شبکههای اجتماعی مجازی و الگوی مصرف شهروندان تهرانی
الموضوعات :هادی برغمدی 1 , عادل عبدالهی 2 , الهه شمس کوشکی 3
1 - استادیار گروه پژوهشی جامعهشناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی، ایران
2 - استادیار، گروه اقتصاد جمعیت و سرمایه انسانی، مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور، ایران
3 - کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: الگوی مصرف, شبکههای اجتماعی مجازی, مصرفگرایی, سبک زندگی و شهروندان تهرانی. ,
ملخص المقالة :
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ میان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی شهروندان تهرانی و الگوی مصرف آنها بوده است. چهارچوب نظری بر مبنای آرای نظریهپردازانی چون وبلن، گیدنز و بوردیو تدوین شده است و تلاش شده تا با بهره گیری از نظریه های این افراد و استفاده از مفاهیم و متغیرهای طرح شده در نظریه های آنها، مدل نظری پژوهش تدوین گردد و با طرح فرضیههای مستخرج از مدل در طول پژوهش به آزمون آنها اقدام گردد. رویکرد پژوهش حاضر، کمّی و روش پژوهش از نظر مسیر، توصیفی- تبیینی و از نظر هدف، کاربردی است. اطلاعات با استفاده از روش پیمایش و بهره گیری از ابزار پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش شامل شهروندان بالای پانزده سال شهر تهران بوده که با استفاده از فرمول برآورد حجم نمونه، با 600 نفر از آنها گفت وگو شد. در بُعد عینیِ موضوع مورد مطالعه، نتایج نشان داد که مصرف فرهنگی از جمله متغیرهای تأثیرگذار در الگوی مصرف شهروندان است و علاوه بر آن، رابطه معناداری نیز میان مصرف فرهنگی و میزان استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی وجود دارد. از سوی دیگر، بین استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و الگوی مصرف پوشاک شهروندان تهرانی نیز رابطه وجود دارد. همچنین میزان استفاده شهروندان تهرانی از شبکه های اجتماعی مجازی بر پوشش آنها و نحوۀ خرید آنها تأثیرگذار بوده است. نتایج به دست آمده در بُعد ذهنیِ موضوع مورد مطالعه نیز بیانگر این است که میزان استفاده از شبکه های اجتماعی بر ارزشها و نگرشهای اجتماعی شهروندان تهرانی مبنی بر گرایش به مصرفگرایی، اثرگذار بوده است.
Adorno, T. W (2005) The culture industry: Selected essays on mass culture. Routledge.
Adorno, T. , & Horkheimer, M (2004) "The culture industry: Enlightenment as mass deception". Stardom and celebrity: A reader, 34.
Ahn. J (2011) The Effect of Social Network Sites on Adolescents’Social and Academic Development: Current Theoriesand Controversies. JOURNAL OF THE AMERICAN SOCIETY FOR INFORMATION SCIENCE AND TECHNOLOGY, 62 (8): 1435–1445.
Bandura, A (1969) "Sociallearning theory of identificatory processes". Handbook of socialization theory and research, 213, 262.
Bandura, A. , & Walters, R. H (1977) "Social learning theory" (Vol. 1), Englewood Cliffs, NJ: Prenticehall.
Bashir, H & Mohammad Sadegh Afrasiabi (2012) "Internet Social Networks and Youth Lifestyle", Journal of Cultural Research. 5 (1). Pp. 6232. [in Persian] Bourdieu, P (2010) Differentiation (Hasan Chavoshian, Tehran) (3nd ed).
Deb Roy. S& Kumar Chakraborty. S (2015) Impact of Social Media / Social Networks on Education and life of Undergraduate level students of Karimganj townA survey. International Research Journal of Interdisciplinary & Multidisciplinary Studies. 1 (1): 141147.
Das. B& Sahoo. J. N (2012) Social Networking Sites – A Critical Analysis of Its Impact on Personal and Social Life. International Journal of Business and Social Science. 2 (14): 222228.
Fazeli, M (2003) Consumption and lifestyle. Qom: Sadegh morning publication. [in Persian].
Gerbner, G (1998) Cultivation analysis: An overview. Mass communication and society, 1 (34), 175194.
Giddens, A (1999) Implications of Modernity, (Mohsen Salei), Tehran: Center Publication.
Goodarzi, A (2016) The effect of using mobile virtual social networks (telegram, Instagram, line, viber, etc. ) on the lifestyle of 15 to 18 year old adolescent living in district 14 of Tehran. Master of Science (MSc) Communication Communication Orientation Communication Sciences, East Tehran Branch. [in Persian].
Gramsci, A (2000) The Gramsci reader: selected writings, 19161935. NYU press. Horkheimer, M. , & Adorno, T. W (2004) The culture industry as mass deception. na.
----------------------------------------- (2006) "The culture industry: Enlightenment as mass deception". Media and cultural studies: Keyworks, 4172.
Hasani, MH (2016) Virtual Social Networking and Youth Cultural Lifestyle: A Study of University Students, University of Tehran, Ph. D. dissertation in Cultural Sociology, Allameh Tabataba'i School of Social Sciences. [in Persian].
Institute of Culture, Art and Communication, Office of National Plans (2016) The third wave of national survey of Iranian values and attitudes. Research Institute for Culture, Art and Communication, Office of National Plans, Ministry of Culture and Islamic Guidance, Iran.
Iranian Student Polling Agency (2015) People's views on social networks, available on the Internet at: http: //ispa. ir. [in Persian].
Khoshnevis, N (2010) "Media and Lifestyle Public Relations Quarterly", 73 (12): 179. [in Persian].
Khoshsirat, H (2015) Study the type of cover provided by female Facebook social network users. Master of Science in Social Communication Sciences, Islamic Azad University, East Tehran Branch. [in Persian].
Kozer, L (2000) The Life and Thoughts of the Sociologists (Mohsen Solesi). Tehran: Scientific Publications.
Marcuse, H (2013) Onedimensional man: Studies in the ideology of advanced industrial society. Routledge.
Rabbani, R & Rastegar, Y (2008) "Young, Lifestyle and Consumer Culture", Noor Quarterly, 7 (23): 1934. [in Persian].
Reitzer, G (2009) Contemporary Sociological Theories (Mohsen Salei) (14nd ed). Tehran: Scientific Publication.
Rouhipour, Zahra (2015), Social Networks, Virtual Identity and Lifestyle, Case Study: Among Adolescent Students in Tehran, M.Sc. Thesis, Faculty of Social Sciences and Economics, Al-Zahra University.
Serajzadeh, S. H (2010) Client: Social and Cultural Department of Tehran Municipality, Department of Social and Cultural Studies. [in Persian].
Shokouhi, fatemeh (2015). Investigating the Relationship between Using Internet Social Networks for Mobile Phones and Lifestyle among Al-Zahra University. Students in the Academic Year 2015-2016. Master Thesis in Women Studies, Women and Family Orientation, Faculty of Social Sciences and Economics, Al-Zahra University.
Simmel, G (1993) Metropolis and mental life. Translated by Yousef Ali Abazari. Social Science Letter, No. 6.
Tasnim News Agency (July 2016) the power of social media. The loser texting competition with apps.
Veblen, T (2004) Theory of the Tenant Class. Translating Culture of Guidance. Tehran: Ney Publishing.
Yousefzadeh Mahabadi, M (2015) Investigating the Relationship between New Communication Technologies (Internet) and the Life Style of the Staff of the Iranian Space Agency. Masters Degree in Social Communication, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, East Tehran Branch. [in Persian].
ZeitelBank. N& Tat. U (2014) Social Media and ITS Effects on Individuals and SociaL Systems. JOURNAL Knowlage and Learning. 11831190.