دانشگاه کارآفرین؛ اهرمی در مسیر توسعه پایدار
الموضوعات :حسین صمدی میارکلائی 1 , حمزه صمدی 2
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر
2 - دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
الکلمات المفتاحية: دانشگاه کارآفرین نوآوری اقتصاد دانشبنیان توسعهپایدار مدلسازی ساختاری تفسیری,
ملخص المقالة :
امروزه توسعهپايدار برای جوامع به آرمان و چالشی بزرگ بدل شده است، تحقق این آرمان در بخش آموزش عالی به عهده دانشگاهها میباشد، و بدون شک نقش دانشگاه در توسعهپایدار انکارناپذیر است. دراینبین، ظهور دانشگاه كارآفرين پاسخي به اهميت روزافزون دانش در نظام ملي و منطقهايِ نوآوري و ادراك جديد از دانشگاه است؛ يعني نهادي كه عامل توسعه، انتقال دانش و فناوري، و منبع اختراعات خلاقانه بهشمار ميرود، و از لحاظ اقتصادي باصرفه است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تبیین و بررسی مدل دانشگاه کارآفرین در جهت دستیابی به توسعهپایدار، در دانشگاههای استان مازندران به اجرا درآمده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و از نظر ابزار گردآوری اطلاعات، توصیفی بهشمار میرود. ابتدا پس از بررسی ادبیات نظری و انجام مصاحبه با خبرگان، پرسشنامه اولیهای طراحی و شاخصهای اساسی مدل دانشگاه کارآفرین استخراج شد. سپس به کمک تکنیک دیمتل فازی، روابط علّی میان متغیرها بررسی و در نهایت جهت طراحی الگو ساختاری تحقیق از رهیافت مدلسازی ـ ساختاری تفسیری مبتنی بر دیمتلفازی (FDISM) استفاده شد. نتایج نشان داد که از میان شاخصهای مورد بررسی پنج متغیر نقش علّی و پنج متغیر نیز نقش معلولی دارند، یافتههای تکنیک وزندهی فازی نشان داد، از میان شاخصهای مورد بررسی، شاخص چشمانداز، مأموریت و راهبرد در دانشگاه دارای بیشترین وزن و اهمیت است. همچنین رهیافت FDISM نشان داد که متغیرها در هفت سطح طبقهبندی شدند، که در این بین متغیر چشمانداز، مأموریت و راهبرد در دانشگاه، رهبری در دانشگاه و ساختار و طرح سازمانی در دانشگاه بهعنوان عوامل زیربنایی و داراي قدرت نفوذ بیشتری هستند. دانشگاه کارآفرین بهعنوان نسل سوم دانشگاهها، مأموریت توسعة اقتصادی و اجتماعی جوامع را بر عهده دارد. توسعه و تمرکز بر شاخصها و ویژگیهای دانشگاه جهت کارآفرینی، میتواند دانشگاههای سنتی را به دانشگاههای کارآفرین و در مسیر توسعهپایدار تبدیل کند.
1- شیروی، عبدالحسین. و خداپرست، ناصر. «اقتصاد مقاومتی و توسعهپایدار در اسناد بینالمللی». فصلنامه مطالعات حقوق عمومی. (1)49. صص 249-270. 1398.
2- صمدی میارکلائی، حسین. و آقاجانی، حسنعلی و صمدی میارکلائی، حمزه. «بررسی و تبیین ظرفیت کارآفرینانه دانشگاههای منتخب استان مازندران». مدیریت دولتی. (1)7. صص 132-111. 1394.
3- برادران، مسعود. و عابدی، بهاره. و خسرویپور، بهمن. و یعقوبی، جعفر و یزدانپناه، مسعود. «تدوین الگوی دانشگاه کارآفرین کشاورزی و منابع طبیعی از دیدگاه مدیریت آموزش کشاورزی». پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی. (40)9. صص 139-123. 1396.
4- صفری، ثنا. و صفری، اسماعیل. و سرمدی، محمدرضا و فرجاللهی، مهران. «مطالعه مدلهای برنامهریزی استراتژیک دانشگاهها (مطالعه موردی: آموزش عالی ایران)». راهبردهای آموزش در علوم پزشکی. (5)10. صص 406-397. 1396.
5- صمدی میارکلائی، حسین. و صمدی میارکلائی، حمزه. «رتبهبندی و مقایسه دانشگاههای استان مازندران در زمینة کارآفرینی دانشگاهی». نشریه علمی و پژوهشی آموزش در علومپزشکی. (54)18، صص 485-477. 1397.
6- بهرامچوبین، مینا. و مشرف جوادی، محمدحسین و صفری، علی. «ارزیابی و رتبهبندی معیارهای دانشگاه کارآفرین (مورد مطالعه: دانشگاههای استان اصفهان)». توسعه کارآفرینی. (4)9، صص 710-691. 1395.
7- مقدسی، جواد، کیکاوسی، معصومه، کیکاوسی، لیلا. «عوامل مؤثر بر کارآفرینشدن دانشگاههای علومپزشکی در نظام آموزش عالی ایران». مدیریت سلامت. (4)6، صص 59-49. 1394.
8- صمدی میارکلائی، حسین. و آقاجانی، حسنعلی و مشازمینی، موسی. «تبیین شاخصهای دانشگاه کارآفرین در آموزش عالی از طریق سیستم استنتاج فازی: مطالعهای در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر». نشریه نوآوریهای مدیریت آموزشی، (3)9، صص 114-96. 1393.
9- صمدی میارکلائی، حسین. و صمدی میارکلائی، حمزه. «ارائه مدل شاخصهای مؤثر بر توسعة دانشگاه کارآفرین با کاربرد روشهای مدل تصمیمگیری چندمعیاره فازی». آموزش مهندسی ایران. (79)20، صص 138-119. 1397.
10- بهزادی، نازنین. و رضوی، مصطفی و حسینی، سیدرسول. «طراحی الگوی مفهومی دانشگاه کارآفرین با رویکرد کارآفرینی سازمانی». توسعه کارآفرینی. (4)7، صص 713-697. 1393.
11- صادقی، فرشته، مهارتی، یعقوب، خوراکیان، علیرضا. «بررسی عوامل تأثیرگذار بر آمادگی دانشگاهها برای تبدیلشدن به دانشگاهی با ویژگیهای کارآفرینانه (مورد مطالعه: دانشگاه فردوسی مشهد)». فصلنامه رشد فناوری. (55)14، صص 53-43. 1397.
12- Sá, E., Dias, D., & Sá, M. J. Towards the university entrepreneurial mission: Portuguese academics’ self-perspective of their role in knowledge transfer. Journal of Further and Higher Education, 42(6), 784-796. 2018.
13- Etzkowitz, H. Innovation in innovation: The triple helix of university-industry-government relations. Social science information, 42(3), 293-337. 2003.
14- Guerrero, M., & Urbano, D. The development of an entrepreneurial university. The Journal of Technology Transfer, 37(1), 43–74. 2012.
15- Audretsch, D. B. From the entrepreneurial university to the university for the entrepreneurial society. The Journal of Technology Transfer, 39(3), 313–321. 2014.
16- Sam, C., & Van Der Sijde, P. Understanding the concept of the entrepreneurial university from the perspective of higher education models. Higher Education, 68(6), 891–908. 2014.
17- Leydesdorff, L., & Etzkowitz, H. The transformation of university-industry-government relations into a triple helix of innovation. Electronic journal of Sociology, 5(4), 101-117. 2001.
18- Leydesdorff, LThe knowledge- based economy and the triple helix model. Annual Review of Information Science and Technology, 367-417. 2010.
19- Branstetter, L. Exploring the Link between Academic Science and Industrial Innovation: The Case of California's Research Universities. University of California. 2001.
20- Gulbrandsen, M., Mowery, D., & Feldman, M. Introduction to the special section: Heterogeneity and university-industry relations. Research Policy, 40(1), 1-5. 2011.
21- Sharif, N., & Baark, E. Mobilizing technology transfer from university to industry: The experience of Hong Kong universities. Journal of Technology Management in China, 3(1), 47-65. 2008.
22- Dooley, L., & Kirk, D. University-industry collaboration: Grafting the entrepreneurial paradigm onto academic structures. European Journal of Innovation Management, 10(3), 316-332. 2007.
23- Schwab, K., & Brende, B. The Europe 2020 competitiveness report: building a more competitive Europe. In World Economic Forum [cited 11 December 2015]. 2004.
24- Cooke, P., & Leydesdorff, L. Regional development in the knowledge-based economy: The construction of advantage. The journal of technology Transfer, 31(1), 5-15. 2006.
25- Lazzeroni, M., & Piccaluga, A. Towards the entrepreneurial university. Local economy, 18(1), 38-48. 2003.
26- Clauss, T., Moussa, A., & Kesting, T. Entrepreneurial university: a stakeholder-based conceptualisation of the current state and an agenda for future research. IJTM, 77(1/2/3), 109-144. 2018.
27- Wakkee, I., Van der Sijde, P., Vaupell, C., & Ghuman, K. The university's role in sustainable development: Activating entrepreneurial scholars as agents of change. Technological Forecasting and Social Change, 141, 195-205. 2019.
28- Klofsten, M., Fayolle, A., Guerrero, M., Mian, S., Urbano, D., & Wright, M. The entrepreneurial university as driver for economic growth and social change-Key strategic challenges. Technological Forecasting and Social Change, 141, 149-158. 2019.
29- Guerrero, M., Cunningham, J. A., & Urbano, D. Economic impact of entrepreneurial universities’ activities: An exploratory study of the United Kingdom. Research Policy, 44(3), 748–764. 2015.
30- Wong, P. K., Ho, Y. P., & Singh, A. Towards an “entrepreneurial university” model to support knowledge-based economic development: the case of the National University of Singapore. World Development, 35(6), 941-958. 2007.
31- Clarysse, B., Tartari, V., & Salter, A. The impact of entrepreneurial capacity, experience and organizational support on academic entrepreneurship. Research policy, 40(8), 1084-1093. 2011.
32- Noorderhaben, N. Strategic decision making. UK: Addison-Wesley. 1995.
33- Hsu, Y. L., Lee, C. H., & Kreng, V. B. The application of Fuzzy Delphi Method and Fuzzy AHP in lubricant regenerative technology selection. Expert Systems with Applications, 37(1), 419–425. 2010.
34- Lin, G. T., & Shen, Y. C. A collaborative model for technology evaluation and decision- making. Journal of Scientific & Industrial Research. 69, 94–100. 2010.
35- Jeng, D. J. F., & Tzeng, G. H. Social influence on the use of clinical decision support systems: revisiting the unified theory of acceptance and use of technology by the fuzzy DEMATEL technique. Computers & Industrial Engineering, 62(3), 819–828. 2012.
36- Samadi-Miarkolaei, H., & Samadi-Miarkolaei, H. Investigating the Relationship between Nurses’ Job Burnout and its Related Psychological Variables in Iranian Public Hospitals using Fuzzy DEMATEL Method. International Journal of Applied Operational Research, 7(4), 11–20. 2017.
37- Wu W. W, & Lee Y. T. Developing global managers’ competencies using the fuzzy DEMATEL method. Expert systems with applications. 32(2), 499–507. 2007.
38- Chung-Wei, L., & Gwo-Hshiung, T. Identification of a threshold value for the DEMATEL method: Using the maximum mean de-entropy algorithm. In Cutting-Edge Research Topics on Multiple Criteria Decision Making (pp. 789–796). Springer Berlin Heidelberg. 2009.
39- Liu, H. C., You, J. X., Lu, C., & Chen, Y. Z. Evaluating health-care waste treatment technologies using a hybrid multi-criteria decision making model. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 41, 932–942. 2015.
40- Quader, M. A., Ahmed, S., Ghazilla, R. A. R., Ahmed, S., & Dahari, M. Evaluation of criteria for CO2 capture and storage in the iron and steel industry using the 2-tuple DEMATEL technique. Journal of Cleaner Production, 120, 207–220. 2016.
41- Wu, W. S., Yang, C. F., Chang, J. C., Château, P. A., & Chang, Y. C. Risk assessment by integrating interpretive structural modeling and Bayesian network, case of offshore pipeline project. Reliability Engineering & System Safety, 142, 515–524. 2015.
42- Thakkar, J., Kanda, A., & Deshmukh, S. G. Evaluation of buyer-supplier relationships using an integrated mathematical approach of interpretive structural modeling (ISM) and graph theoretic matrix: the case study of Indian automotive SMEs. Journal of Manufacturing Technology Management, 19(1), 92–124. 2007.
43- Xiong, G., Li, L., & Hao, J. 2-tuple linguistic fuzzy ISM and its application. In Fuzzy Information and Engineering 2010 (pp. 353–362). Springer, Berlin, Heidelberg. 2010.