راهبردهای پیشگیری از بزه‌دیدگی کودکان کار؛ الگوی مبتنی بر نوع فعالیت
الموضوعات :
مهدی خاقانی اصفهانی
1
,
قاسم محمدی
2
1 - عضو هیأت‌علمی گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌های «سمت»، تهران، ایران
2 - عضو هیأت‌علمی گروه حقوق اسلامی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: کودکان کار, محیط آسیب‌زا, بوم‌شناسی جنایی, مبلمان شهری جرم‌زا, دسترسی به عدالت,
ملخص المقالة :
کودکان کار ـ اعم از خیابانی و فعال در محیط‌های بسته ـ مشغول کارهای متعارف (مانند دست‌فروشی)، نیمه‌متعارف (مانند زباله‌گردی)، و غیر متعارف (مانند فحشا) هستند. نظریه‌های جرم‌شناختی متعددی از جمله نظریه فشار اجتماعی، بوم‌شناسی جنایی و تعارض فرهنگی، تبیین‌های علت‌شناسانه مهمی از پدیده کودکان کار ارائه کرده‌اند، اما از نظریه‌های جرم‌شناختی دیگری مانند نظریه فرصت و نظریه فعالیت‌های روزمره، می‌توان برای رابطه‌سنجی نوع فعالیت‌های متعارف، نیمه متعارف و غیر متعارف کودکان کار با عناوین مجرمانه‌ای که غالباً قربانی آن‌ها می‌شوند، بهره جست. ناپایداری سکونتگاه، نظارت‌ناپذیری محیط آسیب‌زا، ناتوانی/ ناآگاهی از مددخواهی از نهادهای مداخله در بحران، اختلالات ادراکی و رفتاری، و نداشتن مهارت‌های توانبخشی شهروندی، فرصت ارتکاب بزه‌های خاصی علیه کودکان کار را در مبلمان شهری آشفته کلان‌شهرها فراهم می‌آورد. آگاهی از این‌که کدام فعالیت‌ها توسط انواع کودکان کار، زمینه بزه‌دیدگی در چه جرائمی را افزایش می‌دهد، امکان هوشمندسازی راهبردهای پیشگیری از بزه‌دیدگی کودکان کار را به متولیان سیاستگذاری جنایی در حوزه حمایت از کودکان را به دست می‌دهد. اتخاذ راهبرد پیشگیری بدون آگاهی تخصصی در مورد سنخ‌بندی وضعیت‌های محیطی آسیب‌زا نسبت به کودکان کار، شکست پایدار این راهبردها را تداوم می‌دهد. این مقاله، پس از تطبیق نظریه‌های جرم‌شناختی مذکور بر عوامل و فرایند بزه‌دیدگی کودکان کار، معناداری رابطه جرائم ارتکابی علیه این کودکان با نوع کار آن‌ها (متعارف، نیمه‌متعارف و غیر متعارف) را تبیین می‌کند و راه‌کارهایی برای سختی‌افزایی ارتکاب بزه علیه این کودکان و مصونیت‌افزایی آنان در برابر فرصت‌های محیطی بزه‌دیده‌ساز پیشنهاد می‌نماید.
1. Azimzade F. The Phenomenon of Street Children and Strategies to Deal with it. Nedaye Sadegh 2002; 31: 101-118.
2. Moeidfar S. Sociology of Contemporary Social Issues in Iran. Tehran: Sarzamine Ma; 2000. p.302.
3. Hoseini H. Child labor and street children. Tehran: Salman, 2012. p.95.
4. Shishegaran M, Haji M. Victimological Analysis of labor Childeren. Ghanoonyar 2017; 2(8): 477-506.
5. Bahreini S, Tajbakhsh G. The concept of territory in urban design. Fine Arts Magazine of Tehran University 1999; 6: 18-31.
6. Ebrahimi S. Priventive Criminology. Tehran: Mizan; 2012. p.83.
7. Salehi E. The Role of Environmental Comfort of Urban Spaces in Preventing Behavioral Abnormalities. Ecology 2007; 33(44): 122-139.
8. Beyramei M. Relationship between parenting and educational achievement. Journal of Educational Sciences 2010; 3(10): 7-21.
9. Hedayat H, Hashemi S. The Need for Family-based Care of the Victim's Child and the Exceptions to it; A Reflection on Iran's Legal System and the Human Rights System. Criminal Law Research 2017; 19: 127-163.
10. Azad Armaki T, Bahar M. Social Issues Analysis. Tehran: Nashr Jehad; 1998. p.191.
11. United Nations Children’s Fund, UNICEF Country Office Annual Report: Iran Republic. New York: UNICEF; 2018. p.68.
12. Ezazi S. Family Sociology. Tehran: Roshangaran; 2010. p.183.
13. Jangholi M. Summarizing the Findings of the Meta-analysis of Street Children Research, Proceedings of the First National Conference on Social Harm in Iran. Tehran: Agah; 2007. Vol.5 p.229.
14. Allison J, James A. Key Concepts in Childhood Studies. London: Sage; 2012. p.201.
15. Dehganpour D. A Summary of the Findings from the Meta-analysis of Street Children Research, Proceedings of the First National Conference on Social Harm in Iran. Tehran: Agah; 2007. Vol.5 p.204.
16. Salimi A. Sociology of deviations. Qom: Hoze & Daneshgah; 2007. p.127.
17. Shahverdi T. A look at the status of street children in Iran and its factors, Proceedings of the First National Conference on Social Harm in Iran. Tehran: Agah; 2007. Vol.5 p.329.
