مذاکره مجدد در قراردادهای بالادستی صنعت نفت از منظر حقوق و اخلاق
الموضوعات :راحله سید مرتضی حسینی 1 , بهرام تقی پور 2 , مهدی عباسی سرمدی 3 , فاطمه امیری 4
1 - دانشگاه خوارزمی
2 - دانشگاه خوارزمی
3 - دانشگاه خوارزمی
4 - دانشگاه خوارزمی
الکلمات المفتاحية: قراردادهای بالادستی صنعت نفت, تغییر بنیادین اوضاع و احوال, مذاکره مجدد, اخلاق در مذاکره مجدد, تعادل اقتصادی, قرارداد مشارکتی, قرارداد امتیازی, قرارداد خدمت.,
ملخص المقالة :
به دلیل خصیصه طولانی مدت بودن قراردادهای بالادستی صنعت نفت همواره این امکان وجود دارد که این قراردادها در معرض تغییر بنیادین اوضاع و احوال قرار بگیرند. بدین صورت که با تغییر شرایط اقتصادی، سیاسی، فنی و یا تغییر قوانین تعادل اقتصادی آن بر هم بخورد، به گونه ای که اجرای تعهد برای یکی از طرفین بسیار دشوار شود در حالی که ممکن است طرف مقابل از این شرایط سود ببرد. در چنین حالتی مذاکره مجدد یکی از راهکارهایی است که می تواند به رفع این مشکل کمک نماید. امری که امروزه در بسیاری از این قراردادها مورد توجه طرفین قرار می گیرد. با استفاده از این شیوه، طرفین می توانند قرارداد را مورد بازبینی قرار داده و ادامه اجرای آن را امکانپذیر نمایند، طرفین ملزم می باشند با رعایت اخلاق و حسن نیت راه را برای ایجاد توافق برای رفع مشکل و خروج از بن بست بوجود آمده هموار سازند. مذاکره مجدد ممکن است به صورت شرط در زمان انعقاد قرارداد در آن درج شود یا اینکه بعد از تغییر شرایط طرفین بر آن توافق نمایند. این شرط موجب ثبات قرارداد می شود و همین موضوع باعث تشویق شرکتهای خارجی به سرمایه گذاری در پروژه های نفتی شده و در نتیجه توسعه اقتصادی کشور میزبان را بدنبال خواهد داشت. در واقع این شرط یک مکانیزم حل اختلاف است که مانع از انحلال قرارداد در صورت تغییر اوضاع و احوال خواهد شد.ضمن اینکه رعایت اخلاق و حسن نیت، طرف قرارداد را ملزم به جدیت در مذاکره و دادن پیشنهادات منطقی و قابل اجرا می نماید.
ابراهيمي، يحيي (١٣٨٨). "مطالعه تطبيقي مفهوم و آثار حسن نيت در انعقاد، تفسير و اجراي قراردادها"، حقوقي بين المللي، شماره ٤١، 90-61.
امین زاده، الهام و آقابابایی دهکردی، پیمان، 1393، "بررسی قرارداد مشارکت در تولید و مقایسه آن با بیع متقابل"، حقوقی دادگستری، شماره 87، سال 78، 30-7.
ايرانپور، فرهاد، 1386، "مبانی عمومی قراردادهای نفتی"، فصلنامه حقوق، شماره 3، 28-1.
بيگدلي، سعيد، 1386، "شرط مذاکره مجدد (هاردشیپ) "، فصلنامه حقوقی گواه، شماره 8 و 9، 8-3
جعفرزاده، میرقاسم و سیمائی صراف، 1384، "حسن نیت در قراردادهای بین المللی: قاعده ای فراگیر یا حکمی استثنایی"، تحقیقات حقوقی، شماره 41، 125- 238.
جنیدی، لعیا، 1376، قانون حاکم در داوریهای تجاری بین المللی، چاپ اول، تهران: دادگستر.
حاجی پور، مرتضی، 1395، "نقش محدود کننده حسن نیت در مذاکرات"، پژوهش حقوق خصوصی، شماره 14، 81- 108.
رحیمی، فتح الله، 1395، حقوق قراردادهای نفت و گاز: تحول تدریجی قراردادهای بین المللی نفتی ایران، چاپ اول، تهران: گنج دانش.
رضائیان مهر، مصطفی، 1393، "ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﻫﺎﻯ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻧﻔتی"، اکتشاف و تولید، نفت و گاز، شماره 122، 21-27.
زحمتکش، حسین، 1393، "رژیم حقوقی و ترتیبات مالی در قراردا دهای بالادستی در صنعت نفت"، فصلنامه حقوق، شماره 3، 420-401.
شافع، میر شهبیز و رحیمی، فتح الله، 1394، "دگردیسی و تکامل مرحله ای قراردادهای بین المللی نفتی بیع متقابل در بستر حقوق ایران"، دانش حسابرسی، شماره 58، 64-29.
شيروي، عبدالحسين و شعباني جهرمي، فريده، ١٣٩١، "مذاكره مجدد درقراردادهاي سرمايه گذاري نفتي"، مطالعات اقتصاد انرژي، شماره ٣٤، 184-161
قربان نیا، ناصر، 1378، اخلاق و حقوق بین الملل، تهران، سمت.
کوشا، ابوطالب، 1384، اصل حداکثر حسن نیت در معاملات بیمه و نیم نگاهی به آن در سایر عقود و قراردادها، دیدگاههای حقوقی، شماره 36و 37، 49- 69.
جاسم، اسیل باقر، بی تا، "النظام القانونی لشرط اعاده التفاوض (دراسه فی عقود التجاره الدولیه)"، موجود در: www.repository.uobabylon.edu.iq/journal-view.aspx?dpp=687 ع
بداللطيف، هني، ٢٠١٦، "حدود الاخذ بفکرة اعادة التفاوض في العقد( دراسة المقارنة)"، رساله دكتري، جامعه ابي بكر بلقايد.
Abd Ghadas, Zuhairah Ariff & Karimsharif Sahar, 2014, ‘Types and Features of International Petroleum Contracts’, South East Asia Journal of Contemporary Business, Economics and Law, 4(3), 34-41.
Abdullah Hamad, Sarbast, 2017, ‘Renegotiation Clause in International Petroleum Contracts’, Master Program
Al Qurashi, Zeyad, 2005, ‘Renegotiation of International Petroleum Agreements’, Journal of International Arbitration, 22(4), 261-300.
. K.p, 2003, ‘Renegotiation and Adaptation of International Investment Contract: The Role of Contract Drafters and Arbitrators’, Vanderbilt Journal of Transnational Law, 36, 1347- 1381.
Bernardini, Piero, 2008, ‘Stabilization and Adaptation in Oil and Gas Investments’, Journal of World Energy Law & Business, 1(1), 98- 112.
Bindermann, Kirsten, 1999, Production-Sharing Agreements: An Economic Analysis, Oxford Institute for Energy Studies.
Garner, A, Brayan, 2004, Black's Law Dictionary, 8th edition, Thomson Publication, USA.
Gotanda, Y. John, 2003,’Renegotiation and Adaptation Clause in Investment Contracts, Revisited’, Vanderbilt Journal of Transnational Law, 36(1461), 1461-1473.
Horn, N, 1985, ‘Changes in Circumstances and the Revision of Contracts in Some European Law and International Law, available on: www.trans-leg.org/113700
Kolo, A. & Waelde, T. W, 2000, ‘Renegotiation and Contract Adaptation in the International Investment Project: Applicable Legal Principles and Industry Practices’, the Journal of Word Investment and Trade, 1(1), 5-55.
Kroll. S, 2004, ‘The Renegotiation and Adaptation of Investment Contract’, Oil, Gas & Energy Law Journal, 1.
Likosky, Michael, 2009, ‘Contracting and Regulatory Issues in the Oil and Gas and Metallic Minerals Industries’, Transnational Corporations, 18(1), 1-42.
Momberg Urbin, Rodrigo Andres, 2011, ‘The Effect of Change of Circumstances on the Force of Contracts’, PhD thesis.
Oyewunmi, T, 2011, ‘Stabilisation and Renegotiation Clauses in Production Sharing Contracts: Examining the Problems and Key Issues’, OGEL, 9(6), 1-25.
Peter, w, 1995, ‘Arbitration and Renegotiation of International Agreements’, Hague: Kluwer Law International.
Randon, Jenik, 2011, ‘The ABCs of Petroleum Contracts: License-Concession Agreements, Joint Ventures, and Production-Sharing Agreements’, available on: http:/openoil.net/ wp content/uploads/2011/12/chapter-3-reading-material1.pdf>accessed 20 Jun 2016.
Salacuse, J. W, 1998, ‘Ten Ways that Culture Affects Negotiating Style: Some Survey Results’, Negotiation journal, 221- 240.
Salacuse, J. W, 2000, "Renegotiating International Project Agreements", Fordham International Law Journal, 24 (4), 1319-1370.
Salacuse, J. W, 2001, ‘Renegotiating International Business Transaction: the Continuing Struggle of Life Against Form’, The International Lawyer, 35(4), 1507-1541.
Salacuse, J. W, 2013, the Three Laws of International Investment: National, Contractual, and International Frameworks for Foreign Capital, First Edition, Oxford University Press.
- Shirav, Abdolhossein & Ebrahimi, Seyed
Nasrollah, 2006, Exploration and development of Iran’s oilfields through buyback, Natural Resources Forum, 30, 199–206.
Walde, T.W, 2008, ‘Renegotiating Acquired Rights in the Oil and Gas Industries: Industry and Political Cycles Meet the Rule of Law’, Journal of Word Energy Law & Business, 1(1), 55-97.
Zaccaria, Elena Christine, 2005, ‘The Effect of Changed Circumstances in International Commercial Trade’, International Trade & Business Law, 6, 135-182.
