تبیین و بررسی اخلاق پادشاهی و تاثير انديشه هاي ايرانشهري بر جهان بيني عنصرالمعالي در قابوسنامه
الموضوعات :محمد فرهادی 1 , سینا فروزش 2 , رضا شعبانی 3
1 - دانشگاه ازاد اسلامي
2 - دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقيقات تهران
3 - دانشگاه ازاد اسلامي
الکلمات المفتاحية: قابوسنامه, انديشه ايرانشهري, فره ايزدي, راستي, عدالت,
ملخص المقالة :
دراين نوشتار اصولي مانند راستي ،جايگاه پادشاه، فره ايزدي، اصالت نژاد وعدالت در قابوسنامه مورد بررسي قرار گرفته است. در قابوسنامه پادشاه به خورشيد مانند شده است و همه امور به خواست او انجام مي گيرد.؛ او بايد عدالت را در جامعه اجرا كند و ايرانشهر را از دروغ پاكسازي نمايد و تا آرمانشهر به منصَه ظهور برسد. پادشاه بايد آريايي باشد و هم از رحمت الهي برخوردار. پادشاه فراهم كننده شرايط مطلوب براي رستگار شدن مردم است و مردم در سايه تدبير او مي توانند علي قدر مراتبهم، از رحمت يزداني سيراب شوند. اين پژوهش كه با روش تاريخي و رويكردي توصيفي، تحليلي انجام پذيرفته، نشان خواهد داد كه عنصرالمعالي تحت تاثيرانديشه هاي ايرانشهري قرار داشته است و مفردات اين انديشه ها رااز منابع گوناگون از جمله منابع پهلوي، گرد آوري كرده است؛ . نقطه اوج اين تاثير، باب هشتم كتاب است كه به بيان اندرزهاي انوشيروان اختصاص پيدا كرده است.
اوستا. (1388). به كوشش جليل دوستخواه، ج2، تهران: انتشارات مرواريد: چ14.
اسكندر، كيكاووس بن.(1390). قابوسنامه، به كوشش غلامحسين يوسفي، تهران:شركت انتشارات علمي فرهنگي،چاپ 17.
اكبر زاده، داريوش. (1385). كتيبه هاي پهلوي، تهران: نشر پازينه: چاپ اول.
بختورتاش، نصرت اله. (1380 ). نشان راز آلود، تهران: انتشارات فروهر: چاپ اول.
بياني، شيرين. (1392). شامگاه اشكانيان و بامداد ساسانيان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم.
بلعمي،محمد بن ابو علي .(1353).تاريخ بلعمي .(تكمله و ترجمه تاريخ طبري).تصحيح محمد تقي بهار. به كوشش محمد پروين گنابادي. تهران:روار
پور داود، ابراهيم. (1384) گات ها كهن ترين بخش اوستا، تهران: انتشارات اساطير، چاپ دوم.
تركمان، اسكندر بيگ. (1382)عالم آراي عباسي، ج2، به كوشش ايرج افشار، تهران: انتشارات امير كبير.
دينوري، ابي محمد عبداله بن مسلم بن قتيبه. (2012). عيون الاخبار، قاهره: داراكتب المصريه.
رضي، هاشم. (1384). دين و فرهنگ ايراني پيش از زرتشت، تهران: انتشارات سخن، چاپ دوم.
شعباني، رضا. (1389). مباني تاريخ اجتماعي ايران، تهران: نشر قومس، چاپ يازدهم.
ـــــــــــ.. (1389). گزيده تاريخ ايران، تهران: انتشارات بين المللي هادي، چ اول.
فردوسي، ابوالقاسم. (1386). شاهنامه، به كوشش سعيد حميديان، تهران: نشر قطره، چاپ يازدهم.
كريستينسن، آرتور. (1382). ايران در زمان ساسانيان، ترجمه رشيد ياسمي، تهران: انتشارات ساحل و صداي معاصر، چاپ سوم.
كليله و دمنه. (1388). انشاي نصراله منشي، تصحيح و توضيح مجتبي مينوي، تهران: انشارات اهورا و صداي معاصر، چاپ دوم.
كارنامه اردشير بابكان از متن پهلوي. (1385) قاسم هاشمي نژاد، تهران: نشر مركز، چاپ سوم.
گارثويت، جين رالف. (1391).تاريخ سياسي ايران، ترجمه غلامرضا علي بابايي، تهران: انتشارات كتاب آمه، چ دوم (اول ناشر ).
گيرشمن، رومن. (1387). ايران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معين، تهران : انتشارات معين، چاپ سوم.
موسوي، سيد رسول. 1388. «تصاوير بلاغي خورشيد در شاهنامه و بازتاب اسطوره مهر در آن »، ادبيات عرفاني و اسطوره شناختي، سال5 – ش 14 .
هينلز، جان. (1382) شناخت اساطير ايران، ترجمه ژاله آموزگار – احمد تفضلي، تهران: نشر چشمه، چاپ چهارم.