بازشناسی ظرفیتهای رقابت¬پذیری زمینه¬گرای شهری در توسعه شهرها و مناطق
الموضوعات :
اصغر مولایی
1
(دانشیار شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران)
الکلمات المفتاحية: واژه¬های کلیدی: رقابت¬پذیری شهری, هویت, زمینه¬های هویتی, پایداری اقتصادی, توسعه. ,
ملخص المقالة :
زمینه¬ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می¬توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت-پذیری و توسعه شهری و منطقه¬ای دارا باشد. جستجوی زمینه¬های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت¬های رقابتی پایداری را پیش¬روی رقابت¬پذیری می¬نهد که اتکاء بر آنها آینده¬ای مطلوب را نمایان می¬سازد. این پژوهش با هدف تبیین جایگاه زمینه¬های هویتی در رقابت¬پذیری شهری و چگونگی ایجاد مزیت¬های رقابتی زمینه¬گرا می¬باشد که با روش پژوهش تحلیلی و اسنادی با راهبردی زمینه¬مدار انجام شده است. مزیت¬های رقابتی زمینه¬گرا در زمینه¬های طبیعی، جغرافیایی، تاریخی، فضایی_کالبدی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و ورزشی قابل تعریف است. زمینه¬ها به عنوان مجموعه¬ای از عناصر ذاتی و جدایی¬ناپذیر پدیده¬ها، تجلی¬گر هویت آنهاست. زمینه¬های شهرها و مناطق، برخاسته از ابعاد سازنده مکانی، زمانی، فرهنگی، اجتماعی و سایر مولفه¬های وجودی است. این زمینه¬ها معرف هویت پویای شهرها و مناطق در گذر زمان و مکان و وجه تمایز آنها محسوب می¬شود. شناخت و تمرکز و تاکید بر زمینه¬های ارزشمند هویتی شهرها و مناطق در راستای توانمندسازی و پایداری می¬تواند به ارتقای رقابت¬پذیری آنها کمک نماید. به عبارت دیگر، زمینه¬ها محل رشد، ترقی و قدرت رقابتی شهرها و مناطق می¬باشند. مهمترین راهبردهای پیشنهادی عبارتند از: احترام به زمینه¬ها در توسعه شهری و منطقه¬ای، خلق مزیت¬های رقابتی معطوف به زمینه¬ها و برندسازی آنها، توسعه زیرساختهای گردشگری مذهبی؛ برندسازی و توسعه زیرساختهای گردشگری تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، طبیعی و زیست محیطی.
منابع
- بحرینی، سید حسین (1388)، تحلیل مبانی نظری طراحی شهری معاصر اواخر قرون 19 تا دهه هفتم قرن 20 میلادی، جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
- بهزادفر، مصطفی(1384)، «طراحی شهری در زمینه ¬بررسی موردی شهر بم»، فصلنامه آبادی، مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی، وزارت مسکن و شهرسازی، 48.
- بهزادفر، مصطفی (1390)، هویت شهر نگاهی به هویت شهر تهران، تهران: نشر شهر، چاپ سوم.
- بيکن، ادموند(1376)، طراحي شهرها، ترجمه فرزانه طاهري، تهران: انتشارات مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی ایران، چاپ اول.
- تولایی، نوین (1380)، «زمینه¬گرایی در شهرسازی»، فصلنامه هنرهای زیبا، 10، 43-34.
- تولایی، نوین (1386)، شکل شهر منسجم، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ اول.
- دینی، کیت (1392)، برندینگ شهری یادسازی شهری، ترجمه محمدرضا رستمی، تهران: انتشارات سازمان زیباسازی شهرداری تهران، چاپ اول.
- رابرتز، ماریون؛ گرید، کلارا (1390)، رویکردی به¬سوی طراحی¬شهری (روشها و فنون طراحی-شهری)، ترجمه دکتر راضیه رضازاده و دکتر مطصفی عباسزادگان، تهران: انتشارات دانشگاه علم¬وصنعت ایران، چاپ اول.
- گروتر، یورگ (1375)، زیباشناختی در معماری، ترجمه جهانشاه پاکزاد و عبدالرضا همایون، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، چاپ اول.
- گلکار، کوروش(1387)، «محیط بصری شهر سیر تحول از رویکرد تزیینی تا رویکرد پایدار»، علوم محیطی، 5(4)، 114-95.
- فلامکی، محمد منصور (1396)، شهر ایرانی در سنجش جهانی، تهران: انجمن علمی فضای معماری نو ایران، موسسه علمی و فرهنگی فضا، چاپ اول.
- فلامکی، محمدمنصور (1384)، معماری بومی، فضایی ناشناخته، تهران: نشر فضا، چاپ اول.
- فلامکی، محمدمنصور (1389)، اندیشه معماران معاصر ایران، جلد اول، اندیشه معماران معاصر ایران: تعریف معماری و ضرورت نظریه¬پردازی¬های بومی، مصاحبه با دکتر فلامکی، گردآورنده اسماعیل آزادی، تهران: انجمن مفاخر معماری ایران، نشر فرهنگ صبا، چاپ اول.
- ماجدی، حمید؛ زرآبادی، زهراسادات¬سعیده (1389)، «شهر نشان¬دار به¬مثابه شهر زمینه¬گرا»، فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات فرهنگی، 3(3)، 1-22.
- نصیری، بهروز ؛ صمصام‌شریعت، سیدجمال‌الدین ؛ مهدنژاد، حافظ (1396)، رقابت¬پذیری شهری، تهران: انتشارات اراد کتاب، چاپ اول.
- Porter, Michael E. (2000), Location, Competition, and Economic Development: Local Clusters in a Global Economy. Economic Development Quarterly, 14 (1):15-34.
- Schwab, Klaus (2013), the Global Competitiveness Report 2013, Geneva: World Economic Forum.
- Schwab, Klaus. & Porter, Michael. E. (2008): The Global Competitiveness Report 2008 2009, Geneva: World Economic Forum.
- Anholt, S. (2004), Editor’s Foreword to the First issue Place Branding and Public Policy, 1(1).
- Anholt, S. (2007), Competitive Identity the New Brand Management for Nations, Cities and Regions. Palgrave Macmillan, Hampshire, Palgrave Macmilan Houndmills, Basingstoke, Hampshire RG21 6XS and 175 Fifth Avenue, New York, N.Y. 10010
- Dupeyras, A. and N. MacCallum (2013), Indicators for Measuring Competitiveness in Tourism: A Guidance, Document, OECD Tourism Papers, 2013/02, OECD, Publishing, http://dx.doi.org/10.1787/5k47t9q2t923-en
- Hassan Fathy (2007), Revisited, Postwar Discourses on Science, Development, and Vernacular, PANAYIOTA I. PYLA, University of Illinois at Urbana-Champaign, Architecture, Journal of Architectural Education, pp. 28–39 ª 2007 ACSA
- Hassan Fathy (1973), Architecture for the Poor: An Experiment in Rural Egypt. Chicago.
- -Trancik ,Roger(1986), Finding lost space: The Theories Of Spatial Urban Design, Van Nostrand, new York.
- Hsieh, Hsiu-Fang & Sarah E.Shanon (2005), Three Approaches to Qualitative Content Analysis, Qualitative Health Research, 1275-1288
- http://www.venezia.net
- https://www.toureiffel.paris
- https://www.marokko-info.nl
- http://www.golestanpalace.ir
- http://www.silkroadff.com
- https://www.mahallat.ir
- http://www.who.int
- https://ghalishooyan.ir
- https://amfm.ir
- https://www.mehrnews.com
- https://www.fcbarcelona.com
- http://www.nba.com
- https://www.bikecitizens.net
- http://www.iasp2014doha.com
- https://www.wisc.edu/about
- https://www.hel.fi
- https://ystp.ac.ir
- https://futurism.com
- http://www.toyota-global.com
- https://www.unog.ch
