اقتصاد اسلامی(شاخص هاي زمينه ساز در اخلاق اقتصادي بر مبنای قرآن و نهج البلاغه)
الموضوعات :حامد فتحعلیانی 1 , سید حمید حسینی 2
1 - 0
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
الکلمات المفتاحية: اقتصاد, اسلام, اصلاح, اخلاق, اسراف, اصلاح الگوی مصرف,
ملخص المقالة :
هيچ حركت اقتصادي و خصوصا ًاخلاق جهادگونه در منظومة معرفتي ديني نمي تواند موفق باشد مگر آنكه خواستگاه، مسير و مقصد آن خدايي, و بر مبنای اخلاقیات باشد. با تدبر در قرآن كريم مي بينيم اهميت بحث هاي اخلاق اقتصادي در دين مبين اسلام به گونه اي است كه خداي متعال بخش قابل توجهي از اين كتاب بزرگ و انسان ساز را به بحث هاي مختلف كلان و گاهي ريز اقتصادي از جمله حلال، حرام، مكروه، مستحب، جمع اموال، امتحان الهي از طريق مال دنيا، خمس، زكات، خريد، فروش، اجاره و حتي نوع عمليات اقتصادي مثل شكار، صيد، اماكن، زمان هاي حرمت صيد، زراعت، غواصي، كشتيراني، دامداري و ... اختصاص داده است. در اين راستا بنا داريم ابتدا مختصراَ به معني جهاد و اقتصاد پرداخته، سپس شاخص هاي مدنظر قرآن كريم و نهج البلاغه را براي تحقق اقتصاد اسلامی در يك جامعه را بررسي كرده و پس از آن بعضي از راهكارهاي اخلاق اقتصادي مندرج در قرآن كريم و نهج البلاغه و همچنين نتايج و آثار حاصله از اقتصاد اسلامی را در اين مقاله هرچند به قدر بضاعت كم خودمان واكاوي نماييم.
قرآن كريم. ترجمهي مكارم شيرازي.
نهجالبلاغه، (1351)، ترجمه ی علينقي فيضالاسلام، تهران، انتشارات بينا.
ابن منظور، جمالالدين محمدبن مكرم،(1408)، لسان العرب، بيروت، داراحياء التراث العربي.
حريري، محمديوسف، (1378)، فرهنگ اصطلاحات قرآني، قم، انتشارات هجرت.
دهخدا، علي اكبر، (1337)، لغتنامه دهخدا، تهران، چاپ سيروس.
راغب اصفهانى، ابي القاسم حسين بن محمد،(1381)، المفردات في غريب القرآن، تهران، مكتبة المرتضويه.
طباطبايي، محمدحسين، (1386)، تفسير الميزان، ترجمهي محمدباقر موسوي همداني، قم، مؤسّسهي مطبوعات دارالعلم.
طبرسي، ابوعلي فضلبن حسن، (1384)، مجمعالبيان، تهران، چاپ اسلاميه.
عاکفی، اسماعیل، (1385)، اصلاح الگوي مصرف، بی جا، بی نا.
قرشي، علياكبر، (1367)، قاموس قرآن، تهران، دارالكتب الاسلاميه.
معلوف، لويس، (1365)، المنجد فياللغه، تهران، انتشارات اسماعيليان.
معين، محمد،(1371)، فرهنگ معين، تهران، انتشارات اميركبير.
مكارم شيرازي، ناصر، (1380)، تفسير نمونه، قم، انتشارات نسل جوان.