از علم اقتصاد تا جامعه شناسی اقتصادی
محورهای موضوعی : اقتصادی
1 - استاد دانشگاه تهران و عضو کارگروه تحول و ارتقاء رشته اقتصاد
کلید واژه:
چکیده مقاله :
این مقاله بنا دارد حدود و ثغور جامعه شناسی اقتصادی را به عنوان یک معرفت علمی بین رشته ای در قیاس با اقتصاد کلاسیک تبیین کند. نحستین پرسش این است که با وجود تئوری های اقتصادی، چه نیازی به جامعه شناسی اقتصادی است؟ و اصولا جامعه¬شناسی اقتصادی چیست؟ و چه کمکی به تبیین واقعی تر پدیده های اقتصادی می کند؟ و آیا می توان گفت جامعه شناسی اقتصادی از تحولات توسعه در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، تبیین کاملتری دارد؟ به تبع پاسخ به پرسش های مذکور پرسش های دیگری از قبیل سوالات زیر مطرح می شود: آیا از یافته¬های جامعه¬شناسی اقتصادی می¬توان در سیاست¬گذاری¬ها بهره گرفت؟ موضوعات قابل طرح در جامعه¬شناسی اقتصادی چه ماهیتی دارند؟ آیا روش مطالعه در جامعه¬شناسی اقتصادی با روش علم اقتصاد و جامعه¬شناسی متفاوت است؟ آیا در نقش ساختار و عاملیت در مطالعات جامعه¬شناسی اقتصادی با دانش اقتصاد و یا با جامعه شناسی تفاوتی وجود دارد؟ منظور از ساختار چیست؟ آیا ساختار در دانش اقتصاد و جامعه¬شناسی یکی¬اند؟ آیا تحلیل پدیده¬های اجتماعی به¬معنی خاص کلمه به روش اقتصاد و یا مطالعه تئوری¬های اقتصادی به شیوه جامعه شناختی در زمره مطالعات جامعه¬شناسی اقتصادی قرار می¬گیرد؟ یا این مطالعات صرفاً اقتصادی¬اند؟ "کنشگر" در مطالعات اجتماعی آیا همان "بازیگر" یا « انسان اقتصادی» در مطالعات اقتصادی است، چه تفاوتی بین کنشگر و بازیگر وجود دارد؟ مطالعات جامعه¬شناسی اقتصادی برای تحلیل پدیده¬های اقتصادی در بلند¬مدت و یا کوتاه¬مدت دارای چه مزیت های نسبی نسبت به مطالعه همان پدیده¬ها با کمک تئوری¬هایی نئوکلاسیک است؟ جامعه¬شناسی اقتصادی چه حوزه¬هایی را در بر می¬گیرد؟ در چه حوزه¬هایی از علوم اجتماعی و اقتصاد، استفاده از تئوری¬های جامعه¬شناسی اقتصادی مزیت دارد و در چه حوزه¬هایی ندارد؟ کاستی¬¬های جامعه¬شناسی اقتصادی در تحلیل پدیده¬های اقتصادی کدامند؟ آیا مطالعات کمی برای شناخت پدیده¬های اقتصادی الزاماً خارج از دایره جامعه¬شناسی اقتصادی است؟ نحله¬های فکری در اقتصاد چه اندازه به جامعه¬شناسی اقتصادی نزدیک و یا دورند؟ جامعه¬شناسی اقتصادی در ایران در چه جایگاهی قرار دارد؟ چه آینده¬ای برای جامعه¬شناسی اقتصادی قابل تصور است؟ این ها مسائلی است که در این مقاله دنبال می شود.
This article aims to explain the limits and limitations of economic sociology as an interdisciplinary scientific knowledge in comparison with classical economics. The first question is, what is the need for economic sociology, given economic theories? And what is economic sociology in principle? And what does it contribute to a more realistic explanation of economic phenomena? And can it be said that economic sociology has a more complete explanation of development developments in developing countries such as Iran? Following the answers to the aforementioned questions, other questions are raised, such as the following: Can the findings of economic sociology be used in policymaking? What are the nature of the topics that can be raised in economic sociology? Is the method of study in economic sociology different from the method of economics and sociology? Is there a difference in the role of structure and agency in economic sociology studies with economics or sociology? What is meant by structure? Are the structures in economics and sociology the same? Does the analysis of social phenomena in the specific sense of the word by economic methods or the study of economic theories by sociological methods fall under the category of economic sociology studies? Or are these studies purely economic? Is the "actor" in social studies the same as the "actor" or "economic man" in economic studies? What is the difference between an actor and an actor? What are the relative advantages of economic sociology studies for analyzing economic phenomena in the long or short term compared to studying the same phenomena with the help of neoclassical theories? What areas does economic sociology cover? In which areas of social sciences and economics is the use of economic sociology theories advantageous and in which areas is it not? What are the shortcomings of economic sociology in analyzing economic phenomena? Are quantitative studies for understanding economic phenomena necessarily outside the scope of economic sociology? How close or far are the schools of thought in economics to economic sociology? What is the position of economic sociology in Iran? What future is conceivable for economic sociology? These are the issues pursued in this article.
