از علم اقتصاد تا جامعه شناسی اقتصادی
الموضوعات :
1 - استاد دانشگاه تهران و عضو کارگروه تحول و ارتقاء رشته اقتصاد
الکلمات المفتاحية: جامعه شناسی اقتصادی, اقتصاد نئوکلاسیک, پدیده های اقتصادی, پدیده های اجتماعی و روش شناسی جامعه شناسی اقتصادی,
ملخص المقالة :
این مقاله بنا دارد حدود و ثغور جامعه شناسی اقتصادی را به عنوان یک معرفت علمی بین رشته ای در قیاس با اقتصاد کلاسیک تبیین کند. نحستین پرسش این است که با وجود تئوری های اقتصادی، چه نیازی به جامعه شناسی اقتصادی است؟ و اصولا جامعه¬شناسی اقتصادی چیست؟ و چه کمکی به تبیین واقعی تر پدیده های اقتصادی می کند؟ و آیا می توان گفت جامعه شناسی اقتصادی از تحولات توسعه در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، تبیین کاملتری دارد؟ به تبع پاسخ به پرسش های مذکور پرسش های دیگری از قبیل سوالات زیر مطرح می شود: آیا از یافته¬های جامعه¬شناسی اقتصادی می¬توان در سیاست¬گذاری¬ها بهره گرفت؟ موضوعات قابل طرح در جامعه¬شناسی اقتصادی چه ماهیتی دارند؟ آیا روش مطالعه در جامعه¬شناسی اقتصادی با روش علم اقتصاد و جامعه¬شناسی متفاوت است؟ آیا در نقش ساختار و عاملیت در مطالعات جامعه¬شناسی اقتصادی با دانش اقتصاد و یا با جامعه شناسی تفاوتی وجود دارد؟ منظور از ساختار چیست؟ آیا ساختار در دانش اقتصاد و جامعه¬شناسی یکی¬اند؟ آیا تحلیل پدیده¬های اجتماعی به¬معنی خاص کلمه به روش اقتصاد و یا مطالعه تئوری¬های اقتصادی به شیوه جامعه شناختی در زمره مطالعات جامعه¬شناسی اقتصادی قرار می¬گیرد؟ یا این مطالعات صرفاً اقتصادی¬اند؟ "کنشگر" در مطالعات اجتماعی آیا همان "بازیگر" یا « انسان اقتصادی» در مطالعات اقتصادی است، چه تفاوتی بین کنشگر و بازیگر وجود دارد؟ مطالعات جامعه¬شناسی اقتصادی برای تحلیل پدیده¬های اقتصادی در بلند¬مدت و یا کوتاه¬مدت دارای چه مزیت های نسبی نسبت به مطالعه همان پدیده¬ها با کمک تئوری¬هایی نئوکلاسیک است؟ جامعه¬شناسی اقتصادی چه حوزه¬هایی را در بر می¬گیرد؟ در چه حوزه¬هایی از علوم اجتماعی و اقتصاد، استفاده از تئوری¬های جامعه¬شناسی اقتصادی مزیت دارد و در چه حوزه¬هایی ندارد؟ کاستی¬¬های جامعه¬شناسی اقتصادی در تحلیل پدیده¬های اقتصادی کدامند؟ آیا مطالعات کمی برای شناخت پدیده¬های اقتصادی الزاماً خارج از دایره جامعه¬شناسی اقتصادی است؟ نحله¬های فکری در اقتصاد چه اندازه به جامعه¬شناسی اقتصادی نزدیک و یا دورند؟ جامعه¬شناسی اقتصادی در ایران در چه جایگاهی قرار دارد؟ چه آینده¬ای برای جامعه¬شناسی اقتصادی قابل تصور است؟ این ها مسائلی است که در این مقاله دنبال می شود.
منابع: مولف