اثر گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ریسک اقتصادی و سیاسی: مطالعه بين کشوری
الموضوعات :
امیرحسین مزینی
1
,
سجاد فرجی دیزجی
2
,
حسين كريمي
3
1 - عضو هيات علمي دانشگاه تربيت مدرس
2 - تربیت مدرس
3 - دانشگاه تربيت مدرس
الکلمات المفتاحية: فناوری اطلاعات و ارتباطات, ریسک اقتصادی, ریسک سیاسی, اوپک, كشورهاي درحال توسعه و توسعه‌یافته,
ملخص المقالة :
امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمامی حوزه‌های زندگی بشر از جمله اقتصاد و سیاست ورود پیدا کرده‌است و تأثیرات فراوانی برجای گذاشته‌است. در پژوهش‌های انجام شده در زمینۀ اثرات فناوری اطلاعات و ارتباطات، به اثرات آن بر ریسک اقتصادي و ریسک سیاسی توجهي نشده‌است؛ لذا این پژوهش اثر گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات را بر ریسک اقتصادي و سیاسی برای سه گروه از کشورهای منتخب توسعه‌یافته، درحال توسعه و عضو اوپک در دورۀ زمانی 2018-2007 بررسی کرده‌است. براي برآورد مدل از روش پانل دیتا استفاده شده‌است. براساس نتایج برآورد مدل برای تمامی کشورهای نمونه، گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث کاهش ریسک اقتصادی و سیاسی می‌شود؛ اما به تفکیک در هریک از گروه‌ها، نتایج متفاوت می‌شود. بطوریکه گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای منتخب عضو اوپک و درحال‌توسعه باعث افزایش ریسک اقتصادی می‌گردد؛ اما در کشورهای توسعه‌یافته باعث کاهش ریسک اقتصادی می‌شود. همچنین در کشورهای عضو اوپک رابطۀ معناداری بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و ریسک سیاسی یافت نشد و در کشورهای منتخب توسعه‌یافته و درحال‌توسعه گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث افزایش ریسک سیاسی می‌شود.
1. Simon, J. D. (1982). Political risk assessment-past trends and future-prospects. Columbia Journal of World Business, 17(3), 62-71.
2. Bouchet, M. H., Clark, E., & Groslambert, B. (2003). Country risk assessment: A guide to global investment strategy. John Wiley & Sons.
3. Bhalla, B. (1983). How corporations should weigh up country risk. Euromoney, June, 66, 72.
4. حلافی، حمیدرضا، اقبالی، علیرضا، گسکری، ریحانه (1383)، انحراف نرخ ارز واقعی و رشد اقتصادی در اقتصاد ایران، پژوهشنامه اقتصادی، 14، 198-167.
5. اثنی عشری، ابوالقاسم، ندری، کامران، ابوالحسنی، اصغر، مهرگان، نادر و بابایی سمیرمی، محمدرضا (1395)، تأثیر تکانه‌های قیمت نفت بر تورم، رشد و پول، مطالعه موردی ایران، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 22، 102-85.
6. Elder, J., & Serletis, A. (2010). Oil price uncertainty. Journal of Money, Credit and Banking, 42(6), 1137-1159.
7. Miller, K. D. (1992). A framework for integrated risk management in international business. Journal of international business studies, 23(2), 311-331.
8. Alon, I., & Herbert, T. T. (2009). A stranger in a strange land: Micro political risk and the multinational firm. Business Horizons, 52(2), 127-137.
9. فتحی، سعید، کبیری‌پور، سعید (1391)، بررسی ابعاد مختلف ریسک سیاسی و تأثیر آن بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، دوماهنامه بررسی‌های بازرگانی، 52.
10. Busse, M., & Hefeker, C. (2007). Political risk, institutions and foreign direct investment. European journal of political economy, 23(2), 397-415.
11. Sameti, M., Kenary, S. S., & Gharakhani, S. (2014). The Investigation of Internet Effect on Financial Corruption Case study: Iran and Some Selected Developing Countries (2002-2009). International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 4(7), 2222 6990.
12. Elbahnasawy, N. G. (2014). E-government, internet adoption, and corruption: an empirical investigation. World Development, 57, 114-126.
Dedrick, J., Gurbaxani, V., & Kraemer, K. L. (2003). Information technology and economic performance: A critical review of the empirical evidence. ACM Computing Surveys (CSUR), 35(1), 1-28.
ترابی، تقی؛ حاجی حسنی، 13. فرزانه، 1389، تأثیر فناوري اطلاعات و ارتباطات بر یکپارچگی اقتصادي در کشورهاي در حال توسعه منتخب، فصلنامه مدلسازي اقتصادي، سال سوم، شمارۀ 2، ص 153-172. 14. www.itu.int 15. شریفی رنانی، حسین؛ مشرف جوادی، محمدحسین؛ حاجی‌پور، محسن، بررسی فناوری اطلاعات در کاهش فساد اداری از طریق شفافیت اطلاعات، بهبود پاسخ‌گویی و ارتقاء اعتماد و درستی: مورد مطالعه شعب بانک صادرات شهر اصفهان، پردازش و مدیریت اطلاعات، 1392، 28، 3، 679-659.
16. Gupta, B., Dasgupta, S., & Gupta, A. (2008). Adoption of ICT in a government organization in a developing country: An empirical study. The Journal of Strategic Information Systems, 17(2), 140-154.
17. Ojha, A., Palvia, S., & Gupta, M. P. (2008). A model for impact of e-government on corruption: Exploring theoretical foundations. Critical thinking in e-governance, 160-170.
Picci, L. (2006). The quantitative evaluation of the economic impact of e-government: A structural modelling approach. Information Economics and Policy, 18(1), 107-123.
18. Jorgenson, D. W. (2001). Information technology and the US economy. American Economic Review, 91(1), 1-32.
19. Ulrich B, (2002), La Soci´et´e du Risque: Sur la voie d’une nouvelle modernit´e. Paris: Fayard.
20. Perrow C, 1999, Organisations `a hauts risques et “accidents normaux”, Actes de la XIV◦ s´eance du s´eminaire du programme Risques Collectifs et Situations de crise, CNRS, Paris, 2 juin.
21. Mozayani, A., & Moradhasel, N. (2020). Assessing the Virtual Space Impact on Productivity & Efficiency of National Product in Iran. Journal of Development and Capital, 5(2), 37-78.
22. مزیني، اميرحسين، سحابي، بهرام، ممالکي، مهرفام (1398)، اثر توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات بر مشارکت زنان در اقتصاد ایران، فصلنامه علمي-پژوهشي زن و جامعه.
23. مهرگان، نادر، سحابي، بهرام، محمداميني، مریم (1394)، تأثير شاخص توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات IDI بر فساد اداري در کشورها با درآمد متوسط، فصلنامه نظریه هاي کاربردي اقتصاد، 2 ،. 60 – 43
24. محمدزاده، پرویز، نجار باذوق قره چپق، هدی (1393)، تأثیر (ICT) بر کارایی تولیدی در کشورهای درحال توسعه‌ی منتخب، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 3، 698-677.
25. کریم‌زادگان، سعيده، سلاطين، پروانه (1396)، تأثير فناوري اطلاعات و ارتباطات بر اقتصاد سلامت، فصلنامه مدلسازي اقتصادي، 1 ، .146 – 129
26. Cioaca, S. I., Cristache, S. E., Vuță, M., Marin, E., & Vuță, M. (2020). Assessing the Impact of ICT Sector on Sustainable Development in the European Union: An Empirical Analysis Using Panel Data. Sustainability, 12(2), 592.
27. Ali, M. S. B. (2020). Does ICT promote democracy similarily in developed and developing countries? A linear and nonlinear panel threshold framework. Telematics and Informatics, 50, 101382.
28. Iqbal, Kashif, Hui Peng, and Muhammad Hafeez. "Analyzing the effect of ICT on migration and economic growth in belt and road (BRI) countries." Journal of International Migration and Integration 21.1 (2020): 307-318.
29. Alshubiri, F., Jamil, S. A., & Elheddad, M. (2019). The impact of ICT on financial development: Empirical evidence from the Gulf Cooperation Council countries. International Journal of Engineering Business Management, 11.
30. Biagi, F., & Falk, M. (2017). The impact of ICT and e-commerce on employment in Europe. Journal of Policy Modeling, 39(1), 1-18.
31. Latif, Z., Latif, S., Ximei, L., Pathan, Z. H., Salam, S., & Jianqiu, Z. (2018). The dynamics of ICT, foreign direct investment, globalization and economic growth: Panel estimation robust to heterogeneity and cross-sectional dependence. Telematics and Informatics, 35(2), 318-328.
32. اشرف‌زاده، سیدحمیدرضا؛ مهرگان، نادر، 1387، اقتصادسنجی پانل دیتا، مؤسسه تحقیقات تعاون، دانشگاه تهران، تهران.
33. www.imf.org
34. www.prsgroup.com
35. Weare, C. (2002). The Internet and democracy: The causal links between technology and politics. International Journal of Public Administration, 25(5), 659-691.
36. Aday, S., Farrell, H., Lynch, M., Sides, J., Kelly, J., & Zuckerman, E. (2010). Blogs and bullets: New media in contentious politics. United States Institute of Peace, 65,1 31.
37. Hollyer, James R., B. Peter Rosendorff, and James Raymond Vreeland. "Transparency, protest, and autocratic instability." American Political Science Review 109.4 (2015): 764-784.
38. Haiqing, Y. U. (2004). The power of thumbs: The politics of SMS in urban China. Graduate journal of Asia-Pacific studies, 2(2), 30-43.
