-
حرية الوصول المقاله
1 - جایگاه آموزش های مهارتی در توسعۀ اقتصادی دانش بنیان
معصومه قارون یعقوب انتظاریسابقۀ نیاز سنجی های منابع انسانی در سطح کلان صرفاً معطوف به برآورد های کمی و تاحدودی تحلیل های کیفی از کمبود های تخصصی آن است. هدف این مقاله شناسایی نیاز به سرمایه های انسانی برای نیل به اقتصاد دانش محور با تآکید بر محتوای مشاغل در اقتصاد دانائی محور است. چارچوب نظری ا أکثرسابقۀ نیاز سنجی های منابع انسانی در سطح کلان صرفاً معطوف به برآورد های کمی و تاحدودی تحلیل های کیفی از کمبود های تخصصی آن است. هدف این مقاله شناسایی نیاز به سرمایه های انسانی برای نیل به اقتصاد دانش محور با تآکید بر محتوای مشاغل در اقتصاد دانائی محور است. چارچوب نظری این تحقیق، بر گرفته از نظریه سرمایۀ انسانی و توسعه پایدار مبتنی بر دانائی است. ادبیات اخیر توسعۀ منابع انسانی بر توسعۀ منابع انسانی در سطح ملّی متمرکز شده است که سعی می کند با استفاده از رویکرد تلفیقی از ابعاد روانشناختی و مدیریت سازمانی علم توسعۀ منابع انسانی و ابعاد برنامه ریزی راهبردی توسعۀ مبتنی بر دانائی ، نیاز های آموزشی مهارتی نیروی انسانی شاغل را توصیف و برای تأمین آن برنامه ریزی کند.بدین منظور با مراجعه به اسناد مربوطه شامل نیاز سنجی های ملّی در کشورهای پیشگام ، پایگاههای اطلاعاتی از ویژگیهای تخصصی نیروی کار و تحلیل های نظری از ویژگی های مورد نیاز سرمایۀ انسانی در اقتصاد های مبتنی بر دانش ، ویژگی های تخصصی مهارتی سرمایه های انسانی در این اقتصاد ها تحقیق و بر اساس آن نیاز های آموزشی مهارتی سرمایه های انسانی کشور برای نیل به اقتصاد مبتنی بر دانش تدوین شده است. ویژگی های مذکور شامل سه دسته مهارت یا شایستگی است. لایۀ اول ، مجموعۀ وسیع شایستگی هایی است که برای موفقیت در محیط کار لازم است و به مهارت های« اشتغال پذیری» هم معروف است.لایۀ دوم مهارت های فنی مشترک درتمامی مشاغل یک بخش صنعتی است و لایۀ سوم مهارت های فنی خاص و منحصر بفرد یک صنعت است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - سیستم نوآوری ملی و جایگاه و نقش جدید دانشگاهها در اقتصاد مبتنی بر نوآوری
امروزه جایگاه و نقش دانشگاهها در درون سیستمی تحلیلی می شود، که به سیستم نوآوری ملی مشهور است. سیستم نوآوری ملی، شبکه ای است از بازیگران عمده که در تعامل منطقی و سازگار با یکدیگر، ضمن برقراری جریان مستمردانش و اطلاعات و تبادل فی مابین، بستر مناسب تولید، توسعه و اشاعه عل أکثرامروزه جایگاه و نقش دانشگاهها در درون سیستمی تحلیلی می شود، که به سیستم نوآوری ملی مشهور است. سیستم نوآوری ملی، شبکه ای است از بازیگران عمده که در تعامل منطقی و سازگار با یکدیگر، ضمن برقراری جریان مستمردانش و اطلاعات و تبادل فی مابین، بستر مناسب تولید، توسعه و اشاعه علم و فناوری و ایجاد فضای نوآوری را در کشور فراهم میسازد. نقش دانشگاهها دراین سیستمکاملاً متحول شده است. این تحول هم از نظر ساختاری و هم از نظر کارکرد مورد توجه است. این مقاله جایگاه و نقش دانشگاهها درعصر اقتصاد مبتنی بر نوآوری رادرسطوح کلان و خرد تحلیل می نماید. در سطح کلانکارکرد اثرگذار و اثرپذیر دانشگاهها در سیستم نوآوری ملی کشورها بیان می شود ودر سطح خرد، مأموریت جدید دانشگاهها در چارچوب تولید و تجاری سازی داراییهایفکریومشارکت فزاینده در فرایند نوآوری و توسعه فعالیتهای فناورانه بومی، ملی، منطقهای و بینالمللی با نگاهی بر زیر ساختهای فناورانه لازم، منعکس میگردد. دراین راستا با مرور ادبیات موضوع، مدل مفهومی این جایگاه و نقش جدید طرح و تشریح میشود. در پایان پیشنهادهایی جهت تسهیل روند توسعه نقش و کارکرد دانشگاهها بهمنظور دستیابی به اهداف راهبردی و عملیاتی همسو با ارکان اقتصاد مبتنی بر نوآوری ارائه میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - تعیین رابطه بین مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان و مزیت رقابتی (مورد مطالعه :گروه صنعتی انتخاب)
زهره فهرست هادی تیموری رضا انصاریبدون شک مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان در دنیای رقابتی و پویای امروز و در حوزههای مختلف کسب و کار از جایگاه انکارناپذیری برخوردار است و با توجه به تغییرات گسترده در بازارهای جهانی حفظ مزیت رقابتی برای شرکتهای تولیدی بسیار دشوار شده است . زمانی تصور بر این بود که سازمان أکثربدون شک مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان در دنیای رقابتی و پویای امروز و در حوزههای مختلف کسب و کار از جایگاه انکارناپذیری برخوردار است و با توجه به تغییرات گسترده در بازارهای جهانی حفظ مزیت رقابتی برای شرکتهای تولیدی بسیار دشوار شده است . زمانی تصور بر این بود که سازمانها و تولیدکنندگان صرفا در مقابل سهامداران و کارکنان مسئولندو یا اینکه میبایست بهترین محصول مصرفی را با قیمت پایینتر و کیفیت بالاتر به دست مشتری برسانند.غافل از اینکه محصول چه آثار و عواقب ثانویه ایی داشته باشد، امروزه مشتریان یک سازمان عامل حیات بخش سازمانها جهت ادامه فعالیت و برتری در رقابت با دیگران به حساب میآید. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مسئولیتپذیری اجتماعی سازمان و مزیت رقابتی با در نظر گرفتن مسئولیت اجتماعی از دیدگاه کارول و مزیت رقابتی از دیدگاه هیل و جونز طراحی شده است. پژوهش حاضـر،از نظـر هـدف، کاربردی و براساس روش گردآوری دادهها، توصیفی و از نوع پیمایشی است. دادههای مورد نیـاز با پرسشنامه از مشتریان گروه صنعتی انتخاب اصفهان جمعآوری و به منظـور تجزیـه و تحلیـل دادهها از روش معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان میدهد بین ابعاد مسئولیت اجتماعی و مزیت رقابتی رابطه وجود دارد و سازمان مذکور با اجرای ابعاد مختلف مسئولیت اجتماعی در جهت ارتقاء سرمایههای فکری خویش گام برداشته و باعث تمایز سازمان خود میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - بررسی عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی در مراکز پژوهشی(مطالعه موردی:پژوهشگاه صنعت نفت
روح اله قابضیچکیده بهبود بهره وری سازمانها یکی از ویژگیهای جوامع پیشرفته امروزی است. با توجه به اهمیت راهبردی سرمایه های انسانی در موفقیت سازمانهای پژوهشی، این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر بهره وری سرمایه های انسانی در پژوهشگاه صنعت نفت انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق شام أکثرچکیده بهبود بهره وری سازمانها یکی از ویژگیهای جوامع پیشرفته امروزی است. با توجه به اهمیت راهبردی سرمایه های انسانی در موفقیت سازمانهای پژوهشی، این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر بهره وری سرمایه های انسانی در پژوهشگاه صنعت نفت انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق شامل کارکنان رسمی شاغل در پژوهشگاه صنعت نفت می باشد. برای جمع آوری اطلاعات از روشهای مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد شیوه های رهبری، آموزش، نظام پرداخت، ساختار سازمانی و گزینش و کاریابی صحیح بر بهره وری سرمایه های انسانی در پژوهشگاه صنعت نفت تاثیر دارند. در پایان نیز به منظور ارتقای بهره وری در این مرکز پژوهشی پیشنهاداتی ارایه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - بررسی تأثیر کارآفرینی و نوآوری بر رشد اقتصادی: رهیافت داده های تابلویی
کیومرث شهبازی اکبر حسنزاده بهروز جعفرزادهبر اساس مطالعات نظری موجود، کارآفرینی و نوآوری منتج از خلاقیت به عنوان پیشفرضهای رشد اقتصادی، نتایج مطلوب یک اقتصاد پویا را رقم میزنند. هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی تأثیر کارآفرینی و نوآوری بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب میباشد. برای این منظور از دادههای مربوط أکثربر اساس مطالعات نظری موجود، کارآفرینی و نوآوری منتج از خلاقیت به عنوان پیشفرضهای رشد اقتصادی، نتایج مطلوب یک اقتصاد پویا را رقم میزنند. هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی تأثیر کارآفرینی و نوآوری بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب میباشد. برای این منظور از دادههای مربوط به 30 کشور منتخب طی دوره زمانی 2011-2001 و رهیافت دادههای تابلویی استفاده شده است. نتایج برآوردها مبیّن وجود تأثیر مثبت و معنادار این دو متغیر بر رشد اقتصادی در کشورهای فوق میباشد، به طوری که یک درصد افزایش در نرخ کارآفرینی TEA و تعداد اختراعات ثبت شده به ترتیب منجر به 44/1 و 54/2 واحد تغییر مثبت در نرخ رشد تولید سرانه در این کشورها میشود. بنابراین در جهت نیل به رشد و توسعه اقتصادی، توجه هر چه بیشتر به این دو مقوله و رفع موانع پیش روی آنها باید در دستور کار کشورها قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - تحلیلی بر عوامل موثر بر رشد و پایداری شرکت های دانش بنیان در ایران
محمدصادق خیاطیان سیدحبیباله طباطبائیان مهدی الیاسیموتور محرک اقتصاد دانشبنیان شرکتهای دانشبنیان هستند. این شرکتها به منظور همافزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی، اقتصادی و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوریهای برتر نقش دارند. اما به دلیل ریسکهای ذاتی و ویژگیهای خاص، یکی از چالش أکثرموتور محرک اقتصاد دانشبنیان شرکتهای دانشبنیان هستند. این شرکتها به منظور همافزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی، اقتصادی و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوریهای برتر نقش دارند. اما به دلیل ریسکهای ذاتی و ویژگیهای خاص، یکی از چالشهای موفقیت این شرکتها، تداوم رشد و پایداری آنها میباشد. این مقاله با هدف شناسایی عوامل رشد و پایداری شرکتهای دانشبنیان در ایران انجام شده است. در این راستا از رویکرد کیفی جهت تبیین و شناسایی عوامل موثر بر رشد و پایداری شرکتهای دانشبنیان استفاده شد. از نظر روش اجرای تحقیق از روش مصاحبه ساختاریافته بهره گرفته شد. جامعۀ آماری مورد بررسی، شرکتهای مستقر در پارکهای علم و فناوری میباشد. نمونۀ آماری متشکل از 30 نفر از مدیران شرکتهای دانشبنیان موفق مستقر در پارکهای علم و فناوری میباشد که از روش نمونهگیری هدفمند قضاوتی استفاده شده است. یافتههای تحقیق بیانگر آن است که در موردهای منتخب از شرکتهای دانش بنیان، مهمترین دسته از عوامل اثرگذار بر رشد و پایداری شرکتهای دانشبنیان عبارتاند از: ویژگی موسسان، مشخصات عمومی شرکت، ایده محوری شرکت، نیروی انسانی، بازار و رقابت، سازماندهی، زیرساختها، تأمین مالی و عوامل محیطی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - ویژگیهای سرمایۀ انسانی در اقتصاد مبتنی بر دانش: مورد کاوی صنایع ساخت شهر تهران
معصومه قارونتوسعۀ منابع انسانی ، شرط لازم نیل به اقتصاد مبتنی بر دانائی است و این توسعه بدون شناسایی نیاز های آموزشی مهارتی سرمایه انسانی میسر نیست. علیرغم تأکید اسناد بالادستی و برنامه های کلان توسعۀ کشور بر توسعۀ مبتنی بر دانایی ، سابقۀ نیاز سنجی های منابع انسانی در سطح کلان صرف أکثرتوسعۀ منابع انسانی ، شرط لازم نیل به اقتصاد مبتنی بر دانائی است و این توسعه بدون شناسایی نیاز های آموزشی مهارتی سرمایه انسانی میسر نیست. علیرغم تأکید اسناد بالادستی و برنامه های کلان توسعۀ کشور بر توسعۀ مبتنی بر دانایی ، سابقۀ نیاز سنجی های منابع انسانی در سطح کلان صرفاً معطوف به برآورد های کمی و تاحدودی تحلیل های کیفی از کمبود های تخصصی آن است. بمنظور شناسایی ویژگیهای سرمایۀ انسانی در اقتصاد های مبتنی بر دانش از اسناد و مطالعات بین المللی کمک گرفته شد و بمنظور شناخت وضعیت موجود در یکی از بخش های اقتصاد ایران ،به مورد کاوی صنایع ساخت شهر تهران پرداخته و ویژگی های تخصصی مهارتی سرمایه های انسانی در این صنایع تحقیق و بر اساس ویژگیهای استخراج شده از سرمایه های انسانی در اقتصادهای مبتنی بر دانش شکاف مهارتی در صنایع مورد بررسی بدست آمده است. برای این منظور نمونه ای از جامعۀ آماری یعنی شاغلان بخش صنعت ساخت(کد های دو رقمی ISIC) در سه گروه عمدۀ شغلی 1 و 2و و3 از گروه بندی ISCO به روش طبقه ای تصادفی انتخاب ومورد پرسش قرار گرفتند.نتایج این پژوهش نشان داد که هم در گروه مدیران و هم متخصصان کمبود های جدی مهارتی وجود دارد . در گروه مدیران بیشترین کمبود مهارتی مربوط به تجهیز واحد تحت مدیریت به فناوری اطلاعات (94% ) و سپس مربی گری از جنبۀ شناخت فنی اقتصادی و شناخت استانداردها است و در گروه متخصصان بیشترین کمبود- علاوه بر مهارت های فردی مانند حس انجام وظیفه و تطبیق با تولیدات جدید، در ویژگی نوآوری و ابتکار عمل است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - بررسی تاثیر نوآوری عملیاتی بر معیارهای عملکرد اقتصادی و مبتنی بر بازار در شرکت ها
محمود لاری دشت بیاضامروزه مهمترین دغدغه اکثر شرکتها، تدوین و پیادهسازی استراتژیهایی است که موفقیت و بقای آنها را در شرایط متحول و پیچیده محیطی، تضمین نماید. از اینرو، شرکتها بیش از پیش به نوآوری عملیاتی و همچنین افرادی نیاز دارند که استعدادها و قابلیتهای وجودیشان به گونهای پرورش ی أکثرامروزه مهمترین دغدغه اکثر شرکتها، تدوین و پیادهسازی استراتژیهایی است که موفقیت و بقای آنها را در شرایط متحول و پیچیده محیطی، تضمین نماید. از اینرو، شرکتها بیش از پیش به نوآوری عملیاتی و همچنین افرادی نیاز دارند که استعدادها و قابلیتهای وجودیشان به گونهای پرورش یافته باشد که از دانش، تخصص، مهارت و از همه مهمتر، توانایی تفکر خلاق به خوبی برخوردار باشند. شاخه مدیریت عملیات، نوآوریهایی گستردهای در مدیریت فرآیندهای تولید را تجربه کرده است. روش بههنگام از جمله این نوآوریها بوده است. مدیران علاقمند به پیادهسازی این نوآوریهای عملیاتی، این پرسش را مطرح میکنند که آیا سرمایههای مورد نیاز برای این نوآوریها، منجربه بازده کافی میگردد یا خیر. در این راستا، در مطالعه حاضر تلاش شد تا با استفاده از دادههای 122 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1389 تا 1394 و رگرسیون چندمتغیره، به بررسی رابطه معیارهای پیادهسازی روش بههنگام و عملکرد شرکت پرداخته شود. نتایج بررسیها نشان داد که ارتباط مستقیم و معنادار بین گردش موجودی کالا و ارزش افزوده اقتصادی شرکت برقرار است، ارتباط معکوس و معنادار بین نسبت موجودی کالا به داراییهای جاری و ارزش افزوده اقتصادی شرکت و بین تفاضل نسبت جاری و نسبت آنی و ارزش افزوده اقتصادی شرکت برقرار است، ارتباط مستقیم و معنادار بین گردش موجودی کالا و شاخص کیوتوبین شرکت برقرار است، ارتباط معنادار بین نسبت موجودی کالا به داراییهای جاری و شاخص کیوتوبین شرکت برقرار نیست و ارتباط معکوس و معنادار بین تفاضل نسبت جاری و نسبت آنی و شاخص کیوتوبین شرکت برقرار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - بررسی رابطه متغیرهای اثرگذار بر توسعه علم، توسعه فناوری و رشد اقتصادی درایران با رویکرد پویایی سیستم
هومن شبابی محمود يحيي زاده فر سعید راسخی میثم شیرخداییسهم خدمات دانش بنیان و صنایع مبتنی بر فناوری های پیشرفته در تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورها رو به افزایش است به طوری که در اقتصادهای توسعه یافته ای نظیر آمریکا این سهم به 40 درصد می رسد. ورود عنصر دانش و فناوری در تابع تولید به معنای افزایش چشمگیر بازدهی هاست و غفلت أکثرسهم خدمات دانش بنیان و صنایع مبتنی بر فناوری های پیشرفته در تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورها رو به افزایش است به طوری که در اقتصادهای توسعه یافته ای نظیر آمریکا این سهم به 40 درصد می رسد. ورود عنصر دانش و فناوری در تابع تولید به معنای افزایش چشمگیر بازدهی هاست و غفلت از اهمیت روزافزون فناوری در رشد و توسعه اقتصادی، شکاف میان کشورهای پیشرو و عقب مانده تر را به صورت نمایی افزایش می دهد. پژوهش حاضر ضمن مطالعه عمیق ادبیات و مشخص کردن معیارهای اثرگذار بر سه حوزه توسعه علم، توسعه فناوری و رشد اقتصادی و تعیین روابط میان آنها، 14 معیار مشترک در ارتباط این سه حوزه را شناسایی نموده و با بهره گیری از نظر خبرگان این حوزه ها (13 خبره ایرانی ساکن داخل و خارج از ایران)، در قالب رویکرد پویایی سیستم و با استفاده از نرم افزارونسیم، به بررسی رابطه میان متغیرهای این سه حوزه در ایران پرداخته است. با بررسی چهار سناریوی مختلف طی بازه زمانی ده ساله، نتایج پژوهش نشان می دهد سه حوزه مورد بررسی در شبکه ای از ارتباطات پیچیده با هم در تعامل بوده و نفش کلیدی همگرایی سیاسی- اقتصادی در این ارتباط، زمینه ساز توسعه علم، توسعه فناوری و رشد اقتصادی در ایران است. این پژوهش می تواند راهگشای سیاستگذاریهای بهتر در ایران در حوزه های مورد بررسی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - تبیین راهبردهای توسعه سرویسها و زیرساختهای ICT در کشور با رویکرد آمایش اقتصادی (مطالعه موردی استانهای کرمانشاه، سمنان، فارس و آذربایجان شرقی)
حسن محمدغفاریتوسعه فناوری اطلاعات به عنوان یکی از معیارهای اساسی پیشرفت و شاخص های توسعه یافتگی در کشورها بشمار می آید که به جهت ویژگی های تسریع در ارتباطات و اطلاعات در سطوح مختلف سازمانی، گروه ها، افراد، بازارها، فرآیند تولید و ... بیش از پیش مورد تاکید جوامع قرار گرفته است. دستیا أکثرتوسعه فناوری اطلاعات به عنوان یکی از معیارهای اساسی پیشرفت و شاخص های توسعه یافتگی در کشورها بشمار می آید که به جهت ویژگی های تسریع در ارتباطات و اطلاعات در سطوح مختلف سازمانی، گروه ها، افراد، بازارها، فرآیند تولید و ... بیش از پیش مورد تاکید جوامع قرار گرفته است. دستیابی به توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیازمند عوامل مختلفی میباشد که یکی از مهمترین این عوامل توسعه زیرساخت ها و سرویسهای ICT در کشور می باشد که دستیابی به این هدف نیازمند ارزیابی دقیق وضع موجود و مقایسه آن با وضع مطلوب می باشد. یکی از بهترین روش های دستیابی به چنین هدفی انجام برنامه ریزی راهبردی می باشد که از طریق شناسایی نقاط قوت، ضعف، تهدیدات و فرصتهای توسعه سرویسها و زیرساختهای ICT امکانپذیر می باشد. در این راستا سعی شده تا با استفاده از محاسبه مدل SWOT برای استان های نمونه (کرمانشاه، سمنان، آذربایجان شرقی و فارس) و با نظرخواهی چند سطحی از 30 نفر کارشناس خبره در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در هر یک از استان ها به بررسی وضع موجود در استان ها پرداخته شود. در نهایت محاسبه داده های به دست آمده حاصل از نتایج کارشناسی در استان کرمانشاه نشان دهنده راهبرد کانونی برای حفظ وضع موجود بر اساس ماتریس راهبردی بوده و در سه استان دیگر سمنان، آذربایجان شرقی و فارس نتیجه ماتریس ارزیابی راهبردی نشان دهنده راهبرد تهاجمی بوده که موید لزوم استفاده از فرصت ها و قوت های موجود در زمینه توسعه زیرساخت ها و سرویس های ICT در استان ها می باشد که در مجموع میانگین چهار استان نیز راهبرد تهاجمی به عنوان راهبرد کانونی مورد توجه قرار گرفت. لذا اگر در مجموع نتایج چهار استان را در سطح کشور به عنوان نتیجه مطلوب شاخص استقرار ICT مد نظر قرار دهیم میتوان گفت که در سه استان سمنان، آذربایجان شرقی و فارس فاصلهای با وضع مطلوب مشاهده نمیگردد و تنها در استان کرمانشاه فاصله اندکی در این زمینه با شاخص مطلوب که استقرار در راهبرد کانونی تهاجی میباشد، وجود دارد که با انجام برنامهریزی های عملیاتی در زمینه کاهش تهدیدها و تبدیل ضعف ها به قوت ها در سطح استانی این نیز برطرف خواهد شد. لذا در کل شکاف زیادی را نمی توان به لحاظ آمایش اقتصادی در زمینه توسعه زیرساخت ها و سرویس های ICT در سطح کشور مشاهده کرد که میتوان گفت این نتیجه در بین سایر بخشهای اقتصادی نیز صادق میباشد. زیرا بهرهگیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات در بخشهای مختلف اقتصادی بدون در نظر گرفتن زیرساختها و سرویسهای عمومی و اساسی ICT امکانپذیر نمیباشد. لذا در مجموع ضعفها و توانمندهای موجود در زمینه وضع موجود ICT در استان تاثیرگذار در بکارگیری فناوری اطلاعات در بخشهای مختلف اقتصادی خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - نقش مراکز تحقیق و توسعهی (R&D) در نظام نوآوری
محسن کشاورز محسن رحيمی مجيد سليمييکي از عوامل مهمي که منجر به ايجاد شکاف بين کشورها شده است، تفاوت در توانمندي آن ها در انجام نوآوري مستمر در تمامي ابعاد سياسي، اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي مي باشد. با توجه به رشد سريع فنّاوري در دو دهه ی اخير و پيش بيني اين روند در آينده، بيشک اگر تمهيدات مناسبي انديشيد أکثريکي از عوامل مهمي که منجر به ايجاد شکاف بين کشورها شده است، تفاوت در توانمندي آن ها در انجام نوآوري مستمر در تمامي ابعاد سياسي، اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي مي باشد. با توجه به رشد سريع فنّاوري در دو دهه ی اخير و پيش بيني اين روند در آينده، بيشک اگر تمهيدات مناسبي انديشيده نشود، با گذشت زمان بر وسعت اين شکاف افزوده خواهد شد. يکي از راههاي مقابله با اين چالش، افزايش توانمندي نوآوري در كشور از طريق افزايش فعاليتهاي تحقيق و توسعهی در بخشهاي مختلف اقتصادي مي-باشد. تجارب جهاني نشان مي دهد، کشورهايي که در زمينه تحقيقات، بيشترين هزينه را متحمل شده اند، آنهايي هستند که صاحب فناوري و صنايع پيشرفته اند. از اين رو هدف مقاله ي حاضر، بررسي نقش مراکز در نوآوري و روش تحقیق به کار رفته برای آن، تحلیل استنادی می باشد. یافته های به دست آمده نشان می دهد که براي انجام نوآوري موفق، بايد تعامل مناسبي بين اجزاء اصلي «نظام ملي نوآوري» يعني دولت، صنعت، دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشي از طريق گسترش فعاليتهاي تحقيق و توسعه و کاربردي کردن نتايج تحقيقات، وجود داشته باشد. بنابراین می توان این گونه نتیجه گیری کرد که بين تحقيقات و نوآوري و در نتيجه ميزان پيشرفت حقيقي در تمامی کشورهای دنیا و به ویژه در کشور ما رابطه مستقيم وجود دارد. در این راستا بايد با اتخاذ سياستهاي مناسب، موانع پيش روي پژوهش و نوآوري در کشور (که در این مقاله به برخی از آن ها اشاره شده است) برداشته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - نقش پارك فناوري مجازي در تحول ماهيت صنعت و دانشگاه در اقتصاد دانشبنيان
پريا دولتيابي عبداله آقاييدر اين مقاله، مفهوم پارك فناوري و پارك فناوري مجازي و خدمات آن معرفي شده، و نقش پارك فناوري مجازي در افزايش كارايي و اثربخشي 3 مؤلفهی اساسي توسعهی اقتصاد دانشبنيان، يعني صنعت، دولت، و دانشگاه بررسي شده است. به منظور دستيابي به مدلي براي ارتقاي سطح همكاريهاي سهجانبه أکثردر اين مقاله، مفهوم پارك فناوري و پارك فناوري مجازي و خدمات آن معرفي شده، و نقش پارك فناوري مجازي در افزايش كارايي و اثربخشي 3 مؤلفهی اساسي توسعهی اقتصاد دانشبنيان، يعني صنعت، دولت، و دانشگاه بررسي شده است. به منظور دستيابي به مدلي براي ارتقاي سطح همكاريهاي سهجانبه اين عوامل و كمك به پيادهسازي پارك فناوري مجازي، چارچوبي براي پارك مجازي، پيشنهاد شده است. در اين چارچوب، اجزا و ارتباطات، كاركردها و الزامات پارك فناوري مجازي، مشخص شدهاند. مدل ارائه شده، ضمن تبيين ارتباطات دانشگاه، دولت و صنعت در پارك فناوري مجازي، تعاملات بين آنها را در چارچوب پاركمجازي مشخص ميکند. نتايج ارزيابي مدل توسط گروه متخصصان، بيانگر قوت مدل در دستيابي به اهداف مورد انتظار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - دانشگاه صنعتي در چشمانداز 1404
مصطفي يوسفي راد هادي غفاريدر جهان امروز، جوامع بشري و دولتهاي آنها براي نقشآفريني مؤثر و سهمخواهي نيازمند داشتن مؤلفههاي استطاعت و مقبوليت لازم هستند. يكي از اين مؤلفهها حوزهي علم و فناوري است. در اين حوزه حضور دانشگاههايی با ويژگيهای منحصر به فرد از جمله دانشگاه صنعتي ضرورتي اجتنابناپ أکثردر جهان امروز، جوامع بشري و دولتهاي آنها براي نقشآفريني مؤثر و سهمخواهي نيازمند داشتن مؤلفههاي استطاعت و مقبوليت لازم هستند. يكي از اين مؤلفهها حوزهي علم و فناوري است. در اين حوزه حضور دانشگاههايی با ويژگيهای منحصر به فرد از جمله دانشگاه صنعتي ضرورتي اجتنابناپذير است. اين مقاله سعي دارد با بررسي شاخصههاي دانشگاههاي صنعتي در مفهوم سنتي و جديد، مفهومي جديد از اين نوع دانشگاهها را براساس سند چشمانداز توسعهی ايران در افق 1404 برای افزايش توان علمي- صنعتي كشور و به تبع آن رشد اقتصاد دانشمحور ارائه كند. به همين منظور ضمن شناسايي چالشهاي موجود در دانشگاههاي صنعتي سنتي در كشور، نقشه جامع جديدي مشتمل بر ساختار، مأموريت و اهداف يك دانشگاه صنعتي پيشرفته معرفي شده است كه هر يك از اين زير حوزهها با كاركردهاي متنوع و ويژهي مكان بنيانگذاري چهار ركن اصلي يك دولت زنده، توسعهيافته و نقشآفرين را در جهان آینده فراهم ميسازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - بررسی جامعهشناختی تأثيرات تكنولوژي بر نیروی كار
هدايت الله جمالي پور غلامرضا مقدمهر دوره از زندگي بشري با نامي كه معرف فعاليتهاي آن دوره است مشخص ميشود. جامعه كشاورزي، جامعه صنعتي و جامعه اطلاعاتي عناويني هستند كه هر كدام، به يكي از دورههاي زندگي بشري اشاره دارند. دنيل بل معتقد است آن نوع از كار كه همگانيتر باشد به جنبه معرف آن جامعه خاص تبديل أکثرهر دوره از زندگي بشري با نامي كه معرف فعاليتهاي آن دوره است مشخص ميشود. جامعه كشاورزي، جامعه صنعتي و جامعه اطلاعاتي عناويني هستند كه هر كدام، به يكي از دورههاي زندگي بشري اشاره دارند. دنيل بل معتقد است آن نوع از كار كه همگانيتر باشد به جنبه معرف آن جامعه خاص تبديل ميشود. وي چنين اظهار عقيده ميكند كه، در حاليكه در جوامع ماقبل صنعتي نيروي كار كشاورزي در همه جا به وفور يافت ميشد و در جوامع صنعتي كار در كارخانجات به هنجار تبديل شد، در جوامع فراصنعتي، اين كار خدماتي است كه حكمفرما شده است. با اين اوصاف به نظر ميرسد نمود عيني رشد و توسعه علم و دانش و ارتقاي تكنولوژي، خود را در عرصه كار با برجستگي بيشتري نمايان ميسازد. به همين دليل توليد، بهرهوري و انباشت سرمايه كه همگي از خروجيهاي كار ميباشند تعيينكننده ساخت كلي يك جامعه به حساب ميآيند. از همين روي مطالعه ويژگيهاي فني و تكنولوژيكي كار در جامعه امروزي و تأثيرات آن بر كار و بيكاري افراد آن جامعه از اهميت ويژهاي برخوردار است. در اين مقاله سعي خواهد شد به سوالاتي چون: چه عواملي بر تحولات عرضه نيروي كار تاثير ميگذارد؟ عوامل شتابدهنده اين تحولات در دهههاي اخير چه بودهاند؟چرا در برخي جوامع كه روند توسعه به صورت ناقص انجام شده، تحولات حوزه كار با مشكل روبهروست؟ ويژگيهاي كار در عصر حاضر چگونه است و تكنولوژي چه تأثيري بر آن گذاشته است؟ وضعيت بازار كار در يك دهه اخير در ايران چگونه بوده است؟ به صورت هر چند مختصر به پاسخ داده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - ارزش اقتصادی حفاظت از رودخانه بهمنظور تأمین پایداری آب (مطالعه موردی: رودخانه خالکائی ماسال، استان گیلان)
طوبی عابدی بهنام یوسفیتعیین ارزش اقتصادی رویکردهای محیط زیستی رودخانهها به تصمیم گیران در امر تفرج، حفاظت و حفظ پایداری منابع آب کمک شایانی خواهد کرد. در این تحقیق به برآورد ارزش حفظ پایداری آب رودخانه خالکایی ماسال واقع در استان گیلان با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط پرداخته شده است. از ای أکثرتعیین ارزش اقتصادی رویکردهای محیط زیستی رودخانهها به تصمیم گیران در امر تفرج، حفاظت و حفظ پایداری منابع آب کمک شایانی خواهد کرد. در این تحقیق به برآورد ارزش حفظ پایداری آب رودخانه خالکایی ماسال واقع در استان گیلان با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط پرداخته شده است. از این روش برای اندازه گیری تمایل به پرداخت افراد برای کالاها و خدمات زیست محیطی استفاده می شود. به عبارت ديگر، این روش تلاش ميكند تا تمایل به پرداخت افراد را تحت سناريوهاي بازار فرضي تعيين نمايد. نتایج نشان داد متغیرهای هزینه ماهیانه، درآمد ماهیانه و نوع دیدگاه درباره حفاظت از محیط زیست (01/0P<) و متغیر وضعیت چشم انداز (1/0P<) در تمایل به پرداخت افراد اثر دارند. متوسط تمایل به پرداخت به ازای هر فرد برای حفظ پایداری آب کشاورزی این رودخانه از دیدگاه افراد بومی 36766 ریال و کل ارزش حفظ پایداری آب کشاورزی رودخانه مذکور 208 میلیون ریال در سال بهدست آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - ارزیابی جاذبهای طبیعی در تصفیه آب و فاضلاب
محدثه توکلیبا بیشتر شدن فعاليتهاي صنعتي و تخليه فاضلابهاي تصفيه نشده که شامل آلایندههای محیط زیستی مختلف هستند به محيطهاي آبي، مشكلاتي مانند كاهش قابليت نفوذ نور، به وجود آمدن شرايط بيهوازي و عوارضی همچون آلرژي و سرطان برای انسان و سایر موجودات زنده ایجاد میشود. روش جذب سطحي أکثربا بیشتر شدن فعاليتهاي صنعتي و تخليه فاضلابهاي تصفيه نشده که شامل آلایندههای محیط زیستی مختلف هستند به محيطهاي آبي، مشكلاتي مانند كاهش قابليت نفوذ نور، به وجود آمدن شرايط بيهوازي و عوارضی همچون آلرژي و سرطان برای انسان و سایر موجودات زنده ایجاد میشود. روش جذب سطحي به عنوان يكي از اثرگذارترین و کارآمدترین روشها در حذف آلایندههای محیط زیستی مطرح است و در بین روشهای رایج برای تصفیه فاضلاب، کاربرد جاذبهای طبیعی نسبت به روشهای دیگر کارایی بیشتری داشته و از نظر اقتصادی نیز مناسبتر است. از آن جایی که جاذبهای طبیعی به وفور در طبیعت وجود دارند و دارای قیمت بسیار ناچیز و حتی در بعضی از موارد بدون هزینه هستند. جذب آلاینده به وسیله این مواد، میتواند روشی مناسب به منظور حذف مواد سمی از آبهای آلوده و پسابهای صنعتی باشد. در این مقاله، به بررسی عملکرد تعدادی از جاذبهای زیستی به منظور حذف آلایندهها از فاضلابهای صنعتی و پسابها پرداخته می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - تبیین جایگاه راهبردی پارک فناوری پردیس در توسعه اقتصاد دانشبنیان کشور
یاسین سعیدی رسول رجاییپارکهای علم و فناوری، به عنوان یک سازمان و با هدف افزایش ثروت در جامعه از طرف متخصصان حرفهای مدیریت میشوند تا جریان دانش و فناوری را میان دانشگاهها، مؤسسههای تحقیق و توسعه، شرکتهای خصوصی و بازار به حرکت درآورند. این پارکها از طریق مراکز رشد، سازمانهای نوآور را ت أکثرپارکهای علم و فناوری، به عنوان یک سازمان و با هدف افزایش ثروت در جامعه از طرف متخصصان حرفهای مدیریت میشوند تا جریان دانش و فناوری را میان دانشگاهها، مؤسسههای تحقیق و توسعه، شرکتهای خصوصی و بازار به حرکت درآورند. این پارکها از طریق مراکز رشد، سازمانهای نوآور را تقویت و فرایندهای زایشی را تسهیل میکنند و به عنوان محیطی عمل میکنند که در آن واحدهای تحقیقاتی مستقل یا وابسته به سازمانها و صنایع، مجتمع شده و زیر پوشش و حمایت قرار گیرند تا به خلاقیت و نوآوری بپردازند. مأموریت نهایی این پارکها هماهنگ کردن نتایج به دست آمده از پژوهشهای دانشگاهی با نیازهای صنعت در جهت پُر کردن خلأ رابطه صنعت و دانشگاه میباشد و این امر درنهایت به تجاریسازی دانش منجر خواهد شد. بنابراین با توجه به این کارکردها، شکلگیری و توسعه بسیاری از پدیدههای نوظهور فناوری از درون این پارکها به وقوع میپیوندند و دولتها میکوشند با ایجاد محیطی مناسب، شرایط کار و فعالیت را برای شرکتهای کوچک و متوسط و جذب شرکتهای بینالمللی مبتنی بر فناوری فراهم کنند. در ایران نیز در سالهای گذشته این پارکها گسترش چشمگیری یافته و در شرایطی که کشور با تحریمهای یک جانبه مواجه بوده، توانستهاند نقش تأثیرگذاری در استفاده از دانش و فناوری بومی ایفا نمایند. در این راستا هدف از مقاله حاضر پرداختن به اهمیت و کارکردهای اصلی پارکهای علم و فناوری در دنیا و همچنین ایران میباشد. در ادامه با توجه به نقش پارک فناوری پردیس بهعنوان بزرگترین و مهمترین پارک فناوری کشور در توسعه اقتصاد دانشبنیان و همچنین جایگاه راهبردی آن در زیستبوم نوآوری، مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - لنگش، خطری روز افزون در گله های شیری
احمدرضا محمدنیا امیر نجاتیلنگش به عنوان یکی از مهمترین عوامل زیان اقتصادی در صنعت دامپروری مورد توجه است. این عارضه نه تنها باعث ایجاد درد و ناراحتی در حیوان شده بلکه از طریق کاهش آسایش دام و عوارضی که به شکل مستقیم و غیر مستقیم به دام وارد میکند، منجر به کاهش تولیدات دامی میگردد. در این مقال أکثرلنگش به عنوان یکی از مهمترین عوامل زیان اقتصادی در صنعت دامپروری مورد توجه است. این عارضه نه تنها باعث ایجاد درد و ناراحتی در حیوان شده بلکه از طریق کاهش آسایش دام و عوارضی که به شکل مستقیم و غیر مستقیم به دام وارد میکند، منجر به کاهش تولیدات دامی میگردد. در این مقاله ضمن نگرشی کلی به وضعیت صنعت دامپروری در جهان و ایران و ضرورتهایی که این صنعت ایجاد مینماید، نگاه کلی به زیانهای اقتصادی لنگش، مشکلات آسایش ایجاد شده توسط لنگش و مشکلاتی که در سلامت دام حاصل از رخداد لنگش ایجاد میگردد، از اهم نکات مورد بحث در این مقاله است. در نهایت تلاش گردیده است تا نگاه ویژهای به ثبت اطلاعات و ارزیابی آن در مبحث مراقبت از سم شود و راه کارهای ثبت اطلاعات با تشریح مبانی کالبد شناختی آن مورد توجه قرار گیرد. نگارندگان بر این باورند که تنها در سایه ثبت اطلاعات درست و کارآمد است که میتوان نسبت به ارزیابی آنچه گذشته، اقدام نمود و برای آنچه پیشرو است برنامه ریزی کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - اپیدمیولوژی لنگش (اهمیت اقتصادی، شیوع و بروز)
مرضیه فائزی ریحانه سنگتراشصنعت دامپروری از نیمه دوم قرن بیستم، با تغییرات گسترده فرهنگی و اقتصادی (مانند افزایش سطح تحصیلات دامداران و افزایش نسبت قیمت دام به هزینههای دامپزشکی)، توجه به سلامت گله (Herd health) ( به جای توجه ویژه به درمان هر دام) و تمرکز بر پیشگیری بیماریها نسبت به درمان هر مو أکثرصنعت دامپروری از نیمه دوم قرن بیستم، با تغییرات گسترده فرهنگی و اقتصادی (مانند افزایش سطح تحصیلات دامداران و افزایش نسبت قیمت دام به هزینههای دامپزشکی)، توجه به سلامت گله (Herd health) ( به جای توجه ویژه به درمان هر دام) و تمرکز بر پیشگیری بیماریها نسبت به درمان هر مورد از بیماری، جایگاه ویژهای پیدا کرده است. این جمله به این معناست که دامپزشکان امروز، برای پاسخ دادن به نیازهای اقتصادی و بهداشتی جامعه، باید از برنامههای سلامت گله پیروی کرده تا بتوانند با پیشگیری از وقوع بیماریها به افزایش تولید کمک کنند. لنگش به عنوان یکی از زیان بارترین اختلالات در گلههای شیری عنوان شده است. امروزه ضرر اقتصادی بیماریها در گله تنها متوجه هزینههای درمان نیست و تمامی هزینههایی که برای پیشگیری یک بیماری انجام شده و خساراتی که به علت کاهش تولید، حذف و جایگزینی دام جدید در گله، اختلالات تولید مثلی و سایر زیان های از این دست در محاسبات خسارات لحاظ میشوند. لزوم استفاده از اطلاعات بومی در این بخش با توجه به متفاوت بودن هزینههای عنوان شده در نقاط مختلف جهان امری ضروری است. با توجه به افزایش تولیدات دامی از جمله شیر نسبت به تعداد راس گاو در گلهها، و با توجه به این که لنگش به عنوان یکی از عوارض تولید مطرح است، توجه ویژه به این بخش در گله باید مد نظر قرار گیرد. برای دانستن میزان زیانی که به گله به علت لنگش وارد میشود، داشتن درک درست از شاخصهای ابتلا به بیماری در درجه اول اهمیت قرار دارد، چرا که با دانستن شیوع و بروز لنگش در گاوداری امکان محاسبه خسارات وارده برای دامدار فراهم شده و می تواند با اولویت بندی برای درمان، نگهداری یا حذف دام بیمار تصمیم گیری کند. در این مقاله سعی شده است تا با بررسی زیانهای اقتصادی لنگش در سایر نقاط جهان الگویی برای مطالعات و یا تخمین خسارات اقتصادی در ایران فراهم شود. پس از آن با معرفی شیوع و بروز و مطالعات مربوط به آن در ایران و سایر نقاط جهان به بررسی شیوع و بروز لنگش خواهیم پرداخت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - ارزیابی تغییرات کاربری و گسترش افقی شهری با تاکید بر نقش اقصاد شهری نمونه موردی شهر اردبیل
احمد حاج علیزادهگسترش افقی شهر یا اسپرال شهری پدیده ای است که در نیم قرن اخیر نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز بروز یافته است. این پدیده رشد و گسترش فضایی سریع شهر به سمت نواحی حاشیه ای و بیرونی و به صورت توسعه کم تراکم، منفک و جسته و گریخته است. شهر اردب أکثرگسترش افقی شهر یا اسپرال شهری پدیده ای است که در نیم قرن اخیر نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز بروز یافته است. این پدیده رشد و گسترش فضایی سریع شهر به سمت نواحی حاشیه ای و بیرونی و به صورت توسعه کم تراکم، منفک و جسته و گریخته است. شهر اردبیل، علیرغم رشد سریع جمعیتی در چند دهه اخیر، رشد و گسترش فضایی سریعی نیز داشته است. مقاله حاضر به ارزیابی تغییرات کاربری حادث شده در محدوده شهری اردبیل پرداخته است. مهمترین علل گسترش افقی شهر اردبیل عبارتند از مهاجرت های روستا-شهری، مهاجرت های مرکز-پیرامون، طرح مسکن مهر و عدم وجود موانع طبیعی بر سر راه رشد و گسترش اشاره کرد. نتایج نشان می دهد که وجود زمین های کشاورزی و باغات داخل شهر، حق انتخاب آزادانه برای انتخاب محل سکونت و تامین مسکن برای همه اقشار شهری از جمله اثرات و پیامدهای مثبت این پدیده به شمار می رود. ولی پیامدهای نامطلوب این پدیده در ابعاد اقتصادی خیلی بیشتر از اثرات مثبت است. به این ترتیب که در بخش اقتصادی، به افزایش هزینه زیرساخت ها وخدمات شهری، تکیه بیشتر بر استفاده از وسایل حمل و نقل خصوصی به جای حمل و نقل عمومی و غیره را می توان نام برد. با توجه به اثرات نامطلوب زیادی که گسترش افقی شهر اردبیل به همراه داشته است، در جستجوی راه حل و راهکار، استفاده از اصول و سیاست هایی پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - بررسی اثرات گردشگری درتوسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی(مطالعه موردی : روستاهای شهرستان تالش)
سمیرا اصغریاز دهه 1950 توجه به گردشگري روستايي آغاز شد ودردهه 1960 جنبه اقتصادی آن بر جوامع محلی مورد توجه قرار گرفت و از دهه 1990افقهاي جديدي در توسعه گردشگري ایجاد وبه عنوان ابزاری برای توسعه جوامع روستایی استفاده گردید. به نحوي كه امروزه مهمترين ابزار براي توسعه پايد أکثراز دهه 1950 توجه به گردشگري روستايي آغاز شد ودردهه 1960 جنبه اقتصادی آن بر جوامع محلی مورد توجه قرار گرفت و از دهه 1990افقهاي جديدي در توسعه گردشگري ایجاد وبه عنوان ابزاری برای توسعه جوامع روستایی استفاده گردید. به نحوي كه امروزه مهمترين ابزار براي توسعه پايدار روستایی، استفاده از ظرفیتهای گردشگری بویژه طبيعي وفرهنگی محسوب ميشود.توسعه گردشگری در روستاها ، افزایش فرصتهای شغلی،ایجاد درآمد اضافی وفقرزدایی را درمناطق روستایی به ارمغان می آورد ومزایای زیست محیطی وفرهنگی زیادی را به دنبال دارد. هدف از این پژوهش بررسی اثرات اقتصادی واجتماعی توسعه گردشگری درروستاهای شهرستان تالش می باشد که دراین تحقیق روستاهای بالای 200خانوار وروستاهای نمونه گردشگری بررسی شده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی می باشد.داده های تحقیق از طریق اسناد کتابخانه ای ومیدانی وازطریق پرسشنامه ومستندات آماری وبرداشتهای میدانی بدست آمده است.با توجه به عدم وجود آمار متقن از تعداد گردشگران ورودی به منطقه، تعداد 383 عدد پرسشنامه که با ستفاده از فرمول کوکران بدست آمد، دربازه های زمانی فصول پرگردشگر از جمله فصل بهار وتابستان ارائه وتکمیل گردید.نتیجه پژوهش نشان می دهد که درفصول فوق الذکر رابطه معنا داری بین ورود گردشگران وایجاد اشتغال ودر آمد جوامع روستایی وجود دارد..با توجه به وجود جاذبه های منحصر به فرد طبیعی از جمله سواحل گیسوم، خلیف آباد، تکی تازه آباد، قروق، حویق و چوبر وجاده زیبای اسالم به خلخال، تالش به مریان، لیسار به سوباتان وتالش به شارسول، سرمایه گذاری وایجاد زیر ساختهای گردشگری درتوسعه هرچه بیشتر منطقه و ایجاد اشتغال پایدار تاثیر بسزایی خواهد داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - نیازسنجی بنیادهای ژئواکونومیک در سیاست های منطقه گرایی ایران (مطالعه موردی: اکو)
افشین متقی دستنایی رضا فیروزیجهانیشدن برجسته ترین ویژگی زمانه ما است که الزاماتی را برای همکاری گستردهتر در سطح منطقهای بوجود میآورد. منطقهگرایی مکمل جهانیشدن است و توجه به آن مىتواند کشورها را در حد قابل قبولى از تبعات منفى جهانى شدن مصون دارد. جمهوری اسلامی ایران نیز نمیتواند از این قاعد أکثرجهانیشدن برجسته ترین ویژگی زمانه ما است که الزاماتی را برای همکاری گستردهتر در سطح منطقهای بوجود میآورد. منطقهگرایی مکمل جهانیشدن است و توجه به آن مىتواند کشورها را در حد قابل قبولى از تبعات منفى جهانى شدن مصون دارد. جمهوری اسلامی ایران نیز نمیتواند از این قاعده مستثنی باشد.ايران میتواند با حضور موثر در روندهای منطقهای، ضمن بهرهگیری از این مزیت، جایگاه خود را در معادلات جهانی ارتقا دهد. اما تاکید بر کدام بعد منطقهگرایی، موفقیت بلندمدت ایران را تضمین خواهد کرد؟ در این راستا اگر «سیاست و امنیت» در اولویت قرارگیرد، بر اساس نظریه نو واقعگرايي که عرصه بینالملل را فرو رفته در هرج و مرج میبیند، میتوان گفت که منافع آن نصیب بازیگران قدرتمند خواهد شد. اما با محور قرار دادن بنیادهای ژئواکونومیک، با توجه به اینکه منطق موجود در نظامبینالملل بعد از جنگ سرد، اقتصادی است و متعاقب آن حجم عمدهای از مولفه های قدرت در سطح ملی و بینالمللی، در چارچوب منافع اقتصادی ظاهر میگردد، دیپلماسی اقتصادی میتواند با استفاده از فرصتها و امکانات بینالمللی به اهداف خود دست يابد. براي اين منظور سازمان همکاريهاي اقتصادي اکو که با هدف گسترش تجارت و همکاریهای اقتصادی میان کشورهای عضو آن ایجاد شده و همچنین با توجه به مزیتهایش برای کشورمان همانند همبستگیهای اجتماعی شامل اشتراکات زبانی، دینی و فرهنگی، نزدیکی جغرافیایی و همچنین مرکزیت ایران نسبت به آن، ظرفیتهای بالقوه فراوانی دارد تا با برنامهریزی بهتر در بهرهگیری از ظرفیتهای بالای آن بتوان در تامین هر چه بهتر منافع کشورمان تاثیر گذاشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - جایگاه اعتماد عمومیشده در تابع تولید در بخش های اقتصادی ایران(مطالعه موردی:هشت بخش اقتصادی اقتصاد ایران)
عباس شاکری فرشاد مومنی تیمور محمودی سعیده علیزادههدف از این پژوهش این است که با استفاده از مباني اقتصاد خرد و مفهوم هزينه مبادله، مبادرت به تبيين چارچوب نظري جديدي براي ورود سرمایه اجتماعي به درون تابع توليد اقتصاد كرده و قصد داریم بیان کنیم که سرمایه اجتماعی یا متغیر اعتماد عمومی شده جز جدانشدنی تابع تولید اقتصاد است أکثرهدف از این پژوهش این است که با استفاده از مباني اقتصاد خرد و مفهوم هزينه مبادله، مبادرت به تبيين چارچوب نظري جديدي براي ورود سرمایه اجتماعي به درون تابع توليد اقتصاد كرده و قصد داریم بیان کنیم که سرمایه اجتماعی یا متغیر اعتماد عمومی شده جز جدانشدنی تابع تولید اقتصاد است. در واقع هدف اصلی تحقیق حاضر، استفاده از تئوری حاکمیت خانوار و داده های پانل به منظور بررسی اثر سرمایه اجتماعی با محور اعتماد عمومی شده بر سطح تولید در هشت بخش اقتصادی، اقتصاد ایران طی سال های 1375-1386است. در این پژوهش، این نکته مورد بررسی قرار میگیرد که آیا اعتماد به عنوان جز معنوی تابع تولید میتواند وارد تابع تولید کل اقتصاد شود یا خیر؟ در این پژوهش ابتدا سعی نمودیم اعتماد عمومی شده را معرفی و یافته های علمی دیگران را مرور نماییم. همچنین سعی کردیم با بررسی نظریه حاکمیت خانوار شاخصی به عنوان نماینده کلیدی ترین متغیر سرمایه اجتماعی (اعتماد عمومی شده) معرفی نماییم. نتایج حاصل از تکنیک های اقتصادسنجی در این پژوهش حاکی از تایید فرضیه تحقیق مبنی بر ارتباط مثبت و معنی دار بین متغیر اعتماد و تولید است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - نقش عوامل اجتماعی و اقتصادی در مهاجرت¬های روستایی- شهری ناحیه نورعلی بیگ ساوه
مصطفي طالشی محبوبه شبنمادر نواحی روستایی با بروز محدودیت های ساختاری ـ عملکردی مبتنی بر فعالیت های اقتصادي و اجتماعی روستانشینان براي به کسب فرصت هاي بهتر اقتصادی و رفاه زندگی به سکونتگاههای شهري مهاجرت نمایند. پژوهش حاضر، با هدف تحلیل نقش آفرینی عوامل اجتماعی و اقتصادی در مهاجرت روستا ب أکثردر نواحی روستایی با بروز محدودیت های ساختاری ـ عملکردی مبتنی بر فعالیت های اقتصادي و اجتماعی روستانشینان براي به کسب فرصت هاي بهتر اقتصادی و رفاه زندگی به سکونتگاههای شهري مهاجرت نمایند. پژوهش حاضر، با هدف تحلیل نقش آفرینی عوامل اجتماعی و اقتصادی در مهاجرت روستا به شهر، به لحاظ ماهیت، توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف گذاری کاربردی است. جامعه آماری پژوهش 373 خانوار ساکن روستاهای ناحیه نورعلی بیگ می باشند که از طریق نمونه گیری به روش خوشه ای منظم و با بهره گیری از ماتریس دوبُعدی فاصله، موقعیت اقتصادی ـ اجتماعی و جدول مورگان (جامعه نمونه در 16سکونتگاه روستایی) انتخاب شدند. باعنایت با به کارگیری تحلیل های کمی پایه از آزمون برازش داده های گردآوری شده و ابزار پرسشنامه، به تعیین روایی از طریق قضاوت جامعه خبرگان؛ و تعیین پایائی ابزار اندازه گیری با روش آلفای کرونباخ اقدام شد که مقدار آلفا (با آزمون 30 نمونه اولیه) برای شاخص اقتصادی برابر با 732/0 و برای شاخص اجتماعی- فرهنگی 900/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده های آماری با بهره گیری از سامانه های آماری و آزمونهای کالموگروف اسمیرنوف جهت نرمال بودن متغیرها، آزمون دوجمله ای به منظور تعیین اهمیت هریک از گویه ها و آزمون تحلیل واریانس فریدمن به منظور اولویت بندی عوامل، بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از یافته های پژوهش بیانگر آن است که؛ از بین گویه های شاخص اقتصادی موثر بر مهاجرت روستاییان، بیشترین شاخص اقتصادی اختصاص به اشتغال و کمترین آن به مربوط به شاخص مکانیزاسیون بخش کشاورزی داشته است. در شاخص اجتماعی- فرهنگی مهمترین عامل در مهاجرفرستی سکونت مناسب و نیاز به پیشرفت و کسب جایگاه اجتماعی و پایین ترین آن کمبود امکانات بهداشتی و درمانی است. در نهایت، برای تعدیل میزان مهاجرفرستی در ناحیه مورد پژوهش بایستی با تقویت مزیت نسبی اقتصاد روستایی و برقراری مناسبات و پیوند نظام سکونتگاهی با شهر ساوه در مقیاس محلی ـ منطقه ایی مقدمات بنیان الگوی شبکه سکونتگاهی برای پایداری سکونتگاههای روستایی ـ شهری پایه ریزی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - جغرافیای اقتصادی جدید و تبیین نابرابری ناحیهای در ایران
حسن افراختهایران استعداد زیادی جهت شکل گیری نابرابری ناحیه دارد. بین سطوح توسعه یافتگی استان ها به طورکلی و به ویژه بین واحدهای مرکزی و مرزی کشور، نابرابری های شدیدی وجود داشته و دارد؛ در 15 سال اخیر، شاخص توسعه همه استان ها به طور نسبی بهبود یافته است، اما استان های با بالاتری أکثرایران استعداد زیادی جهت شکل گیری نابرابری ناحیه دارد. بین سطوح توسعه یافتگی استان ها به طورکلی و به ویژه بین واحدهای مرکزی و مرزی کشور، نابرابری های شدیدی وجود داشته و دارد؛ در 15 سال اخیر، شاخص توسعه همه استان ها به طور نسبی بهبود یافته است، اما استان های با بالاترین درجه توسعه یافتگی و کمترین درجه توسعه یافتگی بدون تغییر باقی مانده است. هدف اصلی مقاله حاضر، آن است که ضمن بیان نابرابری های موجود در سطوح ناحیه ای، عوامل ایجاد و تداوم آن را از دید جغرافیای اقتصادی جدید مورد بررسی قرار دهد. ناحیه مورد مطالعه تحقیق، استان های کشور به عنوان نواحی جغرافیایی است، اما برای نمایش عوامل محلی مؤثر در واگرایی ناحیه ای، سیستان و بلوچستان به عنوان ناحیه کم توفیق مورد بررسی قرار گرفته است. داده های موردنیاز تحقیق از طریق بررسی محلی و برخی منابع جمع آوری شده است. ضریب تغییرپذیری جهت درک نابرابری ناحیه ای ایران مورد استفاده قرار گرفته است. برای استخراج عوامل محلی مؤثر در توسعه نیافتگی سیستان و بلوچستان، نظرات 50 نفر کارشناسان محلی به روش لیکرت تجزیه و تحلیل شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که دو عامل در نابرابری ناحیه ای کشور مؤثر است. نخست، تبعیت از دیدگاه جغرافیای اقتصادی مرسوم مبتنی بر رویکردهای نئوکلاسیکی و نولیبرالی، و غفلت از نگاه جغرافیای اقتصادی جدید در برنامه ریزی ناحیه ای؛ و دوم، فقدان نهادهای تولیدگرا که نقش مهمی در نابرابری ناحیه ای و تداوم آن در ایران دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - عملكرد تعاونيهای توسعۀ كشاورزي در اشتغال زنان و توليد محصولات كشاورزي روستاهاي شهرستان ساوجبلاغ (استان البرز)
الهام فلاحتکار نصرالله مولائی هشجین محمدباسط قرشی اکبر معتمدی مهرتعاونيهای توليد کشاورزي، رهيافتي مناسب براي دستيابي به توسعة اقتصادي و اجتماعي و تحقق عدالت اجتماعي به شمار میروند. این شرکتها از منظر بازتوزيع منافع حاصله از رشد بخش كشاورزي، افزایش فرصتهای شغلی، توسعه مشاركت مردمي، توجه به زنان روستا، پايين آوردن ريسك سرمايهگذاري أکثرتعاونيهای توليد کشاورزي، رهيافتي مناسب براي دستيابي به توسعة اقتصادي و اجتماعي و تحقق عدالت اجتماعي به شمار میروند. این شرکتها از منظر بازتوزيع منافع حاصله از رشد بخش كشاورزي، افزایش فرصتهای شغلی، توسعه مشاركت مردمي، توجه به زنان روستا، پايين آوردن ريسك سرمايهگذاري در بخش كشاورزي، كاهش هزينههای توليد و...، ابزار مناسبي براي بهبود وضعيت كشاورزي هستند. بر این اساس آنچه که در پژوهش حاضر، به عنوان هدف اصلی پژوهش درنظر گرفته شد، تبیین عملکرد تعاونیهای تولید کشاورزی در توسعۀ اشتغال زنان روستا بود که به صورت مطالعه موردی در 28 روستای برخوردار از شرکت تعاونی در شهرستان ساوجبلاغ استان البرز انجام پذیرفت؛ برای انجام آن از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی استفاده شد. جامعه آماری شامل «روستاییان عضو تعاونی و مدیران تعاونی» به تعداد 708 نفر بود. حجم نمونهها برای نظرسنجی با ابزار پرسشنامه براساس روش کوکران، 250 نمونه برآورد شد. نتایج تحلیلهای به دست آمده از آمار توصیفی و استنباطی 6 گویه مرتبط با تأسیس شرکتهای تعاونی کشاورزی در این روستاها بین سالهای 60 تا 95 نشان داد که میانگین وزنی اغلب گویهها کمتر از حد متوسط بوده و این نشان میدهد که نقش شرکتهای تعاونی کشاورزی در گسترش وضع اشتغال زنان خیلی محسوس و پررنگ نبوده است. اگرچه نتایج آزمون خی دو، فرضیه تحقیق را تأیید کرده است اما نباید فراموش کرد که اثرات شرکت تعاونی در ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و کاهش مهاجرت زنان روستا، در حد کم بوده و میبایست برای بهبود عملکرد شرکتهای تعاونی و بالا بردن جایگاه زنان، برنامهریزی و سرمایهگذاری کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - نقش شهرک های صنعتی در پایداری اقتصادی نواحی روستایی ( مطالعه موردی دهستان القچین، شهرستان چرام، استان کهگیلویه و بویر احمد) (نوع مقاله : پژوهشی)
عصمت انصاری حسین فراهانی مهدی چراغیصنایع روستایی به دلیل ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و کاهش فقر در جامعه روستایی بویژه در جوامعی که اقتصاد کشاورزی حکمفرماست از اهمیت به سزایی برخوردار است. مسائل و مشکلات زیستی، اختلاف درآمد و سطح زندگی بین جوامع شهری و روستایی که از عوامل مهم مهاجرت های روستایی-شهری است، أکثرصنایع روستایی به دلیل ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و کاهش فقر در جامعه روستایی بویژه در جوامعی که اقتصاد کشاورزی حکمفرماست از اهمیت به سزایی برخوردار است. مسائل و مشکلات زیستی، اختلاف درآمد و سطح زندگی بین جوامع شهری و روستایی که از عوامل مهم مهاجرت های روستایی-شهری است، بسیاری از برنامه ریزان را به اتخاذ استراتژی های جدید توسعه روستایی بویژه صنعتی کردن روستاها واداشت. هدف از این تحقیق بررسی نقش شهرک های صنعتی در پایداری اقتصادی نواحی روستایی در دهستان القچین شهرستان چرام می باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی می باشد و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات نیز به صورت کتابخانه ای و میدانی از طریق پرسشنامه در قالب طیف لیکرت طراحی و اقدام به سنجش سطح عملکرد شهرک صنعتی بر روستاهای پیرامون شده است. حجم نمونه مورد مطالعه منتج از فرمول کوکران 179 خانوار بوده است و تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بر اساس آزمون ویلکاکسون بین متغیرهای اقصادی و زیست محیطی رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - عنوان: ارزیابی تاب آوری اجتماعی-اقتصادی روستاهای حوزه آبخیز سامان (استان مرکزی) در نوسانات آب سالهای اخیر (مقاله پژوهشی)
گیتی صلاحی اصفهانینوسانات آب طی سالیان گذشته آسیب های زیادی به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد کرده است. در دهه اخیر رویکرد مقابله با رخدادهای طبیعی جای خود را به کنار آمدن با آنها داده است و در واقع تاب آوری جای خود را به آسیب پذیری داده است. هدف این تحقیق ارزیابی تاب آوری اجتماعی-اقت أکثرنوسانات آب طی سالیان گذشته آسیب های زیادی به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد کرده است. در دهه اخیر رویکرد مقابله با رخدادهای طبیعی جای خود را به کنار آمدن با آنها داده است و در واقع تاب آوری جای خود را به آسیب پذیری داده است. هدف این تحقیق ارزیابی تاب آوری اجتماعی-اقتصادی روستاهای حوزه آبخیز سامان(استان مرکزی) در نوسانات آب سالهای اخیر(1395-1385) می باشد. نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری خانوارهای ساکن در 7 روستای حوزه آبخیز سامان می باشد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 110 خانوار بدست آمد و روایی و پایایی نیز 84/0 محاسبه گردیده است. به منظور سنجش تاب آوری اجتماعی-اقتصادی، سرپرستان خانوارها مورد ارزیابی قرار گرفته است. تدوین شاخص های سنجش مؤلفه های اجتماعی و اقتصادی سکونتگاههای انسانی در برابر نوسانات آب براساس مفهوم تاب آوری و ویژگیهای اجتماعی-اقتصادی در برابر بحران آب تدوین گردید و شاخص ها و عوامل مؤثر بر تاب آوری شناسایی و تعریف عملیاتی شدند. پس از جمع آوری داده ها در قالب پرسشنامه میدانی و با استفاده از ابزارهای تحلیل مکانی و قابلیت های نرم افزارهای آماری SPSS و Excel و GIS سنجش صورت پذیرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که میزان تاب آوری اجتماعی-اقتصادی روستاها در وضعیت قابل قبولی قرار ندارند و از میان دو بعد تاب آوری عوامل بعد اقتصادی با میانگین کمترین و عوامل بعد اجتماعی با میانگین بیشترین تأثیر را در تاب آوری روستاها داشته است. براساس آزمون T میانگین واقعی نظر کلی پاسخگویان از 3 کوچکتر و در حد متوسط رو به پایین است. روستاهای سامان و یاری آباد در بعد اقتصادی نوسانات آب دارای تاب آوری بیشتری بوده اند و در بخش اجتماعی نیز حدودا میانگین ها به هم نزدیک و بیشترین تاب آوری اجتماعی در روستاهای چهارحد و یاری آباد و ورکبار علیا بود که بالای میانگین 3 را اخذ کرده اند. در مجموع دو شاخص تاب آوری اجتماعی- اقتصادی روستاها هیچکدام میانگین 3 را به دست نیاورده اند که نشان از تاب آوری پایین محدوده دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - ضرورت حمایت حقوقی از فعالیت های صنعت نساجی
علی مشهدی مائده پوربرخورداریدرسالیان اخیر صنعت نساجی کشور با چالش های حقوقی و قانونی متعددی مواجه بوده است. این صنعت به دلیل تقاضای دائمی برای انواع محصولاتش، با توجه به اینکه در میان نیازهای اساسی اقتصادی در درجه سوم اهمیت(پس از موادغذایی و مسکن) قرار دارد و همچنین سابقه آن در کشور، سهم آن در تأم أکثردرسالیان اخیر صنعت نساجی کشور با چالش های حقوقی و قانونی متعددی مواجه بوده است. این صنعت به دلیل تقاضای دائمی برای انواع محصولاتش، با توجه به اینکه در میان نیازهای اساسی اقتصادی در درجه سوم اهمیت(پس از موادغذایی و مسکن) قرار دارد و همچنین سابقه آن در کشور، سهم آن در تأمین نیازهای داخلی و صادرات به ویژه اشتغال زایی آن، از اهمیت بالایی برخوردار است. لیکن کاستی های قانونی و اجرایی در این زمینه باعث گردیده است که این صنعت با آسیب های جدی مواجه شود. در این مقاله سعی شده است برخی از مسائل و چالش های حقوقی این صنعت بررسی و ارزیابی گردد. براین اساس ابتدا به جایگاه و اهمیت صنعت نساجی پرداخته و آنگاه مسائل حقوقی صنعت نساجی و چالش های آن بررسی شده اند. فرض اساسی این مقاله بر این مبنا استوار است که ضروری است در بخش صنعت نساجی با تجزیه و تحلیل و مطالعه مزیت-های نسبی آن در جهت ایجاد نظام حقوقی خاص حاکم بر آن گام برداشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
30 - سیکل تجاری سیاسی: استدلالهایی سیاسی برای بیثباتیهای اقتصادی
عباس حاتمیمرور ادبیات موجود نشان میدهد اقتصاددانان تا قبل از دهه 1970 عموماً بر عوامل اقتصادی بهعنوان علت وقوع بیثباتیهای اقتصادی تأکید میکردند. اما از دهه 1970 به این سو اقتصاددانان سیاسی سر برآوردند که عامل وقوع این بیثباتیهای اقتصادی را به عوامل غیراقتصادی نسبت میدا أکثرمرور ادبیات موجود نشان میدهد اقتصاددانان تا قبل از دهه 1970 عموماً بر عوامل اقتصادی بهعنوان علت وقوع بیثباتیهای اقتصادی تأکید میکردند. اما از دهه 1970 به این سو اقتصاددانان سیاسی سر برآوردند که عامل وقوع این بیثباتیهای اقتصادی را به عوامل غیراقتصادی نسبت میدادند. این دسته از اقتصاددانان سیاسی تلاش کردند با ارائه نظریههایی مانند سیکل تجاری سیاسی، عوامل غیراقتصادی یا بهعبارتی دقیقتر عوامل سیاسی را شناسایی نمایند که عامل بیثباتی در اقتصاد کلان بودند. به همین منظور آنها سیکلهای تجاری سیاسی فرصتطلبانه و سیکلهای تجاری سیاسی حزبی را ارائه نمودند که اولی انتخابات و دومی جابهجایی احزاب در قدرت را عامل بیثباتیهای اقتصادی میدانست. این مقاله در تداوم ادبیات مزبور بر گونههای دوگانه سیکلهای تجاری سیاسی متمرکز شده، تلاش میکند اولاً نشان دهد چگونه و براساس چه سازوکاری عوامل سیاسی باعث بیثباتی در اقتصاد کلان میشوند. ثانیاً استدلال میکند سیکلهای تجاری سیاسی را باید به علت تأکید بر عوامل سیاسی در توضیح فرایندهای اقتصادی، مصداق بارزی از بازگشت دوباره سیاست به اقتصاد دانست که در حدود دو قرن ایدهای منسوخشده در نظر گرفته میشد. ثالثاً نشان میدهد که این بازگشت از یکسو نقدی اساسی بر داعیه اقتصاددانان جریان غالب در اقتصاد است که از دیرباز اصرار بر جدایی اقتصاد از سیاست دارند و از دیگر سو بر اهمیتی تأکید میگذارد که مطالعات میان رشتهای در دهههای اخیر پیدا کردهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
31 - اقتصاد قانون اساسی و انصاف
ابوالفضل پاسبانی صومعهمقاله حاضر که با رویکرد میان رشتهای و با استفاده از روش تحلیلی سامان یافته است، به دنبال بررسی میزان امکانپذیری اعمال مسئله انصاف در نظریه اقتصاد قانون اساسی است. عمدهترین نتیجه حاصل این است که با وجود قابلیتها و راهگشاییهای خوب نظریه اقتصاد قانون اساسی، در توانایی أکثرمقاله حاضر که با رویکرد میان رشتهای و با استفاده از روش تحلیلی سامان یافته است، به دنبال بررسی میزان امکانپذیری اعمال مسئله انصاف در نظریه اقتصاد قانون اساسی است. عمدهترین نتیجه حاصل این است که با وجود قابلیتها و راهگشاییهای خوب نظریه اقتصاد قانون اساسی، در تواناییهای آن غلو شده و به بیان آمارتیا سن نوعی نهادگرایی استعلایی را به نمایش گذارده است. با این وجود، عنایت به نقش نهادهای غیررسمی ميتواند كمك كند كه قواعد بازی و قوانین اساسی به شکلی بهتر تدوین و اجرا شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
32 - نقدی بر تحلیلهای طبقاتی مبتنی بر رفتار انتخاباتی طبقۀ متوسط جدید در انتخابات (با تأکید بر انتخابات ریاست جمهوری دورههای هفتم (1376) و نهم (1384))
سعید میرترابی سيد مهدي ميرعباسيدر فاصلۀ سالهای 1376 تا 1384، بسیاری از عوامل مؤثر در رشد و توسعۀ طبقۀ متوسط جدید در ایران همچون رشد اقتصادی، گسترش شهرنشینی، گسترش سطح آموزش و سواد، توسعة نهادهاي نظام سياسي و گسترش دستگاه بوروكراسي دولت، توسعۀ نشر و انتشارات و... همچنان به رشد خود ادامه دادند و در نت أکثردر فاصلۀ سالهای 1376 تا 1384، بسیاری از عوامل مؤثر در رشد و توسعۀ طبقۀ متوسط جدید در ایران همچون رشد اقتصادی، گسترش شهرنشینی، گسترش سطح آموزش و سواد، توسعة نهادهاي نظام سياسي و گسترش دستگاه بوروكراسي دولت، توسعۀ نشر و انتشارات و... همچنان به رشد خود ادامه دادند و در نتیجه میتوان انتظار داشت وزن قشر میانی جامعه در این سالها در میان گروهبندیهای اجتماعی رو به افزایش گذاشته باشد. از سوی دیگر در عمده تحلیلهای طبقاتی مرتبط با نتایج انتخابات در سالهای 1376 و 1380، بر نقش پیشرو طبقۀ متوسط تازه گسترش یافته در جامعه، در رقم زدن نتایج جدید و پیروزی شعارهای مرتبط با توسعۀ سیاسی تأکید شد. با این همه در شرایطی که عوامل مرتبط با گسترش طبقۀ متوسط جدید در جامعه در فاصلۀ سالهای 1376 تا 1384 همچنان به رشد خود ادامه دادند، در انتخابات ریاست جمهوری سال 1384 (در دور اول)، نامزد انتخاباتی ای که مستقیماً شعارهای مرتبط با توسعۀ سیاسی را سر داد، از پیروزی بازماند و در دور دوم نیز با وجود حمایت گستردۀ طیف اصلاح طلبان از نامزد رقیب، در نهایت فردی به پیروزی گسترده رسید که در شعارهایش، کمتر اثری از آمال و اهداف منتسب به طبقۀ متوسط جدید در جامعه دیده میشد. مقالۀ حاضر در توضیح این تحول معماگونه، نشان میدهد که «ساختار اقتصادی دولتی- رانتی در کشور، کاربرد تحلیلهای رایج طبقاتی به ویژه تحلیلهای مبتنی بر رفتار سیاسی و انتخاباتی طبقۀ متوسط جدید را با محدودیتهای خاصی روبه رو میکند و در پیشبینی نتایج انتخابات نمیتوان تنها بر عوامل و متغیرهای مرتبط با گسترش کمّی طبقۀ میانی و نقش هدایتگر آن در تعیین علایق انتخاباتی دیگر گروههای اجتماعی تکیه کرد». مقاله بر اهمیت عوامل ساختاری مرتبط با اقتصاد سیاسی نفت در شکل دادن به قشربندی گروههای اجتماعی در کشورهای نفت خیز تأکید میورزد و نشان میدهد این عوامل چگونه به شکلگیری طبقۀ متوسطی کمک میکنند که لزوماً از ویژگیها و علایق نسبت داده شده به این طبقه مطابق با نظریههای رایج در بحث توسعۀ سیاسی، برخوردار نیست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
33 - از تضاد طبقاتی تا شکاف گفتمانی: بازخوانی مارکسیسم کلاسیک از منظر پسامارکسیسم «لاکلائو» و «موفه»
سید حسین اطهری سید صدرا حسینیهر نظام اندیشگی در طول تاریخ، تحولات و تطورات گوناگون یافته است. پیچیدگی جوامع سرمایه داری متأخر، مارکسیستهای جدید را بر آن داشت تا به تجدید حیات جبهۀ مخالفین نظام سرمایه داری بپردازند. «لاکلائو» و «موفه» از جمله پسامارکسیستهایی هستند که در این راه تلاش میکنند. نقادی أکثرهر نظام اندیشگی در طول تاریخ، تحولات و تطورات گوناگون یافته است. پیچیدگی جوامع سرمایه داری متأخر، مارکسیستهای جدید را بر آن داشت تا به تجدید حیات جبهۀ مخالفین نظام سرمایه داری بپردازند. «لاکلائو» و «موفه» از جمله پسامارکسیستهایی هستند که در این راه تلاش میکنند. نقادی آنها از مارکسیسم کلاسیک، به علت ویژگیهای متصلب و تحلیلهای یک جانبۀ آن است. آنها با طرح مفاهیمی چون گفتمان، مفصل بندی، هویتهای سیال، هژمونی و شکافهای گفتمانی سعی دارند یک جانبه گرایی اندیشۀ مارکسیسم کلاسیک را که در تعین اقتصادی، هویتهای طبقاتی، منازعات طبقاتی و شکافهای طبقاتی خلاصه میشد، به نحوی جبران کنند. این تحولات برای افزایش کارآمدی مارکسیسم در تحلیل جوامع پیچیدۀ سرمایهداری متأخر است. پرسش اصلی این مقاله، چرایی و چگونگی تطور مارکسیسم ارتدکس به پسامارکسیسم لاکلائو و موفه است. از اینرو قصد داریم تحولات اندیشۀ مارکسیسم کلاسیک به سوی پسامارکسیسم لاکلائو و موفه را بررسی کنیم. برای نیل به این هدف از روش تحلیل مقایسهای مفاهیم سود خواهیم جست. به این منظور به بحثی دربارۀ مرکززدایی از جامعه در اندیشۀ پسامارکسیسم خواهیم پرداخت که جایگزین موجبیت اقتصادی در شکلگیری نظم اجتماعی شده است. در ادامه به ایدۀ تضاد خواهیم پرداخت که نقطۀ مشترک هر دو دیدگاه مارکسیسم و پسامارکسیسم است. مارکسیسم کلاسیک، سیاست را در ایدۀ تضاد طبقاتی مینگریست که در کمونیسم نهایی، نزاع طبقاتی مرتفع میشد و یک جامعۀ بی طبقه حاصل میشد. اما پسامارکسیسم لاکلائو و موفه با اشاره به بیپایان بودن عرصۀ نزاعهای سیاسی، تضاد را عنصر همیشگی جامعه میداند و تلاش سیاست دموکراتیک رادیکال را در حفظ این تضاد نشان میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
34 - از شکست بازار تا شکست دولت مناقشه بازارگرایان و دولتگرایان در دوران مدرن
حجت کاظمیاز چشم انداز منازعهای که از حدود سه سدۀ پیش دربارۀ حدود مداخلۀ دولتی و آزادی بازار در جریان بوده، دو رویکرد کلی قابل شناسایی است: بازارگرایان و دولت گرایان. این تمایز بر اساس وزنی است که هر رویکرد به یکی از این دو نهاد و قابلیتهای آن برای تحقق کارایی بهینۀ اقتصادی می أکثراز چشم انداز منازعهای که از حدود سه سدۀ پیش دربارۀ حدود مداخلۀ دولتی و آزادی بازار در جریان بوده، دو رویکرد کلی قابل شناسایی است: بازارگرایان و دولت گرایان. این تمایز بر اساس وزنی است که هر رویکرد به یکی از این دو نهاد و قابلیتهای آن برای تحقق کارایی بهینۀ اقتصادی میدهند. منازعه بر سر این موضوع، بیش از هر چیز ماهیتی عمیقاً ایدئولوژیک داشته است و هر رویکرد کوشیده تا شواهد تاریخی را به نفع خود صورت بندی کند. ما در این مقاله ضمن طرح روند تاریخی منازعۀ دو رویکرد و تنوعات درونی آنها، نشان خواهیم داد که در سایه دستاوردها و ناکامیهای هر دو رویکرد از یکسو و طرح الگوهای نظری بدیل و شکل گیری تجربههای موفق توسعهای خارج از تجربههای متعارف مورد استناد دو طرف منازعه از سوی دیگر، از دهه نود به این سو زمینههای طرح الگوی نوینی از حدود مداخله دولتی فراهم آمد. رویکرد نهادگرایی با تمرکز بر مقولۀ «کیفیت» مداخله به جای «کمیت» مداخله دولتی در پی فراتر رفتن از منازعۀ ایدئولوژیک یادشده و نظریه پردازی دربارۀ نحوه و کیفیت تعامل مثبت دولت با نهادهای بازار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
35 - تأثیر عوامل سیاسی بر مناسبات اقتصادی ایران در دهه اول انقلاب
عباس حاتمی حسین مسعودنیا داوود نجفیتا دهه 1960 استدلال این بود که مقوله های اقتصادی، مقوله هایی صرفاً اقتصادی هستند، اما از دهه 1970 به این سو با شکلگیری مطالعات میانرشتهای، ادبیاتی پدید آمد که استدلال میکرد عوامل سیاسی بر مناسبات اقتصادی مؤثر عمل میکنند. این مقاله با تأسی از این ادبیات و با تمرکز ب أکثرتا دهه 1960 استدلال این بود که مقوله های اقتصادی، مقوله هایی صرفاً اقتصادی هستند، اما از دهه 1970 به این سو با شکلگیری مطالعات میانرشتهای، ادبیاتی پدید آمد که استدلال میکرد عوامل سیاسی بر مناسبات اقتصادی مؤثر عمل میکنند. این مقاله با تأسی از این ادبیات و با تمرکز بر دهه اول انقلاب، تلاش میکند نشان دهد چگونه پنج عامل سیاسی شامل انقلاب، جنگ، بیثباتیهای سیاسی، انشقاق سیاسی و در نهایت پایگاه اجتماعی دولت در دهه مزبور بر مناسبات اقتصادی مؤثر عمل نموده است. به همین منظور این مقاله نخست نشان میدهد که چگونه جنگ باعث کاهش درآمدهای نفتی دولت در این دهه شد. دوم مشخص میسازد که بیثباتی ساخت سیاسی چگونه به کاهش سرمایهگذاریهای خارجی در این دوره انجامید. سوم با تأکید بر انشقاق سیاسی آشکار میسازد که چگونه این عامل موجد عدم اجماع اقتصادی شد. در نهایت مشخص میسازد که پایگاه اجتماعی دولت انقلابی از طریق چه سازوکارهایی به پیدایش سیاستهای اقتصادی مردمگرایانه کمک کرد. تمامی این یافتهها نشان میدهد که مناسبات اقتصادی در دهه اول انقلاب تا چه میزان تحت تأثیر عوامل سیاسی قرار داشتهاند و الزامات آن را بازتاب بخشیدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
36 - تبیین موانع سیاسی و حاکمیتی سرمایهگذاری مولد بخش خصوصی در اقتصاد ایران با استفاده از رویکرد نهادی «هاجسن»
علی رنجبرکیسرمایه گذاری مولد اقتصادی، یکی از متغیرهای اصلی اقتصاد کلان است و ایجاد شرایط مناسب برای شکل گیری و رشد آن از الزامات ضروری برای دستیابی به اهداف اقتصادی کشور، رفع مسائل و مشکلات اقتصادی و افزایش قدرت سیاسی و اقتصادی نظام جمهوری اسلامی ایران است. در این پژوهش تلاش شده ک أکثرسرمایه گذاری مولد اقتصادی، یکی از متغیرهای اصلی اقتصاد کلان است و ایجاد شرایط مناسب برای شکل گیری و رشد آن از الزامات ضروری برای دستیابی به اهداف اقتصادی کشور، رفع مسائل و مشکلات اقتصادی و افزایش قدرت سیاسی و اقتصادی نظام جمهوری اسلامی ایران است. در این پژوهش تلاش شده که با رویکرد اقتصاد نهادگرایی «هاجسن»، موانع و مشکلات کلان موجود در نظام سیاسی و ساختار حاکمیتی در فرآیند شکل گیری سرمایه گذاری مولد توسط بخش خصوصی تبیین و تحلیل شود. در رویکرد نظری هاجسن، وجود دوگانه ها و تضادها عامل و محرک شکل گیری تکامل اجتماعی و تغییرات اقتصادی است و شرایط نهادی و محیطی موجود جامعه نشان می دهد که این دوگانه ها موجب پیشرفت و یا پسرفت جامعه می شود. در این مطالعه به بررسی چهار تضاد نهادی ترجیح برنامه های کوتاه مدت بر برنامه های بلندمدت، وجود تضادها و برخوردها در ساختار بوروکراسی و حاکمیتی، تصمیم سازی ارزشی - ایدئولوژیک و رقابت مخرب بخش بازرگانی با بخش صنعت پرداخته شده است و نقش و تأثیر آنها در شکل نگرفتن سرمایه گذاری مولد اقتصادی تبیین شده است. بررسی تضادهای شکل گرفته در عرصه سیاسی و ساختار حاکمیتی اقتصاد ایران نشان می دهد که فضای سرمایه گذاری مولد اقتصادی در اقتصاد ایران نامناسب است و تداوم این امر به تداوم رکود اقتصادی می انجامد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
37 - تبیین تئوریک جایگاه جامعه مدنی در الگوی حکمرانی خوب
سیدرحیم ابوالحسنی خسرو قباديدر الگوی حکمرانی خوب، سه بخش دولتی، خصوصی و جامعه مدنی با مرزهای جداگانه و در یک رابطه تعاملی به منظور رسیدن به اهداف توسعه با یکدیگر همکاری میکنند. این الگو با رویکرد رایج از جامعه مدنی بر اساس برداشت هگلی که بر پایه اقتصاد سیاسی و مبتنی بر کشمکش است، سازگاری ندارد. ح أکثردر الگوی حکمرانی خوب، سه بخش دولتی، خصوصی و جامعه مدنی با مرزهای جداگانه و در یک رابطه تعاملی به منظور رسیدن به اهداف توسعه با یکدیگر همکاری میکنند. این الگو با رویکرد رایج از جامعه مدنی بر اساس برداشت هگلی که بر پایه اقتصاد سیاسی و مبتنی بر کشمکش است، سازگاری ندارد. حال این پرسش قابل طرح است که در غیاب و یا کمرنگ شدن نقش اقتصاد و سیاست در تعریف و تبیین جامعه مدنی، با کدام مبنا و رویکرد میتوان این مفهوم را در مدل حکمرانی خوب تبیین کرد؟ مدعای مقالۀ حاضر آن است که رویکردهای فرهنگی به جامعه مدنی و از جمله رویکرد جفری الکساندر، بیشتر میتواند جامعه مدنی را در الگوی حکمرانی خوب تبیین کند. در این مقاله به وجوه این تبیین و چگونگی آن با روش توصیفی و تحلیلی پرداخته شده است. روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتابخانهای است و با رجوع به منابع معتبر و تحلیل آنها، مستندات برای آزمون فرضیه (مدعای) مقاله ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
38 - بررسی مناسبات دولت و بازار در دهه نخست جمهوری اسلامی ایران (1357-1368)
وحید سینائی سارا اکبریپس از انقلاب اسلامی، روابط دولت و بازار سنتی به عنوان یک نهاد اجتماعی-اقتصادی دگرگون شد. در ابتدای انقلاب، اعضای برجستۀ جامعۀ بازار، بخش های بزرگی از اقتصاد ایران را از طریق مدیریت بنیادهای انقلابی و نهادهای دولتی در دست گرفته، روابط نزدیکی با رهبران جمهوری اسلامی بر أکثرپس از انقلاب اسلامی، روابط دولت و بازار سنتی به عنوان یک نهاد اجتماعی-اقتصادی دگرگون شد. در ابتدای انقلاب، اعضای برجستۀ جامعۀ بازار، بخش های بزرگی از اقتصاد ایران را از طریق مدیریت بنیادهای انقلابی و نهادهای دولتی در دست گرفته، روابط نزدیکی با رهبران جمهوری اسلامی برقرار نمودند. اما در سال های بعد، تغییراتی در این روابط به وجود آمد. در بررسی این دگرگونی و برای تبیین روابط دولت و بازار در دهه نخست جمهوری اسلامی، این فرضیه قابل طرح است که در دهۀ یادشده، سیاست های یکسان و مشابهی در قبال بازار وجود نداشت. دولت موقت به سیاست های لیبرالی در حوزۀ اقتصاد باور داشت، اما تحت تأثیر مصوبات شورای انقلاب، فضای انقلابی و نابسامانی های پس از انقلاب، در عمل به اجرای مصوبات شورای انقلاب پرداخت. با سقوط دولت موقت و روی کار آمدن دولت های چپ گرا، قدرت بازار سنتی به ویژه در عرصههای سیاسی و اقتصادی به چالش گرفته شد. در مقابل، بازار هم تلاش کرد تا مانع تسلط و استیلای کامل دولت بر اقتصاد و بخش خصوصی گردد. روش پژوهش، تبیینی و گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و اسنادی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
39 - تحلیل شكلگيري و گسترش حق رأي در ايران در قرن بیستم
رضا زمانیدو هدف اصلی مقاله عبارتند از: تحلیل شکل گيري حق رأي در ايران و تحلیل گسترش حق رأي در ايران در قرن بیستم. در این مقاله، نظریههای شکلگیری و گسترش حق رأی در شش گروه (روشنگري، رقابت حزبي، خواست طبقۀ متوسط، بازتوزيعي، نظم اجتماعي و اقتصاد سياسي) طبقه بندی شده است. مبتنی بر أکثردو هدف اصلی مقاله عبارتند از: تحلیل شکل گيري حق رأي در ايران و تحلیل گسترش حق رأي در ايران در قرن بیستم. در این مقاله، نظریههای شکلگیری و گسترش حق رأی در شش گروه (روشنگري، رقابت حزبي، خواست طبقۀ متوسط، بازتوزيعي، نظم اجتماعي و اقتصاد سياسي) طبقه بندی شده است. مبتنی بر این نظریه ها، نشان داده شده است که در بازۀ زمانی اولیه شکلگیری انتخابات در ایران، انتخابات صنفي (1285)، کارکرد بازتوزيعی داشته است و در مقابل انتخابات يک درجه 1290 از کارکرد روشنگري برخوردار بوده است. در چارچوب نظریههای شش گانه یادشده، همچنین اصلاحات انجام شده در قوانين انتخاباتي کشور و گسترش حق رأی در کشور تحلیل و نشان داده است که گسترش حق رأی و سطح دسترسی سیاسی در کشور در قرن بیستم، روندی ثابت و خطی نداشته و در طول زمان این سطح دسترسی متغیر بوده است. همچنین نشان داده شده است که در دوره قبل و بعد از انقلاب اسلامی، گسترش حق رأی در ایران با رهیافتهای نظم اجتماعی و بازتوزیعی سازگار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
40 - بازآفرینی اقتصادی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری با رویکرد برنامه ریزی راهبردی؛ مطالعه موردی: منطقه 10 شهر تهران
زهره تاجیک سیدموسوی موسوی رحیم سرورتوسعۀ ســریع شهرنشــینی، تأثیرات قابل توجهی بر هسته های قدیمی و تاریخی شهرها گذاشته است. به عبارت دیگر این پهنه ها در مقایسه با سایر پهنه های شهر به بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل گشته اند و مهم ترین عامل تاثیرگذار در متروکه شدن آنها عامل اقتصادی است که باعت گ أکثرتوسعۀ ســریع شهرنشــینی، تأثیرات قابل توجهی بر هسته های قدیمی و تاریخی شهرها گذاشته است. به عبارت دیگر این پهنه ها در مقایسه با سایر پهنه های شهر به بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل گشته اند و مهم ترین عامل تاثیرگذار در متروکه شدن آنها عامل اقتصادی است که باعت گردیده این بافت ها از فرایند توسعه عقب افتاده و به کانون مشکلات و نارسایی ها تبدیل شوند. در این راستا کلانشهر تهران از جمله شهرهای بزرگی است که تحت تاثیر توسعه شتابان شهرنشینی با مخاطرات و نابسامانی در ابعاد مختلف در هسته های قدیمی و تاریخی روبه رو است که نمود این نابسامانی ها و چالش، در سطح منطقه 10 شهر تهران با داشتن مساحت قابل توجهی بافت فرسوده و ناکارآمد شهری (5۲ درصد) بارزتر و شدیدتر است و به شکل مستقیم و یا غیرمستقیم شهروندان را درگیر مسائل و مشکلات گسترده ای کرده است. لذا این پژوهش بر آن است در قالب رهیافت نوینی از مداخله مکان مبنا در بافت های ناکارآمد و فرسوده شهری یعنی بازآفرینی پایدار شهری (با رویکرد بازآفرینی اقتصادمدار) از طریق برنامه ریزی راهبردی ضمن تحلیل وضع موجود جایگاه بافت فرسوده منطقه 10 شهر تهران در حوزه اقتصادی، به ارائه راهبردهای کلیدی به منظور استفاده بهینه از ظرفیت ها و امکانات بالقوه درون بافت و بازگرداندن رونق اقتصادی به محدوده بافت مورد مطالعه بپردازد. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام توصیفی-تحلیلی است. تکنیک مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده ها مدل تلفیقی SWOT- AHP است. نتایج به دست آمده نشان می دهد بافت فرسوده و ناکارآمد منطقه 10 شهر تهران در حوزه اقتصادی به لحاظ محیط درونی با ضعف های زیاد و به لحاظ محیط بیرونی با فرصت های قابل توجهی روبه رو است که در نهایت با اتخاذ راهبردهای انطباقی (بازنگری) می توان با کاستن از ضعف های موجود حداکثر استفاده را از فرصت های موجود در حوزه اقتصادی برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
41 - نقش و جایگاه صندوق نوآوری و شکوفایی در توسعه اقتصاد دانش بنیان
سیاوش ملکی فرمبانی اقتصاد دانشبنیان را نوآوری و تحقیق و توسعه فناوری تشکیل میدهد که فعالیتی هزینهبر و پرریسک است. با توجه به هزینه و ریسک فراوان توسعه فناوری، بخش خصوصی به تنهایی از عهده این کار برنمیآید و ازاینرو، دولتها در کشورهای مختلف نهادها و سازوکارهای متنوعی را برای تأم أکثرمبانی اقتصاد دانشبنیان را نوآوری و تحقیق و توسعه فناوری تشکیل میدهد که فعالیتی هزینهبر و پرریسک است. با توجه به هزینه و ریسک فراوان توسعه فناوری، بخش خصوصی به تنهایی از عهده این کار برنمیآید و ازاینرو، دولتها در کشورهای مختلف نهادها و سازوکارهای متنوعی را برای تأمین مالی نوآوری توسعه دادهاند. در ایران نیز از حدود 10 سال پیش بحث شکلگیری و توسعه اقتصاد دانشبنیان با تصویب «قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانشبنیان و تجاریسازی نوآوریها و اختراعات» آغاز شده است و به منظور تأمین مالی این شرکتها، صندوق نوآوری و شکوفایی راهاندازی شده است. در این نوشتار، نگاهی داریم بر مبانی قانونی شکلگیری صندوق نوآوری و شکوفایی و رویکردها و خدمات متنوع این صندوق در راستای حمایت از نوآوری و توسعه فناوری و درنتیجه تحقق اقتصاد دانشبنیان در کشور. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
42 - بررسی تطبیقی دیدگاه اسلام و غرب در مورد مشارکت زنان در فعالیت¬های اقتصادی
سهیلا بی ریازنان نیمی از جمعیت هر کشور را تشکیل می دهند. از این رو، فعالیت اقتصادی ایشان به عنوان نیمی از نیروی کار جامعه در دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی بسیار مؤثر می باشد. جوامع مختلف دیدگاه های متفاوتی را در مورد نحوه مشارکت زنان در فعالیت های اقتصادی دارند. در دیدگاه غرب، زنا أکثرزنان نیمی از جمعیت هر کشور را تشکیل می دهند. از این رو، فعالیت اقتصادی ایشان به عنوان نیمی از نیروی کار جامعه در دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی بسیار مؤثر می باشد. جوامع مختلف دیدگاه های متفاوتی را در مورد نحوه مشارکت زنان در فعالیت های اقتصادی دارند. در دیدگاه غرب، زنان باید بدون هیچ قید و شرطی وارد بازار کار شوند و به فعالیت اقتصادی بپردازند. نقش شغلی آنان در درجه اول اولویت قرار دارد و از نقش مادری و همسری ایشان مهم تر است. لیکن در اسلام، ضمن تأکید بر امکان مشارکت زنان در فعالیت های اقتصادی، بر نقش ایشان در خانواده به عنوان مادر و همسر تأکید شده است. اسلام اشتغال زنان را تحت شرایط خاصی قبول نموده است. در این پژوهش تلاش شده است این دو دیدگاه مورد بررسی قرار گرفته و با یکدیگر مقایسه گردد. سپس پیامدها و نتایج این دیدگاه ها در وضعیت کنونی زندگی زنان مورد بررسی قرار گرفته است. مقاله حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده ازداده های کتابخانه ای تدوین شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
43 - توسعه سبز از منظر کارآفرینی
نگین خاتونی مهدی کلاهیامروزه كارآفرینی سبز، یكی از پرطرفدارترین حوزه های علم اقتصاد به شمار می آید. از آنجاییکه كارآفرینی فرایندی پویا، در راستای ایجاد و افزایش سرمایه است، كارآفرینی سبز راهبردی برای حفظ توام چرخه طبیعت و پایداری و پیوستگی ساختاری جامعه مورد توجه است. كارآفرین سبز به واقع، ا أکثرامروزه كارآفرینی سبز، یكی از پرطرفدارترین حوزه های علم اقتصاد به شمار می آید. از آنجاییکه كارآفرینی فرایندی پویا، در راستای ایجاد و افزایش سرمایه است، كارآفرینی سبز راهبردی برای حفظ توام چرخه طبیعت و پایداری و پیوستگی ساختاری جامعه مورد توجه است. كارآفرین سبز به واقع، اتاق فكر محیطزیستی است که مهم ترین دستاوردهای آن برای توسعه سبز كشور ایجاد اشتغال، ثروت، رفاه و کشف فرصت های توسعه پایدار است. این مقاله به بررسی کارآفرینی و کارآفرین، کارآفرینی و توسعه سبز،کارآفرینی سبز، ضرورت کارآفرینی سبز و نقش آن، چالش ها و عوامل موثر بر نقش کارآفرینی سبز، انواع کارآفرینی سبز و توسعه کارآفرینی سبز می پردازد. رابطه بین كارآفرینی و توسعه سبز به ارتباط میان كسب و كار و محیطزیست بستگی دارد، که به صورت یک رابطه دوسویه عمل می کند. برهمین اساس کارآفرینی سبز، پدیده ای چند بعدی با سطوح تحلیلی چندگانه است که به طور میان یا فرارشته ای در جریان است. درنتیجه شالوده کارآفرینی سبز، اخلاق محیطزیست است که چشمانداز آن چیزی جز بوممحوری نیست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
44 - اثر نوآوری بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه
محمد حسن زاده محمود آباد هاتف حاضری زهرا دوازده امامینوآوری یکی از مهمترین ابزارهای رقابت پذیری بنگاه ها می باشد، که درصورت فراهم بودن زیرساخت های مناسب می تواند از طریق توسعه علمی و تکنولوژیکی موجب رشد اقتصادی و رفاه کشورها شود. در این مطالعه تاثیر تعداد ثبت اختراعات بعنوان یکی از مهمترین معیارهای نوآوری بر رشد اقتصادی ک أکثرنوآوری یکی از مهمترین ابزارهای رقابت پذیری بنگاه ها می باشد، که درصورت فراهم بودن زیرساخت های مناسب می تواند از طریق توسعه علمی و تکنولوژیکی موجب رشد اقتصادی و رفاه کشورها شود. در این مطالعه تاثیر تعداد ثبت اختراعات بعنوان یکی از مهمترین معیارهای نوآوری بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب توسعه یافته و درحال توسعه طی دوره زمانی 2000-2020 با رویکرد داده های ترکیبی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج تجربی نشان میدهد، با در نظر گرفتن متغیرهای کنترلی، در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه، نوآوری بر رشد اقتصادی تاثیر مثبت و معنیداری دارد. مقایسه میزان تاثیر نوآوری در دو گروه مورد بررسی نشان میدهد که در کشورهای در حال توسعه که سطح پایینتری از نوآوری را دارند، اثر این متغیر بر رشد اقتصادی بیش از کشورهای توسعه یافته است. بر این اساس حمایت از نوآوری، حقوق مالکیت معنوی و تقویت نهادهای مرتبط با نظام ملی نوآوری در جهت تقویت و تمدید نوآوری به عنوان یکی از عوامل اساسی رشد اقتصادی باید در برنامهریزی ملی مد نظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
45 - تحلیل احساسات برای پیش¬بینی بازار بورس با شبکه عصبی ژرف: مطالعه موردی برای پایگاه داده سهام شرکت¬های بین-المللی
حکیمه منصور سعیده ممتازی کامران لایقیامروزه تحلیل احساسات به عنوان یکی از ارکان اصلی در زمینه های مختلف از جمله مدیریت مالی، بازاریابی، پیش بینی تغییرات اقتصادی درکشورهای مختلف بکار گرفته می شود. به منظور ساخت یک تحلیل گر احساسات بر مبنای نظرات کاربران در رسانه های اجتماعی، بعد از استخراج ویژگی های مهم أکثرامروزه تحلیل احساسات به عنوان یکی از ارکان اصلی در زمینه های مختلف از جمله مدیریت مالی، بازاریابی، پیش بینی تغییرات اقتصادی درکشورهای مختلف بکار گرفته می شود. به منظور ساخت یک تحلیل گر احساسات بر مبنای نظرات کاربران در رسانه های اجتماعی، بعد از استخراج ویژگی های مهم بین کلمات توسط شبکه پیچشی، از شبکه حافظه کوتاه-مدت بلند استفاده می کنیم تا رابطه نهفته در دنبالـه ای از کلمات را کشف و ویژگی های مهم متن را استخراج نماییم. با کشف ویژگی های استخراج شده جدید توسط شبکه برگشتی با حافظه کوتاه-مدت بلند، توانایی مدل پیشنهادی در طبقه بندی ارزش سهام شرکت ها افزایش می یابد و در نهایت به پیش بینی سهام بورس در روز بعد براساس تحلیل احساسات می پردازیم. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮ اﺳﺎس دادهﻫﺎی ﻣﻘﺎﻟﻪ اﻧﮕﻮﯾﺎن و همکارانش اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و تنها از اﻃﻼﻋﺎت احساسی ﻣﺮدم در شبکه-ﻫﺎی اجتماعی ﺑﺮای ﭘﯿﺶبینی ﺳﻬﺎم اﺳﺘﻔﺎده می کند. با توجه به اینکه هر یک از پیـام های کاربـران را در 5 کلاس های احساسی طبقه بندی می کنیم، بنابراین این مدل ارزش سهام روز بعد را به دو حالت بالا یا پایین بودن آن می تواند پیش بینی کند. ساختار پیشنهادی شامل 21 لایه شبکه عصبی ژرف و متشکل از شبکه های پیچشی و حافظه کوتاه-مدت بلند است که برای پیش بینی سهام بورس 18 شرکت پیاده سازی شده است. اگرچه برخی مدل های ارائه شده قبل، از تحلیل احساسات به منظور پیش بینی بازار سرمایه بهره گرفته اند، اما از روش های ترکیبی و پیشرفته در شبکه های ژرف با میزان دقت پیش بینی بالا بهره نبرده اند. سنجش نتایج روش پیشنهادی با دیگر مطالعات نشان داده که عملکرد روش پیشنهادی در مقایسه با 8 روش دیگر، بطور قابل ملاحظه ای خوب بوده و در معیار ارزیابی صحت در پیشبینی روزانه سهام با بهبود 8/19 درصدی نسبت به مدل شبکه پیچشی ژرف، 5/24 درصدی نسبت به مدل پیشنهادی انگویان و همکاران (2015) و 94/23 درصدی نسبت به مدل پیشنهادی درخشان و همکاران (2019) از روشهای رقیب پیشی بگیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
46 - دانشگاه کارآفرین، استلزامات و بایدها
سیدحیدر میرفخرالدینیتغییر نقش دانشگاه با توجه به تغییر جهتگیری های اقتصادی-سیاسی در پایان جنگ سرد، تغییر نگرش به پژوهش در مراکز دانشگاهی را به دنبال داشت. با توجه به جهتگیری های اقتصادی جدید که نقش مدیریت اقتصاد را از دولت به بازار منتقل کرده است و به تغییر نگرش به پژوهش در دانشگاه ها و أکثرتغییر نقش دانشگاه با توجه به تغییر جهتگیری های اقتصادی-سیاسی در پایان جنگ سرد، تغییر نگرش به پژوهش در مراکز دانشگاهی را به دنبال داشت. با توجه به جهتگیری های اقتصادی جدید که نقش مدیریت اقتصاد را از دولت به بازار منتقل کرده است و به تغییر نگرش به پژوهش در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی انجامیده است، این تقاضا شکل گرفته است که دانشگاه باید حداقل منابع عمومی به کار رفته در پژوهش را جبران کند و نقش فعالتری در رشد و توسعه جامعه ایفا کند. همزمان شکلگیری اقتصاد دانشبنیان، نقش دانش را بهعنوان عامل برجستهتر در ایجاد ارزش افزوده، خلق ثروت نسبت به عوامل سنتی تولید در اقتصاد یعنی زمین، کار و سرمایه مشخص کرده است. دانشگاه علاوه بر پژوهش و آموزش، نقش سوم دیگری را عهده دار شده است و آن مشارکت در امر توسعه اقتصادی-اجتماعی جامعه است. این تغییرات در رویکرد تخصیص منابع و نقش دانش در خلق ثروت و تغییر جهت گیری مدیریت اقتصاد منجر به رشد توجه به رویکرد تجاری سازی نتایج پژوهش ها در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشورهای توسعه یافته شده است و در نتیجه آن، این انتظار از دانشگاه شکل گرفت که نتایج پژوهش ها باید به شرکت های بخش خصوصی و عمومی فروخته شود تا ضمن اینکه فعالیت های پژوهشی تامین مالی شوند، منابع درآمدی دیگری برای این مراکز خلق شود. تجاری سازی به معنای تبدیل نتایج تحقیقات به محصولات، خدمات و فرآیندهایی است که میتوانند به فروش برسند. به این ترتیب، این فرآیند به کاربردی کردن نتایج تحقیق و ایجاد ارزش اقتصادی برای این نتایج تاکید دارد. در نتیجه، پرورش ايدههاي كارآفرينانه در فرآيند توسعه كسبوكار جهت ثروتزايي، ارزشزايي، بهرهگيري از فرصتها و مزيتهاي نسبي و تلفيق نوآوريها و فناوريها در راستاي پويايي اقتصادي؛ جهتدهي سرمايههاي سرگردان و هدايت جريانهاي سرمايهگذاري در كسبوكارهاي مولد و كارآفرين در چارچوب توانمندیهای دانشگاه؛ شرکای اجتماعی و دانشجویان و مدرسان؛ و جلوگيري از فرسايش كسبوكارهاي كارآفرينانه در پرتو تسهيلگريهاي مستمر و فرآيندمدار در ابعاد مشاورهاي، مالي، نهادي و غيره توصیه می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
47 - بررسی مسأله تأثیر فقر اقتصادی در ناکارآمدی نظام تربیت اخلاق محور
علی احمد ناصح رضا نجفیفقر اقتصادی ، پدیده ی شومی که همواره جوامع بشری را تهدید نموده و بستر ساز آسیب های تربیتی و اخلاقی بوده است. مسأله ی مهم حاضر، چگونگی و میزان نفوذ و تأثیرگزاری فقر اقتصادی در دیگر ابعاد تربیتی و اخلاقی و همچنین نقش آن در ناکار آمدی تربیت اخلاقی است. مطالعات و تحقیقات می أکثرفقر اقتصادی ، پدیده ی شومی که همواره جوامع بشری را تهدید نموده و بستر ساز آسیب های تربیتی و اخلاقی بوده است. مسأله ی مهم حاضر، چگونگی و میزان نفوذ و تأثیرگزاری فقر اقتصادی در دیگر ابعاد تربیتی و اخلاقی و همچنین نقش آن در ناکار آمدی تربیت اخلاقی است. مطالعات و تحقیقات میدانی به وضوح نشان می دهدکه سهم آسیب زایی فقر اقتصادی در بروز بداخلاقی، هنجارشکنی و بزهکاری به مراتب بیش از دیگر عوامل فردی و اجتماعی است. علاوه بر آن فقر اقتصادی مانعی جدی در کارآمدی تربیت مبتنی بر اخلاق نیز محسوب می شود. فقر اقتصادی ریشه و مسبب ایجاد فقر علمی، فقرعاطفی، فقر فرهنگی، فقر اجتماعی، فقر سیاسی و فقر اعتقادی است که هر یک از این عناوین خود سدی در برابر تربیت خلاقی هستند.از همین رو آموزه های اسلام نسبت به رواج فقر اقتصادی در جامعه هشدار جدی داده و آن را موجب اختلال در نظام تربیتی و اخلاقی معرفی نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
48 - مذاکره مجدد در قراردادهای بالادستی صنعت نفت از منظر حقوق و اخلاق
راحله سید مرتضی حسینی بهرام تقی پور مهدی عباسی سرمدی فاطمه امیریبه دلیل خصیصه طولانی مدت بودن قراردادهای بالادستی صنعت نفت همواره این امکان وجود دارد که این قراردادها در معرض تغییر بنیادین اوضاع و احوال قرار بگیرند. بدین صورت که با تغییر شرایط اقتصادی، سیاسی، فنی و یا تغییر قوانین تعادل اقتصادی آن بر هم بخورد، به گونه ای که اجرای ت أکثربه دلیل خصیصه طولانی مدت بودن قراردادهای بالادستی صنعت نفت همواره این امکان وجود دارد که این قراردادها در معرض تغییر بنیادین اوضاع و احوال قرار بگیرند. بدین صورت که با تغییر شرایط اقتصادی، سیاسی، فنی و یا تغییر قوانین تعادل اقتصادی آن بر هم بخورد، به گونه ای که اجرای تعهد برای یکی از طرفین بسیار دشوار شود در حالی که ممکن است طرف مقابل از این شرایط سود ببرد. در چنین حالتی مذاکره مجدد یکی از راهکارهایی است که می تواند به رفع این مشکل کمک نماید. امری که امروزه در بسیاری از این قراردادها مورد توجه طرفین قرار می گیرد. با استفاده از این شیوه، طرفین می توانند قرارداد را مورد بازبینی قرار داده و ادامه اجرای آن را امکانپذیر نمایند، طرفین ملزم می باشند با رعایت اخلاق و حسن نیت راه را برای ایجاد توافق برای رفع مشکل و خروج از بن بست بوجود آمده هموار سازند. مذاکره مجدد ممکن است به صورت شرط در زمان انعقاد قرارداد در آن درج شود یا اینکه بعد از تغییر شرایط طرفین بر آن توافق نمایند. این شرط موجب ثبات قرارداد می شود و همین موضوع باعث تشویق شرکتهای خارجی به سرمایه گذاری در پروژه های نفتی شده و در نتیجه توسعه اقتصادی کشور میزبان را بدنبال خواهد داشت. در واقع این شرط یک مکانیزم حل اختلاف است که مانع از انحلال قرارداد در صورت تغییر اوضاع و احوال خواهد شد.ضمن اینکه رعایت اخلاق و حسن نیت، طرف قرارداد را ملزم به جدیت در مذاکره و دادن پیشنهادات منطقی و قابل اجرا می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
49 - حقوق اقتصادی کشورهای ساحلی در مناطق مختلف دریایی در سایه آموزههای اخلاقی
مریم شمعونی اهوازی منصور عطاشنه باسم موالی زادهحاکمیت، یکی از اساسی ترین مفاهیم مرتبط با شکل گیري و دوام دولت - کشور است، که به صلاحیت ها و اقتدار دولت آن کشور جنبه مشروع و عینی میبخشد. این مفهوم دامنه اعمال اقتدار نظام سیاسی و نهادهاي حاکم در درون کشور و در روابط خارجی را تعیین میکند. عرصه حاکمیت کشورها علاوه بر مر أکثرحاکمیت، یکی از اساسی ترین مفاهیم مرتبط با شکل گیري و دوام دولت - کشور است، که به صلاحیت ها و اقتدار دولت آن کشور جنبه مشروع و عینی میبخشد. این مفهوم دامنه اعمال اقتدار نظام سیاسی و نهادهاي حاکم در درون کشور و در روابط خارجی را تعیین میکند. عرصه حاکمیت کشورها علاوه بر مرزهاي سیاسی خشکی در مرزهاي سیاسی آبی نیز راه یافته است. در محیط دریایی، کشورهاي ساحلی بعد از خطوط مبدأ بر مناطق دریایی با در نظر گرفتن ملاحظات اقتصادی صلاحیت دارند.در این راستا یکی از ریشه های اختلافات از اینجا نشأت می گیرد که کشورهای توسعه یافته خواهان تسلط بر مناطق اقتصادی و محدودیت تسلط دولتهای ساحلی بر آبهای پیرامون خود بود و هستند. از سوی دیگر، کشورهای استعمارزده و در حال توسعه خواهان عرض دریایی بیشتری برای حراست اقتصادی از مناطق خشکی خود را می باشند.در این پژوهش با هدف بررسی حقوق اقتصادی کشورهای ساحلی در مناطق مختلف دریایی بر آن هستین این منطلب را مورد بررسی قرار دهیم و در این راستا با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری به جمع آوری اطلاعات اقدام کنیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
50 - نگاهی اخلاقی به تحریمهای منشوری با لحاظ تاثیرات حقوقی آن برنسل دوم حقوق بشر
حسین اخوان سید باقر میرعباسی ابومحمد عسگرخانیاز زمان تأسیس سازمان ملل تا سال 2015 کشورهای زیادی براساس فصل هفت منشور تحت تحریم شورای امنیت قرار گرفته اند . افزایش اعمال تحریم از جانب شورای امنیت نگرانی فزایندهای را در ارتباط با خسارات وارده بر شهروندان کشورهای تحت تحریم موجب گردید. تحقیقاتی که درخصوص اثرات تحریم أکثراز زمان تأسیس سازمان ملل تا سال 2015 کشورهای زیادی براساس فصل هفت منشور تحت تحریم شورای امنیت قرار گرفته اند . افزایش اعمال تحریم از جانب شورای امنیت نگرانی فزایندهای را در ارتباط با خسارات وارده بر شهروندان کشورهای تحت تحریم موجب گردید. تحقیقاتی که درخصوص اثرات تحریم در کشورهایی مانند عراق ، هائیتی ، لیبی وایران انجام شده، حاکی از آن است که این تحریمها موجب افزایش شدید مرگ و میر کودکان، گسترش فقر، مهاجرت، کمبود مواد غذایی و دارو و سایر نابسامانیهای اجتماعی و اقتصادی گردید. در نتیجه، مباحث گستردهای در سطح سازمان ملل و خارج آن در خصوص انتقاد از تحریمهای شورای امنیت و همچنین مسئولیت آن شورا در قبال نقض حقوق بشر بهویژه نسل دوم حقوق بشر شهروندان مطرح است. در این نوشتار، ابعاد حقوق بشری تحریمهای منشوری برنسل دوم مورد بررسی قرار گرفته است. به عقیده نگارنده، تحریمهای شورای امنیت به دلیل تأثیرات منفی شدید آن برکشورهای هدف ، در انطباق با هنجارهای حقوق بشری به ویژه حقوق اقتصادی و اجتماعی و اعمال این تحریمها منجر به نقض فاحش حقوق بشر میگردد. در حالی که منشور سازمان ملل، آن سازمان را به " ارتقا و احترام به حقوق بشر" متعهد نموده است، اعمال تحریمهای اقتصادی توسط شورای امنیت نقض مفاد منشور بوده و مسئولیت نقض حقوق بشر را متوجه آن شورا مینماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
51 - زمینه های تربیتی اقتصاد مقاومتی با محوریت مبانی فلسفی علم النفس امام خمینی(ره)
مهدی ایمانی مقدمشناخت انسان و لایه های باطنی وجودی او چه نقشی در شناخت اولویت ها و اهداف و روش های تحقق اقتصاد مقاومتی دارد؟مفروض این است که تحقق بسیاری از سیاست های کلی نظام درباره اقتصاد مقاومتی- ابلاغی مقام معظم رهبری- مستقیم یا غیر مستقیم به شناخت ابعاد وجودی انسان(بعنوان اصلی ترین أکثرشناخت انسان و لایه های باطنی وجودی او چه نقشی در شناخت اولویت ها و اهداف و روش های تحقق اقتصاد مقاومتی دارد؟مفروض این است که تحقق بسیاری از سیاست های کلی نظام درباره اقتصاد مقاومتی- ابلاغی مقام معظم رهبری- مستقیم یا غیر مستقیم به شناخت ابعاد وجودی انسان(بعنوان اصلی ترین عامل در تمام مراحل هرفرایند اقتصادی)وابسته است؛ سیاست هایی چون : فعال سازی سرمایه های انسانی(سیاست یکم)، توانمند سازی نیروی کار جهت رشد بهره وری(سیاست سوم)، افزایش سهم سرمایه انسانی در چرخه تولید (سیاست پنجم) اصلاح الگوی مصرف(سیاست هشتم) صرفه جویی در هزینه های عمومی(سیاست شانزدهم) جلوگیری از فساد در حوزه های اقتصادی (سیاست نوزدهم) تقویت فرهنگ جهادی در فعالیت های اقتصادی (سیاست بیستم)... بنابراین برنامه ریزی و تلاش در جهت شکوفایی استعداد های متعالی انسانی و تعدیل و تنظیم قوای درونی در مردم و مدیران، مهمترین شرط تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی است. امام خمینی(س)شاخص ترین چهره منادی اقتصادِ اسلامیِ جهادی(=اقتصاد مقاومتی)در عصر حاضر، متأثر از علم النفس ملاصدرا که حکمت وانسان کامل راجامع وحی و کشف و عقل می داند، با تعریفی جامع از هویت انسانی، مبتنی بر اصالت روح و با راهنمایی در جهت مدیریت و تعدیل قوای نفس، سیمای انسان مطلوب برای تحقق اقتصاد مقاومتی را ترسیم می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
52 - بررسی الگوی مناسب مخاطره اخلاقی در شروط غیرمالی قراردادهای نفت و گاز
داود بفایی بابک وثوقی فرد همایون حبیبیامروزه نفت أهميت فراواني در اقتصاد كشورهاي توليدكننده ان دارا مي باشد. به دلايل متعدد از جمله روابط استعماري بين كشورهاي توليد كننده وكشورهاي استعماركر از طرفي و فقدان نيروي متخصص وسرمايه لازم توليد نفت در كشورهاي جهان سوم با مشاركت عمدتا سرمايه كذاران از كشورهاي صنعتي أکثرامروزه نفت أهميت فراواني در اقتصاد كشورهاي توليدكننده ان دارا مي باشد. به دلايل متعدد از جمله روابط استعماري بين كشورهاي توليد كننده وكشورهاي استعماركر از طرفي و فقدان نيروي متخصص وسرمايه لازم توليد نفت در كشورهاي جهان سوم با مشاركت عمدتا سرمايه كذاران از كشورهاي صنعتي انجام مي شد. به همين جهت تعيين ماهيت حقوقي اين روابط مباحث زيادي را بدنبال داشته است. از يكسو جنبه عمومي و اقتصادي و مخاطرات اخلاقی آن براي كشور ميزبان واز طرف جنبه خَصوصي سرمايه كذاري بر دشواري بحث افزوده است. شرايط مالي وغير مالي چنين قراردادهايي در مقاطع مختلف تاريخي تغييرات قابل توجهي بخود ديده است که الگوهای زیادی را ایجاد کرده. تحولات سياسي و اقتصادي در جهان به نوبه خود تغييرات و دگرگونيهايي در شرايط اين روابط و مخاطرات اخلاقی آن به وجود اورده است. بررسي نخستين شكل اين روابط نفتي كه تحت عنوان “امتياز Concession ”سرمايه كذاران با دولتهاي صاحب نفت به امضاء نموده تا قرار دادهاي متداول امروزي ميتواند زواياي مختلف اخلاقیات در اين قرار دادها را مشخص نمايد. در اين مقاله بررسی الگوی مناسب مخاطره اخلاقی در شروط غیرمالی قراردادهای نفت و گاز در ایران به شیوه توصیفی تحلیلی، انجام شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
53 - جستاری در جهاد اقتصادی و اقتصاد مقاومتی با محوریت اخلاق اقتصادی؛ تولید، توزیع و مصرف
حامد فتحعلیانی حمید حسینی علی حسین احتشامیاقتصاد پیش از آنکه به صورت یک علم مدون در آید و حتی مدت ها پس از آن با آموزه های اخلاقی همراه بود ، اما به بهانی جدایی دانش از ارزش به تدریج از آن فاصله گرفت ، نظریه پردازان سرمایه داری جریان آزاد اقتصاد را بهترین سازو کار تامین کننده و منافع عمومی معرفی کردند اما با آش أکثراقتصاد پیش از آنکه به صورت یک علم مدون در آید و حتی مدت ها پس از آن با آموزه های اخلاقی همراه بود ، اما به بهانی جدایی دانش از ارزش به تدریج از آن فاصله گرفت ، نظریه پردازان سرمایه داری جریان آزاد اقتصاد را بهترین سازو کار تامین کننده و منافع عمومی معرفی کردند اما با آشکار شدن مورد های شکست بازار دخالت دولت را جبران کنند دانستند گروهی نیز با بازگشت به ارزشهای اخلاقی را بهترین راه می دانند اسلام در ایتدا ظهور بیشترین تاکید را بر لزوم پالایش انسان ها از درون می داند ديدگاه اسلام و انديشهي اقتصاداسلام در مورد جهاد اقتصادي نه تنها مثبت، بلکه به مثابهي آرماني است که همواره در جان و دل اوليا و پيروان اين مکتب ريشه داشته و دارد. مقاله حاضر، که در آن «مبانی جهاد اقتصادی و نیز اقتصاد مقاومتی از دیدگاه قرآن کریم و روایات» مورد بررسی قرار گرفته، گامی هرچند ابتدایی اما بدیع و راهگشا در این خصوص است. در این بررسی، خاطرنشان شده که از منظر قرآن کریم، اقتصاد سالم و رشدیابنده مبتنی بر اصول و مبانی ذیل است :1- شناخت و تدبیر امور اقتصادی از راه تفقّه، 2-تعقل، 3- اعتقاد به توحید (تجلّی توحید در اقتصاد)، 4- اعتقاد به معاد 5-اعتقاد به مظهری از عبودیت بودن عملیات اقتصادی 6- دخالت دولت در اقتصاد،7- عدالت در عملیات اقتصادی 8- انفاق، 9- میانه روی در امور10- عدم اسراف . بخش دیگری از مقاله مذکور در ارتباط با" بررسی ابعاد جهاد اقتصادی و اقتصاد مقاومتی از دیدگاه روایات و احادیث اسلامی" می باشد که به مهمترین این موارد که در تقسیم بندی ذیل به دو دسته ، انحرافات اقتصادی و دسته دوم : اخلاق اقتصادی است بر اساس قاعده الاهم فالاهم ، به آنها می پردازیم : الف: انحرافات اقتصادی ،شامل: ربا، تبذیر، اسراف، معامله، اقتصاد، ب ) اخلاق اقتصادی، شامل: قرض، حلال، حرام، روزی، صدقه، انصاف، قناعت، نیكو كاری، سخاوت، بی نیازی، فقر و غنا، ثروت، جهاد اقتصادی. در این نوشتار، ضمن پرداختن به برخی روشهای مهمی که محققان اقتصاد اسلامی از آن بهره بردهاند، کوشش خواهد شد تا روش استنباط آموزههای اقتصادی اسلام که همسو با مبانی معرفتشناسی فقهی اسلام باشد، ارائه شود. بر اساس بیانات رهبر انقلاب، اقتصاد مقاومتی یک الگوی علمی متناسب با نیازهای کشور ما است و بهترین راه حلّ مشکلات اقتصادی کشوردر حال حاضر است. اقتصاد مقاومتی یعنی مقاومسازی محکمسازی پایههای اقتصاد؛ این چنین اقتصادی چه در شرایط تحریم، چه در شرایط غیر تحریم، بارور خواهد بود و به مردم کمک میکند. از دیدگاه مقام معظم رهبری پنج اصل اقتصاد مقاومتی عبارتند از: 1- درونزا بودن 2- برونگرا بودن 3- مردمبنیاد بودن 4- دانشبنیان بودن 5- عدالتمحور بودن. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
54 - همگونی اقتصاد مقاومتی با فقه و فرهنگ اسلامی و زمینه ساز بودن آن برای ظهور مهدی موعود (عج)
محمود قیومزادهاعتقاد به ظهور مهدی موعود (عج) یکی از ضروریات در مذهب امامیه بوده که برای اثبات آن دلایل متعددی در علم کلام مطرح است و از سوی دیگر وجوب تمهید مقدمات و زمینه سازی برای آن نیز جای هیچگونه شک و تردید نیست؛ ایجاد بستر و شرایط مناسب اقتصادی در شمار مهم و اصلی ترین اموری قرار أکثراعتقاد به ظهور مهدی موعود (عج) یکی از ضروریات در مذهب امامیه بوده که برای اثبات آن دلایل متعددی در علم کلام مطرح است و از سوی دیگر وجوب تمهید مقدمات و زمینه سازی برای آن نیز جای هیچگونه شک و تردید نیست؛ ایجاد بستر و شرایط مناسب اقتصادی در شمار مهم و اصلی ترین اموری قرار دارد که در جهت زمینه سازی دارای نقشی پر رنگ و اثر گذار است؛ مقالۀ حاضر در صدد برآمد تا از میان برنامه ها و الگوهایی که در زمینۀ مسائل اقتصادی مطرح گردیده اثبات کند که برنامه های قرار گرفته در چارچوب اقتصاد مقاومتی، ضمن انطباق آن با فقه و فرهنگ اسلامی، بیشترین نزدیکی را با شرایطی که برای ظهور حضرت مهدی موعود (عج) نیاز است، دارا می باشد. تلاش گردید تا با استفاده از داده های کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل آن، اثبات شود سنت الهی برای تحقق ظهور منجی (عج) این نیست که هدف مزبور تنها به شکل معجزه و بدون دخالت عوامل و شرایط عادی صورت پذیرد بلکه نیازمند به شرایطی است که شرایط مناسب اقتصادی در صدر توجه و اهمیت قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
55 - همگونی اقتصاد مقاومتی با فقه و فرهنگ اسلامی و زمینهساز بودن آن برای ظهور مهدی موعود
محمد رسول آهنگراناعتقاد به ظهور مهدی موعود یکی از ضروریات در مذهب امامیه بوده که برای اثبات آن دلایل متعددی در علم کلام مطرح است و از سوی دیگر وجوب تمهید مقدمات و زمینهسازی برای آن نیز جای هیچگونه شک و تردید نیست؛ ایجاد بستر و شرایط مناسب اقتصادی در شمار مهم و اصلیترین اموری قرار دار أکثراعتقاد به ظهور مهدی موعود یکی از ضروریات در مذهب امامیه بوده که برای اثبات آن دلایل متعددی در علم کلام مطرح است و از سوی دیگر وجوب تمهید مقدمات و زمینهسازی برای آن نیز جای هیچگونه شک و تردید نیست؛ ایجاد بستر و شرایط مناسب اقتصادی در شمار مهم و اصلیترین اموری قرار دارد که در جهت زمینهسازی دارای نقشی پر رنگ و اثر گذار است؛ مقالۀ حاضر در صدد برآمد تا از میان برنامهها و الگوهایی که در زمینۀ مسائل اقتصادی مطرح گردیده، اثبات کند که برنامههای قرار گرفته در چارچوب اقتصاد مقاومتی، ضمن انطباق آن با فقه و فرهنگ اسلامی، بیشترین هماهنگی را با شرایطی که برای ظهور حضرت مهدی موعود نیاز است، دارا میباشد. تلاش گردید تا با استفاده از دادههای کتابخانهای و تجزیه و تحلیل آن، اثبات شود سنت الهی برای تحقق ظهور منجی این نیست که هدف مزبور تنها به شکل معجزه و بدون دخالت عوامل و شرایط عادی صورت پذیرد؛ بلکه نیازمند به شرایطی است که شرایط مناسب اقتصادی در صدر توجه و اهمیت قرار دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
56 - اقتصاد اسلامی(شاخص هاي زمينه ساز در اخلاق اقتصادي بر مبنای قرآن و نهج البلاغه)
حامد فتحعلیانی سید حمید حسینیهيچ حركت اقتصادي و خصوصا ًاخلاق جهادگونه در منظومة معرفتي ديني نمي تواند موفق باشد مگر آنكه خواستگاه، مسير و مقصد آن خدايي, و بر مبنای اخلاقیات باشد. با تدبر در قرآن كريم مي بينيم اهميت بحث هاي اخلاق اقتصادي در دين مبين اسلام به گونه اي است كه خداي متعال بخش قابل توجهي أکثرهيچ حركت اقتصادي و خصوصا ًاخلاق جهادگونه در منظومة معرفتي ديني نمي تواند موفق باشد مگر آنكه خواستگاه، مسير و مقصد آن خدايي, و بر مبنای اخلاقیات باشد. با تدبر در قرآن كريم مي بينيم اهميت بحث هاي اخلاق اقتصادي در دين مبين اسلام به گونه اي است كه خداي متعال بخش قابل توجهي از اين كتاب بزرگ و انسان ساز را به بحث هاي مختلف كلان و گاهي ريز اقتصادي از جمله حلال، حرام، مكروه، مستحب، جمع اموال، امتحان الهي از طريق مال دنيا، خمس، زكات، خريد، فروش، اجاره و حتي نوع عمليات اقتصادي مثل شكار، صيد، اماكن، زمان هاي حرمت صيد، زراعت، غواصي، كشتيراني، دامداري و ... اختصاص داده است. در اين راستا بنا داريم ابتدا مختصراَ به معني جهاد و اقتصاد پرداخته، سپس شاخص هاي مدنظر قرآن كريم و نهج البلاغه را براي تحقق اقتصاد اسلامی در يك جامعه را بررسي كرده و پس از آن بعضي از راهكارهاي اخلاق اقتصادي مندرج در قرآن كريم و نهج البلاغه و همچنين نتايج و آثار حاصله از اقتصاد اسلامی را در اين مقاله هرچند به قدر بضاعت كم خودمان واكاوي نماييم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
57 - بررسي توان جذب فناوري در اقتصاد ايران
بهزاد سلمانی فیروز فلاحی پرویز محمدزاده اکبر انرجاني خسروشاهيامروزه اين طور بيان ميشود كه صرفاً تكيه بر سرمايه فيزيكي و نيروي كار به عنوان منابع اصلي رشد اقتصادي، باعث ميشود كشور در روند توسعه پايدار نسبت به ساير كشورها عقبتر حركت كند. بهبود بهرهوری از طریق پیشرفتهای فناوری تنها راهی است که تضمین تداوم رشد اقتصادی را به دنبا أکثرامروزه اين طور بيان ميشود كه صرفاً تكيه بر سرمايه فيزيكي و نيروي كار به عنوان منابع اصلي رشد اقتصادي، باعث ميشود كشور در روند توسعه پايدار نسبت به ساير كشورها عقبتر حركت كند. بهبود بهرهوری از طریق پیشرفتهای فناوری تنها راهی است که تضمین تداوم رشد اقتصادی را به دنبال دارد. بنابراين، مطالعه بالقوه اقتصاد از نوآوريهاي فناورانه و ظرفيت جذب فناوري به منظور تخصيص منابع كمياب مؤثر و مهم است. در اين راستا هدف اصلی این مطالعه بررسی توانایی جذب فناوری خارجی در اقتصاد ایران میباشد. برای این منظور، فرضیه قدرت جذب فناوری تیکسیرا و فورتونا (2010) با دادههای آماری ایران در طی دوره 1347 تا 1390 آزمون شد. بر اساس این نظریه، وجود سرمایه انسانی مناسب باعث میشود تا فناوری ناشی از سرمایهگذاری مستقیم خارجی، واردات کالاهای سرمایهای و قراردادهای همکاری بین کشورها بیشتر و بهتر جذب اقتصاد شود. ضمناً هرچه بخش تحقیق و توسعه قویتر باشد، این جذب بیشتر خواهد بود. نتایج حاصل از تخمین مدل به روش همجمعی جوهانسن و جوسیلیوس حاکی از مثبت و معنیدار بودن امکان جذب فناوریهای خارجی به واسطه وجود سرمایه انسانی مناسب در ایران میباشد. در حالی که امکان جذب فناوری از کانال تحقیق و توسعه معنادار نبوده و تأثير معناداری بر سطح فناوری در ایران نمیتواند داشته باشد. در مجموع اقتصاد ایران به طور عمده توانایی جذب فناوری از طرف سه مؤلفه مهم جذب را دارا میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
58 - مروری بر قوانین و مقررات علم و فناوری و ارتباط با نوآوري
محمدرضا عطارپور سید حبیب الله طباطبائیانبا رشد مفهوم نظامهای نوآوری، ارتباطات بین بازیگران از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. یکی از مهمترین ابزاری که ارتباطات بین بازیگران مختلف در این نظامها را شکل خواهد داد، مقررات و قوانین مرتبط با علم، فناوری و نوآوری (STI) است. در ادبیات موضوع و به ویژه در نگاه اقتصاد أکثربا رشد مفهوم نظامهای نوآوری، ارتباطات بین بازیگران از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. یکی از مهمترین ابزاری که ارتباطات بین بازیگران مختلف در این نظامها را شکل خواهد داد، مقررات و قوانین مرتبط با علم، فناوری و نوآوری (STI) است. در ادبیات موضوع و به ویژه در نگاه اقتصاددانانی نظیر شومپیتر، تأثیر مثبت و منفی این قوانین بر توسعه فناورانه و نوآورانه، اثبات شده است. با بررسی ادبیات، سه طبقهبندی برای دستیابی به قوانینی جامع در زمینه STI شناسایی شد. این طبقهبندیها، دستهبندی (OECD) از قوانین، قانونگذاری بر اساس جلوگیری از شکستهای مختلف و تقسیم قوانین به قوانین فناورانه و غیرفناورانه را در بر ميگیرد. به علاوه این پژوهش، قوانین موردی علم و فناوری و قوانینی که تحت عنوان "قانون علم و فناوری" در سایر کشورها وجود دارد را نیز بررسی کرده است. در نتیجه با ارائه یک چارچوب پیشنهادی ابعادی که به نظر ميرسد باید در قانون جامع علم، فناوری و نوآوری مطرح گردد، نشان داده شده است. در پایان با توجه به بررسیهای این پژوهش مواردی چون توجه به بهسازی نهادهای موجود و یا نوآوریهای نهادی در مواقع لازم، تعیین شاخههای علم و فناوری دارای اولویت، نگاه جامع به مقوله علم، فناوری و نوآوری و در نتیجه محتوای قوانین و توجه به تکامل و پویایی قوانین، از جمله مباحثی هستند که تصمیم گیرندگان در تدوین چنین قوانینی باید مدنظر قراردهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
59 - جایگاه کریدورهای علم و فناوری در توسعه اقتصاد دانشمحور
محمود شيخ زين الدين حسن خاکباز لیلا خدابنده مهدی کشميریامروزه نیاز به تغییر پارادایم از اقتصاد مبتنی بر سرمایه به اقتصاد دانشمحور برای رسیدن به توسعه پایدار لازم و ضروری است. کریدورهای علم و فناوری به عنوان یکی از زیرساختهای توسعه اقتصاد دانشمحور با ایجاد انگیزش در صنایع برای حرکت به سمت فناوریهای نوین و کسب و کارهای با أکثرامروزه نیاز به تغییر پارادایم از اقتصاد مبتنی بر سرمایه به اقتصاد دانشمحور برای رسیدن به توسعه پایدار لازم و ضروری است. کریدورهای علم و فناوری به عنوان یکی از زیرساختهای توسعه اقتصاد دانشمحور با ایجاد انگیزش در صنایع برای حرکت به سمت فناوریهای نوین و کسب و کارهای با ارزش افزوده، تلاش مینمایند محیطی جذاب برای سرمایهگذاران، بنگاههای اقتصادی، شرکتها و مؤسسات دانشمحور و شهروندان پدید آورند. این کریدورها در واقع مناطق ویژهای شامل مؤلفههای مختلف از قبیل دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، مراکز تحقیقاتی، پارکهای علم و فناوری، صنایع گوناگون و شرکتهای دانشبنیان میباشند و هدف اصلی آنها شکلدهی یک خوشه فناوری میباشد. علاوه بر این، خدمات با ارزش افزوده بالا در این کریدورها ارائه میشود و خروجی این مناطق تسهیل فرايند خلق نوآوری و تبدیل علم به ثروت خواهد بود. در این مقاله، ضمن بررسی مفهوم اقتصاد دانشمحور، سوپر کریدور چند رسانهای مالزی که در واقع خوشهای از شرکتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات است و هدف اصلی آن ترغیب نوآوری و فراهم آوردن زمینه تولید و توسعه فناوریهای جدید توسط شرکتها میباشد، به عنوان یک تجربه موفق معرفی و دستاوردهای آن تشریح میگردد. همچنین قابلیت ایجاد منطقه ویژه علم و فناوری اصفهان به عنوان اولین تجربه در ایران بررسی و ظرفیتهای اصفهان برای تغییر از یک منطقه صنعتی به یک منطقه دانشمحور مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
60 - بررسی نقش بنگاههای کوچک و متوسط مقیاس در توسعه فعالیتهای اقتصادی کشور مالزی
سعید کیان پور رویا تولاییدر بيشتر كشورهاي توسعه يافته جهان، اتخاذ سياستهاي مربوط به حمايت از بنگاههاي اقتصادي كوچك و متوسط به منظور افزايش رشد، ايجاد درآمد و اشتغال و حتي كاهش فقر از مهمترين اولويتهاي اقتصادي- اجتماعي دولتها محسوب ميشود. ويژگيهاي حياتي بنگاههاي كوچك و متوسط، از جمله انعط أکثردر بيشتر كشورهاي توسعه يافته جهان، اتخاذ سياستهاي مربوط به حمايت از بنگاههاي اقتصادي كوچك و متوسط به منظور افزايش رشد، ايجاد درآمد و اشتغال و حتي كاهش فقر از مهمترين اولويتهاي اقتصادي- اجتماعي دولتها محسوب ميشود. ويژگيهاي حياتي بنگاههاي كوچك و متوسط، از جمله انعطافپذيري در مقابل تغييرات بازار و محيط، به نتيجه رسيدن سريع فعاليتها و ابتكار عمل افراد در اين بنگاهها، برخورداري كاركنان اين شركتها از انگيزه بالا، سرمايه اوليه محدود مورد نياز اين بنگاهها، محرك اصلي تحقق كارآفريني و غيره آنها را به مهمترين عامل رشد، نوآوري و تحرك اقتصادي و توسعه كشورها، به ويژه كشورهاي در حال توسعه و ياري دهنده آنها در مرحله گذار اقتصادي تبديل كرده است. هدف این پژوهش شناسایی بنگاههای کوچک و متوسط صنایع تولیدی با رشد سریع و نیز تعیین سهم آنها در اقتصاد مالزی است. چشمانداز توسعه 2020 مالزی سیاستهای توسعه را از طریق شرکتهای کسب و کار کوچک برنامهریزی کرده است. این شرکتها نقش مهمی را در توسعه اقتصادی مالزی ایفا ميکنند. این شرکتها 8/93 درصد از شرکتهای فعال در بخش صنعت،3/27درصد از کل تولیدات کارخانجات، 8/25درصد از ارزش افزوده تولید،6/27 درصد از داراییهای ثابت و9/38درصد از استخدام نیروی کار این کشور را به خود اختصاص دادهاند. همچنین شواهد نشان ميدهد که این شرکتها نقش مهمی را در توسعه اقتصاد ملی کشور مالزی بر عهده دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
61 - نقش و جايگاه اقتصاد دانشمحور بر شکلگيري مناطق ويژه علم و فناوري؛ مطالعه موردي اقتصاد ايران
روح اله شهنازی هما موذن جمشيدي نعمت اله اکبریاقتصاد دانشمحور بهطور مستقيم مبتني بر تحصيل، توليد، توزيع و به کارگيري دانش در تمامي فعاليتهاي اقتصادي است. در حال حاضر دستيابي به اقتصاد دانش محور از الزامات همه کشورها در دنیاست. در اين راستا يکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته م أکثراقتصاد دانشمحور بهطور مستقيم مبتني بر تحصيل، توليد، توزيع و به کارگيري دانش در تمامي فعاليتهاي اقتصادي است. در حال حاضر دستيابي به اقتصاد دانش محور از الزامات همه کشورها در دنیاست. در اين راستا يکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته مبتني بر اقتصاد دانشمحور به همراه داشته، تشکيل و گسترش مناطق ويژه يا کريدورهاي علم و فناوري است. منطقه ویژه علم و فناوري مجموعهاي متمركز از دانشگاهها، پاركهاي علم و فناوري، مراكز تحقيقي و پژوهشي، شرکتهاي با فناوري برتر و ... است كه در يك فضاي جغرافيايي و در يك منطقه اقتصادي با مديريت متمركز و ساختار حقوقي خاص تشكيل و به توليد محصولات و خدمات دانشمحور ميپردازد. هدف اين مقاله تعیین الزامات مورد نياز براي تشکيل مناطق ويژه و يا همان کريدورهاي علم و فناوري با تأکيد بر اقتصاد دانشمحور است. براساس نتایج مقاله مهمترین الزامات شکلگیری کریدورهای علم و فناوری عبارتند از: سيستم ابداعات ملي، پارك علمي و فناوري، دانشگاهها و مراکز تحقيقاتي، سرمايههاي مخاطرهپذير و کارآفريني، سرمايه انساني، زيرساختها، بازار، بنگاههاي با فناوري بالا، وجود مديريت خاص مناطق علم و فناوري، شکلگيري کريدور در مجاورت مناطق شهری. بنابراین تا این زير ساختها در کشور فراهم نگردد، دستیابی به مناطق علم و فناوري و رسیدن به اقتصاد دانشمحور با تهيه و تصويب آييننامهها و بخشنامه غيرممکن خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
62 - تبیین روشهاي تأمين مالي طرحهاي کارآفرينانه مطالعه موردی تعاونگران استان مازندران
حسنعلی آقاجانی محسن عباسقلی پور محدثه فهیمی رادكارآفريني موتور محرك توسعه و پيشرفت اقتصادي و ايجاد شغل و اصلاح اجتماع محسوب ميشود. كارآفريني فرايند اشتغالزایی و كسب سود از تركيب ارزشمند منابع میباشد. اصطلاح كارآفرين به كسي اطلاق ميشود كه متعهد شود مخاطرههاي يك فعاليت اقتصادي را سازمادهي، اداره و تقبل كند. كارآ أکثركارآفريني موتور محرك توسعه و پيشرفت اقتصادي و ايجاد شغل و اصلاح اجتماع محسوب ميشود. كارآفريني فرايند اشتغالزایی و كسب سود از تركيب ارزشمند منابع میباشد. اصطلاح كارآفرين به كسي اطلاق ميشود كه متعهد شود مخاطرههاي يك فعاليت اقتصادي را سازمادهي، اداره و تقبل كند. كارآفرينان نقش مهمي در حركت چرخهاي توسعه اقتصادي به عهده دارند و منشاء تحولات بزرگ در زمينههاي صنعتي، توليدي و خدماتي در سطح سازمانها محسوب میشوند. لذا يکي از مهمترین چالشهاي پیش روی کارآفرينان و یا شايد مهمترين مانع آنها براي راهاندازي و استمرار کسب و کارشان، تأمین منابع مالی مورد نیاز است. هدف از اجراي تحقيق حاضر، مطالعه روشهاي چهارگانه تأمين مالي در طرحهاي کارآفرينانه استان مازندران ميباشد. جامعه آماري، 141 کارآفرین بودهاند که تعداد 110 نفر به عنوان نمونه انتخاب، سپس با جمعآوري دادههاي مورد نياز با استفاده از پرسشنامهای با اجزاء استاندارد و ضريب پايايي 79%، به آزمون فرضيات چهارگانه پرداخته شده است. يافتهها نشان دادهاند كه تمامي چهار روش تأمين مالي هر كدام با شدت و ضعف خاص خود مورد توجه كارآفرينان بودهاند. از اين نظر، روش سرمايه شخصي در اولويت اول و روشهاي استقراض، سهام و منابع داخلي در اولويتهاي بعدي بودهاند. به علاوه اينكه كارآفرينان مورد مطالعه، در مجموع آگاهيهاي كمتري از روشهاي مختلف و متنوع تأمين مالي دارند و تنها روشهايي را مورد توجه و تدقيق قرار دادهاند كه در جامعه امروزين ما رايج و مصطلح بوده و همه به صورت عام مورد استفاده قرار ميدهند. در پايان نتيجهگيري شده كه لازم است نوآوريهايي در اين زمينه انجام شود و به ديگر روشهاي متنوع تأمين مالي نيز توجه شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
63 - بررسي مقايسه اي تأثير نوآوري بر نابرابري درآمد کشورهاي اوپک و کشورهاي منتخب توسعهيافته
ابولفضل شاه آبادی سارا ساری گلدر دهههاي اخير کاهش نابرابري درآمد جزء اهداف عمده راهبرد توسعه اقتصادي و اجتماعي و حتي از وظايف مهم دولتها محسوب ميشود. از اينرو، توجه به نابرابري درآمد و تجزيه و تحليل آثار توزيعي سياستهاي اعمال شده بر آن براي افزايش رشد اقتصادي از اهميت ويژهاي برخوردار شده است. أکثردر دهههاي اخير کاهش نابرابري درآمد جزء اهداف عمده راهبرد توسعه اقتصادي و اجتماعي و حتي از وظايف مهم دولتها محسوب ميشود. از اينرو، توجه به نابرابري درآمد و تجزيه و تحليل آثار توزيعي سياستهاي اعمال شده بر آن براي افزايش رشد اقتصادي از اهميت ويژهاي برخوردار شده است. از طرفي ديگر امروزه توانايي دستيابي به نوآوريها با بهرهگيري از منابع انساني خلاق به عنوان نخستين گام براي تبديل دانش به ثروت شناخته شده است. لذا با توجه به اهميت کليدي نوآوري در اقتصادهاي نوين، پژوهش حاضر به بررسي تأثير نوآوري بر نابرابري درآمد کشورهاي OPEC و کشورهاي توسعهيافته منتخب OECD طي دوره زماني 2009-1995 ميپردازد. نتايج مطالعه حاکي از آن است که وضعيت کشورهاي OPEC در مقايسه با کشورهاي OECD در شاخصهاي جيني و نوآوري ضعيف و نامطلوب ميباشد که اين امر ناشي از فقدان هماهنگي سياستهاي کلان اقتصادي با سياستهاي علمي و پژوهشي است. همچنين بر اساس نتايج به دست آمده، اکثر کشورهايي که درحمايت از فعاليتهاي نوآورانه موفقتر عمل کردهاند داراي توزيع درآمد بهتري هستند. بنابراين کشورهاي مورد مطالعه در مسير حرکت از اقتصاد منابع و سرمايهمحور به سوي اقتصاد دانشمحور، حمايت از فعاليتهاي نوآورانه و کاهش نابرابري درآمد ضروري است جهتگيري سياستهاي کلان اقتصادي آنان هماهنگ با سياستهاي پژوهشي و آموزشي باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
64 - نظريهها و الگوهاي ارتباط ميان دانشگاهها و صنعت در اقتصاد دانشبنيان
حمزه صمدي ميارکلائي حسین صمدي ميارکلائيدانشگاه و صنعت از مهمترین و اثرگذارترین نهادها در توسعه اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و پیشرفتهای اقتصادی و فناورانه جامعه هستند. اهمیت در ارتباط میان علم و فناوري، ادغام علم و صنعت، ظهور صنایع بر مبنای علم، استفاده از علم به عنوان روشهایی برای بوجود آوردن مزیتهای رقابتی أکثردانشگاه و صنعت از مهمترین و اثرگذارترین نهادها در توسعه اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و پیشرفتهای اقتصادی و فناورانه جامعه هستند. اهمیت در ارتباط میان علم و فناوري، ادغام علم و صنعت، ظهور صنایع بر مبنای علم، استفاده از علم به عنوان روشهایی برای بوجود آوردن مزیتهای رقابتی در بخشی از شرکتها و نیز جهانیسازی اقتصاد و بینالمللیسازی فناوري، برخی از دلایلی هستند که ارتباطات مشترک میان شرکتها و سازمانهای تحقیقاتی را توجیه میکنند. توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه به دلیل اثرات و پیامدهای بسیار مثبت آن در ایجاد تحولات فناورانه، اقتصادی و اجتماعی از دیرباز مورد توجه استراتژیستها، سیاستگذاران و برنامهریزان دانشگاهی و صنعت قرار داشته و تلاشهای فراوانی جهت ایجاد پیوندی اثربخش بین صنعت و دانشگاه صورت گرفته است. قرن 21 رقابت بینالمللی اقتصادی بر پایۀ دانش است. رقابت در بازار فناوريمحور امروز جهان مستلزم ادغام دانشهای نوین با صنعت است. صنعتی که بیبهره از دانش روز باشد، محکوم به زوال و دانش بدون کاربرد در صنعت بیارزش قلمداد میشود و این یعنی پیوند دانشگاه با صنعت. هدف از تدوين مقاله حاضر، بررسي نظريهها، الگوها و مدلهاي موجود ارتباط ميان دانشگاه، صنعت و ساير نهادهاي مؤثر در اقتصاد دانشبنيان است. در اين مكتوب، مدلهاي پيچش سهجانبه TH2، TH1، و TH3 (اِتزكوويتز و لِيدِسدورف)، الگوي تكاملي (بِركوويتز و فِلدمَن)، پيچشهاي چهارجانبه و پنججانبه (كارايانيس و كَمپبِل)، پيچش پنججانبه بومي (صمدي مياركلائي)، و پيچش N تايي ارتباطات دانشگاه-صنعت (لِيدِسدورف) مورد بررسي قرار گرفتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
65 - عوامل موثر بر توليد صنايع با فناوري برتر در اقتصاد دانش محور (رهيافت panel data به روش GLS)
روح اله شهنازیصنايع و خدمات با فناوري برتر به عنوان بخش محوري اقتصادهاي دانشمحور محسوب شده و يکي از اصليترين شاخصهاي سنجش درجه دانشمحور شدن يک اقتصاد ميباشند. در اين تحقيق سعي شده تا مباني و شاخصهاي صنايع با فناوري برتر معرفي شده و تأثير متغيرهاي پايهاي اقتصاد دانشمحور يعني ف أکثرصنايع و خدمات با فناوري برتر به عنوان بخش محوري اقتصادهاي دانشمحور محسوب شده و يکي از اصليترين شاخصهاي سنجش درجه دانشمحور شدن يک اقتصاد ميباشند. در اين تحقيق سعي شده تا مباني و شاخصهاي صنايع با فناوري برتر معرفي شده و تأثير متغيرهاي پايهاي اقتصاد دانشمحور يعني فناوري اطلاعات و ارتباطات، هزينههاي تحقيق و توسعه و آموزش بر توليد صنايع با فناوري برتر بررسي و تحليل شود. جهت آزمون تأثير متغيرهاي پايهاي اقتصاد دانشمحور بر توسعه صنايع با فناوري برتر با توجه به چارچوب لايههاي اقتصاد دانشمحور يک مدل کاب داگلاس طراحي شده است. اين مدل براي 48 کشور جهان طي سالهاي 2007-2000 با استفاده از رهيافت Panel Data به روش GLS برآورد شده است. نتايج بخش تجزيه و تحليل مقاله بيانگر اثرات مثبت و معنادار فناوري اطلاعات و ارتباطات، هزينههاي تحقيق و توسعه بر صنايع با فناوري برتر و تأثير مثبت ولي در سطح اطمينان کمتر آموزش بر صنايع با فناوري برتر است. همچنين از آنجا كه مدل مورد بررسي به صورت لگاريتمي است، ضرايب هر يك از متغيرها بيانگر کشش توليد صنايع با فناوري بالا به متغيرهاي مستقل است که نتايج برآورد شده براي کششها نشان ميدهد افزايش يك درصد هزينههاي تحقيق و توسعه، هزينههاي فناوري اطلاعات و ارتباطات و آموزش به ترتيب موجب 48/0، 68/0 و 29/0 درصد افزايش در توليد صنايع با فناوري برتر ميشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
66 - سنجش اثرگذاري ارتقاي سرمايه انساني بر رشد اقتصادي در كشورهاي منتخب عضو اوپك
رویا آل عمران سید علی آل عمرانيکي از مباحث بسيار مهم در دهه اخير جهان، بحث سرمايه انساني است. سرمايه انساني يا به عبارتي کيفيت نيروي کار و يا دانش نهادينه شدن در انسان، باعث افزايش توليد و رشد اقتصادي کشورها ميگردد. سرمايه انساني اگرچه از زمان اقتصاددانان کلاسيک مورد بحث بوده اما آنچه در دهههاي أکثريکي از مباحث بسيار مهم در دهه اخير جهان، بحث سرمايه انساني است. سرمايه انساني يا به عبارتي کيفيت نيروي کار و يا دانش نهادينه شدن در انسان، باعث افزايش توليد و رشد اقتصادي کشورها ميگردد. سرمايه انساني اگرچه از زمان اقتصاددانان کلاسيک مورد بحث بوده اما آنچه در دهههاي اخير مورد توجه قرار گرفته است مدلسازي و ارائه الگوهاي ملي از رشد اقتصادي است که در آنها سرمايه انساني لحاظ شده باشد. به عبارتي، از بحث کلاسيکي توليد که فقط تابع نيروي کار و سرمايه فرض ميشد، عامل کيفي نيروي کار يا سرمايه انساني نيز بايد به مثابه يک متغير در اين توابع وارد شود. با توجه به اینکه تأثیر سرمایه انسانی و دانش فنی بر رشد اقتصادی بر هیچکس پوشیده نیست؛ این پژوهش بهدنبال سنجش اثرگذاري ارتقاي سرمايه انساني بر رشد اقتصادي در کشورهاي منتخب عضو اوپک است. اقتصاددانان مختلف برای اندازهگیری سرمایه انسانی از شاخصهای مختلفی استفاده کردهاند که یکی از آنها اندازه مخارج دولت برای آموزش است. در این پژوهش از نرخ رشد مخارج کل آموزش دولت در کنار سایر متغیرهای مؤثر (مخارج تحقیق و توسعه، سرمایهگذاری) با رهیافت پنلدیتا برای دوره زمانی 1998 تا 2007 استفاده شده است. نتايج پژوهش حاکي از آن است که اثرگذاري تمام ضرايب متغيرهای مدل براساس مباني نظري مورد انتظار و از نظر آماري نيز معنيدار بوده و سرمايه انساني اثري مثبت بر رشد اقتصادي دارد. بنابراین با توجه به یافتههای پژوهش، توجه به سرمایه انسانی جهت افزایش مهارتها و قابلیتهای تولیدی نیروی انسانی که افزایش بهرهوری و تولید را بهدنبال خواهد داشت؛ به همراه افزایش مخارج تحقیق و توسعه؛ جهت دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر توصیه میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
67 - نقش حقوق مالکیت فکری در نوآوری کشورهای در حال توسعه
ندا گرشاسبی نیا کمر الدین بدری ویجبحثهای زیادی در زمینه حقوق مالکیت فکری و نقش آن در توسعه اقتصادی کشورها در جریان است. در این مقاله از میان چهار متغیر مهم اقتصادی که از این حقوق تاثیر میپذیرند، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تجارت و نوآوری، همینطور زمینههای کلیدی مانند سلامت عمومی و دانش سنتی به بحث در أکثربحثهای زیادی در زمینه حقوق مالکیت فکری و نقش آن در توسعه اقتصادی کشورها در جریان است. در این مقاله از میان چهار متغیر مهم اقتصادی که از این حقوق تاثیر میپذیرند، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تجارت و نوآوری، همینطور زمینههای کلیدی مانند سلامت عمومی و دانش سنتی به بحث در ارتباط با نوآوری پرداختهشدهاست. نوآوری در این مقاله مفهوم کلی آن براساس تعریف OECD در نظر گرفته شده است. نوآوری ایجاد یک محصول جدید و یا ارتقاء یافته (محصول یا سرویس)، فرایند، روش بازاریابی جدید یا یک روش سازماندهی جدید در فعالیت های تجاری یا سازمان محل کار یا روابط خارج سازمانی است. به سبب هزینه بالای تحقیق و عدم اطمینان از بازگشت سرمایه کشورها برای تشویق نوآوری سیاستهای مختلفی را اجرا نمودهاند. تقویت حفاظت از حقوق مالکیت فکری از مهمترین این سیاستها است. در این مقاله یک مطالعه تجربی بر روی 118 کشور جهان اعم از توسعه یافته و در حال توسعه انجام شدهاست. نتیجهگیری شدهاست که این حقوق در نوآوری و توسعه کشورهای در حال توسعه تأثیر مستقیم و قدرتمندی ندارد. در حالیکه این تأثیر در کشورهای توسعه یافته مشهود است. نقش مثبت این حقوق در اقتصاد کشورهای در حال توسعه را نمیتوان نادیده گرفت و با توجه به فشار کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه برای الحاق به قراردادهای حقوق مالکیت فکری، این کشورها بایستی قوانین مربوطه را متناسب با شرایط اجتماعی و اقتصادی خود به منظور حداکثر نمودن بهرهوری از آنها تدوین نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
68 - نگاهی به طرح حمایت از گسترش بنگاههای کوچک اقتصادی زود بازده و برخی کاستی های اجرای آن
داوود وحدت علیرضا داداشیدرصد قابل توجهی از جمعیت در سن اشتغال کشور به شکل آشکار و پنهان بیکار هستند. راه حل چیست؟ در کشور های مختلف برای حل معضلی از این دست راه حل های مختلفی اندیشیده شده که تعدادی از آنها عبارتند از: استفاده از توانایی های بالقوه جامعه و اقتصاد و به فعلیت رسانیدن آنها و حم أکثردرصد قابل توجهی از جمعیت در سن اشتغال کشور به شکل آشکار و پنهان بیکار هستند. راه حل چیست؟ در کشور های مختلف برای حل معضلی از این دست راه حل های مختلفی اندیشیده شده که تعدادی از آنها عبارتند از: استفاده از توانایی های بالقوه جامعه و اقتصاد و به فعلیت رسانیدن آنها و حمایت از بنگاههای اقتصادی کوچک و زودبازده، اعطای بیمه بیکاری، حمایت از تولیدکنندگان کوچک از طریق خرید محصولات تولیدی آنها و کمک به احداث و راه اندازی واحدهای خدماتی و تولیدی نیازمند سرمایه کم و تشویق به تولید فکر از طریق خرید فکرهای جدید برای کمک به کسانی که توانایی فکر دارند ولی توان تولید و کار خدماتی ندارند. در ایران، آنچه از سال 1384 در دولت نهم به عنوان راه حل اتخاذ شده، توسعه بنگاه های کوچک زودبازده و افزایش حمایت از آنها برای گسترش دامنه فعالیت باهدف کاهش میزان بیکاری بوده است. طیف موافقان و مخالفان نظرات متعددی در خصوص موفقیت یا عدم موفقیت احتمالی آن ارائه نموده اند. از آنجا که این طرح در ابتدای مسیر قرار دارد، عمده این صاحب نظران نیز ، نظرات خود را بر اساس شناخت نسبی از اجرای این طرح در سایر کشورها به دست آورده اند. هدف ما ارائه شناختی از این نوع بنگاهها ، نتایج حمایت های انجام گرفته و در نهایت برخی نواقص و ضعفهای عملکردی در این خصوص است. ادبیات موضوع هم بررسی خواهد شد. نهایتاً پیشرفت های آینده و تقویت زیر ساخت های قانونی و مالی در ایران می تواند منجر به موفقیت قابل توجهی در این برنامه شود. با امید به این که کمکی باشد به رفع کاستی ها و ارتقاء کیفی این طرح. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
69 - نگاه به علم و فناوری از منظر توسعه: بررسی رابطه نوآوری و نابرابری
پریسا ریاحی محمد امین قانعی رادمفهوم توسعه در نزد سیاستگذاران بر خط مشی های انتخابی آنها تأثیر می گذارد. این در حالی است که توسعه، مفهومی هنجاری و ارزشی است و بر همین اساس، رویکردهای متفاوتی به آن وجود دارد. در رویکردهایی که در پی "بهبود اقتصاد ملی" هستند، علم کلید ثروت -اندوزی است. لذا سیاستگذار در أکثرمفهوم توسعه در نزد سیاستگذاران بر خط مشی های انتخابی آنها تأثیر می گذارد. این در حالی است که توسعه، مفهومی هنجاری و ارزشی است و بر همین اساس، رویکردهای متفاوتی به آن وجود دارد. در رویکردهایی که در پی "بهبود اقتصاد ملی" هستند، علم کلید ثروت -اندوزی است. لذا سیاستگذار در سرمایه انسانی و اجتماعی به عنوان دارایی های با ارزش، سرمایه گذاری می کند. از آنجا که بنگاه های اقتصادی رشد و ثروت را ایجاد می کنند، سیاستگذاران موظفند شرایط عمل را برای بنگاه ها فراهم کنند. ادبیات این حوزه اشاره به وجود رابطه مثبت بین نوآوری و نابرابری دارد. با افزایش نوآوری، نابرابری افزایش می یابد، لیکن ثروت حاصل از آن را بعداً می توان برای کاهش نابرابری استفاده کرد. در مقابل، "رویکرد توسعه انسانی" از بهبود کیفیت زندگی انسانها صحبت کرده و از نوآوری به خاطر فقرا، با فقرا و توسط فقرا سخن می گوید. برخی نیز اهمیت آزادی را در توسعه مطرح کرده و "رویکرد قابلیت" را در پیش می گیرند. این رویکرد در مورد بهبود فرصت ها و شکوفایی استعدادهای انسانی، رفع نابرابری و دستیابی به عدالت سخن می گوید. انسان به شرط توانمندی و آزادی است که می تواند خلاق باشد. این نوشتار با توجه به پارادوکس موجود در رویکردهای چندگانه توسعه در خصوص رابطه نوآوری و نابرابری، به بررسی این ارتباط پرداخته و رابطه منفی بین نوآوری و نابرابری را نشان داده است. از آنجا که پایین بودن قابلیت های انسانی و اجتماعی، کاهش نوآوری و تشدید نابرابری ها در ابعاد مختلف مادی و انسانی را درپی خواهد داشت، تأکید این مقاله بر لزوم توجه بیشتر به ارتقاء قابلیت های انسانی در سیاستگذاری ها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
70 - توسعه تجاري سازي دستاوردهاي علمي از طريق تحقيقات توليد نيمه صنعتي
رضا مهدیاز ديدگاه نظام ملي نوآوري، تجاري سازي دستاوردهاي پژوهشي داراي اهميت و جايگاه ويژه در نظامهاي علمي، فني، اقتصادي و اجتماعي است. علي رغم اهميت و ارزش بالاي تجاري سازي دستاوردهاي پژوهشهاي علمي، همواره در فرايند تجاري سازي مسائل و مشكلات زيادي وجود دارد كه مانع از تحقق اهدا أکثراز ديدگاه نظام ملي نوآوري، تجاري سازي دستاوردهاي پژوهشي داراي اهميت و جايگاه ويژه در نظامهاي علمي، فني، اقتصادي و اجتماعي است. علي رغم اهميت و ارزش بالاي تجاري سازي دستاوردهاي پژوهشهاي علمي، همواره در فرايند تجاري سازي مسائل و مشكلات زيادي وجود دارد كه مانع از تحقق اهداف تجاري سازي ميشود. يکي از موانع عمده تجاري سازي، ناکارآمدي روشها و عدم بکارگيري روش علمي- تجربي معتبر براي تجاري سازي است. در اين مقاله، با استفاده از متدولوژي تركيبي مطالعه اسنادي و پژوهشهاي ميداني با توجه به مفاهيم و الگوهاي تجاري سازي دستاوردهاي پژوهشهاي علمي، انجام تحقيقات توليد نيمه صنعتي بعنوان يك راهكار اصولي براي امكان سنجي تخصصي فني- اقتصادي طرح و مديريت ريسك و اتصال دستاوردها و نتايج پژوهشهاي علمي به توليد صنعتي پيشنهاد و فرايند آن توسعه داده شده است. براساس الگو و راهكار پيشنهاد شده در اين مقاله، پس از دستيابي به نتيجه پژوهش علمي، تحقيقات توليد نيمه صنعتي بصورت نظام يافته انجام ميشود تا محصول نهايي با اطمينان بيشتر و ريسك و هزينه كمتر، با يك نقشه راه و طرح تجاري مشخص، آماده توليد صنعتي و عرضه به بازار مصرف شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
71 - رويکردهاي مديريت دانش و الگوهاي شكافهاي دانشي در عصر فناوري
حسین رحمان سرشت نسترن سیمار اصلدر اقتصاد دانش– محور، قابليت کسب دانش و توسعه، تسهيم و کاربرد آن در سازمانها ميتواند منجر به خلق مزيت رقابتي پايدار براي آنها شود. به نظر ميرسد نخستين گام ورود به دنياي مديريت دانش، بررسي رويکردهاي موجود در رابطه با آن باشد. پس از آن بررسي شکافهاي مديريت دانش، لازم أکثردر اقتصاد دانش– محور، قابليت کسب دانش و توسعه، تسهيم و کاربرد آن در سازمانها ميتواند منجر به خلق مزيت رقابتي پايدار براي آنها شود. به نظر ميرسد نخستين گام ورود به دنياي مديريت دانش، بررسي رويکردهاي موجود در رابطه با آن باشد. پس از آن بررسي شکافهاي مديريت دانش، لازم و ضروري به نظر ميرسد، زيرا ناتواني سازمانها در شناسايي و برطرف کردن اين شکافها پيش از پياده سازي برنامههاي مديريت دانش، تاثيرات نامطلوبي بر مرحله پياده سازي آن ميگذارد. در اين مقاله، ابتدا، شرح کوتاهي از مديريت دانش و ضرورت پياده سازي آن بر اساس مقايسه آمار و ارقام کشورهاي پيشرو در مديريت دانش و شاخصهاي اقتصادي آنها ارائه شده است. همچنين در راستاي توجيه ضرورت مديريت دانش، به مقايسه ميزان سرمايه گذاري شرکتهاي پيشروي جهاني در فعاليتهاي تحقيق و توسعه به عنوان شاخصي از مديريت دانش با سودآوري و درآمد آنها پرداخته شده است. در بخش بعد، وضعيت رشد دانش در ايران از طريق ارائه رتبه ايران در رابطه با توليد علم در مقايسه با شانزده کشور ديگر ارائه شده است. در ادامه، پس از توضيح مختصري در رابطه با اقتصاد دانش- محور، کشورهايي با سطوح درآمدي بالا، از نظر رتبه اقتصاد دانش- محور با کشورهايي با سطح درآمد پايين و متوسط مقايسه شدهاند. در بخش بعد، پيشينه مديريت دانش و سپس رويکردهاي مديريت دانش شامل رويکردهاي مکانيکي، سيستمي، مبتني بر شايستگيهاي کليدي و رفتاري- فرهنگي و در نهايت، دو الگوي شکافهاي مديريت دانش شامل الگوي لاوريچ و پيرس( Lovrich, Pierce, 1984) و الگوي شکافهاي دانشي لين و همکارانش( Lin et al., 2005) ارائه شده است. در بخش نتيجه گيري، اولويت اتخاذ رويکردهاي سيستمي، فرهنگي / رفتاري و مبتني بر شايستگيهاي کليدي بر اتخاذ رويکرد سنتي مکانيکي و همچنين قابليت کاربرد مدل مبتني بر شرايط اجتماعي-اقتصادي و انگيزشي افراد در سطح کلان و مدل مبتني برشش شکاف مديريت دانش در سطح خرد عنوان شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
72 - تاثير جهاني شدن تحقيق و توسعه بر رشد و توسعه اقتصادي
لاله حقیقتبا گسترش تكنولوژي اطلاعات و شبکههاي اطلاع رساني، تحقيق و توسعه وضعيتي جهاني به خود گرفته است. همچنين پيشرفتهاي علمي و مهندسي نيزاين فرايند را عملي کرده که موجبات همکاريهاي صنعتي بين پژوهشگران، سازمانها و جوامع مختلف را در سطح جهان فراهم نموده است. از آنجا که دستيا أکثربا گسترش تكنولوژي اطلاعات و شبکههاي اطلاع رساني، تحقيق و توسعه وضعيتي جهاني به خود گرفته است. همچنين پيشرفتهاي علمي و مهندسي نيزاين فرايند را عملي کرده که موجبات همکاريهاي صنعتي بين پژوهشگران، سازمانها و جوامع مختلف را در سطح جهان فراهم نموده است. از آنجا که دستيابي به فناوري نوين و رشد اقتصادي در کشورهاي در حال توسعه متضمن سرمايهگذاري گسترده وايجاد توسعه و مهارت در امر تحقيق و توسعه ميباشد،اينگونه کشورها سعي مينمايند با اتکا به سرمايهگذاري خارجي به فناوريهاي برتر که داراي تحقيقات دانشي و توسعهاي ميباشد، دست يابند و باايجاد نوآوري به توسعه آن بپردازند. لذا جهاني شدن تحقيق و توسعه توسط شرکتهاي فرامليتي و عدم تمرکز واحدهاي تحقيق و توسعه باعث رشد اقتصادي ساير کشورها گرديده است. به نظر ميرسد جهاني شدن به صورت يک ر اه حل، قادر است بسياري از مشکلات اقتصادي را بر طرف کند. امروز اقتصاد جهاني بر اساس مديريت فرايندهاي اطلاعاتي و شبكهاي سازماندهي ميشود. به گونهاي که در نظريههاي گوناگون ميتوان شکل جديدي از اقتصاد بين الملل را ملاحظه کرد. بر همين اساس اقتصاد شبکهاي علمي است که بر اساس الگوي کنترل اطلاعات سازماندهي ميشود و بر اساس معيارها و شاخصهاي مختلفي مورد ارزيابي قرار ميگيرد.اين روش، مکانيسمهاي مديريت اقتصادي لازم و مؤثر را براي شکل جديدي از ساختار اقتصاد چند وجهي فراهم ميآورد. بهاين ترتيب فرايندهاي اقتصادي دگرگون شده و شکل جديدي از روابط اقتصادي حاصل ميگردد. همچنين استفاده از فناوري اطلاعات موجب توسعه تجارت، تسهيل ارتباطات عوامل اقتصادي و فراهم كردن امکان فعاليت براي سازمانها شده است. از سوي ديگر به نظر ميرسد، همبستگي شديدي بين کشورهايي که توسعه اقتصادي معناداري دارند و کشورهايي که سرمايه گذاري قابل توجهي در زمينه تحقيق و توسعه انجام دادهاند، وجود داشته باشد. به همين دليل ضرورت افزايش ظرفيتهاي تحقيق و توسعه براي کشورهاي در حال توسعه به شدت احساس ميگردد. اين مقاله در نظر دارد تأثير جهاني شدن تحقيق و توسعه را بر رشد اقتصادي کشورها مورد بررسي قرار داده و چالشها و فرصتهاي حاصل از آن مانند ارائه محصولات بهتر،ايجاد مشاغل جديد و افزايش درآمدزايي در كشورهاي در حال توسعه را تشريح نمايد. همچنين به فاكتورهاي مهمي كه ميتواند منجر به رشد اقتصاد شبكهاي و ارزش آفريني در آن گردد پرداخته ميشود . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
73 - نقش تحقیق و توسعه در توسعه اقتصادی کشورها
مهناز ربیعیهزينه تحقيق و توسعه و پيشرفت تكنولوژي باعث كاهش هزينه ها، افزايش بهره وري و رشد صادرات مي شود. تكنولوژيهاي جديد موجب تقويت جابجايي عوامل توليد و ايجاد تنوع بيشتر در توليدات مي باشد. علاه بر آن، تكنولوژي باعث تغيير هزينه نسبي توليد و نيز افزايش مزيت نسبی بنگاه ها و در ن أکثرهزينه تحقيق و توسعه و پيشرفت تكنولوژي باعث كاهش هزينه ها، افزايش بهره وري و رشد صادرات مي شود. تكنولوژيهاي جديد موجب تقويت جابجايي عوامل توليد و ايجاد تنوع بيشتر در توليدات مي باشد. علاه بر آن، تكنولوژي باعث تغيير هزينه نسبي توليد و نيز افزايش مزيت نسبی بنگاه ها و در نهایت كشورها میشود. هزينه تحقيق و توسعه و نوآوري و تكنولوژي هاي جديد به بنگاههای اقتصادی اجازه ميدهد توان توليدي خود را ارتقاء بخشند كه اين امر نيز منجر به رشد ظرفيت، كاهش هزينه، افزايش كيفيت و افزايش سرعت در تحويل كالا مي شود ويژگي برجسته ايده ها و نوآوريها اين است كه رقابت پذير نيستند. براي مثال، با دستيابي به روش جديد، ديگران به راحتي ميتوانند آن را بكار گيرند. بدون اينكه اين مساله سبب منع استفاده كنندگان اوليه شده باشد بنابراين، اين قبيل مقولات تنها يك بار توليد شده و به راحتي قابل تكثيرند. همين ويژگي سبب ايجاد مزاياي خارجي مي گردد كه منعكس كننده شرايط بازده صعودي به مقياس و بازار غيررقابتي است. البته چنانچه توليدكنندگان بتوانند در استفاده از نوآوری و ایدههای جدید محدوديت ايجاد نمايند (مانند حق اختراع)، درجه و ميزان مزاياي خارجي آن كاهش مي يابد. در این مقاله اهمیت تحقیق وتوسعه (R&D) بر رشد ارزش افزوده از طریق مدلهای رشد درونزا توضیح داده میشود و ضمن بررسی مدل رشد درونزای رومر، یک مدل ریاضی برای رشد اقتصادی ایران ساخته و اثر تحقیق و توسعه، سرریزهای حاصل از تحقیق وتوسعه، نیروی کار، سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی بر اساس آزمون انجام شده به روش حداقل مربعات معمولی برآورد گردیده است. با توجه به تاثیر مدیریت نوآوری بر بهبود تحقیق وتوسعه سپس به بررسی اثر مدیریت نوآوری پرداخته شده است. هدف اين مقاله بررسي تاثير تحقیق وتوسعه(R&D) در سطح کلان کشور و مدیریت نوآوری در سطح سازمان جهت دستیابی به رشد اقتصادی است. با توجه به نتایج بدست آمده و تاثیر مثبت تحقیق و توسعه (R&D) بر رشد اقتصادی کشور، به نحوة مدیریت نوآورانه در یک نمودار شبکهای در سازمانها به منظور دستیابی به رشد اقتصادی میپردازیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
74 - مديريت دانش و ديدگاههاي اقتصادي
غلامرضا ملک زادهيکي از چالشهاي مهم پيادهسازي و پذيرش مديريت دانش به عنوان فلسفه مديريتي در سازمانهاي، دانش محور و فناورانه اين است که نرخ برگشت سرمايه احتمالي (ROI) اقدامات مديريت دانش چيست؟ و در ادامه ابزارهاي محاسبه ROI وعوامل اقتصادي مديريت دانش که هزينههاي مشاوره اوليه تا سرما أکثريکي از چالشهاي مهم پيادهسازي و پذيرش مديريت دانش به عنوان فلسفه مديريتي در سازمانهاي، دانش محور و فناورانه اين است که نرخ برگشت سرمايه احتمالي (ROI) اقدامات مديريت دانش چيست؟ و در ادامه ابزارهاي محاسبه ROI وعوامل اقتصادي مديريت دانش که هزينههاي مشاوره اوليه تا سرمايهگذاري در ساختارهاي مديريتي جديد و آموزش کارکنان را شامل مي گرددچه هستند؟ در اين مقاله به بررسي جوانب مالي مديريت دانش از ديدگاه اقتصادي و برگشت سرمايه و نيز ارزش زماني و ارزش تدريجي اقدامات مديريت دانش پرداخته ميشود. هزينههاي توسعه زيرساختهاي اطلاعاتي، هزينههاي سربار، پيمانکاري و هزينههاي آشکار و پنهان مديريت دانش و اينکه چگونه هزينه سرمايهگذاري در فناوريهاي جديد بايد توجيه شوند از مواردي هستند که در اين بررسي مورد توجه قرار ميگيرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
75 - خوشههاي فناوري وکارکردهای آن در ايجاد جريان تجارت فناوري در کشور
سعید صمدی امین کلاهدوزان مریم اسفندیاریامروزه يکي از مهم ترين عوامل افزايش توان رقابت اقتصادي کشورها، توجه به توسعه ي فناوري است. اين موضوع به اين دليل است که در اقتصاد دانش محور، سهم قابل توجهي از ارزش افزوده ي فعاليتهاي اقتصادي، از فعاليتهاي مبتني بر دانش کسب مي شود. از طرفي بخش مهمي از توان علمي و فناور أکثرامروزه يکي از مهم ترين عوامل افزايش توان رقابت اقتصادي کشورها، توجه به توسعه ي فناوري است. اين موضوع به اين دليل است که در اقتصاد دانش محور، سهم قابل توجهي از ارزش افزوده ي فعاليتهاي اقتصادي، از فعاليتهاي مبتني بر دانش کسب مي شود. از طرفي بخش مهمي از توان علمي و فناوري کشورها در توسعه ي صنايع و خدمات با فناوري برتر تجلي مي يابد و رشد و توسعه ي صنايع با فناوري برتر به شدت متأثر از جريانهاي نوآوري و ابداع و فعاليتهاي تحقيق و توسعه است. مشخص شده است، اکثر فعاليتهاي اقتصادي نوآور و فناور که به نتايج قابل توجهي دست يافتهاند، اکثراً در مناطق خاص جغرافيايي به صورت خوشهاي متمرکز گشتهاند.خوشههاي فناوري مي توانند در ايجاد و جهتدهي به جريانهاي نوآوري و فناوري نقشي اساسي ايفا کنند. در اين مقاله سعي می شود علاوه بر مروري کلي بر مفاهيم اساسي، عناصر تشکيل دهنده و الزامات خوشههاي فناوري، مدلي منطبق با شرايط و داشتههاي کشور ايران براي بهرهگيري از اين ساختار در تجارت فناوري و دستاوردهاي تحقيق و توسعه ارائه شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
76 - سياستها و برنامههاي توسعه علم و فناوري در چين امروز
فریدون وردی نژادچين امروز، با چين ديروز فاصلهاي معنيدار پيدا كردهاست. در اين كشور، پيشبرد اصلاحات اقتصادي و تداوم و تكميل سياست درهاي باز، حفظ ثبات و آرامش سياسي و اجتماعي، همراه با توسعه وحدت و يكپارچگي ملي، وظيفهاي همگاني محسوب ميشود. اين اصل از ابتداي سال 1978 كه اصلاحات اقتصا أکثرچين امروز، با چين ديروز فاصلهاي معنيدار پيدا كردهاست. در اين كشور، پيشبرد اصلاحات اقتصادي و تداوم و تكميل سياست درهاي باز، حفظ ثبات و آرامش سياسي و اجتماعي، همراه با توسعه وحدت و يكپارچگي ملي، وظيفهاي همگاني محسوب ميشود. اين اصل از ابتداي سال 1978 كه اصلاحات اقتصادي آغاز شد تا به امروز، محور تغييرات ساختاري و جوهري چين بودهاست. اصلاحات عملگرايانه دودهه گذشته، سياست درهاي باز و توسعه تجارت خارجي هيچ گاه چينيها را از توجه به اهداف و مصالح ملي غافل نكرده و رشد اقتصادي چين شتاب كنترل شدهاي، بربستر راهبردها داشته است. نظارت دولتي برآموزش و پژوهش وتدوين برنامههاي توسعهاي، پس از دودهه همچنان ازسوي حزب تمركزگراي چين اعمال ميشود و برنامههاي اقتصادي بخش خصوصي هنوز نتواستهاست كه اين انحصار را بشكند. دولت چين تا كنون موفق شده است با استفاده از فناوري نوين، سرمايه و دانش فني و مديريت خارجي و اصلاح مقررات داخلي كشور، از طريق سياستهاي تشويقي و اعمال تسهيلات ويژه، توان علمي، آموزشي، پژوهشي وتحقيقاتي را در قالب سرمايههاي شگفتانگيز به چين سرازير كند. از نظراجرايي، در چين پروژه مناطق ويژه اقتصادي و پاركهاي فناوري وتحقيقاتي دنبال گرديد و طرحهاي آموزشي و پژوهشي ويژهاي به اجرا گذارده شد. اميد است اين تجربيات و ايدههاي امتحان شده، انگشت اشارهاي براي بومي سازي و آزمون در مسير پرفراز و نشيب توسعه ايران باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
77 - مراكز رشد كارآفرينان شهری ؛ طرحينو در توسعه اقتصاد شهري
مهدی کنعانیوجود بيش از 800 هزار نفر بيكار و جوياي كار در شهر تهران و افزايش نرخ بيكاري در استان تهران و به ويژه در ميان تحصيل كرده هاي شهري معضلات اجتماعي و آسيبهاي فراواني را سبب شده است. اين روند منحصر به كلانشهر تهران نيست و بسياري از كلانشهرهاي كشور با آن دست به گريبان هستن أکثروجود بيش از 800 هزار نفر بيكار و جوياي كار در شهر تهران و افزايش نرخ بيكاري در استان تهران و به ويژه در ميان تحصيل كرده هاي شهري معضلات اجتماعي و آسيبهاي فراواني را سبب شده است. اين روند منحصر به كلانشهر تهران نيست و بسياري از كلانشهرهاي كشور با آن دست به گريبان هستند. حتي بسياري از شهرهاي دنيا نيز به نوعي با اين مساله دست به گريبان هستند. از آنسو شهرداريها نيز پتانسيلهاي بيشماري براي توسعه كسب و كار و حمايت از كارآفريني دارند كه از جمله آنها مي توان به امكان برقراري تعاملاتي كارآمد با بخشهاي دولتي خدمات رسان در حوزه شهر و محوريت و جهت دهي ارايه خدمات آنها به سمت كارآفريني، توان اطلاع رساني بالا و امكانات تبليغاتي گسترده، داشتن دفاتر اداري در تمام مناطق، نواحي و محلات شهر، امكان دسترسي به آمار و اطلاعات مختلف مرتبط با شهروندان و آشنايي با روحيات زندگي و كسب و كار شهروندان در مناطق مختلف و فرصتها و تهديدهاي تجاري و شغلي موجود در هر ناحيه، دسترسي به بازارچه هاي مختلف و زمينها و املاك بلاتكليف، و ... اشاره كرد. سياستگذاري توسعه کارآفريني و حمايت از کارآفرينان در سطوح کشوري و حوزه هاي صنعتي پیشینه ای چند صد ساله دارد؛ اما کمتر از یک دهه است که مدیران شهری و شهرداریهای شهرها و مناطق کمتر توسعه یافته در گوشه و کنار جهان به مدد حمایتهایی سازمان یافته از کارآفرینان شهری توانسته اند "طرحی نو" در جامعه شهری خود دراندازند و از فاصله خود با شهرها و مناطق توسعه یافته بکاهند. مراکز رشد کارآفرینان شهری یکی از این ایده ها است و مقاله حاضر طرح اولیه راه اندازی مراکز رشد کارآفرینان شهری را تبیین می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
78 - نقش دولت و ساير نهادهاي بخش عمومي در توسعه محلي نوآوري
پروفسور فردریک بوگرن علیرضا آیت الهیفرض بر اين است كه به جاي آن كه رشد و توسعه كلي كشور را در نظر بگيريم، توسعة كل آن را هدف قرار دهيم؛ يعني توسعه هر محل (منطقه ـ استان ـ شهر ـ روستا) و نهايتاً «توسعه متوازن». حال در فضايي علمي كه فناوري موتور توسعه محسوب شود و نوآوري اصل رشد به شمار رود توزيع رشد فناوري أکثرفرض بر اين است كه به جاي آن كه رشد و توسعه كلي كشور را در نظر بگيريم، توسعة كل آن را هدف قرار دهيم؛ يعني توسعه هر محل (منطقه ـ استان ـ شهر ـ روستا) و نهايتاً «توسعه متوازن». حال در فضايي علمي كه فناوري موتور توسعه محسوب شود و نوآوري اصل رشد به شمار رود توزيع رشد فناوري در مناطق، شهرها و چه بسا روستاهاي كشور به مفهوم توسعهاي فراگير و حتيالامكان يكپارچه است. اين يكپارچگي بايد ميان دانشگاهها، پژوهشگاهها، و شهركهاي علمي و تحقيقاتي مراكز رشد و پاركهاي فناوري باشد. بنابراين بحث مقاله حاضر ابتدا بر نوآوري در حوزة رشد فناوري است و اين كه در دستيابي به آن مكان (شهر ـ روستا ـ شهرك صنعتي و...) يا به اصطلاح محل استقرار صنايع و نزديكي مكاني دو يا چند صنعت به يكديگر چه نقشها و فوايدي ميتوانند داشته باشند. به اين ترتيب اصل توجه بر سياست و برنامههاي علمي ـ صنعتي ـ اقتصادي كشور، منطقه و شهر، و كيفيت رشد فناوري از راه نوآوري است: آيا نزديكي جغرافيايي مراكز صنعتي به نوآوري و به طور كلي رشد فناوري كمك ميكند؟ و رشد و توسعه كشور را شتاب ميبخشد؟ يا برعكس، هرچه فناوريها، به ويژه در بخشهاي اطلاعات و ارتباطات، يعني مخابرات و حمل و نقل پيشرفت كنند نه تنها از مشكلات و هزينه ارتباط متخصصان و صنعتگران و مؤسسات صنعتي و بنگاههاي اقتصادي با يكديگر ميكاهند بلكه طبيعتاً و به موازات آن از نقش اقتصاد فضايي و تمركز، و تا حدودي آمايش سرزمين و آمايش شهري ميكاهند و به سياست عدم تمركز ميدان ميدهند؟. پس از بحثهاي نظري بسيار ضروري كه در ابتداي مقاله ميآيد پروفسور بوگرن به بررسي مراكز رشد فناوري منطقة مركز فرانسه، نوآوري و انتقال فناوري بين آنها، شبكهاي علمي ـ تحقيقاتي كه به اين منظور بين آنها ايجاد شده است، و گريز آنها از همكاريهاي محلي به منظور استفاده بيشتر از همكاري با بنگاههاي صنعتي پيشرفتهتر و بنابراين مفيدتر ميپردازد. اهميت گزارش مطالعة بوگرن در فرانسه بنا به برخي از مشابهتهايي است كه بين سياستهاي علمي ـ رشدـ صنعتي ـ شهري و منطقهاي ايران و فرانسه وجود دارد و به اين ترتيب «راه طي شده» در فرانسه، راهنما، و آزمون و خطاهاي آن مانع از خطاهاي مشابهي است كه مسلماً مشمول صرف وقت و هزينهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
79 - نقش پاركهاي علم و فناوري براي توسعه فناوري در صنايع كشور
فریده پور سلیمانیانامروزه اغلب كشورهاي توسعه يافته به اقتصادهاي نوين دانشمحور دست يافتهاند. ايران نيز براساس چشمانداز بيست ساله خود در نظر دارد طي دو دهه آينده به اقتصادي مبتني بر دانايي دست يابد. نظر به اينكه پاركهاي علم و فناوري يكي از مهمترين مؤلفههاي نظام ملي نوآوري شناخته شدها أکثرامروزه اغلب كشورهاي توسعه يافته به اقتصادهاي نوين دانشمحور دست يافتهاند. ايران نيز براساس چشمانداز بيست ساله خود در نظر دارد طي دو دهه آينده به اقتصادي مبتني بر دانايي دست يابد. نظر به اينكه پاركهاي علم و فناوري يكي از مهمترين مؤلفههاي نظام ملي نوآوري شناخته شدهاند، چگونگي ايجاد و توسعه آنها در برنامههاي اخير توسعه كشور ما نيز به شدت مورد توجه قرار گرفته است. در اين مقاله ابتدا مهمترين رويكردهاي كاربردي جهت تجاريسازي دستاوردهاي پژوهشي و توسعه نوآوريهاي فناورانه در جهان به اختصار تعيين ميشود و سپس نقش پاركهاي علم و فناوري تبيين ميگردد. در ادامه تجارب برخي صنايع كشور (صنعت نمونه: صنعت آب و برق) در خصوص چگونگي تكميل چرخه پژوهشها و تجاريسازي يافتههاي پژوهشي مورد توجه قرار گرفته و در خاتمه راهكارهايي از طريق گسترش همكاري بين صنايع و اينگونه مؤسسات علم و فناوري پيشنهاد ميشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
80 - بازاریابی فناوری و تجاری سازی نتایج پژوهش ها
غلامرضا ملک زادهيكي از مهمترين و اساسي ترين اقدامات براي استقرار و نهادينه سازي اقتصاد دانش بنيان، توسعه زيرساخت هاي هوشمندي است كه اين حركت را تسهيل و امكان پذير مي سازند. از جمله اين اقدامات، حمايت از واحدهاي كوچك و متوسط فناور در مراكز كارآفريني، مراكز رشد فناوري و پرديس هاي دانش و أکثريكي از مهمترين و اساسي ترين اقدامات براي استقرار و نهادينه سازي اقتصاد دانش بنيان، توسعه زيرساخت هاي هوشمندي است كه اين حركت را تسهيل و امكان پذير مي سازند. از جمله اين اقدامات، حمايت از واحدهاي كوچك و متوسط فناور در مراكز كارآفريني، مراكز رشد فناوري و پرديس هاي دانش و فناوري است كه در كشور ما نيز اقداماتي در اين خصوص انجام شده است. در اين رهگذر، شركت هاي دانش بنيان، نقشي اساسي و مهم در تجاري سازي نتايج پژوهش و توسعه فناوري دارند و با ايجاد و توسعه كسب و كارهاي مبتني بر فناوري هاي نوين در اقتصادهاي در حال صنعتي شدن، جايگاهي خاص مي يابند. اما متاسفانه اين شركت ها با مسائل و مشكلا ت بسيار مهمي در عرصه اقتصادي مواجه مي شوند كه مهمترين آنها مشكلا ت بازاريابي محصولا ت يا خدمات است. در اين بررسي برخي از نكات مهم و قابل توجه در امر بازاريابي و فروش فناوري ها مطرح مي گردد و مهمترين ويژگي هاي بازاريابي و فروش فناوري مطرح و به اقدامات ضروري در اين خصوص اشاره مي شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
81 - برنامه حمايت دولت از نوآوري صنعتي
محمدرضا امیدخواه مهدی آذری محمدیدر اين مقاله ابتدا مقدمهاي راجع به لزوم نوآوري در اقتصاد رقابتي و رو به رشد بيان ميگردد. پس از آن بخشي از برنامههاي كنوني نوآوري مبني بر فناوري در سطح دولت كه توسط وزارت صنايع و معادن مديريت ميشود، به طور مختصر و با توجه ويژه به صنعت و فناوري تشريح ميشود. در نهايت أکثردر اين مقاله ابتدا مقدمهاي راجع به لزوم نوآوري در اقتصاد رقابتي و رو به رشد بيان ميگردد. پس از آن بخشي از برنامههاي كنوني نوآوري مبني بر فناوري در سطح دولت كه توسط وزارت صنايع و معادن مديريت ميشود، به طور مختصر و با توجه ويژه به صنعت و فناوري تشريح ميشود. در نهايت برخي از چالشهاي موجود در اين مسير نيز مورد ارزيابي قرار خواهد گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
82 - خوشه هاي علم و فناوري ؛ به سوي يك نظريه عمومي
سهراب دل انگیزاننيمه دوم قرن بيستم شاهد تحول در ابعاد متفاوت زندگي بشر بود. تغيير و تحول در نگرش بر چگونگي مكانيابي صنايع و برنامهريزي صنعتي در كنار اهداف توانمندسازي و رقابتپذيري بينالمللي، مسير نظريات و برنامهريزيهاي صنعتي و منطقهاي را به راستاي نگرش خوشهاي هدايت نمود. اين مطالعه با أکثرنيمه دوم قرن بيستم شاهد تحول در ابعاد متفاوت زندگي بشر بود. تغيير و تحول در نگرش بر چگونگي مكانيابي صنايع و برنامهريزي صنعتي در كنار اهداف توانمندسازي و رقابتپذيري بينالمللي، مسير نظريات و برنامهريزيهاي صنعتي و منطقهاي را به راستاي نگرش خوشهاي هدايت نمود. اين مطالعه با روش قياسي و تطبيقي و با استفاده از تجارب متفاوت صورت گرفته جهاني از اجراي برنامههاي خوشهاي در صنعت و فناوري، ضمن جمعبندي و ارائه مجدد نظريات در خصوص خوشههاي صنعتي، علم و فناوري به بيان يك دست ادبيات مربوطه در راستاي ارائه نظري مدل خوشههاي صنعتي، علم و فناوري برآمده است. هدف اين مطالعه، همگونسازي نظريات پراكنده و گاه متناقض در خصوص موضوع بوده و مهمترين دستيافت آن چارچوب مشخص تشخيصي براي تفكيك انواع خوشه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
83 - دانشگاه كارآفرين ، نظام ملي نوآوري و توسعه مبتني بر دانايي
مهدی فاتح راد حمید رضا تقی یاریتحقق توسعه مبتني بر دانايي كه از محورهاي اصلي چشمانداز 20 ساله و برنامه چهارم توسعه كشور است، نيازمند تشكيل و توسعه نظام ملي نوآوري به عنوان هادي و تسهيلكننده نظاممند تحقق نوآوري در سطوح كلان، ميانه و خرد در جامعه است. اين نظام با محوريت و بر پايه دانشگاه كارآفرين به عن أکثرتحقق توسعه مبتني بر دانايي كه از محورهاي اصلي چشمانداز 20 ساله و برنامه چهارم توسعه كشور است، نيازمند تشكيل و توسعه نظام ملي نوآوري به عنوان هادي و تسهيلكننده نظاممند تحقق نوآوري در سطوح كلان، ميانه و خرد در جامعه است. اين نظام با محوريت و بر پايه دانشگاه كارآفرين به عنوان نسل سوم دانشگاه، ظهور و بروز پيدا ميكند. بدين ترتيب، با بروز تحول در دانشگاه هاي سنتي و پذيرش نقش توسعه اقتصادي، دانشگاه كارآفرين علاوه بر آموزش و پژوهش، عامل تحقق نوآوري فناورانه به ويژه در فضاي فناوريهاي پيشرفته ميگردد و از اين طريق پايه هاي نظام ملي نوآوري مستحكم و زمينه براي تحقق توسعه مبتني بر دانايي فراهم ميشود. اين امر در كشورهاي مختلف دنيا و مستقل از فرهنگ و بوم داراي نمونه هاي موفق فراواني است كه بر پايه مفاهيم ياده شده به برخي از آنها ميپردازيم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
84 - توسعه فناوري ، چرخه فناوري و ايجاد ارزش اقتصادي پايدار
غلامرضا ملک زادهتوسعه فناوري به عنوان يكي از راهبردهاي اصلي و حياتي براي دستيابي به اقتصاد دانش محور و سالم در كشور، واقعيتي انكارناپذير است كه بايد از تمامي جوانب مورد بررسي قرار گيرد و مزايا و منافع راهكارهاي مختلف آن بررسي شوند. در اين نوشته تلاش ميشود مفاهيم توسعه فناوري، انتقال فن أکثرتوسعه فناوري به عنوان يكي از راهبردهاي اصلي و حياتي براي دستيابي به اقتصاد دانش محور و سالم در كشور، واقعيتي انكارناپذير است كه بايد از تمامي جوانب مورد بررسي قرار گيرد و مزايا و منافع راهكارهاي مختلف آن بررسي شوند. در اين نوشته تلاش ميشود مفاهيم توسعه فناوري، انتقال فناوري، چرخه فناوري و اكوسيستم صنعتي مورد نياز براي به كارگيري اين مفاهيم تشريح گردد. توجه و به كارگيري مفهوم چرخه فناوري در فرآيندهاي توسعه فناوري در يك محيط مناسب ميتواند ارزش اقتصادي پايدار ايجاد كند و در عين حال فعاليت شركتهاي نوپاي فناور (TBF) و شركتهايي كه بر پايه فناوريهاي نو ايجاد شدهاند (TNBF) را تسهيل كند. دلايلي كه چرخه فناوري ميتواند در محيط مناسب، ارزش اقتصادي ايجاد كند نيز در قالب الگويي پويا شامل: افزايش نوآوري و خلاقيت، افزايش سرمايهگذاري در تحقيقات، افزايش ظرفيت آموزشهاي فناورانه، افزايش مؤسسات و مراكز تحقيقاتي، بررسي ميشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
85 - طبقه بندي و مديريت مراكز رشد : سامان بخشي اهداف راهبردي و ميدان رقابت براي تسهيل كار مشاغل جديد
ماکسیمیلیان فن زدويتز علیرضا قراباغیمراكز رشد به عنوان مدلي از تسهيلات براي تازه كاران ، اخيرا توجه فزاينده اي را به خود جلب كرده است . سرمايه گذاران مخاطره پذير ، مراكز رشد را وسيله اي براي تنوع بخشيدن به سبد سرمايه گذاري پر مخاطره مي دانند و كارآفرينان شركتهاي آينده براي كسب حمايت در راه اندازي ، به اين أکثرمراكز رشد به عنوان مدلي از تسهيلات براي تازه كاران ، اخيرا توجه فزاينده اي را به خود جلب كرده است . سرمايه گذاران مخاطره پذير ، مراكز رشد را وسيله اي براي تنوع بخشيدن به سبد سرمايه گذاري پر مخاطره مي دانند و كارآفرينان شركتهاي آينده براي كسب حمايت در راه اندازي ، به اين مراكز روي مي آورند . مراكز رشد در هر دو عرصه ي مديريت ريسك سرمايه گذاري و مديريت ريسك كارآفريني ، با چالش رو به رو مي شوند . ... تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
86 - مروری بر ادبیات اقتصاد دانشبنیان: از شکلگیری تا عمل؛ مطالعه موردی: بررسی وضعیت اقتصاد دانشبنیان در ایران
عبداله علم خواه مهدی صادقی شاهدانینظریهپردازان ظهور عصر جدید اقتصادی را پیشبینی کردهاند که در آن، دانش منبع اصلی ثروت و تولید اقتصادی بهشمار میآید. بهبیان دیگر، اقتصاد در عصر جدید از اقتصاد منبع بنیاد فاصله گرفته و به اقتصاد دانشبنیان نزدیک شده است. اقتصاد دانشبنیان اقتصادی است که براساس تولید، أکثرنظریهپردازان ظهور عصر جدید اقتصادی را پیشبینی کردهاند که در آن، دانش منبع اصلی ثروت و تولید اقتصادی بهشمار میآید. بهبیان دیگر، اقتصاد در عصر جدید از اقتصاد منبع بنیاد فاصله گرفته و به اقتصاد دانشبنیان نزدیک شده است. اقتصاد دانشبنیان اقتصادی است که براساس تولید، توزیع و کاربرد دانش و اطلاعات شکل گرفته و سرمایهگذاری در دانش و صنایع دانشپایه مورد توجه خاص قرار میگیرند. بهدلیل جایگاه اقتصاد دانشبنیان، تأکیدات مقام معظم رهبری و توجه ویژه سیاستگذاران به تحقق آن در اسناد بالادستی، مقاله حاضر به مرور ادبیات اقتصاد دانشبنیان پرداخته است. مقاله که به روش تحلیلی و توصیفی مبتنی بر اسناد تهیه شده است، به مباحثی مانند اقتصاد دانشبنیان در سیر اندیشههای اقتصادی، پیدایش نظریه اقتصاد دانشبنیان، تعاریف، ویژگیها، مزایا، ارکان، شاخصهای اندازهگیری، سیاستها و وضعیت اقتصاد دانشبنیان در ایران براساس شاخص بانک جهانی پرداخته و در پایان، جمعبندی ارائه شده است. نتایج بهدست آمده نشان میدهد تحقق اقتصاد دانشبنیان نیازمند نیروی کار آموزشدیده و متخصص، سیاستهای حمایتی دولت، اصلاح فرهنگ جامعه، سیستم کارای نوآوری و ابداعات، بومیکردن دانش، فناوری اطلاعات و ارتباطات، رژیم نهادی و محرک اقتصادی، حمایت از حقوق مالکیت معنوی و ... میباشد. همچنین گزارش بانک جهانی در سال 2005 نشان میدهد، یک عدم توازن بسیار بالا بین متغیرهای شاخص بانک جهانی وجود دارد. با تلاش دولت این عدم توازن در سال 2007 کمی کاهشیافته و طبق آخرین گزارش بانک جهانی در سال 2012، ایران با میانگین 91/3 از بین 146 کشور جایگاه 94 را از لحاظ اقتصاد دانشبنیان کسب کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
87 - نقش دیپلماسی علم و فناوری در بهبود چالش های شرکت های دانش بنیان
محمد مهدی ذوالفقارزاده مهدي هاجري حسين افتخاريدر سال های اخیر، اقتصاد دانش بنیان که در آن دانش، نوآوری و فناوری عامل اصلی رشد اقتصادی و تولید ثروت برای یک کشور محسوب می شود، جایگزین اقتصاد سنتی شده است. از طرفی شرکت های دانش بنیان به عنوان قلب تپنده ی اقتصاد دانش بنیان شناخته می شوند که سهم به سزایی در تولید ناخالص أکثردر سال های اخیر، اقتصاد دانش بنیان که در آن دانش، نوآوری و فناوری عامل اصلی رشد اقتصادی و تولید ثروت برای یک کشور محسوب می شود، جایگزین اقتصاد سنتی شده است. از طرفی شرکت های دانش بنیان به عنوان قلب تپنده ی اقتصاد دانش بنیان شناخته می شوند که سهم به سزایی در تولید ناخالص داخلی و ایجاد ارزش افزوده برای کشورها دارند تا جایی که می توان بهبود فضای اقتصاد دانش بنیان را تا حد زیادی منوط به بهبود وضعیت این شرکت ها دانست. از این رو، حل چالش های پیش روی شرکت های دانش بنیان در تصمیم گیری ها و خط مشی گذاری-ها اهمیتی دو چندان می یابد. از طرف دیگر، دیپلماسی علم و فناوری شکل نوظهوری از دیپلماسی بین المللی برای مواجهه با چالش های نوظهوری است که علم و فناوری نقش اساسی در آن ایفا می کنند. دیپلماسی علم و فناوری در واقع استفاده از ظرفیتهای علم و فناوری برای تحقق اهداف سیاست خارجی و همینطور استفاده از ظرفیتهای دیپلماسی برای پیشبرد علم و فناوری است. لذا در تحقيق حاضر ابتدا با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای و مرور آثار دیگر صاحبنظران، ضمن معرفی ویژگیهای اقتصاد دانشبنیان، چالشهای این قبیل شرکتها در قالب مفاهیمی چون نظام نوآوری و تحقیق و توسعه ی ضعیف، توسعه ی نامتناسب منابع انسانی و محیط اقتصادی و تجاری نامناسب کشور و هم چنین بررسی تأثیر اعمال تحریم ها بر فعالیت این شرکتها شناسایی شده است. سپس با تکیه بر ظرفیتهای نهفته در مقوله دیپلماسی علم و فناوری، راهکارهایی برای حل این چالش ها ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
88 - شناسایی و رتبهبندی عوامل مؤثر بر موفقیت مدیریت دانش با رویکرد تحقق اقتصاد مقاومتی
رویا حجازی نیادر شرایط حاضر با مشکلات مربوط به عدم تقارن اطلاعات روبرو هستیم و عدم تقارن اطلاعات در بخشهای مختلف میتواند زمینهساز گسترش فساد و آسیب رسیدن به اقتصاد مقاومتی باشد، لازم است تدابیری برای کاهش عدم تقارن اندیشیده شود. یکی از این راهکارها استفاده از سیستمهای مدیریت دانش أکثردر شرایط حاضر با مشکلات مربوط به عدم تقارن اطلاعات روبرو هستیم و عدم تقارن اطلاعات در بخشهای مختلف میتواند زمینهساز گسترش فساد و آسیب رسیدن به اقتصاد مقاومتی باشد، لازم است تدابیری برای کاهش عدم تقارن اندیشیده شود. یکی از این راهکارها استفاده از سیستمهای مدیریت دانش است. ولی با توجه به محدودیتهای ایجادشده در دوران تحریم، پیادهسازی موفق این سیستمها با موانعی روبرو شده است؛ بنابراین شناسایی عواملی که منجر به پیادهسازی موفقیتآمیز سیستمهای مدیریت دانش میشود، میتواند بسیار مؤثر باشد؛ زیرا چه در دوره تحریم و چه در دوره پسا تحریم همچنان باید تلاشها در زمینه برپایی اقتصاد مقاومتی ادامه یابد. بر این اساس هدف مقاله حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر موفقیت پیادهسازی سیستمهای مدیریت دانش در سازمانها در شرایط اقتصاد مقاومتی هست. در نتیجه با مرور تحقیقات انجامشده در حوزه مدیریت دانش 15 متغیر شناسایی گردید. بهمنظور بررسی فرضیهها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید که روایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ (0.81) محاسبه گردید. برای آزمون سؤالات تحقیق از نرمافزارهای SPSS18 و MATLAB و آزمونهای TOPSIS و T تک نمونهای استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که همه متغیرها بهعنوان متغیرهای مؤثر بر موفقیت سیستمهای مدیریت دانش در شرایط اقتصاد مقاومتی مطرح هستند و وجود زیرساختهای فناوری اطلاعات بیشترین اهمیت و انجام ارزیابیهای دورهای کمترین اهمیت را دارا میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
89 - شناسایی و رتبه بندی عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش در شرکتهای دانشبنیان (مطالعه موردی: پارک علم و فناوری دانشگاه تهران)
ناصر صفایی فرشته طالقانی نیا احمد کیامنشامروزه شرکتهای دانشبنیان به عنوان یک گزینه کلیدی برای تولید ثروت در کشورهای درحالتوسعه، وظیفه تبیین و مدلسازی فرآیندهای تحقیق و توسعه را بر عهده دارند و در اشاعه نوآوری کمک شایانی به صنعت میکنند. درواقع شرکتهای دانشبنیان یکی از مهمترین مؤلفههای اقتصاد مقاومتی و أکثرامروزه شرکتهای دانشبنیان به عنوان یک گزینه کلیدی برای تولید ثروت در کشورهای درحالتوسعه، وظیفه تبیین و مدلسازی فرآیندهای تحقیق و توسعه را بر عهده دارند و در اشاعه نوآوری کمک شایانی به صنعت میکنند. درواقع شرکتهای دانشبنیان یکی از مهمترین مؤلفههای اقتصاد مقاومتی و کلید تحقق آن به شمار می آیند و رشد و بالندگی آن ها میتواند مقاومت در برابر هجمههای اقتصادی را رقم بزند. ازاینرو شناسایی و رتبهبندی عوامل تأثیرگذار در اجرای مدیریت دانش در این گونه شرکت ها یکی از ضرورت های تحقیقاتی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. در حال حاضر تعداد 33 پارک علم و فناوری و بیش از 2700 شرکت دانشبنیان در پارکها مستقر هستند. پرسشنامهای بین 70 شرکت دانشبنیان واقع در پارکهای علم و فناوری دانشگاه تهران بهعنوان دومین پارک برتر کشور توزیع شد. در این تحقیق، روشهای مطالعه موردی و گردآوری اطلاعات بهصورت میدانی بکار گرفتهشده است. پرسشنامه با استفاده از تکنیک لیکرت طراحیشده و مشتمل بر 3 عامل اصلی سازمان، نیروی انسانی و فناوری اطلاعات و 11 زیر معیار زیر است؛ اهداف و چشمانداز، رهبری، اجرایی، کاربرد، نرمافزاری، زیرساخت، فرهنگسازمانی، ایجاد انگیزه مالی و غیرمالی، الگوبرداری و ارزیابی. با تحلیل اطلاعات، آلفای کرون باخ 78/0 به دست آمد و با استفاده از آزمونهای فریدمن و T تک آزمونی ازجمله عوامل تأثیرگذار بر اجرای موفق مدیریت دانش میتوان به اهداف و چشماندازهای سازمان بهعنوان مهمترین عامل و به ایجاد انگیزه مالی بهعنوان کماهمیتترین معیار، اشاره نمود، این نتیجهگیری با توجه به ماهیت شرکتهای دانشبنیان قابل توجیه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
90 - حرکت به سوی اقتصاد دانش بنیان با بررسی ارتباط درونی میان ابعاد ورودی و خروجی شاخص جهانی نوآوری
رضا سلامی حسین میزرایی عاطيه صفردوستدر دهه ی حاضر، اقتصاد دانش بنیان واژه ای رایج و جذاب در محافل علمی کشور می باشد. این واژه توجه بسیاری از اندیشمندان و صاحب نظران را به خود جلب نموده است. شاخص جهانی اقتصاد دانش بنیان دارای چهار پایه بوده و نوآوری یکی از این پایه ها می باشد. در حوزه نوآوری، کشور ایران از أکثردر دهه ی حاضر، اقتصاد دانش بنیان واژه ای رایج و جذاب در محافل علمی کشور می باشد. این واژه توجه بسیاری از اندیشمندان و صاحب نظران را به خود جلب نموده است. شاخص جهانی اقتصاد دانش بنیان دارای چهار پایه بوده و نوآوری یکی از این پایه ها می باشد. در حوزه نوآوری، کشور ایران از امتیاز کمتری، نسبت به متوسط جهانی، برخوردار می باشد. در این نوشتار، با به منظور ارتقای سطح نوآوری و به طبع آن، سطح اقتصاد دانش بنیان، با استفاده از آمارهای جهانی در حوزه اقتصاد دانش بنیان و نوآوری و با تحلیل ضریب همبستگی پیرسون، ابتدا شاخص های ورودی مهم و اثرگذار بر نوآوری شناخته شده و سپس وضعیت این ورودی ها با متوسط جهانی مقایسه شده است. پس از مشخص شدن نقاط ضعف در سنجه های ورودی، وضعیت این سنجه ها در سند برنامه ششم توسعه بررسی شده است. با توجه به یافته ها، مشخص شد که در برنامه ششم توسعه تنها به سنجه درآمد ناخالص داخلی به ازای هر واحد مصرف انرژی اشاره شده است و اشاره مستقیمی به سایر سنجه های مهم نشده است. تفاوت و نوآوری این نوشتار در این است که در این پژوهش سعی شده است ریشه های مهم و اثرگذار نوآوری متناسب با شاخص جهانی نوآوری شناسایی و در سطح ورودی های اولیه اقتصاد دانش بنیان مقایسه انجام گیرد. مقایسه سنجه ها با متوسط جهانی نشان داد که جهت بهبود خروجی های نوآوری، کشور نیازمند به ارتقای سطح سنجه های تحقیق و توسعه، کارکنان دانشی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، محیط سیاسی و پایداری بوم شناختی می-باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
91 - بررسی نقش دولت در بهبود روند ایجاد و توسعه کسب وکارهای دانش بنیان
نجمه اکبرزاده احسان شفیع زادهدر زمینهی کسب و کارهایدانشبنیان کمتر پژوهش کاربردی انجام شده است. از طرفی با شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در ایجاد و توسعهی کسب و کارهایدانشبنیان میتوان بسترهای لازم را برای ایجاد و توسعهی این شرکتها شناسایی کرده و در راستای پیادهسازی آنها گام برداشت. بر این اساس أکثردر زمینهی کسب و کارهایدانشبنیان کمتر پژوهش کاربردی انجام شده است. از طرفی با شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در ایجاد و توسعهی کسب و کارهایدانشبنیان میتوان بسترهای لازم را برای ایجاد و توسعهی این شرکتها شناسایی کرده و در راستای پیادهسازی آنها گام برداشت. بر این اساس هدفپژوهش حاضر، شناسایی و اولویتبندی فعالیتهای کلیدی قابل اجراتوسط دولت در راستای کمک به بهبود روند ایجاد و توسعه کسب و کارهایدانشبنیان میباشد. اینپژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ نحوهی گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع پیمایشی میباشد. جامعه آماریپژوهش، همه شرکتهایدانشبنیان مستقر در مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری دانشگاههای شهر تهران است. از پرسشنامه برای جمعآوری دادههای مورد نیاز در اینپژوهش استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون خی-دو و برای رتبهبندیشاخصها از تحلیل واریانس فریدمن استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر اهمیت زیاد نقش دولت در کمک به بهبود روند ایجاد و توسعه کسب و کارهایدانشبنیان است، که این مهم از طریق فعالیتهایی که در صدر آنها حمایتهای مالی دولت قرار دارد امکانپذیر میباشد. از این رو میتوان گفت دولت باید در این راستا اقدامات گستردهای را آغاز کند و این امر مورد توجه مسئولین دولتی ذیربط قرار گیرد. در پایان نیز پیشنهاداتی بر اساس نتایجاین پژوهش ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
92 - مدل مفهومی توسعه فناوری پهنباند با تکیه بر تجارب بین المللی
علی استاجی مهدی رعایائی احمد محمدیامروزه اهميت ارتباطات و به خصوص استفاده از فضای مجازی به حدی است كه بهعنوان یکی از راهكارهای توسعه مورد توجه قرار میگیرد. در واقع فناوری پهنباند بهعنوان بستری برای ارائه خدمات اینترنت در زمره اقتصاد دانشبنیان قرار گرفته و با بهرهمندی از قابلیتهایی همچون توسعه کار أکثرامروزه اهميت ارتباطات و به خصوص استفاده از فضای مجازی به حدی است كه بهعنوان یکی از راهكارهای توسعه مورد توجه قرار میگیرد. در واقع فناوری پهنباند بهعنوان بستری برای ارائه خدمات اینترنت در زمره اقتصاد دانشبنیان قرار گرفته و با بهرهمندی از قابلیتهایی همچون توسعه کارآفرینی و رشد بهرهوری این توانایی را دارد که از اتکاء دولت به درآمدهای نفتی بکاهد. تأثیر اين فناوری در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع غیرقابل انکار بوده و در نگاه برخی صاحبنظران جزء مهمی در توسعه اقتصاد امروزی است. پهنباند با ايجاد بازار و مشاغل جديد و از سويی با تغيير در نظام اقتصادی و ايجاد زيرساختهايی متفاوت از آنچه پيش از اين وجود داشته است؛ به توسعه و تحول اقتصادی و اجتماعی كمك خواهد كرد. لذا با توجه به جایگاه فناوری پهنباند و لزوم بکارگیری آن در کشور در جهت تحقق اهداف چشمانداز ۲۰ ساله، نهادينهسازي توسعه و توليد علم و تحقيقات، افزايش سهم توليد ناخالص ملي در توليدات علمي، توسعه و تقويت جنبش نرمافزاري و ...، در این مقاله مدل بومی توسعه فناوری پهنباند براساس روش تحقیق تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانهای، تحلیل اسنادی و نیز تحقیق و توسعه با استناد به تجربه کشورهای پیشرو در فناوری پهنباند و توجه به اقتضائات بومی کشور ارائه گردیده است. همچنین الزامات و اقدامات اساسی برای تحقق آن ذیل محورهای ایجاد آمادگی در طرف عرضه و تقاضا و لزوم مهیانمودن زیرساختهای فناوری پهنباند توسط دولت بیان شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
93 - شناسایی و تحلیل اصلیترین مؤلفههای راهبردی تأثیرگذار در عدم موفقیت شرکتهای دانشبنیان در ایران (مطالعه موردی: پارک علم و فناوری کرمانشاه)
دنیا غلامی علی رمضانیکشور ایران در تلاش است تا از اقتصاد نفتی فاصله گرفته و به اقتصاد دانشبنیان ورود کند. مکانیزم دولت برای توسعه اقتصاد دانشبنیان فعالکردن پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد بود، دولت با راهاندازی پارکهای علم و فناوری سعی کرد تا دانشگاه را به صنعت نزدیک کند و با حمایت ا أکثرکشور ایران در تلاش است تا از اقتصاد نفتی فاصله گرفته و به اقتصاد دانشبنیان ورود کند. مکانیزم دولت برای توسعه اقتصاد دانشبنیان فعالکردن پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد بود، دولت با راهاندازی پارکهای علم و فناوری سعی کرد تا دانشگاه را به صنعت نزدیک کند و با حمایت از واحدهای فناور نوپا، فناوریهای جدید را در جامعه رشد دهد. هم اکنون بسیاری از شرکتهای نوپا توانستهاند مراحل مختلف رشد را طی کنند و به تولید محصول و خدمات پیشرفته بپردازند. اما در این بین با یک چالش راهبردی مواجه شدهاند. این چالش همانا مشکل شرکتها در زمینه فروش کالا و خدمات دانشبنیان است. این پژوهش بر آن است که عوامل چهارگانهای بیشترین تأثیر را در ناتوانی و شکست شرکتها در زمینه فروش، مبادله و تجاریسازی فناوری خود داشتهاند. در این پژوهش این چالشها مورد بحث و بررسی قرار گرفتهاند و طی یک تحقیق میدانی به آزمون گذارده شدهاند. نتایج نشان داد که عدم موفقیت فن بازار، عدم دخالت دولت در فرایند تسهیل در مبادله فناوری، فقدان برند و بیاعتمادی صنایع، ارگانهای دولتی و بازار به محصولات دانشبنیان بر عدم موفقیت شرکتهای دانشبنیان در زمینه مبادله و تجاریسازی فناوری تأثیرگذار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
94 - شناسايي و وزن دهي عوامل مؤثر بر ارتقای جایگاه پارك هاي علم و فناوري در توسعه نظام ملي نوآوري
سعید شوال پور مجید فروزانمهر حمیده حیدری رامشه معصومه حصاریپارک های علم و فناوری یکی از مهم ترین ابتکارات سیاست نوآورانه می باشند و در توسعه نظام نوآوری، دارای جایگاهی خاص هستند. نگرش سیستمی و حرکت همگرا در امور فناوری با هدف و تفکر ایجاد نسل جدیدی از دانشگاهها و نظام علمی برای رفتن به سوی نظام نوآوری، برای همگرایی باید در کشو أکثرپارک های علم و فناوری یکی از مهم ترین ابتکارات سیاست نوآورانه می باشند و در توسعه نظام نوآوری، دارای جایگاهی خاص هستند. نگرش سیستمی و حرکت همگرا در امور فناوری با هدف و تفکر ایجاد نسل جدیدی از دانشگاهها و نظام علمی برای رفتن به سوی نظام نوآوری، برای همگرایی باید در کشور شکل گیرد و اگر صحبت از دانشگاه کارآفرین میشود، در کنار آن، پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد هم در نظام نوآوری جایگاه خود را دارند. در این پژوهش، کسب موفقیت در تقویت جایگاه پارک های علم و فناوری در توسعه نظام ملی نوآوری، مسأله اصلی می باشد. در این خصوص، بیش از یکصد عامل در 7 گروه سیاست گذاری، تأمین منابع مالی تحقیقات و نوآوری، تأمین دانش مورد نیاز در فرایند نوآوری، ارتقای کارآفرینی تکنولوژی، اشاعه و انتشار تکنولوژی، توسعه و ارتقای منابع انسانی، و تولید کالاها و ارائه خدمات، مورد شناسایی اولیه قرار می گیرد. نتایج، حاکی از آن است که شاخص های سیاست گذاری، تأمین منابع مالی تحقیقات و نوآوری، تأمین دانش مورد نیاز در فرآیند نوآوری، و ارتقای کارآفرینی تکنولوژی نزدیک به 75% عوامل تأثیرگذار را در خود جای داده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
95 - الزامات توسعه شبکههای اجتماعی فراگیر بومی در آینده
سحر کوثری علی شریفی علیرضا یاریشناسایی الزامات و عوامل موفقیت مرتبط با توسعه شبکههای اجتماعی بومی میتواند به فراگیرشدن این شبکهها در داخل کشور و افزایش توان رقابتی آنها با بازیگران مسلط در این حوزه کمک نماید. جامعه آماری پژوهش حاضر را متخصصین و خبرگان مطلع تشکیل دادند که با استفاده از نمونهگیری أکثرشناسایی الزامات و عوامل موفقیت مرتبط با توسعه شبکههای اجتماعی بومی میتواند به فراگیرشدن این شبکهها در داخل کشور و افزایش توان رقابتی آنها با بازیگران مسلط در این حوزه کمک نماید. جامعه آماری پژوهش حاضر را متخصصین و خبرگان مطلع تشکیل دادند که با استفاده از نمونهگیری هدفمند 11 نفر بهعنوان نمونه انتخاب گردید. روش پژوهش حاضر کیفی و برای تحلیل دادهها از تکنیک تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد و روایی یافتههای پژوهش با استفاده از روشهای بازبینی توسط اعضا، بررسی همکار، مشارکتیبودن پژوهش تضمین گردید. همچنین به منظور سنجش پایایی کدگذاریهای انجامشده، از روشهای پایایی بازآزمون و توافق درون موضوعی استفاده شد. بر پایه نتایج پژوهش، الزامات در توسعه شبکههای اجتماعی فراگیر بومی را میتوان به الزامات ایجادی، الزامات حمایتی، الزامات تحلیلی، و الزامات راهبردی دستهبندی نمود. همچنین نتایج نشان میدهد که ازدیدگاه تقاضا (کاربران) موفقیت شبکههای اجتماعی در گرو عوامل وابسته به مفیدبودن و حس تعلق هستند و از دیدگاه عرضه (کسب و کار) توجه به عوامل رشد و پایداری کسب و کار باعث موفقیت شبکههای اجتماعی بومی میشود. با مطالعه عوامل موفقیت شبکههای اجتماعی از منظر کسب و کار و کاربران، چالشهای فراگیر شبکههای اجتماعی بومی استخراج گردیده و برای هر یک از چالشها، سیاستها و راهبردهای پیشنهادی معرفی شدهاند. توجه به نيازهاي جوانان، استفاده از تحليل شبكههاي اجتماعي برخط موجود، شفافسازی قوانين و مقررات مرتبط، ارائه مشوقها و حمايتهای زیرساختی، ملاحظه معیارها و هنجارهای فرهنگی و اجتماعی، نوآوری در مدلهای کسب و کار و ایجاد دسترسی آزاد به دادهها و اطلاعات عمومی از جمله راهبردهای پیشنهادی به منظور توسعه شبکههای اجتماعی فراگیر بومی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
96 - بررسی ارتباط بین کارآفرینی، رقابتپذیری و رشد اقتصادی
محسن محمدی خیاره نسرین رستمیکارآفرینی از عوامل اساسی رقابت و نوآوری در بین بنگاهها و همچنین در صحنهی ملی و بینالمللی اقتصاد بهحساب میآید. برای اینکه بتوان محیطی مساعد برای ترویج و توسعه کارآفرینی فراهم ساخت، باید بین ارکان رقابتپذیری و کارآفرینی تعامل برقرار کرد و از شرایط متقارن و متناسب ر أکثرکارآفرینی از عوامل اساسی رقابت و نوآوری در بین بنگاهها و همچنین در صحنهی ملی و بینالمللی اقتصاد بهحساب میآید. برای اینکه بتوان محیطی مساعد برای ترویج و توسعه کارآفرینی فراهم ساخت، باید بین ارکان رقابتپذیری و کارآفرینی تعامل برقرار کرد و از شرایط متقارن و متناسب رقابتپذیری با کارآفرینی، برای بهبود و اصلاح میزان تولید و اشتغال و در نتیجه افزایش رشد اقتصادی استفاده کرد. از اینرو، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثرات متقابل رقابتپذیری و کارآفرینی است که در نهایت این فرایند منجر به رشد اقتصادی میگردد. روش پژوهش مورد استفاده در این مقاله روش پژوهش بصورت تحلیل توصیفی است و از طریق جمعآوری منابع کتابخانهای صورت گرفته است. این مقاله در چند بخش ساختاربندی شده است که در ابتدا مقدمه آورده شده و در ادامه به مفهوم رقابتپذیری و همچنین ارتباط سه مؤلفهی رقابتپذیری، کارآفرینی و رشد اقتصادی پرداخته میشود. در انتها نیز پیشینهی تجربی این مطالعه آورده شده است. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، رقابتپذیری بهعنوان عامل مهمی در تشخیص شرایط توسعه و محدودیتهای فعالیتهای کارآفرینی قابل درک است و در نهایت اثرات متقابل رقابتپذیری و کارآفرینی بر رشد اقتصادی مؤثر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
97 - طراحی مدلی برای تحقق پیچیدگی اقتصادی، مبتنی بر فراتحلیل پژوهشهای علمی
محمدمهدی احمدیان دیوکتی حسنعلی آقاجانی میثم شیرخدایی امیرمنصور طهرانچیانرشد و توسعه اقتصادي، ازجمله اهداف اصلی سیاستگذاران اقتصادي است که سبب شده آنها همواره به دنبال یافتن عواملی باشند که موجب تسریع در رشد اقتصادي شود. در این زمینه، نظریههاي مختلفی وجـود دارد که هرکدام به یکسري از عوامل مؤثر بر رشد اقتصادي میپردازند؛ یکی از دلایل ناکام أکثررشد و توسعه اقتصادي، ازجمله اهداف اصلی سیاستگذاران اقتصادي است که سبب شده آنها همواره به دنبال یافتن عواملی باشند که موجب تسریع در رشد اقتصادي شود. در این زمینه، نظریههاي مختلفی وجـود دارد که هرکدام به یکسري از عوامل مؤثر بر رشد اقتصادي میپردازند؛ یکی از دلایل ناکامی در مسیر توسعه اقتصادی نداشتن الگویی برای تحقق پیچیدگی اقتصادی با توجه به تجربیات دیگر کشورها میباشد. این پژوهش به منظور فراتحلیل تحقیقات انجامشده در حوزه پیچیدگی اقتصادی طی چند سال گذشته صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش مربوط به کلیه تحقیقاتی است که طی سالهای 2011 تا انتهای سال 2017 به مقوله پیچیدگی اقتصادی پرداختهاند. از میان 35 پژوهش بررسی شده 22 مورد برای فرا تحلیل مناسب تشخیص داده شد. این مقالات در دو بخش «یافتههای توصیفی فراتحلیل» و «ارزیابی کیفی مقالهها» بررسی شدهاند. یافتههای توصیفی شامل بازه زمانی، فراوانی مقالات، جنسیت پژوهشگران و توزیع جغرافیایی نویسندگان و سطح منطقه مورد بررسی (ملی، منطقهای یا جهانی) میباشد. در بخش ارزیابی کیفیت مقالهها براساس شاخص سهگانه «بلیکی» به سه گروه چیستی، چرایی و چگونگی دستهبندی و تحلیل شدهاند. سپس با بررسی تمامی مقالات مورد بررسی، عوامل مورد تأکید در پیچیدگی اقتصادی استخراج گردید و در پایان با توجه به این عوامل، مدلی پیشنهادی در راستای تحقق پیچیدگی اقتصادی ارائه شده است، که میتواند بهعنوان چراغ راهی پیش روی مدیران و سیاستگذاران عرصههای اقتصادی و صنعتی قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
98 - تأثیر قابلیتهای فناوری اطلاعات بر تشخیص فرصت کارآفرینی در شرکتهای در حال رشد پارک علم و فناوری زاهدان
حسن غفاری فرحناز آهنگ ابوبکر ریسی مهیم شیهکیفرصت کارآفرینانه شامل مجموعهای از باورها و اقداماتی است که خلق کالاها و خدمات را مقدور میسازد. سازمانهایی که فناوری اطلاعات و قابلیت استفاده از آن را دارند، میتوانند این فرصتها را تشخیص داده و بهرهبرداری نمایند. فناوری از حیاتیترین اجزای سازمانهای تجاری و صنعتی أکثرفرصت کارآفرینانه شامل مجموعهای از باورها و اقداماتی است که خلق کالاها و خدمات را مقدور میسازد. سازمانهایی که فناوری اطلاعات و قابلیت استفاده از آن را دارند، میتوانند این فرصتها را تشخیص داده و بهرهبرداری نمایند. فناوری از حیاتیترین اجزای سازمانهای تجاری و صنعتی محسوب میشود و وجود یک سیستم کارآمد فناوری اطلاعات زمینهساز قابلیتهای فناوری اطلاعات است. شرکتهای فعال در پارکهای علم و فناوری نیز که در اقتصاد دانشبنیان امروز به عنصری مهم تبدیل شدهاند، میبایست در تشخیص فرصتهای کارآفرینی فعالانه عمل کرده و از فرصتهای موجود در محیط به مطلوبترین شکل بهرهبرداری نمایند. از اینرو، پژوهش حاضر درصدد برآمد به بررسی تأثیر قابلیتهای فناوری اطلاعات بر تشخیص فرصت کارآفرینی به روش پیمایشی و مبتنی بر مدلیابی ساختاری تفسیری در محیط نرمافزاری Smart-PLS بپردازد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان شرکتهای در مرحله رشد پارک علم و فناوری زاهدان تشکیل میدهند که مطابق جدول مورگان 130 نفر بهعنوان نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در پژوهش پرسشنامه بود. پایایی پرسشنامهها از طریق آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی، و روایی آنها از طریق روایی واگرا و همگرا تأیید شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد قابلیتهای فناوری اطلاعات تأثیر مثبت و معنیداری به میزان 472/0 بر تشخیص فرصت کارآفرینی دارد. بنابراین شرکتهای مستقر در پارک علم و فناوری میبایست به نقش قابلیتهای فناوری اطلاعات و ابعاد آن در تشخیص فرصت کارآفرینی توجه نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
99 - مروری سیستماتیک بر عوامل اقتصادی مؤثر بر کارآفرینی
امینه زیوری محسن محمدی خیاره رضا مظهریدر ادبیات موجود کارآفرینی، رویکردهای مختلفی درخصوص تعیین عوامل مؤثر بر فعالیتهای کارآفرینانه وجود دارد که دلیل آنرا میتوان در رشتههای مختلف علوم مورد بررسی قرار داد. بهعنوان یک مطالعه بین رشتهای، کارآفرینی متشکل از جنبههای پژوهشهای اقتصادی، تاریخی، روانشناسی، س أکثردر ادبیات موجود کارآفرینی، رویکردهای مختلفی درخصوص تعیین عوامل مؤثر بر فعالیتهای کارآفرینانه وجود دارد که دلیل آنرا میتوان در رشتههای مختلف علوم مورد بررسی قرار داد. بهعنوان یک مطالعه بین رشتهای، کارآفرینی متشکل از جنبههای پژوهشهای اقتصادی، تاریخی، روانشناسی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است. همهی این پژوهشها از نقطهنظرها و جنبههای مختلفی بر کارآفرینی تمرکز میکنند. از آنجاییکه کارآفرینی بهعنوان ابزاری مناسب برای تحریک و رشد اقتصادی شناخته شده است، شناسایی عوامل تعیینکننده فعالیت کارآفرینی امکان میدهد تا سیاستهای مناسب برای افزایش بهرهوری و رشد اقتصادی در یک اقتصاد طراحی شود. به دلیل گستردگی عوامل تأثیرگذار بر فعالیتهای کارآفرینانه، پژوهشهای متعددی از جنبههای مختلفی عوامل مؤثر بر آن را مورد مطالعه قرار دادهاند. هدف این پژوهش بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر کارآفرینی در سطح کلان است که با توجه به ادبیات موجود در این زمینه تأثیرگذاری بیشتری را نسبت به سایر عوامل دارد. در این پژوهش برای بررسی عوامل مؤثر بر فعالیتهای کارآفرینانه از روش مرور نظاممند ادبیات استفاده شده است. در نهایت منابع گردآوری شده در دو دسته فاکتورهای سمت عرضه و سمت تقاضا دستهبندی گردید. نتایج نشان داد که عوامل مورد بررسی در طرف عرضه شامل توسعه اقتصادی، توسعه فناورانه، جهانیشدن، سرمایهگذاری مستقیم خارجی و توسعه مالی است و فاکتورهای طرف تقاضا شامل تحصیلات، رشد جمعیت، تراکم جمعیت، سطح درآمد، شکاف درآمدی، دسترسی به تأمین مالی، مالیات، قوانین انعطافناپذیر بازار کار، ساختار سیاسی، مهاجرت، نرخ بیکاری، ویژگیهای نهادی و محیط اقتصاد کلان میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
100 - دانشگاه کارآفرین؛ اهرمی در مسیر توسعه پایدار
حسین صمدی میارکلائی حمزه صمدیامروزه توسعهپايدار برای جوامع به آرمان و چالشی بزرگ بدل شده است، تحقق این آرمان در بخش آموزش عالی به عهده دانشگاهها میباشد، و بدون شک نقش دانشگاه در توسعهپایدار انکارناپذیر است. دراینبین، ظهور دانشگاه كارآفرين پاسخي به اهميت روزافزون دانش در نظام ملي و منطقهايِ ن أکثرامروزه توسعهپايدار برای جوامع به آرمان و چالشی بزرگ بدل شده است، تحقق این آرمان در بخش آموزش عالی به عهده دانشگاهها میباشد، و بدون شک نقش دانشگاه در توسعهپایدار انکارناپذیر است. دراینبین، ظهور دانشگاه كارآفرين پاسخي به اهميت روزافزون دانش در نظام ملي و منطقهايِ نوآوري و ادراك جديد از دانشگاه است؛ يعني نهادي كه عامل توسعه، انتقال دانش و فناوري، و منبع اختراعات خلاقانه بهشمار ميرود، و از لحاظ اقتصادي باصرفه است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تبیین و بررسی مدل دانشگاه کارآفرین در جهت دستیابی به توسعهپایدار، در دانشگاههای استان مازندران به اجرا درآمده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و از نظر ابزار گردآوری اطلاعات، توصیفی بهشمار میرود. ابتدا پس از بررسی ادبیات نظری و انجام مصاحبه با خبرگان، پرسشنامه اولیهای طراحی و شاخصهای اساسی مدل دانشگاه کارآفرین استخراج شد. سپس به کمک تکنیک دیمتل فازی، روابط علّی میان متغیرها بررسی و در نهایت جهت طراحی الگو ساختاری تحقیق از رهیافت مدلسازی ـ ساختاری تفسیری مبتنی بر دیمتلفازی (FDISM) استفاده شد. نتایج نشان داد که از میان شاخصهای مورد بررسی پنج متغیر نقش علّی و پنج متغیر نیز نقش معلولی دارند، یافتههای تکنیک وزندهی فازی نشان داد، از میان شاخصهای مورد بررسی، شاخص چشمانداز، مأموریت و راهبرد در دانشگاه دارای بیشترین وزن و اهمیت است. همچنین رهیافت FDISM نشان داد که متغیرها در هفت سطح طبقهبندی شدند، که در این بین متغیر چشمانداز، مأموریت و راهبرد در دانشگاه، رهبری در دانشگاه و ساختار و طرح سازمانی در دانشگاه بهعنوان عوامل زیربنایی و داراي قدرت نفوذ بیشتری هستند. دانشگاه کارآفرین بهعنوان نسل سوم دانشگاهها، مأموریت توسعة اقتصادی و اجتماعی جوامع را بر عهده دارد. توسعه و تمرکز بر شاخصها و ویژگیهای دانشگاه جهت کارآفرینی، میتواند دانشگاههای سنتی را به دانشگاههای کارآفرین و در مسیر توسعهپایدار تبدیل کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
101 - تأثير دسترسي به زيستتوده و توانمنديهاي فناورانه بر سياستهاي اقتصاد زيستي: مقايسه ايران با كشورهاي منتخب
سهيلا خردمندنياپژوهش حاضر به شکل كيفي و توصيفي و با استفاده از روش بررسي اسنادي به گردآوري و تحلیل دادهها پرداخته است. از یک کدگذاری انتخابی برای استخراج رویکردهای سیاستی اقتصاد زیستی کشورها استفاده شد و سپس با تشکیل ماتریسی از رویکرد/ منابع به ازای کشورهايي با بيش از 50 درصد زيستتو أکثرپژوهش حاضر به شکل كيفي و توصيفي و با استفاده از روش بررسي اسنادي به گردآوري و تحلیل دادهها پرداخته است. از یک کدگذاری انتخابی برای استخراج رویکردهای سیاستی اقتصاد زیستی کشورها استفاده شد و سپس با تشکیل ماتریسی از رویکرد/ منابع به ازای کشورهايي با بيش از 50 درصد زيستتوده كشاورزي، جنگلي و آبزي، رويكردها برحسب دسترسی به منابع و توان نوآوری تحلیل شدند. ضمن توجه اکثر کشورها به توسعه انرژیهای زیستی، كشورهاي داراي رتبه نوآوري متوسط و پايين بر استفاده مطلوب از زيستتوده در بخش كشاورزي تمركز دارند و کشورهایی با رتبه نوآوري بالا، دامنه اقتصاد زيستي را به حوزههاي ديگري از جمله سلامت و زيستفناوري دريا نيز گسترش دادهاند. راهکار كشورهايي که مشابه ایران در منابع زیستتوده گیاهی محدودیت دارند بر سه اصل تأمین منابع جایگزین و تقويت توانمنديهاي فناورانه، توسعه بازار زیستداروها و همکاریهای بینالمللی استوار است. در کشور ایران اجرای سیاستهای مرتبط با توسعه بازار زیستداروها موفقیتآمیز به نظر میرسد، اما سیاست استفاده از منابع جایگزین همچون زیستتوده دریایی یا پسماند عمدتاً با مشکل ضعف توان فناورانه در بهرهبرداری و عدم توجیه اقتصادی مواجه است. تقویت توانمندیهای فناورانه کشاورزی نیز تحت تأثیر اختلاف نظر گروههای موافق توسعه فناوریهای ژنتیکی و حامیان محیطزیست قرار گرفته و توسعه همکاریهای بینالمللی و منطقهای بهطور مؤثري محقق نشده است. توسعه ابعاد مختلف اقتصاد زيستي نیازمند همگرایی برنامهها و سیاستها و داشتن راهبردهایي شفاف برای تقویت توان دسترسی و بهرهبرداری از ساير منابع بهويژه زيستتودههاي دريايي و بهبود ساختار نهادی برای جذب همكاريهاي منطقهاي يا بينالمللي است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
102 - بررسی تطبیقی اقتصاد دانشبنيان در چند کشور منتخب و ارائه پیشنهادهایی برای ایران
کیارش فرتاش محمدرضا عطارپور امیرهادی عزیزی علی اصغر سعدآبادیدر این مقاله، به بررسی تطبیقی تاریخچه و رویکردهای مختلف اقتصاد دانشبنیان بهعنوان مفهومی تأثیرگذار در ارتقای تابآوری ملی و توسعهپایدار، در ایران و چند کشور منتخب (از کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه) پرداخته شده است. در این راستا، ضمن مقایسه سیاستگذاری در کشورهای أکثردر این مقاله، به بررسی تطبیقی تاریخچه و رویکردهای مختلف اقتصاد دانشبنیان بهعنوان مفهومی تأثیرگذار در ارتقای تابآوری ملی و توسعهپایدار، در ایران و چند کشور منتخب (از کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه) پرداخته شده است. در این راستا، ضمن مقایسه سیاستگذاری در کشورهای مختلف در جهت استقرار اقتصاد دانشبنیان، درسآموختههایی برای ایران بهجهت نیل به اقتصاد مبتنی بر دانش ارائه شود. از مهمترین نکاتی که از مطالعه کشورها بهعنوان نقاط تمرکز مشترک استخراج گردید، خاص و بعضاً منحصر به فردبودن سیاستهای توسعه اقتصاد دانشبنیان در هر کشور با توجه به شرایط زمینهای صنعتی و فناورانه هر کشور (سرمایهگذاری هدفمند در اقتصاد در کشورهایی نظیر هند و ترکیه در مقابل هماهنگی میان بازیگران اصلی صنعتی، علمی، فناورانه در توسعۀ اقتصادی فنلاند) است. بر این اساس سیاستهایی که در یک کشور در حال توسعه و یا توسعهیافته موجب توسعه اقتصاد دانشبنیان شده است، الزاماً در دیگر کشورها منجر به نتایج مشابه نمیشوند. نکته بعدی لزوم توجه به این مسأله میباشد که اقتصاد دانشبنیان فقط به حوزه فناوریهای پیشرفته اختصاص ندارد و عامل اصلی نیل به اقتصاد دانشبنیان، علاوه بر فناوریهای پیشرفته، توجه به نوآوری بهعنوان محور افزایش بهرهوری فعالیتهای اقتصادی و ارتقاي رقابتپذیری است که میتواند طیف وسیعی از فعالیتهای با فناوری پایین و متوسط را نیز شامل شود. به علاوه، هماهنگی بین بازیگران، مخصوصاً سیاستگذاران و بازیگران دولتی در سطوح عالی الزامی کلیدی در راستای تحقق اقتصاد دانشبنیان در سطح ملی محسوب میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
103 - طراحی مدل تحلیل تفسیری ساختاری عوامل مؤثر بر شکل گیری شرکت های دانش بنیان
میلاد بخشم نادر نادری مهدی حسین پورامروزه پایدارترین رشد اقتصادی مربوط به اقتصاد دانشبنیان است که شرکتهای دانشبنیان نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن ایفا میکنند. هدف پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر شکلگیری شرکتهای دانشبنیان است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها به صورت ت أکثرامروزه پایدارترین رشد اقتصادی مربوط به اقتصاد دانشبنیان است که شرکتهای دانشبنیان نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن ایفا میکنند. هدف پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر شکلگیری شرکتهای دانشبنیان است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها به صورت توصیفی – تحلیلی است. به منظور تهیه دادهها ابتدا با مرور مبانی نظری و نظر 21 متخصص به عنوان اعضا پانل دلفی، 30 عامل به عنوان عوامل مؤثر بر شکلگیری شرکتهای دانشبنیان شناسایی شدند. خبرگان و متخصصین پژوهش، مدیران (مالکان) شرکتهای دانشبنیان استان کرمانشاه و متخصصین حوزه کسبوکار و کارآفرینی دانشگاه رازی بودند که با روش نمونهگیری هدفمند و با توجه به شاخصهایی همچون تجربه، تخصص، تمایل و توانایی مشارکت و در دسترس بودن انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری دادهها در روش دلفی، پرسشنامه محقق ساخته است که پایایی آن با روش آزمون مجدد بررسی شد که با میزان ضریب همبستگی 70/0 پایایی پرسشنامه تائید و به منظور بررسی روایی پرسشنامه نیز از معیار ضریب نسبی روایی محتوایی استفاده شد که با توجه به این معیار، هر یک از عوامل پرسشنامه دلفی حذف یا تائید گردید. به منظور تجزیهوتحلیل داده های حاصل از روش دلفی که 21 عامل مؤثر بر شکل گیری شرکت های دانش بنیان است، از روش مدلسازی ساختاری- تفسیری استفاده گردید. در نهایت نتایج پژوهش نشان داد که دو عامل توجه بیشتر دولت و دانشگاهها به دفاتر انتقال فناوری دانشگاهها و ارائه مشاوره در حوزه امکانسنجی، آیندهپژوهی و بازاریابی برای افراد مایل به راهاندازی شرکت دانشبنیان در کلیدیترین سطح عوامل پژوهش قرار میگیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
104 - تحلیل جامعهشناختی جامعه مدنی مرتبط با کودکان در ایران
تقی آزاد ارمکی مریم شعبانپژوهش حاضر به دنبال مطالعه و تحلیل جامعه مدنی مرتبط با کودکان در ایران است. در این راستا با رویکرد کیفی و روشهای مونوگرافی و تحلیل محتوا به تحلیل دو نمونه از انجمنهای فعال حوزه کودکان در ایران پرداخته است. نتایج پژوهش نشان میدهند که «رویکرد آسیب شناسانه» بر جامعه مدن أکثرپژوهش حاضر به دنبال مطالعه و تحلیل جامعه مدنی مرتبط با کودکان در ایران است. در این راستا با رویکرد کیفی و روشهای مونوگرافی و تحلیل محتوا به تحلیل دو نمونه از انجمنهای فعال حوزه کودکان در ایران پرداخته است. نتایج پژوهش نشان میدهند که «رویکرد آسیب شناسانه» بر جامعه مدنی مرتبط با کودک در ایران، سایه افکنده است که بیانگر تسلط «رویکرد آمریکایی ـ انگلیسی» بر جامعه مدنی مرتبط با کودکان در ایران است و نیز برخلاف عنوان مجوزها، انجمنها به شکل مستقیم و غیر مستقیم، وابسته به سازمانهای دولتی بوده و به سه هدف «کسب حمایت مالی»، «کسب مشروعیت» و «شهرت» به دنبال جلب نظر مثبت سازمانهای دولتی میباشند. انجمنهای مذکور، در عمل به دنبال «سودآوری اقتصادی» هستند. بنابراین سلطه «خردابزاری» و «منطق بازار» بر عقلانیت ذاتی، دامنگیر جامعه مدنی در ایران به خصوص در زمینههای مرتبط با کودکان شده است و کودکان به عنوان مخاطبان ناآگاه و فاقد «عقل انتقادی» این مراکز، گویی به صورت هدفمند منظور شدهاند و نیز حوزه مدنی در ایران، رسالت اصلی خود را در احقاق حقوق و بهبود وضعیت کودکان آسیبدیده و در معرض آسیب، فراموش نموده و یا نسبت به منافع اقتصادی انجمن در اولویتهای بعدی قرار گرفتهاند. جامعه مدنی مرتبط با کودکان در ایران، دچار ناهنجاری شده و «بیمار» است به شکلی که نیازمند احیا و بازبینی تخصصی فوری میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
105 - حق تغذیه از دیدگاه اسناد حقوق بینالملل با تأکید بر حق تغذیه کودکان
منوچهر توسلی نائینی غزاله بهزادفرحق تغذیه یکی از حقوق اساسی و بنیادین هر شخص است. انسان برای اینکه بتواند از سایر حقوق خود بهرهمند شود و آنها را محقق کند، ابتدا بایستی از لحاظ غذایی تأمین شود، زیرا بدون تأمین و رسیدگی به این حق و نیاز غریزی انسان زنده نخواهد ماند که بتواند از سایر حقوق بشری خود بهره أکثرحق تغذیه یکی از حقوق اساسی و بنیادین هر شخص است. انسان برای اینکه بتواند از سایر حقوق خود بهرهمند شود و آنها را محقق کند، ابتدا بایستی از لحاظ غذایی تأمین شود، زیرا بدون تأمین و رسیدگی به این حق و نیاز غریزی انسان زنده نخواهد ماند که بتواند از سایر حقوق بشری خود بهرهمند شود. حق تغذیه در میان حقوق بشری عنوان مجزا و جداگانهای ندارد و یکی از حقوق زیر مجموعه حقوق اقتصادی و اجتماعی است که تحت عنوان حق بر استانداردهای مناسب زندگی از جمله «حق بر غذا» شناخته میشود. نتایج این تحقیق نشان میدهد که علاوه بر اهمیت همگانی حق تغدیه، کودکان به دلیل وضعیت سنی و جسمانی که دارند، تغذیه آنها از اهمیت بیشتر برخوردار است. تغذیه کودک با سایر حقوق او به ویژه حق آموزش ارتباط نزدیکی دارد. اینها از جمله مواردی هستند که حق تغذیه را به یکی از مهمترین حقوق انسانی تبدیل میکند که بایستی به آن توجه شود و نقض آن مورد پیگیری و رسیدگی قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
106 - اقتصاد سیاسی سرمایهگذاری در بخشهای نامولد ایران
دکتر سیداحسان خاندوزی محسن فتح اله بياتي زهرا فاضل فردتوليدمحوري و انعطاف توليد در برابر تکانهها، شرط لازم براي مقاوم شدن اقتصاد ايران است. از سوي ديگر تحقق سرمايهگذاري در بخشهاي توليدي، بيش از متغيرهاي اقتصاد کلان، به اقتصاد سياسي ايران بستگي دارد. در بستر کنوني اقتصاد ايران، گروههاي ذينفع با رونق بخشيدن به بخشهاي ن أکثرتوليدمحوري و انعطاف توليد در برابر تکانهها، شرط لازم براي مقاوم شدن اقتصاد ايران است. از سوي ديگر تحقق سرمايهگذاري در بخشهاي توليدي، بيش از متغيرهاي اقتصاد کلان، به اقتصاد سياسي ايران بستگي دارد. در بستر کنوني اقتصاد ايران، گروههاي ذينفع با رونق بخشيدن به بخشهاي نامولّد، مانع هدايت سرمايه به بخشهاي مولّد ميشوند، پديدههايي چون بيثباتي راهبرد توسعه صنعتي کشور، نقشآفريني گروههاي ذينفع در بخشهاي نامولّد و به کارنگرفتن ابزارهاي سياستي براي کاستن از بازده بخش غيرمولّد موجب نهادينه شدن اقتصاد سياسي بيمار در کشور شده است. در اين مقاله، تأثيرات اقتصاد سياسي در سرمايهگذاري به منظور تحقق اقتصاد مقاومتي بررسي و برخي راهبردهاي پيشنهادي براي برونرفت از وضعيت کنوني به منظور رونق پايدار سرمايهگذاري در بخشهاي مولّد، ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
107 - تأثير همکاريهاي اجتماعي بر رشد اقتصادي
پروانه سلاطين ملورين دانشپناه سمانه محمديامروزه در كنار سرمايه هاي انساني، مالي و اقتصادي يک عامل توليد ديگر به نام سرمايه اجتماعي مورد توجه است. اين مفهوم به پيوندها و ارتباطات ميان اعضاي يك شبكه به عنوان منبع با ارزش اشاره دارد كه با خلق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضاء ميشود. دولتها در اجراي أکثرامروزه در كنار سرمايه هاي انساني، مالي و اقتصادي يک عامل توليد ديگر به نام سرمايه اجتماعي مورد توجه است. اين مفهوم به پيوندها و ارتباطات ميان اعضاي يك شبكه به عنوان منبع با ارزش اشاره دارد كه با خلق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضاء ميشود. دولتها در اجراي برنامههاي اقتصادي به شدت به همکاري عموم مردم به خصوص نخبگان جامعه نياز دارند؛ چرا که همراهي نخبگان جامعه و کارگزاران اقتصادي در اجراي سياستهاي اقتصادي دولت فرآيند رسيدن به اهداف برنامه را تسريع نموده و بازخوردهايي که نخبگان جامعه به برنامههاي اقتصادي دولت نشان ميدهند، ميتواند منجر به اصلاح نقاط ضعف برنامههاي دولت شود و کارآيي عملکرد دولت را افزايش دهد. از سوي ديگر اعتماد مردم به حاکميت، مشارکت آنها را در اجراي برنامههاي دولت و پشتيباني سياسي از دولت افزايش ميدهد، به طوري که هر چه مشارکت و همکاري مردم با دولت بيشتر باشد، دولت ميتواند با اتکا به مردم برنامههاي اقتصادي، سياسي و اجتماعي خود را با تأثيرگذاري بيشتري به سرانجام برساند. در اين راستا هدف اصلي اين مقاله بررسي ميزان تأثيرگذاري همکاري هاي اجتماعي (به عنوان شاخصي از سرمايه اجتماعي) بر نرخ رشد اقتصادي در گروه کشورهاي منتخب درآمد متوسط مي باشد. نتايج حاصل از برآورد مدل به روش اثرات ثابت و گشتاور تعميميافته در گروه کشورهاي منتخب درآمد متوسط در دوره زماني 2013-1994 را نشان مي دهد و همکاري هاي اجتماعي تأثير مثبت و معناداري بر نرخ رشد اقتصادي در گروه کشورهاي منتخب دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
108 - کارآفريني سازماني و نقش آن در اقتصاد مقاومتي با استفاده از روش تحليل عاملي و معادلات ساختاري
ابوالفضل روحاني عباس کرامتي امير مهديآباديبا توجه به نقش برجسته و فزاينده دانش در اقتصاد، تجارت و فرآيندهاي مديريتي، بررسي کارآفريني سازماني و نقش آن در اقتصاد مقاومتي و سنجش آن بيش از پيش اهميت يافته است. اين مقاله با توجه به شرايط خاص سياسي و اقتصادي، تحريم هاي ناعادلانه و خروج از اقتصاد تک محصولي، به بررسي ک أکثربا توجه به نقش برجسته و فزاينده دانش در اقتصاد، تجارت و فرآيندهاي مديريتي، بررسي کارآفريني سازماني و نقش آن در اقتصاد مقاومتي و سنجش آن بيش از پيش اهميت يافته است. اين مقاله با توجه به شرايط خاص سياسي و اقتصادي، تحريم هاي ناعادلانه و خروج از اقتصاد تک محصولي، به بررسي کارآفريني سازماني و نقش آن در اقتصاد مقاومتي در يکي از سازمانهاي توليدي معتبر استان سمنان مي پردازد. تحقيق از منظر هدف، کاربردي و از منظر جمعآوري دادههاي تحقيق توصيفي- همبستگي تلقي ميشود. براي جمعآوري دادههاي تحقيق از پرسشنامهاي که پژوهشگران ساخته و براي تجزيه و تحليل دادهها از مدليابي معادلات ساختاري و نرمافزار ليزرل بهرهبرداري شده است. 21 سازه بعنوان شاخصهاي کارآفريني سازماني از نگاه اقتصاد مقاومتي از سوي خبرگان شناسايي و مدل تحقيق شکل گرفت. يافتههاي تحقيق نشان ميدهد که اقتصاد ترميمي با 0.78 داراي بيشترين تأثير در مدل ساختاري بوده و همچنين تمرکز بر نيروي داخلي، ريسک پذيري و مديريت مصرف به ترتيب مهمترين زير شاخصهاي تأثيرگذار مدل را دارا ميباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
109 - تحلیل راهبردهای رشد و توسعه کسب وکار در حوزه صنایع و معادن(مطالعه مورد استان خراسان جنوبی)
سید علی بنیهاشمی جواد یوسفیامروزه کشورهای درحالتوسعه و نوظهور صنعتی می کوشند تا با استفاده از مزیت های نسبی و رقابتی در هر رشته فعالیت، سیاست های روشن و اثربخشی را در مسیر صنعتی شدن تدوین و بهکارگیرند. شاخص بهبود فضای کسب وکار یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی است که وضعیت فضای فعالیتبخش خرد اقت أکثرامروزه کشورهای درحالتوسعه و نوظهور صنعتی می کوشند تا با استفاده از مزیت های نسبی و رقابتی در هر رشته فعالیت، سیاست های روشن و اثربخشی را در مسیر صنعتی شدن تدوین و بهکارگیرند. شاخص بهبود فضای کسب وکار یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی است که وضعیت فضای فعالیتبخش خرد اقتصاد را به تصویر می کشد. این پژوهش با هدف تحلیل راهبردهای رشد و توسعه کسب وکار در صنایع و معادن استان خراسان جنوبی انجام گرفته است. با بررسی ادبیات پژوهش و نظارت خبرگان، تعداد 5 عامل (عامل مالی و سرمایه ای، عامل انسانی، عامل مواد اولیه، عامل فناوری تولید، عامل بازار فروش) و 20 مؤلفه شناسایی گردید. در ادامه، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 125 نفر از مدیران حوزه صنعت و معدن انتخابشده و پرسش نامه تحقیق در میان آن ها توزیع گردید. پس از تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های t تک نمونه ای و آزمون فریدمن، نتایج نشان داد که مؤلفه های وجود ارز خارجی، سرمایه موجود و بازار فروش محصول، به ترتیب دارای اهمیت بیشتری در رونق کسب-وکار در استان هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
110 - تاثیر تبعیض اقتصادی بین منطقه¬ای بر رشد اقتصادی جمهوری اسلامی ایران
مجتبی ملکی شهریورگذشته از آثار منفی تبعیض اقتصادی در مخدوش نمودن چهره و کارایی نظام، رشد اقتصادی در سال های مختلف نیز متاثر از این پدیده می باشد. این پژوهش ضمن تکمیل مباحث نظری در زمینه اثرات تبعیض اقتصادی بر رشد اقتصادی، با ارائه شاخص تبعیض اقتصادی بین منطقه ای تا سال 1393، به بررسی م أکثرگذشته از آثار منفی تبعیض اقتصادی در مخدوش نمودن چهره و کارایی نظام، رشد اقتصادی در سال های مختلف نیز متاثر از این پدیده می باشد. این پژوهش ضمن تکمیل مباحث نظری در زمینه اثرات تبعیض اقتصادی بر رشد اقتصادی، با ارائه شاخص تبعیض اقتصادی بین منطقه ای تا سال 1393، به بررسی میزان تاثیر آن بر رشد اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران می پردازد. دوره زماني بررسی سال های 1393-1367 و روش تحلیل، روش خود توضيح با وقفه هاي گسترده (ARDL) است. بررسی ها در حوزه نظری حاکی از آن است که وجود تبعیض و نابرابری، علاوه بر افزایش انواع نابسامانیها و آسیبهای اجتماعی، فاصله اجتماعی بین افراد یک جامعه را افزایش داده و این امر نیز به نوبه خود باعث کاهش سرمایه اجتماعی می گردد. درعینحال پایین بودن سرمایه اجتماعی در یک جامعه، توانایی جامعه را برای رسیدن به توسعه اجتماعی پایدار و برقراری عدالت کاهش میدهد. همچنین نتایج در بازه مورد بررسی نشان می دهد که در بلندمدت افزایش 1 درصدی شاخص تبعیض اقتصادی بین منطقهای کاهش 0.047 درصدی در میزان تولید ناخالص داخلی بدون نفت را به دنبال داشته است. نتیجه مهم دیگر این تحقیق تاثیر منفی بالاتر تبعیض بین منطقه ای نسبت به تاثیر مثبت درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی کشور است. یعنی توزیع ناعادلانه بودجه بین مناطق می تواند نقش و اثر مثبت درآمدهای نفتی را بر تولید ناخالص داخلی بدون نفت خنثی نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
111 - بررسی ویژگی های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی سکونت گاه های غیر رسمی (مطالعه موردی: محله عینک شهر رشت)
مريم جعفري مهرآبادي مريم سجودي سيده فاطمه اماميسکونتگاه های غیررسمی غالبا معلول عواملی چون رشد و توسعه ناموزون و تراکم های خارج از اندازه هستند. این پدیده رو به رشد؛ محروميت و عدم برخورداري سکونتگاه هاي غيررسمي از امكانات زندگي شهري در قياس با ديگر نواحي شهري را سبب می گردد و سکونتگاه های غیر رسمی را به كانون مسائل أکثرسکونتگاه های غیررسمی غالبا معلول عواملی چون رشد و توسعه ناموزون و تراکم های خارج از اندازه هستند. این پدیده رو به رشد؛ محروميت و عدم برخورداري سکونتگاه هاي غيررسمي از امكانات زندگي شهري در قياس با ديگر نواحي شهري را سبب می گردد و سکونتگاه های غیر رسمی را به كانون مسائل بغرنج شهري و انساني تبدیل می کند؛ شهر رشت به عنوان یکی از مهم ترین کانون های جمعیتی شمال کشور از جمله شهرهایی است که با پدیده اسکان غیر رسمی مواجه بوده است. هدف این تحقیق شناسایی چالش های محله عینک به عنوان یکی از سکونتگاه های غیررسمی در شهر رشت است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل افراد ساکن در محله عینک شهر رشت بوده است که به صورت تصادفی و با توجه به شناخت از محدوده مورد مطالعه 100 نفر انتخاب شده اند تا با انتخاب حداقل نمونه امکان تعمیم یافته ها فراهم آید. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که وضعیت محله عینک از نظر ویژگی های اجتماعی، کالبدی و اقتصادی پایین تر از حد متوسط قرار دارد. همچنین بین کیفیت کالبدی و کیفیت اجتماعی محله عینک، ارتباط معنادار و مثبت وجود دارد و شدت این ارتباط بسیار قوی است. نهایتا بیشترین نارضایتی در بخش اقتصادی با میانگین رتبه ی 2.19، در رتبه ی اول و بخش اجتماعی با 1.96 در رتبه ی دوم و کم ترین نارضایتی متعلق به بخش کالبدی با میانگین رتبه ی 1.85 بوده است. همچنین ساکنین؛ وضعیت این محله را از نظر چالش هایی چون: دسترسی و راه ارتباطی ضعیف با شهر، عدم جمع آوری زباله، جاده های خاکی، دسترسی ناکافی با خدمات اصلی شهری، گسترش بحران های اجتماعی و فقر، ویرانی محیط زیست و... متوسط ارزیابی کردند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
112 - تاثیر نولیبرالیسم بر الگوهای اقتصاد توسعه ای «دولت» در آرژانتین (1982- 2016 میلادی)
هادی آجیلیمطالعه اقتصاد توسعه در آرژانتین هم به دلیل نقش و جایگاه تاریخی این کشور در تحولات اقتصادی و سیاسی منطقه امریکای لاتین و جهان در حال توسعه و هم به دلیل افت و خیزهای شدید اقتصادی و سیاسی این کشور در سه دهه اخیر اهمیت به سزایی دارد. از سوی دیگر به روی کار آمدن دولت راستگ أکثرمطالعه اقتصاد توسعه در آرژانتین هم به دلیل نقش و جایگاه تاریخی این کشور در تحولات اقتصادی و سیاسی منطقه امریکای لاتین و جهان در حال توسعه و هم به دلیل افت و خیزهای شدید اقتصادی و سیاسی این کشور در سه دهه اخیر اهمیت به سزایی دارد. از سوی دیگر به روی کار آمدن دولت راستگرای موریسیو ماکری پس از 12 سال حاکمیت دولت چپگرای کریشنر، اهمیت مطالعه و تحقیق در خصوص چرایی این تحول مهم سیاسی در آژانتین را دو چندان می نماید. با توجه به جایگاه محوری و تاریخی آرژانتین از جمله به عنوان یکی از پیشروترین اقتصادهای منطقه در عصر پس از استعمارکه مراحل متعددی از صعود و افول را در عرصه سیاست جهانی به خصوص در قرن بیستم پشت سر گذاشته است ، مطالعه فرایند توسعه در آن و استخراج الگوهای تحول اقتصادی اتخاذ شده توسط دولتها در این کشور می تواند در تبیین تاثیرات متقابل نظام اقتصاد جهانی بر یک اقتصاد در حال توسعه با پتانسیل های بسیار قابل توجه، و نیز در شناخت اقتصاد توسعه در کشورهایی با شرایط مشابه و نیز در فهم اقتصاد توسعه در مجموعه ای از کشورهای امریکای لاتین راهگشا باشد.ضرورت پژوهش در خصوص تحولات سیاسی و اقتصادی در آرژانتین و سایر کشورهای بزرگ در آمریکای لاتین به دلیل اهمیت نقش و جایگاه تاریخی آنها در گذشته و خیزش مجدد برخی از آنها در دوره سیطره نولیبرالیسم، کمبود منابع و مطالعات نظام مند و روشمند فارسی در ارتباط با تحولات در آمریکای لاتین به خصوص بر پایه استفاده از منابع بومی و محلی، تفسیرهای دوگانه در خصوص آثار منفی یا مثبت جهانی شدن اقتصاد بر اقتصاد توسعه دراین کشورها، اهمیت انجام مطالعات جدی در خصوص اقتصاد توسعه در این کشورها را دو چندان می نماید.دغدغه اصلی این نوشتار تعمق در نحوه تعامل و پیامدهای نظام اقتصاد جهانی بر نظام اقتصاد ملی و الگوهای توسعه دولتها در آرژانتین در بستری تاریخی و با تاکید بر تحولات چند دهه اخیر و حاکمیت نولیبرالیسم بر سیاست های توسعه دولتها در منطقه آمریکای لاتین است.فرضیه اصلی این نوشتار بر آن است که الگوهای دولتی توسعه در آرژانتین با مستثی نمودن الگوی دولتی «کریشنریسمی»توسعه ، همواره و عمیقا از نوسانات حاکم بر نظام اقتصاد جهانی تبعیت نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
113 - جایگاه سنت رزق در پیشرفت اقتصادی توحیدی از دیدگاه قرآن کریم
انسیه کاشانیدو پیشرفت اقتصادی توحیدی و الحادی در قرآن مطرح شده که ماهیتی متفاوت دارند. این پژوهش به این سوال پاسخ می دهد که جایگاه سنت رزق در پیشرفت اقتصادی توحیدی از دیدگاه قرآن چیست. فرضیه این پژوهش این است که رزاقیت الهی مهمترین مبنای پیشرفت توحیدی است. از آنجا که نقش انسان در ا أکثردو پیشرفت اقتصادی توحیدی و الحادی در قرآن مطرح شده که ماهیتی متفاوت دارند. این پژوهش به این سوال پاسخ می دهد که جایگاه سنت رزق در پیشرفت اقتصادی توحیدی از دیدگاه قرآن چیست. فرضیه این پژوهش این است که رزاقیت الهی مهمترین مبنای پیشرفت توحیدی است. از آنجا که نقش انسان در اقتصاد غرب اهمیت فراوان دارد و نقش خداوند مغفول مانده است، لذا پرداختن به مباحث قرآنی در این زمینه اهمیت ویژه ای دارد. این نوشتار از روش توصیفی - تحلیلی استفاده نموده و بیان می کند که سنت امداد موجب پیشرفت اقتصادی هر دو جامعه موحد و ملحد شده و سنت رزق موجب پیشرفت جامعه موحد می شود. یکی دیگر از نتایج مهم این مقاله مشکک دانستن سنت رزق است. مرتبه ی پایین و عام رزق شامل نعمات مادی می شود - متاع - که خداوند آن را به همه می دهد، ولی مراتب بالاتر و خاص آن که در آخرت هم شامل بندگان می شود، مختص اهل ایمان است. این مقاله موجب غنای مباحث مطرح شده در مبانی هستی شناختی، خداشناختی و جهان شناختی سند الگوی پیشرفت می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
114 - تأثیر شاخصهای توسعه انسانی بر رشد اقتصادی دربین کشورهای اسلامی
علیرضا تمیزیدر طول چند دهه اخیر، مباحث مربوط به سرمایه انسانی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی از اهمیت خاصی برخودار بوده است. در همین راستا، هدف این مطالعه بررسی رابطه میان شاخص های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی با رویکرد بین کشوری می باشد. و سرمایه انسانی که به عنوان یکی از ارکان اساسی یک أکثردر طول چند دهه اخیر، مباحث مربوط به سرمایه انسانی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی از اهمیت خاصی برخودار بوده است. در همین راستا، هدف این مطالعه بررسی رابطه میان شاخص های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی با رویکرد بین کشوری می باشد. و سرمایه انسانی که به عنوان یکی از ارکان اساسی یک کشور و همچنین یکی از اهداف توسعه محسوب می شود، نقش مهمی دراین میان ایفا می کند. در این تحقیق از الگوهای اقتصادی و مدل داده های پانلی برای تعیین میزان تاثیر گذاری سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در کشورهای هدف استفاده شده است. شاخص توسعه انسانی با در نظر گرفتن مولفه های اساسی چون : سلامتی، آموزش و درآمد سرانه که در برخی متون بعنوان نرم افزار رشد از آن یاد می شود و بدون بهبود آنها توسعه انسانی استمرار نمی یابد و پیش نیاز رشد پایدار است. نتایج مطالعه نشان می دهد که درآمد سرانه و نرخ امید به زندگی بر رشد اقتصادی در بین کشورهای اسلامی تأثیر مثبت و معنی داری دارد. همچنین بررسی نشان می دهد نرخ تحصیلات تأثیر منفی بر رشد اقتصادی در بین کشورهای اسلامی دارد. و در نهایت می توان بیان کرد که شاخص های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی در بین کشورهای اسلامی تأثیر مثبت دارد. و این پژوهش براساس گزارش توسعه انسانی برنامه سازمان ملل از سال 2000- 2015 انجام شده است. و سه شاخص اصلی برای محاسبه شاخص توسعه انسانی: امید به زندگی در بدو تولد، نسبت باسوادی دربزرگسالان و استاندارد زندگی با GNI سرانه، درهریک از کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
115 - جنبه های اقتصادی فرآوری پسماندهای شهری با نگرشی بر کشورهای پیشروی جهان (مطالعه موردی: کلان شهر اراک)
رضا احمديدر پژوهش حاضر جنبه های اقتصادی بازیافت پسماندهای شهری به منظور تامین مواد اوليه، تولید کود کمپوست و انرژی، مطالعه شده است. در این راستا تحقیقات جامعی در مورد نحوه مدیریت پسماند در کشورهای پیشرفته صنعتی به عنوان الگوهای مناسب، جهت استفاده از دانش و تجربیات آنها و میزان د أکثردر پژوهش حاضر جنبه های اقتصادی بازیافت پسماندهای شهری به منظور تامین مواد اوليه، تولید کود کمپوست و انرژی، مطالعه شده است. در این راستا تحقیقات جامعی در مورد نحوه مدیریت پسماند در کشورهای پیشرفته صنعتی به عنوان الگوهای مناسب، جهت استفاده از دانش و تجربیات آنها و میزان درآمد اقتصادی حاصل از آن صورت گرفت؛ اطلاعات کاملی در مورد وضعیت موجود جمع آوری، نحوه تفکیک، بازیافت و دفع پسماندهای کلان شهر اراک، جمع آوری شده و با مسئولین مرتبط در حوزه شهرداری، حفاظت محیط زیست و پسماندهای شهر اراک ملاقات های حضوری و مصاحبه انجام شد. همچنین بازدیدهای میدانی از کارخانه فرآوری و محل دفع زباله های شهر اراک صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهند که بهترین کشورها در زمینه مدیریت پسماند، در غرب و شمال اروپا قرار دارند که کمتر از 5 درصد زباله های خود را دفع می کنند. همچنین براساس آمارهای معتبر بین المللی، بيشترين درصد بازيافت زباله هاي شهري در حدود 63 درصد مربوط به کشور اتریش است. در مورد زباله های کلان شهر اراک نیز علیرغم آنکه حدود 20 درصد از ابتدا قابل بازیافت و حدود 70 درصد قابل تبدیل به کمپوست است، به دلیل عدم مدیریت درست پسماند، از مزیت اقتصادی بسیار ناچیزی برخوردار است. در حال حاضر درآمد اقتصادی مواد بازیافتی در کارخانه بازیافت زباله شامل ظروف فلزی، پلاستیک ها و بطری های پلاستیکی، پسماندهای کاغذی و کارتن ها ناچیز و دارای صرفه اقتصادی چندانی نبوده و تنها هزینه های جاری مرکز دفن زباله را پوشش می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
116 - تاثیر سیاستهای نولیبرالیستی و نومرکانتیلیستی در توسعه اقتصادی برزیل ( 1985-2016 م)
هادی آجیلیبحران سقوط دولت دیلما روسف از حزب کارگر در سال 2016 به اتهام فساد و اختلاس و به قدرت رسیدن نامزد حزب مخالف راستگرای پی اس دی بی، بار دیگر توجهات در جهان را به سوی برزیل و تحولات سیاسی در آن جلب نمود. صرف نظر از منازعات متداول و مطول سیاسی در این کشور ، خیز اقتصادی ب أکثربحران سقوط دولت دیلما روسف از حزب کارگر در سال 2016 به اتهام فساد و اختلاس و به قدرت رسیدن نامزد حزب مخالف راستگرای پی اس دی بی، بار دیگر توجهات در جهان را به سوی برزیل و تحولات سیاسی در آن جلب نمود. صرف نظر از منازعات متداول و مطول سیاسی در این کشور ، خیز اقتصادی برزیل در چند دهه اخیر و مطرح شدن این کشور به عنوان وزنه ای مهم در معادلات سیاسی و اقتصادی منطقه ای و جهانی، به خصوص پس از تشکیل گروه «بریکس» در سال 2009، مطالعه تحولات مرتبط با رشد و توسعه سریع اقتصادی در این کشور به عنوان بزرگترین اقتصاد منطقه آمریکای لاتین و یکی از با قابلیت ترین اقتصادهای جهانی را از اهمیتی بیش از پیش برخوردارساخته است. بررسی تطبیقی سیاست های توسعه اقتصادی در برزیل در طول حدود سه دهه اخیر مبین نوسانات و افت و خیزهای قابل توجهی در مسیر توسعه اقتصادی در این کشور به ویژه بین دو سیاست اقتصادی بازار محور نولیبرالی و دولت محور نومرکانتیلیستی و یا بعضا به صورت آمیزه ای از این سیاستهاست. بر این اساس موضوع اصلی پژوهشی در این نوشتار بررسی تطبیقی دو سیاست غالب در توسعه اقتصادی برزیل در سه دهه اخیر یعنی سیاست نولیبرالی و نومرکانتیلیستی توسعه اقتصادی با اتکا به شاخص ها و نمایه های مشخصی همچون « فهرست توسعه انسانی»، « ضریب جینی»، « نرخ تورم» ،«نرخ سرمایه گذاری خارجی» و «شاخص پولی» است. پرسش اصلی در این نوشتار آن است که کدام سیاست اقتصادی ( نولیبرالی و نومرکانتیلیستی) در توسعه اقتصادی برزیل در سه دهه اخیر نقش مهمتری داشته اند؟ فرضیه اصلی ارائه شده مبتنی بر این پرسش آن است که سیاست های اقتصادی نومرکانتیلیستی تبلور یافته در حزب کارگر بیش از سیاستهای اقتصادی نولیبرالی متبلور در حزب پی اس دی بی در توانمند سازی اقتصادی برزیل و رشد و توسعه اقتصادی در این کشور موثر بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
117 - تعیین اولویتهای حمایت از شرکتهای دانشبنیان در ایران مبتنی بر آسیبشناسی وضع موجود
عبدالمحمد کاشیاندر دنیاي پر تحول امروز، زیربناي اقتصادهاي صنعتی، از محوریت منابع به محوریت سرمایههاي فکري جابهجا شده و به همین دلیل اهمیت عامل دانش در اقتصاد روزافزون میشود. توجه به اقتصاد دانشبنیان، یکی از مهمترین راهبردهای اقتصاد ایران در جهت نیل به اهداف سند چشمانداز و تحقق اق أکثردر دنیاي پر تحول امروز، زیربناي اقتصادهاي صنعتی، از محوریت منابع به محوریت سرمایههاي فکري جابهجا شده و به همین دلیل اهمیت عامل دانش در اقتصاد روزافزون میشود. توجه به اقتصاد دانشبنیان، یکی از مهمترین راهبردهای اقتصاد ایران در جهت نیل به اهداف سند چشمانداز و تحقق اقتصاد مقاومتی محسوب میشود و در این میان حمایت از شرکتهای دانشبنیان یک الزام اساسی است. از جهتی حمایت از این شرکتها، بدون شناسایی آسیبهای پیشروی آنها میسر نیست و ازاینجهت هدف اصلی این پژوهش آن است که ضمن شناسایی آسیبهای پیشروی شرکتهای دانشبنیان، به تبیین درجه اهمیت هر یک از آنها پرداخته و از این بستر برای تعیین اولویتهای سیاستی حمایت از شرکتهای دانشبنیان بهره جوید. نتایج حاصل از بهکارگیری روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی در شناسایی آسیبها و استفاده از آزمون فریدمن برای تعیین اولویتها، دلالت بر آن دارد که ایجاد نهادهای پیونددهنده دانشگاه و صنعت، حمایت از طریق ابزارهای نظام مالیاتی، حمایت از طریق کاهش بوروکراسی اداری موجود در ایران، حمایت از طریق تقویت قوانین مربوط به مالکیت فکری در سطح ملی و بینالمللی، حمایت از طریق آشنا ساختن شرکتهای دانشبنیان به امور تجاریسازی و بازاریابی مهمترین اولویتهای سیاستی در حمایت از شرکتهای دانشبنیان محسوب میشود و مسائلی مربوط به تأمین مالی و تأمین سرمایه بر خلاف تصور رایج در ردههای بعدی قرار گرفتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
118 - اثر صادرات بازارچه های مرزی بر اشتغال منطقه سیستان
نورمحمد یعقوبیبازارچه های مرزی می تواند نقش بسزایی در صادرات کالاهای تولیدی در منطقه و به دنبال آن رشد و توسعه اقتصادی آن منطقه داشته باشد لذا ايجاد و توسعه بازارچه های مرزی؛ افزايش و توسعه صادرات، ايجاد اشتغال و درآمد برای مردمان مستقر در نواحی مرزی را در پی خواهد داشت. در بسیاری ا أکثربازارچه های مرزی می تواند نقش بسزایی در صادرات کالاهای تولیدی در منطقه و به دنبال آن رشد و توسعه اقتصادی آن منطقه داشته باشد لذا ايجاد و توسعه بازارچه های مرزی؛ افزايش و توسعه صادرات، ايجاد اشتغال و درآمد برای مردمان مستقر در نواحی مرزی را در پی خواهد داشت. در بسیاری از کشور های پیشرفته صادرات محور اصلی توسعه بوده است. لذا رشد صادرات موجب افزایش درآمد و اشتغال شده و با فراهم آوردن امکان بهره گیری از صرفه های مقیاس، بهره گیری از تکنولوژی های پیشرفته، امکان تخصیص بهینه منابع و افزایش رقابت در تولید محصولات می تواند موجب افزایش بهره وری کل عوامل تولید واشتغال و رسیدن به رشد اقتصادی بالاتر و توسعه ی بیشتر شود، از این رو هدف این مطالعه بررسی اثر صادرات بازارچه های مرزی میلک و گمشاد بر اشتغال شهرستان زابل با استفاده از الگوی داده ستانده در دوره 1390-1394می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که افزایش صادرات بازارچه های مرزی از سه بخش کشاورزی، صنایع و معادن طی سال های 94 و 95 به ترتیب 3.9136129، 20.43732515 و 0.826770649 بوده است که بیشترین تاثیر را بر افزایش اشتغال در بخش های کشاورزی به میزان 22 نفر، صنعت 20 نفر و آموزش 15 نفر داشته به طوری که افزایش صادرات بیشترین تاثیر گذاری اشتغال را در بخش کشاورزی کمترین اثر در تامین آب و برق و گاز دارا است، در نتیجه افزایش اشتغال کل منطقه را در پی داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
119 - نقش و کاربرد ابزارهای اقتصادی در کاهش آلودگیهای محیطزیست
سجاد بهرامیانتشار گازهای گلخانهای ناشی از مصرف انرژی، طی سال های اخیر، در ایران و جهان افزایش قابلتوجهی داشته است. افزایش تقاضای جهانی انرژی از سوختهای فسیلی نقش مهمی در روند صعودی انتشار CO2 دارد. با بسط و گسترش معضلات محیطزیستی ناشی از فعالیت های بشر مشخص شده است که فعالیت أکثرانتشار گازهای گلخانهای ناشی از مصرف انرژی، طی سال های اخیر، در ایران و جهان افزایش قابلتوجهی داشته است. افزایش تقاضای جهانی انرژی از سوختهای فسیلی نقش مهمی در روند صعودی انتشار CO2 دارد. با بسط و گسترش معضلات محیطزیستی ناشی از فعالیت های بشر مشخص شده است که فعالیت های اقتصادی بدون توجه به محدودیتهای محیط زیست نمی توانند ادامه پیدا کنند. به همین دلیل استفاده از سازوکارهای بازار و ابزارهای اقتصادی و همچنین قانون و مقررات برای استفاده عقلایی از مواهب منابع طبیعی در کانون توجه بسیاری از دولتهای جهان قرار گرفته است. طبق مطالعات گذشته، ابزارهای اقتصادی کارآمدترین راهحل را برای کنترل و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای ارائه می دهند که دو فرم اصلی این ابزارها شامل مالیات بر آلودگی و مجوزهای قابلمبادله میشود. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله بیشتر اسنادی- تحلیلی است که سعی بر آن شده است با توجه به اسناد و قوانین و مقررات به ضرورت و نقش ابزارهای اقتصادی در کاهش آلودگیهای محیطزیست تاکید شود. در واقع در این تحقیق مفاهیم و ابزارهای اقتصادی مؤثر در کاهش آلودگیهای محیطزیستی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و به نقش این ابزارهای اقتصادی در نیل به کاهش انتشار گازهای گلخانهای و جایگاه آنها در نظام برنامه ریزی کشور پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
120 - آزمون فرضیه اثرگذاری نامتقارن نابرابری درآمد بر رشد اقتصادی در ایران
صابر خداوردیزادهتببین ارتباط میان نابرابری درآمدی و رشد اقتصادی از عرصه های چالش برانگیز مباحث اقتصادی در دهه های اخیر بوده و با وجود تحقیقات گسترده در این زمینه، هنوز هم موضوعات مبهم فراوانی در این خصوص وجود داشته و مطالعات تجربی نیز به یک سری نتایج ضد و نقیض منتهی شده است. در این مط أکثرتببین ارتباط میان نابرابری درآمدی و رشد اقتصادی از عرصه های چالش برانگیز مباحث اقتصادی در دهه های اخیر بوده و با وجود تحقیقات گسترده در این زمینه، هنوز هم موضوعات مبهم فراوانی در این خصوص وجود داشته و مطالعات تجربی نیز به یک سری نتایج ضد و نقیض منتهی شده است. در این مطالعه با تأکید بر اثرگذاری غیرخطی نابرابری درآمد بر رشد اقتصادی، فرضیه اثرگذاری نامتقارن نابرابری درآمد بر رشد اقتصادی در ایران با استفاده از مدل رگرسیون انتقال ملایم و طی دوره1396-1351 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق حاکی از این است که نمی توان فرضیه تحقیق را رد کرد. نابرابری درآمد طی دوره مورد مطالعه در قالب یک ساختار دو رژیمی بر رشد اقتصادی ایران تأثیر گذاشته است. هم چنین نتایج نشان می دهد، ضریب جینی در رژیم اول (دوره هایی با ضریب جینی کمتر از48/0) اثر مثبت و در رژیم دوم (جینی بیشتر از 48/0) اثر منفی بر رشد اقتصادی گذاشته است. متغیرهای توسعه مالی، ضریب جینی و مخارج مصرفی دولت با توجه به سطح ضریب جینی آثار متفاوت بر رشد اقتصادی داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
121 - بررسی تأثیر آموزشِ منابع انسانی بر توسعه¬ فناوری و اقتصادی جوامع )با تأکید بر جامعۀ ایران)
عباس رمضانی باصریآموزشِ منابع انسانی عامل کلیدی در فرایند رشد و توسعه ی فناوری و اقتصادی جوامع است. تأمین سرمایه ی انسانی مستلزم انجام آموزش صحیح می باشد. آموزش صحیح از یک سو قابلیت نیروی انسانی را ارتقاء می بخشد و از سوی دیگر نیروی کار را برای استفاده بهتر از فناوری جدید تولید، مهیا می أکثرآموزشِ منابع انسانی عامل کلیدی در فرایند رشد و توسعه ی فناوری و اقتصادی جوامع است. تأمین سرمایه ی انسانی مستلزم انجام آموزش صحیح می باشد. آموزش صحیح از یک سو قابلیت نیروی انسانی را ارتقاء می بخشد و از سوی دیگر نیروی کار را برای استفاده بهتر از فناوری جدید تولید، مهیا می سازد و به این ترتیب راه رشد و توسعۀ فناوری و اقتصادی را برای کشورها هموار می کند. هدف این مقاله، ارائه ی تصویری از تأثیر آموزش منابع انسانی بر توسعۀ فناوری و اقتصادی جوامع می باشد. از آنجا که تمرکز این مطالعه بررسی سه نظریه سرمایۀ انسانی، همگرایی و نظریۀ تعامل با تغییرات تکنیکی همراه با تطبیق آنان در جوامع مختلف از جمله ایران می باشد لذا با توجه به نوع رویکرد آن، روش توصیفی و مقایسه ای برای این مقاله انتخاب شده است؛ یافته های این مطالعه بیانگر تأثیر معنی دار هر سه نظریه بر توسعه و رشد اقتصادی جوامع توسعه یافته بوده است. همچنین جدی نگرفتن تأثیر آموزش و تربیت نیروی انسانیِ ماهر از مهمترین عوامل پایین بودن سطح رشد توسعۀ فناوری جوامع درحال توسعه است؛ بنابراین شایسته است که با توجه به جمعیتِ روزافزون جوان در جامعه ی ایران و نیاز مبرم کشور به رشد و افزایش تولید، توجه جدی به ارتقاء سطح و کیفیت آموزش صورت گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
122 - ارزیابی اثر تلاطم باز بودن تجاری بر رشد اقتصادی و تورم در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی
سروالدین فتحی مسعود نونژاد علی حقیقت هاشم زارعاقتصاد باز و تجارت خارجی همواره بعنوان محرک تولید و رشد اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است.به عقیده بسیاری ار اقتصاد دانان ،درجه باز بودن یا بسته بودن اقتصاد و تجارت خارجی با سایر کشورها،اثرات کلان اقتصادی برای کشورها به همراه داشته و حتی در اقتصاد کلان میزان اث أکثراقتصاد باز و تجارت خارجی همواره بعنوان محرک تولید و رشد اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است.به عقیده بسیاری ار اقتصاد دانان ،درجه باز بودن یا بسته بودن اقتصاد و تجارت خارجی با سایر کشورها،اثرات کلان اقتصادی برای کشورها به همراه داشته و حتی در اقتصاد کلان میزان اثرگذاری سیاست ها با توجه به این نکته تحلیل می شود.بنابراین با توجه به درجه باز بودن اقتصاد کشورها ،سیاست گذاری جهت رشد اقتصادی انجام می شود.امروزه به دلیل نقش بارز تجارت ،به عنوان یکی از عوامل رشد و توسعه اقتصادی کشورها،تقریبا همه ی دولت ها از طرق مختلف از قبیل پیمان های منطقه ای و تجاری ، سیاست های تشویقی و تنبیهی مانند تخفیفات گمرکی یا تحریم های تجاری سعی دارند در جامعه جهانی اثر گذار باشند.در این پژوهش به بررسی تاثیر تلاطم باز بودن تجاری بر رشد اقتصادی و تورم در دوره 2018-1990 در دو گروه از کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت پرداخته ایم.به بیان دیگر، در این پژوهش به دنبال پاسخ به دو پرسش هستیم،آیا تلاطم باز بودن تجاری باعث افزایش رشد اقتصادی می شود؟دوم،آیا تلاطم بازبودن تجاری باعث کاهش تورم می شود؟برای پاسخ به این پرسش ها از مدل پانل استفاده شده است.نتایج نشان می دهد که افزایش درجه باز بودن تجاری رشد اقتصادی را در کشورهای صادر کننده نفت کاهش می دهد.افزایش باز بودن تجاری رشد اقتصادی را در کشورهای وارد کننده نفت کاهش می دهد.افزایش بازبودن تجاری تورم را در کشورهای صادر کننده نفت افزایش می دهد.افزایش باز بودن تجاری تورم را در کشورهای واردکننده نفت افزایش می دهد.سرمایه انسانی تاثیری مثبت بر رشد اقتصادی در کشورهای صادر کننده نفت دارد.سرمایه گذاری تاثیری مثبت بر رشد اقتصادی در کشورهای صادر کننده نفت دارد.سرمایه انسانی و سرمایه گذاری تاثیری مثبت بر رشد اقتصادی در کشورهای وارد کننده نفت دارد.سرمایه انسانی و سرمایه گذاری تاثیری منفی بر تورم در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
123 - بررسی موانع و مشکلات توسعه صنایع روستایی با رویکرد فرا تحلیل
نرجس مومنصنعتی شدن روستا و گسترش فعالیت های غیرزراعی عاملی مهم در متنوع شدن اقتصاد روستایی است. در این راستا، صنایع روستایی باعث ارتقای شاخصهای مختلف اقتصادی و اجتماعی همچون اشتغال، درآمد و برخورداری از امکانات رفاهی و غیره می شود. مقاله حاضر به روش کیفی سنتز پژوهی یا فراترکیب د أکثرصنعتی شدن روستا و گسترش فعالیت های غیرزراعی عاملی مهم در متنوع شدن اقتصاد روستایی است. در این راستا، صنایع روستایی باعث ارتقای شاخصهای مختلف اقتصادی و اجتماعی همچون اشتغال، درآمد و برخورداری از امکانات رفاهی و غیره می شود. مقاله حاضر به روش کیفی سنتز پژوهی یا فراترکیب در پی پاسخ به این مسئله است که موانع و مشکلاتی پیش روی توسعه صنایع روستایی ایران است. واحد تحلیل در این پژوهش کلیه مقالات علمی_ پژوهشی است که در مجلات معتبر مورد تایید و در بازه زمانی 1397_1380 به چاپ رسیده است. از این رو، تعداد 55 مقاله مورد شناسایی، که از این تعداد 22 مقاله برای کدگذاری و شاخص و مفاهیم انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها از الگو شش مرحله ای سنتز پژوهی روبرتس استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در ارتباط با موانع و مشکلات توسعه صنایع روستایی، 6 مقوله هسته ای که شامل مقوله های انسانی، اقتصادی، خدماتی و تسهیلاتی، محیطی، تکنولوژیکی و نهادی است و 13 مقوله و 108 مفهوم شناسایی و دسته بندی شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
124 - مزیت نسبی بخش¬های اقتصادی نواحی نفت¬خیز با استفاده از جدول داده-ستانده منطقه ای: مطالعه موردی ناحیه غرب کارون
محمدرضا لطفعلی پور ملیحه آشنا فرهاد ترحمیدر سال های اخیر یک چالش مهم در توسعه نواحی نفت خیز با توجه به فعالیت صنعت نفت در این نواحی و انتظار مردم ناحیه از آن در اشتغال زایی و ایجاد درآمد، و نیز آثار متقابل بخش های اقتصادی و بخش نفت وجود داشته است. شناخت بخش های مهم اقتصادی در ناحیه های نفت خیز و تعیین اولویت ه أکثردر سال های اخیر یک چالش مهم در توسعه نواحی نفت خیز با توجه به فعالیت صنعت نفت در این نواحی و انتظار مردم ناحیه از آن در اشتغال زایی و ایجاد درآمد، و نیز آثار متقابل بخش های اقتصادی و بخش نفت وجود داشته است. شناخت بخش های مهم اقتصادی در ناحیه های نفت خیز و تعیین اولویت ها در سرمایه-گذاری، اهداف توسعه اقتصادی هر ناحیه را بهتر پیش می برد. بنابراین، در این مطالعه با استفاده از اطلاعات جدول داده - ستانده منطقه ای، فعاليت هاي داراي اولويت در ناحیه نفتی غرب کارون بر اساس شاخص های تحلیل داده-ستانده و مزیت نسبی مشخص شده و راهکارهای توسعه اقتصادی ناحیه مطالعاتی بیان می شود. بر اساس نتایج بدست آمده بخش کشاورزی و صنعت بخش های پیشرو هستند که بیشترین پیوند پسین و پیشین را با سایر بخش های اقتصادی دارند. در حالی که بر اساس شاخص مزیت نسبی بخش کشاورزی و برخی زیرمجموعه های بخش خدمات شامل خدمات هتل و رستوران، و خدمات اداره عمومی دارای مزیت نسبی هستند. با توجه به اینکه بخش خصوصي بيشتر به فعاليت هاي زودبازده متمرکز است، حوزه فعاليت آن بيشتر به فعاليت هاي کشاورزی و خدماتي هدایت می شود. بنابراین، در کوتاه مدت می توان با تکمیل زیرساختهای کشاورزی و توسعه صنایع تبدیلی مرتبط با آن، و توسعه زیرساخت های مرتبط با خدمات عمومی و اجتماعی مزیت های اقتصادی ناحیه را حفظ نمود و توسعه اقتصادی و اشتغال را افزایش داد. همچنین، در بلندمدت که امکان سرمایه گذاری وجود دارد بخش صنعت می تواند به عنوان بخش مهم در توسعه اقتصادی ناحیه مدنظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
125 - تاثیر ادغام مالی و تجاری بر نوسانات کلان اقتصادی با رویکرد مقایسه ای در کشورهای منتخب توسعه یافته و در حال توسعه
سید محمد مستولی زادهجهانی شدن و ادغام مالی و تجاری شامل طیفی از روندها و عوامل است که منجر به بازشدن، ادغام و وابستگی میان اقتصادها می شود. بنابراین جهانی شدن و ادغام مالی و تجاری یک پدیده کاملاً انفرادی تلقی نشده بلکه در واقع جهان را به صورت یک بازار منفرد در نظر گرفته و حوزه تولید جهانی أکثرجهانی شدن و ادغام مالی و تجاری شامل طیفی از روندها و عوامل است که منجر به بازشدن، ادغام و وابستگی میان اقتصادها می شود. بنابراین جهانی شدن و ادغام مالی و تجاری یک پدیده کاملاً انفرادی تلقی نشده بلکه در واقع جهان را به صورت یک بازار منفرد در نظر گرفته و حوزه تولید جهانی کشورها توسط تجارت و جریانات سرمایه گذاری به هم مرتبط می شوند. این مقاله به مطالعه اثرات ادغام مالی و تجاری بر نوسانات کلان اقتصادی در کشورهای منتخب توسعه یافته و در حال توسعه در دوره زمانی ۲۰۱۶-۱۹۹۰ می پردازد. این مطالعه با استفاده از الگوی داده های تابلویی در دو گروه کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه نتیجه گیری می کند که تاثیر ادغام مالی و تجاری بیشتر بر بخش مصرفی اقتصاد کشورهای در حال توسعه اثرگذار است در صورتی که بیشتر بر بخش تولیدی اقتصاد کشورهای توسعه یافته موثر می باشد. از طرف دیگر ادغام مالی هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه یافته تاثیر معناداری بر نوسانات کلان اقتصادی نداشته است در صورتی که ادغام تجاری در کشورهای در حال توسعه، بر نوسانات مصرف تاثیر معنادار کاهشی داشته اما در کشورهای توسعه یافته موجب کاهش معنادار نوسانات تولید می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
126 - تاثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر اشتغال به کار مجدد بازنشستگان
الهه ملایی عبدالعلی منصف محمد مهتری آرانیمسلماَ هدف دولت ها ایجاد عدالت و افزایش توسعه انسانی است و دولت ها این مهم را با تأمین اجتماعی به تحقق می رسانند. بر این اساس سازمان تأمین اجتماعی به عنوان بزرگترین و گسترده ترین نهاد، جهت رسیدن به هدف اصلی خود یعنی ایجاد عدالت و توسعه انسانی با شاخصه های امید به زندگی، أکثرمسلماَ هدف دولت ها ایجاد عدالت و افزایش توسعه انسانی است و دولت ها این مهم را با تأمین اجتماعی به تحقق می رسانند. بر این اساس سازمان تأمین اجتماعی به عنوان بزرگترین و گسترده ترین نهاد، جهت رسیدن به هدف اصلی خود یعنی ایجاد عدالت و توسعه انسانی با شاخصه های امید به زندگی، آموزش و در آمد ملی ناخالص سرانه تلاش می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر اشتغال به کار مجدد بازنشستگان عادی و سخت و زیان آور سازمان تامین اجتماعی استان خوزستان است. جامعه آماری این پژوهش شامل بازنشستگان شهرستان اهواز می باشد که 280 نفر از آن ها به روش نمونه گیری گلوله برفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه محقق ساخته می باشد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که متغیرهای جنسیت، سن، سطح تحصیلات، میل به پس انداز و سرمایه گذاری و بهبود وضعیت معیشتی، نیاز به تعلق به دیگران و بهبود شرایط روحی و روانی با متغیر وابسته اشتغال مجدد بازنشستگان، رابطه ی معناداری را نشان نمی دهند. متغیرهای مشکلات اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی با متغیر وابسته شغل مجدد بازنشستگان، ارتباط معناداری را نشان می دهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
127 - ارزیابی شاخص های اقتصادی محلات منطقه 15 کلان شهر تهران
بتول حسین پور هوشنگ ظهیری میثم موسائیدر حال حاضر، توزیع فضايي متعا دل خدمات و شاخص هاي اقتصادي ، يكي از مشكلات مديريت شهري درپاسخگويي به شهروندان است .هدف اين پروژه، ارزیابی و تحليل سطوح برخورداري محلات منطقه 15 از لحاظ برخورداری از شاخص های اقتصادی و تعیین رتبه بندی محلات است. پژوهش حاضر بر ح أکثردر حال حاضر، توزیع فضايي متعا دل خدمات و شاخص هاي اقتصادي ، يكي از مشكلات مديريت شهري درپاسخگويي به شهروندان است .هدف اين پروژه، ارزیابی و تحليل سطوح برخورداري محلات منطقه 15 از لحاظ برخورداری از شاخص های اقتصادی و تعیین رتبه بندی محلات است. پژوهش حاضر بر حسب هدف در حیطه پژوهشهای کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات در حیطه پژوهشهای پیمایشی قرار گرفته است .در پژوهش حاضر جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده گردید. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل شبکه ANP و برای رتبه بندی محلات از روش تایپسیس استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که در بین شاخصهای اقتصادی، توان پرداخت هزینه های زندگی با وزن 154/0رتبه اول، میزان پس انداز ماهیانه با وزن 153/0 رتبه دوم و استطاعت تأمین مسکن با وزن 131/0 رتبه سوم را کسب کرده است. بر اساس روش تایپسیس ابوذر ناحیه 2 رتبه اول ، افسریه جنوبی ناحیه 5 رتبه دوم و مشیریه ناحیه 4 رتبه سوم را کسب کرده است. بر اساس یافته ها پیشنهاد می شود شهرداری با حمایت و مشارکت نهادهای دولتی جهت کاهش فاصله طبقاتی، توزیع برابر منابع، فراهم کردن مسکن مناسب و شرایط پایدار اقتصادی برای کلیه افراد، اقدامات و سرمایه گذاری جهت زیرساخت حمل و نقل عمومی، برنامه ریزی منسجم جهت استفاده از منابع،فرصت برابر جهت دستیابی همه افراد به مشاغل را در بر گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
128 - بسترسازی برای کسب دانش ضمنی در راستای تحقق اقتصاد دانشبنیان؛ مطالعۀ موردی: مقایسۀ ایران و کره جنوبی
سید محمدباقر نجفیدر عصر اقتصاد دانشبنیان، دانش به جایگاه مؤثرترین عامل تولید و خلق ارزشافزوده دست یافته است. در نتیجه، شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش سطح دانایی، مورد توجه قرار گرفته است. دستیابی به این مهم نیز نیازمند شناسایی ماهیت دانش و منابع خلق آن است. یکی از دستاوردهای معرفتشن أکثردر عصر اقتصاد دانشبنیان، دانش به جایگاه مؤثرترین عامل تولید و خلق ارزشافزوده دست یافته است. در نتیجه، شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش سطح دانایی، مورد توجه قرار گرفته است. دستیابی به این مهم نیز نیازمند شناسایی ماهیت دانش و منابع خلق آن است. یکی از دستاوردهای معرفتشناسی در دهههای اخیر، شناسایی دانش ضمنی و اهمیت آن بوده است. دانش ضمنی مهمترین بخش دانش است و بیشترین نقش را در دستیابی به الگوی تولید دانشبنیان ایفا میکند. بنابراین، این مقاله در پی شناسایی راههای بسترسازی برای کسب دانش ضمنی موردنیاز برای اصلاح الگوی تولید، به مقایسه ایران و کره جنوبی از جهت فعالیتهای اقتصادی رایج میپردازد. در این مقاله از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و دستاورد آن شناسایی این اصل است که تحقق اقتصاد دانشبنیان، مستلزم تمرکز بر فعالیتهای تولیدی مولد در راستای خلق دانش ضمنی موردنیاز برای تحقق اقتصاد دانشبنیان است. به عبارت دیگر، اقتصاد و جامعۀ دانشبنیان، میوۀ طبیعی یک جامعۀ تولید محور است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
129 - اثر مخارج نظامی بر فساد در کشورهای منتخب توسعهیافته و در حال توسعه و اقتصاد ایران
منصور سازوارفساد مشکلی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است، که هزینه های زیادی به جامعه تحمیل می کند. ازجمله هزينههای فساد ميتوان به کاهش رشد اقتصادی، افزايش شکاف طبقاتی و افزايش بياعتمادی مردم نسبت به دولت اشاره کرد. این در حالی است که کشور ایران نیز به لحاظ شاخص درک فساد در مقایسه ب أکثرفساد مشکلی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است، که هزینه های زیادی به جامعه تحمیل می کند. ازجمله هزينههای فساد ميتوان به کاهش رشد اقتصادی، افزايش شکاف طبقاتی و افزايش بياعتمادی مردم نسبت به دولت اشاره کرد. این در حالی است که کشور ایران نیز به لحاظ شاخص درک فساد در مقایسه با میانگین جهانی و همچنین میانگین کشورهای منطقه دارای وضعیت نامطلوبی بوده و در سال های اخیر سقوط چشمگیری از نظر رتبه و امتیاز این شاخص داشته است. آثار زیانبار فساد، لزوم مبارزه با این پدیده و کنترل آن را ضروری ميکند. اولین گام برای مقابله مؤثر با فساد، شناسایی علل فساد در جامعه است. بر این اساس این پژوهش میکوشد تا عوامل اقتصادی و سیاسی مؤثر بر فساد را در 72 کشور منتخب توسعهیافته و درحالتوسعه از جمله ایران در بازهی زمانی 2005 تا 2016 مورد بررسی قرار دهد. در این پژوهش از الگوی اقتصادسنجی پانل دیتا و روش حداقل مربعات تعمیمیافته (GLS) استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از این است که از بین متغیرهای اقتصادی، درآمد سرانه، آزادی اقتصادی، هزینههای نظامی و باز بودن اقتصاد دارای رابطه مثبت و معنی داری با شاخص درک فساد هستند، اما رشد نقدینگی رابطه معنیداری با فساد نداشته، علاوه بر این ثبات سیاسی و دموکراسی نیز بهعنوان عوامل سیاسی دارای اثر منفی و معنیدار بر فساد بودهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
130 - تاثیر رشد اقتصادی، بیکاری، تورم و شهرنشینی بر وقوع جرم درکشورهای اروپایی(مطالعه موردی: قتل عمد)
ایمان دانائی فردر این تحقیق، با استفاده از الگوی اقتصاد سنجی (پنل دیتا) رابطه عوامل اقتصادی مؤثر بر وقوع جرم (قتل عمد) برای 10 کشور اروپایی در بازه زمانی 2000 تا 2017 بررسی شده است. نتایج نشان می دهد سرانه تولید ناخالص داخلی(شاخص رشد اقتصادی)، نرخ بیکاری، نرخ تورم و شهرنشینی به ترتیب أکثردر این تحقیق، با استفاده از الگوی اقتصاد سنجی (پنل دیتا) رابطه عوامل اقتصادی مؤثر بر وقوع جرم (قتل عمد) برای 10 کشور اروپایی در بازه زمانی 2000 تا 2017 بررسی شده است. نتایج نشان می دهد سرانه تولید ناخالص داخلی(شاخص رشد اقتصادی)، نرخ بیکاری، نرخ تورم و شهرنشینی به ترتیب با ضرایب(524/0)، (406/0)، (329/0) و (274/0) تاثیر مثبت و معناداری بر وقوع جرم (قتل عمد) دارند، همچنین مجذور سرانه تولید ناخالص داخلی تاثیر منفی و معناداری بر وقوع جرم (قتل عمد) دارد که از الگوی منحنی کوزنتسی جرم تبعیت می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
131 - بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اقتصادی و اجتماعی جوانان روستایی (مورد مطالعه شهرستانهای هشترود و اسکو)
ولياله رستمعليزادههدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اقتصادی و اجتماعی در میان جوانان روستایی بوده و از نظر روش تحلیل از نوع تحقیقات کمی- پیمایشی و از نظر نحوة گردآوری داده ها توصیفی- تبیینی بود. جامعه آماری جوانان روستایی 30-15 ساله شهرستانهای اسکو و هشترود در استان آذربایجانشرق أکثرهدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اقتصادی و اجتماعی در میان جوانان روستایی بوده و از نظر روش تحلیل از نوع تحقیقات کمی- پیمایشی و از نظر نحوة گردآوری داده ها توصیفی- تبیینی بود. جامعه آماری جوانان روستایی 30-15 ساله شهرستانهای اسکو و هشترود در استان آذربایجانشرقی و حجم نمونه نیز 769 نفر بوده است. دلیل انتخاب دو شهرستان این بوده است که طی دوره (1385-1375) هشترود مهاجرفرستترین و شهرستان اسکو دارای کمترین میزان مهاجرت در سطح استان بودهاند. با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای، جوانان ساکن در روستاهای شهرستانهای مذکور مورد مطالعه قرار گرفتند. موقعیت جغرافیایی، دوری و نزدیکی به شهر، شیوه معیشت و تعداد جمعیت، ازجمله ملاکهای تعیین کننده در امر انتخاب خوشهها بودهاند. برای گردآوری اطلاعات، از پرسشنامه محققساخته، استفاده شده که روایی آن از طریق پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. یافتههای این پژوهش نشان داد که اکثریت پاسخگویان دارای میزان مشارکت اقتصادی و اجتماعی متوسط به بالایی بودند. افزایش تحصیلات و درآمد، وضعیت شغلی متزلزل (عدم اشتغال) و وضعیت مجرد بودن، باعث کاهش میزان مشارکت اقتصادی در محیط روستا شدهاند که با افزایش سن، میزان مشارکت در روستا افزایش یافته است. یافتههای تحلیلی نشان داد هر چقدر سطح کیفیت زندگی، رضایت از زندگی و وابستگی به محل زندگی بالا باشد، میزان مشارکت اجتماعی و اقتصادی افزایش یافته است. نتایج رگرسیون چندمتغیره هم نشان داد که متغیرهای کیفیت زندگی و وابستگی مکانی توانستهاند در مشارکت اقتصادی تأثیر مثبت و معنادار داشته باشند. بنابراین کسانی که کیفیت زندگی و تعلق مکانی بیشتری در روستای خود داشتهاند میزان مشارکت اقتصادیشان بیشتر بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
132 - شادی و اقتصاد: یک تحلیل انتقادی
عبدالمحمد کاشیانتصور رایج در خصوص رابطه شادمانی و اقتصاد این است که هر چه سطح اقتصادی جامعه برحسب شاخصهایی چون درآمد سرانه و دستاوردهاي رفاهي، بهداشتي و آموزشي، در سطح بالاتری قرار گیرد، جامعه شادی بیشتری را تجربه خواهد کرد. ورود «اقتصاد شادمانی» به ادبیات اقتصادی و برخی از تحقیقات پا أکثرتصور رایج در خصوص رابطه شادمانی و اقتصاد این است که هر چه سطح اقتصادی جامعه برحسب شاخصهایی چون درآمد سرانه و دستاوردهاي رفاهي، بهداشتي و آموزشي، در سطح بالاتری قرار گیرد، جامعه شادی بیشتری را تجربه خواهد کرد. ورود «اقتصاد شادمانی» به ادبیات اقتصادی و برخی از تحقیقات پایهگذار نشان داد علیرغم بهبود مؤلفههای فوق، افراد ممکن است نوعاً ناشادتر از گذشته باشند و بر این اساس صرف هدفگذاری بر مؤلفههای فوق نمیتواند منجر به احساس رضایت و شادکامی بیشتر در انسانها شود که این موضوع بعدها به تناقض استرلین معروف شد. ادعای مقاله حاضر این است که ازآنجاکه اقتصاد شادی حوزهای جدید از مطالعات میانرشتهای را به خود اختصاص داده و به دنبال راههایی برای تبیین علل شاد زیستن انسانها است، ابتدائاً میتوان پیشبینی کرد که با حفظ کردن پارادایم فکری حاضر، تحلیلگران جریان اصلی اقتصاد در تجزیه و تحلیل علل ناشادی هرچند در زمینههایی موفق اما درمجموع ناکام خواهند ماند. علل این ناکامی را میتوان در رویکردهای انسان شناسانه جستجو کرد؛ به این معنا که به دلیل تسلط نگاه انسان شناسانه ماتریالیستی در میان تحلیلگران اقتصادی، نسخههایی که برای شادی انسانها تجویز میشود، در برخی از موارد فاقد اعتبار هستند و یا اینکه کفایت لازم را ندارد. این مقاله ضمن بررسی نادرستی نگاه انسان شناسانه در ادبیات اقتصادی رایج، به ارائه یک چارچوب انسانشناسی از منظر اسلام پرداخته و رویکرد بدیلی را برای اقتصاد شادی از منظر اقتصاد اسلامی ارائه مینماید که میتواند در جهت سیاستگذاری مورد استفاده قرار گیرد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
133 - اقتصاد آزمایشگاهی؛ مفهوم، سیر تحول تاریخی، روش شناسی
زینب حاجی جعفریاقتصاد آزمایشگاهی یکی از روش های مورد استفاده در اقتصاد است که به بررسی و یافتن قواعد حاکم بر رفتار بازیگران اقتصادی، ارزیابی نظریه ها و فرضیه های اقتصادی و ارائه توصیه های سیاست گذاری از طریق ایجاد شرایط تصمیم گیری واقعی برای افراد، می پردازد. این روش در دهه های اخیر أکثراقتصاد آزمایشگاهی یکی از روش های مورد استفاده در اقتصاد است که به بررسی و یافتن قواعد حاکم بر رفتار بازیگران اقتصادی، ارزیابی نظریه ها و فرضیه های اقتصادی و ارائه توصیه های سیاست گذاری از طریق ایجاد شرایط تصمیم گیری واقعی برای افراد، می پردازد. این روش در دهه های اخیر جایگاه ویژه ای پیداکرده است. هدف این مقاله ارائه یک مطالعه پایه ای از اقتصاد آزمایشگاهی جهت کمک به تسهیل و گسترش انجام مطالعات آزمایشگاهی در داخل کشور است. آشنایی با این روش و انجام مطالعات آزمایشگاهی جهت استخراج رفتار و تمایل واقعی افراد، می تواند به انتخاب سیاست های مناسب و موفقیت آن ها در سطح کلان کمک زیادی کند. این مقاله با روش مطالعه کتابخانه ای سعی کرده است تا به این پرسش ها پاسخ دهد که منظور از اقتصاد آزمایشگاهی چیست و دلایل پیدایش و تحولات تاریخی آن کدام است. بدین منظور سیر تحول تاریخی این روش از دهه 1930 و فراز و فرودهای آن تا زمان کنونی بررسی شده است. همچنین در این مقاله به این پرسش پاسخ داده شده است که اقتصاد آزمایشگاهی چگونه به بررسی نظریات و موضوعات اقتصادی می پردازد و روش تحقیق آن چگونه است؛ و بر همین اساس به بررسی شرایط عمومی آزمایش ها، انواع آزمایش ها و چگونگی انجام آن ها و مراحل کلی اجرای یک آزمایش پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
134 - اثر پيچيدگي اقتصادي بر نابرابري درآمد
ماني مؤتمنينابرابری، پدیدهای اجتماعی است که از تفاوت قابلیت افراد در دستیابی به منابع اقتصادی بهوجود میآید. اين احتمال وجود دارد كه کشورهای با پیچیدگی اقتصادی بیشتر به علت کارایی بیشتر و بهرهوری بالاتر در ساختار تولید و توزیع درآمد، از سطوح نابرابری درآمدی کمتری نسبت به کشورها أکثرنابرابری، پدیدهای اجتماعی است که از تفاوت قابلیت افراد در دستیابی به منابع اقتصادی بهوجود میآید. اين احتمال وجود دارد كه کشورهای با پیچیدگی اقتصادی بیشتر به علت کارایی بیشتر و بهرهوری بالاتر در ساختار تولید و توزیع درآمد، از سطوح نابرابری درآمدی کمتری نسبت به کشورهای با محصولات تولیدی سادهتر برخوردار باشند. به منظور بررسي اين موضوع، پژوهش حاضر اثر پیچیدگی اقتصادی بر نابرابری درآمد در 53 كشور منتخب طي سالهاي 1995 تا 2017 را با استفاده از روش گشتاورهاي تعميميافته پويا (GMM) مورد بررسي قرار داده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد پيچيدهتر شدن اقتصاد اثر معنادار و كاهنده بر ضريب جيني دارد. آزمون سارگان صحت تصريح الگو را تاييد نموده است. بر اين مبنا، شاخص پيچيدگي اقتصادي را ميتوان به عنوان يك عامل موثر در نابرابري درآمدي در نظر گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
135 - تاثیر باز بودن تجاری و تلاطم آن بر رشد اقتصادی و تورم در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی
مسعود نونژاداقتصاد باز و تجارت خارجی همواره بعنوان محرک تولید و رشد اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است.به عقیده بسیاری ار اقتصاد دانان ،درجه باز بودن یا بسته بودن اقتصاد و تجارت خارجی با سایر کشورها، اثرات کلان اقتصادی برای کشورها به همراه داشته و حتی در اقتصاد کلان میزان ا أکثراقتصاد باز و تجارت خارجی همواره بعنوان محرک تولید و رشد اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است.به عقیده بسیاری ار اقتصاد دانان ،درجه باز بودن یا بسته بودن اقتصاد و تجارت خارجی با سایر کشورها، اثرات کلان اقتصادی برای کشورها به همراه داشته و حتی در اقتصاد کلان میزان اثرگذاری سیاست ها با توجه به این نکته تحلیل می شود.بنابراین با توجه به درجه باز بودن اقتصاد کشورها ،سیاست گذاری جهت رشد اقتصادی انجام می شود.امروزه به دلیل نقش بارز تجارت ،به عنوان یکی از عوامل رشد و توسعه اقتصادی کشورها،تقریبا همه ی دولت ها از طرق مختلف از قبیل پیمان های منطقه ای و تجاری ، سیاست های تشویقی و تنبیهی مانند تخفیفات گمرکی یا تحریم های تجاری سعی دارند در جامعه جهانی اثر گذار باشند.در این پژوهش به بررسی تاثیر باز بودن تجاری و تلاطم آن بر رشد اقتصادی و تورم در دوره 2018-1990 در دو گروه از کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت منتخب عضو کنفرانس اسلامی پرداخته ایم.به بیان دیگر، در این پژوهش به دنبال پاسخ به دو پرسش هستیم. آیا ارتباط مثبت بین بازبودن تجاری و تلاطم آن بر رشد اقتصادی و تورم در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت منتخب عضو کنفرانس اسلامی وجود دارد؟آیا ارتباط معکوس بین باز بودن تجاری و تلاطم آن بر رشد اقتصادی و تورم در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت منتخب عضو کنفرانس اسلامی وجود دارد؟ برای پاسخ به این پرسش ها از مدل واریانس ناهمسانی شرطی خود رگرسیو تعمیم یافته (GARCH (استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که باز بودن تجاری و تلاطم آن تاثیری مثبت بر رشد اقتصادی و تورم در کشورهای صادر کننده نفت دارد.این نتیجه با مطالعات لوید و مک لارن ، زکریا ، کوریهارا3 و کاراس4همخوانی دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون ها و برآورد الگوها نشان می دهد در کشورهای وارد کننده نفت، باز بودن تجاری اثر مثبت و تلاطم آن اثری منفی بر رشد اقتصادی دارد.این نتیجه با مطالعات بهمنی اسکویی و نیرومند5 و جین6 همخوانی دارد. علاوه بر آن نتایج حاصل از برآورد مدل ها نشان می دهد باز بودن تجاری اثری منفی و تلاطم آن اثری مثبت بر تورم کشورهای وارد کننده نفت طی دوره مورد مطالعه دارد.این نتیجه با مطالعات رومر7،ترا8،حامی9 و جعفری صمیمی و همکاران10 همخوانی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
136 - سرمقاله
آیتالله سیدمحمد خامنهایفایل پی دی اف را ملاحظه فرماییدفایل پی دی اف را ملاحظه فرمایید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
137 - سرمقاله
آیتالله سیدمحمد خامنهایعقل و تجربه نشان داده است كه رشد و مجد و توفيق يك ملت و حكومت دلسوز آن جز با پي افكندن و به انجام رساندن امور اساسي و حكيمانه و ضرورتهاي زندگي افراد جامعه و نظام حاكم بر آن به جايي نميرسد و حتي باقي نميماند، و آرزوي يك ملت براي رسيدن به اهداف و آرمانهاي خود در راه رشد د أکثرعقل و تجربه نشان داده است كه رشد و مجد و توفيق يك ملت و حكومت دلسوز آن جز با پي افكندن و به انجام رساندن امور اساسي و حكيمانه و ضرورتهاي زندگي افراد جامعه و نظام حاكم بر آن به جايي نميرسد و حتي باقي نميماند، و آرزوي يك ملت براي رسيدن به اهداف و آرمانهاي خود در راه رشد در همة امور، چه اقتصادي و چه علمي، با در پيش گرفتن هوسهاي جوانانه و سرگرميهاي روزمرة كودكانه سرابي بيش نيست و تحقق نخواهد يافت. سرگرميها و هوسهاي جامعة زمان عُبيدزاكاني كه ميگفت «رو مسخرگي پيشه كن و مطربي آموز تا ...»، فقط همان مطربي و مسخرگي بود، اما امروز، پس از چند قرن كه بايد جامعه ما پيشرفتهتر شده باشد، نه فقط مطربي و مسخرگي ترويج ميشود كه حتي ورزش نيز كه از ضرورتهاي زندگي امروزي است، بصورت مسخره و بيفايده بلكه مضر و بشكل فوتبال حرفهيي درآمده است و ميرود كه جاي دانش و خردمندي و حتي اخلاق را بگيرد. نگاه امروز اين قلم به خسارتهايي است كه از راه بذل و بخششهاي كلان ميليارد توماني به چند بازيگر فوتبال و خسارتهاي معنوي آن كه از اين رهگذر به روح حكمت و دانش و روحية دانشمندان و جوانان دانشطلب اين مرز و بوم وارد ميسازد. امروز جامعة علمي ما از اينكه ميبيند بودجهها و پولهاي كلاني از ملت، كه بايد صرف كمالات معنوي و علمي كشور شود و بر عمق فرهنگ ما بيفزايد و آنرا به دنيا معرفي كند، صرف چند تن بازيكن فوتبال حرفهيي يا مربيان يا سفرهاي پرهزينة آنها ميشود. اين رفتار ناساز و باورنكردني، آنچنان جا افتاده كه حتي مسئولان دلسوز فرهنگي هم به آن عادت كردهاند و از قبح و شگفتي و زيانهاي آينده آن غافلند. براي دلسوزان ملت بسيار دردناك است كه در زماني كه مراكز علمي و فرهنگي ما از فقر بودجه مينالند و حتي گاه از ثمردهي افتادهاند، بشنوند كه بازيكن يا مربي فوتبال باشگاهي، از مبالغي كلان از بودجه و امكانات و تشويقهاي عملي برخوردار است و گاه بصورت قهرمانان ملي از او ياد ميشود، در حالي كه يك استاد حوزه يا دانشگاه با داشتن سابقه چند ده ساله و كار مفيد و سازندهيي كه ميكند، براي گذراندن زندگي خود مبلغي ناچيز حقوق ميگيرد و گاه توهين ميبيند و مشكلات فراواني از جهت مسكن و نيازهاي ديگر خانوادگي دارد. با ديدن چنين جلوههايي از بيحسابي كار كشور، ممكن است هر جوان به خود حق دهد كه به توصيه» عُبيد عمل كند و به كار بيسود و گاه زندگيسوز فوتبال حرفهيي و امثال آن روي بياورد و به كارهاي مولّد و سودمند ولي دشوار علمي و فكري و سازنده پشتكند و آب به آسياب دشمن بريزد. غوغاي مسابقات فوتبال حرفهيي يكي از توطئههاي دشمنان بود، كه جوانان را به آنسوي بيحاصلي بسيج كنند و گويي در اين هدف موفق شدهاند. جا دارد كه مسئولين فرهنگي فعال كشور به اين ضايعه بينديشند و بار سنگين غم اين تبعيض ناروا را، كه قانون اساس جمهوري اساس ايران آنرا منع كرده، از دوش دل انديشمندان و استادان حكمت و دانش بردارند و بجاي تشويق نامعقول افراطگرايانه معدودي بازيكن فوتبال، قدري هم به مشكلات مادي و معنوي اصحاب معرفت و دانش بپردازند و خزف را بجاي لعل بر گردن نياويزند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
138 - بررسی الزامات و راهکارهای اقتصاد مقاومتی درشعر اقبال لاهوری
حامد صافی محمد چکشیاناقتصاد مقاومتی اصطلاحی است که رهبر معظّم انقلاب اسلامی، نخستین بار، در شهریور ماه 1389 برای مقابله با هجمههای اقتصادی دشمنان مطرح کردند. بر اساس سخنان ایشان، اقتصاد مقاومتی بدین معناست که شرایط اقتصادی کشور به گونهای تنظیم شود که در برابر تکانههای اقتصادی آسیب کمتر أکثراقتصاد مقاومتی اصطلاحی است که رهبر معظّم انقلاب اسلامی، نخستین بار، در شهریور ماه 1389 برای مقابله با هجمههای اقتصادی دشمنان مطرح کردند. بر اساس سخنان ایشان، اقتصاد مقاومتی بدین معناست که شرایط اقتصادی کشور به گونهای تنظیم شود که در برابر تکانههای اقتصادی آسیب کمتری ببیند. اقتصاد مقاومتی ویژگیها، الزامات و راهکارهای گوناگونی دارد. در پژوهش حاضر سعی شدهاست که این ویژگیها و راهکارها در شعر اقبال لاهوری واکاوی شود. بر اساس این بررسی، اقبال لهوری سه عامل را در ایجاد مشکلات اقتصادی کشورها مؤثّر میداند:1-عدم خودباوری2-وابستگی به غرب3-دسیسههای غرب. او برای حلّ این مشکلات و پیروزی بر عوامل راه حلهایی را پیشنهاد میکند. از جمله تلاش برای رسیدن به امّت واحدۀ اسلامی، رسیدن به خودباوری، کاهش وابستگی به غرب از طریق تکیه بر توان داخلی و مبارزه با خامفروشی. نظرات اقبال در این زمینه به درونزا و بروننگر بودن اقتصاد مقاومتی، اصلاح الگوی مصرف و حمایت از کالای داخلی اشاره دارد. از جمله تلاش برای رسیدن به امّت واحدۀ اسلامی، رسیدن به خودباوری، کاهش وابستگی به غرب از طریق تکیه بر توان داخلی و مبارزه با خامفروشی. نظرات اقبال در این زمینه به درونزا و بروننگر بودن اقتصاد مقاومتی، اصلاح الگوی مصرف و حمایت از کالای داخلی اشاره دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
139 - معماری نظام مالی: ارزیابی ساختار مالی کشورهای منا با استفاده از رهیافت پانل دیتا
مهدی تقوی تیمور محمدی عباس شاکری محمد نصر اصفهانینظام مالی کشورها به عنوان بازوی محرک رشد اقتصادی یک کشور قابل مطرح است. براساس تئوری های اقتصادی رابطه مثبتی میان نظام مالی یک کشور و رشد اقتصادی آن می تواند وجود داشته باشد. به این صورت که یک کشور با نظام مالی قوی می تواند تولید ناخالص داخلی بیشتری در طول زمان ایجاد کن أکثرنظام مالی کشورها به عنوان بازوی محرک رشد اقتصادی یک کشور قابل مطرح است. براساس تئوری های اقتصادی رابطه مثبتی میان نظام مالی یک کشور و رشد اقتصادی آن می تواند وجود داشته باشد. به این صورت که یک کشور با نظام مالی قوی می تواند تولید ناخالص داخلی بیشتری در طول زمان ایجاد کند که خود به معنای رشد اقتصادی مثبت خواهد بود. هر چند این نکته حائز اهمیت است که در جهان واقعی همگنی در مکانیزم نظام مالی و رشد اقتصادی کشورها وجود ندارد و با قطعیت نمی توان قاعده تئوری را به جهان واقعی تسری بخشید. با توجه به این امر، در این پژوهش با استفاده از داده های تابلويي (پانل دیتا) در دوره 1980 الی 2011 میلادی و رهیافت هم انباشتگی پانل و تخمین از دو روش حداقل مربعات معمولی اصلاح شده کامل و حداقل مربعات پانلی ارتباط میان ساختار مالی (از طریق دو متغیر توسعه مالی و معماری مالی) و رشد اقتصادی 8 کشورمنتخب در منطقه منا (خاورمیانه و شمال افریقا) را بررسی نموده ایم. طبق نتایج بدست آمده در این تحقیق مشخص گردید که ضریب تاثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی معنادار و مثبت بوده، در صورتی که ضریب تاثیر بلند مدت متغیر معماری مالی بر رشد اقتصادی از لحاظ آماری معنادار نمی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
140 - متدولوژی تبیین نقش مبانی و اصول ارزشهای اسلامی در طراحی ارکان جهتساز برنامههای راهبردی (مطالعه موردی: طراحی ارکان جهتساز برنامههای اقتصادی کشور(
ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻋﻠﻲ اﺣﻤﺪيطراحی و تدوین اثربخش برنامههای راهبردی در سطح سازمانها و وزارت خانهها از ضروریترین اولویتها در جهت تحقق اهداف نظام اسلامی است. هم چنین دین اسلام، به عنوان کامل ترین دین، اصول و سیاست هایی را برای اداره جامعه ی بشری ارائه داده است که اجرای آنها سعادت بشری را محقق خو أکثرطراحی و تدوین اثربخش برنامههای راهبردی در سطح سازمانها و وزارت خانهها از ضروریترین اولویتها در جهت تحقق اهداف نظام اسلامی است. هم چنین دین اسلام، به عنوان کامل ترین دین، اصول و سیاست هایی را برای اداره جامعه ی بشری ارائه داده است که اجرای آنها سعادت بشری را محقق خواهد نمود. لذا در این پژوهش، تلاش شده است تا نحوه اثرگذاری مبانی و اصول ارزشهای اسلامی در ارکان جهتساز برنامههای حوزههای مختلف حاکمیتی تبیین گردد. به این منظور متدولوژی برای تدوین ارکان جهتساز برنامههای حاکمیتی پیشنهاد شده است که از طریق آن اصول و ارزشهای اسلامی به طور ساختارمند در تدوین اجزاء مختلف ارکان جهتساز مورد استفاده قرار خواهد گرفت. همچنین متدولوژی پیشنهادی در تدوین ارکان جهتساز برنامههای حوزه اقتصاد کلان کشور بکار گرفته شده و نتایج آن گزارش شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
141 - طراحی الگوی جامع سیاستگذاری قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران
محمد تقی امینی محمد محمودی میمند محمدمهدی پرهیزگار محمد رضا مشایخسیاستگذاری واژه ای است که معمولا با مفهوم دولت همراه است . هدف سیاستگذاری، همواره شتاب بخشیدن یا کند کردن جریان تغییر در یک بخش است. سیاستگذاری حوزه قدرت نرم جمهوریاسلامیایران مستلزم طراحی الگویی جامع، مانع و کامل است که محقق پس از بررسی 30 مدل سیاستگذاری، مدل فرایندی أکثرسیاستگذاری واژه ای است که معمولا با مفهوم دولت همراه است . هدف سیاستگذاری، همواره شتاب بخشیدن یا کند کردن جریان تغییر در یک بخش است. سیاستگذاری حوزه قدرت نرم جمهوریاسلامیایران مستلزم طراحی الگویی جامع، مانع و کامل است که محقق پس از بررسی 30 مدل سیاستگذاری، مدل فرایندی یا مرحلهای را به عنوان مناسبترین الگو جهت دستیابی به این هدف به کار گرفته است. نظر به اینکه هدف تحقیق مبنی بر طراحی الگوی سیاستگذاری جامع قدرت نرم جمهوریاسلامیایران به منظور تأمین امنیت نرم نظام و دفع تهدید نرم است و جنگ نرم، محقق ضمن استخراج منابع قدرت نرم از دیدگاه تئوریستهای غربی و نظرات امام خمینی(ره) و امام خامنهای (حفظه ا...) و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، منابع چهارگانه قدرت نرم را به عنوان معیارهای اصلی در پانل دلفی به ترتیب: 1- منبع قدرت نرم فرهنگی – اجتماعی 2- منبع قدرت نرم علم - فناوری 3- منبع قدرت نرم سیاسی (داخلی و خارجی) 4- منبع قدرت نرم اقتصادی استخراج و زیر معیارهای هر کدام از معیارها را به طور مستقل پس از چهار مرحله دلفی، احصاء نموده و الویت آنان را نسبت به هم با روش AHP تعیین گردید و در پایان نیز با روش ضریب همبستگی پیرسون رابطه معیارها و زیرمعیارهای منابع را با معیارها و زیرمعیارهای امنیت نرم سنجیده شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که در فاز دو الگوی سیاستگذاری که مرحله شکلگیری و تنظیم سیاست است، الویت بندی معیارهای اصلی چهارگانه قدرت نرم به ترتیب فرهنگی- اجتماعی، علمی- فناوری، سیاسی (داخلی و خارجی) و اقتصادی میباشد که بایستی توسط سیاستگذاران و استراتژی پردازان قدرت نرم، مورد توجه قرار گیرد تا سطوح سه گانه تاکتیکی، عملیاتی و استراتژیک سیاستگذاری نرم نظام تأمین گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
142 - مدلهای تعیین و مدیریت دستمزد نیروی کار در اقتصاد اسلامی و مقایسه آن با مدل نئوکلاسیک
مهرداد آقا محمد علی کرمانی ایرج توتونچیان حمیدرضا نویدی رمضانعلی مرویمسأله ی سهم بری عوامل تولید یکی از ارکان تعیین کننده ی میزان تأمین عدالت در هر نظام اقتصادی می باشد. یکی از مهمترین عوامل تولید که تمامی نظام های اقتصادی بر وجود آن به عنوان یک عامل اساسی در پروسه ی تولید تأکید دارند، نیروی انسانی می باشد. لذا این مقاله در تلاش است که م أکثرمسأله ی سهم بری عوامل تولید یکی از ارکان تعیین کننده ی میزان تأمین عدالت در هر نظام اقتصادی می باشد. یکی از مهمترین عوامل تولید که تمامی نظام های اقتصادی بر وجود آن به عنوان یک عامل اساسی در پروسه ی تولید تأکید دارند، نیروی انسانی می باشد. لذا این مقاله در تلاش است که مدلهایی متناسب با آموزه های اسلامی جهت تعیین دستمزد نیروی کار در بنگاه ارائه نماید. بر این اساس، ابتدا تفاوت دیدگاههای غربی و اسلامی در مورد مسأله سهم بری عوامل تولید در یک بنگاه اقتصادی مطرح شده و سپس مدلهایی جدید جهت تعیین سهم عوامل که با دیدگاه اسلامی سازگارتر هستند، توسعه داده شدهاند. به عبارت دیگر در این مدلها سعی شده است که نظر شهید صدر در مورد تعیین دستمزد نیروی انسانی در فرآیند تولید تأمین گردد. این مدلها، علیرغم مدل نئوکلاسیک، روش پرداخت مبتنی بر میانگین بهرهوری و مشارکت در سود (به جای بهرهوری حاشیهای) برای تعیین دستمزد را مبنا قرار دادهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
143 - اندازه گیری و تحلیل بهره وری کل عوامل توليد با استفاده از روش شاخص ترنكوئيست (مطالعه موردي: صنايع توليد منسوجات ايران)
مسعود تمسكي بيدگلي مسعود باباخاني سید محمد سید حسینی کاظم نقندریانتجربه کشورهاي توسعه یافته نشان مي دهد كه پویایی و رشد بخش صنعت، نقش بسزایی در رشد و توسعه بخشهاي دیگر و در نتیجه رشد اقتصادي در سطح کلان ایفا می کند. لذا در اکثر مطالعات مربوط به رشد اقتصادي، بخش صنعت و بخصوص بهره وري در اين بخش از بیشترین توجه در نزد محققان برخوردار اس أکثرتجربه کشورهاي توسعه یافته نشان مي دهد كه پویایی و رشد بخش صنعت، نقش بسزایی در رشد و توسعه بخشهاي دیگر و در نتیجه رشد اقتصادي در سطح کلان ایفا می کند. لذا در اکثر مطالعات مربوط به رشد اقتصادي، بخش صنعت و بخصوص بهره وري در اين بخش از بیشترین توجه در نزد محققان برخوردار است. از طرف ديگر، بهره گیري مطلوب و بهینه از منابع و امکانات موجود به عنوان شاخص مهمي در درجه توسعه یافتگی کشورها تلقي مي شود؛ بگونه اي كه توسعه همه جانبه بدون بهره وري و استفاده بهینه از عوامل تولید امکان پذیر نیست. در اين ميان صنايع نساجي كشور كه با مشكلات ساختاري متعددي از منظر نيروي انساني، تكنولوژي و ... روبرو مي باشند، كمتر مورد توجه قرار گرفته اند. هدف اصلي اين مقاله اندازه گيري بهره وري و بررسي عوامل موثر بر رشد آن در صنايع توليد منسوجات ايران در دوره 86-1373 مي باشد. بدين منظور ابتدا شاخص هاي بهره وري جزئي عوامل توليد و سپس شاخص بهره وري كل عوامل ( TFP) اين رشته فعاليت صنعتي از طريق روش ديويژيا و شاخص ترنكويست محاسبه شده و سپس با استفاده از ادبيات موجود و ميزان دسترسي به داده ها، تاثير عوامل مختلف دروني و بيروني بر روي رشد TFP اين صنعت تجزيه و تحليل مي گردد. تخمين اقتصاد سنجي عوامل موثر بر بهره وري كل عوامل صنايع توليد منسوجات نشان مي دهد كه متغيرهايي همچون ارزش توليدات، وابستگي به مواد اوليه خارجي، ارزش صادرات، دستمزد سرانه، اندازه بنگاه، تخصص گرايي بنگاه و هزينه هاي مصرفي دولت، بيشترين تاثير را در تغييرات بهره وري كل عوامل اين صنعت داشته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
144 - بررسی تاثیر مدیریت جهادی بر استقرار اقتصاد مقاومتی با روش ویکور فازی
علی بنیادی نایینی محمد حسن کامفیروزیتاکید رهبر انقلاب بر مقوله "اقتصاد مقاومتی" در سالیان اخیر به روشنی حکایت از اهمیت حیاتی این بحث در مسیر حرکت انقلاب دارد. این موضوع تا جائی پیش رفته که در نامگذاری سالها با عناوینی همچون "حركت به سمت اصلاح الگوی مصرف"، "همت مضاعف، کار مضاعف"، "جهاد اقتصادي" و "تولي أکثرتاکید رهبر انقلاب بر مقوله "اقتصاد مقاومتی" در سالیان اخیر به روشنی حکایت از اهمیت حیاتی این بحث در مسیر حرکت انقلاب دارد. این موضوع تا جائی پیش رفته که در نامگذاری سالها با عناوینی همچون "حركت به سمت اصلاح الگوی مصرف"، "همت مضاعف، کار مضاعف"، "جهاد اقتصادي" و "توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني" خود را نمایان ساخته است. از آنجا که مقاومت از لحاظ لغوی قرابت زیادی با واژه جهاد دارد و از طرفی دیگر اهمیت اقتصاد در نگاه مدیران به شکلی مبرهن نمایان است، این فکر در اذهان شکل میگیرد که اقتصاد مقاومتی ارتباطی تنگاتنگ با مقوله مدیریت جهادی دارد. مقاله حاضر ضمن تاکید بر ارتباط بین این دو مقوله، به بررسی اهمیت شاخصه های مدیریت جهادی در استقرار و تحکیم نظام اقتصاد مقاومتی میپردازد. رویکرد این مقاله استفاده از روش تصمیم گیری با معیار های چند گانه در شرایط غیر قطعی است که این شرایط با استفاده از فضای فازی پیاده سازی میشود. روش تصمیم گیری مورد استفاده در این پژوهش روش ویکور است که به نوبه خود جزو روشهای جدید در این حوزه به حساب می آید. نتایج این پژوهش نشان داد که ویژگی های فرهنگ جهادی به عنوان مهمترین عامل در استقرار نظام اقتصاد مقاومتی خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
145 - طراحی مدل کسب و کار برای شبکهای از سازمانهای همکار
ایمان صادق زاده علیرضا علی احمدیتوسعه سازمانهای شبکهای معمولاً با تولیت یک بنگاه مرکزی (مادر) پی گرفته میشود، بدین منظور بنگاه مادر علاوه بر تعریف راهبرد، ماهیت و سازوکارهای شبکه باید با تبیین یک مدل کسبوکاری استراتژیهای خود را در سطح شبکه به اجرا درآورد اهمیت مدل کسبوکار در شبکه تا آنجا مهم است أکثرتوسعه سازمانهای شبکهای معمولاً با تولیت یک بنگاه مرکزی (مادر) پی گرفته میشود، بدین منظور بنگاه مادر علاوه بر تعریف راهبرد، ماهیت و سازوکارهای شبکه باید با تبیین یک مدل کسبوکاری استراتژیهای خود را در سطح شبکه به اجرا درآورد اهمیت مدل کسبوکار در شبکه تا آنجا مهم است که بسیاری از صاحبنظران نظیر زوت و آمیت مدل کسبوکار را موتور استراتژیهای مبتنی بر شبکه میدانند. در پژوهش حاضر، با نگاه به موضوع شبکههای همکاری، اقدام به طراحی مدل کسبوکار سازمان مادر در شبکههای همکاری بهعنوان نماد شبکه شده است. در این راستا با بررسی ادبیات موضوع، مدل ارائهشده توسط استروالدر (2004) بهعنوان مدل پایه انتخاب گردید و پس از افزودن چندین فاکتور مستخرج از ادبیات در بخش الزامات طراحی و شکلگیری شبکهها، مدل کسب و کار شبکهای در سه لایه تحت عنوانهای «لایه اول-ستونهای اصلی مدل کسب و کار شبکهای»، «لایه دوم- بخش بندی ستونهای اصلی» و «لایه سوم- مصادیق» طراحی و طی روش دلفی و در سه دور مورد قضاوت خبرگان قرار گرفت. پس از تائید مدل نهایی توسط خبرگان بهمنظور اعتبارسنجی مدل پرسشنامهای جهت سنجش مدل طراحیشده در اختیار خبرگان دانشگاهی و مدیران دو شبکه همکاری قرار گرفت. که نتایج به کاربردی و عملیاتی بودن مدل تدوینشده صحه میگذارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
146 - شناسایی و اولویت بندی شاخص های فناوری های نرم دانش بنیان-صنعت موردی :بازیهای رایانه ای
علیرضا علی احمدی طاهره باریدهپژوهش حاضر با هدف شناسایی واولویت بندی شاخص های فناوری های نرم دانش بنیان در صنعت موردی بازی های رایانه ای انجام شد. صنعت موردی به عنوان زیر مجموعه ای از صنایع خلاق، می تواند در شکل بخشیدن به اقتصاد مقاومتی و توسعه پر شتاب آن ایفا نقش نماید.زیرا صنایع خلاق به عنوان زیر أکثرپژوهش حاضر با هدف شناسایی واولویت بندی شاخص های فناوری های نرم دانش بنیان در صنعت موردی بازی های رایانه ای انجام شد. صنعت موردی به عنوان زیر مجموعه ای از صنایع خلاق، می تواند در شکل بخشیدن به اقتصاد مقاومتی و توسعه پر شتاب آن ایفا نقش نماید.زیرا صنایع خلاق به عنوان زیر مجموعه ی فناوری های نرم دانشی، به خودی خود معمولا نیازی به مواد اولیه طبیعی و مصنوعی و یا ماشین آلات و صنایعی که می تواند مشمول تحریم قرار گیرند ،ندارند و مواد اولیه آنها به تمامی از معادن نرم کشور،همچون معدن فرهنگ گرفته می شود. در این تحقیق دردو مرحله ی کتابخانه ای و اجرای روش دلفی و با مراجعه به 22 نفر ازخبرگان دانشگاهی و کارشناسان خبره در این حوزه برای شناسایی شاخص ها و اولویت بندی مهمترین شاخصهای بومی و خاص صنعت موردی (بازی های رایانه ای) به عنوان صنعتی از فناوری های نرم دانش بنیان انجام شده است. که با رویکرد اکتشافی ـ تطبیقی و مطالعه ادبیات و مصاحبه ، مفهوم فناوری از نوع نرم و مفهوم دانش بنیانی،همچنین مهمترین شاخصهای بومی و خاص صنعت موردی به عنوان صنعتی از فناوری های نرم دانش بنیان احصاء شدند. سپس با بهره گیری از نظریه سه شاخگی هر کدام از مؤلفه ها براساس ویژگی هایشان در سه دسته عوامل زمینه ای(فناوری)، محتوایی(نرم بودن) و ساختاری (دانش بنیانی) طبقه بندی شدند. با ترکیب متغیرها و ایجاد سه بعد مذکور چارچوب مفهومی تحقیق ارائه شده و سپس، با استفاده از روش تحقیق کیفی و مراجعه به خبرگان و کسب نظر آنها در طی سه دور دلفی اعتبارسنجی و مدل نهایی تحقیق طراحی شد. براساس یافته های این بخش از پژوهش، صنعت بازی های رایانه ای به عنوان یک صنعت با فناوری نرم دانشی شناسایی شده است که 14 مولفه در بخش زمینه ای(فناوری)،20 مولفه در بخش ساختاری(دانش بنیانی)و14 مولفه در بخش محتوایی(نرم بودن) ،دارا می باشد.همچنین توسط آزمون فریمن با توجه به نظرات خبرگان درباره عوامل سه گانه ساختاری ،زمینه ای و محتوایی نشان داد در مورد صنعت بازی های رایانه ای ،عوامل محتوایی(نرم بودن) با رتبه اول و عوامل ساختاری-فرایندی (دانش بنیانی) در رتبه ی دوم و عوامل زمینه ای(فناوری)در رتبه سوم میزان اهمیت قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
147 - «ارائه مدل عملیاتی به منظور حمایت از تولیدات داخلی در ایران با الگوبرداری از اقدامات موفق این حوزه در جهان»
سید علیرضا میر محمد صادقی ایمان صادق زادهامر الگوبرداری(بنچ مارک) و استفاده از تجربیات موفق دیگر در تدوین برنامههای کاربردی و عملیاتی با هدف کاهش هزینههای سعی و خطا امروزه در دنیا بسیار مورد توجه واقع شده تا آنجا که علم پویش محیطی و الگو برداری حاصل از آن به یکی از ابزارهای کلیدی تحقیق در دنیا تبدیل شده است أکثرامر الگوبرداری(بنچ مارک) و استفاده از تجربیات موفق دیگر در تدوین برنامههای کاربردی و عملیاتی با هدف کاهش هزینههای سعی و خطا امروزه در دنیا بسیار مورد توجه واقع شده تا آنجا که علم پویش محیطی و الگو برداری حاصل از آن به یکی از ابزارهای کلیدی تحقیق در دنیا تبدیل شده است. در این پژوهش پس از تحقیق بسیار در گام اول هشت کشور فعال در حوزه حمایت از تولیدات داخلی با زیرساختهای اقتصادی و فرهنگی متفاوت شامل کشورهای ایالاتمتحده آمریکا، استرالیا، بریتانیا، کانادا، مالزی، هندوستان، نیوزیلند و آفریقای جنوبی موردپژوهش قرار گرفتند ماحصل این گام از پژوهش تدوین گزاراشات مستقل پویش از هریک از کشورها و استخراج اقدامت مؤثر و موفق در جهت حمایت از تولیدات داخلی در این کشورها بود، سپس در گام دوم باهدف شناسایی اقدامات مؤثر جهت اجرا در کشور با بیش از 15 نفر از خبرگان حوزه اقتصاد و تولید، مصاحبههایی صورت گرفت که ماحصل آن استخراج هشت محور کلیدی مناسب، جهت اجرا در کشور باهدف افزایش اقبال عمومی به مصرف کالاهای داخلی بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
148 - ارائه یک روش نوین برای تجزیه و تحلیل دادههای رضایت مشتری (مطالعه موردی صنایع خودرو: خودروی لوگان)
مهناز ابراهیمی صدرآبادی علی محمد کیمیاگری سیدمهدی سیداصفهانیاین پژوهش با هدف ارائه یک مدل ترکیبی مبتی بر اقتصادسنجی و خوشهبندی برای تحلیل دادههای رضایت مشتری صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، مالکان خودروی سواری لوگان و نمونه آماری شامل177 نفر از مشتریان نمایندگیهای پارسخودرو میباشد. محقق به همراه تیم تحقیقاتی شرکت ISQI أکثراین پژوهش با هدف ارائه یک مدل ترکیبی مبتی بر اقتصادسنجی و خوشهبندی برای تحلیل دادههای رضایت مشتری صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، مالکان خودروی سواری لوگان و نمونه آماری شامل177 نفر از مشتریان نمایندگیهای پارسخودرو میباشد. محقق به همراه تیم تحقیقاتی شرکت ISQI ، نیازهای کنونی مشتریان کلیه خودروها از خدمات پساز فروش را شناسایی کرده و با طراحی پرسشنامه سنجش رضایت مشتری، میزان تأثیر هریک از متغیرها را بر روی رضایت کلی مشتریان با توجه به گروه پردرآمد ، درآمد متوسط و کم درآمد سنجیده است. عوامل تأثیرگذار بر رضایت کلی مشتریان مبتنی بر تمام گروههای درآمدی شامل شش متغیر به شرح: تأمین بهموقع قطعات؛ توضیحات ارائه شده هنگام ترخیص خودرو؛ سهولت دسترسی به نمایندگی؛ کیفیت سرویسهای ادواری؛ کیفیت تعمیرات؛ هزینه پرداختی و در گروه پردرآمد شامل سه متغیر به شرح: هزینه پرداختی؛ ثبت موارد مطرح شده توسط مسئول پذیرش در زمان پذیرش؛ توضیحات ارائه شده هنگام ترخیص خودرو و در گروه درآمد متوسط شامل چهار متغیر به شرح: به موقع تامین شدن قطعات در مراجعه؛ کیفیت تعمیرات؛ توضیحات ارائه شده هنگام ترخیص خودرو؛ هزینه پرداختی و در گروه کم درآمد شامل چهار متغیر به شرح: توضیحات ارائه شده هنگام ترخیص خودرو؛ به موقع تأمین شدن قطعات در مراجعه؛ کیفیت تعمیرات؛ سهولت دسترسی به نمایندگیهای شرکت میباشد. ضمنأ در اجرای این پژوهش از نرمفزارهای EViews و Spss استفاده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
149 - بررسی ابعاد و زوایای اقتصادی-مدیریتی اکو توریسم، توریسم مذهبی-تاریخی و مدرن در ایران
سمیرا متقی اصغر ابوالحسنیتوریسم یکی از رهیافت های مدیریتی کارامد در افزایش بهره وری اقتصادی در دنیای امروز است. دولت ها برای افزایش درآمدهای خود، رغبت فزاینده ای به مدیریت کارامد توریسم و افزایش مزیت های اقتصادی آن نشان داده اند. در ایران نیز بررسی راهکارها و شیوه های بهره وری مناسب از ظرفیت ها أکثرتوریسم یکی از رهیافت های مدیریتی کارامد در افزایش بهره وری اقتصادی در دنیای امروز است. دولت ها برای افزایش درآمدهای خود، رغبت فزاینده ای به مدیریت کارامد توریسم و افزایش مزیت های اقتصادی آن نشان داده اند. در ایران نیز بررسی راهکارها و شیوه های بهره وری مناسب از ظرفیت های توریستی و مزیت های اقتصادی آن، از جمله ضروریات کشور به شمار می آید. با توجه به اهمیت شناخت رابطه میان ابعاد مختلف مدیریت توریسم یا ظرفیت های اقتصادی آن، پژوهش حاضر به بررسی این مسأله پرداخته است که مدیران و مسئولان ذیربط نسبت به ابعاد مختلف توریسم شامل توریسم مذهبی-تاریخی، محلی و مدرن چه اولویت هایی در نظر دارند و ترجیحات بهره ورانه (اقتصادی) آنها بیشتر متمایل به کدام نوع از توریسم است. بدین منظور این پژوهش با روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه به بررسی ابعاد و زوایای اقتصادی-مدیریتی توریسم در ایران پرداخته است. نتایج نشان داد که رابطۀ تمام متغیرهای مستقل پژوهش با ابعاد اقتصاد توریسم (مذهبی-تاریخی، اکوتوریسم و مدرن) معنادار بوده است. متغیرهای نظام تمایلات ارزشی با ضریب 130/0 و دینداری با ضریب 215/0 مؤثرترین متغیرها بر توریسم مذهبی-تاریخی هستند. متغیرهای فرهنگ و طبیعت با میزان تأثیر 183/0، مؤثرترین متغیرها بر اکوتوریسم هستند. در خصوص توریسم مدرن نیز متغیرهای نظام تمایلات ارزشی با میزان تأثیر 136/0، و حقوق و آزادی گردشگران با ضریب 176/0- مؤثرترین متغیرها محسوب می شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
150 - توسعه الگوی ارزیابی عملکرد سازمانهای صنعتی برگرفته از سیاستهای اقتصاد مقاومتی و برنامه ریزی پابرجا برپایه کارت امتیازی متوازن
حمیدرضا مسعودی میثم جعفری اسکندری علیرضا علی احمدیهر سازمان و بطور عام هر دولتی صرف نظر از نحوه فعالیت، اندازه و ساختار خود در تلاش است تا عملکرد خود را در حد مطلوبی بهبود دهد، تا بتواند موجودیت خود را حفظ نماید. بسیاری از انتقادات مربوط به سیستمهای سنتی ارزیابی عملکرد ناشی از ناکامی آنها در سنجش و نظارت بر ابعاد چند أکثرهر سازمان و بطور عام هر دولتی صرف نظر از نحوه فعالیت، اندازه و ساختار خود در تلاش است تا عملکرد خود را در حد مطلوبی بهبود دهد، تا بتواند موجودیت خود را حفظ نماید. بسیاری از انتقادات مربوط به سیستمهای سنتی ارزیابی عملکرد ناشی از ناکامی آنها در سنجش و نظارت بر ابعاد چند گانه عملکرد به واسطه تمرکز بیش از حد از شاخصهای است که فاقد کارایی لازم میباشند. در این مقاله، توجه به مولفه های موثر در ترسیم نقشه راه بهبود عملکرد سازمانی با نگاه ویژه به رویکرد کارت امتیازی متوازن بر اساس سیاستهای اقتصاد مقاومتی، مورد نظر قرار گرفته است. بر این اساس یک مطالعه برای شناسایی شاخص های که بر عملکرد سازمانها تاثیر گذار می باشند انجام گرفت و یکصد وسیزده شاخص شناسایی و در ساختار کارت امتیازی متوازن توسعه یافته در ابعاد : 1- مشتری گرایی و توجه به نیاز مشتریان 2- توانمندی مالی و کسب درآمد 3- فرآیندهای اصلی و پشتیبانی 4- رشد و یادگیری 5- اثربخشی و اثرگذاری بر جامعه 6- رهبری و تعامل با کسب و کار جایگذاری گردید. سپس با استفاده از روش فاکتور آنالیز به کاهش شاخصها پرداختیم که خروجی شاخصها با اعتبار 91% به 43 شاخص کاهش یافت. در گام بعدی بعد از شناسایی عوامل استراتژیک تاثیرگذار بر شرایط آتی سازمانهای صنعتی به تدوین سناریو های پیش رو با استفاده از نرم افزار سناریو ویزارد پرداختیم. در مرحله آخر با استفاده از روش های تصمیم گیری به بررسی میزان تاثیر شاخصها در سناریوهای مختلف خواهیم پرداخت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
151 - عنوان مقاله :بررسی عوامل موثر بر تقویت سرمایه اجتماعی در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی(مطالعه موردی استان بوشهر)
عبدالرسول افراسیابیپژوهش حاضر که به منظور بررسی عوامل موثر بر تقویت سرمایه اجتماعی در راستای اقتصاد مقاومتی، انجام شده است، پس از طي مراحل مقدماتي و مرور مبانی نظری تحقیق و مشخص شدن مدل تحقیق و سپس فرضيات آن تدوين گرديد و سپس اطلاعات مورد نياز جهت آزمون اين فرضيات از طريق پرسشنامه از ی أکثرپژوهش حاضر که به منظور بررسی عوامل موثر بر تقویت سرمایه اجتماعی در راستای اقتصاد مقاومتی، انجام شده است، پس از طي مراحل مقدماتي و مرور مبانی نظری تحقیق و مشخص شدن مدل تحقیق و سپس فرضيات آن تدوين گرديد و سپس اطلاعات مورد نياز جهت آزمون اين فرضيات از طريق پرسشنامه از یک نمونه 105 نفر از دانشجویان ، کارکنان و اعضاء هیئت علمی دانشگاه پیام نور استان بوشهر می باشد که به روش تصادفی ساده انتخاب می شوند. جمعآوري گردید و با استفاده از روشهاي آمار توصيفي مانند جداول یک بعدي توزيع فراواني، درصد، میانگین، انحراف استاندارد و هم چنین روشهاي آمار استنباطي مانند ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند که نتایج آن به شرح زیر می باشد: با توجه به نتایج پژوهش همه فرضیات تحقیق تائید شد بعبارتی بین (عوامل جمعیت شناختی، رسانه های جمعی، تعهد دینی ، تعهدات فرهنگی) و تقویت سرمایه اجتماعی در راستای اقتصاد مقاومتی رابطه مثبت و معنی داری برقرار می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
152 - تحلیل اثرتولیدوانواع سرمایه گذاری درمنتخبی ازکشورهای سازمان همکاری اسلامی
الهام نیک نژاد همایون رنجبر حسین شریفی رنانیسرمایه گذاری به عنوان یکی ازاجزاء مهم تابع تولیددراقتصادهرکشوری مطرح می باشدوازهمین رو است که یکی ازضروریات اساسی درپیشرفت اقتصادی هرکشورمحسوب می شود.درحالت کلی سرمایه گذاری به دودسته داخلی وخارجی تقسیم می گرددکه سرمایه گذاری داخلی شامل سرمایه گذاری دولتی وسرمایه گذاری أکثرسرمایه گذاری به عنوان یکی ازاجزاء مهم تابع تولیددراقتصادهرکشوری مطرح می باشدوازهمین رو است که یکی ازضروریات اساسی درپیشرفت اقتصادی هرکشورمحسوب می شود.درحالت کلی سرمایه گذاری به دودسته داخلی وخارجی تقسیم می گرددکه سرمایه گذاری داخلی شامل سرمایه گذاری دولتی وسرمایه گذاری خصوصی می باشد.باتوجه به نقش وجایگاه تجارت،رشداقتصادی و سرمایه گذاری،در این تحقیق رابطه غیرخطی بین سرمایه گذاری دولتی ورشداقتصادی بسط داده می شود،سپس تعامل میان سرمایه گذاری دولتی،سرمایه گذاری خصوصی،سرمایه گذاری مستقیم خارجی،درجه بازبودن تجاری ورشدجمعیت در45کشورعضو سازمان همکاری اسلامی(OIC)تحلیل می گردد.بنابراین عوامل موثربرسرمایه گذاری ورشداقتصادی کشورهاازجمله سرمایه گذاری دولتی،سرمایه گذاری خصوصی،سرمایه گذاری مستقیم خارجی،درجه بازبودن تجاری ورشدجمعیت طی دوره زمانی(2014-1997)موردبررسی قرارگرفته است.روش مورداستفاده دراین تحقیق،روش داده های تابلویی بااثرات ثابت به صورت پویاونیزروش گشتاورهای تعمیم یافته(GMM) می باشد.نتایج حاکی از آن است که سرمایه گذاری دولتی،سرمایه گذاری خصوصی،سرمایه گذاری مستقیم خارجی،درجه بازبودن تجاری ورشدجمعیت اثرمثیت ومعنی داری بررشداقتصادی کشورهاداشته است وحداکثرسطح رشدسرمایه گذاری دولتی0.507%برآوردگردیده است که ازسطح میانگین آن بسیارپایین ترمی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
153 - تبیین نقش بیمه در توسعه نهادهای مالی و رشد اقتصادی کشورهای منتخب با استفاده از روش های رگرسیونی داده های تابلویی پویا و تخمین گشتاورهای تعمیم یافته(GMM)
محمد نصر اصفهانی تیمور محمدییکی از مهمترین اولویت های کلیدی برنامه ریزی کشورها در مسیر دستیابی به رشد اقتصادی بلند مدت و پایدار، بازارهای مالی مناسب مي باشد. طبق ادبیات اقتصادی، وجود بازارهای مالی کارا می تواند تاثیر مثبتی بر رشد اقتصادی یک کشور داشته باشد. همچنين ارزیابی متغیر بیمه که می تواند با أکثریکی از مهمترین اولویت های کلیدی برنامه ریزی کشورها در مسیر دستیابی به رشد اقتصادی بلند مدت و پایدار، بازارهای مالی مناسب مي باشد. طبق ادبیات اقتصادی، وجود بازارهای مالی کارا می تواند تاثیر مثبتی بر رشد اقتصادی یک کشور داشته باشد. همچنين ارزیابی متغیر بیمه که می تواند با وجود بازارهای مالی مناسب اثر مستقیم و غیر مستقیمی بررشد اقتصادی کشورها داشته باشد، از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی بیمه و ساختار نظام مالی چهل کشور منتخب با استفاده از داده های تابلویی برای دوره زمانی 2000 تا 2012 مي باشد. طبق نتایج بدست آمده در این تحقیق متغیرهای نشان دهنده ساختار نظام مالی در برخی موارد اثر معنادار و در برخی از گروه کشورها اثر بی معنی بر رشد اقتصادی دارند. به علاوه شاخص توسعه مالی اثر منفی بر رشد اقتصادی کشورهای پیشرفته دارد؛ اما این اثر ناچیز و غیر قابل ملاحظه می باشد. همچنین این متغیر در کشورهای منطقه منا نیز تاثیر منفی بر رشد اقتصادی دارد. همچنین اندازه ضریب اثرگذاری متغیرهای ساختار مالی در گروه های مختلف متفاوت است. علاوه بر آن، یافته های تحقیق نشان داد که متغیر نسبت حق بیمه به تولید ناخالص داخلی تنها برای گروه کشورهای پیشرفته دارای تاثیر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی می باشد. در صورتیکه همین متغیر برای گروه کشورهای امریکایی تاثیر منفی و معناداری بر رشد اقتصادی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
154 - طراحی الگوی اثربخش برای تعدیل تورم ساختاری اقتصاد
سید حسن قوامیتورم پدیده منفی و یکی از معضلات عمده در اقتصاد است. بررسی روند گذشته نشان میدهد که اقتصاد ایران همواره از این مشکل رنج برده و تاکنون حل مسئله تورم در ایران موفقیت آمیز نبوده است.در شرایط فعلی که تحریمهای اقتصادی نیز بر ایران تحمیل شده است حل مشکل تورم راهکار و أکثرتورم پدیده منفی و یکی از معضلات عمده در اقتصاد است. بررسی روند گذشته نشان میدهد که اقتصاد ایران همواره از این مشکل رنج برده و تاکنون حل مسئله تورم در ایران موفقیت آمیز نبوده است.در شرایط فعلی که تحریمهای اقتصادی نیز بر ایران تحمیل شده است حل مشکل تورم راهکار ویژه ای نیاز دارد. تجربه تاریخی و روند گذشته نشان می دهد که برای حل تورم راهکارهای مرسوم و تجربه شده در کشور پاسخگو نمی باشد. این تحقیق با طراحی یک مدل مفهومی به دنبال راهکار جدید و متمایز از گذشته بوده و نشان داده است اجرای شدن سیاست های اقتصاد مقاومتی از طریق عملیاتی کردن مولفههای آن می تواند این معضل تاریخی اقتصاد ایران را تعدیل و بلکه برطرف سازد و به بیان دیگر حل مشکل تورم ساختاری با اجرای مولفه های اقتصاد مقاومتی است . چرا که اجرای مؤلفههای اقتصاد مقاومتی بر اساس سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی در نهایت منجر به انتقال منابع از فعالیت های غیر مولد و سفته بازی به فعالیتهای تولیدی می شود . با این تحول مثبت، بخش تولید رونق گرفته و در نتیجه تولید ناخالص داخلی از رشد فزاینده ای برخوردار خواهد شد و رشد تولید ناخالص داخلی کاهش تورم را به دنبال خواهد داشت. این روند با طراحی یک الگوی مفهومی تبیین شده است که داراي پشتوانه نظري و تئوريكي در اقتصاد كلان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
155 - مدلسازی نوآوری بازاریابی و تکنولوژیکی شبکه بانکی در ارزیابی عملکرد اقتصاد کلان کشور
بهاره بهزادی محمد رضا حمیدی زاده مریم خوشنویسامروزه نوآوری مبنای کارآفرینی و خلق ارزش و نیز ارائه خدمات بانکی با ارزشافزوده بالا است و این خود یکی از عوامل اصلی توسعه در شبکه بانکی و ارتقای توانمندی مزیت رقابتی و عملکرد بانکها محسوب می شود. لذا هدف مقاله مدلسازی نوآوری بازاریابی و تکنولوژیکی بر پایه عملکرد اقت أکثرامروزه نوآوری مبنای کارآفرینی و خلق ارزش و نیز ارائه خدمات بانکی با ارزشافزوده بالا است و این خود یکی از عوامل اصلی توسعه در شبکه بانکی و ارتقای توانمندی مزیت رقابتی و عملکرد بانکها محسوب می شود. لذا هدف مقاله مدلسازی نوآوری بازاریابی و تکنولوژیکی بر پایه عملکرد اقتصاد کلان کشور برای تبیین کارکردهای نوآوری آنها در شبکه بانکی کشور است. برای دستیابی به این هدف با تدوین یک فرضیه اصلی و چهار فرضیه فرعی،تعامل ساختاری رفتارهای نوآوری تکنولوژیکی و نوآوری بازاریابی 10 بانک منتخب بر عملکرد اقتصاد کلان کشور طی دوره زمانی 1388 الی 1397 بررسی گردید. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع ماهیت، نوع داده ها و روش گردآوری آنها، توصیفیِ علّی و تحلیلی مبتنی بر مدلسازی و فنون اقتصادسنجی و تکنیک گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی است. در این پژوهش متغیرهای رشد اقتصادی و ارزش کل صادرات، متغیرهای وابسته و متغیرهای نوآوری تکنولوژیکی و نوآوری بازاریابی شبکه بانکی با نقش تبیینگری عملکرد اقتصادی ارزبابی کردند. مطابق نتایج پژوهش، نوآوری تکنولوژیکی با اثر مثبت 09/0 درصدی و متغییر نوآوری بازاریابی با تأثیر مثبت 54/0 درصدی باعث افزایش رشد اقتصادی، همچنین نوآوری تکنولوژیکی با تأثیر مثبت 08/0 درصدی و نوآوری بازاریابی با تأثیر مثبت 07/0 درصدی باعث افزایش کل صادرات در شبکه بانکی گردیده است. لذا نوآوری تکنولوژیکی و نوآوری بازاریابی تأثیر معناداری بر رشد اقتصادی و ارزش کل صادرات کشور داشته است، بنابراین، پنج فرضیه تحقیق مطابق کارکرد بانکها و شرایط دادهها، مورد تایید قرار گرفتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
156 - طراحی مدل ارزیابی عملکرد سازمانهای تولیدی با تمرکز بر تحقق الزامات اقتصاد مقاومتی با رویکرد ISM (مورد مطالعه: شرکت کلار صنعت)
علیرضا علی احمدی علیرضا معینی سروش فياض رضا ذبيحيبا توجه به جنگ تمامعیار اقتصادی که علیه جمهوری اسلامی ایران آغاز شده است و به تبع آن تهدید بروز تکانههای متعددی برای سازمانهای ایرانی، سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی باید به عنوان نقشه راه برونرفت از بحرانها و کسب قابلیتهای اقتصادی مورد توجه سازمانها قرار گیرد. از أکثربا توجه به جنگ تمامعیار اقتصادی که علیه جمهوری اسلامی ایران آغاز شده است و به تبع آن تهدید بروز تکانههای متعددی برای سازمانهای ایرانی، سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی باید به عنوان نقشه راه برونرفت از بحرانها و کسب قابلیتهای اقتصادی مورد توجه سازمانها قرار گیرد. از این رو توجه و تمرکز این پژوهش به طراحی مدل ارزیابی میزان تحقق سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی در سطح سازمانهای تولیدی میباشد. مدلی که به کمک آن میتوان علاوه بر ارزیابی عملکرد یک سازمان تولیدی در راستای تحقق الزامات اقتصاد مقاومتی و شناسایی وضع موجود، بر اساس شکافهای عملکردی تعیین شده و الگوی روابط فیمابین معیارهای تابع و هادی، به انتخاب استراتژیک برنامهها و پروژههای بهبود جهت نیل به الزامات اقتصاد مقاومتی پرداخت. در این پژوهش، دادهها از طریق بررسی و مطالعه منابع کتابخانهای، اسناد و مدارک، جمعآوری شده و ضمن استفاده از تکنیک گروه کانونی به عنوان یک روش مکمل، روش تحلیل مضمون به کار گرفته شده و کدهای پایه، زیرمعیارها(مضامین پایه) و معیارهای مدل(مضامین سازمان دهنده) تعیین شده است. در ادامه با استفاده از رویکرد مدلسازی ساختاری- تفسیری (ISM)، معیارهای اصلیِ شناسایی شده در قالب پرسشنامهای در اختیار 25 نفر عضو جامعه آماری هدف (به صورت تمام شماری) قرار گرفته و بر اساس آن، روابط میان معیارها و میزان شدت نفوذ یا وابستگی هر معیار تعیین گردیده است. در این پژوهش تلاش شده است تا به تمام ابعاد و عرصههای اقتصاد مقاومتی، به مثابه نسخه معاصر نظام اقتصادی اسلام توجه شود. این مدل شامل هفت معیار اصلی در چهار سطح و روابط فیمابین آنها میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
157 - تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر ریسک سیستمی نظام بانکی با الگوی خودرگروسیونی برداری
علی استادهاشمی سید جلال صادقی شریف علی سوریهدف این مقاله بررسی تأثیر شوکهای متغیرهای کلان اقتصادی بر ریسک سیستمی نظام بانکی در ایران است. برای این منظور یک مدل خودرگرسیونی برداری ساختاری (SVAR) شامل درآمدهای نفتی، نااطمینانی نرخ ارز، درآمدهای مالیاتی، نقدینگی، نرخ بهره اسمی، نااطمینانی تورم و تولید ناخالص داخل أکثرهدف این مقاله بررسی تأثیر شوکهای متغیرهای کلان اقتصادی بر ریسک سیستمی نظام بانکی در ایران است. برای این منظور یک مدل خودرگرسیونی برداری ساختاری (SVAR) شامل درآمدهای نفتی، نااطمینانی نرخ ارز، درآمدهای مالیاتی، نقدینگی، نرخ بهره اسمی، نااطمینانی تورم و تولید ناخالص داخلی و سنجه تغییر در ارزش در معرض خطر شرطی (∆CoVaR) طراحی و با استفاده از دادههای فصلی (1396-1370) برآورد و با استفاده از توابع ضربه آنی و بر اساس تجزیه چولسکی واکنش ریسک سیستمی نسبت شوک در هر یک از متغیرهای کلان اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که شوک مثبت قیمتی نفت، نااطمینانی تورم، نرخ ارز و نرخ سود بانکی تأثیر فزاینده بر ریسک سیستمی دارد. درحالیکه رشد مثبت اقتصادی کاهش ریسک سیستمی را به همراه دارد. بر اساس یافتههای تحقیق، سیاستگذار پولی میبایست با اتخاذ سیاستهای قاعدهمند پولی و ایجاد ثبات در نرخ ارز و تورم، احتمال وقوع ریسک سیستمی نظام بانکی را کاهش دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
158 - تحلیل کیفی پیامدهای اجتماعی و اقتصادی احداث پارکینگ طبقاتی میدان شهید باقری
عادل عبدالهیهدف این مطالعه، تحلیل کیفی پیامدهای اجتماعی و اقتصادی احداث پارکینگ طبقاتی در میدان شهید باقری تهران، محلۀ یافتآباد جنوبی است. روششناسی مورد استفاده در این مطالعه، روش کیفی است. دادههای این پژوهش از طریق فنون مشاهده و مصاحبه گردآوری شده و متمرکز بر معانی و تفسیرهای أکثرهدف این مطالعه، تحلیل کیفی پیامدهای اجتماعی و اقتصادی احداث پارکینگ طبقاتی در میدان شهید باقری تهران، محلۀ یافتآباد جنوبی است. روششناسی مورد استفاده در این مطالعه، روش کیفی است. دادههای این پژوهش از طریق فنون مشاهده و مصاحبه گردآوری شده و متمرکز بر معانی و تفسیرهای مشارکتکنندگان در آن است. فرایند گردآوری داده تا زمان رسیدن به تکرار داده و اشباع نظری ادامه یافت. بدین منظور با 47 نفر از کارشناسان، مسئولان، مطلعان کلیدی و ساکنان محلی، مصاحبه و بحث گروهی به عمل آمد. نتایج نشان داد که ویژگیهای اجتماعی و اقتصادیِ ساکنان محلۀ یافتآباد به گونهای است که اگر در واگذاری پارکینگهای احداثی، به شرایط اقتصادی و اجتماعی آنها توجه نشود، نه تنها تحقق هدفهای این پروژه را با مشکل مواجه میکند، بلکه میتواند پیامدهای منفی زیادی را نیز به دنبال داشته باشد. بنابراین پیشنهاد میشود واگذاری پارکینگهای احداثی بر اساس قیمت رایج در محلۀ یافتآباد جنوبی باشد و مکانیسمهای واگذاری عادلانه پارکینگها طراحی شود. ضمن تقویت هماهنگیهای درون سازمانی و بین سازمانی بر مردممحوری و مشارکتی شدن پروژه تأکید شود. با احداث سرای محله در این پروژه، ضمن توجه به نیازهای اجتماعی و فرهنگیِ محله، بستر نهادینه شدن فرهنگ تأمین پارکینگ فراهم شود. از نمای بصری، پارکینگ به عنوان بولتن میراث فرهنگی محله استفاده شود. با اختصاص بخشی از فضای اطراف پارکینگ به فضای سبز و فضای بازی کودکان، از شکلگیری فضاهای بیدفاع جلوگیری شود. با ایجاد پاتوق محلی، به عنوان مرکز ارتباطات محلی و اجتماعی، زمینه تقویت مراودات اجتماعی و هویتهای محلی تقویت شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
159 - نگاهی تحلیلی در خصوص اثر تحریمهای هستهای بر تجارت محصولات کشاورزی ایران
مصطفی بنی اسدیاز سال 1387 و به بهانه فعالیتهای صلح آمیز هستهای ایران، تحریمهای بی سابقهای علیه کشور اعمال گردید که اثرات قابل توجهی در اقتصاد کشور برجای گذاشت. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر تحریمهای هستهای بر روابط، ترکیب کالاها، شرکا و تراز تجاری بخش کشاورزی ایران است. برای این أکثراز سال 1387 و به بهانه فعالیتهای صلح آمیز هستهای ایران، تحریمهای بی سابقهای علیه کشور اعمال گردید که اثرات قابل توجهی در اقتصاد کشور برجای گذاشت. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر تحریمهای هستهای بر روابط، ترکیب کالاها، شرکا و تراز تجاری بخش کشاورزی ایران است. برای این منظور از روش توصیفی-تحلیلی و تحلیل دادههای سری زمانی تجاری ایران استفاده شد. در این تحلیل چهار دوره پیش از تحریم (1386-1378)، دوره شروع و اعمال تحریم (1390-1387)، دوره تشدید تحریم (1393-1391) و دوره پساتحریم و پسا برجام (1395-1394) مورد بررسی قرار گرفت. دادههای این مطالعه از گمرک جمهوری اسلامی ایران جمعآوری شد. نتایج مطالعه نشان میدهد تحریمها بر صادرات کشاورزی اثر مثبت داشته ولی شرکای تجاری کشور را تغییر داده است. همچنین تحریمها برخلاف انتظار منجر به کاهش واردات محصولات کشاورزی و مواد غذایی نشده است، اما روابط تجاری، مبادی وارداتی و شرکای تجاری را تغییر داده و در عین حال ترکیب کالاهای وارداتی تغییر نکرده است. همچنین بعد از شروع تحریمها، تراز تجاری بخش کشاورزی رو به بهبود بوده است. براساس نتایج این مطالعه و تجربیات دوران پیش و پس از تحریم میتوان یک نقشه تجاری برای آینده در مواجهه با تحریمها و با رویکرد اقتصاد مقاومتی تدوین نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
160 - الگوريتم PSO در پخش بار اقتصادي و پخش آلودگي براي توابع هزينه ناصاف با وجود تلفات خطوط انتقال و محدوديتهاي عملي سيستم
رحمتالله هوشمند معين پرستگارييکي از مسائل مهم در بهرهبرداری از سيستمهاي قدرت پخش بار اقتصادی دقیق و مبتنی بر واقعیت میباشد. بهاین منظور در اين مقاله پخش بار اقتصادي بهوسیله الگوريتم پيشنهادي PSO انجام میپذیرد. برای نزدیکشدن شرایط مسئله پخش بار اقتصادی به شرایط واقعی تابع هزينه مصرف سوخت نیرو أکثريکي از مسائل مهم در بهرهبرداری از سيستمهاي قدرت پخش بار اقتصادی دقیق و مبتنی بر واقعیت میباشد. بهاین منظور در اين مقاله پخش بار اقتصادي بهوسیله الگوريتم پيشنهادي PSO انجام میپذیرد. برای نزدیکشدن شرایط مسئله پخش بار اقتصادی به شرایط واقعی تابع هزينه مصرف سوخت نیروگاههای سيستم قدرت بهصورت ناصاف در نظر گرفته ميشود. از طرف دیگر کاهش میزان آلودگي ناشی از نیروگاهها نيز بهعنوان جزيي از اهداف مسأله در نظر گرفته شده و بههمین علت همزمان با پخش بار اقتصادي پخش آلودگی نیز انجام میشود. از طرفی براي انجام پخش بار اقتصادي واقعي و بهينه باید محدوديتهاي نقطه کار سيستم و تلفات شبکه نیز در روند بهينهسازي مد نظر قرار گيرد که اين محدودیتها در الگوريتم پيشنهادي در نظر گرفته شده است. در انتها نتايج روش پيشنهادي با ديگر روشها (از قبيل روش جست و جوي تابو، الگوريتم ژنتيک و شبکههاي عصبي) مقايسه شده است، در نتیجه خصوصيات و مزاياي واقعي اين روش مشخصتر ميگردد. همچنين نتايج شبيهسازي نشان ميدهد که روش PSO يک روش سریع با دقت قابل قبول ميباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
161 - الگوريتم ممتيک براي توزيع اقتصادي بار با توابع هزينه نامحدب
مهدي نيستاني مليحه مغفوري فرسنگي حسین نظامآبادیپوراين مقاله يک روش جديد براي حل مسئله توزيع اقتصادي بار با توابع هزينه نامحدب با استفاده از الگوريتم ممتيک ارائه ميکند. مسئله توزيع اقتصادي بار واقعي داراي توابع هزينه نامحدب با محدوديتهاي مساوي و نامساوي است که مسئله را در يافتن بهينه فرامحلي با استفاده از روشهاي رياض أکثراين مقاله يک روش جديد براي حل مسئله توزيع اقتصادي بار با توابع هزينه نامحدب با استفاده از الگوريتم ممتيک ارائه ميکند. مسئله توزيع اقتصادي بار واقعي داراي توابع هزينه نامحدب با محدوديتهاي مساوي و نامساوي است که مسئله را در يافتن بهينه فرامحلي با استفاده از روشهاي رياضي دچار مشکل ميکند. در اين مقاله الگوريتم ممتيک با سه روش متفاوت براي جستجوي محلي پيشنهاد شده است. براي ارزيابي عملکرد روشهاي MA پيشنهادي، الگوريتم وراثتي حقيقي و يک الگوريتم ممتيک پيشنهاد شده توسط محققين ديگر به مسئله اعمال و نتايج حاصل مورد مقايسه قرار گرفته است. همچنين نتايج بهدست آمده از اين روشها با نتايج روشهاي گزارششده در مقالات ديگر نيز مقايسه شده است. نتايج آزمايشها نشان ميدهد که روشهاي پيشنهادي جوابهاي بهينه يا نزديک به بهينه براي سيستمهاي مورد مطالعه بهدست ميدهند.نتايج آزمايشها نشان ميدهد که روشهاي پيشنهادي جوابهاي بهينه يا نزديک به بهينه براي سيستمهاي مورد مطالعه بهدست ميدهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
162 - ارزیابی فنی و اقتصادی سیستم مدیریت اتفاقات در شبکه توزیع شهری ایران
محمودرضا حقیفام احسان علیشاهیتقريباً 70 درصد خاموشيهاي شبکه برق به خاطر رخداد خطا در شبکه توزيع ولتاژ متوسط ميباشد. بنابراين با بهکارگيري روشهاي مناسب جهت مديريت اتفاقات، ميزان خاموشيها به ميزان گستردهاي کاهش مييابد. تا کنون نحوه اجراي سيستم مديريت اتفاقات در کشور ايران بر اساس روش سعي و خطا أکثرتقريباً 70 درصد خاموشيهاي شبکه برق به خاطر رخداد خطا در شبکه توزيع ولتاژ متوسط ميباشد. بنابراين با بهکارگيري روشهاي مناسب جهت مديريت اتفاقات، ميزان خاموشيها به ميزان گستردهاي کاهش مييابد. تا کنون نحوه اجراي سيستم مديريت اتفاقات در کشور ايران بر اساس روش سعي و خطا و با استفاده از تجربيات اپراتورها بوده است. گسترش روزافزون شبکههاي توزيع موجب شده تا ديگر امکان استفاده از روشهاي سنتي مديريت اتفاقات ميسر نباشد. از طرفي روش اجراي سيستم مديريت اتفاقات بستگي به نوع بار، حساسيت بارها، نوع شبکه از لحاظ تراکم جمعيت، تراکم بار، شهري يا روستايي دارد. لذا در اين مقاله ابتدا يک ارزيابي فني براي اجراي روشهاي مديريت اتفاقات در شبکههاي توزيع ايران صورت گرفته است و سپس يک ارزيابي اقتصادي جهت اجراي سيستم مديريت اتفاقات در شبکه شهري با تراکم جمعيت بالا صورت گرفته است. براي اين کار يک شبکه نمونه از منطقه افسريه تهران انتخاب شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
163 - ارزیابی اقتصادی یک شبکه مستقل با کنترل داخلی شامل منابع انرژی پراکنده
محمدحسن مرادی علی خندانیدر اين مقاله 4 سناريوی تأمين انرژي مصرفكنندگان با استفاده از تابع هدف پیشنهادی با هم مقايسه گردیده و مناسبترین روش تأمین انرژی مشخص شده است. 4 سناريوی تأمین انرژی عبارتند از: تأمين انرژي تنها بهوسيله شبكه، شبكه و منابع توليد پراكنده، ريزشبكه به تنهايي و ريزشبكه متصل أکثردر اين مقاله 4 سناريوی تأمين انرژي مصرفكنندگان با استفاده از تابع هدف پیشنهادی با هم مقايسه گردیده و مناسبترین روش تأمین انرژی مشخص شده است. 4 سناريوی تأمین انرژی عبارتند از: تأمين انرژي تنها بهوسيله شبكه، شبكه و منابع توليد پراكنده، ريزشبكه به تنهايي و ريزشبكه متصل به شبكه بالادست. اين سناريوهاي تأمين انرژي در قالب دو حالت، بارها بر روي يك فيدر و بارها بر روي فيدرهاي مجزا محاسبه و با هم مقايسه ميشوند. تابع هدف پيشنهادي برای هر کدام از سناریوها داراي دو بعد اقتصادي و قابليت اطمينان است. بعد اقتصادي شامل هزينه ثابت و هزینه جاري تأمين انرژي و بعد قابليت اطمينان شامل انرژي تأميننشده مصرفكنندگان ميباشد كه پس از تبديل تابع هدف به يك بعد با استفاده از برنامهريزي خطي حل ميشود. روش پيشنهادي در اين مقاله با روش مشابه مقايسه شده كه نتايج نشان از كارآمدبودن و كاربرديتر بودن روش فوق دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
164 - ارزیابی اقتصادی بهرهبرداری هماهنگ شبکههای برق و گاز در استان خراسان
وحید خلیق اعظم قزلباش حسن آبنیکیامروزه در صنعت برق طراحي و بهرهبرداري بهينه و مؤثر اقتصادي همواره مورد نظر بوده و در توسعه و بهرهبرداري از صنعت برق، هماهنگی شبکه برق و گاز به منظور حداقلكردن هزينه بهرهبرداري از اهداف اصلي به شمار ميآيند. در این تحقیق، بهرهبرداری غیر متمرکز شبکههای برق و گاز بر أکثرامروزه در صنعت برق طراحي و بهرهبرداري بهينه و مؤثر اقتصادي همواره مورد نظر بوده و در توسعه و بهرهبرداري از صنعت برق، هماهنگی شبکه برق و گاز به منظور حداقلكردن هزينه بهرهبرداري از اهداف اصلي به شمار ميآيند. در این تحقیق، بهرهبرداری غیر متمرکز شبکههای برق و گاز بر روی یک مطالعه واقعی در استان خراسان مدلسازی شده است. این مدلسازی از دیدگاه دو بهرهبردار مستقل است که با در نظر گرفتن قیود فنی به دنبال حداقلکردن هزینه بهرهبرداری شبکههای برق و گاز میباشند. میزان مصرف گاز در شبکههای گاز و برق با استفاده از روشهای مختلف ADMM، ATC و متمرکز مقایسه شده و در نهایت هزینههای بهرهبرداری در حالتی که یک بهرهبردار مرکزی وظیفه بهرهبرداری از شبکههای برق و گاز را بر عهده دارد، در هر سه حالت مختلف با یکدیگر مقایسه شدهاند. سناریوهای افزایش بار و سوخت دوم نیز مورد بررسی قرار گرفتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
165 - توزیع اقتصادی توان در نیروگاهها با در نظر گرفتن آلایندههای زیستمحیطی و شاخصهای پایداری سیستم با استفاده از الگوریتم جستجوی هارمونی چندهدفه
حسین شریفی محمود اوکاتی صادقحساسیت افکار عمومی نسبت به مسایل زیستمحیطی در مسئله پخش بار اقتصادی نیز تأثیرگذار میباشد و در این صورت لازم است تابع هزینه مربوط به آلودگی نیز در مسئله پخش بار اقتصادی در نظر گرفته شود. قبل از معرفی مفهوم امنیت سیستم قدرت، مسئله پخش بار اقتصادی بهطور معمول بر جنبهها أکثرحساسیت افکار عمومی نسبت به مسایل زیستمحیطی در مسئله پخش بار اقتصادی نیز تأثیرگذار میباشد و در این صورت لازم است تابع هزینه مربوط به آلودگی نیز در مسئله پخش بار اقتصادی در نظر گرفته شود. قبل از معرفی مفهوم امنیت سیستم قدرت، مسئله پخش بار اقتصادی بهطور معمول بر جنبههای اقتصادی بهرهبرداری متمرکز بود تا بر جنبههای امنیتی سیستم. امروزه با گستردگی شبکه قدرت و افزایش بار، ترکیب شاخصهای پایداری شبکه با مفهوم پخش بار اقتصادی به یک ضرورت مهم تبدیل شده است. این مقاله به حل مسئله پخش بار اقتصادی با در نظر گرفتن مسئله آلایندگی نیروگاهها و شاخصهای امنیتی شبکه میپردازد. شاخصهای امنیتی سیستم توسط توابع پنالتی به تابع هدف مسئله پخش بار اقتصادی اضافه شده است. از آنجایی که کاهش هزینههای سوخت و آلایندگی دو هدف نسبتاً متضاد میباشند حل مسئله توزیع اقتصادی توان و کاهش آلایندگی به یک مسئله بهینهسازی چندهدفه منجر میشود. پیچیدگی توابع هدف و لزوم در نظر گرفتن قیود بهرهبرداری نیروگاهها و شاخصهای امنیتی نیاز به استفاده از روشهای کارامد بهینهسازی را بیش از پیش آشکار میکند. در این مقاله الگوریتم جستجوی هارمونی چندهدفه (MOHS) برای حل مسئله به کار گرفته شده است. نتایج نشان میدهد که MOHS از جهت همگرایی و دقت از قابلیت بسیار خوبی نسبت به سایر روشهای به کار گرفته شده برخوردار است. سیستم تست به کار رفته برای حل مسئله پیشنهادی، سیستم تست IEEE با 10 واحد نیروگاهی، 39 باس و 46 خط انتقال میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
166 - تبیین الگوی چندسطحی پیامدهای مربیگری سازمانی
شادی جلدانی فرج اله رحیمی رضا صالحیهدف: این پژوهش به بررسی تأثیر مربیگری سازمانی بر بدبینی و عملکردشغلی با یک رویکرد چندسطحی پرداخته است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان شرکتهای پتروشیمی در منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر بوده است. از طریق فرومول حجم نمونه در جو أکثرهدف: این پژوهش به بررسی تأثیر مربیگری سازمانی بر بدبینی و عملکردشغلی با یک رویکرد چندسطحی پرداخته است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان شرکتهای پتروشیمی در منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر بوده است. از طریق فرومول حجم نمونه در جوامع محدود تعداد 245 نفر به صورت تصادفی طبقهای از 18 شرکت انتخاب شده است و پرسشنامه بین این تعداد کارکنان توزیع شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار Smart PLS و بخش تحلیل چند سطحی از نرمافزار HLM استفاده شده است. یافتهها: نتایج پژوهش در سطح فردی نشان داد که بدبینی بر عملکرد شغلی تأثیر منفی و معنیداری دارد. نتایج تحلیل چندسطحی نشان داد که مربیگری در سطح سازمانی بر بدبینی در سطح فردی تأثیر منفی و معنادار و بر عملکرد شغلی تأثیر مثبت و معنیداری دارد. همچنین در این پژوهش نقش تعدیلکنندگی چند سطحی مربیگری سازمانی در رابطه بین بدبینی و عملکردشغلی مورد تایید قرار گرفت. نتیجهگیری: به نظر میرسد که مربیگری سازمانی و تقویت آن در سازمان باعث کاهش بدبینی سازمانیشده و عملکرد شغلی کارمندان را بهبود میبخشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
167 - علل کاهش مطالعه و بررسی عوامل اقتصادی موثر بر چاپ و نشر کتاب در ایران
محبوبه اسماعیلی حصاری محمد میرباقری جمانتشار کتاب در هر جامعه ای یکی از شاخص های مهم رشد فکری و معنوی است.روند تولید کتاب در ایران ، مانند هر جامعه دیگری ، یکی از مهمترین شاخص ها و نشانه های کیفیت زندگی فرهنگی و فکری است. اهمیت این موضوع زمانی دو چندان می شود که غنی سازی و کیفیت زندگی فرهنگی و فکری جامعه ای أکثرانتشار کتاب در هر جامعه ای یکی از شاخص های مهم رشد فکری و معنوی است.روند تولید کتاب در ایران ، مانند هر جامعه دیگری ، یکی از مهمترین شاخص ها و نشانه های کیفیت زندگی فرهنگی و فکری است. اهمیت این موضوع زمانی دو چندان می شود که غنی سازی و کیفیت زندگی فرهنگی و فکری جامعه ایران یکی از مهمترین اهداف انقلاب اسلامی و نظام سیاسی باشد. به نظر می رسد که در سیاست های فرهنگی کشور و به ویژه در برنامه های توسعه ، جلوه ای جدی و برجسته دارد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر انتشار کتاب در ایران بین سالهای 1978 تا 2017 است. بنابراین ، از نرم افزار EVIEWS و روش داده ترکیبی برای برآورد داده های مدل استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که متغیرهای نرخ تورم و نرخ بهره تأثیر معنی دار و منفی دارند ، متغیرهای نرخ باسوادی ، کل جمعیت و ترکیب جنسیتی جمعیت تأثیر مثبت و معناداری بر تقاضای کتاب دارند و متغیرهای قیمت و درآمد کاغذ بر تقاضای کتاب در کشور تأثیر می گذارد. نتایج این مطالعه می تواند به سیاست گذاران فرهنگی کشور در تصمیم گیری کمک کرده باشد و تقاضا برای کتاب در جامعه را افزایش دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
168 - مهمترین موانع نهادی خلق دانشها و فناوریهای مولد و اثربخش؛ مطالعهی موردی: فقدان تقاضای اقتصادی برای دانش و مهارتهای مولد و بهرهور
سید محمدباقر نجفیبیش از دو دهه است که الگوی تولید دانش بنیان با ظرفیتهای چشمگیر برای رشد اقتصادی مطرح شده است. یکی از ویژگیهای اساسی این الگو، خلق، نشر و کاربرد دانش و فناوری در همۀ فعالیتهای اقتصادی است. از منظر اقتصادی، میتوان در یک تقسیم بندی، عوامل موثر بر خلق، نشر و کاربرد دان أکثربیش از دو دهه است که الگوی تولید دانش بنیان با ظرفیتهای چشمگیر برای رشد اقتصادی مطرح شده است. یکی از ویژگیهای اساسی این الگو، خلق، نشر و کاربرد دانش و فناوری در همۀ فعالیتهای اقتصادی است. از منظر اقتصادی، میتوان در یک تقسیم بندی، عوامل موثر بر خلق، نشر و کاربرد دانش و فناوری و تحقق این الگوی تولید را به دو دسته عوامل جانب عرضه و عوامل جانب تقاضا تقسیم نمود. این مقاله بر عوامل جانب تقاضا متمرکز میشود و با استفاده از چارچوب نظری اقتصاد نهادی، نهادها و روابط علّی بین نهادی و درون نهادی مؤثر بر فقدان تقاضای اقتصادی برای دانش و فناوری را بررسی میکند و تلاش میکند از این منظر یکی از مهمترین موانع نهادی خلق دانشها و فناوریهای مولد در ایران را شناسایی کند. روش جمعآوری دادهها، اسنادی-کتابخانهای و روش تحلیل دادهها، توصیفی- تحلیلی و با کمک گرفتن از شواهد تجربی کشورهای موفق در به کارگیری الگوی تولید دانش بنیان است. مهمترین یافتهی تحقیق این است که مهمترین مانع نهادی خلق دانشها و فناوریهای مولد و اثر بخش در ایران، فقدان تقاضای اقتصادی برای این گونه دانشها و فناوریهاست و اصلاح روند خلق دانش و فناوریهای مولد و اثر بخش در ایران، مشروط به اصلاح ساختار اقتصادی غالب کشور و تبدیل آن به ساختار اقتصادی مبتنی بر فعالیتهای مولد و بهرهور است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
169 - پیامدهای خارجی منفی اقتصادی از منظر اسلام با تاکید بر آلودگی هوای شهر تهران
عطیه شفیعی حسن سبحانیپیامد های خارجی منفی اقتصادی ناشی از فعالیت های بنگاه های اقتصادی است که به صورت مستقیم وغیر مستقیم آلودگی را انتشار داده و عاملان آن عمدتا درصدد جبران این پیامدها و اصلاح آثاری که به علت عملکرد نامناسب آنها ایجاد شده است، بر نمی آیند. دین اسلام بر اساس قواعدی مخالفت جد أکثرپیامد های خارجی منفی اقتصادی ناشی از فعالیت های بنگاه های اقتصادی است که به صورت مستقیم وغیر مستقیم آلودگی را انتشار داده و عاملان آن عمدتا درصدد جبران این پیامدها و اصلاح آثاری که به علت عملکرد نامناسب آنها ایجاد شده است، بر نمی آیند. دین اسلام بر اساس قواعدی مخالفت جدی خود را با آسیب رساندن به محیط و جبران نکردن آن ابراز نموده است. این مطالعه به بررسی نحوه ی مقابله ی دین اسلام در مواجهه با آثار خارجی منفی اقتصادی می پردازد و شهر تهران که همواره از آلوده ترین شهر های کشور است،برای تمرکز مطالعه انتخاب گردیده است. روش تحقیق کیفی و از نوع داده بنیاد بوده و به کمک نمونه گیری غیر تصادفی 15 نفره از مدیران و کارکنان دولتی و شهرداری تهران و نخبگان اقتصاد اسلامی و انجام مصاحبه ی دقیق با آنها صورت گرفته است. بر اساس نتایج الگو ، کارایی اقتصاد اسلامی در جهت بهبود پیامدهای خارجی اقتصادی وابسته به بهبود جایگاه اقتصاد محیط زیست فعلی بوده و پس از انجام این مهم است که میتوان به کمک عوامل زمینه ای و مداخله گر توسعه ای متوازن جهت اجرای هرچه بهتر و موثر برای رسیدن به الگوی محیط زیستی-اسلامی را تجربه نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
170 - ارزیابی اثر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی ایران
یحیی محققاهمیت و توجه فزاینده به سرمایهگذاری در آموزش از دهه 1960 به بعد صورت گرفته است. مطالعات متعدد نشان میدهد که از این دوره به بعد سرمایهگذاری آموزشی در مقاطع مختلف تحصیلی به عنوان یکی از نهادههای اثرگذار در کنار سرمایه فیزیکی وارد تابع تولید شده است. تحقیق پیش رو با ب أکثراهمیت و توجه فزاینده به سرمایهگذاری در آموزش از دهه 1960 به بعد صورت گرفته است. مطالعات متعدد نشان میدهد که از این دوره به بعد سرمایهگذاری آموزشی در مقاطع مختلف تحصیلی به عنوان یکی از نهادههای اثرگذار در کنار سرمایه فیزیکی وارد تابع تولید شده است. تحقیق پیش رو با به کارگیری داده هایی از 30 استان کشور در دوره زمانی 1386 تا 1396 به ارزیابی اثر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی ایران میپردازد. ارزیابی آثار آموزشی در مراحل مختلف تحصیلی، همواره یکی از دغدغههای اصلی سیاستگذاران و فرادستان اقتصادی در کشورهای مختلف بوده است. این در حالی است که پژوهشهای داخلی، شواهد و نتایج سازگاری در ایران فراهم نکرده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی تأثیر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی در ایران است. اطلاعات و دادههای آماری این پژوهش از دادههای بودجه خانوار مرکز آمار ایران، بانک مرکزی و بانک جهانی برای دوره 1386 تا 1396 استخراج شده است. یافتههای تجربی نشان میدهد، سرمایهگذاری در آموزش پیش از دبستان، دبستان و سرمایهگذاری در آموزش عالی، تاثیر مثبت و معنیداری بر رشد اقتصادی استانهای ایران داشته است. با عنایت به نتایج حاصله میتوان نتیجه گرفت که سرمایهگذاری در آموزش پیش از دبستان و دبستان از اهمیت بالاتری نسبت به مقطع متوسطه برخوردار است. و لازم است تا فرادستان سیاسی و اقتصادی کشور به این باور برسند که توجه به آموزش کارآمد و صحیح از همان دورهی ابتدایی، رکن اولیه تربیت نیروی انسانی کارآمد است که برای این مهم باید به سرمایهگذاریهای راهبردی و طولانیمدت توجه بیشتری گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
171 - ارائه الگوی تجارت الکترونیک B2C با تاکید بر اقتصاد مشارکتی
فاضل بذرافشان جمشید عدالتیان شهریاری نصرت الله شادنوشامروزه سیستم های تجارت الکترونیک B2C مهمترین سیستم های تجارت در ارائه خدمات و کالا به مشتریان هستند. استارت آپ ها در این سیستم ها نیازمند به روش هایی هستند تا بتوانند بازار خود را برای پاسخگویی مناسب به مشتریان گسترش دهند. یکی از نوآوری های اخیر جهت توسعه خدمات و کالاها أکثرامروزه سیستم های تجارت الکترونیک B2C مهمترین سیستم های تجارت در ارائه خدمات و کالا به مشتریان هستند. استارت آپ ها در این سیستم ها نیازمند به روش هایی هستند تا بتوانند بازار خود را برای پاسخگویی مناسب به مشتریان گسترش دهند. یکی از نوآوری های اخیر جهت توسعه خدمات و کالاها در استارت آپ ها استفاده از اقتصاد مشارکتی است. اقتصاد مشارکتی در استارت آپ های B2C باعث استفاده بهتر از امکانات و منابع می شود و به آنها جهت کاهش هزینه های مبادله و ارتقاء بهره وری کمک می نماید. بنابراین هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی تجارت الکترونیک B2C با تاکید بر اقتصاد مشارکتی در استارت آپ ها بود که به صورت ترکیبی انجام شد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، بنیادین و بر اساس روش، توصیفی- همبستگی میباشد. در گام اول عوامل مؤثر بر اساس تحلیل محتوا و مصاحبه با 15 نفر از خبرگان دانشگاهی، شناسایی شدند. خروجی این مرحله 14 مؤلفه در قالب 3 بعد (تکنولوژی، اجتماعی و اقتصادی) بود. سپس در گام دوم ابعاد شناسایی شده با روش ساختاری تفسیری سطحبندی و با تحلیل میکمک خوشهبندی شدند که برای تحلیل از نرمافزار اکسل استفاده شد. نتایج ساختاری تفسیری نشان داد مؤلفهها در 10 سطح قرار دارند، همچنین تحلیل میکمک نشان داد، مؤلفه های (اعتماد- همکاری-محصول- کیفیت ارتباط- فاکتور اقتصادی) در خوشه وابسته، مؤلفه های (قابلیت استفاده وب سایت- دسترسی- تعهد- اشتراک گذاری اطلاعات-کیفیت اطلاعات) در خوشه پیوندی و مؤلفه های (ارزش اجتماعی- امنیت- زیرساخت- سفارشی سازی) نیز در خوشه مستقل قرار گرفتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
172 - تاثیرتوزیع مجدد نسبی بر رشد اقتصادی
مرضیه اسفندیاری محدثه رحیمیتوزیع عادلانه درآمد از مهم ترین اهداف کلان اقتصادی کشورها محسوب می شود، نظریه پردازان اقتصادی در رابطه با تاثیر توزیع درآمد بر رشد اقتصادی دو دیدگاه متفاوت را ارائه می دهند، ومطالعات بسیاری در این رابطه صورت گرفته است که در برخی از مطالعات توزیع درآمد بر رشد اقتصادی أکثرتوزیع عادلانه درآمد از مهم ترین اهداف کلان اقتصادی کشورها محسوب می شود، نظریه پردازان اقتصادی در رابطه با تاثیر توزیع درآمد بر رشد اقتصادی دو دیدگاه متفاوت را ارائه می دهند، ومطالعات بسیاری در این رابطه صورت گرفته است که در برخی از مطالعات توزیع درآمد بر رشد اقتصادی تأثیر مثبت دارد ودر برخی دیگر توزیع درآمد بر رشد اقتصادی اثر منفی میگذارد. در اکثر مطالعات توزیع درآمد عمدتا با ضریب جینی اندازه گیری میشود اما آن چه که مبنای توزیع درآمد قرار می گیرد درآمد پس از پرداخت مالیات و پرداخت های اجباری است.مطالعه حاضر به بررسی تاثیر توزیع مجدد نسبی بر رشد اقتصادی با بهره گیری از دادهای اقتصاد ایران در فاصله ی سال های1357 تا 1396 و با استفاده از تکنیک گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) میپردازد. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد که توزیع مجدد نسبی تاثیر منفی ومعناداری بر رشد اقتصادی در فاصله ی سال های مورد بررسی دارد. بر اساس یافته های مطالعه با استفاده از شاخص توزیع مجدد نسبی، رابطه ی غیر مستقیم رشد اقتصادی ونابرابری تایید میشود. از آنجا که مالیات ها به عنوان ابزاری برای بهبود وضعیت توزیع درآمد می باشند محاسبه ضریب جینی بر اساس درآمد پس از پرداخت های اجباری و مالیات ها می تواند امکان دسترسی به تصویر دقیق تری از توزیع درآمد جامعه و پیامدهای آن ایجاد کند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که برنامه ریزی برای توزیع عادلانه تر درآمد (پس از کسر مالیات ها) محرک رشد اقتصادی است. در حالی که بر اساس ضریب جینی متعارف، نابرابری درآمد منجر به افزایش رشد اقتصادی می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
173 - کارکرد زنان در اقتصاد مقاومتی
سکینه گنج خانلو مریم علی زادهکارکرد زنان در اقتصاد مقاومتی از دلایل مهم و تأثیرگذار بر جامعه و خانواده و به خصوص اقتصاد جامعه و خانواده هستند و توجه به اصول حاکم بر شخصیت زن، خاستگاه و منشأ تمایز بین کارکرد در اقتصاد مقاومتی زن و مرد نیز تفاوتهای زیستی، رفتاری و اقتصادی و هم چنین تفاوتهای تشریعی أکثرکارکرد زنان در اقتصاد مقاومتی از دلایل مهم و تأثیرگذار بر جامعه و خانواده و به خصوص اقتصاد جامعه و خانواده هستند و توجه به اصول حاکم بر شخصیت زن، خاستگاه و منشأ تمایز بین کارکرد در اقتصاد مقاومتی زن و مرد نیز تفاوتهای زیستی، رفتاری و اقتصادی و هم چنین تفاوتهای تشریعی سبب میشود که در اندیشه دینی با وجود آنکه اشتغال به عنوان یک حق برای زنان محسوب میگردد، ولی هرگز به عنوان یک تکلیف اقتصادی بر ایشان تحمیل نمیشود. آنها با ایجاد نگرشهای اقتصاد مقاومتی میتوانند زمینهساز خانواده و جامعه سالم و پرطراوت و به دور از بدیها باشند در این مقاله با استفاده از شیوه اسنادی تلاش داریم، به پیامدهای کنشهای اقتصادی، در محقق شدن سبک زندگی اسلامی و نیل به اقتصاد مقاومتی و دگرگونی در خانواده، پرداخته شود که نخست زن و خانواده و جامعه و اقتصاد مقاومتی را تعریف کرده و در ادامه به آثار غیرقابلانکار زنان چه از نگاه مثبت و چه از نگاه منفی موضوع توجه میشود و درنهایت با توجه به یافتهها تلاش میشود که روند تغییرات در آینده با تأکید بر اقتصاد مقاومتی احصاء گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
174 - مزیت نسبی بخش¬های اقتصادی نواحی نفت¬خیز با استفاده از جدول داده-ستانده منطقه ای: مطالعه موردی ناحیه غرب کارون
ملیحه آشنادر سال های اخیر یک چالش مهم در توسعه نواحی نفت خیز با توجه به فعالیت صنعت نفت در این نواحی و انتظار مردم ناحیه از آن در اشتغال زایی و ایجاد درآمد، و نیز آثار متقابل بخش های اقتصادی و بخش نفت وجود داشته است. شناخت بخش های مهم اقتصادی در ناحیه های نفت خیز و تعیین اولویت ه أکثردر سال های اخیر یک چالش مهم در توسعه نواحی نفت خیز با توجه به فعالیت صنعت نفت در این نواحی و انتظار مردم ناحیه از آن در اشتغال زایی و ایجاد درآمد، و نیز آثار متقابل بخش های اقتصادی و بخش نفت وجود داشته است. شناخت بخش های مهم اقتصادی در ناحیه های نفت خیز و تعیین اولویت ها در سرمایه گذاری، اهداف توسعه اقتصادی هر ناحیه را بهتر پیش می برد. بنابراین، در این مطالعه با استفاده از اطلاعات جدول داده - ستانده منطقه ای، فعاليت هاي داراي اولويت در ناحیه نفتی غرب کارون بر اساس شاخص های تحلیل داده-ستانده و مزیت نسبی مشخص شده و راهکارهای توسعه اقتصادی ناحیه مطالعاتی بیان می شود. بر اساس نتایج بدست آمده بخش کشاورزی و صنعت بخش های پیشرو هستند، که بیشترین پیوند پسین و پیشین را با سایر بخش های اقتصادی دارند. در حالی که بر اساس شاخص مزیت نسبی بخش کشاورزی، برخی زیرمجموعه های بخش خدمات شامل خدمات هتل و رستوران، و خدمات اداره عمومی دارای مزیت نسبی هستند. با توجه به اینکه بخش خصوصي بيشتر به فعاليت هاي زودبازده متمرکز است، حوزه فعاليت آن بيشتر به فعاليت هاي کشاورزی و خدماتي هدایت می شود. بنابراین، در کوتاه-مدت می توان با تکمیل زیرساختهای کشاورزی و توسعه صنایع تبدیلی مرتبط با آن، و توسعه زیرساخت های مرتبط با خدمات عمومی و اجتماعی مزیت های اقتصادی ناحیه را حفظ نمود و توسعه اقتصادی و اشتغال را افزایش داد. همچنین، در بلندمدت که امکان سرمایه گذاری وجود دارد بخش صنعت می تواند به عنوان بخش مهم در توسعه اقتصادی ناحیه مدنظر قرار گیرد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
175 - ارزیابی شاخص های اقتصادی محلات منطقه 15 کلان شهر تهران
هوشنگ ظهیریدر حال حاضر، توزیع فضايي متعادل خدمات و شاخص هاي اقتصادي ، يكي از مشكلات مديريت شهري درپاسخگويي به شهروندان است . رشد و گسترش کالبدی کلان شهر تهران و عدم توزیع امكانات و خدمات شهري متناسب و هماهنگ با آن، يكی از عوامل شكل گيري نابرابري در ميان مناطق شهر تهران مي أکثردر حال حاضر، توزیع فضايي متعادل خدمات و شاخص هاي اقتصادي ، يكي از مشكلات مديريت شهري درپاسخگويي به شهروندان است . رشد و گسترش کالبدی کلان شهر تهران و عدم توزیع امكانات و خدمات شهري متناسب و هماهنگ با آن، يكی از عوامل شكل گيري نابرابري در ميان مناطق شهر تهران مي باشد. لذا هدف اين پروژه، ارزیابی و تحليل سطوح برخورداري محلات منطقه ۱۵ از لحاظ برخورداری از شاخص های اقتصادی و تعیین رتبه بندی محلات است. هدف، برنامه ریزی تبدیل وضعیت موجود به وضع مطلوب پیشرفت و آبادانی است پژوهش حاضر بر حسب هدف در حیطه پژوهشهای کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات در حیطه پژوهشهای پیمایشی قرار گرفته است .در پژوهش حاضر جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده گردید. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل شبکه ANP و برای رتبه بندی محلات از روش تایپسیس استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که در بین شاخصهای اقتصادی، توان پرداخت هزینه های زندگی با وزن ۰.۱۵۴رتبه اول، میزان پس انداز ماهیانه با وزن ۰.۱۵۳ رتبه دوم و استطاعت تأمین مسکن با وزن ۰.۱۳۱ رتبه سوم را کسب کرده است. بر اساس روش تایپسیس ابوذر ناحیه ۲ رتبه اول ، افسریه جنوبی ناحیه ۵ رتبه دوم و مشیریه ناحیه ۴ رتبه سوم را کسب کرده است. بر اساس یافته ها پیشنهاد می شود شهرداری با حمایت و مشارکت نهادهای دولتی جهت کاهش فاصله طبقاتی، توزیع برابر منابع، فراهم کردن مسکن مناسب و شرایط پایدار اقتصادی برای کلیه افراد، اقدامات و سرمایه گذاری جهت زیرساخت حمل و نقل عمومی، برنامه ریزی منسجم جهت استفاده از منابع،فرصت برابر جهت دستیابی همه افراد به مشاغل را در بر گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
176 - ارائه مدل کاربردی تقویت فرهنگ پرداخت مالیات در بنگاه های اقتصادی ایران : رویکرد مدلسازی تفسیری
داود كيا كجوري کریم جهاندار لاشکی مهدی مران جوری محمد مهدی پور پاشاهدف از پژوهش حاضر ارائه مدل کاربردی تقویت فرهنگ پرداخت مالیات در بنگاه های اقتصادی ایران می باشد. جامعه آماری پژوهش را، اساتید دانشگاهی و خبرگان حوزه مالیات تشکیل داده اند که بروش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. در نهایت 15 نفر از اساتید دانشگاهی و خبرگان به سوالات در أکثرهدف از پژوهش حاضر ارائه مدل کاربردی تقویت فرهنگ پرداخت مالیات در بنگاه های اقتصادی ایران می باشد. جامعه آماری پژوهش را، اساتید دانشگاهی و خبرگان حوزه مالیات تشکیل داده اند که بروش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. در نهایت 15 نفر از اساتید دانشگاهی و خبرگان به سوالات در قالب مصاحبه ساختاریافته پاسخ دادند. افراد خبره نیز در این پژوهش افرادی بودند که حداقل سابقه 10 سال مطالعه، تدریس و یا کار در زمینه امور مالیاتی را داشته اند. نمونه گیری تا مرحله اشباع نظری ادامه پیدا کرد. همچنین برای تعیین پایایی ابزاره اندازه گیری مقدار ضریب ICC از لحاظ سازگاری و توافق مطلق مورد تایید قرار گرفت. از رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری به کمک نرم افزار Matlab جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید. در نتایج مدلسازی ساختاری تفسیری نشان داد مدل نهایی به دست آمده از 6 سطح تشکیل شده است. عامل تبعیت از قوانین مالیاتی در ارتباط با موضوع پژوهش و ارائه الگوی تقویت فرهنگ پرداخت مالیات از اثرپذیری بیشتری برخوردار می باشد و در مقابل عامل های مذهب و رسانه های اجتماعی دارای بیشترین تاثیرگذاری و کم ترین تاثیر پذیری می باشند. همچنین نتایج تحلیل میک مک نشان داد عامل اول(زیر ساخت الکترونیک)، عامل دوم (نرخ موثر مالیات)، عامل چهارم (توانایی و نگرش مدیریت)، عامل هفتم (عدالت و اعتماد به سیستم مالیاتی) و عامل دوازدهم (شفاف سازی سیایت های مالیاتی) متغیرهای استراتژیک پژوهش بوده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
177 - معرفی و ارزیابی فنی و اقتصادی تهیه و نصب لولههای GRP
آمنه فاتحی سید یعقوب ذوالفقاریروند رو به رشد پروژههای عمرانی ازجمله خطوط آبرسانی و فاضلابی و همچنین تمایل کارفرمایان و سرمایهگذاران به استفاده از فنّاوریهای نوین نیازمند ارزیابی فنی و اقتصاد دقیق در پذیرش مصالح و فنّاوریهای جدید قبل از اجرا میباشد زیرا از این طریق میتوان از ریسکهای منفی که م أکثرروند رو به رشد پروژههای عمرانی ازجمله خطوط آبرسانی و فاضلابی و همچنین تمایل کارفرمایان و سرمایهگذاران به استفاده از فنّاوریهای نوین نیازمند ارزیابی فنی و اقتصاد دقیق در پذیرش مصالح و فنّاوریهای جدید قبل از اجرا میباشد زیرا از این طریق میتوان از ریسکهای منفی که منجر به هزینه گزاف کارفرمایان میگردد کاسته شود.یکی از مصالح جدید که استفاده از آن در خطوط آبرسانی ،فاضلاب و انتقال آب با درجه اسیدیته بالا بهطور چشمگیری افزایش پیداکرده لوله G.R.P میباشد که با توجه به ویژگیهای مهم شاخص لوله ،مقام در برابر خوردگی ، عدم نیاز به پوششهای داخلی و خارجی و حفاظت از کاتدگ و سبکی وزن زمینه پذیرش این لوله را برای جایگزین مناسبی لولهها (فولادی ،بتنی ،آزیستی و اقطار بزرگتر از 400میلیمتر پلیاتیلن) فراهم نموده است .ارزیابی اقتصاد تهیه و نصب این لولهها بهصورت مواردی در انتقال نشان میدهد که هزینه حفر و جایگذاری لوله در روش حفاری میباشد ولی هزینه تهیه و خرید لوله مخصوص پایپ چک به خاطر تقویت GRP برای استفاده در روش پایپ جکینگ بیشتر از روش حفاری باز میباشد .درجایی که درجه اسیدیته (خوردگی)بالا باشد استفاده لولههای GRP راهکار بسیار خوبی میباشد که با توجه اینکه کشور لولههای GRP مخصوص تولید میگردد ازاینرو استفاده از روش حفاری بدون ترانشه میتواند ضمن صرفه اقتصادی در کاهش مشکلات اجتماعی و زیستمحیطی که حفاری رو باز شاهد آن هستیم نقش بسزایی داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
178 - بررسی وضعیت مؤلفه های تربیت اقتصادی در کتاب های درسی دوره متوسطه دوم رشته علوم انسانی
سیروس محمودیپژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مؤلفه های تربیت اقتصادی در کتاب های درسی دوره متوسطه دوم انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کتاب-های درسی دوره متوسطه دوم می باشد که با روش نمونه گیری هدفمند شش عنوان (دین و زندگی، جامعه-شن أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مؤلفه های تربیت اقتصادی در کتاب های درسی دوره متوسطه دوم انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کتاب-های درسی دوره متوسطه دوم می باشد که با روش نمونه گیری هدفمند شش عنوان (دین و زندگی، جامعه-شناسی ، اقتصاد، کارگاه کارآفرینی، هویت اجتماعی و جغرافیا) با 12 جلد کتاب به عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید. واحد تحلیل مضمون و تصویر بود. ابزار اندازه گیری چک لیست تحلیل محتوای محقق ساخته بوده که روایی آن مورد تأیید کارشناسان بوده و پایایی آن با روش ویلیام اسکات92 درصد محاسبه شده است و شیوه پردازش داده ها بر اساس روش آنتروپی شانون بوده است. عمده ترین یافته های پژوهش بیانگر این است که در کتاب های درسی دوره متوسطه دوم رشته علوم انسانی، به ترتیب مؤلفه های «تأکید بر اهمیت شغل، کار و کارآفرینی» با 547فراوانی(7/55درصد) و «مشارکت و همکاری» با 75فراوانی(6/7درصد) دارای بیشترین فراوانی و مؤلفه های «اهمیت و ارزش تلاش و پشتکار» با 5فراوانی(5/0درصد) و «کسب روزی از راه های مشروع و حلال» با 8فراوانی(8/0درصد) دارای کمترین فراوانی بوده است و از نظرشاخص ضریب اهمیت مؤلفه های «مبارزه با فقر اقتصادی» و «آشنایی با احکام اقتصادی اسلام» با ضرایب اهمیت101/0 و 098/0 دارای بیشترین ضریب اهمیت و مؤلفه های «آشنایی با مفهوم تورم» و «مشارکت و همکاری» با ضرایب اهمیت 011/0 و 013/0 دارای کمترین ضریب اهمیت بوده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
179 - بررسي تأثير اقتصاد ديجيتال در بازاريابي بر توسعه صادرات و رشد اقتصادي همدان رويکرد توابع کاپيولا
علی پناهی فرد محمد پیری سعید کیان پوريکي از مهمترين و اثرگذارترين حوزههايي که هم از بعد تأثير آن بر بخش اقتصادي و پتانسيلهاي بازاريابي و هم با در نظر داشتن آثار فرهنگي- اجتماعي، تغييرات قابلتوجهي را با خود به همراه داشته است، توسعه فناوريهاي حوزه ارتباطات و بهتبع آن توسعه ابعادي همچون اقتصاد ديجيتال أکثريکي از مهمترين و اثرگذارترين حوزههايي که هم از بعد تأثير آن بر بخش اقتصادي و پتانسيلهاي بازاريابي و هم با در نظر داشتن آثار فرهنگي- اجتماعي، تغييرات قابلتوجهي را با خود به همراه داشته است، توسعه فناوريهاي حوزه ارتباطات و بهتبع آن توسعه ابعادي همچون اقتصاد ديجيتال است. اين گستره وسيع، بازاريابيهاي الکترونيک مبتني بر ICT، و زيرمجموعه آن تجارت الکترونيک، تصميمگيري الگوريتمي در بازاريابي؛ که در مجموع اقتصاد الگوريتمي ناميده ميشود؛ استفاده از فناوريهاي ديجيتال خودکار در توليد را پوشش ميدهد. در اين مطالعه به بررسي تأثير اقتصاد ديجيتال در بازاريابي بر توسعه صادرات و رشد اقتصادي همدان طي سالهاي 1399-1391 پرداخته شده است. براساس نتايج اين تحقيق بين اقتصاد ديجيتال و رشد اقتصادي و همچنين اقتصاد ديجيتال و صادرات در استان همدان بازدهي مثبت وجود دارد و به عبارت ديگر سرايت وجود دارد. در ارتباط با فرضيه اول، شاخص اقتصاد ديجيتال نشاندهنده وجود رابطه مثبت و معناداري بر رشد اقتصادي استان دارد و اين نشان از آن دارد که با افزايش سرمايهگذاري در بخش اقتصاد ديجيتال، صادرات استان افزايش خواهد يافت ضمن اينکه در رابطه با فرضيه دوم هرگونه رونق از طريق نفوذ فناوريهاي ديجيتال بر توسعه صادراتي استان اثرگذار است و در ارتباط با وابستگي صادرات و اقتصاد ديجيتال ميتوان گفت کاپيولاي Tawn انتخاب شد که از جمله کاپيولاهايي است که قادر به توصيف ساختار وابستگي نامتقارن است، و نهايتاً هر دو فرضيه مورد تأييد قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
180 - بررسی علل پیدایش نمای نئوکلاسیک (رومی) با تأکید بر رویکرد رفتارگرایی جان بی واتسون (نمونه موردی: ساختمان¬های مسکونی شهر «شاهین¬شهر»)
فتانه سنگتراش لیلی کریمی فردمبحث نما، نماسازی و طراحی نما در فرآیند طراحی معماری بنا همواره از اهمیت بنیادین برخوردار بوده و این روال با کم ترین نوسان تا دهه اخیر در هنر معماری تداوم یافته است. علی رغم این، نما یکی از شاخصه های مؤثر در ایجاد کیفیت بصری برای مخاطبان می باشد. لیکن امروزه شاهد، ظهور أکثرمبحث نما، نماسازی و طراحی نما در فرآیند طراحی معماری بنا همواره از اهمیت بنیادین برخوردار بوده و این روال با کم ترین نوسان تا دهه اخیر در هنر معماری تداوم یافته است. علی رغم این، نما یکی از شاخصه های مؤثر در ایجاد کیفیت بصری برای مخاطبان می باشد. لیکن امروزه شاهد، ظهور نماهایی با نام نئوکلاسیک(رومی) در بستر شهرهای ایران هستیم، این نوع نماها، از عناصر مشابهی مانند؛ ستون،پله های ورودی، تناسب،نظم و تقارن و مصالح سنگی استفاده می کند. معماری نئو کلاسیک پیش تر در ایران الهام بخش ساختمان های حکومتی بوده است، اگرچه به تناسبات دقیق معماری کلاسیک و بینش فکری آن کمتر توجه داشته است. از این رو جهت گیری هدف این پژوهش به این سمت خواهد بود که در پیدایش نمای نئوکلاسیک چهار شاخص اقتصادی، اجتماعی، زیبایی شناسی و مد و سلیقه باتوجه به رویکرد رفتارگرایی واتسون بارزتر مطرح شود. با این فرض به نظر می رسد که این چهار شاخص با توجه به رویکرد رفتارگرایی جان بی واتسون در پیدایش نمای نئوکلاسیک حائز اهمیت است. روش تحقیق پیمایشی است. در این نوشتار ابتدا از لحاظ تاریخی به تحلیل خواستگاه این نماها در معماری یونان، روم، نئوکلاسیک، قاجار و پهلوی پرداخته شده است. سپس با توجه به رویکرد روان-شناسی واتسون هر یک از محرک های محیطی را از طریق پرسش نامه با مقیاس لیکرت و در نظر گرفتن جامعه آماری در شاهین شهر و محاسبه تعداد خانوار با استفاده از فرمول کوکران پرداخته شده است. با تحلیل و ارزیابی پرسش نامه با استفاده از نرم افزار SPSS و پاسخ دریافت شده از محرک ها به این نتیجه دست یافته ایم که به ترتیب شاخص اقتصادی، زیبایی شناسی، مد و سلیقه و اجتماعی در پیدایش نمای نئوکلاسیک از نظر رویکرد رفتارگرایی واتسون موجب انگیزه برای خریداری این نماها شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
181 - تحلیل سیستمی اثرات مثبت و منفی توسعه گردشگری ایران با رویکرد آینده پژوهی
امین فرجی ملائی محمد نعمت پور امید عشریهگسترش صنعت گردشگري علاوه بر ابعاد مثبت می تواند ابعاد منفی بسیاری نیز در زمینه های -اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی در پی داشته باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل ساختاری، به مرور و تجزیه و تحلیل پژوهش های پیشین و نظرات کارشناسان پرداخته است. هدف اصل أکثرگسترش صنعت گردشگري علاوه بر ابعاد مثبت می تواند ابعاد منفی بسیاری نیز در زمینه های -اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی در پی داشته باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل ساختاری، به مرور و تجزیه و تحلیل پژوهش های پیشین و نظرات کارشناسان پرداخته است. هدف اصلی این مقاله شناسايي و اولويت بندي اثرات مثبت و منفی گردشگری در مقياس ملی و در جریان روند توسعه گردشگری ايران است. این اثرات شامل اثرات اقتصادی (افزایش درآمد، ایجاد اشتغال، افزایش هزینه های زندگی، ایجاد تورم و غیره)، اثرات اجتماعی- فرهنگی (افزایش مشارکت و سرمایه اجتماعی، احیای ارزش های محلی، افزایش شکاف اجتماعی، مصرف گرایی و غیره) و اثرات زیست محیطی (بهبود کیفیت محیط، ترویج معماری سبز، کاهش سطح سرانه های طبیعی، کاهش ظرفیت تحمل فیزیکی و غیره) است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل سیستمی در محیط نرم افزار Micmac استفاده شده است. پژوهش حاضر ضمن ارائه و تنظیم مهم ترین عوامل تأثیرگذار و تأثیرپذیر در ابعاد اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی- فرهنگی، حاکی از آن است که برای رسیدن به یک سیستم پایدار در گردشگری توجه به اثرات منفی تأثیر گذار به ویژه در حوزه زیست محیطی در درجه اول اهمیت قرار دارد و در مرحله دوم می باید بر کاهش اثرات دو وجهی و ریسک به جهت غیرقابل پیش بینی بودن، تمرکز شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
182 - سناريوهای حضور گردشگران خارجی غيرمسلمان در افق 1404 در مشهد
آرش قهرمان احمد رومیانی ساره نعمتيان زهرا بستانعدم قطعيت ناشی از پیچیدگیهای محیطی، پیش بینی آینده را در ارتباط با گردشگران خارجی غیرمسلمان، که اطلاعات مکفی از آن¬ها در دسترس نیست، در شهر مشهد با مشكل مواجه کرده است. هدف از این پژوهش، برآورد روند تغييرات حضور گردشگران خارجی غيرمسلمان در شهر مشهد، با استفاده از روش أکثرعدم قطعيت ناشی از پیچیدگیهای محیطی، پیش بینی آینده را در ارتباط با گردشگران خارجی غیرمسلمان، که اطلاعات مکفی از آن¬ها در دسترس نیست، در شهر مشهد با مشكل مواجه کرده است. هدف از این پژوهش، برآورد روند تغييرات حضور گردشگران خارجی غيرمسلمان در شهر مشهد، با استفاده از روش سناریونویسی می باشد. نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده تحلیلی ـ کیفی و گردآوری اطلاعات به روش مصاحبه¬ای صورت گرفته است. لذا بیست و هفت مصاحبه با کارشناسان حوزه گردشگری از زیرگروه¬های جامعه¬شناسی، اقتصاد، برنامه¬ریزی و خدمات تخصصی گردشگری در سه مرحله انجام شد. در مرحله اول بر اساس تکنیک دلفی، کارشناسان عوامل مؤثر بر حضور گردشگران خارجی غیرمسلمان را در شهر مشهد بیان نمودند. در مرحله دوم، پیشران¬های بحرانی بر مبنای دو معیار میزان تأثیرگذاری و عدم قطعیت شناسایی شدند. سپس بر اساس پیشران¬ها، سناریوهای گردشگری شهر مشهد در دو روند خوش¬بینانه و بدبینانه در خصوص آیندة حضور گردشگران خارجی غیرمسلمان، معرفی شد. یافته¬های تحقیق نشان داد که در سطح محلی، هوشمند¬سازی گردشگری، اتصال گردشگری مشهد به گردشگری شهرهای اطراف، گسترش تبليغات رسانه¬ای، ارتقاء فرهنگ ميزبانی از گردشگران خارجی و احساس امنيت، از مهم¬ترین پیشران¬های کلیدی می¬باشند. بنابراین با ارتقاء زیرساخت¬های فناوری اطلاعات نظیر تجارت الكترونیك، بانكداری الكترونیك، معرفی شهرستان¬های اطراف مشهد و جاذبه های گردشگری آنها، آموزش فرهنگ میزبانی خصوصا برای کسبه، بازاریان و رانندگان تاکسی، ایجاد پلیس گردشگری و برقراری امنیت در نقاط پرتردد شهری، می توان شاهد حضور بیشتر گردشگران خارجی غیرمسلمان در افق مورد مطالعه بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
183 - شناسایی معیارهای مؤثر بر موفقیت کسب¬وکارهای اینترنتی حوزه¬ گردشگری در ایران با هدف بهبود اقتصاد محلی و حفاظت از دانش بومی
مریم محمدی هلیا زرگری مرندیبوم گردشگری با بهره¬گیری هدفمند از محیط طبیعی در توانمندسازی جوامع محلی تأثیر دارد. بهرهگیری از دانش بومی، تأثیر مثبت بر وضعیت اقتصادی آن¬ها دارد. هدف مقاله آن است تا ضمن شناسایی معیارهای ظاهری- عملکردی مؤثر بر موفقیت کسبوکارهای اینترنتی حوزه¬ی بوم گردشگری، معیارهای م أکثربوم گردشگری با بهره¬گیری هدفمند از محیط طبیعی در توانمندسازی جوامع محلی تأثیر دارد. بهرهگیری از دانش بومی، تأثیر مثبت بر وضعیت اقتصادی آن¬ها دارد. هدف مقاله آن است تا ضمن شناسایی معیارهای ظاهری- عملکردی مؤثر بر موفقیت کسبوکارهای اینترنتی حوزه¬ی بوم گردشگری، معیارهای محتوایی مربوط به دانش و اقتصاد محلی را نیز شناسایی نماید. همچنین تبیین معیارهای مؤثر بر موفقیت کسب¬وکارهای این حوزه در ایران مدنظر قرار گرفته است. برای این منظور، در ابتدا با مرور مبانی نظری و تحلیل محتوای کیفی، معیارها تدوین و سپس با ارزیابی متخصص¬محور به¬ شیوه¬ی کمی در تعدادی از کسب¬وکارهای منتخب (۱۵ کسب-وکار از میان ۴۴ کسب¬وکار قابل بررسی و فیلتر شده از میان ۹۱ کسب¬وکار مرتبط در سال ۲۰۱۹)، معیارهای مؤثر بر موفقیت و عدم موفقیت آن¬ها شناسایی شده است. سپس 120 پرسشنامه¬ آنلاین توسط گروه هدف (راهنمایان تور و بوم¬گردها)، توزیع و با ابزار اس.پی.اس.اس. و تحلیل¬های همبستگی از نوع گاما و ضریب توافقی، داده¬ها تحلیل و معیارهای موفقیت کسب¬وکارها در ایران اعتبارسنجی شد. براساس نتایج، معیارهای موثر بر موفقیت کسب¬وکار اینترنتی در حوزه¬ی دانش بومی، مشتمل بر ارائه¬ی راهنمای محلی، تورهای مناطق بکر و امکان مشارکت در مراسم¬های آیینی و... هستند. همچنین در حوزه¬ی اقتصاد بومی، مشتمل بر ایجاد اشتغال از طریق ارائه¬ی تنوعی از فعالیت¬های گردشگری و خدمات، ارائه¬ی خدمات اسکان، خدمات غذایی، کرایه اتومبیل و... هستند. در عین¬حال، حمایت مالی و حمایت¬های فرهنگی- آموزشی از طریق برگزاری دوره¬های رایگان آموزشی نیز موثر هستند. سایر معیارهای مرتبط با ابعاد عملکردی و ظاهری پلتفرم نیز بر موفقیت این کسب¬وکارها تأثیر دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
184 - بررسی عوامل مؤثر بر مطالعات امکانسنجی توسعه گردشگری در استان کرمانشاه؛ ارزیابی دیدگاه جامعه محلی
محمدعلی فیض پور حبیب انصاری سامانی زهرا ناصریگردشگری بر جامعه میزبان متکی است، بنابراین گردشگران و ساکنین محلی به یکدیگر وابسته هستند، به گونهای که فرهنگ ساکنین و دیدگاه آنان بر فعالیتهای گردشگری تأثیر میگذارد. بر این اساس، برای موفقیت امکانسنجی و ارزیابی صحیح سرمایهگذاری در گردشگری و نیز افزایش طول عمر پروژه أکثرگردشگری بر جامعه میزبان متکی است، بنابراین گردشگران و ساکنین محلی به یکدیگر وابسته هستند، به گونهای که فرهنگ ساکنین و دیدگاه آنان بر فعالیتهای گردشگری تأثیر میگذارد. بر این اساس، برای موفقیت امکانسنجی و ارزیابی صحیح سرمایهگذاری در گردشگری و نیز افزایش طول عمر پروژههای گردشگری، جامعه محلی باید به صورت فعال در فرایند توسعه درگیر شوند. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی یک رویکرد یکپارچه برای تجزیه و تحلیل امکانسنجی در گردشگری میپردازد که به عنوان مورد کاربردی احداث کافیشاپ در یک منطقه نمونه گردشگری استان کرمانشاه ارائه شده است.در این پژوهش پروژه توسعه گردشگری طی سالهای 1402-1398 از منظر ارزیابی مالی، ارزیابی اقتصادی و ارزیابی تاثیرات از دیدگاه جامعه محلی مورد بررسی قرار گرفت. دادههای مورد نیاز بخش مالی و اقتصادی از مرکز آمار ایران و دادههای مربوط به ارزیابی اثرات از طریق پرسشنامه جمعآوری شد. نتایج امکانسنجی مالی و اقتصادی مطالعه نشان داد که طرح راهاندازی کافیشاپ از نظر مالی و اقتصادی توجیهپذیر بود و در زمینه ارزیابی تاثیرات، طبق دیدگاه ساکنین منطقه، گردشگری بر معیارهای رونق اقتصادی، مشهور شدن منطقه، احساس غرور در افراد محلی و مرمت- بازسازی بناها و آثار تاریخی تاثیرگذار خواهد بود. این تحقیقات عواملی که بر امکانسنجی در گردشگری تاثیر دارد را تعیین میکند و همچنین دیدگاه جامعه محلی را در مورد تاثیرات گردشگری مورد سنجش قرار میدهد، این مطالعه نشان میدهد که امکانسنجی مالی و اقتصادی در کنار ارزیابی تاثیرات گردشگری موجب موفقیت پروژههای سرمایهگذاری میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
185 - تحلیل اثرات اقتصادی- اجتماعی گردشگری مذهبی در توسعۀ فضایی استان قم
علی صادقی ولی اله نظری محمد غلامی محمدامیر امراللهیدر پژوهش حاضر اثرات اقتصادی- اجتماعی گردشگری مذهبی بر توسعه فضایی استان قم مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. روش تحقيق حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی و ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است كه با روش تحلیل سلسله مراتبی طراحی شده است. در این پژوهش معیارهای مورد ن أکثردر پژوهش حاضر اثرات اقتصادی- اجتماعی گردشگری مذهبی بر توسعه فضایی استان قم مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. روش تحقيق حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی و ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است كه با روش تحلیل سلسله مراتبی طراحی شده است. در این پژوهش معیارهای مورد نیاز در دو بخش اقتصادی با پنج زیرمعیار «افزایش اشتغال، افزایش درآمد، کاهش تورم، افزایش تولیدات منطقهای و مشارکت بخش خصوصی»، و بخش اجتماعی با سه زیرمعیار «افزایش امنیت، توسعۀ فرهنگ اجتماعی، بهبود خدمات و زیرساختها»، به منظور سنجش و ارزیابی اثرات گردشگری مذهبی در دو بخش اقتصادی و اجتماعی بر توسعه فضایی استان قم گردآوری و تدوین شده اند. نتایج بررسی اولویت بندی این معیارها، نشان از بالا بودن تأثیر بخش اقتصادی گردشگری مذهبی بر توسعه فضایی استان قم دارد. به اعتقاد کارشناسان هر چه توان اقتصادی مردم بیشتر باشد، تأثیر مطلوب آن بر بخش اجتماعی جامعه نیز قابل مشاهده و درک میباشد. همچنین این معیارها در محدوده مورد مطالعه که بخشهای تشکیل دهنده استان قم میباشد نیز ارزیابی و اولویتبندی شدند که بخش مرکزی در پنج معیار از هشت معیار شناسایی شده، دارای بیشترین تأثیر از گردشگری مذهبی در بخش های اقتصادی و اجتماعی بر توسعه فضایی خود میباشد. این نتیجه نشان میدهد که بخش مرکزی استان ( شهر قم) به عنوان مرکز و کانون گردشگری برای گردشگران، فاصله زیادی در توسعه با سایر بخشهای استان دارد. این فاصله موجب بروز مشکلاتی در آینده در این بخش و به خصوص در شهر قم خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
186 - تأثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار سازگار کارکنان با محیط زیست (مورد مطالعه: هتل¬ها و رستوران¬های شهر بیجار)
اسماء آشتیانی طاهره آشتیانی علی اصغر حیدریدر دو دهة گذشته، توجه به پایداری زیستمحیطی، اجتماعی و اقتصادی در فعالیتها و تحقیقات رشتههای مدیریت افزایش یافتهاست. مدیریت منابع انسانی سبز به عنوان شاخهای از مدیریت منابع انسانی پایدار، موضوعی نوین در رشتة مدیریت منابع انسانی است که بر هدف پایداری زیستمحیطی تأک أکثردر دو دهة گذشته، توجه به پایداری زیستمحیطی، اجتماعی و اقتصادی در فعالیتها و تحقیقات رشتههای مدیریت افزایش یافتهاست. مدیریت منابع انسانی سبز به عنوان شاخهای از مدیریت منابع انسانی پایدار، موضوعی نوین در رشتة مدیریت منابع انسانی است که بر هدف پایداری زیستمحیطی تأکید دارد. جهان درحال ورود و تجربه اقتصاد سبز است. از این رو پژوهش حاضر به دنبال بررسی میزان آگاهی کارکنان هتلها از مدیریت سبز و مزایای استفاده از آن می باشد. جامعه آماری پژوهش، کارکنان هتلها و رستورانهای شهر بیجار واقع در استان کردستان به تعداد 60 نفر است که با استفاده از جدول مورگان 52 نفر برای نمونه آماری به صورت تصادفی انتخابشدند. در این تحقیق برای سنجش متغیرها از پرسشنامه استفاده شده است. براي تحليل داده هاي به دستآمده از نمونهها، هم از روشهاي آمار توصيفي و هم از روشهاي آمار استنباطي استفاده شده است. برای سنجش روایی و پایایی پرسشنامه از ضرایب بارهای عاملی استفاده شد. با توجه به نتایج به دستآمده از بین 52 نفر جامعه آماری مورد بررسی چنین به نظر میآید که مدیریت منابع انسانی سبز بر تعهد سازمانی کارکنان، رفتار سازگار کارکنان با محیط زیست و عملکرد زیستمحیطی هتل تأثیر معناداری دارد. همچنین تعهد سازمانی کارکنان بر رفتار سازگار کارکنان با محیط زیست و نیز رفتار سازگار کارکنان با محیط زیست بر عملکرد زیستمحیطی هتل تأثیر معناداری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
187 - بررسی تأثیرات اقامتگاه های بومگردی بر روستاهای شهرستان طالقان
صادق ثقفی اصلامروزه گردشگری روستایی به یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است و دولت ها سیاست های مختلفی را به منظور توسعه ی گردشگری روستایی در مقیاس های گوناگون، از سطوح محلی تا سطح ملی به کار گرفته اند. یکی از شاخه های گردشگری که در چند دهه اخیر بد أکثرامروزه گردشگری روستایی به یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است و دولت ها سیاست های مختلفی را به منظور توسعه ی گردشگری روستایی در مقیاس های گوناگون، از سطوح محلی تا سطح ملی به کار گرفته اند. یکی از شاخه های گردشگری که در چند دهه اخیر بدان توجه گردیده است، بومگردی می باشد. بومگردی فعالیتی است که از قرن بیستم به بعد مورد توجه کارشناسان و متخصصین امر قرار گرفته است و از شاخه های اصلی گردشگری می باشد که به مبحث گردشگری روستا و اشتغال زایی افراد ساکن روستا می پردازد و همچنین می توان ذکر کرد که به لحاظ اقتصادی عامل درآمدزایی خوبی و به لحاظ اجتماعی و فرهنگی یک عامل مؤثر برای پیشرفت زندگی جامعه روستائی می باشد. البته نباید نقش اقامتگاه هایی که بخوبی می توانند به رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در روستاها ایفا نمایند را نادیده گرفت. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیرات اقامتگاه های بومگردی بر روستاها در شهرستان طالقان می باشد. در فرضیات پژوهش تاثیراقامتگاه های بومگردی با استفاده از عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و جغرافیایی در شهرستان طالقان بررسی شده است. این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش شناسی از نوع توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS انجام شده است. بر اساس نتایج بدست آمده عوامل اجتماعی و فرهنگی(35)، عوامل اقتصادی (65)، میزان اثرگذاری آن ها بر اقامتگاه های بومگردی بالاتر از حد متوسط می باشد و عوامل جغرافیایی(0) اثرگذاری پایینتری بر بومگردی منطقه دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
188 - مقایسه کارآمدی الگوهای اقتصاد پایدار شهری بر توسعۀ محلی (مطالعه موردی: منطقه ۱۰ شهر تهران)
زهره تاجیک سیدموسوی موسوی رحيم سروراقتصاد شهری به عنوان شاخهای از اقتصاد خُرد، پس از شکلگیری رویکردهای مبتنی بر پایداری همچون توسعۀ پایدار، بیش از پیش با این رویکردها پیوندیافت و مقولهای جامع با عنوان «اقتصاد پایدار شهری» را شکل داد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی الگوهای اقتصاد پایدار شهری به منظور تح أکثراقتصاد شهری به عنوان شاخهای از اقتصاد خُرد، پس از شکلگیری رویکردهای مبتنی بر پایداری همچون توسعۀ پایدار، بیش از پیش با این رویکردها پیوندیافت و مقولهای جامع با عنوان «اقتصاد پایدار شهری» را شکل داد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی الگوهای اقتصاد پایدار شهری به منظور تحول و توسعه مجدد محله های ناکارآمد شهری می باشد که تاکنون کفایت آنها ارزیابی نگردیده است.بدین منظور با استفاده از یک روش کمّی- کیفی مبتنی بر مصاحبه و پرسشگری از خبرگان شهر تهران، دادههای تحقیق گردآوری شد. نتایج بهدستآمده، حاکی از تأثیر مثبت و معنادار تمامی مدلهای مورد بررسی بر متغیر وابسته یعنی توسعۀ محلی بود. با این حال برخی از الگوهای اقتصاد پایدار شهری همچون «کارآفرینی اجتماعی» و «الگوی LED»، تأثیر بیشتری بر توسعۀ محلی داشت. این بدان معنی است که دو الگوی یادشده میتواند بیش از سایر الگوها در انطباق با شرایط محلههای ناکارآمد منطقه ۱۰ شهر تهران به کار گرفته شود. در نهایت ایننتیجه به دست آمد که برای کاربست الگوهای اقتصاد پایدار شهری در توسعۀ محلی و تحول محلههای ناکارآمد شهری منطقه ۱۰ شهر تهران، باید دو پیششرط اساسی مدنظر قرار گیرد. یکی اینکه اولویت انتخاب الگوهای توسعه مجدد، مبتنی بر تطابق آنها با «توسعۀ محلی درونزا» باشد و شرط دیگر شرایط و اقتضائات جامعهشناختی محلههای ناکارآمد شهری در انتخاب الگوی توسعه لحاظ گردد. با پذیرش و بهکارگیری این دو پیششرط، میتوان الگویی بومی از توسعه محلی مبتنی بر رویکرد اقتصاد پایدار شهری در شهر تهران را تحقق بخشید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
189 - نقش گروه هاي هميار در توانمندسازی اقتصادي مددجويان بهزيستي
سید علی عباس محدث سیدناصر حجازی مسلم مرتضی پوردر جامعه امروزي ايران شاهد ناهنجاري ها و رفتار هايي هستيم كه تأثير به سزايي در سبك زندگي ما گذاشته و با توجه به اينكه ما در ايران داراي فرهنگ ايراني اسلامي هستيم و در تعاليم ديني سفارش بسياري درمورد فعاليت هاي گروهي و زندگي اجتماعي شده است، مي توانيم با تلفيق آموزه هاي أکثردر جامعه امروزي ايران شاهد ناهنجاري ها و رفتار هايي هستيم كه تأثير به سزايي در سبك زندگي ما گذاشته و با توجه به اينكه ما در ايران داراي فرهنگ ايراني اسلامي هستيم و در تعاليم ديني سفارش بسياري درمورد فعاليت هاي گروهي و زندگي اجتماعي شده است، مي توانيم با تلفيق آموزه هاي ديني و كاركرد فعاليت هاي جمعي، نسبت به آسيب زدايي از زندگي اجتماعي و از است با توجه به تعاليم مذهبي خود با توجه به اينكه در روايات آمده دست خدا در كار گروهي است، به نكاتي توجه كنيم كه در تعاليم آمده براي نمونه بسيار سفارش شده كارها به صورت گروهي انجام دهيم كه بسيار كم در ايران شاهد آن هستيم مخصوصا در سيستم آموزش و پرورش كه بستري مي باشد براي رشد و آموزش دانش آموزان و تربيت آنها براي زندگي اجتماعي آنها در آينده از اين جهت لازم مي باشد كه مبحث گروه هاي هميار را به دقت بررسي كنيم. با توجه به كاربرد آن در سيستم آموزشي، اين نوع آموزش را به كار ببريم چرا كه در صورت آموزش ندادن اين مسأله ممكن است شاهد اين باشيم كه افراد توانايي كار كردن به صورت گروهي نداشته باشند. در اکثر کشورها، سرپرستی و اداره امور اقتصادی خانواده بر عهده مرد می باشد و چنانچه به هر دلیلی مرد نتواند از نظر اقتصادی در خانواده حضور فعال داشته باشد، این وظیفه را زن تقبل نموده و علاوه بر نقش مادری، اداره زندگی را نیز برعهده می گیرد. این در حالیست که سرپرستی زن در خانواده، وظایف متعددی را به دوش او می گذارد که در برخی موارد تحمل آن بسیار سخت و طاقت فرسا می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
190 - بررسی نظاممند از رشد مفهوم همپایی فناورانه
علی بنيادی نائينی ابراهیم سوزنچی کاشانی حسین قلیزادهمقاله حاضر یک بررسی نظاممند از رشد ادبیات همپایی فناورانه با استفاده تکنیکهای کتابسنجی پیشرفته و پایگاه داده حاصل از جمعآوری مطالعات اصلی براساس جستجوی دادههای وبافساینس انجام داده است. 5626 سند بهدست آمده با استفاده از معیارهای همرخدادی و هماستنادی تحلیل أکثرمقاله حاضر یک بررسی نظاممند از رشد ادبیات همپایی فناورانه با استفاده تکنیکهای کتابسنجی پیشرفته و پایگاه داده حاصل از جمعآوری مطالعات اصلی براساس جستجوی دادههای وبافساینس انجام داده است. 5626 سند بهدست آمده با استفاده از معیارهای همرخدادی و هماستنادی تحلیل شد. نتایج نشان داد که مسأله همپایی فناوری در ادبیات دانشگاهی در دهه 1960 ظاهر شد اما تنها در دهه 1980 به حجم قابل ملاحظهای دست یافت. در دهه 1990 بیشتر شد و گسترش یافت. در ابتدای شکلگیری در دهه 80، دو جریان کاملاً مستقل رشد اقتصادی در سطح کلان و توانمندیهای فناوری در کشورهای در حال توسعه وجود داشتند که این جریانات در دهه 90 به یکدیگر متصل شدند. اما در دهه بعدی مطالعات سطح بنگاه با تأکید بر توانمندیهای سازمانی توسعه یافتند که مسیر را برای مطالعات گسترده در دهه 2010 باز کرد که در آن بینالمللیشدن شرکتهای متأخر به صورت جدی مورد بررسی قرار گرفت. بنابراین به صورت مشخص مطالعات از اقتصاد سطح کلان با تأکید بر رشد اقتصادی به سمت مطالعات سطح صنعت با تأکید بر بینالمللیشدن و ارتقای فناوری تغییر کرده است که در آن چهار خوشه فکری رشد اقتصادی، نظام نوآوری، مدیریت دانش و پویایی صنعتی با هم در حال تعامل هستند. حوزههای اصلی که در مورد همپایی فناوری تحقیق میکنند، اقتصاد، کسب و کار و مدیریت هستند. همچنین همپایی فناوری را میتوان یک حوزه بین رشتهای از سایر حوزهها مانند مطالعات منطقهای، مطالعات محیطی، تحقیقات عملیاتی و علوم اجتماعی در نظر گرفت. کلیدواژههای اصلی را میتوان نوآوری، تحقیق و توسعه و بهرهوری دانست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
191 - تامين بهداشت رواني اقتصاد و تقويت آن از منظر آموزه های ديني
مصطفی احمدی فردر حاليکه جهان با شتاب توصيف ناپذيري به سوي صنعتي شدن و جهاني عاري از دشواري و سختي و تحولات عميق فن آوري در حال حرکت است، همچنان موضوع بيماري ها و مشکلات رواني، موضوعي در خور توجه و نه چندان خشنود کننده به حساب مي آيد. ازجمله بیماری روانی که دامنگیر جوامع گشته، بیماری أکثردر حاليکه جهان با شتاب توصيف ناپذيري به سوي صنعتي شدن و جهاني عاري از دشواري و سختي و تحولات عميق فن آوري در حال حرکت است، همچنان موضوع بيماري ها و مشکلات رواني، موضوعي در خور توجه و نه چندان خشنود کننده به حساب مي آيد. ازجمله بیماری روانی که دامنگیر جوامع گشته، بیماری دهشتناک اقتصادی است. این بیماری روح و روان جوامع را هدف قرار داده و آشفتگی روانی، اقتصادی و پریشان حالی را به دنبال خواهد داشت. قرآن کریم و روایات، در خصوص اين موضوعات به لحاظ مبنايي و محتوايي از غناي والايي برخوردار است و نقش بسزايي در کاهش و از بين بردن فشارهاي رواني و تقویت یا تامین بهداشت روانی در اجتماع، دارد. اسلام)قرآن وحدیث(، راهکارها و سفارش هايي در اين بين دارد که زمينه ساز تقويت روحي و رواني افراد در اجتماع می باشد؛ آن سان که فشارهاي رواني اقتصادی مردم را از بين مي برد و بهداشت رواني اقتصادی آنان را در اين زمينه تقويت و يا تامين می کند. از جمله مطالبی یاد شده در این باره می توان ازعمده ترين بيماريهاي رواني اقتصادي، پيامد هاي آنان در اجتماع و راهکارهاي قرآن و حدیث جهت درمان اين بيماري نام برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
192 - الگوی نظامسازی سیاسی قرآنی
محمد هادی مفتحموضوع تحقیق، اموری است که دارای اهمیت استراتژیک و ضرورت راهبردی بوده، تحقق آن در تبیین تصویر مطلوب از تئوری حکومت اسلامی در جهان اندیشه نقشی تردید ناپذیر دارد. ادعای امکان این امر ریشه در انتظار ما از دین و گستره دخالت دین در دنیای بشر متدین داشته و شناخت ما از قرآن کر أکثرموضوع تحقیق، اموری است که دارای اهمیت استراتژیک و ضرورت راهبردی بوده، تحقق آن در تبیین تصویر مطلوب از تئوری حکومت اسلامی در جهان اندیشه نقشی تردید ناپذیر دارد. ادعای امکان این امر ریشه در انتظار ما از دین و گستره دخالت دین در دنیای بشر متدین داشته و شناخت ما از قرآن کریم و آموزههای سنت معصومین، ما را در طرح این ادعا جسور میسازد؛ کما اینکه تحقق آن متوقف بر تلاش علمی دانشمندانی محیط بر دو عرصه استنباط از منابع دینی و دانشهای روز بشری است. باز طراحی نظام سیاسی برگرفته از قرآن کریم به عنوان الگویی برای تحقق این ادعا ارائه گشته و زوایایی از آن در این مقاله عرضه گشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
193 - طراحی مدل ارتقاء بهرهوری منابع انسانی با رویکرد اخلاق در شرایط اقتصاد مقاومتی
ایمان حسامی تکلو سیروس تدبیری مریم مجیدی علیرضا افشارنژاددر شرایط اقتصاد مقاومتی، کسب سطوح عالی بهرهوری یکی از مهمترین راههای دستیابی به کار شایسته و رشد اقتصادی میباشد. بهرهوری به عنوان هدف هشتم برنامۀ توسعۀ پایدار سازمان ملل متحد (SDGs) در چشم انداز پانزده ساله مطرح شده است و موضوعات اخلاقی جایگاه ویژهای در ای أکثردر شرایط اقتصاد مقاومتی، کسب سطوح عالی بهرهوری یکی از مهمترین راههای دستیابی به کار شایسته و رشد اقتصادی میباشد. بهرهوری به عنوان هدف هشتم برنامۀ توسعۀ پایدار سازمان ملل متحد (SDGs) در چشم انداز پانزده ساله مطرح شده است و موضوعات اخلاقی جایگاه ویژهای در این میان دارند. هدف از این پژوهش، طراحی مدل ارتقاء بهرهوری منابع انسانی با رویکرد اخلاق حرفهای در شرایط اقتصاد مقاومتی بود. ازاین رو در پژوهش حاضر، جامعه آماری، شامل خبرگان (مدیران و كارشناسان ارشد و با سابقه اداره كل راه و شهرسازی دارای بیش از ده سابقه خدمت در اداره كل راه و شهرسازی استان خراسان رضوی در سالهای 1395 تا 1398 و اعضای هیأت علمی گروه مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد دارای مدرك كارشناسی ارشد دكتری تخصصی در حوزه مدیریت منابع انسانی و متخصص در حوزه منابع انسانی سازمانها با حداقل 5 سال سابقه همكاری یا مشاوره با این اداره كل میباشند که در موضوع پژوهش دارای دانش و تخصص و نظر كارشناسی بودند. همچنین نمونه آماری به روش نمونهگیری غیرتصادفی، هدفمند با روش گلوله برفی انتخاب شد. این پژوهش، بر اساس نوع هدف کاربردی و به لحاظ نوع روش، آمیخته و شیوه اکتشافی بود. به منظور جمعآوری دادههای کیفی از ابزار مصاحبه و برای تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از مصاحبه از روش گراندد تئوری استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که سه فرضیه برای ارتقاء بهرهوري منابع انساني اداره كل راه و شهرسازي استان خراسان رضوي در شرایط اقتصاد مقاومتی باید به اخلاق سازمانی، اخلاق فردی و اخلاق اسلامی توجه نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
194 - تأثیر آمادگی فناوری و سرمایه خارجی بر پیچیدگی اقتصادی در کشورهای منتخب نفتی
ابوالفضل شاه آبادی زهرا صادقی معتمد ساناز گهرازهدر اقتصاد مبتنی بر دانش، محصولات با فناوری بالا و پیچیده نقش کلیدی دارند چرا که ابزاری برای برتری فناورانه، ایجادهای مزیت های رقابتی و تداوم آن و افزایش بهره وری به شمار می روند. برای اندازه گیری میزان دانش به کار رفته در تولیدات یک کشور شاخص های مختلفی وجود دارد. یکی ا أکثردر اقتصاد مبتنی بر دانش، محصولات با فناوری بالا و پیچیده نقش کلیدی دارند چرا که ابزاری برای برتری فناورانه، ایجادهای مزیت های رقابتی و تداوم آن و افزایش بهره وری به شمار می روند. برای اندازه گیری میزان دانش به کار رفته در تولیدات یک کشور شاخص های مختلفی وجود دارد. یکی از این شاخص ها، شاخص پیچیدگی اقتصادی است. با توجه به اثر پیچیدگی اقتصادی بر رشد، توسعه، رفاه اجتماعی و میزان رقابت پذیری و همچنین شکاف قابل توجه شاخص پیچیدگی اقتصادی بین کشورهای در حال توسعه با کشورهای توسعه یافته نیاز به بررسی علمی عوامل تعیین کننده پیچیدگی اقتصادی در راستای تغییر رویکرد از اقتصاد منابع محور به اقتصاد دانش محور در کشورهای در حال توسعه ضروری است. مطالعه حاضر با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته(GMM ) به بررسی تأثیر سرمایه خارجی و آمادگی فناورانه بر پیچیدگی اقتصادی در کشورهای منتخب نفتی طی دوره 2020-2008 پرداخته است. یافته های مطالعه حاکی از آنست که سرمایه گذاری مستقیم خارجی و آمادگی فناوری ارتباط مثبت و معنادار با پیچیدگی اقتصادی در کشورهای منتخب نفتی دارند. علاوه بر این یافته های تحقیق نشان می دهد، سرمایه طبیعی اثر منفی و معنادار بر پیچیدگی اقتصادی داشته است و کنترل ریسک مالی بر پیچیدگی اقتصادی در کشورهای منتخب تأثیر مثبت و معنادار داشته است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
195 - شناخت کلیدواژههای اقتصادی بیانیه گام دوم و تطبیق آن با واژگان معادل قرآنی و حدیثی
عباس محمودی هانی زعفرانیبیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را میتوان راه آینده نظام اسلامی دانست که از سوی مقام معظّم رهبری صادر شد. یکی از محورهای مهم این بیانیه، مسائل اقتصادی است. بر اساس آموزه های دینی، اقتصاد سالم در دینمداری و تربیت انسانها نقش داشته و بسیاری از نابهسامانیهای اجتماعی را س أکثربیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را میتوان راه آینده نظام اسلامی دانست که از سوی مقام معظّم رهبری صادر شد. یکی از محورهای مهم این بیانیه، مسائل اقتصادی است. بر اساس آموزه های دینی، اقتصاد سالم در دینمداری و تربیت انسانها نقش داشته و بسیاری از نابهسامانیهای اجتماعی را سامان می دهد. مقام معظّم رهبری یکی از موضوعات محوری بیانیه را مسائل اقتصادی قرار دادند که لازم است در چهل ساله دوم انقلاب به صورت جدّی به آن پرداخته شود. ترسیم الگوی اقتصاد اسلامی، نیازمند استخراج کلیدواژه های قرآنی و حدیثی آن است. از این رو، ابتدا کلیدواژه های اقتصادی بیانیه گام دوم، شناسایی، سپس واژگان معادل و همچنین ابواب مرتبط آن در آیات و روایات، استخراج گردیده است. کلیدواژههای امنیتی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیز در نوشتارهای جداگانهای عرضه شده و یا خواهد شد. با این روش، همه واژگان کلیدی بیانیه، استخراج شده و با منابع اسلامی تطبیق میگردد تا راه را برای پژوهشهای آینده هموار کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
196 - ابعاد، پیامد و چالشهای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپایی
بهروز مختاری کیهان برزگراین مقاله در پی بررسی چالشهای فراروی ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا است. بهنظر میرسد دو متغیر مستقل ناهمگنی هویتی و اقتصادی، روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا را با چالش مواجه کرده است. برای آزمون این فرضیه، نگارندگان با بهرهگیری از نظریههای سازهانگاری و لیبرا أکثراین مقاله در پی بررسی چالشهای فراروی ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا است. بهنظر میرسد دو متغیر مستقل ناهمگنی هویتی و اقتصادی، روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا را با چالش مواجه کرده است. برای آزمون این فرضیه، نگارندگان با بهرهگیری از نظریههای سازهانگاری و لیبرالیسم اقتصادی تلاش میکنند تا به تشریح نگاه اتحادیه اروپا به این روند بپردازند. در اینجا ویژگیهای ساختار قدرت و سیاست ترکیه ازجمله میراث اسلامی و هویت اسلامگرایانه، کسری دمکراسی، ساختار نیمهدمکراتیک و اقتصاد کوچک در حال توسعه، چالشهای فراروی عضویت در اتحادیه اروپا بهشمار میروند. نگارندگان نتیجه میگیرند که با این ویژگیها، ترکیه همچنان مسیر صعبالعبوری را برای پیوستن به اتحادیه اروپایی در پیش خواهد داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
197 - بررسی علل شکلگیری شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا
رکسانا نیکنامیامروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهمترین مسئلهای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ بهگونهای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصارهای از شکافهای کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی، پیر- أکثرامروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهمترین مسئلهای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ بهگونهای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصارهای از شکافهای کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی، پیر- جوان، قارهمحور- آتلانتیکمحور و درنهایت توسعهنیافته- کمتر توسعهیافته است. اینکه این شکاف از کجا در اتحادیه اروپا شکل گرفت، چه ابعادی داشته و در چه سطوحی مطرح است؟ و اینکه بحران اقتصادی حوزه یورو چه نقشی در این شکاف دارد؟ مهمترین پرسشهایی است که این مقاله در چارچوب نظریه حکمرانی درصدد پاسخ به آنهاست. در این راستا، شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا در سه سطح بررسی شده است. در سطح ملی؛ ضعف ساختاری جنوب، ، فساد اقتصادی و سیاسی جنوب، شکاف در حکمرانی، سطح نابرابر تولید ناخالص و تفاوتهای مذهبی و فرهنگی داخلی میان کشورهای شمال و جنوب اروپا ازجمله عوامل اصلی موجد این شکاف است. در سطح منطقهای؛ اختلاف میان فرانسه و آلمان، بحران اقتصادی حوزه یورو و سیاستهای ریاضت اقتصادی مهمترین عوامل مؤثر بر شکاف شمال و جنوب است و در سطح بینالملل؛ دو عامل جهانیشدن و بحران جهانی سبب تعمیق شکاف شمال و جنوب شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
198 - نقش سازمانهای منطقهای در کاهش چالشهای منطقهای؛ مطالعه موردی سازمان همکاری اقتصادی (اکو)
حجت مهکویی حسن باویربعد از جنگ جهانی دوم، بهویژه از دهه 1960 میلادی، کشورها به اهمیت همکاری بینالمللی در چارچوب سازمانهای منطقهای پی بردند و بحث همکاریهای منطقهای از اهمیت بیشتری برخوردار شد. توسعه همکاریها در قالب سازمانهای منطقهای همواره بهعنوان رهیافتی برای خروج از بحرانهای ب أکثربعد از جنگ جهانی دوم، بهویژه از دهه 1960 میلادی، کشورها به اهمیت همکاری بینالمللی در چارچوب سازمانهای منطقهای پی بردند و بحث همکاریهای منطقهای از اهمیت بیشتری برخوردار شد. توسعه همکاریها در قالب سازمانهای منطقهای همواره بهعنوان رهیافتی برای خروج از بحرانهای بینالمللی از یکسو و همکاری و هماهنگی کشورها در قالب سازمانهای منطقهای در جهت افزایش توان رویارویی با مسائل جدید دنیای امروزی از سوي ديگر، مطرح میباشند. منطقهگرایی ضمن توسعه همکاریهای اقتصادی به همگرایی سیاسی و امنیتی نیز منتج میشود و میتواند با ارائه راهحلهای صلحآمیز برای بحرانهای موجود یا بحرانهای احتمالی موجب تحکیم صلح و امنیت در منطقه شود. سازمان همکاریهای اقتصادی (اکو) در چارچوب شرایط ایجاد یک همکاری منطقهای با اهدافی مانند ارتقای شرایط برای توسعه اقتصادی پایدار اعضا، گسترش و افزایش تجارت درونمنطقهای و بینالمللی، فراهمآوردن شرایط برای ادغام تدریجی با اقتصاد جهانی، ارتقای همگرایی فعالیتهای بخش عمومی و حضور اعضا و تحکیم ارتباطات گردشگري، در سال 1984 جانشین سازمان همکاری عمران منطقهای شد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که سازمانهای منطقهای، بهویژه سازمان همکاریهای اقتصادی (اکو) نقش سازندهای در کاهش چالشهای منطقهای و همگرایی اعضا داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
199 - دیپلماسی اقتصادی و الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت
سید محمد موسوی دهموردی وحید بزرگیالحاق به سازمان جهانی تجارت منافع سرشاری برای اقتصاد داخلی و تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. از اینرو، ایران در سال 1375 تصمیم به عضویت در این سازمان بینالمللی تجاری گرفته و طی سه دهه گذشته در این راه تلاش كرده است، اما به دلیل وجود برخی مشکلات داخلی و مخالفت أکثرالحاق به سازمان جهانی تجارت منافع سرشاری برای اقتصاد داخلی و تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. از اینرو، ایران در سال 1375 تصمیم به عضویت در این سازمان بینالمللی تجاری گرفته و طی سه دهه گذشته در این راه تلاش كرده است، اما به دلیل وجود برخی مشکلات داخلی و مخالفتهای خارجی (عمدتاً آمریکا) نتوانسته است به این هدف دست پیدا کند. هنوز هم عدهای در داخل مخالف الحاق به سازمان جهانی تجارت بوده و معتقدند دستكم در کوتاهمدت این امر به ضرر منافع اقتصادی و تجاری کشور است. کمبود دیپلماتهای مجرب و متخصص نیز از دیگر مشکلات این مسیر است؛ هرچند در دهه اخیر افراد بسیاری توسط نهادهای مسئول تحت آموزش قرار گرفتهاند، اما همچنان فقدان دیپلماتهای متخصص و مجرب اقتصادی و تجاری که توان مذاکره در سطح بینالمللی را داشته باشند از مشکلات دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در طیکردن فرایند الحاق به سازمان جهانی تجارت است. در این پژوهش سعی شده است تا با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی اقدامات جمهوری اسلامی ایران در زمینه الزامات دیپلماسی اقتصادی برای الحاق به سازمان جهانی تجارت پرداخته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
200 - امکانسنجی همگرایی اقتصادی در منطقهی خلیجفارس در آینده پیشرو و الزامات تحقق آن (ارائه مدل همگرایی شبکهای بهجای مدل سلسلهمراتبی)
همت ایمانیتمرکز این پژوهش بر امکانسنجی همگرایی اقتصادی در منطقهی خلیجفارس (شامل ایران، عربستان سعودي، عراق، قطر، امارات متحده عربی، عمان، کویت و بحرین) و الزامات دستیابی به آن است. در این پژوهش همگرایی اقتصادی بهعنوان فرایندی مدنظر است که، هدف آن دستیابی به صلح، امنیت و توسعه أکثرتمرکز این پژوهش بر امکانسنجی همگرایی اقتصادی در منطقهی خلیجفارس (شامل ایران، عربستان سعودي، عراق، قطر، امارات متحده عربی، عمان، کویت و بحرین) و الزامات دستیابی به آن است. در این پژوهش همگرایی اقتصادی بهعنوان فرایندی مدنظر است که، هدف آن دستیابی به صلح، امنیت و توسعهی پایدار در منطقه است. برایناساس، سؤالی که در این پژوهش مطرح میشود آناستکه باهدف دستیابی به صلح، امنیت و توسعهی پایدار، کشورهای حوزهی خلیجفارس چگونه میتوانند به همگرایی اقتصادی در منطقه دست یابند؟ در پاسخ این سؤال، فرضیه پژوهش ایناستکه؛ کشورهای منطقهی خلیجفارس در راستای دستیابی به صلح، امنیت و توسعهی پایدار، ضمن تکیهبر ترکیبی از ظرفیتهای گوناگون اقتصادی، سیاسی، امنیتی و دینی- فرهنگی و غلبه بر عوامل واگرایانِ، باید الزاماتِ رفتاری رسیدن به همگرایی اقتصادی را در تصمیمگیریهای کلانِ ملّی و همچنین رویکردِ سیاست خارجی خود، در پیش بگیرند. روش تحقیق این پژوهش برحسب نیاز، ترکیبی از روشِ کیفی مبتنی بر اسناد کتابخانهای و روش کمی و آماری است. درنهایت این پژوهش مدل جامع شبکهای برای دستیابی به صلح، امنیت و توسعهی پایدار، از طریق همگرایی اقتصادی در خلیجفارس ارائه میدهد؛ که در آن ضمن ردِ نگاه سلسلهمراتبی در اولویتبندی شاخصها، بهرهبرداری همزمان از مؤلفههای مختلف اقتصادی، سیاسی، امنیتی و دینی-فرهنگی در دستیابی به همگرایی اقتصادی را پیشنهاد میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
201 - دیپلماسی اقتصادی و الحاق جمهوری اسلامی ایران به سازمان جهانی تجارت
سید محمد موسوی دهموردی وحید بزرگیالحاق به سازمان جهانی تجارت منافع سرشاری برای اقتصاد داخلی و تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. از اینرو، ایران در سال 1375 تصمیم به عضویت در این سازمان بینالمللی تجاری گرفته و طی سه دهه گذشته در این راه تلاش كرده است، اما به دلیل وجود برخی مشکلات داخلی و مخالفت أکثرالحاق به سازمان جهانی تجارت منافع سرشاری برای اقتصاد داخلی و تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. از اینرو، ایران در سال 1375 تصمیم به عضویت در این سازمان بینالمللی تجاری گرفته و طی سه دهه گذشته در این راه تلاش كرده است، اما به دلیل وجود برخی مشکلات داخلی و مخالفتهای خارجی (عمدتاً آمریکا) نتوانسته است به این هدف دست پیدا کند. هنوز هم عدهای در داخل مخالف الحاق به سازمان جهانی تجارت بوده و معتقدند دستكم در کوتاهمدت این امر به ضرر منافع اقتصادی و تجاری کشور است. کمبود دیپلماتهای مجرب و متخصص نیز از دیگر مشکلات این مسیر است؛ هرچند در دهه اخیر افراد بسیاری توسط نهادهای مسئول تحت آموزش قرار گرفتهاند، اما همچنان فقدان دیپلماتهای متخصص و مجرب اقتصادی و تجاری که توان مذاکره در سطح بینالمللی را داشته باشند از مشکلات دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در طیکردن فرایند الحاق به سازمان جهانی تجارت است. در این پژوهش سعی شده است تا با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی اقدامات جمهوری اسلامی ایران در زمینه الزامات دیپلماسی اقتصادی برای الحاق به سازمان جهانی تجارت پرداخته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
202 - بررسی علل شکلگیری شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا
رکسانا نیکنامیامروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهمترین مسئلهای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ بهگونهای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصارهای از شکافهای کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی، پیر- أکثرامروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهمترین مسئلهای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ بهگونهای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصارهای از شکافهای کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی، پیر- جوان، قارهمحور- آتلانتیکمحور و درنهایت توسعهنیافته- کمتر توسعهیافته است. اینکه این شکاف از کجا در اتحادیه اروپا شکل گرفت، چه ابعادی داشته و در چه سطوحی مطرح است؟ و اینکه بحران اقتصادی حوزه یورو چه نقشی در این شکاف دارد؟ مهمترین پرسشهایی است که این مقاله در چارچوب نظریه حکمرانی درصدد پاسخ به آنهاست. در این راستا، شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا در سه سطح بررسی شده است. در سطح ملی؛ ضعف ساختاری جنوب، ، فساد اقتصادی و سیاسی جنوب، شکاف در حکمرانی، سطح نابرابر تولید ناخالص و تفاوتهای مذهبی و فرهنگی داخلی میان کشورهای شمال و جنوب اروپا ازجمله عوامل اصلی موجد این شکاف است. در سطح منطقهای؛ اختلاف میان فرانسه و آلمان، بحران اقتصادی حوزه یورو و سیاستهای ریاضت اقتصادی مهمترین عوامل مؤثر بر شکاف شمال و جنوب است و در سطح بینالملل؛ دو عامل جهانیشدن و بحران جهانی سبب تعمیق شکاف شمال و جنوب شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
203 - نقش سازمانهای منطقهای در کاهش چالشهای منطقهای؛ مطالعه موردی سازمان همکاری اقتصادی (اکو)
حجت مهکویی حسن باویربعد از جنگ جهانی دوم، بهویژه از دهه 1960 میلادی، کشورها به اهمیت همکاری بینالمللی در چارچوب سازمانهای منطقهای پی بردند و بحث همکاریهای منطقهای از اهمیت بیشتری برخوردار شد. توسعه همکاریها در قالب سازمانهای منطقهای همواره بهعنوان رهیافتی برای خروج از بحرانهای ب أکثربعد از جنگ جهانی دوم، بهویژه از دهه 1960 میلادی، کشورها به اهمیت همکاری بینالمللی در چارچوب سازمانهای منطقهای پی بردند و بحث همکاریهای منطقهای از اهمیت بیشتری برخوردار شد. توسعه همکاریها در قالب سازمانهای منطقهای همواره بهعنوان رهیافتی برای خروج از بحرانهای بینالمللی از یکسو و همکاری و هماهنگی کشورها در قالب سازمانهای منطقهای در جهت افزایش توان رویارویی با مسائل جدید دنیای امروزی از سوي ديگر، مطرح میباشند. منطقهگرایی ضمن توسعه همکاریهای اقتصادی به همگرایی سیاسی و امنیتی نیز منتج میشود و میتواند با ارائه راهحلهای صلحآمیز برای بحرانهای موجود یا بحرانهای احتمالی موجب تحکیم صلح و امنیت در منطقه شود. سازمان همکاریهای اقتصادی (اکو) در چارچوب شرایط ایجاد یک همکاری منطقهای با اهدافی مانند ارتقای شرایط برای توسعه اقتصادی پایدار اعضا، گسترش و افزایش تجارت درونمنطقهای و بینالمللی، فراهمآوردن شرایط برای ادغام تدریجی با اقتصاد جهانی، ارتقای همگرایی فعالیتهای بخش عمومی و حضور اعضا و تحکیم ارتباطات گردشگري، در سال 1984 جانشین سازمان همکاری عمران منطقهای شد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که سازمانهای منطقهای، بهویژه سازمان همکاریهای اقتصادی (اکو) نقش سازندهای در کاهش چالشهای منطقهای و همگرایی اعضا داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
204 - گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در اقتصاد جهانی و سیاست بینالملل: تحلیل الگوی رفتاری گروه ویژه در قبال ایران
رحیم بایزیدیگروه ویژه اقدام مالی (FATF)، یکی از نهادهای مهم مالی جهان است که در ابتدا با هدف مبارزه با پولشویی از طریق تنظیم استانداردهای مالی و قانونگذارانه تأسیس شد و بعدها اهدافی همچون مبارزه با جرایم سازمانیافتۀ فراملی، مقابله با تأمین مالی تروریسم و اشاعۀ تسلیحات کشتار جمعی أکثرگروه ویژه اقدام مالی (FATF)، یکی از نهادهای مهم مالی جهان است که در ابتدا با هدف مبارزه با پولشویی از طریق تنظیم استانداردهای مالی و قانونگذارانه تأسیس شد و بعدها اهدافی همچون مبارزه با جرایم سازمانیافتۀ فراملی، مقابله با تأمین مالی تروریسم و اشاعۀ تسلیحات کشتار جمعی نیز به منظومه مأموریتهای این نهاد افزوده شد. بنمایۀ فعالیتهای گروه ویژه را چهل توصیۀ اصلی این نهاد تشکیل میدهد که متون تفسیری آنها نیز ضمیمۀ این توصیهها شده است. مبنای مشروعیت توصیههای گروه ویژه را برخی کنوانسیونها و قطعنامههای سازمان ملل تشکیل میدهد. این نهاد بهخصوص پس از بروز حملات تروریستی یازده سپتامبر، قدرت بیشتری پیدا کرد تا جایی که از آن بهعنوان یکی از مهمترین رژیمهای بینالمللی در حوزۀ مالی و بانکی یاد میشود. پرسش اساسی که در این زمینه مطرح میشود، جایگاه گروه ویژه اقدام مالی در نظام اقتصاد جهانی و سیاست بینالملل و همچنین الگوی رفتاری آن در قبال ایران است. در پاسخ به این پرسش، این فرضیه طرح گردیده که گروه ویژه اقدام مالی بخشی از رژیم بانکی و مالی بینالمللی است که با ارجاع به کنوانسیونهای بینالمللی و قطعنامههای سازمان ملل، ضمن کسب مشروعیت؛ حوزۀ اقتدار، اختیارات و اثرگذاری فراحاکمیتی خود را در عرصههای اقتصاد جهانی و سیاست بینالملل گسترش داده است. برای پرداختن به این مسئله، ابتدا به اسناد مهم بینالمللی در زمینۀ مبارزه با پولشویی که زمینهساز تشکیل گروه ویژه اقدام مالی بودهاند، اشاره شده است. در ادامه بررسی روندپژوهانهای از تحول تاریخی گروه ویژه انجام شده تا با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی به جایگاه گروه ویژه اقدام مالی در اقتصاد جهانی و سیاست بینالملل پرداخته شود. درنهایت نیز تحلیل جامعی از الگوی رفتاری گروه ویژه اقدام مالی در مواجهه با ایران در طول دو دهۀ اخیر بهعنوان مطالعۀ موردی ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
205 - تأثیر گسترش روابط اقتصادی و تجاری چین و اروپا بر روابط اتحادیه اروپا و ایالاتمتحده
کامران ربانی صدرجمهوری خلق چین و اتحادیه اروپا در خصوص مباحثی همچون جایگاه دولت در اقتصاد و حقوق بشرِ چینی اختلافنظرهای ژرفی دارند، اما باید اذعان داشت که طی سالیان اخیر، دو طرف به دلیل برخورداری از اقتصادهایی پویا و مکمل که بیشترین درصد ادغام خارجی در سطح جهان را به خود اختصاص داده أکثرجمهوری خلق چین و اتحادیه اروپا در خصوص مباحثی همچون جایگاه دولت در اقتصاد و حقوق بشرِ چینی اختلافنظرهای ژرفی دارند، اما باید اذعان داشت که طی سالیان اخیر، دو طرف به دلیل برخورداری از اقتصادهایی پویا و مکمل که بیشترین درصد ادغام خارجی در سطح جهان را به خود اختصاص داده است، همکاریهای راهبردیِ قابلتوجهی را ارائه دادهاند. شایان گفتن است، همکاریهای دو طرف که بیش از هر عامل دیگری در زمینۀ تجارت و سرمایهگذاری مستقیمِ اقتصادی بوده است، بهنوبۀ خود سبب شده تا نوع روابط ایالاتمتحده و اتحادیه اروپا تا حدود زیادی تحت تأثیر روابط اقتصادیِ پکن و اتحادیه اروپا قرار گیرد. با توجه به این تحولات، پرسشی که نگارندۀ پژوهشِ حاضر با رویکردی توصیفی - تحلیلی و با تأسی از مفروضات نظریِ «نهادگرایی لیبرال» درصدد پاسخ به چرایی آن برآمده، چنین ترتیببندی شده است که «تأثیرات پیدا و پنهانِ گسترش روابط اقتصادی و تجاری چین و اتحادیه اروپا بر روابط ایالاتمتحده و اتحادیه اروپا چگونه ارزیابی میشود؟». فرضیهای که از پرسش فوق مطرح شده ناظر بر آن است که از یکسو تأکید بر سیستم چندجانبهگرایی مبتنی بر قوانین بینالمللی منجر به ایجاد تعهد مشترک میان مقامات چینی و اروپایی شده است و از سوی دیگر با انتخاب «پرزیدنت ترامپ» که بر راهبرد حمایتگرایی و خروج از توافقنامههای تجاری تأکید کرده است، روابط اروپا با واشنگتن تا حدود زیادی رو به سردی نهاده است. برآیند دگردیسیهای رخنموده آن است که تقویت روابط چین و اتحادیه اروپا موجب کمرنگ شدن روابط اتحادیه اروپا و ایالاتمتحده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
206 - تأثیر گسترش روابط اقتصادی و تجاری چین و اروپا بر روابط اتحادیه اروپا و ایالاتمتحده
کامران ربانی صدر حاکم قاسمی مجید بزرگمهریجمهوری خلق چین و اتحادیه اروپا در خصوص مباحثی همچون جایگاه دولت در اقتصاد و حقوق بشرِ چینی اختلافنظرهای ژرفی دارند، اما باید اذعان داشت که طی سالیان اخیر، دو طرف به دلیل برخورداری از اقتصادهایی پویا و مکمل که بیشترین درصد ادغام خارجی در سطح جهان را به خود اختصاص داده أکثرجمهوری خلق چین و اتحادیه اروپا در خصوص مباحثی همچون جایگاه دولت در اقتصاد و حقوق بشرِ چینی اختلافنظرهای ژرفی دارند، اما باید اذعان داشت که طی سالیان اخیر، دو طرف به دلیل برخورداری از اقتصادهایی پویا و مکمل که بیشترین درصد ادغام خارجی در سطح جهان را به خود اختصاص داده است، همکاریهای راهبردیِ قابلتوجهی را ارائه دادهاند. شایان گفتن است، همکاریهای دو طرف که بیش از هر عامل دیگری در زمینۀ تجارت و سرمایهگذاری مستقیمِ اقتصادی بوده است، بهنوبۀ خود سبب شده تا نوع روابط ایالاتمتحده و اتحادیه اروپا تا حدود زیادی تحت تأثیر روابط اقتصادیِ پکن و اتحادیه اروپا قرار گیرد. با توجه به این تحولات، پرسشی که نگارندۀ پژوهشِ حاضر با رویکردی توصیفی - تحلیلی و با تأسی از مفروضات نظریِ «نهادگرایی لیبرال» درصدد پاسخ به چرایی آن برآمده، چنین ترتیببندی شده است که «تأثیرات پیدا و پنهانِ گسترش روابط اقتصادی و تجاری چین و اتحادیه اروپا بر روابط ایالاتمتحده و اتحادیه اروپا چگونه ارزیابی میشود؟». فرضیهای که از پرسش فوق مطرح شده ناظر بر آن است که از یکسو تأکید بر سیستم چندجانبهگرایی مبتنی بر قوانین بینالمللی منجر به ایجاد تعهد مشترک میان مقامات چینی و اروپایی شده است و از سوی دیگر با انتخاب «پرزیدنت ترامپ» که بر راهبرد حمایتگرایی و خروج از توافقنامههای تجاری تأکید کرده است، روابط اروپا با واشنگتن تا حدود زیادی رو به سردی نهاده است. برآیند دگردیسیهای رخنموده آن است که تقویت روابط چین و اتحادیه اروپا موجب کمرنگ شدن روابط اتحادیه اروپا و ایالاتمتحده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
207 - ارزیابی عوامل مؤثر بر تعامل اقتصادیِ چین با بلوکهای تجاری منتخب مطالعه تطبیقی؛ شورای همکاری خلیجفارس و اوراسیا
مهرداد عله پور رضا سیمبربا عنایت به نیاز مُبرم چین به انرژی پایدار که با هدف کاهش آسیبپذیری در حوزۀ انرژی و بیشینهسازی قدرت روبهتزاید خود در عرصۀ سیاست و روابط بینالملل صورت پذیرفته است، این کشورِ در حال صعود، طی سالیان اخیر کوشیده است تا بر بستر انرژی، همکاریهای سیاسی- اقتصادی ویژهای ر أکثربا عنایت به نیاز مُبرم چین به انرژی پایدار که با هدف کاهش آسیبپذیری در حوزۀ انرژی و بیشینهسازی قدرت روبهتزاید خود در عرصۀ سیاست و روابط بینالملل صورت پذیرفته است، این کشورِ در حال صعود، طی سالیان اخیر کوشیده است تا بر بستر انرژی، همکاریهای سیاسی- اقتصادی ویژهای را با کشورهای حاضر در شورای همکاری خلیجفارس و منطقۀ راهبردی اوراسیا به منصۀ ظهور برساند. در همین رابطه، نگارندگان پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی- تطبیقی و با تأسی از اسناد کتابخانهای درصدد برآمدهاند تا ضمن واکاوی و بررسی حضور فزایندۀ پکن در حوزههای مورداشاره، به این پرسش راهبردی پاسخ گویند که «جمهوری خلق چین در پرتو تعمیق روابط سیاسی و اقتصادیِ خود با کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس و کنشگران حاضر در حوزۀ راهبردی اوراسیا چه اهداف پیدا و پنهانی را دنبال میکنند؟» فرضیة مطرح از معبر این پرسش ناظر بر آن است که پکن با در نظر گرفتن وزن اقتصادی کشورهای حاضر در مناطق مورداشاره و با توجه به موقعیت ویژۀ آنها در ابتکار کمربند- راه کوشیده است تا راهبردهای نوینِ ژئوپلیتیکی خود را از رهگذر تلاش برای تضمین امنیت پایدارِ دسترسی به انرژی، حفظ بازارهایِ هدف مستقر در مسیر ابتکار کمربند راه و افزایش سطح همکاری با شُرکای منطقهای، به دو حوزۀ «خلیجفارس» و «اوراسیا» گسترش دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
208 - کنشگری چین در آسهآن؛ تلاش برای حفظ وابستگی نامتقارن اقتصادی
مرتضی نورمحمدی وحید شربتی محدثه حیدریعلیرغم تمامی مخالفتها و موضعگیریهایی که در سازمانهای بینالمللی علیه چین وجود داشت، در طی یک دهه گذشته این کشور نفوذ قابلتوجهی در سازمانهای بینالمللی و منطقهای یافته و تلاش کرده است با شکل دادن به هنجارها، قواعد و قوانین جایگاه خود را در این سازمانها ارتقا بخش أکثرعلیرغم تمامی مخالفتها و موضعگیریهایی که در سازمانهای بینالمللی علیه چین وجود داشت، در طی یک دهه گذشته این کشور نفوذ قابلتوجهی در سازمانهای بینالمللی و منطقهای یافته و تلاش کرده است با شکل دادن به هنجارها، قواعد و قوانین جایگاه خود را در این سازمانها ارتقا بخشد. در این میان، سازمان آسهآن یکی از مهمترین سازمانهای منطقهای بوده که مورد توجه مقامات چین قرار گرفته است؛ سازمانی که میتواند منافع فراوانی را برای پکن تأمین سازد و اکنون این منافع بیش از هر زمان دیگری با منطقه آسهآن درهمتنیده شده است. روابط بین چین و این اتحادیه در وضع کنونی، به یکی از پیچیدهترین روابط در منطقه آسیا و اقیانوسیه تبدیل شده و اخیراً در هر دو بعد اقتصادی و سیاسی تغییرات مثبتی به خود دیده است. البته منافع و سهم حاصل برای چین از این تعمیق روابط بیشتر از اعضای آسهآن بوده و این امر به یکی از دغدغهها و نگرانیهای مقامات این اتحادیه در چند سال اخیر تبدیل شده است. این مقاله سعی کرده است با تکیه بر نظریه وابستگی نامتقارن اقتصادی به بررسی نوع کنشگری چین در این سازمان منطقهای بپردازد. از دید مقاله، چین از طریق ارتقای سطح همکاریهای سیاسی و اقتصادی تلاش نموده است که وابستگی نامتقارن آسهآن به خود را حفظ کند و ارتقا دهد و مانع قدرتگیری رقبای منطقهای و بینالمللی در این سازمان شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
209 - فرایند الحاق چین به سازمان تجارت جهانی
مسعود کمالی اردکانیکشور چین با اتخاذ سیاست درهای باز در دهه 1970 میلادی رفتهرفته با افزایش قدرت اقتصادي خود، تبدیل به قدرتی نوظهور در عرصه بینالمللی شد و در حال حاضر به بازیگری اصلی در معادلات سیاسی تبدیلشده است و منافع قدرتهای بزرگ را به چالش میکشد. فرایند اصلاحات اقتصادی در چین از أکثرکشور چین با اتخاذ سیاست درهای باز در دهه 1970 میلادی رفتهرفته با افزایش قدرت اقتصادي خود، تبدیل به قدرتی نوظهور در عرصه بینالمللی شد و در حال حاضر به بازیگری اصلی در معادلات سیاسی تبدیلشده است و منافع قدرتهای بزرگ را به چالش میکشد. فرایند اصلاحات اقتصادی در چین از اواسط دهه 1980 (قبل از عضویت در سازمان تجارت جهانی) تحول جدی یافت. این تحول را بهخوبی میتوان در عملكرد تجاری این كشور مشاهده كرد. در حال حاضر چین چه از نظر واردات و چه از نظر صادرات به بازیگری مهم در تجارت بینالملل بدل گشته است. حركت از روشهای قدیمیتر به سمت برنامهریزی واردات با روش صدور مجوزهای وارداتی و استفاده از تعرفههای گمركی، موجب شده است سازوكار بازار و قیمت بهعنوان مهمترین عوامل تعیینكننده در روابط آتی چین با بقیه دنیا از جایگاه خاصی برخوردار شود. بر این اساس این نوشتار درصدد پاسخ به چرایی این پرسش راهبردی برآمده است که «جمهوری خلق چین از رهگذر الحاق به سازمان تجارت جهانی چه اهداف پیدا و پنهانی را دنبال میکند؟» فرضیة مطرح در مقابل پرسش مذکور ناظر است بر اینکه الحاق چین به سازمان تجارت جهانی بهعنوان بخشی از فرایند اصلاحات اقتصادی چین به این کشور امكان داد تا منافع حاصل از فرایند اصلاحات تجاری دولت چین را كه طی دو دهه قبل از الحاق به عملآورده بود تثبیت كند و مبنای ادامه اصلاحات آتی قرار دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
210 - راهبرد سیاست همسایگی و نظمسازی ژئواکونومیکی چندجانبه؛ جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا
امیر عباسی خوشکارنظمسازی ژئواکونومیکی بهعنوان یکی از پایههای اصلی نظمسازی راهبردی در سطح منطقه غرب آسیا و ایفای نقش ثباتسازی اقتصادی در مناطق پیرامونی به یکی از جهتگیریهای اصلی سیاست خارجی منطقهای جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. سیاست همسایگی بر مبنای دیپلماسی اقتصادی در خوشه أکثرنظمسازی ژئواکونومیکی بهعنوان یکی از پایههای اصلی نظمسازی راهبردی در سطح منطقه غرب آسیا و ایفای نقش ثباتسازی اقتصادی در مناطق پیرامونی به یکی از جهتگیریهای اصلی سیاست خارجی منطقهای جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. سیاست همسایگی بر مبنای دیپلماسی اقتصادی در خوشه ژئواکونومیکی آسیای مرکزی و قفقاز فضای تنفس تجاری مناسبی را در قالب عضویت در اتحادیه اقتصادی اوراسیا فراهم ساخته است. صادرات کالاها و خدمات مصرفی و سرمایهای به این منطقه جهت تقویت صادرات و ارزآوری از جمله اهداف پیوستن به اتحادیه مذکور هستند. سؤال پژوهش حاضر این بوده که «فرصتها و چالشهای پیش روی عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا جهت تأثیرگذاری و مشارکت ژئواکونومیکی در آسیای مرکزی و قفقاز چیست؟» و این فرضیه در پاسخ مطرح شده است که فرصت گسترش بازارهای صادراتی و تقویت همگرایی ژئوانرژی با اعضای اتحادیه مهمترین فرصتها و عدم مکمل بودن اقتصادهای اعضا و وجود رقابت در صادرات انرژی از جمله چالشهای پیش روی جمهوری اسلامی ایران در بازارهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. روش پژوهش در مقاله حاضر توصیفی- تبیینی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
211 - ارائه مدل کسب و کار اقتصاد دایرهای برای شرکتهای دانش بنیان
فاطمه شهدکار تقی ترابی فریدون رهنما رودپشتیاقتصاد دایرهای رویکردی ارزشمند برای دستیابی به مفهوم پایداری است که سبب برابری اجتماعی، رشد و توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط زیست میگردد.هدف اصلی از این پژوهش، ارائه یک مدل کسب و کار اقتصاد دایرهای برای شرکتهای دانش بنیان بود. این پژوهش از نظر هدف، در دسته پژوهشهای أکثراقتصاد دایرهای رویکردی ارزشمند برای دستیابی به مفهوم پایداری است که سبب برابری اجتماعی، رشد و توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط زیست میگردد.هدف اصلی از این پژوهش، ارائه یک مدل کسب و کار اقتصاد دایرهای برای شرکتهای دانش بنیان بود. این پژوهش از نظر هدف، در دسته پژوهشهای بنیادی- توسعهای و به لحاظ موضوع و ماهیت از رویکرد پژوهشهای کیفی از نوع اکتشافی بوده و از نظریه داده بنیاد (سیستماتیک) استفاده شده است. دادهها از طریق منابع مستند (کتاب، مقاله، رساله) و مصاحبههای نیمه ساختار یافته با 15 نفر از صاحبنظران و خبرگان دانشگاهی و غیر دانشگاهی از طریق نمونه گیری هدفمند نظری تا اشباع اطلاعات مورد نیاز و کفایت نظری، جمع آوری شد. دادهها بر مبنای نظریه داده بنیاد در چارچوب کدهای باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل دادههای کیفی حاصل از پژوهش، منجر به ارائه مدل کسب و کار اقتصاد دایرهای با 124 مقوله، 17 مقوله محوری و 6 عامل اصلی، در قالب ابعاد 6 گانه شامل شرایط علی (2مقوله)، پدیده اصلی (مدل کسب و کار دایرهای)، راهبرد (4 مقوله)، ویژگیهای زمینهای (5 مقوله)، شرایط مداخلهگر (2مقوله) و پیامد (4مقوله) شد. مدل حاصل از این پژوهش میتواند راهگشای دست اندرکاران، برنامهریزان و مدیران شرکتهای دانش بنیان جهت تولید و توزیع کالا و خدمات در قرن حاضر باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
212 - بررسی مساله بزهکاری در بین جمعیت جوانان
مسعود جهانبانی مریم عزیزی عبدالرسول عباسی نصر آباد سفلیبزهکاری به شیوههای گوناگون تعریف شده است. به نظر میرسد، کاملترین تعریفی که با توجه به نظریات کارشناسان رشتههای مختلف ارائه شده، این است که بزهکاری، اقدام به عملی است که برخلاف موازین، مقرّرات و قوانین جامعه بوده، انجام آن موجب پیگرد قانونی میشود و کسانی را که مرت أکثربزهکاری به شیوههای گوناگون تعریف شده است. به نظر میرسد، کاملترین تعریفی که با توجه به نظریات کارشناسان رشتههای مختلف ارائه شده، این است که بزهکاری، اقدام به عملی است که برخلاف موازین، مقرّرات و قوانین جامعه بوده، انجام آن موجب پیگرد قانونی میشود و کسانی را که مرتکب چنین اعمالی میگردند، مجرم یا بزهکار میگویند. افزایش روند بزهکاری در ابعاد گوناگون در میان نوجوانان و جوانان، توجه کارشناسان رشتههای علوم انسانی را به خود جلب کرده است. در این مقاله، بررسی مساله بزهکاری در بین جمعیت جوانان می باشد، مورد بررسی قرار گرفته است. اگر خانواده به عنوان اولین محیطی که فرد در آن نشو و نموّ مییابد، مورد کنکاش قرار گیرد، عواملی از جمله اختلاف پدر و مادر، تبعیض بین فرزندان، کمبود محبت، عدم حضور پدر در خانه، بزهکاری یکی از اعضای خانواده، نداشتن الگوی رفتاری مناسب، عدم درک فرزندان و غیره میتواند نقش مؤثری در بزهکاری فرزندان داشته باشد. علاوه بر این، عوامل دیگری همچون مسائل اقتصادی، فقدان تعلیم و تربیت مناسب، اشتغال و عوامل مرتبط با آن، مثل بیکاری و نارضایتی شغلی و سرانجام ضعف اعتقادات مذهبی در این زمینه مورد توجه قرار گرفته است. در نهایت، پیشنهادهایی برای پیشگیری از بزهکاری نوجوانان و جوانان ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
213 - واکاوی فرصتها و چالشهای پیش روی تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی در ایران
بهروز روستاخیز سمیه کاظمیتشکلهای تعاونی بهمثابۀ نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولتها در حل مسائل اجتماعی تلقی میشوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهرهگیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. ا أکثرتشکلهای تعاونی بهمثابۀ نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولتها در حل مسائل اجتماعی تلقی میشوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهرهگیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. اما این تعاونیها در عمل با چالشهایی مواجه بودهاند که موجب عدمتوفیق آنها شده است. از همین رو، پژوهش حاضر مبتنی بر یک رویکرد کیفی و با هدف دستیابی به راهبردهایی پیشنهادی در جهت استفاده از ظرفیتها و فرصتهای موجود برای تعاونیهای مذکور بهمنظور مقابله با چالشهای پیش روی آنها انجام شده است. در این راستا در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر علاوه بر منابع و اسناد مکتوب و اینترنتی، متن گفتوگو با ۳۰ نفر از صاحبنظران، ذینفعان و ذیمدخلان این حوزه نیز به شیوۀ «تحلیل مضمون» تحلیل شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، تعاونیهای مذکور از «ظرفیتها و فرصتهای قانونی تسهیلگر»، امکان «نیل به انتفاع عمومی در چهارچوب ظرفیتها و فرصتهای اقتصادی» و پتانسیل «شکوفایی ظرفیتهای بومی و محلی شهرستانها» برخوردارند و در برابر خود، چالشهایی همچون «رویههای قانونی دستوپاگیر و عدمضمانت اجرایی آنها»، «تعامل نامطلوب و حمایتنکردن بایستة ساختارهای دولتی از تعاونیها»، «دشواری در تأمین مالی فعالیتها» و «نهادینهشدن بیاعتمادی به تعاونیها» را دارند. در نهایت، بر اساس یافتههای پژوهش، این راهبردها برای موفقیت تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی پیشنهاد شده است: «تدقیق قوانین»؛ «اعتمادسازی ساختاری»؛ «تبلیغات کارآمد و آموزش»؛ «توسل به مدیریت تابآور»؛ «شبکهسازی»؛ و «کارآفرینی اجتماعی مبتنی بر احصاء و استفاده از ظرفیتهای محلی». تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
214 - بررسی تاثیر پیچیدگی و رشد اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن (مطالعه موردی کشور ایران)
محمد اره کش سلماسی سیدکمال صادقیهدف از این مقاله بررسی رابطه منحنی کوزنتس محیطی (EKC)و شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به عنوان عنصر متمایز کننده حجم تولید برای کشور ایران است.برای بررسی رابطه بین متغیرها از مدل اصلاح خطای بردار(VECM) برای دوره زمانی 1389-1399 با تکنیکهای حداقل مربعات پویا،حداقل مربعات ا أکثرهدف از این مقاله بررسی رابطه منحنی کوزنتس محیطی (EKC)و شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به عنوان عنصر متمایز کننده حجم تولید برای کشور ایران است.برای بررسی رابطه بین متغیرها از مدل اصلاح خطای بردار(VECM) برای دوره زمانی 1389-1399 با تکنیکهای حداقل مربعات پویا،حداقل مربعات اصلاح شده،آزمون همجمعی و آزمون جوهانسون استفاده شد. برای بررسی عوامل موثر بر انتشار گاز دی اکسید کربن،از متغیرهای سنتی که داده های منحنی کوزنتس محیطی رابین سالهای 1389-1399 نشان می دهد استفاده شده است.این متغیرها عبارتند از تولید ناخالص داخلی سرانه،جمعیت شهری،مصرف برق(کیلووات ساعت سرانه)،سرمایه گذاری مستقیم خارجی،واردات و صادرات کالا و خدمات(درصد تولید ناخالص داخلی) که از مرکز آمار ایران ،سازمان محیط زیست و بانک مرکزی تهیه شده است..برای بدست آوردن پیچیدگی اقتصادی(ECI) از مدل پیشنهادی هیدالگو و هاوس مان (2009) استفاده شد.نتایج تحقیق نشان می دهد پیچیدگی اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن تاثیری ندارد اما افزایش تولید و مصرف انرژی و افزایش صادرات و کاهش واردات بر انتشار گاز دی اکسید کربن موثر است.همچنین بین افزایش درآمد سرانه،سرمایه گذاری مستقیم خارجی و انتشار گاز دی اکسید کربن رابطه معنی داری یافت نشد.طبق نتایج تحقیق پیشنهاد می شود از انرژیهای تجدیدپذیر در تولید استفاده شود و قوانین صادراتی و وارداتی برمبنای کاهش مخاطرات زیست محیطی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
215 - نگاهی تحلیلی در خصوص اثر تحریمهای اقتصادی بر تجارت محصولات کشاورزی ایران
مصطفی بنی اسدیاز سال 1387 و به بهانه فعالیتهای صلح آمیز هستهای ایران، تحریمهای بی سابقهای علیه کشور اعمال گردید که اثرات قابل توجهی در اقتصاد کشور برجای گذاشت. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر تحریمهای هستهای بر روابط، ترکیب کالاها، شرکا و تراز تجاری بخش کشاورزی ایران است. برای این أکثراز سال 1387 و به بهانه فعالیتهای صلح آمیز هستهای ایران، تحریمهای بی سابقهای علیه کشور اعمال گردید که اثرات قابل توجهی در اقتصاد کشور برجای گذاشت. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر تحریمهای هستهای بر روابط، ترکیب کالاها، شرکا و تراز تجاری بخش کشاورزی ایران است. برای این منظور از روش توصیفی-تحلیلی و تحلیل دادههای سری زمانی تجاری ایران استفاده شد. در این تحلیل چهار دوره پیش از تحریم (1386-1378)، دوره شروع و اعمال تحریم (1390-1387)، دوره تشدید تحریم (1393-1391) و دوره پساتحریم و پسا برجام (1395-1394) مورد بررسی قرار گرفت. دادههای این مطالعه از گمرک جمهوری اسلامی ایران جمعآوری شد. نتایج مطالعه نشان میدهد تحریمها بر صادرات کشاورزی اثر مثبت داشته ولی شرکای تجاری کشور را تغییر داده است. همچنین تحریمها برخلاف انتظار منجر به کاهش واردات محصولات کشاورزی و مواد غذایی نشده است، اما روابط تجاری، مبادی وارداتی و شرکای تجاری را تغییر داده و در عین حال ترکیب کالاهای وارداتی تغییر نکرده است. همچنین بعد از شروع تحریمها، تراز تجاری بخش کشاورزی رو به بهبود بوده است. براساس نتایج این مطالعه و تجربیات دوران پیش و پس از تحریم میتوان یک نقشه تجاری برای آینده در مواجهه با تحریمها و با رویکرد اقتصاد مقاومتی تدوین نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
216 - سم چینی ضرورتی برای گاوداری صنعتی
ریحانه سنگ تراش مرضیه فائزیگاوهای شیری در شرایط پراسترس تولید دچار بیماری های تولید می شوند این بیماری ها با تحمل درد یا مرگ حیوان همراه هستند. در سراسر جهان، لنگش یک بیماری شایع مرتبط با تولید در گاوداری های شیری متراکم است. لنگش تاثیرات منفی بر آسایش و مسائل اقتصادی دارد. در بسیاری از موارد لنگ أکثرگاوهای شیری در شرایط پراسترس تولید دچار بیماری های تولید می شوند این بیماری ها با تحمل درد یا مرگ حیوان همراه هستند. در سراسر جهان، لنگش یک بیماری شایع مرتبط با تولید در گاوداری های شیری متراکم است. لنگش تاثیرات منفی بر آسایش و مسائل اقتصادی دارد. در بسیاری از موارد لنگش با درد همراه است که این موضوع ممکن است باعث تغییر انگیزه گاو برای انجام برخی رفتارها (مانند راه رفتن، خوابیدن و ...) به منظور کاهش درد و عدم آسایش شود. زیانهای اقتصادی ناشی از لنگش مربوط به کاهش تولید شیر، عملکرد ضعیف تولیدمثلی، کوتاه شدن سال های تولید و به دنبال آن افزایش خطرحذف و هزینههای درمان است. علی رغم تمام اثرات منفی لنگش بر روی حیوانات و صنایع لبنی، تحقیقات محدودی در مورد ارزیابی اقدامات پیشگیرانه انجام شده است. یکی از بزرگترین مشکلات در پیشگیری از شیوع لنگش اطلاعات کم گاوداران در مورد مشکلات مرتبط با لنگش در گله است. استراتژیهای کنترل لنگش معمولا شامل سم چینی و درمان اختلالات حرکتی است. هدف از این مطالعه بررسی اهمیت سم چینی در گاوداری ها به عنوان یکی از روش های کنترل لنگش و تاثیر آن بر سلامت انگشتان (تاثیر سم چینی بر بیماری های عفونی،غیرعفونی یا سایر جراحات مرتبط با سم)، متغییرهای رفتاری (مدت زمان خوابیدن و اسکورحرکتی)، متغییرهای فیزیولوژیک (ضربان قلب، تعداد تنفس، سطح کورتیزول پلاسما و...)، متغییرهای تولید (تولید شیر و تولید مثل) و سایر عوامل مرتبط با سم چینی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
217 - رابطه توسعه اقتصادی و عدالت اقتصادی از منظر قرآن
محمد پارسائیانتوسعهیافتگی، همچون مدینه فاضله در عصر کنونی تمام تلاشهای دولتها را به خود معطوف داشته تا هر روز خود را به آن نزدیکتر سازند و شباهت بیشتری با جوامع توسعهیافته پیدا کنند. اما ناکامی بیشتر کشورهای توسعهیافته در دستیابی به توسعه و بروز پیامدهایی از قبیل شکافهای طبقا أکثرتوسعهیافتگی، همچون مدینه فاضله در عصر کنونی تمام تلاشهای دولتها را به خود معطوف داشته تا هر روز خود را به آن نزدیکتر سازند و شباهت بیشتری با جوامع توسعهیافته پیدا کنند. اما ناکامی بیشتر کشورهای توسعهیافته در دستیابی به توسعه و بروز پیامدهایی از قبیل شکافهای طبقاتی، فساد، بیعدالتی، زوال ارزشهای انسانی، تعارضات فرهنگی و کاهش معنویت موجب طرح نظریات جدید و اختلافی در عرصه توسعه به ویژه پیرامون نسبت عدالت و توسعه شده است. توسعه اقتصادی در اسلام مبتنی بر مبانی و ارزشهای وحیانی است که علیرغم وجود اشتراکاتی با فرآیند توسعه در غرب، بهجهت تفاوت در مبانی، فرهنگ و اهداف، مسیری مجزا میپیماید. در این تحقیق پس از بررسی مفهوم توسعه و عدالت اقتصادی در قرآن کریم، مشخص شد که این دو مفهوم انطباق زیادی بر یکدیگر دارد و در واقع میتوان گفت که توسعهیافتگی همان راهیابی بهسوی عدالت اجتماعی است و هر دو در الگوی رفتاری خلیفه الهی به وحدت میرسند. عدالت و توسعه، هر دو هدف نهایی اقتصاد اسلامی و زمینهساز یکدیگر هستند و بدون هم کارایی ندارند. همچنین عدالت اقتصادی در محورهای بهرهوری از منابع و فرصتها، توسعه انسانی، جریان تولید و مصرف، عرصه معاملات و بازتوزیع، افزایش امنیت و اعتماد اقتصادی و بازدهی مضاعف بر یکدیگر اثر می گذارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
218 - بازشناسی ظرفیتهای رقابت¬پذیری زمینه¬گرای شهری در توسعه شهرها و مناطق
اصغر مولاییزمینه ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت پذیری و توسعه شهری و منطقه-ای دارا باشد. جستجوی زمینه های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت های رقابتی پایداری را پیش-روی رقابت پذیری می نهد که اتکاء أکثرزمینه ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت پذیری و توسعه شهری و منطقه-ای دارا باشد. جستجوی زمینه های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت های رقابتی پایداری را پیش-روی رقابت پذیری می نهد که اتکاء بر آنها آینده ای مطلوب را نمایان می سازد. این پژوهش با هدف تبیین جایگاه زمینه های هویتی در رقابت پذیری شهری و چگونگی ایجاد مزیت های رقابتی زمینه گرا می باشد که با روش پژوهش تحلیلی و اسنادی با راهبردی زمینه-مدار انجام شده است. مزیت های رقابتی زمینه گرا در زمینه های طبیعی، جغرافیایی، تاریخی، فضایی_کالبدی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و ورزشی قابل تعریف است. زمینه ها به عنوان مجموعه ای از عناصر ذاتی و جدایی ناپذیر پدیده ها، تجلی گر هویت آنهاست. زمینه های شهرها و مناطق، برخاسته از ابعاد سازنده مکانی، زمانی، فرهنگی، اجتماعی و سایر مولفه های وجودی است. این زمینه ها معرف هویت پویای شهرها و مناطق در گذر زمان و مکان و وجه تمایز آنها محسوب می شود. شناخت و تمرکز و تاکید بر زمینه های ارزشمند هویتی شهرها و مناطق در راستای توانمندسازی و پایداری می تواند به ارتقای رقابت پذیری آنها کمک نماید. به عبارت دیگر، زمینه ها محل رشد، ترقی و قدرت رقابتی شهرها و مناطق می باشند. مهمترین راهبردهای پیشنهادی عبارتند از: احترام به زمینه ها در توسعه شهری و منطقه ای، خلق مزیت های رقابتی معطوف به زمینه ها و برندسازی آنها، توسعه زیرساختهای گردشگری مذهبی؛ برندسازی و توسعه زیرساختهای گردشگری تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، طبیعی و زیست محیطی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
219 - بررسی و تاثیر گردشگری فرهنگی و ایجاد کارآفرینی روستایی
جمشید وصال نژادبیکاری و کمبود فرصت ها ی شغلی از مشکلات اصلی روستاها، به ویژه در بین جوانان روستایی است. کاهش شاغلان بخش کشاورزی این واقعیّت را نشان می دهد که در آینده، افزایش اشتغال در نواحی روستایی در گرو توسعه ی بخش های صنعت و خدمات است. کارآفرینی به عنوان موتور توسعه ی اقتصادی، می أکثربیکاری و کمبود فرصت ها ی شغلی از مشکلات اصلی روستاها، به ویژه در بین جوانان روستایی است. کاهش شاغلان بخش کشاورزی این واقعیّت را نشان می دهد که در آینده، افزایش اشتغال در نواحی روستایی در گرو توسعه ی بخش های صنعت و خدمات است. کارآفرینی به عنوان موتور توسعه ی اقتصادی، می تواند یکی از راهبردهای اصلی حلِّ مشکلات روستایی، متنوّع سازی اقتصاد و استفاده ی بهینه از منابع روستاهای کشور باشد. گردشگری یکی از بزرگ ترین و سریع ترین صنایع در حال رشد است، درنتیجه تقاضاهای جدید گردشگران و نیاز به تنوّع محصولات و مقصدهای گردشگری، زمینه ای برای توسعه ی کسب و کارها، به ویژه کسب وکارهای کوچک و متوسّط و توسعه ی کارآفرینی فراهم می آورد. هم دولت و هم مردم بومی گردشگری را به عنوان یک منبع بالقوه اشتغال زایی و عامل رشد اقتصادی برای جوامع بومی محسوب می کنند. صنعت گردشگری با ایجاد فرصت های شغلی جدید موجب تقویت موقعیت مردم بومی در جامعه و استقلال اقتصادی می شود. توسعه گردشگری قومی و عشایری همچنین موجب بهبود سرمایه گذاری، توسعه زیرساخت ها و افزایش درآمدهای مردم محلی می شود. گردشگران سفر کرده به مناطق قومی و عشایری، پول بیشتری برای خرید سوغات و اقامت در چنین مناطقی می پردازند، بنابراین گردشگری قومی و عشایری یک ابزار مهم توسعه اقتصادی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
220 - توسعه سیاسی و تاثیر آن بر محیط کسب و کار
سعید امیدیان پور يگانه اختريازجمله عوامل مؤثر بـر رشـد اقتصادی میتوان به توسعه سیاسی و آزادی اقتصادی اشاره کرد. محیط کسب و کاری از جمله شاخصهای تعیین کننده وضعیت اقتصادی کشور ها است که سازمان های جهانی، سرمایه گذاران و تولیدکنندگان بر اساس آن به تجزیه و تحلیل موقعیت اقتصادی کشورها میپردازند. بهبو أکثرازجمله عوامل مؤثر بـر رشـد اقتصادی میتوان به توسعه سیاسی و آزادی اقتصادی اشاره کرد. محیط کسب و کاری از جمله شاخصهای تعیین کننده وضعیت اقتصادی کشور ها است که سازمان های جهانی، سرمایه گذاران و تولیدکنندگان بر اساس آن به تجزیه و تحلیل موقعیت اقتصادی کشورها میپردازند. بهبود محیط کسب و کار در کشورها منجر به بهبود شرایط برای فعالیت مؤثر و مفید تمام فعالان اقتصادی گردیده تا تمامی بخشها بتوانند از موقعیت بالقوه خود استفاده کنند. این امر باعث افزایش سرمایه گذاری داخلی و خارجی، فرصتهای شغلی و بهره وری عوامل تولید و بهبود بسیاری دیگر از مؤلفه های اقتصادی و اجتماعی خواهد شد. محیط کسب و کار، از عوامل مهمی تأثیر میپذیرد که بی تردید یکی از مهمترین آنها، اقتصاد سیاسی میباشد.از این رو، مطالعه حاضر به بررسی تطبیقی تاثیر توسعه سیاسی بر محیط کسب وکار می پردازد. همچنین در یک برهه تاریخی مدارک نشان میدهند که دولت ها فعالیت نامتعارفی مانند سرکوب معترضان و عدم وجود آزادی عمل در انتخابات و عدالت در سیستم های سیاسی وجود داشته است. با گذشت زمان روند سیاسی در کشوری مانند آمریکا رو به به تحول رفت و روندی به سوی سازمانی شدن در پیش گرفت که باعث ایجاد کنسرسیوم های سیاسی شد. بر اساس نتایج مطالعه میتوان بیان داشت، کشورهایی که در بهبود شاخصهای اقتصاد سیاسی موفقتر عمل کردهاند دارای محیط کسب و کار بهتری هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
221 - مقایسه مصالح آجر (سنتی) و هبلکس (جدید) در میزان مصرف انرژی و اقتصاد
سمانه فروغیان حسن ذوالفقارزادهصرفهجویی در انرژیهای فسیلی و استفاده از منابع پاک انرژی، موجب کاهش هزینههای بهرهبرداری، حفظ محیطزیست و سلامت انسان میشود. جدارههای ساختمان و مصالح بهکاررفته در آن، از اصلیترین منابع هدر رفت انرژی محسوب میشوند. آجر از مصالح ساختمانی است که سابقه مصرف آن به دورا أکثرصرفهجویی در انرژیهای فسیلی و استفاده از منابع پاک انرژی، موجب کاهش هزینههای بهرهبرداری، حفظ محیطزیست و سلامت انسان میشود. جدارههای ساختمان و مصالح بهکاررفته در آن، از اصلیترین منابع هدر رفت انرژی محسوب میشوند. آجر از مصالح ساختمانی است که سابقه مصرف آن به دوران باستان بازمیگردد. علت استفاده از آن، پایداری، ارزان بودن و سرعت بالای ساخت میباشد. در سالهای اخیر بنابر دلایلی مانند، افزایش جمعیت و بهطبع آن افزایش تراکم ساختمانی، عایق نبودن آجر و نیاز به نیروی انسانی زیاد، استفاده از آن کمتر مورد توجه است و مصالحی همچون هبلکس، که در آن بسیاری از نواقص آجر رفع شدهاست، کاربرد بیشتری یافتهاست، اگرچه آجر همچنان کاربرد دارد. باتوجه به اهمیت مبحث انرژی در دهههای اخیر و تأکید مقررات ملی ساختمان بر عایق بودن ساختمانها و صرفهجویی بناها در مصرف کمتر انرژی، با توجه بر اینکه هبلکس عایق بسیار مناسبی در برابر حرارت و صوت میباشد و علاوهبراین هزینه نهایی استفاده از آن در ساختمانسازی بنابر دلایلی چون، زمان ساخت کمتر و نیاز به نیروی کار کمتر، پایینتر است، در این تحقیق سعی بر این است، این دو مصالح سنتی و جدید، از منظر میزان مصرف انرژی سرمایش و گرمایش و در پی آن مصرف سوخت برق و گاز ساختمان و همینطور میزان صرفهجویی ریالی مصرف برق و گاز، با یکدیگر مقایسه شوند. نتایج این تحقیق با استفاده از نرمافزار دیزاینبیلدر بهدستآمده و مدل موردبررسی، مکعبی با ابعاد 10*10*4 در اقلیم مشهد انتخاب شدهاست. مدل موردبررسی در نرمافزار مدلسازی شدهاست و سپس میزان بار سرمایش، بار گرمایش و بار کل ساختمان در دو حالت، دیوارهای آجری و دیوار با مصالح هبلکس، استخراج شده و نتایج بهصورت درصد عنوان گردیدهاست. نتایج بهدستآمده بیانگر این است که با جایگزین کردن هبلکس با آجر تا 12/55 درصد در میزان مصرف انرژی ساختمان صرفهجویی میگردد. در ادامه باتوجه به بهای برق و گاز مصرفی و میزان صرفهجویی در بار کل ساختمان، مقدار ریالی بهای برق و گاز برای هر دو مدل موردبررسی، برآورد شدهاست و مشخص شد که با جایگزین کردن هبلکس با آجر، 5/55 درصد در اقتصاد خانوار، بابت پرداخت قبوض برق و گاز، صرفهجویی میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
222 - جلوه های کار و فواید آن در سیره و سخن پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله
رمضانعلی رحمتیاسلام، کار و تلاش برای کسب روزی را امری مقدّس میداند. یکی از عوامل پیشرفت جامعه اسلامی، «کار» است؛ از این رو بررسی سیره عملی پیامبر صلی الله علیه و آله در این موضوع گامی در مسیر فرهنگسازی برای کار و اشتغال بهشمار میرود. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در طول دوران أکثراسلام، کار و تلاش برای کسب روزی را امری مقدّس میداند. یکی از عوامل پیشرفت جامعه اسلامی، «کار» است؛ از این رو بررسی سیره عملی پیامبر صلی الله علیه و آله در این موضوع گامی در مسیر فرهنگسازی برای کار و اشتغال بهشمار میرود. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در طول دوران حیاتشان، مشاغل اقتصادی مختلفی داشتند و همواره یاران خود را به کار سفارش کردند. لزوم الگوگیری از سیره نبوی، ایجاب می کند تا در موضوعات مختلف اجتماعی از جمله کسب و کار سیره و سخن ایشان مورد پژوهش قرار گیرد. هدف این نوشتار معرّفی پیامبر صلی الله علیه و آله بهعنوان الگویی جهت فرهنگ سازی کار و اشتغال است. این مقاله برای نخستین بار با تمرکز بر سیره و سخن پیامبر صلی الله علیه و آله فهرستی از شغلهای آن حضرت و بهره های کار از روایات و منابع تاریخی مرتبط با ایشان را ارائه می کند. این نوشته ابتدا به جلوه های کار در سیره پیامبر صلی الله علیه و آله پرداخته، سپس فواید کار در سخن ایشان را بازپژوهی می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
223 - ارزیابی اثر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی ایران
یحیی محققارزیابی آثار آموزشی در مراحل مختلف تحصیلی، همواره یکی از دغدغههای اصلی سیاستگذاران و فرادستان اقتصادی در کشورهای مختلف بوده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی تأثیر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی در ایران است. اطلاعات و دادههای آماری این پژوهش از دادههای بودجه خانوار أکثرارزیابی آثار آموزشی در مراحل مختلف تحصیلی، همواره یکی از دغدغههای اصلی سیاستگذاران و فرادستان اقتصادی در کشورهای مختلف بوده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی تأثیر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی در ایران است. اطلاعات و دادههای آماری این پژوهش از دادههای بودجه خانوار مرکز آمار ایران، بانک مرکزی و بانک جهانی برای دوره 1386 تا 1396 استخراج شده است. یافتههای تجربی نشان میدهد، سرمایهگذاری در آموزش پیش از دبستان، دبستان و سرمایهگذاری در آموزش عالی، تاثیر مثبت و معنیداری بر رشد اقتصادی استانهای ایران داشته است. با عنایت به نتایج حاصله میتوان نتیجه گرفت که سرمایهگذاری در آموزش پیش از دبستان و دبستان از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا به برنامه ریزان کلان کشور توصیه میشود که برای پرورش و تربیت نیروی انسانی کارامددر عرصه فعالیت های اقتصادی می بایست سرمایه گذاری های راهبردی و بلند مدت در آموزش هدفمند در سطوح مختلف آموزشی انجام پذیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
224 - الگوی مواجهه با پیامدهای خارجی منفی اقتصادی آلودگی هوای شهر تهران بر اساس موازین اسلامی
عطیه شفیعی حسن سبحانیپیامد های خارجی منفی اقتصادی ناشی از فعالیت های بنگاه های اقتصادی و وسایل نقلیه موتوری است که به صورت مستقیم وغیر مستقیم آلودگی را انتشار داده و عاملان آن عمدتا درصدد جبران این پیامدها بر نمی آیند. دین اسلام بر اساس قواعدی مخالفت جدی خود را با آسیب رساندن به محیط و جبرا أکثرپیامد های خارجی منفی اقتصادی ناشی از فعالیت های بنگاه های اقتصادی و وسایل نقلیه موتوری است که به صورت مستقیم وغیر مستقیم آلودگی را انتشار داده و عاملان آن عمدتا درصدد جبران این پیامدها بر نمی آیند. دین اسلام بر اساس قواعدی مخالفت جدی خود را با آسیب رساندن به محیط و جبران نکردن آن ابراز نموده است. این مطالعه به بررسی نحوه ی مواجهه دین اسلام با آثار خارجی منفی اقتصادی می پردازد. روش تحقیق کیفی داده بنیاد بوده و به کمک نمونه گیری غیر تصادفی 15 نفره از مدیران و کارکنان دولتی و شهرداری تهران و نخبگان اقتصاد اسلامی و انجام مصاحبه ی دقیق با آنها صورت گرفته است. براساس نتایج الگو ، کارایی آموزه های اقتصادی اسلام در جهت بهبود مشکلات ناشی از پیامدهای خارجی اقتصادی، وابسته به ارتقاء جایگاه اقتصاد محیط زیست بوده و پس از انجام این مهم است که می توان به کمک عوامل زمینه ای، مداخله گر و توسعه ای متوازن، الگوی محیط زیستی اسلامی را تجربه نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
225 - بررسی علل و انگیزههای هجوسرایی در شعر خاقانی و انوری
هاجر جوکار مریم پرهیزگاری سید جعفر حمیدیهجو یکی از فروع ادبیات غنایی است؛ که در آن شاعر با علل و انگیزه های مختلف به بدگویی هر آنکس که با او رقابت یا دشمنی دارد، میپردازد. هجو برآمده از کینه، دشمنی و روان رنجور و آشفته ی شاعر است؛ و چون احساسات و عواطف در همه ی افراد بشر وجود دارد، همه ی نوع بشر بالفطره توان أکثرهجو یکی از فروع ادبیات غنایی است؛ که در آن شاعر با علل و انگیزه های مختلف به بدگویی هر آنکس که با او رقابت یا دشمنی دارد، میپردازد. هجو برآمده از کینه، دشمنی و روان رنجور و آشفته ی شاعر است؛ و چون احساسات و عواطف در همه ی افراد بشر وجود دارد، همه ی نوع بشر بالفطره توانایی هجوگویی و هجوسرایی را دارند. علل و عوامل مختلفی همچون عوامل روانی، مادی، اقتصادی و اجتماعی میتواند در تکوین و پیدایش آن نقش داشته باشد. در این مقاله سعی شده است، به بررسی انگیزه های هجوسرایی دو شاعر بزرگ، خاقانی و انوری پرداخته شود. انوری ابیوردی و خاقانی هر دو از شاعران بزرگ قرن ششم هستند که در اشعار آنها هجویات زیادی وجود دارد. سوال اساسی که در این پژوهش بدان پرداخته شده است این است که، علل و انگیزههای هجوگویی در اشعار این دو شاعر چه بوده است؟ یافته های این جستار بیانگر آن است که هجوگویی در شعر هر دو تقریبا شخصی و فردی است؛ هرچند که انوری گاهی هجویات اجتماعی هم در اشعار خود دارد. حس برتریجویی از انگیزههای مشترک در شعر هر دو شاعر است. بدبینی و حسادت به دیگران و جایگاه آنها انگیزه دیگر خاقانی برای هجوگویی بوده است. از دیگر عوامل پیدایش هجو در شعر انوری نیز حریص بودن شاعر بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
226 - تدوین و تبیین الگوی طراحی مدل کسب و کار با رویکرد اقتصاد مقاومتی با استفاده از روش فراترکیب
حسام الدین رحمانی باروجی علیرضا علی احمدی میرزا حسن حسینی محمدمهدی پرهیزگاراقتصاد مقاومتی به عنوان یک راهبرد اقتصادی برای رویارویی با اقتصاد وابسته و در پاسخ به تحریمهای استکبار جهانی علیه ایران، توسط مقام معظم رهبری مورد تاکید واقع گردیده است. اقتصاد مقاومتی به دنبال کاهش آسیبپذیری در مقابل تهدیدهای خارجی، جلوگیری از بحرانها و بازنگری در أکثراقتصاد مقاومتی به عنوان یک راهبرد اقتصادی برای رویارویی با اقتصاد وابسته و در پاسخ به تحریمهای استکبار جهانی علیه ایران، توسط مقام معظم رهبری مورد تاکید واقع گردیده است. اقتصاد مقاومتی به دنبال کاهش آسیبپذیری در مقابل تهدیدهای خارجی، جلوگیری از بحرانها و بازنگری در ساختارها و سامانههای ناکارآمد فعلی اقتصادی است. در اقتصاد مقاومتی تلاش بر کاهش وابستگی ها و استفاده حداکثری از مزیتهای تولید داخل است. از اینرو، ضروری است مدلهای کسب و کار بنگاههای اقتصادی ایران بر اساس این رویکرد بازطراحی شود. در این راستا، این تحقیق چارچوب مفهومی، ابعاد و اجزای مدل کسب و کار مبتنی بر رویکرد اقتصاد مقاوتی را تدوین و تبیین نموده است. رویکرد حاکم بر این پژوهش کیفی و روش تحقیق مورد استفاده در آن فراترکیب است که از الگوی هفت مرحله ای سندلوسکی تبعیت نموده است. در گام نخست، بیانات مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی ، همچنین مقالات و مجموعه تحقیقات پیرامون مفاهیم تابآوری و مدل ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر به دﻗﺖ ﮔﺮدآوري و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ شد. سپس، ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ کسب و کار با رویکرد اقتصاد مقاومتی ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ شد. در ادامه عوامل اثرگذار بر طراحی مدل کسب و کار با رویکرد اقتصاد مقاومتی شناسایی شد. بدین منظور 32 پژوهش که به طور مستقیم با موضوع پژوهش مرتبط بودند انتخاب و از طریق نرم افزار MAXQDA مورد واکاوی قرار گرفتند و 169 کد، شناسایی شد. در مرحله بعد، پس از دسته بندی کدهای مشابه، در نهایت 34 عنوان کد در قالب 9 موضوع انتخاب و در چارچوب مدل مفهومی پژوهش ارائه شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
227 - بررسی تأثیر دانشگاه آزاد اسلامي در امور آموزشي، فرهنگي و اقتصادي زنان شهرستان شهربابك
رخساره اسدی کرمرشد نهادهای آموزشی و علمی زمینه مشارکت مؤثر افراد یک جامعه را در تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فراهم میکند. دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان یکی از نهادهای آموزشی در کشور فرصتی فراهم کرده تا زنان نیز بتوانند در عرصههای مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نقش أکثررشد نهادهای آموزشی و علمی زمینه مشارکت مؤثر افراد یک جامعه را در تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فراهم میکند. دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان یکی از نهادهای آموزشی در کشور فرصتی فراهم کرده تا زنان نیز بتوانند در عرصههای مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نقشی فعال داشته باشند و با خودباوری بتوانند نگرش جامعه را نسبت به تواناییهای زنان تغییر داده و نشان دهند که امر توسعه بدون مشارکت زنان امکانپذیر نخواهد بود. ازآنجاییکه عملکردها و پیامدهای دانشگاه آزاد اسلامی در زمینههای مختلف (فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی) در مناطق مختلف کشور متفاوت بوده است؛ لذا هدف تحقیق حاضر بررسی نقش و عملکرد دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان شهربابک در امور آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زنان بوده است. در این راستا فرضیههای تأثیر دانشگاه آزاد اسلامی در امور آموزشی، فرهنگی-اجتماعی، اقتصادی زنان موردبررسی قرار گرفت. درمجموع روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی، کاربردی و مبتنی بر پیمایش بود. در این روش از گردآوری اطلاعات، مطالعه اسنادی و میدانی (پرسشنامه محقق ساخته) استفاده شده است و جامعه آماری موردمطالعه کارمندان، دانشجويان، زنان خانهدار، مشاغل آزاد و دانشآموزان ساكن شهرستان شهربابك (1395) و حجم نمونه 500 نفر میباشد که جهت ورود اطلاعات و دادهها و تجزیه تحلیل آنها نیز از نرمافزار SPSS استفاده شده است. نتیجه آنکه دانشگاه آزاد اسلامي در امور آموزشي (T=79.16,P<5%) و در امور فرهنگي- اجتماعي T=60.85,P<5%)) و در امور اقتصادي ( T=93.37,P<5%) زنان در شهرستان شهربابک تأثیرگذار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
228 - طراحی و اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسبوکارهای ایرانی
ندا مقدم بابک ضیاء حسین صادقی سید مجتبی سجادیاین پژوهش با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسبوکارهای ایرانی انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و بازه زمانی گردآوری دادهها، یک پژوهش پیمایش مقطعی میباشد. جامعه آماری شامل مدیران کسبوکارهای ایرانی میباشد. تعداد ن أکثراین پژوهش با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسبوکارهای ایرانی انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و بازه زمانی گردآوری دادهها، یک پژوهش پیمایش مقطعی میباشد. جامعه آماری شامل مدیران کسبوکارهای ایرانی میباشد. تعداد نمونه 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردید و نمونهگیری با روش تصادفی ساده انجام گرفت. پرسشنامه بهعنوان ابزار جمعآوری دادهها بود که با روشهای روایی همگرا، روایی سازه و روایی واگرا اعتبارسنجی گردید. با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی نیز قابلیت اعتماد پرسشنامه مطلوب ارزیابی شد. برای اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل از روش حداقل مربعات جزئی وبا استفاده نرمافزار Smart PLS انجام شد. در نهایت نیز شاخصهای گرایش کارآفرینانه بینالملل با روش سوارا اولویتبندی شدند. نتایج حاکی از آن است که از طریق زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل میتوان رهبری و فرهنگ کارآفرینانه را تقویت کرد. به این ترتیب استراتژی مناسبی برای کارآفرینی در سطح بینالملل قابل اتخاذ است. این استراتژی خود بر بینالمللیسازی کارآفرینی و بینالمللیسازی کارآفرینی تاثیر گذار است و در نهایت اهداف گرایش کارآفرینانه بینالملل محقق خواهد شد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
229 - بررسی نقش عوامل اقتصادی- اجتماعی در چگونگی شکلگیری معماریِ مسکن ارزانقیمت در دوران بعد از انقلاب اسلامی ایران
نیلوفر صباح رضا پرویزیاین تحقیق به بررسی و مطالعهی نقش عوامل اقتصادی- اجتماعی در چگونگی شکلگیری معماریِ مسکن ارزانقیمت در دوران بعد از انقلاب اسلامی ایران میپردازد. عواملی که بر شکلگیری معماری مسکن ارزانقیمت مؤثر میباشد هم در بعد اقتصادی و هم در بعد اجتماعی بررسی و مطالعه خواهد شد. هم أکثراین تحقیق به بررسی و مطالعهی نقش عوامل اقتصادی- اجتماعی در چگونگی شکلگیری معماریِ مسکن ارزانقیمت در دوران بعد از انقلاب اسلامی ایران میپردازد. عواملی که بر شکلگیری معماری مسکن ارزانقیمت مؤثر میباشد هم در بعد اقتصادی و هم در بعد اجتماعی بررسی و مطالعه خواهد شد. همچنین در اين مقاله رابطهی میان کنش مؤلفههای اجتماعی- اقتصادی را با سندروم مسكن ملكي، در قالب الگوي مسکن ارزانقیمت تبیین شد. نمونه موردي موردمطالعه، معماری مسکوني معاصر در دوران بعد از انقلاب اسلامی ایران بود كه به علت اثرگذاری مسائل اجتماعی و اقتصادی و چالشهای عمده این دوره بررسي میشوند، و با تبيين مؤلفههای اقتصادی – اجتماعی و تدقيق نسبتهای آنها باهم و سایر مؤلفههای جانبی به مدل شکلگیری مسكن ارزانقیمت و ارائه اصول طراحی بهتر برای معماران در جهت استفاده مطلوب فضا دستیافت. نشان داده میشود که تغییر شرایط مسکن از مهمترین عرصههای تحولات ناشی از گسترش شهرنشینی بوده است. گروه هدف میتواند قشر عمومی جامعه، کارگران، کارمندان، بازنشستگان، زنان سرپرست خانوار، خانوارهاي داراي سرپرست جوان و ... باشد. براي تأمین مسکن امن و سالم و در استطاعت مالی خانوار میتوان هدفهاي برنامهای افزایش توان خانوارها در تأمین مسکن و مقاومسازی مساکن موجود را به کمک برنامههای اجرایی مختلف در نظر خواهیم گرفت. درنهایت راهکارهاي واقعی براي کاهش قیمت مسکن پیشنهاد و ارائه میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
230 - تأملی بر ساز و کارهای نظارت دولت بر بخش تعاون (از انسجام بخشی تا شفافیت و پاسخگویی)
عاطفه جوادی رجه محمد عباسی اتویی حسین فروغی نیا سعیده جوادی رجهدر نظام اقتصادي جمهوری اسلامی ایران بر طبق قانون اساسي و سیاست های ابلاغی اجرای اصل چهل و چهارم، توسعه تعاونیها بهعنوان يکي از اصلي ترين ابزارهاي تحقق اقتصاد مردمی، مدنظر قرارگرفته شده است.بهرغم به رسمیت شناخته شدن بخش تعاون به عنوان بخشی مستقل به عنوان ضلع سوم مثلث أکثردر نظام اقتصادي جمهوری اسلامی ایران بر طبق قانون اساسي و سیاست های ابلاغی اجرای اصل چهل و چهارم، توسعه تعاونیها بهعنوان يکي از اصلي ترين ابزارهاي تحقق اقتصاد مردمی، مدنظر قرارگرفته شده است.بهرغم به رسمیت شناخته شدن بخش تعاون به عنوان بخشی مستقل به عنوان ضلع سوم مثلث اقتصاد ایران،امکان سنجی گستره و چگونگی نظارت دولت همواره با ابهام روبرو بوده است. این پژوهش با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی درصدد پاسخگویی به این پرسشها است که ابزارها و سازوکارهاي نظارت دولت بر بخش تعاون چيست؟ و آيا اعمال نظارت حاکميتي دولت در بخش تعاون، استقلال اين بخش از اقتصاد کشور را تحت شعاع قرار میدهد؟ براساس یافتههای پژوهش حاضر، که « ازجمله سازوکارهاي نظارت دولت، انسجام بخشی و تدوين قوانين و مقررات، سياست گذاري های شفاف و نظارت نهادي و همچنين نظارت بر روند تأسیس، تصفيه، انحلال و ...در مورد اين شرکت ها میباشد .همچنین با توجه به ماهيت خاص بخش تعاون انطباق پذيري کامل آن با نظارت دولت پیچیده به نظر می رسد.لذا به نظر دولت صرفاً باید تنها بااستفاده از ابزارهای حاکمیتی نظارت ، نظیر انطباق و عدم انحراف بخش تعاون از قوانین،وظایف نظارتی اش را در قبال بخش تعاون ایفا کند و تا حد ممکن ازورود مسقیم به مسائل اجرایی وتصدی بخش تعاون بپرهیزد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
231 - تاثیر توزیع مجدد نسبی بر رشد اقتصادی
مرضیه اسفندیاری محدثه رحیمیتوزیع عادلانه درآمد از مهم ترین اهداف کلان اقتصادی کشورها محسوب می شود، نظریه پردازان اقتصادی در رابطه با تاثیر نابرابری درامد بر رشد اقتصادی دو دیدگاه متفاوت را ارائه می دهند، ومطالعات بسیاری در این رابطه صورت گرفته است که در برخی از مطالعات نابرابری درامد بر رشد ا أکثرتوزیع عادلانه درآمد از مهم ترین اهداف کلان اقتصادی کشورها محسوب می شود، نظریه پردازان اقتصادی در رابطه با تاثیر نابرابری درامد بر رشد اقتصادی دو دیدگاه متفاوت را ارائه می دهند، ومطالعات بسیاری در این رابطه صورت گرفته است که در برخی از مطالعات نابرابری درامد بر رشد اقتصادی تأثیر مثبت دارد ودر برخی دیگر اثر منفی میگذارد. در اکثر مطالعات موقعیت جامعه از منظر نابرابری درامدی با محاسبه ضریب جینی مشخص میشود. ضریب جینی بر مبنای درامد قبل از کسر مالیات و پرداخت اجباری است. از آنجا که مالیات ها به عنوان ابزاری برای بهبود وضعیت توزیع درآمد می باشند محاسبه ضریب جینی بر اساس درآمد پس از پرداخت های اجباری و مالیات ها می تواند امکان دسترسی به تصویر دقیق تری از توزیع درآمد جامعه و پیامدهای آن ایجاد کند. با توجه به تاثیر توزیع مجدد درامد بر نابرابری درامد، مطالعه حاضر به بررسی تاثیر توزیع مجدد نسبی بر رشد اقتصادی با بهره گیری از دادههای اقتصاد ایران در فاصله ی سال های1357 تا 1396 و با استفاده از تکنیک گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) میپردازد. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد که توزیع مجدد نسبی تاثیر منفی ومعناداری بر رشد اقتصادی در فاصله ی سال های مورد بررسی دارد. بر اساس یافته های مطالعه با استفاده از شاخص توزیع مجدد نسبی، رابطه ی غیر مستقیم رشد اقتصادی ونابرابری تایید میشود. نتایج این مطالعه نشان می دهد که مالیات ها و پرداخت های انتقالی به عنوان ابزارهای توزیع درامد محرک رشد اقتصادی است. در حالی که بر اساس ضریب جینی متعارف، نابرابری درآمد منجر به افزایش رشد اقتصادی می شود.بنابراین ارائه سنجش مناسبی از نابرابری درامدی به درک صحیح تر و تدوین سیاست های کارامد در جهت برابری درآمد منتج می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
232 - بررسی مفهومی و مصداقی استقامت در قرآن و سنّت با تأکید بر اقتصاد مقاومتی
سیدمحمدعلی حسینی فر جعفر تابان محسن طاهریاین مقاله با موضوع «بررسی مفهومی و مصداقی استقامت در قرآن و سنّت با تأکید بر اقتصاد مقاومتی» بر آن است که با بررسی آیات قرآن کریم و روایات ائمه اطهار (ع) و همچنین سیری در منابع و کتابهای مرتبط، به بحث پیرامون موضوع بپردازد و بتواند به بخشی از سوالات و مشکلات در این خصوص أکثراین مقاله با موضوع «بررسی مفهومی و مصداقی استقامت در قرآن و سنّت با تأکید بر اقتصاد مقاومتی» بر آن است که با بررسی آیات قرآن کریم و روایات ائمه اطهار (ع) و همچنین سیری در منابع و کتابهای مرتبط، به بحث پیرامون موضوع بپردازد و بتواند به بخشی از سوالات و مشکلات در این خصوص بپردازد. روش این پژوهش باتوجه به امکانات و منابع موجود روش توصیفی- تحلیلی می باشد همچنین در انجام این پژوهش به این نتیجه رسیدیم که: در درجه اول استقامت در زمینه ی اقتصاد نقش مهمی در بالندگی کشور و رساندن ملت به سعادت و کمال دارد. نتیجه دیگری که از این پژوهش به دست می آید شناسایی استقامت است که با شناخت ویژگی-های آن به این نتایج رسیدیم که استقامت دارای ویژگی هایی چون ولایت مداری، عدالت، استقلال و ... است. دانسته شد استقامت، فرهنگ ولایتمداری است یعنی حرکت در مسیر راستین خدا در تمام امور زندگی ما حاضر باشد. همچنین فهمیدیم استقامت، فرهنگ سختی و تکلیف است، یعنی همراه با استقامت باید صبر و تحمل باشد، البته نتایج آن نیز به موازات این سختی ها بزرگ اند. یکی دیگر از ویژگی های استقامت در زمینه اقتصاد، سعی و تلاش و قناعت ورزیدن است. یکی دیگر از بخش های این پژوهش بررسی موانع پیش روی استقامت در زمینه اقتصاد مقاومتی بود. از جمله موانع، می توان به بروز فساد اقتصادی در کشور اشاره کرد که به نوعی مهمترین مانع پیش روی استقامت است زیرا تاثیر زیادی روی افکار و روحیه افراد دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
233 - مدل سازی تاثیر بلندمدت سیاست های ارزی بر رشد اقتصادی در ایران: رويكرد پويايي سيستمي
محمد غفاری فرد حسین رضاییتعیین بهینه نرخ ارز در رقابت پذیری کالاهای تولید داخل نسبت به موارد مشابه خارجی نقش مهمی دارد. تعیین سیاستهای ارزی مختلف تاثیر متفاوتی بر متغیرهای کلان اقتصاد از جمله نرخ رشد اقتصادی در بلندمدت خواهد داشت. در این مقاله تلاش شده است تا با طراحی مدل پویایی سیستمی تاثیر ت أکثرتعیین بهینه نرخ ارز در رقابت پذیری کالاهای تولید داخل نسبت به موارد مشابه خارجی نقش مهمی دارد. تعیین سیاستهای ارزی مختلف تاثیر متفاوتی بر متغیرهای کلان اقتصاد از جمله نرخ رشد اقتصادی در بلندمدت خواهد داشت. در این مقاله تلاش شده است تا با طراحی مدل پویایی سیستمی تاثیر تغییرات نرخ ارز بر توليد ملی با استفاده از نرم افزار ونسیم براي دوره زمانی 1396 تا 1420 شبیه سازی شود. مدل در چهار حالت متفاوت تثبیت نرخ ارز، جهش چند برابری ، افزایش اولیه و افزایش مداوم ارز بر اساس مابه التفاوت تورم داخل از میانگین تورم جهانی شبیه سازی می شود. نتایج نشان می دهد با تثبیت نرخ ارز، تراز تجاری ایران جز در سالهای اولیه همواره منفی شده و در سیاست جهش چند برابری به دلیل تاثیر منفی این جهش تراز تجاری و تولید ملی اندکی بهبود می یابد و در سیاست افزایش اولیه نرخ ارز، نرخ رشد تولید ناخالص ملی نسبت به تثبیت نرخ ارز و جهش یکباره بیشتر است.با توجه به تاثیر مثبت بلندمدت نظام ارزی مدیریت شناور بر تراز تجاری و تولید پیشنهاد میگردد سیاستگذاران پولی کشور تنها سیاستهای ارزی مدیریت شناور را در دستورکار خود قرار دهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
234 - اثر گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ریسک اقتصادی و سیاسی: مطالعه بين کشوری
امیرحسین مزینی سجاد فرجی دیزجی حسين كريميامروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمامی حوزههای زندگی بشر از جمله اقتصاد و سیاست ورود پیدا کردهاست و تأثیرات فراوانی برجای گذاشتهاست. در پژوهشهای انجام شده در زمینۀ اثرات فناوری اطلاعات و ارتباطات، به اثرات آن بر ریسک اقتصادي و ریسک سیاسی توجهي نشدهاست؛ لذا این پ أکثرامروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمامی حوزههای زندگی بشر از جمله اقتصاد و سیاست ورود پیدا کردهاست و تأثیرات فراوانی برجای گذاشتهاست. در پژوهشهای انجام شده در زمینۀ اثرات فناوری اطلاعات و ارتباطات، به اثرات آن بر ریسک اقتصادي و ریسک سیاسی توجهي نشدهاست؛ لذا این پژوهش اثر گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات را بر ریسک اقتصادي و سیاسی برای سه گروه از کشورهای منتخب توسعهیافته، درحال توسعه و عضو اوپک در دورۀ زمانی 2018-2007 بررسی کردهاست. براي برآورد مدل از روش پانل دیتا استفاده شدهاست. براساس نتایج برآورد مدل برای تمامی کشورهای نمونه، گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث کاهش ریسک اقتصادی و سیاسی میشود؛ اما به تفکیک در هریک از گروهها، نتایج متفاوت میشود. بطوریکه گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای منتخب عضو اوپک و درحالتوسعه باعث افزایش ریسک اقتصادی میگردد؛ اما در کشورهای توسعهیافته باعث کاهش ریسک اقتصادی میشود. همچنین در کشورهای عضو اوپک رابطۀ معناداری بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و ریسک سیاسی یافت نشد و در کشورهای منتخب توسعهیافته و درحالتوسعه گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث افزایش ریسک سیاسی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
235 - ارزیابی تاثیر عملکرد اقتصادی کمیته امداد امام بر عدالت اجتماعی
محمدجواد عالم چهره سید عطاءالله سینائی سید خدایار مرتضوی سید مصطفی تقویدر سال هاي پس از انقلاب تا کنون، بر اساس رویکرد کاهش فقر، تلاش هاي بسیاري براي برقراري عدالت اجتماعی و محرومیت زدایی از طریق اقدامات دولت و نهادهاي حمایتی انجام گرفته است .با ورود به دهه پنجم انقلاب، وضعیت موجود نشان می دهد با وجود صرف منابع مالی و انسانی فراوان، همه ی أکثردر سال هاي پس از انقلاب تا کنون، بر اساس رویکرد کاهش فقر، تلاش هاي بسیاري براي برقراري عدالت اجتماعی و محرومیت زدایی از طریق اقدامات دولت و نهادهاي حمایتی انجام گرفته است .با ورود به دهه پنجم انقلاب، وضعیت موجود نشان می دهد با وجود صرف منابع مالی و انسانی فراوان، همه ی این تلاش ها از اثر بخشی مورد انتظار در کاهش فقر و محرومیت برخوردار نبوده است. نظر به اینکه حمایت از افراد و خانواده های نیازمند به عنوان یکی از مولفه های عدالت اجتماعی به کمیته امداد امام خمینی واگذار گردیده است در مقاله حاضر با بررسی دیدگاه های برخی اندیشمندان و جامعه شناسان سیاسی و محور قرار دادن نظریه عدالت اجتماعی اسلامی امام خمینی درصدد ارزیابی عملکرد کمیته امداد و تأثیر آن بر عدالت اجتماعی هستیم. در بررسی های آماری انجام گرفته، نتایج معنادار بدست آمده از مقایسه جمعیت تحت حمایت کمیته امداد نسبت به جمعیت کشور و جمعیت زیر خط فقر و مقایسه آمار جمعیت تحت حمایت کمیته امداد در سرفصل های حمایتی در مقایسه با آمار کشوری و سازمان بهزیستی، علاوه بر آنکه نشان دهنده عملکرد نسبتا مناسب کمیته امداد در جهت حمایت از فقرا و مستضعفین و تأثیر آن بر تحقق عدالت اجتماعی است در راستای نظریه سیاسی عدالت اجتماعی اسلامی امام خمینی نیز قابل تبیین می باشد اما تا رسیدن به وضعیت مطلوب عدالت اجتماعی در کشور فاصله زیادی وجود دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
236 - تحلیل وضعیت خشونت خانگی در خانوادۀ ایرانی
محسن سوهانیان حقیقی ایرج فیضیخانواده، یکی از ارکان و نهادهای اصلی جامعه است و بر این اساس مسائل و آسیبهای مرتبط با حوزۀ خانواده از مهمترین موضوعات در بررسی مسائل اجتماعی به شمار میرود. از جمله مهم ترین مسائل حوزۀ خانواده، بحث خشونت خانگی است و پیش از هر نوع تبیین و آسیبشناسی درباره علل خشونت خا أکثرخانواده، یکی از ارکان و نهادهای اصلی جامعه است و بر این اساس مسائل و آسیبهای مرتبط با حوزۀ خانواده از مهمترین موضوعات در بررسی مسائل اجتماعی به شمار میرود. از جمله مهم ترین مسائل حوزۀ خانواده، بحث خشونت خانگی است و پیش از هر نوع تبیین و آسیبشناسی درباره علل خشونت خانگی، به توصیفی دقیق از وضعیت خشونت خانگی در جامعۀ هدف نیاز است. بر این اساس هدف از این پژوهش، ارائه توصیفی قابل تعمیم از وضعیت خشونت خانگی در بین اعضای خانواده ایرانی، به شکل کلی و در ابعاد مختلف (فیزیکی، روانی، کلامی، اقتصادی و جنسی) است. روش انجام پژوهش، تحلیل ثانویۀ دادههای پیمایش ملی خانواده است که جامعۀ آماری آن، کلیۀ افراد بالای 15 سال در جامعۀ ایران در سال 1397 با حجم نمونه 5027 نفر با شیوۀ نمونهگیری تصادفی است که از این میان، 3815 نفر متأهل و 1212 نفر مجرد هستند. بر اساس یافتههای این پژوهش، میزان شیوع شاخص کلی خشونت در میان زوجین، 81.1 درصد است و میانگین شدت آن برابر 9.06 در مقیاس 0 تا 100 است. همچنین میزان شیوع شاخص کلی خشونت در میان والدین و فرزندان، 84.5 درصد است و میانگین شدت آن برابر 13 در مقیاس 0 تا 100 است. در میان ابعاد مختلف خشونت بین زوجین، خشونت روانی با میزان شیوع 75.5 درصد و با میانگین شدت 14.42 دارای بیشترین شیوع و شدت است. همچنین در میان ابعاد مختلف خشونت بین والدین و فرزندان، خشونت روانی با میزان شیوع 81.6 درصد و با میانگین شدت 23.84 دارای بیشترین شیوع و شدت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
237 - اثر شوکهای نفتی بر بیثباتی سیاسی، مالی و اقتصادی در اقتصاد ایران
سیده زهرا بهروزی هادی کشاورز پرویز حاجیانیچکیده: از مهمترین اهداف هر دولت و کشوری رسیدن به پایداری و ثبات در زمینههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، مالی و سیاسی است. مطالعه حاضر اثر شوکهای نفتی بر ریسک سیاسی، مالی و اقتصادی در اقتصاد ایران با استفاده از چارچوب مدل خود رگرسیون برداري ساختاري (SVAR) در بازه زمانی أکثرچکیده: از مهمترین اهداف هر دولت و کشوری رسیدن به پایداری و ثبات در زمینههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، مالی و سیاسی است. مطالعه حاضر اثر شوکهای نفتی بر ریسک سیاسی، مالی و اقتصادی در اقتصاد ایران با استفاده از چارچوب مدل خود رگرسیون برداري ساختاري (SVAR) در بازه زمانی 1398:4-1379:1 را بررسی می کند. نتایج توابع واکنش آنی نشان میدهد که شوک مثبت قیمت نفت منجر به افزایش شاخص ریسک سیاسی در دورهی کوتاهمدت شده است که مطابق انتظارات تئوریک بوده است. همچنین شوک مثبت تقاضای کل نفت واکنش مثبت شاخص ریسک را به دنبال داشته و منجر به کاهش ریسک شده است. متغیر مجازی تحریم بیشترین اثر را بر ریسک سیاسی ثبت کرده است. شوک مثبت عرضه و تقاضای کل نفت منجر به کاهش معنادار ریسک مالی شده است. ریسک اقتصادی نیز به مقدار ناچیزی به شوک تقاضای کل و شوک تحریم واکنش معنادار نشان میدهد که درنتیجه آن ریسک افزایش مییابد. نتایج تجزیه واریانس نشان میدهد از میان سه ریسک بیشترین تأثیرگذاری شوکهای نفتی به ترتیب بر ریسک مالی، سیاسی و اقتصادی بوده است. ریسک مالی و اقتصادی بیشترین تأثیر خود را از شوک تقاضای کل داشتهاند و ریسک سیاسی از شوک قیمت نفت داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
238 - زنجیره ارزش و توسعه تجاری سنجد تلخ (Hipphophae rhamnoides L) در راستای امنیت غذایی کشور
حمید آهنی پری عبداللهیپیشگیری از بیماری ها، افزایش ایمنی بدن و نگرش بهداشتی و سلامت در کنار درآمد زایی که یکی از اهداف اقتصادی هر کشور بوده با توسعه گیاهان دارویی می تواند محقق شود. گونه سنجد تلخ با نام علمی Hipphophae rhamnoides L. و نام انگلیسی sea buckthorn و نام فارسی خولان بومی ایران بو أکثرپیشگیری از بیماری ها، افزایش ایمنی بدن و نگرش بهداشتی و سلامت در کنار درآمد زایی که یکی از اهداف اقتصادی هر کشور بوده با توسعه گیاهان دارویی می تواند محقق شود. گونه سنجد تلخ با نام علمی Hipphophae rhamnoides L. و نام انگلیسی sea buckthorn و نام فارسی خولان بومی ایران بوده و دارای ارزش های بسیاری است که در این تحقیق به معرفی آنها پرداخته شده است. اقتصاد مقاومتی که از سیاستهای کلی نظام است، با توجه به بحرانهای اقلیمی و سیاسی اجتماعی با تولید گیاهان چند منظوره اتفاق خواهد افتاد. توسعه گونههای اقتصادی با مشارکت جوامع در کنار فضای سبز تولید دارو و غذا را برآورده مینماید. علاوه بر خاصیت دارویی و غذایی می تواند بانکی برای توسعه باغات خارج از شهر و یا سرمایهگذاران داخلی و خارجی را در بر داشته باشد. با توجه به مجوز وزارت جهاد کشاورزی و همچنین تاییدیه پارک علم و فناوری بخشی از مردم با خواص این گیاه دارویی و زیبا و اقتصادی در کشور ما تا حدی آشنا شدهاند ولی این گیاه هنوز شناخته شده برای عموم نیست. با کاشت این گونه به عنوان یک گونه چندمنظوره می توان علاوه بر زیبایی و تولید اکسیژن و سایر فواید زیست محیطی امکان درآمد زایی نیز با محصولات این گیاه نظیر برگ و میوه تامین کرد. این گونه طبق منابع مختلف دمای تا منفی چهل درجه را تحمل میکند. هدف از این پژوهشی معرفی خواص و مواد موثره این گیاه است تا راهنمایی برای تصمیم گیران و سرمایه گذاران باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
239 - واکاوی فرصتها و چالشهای پیش روی تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی در ایران
بهروز روستاخیز سمیه کاظمیتشکلهای تعاونی بهمثابة نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولتها در حل مسائل اجتماعی تلقی میشوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهرهگیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. ا أکثرتشکلهای تعاونی بهمثابة نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولتها در حل مسائل اجتماعی تلقی میشوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهرهگیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. اما این تعاونیها در عمل با چالشهایی مواجه بودهاند که موجب عدمتوفیق آنها شده است. از همین رو، پژوهش حاضر مبتنی بر یک رویکرد کیفی و با هدف دستیابی به راهبردهایی پیشنهادی در جهت استفاده از ظرفیتها و فرصتهای موجود برای تعاونیهای مذکور بهمنظور مقابله با چالشهای پیش روی آنها انجام شده است. در این راستا در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر علاوه بر منابع و اسناد مکتوب و اینترنتی، متن گفتوگو با ۳۰ نفر از صاحبنظران، ذینفعان و ذیمدخلان این حوزه نیز به شیوة «تحلیل مضمون» تحلیل شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، تعاونیهای مذکور از «ظرفیتها و فرصتهای قانونی تسهیلگر»، امکان «نیل به انتفاع عمومی در چهارچوب ظرفیتها و فرصتهای اقتصادی» و پتانسیل «شکوفایی ظرفیتهای بومی و محلی شهرستانها» برخوردارند و در برابر خود، چالشهایی همچون «رویههای قانونی دستوپاگیر و عدمضمانت اجرایی آنها»، «تعامل نامطلوب و حمایتنکردن بایستة ساختارهای دولتی از تعاونیها»، «دشواری در تأمین مالی فعالیتها» و «نهادینهشدن بیاعتمادی به تعاونیها» را دارند. در نهایت، بر اساس یافتههای پژوهش، این راهبردها برای موفقیت تعاونیهای توسعه و عمران شهرستانی پیشنهاد شده است: «تدقیق قوانین»؛ «اعتمادسازی ساختاری»؛ «تبلیغات کارآمد و آموزش»؛ «توسل به مدیریت تابآور»؛ «شبکهسازی»؛ و «کارآفرینی اجتماعی مبتنی بر احصاء و استفاده از ظرفیتهای محلی». تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
240 - بررسی تاثیر پیچیدگی و رشد اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن (مطالعه موردی: کشور ایران)
سیدکمال صادقی محمد اره کش سلماسیهدف از این مقاله بررسی رابطه منحنی کوزنتس محیطی (EKC)و شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به عنوان عنصر متمایز کننده حجم تولید برای کشور ایران است.برای بررسی رابطه بین متغیرها از مدل اصلاح خطای بردار(VECM) برای دوره زمانی 1389-1399 با تکنیکهای حداقل مربعات پویا،حداقل مربعات ا أکثرهدف از این مقاله بررسی رابطه منحنی کوزنتس محیطی (EKC)و شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به عنوان عنصر متمایز کننده حجم تولید برای کشور ایران است.برای بررسی رابطه بین متغیرها از مدل اصلاح خطای بردار(VECM) برای دوره زمانی 1389-1399 با تکنیکهای حداقل مربعات پویا،حداقل مربعات اصلاح شده،آزمون همجمعی و آزمون جوهانسون استفاده شد. برای بررسی عوامل موثر بر انتشار گاز دی اکسید کربن،از متغیرهای سنتی که داده های منحنی کوزنتس محیطی رابین سالهای 1389-1399 نشان می دهد استفاده شده است.این متغیرها عبارتند از تولید ناخالص داخلی سرانه،جمعیت شهری،مصرف برق(کیلووات ساعت سرانه)،سرمایه گذاری مستقیم خارجی،واردات و صادرات کالا و خدمات(درصد تولید ناخالص داخلی) که از مرکز آمار ایران ،سازمان محیط زیست و بانک مرکزی تهیه شده است..برای بدست آوردن پیچیدگی اقتصادی(ECI) از مدل پیشنهادی هیدالگو و هاوس مان (2009) استفاده شد.نتایج تحقیق نشان می دهد پیچیدگی اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن تاثیری ندارد اما افزایش تولید و مصرف انرژی و افزایش صادرات و کاهش واردات بر انتشار گاز دی اکسید کربن موثر است.همچنین بین افزایش درآمد سرانه،سرمایه گذاری مستقیم خارجی و انتشار گاز دی اکسید کربن رابطه معنی داری یافت نشد.طبق نتایج تحقیق پیشنهاد می شود از انرژیهای تجدیدپذیر در تولید استفاده شود و قوانین صادراتی و وارداتی برمبنای کاهش مخاطرات زیست محیطی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
241 - بررسی وضعیت مؤلفه¬های تربیت اقتصادی در کتاب¬های درسی دوره متوسطه دوم رشته علوم انسانی
سیروس محمودیپژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مؤلفه های تربیت اقتصادی در کتاب های درسی دوره متوسطه دوم انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کتاب های درسی دوره متوسطه دوم می باشد که با روش نمونه گیری هدفمند شش عنوان (دین و زندگی، جامعه شن أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مؤلفه های تربیت اقتصادی در کتاب های درسی دوره متوسطه دوم انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کتاب های درسی دوره متوسطه دوم می باشد که با روش نمونه گیری هدفمند شش عنوان (دین و زندگی، جامعه شناسی ، اقتصاد، کارگاه کارآفرینی، هویت اجتماعی و جغرافیا) با 12 جلد کتاب به عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید. واحد تحلیل مضمون و تصویر بود. ابزار اندازه گیری چک لیست تحلیل محتوای محقق ساخته بوده که روایی آن مورد تأیید کارشناسان بوده و پایایی آن با روش ویلیام اسکات93 درصد محاسبه شده است و شیوه پردازش داده ها بر اساس روش آنتروپی شانون بوده است. عمده ترین یافته های پژوهش بیانگر این است که در کتاب های درسی دوره متوسطه دوم رشته علوم انسانی، به ترتیب مؤلفه های «تأکید بر اهمیت شغل، کار و کارآفرینی» با 547فراوانی(7/55درصد) و «مشارکت و همکاری» با 75فراوانی(6/7درصد) دارای بیشترین فراوانی و مؤلفه های «اهمیت و ارزش تلاش و پشتکار» با 5فراوانی(5/0درصد) و «کسب روزی از راه های مشروع و حلال» با 8فراوانی(8/0درصد) دارای کمترین فراوانی بوده است و از نظرشاخص ضریب اهمیت مؤلفه های «مبارزه با فقر اقتصادی» و «آشنایی با احکام اقتصادی اسلام» با ضرایب اهمیت101/0 و 098/0 دارای بیشترین ضریب اهمیت و مؤلفه های «آشنایی با مفهوم تورم» و «مشارکت و همکاری» با ضرایب اهمیت 011/0 و 013/0 دارای کمترین ضریب اهمیت بوده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
242 - اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در ایران
رحمان سعادت اسمعیل ابونوری یونس سعیدیمسئلة جانشینی پول هر روز در اقتصاد کشور بعد بیشتری پیدا میکند و افزایش سیاستهای اقتصادی کشور را تحتتأثیر قرار میدهد در این راستا هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران میباشد. برای این منظور از دادهای دوره زمانی ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۹ برا أکثرمسئلة جانشینی پول هر روز در اقتصاد کشور بعد بیشتری پیدا میکند و افزایش سیاستهای اقتصادی کشور را تحتتأثیر قرار میدهد در این راستا هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران میباشد. برای این منظور از دادهای دوره زمانی ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۹ برای اقتصاد ایران استفاده شده است. نتایج برآورد مدل به روش حداقل مربعات معمولی نشان داد جانشینی پول اثر مثبت بر نابرابری درامد داشته است. جانشینی پول در ایران طبق داده ها روندی صعودی داشته و در سال 1399 به 0.355262 رسیده است. این امر نشان میدهد در کشور پول های خارجی از کاربرد بیشتری برخوردار است و مردم در پرتفوی خود از ارز خارجی استفاده میکنند که باعث افزایش فاصله ی طبقاتی و نابرابری درآمدی شده است به بیان دیگر مسئلة دلاریزه شدن رو به افزایش بوده که باعث نا کارآمدی اقتصاد کشور و عدم برآورد نیاز جامعه از لحاظ رفاه اقتصادی یکی از پیامد های آشکار و پر اهمیت برای یک کشور میباشد از طرفی دیگر تاثیر این پیامد بر متغیرهای مهم این پژوهش در می یابیم که رابطه ی بین جانشینی پول و مربع تولید ناخالص داخلی، مثبت و رابطه بین خود تولید ناخالص داخلی و ضریب جینی منفی بوده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
243 - تبیین رابطه میان پایگاه اجتماعی-اقتصادی و نحوه گذران اوقات فراغت با تاکید بر دوران کرونا (مورد مطالعه جوانان مجرد دانشگاهی ساکن کرج)
سیدعطالله سینائی مهناز جلیلی بهرام سلیمیاوقات فراغت، پدیدهای چندبعدی (اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی) است و با همه گیری بیماری کرونا، تحت تاثیر قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط بین ابعاد پایگاه اجتماعی، اقتصادی با صورت های گوناگون اوقات فراغت جوانان تحصیل کرده است که از نظریه سبک زندگی پیر بوردیو أکثراوقات فراغت، پدیدهای چندبعدی (اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی) است و با همه گیری بیماری کرونا، تحت تاثیر قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط بین ابعاد پایگاه اجتماعی، اقتصادی با صورت های گوناگون اوقات فراغت جوانان تحصیل کرده است که از نظریه سبک زندگی پیر بوردیو و آراء ژوفر دومازیه استفاده شده است. روش پژوهش، پيمايشي و ابزار گردآوري داده ها پرسشنامه بود. جامعه آماری شامل جوانان دانشجوی بالای 20 سال ساکن کرج در زمستان سال 1399 که 400 نفر به عنوان نمونه اصلی پژوهش با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای و تصادفی ساده انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان می دهد متغیر مستقل پایگاه اقتصادی-اجتماعی بر فراغتهای جسمانی با0.462، هنری-فرهنگی با 0.597 ، عملی با 0.398، فکری با 0.473 ، اجتماعی با 0.418 تاثیر گذار بوده است. نتایج بیانگر آن است که ميان پایگاه اقتصادی اجتماعی با نحوه گذران اوقات فراغت جوانان ارتباط معناداری وجود دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
244 - اثر نااطمینانی تورمی بر رشد اقتصادی ایران
هاتف حاضری نیری علی سلمانپور زنوز سیامک شکوهی فرد فرزاد رحیم زادهاز جمله اهداف کلان هر نظام اقتصادی، دستیابی به نرخ رشد بالا و با ثبات اقتصادی، کاهش نرخ تورم، ایجاد اشتغال کامل وتوزیع عادلانه درآمد درکشور است. تورم از جمله پدیده های اقتصادی بوده و هزینههای زیادی را بر جامعه تحمیل می کند. از آثار مخرب تورم می توان به توزیع مجدد درآمد أکثراز جمله اهداف کلان هر نظام اقتصادی، دستیابی به نرخ رشد بالا و با ثبات اقتصادی، کاهش نرخ تورم، ایجاد اشتغال کامل وتوزیع عادلانه درآمد درکشور است. تورم از جمله پدیده های اقتصادی بوده و هزینههای زیادی را بر جامعه تحمیل می کند. از آثار مخرب تورم می توان به توزیع مجدد درآمد به نفع صاحبان دارایی و به زیان مزد وحقوق بگیران، افزایش نااطمینانی و بی ثباتی در اقتصاد کلان و در نتیجه کوتاه تر شدن افق زمانی تصمیم گیری و کاهش سرمایه گذاری بلندمدت و عوامل دیگر اشاره نمود. نااطمینانی تورمی نیز به عنوان یکی از هزینههای تورم محسوب میشود. نااطمینانی تورمی منجر به انحراف تصمیمات اقتصادي در زمینه تولید میشود. نااطمینانی درشرایطی وجود دارد که یا اتفاقات آینده مشخص و معلوم نمی باشد و یا اینکه با وجود مشخص بودن اتفاقات آینده احتمال آنها قابل پیش بینی نباشد. درچنین شرایطی تصمیم گیری های آینده پیچیده و مشکل بوده و این نااطمینانی، تصمیمات عاملان اقتصادی را متاثر میسازد. از اینرو موضوع مورد توجه دراین مطالعه، بررسی اثر نااطمینانی تورمی بررشد اقتصادی ایران است. در این تحقيق براي آزمون فرضيه ها از مدل رگرسیون خطی چند متغیره و برای تحلیل داده ها از روش VAR-GARCH-Mدر بازه زمانی 1347 الی 1401 استفاده شده است. در محاسبه نااطمینانی، با استفاده از مدل سازی ARMA (باکس – جنکینز) برای تعیین مرتبه مدل اقدام شده است. به طور کلی نتایج حاصل از این تحقیق نشانگر تاثیر منفی نااطمینانی تورمی بر روی رشد اقتصادی در بلندمدت است. اگرچه این اثر در کوتاه مدت مثبت بود ولی در بلند مدت اثرات نامتعارفی بر مولفههای اقتصادی دارد. به عبارتی پایداری نااطمینانی تورمی در بلندمدت تورم را نیز افزایش میدهد. دیگر نتایج بهدست آمده از روابط بلند مدت، حاکی از تاثیر مثبت حجم پول و نوسانات نرخ ارز بر تولید ناخالص داخلی میباشد. همچنین نتیجه بهدست آمده از آزمون علیت گرنجر نیز نشان میدهد که رابطه علیت از نااطمینانی تورمی به سوی تورم میباشد بهطوری که رابطه برعکس معنیدار نمیباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
245 - بررسی علل جامعه شناختی گرایش به استفاده از شبکه های اجتماعی موبایلی (مورد مطالعه: جوانان زاهدانی)
سعید محمدی صادق حسین ابراهیم زاده آسمینشبکههای اجتماعی تأثیر قابل ملاحظهای بر زندگی جمعی و فردی انسانها دارند و هر روز بر میزان و دامنه استفاده از آنها افزوده میشود. عوامل اجتماعی جزء عوامل بسیار تعیین کنندهای در زمینه استفاده از این نوع شبکهها هستند. بنابراین، در این پژوهش تلاش شده است بر تأثیر این نو أکثرشبکههای اجتماعی تأثیر قابل ملاحظهای بر زندگی جمعی و فردی انسانها دارند و هر روز بر میزان و دامنه استفاده از آنها افزوده میشود. عوامل اجتماعی جزء عوامل بسیار تعیین کنندهای در زمینه استفاده از این نوع شبکهها هستند. بنابراین، در این پژوهش تلاش شده است بر تأثیر این نوع عوامل از جمله خانواده، دوستان، خویشان، قومیت، رسانه و پایگاه اجتماعی بر استفاده از شبکههای اجتماعی و تأثیر آن بر روابط بین فردی و خانوادگی جوانان زاهدانی پرداخته شود. روش این پژوهش، پیمایش و نحوه گردآوری اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه مبتنی بر مصاحبه ساخت یافته است و حجم نمونه 300 نفر می باشد. جهت استخراج دادههای این پژوهش از نرمافزار spss و برای تحلیل دادهها از آزمونهای آماری آنالیز واریانس، ضریب همبستگی برای شدت پیوند بین متغیرها به همراه سطح معنیداری آزمون (sig) استفاده گردید. این تحقیق در پی پاسخگویی به سؤالات میزان استفاده جوانان زاهدانی از شبکههای اجتماعی موبایلی چقدر است؟ و عوامل اجتماعی مؤثر براستفاده جوانان زاهدانی از این شبکههای اجتماعی موبایلی کدامندمی باشد.نتایج بدست آمده ازاین پژوهش نشان دادکه 49درصد پاسخگویان از شبکههای اجتماعی موبایلی استفاده میکنند؛ به نحوی که 7/33درصد پاسخگویان از شبکه اجتماعی «تلگرام»، 9درصد از شبکه اجتماعی «واتس آپ»، 6درصد از شبکه اجتماعی «اینستاگرام» و 3/0درصد از شبکه اجتماعی «لاین» استفاده میکنند. 51درصد «اصلاً» از شبکههای اجتماعی موبایلی استفاده نمیکنند. عوامل اجتماعیای از قبیل: روابط بین فردی، خانواده و روابط خانوادگی، بهداشت و سلامت فردی، آموزههای تربیتی و اخلاقی، افزایش آگاهی، اطلاعات و محتوا و مسائل اجتماعی، فرهنگی , اقتصادی و سیاسی میتوانند در مجموع 2/88درصد واریانس متغیر وابسته یعنی استفاده از شبکههای اجتماعی موبایلی را پیشبینی نمایند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
246 - تحلیل اقتصادی حاکمیت اقتصادی دولت در حقوق بینالملل
آرش ملکی سیده مریم اسدی نژادحاکمیت عامل اقتدار حقوقی دولت در مناسبات بینالمللی است و یکی از اَشکال حاکمیت دولتها، حاکمیت اقتصادی است. حاکمیت اقتصادی دولت را اقتدار برتر دولت در اِعمال ارادة اقتصادی در عرصة بینالمللی تعریف نمودهاند. در میان منابع حقوق بینالملل موضوعه، پنج سند بینالمللی به تبی أکثرحاکمیت عامل اقتدار حقوقی دولت در مناسبات بینالمللی است و یکی از اَشکال حاکمیت دولتها، حاکمیت اقتصادی است. حاکمیت اقتصادی دولت را اقتدار برتر دولت در اِعمال ارادة اقتصادی در عرصة بینالمللی تعریف نمودهاند. در میان منابع حقوق بینالملل موضوعه، پنج سند بینالمللی به تبیین جنبههای سلبی و ایجابی حاکمیت اقتصادی دولت در عرصة بینالمللی مبادرت ورزیدهاند. به منظور سنجش میزان بهرهوری الگوی حاکمیت اقتصادی، این مقاله به تحلیل اقتصادی حاکمیت اقتصادی دولت در عرصة بینالمللی مبادرت ورزیده و پنج نظریة اقتصادی شاخص را مبنای تحلیل اقتصادی حاکمیت اقتصادی دولت قرار داده است. مطابق تحلیلهای صورت گرفته، نظریة اقتصاد کینزی به دلیل واقع گرایی اقتصادی و رویکرد دستورگرا در اِعمال تصمیمات دولت، در انطباق با وضعیت حال حاضر جامعة بینالمللی بیش از سایر نظریهها بهرهوری اقتصادی دولت را تضمین مینماید. شایان ذکر است که ویژگی واقع گرایی به دلیل چشم پوشی از ملاحظات حقوق بشری نمیتواند به طور کامل الگویی مطلوب تلقی شود و دولتها در اِعمال حاکمیت اقتصادی موظفاند چنین ملاحظاتی را در نظر بگیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
247 - بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم در شهر کرمانشاه
فاطمه جلائی پور میثم موسائی نیره پیراهری منصور وثوقی منصور شریفیهدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقهای خارج از محل سکونت و کار خود میرود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولیشان و اط أکثرهدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقهای خارج از محل سکونت و کار خود میرود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولیشان و اطلاق شده است. به طوری که مسافران در مدت اقامت مقصد، فعالیتهایی انجام میدهند و برای رفع نیازهای آنها تسهیلات ویژهای فراهم میشود .گردشگری از دیرباز با اشکال خاص خود در جوامع بشری بر اساس انگیزه، اصل سفر و جابهجایی وجود داشته و طی مراحلی سیر تکاملی خود را طی کرده است. تحول اساسی در گردشگری را میتوان با انقلاب صنعتی شناخت که تحول شگرفی در زندگی و به خصوص حمل و نقل به وجود آورد. امروزه فعالیتهای گردشگری به عنوان بخش چهارم فعالیتهای انسان پس از کشاورزی و صنعت و خدمات محسوب میگردد و کارشناسان پیشبینی میکنند در سال 2020 میلادی بهعنوان سودآورترین صنعت جهان درآید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در توسعه صنعت گردشگری باید به نقاط قوت آن در کرمانشاه از جمله وجود آثار تاریخی و میراث فرهنگی غنی در کنار وجود زیر ساخت های عمرانی توجه وافر داشت و از ظرفیت بالقوه توسعه این صنعت استفاده کرد. با طراحی چنین الگویی انتظار می رود توسعه گردشگری به شکل معناداری باعث افزایش سطح درآمد، اشتغال و افزایش بهره وری گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
248 - ارزیابی میزان تاب آوری اقتصادی ایران و تعیین عوامل مؤثر بر آن : قبل و بعد از برجام
مریم خلیلی اصل فرهاد خداداد کاشیچکیده در این تحقیق میزان تاب آوری اقتصاد ایران قبل و بعد از برجام و عوامل مؤثر بر آن ارزیابی می شود. برای اندازه-گیری تاب آوری اقتصادی ایران از یک شاخص ترکیبی استفاده می شود. این شاخص ترکیبی سه بعد ثبات اقتصادی، اثرات رفاهی، تمرکز و تنوع صادراتی را پوشش می دهد. نتایج م أکثرچکیده در این تحقیق میزان تاب آوری اقتصاد ایران قبل و بعد از برجام و عوامل مؤثر بر آن ارزیابی می شود. برای اندازه-گیری تاب آوری اقتصادی ایران از یک شاخص ترکیبی استفاده می شود. این شاخص ترکیبی سه بعد ثبات اقتصادی، اثرات رفاهی، تمرکز و تنوع صادراتی را پوشش می دهد. نتایج مؤید آن است که اندازه تاب آوری اقتصادی ایران از 0.31 تا 0.51 طی سال های 1995 تا 2016 تغییر کرده است. لازم به ذکر است که اندازه این شاخص در سال 2013 بدلیل تحریم های تحمیلی سازمان ملل به کمترین میزان خود کاهش یافت. یافته های ما نشان داد که متغیرهایی همچون پیچیدگی اقتصادی، آزادی اقتصادی، حکمرانی خوب و تشکیل سرمایه اثر مثبت و معنی دار بر تاب آوری اقتصاد ایران داشته اند درحالی که بازبودن اقتصاد اثر منفی بر آن داشته است. نکته آخر اینکه تخمین مدل رگرسیون نشان داد که برجام اثر مثبت و معنی داری بر تاب آوری اقتصاد ایران داشته است. این توافق با لغو و برداشته شدن تحریم های هسته ای علیه ایران تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد ایران و بازارهای جهانی داشته است. اجرای این توافق، ورود فناوری و سرمایه گذاری های شرکت های نفتی جهان در ایران را ممکن ساخت، برجام غیر از بخش انرژی، در تجارت و دیگر سرمایه گذاری های تجاری نیز تأثیر داشته است. واژگان كليدي: تاب آوری اقتصادی، برجام، شاخص ترکیبی، پیچیدگی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
249 - دستاوردها و چالش های توانمندسازی زنان در شرکت های دانش بنیان
لیلا فلاحتیپژوهش حاضر با هدف بررسی دستاوردها و چالشهای توانمندسازی زنان در شرکتهای دانش بنیان انجام شد. در این پژوهش فرصتها و چالشهای زنان دانشآموخته در شرکتهای دانشبنیان بر اساس تحلیل بیست مصاحبه با فعالین این حوزه مورد بحث قرار گرفت. جهت کسب اشراف نسبی به منظور طراحی سؤال أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی دستاوردها و چالشهای توانمندسازی زنان در شرکتهای دانش بنیان انجام شد. در این پژوهش فرصتها و چالشهای زنان دانشآموخته در شرکتهای دانشبنیان بر اساس تحلیل بیست مصاحبه با فعالین این حوزه مورد بحث قرار گرفت. جهت کسب اشراف نسبی به منظور طراحی سؤالات و مقولهبندی محتوای اسناد و مصاحبهها، ادبیات تجربی مرتبط با موضوع مطالعه و بررسی قرار گرفت. برمبنای نتایج در حوزه انگیزه پاسخدهندگان برای شروع کسب و کار خود، سه دلیل میل به ایجاد تعادل میان کار و زندگی، میل به کسب درآمد بیشتر، میل به توسعه مهارتهای کسب و کار را برشمردند. در زمینه عاملیت و عوامل موثر بر کارآفرینی زنان در محیط دانش بنیان ویژگیها و رفتارهای کارآفرینانه مانند میل به نتیجه، ریسکپذیری و خودباوری مورد سنجش قرارگرفته است. در بخش عوامل سازمانی و محیطی، ظرفیتهای سازمانی شامل اعتماد، امکان دسترسی به منابع و اطلاعات، توان شبکهسازی، قدرت جذب منابع، دانش مالی و استفاده از تکنولوژی و داشتن الگو تاثیرگذار بودند. در زمینه چالشها عوامل فردی (کمبود جسارت، احساسات زیاد، پایین بودن سطح معلومات تخصصی و فنی مرتبط با کار و کند بودن زنان)، عوامل اجتماعی–فرهنگی (تبعیض، کلیشههای جنسیتی رایج، باورهای مذهبی جامعه و عدم آگاهی و جامعهپذیری صحیح) و عوامل اقتصادی (تبعیض در استخدام و پرداخت دستمزد، نگاه منفی مشتریان و نهادهای مالی و پیشداوریها) مانعی برای حضور موثر زنان در شرکت های دانش بنیان عنوان شد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
250 - « سیاست¬های موثر بر ساختارهای اقتصادِفرهنگ با رویکرد توسعه¬اجتماع¬محور» (مورد مطالعه، محله اسلام¬آباد کرج)
سیما کاظمیرشد فزاینده شهرنشینی و نبود مدیریت منسجم شهری منجر به ناکارامدی برنامه ریزی در شهرها شده، به طوری که این ناکارامدی در سطح خُرد«محله ای» بیشتر نمایان است. مفهوم توسعه اجتماع مبنا بسط یافته مفهوم توسعه مردم محور است که در پاسخ به رهیافت توسعه ای که مبنای آن رشد اقتصادی اس أکثررشد فزاینده شهرنشینی و نبود مدیریت منسجم شهری منجر به ناکارامدی برنامه ریزی در شهرها شده، به طوری که این ناکارامدی در سطح خُرد«محله ای» بیشتر نمایان است. مفهوم توسعه اجتماع مبنا بسط یافته مفهوم توسعه مردم محور است که در پاسخ به رهیافت توسعه ای که مبنای آن رشد اقتصادی است ظهو یافته است که باعث رفاه اجتماعی نمی شود بلکه بی عدالتی را خصوص درکشورهای در حال توسعه گسترش می دهد. بطورکلی نگرش مبتنی بر اجتماع در توسعه شهری و برنامه ریزی می تواند باعث افزایش کنترل مردم بر زندگی و معیشت خودشان گردد و همچنین باعث افزایش مشارکت در تأمین خدمات عمومی می شود و نهایتا باعث ارائه طرح ها و برنامه هایی می شود که با نیازها و شرایط محلی همخوانی بیشتری دارد. در علم اقتصادِفرهنگ، به زمینه ها و بسترهای اقتصادی مورد نیاز در یک مقوله فرهنگی پرداخته می شود. مثلا سیاست ها و مسائل مالی، بودجه ریزی، قیمت گذاری، بازار عرضه و تقاضای عرصه فرهنگی. شناسایی و توجه به یکایک این عناصر به عنوان بسترها و خاستگاه اصلی تدوین راهبردهای کارآمد و عملیاتی هستند که موجبات رشد و رونق اقتصادفرهنگ را تا رسیدن به نقطه هدف آن کشور فراهم می سازند. تعیین سیاستهای صحیح در حوزه و بخشهای اقتصادِ فرهنگ؛ یعنی تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات فرهنگی از مهمترین و کلیدیترین عوامل توسعۀ آن است. رشد و پیشرفت اقتصادِ فرهنگ، یکی از عرصههایی است که بالقوه در درون خود میتواند به رشد بخشهای دیگر منجر شود. در این راستا در پژوهش حاضر ؛ سیاست های موثر در اقتصادفرهنگ در محله مرادآب کرج(اسلام آباد) با رویکرد محله مبنا مورد بررسی گردید. نتایج گویای آن است که شورای محله و مدیریت شهری با تغییر بنیادی ساختارهای برنامه ریزی محله می-توانند به پایداری اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی محله در راستای توسعه پایدار محله ای کمک شایان توجهی نمایند. در نهایت می توان گفت مدیریت منسجم محله ای، در شکل گیری محله و حفظ ساز و کار اقتصادی محله و همچنین صنایع خلاق نقش بسزایی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
251 - از قصد تا رفتار مصرف کننده؛ بررسی نقش تعدیلگر ریسک زیبایی شناسی و ریسک اقتصادی درک شده
امید بهبودی زهرا محمدزاده طيبه رمضانيبین قصد و رفتار مصرف کنندگان همواره تناظر برقرار نیست و عوامل مختلف می تواند بر این رابطه اثرگذار باشد که درک این عوامل برای بازاریابان اهمیت دارد. هدف اين پژوهش بررسی قصد استفاده از خدمات بانکداری الکترونیکی بر رفتار واقعی استفاده از این خدمات و نقش تعدیلگر ریسک اقتص أکثربین قصد و رفتار مصرف کنندگان همواره تناظر برقرار نیست و عوامل مختلف می تواند بر این رابطه اثرگذار باشد که درک این عوامل برای بازاریابان اهمیت دارد. هدف اين پژوهش بررسی قصد استفاده از خدمات بانکداری الکترونیکی بر رفتار واقعی استفاده از این خدمات و نقش تعدیلگر ریسک اقتصادی و زیبایی شناسی ادراکشده است. روش پژوهش کاربردي، توصيفي- همبستگی است. جامعه آماری شامل مشتریان بانک آینده است که از خدمات الکترونیکی این بانک بهره میبرند. از آنجا که حجم جامعه برای محقق نامشخص بوده است، از قاعده سرانگشتی جهت تعیین حجم نمونه استفاده شد. با توجه به تعداد سؤالات پرسشنامه، نمونه می بایست بین 170 تا 255 نفر باشد که در نهایت 250 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است که جهت سنجش روایی آن از روایی محتوا و روایی سازه استفاده شد. جهت سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بهره گرفته شد که در نهایت روایی و پایایی تایید شد. تجزيه و تحليل دادهها با استفاده از تکنيک مدليابي معادلات ساختاري و نرمافزار آماري پی ال اس صورت گرفته است. نتایج نشان داد که قصد استفاده مشتریان از خدمات الکترونیکی بانک آینده بر رفتار استفاده آنان از این گونه خدمات تاثیر دارد. همچنین ریسک اقتصادی درک شده تاثیر قصد استفاده مشتریان از خدمات الکترونیکی بانک آینده بر رفتار استفاده آنان را تعدیل می کند و اين تاثیر منفی مي باشد. در نهایت مشخص شد که ریسک زیبایی شناسی ادراک شده بر رابطه بین قصد استفاده و رفتار استفاده از خدمات بانکداری الکترونیک تأثير معنادار ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
252 - تبیین گفتمان اندیشه ها،آراء و بیانات امام خامنه ای در خصوص نقش امنیت غذایی در اقتصاد مقاومتی
محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئیکشاورزی در جهان نقش عمده ای در تأمین امنیت غذایی در طول تاریخ داشته و موجب ظهور و شکوفایی تمدنهای بزرگ شده است.در شرایط کنونی که کشور با تحریم های هم جانبه دشمن مواجه شده و راهکار ارائه شده از امام خامنه ای نظریه اقتصاد مقاومتی است که باید در تمام عرصه ها با حداقل آسیب أکثرکشاورزی در جهان نقش عمده ای در تأمین امنیت غذایی در طول تاریخ داشته و موجب ظهور و شکوفایی تمدنهای بزرگ شده است.در شرایط کنونی که کشور با تحریم های هم جانبه دشمن مواجه شده و راهکار ارائه شده از امام خامنه ای نظریه اقتصاد مقاومتی است که باید در تمام عرصه ها با حداقل آسیب های اجتماعی،فرهنگی،سیاسی و متناسب با شرایط موجود کشور به صورت خاص مورد بررسی قرار گیرد. در ایران نیز توجه به مقوله امنیت غذایی همواره یکی از اهداف اصلی سیاست های کلان بوده است .یکی از تدابیر سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به صورت مستقیم به بحث تأمین امنیت غذایی اشاره شده و همچنین ردپای آن از قانون اساسی تا برنامه پنج ساله توسعه و حتی رویکردها و سیاست های اقتصاد مقاومتی نیز دیده شده است.لذا در پژوهش حاضر تلاش شده به این سئوال پاسخ داده شود که نقش امنیت غذایی در اقتصاد مقاومتی در گفتمان اندیشه ها و آراء و بیانات امام خامنه ای چیست ؟ پژوهش حاضر توسعه ای-کاربردی بوده و بر حسب ضرورت از روش های اسنادی وتحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که از اصول مهم و تاثیر گذار نقش امنیت غذایی در اقتصاد مقاومتی از دیدگاه مقام معظم رهبری شامل خودکفایی در تولید محصولات اساسی و راهبردی ،بهبود کیفیت محصولات،مدیریت مصرف، افزایش سطح و راندمان تولید در کشور و توسعه شرکت های دانش بنیان در بخش کشاورزی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
253 - نقش نوآوري مالي بر رشد اقتصادي کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه بر اساس مدل رشد شومپیتر
ارشام هدائی محمدرضا فرزین کریم امامی جزه فرهاد غفاریدر جهان، اکثر اقتصادهای ملی پس از بحران مالی دچار رکود اقتصادی شدهاند. این نیاز به بررسی تأثیر نوآوری مالی و رشد اقتصادی برای محافظت از کشورها در برابر مشکلاتی که ممکن است با کمبودهای بازار بخش مالی مواجه شود، مطرح کرده است. با رشد در اقتصاد جهانی، یکی از عوامل اساسی ن أکثردر جهان، اکثر اقتصادهای ملی پس از بحران مالی دچار رکود اقتصادی شدهاند. این نیاز به بررسی تأثیر نوآوری مالی و رشد اقتصادی برای محافظت از کشورها در برابر مشکلاتی که ممکن است با کمبودهای بازار بخش مالی مواجه شود، مطرح کرده است. با رشد در اقتصاد جهانی، یکی از عوامل اساسی نوآوری مالی است که در کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه مشاهده میشود و نتایج ثمربخشی برای اقتصاد ایجاد مینماید. رابطه بین نوآوری مالی با رشد اقتصادي طی چند دهه اخیر بهعنوان یکی از موضوعات موردتوجه اقتصاددانان است. در این مطالعه، با استفاده از آزمون PMG تأثیر شاخصهای نوآوری مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه را برای دوره زمانی 2000 تا 2022 آزمون میکنیم. از سه متغیر پروکسی برای محاسبه نوآوری مالی استفاده شده است،: نقدینگی به حجم پول در گردش (M2/M1)، اعتبار بانکی به بخش خصوصی، پروکسی با ضریب نفوذ تلفن همراه برای محاسبه تعداد مشترك فعال اینترنت به جمعیت استفاده میشود. در کشورهای توسعهیافته در بلندمدت همه ضرایب بهجز نرخ تورم در سطح 5% معنادار میباشند. تأثیر هزینههای دولت، تشکیل سرمایه ناخالص و آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی مثبت بوده است. ضرایب M2/M1 و نفوذ تلفن همراه منفی و ضریب اعتبارت مثبت میباشند. در کشورهای درحالتوسعه ضرایب M2/M1 و نفوذ تلفن همراه منفی و اعتبارات مثبت میباشند. از شاخصهای نوآوری مالی M2/M1 و ضریب نفوذ تلفن همراه (MB) تأثیر منفی بر رشد اقتصادی دارند. رشد نوآوری نمیتواند زیربنای توسعه اقتصادی برای اقتصادهای درحالتوسعه باشد؛ زیرا زیرساختها در این کشورها فراهم نمیباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
254 - بازشناسی ظرفیتهای رقابت¬پذیری زمینه¬گرای شهری در توسعه شهرها و مناطق
اصغر مولاییزمینه¬ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می¬توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت-پذیری و توسعه شهری و منطقه¬ای دارا باشد. جستجوی زمینه¬های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت¬های رقابتی پایداری را پیش¬روی رقابت¬پذیری می¬نهد که اتکاء بر آنها أکثرزمینه¬ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می¬توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت-پذیری و توسعه شهری و منطقه¬ای دارا باشد. جستجوی زمینه¬های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت¬های رقابتی پایداری را پیش¬روی رقابت¬پذیری می¬نهد که اتکاء بر آنها آینده¬ای مطلوب را نمایان می¬سازد. این پژوهش با هدف تبیین جایگاه زمینه¬های هویتی در رقابت¬پذیری شهری و چگونگی ایجاد مزیت¬های رقابتی زمینه¬گرا می¬باشد که با روش پژوهش تحلیلی و اسنادی با راهبردی زمینه¬مدار انجام شده است. مزیت¬های رقابتی زمینه¬گرا در زمینه¬های طبیعی، جغرافیایی، تاریخی، فضایی_کالبدی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و ورزشی قابل تعریف است. زمینه¬ها به عنوان مجموعه¬ای از عناصر ذاتی و جدایی¬ناپذیر پدیده¬ها، تجلی¬گر هویت آنهاست. زمینه¬های شهرها و مناطق، برخاسته از ابعاد سازنده مکانی، زمانی، فرهنگی، اجتماعی و سایر مولفه¬های وجودی است. این زمینه¬ها معرف هویت پویای شهرها و مناطق در گذر زمان و مکان و وجه تمایز آنها محسوب می¬شود. شناخت و تمرکز و تاکید بر زمینه¬های ارزشمند هویتی شهرها و مناطق در راستای توانمندسازی و پایداری می¬تواند به ارتقای رقابت¬پذیری آنها کمک نماید. به عبارت دیگر، زمینه¬ها محل رشد، ترقی و قدرت رقابتی شهرها و مناطق می¬باشند. مهمترین راهبردهای پیشنهادی عبارتند از: احترام به زمینه¬ها در توسعه شهری و منطقه¬ای، خلق مزیت¬های رقابتی معطوف به زمینه¬ها و برندسازی آنها، توسعه زیرساختهای گردشگری مذهبی؛ برندسازی و توسعه زیرساختهای گردشگری تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، طبیعی و زیست محیطی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
255 - بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم در شهر کرمانشاه
فاطمه جلائی پور میثم موسائی نیره پیراهری منصور وثوقی منصور شریفیهدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقهای خارج از محل سکونت و کار خود میرود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولیشان و اطلا أکثرهدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقهای خارج از محل سکونت و کار خود میرود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولیشان و اطلاق شده است. به طوری که مسافران در مدت اقامت مقصد، فعالیتهایی انجام میدهند و برای رفع نیازهای آنها تسهیلات ویژهای فراهم میشود .گردشگری از دیرباز با اشکال خاص خود در جوامع بشری بر اساس انگیزه، اصل سفر و جابهجایی وجود داشته و طی مراحلی سیر تکاملی خود را طی کرده است. تحول اساسی در گردشگری را میتوان با انقلاب صنعتی شناخت که تحول شگرفی در زندگی و به خصوص حمل و نقل به وجود آورد. امروزه فعالیتهای گردشگری به عنوان بخش چهارم فعالیتهای انسان پس از کشاورزی و صنعت و خدمات محسوب میگردد و کارشناسان پیشبینی میکنند در سال 2020 میلادی بهعنوان سودآورترین صنعت جهان درآید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در توسعه صنعت گردشگری باید به نقاط قوت آن در کرمانشاه از جمله وجود آثار تاریخی و میراث فرهنگی غنی در کنار وجود زیر ساخت های عمرانی توجه وافر داشت و از ظرفیت بالقوه توسعه این صنعت استفاده کرد. با طراحی چنین الگویی انتظار می رود توسعه گردشگری به شکل معناداری باعث افزایش سطح درآمد، اشتغال و افزایش بهره وری گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
256 - برآورد ارزش سرریز هسته اقتصاد دیجیتال در ايران
نیلوفر مراد حاصل بیتا محبی خواهزمینه و هدف: در اغلب مطالعات انجام شده آثار مستقیم بخش ارتباطات و فناوري اطلاعات (ICT)بررسی شده است و به آثار غیر مستقیم(سرریز) و نحوه سنجش آن پرداخته نشده است. این موضوع در دستور کار مقاله حاضر قرار دارد. بدین منظور ضمن تعیین قلمرو اقتصاد دیجیتال، به برآورد ارزش سرریز أکثرزمینه و هدف: در اغلب مطالعات انجام شده آثار مستقیم بخش ارتباطات و فناوري اطلاعات (ICT)بررسی شده است و به آثار غیر مستقیم(سرریز) و نحوه سنجش آن پرداخته نشده است. این موضوع در دستور کار مقاله حاضر قرار دارد. بدین منظور ضمن تعیین قلمرو اقتصاد دیجیتال، به برآورد ارزش سرریز هسته اقتصاد دیجیتال کشور پرداخته شده است. روششناسی: در این مقاله با بهره گیری از مدل رشد سولو، اثرات سرریز هسته اقتصاد دیجیتال(ICT) برای دوره زمانی 1399-1383 برآورد شده است. یافتهها: نتايج نشان ميدهد كه در دوره مورد بررسی، با توجه به کشش بهرهوری نیرویکار نسبت به سهم سرمایه بخش ICT به توليد ناخالص داخلي(در حدود 0.3)، اثرات سرریز هسته اقتصاد دیجیتال از ۲10 هزار میلیارد ریال در سال 1395 به رقم 279 هزار میلیارد ریال در سال 1399 افزایش یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
257 - رفتار سرمایه در گردش شرکتها تحت رکود اقتصادی: شواهدی از بازار سرمایه تهران
میثم کاویانی فرشاد بزرگی فرزاد نیکفرجامدر اقتصاد پرچالش کنونی با فشارهای فزاینده محیطی و منابع خارجی محدود، داراییها و بدهیهای جاری یعنی سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی از اهمیت فزایندهای برخوردار است و سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی میتواند به عنوان یک مزیت رقابتی برای آنها محسوب شود. سرمایه در گردش أکثردر اقتصاد پرچالش کنونی با فشارهای فزاینده محیطی و منابع خارجی محدود، داراییها و بدهیهای جاری یعنی سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی از اهمیت فزایندهای برخوردار است و سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی میتواند به عنوان یک مزیت رقابتی برای آنها محسوب شود. سرمایه در گردش شرکت به مجموعه مبالغی میباشد که در داراییهای جاری سرمایهگذاری میشود. سرمایه در گردش بهعنوان نیرویی حیاتبخش برای هر واحد اقتصادی بهشمار میرود و باید به مدیریت آن بهعنوان عملکرد مهمیدر مدیریت توجه شود. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل رفتار سرمایه در گردش شرکتها تحت رکود اقتصادی در بازار سرمایه تهران است. بدین منظور اطلاعات شرکتها در فاصلۀ زمانی 10 ساله از 1391 تا 1400 بررسی و 110 شرکت انتخاب شد. به منظور آزمون فرضیههای پژوهش از روش رگرسیون چند متغیره صورت گرفته است. نتایج نشان داد که رکود اقتصادی بر اجزای مدیریت سرمایه در گردش تاثیر معناداری دارد، در حالی که شوک وارده از بخش تولید با در نظر گرفتن نقش محدودیت مالی بر آنها تاثیرگذار نیست. نتایج همچنین نشان داد که رکود اقتصادی بر نسبت سرمایه در گردش اثر مثبت و بر چرخه تبدیل وجه نقد تاثیر منفی دارد و نهایتا اینکه رکود اقتصادی ضمن اینکه بر عملکرد اثر منفی دارد، عملکرد نیز تحت تاثیر شوک وارده از بخش تولید با نقش تعدیلی محدودیت مالی قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
258 - آسیبشناسی نظام منابع انسانی برنامههای بلندمدت کشور
رحیم جاودان خردمنابع انسانی هم کلید موفقیت سازمان¬های بخش خصوصی و هم سازمان¬های بخش دولتی است. حوزه مدیریت منابع انسانی ضرورت مدیریت توان افزایی، استعداد و شایسته پروری افراد از طریق فرایندهای جامع و نظام مند وجود دارد. آسیبشناسی بر پایه اطلاعات جهت تجزیه و تحلیل و شناخت دقیقتر ساخت أکثرمنابع انسانی هم کلید موفقیت سازمان¬های بخش خصوصی و هم سازمان¬های بخش دولتی است. حوزه مدیریت منابع انسانی ضرورت مدیریت توان افزایی، استعداد و شایسته پروری افراد از طریق فرایندهای جامع و نظام مند وجود دارد. آسیبشناسی بر پایه اطلاعات جهت تجزیه و تحلیل و شناخت دقیقتر ساختار، تعاملات، رویه عملها و روشها، سبکهای مدیریتی و سایر عناصر سیستم چارهجو، لازم و ضروری است. این تحقیق با هدف آسیبشناسی نظام منابع انسانی برنامههای بلندمدت کشور انجام گرفت. لازم است همواره تغییرات محیطی رصد شده و بر اساس آن استراتژی های سازمان و استراتژی های منابع انسانی تدوین و چالش های موجود و آینده شناسایی و مدیریت شود. وجود دیدگاه و تفکر استراتژیک در سازمان سبب میشود مدیران منابع انسانی و کارکنان، در محدوده زمان حال باقی نمانند و به افق های دوردست توجه نمایند و علاوه بر شناسایی و مدیریت چالش های موجود، چالش های پیش رو را نیز شناسایی و مدیریت کنند . برای گرد آوری داده های مورد نیاز تحقیق با استفاده از مصاحبه با خبرگان و مدیران مرتبط با حوزه منابع انسانی گردآوری گردید. سپس با استفاده از آزمون T و روش سلسله مراتبی آسیب های شناسایی شده تحلیل گردید. در این تحقیق 4 بعد عوامل اجرایی، سیاسی، اقتصادی و قانونی بعنوان آسیب شناسایی شد و در نهایت مدل نهایی ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
259 - رابطۀ شاخصهای کلان اقتصادی با نزاع جمعی
اسماعیل جهانی دولتآباد طاها عشایری حسین حیدرینزاع جمعی به درگیری، ستیز و تنش فیزیکی بیش از دو نفر اطلاق میشود که از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه تأثیر میپذیرد. مطابق بررسیها از سال 1392-1400، میزان نزاع در استانهای کشور با تکیه بر دادههای سازمان پزشکی قانونی افزایش یافته است. هدف اصلی پژوهش، مطالعۀ أکثرنزاع جمعی به درگیری، ستیز و تنش فیزیکی بیش از دو نفر اطلاق میشود که از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه تأثیر میپذیرد. مطابق بررسیها از سال 1392-1400، میزان نزاع در استانهای کشور با تکیه بر دادههای سازمان پزشکی قانونی افزایش یافته است. هدف اصلی پژوهش، مطالعۀ جامعه-شناختی رابطه شاخص کلان اقتصادی با نزاع جمعی در بازۀ زمانی 1395-1398 است. روش پژوهش از نوع تحلیل ثانویه بوده، داده¬های موجود با استفاده از نرم¬افزار Spss تجزیه وتحلیل شده و نتایج در قالب ابزار توصیفی، از جمله جداول فراوانی، نمودارهای فراوانی و شاخص¬های مرکزی و نیز آمار استنباطی، از جمله آزمون¬های دومتغیره و چندمتغیره گزارش شده است. نتایج نشان میدهد که افزایش نرخهای تورم، بیکاری و ضریب جینی در فاصلۀ میان سالهای 1395 تا 1398 بر افزایش میزان نزاع در استانهای مختلف کشور مؤثر بوده است. بر این اساس با نابسامانی اقتصادی (بیسازمانی اقتصادی)، به دلیل افزایش بیکاری، تورم و شکاف طبقاتی و همچنین کاهش تابآوری اجتماعی، بیثباتی ذهنی، احساس کمیابی منابع (بحران تولید، توزیع و مصرف) و احساس بیهنجاری اقتصادی، رفتارهای اجتماعی مردم، رادیکالی، خشنتر و پرخاشگرتر شده است. دلیل مهم نزاع جمعی در استانهای کشور در بازۀ زمانی یادشده، کژکارکرد نهادهای اقتصادی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
260 - عوامل مرتبط با گرایش جوانان به تجرّد (مورد مطالعه: استان همدان)
سعید کیان پور امیرعلی فرهنگ محسن حاجیانبا توجه به نظر محققان علوم اجتماعی، خانواده، کوچک¬ترین و مهمترین نهاد اجتماعی است و ازدواج، مبنای خانواده و امری مطلوب و واجب شرعی است. تئوریهای مطرحی نیز در این زمینه وجود دارد که نشان می¬دهد تمایل به ازدواج در میان جوانان تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی أکثربا توجه به نظر محققان علوم اجتماعی، خانواده، کوچک¬ترین و مهمترین نهاد اجتماعی است و ازدواج، مبنای خانواده و امری مطلوب و واجب شرعی است. تئوریهای مطرحی نیز در این زمینه وجود دارد که نشان می¬دهد تمایل به ازدواج در میان جوانان تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. گرایش به ازدواج در کشور، یکی از مسائل مهم محسوب میشود و تغییرات میزان گرایش به ازدواج در استان همدان به عنوان یکی از استانهای کشور مورد مطالعه قرار گرفت. این تحقیق به روش پیمایشی در بین جوانان 18-35 ساله استان همدان در سال 1402 انجام شده است و با استفاده از فرمول کوکران، 388 نفر از آنان برای مطالعه انتخاب و گزینش شدند. دادههای گردآوری¬شده با استفاده از نرم¬افزارSpss تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از پژوهش برای گرایش به ازدواج بیانگر آن است که میان متغیرهایی چون دلبستگی به والدین، فردی بودن انتخاب همسر، انتظار آرمان¬گرایانه از ازدواج، داشتن تمکن مالی، اعتقاد به هزینه- فرصت ازدواج، معاشرت با جنس مخالف، ارتباط معنادار وجود دارد و با پذیرش برابری جنسیتی دارای عدم ارتباط است. در نهایت نتایج حاصل از رگرسیون نشان میدهد که پنج متغیر دلبستگی به والدین، انتظار آرمان¬گرایانه از ازدواج، داشتن تمکن مالی، اعتقاد به هزینه- فرصت ازدواج، معاشرت با جنس مخالف میتواند 6/60 درصد از واریانس متغیر وابسته (گرایش به ازدواج) را تبیین نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
261 - تأملی بر ساز و کارهای نظارت دولت بر بخش تعاون (از انسجام بخشی تا شفافیت و پاسخگویی)
عاطفه جوادی رجه محمد عباسی اتویی حسین فروغی نیا سعیده جوادی رجهدرنظام اقتصادي جمهوری اسلامی ایران بر طبق قانون اساسي و سیاست های ابلاغی اجرای اصل 44،توسعه تعاونیها بهعنوان يکي از اصلي ترين ابزارهاي تحقق اقتصاد مردمی، مدنظر قرارگرفته شده است.بهرغم به رسمیت شناخته شدن بخش تعاون به عنوان بخشی مستقل به عنوان ضلع سوم مثلث اقتصاد ایرا أکثردرنظام اقتصادي جمهوری اسلامی ایران بر طبق قانون اساسي و سیاست های ابلاغی اجرای اصل 44،توسعه تعاونیها بهعنوان يکي از اصلي ترين ابزارهاي تحقق اقتصاد مردمی، مدنظر قرارگرفته شده است.بهرغم به رسمیت شناخته شدن بخش تعاون به عنوان بخشی مستقل به عنوان ضلع سوم مثلث اقتصاد ایران، امکان سنجی گستره و چگونگی نظارت دولت همواره با ابهام روبرو بوده است. این پژوهش با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی درصدد پاسخگویی به این پرسشها است که ابزارها و سازوکارهاي نظارت دولت بر بخش تعاون چيست؟ و آيا اعمال نظارت حاکميتي دولت در بخش تعاون، استقلال اين بخش از اقتصاد کشور را تحت شعاع قرار میدهد؟ براساس یافتههای پژوهش حاضر، که « ازجمله سازوکارهاي نظارت دولت، انسجام بخشی و تدوين قوانين و مقررات، سياست گذاري های شفاف و نظارت نهادي و همچنين نظارت بر روند تأسیس، تصفيه، انحلال و ...درمورد اين شرکت ها میباشد .همچنین با توجه به ماهيت خاص بخش تعاون انطباق پذيري کامل آن با نظارت دولت پیچیده به نظر می رسد.لذا به نظر دولت صرفاً باید تنها بااستفاده از ابزارهای حاکمیتی نظارت ، نظیر انطباق و عدم انحراف بخش تعاون از قوانین،وظایف نظارتی اش را در قبال بخش تعاون ایفا کند و تاحد ممکن ازورود مسقیم به مسائل اجرایی وتصدی بخش تعاون بپرهیزد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
262 - اثر شوکهای نفتی بر بیثباتی سیاسی، مالی و اقتصادی در اقتصاد ایران
سیده زهرا بهروزی دکتر هادی کشاورز پرویز حاجیانیاز مهمترین اهداف هر دولت و کشوری رسیدن به پایداری و ثبات در زمینههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، مالی و سیاسی است. مطالعه حاضر اثر شوکهای نفتی بر ریسک سیاسی، مالی و اقتصادی در اقتصاد ایران با استفاده از چارچوب مدل خود رگرسیون برداري ساختاري (SVAR) در بازه زمانی 1398:4-1 أکثراز مهمترین اهداف هر دولت و کشوری رسیدن به پایداری و ثبات در زمینههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، مالی و سیاسی است. مطالعه حاضر اثر شوکهای نفتی بر ریسک سیاسی، مالی و اقتصادی در اقتصاد ایران با استفاده از چارچوب مدل خود رگرسیون برداري ساختاري (SVAR) در بازه زمانی 1398:4-1379:1 را بررسی می کند. نتایج توابع واکنش آنی نشان میدهد که شوک مثبت قیمت نفت منجر به افزایش شاخص ریسک سیاسی در دورهی کوتاهمدت شده است که مطابق انتظارات تئوریک بوده است. همچنین شوک مثبت تقاضای کل نفت واکنش مثبت شاخص ریسک را به دنبال داشته و منجر به کاهش ریسک شده است. متغیر مجازی تحریم بیشترین اثر را بر ریسک سیاسی ثبت کرده است. شوک مثبت عرضه و تقاضای کل نفت منجر به کاهش معنادار ریسک مالی شده است. ریسک اقتصادی نیز به مقدار ناچیزی به شوک تقاضای کل و شوک تحریم واکنش معنادار نشان میدهد که درنتیجه آن ریسک افزایش مییابد. نتایج تجزیه واریانس نشان میدهد از میان سه ریسک بیشترین تأثیرگذاری شوکهای نفتی به ترتیب بر ریسک مالی، سیاسی و اقتصادی بوده است. ریسک مالی و اقتصادی بیشترین تأثیر خود را از شوک تقاضای کل داشتهاند و ریسک سیاسی از شوک قیمت نفت داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
263 - تاثیر شاخصهای اقتصادی بر توسعه صنعت گردشگری روستایی بخش رودبار قصران
معصومه نظریبه طور کلی توسعه گردشگری می¬تواند تاثیرهای مثبت و منفی اقتصادی را در نواحی روستایی به همراه داشته باشد. اگر چه اثرات مثبت اقتصادی گردشگری مورد تایید است ولی بسیاری از پژوهشگران معتقدند که گردشگری روستایی اثرات منفی نیز بر جامعه میزبان به دنبال دارد به این ترتیب که معمول أکثربه طور کلی توسعه گردشگری می¬تواند تاثیرهای مثبت و منفی اقتصادی را در نواحی روستایی به همراه داشته باشد. اگر چه اثرات مثبت اقتصادی گردشگری مورد تایید است ولی بسیاری از پژوهشگران معتقدند که گردشگری روستایی اثرات منفی نیز بر جامعه میزبان به دنبال دارد به این ترتیب که معمولا در مرحله اولیه توسعه گردشگری، فواید اقتصادی نمود پیدا میکند، ولی در مراحل بعدی و با توسعه در مقیاس انبوه و کنترل نشده، اثرات و پیامدهای منفی جلوه گر می شود. بنابراین لزوم شناخت اثرات و مدیریت و کنترل آن به منظور کاهش اثرات منفی و تقویت اثرات مثبت اهمیت مییابد. این پژوهش با هدف شناسایی شاخصهای اقتصادی مؤثر در تحولات توسعه صنعت گردشگری روستایی بخش رودبارقصران، تأثیرات ابعاد اقتصادی را مورد بررسی قرار داده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی، از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل سرپرستان خانوارهای روستاهای این بخش می باشند. حجم نمونه برای جامعه محلی با استفاده از فرمول کوکران 100 نفر تعیین گردید. روش انجام اين پژوهش بصورت پيمايشي و با مصاحبه با پاسخ دهندگان و تکمیل پرسشنامه ها از آنها صورت گرفته است. همچنین پایایی یا قابليت اعتماد پرسشنامه از طريق آزمون مقایسه دو نسبت سنجيده شد. نتایج حاصل با استفاده از آزمون استقلال صفات به کمک توزیع کای دو نشان داد بین شاخص های اقتصادی و تاثیرهای تحولات توسعه روستایی منطقه مورد مطالعه رابطه معنادار وجود دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
264 - حقوق مصرف کننده فرآورده های غذایی
مهوش ابوالقاسم کاشانیبعضی از تولیدکنندگان فرآورده های غذایی بر اثر رقابتی نبودن اقتصاد در کشورمان، با تولید محصولاتی غیر بهداشتی و معیوب، هم سرمایه ها را هدر داده و هم با ایجا اقتصاد ناسالم، آن را در تحولات سیاسی جهان، آسیب پذیرتر خواهند نمود؛ مهم تر از همه، به دلیل ورود خسارت به سلامتی جام أکثربعضی از تولیدکنندگان فرآورده های غذایی بر اثر رقابتی نبودن اقتصاد در کشورمان، با تولید محصولاتی غیر بهداشتی و معیوب، هم سرمایه ها را هدر داده و هم با ایجا اقتصاد ناسالم، آن را در تحولات سیاسی جهان، آسیب پذیرتر خواهند نمود؛ مهم تر از همه، به دلیل ورود خسارت به سلامتی جامعه، مخالف نظم عمومی عمل کرده و تعادل حقوق تولید و مصرف را بر هم خواهند زد. معرفی حقوق بنیادین مصرف کننده در سطح اروپا، جرقه ای برای تدوین قانون خاص حمایت از مصرف کننده در ایران گردید؛ هرچند، به دلیل ابهام در چگونگی جبران خسارت مورد ایراد است. بنابراین، در مقاله حاضر، با استناد به قاعده لاضرر، در جستجوی یافتن چتر حمایتی قانونی برای مصرف کنندگان و سالم سازی اقتصاد، با توجه به جوابگو نبودن قوانین مسؤولیت مدنی و حمایت از مصرف کننده در برابر پیچیدگی بازار تولید و مصرف، گامهایی طی گردیده است؛ از جمله: معرفی تولیدکنندة مواد غذایی به عنوان سبب متعارف و اولیه در ورود خسارت، و نقش تقصیر تولیدکننده، تنها در احراز رابطة سببیت؛ به کنار نهادن مسؤولیت مبتنی بر تقصیر در تولیدات فرآورده های غذایی و جایگزینی آن با تعهد به نتیجة تولیدکننده به همراه دست آوردهایی چون تضمین ایمنی و مسؤولیت محض، با توجه به استنادات قانونی و اصول فقهی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
265 - اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در ایران
رحمان سعادت اسمعیل ابونوری یونس سعیدیچكيده مسئلة جانشینی پول هر روز در اقتصاد کشور بعد بیشتری پیدا میکند و افزایش سیاستهای اقتصادی کشور را تحتتأثیر قرار میدهد در این راستا هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران میباشد. برای این منظور از دادهای دوره زمانی ۱۳۵۸ تا ۱ أکثرچكيده مسئلة جانشینی پول هر روز در اقتصاد کشور بعد بیشتری پیدا میکند و افزایش سیاستهای اقتصادی کشور را تحتتأثیر قرار میدهد در این راستا هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران میباشد. برای این منظور از دادهای دوره زمانی ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۹ برای اقتصاد ایران استفاده شده است. نتایج برآورد مدل به روش حداقل مربعات معمولی نشان داد جانشینی پول اثر مثبت بر نابرابری درامد داشته است. جانشینی پول در ایران طبق داده ها روندی صعودی داشته و در سال 1399 به 0.355262 رسیده است. این امر نشان میدهد در کشور پول های خارجی از کاربرد بیشتری برخوردار است و مردم در پرتفوی خود از ارز خارجی استفاده میکنند که باعث افزایش فاصله ی طبقاتی و نابرابری درآمدی شده است به بیان دیگر مسئلة دلاریزه شدن رو به افزایش بوده که باعث نا کارآمدی اقتصاد کشور و عدم برآورد نیاز جامعه از لحاظ رفاه اقتصادی یکی از پیامد های آشکار و پر اهمیت برای یک کشور میباشد از طرفی دیگر تاثیر این پیامد بر متغیرهای مهم این پژوهش در می یابیم که رابطه ی بین جانشینی پول و مربع تولید ناخالص داخلی، مثبت و رابطه بین خود تولید ناخالص داخلی و ضریب جینی منفی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
266 - ارزیابی میزان تاب¬آوری اقتصادی ایران و تعیین عوامل مؤثر بر آن: قبل و بعد از برجام
فرهاد خداداد کاشی داود حمیدی مریم خلیلی اصلچكيده در این تحقیق میزان تاب¬آوری اقتصاد ایران قبل و بعد از برجام و عوامل مؤثر بر آن ارزیابی می-شود. برای اندازه¬گیری تاب¬آوری اقتصادی ایران از یک شاخص ترکیبی استفاده می¬شود. این شاخص، سه بعد ثبات اقتصادی، اثرات رفاهی، تمرکز و تنوع صادراتی را پوشش می¬دهد. نتایج مؤید آن أکثرچكيده در این تحقیق میزان تاب¬آوری اقتصاد ایران قبل و بعد از برجام و عوامل مؤثر بر آن ارزیابی می-شود. برای اندازه¬گیری تاب¬آوری اقتصادی ایران از یک شاخص ترکیبی استفاده می¬شود. این شاخص، سه بعد ثبات اقتصادی، اثرات رفاهی، تمرکز و تنوع صادراتی را پوشش می¬دهد. نتایج مؤید آن است که اندازه تاب¬آوری اقتصادی ایران از 0.31 تا 0.51 طی سال های 1995 تا 2016 تغییر کرده است. لازم به ذکر است که اندازه این شاخص در سال 2013 بدلیل تحریم¬های تحمیلی سازمان ملل به کمترین میزان خود کاهش یافت. علاوه بر این، متغیرهایی همچون پیچیدگی اقتصادی، آزادی اقتصادی، حکمرانی خوب و تشکیل سرمایه اثر مثبت و معنی¬داری بر تاب¬آوری اقتصاد ایران داشته¬اند درحالی که باز بودن اقتصاد اثر منفی بر آن داشته است. نتایج برآورد مدل گویای این است که برجام اثر مثبت و معنی¬داری بر تاب¬آوری اقتصاد ایران داشته است. این توافق با لغو و برداشته شدن تحریم¬های هسته¬ای علیه ایران تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد ایران و بازارهای جهانی داشته است. اجرای این توافق، تسهیل ورود فناوری و سرمایه¬گذاری¬ شرکت¬های نفتی جهان در ایران را به همراه داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
267 - سیاست¬های موثر بر ساختارهای اقتصاد ِفرهنگ با رویکرد توسعه¬اجتماع¬محور (مورد مطالعه، محله اسلام¬آباد کرج)
محمّد¬تقی¬ حیدری سیما کاظمیچكيده رشدفزاینده شهرنشینی و نبود مدیریت¬منسجم¬شهری منجر به ناکارامدی برنامه¬ریزی¬در شهرها شده، به¬طوری¬که این ناکارامدی¬درسطح خُرد«محله¬ای» بیشتر نمایان است. بطورکلی نگرش مبتنی بر اجتماع در توسعه¬شهری و برنامه¬ریزی می¬تواند باعث افزایش کنترل مردم بر زندگی¬و معیشت خودشا أکثرچكيده رشدفزاینده شهرنشینی و نبود مدیریت¬منسجم¬شهری منجر به ناکارامدی برنامه¬ریزی¬در شهرها شده، به¬طوری¬که این ناکارامدی¬درسطح خُرد«محله¬ای» بیشتر نمایان است. بطورکلی نگرش مبتنی بر اجتماع در توسعه¬شهری و برنامه¬ریزی می¬تواند باعث افزایش کنترل مردم بر زندگی¬و معیشت خودشان گردد و نهایتا باعث ارائه طرح¬ها و برنامه¬هایی¬شود که با نیازها و شرایط¬محلی همخوانی بیشتری دارد. در علم اقتصادِفرهنگ، به زمینه¬هاوبسترهای اقتصادی مورد نیاز در یک مقوله-فرهنگی پرداخته می¬شود. تعیین سیاستهای صحیح در حوزه و بخشهای اقتصادِ¬فرهنگ؛ از مهمترین وکلیدیترین عوامل توسعۀ آن¬است. دراین¬راستا در پژوهش¬حاضر؛ سیاست¬های¬موثر در اقتصادفرهنگ در محله مرادآب¬کرج(اسلام¬آباد) با رویکرد محله¬مبنا با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادي و پیمایشی تدوین شده است. ابتدا مبادرت به بررسي وتبيين ماهيت اقتصاد-فرهنگ و نقش صنایع¬خلاق و سیاست¬های موثر بر اقتصادفرهنگ خواهيم پرداخت و در نهايت راهكارهايي راهبردي-اجرايي در راستاي رسيدن به توسعه¬محله¬¬¬مبنا ارائه شده¬است. داده¬های مورداستفاده در این پژوهش به روش ترکیبي(کمي وکیفی) است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با توجه به شیوه توصیفی تحلیلی و با توجه به استنباط¬های نظری صورت گرفته است. جامعه¬آماري این تحقیق را کارشناسان و صاحب¬نظران در زمینه شهرسازي و بخشی هم توسط افراد بومی محله تشکیل می¬دهند به منظور شناخت عمیق¬تر مسائل و مشکلات به¬ویژه شناخت ویژگی¬های اجتماعي و اقتصادی با استفاده از روش پیمایشی¬و¬ابزار پرسشنامه به گردآوری اطلاعات اقدام شد. پس¬از احصا شدن نظرات¬و¬پاسخ¬ها از روش تجزیه وتحلیل محتوا و به طور خاص از نرم افزار (MAXQDA) استفاده¬گردیدکه از آن¬طریق داده¬های پاسخ¬های مصاحبات و پرسشنامه¬ها خلاصه¬سازی و کدگزاری گردید. نتایج،گویای آن است¬که شورای¬محله و مدیریت¬شهری با تغییر بنیادی ساختارهای برنامه¬ریزی محله می¬توانند به پایداری اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی¬محله در راستای توسعه¬پایدار محله¬ای کمک شایان توجهی نمایند. درنهایت می¬توان گفت مدیریت منسجم محله¬ای، در شکل¬گیری محله و حفظ ساز و کار اقتصادی محله و همچنین صنایع خلاق نقش بسزایی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
268 - نقش امنیت غذایی در اقتصاد مقاومتی با تاکید بر اندیشه¬ها، آراء و بیانات مقام معظم رهبری
محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئیچكيده هدف پژوهش حاضر واکاوی نقش امنیت غذایی در اقتصاد مقاومتی با تاکید بر اندیشه¬ها، آراء و بیانات مقام معظم رهبری است. پژوهش حاضر توسعه ای-کاربردی بوده و بر حسب ضرورت از روش های اسنادی و تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. کشاورزی در جهان نقش عمده ای در تأمین امنیت غذا أکثرچكيده هدف پژوهش حاضر واکاوی نقش امنیت غذایی در اقتصاد مقاومتی با تاکید بر اندیشه¬ها، آراء و بیانات مقام معظم رهبری است. پژوهش حاضر توسعه ای-کاربردی بوده و بر حسب ضرورت از روش های اسنادی و تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. کشاورزی در جهان نقش عمده ای در تأمین امنیت غذایی در طول تاریخ داشته و موجب ظهور و شکوفایی تمدنهای بزرگ شده است. در شرایط کنونی که کشور با تحریم های هم جانبه دشمن مواجه شده و راهکار ارائه شده از مقام معظم رهبری نظریه اقتصاد مقاومتی است که باید در تمام عرصه ها با حداقل آسیب های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و متناسب با شرایط موجود کشور به صورت خاص مورد بررسی قرار گیرد. در ایران نیز توجه به مقوله امنیت غذایی همواره یکی از اهداف اصلی سیاست های کلان بوده است. یکی از تدابیر سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به صورت مستقیم به بحث تأمین امنیت غذایی اشاره شده و همچنین ردپای آن از قانون اساسی تا برنامه پنج ساله توسعه و حتی رویکردها و سیاست های اقتصاد مقاومتی نیز دیده شده است. پژوهش حاضر به این سئوال پاسخ می دهد که نقش امنیت غذایی در اقتصاد مقاومتی با تاکید بر اندیشه¬های مقام معظم رهبری چیست؟ یافته¬ها حاکی از آن است که از اصول تاثیر گذار نقش امنیت غذایی در اقتصاد مقاومتی از دیدگاه مقام معظم رهبری شامل خودکفایی در تولید محصولات اساسی و راهبردی، بهبود کیفیت محصولات، مدیریت مصرف، افزایش سطح و راندمان تولید در کشور و توسعه شرکت های دانش بنیان در بخش کشاورزی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
269 - نقش نوآوري مالي بر رشد اقتصادي کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه بر اساس مدل رشد شومپیتر
ارشام هدائی محمدرضا فرزین کریم امامی جزه فرهاد غفاریچكيده در جهان، اکثر اقتصادهای ملی پس از بحران مالی دچار رکود اقتصادی شدهاند. این نیاز به بررسی تأثیر نوآوری مالی و رشد اقتصادی برای محافظت از کشورها در برابر مشکلاتی که ممکن است با کمبودهای بازار بخش مالی مواجه شود، مطرح کرده است. با رشد در اقتصاد جهانی، یکی از عوامل أکثرچكيده در جهان، اکثر اقتصادهای ملی پس از بحران مالی دچار رکود اقتصادی شدهاند. این نیاز به بررسی تأثیر نوآوری مالی و رشد اقتصادی برای محافظت از کشورها در برابر مشکلاتی که ممکن است با کمبودهای بازار بخش مالی مواجه شود، مطرح کرده است. با رشد در اقتصاد جهانی، یکی از عوامل اساسی نوآوری مالی است که در کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه مشاهده میشود و نتایج ثمربخشی برای اقتصاد ایجاد مینماید. رابطه بین نوآوری مالی با رشد اقتصادي طی چند دهه اخیر بهعنوان یکی از موضوعات موردتوجه اقتصاددانان است. در این مطالعه، با استفاده از آزمون PMG تأثیر شاخصهای نوآوری مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه را برای دوره زمانی 2000 تا 2022 آزمون میکنیم. از سه متغیر پروکسی برای محاسبه نوآوری مالی استفاده شده است،: نقدینگی به حجم پول در گردش (M2/M1)، اعتبار بانکی به بخش خصوصی، پروکسی با ضریب نفوذ تلفن همراه برای محاسبه تعداد مشترك فعال اینترنت به جمعیت استفاده میشود. در کشورهای توسعهیافته در بلندمدت همه ضرایب بهجز نرخ تورم در سطح 5% معنادار میباشند. تأثیر هزینههای دولت، تشکیل سرمایه ناخالص و آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی مثبت بوده است. ضرایب M2/M1 و نفوذ تلفن همراه منفی و ضریب اعتبارت مثبت میباشند. در کشورهای درحالتوسعه ضرایب M2/M1 و نفوذ تلفن همراه منفی و اعتبارات مثبت میباشند. از شاخصهای نوآوری مالی M2/M1 و ضریب نفوذ تلفن همراه (MB) تأثیر منفی بر رشد اقتصادی دارند. رشد نوآوری نمیتواند زیربنای توسعه اقتصادی برای اقتصادهای درحالتوسعه باشد؛ زیرا زیرساختها در این کشورها فراهم نمیباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
270 - اثر نااطمینانی تورمی بر رشد اقتصادی ایران
علی سلمانپور زنوز سیامک شکوهی فرد هاتف حاضری نیریچكيده از جمله اهداف کلان هر نظام اقتصادی، دستیابی به نرخ رشد بالا و با ثبات اقتصادی، کاهش نرخ تورم، ایجاد اشتغال کامل وتوزیع عادلانه درآمد درکشور است. تورم از جمله پدیده¬های اقتصادی بوده و هزینههای زیادی را بر جامعه تحمیل می¬کند. از آثار مخرب تورم می¬توان به توزیع مجد أکثرچكيده از جمله اهداف کلان هر نظام اقتصادی، دستیابی به نرخ رشد بالا و با ثبات اقتصادی، کاهش نرخ تورم، ایجاد اشتغال کامل وتوزیع عادلانه درآمد درکشور است. تورم از جمله پدیده¬های اقتصادی بوده و هزینههای زیادی را بر جامعه تحمیل می¬کند. از آثار مخرب تورم می¬توان به توزیع مجدد درآمد به نفع صاحبان دارایی و به زیان مزد وحقوقبگیران، افزایش نااطمینانی و بی-ثباتی در اقتصاد کلان و در نتیجه کوتاه¬تر شدن افق زمانی تصمیم¬گیری و کاهش سرمایه¬گذاری بلند¬مدت و عوامل دیگر اشاره نمود. نااطمینانی تورمی نیز به عنوان یکی از هزینههای تورم محسوب میشود. نااطمینانی تورمی منجر به انحراف تصمیمات اقتصادي در زمینه تولید میشود. نااطمینانی درشرایطی وجود دارد که یا اتفاقات آینده مشخص و معلوم نمی¬باشد و یا اینکه با وجود مشخص بودن اتفاقات آینده احتمال آنها قابل پیش¬بینی نباشد. درچنین شرایطی تصمیم-گیری¬های آینده پیچیده و مشکل بوده و این نااطمینانی، تصمیمات عاملان اقتصادی را متاثر میسازد. از اینرو موضوع مورد توجه دراین مطالعه، بررسی اثر نااطمینانی تورمی بررشد اقتصادی ایران است. در این تحقيق براي آزمون فرضيه¬ها از مدل رگرسیون خطی چند متغیره و برای تحلیل داده¬ها از روش VAR-GARCH-Mدر بازه زمانی 1347 الی 1401 استفاده شده است. در محاسبه نااطمینانی، با استفاده از مدل سازی ARMA (باکس – جنکینز) برای تعیین مرتبه مدل اقدام شده است. به طور کلی نتایج حاصل از این تحقیق نشانگر تاثیر منفی نااطمینانی تورمی بر روی رشد اقتصادی در بلندمدت است. اگرچه این اثر در کوتاه مدت مثبت بود ولی در بلند مدت اثرات نامتعارفی بر مولفههای اقتصادی دارد. به عبارتی پایداری نااطمینانی تورمی در بلندمدت تورم را نیز افزایش میدهد. دیگر نتایج بهدست آمده از روابط بلند مدت، حاکی از تاثیر مثبت حجم پول و نوسانات نرخ ارز بر تولید ناخالص داخلی میباشد. همچنین نتیجه بهدست آمده از آزمون علیت گرنجر نیز نشان میدهد که رابطه علیت از نااطمینانی تورمی به سوی تورم میباشد بهطوری که رابطه برعکس معنیدار نمیباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
271 - رفتار سرمایه در گردش شرکتها تحت رکود اقتصادی: شواهدی از بازار سرمایه تهران
میثم کاویانی فرشاد بزرگی فرزاد نیکفرجامچكيده در اقتصاد پرچالش کنونی با فشارهای فزاینده محیطی و منابع خارجی محدود، داراییها و بدهیهای جاری یعنی سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی از اهمیت فزایندهای برخوردار است و سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی میتواند به عنوان یک مزیت رقابتی برای آنها محسوب شود. سرمای أکثرچكيده در اقتصاد پرچالش کنونی با فشارهای فزاینده محیطی و منابع خارجی محدود، داراییها و بدهیهای جاری یعنی سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی از اهمیت فزایندهای برخوردار است و سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی میتواند به عنوان یک مزیت رقابتی برای آنها محسوب شود. سرمایه در گردش شرکت به مجموعه مبالغی میباشد که در داراییهای جاری سرمایهگذاری میشود. سرمایه در گردش بهعنوان نیرویی حیاتبخش برای هر واحد اقتصادی بهشمار میرود و باید به مدیریت آن بهعنوان عملکرد مهمیدر مدیریت توجه شود. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل رفتار سرمایه در گردش شرکتها تحت رکود اقتصادی در بازار سرمایه تهران است. بدین منظور اطلاعات شرکتها در فاصلۀ زمانی 10 ساله از 1391 تا 1400 بررسی و 110 شرکت انتخاب شد. به منظور آزمون فرضیههای پژوهش از روش رگرسیون چند متغیره صورت گرفته است. نتایج نشان داد که رکود اقتصادی بر اجزای مدیریت سرمایه در گردش تاثیر معناداری دارد، در حالی که شوک وارده از بخش تولید با در نظر گرفتن نقش محدودیت مالی بر آنها تاثیرگذار نیست. نتایج همچنین نشان داد که رکود اقتصادی بر نسبت سرمایه در گردش اثر مثبت و بر چرخه تبدیل وجه نقد تاثیر منفی دارد و نهایتا اینکه رکود اقتصادی ضمن اینکه بر عملکرد اثر منفی دارد، عملکرد نیز تحت تاثیر شوک وارده از بخش تولید با نقش تعدیلی محدودیت مالی قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
272 - تحلیل آثار سیاست پولی، کنترل دولتی و تحریم بر رشد تولید در ایران
طاهره امیدی فتحکوهی مرتضی عزتی رقیه حسنزادهرشد تولید مهمترین هدف در همه اقتصادهای جهان است. هدف اصلی همه سیاست¬های کلان در کشورهای مختلف در گام نخست، حفظ و افزایش هر چه بیشتر تولید است. سیاست¬های گوناگونی در کشورهای مختلف اجرا می¬شود. از بین این سیاست¬ها، یک دسته اصلی، سیاست-های پولی است. هدف این مقاله برآورد آث أکثررشد تولید مهمترین هدف در همه اقتصادهای جهان است. هدف اصلی همه سیاست¬های کلان در کشورهای مختلف در گام نخست، حفظ و افزایش هر چه بیشتر تولید است. سیاست¬های گوناگونی در کشورهای مختلف اجرا می¬شود. از بین این سیاست¬ها، یک دسته اصلی، سیاست-های پولی است. هدف این مقاله برآورد آثار سیاست پولی (در چارچوب تنظیم اندازه نقدینگی و کنترل نرخ بهره)، کنترل دولتی (در بخش پولی) و تحریم بر تولید ناخالص داخلی ایران است. در این بررسی از داده¬های سالهای 1357 تا 1399 استفاده شده است. سیاست پولی، کنترل دولتی و تحریم، متغیرهای مستقل و تولید متغیر وابسته درنظر گرفته شده است. روش تجزیه و تحلیل داده-ها، اقتصاد سنجی، اتورگرسیو با وقفه توزیعی (ARDL) است. برای برآورد مدل از نرم¬افزار ایویوز استفاده شده است. یافته¬های پژوهش نشان می¬دهند تحریم بر تولید ناخالص داخلی اثر منفی داشته است. سیاست پولی افزایش نقدینگی اعمال شده بر تولید اثر مثبت داشته است و سیاست پولی در چارچوب نرخ سود یا بهره بانکی اثر معناداری بر تولید نداشته است. همچنین، سیاست کنترل دولتی اثر مثبت بر تولید داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
273 - اثر انرژی تجدید پذیر و توسعه مالی بر انتشار کربن بر اساس مصرف در ایران
سید جلال طباطبائیپژوهش حاضر اثر توسعه مالی و مصرف انرژی تجدید پذیر بر انتشار کربن بر اساس مصرف در ایران را با کنترل متغیرهای رشد اقتصادی و مصرف الکتریسیته را در دوره 1990 الی 2021 بررسی کرده است. پس از بررسی آزمون مانایی متغیرهای پژوهش آزمونهای دیکی فولر تعدیلشده و زیوت-اندروز، آزمون أکثرپژوهش حاضر اثر توسعه مالی و مصرف انرژی تجدید پذیر بر انتشار کربن بر اساس مصرف در ایران را با کنترل متغیرهای رشد اقتصادی و مصرف الکتریسیته را در دوره 1990 الی 2021 بررسی کرده است. پس از بررسی آزمون مانایی متغیرهای پژوهش آزمونهای دیکی فولر تعدیلشده و زیوت-اندروز، آزمون هم جمعی بایر و هانک جهت بررسی وجود هم جمعی بین متغیرهای پژوهش انجامشده است. سپس از رگرسیون هم جمعی شامل تخمین زنندههای خود رگرسیونی با وقفه توزیعی، حداقل مربعات معمولی کامل تعدیلشده، حداقل مربعات معمولی پویا و آزمون تغییرات تدریجی علی برای بررسی رابطه بلندمدت متغیرهای و رابطه علی آنها استفادهشده است. نتایج بهوضوح نشان میدهد توسعه مالی و مصرف انرژی تجدید پذیر باعث کاهش انتشار کربن بر اساس مصرف در ایران شده و توسعه اقتصادی و توسعه مالی انتشار کربن بر اساس مصرف را افزایش میدهد. نتایج آزمون تغییرات علی تدریجی، تأییدکننده نتایج اصلی روشهای مورداستفاده تخمین بوده است. ازاینرو سیاستگذاران در ایران باید تحقیق و توسعه در فنآوریهای با مصرف کمکربن را تشویق نموده و همچنین سرمایهگذاریها در انرژیهای تجدید پذیر را هدف قرار داده و از سطح واردات انرژیهای تجدید ناپذیر را کاهش داده و از سرمایهگذاری در بخشهای با مصرف انرژی بالا که منجر به افزایش در انتشار کربن بر اساس مصرف شود اجتناب کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
274 - تبیین مولفههای افزایش قدرت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر نقش علم و فناوری
مهدی رعایائینقش دانش در رسیدن به رشد اقتصادی قابل انکار نیست و وابستگی کشور به دانش بیگانگان، از موانع اصلی در زمینه تحقق اقتصاد قدرتمند به شمار می¬رود. چرا که قدرتسازی اقتصادی در هر عصری و در هر کشوری به توان علمی و فناورانه آن جامعه بستگی دارد. لذا به مقداری که کشور بتواند به فن أکثرنقش دانش در رسیدن به رشد اقتصادی قابل انکار نیست و وابستگی کشور به دانش بیگانگان، از موانع اصلی در زمینه تحقق اقتصاد قدرتمند به شمار می¬رود. چرا که قدرتسازی اقتصادی در هر عصری و در هر کشوری به توان علمی و فناورانه آن جامعه بستگی دارد. لذا به مقداری که کشور بتواند به فناوریهای جدید دست یابد، خواهد توانست قدرت اقتصادی و به تبع قدرت نظامی و سیاسی خود را افزایش دهد. البته توجه به فناوری باید با محوریت کاربردیسازی و در جهت استحکام و تقویت قدرت اقتصادی جمهوری اسلامی باشد، از اینرو پژوهش حاضر به دنبال تبیین سازوکار حاکم بر اقتصاد و فناوری به نحوی است که زمینه افزایش قدرت اقتصادی را فراهم نماید. مبتنی بر این رویکرد، ویژگی¬ها و مولفه¬های اصلی ایجاد و افزایش قدرت اقتصادی با تاکید بر نقش علم و فناوری بیان می¬گردد. نتایج پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای، تحلیل اسنادی و نیز تحقیق و توسعه بهدستآمدهاند، بیانگر این مسئله است که عناصری مانند نظام اقتصادی موزائیکی، خط تولید کارگاهی، اتخاذ رویکرد افزایش شدت دانش، تزریق دانش در تمامی ابعاد تولید، توزیع و مصرف، درون¬زایی تولید علم و فناوری و ایجاد زیستبوم مبتنی بر دانش از جمله مهمترین این عوامل هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
275 - فرهنگ مصرفی در مجتمع های تجاری کلان شهرهای ایران
مهدی فلاحی هانا یزدانفر<p>پژوهش حاضر به بررسی فرهنگ مصرفی در مجتمع‌های تجاری کلان‌شهرهای ایران پرداخته است. در دو دهه اخیر، کلان‌شهرهای ایران شاهد تحولات عمده‌ای در ساخت و ساز مجتمع‌های تجاری بوده‌اند که این فضاها به‌عنوان نمادهای اجتماعی و فرهنگی نیز مورد ت أکثر<p>پژوهش حاضر به بررسی فرهنگ مصرفی در مجتمع‌های تجاری کلان‌شهرهای ایران پرداخته است. در دو دهه اخیر، کلان‌شهرهای ایران شاهد تحولات عمده‌ای در ساخت و ساز مجتمع‌های تجاری بوده‌اند که این فضاها به‌عنوان نمادهای اجتماعی و فرهنگی نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. هدف این تحقیق تحلیل عوامل مؤثر بر شکل‌گیری فرهنگ مصرفی در این مجتمع‌ها و تأثیرات اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی آن‌ها است. مسئله اصلی این مقاله بررسی نحوه تأثیرگذاری تحولات اقتصادی، جهانی‌شدن، تغییرات اجتماعی، و فناوری‌های نوین بر فرهنگ مصرفی در مجتمع‌های تجاری کلان‌شهرها است. از این رو سؤال تحقیق به‌طور خاص به این موضوع می‌پردازد که چگونه این عوامل باعث تغییر در الگوی مصرف و رفتارهای خرید افراد شده و چه تأثیراتی بر تعاملات اجتماعی و هویت فرهنگی دارند. روش تحقیق شامل تحلیل و بررسی متون موجود، مصاحبه با متخصصان، و ارزیابی داده‌های میدانی از مجتمع‌های تجاری مختلف است. این روش به بررسی تغییرات اقتصادی و اجتماعی و نحوه تأثیر آن‌ها بر الگوی مصرف مردم می‌پردازد و تأثیرات فناوری و جهانی‌شدن بر ذائقه مصرفی را نیز تحلیل می‌نماید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مجتمع‌های تجاری نه تنها به‌عنوان مراکز خرید، بلکه به‌عنوان فضاهای اجتماعی و فرهنگی مهمی در جامعه ایفای نقش می‌نمایند. از طرفی تحولات اقتصادی و افزایش درآمد خانوارها منجر به افزایش تقاضا برای کالاهای لوکس شده، این در حالیست که جهانی‌شدن و فناوری‌های نوین به تغییر ذائقه مصرفی افراد در این حیطه دامن می‌زند. در این راستا این مجتمع‌ها ضمن فراهم آوردن فرصت هایی جهت برقراری تعاملات اجتماعی و فرهنگی به توسعه اقتصادی شهرها نیز کمک شایانی می‌نماید.</p> تفاصيل المقالة