بررسی و شناخت علل ناکارآمدی مدیریت روستایی از دیدگاه مردم محلی شهرستان سامان
الموضوعات :اصغر نوروزی 1 , حیدرعلی غلامیان 2
1 - دانشگاه اصفهان
2 - دانشگاه پیام نور
الکلمات المفتاحية: مدیریت روستایی, ناکارآمدی, توسعه روستایی, جامعه محلی, شهرستان سامان,
ملخص المقالة :
مدیریت روستایی را می‌توان برنامه‌ریزی برای روستا، سازمان‌دهی، اقدام توسعه‌ای و هماهنگی و نظارت بر کارهای انجام‌شده دانست. بررسی و شناخت نیازها، کمبودها و نارسایی‌های روستاییان، اقدام برای مشارکت مردم در انجام امور اجتماعی، اقتصادی، عمرانی و ... نيز بر عهدة مدیران روستایی است. شهرستان سامان با وجود توانمندی های گسترده (طبيعی و انسانی) اما با مشکلات عديدة توسعه‌نیافتگی روستایی مواجه است و شايد بتوان آن را در شيوة مديريت يافت. بنابراين هدف پژوهش، بررسی و شناخت عوامل تأثیرگذار بر ناکارآمدی مدیریت روستایی از دیدگاه مردم محلی است. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر پیمایش است. جامعة آماری شامل روستائیان شهرستان سامان بوده و برای تعیین حجم نمونه ابتدا به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای پنج روستا انتخاب و با استفاده از فرمول کوکران 368 نفر از اهالی این روستاها جهت تکميل پرسشنامه به روش تصادفی ساده انتخاب و تکميل پرسشنامه صورت پذيرفت. داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از نرم‌افزار spss24 تجزیه‌وتحلیل شده‌اند. نتايج آزمون رگرسيون خطی نشان داد که عامل اقتصادی به‌تنهایی47 % ناکارآمدی مدیریت روستایی را تبیین می‌کند. نتایج آزمون T نيز نشان داد بُعد اجتماعی- فرهنگی(با ميانگين 21/3)، بُعد اقتصادی(با ميانگين 18/3) و بُعد محیطی–کالبدی (با ميانگين 16/3) «تأثيرزياد» بر ناکارآمدی مدیران روستایی داشته‌اند. همچنین نتایج نشان داد مهم‌ترین عامل در بُعد اقتصادی مشکلات بودجه ای در سطح کلان، در بُعد اجتماعی – فرهنگی، عامل قومیت‌گرایی و اشکالات ساختاری انتخابات و در بُعد محیطی عدم توجه به محیط‌زیست و ناآگاهی به مسائل مربوطه بوده‌اند. بعلاوه نتايج نشان از تفاوت های مکانی در ابعاد مورد بررسی دارد.
منابع احمدی پور، زهرا. رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا. عظيمی آملی، جلال و مهدی پورطاهری(1391) «ارائة الگوی مناسب حکمروایی خوب روستایی در ایران»، مجله ژئوپولتيک، صص 28-1.
ازکیا، مصطفی و غلامرضا غفاری (۱۳۸۳)، توسعه روستایی با تأکید بر جامعه روستایی ایران. نشر نی، تهران.
ایران‌نژاد پاريزی، مهدی(1385) اصول و مبانی مديريت(در جهان معاصر)، چاپ اول، نشر مديران، تهران.
ایمانی جاجرمی، حسین و علیرضا کریمی (۱۳۸۸)، «چالشهای اجتماعی شوراهای روستایی در مدیریت محلی»، مجله توسعه روستایی، ش ۱، صص 114-89.
بدری، سیدعلی(1390)«چالشهای مدیریت روستایی در ایران و ارائه سیاست‌های راهبردی»، ره نامه سياستگذاری، ش2، 180-147. دهخدا، علی‌اکبر (1373) لغت‌نامه دهخدا، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
دهقانی، کیومرث و علی شمس‌الدینی(۱۳۹۳)، «تحلیلی بر روند حکمروایی مدیریت سنتی و نوین در جامعه روستایی ایران»، فصلنامه راهبرد توسعه، شماره ۳۷، صص 98-59.
رحمانی‌فضلی، عبدالرضا. رحمت‌الله منشی‌زاده و بیژن رحمانی(۱۳۹۶)، «تحلیل جایگاه مدیریت روستایی مبتنی بر رویکرد حکمروایی خوب در توسعه پایدار روستایی(مطالعه موردی: مقایسه بخش مرکزی کوهدشت و بخش لواسانات شمیرانات)»، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، ش ۱، پیاپی ۱۷، ص 152-133.
رشيدپور، لقمان و سيدجمال فرج اله حسيني (1386)، «مديريت مبتني بر جامعه روستايي در حفاظت از منابع طبيعي»، مجله جهاد، شماره 277 ، صص218-204.
رضاییان، علی(۱۳۷۹)، اصول مدیریت، انتشارات سمت، تهران
رضوانی، محمدرضا(۱۳83)، مقدمه‌ای بر برنامه‌ریزی توسعه روستایی در ایران، انتشارات قومس، چ 4، تهران.
رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا. حمدالله سجاسی قیداری و جمشید عینالی(۱۳۸۶)، «نگرشی نو به مدیریت روستایی با تأکید بر نهادهای تأثیرگذار»، فصلنامه روستا و توسعه، شماره ۲، صص 30-1.
رکن‌الدین افتخاری، علیرضا. جلال عظیمی آملی. مهدی پورطاهری وزهرا احمدپور(۱۳۹۰)، «تبیین رابطه رهیافت حکمروایی خوب و توسعه پایدار روستایی در مناطق روستایی استان مازندران»، پژوهش‌های روستایی، ش ۴، صص 34-1.
سعیدی، عباس(۱۳۷۷) توسعه پایدار و ناپایداری توسعه روستایی»، فصلنامه مسکن و انقلاب، ش ۸2، صص 22-17.
عباسی، محمد. عباس جمال‌الدینی و مرضیه اسمعیل پور(۱۳۹۴)، «رابطه مدیریت نوین روستایی با توسعه روستایی»، دومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در عمران معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی. سيرجان.
علاقه بند، علی(1384)، مدیریت عمومی، چاپ چهاردهم، انتشارات روان، تهران.
فرجی سبکبار، حسنعلی. ناصر بیات و محمدجواد قصابی(۱۳۹۲)، «شناخت و تحلیل علل ناکارآمدی مدیریت روستایی از دیدگاه مردم محلی(بخش مرکزی شهرستان آران و بیدگل)»، پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، ش3، صص 280-257.
قنبری، سیروس(1396)، «بررسی آثار سبک مدیریت روستایی بر پایداری سکونتگاه‌های روستایی در شهرستان اصفهان»، فصلنامه برنامه‌ریزی فضایی، ش 1، صص 58-41.
کونتز، هرولد. سيريل اودانل و هاينز ويهريخ(1385) اصول مديريت، ترجمه محمدعلی طوسی، علی‌اکبر فرهنگی، امین‌الله علوی و اکبر مهدويان. تهران، موسسه عالی آموزش و پژوهش مديريت و برنامه‌ریزی، چاپ 6، جلد اول. تهران.
مرکز آمار ايران(1395)، سالنامه آماری استان چهارمحال و بختیاری، chmb.mporg.ir.
معين، محمد(1364) فرهنگ معين، انتشارات اميرکبير، تهران.
مولایی هشتجین، نصرالله. تیمور آمار و احمد حاج علیزاده (۱۳۹۳). «چالشهای مدیریت روستایی از دیدگاه شوراهای اسلامی در ماندگاری جمعیت در روستاهای ناحیه مرکزی اردبیل»، فصلنامه جغرافيا، انجمن جغرافیای ایران، ش ۴۰،صص 91-73.
مهدوی، داود و زیور کریمی پور(1391)، «تدوین الگوي مطلوب مدیریت نوین توسعه روستایی ایران»، گاهنامه پژوهشی دانشگاه پیام نور استان چهارمحال و بختیاري، ش 6. صص 16-1.
مهدوی، مسعود. علی‌اکبر نجفی کانی(۱۳۸۴)، «دهیاری‌ها تجربه‌ای دیگر در مدیریت روستاهای ایران، (نمونه موردی: دهیاری‌های استان آذربایجان غربی)»، مجله پژوهش‌های جغرافیایی، سال ۳۷، شماره ۵۳، صص 39-21.
نظم فر، حسین. فاطمه محمدی و محبوبه یزدان¬پناه(1397)، «تبیین نقش شوراهای اسلامی و میزان مشارکت مردم در توسعة روستایی(دهستان‌های بخش کلباد شهرستان گلوگاه»، برنامه‌ریزی فضایی، سال 8، شماره 2، صص 38-25.
Abdul Wahid. M. Shakil A. Noraini Bt. A. Talib, I. Ali Shah, M. Tahird, F. Ali Jan, M.Qaiser Saleem (2016) Barriers to empowerment: Assessment of community-led local development organizations in Pakistan. Renewable and Sustainable Energy Reviews. 1-10.
Elmenofi, G, A.G. Bilali, H.El. Berjan, Sinisa (2014) Governance of rural development in Egypt, Annals of Agricultural Science, 59(2), 285–296.
European Union, (2015) Errors in rural development spending: what are the causes, and how are they being addressed? Special Report. Printed in Luxembourg.
GillIingham, S. Lee, Phyllis C. (2002) the impact of wildlife-related benefits on the conservation attitudes of local people around the Selous Game Reserve, Tanzania. Environmental Conservation, Volume 26, Issue 3, pp. 218-228.
Hukka, Jarmo J. Katko, Tapio S. (2015) Resilient asset management and governance for deteriorating water services infrastructure, 8th Nordic Conference on Construction Economics and Organization, Procedia Economics and Finance 21, 112 – 119.
Makofane, MDM.Gray, MMA (2007) Factors Hindering the Successful Outcom of Rural Community Projects. Social Work/Maatskaplike Werk: 43(3). 201-208.
Poulton, C (2014) Management in Rural Development, Centre for Development, Environment and Policy, SOAS.
Saimy, I. S, Yusof, N A Mohamed (2013) The Need for Better Water Policy and Governance in Malaysia, 1st World Congress of Administrative & Political Sciences (ADPOL-2012) Procedia - Social and Behavioral Sciences 81 . 371 – 375.
UPHOFF, N (1992) Local Institutions and Participation for Sustainable Development, GATEKEEPER SERIES No. 31, 1-14.
Wang, S. Yang, Y (2010) Grassroots Democracy and Local Governance: Evidence from Rural China, Procedia Social and Behavioral Sciences 2 (2010) 7164–7180.
