهاي مهم شهر، يك گروه نخبه قدرت را تشكيل ميدهند؟ و آيا ميتوان مدعي شد كه اين گروه بهطور متشكل بر مسائل اجتماعي شهر تأثيرگذار است؟ اين پژوهش براي مطالعه قدرتمندان، بر سازمانهاي دولتي ادارهكنندة شهر متمركز ميشود و سران اين سازمانها را بهعنوان نخبة قدرت در نظر ميگيرد. روش انجام تحقيق عبارت از مطالعه اسناد و مدارك و مصاحبه با افراد مورد نظر است. مطالعه عملكرد، تصميمگيريها و روابط افراد، در نظر گرفتن چند حادثة خاص و نيز جمعآوري اطلاعات حول مشخصات اجتماعي افراد، مجموع دادههاي ما را تشكيل ميدهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
140 - اندیشۀ سیاسی ایرانشهری در دورۀ اسلامی
احمد بستانیاندیشۀ سیاسی ایران شهری، یکی از مهمترین مؤلفههای سنت اندیشۀ سیاسی در تاریخ ایران محسوب میشود. این اندیشه که در سنن و عقاید سیاسی ایرانیان باستان ریشه دارد، تلقی ویژهای از حکمرانی ارائه میدهد که با نگرش فلسفی به سیاست، که برگرفته از فلسفۀ سیاسی یونانی است، تفاوتهای أکثراندیشۀ سیاسی ایران شهری، یکی از مهمترین مؤلفههای سنت اندیشۀ سیاسی در تاریخ ایران محسوب میشود. این اندیشه که در سنن و عقاید سیاسی ایرانیان باستان ریشه دارد، تلقی ویژهای از حکمرانی ارائه میدهد که با نگرش فلسفی به سیاست، که برگرفته از فلسفۀ سیاسی یونانی است، تفاوتهای مهمی دارد. با اینکه ریشۀ این اندیشه به ایران باستان بازمیگردد، می توان تداوم آن را در تمدن اسلامی و در قالب های مختلفی مورد توجه قرار داد. از این حیث، سنت تفکر ایران شهری موقعیت ویژه ای دارد که پژوهش در باب آن، اسلوب ویژه ای را می طلبد؛ اسلوبی که قادر به توضیح تحول تاریخی چند هزار سالۀ این سنت فکری و نشان دادن نوعی وحدت در سرتاسر آن باشد. پژوهش حاضر درصدد است تا با نگاهی ویژه به اندیشۀ سیاسی در دورۀ اسلامی، به ویژه در دوران میانه، روایت های مختلف از اندیشۀ سیاسی ایران شهری را در تمدن اسلامی بازخوانی کند و به عبارت دیگر تجلیات مختلف این اندیشه در دورۀ اسلامی، توسط اندیشمندان مسلمان ایرانی را بررسد و جنبه های تداوم را در تاریخ اندیشۀ سیاسی در ایران برجسته نماید. بدین منظور، بررسی نظریۀ موسوم به «تداوم فرهنگی ایران»، اهمیت خاصی دارد و مبنای نظری مقالۀ حاضر را تشکیل میدهد. خواهیم کوشید تا در پرتو دستاوردهای این نظریه، جنبه های بازپرداخت اندیشۀ سیاسی ایران شهری و مفهوم کلیدی آن «فرّ ایزدی» را در اندیشۀ سیاسی اسلامی به بحث گذاشته و به صورت بندی آنها بپردازیم. بر اساس فرضیۀ این مقاله، اندیشۀ سیاسی ایران شهری در قالب های متعددی در دورۀ اسلامی بازتولید شده و هر یک از این روایت ها، دریافت ویژۀ خود را از مفهوم «فرّ ایزدی» عرضه داشته اند. از دید مقالۀ حاضر، پنج روایت فرّه ایزدی در تمدن اسلامی عبارتند از: روایت حماسی، روایت فلسفی، روایت اندرزنامه نویسان، روایت عرفانی و روایت اشراقی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
141 - تأثیر جهانیشدن بر حقوق شهروندی در ایران
فیروز جعفریقانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، توجه خاصي به حقوق شهروندي می کند، به طوري که رنگ، نژاد و زبان را موجب تفاوت در برخورداري از اين حق نميداند و دولت را نیز موظف به رعايت حقوق همه شهروندان ميکند. از سوی دیگر، جهاني شدن، یا جهانی سازی، به صور مختلف بر وجوه گوناگون زندگی أکثرقانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، توجه خاصي به حقوق شهروندي می کند، به طوري که رنگ، نژاد و زبان را موجب تفاوت در برخورداري از اين حق نميداند و دولت را نیز موظف به رعايت حقوق همه شهروندان ميکند. از سوی دیگر، جهاني شدن، یا جهانی سازی، به صور مختلف بر وجوه گوناگون زندگی ملت ها تأثیرگذار بوده است. یکی از قلمروهای تأثیرپذیری از جهانی-شدن، حقوق شهروندی است. استدلال مقاله حاضر این است که جهانی شدن با «حقوق مردمی - مشارکتی» در ایران نسبت تضعيف کننده داشته است، ولی با حقوق سیاسی و اجتماعی در عین حال نسبت تقویت کننده و تضعیف کننده داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
142 - گذار از فرد کنشگر به شهروندی عاملیتی تمهیدی برای نارسایی مبانی انسانی¬شناسی رهیافت قابلیت «آمارتیا سن »
عباس منوچهری سعید نریمانرهیافت قابلیت هر چند در نقد مبانی هنجاری و اخلاقی اقتصاد، به ویژه اقتصاد رفاه و توسعه از دهه 80 میلادی توسط «آمارتیا سن» به حوزه های دانشگاهی راه یافت، با سرعت زیادی توانست در بیشتر حوزه های علوم انسانی بسط قابل توجهی بیابد. یکی از مهمترین دغدغه های این رهیافت، به حاش أکثررهیافت قابلیت هر چند در نقد مبانی هنجاری و اخلاقی اقتصاد، به ویژه اقتصاد رفاه و توسعه از دهه 80 میلادی توسط «آمارتیا سن» به حوزه های دانشگاهی راه یافت، با سرعت زیادی توانست در بیشتر حوزه های علوم انسانی بسط قابل توجهی بیابد. یکی از مهمترین دغدغه های این رهیافت، به حاشیه رفتن انسان از محور توسعه و رفاه بوده است و نقد عمده ای که این رهیافت بر دیگر رویکردها وارد می کرد، در نظر گرفتن انسان به مثابه موجودی منفعل در آنها بوده است. به عقیده برخی از منتقدان، این رهیافت هر چند تلاش کرد مفهوم جدیدی از انسان در حوزه اقتصاد ارائه دهد، نتوانست از انسان اقتصادی جریان رایج علم اقتصاد پا فراتر نهد و تنها توانسته است مفهومی انسانیتر از توسعه ارائه دهد، نه توسعه برای انسانها. عمده نقدهایی که بر مبانی انسانشناسی این رهیافت وارد شده است، شامل سه نقد نارسایی مفهوم انسان، پیشاسیاسی - اجتماعی بودن و در نهایت فردگرایی روششناختی است. در این مقاله سعی می شود ضمن پاسخ به این سه نقد مبتنی بر تعریف عاملیت که آمارتیا سن در رهیافت خود آن را بسط داده است، با گذار از عاملیت کنشگر به شهروندی عاملیتی، تمهیدی نظری- فلسفی برای نارسایی مبانی انسانشناسی رهیافت قابلیت تدوین گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
143 - نسبت میان از خود بیگانگی و شهروندی در اندیشه «هربرت مارکوزه»
عباس منوچهری آزاده شعبانیبسیاری از اندیشمندان سیاسی که دغدغه انسان و انسانیت را داشتهاند، در جست وجوی رهایی بشر به نقد معضلات جامعۀ مدرن پرداختهاند. یکی از مهمترین معضلات جهان امروز، «از خود بیگانگی» است که موجب فرو کاستن شهروندی تباهی بشر میشود. «هربرت مارکوزه» از جمله اندیشمندانی است که ب أکثربسیاری از اندیشمندان سیاسی که دغدغه انسان و انسانیت را داشتهاند، در جست وجوی رهایی بشر به نقد معضلات جامعۀ مدرن پرداختهاند. یکی از مهمترین معضلات جهان امروز، «از خود بیگانگی» است که موجب فرو کاستن شهروندی تباهی بشر میشود. «هربرت مارکوزه» از جمله اندیشمندانی است که به انتقاد از وضعیت از خود بیگانگی بشر پرداخته است. برای هربرت مارکوزه، تحقق یک جامعۀ بهتر، به رهاییِ سوژهها وابسته است. از نظر مارکوزه، انسانهای از خود بیگانۀ امروز، به صورت منفرد میزیند؛ زیرا همبستگی میان آنها به شکل مؤثری سرکوبشده است، اما این همبستگی اکنون شرط رهایی بشر است. او در نقد معضلات جامعۀ مدرن و در تقابل با از خود بیگانگی بشر، وضعیت بدیلی را به تصویر میکشد که مختصات شهروندی را دارد؛ شهروندی که به جای انفراد و انزوا و دوری گزینی از خویشتن، با «هم بودگی» و تعامل با دیگران، ارتباطی وثیق و ناگسستنی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
144 - شهر مطلوب «غزالی»: آرمانشهری بر مدار اصلاح
طیبه محمدی کیانوشتار حاضر درصدد توضیح چارهاندیشی های پایانی «غزالی» برای بحران زمینه و زمانه خویش برآمده است. طرح ریزی آرمان شهری معطوف به سعادت، که ناشی از خوانشی باطنی گرایانه از دین است و بر پایه سیاست اصلاحی و اخلاق مدارا بنا شده است، پاسخ غزالی به دشواره روزگارش است؛ پاسخی که ل أکثرنوشتار حاضر درصدد توضیح چارهاندیشی های پایانی «غزالی» برای بحران زمینه و زمانه خویش برآمده است. طرح ریزی آرمان شهری معطوف به سعادت، که ناشی از خوانشی باطنی گرایانه از دین است و بر پایه سیاست اصلاحی و اخلاق مدارا بنا شده است، پاسخ غزالی به دشواره روزگارش است؛ پاسخی که لابه لای اندیشههایی پیچیده و چندلایه مطرح میگردد. اندیشه هایی که ذیل دگرگونی معرفتی این حکیم ممتاز از دریچه دل و از زاویه همدلی جمعی عرضه شده است. وی این شهر مطلوب و جامعه آرمانی را ذیل بذل توجه به حضور و تأثیر دین، سیاست و اخلاق در جامعه به شیوه ای ترسیم می نماید که دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی اعضای جامعه/ شهر را سبب شود. در تقریر این مسئله، نکته مهمی که در این نوشتار موضوع توجه جدی قرار میگیرد، آن است که برای غزالی دستیابی به این آرمان شهر فارغ از راه کار «اصلاح» امکان پذیر نیست. این اصلاح متوجه آن دسته از پیرایه های تاریخی است که به دین و شریعت افزوده شده است و آنگونه که غزالی توضیح می دهد، ذیل درکی باطن گرایانه میتوان نسبت به شناسایی و زدایش آنها همت گماشت. به این ترتیب و به صورت خلاصه می توان گفت که غزالی، شهر آرمانی خود را ذیل توجه به سه گانه «دین، سیاست و اخلاق» و در بستر اصلاح بنا مینماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
145 - تبیین تأثیر فناوریهای «وب 2» بر عملکرد دولت
سعیده مرادی فر نوذر شفیعیدنیایی که امروزه در آن زندگی می کنیم، از منظر فناوری های ارتباطاتی و اطلاعاتی، دنیای مجازی خوانده می شود. این دنیای مجازی به شدت تحت تأثیر «فناوری های وب 2» قرار دارد. فناوری های وب 2 به ابزار رسانه ای الکترونیکی و اینترنتی اشاره دارد که امکان مشارکت شهروندان در امور مخ أکثردنیایی که امروزه در آن زندگی می کنیم، از منظر فناوری های ارتباطاتی و اطلاعاتی، دنیای مجازی خوانده می شود. این دنیای مجازی به شدت تحت تأثیر «فناوری های وب 2» قرار دارد. فناوری های وب 2 به ابزار رسانه ای الکترونیکی و اینترنتی اشاره دارد که امکان مشارکت شهروندان در امور مختلف، به ویژه امور سیاسی را افزایش می دهد. این فناوری ها به عنوان نسل دوم سرویس های اینترنت دارای بعد اجتماعی است که در شکل رسانه های اجتماعی متجلی میشود. از این رو بحث تأثیر این فناوری ها بر عملکرد دولت، اهمیت دارد. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که فناوری های وب 2 علاوه بر مشارکت شهروندان، چه تأثیری می تواند بر عملکرد خود دولت داشته باشد؟ و اثرگذاری آن در دولت به چه شکلی متجلی می گردد؟ فرضیه مقاله حاکی از آن است که فناوری های وب 2 به طور بالقوه، روش و عملکرد دولت سنتی را دگرگون کرده، منجر به شکل گیری نوع جدیدی از دولت شده است که در ادبیات مربوط به علوم ارتباطات و سیاسی از آن به عنوان «دولت 2» یاد میشود. این پژوهش نشان می دهد که وب 2 منجر به افزایش سطح عملکرد دولت می شود. در واقع دولت 2 نه تنها از ادغام فناوری های ارتباطاتی و اطلاعاتی جدید تأثیر پذیرفته، بلکه از آثار این فناوری ها نیز بهره مند شده است. مکانیسم هایی که وب 2 از طریق آن باعث افزایش سطح عملکرد دولت 2 می شود، عبارتند از: ایجاد فرهنگ باز، افزایش مشارکت شهروندان، ارتقای شفافیت دولت، شهروند محور کردن دولت و ترویج دموکراسی. در این مقاله سعی شده تا با استفاده از منابع کتابخانه ای و به شیوه توصیفی - تحلیلی، پرسش و فرضیۀ پژوهش ارزیابی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
146 - سنجش انسجام درونی ارکان رژیم سیاسی در همپرسه قوانین افلاطون
سیدخدایار مرتضویاین مقاله با بهره گیری از نظریۀ «اسپریگنز» و با ملاحظۀ بحران های موجود در جامعه، منطق درونی و ارتباط ارکان رژیم موجود در همپرسه قوانین را بر اساس وظایف و اختیارات آنها بررسی می کند. حاصل کار، ترسیم الگویی از رژیم سیاسی است که براساس ترکیبی از عناصر اصلی دو رژیم پادشاهی أکثراین مقاله با بهره گیری از نظریۀ «اسپریگنز» و با ملاحظۀ بحران های موجود در جامعه، منطق درونی و ارتباط ارکان رژیم موجود در همپرسه قوانین را بر اساس وظایف و اختیارات آنها بررسی می کند. حاصل کار، ترسیم الگویی از رژیم سیاسی است که براساس ترکیبی از عناصر اصلی دو رژیم پادشاهی و دموکراسی تکوین یافته و مهم ترین اهداف آن، تأمین سعادت و امنیت اعضای جامعه است. در این رژیم، نهاد پادشاهی در رأس است، ولی نهادهای شورایی قدرتمندی همچون شورای شبانه، پاسداران قانون و انجمن شهر متشکل از نخبگان با تجربه پیشبینی شده است که هرچند نقش پادشاه را در ادارۀ امور تعدیل می-کنند، در موارد متعددی دچار تداخل وظایف هستند. در مجموع چینش نهادهای این رژیم به گونه ای است که به دلیل عدم انسجام درونی، امکان پویایی و نوآوری اساسی و یا شکوفایی شهروندان را سلب نموده و حالتی ایستا و متصلب را در ابعاد گوناگون زندگی استمرار می بخشد. همچنین این رژیم را می-توان الگویی حد فاصل میان دو جامعۀ آرمانی و واقعی دانست که هرچند از الگوی همپرسه جمهور فاصله زیادی دارد، بالفعل شدن آن در واقعیت نیز بسیار بعید می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
147 - مفهوم شهروندی در دوران میانه اروپا: فردگرایی یا جمعگرایی؟
سید علیرضا حسینی بهشتیبا ورود اروپا به دوران میانه و نگرش اساساً آنجهانی مسیحیت همراه با خصلتهای ذاتی آن مانند فردگرایی و جهان شمولگرایی، نگاه به انسان و جایگاهش، چه در رابطه با جامعه و چه در رابطه با حکومت، متحول شد. این تحول در مفهوم شهروندی که فرهنگ سیاسی مغرب زمین از دوران باستان به ا أکثربا ورود اروپا به دوران میانه و نگرش اساساً آنجهانی مسیحیت همراه با خصلتهای ذاتی آن مانند فردگرایی و جهان شمولگرایی، نگاه به انسان و جایگاهش، چه در رابطه با جامعه و چه در رابطه با حکومت، متحول شد. این تحول در مفهوم شهروندی که فرهنگ سیاسی مغرب زمین از دوران باستان به ارث برده بود نیز اثر گذاشت. دیدگاه رایج بر تاریخ نگاری تحولات و تفکر اجتماعی، تصویری ارائه میکند که در آن گسترش فرهنگ مسیحیت به ذوب شدن فردیت انسانی در جامعه منتهی شده است. در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از روش تحلیلی- تاریخی، تکیه بر دستاوردهای پژوهشهای علمی و غیر جانب دارانه تاریخ نگاری متأخر دوران میانه نشان داده شود که برخلاف تصور رایجی که دوران میانه اروپا را مصادف با محو فردگرایی به نفع جمعگرایی حاصل آموزههای دینی مسیحیت میداند، منشأ همگنسازی فرهنگ سیاسی جوامع مغرب زمین، نه فرهنگ مسیحی دوران میانه، بلکه تفکر دوران نوزایی و سپس روشنگری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
148 - شهروندی به مثابه دلالت هنجاری توسعه فراستمند
عباس منوچهری سعید نریمانرابطۀ «توسعه» به معنای ایجاد شرایط برای «بهتر شدن زندگی»، با فلسفه سیاسی در سرآغازهای اندیشه مدرن به حاشیه رانده شد و در قرن بیستم، با اتکا به فایده گرایی و اقتصاد بازار، توسعه به مثابه «رشد» مدعی چیزی شد که دانش مدنی/ سیاسی از ابتدا در پی آن بود، یعنی «زندگی خوب». در أکثررابطۀ «توسعه» به معنای ایجاد شرایط برای «بهتر شدن زندگی»، با فلسفه سیاسی در سرآغازهای اندیشه مدرن به حاشیه رانده شد و در قرن بیستم، با اتکا به فایده گرایی و اقتصاد بازار، توسعه به مثابه «رشد» مدعی چیزی شد که دانش مدنی/ سیاسی از ابتدا در پی آن بود، یعنی «زندگی خوب». در دهههای اخیر، علوم انسانی- اجتماعی به فرونسیس (حکمت عملی) ارسطو توجه کرده است. این مقاله تلاش میکند تا از این مفهوم برای نظریهپردازی در حوزۀ توسعه بهره بگیرد. این مقاله، با اخذ مفهوم «فرونسیس» و ارتقای آن، سعی در ارائۀ یک نظریۀ توسعه با عنوان «توسعۀ فراستمند» دارد. نظریۀ توسعۀ فراستمند سعی در احیای پیوند اخلاق، اقتصاد و سیاست با توسعه دارد. به تعبیری با واسازی نظریۀ «رشد اقتصادی» و نشان دادن تقلیل گرایی آن در معنا و اهداف توسعه، برای بازسازی نظریه توسعه با بهره گیری از مقومات اندیشه مدنی/ سیاسی تلاش میشود تا نظریه فراستمندی توسعه با رویکرد دلالتی مطرح شود و نقش و جایگاه شهروندی به عنوان دلالت هنجاری توسعه فراستمند نشان داده شود. بدین معنا «شهروندی مبتنی بر ایده توسعه فراستمند»، مفهومی است که باید در پی تحقق آن باشیم و شاخص ارزیابی توسعه بر اساس میزان تحقق شهروندی در جامعه اندازه گیری شود. دموکراسی به مثابه خردورزی جمعی، مشارکت به معنای ارتقای فرونسیس شهروندان و آزادی، مهم ترین مؤلفههای تحقق شهروندی برای توسعه فراستمند هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
149 - «شهروندی» بهمثابه بدیلی برای «از جهان بیگانگی» با تکیه بر اندیشههای هانا آرنت
آزاده شعبانی عباس منوچهرییکی از مسائل بنیادین جوامع مدرن، مسئلۀ «بیگانگی» است. از این رو تحلیل و تبیین این مسئله در مطالعات بسیاری از اندیشمندان، ظهور و بروز دارد. «هانا آرنت» از جمله اندیشمندان سیاسی است که از یکسو، بیگانگی انسان مدرن را در مطالعات خود مورد توجه قرار داده است و از سوی دیگر، م أکثریکی از مسائل بنیادین جوامع مدرن، مسئلۀ «بیگانگی» است. از این رو تحلیل و تبیین این مسئله در مطالعات بسیاری از اندیشمندان، ظهور و بروز دارد. «هانا آرنت» از جمله اندیشمندان سیاسی است که از یکسو، بیگانگی انسان مدرن را در مطالعات خود مورد توجه قرار داده است و از سوی دیگر، مفهوم شهروندی به معنای کلاسیک آن را که در پیوند با عمل است، مورد بازخوانی و تبیین قرار داده است. در این مقاله، پس از تبیین دو مفهوم «ازجهان بیگانگی» و «شهروندی» نزد هانا آرنت، کوشش میشود به این پرسش پاسخ داده شود که آیا میتوان تئوری شهروندی آرنت را بهعنوان بدیلی برای وضعیت از جهان بیگانگی انسان مدرن در نظر گرفت؟ همچنین این ادعا تبیین میشود که در تقابل با بیگانگی انسان جامعۀمدرن، وضعیت انسانی مطلوب آرنت در قالب شاخصهای شهروندی قابلیت تحقق دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
150 - ارزیابی تغییرات مدیریتی و کالبدی- فضایی شهرهایِ پیرامون مادرشهر تهران (موردپژوهی: شهر قدس)(مقاله پژوهشی)
حمیدرضا کوزه گر دکتر علیرضا استعلاجیشهرگرایی شتابان، رشد روزافزون شهرها، افزایش تراکم جمعیت در نواحی شهری ناشی از مهاجرت و تبدیل کانونهای روستایی به مکانهای گسستهی شهری و ادغام شهري به شهري دیگر سبب برهم خوردن تعادل فضایی جمعیت و برنامهریزی، آسیبهای اجتماعی و دگرگونی های کالبد شهری فراگیر شده است که أکثرشهرگرایی شتابان، رشد روزافزون شهرها، افزایش تراکم جمعیت در نواحی شهری ناشی از مهاجرت و تبدیل کانونهای روستایی به مکانهای گسستهی شهری و ادغام شهري به شهري دیگر سبب برهم خوردن تعادل فضایی جمعیت و برنامهریزی، آسیبهای اجتماعی و دگرگونی های کالبد شهری فراگیر شده است که این تغییرها، نیاز به تغییرات مدیریتی و کالبدی- فضایی دارد. مدیریت حریم کلانشهرها به دلایل مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و زیستمحیطی، موضوعی چالشبرانگیز و تنشآفرین در روابط بین سطوح حکومتی بوده است. کلانشهر تهران نیز در رابطه با مسائل توسعه در نواحی حریم با چالشهایی پرشمار روبهرو است. این مدیریت به لحاظ عملکردی و و جغرافیایی، یک مدیریت پراکنده است؛ از این رو، ضرورت بهکارگیری نظام مدیریت یکپارچهی شهری در این نواحی بایسته است. جامعه آماری شامل شهروندان و کارشناسان(مدیران و مسئولان) شهرقدس است که بر اساس برآورد فرمول کوکران، این تعداد برای شهروندان برابر با 384 نفر و برای کارشناسان برابر با 226 نفر تعیین شده و برای تجزیهوتحلیل دادههای پژوهش از نرمافزار SPSS و برای آزمون فرضیهها از آزمون t تک متغیره بهره گیری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیریت یک پارچه در شهر قدس، به عنوان یکی از شهرهای پیرامون مادرشهر تهران، در سطحی نامناسب قرار دارد و تنها برقراری این مدیریت باعث پیش رفت عمرانی، خدماتی و رضایت عمومی میشود. در همین راستا، فرضیه ی پژوهش مورد تأیید قرار گرفته است و پیوستنِ شهر قدس به شهر تهران از جنبه ی بهبود مدیریتی و کالبدی- فضایی در شهر قدس، اثرگذار است. کارشناسان و مردم شهر قدس در الحاق شهر قدس به شهر تهران دیدگاه موافق دارند و باورمندند که این عمل به دگرگونی های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و افزایش اعتبارات برای طرحهای عمرانی شهر قدس میانجامد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
151 - بررسی تاثیر کیفیت مکان های سوم شهری بر حس تعلق شهروندان؛ مطالعه موردی: پیادهراه فرهنگی-تاریخی رشت
علی اکبر سالاری پور حمید رمضانی مهرداد مهرجو نگین قربان زادهجاذبه شهر در این است که شهر افراد را از هنجارهایی که شدیداً در فضای شخصی احساس میشوند، آزاد میسازد و به مردم اجازه میدهد که درباره خود و دیگران بیاموزند. کلید موفقیت زندگی اجتماعی عمومی این است که مردم در جاهایی که احساس راحتی میکنند، ایمن هستند و زمانی برای گذران ا أکثرجاذبه شهر در این است که شهر افراد را از هنجارهایی که شدیداً در فضای شخصی احساس میشوند، آزاد میسازد و به مردم اجازه میدهد که درباره خود و دیگران بیاموزند. کلید موفقیت زندگی اجتماعی عمومی این است که مردم در جاهایی که احساس راحتی میکنند، ایمن هستند و زمانی برای گذران اوقات خود دارند، به صورت مداوم فعالیتهای ضروری خود را با فعالیتهای انتخابی (فعالیتهایی که از انجام آنها لذت میبرند) جایگزین کنند. بهطور کلی یکی از اهداف طرحهای پیادهراهسازی ایجاد فضایی برای فعالیتهای مختلف اجتماعی، فرهنگی و گردشگری وافزایش تعاملات و مشارکت اجتماعی میباشد. هدف پژوهش حاضر ساماندهی مکان های سوم در فضاهای شهری (میدانشهرداریرشت) بهمنظور افزایش حستعلق به مکان میباشد که باارزیابی شاخصهای (حس تعلق، حضور پذیری، تعامل پذیری، ارزیابی جشنوارهها و اتفاقات فرهنگی و رضایت ازکیفیت محیطی) در میدان شهرداری شهر رشت مورد سنجش قرار گرفته است. روش تحقیق و گردآوری اطلاعات اسنادی و تحلیلی مبتنی بر توزیع 341 پرسشنامه بین جامعه آماری بوده است در بخش یافتههای استنباطی برای تجزیه و تحلیل اطلاعات تحقیق از آزمون t تک نمونهای و ضریب همبستگی پیرسون بهره گرفته شده است. نتایج نشان میدهد که وضعیت میدان شهرداری رشت بر اساس شاخصها(در موارد حس تعلق، حضورپذیری، تعاملپذیری و رضایت ازکیفیت محیطی) در سطح نسبتاً مناسب قرار دارد اما نگرش و ارزیابی پروژهها و اتفاقات فرهنگی باتوجه به میزان تمایل در مشارکت و برگزاری جشنوارهها در سطح نسبتا پایین قرار دارد و نیازمند برنامهریزی و توجه جدیتر میباشد. نتایج ضریب همبستگی نیز حاکی از روابط آماری مثبت و معنادار بین تمامی شاخصها میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
152 - بررسی مقایسه¬ای الگوی شهر عربی- اسلامی با الگوی شهر ایرانی- اسلامی (مطالعه موردی: شهرهای خارطوم و شیراز)
علی احمدیان کیسمیشهرهای قطب اسلامی و دینی جهان مانند: خارطوم، قاهره، مشهد، شیراز و...، تشابهات و تفاوت هایی با همدیگر دارند. بررسی گذشته تاریخی شهرهایی نظیر موارد فوق نشان می دهد که در چارچوب مکانی- زمانی (از سده نوزدهم به اين سو)، شهر عربي اسلامي با ويژگيهاي سنتي آن کم تر وجود داش أکثرشهرهای قطب اسلامی و دینی جهان مانند: خارطوم، قاهره، مشهد، شیراز و...، تشابهات و تفاوت هایی با همدیگر دارند. بررسی گذشته تاریخی شهرهایی نظیر موارد فوق نشان می دهد که در چارچوب مکانی- زمانی (از سده نوزدهم به اين سو)، شهر عربي اسلامي با ويژگيهاي سنتي آن کم تر وجود داشته است. زيرا در قاره آفريقا به ویژه در کشور سودان و مصر و در منطقه خاورميانه، به همراه تسلط استعمار و امپرياليزم فرانسوی، روسی و انگليسی، دگرگون سازی های ژرفی در فرهنگ شهرسازی و پيکر بومی شهر عربی اسلامی روی داده است که روند فوق، بر وجود تفاوت تحت معیار تعیین کننده های مبتنی بر عرف و رسوم بومی محلی تاکید دارند. اما شهرهای ایرانی اسلامی چنین گذشته ای را تجربه نکرده اند. اما با تاکید بر تعیین کننده های مبتنی احکام اسلامی، تشابهات بین دو شهر شاخص، عیان شده و متبلور می شود. این مقاله در نظر دارد با توجه به نظریه «رویکرد کالبدی» موریس (1996) به بررسی معیارهای دوگانه کالبدی (بومی محلی و احکام اسلامی) الگوهای شهری در شهر ایرانی– اسلامی شیراز و شهر عربی– اسلامی خارطوم بپردازد. برای پرداختن به این مهم، با استفاده از مطالعات کتابخانهای و با بهرهگیری از روش پیمایش با رویکرد دلفی، شاخصهای شهری توسط نخبگان و صاحب نظران استخراج و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان میدهد که مهمترین زیرمعیارهای تشابه عبارتند از: زیرمعیار «پیکره های مذهبی» با وزن 388/0 (بیشترین اولویت)، زیرمعیار «ظاهر بنا» با وزن 316/0 (اولویت دوم)، زیرمعیار «ادراک مذهبی» با وزن 221/0 (اولویت سوم) و زیرمعیار «مرکزیت بنا» با وزن 145/0 (اولویت چهارم) قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
153 - پویش فضایی شهر اسلامی بر اساس نظریه پیچیدگی؛ مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر تهران
حسین حاتمی نژاد احمد پور احمد کرامت اله زیاری حسین بهبودی مقدمشهر همیشه پویا و در حال تحول است. این پویایی و تحول در شهرهای اسلامی، تحت تاثیر تنوعی از عوامل برون زا و درون زا، ظهور پیچیده ای داشته است. لذا هدف این پژوهش مطالعه و بررسی پیچیدگی های پویش فضایی شهر اسلامی از منظر نظریه پیچیدگی و برنامه ریزی این پویایی ها از نگاه انگار أکثرشهر همیشه پویا و در حال تحول است. این پویایی و تحول در شهرهای اسلامی، تحت تاثیر تنوعی از عوامل برون زا و درون زا، ظهور پیچیده ای داشته است. لذا هدف این پژوهش مطالعه و بررسی پیچیدگی های پویش فضایی شهر اسلامی از منظر نظریه پیچیدگی و برنامه ریزی این پویایی ها از نگاه انگاره شهر به عنوان یک سیستم پیچیده است. روش تحقیق این پژوهش مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها بر پایه روش اسنادی و میدانی است. نمونه آماری پژوهش را ۸۵ نفر از مدیران شهری و کارشناسان شهرداری (شاغل در منطقه ۱۲، نواحی شش گانه آن و نواحی ۱ و ۲ منطقه ۱۱) تشکیل می دهند که بر اساس فرمول کوکران تعیین شده اند. با به کارگیری روش و نرم افزار مکتور و انتخاب بخش مرکزی شهر تهران به عنوان محدوده مورد مطالعه، نتایج زیر حاصل شد: نخست، در دهه های اخیر عوامل و فرایندهای گوناگونی در پویش فضایی شهر تهران (به عنوان یک شهر اسلامی و مسلمان نشین) و بخش مرکزی آن نقش داشته اند که آن را به عنوان یک سیستم پیچیده معرفی می کنند. دوم، تنوع بازیگران فضایی با مواضع متفاوتی از واگرایی، همگرایی و رقابت در پویش فضایی بخش مرکزی شهر تهران حکایت از تنوع، پیچیدگی و گوناگونی عناصر مداخله در برنامه ریزی شهری در این محدوده دارد. یعنی در مطالعه و برنامه ریزی شهر اسلامی نمی توان به یک عامل مانند مدرنیسم یا جهانی شدن اکتفاء کرد و باید تنوع و گوناگونی فرایندها و بازیگران فضایی را در قالب نظریه پیچیدگی مورد مطالعه قرار داد و با توجه به این تنوع، تمام برنامه ها و طرح های شهری را برنامه ریزی کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
154 - جامعه پذیری در سازمان های دولتی ایران و نقش آن در وضعیت اخلاق شهروندی در شهر ایرانی اسلامی
غلامرضا مقدم سیف اله سیف اللهی محمدرضا جوادی یگانهبدون شک دنیای امروز، دنیای سازمان هاست. در هر سازمانی اگرچه اشخاص حقیقی متولیان اصلی سازمان محسوب می شوند اما به واقع سازمانها، خود دارای شخصیت حقوقی مستقلی هستند که به مانند هر اجتماعی، زمینه ای را برای تعامل بین افراد و جامعه پذیری آنان فراهم می آورند.از سوی دیگر، امر أکثربدون شک دنیای امروز، دنیای سازمان هاست. در هر سازمانی اگرچه اشخاص حقیقی متولیان اصلی سازمان محسوب می شوند اما به واقع سازمانها، خود دارای شخصیت حقوقی مستقلی هستند که به مانند هر اجتماعی، زمینه ای را برای تعامل بین افراد و جامعه پذیری آنان فراهم می آورند.از سوی دیگر، امروزه وظایف اقتصادی و حضور در محیط کار و اشتغال بخش اعظم وقت شهروندان را به خود مشغول داشته است. افراد زیادی در این محیط با گروه های رسمی و غیررسمی مختلفی تعامل دارند و بسیاری از ارزش ها و هنجارها و رفتارها را از همین محیط می آموزند و در رفتار و کردار خود درونی می کنند. بر این اساس، با آگاهی از اهمیت و گستره روزافزون سازمان ها و نقش آفرینی آنها در جامعه پذیری افراد، جا دارد بخشی از آسیب شناسی وضعیت اخلاق در شهر ایرانی اسلامی، به بررسی ساختارهای اقتصادی و اجتماعی سازمان های دولتی معطوف گردد، چرا که به دلیل وابستگی تام چنین سازمان هایی به منابع دولتی، برونداد ساختارهای کلان اقتصادی – اجتماعی جامعه را می توان در این سازمان ها جستجو کرد. سازمان هایی که بخش عمده ای از جامعه پذیری اخلاقی شهروندان و کنشگران درون خود را راهبری می کنند. بنابراین پرداختن به موضوع تربیت اخلاقی در سازمان از دو منظر حرفه ای و شهروندی، اهمیت می یابد. اولی برای بکار گرفتن نیروی شاغل متعهد در سازمان و دومی برای تربیت شهروند خوب و تقویت رابطه بین سازمان و جامعه، که در هر دو حال با مفهوم حقوق شهروندی بی ارتباط نیست.در این مطالعه از روش نظریه مبنایی استفاده شده است و 25 نفر از کارکنان یکی از سازمان های سطح بالای دولتی ایران واقع در شهر تهران به عنوان یکی از مهمترین شهرهای هنجارفرست به سایر شهرها و مناطق کشور مورد مصاحبه عمیق قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهد ابهام ادراک اخلاقی، مشارکت گریزی، ابهام در نقش و اهداف، سبک رهبری تکلیف گریز و ضعف فرهنگ کار از جمله پدیده های اثرگذار بر بی سازمانی در سازمان دولتی مورد مطالعه می باشند که در مجموع زمینه های جامعه پذیری منفی اخلاق شهروندی را در شهر مورد مطالعه فراهم می آورند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
155 - فضاهای مذهبی در کالبد شهر زرتشتی؛ مطالعه موردی: یزد
حسن کریمیان فاطمه کریمیبی تردید می توان فضاهای شهرهای تاریخی را به آینه ای تشبیه کرد که عقاید و فرهنگ سازندگان و ساکنان را منعکس می نمایند. شهر تاریخی یزد یکی از معدود شهرهای ایران است که بافت کهن و محلات تاریخی آن نسبتا سالم باقی مانده است. با استناد به منابع تاریخی، به روزگار قاجار، نُه محل أکثربی تردید می توان فضاهای شهرهای تاریخی را به آینه ای تشبیه کرد که عقاید و فرهنگ سازندگان و ساکنان را منعکس می نمایند. شهر تاریخی یزد یکی از معدود شهرهای ایران است که بافت کهن و محلات تاریخی آن نسبتا سالم باقی مانده است. با استناد به منابع تاریخی، به روزگار قاجار، نُه محله از 77 محله بافت تاریخی این شهر سکونتگاه زرتشتیان بوده است. از آنجا که سلامت فضاهای این محله ها، مطالعه فضاهای آنها را آسان می کند، در پژوهش حاضر تلاش گردیده تا میزان اثربخشی دستورات دین زرتشت بر شکل گیری فضاهای مذهبی محله های زرتشتیان مورد سنجش قرار گیرد. اصلی ترین پرسشی که در پژوهش حاضر تلاش می گردد تا بدان پاسخ داده شود، این است که کدامیک از عناصر معماری در کالبد یک شهر زرتشتی نشین تحت تأثیر دستورات دین زرتشت احداث می شوند و چه دستورات مذهبی بر شکل گیری این فضاها اثرگذارند؟ بدین منظور، یکی از محلات زرتشتی نشین یزد که بیشتر از سایر محله ها سلامت و رونق گذشته خود را حفظ نموده انتخاب شد و با استفاده از مکتوبات تاریخی و یافته های میدانی، آن دسته از فضاهای شهری که با دستورات دین زرتشت ایجاد شده و فضای کالبدی شهر یزد را فرم بخشیده اند، شناسایی و معرفی گردیدند و مشخص شد که فضاهای مذهبی نقشی کلیدی در فرم یابی و توسعه کالبد شهرهای زرتشتیان ایفا می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
156 - تحلیل ساختار فضایی کلان شهر قم با تأکید بر شکلگیری هستههای فرعی
محمد سلیمانی موسی کمانرودی مظهر احمدی احمد زنگانهاز میان الگوهای ساخت شهر، الگوی چندهستهای در مورد شهرهای بزرگ بیشتر صادق است؛ چراکه تجربه نشان داده است شهرهای کوچکتر بهویژه شهرهای تاریخی، اغلب یک هسته شهری دارند که معمولاً در مرکزیت هندسی و محدودۀ تاریخی شهر واقعشده است. این در حالی است که در اثر توسعۀ فیزیکی شهر أکثراز میان الگوهای ساخت شهر، الگوی چندهستهای در مورد شهرهای بزرگ بیشتر صادق است؛ چراکه تجربه نشان داده است شهرهای کوچکتر بهویژه شهرهای تاریخی، اغلب یک هسته شهری دارند که معمولاً در مرکزیت هندسی و محدودۀ تاریخی شهر واقعشده است. این در حالی است که در اثر توسعۀ فیزیکی شهرهای بزرگ به سمت پیرامون، مراکز فرعی شهری شکل میگیرند و بهتدریج ساختار فضایی چندهستهای شهر پدید میآید. مقالۀ حاضر باهدف شناخت تحولات ساختار فضایی کلانشهر قم ازنظر هستهها و مراکز شهری، بهویژه در سه دهۀ اخیر نوشتهشده است. ایده ی اولیه ی تحقیق این بوده است که: «ویژگی ها و کارکردهای مذهبی خاص شهر قم مانع زوال فراگیر بخش مرکزی این شهر در مقایسه با سایر شهرهای و کلانشهرهای کشور شده است.» برای تجزیهوتحلیل دادهها از روشهای کمی شامل تحلیل آماره G عمومی و موران محلی LISA، بیضی انحراف استاندارد و تابع تراکم کرنل در نرمافزار Arc Gis 10.3 استفادهشده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که کلانشهر قم با برخورداری از ویژگیهای مذهبی خاص و قرار داشتن در جایگاه دومین شهر مذهبی کشور پس از مشهد مقدس، همانند بسیاری از شهرهای بزرگ ایرانی – اسلامی رشد شتابان شهرنشینی و گسترش فیزیکی و پراکنده بافت شهری را از اوایل قرن حاضر، بهویژه طی سالهای 1360 تا 1395، تجربه کرده است. در جریان این تحولات، بخش مرکزی شهر قم بسیاری از کارکردهای خود را کماکان حفظ کرده و بهرغم فرسودگی نسبی و موانع و محدودیتهای فیزیکی موجود، در حال حاضر بهعنوان مهمترین هستۀ شهری در ساختار فضایی این کلانشهر مطرح است. در نتیجه، کلانشهر قم در اثر افزایش سریع جمعیت و وسعت (گسترش افقی) و نیز شکلگیری برخی محورها، گرهها و مراکز فرعی در مقیاس شهر، اگرچه در حال دگرگون شدن به سمت یک شهر چندهستهای است؛ اما به دلیل ویژگیهای خاص مذهبی و کارکردهای گستردۀ بخش مرکزی آن، در حال حاضر همچنان بهعنوان یک «شهر تکهستهای» با تسلط هستۀ تاریخی شهر، شناخته میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
157 - تحلیل روابط فرهنگی در پیکرهبندی فضایی مسکن سنتی کردها؛ مطالعه موردی: خانههای سنتی شهری منطقه موکریان (شهر سردشت)
الهام رشیدزاده فؤاد حبیبیفضا، یکی از مهمترین مباحث معماری است که فرم، ساختار و سازماندهی آن به طور مستقیم با فرهنگ در ارتباط میباشد، درواقع وجوه و مؤلفههای فرهنگ در محیط ساختهشده، در قالب فضا متبلور میشوند. میتوان گفت، معماری به واسطهی زبان کالبد و فضا، قانونمندیهای اجتماعی و فرهنگی نهف أکثرفضا، یکی از مهمترین مباحث معماری است که فرم، ساختار و سازماندهی آن به طور مستقیم با فرهنگ در ارتباط میباشد، درواقع وجوه و مؤلفههای فرهنگ در محیط ساختهشده، در قالب فضا متبلور میشوند. میتوان گفت، معماری به واسطهی زبان کالبد و فضا، قانونمندیهای اجتماعی و فرهنگی نهفته در رسوم و عادات را سازماندهی میکند. بنابراین نحوهی سازماندهی، انتظام و نوع فضاها و فرم ظاهری آنها، علاوه براینکه معرف پیشینهی فرهنگی و هویت ساکنان است، بر ساختار اجتماعی کاربر فضا نیز مؤثر میباشد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی ماهیت معماری مسکونی منطقه کردستان مکری(موکریان)، با تأکید بر خصوصیات و ویژگیهای فضای معماری و نحوهی سازماندهی و انتظام آن، از منظر فرهنگ میباشد. براي دستيابي به اين هدف، با استفاده از روش كيفي قوم نگاري، کلیت فرهنگ کردهای مکری بر اساس متغیرهای ملموستری که در شکلگیری فضای معماری مؤثرند(سبک زندگی، ساختار خانواده، نقش جنسیتها(جا و مقام زن)، محرمیت و فرایند روابط اجتماعی) در ارتباط با شکل خانهها بررسی شدهاست. عمليات گردآوري دادههای معماری(برداشت، تهیه پلان، کروکی و عکاسی) نیز با استفاده از روش میدانی در رابطه با شکل خانههای سنتی(خانههای شهری) شهر سردشت، واقع در شمالغرب ایران، به عنوان نمونه عمومی و مطالعاتی از مساکن شهری و معماری بومی منطقه کردنشین موکریان، انجام شده است. بنابراین به منظور تحلیل ساختار فضایی، الگوی چیدمان فضا و نمودار توجیهی آن ها با استفاده از نرمافزار Agraph ترسیم شد. سپس شاخصهای همپیوندی، عمق نسبی واتصال(کنترل) فضاها با استفاده از روابط ریاضی نحوفضا برای هر نمونه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج کلی پژوهش نشان میدهد، معماری سنتی منطقه موکریان، تلفیقی از معماری درونگرا و برونگرا است. در خانههای شهری این منطقه مسئله محرمیت، به واسطه فرهنگ خاص کردها، ساختار پیچیدهای دارد و اکثر فضاها بعدی عمومی دارند. جایگاه زن در خانه و سیستم خانواده از نظر تعداد همسر، اهمیت زیادی در شیوهی سازماندهی فضا دارد که منعکسکننده رفتارهای برگرفته از فرهنگ، آدب و رسوم بومی و ساختار اجتماعیشان میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
158 - بازخوانی سازمان فضایی محله در شهر ایرانی از منظر فرهنگ وقف؛ مطالعه موردی: محله علیقلیآقا، شهر اصفهان
مینا کشانی همدانی حسن سجاد زادهفرهنگ وقف در حوزه شهرسازی از دیرباز وجود داشته و در ابعاد گوناگونی همچون کالبدی، عملکردی، اجتماعی و اقتصادی حائز اهمیت است. شناسایی سازوکار تأثیر فرهنگ وقف در عناصر سازنده شهرهای ایرانی-اسلامی بهویژه با رویکردی تاریخی، به روشنتر شدن این مفهوم کمک خواهد کرد. شهر اصفهان أکثرفرهنگ وقف در حوزه شهرسازی از دیرباز وجود داشته و در ابعاد گوناگونی همچون کالبدی، عملکردی، اجتماعی و اقتصادی حائز اهمیت است. شناسایی سازوکار تأثیر فرهنگ وقف در عناصر سازنده شهرهای ایرانی-اسلامی بهویژه با رویکردی تاریخی، به روشنتر شدن این مفهوم کمک خواهد کرد. شهر اصفهان با محلات تاریخی منحصربه فرد، به عنوان یکی از شهرهایی که در دوران صفویه و متاثر از فرهنگ وقف رشد و توسعه یافته است، بستر مناسبی برای پژوهشهای تاریخی با نگاه نوآورانه را فراهم میآورد. از این رو از میان محلات شهر اصفهان، با توجه به وجود وقفنامهای مستند، محله علیقلیآقا به منظور بستر این پژوهش به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده و پژوهش با فرض تاثیرگذاری سنت وقف بر شکل محله علیقلیآقا، در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که فرهنگ وقف چگونه بر ساختار و خلق فضاهای محله سنتی تأثیر گذاشته است؟. براین اساس، هدف مقاله تحلیل ساختشناسی فضایی و عناصر کالبدی محلات سنتی از منظر فرهنگ وقف و مبتنی بر رویکرد ساختارگرایی در مطالعات شهر اسلامی میباشد، تا براین اساس بتوان در فرایند بازآفرینی محلات سنتی با اتکاء به یافتههای تحقیق به سازمان فضایی پایداری دست یافت. به همین منظور، پژوهش با روش توصيفي - تحليلی ضمن مرور ادبیات جایگاه وقف در تفکر اسلامی و تاثیر آن بر ساختار شهر اسلامی، در بخش تحلیلی با استفاده از گردآوري اطلاعات بصورت كتابخانهاي - اسنادي، مشاهدات ميداني، اسناد، نقشههای تاریخی و همچنین بررسی وقفنامهها و سفرنامههای تاریخی، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که فرهنگ وقف، در ایجاد نطفه اولیه مرکز محله علیقلیآقا شهر اصفهان و ایجاد بناهای عمومی نظیر: مسجد، حسینیه، حمام و سایر ابنیه عامالمنفعه در این محله، اثرگذار بوده است. همچنین به دلایل ابعاد اعتقادی و اجتماعی فرهنگ وقف، توسعه و ایجاد ابنیه محله علیقلیآقا، موجب ایجاد ساختار درهم تنیده در مرکز محله و ایجاد حساسیت و مشارکت مردم در حفظ و احیاء ابنیه سنتی در این محله شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
159 - بازآفرینی اقتصادی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری با رویکرد برنامه ریزی راهبردی؛ مطالعه موردی: منطقه 10 شهر تهران
زهره تاجیک سیدموسوی موسوی رحیم سرورتوسعۀ ســریع شهرنشــینی، تأثیرات قابل توجهی بر هسته های قدیمی و تاریخی شهرها گذاشته است. به عبارت دیگر این پهنه ها در مقایسه با سایر پهنه های شهر به بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل گشته اند و مهم ترین عامل تاثیرگذار در متروکه شدن آنها عامل اقتصادی است که باعت گ أکثرتوسعۀ ســریع شهرنشــینی، تأثیرات قابل توجهی بر هسته های قدیمی و تاریخی شهرها گذاشته است. به عبارت دیگر این پهنه ها در مقایسه با سایر پهنه های شهر به بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل گشته اند و مهم ترین عامل تاثیرگذار در متروکه شدن آنها عامل اقتصادی است که باعت گردیده این بافت ها از فرایند توسعه عقب افتاده و به کانون مشکلات و نارسایی ها تبدیل شوند. در این راستا کلانشهر تهران از جمله شهرهای بزرگی است که تحت تاثیر توسعه شتابان شهرنشینی با مخاطرات و نابسامانی در ابعاد مختلف در هسته های قدیمی و تاریخی روبه رو است که نمود این نابسامانی ها و چالش، در سطح منطقه 10 شهر تهران با داشتن مساحت قابل توجهی بافت فرسوده و ناکارآمد شهری (5۲ درصد) بارزتر و شدیدتر است و به شکل مستقیم و یا غیرمستقیم شهروندان را درگیر مسائل و مشکلات گسترده ای کرده است. لذا این پژوهش بر آن است در قالب رهیافت نوینی از مداخله مکان مبنا در بافت های ناکارآمد و فرسوده شهری یعنی بازآفرینی پایدار شهری (با رویکرد بازآفرینی اقتصادمدار) از طریق برنامه ریزی راهبردی ضمن تحلیل وضع موجود جایگاه بافت فرسوده منطقه 10 شهر تهران در حوزه اقتصادی، به ارائه راهبردهای کلیدی به منظور استفاده بهینه از ظرفیت ها و امکانات بالقوه درون بافت و بازگرداندن رونق اقتصادی به محدوده بافت مورد مطالعه بپردازد. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام توصیفی-تحلیلی است. تکنیک مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده ها مدل تلفیقی SWOT- AHP است. نتایج به دست آمده نشان می دهد بافت فرسوده و ناکارآمد منطقه 10 شهر تهران در حوزه اقتصادی به لحاظ محیط درونی با ضعف های زیاد و به لحاظ محیط بیرونی با فرصت های قابل توجهی روبه رو است که در نهایت با اتخاذ راهبردهای انطباقی (بازنگری) می توان با کاستن از ضعف های موجود حداکثر استفاده را از فرصت های موجود در حوزه اقتصادی برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
160 - سیر تحولات فضایی شهر سیرجان در دوران اسلامی با اتکاء به شواهد باستان شناختی و منابع مکتوب تاریخی
حسن کریمیان احمد پوراحمد زینب افضلیسیرجان یکی از شهرهای مهم ایالت کرمان از دورۀ ساسانی تا به امروز به دلیل قرارگیری بر سر راه های ارتباطی و موقعیت جغرافیایی مناسب، نقش بسیار کلیدی در تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جنوب شرق ایران ایفاء نموده است. هر چند منابع مکتوب اطلاعات ذیقیمتی از این شهر ارائه می دهن أکثرسیرجان یکی از شهرهای مهم ایالت کرمان از دورۀ ساسانی تا به امروز به دلیل قرارگیری بر سر راه های ارتباطی و موقعیت جغرافیایی مناسب، نقش بسیار کلیدی در تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جنوب شرق ایران ایفاء نموده است. هر چند منابع مکتوب اطلاعات ذیقیمتی از این شهر ارائه می دهند، لیکن پرسش های زیادی درباره شکل یابی، توسعه و جابجایی ها مکانی آن در دوره های مختلف باقی مانده است. در پاسخ پرسش هایی از این دست نگارندگان بر آن شدند تا ضمن بهره گیری از منابع مکتوب و نتایج بررسی های میدانی فشرده دشت سیرجان، روند شکل گیری و تحولات شهر سیرجان را معلوم و جابجائی های این شهر در دوران اسلامی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. در نتیجه پژوهش حاضر مشخص گردید که موقعیت مکانی شهر سیرجان در دوران اسلامی چند بار تغییر کرده تا آن که در دوره قاجار در جای فعلی مستقر شده است. بنا بر شواهد موجود هستۀ اولیه این شهر به احتمال در دوره اشکانی در محوطه شهر قدیم شکل گرفته و در دوره ساسانی اهمیت یافته و طی چند سدۀ اولیه اسلامی به عنوان مرکز ایالت کرمان بوده تا این که در اواخر دورۀ سلجوقی از رونق افتاده و بتدریج محوطه قلعه سنگ جای آن را گرفته است. شواهد باستان شناسانه همچنین مؤید آن است که قلعه سنگ در سده های 7 تا اواخر سده 9 ﻫ..ق مهم ترین استقرارگاه دشت سیرجان بوده، لیکن با خرابی آن به دست آق قویونلو ها از رونق افتاده و مرکزیت شهر به مکانی که امروز به باغ بمید شهرت دارد، منتقل شده است. اگرچه باغ بمید در دورۀ صفوی مهم ترین استقرار دشت سیرجان بوده، لیکن با عمران سعیدآباد در دورۀ قاجار، حاکم نشین و مرکز شهری به اینجا منتقل و تا به امروز استمرار یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
161 - تحلیل الگوهای فضایی ـ زمانی جرم سرقت در شهر سمنان
اسماعیل نجفی کرامت اله زیاری علیرضا دربان آستانهامروزه یکی از مهم ترین معضلات در اکثر شهرهای جهان افزایش نرخ بزهکاری است. با گذشت زمان جرم شناسان متوجه شدند که مکان-های خاصی بر میزان وقوع جرم تأثیرگذار می باشند. به همین دلیل طی سال های اخیر پژوهش پیرامون رابطة متقابل محیط کالبدی شهرها با بزهکاری اهمیت زیادی یافته است أکثرامروزه یکی از مهم ترین معضلات در اکثر شهرهای جهان افزایش نرخ بزهکاری است. با گذشت زمان جرم شناسان متوجه شدند که مکان-های خاصی بر میزان وقوع جرم تأثیرگذار می باشند. به همین دلیل طی سال های اخیر پژوهش پیرامون رابطة متقابل محیط کالبدی شهرها با بزهکاری اهمیت زیادی یافته است. یکی از مهم ترین انواع جرایم، مسئله سرقت است. سرقت به انواع متفاوت در سطح جامعه وجود دارد. در پژوهش حاضر از سامانه اطلاعات جغرافیایی و همچنین نرم افزارهای Excel و SPSS بهمنظور تحلیل های فضایی ـ مکانی و همچنین زمانی استفاده شده است. در این پژوهش جرایم ارتکابی مرتبط با سرقت از تاریخ 1/1/1394 تا 29/12/1394 در محدوده قانونی شهر سمنان بهعنوان جامعه آماری مورد مطالعه قرار گرفته است. سپس با تهیه پایگاه داده ای جرایم سرقت و استفاده از آزمون-های آماری و گرافیکی اقدام به شناسایی و تحلیل فضایی کانون های جرم خیز شهر سمنان شد. روش تحقیق پژوهش، تحلیلی و توصیفی و داده ها و اطلاعات مورد نیاز پژوهش با دو روش کتابخانه ای و میدانی تهیه شده است. نتیجه پژوهش نشان داد مهم ترین کانون های جرم خیز شهری سمنان در محدوده خیابان امام (ره) از میدان امام تا چهاراه مازندران و همچنین بازار سمنان واقع شده است که جزء محدوده های پرازدحام و شلوغ شهر با کاربری غالباً تجاری که دارای ساختار کالبدی نامناسب می باشد، شکل گرفته است. از نظر زمانی نیز مشخص شد، بیشترین میزان سرقت در شهر سمنان در طی ماه ها و هفتههای سال در طی ساعات اداری تمرکز یافته است و پیک زمانی وقوع سرقت در شهر سمنان ساعات نزدیک به ظهر بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
162 - تحلیل وضعیت زیست¬پذیری مجتمع¬های مسکونی انبوه(مورد پژوهی:محله بهار شهر اصفهان)
فرزانه دهقانی گیشی داریوش مرادی چادگانیافزايش جمعیت در شهرها ، منجر به انبوه سازي مسكن شده است. امروزه فرسودگی مناطق متراکم و ساختمانهای بلند مرتبه از جمله واقعیتهای شهرهای بزرگ می باشند و به همراه خود مسائل، مشکلات و نیازهای خاصی را ایجاد کرده است چنین بافتهای روز به روز با کاهش شرایط زیست پذیری روبرو می ش أکثرافزايش جمعیت در شهرها ، منجر به انبوه سازي مسكن شده است. امروزه فرسودگی مناطق متراکم و ساختمانهای بلند مرتبه از جمله واقعیتهای شهرهای بزرگ می باشند و به همراه خود مسائل، مشکلات و نیازهای خاصی را ایجاد کرده است چنین بافتهای روز به روز با کاهش شرایط زیست پذیری روبرو می شود ، چرا که به دلیل فرسودگی کالبدی، عدم برخورداری مناسب از تاسیسات، خدمات و زیرساختهای شهری آسیب پذیر بوده و از ارزش مکانی، محیطی و اقتصادی نازلی برخوردارمی شود. محله بهار که در جنوب شهر اصفهان واقع شده ، پس از گذشت 47 سال از ساخت آن، با افت شرایط زست پذیری روبرو گردیده است و این ساختمانهای قدیمی، نمای نامطلوبی را برای منطقه 6 شهر اصفهان ایجاد کرده است. هدف اصلی این پژوهش تحلیل وضعیت زیست پذیری مؤلفه های مسکونی، مؤسسات تولیدی-خدماتی و روفاه عمومی، ،وضعیت مجراهای انطباق یافته و ساختار تصمیم گیری می -باشد که برای ارزیابی وضعیت شاخص های ذکر شده پرسشنامه ای با حجم نمونه 135 نفر از ساکنان محله بهار تدوین گردیده و با استفاده از آمارتوصیفی و استنباطی و آزمون میانگین به کمک نرم افزار SPSS تحلیل شده است. براساس نتایج حاصل از پژوهش، ساختار فضائی-فعالیتی مسکونی و ساختار تصمیم گیری مهمترین زمینه-هایی در وضعیت نامناسب، و ساختمانهای فرسوده و کم دوام، عدم جذب سرمایه گذار در زمینه مسکن ، عدم مشارکت ساکنان با یکدیگر، توان اقتصادی پایین ساکنان، عدم اعتماد ساکنان به شهرداری، دشورا بودن دریافت پروانه ساخت و ساز در محله از مهمترین مؤلفه های آن می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
163 - طراحی الگوی انتخاباتی دربهبود عملکرد مدیریت دولت محلی
حسن کامران دستجردیدراین مقاله بهمنظور ارائه الگویی جدید در انتخابات محلی، از پیشنهادات مدل های انتخاباتی استفاده شده و شهر تهران بعنوان مورد مطالعه انتخاب شده است. منبع جمع آوری دادهها مصاحبه عمیق با خبرگان و تحلیل قوانین و مقررات این حوزه بوده و با بکارگیری روش تحلیل مضمون، دادهها ت أکثردراین مقاله بهمنظور ارائه الگویی جدید در انتخابات محلی، از پیشنهادات مدل های انتخاباتی استفاده شده و شهر تهران بعنوان مورد مطالعه انتخاب شده است. منبع جمع آوری دادهها مصاحبه عمیق با خبرگان و تحلیل قوانین و مقررات این حوزه بوده و با بکارگیری روش تحلیل مضمون، دادهها تحلیل شدهاند. مشارکت کنندگان در این پژوهش شامل خبرگان اجرایی و علمی حوزه حکمرانی شهری و مدیریت منابع انسانی بخش دولتی ایران هست و از نمونهگیری نظری (هدفمند) استفاده شده است.تحقیق حاضر با رويكردي کاربردی - توسعه ای و براساس روش میدانی به سوال«اصلاحات اساسی در انتخابات شورا و شهرداری در عملکرد نهادهای محلی تا چه میزان تاثیرگذاراست؟ » پاسخ داده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، با توجه به تجربه کشورهای پیشرفته و موفق در توسعه شهری و مدیریت امور محل اصلاحات انتخاباتی در عملکرد مدیریت محلی و افزایش نقش شهروندان محل در تعیین مدیران و نظر دادن در نحوۀ ادارۀ محل، حائز اهمیت بسیار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
164 - تحلیل و بررسی کیفیت زندگی شهری از نگاه پیچیدگی(مطالعه موردی : ناحیه 2 منطقه 13شهرداری تهران)
کرامت اله زیاری حسین حاتمی نژاد حسین بهبودی مقدمکیفیت زندگی شهری مفهومی چند بعدی است و ابعاد مختلف اجتماعی،اقتصادی،سیاسی وکالبدی را در بر می گیرد.این تنوع در ابعاد، سبب می شود تا برنامه ریزی کیفیت زندگی تحت تاثیر بازیگران و عوامل مختلف قرار بگیرد و با ویژگی های پیچیدگی چون عدم قطعیت،رشد غیر خطی و قابلیت غیر قابل پیش أکثرکیفیت زندگی شهری مفهومی چند بعدی است و ابعاد مختلف اجتماعی،اقتصادی،سیاسی وکالبدی را در بر می گیرد.این تنوع در ابعاد، سبب می شود تا برنامه ریزی کیفیت زندگی تحت تاثیر بازیگران و عوامل مختلف قرار بگیرد و با ویژگی های پیچیدگی چون عدم قطعیت،رشد غیر خطی و قابلیت غیر قابل پیش بینی متبلور شود. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، بررسی چگونگی کیفیت زندگی شهری در ناحیه ۲ شهرداری منطقه 13 تهران و تحلیل عوامل موثر بر آن از نگاه پیچیدگی است.شیوه جمعآوری اطلاعات مبتنی بر پرسشنامه و مصاحبه بوده است و برای تحلیل داده ها از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و نرمافزار Expert Choice و روش مکتور (Mactor) استفاده شده است.نمونه آماری پژوهش شامل ۲۸۰ نفر از ساکنین و ۵۰ نفر از کارشناسان شهرداری منطقه ۱۳ و ناحیه ۲ آن است.در بررسی چگونگی کیفیت زندگی بر اساس نتایج تکنیک AHP مشخص شد که از نظر کیفیت ابعاد کالبدی- فضایی (عینی )، زیست محیطی، اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی، محله نیرو هوایی و از نظر کیفیت ابعاد کالبدی- فضایی(ذهنی) محله پیروزی،مطلوب ترین محلات به حساب می آیند.اما در بررسی عوامل موثر بر کیفیت زندگی مشخص شد که تنوعی از بازیگران در سیاستهای تاثیرگذار بر کیفیت زندگی شهری تهران نقش دارند و مواضع متفاوتی از همگرایی،واگرایی و رقابت نسبت به سیاستهای کیفیت زندگی از خود نشان می دهند. چنین تنوعی در بازیگران و همگرایی،واگرایی و رقابت در موضع گیری آنها در قبال سیاستها، حکایت از تنوع و گوناگونی عناصر مداخله در برنامه ریزی شهری به ویژه کیفیت زندگی دارد.یعنی دوران انگاره شهر به عنوان ماشین با ابزار اجرایی مانند طرح های جامع و تفصیلی و مدلهای ایستا به پایان رسیده است و انگاره ای جدید به نام شهر به عنوان یک سیستم پیچیده را تداعی می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
165 - بازشناسی عوامل مؤثر بر خوانایی بانوان از فضای شهری (نمونه موردی: شهرک اکباتان تهران)
مریم رحمتی علی عسگری زهرا سادات کمونه سارا شایانفرخوانایی یکی از از ویژگی های اساسی محیط های شهری با کیفیت به شمار می رود که به فرد برای درک صحیح و عمیق پیرامون، امکان برقراری ارتباط مطلوب بین فرد و محیط شهری را فراهم می سازد. در واقع هنگام قرارگیری در محیط خوانا، تصویر ذهنی افراد در قالب نقشه های شناختی از محیط، سبب م أکثرخوانایی یکی از از ویژگی های اساسی محیط های شهری با کیفیت به شمار می رود که به فرد برای درک صحیح و عمیق پیرامون، امکان برقراری ارتباط مطلوب بین فرد و محیط شهری را فراهم می سازد. در واقع هنگام قرارگیری در محیط خوانا، تصویر ذهنی افراد در قالب نقشه های شناختی از محیط، سبب می شود افراد هنگام حرکت در فضا به آسانی مسیریابی نموده و حس سردرگمی نخواهند داشت. امروزه درپی شهرسازی مدرن و پیدایش مجتمع مسکونی های مدرن، به علت کم بودن کیفیت گوناگونی، شاهد ضعف در خوانایی هستیم که شهرک اکباتان به عنوان نمونه ای از شهرسازی مدرن، دارای ضعف در خوانایی است و از آنجا که جنسیت نیز مانند عواملی همچون محل سکونت، سن، شرایط اجتماعی و قومیت بر ادراک و ترجیح محیط تأثیر می گذارد و از این بین زنان بیشترین جمعیت جامعه را تشکیل می دهند که حضور آنها منوط بر خوانایی و امنیت در محیط می باشد، لذا هدف این مقاله شناخت و ایجاد فضای شهری خوانا برای بانوان در شهرک اکباتان می باشد و به دنبال پاسخ به این پرسش است: چه عواملی بر خوانایی بانوان از شهرک اکباتان مؤثر بوده و میزان پراکندگی عوامل در شهرک به چه میزان است؟ این تحقیق به روش کیفی انجام گردیده و برای ارزیابی نهایی از تحلیل داده ها بهره گرفته شده است. این پژوهش ابتدا به بازتعریف مفاهیم خوانایی، تصویر ذهنی، نقشه شناختی، ادراک بانوان با استفاده مطالعات اسنادی و منابع کتابخانه ای می پردازد، سپس براساس مفاهیم مستخرج از بخش نظری پژوهش، شناسایی عوامل خوانایی در شهرک اکباتان به روش میدانی و حضور در شهرک، تهیه نقشه های ذهنی، پرسشنامه محقق می گردد، سنجش داده با استفاده از درصد و ارزیابی پایایی با نرم افزار SPSS انجام گرفته است. بررسی های انجام گرفته حاکی از آن است که بانوان بومی با مدت سکونت بالا و شناخت زیاد، شهرک را محیطی خوانا تلقی می نمایند. در واقع آن ها به واسطۀ تصویرذهنی که از شهرک و مؤلفه های خوانایی دارند، احساس سردرگمی نمی کنند. عوامل مؤثر بر خوانایی بانوان در شهرک به ترتیب میدان بسیج، بیمارستان صارم و خیابان نفیسی محسوب می شوند و بخش های خارج از بلوک های مسکونی دارای خوانایی بیشتری نسبت به بخش های داخلی بلو ک ها هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
166 - بررسی روند تغییرات NO2 تروپوسفری شهر کرمانشاه با استفاده از سنجنده OMI و ارتباط آن با پارامترهای هواشناسی
رسول باقرآبادیامروزه افزایش و توسعه شهرنشینی، فعالیت های صنعتی و مصرف سوخت های فسیلی آلودگی هوا را در شهرهای بزرگ افزایش داده است. یکی از شاخص های آلودگی هوا دی اکسید نیتروژن است. در این مقاله به مطالعه روند تغییرات غلظت دی اکسید نیتروژن مربوط به تروپوسفر در شهر کرمانشاه در بازه زما أکثرامروزه افزایش و توسعه شهرنشینی، فعالیت های صنعتی و مصرف سوخت های فسیلی آلودگی هوا را در شهرهای بزرگ افزایش داده است. یکی از شاخص های آلودگی هوا دی اکسید نیتروژن است. در این مقاله به مطالعه روند تغییرات غلظت دی اکسید نیتروژن مربوط به تروپوسفر در شهر کرمانشاه در بازه زمانی 1385 تا 1397 ارائه شده است. در این مطالعه غلظت ماهانه دی اکسید نیتروژن بدست آمده نشان می دهند بیشترین مقدار دی اکسید نیتروژن در فصل زمستان و کمترین مقدار در تابستان اتفاق می افتد. به طوریکه بیشترین مقدار دی اکسید نیتروژن در ماه دی و کمترین مقدار آن در ماه خرداد اتفاق می افتد شرایط هواشناسي مي تواند شدت آلودگي دی اکسید نیتروژن تروپوسفري و گستردگي آن را بیشتر كند. نتایج غلظت دی اکسید نیتروژن تروپوسفری با پارامترهای هواشناسی نشان دادند ضریب همبستگی پیرسون دی اکسید نیتروژن با باد و دمای سطحی به ترتیب رابطه معکوسی دارد همچنین همبستگی پیرسون دی اکسید نیتروژن با بارش رابطه مستقیمی دارد که نشان می دهد با افزایش سرعت باد غلظت دی اکسید نیتروژن کاهش می یابد برای پایش دی اکسید نیتروژن از سنجنده OMI استفاده شد. در این مطالعه دی اکسید نیتروژن با استفاده از سنجنده OMI در دو ماه فوریه و جولای 2016 نشان داد که در ماه فوریه مقدار دی اکسید نیتروژن بیشتر و در ماه جولای این مقدار کمتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
167 - بازخوانی سیر تحول معماری در ساختار بازار تبریز با تأکید بر زمینهگرایی
پروشا بحریه سحر طوفان شبنم اکبری نامدارزمینهگرایی بهعنوان رویکردی مهم در معماری، بر حفظ ردپای گذشته و تفاوتها و ویژگی های هر فرهنگ تأکید داشته و ریشه در هویت هر ملیت دارد. بافت کهن شهرها، نشانههایی غنی از فرهنگ و هویت گذشتگان را همراه دارند و معماری سنتی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ درعینحال ک أکثرزمینهگرایی بهعنوان رویکردی مهم در معماری، بر حفظ ردپای گذشته و تفاوتها و ویژگی های هر فرهنگ تأکید داشته و ریشه در هویت هر ملیت دارد. بافت کهن شهرها، نشانههایی غنی از فرهنگ و هویت گذشتگان را همراه دارند و معماری سنتی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ درعینحال که نمونهای است پربار از هماهنگی و همزیستی با ویژگی های محیطی و ارزشهای مکانی. در شهرهای سنتی ایران، بازار عنصری بنیادین بهشمار میآمد به گونهایکه شهر با بازار آن معنا و مفهوم مییافت. بازار تبریز نیز در قالب یک بلوک شهری کامل، قدمت، وسعت، تنوع عملکردی و ارزش معماری بسیار دارد. پژوهش حاضر بر آن است تا به استخراج و تبیین عوامل زمینهای مؤثر بر بازار تبریز، در مقیاس شهری (مکانیابی، شکلگیری و گسترش) و معماری (پراکندگی کالبدی و کارکردی) بپردازد. بنابراین، سؤالات پژوهش اینگونه تبیین میشوند که اولاً، کدام عوامل زمینهای در مکانیابی، نحوة شکلگیری و گسترش بازار تبریز مؤثر بودهاند؟ (مقیاس کلان) ثانیـاً، کدام عوامل زمینهای در نحوة شکلگیری و پراکندگی عناصر و کاربریهای بازار تبریز مؤثر بودهاند؟ (مقیاس میانی). روش تحقیق اتخاذ شده در این پژوهش، روش تحقیق استنباطی مبتنی بر تحلیل محتوای مستندات میباشد که ازطریق مطالعه اسنادی، جستجو در کتب تاریخی و سفرنامهها، تحلیل نقشهها و عکسهای هوایی قدیمی تبریز و بازار آن، نیز تحلیل یافتههای میدانی از وضع موجود، سعی در بازخوانی موضوع و حصول نتیجه دارد. استخراج عوامل زمینهای مؤثر بر شکلگیری بازار، در مقیاس کلان شهری و برنامه معماری مرتبط با پراکندگی کالبدی و کارکردی، نشان میدهد که شکلگیری و توسعه بازار تبریز و عناصر آن در طول اعصار، تحتتأثیر ساختار محیطی، فرهنگی، اجتماعی، حکومتی و اقتصادی شهر قرار داشتهاست. تأثیر شاخص زمینهای موقعیت جغرافیای سیاسی شهر و شاخص ساختار ارزشی اقتصادی بازار بر شکلگیری مقوله نیاز، رابطه عرضه- تقاضا و نمود آن در قالب کالبد بازار تبریز در مقیاس کلان و میانی اهمیت بیشتری داشتهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
168 - تحلیل ابعاد به مثابه روشی برای پژوهش در «شهر اسلامی»
بهادر زمانی احسان بابائی سالانقوچآشنایی با امکانات و توانمندی های نظام پژوهش کیفی و راهبردهای خاص آن همچون نظریه زمینهای به منظور تولید دانش و دکترین و آفرینش نظریههای معتبر علمی با هدف ارتقای سطح آگاهی از واقعیتها و کمک به پیشبینی و حل مسائل موجود شهر و شهرسازی اسلامی ضرورت دارد. نظریه زمینهای به أکثرآشنایی با امکانات و توانمندی های نظام پژوهش کیفی و راهبردهای خاص آن همچون نظریه زمینهای به منظور تولید دانش و دکترین و آفرینش نظریههای معتبر علمی با هدف ارتقای سطح آگاهی از واقعیتها و کمک به پیشبینی و حل مسائل موجود شهر و شهرسازی اسلامی ضرورت دارد. نظریه زمینهای به عنوان یکی از راهبردهای روش کیفی در دهههای اخیر دارای خوانشهای گوناگونی شده است. تحلیل ابعاد یکی از خوانشهای نظریه زمینهای است که توسط شاتزمن ابداع و در نظامهای علمی و رشتههای گوناگون مورد استفاده قرار گرفته است با این حال این روش با وجود قابلیت های آن در پژوهشهای شهری کاربست کمتری داشته است. مقاله حاضر قابلیتهای این روش را برای پژوهش به طور عام و پژوهش در مورد شهر اسلامی به طور خاص نشان می دهد. بر این اساس پاسخگویی به دو سوال مورد نظر است: فرایند و قابلیت روش تحلیل ابعاد چیست؟ بر اساس امکانات و قابلیتهای روش تحلیل ابعاد، این روش تا چه اندازه برای پژوهش درباره شهر اسلامی قابلیت کاربست دارد؟ مقاله در دو بخش اصلی سازمان یافته است. در بخش نخست، پیشینه، بنیادهای فلسفی و مبانی نظری و مراحل و گامهای روش تحلیل ابعاد مورد بحث قرار گرفته و کوشش شده تا امکانات و قابلیتهای این روش برای پژوهش مورد بحث قرار گیرد. در بخش دوم مقاله این روش برای یک نمونه پژوهش در حوزه مطالعات شهری مورد استفاده قرار گرفته است. در این قسمت انگاره شهر اسلامی در اندیشه متفکران و اندیشمندان گوناگون مورد مطالعه قرار گرفته و سعي شده ابعاد و شیوههای متعدد مورد استفاده برای برساخت این انگاره بررسی و چارچوبی تبیینی در این خصوص ارائه شود. نتایج این بخش شش مدل مشخص از شهر اسلامی در متون و روایتهای مربوطه شامل مدل سکونتگاه (و نه شهر) اسلامی؛ مدل شهر بیزمان؛ مدل کالبدی؛ مدل شهر مسلمانان؛ مدل تمدن اسلامی؛ مدل شهر قلمرو مسلمانان را به دست میدهد. یافتههای این پژوهش ضمن تاکید بر فواید و سودمندی تحلیل ابعاد برای پژوهشهای شهری، هر گونه استفاده از این روش را - همچون سایر روشهای کمی و کیفی - مستلزم توجه به هماهنگی و تناسب میان ویژگی های روش و جنبههای گوناگون پژوهش و به طور خاص اهداف پژوهش و سبکِ شناختی پژوهشگر میداند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
169 - تحلیلی بر نقش حسینیّهی اعظم در شکلگیری ساختار ثانویّهی شهر زنجان در عصر قاجار و علل پایایی آن
احد نژادابراهیمی محمدجواد حیدریدر عصر قاجار، حکومت همسویی مذهبی بیشتری با مردم پیدا کرد. بهطوریکه، علاوهبر مردم، دستگاه حکومتی نیز نسبت به ساخت مکانهای مذهبی اقدام مینمود؛ که از جملهی چنین مکانهایی می توان به احداث تکایای دولت در تهران و ناصریّه در زنجان اشاره کرد. این عامل نهتنها موجب ن أکثردر عصر قاجار، حکومت همسویی مذهبی بیشتری با مردم پیدا کرد. بهطوریکه، علاوهبر مردم، دستگاه حکومتی نیز نسبت به ساخت مکانهای مذهبی اقدام مینمود؛ که از جملهی چنین مکانهایی می توان به احداث تکایای دولت در تهران و ناصریّه در زنجان اشاره کرد. این عامل نهتنها موجب نفوذ بیشتر مذهب تشیّع و علنیشدن اجرای شعائر مذهبی آن گردید، بلکه، علاوهبر تحتتأثیر قراردادن سازمان کالبدی شهر، بهشکلگیری ساختار دیگری نیز انجامید. ساختاری که برخلاف ساختاراصلی شهر، با عناصر فیزیکی و کالبدی تعریف نمیشد. بلکه ساختاری نمادین و معنایی بود که در نتیجهی کنش اجتماعی پدید آمده بود. ساختاری که حاصل تصویرذهنی شهروندان از فضاهای شهری معنادار و هویّتمندی بود که بَرساخت اجتماعی (رفتار مذهبی شهروندان) نقش اصلی را در شکلگیری آن برعهده داشته و برخلاف ساختار اصلی شهر کمتر دچار تغییر و تحوّل شده است. هدف پژوهش حاضر تبیین نقش و تأثیر حسینیّهی اعظم در شکلگیری ساختار ثانویّهی شهر زنجان در عصر قاجار میباشد. روش تحقیق این پژوهش تاریخی، توصیفی و تحلیلی بوده و از روش مطالعهی اسنادی و میدانی در جمعآوری اطّلاعات مورد نیاز استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که احداث یا توسعهی حسینیّهی اعظم و شکلگیری دستهی عزاداری آن در عصر قاجار، نقش مهمّی در خلق ساختار ثانویّهی شهر زنجان داشته است. ساختاریکه تا عصرحاضر تداوم یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
170 - خوانش فضا بر مبنای نظریات فضا - قدرت فوکو؛ مطالعه موردی: میدان نقش جهان در عصر صفوی
سمر حقیقی بروجنی سید عباسآقا یزدانفر مصطفی بهزادفراز دهه 60 میلادی با اهمیت پیدا کردن مؤلفههای اجتماعی، فرهنگی و منافع انسانی در همۀ ابعاد، مفاهیمی نظیر قدرت در مباحث اجتماعی مطرح و به تبع آن وارد حوزه طراحی و برنامهریزی محیط مصنوع نیز شد. در بررسی مطالعات جامعه شناختیِ انجام شده در مورد پیوند فضاهای ساخته شده و ر أکثراز دهه 60 میلادی با اهمیت پیدا کردن مؤلفههای اجتماعی، فرهنگی و منافع انسانی در همۀ ابعاد، مفاهیمی نظیر قدرت در مباحث اجتماعی مطرح و به تبع آن وارد حوزه طراحی و برنامهریزی محیط مصنوع نیز شد. در بررسی مطالعات جامعه شناختیِ انجام شده در مورد پیوند فضاهای ساخته شده و روابط قدرت، در قلمروی نظری نتایج گسترده و متنوعی به دست میآید؛ لیکن آنچه در این میان توسط پژوهشگران معماری و شهرسازی کمتر مورد توجه قرار گرفته کاربست این نظریات در تحلیل محتواییِ فضاهای ساخته شده است. این مقاله با هدف ایجاد ارتباطی کارا میان نظریات جامعه شناختیِ فضا و قدرت و تحلیل محتواییِ فضاها در مطالعات شهری شکلگرفته و رویکرد نظریِ آن مبتنی بر آرای میشل فوکو1 دربارۀ قدرت و فضا است. دستاورد این پژوهش چارچوبی تحلیلی است، با استفاده از نظریات فوکو در این حوزه، که با رویکرد شناخت شیوههای نفوذ در فضا توسط صاحبان قدرت، به عنوان ابزاری در فهم معانیِ مستتر در یک فضای شهری مورد استفاده قرار گرفته است. به نظر میرسد مکانیسمهای فضایی2 که خود مشتمل بر دو شیوۀ 1) نظارت و کنترل بر ساختار کالبدیِ فضا و 2) تعریف الزامات عملکردیِ صریحِ آشکار یا غیر آشکار است، مهمترین ابزارهای طبقه قدرت در نفوذ به فضا و بازتولید قدرتِ حکومت هستند. این مکانیسم ها در تحلیل محتواییِ میدان نقشجهان اصفهان در دوران شاه عباس صفوی، به آزمون گذاشته شدهاند. این مقاله رویکردی کیفی دارد که فنِّ گردآوریِ دادههای آن بررسیِ اسناد و مشاهده است. دادهها در بخش نظری، از طریق مطالعۀ منابع کتابخانهای و در مورد وضعیت میدان نقشجهان در زمان شاه عباس نیز با استفاده از فنون مشاهده و مطالعۀ منابع تاریخیِ دسته اول و دوم گردآوری شدهاند. پژوهش از نظر شیوۀ تحلیل دادهها نیز یک پژوهش تاریخی محسوب میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
171 - تحلیل اندیشههای مدرنیسم بر روند شکلگیری و تغییر خیابانهای شهری ایران و ازبکستان؛ مطالعه موردی شهر تهران و تاشکند
نازنین اسلامی فریبا البرزی حسین سلطان زادهدوره زمامداری قاجار در ایران مصادف با انقلاب صنعتی غرب در قرن نوزدهم است که عامل مهمی در تحولات معماری و شهرسازی مدرن و معاصر است. بدین معنا که دوره قاجار حلقه واسطه گذشته سنتی با آینده مدرن ایران است و زمینه پیدایش دگرگونیهای دو دهه پهلویاول را فراهم میس أکثردوره زمامداری قاجار در ایران مصادف با انقلاب صنعتی غرب در قرن نوزدهم است که عامل مهمی در تحولات معماری و شهرسازی مدرن و معاصر است. بدین معنا که دوره قاجار حلقه واسطه گذشته سنتی با آینده مدرن ایران است و زمینه پیدایش دگرگونیهای دو دهه پهلویاول را فراهم میسازد. همچنین در این دوران در ازبکستان نیز تحولات بسیاری تحت فرآیندهای مدرنیزاسیون شوروی صورت میگیرند. هدف از پژوهش حاضر تبیین نقش جریانهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نوگرا و نحوه تاثیرگذاری آنها بر تحولات خیابانهای ایران و ازبکستان در دوره قاجار و پهلویاول میباشد تا به این سوالات پاسخ داده شود:آیا جریانات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نوگرا در کشورهای ایران و ازبکستان بر روند شکلگیری و تغییر خیابانها در این دو کشور تاثیرگذار بودهاند؟ تحولات شهرسازی ایران و ازبکستان در دوره قاجار و پهلویاول دارای چه ساختار، ماهیت و جنبههای متفاوت و مشابه بودهاند؟ این پژوهش به صورت تاریخی-تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات اسنادی صورتگرفته است که از روشتحقیق تاریخی-تفسیری در بخش گردآوری مبانینظری تاریخی و روشتحقیق توصیفی-تحلیلی در زمینه تحلیل و مقایسه تحولات شهرسازی طراحی خیابانهای شهری تهران و تاشکند استفاده شدهاست. جامعهآماری شامل تمام خیابانهایی هستند که در دوره قاجار و پهلویاول تحت تاثیر اندیشههای مدرنیسم دستخوش تغییرات کالبدی و عملکردی شدند و جامعه نمونه شامل آن تعداد از خیابانهایی میباشند که در بازه زمانی مشابه قرارداشتهاند و از نظر سیر تحولات کالبدی، عملکردی و عینی دارای شباهتهایی میباشند. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهند که اندیشههای مدرنیسم در هر دو کشور در ابعاد عینی، عملکردی و کالبدی تجلی یافتهاند و مولفههای کالبدی تاثیرپذیری پررنگتری نسبت به دیگر مولفهها داشتهاند. در هر دو کشور طراحی خیابانها به شیوههای نوین با مولفههایی نظیر همجواری کاربریهای گوناگون اطراف خیابان، افزایش نفوذپذیری و شفافیت بصری در جداره خیابانها و شبکه منظم شطرنجی خیابانها به طور مشابه تجلی پیدا کردهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
172 - تحلیل ساختار کالبدی - فضایی خانههای طبقات اجتماعی شرکت شهر نفتی آبادان در دوران رونق صنعت نفت، با روش نحو فضا
گلزار یونسی مریم ارمغان محمدجواد ثقفیمصرف کلان نفت برای تامین انرژی پیامدهای مهمی در توسعه شهری و جهانی شدن در قرن بیستم داشته است. یکی از آنها، ایجاد شرکت شهرها و به تبع آن صورتهای جدید کالبدی و فضایی از مسکن در آنها بوده است. قسمت اعظمی از این جریان توسط غربیها و خصوصا توسط دولت بریتانیا در بهره برداری أکثرمصرف کلان نفت برای تامین انرژی پیامدهای مهمی در توسعه شهری و جهانی شدن در قرن بیستم داشته است. یکی از آنها، ایجاد شرکت شهرها و به تبع آن صورتهای جدید کالبدی و فضایی از مسکن در آنها بوده است. قسمت اعظمی از این جریان توسط غربیها و خصوصا توسط دولت بریتانیا در بهره برداری از نفت و به تبع آن ایجاد شرکت شهرهای نفتی پایه گذاری شده است. طبقات اجتماعی تفکیک شده بر مبنای جایگاه اجتماعی و کالبد معماری وابسته به آن از خصوصیات بارز شرکت شهرهای نفتی است. این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی ساختار کالبدی- فضایی مساکن اختصاص داده شده، به هر طبقه اجتماعی، بمنظور تحلیل خصوصیات معماری مختص به آنها و بررسی و مقایسه تغییرات این خصوصیات در ساختارهای اجتماعی موجود، در شرکت شهر نفتی آبادان در دوران رونق صنعت نفت، به روش نحو فضا، انجام شده است. از روش تحقیق کیفی، توصیفی -تحلیلی، و در نهایت استدلال منطقی بر پایه دادههای آماری و کمی، نرم افزار Depth map، در آیتمهایی چون عمق، هم پیوندی، اتصال، پراکنش و دسترسی، در پلانهای منتخب هر طبقه، استفاده شده است. نتایج و یافتهها به شکل مقایسهای نشان دهنده انطباق ساختار اجتماعی با کالبد معماری یا توجیه کننده آن بوده است. (مطابقت کالبد معماری با شکل زندگی درطبقات اجتماعی) چنانکه درونگرایی،اهمیت یافتن فضاهای ارتباطی چون حیاط، جمع گرایی و ارتباطات پیوسته در فضاها درین ساختارها از طبقات کارگری تا رییسان کمتر و ساختار به سمت برون گرایی و تغییر اساسی با شکل سنتی خود پیش رفته و تفکیک و دستهبندی فضاها وایجاد سلسله مراتب فضایی و همچنین فردگرایی و ایجاد حریم خصوصی، درطبقات کارگری تا رییسان، بر طبق دادههای نرم افزاری و تحلیلهای انجام شده، مرحله به مرحله افزایش یافته است و بشکل امروزی خانههای موجود نزدیکتر شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
173 - بررسی و اولویتبندی عوامل موثربر مکانیابی ایستگاههای آتشنشانی در بافت فرسوده شهرها؛ مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر تهران
احمد حیدری حمیدرضا جودکیایجاد امکانات جدید شهری نیازمند مطالعه دقیق در زمینه نحوه استقرار صحیح این امکانات درمناطق مختلف یک شهراست. ازمیان کاربریها وخدمات موجود در شهر، توزیع ومکانیابی بهینهی ایستگاههای آتشنشانی به دلیل اهمیت و توجه روز افزون به امر ایمنی در شهر و ارایهی تمهیداتی در زمی أکثرایجاد امکانات جدید شهری نیازمند مطالعه دقیق در زمینه نحوه استقرار صحیح این امکانات درمناطق مختلف یک شهراست. ازمیان کاربریها وخدمات موجود در شهر، توزیع ومکانیابی بهینهی ایستگاههای آتشنشانی به دلیل اهمیت و توجه روز افزون به امر ایمنی در شهر و ارایهی تمهیداتی در زمینه پیشگیری و مقابله با آتش سوزی وحادثه از اهمیت قابل توجهی برخورداراست. در بافت فرسوده و قدیمی به دلیل تامین دسترسی مناسب و حداقل زمان استاندارد رسیدن به محل حریق و به طورکلی تامین ایمنی شهری احداث ایستگاههای آتشنشانی از اهمیت دوچندان برخورداراست. هدف اصلی تحقیق بررسی و اولویتبندی عوامل موثربر مکانیابی بهینه به منظور تاسیس ایستگاههای آتش در بافت فرسوده شهر تهران میباشد. در این پژوهش ابتدا با بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در مکانیابی ایستگاههای آتشنشانی در بافت فرسوده با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی که یک روش تصمیمگیری چندمعیاره است پرداخته سپس معیارها و زیر معیارها عوامل مکانیابی ایستگاههای آتشنشانی را وزن دهی و اولویتبندی آنها نموده است. نتایج حاصله نشان میدهدکه ازبین عوامل مهم دسترسی، تراکم جمعیت، مجاورت و مخاطرات محیطی عامل دسترسی با476/0بیشترین وزن را در مکانیابی ایستگاههای آتشنشانی در بافت فرسوده شهر تهران به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
174 - بررسی و ارزیابی سلامت ناشی از استنشاق ترکیبات آلی فرارموجود درهوای سطح شهر خرم آباد
آرمان ساعیدر این مقاله ارزیابی ریسک سلامت (ریسک سرطانزایی و غیر سرطانی) از طریق استنشاق ترکیبات آلی موجود در هوای شهر خرم آباد مورد بررسی قرار میگیرد. این تر کیبات شامل بنزن ، تولوئن ،اتیل بنزن ، زایلن ها (BTEX) و هگزان نرمال می باشد. برای بررسی میزان ریسک ابتدا دو سناریو ی أکثردر این مقاله ارزیابی ریسک سلامت (ریسک سرطانزایی و غیر سرطانی) از طریق استنشاق ترکیبات آلی موجود در هوای شهر خرم آباد مورد بررسی قرار میگیرد. این تر کیبات شامل بنزن ، تولوئن ،اتیل بنزن ، زایلن ها (BTEX) و هگزان نرمال می باشد. برای بررسی میزان ریسک ابتدا دو سناریو ی مختلف براساس میزان مواجهه افراد با ترکیبات آلی مورد بحث و مدت زمان تنفس افراد، تعریف گردید . سپس میزان متوسط دریافت CDI یا تنفس آلاینده های مذکور درطول عمر براساس سناریو های دوگانه در مناطق 11 گانه شهر خرم آباد استخراج گردید. میزان ریسک سرطانزایی برای ترکیبات بنزن و اتیل بنزن و همچنین میزان ریسک غیر سرطانی برای تمامی آلاینده های موزد بحث درهردو سناریو محاسبه گردید و مورد بحث و نتیجه گیری قرار گرفت. لازم به ذکر است که با توجه به حجم بالای محاسبات و به جهت سهولت و دقت در دریافت نتایج حاصله ، برنامه نویسی در محیط نرم افزار EXCEL انجام شد و نتایج اولیه و نهایی مستقیما از این روش محاسبه گردید و نمودارهای لازم نیز ترسیم گردید . براساس محاسبات انجام شده، ریسک سالیانه و ریسک کل سرطانزایی استنشاق آلاینده های مورد بحث درهوای سح شهر خرم آباد برای سناریوی اول به ترتیب برابر با 1.51 E-06 و 5.65 E -01 نفر در سال می باشد. همچنین ریسک سالیانه و ریسک کل برای سناریوی دوم به ترتیب برابر با 6.19 E-07 و 2.31 E-01 نفر در سال است. علاوه بر این میزان اندیس ریسک غیر سرطانی برای استنشاق ترکیبات الی مذکور موجود در هوای شهر خرم آباد ، برای سناریوهای اول ودوم به ترتیب 3.389 و 0.594 می باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
175 - جایگاه روابط شهر و روستا در تولید و عرضة فرش مورد: ناحیة سنقر (کرمانشاه) (مقاله پژوهشی)
رضوان صفرخانی عباس سعیدی پگاه مریدسادات مرتضی قورچیکوشش در راستای شناخت درست روابط و مناسبات روستا و شهر جلوه ای از دستیابی به تحول و توسعه محسوب می شود. عملکرد اجتماعی - اقتصادی سکونتگاه های روستایی و شهری در قالب روابط و مناسبات در چارچوب تئوری "سرمایه داری بهره بری" بیانگر شکل گیری نابرابری های موجود بین سکونتگاه های أکثرکوشش در راستای شناخت درست روابط و مناسبات روستا و شهر جلوه ای از دستیابی به تحول و توسعه محسوب می شود. عملکرد اجتماعی - اقتصادی سکونتگاه های روستایی و شهری در قالب روابط و مناسبات در چارچوب تئوری "سرمایه داری بهره بری" بیانگر شکل گیری نابرابری های موجود بین سکونتگاه های مختلف است. پژوهش پیش رو مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و میدانی با ماهیت توصیفی- تحلیلی بوده و به بررسی نحوه تولید و عرضه فرش دستباف، در دو بعد درون ناحیهای و فرا ناحیه ای با تأکید بر روابط و مناسبات شهر و روستا در ناحیه سنقر مشتمل بر دو سکونتگاه شهری و 211 سکونتگاه روستایی صورت گرفته است. نتایج پژوهش بیانگر تسلط شیوه "سرمایه داری بهره بری" در روابط و مناسبات حاکم بین شهر و روستا در تولید فرش دستباف و ارائه آن به بازارهای ملی و جهانی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
176 - تدوین چارچوب مفهومی برنامهریزی مشارکتی محله محور در شهرهای ایرانی؛ مطالعه موردی: محلههای سیروس، جوادیه و هفتچنار شهر تهران
محمد قاسمی سیانی ایرج قاسمی حسین حیدریامروزه مشارکت در امور اجتماعی از اصول اصلی توسعه پایدار به حساب میآید. در حوزه مدیریت شهری نیز قدرت یافتن شهروندان و تاثیرگذاری آن ها در امور شهری هسته اصلی رهیافت مشاركتی است. به طوریکه در بازآفرینی بافت های فرسوده طی سه دهه اخیر از این رهیافت به عنوان كلید حل مشكلات أکثرامروزه مشارکت در امور اجتماعی از اصول اصلی توسعه پایدار به حساب میآید. در حوزه مدیریت شهری نیز قدرت یافتن شهروندان و تاثیرگذاری آن ها در امور شهری هسته اصلی رهیافت مشاركتی است. به طوریکه در بازآفرینی بافت های فرسوده طی سه دهه اخیر از این رهیافت به عنوان كلید حل مشكلات و اجرای موثر برنامههای نوسازی یاد شده است. اما تجارب نشان میدهد آنچه که با عنوان مشارکت در مدیریت شهری در ایران مورد توجه قرار گرفته بیشتر ناظر بر تأمین مالی و استفاده ابزاری از مشارکت است. در این مقاله تلاش شده است با مطالعه تجربه نوسازی در سه محله سیروس، جوادیه و هفتچنار تهران كه با رویکرد برنامهریزی کالبدی - فضایی و برنامهریزی مشارکتی اجرا شده است ضمن احصاء موانع مشارکت، الگویی برای اجرای پروژههای آتی ارائه شود. روش تحقیق این مطالعه کیفی و از تکنیک مصاحبه استفاده شده است. حجم نمونه 30 نفر از مدیران و کارشناسان نوسازی است که در این پروژهها و یا پروژههای مشابه فعالیت داشتهاند. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که موانع موجود در دو دسته عوامل ساختاری و عاملیتی قابل دستهبندی است. بدین صورت عوامل ساختاری در سطح کلان شامل ساختارهای سازمانی و در سطح خرد شامل عوامل حقوقی (قوانین و مقرارت) و عاملیت در دو سطح خرد یعنی عوامل فردی و سطح کلان یعنی بعد سازمانی در جلب مشارکت شهروندان مانع ایجاد می کنند. بنابراین برای جلب مشارکت مردم باید این عوامل ساختاری و عاملیتی با یکدیگر هماهنگ کرده و تعامل مثبت و دوسویه بین آن ها برقرار نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
177 - ارزیابی پایداری اجتماعی محلات نوسازی شدهی شهر تهران (نمونه محلات شبیری-جی و شمشیری)
نقی عسگرینوسازی بافتهای فرسوده ، از سال 1388 در شهر تهران با تهیه بستههای حمایتی شامل اعطاء تسهیلات ارزان قیمت و بدون سپرده و بخشودگي هاي عوارض، در کنار مجموعهای از اقدامات هم راستا، از طریق دولت و شهرداری به صورت نسبتاً منسجمی پیگیری شده است. این برنامه موجب افزایش در ساخ أکثرنوسازی بافتهای فرسوده ، از سال 1388 در شهر تهران با تهیه بستههای حمایتی شامل اعطاء تسهیلات ارزان قیمت و بدون سپرده و بخشودگي هاي عوارض، در کنار مجموعهای از اقدامات هم راستا، از طریق دولت و شهرداری به صورت نسبتاً منسجمی پیگیری شده است. این برنامه موجب افزایش در ساخت و سازها در محدودههای بافت فرسوده شد اما آیا به پایداری اجتماعی بیشتر محلات شهری نیز منجر گردید؟ هدف این مطالعه ، تعیین نتایج مستقیم و پیامدهای بلندمدتتر سیاست گذاری و برنامه ریزی بازآفرینی شهری در حوزههای اصلی پایداری اجتماعی در محلات نوسازی شده است. روش تحقیق از نوع ارزیابی به شیوه کمی و کیفی و با استفاده از ابزارهای پرسشنامه ، مصاحبه ، مشاهده و بررسی اسناد بوده است. حوزه زماني ارزيابي از سال 1386 تا سال 1394 و حوزه مکانی آن محلات شمشیری و شبیری-جی شهر تهران است.از مجموع 101 متغیر سنجش پایداری اجتماعی تعداد 46 متغیر از طریق پرسشنامه ( حجم نمونه 377 نفر در محله شمشیری و 375 در محله شبیری-جی از سرپرستان یا همسران ایشان)، 14 متغیر از طریق مشاهده و 37 متغیر از طریق مصاحبه و اسناد مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که در برخی از حوزه ها برنامه بازآفرینی، به پایداری بیشتر محلات و در اغلب حوزهها به ناپایداری و یا عدم تاثیر در وضعیت اجتماعی محلات منجر شده است. همچنین با توجه به پیش بینی روندها ، نتیجهگیری شد که در صورت تداوم نوسازی به شکل کنونی ، تداوم ناپایداری ساخت اجتماعی محلات فرسوده قابل پیش بینی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
178 - نقش اخلاق کار اسلامی و فرهنگ خدمتگزاری بر رفتار شهروندی، پاسخگویی و مسئولیت اجتماعی
زهرا حیدریزاده پریسا زارعزاده ابوالفضل قاسم زادهپژوهش پیش رو با هدف بررسی نقش میانجی اخلاق کار اسلامی در روابط میان فرهنگ خدمتگزاری و رفتار شهروندی سازمانی، مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی فردی در میان کارمندان دانشگاه تبریز و شهید مدنی آذربایجان انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارکنان بوده که از میان آنها أکثرپژوهش پیش رو با هدف بررسی نقش میانجی اخلاق کار اسلامی در روابط میان فرهنگ خدمتگزاری و رفتار شهروندی سازمانی، مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی فردی در میان کارمندان دانشگاه تبریز و شهید مدنی آذربایجان انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارکنان بوده که از میان آنها 200 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بوده و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامههای استاندارد استفاده شد. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهای مکنون اندازهگیری شده در مدل مفهومی، از روش مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافتههای حاصل از تحلیل همبستگی میان متغیرهای پژوهش نشان میدهد که میان این متغیرها (بجز رابطه بین فرهنگ خدمتگزاری و مسئولیت اجتماعی) همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. در این پژوهش همچنین، نقش میانجی اخلاق کار اسلامی در روابط میان متغیرهای فرهنگ خدمتگزاری با مسئولیت اجتماعی و نیز، فرهنگ خدمتگزاری با پاسخگویی فردی، همینطور با رفتار شهروندی سازمانی مورد تأیید قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
179 - ارتقای سطح کیفی فضاهای عمومی شهری با رویکرد عدالت اجتماعی (مطالعه موردی:محله دزاشیب منطقه یک شهرداری تهران)
کسری اصغرپور نسیم خانلو کرامت الله زیاری وحید شالی امینیعدالت اجتماعی، ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. و عدم دسترسی بخش هایی از شهر به فضاهای عمومی باعث محرومیت ساکنان از امکانات موجود خواهد بود که نشان از یک بی عدالتی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می باشد. در این راستا با تعیین 9 شاخص از أکثرعدالت اجتماعی، ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. و عدم دسترسی بخش هایی از شهر به فضاهای عمومی باعث محرومیت ساکنان از امکانات موجود خواهد بود که نشان از یک بی عدالتی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می باشد. در این راستا با تعیین 9 شاخص از جمله دسترسی ها به مراکز آموزشی، درمانی، انتظامی، شبکه ارتباطی اصلی، پارک ها و فضاهای سبز و... به ارزیابی سطح کیفی فضاهای عمومی محله دزاشیب واقع در ناحیه 4 منطقه 1 شهرداری تهران با تأکید بر موضوع دسترسی خواهد بود. روش تجزیه و تحلیل این تحقیق تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و ابزار تحلیل نیز expert choice و GIS می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد فضاهای عمومی واقع در مرکز و شرق محله از وضعیت نامناسبی به جهت برخورداری از عدالت اجتماعی، مواجه است. و نیازمند جانمایی کاربری ها و فضاهای عمومی شهری بخصوص فضاهای مذهبی، درمانی، انتظامی و حمل و نقل عمومی است و در پایان نیز پیشنهادات و راهکارهایی در جهت ارتقاء سطح کیفی فضاهای عمومی محله ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
180 - ارائه الگوي مشارکت شهروندان در احساس مسائل عمومی مبتنی بر اخلاقیات
حمیده عباسی کرم الله دانش فرد مهربان هادی پیکانیپژوهش حاضر به طراحی و ارائه مدل مشارکت شهروندان در احساس مسائل عمومی مبتنی بر اخلاقات پرداخته است. این تحقیق ازنظر هدف، اکتشافی و از نظر روش، تلفیقی از روش هاي کیفی و کمی بود. در مرحله اول از روش کیفی و از نوع تحلیل محتوا استفاده شد و در مرحله دوم تحقیق از تکنیک دلفی، ج أکثرپژوهش حاضر به طراحی و ارائه مدل مشارکت شهروندان در احساس مسائل عمومی مبتنی بر اخلاقات پرداخته است. این تحقیق ازنظر هدف، اکتشافی و از نظر روش، تلفیقی از روش هاي کیفی و کمی بود. در مرحله اول از روش کیفی و از نوع تحلیل محتوا استفاده شد و در مرحله دوم تحقیق از تکنیک دلفی، جهت تعیین ابعاد و مولفه ها مشارکت شهروندان استفاده گردید. پس از طی سه مرحله دلفی، براي مشارکت شهروندان در احساس مسائل عمومی، بعداطلاع رسانی با مولفه هاي (حضوري و غیر حضوري). بعدحمایت با مولفه هاي (قانونی، سازمانی ،اقتصادي). بعد همکاري با مولفه هاي (فردي،سازمانی ،اجتماعی) و بعداختیار شهروندي با مولفه هاي (فردي، اجتماعی، سیاسی) مورد تایید خبرگان قرار گرفت. جهت پیمایش و آزمون مدل جامعه آماري شهروندانی بود که به عنوان ارباب رجوع به مجلس شوراي اسلامی مراجعه نمودندکه با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیري تصادفی تعداد 388 نفر به عنوان نمونه آماري انتخاب گردید. تجزیه وتحلیل داده هاي پژوهش با کمک نرم افزارهاي اس پی اس اس و اسمارت پی ال اس تحلیل عاملی تاییدي ،مدل یابی معادلات ساختاري صورت پذیرفت و سازه الگو طبق تجزیه و تحلیل هاي بعمل آمده تایید شد. یافته ها حاکی از آن است که میزان واریانس تبیین شده احساس (89/0) اسـت. مثبت بودن مقادیر Q براي تمامی متغیرها نشان می دهد که این متغیرها موجبات ارتقاء مشارکت شهروندان را فراهم می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
181 - بررسی رابطه اخلاق کار و رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان منتخب دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران
محمد رضا ربیعی مندجین سعید صیاد شیرکشپژوهش حاضر باهدف شناسایی رابطه اخلاق کار ورفتارشهروندی سازمانی در کارکنان منتخب دانشگاه علوم پزشکی خدمات بهداشتی درمانی تهران انجام شده است. روش پژوهش از نوع کاربردی و از نوع تحقیقات توصیفی پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری شامل کارکنان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران که أکثرپژوهش حاضر باهدف شناسایی رابطه اخلاق کار ورفتارشهروندی سازمانی در کارکنان منتخب دانشگاه علوم پزشکی خدمات بهداشتی درمانی تهران انجام شده است. روش پژوهش از نوع کاربردی و از نوع تحقیقات توصیفی پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری شامل کارکنان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران که تعداد آنها بالای 2000 نفر هستند، و حجم نمونه طبق فرمول کوکران تعداد 426 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است که روایی آن توسط خبرگان و پایایی آن از طریق روش آلفای کرونباخ تایید شده است. از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف برای سنجش نرمال یا غیرنرمال بودن داده های تحقیق استفاده شده و همچنین از آزمون پیرسون در راستای تایید یا عدم تایید فرضیات تحقیق استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دقت، میل و رغبت کار، وظیفه شناسی، آزادی عمل، ابتکار، احساس مسئولیت، صادقانه کار کردن، اعتقاد به کار، انگیزه، چابکی در کار، احساس کارآمد بودن و همچنین کار را با جدیت انجام دادن و مراعات دیگران، تابع جمع بودن و روحیه کارجمعی از بعد اخلاق کار می تواند با اتخاذ هرگونه تصمیم به موقع در کار، جلوگیری از اعتراضات، کمک به تازه کارها، تحمل کار سنگین، سروقت حاضر شدن در محیط کار، شرکت در جلسات، نگهداری پاکیزه محل کار و نهایتا با پیشرفتهای سازمانی ارتباط دارد. یافته ها حاکی از این است که بین اخلاق کار و رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان دانشگاه رابطه وجود دارد و در دانشگاه تاثیر به سزایی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
182 - واکنش رفتاری شهروندان به آسیب شناسی اجتماعی در مواجه با بحرانهای طبیعی و پهنه بندی شهر
حسنعلی فرجی سبکبار بهزاد نادی محمد رضایی نریمیسازمانیکه شرایط آسیبپذیری شکل میگیرد سوانحی مانند زلزله و سیل تبدیل به بحرانهایعظیم میگردند. امروزه این بحرانهایطبیعی از جمله مسائل و مشکلاتی هستند که پیشروی جوامع شهری قرار میگیرند و میتوانند زندگی روزمره را از ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و محیطی دچا أکثرزمانیکه شرایط آسیبپذیری شکل میگیرد سوانحی مانند زلزله و سیل تبدیل به بحرانهایعظیم میگردند. امروزه این بحرانهایطبیعی از جمله مسائل و مشکلاتی هستند که پیشروی جوامع شهری قرار میگیرند و میتوانند زندگی روزمره را از ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و محیطی دچار بحران کنند. این پژوهش نیز به دنبال تبیین عوامل اجتماعی است که شرایط آسیبپذیری را فراهم میکنند. بر این مبنا از لحاظ ماهیت جز تحقیقات توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع توسعهای- کاربردی است. جامعهآماری آن منطقه 6 شهرداری تهران میباشد که بر مبنای قدمت و مرکزیت به عنوان نمونه انتخاب شده است. دادهها به دو صورت میدانی و کتابخانهای با ابزارهایی چون پرسشنامه دیمتل و تحلیل شبکه، کتب، مقالات و نقشههای گوناگون، جمعآوری و با استفاده از نرمافزارهایEXCEL, MATLAB , IDRISI وARC GIS 10.1، مورد تحلیل واقع شدهاند. نتایج بیانگر آن است که؛ بیشترین میزان آسیبپذیری مربوط به مرکز، جنوب و به ویژه جنوبشرقی محدوده است که جزو بافتهای مسئلهدار با عمر و قدمت بالا هستند، و همچنین بیشترین تراکم ساختمان، جمعیت و بعد خانوار را نیز دارا میباشند. وجود چنین عواملی در نحوه دسترسی مناطق مسکونی به مراکز آتشنشانی، درمانی و فضاهای باز در حین و بعد از وقوع بحرانهایطبیعی، اثر بسزایی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
183 - تحلیل فضایی فقر شهری در جهت رسیدن به عدالت اجتماعی (مطالعه موردی: محله دزاشیب منطقه یک شهرداری تهران)
کسری اصغرپور نسیم خانلو کرامت الله زیاری وحید شالی امینیاین پژوهش با هدف تحلیل فضایی فقر شهری در جهت رسیدن به عدالت اجتماعی در محله دزاشیب برمبنای میزان دسترسی ساکنان محله به خدمات شهری با روش کمی انجام شده است. از هشت شاخص شامل، دسترسی به خدمات درمانی، آموزشی، حمل و نقل، انتظامی، پارک، تأسیسات و تجهیزات، مذهبی و تجاری استفا أکثراین پژوهش با هدف تحلیل فضایی فقر شهری در جهت رسیدن به عدالت اجتماعی در محله دزاشیب برمبنای میزان دسترسی ساکنان محله به خدمات شهری با روش کمی انجام شده است. از هشت شاخص شامل، دسترسی به خدمات درمانی، آموزشی، حمل و نقل، انتظامی، پارک، تأسیسات و تجهیزات، مذهبی و تجاری استفاده شده است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن، توصیفی - تحلیلی می باشد. از روش AHP (تحلیل سلسه مراتبی) جهت تحلیل فضایی فقر شهری استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد، تمرکز فقر در بخشهای مرکزی و شرقی محله بیشتر بوده و عدم یکنواختی در توزیع خدمات عمومی شهری را در این بخش محله نمایش میدهد. بنابراین یافتههای این مطالعه، بر شناخت نواحی فقیر محله و اهمیت ترسیم نقشه های فقر و از طرف دیگر چگونگی دسترسی به خدمات شهری در سطح محله تأکید دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
184 - جلوه های الزامات اخلاقی شهروندان در حقوق کیفری ایران
عباس زراعت میثم نعمت الهیشهروندان به عنوان عضوی از اعضای جامعه دارای حقوقی می باشد که امروزه تحت عنوان حقوق شهروندی شناخته می شود ، این در حالی است که شهروندان به واسطه حضور در جامعه و نقش فعال در ساخت و اداره جامعه با الزامات و تکالیفی مواجهه هستند بگونه ای که در تمامی عرصه های حقوق عمومی ب أکثرشهروندان به عنوان عضوی از اعضای جامعه دارای حقوقی می باشد که امروزه تحت عنوان حقوق شهروندی شناخته می شود ، این در حالی است که شهروندان به واسطه حضور در جامعه و نقش فعال در ساخت و اداره جامعه با الزامات و تکالیفی مواجهه هستند بگونه ای که در تمامی عرصه های حقوق عمومی برای شهروندان تکالیفی شناخته شده است الزامات شهروندان همانند حقوق شهروندان علاوه بر حقوق و تکالیف قانونی حقوق و تکالیف اخلاقی نیز در دارد،آنچه محل بحث و بررسی می باشد این مساله است که شهروندان درقلمرو کیفری با توجه به ماهیت حاکمیتی حقوق کیفری دارای الزاماتی می باشند که در صورت عدم اقدام شهروندان بتوان از سازو کارها و مکانیسم های موجود در حقوق کیفری بهره جست ،بدین منظور با روش توصیفی – تحلیلی و مداقه در قوانین موجود به بررسی مساله تحقیق خواهیم پرداخت. با بررسی مقررات کیفری میتوان به این مهم دست یافت که شهروندان در قلمروکیفری همانند سایر بخش های حقوق عمومی دارای تکالیف و الزاماتی می باشند که قبل از هر چیز به عنوان یک الزام اخلاقی شناخته می شود ،الزام به اعلام جرم و ادای شهادت از یک سو و تکلیف به حضور در محکمه و عضویت در هیات منصفه از جمله تکالیفی است که میتوان در کنار الزام علم به قوانین و مراقبت از سلامت شهروندان از آن ها یاد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
185 - حفظ حقوق شهروند مجازی درراستای منشور حقوق شهروندی
نفیسه نیکویی مهر عاطفه حسینی فردشهروند مجازی یکی از مفاهیمی است که امروزه در موضوعات مختلف مورد ارزیابی قرار می گیرد. شهروند مجازی یا الکترونیک نیز دارای حقوق و تکالیفی است که برای برقراری نظم در جامعه ناگزیر از رعایت آن است. شاید برخی ماهیت نامعین و هویت مجهول برخی کاربران را دلیلی برای عدم رعایت حقو أکثرشهروند مجازی یکی از مفاهیمی است که امروزه در موضوعات مختلف مورد ارزیابی قرار می گیرد. شهروند مجازی یا الکترونیک نیز دارای حقوق و تکالیفی است که برای برقراری نظم در جامعه ناگزیر از رعایت آن است. شاید برخی ماهیت نامعین و هویت مجهول برخی کاربران را دلیلی برای عدم رعایت حقوق شهروندی در فضای مجازی و مجاز به هرگونه تعدی، تعرض و تخلفی بدانند.باید یادآور شد که در دهه اخیر، هویت مجازی شاید به روشنی هویت حقیقی افراد نبوده است اما به واسطه رشد شبکههای اجتماعی و انتقال تعاملات فردی در شبکههای گروهی یا ابزارهای چندرسانهای برخط، موجب شد تا افراد به مرور به سمت بازنمایی حقیقی خود بر مبنای حدود در دنیای واقعی سوق یابند و خود را همانند دنیای واقعی با عناصر هویتی مشخص و همسو با خود واقعیشان تعریف کنند.دراین نوشتا ر,به بررسی حقوق شهروندی درفضای مجازی می پردازیم وسعی دربرطرف نمودن چالش های پیش روی دراین زمینه می نمائیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
186 - جایگاه حقوق شهروندی کرامت مدار در دکترین مسئولیت حمایت در پرتو حقوق بین الملل
حسین دعاگو سید محمد هاشمیحقوق بشر و حقوق شهروندی از حقوق ذاتی و طبیعی انسان نشأت گرفته و در طول تاریخ به آنها توجه خاصی شده است. اگر چه پس از گذشت بیش از نیم قرن از عمر سازمان ملل متحد، در عصري که آن را عصر تکنولوژي و ارتباطات مینامیم، هنوز انسانهاي بسیاري بر اثر جنگهاي داخلی و آشوبهاي قوم أکثرحقوق بشر و حقوق شهروندی از حقوق ذاتی و طبیعی انسان نشأت گرفته و در طول تاریخ به آنها توجه خاصی شده است. اگر چه پس از گذشت بیش از نیم قرن از عمر سازمان ملل متحد، در عصري که آن را عصر تکنولوژي و ارتباطات مینامیم، هنوز انسانهاي بسیاري بر اثر جنگهاي داخلی و آشوبهاي قومی، فقر و گرسنگی، خشکسالی، نبود بهداشت یا حتی ابتداییترین امکانات زندگی جان خود را از دست میدهند. هنوز خلأ وجود سازوکاري مشخص که بتواند خط مشی یک واکنش منطقی و معقول و در عین حال قاطع و مؤثر را براي مقابله با بحرانهای بشري ترسیم کند، حس میشود. «مسئولیت حمایت» در واقع ارائه راهکاري جدید و در عین حال دقیق و برنامهریزي شده براي این است که جایگزینی مناسب براي مفهوم چالش برانگیز «مداخله بشردوستانه» باشد؛ البته «مسئولیت حمایت» مفهومی کاملاً متفاوت از مداخله بشردوستانه است. مجموعه اقداماتی که به موجب این دکترین باید صورت بگیرد، شامل سه بعد مسئولیت پیشگیري، مسئولیت واکنش و مسئولیت بازسازي است. این دکترین راهبردی کاملاً بشردوستانه برای حمایت و حفاظت هر چه بیشتر از حقوق بشر و شهروندی تلقی میگردد. این راهبرد راه حلی مفید و کارآمد برای حکومتهای در معرض بحران یا بحرانزده براساس حقوق شهروندی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
187 - بررسی مضامین اخلاقی، اعتقادی و دینی در ادبیات عامیانه شهربابک
فاطمه ریاحی عطامحمد رادمنش محبوبه خراسانیمضامین اعتقادی و اخلاقی بخشی از ادبیات عامیانه است که نمایانگر ایمان پاک و خالص مردم عامه در طول تاریخ است. ادبیات عامیانه هر منطقه میراث معنوی نسل های پیشین است؛ و ریشه در سنت های بومی و محلی آن اقلیم دارد و ادبیات عامیانه بیانگر اعتقادات و آداب و رسوم هر منطقه است. با أکثرمضامین اعتقادی و اخلاقی بخشی از ادبیات عامیانه است که نمایانگر ایمان پاک و خالص مردم عامه در طول تاریخ است. ادبیات عامیانه هر منطقه میراث معنوی نسل های پیشین است؛ و ریشه در سنت های بومی و محلی آن اقلیم دارد و ادبیات عامیانه بیانگر اعتقادات و آداب و رسوم هر منطقه است. باورهای دینی در بین مردم شهربابک جایگاه ویژه ای دارد و به اشکال گوناگون در ادبیات و شعر این مردمان مشهود است. بررسی باورهای مذهبی و اخلاقی یکی از جنبه های شعر عامیانه هستند که کمتر به آن ها توجه شده است. این مقاله در پی آن است که رویکرد اعتقادی و اخلاقی را در اشعار عامیانه شهربابک بررسی کند و نشان دهد که علاوه بر عشق و وصف، مضامین اعتقادی نیز در لا به لای اشعار عامیانه به چشم می خورد و این شاید کارکرد هنر عامه است که توانسته مضامین مختلف را در کنار هم به تصویر بکشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
188 - امکان سنجی صیانت از حقوق بشر با ورود ثالث در دعاوی سرمایه گذاری بین المللی
محسن عبدالهی نفیسه شاکریحقوق سرمایه گذاری بین المللی و قواعد شکلی و ماهوی حل اختلافات ناشی از آن با استفاده از شیوه داوری در مسیر تجربه و تحول است و در این مسیر استدلالات نظری و رویه عملی نقش مهمی ایفا می کند. یکی از مواردی که در موضوعات مطرح در این حیطه از دانش حقوق مورد بررسی است امکان در نظ أکثرحقوق سرمایه گذاری بین المللی و قواعد شکلی و ماهوی حل اختلافات ناشی از آن با استفاده از شیوه داوری در مسیر تجربه و تحول است و در این مسیر استدلالات نظری و رویه عملی نقش مهمی ایفا می کند. یکی از مواردی که در موضوعات مطرح در این حیطه از دانش حقوق مورد بررسی است امکان در نظر گرفتن حقوق بشر بین الملل بعنوان قسمتی از قانون حاکم، و به تبع آن در نظر گرفتن تعهدات حقوق بشری برای طرفین رابطه ی سرمایه گذاری است. با توجه به اینکه التزام به تعهدات حقوق بشری اغلب با منافع اقتصادی طرفین همسویی ندارد، احتمال عدم تمایل به جدی گرفتن و ایفا آنها وجود دارد. به همین جهت طرح بحث چگونگی نظارت بر رفتارهای حقوق بشری طرفین سرمایه گذاری بین المللی ضرورت دارد. یکی از طرقی که این نیاز را می توان برآورد توجه به نظارت هایی است که در خارج از رابطه قرارداد سرمایه گذاری و توسط طرف ثالث ذی نفع انجام می شود. در این پژوهش با توجه به توجیهات نظری و رویه ای، شرایط کنونی امکان ورود ثالث به دعوای سرمایه گذاری از موضع مدافع حقوق بشر، مورد بررسی قرار گرفته است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
189 - بررسی نقش بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفهای حسابرسان بر ریسک شهرت اخلاقی و کیفیت حسابرسی با استفاده از رویکرد دلفی و معادلات ساختاری
علی گلی علی خوزین مجید اشرفی آرش نادریاناین پژوهش به بررسی بررسی نقش بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفهای حسابرسان بر ریسک شهرت اخلاقی و کیفیت حسابرسی با استفاده از رویکرد دلفی پرداخته است. یکی از روشهای از بین بردن ریسک، انتقال ریسک میباشد و از آنجائیکه حسابرسان به دلایل مختلف از جمله قصور ممکن است با ریسکهایی أکثراین پژوهش به بررسی بررسی نقش بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفهای حسابرسان بر ریسک شهرت اخلاقی و کیفیت حسابرسی با استفاده از رویکرد دلفی پرداخته است. یکی از روشهای از بین بردن ریسک، انتقال ریسک میباشد و از آنجائیکه حسابرسان به دلایل مختلف از جمله قصور ممکن است با ریسکهایی مواجه شوند، بیمه مسئولیت حرفهای در این بین برای آنها راهگشا است. این مطالعه از طریق رویکرد دلفی و براساس 95 پرسشنامه تکمیل شده توسط حسابرسان در سال 1397 صورت گرفت. با استفاده از روش معادلات ساختاری نتایج فرضیه اول نشان داد که حسابرسان مستقل بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفهای را بر کاهش ریسک شهرت خود مؤثر میدانند و ارتباط مثبت و معناداری میان بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفهای و کاهش ریسک شهرت اخلاقی حسابرسان وجود دارد. در ارتباط با فرضیه دوم نتایج نشان داد که بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفهای منجر به کاهش کیفیت حسابرسی میشود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
190 - بررسی جایگاه حقوق زنان در منشور حقوق شهروندی با تاکید بر اصول اخلاقی
آرزو حسينيه علي حاجي پور كندرودمنشور حقوق شهروندی نشان دهنده دغدغه دولت درآگاه سازی عمومی درباره حقوق شهروندی ونهادینه کردن احترام به حقوق بشراست .دراین راستا یکی از مهمترین محورهای منشور حقوق شهروندی مساله حقوق زنان است.براین اساس هدف از پژوهش حاضر ،بررسی وتحلیل میزان توجه به حقوق شهروندی زنان درقام أکثرمنشور حقوق شهروندی نشان دهنده دغدغه دولت درآگاه سازی عمومی درباره حقوق شهروندی ونهادینه کردن احترام به حقوق بشراست .دراین راستا یکی از مهمترین محورهای منشور حقوق شهروندی مساله حقوق زنان است.براین اساس هدف از پژوهش حاضر ،بررسی وتحلیل میزان توجه به حقوق شهروندی زنان درقاموس منشور حقوق شهروندی می باشد.پژوهش فوق نشان دهنده این امر است که حقوق شهروندی زنان در منشور حقوق شهروندی درحد قابل قبولی مورد توجه قرار گرفته ولی با این حال نبود ضمانت اجرای مناسب از یک سو وبرخی چالش های عملی واجرایی از سوی دیگر تحقیق مطلوب وواقعی حقوق زنان رادرایران با موانع جدی مواجه نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
191 - تبیین و بررسی اخلاق پادشاهی و تاثير انديشه هاي ايرانشهري بر جهان بيني عنصرالمعالي در قابوسنامه
محمد فرهادی سینا فروزش رضا شعبانیدراين نوشتار اصولي مانند راستي ،جايگاه پادشاه، فره ايزدي، اصالت نژاد وعدالت در قابوسنامه مورد بررسي قرار گرفته است. در قابوسنامه پادشاه به خورشيد مانند شده است و همه امور به خواست او انجام مي گيرد.؛ او بايد عدالت را در جامعه اجرا كند و ايرانشهر را از دروغ پاكسازي نمايد أکثردراين نوشتار اصولي مانند راستي ،جايگاه پادشاه، فره ايزدي، اصالت نژاد وعدالت در قابوسنامه مورد بررسي قرار گرفته است. در قابوسنامه پادشاه به خورشيد مانند شده است و همه امور به خواست او انجام مي گيرد.؛ او بايد عدالت را در جامعه اجرا كند و ايرانشهر را از دروغ پاكسازي نمايد و تا آرمانشهر به منصَه ظهور برسد. پادشاه بايد آريايي باشد و هم از رحمت الهي برخوردار. پادشاه فراهم كننده شرايط مطلوب براي رستگار شدن مردم است و مردم در سايه تدبير او مي توانند علي قدر مراتبهم، از رحمت يزداني سيراب شوند. اين پژوهش كه با روش تاريخي و رويكردي توصيفي، تحليلي انجام پذيرفته، نشان خواهد داد كه عنصرالمعالي تحت تاثيرانديشه هاي ايرانشهري قرار داشته است و مفردات اين انديشه ها رااز منابع گوناگون از جمله منابع پهلوي، گرد آوري كرده است؛ . نقطه اوج اين تاثير، باب هشتم كتاب است كه به بيان اندرزهاي انوشيروان اختصاص پيدا كرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
192 - سنجش نقش معنویت سازمانی مبتنی بر ارزشهای اسلامی در ارتقای رفتار شهروندی سازمانی در صنعت تجهیزات پزشکی با روش دیمتل
احسان ساده زین العابدین امینی سابق علیرضا نوبریﻣﻌﻨﻮﯾﺖ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻓﺮدي و ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ایجاد نماید. معنویت مبتنی بر ارزشهای اسلامی را می توان به برخورداری افراد درون سازمان از اعتقاد و گرایش به خداوند متعال، پیامبر اکرم (ص)، ائمه اطهار (ع) و احکام و ارزشهای اسلامی و التزام عملی آنه أکثرﻣﻌﻨﻮﯾﺖ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻓﺮدي و ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ایجاد نماید. معنویت مبتنی بر ارزشهای اسلامی را می توان به برخورداری افراد درون سازمان از اعتقاد و گرایش به خداوند متعال، پیامبر اکرم (ص)، ائمه اطهار (ع) و احکام و ارزشهای اسلامی و التزام عملی آنها به تکالیف دینی تعبیر کرد. یکی از آثار مورد انتظار از وجود معنویت مبتنی بر ارزشهای اسلامی در سازمان رفتار شهروندی سازمانی کارکنان است که آن عبارت است از مجموعه از فعالیتهایی که برای دیگران و سازمان مفید است اما ماوراء وظایف اصلی فرد بوده و فرد این رفتار را بدون چشم داشت انجام می دهد. هدف این پژوهش بررسی نقش و معنویت سازمانی مبتنی بر ارزشهای اسلامی در ارتقای رفتار شهروندی سازمانی در شرکتهای تولیدی با تمرکز بر صنعت تجهیزات پزشکی است. در این تحقیق تعداد 4 شاخص برای معنویت سازمانی مبتنی بر ارزشهای اسلامی وتعداد 7 شاخص برای رفتار شهروندی سازمانی با مطالعه ادبیات موضوع شناسایی گردید. برای بررسی روابط درونی بین شاخصهای تحقیق از نظر خبرگان و روش دیمتل استفاده گردید. نتایج این تحقیق بر نقش بی بدیل دینداری و معنویت فردی به عنوان یک عامل علی که دارای بیشترین درجه تأثیر گذاری بر سایر شاخصها و همچنین بیشترین درجه اهمیت می باشد تأکید می نماید. همچنین نتایج بر اهمیت و ضرورت توسعه و ارتقای شاخصهایی چون مثبت اندیشی، هم سویی با ارزشها، امانتداری، کار با معنا و احساس همبستگی در سازمانها صحه گذاری نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
193 - زمینه های اعتقادی وحقوقی پاسداشت حقوق شهروندی بانگاهی به نظام اداری ایران
معین صباحی گراغانی ابوالفضل رنجبری غلامحسین مسعودنظام اداری با مشکلات زیادی مواجه است و در عمل، دچار آشفتگی هایی است. یکی از عمده دلایل فساد اداری در کشور وجود آنومیک ( ناهنجاری های ناشی ازتعارضات) در بخش های مختلف اداری است .ناهنجاری های نظام اداری فرصت ارتکاب جرم یا فساد در ادارات را فراهم می کند.یکی ازموثرین روش ها أکثرنظام اداری با مشکلات زیادی مواجه است و در عمل، دچار آشفتگی هایی است. یکی از عمده دلایل فساد اداری در کشور وجود آنومیک ( ناهنجاری های ناشی ازتعارضات) در بخش های مختلف اداری است .ناهنجاری های نظام اداری فرصت ارتکاب جرم یا فساد در ادارات را فراهم می کند.یکی ازموثرین روش های سلامت اداری اجرایی شدن منشور حقوق شهروندی است که مانع ایجاد فرصت فساد برای افراد بویژه در ادارات می شود همچنین به رعایت حقوق ملت که مهمترین آن حقوق اداری و اقتصادی است، کمک شایانی خواهد کرد. .سؤال اصلی پژوهش حاضر اینست که زمینه های اعتقادی وحقوقی, اجرای حقوق شهروندی منتج از مؤلفهها و ارزشهای بنیادین نظام اداری چه میباشند؟ با تعمق و مداقه در کتب، مقالات و اسناد قانونی مرتبط در این پژوهش دریافته شد که اهم این حقوق شهروندی عبارتند از: حق برابری در حمایت قانون و برخورداری از فرصتها و تسهیلات، حق آزادی و تکریم ارباب رجوع، حق بر متناسببودن، عاقلانه، دقیق و سنجیده بودن اعمال دولتی، حق برخورداری بیوقفه و بهموقع از خدمات عمومی، حق بر دولت شفاف و آزادی اطلاعات، حق تضمین و احترام به حقوق مکتسبه و انتظارات مشروع، حق بر دولت پاسخگو، حق بر دولت سالم و منع سوءاستفاده از قدرت، حق بر دولت هوشمند و منطبق با فناوری و دانش روز، حق مشارکت، حق بر دولت کارآمد و اثربخش و حق بر مسؤولیتپذیری دولت و ایفای تکالیف قانونی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
194 - پارامترهای اساسی انتخاب محل پارکهای جنگلی شهری براساس مولفههای توسعه پایدار
مهناز بیگی مهرداد خانمحمدی سیدمحمود هاشمیتعیین کاربری های مناسب به منظور استفاده بهینه از سرزمین گامی موثر در استراتژی توسعه پایدار است. بر این اساس در این مطالعه معرفی معیارهای جهانی انتخاب محل جغرافیایی پارک های جنگلی برای کاربری اکوتوریسم مورد بررسی قرار گرفت. به علت فقدان برنامه ریزی جامع در سطح کشور، کار أکثرتعیین کاربری های مناسب به منظور استفاده بهینه از سرزمین گامی موثر در استراتژی توسعه پایدار است. بر این اساس در این مطالعه معرفی معیارهای جهانی انتخاب محل جغرافیایی پارک های جنگلی برای کاربری اکوتوریسم مورد بررسی قرار گرفت. به علت فقدان برنامه ریزی جامع در سطح کشور، کاربری های خدمات شهری از جمله پار ک های جنگلی شهری با مشکلاتی مانند توزیع و مکان گزینی نامناسب و عدم پیش بینی چنین فضاهایی در سطح شهر ها مواجه هستند. با توجه به این مسئله نیاز به احداث فضاهای سبز شهری از جمله پارک های جنگلی شهری با مطالعات دقیق و روش های اصولی در شهر ها ضرورت می یابد. اهمیت مکان گزینی صحیح و انتخاب محل مناسب به عنوان مرحله تعیین کننده ی هزینه های احداث و برنامه ریزی های اقتصادی پروژه ها، آن را مورد توجه مدیران و برنامه ریزان قرار داده است که نتیجه ی آن استفاده از روش های مختلف تصمیم گیری برای مکان یابی است مکان یابی و جانمایی احداث پارک های جنگلی از لحاظ عملکردی دارای اهمیت بسیاری است. زیرا هیچ توسعه ای بدون برنامه ریزی های اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی منجر به توسعه پایدار نخواهد گردید. در این مقاله پس از بیان تعاریف مقدماتی پارک جنگلی شهری، معیارها و استانداردهای مورد استفاده در سطح جهانی در مکان گزینی پارک های جنگلی شهری مورد بحث قرار می گیرند. هدف اصلی این پژوهش بررسی معیارهای مکان یابی پارک های جنگلی شهری می باشد . نتایج حاصل به اهمیت معیارهای کاربری اراضی، دسترسی ، توپوگرافی، چشم انداز، نزدیکی به منابع آبی، پوشش گیاهی و... اشاره دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
195 - تحلیل تطبیقی مفهوم سنت و مدرنیته از دیدگاه دکتر سید حسین نصر؛ نگاهی سنتگرا بر مفهوم شهر اسلامی
حمیدرضا صارمی سیده نیلوفر هاشمیاندیشه سنتی و متجدد همواره در حوزههای علمی- معرفتی مختلف محل بحث گروههایی با دیدگاههای متفاوت بوده و هر گروه سعی میکند این مفاهیم را بر اساس درک خود از موضوع و متناسب با جهانبینی خاص خود تعریف کرده و یا شاخصبندی کند. بحثها پیرامون مفهوم سنت و مفهوم مدرنیته، کارکر أکثراندیشه سنتی و متجدد همواره در حوزههای علمی- معرفتی مختلف محل بحث گروههایی با دیدگاههای متفاوت بوده و هر گروه سعی میکند این مفاهیم را بر اساس درک خود از موضوع و متناسب با جهانبینی خاص خود تعریف کرده و یا شاخصبندی کند. بحثها پیرامون مفهوم سنت و مفهوم مدرنیته، کارکردهای هر یک، میزان و شدت اثرگذاری هر یک و کارایی هر مفهوم در شرایط معاصر کنونی در مجامع علمی مختلف باعث شده است به سختی بتوان بدون مشخص کردن موضعگیری مشخص، تعریف یکپارچه و دقیقی از این مفاهیم ارائه نمود. از این رو پژوهش حاضر در تلاش است تا به بررسی، تحلیل و نقد موضعگیری یکی از اساتید برجسته سنتگرایی، دکتر سید حسین نصر-که از پیروان مکتب سنتگرایی و متأثر از آرای رنه گنون و فریتهوف شوان بوده و به لحاظ فلسفی قائل به " حکمت خالده" است - پیرامون موضوع بحران تقابل سنت و تجدد در دنیای معاصر بپردازد. از این منظر، به کمک روش اسنادی و رویکرد تفسیری و با تحلیل محتوای آثار و تالیفات متعدد و کثیر آقای دکتر نصر، مفهوم سنت و سنتگرایی، ارکان اندیشه سنتی، هنر سنتی، معماری و شهرسازی سنتی از دیدگاه ایشان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و در مرحله بعد موارد فوق الذکر در رابطه با اندیشه متجدد مجددا از همین نگاه، بررسی خواهد شد. نهایتا پس از نقد همه جانبه نظریات دکتر نصر در رابطه با شهر اسلامی سنتی و شهراسلامی جدید، تحلیل نهایی، جمعبندی ارزشمندی از تطبیق مفاهیم سنت و مدرنیته در اندیشه دکتر نصر به دست خواهد داد. این تحلیل تطبیقی که شامل ابعادِ خاستگاه، محدودیت زمانی و مکانی، انسان شناسی، هنر، هنرمند، زیبایی شناسی، اصول، معماری، معمار، توسعه، شهر، ارتباط با طبیعت میباشد میتواند رهنمودهای باور سنت گرایانه در در حل بحران تجدد معاصر را روشن سازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
196 - الگوی روابط معنای «مکانهای عمومی باکیفیت» از منظر اندیشه اسلامی-ایرانی
محسن رفیعیان مجتبی رفیعیان محمدرضا بمانيانهر مخاطب با قرارگیری در مکانهای عمومی، معانی بسیاری را در ذهن خود تداعی میکند و سپس این معانی را در منظومهای کلی و در ارتباط با یکدیگر قرار میدهد. و بر مبنای آن قضاوت کیفی میکند. که آیا مکان باکیفیت است یا نه؟ الگوی روابط معنایی، مبنای فهم کلی معنای مکان و کیفیت معنا أکثرهر مخاطب با قرارگیری در مکانهای عمومی، معانی بسیاری را در ذهن خود تداعی میکند و سپس این معانی را در منظومهای کلی و در ارتباط با یکدیگر قرار میدهد. و بر مبنای آن قضاوت کیفی میکند. که آیا مکان باکیفیت است یا نه؟ الگوی روابط معنایی، مبنای فهم کلی معنای مکان و کیفیت معنای مکانهای عمومی شهری است. یکی از عوامل شکلدهنده این الگو، زمینه اندیشه ای جامعه است. فهم یک فرد مجهز به اندیشه اسلامی-ایرانی از مکانهای عمومی با فهم یک فرد با زمینه اندیشهای متفاوت، دارای تمایزاتی است. سوال اصلی این است که کدام الگو قضاوت کیفی معنای مکان را متاثر از زمینه اندیشه ای بهتر تبیین میکند. متناظر این سوال، هدف تبیین الگوی روابط معنای مکانهای عمومی از منظر اندیشه اسلامی-ایرانی است. در این پژوهش، روش تحقیق نظریه زمینه بنیاد با رویکرد کیفی، مبتنی بر 15 مصاحبه ی نیمهساختاریافته بکارگیری شده و مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار «مکس کیودا» در سه مرحله (باز، محوری و گزینشی) کدگذاری شده اند. نتایج حاکی از آن است که شاخصهای تقریباً یکسانی در خصوص معنای مکان در ادبیات عام و شهرسازی اسلامی-ایرانی وجود دارد، اما مهم چیدمان، نظم و آرایش این شاخصها در قالب الگوی روابط معانی است که در قالب 8 وجه به شکل خیمه معنای مکان، شامل: «طبیعی-زیستمحیطی، مادی-معیشتی، اجتماعی-مردمی، هنجاری، هویت و اصالت، قدرت، پاکی و روانی» و یک مقوله محوری «تذکر و توجه به عالم بالا» ترسیم گردیده است. این الگو دارای سه ویژگی اصلی: استعلایی بودن، مکمل بودن و سلسلهمراتبی بودن است. برمبنای این الگو قضاوت کیفی هر مکان عمومی شهری در درجه اول با هشت وجه صورت می گیرد و سپس مقوله محوری «تذکر، توجه(توحید)» بعنوان جوهر کیفیت معنای مکان، دال مرکزی و تکمیل کننده کیفیت معنا در ادراک مخاطبان و مبنای قضاوت آنها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
197 - بررسي و تحلیل اثرات شهرک علم و فناوري اصفهان بر توسعه اقتصادي منطقه
رمضانعلي شورمیج مهسا اسدي عزيزآباديتحقيقات گوناگون نقش شهرکها و پارکهاي علم و فناوري را در توسعه منطقهاي مورد تاکيد قرار دادهاند. هدف اين تحقيق بررسي مهمترين اثرات شهرک علم و فناوري اصفهان بر توسعه منطقه ميباشد. اين پژوهش از لحاظ پاراديم، كمي و از لحاظ هدف، كاربردي است و به روش همبستگي اجرا گرديده ا أکثرتحقيقات گوناگون نقش شهرکها و پارکهاي علم و فناوري را در توسعه منطقهاي مورد تاکيد قرار دادهاند. هدف اين تحقيق بررسي مهمترين اثرات شهرک علم و فناوري اصفهان بر توسعه منطقه ميباشد. اين پژوهش از لحاظ پاراديم، كمي و از لحاظ هدف، كاربردي است و به روش همبستگي اجرا گرديده است. جامعه آماري تحقيق شرکتهای عضو شهرک علم و فناوري اصفهان بوده که با استفاده از فرمول كوكران، 75 شرکت به عنوان حجم نمونه برآورد گرديد و با استفاده از روش نمونهگيري تصادفي نمونهها انتخاب شدند. ابزار اصلي تحقيق پرسشنامه بود كه روايي آن به وسيله پانل متخصصان و پايايي ابزار تحقيق با ضريب آلفاي كرونباخ احراز گرديد (85/0). نتايج نشان داد که مهمترين اثر شهرک، توسعه خدمات بازاريابي است و بهبود وضعيت اقتصادي شرکتها، افزايش سطح خدماترساني در منطقه از ديگر اثرات مطرح است. در دستهبندي اثرات شهرک بر توسعه منطقهاي از تحليل عاملي اکتشافي استفاده شد. نتايج به دست آمده نشان داد که پنج عامل 37/58 درصد از واريانس مربوط به اثرات شهرک را تبيين مينمايد. اين اثرات شامل اثرات توليدي- بازاري (02/31 درصد)، اثرات سرمايهگذاري (49/7 درصد)، اثرات خدماتي (29/7 درصد)، اثرات آموزشي و مشاوره (11/7 درصد) و اثرات ارتباطي (35/5 درصد) ميباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
198 - بررسي پار كها و مراكز رشد علم و فناوري ايران با نگاهي بر رويكرد جهاني
مجید سلیمانیتحقيقات علمي به عنوان يکي از اصليترين و مهمترين راههاي رسيدن به حقايق پيدا و پنهان جهان هستي و کشف منابع و راهکارهاي جديد براي پاسخگويي به مسائل و مشكلات، نيازها و خواستههاي انسان و جامعه محسوب ميشود. لذا در راستاي دستيابي به اهداف توسعه كشور، نقش دانشگاهها و مراک أکثرتحقيقات علمي به عنوان يکي از اصليترين و مهمترين راههاي رسيدن به حقايق پيدا و پنهان جهان هستي و کشف منابع و راهکارهاي جديد براي پاسخگويي به مسائل و مشكلات، نيازها و خواستههاي انسان و جامعه محسوب ميشود. لذا در راستاي دستيابي به اهداف توسعه كشور، نقش دانشگاهها و مراکز پژوهشي در ايجاد نهادهاي اجتماعي كه در تعامل با اينگونه مراكز هستند، بسيار اثرگذار ميباشد. بنابراين توسعه، گسترش و حمايت همه جانبة سياستگذاران و مسئولان در زمينه ايجاد پارکها و مراکز رشد علم و فناوري علاوه بر اتخاذ شيوههاي نوين مديريتي بايد تمام بسترها را نيز جهت دستيابي به اهداف مزبور فراهم نمايند. بديهي است، حذف شکافهاي موجود بين دانشگاهها و ساير بخشها مانند صنعت، كشاورزي، بهداشت و ... همچنين روند انتقال فناوري و دانش از طريق اينگونه مراكز تسهيل خواهد شد. يعني پارکهاي علم و فناوري تسريع کننده روند رشد و توسعه اقتصادي دانشمحور نيز هستند. پارکهای علم و فناوری به عنوان واحدهاي تحقيق و توسعه، ميتوانند خيلي از مشكلات موجود را از بين برده و به بهبود وضعيت و شرايط آن بپردازند. با نگاه اجمالي بر فعاليت برخي از اين واحدها، ميتوان پي برد كه به بهترين وجه از اين واحدها بهرهگيري نشده است. از جمله عوامل مهم ميتوان به عدم توزيع مناسب منابع و امكانات براساس اولويتها، عدم اتخاذ تدابير لازم از سوي سياستگذاران و برنامهريزان نوآوري و فناوري، مشكلات ارتباطي، قوانين و مقررات متعدد و ... اشاره کرد که موجب عدم بهرهگيري مناسب شده است. يكي از الگوهايي كه براي رفع اين مشكلات مطرح ميشود، استفاده از سازمانها و نهادهاي واسط در چرخه تحقيق تا بازار است كه از طريق ايجاد پاركهاي علم و فناوري محقق ميشود. پاركهاي علم و فناوري، نقش اساسي در ايجاد و توسعه مؤسسات فناوري و مراكز تحقيقات حرفهاي دارند. ضمن آنكه چنين واحدهاي تحقيق و توسعه در چنين محيطي امكان برقراري ارتباط و همكاري فني با مجموعههاي مكمل خود مانند شركتهاي خدمات مهندسي، مؤسسات طراحي و مهندسي و مراكز تحقيقات حرفهاي را آسان كرده و پيوند صحيح و مناسبي براي تأمين منابع و نيازهاي گروهي متناسب با فعاليتهاي تحقيق و توسعه فراهم ميشود. لذا در اين مقاله ضمن اشاره به چگونگي پيدايش و ويژگيهاي پارکهاي علم و فناوري ايران، به وضعيت كلي اينگونه مراكز برحسب موقعيت جغرافيايي و دستگاههاي مؤسس و نيز تعداد مراكز آن براساس نوع وابستگي و فعاليتهاي مختلف آنها با رويكرد سازمانهاي جهاني و بينالمللي مختلف پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
199 - بررسی وضعیت مدیریت دانش در شرکتهای دانشبنیان مستقر در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان
سید محمد میرکمالی زینب ایزدیان هادی مصدقدر اقتصاد معاصر، دانش، پایه و اساس رقابت سازمانی است از این رو شرکت های مختلف به ویژه شرکت های کوچک و متوسط برای حفظ بقا و موفقیت خود باید وضعیت روشنی از جریان دانش در سازمان خود داشته باشند تا بتوانند آن را به درستی مدیریت کنند. هدف از انجام این پژوهش ترسیم وضعیت روشن أکثردر اقتصاد معاصر، دانش، پایه و اساس رقابت سازمانی است از این رو شرکت های مختلف به ویژه شرکت های کوچک و متوسط برای حفظ بقا و موفقیت خود باید وضعیت روشنی از جریان دانش در سازمان خود داشته باشند تا بتوانند آن را به درستی مدیریت کنند. هدف از انجام این پژوهش ترسیم وضعیت روشنی از چگونگی به کارگیری استراتژی های مدیریت دانش شرکت های مستقر در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان است. بدین منظور 98 شرکت به روش نمونه گیری ساده انتخاب شد و پرسشنامه 47 سؤالی شامل 4 استراتژی کاربرد دانش، انتقال دانش، دانش سازمانی و تولید و توسعه، در بین مدیران آن ها توزیع گردید. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی،میانگین و انحراف استاندارد) استفاده گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که استراتژی غالب مدیریت دانش شرکت های شهرک در زمینه کاربرد دانش، استراتژی انسان محور، درزمینه انتقال دانش، استراتژی اجتماعی، در تولید و توسعه دانش، استراتژی کاربردی و در زمینه دانش سازمانی، استراتژی نوآوران می یاشد. این نتایج نشان می دهد که در شرکت های مورد مطالعه تأکید بیشتری بر دانش پنهان نسبت به دانش آشکار وجود دارد و دانش بیشتر ماهیت شخصی دارد که پیشنهاد می شود برای تعدیل وضعیت موجود بخشی از دانش تجربی افراد مستند و مکتوب گردد تا بتواند به راحتی در اختیار دیگران قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
200 - مراكز رشد كارآفرينان شهری ؛ طرحينو در توسعه اقتصاد شهري
مهدی کنعانیوجود بيش از 800 هزار نفر بيكار و جوياي كار در شهر تهران و افزايش نرخ بيكاري در استان تهران و به ويژه در ميان تحصيل كرده هاي شهري معضلات اجتماعي و آسيبهاي فراواني را سبب شده است. اين روند منحصر به كلانشهر تهران نيست و بسياري از كلانشهرهاي كشور با آن دست به گريبان هستن أکثروجود بيش از 800 هزار نفر بيكار و جوياي كار در شهر تهران و افزايش نرخ بيكاري در استان تهران و به ويژه در ميان تحصيل كرده هاي شهري معضلات اجتماعي و آسيبهاي فراواني را سبب شده است. اين روند منحصر به كلانشهر تهران نيست و بسياري از كلانشهرهاي كشور با آن دست به گريبان هستند. حتي بسياري از شهرهاي دنيا نيز به نوعي با اين مساله دست به گريبان هستند. از آنسو شهرداريها نيز پتانسيلهاي بيشماري براي توسعه كسب و كار و حمايت از كارآفريني دارند كه از جمله آنها مي توان به امكان برقراري تعاملاتي كارآمد با بخشهاي دولتي خدمات رسان در حوزه شهر و محوريت و جهت دهي ارايه خدمات آنها به سمت كارآفريني، توان اطلاع رساني بالا و امكانات تبليغاتي گسترده، داشتن دفاتر اداري در تمام مناطق، نواحي و محلات شهر، امكان دسترسي به آمار و اطلاعات مختلف مرتبط با شهروندان و آشنايي با روحيات زندگي و كسب و كار شهروندان در مناطق مختلف و فرصتها و تهديدهاي تجاري و شغلي موجود در هر ناحيه، دسترسي به بازارچه هاي مختلف و زمينها و املاك بلاتكليف، و ... اشاره كرد. سياستگذاري توسعه کارآفريني و حمايت از کارآفرينان در سطوح کشوري و حوزه هاي صنعتي پیشینه ای چند صد ساله دارد؛ اما کمتر از یک دهه است که مدیران شهری و شهرداریهای شهرها و مناطق کمتر توسعه یافته در گوشه و کنار جهان به مدد حمایتهایی سازمان یافته از کارآفرینان شهری توانسته اند "طرحی نو" در جامعه شهری خود دراندازند و از فاصله خود با شهرها و مناطق توسعه یافته بکاهند. مراکز رشد کارآفرینان شهری یکی از این ایده ها است و مقاله حاضر طرح اولیه راه اندازی مراکز رشد کارآفرینان شهری را تبیین می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
201 - شناسایی و رتبه بندی عوامل استراتژیک موثر در موفقیت بنگاه های کوچک و زود بازده شهر صنعتی کاوه بارویکرد کارت امتیازی متوازن از دیدگاه مدیران
حسین غفاری ابراهیم علی رازینیهدف اصلی در این تحقیق، شناسایی عوامل استراتژیک موثر در موفقیت بنگاه های کوچک و زودبازده با رویکرد کارت امتیازی متوازن از دیدگاه مدیران در این بنگاه هاست. این تحقیق کاربردی و توصیفی است داده های آن در آبان ماه و آذرماه سال هزار و سیصد و نود و چهار جمع آوری شده است. جامعه أکثرهدف اصلی در این تحقیق، شناسایی عوامل استراتژیک موثر در موفقیت بنگاه های کوچک و زودبازده با رویکرد کارت امتیازی متوازن از دیدگاه مدیران در این بنگاه هاست. این تحقیق کاربردی و توصیفی است داده های آن در آبان ماه و آذرماه سال هزار و سیصد و نود و چهار جمع آوری شده است. جامعه آماری این تحقیق 70 بنگاه صنعتی است. روش انتخاب نمونه آماری بصورت تصادفی ساده است و بنگاه های انتخاب شده در نمونه آماری بر اساس تعداد بنگاه های هر شهر صنعتی به صورت تصادفی ساده انتخاب شده است و در مجموع 60 بنگاه مورد بررسی قرار گرفته شد. داده های این تحقیق از طریق پرسشنامه محقق ساخته که شامل 35 پرسش است جمع آوری شده است. در تحلیل این داده ها از نرم افزار20 spss استفاده شده است. تحلیل این داده ها شامل آمارهای توصیفی است که به سطح تحصیلات مدیران این بنگاه ها می پردازد. در تحلیل استنباطی و آزمون سوالات این تحقیق از آزمون کالموگروف - اسمیرنوف برای نرمال بودن داده ها استفاده شده است. با توجه به نتایج آزمون کالموگروف - اسمیرنوف از آزمون دوجمله ای جهت پاسخگویی به سوال های مربوط به مولفه ها و برای بررسی سوال های مربوط به ابعاد از آزمون tتک نمونه و همچنین از آزمون فریدمن برای اولویت بندی عوامل استراتژیک استفاده شده است. در پایان با بررسی نتایج بدست آمده می توان گفت بنگاه های کوچک و زود بازده از حیث توازن در منظرهای مختلف ارزیابی متوازن در وضعیت مناسبی قرار دارند و نظر مدیران در این رابطه بیانگر توجه همگن به هر چهار منظر (بعد) اصلی در این شیوه است. ولیکن، عوامل استراتژیکی تاثیر گذاری وجود دارد که ازدید مدیران مخفی مانده و توسط مدیران بنگاه مورد کم توجهی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
202 - ارائه الگویی برای مؤلفه های شهروند دیجیتال در شهرستان بیرجند
صادق حامدی نسب سمیه بخشی پریخانیبا توجه به رشد روزافزون رسانههای نوین، روز به روز بر تعداد شهروندان دیجیتال در جامعه افزوده میشود. شهروند دیجیتال به شهروندی گفته می شود که توانایی استفاده از خدمات برخطی که دولت هر کشور ارائه می کند را در حد مطلوب داشته باشد. هدف این پژوهش، بررسی روایی و پایایی مقیاس أکثربا توجه به رشد روزافزون رسانههای نوین، روز به روز بر تعداد شهروندان دیجیتال در جامعه افزوده میشود. شهروند دیجیتال به شهروندی گفته می شود که توانایی استفاده از خدمات برخطی که دولت هر کشور ارائه می کند را در حد مطلوب داشته باشد. هدف این پژوهش، بررسی روایی و پایایی مقیاس شهروند دیجیتال در شهر بیرجند بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه افراد 18 سال به بالای ساکن شهر بیرجند بودند که از میان آن ها 384 نفر به روش نمونه گیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه شهروند دیجیتال چویی، گلاسمن و کریستول است [16]. روايي محتوایی و صوري نسخه فارسی آن بر اساس نظر صاحب نظران تأیید شد. ساختار عاملی پرسشنامه شهروند دیجیتال با استفاده از هر دو شیوه تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی بررسی شد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 4 ماده در بیش از یک عامل، بارعاملی بالا دارند؛ که این مادهها حذف شدند و در نهایت مدل نهایی شامل 4 عامل؛ فعالیت سیاسی اینترنتی، مهارت های فناورانه، دیدگاه انتقادی و آگاهی های محلی- جهانی به دست آمد که حاوی 22 ماده است. برای پایایی این ابزار از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که این ضریب برای مولفه های آن بین 79/0 تا 90/0 به دست آمد؛ با توجه به اینکه شاخصهای روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس شهروند دیجیتال همگی در حد مطلوبی بودند، میتوان از آن بهعنوان ابزاری روا و پایا برای شناسایی شهروندان دیجیتال استفاده نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
203 - چارچوب ارزیابی زیست بوم کسب وکار های نوپا( مورد مطالعه: زیست بوم استان بوشهر)
ویدا رنجبران مهدی الیاسی مهدی گودرزیامروزه یکی از دغدغه های کلیدی سیاستگذاران کشور کمک به توسعه و بهبود وضعیت کسب و کارهای نوپا با هدف گسترش نوآوری و رشد اقتصاد محلی و ملی است. اما دو نکته حائز اهمیت در این میان وجود دارد. اول اینکه چه اجزایی باید در کنار هم قرار گیرند تا یک زیست بوم تشکیل و کار خود را به أکثرامروزه یکی از دغدغه های کلیدی سیاستگذاران کشور کمک به توسعه و بهبود وضعیت کسب و کارهای نوپا با هدف گسترش نوآوری و رشد اقتصاد محلی و ملی است. اما دو نکته حائز اهمیت در این میان وجود دارد. اول اینکه چه اجزایی باید در کنار هم قرار گیرند تا یک زیست بوم تشکیل و کار خود را به بهترین نحو انجام دهد و دوم انکه چارچوب ارزیابی این زیست بوم ها چگونه باید باشد تا بتوان فعالیت بازیگران این زیست بوم را مورد بررسی قرار داد. ازاین رو هدف این پژوهش یافتن چارچوبی برای ارزیابی بهتر زیست بوم کسب و کار های نوپا و کمک به اقتصاد محلی است. بدین منظور در این پژوهش پس از بررسی پیشینه تحقیق و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، چارچوب اولیه طراحی و از طریق مصاحبه با خبرگان و متخصصین مربوطه، چارچوب نهایی تعدیل و در استان بوشهر به صورت موردی پیاده سازی شد. چاچوب نهایی با 7 مؤلفه اصلی و 68 شاخص تایید شد. بررسی نتایج حاصل از پرسشنامه ها در خصوص وضعیت زیست بوم کسب وکارهای نوپای بوشهر نشان می دهد که میانگین هیچ کدام از مؤلفه های اصلی موجود در چارچوب نمره بالایی ندارد و تنها مؤلفه فرهنگ کمی از حد متوسط بالاتر بود که این نشان از اهمیت بالای این مولفه در چارچوب پیشنهادی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
204 - مؤلفههای کیفیت مکان در شهر ایرانی ـ اسلامی
حمیدرضا صارمی بهاره بهراحضور انسان در مکانهای شهری به معنای اتصال به وجودی جمعی و فضای ادراکشده توسط او، حاصل گفتمانی بین ذهن و اجتماع است، فلذا استنباط و القای معنای مکان بدون پیوند مفاهیم وجودی اجتماع و ذهن با مکان، منجر به رویکردهایی سطحی نسبت به واقعیت مکانهای شهری میشود. ازاینرو کیفی أکثرحضور انسان در مکانهای شهری به معنای اتصال به وجودی جمعی و فضای ادراکشده توسط او، حاصل گفتمانی بین ذهن و اجتماع است، فلذا استنباط و القای معنای مکان بدون پیوند مفاهیم وجودی اجتماع و ذهن با مکان، منجر به رویکردهایی سطحی نسبت به واقعیت مکانهای شهری میشود. ازاینرو کیفیت تعاملات ِحاصل از کیفیات مکان مطرحشده در غرب، با کیفیات ذهنی در رویکرد اسلامی، در بیان واقعیات تعاملات انسان با مکان، کارایی لازم را نخواهد داشت. بنابراین پژوهش حاضر با هدف دستیابی به مدل کیفیت مکان در شهر ایرانی ـ اسلامی و منطبق بر مکتب و اندیشه اسلامی به دنبال پاسخگویی به این سؤالات است که مؤلفههای مؤثر بر معنای مکان از دیدگاه شهر ایرانی ـ اسلامی چه میباشد؟ کیفیتهای لازم برای ایجاد یک مکان شهری ایرانی ـ اسلامی چیست؟ مدل کیفیت مکان در شهر ایرانی ـ اسلامی چگونه است؟ برای پاسخگویی به پرسشهای مذکور، از روششناسی کیفی و راهبرد تحلیل محتوا، طی یک فرایند توصیفی ـ تحلیلی برای تحلیل محتوای منابع مربوطه در زمینه شهر ایرانی ـ اسلامی استفاده شده است. مدل کیفیت مکان در پژوهش حاضر مبتنی بر نظریه اصالت پدیداری معنا بر این تفکر بنا است که صورت مکان ابتداییترین سطح تعامل انسان با محیط پیرامون است و ماهیتی کاملاً ملموس و کالبدی دارد و میتوان آن را عینیتی مستقل از حضور و شناخت انسان در نظر داشت؛ اما شناخت انسان از محیط و به ظهور آوردن مفاهیمی جدید در پی حضور انسان در محیط، زمینه ظهور محتوای مکان را فراهم خواهد آورد. به همین دلیل مکان و معنای مکان دارای دو «کلانمؤلفه ذهنی» و « کلانمؤلفه عینی» میباشد که این دو در محتوای مکان غیرقابل انفکاک هستند. بنابر نتایج پژوهش، کلانمؤلفه ذهنی شامل سه مؤلفه «ادراکی»، «اجتماعی» و «مدیریتی» و کلانمؤلفه عینی دارای سه مؤلفه «کارکرد»، «ریخت» و «طبیعت» است. این مؤلفهها 52 کیفیت مکان را شامل میشوند که مدل کیفیت مکان شهر ایرانی ـ اسلامی را ساخته و میتواند در برنامهریزی، طراحی، مدیریت و تصمیمگیری و ارزیابی کیفیت مکانهای شهری ایرانی ـ اسلامی موردتوجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
205 - کندوکاوی بر انگاره مفهومی «بالا- پایین» در کهنالگوی معماری ایرانی - اسلامی با تاکید بر افتراق حوزههای معنایی نگرشهای مردمی «مطالعه موردی: میدان توپخانه (تهران)، میدان نقشجهان (اصفهان)، پارک لاله (تهران)، باغ شاهزاده (ماهان)»
ناصر براتی الهام کاکاونددر معماری هدفمند در حوزه مداخلات محیطی، جزییات بسیاری از اندازه ها، اشکال، ترکیبات تا رمز و رازهای خاصی نهفته است که عناصر معماری را، حتی در یک جامعه واحد، از یکدیگر متمایز میکنند. تفکر در نظام زیست رمزآلود شهری از مناظره اندیشه و شهود، عقل و عشق، دانش و بینش سرچشمه می أکثردر معماری هدفمند در حوزه مداخلات محیطی، جزییات بسیاری از اندازه ها، اشکال، ترکیبات تا رمز و رازهای خاصی نهفته است که عناصر معماری را، حتی در یک جامعه واحد، از یکدیگر متمایز میکنند. تفکر در نظام زیست رمزآلود شهری از مناظره اندیشه و شهود، عقل و عشق، دانش و بینش سرچشمه میگیرد. مقاله حاضر کندوکاوی در تبیین و آشکارسازی یک الگوی کهن میباشد که بسیاری از عناصر معماری ما را در طول تاریخ را به هم پیوند داده است. کهن الگویی با مفاهیم بالا و پایین که در انگارههای ذهنی مردم، ما به ازای فضایی و مکانی در معماری شهری پیدا کرده است. در این میان، این سؤال مطرح میشود که چه ارتباطی بین این انگارهها، رفتارها، نظام ارزشی و نظام فضای زیستانسانی به خصوص در شهرها وجود داشته است؟ برای رسیدن به این مهم از روش تحلیل محتوا استفاده شده، که در آن ابتدا به صورت کیفی، ارتباط عناصر، درک شده و سپس با انتخاب عرصههای مطالعاتی و نظرسنجی از شهروندان، براساس روش افتراق معنایی رابطۀ بین پدیدهها تبیین میگردد. نتایج حاصل بیانگر این مهم است که تفکر کمالگرایی و حرکت در مسیر اوج و کمال (بالا و پایین) در ادبیات و فرهنگ ایرانی همواره حضور داشته و تداعی معنی آن در انگارههای ذهنی مردم، سبب شکلگیری خاصی از چیدمان فضایی و الگوی نظام زیست شهری شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
206 - راهبردهای پیشگیری از بزهدیدگی کودکان کار؛ الگوی مبتنی بر نوع فعالیت
مهدی خاقانی اصفهانیکودکان کار ـ اعم از خیابانی و فعال در محیطهای بسته ـ مشغول کارهای متعارف (مانند دستفروشی)، نیمهمتعارف (مانند زبالهگردی)، و غیر متعارف (مانند فحشا) هستند. نظریههای جرمشناختی متعددی از جمله نظریه فشار اجتماعی، بومشناسی جنایی و تعارض فرهنگی، تبیینهای علتشناسانه مه أکثرکودکان کار ـ اعم از خیابانی و فعال در محیطهای بسته ـ مشغول کارهای متعارف (مانند دستفروشی)، نیمهمتعارف (مانند زبالهگردی)، و غیر متعارف (مانند فحشا) هستند. نظریههای جرمشناختی متعددی از جمله نظریه فشار اجتماعی، بومشناسی جنایی و تعارض فرهنگی، تبیینهای علتشناسانه مهمی از پدیده کودکان کار ارائه کردهاند، اما از نظریههای جرمشناختی دیگری مانند نظریه فرصت و نظریه فعالیتهای روزمره، میتوان برای رابطهسنجی نوع فعالیتهای متعارف، نیمه متعارف و غیر متعارف کودکان کار با عناوین مجرمانهای که غالباً قربانی آنها میشوند، بهره جست. ناپایداری سکونتگاه، نظارتناپذیری محیط آسیبزا، ناتوانی/ ناآگاهی از مددخواهی از نهادهای مداخله در بحران، اختلالات ادراکی و رفتاری، و نداشتن مهارتهای توانبخشی شهروندی، فرصت ارتکاب بزههای خاصی علیه کودکان کار را در مبلمان شهری آشفته کلانشهرها فراهم میآورد. آگاهی از اینکه کدام فعالیتها توسط انواع کودکان کار، زمینه بزهدیدگی در چه جرائمی را افزایش میدهد، امکان هوشمندسازی راهبردهای پیشگیری از بزهدیدگی کودکان کار را به متولیان سیاستگذاری جنایی در حوزه حمایت از کودکان را به دست میدهد. اتخاذ راهبرد پیشگیری بدون آگاهی تخصصی در مورد سنخبندی وضعیتهای محیطی آسیبزا نسبت به کودکان کار، شکست پایدار این راهبردها را تداوم میدهد. این مقاله، پس از تطبیق نظریههای جرمشناختی مذکور بر عوامل و فرایند بزهدیدگی کودکان کار، معناداری رابطه جرائم ارتکابی علیه این کودکان با نوع کار آنها (متعارف، نیمهمتعارف و غیر متعارف) را تبیین میکند و راهکارهایی برای سختیافزایی ارتکاب بزه علیه این کودکان و مصونیتافزایی آنان در برابر فرصتهای محیطی بزهدیدهساز پیشنهاد مینماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
207 - راهبردهای پیشگیری از بزهدیدگی کودکان کار؛ الگوی مبتنی بر نوع فعالیت
مهدی خاقانی اصفهانی قاسم محمدیکودکان کار ـ اعم از خیابانی و فعال در محیطهای بسته ـ مشغول کارهای متعارف (مانند دستفروشی)، نیمهمتعارف (مانند زبالهگردی)، و غیر متعارف (مانند فحشا) هستند. نظریههای جرمشناختی متعددی از جمله نظریه فشار اجتماعی، بومشناسی جنایی و تعارض فرهنگی، تبیینهای علتشناسانه مه أکثرکودکان کار ـ اعم از خیابانی و فعال در محیطهای بسته ـ مشغول کارهای متعارف (مانند دستفروشی)، نیمهمتعارف (مانند زبالهگردی)، و غیر متعارف (مانند فحشا) هستند. نظریههای جرمشناختی متعددی از جمله نظریه فشار اجتماعی، بومشناسی جنایی و تعارض فرهنگی، تبیینهای علتشناسانه مهمی از پدیده کودکان کار ارائه کردهاند، اما از نظریههای جرمشناختی دیگری مانند نظریه فرصت و نظریه فعالیتهای روزمره، میتوان برای رابطهسنجی نوع فعالیتهای متعارف، نیمه متعارف و غیر متعارف کودکان کار با عناوین مجرمانهای که غالباً قربانی آنها میشوند، بهره جست. ناپایداری سکونتگاه، نظارتناپذیری محیط آسیبزا، ناتوانی/ ناآگاهی از مددخواهی از نهادهای مداخله در بحران، اختلالات ادراکی و رفتاری، و نداشتن مهارتهای توانبخشی شهروندی، فرصت ارتکاب بزههای خاصی علیه کودکان کار را در مبلمان شهری آشفته کلانشهرها فراهم میآورد. آگاهی از اینکه کدام فعالیتها توسط انواع کودکان کار، زمینه بزهدیدگی در چه جرائمی را افزایش میدهد، امکان هوشمندسازی راهبردهای پیشگیری از بزهدیدگی کودکان کار را به متولیان سیاستگذاری جنایی در حوزه حمایت از کودکان را به دست میدهد. اتخاذ راهبرد پیشگیری بدون آگاهی تخصصی در مورد سنخبندی وضعیتهای محیطی آسیبزا نسبت به کودکان کار، شکست پایدار این راهبردها را تداوم میدهد. این مقاله، پس از تطبیق نظریههای جرمشناختی مذکور بر عوامل و فرایند بزهدیدگی کودکان کار، معناداری رابطه جرائم ارتکابی علیه این کودکان با نوع کار آنها (متعارف، نیمهمتعارف و غیر متعارف) را تبیین میکند و راهکارهایی برای سختیافزایی ارتکاب بزه علیه این کودکان و مصونیتافزایی آنان در برابر فرصتهای محیطی بزهدیدهساز پیشنهاد مینماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
208 - حقوق کودکان در حوزه حقوق شهری در پرتو کنوانسیون حقوق کودک
شهرام سلامی محمد مظهریبا رشد و توسعه شهرنشینی در جهان، دولت ها با چالش های مختلفی در حوزه حقوق گروه های خاص شهروندان از جمله کودکان مواجه می باشند، چرا که کودکان به علت شرایط خاص سنی و رشدی خود نیازمند توجه بیشتری نسبت به سایر شهروندان عادی هستند و از حقوق ویژه ای برخوردارند. اما شهرها نه تن أکثربا رشد و توسعه شهرنشینی در جهان، دولت ها با چالش های مختلفی در حوزه حقوق گروه های خاص شهروندان از جمله کودکان مواجه می باشند، چرا که کودکان به علت شرایط خاص سنی و رشدی خود نیازمند توجه بیشتری نسبت به سایر شهروندان عادی هستند و از حقوق ویژه ای برخوردارند. اما شهرها نه تنها برای کودکان طراحی نشده اند بلکه آنها را از کمترین حقوق ویژه خود نیز بهره مند نمی سازند. مسلما مهم ترین سند حقوقی کودکان، کنوانسیون حقوق کودک می باشد. کودکان از حقوق مختلفی برخوردارند که در کنواسیون حقوق کودک منعکس گردیده اند، اما آنچه که مد نظر تحقیق حاضر می باشد یافتن پاسخ این پرسش است که: حقوق کودکان در حوزه حقوق شهری چیست؟ ضرورت شناسایی حقوق کودکان در حوزه حقوق شهری از آن جهت واجد اهمیت است که آنها به عنوان یکی از مهم ترین ارکان جامعه در معرض بیشترین آسیب ها و تهدیدهای اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و آموزشی قرار دارند و با توجه به نوپایی شناسایی حقوق کودکان در شهرها در سطح جهانی و بخصوص در ایران و تلاش های سازمانهای بین المللی نظیر یونسف بر ارتقای بیش از پیش این حقوق، انتظار می رود مدیران و سیاستگذاران شهری اقدامات مقتضی را در این حوزه به انجام برسانند. بر همین مبنا تحقیق حاضر با مطالعه حوزه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موثر بر حقوق کودکان در شهرها، با شیوه گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و بررسی داده ها به طریق توصیفی- تحلیلی، در صدد تبیین مهم ترین حقوق کودکان در شهرها از جمله: حق عدم تبعیض، حقوق کودکان معلول، حق شنیده شدن، برخورداری از امنیت اجتماعی، حق بر سلامت، حق بر تحصیل و حق بر بازی و تفریح می باشد. نتیجه اینکه: هر چند اقدمات نظری خوبی از سوی نهادهای شهری ایران در این حوزه صورت گرفته است، با این حال ناگفته پیداست که در عمل تا رسیدن به وضعیت مطلوب کودکان فاصله بسیاری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
209 - رابطة هوش هیجانی و خودکار آمدی مبتنی بر عملکرد شغلی کارکنان
حدیث باقری دامون رزمجویی الهام ساعیهدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین رابطة هوش هیجانی و خودکارآمدی مبتنی بر عملکرد شغلی کارکنان اداره کل بندر و دریانوردی خرمشهر بود. جامعه آماری این تحقیق 341 نفر و به روش نمونهگیری تصادفی ساده 181 نفر محاسبه گردید. جهت گردآوری دادهها از سه پرسشنامه هوش هیجانی برادبری-گریوز أکثرهدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین رابطة هوش هیجانی و خودکارآمدی مبتنی بر عملکرد شغلی کارکنان اداره کل بندر و دریانوردی خرمشهر بود. جامعه آماری این تحقیق 341 نفر و به روش نمونهگیری تصادفی ساده 181 نفر محاسبه گردید. جهت گردآوری دادهها از سه پرسشنامه هوش هیجانی برادبری-گریوز ، خودکارآمدی ریگرز و عملکرد شغلی پاترسون استفادهشده. در این پژوهش با بهرهگیری از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و تحلیل واریانس در محیط نرمافزار آماری spss17، ارتباط بین متغیرهای هوش هیجانی و خودکارآمدی بهعنوان متغیر مستقل و عملکرد شغلی بهعنوان متغیر وابسته موردبررسی قرار گرفتند. درمجموع یافتهها حاکی از آن است که بین خودکارآمدی و عملکرد شغلی کارکنان این اداره، رابطة معناداری وجود دارد. بهبیاندیگر کارآمدی در عملکرد شغلی کارکنان دارای اهمیت میباشد. از نتایج دیگر تحقیق آن است که هوش هیجانی کارکنان نقش مؤثری بر خودکارآمدی دارد و این دو متغیر از هم تأثیر میپذیرند. بررسی نتایج تحلیل رگرسیونی حاکی از عدم همبستگی هوش هیجانی با متغیر عملکرد شغلی کارکنان اداره بندر و دریانوردی خرمشهر میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
210 - رابطه¬ی توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی: با نقش میانجی فرسودگی شغلی
سیما پری زاده کیومرث بشلیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای فرسودگی شغلی در رابطه ی بین توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی است. به این منظور ...... نفر از کارکنان زیرمجموعه دفتر پرستاری مربوط به بخش بالینی به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های استانداردی هم چ أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای فرسودگی شغلی در رابطه ی بین توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی است. به این منظور ...... نفر از کارکنان زیرمجموعه دفتر پرستاری مربوط به بخش بالینی به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های استانداردی هم چون شرایط اثربخش کار- 2، رفتار شهروندی سازمانی و فرسودگی شغلی پاسخ دادند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از الگوی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین توانمندسازی ساختاری و فرسودگی شغلی و بین فرسودگی شغلی و رفتار شهروندی سازمانی رابطه ی منفی و معناداری وجود دارد و بین توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی رابطه ی مثبت و معنادری وجود دارد. هم چنین، رابطه ی معناداری بین توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی با فرسودگی شغلی به دست آمد. نتایج الگوی معادلات ساختاری بیان گر برازندگی الگوی مفروض پژوهش داشت. با توجه به یافته ها می توان بیان داشت که فرسودگی شغلی نقش واسطه ای در رابطه ی بین توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی دارد. بر این اساس با در نظر گرفتن متغیرهایی چون نقش توانمندسازی ساختاری و کاهش فرسودگی شغلی می توان میزان رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان را ارتقاء داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
211 - رابطه بین ویژگی های شخصیتی، رفتار اخلاقی و احساس گناه با رفتار شهروندی اجباری
محمد علی نادی هاجر عزیزی نفیسه مسجدیهدف پژوهش حاضر تعیین رابطة بین ویژگیهای شخصیتی، رفتار اخلاقی و احساس گناه با رفتار شهروندی اجباری بود. بدین منظور 320 نفر از دبیران دبیرستانهای دخترانه شهر اصفهان به شیوة تصادفی طبقهای و متناسب با سهم جمعیتی هر ناحیه بهعنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش پژوهش، علیّ- همبس أکثرهدف پژوهش حاضر تعیین رابطة بین ویژگیهای شخصیتی، رفتار اخلاقی و احساس گناه با رفتار شهروندی اجباری بود. بدین منظور 320 نفر از دبیران دبیرستانهای دخترانه شهر اصفهان به شیوة تصادفی طبقهای و متناسب با سهم جمعیتی هر ناحیه بهعنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش پژوهش، علیّ- همبستگی و ابزار پژوهش شامل مقیاس رفتار شهروندی اجباری ویگودا- گادوت، سیاهه ویژگیهای شخصیتی کاستا و مک کری، مقیاس رفتار اخلاقی لوزیر و مقیاس احساس گناه مارشال، سانفنتر و تانگنی بود. دادهها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین ویژگیهای شخصیتی (ویژگیهای برونگرایی، دلپذیر بودن و باوجدان بودن) با رفتار شهروندی اجباری رابطه منفی، ویژگی انعطافپذیری رابطه منفی و ویژگی روان گسسته رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. نتایج الگوسازی معادله ساختاری نشان داد که از بین ویژگیهای شخصیتی، بعد باوجدان بودن و دلپذیر بودن با رفتار اخلاقی رابطة معنادار و مستقیم دارد. همچنین ویژگیهای باوجدان بودن، انعطافپذیری، برونگرایی و روان گسستگی با احساس گناه رابطه معنادار و مستقیم و متغیر رفتار اخلاقی و احساس گناه رابطه مستقیم و معنادار با رفتار شهروندی اجباری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
212 - رابطة توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی: با نقش میانجی فرسودگی شغلی
سیما پری زاده کیومرث بشلیدههدف از انجام مطالعة حاضر، تعیین نقش واسطه ای فرسودگی شغلی در رابطة بین توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی بود. نمونة پژوهش 291 نفر از کارکنان بیمارستان بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای بررسی همبستگی از پرسشنامه های استانداردی همچ أکثرهدف از انجام مطالعة حاضر، تعیین نقش واسطه ای فرسودگی شغلی در رابطة بین توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی بود. نمونة پژوهش 291 نفر از کارکنان بیمارستان بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای بررسی همبستگی از پرسشنامه های استانداردی همچون شرایط اثربخش کار- 2، رفتار شهروندی سازمانی و فرسودگی شغلی و برای تجزیه وتحلیل داده ها از الگوی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین فرسودگی شغلی و توانمندسازی ساختاری رابطة منفی و معناداری وجود دارد و همچنین رابطة معناداری بین توانمندسازی ساختاری و فرسودگی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی به دست آمد. نتایج الگوی معادلات ساختاری حکایت از برازندگی الگوی مفروض پژوهش داشت. با توجه به یافته ها می توان گفت که فرسودگی شغلی نقش واسطه ای در رابطة بین توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی دارد. بر این اساس با در نظر گرفتن متغیرهایی چون نقش توانمندسازی ساختاری و کاهش فرسودگی شغلی می توان میزان رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان را ارتقاء داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
213 - بررسی نقش واسطهای عزتنفس سازمانمحور در تأثیر وظیفهشناسی و توافقجویی بر عملکرد وظیفهای و رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان شرکت ملی حفاری ایران
محمدباقر کجباف سیما پری زاده سحر سوادکوهی صبا قیصریهدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین نقش واسطهای عزتنفس سازمانمحور در تأثیر وظیفهشناسی و توافقجویی بر عملکرد وظیفهای و رفتار شهروندی سازمانی بود. نمونهی پژوهش، 234 نفر از کارکنان شرکت ملی حفاری ایران بود که با استفاده از نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. در این پژ أکثرهدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین نقش واسطهای عزتنفس سازمانمحور در تأثیر وظیفهشناسی و توافقجویی بر عملکرد وظیفهای و رفتار شهروندی سازمانی بود. نمونهی پژوهش، 234 نفر از کارکنان شرکت ملی حفاری ایران بود که با استفاده از نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. در این پژوهش، از پرسشنامههای استانداردی همچون ویژگیهای شخصیتی (NEO)، عملکرد شغلی، رفتار شهروندی سازمانی و عزتنفس سازمانمحور و برای تجزیهوتحلیل دادهها از روش تحلیلمسیر استفاده شد. آزمون الگوی پژوهش نشاندهنده برازندگی خوب الگو بود. بررسی تأثیرات مستقیم نشان داد که وظیفهشناسی و توافقجویی تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد وظیفهای، رفتار شهروندی سازمانی و عزتنفس سازمانمحور دارند و عزتنفس سازمانمحور تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد وظیفهای و رفتار شهروندی سازمانی دارد. همچنین، آزمون تأثیرات غیرمستقیم نیز نشان داد که عزتنفس سازمانمحور نقش واسطهای در تأثیر وظیفهشناسی و توافقجویی بر عملکرد وظیفهای و رفتار شهروندی سازمانی دارد. بر این اساس با درنظرگرفتن متغیرهایی همچون وظیفهشناسی، توافقجویی و افزایش عزتنفس سازمانمحور میتوان میزان عملکرد وظیفهای و رفتارهای شهروندی سازمانی را ارتقاء داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
214 - در احوال و آثار جعفر شهری(شهری باف)
مسعود معظمی گودرزیچکیده «جعفر شهری» (شهریباف) نویسنده و پژوهشگر فرهنگ و ادبیات عامّه و روایتگر تاریخ اجتماعی تهران در یک قرن اخیر بوده است. وی از آنجا که شخصیتی کمتر شناخته شده بهویژه در میان عموم جامعه است؛ معرفی آثار و کارهای برجستهای که در طول حیات خویش انجام داده است نه تنها به ش أکثرچکیده «جعفر شهری» (شهریباف) نویسنده و پژوهشگر فرهنگ و ادبیات عامّه و روایتگر تاریخ اجتماعی تهران در یک قرن اخیر بوده است. وی از آنجا که شخصیتی کمتر شناخته شده بهویژه در میان عموم جامعه است؛ معرفی آثار و کارهای برجستهای که در طول حیات خویش انجام داده است نه تنها به شناخت بهتر او بلکه به شناخت بخشی از تاریخ ادبیات شفاهی و عامّه مردم در دوره معاصر کمک خواهد کرد. در این راه از آثار خود او اعم از کتب داستانی و غیرداستانی و نیز مصاحبهها و گفتگوهایی که وی در زمان حیاتش انجام داده و همچنین مقالاتی که از او و دیگر پژوهشگران در حوزهی کاری او در مجلات و نشریات مختلف چاپ شده است، بهره گرفته شده است. از کتابهایی که در موضوعات مختلف داستاننویسی، ادبیات عامّه و شفاهی مردم تهران قدیم، آداب و رسوم و سبک زندگی آنها منتشر شده است و یا هر منبعی که به نوعی سرنخی از ویژگی شخصیتی و نویسندگی « جعفر شهری » آشکار کند، استفاده شده است. در این مقاله کوشش شده است با استفاده از تمام ظرفیتهای ممکن و موجود و با استناد به آثاری که از خود نویسنده در دسترس است؛ به معرفی، تحلیل وبررسی آثار ایشان پرداخته شود. البته ضمن معرفی آثار جعفر شهری؛ جهت آشنایی بیشتر، نگاهی اجمالی و گذرا نیز به زندگی نامه ایشان شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
215 - شهر دانشبنيان به مثابه مفهومي ميان رشتهاي
مريم جعفري مهرآبادي مريم سجوديظهور رويکرد ميان رشتهاي، سبب آميزش و در هم آميختگيهاي بسيار متنوع و گستردهاي در حوزههاي مختلف شده است. يکي از پديدههايي که ماهيت ميان رشتهاي آن آشکار و روشن است، پديده شهر ميباشد. روش انجام اين مقاله اسنادي و کتابخانهاي است. يکي از اين مفاهيم نوين و مناقشه برانگ أکثرظهور رويکرد ميان رشتهاي، سبب آميزش و در هم آميختگيهاي بسيار متنوع و گستردهاي در حوزههاي مختلف شده است. يکي از پديدههايي که ماهيت ميان رشتهاي آن آشکار و روشن است، پديده شهر ميباشد. روش انجام اين مقاله اسنادي و کتابخانهاي است. يکي از اين مفاهيم نوين و مناقشه برانگيز دنياي کنوني اصطلاح "دانشبنيان" است که به تازگي به درون شهرها نيز راه يافته است. مفهوم "شهر دانشبنيان" بسيار وسيع است و ممکن است به تمام جنبههاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي کشيده شود. شهر دانشبنيان طيف وسيعي از علوم چون؛ اقتصاد مکان، طراحي مناسب شهري (فيزيکي) و توسعه داناييمحور (اجتماعي) و بسياري از حوزههاي تخصصي ديگر را در بر دارد. شهر دانشبنيان بر توسعه مبتني بر دانش متکي است و با ايجاد تشويق مستمر، اشتراکگذاري، ارزيابي، نوسازي و به روزرساني دانش همراه است. اين امر ميتواند از طريق تعامل مستمر بين شهروندان و در همان زمان بين آنها و شهروندان ساير شهرها صورت گيرد. يافتههاي اين مقاله با مطالعه و بررسي منابع معدود داخلي و مطالعات صورت گرفته خارجي؛ منتج به ارائه دستهبندي از ابعاد، مؤلفهها و شاخص (تعريف عملياتي) مربوط به شهر دانشبنيان و به عبارتي شناسايي ابعاد مشترک و ميان رشتهاي "مفهوم شهر دانشبنيان" بوده است. از نظر مقاله حاضر ابعاد شهر دانشبنيان اقتصاد مکان، طراحي مناسب شهري (فيزيکي)، توسعه داناييمحور (اجتماعي) و مؤلفهها و شاخصهاي مرتبط با هر کدام بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
216 - مطالعه عوامل مؤثر بر پيامدهاي فرهنگي آپارتماننشيني در ايران (با تأکيد بر کلانشهر تهران)
علي قلي جوکار مجيد کاشاني حسين فکرآزادپژوهش حاضر براي شناخت عوامل مؤثر بر پيامدهاي فرهنگي آپارماننشيني در کلانشهر تهران انجام گرفته است. در بخش مباني نظري، ديدگاههاي مهمترين صاحبنظران مکاتب مختلف مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته و از روش پيمايشي و ابزار پرسشنامه، که با استفاده از طيف ليکرت تدوين گرديد، است أکثرپژوهش حاضر براي شناخت عوامل مؤثر بر پيامدهاي فرهنگي آپارماننشيني در کلانشهر تهران انجام گرفته است. در بخش مباني نظري، ديدگاههاي مهمترين صاحبنظران مکاتب مختلف مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته و از روش پيمايشي و ابزار پرسشنامه، که با استفاده از طيف ليکرت تدوين گرديد، استفاده شد. از تعداد430 پرسشنامه توزيع شده، 386 نفرپاسخنامه خود را عودت دادند. براي تحليل يافتهها از نرمافزار SPSS بهره گرفته شد. نتايج پژوهش نشان داد که متغيرهاي مستقلي همچون محدوديت فضا- مکان، نوع معماري بر «کاهش کارکردهاي نهاد خانواده آپارتماننشين»، اِشرافِ پنجره خانههاي آپارتماننشين بر خانههاي همسايه و مجاور بر «افزايش روابط اجتماعي خارج از عرف»، افزايش سابقه آپارتماننشيني بر 4تغيير و تحول «سبک و شيوه زندگي از سنتي به زندگي مدرن»، محدوديتهاي فضا (متراژ) و تنوع قوميتي و فرهنگي بر «کاهش روابط همسايگي»، تأخير در ازدواج، کاهش تعداد فرزندان، افزايش تحصيلات، مالکيت ملک، افزايش تراکم جمعيتي و خانواده، همگي بر «کاهش روح ديني در زندگي آپارتماننشيني»، و مالکيتِ ملک، تراکم جمعيت و افزايشِ تعدادِ بلوکهاي آپارتماني بر «کاهش روحيه مشارکتِ مدني و مذهبي»، داراي تأثير مستقيم و معنادار بودند. تأثير متغيرهاي مستقلي چون افزايش سوابق آپارتماننشيني و معماري مدرن نيز بر «رعايت حقوق شهروندي» مستقيم و معنادار بود و اکثر ساکنان بر رعايت حقوق شهروندي تأکيد داشتند. 89 درصد ساکنان آپارتماننشين نيز از «امنيت زندگي آپارتماننشيني احساس امنيت خاطر و رضايت» داشتند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
217 - رويکرد تحليلي و انتقادي بر نقش مديريت، برنامهريزي و طراحي شهري در تحقق نظريه شهر خلاق
آزاده جلالي محمدرضا پورجعفرجهاني شدن حرکت تمام جوامع به سوي جهاني وحدتيافته است که در آن همه چيز در سطح جهاني مطرح و نگريسته ميشود. هاروي جهاني شدن را فشردگي مکان و زمان ميپندارد و گيدنز آن را شدت يافتن روابط اجتماعي در سطح جهاني. به نظر رابرتسون مردم جهاني ميانديشند و محلي عمل ميکنند. اين پد أکثرجهاني شدن حرکت تمام جوامع به سوي جهاني وحدتيافته است که در آن همه چيز در سطح جهاني مطرح و نگريسته ميشود. هاروي جهاني شدن را فشردگي مکان و زمان ميپندارد و گيدنز آن را شدت يافتن روابط اجتماعي در سطح جهاني. به نظر رابرتسون مردم جهاني ميانديشند و محلي عمل ميکنند. اين پديده منجر به رقابت ميان شهرها شده است و هر شهري تلاش ميکند تا از طريق خلاقيت از مزيت رقابتي جهت تبديل شدن به شهري خلاق بهره بگيرد. از طرفي شهرها محل پيوند نيروهاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، سياسي بوده، بنابراين تلاش کليه ارکان يک شهر جهت دستيابي به هدف مذکور امري مهم ميباشد. لذا هدف اين مقاله بررسي و نقد نقش مدير شهر، برنامهريز شهر و طراح شهر به عنوان سه رکن اصلي شهر در تجلي يافتن مفهوم و نظريههاي مرتبط با خلاقيت در شهر و شهر خلاق ميباشد. روش پژوهش حاضر تحليلي- اسنادي ميباشد که پس از بررسي ادبيات مورد نظر، مهمترين نکات مورد توجه آراء نظريهپردازان و منتقدين در اين زمينه استخراج و سپس مفاهيم در سه سطح کلان، مياني و خرد دستهبندي ميشود و جايگاه مديريت شهري، برنامهريزي شهري و طراحي شهري مورد نقد قرار ميگيرد. در انتها نتيجه گرفته ميشود که در سطح خرد به منظور طراحيهاي محلي و شکلگيري فضاهاي موفق شهري، طراح شهر نقش به سزايي دارد، اما اين امر زماني محقق ميشود که سياستها و راهبردهاي مناسب توسط مديران شهر و برنامهريزان شهري انديشيده شده باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
218 - بررسی تأثیر قوانین کاربری زمین بر عرضه زمین¬های مسکونی
محمد سعید ذبیحی دانقوانین و مقررات برنامهریزی شهری بر ساختار فضایی بسیاری از شهرها تأثیر میگذارد. بهعنوان مثال یکی از این قوانین که مانع رشد مرز شهری از پیش تعیین شده و ساختوساز جدید میگردد، کمربند سبز میباشد. در این مقاله به بررسی تأثیر سیاست کمربند سبز بر عرضه زمینهای مسکونی شهر أکثرقوانین و مقررات برنامهریزی شهری بر ساختار فضایی بسیاری از شهرها تأثیر میگذارد. بهعنوان مثال یکی از این قوانین که مانع رشد مرز شهری از پیش تعیین شده و ساختوساز جدید میگردد، کمربند سبز میباشد. در این مقاله به بررسی تأثیر سیاست کمربند سبز بر عرضه زمینهای مسکونی شهر لندن در کشور انگلستان میپردازیم. با توجه به اینکه در چند دهه گذشته مرز کمربند سبز اطراف شهرها در کشور انگلستان تغییری نداشته است، به همین دلیل از یک مدل فضایی مقطعی استفاده شده است. برای بررسی بهتر تأثیر کمربند سبز بر عرضه زمینهای مسکونی، با استفاده از نرمافزار GIS دادههایی (سهم زمین قابل توسعه و سهم هر خانه مسکونی (زمین مسکونی) در کمربند سبز) که حداکثر در فاصله یک کیلومتری از مرز کمربند سبز، چه در داخل و چه در خارج از کمربند سبز قرار دارند انتخاب و استفاده شده است. نتایج این بررسی نشان میدهد کمربند سبز دارای تأثیر معنادار و منفی بر سهم زمینهای قابل توسعه اطراف کمربند سبز در شهر لندن دارد. بهعبارتیدیگر میتوان بیان نمود، سیاست کمربند سبز دارای تأثیر منفی معنادار بر عرضه زمینهای مسکونی دارد و وجود این سیاستها و قوانین کاربری زمین، مانع توسعه و رشد مرز شهری میگردد. بنابراین یکی از آثار اقتصادی کمربند سبز، افزایش قیمت مسکن در این شهرها به دلیل محدودیت در عرضه مسکن میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
219 - جنبه های اقتصادی فرآوری پسماندهای شهری با نگرشی بر کشورهای پیشروی جهان (مطالعه موردی: کلان شهر اراک)
رضا احمديدر پژوهش حاضر جنبه های اقتصادی بازیافت پسماندهای شهری به منظور تامین مواد اوليه، تولید کود کمپوست و انرژی، مطالعه شده است. در این راستا تحقیقات جامعی در مورد نحوه مدیریت پسماند در کشورهای پیشرفته صنعتی به عنوان الگوهای مناسب، جهت استفاده از دانش و تجربیات آنها و میزان د أکثردر پژوهش حاضر جنبه های اقتصادی بازیافت پسماندهای شهری به منظور تامین مواد اوليه، تولید کود کمپوست و انرژی، مطالعه شده است. در این راستا تحقیقات جامعی در مورد نحوه مدیریت پسماند در کشورهای پیشرفته صنعتی به عنوان الگوهای مناسب، جهت استفاده از دانش و تجربیات آنها و میزان درآمد اقتصادی حاصل از آن صورت گرفت؛ اطلاعات کاملی در مورد وضعیت موجود جمع آوری، نحوه تفکیک، بازیافت و دفع پسماندهای کلان شهر اراک، جمع آوری شده و با مسئولین مرتبط در حوزه شهرداری، حفاظت محیط زیست و پسماندهای شهر اراک ملاقات های حضوری و مصاحبه انجام شد. همچنین بازدیدهای میدانی از کارخانه فرآوری و محل دفع زباله های شهر اراک صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهند که بهترین کشورها در زمینه مدیریت پسماند، در غرب و شمال اروپا قرار دارند که کمتر از 5 درصد زباله های خود را دفع می کنند. همچنین براساس آمارهای معتبر بین المللی، بيشترين درصد بازيافت زباله هاي شهري در حدود 63 درصد مربوط به کشور اتریش است. در مورد زباله های کلان شهر اراک نیز علیرغم آنکه حدود 20 درصد از ابتدا قابل بازیافت و حدود 70 درصد قابل تبدیل به کمپوست است، به دلیل عدم مدیریت درست پسماند، از مزیت اقتصادی بسیار ناچیزی برخوردار است. در حال حاضر درآمد اقتصادی مواد بازیافتی در کارخانه بازیافت زباله شامل ظروف فلزی، پلاستیک ها و بطری های پلاستیکی، پسماندهای کاغذی و کارتن ها ناچیز و دارای صرفه اقتصادی چندانی نبوده و تنها هزینه های جاری مرکز دفن زباله را پوشش می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
220 - تدوین وضعیت توسعه فضایی در شهرستان رشت با تاکید بر الگوی راهبرد توسعه منطقهای (RDS)
مجيد ياسوريتوسعه فضایی به چگونگی و کیفیت قرارگیری اجزا منطقه- خطوط، سطوح و نقاط شکل دهنده سازمان فضایی می پردازد. بر اساس مستندات موجود توسعه فضایی یکی از بازوان قوی و قدرتمند جهت بروز و ظهور قابلیتهای هر منطقه است. استراتژی توسعه منطقه ای (RDS) به منظور از بين بردن اختلاف ساختاري أکثرتوسعه فضایی به چگونگی و کیفیت قرارگیری اجزا منطقه- خطوط، سطوح و نقاط شکل دهنده سازمان فضایی می پردازد. بر اساس مستندات موجود توسعه فضایی یکی از بازوان قوی و قدرتمند جهت بروز و ظهور قابلیتهای هر منطقه است. استراتژی توسعه منطقه ای (RDS) به منظور از بين بردن اختلاف ساختاري منطقه اي و ايجاد فرصت برابر براي تمامي مناطق و اصلاح سازمان فضایی طرح گردیده است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت توسعه فضایی شهرستان رشت با تاکید بر الگوی راهبرد توسعه منطقه ای می باشد. دستیابی به هدف مد نظر از طریق شناسایی نقاط قوت و ضعف درونی و بیرونی شهرستان در زمینه توسعه فضایی صورت گرفت. مهم ترین قوت، حوزه نفوذ و کارکردهای منطقه ای گسترده برخورداری از شبکه های زیربنایی نسبتا قوی با امتیاز 0.45؛ مهم ترین ضعف، وجود رقابت شدید و نابرابر برای کاربری های مسکونی، کشاورزی، صنعتی، خدماتی و وجود محدودیت های اکولوژیکی در جهت توسعه ی فعالیت های صنعتی، مسکونی و ... با امتیاز 0.23؛ مهم ترین فرصت، فراهم بودن بستر مناسب برای فعالیت های تجاری و خدمات بازرگانی و نقش پذیری در اقتصاد ملی و به لحاظ نزدیکی مسافت به پایتخت به عنوان بزرگ ترین بازار مصرفی کشور با امتیاز 0.58 و نهایتا مهم ترین تهدید، آشفتگی فضایی ناشی از استقرار نامناسب جمعیت و فعالیت در منطقه با امتیاز 0.32 بوده است. با مطالعه اسناد بالادست و نظرات کارشناسی با استفاده از مدل سوات و ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی (QSPM) به ارائه اولویت راهبردی توسعه منطقه پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که؛ شهرستان رشت به شدت دچار تمرکزگرایی و رشد ناموزون و عدم توسعه فضایی متناسب و متعادل در استان می باشد که این امر در سلب توان رقابت پذیری مناطق اطراف و واگذاری برخی از وظایف و اختیارات شهرستان به نواحی اطراف بسیار موثر است. همچنین با توجه به قرارگیری منطقه مورد مطالعه در موقعیت رقابتی، استراتژی توسعه روابط اقتصادی و تجاری با کشورهای حاشیه خزر بیشترین امتیاز را بین استراتژی های برآمده از موقعیتهای چهارگانه کسب کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
221 - مطالعه تأثير استفاده از شبیهسازهای آموزشي بر كيفيت يادگيري فراگيران رانندگي
سیف اله فضل الهیبا توسعه كاربردهاي فنآوری اطلاعات و ارتباطات و سامانههای هوشمند، امكاني براي فراگيران رانندگي فراهمشده است كه بتوانند فرايند يادگيري و آموختن مهارتهای حرفهای را در فضاي مجازي تجربه نمايند. ابزارهايي نظير: شبیهسازهای آموزشي در محیطهای مجازي میتواند به شبیهسازی ش أکثربا توسعه كاربردهاي فنآوری اطلاعات و ارتباطات و سامانههای هوشمند، امكاني براي فراگيران رانندگي فراهمشده است كه بتوانند فرايند يادگيري و آموختن مهارتهای حرفهای را در فضاي مجازي تجربه نمايند. ابزارهايي نظير: شبیهسازهای آموزشي در محیطهای مجازي میتواند به شبیهسازی شرايط عادي يا مخاطرهآمیز مانند: بروز سوانح، حوادث و ساير اختلالات رانندگي بپردازد. اين پژوهش باهدف بررسي نقش استفاده از ابزارهاي آموزشي در کيفيت يادگيري فراگيران رانندگي و ارائه راهکارهايي براي بهبود آن در مراکز آموزشهای تخصصي صنعت حملونقل ريلي درونشهری انجامشده است. در ادامه تحقيق نيز وضعيت موجود بخش سيمولاتور آموزشي مرکز آموزشهای تخصصي متروي تهران بهعنوان مورد کاوی پژوهش مورد ارزيابي قرارگرفته است تا ميزان سودمندي استفاده از اين ابزار در بهبود کيفيت يادگيري تعيين گردد. روش پژوهش در اين تحقيق از نوع پيمايشي و جامعه آماري آن متشکل از مربيان، کادر آموزشي، مديران و فراگيران مرکز آموزشهای تخصصي راهبري قطار در متروي تهران به تعداد 254 نفر بوده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 131 نفر تعيين شد. دادههای پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و بهصورت بسته پاسخ، جمعآوری و اطلاعات حاصل از آن نيز با استفاده از آزمون کاي دو تحليل گرديد. نتايج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که استفاده از شبیهساز آموزشي در بهبود کيفيت يادگيري فراگيران راهبري تأثير مثبت دارد و توسعه استفاده از آن در ساير مراكز آموزش حرفهای براي شهرهاي مختلف كشور میتواند به ارتقاي سطح مهارتهای كاربردي راهبران قطار منجر شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
222 - تبیین برنامهریزی فرهنگی و نقش آن در برنامههای توسعهی شهری
سهند محمدی خبازانبرنامهریزی فرهنگی رویکردی است که از دههی 1970 میلادی از سویی با تغییر تعریف فرهنگ از "فرهنگ والا" به "سبک زندگی" درون مطالعات فرهنگی و نظریهی فرهنگی و از سوی دیگر به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی گریبانگیر شهرها و توجه به نقش اقتصادی فرهنگ و هنر شروع به رشد أکثربرنامهریزی فرهنگی رویکردی است که از دههی 1970 میلادی از سویی با تغییر تعریف فرهنگ از "فرهنگ والا" به "سبک زندگی" درون مطالعات فرهنگی و نظریهی فرهنگی و از سوی دیگر به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی گریبانگیر شهرها و توجه به نقش اقتصادی فرهنگ و هنر شروع به رشد کرد و به تدریج توسعه یافت. با وجودیکه برنامهریزی فرهنگی در کشورهای مختلف اشکال مختلفی به خودگرفت، اما در میان این اشکال مختلف اهداف و رویههای مشترکی چون مشارکت اجتماعی، توسعهی منابع فرهنگی و توسعهی اجتماعی نیز به چشم میخورد. در این نوشتار در ابتدا به مطالعهی رویکردهای مختلف مواجهه با فرهنگ در برنامههای شهری از ابتدای قرن بیستم پرداخته خواهد شد و پس از آن مبانی نظری برنامهریزی فرهنگی در معنایی که در دههی 2000 میلادی متداول شد، شرح داده میشود. مطابق با آنچه از این نوشتار حاصل شد برنامهریزی فرهنگی در یک تعریف کلی به کاربرد استراتژیک و ضروری منابع فرهنگی در توسعهی شهری و اجتماعی اطلاق میشود که باید بخشی از یک استراتژی بزرگتر برای توسعهی شهر و اجتماع باشد، و شرط موفقیت آن تهیهی توامان برنامهی استراتژیک و برنامهی عملیاتی است، البته برنامهای دائمی و نه اتفاقی و با توجه به همهی نیازهای جامعه و نه فقط نیازهای هنری. در این تعریف از برنامهریزی فرهنگی منابع فرهنگی از طریق تعریف فرهنگ در هر یک از جوامع مشخص میشوندکه از اینرو منابع فرهنگی برای جوامع مختلف متفاوت خواهند بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
223 - بررسی تاریخی تأثیر توزیع ناموزون فضایی یارانههای کالاهای اساسی بر مهاجرتهای روستایی- شهری در راستای نظام آتی سیاستگذاری در برنامهریزی منطقهای (مطالعۀ موردی: مهاجران روستایی شهر ایلام)
جواد علیبیگیهدف از پرداخت یارانه کالاهای اساسی، کمک به اقشار کم درآمد جامعه برای تحقق عدالت اجتماعی است، اما برخلاف تعریف فوق، بهنظر میرسد توزیع ناموزون فضایی کالاهای اساسی یارانهای در شهرها و روستاها در مقطع زمانی 1358 تا 1374 ناعدالتی اجتماعی را سبب گردید. در این مقاله سعی شده أکثرهدف از پرداخت یارانه کالاهای اساسی، کمک به اقشار کم درآمد جامعه برای تحقق عدالت اجتماعی است، اما برخلاف تعریف فوق، بهنظر میرسد توزیع ناموزون فضایی کالاهای اساسی یارانهای در شهرها و روستاها در مقطع زمانی 1358 تا 1374 ناعدالتی اجتماعی را سبب گردید. در این مقاله سعی شده است تا تأثیر توزیع ناعادلانۀ جغرافیایی یارانههای کالاهای اساسی بر مهاجرتهای روستاییان در شهر ایلام در مقطع زمانی 1358 تا 1374 مورد بررسی قرار گیرد؛ موضوعی که پیش از این در ادبیات توسعهای کشور کمتر به آن پرداخته شده است. بر همین اساس، نوع تحقیق کاربردي، روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، روش گردآوري اطلاعات کتابخانهاي و میدانی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات هم به صورت آمار توصیفی و استنباطی (آزمونهای t و فریدمن) است. جامعه آماري تحقیق، شامل خانوارهای مهاجر روستایی شهر ایلام است که در فواصل سالهای 1358 تا 1374 به این شهر مهاجرت کردهاند که بر اساس نمونهگیری گلوله برفی تعداد 72 سرپرست خانوار بهدست آمد. نتایج تحقیق نشان میدهد که توزیع ناموزون فضایی یارانههای کالاهای اساسی و میزان اطلاعات خانوارهای مهاجر روستایی از آن بر انگیزۀ مهاجرت خانوارهای روستایی به شهر مؤثر بوده است که میتواند به عنوان تجربهای تاریخی در نظام آتی سیاستگذاری در برنامهریزی منطقهای مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
224 - مطالعه تطبیقی خطوط فکری عمده آرمان شهرگرایان مسلمان و غیر مسلمان
مجيد ياسوريآرمان شهر اساس کار فطرت انسان هاست، بدین معنی که برقرار کننده ی تعادل و توازن بین مادیات و معنویات؛ امور دنیوی و اخروی و بالاخره جسم زمینی و روح انسانی آدمیان است. آرمان شهرها تجلیات متفاوتی دارند و در هر سرزمینی ممکن است به گونه ای متفاوت دیده شوند، اما اصول حاکم بر آن أکثرآرمان شهر اساس کار فطرت انسان هاست، بدین معنی که برقرار کننده ی تعادل و توازن بین مادیات و معنویات؛ امور دنیوی و اخروی و بالاخره جسم زمینی و روح انسانی آدمیان است. آرمان شهرها تجلیات متفاوتی دارند و در هر سرزمینی ممکن است به گونه ای متفاوت دیده شوند، اما اصول حاکم بر آن همواره یکسان است. در واقع آرمان شهر نمادی است از بهشتی که بشر همواره در آرزویش بوده است و دوری از جهنمی که بدی ها و فساد مصداق این دنیایی آنند. هدف پژوهش حاضر آن است که آراء و نظریات آرمان شهرگرایان مسلمان و غیر مسلمان مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد و نقش و تاثیر دین و اقتضائات ناشی از آن و همچنین تفاوت های مکانی، فرهنگی، دینی، اجتماعی، اقتصادی و... بر روی تفکرات آرمان گرایانه مشخص شود. نتیجه ی مطالعه ی تطبیقی که با استفاده از مطالعه اسنادی و کتابخانه ای بدست آمد بیان گر این است که از اهم اشتراکات آرمان شهرگرایان مسلمان و غیر مسلمان را می توان خواست مشترک تمامی آرمان شهرگرایان در دستیابی به مکانی فارغ از ناپاکی ها و بی عدالتی ها و هر گونه بدی دانست؛ مکانی که در آن سعادت فردی و اجتماعی تامین شود و در پرتو آن جامعه ای عاری از بدی ها و ناپاکی ها تولد یابد. بدین ترتیب بر اساس اشتراکات به دست آمده می توان تلاش برای حرکت به سمت آرمان شهر را نتیجه ی آن دانست. اما مهم ترین تفاوت های آرمان شهرگرایان مسلمان و غیر مسلمان را می توان در خدامحوری و تاکید بر اندیشه توحید و عینی کردن مفاهیم الهی در بافت و بدنه ی شهر و همچنین اندیشه انتظار دانست و البته گاها در لفافه سخن گفتن و پر رمز و راز بودن را نیز می توان در آرمان شهرهای آرمان شهرگرایان مسلمان به وضوح درک نمود. در مقابل آرمان شهر گرایان غیر مسلمان ضمن توجه به خداوند غالبا تفکرات انسان محور را اشاعه داده اند؛ همچنین صراحت لهجه، آزادی بیان و به نوعی بی پروایی از ویژگی های عمده ی آرمان شهرگرایان غیر مسلمان است و همینطور اهمیت و برتری تکنولوژی نیز از ویژگی بارز برخی از آرمان شهرها و ضد آرمان شهرهای دنیای غرب است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
225 - رفاه اجتماعی روستایی؛ معرف¬ها و سنجش عوامل موثر بر آن (موردپژوهی: روستاییان دهستان منصور آقایی روانسر)
شهپر گراوندیمطالعه و سنجش شاخص های رفاه اجتماعي روستایی ضرورت و نيازي اساسي تلقی می شود، زيرا تصميم گيرندگان بر مبناي يافته هاي حاصل از آن، بهتر می توانند کنش ها و سیاست هایی را شکل دهند که می تواند باعث بهبود وضعیت رفاه اجتماعی در مناطق روستایی شود. از این رو هدف کلی این مطالعه تو أکثرمطالعه و سنجش شاخص های رفاه اجتماعي روستایی ضرورت و نيازي اساسي تلقی می شود، زيرا تصميم گيرندگان بر مبناي يافته هاي حاصل از آن، بهتر می توانند کنش ها و سیاست هایی را شکل دهند که می تواند باعث بهبود وضعیت رفاه اجتماعی در مناطق روستایی شود. از این رو هدف کلی این مطالعه توصیفی پیمایشی سنجش معرف های رفاه اجتماعی روستایی و تبیین عوامل موثر بر آن در دهستان منصورآقایی شهرستان روانسر است. جامعهی آماری مورد مطالعه روستائیان سرپرست خانوار دهستان منصور آقایی بودند (N= 2294) که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده، 189 نفر از آنها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای بود که روایی و پایایی آن از طریق پانل متخصصان و آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. بر اساس نتایج، از بین شاخص های رفاه اجتماعی روستایی: شاخصهای رضایت شغلی، انسجام و مشارکت اجتماعی به ترتیب در اولویت اول تا سوم جای گرفتند. علاوه بر این یافته ها نشان داد تفاوتهای معنی داری بین میزان رفاه اجتماعی روستایی از لحاظ جنسیت، وضعیت تاهل و سطح تحصیلات افراد وجود داشت. لازم به ذکر است زنان مورد مطالعه به طور کلی از رفاه اجتماعی کمتری نسبت به مردان برخوردار بودند. بر اساس یافته ها، رابطه مثبت و معنیداری نیز بین سن، تحصیلات و میزان درآمد با رفاه اجتماعی روستایی وجود دارد، بهگونهای که با افزایش هرکدام از این متغیرها، میزان رفاه اجتماعی روستایی نیز افزایش مییابد. بر اساس یافته های استخراج شده سه متغیر سن، سطح تحصیلات و درآمد ماهیانه خانوار، 39 درصد از تغییرات متغیر وابسته رفاه اجتماعی روستایی را تبیین می نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
226 - برآورد ارزش اکوتوریستی منطقه تنگ تکاب شهرستان بهبهان با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط
ایمان دانائی فرمنطقه تنگ تکاب زيباترين و بزرگترين تنگ موجود در رشته شمالی شهرستان بهبهان (استان خوزستان) و در بین سلسله کوههای زاگرس است که دارای جاذبههاي زياد، از مناطق توريستي و طبیعت گردی مهم كشور ميباشد. لذا، مطالعهي ارزش اکوتوریستی آن ميتواند در پيشبيني نيازها و رفع كمبوده أکثرمنطقه تنگ تکاب زيباترين و بزرگترين تنگ موجود در رشته شمالی شهرستان بهبهان (استان خوزستان) و در بین سلسله کوههای زاگرس است که دارای جاذبههاي زياد، از مناطق توريستي و طبیعت گردی مهم كشور ميباشد. لذا، مطالعهي ارزش اکوتوریستی آن ميتواند در پيشبيني نيازها و رفع كمبودها و توسعهي گردشگري در منطقه مؤثر باشد. هدف از اين پژوهش برآورد ارزش اکوتوریستی منطقه تنگتکاب با استفاده از روش ارزشگذاري مشروط است. دادههاي مورد نياز از راه تكميل پرسشنامه و مصاحبهي حضوري با 230 بازديدكننده از منطقه تنگ تکاب جمعآوري شد. بدین منظور، از مدل اقتصاد سنجی لوجیت استفاده و بر پایه روش حداکثر درست نمایی، شاخصهای این مدل برآورد و ارزیابی شدهاند. نتايج نشان داد كه، متغيرهاي درآمد، تحصيلات، اندازه خانوار، دفعات بازدید از منطقه و قيمت پيشنهادي اثر معنيداري روي احتمال تمايل به پرداخت افراد دارند. ميانگين تمايل به پرداخت افراد 3/22725 ريال و ارزش اکوتوریستی سالانهي منطقه 31/3 میلیارد ريال برآورد گرديد. تمایل افراد بازدیدکنندگان برای پرداخت ورودیه برای ارزش اکوتوریستی منطقه تنگ تکاب، اعتماد به صرف پول برای حمایت از منطقه تنگ تکاب، علاقه به حمایت و حفاظت از حیات وحش و حمایت مالی مردم از حیات وحش و محیط زیست است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
227 - تبیین عوامل موثر بر نقش کارآفرینی فارغ التحصیلان کشاورزی (مطالعه موردی:استان آذربایجان غربی، شهرستان بوکان)
لقمان رشیدپورنیروی انسانی کارآمد مهمترین عامل توسعه کشاورزی است که در یک زنجیره فعال نقش آفرین بوده و می تواند گامهای موثری را برای ایجاد خلاقیت و بکارگیری مهارتها بکار گیرد و به عنوان یک نیروی کارآفرین در چرخه اقتصادی و تولید فعالیت نماید. شواهد بیانگر عدم توان بخش دولتی برای بکارگ أکثرنیروی انسانی کارآمد مهمترین عامل توسعه کشاورزی است که در یک زنجیره فعال نقش آفرین بوده و می تواند گامهای موثری را برای ایجاد خلاقیت و بکارگیری مهارتها بکار گیرد و به عنوان یک نیروی کارآفرین در چرخه اقتصادی و تولید فعالیت نماید. شواهد بیانگر عدم توان بخش دولتی برای بکارگیری دانش آموختگان بخش کشاورزی از یک طرف و بیکاری گسترده و هدر رفت پتانسیلهای بالقوه فارغ التحصیلان کشاورزی در فرایند تولید و توسعه بخش کشاورزی از طرف دیگر است. از این رو گذر از کاریابی به کارآفرینی یکی از راه حل های معضل بیکاری فارغ التحصیلان کشاورزی بوده و شناخت و تبیین عوامل موثر بر نقش آفرینی آنها می تواند نقش مهمی در دست یابی به اهداف توسعه ای اشتغال فارغ التحصیلان ایفا نماید. در این راستا پژوهش با هدف تبیین عوامل موثر بر نقش کارآفرینی فارغ التحصیلان کشاورزی شهرستان بوکان انجـام شـده است. يافته هـاي پـژوهش نشان داد كـه در مجمـوع حـدود 97/66 درصد واريانس عوامل موثر بر نقش کارآفرینی فارغ التحصیلان کشاورزی شهرستان بوکان را پنج عامل ویژگیهای فردی، مهارتهای آموزشی، عوامل اقتصادی- مالی، سیاستهای دولتی و عوامل زیر ساختی تبيين مي كنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
228 - ارزیابی عملکرد اتاقهای فکر شهرداری اصفهان
سعيد ابراهيمي زهرا قاطعی کلاشمی مسعود حاجبندهاتاقهای فکر به عنوان پلی میان دانش و سیاست عمل کرده و با تحلیل مسائل و پیشنهاد راه حلهای راهبردی، اطلاعات مورد نیاز برای برنامهریزی و تصمیمگیری را فراهم میسازند. سیاستگذاران در هر سازمانی با تکیه بر خروجیهای اتاق فکر میتوانند راهکارهای روزآمد را برای حل مشکلات ا أکثراتاقهای فکر به عنوان پلی میان دانش و سیاست عمل کرده و با تحلیل مسائل و پیشنهاد راه حلهای راهبردی، اطلاعات مورد نیاز برای برنامهریزی و تصمیمگیری را فراهم میسازند. سیاستگذاران در هر سازمانی با تکیه بر خروجیهای اتاق فکر میتوانند راهکارهای روزآمد را برای حل مشکلات اتخاذ نمایند. شهرداری اصفهان با توجه به گستردگی، تنوع و پیچیدگی عرصه تصمیمگیری خود اقدام به فعالسازی اتاقهای فکر تخصصی به منظور زمینهسازی جهت اخذ تصمیمهای منطقی و کاهش خطاپذیری نمودهاست. در راستای افزایش کارایی و اثربخشی اتاقهای فکر، مطالعه حاضر به ارزیابی عملکرد آنها پرداختهاست. این پژوهش به لحاظ هدف كاربردي و از نظر روش توصيفي-تحلیلی است و اطلاعات مورد نياز آن با استفاده از روش تحليل اسنادي و پیمایشی جمع آوري شدهاست. به منظور ارزیابی اتاقهای فکر شهرداری اصفهان، نخست با استناد به متون تخصصی و اخذ نظر کارشناسان شهرداری اصفهان شاخصهای مرتبط استخراج شد. این شاخصها توسط 30 نفر از اعضای تخصصی اتاق فکر در قالب پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل پرسشنامه نشان میدهد عملکرد اتاقهای فکر در گویههای توانمندي دبير اتاق فكر؛ وجود شرح خدمات تخصصي؛ دسترسی به تصمیمسازان شهری؛ دعوت از افراد با ديدگاههاي متفاوت؛ سطح مشاركت معاونين و مديران؛ توجه به رویکرد آيندهپژوهي در اتاق فكر؛ بهرهگيري از تكنيكهاي ويژه اتاق فكر؛ مديريت دانش اتاقهاي فكر و انتشار نتايج، توجه به توصیههای ارائه شده توسط سیاستگذاران و سازمانهای اجتماعی مدنی نسبتا مطلوب ارزیابی شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
229 - مقایسه تطبیقی الگوی مدیریت شهری در کشورهای ایران، ترکیه و مالزی و کره جنوبی با تأکید بر چالش¬های مدیریت شهری در ایران
احسان حیدرزاده مجتبی آراسته جواد رحمانیتجربیات مدیریت شهری در ایران حاکی از آن است که فرایند مدیریت از بالا به پایین و غالبا بر مبنای الگوهای مدیریتی برون زا پیش رفته است. به طور کلی الگوی مديريت شهري، نظام سیاسی كلان یک کشور و قوانين آن می تواند اثر قابل توجهی در نوع حکومتهای محلي و قدرت نهادهاي مديريت شهر أکثرتجربیات مدیریت شهری در ایران حاکی از آن است که فرایند مدیریت از بالا به پایین و غالبا بر مبنای الگوهای مدیریتی برون زا پیش رفته است. به طور کلی الگوی مديريت شهري، نظام سیاسی كلان یک کشور و قوانين آن می تواند اثر قابل توجهی در نوع حکومتهای محلي و قدرت نهادهاي مديريت شهري داشته باشد. هدف از این پژوهش بررسی تطبیقی تجارب مدیریت شهری در کشورهایی با الگوی مشابه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی است. بر همین اساس دو کشور ترکیه و مالزی به لحاظ قرابت فرهنگی و سیاسی و کشور کره جنوبی به دلیل تقارن آغاز توسعه اقتصادی با ایران، انتخاب شده اند. روش این پژوهش تحلیل محتوای کیفی و بر مبنای رویکرد قیاسی انتخاب شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد به طور کلی هدف کلان مدیریت شهری در سه کشور مالزی، ترکیه و کره جنوبی، پیشبرد امورات شهری با دموکراسی حداکثری از طریق مشارکت شهروندان چه در بُعد انتخاب و چه در بُعد نظارتی است. بنابراین می توان گفت ساختار قدرت در این کشورها به صورت دوسویه اعمال می گردد؛ به طوریکه نظام قدرت در عرصه مدیریت شهری نه تنها دارای توانائی کنش و عمل گری، بلکه دارای حق واکنش و مطالبه گری نیز هست. چنین توانائی متکی به رضایت کسانی است که قدرت بر آنها اعمال می شود و به رابطه دوطرفه مردم و حاکمان قدرت وابسته است. این در حالی است که مدیریت شهری در ایران همواره امری یک سویه تعریف شده و علی رغم تلاش های صورت گرفته به منظور افزایش مشارکت شهروندان و ورود نهادهای انتخابی و نظارتی مانند شورای شهر، کماکان نگاه سلسله مراتبی به قدرت در عرصه مدیریت شهری به چشم می خورد. به نظر می-رسد تغییر رویکرد یک سویه و بالا به پایین به الگوی تعامل دوسویه و شبکه ای میان شهروندان و نهادهای حکومتی و مدیریتی در ایران، نیازمند تثبیت اندیشه برنامه ریزی همکارانه و مشارکتی میان شهروندان و نهادهای قدرت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
230 - واکاوی هوشمندی در توسعه شهری و شهر هوشمند (مطالعه موردی: شهرهای هوشمند اروپا(
پارسا اربابهوشمندی در پیوند با رقابت پذیری و پایداری و شهر هوشمند به عنوان پایه ای برای شکل گیری و گسترش شهر آینده، تسهیل توسعه به واسطه زیرساخت ها و فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، ارتقاء کیفیت توسعه مبتنی بر حفظ و ارتقاء سرمایه های انسانی و اجتماعی و متعاقبا، حل مسائل و چالش أکثرهوشمندی در پیوند با رقابت پذیری و پایداری و شهر هوشمند به عنوان پایه ای برای شکل گیری و گسترش شهر آینده، تسهیل توسعه به واسطه زیرساخت ها و فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، ارتقاء کیفیت توسعه مبتنی بر حفظ و ارتقاء سرمایه های انسانی و اجتماعی و متعاقبا، حل مسائل و چالش های پیش روی توسعه را از طریق ارائه راهکارهای جدید و نوآورانه، هدفگذاری می کند. رشد هوشمند به عنوان یک اولویت و شهر هوشمند به عنوان یک مدل مقصد یا مورد انتظار در مقایسه با وضع فعلی شهر، به روشنی در ذیل استراتژی ده ساله رشد و اشتغال اتحادیه اروپا و در کنار دو اولویت اصلی دیگر یعنی رشد فراگیر و رشد پایدار، مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، شهرهای هوشمند اروپا شامل تنوعی از ابتکارات مربوط به شهر هوشمند که خود در بر دارنده مجموعه ای از پروژه های شهر هوشمند هستند، مورد توجه قرار گرفته اند. این جریان، به واسطه سه ساختار سلسله مراتبی کلیدی شامل فرآیند شهرهای هوشمند اروپا مشتمل بر گام ها و بخش های مرتبط در پیوند با چارچوب پژوهش و نوآوری، ابعاد، عوامل و شاخص های شهرهای هوشمند اروپا شامل 6 بعد، 31 عامل و 74 شاخص جهت سنجش وضعیت هوشمندی یا پتانسیل هوشمند بودن و نهایتا، چگونگی ارزیابی تحقق پذیری شهرهای هوشمند اروپا مشتمل بر پروژه های شهر هوشمند در خدمت ابتکارات شهر هوشمند و در نتیجه تحقق مجموعه ای از شهرهای هوشمند، هدایت و پیگیری می شود. از این رو، اگر چشم انداز هوشمندی توسعه شهری و متعاقبا شهرهای هوشمند، به عنوان پاسخی برای چالش های فراگیر در عرصه شهرنشینی، مقصد قرار گیرد، تمرکز بر ابعاد مختلف هر سه ساختار مذکور با ماهیت فرآیندی، مفهومی و نظارتی، جهت تنظیم و هدایت مسیر پیش روی، الزامی و در عین حال کلیدی و راهگشا خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
231 - تحلیل جامعه شناختی اثر فضای مجازی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
سیدعطالله سینائی سارا موسوی مشهدیگسترش روز افزون کاربرد فناوری های دیجیتال باعث شده است که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به بخش مهمی از زندگی روزمره افراد تبدیل شود. بعلاوه فناوری های دیجیتال و فضای مجازی موجب دگرگونی ابزار، روش ها و محتوای یادگیری در نظام های آموزش و پرورش شده اند. همزمان بررسی ابعاد أکثرگسترش روز افزون کاربرد فناوری های دیجیتال باعث شده است که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به بخش مهمی از زندگی روزمره افراد تبدیل شود. بعلاوه فناوری های دیجیتال و فضای مجازی موجب دگرگونی ابزار، روش ها و محتوای یادگیری در نظام های آموزش و پرورش شده اند. همزمان بررسی ابعاد و آثار کاربرد گسترده فناورهای ارتباطی و اطلاعاتی، از آغاز مورد توجه محققان بوده است و پژوهش حاضر نیز چنین هدفی را دنبال می کند. این پژوهش، با روش تحقیق همبستگی و با ابزار پرسشنامه اجرا شده است. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دختر سال اول دوره متوسطه، ناحیه دو آموزش و پرورش شهر مشهد، در سال تحصیلی 1400-1399 است. حجم نمونه بر اساس فرمول مورگان 380 نفر انتخاب و اطلاعات با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس گردآوری شده اند. یافته های این تحقیق نشان می دهد که انگیزه پیشرفت گروه کاربر فضای مجازی و شبکه های اجتماعی از میانگین انگیزه پیشرفت گروه غیر کاربر بیشتر بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
232 - بازتاب انديشه امشاسپندان در نظريه ارباب انواع شيخ اشراق
ناديا مفتوني مرتضي درودي جواناين پژوهش با بهرهگيري از روش تحليل محتوا ميزان آثار و نشانههاي مستقيم و غيرمستقيم پنج امشاسپند را در مجموعة مصنفات شيخ اشراق بررسي ميکند. پس از استقراء ويژگيهاي عمومي و اختصاصي امشاسپندان با رجوع به منابع و متون مزدايي مانند اوستا، بندهش و ساير متون علمي و تحليلي، به أکثراين پژوهش با بهرهگيري از روش تحليل محتوا ميزان آثار و نشانههاي مستقيم و غيرمستقيم پنج امشاسپند را در مجموعة مصنفات شيخ اشراق بررسي ميکند. پس از استقراء ويژگيهاي عمومي و اختصاصي امشاسپندان با رجوع به منابع و متون مزدايي مانند اوستا، بندهش و ساير متون علمي و تحليلي، به جستجوي اين ويژگيها در آثار سهروردي پرداخته، همة مواردي را که ضمن آنها بصراحت از اين امشاسپندان نامي بميان آمده و نيز تمامي مواردي که ويژگيهاي عمومي و اختصاصي امشاسپندان را دربردارند استخراج و شمارش کرديم و پس از محاسبة ميزان فراواني و بسامد ويژگيها و نشانههاي هر يک از امشاسپندان به تحليل محتوايي و مفهومي آنها پرداختيم. بر اثر اين پژوهش، نتايج چندي بدست آمد که از آن ميان ميتوان به مشخص شدن تعداد اشارات مستقيم به امشاسپندان، نظم نسبي فراواني نشانهها بر اساس ترتيب امشاسپندان، ذکر امشاسپندان پنجگانه بعنوان عقول عرضيه با نظر به کارکرد ربالنوعي آنها، اجتماع قويترين نشانهها در متون فارسي و در ضمن يادکرد از قهرمانان اساطيري ايراني اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
233 - مقايسه تطبيقي مفهوم مدينه آرماني در آراء متفکران اسلامي (نمونه موردي؛ آراء خواجه نصيرالدين طوسي و ابنسينا)
مهدي ترکشوند علي خواجه نايينينفي امور رنجآور دنيوي و تلاش براي ساختن يا به تصوير کشيدن جهاني که در آن کمال محض باشد در انديشه انساني که هبوط از بهشت به زمين را تجربه کرده، ريشه يي تاريخي دارد. اين انديشه سبب شکلگيري مدينه آرماني شده که توسط متفکرين غربي و شرقي به تصوير کشيده شده است. خواجه نصيرالد أکثرنفي امور رنجآور دنيوي و تلاش براي ساختن يا به تصوير کشيدن جهاني که در آن کمال محض باشد در انديشه انساني که هبوط از بهشت به زمين را تجربه کرده، ريشه يي تاريخي دارد. اين انديشه سبب شکلگيري مدينه آرماني شده که توسط متفکرين غربي و شرقي به تصوير کشيده شده است. خواجه نصيرالدين و بوعلي از جمله متفکراني هستند که در اين زمينه نظريه پردازي کرده و به ابعاد مختلف مدينه آرماني خويش پرداختهاند. اما آنچه در اين پژوهش مورد بررسي قرار ميگيرد، مقايسه ديدگاه اين متفکران در باب مدينه آرماني است. روش مورد استفاده در اين پژوهش توصيفي و با استفاده از مطالعه اسناد و مدارک موجود در باب انديشه مدينة آرماني از ديدگاه ايشان (خواجه نصيرالدين و بوعلي) بوده است. نتايج اين پژوهش نشان ميدهد تفاوت در آبشخور نظري در جهت توصيف مدينة آرماني، اشتراک در نوع جهان بيني، ديد سلسه مراتبي و طبقاتي بوعلي، نگاهي تدقيق شده به اجزاء و ساختار مدينه آرماني در انديشه او نسبت به خواجه، تفاوت در نوع رهبري و صفات رئيس مدينه، اشتراک در وضع شروطي براي دستيابي به مقام رياست مدينه، نگاه مصلحانه به وضعيت موجود از جمله شباهتها و اختلافهاي خواجه نصيرالدين طوسي و بوعليسينا در توصيف مدينه آرماني است. بديهي است که با توجه به جهانبيني اسلامي حاکم بر هردو تفکر، نتايج اين پژوهش ميتواند راهگشاي مفيدي براي ترسيم شهر اسلامي باشد که اين مهم دستاوردي براي پژوهشگراني باشد که انديشه ايجاد شهر اسلامي دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
234 - تبیین و تحلیل آیین و مقام شهریاری در مرصادالعباد بر پایة اندیشههای حکمت خسروانی
سمیه اسدیبه استناد تعالیم آیین مزدیسنا و آموزههای اهورامزدا، مقام پادشاهی در ایران باستان دارای دو جنبۀ دینیاری و شهریاری یا حکمت و حکومت بوده كه هر دو جنبه با نیروی الهی (فرّ ایزدی) به پادشاه واگذار شده است. در حکمت اشراقي نیز نورالانوار که روشنکنندۀ عوالم است، همان خورنه در أکثربه استناد تعالیم آیین مزدیسنا و آموزههای اهورامزدا، مقام پادشاهی در ایران باستان دارای دو جنبۀ دینیاری و شهریاری یا حکمت و حکومت بوده كه هر دو جنبه با نیروی الهی (فرّ ایزدی) به پادشاه واگذار شده است. در حکمت اشراقي نیز نورالانوار که روشنکنندۀ عوالم است، همان خورنه در اوستا است که در فارسی امروز به آن فرّ میگویند. بموجب «فرّ» که موهبتی ایزدی و الهی است، فرد برخوردار، شایستۀ مقام پادشاهی میشود و پادشاهان فاضل و عادل در صورت عدول از دادگری از این موهبت محروم خواهند شد و فرّ از آنان جدا میشود. دیدگاه نجم رازی در مرصادالعباد نیز دربارۀ مقام شهریاران و پادشاهان و وظایف ایشان به اندیشههای ایران باستان و آموزههای مزدایی و حکمت خسروانی بسیار نزدیک است. او پادشاه را خلیفۀ خداوند در زمین میخواند و با تشبیه شاه به هما، بر شمول عنایت الهی بر این جایگاه و مقام صحه میگذارد؛ چنانكه میتوان گفت آنچه در حکمت خسروانی و حکمت اشراق فرّ کیانی نام دارد، در مرصادالعباد تحت عنوان قوت ربانی و تأیید آسمانی مطرح شده است. بر همین اساس رازی برای شهریاران ویژگیهایی را برمیشمارد که قابل تطبیق و مقایسه با آیین شهریاری در ادیان و آموزههای باستانی و حکمت خسروانی است. این پژوهش بر آنست تا با مبنا قراردادن مؤلفههای آیین شهریاری در حکمتهای باستانی، بويژه حکمت خسروانی، ویژگیهای پادشاهی در مرصادالعباد را برشمرده و به تبیین وجوه اشتراک و افتراق اندیشههای نجم رازی با مبانی حکمت خسروانی در زمینۀ آیین شهریاری بپردازد. نتيجة اين پژوهش نشان ميدهد كه رازي با توجه به جايگاه تفسير عرفاني خود و نيز توجه به معناي اشراقي و باطني حكمت خسرواني، پادشاهي را مترادف با ولايت الهي و آموزة فلسفي «حكيم حاكم» شمرده است و بعبارت ديگر، سالك واصلي كه در مرحلة فيالخلق بالحق بسر ميبرد. چنين فردي «شاه خاصي» است كه بدليل همين شايستگي مقام «شاه عام» يا حكمراني بر مردم پيدا كرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
235 - سخن سردبير
دکتر حسین کلباسی اشتریدرتاریخ اندیشۀ سیاسی جدید، دو کتاب شهریار ماکیاولی و لویاتان هابز از اهمیت ویژهیی برخوردارند. هر دو اثر، تقریباً همزمان در قرن هفدهم میلادی نوشته شدهاند، الا اینکه یکی در ایتالیا و دیگری در انگلستان. موضوع مشترک در اینها ماهیت دولت و نحو، فرمانروایی حاکمان بر رعایا و أکثردرتاریخ اندیشۀ سیاسی جدید، دو کتاب شهریار ماکیاولی و لویاتان هابز از اهمیت ویژهیی برخوردارند. هر دو اثر، تقریباً همزمان در قرن هفدهم میلادی نوشته شدهاند، الا اینکه یکی در ایتالیا و دیگری در انگلستان. موضوع مشترک در اینها ماهیت دولت و نحو، فرمانروایی حاکمان بر رعایا و مردمان و در یک کلام، چیستی دولت مطلوب است؛ حکومتی که به هیچ اصلی از اصول اخلاقی پایبند نیست و با انسانها همانند وحوش و بهائم باید رفتار کند. حدود یک قرن قبل از آن، هنری هشتم ـ پادشاه انگلستان ـ به قتل فیلسوف سیاسی مشهور و نویسنده اتوپیا، یعنی تامس مور فرمان داد و در 1535 سر از تن او جدا کردند. اما در سر آغاز عصر جدید، سیاست و تفکر سیاسی در چه شرایطی قرار داشته که زمینههای ظهور چنین پدیدههایی را فراهم ساخته است؟ در اینجا قصد تحلیل مفاد آثار و وقایعی چون قتل توماس مور را نداریم؛ قصد ما ریشهیابی و التفات به منشأ رفتار سیاسی قدرتهای امروز، یعنی آمریکا و اروپا است. از خود میپرسیم براستی کارنامۀ دموکراسی و لیبرالیسم جدید در چهارصد سالۀ اخیر چگونه است و آیا شعارهای آزادی و برابری و انسان دوستی و صلح و آبادانی و رعایت حقوق بشر، در برابر هزاران صحنۀ خشونت و جنگ و تجاوز و کشتار و ویرانی، که عمدتاً از ناحیۀ استعمار اروپاییها یا بپشتوانه قدرت نظامی و سیاسی و دسیسههای رنگارنگ اروپاییـامریکایی بر ملتهای ضعیف و مظلوم تحمیل شد، رنگ و نشانی دارد؟ مگر از زمان بردهداری و بردهفروشی غرب و رفتار کمپانی هند شرقی انگلستان و نسلکشی آمریکاییها در ویتنام و ژاپن و کره و کودتاهای خونین آنها در آمریکای جنوبی و وقوع دو جنگ بینالملل و کشتار هزاران تن در منطقه بالکان، یعنی قلب اروپا، چقدر گذشته است؟ آیا جز اینست که مرور و ملاحظۀ رویدادهای تلخ و غمانگیز همین دو دهۀ اخیر در هزارۀ سوم میلادی، نشان از منشئیت و دخالت آشکار و پنهان غرب در وقوع و گسترش چنین پدیدههای شومی دارد؟ و حتی پدیدههایی که ظاهراً رنگ و بوی شرقی به آنها دادهاند ـ مانند القاعده و تکفیری و وهابیت و اخیراً داعش ـ همگی در اصل از دامان ناپاک سیاست غرب متولد شده و بر سر سفره آنها تغذیه کرده و میکند؟ شهریار و لویاتان سندی است که تولد انسانی خاص و وقوع حوادثی بدست وی را در آینده خبر میدهد؛ گویی نویسنده در آیینۀ زمان چیزی را میدیده است که صورت بالفعل آن در زمانۀ ما آشکار شده، یعنی جدایی و استقلال سیاست از دین و حتی اخلاق و وجدان عمومی بشر. اگر تا چندی پیش صدای شعار مبارزه با تروریسم در محافل و رسانههای غربی گوش فلک را پر میکرد، امروز تروریسم دولتی به سرکردگی آمریکا و رژیم غاصب صهیونیستی، در خاک دیگر کشورها آدمکشی میکند و صدایی از مدعیان لیبرالیسم و دموکراسی در نمیآید! البته براستی چه دارند که بگویند؟ اگر روزگاری مردمان آسیا و افریقا و دیگر مناطق محروم جهان، چشم به آرمانشهر و اتوپیای غربی دوخته بودند، امروز در مقابل چشمان خود، ستم و نابرابری فراگیر برآمده از سیاست اخلاقستیز و دینزدایانه غرب را مشاهده میکنند و در سستی و پوچی سراب انسانیت مدرن تردید ندارند. نسل حاضر اگر فرصت یا حوصله کافی برای مطالعۀ تاریخ جهان را ندارد، حداقل بازخوانی تاریخ معاصر را جهان را تکلیف خود بداند. گذشت زمان و تاریخ غفلتآور است، ولی یادآوری گذشته همواره برای حاضرین عبرتانگیز و راهگشاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
236 - طراحی مدلِ ارزیابی و بهبود عملکرد طرحهای شهری
اسماعیل جهانی دولتآباد رحمان جهانی دولتآبادنوشتار حاضر با ایجاد تمایز بین پروژه ها و طرح های شهری، بر این نکته تأکید دارد که طرح های شهری به دلیل فقدان مدل های ارزیابی عملکردِ تعریف شده و نیز دشواریِ ارزیابی عملکرد آنها در مقایسه با پروژه های شهری، کمتر و به سختی در معرض ارزیابی عملکرد واقعی قرار می گیرند. این د أکثرنوشتار حاضر با ایجاد تمایز بین پروژه ها و طرح های شهری، بر این نکته تأکید دارد که طرح های شهری به دلیل فقدان مدل های ارزیابی عملکردِ تعریف شده و نیز دشواریِ ارزیابی عملکرد آنها در مقایسه با پروژه های شهری، کمتر و به سختی در معرض ارزیابی عملکرد واقعی قرار می گیرند. این در حالی است که بسیاری از این طرح ها به شدت نیازمند بررسی، مطالعه و ارزیابی دقیق اند. بر همین اساس در مطالعۀ حاضر سعی کرده ایم تا با الهام از رویکردهای نظری موجود و نیز بهره گیری از نتایج پژوهش های انجام گرفته در این حوزه، الگویی نظری - روشی برای ارزیابی و بهبود عملکرد طرح های شهری ارائه دهیم. مدل پیشنهادی ما در بعد نظری، عملکرد طرح های شهری را با سنجش سه شاخص اصلی شامل اثربخشی، توجیهپذیری و پایداری نتایج قابل ارزیابی می داند که هر کدام از این شاخص ها از روند سنجش و ارزیابی متفاوتی پیروی می کنند. مدل یادشده، ریشه ها و علل موفقیت یا عدم موفقیت طرح ها را در سه حوزۀ سیاست-گذاری، اجرا و مشارکت جست وجو می کند و نظام کاربستیِ برآمده از آن مبتنی بر دو مکانیسم اصلی رویکردی و ساختاری است. مدل پیشنهادی این مطالعه در بعدِ روشی نیز فرایندی شش مرحله ای را برای اجرای مدل نظری یادشده در میدان پژوهش طراحی و ارائه می کند که پژوهشگران این حوزه را قادر می سازد تا با گذر از این مراحل به برآیندی از عملکرد طرح های شهری مورد مطالعه شان دست یابند و با شناخت ریشه های موفقیت/ عدم موفقیت این طرح ها، پیشنهادهای عینی و عملی برای بهبود عملکرد این طرح ها ارائه نمایند. امید است مدل پیشنهادی این مطالعه دست کم با ارائۀ خطوط کلی پژوهش در زمینه ارزیابی و بهبود عملکرد طرح های شهری، کمکی هرچند اندک برای پژوهشگران این حوزه فراهم نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
237 - بررسی تاثیراستراتژی مدیریت دانش بر عملکرد سازمان ( مورد مطالعه ) شهرکهای صنعتی بندرعباس
محمد تقی امینی محمد خیری عیسی جمعه زادهامروزه سازمانها بايد بتوانند دانش مورد نياز براى نوآورى در محصولات خودوبهبود فرايندهايشان را كسب نمايند، ميان كاركنانشان نشر دهند، و در تمامى فعاليت هاى روزانه خود بكار گيرند. دراقتصاد دانش محور،سازمانها از مدیریت دانش به عنوان یک عامل حیاتی برای دستیابی به مزیت رقابتی أکثرامروزه سازمانها بايد بتوانند دانش مورد نياز براى نوآورى در محصولات خودوبهبود فرايندهايشان را كسب نمايند، ميان كاركنانشان نشر دهند، و در تمامى فعاليت هاى روزانه خود بكار گيرند. دراقتصاد دانش محور،سازمانها از مدیریت دانش به عنوان یک عامل حیاتی برای دستیابی به مزیت رقابتی و عملکرد بهتر استفاده می نمایند و در این راستا استراتژی های مدیریت دانش نقش اساسی در بهبود عملکرد سازمان ایفا می کنند. اين مقاله به بررسی تاثیر استراتژی مدیریت دانش بر عملکرد سازمان در شرکتهای واقع در شهرکهای صنعتی بندرعباس پرداخته است. هدف اصلی از این پژوهش بررسی تاثیر استراتژی مدیریت دانش بر عملکرد سازمان در شرکتهای واقع در شهرکهای صنعتی بندرعباس در سال 1393 بوده است. پژوهش حاضر از حیث هدف یک پژوهش تبیین و از حیث نحوه گردآوری دادهها از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی به شمار می آید. و از حیث ارتباط بین متغیرهای پژوهش از نوع همبستگی و به طور مشخص مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری است . ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه می باشد . جامعه آماری این پژوهش را 475 نفر از مدیران عامل ، معاونین و مدیران میانی شرکتهای شهرکهای صنعتی بندرعباس تشکیل دادند که برای تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 212 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده هابا استفاده از آزمون میانگین جامعه ومدل معادلات ساختاری انجام گرفت ، یافتههای این پژوهش نشان داد که بین استقرار مدیریت دانش و عملکرد سازمانی در شرکتهای شهرکهای صنعتی بندرعباس رابطه مثبت و معنا داری وجود داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
238 - ظهور ارتباطات مجازی و الزامات نوین در شیوه های مدیریت و برنامه¬ریزی شهر فردا
رضا خیرالدین امید خزائیانگذار به عصر ارتباطات و اطلاعات که بسیاری از اندیشمندان، آن را واقعیت هزاره سوم دانسته اند، چیزی بسیار فراتر و بنیادی تر از تصورات عامیانه مبنی بر گسترش رایانه ها و فضاهای مجازی است. در این عصر، بخش عمده ای از ارتباطات درون و بین شهری، بطور روزافزون از طریق فناوریهای ارت أکثرگذار به عصر ارتباطات و اطلاعات که بسیاری از اندیشمندان، آن را واقعیت هزاره سوم دانسته اند، چیزی بسیار فراتر و بنیادی تر از تصورات عامیانه مبنی بر گسترش رایانه ها و فضاهای مجازی است. در این عصر، بخش عمده ای از ارتباطات درون و بین شهری، بطور روزافزون از طریق فناوریهای ارتباطات مجازی صورت می گیرد که عملا از ویژگیهای محیط فیزیکی و مسافت بین مبدا و مقصد کاملا مستقل بوده و به علاوه، به شیوه ای کاملا نامحسوس و نامرئی عمل می نماید. پیشرفتهای چشمگیر در حوزه ارتباطات مجازی و کاهش شدید محدودیتهای مسافتی و زمانی سفر، ضمن آنکه منطق نوینی به نام «فضای جریانها» را بر جغرافیای جهانی مسلط ساخته ، شهر امروز را با دو ماهیت جدایی ناپذیر فیزیکی و مجازی تعریف نموده است. حال، پرسش اساسی آن است که در چنین شرایطی، روشهای رایج در مدیریت و برنامه ریزی امور شهری که عمدتا به ماهیت فیزیکی شهر توجه دارند، تا چه حد می توانند در توجیه و هدایت گرایشهای نوین شهر فیزیکی-مجازی امروز، کارآمد باشند؟ به همین منظور، در این پژوهش، با رویکردی ریشه ای و روشی تحلیلی-توصیفی، ابتدا با مطالعه اصول بنیادین جامعه صنعتی (که بسیاری از روشهای کنونی مدیریت و برنامه ریزی، برآمده از آن عصر هستند)، تلاش شده است تا ویژگیهای اساسی و کلی الگوهای رایج، استخراج شود. سپس، با روشی کیفی و قیاس تطبیقی میان این ویژگیها و تحولات صورت گرفته در عصر ارتباطات مجازی در هرکدام از این اصول (که در واقع، اصول جامعه عصر ارتباطات می باشند)، میزان سازگاری آنها با شرایط کلی عصر ارتباطات، مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که الگوهای رایج، در بیشتر موارد، با اصول جامعه عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات مجازی، همخوانی چندانی نداشته و این امر، می تواند از دلایل اساسی عدم کارایی مطلوب این روشها در برخورد با شهر امروز به شمار آید. این موارد در قالب آسیب شناسی و در چند محور کلی (مفهوم، روش شناسی، شاخص شناسی) مطرح شده است و در پایان، از جمع بندی این بخش، الزاماتی که در بازنگری روشهای رایج، با این رویکرد باید مورد توجه قرار گیرد، بیان شده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
239 - ارزیابی اولویت بندی عوامل موثر بر بهبود تدوین استراتژی شرکت های کوچک و متوسط دانش بنیان با استفاده از مدل ANP مورد مطالعه شرکت های مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان
عبداله احمدی جشوقانی غلامرضا اسماعیلیاندر محیط پر تلاطم اقتصادی و شرایط تحریم های اقتصادی صورت گرفته بر علیه کشور، اقتصاد دانش بنیان یکی از راه حل های خروج کشور از رکود و رشد اقتصادی است. اقتصاد دانش بنیان، اقتصاد جدیدی است که در آن دانش منبع اصلی رشد و ایجاد ثروت می باشد. محرک اصلی اقتصاد دانش بنیان، شرکت أکثردر محیط پر تلاطم اقتصادی و شرایط تحریم های اقتصادی صورت گرفته بر علیه کشور، اقتصاد دانش بنیان یکی از راه حل های خروج کشور از رکود و رشد اقتصادی است. اقتصاد دانش بنیان، اقتصاد جدیدی است که در آن دانش منبع اصلی رشد و ایجاد ثروت می باشد. محرک اصلی اقتصاد دانش بنیان، شرکت های دانش بنیان هستند. شركتها و مؤسسات دانش بنيان، شركت يا مؤسسه خصوصي يا تعاوني است كه به منظور هم افزايي علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمي و اقتصادي (شامل گسترش و كاربرد اختراع و نوآوري) و تجاري سازي نتايج تحقيق و توسعه (شامل طراحي و توليد كالا و خدمات) در حوزه فناوري هاي برتر و با ارزش افزوده فراوان به ويژه در توليد نرم افزارهاي مربوط تشكيل مي شود. اين شرکت ها براي ادامه حيات و موفقيت نيازمند برنامه ريزي دقيق و انتخاب استراتژي هاي مناسب هستند. لذا در تحقيق حاضر بر اساس مطالعات و تحقيقات پيشين، به بررسي و ارزيابي عوامل موثر بر انتخاب استراتژي هاي مناسب، جهت تدوين استراتژي شرکت هاي دانش بنيان مي پردازد. هدف از اين تحقيق کمک به تدوين و انتخاب استراتژيهاي مناسب جهت موفقيت هاي اين شرکتها مي باشد. با بررسي و مطالعه تحقيقات مشابه خارجي و داخلي به عواملي همچون عوامل مديريتي، بازاريابي و فروش، مالي، منابع انساني، تحقيق و توسعه دست يافته شد که با استفاده از تحليل شبکه ((ANP و به کمک نرم افزار Super Decisions به الويت بندي آنها پرداخته شد. که ازميان آنها بيشتر به عامل بازاريابي و فروش پرداخته شده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
240 - ترکیب سیستم دانش پایه و تحلیل فرآیند شبکه ای برای برنامه ریزی استراتژیک، رویکرد کارت امتیازی متوازن، مطالعه موردی: شهرداری منطقه 4 تهران
میثم جعفری سید حسین سیدی حامد نوذریکارت امتیازی متوازن و معیارهای کنترل عملکرد، برای اولین بار توسط کاپلان و نورتون (1992) توسعه داده شد. کارت امتیازی متوازن یک دید جامع از عملکرد کلی و اهداف استراتژیک سازمان را فراهم می کند. کارت امتیازی متوازن معیارهای مالی را با شاخص های عملکرد کلیدی برای ایجاد نمای أکثرکارت امتیازی متوازن و معیارهای کنترل عملکرد، برای اولین بار توسط کاپلان و نورتون (1992) توسعه داده شد. کارت امتیازی متوازن یک دید جامع از عملکرد کلی و اهداف استراتژیک سازمان را فراهم می کند. کارت امتیازی متوازن معیارهای مالی را با شاخص های عملکرد کلیدی برای ایجاد نمایی که ارزیابی جنبه های مالی و غیرمالی را همزمان در نظر می گیرد، ادغام می نماید. به این دلیل که برنامه ریزی استراتژیک یک نیاز واقعی در تجارت است این مطالعه از یک رویکرد ترکیبی به کارت امتیازی متوازن و سیستم های دانش پایه استفاده می کند که در نهایت از روش تحلیل فرآیند شبکه ای (ANP) استفاده می کند . این سیستم استراتژی های عملیاتی، مدیریتی یا شرکتی را با چشم اندازهای جنبه های رشد و یادگیری ، فرآیندهای داخلی، رضایت مشتری و عملکرد مالی انتخاب و مرتب می کند. همچنین این سیستم تصمیم گیرنده را در مشخص کردن وزن استراتژی های خاص کمک می کند. کارت امتیازی متوازن براساس سیستم دانش پایه برنامه ریزی استراتژیک اتوماتیک و کارا را تسهیل می کند. مدل توسعه داده شده در شهرداری منطقه 4تهران پیاده سازی شده که در انتها نتایج آن ارایه می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
241 - بررسی عوامل موثر بر تقويت هوش فرهنگی مدیران شهری در تعاملات فرهنگي با شهروندان
مجتبی امیری منیر عزیزی غلامرضا طالقانیهدف اين پژوهش بررسي هوش فرهنگي در سطح يك شهر است، شهري چون تهران كه خرده فرهنگهاي بسيار متفاوت را در خود جاي داده است. با افزايش مهاجراني با هنجارها و ارزشهاي فرهنگي متفاوت از سايرمناطق كشور به شهر تهران ، مديران شهري به عنوان برنامه ريزان و ادارهكنندگاه شهر، به شناخ أکثرهدف اين پژوهش بررسي هوش فرهنگي در سطح يك شهر است، شهري چون تهران كه خرده فرهنگهاي بسيار متفاوت را در خود جاي داده است. با افزايش مهاجراني با هنجارها و ارزشهاي فرهنگي متفاوت از سايرمناطق كشور به شهر تهران ، مديران شهري به عنوان برنامه ريزان و ادارهكنندگاه شهر، به شناخت و تقويت توانايي هوش فرهنگي نياز دارند تا تعامل بهتري با شهرونداني با فرهنگهاي متفاوت و حتي با كاركنان خود شهرداري كه داراي فرهنگي متفاوتي هستند داشته باشند. مديران شهري به جهت قرار گرفتن در محيطي كه با خردهفرهنگهاي متفاوت سروكار دارد بايد مهارت هوش فرهنگي را كسب نمايند. با گسترش شهرها و افزایش مهاجرتها، جوامع به ترکیبی از فرهنگها و خرده فرهنگهای نژادی و قومی تبديل شدهاند. در کلان شهری همچون تهران به دلیل تعدد فرهنگ های متفاوت شهروندان، مدیران شهری باید توان کنش سازنده و اثربخش در این محیط چند فرهنگی را داشته باشند تا بتوانند رضایت شهروندان را کسب کنند. در اين تحقيق براي تجزيه و تحليل داده های جمعآوری شده از پرسشنامه ها از روشهاي آمار توصيفي و آمار استنباطي استفاده شده و سپس با استفاده از مدل معادلات ساختاری به بررسی روابط بین متغیرهای پژوهش پرداختهایم. با توجه به نتايج آماري به دست آمده با نرمافزار R، مشخص شد كه بيشترين تاثير بر هوش فرهنگي به ترتيب متعلق است به ابعاد: شناختي، رفتاري، فراشناختي، و انگيزشي. در هوش فرهنگی ، قویترین شاخص بعد انگیزشی و ضعیفترین شاخص بعد فراشناختی است. ابعاد رفتاری و شناختی عملکرد مشابهی در ارتباط با هوش فرهنگی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
242 - ارائه رویکرد جامعی بر مدیریت بحران شهری بر اساس نقشه آسیبپذیری و پهنهبندی خطر مطالعه موردی: منطقه یک شهرداری تهران
وحید اسماعیلی کیاسج فرناز برزین پور کامران شهانقیبلاياي طبيعي همواره در طول دوران حيات کره زمين وجود داشته و خواهند داشت. با پیشرفت جوامع بشری، مناطق مسکونی و کلانشهرها نیز نسبت به اثرات و پیامدهای مخرب ناشی از وقوع بحرانها مصون نبودهاند. آسیبپذیری جوامع، علاوه بر گستردگی و شدت بحرانها، وجود زیرساختهای مناسب شهر أکثربلاياي طبيعي همواره در طول دوران حيات کره زمين وجود داشته و خواهند داشت. با پیشرفت جوامع بشری، مناطق مسکونی و کلانشهرها نیز نسبت به اثرات و پیامدهای مخرب ناشی از وقوع بحرانها مصون نبودهاند. آسیبپذیری جوامع، علاوه بر گستردگی و شدت بحرانها، وجود زیرساختهای مناسب شهری و سازههای مستحکم، به برنامهریزیهای پیشگیرانه و ایجاد آمادگی مناسب در سازمانهای متولی مدیریت بحران نیز بستگی فراوانی دارد. وقوع بحرانی مانند زلزله، معمولا منجر به ایجاد آسیبهای ثانویهای در مناطق شهری میشود که هر یک از آنها به دلایل روشنی اتفاق میافتند و پیامدهای مشخصی به دنبال خواهند داشت. شناسایی تمامی این دلایل و پیامدها، منجر به ایجاد نقشهای از آسیبپذیری در مناطق شهری میشود که میتواند مبنای ایجاد برنامههای پیشگیرانه باشد. از طرفی، یکی از مؤثرترین و کاراترین روشهای برنامهریزی برای آمادگی و مقابله با شرایط بحرانی در سازمانهای متولی مدیریت بحران، طراحی زنجیرههای امداد و تعیین مسئولیتها بر اساس دادههای ناشی از مطالعات آسیبپذیری منطقه است. لذا، در این مقاله سعی خواهد شد تا رویکردی برای استفاده از دادههای سیستم اطلاعات جغرافیایی و استخراج دانش خبرگان سازمانهای مسئول در مناطق شهری ارائه گردد تا به کمک آن ضمن ایجاد نقشههای پهنهبندی خطر و آسیبپذیری عملکردی منطقه شهری، به طراحی فازهای پیشگیری، آمادگی و واکنش مدیریت بحران پرداخته شود. برای ایجاد درک بهتری از نحوه عملکرد رویکرد پیشنهادی، از منطقه یک شهرداری شهر تهران به عنوان مطالعه موردی استفاده شده و نتایج حاصل از مطالعه بر روی آسیبپذیری ناشی از بروز زلزله در این منطقه ارائه خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
243 - تحلیل استراتژیک رضایت شهروندان از کیفیت خدمات پارک¬های شهری شیراز با استفاده از مدل تجزیه و تحلیل چند معیاره رضایت
علی محمدی علی بنیادی نائینی کمیل فتاحی مهین ثابت سروستانیاحساس رضایت شهروندان از خدماتی که شهرداری ارائه می دهد، عامل مهمی در جهت ایجاد انگیزه درآن ها برای مشارکت در توسعه شهری و بهبود کیفیت محل سکونت آن ها است. در حال حاضر، در ایران شهرداری به عنوان سازمانی نیمه دولتی، ارائه دهنده خدمات مرتبط با پارک ها و فضاهای سبز شهری اس أکثراحساس رضایت شهروندان از خدماتی که شهرداری ارائه می دهد، عامل مهمی در جهت ایجاد انگیزه درآن ها برای مشارکت در توسعه شهری و بهبود کیفیت محل سکونت آن ها است. در حال حاضر، در ایران شهرداری به عنوان سازمانی نیمه دولتی، ارائه دهنده خدمات مرتبط با پارک ها و فضاهای سبز شهری است. درک ابعاد مهم رضایت از ارائه این خدمات و میزان رضایت شهروندان از آن ها می تواند به سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری در برنامه ریزی های آینده برای تخصیص بودجه محدود خود کمک کند، از این رو هدف این پژوهش مدلسازی و تحلیل بخشی رضایت شهروندان ساکن شیراز از کیفیت خدمات پارک های شهری این شهر با روشی کمی مبتنی بر برنامه ریزی خطی به نام روش تجزیه و تحلیل چند معیاره رضایت (موسا) است. بنابراین پس از شناسایی ابعاد موثر بر رضایت شهروندان از پارک های شهری ساختار سلسله مراتبی آن ترسیم شد. سپس از این ساختار برای طراحی پرسشنامه رضایت سنجی استفاده شد در نهایت داده های حاصل از پرسشنامه نیز با روش تجزیه و تحلیل چند معیاره رضایت تحلیل شد. جامعه آماری پژوهش تمامی شهروندان ساکن شیراز است که از پارک های شهری این شهر استفاده می کنند. نمونهگیری به روش چندمرحله ای و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. نتایج پژوهش نشان داد، ابعاد موثر بر رضایت شهروندان از کیفیت خدمات پارک های شهری شامل زیبایی و جنبه های بصری، امکانات رفاهی، تسهیلات و خدمات، ایمنی بهداشتی و فیزیکی، ایمنی اجتماعی و روانی و مدیریت پویای پارک است، که با توجه به این ابعاد بیشترین سطح رضایت مربوط به پارک جنت و کمترین آن مربوط به پارک کوهپایه است. همچنین منحنی-های عملکرد نیز نشان دادند که شهرداری شیراز در اکثر شاخص های مورد بررسی عملکرد ضعیفی دارد که نیاز به برنامه ریزی صحیح برای رفع نقاط ضعف خود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
244 - شناخت مؤلفه های فرهنگ سازمانی و اثر آن بر ابعاد توانمند سازی منابع انسانی (مورد مطالعه: شهرداری مشهد)
یوسف رمضانی فریبرز رحیم نیا سعید مرتضوی غلامرضا ملک زادهاهمیت فرهنگ در بکارگیری توانائیهای افراد در سازمان غیر قابل انکار است. این تحقیق در تلاش است تا در بستر حقیقی سازمان در جامعه ایرانی، مولفه های فرهنگ سازمانی حاکم بر شهرداری مشهد را شناسایی و اثر آن را بر ابعاد توانمند سازی منابع انسانی بررسی نماید. روش تحقیق در این مط أکثراهمیت فرهنگ در بکارگیری توانائیهای افراد در سازمان غیر قابل انکار است. این تحقیق در تلاش است تا در بستر حقیقی سازمان در جامعه ایرانی، مولفه های فرهنگ سازمانی حاکم بر شهرداری مشهد را شناسایی و اثر آن را بر ابعاد توانمند سازی منابع انسانی بررسی نماید. روش تحقیق در این مطالعه قوم نگاری است. در این تحقیق با ورود به یک سازمان محلی و استفاده از ابزارهای مشاهده و مصاحبه به شناخت فرهنگ سازمانی آن پرداخته شد و از تحلیل اطلاعات 11 مولفه شامل؛احترام به شعائر و ارزشهاي مذهبي،تبعیت پذیری،رفتارهاي رسمي، هويت سازماني، نمادهاي فيزيکي، فرد محوری، شعار تکريم ارباب رجوع، درآمدزايي، تاکید بر قوانين سازمانی، مقاومت در برابر مدیران بیگانه وزبان،در پنچ سطح مصنوعات (زبان) مصنوعات (نمادها) مصنوعات (الگوهای رفتاری)، ارزشها و مفروضات و باورهای اساسی بدست آمد. جهت تأیید استحکام دادهها در بخش کیفی این پژوهش از قابلیت اعتبار، قابلیت اعتماد، قابلیت وابستگی و قابلیت انتقال استفاده شد. در بخش کمی نیز جهت سنجش روایی پرسشنامهها از دو روش روایی محتوا و روایی سازه بهره گرفته شد و جهت سنجش پایایی پرسشنامهها نیز از آلفای کرونباج استفاده شد(پرسشنامه فرهنگ سازماني 701/0، پرسشنامه توانمند سازي 857/0). همچنین نتایج، اثر معنادار فرهنگ سازمانی بر ابعاد توانمند سازی منابع انسانی را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
245 - ارائه روش تلفيقي ارزيابي سريع با تحليل پوششي داده¬ها جهت ارزيابي عملکرد شهرداريها (مورد مطالعه: در شهرداری اصفهان )
روزبه قوسی علي نداف پورمیزان پاسخگویی اثربخش و بهبود کارآمد فعالیت های متنوع شهرداری، نیازمند ارزیابی است. از طرفی با توجه به کمبود منابع و امکانات در سازمانها و بالاخص در شهرداریها، استفاده مناسب و بهرهور از این منابع اهمیت بالایی پیدا میکند و بدین منظور مدیران جهت بررسی وضعیت واحدهاي سا أکثرمیزان پاسخگویی اثربخش و بهبود کارآمد فعالیت های متنوع شهرداری، نیازمند ارزیابی است. از طرفی با توجه به کمبود منابع و امکانات در سازمانها و بالاخص در شهرداریها، استفاده مناسب و بهرهور از این منابع اهمیت بالایی پیدا میکند و بدین منظور مدیران جهت بررسی وضعیت واحدهاي سازماني بایستی بتوانند به ارزیابی دورهای آن بپردازند. لذا محقق در این پژوهش به ارایه روش تلفیقی ارزیابی عملکرد با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها و ارزیابی سریع پرداخته است. بدين منظور در ابتدا با استفاده از نظرخواهي از خبرگان، به تعيين شاخص هاي ارزيابي سریع در شهرداري ها پرداخته و در ادامه با استفاده از مدل هاي تحليل پوششي داده ها به ارزيابي عملکرد آن-ها پرداخته شد، سپس با تحلیل حساسیت بر روی ورودی های مدل تحلیل پوششی داده ها ، به اولویت بندی شاخص های ارزیابی سریع و در انتها با استفاده از روش شباهت به گزینه ایده آل اولویتبندی مناطق شهرداری انجام گردید. در پایان براي بررسي قابليت اجرايي روش پيشنهادي در اين پژوهش، شهرداري اصفهان به عنوان مطالعه موردي انتخاب شد. پس از انجام مراحل فوق، در ارزیابی عملکرد مناطق شهرداری اصفهان با تحلیل پوششی داده ها به روش بی سی سی ورودی محور، تعداد مناطق کارا، شش منطقهي 4، 5، 8، 13، 14 و 15 و در روش حل مسأله به روش ترکیبی با بازده به مقیاس متغیر تعداد مناطق کارا، چهار منطقه شامل 4، 5، 8، 13، 14 و 15 تعیین گردید و پس از تحلیل حساسیت در متغیرهای ورودی در روش بی سی سی، تاثیر متغیر مدیریت پیچیدگی و تنوع روشها و بهبود مستمر و در روش اس بی ام نیز متغیر مدیریت اثر بخش بیشتر از سایر موارد بوده است. نتایج حاصل از اولویت بندی واحدهای سازمانی با رویکرد ارزیابی سریع به روش شباهت به گزینه ایدهآل نیز نشان داد که منطقه 11 رتبه اول را بدست آورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
246 - تاثیرفناوری اطلاعات در تمرکززدایی از پایتخت و مدیریت بهینه شهر تهران
علی نعیمی صدیق آرمان ساجدی نژادتمرکززدایی با مفهوم انتقال و یا واگذاری قدرت و اختیارات تصمیمگیری از مراکز قدرت و نهادهای وابسته بهآن دارای ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی میباشد. یکی از بهترین و راهبردی ترین راه در مورد کاهش مشکلات پایتخت متمرکز تهران بحث تمرکززدایی است. بنابراین تمرکززدایی أکثرتمرکززدایی با مفهوم انتقال و یا واگذاری قدرت و اختیارات تصمیمگیری از مراکز قدرت و نهادهای وابسته بهآن دارای ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی میباشد. یکی از بهترین و راهبردی ترین راه در مورد کاهش مشکلات پایتخت متمرکز تهران بحث تمرکززدایی است. بنابراین تمرکززدایی نهتنها باعث پیشرفت، رشد و توسعه اجتماعی شهرها و مراکز کشور میگردد، بلکه باعث اداره بهتر پایتخت نیز میگردد. در این تحقیق بهاین موضوع پرداخته خواهد شد که مدیریت فناوری اطلاعات باعث میگردد که این مهم با کمترین چالش و هزینه انجام گیرد و چگونه باعث خواهد گردید که اداره شهر تهران راحتتر از گذشته گردد. بدین ترتیب در این مقاله با رویکرد میانرشتهای ابتدا جاذبههای شهر تهران مورد بررسی قرار میگیرد، سپس با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسلهمراتبی وزن هر یک از عوامل مشخص میشوند و رتبهبندی صورت میگیرد و در نهایت عواملی شناسایی خواهد شد که میتوان با توسعه فناوری اطلاعات از میزان مراجعات به شهر تهران کاهید و به عبارت دیگر این جاذبهها برای شهرهای دیگر کشور نیز در دسترس باشد. مقایسههای زوجی عوامل مختلف که کدامیک بر دیگری ترجیح دارند توسط افراد متخصص سازمانهای دولتی و خصوصی صورت گرفته است و یافتههای تحقیق نشاندهنده اینست که نه تنها فناوری اطلاعات تاثیر شگرفی در کاهش ترافیک و اداره بهینه شهر تهران دارد بلکه باعث تسهیم منابع و امکانات شهر تهران با شهرهای مختلف کشور میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
247 - مدلی برای تغییر ساختارهای حاکمیتی برای اجرای حکومت دینی مبتنی بر ولایت فقیه
سید حاتم مهدوی نورمردم ایران به رهبری حضرت امام خمینی (ره) برای برپایی حکومت اسلامی قیام کردند. امروز در دنیا گفتمان غالب دموکراسی است و به این منظور ماهیت حکومت ایران، جمهوری اسلامی شد که از لحاظ شکلی دموکراسی و از لحاظ محتوا اسلامی است. با توجه به بیتجربه بودن کشورهای اسلامی در دموک أکثرمردم ایران به رهبری حضرت امام خمینی (ره) برای برپایی حکومت اسلامی قیام کردند. امروز در دنیا گفتمان غالب دموکراسی است و به این منظور ماهیت حکومت ایران، جمهوری اسلامی شد که از لحاظ شکلی دموکراسی و از لحاظ محتوا اسلامی است. با توجه به بیتجربه بودن کشورهای اسلامی در دموکراسی نظامهای حاکمیتی غربی برای اجرای دموکراسی پذیرفته شد. برای اسلامی کردن آن ولی فقیه در رأس و شورای نگهبان ناظر بر مصوبات مجلس شورای اسلامی شد. حال بعد از حدود چهار دهه ضروری است در ساختارهای حاکمیتی بازنگری شود و در صورت وجود ایراد نظامی مبتنی بر دین و متناسب با شرایط مکان و زمان برای اجرای قوانین دینی که در رأس آن ولی فقیه در زمان غیبت قرار دارد طراحی شود. در این پژوهش مبتنی بر مبانی دینی، ویژگیهای مردم ایران و خصوصیات حکومت اسلامی مدلی برای اجرای حکومت دینی مبتنی بر ولایت فقیه ارائه شده است. از روش تحلیل محتوا برای به دست آوردن مبانیای که در طراحی ساختارهای حاکمیتی به آن توجه شود استفاده شده است. روش پژوهش برای به دست آوردن خصوصیات مردم ایران تحلیل ۱۰۰۰ ساعت فیلم از رفتار مردم در حین رانندگی، از خیابان رد شدن و ... است که نگارنده از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۹۲ در موقعیتهای مختلف ضبط کرده است و برای یافتن ویژگیهای حکومت دینی (اسلامی) پرسشنامهای بین ۳۰ نفر از خبرگان مدیریتی و دینی که به صورت گلوله برفی انتخاب شدند توزیع و با ستفاده از ایاچپی تحلیل و رتبهبندی شد. برای تحقق این ویژگیها با توجه به مبانی دینی و ویژگیهای مردم نظامی طراحی شد که با مصاحبه با ده از از خبرگان مدیریتی و دینی اصلاح شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
248 - بررسي تاثير درگيري شغلي کارکنان بر رفتار شهروندي سازماني با نقش تعديل-گري هويت سازماني
سید مرتضی غیور باغبانی امید بهبودی علی پورنگ سید علی قادری الهام نصیریمهمترين منبع هر سازمان كه تعيين كنندة جهت گيري و عملکرد آن مي باشد، منابع انساني است. رفتار شهروندي سازماني پيامد مطلوبي است که مديران درصدد افزايش بروز آن در بين منابع انساني هستند. هدف اين پژوهش بررسي اثر درگيري شغلي بر رفتار شهروندي سازماني با نقش تعديل گري هويت سا أکثرمهمترين منبع هر سازمان كه تعيين كنندة جهت گيري و عملکرد آن مي باشد، منابع انساني است. رفتار شهروندي سازماني پيامد مطلوبي است که مديران درصدد افزايش بروز آن در بين منابع انساني هستند. هدف اين پژوهش بررسي اثر درگيري شغلي بر رفتار شهروندي سازماني با نقش تعديل گري هويت سازماني بوده است. جامعه آماري پژوهش، نمايندگي هاي شرکت بيمه ايران در شهر مشهد به تعداد 300 نمايندگي است. با توجه به پراكندگي نمايندگي هاي مذكور در سطح شهر، روش خوشه اي دو مرحله اي براي نمونه گيري استفاده شد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 167 نمايندگي تعيين شد. ابزار جمع آوري داده ها، سه پرسشنامه است که روايي آن ها به روش سازه و پايايي با استفاده از آلفاي کرونباخ احراز گرديد. جهت اطمينان از بازگشت تعداد مكفي از پرسشنامه ها، 170 پرسشنامه توزيع و 167 پرسشنامه برگشت داده شد. داده هاي پژوهش با استفاده از مدل يابي معادلات ساختاري و روش حداقل مربعات جزئي (PLS) تجزيه و تحليل شدند. نتايج تحقيق نشان داد که درگيري شغلي بر رفتار شهروندي سازماني، اثر معني دار و مثبتي دارد. همچنين نقش تعديل گري هويت سازماني در رابطه بين درگيري شغلي و رفتار شهروندي سازماني نيز مورد تاييد قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
249 - تعیین روش ارزیابی عملکرد حملونقل شهری با ترکیب روش کارت امتیازی متوازن و تحلیل فرآیند شبکهای
سید علی سرکشیکیان علیرضا معینی علیرضا علی احمدی میرسامان پیشواییاین پژوهش به دنبال طرحریزی نظام پایش عملکرد برای حملونقل شهری پس از ترسیم چشمانداز مطلوب آن است. با بررسی روشهای مختلف ارزیابی عملکرد، طراحی نظام پایش عملکرد برای حملونقل شهری با استفاده از کارت امتیازی متوازن صورت پذیرفت. اولویتبندی وجوه و شاخصهای کارت امتیازی م أکثراین پژوهش به دنبال طرحریزی نظام پایش عملکرد برای حملونقل شهری پس از ترسیم چشمانداز مطلوب آن است. با بررسی روشهای مختلف ارزیابی عملکرد، طراحی نظام پایش عملکرد برای حملونقل شهری با استفاده از کارت امتیازی متوازن صورت پذیرفت. اولویتبندی وجوه و شاخصهای کارت امتیازی متوازن نیز با استفاده از روش تحلیل فرآیند شبکهای انجام گرفت. به منظور تعیین محتوا و تایید نتایج و تکمیل پرسشنامهها توسط تیم خبرگان، از روش گروههای اسمی استفاده گردید. برای تعیین اهداف و همچنین شاخصهای ارزیابی عملکرد، ادبیات موضوع، مطالعات داخلی و خارجی، سیاستهای کلی و اسناد بالادستی کشور در حملونقل بررسی گردید. در نهایت حملونقل پایدار، عادلانه، ایمن، اقتصادی، سریع، راحت و با حداکثر بهرهوری و حداقل اثرات نامطلوب بر روی انسان و محیط زیست مهمترین ارزشها و اهداف تعیین شد. آموزش و فرهنگسازی، مدیریت تقاضای سفر و متوسط سطح سواد و تجربۀ مدیران نیز به ترتیب، به عنوان مهمترین معیارهای ارزیابی عملکرد مدیریت حملونقل در شهرهای کشور انتخاب شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
250 - بررسی تاثیر معنویت در کار بر کیفیت خدمات با تاکید بر رفتار شهروندی سازمان
سید نجم الدین موسوی امیر غفوریان شاگردی علی شریعت نژادهدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر معنویت در کار بر کیفیت خدمات با تاکید بر رفتار شهروندی سازمان است. با توجه به استفاده از نتایج پژوهش در عمل این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماري این پژوهش، شامل280 نفر از کارکنان کمیته امداد امام خمینی (ره) در شهر أکثرهدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر معنویت در کار بر کیفیت خدمات با تاکید بر رفتار شهروندی سازمان است. با توجه به استفاده از نتایج پژوهش در عمل این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماري این پژوهش، شامل280 نفر از کارکنان کمیته امداد امام خمینی (ره) در شهرستان خرم آباد بوده است. برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان استفاده شد که حجم نمونه برابر با 162 بدست آمد. روش نمونه گيري در این تحقیق به صورت تصادفی ساده بوده است. ابزار پژوهش پرسشنامه بوده که روایی آن از روش اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ تایید گردید. در این پژوهش برای بررسی و آزمون فرضیه ها از رویکرد معادلات ساختاری و نرم افزار AMOS 18 استفاده می شود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در سطح اطمینان 95% معنویت در کار تاثیر مثبت و معنی داری بر کیفیت خدمات و رفتار شهروندی سازمانی در سازمان کمیته امداد امام خمینی (ره)دارد. به علاوه نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات در کمیته امداد امام خمینی (ره) خرم آباد تاثیر مثبت و معنی داری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
251 - بهينه سازي مسائل حمل و نقل حوزه مديريت شهري با استفاده از مسئله جهت يابي با افق زماني وابسته
مهدی جعفریان عزیزاله جعفری رامین ُصادقیانمدل سازي و ارائه رويکردهاي حل جهت بهينه سازي اقتصادي و زماني مسائل مختلف موجود در حوزه حمل و نقل شهري از مهمترين و پرچالش ترين مباحث موجود در فضاي برنامه ريزي و مديريت شهري است. طيف وسيعي از پژوهش هاي داخلي و خارجي، مسائلي از جمله حمل و نقل هاي عمومي و مديريت ترافيک شهر أکثرمدل سازي و ارائه رويکردهاي حل جهت بهينه سازي اقتصادي و زماني مسائل مختلف موجود در حوزه حمل و نقل شهري از مهمترين و پرچالش ترين مباحث موجود در فضاي برنامه ريزي و مديريت شهري است. طيف وسيعي از پژوهش هاي داخلي و خارجي، مسائلي از جمله حمل و نقل هاي عمومي و مديريت ترافيک شهري، جمع آوري و مديريت پسماند، امداد و نجات و حتي گردشگري شهري را در اين حوزه مد نظر قرار مي دهند و معتقدند ماحصل چنين پژوهش هايي کاهش چشمگير هزينه ها، افزايش سرعت و تسهيل جابجايي ها در شهر، کاهش آلودگي ها و مضرات زيست محيطي و حرکت به سمت پايدارسازي شهرها مي باشد. از اين رو مقاله حاضر حالت خاصي از مسئله کلاسيک و مشهور جهت يابي را که از قابليت تطبيق بالايي با مسائل حمل و نقل شهري برخوردار بوده و در آن افق زماني متاثر از وقايع، اتفاقات و شرايط بوجود آمده حين بازديد هر يک از رئوس مي باشد، مدل سازي نموده و با استفاده از يک الگوريتم ابتکاري مبتني بر مفاهيم حريصانه به حل آن پرداخته است. به منظور بررسي نحوه عملکرد الگوريتم، تعداد 85 مسئله تصادفي در 7 دسته توليد شده و الگوريتم پيشنهادي جهت حل اين مسائل بکار گرفته شده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
252 - ارائه الگوی راهبردی توسعه امنیت ساختمانها در برابر زلزله
نعمتاله انوری سهیلا بورقانی فراهانیمدیریت راهبردی به عنوان یکی از کاراترین حوزههای مدیریت، به توسعه علوم تصمیمسازی، تصمیمگیری و ارزیابی تصمیم با دیدگاه بلندمدت پرداخته و تغییرات ایجاد شده در این حوزه حاکي از جنبههايی است که میتواند گام مهمي در جهت تحقق و دستيابي به اهداف هر کوشش ساختاریافته باشد. ف أکثرمدیریت راهبردی به عنوان یکی از کاراترین حوزههای مدیریت، به توسعه علوم تصمیمسازی، تصمیمگیری و ارزیابی تصمیم با دیدگاه بلندمدت پرداخته و تغییرات ایجاد شده در این حوزه حاکي از جنبههايی است که میتواند گام مهمي در جهت تحقق و دستيابي به اهداف هر کوشش ساختاریافته باشد. فرموله کردن و تدوين راهبرد يکي از ضروریترین و درعین حال پرچالشترین مقولههاي مديريت در حوزههای کاربردی در چند دهه گذشته بوده است. یکی از حوزههای کاربردی بسیار مهم را میتوان رویارویی با بلایای طبیعی دانست. موقعیت جغرافیایی کشور ایران علیرغم آنکه موجب بهره مندی آن از منابع و ثروت های طبیعی و زیرزمینی شده، در معرض یکی از مخرب ترین و غیرقابل پیش بینی ترین پدیده های طبیعی یعنی زلزله نیز هست. بعبارت دیگر در میان خطرات طبیعی که کشور را تهدید میکند، زلزله اصلیترین و مهمترین آنهاست. زلزله پديدهاي است طبيعي كه خودبهخود نتايج نامطلوب و ناگواري در پي ندارد، بلكه آنچه از آن فاجعه ميسازد، عدم مدیریت صحیح و دورنگر و عدم آمادگي جهت مقابله با سوانح ناشي از آن است. جوامع توسعه یافته با پیشبینی تدابیر لازم بخش اعظم خسارتهای زلزله را مهار کرده و زلزله را دیگر بلا نمیشناسند. لکن در ایران زلزله همچنان یک حادثه مخاطرهآمیز است. با توجه به هدف این تحقیق، تدوین یک الگوی راهبردی برای رویارویی با یکی از مهمترین پدیدههای مخرب در دنیای واقعی یعنی زلزله مورد توجه قرار دارد. در این تحقیق سعی شده است که با بررسی ماهیت پدیده زلزله و جوانب اقتصادی و انسانی آن، با تکیه بر مفاهیم معرفی شده در الگوهای رایج مدیریت راهبردی، یک الگوی کارا ارائه شود. روش انجام این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی بوده و برای انجام آن از منابع تحقیقاتی اسنادی (چاپی و الکترونیکی) بهره گرفته شده است. میتوان روش کلی انجام این تحقیق را ترکیبی از روشهای کیفی توصیفی دانست. این تحقیق با بهکارگیری منابع جامع و روزآمد موجود به منظور برنامهریزی راهبردی و با محوریت جامعترین و کاراترین مدلهای مدیریت راهبردی به انجام رسیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
253 - شناسایی عوامل تأثیرگذار در مشارکت عمومی-خصوصی در طرحهای زیرساخت عمران شهری و ارائه الگوی مناسب. موردمطالعه: شهرداری تهران.
اسماعیل غفاری کرم اله دانش فرد غلامرضا معمارزاده طهرانمشارکت عمومی - خصوصی (PPP) روشی جدید برای گسترش خدمات عمومی از طریق بخش خصوصی است. PPP در تأمین زیرساختهای باکیفیت بالا در بسیاری از کشورهای جهان رایج می باشد. یکی از دلایل اصلی استفاده از توافقنامههای PPP، بهبود بهرهوری و کیفیت در ارائه خدمات عمومی و همچنین تقویت س أکثرمشارکت عمومی - خصوصی (PPP) روشی جدید برای گسترش خدمات عمومی از طریق بخش خصوصی است. PPP در تأمین زیرساختهای باکیفیت بالا در بسیاری از کشورهای جهان رایج می باشد. یکی از دلایل اصلی استفاده از توافقنامههای PPP، بهبود بهرهوری و کیفیت در ارائه خدمات عمومی و همچنین تقویت سرمایهگذاری در پروژههای گران است؛ که این مهم باید در ایران موردتوجه بیشتری قرار گیرد. این تحقیق باهدف شناسایی عوامل مؤثر در موفقیت مشارکت عمومی- خصوصی در پروژه های زیرساختی عمران شهری در شهرداری تهران و ارائه الگوی آن انجامشده است. روش تحقیق در این پژوهش کاربردی، میدانی، اکتشافی، توصیفی و علی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ذینفعان داخلی و خارجی می باشند که به نحوی در سرمایهگذاری بخش خصوصی در پروژه های زیرساختی عمران شهر تهران تأثیرگذار هستند. در این مطالعه، با استفاده از پرسشنامه مبتنی بر نظرات کارشناسان و ادبیات تحقیق دادهها جمعآوری و از طریق تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل شدند. عوامل مؤثر بر مشارکت عمومی-خصوصی در پروژه-های زیرساخت عمران شهری تهران و مدل مربوط به آن استخراج شد. نتایج تحلیل عاملی نشان میدهد که هفت عامل در موفقیت مشارکت دولتی و خصوصی در مدل ما مؤثر است که عبارتاند از: 1- فرآیندها و رویه های شفاف 2- دانش، مهارت و حمایت مدیران 3- حمایت و مشوق های قانونی 4- سلامت نظام اداری 5- ثبات و حمایت سیاسی 6- ظرفیتسازی 7- خطمشی و سیاستگذاری. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
254 - مفهوم پردازی کارآفرینی شهری با رویکرد نظریه داده بنیاد (مورد مطالعه: شهر تهران)
مینا شهامت نژاد بابک ضیاء مجید اشرفی فریدون آزماهدف پژوهش، طراحی مدل توسعه کارآفرینی شهری زنان سرپرست خانوار شهر تهران است. پژوهش حاضر رویکردی کیفی دارد و از نظریه برخاسته از داده استفاده میکند. پس از انتخاب 14 نفر از خبرگان حوزه کارآفرینی شهری و زنان با روش نمونهگیری هدفمند و مصاحبه نیمه ساختاریافته، دادهها گردآو أکثرهدف پژوهش، طراحی مدل توسعه کارآفرینی شهری زنان سرپرست خانوار شهر تهران است. پژوهش حاضر رویکردی کیفی دارد و از نظریه برخاسته از داده استفاده میکند. پس از انتخاب 14 نفر از خبرگان حوزه کارآفرینی شهری و زنان با روش نمونهگیری هدفمند و مصاحبه نیمه ساختاریافته، دادهها گردآوری و سپس در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند و در نهایت 4 شاخص اصلی به همراه 41 زیر شاخص شناسایی و نتایج تائید میکند مقوله اصلی فرآیند مدل از عوامل علی: نبود تبعیض، حمایت خانواده، ارزش ها و هنجارهای اجتماعی، تدوین قوانین حمایت کننده، توسعه آموزش های فنی و حرفه ای، ارائه تسهیلات و ترویج فرهنگ کارآفرینی، زیرساختها، روش ها و فرآیندها و نوآوری های اجتماعی و عوامل مداخلهگر:حمایت بخش خصوصی و دولت، حضور رسانه، نظام تعلیم و تربیت، رفع موانع و مجوزها، انجمن های مردم نهاد، مشوق های بیرونی و حمایت از ایده ها و افکارهای نو، موازی کاری های نهادهای حمایتی، نوسانات اقتصادی، سرمایه های اجتماعی، بازاریابی خدمات و تبلیغات و عوامل زمینهای: رفتار کارآفرین، اعتماد و باور به توانایی زنان، تجربه و مهارت، مشوق درونی، فرهنگ جامعه، نظارت و ارزیابی، تدوین بخش نامه های حمایتی، هماهنگی بین بانوان، شبکه و مهارتهای ارتباطی و مردمی شکلگرفته و از طریق راهبردهای تدوین سیاست ها و برنامه های آموزشی، برگزاری دوره های آموزشی و توانمندسازی بانوان، تشکیل واحد حمایت از بنگاه های اقتصادی، توسعه و شکوفایی فرصت ها و تدوین قوانین حمایت کننده، آموزش و توسعه کارآفرینی و ایجاد ثبات اقتصادی دولت به پیامدهای توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، اشتغال بانوان، انگیزه و اشتیاق به کارآفرینی، راه اندازی و توسعه کارآفرینی و امنیت سرمایه گذاری در بین زنان منجر میشود. نتایج پژوهش اطلاعات محققان را در زمینه اهداف، چالشها و پیامدهای مدل توسعه کارآفرینی شهری زنان سرپرست خانوار افزایش میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
255 - بررسي عوامل موفقيت و کارايي در عملکرد کارگزاري¬هاي تامين اجتماعي در شهرهاي پرجمعيت مطالعه موردي استان اصفهان
سيدحميد قريشي سیدعلیرضا ابراهیمیچکيده زمينه و هدف: هر سازماني به منظور آگاهي از ميزان مطلوبيت و مرغوبيت فعاليت هاي خود به ويژه در محيط هاي پيچيده و پويا نياز مبرم به ارزيابي دارد. از سوي ديگر فقدان نظام ارزيابي و کنترل کارايي و موفقيت در عملکرد يک سيستم و بخصوص در شهرهاي پرجمعيت ، به معناي عدم برقرار أکثرچکيده زمينه و هدف: هر سازماني به منظور آگاهي از ميزان مطلوبيت و مرغوبيت فعاليت هاي خود به ويژه در محيط هاي پيچيده و پويا نياز مبرم به ارزيابي دارد. از سوي ديگر فقدان نظام ارزيابي و کنترل کارايي و موفقيت در عملکرد يک سيستم و بخصوص در شهرهاي پرجمعيت ، به معناي عدم برقراري ارتباط با محيط درون و برون سازمان تلقي مي شود، که پيامدهاي آن کهولت و در نهايت مرگ سازمان است. در همين راستا پژوهش حاضر با هدف بررسي عوامل موفقيت و کارايي در عملکرد کارگزاري هاي تامين اجتماعي در شهرهاي پرجمعيت –مطالعه موردي استان اصفهان- انجام شد. هدف اين پژوهش،کاربردي و از نوع توسعه اي و قابل تعميم به شهر هاي پرجمعيت ميباشد. روششناسي: جامعه پژوهش حاضر شامل کليه خبرگان و متخصصان حوزه ي تامين اجتماعي، مديران ستادي، کارکنان و مشتريان کارگزاري هاي تامين اجتماعي استان اصفهان که در سال1398 حدود 10300 نفر گزارش گرديدند. نمونه پژوهش با استفاده از جدول مورگان373نفرتعيين گرديد. گردآوري اطلاعات به روش ميداني صورت پذيرفت و ابزارگردآوري، پرسشنامه محقق ساخته شده بود.درتجزيه وتحليل داده ها از نرم افزار SmartPLS استفاده گرديد. از مدل سازي معادلات ساختاري براي آزمون فرضيه ها و مدل مفهومي پژوهش استفاده گرديد. يافتهها: يافته ها نشان داد که ديدگاه مشتريان بر ارزيابي موفقيت و کارايي عملکرد کلي در کارگزاريها، (291/2 t=، p<0.01) تاثير معني داري دارد. همچنين تاثير ديدگاه مديران ستاد بر ارزيابي موفقيت وکارايي عملکرد کلي درکارگزاريها، (988/1 t=، p<0.05)معني دار مي باشد. در حالي که تاثير ديدگاه کارکنان بر ارزيابي موفقيت و کارايي عملکرد (242/0 t=) معني دار نبود.سپس نتايج به دست آمده با رعايت ملاحظات جمعيتي و جغرافيايي به ساير استانهاي پرجمعيت قابل تعميم شد. نتيجهگيري: با توجه به نتايج پژوهش مي توان گفت در بررسي عوامل موفقيت و کارايي در عملکرد کارگزاريهاي سازمان تامين اجتماعي، علاوه بر کارکنان و مديريت، مشتريان هم نقش به سزايي دارند در نتيجه مي توان گفت در پيشبرد اهداف سازمان نظرات مشتريان نبايد ناديده گرفته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
256 - طراحی مدل بلوغ مدیریت دانش در سازمانهای فرهنگی (موردمطالعه: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران)
علی علی محمدی عبدالرضا سبحانی اسمعیل کاوسی بهرام علیشیری علیرضا ابراهیم پوردر عصر اقتصاددانشی، سازمانهای امروزی بیش از هر زمان دیگری به مدیریت دانش نیاز دارند. با توجه به رشد روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات و ارزیابیهای صورت گرفته در این حوزه، بلوغ مدیریت دانش در بسیاری از سازمانها الزامی است و بر عملکرد آتی سازمان تأثیرگذار است. سازمان أکثردر عصر اقتصاددانشی، سازمانهای امروزی بیش از هر زمان دیگری به مدیریت دانش نیاز دارند. با توجه به رشد روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات و ارزیابیهای صورت گرفته در این حوزه، بلوغ مدیریت دانش در بسیاری از سازمانها الزامی است و بر عملکرد آتی سازمان تأثیرگذار است. سازمان فرهنگی شهرداری تهران یکی از سازمانهای مستعد بلوغ مدیریت دانش است. این پژوهش به روش کیفی در سازمان فرهنگی شهرداری تهران انجام شد. جامعه آماری را خبرگان تشکیل میدادند که به روش نمونهگیری هدفمند، با 15 مصاحبه به اشباع نظری رسیده شده است. محقق با استفاده از روش داده بنیاد و کدگذاری سهگانه به مدل بلوغ مدیریت دانش دستیافته است. نتایج تحقیق نشان داد شرایط علی (شامل فرهنگسازمانی به اشتراکگذاری دانش، دارا بودن زیرساخت فناوری، سرمایهگذاری بلندمدت، داشتن یک نقشه راه مدیریت دانش)، شرایط زمینهای (شامل حمایت مدیران عالی، چرخه عمر سازمان، پراکندگی و تعدد مراکز سازمان و نیروی انسانی خبره)، شرایط مداخلهگر (شامل نقش حاکمیت، حقوق مالکیت مادی و معنوی و رقبا) بر راهبردها (شامل توانمندسازی منابع انسانی، دانشمحور شدن سازمان، اجرای استراتژی مدیریت دانش، طراحی مجدد سیستم پاداش و طراحی مجدد ساختار) اثرگذار است و راهبردها بر پیامدها (شامل بهبود تصمیمگیری، توسعه و خلق دانش جدید، افزایش خلاقیت و نوآوری و هویت بخشی به سازمان) اثرگذار است. همچنین شرایط زمینهای بر مقوله محوری بلوغ مدیریت دانش اثرگذار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
257 - تملک اراضی شهری در طرحهای توسعه شهری با رویکرد عدالت اجتماعی
اعظم افشارنیا اسفندیار زبردست مرتضی طلاچیانتملک اراضی شهری با رویکرد عدالت اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از طرحهای توسعه شهری مورد بیتوجهی قرار گرفته است. این پژوهش از رهگذر بررسی حقوق مالکیت زمین و تحلیل برخی از قواعد مهم مرتبط با مالکیت زمین در دیدگاههای مختلف غربی و اسلام، پیشنهاداتی جهت افزایش أکثرتملک اراضی شهری با رویکرد عدالت اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از طرحهای توسعه شهری مورد بیتوجهی قرار گرفته است. این پژوهش از رهگذر بررسی حقوق مالکیت زمین و تحلیل برخی از قواعد مهم مرتبط با مالکیت زمین در دیدگاههای مختلف غربی و اسلام، پیشنهاداتی جهت افزایش عدالت اجتماعی در تحقق حقوق مالکیت شهری ارائه میدهد. در پژوهش حاضر با توجه به ماهیت موضوع عمدتا از روش تحلیل ثانویه و تکنیک تحلیل محتوا استفاده شده است. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که در دیدگاه غربی نشات گرفته از لیبرالیسم محدودیتهایی را برای قدرت دولت در سلب مالکیت از افراد تعیین میکنند و قوانین سلب مالکیت تنها در صورتی مجاز است که منافع عمومی را تامین کند. نتایج حاصل از تحلیل قوانین مالکیت خصوصی بر اساس شاخصهای عدالت و حقوق مالکانه در ایران از طریق بررسی قوانین مالکیت در اسناد مربوطه، در قالب 9 اصل از جمله سهیم شدن گروههای نافع از طرحهای شهری در تامین هزینههای عمومی، انتقال حق توسعه به مردم، قانونی بودن سلب مالکیت خصوصی در صورت تقدم منافع عمومی بر منافع خصوصی- فردی، و... استخراج شدهاند. از جمله مشکلات سلب مالکیت اراضی در طرحهای توسعه شهری میتوان به ضعف قوانین در اثبات میزان ضرر مالکان موجود یا قیاس ضرر مالک و شهروندان و عدم تببین حقوق مالک هر قطعه زمین در رابطه با ضوابط و مقررات در نحوه استفاده و كاربری آن ملک اشاره نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
258 - ارزيابي تأثيرات اجتماعي و فرهنگي مراکز ورزشی (مطالعۀ موردی: احداث مجموعه ورزشی نارمک)
معصومه محقق منتظريكمبود فضاهاي ورزشي و توزيع نشدن بهينه و صحيح اينگونه اماكن با توجه به ميزان جمعيت مناطق شهري و ناكافي بودن منابع مالي دولتي براي توسعه آن، يكي از بزرگترين مشكلات پيشِ روي شهرها بهويژه شهرهاي بزرگ است. طرح احداث مجموعه ورزشي نارمك از جمله طرحهايي است كه با هدف توسعه أکثركمبود فضاهاي ورزشي و توزيع نشدن بهينه و صحيح اينگونه اماكن با توجه به ميزان جمعيت مناطق شهري و ناكافي بودن منابع مالي دولتي براي توسعه آن، يكي از بزرگترين مشكلات پيشِ روي شهرها بهويژه شهرهاي بزرگ است. طرح احداث مجموعه ورزشي نارمك از جمله طرحهايي است كه با هدف توسعه فضاهاي ورزشي و فراغتي و در راستاي طرح جامع شهر تهران و طرح تفصيلي منطقۀ 8 به مرحله اجرا در آمده است. تبديل يك مكان آلوده در سطح منطقه به يك فضاي خدماتي از ديگر اهداف اين پروژه بوده است. پژوهش حاضر در پي شناسايي تأثيرات اجتماعي و فرهنگي و برآورد پيامدهاي مثبت و منفي در محدوده تحت نفوذ اجراي طرح است. در اين پژوهش از رويكرد تركيبي و برای جمعآوری اطلاعات از روشهای اسنادی و میدانی و ابزار مختلفي نظير مشاهده، مصاحبههاي عميق و نيمه ساختمند، بحثهاي گروهي متمركز و پرسشنامه برای گردآوري اطلاعات آن استفاده شده است. يافتههاي اين پژوهش نشان ميدهد كه احداث مجموعه در كنار پيامدهاي مثبتي نظير افزايش سرانۀ فضاي ورزشي، از بين رفتن آلودگيهاي زيست محيطي، بهبود منظر شهري، كاهش هزينۀ خانوار، كاهش احساس ناامني، بهبود الگوي فراغت و... داراي پيامدهاي منفي نظير كاهش مراجعه كننده به مراكز ورزشي فعال سطح محدوده، كمبود پاركينگ و افزايش ترافيك در سطح محدوده خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
259 - تحلیل تطبیقی قوانین مربوط به کاربری زمین در چهارچوب حکمروایی اقلیمی چندسطحی (موردپژوهی: منطقه شهری قزوین)
مصطفی مومنی ناصر برک پورشهرنشینی و تغییرات اقلیمی، دو پدیده جهانی هستند و به لحاظ ذاتی دارای همبستگی میباشند. کاربری زمین نیز به عنوان یکی از مهم ترین عوامل در این حوزه به شیوههای مختلف تغییرات اقلیمی را تحت تاثیر قرار میدهد. یکی از راهکارهای مدیریت این مسئله بکارگیری حکمروایی اقلیمی چندسط أکثرشهرنشینی و تغییرات اقلیمی، دو پدیده جهانی هستند و به لحاظ ذاتی دارای همبستگی میباشند. کاربری زمین نیز به عنوان یکی از مهم ترین عوامل در این حوزه به شیوههای مختلف تغییرات اقلیمی را تحت تاثیر قرار میدهد. یکی از راهکارهای مدیریت این مسئله بکارگیری حکمروایی اقلیمی چندسطحی است که یک چهارچوب مفهومی انعطاف پذیر برای درک روابط بین شهرها، مناطق و دولتهای ملی در مسائل مربوط به راهبردهای کاهش و سازگاری را فراهم میآورد. هدف از این پژوهش ارزیابی قوانین مربوط به کاربری زمین با توجه به معیارهای شیوه اختیارات در چهارچوب حکمروایی اقلیمی چندسطحی در منطقه شهری قزوین بوده است. در این مطالعه از روش پژوهش اسنادی و فن بازبینی نظام مند متون و به منظور انطباق معیارهای شیوه اختیارات و مواد قانونی در قوانین و مقررات مورد بررسی، از روش تطبیقی–تحلیلی استفاده شده است. در این راستا 10 قانون ناظر به وجود موادی که در آنها به مسئولین نهادهای محلی وظایف و اختیاراتی را در حوزه برنامهریزی کاربری زمین اعطا کرده است، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج مطالعه حاکی از آن است که چالشهایی همچون تاثیر سیاستها و راهبردهای اسناد توسعهای بر تصمیمات، اختلاف میان تصمیمات و اسناد بالادستی، تفاوت در ماهیت مراجع بررسی و صدور مجوزها، خلاءهای قانونی در ارتباط با قانونهای مرتبط و تناقض در اجرا در حوزه برنامهریزی کاربری زمین در منطقه شهری قزوین وجود دارد و برخی تصمیم گیریها در سطوح محلی بر اساس اختیارات واگذار شده کمتری اتخاذ شده و اقدامات منتج از آن بیشتر در معرض آسیب است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
260 - نسبت انسان و خانه و شهر در متون دینی زرتشتی و مسیحیت و اسلام
محمدرضا رحیمزاده زهرا آلبویهجریان اصلی سیر تحولاتی که سکناگزیدن انسان معاصر را هدایت میکند و شکل میدهد، موضوع نگرانی و نقد گروههایی بسیار متنوع از اندیشمندان بوده است. نظریهپردازان بسیاری دربازاندیشی مفاهیم ناظر بر سکناگزیدن بسیار تلاش کردهاند و چشماندازهای تازهای گشودهاند. سعادت و خوشبختی أکثرجریان اصلی سیر تحولاتی که سکناگزیدن انسان معاصر را هدایت میکند و شکل میدهد، موضوع نگرانی و نقد گروههایی بسیار متنوع از اندیشمندان بوده است. نظریهپردازان بسیاری دربازاندیشی مفاهیم ناظر بر سکناگزیدن بسیار تلاش کردهاند و چشماندازهای تازهای گشودهاند. سعادت و خوشبختی راستین انسان در کانون توجه همۀ ادیان در همۀسنتهاست. با این پیشفرض به نظر میرسد که تلاشی از این منظر بتواند روشنگر اموری باشد که ـ در نگاه جاری به معماری ـ کماهمیت تلقی شده یا فراموش شده است. هدف از این پژوهش این است که با رجوع به متون دینی دریابد از این منظر اصول و معیارهای نگاه به بدن و ظرف زندگی انسان چیست و چه نسبتی بین انسان و ظرف سکنای او برقرار است. روش تحقیق این پژوهش تطبیقی و با رویکرد تفسیرگرا است و منابع آن متون دینهای زرتشتی و مسیحیت و اسلام و برخی تفسیرهای آنهاست.در بخش نخست مقاله رابطۀ وجودی انسان و ظرف سکنای او در متن تفکر مبتنی بر دینهای مذکور بررسی شده است و در بخش دوم مقاله به بررسی تطبیقی تفاوتها و اشتراکات اساسی آن سه پرداخته شده است.یافتههای پژوهشنشان میدهد که ادیان بررسی شده، بهرغم تفاوت مقولات و اصطلاحات در نگاه به انسان و مراتب و مقیاسهای سکناگزیدن او، در یک امر اشتراک دارند و آن اینکه تمایز بنیادین و ماهویای میان شهر و خانه و کالبد انسان قائل نیستند، همانگونه که برای نفس انسان، اهالی خانه و اهالی شهر چنین تمایزی قائل نیستند و اصول واحدی را حاکم بر هر سه میدانند. از منظر هر سه دین، جهانی که انسان در آن سکنا میگزیند، بدن، خانه، و شهر، کلی واحد است که علاوه بر ساحت مادی یا زمینی، از یک ساحت فرامادی یا آسمانی تشکیل شده است. اما نگاه حاصل از تفکر مدرن، با غلبۀ تخصصگرایی و گسترش آن، دیدگاه و رویکرد تازهای در فهم و مواجهه با انسان و سکناگزینی او در پیش نهاده است که دقیق ولی در قیاس با آنچه از تفکر دینی در ادیان بررسی شده حاصل میشود، از جهت مراتب محدود، از نظر اولویتها متفاوت، و از نظر مقیاسها نامنسجم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
261 - ارزیابی فنی و اقتصادی سیستم مدیریت اتفاقات در شبکه توزیع شهری ایران
محمودرضا حقیفام احسان علیشاهیتقريباً 70 درصد خاموشيهاي شبکه برق به خاطر رخداد خطا در شبکه توزيع ولتاژ متوسط ميباشد. بنابراين با بهکارگيري روشهاي مناسب جهت مديريت اتفاقات، ميزان خاموشيها به ميزان گستردهاي کاهش مييابد. تا کنون نحوه اجراي سيستم مديريت اتفاقات در کشور ايران بر اساس روش سعي و خطا أکثرتقريباً 70 درصد خاموشيهاي شبکه برق به خاطر رخداد خطا در شبکه توزيع ولتاژ متوسط ميباشد. بنابراين با بهکارگيري روشهاي مناسب جهت مديريت اتفاقات، ميزان خاموشيها به ميزان گستردهاي کاهش مييابد. تا کنون نحوه اجراي سيستم مديريت اتفاقات در کشور ايران بر اساس روش سعي و خطا و با استفاده از تجربيات اپراتورها بوده است. گسترش روزافزون شبکههاي توزيع موجب شده تا ديگر امکان استفاده از روشهاي سنتي مديريت اتفاقات ميسر نباشد. از طرفي روش اجراي سيستم مديريت اتفاقات بستگي به نوع بار، حساسيت بارها، نوع شبکه از لحاظ تراکم جمعيت، تراکم بار، شهري يا روستايي دارد. لذا در اين مقاله ابتدا يک ارزيابي فني براي اجراي روشهاي مديريت اتفاقات در شبکههاي توزيع ايران صورت گرفته است و سپس يک ارزيابي اقتصادي جهت اجراي سيستم مديريت اتفاقات در شبکه شهري با تراکم جمعيت بالا صورت گرفته است. براي اين کار يک شبکه نمونه از منطقه افسريه تهران انتخاب شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
262 - استفاده از یک روش خوشهبندی و محاسبه شهرت منفی هر میزبان به منظور تشخیص باتنتها با استفاده از ترافیک DNS
رضا شریفنیای دیزبنی آناهیتا منافی مورکانیامروزه باتنتها به عنوان یکی از مهمترین تهدیدها در برابر زیرساخت اینترنت شناخته میشوند. هر باتنت گروهی از میزبانهای آلودهشده با کد مخرب یکسان است که توسط مهاجم و از طریق یک یا چند سرویسدهنده فرمان و کنترل از راه دور هدایت میشوند. از آنجاییکه سرویس DNS یکی از مه أکثرامروزه باتنتها به عنوان یکی از مهمترین تهدیدها در برابر زیرساخت اینترنت شناخته میشوند. هر باتنت گروهی از میزبانهای آلودهشده با کد مخرب یکسان است که توسط مهاجم و از طریق یک یا چند سرویسدهنده فرمان و کنترل از راه دور هدایت میشوند. از آنجاییکه سرویس DNS یکی از مهمترین سرویسها در شبکه اینترنت است، مهاجمین از آن جهت مقاومسازی باتنت خود استفاده میکنند. مهاجمین با استفاده از این سرویس دو تکنیک تغییر پیدرپی آدرس IP و تغییر پیدرپی نام دامنه را پیادهسازی میکنند. این تکنیکها به مهاجم کمک میکنند تا مکان سرویسدهندههای فرمان و کنترل خود را به صورت پویا تغییر داده و از قرارگرفتن آدرسهای آنها در فهرستهای سیاه جلوگیری کنند. در این مقاله، یک روش خوشهبندی به همراه محاسبه شهرت منفی هر میزبان به منظور تشخیص برخط باتنتهایی پیشنهاد میشود که از سرویس DNS در مراحل مختلف از چرخه حیات خود استفاده میکنند. در روش پیشنهادی در پایان هر پنجره زمانی، ابتدا پرس و جوهای DNS با ویژگیهای مشابه با استفاده از یک الگوریتم خوشهبندی انتخاب شده و در خوشههای جداگانهای قرار میگیرند. سپس میزبانهای مشکوک شناسایی شده و به ماتریس فعالیتهای گروهی مشکوک اضافه میشوند. در نهایت، شهرت منفی میزبانهای موجود در این ماتریس محاسبه شده و میزبانهایی که شهرت منفی بالایی دارند به عنوان میزبانهای آلوده به بات گزارش میشوند. نتایج آزمایشهای انجامشده نشان میدهد که روش پیشنهادی قادر است باتنتهایی را که از پرس و جوهای DNS در مراحل مختلف چرخه حیات خود استفاده میکنند با دقت بالا و نرخ هشدار نادرست پایین تشخیص دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
263 - معرفی یک مدل فیزیکی آماری جدید جهت محاسبه ظرفیت کانال انتشار ارتباطات بیسیم در محیطهای شهری متحرک با استفاده از روش تئوری یکنواخت پراش
علی تجویدیدر نواحی شهری، ارتباطات بیسیم به علت انعکاس و پراش امواج از ساختمانها و متحرکبودن گیرندهها، دچار محوشدگیهای شدید میشوند. از این رو در طراحی شبکههای بیسیم نیاز به مدلی داریم که بتواند پدیده انتشار امواج در کانال انتشار را به خوبی پیشبینی کند تا روشهای ارتباطی ب أکثردر نواحی شهری، ارتباطات بیسیم به علت انعکاس و پراش امواج از ساختمانها و متحرکبودن گیرندهها، دچار محوشدگیهای شدید میشوند. از این رو در طراحی شبکههای بیسیم نیاز به مدلی داریم که بتواند پدیده انتشار امواج در کانال انتشار را به خوبی پیشبینی کند تا روشهای ارتباطی بین فرستنده و گیرنده بر اساس کانال انتشار تعیین شوند. اکثر مدلهای کانال انتشار بیسیم متحرک بر پایه اندازهگیری بودهاند. در این مقاله میخواهیم یک مدل فیزیکی آماری جدید معرفی کنیم که در آن ساختمانها به صورت بخش ثابت مدل در نظر گرفته شدهاند و پدیدههای پراش و انعکاس پرتوها با استفاده از روش تئوری یکنواخت پراش مدل شدهاند. از سوی دیگر گیرنده در این مدل به صورت یک خودرو در نظر گرفته شده و با استفاده از فرایند نقطهای پواسن مکان خودرو پیشبینی شده است. به وسیله این مدل میتوانیم ظرفیت کانال را در محیطهای شهری با توجه به تراکم خودور و ترافیک شهری پیشبینی کنیم. همچنین به منظور تأیید مدل پیشنهادی نتایج این مدل را با یک مدل آماری بر پایه اندازهگیری مقایسه کردیم و تطابق خوبی بین آنها دیده شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
264 - امکانسنجی پیادهسازی آموزش از طریق موبایل در شهرداری تهران
سید محسن طباطبايي مزدآبادينیازهای متنوع و متعدد آموزشی سازمانها از یک سو و هزینههای بالا و صرف زمان زیاد برای آموزش از سوی دیگر باعث شده است که هرچه بیشتر روشهاي نوين آموزش و از جمله آموزشهای از راه دور مورد توجه قرار گیرد. در این میان پیشرفتهای سریع تکنولوژی به این امر سرعت بخشیده است. در أکثرنیازهای متنوع و متعدد آموزشی سازمانها از یک سو و هزینههای بالا و صرف زمان زیاد برای آموزش از سوی دیگر باعث شده است که هرچه بیشتر روشهاي نوين آموزش و از جمله آموزشهای از راه دور مورد توجه قرار گیرد. در این میان پیشرفتهای سریع تکنولوژی به این امر سرعت بخشیده است. در این تحقیق سعی بر آن است که امکان پیادهسازی آموزش از طریق موبایل به عنوان یکی از زیر مجموعههای آموزش از راه دور، در شهرداری تهران مورد بررسی قرار گیرد. جامعه آماری این تحقیق را کارکنان مالی و اداری شهرداری تهران تشکیل میدهند که تعداد 330 نفر از میان آنها به عنوان حجم نمونه به صورت تصادفی انتخاب شده است. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه میباشد که روایی و پایایی آن از طریق روشهای استاندارد مورد تأیید قرار گرفته است. از آزمون tتک نمونهای و آزمون فریدمن برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد شهرداری تهران به ترتیب اولویت از جنبه یادگیرنده، ابزاری و اجتماعی، آمادگی لازم برای پیادهسازی آموزش موبایلی را دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
265 - نقش مدیریت دانش در توسعه منابع انسانی (مورد مطالعه: شهرداری منطقه 4 تهران)
شهرام خلیل نژاد امیر مهریهدف این پژوهش مطالعه تأثیر مدیریت دانش بر توسعه منابع انسانی در شهرداری منطقه 4 تهران جهت ارایه پیشنهادات کاربردی برای افزایش سطح توانمندیهای سرمایه انسانی از مجرای استقرار نظام مدیریت دانش بوده است. پس از مرور ادبیات و پیشینه پژوهش به منظور تعریف مدیریت دانش چهار مؤل أکثرهدف این پژوهش مطالعه تأثیر مدیریت دانش بر توسعه منابع انسانی در شهرداری منطقه 4 تهران جهت ارایه پیشنهادات کاربردی برای افزایش سطح توانمندیهای سرمایه انسانی از مجرای استقرار نظام مدیریت دانش بوده است. پس از مرور ادبیات و پیشینه پژوهش به منظور تعریف مدیریت دانش چهار مؤلفه شناسایی، کسب، توسعه و تسهیم و برای توسعه منابع انسانی چهار مؤلفه توسعه نگرشی، دانشی، رفتاری و مهارتی حاصل شدند. با پیروی از فسلفه اثباتباوری، رویکرد قیاسی (کمی) و روش پیمایش، از پرسشنامه (مشتمل بر 45 پرسش) جهت گردآوری دادهها استفاده شده است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه از طریق انتخاب پرسشنامه استاندارد و ارایه آن به خبرگان، روایی سازه از طریق انجام تحلیل عاملی تأییدی و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ (91/0) تأیید شدند. جامعه آماری پژوهش کارشناسان، کارشناسان ارشد و مدیران این سازمان به تعداد 1100 نفر بود و نمونه آماری به روش تصادفی ساده و به حجم 285 نمونه انتخاب شدند. نرمال بودن دادهها از مجرای آزمون کولموگروف اسمیرنوف و روابط بین متغیرها و برازش مدل مفهومی پژوهش از طریق آزمون همبستگی پیرسون و آزمون معادلات ساختاری تأیید شدند. در نهایت مشخص شد که مدیریت دانش در توسعه منابع انسانی نقش معناداری (ضریب همبستگی 857/0 و بار عاملی 81/0) را ایفا میکند. همچنین مشخص شد که شناسایی، کسب، توسعه و تسهیم دانش بر توسعه دانشی، نگرشی، رفتاری و مهارتی سرمایه انسانی مؤثر است. در نتیجه یکی از نتایج مورد انتظار از توسعه نظام مدیریت دانش میتواند توسعه سرمایه انسانی در تمامی ابعاد باشد. همچنین، میتوان نتیجه گرفت که یکی از ابزارهای توسعه منابع انسانی استقرار نظام مدیریت دانش است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
266 - طراحی الگوی شایستگی های مدیران میانی در شهرداری تهران و اعتبار بخشی آن با مدل معادلات ساختاری
سید رضا رضوی سعیدینوع مدیریت در شهرداری ها که نوعا سازمان های خدماتی هستند، با سایر سازمان ها متفاوت است. به همین جهت شایستگی های مدیران این گونه سازمان ها با سایر سازمان ها متفاوت خواهد بود. هدف پژوهش حاضر شناسایی و اعتباربخشی مدل شایستگی های مدیران میانی شهرداری می باشد که در مناطق ب أکثرنوع مدیریت در شهرداری ها که نوعا سازمان های خدماتی هستند، با سایر سازمان ها متفاوت است. به همین جهت شایستگی های مدیران این گونه سازمان ها با سایر سازمان ها متفاوت خواهد بود. هدف پژوهش حاضر شناسایی و اعتباربخشی مدل شایستگی های مدیران میانی شهرداری می باشد که در مناطق بیست و دو گانه شهرداری تهران انجام گرفته است . در این تحقیق ضمن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﺪﻝ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻯ ﺷﺎیستگی، با 20 نفر از خبرگان سازمانی در 8 معاونت مختلف ، مصاحبه شد و مدل اولیه شایستگی های مدیران میانی شهرداری حاصل شد. با انجام سه مرحله پنل دلفی در بین 7 نفر از خبرگان، مدل اصلاح شده شایستگی ها حاصل شد. درفاز دوم برای اعتباربخشی مدل، از مدل معالات ساختاری استفاده شد و پرسشنامه ای تدوین و در بین 274 نفر از مدیران میانی شهرداری توزیع گردید و در نهایت، مدل شایستگی مدیران میانی شهرداری با 3 بعد ، 6 مولفه و 45 شاخص ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
267 - تبیین الگوی چندسطحی پیامدهای مربیگری سازمانی
شادی جلدانی فرج اله رحیمی رضا صالحیهدف: این پژوهش به بررسی تأثیر مربیگری سازمانی بر بدبینی و عملکردشغلی با یک رویکرد چندسطحی پرداخته است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان شرکتهای پتروشیمی در منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر بوده است. از طریق فرومول حجم نمونه در جو أکثرهدف: این پژوهش به بررسی تأثیر مربیگری سازمانی بر بدبینی و عملکردشغلی با یک رویکرد چندسطحی پرداخته است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان شرکتهای پتروشیمی در منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر بوده است. از طریق فرومول حجم نمونه در جوامع محدود تعداد 245 نفر به صورت تصادفی طبقهای از 18 شرکت انتخاب شده است و پرسشنامه بین این تعداد کارکنان توزیع شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار Smart PLS و بخش تحلیل چند سطحی از نرمافزار HLM استفاده شده است. یافتهها: نتایج پژوهش در سطح فردی نشان داد که بدبینی بر عملکرد شغلی تأثیر منفی و معنیداری دارد. نتایج تحلیل چندسطحی نشان داد که مربیگری در سطح سازمانی بر بدبینی در سطح فردی تأثیر منفی و معنادار و بر عملکرد شغلی تأثیر مثبت و معنیداری دارد. همچنین در این پژوهش نقش تعدیلکنندگی چند سطحی مربیگری سازمانی در رابطه بین بدبینی و عملکردشغلی مورد تایید قرار گرفت. نتیجهگیری: به نظر میرسد که مربیگری سازمانی و تقویت آن در سازمان باعث کاهش بدبینی سازمانیشده و عملکرد شغلی کارمندان را بهبود میبخشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
268 - راهبرد مدیریت کارراهه شغلی در توسعه منابع انسانی
امیر شهرابی فراهانی کاوه تیمورنژادهدف از انجام پژوهش حاضر، ارائه مدل مدیریت کارراهه شغلی به عنوان راهبردی جهت توسعه منابع انسانی در سازمان شهرداری تهران می باشد. پژوهش از حیث ماهیت، استقرایی و از حیث روش، کیفی می باشد. جامعه آماری پژوهش، خبرگان سازمان شهرداری تهران می باشند که به روش نمونهگیری هدفمند أکثرهدف از انجام پژوهش حاضر، ارائه مدل مدیریت کارراهه شغلی به عنوان راهبردی جهت توسعه منابع انسانی در سازمان شهرداری تهران می باشد. پژوهش از حیث ماهیت، استقرایی و از حیث روش، کیفی می باشد. جامعه آماری پژوهش، خبرگان سازمان شهرداری تهران می باشند که به روش نمونهگیری هدفمند با استفاده از تکنیک گلوله برفی، تعداد 11 نفر با در نظرگرفتن اشباع نظری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمهساختاریافته بود. رویکرد مورد استفاده در پژوهش حاضر، تکنیک دادهبنیاد می باشد که پس از انجام مراحل سهگانه کدگذاری باز، محوری و انتخابی مدل اولیه ارائه گردید و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی و کسب نظر از خبرگان، مدل نهایی پژوهش ارائه داده شد که مبتنی بر 6 بعد عوامل علی، مقوله محوری، راهبرد، عوامل بسترساز، عوامل مداخلهگر و پیامدها بود. بعد عوامل علی در قالب عوامل فردی و سازمانی تدوین شد. عوامل بسترساز شامل؛ قابلیت های سختافزاری و نرمافزاری بودند. موانع محیطی، رفتاری و ساختاری جزو عوامل مداخلهگر در مدل شناسایی شدند و استراتژی های توسعه ای و استراتژی های فعلی نیز جزو دسته بندی راهبردهای مدل بودند. همچنین پیامدهای اجرایی مدل در سه بعد پیامدهای کارکنان، سازمان و شهروندان دسته بندی شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
269 - رابطهی آموزش مدیریت استرس با خودکارآمدی كاركنان
نسرین اسدی امینه احمدی اسداله عباسیهدف كلي اين پژوهش ارائه الگوی آموزش مدیریت استرس و رابطه آن با خودکارآمدی کارکنان است . جامعه آماري اين پژوهش، شامل مدیران و کارکنان سازمانهای دولتی در سال 1399است. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 220نفر به عنوان حجم نمونه استفاده شد به نحوی که در بخش کیفی أکثرهدف كلي اين پژوهش ارائه الگوی آموزش مدیریت استرس و رابطه آن با خودکارآمدی کارکنان است . جامعه آماري اين پژوهش، شامل مدیران و کارکنان سازمانهای دولتی در سال 1399است. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 220نفر به عنوان حجم نمونه استفاده شد به نحوی که در بخش کیفی از روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس ملاک ورود (متخصصان و صاحب نظران با حداقل5 سال سابقه کارکه دوره آموزش مدیریت استرس را گذرانده اند) انتخاب شده اند.ابزارهای اندازه گیری در این پژوهش دو پرسشنامه استانداردوهنجاریابی شده شامل پرسشنامه استانداردمقابله باشرایط پراسترس توسط اندلروپارکر(1990)، پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شوارترز و جروسالم (1992) بوده است.بعد از جمع آوري دادههاي پژوهش،اطلاعات و نتايج به دست آمده بااستفاده ازآمار توصيفي(ميانگين وانحراف معیار)و آمار استنباطي( تحليل رگرسیون) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج نشان دادكه راهبردهای مقابله با شرایط پر استرس بر خودکارآمدی افراد تاثیر متفاوتی دارند به نحوی که راهبرد مقابله مسئله مدار با خودکارآمدی رابطه مثبت معناداری دارد و اثر راهبرد مقابله مسئله مدار بر خودکارآمدی افزایشی است (05/0< p ) .به معنای دیگر هرچه برراهبرد مقابله مسئله مدار تاکید شود، خودکارآمدی افراد هم افزایش مییابد و در مقابل راهبرد مقابله هیجان مدار و راهبرد مقابله اجتناب مدار با خودکارآمدی رابطه منفی و کاهشی دارد (05/0< p ) به نحوی که هرچه برراهبرد هیجان مدار و راهبرد مقابله اجتناب مدار تاکید شود، خودکارآمدی افراد هم کاهش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
270 - ارزیابی فناوری در معماری مجتمع¬های مسکونی دوره معاصر (نمونه موردی: مجتمع¬های شهر تهران از دوره پهلوی تا امروز)
سونیا سیلوایه عباس غفاری مازیار آصفی عباس یزدانفرمعماری مسکونی در ایران و خصوصا در تهران، از اوایل پهلوی، دستخوش تغییراتی در ساختار کالبدی-کاربردیشد، به نحوی که، بناهای تک واحدی به مجتمع های آپارتمانی با زندگی عمودی تبدیل شدند. در این میان، یکی از مهترین عوامل موثر در این تحولات، فناوری حاصل از انقلاب صنعتی می باشد أکثرمعماری مسکونی در ایران و خصوصا در تهران، از اوایل پهلوی، دستخوش تغییراتی در ساختار کالبدی-کاربردیشد، به نحوی که، بناهای تک واحدی به مجتمع های آپارتمانی با زندگی عمودی تبدیل شدند. در این میان، یکی از مهترین عوامل موثر در این تحولات، فناوری حاصل از انقلاب صنعتی می باشد که به عنوان عاملی قدرتمند، تحولات وسیعی را ایجاد نموده است. امروزه بناها به واسطه توسعه تجهیزات و مصالح جدیدتر، با تحولات ساختاری زیادی و ارزش گذاری های متفاوتی مواجه شده اند کهاین پژوهش بازتاب اثرگذاری فناوری بر معماری مجتمع های مسکونی در دوره معاصر و طی دو بازه زمانی پهلوی و انقلاب اسلامی را مورد توجه قرار داده است. در این راستا، در بخش نظری با رویکرد کیفی و مطالعات کتابخانه ای و با بهره گیری از روش تحلیلی-توصیفی، چهارچوب نظری ارائه شد و سپس با مطالعات میدانی و تدوین پرسشنامه، چهارچوب نظری از طریق برنامه آماری SPSSارزیابی و تحلیلشد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که؛ میان متغیر مستقل سخت ابزار(با سه بعد رفاهی، امنیتی و تنوع-تجمل) از بحث «فناوری» با سه بحث محوطه-نما، معماری داخلی-پلان و تزئینات از متغیر «مجتمع مسکونی» رابطه نسبتا ضعیفی در دوره پهلوی وجود داشته است در حالی که در دوره انقلاب اسلامی این رابطه قوی تر است و به شدت احساس می شود. بدین معنی که در دوره پهلوی تغییرات در سخت ابزار می تواند تا حدودی در مجتمع مسکونی نیز تأثیرگذار باشد. اما برای بازه زمانی انقلاب اسلامی، این رابطه بیشتر به چشم می آید، به نحوی که شدت این رابطه در دوره پهلوی با میانگین۲۰۷/۰ و در دوره انقلاب اسلامی با میانگین۳۹۰/۰ می باشد که در میان مسئله قابل ملاحظه؛ اهمیت بالاتر بحث «معماری داخلی/پلان» در هر دو دوره مذکور نسبت به دو بحث دیگر یعنی «تزئینات داخلی» و « محوطه/نما» در معماری مجتمع ها می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
271 - تبیین ابعاد و مولفههای الگوی مناسب مدیریت بحران زلزله در بافتهای فرسوده شهر تهران
اسد رازانی کمال نوذری مجتبی رفیعیانبا توجه به آسیبپذیری بالای بافتهای فرسوده شهری، ضرورت پیشتدبیری نظاممند و ارائه ویژگیها و مؤلفههای الگویی کارآمد در مدیریت بحران در این بافتها وجود دارد که ابعاد تصمیمگیری در مدیریت خطرپذیری زلزله در آنهارا روشن سازد. هدف این پژوهش بررسی ابعاد و مؤلفههای الگوی أکثربا توجه به آسیبپذیری بالای بافتهای فرسوده شهری، ضرورت پیشتدبیری نظاممند و ارائه ویژگیها و مؤلفههای الگویی کارآمد در مدیریت بحران در این بافتها وجود دارد که ابعاد تصمیمگیری در مدیریت خطرپذیری زلزله در آنهارا روشن سازد. هدف این پژوهش بررسی ابعاد و مؤلفههای الگوی مناسب مدیریت بحران در بافتهای فرسوده شهری به منظوركنترل و كاهش صدمات و خسارات ناشی از وقوع زلزله در مقطع قبل از رخداد آن (مرحله پیشگیری) در بافتهای فرسوده شهر تهران است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه انجام توصیفی - تحلیلی و چون در تلاش برای برقراری ارتباط میان ابعاد و مؤلفههای مدیریت بحران زلزله در بافتهای فرسوده شهری است، اکتشافی است. پس از شناسایی ابعاد و مؤلفههای الگوی مدیریت بحران در بافتهای فرسوده در مطالعات اسنادی (مبانی نظری، تجارب ایران و تجارب جهانی)، با مراجعه به صاحبنظران و کارشناسان تدقیق و اولویتگذاری شده است و در گام بعدی ضریب اهمیت هر یک از مؤلفهها مشخص شده و نتایج پرسشنامهها به صورت محتوایی با استفاده از نرم افزار PLS ارزیابی و تعیین اعتبار شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد در زمینه مدیریت بحران در بافتهای فرسوده شهر تهران بیش از این که به مدیریت بحران با نگاه پس از بحران در این بافتها نگاه کرد ضرورت دارد نگاه مدیریت ریسک و پیشاندیشانه و پیش از بحران به آن داشت. در مرحله پیش از بحران توجه به ابعاد مختلف و در نظر گرفتن مؤلفههای تاثیرگذار هر یک از ابعاد در مدیریت بحران (ابعاد اجتماعی و فرهنگی، کالبدی - محیطی، اقتصادی، ساختاری و مدیریتی، حقوقی - قانونی و زیرساختها) در بافتهای فرسوده شهری و به کارگیری آنها میتواند در نهایت منجر به کاهش آسیبپذیری و ارتقاء تابآوری این بافتها در مواجهه با سوانح مختلف از جمله زلزله شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
272 - تأثیر گردشگری بر افزایش درآمد روستاییان مطالعه موردی: روستاهای بخش چابکسر شهرستان رودسر
صابره صلاح کاربرای کشورهایی مانند ایران، درآمدهای نفتی نوعی رانت اقتصادی تلقی می شود که فاقد هرگونه اثرات القایی مستقیم از لحاظ بالا بردن سطح تولید در اقتصاد است. در حالیکه صنعت گردشگری به صورت زنجیروار با برخی از فعالیت های اقتصادی وابستگی دوسویه دارد و رونق آن، از لحاظ افزایش درآ أکثربرای کشورهایی مانند ایران، درآمدهای نفتی نوعی رانت اقتصادی تلقی می شود که فاقد هرگونه اثرات القایی مستقیم از لحاظ بالا بردن سطح تولید در اقتصاد است. در حالیکه صنعت گردشگری به صورت زنجیروار با برخی از فعالیت های اقتصادی وابستگی دوسویه دارد و رونق آن، از لحاظ افزایش درآمدها در اقتصاد کشور میزبان تأثیر بسزایی می گذارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثرات گردشگری در افزایش درآمد روستاهای مورد مطالعه می باشد که به شیوه پیمایشی و توصیفی-تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق ساکنان 7روستای منتخب گردشگرپذیر از دو بخش سیاهکلرود و اوشیان بخش چابکسر شهرستان رودسر می باشند که براساس فرمول کوکران 331نفر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انجام گرفته است. پرسشنامه مهمترین ابزار جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر است که روایی آن از سوی متخصصان فن مورد تأیید قرار گرفته و پایایی ابزار تحقیق با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 94% به تأیید رسیده است نتایج به دست آمده از آزمون علامت و فریدمن، افزایش درآمد روستاییان با میانگین 79/3 و انحراف معیار 51/0 را تبیین نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
273 - تدوین مدل نظری تولید فضای شهری معنویتمبنا در شهر ایرانی- اسلامی با استفاده از روش دادهمبنا (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر مشهد)
فرزانه مدنی مجتبی رفیعیان افسون مهدوی فاطمه محمد نیای قراییتوسعه شهری و فرایند تولید فضا همواره با تعارضات جدی توأم بوده است. این امر منجر به تولید و بازتولید فضاهای سوداگرانه مبتنی بر منطق صرف انباشت سرمایه شده است. از جمله نمودهای این تقابل را می توان در مداخلات صورت گرفته در بافتهای با هویت ویژه، چون مشهد دید، که در تعارض ج أکثرتوسعه شهری و فرایند تولید فضا همواره با تعارضات جدی توأم بوده است. این امر منجر به تولید و بازتولید فضاهای سوداگرانه مبتنی بر منطق صرف انباشت سرمایه شده است. از جمله نمودهای این تقابل را می توان در مداخلات صورت گرفته در بافتهای با هویت ویژه، چون مشهد دید، که در تعارض جدی با مباحث پایداری و ابعاد سه گانه آن است. در تقابل با این چالشها، شهرسازی معنویتمبنا و لزوم شناسایی شاخصهای آن در برنامه ریزی شهری معاصر در جهت تعادل بخشی، ضروری به نظر میرسد. روند افزایشی پژوهشها در این زمینه از سوی مراکز علمی معتبر بیانگر لزوم هرچه بیشتر کاربست این مفهوم در مقیاس برنامه ریزی شهری معاصر است. این پژوهش با هدف ارائه خوانشی مکانی از شاخصهای تولید فضای شهری معنویت مبنا در برنامه ریزی شهری معاصر در راستای تعدیل چرخه فعلی، با هدف تدوین اجزا و مؤلفههای مکانی مؤثر در تولید فضای شهری معنویت مبناست. این پژوهش به لحاظ هدف در زمره تحقیقات توسعهای و از نوع کیفی است که با روش نظریۀ داده بنیاد انجام شده است. جامعۀآماری شامل خبرگان و مطلعین کلیدی (21 مصاحبه فردی و 2 مصاحبه گروهی) که با استفاده از شیوۀ نمونه گیری هدفمند به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. یافتههای تحقیق، شناسایی 23شاخص در قالب 8 بعد اصلی شامل چیدمان فضا، نقش انگیزی، نمادگرایی، پایداری، عدالت، امنیت، ساختار مدیریتی و معاصرسازی دانش نظری است. دستاورد این پژوهش، جای-گذاری مفهومی تعادل بخش به چرخه تولید فضاست که با ساختارسازی مؤلفههای مکانی مؤثر در تولید فضای معنویت مبنا، باعث ارتقای کیفی مداخلات؛خلق ارزش و نیل به پایداری توسعه خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
274 - مقایسه نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در چین (مطالعه موردی: منطقه کلانشهری شانگهای)
پارسا اربابمفهوم عمومی شهر جدید، با تمرکز بر ماهیت متمایز چین در قالب ضرباهنگ سریع رشد و توسعه شهری، بازتاب دهنده ابعاد اختصاصی این رویکرد مبنی بر شهرسازی مقدم بر شهرنشینی است. از این رو، نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در چین، با استناد به نمونه منطقه کلانشهری شانگهای، رهیافتی در أکثرمفهوم عمومی شهر جدید، با تمرکز بر ماهیت متمایز چین در قالب ضرباهنگ سریع رشد و توسعه شهری، بازتاب دهنده ابعاد اختصاصی این رویکرد مبنی بر شهرسازی مقدم بر شهرنشینی است. از این رو، نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در چین، با استناد به نمونه منطقه کلانشهری شانگهای، رهیافتی در مواجهه با افزایش فزاینده جمعیت شهرنشین هستند که در عین حال، ارتقاء سریع رشد اقتصادی و متعاقبا بهبود رقابت پذیری و کاهش نابرابری های منطقه ای را هدفگذاری می کنند. کلانشهر شانگهای و منطقه کلانشهری شانگهای، بستر تبلور این جریان هستند که نخست و ناگزیر بر ابعاد کمی توسعه متمرکز است، اما به تدریج، ابعاد کیفی آن را نیز مخاطب قرار می دهد. این چنین، اگر نسل قدیم شهرهای جدید بر تدارک مسکن در خدمت فعالیت های صنعتی و سپس کارکرد اقتصادی تاکید داشتند، نسل جدید، توسعه مسکونی را به عنوان محرکی برای رشد اقتصادی و متعاقبا زیست پذیری و کیفیت زندگی، هدفگذاری می کنند. اگر نسل قدیم با اتکا به مدل صنعتی اتحاد جماهیر شوروی، توسعه حومه شانگهای و پراکنده رویی شهری مبتنی بر الگوی تک مرکزی را دنبال می کردند، نسل جدید به دنبال ساختار فضایی چندمحور، چندلایه و چندمرکزی منطقه کلانشهری شانگهای است. آنچه در سیر تحول ایجاد و توسعه نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در منطقه کلانشهری شانگهای قابل توجه است، تقلیل نقش دولت مرکزی و تفویض اختیار به دولت های محلی و شرکت های توسعه و ساخت است که متمم آن، تغییر در مکانیزم سرمایه گذاری است. توجه به سایر ابعاد و ویژگی های این جریان، می تواند برای سایر کشورها، از جمله ایران، که این سیاست هم چنان در آن ها موضوعیت دارد، شناسایی و کاربست تدابیری را در پی داشته باشد که با لحاظ اشتراکات شکلی و محتوایی و افتراقات زمینه ای و اختصاصی، راهگشا خواهند بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
275 - ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی احداث پیاده راه در بلوار امام زاده حسن کرج
اسماعیل جهانی دولتآباد رحمان جهانی دولتآبادمطالعۀ حاضر با هدفِ ارزیابی تأثیراتِ ناشی از احداث پیاده راه در محدودۀ بلوار امام زاده حسن(ع) کرج به مرحلۀ اجرا درآمده است. این پیاده راه به طول حدوداً سیصد متر در حد فاصل آستان مقدس امام زاده حسن تا میدان قدس در دستورکار شهرداری کرج قرار گرفته است. مدلِ نظری پژوهش بر م أکثرمطالعۀ حاضر با هدفِ ارزیابی تأثیراتِ ناشی از احداث پیاده راه در محدودۀ بلوار امام زاده حسن(ع) کرج به مرحلۀ اجرا درآمده است. این پیاده راه به طول حدوداً سیصد متر در حد فاصل آستان مقدس امام زاده حسن تا میدان قدس در دستورکار شهرداری کرج قرار گرفته است. مدلِ نظری پژوهش بر مفهوم «پیاده راه به مثابۀ فضای عمومی شهری» استوار بوده، برای ارزیابی پیامدهای ناشی از اقدام از روش های مختلف کمی و کیفی اعم از انجام پیمایش در حوزۀ مداخلۀ پروژه، مصاحبه با گروه های مختلف ذی نفع، بهره گیری از آرای کارشناسانِ حوزه های مختلف و نیز مشاهدات میدانی استفاده شده است. ارزیابی پیامدها در قالب دو سناریو، شاملِ سناریوی انفعالی (تداوم وضع موجود) و سناریوی حداقلی (تعدیل وضع موجود) صورت گرفته و در ارزیابی هر کدام از سناریوها، پیامدهای اقدام در سه حوزه شامل بافت ترافیکی، اجتماعی و نهادی بررسی شده است. نتایج حاکی از آن است که محدودۀ مورد بررسی در وضعیت فعلی با مسائل ترافیکی، اجتماعی و نهادیِ عدیده ای دست به گریبان است که در صورت تحقق سناریوی اول و تداوم این وضع در هر سه حوزۀ یادشده، شاهد غلبۀ کامل تأثیرات منفی، اعم از مسائل ترافیکی، مخالفت ها و نارضایتی اهالی و افزایش آسیب های اجتماعی محدوده، بر تأثیرات مثبت خواهیم بود. در صورت تحقق سناریوی اول (اتخاذ رویکرد انفعالی) در هیچ کدام از حوزه های سه گانۀ ترافیکی، نهادی و اجتماعی، وضعیت مطلوبی برای محدودۀ مورد بررسی پیش بینی نمی شود. به عبارت بهتر، محدودۀ مورد نظر در وضعیت فعلی با چالش هایی مواجه است که لزوم ایجاد تغییر در این محدوده را ضروری می-نماید. این در حالی است که نتایج نشان می دهد اجرای هرگونه اقدام حداکثری در محدودۀ مورد بررسی نیز به دلیل نبودِ بسترهای قانونی، عملیاتی و مالی دور از انتظار است. بنابراین طرح پیشنهادیِ اتاف، اتخاذ رویکرد حداقلی در اجرای پروژه پیاده راه سازی را به عنوان گزینۀ مطلوب معرفی می کند. این طرح بر این ایده استوار است که در صورت تصویب و تصمیم مدیران شهری مبنی بر اجرایی شدن پروژۀ پیاده راه سازی، این پروژه در دو فاز مستقل اما با اهداف مشترک، طراحی و اجرا گردد. در فاز اول، مجموعه ای از اقداماتِ اصلاحیِ قبل از مرحلۀ اجرا مدنظر قرار می گیرد و در فاز دوم، بررسی ها و مطالعات کارشناسی و تخصصی در دستورکار قرار می گیرد. در همین قالب، گروه اتاف تلاش کرده است تا راهکارهایی را در جهت اجرای بهترِ هر کدام از فازهای یادشده ارائه نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
276 - ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی احداث پارکینگ¬های عمومی (مطالعۀ موردی: احداث پارکینگ عمومی در ناحیه 5 منطقه 14 شهرداری تهران)
معصومه محقق منتظرياصل انسان محوری در حمل ونقل پایدار به معنای توسعه و ایجاد زیرساخت ها بر مبنای احترام به حقوق شهروندی و انسانی است و پارکینگهای عمومی به عنوان یکی از زیرساخت های مهم حمل ونقل در این زمینه، سهم بالایی دارند. اجرای طرح احداث پارکینگ عمومی در ناحیه 5 منطقه 14، پاسخی به نیا أکثراصل انسان محوری در حمل ونقل پایدار به معنای توسعه و ایجاد زیرساخت ها بر مبنای احترام به حقوق شهروندی و انسانی است و پارکینگهای عمومی به عنوان یکی از زیرساخت های مهم حمل ونقل در این زمینه، سهم بالایی دارند. اجرای طرح احداث پارکینگ عمومی در ناحیه 5 منطقه 14، پاسخی به نیازهای شهروندان درباره مشکلات ترددی و افزایش شاخص های حمل ونقل پایدار شهری است. پژوهش حاضر در پی شناسایی و پیش بینی تأثیرات و انواع پیامدهای احتمالی اجرای طرح و اقدامات تعدیلی مناسب در چارچوب مطالعات ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی است. رویکرد روشی این پژوهش را می توان به واسطه استفاده از فنون و ابزار مختلف، ترکیبی نام نهاد. داده های پژوهش از طریق پیمایش (ساکنان و مراجعان)، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختمند و مشاهده گردآوري شده است. در بخش دیگر پژوهش از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS، سه مکان با اولویت انتخاب شد و با مرور شاخص های موجود در زمینه مکان یابی پارکینگ های عمومی، چهار شاخص شناسایی شد. سپس با توجه به نتایج مصاحبه با کارشناسان حمل ونقل، مسئولان، آگاهان محلی و انجام بازدیدهای میدانی کارشناسان، مکان مناسب برای احداث پارکینگ در سطح محدوده مورد مطالعه پیشنهاد شده است. نتایج نشان داد که کمبود فضای پارک خودرو با وجود فعالیت مراکز اداری، خدماتی و تجاری با عملکرد فرامنطقه ای در این محدوده باعث افزایش حجم ترافیک ساکن و به شکل مستقیم روی بهره برداری از پتاسیل حاصلۀ این مراکز تأثیر منفی داشته و ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، محیط زیستی و اقتصادی زندگی ساکنان را تحت تأثیر قرار داده است. کاهش قانون گریزی ابزاری در میان شهروندان، رونق کسب وکار بازار گل محلاتی، افزایش ایمنی، کاهش خشونت، بهبود منظر شهری و افزایش سرانه های خدماتی از مهم ترین پیامدهای شناخته شدۀ احداث پارکینگ عمومی در این محدوده است. در نهایت با بررسی زمین های سطح محدوده، مناسب ترین مکان برای احداث پارکینگ و چگونگی طراحی بهینه پارکینگ برای پاسخگویی به نیازهای آینده پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
277 - ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی مددسراهای شهر تهران (مطالعه موردی: مددسرای منطقه 5 تهران)
سمیه مومنی هادی درویشیهدف پژوهش حاضر، ارزیابی اجتماعی و فرهنگی مددسرای محله نفت منطقه 5 شهرداری تهران و ارائه راهکارهای اصلاحی و جبرانی برای اجرای هرچه بهتر این پروژه است. برای نیل به هدف ذکرشده از روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد تحلیل ذی نفعان استفاده شده است. از یکسو با در نظر گرفتن دامنۀ جغر أکثرهدف پژوهش حاضر، ارزیابی اجتماعی و فرهنگی مددسرای محله نفت منطقه 5 شهرداری تهران و ارائه راهکارهای اصلاحی و جبرانی برای اجرای هرچه بهتر این پروژه است. برای نیل به هدف ذکرشده از روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد تحلیل ذی نفعان استفاده شده است. از یکسو با در نظر گرفتن دامنۀ جغرافیایی تأثیر محیط پیرامون مددسرا بر کارکرد آن، می-توان از تأثیر منفی همجواری دره فرحزاد به عنوان کانون اصلی آسیبهای اجتماعی محله نفت با ایجاد فضاهای بیدفاع شهری، حضور افراد بیخانمان و تشدید زبالهگردی بر کارکرد و وجهه مددسرا سخن گفت و از سویی دیگر در بُعد دامنه اجتماعی ميتوان مدعي شد اگر یکی از اهداف اصلی احداث مددسراها را پیشگیری از مرگ ومیر افراد معتاد و بیخانمان در معابر عمومی و حفظ مبلمان شهری و زدودن اين افراد از چهرۀ شهر و نه بازپروري در نظر گیریم، یافتهها و دادههای تحقیق حاکی از موفقیت مددسرای منطقه 5 در ایجاد فضای خوابگاهی و رفاهی مناسب مددجویان است. اما در نهایت دو آسیب اصلی در عملکرد مددسراها قابل شناسایی است: 1- تبدیل شدن مددسرا به محل دائمی اقامت مددجویان و رسوبی-شدن آنها 2- ناتمام ماندن چرخه توانمندسازی مراجعان و در نتیجه از دست رفتن ماهیت بازپرورانه مجموعه. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
278 - واکاوی عوامل اثر گذار تاریخی و آینده نگاری وضعیت حریم شهرهای ایرانی اسلامی؛ مطالعه موردی: حریم کلانشهر تهران
مجتبی صبوری رحيم سرور حمیدرضا جودکی فاطمه ادیبی سعدی نژادتأثیر انسان بر محیط بر پایۀ جهان بینی یا فلسفه زندگی شکل میگیرد؛ از این رو احداث و شکل گیری شهر در تمدن انسانی همواره بیان کننده ایدئولوژی و جهان بینی حاکم بر آن جوامع بوده است؛ به همین جهت در محیطهای جغرافیایی متباین، شهرها را با نقش و اهمیت متفاوت و با رشد ناهماهنگ أکثرتأثیر انسان بر محیط بر پایۀ جهان بینی یا فلسفه زندگی شکل میگیرد؛ از این رو احداث و شکل گیری شهر در تمدن انسانی همواره بیان کننده ایدئولوژی و جهان بینی حاکم بر آن جوامع بوده است؛ به همین جهت در محیطهای جغرافیایی متباین، شهرها را با نقش و اهمیت متفاوت و با رشد ناهماهنگ و ناهمسان میبینیم. تحولات شتابان شهرنشینی و جمعیت شهرنشین که از دهه چهل آغاز گردیده موجب بروز مشکلات در ابعاد گوناگونی نظیر مسکن، بیکاری و اسکان غیررسمی به شدیدترین شکل ممکن گردیده است و عدم توان پاسخگویی محیطهای شهری به مسایل ایجاد شده، موجب شده تا حریم شهرها دائما در معرض رشد ناموزون شهرها و هجوم کاربریهای شهری قرار گیرند. روش تحقیق در این مقاله از نوع هدف کاربردی - توسعه ای از نوع ماهیت توصیفی تحلیلی است. هدف بررسی و آینده پژوهی عوامل تاثیر گذار بر حریم کلانشهر تهران از منظر شهر ایرانی اسلامی است که روند تاریخی و طولانی شدن آن بیش از چند دهه است که منجر به از بین رفتن حریم تهران گردیده است. جامعه آماری این پژوهش 40 نفر که ازاین میزان 15 نفر کارشناسان اداره کل حریم و مابقی صاحب نظران، خبرگان و متخصصان در پژوهش میباشند. معیارهای مورد بررسی قرار گرفته شامل عوامل کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و مدیریتی با زیر معیارهای مشخص، که این زیر معیارهاکد گزاری شده و سپس در نرم افزار MIC MAC. به صورت ماتریسهای MDI, MPDI, MII, MPII مورد تحلیل قرار است. نتیجه تحقیق نشان میدهد بیشترین تاثیر مستقیم و مستقیم بالقوه، تاثیرات غیر مستقیم و غیر مستقیم بالقوه، مربوط به تغییر کاربری اراضی با رتبه (473). کمترین تاثیرات مستقیم، مستقیم بالقوه و تاثیرات غیر مستقیم و غیر مستقیم بالقوه مربوط به توپوگرافی محدود با رتبه (267) میباشد. همچنین بیشترین وابستگی مستقیم، مستقم بالقوه و وابستگی غیر مستقیم، غیر مستقیم بالقوه درادوار تاریخی مربوط به رشد فزاینده جمعیت با عدد (465) و کمترین آن مختص به اراضی کشاورزی، تالابها با رتبه (224) میباشد. . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
279 - هوش کارآفرینانه: نقش واسطه ای در روابط بین CRM و عملکرد سازمان
علیرضا زمانیان مریم حافظیان محسن حافظیانمديريت ارتباط با مشتري يک مفهوم استراتژيک است که باعث ايجاد وفاداري، رضايت و حفظ و نگهداري مشتريان و سودآوري براي سازمان مي شود. همچنین بررسی های زیادی برتاثیر هوش کارآفرینی بر هوش مالی و اقتصادی را تاکید میکند.در اين راستا هدف پژوهش حاضر تبیین رابطه مدیریت ارتباط با م أکثرمديريت ارتباط با مشتري يک مفهوم استراتژيک است که باعث ايجاد وفاداري، رضايت و حفظ و نگهداري مشتريان و سودآوري براي سازمان مي شود. همچنین بررسی های زیادی برتاثیر هوش کارآفرینی بر هوش مالی و اقتصادی را تاکید میکند.در اين راستا هدف پژوهش حاضر تبیین رابطه مدیریت ارتباط با مشتری با میانجی گری هوش کارآفرینانه برعملکرد سازمان درمدیران و کارکنان بخش فرهنگی شهرداری ساری بود. روش تحقيق حاضر توصيفي و در قالب یک مدل علّی به بررسی روابط بین متغیرها پرداخت. جامعه آماري تحقيق حاضر کارکنان شهرداری بخش فرهنگی و سازمان های زیرمجموعه آن به تعداد 270 نفر که طي نمونه گيري تصادفي در دسترس150 به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه استاندارد مدیریت ارتباط با مشتری مامون و همکاران(2011)، پرسشنامه عمکرد سازمانی کاپلان و نورتون (2001) و پرسشنامه هوش کارآفرینانه محقق ساخته بود. جهت روايي سوالات از شيوه روايي محتوي و جهت سنجش پايايي متغير ها از روش آلفاي کرونباخ استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار AMOS نسخه 24 و مدل معادلات ساختاری مورد بررسي قرارگرفت. در نهايت نتايج حاکي از تائيد تمامي فرضيه هاي تحقيق بوده است. میانجی گری هوش کارآفرینانه کارکنان در تاثیر مدیریت روابط مشتری و عملکرد سازمان تایید گردید وتمرکز بر مشتریان کلیدی تأثیرگذارترین مولفه مدیریت ارتباط با مشتری بر عملکرد سازمانی می باشد. CRM سازمان، CRM مبتنی بر تکنولوژی و مدیریت دانش در رده های بعدی قرار گرفتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
280 - پیامدهای خارجی منفی اقتصادی از منظر اسلام با تاکید بر آلودگی هوای شهر تهران
عطیه شفیعی حسن سبحانیپیامد های خارجی منفی اقتصادی ناشی از فعالیت های بنگاه های اقتصادی است که به صورت مستقیم وغیر مستقیم آلودگی را انتشار داده و عاملان آن عمدتا درصدد جبران این پیامدها و اصلاح آثاری که به علت عملکرد نامناسب آنها ایجاد شده است، بر نمی آیند. دین اسلام بر اساس قواعدی مخالفت جد أکثرپیامد های خارجی منفی اقتصادی ناشی از فعالیت های بنگاه های اقتصادی است که به صورت مستقیم وغیر مستقیم آلودگی را انتشار داده و عاملان آن عمدتا درصدد جبران این پیامدها و اصلاح آثاری که به علت عملکرد نامناسب آنها ایجاد شده است، بر نمی آیند. دین اسلام بر اساس قواعدی مخالفت جدی خود را با آسیب رساندن به محیط و جبران نکردن آن ابراز نموده است. این مطالعه به بررسی نحوه ی مقابله ی دین اسلام در مواجهه با آثار خارجی منفی اقتصادی می پردازد و شهر تهران که همواره از آلوده ترین شهر های کشور است،برای تمرکز مطالعه انتخاب گردیده است. روش تحقیق کیفی و از نوع داده بنیاد بوده و به کمک نمونه گیری غیر تصادفی 15 نفره از مدیران و کارکنان دولتی و شهرداری تهران و نخبگان اقتصاد اسلامی و انجام مصاحبه ی دقیق با آنها صورت گرفته است. بر اساس نتایج الگو ، کارایی اقتصاد اسلامی در جهت بهبود پیامدهای خارجی اقتصادی وابسته به بهبود جایگاه اقتصاد محیط زیست فعلی بوده و پس از انجام این مهم است که میتوان به کمک عوامل زمینه ای و مداخله گر توسعه ای متوازن جهت اجرای هرچه بهتر و موثر برای رسیدن به الگوی محیط زیستی-اسلامی را تجربه نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
281 - شهر تهران، مسئلهای اجتماعی
تقی آزادارمکی ملیحه امانیدر این مقاله، چرایی مسئله نشدن شهر، به خصوص شهر تهران، از منظر جامعهشناسی بررسی شده است. مسئله شدن شهر برای جامعهشناسی ایرانی، امری بدیهی قلمداد می شود و تحققنیافتن آن، نیازمند بررسی و تحلیل است. بنابراین، به دنبال بررسی این مسئله هستیم که چرا شهر تهران برای اصحاب ع أکثردر این مقاله، چرایی مسئله نشدن شهر، به خصوص شهر تهران، از منظر جامعهشناسی بررسی شده است. مسئله شدن شهر برای جامعهشناسی ایرانی، امری بدیهی قلمداد می شود و تحققنیافتن آن، نیازمند بررسی و تحلیل است. بنابراین، به دنبال بررسی این مسئله هستیم که چرا شهر تهران برای اصحاب علوم اجتماعی و جامعه شناسی مسئله نشده است. شواهد نشان از این دارد که شهر تهران به عنوان مسئله ای بوروکراتیک برای سیاست مداران و به عنوان مسئله ای سیاسی برای روشنفکران مطرح بوده است و همین نگاه سبب شده -است تا جامعه شناسان به شهر به عنوان امری تابعی از حوزة سیاست و آسیب-شناسانه نگاه کنند. در دستیابی به نتایج، از مطالعة اسنادی و کتابخانه ای با رویکرد تاریخی بهره برده ایم. نتایجی که پس از بررسی و انجام مطالعات تاریخی به آن دست یافتیم، نشان میدهد که تهران در دوره های مختلف تاریخی، به لحاظ فنی و بوروکراتیک، مسئلة حکومت ها و به لحاظ سیاسی مسئلة روشنفکران بوده است. شهر تهران به طور خاص، محل استقرار و افول حکومت ها بوده است اما در هریک از این دوره ها، سامان اجتماعی شهر تهران و حیات اجتماعی شهر، جایگاهی نداشته است. مسئله شهر در تفکرات و اندیشه-های روشنفکری هم جایگاهی نداشته است؛ چرا که دغدغة روشنفکران- چه چپگراها و چه راست گراها، چه شعرا و ادیبان و چه فیلسوفان- فرهنگ، تمدن و حکومت بوده است و شهری مثل تهران به عنوان مسئلهای مستقل برای جامعهشناسان مؤسس تجلی نکرده است که بخواهند بحثی در ارتباط با حیات اجتماعی شهر و زندگی شهری داشته باشند. بنابراین اگر علوم اجتماعی و جامعه شناسی را هم ادامه جریان روشنفکری بدانیم، شهر تهران مسئلة این گروه نبوده و پژوهش های اجتماعی انجامشده در حوزة شهر، بیشتر با رویکرد آسیب-شناسانه و معطوف به کالبد شهر بوده است تا مقتضیات زندگی شهری و حیات اجتماعی شهر و عوامل مؤثر بر آن. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
282 - دیالکتیک عدالت و نظم عمومی و سنتز حقوق شهروندی
حمید طالب زادهحقوق شهروندی به عنوان مجموعه حقوق تعریف شده فرد با عنوان شهروند به مفهوم رکن فرمانبردار و تاثیرگذار جامعه سیاسی در برابر دولت با لحاظ فاکتور ارتباط ایندو در قالب تابعیت و نهایتاً یکسان بودن تمام افراد جامعه در برابر قانون با عنایت به رابطه نامتقارن بین قدرت ناب سیاسی و أکثرحقوق شهروندی به عنوان مجموعه حقوق تعریف شده فرد با عنوان شهروند به مفهوم رکن فرمانبردار و تاثیرگذار جامعه سیاسی در برابر دولت با لحاظ فاکتور ارتباط ایندو در قالب تابعیت و نهایتاً یکسان بودن تمام افراد جامعه در برابر قانون با عنایت به رابطه نامتقارن بین قدرت ناب سیاسی و فرد مشخصاً با مفاهیم عدالت و نظم عمومی اشتراک پیدا می کند که با تحلیل این مفاهیم به نظر میرسد حقوق شهروندی بعنوان نمودها و مصادیق مفهومی از عدالت که در مقام عمل تزاحم با نظامات اجتماعی مربوط به نظم عمومی پیدا می کند مطرح می گردد لحاظ مبانی ، غایات و کیفیت طرح این مسایل گفته های فوق را تایید می نماید. البته لحاظ نسبیت در تمامی مفاهیم سه گانه عدالت ، نظم عمومی و حقوق شهرندی همانند سایر مفاهیم علوم انسانی مانع از این امر است که به طور جزم فرض فوق را مورد تاکید قرار داد ولی لحاظ تعاریفی نسبتاً مقبول از این مفاهیم موید امر خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
283 - الگوی مطلوب حکمرانی در پرتو سیستم مستقل قضایی
حسین عبدی ولی رستمیاستقلال قضایی از ابزارهای تامین کننده بی طرفی در رسیدگی های قضایی می باشد به همین دلیل قوه قضاییه نیاز مند این امر می باشد که در رسیدگی های قضایی بی طرفی خود را حفظ کند این بی طرفی و استقلال با ابزارهای چندی تامین می شود از جمله استقلال مالی قوه قضاییه و استقلال در تشخ أکثراستقلال قضایی از ابزارهای تامین کننده بی طرفی در رسیدگی های قضایی می باشد به همین دلیل قوه قضاییه نیاز مند این امر می باشد که در رسیدگی های قضایی بی طرفی خود را حفظ کند این بی طرفی و استقلال با ابزارهای چندی تامین می شود از جمله استقلال مالی قوه قضاییه و استقلال در تشخیص صلاحیت. هر کدام از این عناصر به قوه قضاییه کمک می کند به عنوان رکنی مستقل اقدام کند و از جهت گیری های مختلف به دور باشد برای بررسی استقلال قوه قضاییه، به بیان مختصری راجع به تفکیک قوا در غرب و ایران پرداخته می شود سپس به عناصر استقلال قوه قضاییه اشاره می شود. حکمرانی فرایندی است که مشکلات و معضلات جامعه را با تلاش و تکاپوی جمعی و با اتکا به قدرت عمومی و به کارگیری آن حل و فصل می نماید. هرگاه چنین مفهومی از حکمرانی بر کیفیت و نحوه انجام وظایف آن تاکید کند، مفهوم حکمرانی خوب شهری مطرح می گردد. حکمرانی خوب شهری مجموعه ای از افراد، نهادها، بخش عمومی و خصوصی است که امور شهر را برنامه ریزی کرده و اداره می نماید و پیوند ناگسستنی با رفاه شهروندان دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
284 - ارائه الگوی رفتار شهروندی زیست- محیطی با تأکید بر عواطف اخلاقی در صنایع تولیدی استان مازندران
جواد عمو زاد خلیلی سامره شجاعی محمدباقر گرجیافزایش مشکلات و بحران های زیست محیطی در جهان از یک طرف و درک پیامدهای بلند مدت موضوعات زیست محیطی در زندگی انسان ها از سوی دیگر، باعث شده است تا محققان در پی درک راهکارهای اجتناب از آسیب رساندن به محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن، باشند. بنابراین پژوهش حاضر با هدف ارائه أکثرافزایش مشکلات و بحران های زیست محیطی در جهان از یک طرف و درک پیامدهای بلند مدت موضوعات زیست محیطی در زندگی انسان ها از سوی دیگر، باعث شده است تا محققان در پی درک راهکارهای اجتناب از آسیب رساندن به محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن، باشند. بنابراین پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل رفتار شهروندی زیست- محیطی با تأکید بر عواطف اخلاقی در صنایع تولیدی استان مازندران انجام گرفت. روش پژوهش از نوع آمیخته و مبتنی بر مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان اداری و مدیران صنایع تولیدی استان مازندران بوده که تعداد آن برابر با 10962 نفر به دست آمد که حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 371 نفر برآورد شد. بعد از طراحی پرسشنامه محقق ساخته، در مجموع 500 پرسشنامه بهصورت الکترونیکی و حضوری در بین نمونه آماری، توزیع شد که با توجه به تعداد پرسشنامه های تکمیل شده، تعداد نمونه آماری تحقیق در پژوهش حاضر به 371 نفر رسید. تجزیهوتحلیل داده ها به کمک نرمافزار smart pls3 و spss 20 انجام گردید. نتایج نشان داد، تأثیرگذاری عواطف اخلاقی و ابعاد فرعی آن (تربیت و رشد اخلاقی، خصلتهای اخلاقی، خودآگاهی اخلاقی) بر رفتار شهروندی زیست- محیطی تائید شد. به نظر میرسد كه ارتباط عواطف اخلاقی و ميزان تأثيرگذارى آن بر رفتار شهروندی زیست محیطی حائز اهمیت است و ارتباط معناداری بین آنها برقرار است و نتایج این پژوهش به بهبود ادراک از عاملهایی که درگیری کارکنان در رفتارهای شهروندی زیست- محیطی را ایجاد میکنند، کمک خواهد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
285 - شبکههای اجتماعی مجازی و الگوی مصرف شهروندان تهرانی
هادی برغمدی عادل عبدالهی الهه شمس کوشکیهدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ میان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی شهروندان تهرانی و الگوی مصرف آنها بوده است. چهارچوب نظری بر مبنای آرای نظریهپردازانی چون وبلن، گیدنز و بوردیو تدوین شده است و تلاش شده تا با بهره گیری از نظریه های این افراد و استفاده از مفاهیم و متغ أکثرهدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ میان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی شهروندان تهرانی و الگوی مصرف آنها بوده است. چهارچوب نظری بر مبنای آرای نظریهپردازانی چون وبلن، گیدنز و بوردیو تدوین شده است و تلاش شده تا با بهره گیری از نظریه های این افراد و استفاده از مفاهیم و متغیرهای طرح شده در نظریه های آنها، مدل نظری پژوهش تدوین گردد و با طرح فرضیههای مستخرج از مدل در طول پژوهش به آزمون آنها اقدام گردد. رویکرد پژوهش حاضر، کمّی و روش پژوهش از نظر مسیر، توصیفی- تبیینی و از نظر هدف، کاربردی است. اطلاعات با استفاده از روش پیمایش و بهره گیری از ابزار پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش شامل شهروندان بالای پانزده سال شهر تهران بوده که با استفاده از فرمول برآورد حجم نمونه، با 600 نفر از آنها گفت وگو شد. در بُعد عینیِ موضوع مورد مطالعه، نتایج نشان داد که مصرف فرهنگی از جمله متغیرهای تأثیرگذار در الگوی مصرف شهروندان است و علاوه بر آن، رابطه معناداری نیز میان مصرف فرهنگی و میزان استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی وجود دارد. از سوی دیگر، بین استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و الگوی مصرف پوشاک شهروندان تهرانی نیز رابطه وجود دارد. همچنین میزان استفاده شهروندان تهرانی از شبکه های اجتماعی مجازی بر پوشش آنها و نحوۀ خرید آنها تأثیرگذار بوده است. نتایج به دست آمده در بُعد ذهنیِ موضوع مورد مطالعه نیز بیانگر این است که میزان استفاده از شبکه های اجتماعی بر ارزشها و نگرشهای اجتماعی شهروندان تهرانی مبنی بر گرایش به مصرفگرایی، اثرگذار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
286 - بررسی رابطه کارآفرینی شرکتی و توسعه پایدار شهری با استفاده از الگوی شهرکارآفرین
بابک ضیاء مهران رضوانی محمد عین القضاتبا افزایش پدیده شهرنشینی، مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیادی بروز کرده است، لذا نظام مدیریت شهری با استفاده از ابزارها و سیاستهای مختلف درصدد ایجاد توسعه پایدار در کلانشهرها هستند. یکی از این سیاستها توسعه شهرکارآفرین است. هدف از انجام این تحقیق تبیین نقش کارآفرینی شرکتی أکثربا افزایش پدیده شهرنشینی، مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیادی بروز کرده است، لذا نظام مدیریت شهری با استفاده از ابزارها و سیاستهای مختلف درصدد ایجاد توسعه پایدار در کلانشهرها هستند. یکی از این سیاستها توسعه شهرکارآفرین است. هدف از انجام این تحقیق تبیین نقش کارآفرینی شرکتی در فرآیند شکلگیری شهرکارآفرین به عنوان راهکار توسعه پایدار در کلانشهرها میباشد. همچنین نقش کارآفرینی شرکتی در ایجاد زیرساختهای لازم برای ایجاد شهرکارآفرین، مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه، روش تحقیق از نوع کیفی است و از روش نظریه برخاسته از داده به شیوه نوخاسته استفاده شده است، بطوریکه ابتدا داده های کیفی با بررسی پیشینه تحقیق و با بهرهگیری از روش مرور سیستماتیک و نیز با استفاده از ابزارهای تحلیل و کدگذاری محتوا، گردآوری و ساختار اولیه دستهبندی متغیرها بدست آمد. در ادامه با توجه به تجربهی زیستهی نگارندگان مقاله که هر کدام در زمینهی این تحقیق، دارای تخصص علمی و عملی میباشند، متغیرها و مؤلفههای اصلی پژوهش احصا گردید و نهایتاً مدل مفهومی تحقیق بدست آمد. یافتههای پژوهش نشان داد که ضمن دستهبندی مؤلفهها در سه دسته 1) شرایط ساختاری، 2) تعامل اجتماعی کارگزاران و ساختار و 3) پیامدها؛ شهرکارآفرین به عنوان یک سیاست جدید در توسعه پایدار کلانشهرها مطرح میباشد و یکی از راهکارهای ایجاد آن، توسعه کارآفرینی شرکتی است بطوریکه کارآفرینی شرکتی و عملکرد اقتصادی کلانشهرها رابطه مثبت و معنیداری با یکدیگر دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
287 - پاسخ نظم حقوق داخلی به خشونت علیه کودکان
آرین پتفتزمینه و هدف: کودکی حساس ترین دوره حیات بشری است که ابعاد مختلف جسمی و روانی افراد در آن شكل گرفته و تكامل می یابد. از این رو حفظ و تضمین رشد و سلامت جسمی و روانی کودک از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در مقاله حاضر تلاش بر این است که شمای کلی نظم هنجاری حقوقی داخلی در أکثرزمینه و هدف: کودکی حساس ترین دوره حیات بشری است که ابعاد مختلف جسمی و روانی افراد در آن شكل گرفته و تكامل می یابد. از این رو حفظ و تضمین رشد و سلامت جسمی و روانی کودک از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در مقاله حاضر تلاش بر این است که شمای کلی نظم هنجاری حقوقی داخلی در پاسخ به خشونت علیه کودکان به تصویر کشیده شود. روش: این مطالعه بهصورت توصیفی-تحلیلی و با استفاده از بررسی منابع کتابخانهای و بهویژه قوانین انجام گرفته است. یافتهها: کودکان هرگز نباید در وضعیت های خشونت آمیز خانوادگی یا اجتماعی قرار گرفته و مصادیق کودک آزاری را تجربه کنند. از آنجا که کودکان امروز، در آینده مسئولیت جامعه را بر عهده خواهند داشت و پیشرفت و توسعه کشور در گرو تربیت و رشد صحیح آنان است، لذا مسئله خشونت علیه کودکان که به شدت موجب آسیب به این امر می شود، مورد توجه خاص قوانین کشورمان قرار گرفته است. نتیجهگیری: در نظم حقوقی کنونی، واکنش در قبال خشونت علیه کودکان حد و مرزی نمیشناسد و امروزه مصادیق مختلفی چون تنبیه خشونت آمیز فیزیکی و روانی، بی توجهی والدین، غفلت، بهره کشی، عدم سلامت فضای مجازی، ترک تحصیل، هرزهنگاری، فشارهای ناشی از فقر و مانند آن را در بر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
288 - امکان سنجی بروز مکان سوم ری اولدنبرگ در معماری داخلی کافه
مریم محمدی سالک علی عسگری راضیه فتحیدر نگاه غیر تفکیکپذیر بر ادبیات معاصر، مکانهای عمومی شهر در ساختمانها و عملکردهای منعطف بسط مییابند. بر این اساس فضاهای اجتماعپذیر مانند کافهها بهعنوان فضاهایی نیمه عمومی میتوانند کیفیاتی اجتماعی را در خود زمینهسازی نمایند. حال ایده مکانهای سوم اولدنبرگ که جهت أکثردر نگاه غیر تفکیکپذیر بر ادبیات معاصر، مکانهای عمومی شهر در ساختمانها و عملکردهای منعطف بسط مییابند. بر این اساس فضاهای اجتماعپذیر مانند کافهها بهعنوان فضاهایی نیمه عمومی میتوانند کیفیاتی اجتماعی را در خود زمینهسازی نمایند. حال ایده مکانهای سوم اولدنبرگ که جهت تحقق یافتن به بستری خنثی برای گردهمایی و تعاملات اجتماعی نیاز دارد را میتوان با استفاده از تدابیری در این فضا بسط داد. نگارندگان در این مقاله بر آن هستند تا ضمن شناسایی ارکان تأثیرگذار بر محتوای فیزیکی و اجتماعی مکان سوم، هر یک را جهت امکان دهی فضای کافه با ارائه راهبردهایی متناسب سازند. ازاینرو، این مقاله تحت پارادایم کیفی و مبتنی بر راهبرد علّی و استدلالی سعی نموده تا با ارائه مدلی مفهومی به ارتباط ویژگیهای مشترک این دو مقوله بپردازد. درنهایت چنین استنباط گردید که تقویت انعطافپذیری مبلمان و چینش آن، ارائه قوانین و استانداردهایی مطابق با هنجارهای جامعه، فراهم آوردن امکانات اولیه جهت دعوت مخاطبین با شرایط خاص، دسترسی آسان به لحاظ زمانی و مکانی، خاطره سازی فضا برای دعوت مشتریان آتی، پرهیز از تجملگرایی، جو مرتبط با بستر اجتماعی پیرامون و درنهایت ایجاد محیطی صمیمی بهمانند خانه، میتواند در این همآوایی مشارکت نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
289 - بهرهگیری از دیوارنگاری در جهـت ارتقـای کیفی فضاهای عمومی شهری بر پایه ترجیحات مردمی (نمونه موردی: شهر قزوین)
ابوالفضل طغرایی کیا مسعودی عرفان طغراییهنرهای عمومی یکی از کمهزینهترین، و در عین حال مؤثرترین ابزارها برای خلق و ارتقای کیفی فضاهای شهری است. همچنین در جوامع دموکراتیک امروز هنرهای عمومی از جنبه سفارشی و زیباییشناختی صرف فاصله گرفته است و در کنار تحولات فناورانه موجود، به عنوان ابزاری مهم برای ارتقای کیفی أکثرهنرهای عمومی یکی از کمهزینهترین، و در عین حال مؤثرترین ابزارها برای خلق و ارتقای کیفی فضاهای شهری است. همچنین در جوامع دموکراتیک امروز هنرهای عمومی از جنبه سفارشی و زیباییشناختی صرف فاصله گرفته است و در کنار تحولات فناورانه موجود، به عنوان ابزاری مهم برای ارتقای کیفیت فضاهای شهری مود توجه قرار دارند. در این بین، دیوارنگارهها یکی از ملموسترین انواع هنری عمومی است که در چرخهای دیالکتیکی، از تمایلات و ترجیحات مردمی، یا حداقل قشر روشنفکر، اثر گرفته و در طول زمان بر ادراک و ارزشهای فرهنگی آنها اثر میگذارد. هدف این پژوهش که کشف ترجیحات مردمی در حوزه دیوارنگارههای شهری و استفاده از آن برای تدوین یک چارچوب اولیه طراحی شهری برای دیوارنگاریها در شهر قزوین است؛ را میتوان ذیل رویکردهای قدرتمند مشارکتی به طراحی و ساماندهی فضاهای عمومی در شهرسازی امروز قلمداد کرد. مقاله حاضر مبتنی بر رویکردی تحلیلی-تجویزی، از روشهای جمعآوری اطلاعات بر پایه مطالعات اسنادی، پیمایش میدانی و مصاحبه بهره میگیرد و میکوشد در سه گام به مرور مبانی نظری متأخر پیرامون دیوارنگاری، اخذ ترجیحات شهروندان قزوینی و در نهایت تفسیر دادهها و ارائه تجویزی راهبردی بپردازد. یافتههای پژوهش بر مبنای ترجیحات مردمی نشان میدهد شهروندان قزوینی از حیث موضوع و محتوا، به گونههای طبیعتمحور و حماسی-اساطیری و از حیث سبک و طرح به کاشینگاری و دیوارنگاریهای نورپردازانه تمایل دارند. هم چنین بر پایه توجه توأمان به کاستیها و قابلیتهای موجود چارچوبی راهبردی برای اقدام تدوین شده که مشتمل بر اهداف کلان سهگانه، شاخصهای یازدهگانه و راهبردهایی برای خلق فضاهای شهری مطلوبتر با استفاده از دیوارنگاری در قزوین است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
290 - آسيب شناسي امر اجتماعي و فرهنگي در مديريت شهري تهران با تأکيد بر قانون شهرداري ها
اسماعیل جهانی دولتآباديکي از مسائلي که حوزۀ اجتماعي و فرهنگيِ شهرداري تهران همواره در سالهاي اخير با آن مواجه بوده است، بحث انطباق فعاليت ها و به طور کلي شرح وظايف اين حوزه با کارکردهاي ذاتي و قانونيِ مديريت شهري است. موضوعي که بحث ها و نقد و نظرهاي زيادي را در چند سال اخير برانگيخته و خود أکثريکي از مسائلي که حوزۀ اجتماعي و فرهنگيِ شهرداري تهران همواره در سالهاي اخير با آن مواجه بوده است، بحث انطباق فعاليت ها و به طور کلي شرح وظايف اين حوزه با کارکردهاي ذاتي و قانونيِ مديريت شهري است. موضوعي که بحث ها و نقد و نظرهاي زيادي را در چند سال اخير برانگيخته و خود را به عنوان يک مسئله در مديريت شهري تهران مطرح ساخته است. بر اين اساس در مطالعۀ حاضر به آسيب شناسي فعاليت هاي اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران پرداخته شده است. در این پژوهش، مطابق با مبانی نظری موضوع، سه مقولۀ اصلي شاملِ انطباق مفهومي، انطباق قانوني و انطباق سازماني، جهت آسيبشناسيِ اقدامات مدنظر قرار گرفت. روش اجراي پژوهش به اين ترتيب بود که فهرست فعاليتهاي اجتماعي و فرهنگي سازمان شهرداري در قالب پرسشنامۀ دلفي در اختيار ده نفر کارشناس قرار گرفت و از آنها خواسته شد تا هر فعاليت را در سه مقياس جداگانه ارزيابي نمايند. طبق نتایج پژوهش، مهمترين چالش در حوزۀ فعاليت هاي اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران در وهلۀ اول، ورود اين سازمان به برخي امور و فعاليت هايي است که خارج از وظايف ذاتي و قانوني آن است. در وهلۀ دوم، موازي کاري و هم پوشاني بخشي از اين فعاليت ها با ساير سازمان ها قرار دارد و در نهايت در سطحِ سوم، غلبۀ رويکرد نمايشي در برخي فعاليت هايي است که ذيل عنوان وظايف اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران دسته بندي مي شود. بر این اساس کاربست پژوهش حاضر بر بازنگریِ همه جانبۀ فعالیت ها برحسبِ ترکیبِ شاخص های سه گانه تکیه دارد. این بازنگری بر اساس امتیاز نهاییِ محاسبه شده برای هر فعالیت انجام شد و در نتیجۀ آن، فعالیت های هر حوزه در سه مقولۀ «تداوم»، «تعدیل» و «تغییر» دستهبندی شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
291 - تبیین پایداری نظام فضایی شهری با تدوین، تعیین و اولویتبندی استراتژهای توسعه شهری؛ مطالعه موردی: شهرکاشان
ابوذر وفایی رسول حیدری سورشجانیامروزه شهرها با مشـکلات عمـده شهرنشـینی و ناپایداری در ابعاد مختلف روبرو هستند و الگوهای سنتی در قالب طرحهای توسعه و عمران شهری نتوانسته منجر به کاهش نابسامانی و ناپایداری نظام فضایی شهرها شود. بنابراین ناکامی رویکردهای سنتی در پاسخگویی به مشکلات شهری باعث شکلگیری نگ أکثرامروزه شهرها با مشـکلات عمـده شهرنشـینی و ناپایداری در ابعاد مختلف روبرو هستند و الگوهای سنتی در قالب طرحهای توسعه و عمران شهری نتوانسته منجر به کاهش نابسامانی و ناپایداری نظام فضایی شهرها شود. بنابراین ناکامی رویکردهای سنتی در پاسخگویی به مشکلات شهری باعث شکلگیری نگرش راهبردی شده است، در این راستا شهر کاشان از جمله شهرهایی میباشد که تحت تأثیر رشد بالای فیزیکی و عدم انطباق آن با ظرفیت زیر ساختهای شهری و در نهایت ناکارآمدی طرحهای توسعه شهری، در عمل با آشفتگیهای کالبدی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی زیادی در سطح شهر همراه شده و موجب توسعه شهر به سمت عدم تعادل و پایداری فضایی گردیده است. این پژوهش بر آن است در جریان مطالعات قبلی1 در زمینه الگوی رشد پراکنده شهری و ناتوانی طرحهای توسعه شهری در پاسخگویی به نیازها و مشكلات شهر کاشان، در چهارچوب ساختار مفهومی مشخص به تبیین پایداری نظام فضایی شهر کاشان از طریق تدوین، تعیین و اولویتبندی استراتژهای توسعه شهری بپردازد. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی- توسعهای و از نظر شیوه انجام توصیفی- تحلیلی است. رویکرد مطالعه حاضر نیز رویکرد راهبردی بر اساس نگرش سیستمی است. نتایج پژوهش نشان میدهد نوع راهبرد مورد استفاده جهت پایداری نظام فضایی شهر کاشان از نوع راهبرد تدافعی میباشد، ضمن اینکه در ارزیابی صورت گرفته در زمینه اولویتبندی راهبردها با استفاده از مدل VIKOR و انتخاب استراتژی برترنشان داد، «تدوین سند توسعه اقتصادی شهر متناسب با قابلیتها و مزیتهای نسبی و رقابتی به ویژه در حوزه صنعت، گردشگری و محصولات کشاورزی» به عنوان استرتژی برتر میبایست در اولویت برنامههای توسعه شهر توسط مسؤولین و مدیران شهری قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
292 - تبیین نگرش دلوزی بر مدیریت پاندمیک کرونا با رویکرد اجتماع مداری
محمدتقی حیدری مریم رحمانی محمود امید علی سعید محرمی مهتاب امراییتاريخ شهرسازي قرن بيستم، مملو از نظريات و روشهایی است كه به مفروضات هستي شناختي، شناخت شناختي و روششناختی پارادايم اثباتگرایی وابسته هستند؛ درواقع، برنامهریزی شهري پيش از اواخر دهه هفتاد ميلادي، ميراث تسلط رويكرد عقلائـي مدرنيسـتي دهـه 50 و 60 میلادی اسـت. یکی از نظ أکثرتاريخ شهرسازي قرن بيستم، مملو از نظريات و روشهایی است كه به مفروضات هستي شناختي، شناخت شناختي و روششناختی پارادايم اثباتگرایی وابسته هستند؛ درواقع، برنامهریزی شهري پيش از اواخر دهه هفتاد ميلادي، ميراث تسلط رويكرد عقلائـي مدرنيسـتي دهـه 50 و 60 میلادی اسـت. یکی از نظریه پردازان مهم و شاخص پستمدرنیسم "ژیل دلوز"، فیلسوف فرانسوی است. دلوز با طرح رویکرد افقی و عرضی خود به معرفت که موسوم به "رویکرد ریزوماتیک" است سعی دارد نگاهی نو به معرفت و دانش را مطرح کند؛ دیدگاهی که در برابر رویکرد درختی به معرفت قرارگرفته و همه نظام های معرفتی گوناگون مبتنی بر رویکرد درختی به معرفت را به چالش فراخواند. دلوز معتقد است نظام های درختی دارای خصلتی خطی، سلسهمراتبی، ایستا و عمودی هستند و از برش ها و تقسیم بندی ها و خط مشی بین امور حکایت می کند. تفکر درختی همان "تفکر بودن" است، حالآنکه تفکر ریزومی "تفکر شدن" است. اپیدمی کووید 19، در قرن بیست و یکم درزمانی به وقوع پیوست که کشورهای مختلف در حال ایجاد و گسترش روابط پیچیده ای در سرتاسر جهان بودند و موفقیت از آن دولت هایی بود که بیشترین روابط را داشتند درحالیکه کووید 19، این روابط را به کمترین میزان رساند. در ابتدای گسترش کووید 19، هرکدام از کشورها تلاش می کردند تا از ورود و گسترش اپیدمی در کشور خود خودداری نمایند. در این میان رویکرد اجتماع-محور، بیش از همه بر نقش بخش داوطلبانه و مردمی در توسعه محلی و شکل گیری سازمان های اجتماع محور، بیش از همه بر نقش بخش داوطلبانه و مردمی در توسعه محلی و شکل گیری سازمان های اجتماع محور تأکید دارد. در این رویکرد، اجتماعات محلی پیش قدم شده، بهصورت خودجوش سازمان یافته تا به علائق و اهداف مشترک ازجمله حل مسائل، دستیابی به رفاه اجتماعی و خروج از وضعیت موجود جامعه محلی خود دست یابند.تاريخ شهرسازي قرن بيستم، مملو از نظريات و روشهایی است كه به مفروضات هستي شناختي، شناخت شناختي و روششناختی پارادايم اثباتگرایی وابسته هستند؛ درواقع، برنامهریزی شهري پيش از اواخر دهه هفتاد ميلادي، ميراث تسلط رويكرد عقلائـي مدرنيسـتي دهـه 50 و 60 میلادی اسـت. یکی از نظریه پردازان مهم و شاخص پستمدرنیسم "ژیل دلوز"، فیلسوف فرانسوی است. دلوز با طرح رویکرد افقی و عرضی خود به معرفت که موسوم به "رویکرد ریزوماتیک" است سعی دارد نگاهی نو به معرفت و دانش را مطرح کند؛ دیدگاهی که در برابر رویکرد درختی به معرفت قرارگرفته و همه نظام های معرفتی گوناگون مبتنی بر رویکرد درختی به معرفت را به چالش فراخواند. دلوز معتقد است نظام های درختی دارای خصلتی خطی، سلسهمراتبی، ایستا و عمودی هستند و از برش ها و تقسیم بندی ها و خط مشی بین امور حکایت می کند. تفکر درختی همان "تفکر بودن" است، حالآنکه تفکر ریزومی "تفکر شدن" است. اپیدمی کووید 19، در قرن تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
293 - بررسی پارامترهای شاخص آلایندگی در پساب خروجی تصفیه خانههای فاضلاب شهرک¬های صنعتی استان گیلان
محمد یزدی هانیه میربلوکیاﻣﺮوزه اﻫﻤﯿﺖ آب، بعنوان عامل ﺣﯿﺎت و ﻣﺤﻮر ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي حفاظت و مدیریت آن ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺴﺖﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ و برنامه پایش منظم ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺪف از اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، بررسی پساب خروجی تصفیه خانه سه شهرک صنعتی بزرگ در استان گیلان و مقا أکثراﻣﺮوزه اﻫﻤﯿﺖ آب، بعنوان عامل ﺣﯿﺎت و ﻣﺤﻮر ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي حفاظت و مدیریت آن ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺴﺖﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ و برنامه پایش منظم ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺪف از اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، بررسی پساب خروجی تصفیه خانه سه شهرک صنعتی بزرگ در استان گیلان و مقایسه پارامترهای شاخص با استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست می باشد؛ پارامترهای اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي شده ﺷﺎﻣﻞ pH، ﮐﻞ ﺟﺎﻣﺪات ﻣﺤﻠﻮل (TDS)، اﮐﺴﯿﮋن ﻣﺤﻠﻮل (DO)، اﮐﺴﯿﮋن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ (BOD5) و اﮐﺴﯿﮋن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ (COD) ﺑﻮده است. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد، برخی از پارامترهای شاخص در خروجی پساب تصفیه خانه در برخی از شهرک های صنعتی، بالاتر از استاندارد مصوب تخلیه به محیط های پذیرنده بوده که این امر لزوم توجه به امر پایش منظم و بررسی سیستم های تصفیه فاضلاب در شهرک های صنعتی را بیش از پیش می طلبد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
294 - بررسی رابطۀ نفوذپذیری و حضور زنان در شهرک¬های مسکونی (نمونه موردی: شهرک مسکونی هزار دستگاه و دولتآباد تهران)
فاطمه خدادادی آق قلعه علی عسگرییکی از اصلی ترین نیازهای زنان در جامعه که نیمی از جمعیت جهان را به خود اختصاص میدهند، حضور همراه با امنیت در فضاهای شهری میباشد. در این راستا بهبود کیفیت فضاهای شهری جهت حضور همه افراد جامعه بهخصوص زنان از اهمیت شایانی برخوردار است. لذا یکی از مهمترین عواملی که تدا أکثریکی از اصلی ترین نیازهای زنان در جامعه که نیمی از جمعیت جهان را به خود اختصاص میدهند، حضور همراه با امنیت در فضاهای شهری میباشد. در این راستا بهبود کیفیت فضاهای شهری جهت حضور همه افراد جامعه بهخصوص زنان از اهمیت شایانی برخوردار است. لذا یکی از مهمترین عواملی که تداوم حضور بانوان در فضاهای شهری را امکان میبخشد، نفوذپذیری فضاهای شهری میباشد. بهبود کیفیت نفوذپذیری فضاهای شهری، موجب ارتقاء امنیت و بهتبع آن حضور پذیری گستردهتری را نیز درپی خواهد داشت و درنهایت منجر به برقراری تعاملات اجتماعی در حوزه همگانی خواهد گشت. طرح پژوهش حاضر بر پایه روش همبستگی و بر پایه مقیاس مرکب مشاهده و مناظره، جهت درک رابطه میان حضور زنان و امنیت متأثر از نفوذپذیری شهرکهای مسکونی دولتآباد و هزار دستگاه تهران استفاده گردیده است. در این راستا براساس فرمول کوکران، گروه هایی از زنان ساکن در شهرک های مسکونی هزار دستگاه و دولت آباد با شرط حداقل سکونت در نمونه گیری تصادفی پیمایش این پژوهش شرکت داده شده و داده های و روابط متغیرها به کمک نرم افزار آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتايج بهدستآمده در این پژوهش نشان میدهد که ساکنان شهرک مسکونی هزار دستگاه نسبت به ساکنان شهرک مسکونی دولتآباد بهطور معنیداری نفوذپذیری بالاتری را در فضاهای عمومی شهرک تجربه می کنند و احساس امنیت در بین ساکنان شهرک مسکونی هزار دستگاه 2/52 درصد در مقایسه با ساکنان شهرک مسکونی دولتآباد 37 درصد میباشد. هم چنین در بررسی رابطه میان امنیت متأثر از نفوذپذیری و حضور زنان، عواملی نظیر کنترل و دسترسی بصری و خوانایی در مرتبه نخست و سپس یکپارچگی فضایی از اهمیت بسیاری برخوردار میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
295 - به سمت حکمروایی خوب شهری: بایدهای نظام مدیریت ساختوساز شهری در بازنمایی متخصصان ایرانی ( نمونه موردی شهر تهران)
غلامرضا کاظمیان حسین اصلی پور آرش تقی پوراختریرشد شهری فرآیندی رویشی است که تبلور آن بصورت فرآیندانباشتی، ساختارفضایی شهر را طی دههها شکل میدهد. دراین مسیر فعالیتهای جاری، از طریق ساختوساز بر روی بافتشهری رسوب کرده، و فرمشهری را در پاسخ به نیازهای متغیر زمان خود، بهبود، و توسعه میدهد. از آنجاییکه متولی سا أکثررشد شهری فرآیندی رویشی است که تبلور آن بصورت فرآیندانباشتی، ساختارفضایی شهر را طی دههها شکل میدهد. دراین مسیر فعالیتهای جاری، از طریق ساختوساز بر روی بافتشهری رسوب کرده، و فرمشهری را در پاسخ به نیازهای متغیر زمان خود، بهبود، و توسعه میدهد. از آنجاییکه متولی ساختوساز در مقیاس شهر، مدیریتشهری است؛ و مدیریت حکمروایانه ساختوساز شهری موضوعی محوری در مسیر تحقق توسعهپایدار محسوب میشود؛ مساله این پژوهش«چیستی بایدهای مدیریت ساختوساز شهری[تهران] در آثار علمی متخصصان ایرانی» قرار گرفتهاست. در این راستا توصیفاتعلمی متخصصانکشور از واقعیات و مطلوبیات مدیریت فضای کالبدی شهر [تهران]، به عنوان وجههای از حقیقت تلقی شده؛ و پژوهشگر با هدف فهم آن، به سراغ استفاده از راهبرد تحلیلمضمون از روش کیفی میرود. در اینراستا از میان789 ماخذ بروزیافته در پایگاههایعلمی کشور،65 عدد بصورت روشمند نمونهگیری شد. نتایج این پژوهش بنیادین نشانداد که در نظر متخصصانایرانی، نظام مدیریت ساختوساز شهریتهران، برای توصیف شدن در قالب «حکمروایی ساختوساز شهری»، باید ماهیتی قابلاحترام، قابلاعتماد و قابلاعتنا داشتهباشد؛ بهاینمعنا که با پیگیری«رشد عادلانه، متوازن و توانمندساز»، درپی«حل مسائل کالبدی و فضایی شهرتهران»، در جهت دستیابی به«فرآوردهای پایدار و قابلاستطاعت» برآمده؛ و اینمسیر را با «اتکا به ظرفیتهای درونزا و مبتنی بر ارزشهای محلی» به وسیله «سازمانی همیار، کارآمد و جمعگرا»و در «مواجهه با چالشهای قانونی-اجرایی مدیریت شهریتهران» میپیماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
296 - نقش پذیری گردشگری مذهبی در نظام برنامهریزی شهر قم
اسماعیل علی اکبری سیدمهدی موسی کاظمی علی نجات ترکمانگردشگری مذهبی نوعی از گردشگری است که شرکتکنندگان در آن به دلایل مذهبی انگیزه میگیرند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش پذیری گردشگری مذهبی در نظام برنامهریزی شهر قم است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی توسعهای و از نظر روش توصیفی- تحلیلی بوده است. دادههای حاصل از پژوهش با ر أکثرگردشگری مذهبی نوعی از گردشگری است که شرکتکنندگان در آن به دلایل مذهبی انگیزه میگیرند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش پذیری گردشگری مذهبی در نظام برنامهریزی شهر قم است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی توسعهای و از نظر روش توصیفی- تحلیلی بوده است. دادههای حاصل از پژوهش با روش اسنادی و میدانی مبتنی بر نظرات 35 نفر از خِبرگان و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخت جمع آوری گردید. یافتههای پژوهش نشان داد؛ تا برنامه پنجم در هیچ سند یا برنامه بالادستی به طور مستقیم به گردشگری مذهبی اشارهای نشده است. اولویتبندی مؤلفهها نشان داد، حرم حضرت معصومه(س)، مسجد مقدس جمکران و اماکن مذهبی در توسعه کاربریهای شهر قم مهمترین مؤلفهها شناخته شده و برنامهریزان و مسئولین سطوح منطقهای و برنامهریزان سطح ملی و کلان پایینترین رتبه را از نظر کارشناسان در بین مؤلفهها داشتهاند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که توجه نظام برنامهریزی به گردشگری مذهبی در شهر قم و کل کشور متوسط به پائین و کم است. بنابراین، گردشگری مذهبی به عنوان یک واقعیت اجتماعی و فرهنگی نقش اساسی در توسعه پایدار گردشگری شهر قم و کشور دارد و مجریان، برنامهریزان و کنشگران با تهیه و اجرای برنامههای توسعه میتوانند موجبات توسعۀ گردشگری مذهبی را در ابعاد مختلف آن فراهم آورند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
297 - مطالعه و ارزیابی عملکرد اتاق فکر (مورد مطالعه: شهرداری اصفهان، 1398)
زهرا قاطعیاتاقهای فکر به عنوان پلی میان دانش و سیاست عمل کرده و با تحلیل مسائل و پیشنهاد راه حلهای راهبردی، اطلاعات مورد نیاز برای برنامهریزی و تصمیمگیری را فراهم میسازند. سیاستگذاران در هر سازمانی با تکیه بر خروجیهای اتاق فکر میتوانند راهکارهای روزآمد را برای حل مشکلات ا أکثراتاقهای فکر به عنوان پلی میان دانش و سیاست عمل کرده و با تحلیل مسائل و پیشنهاد راه حلهای راهبردی، اطلاعات مورد نیاز برای برنامهریزی و تصمیمگیری را فراهم میسازند. سیاستگذاران در هر سازمانی با تکیه بر خروجیهای اتاق فکر میتوانند راهکارهای روزآمد را برای حل مشکلات اتخاذ نمایند. شهرداری اصفهان با توجه به گستردگی، تنوع و پیچیدگی عرصه تصمیمگیری خود اقدام به فعالسازی اتاقهای فکر تخصصی به منظور زمینهسازی جهت اخذ تصمیمهای منطقی و کاهش خطاپذیری نمودهاست. در راستای افزایش کارایی و اثربخشی اتاقهای فکر، مطالعه حاضر به ارزیابی عملکرد آنها پرداختهاست. این پژوهش به لحاظ هدف كاربردي و از نظر روش پیمایشی کمی است و اطلاعات مورد نياز آن با استفاده از پرسشنامه جمع آوري شدهاست. به منظور ارزیابی اتاقهای فکر شهرداری اصفهان، نخست با استناد به متون تخصصی و اخذ نظر کارشناسان شهرداری اصفهان شاخصهای مرتبط استخراج شد. این شاخصها توسط 30 نفر از اعضای تخصصی اتاق فکر در قالب پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل پرسشنامه نشان میدهد عملکرد اتاقهای فکر در متغیرهای توانمندي دبير اتاق فكر؛ وجود شرح خدمات تخصصي؛ دسترسی به تصمیمسازان شهری؛ دعوت از افراد با ديدگاههاي متفاوت؛ سطح مشاركت معاونين و مديران؛ توجه به رویکرد آيندهپژوهي در اتاق فكر؛ بهرهگيري از تكنيكهاي ويژه اتاق فكر (مربوط به مفهوم منابع)؛ متغیر مديريت دانش اتاقهاي فكر و انتشار نتايج (مربوط به مفهوم کاربست) و متغیرهای توجه به توصیههای ارائه شده توسط سیاستگذاران و سازمانهای اجتماعی مدنی (مربوط به مفهوم اثرات) نسبتا مطلوب ارزیابی شدهاند. همچنین عملکرد اتاقهای فکر در مفهوم برونداد در متغیرهایی مانند کیفیت خروجیها؛ پیشنهاد سیاست و ایدههای تولید شده مطلوب میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
298 - ارائه مدل کاربردی طراحی فضاهای شهری زیست¬پذیر شاد با رویکرد ارتقای کیفیت زندگی در محله تجریش
هما رمضانی کیانوش حسنیامروزه در اکثر کشورهای توسعهیافته زیست پذیری بهعنوان یک اصل در چهارچوب پایداری موردبحث قرار میگیرد. همچنین استدلال میشود که ارزیابی زیستپذیری، میتواند با ارائه یک روش قابل توصیف، برای ارزیابی محیطهای شهری و کیفیت آنها، با رویکردهای گوناگون به اجرای برخی از برنام أکثرامروزه در اکثر کشورهای توسعهیافته زیست پذیری بهعنوان یک اصل در چهارچوب پایداری موردبحث قرار میگیرد. همچنین استدلال میشود که ارزیابی زیستپذیری، میتواند با ارائه یک روش قابل توصیف، برای ارزیابی محیطهای شهری و کیفیت آنها، با رویکردهای گوناگون به اجرای برخی از برنامههای جدید شهری کمک کرد. ﮐﯿﻔﯿﺖ ﯾﮑﯽ از ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﺤﻮری ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻬﺮی ﺑﻮده که از اﻫﻤﯿﺖ ﻧﻈﺮی و عملی ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﺮﺧﻮردار است در ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ باهدف ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ تحققپذیری ﺷﻬﺮ ﺷﺎد و ﺗﺒﯿﯿﻦ اﻟﮕﻮي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ آن که دارای ماهیت توسعهای-کاربردی است، تلاش بر این بود با تجزیهوتحلیل فضای مکانی یعنی محدوده تجریش و قرار دادن خطمشی برای ایجاد محیطهای شاد به تدوین یک چهارچوب نظری جهت تبیین مفهوم شادی در محیط پرداخته و با معرفی و بازشناسی مؤلفههای سازنده آن مدلی ارائه گردد تا بهواسطه از آن راهکارهایی با عنوان سیاستهای طراحی استخراج شود. لذا پس از مرور شاخصهای کیفیت و از طریق معیارهای برگزیده مرتبط با شادی، به بررسی شاخصهها در چهار بعد تأثیرگذار پرداختهشده است که با تکیهبر فن تهران (فنون چشمانداز سازی) بهصورت قرار دادن چکیدهای از مطالعات، در چهارچوب مفهومی پیشنهادی فن مذکور، ساماندهی شده و پس از سنجش وضعیت استخراجشده نتایج حاکی از آن بود که علاوه بر سه مرحله اصلی شناخت وضعیت موجود، شناخت آینده پیش رو، اتصال میان گذشته و آینده که در فرهنگ شهرسازی با عنوان زیست پذیری یاد میشود، فاز پنجم تحلیل با سه مؤلفه اصلی، هویت، ساختار و معنا به میان آمده که پاسخگو به سیاستهای چهار بعد اصلی خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
299 - نقش عوامل حیاتی موفقیت در توانمندسازی مدیران (مطالعه موردی: شرکتهای پیمانکاری شهرداری اصفهان)
ریحانه السادات هاشمی احمد رضا شکرچی زاده محمد شکرچیان خوزستانینیروی انسانی توانمند یکی از مؤلفههای ورود سازمانها به عرصههای پیچیده رقابت است. ازآنجاییکه عوامل متعددی در توانمندسازی مدیران، نقش دارند. بررسی نقطه اشتراک این عوامل، عوامل حیاتی موفقیت در توانمندسازی مدیران را شناسایی و آشکار میکند. توانمندسازی بهعنوان یکی از ابزا أکثرنیروی انسانی توانمند یکی از مؤلفههای ورود سازمانها به عرصههای پیچیده رقابت است. ازآنجاییکه عوامل متعددی در توانمندسازی مدیران، نقش دارند. بررسی نقطه اشتراک این عوامل، عوامل حیاتی موفقیت در توانمندسازی مدیران را شناسایی و آشکار میکند. توانمندسازی بهعنوان یکی از ابزارهای سودمند ارتقاء کیفی کارکنان و افزایش اثربخشی سازمانی تلقی میگردد؛ سازمانهای توانمند ماحصل اندیشه مدیران توانمند است؛ ازاینرو، پژوهش حاضر باهدف شناسایی عوامل حیاتی موفقیت در توانمندسازی مدیران شرکتهای پیمانکاری شهرداری اصفهان، انجامشده است. پژوهش حاضر، پژوهشی کاربردی است که برای انجام آن از روش توصیفی (پیمایشی) استفادهشده است. جامعه آماری آن شامل مدیران شرکتهای پیمانکاری شهرداری اصفهان بوده و حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران، 120 نفر برآورد شد. ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته به روش دلفی و برای تجزیهوتحلیل دادهها، از نرمافزار SPSS و شاخصهای آمار توصیفی و نیز آزمون تی تکنمونهای، بهره گرفته شد. عوامل حیاتی موفقیت در توانمندسازی جامعه مخاطب، تأثیر دارد و در سطح بالاتر از متوسط (179/4) نقش دارند. نتایج این پژوهش نشان داد که شش عامل: انگیزش، آموزش، مهارت های مدیریتی، تمرکز بر توسعه منابع انسانی، تقویت آگاهی، تفکر تحلیلی، در موفقیت توانمندسازی مدیران نقش حیاتی دارند و نقش این عوامل، در سطح بالاتر از متوسط در توانمندسازی مدیران این شرکتها، تأیید شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
300 - مروری بر سر زندگی در پارک مهروزی شهر یاسوج
زهرا سادات علی آرامسرزندگی محیط های شهری موضوعی است که در مطالعات، تحقیقات و پروژه های شهرسازی ایران از آن غفلت شده است . امروزه به دلایل گوناگون تأمین نشاط و سرزندگی شهری، به ویژه در فضاهای تفریحی و اجتماعی، به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت و برنامه ریزی شهری در کشورها، به ویژه د أکثرسرزندگی محیط های شهری موضوعی است که در مطالعات، تحقیقات و پروژه های شهرسازی ایران از آن غفلت شده است . امروزه به دلایل گوناگون تأمین نشاط و سرزندگی شهری، به ویژه در فضاهای تفریحی و اجتماعی، به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت و برنامه ریزی شهری در کشورها، به ویژه در کشورهای توسعه یافته، تبدیل شده است. درحالی که علیرغم تأثیر مستقیم سرزندگی پارک های شهری در ایفای نقش های مهم این فضاها از طریق حضور مستمر شهروندان و ارتقای سطح محیط زیستی آن ها، کمتر پژوهشی به بررسی سرزندگی این فضاها پرداخته است. به همین منظور در این مقاله، پارک مهرورزی یاسوج از لحاظ سرزندگی مورد بررسی قرار گرفته است، این پژوهش با هدف ارتقای سرزندگی پارک از نوع پژوهش کاربردی بوده و روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی است. بر همین اساس این مقاله سعی دارد تا در قالب پژوهشی ابتدا معیارهای مؤثر بر سرزندگی پارک های شهری را شناسایی و سپس برای "پارک مهرورزی " یاسوج آنها را بررسی و اولویت بندی نماید تا در نهایت پیشنهادهایی برای ارتقای سطح سرزندگی این پارک ارائه دهد. نتایج به دست آمده بیانگر این است که وجود فضاهای متنوع و مکانهای فرهنگی برای برگزاری مراسمات بر ارتقا سرزندگی فضای شهری در این سایت مؤثر است. همچنین مؤلفه زیباشناسی از بالاترین سطح مطلوبیت و مؤلفه خدماتی از پایین ترین سطح برخوردار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
301 - تدوین چارچوب مفهومی تاب آوری شهری به منظور ارائه کاربست آن در ادبیات شهرسازی از طریق تحلیل مضمون متون
محمد صابر اسلاملو منوچهر طبیبیان مهتا میرمقتداییتابآوری شهری رویکردی نوین، به منظور پاسخگویی به انواع مخاطرات طبیعی و انسانساخت است. این فرض وجود دارد که علاوه بر ویژگی هایی چون ظرفیت های شهری و استقامت هنگام مخاطرات وجوه دیگری نیز وجود دارد که باید آن ها را یافت. هدف این مقاله ارائه چارچوب مفهومی تابآوری شهری و ذ أکثرتابآوری شهری رویکردی نوین، به منظور پاسخگویی به انواع مخاطرات طبیعی و انسانساخت است. این فرض وجود دارد که علاوه بر ویژگی هایی چون ظرفیت های شهری و استقامت هنگام مخاطرات وجوه دیگری نیز وجود دارد که باید آن ها را یافت. هدف این مقاله ارائه چارچوب مفهومی تابآوری شهری و ذکر ویژگیهای آن از طریق مرور جامع منابع تابآوری می باشد. همچنین تعریف کاملی از تابآوری شهری مطابق نتایج بیان شده و در نهایت به بازخوانی دادههای کیفی به منظور روشن نمودن زوایای پنهان تاب آوری شهری پرداخته شده است. روش تحقیق پژوهش حاضر کیفی بوده و از روش تحلیل مضمون به کمک نرمافزار MAXQDA 13.28 بهره گرفته شده است. در این راستا مجموعه 100 منبعی از تعاریف تابآوری به عنوان داده گردآوری شد و مطابق تحلیل مضمون ویژگی های ششگانه چارچوب مفهومی تابآوری شهری تحت عنوان R1 تا R6 استخراج شد. به منظور اثبات نتایج بدست آمده، علاوه بر طرح و اخذ تایید در پنل متخصصین، تصدیق استفاده از این واژهها در میان 1250 مقاله چاپ شده در مجلات بینالمللی تحت نمایه استنادی علمی سامسون رویترز1 از سال 2010 تا 2020 (مقالاتی با کلید واژه «تاب آوری شهری2» به زبان انگلیسی) به کمک نرمافزار Cite Space بررسی و نتایج تایید شد. از نظر محققین این مقاله تعریف تابآوری شهری: «توانایی پاسخگویی بههنگام شهرها و استقامت در شرایط وقوع مخاطرات طبیعی و انسانساخت است که ضمن سازگاری و هماهنگی با شرایط جدید، در صورت عدم فروپاشی و به شرط یادگیری شهروندان، قدرتمندتر از گذشته به کارکرد شهری خود ادامه میدهد» می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
302 - مدیریت شهرهای ایرانی- اسلامی با رویکرد شهر دانایی محور (مطالعه موردی: شهر شیراز)
مهراب شهریور حسین کلانتری خلیل آباد غلامرضا لطیفیشهر دانایی از مفاهیم خلق شدهی هزارهی جدید است. هر چند نشانههایی از مفهوم شهر دانایی را میتوان تا یک دهه پیش نیز جستجو کرد، امّا از قرن بیست و یکم شهرهایی از گوشه و کنار جهان، به سوی مفهوم توسعهی دانایی محور تمایل پیدا کرده است. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی و تحلیل می أکثرشهر دانایی از مفاهیم خلق شدهی هزارهی جدید است. هر چند نشانههایی از مفهوم شهر دانایی را میتوان تا یک دهه پیش نیز جستجو کرد، امّا از قرن بیست و یکم شهرهایی از گوشه و کنار جهان، به سوی مفهوم توسعهی دانایی محور تمایل پیدا کرده است. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی و تحلیل میزان توانمندیهای مدیریتی و قابلیتهای تکنولوژیکی و زیرساختی شهر دانایی محور در شهر شیراز است که با استفاده از روش تحقیق میکس متد (کیفی و کمی) انجام گرفت. ابعاد و مولفههای شهر دانایی محور ابتدا از طریق بررسی کیفی (تحلیل محتوی) بر پایه مشخصههای کیفی پژوهش سنجیده شد و سپس با استفاده از تکنیک IPA (اهمیت و عملکرد) بررسی کمی نیز صورت گرفت. بعد از این بررسیها، اهمیت مولفههایی که در مرحله اول تحقیق شناسایی شدند تعیین گردید. با استفاده از بررسی دادهها، ماتریس اولویتبندی بهبود شاخصهای داناییمحور در شهر شیراز نیز مشخص گردید. هم چنین نتایج نشان داد که مهمترین اولویت شهر شیراز آگاهی و افزایش دانش شهروندان با وزن (158/.) است. از طرفی کاهش خدمات کاغذی با وزن (138/.) و افزایش خدمات آنلاین با وزن (112/.) به عنوان دومین و سومین اولویت با همدیگر همبستگی داشتند. علاوه بر این طی این مطالعه مشخص گردید که زیرساختهای آموزشی شهر شیراز از نظر اصول دانایی در وضعیت مناسبی قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
303 - بررسی تاثیر توسعه منابع انسانی سبز بر تولید پایدار در شرکتهای تولیدی (مورد مطالعه: شهرک صنعتی شیراز)
محمدسعید مظفری مهرتوسعه منابع انسانی سبز رویکردی جدید از طراحی مشاغل است که بر نوآوری کارکنان استوار است و چنانچه براساس اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی صورت گیرد در نهایت میتواند به تولید پایدار منجر شود. نظر به اهمیت و گستردگی موضوع این پژوهش با هدف بررسی تاثیر توسعه منابع انسانی أکثرتوسعه منابع انسانی سبز رویکردی جدید از طراحی مشاغل است که بر نوآوری کارکنان استوار است و چنانچه براساس اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی صورت گیرد در نهایت میتواند به تولید پایدار منجر شود. نظر به اهمیت و گستردگی موضوع این پژوهش با هدف بررسی تاثیر توسعه منابع انسانی سبز بر تولید پایدار در شرکتهای تولیدی انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف اکتشافی و از نظر روش و بازه زمانی گردآوری دادهها، یک پژوهش پیمایشی-مقطعی میباشد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 19 نفر از خبرگان حوزه توسعه منابع انسانی و مدیران فعال شهرک صنعتی شیراز و در بخش کمی شامل کارکنان شهرک صنعتی شیراز میباشد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 212 نفر برآورد گردید و نمونهگیری با روش تصادفی ساده انجام گرفت. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه نیمهساختاریافته و پرسشنامه است که با روش روایی سازه، روایی همگرا و روایی واگرا اعتبارسنجی گردید. با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی نیز قابلیت اعتماد پرسشنامه مطلوب ارزیابی شد. برای اعتبارسنجی الگوی توسعه منابع انسانی سبز از روش حداقل مربعات جزئی و نرمافزار Smart PLS استفاده شد. براساس نتایج بدست آمده مشخص گردید، توسعه منابع انسانی سبز بر خودکارآمدی سبز، رفتار سبز کارکنان و رفتار شهروندی سبز تاثیر میگذارد. رفتار سبز کارکنان به عنوان یک عامل مهم در این رابطه از رفتار شهروندی سبز و خودکارآمدی نیز تاثیر میگیرد و بر تولید پایدار تاثیر میگذارد. همچنین توسعه منابع انسانی سبز از طریق رفتار شهروندی سبز نیز بر تولید پایدار موثر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
304 - شناسایی مشکلات توسعه گردشگری در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد
رحیم جاودان خرداولین قدم جهت رسیدن به توسعه ی پایدار روستایی، شناسایی توانمندی های ، موانع و چالشهای آن است.یکی از پتانسیل های موجود درسطوح محلی در مناطق روستایی کشور، ظرفیت های توسعه فعالیت های گردشگری است که از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه یکی از راههای نجات روستاها از فقر، مهاجر أکثراولین قدم جهت رسیدن به توسعه ی پایدار روستایی، شناسایی توانمندی های ، موانع و چالشهای آن است.یکی از پتانسیل های موجود درسطوح محلی در مناطق روستایی کشور، ظرفیت های توسعه فعالیت های گردشگری است که از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه یکی از راههای نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اجتماعی و اقتصادی توسعه گردشگری در مناطق مستعد گردشگری روستایی می باشد. در حال حاضر، صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است. مقاله حاضر با هدف شناسایی پتانسیل ها و محدودیت های توسعه گردشگری روستایی وراهبردها و راهکارهایی جهت توسعه گردشگری در مناطق روستایی مشکلات توسعه گردشگری در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد ارائه شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی و مطالعات کتابخانه ای است. جامعه آماری را روستاهای دارای پتانسیل گردشگری این شهرستان تشکیل می دهند. نتایج و یافته ها تحقیق نشان می دهد که توان جذب گردشگر مناطق روستاییان شهرستان بسیار بالاست و نیازمند ارایه سیاست های مناسب از سوی سازمان های مجری در جهت رفع محدودیت ها و استفاده از پتانسیل ها و توانمندی های موجود می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
305 - مروری بر سر زندگی در پارک مهروزی شهر یاسوج
علی آرام زهرا ساداتسرزندگی محیط های شهری موضوعی است که در مطالعات، تحقیقات و پروژه های شهرسازی ایران از آن غفلت شده است . امروزه به دلایل گوناگون تأمین نشاط و سرزندگی شهری، به ویژه در فضاهای تفریحی و اجتماعی، به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت و برنامه ریزی شهری در کشورها، به ویژه د أکثرسرزندگی محیط های شهری موضوعی است که در مطالعات، تحقیقات و پروژه های شهرسازی ایران از آن غفلت شده است . امروزه به دلایل گوناگون تأمین نشاط و سرزندگی شهری، به ویژه در فضاهای تفریحی و اجتماعی، به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت و برنامه ریزی شهری در کشورها، به ویژه در کشورهای توسعه یافته، تبدیل شده است. درحالی که علیرغم تأثیر مستقیم سرزندگی پارک های شهری در ایفای نقش های مهم این فضاها از طریق حضور مستمر شهروندان و ارتقای سطح محیط زیستی آن ها، کمتر پژوهشی به بررسی سرزندگی این فضاها پرداخته است. به همین منظور در این مقاله، پارک مهرورزی یاسوج از لحاظ سرزندگی مورد بررسی قرار گرفته است، این پژوهش با هدف ارتقای سرزندگی پارک از نوع پژوهش کاربردی بوده و روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی است. بر همین اساس این مقاله سعی دارد تا در قالب پژوهشی ابتدا معیارهای مؤثر بر سرزندگی پارک های شهری را شناسایی و سپس برای "پارک مهرورزی " یاسوج آنها را بررسی و اولویت بندی نماید تا در نهایت پیشنهادهایی برای ارتقای سطح سرزندگی این پارک ارائه دهد. نتایج به دست آمده بیانگر این است که وجود فضاهای متنوع و مکانهای فرهنگی برای برگزاری مراسمات بر ارتقا سرزندگی فضای شهری در این سایت مؤثر است. همچنین مؤلفه زیباشناسی از بالاترین سطح مطلوبیت و مؤلفه خدماتی از پایین ترین سطح برخوردار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
306 - شناسایی مشکلات توسعه گردشگری در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد
رحیم جاودان خرداولین قدم جهت رسیدن به توسعه ی پایدار روستایی، شناسایی توانمندی های ، موانع و چالشهای آن است.یکی از پتانسیل های موجود درسطوح محلی در مناطق روستایی کشور، ظرفیت های توسعه فعالیت های گردشگری است که از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه یکی از راههای نجات روستاها از فقر، مهاجر أکثراولین قدم جهت رسیدن به توسعه ی پایدار روستایی، شناسایی توانمندی های ، موانع و چالشهای آن است.یکی از پتانسیل های موجود درسطوح محلی در مناطق روستایی کشور، ظرفیت های توسعه فعالیت های گردشگری است که از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه یکی از راههای نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اجتماعی و اقتصادی توسعه گردشگری در مناطق مستعد گردشگری روستایی می باشد. در حال حاضر، صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است. مقاله حاضر با هدف شناسایی پتانسیل ها و محدودیت های توسعه گردشگری روستایی وراهبردها و راهکارهایی جهت توسعه گردشگری در مناطق روستایی مشکلات توسعه گردشگری در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد ارائه شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی و مطالعات کتابخانه ای است. جامعه آماری را روستاهای دارای پتانسیل گردشگری این شهرستان تشکیل می دهند. نتایج و یافته ها تحقیق نشان می دهد که توان جذب گردشگر مناطق روستاییان شهرستان بسیار بالاست و نیازمند ارایه سیاست های مناسب از سوی سازمان های مجری در جهت رفع محدودیت ها و استفاده از پتانسیل ها و توانمندی های موجود می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
307 - بررسی تطبیقی طراحی المان های شهری با رویکرد هویت شهری در ایران و جهان
راضیه نیکدل علی آرامدر اين پژوهش سعي بر آن است تا ضمن پرداختن به جايگاه المان هاي خاص در شهر یاسوج، اثرات آنها در هويت بخشي به شهر مورد بررسي قرار گيرد. روش پژوهش، تحليلي – پيمايشي بوده و شيوه گردآوري اطلاعات، ميداني و با استفاده از ابزار پرسشنامه است. سپس به بررسی تطبیقی المانهای شاخص ایر أکثردر اين پژوهش سعي بر آن است تا ضمن پرداختن به جايگاه المان هاي خاص در شهر یاسوج، اثرات آنها در هويت بخشي به شهر مورد بررسي قرار گيرد. روش پژوهش، تحليلي – پيمايشي بوده و شيوه گردآوري اطلاعات، ميداني و با استفاده از ابزار پرسشنامه است. سپس به بررسی تطبیقی المانهای شاخص ایران و جهان با المانهای میادین اصلی شهر یاسوج پرداختیم. در انتها بامقایسه اصول کارشناسی طراحی المان های شهری که به صورت تئوری به انها دست یافتیم و نظرات عمومی مردم میزان تطبیق ها مشخص شد. با تلفیق این دو معیار به اصولی برای طراحی المان های شهری رسیدیم ک علاوه بر دارا بودن پارامتر های تئوری معماری و شهرسازی، با در نظر گرفتن روانشناسی شهری مردم منطقه موجب رضایت عمومی مردم نیز می شود. نمونه هاي مورد مطالعه شامل شش المان شهري در شهر یاسوج است كه مورد توجه شهروندان و گردشگران قرار دارد. نتايج بدست آمده از تحليلهاي توصيفي و استنباطي روي داده هاي جمع آوري شده نشان ميدهد ارزيابي كيفي شهروندان از هويت (كالبدي) المانها، متأثر از جنسيت و سطح تحصيلات آنها است. بر پايه نتايج، المانهای فلکه سنگی درمحله راهنمایی و خیابان جمهوری به ترتيب داراي بيشترين امتياز و كمترين امتياز كسب شده از طرف شهروندان (كاربران) هستند. همچنين نتايج نشان ميدهد مهمترين مؤلفه هاي اثرگذار بر هويت كالبدي المانهاي شهري بر اساس نظر شهروندان شامل «طراحي، فرم و معماري المان»،«تاريخي بودن» و «بومي بودن(زمينه گرايي)» است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
308 - رابطه رفتار شهروندی سازمانی و رفتار شهروندی مشتری و تأثیر آن بر عملکرد شرکت گاز کهگیلویه و بویراحمد
سید سجاد موسوی جهان آبادتحقیق حاضر جزء دسته تحقیقات اکتشافی ـ کاربردی است. جامعه آماري اين پژوهش را كاركنان و مشتریان شرکت گاز کهگیلویه و بویراحمد تشكيل میدهند که در حدود 1008نفر میباشد که متناظر با هر یک از کارکنان انتخابی یک مشتری در نظر گرفته و تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران280 أکثرتحقیق حاضر جزء دسته تحقیقات اکتشافی ـ کاربردی است. جامعه آماري اين پژوهش را كاركنان و مشتریان شرکت گاز کهگیلویه و بویراحمد تشكيل میدهند که در حدود 1008نفر میباشد که متناظر با هر یک از کارکنان انتخابی یک مشتری در نظر گرفته و تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران280 نفر انتخاب شد. اطلاعات اولیه مربوط به متغیرهای ذکر شده بهصورت میدانی توسط سه نمونه پرسشنامه یکی با 16سؤال برای کارکنان شرکت گاز و دیگری با 17 سؤال برای مشتریان که بر اساس مقیاس درجه لیکرت تدوینشده و پرسشنامهEFQM برای ارزیابی عملکرد جمعآوری گردید. اطلاعات جمعآوریشده در این پژوهش با بهره گیری از نرمافزار spss موردبررسی و تجزیهوتحلیل قرارگرفته است. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که بین رفتار شهروندی سازمانی و رفتار شهروندی مشتری رابطه وجود داشته و این دو رفتار بر عملکرد شرکت گاز کهگیلویه و بویراحمد تأثیرگذار میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
309 - تحلیل تطبیقی بافتهای شهری پیرامون ایستگاههای مترو بر اساس شاخصهای توسعه حملونقلمحور (TOD)، مطالعه موردی: ایستگاههای میرزای شیرازی و نمازی از خط یک قطار شهری شیراز
علیرضا صادقی سیده طیبه حسینی پور مسعود دادگرمسئله حملونقل همواره بهعنوان یکی از عمدهترین چالشهای شهري محسوب میشده است. رشد شتابان اقتصادي و جمعیتی شهرها، افزایش مالکیت خودروهاي شخصی، محدودیت زیرساختهاي حملونقل شهري، افزایش سفرهاي درونشهري و توسعه نامتناسب فضاهاي شهري، باعث افزایش معضلات ترافیکی در شهرها م أکثرمسئله حملونقل همواره بهعنوان یکی از عمدهترین چالشهای شهري محسوب میشده است. رشد شتابان اقتصادي و جمعیتی شهرها، افزایش مالکیت خودروهاي شخصی، محدودیت زیرساختهاي حملونقل شهري، افزایش سفرهاي درونشهري و توسعه نامتناسب فضاهاي شهري، باعث افزایش معضلات ترافیکی در شهرها میشود. امروزه جهت رهایی از این مشکلات و افزایش مطلوبیت و کیفیت زندگی در شهرها، توسعه فضاهاي شهري بر مبناي سیستم حملونقل عمومی شکل میگیرد. فواید TOD بهطور گستردهای اثبات شده است، از کاهش انتشار کربن گرفته تا دستیابی به طیف وسیعی از دیگر مزایای اقتصادی- اجتماعی ذاتی در شهرهای پایدار و زنده. افزایش مالکیت خودرو در شهر شیراز که جمعیت آن در سالهای بعد از انقلاب با رشد شدیدی روبرو شده است و همچنین تشدید استفاده از اتومبیلهای شخصی در این شهر باعث بروز مشکلات زیادی چون ترافیک شدید، بروز انواع آلودگیها از قبیل آلودگی هوا و آلودگی صوتی شد که این امر ضرورت توجه به توسعه حملونقلمحور را در این شهر آشکار ساخت و در پی این امر قطار شهری بهعنوان شیوه حملونقلی کارآمد مورد توجه قرار گرفت. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و تحلیل بافتهای شهری پیرامون ایستگاههای قطار شهری شیراز بر اساس معیارهای توسعه حملونقلمحور (TOD) است. محدوده مورد مطالعه، دو ایستگاه منتخب از خط یک قطار شهری شیراز، ایستگاههای میرزای شیرازی و نمازی است. در این تحقیق، ابتدا به شناسایی اصول توسعه با محوریت حملونقل عمومی پرداخته شده است. پس از آن، مشخصات محدوده مورد مطالعه با معیارهای توسعه حملونقلمحور و استانداردهای موسسه سیاستهای توسعه و حملونقل (ITDP ) ارزیابی گردیده و با استفاده ازSWOT به تجزیه و تحلیل ایستگاهها پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان میدهد ایستگاه میرزای شیرازی در وضعیت برنزی قرار دارد اما ایستگاه نمازی حتی در این وضعیت نیز قرار نمیگیرد. دسترسی به خدمات محلی، تراکم غیرمسکونی مناسب و گزینههای حملونقل در ایستگاههای مورد مطالعه از نقاط قوت این رویکرد است. معیار تراکم مسکونی در ایستگاهها پایین بوده و نیاز به افزایش دارد. یافتههای این تحقیق میتواند برای کمک به برنامهریزان در ارزیابی اقدامات انجام شده در توسعه ریلی درونشهری به کار گرفته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
310 - بررسی عوامل موثر بر تصویر ذهنی شهروندان از بافت فرسوده و راهکارهای بهبود آن (نمونه موردی بافت فرسوده اطراف مسجد جامع قم)
اشرف ماندنیبافت های فرسوده شهری صرف نظر از گونه های متفاوت آنها محصول برخی کم توجهی های مدیریت شهری است که در طول زمان به صورت پهنه ای از شهر درآمده که فاقد پایداری و استحکام لازم کالبدی بوده ، دسترسی مناسبی برای خانه های آنها بوجود نیامده و از کمبود شدید خدمات رنج می برند . به ه أکثربافت های فرسوده شهری صرف نظر از گونه های متفاوت آنها محصول برخی کم توجهی های مدیریت شهری است که در طول زمان به صورت پهنه ای از شهر درآمده که فاقد پایداری و استحکام لازم کالبدی بوده ، دسترسی مناسبی برای خانه های آنها بوجود نیامده و از کمبود شدید خدمات رنج می برند . به همین دلیل با توجه به کیفیت پایین زندگی در بخشهایی از آنها محل سکونت اقشار محروم و مهاجران روستایی و بعضاً غیر ایرانی شده ودر نهایت به مکان های ناامن و با ناهنجاریهای فراوان اجتماعی در پایینترین سطح کیفیت محیطی تبدیل شده اند . آنچه در کشور ما امر مداخله، بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده را با مشکل روبرو کرده فقدان یک استراتژی مشخص متکی به شناسایی گونه های بافت فرسوده و عزم جدی مدیریت شهری برای نوسازی و بهسازی آنها بوده است. در بسياري از عرصه ها بهسازي بافت و اقدام خرد و مشارکتي با مردم ساکن در آن، شيوه بسيار مطلوب و پايداري را ارائه مي دهد که مي تواند در طول دوره کوتاه مدت صورت پذيرد. شهر قم به واسطه داشتن حدود 1074 هکتار بافت تاريخي و فرسوده يکي از شهرهايی است که به وضوح با مساله فرسودگي روبروست و بافت مسکوني اطراف مسجد جامع قم، به واسطه موقعيت ويژه و همچنين واقع شدن در محدوده مرکزي و تاريخي شهر قم و فرسودگي اين محدوده با مشکلات خاصي روبروست. یافته ها نشان داد بررسي ميزان موافقت ساكنين نشان مي دهد كه 32 درصد با تخريب و نوسازي بناها كاملا ً موافقند 23 درصد موافقند، 20 درصد تا حدودی موافقند و كساني هستند كه به اين محدوده علاقه دارند و قصد ادامه زندگي در محدوده را دارند. 15درصد از ساكنين محدوده با تعمير و بازسازي محدوده موافق اما با تخریب و نوسازی مخالفند 10 درصد نيز از هرگونه تغييري در ابنيه و ساختمان هاي محدوده ناراضي هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
311 - بررسی معیارهای فضای شهروندی و تاثیر آن بر رضایت شهروندان از فضاهای شهرنمونه مورد مطالعه شهر یاسوج
الهام نکوئی پور علی آراممفهوم فضا در دهه های گذشته و ایجاد درک مشترک از اینکه فضا یک سازه اجتماعی و اجتماع نیز یک سازه فضایی است، از یک سو و در نظر گرفتن حقوق شهروندان به مثابه اساس برنامه ریزی های اجتماعی در گفتمان های شهروندی از سوی دیگر، اساس نظری تبلور فضای شهروندمدار است. مفهومی که شناخت أکثرمفهوم فضا در دهه های گذشته و ایجاد درک مشترک از اینکه فضا یک سازه اجتماعی و اجتماع نیز یک سازه فضایی است، از یک سو و در نظر گرفتن حقوق شهروندان به مثابه اساس برنامه ریزی های اجتماعی در گفتمان های شهروندی از سوی دیگر، اساس نظری تبلور فضای شهروندمدار است. مفهومی که شناخت ابعاد و نحوه عینیت یافتن آن موضوع بسیاری از پژوهش ها، برنامه ریزی ها و طرح های شهری در چند سال اخیر بوده است. این پژوهش به دنبال بررسی و تحلیلی بر میزان تحقق شاخص های فضای شهروند مدار و تاثیر آن بر رضایتمندی شهروندان از فضای شهر (مطالعه موردی: شهر یاسوج) بر اساس این شناخت است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و اساس آن مبتنی بر مدل CSI یا شاخص رضایت شهروندان از طریق مطالعه میدانی (۳۸۴ پرسش نامه) و بهره گیری از روشهای آماری مدل معادلات ساختاری (SEM) استفاده شده است. نرم افزار مورد استفاده در این پژوهش، نرم افزار Smart-PLS3.2.8 است. نتایج نشان می دهد که شاخص های CSI در شهر یاسوج در وضعیت نامطلوب و نسبتا مطلوب قرار دارد و شهروندان از فضای شهر تهران رضایتی کمتر از حد متوسط داشته اند. همچنین دوری و فاصله فضای شهر یاسوج از ابعاد و شاخص های فضای شهروندمدار به مثابه مهم ترین حلقه مفقوده نظام برنامه ریزی شهری یاسوج است که این امر می تواند هشداری برای بروز آسیب های اجتماعی - فضایی باشد و ضروری است از هم اکنون چاره ای برای حل آن اندیشیده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
312 - بررسی معیارهای فضای شهروندی و تاثیر آن بر رضایت شهروندان از فضاهای شهر نمونه مورد مطالعه شهر یاسوج
الهام نکوئی پور علی آراممفهوم فضا در دهه های گذشته و ایجاد درک مشترک از اینکه فضا یک سازه اجتماعی و اجتماع نیز یک سازه فضایی است، از یک سو و در نظر گرفتن حقوق شهروندان به مثابه اساس برنامه ریزی های اجتماعی در گفتمان های شهروندی از سوی دیگر، اساس نظری تبلور فضای شهروندمدار است. مفهومی که شناخت أکثرمفهوم فضا در دهه های گذشته و ایجاد درک مشترک از اینکه فضا یک سازه اجتماعی و اجتماع نیز یک سازه فضایی است، از یک سو و در نظر گرفتن حقوق شهروندان به مثابه اساس برنامه ریزی های اجتماعی در گفتمان های شهروندی از سوی دیگر، اساس نظری تبلور فضای شهروندمدار است. مفهومی که شناخت ابعاد و نحوه عینیت یافتن آن موضوع بسیاری از پژوهش ها، برنامه ریزی ها و طرح های شهری در چند سال اخیر بوده است. این پژوهش به دنبال بررسی و تحلیلی بر میزان تحقق شاخص های فضای شهروند مدار و تاثیر آن بر رضایتمندی شهروندان از فضای شهر (مطالعه موردی: شهر یاسوج) بر اساس این شناخت است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و اساس آن مبتنی بر مدل CSI یا شاخص رضایت شهروندان از طریق مطالعه میدانی (۳۸۴ پرسش نامه) و بهره گیری از روشهای آماری مدل معادلات ساختاری (SEM) استفاده شده است. نرم افزار مورد استفاده در این پژوهش، نرم افزار Smart-PLS3.2.8 است. نتایج نشان می دهد که شاخص های CSI در شهر یاسوج در وضعیت نامطلوب و نسبتا مطلوب قرار دارد و شهروندان از فضای شهر تهران رضایتی کمتر از حد متوسط داشته اند. همچنین دوری و فاصله فضای شهر یاسوج از ابعاد و شاخص های فضای شهروندمدار به مثابه مهم ترین حلقه مفقوده نظام برنامه ریزی شهری یاسوج است که این امر می تواند هشداری برای بروز آسیب های اجتماعی - فضایی باشد و ضروری است از هم اکنون چاره ای برای حل آن اندیشیده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
313 - بررسي ميزان تحققپذیری وضعيت موجود شهر جديد هشتگرد و تطبيق آن با پیشبینی اهداف طرح جامع
لیلا عابدی فردطرح جامع شهری، باهدف مشخص کردن جهتهای توسعه و تدوین برنامه برای شهر و همچنین تأمین نیازمندیهای آن بر مبنای پیشبینیها و اهداف توسعه شهری تهیه میشود. این طرحها با توجه به اینکه برگرفته از الگوها و تجربیات سایر کشورها میباشند و با هزینههای زیادی تهیه گردیدهاند دار أکثرطرح جامع شهری، باهدف مشخص کردن جهتهای توسعه و تدوین برنامه برای شهر و همچنین تأمین نیازمندیهای آن بر مبنای پیشبینیها و اهداف توسعه شهری تهیه میشود. این طرحها با توجه به اینکه برگرفته از الگوها و تجربیات سایر کشورها میباشند و با هزینههای زیادی تهیه گردیدهاند دارای نتایج متفاوتی بودهاند اما به دلایل متعدد نتوانستهاند به اهداف خود برسند. هدف از این مقاله تحليل وضعيت موجود شهر جديد هشتگرد و تطبيق آن با پیشبینی طرح جامع در جهت تحقق و يا عدم تحقق اهداف آن است. روش پژوهش در این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی –تحلیلی است در اين پژوهش به تحلیل (نقاط قوت و ضعف) شهر و محیط بیرونی (فرصتها و تهدیدهای تأثیرگذار از بیرون) و بررسي ميزان تحققپذیری وضعيت موجود شهر جديد هشتگرد و تطبيق آن با پیشبینی اهداف طرح جامع پرداخته میشود. برای شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدات شهر جدید هشتگرد از منابع و اسناد کتابخانهای و نظرات کارشناسان و مسئولان شهر استفادهشده است. بدین ترتیب که هرکدام از عوامل چهارگانهی SWOT پس از شناسایی، تحلیلشده و در مرحلهی بعدی، ماتریس SWOT تشکیل میشود. با توجه به تحلیل بهعملآمده باوجود تعداد شهرهای موجود در منطقهی تهران، تنها 5 شهر جدید وجود دارد. این امر، نشاندهندهی این است که شهر جدید هشتگرد در جهت جذب جمعیت مادرشهر تهران موفق نبوده است؛ زیرا رشد سریع شهرهای بدون برنامهریزی در مقایسه با شهرهای جدید بیشتر میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
314 - ارائه الگوی رفتار شهروندی زیست- محیطی با تأکید بر عواطف اخلاقی در صنایع تولیدی استان مازندران
جواد عمو زاد خلیلی سامره شجاعی محمدباقر گرجیافزایش مشکلات و بحرانهای زیست محیطی در جهان از یک طرف و درک پیامدهای بلند مدت موضوعات زیست محیطی در زندگی انسانها از سوی دیگر، باعث شده است تا محققان در پی درک راهکارهای اجتناب از آسیب رساندن به محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن، باشند. بنابراین پژوهش حاضر با هدف ارائه أکثرافزایش مشکلات و بحرانهای زیست محیطی در جهان از یک طرف و درک پیامدهای بلند مدت موضوعات زیست محیطی در زندگی انسانها از سوی دیگر، باعث شده است تا محققان در پی درک راهکارهای اجتناب از آسیب رساندن به محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن، باشند. بنابراین پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل رفتار شهروندی زیست- محیطی با تأکید بر عواطف اخلاقی در صنایع تولیدی استان مازندران انجام گرفت. روش پژوهش از نوع آمیخته و مبتنی بر مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان اداری و مدیران صنایع تولیدی استان مازندران بوده که تعداد آن برابر با 10962 نفر به دست آمد که حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 371 نفر برآورد شد. بعد از طراحی پرسشنامه محقق ساخته، در مجموع 500 پرسشنامه بهصورت الکترونیکی و حضوری در بین نمونه آماری، توزیع شد که با توجه به تعداد پرسشنامه های تکمیل شده، تعداد نمونه آماری تحقیق در پژوهش حاضر به 371 نفر رسید. تجزیهوتحلیل دادهها به کمک نرمافزار smart pls3 و spss 20 انجام گردید. نتایج نشان داد، تأثیرگذاری عواطف اخلاقی و ابعاد فرعی آن (تربیت و رشد اخلاقی، خصلتهای اخلاقی، خودآگاهی اخلاقی) بر رفتار شهروندی زیست- محیطی تائید شد. به نظر میرسد كه ارتباط عواطف اخلاقی و ميزان تأثيرگذارى آن بر رفتار شهروندی زیست محیطی حائز اهمیت است و ارتباط معناداری بین آنها برقرار است و نتایج این پژوهش به بهبود ادراک از عاملهایی که درگیری کارکنان در رفتارهای شهروندی زیست- محیطی را ایجاد میکنند، کمک خواهد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
315 - درآمدی بر توانسنجی قوهی قضائیه در مشارکتپذیری شهروندان در پرتو احیای حقوق عامه
حسین عبدی ولی رستمیشهر»، بستر تحولات و چالشهای فعلی و آتی کشور است که در رابطه ی دولت با نهادهای بازار و جامعه، وجود داشته، روزبه روز بر ابعاد تعارض منافع و احتمال تضییع حقوق شهروندان در آنها افزوده میشود. تداوم چالشهای فعلی موجب تضعیف زمینه های مشارکت شهروندان شده و جلوگیری از چالشهای آ أکثرشهر»، بستر تحولات و چالشهای فعلی و آتی کشور است که در رابطه ی دولت با نهادهای بازار و جامعه، وجود داشته، روزبه روز بر ابعاد تعارض منافع و احتمال تضییع حقوق شهروندان در آنها افزوده میشود. تداوم چالشهای فعلی موجب تضعیف زمینه های مشارکت شهروندان شده و جلوگیری از چالشهای آتی، نیازمند مشارکت شهروندان است. شرطِ زیست مطلوب در شهر، مشارکت شهروندان در اداره ی شهر بوده و غایت آن، تضمین حقوق شهروندان و تنظیم نقشآفرینی آنها در فضای شهر است. پژوهشها، مولفه ی مشارکت را اولویتی مهم برای اداره ی شهر می دانند. نهاد قضائی با حقوق شهروندان و مشارکت پذیری آنها در اداره ی شهرها مرتبط بوده، جزء الزامات حکمرانی خوب شهری به شمار می آید. این مقاله با یک موضوع فراحقوقی، بهصورت توصیفی- تحلیلی و فراتحلیلی، به واکاوی امکان تحقق ماموریت موضوع بند(2) اصل 156 قانون اساسی(احیای حقوق عامه) جهت تامین حقوق شهروندان به عنوان زمینه ساز اعتمادشان به نهاد قدرت و بسترساز مشارکت آنها در اداره ی شهرها بر پایه شاخص؛ نحوه ی تکوین و تطور قوه ی قضائیه در حقوق عمومی ایران معاصر پرداخته و نتیجه می گیرد تحقق این ماموریت بر پایه ی شاخص فوق و در پارادایم حکمرانی موجود، میل به امتناع داشته، برای ایجاد زمینه های امکان تحقق احیای حقوق عامه، نیاز به تجدیدگفتمان و «تغییر پاردايم» است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
316 - بررسی تجربیات CDS در ایران و جهان
امیر امین زادهدر دهههای اخیر مکاتب و پارادایمهای متعددی در حوزه ادبیات شهری شکل گرفتهاند که برخی از آنها تأثیرات عمیقی بر فضاهای شهری نهادهاند، در این میان رویکرد «استراتژی توسعه شهری» (CDS) که یکی از مهم ترین و بحثانگیزترین آنها محسوب شده و در چند سال اخیر نیز توجه بسیاری از م أکثردر دهههای اخیر مکاتب و پارادایمهای متعددی در حوزه ادبیات شهری شکل گرفتهاند که برخی از آنها تأثیرات عمیقی بر فضاهای شهری نهادهاند، در این میان رویکرد «استراتژی توسعه شهری» (CDS) که یکی از مهم ترین و بحثانگیزترین آنها محسوب شده و در چند سال اخیر نیز توجه بسیاری از محافل علمی- حرفهای ایران را نیز به خود معطوف کرده است. هر چند حیات CDS به شکلگیری رسمی سازمان «ائتلاف شهرها» به سال 1999 برمیگردد، اما این سازمان در سالهای بعد با مشارکت «بانک جهانی» و مرکز سکونتگاههای انسانی وابسته به سازمان ملل متحد (HABITAT) اسناد رسمی آن را منتشر کرده و در حال حاضر نیز تریبون و متولی رسمی اجرایی CDS در سطح جهانی به شمار میرود. امروزه بسیاری از مدیران، برنامه ریزان و نظریهپردازان شهری سعی در بسط این موضوع دارند که با استناد به تجارب موفق CDS، این رهیافت چگونه و با کدام مکانیسمها قادر است در انتظام فضایی شهرها، ایجاد تغییرات مثبت در زندگی عادی شهروندان و کاهش فقر شهری، نقش خود را توسعه دهد. مروری بر اجرای CDS در بیش از 250 شهر جهان سومی در کمتر از یک دهه، تأکیدی است این بر نکته که رویکرد بیش از آنچه به دنبال تهیه طرح باشد، مبتنی اجرا و عمل است. این در حالی است که اغلب شهرهای کشورهای در حال توسعه نظیر ایران، هم از نظر تهیه و تدوین و هم از بعد ارجا، شرایط دشواری را تجربه میکنند، چرا که رویکرد عمده در مدیریت و برنامهریزی شهری ایران متأثر از مکتب برنامهریزی کلاسیک با محوریت طرح جامع است که غالباً در آن ابعاد توسعه فیزیکی، آرایش و انتظام کالبدی شهرها بر ابعاد اجتماعی - شهروندی تقدم دارد. با اینکه طرحهای جامع در ایران با هدف زمینهسازی رشد کالبدی موزون شهرها تدوین میشوند، اما عملاً نه تنها انرژی و هزینههای بسیاری را بر اقتصاد شهری تحمیل میکنند، بلکه اغلب بخش عمدهای از اهداف آنها هرگز محقق نمیشوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
317 - حق بر سلامت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
سمن اللهویسی علی اکبر گرجی ازندریانیحق بر سلامتی، جزئی از حقوق بنیادین شهروندان در هر جامعه سیاسی است. هر شهروندی به مثابه عضوی از جامعه صرف نظر از ملاحظات نژادی، دینی، سیاسی و فرهنگی صرفاً به واسطه وجود رابطه شهروندی، دارای حق و استحقاق لازم جهت بهره مندی از این حق می باشند. حق بر سلامت ت أکثرحق بر سلامتی، جزئی از حقوق بنیادین شهروندان در هر جامعه سیاسی است. هر شهروندی به مثابه عضوی از جامعه صرف نظر از ملاحظات نژادی، دینی، سیاسی و فرهنگی صرفاً به واسطه وجود رابطه شهروندی، دارای حق و استحقاق لازم جهت بهره مندی از این حق می باشند. حق بر سلامت تمام خدمات پزشکی، غذای کافی، مسکن مناسب، محیط زیست پاک و ... را در بر می گیرد. عوامل متنوع و تأثیرگذار بر سلامتی موجب دشواری تعریف حق مذبور شده است و کشورها برای تأمین این امکانات ملزم به اتخاذ تصمیمات اساسی هستند که ایران نیز با تصویب قوانین و مقررات در زمینه ی سلامت در قانون اساسی این حق را به رسمیت شناخته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
318 - تبیین مبانی فلسفی صیانت از قانون و بایستههای تربیتی آن از منظر افلاطون و کانت
سعید آزادمنش دکتر شهین ایروانیمقاله در پی پاسخ به دو پرسش بر اساس آرای افلاطون و کانت در موضوع صیانت از قانون است. نخست آنکه اطاعت از قانون چه مبنایی دارد و دوم آنکه چه بایستههای تربیتی از آن قابل استنتاج است. روش بررسی از نوع استنتاج و قیاس است و برای یافتن وجوه اشتراک و تفاوت دیدگاههای دو فیلسو أکثرمقاله در پی پاسخ به دو پرسش بر اساس آرای افلاطون و کانت در موضوع صیانت از قانون است. نخست آنکه اطاعت از قانون چه مبنایی دارد و دوم آنکه چه بایستههای تربیتی از آن قابل استنتاج است. روش بررسی از نوع استنتاج و قیاس است و برای یافتن وجوه اشتراک و تفاوت دیدگاههای دو فیلسوف از روش تحلیل تطبیقی بهره برده است. هر دو فیلسوف اطاعتپذیری مطلق در برابر قانون را تعریف صیانت از قانون میدانند. هدف از این صیانت در مقام عمل، تبعیت از قانون و در مقام نظر بحث و بررسی عالمانه برای اصلاح قانون است. دو فیلسوف در سه اصل تربیتی مشتمل بر آگاهی نسبت به مفاد قوانین، آگاهی نسبت به ضرورت قانونمداری و نگاه نقادانه نسبت به قوانین و محتوای آنها مشترکاند. اما علاوه بر آنها، افلاطون به اصول احترام به قانون و اولویت و تقدم مطلق قانونمداری، و کانت نیز به اصل تفکر و گفتگو قائل است. روشهای تربیتی شامل تعیین سهمیهای در برنامه درسی علوم اجتماعی برای بحث درباره قانون، تبیین ضرورت قانونمداری در محتوای برنامه درسی، ارائه الگوی عملی در اطاعت از قوانین آموزشی، برگزاری جلسات آزاداندیشی و تأمل در بازبینی و اصلاح قوانین در مدرسه بر اساس اصول تربیتی فوق توصیه میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
319 - بررسی تأثیر هوش هیجانی بر رفتار شهروندی سازمانی در صنعت هتلداری
شمس السادات زاهدی ابتهال زندیامروزه روانشناسان بر این امر تأکید دارند که کارکنان سازمانها باید فراتر از وظایف رسمی خود عمل کنند. با توجه به تعامل فراوان و رو در رو با مشتری و ماهیت خدمات، این مفهوم در بخشهای خدماتی اهمیت بیشتری مییابد. یکی از مهارتهایی که میتواند به کارکنان در این راه کمک ک أکثرامروزه روانشناسان بر این امر تأکید دارند که کارکنان سازمانها باید فراتر از وظایف رسمی خود عمل کنند. با توجه به تعامل فراوان و رو در رو با مشتری و ماهیت خدمات، این مفهوم در بخشهای خدماتی اهمیت بیشتری مییابد. یکی از مهارتهایی که میتواند به کارکنان در این راه کمک کند، «رفتار شهروندی سازمانی» است. به علاوه از جمله عواملی که نقش بسیار مهمی را در انجام موفق وظایف شغلی ایفا میکند، «هوش هیجانی» است؛ چرا که افراد دارای هوش هیجانی بالا، هنر تعامل و مهارت کنترل و ادارة احساسات دیگران را دارا هستند. به همین منظور پژوهش حاضر به دنبال بررسی تأثیر مؤلفههای هوش هیجانی و ابعاد رفتار شهروندی سازمانی کارکنان هتل است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعۀ آماری این پژوهش، کارکنان گروه هتلهای آریا به تعداد 500 نفر هستند. حجم نمونه، به شیوه فرمول تعیین حجم نمونه 112 نفر و با روش نمونهگیری طبقهبندی شده تعیین گردید. تجزیه و تحلیل دادهها از طریق آمار توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه و t دو نمونهای مستقل) انجام شد. نتایج نشان میدهد که بین مؤلفههای هوش هیجانی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان هتل، رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد، همچنین بین نظرات کارکنان هتل در مورد هوش هیجانی و رفتار شهروندی سازمانی با توجه به جنس، سابقۀ خدمت و مدرک تحصیلی تفاوت معناداری مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
320 - بررسی تأثیر هوش هیجانی بر رفتار شهروندی سازمانی در صنعت هتلداری
شمس السادات زاهدی ابتهال زندیامروزه روانشناسان بر این امر تأکید دارند که کارکنان سازمانها باید فراتر از وظایف رسمی خود عمل کنند. با توجه به تعامل فراوان و رو در رو با مشتری و ماهیت خدمات، این مفهوم در بخشهای خدماتی اهمیت بیشتری مییابد. یکی از مهارتهایی که میتواند به کارکنان در این راه کمک ک أکثرامروزه روانشناسان بر این امر تأکید دارند که کارکنان سازمانها باید فراتر از وظایف رسمی خود عمل کنند. با توجه به تعامل فراوان و رو در رو با مشتری و ماهیت خدمات، این مفهوم در بخشهای خدماتی اهمیت بیشتری مییابد. یکی از مهارتهایی که میتواند به کارکنان در این راه کمک کند، «رفتار شهروندی سازمانی» است. به علاوه از جمله عواملی که نقش بسیار مهمی را در انجام موفق وظایف شغلی ایفا میکند، «هوش هیجانی» است؛ چرا که افراد دارای هوش هیجانی بالا، هنر تعامل و مهارت کنترل و ادارة احساسات دیگران را دارا هستند. به همین منظور پژوهش حاضر به دنبال بررسی تأثیر مؤلفههای هوش هیجانی و ابعاد رفتار شهروندی سازمانی کارکنان هتل است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعۀ آماری این پژوهش، کارکنان گروه هتلهای آریا به تعداد 500 نفر هستند. حجم نمونه، به شیوه فرمول تعیین حجم نمونه 112 نفر و با روش نمونهگیری طبقهبندی شده تعیین گردید. تجزیه و تحلیل دادهها از طریق آمار توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه و t دو نمونهای مستقل) انجام شد. نتایج نشان میدهد که بین مؤلفههای هوش هیجانی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان هتل، رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد، همچنین بین نظرات کارکنان هتل در مورد هوش هیجانی و رفتار شهروندی سازمانی با توجه به جنس، سابقۀ خدمت و مدرک تحصیلی تفاوت معناداری مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
321 - مدیریت استراتژیک زیارت در مشهد با تأکید بر حوزۀ اجتماعی- فرهنگی
فرزانه رزاقیاننگرش های سنتی مدیریت امور شهری از پاسخگویی به نیازهای متنوع شهروندان بازمانده و جایگزینی الگویهای نسبتاً جدیدتر را میطلبد، در این راستا مدیریت زیارت نیز رویکردهای نوین راهبردی را خواهان است. ساماندهی زیارت در مشهد، نیازمند شناختی همهجانبه به لحاظ مسائل مدیریتی است. أکثرنگرش های سنتی مدیریت امور شهری از پاسخگویی به نیازهای متنوع شهروندان بازمانده و جایگزینی الگویهای نسبتاً جدیدتر را میطلبد، در این راستا مدیریت زیارت نیز رویکردهای نوین راهبردی را خواهان است. ساماندهی زیارت در مشهد، نیازمند شناختی همهجانبه به لحاظ مسائل مدیریتی است. مقالۀ حاضر با هدف شناخت وضعیت مدیریت زیارت به لحاظ راهبردی و ارائۀ راهکارهای مناسب، تلاش دارد تا به روش کیفی و کمّی نخست توصیف، و سپس تحلیلی از وضعیت مدیریت زیارت در حوزۀ اجتماعی- فرهنگی ارائه دهد. در راستای گردآوری اطلاعات مورد نیاز، از روش های مختلفی همچون منابع کتابخانه ای، منابع اینترنتی، پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. در این پژوهش 13 سازمان عمده در شهر مشهد به شیوههای مختلف در دریافت اطلاعات، مورد نظر قرار گرفتند. با 28 نفر از مسئولان، کارشناسان دستگاه ها و یا متخصصان، مصاحبه و از نتایج مصاحبه های انتشاریافته در مطبوعات استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که مدیریت زیارت در مشهد وضعیت مناسبی ندارد و به لحاظ عوامل داخلی (قوت ها و ضعف ها) با ضعف هایی مواجه است و نسبت به عوامل خارجی (فرصت ها و تهدیدها) واکنش مناسبی نداشته است؛ یعنی از فرصت های موجود استفاده نکرده و در برابر تهدیدهای موجود واکنش چندانی نشان نداده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
322 - اولویت¬بندی جاذبه¬های گردشگری شهرستان یزد از دیدگاه گردشگران آسیایی و اروپایی
مجتبی محمودزادهبا وجود اینکه یزد دارای انواع مختلفی از جاذبههای فرهنگی و طبیعی است، ولی اهمیت هر یک از این جاذبه ها در نظر گردشگران خارجی بهدرستی مشخص نیست. هدف از این مطالعه، شناسایی و طبقه بندی جاذبه های گردشگری شهرستان یزد و اولویت بندی آنها از دیدگاه خبرگان و گردشگران آسیایی و أکثربا وجود اینکه یزد دارای انواع مختلفی از جاذبههای فرهنگی و طبیعی است، ولی اهمیت هر یک از این جاذبه ها در نظر گردشگران خارجی بهدرستی مشخص نیست. هدف از این مطالعه، شناسایی و طبقه بندی جاذبه های گردشگری شهرستان یزد و اولویت بندی آنها از دیدگاه خبرگان و گردشگران آسیایی و اروپایی است. برای تحقق اهداف ابتدا با استفاده از روش کتابخانه ای جاذبههای گردشگری شهر یزد به دو گروه اصلی و زیر مجموعهها تقسیم شدند؛ سپس برای اولویت بندی جاذبه های گردشگری اصلی از دیدگاه خبرگان، از تکنیک ای اچ پی فازی استفاده شد. همچنین برای اولویت بندی زیر مجموعه های هر یک از جاذبه های اصلی از دیدگاه گردشگران آسیایی و اروپایی، طی تحقیقی پیمایشی از پرسشنامه استفاده شد. گردشگران مورد بررسی شامل 103 گردشگر اروپایی و 111 گردشگرآسیایی هستند که در سال 1393 به یزد سفر نموده بودند. برای اولویتبندی دیدگاه گردشگران اروپایی و آسیایی ازتکنیک ویکور فازی استفاده شد. یافتهها نشان داد که خبرگان گردشگری شهرستان یزد جاذبه های اصلی گردشگری را به ترتیب اولویت به 5 گروه اصلی (1. جاذبه های فرهنگی/ انسانساخت ایجاد شده با هدفی غیر از جذب گردشگر 2. جاذبه های فرهنگی ناملموس 3. جاذبه های فرهنگی/ انسانساخت ایجاد شده با هدف اولیه جذب گردشگر 4. جاذبه های طبیعی 5. رویدادها) با 15 زیرمجموعه تقسیم نمودند. بر این اساس اولویت بندی جاذبه ها از دیدگاه گردشگران آسیایی و اروپایی بررسی شد و تفاوت چندانی مشاهده نشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
323 - عوامل اقتصادی اجتماعی مؤثر بر ماندگاری گردشگران داخلی (مورد مطالعه: شهر مشهد)
هادی رفیعی سارا پارساپور علی رهنماماندگاری در مقصد گردشگری از عناصر کلیدی در فرآیند تصمیم گیری گردشگران است و اهمیتی اساسی برای مقصدهای گردشگری دارد. طول مدت اقامت یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده و مؤثر در گردشگری بر اقتصاد یک منطقه است. شهر مشهد از جمله شهرهایی است که در دهههای اخیر تعداد زائران و گ أکثرماندگاری در مقصد گردشگری از عناصر کلیدی در فرآیند تصمیم گیری گردشگران است و اهمیتی اساسی برای مقصدهای گردشگری دارد. طول مدت اقامت یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده و مؤثر در گردشگری بر اقتصاد یک منطقه است. شهر مشهد از جمله شهرهایی است که در دهههای اخیر تعداد زائران و گردشگران آن افزایش و متوسط ماندگاری آن ها کاهش یافته است. بر اساس آمارهای به دست آمده حدود 75 درصد زائران و گردشگران مشهد مقدس اقامتی کمتر از يک هفته و فقط 25 درصد آنان اقامتی بيش از يک هفته دارند و ميانگين مدت ماندگاری زائران مشهد 43/5 شبانه روز به دست آمده است. هدف اصلی این مطالعه، شناسایی عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر ماندگاری گردشگران و زائران در مشهد است. برای این منظور 692 پرسش نامه از گردشگران و زائران شهر مشهد در بهار سال 1394 که به صورت تصادفی انتخاب شدهاند، گردآوری و با استفاده از روش لاجیت ترتیبی به تخمین این عوامل پرداخته شد. مدت ماندگاری (متغیر وابسته) در سه گروه، ماندگاری کمتر از 5 روز، ماندگاری بین 5 تا 7 روز و بیشتر از 7 روز طبقه بندی شده است. نتایج نشان می دهد متغیرهای نحوۀ سفر (تنهایی)، تعداد دفعات سفر به مشهد و تعداد افراد خانوار همراه در سفر، تهیه غذا و تحصیلات تأثیر منفی و معنادار و متغیرهای وسیله سفر (قطار) و درآمد (بین 1 تا 2 میلیون) تأثیر مثبت و معناداری بر ماندگاری گردشگر و زائر در شهر مشهد دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
324 - ارزیابی اثرات اجتماعی – فرهنگی گردشگری بر جامعۀ میزبان (مورد مطالعه: شهر بانه)
مهدی کروبی ساسان احمدی محمد رسولیحضور گردشگران در هر کشوری بر الگوی زندگی افراد بومی تأثیر می گذارد. بازدیدکنندگان نیز تحت تأثیر فرهنگ کشور میزبان و ارزش های موجود در آن قرار می-گیرند. در این پژوهش سعی شده است پیامدها و اثرات مثبت و منفی توسعۀ گردشگری بر جامعۀ میزبان بررسی شود. روش پژوهش، پیمایشی است و أکثرحضور گردشگران در هر کشوری بر الگوی زندگی افراد بومی تأثیر می گذارد. بازدیدکنندگان نیز تحت تأثیر فرهنگ کشور میزبان و ارزش های موجود در آن قرار می-گیرند. در این پژوهش سعی شده است پیامدها و اثرات مثبت و منفی توسعۀ گردشگری بر جامعۀ میزبان بررسی شود. روش پژوهش، پیمایشی است و از پرسش نامه مصاحبه ای برای جمع آوری اطلاعات بهره گرفته شده است. جامعۀ مورد مطالعه، خانوارهای ساکن شهر بانه هستند و حجم نمونه آماری 396 نفر است که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به دست آمد. آلفاي كرونباخ، حدود70 درصد بوده و روايي نسبتا ًبالايي داشته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات از تحلیل رگرسیون استفاده شده است. تحلیل یافته های تحقیق، بیانگر این است که مهم ترين عامل تأثير گذار در پيش-بيني متغير وابستۀ تغییر در جامعۀ میزبان، تغییر فرهنگی است و بعد از آن اثر نمایشی، اقتباس فرهنگی به ترتيب بيشترين تأثير را بر نگرش جامعۀ میزبان داشته اند. کالایی شدن فرهنگ كمتر از ديگر شاخص ها تأثيرگذار بر تغییر در جامعۀ میزبان بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
325 - عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان با تأکید بر بخش گردشگری (مطالعۀ موردی: شهر سیسخت)
ابوالفضل قنبریهدف این پژوهش، شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان با تأکید بر بخش گردشگری در شهر سیسخت است. این پژوهش به لحاظ ماهیت توصيفي - تحلیلی است. جامعۀ آماری، شامل 2000 نفر از زنان بالای 15 سال شهر سیسخت، روش نمونهگیری تصادفی ساده و نمونۀ آماری 322 نفر از زنان شهر أکثرهدف این پژوهش، شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان با تأکید بر بخش گردشگری در شهر سیسخت است. این پژوهش به لحاظ ماهیت توصيفي - تحلیلی است. جامعۀ آماری، شامل 2000 نفر از زنان بالای 15 سال شهر سیسخت، روش نمونهگیری تصادفی ساده و نمونۀ آماری 322 نفر از زنان شهر مورد مطالعه بود. ابزار اصلی پرسشنامۀ محققساخته است که روایی آن را اساتید دانشگاهی تأیید کردند. میزان آلفای کرونباخ محاسبه شده برای عوامل پیشبرنده 817% و برای عوامل بازدارنده 756% است و نشان میدهد ابزار پژوهش، قابلیت اعتماد لازم را داراست. نتایج تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روش تحلیل عاملی نشان میدهد عوامل پیشبرنده با مجموع 56/0 واریانس وابسته تعیینشده با چهار عامل در توانمندسازی زنان نقش دارند؛ عامل اقتصادی با 341/18 تبیین کل واریانس متغیرهای وابسته، اولین و مهمترین عامل است. عوامل بازدارنده با مجموع 58/0 واریانس وابسته تبیین شده با شش عامل در بازدارندگی رشد و توسعۀ گردشگری و توانمندسازی زنان نقش دارند و عامل اقتصادی با 221/14 تبیین کل واریانس متغیرهای وابسته، اولین عامل در بین عوامل بازدارنده محاسبه شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
326 - تحلیل سطح مسئولیت پذیری اجتماعی گردشگران در روستاهای مقصد گردشگری (مورد مطالعه: گردشگران دهستان¬های شهرستان خواف)
حمدالله سجاسی قیداری الهه دليررفتارها و فعاليت هاي تفريحي نامناسب گردشگران ممكن است به شکل مستقیم و غیرمستقیم بر محيط مقصد گردشگري تأثیر منفي بر جای بگذارد، به همین دلیل كاهش ميزان تأثيرات منفي گردشگري بر محيط زيست جزء اولويت ها و نگراني هاي اصلي اين حوزه است. بر اين اساس، امروزه رفتار مسئولانة زيست أکثررفتارها و فعاليت هاي تفريحي نامناسب گردشگران ممكن است به شکل مستقیم و غیرمستقیم بر محيط مقصد گردشگري تأثیر منفي بر جای بگذارد، به همین دلیل كاهش ميزان تأثيرات منفي گردشگري بر محيط زيست جزء اولويت ها و نگراني هاي اصلي اين حوزه است. بر اين اساس، امروزه رفتار مسئولانة زيست محيطي گردشگران در مسير دست يابي به توسعه پايدار گردشگري اهميت و ضرورت زيادي يافته است. پژوهش حاضر در بهار 1395 با هدف تحلیل میزان مسئولیت پذیری اجتماعی گردشگران روستایی انجام شد. براي اين منظور از روش شناسي توصيفي- تحليلي، با استفاده از منابع كتابخانه اي و مطالعه ميداني(پرسش نامه) استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را 228 نفر از گردشگران 14 نقطه روستایی شهرستان خواف تشکیل داده اند. برای جمع آوری داده ها از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با ابزار پرسش نامة محقق-ساخته بر اساس شاخص ها و مؤلفه های ابعاد پنج گانة مسئولیت پذیری اجتماعی مستخرج از ادبيات نظري استفاده شد. سطح پایایی ابزار اندازه گیری براساس ضریب آلفای کرونباخ، (0.869) است. نتایج و یافته های این پژوهش حاکی از آن است که گردشگران روستاهای نمونه در برخورداری از مؤلفه های مسئولیت پذیری اجتماعی، بالاتر از سطح مطلوب میانگین عددی 3 قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
327 - عوامل انگیزشی در گردشگری جنگ مورد مطالعه: موزه جنگ خرمشهر
لیلا وثوقی نیلوفر رحبی مقدمدر مطالعات اخیر گردشگری، انگیزه همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده است، زیرا رفتار گردشگر را توصیف می کند و در شناخت نحوه تصمیم گیری و انتخاب مقصد گردشگر مؤثر است. بررسیها نشان میدهد هر ساله گردشگران زیادی به مناطق جنگی سفر می کنند و در این مقصدها یادمان های مربوط به أکثردر مطالعات اخیر گردشگری، انگیزه همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده است، زیرا رفتار گردشگر را توصیف می کند و در شناخت نحوه تصمیم گیری و انتخاب مقصد گردشگر مؤثر است. بررسیها نشان میدهد هر ساله گردشگران زیادی به مناطق جنگی سفر می کنند و در این مقصدها یادمان های مربوط به جنگ، بخش مهمي از جاذبههای گردشگری جنگ را تشکیل میدهند. در ایران نیز با توجه به آثار مربوط به جنگ تحمیلی هشت ساله، تقاضا و ظرفیت مطلوبی وجود دارد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد انگیزه گردشگران جنگ است و موزه جنگ خرمشهر، به عنوان مورد اين مطالعه انتخاب شده است. جامعه آماری این تحقیق را بازدیدکنندگان موزه جنگ تشکیل میدهند. دادههای لازم با استفاده از پرسش نامه و به روش نمونهگیری از270 بازدیدکننده، گردآوری شده است. در اين رابطه عوامل انگیزشی براساس 18 معیار مبتنی بر چهار مؤلفه ی تبلیغات، علاقه به کسب آگاهی و شناخت، وجود تسهیلات و امکانات و عوامل درونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. جهت تجزيه و تحليل داده ها از معادلات ساختاری استفاده شده است. براساس نتایج تحقیق، بیش ترین مقدار همبستگی گردشگری جنگ در موزه جنگ خرمشهر با شاخص علاقه به کسب آگاهی و شناخت (R2=0.645) بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
328 - مدل¬سازی پیشبینی تقاضای گردشگری تفریحی داخلی شهر تهران
محمدرضا فرزین امیر افسر علیرضا دبیر ابتهال زندیيكي از مهم ترين رويدادها در صنعت گردشگري هر كشور، ميزان تقاضا براي يك محصول يا مقصد گردشگري است. اما باید توجه داشت پیشبینیها هرگز نمیتوانند به طور صددرصد با آنچه در عمل پیش خواهد آمد تطابق داشته باشند. همیشه فواصل و انحرافاتی بین مقادیر واقعی و پیشبینی موجود خوا أکثريكي از مهم ترين رويدادها در صنعت گردشگري هر كشور، ميزان تقاضا براي يك محصول يا مقصد گردشگري است. اما باید توجه داشت پیشبینیها هرگز نمیتوانند به طور صددرصد با آنچه در عمل پیش خواهد آمد تطابق داشته باشند. همیشه فواصل و انحرافاتی بین مقادیر واقعی و پیشبینی موجود خواهد بود، ولی استفاده از روشهای علمی و نوین در امر پیشبینی، باعث خواهد شد نتایج حاصله به مراتب بیش از یک تخمین عینی به حقیقت نزدیک شود. در سالهای اخیر با تغییر الگوی تعطیلات و شکل-گیری تعطیلات کوتاه مدت، شهرها فرصتی برای توسعه گردشگری پیدا کردند. یکی از مهم ترین انواع گردشگری داخلی شهر تهران، بر اساس آمار مرکز ملی آمار و نظرات صاحب نظران این حوزه، گردشگری تفریحی است به همین منظور پژوهش حاضر سعی دارد مدل هايي براي پيش بيني تقاضای گردشگری تفریحی داخلی شهر تهران پيشنهاد كند. براي اين كار از اطلاعات ماهیانه بين سال هاي 1381 تا 1394 استفاده شده است. متغير مستقل اين تحقيق تعداد گردشگران تفریحی داخلی شهر تهران است و متغیرهای وابسته نیز بر اساس تکنیک دلفی و دیماتل فازی انتخاب شدند، چارچوب مدل، تركيبي از رگرسیون ، شبکه عصبی فازی و الگوریتمSVR است که با ترکیب این روشها مي توان خطاي پيش بيني را اندازه گيري و روشها را با هم مقايسه كرد. نتايج اين پژوهش نشان ميدهد رویکرد ترکیبی رگرسیون و شبکه های عصبی فازی (ANFIS) پیشنهادی میتواند پیشبینی بهتری نسبت به سایر روشها در خصوص پیشبینی گردشگری تفریحی داخلی داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
329 - ارزيابي تقاضاي تفرجي کاربران پارک هاي شهري تهران با استفاده از مدل شبکه عصبي مصنوعي
علی جهانی ریحانه خالق پناه حمید گشتاسب نعمت اله خراسانیمزایای فضای سبز عمومی امروزه بخوبی روشن است؛ اما هنوز به سختی می توان گفت که کدام یک از پارک ها پتانسیل بالاتری جهت تأمین تقاضای تفرجی کاربران (گردشگران و شهروندان) دارند. هدف از اين مقاله مدل سازي ارزيابي تقاضاي تفرجي در پارک هاي شهري با استفاده از شبکه عصبي مصنوعي به أکثرمزایای فضای سبز عمومی امروزه بخوبی روشن است؛ اما هنوز به سختی می توان گفت که کدام یک از پارک ها پتانسیل بالاتری جهت تأمین تقاضای تفرجی کاربران (گردشگران و شهروندان) دارند. هدف از اين مقاله مدل سازي ارزيابي تقاضاي تفرجي در پارک هاي شهري با استفاده از شبکه عصبي مصنوعي به منظور کشف روابط حاکم در رضايت مندي و تقاضاي تفرجي کاربران از پارک شهري است. 104 پارک شهري محلي، ناحيه اي و منطقه اي در مناطق 22گانه شهر تهران با تنوع بالا در کيفيت خدمات رفاهي و شيوه طراحي انتخاب گرديد. ارزيابي ميزان تقاضاي تفرجي در پارک هاي شهري با استفاده از ديدگاه درک کاربر محور صورت گرفته و نقش متغيرهاي منطقه اي و خدماتي در افزايش تقاضاي استفاده از پارک هاي شهري به روش اندازه گیری میدانی در سال 1395 تا 1396 بررسی شد. با توجه به نتايج شبكه هاي آموزش داده شده، مدل شبکه عصبی مصنوعی با توجه به بيشترين مقدار ضريب تبيين در سه دسته داده آموزش، اعتبارسنجی و آزمون، بهترين عملكرد بهينه سازي ساختار را نشان مي دهد. بر اساس نتايج آناليز حساسيت تعداد پارک هاي منطقه، مساحت امکانات ورزشي، مساحت امکانات فرهنگي و کيفيت منظر به ترتيب با ضريب اثرگذاري 5/183، 1/58، 7/52 و 4/30 بيشترين تاثير را در ميزان تقاضاي تفرجي کاربران در پارک هاي شهري از خود نشان دادند. مدل ارائه شده به عنوان يک سيستم پشتيبان تصميم گيري در طراحي مهندسي پارک هاي شهري شناخته مي شود. چنین رویکردی موجب توسعه شهرها بر اساس افزایش جاذبه های گردشگری و در نتیجه توسعه گردشگری شهری در سطح کلان می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
330 - تأثیر رفتار شهروندي سازمانی بر کیفیت خدمات، رضایت و وفاداری مشتریان در صنعت هتلداری (مطالعه موردی: هتل¬های بین المللی پارسیان استان مازندران)
جعفر بهاری مهدی کروبی شهلا بهاریتحقیق حاضر با هدف تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات، رضایت و وفاداری مشتریان در صنعت هتلداری در هتلهای بین المللی پارسیان استان مازندران، شامل: هتلهای پارسیان آزادی رامسر (چهار ستاره) و پارسیان آزادی خزر (چهار ستاره) در تابستان ۱۳۹۶ صورت پذیرفته است. تحقیق حا أکثرتحقیق حاضر با هدف تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات، رضایت و وفاداری مشتریان در صنعت هتلداری در هتلهای بین المللی پارسیان استان مازندران، شامل: هتلهای پارسیان آزادی رامسر (چهار ستاره) و پارسیان آزادی خزر (چهار ستاره) در تابستان ۱۳۹۶ صورت پذیرفته است. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و براساس نوع روش تحقیق توصیفی و از لحاظ روش گردآوری دادهها از نوع پیمایشی است. همچنین از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزار اسمارت پی ال اس به منظور تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه کارکنان و مشتریان هتلهای بین المللی پارسیان استان مازندران میباشد. برای به دست آوردن حجم نمونه از روش نمونهگیری تصادفی ساده و فرمول کوکران استفاده شده است. ابزار جمعآوری اطلاعات مربوط به متغیرهای تحقیق، پرسشنامه استاندارد بوده که به منظور سنجش پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که رفتار شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات، رضایت و وفاداری مشتریان تأثیر مثبت و معنا داری دارد. کیفیت خدمات بر رضایت و وفاداری مشتری تأثیر مثبت و معنا داری دارد. همچنین تأثیر رضایت مشتری بر وفاداری وی مثبت و معنا داراست. همچنین نشان داده شد که متغیر رضایت مشتری دارای بزرگترین مقدار ضریب مسیر است و تأثیر آن نسبت به سایر متغیرها بر وفاداری مشتری بیشتر است. با توجه به تحلیل یافتهها، نتایج و پیشنهادات لازم ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
331 - تأثیر ازدحام جمعیت بر میزان رضایت گردشگران در مقصدهای شهری (مورد مطالعه: بازار تبریز)
ابوالفضل حق وردی زاده ناصر صنوبر اکبر قاسمی سعیده خانیرضایت گردشگران نقش مهمی در رونق اقتصادی صنعت گردشگری دارد؛ لذا پژوهشگران تلاش دارند عوامل گوناگون مؤثر بر این مهم را شناسایی کنند. بر اساس یافتههای برخی از پژوهشها، متغیر ازدحام تأثیر منفی بر رضایت بازدیدکنندگان دارد ولی پژوهشهای دیگر حاکی از آن است که متغیر حس جمعی أکثررضایت گردشگران نقش مهمی در رونق اقتصادی صنعت گردشگری دارد؛ لذا پژوهشگران تلاش دارند عوامل گوناگون مؤثر بر این مهم را شناسایی کنند. بر اساس یافتههای برخی از پژوهشها، متغیر ازدحام تأثیر منفی بر رضایت بازدیدکنندگان دارد ولی پژوهشهای دیگر حاکی از آن است که متغیر حس جمعی ممکن است جهت تأثیر ازدحام را تحت تأثیر قرار دهد. در پژوهش حاضر تأثیر ازدحام بر رضایت بازدیدکنندگان با نقش میانجی حس جمعی بررسی میشود. روش این مطالعه توصیفی–کمی و مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و میدانی است. دادهها از طریق پرسشنامه و از 384 بازدیدکننده بازار تاریخی تبریز در بازه زمانی اسفند 1396 و فروردین 1397 جمعآوریشده است. برای تجزیهوتحلیل دادهها از معادلات ساختاری و نرمافزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. یافتههای پژوهش حاکی است ازدحام موجود تأثیر مثبت بر درک حس جمعی دارد. همچنین باوجوداینکه ازدحام برای بسیاری از بازدیدکنندگان ناخوشایند بوده است؛ اما حس جمعی به خاطر عواملی نظیر لذت حاصل از فرصت باهم بودن، احساس همراهی و همدلی با دیگر شرکتکنندگان و امکان برقراری ارتباطات اجتماعی گسترده با سایر گردشگران، بهعنوان میانجی عمل کرده و منجر به رضایت بازدیدکنندگان شده است. نتایج پژوهش میتواند در برنامهریزی توسعه گردشگری و بستههای سفر بهویژه در مقصدهای گردشگری کمیاب مورداستفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
332 - نظر شهروندان نسبت به وضعیت فست فود و عوامل مؤثر بر توسعه آن (مورد مطالعه: شهروندان اصفهان)
عطیه علی اکبری مسعود تقواییدر طی چند دهه گذشته، صنعت گردشگری رشد چشمگیری در جهان پیدا کرده و روز به روز بر تنوع آن افزوده شده است. یکی از زیر مجموعههای گردشگری ، گردشگری غذاست که با توجه به کارکرد و فواید آن مورد توجه برنامه ریزان و سیاست گذاران کشورهای مختلف قرار گرفته است. یکی از موارد أکثردر طی چند دهه گذشته، صنعت گردشگری رشد چشمگیری در جهان پیدا کرده و روز به روز بر تنوع آن افزوده شده است. یکی از زیر مجموعههای گردشگری ، گردشگری غذاست که با توجه به کارکرد و فواید آن مورد توجه برنامه ریزان و سیاست گذاران کشورهای مختلف قرار گرفته است. یکی از موارد مهم و حائز توجه در زمینه گردشگری غذا، فست فودها میباشند. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی – تحلیلی است. به این ترتیب بر اساس فرمول کوکران 384 پرسشنامه تعیین گردید. پس از جمع آوری دادهها، طبقه بندی و تحلیل یافتهها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس 22 صورت گرفت. به همین منظور از روش تحلیل عاملی، آزمون فریدمن، کای دو و همبستگی پیرسون استفاده گردید که بر اساس روش تحلیل عاملی، عامل فرهنگی به عنوان عامل اول با 78/13 درصد واریانس تأثیر گذارترین عامل شناخته شد و بر اساس آزمون فریدمن مهم ترین بعد بر اساس میانگین رتبهای بعد کالبدی به دست آمد. نتایج آزمون خی2 نشانگر عدم رضایتمندی اجتماعی شهروندان از فست فودها در شهر اصفهان است. همچنین آزمون پیرسون نیز بین تجمل گرایی و افزایش آسیب به سنتهای بومی در شهر اصفهان همبستگی متوسط را نشان میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
333 - تأثیر رهبری برندگرا بر رفتار شهروندی برند در صنعت هتل داری
محمد باقر فلاحی سید محمد طباطبایی نسب مهدی سبک روصنعت هتلداری از زیربناهای اساسی توسعۀ گردشگری است، که یکی از نیازهای مهم مدیران هتلها شناسایی راههایی برا توسعۀ رفتارهای منطبق با برند در کارکنان است. این پژوهش با هدف تعیین تأثیر رهبری برندگرا بر رفتار شهروندی برند، با نقش میانجی تناسب فرد-برند و تعهد به برند انجام أکثرصنعت هتلداری از زیربناهای اساسی توسعۀ گردشگری است، که یکی از نیازهای مهم مدیران هتلها شناسایی راههایی برا توسعۀ رفتارهای منطبق با برند در کارکنان است. این پژوهش با هدف تعیین تأثیر رهبری برندگرا بر رفتار شهروندی برند، با نقش میانجی تناسب فرد-برند و تعهد به برند انجام شد، که از نظر روش توصیفی-همبستگی است. جامعۀ آماری را 1005 نفر از کارکنان هتلهای پنج ستارۀ شیراز تشکیل دادند، که 278 نفر از طریق روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور جمعآوری دادهها، از پرسشنامۀ استاندارد رهبری برندگرا، تناسب فرد-برند، تعهد به برند و رفتار شهروندی برند استفاده شد، که روایی آنها از طریق روایی محتوایی و روایی سازه، و پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ و پایایی مرکب تأیید شد. تحلیل دادهها از طریق مدلیابی معادلات ساختاری به کمک نرمافزارهای Amosو SPSS انجام شد. نتايج آزمون فرضيهها نشاندهندة تأثير مستقيم رهبري برندگرا بر رفتار شهروندی برند، تأثير مستقيم رهبري برندگرا بر تناسب فرد-برند، و تأثیر مستقیم رهبری برندگرا بر تعهد به برند بود. همچنين نتايج پژوهش نشان داد كه تناسب فرد-برند و تعهد به برند در تأثير رهبري برندگرا بر رفتار شهروندی برند، نقش ميانجي ايفا ميكنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
334 - تأثیر هوش هیجانی بر رفتار شهروندي سازمانی در صنعت هتل داری (مطالعه موردی: هتل پارسیان آزادی خزر)
جعفر بهاری مهدی کروبی شهلا بهاری سمیرا محمدیدر دنیای بسیار رقابتی امروز، سازمانها در جستجوی شیوههای نوین جهت حداکثر نمودن عملکرد و تلاش کارکنانشان هستند. بزرگترین و اصلیترین سرمایه هر سازمان، سرمایه انسانی آن است که سایر سرمایهگذاریهای سازمان را تحتالشعاع قرار میدهد و دستیابی به اهداف سازمانها تا حد زیا أکثردر دنیای بسیار رقابتی امروز، سازمانها در جستجوی شیوههای نوین جهت حداکثر نمودن عملکرد و تلاش کارکنانشان هستند. بزرگترین و اصلیترین سرمایه هر سازمان، سرمایه انسانی آن است که سایر سرمایهگذاریهای سازمان را تحتالشعاع قرار میدهد و دستیابی به اهداف سازمانها تا حد زیادی در گرو عملکرد مناسب و صحیح کارکنان است. امروزه عملكرد سازماني برجسته از طريق تلاشهای كاركنان معمولي کسب نمیشود، بلکه از دلايلی که باعث موفقيت سازمانهای بزرگ میشود وجود كاركناني است كه فراتر از وظايف رسمي خود تلاش مینمایند. تحقیق حاضر با هدف تأثیر هوش هیجانی بر رفتار شهروندي سازمانی در صنعت هتلداری در هتل پارسیان آزادی خزر چالوس در تابستان 139۸ صورت پذیرفته است. داده های مورد نیاز برای این تحقیق با روش نمونهگيري تصادفي ساده و با ابزار پرسشنامه جمعآوری شده است. همچنین از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزار اسمارت پی ال اس به منظور تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارکنان هتل پارسیان آزادی خزر چالوس در نظر گرفته شده است. جهت تعیین حجم نمونه، از فرمول کوکران استفاده شد و حجم نمونه ۸۹ نفر بهدست آمد. همچنین، براي انجام نمونهگیري، از روش نمونهگيري تصادفي ساده استفاده گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که هوش هیجانی و هر یک از ابعاد آن تأثیر مثبت و معناداری بر رفتار شهروندي سازمانی دارند. همچنین نشانداده شد که متغير آگاهی اجتماعی دارای بزرگترین مقدار ضریب مسیر است و تأثیر آن نسبت به سایر متغیرها بر رفتار شهروندي سازمانی بیشتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
335 - رفتار شهروندی برند، رهبری برند، اشتیاق برند، اصفهان، مدل یابی معادلات ساختاری
امیررضا کنجکاو منفرد سعید سعیدا اردکانی ﻓﺮﺯاﻧﻪ ﺿﺮاﺑﺨﺎﻧﻪبا توجه به اهمیت نقش نیروی انسانی به عنوان مهم ترین شایستگی کلیدی و منبع خلق مزیت رقابتی در صنعت هتلداری، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر رهبری برند بر رفتار شهروندی برند کارکنان در صنعت هتلداری شهر اصفهان پرداخته است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق، توصیفی أکثربا توجه به اهمیت نقش نیروی انسانی به عنوان مهم ترین شایستگی کلیدی و منبع خلق مزیت رقابتی در صنعت هتلداری، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر رهبری برند بر رفتار شهروندی برند کارکنان در صنعت هتلداری شهر اصفهان پرداخته است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق، توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش، تمامی کارکنان هتل های شهر اصفهان در بازه زمانی شهریور تا دی ماه 1399 بوده اند که از این جامعه نمونه ای 145 نفره با روش نمونه گیری مدل سازی معادلات ساختاری و به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شده است. برای گردآوری داده های پژوهش، از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. به منظور بررسی و تأیید روایی پرسشنامه، روایی محتوایی آن بررسی و به منظور بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفا کرونباخ استفاده شده است. در نهایت با توجه به غیرنرمال بودن توزیع داده ها، تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار PLS انجام گرفته است. نتایج پژوهش نشان داده است که رهبری برند تأثیر مثبت و معنادار بر اشتیاق برند دارد و از این طریق می تواند منجر به بروز رفتاری حمایتی برند (رفتارهای سازگار، وجدان گرا و ابتکاری) گردد. همچنین مطابق با نتایج این پژوهش رفتارهای سازگار و رفتارهای ابتکاری بر رفتار شهروندی برند تأثیر مثبت و معنادار داشته است اما تأثیر معنادار رفتارهای ابتکاری برند بر رفتار شهروندی برند تأیید نشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
336 - تحلیل عاملهای تأثیرگذار بر شکلگیری برند گردشگری روستایی شهرستان کرمان
علی اکبر عنابستانی مرضیه پورجوپاری علی خدادادیاصلی ترین عاملی که گردشگران بر اساس آن اقدام به تعیین مقصد گردشگری می کنند، تصویر ذهنی آنان از مکانهای موردنظر است. بنابراین، مشکل اساسی نبود تصویر مناسب از این مسأله می باشد. به طوری که تصویر نامناسب منجر به محدود شدن سفر به این مناطق شده است. از این رو لزوم توجه به أکثراصلی ترین عاملی که گردشگران بر اساس آن اقدام به تعیین مقصد گردشگری می کنند، تصویر ذهنی آنان از مکانهای موردنظر است. بنابراین، مشکل اساسی نبود تصویر مناسب از این مسأله می باشد. به طوری که تصویر نامناسب منجر به محدود شدن سفر به این مناطق شده است. از این رو لزوم توجه به شکل گیری برند گردشگری اهمیت چشم گیری دارد. شهرستان کرمان در بین دیگر شهرستانهای استان کرمان از لحاظ زیرساخت ها، امکانات و خدمات گردشگری در سطح پائینی قرار دارد. بر این اساس، هدف از انجام این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر(محیطی، اجتماعی و اقتصادی) بر شکلگیری برند گردشگری در مناطق روستایی شهرستان کرمان است. برای جمعآوری اطلاعات از مطالعات اسنادی و در تحلیل تجربی از ابزار میدانی پرسشنامه استفاده گردید. بدین منظور عامل های اصلی و فرعی در چارچوب دو پرسشنامه جامعه میزبان(52نفر) و مقایسه هاي زوجی خبرگان(24نفر) تنظیم گردید. برای وزن دهی به عامل های اصلی و رتبه بندی روستاها از مدلهای سلسله مراتبی فازی و ماباک استفاده شد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که متأسفانه در حوزه برندسازی گردشگری به عامل های اقتصادی و اجتماعی توجه کافی نشده است. به نحوی که عامل محیطی با ضریب 676/0 دارای بالاترین وزن و عامل های اقتصادی و اجتماعی به ترتیب با ضریب 213/0 و 111/0 دارای کمترین وزن بوده اند. حال، مناطق روستایی این شهرستان در این زمینه ها با ضعف اساسی روبه رو هستند که با لحاظ نمودن یافته های این پژوهش می توان به برطرف ساختن نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت متناسب با برند گردشگری پرداخت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
337 - بررسی تأثير حضور گردشگران بر سلامت اجتماعی جوامع میزبان (مطالعه موردی: روستاهای نمونه گردشگری شهرستان بینالود)
طاهره صادق لو میترا یاراحمدیهدف در کنار اثرات و منافع اقتصادی حاصل از صنعت گردشگری به عنوان رویکردی نوین در توسعه، تحولات اجتماعی و به تبع آن ارتقای سلامت اجتماعی جوامع گردشگرپذیر که متناسب با توزیع اثرات حاصل از گردشگری در گروه های مختلف، درجات و سطوح مختلفی تجربه می شود، از اهمیت بسیاری برخوردار أکثرهدف در کنار اثرات و منافع اقتصادی حاصل از صنعت گردشگری به عنوان رویکردی نوین در توسعه، تحولات اجتماعی و به تبع آن ارتقای سلامت اجتماعی جوامع گردشگرپذیر که متناسب با توزیع اثرات حاصل از گردشگری در گروه های مختلف، درجات و سطوح مختلفی تجربه می شود، از اهمیت بسیاری برخوردار است. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی تأثير حضور گردشگران در روستا بر سلامت اجتماعی جوامع میزبان (روستاییان) می باشد. این پژوهش از نظر ماهيت و هدف در زمره تحقيقات کاربردی و از جهت روش، در زمره تحقيقات توصيفي– پیمایشی به شمار مي آيد. جامعه آماری این پژوهش، روستاییان ساکن در روستاهای گردشگرپذیر شهرستان بینالود می-باشد. جمع آوری داده ها به دو روش کتابخانه ای و مطالعه میدانی با بهره گیری از ابزار پرسش نامه صورت گرفته است. به منظور تحلیل داده ها نیز از نرم افزار آماری SPSS22 و با توجه به غیر نرمال بودن داده ها از آزمون های آماری یومن- وایت نی، کروسکال- والیس و فریدمن استفاده شده است.يافته ها و نتایج حاصل از مطالعات صورت گرفته به طور کلی بیانگر تأثير بالاتر از حد متوسط گردشگری و حضور گردشگران در روستاهای مورد مطالعه بر سلامت جامعه در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، محیطی و فردی روانی می باشد که این تأثيرگذاری بر اقشار درگیر در کسب و کارهای گردشگری و یا کسانی که مستقیما با گردشگران در ارتباط بوده اند از سایر روستاییان نمود بیشتری داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
338 - دیدگاه شهروندان در خصوص سرزندگیِ محورهای گردشگری پیاده (پیادهراه گردشگریِ چهارباغ عباسی اصفهان)
زهرا مسائلی سمر حقیقی بروجنیارتقاء کیفیت و سرزندگیِ پیادهراهها در حال تبدیل شدن به سناریویی مهم در رقابت های ملی، منطقهای و بینالمللی در فرایند توسعۀ گردشگری است. این مهم، لزوم توجه به مؤلفههای گوناگونی را ایجـاب مینماید که در رویههای مدیریت گردشگریِ شهری، کمتر مورد توجه واقع میشوند. بسیار أکثرارتقاء کیفیت و سرزندگیِ پیادهراهها در حال تبدیل شدن به سناریویی مهم در رقابت های ملی، منطقهای و بینالمللی در فرایند توسعۀ گردشگری است. این مهم، لزوم توجه به مؤلفههای گوناگونی را ایجـاب مینماید که در رویههای مدیریت گردشگریِ شهری، کمتر مورد توجه واقع میشوند. بسیاری از طرحهای توسعۀ محورهای گردشگریِ پیاده، علیرغم صرف هزینه و زمان در فاز مطالعاتی، پس از افتتاح، همچنان با مشکل عدم استقبال عمومی و سرزندگی مواجه هستند. در این راستا، سؤال اصلی این مقاله شکل میگیرد. آیا تفاوت معناداری نسبت به شناخت عوامل مؤثر در سرزندگیِ پیادهراههای شهری بین افراد مختلف وجود دارد؟ پاسخ به این پرسش به خصوص در کشورهایی نظیر ایران، که تصمیمگیریها در خصوص مداخله در فضاها به شکل یکطرفه و بدون مشارکت کاربران آیندۀ چنین پروژههایی اتخاذ میشود، از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این مقاله تلاش شده با استفاده از روششناسی کیو موانع موجود در محور گردشگریِ چهارباغ عباسیِ اصفهان در نیل به سرزندگی، شناسایی و با استفاده از تحلیل عاملی کیو ، ذهنیتهاي مختلف افراد نسبت به این موضوع مورد تحلیل قرار گیرد. پس از بررسی ادبیات تحقیق و انجام مصاحبههای نیمه ساختاریافته با افراد مختلف که به دفعات در این پیادهراه حضور یافتهاند، حدود 39 مانع شناسایی گردید و توسط مشارکتکنندگان اولویتبندي شد. در نهایت، بر اساس یافتهها و نتایج تحلیل عاملی، ذهنیت مشارکتکنندگان به سه عامل یا گروه دستهبندي شد. در حقیقت نتایج حاصل از تحقیق نشان داد سه دیدگاه مختلف نسبت به موانع موجود در این فضای شهری، برای دستیابی به سرزندگیِ مطلوب در میان کاربران وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
339 - طراحی مدل توسعة کارآفرینی گردشگری فرهنگی در شهر میراث جهانی یزد
مهدی باصولی سید سعید هاشمی محمد حسین ایمانی خوشخو سید حبیبالله میرغفوریگردشگری به دلیل ماهیت خود، دارای زمینههای مناسبی جهت توسعه کارآفرینی میباشد. مطالعات محدودی در خصوص توسعه کارآفرینی در گردشگری صورت پذیرفته است. از جمله حوزههای رو به رشد گردشگری، گردشگری فرهنگی میباشد که گزینه مطلوبی برای توسعه در مقاصدی است که ظرفیتهایی در این أکثرگردشگری به دلیل ماهیت خود، دارای زمینههای مناسبی جهت توسعه کارآفرینی میباشد. مطالعات محدودی در خصوص توسعه کارآفرینی در گردشگری صورت پذیرفته است. از جمله حوزههای رو به رشد گردشگری، گردشگری فرهنگی میباشد که گزینه مطلوبی برای توسعه در مقاصدی است که ظرفیتهایی در این زمینه دارند. در این مقاله سعی بر آن است با استفاده از نظریه داده بنیاد، مدلی جهت توسعه کارآفرینی در مقصد گردشگری فرهنگی ارائه شود. برای جمعآوری داده از مصاحبه نیمهساختاریافته استفاده شده است. جامعه تحقیق، اساتید دانشگاهی و صاحبنظران دولتی در بخش گردشگری و مالکان کسبوکارهای فعال و شاغلان در زمینه گردشگری فرهنگی در شهر یزد بودهاند. در این تحقیق از نمونهگیری نظری استفاده شده است و حجم نمونه بر اساس اشباع نظری تعیین شده و 11 مصاحبه انجام شده و بر این اساس 367 کد اولیه، 97 کد ثانویه، 44 کد مفهومی و 10 مقوله استخراج گردیده است. بر اساس نتایج به دست آمده و با بهرهگیری از مدل سهشاخگی، عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی در گردشگری فرهنگی در سه دسته کلی عوامل ساختاری، بسترها و شرایط محیطی و عوامل رفتاری تقسیمبندی شدهاند و هریک از دستههای مذکور شامل مؤلفهها و شاخصهای مرتبط میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
340 - نگاشت شناختی مؤلفه های ایجاد شهر مردم محور و نقش آن در توسعه گردشگری (مورد مطالعه: شهر یزد)
حامد فلاح تفتی سعیده درخش وحیده حکمتشهر انسانی شهری است ارگانیک و سازمند؛ شهری که پایه اش با انسانیت و اجتماع انسانهایی که نسبت به حقوق هم، دل مشغولی دارند عجین شده است. در این تعریف، شهر انسان محور در مقابل شهر خودرو محور، شهر کالا محور و شهر پول محور قرار میگیرد. در این معنا، محور و رویکرد برنامه ریزا أکثرشهر انسانی شهری است ارگانیک و سازمند؛ شهری که پایه اش با انسانیت و اجتماع انسانهایی که نسبت به حقوق هم، دل مشغولی دارند عجین شده است. در این تعریف، شهر انسان محور در مقابل شهر خودرو محور، شهر کالا محور و شهر پول محور قرار میگیرد. در این معنا، محور و رویکرد برنامه ریزان شهری، شهرسازان و مهمتر از آن ها، تصمیم گیران و مجریان شهری، انسان است؛ به این معنا که نیازهای زیستی، معنوی و روانی او مهمترین وجه اصول مدیریت شهری است. چنین شهری می تواند رابط اصلی و پیوند دهنده فضاهای پویای شهری و گردشگران باشد. شهر یزد به دلیل دارا بودن پتانسیل های بسیار می تواند گزینه ای مناسب برای توسعه گردشگری و طراحی شهرهای انسانگرا و افزایش مطلوبیت زندگی شهری باشد. در این مقاله تلاش شده است تا با بهره گیری از اصول شهرسازی در جهت ایجاد شهر انسان محور در استان یزد و بررسی روابط علی بین عوامل مؤثر در ایجاد چنین شهری، مقصدی مناسب برای جذب هرچه بیشتر گردشگران فراهم بیاوریم. اين پژوهش با رويكردي كيفي- كمي و با استفاده از نگاشت شناختي فازي FCM انجام شد. با نظر 14نفر از صاحب نظران حوزه شهرسازی و گردشگری، به عنوان خبره 19عامل شناسایی گردید. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که جهت ایجاد شهر انسان محور در استان یزد، سه عامل آموزش های شهروندی، حس الفت با محیط و کاهش آلودگی زیست محیطی(خاک،آب،هوا) نسبت به سایر عوامل از اهمیت بیشتری برخوردار بودند و برای بهبود این عوامل پیشنهادها و راهکارهایی ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
341 - تأثیر گردشگری اجتماع- محور بر توسعه جوامع روستایی از دیدگاه جامعه محلی مورد مطالعه: روستاهای هدف گردشگری شهرستان پاوه
بهروز بادکوگردشگری اجتماع-محور به دنبال ایجاد منافع اقتصادی - اجتماعی، حفاظت از منابع طبیعی، حفظ هویت و فرهنگ محلی و بهبود کیفیت زندگی جامعه به منظور رفع نیازهای نسلهای حال و آینده است. توسعه این نوع از گردشگری چنانچه با تقویت ظرفیتها و قابلیتهای زیرساختی جوامع محلی و توانمندی أکثرگردشگری اجتماع-محور به دنبال ایجاد منافع اقتصادی - اجتماعی، حفاظت از منابع طبیعی، حفظ هویت و فرهنگ محلی و بهبود کیفیت زندگی جامعه به منظور رفع نیازهای نسلهای حال و آینده است. توسعه این نوع از گردشگری چنانچه با تقویت ظرفیتها و قابلیتهای زیرساختی جوامع محلی و توانمندی جامعه روستایی در استفاده از آنها صورت گیرد، دارای بیشترین منافع خواهد بود. این مقاله با رویکرد تحلیلی به بررسی تأثیر گردشگری اجتماع -محور بر توسعه جوامع روستایی از دیدگاه جامعه محلی میپردازد. بدین منظور با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از پرسشنامه و مطالعه میدانی در روستاهای هدف گردشگری (هجیج، شمشیر، نسمه و خانقاه) شهرستان پاوه، تعداد 365 پرسشنامه توزیع گردید و به وسیله نرم افزار اسپیاساس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گردشگری اجتماع-محور ارتقاء شاخصهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی را در پی داشته و این شاخصها موجب توسعه روستایی شده است. تحلیل رگرسیون در بین متغیرهای مورد پژوهش نشان داد که در بین این شاخصها، شاخصهای بعد اقتصادی بالاترین نقش را در توسعه جامعه محلی ایفا کردهاند و در رتبه بعدی شاخصهای اجتماعی قرار دارند و شاخصهای فرهنگی و زیست محیطی در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. همچنین نتایج آزمون کندال تائوبی نیز رابطه توسعه جامعه محلی را با گردشگری اجتماع-محور مورد تأیید قرار داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
342 - گردشگری و خلق شهر شاد (مورد مطالعه: شهرهای چالوس و نوشهر)
نسترن خندان نازنین تبریزی محمد حسن ذالگردشگری از مهم ترین فعالیتهای زندگی است که باعث ایجاد شادی و در نتیجه رضایت کلی از زندگی میشود. از سوی دیگر حضور «میزبان خوشحال» برای توسعه موفقیت آمیز گردشگری، عاملی اساسی است. بنابراین پایش میزان شادی و رضایت حاصل از فعالیتهای گردشگری عامل موفقیت هر برنامه توسعه گر أکثرگردشگری از مهم ترین فعالیتهای زندگی است که باعث ایجاد شادی و در نتیجه رضایت کلی از زندگی میشود. از سوی دیگر حضور «میزبان خوشحال» برای توسعه موفقیت آمیز گردشگری، عاملی اساسی است. بنابراین پایش میزان شادی و رضایت حاصل از فعالیتهای گردشگری عامل موفقیت هر برنامه توسعه گردشگری است. سنجش موضوع ذکر شده در شهرهای نوشهر و چالوس به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری در شمال کشور اهمیت ویژهای دارد. به همین منظور، پژوهش حاضر با هدف شناخت نقش گردشگری در ایجاد شاخصهای شهر شاد در چالوس و نوشهر انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر، ساکنین شهرهای نوشهر و چالوس هستند و از روش نمونهگیری در دسترس برای تعیین افراد پاسخگو به سؤالات پرسشنامهها استفاده شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ، 380 نفر برآورد شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از تحلیل آماری معادلات ساختاری، تحلیل عاملی و روش مربعات جزئی در نرمافزارهای اس پی اس اس و پی ال اس ، صورت گرفت. نتایج پژوهش بهطورکلی نشان میدهد که گردشگری در شهرهای نوشهر و چالوس، در ايجاد شهر شاد تأثیرگذار میباشد ولی بر اساس نتایج حاصل از آزمونهای آماری میزان این تأثیرگذاری، بسیار ضعیف است. همچنین نتایج نشان میدهد که گردشگری به میزان اندک باعث افزایش رفاه، شادی، مشارکت اجتماعی، بهبود ویژگیهای کالبدی و همچنین افزایش رضایت ساکنین شهرهای نوشهر و چالوس شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
343 - تحلیل نگرش های ایدئولوژیک گردشگران مدرن در بازدید از جاذبه های طبیعی (مورد نمونه: گردشگران کلاته های غربی بخش بسطام شهرستان شاهرود)
طاهره صادقلو فهیمه جعفری فهیمه کریمیانهدف پژوهش حاضر بررسی پایه¬های ایدئولوژیک و نگرش های نظری گردشگران و همچنین بررسی تأثیر نوع نگرش گردشگران مدرن به محیط زیست و رفتار آنان نسبت به محیط است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی تحلیلی است. واحد تحلیل در این مطالعه گردشگران دهستانهای خرقان و کلات أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی پایه¬های ایدئولوژیک و نگرش های نظری گردشگران و همچنین بررسی تأثیر نوع نگرش گردشگران مدرن به محیط زیست و رفتار آنان نسبت به محیط است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی تحلیلی است. واحد تحلیل در این مطالعه گردشگران دهستانهای خرقان و کلاته های غربی بخش بسطام شهرستان شاهرود می باشند. به دلیل فقدان اطلاعات دقیق از تعداد گردشگران منطقه موردمطالعه؛ لذا جهت تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران برای جوامع نامعلوم بهره گرفته شد که با خطای 085/0، تعداد 140 گردشگر به عنوان حجم نمونه تعیین و مورد پرسشگری قرار گرفتند. تحلیل اطلاعات بدست آمده نشان داد، میان متغیرهای مورد بررسی نگرش زیباشناختی روانی گردشگران به طبیعت با میانگین 78/4 بیشترین تأثیر را در رفتار آنان نسبت به محیط زیست داشته است و اغلب گردشگران به دنبال منافع اقتصادی در بازدید از مناطق گردشگری نیستند و به عبارت دیگر، آن ها نگرش منفعت طلبانه در بازدید طبیعت ندارند. همچنین نتایج نشان داد نگرش گردشگران حرفه ای (فعال در گردشگری) و افراد غیرحرفه ای نسبت به طبیعت متفاوت است. براساس نتایج آزمون تی دو نمونه مستقل، زنان و مردان نگرش ایدئولوژیکی متفاوتی نسبت به طبیعت دارند که سبب می شود رفتار آنان نسبت به محیط طبیعی نیز متفاوت باشد. میان سن و نگرش های ایدئولوژیک گردشگران نسبت به طبیعت رابطه ای مثبت و مستقیم برقرار می باشد و بدین ترتیب با بالارفتن سن نگرش به طبیعت تغییر می کند و در رفتارهای زیست محیطی گردشگران مؤثر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
344 - تحليلي بر ظرفيت سازي گردشگري اجتماع¬محور در شهر یزد
حسین کلانتری زهرا پیرمرادیان علی شمس¬الدینیصنعت گردشگری با ویژگیهای خاص خود، صنعتی پویا با آیندهای روشن تلقی میشود. سرمایهگذاری در این صنعت می تواند در افزایش درآمد ملی نقش مهمی داشته و در عین حال از پیامدهای ناگوار زیست محیطی مبرا باشد. با توجه به اهمیت فزاینده گردشگری، تحلیل آثار آن بر سایر ابعاد ضرورتی وی أکثرصنعت گردشگری با ویژگیهای خاص خود، صنعتی پویا با آیندهای روشن تلقی میشود. سرمایهگذاری در این صنعت می تواند در افزایش درآمد ملی نقش مهمی داشته و در عین حال از پیامدهای ناگوار زیست محیطی مبرا باشد. با توجه به اهمیت فزاینده گردشگری، تحلیل آثار آن بر سایر ابعاد ضرورتی ویژه دارد. شهر یزد با برخورداری از توان ها و فرصت های ویژه گردشگری، در ابعاد متفاوت اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی از این پدیده متأثر شده است. استان يزد دارای پتانسيل فعاليت هايي مانند كويرنوردي، ماسه نوردي، بازديد از تپه هاي ماسه اي و ماسه هاي روان، كوهنوردي در دامنه هاي شيركوه و غیره است. در نتيجه با يك برنامه ريزي دقيق و مدون مي توان گام هاي مؤثري جهت ارتقاي اين فعاليت هاي گردشگری برداشت. هدف از تحقیق حاضر شناخت عوامل و زمینه های قوت، ضعف، فرصت و تهدید مؤثر بر توسعه پایدار گردشگری و تبیین الگویی مناسب جهت توسعه پایدار گردشگری و تحليلي بر ظرفيت سازي گردشگري اجتماع محور در شهر یزد می باشد. روش تحقیق «توصیفی - تحلیلی» و براساس داده ها و اطلاعات حاصل از مطالعه ی منابع کتابخانه ای، اسناد و نوشته های مربوط به بررسی و تکمیل پرسشنامه از 50 نفر از اعضای سازمان های مردم نهاد فعال گردشگری و کارشناسان مربوطه است که با بهره گیری از مدل تلفیقی SWOT-AHP به ارزیابی دو دویی و وزن دهی پرداخته شده است. شاخص های مورد بررسی شامل: جلب مشارکت های مردمی (بسیج عمومی) با میانگین 4/4، تسهیل گری شامل اطلاع رسانی و آگاه سازی و شاخص نهادسازی و تقویت گروه های محلی با میانگین 3/4، تقویت نظام مشارکت جمعی با میانگین 2/4 و شناسایی فرصت های کارآفرینی و اشتغال و شاخص نیازسنجی محلی و به روز نمودن آنها با میانگین 1/4 می باشد که نشان می دهد سازمان های مردم نهاد گردشگری دارای ظرفیت بالایی در خصوص پیاده سازی الگوی جامعه محور در شهر یزد هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
345 - بررسی تاثیر مشارکت شهروندان بر فینتک
مرسده پهلوانیان میثم شیرخدایی سید سپهر قاضی نوریفناوریهای مالی یا فینتک نحوه ارائه خدمات مالی را متحول کردهاند و جایگزین خدمات مالی سنتی شدهاند. سرمایهگذاریهای کلانی روی فینتکها انجام شده اما شکافی میان ارائهدهندگان خدمات و مصرفکنندگان وجود دارد. به دلیل تنوع بالا و سرعت تحولات، مردم هنوز سیستم مالی نوین أکثرفناوریهای مالی یا فینتک نحوه ارائه خدمات مالی را متحول کردهاند و جایگزین خدمات مالی سنتی شدهاند. سرمایهگذاریهای کلانی روی فینتکها انجام شده اما شکافی میان ارائهدهندگان خدمات و مصرفکنندگان وجود دارد. به دلیل تنوع بالا و سرعت تحولات، مردم هنوز سیستم مالی نوین را درک نکردهاند و در برابر آن مقاومت می کنند در حالیکه شهروندان مخاطب نهایی بخش گستردهای از خدمات فینتک هستند. موفقیت گذار مستلزم فراهمسازی فرصت مشارکت برای شهروندان و تعامل با آنها است که با مفهوم شهروندی مالی بیان میشود. پژوهش حاضر هدف دستیابی به درک روشنی از بعد شهروندی در گذار به فینتک را دنبال میکند لذا بر اساس پارادایم تفسیری و روش پژوهش کیفی و با رویکرد استقرایی و استفاده از استراتژی دادهبنیاد به تحلیل شهروندی مالی در گذار فینتک پرداخته است. در این راستا با نمونهگیری هدفمند و گلولهبرفی با 15 خبره در حوزه فینتک مصاحبه شده است. یافتهها نشان داد عواملی مانند فشار فناوری در سطح بینالملل و ضعف نظام مالی سنتی گذار به فینتک را تحریک کردهاست اما بیاعتمادی شهروندان منجر به عدم اقبال به فینتکها شده است. برطرفسازی این شکاف مستلزم شکلگیری رویکرد مشارکتی شهروندی مالی است تا با آگاهیرسانی به شهروندان شرایط برای جلب مشارکت شهروندان در جایگاه مشتری، بازخورددهنده و یا مطالبهگر خدمات مالی فراهم شود. از این طریق گسترش بازار استارتاپهای فینتک، تامین مالی آنها، تعریف خدمات مالی نوآورانه و نهایتا تغییر رویه دولت میسر میشود و گذار به فینتک محقق میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
346 - مقایسه تطبیقی الگوی مدیریت شهری در کشورهای ایران، ترکیه و مالزی و کره جنوبی با تأکید بر چالش¬های مدیریت شهری در ایران
احسان حیدرزادهتجربیات مدیریت شهری در ایران حاکی از آن است که فرایند مدیریت از بالا به پایین و غالبا بر مبنای الگوهای مدیریتی برون زا پیش رفته است. به طور کلی الگوی مديريت شهري، نظام سیاسی كلان یک کشور و قوانين آن می تواند اثر قابل توجهی در نوع حکومتهای محلي و قدرت نهادهاي مديريت شهر أکثرتجربیات مدیریت شهری در ایران حاکی از آن است که فرایند مدیریت از بالا به پایین و غالبا بر مبنای الگوهای مدیریتی برون زا پیش رفته است. به طور کلی الگوی مديريت شهري، نظام سیاسی كلان یک کشور و قوانين آن می تواند اثر قابل توجهی در نوع حکومتهای محلي و قدرت نهادهاي مديريت شهري داشته باشد. هدف از این پژوهش بررسی تطبیقی تجارب مدیریت شهری در کشورهایی با الگوی مشابه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی است. بر همین اساس دو کشور ترکیه و مالزی به لحاظ قرابت فرهنگی و سیاسی و کشور کره جنوبی به دلیل تقارن آغاز توسعه اقتصادی با ایران، انتخاب شده اند. روش این پژوهش تحلیل محتوای کیفی و بر مبنای رویکرد قیاسی انتخاب شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد به طور کلی هدف کلان مدیریت شهری در سه کشور مالزی، ترکیه و کره جنوبی، پیشبرد امورات شهری با دموکراسی حداکثری از طریق مشارکت شهروندان چه در بُعد انتخاب و چه در بُعد نظارتی است. بنابراین می توان گفت ساختار قدرت در این کشورها به صورت دوسویه اعمال می گردد؛ به طوریکه نظام قدرت در عرصه مدیریت شهری نه تنها دارای توانائی کنش و عمل گری، بلکه دارای حق واکنش و مطالبه-گری نیز هست. چنین توانائی متکی به رضایت کسانی است که قدرت بر آنها اعمال می شود و به رابطه دوطرفه مردم و حاکمان قدرت وابسته است. این در حالی است که مدیریت شهری در ایران همواره امری یک سویه تعریف شده و علی رغم تلاش های صورت گرفته به منظور افزایش مشارکت شهروندان و ورود نهادهای انتخابی و نظارتی مانند شورای شهر، کماکان نگاه سلسله-مراتبی به قدرت در عرصه مدیریت شهری به چشم می خورد. به نظر می رسد تغییر رویکرد یک سویه و بالا به پایین به الگوی تعامل دوسویه و شبکه ای میان شهروندان و نهادهای حکومتی و مدیریتی در ایران، نیازمند تثبیت اندیشه برنامه ریزی همکارانه و مشارکتی میان شهروندان و نهادهای قدرت است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
347 - نقد و بررسي عملكرد شوراهاي اسلامي شهر در ايران
امیر امین زاده جمشید آروسيكي از مهمترين نهادهاي ايران در زمينه تمركز زدايي و توسعه متوازن مبتني بر ويژگي هاي فضايي جغرافيايي، شوراهاي اسلامي شهر و روستا مي باشند. درجمهوري اسلامي ايران، شوراهاي اسلامي شهر از سال 1378تشكيل شده اند واز تاريخچه نسبتاً كوتاهي برخوردار هستند. با ارزيابي چهار دورهاي أکثريكي از مهمترين نهادهاي ايران در زمينه تمركز زدايي و توسعه متوازن مبتني بر ويژگي هاي فضايي جغرافيايي، شوراهاي اسلامي شهر و روستا مي باشند. درجمهوري اسلامي ايران، شوراهاي اسلامي شهر از سال 1378تشكيل شده اند واز تاريخچه نسبتاً كوتاهي برخوردار هستند. با ارزيابي چهار دورهاي كه از تشكيل شوراهاي اسلامي شهر مي گذرد ميتوان به عملكرد نه چندان مطلوب آنها بر اساس اهداف تعيين شده در قوانين و اسناد بالادستي اشاره كرد. پژوهش حاضر بر آن است تا دلايل اين عدم موفقيت را در ابعاد گوناگون مورد بررسي و واكاوي قرار دهد. جامعه آماري تحقيق شامل اعضاي شوراهاي اسلامي شهر در سراسر كشور، نمايندگان مجلس شوراي اسلامي و كارشناسان حوزه هاي مرتبط با شوراهاي اسلامي شهر مي باشد. براي بررسي چگونگي عملكرد شوراها از آزمون تي تك نمونه اي و براي بيان روابط دو متغيره و همچنين اثبات معني دار بودن يا معني دار نبودن روابط ميان آنها و ميزان تأثيرگذاري هركدام از متغيرهاي مستقل بر متغير وابسته از آزمون رگرسيون خطي دو متغيره استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان ميدهد كه تمركزگرايي، رانتي بودن سيستم و مبهم بودن جايگاه حقوقي موجب عملكرد نامطلوب شوراها در ايران شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
348 - تبیین مؤلفههای آموزش شهرسازی با تأکید بر شاخصهای شهر اسلامی
علیرضا صابرمنش حسن احمدی ناصر براتیشهر اسلامی، واژه مناقشه آمیزي است که منشأ مباحث گسترده و دنباله داري است که مفهوم آن از آغاز تاکنون، تحولات و تطورات گوناگونی را تجربه نموده است.علیرغم تردیدها و اختلافنظرها بر سر تعریف و تعیین گسترۀ موضوعی، اما مسئله این است که تاکنون به اندازه کافی به این تحولات و ت أکثرشهر اسلامی، واژه مناقشه آمیزي است که منشأ مباحث گسترده و دنباله داري است که مفهوم آن از آغاز تاکنون، تحولات و تطورات گوناگونی را تجربه نموده است.علیرغم تردیدها و اختلافنظرها بر سر تعریف و تعیین گسترۀ موضوعی، اما مسئله این است که تاکنون به اندازه کافی به این تحولات و تطورات مفهوم شهر اسلامی به صورت منسجم پرداخته نشده است. علاوه بر این آموزش شهرسازی نیز تحت تأثیر شرایط اجتماعی تغییر کرده است. با شناسایی مؤلفههای آموزش شهرسازی به ویژه شهر اسلامی و سنجش ارتباط این آموزشها با واقعیت حرفه برای اتصال دانشجویان و دانشآموختگان این رشته با دنیای بیرون و بازار کار میتوان به این هدف دست یافت. بنابراین ضرورت پژوهش، منتج به کالبدشکافی مؤلفههای آموزش شهر اسلامی میشودکه میتواند بهعنوان يكي از راه كارهاي ارتقای دانش، مهارت و نگرش اساتید و دانشجویان درباره مسائل کمی و كيفي رشته شهرسازی باشد. با توجه به جایگاه آموزش شهرسازی و لزوم تبیین شاخصهای شهر اسلامی، این پژوهش به دنبال تبیین مؤلفه های آموزش شهرسازی با تأکید بر شاخص های شهر اسلامی و سنجش میزان تأثیر آنها بر شاخص های شهر اسلامی كه نقش كليدي در تصميم سازي و تصمیمگیری درباره مسائل شهري دارد و میتواند به اجرايي شدن اهداف و درگیر نمودن اساتید و دانشجویان رشته شهرسازی در فرایند یادگیری اشاره داشته باشد. لذا سؤال اصلی، شناسایی نقش و جایگاه شاخص های شهر اسلامی در محتوای آموزش رشته شهرسازی یا فرایند تهیۀ طرحهای شهری است. تحقیق حاضر بر اساس هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر نحوۀ گردآوری داده ها، تحقیق پیمایشی به شمار میآید و از شیوۀ مدلسازی معادلات ساختاری بهره گرفته است.یافته-های پژوهش نشان می دهد که کیفیت، روشها و ابزار آموزش با میزان ضریب مسیر 5.22، مربیان و مدرسان با میزان ضریب مسیر 3.26، عوامل اساسی آموزش با میزان ضریب مسیر 4.19، مهارتهای آموزشی با میزان ضریب مسیر 5.08 و در نهایت ارزشهای آموزشی با میزان ضریب مسیر 4.55 و همگی با احتمال 99 درصد بر شاخص های شهر اسلامی در بین دانشجویان شهرسازی، تأثیر معنادار دارد. از سوی دیگر ارزیابی یافته ها نشان داد که وجود مؤلفههای شهر اسلامی میتواند در افزایش دانش اساتید و برقراری ارتباط مؤثر با دنیای حرفه مثمر ثمر باشد و انگیزه دانشجویان را نیز افزایش دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
349 - بررسی تأثیرات اقامتگاه های بومگردی بر روستاهای شهرستان طالقان
صادق ثقفی اصلامروزه گردشگری روستایی به یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است و دولت ها سیاست های مختلفی را به منظور توسعه ی گردشگری روستایی در مقیاس های گوناگون، از سطوح محلی تا سطح ملی به کار گرفته اند. یکی از شاخه های گردشگری که در چند دهه اخیر بد أکثرامروزه گردشگری روستایی به یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است و دولت ها سیاست های مختلفی را به منظور توسعه ی گردشگری روستایی در مقیاس های گوناگون، از سطوح محلی تا سطح ملی به کار گرفته اند. یکی از شاخه های گردشگری که در چند دهه اخیر بدان توجه گردیده است، بومگردی می باشد. بومگردی فعالیتی است که از قرن بیستم به بعد مورد توجه کارشناسان و متخصصین امر قرار گرفته است و از شاخه های اصلی گردشگری می باشد که به مبحث گردشگری روستا و اشتغال زایی افراد ساکن روستا می پردازد و همچنین می توان ذکر کرد که به لحاظ اقتصادی عامل درآمدزایی خوبی و به لحاظ اجتماعی و فرهنگی یک عامل مؤثر برای پیشرفت زندگی جامعه روستائی می باشد. البته نباید نقش اقامتگاه هایی که بخوبی می توانند به رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در روستاها ایفا نمایند را نادیده گرفت. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیرات اقامتگاه های بومگردی بر روستاها در شهرستان طالقان می باشد. در فرضیات پژوهش تاثیراقامتگاه های بومگردی با استفاده از عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و جغرافیایی در شهرستان طالقان بررسی شده است. این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش شناسی از نوع توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS انجام شده است. بر اساس نتایج بدست آمده عوامل اجتماعی و فرهنگی(35)، عوامل اقتصادی (65)، میزان اثرگذاری آن ها بر اقامتگاه های بومگردی بالاتر از حد متوسط می باشد و عوامل جغرافیایی(0) اثرگذاری پایینتری بر بومگردی منطقه دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
350 - ارزیابی طرحهای ساختاری - راهبردی با رویکرد شهر هوشمند
جمشید آروس امیر امین زادهطرح هاي ساختاري - راهبردي در پي دگرگوني تفکر عقلايي و جامع نگري در سطح جهان پديد آمده و روند تهيه، تصويب و اجراي طرح هاي شهري کشور ما را نيز دگرگون ساخته اند و آنچه یک شهر را بهسمتِ هوشمندی پیشمیبرد، صرفاً استفاده از ابزار الکترونیک و سیستم ارتباطاتی آن شهر نیست؛ بلک أکثرطرح هاي ساختاري - راهبردي در پي دگرگوني تفکر عقلايي و جامع نگري در سطح جهان پديد آمده و روند تهيه، تصويب و اجراي طرح هاي شهري کشور ما را نيز دگرگون ساخته اند و آنچه یک شهر را بهسمتِ هوشمندی پیشمیبرد، صرفاً استفاده از ابزار الکترونیک و سیستم ارتباطاتی آن شهر نیست؛ بلکه نحوۀ برنامهریزی و استفاده از این ابزار درجهتِ ارتقای سطح کیفی زندگی شهروندان یک شهر است. هدف شهر هوشمند افزایش کیفیت زندگی شهری با رویکرد توسعۀ پایدار است. ایدۀ ایجاد شهرهای هوشمند که بحث جدیدی در برنامهریزی شهری است، در دو دهۀ اخیر مطرحشده و مؤلفههای آن بهطورِکامل مورد تعریف و شناسایی قرار نگرفته است. هدف و نوآوری تحقیق حاضر، طرح تئوریک شهر هوشمند و شناسایی مؤلفههای زیرساختی آن است. در این پژوهش رویکرد کار بنیادی بوده و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، شناسایی مؤلفههای طرح هاي ساختاري - راهبردي شهر هوشمند در مدیریت شهری بهعنوانِ هدف تعریف شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
351 - سنجش حس تعلق مکانی و شناسایی مؤلفههاي مؤثر بر آن در الگوهاي بدنه شهري «مطالعه موردي: ضلع غربی خیابان امام خمینی اردبیل»
روح اله رحیمی سید محسن موسوی نسرین محمدی ایرلوبدنههای شهری و ابعاد اجتماعی، فرهنگی آنها نقش مؤثری در ایجاد حس تعلق مکانی در شهروندان دارد. شناسایی الگوهای بدنههای شهری یکپارچه و هماهنگ بر ادراک مخاطبان در جهت ایجاد حیات اجتماعی، تعاملات اجتماعی و هویت مکانی مؤثر است. هدف پژوهش، بررسی تأثیر بدنههای شهری بر ایجاد أکثربدنههای شهری و ابعاد اجتماعی، فرهنگی آنها نقش مؤثری در ایجاد حس تعلق مکانی در شهروندان دارد. شناسایی الگوهای بدنههای شهری یکپارچه و هماهنگ بر ادراک مخاطبان در جهت ایجاد حیات اجتماعی، تعاملات اجتماعی و هویت مکانی مؤثر است. هدف پژوهش، بررسی تأثیر بدنههای شهری بر ایجاد حس تعلق شهروندان و تعیین راهکارهای برای طراحی بدنه شهری مؤثر بر حس تعلق به مکان است. به همین جهت ضلع غربی خیابان امام خمینی اردبیل، اصلی ترین و قدیمی ترین خیابان این شهر مورد مطالعه قرار گرفته است. روش پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی- پیمایشی بوده و به روش کمی انجام پذیرفته است. برای جمعآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانهای و روشهای پیمایش میدانی، مشاهده و پرسشنامه استفاده شده است. بر اساس یافته های پژوهش، میزان حس تعلق به مکان در شهروندان تحت تأثیر مؤلفه های اجتماعی- ادراکی بدنه شهری است؛ که می توان با هماهنگی مغازهها، مبلمان مناسب، احیای بناهای تخریبشده، تناسب در رنگ، تناسب در خط آسمان، نماسازی مطلوب و پوشش گیاهی مناسباحساس رضایتمندی و حس تعلق به مکان در شهروندان را افزایش داد. نتیجه پژوهش در مطالعه موردی نشان می دهد که قدمت بالا، دسترسی مناسب و برگزاری آیینهای ملی- مذهبی سبب ایجاد حس تعلق به مکان شده است. همچنین ساختارهای آشنا با فرهنگ و هویت شهروندان سبب ایجاد حس تعلق به مکان می شود. استفاده از جدارههای شهری مرتبط با هویت و فرهنگ تاریخی و بومی برای آیینهای ملی مذهبی میتواند مردم را به حضور در خیابان تشویق کند و سبب ایجاد خاطره و تصویر ذهنی برای آنها و بهتبع آن باعث افزایش حس تعلق مکانی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
352 - مقایسه کارآمدی الگوهای اقتصاد پایدار شهری بر توسعۀ محلی (مطالعه موردی: منطقه ۱۰ شهر تهران)
زهره تاجیک سیدموسوی موسوی رحيم سروراقتصاد شهری به عنوان شاخهای از اقتصاد خُرد، پس از شکلگیری رویکردهای مبتنی بر پایداری همچون توسعۀ پایدار، بیش از پیش با این رویکردها پیوندیافت و مقولهای جامع با عنوان «اقتصاد پایدار شهری» را شکل داد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی الگوهای اقتصاد پایدار شهری به منظور تح أکثراقتصاد شهری به عنوان شاخهای از اقتصاد خُرد، پس از شکلگیری رویکردهای مبتنی بر پایداری همچون توسعۀ پایدار، بیش از پیش با این رویکردها پیوندیافت و مقولهای جامع با عنوان «اقتصاد پایدار شهری» را شکل داد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی الگوهای اقتصاد پایدار شهری به منظور تحول و توسعه مجدد محله های ناکارآمد شهری می باشد که تاکنون کفایت آنها ارزیابی نگردیده است.بدین منظور با استفاده از یک روش کمّی- کیفی مبتنی بر مصاحبه و پرسشگری از خبرگان شهر تهران، دادههای تحقیق گردآوری شد. نتایج بهدستآمده، حاکی از تأثیر مثبت و معنادار تمامی مدلهای مورد بررسی بر متغیر وابسته یعنی توسعۀ محلی بود. با این حال برخی از الگوهای اقتصاد پایدار شهری همچون «کارآفرینی اجتماعی» و «الگوی LED»، تأثیر بیشتری بر توسعۀ محلی داشت. این بدان معنی است که دو الگوی یادشده میتواند بیش از سایر الگوها در انطباق با شرایط محلههای ناکارآمد منطقه ۱۰ شهر تهران به کار گرفته شود. در نهایت ایننتیجه به دست آمد که برای کاربست الگوهای اقتصاد پایدار شهری در توسعۀ محلی و تحول محلههای ناکارآمد شهری منطقه ۱۰ شهر تهران، باید دو پیششرط اساسی مدنظر قرار گیرد. یکی اینکه اولویت انتخاب الگوهای توسعه مجدد، مبتنی بر تطابق آنها با «توسعۀ محلی درونزا» باشد و شرط دیگر شرایط و اقتضائات جامعهشناختی محلههای ناکارآمد شهری در انتخاب الگوی توسعه لحاظ گردد. با پذیرش و بهکارگیری این دو پیششرط، میتوان الگویی بومی از توسعه محلی مبتنی بر رویکرد اقتصاد پایدار شهری در شهر تهران را تحقق بخشید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
353 - بررسی راهکارهای توانمندسازی بافت فرسوده شهری نمونه موردی منطقه۹تهران
سمیرا رضاییدر گوشه و كنار فضاهاي شهري ايران بخصوص در بافت قديمي برخی مناطق شهر تهران مانند منطقه 9، گونه اي از اراضي و فضاهاي شهري به چشم ميخورد كه تاكنون در نظام قانوني و برنامه ريزي شهري كشور تعريف خاصي از آنها ارائه نشده است. در اصطلاح شهری به این زمین ها، بافت های فرسوده و منا أکثردر گوشه و كنار فضاهاي شهري ايران بخصوص در بافت قديمي برخی مناطق شهر تهران مانند منطقه 9، گونه اي از اراضي و فضاهاي شهري به چشم ميخورد كه تاكنون در نظام قانوني و برنامه ريزي شهري كشور تعريف خاصي از آنها ارائه نشده است. در اصطلاح شهری به این زمین ها، بافت های فرسوده و مناطق حاشیه ای و یا بافت فرسوده گفته می شود. به طور كلي علل و پيامد مناطق حاشیه ای و بافت های فرسوده علاوه بر نازیبایی کالبدی، مشکلات امنیتی، و مشکلات زیست محیطی، در چهار گروه علل اقتصادي، اجتماعي، علل حقوقي، علل قانوني وعلل كالبدي- زيست محيطي خلاصه می شود. از آنجا که منطقه 9 شهرداری تهران دارای بافت فرسوده بیشتری نسبت به سایر مناطق می باشد، لذا در این مطالعه قصد داریم به بررسی مدیریت بافت فرسوده شهری (نمونۀ موردی: منطقه 9 شهر تهران) بپردازیم. در این پژوهش با استفاده از مشاهدات میدانی و مصاحبه و به کمک نقشه های شهری، به تحلیل و بررسی مدیریت بافت فرسوده شهری منطقه 9 شهرداری تهران به عنوان یکی از مناطق مرکزی و مهم این شهر پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان میدهد مهمترین علل بروز و شکل گیري بافت فرسوده در منطقه 9 شهر تهران عبارت اند از: فرسودگی شدید بناهای موجود در بافت قدیمی، مشکلات مربوط به شبکه معابر بافت، بدون استفاده شدن بعضی از عناصر شهری، تراکم و پیوستگی بافت، مسائل ناشی از مصالح به کار رفته و نحوه مرمت بناها، کمبود خدمات و تاسیسات و تسهیلات شهری و زیربنایی و همچنین برخی مشکلات ناشی از ضعف قوانین در تصاحب و اصلاح کاربری بافت های فرسوده و مشکلات مدیریتی شهرداری منطقه 9 تهران. واژگان کلیدی: برنامه ریزیِ کالبدی، بافت های فرسوده، زیباسازی، منطقه 9 شهرداری. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
354 - ارزیابی تأثیرات اجتماعی انتقال مسیر ویژه اتوبوسهای تندرو (BRT) در خیابان مولوی
زهرا خستومعاونت حملونقل و ترافیک منطقۀ 12 شهرداری تهران با هدف افزایش ایمنی خیابان مولوی و ساماندهی حملونقل عمومی، طرح انتقال خط BRT مولوي از ضلع جنوب به وسط خيابان را ارائه داده است. این مقاله میکوشد تا ضمن بررسی نیازها، وضعیت و دیدگاههای ذینفعان خیابان مولوی، پیامدهای اج أکثرمعاونت حملونقل و ترافیک منطقۀ 12 شهرداری تهران با هدف افزایش ایمنی خیابان مولوی و ساماندهی حملونقل عمومی، طرح انتقال خط BRT مولوي از ضلع جنوب به وسط خيابان را ارائه داده است. این مقاله میکوشد تا ضمن بررسی نیازها، وضعیت و دیدگاههای ذینفعان خیابان مولوی، پیامدهای اجتماعی و فرهنگی انتقال این خط را بر زیست اجتماعی خیابان مولوی بررسی کند. روششناسی اصلی این پژوهش بر اساس رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی و با استفاده از فن مصاحبۀ عمیق و فوکوس گروپ انجام گرفته است. در این راستا با تکیه بر چارچوب نظری زیستپذیری برخی از مفاهیم چون پایداری، حملونقل پایدار، کیفیت زندگی و ایمنی در نظر گرفته شده است. یافتهها بیانگر این است که انتقال خط BRT مولوی میتواند ایمنی خیابان را افزایش دهد؛ اما در عین حال تحقق این امر نیازمند همکاری بالای سازمانی پلیس راهور در این خیابان است. از سوی دیگر هرچند دوطرفه شدن خیابان نیز بخشی از مطالبات اجتماعی و اقتصادی کسبه و ساکنان این خیابان و محلات هرندی و تختی را تأمین میکند، میتواند میزان تقاضا برای تردد و ترافیک را در خیابان مولوی افزایش دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
355 - ارزيابي تأثيرات اجتماعي و فرهنگي ناشي از احداث بازار روز محله هليکوپترسازي شهر کرج
برزو مروتمقاله حاضر برگرفته از پژوهش «تأثيرات اجتماعي و فرهنگي ناشي از احداث بازار روز منطقه 7 در شهر کرج» بوده که در سال 1399 به انجام رسيده است. مهمترين هدف مطالعة حاضر، تلاش در جهت انطباق و همراستايي پروژه طراحيشده و زمينة اجتماعي و فرهنگي پيرامون آن با يکديگر و ارتقاي تعامل أکثرمقاله حاضر برگرفته از پژوهش «تأثيرات اجتماعي و فرهنگي ناشي از احداث بازار روز منطقه 7 در شهر کرج» بوده که در سال 1399 به انجام رسيده است. مهمترين هدف مطالعة حاضر، تلاش در جهت انطباق و همراستايي پروژه طراحيشده و زمينة اجتماعي و فرهنگي پيرامون آن با يکديگر و ارتقاي تعامل و رابطة کارآمد آنها است. با توجه به اينکه طراحي و احداث بازار روز داراي آثار و پيامدهاي مثبت و منفي است، به گونهاي که از يکسو راهاندازي و بهرهبرداري از آن ميتواند مشکلات و گرفتاريهايي را براي همسايگان و ساکنان همجوار پروژه ايجاد نمايد و از سوي ديگر کسب منافع اقتصادي، توجه به عدالت اجتماعي و كاهش ترددهاي درونشهري را به ارمغان آورد، ضرورت پژوهش درباره تأثيرات و پيامدهاي اجتماعي و فرهنگي را بيش از پيش آشكار ميسازد. روش تحقيق مطالعه حاضر تلفيقي از مطالعه کمي (پيمايش و مطالعات کتابخانهاي) و کيفي (مشاهده ميداني و مصاحبه عميق) است. از روشهاي کيفي به منظور مطالعات اکتشافي و از روشهاي کمي براي تدقيق يافتههاي اين مطالعات استفاده شده است. يافتههاي پژوهش بيانگر اين است که مهمترين تأثيرات بنا به اندازه و دامنة تأثيرات، گستره، تعداد و ترکيب آنها به ترتيب مربوط به: 1-تغييرات جمعيتي 2- ارزيابي تصور افراد درباره سلامت و امنيت عمومي (ترافيک و آلودگي) 3- اختلال در زندگي روزمره 4- ارزيابي تغيير در تمرکز تجاري اجتماع 5 -تأثير بر کسب و کار و اشتغال 6- ارزيابي شکلگيري نگرشها درباره پروژه 7- ارزيابي فعاليت گروه ذينفع 8- خريد و فروش املاک و زمين است. در پايان به تدوين نظام مراقبت هوشمند براي کاستن از تأثيرات منفي ناشي از طراحي و احداث بازار روز و راهکارهايي براي تقويت تأثيرات مثبت پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
356 - ارزيابي تأثيرات اجتماعي و فرهنگي احداث مجموعة ورزشي مرودشت منطقة 7 شهرداري تهران
خليل ميرزايي مرجان پاکدامن فرزاد عباسي ندا عظیمیپروژة حاضر با هدف پاسخگويي به نيازهاي اهالي محلة قصر- حشمتيه در زمينه امکانات ورزشي اجرا شده است. از مهمترين اهداف اجراي اين طرح، توانمندسازي و آگاهسازي مستقيم و غير مستقيم اهالي با مسائل بهداشتي، دسترسي به امکانات ورزشي، ايجاد فضاي عمومي و افزايش تعاملات اجتماعي در اي أکثرپروژة حاضر با هدف پاسخگويي به نيازهاي اهالي محلة قصر- حشمتيه در زمينه امکانات ورزشي اجرا شده است. از مهمترين اهداف اجراي اين طرح، توانمندسازي و آگاهسازي مستقيم و غير مستقيم اهالي با مسائل بهداشتي، دسترسي به امکانات ورزشي، ايجاد فضاي عمومي و افزايش تعاملات اجتماعي در اين مکان، افزايش حس امنيت و سلامت در ساکنان محلة قصر- حشمتيه به واسطة وجود محلي امن براي ورزش، افزايش سلامت جسماني ساکنان به دليل دسترسي آسانتر نسبت به گذشته به امکانات و وسايل ورزشي، افزايش مراجعات از ساير نقاط منطقه براي استفاده از امکانات مجموعه و ايجاد تعاملات جديد و... است. نوع مطالعه در اين پژوهش از نظر مسير، توصيفي و از نظر هدف، كاربردي است. روش مورد استفاده براي گردآوري اطلاعات نيز ميداني و اسنادي بوده است. البته بايد اشاره كرد كه پژوهش حاضر را ميتوان در شمار پژوهشهايي قرار داد كه با عنوان ارزيابي مطرح شدهاند. تأثيرات ساخت مجموعه ورزشي مرودشت واقع در منطقة 7 شهرداري تهران منجر به پيامدهاي مثبت و منفي ميشود. پيامدهاي مثبت عبارتند از: افزايش ارتباطات اجتماعي، سرماية اجتماعي، امنيت بانوان، سلامت، مشارکت در فعاليتهاي ورزشي، کاهش اعتياد، تغيير سبک زندگي، اشتغالزايي، ايجاد مشاغل جديد، کسب درآمد براي شهرداري و کاهش سر و صداي نوجوانان و جوانان و پيامدهاي منفي نيز عبارتند از: آلودگيهاي محيطزيستي، افزايش ترافيک، کمبود جاي پارک خودرو و شلوغي و ازدحام در محله. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
357 - برنامهریزی توسعۀ مجدد زمین در محلههای بافت تاریخی (مطالعۀ موردی: محله زرتشتیها در بافت تاریخی شهر یزد)
نجما اسمعیل پور فاطمه فروغی نسبثبت بافت تاریخی شهر یزددر مجموعه شهرهای میراث جهانی یونسکو، مطابق معیار سوم و پنجم فرهنگی یونسکو، در سال 2017 صورت گرفت. یکی از استراتژی های تداوم سکونت در آن، استفاده مجدد از آن دسته از اراضی است که پیشتر تحت استفاده بوده و امروز به صورت زمین افتاده یا اراضی تحت ساختما أکثرثبت بافت تاریخی شهر یزددر مجموعه شهرهای میراث جهانی یونسکو، مطابق معیار سوم و پنجم فرهنگی یونسکو، در سال 2017 صورت گرفت. یکی از استراتژی های تداوم سکونت در آن، استفاده مجدد از آن دسته از اراضی است که پیشتر تحت استفاده بوده و امروز به صورت زمین افتاده یا اراضی تحت ساختمان های مخروبه و متروکه به فضاهای ناکارآمد تبدیل شده است. هدف پژوهش، در مرحله اول، اولویت بندی محله های بافت تاریخی یزد از حیث میزان پتانسیل این اراضی برای توسعۀ مجدد و سپس ارائه برنامۀ ارتقای کارایی در استفاده از آنها را در پهنه (محله) دارای بیشترین قابلیت است. سنجش میزان پتانسیل اراضی با کاربست روش تصمیم گیری چندمعیاره ANP و برنامه ریزی استفاده مجدد اراضی در پهنه دارای بیشترین قابلیت به روش برنامه ریزی راهبردی انجام شده است. بنا بر یافته های پژوهش، تمام محله های بافت تاریخی شهر یزد، دارای سهم قابل ملاحظه ای از اراضی واجد ارزش توسعۀ مجدد در لبه و درون خود هستند. محله زرتشتی هابه واسطه «مطلوبیت اجتماعی، توان اقتصادی به ویژه در حوزه گردشگری و دسترسی مناسب تر» دارای پتانسیل بیشتری برای توسعه مجدد است. همچنین کاربری های مناسب پیشنهادی در اراضی دارای قابلیت توسعه و نیز راه کارهای رونق زندگی در محله زرتشتیان ارائه شده است. پژوهش، نمونه کاربست برنامه ریزی توسعه مجدد اراضیناکارآمد در بافت های تاریخی و قدیمی را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
358 - شناسههای شهر در قرآن کریم
جابر دانشبراي شناخت آثار كالبدي، اجتماعي، اقتصادي و مديريتي آموزههای اسلام در شهرها و تبيين الگويي براي تمايز اين شهرها از ساير نمونهها در دورههای مختلف، بررسيها و تحقیقات متعددي انجام و تحليلهاي گوناگوني ارائه شده است که بخشي از آن، متوجه اشارات و نصوص متعدد دینی در باب ام أکثربراي شناخت آثار كالبدي، اجتماعي، اقتصادي و مديريتي آموزههای اسلام در شهرها و تبيين الگويي براي تمايز اين شهرها از ساير نمونهها در دورههای مختلف، بررسيها و تحقیقات متعددي انجام و تحليلهاي گوناگوني ارائه شده است که بخشي از آن، متوجه اشارات و نصوص متعدد دینی در باب امور آبادی و عمران شهری است. ماهيت خاص شهرهای حیطه جهان اسلام و جلوه مفاهیم و خصوصیات مشترک و فراگیر در آنها، بيانگر شیوه نفوذ و حاكميت فرهنگ اسلام و ارتباط آنها با آموزههاي ديني است. از اینرو شهر اسلامي، اصطلاحی است که به معرفي شهرهاي متأثر از فرهنگ و ارزشهاي اسلامي میپردازد. اين مقاله با تکیه بر اشارات آیات در مورد وجوه مختلف معماری و شهرسازی و با تکیه بر آراء مفسرین و لغتشناسان، شناسهها و مؤلفههای شهر مورد نظر قرآن کریم را استخراج و مورد بازبینی و تحلیل قرار داده است و از پرداختن به آیاتی که ناظر بر شئون اولیاء الهی و زندگی اخروی است و تجویز آن در امور جاری دنیوی غیرممکن، پرهیز نموده است. در این راستا، اطلاعات و دادههاي موردنياز در اين تحقيق به روش اسنادي گردآوري و با رویکردی توصیفی- تحلیلی مورد مداقه و بررسی قرارگرفتهاند. قرآن کریم باهدف پرهیز از ساختوساز بیهوده و زیانبار، به صفاتی همچون امنیت، آرامش، حرمت و تطابق با شرایط طبیعی و اقلیمی در عمران شهری و دنیوی اشاره دارد که البته جنبههای آرمانی، متکامل و مطلق آن را نیز در سرای اخروی مورد توجه قرار میدهد. همچنین اسلوب قرآن در تبیین صفات ساختوسازها، توجه به ابعاد کیفی در تأمین سرپناه و مکان اجتماع انسانی است و اصولاً آموزههای دینی از تعیین ضوابط جزئی و دستورالعملهای خاص خودداری نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
359 - تبیین رابطه فساد اداری واجرای خط مشی مالیاتی ونقش تعهد سازمانی(اداره کل امورمالیاتی یزد)
مریم علی عمرانی علیرضا منظری توکلی سنجر سلاجقهپژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه فساد اداری با میزان اجرای خط مشی های مالیاتی باتوجه به نقش میانجی تعهد سازمانی به منظور ارائه مدلی مطلوب بوده است. درباره نقش ارزشهای اخلاقی در زمینه فساد اداری می توان بیان داشت فقر اقتصادي و نابسامانيهاي درآمدي كاركنان سازمانها، فقر فره أکثرپژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه فساد اداری با میزان اجرای خط مشی های مالیاتی باتوجه به نقش میانجی تعهد سازمانی به منظور ارائه مدلی مطلوب بوده است. درباره نقش ارزشهای اخلاقی در زمینه فساد اداری می توان بیان داشت فقر اقتصادي و نابسامانيهاي درآمدي كاركنان سازمانها، فقر فرهنگي و عدم وجود باورهاي استوار اخلاقي و نبود مقرّرات و قوانين بازدارنده و نظامهاي كنترلي مؤثر از زمره دلايل اصلي بروز فساد اداري است و عوامل اصلي شكلگيري اين پديده شامل: علل اصلي (ریشه ها) و عوامل تسهيلكننده می باشد روش تحقیق از نوع تحلیلی، توصیفی و به شیوه همبستگی است. جامعه آماری500 نفر شامل کلیه کارکنان اداره کل امور مالیاتی یزد بود حجم نمونه طبق جدول مورگان برابر با 221 نفر بوده که بصورت تصادفي انتخاب شده اند. براي جمع آوري داده ها از پرسشنامه20سوالی فساداداری با روایی 75/.و پایایی804/.و پرسشنامه11سوالی اجرای خط مشی مالیاتی با روایی74/.و پایایی 942/.و پرسشنامه24 سوالی تعهدسازمانی با روائی78/.و پایایی907/.استفاده شد.`تجزيه و تحليل داده ها با نرم افزار spss و Amosانجام گرفته است. دادهها از طریق مجموعه پرسشنامه و جامعه خبرگان، به عنوان ابزار تحقیق جمعآوری گردید. به منظور تحلیل دادهها از آزمونهای آماری از جمله ضریب همبستگی پیرسون و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافتههای تحقیق در گام اول نشان داده است که فساد اداری بر تعهد سازمانی تأثیر منفی و معنیداری دارد. همچنین فساد اداری در درون دولت با اجرای خطمشی مالیاتی رابطه منفی و معنیداری دارد. تعهد سازمانی نیز بهمثابه یک ویژگی اخلاقی مثبت تأثیر مثبت و معنیداری بر اجرای خطمشی مالیاتی دارد. درنتیجه تعهد سازمانی سبب کاهش اثرات فساد سازمانی بر اجرای خطمشی مالیاتی میشود. درنهایت نشان داده شد که تعهد سازمانی بهطور غیرمستقیم سبب بهبود اجرای خطمشیهای مالیاتی و کاهش اثرات فساد سازمانی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
360 - واکاوی فرصتها و چالشهای پیش روی تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی در ایران
بهروز روستاخیز سمیه کاظمیتشکلهای تعاونی بهمثابۀ نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولتها در حل مسائل اجتماعی تلقی میشوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهرهگیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. ا أکثرتشکلهای تعاونی بهمثابۀ نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولتها در حل مسائل اجتماعی تلقی میشوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهرهگیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. اما این تعاونیها در عمل با چالشهایی مواجه بودهاند که موجب عدمتوفیق آنها شده است. از همین رو، پژوهش حاضر مبتنی بر یک رویکرد کیفی و با هدف دستیابی به راهبردهایی پیشنهادی در جهت استفاده از ظرفیتها و فرصتهای موجود برای تعاونیهای مذکور بهمنظور مقابله با چالشهای پیش روی آنها انجام شده است. در این راستا در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر علاوه بر منابع و اسناد مکتوب و اینترنتی، متن گفتوگو با ۳۰ نفر از صاحبنظران، ذینفعان و ذیمدخلان این حوزه نیز به شیوۀ «تحلیل مضمون» تحلیل شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، تعاونیهای مذکور از «ظرفیتها و فرصتهای قانونی تسهیلگر»، امکان «نیل به انتفاع عمومی در چهارچوب ظرفیتها و فرصتهای اقتصادی» و پتانسیل «شکوفایی ظرفیتهای بومی و محلی شهرستانها» برخوردارند و در برابر خود، چالشهایی همچون «رویههای قانونی دستوپاگیر و عدمضمانت اجرایی آنها»، «تعامل نامطلوب و حمایتنکردن بایستة ساختارهای دولتی از تعاونیها»، «دشواری در تأمین مالی فعالیتها» و «نهادینهشدن بیاعتمادی به تعاونیها» را دارند. در نهایت، بر اساس یافتههای پژوهش، این راهبردها برای موفقیت تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی پیشنهاد شده است: «تدقیق قوانین»؛ «اعتمادسازی ساختاری»؛ «تبلیغات کارآمد و آموزش»؛ «توسل به مدیریت تابآور»؛ «شبکهسازی»؛ و «کارآفرینی اجتماعی مبتنی بر احصاء و استفاده از ظرفیتهای محلی». تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
361 - تحلیل منطق اجتماعی حاکم بر کالبد فضای محلات بافت تاریخی- فرهنگی بشرویه در عصر قاجار با رویکرد نحوفضا
سعیده پورعابدینی عابد تقوی حسن هاشمی زرج ابادآنچه شهرها را ترجمه میکند، نحوه آراستگی محلات در کنار یکدیگر است که این انتظام مستلزم چگونگی چینش کاربریهای مختلف، توزیع مناسب و سازگار تسهیلات شهری در کنار یکدیگر و نیز شبکة راهها در سطح محلات است. همجواری مطلوب زیرساختهای عمومی شهری در سطح محلات منتج به ممانعت از أکثرآنچه شهرها را ترجمه میکند، نحوه آراستگی محلات در کنار یکدیگر است که این انتظام مستلزم چگونگی چینش کاربریهای مختلف، توزیع مناسب و سازگار تسهیلات شهری در کنار یکدیگر و نیز شبکة راهها در سطح محلات است. همجواری مطلوب زیرساختهای عمومی شهری در سطح محلات منتج به ممانعت از ایجاد نابرابریهای اجتماعی و بهتبع آن نابرابری فضایی و جداییگزینی فضایی در ساحت محلات شده است که این همسویی بر روی عملکرد فرم، پیکرهبندی فضایی و حیات شهرها در بستر زمان و مکان اثرگذار بوده است. هدف از این جستار، خوانش رفتار فضایی بینامتنی بین انسان و محیط در بافت تاریخی شهر بشرویه در دوره قاجار است که زمینهساز بروز سازمان فضایی و منطق اجتماعی فضا و همبستگی در ساختار کالبدی-عملکردی محلات این شهر شده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی است و از نظر ماهیت و روش توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات نظری پژوهش از شیوه مطالعات کتابخانهای و بهرهگیری از یافتهها، اسناد و مدارک میراثفرهنگی شهر بشرویه جمعآوری گردیده است و به جهت خوانش منطق اجتماعی فضا که حاکم بر کالبد فضایی محلات شهر بشرویه از دو رهنمون کمی (روابط، شاخصهای نحوفضا) و کیفی (انگاره نحوفضا) موجود در تئوری چیدمان فضا، استفادهشده است. بر مبنای هدف یاد شده، پرسش اصلی پژوهش عبارت است از: بر اساس تئوری نحو فضا نقش عوامل کالبدی-عملکردی در شکلدهی و توسعه منطق اجتماعی فضا شهر بشرویه در عصر قاجار چگونه بوده است؟ نتایج پژوهش نشان میدهد: عناصر سازندةساختار کالبدی محلات بشرویه در عصر قاجار در راستای رفع نیازهای ساکنین محلهها و بهمنظور حفظ و تقویت هویت فرهنگی- اجتماعی آنها شکلگرفتهاند که در این میان گذرها نقش راهبردی در پیدایش رفتارهای جمعی (ناشی از فعالیتهای انسانی) در میانمحلهها و نیزایجاد همبستگی میان عناصر کالبدی محلات را برعهده داشتهاند. دستاورد این نظم فضایی،وجود یکپارچگی فضایی در کل و عملکرد آن در خردشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
362 - مبانی و معیارهای مکانیابی شبکه پایانههای مسافربری حملونقل مسافران درونشهری
محمد احمدی علی آرامیکی از مهمترین مقولات در برنامهریزی شهری، مکانیابی مناسب برای استقرار خدمات و کاربریهای شهری است. این به آن معنا است که فعالیتهای مختلف شهری نیازمند فضای مناسب خود میباشند و امکان استقرار آنها در هر ناحیه شهری وجود ندارد. این امر از طریق در نظر گرفتن ویژگیهای کا أکثریکی از مهمترین مقولات در برنامهریزی شهری، مکانیابی مناسب برای استقرار خدمات و کاربریهای شهری است. این به آن معنا است که فعالیتهای مختلف شهری نیازمند فضای مناسب خود میباشند و امکان استقرار آنها در هر ناحیه شهری وجود ندارد. این امر از طریق در نظر گرفتن ویژگیهای کاربریها و نحوه ارتباط آنها با سایر کاربریهای شهری امکانپذیر است. از جمله کاربریهای مهم شهری، پایانههای مسافربری برون و درونشهری هستند. در برنامهریزی شهری تعیین مکان مناسب برای استقرار کاربریهای شهری از جمله موارد مهم و تأثیرگذار میباشد. از جمله کاربریهای مهم پایانههای مسافربری هستند به دلیل افزایش جمعیت و حجم تردد در شهرها و در نتیجه گستردگی آنها شرایط سنتی حاکم بر استقرار این عملکرد با مشکلات زیاد توأم گردیده است. الزامات اقتصادی، اجتماعی، آب و هوایی، ترافیکی و ... از جمله مواردی هستند که بایستی در تعیین مکان مناسب این کاربری در نظر گرفته شوند. هدف این پژوهش بررسی مکانیابی شبکه پایانههای مسافربری حملونقل مسافران درونشهری میباشد . نتایج تحقیقات گذشته در ایران نشان میدهد که در مکانیابی پایانههای موجود و مطلوبیت مکانی و سازگاری فعالیتها به نحو مقتضی مورد توجه قرار نگرفته است در خاتمه پیشنهادهایی جهت رفع مشکلات موجود و اصلاح الگوهای مکانیابی پیشنهاد گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
363 - سنجش و تحلیل شاخص های شهر آرام در شهرهای ایرانی اسلامی (مطالعه موردی: شهر چابهار)
شه بخش رئیسی غلامرضا میری صفورا آبخشت سیما فیروزی راد افسانه پوریانشهر ایرانی اسلامی مفهومی براي معرفی شهرهایی متأثر از فرهنگ و آموزه هاي دینی و ارزش هاي اسلامی است. بنابراین، پژوهش حاضر باهدف سنجش و تحلیل شاخص های شهر آرام در شهرهای ایرانی اسلامی (مطالعه موردی: شهر چابهار) تنطیم شده است. روش پژوهش از نوع توصيفي- تحليلي و ازلحاظ هدف، ج أکثرشهر ایرانی اسلامی مفهومی براي معرفی شهرهایی متأثر از فرهنگ و آموزه هاي دینی و ارزش هاي اسلامی است. بنابراین، پژوهش حاضر باهدف سنجش و تحلیل شاخص های شهر آرام در شهرهای ایرانی اسلامی (مطالعه موردی: شهر چابهار) تنطیم شده است. روش پژوهش از نوع توصيفي- تحليلي و ازلحاظ هدف، جزو تحقيقات كاربردي است. اطلاعات موردنياز از منابع كتابخانه اي و مطالعات ميداني و پرسشنامه گردآوریشده است. جامعه آماری، شهروندان ساکن در شهر چابهار است که در سال 1395 تعداد 106739 نفر در شهر ساکن بوده اند. نمونه های انتخابشده با استفاده از روش کوکران 305 نفر است. شاخص های شهر آرام از شش معيار اصلي (حفاظت از محیط زیست، آگاهی و اطلاع رسانی، مدیریت شهری، حمایت از تولیدات داخلی، کیفیت شهر و مهمان نوازی) تشکیلشده است. نتایج آزمون T بیانگر این است که وضعیت شاخص های حفاظت از محیط زیست و مهمان نوازی از سطح میانگین نرمال یا متوسط بالاتر بوده و برای شاخص های مدیریت شهری و آگاهی و اطلاع رسانی در وضعیت نامناسب قرار دارد. وضعیت شاخص حمایت از تولیدات محلی نسبتاً نامناسب و شاخص کیفیت شهر در وضعیت نسبتاً مناسب قرارگرفته است. همچنین، بر اساس نتایج آزمون ضریب همخوانی کندال مشخص شد، شاخص مهمان نوازی با دارا بودن میانگین رتبه 39/4 بیشترین میانگین و بهترین رتبه، سپس حفاظت از محیطزیست با میانگین رتبه 92/3 و کیفیت شهر با میانگین رتبه 07/3 رتبه های بعدی را به خود اختصاص دادند. در این زمینه، شاخص آگاهی و اطلاع رسانی با میانگین رتبه 95/2 کمترین رتبه را در بین شاخص های پژوهش درزمینه شهر آرام در شهر چابهار به خود اختصاص داده است. در انتها، بر اساس نتایج تحلیل عاملی، بیشترین بار عاملی به ترتیب رتبه برای شاخص کیفیت شهر با میزان 897/0، حفاظت از محیطزیست با میزان 893/0 و حمایت از تولیدات محلی با میزان 873/0 به دست آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
364 - سنجش و ارزیابی میزان آگاهی شهروندان چابهار از حقوق و قوانین شهری
شه بخش رئیسی مریم کریمیان بستانی صفورا آبخشت سیما فیروزی راد افسانه پوریانبالا بردن ميزان آگاهي عمومي ساكنان يك شهر نسبت به حقوق و قوانين شهري ازجمله عوامل مهمي است كه براي رسيدن به يك شهر پايدار و مطلوب بايد به آن توجه كرد . آگاهي شهروندان موجب رسيدن ايشان به حقي است كه جامعه براي آنها در نظر میگیرد. قوانين و مقررات شهري را میتوان بهعنو أکثربالا بردن ميزان آگاهي عمومي ساكنان يك شهر نسبت به حقوق و قوانين شهري ازجمله عوامل مهمي است كه براي رسيدن به يك شهر پايدار و مطلوب بايد به آن توجه كرد . آگاهي شهروندان موجب رسيدن ايشان به حقي است كه جامعه براي آنها در نظر میگیرد. قوانين و مقررات شهري را میتوان بهعنوان يكي از مهمترین نقاط اتصال بين مديريت شهري و شهروندان قلمداد نمود . به تعبير بهتر بازيگران عناصر اصلي مديريت شهري در پرتو قوانين و مقررات شهري ضمن تعريف نقش براي خود و ساير اعضا میتوانند شهروندان را در ادارهی امور شركت دهند. در اين پژوهش هدف شناخت ميزان آگاهي ساكنان شهر چابهار نسبت به حقوق و قوانين شهري است كه با استناد به دادههای پژوهشي به توصيف ميزان اين آگاهي در بين ساكنان شهر موردنظر پرداخته شد. روش پژوهش بهصورت توصيفي- تحلیلی صورت گرفته است. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر برآورد گردید. از تعداد 382 پرسشنامه پخششده تعداد 82 پرسشنامه به علت مخدوش بودن اطلاعات کنار گذاشته شد و تحلیل بر روی 300 پرسشنامه انجام شد. ابزار گردآوری دادههای میدانی پرسشنامه محقق ساخته بود که در غالب 21 گویه طراحیشده بود . پایایی پرسشنامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ و محاسبه ضریب پایایی ترکیبی(cr) سنجیده شد همچنین با توجه به نتایج پژوهش ميزان آگاهي از حقوق و قوانين شهري در بين شهروندان چابهار از حقوق و قوانین شهری در سطح پایین قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
365 - ارائه الگوی نماهای زمینهگرا با تأکید بر ارتقاء کیفیت بصری شهرها، نمونه موردی شهر یاسوج سال ۱۴۰۱
جواد تخشا امیر امین زادهزمینهگرایی، یکی از دیدگاههای رایج در شهرسازی زمینه را بهمثابه رویداد تاریخی میپندارد که عناصر شهر در درون آن شناخته، پرداخته و ساخته میشود. آنچه در حیات بانشاط و پرشور یک شهر لازم است، تطابق ظرف محیط با مظروف ساختمان در یکروند تاریخی است. آشفتگی و تشویش نماهای شهر أکثرزمینهگرایی، یکی از دیدگاههای رایج در شهرسازی زمینه را بهمثابه رویداد تاریخی میپندارد که عناصر شهر در درون آن شناخته، پرداخته و ساخته میشود. آنچه در حیات بانشاط و پرشور یک شهر لازم است، تطابق ظرف محیط با مظروف ساختمان در یکروند تاریخی است. آشفتگی و تشویش نماهای شهری در غالب شهرهای ایران بهخصوص در شهرهای معاصر و جدید، از مسائل قابلتحمل است. متأسفانه امروزه نهفقط بهنما بهعنوان جزئی از فضای شهری توجه نمیشود؛ بلکه اغلب بهصورت واحد و برای عرضاندام مالکین ساخته میشود. این مسئله باعث تشویش و اغتشاش ادراکی فضاهای شهری شده است. درحالیکه پرداختن، واکاوی و مطالعه در نمای ساختمانهای شهری، بخشی از جدارههای شهری دارای اهمیت ویژه میباشد. معماری منظر بهعنوان دانشی مدوّن برای ارتقاء کیفیت محیطهای انسانساخت، همواره داعیه توجه به ارزشهای فرهنگی و هویت خاص هر منطقه را داشته و دارد اما شهرهای معاصر و جدید، روزبهروز بیشتر شبیه به هم میشوند، این مسئله در شهرهای مختلف یک کشور نمود بیشتری یافته درحالیکه نماهای آرامبخش و با تکیهبر مصالح و اقلیم بومی میتواند به هویتبخشی، احساس تعلقخاطر و آرامش روان شهروندان کمک شایانی نمود. هدف اصلی در این مقاله شناخت معیارها و الگوهای زمینهگرایی و به وجود آمدن محیط مطلوب بصری و پرداختن به نماهای شهری جدید با نمونه موردی شهر یاسوج با تأکید بر بومگرایی و نقش آن در شهرسازی و معماری و تعامل آنها با توسعه پایدار، فرهنگ و رفتارها و کنشهای اجتماعی و لحاظ نمودن جداره شهری (نما) است که منجر به فضای مطلوب و ایدهآل گردد که بهصورت نامحسوس و غیرمستقیم برشان و شخصیت شهروندان نیز تأثیر میگذارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
366 - بررسی تأثیر انتقال انرژی بر محیط زیست و انسان
سید حسین عالمی پور سید مجید کشاورزهدف از این تحقیق بررسی تأثیر انتقال انرژی بر محیط زیست و انسان میباشد و با توجه به اینکه امروزه انرژی و استفاده از آن جزء لاینفک زندگی ست بهطوریکه حتی یک دقیقه قطعی انرژی باعث خسارات میلیاردی خواهد شد. اگر خطوط انتقال انرژی تاکنون کشف و ابداع نشده بود چهبسا بشر هیچ أکثرهدف از این تحقیق بررسی تأثیر انتقال انرژی بر محیط زیست و انسان میباشد و با توجه به اینکه امروزه انرژی و استفاده از آن جزء لاینفک زندگی ست بهطوریکه حتی یک دقیقه قطعی انرژی باعث خسارات میلیاردی خواهد شد. اگر خطوط انتقال انرژی تاکنون کشف و ابداع نشده بود چهبسا بشر هیچگاه به چنین سطحی از رفاه نمیرسید و هنوز هم مجبور به استفاده از گاری و اسب بود. این تحقیق به بررسی خصوصیات محیطهای شهری و اثرات خطوط انتقال انرژی بر محیط زیست و انسان پرداخته است. در کنار همه فوائدی که انرژی دارد به طبع اثرات زیانباری را نیز بر روی انسان و محیط زیست خواهد داشت و به همین دلیل افرادی که در معرض جریانهای عبوری خطوط انتقال انرژی قرار دارند بیشتر از سایرین در معرض احتمال ابتلا به انواع خسارات قرار دارند. با توجه به پیشرفتهای بشر میتوان راهکارهای مقابله با آن را پیدا کرد برای مثال میتوان خطوط انتقال انرژی را از زیرزمین رد کرد که اثرات مخرب آنهم ازلحاظ سلامت جسمانی وهم سیمای محیطی در مقابلانتقال خطوط بهصورت هوایی کمتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
367 - بررسی تأثیر اقلیم بر بافت مسکونی شهر یاسوج
امیر امین زاده علی رضا راستپيشينه طراحي و ساختوساز با توجه به معيارها ویژگیهای طبيعي و اقليمي در معماري سنتي ايران به صدها سال میرسد و از شاهکارهاي معماري در جهان به شمار میآید. رشد تکنولوژي و دستيابي به انرژیهای فسيلي موجب شد تا رعايت معيارهاي اقليمي در ساخت ساز مسکن به بوته فراموشي سپرده ش أکثرپيشينه طراحي و ساختوساز با توجه به معيارها ویژگیهای طبيعي و اقليمي در معماري سنتي ايران به صدها سال میرسد و از شاهکارهاي معماري در جهان به شمار میآید. رشد تکنولوژي و دستيابي به انرژیهای فسيلي موجب شد تا رعايت معيارهاي اقليمي در ساخت ساز مسکن به بوته فراموشي سپرده شود. اين پژوهش به بررسی وضعیت بافت شهری شهر یاسوج و اقلیم میپردازد، و با بررسي ویژگیهای مساکن بافتهای قديم، مياني و جديد اين شهر ميزان سازگاري بافتهای سهگانه با شرايط آبوهوايي شهر یاسوج وضعیت تراکم ساختمانها مورد ارزيابي قرار گيرد. بهمنظور استفاده از نیروهای طبیعی در تنظیم شرایط محیطی داخل ساختمان و بازتاب در شکلگیری بافت شهری شناخت اقلیمی امری مهم در طراحی معماری و شهری به شمار میرود. در این پژوهش انواع اقلیم معرفیشده و تأثیر اقلیم بر شکلگیری بافت شهری و معماری مسکونی، شرح و به تصویر کشیده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
368 - نوسازی بافتهای فرسوده شهری با تأکید بر ارتقاء کیفیت زندگی مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر لردگان
ابوالفضل نیکبخت علی آرامامروزه مفهوم بازسازی و نوسازی در برنامهریزی و طراحی شهری با پیشبینیهای بهبود کیفیت بافتها و ایجاد امکانات جدید همسو شده است. با بازسازی و نوسازی بافتهای قدیمی، امنیت محلی، سرزندگی، راههای تمیز، ترافیک رایگان و گشتوگذار شیک همراه با ساختمانهای خوشساخت ایجاد میش أکثرامروزه مفهوم بازسازی و نوسازی در برنامهریزی و طراحی شهری با پیشبینیهای بهبود کیفیت بافتها و ایجاد امکانات جدید همسو شده است. با بازسازی و نوسازی بافتهای قدیمی، امنیت محلی، سرزندگی، راههای تمیز، ترافیک رایگان و گشتوگذار شیک همراه با ساختمانهای خوشساخت ایجاد میشود. بازسازی و نوسازی بافتهای قدیمی متعلق به گروه خاصی از جامعه نیست، بلکه ارتباطی مشارکتی بین سازمانهای دولتی و ساکنان است. بافتهای قدیمی شهر لردگان در سه منطقهA، B،C تعیین میشوند که منطقه C مرکز شهر است و این قدیمیتر است که مسیرهای دسترسی مشکلات بیشتری نسبت به بقیه دارند. در این خصوص پیشنهادهایی ازجمله: بهسازی و نوسازی تپههای مرکزی شهر در منطقه C با مشارکت سازمانهای دولتی و اهالی، ارتقای کیفی میدان امام خمینی (ره)، ارائه مشوقهای ویژه برای مشارکت مردم، نوسازی کانالها، ساختوساز. پارکینگها، تعریض عابران پیاده در صورت امکان. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
369 - بررسی رابطه سبکهای دلبستگی با نقش واسطهگری سلامت روان در معلمان شهر یاسوج
مظفر خداپرست حشمت آله خداپرستبهطورکلی دلبستگي را ميتوان جوّ هيجاني حاكم بر روابط كودك با مراقبش تعريف كرد. اینکه كودك مراقب خود را كه معمولاً مادر اوست، ميجويد و به او ميچسبد، مؤيد وجود دلبستگي ميان آنها است. نوزادان معمولاً تا پايان ماه اول عمر خود شروع به نشان دادن چنين رفتاري ميكنند و اين أکثربهطورکلی دلبستگي را ميتوان جوّ هيجاني حاكم بر روابط كودك با مراقبش تعريف كرد. اینکه كودك مراقب خود را كه معمولاً مادر اوست، ميجويد و به او ميچسبد، مؤيد وجود دلبستگي ميان آنها است. نوزادان معمولاً تا پايان ماه اول عمر خود شروع به نشان دادن چنين رفتاري ميكنند و اين رفتار براي تسريع نزديكي به فرد مطلوب طراحیشده است. سلامت روانی انسان به عقیده اسکینر معادل با رفتار منطبق با قوانین و ضوابط جامعه است، و چنین انسانی وقتی با مشکل روبهرو شود تا هنگامیکه از طریق جامعه هنجار تلقی شود، از طریق شیوه اصلاح رفتار برای بهبودی و به هنجار کردن رفتار خود و اطرافیانش بهطور متناوب استفاده میجوید. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه سبکهای دلبستگی با نقش واسطهگری سلامت روان در معلمان شهر یاسوج بود. برای دستیابی به این هدف نمونهای شامل 198 نفر از معلمان شهر یاسوج از طریق نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار استفاده شده شامل پرسشنامه سلامت عمومی، دلبستگی هازن و شیور و خودتنظیمی میلر و برون بود. یافتهها نشان داد که سبک دلبستگی اجتنابی (t=50/04, p=0/001) و ایمن (t=-2/49, p=0/013) میتوانند سلامت روان را بهطور معنیداری پیشبینی کنند. درنهایت سلامت روان، میانجی رابطه بین سبک دلبستگی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
370 - برآمدن اینفلوئنسرهای دانشگاهی در ایران
عباس وریج کاظمیمقالۀ حاضر به دنبال مطالعۀ افراد پرنفوذ علمی در ایران، بدین پرسش میپردازد که چگونه در کنار سلیبریتیهای سنتی، استاد- اینفلوئنسرها، جای خود را در فضای دانشگاهی بازکردهاند. برای انجام این مطالعه، ابتدا به کاوش در باب مفهوم فرهنگ شهرت و اینفلوئنسری پرداختهایم و سپس پا أکثرمقالۀ حاضر به دنبال مطالعۀ افراد پرنفوذ علمی در ایران، بدین پرسش میپردازد که چگونه در کنار سلیبریتیهای سنتی، استاد- اینفلوئنسرها، جای خود را در فضای دانشگاهی بازکردهاند. برای انجام این مطالعه، ابتدا به کاوش در باب مفهوم فرهنگ شهرت و اینفلوئنسری پرداختهایم و سپس پای تحقیقات متأخر در باب نسبت دانشگاه و فرهنگ اینفلوئنسری را به میان آوردهایم. در مرتبه بعدی از خلال مطالعات انجام شده و همچنین مطالعۀ موقعیت هفت استاد پرنفوذ دانشگاهی، صفحات اینستاگرامی و دیگر شبکههای اجتماعی آنان وارسی شده، در نهایت گونهشناسی ای از اشکال مختلف استادان مشهور دانشگاهی ارائه میشود. سه گونۀ کلی از استادان مشهور شناسایی شد: در دسته اول، سلیبریتیهای سنتی قرار دارند که عمدتاً حضوری اندک در شبکههای اجتماعی دارند. دسته دوم، استادان- اینفلوئنسر هستند؛ یعنی کسانی که درون شبکههای اجتماعی متولد شدند و حضور، فعالیت و شهرتشان در جهان مجازی، بیش از جهان بیرونی است. گروه سوم، هویت دورگه و هیبریدی دارند؛ به لحاظ سنی هرچند تجربه بالایی دارند، با گروه سنی دسته اول فاصله دارند. به عبارتی در مرز میان گونۀ اول و دوم جای گرفتهاند؛ هم کمی شهرت پیشین در دنیایی خارج از فضای مجازی دارند و هم موقعیت جدیدی برای خود در شبکههای اجتماعی ایجاد کردهاند. در مقایسۀ میان این سه گونۀ دانشگاهی، تمایزهای عمده سلبیریتیهای دانشگاهی به عنوان چهرۀ نوظهور تشریح خواهد شد. استاد- اینفلوئنسرها، درون شبکههای اجتماعی متولد می شوند و زندگی میکنند؛ شهرتشان را مدیون همین شبکهها هستند؛ رابطه ای افقیتر با مخاطبان خود برقرار میکنند؛ جمعیتی عمومیتر را مخاطب خود قرار میدهند؛ بهخوبی از قدرت پیوندهای سست آگاهند و در نهایت در نقش رهبران جدید فکری در جامعه ظاهر میشوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
371 - نقش عوامل اجتماعی و موقعیت¬های عمل در مشارکت شهروندان در تفکیک زباله از مبدأ
بیژن زارع رامین کریمیاز ملزومات توسعۀ پایدار شهری، مشارکت آگاهانه و فعالانۀ شهروندان است. یکی از مقولههای مهمی که مشارکت شهروندان در آن بسیار تعیین کننده است، مقولۀ مدیریت پسماندهای جامد شهری و بازیافت است که مهم ترین رکن در بازیافت زبالههای شهری، تفکیک زباله از مبدأ توسط شهروندان است. هد أکثراز ملزومات توسعۀ پایدار شهری، مشارکت آگاهانه و فعالانۀ شهروندان است. یکی از مقولههای مهمی که مشارکت شهروندان در آن بسیار تعیین کننده است، مقولۀ مدیریت پسماندهای جامد شهری و بازیافت است که مهم ترین رکن در بازیافت زبالههای شهری، تفکیک زباله از مبدأ توسط شهروندان است. هدف این پژوهش، شناخت و بررسی عوامل اجتماعی و موقعیتهای عمل مؤثر بر تفکیک زباله از سوی شهروندان و نیز تعیین میزان سهم و نقش هرکدام از این عوامل است. روش اجرای تحقیق از نوع پیمایشی و مقطعی است. جمعیت آماری این پژوهش را شهروندان پانزده سال به بالای شهر تهران در برمیگیرد و نمونه آماری نیز شامل 384 نفر میشود. شیوه نمونه گیری نیز از نوع تصادفی و خوشه ای چندمرحلهای است. اطلاعات مورد نیاز به کمک پرسشنامه محقق-ساخته جمعآوری شد. چارچوب کلی مدل تحقیق در برگیرنده سه گروه از متغیرهاست که شامل متغیرهای سرمایه اجتماعی، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، رضایت از عملکرد شهرداری، موقعیتهای عمل و سودمندی اقتصادی تفکیک زباله از مبدأ است.یافته ها نشان داد که بین اعتماد به نهاد شهرداری، باور به سودمندی اقتصادی تفکیک زباله و موقعیتهای عمل با میزان مشارکت در تفکیک زباله از مبدأ، رابطۀ معنی داری وجود دارد (05/.>P). نتایج آزمون رگرسیون چندمتغیره نشان داد که به ترتیب عوامل موقعیتهای عمل، سودمندی اقتصادی و اعتماد به شهرداری، دارای بیشترین سهم در پیش بینی میزان تفکیک زباله است. متغیرهای باقی مانده در مدل در مجموع میتواند 47 درصد از تغییرات مشارکت در تفکیک زباله را تبیین کند. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که موقعیتهای عمل، نقش مهمی در مشارکت در تفکیک زباله از مبدأ ایفا می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
372 - میزان مصرف ماهواره و تأثير آن بر سلامت اجتماعی
احسان رحماني خليليامروزه رسانهها ضمن اطلاعرسانی، قادرند تا با طراحی پیامهای برنامهریزی شده، به تغییر باور، احساس، نگرش، رفتارهای اجتماعی و کاهش یا افزایش خشنودی و ارتقای مهارتهای زندگی بپردازند. این امر بر اهمیت روزافزون نقش رسانهها در حوزۀ نیازهای اساسی جامعه از جمله سلامت اجتماع أکثرامروزه رسانهها ضمن اطلاعرسانی، قادرند تا با طراحی پیامهای برنامهریزی شده، به تغییر باور، احساس، نگرش، رفتارهای اجتماعی و کاهش یا افزایش خشنودی و ارتقای مهارتهای زندگی بپردازند. این امر بر اهمیت روزافزون نقش رسانهها در حوزۀ نیازهای اساسی جامعه از جمله سلامت اجتماعی دامن زده و حوزۀ جدیدی مطالعاتی را ایجاد کرده است. حال مهم ترین پرسش مقاله حاضر این است که: میزان مصرف کانالهای ماهواره شهروندان تهرانی در حضور متغیرهای مشارکت داوطلبانه و پیوند اجتماعی، چه تأثیری بر سلامت اجتماعی آنان گذاشته است؟ رویکرد تحقیق توصیفی- علی و روش پیمایشی در اردیبهشت سال 98 انجام شده است. پرسشنامه پس از بررسی روایی و پایایی در بین 810 شهروند تهرانی با روش نمونه گیری طبقه بندی و خوشه ای چندمرحلهای اجرا شد. سنجش متغیر سلامت اجتماعی با الهام از مدل «کییز»، پس از بومی سازی و متغیر میزان مصرف کانالهای ماهواره از طریق میزان ساعت صرف شده به تماشای ماهواره صورت گرفته است. یافتههای تحقیق حاضر بر اساس آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان میدهد که متغیرهای پیوند اجتماعی و مشارکت داوطلبانه با سلامت اجتماعی، رابطه مثبت و مستقیم دارند و مشارکت داوطلبانه نیز بر پیوند اجتماعی، تأثیر مثبت و معناداری دارد. در بررسی رابطۀ علی به ترتیب پیوند اجتماعی، مشارکت داوطلبانه و میزان مصرف کانالهای خارجی بر سلامت اجتماعی تأثیر گذاشتند، به طوری که میزان مصرف کانالهای خارجی به عنوان بیرونی ترین متغیر، تأثیر منفی بر سلامت اجتماعی و دو متغیر دیگر گذاشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
373 - بررسی چشمانداز مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانهای با بهرهگیری از مدل LEAP (مطالعه موردی: شهر گرگان)
مریم قادریان عبدالرسول سلمان ماهینی حمیدرضا کامیابدر این پژوهش میزان مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانهای ناشی از آن در شهر گرگان مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت. بدین منظور مدل تقاضا و عرضهی شهر گرگان براساس سناریوی مبنا و سناریوهای بهبود مصرف انرژی با استفاده از مدل LEAP تا سال 1414 (2035) با درنظر گرفتن سال پایه 139 أکثردر این پژوهش میزان مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانهای ناشی از آن در شهر گرگان مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت. بدین منظور مدل تقاضا و عرضهی شهر گرگان براساس سناریوی مبنا و سناریوهای بهبود مصرف انرژی با استفاده از مدل LEAP تا سال 1414 (2035) با درنظر گرفتن سال پایه 1395 (2016) توسعه داده شد. در سالهای اخیر راهکارهای مختلفی برای بهینهسازی مصرف انرژی مطرح شده که ازجمله مهمترین راهبردهای کاهش مصرف انرژی و انتشارهای محیطزیستی در مقیاس شهری محسوب میشوند. این راهکارها بهطورکلی عبارتند از: 1- افزایش تدریجی قیمت حاملهای انرژی مطابق قانون هدفمندکردن یارانهها، 2- مدیریت انرژی در سمت تقاضای انرژی شهر، 3- توسعهی فنآوریهای انرژیهای تجدیدپذیر در سمت تقاضا و 4- افزایش سهم CNG در بخش حمل و نقل شهری. ابتدا هریک از این راهکارها در قالب یک سناریو در محیط مدل ارزیابی شد و سپس تأثیر آنها بر مصرف انرژی و انتشارهای محیطزیستی مورد بررسی قرار گرفت. درنهایت یک سناریوی جدید با نام سیاستگذاری انرژی شهر گرگان تعریف شد که حاصل ترکیب چهار سناریوی ذکرشده بوده و بیانگر اجرای همزمان کلیهی راهکارهای بهبود انرژی و انتشارهای محیطزیستی شهر گرگان است. در پایان پژوهش پیشنهاداتی درمورد بهینهسازی مصرف انرژی براساس سناریوی سیاستگذاری انرژی شهر گرگان ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
374 - بازشناسی ظرفیتهای رقابت¬پذیری زمینه¬گرای شهری در توسعه شهرها و مناطق
اصغر مولاییزمینه ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت پذیری و توسعه شهری و منطقه-ای دارا باشد. جستجوی زمینه های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت های رقابتی پایداری را پیش-روی رقابت پذیری می نهد که اتکاء أکثرزمینه ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت پذیری و توسعه شهری و منطقه-ای دارا باشد. جستجوی زمینه های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت های رقابتی پایداری را پیش-روی رقابت پذیری می نهد که اتکاء بر آنها آینده ای مطلوب را نمایان می سازد. این پژوهش با هدف تبیین جایگاه زمینه های هویتی در رقابت پذیری شهری و چگونگی ایجاد مزیت های رقابتی زمینه گرا می باشد که با روش پژوهش تحلیلی و اسنادی با راهبردی زمینه-مدار انجام شده است. مزیت های رقابتی زمینه گرا در زمینه های طبیعی، جغرافیایی، تاریخی، فضایی_کالبدی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و ورزشی قابل تعریف است. زمینه ها به عنوان مجموعه ای از عناصر ذاتی و جدایی ناپذیر پدیده ها، تجلی گر هویت آنهاست. زمینه های شهرها و مناطق، برخاسته از ابعاد سازنده مکانی، زمانی، فرهنگی، اجتماعی و سایر مولفه های وجودی است. این زمینه ها معرف هویت پویای شهرها و مناطق در گذر زمان و مکان و وجه تمایز آنها محسوب می شود. شناخت و تمرکز و تاکید بر زمینه های ارزشمند هویتی شهرها و مناطق در راستای توانمندسازی و پایداری می تواند به ارتقای رقابت پذیری آنها کمک نماید. به عبارت دیگر، زمینه ها محل رشد، ترقی و قدرت رقابتی شهرها و مناطق می باشند. مهمترین راهبردهای پیشنهادی عبارتند از: احترام به زمینه ها در توسعه شهری و منطقه ای، خلق مزیت های رقابتی معطوف به زمینه ها و برندسازی آنها، توسعه زیرساختهای گردشگری مذهبی؛ برندسازی و توسعه زیرساختهای گردشگری تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، طبیعی و زیست محیطی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
375 - بررسی لوازم اخلاقی و رعایت حقوق شهروندی متهم در مرحله دستگیری
عباس گوهری عباس تدین عبدالجبار زرگوشی نسبيكي از مهم ترين بخش ها و وظايف اخلاقي يك مسلمان، ارتباط اخلاقي او با جامعه و محيط پيرامونی است « اعم از محيط خانواده و جامعه ». به طور كلي اسلام براي تمامي ارتباطات آدمي ، برنامه اخلاقي ارائه كرده است و اين نمونه اي از جهان بيني اخلاقي است . دین مقدس اسلام ، حساب ویژه ا أکثريكي از مهم ترين بخش ها و وظايف اخلاقي يك مسلمان، ارتباط اخلاقي او با جامعه و محيط پيرامونی است « اعم از محيط خانواده و جامعه ». به طور كلي اسلام براي تمامي ارتباطات آدمي ، برنامه اخلاقي ارائه كرده است و اين نمونه اي از جهان بيني اخلاقي است . دین مقدس اسلام ، حساب ویژه ای برای اخلاق گشوده است ؛ در اسلام اهميت خیلی زیادی به حقوق شهروندي داده شده به نحوی که در صدراسلام پیامبر اکرم حضرت محمد(ص) حقوق شهروندی را مثل عدم تفتیش عقاید ، محترم شمردن حقوق زنان ، تساوی همه افراد، حق مالکیت و امنیت اجتماعی پایهریزی کرده و با رفتار خویش سعی داشتند مردم را به رعایت این حقوق ، تشویق نمایند . بر این اساس نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران نیز به تاسی از سیره نبوی و با توجه به فرمان هشت ماده ای بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی توجه ویژه ای به حقوق شهروندی نموده است. و در همین راستا قانون احترام به آزادي هاي مشروع و حفظ حقوق شـهروندي را در سال 1383یه تصـویب رساتده و قانون آ.د.ك. مصوب 1392 ، در مادة 7 و بخـش كليـات ، صـراحتاً رعايـت حقـوق شهروندي مقرر در ماده واحده یاد شده را مورد تاکید قرار داده است . لذا در این مقاله ضمن بیان شمه ای از اخلاق ، اخلاق شهروندی ، روابط انسان براساس اخلاق ، مفهوم شهروند ، و حقوق شهروندی متهم در مرحله دستگیری مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
376 - شناسایی و تبیین پیشرانهای کلیدی مؤثر بر کیفیت منظر در بافتهای تاریخی شهرها (مطالعه موردی: محله سنگ سیاه شهر شیراز)
ابوالفضل بادآهنگ حسین کلانتری خلیل آباد کرامت اله زیاریبافتهای تاریخی به عنوان شاهکارهای معماری و فرهنگی، بخشی ارزنده از هویت و تاریخ یک شهر و منطقه را تشکیل میدهند. حفظ و نگهداری این بافت¬ها و توجه به کیفیت منظر آنها امری بسیار حائز اهمیت است که متأسفانه امروزه به دلایل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مورد غفلت واقع شده¬اند. أکثربافتهای تاریخی به عنوان شاهکارهای معماری و فرهنگی، بخشی ارزنده از هویت و تاریخ یک شهر و منطقه را تشکیل میدهند. حفظ و نگهداری این بافت¬ها و توجه به کیفیت منظر آنها امری بسیار حائز اهمیت است که متأسفانه امروزه به دلایل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مورد غفلت واقع شده¬اند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و تبیین پیشران¬های کلیدی مؤثر بر منظر بافت تاریخی محله سنگ¬سیاه شهر شیراز است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. جهت گردآوری داده¬ها و اطلاعات مورد نیاز از مطالعات کتابخانه¬ای-اسنادی و میدانی توزیع پرسشنامه و جهت تجزیه و تحلیل داده¬های جمع¬آوری شده از نرم افزار MicMac و تکنیک دلفی بهره¬گیری شده است. یافته¬های پژوهش بیانگر آن است که از میان 22 عامل اصلی مؤثر بر منظر بافت¬های تاریخی محله سنگ¬سیاه شهر شیراز، در مجموع 7 عامل کلیدی در وضعیت منظر بافت¬های تاریخی محله سنگ¬سیاه شهر شیراز تأثیرگذارند بدین صورت که این عامل¬ها بیشترین تأثیرگذاری را بر دیگر عوامل و کمترین تأثیرپذیری را از دیگر مولفههای مؤثر بر کیفیت منظر بافت¬های تاریخی محله سنگ¬سیاه شهر شیراز دارند وشامل عوامل «وحدت فضایی (هماهنگیهای عناصر) (V4)، رنگ و مصالح (V16)، فضای پیاده روها (V19)، احساس امنیت و ارامش (V14)، فضای سبز (V20)، مبلمان شهری (V12) و نورپردازیها (V15)» میباشند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که منظر شهری مطلوب، تأثیرات بسیاری بر کیفیت¬زندگی شهروندان و افزایش میزان رضایتمندی آنان از عملکرد مدیریت شهری دارد که به دنبال آن سبب ارتقا مشارکت شهروندان در طرحهای توسعه شهری خواهد شد. دستیابی به منظر شهری مطلوب، مستلزم، شناسایی عوامل مؤثر بر آن و برنامهریزی برای بهبود وضعیت این عوامل میباشد. چرا که به واسطه ارتباط درونی عوامل تشکیل دهنده منظر، تغییر در هر عامل سبب تغییر در سایر عوامل میشود. در این میان مداخله در منظر بافت¬های تاریخی شهرها به سبب ارزشمندی این بافتها، بسیار حساس است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
377 - بررسی سلامت روان و هوش اجتماعی در دانش آموزان دختر و پسر ابتدایی شهر کرمان
عباس اسکندری مقدمهدف از پژوهش حاضر بررسی سلامت روان و هوش اجتماعی در دانش آموزان دختر و پسر ابتدایی شهر کرمان در سال 1400 می باشد. تحقیق حاضر توصیفی و از نوع علی– مقایسه ای است. جامعه آماری در این پژوهش شامل دو گروه دانش آموزان دختر و پسر ابتدایی شهر کرمان می باشند که از بین آنها به شیو أکثرهدف از پژوهش حاضر بررسی سلامت روان و هوش اجتماعی در دانش آموزان دختر و پسر ابتدایی شهر کرمان در سال 1400 می باشد. تحقیق حاضر توصیفی و از نوع علی– مقایسه ای است. جامعه آماری در این پژوهش شامل دو گروه دانش آموزان دختر و پسر ابتدایی شهر کرمان می باشند که از بین آنها به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده 80 نفر (40 نفر دختر،40 نفر پسر) انتخاب گردید. ابزار بکار گرفته شده در این تحقیق شامل پرسشنامه هوش اجتماعی ترومسو و پرسشنامه سلامت روان بود. از روشهای آماری (آزمون t مستقل، تحلیل رگرسیون چندگانه) برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید. نتایج حاصل تحقیق نشان داد که بین دانش آموزان دختر و پسر ابتدایی شهر کرمان در همه ابعاد هوش اجتماعی و نیز نمره کل تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0P<). هوش اجتماعی فقط در بعد پردازش اطلاعات اجتماعی در دانش آموزان دختر و پسر ابتدایی شهر کرمان می تواند میزان سلامت روان را به طور معنی داری پیش بینی کند (05/0P<). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
378 - نقش ابعاد گردشگری در بازآفرینی پایدار بافت قدیم شهر یزد
علی شماعی نرگس احمدي فرد سيما دائميبازآفرینی شهری رویکردی برای به روز رسانی بافت قدیم شهر، ضمن حفظ هویت و اصالت محله ای، پاسخگوی نیازهای روزمره و توسعه پایدار شهری است. یکی از راهبردهای دستیابی به اين شرايط، تحقق ابعاد گردشگری در محلات شهری است. ابعاد گردشگری پایدار از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و ز أکثربازآفرینی شهری رویکردی برای به روز رسانی بافت قدیم شهر، ضمن حفظ هویت و اصالت محله ای، پاسخگوی نیازهای روزمره و توسعه پایدار شهری است. یکی از راهبردهای دستیابی به اين شرايط، تحقق ابعاد گردشگری در محلات شهری است. ابعاد گردشگری پایدار از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی با متغیرها و شاخص های بازآفرینی همخوانی دارد. بدین منظور، پژوهش حاضر به كمك چهار متغير اصلي گردشگري به بررسي نقش ابعاد گردشگري شهري در بازآفريني بافت تاريخي شهر يزد پرداخته است. هدف تحقيق حاضر شناخت روابط متقابل ميان گردشگري شهري و بازآفريني بافت قديم شهر يزد است. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصيفي- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، شهروندان ساکن در بافت قدیم شهر یزد با حجم نمونه 375 نفر با استفاده از فرمول کوکران و 30 نفر از متخصصان و کارشناسان شهری است. نتایج پژوهش نشان داد که توسعه گردشگری بیشترین نقش را در شاخص های بعد کالبدی و اقتصادی دارد. همچنین گردشگری شهری در ایجاد امکانات فرهنگی، مراکز تفریحی، ورزشی، افزایش روابط اجتماعی، مبادلات فرهنگی، تقویت هویت فرهنگی شهر، توسعه فعالیتهای خدماتی، جلوگیری از رکود اقتصادی نقش داشته است. نتایج بهدستآمده از تحلیل SOAR نشان داد که مهم ترین نقش گردشگری، توسعه ابعاد اجتماعی و مشارکت مردمی بافت قدیم شهر در برنامه ها و طرح های گردشگری و بازآفرینی شهری و ایجاد مکان های مناسب دید و بازدید برای جذب و ماندگاری بیشتر گردشگران است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
379 - واکاوی عوامل و شاخص های افزایش جذابیت جاذبه ها و مقاصد گردشگری
علی امیری مهرشاد طولابی نژاد منیره غفرانبرای حمایت از توسعه گردشگری، توجه به عوامل و شاخص های افزایش جذابیت جاذبه ها و مقاصد گردشگری از عوامل کلیدی می باشد که تصویری خوب از مقاصد به گردشگران معرفی می کند. این مطالعه نیز با هدف بررسی عوامل و شاخص های افزایش جذابیت جاذبه ها و مقاصد گردشگری در شهرستان پلدختر انج أکثربرای حمایت از توسعه گردشگری، توجه به عوامل و شاخص های افزایش جذابیت جاذبه ها و مقاصد گردشگری از عوامل کلیدی می باشد که تصویری خوب از مقاصد به گردشگران معرفی می کند. این مطالعه نیز با هدف بررسی عوامل و شاخص های افزایش جذابیت جاذبه ها و مقاصد گردشگری در شهرستان پلدختر انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات پرسش نامه محقق ساخت می باشد. جامعه آماری پژوهش، کارشناسان و متخصصان حوزه گردشگری می باشد که با روش نمونه گیری هدفمند 50 نمونه انتخاب شد. برای پاسخگویی به سوالات پژوهش از برازش رگرسیونی و مدل لجستیک باینری (روش LM- نیوتن- مارکارد- رافسون)، استفاده شد. نتایج پژوهش گویای آن است که از میان عوامل پنجگانه، سه عامل تنوع فرصت های شغلی مرتبط با محصولات گردشگری، اصالت فرهنگی/دارایی های طبیعی و زیرساخت¬های گردشگری مهم ترین عوامل افزایش جذابیت جاذبه های گردشگری در شهرستان پلدختر می¬باشند. نتایج بررسی شاخص های خرد نیز نشان داد که تنوع فرصتهای درآمدی از طریق توسعه محصولات گردشگری، ترویج هنرها و صنایع دستی بومی- محلی، ایجاد مراکز همایش/ استراحتگاهها برای جلب رضایت گردشگران، حفظ جاذبه های فرهنگی/ تاریخی و باستانی شهرستان پلدختر، توسعه و بهبود زیرساخت های حمل و نقل گردشگری و ترویج و حفظ سنتهای بومی- محلی نیز مهمترین شاخصهای افزایش جذابیت جاذبه های گردشگری در شهرستان پلدختر می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
380 - بررسی تاثير هوشمند سازی شهرها در موفقيت مديريت زنجيره تامين (مورد مطالعه: فروشگاه اینترنتی دیجی کالا)
اکرم محمدي معصومه چهارمحالاهدف سیستمهای مدیریت زنجیره تامین (SCM) افزایش کارایی زنجیره تامین برای تحویل صحیح محصولات به مشتریان در سازمانهای توزیع است. علاوه بر این، فرایند هوشمندسازی شهرها این رویکرد را در بسیاری از سازمانها و شرکتها دچار تحول کرده است. تحقیق حاضر با هدف تأثیر شاخصهای شه أکثراهدف سیستمهای مدیریت زنجیره تامین (SCM) افزایش کارایی زنجیره تامین برای تحویل صحیح محصولات به مشتریان در سازمانهای توزیع است. علاوه بر این، فرایند هوشمندسازی شهرها این رویکرد را در بسیاری از سازمانها و شرکتها دچار تحول کرده است. تحقیق حاضر با هدف تأثیر شاخصهای شهر هوشمند بر موفقیت سیستم زنجیره تامین انجام گرفت. این تحقیق، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری دادهها، توصیفی - پیمایشی است. دادههای مورد نیاز با روش نمونهگیری تصادفی از مشتریان فروشگاه اینترنتی دیجی کالا و با استفاده از ابزار پرسشنامه جمعآوریشده است، که روایی پرسشنامه با روایی صوری و سازه و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفته است. نتایج تجزیهوتحلیل دادهها از روش معادلات ساختاری ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS نشان داد، سیستمهای حمل و نقل هوشمند، خدمات مبتنی بر ابر، اینترنت اشیاء و دانش شهری تاثیر معناداری بر موفقیت سیستمهای زنجیره تامین دارند. نتیجه این مطالعه میتواند به طور قابل ملاحظهای به سازمانها و شرکتها با بینشهای متعددی در مورد نقش هوشمندسازی شهرها در موفقیت سیستمهای زنجیره تامین در ارتباط با مشتری کمک کند و استفاده از سیستمهای اطلاعاتی یکپارچه مانند اینترنت اشیا، رایانش ابری، سیستم های حمل و نقل هوشمند و موارد دیگر در این بخش از مدیریت سازمان بسیار مهم است. بنابراین، جنبههای مربوط به این عوامل باید مورد توجه هر سازمان در تلاش برای توسعه سیستمهای مدیریت زنجیره تامین باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
381 - تحلیل روند موضوعی مطالعات شهر هوشمند در یک دهه اخیر (از ظهور انقلاب صنعتی چهارم تا 2021)
علیرضا نوروزی محمدرضا وصفی سمیه جعفری باقی آبادیانقلاب صنعتی چهارم با همگرایی فناوریهای جدید، موجب ظهور شهرهای هوشمند شده است. اگرچه هوشمندسازی شهرها از سوی دولتها با سرعت زیادی در حال وقوع است؛ اما مفهوم شهر هوشمند و پیادهسازی آن همچنان در حال بهروزرسانی و تغییر و تحول است. پژوهش حاضر درصدد است با آشکارسازی مفاه أکثرانقلاب صنعتی چهارم با همگرایی فناوریهای جدید، موجب ظهور شهرهای هوشمند شده است. اگرچه هوشمندسازی شهرها از سوی دولتها با سرعت زیادی در حال وقوع است؛ اما مفهوم شهر هوشمند و پیادهسازی آن همچنان در حال بهروزرسانی و تغییر و تحول است. پژوهش حاضر درصدد است با آشکارسازی مفاهیم اصلی مطالعات شهر هوشمند در پایگاه وبآوساینس از ظهور انقلاب صنعتی چهارم تا 2021، روند موضوعی این مطالعات را رهگیری کند. پژوهش علمسنجی حاضر از نوع توصیفی با روش تحلیل محتوا و بهرهمندی از فنون تحلیل همرخدادی و تحلیل شبکه اجتماعی انجام شد. روند انتشار و تأثیرگذاری مطالعات حوزه شهر هوشمند در دهه اخیر، به ترتیب دارای رشد صعودی 77/43 % و 39/73 % بوده است. در سه بازه زمانی، «اینترنتاشیاء، شهر، اینترنت و شبکه حسگر بیسیم» دارای بیشترین فراوانی، «اینترنتاشیاء، شهر، اینترنت و شبکه حسگر بیسیم» دارای بیشترین ارتباطات و «پروتکل اینترنت نسخه شش، شهر پایدار و توسعه شهری» در 2012-2015، «تاکسونومی، ابر اشیاء و رایانش توزیعشده» در 2016-2018 و «مرور ادبیات، انفورماتیک شهری و توسعه شهری پایدار» در 2019-2021 دارای بیشترین استنادات بودند. در 2012-2015، خوشههای شبکه حسگر، تلفنهای هوشمند، الگوریتمهای ژنتیک، حسگر پیشرفته، شهر فراگیر و ماشینبهماشین، در 2016-2018 خوشههای یادگیری عمیق، مشارکت، الگوریتمهای تکاملی، رایانش فراگیر و شهرهای هوشمند و در 2019-2021 خوشههای بلاکچین، مشارکت شهروندی، اینترنتاشیاء، سیستمهای چندعاملی و برزیل شناسایی شد. توسعه دولت هوشمند و نوآور، نیاز به آمادهسازی زیرساختها و تدوین الگوهای پژوهشمحور در عرصه سیاستگذاری شهری دارد. در این راستا، توجه به مطالعات جهانی به منظور شناسایی رویکردها و موضوعات، فناوریها و ابزارهای مؤثر ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
382 - مقایسه تطبیقی نقش فرهنگ و محیط در شکلگیری خانههای بستکیه دبی و خانههای شهرهای جنوبی ایران
حسین سلطانزاده رسا مرادی غزاله میرهادیمعمارى و فرهنگ گذشته شهرهای جنوبی ایران بر فرهنگ و معمارى كشورهاى عربی حاشيه خليجفارس تأثیرگذار بوده، که یکی از نمونههای بارز آن، تأثیرگذاری بر معمارى بافت تاريخى محله بستكيه در شهر دبى است، که بر اثر مهاجرت تاجران ایرانی از مناطق جنوبی ایران به محله بستکیه بود (سعی أکثرمعمارى و فرهنگ گذشته شهرهای جنوبی ایران بر فرهنگ و معمارى كشورهاى عربی حاشيه خليجفارس تأثیرگذار بوده، که یکی از نمونههای بارز آن، تأثیرگذاری بر معمارى بافت تاريخى محله بستكيه در شهر دبى است، که بر اثر مهاجرت تاجران ایرانی از مناطق جنوبی ایران به محله بستکیه بود (سعیدینیا و ملکی، 1391: 28). هدف پژوهش، بررسی علت شباهت معماری بستکیه دبی و شهرهای جنوبی ایران و تحلیل تأثیر معماری و فرهنگ بومی شهرهای جنوبی ایران بر معماری مسکونی محله بستکیه است. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی و تطبیق و بررسی شش نمونهموردی از خانههای بافت قدیمی در بوشهر و محله بستکیه صورت گرفته است. نتایج نشان میدهد، در گذشته دو عامل فرهنگ و محیط در شکلگیری خانهها تأثیرگذار بود. در مناطق حاشیه خلیجفارس، با توجه به اقلیم منطقه، باید راهکارهایی در جهت بهبود شرایط اقلیمی در خانهها ایجاد می¬شد. از طرف دیگر فرهنگ ساکنان نیز بر چیدمان فضایی و کالبد خانهها تأثیرگذار بود، پس مهاجرت ایرانیان به محله بستکیه باعث شد، فرهنگ و شیوهزندگی مهاجران ایرانی، بر کالبد خانهها تأثیرگذارد و الگوهای مشابهی بین طراحی معماری خانههای دو منطقه در مسائلی مانند عرصهبندی و همنشینی فضا، حریمبندی و محرمیت فضا، شیوه ساخت و سیرکولاسیون داخلی فضایی ایجاد شود. در هر دو منطقه، فضاهای مختلفی برای مردان و زنان به عنوان فضاهای خصوصی و مشترک تعریف شده است. همچنین، فضاهایی برای مهمانها و مهمانان مرد خانه وجود دارد که جدا از فضای خصوصی خانه قرار دارد. حیاط مرکزی و پنجرهها و بادگیرها به عنوان ابزاری برای ایجاد کوران هوا و تهویه طبیعی در خانهها وجود دارد. همچنین، فضاهای مختلفی مانند فضاهای عمومی، نیمه عمومی و خصوصی در هر خانه برای انجام فعالیتهای مختلف تعریف شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
383 - مرور و تحلیلِ محتوای کیفی بنیانهای نظری بازآفرینی شهری
احمد پوراحمد اکبر حمیدی حسین حاتمی نژاد سعید زنگنه شهرکیبا آغاز قرن بیستویکم، سیاستهای مختلفی به منظور مدیریت پیچیدگیها و عدم قطعیت سیستمهای شهری، بهویژه در مقیاس کلانشهری اتخاذ گردیده که «بازآفرینی شهری» بهعنوان سیاست معطوف به بافتهای مرکزی- میانی و پهنههای ناکارآمد و فرسوده شهری، اهمیت انکارناپذیری در برنامهریز أکثربا آغاز قرن بیستویکم، سیاستهای مختلفی به منظور مدیریت پیچیدگیها و عدم قطعیت سیستمهای شهری، بهویژه در مقیاس کلانشهری اتخاذ گردیده که «بازآفرینی شهری» بهعنوان سیاست معطوف به بافتهای مرکزی- میانی و پهنههای ناکارآمد و فرسوده شهری، اهمیت انکارناپذیری در برنامهریزی و مطالعات شهری یافتهاست. هدف اصلی این پژوهش، مرور ادبیات، بسط نظری و ارائه الگوی مفهومی بازآفرینی شهری براساس رویکرد تحلیل محتوای کیفی است که در وهله اول، بیش از 300 متن علمی در حوزة بازآفرینی شهری بهصورت هدفمند مطالعه شد و پس از غربالگری نهایی، 73 منبع بهعنوان متون منتخب مورد واکاوی محتوایی قرار گرفت. در گام دوم، مؤلفهها و مقولههای مرتبط با متغیر اصلیِ تحقیق استخراج و دستهبندی گردید. براساس یافتههای تحقیق، مقولههای عمدة بازآفرینی شهری عبارتند از: 1) اصول بازآفرینی شهری؛ 2) سیر تحول سیاستهای بازآفرینی شهری؛ 3) استراتژیهای بازآفرینی پایدار شهری؛ 4) چارچوبهای ارزیابی بازآفرینی؛ 5) نظریههای پشتیبان بازآفرینی؛ و 6) بازآفرینی شهری مبتنی بر کاربری اراضی شهری. در نتیجه، با در نظرگرفتن مفاهیم نظری بسطیافته، الگو و مدل مفهومی بازآفرینی شهری ارائه گردید. شایان توجه است که در میان مقولات مزبور، مسئله بازآفرینی شهری با اتکای بر سیستم کاربری اراضی در مطالعات پژوهشی بیشتر مورد توجه بوده و سپس، مقولة استراتژیهای بازآفرینی پایدار اولویت بیشتری دارد. در مقابل، بر بحث رویکردهای نظری پشتیبان بازآفرینی، سیرتحول سیاست بازآفرینی و چارچوبهای ارزیابی آن نسبت به بقیه موضوعات مورد بررسی، کمتر تأکید شدهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
384 - زیست پذیری محلات شهری با رویکرد توسعه پایداردر منطقه یک شهرداری کرج
محمد رامیان آزاده اربابی سبزواریامروزه برخورداری از خصوصیات زیست پذیری برای شهرها و بهویژه کلانشهرها ضرورت یافته است. ازاینرو پژوهش حاضر می-کوشد میزان زیست پذیری محلات شهریِ منطقه یک شهرداری کرج را ارزیابی کند. روش پژوهش بهصورت ارزیابی-مقایسه ای بوده و جمع آوري اطلاعات مبتنی بر اطلاعات کتابخانه ای أکثرامروزه برخورداری از خصوصیات زیست پذیری برای شهرها و بهویژه کلانشهرها ضرورت یافته است. ازاینرو پژوهش حاضر می-کوشد میزان زیست پذیری محلات شهریِ منطقه یک شهرداری کرج را ارزیابی کند. روش پژوهش بهصورت ارزیابی-مقایسه ای بوده و جمع آوري اطلاعات مبتنی بر اطلاعات کتابخانه ای و داده های اسنادی و میدانی به صورت پيمايشي صورت گرفته است در هر محله با توزيع و تكميل پرسشنامه و بهره گيري از مدل ELECTERE وضعيت پایداری در زیست پذیری و رتبهبندی محلات مشخصشدهاند. نمونه آماری به روش تصادفی و با استفاده از مدل کوکران به تعداد 385 انتخابشده است. زیست پذیری محلات در چهار بعد ارزیابیشده است. که درمجموع محلات شمالی منطقه (حوزه 1) بهعلاوه محله یک (واقع در حوزه 2) سطح پایداری بالاترین را در زیست پذیری نشان داده اند. از ابعاد موردبررسی می توان نتیجه گرفت که محلات منطقه به لحاظ پایداری و زیست-پذیری از سطح بالا به پایین به ترتیب این گونه بوده اند: 5، 1، 4، 8، 6، 9، 7، 2، 11، 10 و 3 . درمجموع محلات شمالی منطقه (حوزه 1) بهعلاوه محله یک (واقع در حوزه 2) سطح پایداری بالاتری را نشان داده اند که به مهمترین دلایل آن اشاره می شود: وسعت محدوده فضای سبز ، کم بودن میزان آلودگی هوا، دسترسی بهتر به امکانات و خدمات و فضای سبز بیشتر و طراحی از پیش تعیینشده و بافت منظم، تراکم پایین ، وجود فرصتهای شغلی بیشتر و سطح اجتماعی بالاتر این محلات بوده است. همچنین در محلات جنوبی (حوزه 1) سطح پایداری پایین تری ملاحظه گردید. مهمترین دلایل پایین بودن پایداری وضعیت نامطلوب معابر و پیاده روها و تراکم بسیار بالاو معابر با عرض کم و کمبود امکانات و خدمات مختلف، امنیت پایین ساکنان، بیکاری بالا و درآمد کم و ساخت و سازهای بدون مجوز و املاک بدون سند و حضور کاربری های ناسازگار در کنار بافت مسکونی و کمبود فضای سبز، وجود انواع آلودگی ها و بافت فرسوده اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
385 - الگوی مواجهه با پیامدهای خارجی منفی اقتصادی آلودگی هوای شهر تهران بر اساس موازین اسلامی
عطیه شفیعی حسن سبحانیپیامد های خارجی منفی اقتصادی ناشی از فعالیت های بنگاه های اقتصادی و وسایل نقلیه موتوری است که به صورت مستقیم وغیر مستقیم آلودگی را انتشار داده و عاملان آن عمدتا درصدد جبران این پیامدها بر نمی آیند. دین اسلام بر اساس قواعدی مخالفت جدی خود را با آسیب رساندن به محیط و جبرا أکثرپیامد های خارجی منفی اقتصادی ناشی از فعالیت های بنگاه های اقتصادی و وسایل نقلیه موتوری است که به صورت مستقیم وغیر مستقیم آلودگی را انتشار داده و عاملان آن عمدتا درصدد جبران این پیامدها بر نمی آیند. دین اسلام بر اساس قواعدی مخالفت جدی خود را با آسیب رساندن به محیط و جبران نکردن آن ابراز نموده است. این مطالعه به بررسی نحوه ی مواجهه دین اسلام با آثار خارجی منفی اقتصادی می پردازد. روش تحقیق کیفی داده بنیاد بوده و به کمک نمونه گیری غیر تصادفی 15 نفره از مدیران و کارکنان دولتی و شهرداری تهران و نخبگان اقتصاد اسلامی و انجام مصاحبه ی دقیق با آنها صورت گرفته است. براساس نتایج الگو ، کارایی آموزه های اقتصادی اسلام در جهت بهبود مشکلات ناشی از پیامدهای خارجی اقتصادی، وابسته به ارتقاء جایگاه اقتصاد محیط زیست بوده و پس از انجام این مهم است که می توان به کمک عوامل زمینه ای، مداخله گر و توسعه ای متوازن، الگوی محیط زیستی اسلامی را تجربه نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
386 - تبیین چارچوب مفهومی برای ارزیابی تابآوری مکانی- فضایی در برابر سیلابهای شهری و کاربست آن در ادبیات شهرسازی؛ مطالعه موردی: شهر بابلسر
الهام رضائیان کله بستی حسین کلانتری خلیل آباد مریم رزقیشاخص های سنجش تاب آوری مکانی- فضایی شهری، مستقیماً مربوط به ابعاد فیزیکی و زیست محیطی سیستم شهری بوده و در ارتباط با مؤلفه-های اصلی سازمان فضایی شهر قرار می گیرند. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی تاب آوری مکانی- فضایی در برابر سیلاب های شهری در بابلسر است. این پژوهش به لحاظ روش أکثرشاخص های سنجش تاب آوری مکانی- فضایی شهری، مستقیماً مربوط به ابعاد فیزیکی و زیست محیطی سیستم شهری بوده و در ارتباط با مؤلفه-های اصلی سازمان فضایی شهر قرار می گیرند. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی تاب آوری مکانی- فضایی در برابر سیلاب های شهری در بابلسر است. این پژوهش به لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی و به لحاظ هدف، کاربردی است. جمع آوری داده های پژوهش حاضر از طریق روش های کتابخانه ای و میدانی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. جامعه پژوهش حاضر متخصصان شهر بابلسر مرتبط با موضوع سیلاب های شهری بوده که از میان آنها 30 نفر به عنوان نمونه به صورت نمونه گیری احتمالی خوشه ای انتخاب شده اند. برای تحلیل داده ها از تحلیل های آماری میانگین، کلموگروف -اسمیرنوف، شاپیرو- ویلک و آزمون تی تک نمونه ای در نرم افزار SPSS و همچنین تکنیک AHP و WASPAS استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که شهر بابلسر به لحاظ تاب آوری در وضعیت نسبتاً مناسبی قرار دارد و لازم است که از پتانسیل ها و فرصت ها و منابع موجود در شهر در راستای بهبود تاب آوری مکانی–فضایی در برابر سیلاب به درستی استفاده کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
387 - بررسی روند طرحریزی شهری درکشورهای توسعهیافته با تأکید بر بازآفرینی شهری در سه¬دهة اخیر«موردمطالعه ایران»
محمد رامیان فاطمه ادیبی سعدی نژادشهر بهعنوان واقعیتی جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی و جامعهشناختی در هر دوره ای از رشد و تحول خود از هرکدام از این عوامل تأثیر پذیرفته و بر هرکدام از آنها تأثیر گذاشته است. پیچیدگی هر یک از این عوامل خود موجب پیچیدگی شهر بهعنوان تبلور فضائی آنها بوده است. مطمئناً سازمان أکثرشهر بهعنوان واقعیتی جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی و جامعهشناختی در هر دوره ای از رشد و تحول خود از هرکدام از این عوامل تأثیر پذیرفته و بر هرکدام از آنها تأثیر گذاشته است. پیچیدگی هر یک از این عوامل خود موجب پیچیدگی شهر بهعنوان تبلور فضائی آنها بوده است. مطمئناً سازمان دادن و نظم بخشیدن به شهر و چگونگی رشد و تحول آن نیازمند موضوع شناسی شهر و مسائل شهری و سپس برنامه ریزی برای آن میباشد. در دهه های اخیر، سیاست های متعددی در رویارویی با مسئله افت کیفیت محیطی، منزلت اجتماعی و سرزندگی اقتصادی شهرها (بهویژه در نواحی درونی آنها) مطرح و برنامه های گوناگونی در این خصوص به اجرا درآمده اند. طی سه دهه اخیر در کشورهای توسعهیافته بهمنظور حل معضلات و تنگناها در محدوده های شهری رو به افول، رویکردهای مختلفی در تئوری و عمل تجربهشدهاند. سياست گذاري هاي توسعه در ايران طيّ دهههای اخير، به رشد ناموزون و عدم تعادل هاي شديدي در توسعه، چه به لحاظ بخشي(ميان بخش هاي کشاورزي، صنعت و خدمات يا بخش هاي سنّتي و مدرن) و چه به لحاظ فضايي- مکاني ميان شهرها و روستاها و حتّي در سطوح مختلف جوامع شهري منجر شده است. نهادهای زی ربط، برای توسعة متوازن شهری و به حداقل رساندن مشکلات، به ایجاد «طرحهای شهری» روی آورده اند که بهخودیخود، بنیادی ترین ابزار شکل دهی و نظم دهی به شمار می روند. بیش از سه دهه از زمان تهیه و اجرای طرحهای شهری به هدف ساماندهی فضای شهری می گذرد بهرغم همه تمهیدات صورت گرفته، ارزشیابی ها نشان می دهد که این طرح ها در دستیابی به اهداف خود ناموفق بوده اند. هدف اصلی، بررسی دیدگاه های اندیشمندان و برنامه ریزان در راستای عوامل مؤثر بر طرحهای شهری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
388 - فراتحلیل مطالعات انجام شده در زمینه شاخصهای شهر هوشمند در ایران
محمد جواد سامانی نژاد ندا خداکرمیان گیلانروند شهرنشینی در جهان و مسائل به وجود آمده ناشی از آن، چالشهای بزرگی را برای شهرها به همراه دارد و مفهوم شهر هوشمند بهعنوان یک راهحل برای مشکلات شهرها ایجاد شده است. شهرهای هوشمند بهعنوان شهرهایی تعریف میشوند که توجه به سرمایههای انسانی، اجتماعی و زیرساختهای ارتب أکثرروند شهرنشینی در جهان و مسائل به وجود آمده ناشی از آن، چالشهای بزرگی را برای شهرها به همراه دارد و مفهوم شهر هوشمند بهعنوان یک راهحل برای مشکلات شهرها ایجاد شده است. شهرهای هوشمند بهعنوان شهرهایی تعریف میشوند که توجه به سرمایههای انسانی، اجتماعی و زیرساختهای ارتباطی آن، باعث ارتقا اقتصاد و کیفیت زندگی، مدیریت عاقلانه منابع طبیعی و حکومتی مشارکتی خواهد شد، حال توجه به این نکته حائز اهمیت است که با توجه به ایجاد شهرهای جدید، هوشمندسازی آنها در دستور کار قرار گیرد و ساخت شهر جدید با ایدههای جدید ترکیب گردد. لذا اولویتبندی معیار و شاخصها اهمیت ویژهای دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی شاخصهاي مؤثر بر شهر هوشمند در ایران بود. مطالعه حاضر از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی است که در آن از روش فراتحلیل استفاده شد. جامعه آماري تحقیق شامل کلیه تحقیقات انجام شده در زمینه شاخصهای شهر هوشمند است که در پایگاههاي اطلاعاتی نورمگز، جهاددانشگاهی، علوم انسانی، مگیران و ایرانداك از سال 1396 تا 1400 چاپ شده بود. در این تحقیق به بررسی میزان همکاري و مشارکت محققان، جامعه آماري، روش نمونهگیري و الگوي زمانی انتشار مقالات و متغیرهاي استفاده شده و اندازه اثر آنها در مطالعات شهر هوشمند در ایران پرداخته شد. نتایج نشان داد که میزان همکاري و کار گروهی محققان در تحقیقات در حد قابل قبولی است و بیشتر تحقیقات در دوره زمانی 1399 تا 1400 انجام شده است. همچنین نتایج نشان داد بیشتر محققان بیشتر تحقیقات در زمینه رشته خاص بودند. در نهایت نتایج اندازه اثر نشان داد که اقتصاد هوشمند داراي بیشترین اندازه اثر در شهر هوشمند است و مردم هوشمند، دومین متغیر مهم در شهر هوشمند است حکومت هوشمند و محیط هوشمند نیز به ترتیب متغیرهای بعدی اثر گذار هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
389 - تحلیل و بررسی فاکتورهای تأثیر گذار در مکان یابی ایستگاههای آتش نشانی از منظر شهر سازی در شهرستان خوی
سجاد حسینلو محمد ایماندار محمدرضا قاسمیبا توجه به گسترش شهرنشینی ضرورت اهتمام به مسئله ایمنی بیش از پیش آشکار می شود. ایستگاههای آتش نشانی به عنوان بخشی در جهت اسکان و انتظار خودروهای آتش نشانی و امداد، از جمله مراکز مهم و ضروری خدمات رسانی در شهرها هستند. مکان یابی ایستگاه های آتش نشانی برای ایجاد ایمنی شه أکثربا توجه به گسترش شهرنشینی ضرورت اهتمام به مسئله ایمنی بیش از پیش آشکار می شود. ایستگاههای آتش نشانی به عنوان بخشی در جهت اسکان و انتظار خودروهای آتش نشانی و امداد، از جمله مراکز مهم و ضروری خدمات رسانی در شهرها هستند. مکان یابی ایستگاه های آتش نشانی برای ایجاد ایمنی شهرها، جلوگیری و مقابله با هر نوع حادثه و آتش سوزی از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا با توجه به معیارهای مکان گزینی و خصوصیت ها و شرایط حاکم در شهر خوی و با ارزیابی وضعیت ایستگاه آتش نشانی آن، چگونگی توزیع مکانی آن مشخص گردید و چنین حاصل شد که گرچه از منظر تعداد، یک ایستگاه برای شهر ناکافی می باشد، اما ایستگاه آتش نشانی موجود در شهر خوی از لحاظ بسیاری از شاخص ها و معیارها در وضعیت مناسبی به سر می برد و کمبود حداقل یک ایستگاه دیگر برای پوشش بخشی از شهر احساس می شود. هسته مرکزی شهر خوی به دلیل دارا بودن بازار سنتی و قدیمی که سرپوشیده می باشد و به خاطر ترافیک ایجاد شده توسط وسایل نقلیه و نیز تراکم جمعیت موجود در آن بسیار حائز اهمیت بوده و می طلبد حداقل یک ایستگاه آتش نشانی در محدوده دسترسی به چهار خیابان اصلی منتهی به مرکز شهر ایجاد و احداث گردد. هدف اصلی پژوهش حاضر معیارهای مؤثر در مکانیابی ایستگاه های آتش نشانی از دیدگاه برنامه ریزی شهری می باشد و مکان یابی ایستگاه های آتش نشانی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی منطقه مورد مطالعه (سطح شهرستان خوی) می باشد. نتیجه پژوهش نشان می دهد به دلیل رشد و توسعه غیر اصولی شهرها و نیز به منظور کاهش خسارات ناشی از وقوع حوادث و بحران های مختلف در شهرها، مکانیابی کاربری های امداد رسانی اورژانسی نظیر ایستگاه های آتش نشانی در شهرها به عنوان یکی از راهکارهای کارا در مدیریت بحران مورد توجه متخصصین قرار گرفته است. و می توان گفت وجود کاربری های مختلف در مناطق شهری مسائل خاص خود را به همراه دارد. به این صورت که اسکان و تثبیت هر عنصر شهری در موقعیت فضایی- کالبدی خاصی از سطح شهر، تابع اصول و قواعد و سازوکار خاصی است و مهم است که که در مکان یابی ایستگاه های جدید شاخص های تراکم جمعیت، پتانسیل پهنه ها، شعاع دسترسی، و نزدیکی به شریان های ارتباطی مد نظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
390 - تحلیل کاربری اقامتی شهر مشهد بر اساس شاخصهایLEED در ساختمانهای سبز
فرزانه رزاقیان حسین آقاجانیصنعت هتلداری به عنوان بزرگترین زیرمجموعه صنعت گردشگری، با مصرف مقادیر قابل توجه انرژی، آب و محصولات غیرقابل بازیافت، یکی از بزرگترین آلایندهها در میان صنایع خدماتی است. به نقل از ژورنالهای معتبر علمی Elsevier همچونSustainable Futures و Cleaner Production در سالهای أکثرصنعت هتلداری به عنوان بزرگترین زیرمجموعه صنعت گردشگری، با مصرف مقادیر قابل توجه انرژی، آب و محصولات غیرقابل بازیافت، یکی از بزرگترین آلایندهها در میان صنایع خدماتی است. به نقل از ژورنالهای معتبر علمی Elsevier همچونSustainable Futures و Cleaner Production در سالهای 2022 و 2023، تأثیرات منفی زیستمحیطی کاربریهای اقامتی بیشتر از ساختمانهایی با کاربری متفاوت در همان اندازه و مقیاس میباشد. از سویی کاربری اقامتی در شهر زائرپذیر مشهد یکی از مهمترین کاربریها بوده که رتبه اول در کل کشور میباشد. بیشک رویکرد استفاده بهینه و صرفهجویی در مصرف انرژی، در این صنعت بسیار قابل تأمل است. لذا این مقاله با هدف بهبود کیفیت ساختوساز و کاهش مصرف منابع و انرژی و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به دنبال تحلیل وضعیت کاربری اقامتی در سه بخش هتلها، هتل آپارتمانها و مهمانپذیرها بر اساس سامانه ارزیابی بینالمللی ساختمان سبز میباشد. جامعه آماری این تحقیق تمامی کاربریهای اقامتی شهر مشهد و حجم نمونه با روش نمونهگیری خوشهای تعداد 169 اقامتگاه در سه بخش ذکر شده است. برای ارزیابی شاخصهای ساختمان سبز از سامانه ارزیابی بینالمللی LEED استفاده شده است. بر اساس یافتههای این پژوهش وضعیت کاربریهای اقامتی، نشان دهنده ضعفهای بسیاری است که میتواند از مراحل اولیه طراحی تا ساخت و سپس اجرا مورد ریشهیابی قرار گیرد. نتایج نشان داد که بناهای مورد مطالعه از شاخصهای اصول توسعه پایدار زیست محیطی بهرهای نبرده و ساختمانهایی با مصرف انرژی و آب بالا هستند و هیچ کدام حداقل امتیاز موردنیاز جهت دریافت گواهینامه LEED (40 امتیاز) را کسب ننمودهاند. در نهایت راهکارهای کاربردی در جهت رفع مشکلات بهینهسازی مصرف انرژی در کاربری اقامتی شهر مشهد ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
391 - بررسی تأثیر دانشگاه آزاد اسلامي در امور آموزشي، فرهنگي و اقتصادي زنان شهرستان شهربابك
رخساره اسدی کرمرشد نهادهای آموزشی و علمی زمینه مشارکت مؤثر افراد یک جامعه را در تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فراهم میکند. دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان یکی از نهادهای آموزشی در کشور فرصتی فراهم کرده تا زنان نیز بتوانند در عرصههای مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نقش أکثررشد نهادهای آموزشی و علمی زمینه مشارکت مؤثر افراد یک جامعه را در تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فراهم میکند. دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان یکی از نهادهای آموزشی در کشور فرصتی فراهم کرده تا زنان نیز بتوانند در عرصههای مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نقشی فعال داشته باشند و با خودباوری بتوانند نگرش جامعه را نسبت به تواناییهای زنان تغییر داده و نشان دهند که امر توسعه بدون مشارکت زنان امکانپذیر نخواهد بود. ازآنجاییکه عملکردها و پیامدهای دانشگاه آزاد اسلامی در زمینههای مختلف (فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی) در مناطق مختلف کشور متفاوت بوده است؛ لذا هدف تحقیق حاضر بررسی نقش و عملکرد دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان شهربابک در امور آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زنان بوده است. در این راستا فرضیههای تأثیر دانشگاه آزاد اسلامی در امور آموزشی، فرهنگی-اجتماعی، اقتصادی زنان موردبررسی قرار گرفت. درمجموع روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی، کاربردی و مبتنی بر پیمایش بود. در این روش از گردآوری اطلاعات، مطالعه اسنادی و میدانی (پرسشنامه محقق ساخته) استفاده شده است و جامعه آماری موردمطالعه کارمندان، دانشجويان، زنان خانهدار، مشاغل آزاد و دانشآموزان ساكن شهرستان شهربابك (1395) و حجم نمونه 500 نفر میباشد که جهت ورود اطلاعات و دادهها و تجزیه تحلیل آنها نیز از نرمافزار SPSS استفاده شده است. نتیجه آنکه دانشگاه آزاد اسلامي در امور آموزشي (T=79.16,P<5%) و در امور فرهنگي- اجتماعي T=60.85,P<5%)) و در امور اقتصادي ( T=93.37,P<5%) زنان در شهرستان شهربابک تأثیرگذار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
392 - شناسایی چالشها و فرصتهای توسعه گردشگری پایدار شهری در منطقه 4 تهران
فرنگیس ترابی زهرا نادعلی پورامروزه همگام با گسترش شهرنشینی، تغییرات در سبک زندگی افراد و تغییر الگوهای کار و فراغت، پدیده گردشگری شهری از اهمیت روزافزونی برخوردار است. از این منظر، شهرها در وهله اول برای شهروندان و ساکنین و در وهله دوم برای گردشگران و بازدیدکنندگان از سایر نقاط، خود به عنوان مقصد أکثرامروزه همگام با گسترش شهرنشینی، تغییرات در سبک زندگی افراد و تغییر الگوهای کار و فراغت، پدیده گردشگری شهری از اهمیت روزافزونی برخوردار است. از این منظر، شهرها در وهله اول برای شهروندان و ساکنین و در وهله دوم برای گردشگران و بازدیدکنندگان از سایر نقاط، خود به عنوان مقصد گردشگری با طیف وسیعی از جاذبه ها و سرگرمی ها عمل می کنند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی چالشها و فرصتهای توسعه گردشگری شهری در منطقه 4 تهران است. مطالعه حاضر، یک مطالعه کیفی بوده که از روش تحلیل مضمون برای تحلیل نتایج استفاده شده است. ابزار گردآوری محتوا، مصاحبه بوده و با 10 نفر از خبرگان امر مصاحبه انجام شده است. نرمافزار مورداستفاده به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، نرمافزار Maxqda نسخه 2020 بوده است. نتایج حاکی از آن بود که در بخش چالشها، عوامل اصلی چالش زیرساختی، چالش اجتماعی- فرهنگی، چالش مدیریتی، چالش محیطی و چالش اقتصادی شناسایی شدند که برای هریک از آنها کدهای فرعی نیز شناسایی گردید. همچنین در بخش فرصتهای توسعه گردشگری، مؤلفههای اصلی امکانات رفاهی، جاذبه گردشگری، عوامل انگیزشی، عوامل فرهنگی و اجتماعی و نیروی انسانی شناسایی شدند. از سوی دیگر، مؤلفههای اقدامات آموزشی و تبلیغات، اقدامات زیرساختی و سیاستگذاری، اقدامات فرهنگی و اجتماعی، اقدامات نظارتی و بهداشتی، زیرساختهای ناوگان حملونقل عمومی و مسائل زیستمحیطی بهعنوان راهکارهایی بهمنظور توسعه گردشگری شناسایی شدند. همچنین چالشها و موانعی وجود دارد که از آن جمله میتوان به چالشها و موانع اقتصادی، زیرساختی، اجتماعی فرهنگی، مدیریتی و محیطی اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
393 - بررسی شاخص های توسعه پایدارمحله ای منطقه سه تهران نمونه موردی محله زرگنده
زیبا حاتمی غریبوند فاطمه ادیبی سعدی نژادهدف از این پژوهش بررسی شاخص های توسعه پایداردر محله زرگنده منطقه 3تهران و بطور کلی شناخت تفاوت ها و نابرابری ها بین محلات و رتبه بندی از نظر وضعیت و سطح برخورداری از شاخص های توسعه پایدار محله ای ونشان دادن سطوح توسعه محلا ت از نظر میزان امکانات و دسترسی ها و بهره مند أکثرهدف از این پژوهش بررسی شاخص های توسعه پایداردر محله زرگنده منطقه 3تهران و بطور کلی شناخت تفاوت ها و نابرابری ها بین محلات و رتبه بندی از نظر وضعیت و سطح برخورداری از شاخص های توسعه پایدار محله ای ونشان دادن سطوح توسعه محلا ت از نظر میزان امکانات و دسترسی ها و بهره مندی می باشد. و در این مقاله سعی می شود پس از مروری بر مفاهیم پایداری , تعاریف و اهداف پایداری و بررسی وتحلیل شاخص های پایداری وتطبیق آنها بر محه زرگنده در منطقه 3 تهران برروش تحلیلی توصیفی وبا استفاده از مدل SWOT شاخص های توسعه پایدار محله ای در این پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی – تحلیلی تایج حاصل از این پژوهش, بیانگر آن است که محله زرگنده یکی از محله های منطقه 3 تهران از لحاظ توسعه پایدار در رتبه بسیار پایینی نسبت به محلات دیگر منطقه3 تهران قرار دارد این محله ازلحاظ پایداری با توجه به شاخص های کالبدی فضایی ، اقتصادی ، فرهنگی اجتماعی وزیست محیطی از نقاط ضعف بسیار بالایی برخوردار می باشد که در ادامه با مطالعه شاخص ها ، معیارها و زیر معیارها و.... به ارائه راهکارها و پیشنهادات سازند های جهت رفع معضلات ان پرداخته ایم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
394 - ارزیابی میزان سرانه فضای¬سبز در محیط¬زیست شهری(نمونه موردی: شهر بجنورد)
سودابه حدادی کوهسار رمضانعلی نادری مایوانامروزه مفهوم شهرها بدون فضای سبز مؤثر در ا شکال گوناگون آن دیگر قابل تصور نیست. پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگیهای معضلات زیست محیطی آنها موجودیت فضای سبز و گسترش آن برای همیشه اجتناب ناپذیر کردهاند. توجه به فضای سبز به طور عام به عنوان ریههای تنفسی شهرها تعریف اغر أکثرامروزه مفهوم شهرها بدون فضای سبز مؤثر در ا شکال گوناگون آن دیگر قابل تصور نیست. پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگیهای معضلات زیست محیطی آنها موجودیت فضای سبز و گسترش آن برای همیشه اجتناب ناپذیر کردهاند. توجه به فضای سبز به طور عام به عنوان ریههای تنفسی شهرها تعریف اغراقآمیزی از کارکرد آن نیست. بلکه این شبیه بیانکننده حداقل کارکرد آن در مفهوم اکولوژیک شهرها به شمار میرود. این فضاها هم از دیدگاه تأمین نیازهای زیست محیطی شهر نشینان و هم از نظر تأمین فضاهای فراغتی و بستر ارتباط و تعامل اجتماعی آن جایگاهی در خور اهمیت دارد. با گسترش سریع شهر بجنورد در دهههای اخیر، بر اهمیت فضای سبز شهری و پارکها هم از لحاظ افزایش نیازهای اجتماعی و زیست محیطی و زیباییشناسانه و هم از ُبعد نقش دسترسی به فضای سبز در عدالت اجتماعی و توسعه متعادل شهری به شدت افزوده شده است. در این مقاله، توزیع و سرانه فضای سبز شهری با سطوح عملكردی گوناگون در گسترۀ شهر بجنورد بررسی و کمبودهای موجود در این زمینه تحلیل شده است. در این پژوهش نوع تحقیق بر اساس هدف کاربردی است و بر اساس روش توصیفی-تحلیلی است و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش استنتاجی (عقلانی) و همچنین استفاده از نرمافزار GISبوده، که نقشه وضع موجود و نقشه دسترسیها با استفاده از این نرمافزار تهیه گردید. همچنین از این نقشهها برای تحلیلهای نهایی استفاده شد که طبق نتایج به دست آمده شهر بجنورد دچار کمبود سرانه فضای سبز شهری بوده و همین امر باعث آلودگیهای زیست محیطی در این شهر شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
395 - ارائه راهکارهای کالبدی در راستای تقویت تعاملات اجتماعی(نمونه موردی: خیابان شهید بهشتی شمالی)
وجیهه صحت پور رمضانعلی نادری مایوانخیابان به عنوان یک فضای شهری، یکی از مهمترین مکانهایی است که محل برخوردهای چهره به چهره و عرصه تعاملات اجتماعی شهروندان به شمار میرود. وجود بحران ترافیک وسایل نقلیه و پایین بودن کیفیت کالبدی باعث کمبود شدید فضای عمومی با قابلیت پذیرش تعاملات اجتماعی شده است. تقویت فض أکثرخیابان به عنوان یک فضای شهری، یکی از مهمترین مکانهایی است که محل برخوردهای چهره به چهره و عرصه تعاملات اجتماعی شهروندان به شمار میرود. وجود بحران ترافیک وسایل نقلیه و پایین بودن کیفیت کالبدی باعث کمبود شدید فضای عمومی با قابلیت پذیرش تعاملات اجتماعی شده است. تقویت فضاهای عمومی وسیلهای برای رویارویی با این پراکندگی و نگرانیهای مرتبط با آن است. تقویت حس با هم بودن از طریق ایجاد انواع فضاهای عمومی امکانپذیر است. از سوی دیگر حضور محیطهای طبیعی دست نخورده در درون شهرها، از پتانسیلهای مهم شهر در خلق فضای عمومی شهری جدید و تقویت حیات مدنی و ارتباطات اجتماعی در بین ساکنین شهر میباشد. لذا، ساماندهی این فضاها ضمن تبدیل آنها از فضای بیدفاع به فضای امن شهری، زمینهای برای حضور در فضا و تقویت ارتباطات و تعاملات اجتماعی در شهرها و میان ساکنین را فراهم مینماید که این امر به برقراری و تقویت حیات مدنی در شهر منجر میشود. پدیده فضای بدون دفاع شهری و اثری که بر وجدان جمعی میگذارد میتواند رابطه سالم انسان- شهر را به رابطهای منفصل و گاه خصمانه نسبت به محیط بدل سازد. زیرا تا فرد در محیط و فضا احساس آرامش نکند و همواره در نگرانی به عنوان یک قربانی بسر برد، نمیتواند قابلیتها و ارزشهای خود را به نمایش گذاشته و نقش اجتماعی خود را به نحو مطلوبی ایفا کند. در این پژوهش که هدف ان ارتقا تعاملات اجتماعی در محور شهید بهشتی شمالی (حد فاصل بین میدان شهید و چهاراه صفا) است از روش تحقیق ترکیبی (تحلیلی– توصیفی) استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که افزایش راحتی و شفایت محور برای افراد حاضر در محدوده، ایجاد کف سازی های زیبا و مناسب، ایجاد نفوذپذیری مطلوب برای محدوده می توان به افزایش تعاملات اجتماعی در این محدوده کمک بسیار زیادی نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
396 - مقایسه اثربخشی واقعیت درمانی و رویکرد پذیرش و تعهد بر تربیت شهروندی در بین کارمندان
یونس قیصی زاده علی پولادی ریشهری مولود کیخسروانی ناصر امینیامروزه نیروی انسانی حیاتی ترین عنصر راهبردی و اساسی ترین راه برای افزایش اثربخشی کارایی سازمان محسوب می شود. بنابراین افزایش تربیت شهروندی یک ضرورت اجتناب ناپذیر برای هر سازمان است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی رویکرد واقعیت درمانی و رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ت أکثرامروزه نیروی انسانی حیاتی ترین عنصر راهبردی و اساسی ترین راه برای افزایش اثربخشی کارایی سازمان محسوب می شود. بنابراین افزایش تربیت شهروندی یک ضرورت اجتناب ناپذیر برای هر سازمان است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی رویکرد واقعیت درمانی و رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تربیت شهروندی در بین کارمندان شهر بوشهر بود. روش پژوهش حاضر از نوع نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل است. جامعه آماري کلیه کارمندان شهر بوشهر در سال 1400 بودند. نمونه پژوهش 45 نفر از کارمندان بود که به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب و به صورت تصادفي در گروه های آزمایشی (پذیرش و تعهد و واقعيت درماني) و کنترل قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه تربیت شهروندی (تابش، 1391) استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری (MANCOVA) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که واقعیت درمانی و رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد باعث افزایش تربیت شهروندی گروه های آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل شده اند (001/0>P). نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد که تأثیر رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مشارکت جوئی، مسئولیت پذیری، اعتماد بنفس و تربیت شهروندی به طور معناداري بيشتر از آموزش مبتنی بر واقعیت درمانی بوده است. نتیجه گیری می شود که هر دو روش واقعیت درمانی و پذیرش و تعهد برای بهبود تربیت شهروندی کارمندان مؤثرند و می توان از این مداخلات برای افزایش بهره وری سازمانی سود برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
397 - تبیین نگرش دلوزی بر مدیریت پاندمیک کرونا با رویکرد اجتماع مداری
محمدتقی حیدری سعید محرمی مهتاب امرایی محمود اميد عليتاريخ شهرسازي قرن بيستم، مملو از نظريات و روشهایی است كه به مفروضات هستي شناختي، شناخت شناختي و روششناختی پارادايم اثباتگرایی وابسته هستند؛ درواقع، برنامهریزی شهري پيش از اواخر دهه هفتاد ميلادي، ميراث تسلط رويكرد عقلائـي مدرنيسـتي دهـه 50 و 60 میلادی اسـت. یکی از نظ أکثرتاريخ شهرسازي قرن بيستم، مملو از نظريات و روشهایی است كه به مفروضات هستي شناختي، شناخت شناختي و روششناختی پارادايم اثباتگرایی وابسته هستند؛ درواقع، برنامهریزی شهري پيش از اواخر دهه هفتاد ميلادي، ميراث تسلط رويكرد عقلائـي مدرنيسـتي دهـه 50 و 60 میلادی اسـت. یکی از نظریه پردازان مهم و شاخص پستمدرنیسم (ژیل دلوز)، فیلسوف فرانسوی است. دلوز با طرح رویکرد افقی و عرضی خود به معرفت که موسوم به (رویکرد ریزوماتیک) است سعی دارد نگاهی نو به معرفت و دانش را مطرح کند؛ دیدگاهی که در برابر رویکرد درختی به معرفت قرارگرفته و همه نظام های معرفتی گوناگون مبتنی بر رویکرد درختی به معرفت را به چالش فراخواند. دلوز معتقد است نظام های درختی دارای خصلتی خطی، سلسهمراتبی، ایستا و عمودی هستند و از برش ها و تقسیم بندی ها و خط مشی بین امور حکایت می کند. تفکر درختی همان »تفکر بودن« است، حالآنکه تفکر ریزومی »تفکر شدن« است. اپیدمی کووید 19، در قرن بیست و یکم درزمانی به وقوع پیوست که کشورهای مختلف در حال ایجاد و گسترش روابط پیچیده ای در سرتاسر جهان بودند و موفقیت از آن دولت هایی بود که بیشترین روابط را داشتند درحالیکه کووید 19، این روابط را به کمترین میزان رساند. در ابتدای گسترش کووید 19، هرکدام از کشورها تلاش می کردند تا از ورود و گسترش اپیدمی در کشور خود خودداری نمایند. در این میان رویکرد اجتماع محور، بیش از همه بر نقش بخش داوطلبانه و مردمی در توسعه محلی و شکل گیری سازمان های اجتماع محور، بیش از همه بر نقش بخش داوطلبانه و مردمی در توسعه محلی و شکل گیری سازمان های اجتماع محور تأکید دارد. در این رویکرد، اجتماعات محلی پیش قدم شده، بهصورت خودجوش سازمان یافته تا به علائق و اهداف مشترک ازجمله حل مسائل، دستیابی به رفاه اجتماعی و خروج از وضعیت موجود جامعه محلی خود دست یابند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
398 - شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر رقابت پذیری گردشگری شهر تهران
حسین فرهادی خواه کرامت اله زیاری سعید زنگنه شهرکی ناصر رضاییشهر تهران دارای پتانسیلهای گردشگری فراوانی می باشد اما این شهر نتوانسته است متناسب با این ظرفیت ها گردشگر جذب کند؛ بنابراین لازم است تا پتانسیلهای گردشگری خود را شناسایی، تقویت و معرفی نماید. پیش شرط اساسی برای استفاده از این ظرفیت ها، بهره مندی از توسعه گردشگری و ا أکثرشهر تهران دارای پتانسیلهای گردشگری فراوانی می باشد اما این شهر نتوانسته است متناسب با این ظرفیت ها گردشگر جذب کند؛ بنابراین لازم است تا پتانسیلهای گردشگری خود را شناسایی، تقویت و معرفی نماید. پیش شرط اساسی برای استفاده از این ظرفیت ها، بهره مندی از توسعه گردشگری و افزایش توان رقابتپذیری گردشگری این شهر، و نیز شناسایی عوامل اصلی مؤثر بر توسعه گردشگری آن می باشد. در همین راستا تحقیق حاضر به دنبال شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر رقابت پذیری گردشگری شهر تهران می باشد. این تحقیق از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی است که با استفاده از روش آمیخته (کیفی-کمّی) انجام گرفته است. در این تحقیق با استفاده از تکنیک دلفی ابتدا مهم ترین عوامل مؤثر بر رقابت پذیری گردشگری شهر تهران به کمک 15 نفر از متخصصان این حوزه در چارچوب شاخص های مجمع جهانی اقتصاد، استخراج گردید. در مرحله بعدی برای شناخت محرک های اصلی مؤثر بر آینده گردشگری تهران و رقابت پذیری آن از پرسشنامه اثرات متقاطع و برای تحلیل داده ها از نرمافزار میک مک استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که از بین 35 عامل بررسی شده در نهایت 12 عامل بهعنوان عوامل کلیدی انتخاب شده اند؛ از جمله آنها می توان به اولویت بخشی به سفر و گردشگری نزد دولت، باز بودن بین المللی، بازبینی قوانین و مقررات کلان در جهت تقویت گردشگری، بهبود وضعیت منابع انسانی و بازار کار گردشگری، منابع فرهنگی، منابع طبیعی، ارتباط با رسانه¬های دنیا و اطلاع رسانی در مورد جاذبههای گردشگری شهر تهران و برندسازی برای شهر تهران در زمینه پتانسیل¬های گردشگری و معرفی آن اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
399 - بررسی شعر ترکی «حیدربابا»ی شهریار بر اساس معیارهای ششگانهی زبانهای ضمیرانداز
لیلا میر حیدرعلی امینیرفتار ضماير فاعلي در زبانهاي مختلف متفاوت است و از اين رو پارامتري به نام پارامتر ضميرانداز ، زبانها را در اين مقوله از هم جدا ميكند. برخی از زبانها همانند ترکی آذری از جمله زبانهایی هستند که به ضمیر فاعلی اجازه حذف میدهند. در این مقاله محقق سعی دارد که این ویژگی أکثررفتار ضماير فاعلي در زبانهاي مختلف متفاوت است و از اين رو پارامتري به نام پارامتر ضميرانداز ، زبانها را در اين مقوله از هم جدا ميكند. برخی از زبانها همانند ترکی آذری از جمله زبانهایی هستند که به ضمیر فاعلی اجازه حذف میدهند. در این مقاله محقق سعی دارد که این ویژگی را با نشان دادن آن در شعر «حیدربابا »ی شهریار اثبات کند. بدین منظور گزیدهای از شعر مذکور بهطور تصادفی انتخاب شد و شش معیار که ملاکهای تشخیص زبانهای ضمیرانداز از غیرضمیرانداز است مورد بررسی قرارگرفت. پس از تحقیق مشخص شد که زبان ترکی آذری در گروه زبانهای ضمیرانداز قرار میگیرد اما در متنهایی همانند شعر، شاعر به علت تأکید یا ضرورت شعری یعنی قافیه و وزن، ضمایر را در شعر حفظ میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
400 - تبیین کارکرد روش انتقال حق توسعه (TDR) در راستای تحقق عدالت اجتماعی اسلامی
رضا خالقی زهره داودپور رضا نصر اصفهانیتوسعه شهری با رویکرد عدالت اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از طرح¬های توسعه شهری مورد بی توجهی قرار گرفته است. انتقال حق توسعه، یکی از شیوههای نو در امر نظارت بر توسعه اراضی محسوب میشود. انتقال حق توسعه به لحاظ جایگاه آن در کاهش نابرابری و تأمین عالانه حقوق ف أکثرتوسعه شهری با رویکرد عدالت اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از طرح¬های توسعه شهری مورد بی توجهی قرار گرفته است. انتقال حق توسعه، یکی از شیوههای نو در امر نظارت بر توسعه اراضی محسوب میشود. انتقال حق توسعه به لحاظ جایگاه آن در کاهش نابرابری و تأمین عالانه حقوق فردی مالکان، حائز اهمیت است. رویکرد انتقال حق توسعه در واقع برنامهای برای کاهش توسعه فیزیکی در مناطقی است که جامعه یا برنامهریزان خواهان حفاظت آن هستند. این پژوهش با هدف بررسی و تطبیق رویکرد حق انتقال توسعه و تبیین برخی از اصول قواعد مهم در دیدگاه اسلام، و ارتباط و تأثیرگذاری آن در توسعه شهری، پیشنهاداتی جهت تحقق عدالت اجتماعی با استفاده از این رویکرد ارائه میدهد. پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی بوده که با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تطبیقی به تحلیل و بررسی داده¬ها پرداخته میشود. برای توصیف و تحلیل دادهها از روش بررسی تطبیقی متون استفاده شده است. بر همین اساس ضمن گردآوری مباحث حوزه عدالت اجتماعی اسلامی و روش انتقال حق توسعه به تحلیل رابطه بین روش فوق الذکر با تحقق عدالت اجتماعی از طریق تکنیک دلفی با دریافت 5 دور نظرات 30 تن از کارشناسان پرداخته میشود. در نتیجه تحقیق حاضر بررسی اصول عدالت اجتماعی شامل هشت اصل؛ تساوی در حقوق عمومی، عدم موضوعیت جایگاه و مقام افراد در اجرای عدالت، عدم تساوی در حقوق اکتسابی فردی- اجتماعی، رعایت اقتضای زمان در دریافت تعرفهها، دسترسی برابر به خدمات عمومی، عدم اختصاصیسازی اموال و منافع عمومی، انتفاع همگانی در امور عمومی، عدم مصونیت حاکمان و مسئولان در برابر عدالت تبیین شد. همچنین در مقایسه با مبانی روش حق انتقال توسعه مشخص گردید بین اصول تساوی در حقوق عمومی، عدم موضوعیت جایگاه و مقام افراد در اجرای عدالت با روش حق انتقال توسعه کاملاً منطبق هستند. اصول عدم تساوی در حقوق اکتسابی فردی- اجتماعی، رعایت اقتضای زمان در دریافت تعرفهها، دسترسی برابر به خدمات عمومی، عدم اختصاصیسازی اموال و منافع عمومی، انتفاع همگانی در امور عمومی، عدم مصونیت حاکمان و مسئولان در برابر عدالت تا حدود زیادی منطبق میباشند یا میتوان در جهت نیل به اهداف مدنظر آن اصل از روش انتقال حق توسعه استفاده کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
401 - بررسی شیوع چاقی و اضافهوزن و ارتباط آن با سبک زندگی در دانش آموزان پسر دبیرستان های شهر یاسوج
علی همتی زهرا همتیامروزه به دلیل تغییر در شیوه زندگی و الگوی تغذیهای، شیوع چاقی و اضافهوزن در سرتاسر جهان افزایش چشمگیری پیداکرده است. چندین عامل مهم ازجمله شیوه سبک زندگی و بیتحرکی و پایین بودن آمادگی جسمانی دخالت دارد بر همین اساس در پژوهش حاضر به بررسی شیوع چاقی و اضافهوزن و ارتبا أکثرامروزه به دلیل تغییر در شیوه زندگی و الگوی تغذیهای، شیوع چاقی و اضافهوزن در سرتاسر جهان افزایش چشمگیری پیداکرده است. چندین عامل مهم ازجمله شیوه سبک زندگی و بیتحرکی و پایین بودن آمادگی جسمانی دخالت دارد بر همین اساس در پژوهش حاضر به بررسی شیوع چاقی و اضافهوزن و ارتباط آن با سبک زندگی در نوجوانان پسر شهر یاسوج پرداختهشده است. در این پژوهش از دو روش پیمایش و اسنادی استفادهشده است. جامعه آماری موردمطالعه بیش از 4000 نفر از دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر یاسوج بوده که از بین آنها 351 نفربر اساس جدول مورگان بهعنوان حجم نمونه انتخاب گردیده و با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای تصادفی متناسب موردمطالعه قرارگرفتهاند. ( سنین،15،16،17،18، سال ) Mean ± SD: 15/6 ± 0/7 years)): میزان شیوع کلی اضافهوزن در بین آزمودنیها 5/20 درصد و میزان شیوع کلی چاقی آزمودنیها 8/6 درصد بوده است. شیوع چاقی شکمی در بین آزمودنیها 4/27 درصد بوده است. تحلیل یافتههای استنباطی نشان داده است که بین میزان تماشای تلویزیون و کار با رایانه الگوی غذایی و شاخص توده بدنی در سطح خطای کمتر از 05/0 و سطح اطمینان 95% رابطه مستقیم وجود داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
402 - تأثیر روش یادگیری مشارکتی بر روی دانشآموزان پایه اول ابتدایی شهر یاسوج
گلنار صالحی خواه مریم بستام زیبا بستامهدف این تحقیق تأثیر روش یادگیری مشارکتی بر روی دانشآموزان پایه اول ابتدایی شهر یاسوج است و اینکه آیا مشکلات خواندن آنها در گروه و با کمک یکدیگر حل میشود یا خیر؟ بنابراین از دو روش یادگیری یک ساو I و روش جیک ساو II استفادهشده است تا تأثیر آن در بهبود خواندن کودکان و أکثرهدف این تحقیق تأثیر روش یادگیری مشارکتی بر روی دانشآموزان پایه اول ابتدایی شهر یاسوج است و اینکه آیا مشکلات خواندن آنها در گروه و با کمک یکدیگر حل میشود یا خیر؟ بنابراین از دو روش یادگیری یک ساو I و روش جیک ساو II استفادهشده است تا تأثیر آن در بهبود خواندن کودکان و یادگیری آنها بررسی شود. با توجه به موضوع روش نیمه آزمایشی طرح پیشآزمون- پسآزمون انتخابشده است. برای جمعآوری دادهها از مقیاس هوشی و کسلر استفاده شد و برای تعیین میزان اختلال خواندن دانشآموزان از آزمون تشخیص خواندن که معروف به آزمون شیرازی است استفاده شد همچنین از دادههای بهدستآمده حاصل از نتایج پیشآزمون، پسآزمون، آزمون تعقیبی و تأخیری، برای گردآوری اطلاعات استفادهشده است. ضریب روایی85/0 برآورد گردید و ضریب پایایی به روش باز آزمایی در طول یک ماه برای مقیاس کل 0/95 مقیاس کلاس 0/93 و مقیاس عملی 0/9 میباشد که میانه ضرایب پایایی 0/73 گزارششده است. در مرکز اختلالات یادگیری توسط یک مربی در طول هفته به ۲۰ دانشآموز خدمات آموزشی ارائه شد و در دو نوبت ترجیحاً ۴۰ نفر دانشآموز تحت آموزش قرار گرفتند. در این پژوهش با انتخاب تصادفی ۲۰ نفر از دانشآموزان نوبت اول بهعنوان گروه آزمایش و ۲۰ نفر از دانشآموزان نوبت دوم بهعنوان گروه گواه لحاظ گردیده است. اطلاعات جمعآوریشده با استفاده از آزمون t گروههای مستقل t) تست) و از نرمافزار spss جهت کارهای آماری استفاده گردید تا عملکرد دو گروه مستقل آزمایش و گواه مقایسه شود. یافتههای پژوهش مبین آن است که یادگیری مشارکتی در مقایسه با روش آموزش انفرادی در کاهش مشکلات پایه اول ابتدایی مؤثر است از فرضیهها استنباط میشود که یادگیری مشارکتی در مقایسه با روش آموزش انفرادی در عدم افزودن و یا حذف کلمات در متن مؤثر است، پس میتوان نتیجه گرفت دانشآموزانی که به روش مشارکتی آموزشدیدهاند در کسب مهارت خواندن از عملکرد بهتری برخوردار شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
403 - تأثیر روش یادگیری با روش آموزش انفرادی بر روی دانشآموزان نارساخوان پایه اول ابتدایی شهر یاسوج
عبدالحسین پیشگو صدیقه طالبی پور زهره طالبی پورهدف این تحقیق تأثیر روش یادگیری با روش آموزش انفرادی بر روی دانشآموزان نارساخوان پایه اول ابتدایی شهر یاسوج است و اینکه آیا مشکلات خواندن آنها در گروه و با کمک یکدیگر حل میشود یا خیر؟ بنابراین از دو روش یادگیری یک ساو I و روش جیک ساو II استفادهشده است تا تأثیر آن د أکثرهدف این تحقیق تأثیر روش یادگیری با روش آموزش انفرادی بر روی دانشآموزان نارساخوان پایه اول ابتدایی شهر یاسوج است و اینکه آیا مشکلات خواندن آنها در گروه و با کمک یکدیگر حل میشود یا خیر؟ بنابراین از دو روش یادگیری یک ساو I و روش جیک ساو II استفادهشده است تا تأثیر آن در بهبود خواندن کودکان و یادگیری آنها بررسی شود. با توجه به موضوع روش نیمه آزمایشی طرح پیشآزمون- پسآزمون انتخابشده است. برای جمعآوری دادهها از مقیاس هوشی و کسلر استفاده شد و برای تعیین میزان اختلال خواندن دانشآموزان از آزمون تشخیص خواندن که معروف به آزمون شیرازی است استفاده شد همچنین از دادههای بهدستآمده حاصل از نتایج پیشآزمون، پسآزمون، آزمون تعقیبی و تأخیری، برای گردآوری اطلاعات استفادهشده است. ضریب روایی85/0 برآورد گردید و ضریب پایایی به روش باز آزمایی در طول یک ماه برای مقیاس کل 0/95 مقیاس کلاس 0/93 و مقیاس عملی 0/9 میباشد که میانه ضرایب پایایی 0/73 گزارششده است. در مرکز اختلالات یادگیری توسط یک مربی در طول هفته به 10 دانشآموز خدمات آموزشی ارائه شد و در دو نوبت ترجیحاً 20 نفر دانشآموز تحت آموزش قرار گرفتند. یافتههای پژوهش مبین آن است که یادگیری مشارکتی در مقایسه با روش آموزش انفرادی در کاهش مشکلات نارساخوانی پایه اول ابتدایی مؤثر است از فرضیهها استنباط میشود که یادگیری مشارکتی در مقایسه با روش آموزش انفرادی در عدم افزودن و یا حذف کلمات در متن مؤثر است، پس میتوان نتیجه گرفت دانشآموزانی که به روش انفرادی آموزشدیدهاند در کسب مهارت خواندن از عملکرد بهتری برخوردار شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
404 - نقش شهرهای مصرفی در زندگی شهروندان با رویکرد مردمنگارانه (مورد مطالعه: شهر کرمانشاه)
محمد جواد سامانی نژاد ندا خداکرمیان گیلان اسدالله بابایی فردامروزه تمامی شهرها در تکاپوی ایجاد امکانات برای مصرف هستند. درواقع شهرها بهواسطه امکاناتی که برای مصرف فراهم میکنند تعریف میشوند. مصرف انبوه از یکسو باعث تغییر شهری ازجمله رشد قارچ گونه مراکز خرید، فروشگاهها، مراکز فراغتی و ... شده است و از سوی دیگر، شهر نیز با طرا أکثرامروزه تمامی شهرها در تکاپوی ایجاد امکانات برای مصرف هستند. درواقع شهرها بهواسطه امکاناتی که برای مصرف فراهم میکنند تعریف میشوند. مصرف انبوه از یکسو باعث تغییر شهری ازجمله رشد قارچ گونه مراکز خرید، فروشگاهها، مراکز فراغتی و ... شده است و از سوی دیگر، شهر نیز با طراحی فضاهای مصرفی خاص، شیوههای گوناگون مصرف را برای شهروندان به وجود آورده است. شهرنشینی در شهر کرمانشاه نیز بهطور فزاینده بهسوی مصرفی شدن پیش رفته است. با این وجود، بیشتر مطالعاتی که به بررسی شهر و کلانشهرها پرداختند مسائلی مانند تغییرات جمعیت، مهاجرت، بیکاری، ناامنی، حاشیهنشینی، انباشت ثروت، اقتصاد و خدمات اجتماعی را در بر میگیرند؛ با توجه به این موضوع، انجام دادن پژوهشهای مختلف در این زمینه حکم زیربنا برای مطالعات بینرشتهای در زمینه شهرها و مصرف دارد. البته رشد تغییرات و دگرگونیهایی که در مصرف شهرها به وجود آمده؛ باعث توجه بیشتر به این موضوع شده است. این پژوهش، فرایند مصرف در شهرهای مدرن را بررسی کرده و نقش آن در زندگی شهروندان مورد بحث قرار داده است. در این پژوهش از روش تحقیق مردمنگاری استفاده شده و تکنیک گردآوری دادهها شامل: مشاهده مشارکتی و مصاحبه عمیق است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که فضاهای تجاری، طراحی خاصی را در معماری شهر به وجود آوردند. معیارهایی در طراحی شهر وجود دارد که منجر به خلق فضایی دلنشین و تحریککنندهای برای مصرف میشود، رنگهایی که در فضاهای تجاری به کار گرفته میشوند در درخشندگی فضاها نقش حیاتی دارند و کمک بهسزایی در خلق زیبایی کالاها دارند. ورودیهای متعدد، راهروهای عریض، نورگیرهای فراوان و چشماندازها مرکزی زیبا در مراکز خرید امکان تشویق بیشتر افراد به داخل پاساژ را فراهم میآورند. پرسهزنان با قدم زدن در شهر هویت خود را تغییر میدهند. همچنین مراکز خرید خود شامل: فضای خردهفروشی، هتلها، رستورانها، تسهیلات تفریحی هستند که با امکانات متفاوتی که در اختیار افراد میگذارند باعث خرید هر چه بیشتر افراد و مصرفگرایی میشوند. از سوی دیگر، مراکز خرید به عنوان یکی از اشکال جدید خرید، نقش مؤثری در اعتیاد افراد به خرید دارند. اعتیاد به خرید گاهی افراد را وسوسه به خرید بیش از اندازه میکند در پی آن اضطراب و نگرانی برای افراد به وجود میآید. بر این اساس، افراد در هنگام مصرف و خرید کالاها هویت خود را از دست داده و یا آن را بازنمایی میکنند و هویت جدیدی را به وجود میآورند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
405 - بررسي مقايسهاي هوش هيجاني با پيشرفت تحصيلي دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر یاسوج
زینب فرح پور ظریفه زمانیان نژاد رسول زمانیان نژاددنياي امروز در حال تغيير است. زندگي در حال پيچيدهتر شدن است و ديگر فرصت فکر کردن به ما نميدهد. در اين شرايط ما واقعاً نياز به داشتن يک قدرت بالا و يک مهارت بالا براي ايجاد ارتباط با اين جهان جهاني شده داريم و کساني ميتوانند در اين بازار جهاني بازي را ببرند که داراي م أکثردنياي امروز در حال تغيير است. زندگي در حال پيچيدهتر شدن است و ديگر فرصت فکر کردن به ما نميدهد. در اين شرايط ما واقعاً نياز به داشتن يک قدرت بالا و يک مهارت بالا براي ايجاد ارتباط با اين جهان جهاني شده داريم و کساني ميتوانند در اين بازار جهاني بازي را ببرند که داراي مهارت بالايي در هوش هيجاني باشند. هدف از انجام این پژوهش بررسي مقايسهاي هوش هيجاني با پيشرفت تحصيلي دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر یاسوج است. ابزار اندازهگیری در پژوهش حاضر، پرسشنامه استاندارد میباشد که بررسی مقایسهای هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی موردمطالعه را مشخص مینماید. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر یاسوج میباشد که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت وجود دارد. یعنی با افزایش هوش هیجانی، موفقیت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
406 - «ارزیابی سیاست¬های مدیریت یکپارچه شهری در ایران با رویکرد حکمروایی»
محمد رامیان آزاده اربابی سبزواریدر دهه های اخیر مسائل و مشکلات شهرها پیچیده تر شده است و مدیریت یکپارچه شهری به تحول و نگرشی فراتر از نگرش و عملکرد سیستم مدیریتی سنتی پیشین نیاز دارد. تعدد مديريت و ناهماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امور شهری از مسائل اساسی در حوزه مديريت شهری، است؛ ا أکثردر دهه های اخیر مسائل و مشکلات شهرها پیچیده تر شده است و مدیریت یکپارچه شهری به تحول و نگرشی فراتر از نگرش و عملکرد سیستم مدیریتی سنتی پیشین نیاز دارد. تعدد مديريت و ناهماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امور شهری از مسائل اساسی در حوزه مديريت شهری، است؛ امروزه اداره مطلوب شهرها، بدون مديريت يکپارچه شهری امکان پذير نيست. تحقق مدیریت و تغییرات در رویکردهای مدیریتی در بستری اتفاق می افتد که به بستر حکمرانی شناخته می شود. مفهوم حکمرانی( Governance ) هم خانواده با با مفهوم حکومت ( Government )، اما متفاوت از آن است. حکمرانی به جای تمرکز بر دولت، قدرت را در داخل و خارج از اقتدار رسمی و نهادهای حکومت و در قالب سه رکن: «حکومت » ،« بخش خصوصی » و «جامعه مدنی » جریان می دهد. به علاوه شالودۀ حکمرانی، فرآیند تصمیم سازی و اجرای تصمیمات است که مشخص می کند چگونه سه بازیگر یادشده با اولویت ها و سلایق متفاوت، به هماهنگی می رسند. به این ترتیب موضوعات مطرح در مقوله حکمرانی، شامل قدرت و نظام توزیع آن، چگونگی سیاست گذاری، اولویت بندی ها و پاسخ گویی می شود. در این مطالعه، به ابعاد مختلف حکمروایی و مدیریت یکپارچه، پرداخته شده و موانع و چالش های حکمروایی در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که مولفه هایی از قبیل « فقدان شهر و نظریه ای پایه برای تعریف شهر در ایران »، « عدم شکل گیری جامعه مدنی قدرتمند و تاثیرگذار»، « عدم تکوین مفهوم برنامه ریزی در ایران»، « فقدان جایگاه مفهوم شهروندی»، « جایگاه مدیریت شهری در قوانین و اسناد فرادست»، « عدم وجود یکپارچگی در مدیریت شهری» و « تامین مالی ناپایدار شهرداری ها و مشکلات تبعی آن» از مهم ترین موانع در این زمینه به شمار می روند (آشناور و همکاران،1400). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
407 - حقوق و آزادی های فردی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
محمد نیک فکرقانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حقوق و آزادیهای فردی و جمعی را در فصلی ذیل عنوان «حقوق ملت» مورد توجه قرار داده است آزادی اجتماعات، از زمره حقوق و آزادیهای جمعی است که مستقیماٌ در اصل 27 قانون اساسی و به طور ضمنی در اصل 26 قانون اساسی، شناسایی و تضمین شده است. در این أکثرقانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حقوق و آزادیهای فردی و جمعی را در فصلی ذیل عنوان «حقوق ملت» مورد توجه قرار داده است آزادی اجتماعات، از زمره حقوق و آزادیهای جمعی است که مستقیماٌ در اصل 27 قانون اساسی و به طور ضمنی در اصل 26 قانون اساسی، شناسایی و تضمین شده است. در این نوشتار، تحلیل اهمیتی است که قانون اساسی در خصوص آزادی اجتماعات در اصل 27 قانون اساسی قائل شده است و همچنین تاکید بر این موضوع اساسی که اولاٌ آزادی اجتماعات و راهپیمایی ها مطلق نمیتواند باشد. بلکه اعمال این حق باید با توجه به شرایط و اوضاع و احوال جامعه دموکراتیک اسلامی لحاظ شده باشد. ثانیاٌ قانون اساسی ضمن رعایت معیارهای اعلامیه جهانی حقوق بشر و جامعه بین المللی، همچنین شرایط و اوضاع و احوال جامعه دموکراتیک اسلامی خود را در نظر گرفته است و هر دو توامان مدنظر قرار داده است. همچنین در این پژوهش تلاش شده است نخست به مفهوم حقوق و آزادی های عمومی به طور مفصل بپردازد. سپس ضمن بیان انواع حق ها و آزادی ها به طور خاص به بررسی حق اجتماع در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و سایر قوانین و مقررات مربوطه پرداخته شده است. در این راستا ضمن بیان ضمانت اجرای این حق به ضرورت توجه و نظارت دولت بر چگونگی اجرای این پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
408 - واکاوی فرصتها و چالشهای پیش روی تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی در ایران
بهروز روستاخیز سمیه کاظمیتشکلهای تعاونی بهمثابة نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولتها در حل مسائل اجتماعی تلقی میشوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهرهگیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. ا أکثرتشکلهای تعاونی بهمثابة نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولتها در حل مسائل اجتماعی تلقی میشوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهرهگیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. اما این تعاونیها در عمل با چالشهایی مواجه بودهاند که موجب عدمتوفیق آنها شده است. از همین رو، پژوهش حاضر مبتنی بر یک رویکرد کیفی و با هدف دستیابی به راهبردهایی پیشنهادی در جهت استفاده از ظرفیتها و فرصتهای موجود برای تعاونیهای مذکور بهمنظور مقابله با چالشهای پیش روی آنها انجام شده است. در این راستا در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر علاوه بر منابع و اسناد مکتوب و اینترنتی، متن گفتوگو با ۳۰ نفر از صاحبنظران، ذینفعان و ذیمدخلان این حوزه نیز به شیوة «تحلیل مضمون» تحلیل شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، تعاونیهای مذکور از «ظرفیتها و فرصتهای قانونی تسهیلگر»، امکان «نیل به انتفاع عمومی در چهارچوب ظرفیتها و فرصتهای اقتصادی» و پتانسیل «شکوفایی ظرفیتهای بومی و محلی شهرستانها» برخوردارند و در برابر خود، چالشهایی همچون «رویههای قانونی دستوپاگیر و عدمضمانت اجرایی آنها»، «تعامل نامطلوب و حمایتنکردن بایستة ساختارهای دولتی از تعاونیها»، «دشواری در تأمین مالی فعالیتها» و «نهادینهشدن بیاعتمادی به تعاونیها» را دارند. در نهایت، بر اساس یافتههای پژوهش، این راهبردها برای موفقیت تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی پیشنهاد شده است: «تدقیق قوانین»؛ «اعتمادسازی ساختاری»؛ «تبلیغات کارآمد و آموزش»؛ «توسل به مدیریت تابآور»؛ «شبکهسازی»؛ و «کارآفرینی اجتماعی مبتنی بر احصاء و استفاده از ظرفیتهای محلی». تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
409 - آیتالله ریشهری، بزرگخادم حدیث شیعه
محمد مهدی احسانی فرنخستین روز فروردین 1401 مصادف با 18 شعبان 1443، آیتالله محمّد محمّدی ریشهری استاد و محقّق بزرگ حدیث، رحلت کرد. او مجتهدی حدیثپژوه بود که در دوران معاصر، حدیث شیعه را احیا نمود. وی زمانشناس بود و توانست راه را به درستی أکثرنخستین روز فروردین 1401 مصادف با 18 شعبان 1443، آیتالله محمّد محمّدی ریشهری استاد و محقّق بزرگ حدیث، رحلت کرد. او مجتهدی حدیثپژوه بود که در دوران معاصر، حدیث شیعه را احیا نمود. وی زمانشناس بود و توانست راه را به درستی یافته و در دورهای که حدیث، نیاز به پشتیبان و مدافع داشت، توفیق ورود به این عرصه را بیابد و با تلاشی جهادگونه، این بار سنگین را به دوش گیرد. مرحوم آیتالله محمّدی ریشهری را میتوان بزرگمدافع حدیث شیعه دانست؛ چه اینکه تلاشهای او به گسترش حدیث در جامعه شیعی انجامید و این گوهر گرانبها در کنار قرآن کریم، جایی نیکوتر برای عرضه یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
410 - «ضرورت و راهبردهای بهسازی و نوسازی بافت¬های فرسودةشهری (موردمطالعه: شهرکرج)»
اصغر کاظمییکجا نشینی انسان سرآغازی برای شهرنشینی شدن او بود. تا جایی که همین رشد شهر نشینی در دهه های اخیر مسایل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بسیاری را ایجاد نموده است. یکی از این مشکلات، بافت های فرسودۀ شهری است که موضوع نوسازی و بهسازی آنها در دهه های اخیر توجه برنامه ریزان و مدیرا أکثریکجا نشینی انسان سرآغازی برای شهرنشینی شدن او بود. تا جایی که همین رشد شهر نشینی در دهه های اخیر مسایل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بسیاری را ایجاد نموده است. یکی از این مشکلات، بافت های فرسودۀ شهری است که موضوع نوسازی و بهسازی آنها در دهه های اخیر توجه برنامه ریزان و مدیران شهری را به خود جلب کرده است. در چنین شرایطی لازم است با استفاده از سیاست های مناسب چون بازسازی، بازنده سازی، نوسازی، بهسازی، توسعه مجدد و درنهایت بازآفرینی به احیاء این بافت ها پرداخته شود. نوسازی و بهسازی یک بار برای همیشه رخ نمی دهد بلکه امری است مداوم این امر آنی و سریع نیست بلکه فرایندی حساس و پیچیده است که نیاز به طراحی برنامه های هدفمند کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت دارد و برای دست یابی به ساماندهی و احیای موفقیت آمیز، به شناخت دقیق بافت قدیمی و کل سیستم شهر و نظام منطقه ای نیاز است. ازاینرو، درتحقیق حاضر سعی شده از طریق تدوین استراتژیهایی، موضوع بهسازی در بافت فرسوده شهر کرج پرداخته شود. نتایج نشان می دهد که عامل های ایجاد بسترهای نهادی و قانونی مناسب به منظور مدیریت یکپارچه شهری، توانمندسازی و ظرفیت سازی در شهرداری ها و شوراهای اسلامی شهر از تأثیرگذارترین استراتژی های بازآفرینی بافت فرسوده شهر کرج به حساب می آیند. همچنین عوامل مؤثر بر سیاست های نوسازی عبارت است از:« ساده سازی فرایندها و مراحل اقدام برای نوسازی ساختمان ها در محلات فرسوده» و«حمایت از تشکیل دفاتر خدمات نوسازی محلات». به علاوه «استفاده از تشکل های مردم نهاد در محدوده و محلات فرسوده» به عنوان عوامل تأثیرپذیر بر موضوع نوسازی مشخص شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
411 - تبیین الگوی شهر هوشمند با تأکید بر حکمروایی شهری
بهنام محمودیانشهرها به طور ذاتی با چالشهای پیچیده و گسترده ای که به هم مرتبط (اند مواجه هستند که تنها از طریق یک رویکرد سیستماتیک قابل حل است. به عبارت دیگر تجمع انبوه عظیمی از ساکنان منجر به آشفتگی و بی نظمی شده و شرایطی را بوجود آورده که نه تنها تعادل شهرها را به سقوط کشانده بلکه د أکثرشهرها به طور ذاتی با چالشهای پیچیده و گسترده ای که به هم مرتبط (اند مواجه هستند که تنها از طریق یک رویکرد سیستماتیک قابل حل است. به عبارت دیگر تجمع انبوه عظیمی از ساکنان منجر به آشفتگی و بی نظمی شده و شرایطی را بوجود آورده که نه تنها تعادل شهرها را به سقوط کشانده بلکه دستیابی به پایداری را با روشهای کنونی اداره و توسعه شهری ناممکن ساخته است در نتیجه برنامه ریزان شهری در سراسر جهان می کوشند تا با نگاهی یکپارچه به تمامی ابعاد شهرنشینی مدلهایی را برای توسعه شهرهای قرن ۲۱ به منظور پاسخگویی به خواسته ها و انتظارات جدید دنیای امروز توسعه دهند یکی از مفاهیم جدید جهت مقابله با چالش های کنونی شهرها در عرصه برنامه ریزی شهری توسعه شهر هوشمند میباشد که در طول سالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است شهر هوشمند به عنوان محور تحول و توسعه هزاره مطرح شده و به معنای گشایش مفاهیمی نو در برنامه ریزی شهری است که قابلیتهای جهان واقعی و مجازی را برای حل مشکلات شهری با هم ترکیب می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
412 - «ارزیابی سیاست¬های مسکن شهری در سه دهه اخیردر ایران با رویکرد HSE »
فاطمه کاظمی سیما کاظمیتحولات بخش زمین و مسکن شهری ایران پس از انقلاب دستخوش عوامل گوناگونی بوده است. مهاجرتهای روستا- شهری، جنگ-تحمیلی و رانت و هجوم سرمایهها به این بخش؛ موجب گشته تا مسکن پایدار از دسترسی گروههای با درآمد پایین و حتی متوسط خارج گردد. طبق اصل ۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی أکثرتحولات بخش زمین و مسکن شهری ایران پس از انقلاب دستخوش عوامل گوناگونی بوده است. مهاجرتهای روستا- شهری، جنگ-تحمیلی و رانت و هجوم سرمایهها به این بخش؛ موجب گشته تا مسکن پایدار از دسترسی گروههای با درآمد پایین و حتی متوسط خارج گردد. طبق اصل ۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: داشتن مسکن مناسب، حق هر فرد و _ ایرانی است. سیاست مسکن و محل کار مناسب، اساسی ترین نیاز و بسترساز آرامش جسمی و روانی، امنیت، توسعه و پیشرفت، تعامل اجتماعی و فرهنگی و تمدن ساز در هر جامعه است. مسکن خوب و محله پایدار و زیست پذیر زمینه های خودشکوفایی، تشکیل خانواده، استقلال و پایگاه اجتماعی، شخصیت و ارتقاء فرهنگ و تمدن ساز است. توجه به محیط مسکونی و کار و ساختار محله زندگی و معیشت مناسب و پایدار، بسترساز آموزش و ارتقاء فرهنگ وهنر و در نهایت تولید خوب و با کیفیت و سلامت جسمی و روانی انسان و کاهش عوامل استرس زا، افزایش ایمنی و امنیت و پیشگیری از مخاطرات محیطی می شود. همگی این فرایندها با یکدیگر روابط متقابل دارند و از طریق کارکردهای حکمرانی خوب و تمدن سازی دولت و حاکمیت محقق می شود. بنابراین مسکن و کارو اشتغال به یکدیگر وابسته و مکمل هم باید حتی المقدور با رعایت پروتکل های زیست محیطی در کنارهم و آسایش بخش و آرامش دهنده باشند. اما بحث اصلی این است که چگونه مسکن پایدار برای همه افراد جامعه تأمین شود؟ و دولتها رسالت خود را در این زمینه چگونه انجام دادهاند؟و چرا بازار، مسکن مناسبی را با مدیریت HSE عرضه نکرده است. HSEعلمي است كه در پیشگیری از بروز حوادث در راستای حفاظت و حراست از نیروی كار وسرمايه تلاش مي كند و اين امر به عهده مديران سطوح بالايي و كارشناسان مربوطه مي-باشد. هدف از اين مطالعه بررسي نقش سیستم مديريت بهداشت، ايمني و محیط زيست(HSE) در كاهش حوادث مسکن درسه دهه ایران است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
413 - تحلیل مفهوم شهروندی در کتابهای علوم اجتماعی ابتدایی
عبدالحسین پیشگو آمنه اوجاقی عذرا حمدیپژوهش حاضر باهدف تحلیل مفهوم شهروندی در کتابهای علوم اجتماعی ابتدایی انجامشده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا میباشد. در این پژوهش، محتوای کتاب درسی مطالعات اجتماعی ازلحاظ مطابقت با مولفه های رویکرد تربیت شهروندی، بررسی و تحلیلشده است. هدف ت أکثرپژوهش حاضر باهدف تحلیل مفهوم شهروندی در کتابهای علوم اجتماعی ابتدایی انجامشده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا میباشد. در این پژوهش، محتوای کتاب درسی مطالعات اجتماعی ازلحاظ مطابقت با مولفه های رویکرد تربیت شهروندی، بررسی و تحلیلشده است. هدف تحقیق، بررسی میزان استفاده از مفاهیم تربیت شهروندی در محتوای کتب درسی مطالعات اجتماعی در دوره ابتدایی بوده است. روش پژوهش، تحلیل محتوا از نوع کمی؛ جامعه آماری تحقیق، کتاب درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی بوده است امروزه با تغییر جامعه در کلیه شئون اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، نیاز به شهروندانی که توانایی حل مسائل مختلف فردی و اجتماعی را داشته و از قابلیت پیریزی زندگی بهتر برخوردار باشند، بیشتر احساس میگردد. در این زمینه ازجمله نهادهای اصلی که پرورش افراد و تجهیز آنها به مهارتها و نگرشها گوناگون برای ایجاد جامعهای سالم را بر عهده دارد، نهاد آموزشوپرورش است. تربیت شهروندان مسئول و آگاه یکی از محوریترین و بنیادیترین رسالتهای تعلیم و تربیت در کشورهای مختلف میباشد. هر کشوری در قالب آموزش رسمی و غیررسمی وظیفه آماده کردن شهروندان برای ورود به زندگی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دارد که این کار در قالب آموزش مستقیم تربیت شهروندی از طریق گنجاندن عنوان درسی به همین نام و یا در قالب آموزش دروس مختلف انجام میدهد. آموزش شهروندی در کلیه سطوح تحصیلی دنبال میگردد امّا این هدف در دوره ابتدایی که از دانشآموز در آینده انتظار میرود بهعنوان فردی مسئول و مستقل در پیشرفت امور فردی و اجتماعی خود ایفای نقش کرده و تواناییهای نسبی در انجام وظایف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را کسب نماید، بهطور ویژه موردتوجه نظامهای آموزشی است. به همین دلیل در این تحقیق سعی میگردد تا نقش کتابهای علوم اجتماعی پایه پنجم و ششم ابتدایی در میزان توجه به مفاهیم شهروندی موردبررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
414 - نمودهای تأثیر گذار بر رفتار شهری در داستانهای معاصر با محوریت داستانهای جنگ
مریم اخباری آرش مشفقی حسین داداشیهدف از این مقاله بررسی سیمای شهر و ویژگیها و نمودهای شهری در پنج اثر داستانی حوزه ادبیات جنگ است. بدین منظور، پنج اثر داستانی حوزه ادبیات جنگ (دفاع مقدس)، گزینش شد. محتوای آنها از نظر عناصر و نمودهای شهری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد، در این آثار جنگ أکثرهدف از این مقاله بررسی سیمای شهر و ویژگیها و نمودهای شهری در پنج اثر داستانی حوزه ادبیات جنگ است. بدین منظور، پنج اثر داستانی حوزه ادبیات جنگ (دفاع مقدس)، گزینش شد. محتوای آنها از نظر عناصر و نمودهای شهری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد، در این آثار جنگ در شهرها، بمباران، فقر و قحطی، ویرانی و نابودی فضای ظاهری شهرها و عناصر شهری در اثر جنگ از بیشترین بسامد برخوردارند. در تمامی این آثار، شهر سیمایی تیره و غمآلود دارد. گورستانها و بیمارستانها مملو از شهید و مجروح است. اغلب مردم شهر، یا مهاجرت کردهاند یا آنها که ماندهاند فقر مانع رفتن آنها گردیده. عناصر مدرنیته شهری ابزاری هستند در بستر جنگ. همچنین رویکرد به ادبیات داستانی جنگ از بعد عناصر شهری، حاکی از آن است که اغلب نام شهرهای درگیر جنگ بیشترین کاربرد را داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
415 - بررسی تاثیر عدم اطمینان محیطی بر عملکرد شهرداری اصفهان با تاکید بر نقش تعدیلگر نوآوری و گرایش استراتژیک
داود غلامرضایی زهره سادات میرصفیان منیر حبیبیرشد سریع شهرها و پیشی گرفتن آن از توانائی ها و منابع شهرداری ها، ارائه خدمات مناسب را برای این سازمانها به یک چالش عظیم تبدیل نموده است. همچنین به تبع تحولات، سازمانهای عمومی از جمله شهرداری ها تحت تاثیر عوامل داخلی و خارجی، ساختاری، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قرا أکثررشد سریع شهرها و پیشی گرفتن آن از توانائی ها و منابع شهرداری ها، ارائه خدمات مناسب را برای این سازمانها به یک چالش عظیم تبدیل نموده است. همچنین به تبع تحولات، سازمانهای عمومی از جمله شهرداری ها تحت تاثیر عوامل داخلی و خارجی، ساختاری، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قرارگرفته اند. مدیران شهری به عنوان راس هرم رهبری شهر، وظیفه سنگین ایجاد هماهنگی بین بخش هایی که شهر را مدیریت می کنند، برعهده دارند. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر عدم اطمینان محیطی بر عملکرد شهرداری اصفهان با در نظرگرفتن نقش تعدیلگر نوآوری و گرایش استراتژیک صورت گرفته است. تحقیق حاضراز حیث ماهیت، تحقیقی توصیفی و از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی می باشد و روش جمع آوری داده ها پیمایشی (با استفاده از پرسشنامه) و از نوع فرضیه آزمایی است. مدل برآمده از پیشینه از طریق جمع آوری داده ها از نمونه 193 تایی از مدیران و سرپرستان شهرداری شهر اصفهان و با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی(PLS) مورد آزمون قرارگرفته است. يافته ها بيانگر تاثير منفی و معنادار عدم اطمینان محیطی بر عملکرد شهرداری بوده است. همچنین گرایش استراتژیک ارتباط بین عدم اطمینان محیطی و عملکرد شهرداری را به طور معکوس تعدیل کرده است اما نقش تعدیلگری نوآوری مورد تایید قرارنگرفته است. بر این اساس پیشنهادات کاربردی برای مدیران شهرداری ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
416 - تاثیر روش تدریس مشارکتی بر پیشرفت تحصیلی درس شیمی دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهر یاسوج
عذرا روزه دارهدف از تاثیر روش تدریس مشارکتی بر پیشرفت تحصیلی درس شیمی دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهر یاسوج میباشد. روش انجام تحقیق از نوع نیمه تجربی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه مهارتهای اجتماعی و همچنین از نمره معدل دانش آموزان برای بررسی پیشرفت تحصیلی آنان استفاده گردی أکثرهدف از تاثیر روش تدریس مشارکتی بر پیشرفت تحصیلی درس شیمی دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهر یاسوج میباشد. روش انجام تحقیق از نوع نیمه تجربی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه مهارتهای اجتماعی و همچنین از نمره معدل دانش آموزان برای بررسی پیشرفت تحصیلی آنان استفاده گردید جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه اول مقطع متوسطه شهر یاسوج در سال تحصیلی 1401-1400بود که تعداد آنها 61 نفر برآورد شد و کل جامعه آماری نیز بعنوان نمونه تحقیق انتخاب گردید فرضیات با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی تحلیل کوواریانس یکراهه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج نشان داد؛ روش یادگیری مشارکتی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به طور کلی تاثیری ندارد؛ نتایج همچنین نشان داد که روش یادگیری مشارکتی بر رشد مهارت شرکت در فعالیتهای گروهی دانش آموزان تاثیر معنی داری دارد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
417 - تاثیر روش تدریس مشارکتی بر مهارت های اجتماعی درس علوم دانش آموزان پنجم ابتدایی شهر یاسوج
علی اوحدی کیشهدف از مطالعه ی حاضر تاثیر روش تدریس مشارکتی بر مهارت های اجتماعی درس علوم دانش آموزان پنجم ابتدایی شهر یاسوج میباشد. روش انجام تحقیق از نوع نیمه تجربی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه مهارتهای اجتماعی تحصیلی آنان استفاده گردید جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان پس أکثرهدف از مطالعه ی حاضر تاثیر روش تدریس مشارکتی بر مهارت های اجتماعی درس علوم دانش آموزان پنجم ابتدایی شهر یاسوج میباشد. روش انجام تحقیق از نوع نیمه تجربی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه مهارتهای اجتماعی تحصیلی آنان استفاده گردید جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان پسر پایه اول مقطع متوسطه شهر یاسوج در سال تحصیلی 1402-1401 بود که تعداد آنها 81 نفر برآورد شد و کل جامعه آماری نیز بعنوان نمونه تحقیق انتخاب گردید فرضیات با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی تحلیل کوواریانس یکراهه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج نشان داد؛ روش یادگیری مشارکتی بر مهارت اجتماعی دانش آموزان به طور کلی تاثیری ندارد؛ نتایج همچنین نشان داد که روش یادگیری مشارکتی بر رشد مهارت شرکت در فعالیتهای گروهی دانش آموزان تاثیر معنی داری دارد اما بر مهارت احترام گذاشتن به دیگران ، مهارت همکاری و مهارت مسئولیت پذیری دانش آموزان تاثیر معنی داری ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
418 - طراحی مدل توسعه شایستگی های مدیران شهرداری تهران (با رویکرد ترکیبی)
وحید علمداری محمد نقی ایمانی جلیل یونسی بروجنی اصغر شریفیطراحی مدل شایستگی از جمله روشهایی است که برای انطباق پذیری و سازگاری سازمانهای مدرن با تغییرات مدام و مستمر محیط کاری به وجود آمده است. یک مدل تعریف شده، سطح آرمانی را برای کسانی که به دنبال موقعیتهای بالاتر و اهداف مدیریت عملکرد مفید هستند، فراهم میکند. و به عنوان أکثرطراحی مدل شایستگی از جمله روشهایی است که برای انطباق پذیری و سازگاری سازمانهای مدرن با تغییرات مدام و مستمر محیط کاری به وجود آمده است. یک مدل تعریف شده، سطح آرمانی را برای کسانی که به دنبال موقعیتهای بالاتر و اهداف مدیریت عملکرد مفید هستند، فراهم میکند. و به عنوان یک زیرساخت و چهارچوب قابل اتکا برای یکپارچگی فرآیندهای منابع انسانی عمل میکند. بدین منظور، هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی توسعه شایستگی مدیران شهرداری تهران با رویکرد ترکیبی است. این پژوهش از حیث مبانی فلسفی در پاردایم تفسیری – اثبات-گرای، از نوع کیفی – کمی، توسعه و کاربردی، استقرایی – قیاسی است. جامعه آماری پژوهش را خبرگان دانشگاهی – اجرایی حوزه مدیریت شهری در برمی گیرند. در بخش کیفی، با استفاده از تکتیک تحلیل مضمون شایستگی های مدیران شهرداری تهران در دو بخش عمومی و اختصاصی شناسایی شدند. شایستگی عمومی عبارتند؛ اخلاق حرفه ای، مدیریت تغییر، مهارت ادراکی و مدیریت داده ها؛ شایستگی اختصاصی نیز عبارتند از؛ مهارت حل مساله، رهبری افراد، توانمندی فردی، دانش و مهارت تخصصی، مهارت ارتباطی و مدیریت عملکرد است. در بخش کمی، با مقایسه شایستگی های شناسایی شده با استفاده از تکنیک AHP، از بین مهارت های عمومی؛ مهارت ادراکی و مدیریت داده ها و از میان مهارت های اختصاصی، مهارت حل مساله و رهبری افراد به عنوان مهم ترین شایستگی های مدیران شهرداری تهران از دیدگاه خبرگان مطرح شدند. نهایتا، با استفاده از ماتریس شناسایی شده از روش های توسعه مدیران؛ متناسب با هر شایستگی، راهکار توسعه آن نیز از نظر خبرگان دسته بندی شد. رویکردهای نوین و معتبر همچون پژوهش اخیر، می تواند جایگاه منابع انسانی را به خوبی ارتقا دهد و نقش واقعی شریک استراتژیک را ایفا نماید و این گونه است که می تواند باعث ارتقای برند منابع انسانی بعنوان یکی از واحدهای استراتژیک سازمان ها شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
419 - تاثیر بازاریابی رابطه مند بر حفظ مشتری از طریق تعامل مشتری با توجه به رفتار شهروندی
رضا پورمحمد مراد رضایی دیزگاهدر سالهای اخیر به دلیل رقابت تنگاتنگ در بازارهای مختلف ، شرکتها و تولید کنندگان کالاهای گوناگون ناگزیر به استفاده از روش ها و ابزارهای مختلفی برای حفظ مشتریان گردیده اند. در همین رابطه می توان به استراتژی های موثری اشاره نمود ، که یکی أکثردر سالهای اخیر به دلیل رقابت تنگاتنگ در بازارهای مختلف ، شرکتها و تولید کنندگان کالاهای گوناگون ناگزیر به استفاده از روش ها و ابزارهای مختلفی برای حفظ مشتریان گردیده اند. در همین رابطه می توان به استراتژی های موثری اشاره نمود ، که یکی از این مهمترین استراتژی ها ، بازاریابی رابطه مند می باشد. از اینرو در این پژوهش سعی شده تا تاثیر بازاریابی رابطه مند بر حفظ مشتری از طریق تعامل مشتری با درنظر گرفتن رفتار شهروندی مشتری در میان تولید کنندگان مرغ گوشتی استان گیلان بررسی گردد. این پژوهش از نوع توصیفی و بر اساس جمع آوری داده ها می باشد. نمونه آماری از میان مشتریان مرغ گوشتی با روش نمونه برداری غیراحتمالی انتخاب شده است. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه و جامعه آماری 150 نفر بوده اند . به منظور آزمودن پایایی تحقیق از آلفای کرونباخ استفاده گردید. همچنین بررسی داده های تحقیق و آزمون فرضیه ها با استفاده از نرم افزار SPSS و نرم افزار AMOS GRAPHIC صورت پذیرفت. نتایج تحقیق نشان دادند که از میان متغیرها و سازه های تشکیل دهنده بازاریابی رابطه مند متغییرهای اعتماد و رسیدگی به تعارض تاثیر مثبت و معناداری بر حفظ مشتری از طریق تعامل مشتری دارند. همچنین نتایج مشخص کرد که رفتار شهروندی مشتری تاثیری بر رابطه بازاریابی رابطه مند و حفظ مشتری ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
420 - تحلیل اثرات " SPRAWL REPAIR" بر سرمایه اجتماعی
سعدی ساعدی دویسه محمدتقی حیدریرشد پراکنده شهرها علاوه بر تأثیرات منفی زیست محیطی و اقتصادی دارای هزینه های اجتماعی زیادی هستند، این هزینه ها با جابجایی و فاصله گرفتن محله های شهری از مرکز شهر و شکل گیری حومه های شهری روزبه روز بیشتر می شود. پراکندگی شهری به خودی خود هزینه اجتماعی دربرندارد ولی جابجا أکثررشد پراکنده شهرها علاوه بر تأثیرات منفی زیست محیطی و اقتصادی دارای هزینه های اجتماعی زیادی هستند، این هزینه ها با جابجایی و فاصله گرفتن محله های شهری از مرکز شهر و شکل گیری حومه های شهری روزبه روز بیشتر می شود. پراکندگی شهری به خودی خود هزینه اجتماعی دربرندارد ولی جابجایی جمعیتی اولین پیامد گسترش شهری است که بر شبکه اجتماعی تأثیرگذار است. مشکلات اجتماعی مربوط به پراکندگی مانند فقدان تنوع ،ارتباطات ضعیف ودر نتیجه کاهش سرمایه اجتماعی و نیز مشکلات بهداشتی مانند چاقی به دلیل وابستگی به خودرو به آن نسبت داده شده است. پراکندگی ساختار محله را به نفع الگوهای وابسته به خودرو رها می کند در نتیجه رانندگی تقریباً برای تمام فعالیت های روزانه اجباری است. مفسرانی مانند پاتنام استدلال میکنند که سبک زندگی حومهای کم تراکم مرتبط با پراکندگی، سرمایه اجتماعی را کاهش نیز میدهد و منجر به جامعهای کمتر سالم میشود. Sprawl Repair توسعههای پراکنده شهری تحت سلطه خودرو را به جوامع کاملی تبدیل میکند که عملکرد اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی بهتری دارند. هدف از استراتژی بازآفرینی پراکندگیها، ایجاد جوامع بر اساس واحد محله است. تاکتیک اولیه این روش، درج عناصر مورد نیاز مانند ساختمانها، تراکم بالا، فضای عمومی، ارتباطات اضافی و ... برای تکمیل و تنوع بخشیدن به تودههای تک فرهنگی پراکنده است.باتوجه به اینکه امروزه رویکرد های مشارکت محور و مردم مبنا از پیشرو ترین و پذیرفته ترین رویکرد های عرصه طراحی شهری است لذا در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است سعی بر این است که مفهوم سرمایه اجتماعی را با Sprawl Repair که به عنوان یک تاکتیک نو در بازآفرینی پراکندگی ها و ایجاد جوامع کامل معرفی شده است پیوند دهیم و درنهایت اثبات می کنیم که بازآفرینی پراکنگی شهری نیروی محرک و عامل تسهیل گری است که بر سرمایه اجتماعی پیامدهای مثبتی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
421 - تبیین عوامل و نقش پیشرانهای مؤثر بر طرحهای محرک توسعه در الگوی بازآفرینی پایدار با تکیه بر تحلیل خود همبستگی فضایی (مورد مطالعه: شهر کوهسار)
احمد پوراحمد مدیا حکیمی کرامت اله زیاری حسنعلی فرجی سبکباردر طی چند دهه اخیر، رویکرد بازآفرینی شهری در نتیجه تکامل اندیشه¬ها و سیاست¬ها از نوسازی کالبدی به سوی بازآفرینی پایدار شهری با هدف رشد اقتصادی، پویای اجتماعی، ارتقاء کیفیت محیط شهری و پایداری زیست¬محیطی مورد توجه قرار گرفته¬ است. بافت ناکارآمد شهری به عنوان مهمترین محدو أکثردر طی چند دهه اخیر، رویکرد بازآفرینی شهری در نتیجه تکامل اندیشه¬ها و سیاست¬ها از نوسازی کالبدی به سوی بازآفرینی پایدار شهری با هدف رشد اقتصادی، پویای اجتماعی، ارتقاء کیفیت محیط شهری و پایداری زیست¬محیطی مورد توجه قرار گرفته¬ است. بافت ناکارآمد شهری به عنوان مهمترین محدوده هدف بازآفرینی، پهنه¬هایی از شهر هستند که در مقایسه با سایر پهنه¬های شهری مشکلات عدیده¬ای از نظر اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و ناپایداری زیست¬محیطی دارند. یکی از راهکارهای مهم در راستای بهره¬گیری از محرک¬های توسعه در قالب مجموعه¬ای از اقدامات و طرح¬های شهری برای حل مشکلات محدوده¬های شهری در زمینه¬های گوناگون است. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل و عناصر محرک¬توسعه و تبیین نقش آنها در الگوی بازآفرینی پایدار در شهرکوهسار است که یکی از مهمترین محدوده¬های ناکارآمد شهری در استان البرز می¬باشد. از این رو شناسایی پیشران¬های محرک¬توسعه و چگونگی توزیع فضایی آنها و تبیین نقش محرک¬توسعه در راستای بازآفرینی پایدار شهری مهمترین مسئله پیشرو است. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیل¬های کمی و کیفی با تکیه بر نرم¬افزار GIS و با بهره¬گیری از تکنیک خود¬همبستگی موران انجام شده است و نتایج نشان داده است که معیار کالبدی، اجتماعی و زیست¬محیطی به صورت خوشه¬ای و معیار اقتصادی به صورت تصادفی و نامتوازن در شهر کوهسار توزیع یافته است.یافته¬های پژوهش نشان می¬دهد که در شهر کوهسار پیشران¬های محرک توسعه با تمرکز بر ظرفیت¬های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و محیطی موجود شهری و توزیع آنها در محدوده¬های ناکارآمد می¬تواند نقش بسزایی در تسریع فرایند بازآفرینی پایدار و رفع چالش¬های بافت ناکارآمد داشته باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
422 - قانون اساسی مشروطه و متمم آن: فرونهادگیِ «شهروندی» و «جمهوریت»
عطاءالله کریم زاده عباس منوچهری سهراب یزدانی<p><!-- [if gte mso 9]><xml> <o:OfficeDocumentSettings> <o:RelyOnVML/> <o:AllowPNG/> <o:TargetScreenSize>1024x768</o:TargetScreenSize> </o:OfficeDocumentSettings> </xml><![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <w:WordDocument> <w:View>Normal</w:View> أکثر<p><!-- [if gte mso 9]><xml> <o:OfficeDocumentSettings> <o:RelyOnVML/> <o:AllowPNG/> <o:TargetScreenSize>1024x768</o:TargetScreenSize> </o:OfficeDocumentSettings> </xml><![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <w:WordDocument> <w:View>Normal</w:View> <w:Zoom>0</w:Zoom> <w:TrackMoves/> <w:TrackFormatting/> <w:PunctuationKerning/> <w:ValidateAgainstSchemas/> <w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid> <w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent> <w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText> <w:DoNotPromoteQF/> <w:LidThemeOther>EN-US</w:LidThemeOther> <w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian> <w:LidThemeComplexScript>AR-SA</w:LidThemeComplexScript> <w:Compatibility> <w:BreakWrappedTables/> <w:SnapToGridInCell/> <w:WrapTextWithPunct/> <w:UseAsianBreakRules/> <w:DontGrowAutofit/> <w:SplitPgBreakAndParaMark/> <w:DontVertAlignCellWithSp/> <w:DontBreakConstrainedForcedTables/> <w:DontVertAlignInTxbx/> <w:Word11KerningPairs/> <w:CachedColBalance/> </w:Compatibility> <m:mathPr> <m:mathFont m:val="Cambria Math"/> <m:brkBin m:val="before"/> <m:brkBinSub m:val="--"/> <m:smallFrac m:val="off"/> <m:dispDef/> <m:lMargin m:val="0"/> <m:rMargin m:val="0"/> <m:defJc m:val="centerGroup"/> <m:wrapIndent m:val="1440"/> <m:intLim m:val="subSup"/> <m:naryLim m:val="undOvr"/> </m:mathPr></w:WordDocument> </xml><![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true" DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99" LatentStyleCount="267"> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/> <w:LsdException Locked="false" QFormat="true" Name="footnote text"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/> <w:LsdException Locked="false" QFormat="true" Name="footnote reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/> <w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/> </w:LatentStyles> </xml><![endif]--><!-- [if gte mso 10]> <style> /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} </style> <![endif]--></p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align: justify; text-justify: kashida; text-kashida: 0%; mso-pagination: none; direction: rtl; unicode-bidi: embed; margin: 0cm 25.25pt .0001pt 26.95pt;"><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;">دورۀ مشروطه، مهم‌ترین دورۀ تاریخ معاصر ایران در ارتباط با مدرنیته محسوب می‌شود. در فضای مشروطه، دنیای غرب تنها در تحولات مادی و فناورانۀ آن نگریسته نمی‌شد، بلکه به ایده‌ها و اندیشه‌های مدرن در اشکال گوناگون فکری، سیاسی و اجتماعی آن توجه می‌شد. در این ارتباط، هرچند در متن قانون اساسی مشروطه و متمم آن از دو مفهوم </span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">«</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;">شهروندی</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">»</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> و </span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">«</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;">جمهوریت</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">»</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> استفاده نشده است، این به معنای فقدان فهمی از آنها نزد مشروطه‌خواهان نبود. با وجود این دو سنت تاریخیِ ایران یعنی </span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">«</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;">شرع</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">»</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> و </span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">«</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;">سلطنت</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">»</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> در جدال با مفاهیم جدید و دفاع از موجودیت خود بودند و در متن قانون اساسی مشروطه و متمم آن تلاش کردند که نفوذ و قدرت خود را با حقوقی کردن و به رسمیت بخشیدن قانونی آن حفظ کنند. به همین خاطر، آنچه به وقوع پیوست، این بود که ایده‌های </span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">«</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;">شهروندی</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">»</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> و </span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">«</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;">جمهوریت</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Zar'; color: black;">»</span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> که به معنی فرارَوی از رعیت‌بودگیِ مردم و قدرت یافتن آنها بود، در نتیجه تنش بین دو جریان فکری اصلی با ممانعت و تقلیل‌یافتگی مواجه شد و نه‌تنها در ساحت انضمامي نهادينه نشد، بلكه در ساحت نظري نيز رشد نيافت.</span></p> <p> </p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
423 - تأثیر استحکامات دفاعی سبک ووبان بر سازمان فضایی شهر خوی در دوره قاجار
پرویز پورکریمی کریم حاجی زادهشهر مهم¬ترین عرصه زیست انسان و بزرگ¬ترین سلول تمدنی است و مطالعه تأثیر و تاثر این عرصه جایگاه ویژه¬ای دارد. مقاله حاضر درصدد بررسی و تحلیل تأثیر استحکامات دفاعی سبک اروپایی موسوم به ووبان به عنوان مولفه¬ای مؤثر در شکل¬دهی و سازمان فضایی شهر خوی در دوره قاجار است. هدف ای أکثرشهر مهم¬ترین عرصه زیست انسان و بزرگ¬ترین سلول تمدنی است و مطالعه تأثیر و تاثر این عرصه جایگاه ویژه¬ای دارد. مقاله حاضر درصدد بررسی و تحلیل تأثیر استحکامات دفاعی سبک اروپایی موسوم به ووبان به عنوان مولفه¬ای مؤثر در شکل¬دهی و سازمان فضایی شهر خوی در دوره قاجار است. هدف این پژوهش، تبیین و تحلیل چرایی و چگونگی نفوذ دانش شهرسازی و معماری دفاعی اروپایی در شهر خوی در دوره قاجار و بررسی پلان و ساختار معماری این قلعه- شهر و تأثیر آن بر سازمان فضایی و کالبدی هسته اولیه شهر خوی است. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت و شیوه تحقیق، تاریخی- تحلیلی و روش گردآوری داده¬ها، کتابخانه¬ای و متن¬کاوی اسناد و مدارک تاریخی است. سوال اصلی تحقیق این است که پلان و شکل هندسی استحکامات سبک اروپایی شهر خوی چه تأثیری بر سازمان فضایی و کالبدی هسته اولیه شهر داشته است؟ یافته¬های تحقیق حاکی از آن است که در پی تحولات حاصل از مدرنیته و فناوری نظامی، نخبگان نظامی ایران به ضرورت انطباق¬سازی استحکامات دفاعی با نیازهای روز یعنی انطباق با سلاح-های آتشین از جمله توپ و توپخانه پی بردند. از این رو، اقدام به ساخت استحکامات دفاعی سبک اروپایی مجهز به توپخانه و موسوم به «ووبان» کردند، که یکی از مصادیق بارز آن در دوره قاجار، برج و باروی شهر خوی است. نفوذ دانش شهرسازی و معماری اروپایی به عنوان مولفه¬ای انسانی در شهر خوی، در شکل¬دهی به سیما و هویت این شهر و سازمان فضایی و کالبدی هسته اولیه آن تأثیر به¬سزایی داشته است؛ به¬گونه¬ای که باعث شکل¬¬گیری و سازمان¬بندی هویت کالبدی- فضایی شهر خوی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
424 - بازشناسی ظرفیتهای رقابت¬پذیری زمینه¬گرای شهری در توسعه شهرها و مناطق
اصغر مولاییزمینه¬ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می¬توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت-پذیری و توسعه شهری و منطقه¬ای دارا باشد. جستجوی زمینه¬های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت¬های رقابتی پایداری را پیش¬روی رقابت¬پذیری می¬نهد که اتکاء بر آنها أکثرزمینه¬ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می¬توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت-پذیری و توسعه شهری و منطقه¬ای دارا باشد. جستجوی زمینه¬های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت¬های رقابتی پایداری را پیش¬روی رقابت¬پذیری می¬نهد که اتکاء بر آنها آینده¬ای مطلوب را نمایان می¬سازد. این پژوهش با هدف تبیین جایگاه زمینه¬های هویتی در رقابت¬پذیری شهری و چگونگی ایجاد مزیت¬های رقابتی زمینه¬گرا می¬باشد که با روش پژوهش تحلیلی و اسنادی با راهبردی زمینه¬مدار انجام شده است. مزیت¬های رقابتی زمینه¬گرا در زمینه¬های طبیعی، جغرافیایی، تاریخی، فضایی_کالبدی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و ورزشی قابل تعریف است. زمینه¬ها به عنوان مجموعه¬ای از عناصر ذاتی و جدایی¬ناپذیر پدیده¬ها، تجلی¬گر هویت آنهاست. زمینه¬های شهرها و مناطق، برخاسته از ابعاد سازنده مکانی، زمانی، فرهنگی، اجتماعی و سایر مولفه¬های وجودی است. این زمینه¬ها معرف هویت پویای شهرها و مناطق در گذر زمان و مکان و وجه تمایز آنها محسوب می¬شود. شناخت و تمرکز و تاکید بر زمینه¬های ارزشمند هویتی شهرها و مناطق در راستای توانمندسازی و پایداری می¬تواند به ارتقای رقابت¬پذیری آنها کمک نماید. به عبارت دیگر، زمینه¬ها محل رشد، ترقی و قدرت رقابتی شهرها و مناطق می¬باشند. مهمترین راهبردهای پیشنهادی عبارتند از: احترام به زمینه¬ها در توسعه شهری و منطقه¬ای، خلق مزیت¬های رقابتی معطوف به زمینه¬ها و برندسازی آنها، توسعه زیرساختهای گردشگری مذهبی؛ برندسازی و توسعه زیرساختهای گردشگری تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، طبیعی و زیست محیطی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
425 - فراتحلیل مطالعات انجام شده در زمینه شاخصهای شهر هوشمند در ایران
محمد جواد سامانی نژاد ندا خداکرمیان گیلانروند شهرنشینی در جهان و مسائل به وجود آمده ناشی از آن، چالشهای بزرگی را برای شهرها به همراه دارد و مفهوم شهر هوشمند بهعنوان یک راهحل برای مشکلات شهرها ایجاد شده است. شهرهای هوشمند بهعنوان شهرهایی تعریف میشوند که توجه به سرمایههای انسانی، اجتماعی و زیرساختهای ارتب أکثرروند شهرنشینی در جهان و مسائل به وجود آمده ناشی از آن، چالشهای بزرگی را برای شهرها به همراه دارد و مفهوم شهر هوشمند بهعنوان یک راهحل برای مشکلات شهرها ایجاد شده است. شهرهای هوشمند بهعنوان شهرهایی تعریف میشوند که توجه به سرمایههای انسانی، اجتماعی و زیرساختهای ارتباطی آن، باعث ارتقا اقتصاد و کیفیت زندگی، مدیریت عاقلانه منابع طبیعی و حکومتی مشارکتی خواهد شد. حال باید به این نکته توجه کرد که هوشمندسازی باید در شهرها در دستور کار قرار گیرد و ساخت شهر جدید با ایدههای جدید ترکیب گردد. لذا اولویتبندی معیار و شاخصها اهمیت ویژهای دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی شاخصهاي مؤثر بر شهر هوشمند در ایران است. مطالعه حاضر از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی بوده که در آن از روش فراتحلیل استفاده شد. جامعه آماري تحقیق شامل کلیه تحقیقات انجام شده در زمینه شاخصهای شهر هوشمند است که در پایگاههاي اطلاعاتی نورمگز، جهاددانشگاهی، علوم انسانی، مگیران و ایرانداك از سال 1396 تا 1400 چاپ شده بود. در این تحقیق به بررسی میزان همکاري و مشارکت محققان، جامعه آماري، روش نمونهگیري و الگوي زمانی انتشار مقالات و متغیرهاي استفاده شده و اندازه اثر آنها در مطالعات شهر هوشمند در ایران پرداخته شده است. نتایج نشان داد که میزان همکاري و کار گروهی محققان در تحقیقات در حد قابل قبولی است و بیشتر تحقیقات در دوره زمانی 1399 تا 1400 انجام شده است. همچنین بیشتر این پژوهشها در زمینه رشته خاص بودند. در نهایت نتایج اندازه اثر نشان داد که اقتصاد هوشمند داراي بیشترین اندازه اثر در شهر هوشمند است و مردم هوشمند، دومین متغیر مهم در شهر هوشمند بوده که از سوی دیگر حکومت هوشمند و محیط هوشمند نیز به ترتیب متغیرهای بعدی اثر گذار هستند. . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
426 - بازآفريني ساختار فضايي محلات تاريخي با رويكرد فرهنگ مبنا (مورد مطالعه: محله ارگ مشهد)
فرید گنجعلی ایمان قلندریانساختار فضایی محلات شهری نقش اساسی در احیای و ارتقای کیفی محلات دارد با توجه به تأکید بازآفرینی فرهنگ مبنا بر احیای محلات تاریخی، لذا این رویکرد می تواند به عنوان مولدی مناسب برای تقویت موضوعات مرتبط یا ساختار فضایی محلات تاریخی اعمال شود. این پژوهش با هدف باز آفرینی س أکثرساختار فضایی محلات شهری نقش اساسی در احیای و ارتقای کیفی محلات دارد با توجه به تأکید بازآفرینی فرهنگ مبنا بر احیای محلات تاریخی، لذا این رویکرد می تواند به عنوان مولدی مناسب برای تقویت موضوعات مرتبط یا ساختار فضایی محلات تاریخی اعمال شود. این پژوهش با هدف باز آفرینی ساختار فضایی محله ارگ مشهد انجام شده است. روش این پژوهش از نوع آمیخته (کمی و کیفی) است، به طوریکه در ابتدا با تعریف معیارهای بازآفرینی فرهنگ مبنا در دو محیط نرم و سخت و تفکیک آن در قالب ابعاد هفت گانه محیط شهری به تبیین معیارهای فرهنگی در مؤلفههای ساختارفضایی پرداخته است. در گام دوم، مسائل محله ارگ مشهد از دید نگارندگان، متخصصان و مردم با استفاده از برداشت و مصاحبه استخراج و سپس شبکه مسائل با ابزار تحلیل پژوهش کیفی (نرم افزار Gephi) ترسیم و تحلیل شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد مهمترین مسائل ساختار فضایی محله ارگ مشهد عبارتند از عدم وجود فعالیتهای شبانه روزی در محله، بی توجهی به ارزشهای کهن اجتماعی، اختلال عملکردی فضا و فعالیتها، کیفیتهای محیطی نامناسب، از بین رفتن حس مکان است که می توان با ارائه مدلی براساس مسائل شناسایی شده پیشنهاداتی در خصوص بهبود این محله ارائه کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
427 - شناسایی عوامل و شاخص های موثر بر توسعه مدیریت شهری بر مبنای فناوری های نوین هوشمند ارتباطی مبتنی بر رویکرد کیفی
مهدی عسکری کچوسنگی بی بی سادات میراسماعیلی افشین محمدی حمیدرضا حسینی دانا سید رضا نقيب الساداتاین پژوهش بر اساس هدف، یک پژوهش کاربردی-توسعه ای است، زیرا درصدد یافتن الگویی مناسب برای فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری است. از سوی دیگر بر اساس روش و بازه زمانی گردآوری داده ها یک پژوهش توصیفی (غیرآزمایشی) است که با روش پیمایشی-مقطعی انجام شده است. أکثراین پژوهش بر اساس هدف، یک پژوهش کاربردی-توسعه ای است، زیرا درصدد یافتن الگویی مناسب برای فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری است. از سوی دیگر بر اساس روش و بازه زمانی گردآوری داده ها یک پژوهش توصیفی (غیرآزمایشی) است که با روش پیمایشی-مقطعی انجام شده است. همچنین این مطالعه از منظر ماهیت داده ها، مبتنی بر رویکرد کیفی انجام شده است. در بخش نخست براساس مطالعات کتابخانه ای و سپس مصاحبه های تخصصی به شناسایی شاخص های فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری مبادرت شده است. پس از مرحله تحلیل کیفی به توزیع پرسشنامه و گردآوری داده ها از خبرگان حوزه رسانه و مدیریت شهری پرداخته شده است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 17 نفر از خبرگان حوزه مورد مطالعه و فعالان رسانه و مدیریت شهری کشور می باشند. نتایج کیفی حاصل از این پژوهش نشان داد که الگوی مطلوب فناوری های نوین هوشمند ارتباطی شامل مقوله های شرایط علی (دنیای دیجیتال، تکنولوژی جهان مجازی)، شرایط زمینه-ای (مدیریت شهری)، پدیده محوری (فناوری های نوین)، شرایط مداخله گر (دولت ها و شهروندان)، راهبردها و اقدامات (هوشمندسازی شهر)، پیامدها (حمل و نقل و محیط زیست هوشمند، حکومت و اقتصاد هوشمند، مردم و زندگی هوشمند، شهر هوشمند) می باشد. شایان ذکر می باشد که در تحلیل گراندد تئوری از نرم افزار MAXQDA استفاده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
428 - ارزیابی وضعیت شهروندان هوشمند در شهرهای ایران (نمونه موردی: شهر تهران)
الهام ضابطیان طرقی مسعود دادگربراساس مبانی نظری شهر هوشمند، نسل سوم شهرهای هوشمند در جهان بر «شهروندان هوشمند» تأکید دارند تا زیرساخت¬های پشتیبان؛ در واقع هوشمند شدن شهرها بیشتر از آنکه منوط به توسعه فناوری¬های نوین و زیرساخت¬ها باشد به هوشمند شدن شهروندان بستگی دارد. همچنین شاخص¬های مصوب بین¬المللی أکثربراساس مبانی نظری شهر هوشمند، نسل سوم شهرهای هوشمند در جهان بر «شهروندان هوشمند» تأکید دارند تا زیرساخت¬های پشتیبان؛ در واقع هوشمند شدن شهرها بیشتر از آنکه منوط به توسعه فناوری¬های نوین و زیرساخت¬ها باشد به هوشمند شدن شهروندان بستگی دارد. همچنین شاخص¬های مصوب بین¬المللی سنجش و ارزیابی وضعیت هوشمندی شهروندان وجود دارند که البته بر اساس شرایط فرهنگی و زمینه¬ای هر منطقه نیز قابل تدقیق هستند. لذا باتوجه به اهمیت موضوع و با هدف استخراج و آسیب¬شناسی شاخص¬های هوشمندی شهروندان در ایران، در این پژوهش پس از مطالعات اسنادی و با ابزار کتابخانه¬ای، با روش مفهوم¬سازی، ابتدا شاخص¬ها و زیرشاخص¬های ارزیابی شهروندان هوشمند استخراج شدهاند و سپس در مرحله مطالعات پیمایشی، پرسشنامه¬های الکترونیک برای سنجش شاخص¬های مذکور طراحی شده و در بین حدود 270 نفر از شهروندان شهر تهران(به عنوان پایتخت و پیشرو در زمینه هوشمندسازی در کشور) توزیع شده است. در مرحله بعد تحلیلهای کمی و کیفی صورت گرفته اند. با استفاده از رگرسیون چند متغیره و آزمون بتا شاخص¬های مرتبط رتبه¬بندی و تفسیر شده¬اند. در نهایت نتایج نشان می¬دهد شاخص مشارکت، مهمترین رکن را در حیطه شهروند هوشمند دارد و این امر حاکی است که لزوماً ارتقاء نقش شهروندان منوط به تأمین زیرساخت¬ها و ورود فناوری¬های نوین در شهرها نیست. همچنین پیشنهادهایی در جهت تربیت شهروندان هوشمند از سطح پیش دبستان تا دانشگاه نیز ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
429 - راهبرد حامیان بافتهای تاریخی کرمان برای محافظت از مکانهای تاریخی
نوشین نظریه عیسی اسفنجاریبا توسعه رویکرد مدرن حفاظت، تدوین منشورها، معاهدات و شکلگیری مؤسسههای بینالمللی، حفاظت و مرمت مکانهای تاریخی رفتهرفته از خاستگاه جغرافیایی و فرهنگی مردم فاصله گرفته و بر ابعاد جهانی آن افزوده شد. رنگ باختن نقش و کوتاه شدن دست مردم بومی در حفاظت و مرمت مکانهای تاری أکثربا توسعه رویکرد مدرن حفاظت، تدوین منشورها، معاهدات و شکلگیری مؤسسههای بینالمللی، حفاظت و مرمت مکانهای تاریخی رفتهرفته از خاستگاه جغرافیایی و فرهنگی مردم فاصله گرفته و بر ابعاد جهانی آن افزوده شد. رنگ باختن نقش و کوتاه شدن دست مردم بومی در حفاظت و مرمت مکانهای تاریخی را میتوان از مصادیق جهانی شدن برشمرد. بررسی اینکه مردم در حفاظت و مرمت مکانهای تاریخی چگونه میاندیشند و عمل میکنند از پرسشهای اساسی پژوهش پیش روست؛ لذا این پژوهش با هدف دستیابی به راهبردهای مردمیِ حفاظت¬ در شهر تاریخی کرمان است. بدین منظور از روش تحقیق کیفی تئوری زمینهای (GT) استفاده و جمعآوری داده از طریق مصاحبههای نیمه ساختاریافته انجام شده است. 24 نفر از مردم شهر کرمان که در تعامل با مکانهای تاریخیاند با روش نمونهگیری هدفمند و معیار اشباع نظری مطالعه گردید. در یافته¬ها و نتایج پژوهش نمایان شد که گروهی از افراد محلی تمایل و علاقه خاصی به اماکن تاریخی دارند و از اقدامات آنها هفت مقوله اصلی به دست آمد که شامل: اقدامات پیشگیرانه و محافظت پیشدستانه، الهام و الگوبرداری در مرمت، دوگانه¬ خالص- تلفیقی در مرمت، دوگانه تحکیمی- تزئینی در مرمت، بسط و گسترش بنای تاریخی، نگهداشت اجزاء و حفظ عناصر بنای تاریخی، نگهداری و مقابله با روند تخریب بنا میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
430 - تحلیل عناصر نظام نوآوری در نوسازی و رشد صنعتی در ایران، انگلستان و دانمارک (نمونه قرن نوزدهم و شانزدهم میلادی)
سیدعطالله سینائی اباذر اشتری مهرجردیاین مقاله بر مبنای مدل بوراس و لاندوال، به مطالعۀ اقدامات و مداخلات دولتی برای نوسازی صنعتی در ایران، بر پایۀ ایجاد صنایع نظامی در آغاز قرن نوزدهم میلادی می پردازد. در این مورد مؤلفه های: وضعیت نیاز؛ مزیتهای نسبی؛ انتشار فناورانه و سیاست مأموریتگرای دولتی یا ﻧﻮﺁﻭﺭ أکثراین مقاله بر مبنای مدل بوراس و لاندوال، به مطالعۀ اقدامات و مداخلات دولتی برای نوسازی صنعتی در ایران، بر پایۀ ایجاد صنایع نظامی در آغاز قرن نوزدهم میلادی می پردازد. در این مورد مؤلفه های: وضعیت نیاز؛ مزیتهای نسبی؛ انتشار فناورانه و سیاست مأموریتگرای دولتی یا ﻧﻮﺁﻭﺭﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﻓﻨﻲ، انتشار فناوری ﻭ ﺗﺮﻛﻴﺐ مداخلهها و اقدامات ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻭ ﻏﻴﺮﺩﻭﻟﺘﻲ و ابزار سیاستی، در خصوص سیاست فناوری صنعت توپ، تفنگ در قرن شانزدهم انگلستان و صنعت کَره در قرن نوزدهم دانمارک، با اقدامات و مداخلات دولتی برای نوسازی و رشد صنعتی در ایران، در قرن نوزدهم مقایسه و در قالب نظریههای نظام نوآوری بررسی شده است. هدف این پژوهش کشف ابعاد تازه تری از دلایل ناکامی اولین برنامه نوسازی صنعتی ایران در قرن نوزدهم است. همچنین تلاش شده است به این پرسش پاسخ داده شودکه چرا علیرغم اقدامات و مداخلات دولتی و با وجود سطحی از عوامل نظام نوآوری، برنامۀ نوسازی صنعتی ایران به موفقیت نیانجامید؟ این مقاله از نظر هدف توسعهای و از نظر روش نهادی، تطبیقی تاریخی است و دادههای آن با روش کتابخانهای گردآوری و به نوعی تحلیل محتوای کیفی شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که با ملاحظۀ تجارب مشابه در انگلستان و دانمارک، عدم تکامل نهادی و شکل نگرفتن رابطۀ تعاملی نظاممند میان سطحی از عناصر نوآوری، موجب شد نظام نوآوری در کشور شکل نگرفته و برنامه نوسازی صنعتی و سیاست فناوری ایران در قرن نوزدهم میلادی، به موفقیت نیانجامد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
431 - بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت عمومی کاربران و نظارتپذیری فضاها در پارکهای شهری به منظور ارتقا سطح امنیت کودکان با استناد بر نظریه گرافها (مطالعه موردی: پارک شفق تهران)
سعید عظمتی کیمیا جمشیدزاده<p>نیاز به امنیت، همواره از بنیادی‌ترین نیازهاي انسان در جامعه بشري به شمار می‌رود. در این میان، ایمنی و امنیت گروه‌های آسیب‌پذیر و به‌ویژه کودکان به‌عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه، از اهمیت خاصی برخوردار است. حضور فعال مردم در أکثر<p>نیاز به امنیت، همواره از بنیادی‌ترین نیازهاي انسان در جامعه بشري به شمار می‌رود. در این میان، ایمنی و امنیت گروه‌های آسیب‌پذیر و به‌ویژه کودکان به‌عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه، از اهمیت خاصی برخوردار است. حضور فعال مردم در شهر از عوامل افزایش امنیت در فضای شهری است تسلط و دیدن فضا و دیده شدن توسط مردم موجب ایجاد حس امنیت است. پژوهش حاضر با روش ترکیبی کمی و کیفی با جامعه تحقیق متشکل از 25 نفر متخصص است که در چارچوب مصاحبه‌ای باز و به روش نمونه‌گیری هدفمند با تکنیک گلوله برفی انتخاب شد و به تحلیل دیدگاه‌ها در نرم‌افزار اس پی اس اس پرداخته شده است. در ادامه با توجه به ضرایب به‌دست‌آمده از متغیرهای پژوهش به تولید گراف‌ها توسط نرم‌افزار گفی پرداخته شد. در نهایت به کمک نرم‌افزار دپث مپ شاخص‌های استخراج‌شده مرحله اول و دوم نظرسنجی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت و به کمک نرم‌افزار آی گراف به انطباق تحلیل پلان‌ها با گراف‌های تولیدشده در مرحله قبل پرداخته شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان‌دهنده آن است که کاربران در انتخاب پارک‌های شهری جهت امنیت کودکان خود، بیشتر به دنبال فضاهایی هستند که در جذب افراد خصوصاً بزرگ‌سالان کارآمد بوده و به والدین اجازه نظارت‌پذیری بر فضا را می‌دهد هستند. همچنین با توجه به مطالعات صورت گرفته، فضاهای فرهنگی از بعد عملکرد با رتبه 4.46 در پارک‌های شهری عامل اصلی در جذب افراد جهت مشارکت عمومی می‌باشد.</p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
432 - ابعاد و دلایل رشد اجتماعات مسکونی دروازهدار نمونه موردی؛ شهر یزد
سلمان مرادی عطیه عسگری<p>در حال حاضر، یکی از روندهای اصلی توسعه مسکونی در بخش‌های وسیعی از شهرها و جوامع، توسعه اجتماعات دروازه‌دار است. اجتماعات دروازه‌دار با انواع و اندازه‌های مختلفی ساخته می‌شوند که دلایل شکل¬گیری آن‌ها از کشوری به کشور دیگر، از شهری به أکثر<p>در حال حاضر، یکی از روندهای اصلی توسعه مسکونی در بخش‌های وسیعی از شهرها و جوامع، توسعه اجتماعات دروازه‌دار است. اجتماعات دروازه‌دار با انواع و اندازه‌های مختلفی ساخته می‌شوند که دلایل شکل¬گیری آن‌ها از کشوری به کشور دیگر، از شهری به شهر دیگر و از یک اجتماع دروازه‌دار به دیگری متغیر است؛ اما آنچه بین همه این اجتماعات دروازه‌دار به نظر می‌رسد مشترک باشد، تأثیرات سوء آن‌ها بر شکل معمول زندگی شهری، فضاهای عمومی، یکپارچگی اجتماعی و فرهنگی و حکمروایی محلی و منطقه‌ای است. پژوهش حاضر به‌طورکلی به دو بخش قابل‌تقسیم است؛ بخش اول این نوشته به بررسی مبانی نظری با روش تحقیق اکتشافی و با استفاده از ابزار مطالعه کتابخانه‌ای و بررسی مقالات علمی معتبر بین‌المللی انجام شده و بخش دوم به بررسی دلایل شکل‌گیری اجتماعات مسکونی دروازه‌دار شهری در شهر یزد با کمک گرفتن از ابزار پرسشنامه نیمه ساختاریافته و مصاحبه نیمه عمیق با ساکنان 80 واحد مسکونی در اجتماعات دروازه‌دار شهر یزد مورد پرداخته شده است. بر اساس یافته‌های این پژوهش در مورد توسعه‌های مسکونی دروازه‌دار در شهر یزد می‌توان گفت غالب ساکنان، این اجتماعات را به‌عنوان سبک زندگی طولانی‌مدت در مقایسه با توسعه مسکونی معمول در سطح شهر ترجیح نمی¬دهند و عامل اصلی تأثیرگذار بر این افراد برای انتخاب این اجتماعات غالباً انگیزه¬های اقتصادی و استفاده از وام¬های خرید مسکن اعطایی از طرف بانک¬ها و تأمین مسکن ارزان‌قیمت در این پروژه‌ها است.</p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
433 - ارزیابی تحققپذیری شاخصههای شهر هوشمند (نمونه موردی شهر تبریز)
سحر جمشیدی نفیسه زارع اکبر عبدالله زاده طرف<p>هوشمند سازی شهرها، فقط به معنی رشد تکنولوژی و مکانیزه شدن شهرها نیست، بلکه زمانی شهری هوشمند است که در همه زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی، زیست‌محیطی و حکمروایی نیز هوشمند و بهینه باشد. استفاده از منابع انرژی کمتر و ایجاد بیشترین بازدهی از ضرورت‌ه أکثر<p>هوشمند سازی شهرها، فقط به معنی رشد تکنولوژی و مکانیزه شدن شهرها نیست، بلکه زمانی شهری هوشمند است که در همه زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی، زیست‌محیطی و حکمروایی نیز هوشمند و بهینه باشد. استفاده از منابع انرژی کمتر و ایجاد بیشترین بازدهی از ضرورت‌های هوشمندسازی شهرها می¬باشد. در سال¬های اخیر استفاده از تکنولوژی در جهت تسریع روند کارهای روزمره و ارتقاء کیفیت زندگی اهمیت یافته است؛ اما به‌صورت جامع و یکپارچه شکل نگرفته است. این پژوهش با هدف بررسی میزان تحقق‌پذیری شاخصه‌های شهر هوشمند در شهر تبریز شکل گرفته است. در مقاله پیش رو، تحقق‌پذیری ۶ مؤلفه اساسی شهر هوشمند در زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، زیست‌محیطی و... موردبررسی قرار گرفته است. روش پژوهش حاضر، کتابخانه‌ای و پرسشنامه‌ای می¬باشد. با توجه به تخصصی بودن بحث هوشمندی و الزامات تحقق‌پذیری آن، پرسشنامه مستخرج با همکاری اساتید و متخصصان این حوزه تکمیل شده است. نتایج حاصل از این پرسشنامه، در نرم‌افزار spss مورد تحلیل قرار گرفته است. بر اساس اعداد کرونباخ به‌دست‌آمده می‌توان گفت شهر تبریز ازلحاظ تحقق شاخصه‌های شهر هوشمند در وضعیت نسبتاً مطلوبی قرار داشته است اما به‌طورکلی نمی¬توان این شهر را هوشمند نامید.</p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
434 - نقد نظریۀ تناسخ و استدلالهای شهرزوری بر اثبات آن بر اساس مبانی ابنسینا (با تأکید بر وجه تاریخی آن)
محمود صیدینظریۀ تناسخ ارواح یکی از قدیمیترین دیدگاههایی است که در طول تاریخ فکر بشری، برای تبیین کیفیت پاداش یا عقاب انسانها و چگونگی جاودانگی روح انسانی مطرح شده است. شهرزوری از بزرگترین حکمای اشراقی است که نظریهیی منسجم درباب اثبات تناسخ صعودی و نزولی مطرح نموده است. او نخست ب أکثرنظریۀ تناسخ ارواح یکی از قدیمیترین دیدگاههایی است که در طول تاریخ فکر بشری، برای تبیین کیفیت پاداش یا عقاب انسانها و چگونگی جاودانگی روح انسانی مطرح شده است. شهرزوری از بزرگترین حکمای اشراقی است که نظریهیی منسجم درباب اثبات تناسخ صعودی و نزولی مطرح نموده است. او نخست به نقادی استدلالهای ابنسینا در ابطال نظریۀ تناسخ پرداخته و در ادامه، دلایلی بر اثبات این نظریه اقامه میکند. در پژوهش حاضر اثبات میگردید که انتقادات شهرزوری به براهین ابنسینا صحیح نیست، زیرا با قابلیت داشتن بدن، عقل فعال، نفس را به بدن افاضه مینماید و برای معطل نماندن نفس از انجام افعال، باید تقارن زمانی و تساوی در تعداد میان بدن قبلی و جدید نفس موجود باشد. استدلالهای شهرزوری نیز در اثبات نظریۀ تناسخ، دچار کاستیند، زیرا محذور اجتماع دو نفس در یک بدن، و مقارن نبودن و تساوی نداشتن بدن قبلی نفس با بدن بعدی او، همچنان پابرجاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
435 - بررسی تطبیقی مفهوم خانه از دیدگاه کودکان دو شهر (شیراز و نوجین)
فهیمه عباسی طاهره نصر کیوان محمدپور<p>مفهوم خانه؛ مکانی فیزیکی نیست، بلکه تصویری ذهنی است. خانه پوسته‌ای است برای زندگی کردن و مکانی برای رسیدن به آرامش و آسایش است. خانه دارای دو بعد معنا و مفهوم است که این دو بعد باهم متفاوت هستند. بُعد معنای خانه؛ امری عینی و مکانی که انسان در آن زندگی می¬کند أکثر<p>مفهوم خانه؛ مکانی فیزیکی نیست، بلکه تصویری ذهنی است. خانه پوسته‌ای است برای زندگی کردن و مکانی برای رسیدن به آرامش و آسایش است. خانه دارای دو بعد معنا و مفهوم است که این دو بعد باهم متفاوت هستند. بُعد معنای خانه؛ امری عینی و مکانی که انسان در آن زندگی می¬کند اما بعد مفهوم خانه امری ذهنی (تصور ذهنی) است؛ برای دستیابی به مفهوم خانه باید ذهن هر فرد در ارتباط با خانه را مورد تحلیل و بررسی قرارداد. در دنیای امروزی که به‌سرعت در حال تغییر است، مفهوم خانه به‌طور فزاینده‌ای برای بزرگ‌سالان و هم برای کودکان پیچیده شده است. با ظهور جهانی‌شدن، شهرنشینی و پیشرفت‌های فنّاورانه، مفهوم سنتی خانه به‌عنوان مکانی ثابت و پایدار به چالش کشیده شده است. درنتیجه، نیاز روزافزونی به انجام تحقیقات در مورد مفهوم خانه برای کودکان برای درک بهتر اهمیت و تأثیر آن بر رشد آن‌ها وجود دارد. تحقیق در مورد مفهوم خانه برای کودکان می‌تواند عواملی را که به احساس خانه کمک می‌کنند و چگونگی تأثیر آن‌ها بر رفاه و رشد کودکان روشن کند. هدف نوشتار از این پژوهش؛ سنجش تطبیقی مفهوم خانه در میان کودکان 9_10 ساله دو شهر شیراز و نوجین است. روش تحقیق، به‌صورت تحلیل محتوا با استفاده از قیاس استدلالی ربایشی و گردآوری اطلاعات به‌صورت مطالعات کتابخانه¬ای و اسنادی و مقالات فارسی و لاتین و تحقیقات میدانی است؛ که با تحلیل و بررسی 30 نمونه از نقاشی¬های کودکان این دو شهر، می¬توان به شباهت‌ها و تفاوت‌های تصویر ذهنی آن‌ها از مفهوم خانه دست¬یافت؛ که درنتیجه؛ از این بررسی و تحلیل شباهت‌ها و تفاوت‌ها می¬توان به تعدادی کد مفهومی دست‌یافت. از جمع¬بندی این کدهای مفهومی، می¬توان به مفهوم خانه از نظر کودکان این دو شهر، به مواردی شامل آرامش، راحتی، آسایش، امنیت و رفاه در خانه دست¬یافت.</p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
436 - چالشهای زندگی و مدیریت در گرمخانههای زنان بیخانمان در شهر تهران
مریم ایثاری<p><!-- [if !mso]> <style> v\:* {behavior:url(#default#VML);} o\:* {behavior:url(#default#VML);} w\:* {behavior:url(#default#VML);} .shape {behavior:url(#default#VML);} </style> <![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <w:WordDocument> <w:View>Normal</w:View> أکثر<p><!-- [if !mso]> <style> v\:* {behavior:url(#default#VML);} o\:* {behavior:url(#default#VML);} w\:* {behavior:url(#default#VML);} .shape {behavior:url(#default#VML);} </style> <![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <w:WordDocument> <w:View>Normal</w:View> <w:Zoom>0</w:Zoom> <w:TrackMoves/> <w:TrackFormatting/> <w:PunctuationKerning/> <w:ValidateAgainstSchemas/> <w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid> <w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent> <w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText> <w:DoNotPromoteQF/> <w:LidThemeOther>EN-US</w:LidThemeOther> <w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian> <w:LidThemeComplexScript>AR-SA</w:LidThemeComplexScript> <w:Compatibility> <w:BreakWrappedTables/> <w:SnapToGridInCell/> <w:WrapTextWithPunct/> <w:UseAsianBreakRules/> <w:DontGrowAutofit/> <w:SplitPgBreakAndParaMark/> <w:DontVertAlignCellWithSp/> <w:DontBreakConstrainedForcedTables/> <w:DontVertAlignInTxbx/> <w:Word11KerningPairs/> <w:CachedColBalance/> </w:Compatibility> <w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel> <m:mathPr> <m:mathFont m:val="Cambria Math"/> <m:brkBin m:val="before"/> <m:brkBinSub m:val="--"/> <m:smallFrac m:val="off"/> <m:dispDef/> <m:lMargin m:val="0"/> <m:rMargin m:val="0"/> <m:defJc m:val="centerGroup"/> <m:wrapIndent m:val="1440"/> <m:intLim m:val="subSup"/> <m:naryLim m:val="undOvr"/> </m:mathPr></w:WordDocument> </xml><![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true" DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99" LatentStyleCount="267"> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" QFormat="true" Name="footnote text"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" QFormat="true" Name="footnote reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/> <w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/> </w:LatentStyles> </xml><![endif]--><!-- [if gte mso 10]> <style> /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} </style> <![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <o:shapedefaults v:ext="edit" spidmax="1029"/> </xml><![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <o:shapelayout v:ext="edit"> <o:idmap v:ext="edit" data="1"/> <o:rules v:ext="edit"> <o:r id="V:Rule1" type="connector" idref="#_x0000_s1027"/> </o:rules> </o:shapelayout></xml><![endif]--></p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align: justify; text-justify: kashida; text-kashida: 0%; mso-pagination: none; direction: rtl; unicode-bidi: embed; margin: 0cm 25.25pt .0001pt 26.95pt;"><span style="mso-ignore: vglayout; position: absolute; z-index: 251658240; left: 0px; margin-left: -17px; margin-top: 359px; width: 462px; height: 11px;"><img src="file:///C:\Users\Bayeh\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\02\clip_image001.gif" width="462" height="11" /></span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; mso-ascii-font-family: 'B Nazanin'; mso-hansi-font-family: 'B Nazanin'; color: black; letter-spacing: -.1pt;">بی­خانمانی، معلول زنجیره­ای از مسائل ساختاری است. در این میان حکمرانی شهری در بسیاری از شهرهای جهان به ارائه خدمات حمایتی برای کاهش آسیب‌های این گروه از افراد مبادرت می­کند. در تهرانِ معاصر نیز سابقۀ ارائۀ خدمات به افراد بی­خانمان قابل ردیابی است. بر این اساس ارزیابی سیاست­های کاهش آسیب نظیر اقامتگاه‌های موقت که در قالب گرمخانه یا مددسرا شناخته می­شود، امری ضروری است. یافته­های این پژوهش که از طریق مصاحبه کیفی عمیق و مشاهده­های میدانی از چهار گرمخانه زنان شهر تهران انجام شده است نشان می­دهد که گرمخانه­ها به موازات ارائه خدمات گوناگون به زنان بی­سرپناه، بهنجارسازی آنها را نیز صورت می­دهد. سیاست­های انضباطی رایج در گرمخانه­ها که در بسیاری از موارد در ضدیت با سبک زندگی افراد بی­خانمان قرار دارد، سبب‌ساز مجموعه­ای از چالش­ها و منازعات قدرت می­گردد و خود در فرایندی پارادوکسیکال می­تواند به جای ادغام زنان بی­خانمان سبب­ساز طرد آنها شود. در این میان سیاست شهرداری تهران مبنی بر برون­سپاری ارائۀ خدمات اجتماعی در حوزۀ بی­خانمانی به بخش خصوصی، منجر به بی­ثبات­کاری و تولید نارضایتی در میان کارکنان وابسته به شرکت­های پیمان­کاری شاغل در گرمخانه­ها شده است که این امر خود به تشدید منازعات و چالش­ها در داخل مددسراها دامن زده است. یافته­ها در مجموع نشان می­دهد که گرمخانه­های زنان با گستره­ای از چالش­ها در حوزه­های گوناگون نظیر خدمات­دهی به مددجویان، چالش­های فراسازمانی، وضعیت شغلی پرسنل، چالش­های فضای اجتماعی، چالش­های مدیریتی و چالش‌های مرتبط با قشربندی مددجویان دست به گریبان است. در انتها راهکارهایی در راستای ارتقای کیفیت خدمات­دهی در گرمخانه­ها ارائه شده است. </span></p> <p> </p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align: justify; text-justify: kashida; text-kashida: 0%; mso-pagination: none; direction: rtl; unicode-bidi: embed; margin: 0cm 25.25pt .0001pt 26.95pt;"><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> </span></p> <p> </p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
437 - نقش مدیریت شهری در افزايش كيفيت معماری ساختمان¬های مسکونی
اکرم محمدي مونا باباخانی ایلناز صادقی<p>از دیرباز افزايش كيفيت معماری ساختمان¬های مسکونی موضوعی است که از دیرباز دانش‌پژوهان علاقه‌مند به مسائل شهری را به چالش کشانده است. ازاین‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مدیریت شهری در افزايش كيفيت معماری ساختمان¬های مسکونی در سطح تهران به اجر أکثر<p>از دیرباز افزايش كيفيت معماری ساختمان¬های مسکونی موضوعی است که از دیرباز دانش‌پژوهان علاقه‌مند به مسائل شهری را به چالش کشانده است. ازاین‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مدیریت شهری در افزايش كيفيت معماری ساختمان¬های مسکونی در سطح تهران به اجرا درآمد. این پژوهش ازنظر ماهیت و محتوا از نوع همبستگی است. در این تحقیق اطلاعات مربوط به 373 نفر از کارکنان و مدیران شهرداری شهر تهران در سطح تهران مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته‌اند تا بر اساس آن رابطه بین متغیرها برای آزمون فرضیه¬های تحقیق بررسی شود. داده¬های جمع‌آوری‌شده با روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار¬ SmartPLS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد شهرداری، شورای شهر، اتاق بازرگانی و سایر ارگان¬ها به‌عنوان ابعاد مدیریت شهری نقش اساسی در افزايش كيفيت معماری ساختمان¬های مسکونی دارد.</p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
438 - بررسی تاثیر عدم¬اطمینان¬محیطی بر عملکرد¬¬ شهرداری اصفهان با تاکید بر نقش تعدیلگر نوآوری و گرایش استراتژیک
داود غلامرضایی زهره سادات میرصفیان منیر حبیبیچكيده رشد سریع شهرها و پیشی¬گرفتن آن از توانائیها و منابع شهرداریها، ارائه خدمات مناسب را برای این سازمانها به یک چالش عظیم تبدیل نموده¬است. همچنین به تبع تحولات، سازمانهای عمومی از جمله شهرداریها تحت تاثیر عوامل داخلی و خارجی، ساختاری، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیا أکثرچكيده رشد سریع شهرها و پیشی¬گرفتن آن از توانائیها و منابع شهرداریها، ارائه خدمات مناسب را برای این سازمانها به یک چالش عظیم تبدیل نموده¬است. همچنین به تبع تحولات، سازمانهای عمومی از جمله شهرداریها تحت تاثیر عوامل داخلی و خارجی، ساختاری، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قرارگرفته¬اند. لذا مدیران شهری به عنوان راس هرم رهبری شهر، وظیفه سنگین ایجاد هماهنگی بین بخش¬هایی که شهر را مدیریت می¬کنند را برعهده دارند. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر عدم¬اطمینان¬محیطی بر عملکرد شهرداری اصفهان با درنظرگرفتن نقش تعدیلگر نوآوری و گرایش استراتژیک صورت¬گرفته¬است. تحقیق حاضراز حیث ماهیت، تحقیقی توصیفی و از¬ نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی می¬باشد و روش جمع¬آوری داده¬ها پیمایشی (با استفاده از پرسشنامه) و از نوع فرضیه¬آزمایی است. مدل برآمده از پیشینه از طریق جمع¬آوری داده¬ها از نمونه 193 تایی از مدیران و سرپرستان شهرداری شهر اصفهان و با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی(PLS) مورد آزمون قرارگرفته¬است. يافته¬ها بيانگر تاثير منفی و معنادار عدم-اطمینان¬محیطی بر عملکرد شهرداری بوده¬است. همچنین گرایش استراتژیک ارتباط بین عدم-اطمینان¬محیطی و عملکرد شهرداری را به طور معکوس تعدیل کرده اما نقش تعدیلگری نوآوری مورد تایید قرارنگرفته¬است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
439 - تحلیل اثرات " SPRAWL REPAIR" بر سرمایه اجتماعی
محمدتقی حیدری سعدی ساعدی دویسهچكيده رشد پراکنده شهرها علاوه بر تأثیرات منفی زیست محیطی و اقتصادی دارای هزینه های اجتماعی زیادی هستند، این هزینه ها با جابجایی و فاصله گرفتن محله های شهری از مرکز شهر و شکل گیری حومه های شهری روزبه روز بیشتر میشود. پراکندگی شهری به خودی خود هزینه اجتماعی در برندارد ول أکثرچكيده رشد پراکنده شهرها علاوه بر تأثیرات منفی زیست محیطی و اقتصادی دارای هزینه های اجتماعی زیادی هستند، این هزینه ها با جابجایی و فاصله گرفتن محله های شهری از مرکز شهر و شکل گیری حومه های شهری روزبه روز بیشتر میشود. پراکندگی شهری به خودی خود هزینه اجتماعی در برندارد ولی جابجایی جمعیتی اولین پیامد گسترش شهری است که بر شبکه اجتماعی تأثیرگذار است. مشکلات اجتماعی مربوط به پراکندگی مانند فقدان تنوع ،ارتباطات ضعیف ودر نتیجه کاهش سرمایه اجتماعی و نیز مشکلات بهداشتی مانند چاقی به دلیل وابستگی به خودرو به آن نسبت داده شده است. پراکندگی ساختار محله را به نفع الگوهای وابسته به خودرو رها می کند در نتیجه رانندگی تقریباً برای تمام فعالیت های روزانه اجباری است. و بالاخره ، مفسرانی مانند پاتنام استدلال میکنند که سبک زندگی حومهای کم تراکم مرتبط با پراکندگی، سرمایه اجتماعی را کاهش نیز میدهد و منجر به جامعهای کمتر سالم میشود. Sprawl Repair توسعههای پراکنده شهری تحت سلطه خودرو را به جوامع کاملی تبدیل میکند که عملکرد اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی بهتری دارند. هدف از استراتژی بازآفرینی پراکندگیها، ایجاد جوامع بر اساس واحد محله است. تاکتیک اولیه این روش، درج عناصر مورد نیاز مانند ساختمانها، تراکم بالا، فضای عمومی، ارتباطات اضافی و ... برای تکمیل و تنوع بخشیدن به تودههای تک فرهنگی پراکنده است.باتوجه به اینکه امروزه رویکرد های مشارکت محور و مردم مبنا از پیشرو ترین و پذیرفته ترین رویکرد های عرصه طراحی شهری است لذا در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است سعی بر این است که مفهوم سرمایه اجتماعی را با Sprawl Repair که به عنوان یک تاکتیک نو در بازآفرینی پراکندگی ها و ایجاد جوامع کامل معرفی شده است پیوند دهیم و درنهایت اثبات می کنیم که بازآفرینی پراکنگی شهری نیروی محرک و عامل تسهیل گری است که بر سرمایه اجتماعی پیامدهای مثبتی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
440 - جایگاه دینداری در تغییرات امید اجتماعی شهروندان تهرانی
رها طالبی اردکانی بیژن زارع رضا صفری شالی علیرضا کریمی<p><!-- [if !mso]> <style> v\:* {behavior:url(#default#VML);} o\:* {behavior:url(#default#VML);} w\:* {behavior:url(#default#VML);} .shape {behavior:url(#default#VML);} </style> <![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <w:WordDocument> <w:View>Normal</w:View> أکثر<p><!-- [if !mso]> <style> v\:* {behavior:url(#default#VML);} o\:* {behavior:url(#default#VML);} w\:* {behavior:url(#default#VML);} .shape {behavior:url(#default#VML);} </style> <![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <w:WordDocument> <w:View>Normal</w:View> <w:Zoom>0</w:Zoom> <w:TrackMoves/> <w:TrackFormatting/> <w:PunctuationKerning/> <w:ValidateAgainstSchemas/> <w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid> <w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent> <w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText> <w:DoNotPromoteQF/> <w:LidThemeOther>EN-US</w:LidThemeOther> <w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian> <w:LidThemeComplexScript>AR-SA</w:LidThemeComplexScript> <w:Compatibility> <w:BreakWrappedTables/> <w:SnapToGridInCell/> <w:WrapTextWithPunct/> <w:UseAsianBreakRules/> <w:DontGrowAutofit/> <w:SplitPgBreakAndParaMark/> <w:DontVertAlignCellWithSp/> <w:DontBreakConstrainedForcedTables/> <w:DontVertAlignInTxbx/> <w:Word11KerningPairs/> <w:CachedColBalance/> </w:Compatibility> <w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel> <m:mathPr> <m:mathFont m:val="Cambria Math"/> <m:brkBin m:val="before"/> <m:brkBinSub m:val="--"/> <m:smallFrac m:val="off"/> <m:dispDef/> <m:lMargin m:val="0"/> <m:rMargin m:val="0"/> <m:defJc m:val="centerGroup"/> <m:wrapIndent m:val="1440"/> <m:intLim m:val="subSup"/> <m:naryLim m:val="undOvr"/> </m:mathPr></w:WordDocument> </xml><![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true" DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99" LatentStyleCount="267"> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/> <w:LsdException Locked="false" QFormat="true" Name="footnote text"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/> <w:LsdException Locked="false" QFormat="true" Name="footnote reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/> <w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/> </w:LatentStyles> </xml><![endif]--><!-- [if gte mso 10]> <style> /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;} </style> <![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <o:shapedefaults v:ext="edit" spidmax="1029"/> </xml><![endif]--><!-- [if gte mso 9]><xml> <o:shapelayout v:ext="edit"> <o:idmap v:ext="edit" data="1"/> <o:rules v:ext="edit"> <o:r id="V:Rule1" type="connector" idref="#_x0000_s1027"/> </o:rules> </o:shapelayout></xml><![endif]--></p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align: justify; text-justify: kashida; text-kashida: 0%; mso-pagination: none; direction: rtl; unicode-bidi: embed; margin: 0cm 25.25pt .0001pt 26.95pt;"><span style="mso-ignore: vglayout; position: absolute; z-index: 251658240; left: 0px; margin-left: -5px; margin-top: 308px; width: 462px; height: 12px;"><img src="file:///C:\Users\Bayeh\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\02\clip_image001.gif" width="462" height="12" /></span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black; letter-spacing: -.1pt;">امید در گفتمان سیاست­گذاری کشور، هرچند به عنوان مسئله‌ای اجتماعی با ابعاد وسیع مطرح نشده، مسئلۀ بخش گسترده­ای از مردم و سیاست­گذاران کشور بوده و هست. هدف از پژوهش حاضر، مطالعه جامعه‌شناختی از تفسیر امید اجتماعی در میان شهروندان شهر تهران است. در روش‌شناسی </span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; mso-ascii-font-family: 'B Nazanin'; mso-hansi-font-family: 'B Nazanin'; color: black; letter-spacing: -.1pt;">پژوهش حاضر از راهبرد نظریۀ زمینه­ای‌ بهره برده شده است. برای نیل به این هدف با پنجاه شهروند تهرانی، از روش نمونه­گیری هدفمند و نظری استفاده شده است. فرایند انجام مصاحبه‌ها تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده­ها از طریق نظام کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت گرفت و در نهایت مقولۀ هسته استخراج شد. در فرایند کدگذاری باز، 33 کد محوری، 9 مقوله اصلی و 1 مقوله هسته از نظام کدگذاری داده­ها استخراج شد. </span><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black; letter-spacing: -.1pt;">نتایج این پژوهش روایتگر معنای چندبعدی دین­داری در احیای امید است. به نظر می‌رسد که شهروندان تهرانی با امید به تکیه­گاهی نامتناهی، تحمل سختی و مشقت­ها را معنادار کرده و برای دین­داری در حوزۀ احیای امید، عاملیتی چندبعدی و مثبت قائل هستند. همچنین دین از طریق ایجاد همبستگی و انسجام به نوعی وجه اجتماعی امید را تقویت کرده، در نهایت به صورت آشکار و پنهان به کاهش آسیب­های اجتماعی کمک می‌کند. </span></p> <p> </p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align: justify; text-justify: kashida; text-kashida: 0%; mso-pagination: none; direction: rtl; unicode-bidi: embed; margin: 0cm 25.25pt .0001pt 26.95pt;"><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black; letter-spacing: -.1pt;"> </span></p> <p> </p> <p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align: justify; text-justify: kashida; text-kashida: 0%; mso-pagination: none; direction: rtl; unicode-bidi: embed; margin: 0cm 25.25pt .0001pt 26.95pt;"><span lang="AR-SA" style="font-family: 'B Nazanin'; color: black;">‌</span></p> <p><span dir="RTL" lang="AR-SA" style="font-size: 12.0pt; font-family: 'B Nazanin'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-no-proof: yes;"><br style="mso-special-character: line-break; page-break-before: always;" clear="all" /> </span></p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
441 - بررسی نمود اخلاق و رفتار شهری در آثار داستانی احمد محمود
مریم اخباری آرش مشفقی حسین داداشیاحمد محمود یکی از نویسندگان پرکار و توانای خطّ جنوب کشور است. اکثر داستان¬های وی حول و حوش شهرهای جنوبی کشور است. او نویسنده¬ای واقع¬گراست و همین امر موجب شده است توجه فراوانی به محیط پیرامون خودش داشته باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی نمود اخلاق و رفتار شهری در آثار داست أکثراحمد محمود یکی از نویسندگان پرکار و توانای خطّ جنوب کشور است. اکثر داستان¬های وی حول و حوش شهرهای جنوبی کشور است. او نویسنده¬ای واقع¬گراست و همین امر موجب شده است توجه فراوانی به محیط پیرامون خودش داشته باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی نمود اخلاق و رفتار شهری در آثار داستانی احمد محمود است. روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که امحمد محود در آثارش به شیوه¬¬های متنوع به زبان و گویش جنوب توجه داشته است. او در توصیف شهر و امکان خطه جنوب، محله¬ها، خیابان¬ها و... بسیار کوشا است و سعی دارد علی رغم حفظ هویت اصلی این مکان¬ها نام¬های جنوبی آن¬ها را نیز یادآور شود. اما عمده کاربرد زبان و گویش در داستان¬های محمود به واژه¬های متداول و رایج این خطه برمی¬گردد. همچنین وی سعی دارد در قالب داستان¬های خود انواع رفتارها و اخلاق¬های غذایی، ماهی¬ها و حتی اسامی انواع نخل¬ها را نیز که در جنوب متداول است، بازگو نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
442 - بررسی مفهوم شهر هوشمند: ادغام فناوری اطلاعات برای بهبود کیفیت زندگی و خدمات شهری
منا وزیری نگین بنی خلیفی سید مجید مفیدی شمیرانیعصری که با شهرنشینی شتابان و سرعت بالای فناوری اطلاعات و ارتباطات همراه است، شهری را میطلبد که توانایی بروز مفاهیم نوین در حوزه شهرسازی، تطبیق و هماهنگی لازم را از خود نشان دهد. به همین منظور شهرها با الهام از فناوریهای جدید، خدمات شهری را در جهت بهبود کیفیت خدمات دول أکثرعصری که با شهرنشینی شتابان و سرعت بالای فناوری اطلاعات و ارتباطات همراه است، شهری را میطلبد که توانایی بروز مفاهیم نوین در حوزه شهرسازی، تطبیق و هماهنگی لازم را از خود نشان دهد. به همین منظور شهرها با الهام از فناوریهای جدید، خدمات شهری را در جهت بهبود کیفیت خدمات دولتی در جامعه به مردم ارائه میدهند. این نگرش نوین نسبت به شهرها، میتواند منجر به بهبود شرایط زندگی ساکنان آن شود. لذا نیاز به نگاهی متفاوت و مفهومی نوین در شهر هوشمند برای این منظور ایجاد شده که به آن چارچوبی نوین بدهد. اهداف اصلی شهر هوشمند دربرگیرنده بهینهسازی فعالیتهای شهری، ارتقاء رشد اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان است. این تحقیق با محوریت مفهوم شهر هوشمند، اهداف و شاخصهای آن صورت گرفته. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی از نوع کاربردی است که جمعآوری دادههای موردنیاز با استفاده از اطلاعات کتابخانهای و مقالات معتبر انجام شده است. نتایج حاصل نشان میدهد که شهر هوشمند به شاخصهایی نظیر مدیریت، انرژی، ساختمان، حملونقل، خدمات شهری و درمانی، فناوری و شهروندان هوشمند دست یافته است. زمینههای کلیدی شهر هوشمند شامل اقتصاد، مردم و حکومت، محیط و زندگی هوشمند میشوند که این موارد میتواند باعث بهرهوری بیشتر از انرژی، افزایش بازدهی، تحلیل دقیق مصرف و جمعآوری دادههای لازم شود. نتیجه، این اقدامات منجر به پیشرفت شهرها، ایجاد بینشهایی نوین که موجب ارتقاء شرایط زندگی ساکنان آن خواهد شد. تعاریف نوین موجب اطلاعرسانی به نسلهای آتی و بهکارگیری آنها در بتن شهرها، جامعه و دستیابی شهری با مفاهیم هوشمند خواهد انجامید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
443 - سنجش شاخصههای تأثیرگذار بر منازعات و ادعاهای پیمانکاران در شهرداری تهران در سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۳
سامان صحرایی حميدرضا ربیع فردپروژه های عمرانی بخش عظیمی از اعتبارات و منابع مالی یک کشور را به خود اختصاص می¬دهند. ادعاها و در پی آن اختلافات به ویژگیهاي ذاتی در پروژه های تبـدیل شـده انـد کـه بسـیاري از ذینفعـان پروژهها، آن را از مخربترین اتفاقات این صنعت میدانند. در بیشتر پروژهها بـا سیسـتم¬هـاي أکثرپروژه های عمرانی بخش عظیمی از اعتبارات و منابع مالی یک کشور را به خود اختصاص می¬دهند. ادعاها و در پی آن اختلافات به ویژگیهاي ذاتی در پروژه های تبـدیل شـده انـد کـه بسـیاري از ذینفعـان پروژهها، آن را از مخربترین اتفاقات این صنعت میدانند. در بیشتر پروژهها بـا سیسـتم¬هـاي مختلـف انجـام پروژه، امکان بروز ادعاهایی از سوي طرفین، به خصـوص پیمانکـاران وجـود دارد. اگرچـه در هـیچ پـروژه اي نمیتوان احتمال بروز این ادعاها را از میان برد، اما میتوان با شناسایی علل و منشـأ اصـلی بـروز ادعاهـا، تا حد زیادي از وقوع آنها در پروژه جلوگیري کرد. پژوهش حاضر با بررسی علل منازعات و ادعاهای پیمانکاران در شهرداری ها صورت پذیرفته است. در تحقیق حاضر با بررسی ادبیات تحقیق عوامل احتمالی موثر بر علل منازعات و ادعاهای پیمانکاران با شهرداری ها شناسایی شده و سپس در قالب پرسشنامه در اختیار 20 نفر از خبرگان و متخصصان قرار گرفته است. در گام اول احتمال وقوع این موارد بین پیمانکاران و شهرداریها، سپس میانگین احتمال تبدیل به اختلاف موارد بین پیمانکاران و شهرداری با استفاده از آزمونهای آماری سنجیده شد و در مرحله بعد با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی عوامل اختلاف زا طبقه بندی و میزان احتمال تبدیل هر گروه به اختلاف بررسی شد، در گام سوم، عوامل تاثیر گذار بر اختلاف با استفاده از روش AHP رتبه بندی شدند. نتایج نشان داد شاخص های مربوط به ضعف و نواقص مشاور و ضعف و نواقص کارفرما در بروز اختلاف بین شهرداری و پیمانکاران سهم بیشتری را به خود اختصاص می دهند، در زمینه ضعف و نواقص کارفرما، دخالت كارفرما در اموري مانند طراحي و جزئيات، نحوه ي اجرا و زمان بندي پروژه باعث دو باره كاري و افت راندمان در فعاليتها مي شود، همچنین تعلل در تصمیم گری توسط کارفرما مانند تاخير در بازبيني، تصويب يا ابلاغ تغييرات و سستي در پیشرفت پروژه ها تاثیرگذار است، تعلل در پیش پرداخت برای آماده سازی یا تجهیز کارگاه نیز سبب متضرر شدن پیمانکار و ایجاد اختلاف خواهد شد، تاخیر در اخذ مجوز از سازمانها نیز برعهده کارفرما می باشد که تاخیر در آن سبب کند شدن فعالیت های پروژه می شود و ادعاهای پیمانکاران را در پی خواهد داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
444 - تدوین چارچوب کاربست مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری
محمدحسن خادمزاده پارسا ارباب حمید سلیمیچكيده یکپارچهسازی حفاظت و توسعه در مواجه با میراث شهری، همچنان مسئلهای چالشبرانگیز و حائز اهمیت تلقی میشود. بر این اساس، مسئله و متعاقبا هدف اصلی این پژوهش، در قالب شناسایی اصول و ملاحظات کاربست مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری، تعریف و تدقیق و ب أکثرچكيده یکپارچهسازی حفاظت و توسعه در مواجه با میراث شهری، همچنان مسئلهای چالشبرانگیز و حائز اهمیت تلقی میشود. بر این اساس، مسئله و متعاقبا هدف اصلی این پژوهش، در قالب شناسایی اصول و ملاحظات کاربست مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری، تعریف و تدقیق و با واکاوی نظریات مطرح، اسناد بینالمللی و تجارب جهانی، دنبال شده است. این پژوهش، از نوع کاربردی با راهبرد کیفی و از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانهای، نخست، ادبیات مرتبط با حوزه مورد مطالعه را بازخوانی میکند. سپس، با استفاده از روش فراترکیب، اصول و ملاحظات مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه را استخراج و در قالب یک چارچوب جامع ارائه میکند. «یکپارچهسازی میراث در راستای توسعه»، «بازتعریف مشترک از مفهوم میراث و ارزشهای آن»، «ارتقا نظارت عمومی بر حفاظت میراث» و «پیوند جامعه محلی و میراث» را میتوان به عنوان اصول کلیدی مشارکت اجتماعی در حفاظت میراث شهری تلقی کرد. از طرف دیگر، «تعادلبخشی در ابعاد توسعه»، «برقراری پایداری اجتماعی»، «تضمین عدالت و برابری در توسعه اجتماعی» و «تغییر نگرش و سبک زندگی در مسیر پایداری» را میتوان به عنوان اصول کلیدی مشارکت اجتماعی در توسعه پایدار میراث شهری در نظر گرفت. اینچنین، راهبردهایی نظیر «بهکارگیری تمامی گروههای اجتماعی برای مشارکت»، «اولویتبندی اقدامات اجتماعی و سطوح مشارکت پیش از فعالیتهای فیزیکی»، «حصول اطمینان از تعهد سازمانهای دولتی در راستای اعتمادسازی» و «استفاده همزمان از مشارکت بالا به پایین و پایین به بالا»، میتوانند متضمن حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری بر مبنای مشارکت گروههای اجتماعی باشند. این مجموعه اصول و راهبردها، به همراه ملاحظات خود، از جمله محورهایی هستند که برای انجام تحقیقات آتی در حوزه حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری و انجام مطالعات موردی هدفمند در این زمینه، پیشنهاد میشوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
445 - تحلیل محتوا توسعه سیاسی دراسناد فرادستی (قانون اساسی و سند20ساله چشمانداز افق 1404)
مصطفی کواکبیان عظیم متینچكيده این پژوهش به بررسی پیچیدگیهای توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران با تمرکز ویژه بر تلاقی حاکمیت قانون اساسی و برنامهریزی استراتژیک میپردازد. این پژوهش با تأکید بر لزوم بررسی عمیق قانون اساسی و سند چشمانداز ۲۰ساله 1404، به بررسی تأثیر متقابل بین اصول قانون اساس أکثرچكيده این پژوهش به بررسی پیچیدگیهای توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران با تمرکز ویژه بر تلاقی حاکمیت قانون اساسی و برنامهریزی استراتژیک میپردازد. این پژوهش با تأکید بر لزوم بررسی عمیق قانون اساسی و سند چشمانداز ۲۰ساله 1404، به بررسی تأثیر متقابل بین اصول قانون اساسی ریشه در فقه اسلامی و اهداف تحولآفرین ترسیمشده در چشمانداز بلندمدت میپردازد. این مطالعه با استفاده از روش تحلیل محتوای تلخیصی، جایگاه توسعه سیاسی را هم در قانون اساسی و هم در سند افق ۲۰ساله بررسی کرده و پویایی پیچیده شکلدهنده مسیر سیاسی ایران را آشکار میکند. این یافتهها ماهیت دولتمحور و از بالا به پایین توسعه سیاسی را روشن میسازد و چالش همسویی برنامههای توسعه با آرمانهای دموکراتیک و مشارکت شهروندان را برجسته میکند. این تحلیل نهتنها مباحث آکادمیک در مورد توسعه سیاسی را غنی میکند، بلکه بینشهای ارزشمندی را در اختیار سیاستگذاران قرار میدهد تا در چشمانداز متمایز اجتماعی - سیاسی جمهوری اسلامی ایران حرکت کنند. درنهایت، این مطالعه بر تأکید قانون اساسی بر مشارکت شهروندان و اصول دموکراتیک بهعنوان عناصر اساسی برای تقویت ثبات سیاسی و اجتماعی تأکید دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
446 - نقش رون اصفهانی در روشنایی طبیعی فضاهای مجاور حیاط مرکزی: خانه¬های تاریخی شهر اصفهان
ساناز رهروی پوده<p>یکی از عوامل مؤثر در طراحی بناها، جهت‌گیری مناسب آن‌ها نسبت به جهت قرارگیری خورشید و استفاده مطلوب از نور طبیعی است. در تحقیقات انجام‌شده دررابطه‌با بناهای ساخته‌شده در ایران به سه رون (جهت) اشاره‌شده که جهت‌گیری بناهای شهر، نسبت به أکثر<p>یکی از عوامل مؤثر در طراحی بناها، جهت‌گیری مناسب آن‌ها نسبت به جهت قرارگیری خورشید و استفاده مطلوب از نور طبیعی است. در تحقیقات انجام‌شده دررابطه‌با بناهای ساخته‌شده در ایران به سه رون (جهت) اشاره‌شده که جهت‌گیری بناهای شهر، نسبت به نور خورشید، جهت باد و به‌طورکلی استفاده مناسب از شرایط بهینه از ویژگی‌های اقلیمی را مدنظر قرار داده است. سؤال اصلی تحقیق آن است که جهت قرارگیری خانه‌ها چه برمبنای رون و چه برمبنای زاویه قرارگیری آن¬ها در روشنایی نماها و به تبع آن فضاها چه نقشی داشته است؟ هدف از این تحقیق است که نقش جهت قرار¬گیری خانه¬ها در روشنایی فضاها را موردمطالعه قرار دهد. روش به‌کاربرده شده در این پژوهش روش تحقیق به‌صورت کیفی و برای جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و میدانی بهره برده شده و تحلیل داده‌ها بر اساس روش توصیفی و تفسیری انجام‌شده است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که کشیدگی خانه در محور شمالی- جنوبی در زمستان به‌صورت محدود برمبنای رون اصفهان بهتر از بقیه زاویه‌های قرارگیری دیگر برای روشنایی تهرانی (زمستان نشین) عمل می‌کند. اما درمجموع و در هیچ‌کدام از جهت‌ها تأثیر چشمگیری در روشنایی نماها نداشته‌اند. اما زاویه¬های قرارگیری متنوع در خانه‌های تاریخی که بر اساس رون اصفهان ساخته نشده‌اند، وابسته به شرایط اقلیمی نبوده و بیشتر بر اساس شکل زمین و کشیدگی محوری آن ایجادشده است.</p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
447 - نقش مدیریت شهری در افزايش كيفيت نگهداشت بناهاي تاريخي
ایلناز صادقی معصومه چهارمحال اکرم محمدي<p>در دنیای امروز، مدیریت شهری فراتر از وظایف سنتی خود عمل می‌کند و به عنوان یک مسئولیت استراتژیک با پیامدهای عملیاتی متعدد، با حوزه‌های قدرت، سیاست، اجتماع و اقتصاد شهری تعاملات ناگسستنی برقرار می‌سازد. در این راستا، حفظ و نگهداری میراث فرهنگی، به ویژه ب أکثر<p>در دنیای امروز، مدیریت شهری فراتر از وظایف سنتی خود عمل می‌کند و به عنوان یک مسئولیت استراتژیک با پیامدهای عملیاتی متعدد، با حوزه‌های قدرت، سیاست، اجتماع و اقتصاد شهری تعاملات ناگسستنی برقرار می‌سازد. در این راستا، حفظ و نگهداری میراث فرهنگی، به ویژه بناهای تاریخی، به عنوان هویت‌ساز و معرف فرهنگ و تمدن، نقشی کلیدی در توسعه پایدار شهری ایفا می‌کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مدیریت شهری در ارتقای کیفیت نگهداری بناهای تاریخی در کلانشهر تهران به انجام رسید. این پژوهش از نوع همبستگی بوده و با گردآوری اطلاعات از 373 نفر از کارکنان و مدیران شهرداری تهران، به بررسی رابطه بین متغیرهای مرتبط با مدیریت شهری و کیفیت نگهداری بناهای تاریخی پرداخته است. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری و با روش معادلات ساختاری و نرم‌افزار SmartPLS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین متغیرهای شهرداری، شورای شهر، اتاق بازرگانی و سایر ارگان‌ها با کیفیت نگهداری بناهای تاریخی، همبستگی معنی‌داری وجود دارد. این یافته‌ها حاکی از آن است که مدیریت شهری در سطوح مختلف سازمانی و در تعامل با سایر ذینفعان، نقشی کلیدی در ارتقای کیفیت نگهداری این میراث ارزشمند ایفا می‌کند مدیریت شهری در حفظ و ارتقای کیفیت بناهای تاریخی به عنوان نماد هویت و فرهنگ شهری، نقشی اساسی بر عهده دارد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که تعامل سازنده بین سطوح مختلف سازمانی شهرداری، شورای شهر، اتاق بازرگانی و سایر ذینفعان، در کنار برنامه‌ریزی و اجرای سیاست‌های کارآمد، می‌تواند به ارتقای کیفیت نگهداری بناهای تاریخی و حفظ این میراث ارزشمند برای نسل‌های آینده کمک کند.</p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
448 - فرهنگ مصرفی در مجتمع های تجاری کلان شهرهای ایران
مهدی فلاحی هانا یزدانفر<p>پژوهش حاضر به بررسی فرهنگ مصرفی در مجتمع‌های تجاری کلان‌شهرهای ایران پرداخته است. در دو دهه اخیر، کلان‌شهرهای ایران شاهد تحولات عمده‌ای در ساخت و ساز مجتمع‌های تجاری بوده‌اند که این فضاها به‌عنوان نمادهای اجتماعی و فرهنگی نیز مورد ت أکثر<p>پژوهش حاضر به بررسی فرهنگ مصرفی در مجتمع‌های تجاری کلان‌شهرهای ایران پرداخته است. در دو دهه اخیر، کلان‌شهرهای ایران شاهد تحولات عمده‌ای در ساخت و ساز مجتمع‌های تجاری بوده‌اند که این فضاها به‌عنوان نمادهای اجتماعی و فرهنگی نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. هدف این تحقیق تحلیل عوامل مؤثر بر شکل‌گیری فرهنگ مصرفی در این مجتمع‌ها و تأثیرات اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی آن‌ها است. مسئله اصلی این مقاله بررسی نحوه تأثیرگذاری تحولات اقتصادی، جهانی‌شدن، تغییرات اجتماعی، و فناوری‌های نوین بر فرهنگ مصرفی در مجتمع‌های تجاری کلان‌شهرها است. از این رو سؤال تحقیق به‌طور خاص به این موضوع می‌پردازد که چگونه این عوامل باعث تغییر در الگوی مصرف و رفتارهای خرید افراد شده و چه تأثیراتی بر تعاملات اجتماعی و هویت فرهنگی دارند. روش تحقیق شامل تحلیل و بررسی متون موجود، مصاحبه با متخصصان، و ارزیابی داده‌های میدانی از مجتمع‌های تجاری مختلف است. این روش به بررسی تغییرات اقتصادی و اجتماعی و نحوه تأثیر آن‌ها بر الگوی مصرف مردم می‌پردازد و تأثیرات فناوری و جهانی‌شدن بر ذائقه مصرفی را نیز تحلیل می‌نماید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مجتمع‌های تجاری نه تنها به‌عنوان مراکز خرید، بلکه به‌عنوان فضاهای اجتماعی و فرهنگی مهمی در جامعه ایفای نقش می‌نمایند. از طرفی تحولات اقتصادی و افزایش درآمد خانوارها منجر به افزایش تقاضا برای کالاهای لوکس شده، این در حالیست که جهانی‌شدن و فناوری‌های نوین به تغییر ذائقه مصرفی افراد در این حیطه دامن می‌زند. در این راستا این مجتمع‌ها ضمن فراهم آوردن فرصت هایی جهت برقراری تعاملات اجتماعی و فرهنگی به توسعه اقتصادی شهرها نیز کمک شایانی می‌نماید.</p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
449 - بررسی شخصیت خالد قهرمان داستان در رمان همسایه ها، داستان یک شهر و زمین سوخته احمد محمود از دیدگاه جامعه شناسی جورج لوکاچ
فریبرز جعفری احمدی فرامرز شيرين بيان محمد صالح امیری<p>هدف جامعه شناسی ادبیات، بیان پیوندهای جامعه و ادبیات و نیز آشکارسازی چگونگی بازتاب واقعیت های اجتماعی در آثار ادبی به ویژه در رمان است. لوکاچ به عنوان یکی از بزرگ ترین نظریه پردازان حوزۀ جامعه شناسی ادبیات، سعی داشت تاثیر متقابل بین ساختارهای اجتماعی و ساختارهای ادبی أکثر<p>هدف جامعه شناسی ادبیات، بیان پیوندهای جامعه و ادبیات و نیز آشکارسازی چگونگی بازتاب واقعیت های اجتماعی در آثار ادبی به ویژه در رمان است. لوکاچ به عنوان یکی از بزرگ ترین نظریه پردازان حوزۀ جامعه شناسی ادبیات، سعی داشت تاثیر متقابل بین ساختارهای اجتماعی و ساختارهای ادبی نشان دهد. او رمان را انعکاس زندگی اجتماعی عصر نویسنده و نیز زاییدۀ جهان نگری خاصش می داند. احمد محمود از داستان نویسان رئالیست است که محور داستان هایش بیان نوع زندگی اجتماعی انسان های زمانه¬اش بوده است و این مسئله را می توان در آثار او مشاهده کرد؛ از این رو می توان سه رمان همسایه ها، داستان یک شهر و زمین سوخته را بر اساس نظریه جامعه شناسی جورج لوکاچ مورد بررسی قرار داد و فرضیه های زیر را مطرح کرد: 1-رمان های اجتماعی می توانند در جهت اصلاح و بهبود ساختار ها و نگرش های فرهنگی- اجتماعی مؤثر باشند.2-رمان های معاصر، نه تنها می¬توانند با دیدگاه واقع گرایانه¬ی خود، آینه¬ی تمام نمای جامعه باشند، بلکه متقابلا می¬توانند بر روی جامعه از دیدگاه فرهنگی- اجتماعی و حتی سیاسی نیز تأثیر گذار باشند و سبب تغییر و تحولات فکری در خوانندگان خود گردند. 3-با توجه به نظریات جامعه شناختی جورج لوکاچ، تحلیل جامعه شناختی این سه رمان می تواند راهنمای شناسایی جهان بینی وی باشد.</p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
450 - عالم نور و ظلمت در اندیشۀ مولانا و سهروردی
محمدتقی خمر بهروز رومیانی مصطفی سالاری<p>نوآوری¬ها و بدیع¬گویی¬های مولانا، شاعر و عارف بلندآوازۀ ایرانی، موجب برجستگی خاص وی در میان شاعران ایران گردیده است. نمادپردازی شهرها، در آثار وی، از زیباترین هنرنمایی¬های اوست. در یک تقسیم¬بندی کلی، می¬توان شهرهای نمادین مطرح شده در آثار مولا أکثر<p>نوآوری¬ها و بدیع¬گویی¬های مولانا، شاعر و عارف بلندآوازۀ ایرانی، موجب برجستگی خاص وی در میان شاعران ایران گردیده است. نمادپردازی شهرها، در آثار وی، از زیباترین هنرنمایی¬های اوست. در یک تقسیم¬بندی کلی، می¬توان شهرهای نمادین مطرح شده در آثار مولانا را به دو دستۀ "شهر نور" و "شهر ظلمت" دسته¬بندی کرد. در آثار سهروردی نیز می¬توان همین رویه را در قالب تمثیل¬ها و نمادهای اختصاصی سهروردی ملاحظه نمود. این پژوهش که بر مبنای نظریۀ ادبیات تطبیقی انجام گرفته است، نشان می¬دهد که دو اندیشمند برجستۀ ایرانی، ضمن بهره¬مندی از آبشخورهای ایرانی و اسلامی، بسترهای متفاوتی از منظر نمادپردازی به وجود آورده¬اند. ملک و ملکوت، دو بخش اصلی آفرینش محسوب می¬شود که یکی نمود عالم نور و دیگری نمود عالم ظلمت است. از نام¬های خاص، جهت معرفی این دو شهر استفاده شده است که عامل شکل¬گیری نمادپردازی شهر نور و ظلمت گشته است. رهایی سالک از عالم ظلمت و رسیدن به سرزمین نور، منوط به دست یافتن به عالم واسطه است. عالم واسطه، در عین حفظ کردن خصوصیات اساطیری خود؛ به ویژه پیوستگی با کوه؛ یعنی عام ترین نماد عالم واسطه در جهان، توانسته است با اعمال نمادین سلوک ارتباط برقرار کرده و به همسانی برسد. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با تطبق نمادهای عالم نور در آثار مولانا و سهروردی، به صورت کتابخانه¬ای انجام شده است.</p> تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
451 - مولفههای اندیشه سیاسی خواجه نظام الملک و تاثیر آن از مبانی فکری ایرانشهری
زهره علوی دقیق محمد سپهری مهرناز بهروزی<p>اندیشه هر ملتی در طول تاریخ شکل می گیرد و در این مسیر از بسیاری از پدیده ها تأثیر می‌پذیرد. نسل ها، شخصیت ها، حکومت ها و همه و همه به عنوان سازنده اندیشه ها در پیدایش رشد و با زوال یا افول انديشه ها مؤثر واقع می شوند؛ به همین جهت اندیشه هر ملتی مجموعه ای ترکیبی أکثر<p>اندیشه هر ملتی در طول تاریخ شکل می گیرد و در این مسیر از بسیاری از پدیده ها تأثیر می‌پذیرد. نسل ها، شخصیت ها، حکومت ها و همه و همه به عنوان سازنده اندیشه ها در پیدایش رشد و با زوال یا افول انديشه ها مؤثر واقع می شوند؛ به همین جهت اندیشه هر ملتی مجموعه ای ترکیبی و ساخته از اجزا و عناصر بی شمار است. خواجه نظام الملک یکی از وزراء مهم و تاثیر گذار در مناسبات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی دولت سلجوقیان است که نقش مهم وتعیین کننده‌ای در دستگاه دیوانسالاری آن دولت بر عهده داشت. بررسی سیاست نامه خواجه نشان می‌دهد که اندیشه سیاسی وی بشدت متاثر از مبانی فکری ایرانشهری است. سوال محوری پژوهش حاضر آن است که اندیشه سیاسی خواجه نظام الملک در بردارنده چه مولفه های است؟ فرضیه مطرح شده این است که حاکم و نوع حکومت مهمترین شاخص های اندیشه های سیاسی خواجه می‌باشد. نوشتار پیش روی با استناد به منابع کتابخانه و روش توصیفی – تحلیلی سامان یافته است.</p> تفاصيل المقالة