• الصفحة الرئيسية
  • شناسایی عوامل و شاخص های موثر بر توسعه مدیریت شهری بر مبنای فناوری های نوین هوشمند ارتباطی مبتنی بر رویکرد کیفی

شارک

عنوان URL للمقالة


رقم المقالة : 1402072744456 زيارة : 911 الصفحة: 193 - 216

نوع المخطوط: المحکّمة

شناسایی عوامل و شاخص های موثر بر توسعه مدیریت شهری بر مبنای فناوری های نوین هوشمند ارتباطی مبتنی بر رویکرد کیفی

الموضوعات :

مهدی عسکری کچوسنگی 1 (دانشجوي دكتراي مديريت رسانه ، گروه مدیریت رسانه ، دانشکده علوم انسانی و هنر ، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامي، دماوند، ايران )
بی بی سادات میراسماعیلی 2 (استاديار گروه مدیریت رسانه، دانشكده علوم انساني و هنر، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران )
افشین محمدی 3 (استاديار گروه مدیریت رسانه، دانشكده علوم انساني و هنر،واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ايران )
حمیدرضا حسینی دانا 4 (استاديار گروه مدیریت رسانه ، دانشکده علوم انسانی و هنر ، واحد دماوند ،دانشگاه آزاد اسلامي ، دماوند ، ايران )
سید رضا نقيب السادات 5 (استاد گروه علوم ارتباطات، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبايي، تهران، ایران )

تاريخ الإرسال : 04 الخميس , ربيع الثاني, 1445 تاريخ التأكيد : 15 الأربعاء , جمادى الأولى, 1445 تاريخ الإصدار : 21 الأربعاء , ذو القعدة, 1445

الکلمات المفتاحية: فناوری¬های نوین هوشمند ارتباطی, شهر هوشمند, مولفه های شهر هوشمند, توسعه مدیریت شهری,

ملخص المقالة :

این پژوهش بر اساس هدف، یک پژوهش کاربردی-توسعه ای است، زیرا درصدد یافتن الگویی مناسب برای فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری است. از سوی دیگر بر اساس روش و بازه زمانی گردآوری داده ها یک پژوهش توصیفی (غیرآزمایشی) است که با روش پیمایشی-مقطعی انجام شده است. همچنین این مطالعه از منظر ماهیت داده ها، مبتنی بر رویکرد کیفی انجام شده است. در بخش نخست براساس مطالعات کتابخانه ای و سپس مصاحبه های تخصصی به شناسایی شاخص های فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری مبادرت شده است. پس از مرحله تحلیل کیفی به توزیع پرسشنامه و گردآوری داده ها از خبرگان حوزه رسانه و مدیریت شهری پرداخته شده است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 17 نفر از خبرگان حوزه مورد مطالعه و فعالان رسانه و مدیریت شهری کشور می باشند. نتایج کیفی حاصل از این پژوهش نشان داد که الگوی مطلوب فناوری های نوین هوشمند ارتباطی شامل مقوله های شرایط علی (دنیای دیجیتال، تکنولوژی جهان مجازی)، شرایط زمینه-ای (مدیریت شهری)، پدیده محوری (فناوری های نوین)، شرایط مداخله گر (دولت ها و شهروندان)، راهبردها و اقدامات (هوشمندسازی شهر)، پیامدها (حمل و نقل و محیط زیست هوشمند، حکومت و اقتصاد هوشمند، مردم و زندگی هوشمند، شهر هوشمند) می باشد. شایان ذکر می باشد که در تحلیل گراندد تئوری از نرم افزار MAXQDA استفاده شده است.

المصادر:

1. برادران، محمد مهدی. "چالش¬های شهر هوشمند". هشتمین کنفرانس نظام اداری الکترونیکی (نظام اداری هوشمند بسترساز دولت دانا). (1394).
2. بهزاد فر، مصطفی. "ضرورت ها و موانع ایجاد شهر هوشمند". نشریه هنرهای زیبا. (1388). 41.
3. بهزادفر، مصطفی. "ضرورت ها و موانع ایجاد شهر هوشمند در ایران". نشریه هنرهای زیبا. 15. (1382). 27-14. تهران.
4. پوراحمد، احمد. سراسکانرود اکبرپور و محمد و ستوده، سمانه. "مدیریت فضای سبز شهری (منطقه 9 شهرداری تهران)". مجله پژوهش های جغرافیایی انسانی، 42. 69. (1388). 50-29.
5. قربانی، رسول و سمیه نوشاد. "راهبرد رشد هوشمند در توسعه شهری (اصول و راهکارها)". مجله جغرافیا و توسعه. 12. (1387). 180 -163.
6. رمضانی فرخد، احمد. "مطالعه مروری مقالات مدیریت یکپارچه شهری" مشهد. (1393).
- ایجاد پل ارتباطی قوی میان نهادهای دولت مورد توجه قرار گیرد.
- بین المللی سازی شهر و استراتژی ارتقاء شهر در سطح بین المللی مورد توجه قرار گیرد.
- توسعه فضاهای کسب وکار و ایجاد روح نوآورانه اقتصادی در کسب و کارهای موجود مورد توجه قرار گیرد.
- مناطق و نقاط دسترسی به اینترنت همگانی افزایش یابد.
- دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی الکترونیکی (کارت سلامت الکترونیک) مورد توجه قرار گیرد.
- ایجاد پارک های علمی و فناوری و نیز کسب و کارهای جدید مورد توجه قرار گیرد.
- برنامه ریزی و نظارت بر بهینه سازی مصرف انرژی و نیز توسعه انرژی های نو و تجدیدپذیر مورد توجه قرار گیرد.
- طراحی پلتفرم هایی همچون کارپولینگ (هم پیمایی) به منظور کاهش مصرف سوخت و هزینه های جانبی خودرو مورد توجه قرار گیرد.
7. سرمد، زهره. عباس بازرگان. و الهه حجازی. "روش های تحقیق در علوم رفتاری". انتشارات آگاه. تهران. (1388)
8. نظریان، صفر. "شهرهای آینده: کانون فاجعه انسانی یا بستر تعادل فرهنگی ، فصلنامه جغرافیایی. 3. (1380) 22-1.
9. توکلی نیا، جمیله. "تحلیل پایداری در کالنشهر تهران". پژوهش های جغرافیای انسانی. 70. (1380). 1.
10. افشارپور، مروارید. و علی اکبر جلالی. "تجربیات پیاده سازی شهرداری الکترونیکی در ایران و سایر کشورها". کنفرانس بین المللی شهرداری الکترونیکی. (1389).
11. کیانی، اکبر. "شهر هوشمندضرورت هزاره سوم در تعاملات یکپارچه شهرداری الکترونیک (ارائه مدل مفهومی- اجرایی با تاکید بر شهرهای ایران)". نشریه آمایش محیط. 14. (1390). 39-64.
12. صرافی، مظفر. "شهر پایدار چیست؟ فصلنامه مدیریت شهری". 4. (1379). 6-12.
13. یاراحمدی، عبدالله، اوکیان. "مقایسه سیستم مدیریت شهری در ایران و کشورهای توسعه یافته: بررسی مدیریت شهری ایران در دوره های مختلف و تحلیل چالش های پیش روی آن، مطالعات جغرافیای عمران و مدیریت شهری". 1. (1395).120-109.
14. تقوایی، مسعود. و اعظم صفرآبادی. "نقش مدیریت شهری در دستیابی به توسعه پایدار گردشگری شهری مطالعه موردی-شهر کرمانشاه، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک". 4 . (1390 ). 52-35.
15. رضوانى، نوید. "بهبود مدیریت شهرى، گزارش دبیر اجرایى کمیسیون سکونت گاه هاى انسانى سازمان ملل متحد در نشست نایروبى 1993 ". وزارت کشور. ( 1373).
16. عاملی، سعیدرضا. "مطالعات جهانی شدن: دو فضایی شدن¬ها و دو جهانی شدن ها". تهران: انتشارات سمت. (1395).
17. طهماسبی، هامون. "تجدید نظر در نقش شهر هوشمند در توسعه پایدار. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 4(49). (1397). 747 -767.
18. Hadadan Yazdi, k. "Recognition and Control of Urban Land Development Patterns through Inefficient Urban Region Emphasis on: Smart Growth(Case Study: Yaftabad District), MA. Thesis, Supervisor: M., Rafieian, Department of Urban & Regional Planning Faculty of Art Tarbiat Modarres University", Tehran. (2007)
19.Grant, J. "Encouraging Mixed Use in Practice. Incentives, Regulations, and Plans: The Role of States and Nation-states in Smart Growth Planning, Edited by Gerrit-Jan Knaap, Huibert,A. Haccou, Kelly J. Clifton and John W. Frece, Published by EdwardElgar Publishing". (2007)
20. Alexander, D. & Tomalty, R. "Smart Growth and Sustainable Development: Challenges, Solutions, and Policy Directions". Local Environment.7. 4, (2002). 397-409.
21. Bailey, A., Ngwenyama O. "The challenge of e-participation in the digital city: Exploring generational influences among community telecentre users". Telematics and Informatics, 28 .3. (2011). 204-214.
22. Hafiznia, M.R. "Explain the philosophy of geography. " Space Planning and Planning. (2016). 18. 2
23Caragliu,A. Del Bo,Ch. Mijkamp,P. "Smart cities in Europe,3rd Central European Conference in Regional Science-CERS". (2009). 45-59
24. Giffinger. "Smart Cities: Ranking of European Medium – sized Cities. Vienna, Austria: Center of Regional Science(SRF) ". Vienna University of Technology. (2007).
25. Hall, Richard. "The smart city and the heterotopias of the entrepreneurial state". Urban Studies. 55. 16. (2018). 3295-3311.
26. Harrison, C. "A theory of smart cities. In Proceedings of the 55th Annual Meeting of the ISSS-2011". 1, (2012). 1-15.
27. Washburn, D. "Helping CIOs understand "smart city" initiatives: Defining the smart city, its drivers, and the role of the CIO". (2010).
28. Budzinski, O., & Kuchinke, B. A. "Analyzing the role of media and theater literacy. Ilmenau Economics Discussion Papers". 115. (2018).
29. Kanter, R. M. SuperCorp: How vanguard companies create innovation, profits, growth, and social good. Crown Business. & Smart city building. (2009).
30. Dickin, M., Crooks, A., & Fitch, D. Designing smart cities: A guide book for creating sustainable, connected communities.Available at: http://www.smartcities.info/wp-content/uploads/2012/02/Designing-Smart-Cities-Guide-Book.pdf. (2012).
31. Falconer, G., & Michel, M. A Framework for a Smart City. Journal of Urban Technology, 23.1. (2016). 53-80. DOI: 10.1080/10630732.2015.1078910
نص كامل:


 

img0 

 

Identifying Factors and Indicators Affecting the Development of Urban Management Based

on Modern Intelligent Communication Technologies Based on a Qualitative Approac

I:\4آذر\شماره 24\orcid_500x500.pngI:\4آذر\شماره 24\orcid_500x500.pngI:\4آذر\شماره 24\orcid_500x500.png 

 * Mehdi Asgari                      ** Bibi Sadat Miresmaili                *** Afshin Mohammadi

I:\4آذر\شماره 24\orcid_500x500.pngI:\4آذر\شماره 24\orcid_500x500.png 

**** Hamidreza Hosseini Dana                ***** Seyyed Reza Naqhib al-Sadat

        

* Ph.D. student of media management, Department of Media Management, Faculty of Humanities and Arts, Damavand Branch, Islamic Azad University, Damavand, Iran mehdi.asgari3647@gmail.com

** Assistant Professor, Department of Media Management, Faculty of Humanities and Arts, Damavand Branch, Islamic Azad University, Damavand, Iran .miresmaili@gmail.com  

***  Assistant Professor, Department of Media Management, Faculty of Humanities and Arts, Damavand Branch, Islamic Azad University, Damavand, Iran afshin5585@yahoo.com

**** Assistant Professor of Media Management Department, Faculty of Humanities and Arts, Damavand Branch, Islamic Azad University, Damavand, Iran hoseini.dana@damavandiau.ac.ir

***** Professor, Department of Communication Sciences, Faculty of Communication Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran naghibulsadat@yahoo.com

 

Received: 19.10.2023                Accepted: 29.11.2023

 

P.193-216

img0Abstract

Based on the purpose, this research is an applied-developmental research, because it seeks to find a suitable model for new intelligent communication technologies in the development of urban management. On the other hand, based on the method and time period of data collection, it is a descriptive (non-experimental) research that was conducted with a cross-sectional survey method. Also, this study is based on a qualitative approach from the perspective of the nature of the data. In the first part, based on library studies and then expert interviews, the indicators of new intelligent communication technologies in the development of urban management have been identified. After the qualitative analysis stage, questionnaires were distributed and data was collected from experts in the field of media and urban management. The statistical population in the qualitative section includes 17experts in the field of study and media activists and urban management of the country. The qualitative results of this research showed that the optimal pattern of new intelligent communication technologies includes the categories of causal conditions (digital world, virtual world technology), contextual conditions (urban management), central phenomenon (new technologies), intervening conditions ( governments and citizens), strategies and actions (smart city), consequences smart transportation and environment, smart government and economy, smart people and life, (smart city). It is worth mentioning that MAXQDA software was used in grounded theory analysis.  

Corresponding Author : Bibi Sadat Miresmaili - Miresmaili@gmail.com  

 

 

 

 

 

 

Keywords: New Smart Communication Technologies, Tmart City, Smart City Components, urban Canagement Development

 

Identifying Factors and Indicators Affecting the … / Bibi Sadat Miresmaili   194                                                                  

Introduction

The increasing growth of the urban population and the settlement of more than half of the world's population in cities has not only overshadowed urban planning policies, but its consequences have played a major role in intensifying the economic, social, political, managerial and environmental issues of societies. In these cases, the need to use new intelligent communication technologies as an irreplaceable solution to urban problems has become the concern of managers. Technological progress and the expansion of its application in urban societies have resulted in extensive changes in the conceptual dimensions, strategic importance and geographic concentration of urban services. In order to avoid uneven and unstable urban development, it is necessary to mobilize all factors and facilities in various scientific and research fields. Today, designers, architects and urban planning experts who are responsible for the design of urban spaces and the physical form of cities, in order to achieve the goals of the transformation process of the city form based on the two-specialization of the city and the change in the structure of urban activities by creating virtual spaces. From this pointof view, the two-specialization of cities as a type of urban macro-spatial development means that the virtual city minus the real city and the real city minus the virtual city are inefficient cities. The rapid development and progress of new technologies and their widespread use in daily life has caused information to be considered as the most basic concept of shaping today's cities.

The new intelligent information and communication technology has broken the intellectual and practical boundaries in traditional societies and has provided a suitable ground for the growth of thought and creativity and dynamism of business. Human efforts to optimize business affairs in all current and long-term jobs and activities have become almost impossible without the use of modern intelligent information technology. Passing from the industrial era and entering the era of communication and information has left interesting and profound results in organizations.

img0The nature of these changes is both physical and virtual, objective and mental and includes all social, economic, cultural and physical dimensions. Therefore, transforming traditional cities into modern cities where all activities are done electronically and intelligently is the main goal of city managers. In this regard, in order to use electronic communication tools and information technology to solve urban problems, the smart city theory was proposed based on the concepts of the electronic city. 

 

Methodology

This research is applied-developmental based on its purpose, because it seeks to identify the factors and indicators effective on the development of urban management based on modern intelligent communication technologies based on a qualitative approach. On the other hand, based on the method and time period of data collection, it is a descriptive (non-experimental) research that was conducted with a cross-sectional survey method. Also, this study is based on a qualitative approach from the perspective of the nature of the data. In this section, based on library studies and then expert interviews, factors and indicators affecting the development of urban management based on modern intelligent communication technologies based on a qualitative approach have been identified. Then, the distribution of the questionnaire and the collection of data from the experts in the field of media and urban management have been discussed, according to these materials, determining and limiting the research from the three dimensions of time, place and subject is given priority. In the modern research method, the scope of each research is limited in three dimensions: time, place and subject, so that there is a necessary focus on the subjects and the researcher can reach the desired answer by posing

Identifying Factors and Indicators Affecting the … / Bibi Sadat Miresmaili                                                                         195

questions. According to the mentioned cases, the temporal, spatial and thematic domains of this research are:

Subject area; Identifying factors and indicators affecting the development of urban management based on modern intelligent communication technologies based on quantitative approach, spatial territory; urban management and media management; and the temporal realm of research; The second half of 2022 and the first half of 2023. Also, in the sampling in the qualitative part, the point of view of experts in the field of media and urban management has been used to validate and present the final model.

In this research, the sample size is between 5 and 15 people. The statistical population in the qualitative part of this research includes theoretical experts and experimental experts. In this way, theoretical experts include university professors who have opinions in the field of urban management and media and have many books or articles in this field. Also, have more than 10 years of teaching experience and be a member of the academic staff of the university. Experienced experts also include managers and activists in the field of urban management and the country's media with more than 15 years of experience in this field and have a graduate degree in management. Non-probability and purposeful methods have been used for sampling in the qualitative part. The sampling process continued until theoretical saturation was reached and finally 17 experts participated in this stage.

 

Finding

The findings of this research showed that the ideal pattern of modern intelligent communication technologies includes the categories of causal conditions (digital world, virtual world technology), contextual conditions (urban management), central phenomenon (new technologies), intervening conditions (governments and citizens), strategies and actions (smart city), consequences (smart transportation and environment, smart government and economy, smart people and life, smart city).

img0 

Conclusion

According to the mentioned cases, it is possible to point out the significance of smart city relationships with smart transportation and environment, smart government and economy, smart people and smart life. In the field of urban management development, transportation and environment will be different with the use of technology. With regard to environmental empowerment, monitoring and partnerships, a suitable platform can be provided to attract the participation of non-governmental organizations and local community-oriented centers, and with regard to smart transportation systems, things like smart parking, electronic toll payment can be used to reduce traffic. And environmental pollution helps a lot.

 

Reference

- Hadadan Yazdi, k.,2007, Recognition and Control of Urban Land Development Patterns through Inefficient Urban Region Emphasis on: Smart Growth(Case Study: Yaftabad District), MA. Thesis, Supervisor: M., Rafieian, Department of Urban & Regional Planning Faculty of Art Tarbiat Modarres University, Tehran.

- Grant, J., 2007, Encouraging Mixed Use in Practice. Incentives, Regulations, and Plans: The Role of States and Nation-states in Smart Growth Planning, Edited by Gerrit-Jan Knaap, Huibert,A. Haccou, Kelly J. Clifton and John W. Frece, Published by EdwardElgar Publishing.

- Alexander, D. & Tomalty, R., 2002, Smart Growth and Sustainable Development: Challenges, Solutions, and Policy Directions, Local Environment, Vol.7, No. 4, pp.397-409.

Identifying Factors and Indicators Affecting the … / Bibi Sadat Miresmaili   196                                                                  

- Bailey, A., Ngwenyama O. 2011. The challenge of e-participation in the digital city: Exploring generational influences among community telecentre users. Telematics and Informatics, 28 (3):

204-214. 

- Hafiznia, M.R (2016). Explain the philosophy of geography. Space Planning and Planning, Volume 18. Number 2.

- Caragliu,A.,Del Bo,Ch.,Mijkamp,P.(2009). Smart cities in Europe,3rd Central European Conference in Regional Science-CERS, PP.45-59.

- Giffinger, (2007). Smart Cities: Ranking of European Medium – sized Cities. Vienna, Austria: Center of Regional Science(SRF). Vienna University of Technology.

- Hall, Richard, (2018). "The smart city and the heterotopias of the entrepreneurial state." Urban Studies 55, no. 16: 3295-3311.

- Harrison, C. (2012). A theory of smart cities. In Proceedings of the 55th Annual Meeting of the ISSS-2011 (Vol. 1, pp. 1-15).

- Washburn, D. (2010). Helping CIOs understand "smart city" initiatives: Defining the smart city, its drivers, and the role of the CIO.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

img0 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

img0 

 

img0 

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه مدیریت شهری بر مبنای فناوری های نوین هوشمند ارتباطی مبتنی بر رویکرد کیفی 

*مهدی عسکری              ** بی­بی سادات میراسماعیلی              ***افشین محمدی **** حمیدرضا حسینی­دانا

***** سیدرضا نقیب­السادات

* دانشجوي دكتراي مديريت رسانه ، گروه مدیریت رسانه ، دانشکده علوم انسانی و هنر ، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامي، دماوند،  ايران mehdi.asgari3647@gmail.com 

** استاديار گروه مدیریت رسانه، دانشكده علوم انساني و هنر، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران f.miresmaili@gmail.com

***استاديار گروه مدیریت رسانه، دانشكده علوم انساني و هنر،واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ايران afshin5585@yahoo.com

**** استاديار گروه مدیریت رسانه ، دانشکده علوم انسانی و هنر ، واحد دماوند ،دانشگاه آزاد اسلامي ، دماوند ، ايران hoseini.dana@damavandiau.ac.ir

***** استاد گروه علوم ارتباطات، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبايي، تهران، ایران naghibulsadat@yahoo.com

 

تاریخ دریافت: 27/07/1402             تاریخ پذیرش: 08/09/1402             

 صص: 216- 193

چکيده

img0این پژوهش بر اساس هدف، یک پژوهش کاربردی-توسعه­ای است، زیرا درصدد یافتن الگویی مناسب برای فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری است. از سوی دیگر بر اساس روش و بازه زمانی گردآوری داده­ها یک پژوهش توصیفی (غیرآزمایشی) است که با روش پیمایشی-مقطعی انجام شده است. همچنین این مطالعه از منظر ماهیت داده­ها، مبتنی بر رویکرد کیفی انجام شده است. در بخش نخست براساس مطالعات کتابخانه­ای و سپس مصاحبه­های تخصصی به شناسایی شاخص­های فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری مبادرت شده است. پس از مرحله تحلیل کیفی به توزیع پرسشنامه و گردآوری داده­ها از خبرگان حوزه رسانه و مدیریت شهری پرداخته شده است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 17 نفر از خبرگان حوزه مورد مطالعه و فعالان رسانه و مدیریت شهری کشور می­باشند. نتایج کیفی حاصل از این پژوهش نشان داد که الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی شامل مقوله­های شرایط علی (دنیای دیجیتال، تکنولوژی جهان مجازی)، شرایط زمینه­ای (مدیریت شهری)، پدیده محوری (فناوری­های نوین)، شرایط مداخله­گر (دولت­ها و شهروندان)، راهبردها و اقدامات (هوشمندسازی شهر)، پیامدها (حمل و نقل و محیط زیست هوشمند، حکومت و اقتصاد هوشمند، مردم و زندگی هوشمند، شهر هوشمند) می­باشد.

شایان ذکر می­باشد که در تحلیل گراندد تئوری از نرم­افزار MAXQDA استفاده شده است. 

واژه‌های کلیدی: فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی، شهر هوشمند، مولفه­های شهر هوشمند، توسعه مدیریت شهری.  

 

 

 

نوع مقاله: پژوهشی

 

 

1-       مقدمه

زندگی بشر طی سالیان متمادی به تبعیت از جهان پیرامونش پیوسته در حال دگرگونی بوده است و از این روی وی همواره در تلاش است تا با غلبه بر مشکلات و
چالش­های محیطی به سطوح مطلوبی از زندگی دست یابد.

 

 

نویسندة عهده‌‌دار مکاتبات: بی­بی­سادات میراسماعیلی  F.miresmaili@gmail.com

 

 

از آنجا که شهروندان همواره به عنوان مهمترین خاستگاه شهر شناخته شده­اند، رهایی از معضلات و نارسایی­ها و ایجاد ساختارهای جدید ومطلوب، جهت رسیدن به بالاترین حس رضایتمندی از کیفیت زیست در فضاهای پیچیده شهری نیز در زمره برجسته­ترین موضوعات مورد توجه اندیشمندان علوم مختلف قرار دارند. 

رشد فزاینده­ی جمعیت شهرنشین و اسکان بیش از 70 درصد جمعیت جهان در شهرها نه تنها سیاست­های شهرسازی را به طور وسیعی تحت­­الشعاع قرار داده، بلکه تبعات حاصل از آن در تشدید مسائل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، مدیریتی و محیط زیستی جوامع نقش اساسی داشته است (عزیزی، 1388) در نتیجه گسترش بی­رویه و کنترل­نشده شهرها، جوامع شهری قادر به برنامه­ریزی دقیق جهت دست یافتن به نیازهای اساسی خود از جمله مسکن، اشتغال، بهداشت، آموزش و ... نبوده اند؛ بنابراین بافت این شهرها با ساختاری متفاوت روبرو شده و از لحاظ داشتن نظم فضایی و همچنین توزیع مناسب خدمات، دچار آسیب گردیده و به شکل نامناسب دست یافته­اند (فخراحمد،1384). فرایند عظیم شهرنشینی، ضمن توسعه­ی کالبدی شهرها، باعث از بین رفتن زمین­های کشاورزی و تحمیل هزینه­های غیر قابل جبرانی بر محیط زیست شهرها شده است. (رنه شورت1، 1388).

img0توسعه شهری، در واقع فرایندی است در برگیرنده کیفیت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی، که اعضای جوامع محلی را به ساخت و بازتولید زندگی هدفمند برای تحقق ابعاد پایداری هدایت می­کند. (توکلی نیا، 1388). از نقطه نظر برنامه­ریزان شهری، توسعه پایدار و ارتقای کیفیت محیط زیست شهری زمانی اتفاق خواهد افتاد که بین تمامی اجزای تشکیل­دهنده در یک ارتباط سیستمی رابطه و رفتارهای هماهنگ و متعادلی وجود داشته باشد. به عبارت دیگرمتعادل ساختن توزیع فضایی کاربری­ها از طریق شکل پایدار شهری موسوم به رشد هوشمند شهری تحقق می­یابد. توسعه پایدار شهری موظف است تهدید ناشی از استفاده بی­رویه منابع تجدیدناپذیر را کاهش دهد تا مجبور به جایگزینی فضایی و جغرافیایی المان­های محیطی در مکان دیگر نباشد و تعادل دینامیکی را از بین نبرد (چن2 ،2007). در نتیجه توسعه پایدار شهری نوعی راهبرد توسعه است؛ با ابعاد وسیع و پیچیده مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی که تاکید بر یک عامل منفرد در فرم­دهی به آن اقدامی نسنجیده و ناآگاهانه محسوب خواهد شد. (ملکی و حسین زاده دلیر، 1388)

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه .../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                                    199

بی­شک با برنامه­ریزی شهر هوشمند بسیاری از مشکلات شهرسازی از جمله کاهش سفرها که پیامدهای چون کاهش آلودگی، کاهش ترافیک، کاهش مصرف سوخت و به تبع آن سودآوری اقتصادی خواهد داشت؛ حل می­شود. مطالعات متعددی حاکی از آن است که شهر هوشمند و شهر الکترونیک دربسیاری از شهرهای معروف و مطرح دنیا متناسب با فناوری اطلاعات و ارتباطات روند متعارفی را طی نموده است. این وضعیت در ایران به سبب تاثیر عوامل مختلف به ویژه در ابعاد همکاری بین سازمانی و در ابعاد مرتبط با شهروند هوشمند سیر مطلوبی را طی ننموده است. ضمن آنکه سیستم یکپارچه یا جامع که بتواند پاسخگوی نیازها در شرایط عادی و بحرانی باشد با وجود زیرساخت­های موجود، هنوز عملیاتی نشده است (کیانی، 1390). بنابراین با توجه به آنچه گفته شد ضروری به نظر می­رسد که
سیاست­های درستی در جهت هوشمندسازی شهر اتخاذ گردد. به ویژه اینکه در مقایسه با سایر کشورهای پیشرفته، ایران نیاز بیشتری برای استفاده از نظام شهر و شهرسازی هوشمند دارد؛ (بهزادفر، 1392).        
از آنجایی که این پژوهش در باب موضوعاتی چون شهر الکترونیک و شهر هوشمند مفاهیمی نو در عرصه حکمروایی شهری است و لازمه تحقق شهر هوشمند، فناوری نوین هوشمند اطلاعاتی و ارتباطاتی است و از عمر این فناوری مدت زیادی نمی­گذرد. بنابراین سابقه تحقیقات و پژوش­های صورت گرفته در این حوزه نیز طولانی نمی­باشد.

هدف اصلی در این پژوهش یافتن «شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه مدیریت شهری بر مبنای فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی مبتنی بر رویکرد کیفی» است که درکنارآن اهداف فرعی درقالب سوالاتی ذیل مطرح گردیده است:

 1.شرایط علی حاکم بر الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری کدامند؟

2.مقوله­های محوری تاثیرگذار الگوی مطلوب 
فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری کدامند؟

3.شرایط بسترساز الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری کدامند؟

4.راهبردها و اقدامات لازم جهت پیاده­سازی الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری کدامند؟

5- شرایط مداخله­گر به تفکیک تسهیل­کننده (پیشران) و بازدارنده الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری چه می­باشند؟

6- پیامدهای بکارگیری و الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری چیست؟

2- پيشينه تحقیق

در مورد تاریخچه شکل­گیری شهرهای الکترونیکی و اینترنتی باید به پروژه­های توسعه فناوری اطلاعات که نیازمند تاسیس شهرهای اینترنتی بود، اشاره کرد که اولین آن در سال 1992 با پروژه IT 2000 سنگاپور شروع شد و در سال 1993 با ایجاد زیرساخت ملی کره جنوبی و آمریکا به مرحله جدیدی رسید. با این تفاصیل باید اذعان داشت که ایده شهر هوشمند نیز تا اواسط دهه 1980 که ژاپنی­ها شهر علم (کانی سایی) را در کشور خودشان ایجاد کردند و استرالیایی­ها شهر چند عملکردی3 را در اواخر دهه 1980 در آدلاید بنا کردند، ایده­ای ناشناخته بود. از دهه 1980 و 1990 کامپیوتر و اینترنت در مقیاس وسیع در زندگی شهری مورد استفاده قرار گرفت.

مروری بر ادبیات تحقیق نشان می­دهد که در دو دهه گذشته راهبرد رشد هوشمند در چارچوب نظریه توسعه شهری و حمایت از الگوی شهر فشرده بنا شده است. در حقیقت، توجه به شهر فشرده و رشد هوشمند به دلیل آثار نامطلوب الگوهای توسعه پراکنده در زمینه­های سیاسی و زیست محیطی به صورت وسیعی افزایش یافته است.

سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا «رشد هوشمند» را به عنوان راهی برای کاهش آلودگی هوا پیشنهاد کرد. رشد هوشمند نوعی از برنامه­ریزی است که با استفاده از فاکتورهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی توسعه را به نواحی بایر و مجهز به زیرساخت های لازم یا نواحی که می توانند به تاسیسات مورد نیاز مجهز شوند، هدایت می­نماید. (والمسلی4 ،2006). 

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه. ../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                    200 

در این قسمت به تعدادی از تحقیقات و مقالات مرتبط با موضوع تحقیق اشاره خواهد شد: 

الکساندر و تومالتی در مقاله ای با عنوان«رشد هوشمند و توسعه پایدار» با استفاده از سیزده شاخص، ارتباط تراکم و توسعه شهری در 26 منطقه شهرداری برتیش کلمبیا و کانادا را بررسی کردند. آنها در پژوهش خود به تراکم با کارایی زیرساخت ها و کاهش استفاده از خودرو همراه با کارایی اکولوژیک و اقتصادی اشاره کردند (الکساندر و تومالتی، 2002).

img0جنبش رشد هوشمند آمریکا در1990 در ایالات متحده همانند یک رویکرد جدید برنامه­ریزی به وجود آمد و در کشورهای کانادا و آمریکا به صورت روز افزون عمومیت یافت. این رویکرد ضمن برنامه­ریزی کالبدی، بر فرم فشرده، کاربری مختلط، گزینه­های متعدد دسترسی و حمل و نقل پیاده تاکید می­کند (گرانت، 2007). ارگازاکیس5 و همکاران پیرامون روش­های تصمیم­گیری جهت اجرای طرح­ها به صورت سیستم یکپارچه و جامع در شهرهای الکترونیکی پژوهشی داشته­اند. (ارگازاکیس و همکاران، 2012) پازالو6 و همکاران روش ساختار یافته­ای را برای ارزیابی و اصلاح خدمات الکترونیکی در شهرها مطرح
می­نماید. (پازالو و همکاران ، 2012)

دامری و ریچاردی7 در مطالعه­ای با عنوان «شهر هوشمند و سرمایه فکری»، یک دیدگاه در حال ظهور از سیستم­های مدیریت نوآوری ارضی ارائه دادند، که نتایج این مقاله نشان می­دهدکه شاخص­های شهر شامل پایداری، انعطاف­پذیری و کیفیت زندگی است. همچنین هوشمندسازی به دسته­ای از منابع کلیدی که شامل، سرمایه سازمانی، سرمایه زیست محیطی و چالش­های مهم مدیریتی است، احتیاج دارد. (دامری و ریچاردی، 2015) 

جوشی8 و همکاران در مطالعه­ای با عنوان «شهر هوشمند و ارائه یک چارچوب یکپارچه» به بررسی جنبه­های ابعاد مختلف یک شهر هوشمند پرداختند. برای پرکردن شکاف موجود در منابع مربوط به مفهوم شهر هوشمند و اجرای آن، یک چارچوب برای بدست آوردن یک بینش بهتر ارائه دادند. بر اساس تحقیقات گسترده و عمیق از ادبیات از دامنه­های گوناگونی، شش مفهوم قابل توجه برای توسعه چارچوب شناسایی کرده­اند که عبارتند از بعداجتماعی، مدیریت، اقتصادی، حقوقی، فناوری و توسعه پایدار. آنها همچنین بیان کردند چگونه این عوامل می­توانند ابتکار عمل یک پروژه موفق شهر هوشمند را توجیه کنند. ( جوشی، 2016)

بیفولگو9 و همکاران مطالعه­ای با عنوان «فناوری اطلاعات و ارتباطات و پایداری در مدیریت شهر هوشمند» انجام
داده­اند. نتایج نشان داد فناوری اطلاعات و پایداری به عنوان عناصر اصلی در فرایند مدیریت شهری می­باشند زیرا که
آن­ها با تمام خدمات مربوطه در یک شهر هوشمند نقطه اتصال و نقش کلیدی در برنامه­ریزی شهر هوشمند بازی می­کنند. به طور خاص، پایداری و فناوری اطلاعات و ارتباطات می­تواند به عنوان ابزار فعال­سازی روند هوشمندسازی دیده می­شود. (بیفولگو، 2016)

موضوع شهر الکترونیک در ایران به پیشنهاد دکتر علی اکبر جلالی در سال 1379 مطرح و توسط منطقه آزاد کیش مورد پذیرش قرار گرفت. ایجاد شهر الکترونیکی کیش در ایران تا به حال با وجود ایده­های خوبی که پشت آن بوده، در حد فعالیت­های مقدماتی متوقف شده در حالی که کیش به عنوان یک شهر الکترونیکی پایلوت می­توانست پیشگام و پیش­قدم در بحث شهر الکترونیکی و ارائه خدمات نوین الکترونیکی در کشور و منطقه مطرح شود (برادران،1394).  در زیر اشاره مختصری به تحقیقات انجام شده در ارتباط با موضوع پایان­نامه پرداخته شده است.

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه .../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                                   201

عطایی­فر و همکاران در مقاله­ای با عنوان بررسی نقش شهر هوشمند در توسعه پایدار شهری با استفاده از روش SWOT، ابتدا به شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت­ها و تهدیدهای شهر هوشمند در توسعه پایدار شهری پرداخته و سپس راهبردهای مربوطه در جهت بهبود و توسعه پایدار شهر هوشمند ارائه می­گردد. نتایج پژوهش نشان می­دهد که شهر هوشمند با کاهش مسائل زیست محیطی و اکولوژیکی شهرها، ایجاد اشتغال و بهره­وری در شهرها و همچنین افزایش رضایتمندی شهروندان و تقویت مفهوم شهروندی فعال در مدیریت شهری، باعث توسعه پایدار شهرها می­گردد (عطایی فر و همکاران، 1390)

3- مباني نظري

چارچوب نظری به مجموعه­ای از گزاره­ها اطلاق می­شود که به لحاظ نظری قادر به تبیین یا طبقه­بندی متغیر وایسته یا اصلی تحقیق هستند. این گزاره­ها ممکن است از یک نظریه خاص گرفته شده باشند یا تلفیقی از نظریات مختلف باشند که همگرایی آن­ها به لحاظ نظری توسط محقق ثابت شده باشد. در این تحقیق با توجه به موضوع مورد بررسی، بیشتر بر نظریه­هایی که به مدیریت شهری و شهر هوشمند تاکید داشته، به کار گرفته شده است.

img01-3 رویکردهای مدیریت شهری

مدیریت شهری در ایران عمدتا با نحوه اداره شهر و به صورت کلی­تر با کلمه شهرداری مرتبط می­گردد. در کشورهای اروپایی و آمریکایی مفهوم تربیت شهری بسیار گسترده و تفکیک­پذیر است. و بنا به شرایط عملکردی و نحوه نگارش نظام­مند به آن از شقوق مختلفی برخوردار است که این روند با رشد و توسعه نظام شهری در حال دگرگونی و نو شدن است.

1-1-3 نظریه رکس و مور        
 از ابتدای دهه هفتاد نظریه­هایی در مورد مدیریت شهری مطرح شدند که یکی از آن­ها نظریه رکس و مور10 است. این دو نفر با استفاده از نظریه­های ماکس وبر11 و برگس12 سعی می­کنند نظریه جدیدی را مطرح نمایند که عمدتا در قالب بررسی منابع کمیاب در شهر و مبارزه­ای که برای به دست آوردن آن در بین گروه­های اجتماعی وجود دارد، مانند زمین شهری و امکانات سرمایه­ای در شهرکه بحث توزیع قدرت در شهر در رابطه با معیار سیاسی مرتبط می گردد، بپردازد. «فرایندهای اجتماعی اساسی درون شهر از یک طرف به شیوه تخصیص مسکن کمیاب و مطلوب از طریق بازار و ابزارهای اداری و از طرف دیگر به مبارزه برای مسکن توسط گروه­هایی که جایگاه متفاوتی در سلسله مراتب مسکن دارند، بر می­گردد. تاکید بر مسکن به مثابه یک حوزه با اهمیت و به لحاظ تحلیلی متمایز برای جامعه شناسی شهری و پیوند ساخت فضایی شهر با سازمان اجتماعی از طریق نظام تخصیص مسکن و از ویژگی­های طرح رکس و مور است.»

2-1-3 نظریه پال13 

پال به مفاهیمی چون دروازه بانان اجتماعی، برنامه­ریزان، کارگران اجتماعی و ... می­پردازد. یعنی مجموعه افرادی که در فرایند مدیریت شهری، به کنترل و اداره شهر می­پردازند. به نظر وی مدیران شهری هم سطح مدیران صنعتی­اند و در نتیجه یک نظام اجتماعی، فضایی است که منعکس­کننده قدرت مدیران شهری است.         
همچنین رفتار مدیران شهری باعث انباشت ثروت برای
عده­ای که از امکانات شهری بیشتری برخوردارند منجر
می­گردد و ستیز اجتماعی را در شهر دامن می­زند. از دیدگاه پال، شهر یک نظام اجتماعی و به لحاظ مکانی منفصل است و این بدان معناست که شهر را می­توان مستقل از جامعه گسترده­تری که شهر جزئی از آن است، مطالعه کرد. شهر را باید به مثابه یک قلمرو دید که فهم ما از آن کمک می­گیرد تا جامعه­ای که آن را به وجود اورده است را بهتر بشناسیم و سپس شهر را این چنین تعریف می­کند: «زمینه­ای برای نظام­های توزیع پاداش که فضا یک عنصر مهم آن محسوب می­شود.»        
پال با توجه به اجتناب­ناپذیر بودن نابرابری در توزیع منابع شهری نتیجه می­گیرد که محدودیت­های فضایی فرصت­های زندگی، همواره تا حدی مستقل از شیوه اقتصادی و سیاسی جامعه عمل می­کند. 

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه. ../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                        202 

«هر چند محدودیت­های فضایی را می­توان با مداخله سیاسی تعدیل کرد، اما نمی­توان کاملا آن را از بین برد. منطق توزیع فضایی متاثر از منطق و الگوی اجتماعی توزیع است. درنظام شهری، دروازه بانانی هستند (مدیران شهری) که تصمیم آن­ها میزان دستیابی بخش­های متفاوت جمعیت را به انواع گوناگون منابع شهری تعیین می­کند.»

4- روش تحقيق

img0این پژوهش بر اساس هدف، یک پژوهش کاربردی توسعه­ای است، زیرا درصدد یافتن الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری است. از سوی دیگر بر اساس روش و بازه زمانی گردآوری داده­ها یک پژوهش توصیفی (غیرآزمایشی) است که با روش پیمایشی- مقطعی انجام شده است. همچنین این مطالعه از منظر ماهیت داده­ها، مبتنی بر رویکرد کمی انجام شده است. در بخش نخست براساس مطالعات کتابخانه­ای و سپس مصاحبه­های تخصصی به شناسایی شاخص­های فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری مبادرت شده است. پس از این مرحله به توزیع پرسشنامه و گردآوری داده­ها از خبرگان ‌‌حوزه­هاي‌ مدیریت‌شهري و مدیریت رسانه پرداخته شده است. با توجه به این مطالب، تعیین بخشیدن و محدود کردن پژوهش از سه بعد زمانی، مکانی و موضوعی، در اولویت قرار می­گیرد (حافظ نیا، 1396).

در روش تحقیق نوین، قلمرو هر تحقیقی در سه بعد زمانی، مکانی و موضوعی محدود می­شود تا بدین وسیله تمرکز لازم برموضوعات وجود داشته باشد و محقق بتواند با طرح سؤالاتی به پاسخ مورد نظرخود برسد. با توجه به موارد فوق قلمرو زمانی، مکانی و موضوعی این پژوهش عبارت می­باشد از: قلمرو موضوعی: الگوی مطلوب فناوری های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری می­باشد.

 قلمرو مکانی تحقیق: قلـمرو مکانی پژوهـش شامـل« مدیریت‌شهري و مدیریت رسانه» می­باشد. قلمرو زمانی پژوهش: بی­شک هر پژوهشی باید دارای محدوده­ای مشخص باشد تا پژوهشگر در طول پژوهش تمامی عوامل تأثیرگذار و مدنظر را تحت نظر داشته باشد و رابطه بین آنها را بسنجد و در شرایط متعارف پژوهش بتواند نتایج را بسط و توسعه دهد. قلمرو زمانی تحقیق حاضر مربوط به نیمه دوم سال 1401 و نیمه اول سال 1402 هجری شمسی می­باشد.  

با توجه به تعریف، یک جامعه آماری عبارت است از مجموعه­ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. (زهره سرمد، عباس بازرگان، الهه حجازی، 1388). جامعه آماری در مطالعات کیفی که با مصاحبه انجام می­شوند شامل خبرگان حوزه مورد مطالعه است که با موضوع پژوهش در ارتباط هستند. در تحلیل کیفی اندازه نمونه بین 5 تا 15 نفر است. جامعه آماری در بخش کیفی پژوهش حاضر شامل خبرگان نظری و خبرگان تجربی است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5- یافته‌های تحقیق

این پژوهش بر اساس هدف، یک پژوهش کاربردی-توسعه ای است، زیرا درصدد یافتن الگویی مناسب برای فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری است. از سوی دیگر بر اساس روش و بازه زمانی گردآوری داده­ها یک پژوهش توصیفی (غیرآزمایشی) است که با روش پیمایشی -

به این ترتیب که خبرگان نظری، شامل اساتید دانشگاهی است که در زمینه مدیریت شهری و رسانه صاحب نظر بوده و در این حوزه کتاب یا مقالات متعددی داشته باشند. همچنین سابقه تدریس بالای 10 سال داشته و عضو هیات علمی دانشگاه باشند. خبرگان تجربی نیز شامل مدیران و فعالان حوزه مدیریت شهری و رسانه کشور با تجربه بالای 15 سال در این حوزه هستند و مدرک تحصیلات تکمیلی در حوزه مدیریت داشته باشند. برای نمونه­گیری در بخش کیفی از روش­های غیراحتمالی و به صورت هدفمند استفاده شده است. فرایند نمونه­گیری تا دستیابی به اشباع نظری ادامه یافت و در نهایت 17 خبره در این مرحله شرکت کرده­اند. 

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه .../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                                      203

جدول 1

 

ویژگی های جمعیت شناختی

فراوانی

درصد

جنسیت

مرد

16

94%

زن

1

6%

سن

کمتر از 35 سال

2

11%

35 تا 45 سال

7

42%

45 سال و بیشتر

8

47%

تحصیلات

کارشناسی ارشد

5

30%

دکترا

12

70%

سابقه کاری

10 تا 20 سال

6

35%

بالای 20 سال

11

65%

جمع کل

17

100%

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

img0 

 

 

 

 

 

 

 

 

قطعی انجام شده است. همچنین این مطالعه از منظر ماهیت داده­ها، با روش مبتنی بر رویکرد کیفی انجام شده است. در بخش نخست براساس مطالعات کتابخانه­ای و سپس مصاحبه­های تخصصی به شناسایی شاخص­های فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری مبادرت شده است. پس از این مرحله به توزیع پرسشنامه و گردآوری داده­ها از خبرگان حوزه رسانه و مدیریت شهری پرداخته

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه. ../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                        204 

شده است. تحلیل گراندد تئوری با استفاده از نرم­افزار MAXQDA انجام شده است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 17 نفر از خبرگان، فعالان رسانه و مدیریت شهری کشور می­باشند.

1-5 کدگذاری داده­ها در نظریه­پردازی داده بنیاد 14         
یکی از مهمترین استراتژی­های پژوهش کیفی، نظریه­پردازی داده بنیاد است. نظریه­پردازی داده بنیاد یک روش­شناسی «استقرائی» کشف نظریه است، که این امکان را برای پژوهشگر فراهم می­آورد تا گزارشی نظری از «ویژگی­های عمومی موضوع» پرورش دهد، درحالی که به طور همزمان، پایه این گزارش را در مشاهدات تجربی داده­ها محکم می­سازد. استراوس و کوربین در سال 1998 با تدوین
روال­های کتاب «کشف نظریه داده بنیاد»، سه فن کدگذاری پیشنهاد دادند: کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی (استراوس و کوربین،15 1998). در پژوهش حاضر، به پیاده­سازی کدگذاری­های مذکور پرداخته می­شود.

1-1-5- کدگذاری باز

تحلیل داده­ها محور اصلی پژوهش تئوری پردازی مبتنی بر داده­ها است. تحلیل داده­ها متضمن ایجاد مفاهیم از طریق فرایند کدگذاری است که بیانگر عملیاتی است که بدان طریق تئوری از داده­ها ساخته می­شوند. سه نوع کدگذاری وجود دارد: کدگذاری باز، کدگذاری محوری، و کدگذاری انتخابی. این سه نوع کدگذاری، انواع کدگذاری تحلیلی­اند و ضرورتاً پژوهشگر ابتدا به کدگذاری باز، سپس محوری و در نهایت انتخابی می پردازد.

کدگذاری باز اشاره به بخشی از تحلیل دارد که با عنوان­گذاری و مقوله­بندی پدیده، آن طور که داده­ها نشان داده­اند سر و کار دارد. محصول عنوان­گذاری و مقوله­بندی یعنی مفاهیم، ارکان اصلی در ساختن تئوری مفهوم­سازی بنیادی هستند. کدگذاری باز به کاربرد شیوه تطبیقی یعنی پرسیدن سؤالات و انجام مقایسه­ها اشاره دارد. داده­ها ابتدا از طریق پرسیدن سؤالات ساده­ای نظیر چه، که، چگونه، چقدر، تجزیه و تفکیک می­شوند. متعاقباً داده­ها مقایسه می­شوند و رویدادهای مشابه با یکدیگر گروه­بندی می­شوند و عنوان مفهومی مشابهی می­گیرند. فرایند گروه­بندی مفاهیم در سطح تجریدی­تر را مقوله­بندی می­نامند. در حالی که کدگذاری باز،
داده­ها را به مفاهیم و مقوله­ها تفکیک می­کند، کدگذاری محوری از طریق پیوند بین یک مقوله و مقوله­های فرعی آن (نه بین مقوله­های معینی که در کدگذاری انتخابی انجام می­شود) داده­ها را به هم پیوند می­دهند.          
بدین ترتیب کدگذاری محوری، اشاره به فرایند شکل­دهی مقوله­های اصلی و مقوله­های فرعی آن دارد. کدگذاری انتخابی مستلزم یکپارچه کردن مقوله­هایی است که برای شکل­دهی چارچوب نظری اولیه، ایجاد شده بودند. در این مرحله تک تک مفاهیم عنوان شده در مصاحبه­ها را به دقت برچسب­زنی نموده و آن­ها را در طبقات مشابه تقسیم­بندی نمودیم تا مقوله­های فرعی را به تدریج از دل آنها و در فاز کدگذاری محوری تشکیل دهیم.

img0در راستای تدوین الگوی مطلوب فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری ، با 17 نفر از متخصصان رسانه و مدیریت شهری در مورد موضوع این پژوهش، مصاحبه­هایی رودر رو، عمیق و با طرح پرسش­هایی باز بین 45 تا 60 دقیقه انجام شد که گاه برای به اشتراک­گذاری یافته­های مقدماتی، تکمیل، اصلاح و جرح و تعدیل داده­ها تکرار نیز می­شدند. افراد انتخاب شده برای مشارکت در این پژوهش از جمله آگاه­ترین اعضا از تدوین الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمندارتباطی در توسعه مدیریت شهری و بعضاً خود به عنوان مجریان مستقیم محسوب می­شدند. از این افراد درباره الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری ، علل و عوامل اثرگذار در آن و نیز پیامدهای آن سوالاتی طرح گردید مصاحبه­ها ضبط گردید تا با مرور چند باره گفتگوها، تحلیل و بررسی دقیق­تری نسبت به دیدگاه­های طرح شده مشارکت­کنندگان انجام شود.

نمونه­گیری نظری تا رسیدن مقوله­ها به اشباع نظری ادامه یافت. مقصود از اشباع نظری یعنی مرحله­ای که در آن دیگر داده های جدیدی در ارتباط با مقوله پدید نیایند، مقوله گستره مناسبی یافته و روابط بین مقوله ها برقرار و تایید شد باشند.


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سپس بعد از مصاحبه­های انجام شده به دسته­بندی کدهای مختلف در قالب مضامین بالقوه و مرتب کردن همه خلاصه داده­های کدگذاری شده در قالب مضامین مشخص مبادرت ورزیده شد. در واقع محقق، تحلیل کدهای خود را شروع کرده و در نظر می­گیرد که چگونه کدهای مختلف می­توانند برای ایجاد یک مضامین کلی ترکیب شوند. در این مرحله، با غربالگری، حذف کدهای تکراری و یکپارچه نمودن کدهای هم معنی، شاخص­های استخراج شده از متون مصاحبه­ها
مقوله­بندی می­شوند.

2-1-5- کدگذاری محوری

استراوس و کوربین، کدگذاری محوری را به عنوان مرحله­ای تعریف می­کنند که در آن محقق مقولات و مفاهیم مرتبط به دست آمده از مرحله کدگذاری باز را با هم مقایسه، ترکیب و ادغام می­کند و با خلاقیت­های فکری و انتزاعی که دارد، کل معانی به دست آمده از تحقیق را حسب ارتباطاتی که با هم دارند، در چند نقطه وصل یا در چند محور اصلی مرتب­سازی مـی­نماید. در واقـع کـدگذاری محـوری یعنی مرتـب کـردن،

داده­های جدیدی در ارتباط با مقوله پدید نیایند، مقوله گستره مناسبی یافته و روابط بین مقوله­ها برقرار و تایید شد باشند.

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه .../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                                      205

ردیف

سوالات

1

شرایط علی حاکم بر الگوی فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری کدامند؟

2

مقوله های محوری تاثیرگذار الگوی فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری کدامند؟

3

شرایط بسترساز الگوی فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری کدامند؟

4

راهبردها و اقدامات لازم جهت پیاده سازی الگوی فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری کدامند؟

5

شرایط مداخله گر به تفکیک تسهیل کننده (پیشران) و بازدارنده الگوی فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری چه می باشند؟

6

پیامدهای بکارگیری و الگوی فناوری های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری چیست؟

 

جدول 2. سوالات مصاحبه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

img0درآمیختن و سازماندهی کردن انبوهی از داده­ها. بنابر ارتباط چرخه ای و حلزونی سه نوع کدگذاری، در این مرحله اکتشاف پدیده، مفصل های نظری را وضوح می بخشد و ما را به کدگذاری انتخابی سوق می دهد. کدگذاری محوری دومین مرحله تجزیه وتحلیل در نظریه پردازی داده بنیاد است. هدف از این مرحله برقراری رابطه بین طبقه­های تولید شده در مرحله کدگذاری باز است. در این مرحله، با غربالگری، حذف کدهای تکراری و یکپارچه نمودن کدهای هم معنی، شاخص­های استخراج شده از متون مصاحبه­ها مقوله­بندی می­شوند. ارتباط سایر طبقه­ها با طبقه محوری در شش عنوان می­تواند تحقق داشته باشد که عبارتند از شرایط علی، پدیده محوری، راهبردها و اقدامات، شرایط مداخله­گر، شرایط زمینه­ای و پیامدها (استراوس و کوربین، 1998). لذا از کلیه شاخص­های به دست آمده از مرحله کدگذاری باز، دراین مرحله به تعیین مقوله­ها پرداخته شده و 12 مقوله اصلی و تعداد 41 مقوله فرعی حاصل گردید. در ادامه، موارد مذکور در جداول جداگانه ارائه گردیده است.

 

 

[1]  John Rennie Short

[2]  Chen

[3] . Multi-functional polis (MFP)

[4] . Valmesley

[5] . Ergazakis

[6] .  Pazalos

[7] . Renata P. Dameri Francesca Ricciardi

[8]  .Sujata Joshi

[9]  .Francesco Bifulca

[10]  Rex & Moore

[11]  .Max Weber

[12]  .Berges

[13] . Pal

[14] . Ground Theory 

[15]  .Strauss, A. C., & Corbin, J. 

 

 

img0

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه. ../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                        206 

جدول 3. مقوله­های اصلی و فرعی پژوهش

مقوله های اصلی

مقوله های فرعی

دنیای دیجیتال

عدم تمرکز و جمع زدایی

تولیدانبوه

حذف محدودیت های توسعه مدیریت شهری

کاهش مقاومت در برابر تغییرات

خرد و علم برای شهروندان

تکنولوژی

ادغام فناوری و مدیریت شهری

مدیریت شهری تعاملی(چند رسانه ای)

رویکرد توسعه محور (استفاده از تجربیات جهانی)

جهان مجازی

رقابت دوجهان

غیر فیزیکی شدن خدمات شهروندی

تجسم دنیای مجازی

فناوری های نوین

تفکر دیجیتالی (عادت درون نهاده یا تغییر نسل ها)

مخاطب گسترده

افزایش تعامل چند سویه با شهروندان

دو جهانی شدن (تغییر در روابط انسانی)

دنیای وانموده ها(مرجع حقیقت دیگر وجود ندارد)

دولت ها

مدیریت رسانه

جایگاه بخش خصوصی

امنیت اقتصادی در دنیای دیجیتال

اقتصاد آنلاین و مدیریت شهری

شهروندان

شهروندان پسا دیجیتال

شیوه های اجرایی

پذیرش تکنولوژی

مدیریت شهری

محیط زیست و خدمات شهری

اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی

مردم و ذی نفعان

شهرسازی و معماری

فنی، کالبدی - عملکردی

هوشمند سازی شهر

برنامه ریزی استراتژیک عملکرد شهروندی همسو با عصر دیجیتال

توسعه ارتباطات همسو با عصر دیجیتال

آموزش، توانمندسازی و توسعه فرهنگی همسو با عصر دیجیتال

حمل و نقل و محیط زیست هوشمند

توانمندسازی، پایش و مشارکت‌های محیط زیستی

سیستم های حمل و نقل هوشمند

 شهر هوشمند

سامانه های هوشمند

توسعه رقابت منطقه ای / جهانی

نظارت، مراقبت و پایش دقیق حمل و نقل شهری

شهروندان و حمل و نقل هوشمند

مدیریت انرژی و بهبود دسترسی شهروندان به خدمات

حکومت و اقتصاد هوشمند

ایجاد پل ارتباطی قوی میان نهادهای دولت و دستیابی به فرصت های کسب و کار

مردم و زندگی هوشمند

دیجیتالی شدن زندگی شهروندی

دیجیتالی شدن شهروندان

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه .../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                                      207

 

 

3-1-5- کدگذاری گزینشی

در نظریه پردازی بنیادی، تلفیق داده­ها از اهمیت زیادی برخوردار است. در فرایند تحقیق پس از گردآوری
داده­ها، تجزیه و تحلیل و تفسیر آنها نوبت به ارائه مدل، نتیجه­گیری و جمع­بندی تحقیق می­رسد. در این بخش، نتایج پژوهش در 6 پارادایم شرایط زمینه­ای، شرایط علی، پدیده محوری، راهبردها و اقدامات، شرایط مداخله­گر و پیامدها دسته­بندی شدند.

- مقوله­های شرایط زمینه­ای

شرایط زمینه­ای یا بسترساز، به شرایطی گفته می­شود که راهبردها و اقدامات تحت آن، به اداره پدیده محوری
می­پردازند. براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش،
شاخص­های محیط زیست و خدمات شهری، اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی، مردم و ذی­نفعان، شهرسازی ومعماری، فنی، کالبدی و عملکردی  به عنوان مقوله­های زمینه­ای در تدوین الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

 -  مقوله های شرایط علی 

شرایط علی شامل مقوله­هایی است که بر مقوله محوری تأثیر می­گذارند. شرایط علّی رویدادهایی هستند که موقعیت­ها، مبحث­ها و مسائل مرتبط با پدیده محوری را تاحدودی خلق و تشریح می­کنند که چرا و چگونه افراد و گروه­ها به این پدیده مبادرت می­ورزند. در واقع، منظور از شرایط علّی، رویدادها و اتفاقاتی است که براین پدیده تأثیر گذاشته و منجر به بروز آن می گردند.

img0براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش، شاخص­های عدم تمرکز و جمع­زدایی، تولید انبوه، حذف محدودیت­های توسعه مدیریت شهری، کاهش مقاومت در برابر تغییرات مدیرت شهری، خرد و علم برای شهروندان، ادغام مدیریت شهری و تکنولوژی، مدیریت شهری تعاملی، رویکرد توسعه محور (استفاده از تجربیات جهانی)، رقابت دو جهان، غیر فیزیکی شدن خدمات شهروندی، تجسم دنیای مجازی به عنوان مقوله­های شرایط علی در تدوین الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

-  مقوله های پدیده محوری 

پدیده محوری یک صورت ذهنی از پدیدهای می­باشد که اساس فرآیند پژوهش است .

ویژگی­های انتخاب پدیده محوری در تحلیل کیفی داده بنیاد:

آن پدیده باید محور باشد، یعنی بتوان تمامی ابعاد اصلی دیگر را به آن ربط داد.

باید پدیده محوری به کرات در داده­ها ظاهر گردد. این مهم بدان معناست که در همه یا اغلب موارد، نشانه­هایی وجود دارد که به آن مفهوم اشاره کرده است. نام یا اصطلاحی که برای پدیده محوری به کار می­رود باید به قدر کافی انتزاعی باشد تا بتواند در انجام پژوهش در دیگر عرصه­های خرد و واقعی مورد استفاده قرار گرفته و محققان را به سمت ایجاد یک نظریه عمومی­تر هدایت کند.

پدیده محوری همانقدر که قادر به تشریح نکته اصلی برآمده از داده­هاست، قادر به توضیح دگرگونی نیز هست. این بدان معناست که اگر شرایط تغییر کند، اگرچه روشی که در آن پدیده­محوری بازگو می­شود ممکن است تا حدی متفاوت به نظر برسد، تبیین پدیده­محوری هنوز به قدرت خود باقی است.

براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش، شاخص­های تفکر دیجیتالی (عادت درون نهاده یا تغییر نسل­ها)، مخاطب گسترده، افزایش تعامل چند سویه با شهروندان، دو
جهانی­شدن (تغییر در روابط انسانی)، دنیای وانموده­ها (مرجع حقیقت دیگر وجود ندارد) به عنوان مقوله پدیده محوری در تدوین الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

- مقوله­های راهبردها و اقدامات

در واقع کنش­ها یا برهم کنش­های خاصی که از پدیده محوری نتیجه می­شوند، راهبردها و اقدامات هستند. راهبردها و اقدامات، طرح­ها و کنش­هایی­اند که به اجرای فرآیند مدل کمک می­نمایند.        
براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش، شاخص­های
برنامه­ریزی استراتژیک عملکرد شهروندی همسو با عصر دیجیتال، توسعه ارتباطات همسو با عصر دیجیتال و آموزش، توانمندسازی و توسعه فرهنگی همسو با عصر دیجیتال به عنوان مقوله راهبردها و اقدامات در تدوین الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

 

 

 

 

 

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه. ../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                        208 

- مقوله­های شرایط مداخله گر

این شرایط، شرایط وسیع و عامی نظیر فرهنگ، فضا و ... است که به عنوان عوامل تسهیل­کننده و یا محدودکننده راهبردها عمل می­نمایند. این شرایط، اجرای راهبردها را تسهیل و تسریع کرده و یا در مواردی به عنوان یک مانع، دچار تاخیر می­کند.

براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش، شاخص­های مدیریت رسانه، جایگاه بخش خصوصی، امنیت اقتصادی در دنیای دیجیتال، اقتصاد آنلاین و مدیریت شهری، شهروندان پسا دیجیتال، شیوه­های اجرایی، پذیرش تکنولوژی به عنوان مقوله شرایط مداخله­گر در تدوین الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

img0-  مقوله­های پیامدها        
پیامدها شامل پیامدهای مشهود و نامشهودی است که در اثر اجرای مدل در جامعه و یا سازمان­های مربوطه ایجاد می­گردد و خروجی­های حاصل از استخدام راهبردها هستند. براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش شاخص­های توانمندسازی، پایش و مشارکت‌های محیط زیستی،
سیستم­های حمل و نقل هوشمند، سامانه­های هوشمند، توسعه رقابت منطقه­ای/ جهانی، نظارت، مراقبت و پایش دقیق حمل و نقل شهری، شهروندان و حمل و نقل هوشمند، مدیریت انرژی و بهبود دسترسی شهروندان به خدمات، ایجاد پل ارتباطی قوی میان نهادهای دولت و دستیابی به فرصت­های کسب و کار، دیجیتالی شدن زندگی شهروندی، دیجیتالی­شدن شهروندان به عنوان مقوله پیامدها در تدوین الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه .../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                                      209

img0 

شکل1. خروجی اعتبارسنجی مدل با روش حداقل مربعات جزئی

 

 

img0img0 

شکل2. معناداری روابط متغیرها با روش حداقل مربعات جزئی (بوتاستراپینگ)

 

در نهایت الگوی ارائه شده با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی، اعتبارسنجی گردید. براساس ضریب مسیر مشاهده شده و مقدار آماره t (بوتاستراپینگ) روابط متغیرها به صورت زیر قابل تفسیر است:

ضریب تاثیر دنیای دیجیتالی بر فناوری­های نوین مقدار 361/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 843/4 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95%
می­توان ادعا کرد: دنیای دیجیتالی بر فناوری­های نوین تاثیر مثبت و معناداری دارد.

ضریب تاثیر تکنولوژی بر فناوری­های نوین مقدار 251/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 248/2 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95% می­توان ادعا کرد: تکنولوژی بر فناوری­های نوین تاثیر مثبت و معناداری دارد.

ضریب تاثیر جهان مجازی بر فناوری­های نوین مقدار 424/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 656/6 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95%
می­توان ادعا کرد: جهان مجازی بر فناوری­های نوین تاثیر مثبت و معناداری دارد.

ضریب تاثیر فناوری­های نوین بر هوشمندسازی شهر مقدار 371/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 893/4 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95%
می­توان ادعا کرد: فناوری­های نوین بر هوشمندسازی شهر تاثیر مثبت و معناداری دارد.

ضریب تاثیر دولت­ها بر هوشمندسازی شهر مقدار 263/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 584/3 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95% می­توان ادعا کرد: دولت­ها بر هوشمندسازی شهر تاثیر مثبت و معناداری دارد.

ضریب تاثیر شهروندان بر هوشمندسازی شهر مقدار 275/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 874/3 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95%
می­توان ادعا کرد: شهروندان بر هوشمند سازی شهر تاثیر مثبت و معناداری دارد.

ضریب تاثیر مدیریت شهری بر هوشمندسازی شهر مقدار 259/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 296/3 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95%
می­توان ادعا کرد: مدیریت شهری بر هوشمندسازی شهر تاثیر مثبت و معناداری دارد.

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه. ../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                      210 

ضریب تاثیر هوشمندسازی شهر بر حمل و نقل و محیط زیست هوشمند مقدار 609/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 094/9 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95% می­توان ادعا کرد: هوشمندسازی شهر بر حمل و نقل و محیط زیست هوشمند تاثیر مثبت و معناداری دارد.

ضریب تاثیر هوشمندسازی شهر بر حکومت و اقتصاد هوشمند مقدار 554/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 112/8 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95% می­توان ادعا کرد: هوشمندسازی شهر بر حکومت و اقتصاد هوشمند تاثیر مثبت و معناداری دارد.

ضریب تاثیر هوشمندسازی شهر بر مردم و زندگی هوشمند مقدار 625/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 213/9 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95%
می­توان ادعا کرد: هوشمندسازی شهر بر مردم و زندگی هوشمند تاثیر مثبت و معناداری دارد.

img0ضریب تاثیر حمل و نقل و محیط زیست هوشمند بر شهر هوشمند مقدار 231/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 107/4 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95% میتوان ادعا کرد: حمل و نقل و محیط زیست هوشمند بر شهر هوشمند تاثیر مثبت و معناداری دارد.

ضریب تاثیر حکومت و اقتصاد هوشمند بر شهر هوشمند مقدار 553/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 352/8 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95% میتوان ادعا کرد: حکومت و اقتصاد هوشمند بر شهر هوشمند تاثیر مثبت و معناداری دارد.

ضریب تاثیر مردم و زندگی هوشمند بر شهر هوشمند مقدار 212/0 بدست آمده است. همچنین مقدار آماره t نیز 401/3 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95% میتوان ادعا کرد: مردم و زندگی هوشمند بر شهر هوشمند تاثیر مثبت و معناداری دارد.

همچنین شاخص GOF برابر 578/0 بدست آمده است بنابراین مدل از برازش مطلوبی برخوردار است. (شکل شماره 1).  

با عنایت به مطالب مذکور، پاسخ به سوالات تحقیق به شرح ذیل می­باشد:

1- شرایط و علل حاکم بر الگوی مناسب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری کدامند؟ 

براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش، عدم تمرکز و جمع زدایی، تولید انبوه، حذف محدودیت­های توسعه مدیریت شهری، کاهش مقاومت در برابر تغییرات مدیرت شهری، خرد و علم برای شهروندان، ادغام مدیریت شهری و تکنولوژی، مدیریت شهری تعاملی، رویکرد توسعه محور (استفاده از تجربیات جهانی)، رقابت دو جهان، غیر فیزیکی شدن خدمات شهروندی، تجسم دنیای مجازی به عنوان مقوله های شرایط علی در تدوین الگوی مناسب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

در نتایج نظریه ویسلی نیز به مولفه­های عدم تمرکز و جمع زدایی، تولید انبوه، حذف محدودیت­های توسعه مدیریت شهری، کاهش مقاومت در برابر تغییرات مدیرت شهری، خرد و علم برای شهروندان اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر سازگار است.

در نتایج نظریه پالومو و ناویو نیز به مولفه­های ادغام مدیریت شهری و تکنولوژی، مدیریت شهری تعاملی، رویکرد توسعه محور (استفاده از تجربیات جهانی)، رقابت دو جهان، غیر فیزیکی شدن خدمات شهروندی، تجسم دنیای مجازی اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر سازگار است. 

در نتایج مطالعه هریسون(2012) نیز به مولفه تجسم دنیای مجازی اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر سازگار است.

2- مقوله­های محوری تاثیرگذار الگوی مناسب
فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری کدامند؟

براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش، شاخص تفکر دیجیتالی (عادت درون نهاده یا تغییر نسل­ها)، مخاطب گسترده، افزایش تعامل چند سویه با شهروندان، دو جهانی شدن (تغییر در روابط انسانی)، دنیای وانموده­ها (مرجع حقیقت دیگر وجود ندارد) به عنوان مقوله پدیده محوری در تدوین الگوی مناسب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه .../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                                      211

در نتایج نظریه ویسلی نیز به مولفه تفکر دیجیتالی (عادت درون نهاده یا تغییر نسل­ها) اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر همسو است.

در نتایج نظریه تامپسون نیز به مولفه دنیای وانموده­ها (مرجع حقیقت دیگر وجود ندارد) بیان شده است و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر همسو است.

در نتایج مطالعه عاملی (1395) نیز به مولفه دو جهانی شدن (تغییر در روابط انسانی) اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر همسو است.

در نتایج مطالعه بئدزینسکی و کوچینک (2018) نیز به مولفه مخاطب گسترده اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر همسو است.

در نتایج مطالعه فرهنگی و ابطحی(1392) نیز به مولفه افزایش تعامل چند سویه با شهروندان اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر همسو است.

img03-شرایط بسترساز الگوی مناسب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری را تشریح کنید. 

براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش، شاخص­های محیط زیست و خدمات شهری، اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی، مردم و ذی­نفعان، شهرسازی ومعماری، فنی، کالبدی و عملکردی به عنوان مقوله­های زمینه­ای در تدوین الگوی مناسب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

در نتایج نظریه پال نیز به مولفه مدیریت شهری با زیرمجموعه­های (شاخص­های محیط زیست و خدمات شهری، اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی، مردم و ذی نفعان، شهرسازی ومعماری) اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر هماهنگ است.         

در نتایج نظریه رکس و وبر نیز به مولفه فنی، کالبدی و عملکردی اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر هماهنگ است.

در نتایج مطالعه هال (2018) نیز به مولفه شهرسازی و معماری اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر هماهنگ است.

4- راهبردها و اقدامات لازم جهت پیاده سازی الگوی مناسب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری را توضیح دهید. 

براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش، شاخص­های
برنامه­ریزی استراتژیک عملکرد شهروندی همسو با عصر دیجیتال، توسعه ارتباطات همسو با عصر دیجیتال و آموزش، توانمندسازی و توسعه فرهنگی همسو با عصر دیجیتال در تدوین الگوی مناسب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

در نتایج نظریه گارگ نیز به مولفه برنامه­ریزی استراتژیک عملکرد شهروندی همسو با عصر دیجیتال، توسعه ارتباطات همسو با عصر دیجیتال و آموزش، توانمندسازی و توسعه فرهنگی همسو با عصر دیجیتال بیان شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر همخوانی دارد.

در نتایج مطالعه ریاس (2008) نیز به مولفه برنامه­ریزی استراتژیک عملکرد شهروندی همسو با عصر دیجیتال اشاره شده و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر سازگار است.

5- شرایط مداخله­گر به تفکیک تسهیل­کننده (پیشران) و بازدارنده الگوی مناسب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری چه
می­باشند؟ 

براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش، شاخص­های مدیریت رسانه، جایگاه بخش خصوصی، امنیت اقتصادی در دنیای دیجیتال، اقتصاد آنلاین و مدیریت شهری، شهروندان پسا دیجیتال، شیوه­های اجرایی، پذیرش تکنولوژی به عنوان مقوله شرایط مداخله گر در تدوین الگوی مناسب
فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

در نتایج نظریه سیلوا نیز به مولفه شهروندان پسا دیجیتال، شیوه­های اجرایی، پذیرش تکنولوژی بیان شده است و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر همسو است. 

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه. ../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                        212 

در نتایج مطالعه فرهنگی و ابطحی(1392) نیز به مولفه مدیریت رسانه، جایگاه بخش خصوصی، امنیت اقتصادی در دنیای دیجیتال، اقتصاد آنلاین و مدیریت شهری اشاره شده است و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر همسو است.

6- پیامدهای بکارگیری الگوی مناسب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری چیست؟ 

براساس نتایج کدگذاری ثانویه پژوهش، شاخص­های توانمندسازی، پایش و مشارکت‌های محیط زیستی،
سیستم­های حمل و نقل هوشمند، سامانه های هوشمند، توسعه رقابت منطقه­ای/ جهانی، نظارت، مراقبت و پایش دقیق حمل و نقل شهری، شهروندان و حمل و نقل هوشمند، مدیریت انرژی و بهبود دسترسی شهروندان به خدمات، ایجاد پل ارتباطی قوی میان نهادهای دولت و دستیابی به فرصت­های کسب و کار، دیجیتالی شدن زندگی شهروندی، دیجیتالی شدن شهروندان به عنوان مقوله پیامدها در تدوین الگوی مناسب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی درتوسعه مدیریت شهری انتخاب شدند.

img0در نتایج نظریه روکیو به سیستم­های حمل و نقل هوشمند اشاره شده است و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر هماهنگ است.

در نتایج نظریه مولینیلو نیز به مولفه توانمندسازی، پایش و مشارکت‌های محیط زیستی، سامانه­های هوشمند، توسعه رقابت منطقه­ای/ جهانی، نظارت، مراقبت و پایش دقیق حمل و نقل شهری، شهروندان و حمل و نقل هوشمند، مدیریت انرژی و بهبود دسترسی شهروندان به خدمات اشاره شده است و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر هماهنگ است.

در نتایج مطالعه گیفینگر (2007) نیز به مولفه توانمندسازی، پایش و مشارکت‌های محیط زیستی اشاره شده است و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر هماهنگ است.

در نتایج مطالعه واش برن (2010) نیز به مولفه مدیریت انرژی و بهبود دسترسی شهروندان اشاره شده است و از این منظر با نتایج پژوهش حاضر هماهنگ است.

 

 

 

 

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه .../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                                      213

img0 

شکل 1 . الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی در توسعه مدیریت شهری

 

 

6- نتیجه­گیری

نتایج کیفی حاصل از این پژوهش نشان داد که الگوی مطلوب فناوری­های نوین هوشمند ارتباطی شامل مقوله­های شرایط علی (دنیای دیجیتال، تکنولوژی جهان مجازی)، شرایط زمینه­ای (مدیریت شهری)، پدیده­محوری (فناوری­های نوین)، شرایط مداخله­گر (دولت­ها و شهروندان)، راهبردها و اقدامات (هوشمندسازی شهر)، پیامدها (حمل و نقل و محیط زیست هوشمند، حکومت و اقتصاد هوشمند، مردم و زندگی هوشمند، شهر هوشمند) می­باشد.

با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می­توان موارد ذیل را به منظور تقویت شرایط علی مطرح نمود:

- تمهیداتی به منظورکاهش مقاومت در برابر تغییرات با توجه به پویایی دنیای دیجیتال صورت پذیرد.
- تجربیات جهانی سایر کشورها با رویکرد توسعه محور مورد توجه قرار گیرد.

- تمهیداتی برای ادغام فناوری نوین هوشمند اتباطی و مدیریت شهری در دستور کار قرار گیرد.

- خدمات به شهروندان بصورت کامل غیرحضوری گردد.

- آموزش­های دانشی و مهارتی به شهروندان به منظور تطابق با الزامات عصر دیجیتال ارائه گردد.

 

- از ظرفیت­ها و امکانات مدیریت شهری تعاملی (چند رسانه­ای) استفاده مطلوب­تری گردد.

- محدودیت­هایی که در مسیر توسعه مدیریت شهری وجود دارند، حذف گردند.

img0با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می­توان موارد ذیل را به منظور تقویت شرایط پدیده محوری مطرح نمود:

- تعامل چند سویه با شهروندان به منظور تسهیل و تسریع در خدمات رسانی به آن­ها افزایش یابد.

-جایگزینی ارتباطات چهره به چهره سنتی با ارتباطات در فضای مجازی مورد توجه قرار گیرد.

- تمهیداتی به منظور ایجاد یک پایگاه داده بزرگ جهت یکپارچگی داده­ها و اطلاعات مورد توجه قرار گیرد.

با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می توان موارد ذیل را به منظور تقویت شرایط زمینه­ای مطرح نمود:

- بهینه سازی سیستم حمل ونقل عمومی در دستور کار قرارگیرد.

- ایجاد فضاهای صنعتی و کارگاهی همسو با عصر دیجیتال مورد توجه قرار گیرد.

- قابلیت تصمیم گیری و نظر خواهی برای شهروندان اپلیکیشن محور شود.        

- ارائه خدمات بهداشتی و مراقبت در امور بهداشتی شهروندان مورد توجه قرار گیرد. 

با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می­توان موارد ذیل را به منظور تقویت شرایط مداخله­گر مطرح نمود:

- راهکارهایی برای انعکاس شخصیت، هویت و ذهنیت در فرهنگ­های پسادیجیتال به کمک تفکر دیجیتال مورد توجه قرار گیرند.

- ترویج خلاقیت و نوآوری­ها در میان شهروندان مورد توجه قرار گیرد. 

- ایجاد نظم و انضباط در اقدامات اجرایی حوزه مدیریت شهری مورد توجه قرارگیرد.

- جایگاه بخش خصوصی همانند بخش دولتی مورد توجه قرار گیرد.

- تمهیداتی جهت پذیرش تکنولوژی در شهروندان سنتی مورد توجه قرار گیرد.

با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می­توان موارد ذیل را به منظور تقویت پیامدها مطرح نمود:

 

منابع

1. برادران، محمد مهدی. "چالش­های شهر هوشمند". هشتمین کنفرانس نظام اداری الکترونیکی (نظام اداری هوشمند بسترساز دولت دانا). (1394).

2. بهزاد فر، مصطفی. "ضرورت ها و موانع ایجاد شهر هوشمند". نشریه هنرهای زیبا. (1388). 41.

3. بهزادفر، مصطفی. "ضرورت­ها و موانع ایجاد شهر هوشمند در ایران". نشریه هنرهای زیبا. 15. (1382). 27-14. تهران. 

4. پوراحمد، احمد. سراسکانرود اکبرپور و محمد و ستوده، سمانه. "مدیریت فضای سبز شهری (منطقه 9 شهرداری تهران)". مجله پژوهش­های جغرافیایی انسانی، 42. 69. (1388). 50-29. 

5. قربانی، رسول و سمیه نوشاد. "راهبرد رشد هوشمند در توسعه شهری (اصول و راهکارها)". مجله جغرافیا و توسعه. 12. (1387). 180 -163.

6. رمضانی فرخد، احمد. "مطالعه مروری مقالات مدیریت یکپارچه شهری" مشهد. (1393).

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه. ../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                        214 

- ایجاد پل ارتباطی قوی میان نهادهای دولت مورد توجه قرار گیرد. 

- بین­المللی­سازی شهر و استراتژی ارتقاء شهر در سطح بین­المللی مورد توجه قرار گیرد.

- توسعه فضاهای کسب وکار و ایجاد روح نوآورانه اقتصادی در کسب و کارهای موجود مورد توجه قرار گیرد.

- مناطق و نقاط دسترسی به اینترنت همگانی افزایش یابد.

- دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی الکترونیکی (کارت سلامت الکترونیک) مورد توجه قرار گیرد.

- ایجاد پارک­های علمی و فناوری و نیز کسب و کارهای جدید مورد توجه قرار گیرد.

- برنامه­ریزی و نظارت بر بهینه­سازی مصرف انرژی و نیز توسعه انرژی های نو و تجدیدپذیر مورد توجه قرار گیرد.

- طراحی پلتفرم­هایی همچون کارپولینگ (هم پیمایی) به منظور کاهش مصرف سوخت و هزینه­های جانبی خودرو مورد توجه قرار گیرد.

 

 

 

img07. سرمد، زهره. عباس بازرگان. و الهه حجازی. "روش­های تحقیق در علوم رفتاری". انتشارات آگاه. تهران. (1388)

8. نظریان، صفر. "شهرهای آینده: کانون فاجعه انسانی یا بستر تعادل فرهنگی ، فصلنامه جغرافیایی. 3. (1380) 22-1. 

9. توکلی نیا، جمیله. "تحلیل پایداری در کالنشهر تهران". پژوهش­های جغرافیای انسانی. 70. (1380). 1. 

10. افشارپور، مروارید. و علی اکبر جلالی. "تجربیات
پیاده­سازی شهرداری الکترونیکی در ایران و سایر کشورها". کنفرانس بین­المللی شهرداری الکترونیکی. (1389).

11. کیانی، اکبر. "شهر هوشمندضرورت هزاره سوم در تعاملات یکپارچه شهرداری الکترونیک (ارائه مدل مفهومی- اجرایی با تاکید بر شهرهای ایران)". نشریه آمایش محیط.  14. (1390). 39-64.         12. صرافی، مظفر. "شهر پایدار چیست؟ فصلنامه مدیریت شهری". 4. (1379). 6-12.

13. یاراحمدی، عبدالله، اوکیان. "مقایسه سیستم مدیریت شهری در ایران و کشورهای توسعه یافته: بررسی مدیریت شهری ایران در دوره­های مختلف و تحلیل چالش­های پیش روی آن، مطالعات جغرافیای عمران و مدیریت شهری". 1. (1395).120-109. 

14. تقوایی، مسعود. و اعظم صفرآبادی. "نقش مدیریت شهری در دستیابی به توسعه پایدار گردشگری شهری مطالعه موردی-شهر کرمانشاه، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک". 4 . (1390 ). 52-35. 

15. رضوانى، نوید. "بهبود مدیریت شهرى، گزارش دبیر اجرایى کمیسیون سکونت گاه­هاى انسانى سازمان ملل متحد در نشست نایروبى 1993 ". وزارت کشور. ( 1373).

16. عاملی، سعیدرضا. "مطالعات جهانی شدن: دو فضایی شدن­ها و دو جهانی شدن­ها". تهران: انتشارات سمت. (1395).

17. طهماسبی، هامون. "تجدید نظر در نقش شهر هوشمند در توسعه پایدار. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 4(49). (1397). 747 -767.

18. Hadadan Yazdi, k. "Recognition and Control of Urban Land Development Patterns through Inefficient Urban Region Emphasis on: Smart Growth(Case Study: Yaftabad District), MA. Thesis, Supervisor: M., Rafieian, Department of Urban & Regional Planning Faculty of Art Tarbiat Modarres University", Tehran. (2007)

19.Grant, J. "Encouraging Mixed Use in Practice. Incentives, Regulations, and Plans: The Role of States and Nation-states in Smart Growth Planning, Edited by Gerrit-Jan Knaap, Huibert,A. Haccou, Kelly J. Clifton and John W. Frece, Published by EdwardElgar Publishing". (2007)

20. Alexander, D. & Tomalty, R. "Smart Growth and Sustainable Development: Challenges, Solutions, and Policy Directions". Local Environment.7. 4, (2002). 397-409.

21. Bailey, A., Ngwenyama O. "The challenge of e-participation in the digital city: Exploring generational influences among community telecentre users". Telematics and Informatics, 28 .3. (2011). 204-214.

شناسایی عوامل و شاخص­های موثر بر توسعه .../ بی­بی سادات میراسماعیلی و همکاران                                                                     215

22. Hafiznia, M.R. "Explain the philosophy of geography. " Space Planning and Planning. (2016). 18. 2

23Caragliu,A. Del Bo,Ch.  Mijkamp,P. "Smart cities in Europe,3rd Central European Conference in Regional Science-CERS". (2009). 45-59

24. Giffinger. "Smart Cities: Ranking of European Medium – sized Cities. Vienna, Austria: Center of Regional Science(SRF) ". Vienna University of Technology. (2007).

25. Hall, Richard. "The smart city and the heterotopias of the entrepreneurial state". Urban Studies. 55. 16. (2018). 3295-3311.

26. Harrison, C. "A theory of smart cities. In Proceedings of the 55th Annual Meeting of the ISSS-2011". 1, (2012). 1-15.

27. Washburn, D. "Helping CIOs understand "smart city" initiatives: Defining the smart city, its drivers, and the role of the CIO". (2010).

img028. Budzinski, O., & Kuchinke, B. A. "Analyzing the role of media and theater literacy. Ilmenau Economics Discussion Papers". 115. (2018).

29. Kanter, R. M. SuperCorp: How vanguard companies create innovation, profits, growth, and social good. Crown Business. & Smart city building. (2009).

30. Dickin, M., Crooks, A., & Fitch, D. Designing smart cities: A guide book for creating sustainable, connected communities.Available at: http://www.smartcities.info/wp-content/uploads/2012/02/Designing-Smart-Cities-Guide-Book.pdf. (2012).

31. Falconer, G., & Michel, M. A Framework for a Smart City. Journal of Urban Technology, 23.1. (2016). 53-80. DOI: 10.1080/10630732.2015.1078910

 

 

 

 

 


رایمگ

يقوم نظام رایمگ بتنفيذ جميع عمليات الاستلام والتقييم والحكم والتحرير وتخطيط الصفحة والنشر الإلكتروني للمجلات العلمية.

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية

حقوق هذا الموقع الإلكتروني مملوكة لنظام Rimag Press Management. © 1438-1446

الصفحة الرئيسية| دخول| عنا| اتصل بنا|
[English] [فارسی] [en] [fa]