ارتقای سطح کیفی فضاهای عمومی شهری با رویکرد عدالت اجتماعی (مطالعه موردی:محله دزاشیب منطقه یک شهرداری تهران)
الموضوعات :کسری اصغرپور 1 , نسیم خانلو 2 , کرامت الله زیاری 3 , وحید شالی امینی 4
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارات
2 - 0
3 - دانشگاه تهران
4 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران
الکلمات المفتاحية: فضاهای عمومی شهری, عدالت اجتماعی, سطح کیفی, دسترسی, AHP, GIS,
ملخص المقالة :
عدالت اجتماعی، ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. و عدم دسترسی بخش هایی از شهر به فضاهای عمومی باعث محرومیت ساکنان از امکانات موجود خواهد بود که نشان از یک بی عدالتی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می باشد. در این راستا با تعیین 9 شاخص از جمله دسترسی ها به مراکز آموزشی، درمانی، انتظامی، شبکه ارتباطی اصلی، پارک ها و فضاهای سبز و... به ارزیابی سطح کیفی فضاهای عمومی محله دزاشیب واقع در ناحیه 4 منطقه 1 شهرداری تهران با تأکید بر موضوع دسترسی خواهد بود. روش تجزیه و تحلیل این تحقیق تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و ابزار تحلیل نیز expert choice و GIS می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد فضاهای عمومی واقع در مرکز و شرق محله از وضعیت نامناسبی به جهت برخورداری از عدالت اجتماعی، مواجه است. و نیازمند جانمایی کاربری ها و فضاهای عمومی شهری بخصوص فضاهای مذهبی، درمانی، انتظامی و حمل و نقل عمومی است و در پایان نیز پیشنهادات و راهکارهایی در جهت ارتقاء سطح کیفی فضاهای عمومی محله ارائه گردیده است.
1. امینی، الهام، برومند، مریم، روح افزا، فاطمه (1392)، رزیابی عوامل مؤثر بر افزایش کیفیت فضاهای عمومی در شهرهای جدید، نمونه موردی: شهر جدید پرند، فصلنامه آمایش محیط، شماره 26، صص 90-110.
2. ایزدی، محمد سعید، حقی، محمد رضا(1394) ارتقای احساس امنیت در فضاهای عمومی با بهره گیری از طراحی شهری(نمونه موردی: میدان امام شهر همدان)، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره2.
3. بحريني،سید حسین (1386)، فرایند طراحی شهری، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم.
4. تقوایی، علی اکبر، بمانیان، محمد رضا، پور جعفر، محمد رضا، بهرام پور، مهدی(1394) میزان سنجی عدالت فضایی در چارچوب نظریه شهر عدالت محور؛ مورد پژوهی: مناطق 22 گانه شهرداری تهران، مدیریت شهر، 1394، شماره 38.
5. حبیبی، کیومرث، هوشمند علیزاده، واراز مرادی مسیحی، سیوان ولدبیگی، ساسان وفایی(1393) بررسی و تحلیل وضعیت عدالت اجتماعی در ساختار فضایی شهر سنندج، آرمانشهر، شماره 7.
6. رضويان محمدتقي و بيرام زاده حبيب، 1387، عملكرد مديريت شهرهاي كوچك در برنامه ريزي كاربري اراضي (مطالعه موردي: شهر بناب)، پژوهشهاي جغرافيايي بهار 40(63)، صص 101-114.
7. رفیعیان، مجتبي، علياکبر تقوايي و ارونگ ملاحت(1386) درآمدی بر بازسازی پس از سانحه و الزامات ارتقای کیفیت محیط سکونتی، سومین کنفرانس بین المللی مدیریت جامع بحران در حوادث غیرمترقبه، تهران.
8. سرایی، محمد حسین (1393)، ارزیابی توزیع فضایی خدمات شهری با رویکرد عدالت اجتماعی، مورد پژوهی: منطقه 3 بندرعباس، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد.
9. سندراهبردی محله دزاشیب، 1389، سازمان شهرداری تهران.
10. شکویی، حسین و سیدمهدي موسی کاظمی (1378) مولفه هاي اجتماعی- اقتصادي توسعه پایدار شهري، پژوهش موردي قم، تبریز، اولین همایش مدیریت توسعه پایدار در نواحی شهري، دانشگاه تبریز، صص 129-120.
11. علی اکبر تقوایی، سکینه معروفی، سمیه پهلوان(1392) ارزیابی تأثیر کیفیت محیط شهری بر روابط اجتماعی شهروندان (مورد مطالعه: محله آبکوه شهر مشهد)، نقش جهان، شماره1.
12. علي پور روجا، خادمي مسعود، سنماري محمدمهدي، رفيعيان مجتبي(1391) شاخصه هاي کيفيت محيطي در شناسايي اولويت هاي مداخله در محدوده بافت فرسوده شهر بندرلنگه، باغ نظر، شماره 20.
13. لطفی، صدیقه، منوچهری میاندوآب، ایوب، آهار، حسن (1392)، شهر و عدالت اجتماعی: تحلیلی بر نابرابری های محله ای (مورد مطالعه، محلات مراغه)، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال 28، شماره پیاپی 109، صص 69-92.
14. مرصوص، نفیسه، 1382، تحلیل فضایی عدالت اجتماعی در شهر تهران، پایان نامه دوره دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس.
15. مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران(1392) بررسی عوامل مؤثر بر ارتقاء کیفیت فضایی میادین با رویکرد طراحی شهري، گزارش شماره 17.
16. مسعودي، کیومرث(1386) فضاهاي عمومی شهري، جایگاه تعامل اجتماعی، مجله شهرداريها، سال سوم، شماره 26. .
17. هاروی، دیوید، 1376، عدالت اجتماعی و شهر، ترجمه فرخ حسامیان و همکاران، تهران: انتشارات پردازش و برنامهریزی شهری.
18. Harvey,D.(1997).Social Justice and city (Hesamiayan F., et al. trans.), Tehran:Processing and urban planning.
19. Acocella, Nicola, 2002, «Theories of Justice, Social Condition and personal responsibility in Roemer’s Contribution», University of Rome’ La, Sapienza.
20. Barry, B., 1989, Theories of justice London, harvester- wheat sheaf.
21. Barton, Elizabeth & Williams keyti & Jens Mayk, 2001, Compact city and urban sustainability, Namaieh magazine.
22. Zhou, P, P.W Ang, and K.L Poh. "Decision analysis in energy and environmental modeling: An update. «2006», 2604-2622.
23. Saatty Tomas.L (1980), “The Analytic Hierarchy Process”, MC Grow-Hill, New York, USA.
24. Sener, B., Suzen, M. L., Doyuran, V., (2006). Landfill site selection by using geographic information systems. Environ Geol, 49: 376-388.