مدل ارزیابی تاثیرگذاری شاخصهای محیطزیستی در زیرساختهای سبز در صنعت ساختمان با رویکرد توسعه پایدار
الموضوعات :صادق پرتانی 1 , حسین درویش رکن آبادی 2 , ایمان لطفی 3
1 - دانشگاه بجنورد
2 - خانه فناوران محیط زیست دانشگاه بجنورد
3 - گروه مهندسی عمران دانشگاه بجنورد
الکلمات المفتاحية: محیطزیستی, زیرساخت سبز, ساختوساز, توسعه شهری, توسعه پایدار,
ملخص المقالة :
هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل ارزیابی تأثیرگذاری شاخصهای محیطزیستی در زیرساختهای سبز در صنعت ساختمان با رویکرد توسعه پایدار بود. پژوهش حاضر از نظر روش، توصیفی تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات میدانی و پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و مصاحبه بود و برای طراحی پرسشنامه، از طیف هفت گزینهای لیكرت استفاده شده است، در مجموع تعداد 50 نفر باتوجه به شناخت کامل به موضوع و سابقه کاری سه سال به بالا افراد انتخاب شدهاند، که از این مقدار 30 نفر مشارکت فعال و مؤثر داشته و نسبت به پرسشنامهها، پاسخگوی کامل را انجام دادهاند. از بین این 30 نفر، جنسیت آقا با 77% و مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد با 57% و سابقه کاری مرتبط با 6 تا 10 سال با 50% بیشترین فراوانی نسبی را دارند. جامعه آماری پژوهش اساتید دانشگاهی صاحبنظر و متخصصان و مهندسین محیطزیست، فضای سبز، طراحی شهری و شهرسازی شهر تهران هستند که با استفاده از تکنیک گلوله برقی تعداد 30 نفر انتخاب شد. برای تجزیهوتحلیل دادههای کمی از نرمافزار SPSS و بررسی پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد و در بخش آمار استنباطی از فرآیند تحلیل شبکه ANP بهمنظور رتبهبندی روابط بین معیارهای مؤثر بر ارزیابی شاخصهای محیطزیستی در زیرساختهای سبز در صنعت ساختمان با رویکرد توسعه پایدار استفاده شده است. معیارهای مؤثر به دست آمده از آراء خبرگان شامل 12 مورد، یعنی سیستم ملی ارزیابی محیطزیست ساخته شده استرالیا (H)، تحقیقات ساختمان روش ارزیابی محیطزیست (A)، سیستم جامع ارزیابی برای ایجاد بازده محیطی (F)، استاندارد محیطی با کیفیت بالا (G)، روش ارزیابی محیطزیست ساختمان(D)، ستاره سبز (E)، رهبری در طراحی انرژی (B)، اداره ساختمان و ساختوساز (J)، جهان سبز (C)، مجوز ساختمان پایدار آلمان(L)، رتبه سبز برای ارزیابی زیستگاه یکپارچه (I)، سه ستاره (K) به دست آمد. نتایج پژوهش نشان داد که "سیستم ملی ارزیابی محیطزیست ساخته شده استرالیا (H)" دارای بالاترین رتبه با وزن نهایی 19028/0 و "سه ستاره (K)" با وزن نهایی009240/0دارای کمترین رتبه تعیین شده از عوامل مربوط به مؤلفههای مؤثر بر ارزیابی شاخصهای محیطزیستی در زیرساختهای سبز در صنعت ساختمان با رویکرد توسعه پایدار است.
- ناصحی، سعیده و آل محمد، سیده و رمضانی، مجید(1402). تدوین راهبردهای پایداری زیرساخت های سبز شهری با استفاده از ارزیابی تغییرات سیمای سرزمین ( مطالعه مورد : منطقه 2 کلان شهر تهران)، فصلنامه جغرافیا و پایداری محیط،13(2). صص 95-114.
- کشاورز، محدثه و شبانی، امیرحسین(1402). برنامه ریزی زیرساخت سبز شهری با تاکید بر ارتقای سلامت روان شهروندان(مورد پژوهش : پارک ملت شهر بروجن)، فصلنامه پژوهش های مکانی فضایی، سال هفتم، شماره اول، پیاپی 26، صص61-78.
- ناروئی، بهروز و اسماعیل زاده، حسن(1401). ارزیابی تغییرات فضایی-زمانی زیرساخت سبز شهری مبتنی بر الگوریتم درخت تصمیم گیری فرآیندهای فضایی(مطالعه موردی : سیمای سرزمین تهران)، فصلنامه اطلاعات جغرافیای، دوره 31، شماره 122.
- سعیدی، ایمان و تبریزی، علیرضا و بهره مند، عبدالرضا و ماهینی، عبدالرسول(1401). اولویت بندی چند معیاره زیرساخت های سبز و ترکیب های آنها برای کنترل رواناب در کلان شهر تهران، محیط شناسی، دوره 48، شماره1، صص 79-100.
- قادریان، مسعود و گلکار،کوروش و حکیمیان، پانته آ(1401). مفهوم یابی زیرساخت سبز در شهرهای حاشیه کویر. فصلنامه علوم محیطی، دوره بیستم، شماره4، صص 101-124.
- نوروزی، مریم و سوزنچی، کیانوش(1401). بررسی و مقایسه نقش زیرساخت های شهری در تشکیل شبکه سبز شهری، فصلنامه معماری و شهرسازی آرمان شهر، شماره 40،پاییز، صص 221-242.
- رضایی، مریم و حق پرست، فرزین و ملکی، آیدا(1401). بررسی رابطه زیرساخت سبز_آبی و کاهش آسیب پذیری سلامت در برابر گرمای شدید متاثر از تغییرات اقلیمی نمونه موردی : شهر قزوین. فصلنامه علمی باغ نظر.19(107)، صص69-84.
- محمودزاده، حسن و صمدی،محمد و هریسچیان، مهدی(1399). بررسی تناسب زیرساخت سبز شهری با رویکرد عدالت فضایی با استفاده از متریک های سیمای سرزمین و تحلیل شبکه فازی( مطالعه موردی : کلان شهر تبریز)، فصلنامه پژوهش های جغرافیای برنامه ریزی شهری، دوره 8، شماره2، صص299-325.
- رفیعی، ویدا و وحیدزادگان، فریبا و عبداالهی، رکسانا(1398). بازآفرینی منظر طبیعی-تاریخی زیرساخت های سبز شهری براساس دو مدل پیوستگی و جاذبه(نمونه مورد مطالعه منطقه 3 اصفهان)، محیط شناسی، دوره 45، شماره 3، صص 453-469.
- ابراهیمی، آرام و توکلی، مرتضی و افتخاری، عبدالرضا(1398). تحلیل فضایی زیرساخت های سبز با استفاده از اصول آمایش سرزمین( مطالعه موردی : منطقه 22 تهران)، جغرافیای اجتماعی شهری،6(2)، صص 235-253.
- نوروزی،مریم و بمانیان،محمدرضا(1398). تحلیل اثر زیرساخت های سبز شهری بر ارتقا مولفه های پایداری محیطی، فصلنامه اندیشه معماری، سال سوم، شماره ششم، پاییز و زمستان، صص 175 – 189.
- حکیمیان، پانته آ و لک، آزاده(1397). زیرساخت سبز : مفهومی مشترک در آموزش دو رشته طراحی شهری و معماری منظر.27(3), 45-60.
- علی تبار، رمضان(1395). روش شناسی علوم انسانی اسلامی( مختصات، بایستگی ها و ویژیگی ها)، ذهن, 17(68), 147-176.
- یاوری، احمدرضا و آل محمد، سیده(1394). ارزیابی زیرساخت های سبز شهری به منظور اصلاح تدریجی آن ها در سیمای تهران، فصلنامه محیط شناسی، دوره 41، شماره3.
- مثنوی، محمدرضا و صالحی، اسماعیل و باغبانی، مینو(1394). بهسازی محیطی و ارتقای کیفیت فضایی مناطق فرسوده شهری در چارچوب توسعه پایدار از طریق تداخل بر اونفیلدها در سیستم زیرساخت های سبز (مطالعه موردی : منطقه 12 تهران)، محیط شناسی، دوره 41، شماره 2، صص 483-498.
- صبری، رضا و صبری، رویا(1390). رود دره های پایدار به سوی نگرش زیرساخت سبز(نمونه موردی : رود دره اوین-درکه، تهران)، فصلنامه علوم محیطی، سال هشتم، شماره دوم.
- Benedict, Mark A. & McMahon, Edward T. (2006). Green Infrastructure: linking landscapes and communities "The Value of Green Infrastructure: A Guide to Recognizing Its Economic, Environmental and Social Benefits"(PDF). Chicago, IL: Center for Neighborhood Technology.
- Watson, Keri B, Gillian L, Galford, Laura J. Sonter, Taylor H, Ricketts. (2017). Conserving ecosystem services and biodiversity: Measuring the tradeoffs involved in splitting conservation budgets. Journal homepage: www. elsevier. com/locate/ecoser.
- Bonenberg, Wojciech; Xia, Wei. (2019). 6th International Conference on Applied Human Factors and Ergonomics. Journal: Procedia Manufacturing, Volume 3, Pages 1654–165.
- Di, Wu; Yafei, Wang; Chen, Fan; Beicheng, Xia. (2018). Thermal environment effects and interactions of reservoirs and forests as urban blue-green infrastructures, Ecological Indicators, Volume 91, August, Pages 657-663.
- Gong, Y., Gallacher, J., Palmer, S. & Fone, D. (2014). Neighbourhood green space, physical function and participation in physical activities among elderly men: the Caerphilly Prospective study. The international journal of behavioral nutrition and physical activity. 11(1):40.
- Hans-Peter, Egler. (2016). Sustainable trade infrastructure in Africa: A key element for growth and prosperity? International Centre for Trade and Sustainable Development Nachhaltiges investment.
- Woods-Ballard. (2015). The SuDS Manual. www.ciria.org. Retrieved 2018-11-30.
- Khoshbakht, M, Z.; Gou, a; Dupre, K. (2017). Cost-benefit prediction of green buildings: SWOT analysis of research methods and recent applications. International High- Performance Built Environment Conference – A Sustainable Built Environment Conference 2017 Series (SBE16), iHBE.
- Kulinskaa, Ewa, Małgorzata Dendera, Gruszka a. (2019). Green cities – problems and solutions in Turkey. Transportation Research Procedia. 39 242–251.
- McDonald, L. A., Allen, W. L., Benedict, M. A. & O’Conner, K. (2005). Green Infrastructure Plan Evaluation Frameworks. Journal of Conservation Planning 1:6-25
- Peter Bosch, R. J. Brolsma, Gertjan Willem Geerling, Martin Goossen. (2016). Designing green and blue infrastructure to support healthy urban living, https://www. researchgate. net/publication/308165682.
-Parisa Pakzada., Paul Osmond. (2016). Developing a sustainability indicator set for measuring greeninfrastructure performance. Urban Planning and Architecture Design for Sustainable Development, UPADSD 14- 16 October.
- Saaty. (1982). Decision Making for Leaders: The Analytical Hierarchy Process for Decisions in a Complex World, ISBN 0-534-97959-9, Wadsworth. 1988, Paperback, ISBN 0-9620317-0-4, RWS.
- Sandstrom, Ulf. (2002). Green infrastructure planning in urban Sweden. In The Journal of Planning, Practice, and Research. Vol. 17, No. 4. 373-385.
- Toita, Marié J. du, Sarel S. Cilliersa, Martin Dallimerb, Mark Goddardb, Solène Guenatb , Susanna F. Corneliusa. (2018). Urban green infrastructure and ecosystem services in sub-Saharan Africa. journal omepage: www. elsevier. com/locate/landurbplan.
- Wang, Y., Bakker F., de Groot, R., Wörtche H. (2017). Effect of ecosystem services provided by urban green infrastructure onindoor environment: A literature review, Building and Environment 77, 88e100.