نقش گردشگری در توسعه روستایی شهرستان مریوان
الموضوعات :سعید احمدیان 1 , بهنام ولی زاده 2 , رشید بوکانی 3
1 -
2 - وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
3 - دانشگاه آزاد مشهد
الکلمات المفتاحية: گردشگری روستایی, توسعه روستایی, شهرستان مریوان, آزمون تحليل عاملي ,
ملخص المقالة :
هدف کلی این پژوهش نقش گردشگری در توسعه روستایی شهرستان مریوان می باشد. به منظور رسیدن به این اهدف از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. پژوهش حاضر با رويكرد و روش اكتشافي- تحليلي در پی این موضوع بوده است که گردشگری، چه نقشی در توسعه روستایی شهرستان مریوان، ایفا می نماید. جامعه آماري پژوهش حاضر (15 روستای مورد مطالعه)، شامل 3 گروه کارشناسان و کارکنان (236 نفر)، روستاییان(8570 نفر) و گردشگران (1200 نفر) بوده اند كه با استفاده از فرمول كوكران و جدول مورگان، به ترتیب تعداد 146 نفر کارشناس و 368 نفر روستاییان و291 نفر از گردشگران به عنوان حجم نمونه تعيين شده است. نحوه انتخاب افراد نيز به روش نمونه گيري سيستماتيك و نهايتاٌ تصادفي ساده مي باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحليل عاملي اكتشافي و آزمون ناپارامتريك فريدمن با استفاده از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. نتایج بدست آمده در مورد نقش گردشگری در توسعه روستایی نشان می دهد که بیشترین تاثیر گردشگری در بُعد اجتماعی مربوط به کاهش مهاجرت های روستایی و احیاء آداب و سنن محلی و در بُعد اقتصادی بیشترین تاثیر در افزایش قیمت زمین و مسکن بوده است. و در نهایت، با توجه به نتايج و يافته هاي به دست آمده از پژوهش، راهکارهایی در جهت توسعه فعالیت های گردشگری روستایی در شهرستان مریوان ارائه شده است.
1. افتخاری، رکن¬الدین؛ قادری، اسماعیل (1381)، نقش گردشگری روستایی، فصلنامه مدرس، دوره6، شماره2؛
2. افتخاری، عبدالرضا؛ پورطاهری، مهدی (1390)، اولویت¬بندی ظرفیت¬های گردشگری روستایی شهرستان نیر، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره24،پاییز؛
3. بدری، سیدعلی (1388)، اثرات اقتصادی گردشگری بر نواحی روستایی، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شماره دوازدهم، بهار و تابستان؛
4. پاپ زن، عبدالحمید و همکاران (1389)، مشكلات و محدوديت¬هاي گردشگري روستايي با استفاده از نظريه بنياني، فصلنامه پژوهش¬هاي روستايي دوره 1، شماره 3؛
5. پاپلی¬یزدی، محمدحسین؛ سقایی، مهدی (1386)، گردشگری (ماهیت و مفاهیم)، تهران، انتشارات سمت؛
6. جوان، جعفر؛ سقایی، مهدی (1383)، نقش گردشگری روستایی در توسعه منطقه¬ای با تاکید بر مدیریت روستایی، فصلنامه جغرافیا و توسعه ناحیه¬ای، شماره 1؛
7. حسنوند، اسماعیل (1390)، امکان¬سنجی گردشگري روستایی و آثار آن بر توسعه روستایی، فصلنامه توسعه روستایی، دوره سوم، شماره 2، پاییز و زمستان؛
8. خاتون¬آبادی، سیداحمد؛ راست قلم، مهدی (1390)، سنجش ارکان چهارگانه گردشگری روستایی با استفاده از تکنیک SWOT، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، جلد 25، شماره 3، پاییز؛
9. دادورخانی، فضیله و همکاران (1390)،تحليل نقش گردشگري درتوسعه ويژگي¬هاي كارآفرينانه و گرايش به كارآفريني در بين جوانان روستايي، پژوهش¬هاي جغرافياي انساني، شماره 78، زمستان؛
10. دانش¬مهر، حسین (1391) ، بررسی نقش طبیعت¬گردی و آثار آن در توسعه مناطق روستایی با استفاده از مدل تحلیلی SWOT،پژوهش های روستایی، سال سوم، شماره سوم، پاییز؛
11. رضایی، پژمان (1382)، بررسی و مطالعه زمینه¬هاي گردشگري در نواحی روستایی استان چهارمحال و بختیاري به¬منظور توسعه روستایی، پایان¬نامه کارشناسی ارشد در رشته جغرافیا و برنامه¬ریزي روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران؛
12. رضایی، روح¬اله (1391)، واکاوی پیامدهای منفی توسعه گردشگری در مناطق روستایی استان قزوین، مسکن و محیط روستا، شماره137، بهار؛
13. رضوانی، علی¬اصغر (1374)، جغرافیا و صنعت توریسم، دانشگاه پیام نور، تهران؛
14. رضوانی، محمدرضا (1383)، مقدمه¬ای بر برنامه¬ریزی توسعه روستایی در ایران، نشر قومس، تهران
15. رضوانی؛ محمدرضا (1390)، توسعه گردشگري روستایی با رویکرد گردشگري پایدار، انتشارات دانشگاه تهران؛
16. رکن¬الدین افتخاری، عبدالرضا (1392)، ارائه الگوي برنامه¬ريزي راهبردي توسعه گردشگري پايدار روستايي، پژوهش¬هاي جغرافياي انساني، دوره 45، شماره 1، بهار؛
17. سیدعلی¬پور، سیدخلیل؛ مدیریت گردشگری روستایی و نقش آن در توسعه روستایی؛
18. شریف¬زاده، ابوالقاسم و مرادی¬نژاد، همایون (1381)، توسعه پایدار و توریسم روستایی، ماهنامه اجتماعی اقتصادی جهاد، خرداد و تبر1381، شماره251-250،ص52؛
19. شریف¬زاده، ابوالقاسم و مرادی¬نژاد، همایون (1387)، توسعه پایدار و توریسم روستایی، ماهنامه جهاد، وزارت جهاد کشاورزی، سال22، شماره 251-250، ص52-62؛
20. صالحی¬فرد، محمد؛ علیزاده، دانا (1388)، اثرات متبت گردشگری بر جامعه میزبان، فصلنامه گردشگری، شماره22، تهران؛
21. صالحی¬فرد، محمد، (1390)، گردشگری روستایی (مبانی برنامه¬ریزی و طرح¬های ساختاری)، نشر مشهد، مرندیز؛
22. ضیایی، محمود و تراب¬احمدی، مژگان (1391)، شناخت صنعت گردشگری با رویکرد سیستمی، تهران، نشر علوم اجتماعی؛
23. عبدالمنافي، طاهره؛ ازكيا، مصطفی (1390)، عوامل موثر بر صنعت گردشگري در منطقه روستايي كلاردشت، پژوهش¬هاي ترويج و آموزش كشاورزي، سال چهارم، شماره 1، بهار (پياپي سيزده)؛
24. عنابستانی، علی¬اکبر و همکاران (1391)، بررسي آثار اقتصادي، اجتماعي، كالبدي و زيست محيطي توسعه گردشگري در سكونتگاههاي روستايي از ديدگاه گردشگران و روستاييان، مجله علمي تخصصي برنامه¬ريزي فضايي سال دوم، شماره دوم، (پياپي 6) پاييز؛
25. کریمی، جعفر؛ محبوب¬فر، محمدرضا (1391)، گردشگری روستایی ایران (جاذبه¬ها، روستاهای شگفت¬انگیز، برنامه¬ریزی)، اصفهان، انتشارات ارکان دانش؛
26. مافی، عزت¬الله؛ سقایی، مهدی (1387)، تحلیل بر گردشگری روستایی در پیرامون کلان شهرها، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه¬ای، شماره دهم، بهار و تابستان؛
27. معصومی، مسعود (1385)، ماهیت گردشگري، تهران: پیک کوثر؛
28. منشی¬زاده، رحمت¬الله (1376)، جهانگردي، نشر مشعل؛
29. مهدوی، داود (1390)، ارزیابی پایداری توسعه گردشگری روستایی در ایران، رساله دکتری، تربیت مدرس؛
30. مهدوی، داود (1382)، نقش توریسم در توسعه نواحی روستایی پیرامون شهرها و ارائه مدل استراتژیک، پایان¬نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه¬ریزی روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس؛
31. Augustin, M., (1998), National Strategies for Rural Tourism Development and Sustainability;
32. Goeldner, R. Charles and Ritchie, J.R Brent.(2003), TOURISM, Principle,Practices, Philosophies. John wiley & sons, inc. eleventh edition
33. Goldstone, J,and Morris, A,(1999), Farm Accommodation and Agriculture Heritage in Orkney, Research Center of Bornholm,pp,111-120;
34. Greffe x (1993), Rural Tourism a Lever for Economic and Social Development, Londo;
35. Hall.C. (2004), the geography of tourism and recreation, Rutledge, London;
36. Pearce, B,and Markandya(1989), Tourist development. Longman. Sinagapore publisher Ltd;
37. Pearce, D. (1999), tourist development, Longman, Harlow;
38. Sharpley, R.(2005), Rural Tourism and Sustainability – Acritique, New Direction in rural Tourism, Ashgate, England,pp.38-53.
