شهر دانش‌بنيان به مثابه مفهومي ميان رشته‌اي
الموضوعات :مريم جعفري مهرآبادي 1 , مريم سجودي 2
1 - تهران
2 - ایران
الکلمات المفتاحية: شهر دانش‌بنيان ويژگي‌هاي شهر دانش‌بنيان مؤلفه‌هاي شهر دانش‌بنيان ميان رشته‌اي,
ملخص المقالة :
ظهور رويکرد ميان رشته‌اي، سبب آميزش و در هم آميختگي‌هاي بسيار متنوع و گسترده‌اي در حوزه‌هاي مختلف شده است. يکي از پديده‌هايي که ماهيت ميان رشته‌اي آن آشکار و روشن است، پديده شهر مي‌باشد. روش انجام اين مقاله اسنادي و کتابخانه‌اي است. يکي از اين مفاهيم نوين و مناقشه برانگيز دنياي کنوني اصطلاح "دانش‌بنيان" است که به تازگي به درون شهرها نيز راه يافته است. مفهوم "شهر دانش‌بنيان" بسيار وسيع است و ممکن است به تمام جنبه‌هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي کشيده شود. شهر دانش‌بنيان طيف وسيعي از علوم چون؛ اقتصاد مکان، طراحي مناسب شهري (فيزيکي) و توسعه دانايي‌محور (اجتماعي) و بسياري از حوزه‌هاي تخصصي ديگر را در بر دارد. شهر دانش‌بنيان بر توسعه مبتني بر دانش متکي است و با ايجاد تشويق مستمر، اشتراک‌گذاري، ارزيابي، نوسازي و به روزرساني دانش همراه است. اين امر مي‌تواند از طريق تعامل مستمر بين شهروندان و در همان زمان بين آن‌ها و شهروندان ساير شهرها صورت گيرد. يافته‌هاي اين مقاله با مطالعه و بررسي منابع معدود داخلي و مطالعات صورت گرفته خارجي؛ منتج به ارائه دسته‌بندي از ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص (تعريف عملياتي) مربوط به شهر دانش‌بنيان و به عبارتي شناسايي ابعاد مشترک و ميان رشته‌اي "مفهوم شهر دانش‌بنيان" بوده است. از نظر مقاله حاضر ابعاد شهر دانش‌بنيان اقتصاد مکان، طراحي مناسب شهري (فيزيکي)، توسعه دانايي‌محور (اجتماعي) و مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي مرتبط با هر کدام بوده است.
امامي، محمدرضا و سعيدي، معصومه‌سادات(1388)، نقش دانشگاه‌ها در رسيدن به افق چشم‌انداز 1404 و يک جامعه دانش‌محور، مجله کار و جامعه، شماره 110، صص63-58.
ايراندوست، کيومرث(1391)، درآمدي بر ماهيت ميان رشته‌اي جغرافياي شهري و برنامه‌ريزي شهري، فصلنامه مطالعات ميان‌رشته‌اي در علوم انساني، دوره 4، شماره3، صفحات 14-1.
پاگ، سدريک(1383)، شهرهاي پايدار در کشورهاي درحال توسعه، ترجمه: ناصر محرم‌نژاد، تهران، مرکز مطالعاتي و تحقيقاتي شهرسازي ومعماري.
پلتون، جوزف ان؛ سينگ، ايندو بي(1392)، شهرهاي آينده طراحي شهرهاي بهتر، هوشمندتر، پايدارتر و امن‌تر، ترجمه: محمود عبدالله‌زاده، تهران، دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي.
رياضي، سيدابوالحسن(1392)، شهر؛ پديده‌اي ميان رشته‌اي، فصلنامه مطالعات ميان رشته‌اي در علوم انساني، دوره ششم، شماره 1، صفحات 115-101.
عسگري فر، کاظم(1387)، پايان‌نامه الگوي روند انتخاب کسب و کارمناسب و نمايش گرافيکي الگو، دوره تربيت مربي ،جهاد دانشگاهي.
ملايي، مصطفي؛ حبيبيان، سجاد(1391)، ارائه مدلي تعاملي در جامعه دانايي‌محور در خصوص شکل‌گيري کسب و کارهاي دانش‌بنيان در افق1404، کنفرانس ملي کارآفريني و مديريت کسب و کارهاي دانش‌بنيان، دانشگاه مازندران.
ملايي، مصطفي و محدث،سيدمهدي(1388)، شهر مقدس قم؛شهر دانايي‌محور در افق1404، همايش استانداري قم.
نبي‌پور، ايرج(1392)، شهر دانايي، بوشهر، دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني بوشهر.
نظريان، اصغر(1389)، جغرافياي شهري ايران، تهران، پيام نور.
وبستر، فرانک(1382)، نظريه‌هاي جامعه اطلاعاتي، ترجمه: مهدی داودي، تهران، وزارت امور خارجه.
همافر، ميلاد؛ پورجعفر، محمدرضا(1395)، تبيين نقش برنامه‌ريزي شهري در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتي در حوزه اقتصاد دانش‌بنيان(مطالعه موردي:کلان‌شهر تهران)، اولين همايش بين‌المللي اقتصاد شهري(با رويکرد اقتصاد مقاومتي، اقدام و عمل)، انجمن علمي اقتصاد شهري ايران.
Adams, Winston, Cross, Alison(2015), Towards a Proposed Caribbean Knowledge City – An Investment Destination for Quality Higher Education, //wikieducator.org/images/8/88/PID_622.pdf
Aud Tennøy, Lisa Hansson, Enza Lissandrello, Petter Næss(2016), How Planners Use and Non-use of Expert Knowledge Affect the Goal Achievement Potential of Plans: Experiences from Strategic Land-use and Transport Planning Processes in Three Scandinavian Cities Original Research Article, Progress in Planning, Volume 109, October 2016, pp. 1-32.
Azlina, Wan, Ismail, Wan, Sai, Ismail(2015), Integrating the Community in Urban Design and Planning of Public Spaces: A Review in Malaysian Cities, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 168,pp. 357 – 364.
Cigu, Elena(2015), The Making of Knowledge Cities in Romania, Original Research Article, Procedia Economics and Finance, Volume 32, pp. 534-541.
Dvir, R. and Pasher, E.(2004), Innovative Engines for Knowledge Cities: An Innovation Ecology Perspective, Journal of Knowledge Management, 8(5),pp. 16–27.
Ergazakis, K., Metaxiotis, K. and Psarras, J.(2006), “An Emerging Pattern of Successful Knowledge Cities’ Main Features”, in Carrillo, J. (Ed.), Knowledge Cities: Approaches, Experiences and Perspectives, Butterworth-Heinemann/Elsevier, Oxford, pp. 3-15.
José Luis Alfaro Navarro, Víctor Raúl López Ruiz, Domingo Nevado Peña(2017), The Effect of ICT Use and Capability on Knowledge-based Cities, Original Research Article Cities, Volume 60, Part A, February, PP. 272-280.
Mathias, Dackheden, Andreas, Nilsen(2005), The Knowledge City Concept, The Ideal Conditions of a Knowledge City, Department of Business Administration.
Schwartz, Gilson, Knowledge City: A Digital Knowware, www.usp.br/iea/cidade.
