بررسی اثر پراکندگی اراضی بر کارایی فنی گندم کاران (مورد مطالعه: گندمکاران شهرستان پلدشت)
الموضوعات :بایرامعلی اکبری 1 , محمد هومانی فراهانی 2 , سکینه جبارپور 3
1 - کارشناسی ارشد دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی، گروه کشاورزی، دانشکده مدیریت کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ماکو، ماکو
2 - استادیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماکو، ماکو، ایران (نویسنده مسئول
3 - استادیار، گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماکو، ماکو، ایران
الکلمات المفتاحية: کلید واژه‌ها: پراکندگی اراضی, کارایی فنی, تحلیل پوششی داده ها, شهرستان پلدشت.,
ملخص المقالة :
هدف از این تحقیق بررسی اثر پراکندگی اراضی بر کارایی فنی گندم کاران(مورد مطالعه: گندمکاران شهرستان پلدشت ) می باشد. این تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نوع تحقیقات کاربردی می¬باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه گندم کاران شهرستان پلدشت استان آذربایجان غربی که بر طبق جدول مورگان نمونه برابر با 307 گندم کار محاسبه و از چهار دهستان چایپاسار شرقی، زنگیار، دهستان گچلرات غربی و دهستان گچلرات شرقی صورت تصادفی ساده انتخاب شده¬اند. جهت تحلیل كارآيي فني از روش تحلیل پوششی داده ها مدل CCR استفاده و ابزار بررسی عوامل پراکندگی زمین پرسشنامه شوکتی و آمقانی (1397) بود. که پایایی ابزار با آزمون الفای کرونباخ بیشتر از 7/0 محاسبه و تایید شده است. با توجه به یافته ها کارایی فنی دهستان چایپاسار شرقی نسبت به سایر دهستان ها بالاتر بود و دهستان گجلرات غربی کمترین کارایی فنی را داشت همچنین میانگین کارایی فنی 84/0 محاسبه شد. همچنین بیش از 59 درصد اراضی دارای کارایی فنی بالاتر از 50 می باشند. می توان نتیجه گرفت که بیشتر مزارع عملکرد ضعیفی داشته اند. لذا این موضوع ظرفیت ارتقاء کارایی تولید گندم را در شهرستان پلدشت به خوبی نشان می دهد. یافته های تحقیق نشان داد که پراکندگی اراضی کشاورزی به میزان 106/0 درصد کارایی فنی را پیش بینی می کند. همچنین بر اساس نتایج عوامل فیزیکی- کالبدی 089/0، عوامل کیفی – اجتماعی 097/ 0 و عوامل تاریخی – مذهبی08/0 درصد نمره کارایی فنی گندمکاران را کاهش می دهند اما عوامل نظارتی 124/0 نمره کارایی فنی گندمکاران را افزایش خواهد یافت. در نتیجه پراکندگی اراضی باعث تغییر در استراتژی کاشت محصول و افزایش هزینه های جاری می شود که عواملی چون ویژگی های اجتماعی-خانوادگی، عدم نظارتهای دولتی، مسائل قومی- مذهبی و کالبدی باعث شده اند که پراکندگی اراضی باعث کاهش کارایی فنی شود.
- ابطحی، یحیی و اسلامی، محمد رضا( 1389)؛ مقايسه استاني كارايي فني توليد گندم ديم در ايران، مجله پژوهش هاي ترويج و آموزش كشاورزي، سال سوم، شماره 2،صص 25-37.
- آریا (۱۳۸۶). ویژگی ها و جایگاه اقلیمی شیراز قابل دسترسی در سایت اینترنتی
- از کیا، م. و فیروز آبادی، س. ا (۱۳۸۶). بررسی سرمایه اجتماعی در انواع نظام های بهره برداری از زمین و عوامل موثر بر تبدیل بهره برداری های دهقانی به تعاونی نامه علوم اجتماعی شماره ۳۳. ص ۷۷-۹۸
- آشکار آهنگر کلائی، م. ع.، اسدپور، ح. و علیپور، ع. (۱۳۸۵). بررسی نگرش کشاورزان به طرح یکپارچه سازی اراضی در شالیزارهای مازندران مطالعه موردی: (روستای گلیرد شهرستان جویبار)، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال ۱۴. شماره ۵۵ ص ۱۳۵.
- افتخاری، ر، و سجاسی قیداری، ح. (۱۳۸۶). بازآفرینی مدیریت توسعه روستایی در ایران مجموعه مقالات دومین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی (جلد دوم ). ص ۷-۳۶
- اکبری فرد، ح. و توکلی، ا. (۱۳۷۲). تاثیر یکپارچگی اراضی کشاورزی بر تولید: مورد مطالعه مناطق لنجان و فلاورجان اصفهان ارائه شده به دومین سمپوزیم سیاست کشاورزی ایران، شیراز، ۱۳۷۲
- امین، حسین. ۱۳۸۳. اصول کاشت، داشت و برداشت گندم آبی. نشر آموزش کشاورزی.
- انوشیروانی، ا. (۱۳۸۲). نگرشی بر روند یکپارچه سازی اراضی کشاورزی و آثار اقتصادی آن بعد از انقلاب اسلامی مجله اندیشه انقلاب اسلامی، شماره های ۷ و ۸ ص ۲۴۹-۲۵۶.
- آهنی، ح، (۱۳۸۹). طرح کاداستر اراضی کشاورزی استان فارس با استفاده از تصاویر ماهواره ای کوئیک برد چه دستاوردهایی را به همراه دارد؟ مجله علمی کاربردی کشاورز، سال ۳۱. شماره ۳۶۶، ص۳۰-۳۳
- آهنی، ح، کوٹری، مرد و گرم پور، م. (۱۳۸۹). بررسی پراکندگی کاربری های اراضی در شهرستان های مختلف استان فارس مدیریت استراتژیک سازمان جهاد کشاورزی استان فارس ص ۱-۲۴
- بهفروز، ف. (۱۳۷۸). بررسی مفهوم توسعه پایدار در تحقیقات علمی جغرافیایی با تاکید بر جنبه های کشاورزی و روستایی، مجله پژوهش های جغرافیایی، سال ۳۱. شماره ۳۶. ص۱۳-۱. قابل دسترسی در سایت اینترنتی /
- بی نام (۱۳۸۸) آیین نامه اجرایی قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی ابلاغ شد. هفته نامه برنامه، سال ۸ شماره ۳۳۹. ص ۱۵- ۱۷ بی نام (۲۰۱۱). پراکندگی اراضی زراعی
- ترک نژاد، احمد؛ آقایی سربرزه، مصطفی؛ شیروانی، علیرضا؛ نعمتی، عادل؛ رویین تن، رمضان و شهبازی، خسرو (1385)، ارزیابی فنی واقتصادی روش آبیاری قطره ای در گندم ومقایسه آن باروش ابیاری سطحی.
- تقدیسی، ا. و بسحاق، م. ر. (۱۳۸۸۹). چالشهای کشاورزی و تأثیر آنها بر جمعیت روستایی با تاکید بر تغییرات سطح زیر کشت. (مطالعه موردی: دهستان سیوخور شرقی، شهرستان ازنا). فصلنامه پژوهش های روستائی. شماره ۲ ص ۱۳۷-۱۶۱
- تقوایی، م. (۱۳۷۶)، معرفی و مقایسه زمانی - مکانی عوامل مؤثر در خرد شدن پراکندگی اراضی زراعی و مسأله یکپارچه سازی قابل دسترسی در سایت اینترنتی 115464/
- تقوایی، مسعود( 1376)؛ معرفی و مقایسه زمانی- مکانی عوامل مؤثر در خرد شدن پراکندگی اراضی زراعی و مسأله یکپارچه سازی، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی (دانشگاه اصفهان)، شماره. 9
- تیموری، م.، جمشیدی، ع.، روستا، ک. و حاضری، م. (۱۳۸۹). عوامل مرتبط با پراکنش اراضی زراعی، مطالعه موردی خمینی شهر اصفهان. فصلنامه روستا و توسعه، سال ۱۳، شماره ۱. ص ۶۳-۸۱ قابل دسترس در سایت اینترنتی
- حسن زاده، ر. (۱۳۹۰). روش های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر ساوالان
- حصاری شرمه، نیما( 1395)؛ ارزیابی تاثیر یکپارچه سازی اراضی بر روی کارایی فنی برنجکاران در شهرستان بابلسر، پایان نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما مرتضی مولائی، دانشگاه ارومیه.
- حیاتی، د. (۱۳۷۴). سازه های اجتماعی اقتصادی و تولید - زراعی موثر بر دانش فنی، دانش کشاورزی پایدار و پایداری نظام زراعی در بین گندمکاران استان فارس پایان نامه کارشناسی ارشد. بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز
- خیری، ش. (۱۳۸۲). رهیافت معیشت پایدار و جایگاه آن در توسعه روستایی ماهنامه جهاد، سال ۲۳. شماره ۲۶۱. ص ۸۷-۹۵
- رحیمی، س. (۱۳۹۰). عوامل موثر بر پذیرش یکپارچه سازی اراضی کشاورزی به وسیله گندمکاران شهرستان شیراز. پایان نامه کارشناسی ارشد. بخش ترویج و آموزش کشاورزی۔ دانشگاه شیراز
- رستمی، شاه بختی و همکاران( 1388)؛ بررسي عوامل فرهنگي-اجتماعي مؤثر در عدم يكپارچگي اراضي كشاورزي نمونه موردي: دهستان پشت در بند، فصلنامه جغرافيا، دوره 7, شماره 16-17، صص 1-14.
- رضائی مقدم، ک. (۱۳۷۶)، ترویج کشاورزی، فقر و کشاورزی پایدار در شهرستان بهبهان. پایان نامه کارشناسی ارشد. بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز
- رضائی مقدم، ک. و کرمی، ع. (۱۳۷۷). فقرو کشاورزی پایدارة واکاوی کیفی، فصلنامه روستا و توسعه، سال ۲. شماره ۳ ص ۱.
- رضائی مقدم، ک. و کرمی، ع. (۱۳۸۵). ترویج کشاورزی، فقر و کشاورزی پایدار: کاربرد تحلیل مسیر، دو فصلنامه علوم ترویج و آموزش کشاورزی، جلد ۲ شماره ۱ ص ۵۵ -۷۲
- رضایی، پژمان و قهرمانی، نسرین( 1395)؛ اثرات پراکندگی و خرد شدن اراضی کشاورزی بر اقتصاد روستایی
- رضوانی، م. (۱۳۸۱). مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. ص ۲۲۱-۲۴۰.
- رفیعی، ح. و امیرنژاد، ح. (۱۳۸۸). بررسی عوامل مؤثر در پذیرش یکپارچه سازی اراضی شالیکاران استان مازندران. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، دوره 13، شماره ۴۸، ص ۳۲۹-۳۳۸.
- زارع، ا. (۱۳۷۷). بررسی اقتصادی مسئله کوچکی و پراکندگی اراضی در شهرستان فسا از استان فارس شیراز: انتشارات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
- سحر خیز، مریم( 1391)؛ مطالعه پایداری و پراکندگی اراضی زراعی در میان گندمکاران شهرستان شیراز، پایان نامه کارشناسی ارشد، راهنما اقای رضایی مقدم، دانشگاه شیراز.
- سهیلی، ک. (۱۳۷۱). آثار پراکندگی اراضی کشاورزی بر بهره وری اقتصادی آنها در ایران، بررسی منطقه دینور. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق
- سینگ، ج. و برتون، اس. اس. (۱۳۷۴). جغرافیای کشاورزی ترجمه سیاوش دهقانیان. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. ۲۳۵-۲۳۶
- شجری، ش، و نجفی، ب. ( ۱۳۷۷). کارائی گندمکاران و عوامل موثر بر آن: مطالعه موردی استان فارس، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال ۵ شماره ۱۹ ص ۷-۳۰
- شریف، م. (۱۳۸۳). بررسی آثار تعیین قیمت گندم بر تولید آن در ایران، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال ۱۲، شماره ۴۶. ص ۱۵۹-۱۸۹.
- شهبازی، ا. (۱۳۶۷). توسعه کشاورزی و مسئله کوچکی، پراکندگی و دوری قطعات اراضی مورد کشت و کار هر خانواده کشاورز. مجموعه مقالات اولین کنگره بررسی مسائل توسعه کشاورزی ایران، تهران، سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اسفندماه. ص ۵۰۷-۵۶۳
- شوکتی آمقانی، محمد و همکاران( 1397)؛ بررسي عوامل مؤثر بر خردي و پراكندگي اراضي كشاورزي در استان آذربايجان شرقي، مجله تحقيقات اقتصاد و توسعه كشاورزي ايران، دوره 2-49، شماره 3، صص487-508.
- شوکتی آمقانی، محمد و همکاران( 1398)؛ شناسایی عوامل پیش برنده و بازدارنده پذیرش طرح یکپارچه سازی اراضی کشاورزی )موردمطالعه: گند مکاران شهرستان شوش(،فصلنامه پژوهش های روستایی، سال 10، شماره 4، صص 634-64 .
- شیرزاد، ح. (۱۳۷۶). فرآیند تجهیز و نوسازی اراضی اراضی در بین شالیکاران استان مازندران، کاربرد تئوری بنیانی. پایان نامه کارشناسی ارشد. بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز
- صبوحی، محمد و مجرد، علی ( 1388)؛ بررسی کارایی پنبهکاران استان خراسان با استفاده از رهیافت پارامتری، مجله ی تحقیقات اقتصاد و توسعه ی کشاورزی ایران، شماره2، صص 28-35.
- طالبی، س. ع. (۱۳۸۸). یکپارچگی اراضی گندم و توسعه کشاورزی در ایران
- عبدالله زاده، غ، ح و کلانتری، خ (۱۳۸۵). تحلیل عوامل موثر بر پراکندگی و تقسیم شدن اراضی کشاورزی مجله کشاورزی، جلد ۸ شماره ۱ ص ۳۲-۲۵
- عبدالله زاده، غلامعلی و کلانتری، خلیل( 1385)؛ تحلیل عوامل مؤثر بر پراکندگی و تقسیم شدن اراضی کشاورزی، جلد 8، شماره 1، صص 33-45.
- علیزاده، امین؛ دهقان، هادی؛ انصاری، حسین؛ حقایقی مقدم، سید ابوالقاسم (1390)، بررسی شاخص‌های بهره وری آب در مزارع تحت ابیاری گندم.
- مرکز آمار ایران(1399)، نتایج سرشماری کشاورزی 1393 و نتایج سرشماری نفوس و مسکن 1395 www. amar. org. ir .
- Ahmadvand, M., Karami. E,. Zamani, Gh. H. and Vanclay, F. (2009). Evaluating the use of social impact assessment in the context of agricultural development projects in Iran. Environmental Impact Assessment Review, (29). 399–407.
- Ajzan, I. (1991). From intentions to actions: A theory of planned behavior. In Kuhl, J. Beckmann, J. (Eds). Action control: From cognition to behavior. Hidelberg : Springer. 11-39.
- Akkaya, A. S. T., Gundogdu. K. S., Yaslioglu, E., Kirmikil, M. and Arici, I. (2007). Personal, physical and socioeconomic factors affecting farmers’ adoption of land consolidation. Spanish Journal of Agrcultural Research, 5(2). 204 - 213. Rettrived from http://www.inia.es/sjar
- Aleksiev, A. and Ivan, P. (2006). The role of social capital in sustainable use of fragmented agricultural land in Bulgaria
- Allahyari, M. S. (2008). Extension mechanisms to support sustainable agricultura in Iran context. American Journal of Agriculture & Biology Sciences, (3). 647-655.
- Badri, S. A., Eftekhari, A. R. and Behmand, D. (2011). The role of family farming system on sustainable rural development (Case study: Ghir & Karzin county Fars province). Human Geography Research Quarterly, (76). 6-9.
- Bagheri, A. (2010). Potato farmers’ perceptions of sustainable agriculture: The case of Ardabil province of Iran. Procedia Social & Behavorial Sciences, (5). 1977-1981.
- Gajendra, S. Nirola, G. Gopal. Thapa, G (2005). Impact and causes of land consolidation in south Asia. Journal of Land Use policy. 22(2005): 358-372.
- Heriqbaldi, U. , Purwono, R. , Haryanto, T. and Primanthi, M. R. (2015). An analysis of technical efficiency of rice production in indonesia. Asian social science, 11(3): 71-102.
- Hosseini, S. J. F., Mohammadi, F. and Mirdamadi, S. M. (2011). Factors influencing economic aspects of susutainable agriculture in Iran. World Applied Science journal, 13 (2). 287- 294.
- Huang, Q. Li, M. and Z. Chen. (2010). Land Consolidation: An Approach for Sustainable Development in Rural China, AMBIO, No, 40, pp: 93–95.
- Jojic, E., Huqi, B., Sallaku, F., Tota, O. and Fortuzi, S. H. (2009). Land fragmentation & utilization of agricultural machinery in Albanian conditions. Research Journal of agricultural sciences, 41 (2). 443-449.
- Jones, C., Baker, M., Carter, J., Jay, S., Short, M. and Wood, C. (2005). Introduction. In Jones, C, Baker, M. Carter, J. Jay, S. Short, M. Wood, C. (Eds). Strategic environmental assessment and land use planning. An international evaluation. London: Earthscan. 1-13.
- Kakwagh, V. V., Aderonmu, J. A. and Ikuwba, A. (2011). Land fragmentation and agricultural development in Tivland of Benue state, Nigeria. Current Research Journal of Social Sciences, 3(2). 54-58.
- Kalantari, kh. and Abdollahzadeh, Gh. (2008). Factors affecting land fragmentation in Iran: A case study of Ramjerd Sub District in Fars Province. American Journal of Agricultural & Biological Sciences, 3 (1). 358-363.
- Karami, E. (1995). Agriculturral Extension. The question of sustainable Development in Iran. Journal of Sustainable Agriculture, 5. 61-72.
- Karami, E. and Mansoorabadi, A. (2008). Sustainable Agricultural Attitude and Behaviors: A Gender Analysis of Iranian Farmers. Environment Development and Sustainability, 10. 883 - 898.
- Karbasiyoon, M. (2007). Towards a competency profile for the role of instruction of agriculture extention professionals in Esfahan, Ph.D. thesis. Washington University & Research Centre, The Netherlands.
- Kawasaki, K., (2010). The costs and benefits of land fragmentation of rice farms in Japan. Aust. J. Agric. Resour. Econ. 54, 509–526.
- King, R. L. and Burton, S. (1982). Land fragmentation: Notes on a Fundamental rural spatial problems: Progress in Human Geography, 6. 476-494.
- Kumar, S. and Arora, N. (2012). Evaluation of Technical efficiency in Indian sugar Industry: An Application of full cumulative data envelopment analysis. Eurasian journal of Business and Economics, 5(7):55-73.
- Long, H., Tangc, G., Li, X. and Heilig, K. G. (2007). Socio-economic driving forces of land-use change in Kunshan, the Yangtze River Delta economic area of China. Journal of Environmental Management, (83). 351–364.
- Lopez, P. (1962). Principles of land consolidation legislation: A comparative study, FAO, Rome.
- Mahdavi, M. and Pishro, H. (2011). Major challenges of Iranian rural regions for achieving sustainable agriculture (Case study: Dashtestan town). International Journal of Academic Research, 3 (2). 535-538.
- Mearns, R. and Sinha, S. (1999). Social exclusion & Land administration in Orrisa-India. Policy Research Working paper. 42-49.
- Medonos, T., Vilhelm, V., Hruska, M., Jelinek, L. (2011). What determines the Czech land market prices? Some regional findings. AGRIS on-line Papers in Economics and Informatics 3 (4), 41–53.
- Miranda, D., Crecent, R. and Alvarez, M. F. (2006). Land consolidation in inland rural Galicia, N. W. Spain, since 1950: An examination of the formulation & use of questions, criteria & indicators of evaluation of rural development policies. Journal of Land Use Policy, 23 (4). 511-520.
- Moghaddam, A. and Nowrouzi, F. (2002). New approaches to land use planning. In: L. Williardson (Eds.), Impact of land utilization systems of agricultural productivity.Tokyo: Asian productivity organization.
- Moghaddam, A., Nowrouzi, F. (2002). New approaches to land use planning. In: L. Williardson (Eds.), Impact of land utilization systems of agricultural productivity.Tokyo: Asian Productivity Organization.
- Mohammad Ali Hormozia, Mohammad Amin Asoodara, Abbas Abdeshahib( 2012). Impact of mechanization on technical efficiency: A case study of rice farmers in Iran: Procedia Economics and Finance 1 176 – 185.
- Rasouli, F., Sadighi, H. and Minaei, S. (2009). Factors affecting agricultural mechanization: A case study on sunflower seed farms in Iran. Journal of Agricultural Sciences & Technology, 11 (39). 39- 48.
- Rayan, B. (1948). A study in technological deffusion. Rural Sociology, 13 (2). 273-285.
- Rezaei-Moghaddam, K., Fatemi, M. and Monfared, N. (2012). Factors affecting agricultural sustainable activities among wheat producers. Journal of Research in Agriculture, 1(2). 93-98.
- Riddell, J. and Rembold, F. (2000). Social & Economic impacts of land fragmentation on rural society in selected EU accession countries. Land Markets and Land Consolidation in Central Europe. FAO Land Tenure Service. 13 - 20.
- Saifi, B. and Drake, L. (2008). A coevolution model for promoting agricultural sustainability. Ecological Economics, 65 (1). 24–34.
- Sauer, j., Davidova, S. and Gorton, M. (2012). Land Fragmentation, Market Integration and Farm Efficiency: Empirical Evidence from Kosovo. Econpapers. J. August 12-14.
- Shokati Amghani, M., Kalantari, KH. , Asadi, A., Shabanali Fami, H. (2018). Investigate of affecting factors on land fragmentation in east azerbayjan province. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, Vol 49-2, NO 2. (In Farsi).
- Sklenicka, P., Molnarova, K., Pixova, K. C., Salek, M. E., (2013). Factors affecting farmland prices in the Czech Republic. Land Use Policy 30 (1), 130–136.
- Sklenicka, P. , Molnarova, K. , Pixova, K. C. , Salek, M. E. , (2013). Factors affecting farmland prices in the Czech Republic. Land Use Policy 30 (1), 130–136.
- Sklenicka, P., Hladick, J., Strelecek, F., Kottova, J., Lososova, L. and Cihal, M. S. (2009). Historical, environmental and socio – economic driving forces on land ownership fragmentation, the land consolidation effect and the projects’ costs. Journal of Agricultural Economics, 55 (12). 571-582.
- Tan, S., Heerink, N. and Qu, F. (2006). Land fragmentation & its driving forces in China. Journal of Land Use Policy. 23. 272-285.
- Tavassoli, MR. (2000). Investigating the Effect of Equipping, Modernization and Integration of Land in Traditional Mazandaran Rice Fields on Rice Production Performance, Master's Thesis. Governmental Education Management Center. Northern Region. Faculty of Agricultural Sciences and Natural Resources of Sari. (In Farsi).
- Todorova, S. A. and D. Lulcheva. (2005). Economic and social effects of land fragment on Bulgarian agriculture. J. Central Eur. Agric. 6: 555-562.
- Todorova, S. and Lulcheva, D. (2005). Economic & social effects of land fragmentation on Bulgarian agriculture. Journal of Central European Agriculture, 6 (4). 555-562.
- Tumer, E. I., Keskin, A. and Birinci, A. (2010). Analysis of factors affecting land fragmentationin Erzurum province, Turkey. African Journal of Business Management, 4 (8). 1416-1418.
- Valadbigi, A. (2010). Sustainable development & environmental challenges, European Journal of Social Sciences, 13 (4). 542-54
