بررسی تاثیرات به¬کارگیری سیستم نظارت هوشمند (CCTV) در کاهش جرائم شهری
الموضوعات :محمود واثق 1 , حسین حاتمی نژاد 2 , شکوفه جعفری فشارکی 3
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه تهران
3 - دانشجو
الکلمات المفتاحية: نظارت و کنترل, سیستم هوشمند نظارت, حفرههای دولت, جرائم شهری,
ملخص المقالة :
یکی از کارویژههای اصلی حکومتها در اداره بهتر قلمرو تحت حاکمیت خود، نظارت بر جریان امور اجتماعی و کنترل رفتارهای شهروندان در چارچوب قانون است. مدیریت و ساماندهی زندگی اجتماعی در دوران حاضر به دلیل پیچیدگی فرآیندهای گوناگون سیاسی، امنیتی و... در محیطهای جغرافیایی از جمله شهرهای بزرگ، کاری بس طاقتفرسا بوده و نیازمند به کارگیری روشها و ابزار کارآمد در این زمینه است. مسلماً همهی دولتها برای تأمین نیازهای گوناگون شهروندان خود از جمله امنیت محیطهای شهری، از همهی امکانات و ابزارهای لازم بهرهگیری مینمایند؛ لیکن با این وجود، همواره فضاهایی وجود دارند که علیرغم تلاش دولتها، خارج از نظارت و کنترل آنها هستند. در این قبیل فضاها که به منزلهی حفرههای دولت محسوب میشوند، حجم گستردهای از جرائم و ناامنیهای پیدا و پنهان بوقوع میپیوندد که باعث اختلال در جریان طبیعی امور اجتماعی میگردند. پرسشی که در این رابطه وجود دارد آن است که، چگونه میتوان میزان نظارت و کنترل دولتها را در این فضاها افزایش داد؟ در پاسخ به پرسش فوق، طی مقاله حاضر، تلاش شده تا ضمن بررسی اثرات به کارگیری ابزار هوشمند نظارت و کنترل (دوربین مداربسته)، در کاهش تخلفات و جرائم شهری، چگونگی افزایش کارائی دولتها در کنترل فرآیندهای شهری مورد بررسی و تحقیق قرار بگیرد. پژوهش حاضر، به روش توصیفی ـ تحلیلی و بر پایهی دادههای میدانی انجام شده، بنابراین برای تجزیه و تحلیل و نتیجهگیری، افزون بر منابع کتابخانهای و الکترونیکی از یافتههای پرسشنامهای نیز استفاده شده است. لازم به ذکر است که روایی سوالات پرسشنامه با استفاده از روش تحلیل عاملی و پایایی سوالات پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ آزموده شدند. در نهایت هم دادههای حاصل از پرسشنامه از طریق آزمون میانگین یک جامعه (T-test)، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از بررسیهای این مقاله نشان میدهد، به کارگیری سیستمهای هوشمند نظارت در محیطهای شهری، نقش چشمگیری در کاهش جرائم و ناامنیهای اجتماعی دارد.
1. پاکزاد، جهانشاه (1381)، میزگرد نقش فضاهای شهری در تامین امنیت اجتماعی، شهرداریها، سال چهارم، شماره 41؛
2. پیشگاهیفرد، زهرا (1385)، چالشهای جامعه ایران از منظر جغرافیای سیاسی، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 56. صص13-1؛
3. حاتمینژاد، حسین؛ منصوری، بابر؛ فعلی، محمد؛ تبیین نقش فضاهای شهری در پیشگیری از وقوع جرم و ایجاد امنیت، دوره بیست و دوم، شماره 87. صص76-68؛
4. حافظنیا، محمدرضا (1390)، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، مشهد: انتشارات پاپلی، چاپ سوم؛
5. ربانی، رسول (1385)، جامعهشناسی شهری، تهران: انتشارات سمت و دانشگاههای اصفهان، چاپ سوم؛
6. رضایی¬مقدم، علی؛ آرزو، حسن؛ یوسفپور، وحید؛ عبادی، مسعود (1391)، بررسی جایگاه طراحی در ایجاد حس امنیت در مجتمعهای مسکونی، چهارمین کنفرانس برنامهریزی و مدیریت شهری، مشهد مقدس، اردیبهشت1391. صص18-1؛
7. سایق، یزید (1377)، امنیت در کشورهای در حال توسعه، ترجمه: علیرضا طیب و مصطفی ایمانزاده، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی؛
8. شکویی، حسین (1391)، اندیشههای نو در فلسفه جغرافیا، تهران: مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، جلد اول، چاپ چهاردهم؛
9. شورچه، محمود (1393)، فوکو، فضا و برنامهریزی، تهران: مدیران امروز، چاپ اول؛
10. قالیباف، محمدباقر و مهدی میرزاده کوهشاهی، ریشهها و پیامدهای حفرههای دولت در محدودهی شمال و خاور هرمزگان و جنوب کرمان، سیاسی- اقتصادی، شماره 264-263. صص107-94؛
11. لطفی، صدیقه؛ بردی¬آنا مرادنژاد، رحیم؛ ساسانیپور، محمد (1393)، بررسی احساس امنیت در فضاهای عمومی(مطالعه موردی: کلانشهر شیراز)، پژوهش و برنامهریزی شهری، سال پنجم، شماره 19. صص56-35؛
12. محمودی جانکی، فیروز و مجید قورچیبیگی (1388)، نقش طراحی محیطی در پیشگیری از جرم، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 2. صص368-345؛
13. مدنیپور، علی(1379)، طراحی فضای شهری، ترجمه: فرهاد مرتضایی، تهران: انتشارات شرکت پردازش و برنامهریزی شهری. صص75-70؛
14. معاونت اجتماعی اداره کل ناجا (1385)، مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی، جلد اول؛
15. مؤیدی، محمد؛ علینژاد، منوچهر؛ نوایی، حسین (1392)، بررسی نقش مؤلفههای منظر شهری در ارتقای سطح احساس امنیت در فضاهای عمومی شهری(نمونه مورد مطالعه: محله اوین تهران)، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 35. صص191- 159؛
16. نصیری، معصومه و هادی اعظمی (1385)، نابرابریهای شهری تهدیدی برای امنیت اجتماعی تهران رویکردی در جغرافیای سیاسی، ژئوپلیتیک، شماره 13. صص61-42؛
17. Ball, K. Hggerty, K. D. Lyon, D. eds(2012), The Routledge Hand book of Surveillance Studies, London and New-York: Routledge;
18. Bell, W(1998), Women and Community Safety, Bell Planning Associates South Australia, No 32,PP. 1-26;
19. Bennet, T(1986), Situational Crime Prevention From The Offender Perspective, in Heal & Laycoke;
20. Caplan,J. M, Kennedy, L.W, Petrossian, G(2009), Police-monitored CCTV cameras in Newark, NJ: Placement choice and their impact on street crime incident, see www.rutgerscps.org;
21. Clarke, R. V(ED)(1997), Situational Crime Prevention: Successful Case Studies. 2rd ed, Harrow and Heston, New-York;
22. Dickinson, T (2012), The Impact of CCTV on Crime A Review of the Evidence, University of Missouri- Saint Louis. PP. 1-11;
23. Flight, S. Heerwaarden, Y. Soomeren, P. Does CCTV displace Crime? An evaluation of the evidence and a Case Study from Amsterdam, Gepubliceerd in “CCTV” Martin Gill (ed). PP. 1-13;
24. Germain, S. Dumoulin, L. Cecile Douillet, A (2013), A Prosperous ‘Business’: the Success of CCTV through the eyes of international literature, Surveillance & Society, PP. 134-147.
25. Johnston, R. Gregory, D. Smith, D. M(1994), The Dictionary of human geography, 3rd ed. Oxford: black well;
26. Laycock, G. Austin, C(1992), Crime prevention in parking facilities, Security Journal, Vol. 3 No.3;
27. Peterson, P. James, K(1985), Sebenius the Primacy of the Domestic Agenda in Alison and Treverton, Rethinking America Security;
28. Poyner. B(1991), Situational Crime prevention in two parking facilities, Security Journal, Vol.2 No.1;
29. Tiesdell, S(1998), Fear and Gender in Public Space, City center management and safer city centers: approaches in coventry and Nottingham, university Nottingham, institute of urban planning, school of built environment, Pergamon, UK;
30. Welsh, B. C. Farrington, D. P (2009), Effectiveness of CCTV in Reducing Crime Campbell Systematic Review. In Security Journal. PP.1-41.
