تحلیلی بر آسیب شناسی اجتماعی ناشی از بافت فرسوده در شهر دوگنبدان (گچساران) با تأکید بر شاخص امنیت
الموضوعات :محمد حاصل نژاد 1 , علی شمس الدینی 2 , محمد رضا رضایی 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
الکلمات المفتاحية: آسیب شناسی اجتماعی, بافت فرسوده, امنیت اجتماعی, شهر دوگنبدان.,
ملخص المقالة :
امروزه بافت های فرسوده شهری ناهنجاری های بسیاری را پیش روی ساکنان این بافت و حتی دیگر بخش های شهر قرار داده اند؛ از جمله مهم ترین مشکلات و ناهنجاری ها، مبحث امنیت اجتماعی حاصل از این بافت می باشد. که تبدیل به یکی از مهم ترین موضوعات پیش روی مدیریت شهری شده است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و تحلیل مسائل و آسیب های اجتماعی موجود در بافت محلات فرسوده شهر دوگنبدان از منظر امنیت اجتماعی می-باشد. نوع تحقیق در پژوهش حاضر، کاربردی و توصیفی– تحلیلی است. شیوه جمع آوری اطلاعات نیز اسنادی– پیمایشی و قیاسی– استقرایی است. حجم نمونه بر اساس جدول کرجشس و مورگان 384 نفر بدست آمده است که برای اطمینان بیشتر این تعداد به 400 نفر افزایش یافت و با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. داده ها با بهره گیری از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که گویه های آسیب های امیتی در بافت فرسوده با میانگین 8.47 بالاتر از حد متوسط قرار دارد. آزمون کای اسکوئر در سطح معنی داری 95 درصد وضعیت نامناسب آسیب های امنیتی در محلات فرسوده را تأیید می کند. همچنین تحلیل-های آماری پیرسون، آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون چندمتغیره، نشان از همبستگی بین بافت فرسوده و امنیت اجتماعی، وضعیت نامناسب از بعد امنیت اجتماعی بافت فرسوده از دیدگاه شهروندان و در تحلیل چند متغیره ضریب تبیین بدست آمده برای تمامی عوامل در سطح 99/0 معنی دار بوده اند.
1. احمدی، عاطفه (1390)؛ تحلیلی بر چشم¬انداز توسعه پایدار بافت¬های فرسوده شهری با استفاده از GIS مطالعه موردی (محله سرتپوله شهر سنندج)، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز
2. اﺣﻤﺪي، ﻣﺤﻤﻮد (1383)؛ ﻣﺴـﺎﺋﻞ و راﻫﮑﺎرﻫـﺎي ﺗﺠﻤﯿـﻊ ﭘﻼكﻫﺎ و ﻧﻮﺳﺎزي ﺑﺎﻓـﺖﻫـﺎي ﻧﺎﮐﺎرآﻣـﺪ (ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪﺷﺮاﯾﻂ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان)، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻤﺮان و ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﻬﺮي ﻫﻔﺖ ﺷﻬﺮ، ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ، ﺷﻤﺎره ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ و ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ. ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن.
3. اخوان كاظمی، بهرام (1386)؛ امنیت و ابعاد آن در قرآن. فصلنامه مطالعات اسلامی. شماره 75 .
4. افشار کهن، جواد؛ رحیمی یزدی، محمد (1392)؛ تأثیر عوامل محیطی و اجتماعی بر احساس امنیت شهری (مورد مطالعه: محلات منتخب شهر یزد)، فصلنامه مطالعات جامعه شناختی شهری، سال 2، شماره 8، صص 78 - 59 .
5. ﺑﺮارﭘﻮر، ﺛﻤﺮه (1389)؛ ﻧﻘﺶ ﺗﻮﺳﻌﻪ دروﻧﯽ و ﺑﺎززﻧﺪهﺳﺎزي ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﻓﺮﺳﻮده و ﻧﺎﮐﺎرآﻣﺪ ﺷﻬﺮي در ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﮐﺎﻟﺒﺪي ﺷﻬﺮ، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي: ﺷﻬﺮ ﻗﺎﺋﻤﺸﻬﺮ، ﭘﺎﯾﺎنﻧﺎﻣـﻪ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ¬ارﺷﺪ جغرافیا و برنامه ریزی شهری، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اسلامی واﺣﺪ ﻧﻮر.
6. جیکوبز، جین (1386)؛ مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی، ترجمه: حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، تهران: انتشارت دانشگاه تهران.
7. حاجی علیزاده، جواد، حیدری، تقی و رشیدی ابراهیم حصاری (1396)؛ تحلیل مکانیزم‌‌های سپتد مؤثر بر امنیت و کاهش بزه در بافت‌‌های فرسوده شهری (مطالعه موردی بافت فرسوده بخش مرکزی شهر زنجان)، مجله پژوهش‌‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال ششم، شماره پیاپی 18، شماره سوم، صص 72- 51.
8. حیدری، تهمینه و کلانتری، محسن (1393)؛ آسیب¬شناسی بافت تاریخی شهرها در برابر بزهکاری با تأکید بر بازار سنتی زنجان، نشر آذر کلک، زنجان.
9. زیاری ،کرامت¬الله، محمدی ده¬چشمه، مصطفی، پوراحمد، احمد، قالی¬باف، محمدباقر (1391)؛ اولویت¬بخشی به ایمنی-سازی بافت فرسوده¬ی کلان شهر کرج با استفاده از مدل ارزیابی چند معیاری جغرافیا، فصلنامه پژوهش¬های جغرافیای انسانی، ¬شماره 79.
10. ذبیحی، حسین، لاریمیان، تایماز و پورانی، حمیده (1392)؛ ارائه مدلی تحلیلی برای ارتقاء امنیت شهری از طریق رویکرد امنیت طراحی منطقه 17 شهرداری تهران، مجله مطالعات و پژوهش¬های شهری و منطقه¬ای، سال 5، شماره 17، صص 136- 119.
11. سایت استانداري کهگیلویه و بویراحمد، 1397.
12. صالحی،احمد (1387)؛ ویژگی¬های محیطی فضاهای شهری¬امن، تهران؛ مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری، تهران.
13. کارگر، بهمن و سرور، رحیم (1390)؛ شهر، حاشیه و امنیت اجتماعی، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران.
14. کلارک، ر. (1387)؛ نظریه پیشگیری جرم از طریق طراحی محیطی، ترجمه: محمدحسن جعفریان، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، سال 3، شماره 3، صص 123- 102.
15. کانونی، رضا، ایمانی، بهرام، حبیب¬زاده، عظیم و مسلمی، آرمان (1394)؛ سنجش احساس امنیت اجتماعی در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)، فصلنامه پژوهشنامه جغرافیایی انتظامی، سال سوم، شماره دهم.
16. قرخلو، مهدی، عیدی¬ینگی، ناصح و زنگنه شهرکی، سعید (1388)؛ تحلیل سطح پایداری شهری در سکونتگاههای غیررسمی شهر سنندج، فصلنامه پژوهش¬های جغرافیای انسانی، شماره 41 (69)؛ صص 16- 1.
17. محمدی، جمال، شفقی، سیروس و نوری، محمد (1393)؛ تحلیل ساختار فضایی ـ کالبدی بافت فرسوده شهری با رویکرد نوسازی و بهسازی (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر دوگنبدان)، مجله علمی پژوهشی برنامه ریزی فضایی (جغرافیا)، سال چهارم، شماره پیاپی 13.
18. نورائي، همايون؛ طيبيان، منوچهر؛ رضايي، ناصر (1392)؛ تحليل امنيت در سكونتگاههاى غيررسمى با تأ كيد بر آسيب-هاى اجتماعى (مطالعه موردى: محله خاك سفيد تهران)، فصلنامه هويت شهر، سال 7، شماره 13.
19. هدايتي، اكبروعباسي، الهام (1388)؛ مديريتعلمى كانون¬هاى جرمخيز با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافياي GISمورد مطالعه: انواع جرايم سرقت در شهر قزوين، فصلنامه مطالعات مديريت انتظامي، سال چهارم، شماره 2.
20. http://yasouj.isna.ir
21. Ista, L. 2008. Worn texture, a new challenge to urban poor region management. Journal of urban landscape.22: 209-225.
22. Knox, P. 2011. Cities and design. Roulade publication. USA.
23. Robèrt, K.H., Daly, H., Hawken, P., &Holmberg, J., (1997). A compass for sustainable Development. International Journal of Sustainable Development and World Ecology, 4(2), 79-92.
24. Setoudeh H. (2005), Social Pathology.Tehran: Avaye.
25. Shaw, Clifford R., McKay, Henry D., (2012), The social disorganization theory. Center for Spatially Integrated Social Science,Retrieved from www.csiss.org/classics/content/66.
