تاثیر شاخص‌های اقتصادی بر توسعه صنعت گردشگری روستایی بخش رودبار قصران
الموضوعات :معصومه نظری 1 , هما صالحی 2 , اردوان بهزاد 3
1 - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی گرایش سیاستگذاری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار گروه جغرافیا، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار مدعو گروه جغرافیا، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: تاثیر, شاخص های اقتصادی, صنعت, گردشگری روستایی, رودبارقصران,
ملخص المقالة :
به طور کلی توسعه گردشگری می¬تواند تاثیرهای مثبت و منفی اقتصادی را در نواحی روستایی به همراه داشته باشد. اگر چه اثرات مثبت اقتصادی گردشگری مورد تایید است ولی بسیاری از پژوهشگران معتقدند که گردشگری روستایی اثرات منفی نیز بر جامعه میزبان به دنبال دارد به این ترتیب که معمولا در مرحله اولیه توسعه گردشگری، فواید اقتصادی نمود پیدا می‌کند، ولی در مراحل بعدی و با توسعه در مقیاس انبوه و کنترل نشده، اثرات و پیامدهای منفی جلوه گر می شود. بنابراین لزوم شناخت اثرات و مدیریت و کنترل آن به منظور کاهش اثرات منفی و تقویت اثرات مثبت اهمیت می‌یابد. این پژوهش با هدف شناسایی شاخص‌های اقتصادی مؤثر در تحولات توسعه صنعت گردشگری روستایی بخش رودبارقصران، تأثیرات ابعاد اقتصادی را مورد بررسی قرار داده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی، از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل سرپرستان خانوارهای روستاهای این بخش می باشند. حجم نمونه برای جامعه محلی با استفاده از فرمول کوکران 100 نفر تعیین گردید. روش انجام اين پژوهش بصورت پيمايشي و با مصاحبه با پاسخ دهندگان و تکمیل پرسشنامه ها از آنها صورت گرفته است. همچنین پایایی یا قابليت اعتماد پرسشنامه از طريق آزمون مقایسه دو نسبت سنجيده شد. نتایج حاصل با استفاده از آزمون استقلال صفات به کمک توزیع کای دو نشان داد بین شاخص های اقتصادی و تاثیرهای تحولات توسعه روستایی منطقه مورد مطالعه رابطه معنادار وجود دارد
1- اسماعیل پور، علی ." تأثیر گردشگری بر کیفیت زندگی روستاهای سواحل دریای عمان، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی"، 28، 63 (1400): 401-381.
2- تقی زاده، حسین. حسین مهرابی، و زهرا دانشور. "اثرات گردشگری بر توسعه اقتصاد روستایی؛ مطالعه‌ی موردی دهستان «ده‌لولو» کرمان". اولین همایش بین المللی مدیریت گردشگری و توسعه پایدار. (1390).
3- جهان تیغی، احمد. "بررسی ساختار اجتماعی- فرهنگی روستای گوری، پایان نامه کارشناسی ارشد مردم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد تهران مرکزی". (1377).
4- رحیمی پور، بهاره.، ظاهری، محمد و کریم زاده حسین." شناسایی و تحلیل پیشران های کلیدی مؤثر بر توسعه پایدار گردشگری روستایی با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری شهرستان سقز)". فصلنامه علمی و پژوهشی برنامه ریزی و توسعه گردشگری، 9، 35(1399): 111-90.
5- رکن الدین افتخاری، ع.ر، مهدوی، د، پورطاهری، م. "فرایند بومی‌سازی شاخص‌های توسعه پایدار گردشگری روستایی در ایران، پژوهش‌های روستایی". 1، 4 (1389).
6- رضوانی، محمدرضا، سیدعلی بدری و سعیدرضا اکبریانو فرخنده سپهوند. "گردشگری خانه‌های دوم و اثرات آن بر بهبود کیفیت زندگی ساکنان روستایی (مطالعه موردی: بخش رودبار قصران شهرستان شمیرانات)." مطالعات و پژوهش¬های شهری و منطقه¬ای، 4، 13. (1391): 23- 40.
7- زرافشانی، کیومرث و لیدا شرفی و شهیر گراوندی و پرستو قبادی. "بررسی اثرات توسعه گردشگری در ارتقاء شاخص‌های اقتصادی – اجتماعی نواحی روستایی (مورد: منطقه گردشگری ریجاب در استان کرمانشاه)". فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، دوره 2، شماره 5، (1392).
8- سامانی، ناهید و سیدعلی بدری و محمد سلمانی. "ارزیابی گردشگری پایدار روستایی؛ موردشناسی: بخش سامان- شهرستان شهرکرد، جغرافیا و آمایش شهری- منطقه¬ای". 3، 93. (1392).
9- ضیاء شیخ الاسلامی، سیاوش. "تبیین نقش آموزش مردم محلی جهت توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی: روستای ابیانه)". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و فرهنگ. (1392).
10- طالب، مهدی و حسن بخشی زاده، و حسین میرزایی. "مبانی نظری مشارکت اجتماع روستایی در برنامه‌ریزی گردشگری روستایی در ایران، روستا و توسعه". 4: (1387). 55-25.
11- غفاری، سیدرامین؛ ترکی هرچگانی، معصومه. فصلنامه علمی – پژوهشی روستا و توسعه، 12، 2: (1388).
12- قادری، زاهد. "اصول برنامه ریزی توسعه پایدار گردشگری روستایی". انتشارات سازمان شهرداری‌ها و دهداری‌های کشور، تهران، چاپ اول. (1383).
13- کردلو، ایوب و احمدی، کوروش. "بررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاها (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری)". فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی، 3(2): (1399). 317-298.
14- گودرزی، سروش، محمد مهدی. "بررسی تاثیر گردشگری در توسعه روستایی، مورد مطالعه: روستای ورکانه همدان، مجله هویت شهر". 8 ،5: (1390).
15- موحد، علی، مقدمه¬ای گردشگری شهری، انتشارات دانشگاه چمران. (1386).
16- Anderson, I., & Canuto, A. The changing wealth of nations:Measuring sustainable development in the new millennium. New York: The World Bank. (2011).
17- Hall, C. M., & Page, S. J. The geography of tourism and recreation: Environment, place and space. Routledge. (2014).
18- Hwang , J.H & SeongWoo, L. The effect of the rural tourism policy on nonfarm income in South Korea. Tourism Management 46: pp 501,513. (2015).
19- Ibanescu, B., Oana Mihaela, S., Alina, M & Corneliu, I. The Impact of Tourism on Sustainable Development of Rural Areas: Evidence from Romania, journal of sustainability, 10, 3529; doi:10.3390/su10103529. (2018).
20- Khartishvili, L., Andreas, M., Thomas, D & Ioseb, K. Rural Tourism in Georgia in Transition: Challenges for Regional Sustainability, Sustainability , 11(410). (2019).
21- Mili, N. Rural tourism development: an overview of tourism in the Tipam Phakey village of Naharkatia in Dibrugarh District, Assam (India). International Journal of Scientific and Research Publications, Volume 2, Issue 12, pp 1-3. (2012).
22- Nagaraju L.G. & Chandrashekara, B. Rural Tourism and Rural Development in India, International Journal of Interdisciplinary and Multidisciplinary Studies (IJIMS), Vol1, No.6, pp1-345. (2014).
23- Nagy, H., Káposzta, J & Bledar, M. The Potentials Of Rural Tourism In Developing Rural Areas In Albania, Deturope – The Central European Journal Of Regional Development And Tourism Vol. 9 Issue 3 2017 Issn 1821-2506 188. (2017).
24- Paven Ionela, G., Bârsan, M.C, Lia, D.D. Advantages and Limits for Tourism Development in Rural Area (Case Study Ampoi and Mureş Valleys), Procedia Economics and Finance, Volume 32, 2015, Pages 1050-1059 . (2015).
25- Pourtaheri, M. and M. Naghavi , Physical development of rural settlements with a sustainable development approach(concepts, theories and guidelines), journal housing and rural environment,V: 137, p: 53-70, Tehran. (In Persian). (2012).
26- Saeidi, A. and S, Hoseini Asl. Cornerstone locates and deploys the new villages, publication shahidi, Tehran. (In Persian). (2009).
