شناسایی چالشها و فرصتهای توسعه گردشگری پایدار شهری در منطقه 4 تهران
الموضوعات :فرنگیس ترابی 1 , زهرا نادعلی پور 2
1 - کارشناسی ارشد بازاریابی گردشگری، دانشکده علوم گردشگری، دانشگاه علم و فرهنگ
2 - استادیار دانشکده علوم گردشگری، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران
الکلمات المفتاحية: گردشگری, گردشگری شهری, چالشهای گردشگری, فرصتهای گردشگری, منطقه 4 تهران.,
ملخص المقالة :
امروزه همگام با گسترش شهرنشینی، تغییرات در سبک زندگی افراد و تغییر الگوهای کار و فراغت، پدیده گردشگری شهری از اهمیت روزافزونی برخوردار است. از این منظر، شهرها در وهله اول برای شهروندان و ساکنین و در وهله دوم برای گردشگران و بازدیدکنندگان از سایر نقاط، خود به عنوان مقصد گردشگری با طیف وسیعی از جاذبه ها و سرگرمی ها عمل می کنند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی چالشها و فرصتهای توسعه گردشگری شهری در منطقه 4 تهران است. مطالعه حاضر، یک مطالعه کیفی بوده که از روش تحلیل مضمون برای تحلیل نتایج استفاده شده است. ابزار گردآوری محتوا، مصاحبه بوده و با 10 نفر از خبرگان امر مصاحبه انجام شده است. نرمافزار مورداستفاده به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، نرمافزار Maxqda نسخه 2020 بوده است. نتایج حاکی از آن بود که در بخش چالشها، عوامل اصلی چالش زیرساختی، چالش اجتماعی- فرهنگی، چالش مدیریتی، چالش محیطی و چالش اقتصادی شناسایی شدند که برای هریک از آنها کدهای فرعی نیز شناسایی گردید. همچنین در بخش فرصتهای توسعه گردشگری، مؤلفههای اصلی امکانات رفاهی، جاذبه گردشگری، عوامل انگیزشی، عوامل فرهنگی و اجتماعی و نیروی انسانی شناسایی شدند. از سوی دیگر، مؤلفههای اقدامات آموزشی و تبلیغات، اقدامات زیرساختی و سیاستگذاری، اقدامات فرهنگی و اجتماعی، اقدامات نظارتی و بهداشتی، زیرساختهای ناوگان حملونقل عمومی و مسائل زیستمحیطی بهعنوان راهکارهایی بهمنظور توسعه گردشگری شناسایی شدند. همچنین چالشها و موانعی وجود دارد که از آن جمله میتوان به چالشها و موانع اقتصادی، زیرساختی، اجتماعی فرهنگی، مدیریتی و محیطی اشاره کرد.
آزادی، الهام (1391) توسعه گردشگری شهری (با تکیه بر مرکز شهر تهران و رویکرد مدیریت شهری) تهران، تیسا.
ایمانی، بهرام و حمیده خسروی مهر و علی طورانی (1394) ارزیابی و رتبه¬بندی موانع توسعه گردشگری در شهرستان مینودشت، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 2، شماره 1، صص 75- 89.
پاشازاده، مهدی و حسین نظم¬فر و بختیار عزتپناه (1398) مدل¬سازی معادلات ساختاری موانع و چالش¬های توسعه گردشگری تاریخی- فرهنگی از دیدگاه جامعه محلی، مطالعه موردی، آرامگاه شمس تبریزی در خوی، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 6، شماره 3، صص 107-124.
حسینی، زهرا (1394) بررسی چالشها و موانع توسعه گردشگری شهری ایلام، بازیابی شده از https، //www.
irandoc.
ir.
رجبی، آزیتا (1397) شهر گردشگر «شهر گردشگر محور»، تهران، مهکامه.
سبز¬علیان، مرضیه و مرضیه بقیری (1388) کتاب4، بانک اطلاعات شهرداری منطقه4، تهران، پرستا.
سند¬گل، مهدی و زهرا شریفی¬نیا (1395) بررسی موانع و مشکلات توسعه گردشگری، مطالعه موردی، شهرستان قائم شهر، فصلنامه علمی- پژوهشی، جغرافیا (برنامه¬ریزی منطقه¬ای)، شماره 1، صص 71-83.
کازس، ژرژ و فرانسواز پوتییه (1382) جهانگردی شهری، ترجمه محلاتی، صلاح¬الدین، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
کاظمیان، غلامرضا و الهام آزادی (1390) الگوی توسعه گردشگری شهری در مرکز شهر تهران با رویکرد مدیریت شهری، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات گردشگری، سال هفتم، شماره 15، صص 53- 83.
کامرانیفر، حدیث و مریم قاسمی و سلمان حیاتی (1395) تحلیل چالش¬های توسعه گردشگری فرهنگی در نواحی روستایی (مورد مطالعه، شهرستان بینالود) پژوهش و برنامه¬ریزی روستایی، دوره 5، شماره 14، صص 111-130.
محرابی، جواد و سیاوش خلیلی شورینی و احمد خلفی (1391) بررسی موانع توسعه گردشگری در جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، شماره 9، صص10- 1.
محمدی دهچشمه، پژمان (1396) تحلیل راهبردی تنگناها و فرصتهای توسعه گردشگری شهری (شهر شهرکرد) نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال 17، شماره 47، صص 19-37.
میسون، پیتر (1390) گردشگری، اثرات، برنامه¬ریزی و مدیریت، ترجمه میرزایی، روزبه و ترابیان، پونه، تهران، ترمه.
نوایی، رضا (1398) برنامه¬ریزی و خط مشی گذاری توسعه گردشگری، تهران، مهکامه.
یعقوب زاده، رحیم و صدرا عمویی و سیدرفیع موسوی (1397) گردشگری شهری و رویکردهای معطوف به شهر گردشگر، تهران، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
یاوری، حسین و سپیده حسین¬زاده و مریم رضایی (1389) شناخت صنعت جهانگردی (گردشگری) تهران، سیمای دانش.
Cave, J., Jolliffe, L. (2012) Urban Tourism, Tourism, The Key Concepts, Robinson, P. (Ed.) London، Routledge, pp. 268-270.
Evans, G, (2000) Planning for urban tourism، a critique of borough development plans and tourism policy in London, International Journal of Tourism Research, 2،, 26-302.
Golghamat Raad, N. (2019) A Strategic Approach to Tourism Development Barriers in Iran, Journal of Tourism & Hospitality, Vol. 8 Iss, 3 No, 410, pp. 1- 8.
Hatipoglu, B., Alvarez, D. & Ertuna, B. (2014) A strategic approach to stakeholder involvement in the planning of sustainable tourism، the case of the Thrace region in Turkey, Journal of Cleaner Production, DOI, 10.1016/j.jclepro.2014.11.059.
Mbaiwa J. E., Toteng, E. N., Moswete, N. (2007) Problems and prospects for the development of urban tourism in Gaborone and Maun, Botswana, Development Southern Africa, 24، 5, 725- 740, DOI، 10.1080/03768350701650793.
https, //doi.org/10.1080/03768350701650793.
Page, S.J., Hall, C.M. (2002) Managing urban tourism، themes in tourism, Harlo Prentice Hall.
Panasiuk (2020) Policy of sustainable development of urban tourism, Pol. J. Sport Tourism 2020, 27(2), 33- 37.
Papatheodorou, A. (2021) A review of research into air transport and tourism، Launching the annals of tourism research curated collection on air transport and tourism, Annals of Tourism Research 87, 103151.