شهروندی به مثابه دلالت هنجاری توسعه فراستمند
الموضوعات :عباس منوچهری 1 , سعید نریمان 2
1 - دانشگاه تربیت مدرس
2 - دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
الکلمات المفتاحية: فرونسیس, توسعه فراستمند, شهروندی, مشارکت ودموکراسی مشورتی. ,
ملخص المقالة :
رابطۀ «توسعه» به معنای ایجاد شرایط برای «بهتر شدن زندگی»، با فلسفه سیاسی در سرآغاز‌های اندیشه مدرن به حاشیه رانده شد و در قرن بیستم، با اتکا به فایده گرایی و اقتصاد بازار، توسعه به مثابه «رشد» مدعی چیزی شد که دانش مدنی/ سیاسی از ابتدا در پی آن بود، یعنی «زندگی خوب». در دهه‌های اخیر، علوم انسانی- اجتماعی به فرونسیس (حکمت عملی) ارسطو توجه کرده است. این مقاله تلاش می‌کند تا از این مفهوم برای نظریه‌پردازی در حوزۀ توسعه بهره بگیرد. این مقاله، با اخذ مفهوم «فرونسیس» و ارتقای آن، سعی در ارائۀ یک نظریۀ توسعه با عنوان «توسعۀ فراستمند» دارد. نظریۀ توسعۀ فراستمند سعی در احیای پیوند اخلاق، اقتصاد و سیاست با توسعه دارد. به تعبیری با واسازی نظریۀ «رشد اقتصادی» و نشان دادن تقلیل گرایی آن در معنا و اهداف توسعه، برای بازسازی نظریه توسعه با بهره گیری از مقومات اندیشه مدنی/ سیاسی تلاش می‌شود تا نظریه فراستمندی توسعه با رویکرد دلالتی مطرح شود و نقش و جایگاه شهروندی به عنوان دلالت هنجاری توسعه فراستمند نشان داده شود. بدین معنا «شهروندی مبتنی بر ایده توسعه فراستمند»، مفهومی است که باید در پی تحقق آن باشیم و شاخص ارزیابی توسعه بر اساس میزان تحقق شهروندی در جامعه اندازه گیری شود. دموکراسی به مثابه خردورزی جمعی، مشارکت به معنای ارتقای فرونسیس شهروندان و آزادی، مهم ترین مؤلفه‌های تحقق شهروندی برای توسعه فراستمند هستند.
1. Arendt, h. (1998). The Human Condition. Chicago: University of Chicago Press.
2. Barnes, M. (1999). Users as citizens: collective action and the local governance of welfare . Social policy and administration , 73-90.
3. Cornwall, A. (2000). Making a Difference? Gender and Participatory development. IDS Discussion Paper.
4. Cowen M.P and R. W. Shenton: DOCTRINES OF DEVELOPMENT, London and New York, Routledge, 1996
5. Dallmayr , Fred R : Polis and Praxis: Exercises in Contemporary Political Theory ,Cambridge, The MIT Press, 1985.
6. Ellison, N. (1997). Towards a New Social Politics: Citizenship and Reflexivity in Late Modernity. Sociology, 697-717.
7. Gaventa, & Valderrama. (1999). ‘Participation, Citizenship and Local Governance –. Strengthening Participation in Local Governance. Brighton.
8. Gaventa, j. (2002). ‘Introduction: Exploring Citizenship, Participation and Accountability. IDS Bulletin.
9. Griffiths, J. (2015). Capability, Freedom, Life: The Politics and Metaphysics of Capability. University of St Andrews Graduate Conference in International Political, (pp. 1-13).
10. Habermas J, Theory and Practice, Tr. John Viertel. Boston, Beacon. Press, 1973.
11. HDR. (2000). Human Development Report. undp.
12. Irwin, t. (1985). Nicomachean Ethics. Indianapolis: Hackett.
13. Lister, R. (1998). Citizenship: Feminist Perspectives. NYU Press.
14. Mukhopadhyay , M., & Singh, N. (2007). Gender Justice, Citizenship and Development. Ottawa: International Development Research Centre.
15. Mukhopadhyay, & Meer. (2004). Creating Voice and Carving Space:Redefining governance from a gender perspective. Amsterdam: KIT Publishers.
16. Schuchman, p. (1980). Aristotle and the Problem of Moral Discernment. Berne: Peter Lang.
17. sen, a. (1992). Inequality Re-examined. Oxford: Clarendon Press.
18. sen, a. (1993). Capability and Well-Being. In M. C. Sen, The Quality of Life (pp. 30-53). Oxford: Oxford University Press.
19. sen, a. (1999). Development as Freedom. Oxford: Oxford University Press.
20. Sen, A. (2005). Human Rights and Capabilities. Journal of Human development, 151-166.
21. آرنت، هانا،1393: حیات ذهن، جلد دوم: اراده، ترجمه مسعود علیا. تهران، انتشارات ققنوس.
22. افروغ, عماد. (1391). مفهوم آزادی و مناقشات آن. نشریه معارف.
23. ایسینگ،اتمار،1374: تاریخ اندیشه ها و عقاید اقتصادی، ترجمه هادی صمدی، تهران، موسسه پژوهشهای سیاسی و اقتصادی بین الملل
24. بشیریه, حسین. (1375). ایدئولوژی و فرهنگ سیاسی گروههای حاکم در دوره پهلوی. فصلنامه نقد و نظر، شماره 7 , 74-85.
25. چاندوک، نیرا، 1377:جامعه مدنی و دولت کاوشهایی در نظریه سیاسی، تریجه فریدون فاطمی و وحید بزرگی ، تهران نشر مرکز
26. زدلاچک، توماش، 1396: اقتصاد خیر و شر، ترجمه احد علیقلیان، تهران، فرهنگ نشر نو
27. سن, آمارتیا. (1390). انديشه عدالت. تهران: كندوكاو.
28. سن, آمارتیا. (1392 ). توسعه یعنی آزادی. تهران: نشر نی.
29. سن, آمارتیا. (1999). دموكراسي به مثابه ارزش جهاني.
30. فالکس،کیث،1390: شهروندی، ترجمه محمد تقی دلفروز، تهران، نشر کویر
31. قدیری اصل، باقر،1387: سیر اندیشه های اقتصادی، تهران، دانشگاه تهران
32. کراکر, دیوید. (1385). آمارتیا سن و مردم سالاری شورایی. راهبرد یاس، شماره 4, 230-290.
33. منوچهری, عباس. (1395). فراسوی رنج و رویا. تهران : پژوهشکده تاریخ اسلام.
