-
حرية الوصول المقاله
1 - نقش دفاتر انتقال فناوری و دانشگاه ها در تجاری سازی دانش
حمید شفیع زاده هدی سادات محسنیدر سالهای اخیر با پیگیری سیاستها وبرنامههای توسعه علمی، خوشبختانه شاهد رشد قابل توجه تولیدات علمی در کشور بودهایم، ولی آنچه که میتواند این رشد را به توسعه پایدار کشور گره زده و موجب پویایی و اثربخشی مؤسسات علمی شود، بکارگیری و تجاریسازی دستاوردهای علمی در جهت تعال أکثردر سالهای اخیر با پیگیری سیاستها وبرنامههای توسعه علمی، خوشبختانه شاهد رشد قابل توجه تولیدات علمی در کشور بودهایم، ولی آنچه که میتواند این رشد را به توسعه پایدار کشور گره زده و موجب پویایی و اثربخشی مؤسسات علمی شود، بکارگیری و تجاریسازی دستاوردهای علمی در جهت تعالی و رفاه جامعه است. دانشگاهها یکی از چندین نهادی میباشند که در کنار نهادها و مؤسسات تحقیقاتی در یک کشور اقدام به توسعه دانش و فناوریهای نوین برای صنایع مختلف میکنند. در حقیقت رسالت علمی دانشگاهها را میتوان تحت عناوین اصلی تولید و انتقال نوآوریها و دانشهای کاربردی طبقه بندی نمود. بدین منظور دانشگاهها اقدام به تأسیس دفاتر انتقال فناوریدر ساختار درونی خود کردهاند تا بدین ترتیب با صنایع مختلف ارتباط نزدیکتری برقرار کنند. یکی از مهمترین لازمههای موفقیت دانشگاهها جهت انجام رسالت علمی خویش، ارتباط مداوم با صنعت و دولت است که تشکیل شبکه سه بعدی صنعت- دانشگاه- دولت، ارتباط با پارکهای فناوری و همچنین تأسیس دفاتر انتقال فناوری به عنوان مصادیق ارتباط دانشگاه با صنعت و دولت تلقی میشود. در مقاله حاضر تلاش شده تا ضمن بررسی ادبیات دفاتر انتقال فناوری به عنوان نهادی پیشرو در دانشگاههای هزاره سوم و حلقه مفقوده در فرآیند تجاری سازی دستاوردهای تحقیقات دانشگاهی، پیشنهادها و راهکارهای مناسبی در جهت راهاندازی و فعالیتهای اثربخش این دفاتر در دانشگاهها ارائه شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - بررسی عوامل موثر بر رشد کارآفرینی در کسب و کارهای کوچک(SMEs) دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری استان گیلان
زهرا نظریان کبری حدادی مقدمشرکتهای دانش بنیان جهت تبدیل ایدهها و نوآوریها به محصول،تجاری سازی تحقیقات، همافزایی علم و ثروت و توانمند سازی و هدایت دانشآموختگان جهت ورود به فضای کسبوکار ایجاد میشوند.این کسبوکارها از نظر ایجاد مشاغل پایدار مبتنی بر فناوری و بهرهبرداری از فرصتهای جدید،نقش أکثرشرکتهای دانش بنیان جهت تبدیل ایدهها و نوآوریها به محصول،تجاری سازی تحقیقات، همافزایی علم و ثروت و توانمند سازی و هدایت دانشآموختگان جهت ورود به فضای کسبوکار ایجاد میشوند.این کسبوکارها از نظر ایجاد مشاغل پایدار مبتنی بر فناوری و بهرهبرداری از فرصتهای جدید،نقش مهمی در موفقیت اقتصادی کشور دارند؛از اینرو شناسایی و بررسی عوامل موثر بر رشد و توسعه کارآفرینی در چنین سازمانهایی میتواند در برنامهریزیها و سیاستگذاریها برای ارتقا فعالیتهای کارآفرینانه مفید باشد.در این راستا مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر توسعه کارآفرینی در کسب و کارهای کوچک سامان یافته است. این مطالعه ، تحقیقی است توصیفی از نوع همبستگی و پیمایشی که جامعهی مورد پژوهش آن کارآفرینان و صاحبان شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری استان گیلان می باشند. نتایج حاصل از بررسی 103 پرسشنامه به دست آمده نشان میدهد که عوامل مالی و اقتصادی مهمترین مقوله بوده و در این میان مولفههایی چون دستیابی به منابع مالی،تعلیم و آموزش کارآفرینی،توانایی تولید کالاهای باکیفیت و فرهنگ پشتیبان و محرک نوآوری از بالاترین اولویت و اهمیت برخوردارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - بررسی عملکرد نوآورانه شرکت های دانش بنیان مستقر در مرکز رشد علم و فناوری دانشگاه سمنان
فرزین پورتیمور فرد تبریزیهدف اصلی این مقاله بررسی عملکرد نوآورانه در شرکت های نوپای دانش بنیان مستقر در مرکز رشد دانشگاه سمنان می باشد. این تحقیق از نوع هدف کاربردی و از نوع روش پیمایشی- همبستگی است. نمونه مورد بررسی 103 نفر از مدیران و سرپرستان واحدهای فناور مستقر در مرکز رشد فناوری دانشگاه سم أکثرهدف اصلی این مقاله بررسی عملکرد نوآورانه در شرکت های نوپای دانش بنیان مستقر در مرکز رشد دانشگاه سمنان می باشد. این تحقیق از نوع هدف کاربردی و از نوع روش پیمایشی- همبستگی است. نمونه مورد بررسی 103 نفر از مدیران و سرپرستان واحدهای فناور مستقر در مرکز رشد فناوری دانشگاه سمنان بوده است. پرسشنامه وانگ و احمد(2004) برای سنجش عملکرد نوآورانه این واحدهای فناور مورد استفاده قرار گرفته است. مقدار آلفای کرونباخ عملکرد نوآورانه به منظور بررسی پایایی ابزار اندازه گیری برابر با 0.886 بدست آمد. در تجزیه و تحلیل داده ها، از تحلیل عاملی تأییدی به منظور بررسی روایی سازه عملکرد نوآورانه، آزمون t تک نمونه ای جهت بررسی وضعیت متغیر و ابعاد آن و آزمون فریدمن جهت اولویت بندی ابعاد متغیر عملکرد نوآورانه استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که اولویت شرکت ها در مرتبه اول، نوآوری محصول بوده و نوآوری فرایند و استراتژیک در اولویت های بعدی قرار می گیرند. همچنین نوآوری بازار این شرکت ها به دلیل نوپا بودنشان در رتبه آخر قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - ظهور پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری؛ وجه تمایز دانشگاه سنتی و مدرن
حمید شفیع زادهتحولات اخیر جامعه بشری در عصر فراصنعتی، جوامع و سازمان ها را ناگزیر از تأکید بر توسعه دانش، فناوری، نوآوری و کارآفرینی و همچنین انعطاف پذیری و سازگاری حداکثری در ارتباط با پیچیدگی های محیطی نموده است. به عبارت دیگر، بشر در نخستین دهه از هزاره سوم میلادی با گذر از اقتصاد أکثرتحولات اخیر جامعه بشری در عصر فراصنعتی، جوامع و سازمان ها را ناگزیر از تأکید بر توسعه دانش، فناوری، نوآوری و کارآفرینی و همچنین انعطاف پذیری و سازگاری حداکثری در ارتباط با پیچیدگی های محیطی نموده است. به عبارت دیگر، بشر در نخستین دهه از هزاره سوم میلادی با گذر از اقتصاد جهانی و تحولات عظیم صنعتی و تکنولوژیکی، گام در عصری نهاده که دانش، محور اساسی تمامی حوزه ها و عرصه ها قرار گرفته است. در این عصر که به تعبیری عصر کارآفرینی نامگذاری شده است، دانش، فناوری و نوآوری مبنای توسعه تمامی جوامع محسوب می گردد. چراکه کارآفرینی به مثابه مهمترین سلاح پیشرفت علمی و اقتصادی کشورهای توسعه یافته، قادر است موجبات اشتغال زایی، افزایش بهره وری، توسعه اقتصادی و ارتقاء رفاه اجتماعی را در کشورهایی نظیر کشور عزیزمان ایران فراهم نماید. یکی از الزامات دستیابی به توسعه علمی و فناوری، ایجاد درک صحیح و مشترک از ضرورت و اهمیت دانش، فناوری و نوآوری در جامعه از طریق بسیج ملی منابع و امکانات و ایجاد نظام جامع علم و فناوری در کشور است که لازمه آن ارتقای جایگاه بنگاه های کوچک و متوسط در قالب مجموعه های جدیدی تحت عنوان پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری مبتنی بر دانش و فناوری و مراکز حمایت کننده از آنان خواهد بود.طی دهه های اخیر، ظهور پدیده پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری در بسیاری کشورها توانسته است تأثیرات شگرفی در دستیابی به توسعه دانش محور و همچنین تقویت تعاملات دولت، دانشگاه و صنعت برجای گذارد. لذا با عنایت به این موضوع، در مقاله حاضر، ابتدا به بیان تعریف پارک ها و مراکز رشد پرداخته و سپس بررسی وضعیت موجود و پیشینه پارک ها و مراکز رشد فناوری در جهان و سابقه آن در آسیا، ایران مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت عوامل موثر بر اثربخشی پارک ها و مراکز رشد ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - تدوین سیاست علم، فناوری و نوآوری برای کشورهای در حال توسعه: ارائه مدل مفهومی و تحلیل تطبیقی
سیده محیا سیدان جعفر باقری نژاددر نظام نوآوری ممالک، سیاست گذاری علم، فناوری و نوآوری از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. زیرا سه حوزه مذکور از حیاتی ترین حوزه های نظام نوآوری ملی می باشند و نقشی اثرگذار و اثر پذیر دارند. از طرفی در فرایند سیاست گذاری و پیاده سازی سیاست های علم، فناوری و نوآوری، پای أکثردر نظام نوآوری ممالک، سیاست گذاری علم، فناوری و نوآوری از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. زیرا سه حوزه مذکور از حیاتی ترین حوزه های نظام نوآوری ملی می باشند و نقشی اثرگذار و اثر پذیر دارند. از طرفی در فرایند سیاست گذاری و پیاده سازی سیاست های علم، فناوری و نوآوری، پایش نتایج و پیامد ها و ارزیابی سیاست های مذکور بر توانایی یادگیری در نظام نوآوری ملی خواهد افزود و در نهایت به تدوین نظام مند سیاست علم، فناوری و نوآوری منجر خواهد شد. در این مقاله قصد داریم ضمن مرور و تحلیل ادبیات موضوع و بررسی و تحلیل تطبیقی تجارب برخی ممالک در زمینه ی سیاست علم، فناوری و نوآوری، مدل مفهومی تدوین سیاست های مذکور ارائه شود. در این راستا چهارچوبی برای مدل مفهومی سیاست علم، فناوری و نوآوری ارائه می شود که اجزا و عوامل موثر در تدوین سیاست های مذکور را منعکس می کند. یافته ها نشان می دهند که تبیین فرآیند سیستماتیک سیاست سازی برای تدوین سیاست های علم، فناوری و نوآوری ، نظرسنجی نظام مند از خبرگان امر، انجام مطالعات و تحقیقات مرتبط کتابخانه ای و میدانی، شناسایی مشکلات، شناسایی عوامل اثرگذار پیرامونی، برنامه ریزی، اجرای سیاست ها و ارزیابی آن ها از اهمیت به سزایی برخوردارند. واژگان کلیدی تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - نقش مراکز رشد و پارک های علم و فناوری در توسعه ی شرکت های دانش بنیان
پگاه بهببهانی یونس وکیل الرعیا فینیچکیده: شرکت های دانش بنیان به جهت توسعه ی فناوری های نوین، تولید ثروت در جامعه، اشاعه دانش، ترویج کارآفرینی ، ایجاد مشاغل جدید، توسعه و پایدار کردن اقتصاد دانش بنیان و توسعه بهره وری اقتصادی ایجاد می شوند. دراین راستا و برای توسعه ی چنین شرکت هایی، در دنیایی که دانایی ح أکثرچکیده: شرکت های دانش بنیان به جهت توسعه ی فناوری های نوین، تولید ثروت در جامعه، اشاعه دانش، ترویج کارآفرینی ، ایجاد مشاغل جدید، توسعه و پایدار کردن اقتصاد دانش بنیان و توسعه بهره وری اقتصادی ایجاد می شوند. دراین راستا و برای توسعه ی چنین شرکت هایی، در دنیایی که دانایی حرف اول را می زند نیاز است مراکز حمایتی که بتوانند همه جانبه از توسعه و پیشرفت این شرکت ها حمایت کنند به وجود آیند. یکی از مراکز مهم در جهت ارتقای نوآوری ها و کارآفرینی و توسعه اقتصادی کشور، مراکز رشد و پارک های علم و فناوری هستند که با حمایت های این مراکز، شرکت های دانش بنیان توسعه یافته و باعث جنب و جوش در چرخه اقتصادی کشور می گردند. پارک های علم و فناوری می توانند جریان دانش و فناوری را در میان دانشگاه و مراکز تحقیق و توسعه و صنعت برقرار کرده و رشد و توسعه اقتصادی را رقم بزنند. بنابراین در این مقاله سعی شده تعاریفی از این شرکت ها و مراکز حمایتی بیان کرده و سپس به نقش هرکدام از این مراکز در توسعه شرکت های دانش بنیان اشاره شده و در انتها به جمع بندی و پیشنهادات کاربردی پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - فراتحلیل پیوند صنعت و دانشگاه
زهرا عشریه حامد اصغری سعید شفیعااین پژوهش به منظور فراتحلیل تحقیقات انجام شده در حوزه روابط صنعت و دانشگاه در ده سال گذشته صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش مربوط به کلیه تحقیقاتی است که به چگونگی ارتباط صنعت و دانشگاه و نقش این ارتباط در انتقال تکنولوژی پرداختهاند. از میان 74 پژوهش بررسی شده 18 أکثراین پژوهش به منظور فراتحلیل تحقیقات انجام شده در حوزه روابط صنعت و دانشگاه در ده سال گذشته صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش مربوط به کلیه تحقیقاتی است که به چگونگی ارتباط صنعت و دانشگاه و نقش این ارتباط در انتقال تکنولوژی پرداختهاند. از میان 74 پژوهش بررسی شده 18مورد برای فراتحلیل مناسب تشخیص داده شدهاند. روش تحقیق این پژوهش در بخش آمار استنباطی روش فراتحلیل می باشد. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که تحقیقات در حوزه روابط صنعت و دانشگاه کمی قدیمی هستند و تکرار مکررات میکنند و شاید به تحقیقات جدید با توجه به خلاء های امروزی و پیچیدگیهای چندسال اخیر نیاز است. برای مثال، لزوم پارک علم و فناوری در سالهای اولیه دهه 90 یک ایده مناسب بود ولی امروز به یک راهکار جدیدتر نیاز است یا بازسازی ایده قدیمی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - نوآوری و دانشگاه؛ تأملی بر شکلگیری و توسعه دانشگاه نوآور
شیوا جوانمردی طیبه موسوی رضا ایران پور مبارکهامروزه تأثیر نوآوری بر رشد و توسعه اقتصادی و پیشرفت کشورها بسیار مورد توجه است. بسیاری از کشورهای پیشرو در علم و فناوری، کشورهای هستند که سعی کردند نوآوری را در همه سطوح و ابعاد ارکان اکوسیستم نوآوری خود به کار گیرند. یکی از اصلیترین و حائز اهمیتترین ارکان و مؤلفههای أکثرامروزه تأثیر نوآوری بر رشد و توسعه اقتصادی و پیشرفت کشورها بسیار مورد توجه است. بسیاری از کشورهای پیشرو در علم و فناوری، کشورهای هستند که سعی کردند نوآوری را در همه سطوح و ابعاد ارکان اکوسیستم نوآوری خود به کار گیرند. یکی از اصلیترین و حائز اهمیتترین ارکان و مؤلفههای اکوسیستم نوآوری هر کشور دانشگاهها هستند. امروزه دانشگاهها نقش بسزایی در تولید علم و فناوری دارند. همچنین بسیاری از دانشگاهها در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه سعی کردند نوآوری را در ساختار آموزشی خود به کار برده و تحول آفرین باشند. دانشگاه نوآور مناسبترین بستر برای نائل شدن به این هدف و بسط و گسترش نوآوری در سطوح مختلف دانشگاهی است. در این راستا تلاش شد با روش تحقیق کتابخانهای (مطالعات ثانویه از نوع فراترکیب) و مبتنی بر مطالعه منابع اطلاعاتی به بررسی ادبیات موضوعی دانشگاه نوآور پرداخته شود. جامعه مطالعه این تحقیق، کلیه منابع و مستندات کتابخانهای بود. پژوهش حاضر به بررسی مبانی نظری، تبیین مفهوم و ویژگیهای کلیدی و راهبردهای دستیابی به دانشگاه نوآور میپردازد. هدف از این مقاله بررسی نقش نوآوری و اکوسیستم نوآوری در شکلگیری و توسعه دانشگاه نوآور، همچنین بررسی ساختار دانشگاه نوآور است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - تحلیل سیستمی تاثیر ریسک پذیری بر نوآوری در پارک علمی و فناوری پردیس
امین ندایی امیدعلی خوارزمیهدف این تحقیق تعیین عوامل موثر بر ریسک پذیری و بررسی سیستماتیک تاثیر ریسک پذیری در ارتقای نوآوری و همچنین ارزیابی وضعیت فعلی ریسک پذیری در پارک علمی و فناوری پردیس میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل 105 نفر از کارشناسان پارک مذکور است و در این میان 68 نفر به عنوان نمون أکثرهدف این تحقیق تعیین عوامل موثر بر ریسک پذیری و بررسی سیستماتیک تاثیر ریسک پذیری در ارتقای نوآوری و همچنین ارزیابی وضعیت فعلی ریسک پذیری در پارک علمی و فناوری پردیس میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل 105 نفر از کارشناسان پارک مذکور است و در این میان 68 نفر به عنوان نمونه از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. روش تحقیق این مقاله آمیخته تبیینی است که ابتدا به بررسی و تشریح نظام ملی نوآوری پرداخته شده و سپس ریسک پذیری و نحوه شکل گیری آن بررسی شده، در گام بعد عوامل کلیدی موثر بر ریسک پذیری از آن استخراج گردیده است. در ادامه با توجه به در نظر گرفتن عوامل کلیدی موثر بر ریسک پذیری و تاثیر آن بر نوآوری، مدل مفهومی تحقیق به صورت سیستمی ارائه می شود. در مرحله بعد مدل مفهومی تحقیق با مطالعات کمی(پرسشنامه) و کیفی(مصاحبه) مورد ارزیابی قرار میگیرد. نتایج بدست آمده از تحقیق نیز نشان می دهد که عوامل مختلفی بر ریسک پذیری در پارک پردیس تاثیرگذار است. این عوامل با تقویت ریسک پذیری، بر شاخص های نوآوری تاثیر می گذارند و زمینه ساز ایجاد فضایی پویا و خلاق به منظور رشد نوآوری می شوند. همچنین مشخص شد که وضعیت فعلی زیرساخت ریسک پذیری در پارک پردیس مساعد نمی باشد و این زیرساخت نوآوری را بطور چشمگیری ارتقاء نمی دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - تبیین رابطه و تاثیر هوش سازمانی و سرمایه فکری بر قابلیت های کارآفرینی دانش مورد مطالعه: دانشگاه شهرکرد
حجت الله مرادی پردنجانی سیدعلی سیادتاین مقاله که به تبیین تاثیر هوش سازمانی و سرمایه فکری بر قابلیت های کارآفرینی دانش اعضای هیئت علمی پرداخته است، درصد است تا رابطه هوش سازمانی و سرمایه فکری را با قابلیت های کارآفرینی دانش مورد بررسی قرار دهد. طرح آن از نوع توصیفی بوده که به روش همبستگی انجام گرفته است. أکثراین مقاله که به تبیین تاثیر هوش سازمانی و سرمایه فکری بر قابلیت های کارآفرینی دانش اعضای هیئت علمی پرداخته است، درصد است تا رابطه هوش سازمانی و سرمایه فکری را با قابلیت های کارآفرینی دانش مورد بررسی قرار دهد. طرح آن از نوع توصیفی بوده که به روش همبستگی انجام گرفته است. جامعه تحقیق را کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه شهرکرد تشکیل می دهد که از میان آنها تعداد 189 نفر به روش طبقه ای و از گروه های مختلف آموزشی انتخاب و اطلاعات مورد نیاز نیز از طریق سه پرسش نامه گردآوری گردید، نهایتاً داده های به دست آمده با استفاده از آزمون t، همبستگی و رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل و نتایج زیر به دست آمد: میانگین کلیه مولفه های هوش سازمانی و قابلیت های کارآفرینی دانش(کلی) بالاتر از میانگین است؛ با وجودی که میزان سرمایه فکری(کلی) بالاتر از میانگین است اما میانگین مولفه سرمایه رابطه ای بالاتر از میانگین نشده است؛ بین هوش سازمانی(کلی) با قابلیت های کارآفرینی دانش(کلی) رابطه ای معنی دار و از بین مولفه ها نیز مولفه تمایل به تغییر بیشترین رابطه و مولفه جرات و شهامت و اتحاد و توافق هیچ گونه رابطه ای با قابلیت های کارآفرینی دانش نداشته است؛ بین سرمایه فکری(کلی) با قابلیت های کارآفرینی دانش(کلی) در اعضای هیئت علمی رابطه معنی داری وجود دارد و نهایتاً این که 41 درصد از تغییرات مربوط به قابلیت های کارآفرینی دانش اعضای هیئت علمی دانشگاه شهرکرد با هوش سازمانی و سرمایه فکری توضیح داده می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - شناسایی عوامل علّی موثر بر ارزیابی عملکرد پارک های علم و فناوری
عادل آذر ف اا شعبان الهی عباس مقبل با عرضچکیده با توجه به اهمیت و نقش پارک های علم و فناوری در توسعه اقتصاد دانش بنیان، تحقیق حاضر با هدف شناسایی پیش نیازها و شرایط علّی مؤثر در نظام ارزیابی عملکرد پارک های علم و فناوری انجام شده است. علیرغم پتانسیل زیاد این پارکها در کمک به توسعه اقتصاد دانش بنیان در کشور، أکثرچکیده با توجه به اهمیت و نقش پارک های علم و فناوری در توسعه اقتصاد دانش بنیان، تحقیق حاضر با هدف شناسایی پیش نیازها و شرایط علّی مؤثر در نظام ارزیابی عملکرد پارک های علم و فناوری انجام شده است. علیرغم پتانسیل زیاد این پارکها در کمک به توسعه اقتصاد دانش بنیان در کشور، با چالشهای متعددی مواجه هستند. یکی از این چالشها ارزیابی عملکرد آنها است که اجرا و توسعه آن مستلزم شناسایی عوامل علّی ارزیابی عملکرد پارکها متناسب با شرایط بومی ایران می باشد. در این مقاله با استفاده از روش نظریه داده بنیاد این عوامل شناسایی شدند. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه خبرگان و صاحبنظران و فعالان حوزه پارکهای علم و فناوری و نمونه آماری شامل 17 نفر از این افراد است که با ترکیبی از روشهای نمونهگیری هدفمند قضاوتی و گلولهبرفی انتخاب شدهاند. نتایج تحقیق بر اساس روش مثلثسازی، بررسی اعضاء و مقایسه نظری در کدگذاری باز، محوری و انتخابی تا پایان انجام تحقیق اعتبارسنجی شده است. نتایج تحقیق نشان داد که عوامل علّی مؤثر در ارزیابی عملکرد پارکها شامل مأموریتگرایی پارک، تنوع پیچیدگی کارکرد پارک، فشارهای محکزنی و هزینه ای و ارزشآفرینی پارک است. در پایان تحقیق هم پیشنهادهایی برای توسعه ارزیابی عملکرد پارک های علم و فناوری ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - تحلیلی بر عوامل موثر بر رشد و پایداری شرکت های دانش بنیان در ایران
محمدصادق خیاطیان سیدحبیباله طباطبائیان مهدی الیاسیموتور محرک اقتصاد دانشبنیان شرکتهای دانشبنیان هستند. این شرکتها به منظور همافزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی، اقتصادی و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوریهای برتر نقش دارند. اما به دلیل ریسکهای ذاتی و ویژگیهای خاص، یکی از چالش أکثرموتور محرک اقتصاد دانشبنیان شرکتهای دانشبنیان هستند. این شرکتها به منظور همافزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی، اقتصادی و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوریهای برتر نقش دارند. اما به دلیل ریسکهای ذاتی و ویژگیهای خاص، یکی از چالشهای موفقیت این شرکتها، تداوم رشد و پایداری آنها میباشد. این مقاله با هدف شناسایی عوامل رشد و پایداری شرکتهای دانشبنیان در ایران انجام شده است. در این راستا از رویکرد کیفی جهت تبیین و شناسایی عوامل موثر بر رشد و پایداری شرکتهای دانشبنیان استفاده شد. از نظر روش اجرای تحقیق از روش مصاحبه ساختاریافته بهره گرفته شد. جامعۀ آماری مورد بررسی، شرکتهای مستقر در پارکهای علم و فناوری میباشد. نمونۀ آماری متشکل از 30 نفر از مدیران شرکتهای دانشبنیان موفق مستقر در پارکهای علم و فناوری میباشد که از روش نمونهگیری هدفمند قضاوتی استفاده شده است. یافتههای تحقیق بیانگر آن است که در موردهای منتخب از شرکتهای دانش بنیان، مهمترین دسته از عوامل اثرگذار بر رشد و پایداری شرکتهای دانشبنیان عبارتاند از: ویژگی موسسان، مشخصات عمومی شرکت، ایده محوری شرکت، نیروی انسانی، بازار و رقابت، سازماندهی، زیرساختها، تأمین مالی و عوامل محیطی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - فاکتورهای پایداری و ظرفیتهای ارتباط دانشگاه و صنعت در نظام آموزش عالی
روح اله باقری مجد میرمحمد سیدعباس زاده محمد حسنیهدف تحقیق حاضر شناسایی فاکتورهای پایداری و ظرفیتهای ارتباط دانشگاه و صنعت در نظام آموزش عالی بوده است. روش تحقیق توصیفی-پیمایشی و جامعه تحقیق شامل اعضا هیات علمی 5 دانشگاه کشور و نمایندگان صنایع در نظر گرفته شد. نمونه تحقیق، اعضا هیات علمی مطابق با جدول مورگان به صورت أکثرهدف تحقیق حاضر شناسایی فاکتورهای پایداری و ظرفیتهای ارتباط دانشگاه و صنعت در نظام آموزش عالی بوده است. روش تحقیق توصیفی-پیمایشی و جامعه تحقیق شامل اعضا هیات علمی 5 دانشگاه کشور و نمایندگان صنایع در نظر گرفته شد. نمونه تحقیق، اعضا هیات علمی مطابق با جدول مورگان به صورت تصادفی طبقهای 263نفر و نمایندگان صنایع براساس تصادفی ساده 12 نفر انتخاب شدند. روش تجزیه تحلیل با استفاده از نرم افزار SPSS ، تی، تحلیل مانوا و تحلیل رگرسیون چندمتغیره بوده است. ابزار تحقیق شامل دو پرسشنامه فاکتورهای پایداری لی و ظرفیتهای ارتباط دانشگاه و صعنت سبیوف بوده است. روایی ابزار مطابق تحلیل تاییدی و پایایی آن براساس آلفای کرانباخ مناسب گزارش شد. نتایج نشان داد، فاکتورهای پایداری دلایل و انگیزش و منافع در بخش دانشگاه مثبت و معنیدار گزارش شد ولی نمایندگان صنایع پایداری منافع را پایینتر از حد مطلوب اعلام کردند. وضع موجود ظرفیتهای ارتباط دانشگاه و صنعت مثبت و معنیدار بوده است. همچنین کلیه مولفههای ظرفیتهای ارتباط دانشگاه و صعنت بر پایداری اثر مثبت و معنیداری داشته است و کلیه مولفههای ظرفیتها هر دو مولفه دلایل و انگیزش و منافع را پیشبینی کردهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - بررسی رابطه متغیرهای اثرگذار بر توسعه علم، توسعه فناوری و رشد اقتصادی درایران با رویکرد پویایی سیستم
هومن شبابی محمود يحيي زاده فر سعید راسخی میثم شیرخداییسهم خدمات دانش بنیان و صنایع مبتنی بر فناوری های پیشرفته در تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورها رو به افزایش است به طوری که در اقتصادهای توسعه یافته ای نظیر آمریکا این سهم به 40 درصد می رسد. ورود عنصر دانش و فناوری در تابع تولید به معنای افزایش چشمگیر بازدهی هاست و غفلت أکثرسهم خدمات دانش بنیان و صنایع مبتنی بر فناوری های پیشرفته در تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورها رو به افزایش است به طوری که در اقتصادهای توسعه یافته ای نظیر آمریکا این سهم به 40 درصد می رسد. ورود عنصر دانش و فناوری در تابع تولید به معنای افزایش چشمگیر بازدهی هاست و غفلت از اهمیت روزافزون فناوری در رشد و توسعه اقتصادی، شکاف میان کشورهای پیشرو و عقب مانده تر را به صورت نمایی افزایش می دهد. پژوهش حاضر ضمن مطالعه عمیق ادبیات و مشخص کردن معیارهای اثرگذار بر سه حوزه توسعه علم، توسعه فناوری و رشد اقتصادی و تعیین روابط میان آنها، 14 معیار مشترک در ارتباط این سه حوزه را شناسایی نموده و با بهره گیری از نظر خبرگان این حوزه ها (13 خبره ایرانی ساکن داخل و خارج از ایران)، در قالب رویکرد پویایی سیستم و با استفاده از نرم افزارونسیم، به بررسی رابطه میان متغیرهای این سه حوزه در ایران پرداخته است. با بررسی چهار سناریوی مختلف طی بازه زمانی ده ساله، نتایج پژوهش نشان می دهد سه حوزه مورد بررسی در شبکه ای از ارتباطات پیچیده با هم در تعامل بوده و نفش کلیدی همگرایی سیاسی- اقتصادی در این ارتباط، زمینه ساز توسعه علم، توسعه فناوری و رشد اقتصادی در ایران است. این پژوهش می تواند راهگشای سیاستگذاریهای بهتر در ایران در حوزه های مورد بررسی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - الگوی خط مشیگذاری پارکهای علم و فناوری و شرکتهای دانش بنیان در نظام نوآوری
محبوبه کریمی طرارانی فتاح شریف زاده میرعلی سیدنقوی داود حسین پورالگوی خط مشی پارک های علم و فناوری مشابه هر خط مشی دولتی، باید به دقت طراحی شود تا منجر به توسعه نوآوری شود. نوآوری همواره نقشی حساس در توسعه ی اقتصادی و اجتماعی کشورها ایفا می نماید به طوری که از آن به عنوان منبع اصلی رشد اقتصادی، بهبود تولید، مبنای رقابت و ارتقا دهنده أکثرالگوی خط مشی پارک های علم و فناوری مشابه هر خط مشی دولتی، باید به دقت طراحی شود تا منجر به توسعه نوآوری شود. نوآوری همواره نقشی حساس در توسعه ی اقتصادی و اجتماعی کشورها ایفا می نماید به طوری که از آن به عنوان منبع اصلی رشد اقتصادی، بهبود تولید، مبنای رقابت و ارتقا دهنده سطح رفاه یاد می شود. جهت ارائه الگویی خط مشیگذاری پارکهای علم و فناوری و شرکتهای دانش بنیان از روش تحقیق کیفی در این مطالعه استفاده شد. جامعه آماری مشتمل بر مصاحبه اکتشافی با خبرگان (سیاستگذاران، برنامهریزان و مدیران مرتبط با حوزه پارکهای علم و فناوری و مدیران شرکتهای دانش بنیان) است. در این تحقیق با استفاده از روش های کیفی گردآوری داده ها و مصاحبه با خبرگان درباره وضعیت موجود اطلاعات جمع آوری و سپس با استفاده از روش های کدگذاری باز و محوری و نرم افزارmax qda الگوی تحقیق جمع بندی و ارائه شد. نتیجه تحقیق شامل شناسایی ابعاد شبکه خارجی، سازمانی، نهادی، برون سازمانی موثر بر خط مشی گذاری پارک های علم و فناوری و شرکت های دانش بنیان است. بر اساس تجمیع نظرات خبرگان پیشنهاد می شود موضوع مورد بررسی این پژوهش در سایر محیط های سازمانی (اعم از سازمان های بزرگ و یا کوچک و متوسط) یا در صنایع مختلف مورد بررسی و مقایسه ی تطبیقی قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - مدل یابی معادلات ساختاری رهبری معنوی بر کارآفرینی و بالندگی اعضای هیات علمی:اثر میانجی یادگیری سازمانی
صادق ملکی آوارسینچکیده پژوهش حاضر باهدف سنجش روابط علی بین رهبری معنوی وکارآفرینی و بالندگی اعضای هیات علمی با نقش میانجی یادگیری سازمانی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان غربی انجام شد، روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر اساس ماهیت و روش انجام کاراز نوع تحقیقات توصیف أکثرچکیده پژوهش حاضر باهدف سنجش روابط علی بین رهبری معنوی وکارآفرینی و بالندگی اعضای هیات علمی با نقش میانجی یادگیری سازمانی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان غربی انجام شد، روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر اساس ماهیت و روش انجام کاراز نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری کلیه استادان تمام وقت 13 واحد 695 نفردر سال 1397بود روش نمونهگیری طبقهای نسبی و حجم نمونه از جدول کرجسی مورگان به تعداد263نفر انتخاب شدند، برای گردآوری اطلاعات ازچهار پرسشنامه استاندارد، رهبری معنوی فرای، کارآفرینی چوپانی،بالندگی قرونه و یادگیری سازمانی نیف استفاده شد. روایی محتوایی و سازه ای پرسشنامهها تایید و پایایی آلفای کرونباخ آنها در مرحله مقدماتی و نهایی مناسب بود، تجزیه و تحلیل اطلاعات باتحلیل عاملی تاییدی و نرمافزارPLS3 نشان دادکه مقدار آمارهt برای تمامی ضرایب مسیر بیشتر از 96/1 میباشد که نشاندهنده معنیداری ضرایب مسیر میباشد. بنابراین فرضیههای تحقیق تایید میشوندو مدل پژوهش از برازش خوبی برخوردار میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - روشهای آموزش علوم و فناوری با نگاهی بر تجربیات کشورهای صنعتی
ناهید شیخانرشتههای حوزه فنی و مهندسی بدلیل رابطه متقابلی که با فناوری و توسعه علمی دارند از اهمیت بسزایی در اقتصاد دانش بنیان برخوردارند در طول چند دهه اخیر روند اصلی آموزش مهندسی در کشورهای صنعتی مرتباً تغییر کرده است و به دو گرایش علوم مهندسی و فناوری مهندسی متمایل شده است. گر أکثررشتههای حوزه فنی و مهندسی بدلیل رابطه متقابلی که با فناوری و توسعه علمی دارند از اهمیت بسزایی در اقتصاد دانش بنیان برخوردارند در طول چند دهه اخیر روند اصلی آموزش مهندسی در کشورهای صنعتی مرتباً تغییر کرده است و به دو گرایش علوم مهندسی و فناوری مهندسی متمایل شده است. گرایش فناوری مهندسی برای نیازهای فوری و مستقیم صنعتی است و گرایش علوم مهندسی برای تدویش روشها و استاندارها در طراحی از طریق مدلسازی و تجزیه تحلیل و کسب تواناییهای پایه برای ورود به تحصیلات تکمیلی برای تولید علم و نوآوری میباشد. با توجه به اینکه توسعه علمی عمدتاً توسط دانشجویان دکتری با انجام تحقیقات توسعهای در حوزه فنی و مهندسی انجام میشود و توسعه فناوری توسط دانشجویان ارشد و مراکز تحقیقاتی در تحقیقات کاربردی محقق میگردد، لذا در این مقاله نتیجه مطالعات در باب آموزش علوم و فناوری مهندسی با نگاهی بر تجربیات کشورهای صنعتی ارائه میشود و پیشنهاداتی جهت بهبود روشهای آموزش مهندسی ارائه میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - سنجش ابعادکیفی آموزش مجازی و مقایسه آن با دوره حضوری در دانشگاه اصفهان
عاصفه عاصمیهدف از این مطالعه ارزیابی ابعاد کیفی آموزش مجازی بین دانشجویان کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی و تعیین تفاوت دانشجویان مجازی و دانشجویان حضور در دانشگاه اصفهان (UI) بود. ابعاد کیفی عبارت بودند از: یاددهنده، یادگیرنده، یادگیرنده، یادگیرنده، محتوای یادگیرنده، رابط أکثرهدف از این مطالعه ارزیابی ابعاد کیفی آموزش مجازی بین دانشجویان کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی و تعیین تفاوت دانشجویان مجازی و دانشجویان حضور در دانشگاه اصفهان (UI) بود. ابعاد کیفی عبارت بودند از: یاددهنده، یادگیرنده، یادگیرنده، یادگیرنده، محتوای یادگیرنده، رابط یادگیرنده، استراتژی های آموزشی و حضور اجتماعی. روش تحقیق توصیفی- توصیفی و جامعه آماری شامل تمام دانشجویان این رشته یعنی 40 دانشجوی دوره مجازی و 35 دانشجوی دوره حضوری، شد. پرسشنامه محقق ساخته با مقیاس پنج درجه ای لیکرت برای جمع آوری داده ها استفاده شد و الگوی آن پرسش نامه هاتوی بود. روایی و پایایی محتوای پرسشنامه با اعمال نظرات شش متخصص با تجربه تایید شد. برای پایایی ابزار، ضریب آلفای کرونباخ (0.93) برای آموزش حضوری (0.97) برای آموزش مجازی محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی، فراوانی، درصد، میانگین، شاخص های مرکز و پراکندگی، برنامه های زمانی، نمودار و روش های آماری مناسب مانند آزمون های آماری و ضرایب همبستگی استفاده شده است. یافته ها نشان داد که بین دانشجویان دوره مجازی و دوره ی حضوری در ابعاد مختلف کیفی ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین تفاوت معناداری بین متغیرهای مورد بررسی بین دو دوره به جز یاددهنده و رابط یادگیرنده، مشاهده نشد. بطورکلی یافته ها نشان داد سطح دانشجویان دوره مجازی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه اصفهان در ابعاد مختلف کیفی با 3.07 بیشتر از میانگین و دانشجویان دوره حضوری 3.38 بیش از حد متوسط هستند. چنین نتیجه گیری می شود که تفاوت چشمگیری در کیفیت آموزش مجازی و حضوری وجود ندارد. چه بسا با رفع مشکلات موجود در دوره مجازی حتی سطح کیفی آموزش در این دوره نسبت به دانشجویان دوره حضوری به شکل چشمگیری افزایش خواهد یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - ترسیم نقشه دانش حوزه پزشکی هستهای ایران: تحلیل هم رخدادی
لاله ترابیهدف: پژوهش حاضر با هدف ترسیم نقشه دانش حوزه پزشکی هستهای ایران انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع علم سنجی است و در آن از روش تحلیل هم واژگانی استفاده شده است. نرم افزار مورد استفاده در پژوهش حاضر، وی.اُ.اِس.ویوور میباشد. تعداد5241 مقاله مرتبط با حوزه پزشکی هستهای که أکثرهدف: پژوهش حاضر با هدف ترسیم نقشه دانش حوزه پزشکی هستهای ایران انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع علم سنجی است و در آن از روش تحلیل هم واژگانی استفاده شده است. نرم افزار مورد استفاده در پژوهش حاضر، وی.اُ.اِس.ویوور میباشد. تعداد5241 مقاله مرتبط با حوزه پزشکی هستهای که در بازه زمانی 2011 تا 2015 در پایگاه اسکوپوس نمایه شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. برای انجام پژوهش از نرم افزار وی.اُ.اِس.ویوور جهت مصورسازی و تحلیل شبکههای موضوعی استفاده شد. یافتهها: بررسی جداول و نمودارها نشان میدهد که روند پژوهش و رشد تعداد مقالات در حوزه پزشکی هستهای در بازه زمانی 2011 تا 2015، از روند تقریباً یکسانی برخوردار بوده و بالاترین میزان چاپ مقالهها، مربوط به سال 2014 است. در نقشه علمی حوزه پزشکی هستهای 7 خوشۀ مقطع نگاری رایانهای تابش پوزیترون، سلول، پرتوزایی، فیزیولوژی بالینی، مغز، آشکارسازها و غدد لنفاوی به دست آمد. بزرگ ترین خوشه در نقشه همواژگانی ترسیم شده، مربوط به مفهوم مقطع نگاری رایانهای با تابش پوزیترن است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه نشان میدهد که شبکه همرخدادی واژگان حوزه پزشکی هستهای، از ساختاری پیوسته و منسجم برخوردار نبوده و تمرکز کمی در آثار پژوهشی مربوط به این حوزه وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - تحلیل تاریخی روند نهادسازی در حوزه سیاست¬گذاری علم و فناوری ایران
سید کمال واعظی مهرشاد جواهردشتیاین پژوهش به تحلیل نهادسازی هایی که برای سیاست گذاری علم و فناوری در جمهوری اسلامی ایران از دوران پهلوی(پهلوی اول و دوم) تا کنون انجام شده است پرداخته است. نهاد هایی که در طول این دوره ایجاد شده اند و وظایف و اختیارات آنها به طور خلاصه ذکر شده اند و رویکرد ها یی از جم أکثراین پژوهش به تحلیل نهادسازی هایی که برای سیاست گذاری علم و فناوری در جمهوری اسلامی ایران از دوران پهلوی(پهلوی اول و دوم) تا کنون انجام شده است پرداخته است. نهاد هایی که در طول این دوره ایجاد شده اند و وظایف و اختیارات آنها به طور خلاصه ذکر شده اند و رویکرد ها یی از جمله نوسازی و مدرنیزاسیون در دوران پهلوی ها ، باز تعریف ارزش ها و ارزش آفرینی های مبتنی بر شاخص های اسلامی در دوره بعد از انقلاب 1357، که منشاء نهاد سازی های دوران مربوط به خود بوده اند، با استفاده از روش تاریخی(شرایط محیطی حاکم)و گروه کانونی، این روند مورد تحلیل قرار گرفته ودر بخش پایانی نیز در قالب نتیجه گیری، توصیه های سیاستی که از این تحلیل بدست آمده است از قبیل ادغام بعضی از نهاد ها، تعیین مکانیزم وحدت عین تکثرنهاد های سیاست گذار و مجری، هماهنگی استراتژیک عمودی و افقی بین برنامه و اسناد کلان این حوزه و نهایتاً پیشنهادهای کاربردی و پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - نقش پاركها و مراكز رشد علم و فنّاوري در تجاريسازي يافتههاي پژوهشي
حمیدرضا آراسته حسینعلی جاهديكي از راههاي ممكن جهت ايجاد همكاري ميان دولت، دانشگاه و صنعت، كه توسط ديگر كشورهاي توسعهيافته به صورت جدي ترغیب و مورد بهرهبرداري قرار گرفته، تأسيس پاركها و مراكز رشد علم و فنّاوري است. به همين منظور در ايران نيز مدتي است كه از سوي وزارتخانهها و سازمانهاي مربوطه أکثريكي از راههاي ممكن جهت ايجاد همكاري ميان دولت، دانشگاه و صنعت، كه توسط ديگر كشورهاي توسعهيافته به صورت جدي ترغیب و مورد بهرهبرداري قرار گرفته، تأسيس پاركها و مراكز رشد علم و فنّاوري است. به همين منظور در ايران نيز مدتي است كه از سوي وزارتخانهها و سازمانهاي مربوطه فعاليتهاي گستردهاي جهت ورود دانشگاه و دانشگاهيان در اين همكاري سه جانبه از طريق توسعه پاركهاي علمي و فنّاوري و مراکز رشد صورت گرفته است. مقاله حاضر ضمن مروري بر اهميّت، ساختار و فعاليتهاي پارکها و مراکز رشد علم و فنّاوري، به نقش آنها در انتقال يافتههاي تحقيقاتي دانشگاهها و مؤسّسات پژوهشي به بخشهاي توليدي و خدماتي جامعه به منظور افزايش موقعيّت دانشگاه در جهت عقد قراردادهاي تحقيقاتي، افزايش روحيه واقعگرايانه و توجه به نيازهاي روز جامعه در دانشگاه پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - توسعهي تعاملات نهادهای علمی و صنعتی براساس نظام ملي نوآوري
حجت اله حاجي حسيني مهدی محمدی فرهاد عباسیبرقراري و تقويت روابط میان نهادهاي علمی و بنگاههاي صنعتی از مهم ترین موضوعات سیاست گذاری نوآوری در کشورهای مختلف است. ایجاد و تقويت اين ارتباطات، زمینه ايجاد، انتقال و انتشار و بهرهوري از ذخاير دانش در سطح نظام ملی نوآوری را فراهم می-سازد. در كشورهاي مختلف، مکانیزم ه أکثربرقراري و تقويت روابط میان نهادهاي علمی و بنگاههاي صنعتی از مهم ترین موضوعات سیاست گذاری نوآوری در کشورهای مختلف است. ایجاد و تقويت اين ارتباطات، زمینه ايجاد، انتقال و انتشار و بهرهوري از ذخاير دانش در سطح نظام ملی نوآوری را فراهم می-سازد. در كشورهاي مختلف، مکانیزم های رسمی و غیررسمی مختلفی برای ارتباط میان بخش های علمی و صنعتی استفاده ميشود كه ميتوان از تجارب آنها برای ایجاد این ارتباطات در كشور الگوبرداري کرد. در مقاله حاضر، تجارب نهادهای برخي از كشورها که مرتبط با ایجاد ارتباط بخش علمی (دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی) و بخش صنعتی و کمک به تجاری سازی دستاوردهای تحقیقاتی و گسترش شرکت های دانش بنیان میبا شند، مورد تحليل قرار گرفته و در نهايت مدلی مفهومی برای شناخت و ارزیابی تعاملات بخش های علمی و صنعتی ارایه شده است. چارچوب پیشنهادی این مقاله می تواند تبیین کننده ابعاد مختلف ایجاد ارتباط بخشهای علمی و صنعتی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - آثار اجراي قانون 1% بر توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه
حسين سالارآمليدر اين مقاله به زمينههاي تحليلي پيدايش قانوني كه تحت عنوان 1% شناخته شده، اشاره و يادآوري شد كه اين قانون از سال 1386 ساليانه اما به صور مختلف در قالب قانون بودجه كشور و به دنبال آن ضوابط اجرايي بودجه آورده شد. سال 1387 را ميتوان اولين سال اجراي جامع اين قانون به حساب أکثردر اين مقاله به زمينههاي تحليلي پيدايش قانوني كه تحت عنوان 1% شناخته شده، اشاره و يادآوري شد كه اين قانون از سال 1386 ساليانه اما به صور مختلف در قالب قانون بودجه كشور و به دنبال آن ضوابط اجرايي بودجه آورده شد. سال 1387 را ميتوان اولين سال اجراي جامع اين قانون به حساب آورد كه در سطح بيشتر از 530 شركت، مؤسسه دولتي و بانك به اجرا درآمد. در سال 1388 با تغييراتي كه در مرجع اجرايي اين قانون و تفاوتي كه مابين اصل قانون و ضوابط اجرايي آن بوجود آمد و همچنين با گسترش خصوصي سازي شركتهاي دولتي روند اجراي اين قانون با ضعف روبرو شده و نهايتاً با مصوبه قانون سال 1389 كه الزام از شركتهاي دولتي، بانكها و مؤسسات انتفاعي براي انجام اين قانون برداشته شد، ضربهاي بر روند اجرايي آن وارد شد. در مجموع در سالهاي 1387 لغايت 1389 تعداد 9762 اولويت تحقيقاتي، در چارچوب فعاليتهاي اين قانون ارائه شده كه 5247 طرح تحقيقاتي به مبلغ 8300 ميليارد ريال به تأييد نهايي معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري رسيد . بيش از 57 درصد اعتبارات مربوط به اين قانون به دانشگاهها و مراكز تحقيقاتي و در ازاي انجام پروژههاي مشخص تزريق شد. اين مقاله به گزارش عملكرد و فرصتها و چالشهاي پيشرو اشاره دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - زمينههاي ارتباط صنعت و دانشگاه و تجارب وزارت نيرو
اسماعيل درويشي مريم مرندي مصطفي خطيبي زهرا اطاعتگرارتباط صنعت و دانشگاه موضوعي است كه از سالهاي گذشته در جامعه مطرح بوده و اقدامات زيادي در اين زمينه به صورت تئوري و عملي از قبيل مقاله، كتاب، برگزاري سمينار و انعقاد تفاهمنامهها و قراردادهاي همكاري انجام گرفته است. در مقالهی حاضر، ضمن بررسي فلسفهی ارتباط صنعت و دان أکثرارتباط صنعت و دانشگاه موضوعي است كه از سالهاي گذشته در جامعه مطرح بوده و اقدامات زيادي در اين زمينه به صورت تئوري و عملي از قبيل مقاله، كتاب، برگزاري سمينار و انعقاد تفاهمنامهها و قراردادهاي همكاري انجام گرفته است. در مقالهی حاضر، ضمن بررسي فلسفهی ارتباط صنعت و دانشگاه، نظامها و انواع همكاريهاي صنعت و دانشگاه بررسي شده و اقدامات وزارت نيرو براي ايجاد و توسعهی ارتباط با دانشگاهها و مراكز پژوهشي از طريق روشهايي نظير همكاريهاي پژوهشي، ايجاد مراكز علمیـ تحقيقاتي مشترك، تجاريسازي نتايج پژوهشي و نظامنامهی ارتباطات علمیمورد بحث قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - توسعه مفهومی ارتباط بين صنعت و دانشگاه : از رهيافتهای عملگرا تا رهيافتهای نهادگرا
وحید یزدانیان مسعود شفیعی: ارتباط صنعت و دانشگاه با توجه به ميزان تأثيرگذاري آن در فرايند توسعه دانش محور و پايدار در طول تاريخ مورد توجه عموم صاحبنظران خصوصاً سياستگذاران قرارگرفته و بدين جهت بحثهای متعددی پيرامون ابعاد اين ارتباط مطرح شده است. با مروري دقيق بر راهبرد کشورهاي مختلف در اين أکثر: ارتباط صنعت و دانشگاه با توجه به ميزان تأثيرگذاري آن در فرايند توسعه دانش محور و پايدار در طول تاريخ مورد توجه عموم صاحبنظران خصوصاً سياستگذاران قرارگرفته و بدين جهت بحثهای متعددی پيرامون ابعاد اين ارتباط مطرح شده است. با مروري دقيق بر راهبرد کشورهاي مختلف در اين خصوص، ميتوان ديدگاه غالب را نگرشی آميخته به اثربخشی فوری به ارتباط اين دو نهاد از منظر نحوه فعاليت آنها دانست که منجر به ارائه راهکارهاي مقطعي يا شتابزدهای شده که از آن به "راهکارهای مبتنی بر رهيافتهای عملگرا" تعبير میگردد. اين امر خصوصاً در دوران انقلاب صنعتي در کشورهاي توسعه يافته، گستردگی داشته و متأسفانه امروزه بدون توجه به الزامات زماني و مکاني و نيز علیرغم بازنگری کلی کشورهای توسعه يافته در رهيافتهای مذکور، توسط برخي از کشورهاي کمتر توسعه يافته دنبال میشود. با عبور از دوران صنعتي شدن و رسيدن به دوران فراصنعتي، بازنگري در روشهاي قديمي و استخراج روشهاي نوين، نگرشي جديد را به ارتباط صنعت و دانشگاه ايجاد نمود که بر تحليل نوع فعاليت اين دو نهاد همراه با در نظر گرفتن تأثير ساير نهادهاي مرتبط استوار است که راهکارهای استخراج شده با اين ديدگاه را "راهکارهای مبتنی بر رهيافتهای نهادگرا" میناميم. طي اين مقاله و پس از ارائه توصيف الزامات و تأکيدات مرتبط با صنعت و دانشگاه، ابتدا به ذکر نتايج حاصل از رهيافتهای عملگراي ارتباط صنعت و دانشگاه خواهيم پرداخت و با ذکر ناکارآمد بودن اين رهيافت خصوصاً با توجه به تجربه کشور، آسيب شناسی نهادگراي ارتباط صنعت و دانشگاه توصيف خواهد شد. در پايان مقاله، راهکارهاي حاصل از نگرش نهاد گرايانه ارتباط صنعت و دانشگاه در قالب رهيافت نهادگرا ارائه خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - درآمدی بر برنامهریزی توسعة علوم و فناوریها
غلامحسين خورشيديتوسعه فناوري، نيازمند زيرساختهاي اساسي است و يكي از مهمترين موانع رشد و توسعه تحقيقات در كشور ما، فقدان اين زيرساختها و نهادهاي پشتيباني كننده فناوري ميباشد. در يك ديد كلي اين نهادها را ميتوان در دو حوزه عرضه و تقاضا مورد مطالعه قرار داد. اين مطالعه ميتواند، أکثرتوسعه فناوري، نيازمند زيرساختهاي اساسي است و يكي از مهمترين موانع رشد و توسعه تحقيقات در كشور ما، فقدان اين زيرساختها و نهادهاي پشتيباني كننده فناوري ميباشد. در يك ديد كلي اين نهادها را ميتوان در دو حوزه عرضه و تقاضا مورد مطالعه قرار داد. اين مطالعه ميتواند، به لزوم برنامهريزي و برنامهگزاري راهبردي در ارتباط با توسعه علوم و فناوريها در كشور رهنمون شود كه خود مستلزم شناخت مشكلات و تنگناهاي موجود در بخش پژوهشي جامعه است. در اين مقاله تلاش بر آن است تا چارچوبي كلي براي برنامه پايه توسعه علم، تحقيق و فناوري به همراه متني پيشنهادي براي قانون كلي علم، تحقيق، و فناوري ارائه گردد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - بررسی تاثیر استفاده از انواع استراتژی¬های بازاریابی در شبکههای اجتماعی بر جلب اعتماد مشتریان شورایی
فرزانه میلانی سیدجعفر زنوزیهدف از پژوهش حاضر، بررسي تاثير استفاده از انواع استراتژیهای بازاریابی در شبکههای اجتماعی بر جلب اعتماد مشتریان میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کاربران ایرانی عضو سایتهای شبکههای اجتماعی است که تحت تاثیر تبلیغات شرکتها قرار میگیرند. حجم نمونه آماری نیز با روش أکثرهدف از پژوهش حاضر، بررسي تاثير استفاده از انواع استراتژیهای بازاریابی در شبکههای اجتماعی بر جلب اعتماد مشتریان میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کاربران ایرانی عضو سایتهای شبکههای اجتماعی است که تحت تاثیر تبلیغات شرکتها قرار میگیرند. حجم نمونه آماری نیز با روش نمونهگیری گلوله برفی 446 نفر است. روش پژوهش، توصیفی پیمایشی بوده و ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه میباشد. برای آزمون فرضیههای پژوهش از روش حداقل مربعات جزئی (PLS) و نرم افزار SmartPLS 3 استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان میدهد که هر چهار متغیر، استراتژیهای بازاریابی مبادلهای، رابطهای، پایگاه داده و مبتنی بر دانش در شبکههای اجتماعی تاثیر معنیداری بر جلب اعتماد مشتریان دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - بررسی عوامل موثر بر موفقیت سرمایه گذاری مشترک خارجی در واحدهای فناور مستقر در پارک های علم و فناور
محسن مرادیان محمدصادق خیاطیان احمد جمالیواحدهای فناور مستقر در پارکهای علم و فناوری برای رشد به منابع مالی، دانش، فناوری و بازار داخلی و بینالمللی نیاز دارند. استفاده از سرمایهگذاری مشترک خارجی یکی از راههای مناسب دستیابی واحدهای فناور به بازار میباشد. در این راستا، این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر أکثرواحدهای فناور مستقر در پارکهای علم و فناوری برای رشد به منابع مالی، دانش، فناوری و بازار داخلی و بینالمللی نیاز دارند. استفاده از سرمایهگذاری مشترک خارجی یکی از راههای مناسب دستیابی واحدهای فناور به بازار میباشد. در این راستا، این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر موفقیت سرمایهگذاری مشترک خارجی، با روش تحقیق ترکیبی در واحدهای فناور مستقر در پارکهای علم و فناوری استان تهران صورت گرفته است. جامعه آماری 225 واحد فناور مستقر در پارکهای استان تهران و قلمرو زمانی انجام تحقیق نیز پاییز سال 1398 است. در بخش کیفی پژوهش با مرور پیشینه و مصاحبه با 11 خبره که به صورت قضاوتی و با تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند، مدل مفهومی پژوهش تدوین شد. در ادامه در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته در جامعه آماری تحقیق (واحدهای فناور مستقر در پارکهای علم و فناوری استان تهران) به صورت تصادفی توزیع شد. 147 پرسشنامه تکمیل شده به کمک مدلسازی معادلات ساختاری با نرمافزار SmartPLS تحلیل گردید و مولفههای اثرگذار بر موفقیت سرمایهگذاری مشترک خارجی به ترتیب اهمیت عوامل محیطی، فرهنگی-رفتاری و ساختاری-سازمانی مشخص شد. به علاوه، ذیل مولفههای یاد شده افزایش ثبات سیاسی، افزایش ضمانت اجرایی مالکیت فکری، افزایش توانمندی منابع انسانی، ساختار عادلانهتر حقوقی شراکت، تعهد و اعتماد متقابل بین شرکا، شهرت و تجربه پیشین بین المللی شریک تجاری از مهمترین عوامل موثر بر موفقیت سرمایهگذاری مشترک خارجی از دیدگاه واحدهای فناور هستند. یافتههای این تحقیق دلالتهای و پیشنهادات علمی و نظری برای موفقیت سرمایهگذاریهای خارجی در واحدهای فناوری مستقر در پارکهای علم و فناوری ارائه مینماید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - روش های آموزش علوم و فناوری مهندسی با نگاهی بر تجربیات کشورهای صنعتی
فیروز بختیاری نژاد ناهید شیخانرشته های حوزه فنی و مهندسی به دلیل رابطه متقابلی که با فناوری و توسعه علمی دارند از اهمیت بسزایی در اقتصاد دانش بنیان برخوردارند. ،. در طول چند دهه اخیر روند اصلی آموزش مهندسی در کشورهای صنعتی مرتباً تغییر کرده است و به دو گرایش علوم مهندسی و فناوری مهندسی متمایل شده اس أکثررشته های حوزه فنی و مهندسی به دلیل رابطه متقابلی که با فناوری و توسعه علمی دارند از اهمیت بسزایی در اقتصاد دانش بنیان برخوردارند. ،. در طول چند دهه اخیر روند اصلی آموزش مهندسی در کشورهای صنعتی مرتباً تغییر کرده است و به دو گرایش علوم مهندسی و فناوری مهندسی متمایل شده است. گرایش فناوری مهندسی برای نیازهای فوری و مستقیم صنعتی است و گرایش علوم مهندسی برای تدوین روشها و استانداردها در طراحی از طریق مدل سازی و تجزیه تحلیل و کسب توانایی های پایه برای ورود به تحصیلات تکمیلی برای تولید علم و نوآوری می باشد. با توجه به اینکه توسعه علمی عمدتاً توسط دانشجویان دکتری با انجام تحقیقات توسعه ای در حوزه فنی و مهندسی انجام می شود و توسعه فناوری توسط دانشجویان ارشد و مراکز تحقیقاتی در تحقیقات کاربردی محقق می گردد، لذا در این مقاله نتیجه مطالعات در باب آموزش علوم و فناوری مهندسی با نگاهی بر تجربیات کشورهای صنعتی ارائه می شود و پیشنهاداتی جهت بهبود روش های آموزش مهندسی در یک رشته مهندسی ارائه می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
30 - تبیین جایگاه راهبردی پارک فناوری پردیس در توسعه اقتصاد دانشبنیان کشور
یاسین سعیدی رسول رجاییپارکهای علم و فناوری، به عنوان یک سازمان و با هدف افزایش ثروت در جامعه از طرف متخصصان حرفهای مدیریت میشوند تا جریان دانش و فناوری را میان دانشگاهها، مؤسسههای تحقیق و توسعه، شرکتهای خصوصی و بازار به حرکت درآورند. این پارکها از طریق مراکز رشد، سازمانهای نوآور را ت أکثرپارکهای علم و فناوری، به عنوان یک سازمان و با هدف افزایش ثروت در جامعه از طرف متخصصان حرفهای مدیریت میشوند تا جریان دانش و فناوری را میان دانشگاهها، مؤسسههای تحقیق و توسعه، شرکتهای خصوصی و بازار به حرکت درآورند. این پارکها از طریق مراکز رشد، سازمانهای نوآور را تقویت و فرایندهای زایشی را تسهیل میکنند و به عنوان محیطی عمل میکنند که در آن واحدهای تحقیقاتی مستقل یا وابسته به سازمانها و صنایع، مجتمع شده و زیر پوشش و حمایت قرار گیرند تا به خلاقیت و نوآوری بپردازند. مأموریت نهایی این پارکها هماهنگ کردن نتایج به دست آمده از پژوهشهای دانشگاهی با نیازهای صنعت در جهت پُر کردن خلأ رابطه صنعت و دانشگاه میباشد و این امر درنهایت به تجاریسازی دانش منجر خواهد شد. بنابراین با توجه به این کارکردها، شکلگیری و توسعه بسیاری از پدیدههای نوظهور فناوری از درون این پارکها به وقوع میپیوندند و دولتها میکوشند با ایجاد محیطی مناسب، شرایط کار و فعالیت را برای شرکتهای کوچک و متوسط و جذب شرکتهای بینالمللی مبتنی بر فناوری فراهم کنند. در ایران نیز در سالهای گذشته این پارکها گسترش چشمگیری یافته و در شرایطی که کشور با تحریمهای یک جانبه مواجه بوده، توانستهاند نقش تأثیرگذاری در استفاده از دانش و فناوری بومی ایفا نمایند. در این راستا هدف از مقاله حاضر پرداختن به اهمیت و کارکردهای اصلی پارکهای علم و فناوری در دنیا و همچنین ایران میباشد. در ادامه با توجه به نقش پارک فناوری پردیس بهعنوان بزرگترین و مهمترین پارک فناوری کشور در توسعه اقتصاد دانشبنیان و همچنین جایگاه راهبردی آن در زیستبوم نوآوری، مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
31 - نقد علمی و "نقد" پویش ساختاری- کارکردی
عباس سعیدیرویکرد پویش ساختاری- کارکردی بهمثابة چارچوبی نو در مطالعات نظامهای فضایی، بویژه نظام اسکان و تحولات آن، توسط نویسنده در سال 1390 ارائه شد. از آن زمان، این رویکرد هم در محافل علمی- تحقیقاتی و هم در نهادهای اجرایی کم و بیش مورد استقبال قرار گرفته است. هرچند نقدهایی هم در أکثررویکرد پویش ساختاری- کارکردی بهمثابة چارچوبی نو در مطالعات نظامهای فضایی، بویژه نظام اسکان و تحولات آن، توسط نویسنده در سال 1390 ارائه شد. از آن زمان، این رویکرد هم در محافل علمی- تحقیقاتی و هم در نهادهای اجرایی کم و بیش مورد استقبال قرار گرفته است. هرچند نقدهایی هم در بارة آن صورت گرفته است. انگیزة نوشتن این مقاله در واقع پرداختن به محتوای یکی از همین نقدها و توضیح در بارة برخی اصول نقد بوده است؛ گرچه مخاطب آن نه الزاما شخص ناقد، بلکه جامعه علمی کشور، بویژه دانشجویان و پژوهشگرانی است که علاقمند به نقد بیشتر و احتمالا کاربرد این رویکرد در پیشبرد تحقیقات خویش هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
32 - رابطه جهانی شدن علمی آموزش عالی با دستاوردهای تحصیلی دانشجویان دانشگاه سمنان
سکینه جعفری نازنین زهرا یامینیهدف این پژوهش، بررسی رابطه جهانی شدن علمی آموزش عالی با دستاوردهای تحصیلی دانشجویان دانشگاه سمنان می باشد. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردي و با توجه به نحوه گردآوري داده ها از نوع تحقیقات توصیفی ـ همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری شامل تمام دانشجویان کارشناسی و کار أکثرهدف این پژوهش، بررسی رابطه جهانی شدن علمی آموزش عالی با دستاوردهای تحصیلی دانشجویان دانشگاه سمنان می باشد. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردي و با توجه به نحوه گردآوري داده ها از نوع تحقیقات توصیفی ـ همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری شامل تمام دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه سمنان (13000 نفر) در سال 97-1396 می باشد. شرکتکنندگان 230 نفر از دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه سمنان (162 نفر کارشناسی، 68 نفر کارشناسی ارشد) بودند که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شدند. همه شرکت کنندگان پرسشنامه های جهانی شدن علمی آموزش عالی و دستاورد های تحصیلی را تکمیل کردند. دادهها با استفاده از آزمون های تی تک نمونه ای، ضریب همبستگی و مدل معادلات ساختاری و نرمافزارهای SPSS و LISREL تحلیل شدند. یافتهها نشان داد که میانگین میزان اهمیت ابعاد جهانی شدن علمی آموزش عالی در سطح مطلوب و میانگین دستاورد تحصیلی دانشجویان در سطح نسبتاً مطلوب ارزیابی شده است. بین دستاورد تحصیلی دانشجویان با همکاری های علمی بین المللی، اجتماع علمی جهانی، افزایش سرعت توسعه علمی، شکلگیری تفکر جهانی و رشد اجتماعی دانشگاهیان رابطه ی معناداری وجود دارد. جهانی شدن علمی آموزش عالی با ضریب رگرسیون 33/0 بر میزان دستاورد تحصیلی دانشجویان اثر مثبت و معناداری دارد. یافته دیگر پژوهش نشان داد بهمنظور افزایش دستاورد تحصیلی دانشجویان در راستای جهانی شدن علمی آموزش عالی ابتدا باید تفکر جهانی در آموزش عالی شکل گیرد و سپس به یک اجتماع علمی جهانی رسید و همچنین سرعت توسعه علمی را افزایش و درنهایت به همکاری علمی بین المللی با آموزش عالی خارج از کشور پرداخت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
33 - کارکرد گفتمانی وجه جمله در تاریخ بیهقی
لیلا سید قاسم حمیده نوحپیشه«وجه» جمله یکی از ویژگیهای نحوی است که در تحلیل بلاغی و گفتمانی متون ادبی و غیر ادبی، کارکرد بسیار مهم دارد. این اهمیت از آنجا ناشی میشود که «وجه»، نمودار بعد ارتباطی (تعاملی/ بینافردی) ادبیات است و از میزان قطعیت دیدگاه نویسنده و نیز از ارتباط او با مخاطب پرده برمید أکثر«وجه» جمله یکی از ویژگیهای نحوی است که در تحلیل بلاغی و گفتمانی متون ادبی و غیر ادبی، کارکرد بسیار مهم دارد. این اهمیت از آنجا ناشی میشود که «وجه»، نمودار بعد ارتباطی (تعاملی/ بینافردی) ادبیات است و از میزان قطعیت دیدگاه نویسنده و نیز از ارتباط او با مخاطب پرده برمیدارد. به همین جهت در بلاغت سنتی، وجه جمله از اهم مباحثی است که ذیل خبر و انشا بررسی میشود. در غرب از دهة هشتاد میلادی که تحلیل گفتمانی و ایدئولوژیکی متون ادبی (و غیر ادبی) مورد توجه قرار گرفت، منتقدان مدرن بر این عقیده تأکید کردند که ادبیات، غیر شخصی و عینینگر است. آنها کارکرد تعاملی زبان را مورد توجه قرار دادند و وجه را که مهم ترین عنصر در کارکرد تعاملی زبان به شمار میآید، شایستة بررسی دانستند. ما در این تحقیق به طور محدود و خاص به بررسی وضعیت وجه جمله در تاریخ بیهقی میپردازیم (اشاره به زینالاخبار و سلجوقنامه). تاریخ بیهقی، تاریخی هنری است که مؤلف آن در حفظ ارتباط دو طرفه با مخاطب خود، تعمدی آشکار دارد. از سوی دیگر، او بیش از بسیاری از رماننویسان معاصر از عنصر گفتوگو بهره میبرد. از این رو وجوه مختلف جمله، بسامد بالایی در نوشته های او دارد. با تحلیل چندی و چونی آنها میتوان تحلیلی گفتمانی و حتی ایدئولوژیک از آن ارائه داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
34 - بررسی و نقد مقالات علمی- پژوهشیِ مرتبط با ادبیات در دهۀ 1380 شمسی
عبدالله راز احمد رضیانتشار مقالات علمی- پژوهشی در دورۀ معاصر، فرصتی مناسب برای به اشتراک گذاشتن یافتههای پژوهشگران و آگاهی مخاطبان از تازهترین دستاوردهای علمی است. بهرغم رشد کمّی انتشار اینگونه مقالات در دهۀ اخیر، به ارزیابی و نقد آنها توجه کافی نشده است. این مقاله بر آن است با روش تو أکثرانتشار مقالات علمی- پژوهشی در دورۀ معاصر، فرصتی مناسب برای به اشتراک گذاشتن یافتههای پژوهشگران و آگاهی مخاطبان از تازهترین دستاوردهای علمی است. بهرغم رشد کمّی انتشار اینگونه مقالات در دهۀ اخیر، به ارزیابی و نقد آنها توجه کافی نشده است. این مقاله بر آن است با روش توصیفی- تحلیلی به ارزیابی انتشار آن دسته از مقالات علمی- پژوهشی بپردازد که از سال 1381 تا 1390 دربارۀ ادبیات منتشر شدهاند. هدف از این پژوهش، بیان نقاط قوت و ضعف این مقالات و ارائۀ تصویری از وضعیت مقالهنویسی علمی در حوزۀ تحقیقات ادبی است. برای این منظور، 345 مقاله به عنوان نمونه گزینش شد و در آنها مهمترین موضوعات مورد توجه نویسندگان، شناسایی و در قالب رویکردهای متنمحور، زمینهمحور، نویسندهمحور، خوانندهمحور و مقالات متفرقه تبیین گردید. همچنین الگوی همکاری میان نویسندگان و کیفیت و کمیّت منابع مورد استناد در این مقالات نیز در قالب نمودارها و جدولهایی ارائه شده است. به جهت اهمیت مسئلۀ مستندات مقالات و برای سنجش دقت دادههای بهدستآمده از حجم نمونۀ اصلی، تعداد 345 مقالۀ دیگر در قالب دو گروه «شاهد 1» و «شاهد 2» مورد بررسی دقیقتر قرار گرفت. این بررسی نشان میدهد با وجود تنوّع موضوعی مقالات، بهکارگیریِ گونههای مختلف منابع، توجه به برخی رویکردهای میانرشتهای بهویژه در نیمۀ دوم دهۀ هشتاد، دقت نسبی در تدوینِ منسجم مقالات، تخصّصیشدن گروهی از مجلات علمیِ مرتبط با ادبیات و نیز رشد چشمگیر همکاری استادان و دانشجویان در نشر مقالات، در بسیاری از این مقالات کاستیهای متعددی وجود دارد. از جمله ضعف روششناختی، غلبۀ رویکرد توصیفی، تکراری بودن محتوای شمار زیادی از مقالات، فقر نگاه انتقادی، شمار زیاد مقالات آموزشمحور، رواج معیارهای کمّی و شکلگرایانه و... هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
35 - استعارة دستوری: شاخصی نو در تمایز زبان ادب و علم
حسین رضویان ساجده مبارکییکی از مفاهیم مطرح در دستور نقش گرای نظاممند هالیدی، استعارة دستوری است که نوعی از استعاره معرفی شده است. هالیدی سه نوع استعارة دستوری - اندیشگانی، بینافردی و متنی- را معرفی و متمایز کرده است. هدف این مقاله، بررسی میزان و شیوة کاربرد انواع استعارة دستوری در متون ادبی أکثریکی از مفاهیم مطرح در دستور نقش گرای نظاممند هالیدی، استعارة دستوری است که نوعی از استعاره معرفی شده است. هالیدی سه نوع استعارة دستوری - اندیشگانی، بینافردی و متنی- را معرفی و متمایز کرده است. هدف این مقاله، بررسی میزان و شیوة کاربرد انواع استعارة دستوری در متون ادبی و علمی است. بدین منظور نویسندگان یک اثر علمی با عنوان «درآمدی بر جامعهشناسی زبان» نوشتة یحیی مدرسی و یک اثر ادبی با عنوان «تنگسیر» نوشتة صادق چوبک را برای نمونه انتخاب و تجزیه و تحلیل کرده اند. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که میزان استفاده از انواع استعارة دستوری در متون علمی و ادبی یکسان نیست. به نظر میرسد که نویسندة متون علمی برای غنی سازی محتوای عبارات، فشرده کردن اطلاعات، تخصصی ساختن متن برای مخاطب مخصوص خود، گویاتر ساختن مطالب و دلایل دیگر از استعارة دستوری استفاده کرده است. در مقابل نویسندة متن ادبی، استعارة دستوری را بسیار کم به کار برده است. دلایل یادشده دربارۀ متون ادبی صادق نیست و کاربرد اندک آن را موجه می سازد. بنابراین مقاله با ارائۀ شواهد کافی از دو متن تلاش دارد تا استعارة دستوری را به عنوان یک شاخص برای تمایز متون علمی و متون ادبی معرفی کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
36 - سير تطوّر واژة «ادب» «با تأکید بر سه قرن اول هجري»
اسماعيل آذر«ادب» در عرف عرب جاهلي عادات و رسوم نيكو به شمار ميرفته كه چنين تفكري از ميراث گذشته به يادگار مانده است. از آنجايي كه تعليم و تربيت داراي اهميت بوده لذا كلمة ادب برای جامع معارف (به غير معارف ديني) مورد استفاده قرار میگرفته ولي لفظ تأديب و تعليم مترادف يكديگر بهكار أکثر«ادب» در عرف عرب جاهلي عادات و رسوم نيكو به شمار ميرفته كه چنين تفكري از ميراث گذشته به يادگار مانده است. از آنجايي كه تعليم و تربيت داراي اهميت بوده لذا كلمة ادب برای جامع معارف (به غير معارف ديني) مورد استفاده قرار میگرفته ولي لفظ تأديب و تعليم مترادف يكديگر بهكار میرفته است. پس از اسلام معني ادب با همان مفاهيم قبلي متداول بوده است. آميزش عربها با اقوام ديگر خاصه در سه قرن اول هجري سبب ميشود تا حوزة معني ادب گسترش يافته و بر انواع علوم و فنون از جمله صنايع، ورزشها و پيشهها اطلاق گردد. نيز در سه قرن اول هجري «ادب» در معناي نكتههاي ظريف، بديع، لطيفهها، نادرهها بكار ميرفته و كسي را كه با موارد ياد شده آشنا بوده، اديب ميخواندند. در اواخر قرن سوم به تدريج ادب در معني لغت، مصطلح ميشود. در قرن پنجم و ششم این واژه براي مفاهيم صرف و نحو و بيان متداول ميگردد. مفهوم دگرگونيهاي واژه ادب در طي قرون متمادي با سرگذشت اجتماعي اقوام همراه بوده است. در زبان فارسي هم بر اساس متون نظم و نثر اين واژه در معانی نزاکت، رفتار پسندیده و نیکو و نيز در معنی «علم ادب» از جمله صرف، نحو، لغت و... مورد توجه قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
37 - درآمدي به معرفتشناسي جديد عرفان
حسن شاهیپورنوشتار حاضر، در سه بخش با عناوين عرفان و علم، عرفان و منطق و عرفان و دين، به بررسي نظريههاي معرفتشناختي جديد در باره عرفان مي پردازد. در بخش عرفان و علم سخن بر سر اين اصل است كه معرفتشناسي جديد عرفان، به تبع معرفتشناسي جديد دين، در دامن معرفتشناسي جديد علم پرورش مي أکثرنوشتار حاضر، در سه بخش با عناوين عرفان و علم، عرفان و منطق و عرفان و دين، به بررسي نظريههاي معرفتشناختي جديد در باره عرفان مي پردازد. در بخش عرفان و علم سخن بر سر اين اصل است كه معرفتشناسي جديد عرفان، به تبع معرفتشناسي جديد دين، در دامن معرفتشناسي جديد علم پرورش مييابد. در اين بخش، چندين نظريه با دستهبندي محتوايي مورد مطالعه قرار گرفتهاست؛ نظريههايي كه از مفهوم عينيت، به عنوان قاعده بحث، تلقّّّي تحديدي ارائه ميكند يا تلقّي توسعي قريب و يا تلقّي توسعي بعيد. بخش عرفان و منطق نيز، به مطالعه چندين نظريه ديگر در باره نسبت ميان اين دو پديده مىپردازد تا از اين رهگذر، جنبههاي عقلاني و غير عقلاني تجربه عرفاني را بررسي نمايد. اين بخش با طرح سه دسته نظريه غيرمنطقي، منطقي و فرامنطقي بودن اين نوع تجربه پايان مىپذيرد. در بخش رابطه دين و عرفان نيز دو تلقّي از دين؛ يعني سنت ديني و تجربه ديني مبناي دو نظريه در رد و قبول نسبت ميان آن دو قرار ميگيرد تا در كنار نظريه سوم؛ يعني فرا ديني بودن تجربه عرفاني، نمايانگر تشتت آرا صاحب نظران در اين زمينه باشد. به طور كلى، مي توان گفت درباره نسبت عرفان با علم، منطق و دين سه دسته نظريه قابل شناسايى است: نظريههاى نفيى كه معتقد به غير علمى، غير منطقى و غيردينى بودن تجربه عرفانى هستند. نظريههاى اثباتى كه به علمى، منطقى و دينى بودن اين نوع تجربه باور دارند و نظريههاى تباينى كه آن را فراعلمى، فرامنطقى و فرادينى ميدانند. بىگمان، از اين ميان، نظريههاى دسته سوم كه معرفتشناسى جديد عرفان در واپسين گامهاي پيشرفت بدآنها دست يازيده است، با تجربه عرفانى، همسويى بيشترى دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
38 - مدرنیته و تکوین نظریة سیاسی مدرن
سید رضا شاكريارزشمندي نظريه سياسي مدرن در اصالت درونی و کاربردهای بیرونی آن است؛ اما سؤال این است که این نظریه چگونه تکوین یافت؟ این مقاله در پاسخ به این پرسش، این فرضیه را مطرح میکند که مدرنیته به پیدایش و آشکار شدن نیروهایی انجامید که آن نیروها مبانی و کاربردهای نظریه سیاسی را از أکثرارزشمندي نظريه سياسي مدرن در اصالت درونی و کاربردهای بیرونی آن است؛ اما سؤال این است که این نظریه چگونه تکوین یافت؟ این مقاله در پاسخ به این پرسش، این فرضیه را مطرح میکند که مدرنیته به پیدایش و آشکار شدن نیروهایی انجامید که آن نیروها مبانی و کاربردهای نظریه سیاسی را از بنیاد دگرگون کردند. تفکر علمی به عنوان عامل زمینهاي و سیاست جدید (مشخصاً دولت مدرن) در پی فروپاشی قرون وسطی (به عنوان عامل درونی)، دو نیروی اصلی در تکوین نظریه سیاسی مدرن بودند. اندیشة علمی جدید با دگرگونی در مفهوم طبیعت و سیاست با تمرکز بر قدرت و گسست از اندیشة مدینة فاضله، زمینههای تحول نظریه سیاسی را ایجاد کرد. نظریه سیاسی مدرن در پی این وضعيت، چونان چارچوبی مرجع و کارآمد در توصیف زندگی سیاسی و عرضه راهكارهایی برای حل مشکلات سیاست پدیدار شد. این مقاله با تفکیک مفهومی نظریه سیاسی قدیم و نظریه سیاسی مدرن در یک جایگاه تاریخی نشان میدهد که چگونه در فضای مدرنیته، نظریه سیاسی مدرن با گسست از جهان قدیم شکل گرفت، هویت یافت و کاربردهای جدید خود را در فهم مسائل و حل مشکلات نشان داد. نتیجه حاصل از این مطالعه نشان میدهد که کفایت و کارآیی نظریه سیاسی مدرن در نوع تلازم و تناسب میان مبانی فکری و ارزشهای بنیادین آن و نیز کاربردهای عملی آن در عرصة زندگی سیاسی و اجتماعی است؛ وظیفهاي که در نظریه سیاسی در عصرجهانی شدن با آسیب و تردید مواجه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
39 - موانع توسعه علوم انسانی از منظر خردگرایی نقاد با نگاهی به ایران
لیلا سنگی محمد مهدي مجاهدي سید عبدالامیر نبوی الهه حجازیجوامع مختلف برای قرار گرفتن در مسیر بهبود شرایط اجتماعی و اقتصادی خود نیازمند فراهم نمودن زمینه های رشد و توسعه علمی هستند. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و برای رسیدن به توسعه و بهبود شرایط اجتماعی و اقتصادی خود نیازمند توسعه علوم به ویژه در حوزه علوم أکثرجوامع مختلف برای قرار گرفتن در مسیر بهبود شرایط اجتماعی و اقتصادی خود نیازمند فراهم نمودن زمینه های رشد و توسعه علمی هستند. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و برای رسیدن به توسعه و بهبود شرایط اجتماعی و اقتصادی خود نیازمند توسعه علوم به ویژه در حوزه علوم انسانی به عنوان اساس تحول جامعه است. پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است که مهم ترین موانع توسعه علوم انسانی در ایران کدامند؟ فرضیه ای که در پاسخ به این پرسش می توان مطرح کرد این است که مجموعه ای از عوامل معرفتی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، موانع توسعه علوم انسانی در ایران را ایجاد نمودهاند که این موانع نیز هم عرض و هم ارزش نیستند و برخی نسبت به برخی دیگر تقدم داشته، جنبه تعیین کنندگی دارند. با استفاده از نظریه خردگرایی نقاد، موانع توسعه علوم انسانی در ایران بررسی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
40 - نظم سیاسی کوهنی و لاکاتوشی: منعطف یا سخت؟
محمدعلي توانا خلیل اله سردارنیاپارادایم کوهن و برنامه پژوهش علمی لاکاتوش، بهعنوان دو سنت روششناسی رقیب، نگرشیهای نو در تاریخ علم و معرفت/ حقیقت ایجاد کردند. این مقاله میکوشد میان روششناسی این دو مورخ علم با سیاست نظری پیوند برقرار کند و این پرسشها را طرح میکند: روششناسی کوهن و لاکاتوش، حاوی چ أکثرپارادایم کوهن و برنامه پژوهش علمی لاکاتوش، بهعنوان دو سنت روششناسی رقیب، نگرشیهای نو در تاریخ علم و معرفت/ حقیقت ایجاد کردند. این مقاله میکوشد میان روششناسی این دو مورخ علم با سیاست نظری پیوند برقرار کند و این پرسشها را طرح میکند: روششناسی کوهن و لاکاتوش، حاوی چه نظم سیاسیاند؟ آیا این نظمهای سیاسی، منعطف هستند یا سخت؟و چگونه تغییر میکنند؟ این مقاله بر اساس اصل سازگاری (سازگاری نتایج با اصول اولیه) میکوشد تا بدین پرسش ها، پاسخ دهد. این مقاله نشان میدهد که نظم سیاسی کوهنی و لاکاتوشی، هر دو بر اساس رقابت و منازعه شکل میگیرند؛ اما به محض تثبیت، هر دو به یک نظم سخت تا نیمه سخت بدل میشوند: یعنی اولی تکثر و تغییرات (اصلاحات) را صرفاً در چهارچوب پارادایم مسلط میپذیرد و دومی صرفا در امور حاشیهای که خطری برای هستۀ سخت قدرت نداشته باشد با وجود این، تغییر انقلابی در نظم سیاسی کوهنی، اندکی راحت تر از نظم سیاسی لاکاتوشی اتفاق میافتد. زیرا روششناسی نسبی گرایانه کوهن میپذیرد که هیچ نظم ذاتی وجود ندارد؛ پس در وضعیت بحرانی یعنی از دست رفتن کارآمدی و اجماع نخبگان، میتوان به سوی یک نظم جدید حرکت کرد. اما روششناسی تاریخ گرای لاکاتوشی، یک نظم محافظه گراتر را ایجاد میکند؛ زیرا تأکید دارد که باید به هستۀ سخت نظم سیاسی فرصت داد تا تمامی ظرفیتهای خود را در بستر تاریخ آشکار نماید و صرفاً در صورت تولید نکردن محتوای تجربی و نظری، میتواند جای خود را به یک نظم سیاسی جدید دهد. در کل هر دو نظم دگراندیش ستیز هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
41 - مبانی عقلی منجزيت علم اجمالی
سید ابوالقاسم نقیبی محمد حسین سهیلیچکیده: تبیین مبانی صحیح منجزیت علم اجمالی ضمن دو بخش مجزّی قابل پیگیری است: اول، منجزیت علم اجمالی از لحاظ عقلی یعنی با صرف نظر از جریان اصول عملی ترخیصی شرعی. دوم، منجزیت علم اجمالی از لحاظ شرعی و با نظر به جریان آن اصول. مقالۀ حاضر متکفل بررسی بخش اول است. بدین منظور، أکثرچکیده: تبیین مبانی صحیح منجزیت علم اجمالی ضمن دو بخش مجزّی قابل پیگیری است: اول، منجزیت علم اجمالی از لحاظ عقلی یعنی با صرف نظر از جریان اصول عملی ترخیصی شرعی. دوم، منجزیت علم اجمالی از لحاظ شرعی و با نظر به جریان آن اصول. مقالۀ حاضر متکفل بررسی بخش اول است. بدین منظور، حرمت مخالفت قطعی و وجوب موافقت قطعی جداگانه مورد بررسی قرار میگیرد. در این بحث مشخص میشود با وجود اینکه حرمت مخالفت قطعی به سادگی قابل اثبات است؛ ولی اثبات وجوب موافقت قطعی تنها دو راه معقول دارد: اول، قاعدۀ اشتغال است که تنها بر اساس نظریۀ محقق عراقی در تفسیر علم اجمالی قابل استناد است. دوم، منجزیت احتمال تکلیف در هر یک از اطراف علم اجمالی است که تنها بر اساس انکار قاعدۀ قبح عقاب بلابیان صحیح خواهد بود. همچنین در این مقاله به شبهات مخالفین حرمت مخالفت قطعی و وجوب موافقت قطعی و به نقض شهید صدر به قاعدۀ قبح عقاب بلابیان، پاسخ داده خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
42 - همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت
فتح الله امی محمدرضا سلیمیچالش ارتباط دانشگاهها و صنعت، موضوعی است که کارشناسان و مسئولان دانشگاهی و صنعت در سالهای اخیر بیش از پیش به آن میپردازند و درصدد هستند تا راهکارها و مسیرهای مطمئن و برنامهریزی شدهای را برای تقویت این ارتباط در نظر بگیرند. چندین دهه است که در کشور از ارتباط صنعت أکثرچالش ارتباط دانشگاهها و صنعت، موضوعی است که کارشناسان و مسئولان دانشگاهی و صنعت در سالهای اخیر بیش از پیش به آن میپردازند و درصدد هستند تا راهکارها و مسیرهای مطمئن و برنامهریزی شدهای را برای تقویت این ارتباط در نظر بگیرند. چندین دهه است که در کشور از ارتباط صنعت و دانشگاه صحبت بهمیان میآید و نخستین بیانات مقام معظم رهبری در این باره مربوط به سال 1369 است، اما آنچه مسلم است تاکنون ارتباط مؤثری بین علم، دانشگاه و صنعت به وجود نیامده است؛ امروز ساختار علم و فناوری و صنعت کشور بیش از هر زمان دیگر نیازمند بازبینی مجدد و تعامل هرچه بیشتر است و دستاندرکاران صنعت باید این واقعیت را قبول کنند که در کنار دانشگاه، قادر به جذب کامل فناوری خواهند بود. این بخشی از بیانات معظمله در دیدار جمعی از اساتید، نخبگان و پژوهشگران دانشگاهها است: "ما راجع به «علم نافع» زیاد صحبت کردهایم؛ در دیدارهای مختلف دانشگاهی، دانشجویی و مانند این ها بحث کردهایم راجع به آن، گفتیم "علم نافع" هم یعنی علمی که مسائل کشور را حل میکند؛ حل مسائل کشور، علمِ نافع است یعنی با مسائل گوناگونی که در کشور وجود دارد، مواجههی علمی بشود". شاید در نگاه اول بزرگترین مشکل فضای ارتباطی بین صنعت، جامعه و دانشگاه، موضوع فنی باشد اما در بدو ورود به این فضا مشاهده میشود که عملاً اینگونه نیست و به نظر میرسد عدم اطلاع، عدم اعتماد و نداشتن انگیزه سه رکن اصلی این موضوع باشد؛ در بسیاری از اوقات صنعت و جامعهی ما از ظرفیت و پتانسیل شرکتهای دانشبنیان و شرکتهای دانشگاهی و اعضای هیئت علمی اطلاعی ندارد. در عصر کنونی دانشگاهها و کارآفرینان، در قبال توسعه اقتصادی، بهرهوری در تولید و ایجاد درآمد پایدار و ارتباط با صنعت و تولید از رسالت و مسئولیت اجتماعی بیشتری برخوردار میباشند. این مشکلات اساسی موجب شد که پژوهشی در این حیطه ارائه گردد تا بتواند در رفع موانع موجود موثر باشد. یکی از مهمترین چالش های ارتباط صنعت با دانشگاه، سطح علمی دانشگاههای رتبه یک ایران است که در سطح مرزهای دانش بین المللی است در صورتیکه صنایع ایران در سطح کشورهای در حال توسعه است و این عدم هم سطحی موجب عدم هماهنگی دانشگاه با صنعت می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
43 - طراحی و اعتبارسنجی الگوی مدیریتِ کیفیت فعالیتهای پژوهشی اعضای هیئتعلمی دانشگاهها
مجید دارابیهدف اصلی این مقاله، طراحی و اعتبارسنجی الگوی مدیریتِ کیفیت فعالیتهای پژوهشی اعضای هیئتعلمی دانشگاهها است. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و کمی انجام شده است؛ به همین منظور در مرحله کیفی، تعداد 14 نفر از خبرگان در حوزه کیفیت پژوهش دانشگاهی به صورت هدفمند و با راهبرد أکثرهدف اصلی این مقاله، طراحی و اعتبارسنجی الگوی مدیریتِ کیفیت فعالیتهای پژوهشی اعضای هیئتعلمی دانشگاهها است. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و کمی انجام شده است؛ به همین منظور در مرحله کیفی، تعداد 14 نفر از خبرگان در حوزه کیفیت پژوهش دانشگاهی به صورت هدفمند و با راهبرد نمونهگیری نظری انتخاب شده و به صورت نیمه ساختار یافته مورد مصاحبه قرار گرفتند. برای تحلیل دادهها از تکنیک تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد. پس از پیادهسازی محتوای مصاحبهها و تحلیل مقدماتی آنها، کدها یا مفاهیم اولیه شناسایی و به منظور دستیابی به مقولههای اصلی کدهای مشابه در طبقههایی خاص قرار گرفتند. در نهایت برای هر یک از طبقات عنوانی که دربرگیرنده کل کدهای آن طبقه باشد، انتخاب گردید. در نتیجه این مطالعه الگوی مدیریتِ کیفیت فعالیتهای پژوهشی اعضای هیئتعلمی دانشگاهها مشخص گردید که به اعتقاد خبرگان پژوهش دانشگاهی، شامل ابعاد بسترسازی، سیاستها و مأموریتها، برنامهریزی، نظامهای حمایتی /تشویقی و بُعد ارزیابی و نظارت است هر یک از این ابعاد خود شامل مؤلفه های هستند که مجموع آنها در الگو 25 مولفه است. نتایج حاصل از تحلیل دادههای کمی نشان داد که افراد نمونه تحقیق، الگوی مدیریتِ کیفیت فعالیتهای پژوهشی اعضای هیئتعلمی دانشگاهها را در سطح مطلوب ارزيابي نموده و وجود اين ابعاد و مؤلفههاي مربوط به آنها مهم و حائز اهميت تشخيص داده اند. اعتبار یابی مدل طراحی شده در نمونه تحقیق نشان داد که تمامی متغیرهای مشاهدهپذیر دارای بار عاملی مناسبی بر متغیر مکنون خود هستند و با توجه به شاخصهای PLS از مطلوبیت لازم برای سنجش متغیر مکنون متناظر خود برخوردار هستند. همچنین، یافتههای حاصل از آزمون نیکویی برازش و سایر شاخصهاي كيفيت مدل نشان دادند که مدل پیشنهادی الگوی مدیریتِ کیفیت فعالیتهای پژوهشی اعضای هیئتعلمی دانشگاهها از کیفیت و برازش لازم برخوردار هست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
44 - بررسي رابطه فقه و اخلاق
نسرین سنجابی عليرضا شكربيگيانسان تنها مخلوق خداوند است که با توجه به اختیارش، برای رسیدن به سعادت وکمال نیاز به قانون و برنامه ای جامع دارد که با توجه به همه ابعاد وجودیش بتواند او را به غایت برساند. فقه و اخلاق مجموعه ای از قوانین را تشکیل میدهند که واضع آنها خداوند بوده و با توجه به تمام ابعاد أکثرانسان تنها مخلوق خداوند است که با توجه به اختیارش، برای رسیدن به سعادت وکمال نیاز به قانون و برنامه ای جامع دارد که با توجه به همه ابعاد وجودیش بتواند او را به غایت برساند. فقه و اخلاق مجموعه ای از قوانین را تشکیل میدهند که واضع آنها خداوند بوده و با توجه به تمام ابعاد وجودی انسان و افعال اختیاری اوآنها را وضع کرده است. بدین جهت از اهمیت وجایگاه خاصی برخوردار می باشند. در مورد رابطه اخلاق با فقه سه صورت قابل تصور است: تمایز اخلاق وفقه ، تعارض اخلاق وفقه و مکمل بودن اخلاق وفقه. با بررسی های انجام شده رابطه سوم بین این دو علم صحت دارد و دراثبات آن می توان به دلایلی اشاره کرد: از جمله این که اخلاق مبتنی برفقه است زیرا تصفیه درون بدون اصلاح برون امکان پذیر نیست و این که اخلاق با اعتقادات انسان رابطه مستقیم واز جهتی با فقه ارتباط غیر مستقیم دارد و نیز ذکر آموزه های اخلاقی در کنار احکام فقهی بهترین ضمانت اجرایی برای عمل به احکام فقهی است. برای بررسی رابطه این دو علم بایکدیگر از آن جایی که نیاز به اطلاعاتی در مورد آن ها بوده ابتدا به ذکر مقدماتی در ارتباط با موضوع ،روش وغایت این دو علم و در مرحله بعد به بررسی رابطه این دو علم پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
45 - زمینه های تربیتی اقتصاد مقاومتی با محوریت مبانی فلسفی علم النفس امام خمینی(ره)
مهدی ایمانی مقدمشناخت انسان و لایه های باطنی وجودی او چه نقشی در شناخت اولویت ها و اهداف و روش های تحقق اقتصاد مقاومتی دارد؟مفروض این است که تحقق بسیاری از سیاست های کلی نظام درباره اقتصاد مقاومتی- ابلاغی مقام معظم رهبری- مستقیم یا غیر مستقیم به شناخت ابعاد وجودی انسان(بعنوان اصلی ترین أکثرشناخت انسان و لایه های باطنی وجودی او چه نقشی در شناخت اولویت ها و اهداف و روش های تحقق اقتصاد مقاومتی دارد؟مفروض این است که تحقق بسیاری از سیاست های کلی نظام درباره اقتصاد مقاومتی- ابلاغی مقام معظم رهبری- مستقیم یا غیر مستقیم به شناخت ابعاد وجودی انسان(بعنوان اصلی ترین عامل در تمام مراحل هرفرایند اقتصادی)وابسته است؛ سیاست هایی چون : فعال سازی سرمایه های انسانی(سیاست یکم)، توانمند سازی نیروی کار جهت رشد بهره وری(سیاست سوم)، افزایش سهم سرمایه انسانی در چرخه تولید (سیاست پنجم) اصلاح الگوی مصرف(سیاست هشتم) صرفه جویی در هزینه های عمومی(سیاست شانزدهم) جلوگیری از فساد در حوزه های اقتصادی (سیاست نوزدهم) تقویت فرهنگ جهادی در فعالیت های اقتصادی (سیاست بیستم)... بنابراین برنامه ریزی و تلاش در جهت شکوفایی استعداد های متعالی انسانی و تعدیل و تنظیم قوای درونی در مردم و مدیران، مهمترین شرط تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی است. امام خمینی(س)شاخص ترین چهره منادی اقتصادِ اسلامیِ جهادی(=اقتصاد مقاومتی)در عصر حاضر، متأثر از علم النفس ملاصدرا که حکمت وانسان کامل راجامع وحی و کشف و عقل می داند، با تعریفی جامع از هویت انسانی، مبتنی بر اصالت روح و با راهنمایی در جهت مدیریت و تعدیل قوای نفس، سیمای انسان مطلوب برای تحقق اقتصاد مقاومتی را ترسیم می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
46 - تقدم علم قاضی در مقام تعارض با سایر ادله اثبات دعوی با رویکردی بر مبانی فقهی و اخلاقی
مهدی بهره مند احمدرضا توکلی محمدهادی مهدویدر این مقاله به بررسی تعارض علم قاضی با سایر ادله اثبات دعوی با رویکردی بر مبانی فقهی و اخلاقی پرداخته شده است و در فرایند این پژوهش، مباحث و مفاهیم اخلاقی، اصولی و فقهی در راستای، تحقق مبانی تحقیق و موضوع، آورده شده و حسب اصول اخلاقی،استدلالات فقهی و قواعد اصولی حجیت أکثردر این مقاله به بررسی تعارض علم قاضی با سایر ادله اثبات دعوی با رویکردی بر مبانی فقهی و اخلاقی پرداخته شده است و در فرایند این پژوهش، مباحث و مفاهیم اخلاقی، اصولی و فقهی در راستای، تحقق مبانی تحقیق و موضوع، آورده شده و حسب اصول اخلاقی،استدلالات فقهی و قواعد اصولی حجیت علم قاضی را متعرض شده، با این بیان وقتی که دعاوی با ادله ظنی چون اقرار و بینه که کاشفیت ناقص از واقع دارند، قابل اثبات است، پس بطریق اولی علم قاضی که کاشفیت تام از واقع دارد حجت است. لذا در جریان دادرسی و صدور رای، لزوم و ضرورت تحقق اقناع وجدان قاضی برای کشف حقیقت امری اجتناب ناپذیر است، و این اقناع گذشته از موازین قضائی بر موازین اخلاقی چون صبر، تدین، عدالت، مساوات ، استشاره و ... استوار است چرا که فقدان این امور می تواند از موانع حصول علم قاضی در جهت اقناع وجدان وی باشد ، فی المثل قاضی که تشبث به عدالت اخلاقی و اجتماعی ندارد به طریق اولی عدالت قضائی در صدور حکم نخواهد داشت . تقدم علم بر ظن و اولویت علم قاضی نسبت به بینه و امارات، رحجان و تقدم علم قاضی را اثبات نموده است پس از اثبات تقدم علم قاضی بر اساس قواعد اصولی، فقهی و اخلاقی که زیر بنای قضاوت و شان قضاست می تواند به نوآوری و رهگشایی این پژوهش در مقام قضاوت و صدور رای در محاکم به ویژه آنجا که قانونگذار در مقام تعارض ادله سکوت اختیار کرده است پی برد تا قاضی پرونده بتواند با تقدم علم قاضی رای مقتضی را صادر نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
47 - طراحی الگوی ارتقاء کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی ایران
فهیمه طالبی حسینعلی جاهد ناهید ساری خانیهدف مقاله حاضر طراحی الگوی ارتقاء کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی ایران است. این پژوهش با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی و تحلیل تم، به مطالعه و طراحی الگوی ارتقاء کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی ایران پرداخته است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر را صاحب نظران و متخصصان و اعضای ه أکثرهدف مقاله حاضر طراحی الگوی ارتقاء کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی ایران است. این پژوهش با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی و تحلیل تم، به مطالعه و طراحی الگوی ارتقاء کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی ایران پرداخته است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر را صاحب نظران و متخصصان و اعضای هیئت علمی تشکیل دادند که از طریق نمونه گیری هدفمند تعداد 12 نفر از اعضا انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از مصاحبه عمیق و جهت تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل موضوعی(تم) استفاده شد. روایی یافته های پژوهش با استفاده از روش های بازبینی توسط اعضا، بررسی همکار، مشارکتی بودن پژوهش تضمین گردید. همچنین به منظور سنجش پایایی کدگذاری های انجام شده، از روش های پایایی بازآزمون و توافق درون موضوعی استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که ابعاد و مولفههای ارتقاء کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی ایران شامنل (نظارت سازمانی، تجهیزات فیزیکی، پژوهشگران متخصص، منابع به روز، اهداف روشن، حمایت سازمانی، کاربردی بودن پژوهش و ارتقاء مراکز آموزشی ) است و شاخصهای ارتقاء پژوهش شامل تربیت پژوهشگر، جلوگیری از سرقت علمی، اصلاح ساختار و قوانین دانشگاه، رعایت عدالت و توجه به نیازها می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
48 - زلزله و برهان نظم
رضا باقیزاده هادی طبسییکی از براهین اثبات وجود خدا و برخی از صفات او برهان نظم است بر این برهان اشکالاتی وارد نمودهاند، از جمله این که وقوع زمینلرزه با برهان نظم توجیه عقلانی و علمی ندارد چون زمین لرزه سبب میشود نظم در عالم بهم خورده و ویرانی بوجود آید. این تحقیق در صدد توجیه علمی و عقلان أکثریکی از براهین اثبات وجود خدا و برخی از صفات او برهان نظم است بر این برهان اشکالاتی وارد نمودهاند، از جمله این که وقوع زمینلرزه با برهان نظم توجیه عقلانی و علمی ندارد چون زمین لرزه سبب میشود نظم در عالم بهم خورده و ویرانی بوجود آید. این تحقیق در صدد توجیه علمی و عقلانی سازگاری زمینلرزه و برهان نظم بوده و با روش توصیفی، تحلیلی و کتابخانهای ودر جمعآوری مطالب از روش فیشبرداری استفاده شده است و در آخر نتیجه گرفته شده که اولا قوام نظم به غایت داشتن فعل و یا به ارتباط و هماهنگی بین افعالی است که غایت و غرض واحدی را دنبال مینمایند، شروری مثل زلزله در قالب همان نظم عمل میکند بنابراین برهان نظم در صورتی آسیب میبیند که وجود غایت و هماهنگی انکار شود که در اینجا اینگونه نیست. ثانیا: زمینلرزه تصادفی نیست چون شکستگی و آزاد شدن انرژی در مکانهای خاص دارای نظم است. ثالثاً: رسالت برهان نظم این است که در آفرینش جهان تدبیر و برنامهریزی دخالت داشته است. زمینلرزه خارج از رسالت برهان نظم است. رابعاً: انسان در زمینلرزه نقش اساسی دارد. خامساً: جهان طبیعت که جهان ماده است آمیخته با تضاد و تزاحم است و زمینلرزه جزء اینهاست. در نتیجه زمینلرزه با برهان نظم ناسازگار نیست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
49 - علم ارجمند از دیدگاه ملاصدرا
سیدمحمد موسوی مهدی خادمی علیرضا پارسا میثم اکبرزادههمواره فلاسفه بزرگی در جهت یافتن دانش برتر تلاش نموده اند. این تلاشها سبب ظهور اندیشه ها و مکتب هایی با هدف کمال و سعادت انسانی گشته است. در این مقاله تلاش شده است تا با تکیه به دیدگاه ملاصدرا به عنوان بنیان گذار حکمت متعالیه و نیز توجه ویژه وی به فلاسفه پیشین و دیدگا أکثرهمواره فلاسفه بزرگی در جهت یافتن دانش برتر تلاش نموده اند. این تلاشها سبب ظهور اندیشه ها و مکتب هایی با هدف کمال و سعادت انسانی گشته است. در این مقاله تلاش شده است تا با تکیه به دیدگاه ملاصدرا به عنوان بنیان گذار حکمت متعالیه و نیز توجه ویژه وی به فلاسفه پیشین و دیدگاه های متنوع آنان، در نهایت، بابررسی ملاک های علم ارجمند از منظر هر کدام از گرایش های پیش از خود، و عنایت به محدودیت عقل گرایی محض فلاسفه، تقلیدی بودن کلام متکلمین، بدون برهان بودن عرفان ، محدودیت حس و تجربه دانشمندان علوم تجربی و ایرادات متعدد دیگری که بر هر یک از آن ها وارد است، نظر نهایی وی را مطرح نماید. ملاصدرا در نهایت معتقد است، دانشی می تواند برتر از دیگر دانش ها باشد که بتواند راه دل و کشف و شهود را با تعقل و استدلال ترکیب کرده و با تأیید وحی و سنت، فراروی بشر گذارد و این راه جز از طریق حکمت متعالیه میسر نیست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
50 - مبانی کلامی نظریهی ولایت فقیه
علی شمسبر اساس ادلهی کلامی، منشأ حاکميت و ولايت، خداوند متعال است، اوست که خالق، مالک، وليّ و ربّ مطلق در عالم است. بر همين اساس هر گونه حاکميت و ولايت از جانب غير خدا باطل، ظلم و تجاوز به حقوق ديگران است، مگر اين که در طول حاکميت خداوند و با اذن او باشد. بعثت انبيا و حفظ خطّ أکثربر اساس ادلهی کلامی، منشأ حاکميت و ولايت، خداوند متعال است، اوست که خالق، مالک، وليّ و ربّ مطلق در عالم است. بر همين اساس هر گونه حاکميت و ولايت از جانب غير خدا باطل، ظلم و تجاوز به حقوق ديگران است، مگر اين که در طول حاکميت خداوند و با اذن او باشد. بعثت انبيا و حفظ خطّ نبوّت به وسیلهی امامان معصوم، اين ولایت را متجلّي ساخته است. در عصر غيبت، اين حكمت و لطفْ پابرجاست؛ چرا كه لطف از صفات الهي است و صفات خداوند در طول زمان و در آبستن حوادث، دست خوشِ تغيير و تحوّل نخواهد شد. بنابراين اِعمال اين لطف از سوي خداوند، در زمان غيبت نیز، همانند زمان حضور معصومين لازم و ضروري است؛ و اين جاست كه ضرورت وجود فقها به عنوان نزديكترين افراد به ويژگيهاي معصومين، و امينترين افراد در جهت به دست گرفتن عنانِ اسبِ سركشِ قدرتْ، براي حفظ خطّ امامت، شريعت و رهبريِ مردم احساس مي شود و اين نيز لطفي است كه از جانب خداوند ضروري به نظر میرسد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
51 - نوآوری¬های ملا مهدی نراقی در باب علم الهی
محمد رضا ضمیری مرتضی ضمیریبی شک مساله ی علم الهی یکی از مهم ترین و پیچیده ترین مباحث در علم کلام و فلسفه ی اسلامی است. متکلمان و فلاسفه اسلامی در ابعاد مختلف علم الهی از جمله چگونگی اثبات و کیفیت آن، تقریرها و استدلال های مختلفی بیان نموده اند و ملامهدی نراقی در این دو بخش نظرات بدیعی را ارائه ن أکثربی شک مساله ی علم الهی یکی از مهم ترین و پیچیده ترین مباحث در علم کلام و فلسفه ی اسلامی است. متکلمان و فلاسفه اسلامی در ابعاد مختلف علم الهی از جمله چگونگی اثبات و کیفیت آن، تقریرها و استدلال های مختلفی بیان نموده اند و ملامهدی نراقی در این دو بخش نظرات بدیعی را ارائه نموده که تا پیش از او مطرح نبوده است. سوال اصلی در این مقاله آن است که اندیشه های نوین ملامهدی نراقی در استدلال بر اصل علم الهی و کیفیت آن چیست؟ پس از بحث و بررسی آثار مختلف نراقی از جمله اثر جامع الافکار و ناقد الانظار، با روش کتابخانه ای به نتایج زیر دست یافتیم: اول: صحیح ترین وجه در اثبات اصل علم الهی بر مبنای قاعده ی "کل مجرد عاقل لذاته" این است که هر موجود مجرد قائم بذاته، امکان ادراک و تعقل را داراست اما فعلیت تعقل در آن منوط به تحقق قوی ترین علاقه ی موجود بین عاقل و معقول است که آن هماناحضور ذات نزد ذات (علم حضوری) است. دوم: در بحث کیفیت علم الهی دیدگاه برتر آن است که مناط علم تفصیلی پروردگار به جمیع اشیاء چه قبل و چه بعد از ایجاد مشمولیت و معلولیت تمامی موجودات برای علة العلل و حضور و انکشاف تام آنها به مناط حضور ذات الهی نزد ذاتش می باشد که به مراتب حضور واجب نزد ذاتش از حضور خود اشیاء نزد واجب متعال أقوی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
52 - مقدمه و تحقیق رساله تعریف علم کلام محقق دوانی
حسین محمد خانیرساله تعریف علم کلام محقق دوانی شرحی است بر بحث تعریف علم کلام در شرح مواقف .میر سید شریف در شرح تعریف علم کلام ، پنج مطلب ارائه می دهد .دوانی علاوه بر شرح آنها ، به نقد نیز می پردازد . وی همچنین برخی اشکالات وارد شده را پاسخ می دهد که از جمله آنها اشکالات علاء الدین طو أکثررساله تعریف علم کلام محقق دوانی شرحی است بر بحث تعریف علم کلام در شرح مواقف .میر سید شریف در شرح تعریف علم کلام ، پنج مطلب ارائه می دهد .دوانی علاوه بر شرح آنها ، به نقد نیز می پردازد . وی همچنین برخی اشکالات وارد شده را پاسخ می دهد که از جمله آنها اشکالات علاء الدین طوسی است . به اعتقاد دوانی مقصود از قدرت تامه علم به عقایدی است که با آنها بتوان به ارائه دلایل و دفع شبهات پرداخت به عبارت دیگر متکلم کسی است که تصدیق به همه عقائد همراه با آمادگی برای استنباط بقیه وجوه استدلال و راههای دفع شبهات بر حسب حاجت برایش حاصل شده باشد. محقق دوانی در ادامه رساله، تعریف تفتازانی در المقاصد را می آورد و به نقد و بررسی آن می پردازد. رساله بر اساس نسخه های معتبر تصحیح شد و دو نسخه معاصر دوانی مورد توجه قرار گرفت که تاریخ کتابت یکی از آنها به زمان حیات ایشان باز می گردد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
53 - مبانی معرفتشناختی تربیت توحيدي (امکان، منابع و موانع)
سیده طاهره آقامیری محمدرضا شاهرودی مجید صالحی محمد صافحیانقرآن كريم در آياتي نظير: «إِنَّ إِلَى رَبِّكَ الرُّجْعَى«(علق:8)؛ و«أَلَا إِلَى اللَّـهِ تَصِيرُ الْأُمُورُ« (شوري:53) خداوند را غايت حركت كلي جهان و صيرورت خاص انسان معرفي كرده و بديهي است حركت به سمت هیچ غايتی، بدون معرفت و شناخت، انسان را به مقصد نهايي رهنمون نميساز أکثرقرآن كريم در آياتي نظير: «إِنَّ إِلَى رَبِّكَ الرُّجْعَى«(علق:8)؛ و«أَلَا إِلَى اللَّـهِ تَصِيرُ الْأُمُورُ« (شوري:53) خداوند را غايت حركت كلي جهان و صيرورت خاص انسان معرفي كرده و بديهي است حركت به سمت هیچ غايتی، بدون معرفت و شناخت، انسان را به مقصد نهايي رهنمون نميسازد؛ بنابراين حركت تکاملي انسان در نظام تربيت توحيدي، بايد عالمانه و متفكرانه باشد تا انسان بتواند به مراتبي از حيات طيّبه موعود در قرآن کریم دستيابد. اين حركت طبعاً از منظر کتاب آسمانی، دارای تحلیل و تفسیری ویژه وبرخاسته از جهانبینی الهی است كه از مباني معرفتشناختي تربيت سکولار، مانند مباني پوزيتيويسم، داروينيسم و اومانيسم، تجربهمدار، بریده از وحی و انسان -محور، جدا و متفاوت است. این مقاله با رویکرد تحلیلی توصیفی به مهمترین مبانی معرفتشناختی تربيت توحيدي،) شامل امکان، منابع و ابزار و موانع شناخت) با استناد به آیات قرآن کریم پرداخته است. براساس یافتههای این پژوهش، از منظر قرآنکریم، چون انسان از ظرفیت نامحدود معرفتی و علمی برخوردار است، پس امکان کسب معرفت برای وی قطعی و تردیدناپذیر است. برخلاف مکاتب فلسفی غرب، قرآن ابزار و منابع گوناگونی مانند حواس، عقل، شهود، وحی و الهام را برای دستیابی انسان به انواع معرفت به رسمیت شناخته است. درمنظومة تربیتی این کتاب آسمانی، ضمن تبيين موانع معرفت، استقرار نظام جامع تربیت توحیدی و صیرورت انسان به سوی حیات طیبه، مستلزم توجهبه همه ابزارهاي معرفت با حفظ مراتب آنها است. مهمترین ثمره این بحث، چگونگي كسب علم يقيني و معرفت ریشهدار، در راستای نقش محوری آن در تحقق معرفت حق است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
54 - بررسی تطبیقی تخطئه و تصویب با رویکردکلامی
مسیح محمودی سوق هرمز اسدی کوه باد سیامک بهارلوییتخطئه و تصویب، دو نگرش موجود و پرسابقه میان متکلمان مسلمان و فقیهان فریقین است. خاستگاه تصویب در میان اهل سنت و تخطئه نیز ریشه و مبنایی شیعی دارد. از آن جا که دو طایفه شیعه و اهل سنت در مسئله خلافت و جانشینی پیامبر دچار تعارض و اختلاف بوده اند، مسائلی از این دست نیز به أکثرتخطئه و تصویب، دو نگرش موجود و پرسابقه میان متکلمان مسلمان و فقیهان فریقین است. خاستگاه تصویب در میان اهل سنت و تخطئه نیز ریشه و مبنایی شیعی دارد. از آن جا که دو طایفه شیعه و اهل سنت در مسئله خلافت و جانشینی پیامبر دچار تعارض و اختلاف بوده اند، مسائلی از این دست نیز به تقابل بیشتر دیدگاه های آن ها انجامیده است. مطالعات موجود میان حوزویان و پژوهشگران دانشگاه ها در این زمینه غالباً رنگ و بوی توصیف و تبیین صِرف دارد. نگاه عمیق و دقیق به هر دو مساله تصویب و تخطئه برای شناسایی چالش های کلامی وکارکردی این نظریات دلیل اصلی پژوهش بوده است. در این تحقیق علاوه بر توصیف و تبیین هر دو مقوله، اشکالات کلامی این دیدگاه ها با بررسی جامعیت یا نقص دین در نگاه تصویب و نیز مشکل تکفیر و نسبت آن با تخطئه مورد بررسی قرار گرفته است. در کنار تعارض و تنافی دو دیدگاه، همسانی و وحدت محتوایی دو نظریه و نیز برخی ابعاد مثبت و سازنده فکر تصویب نیز از دیگر یافتههای محقق بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
55 - پیراروششناسی علم کلام
حمیدرضا شاکرینروششناسی علوم و مباحث تطبیقی انتقادی در این حوزه در دوره معاصر اهمیت بسیاری یافته است. از این جمله است مطالعات پیرامونی ناظر به منطق یا روش علم کلام اسلامی. مقاله حاضر بر آن است تا با نگاهی از بیرون ویژگیهای آن را، که به تعبیری از سنخ فلسفه مضاف، یعنی فلسفه روش علم کلا أکثرروششناسی علوم و مباحث تطبیقی انتقادی در این حوزه در دوره معاصر اهمیت بسیاری یافته است. از این جمله است مطالعات پیرامونی ناظر به منطق یا روش علم کلام اسلامی. مقاله حاضر بر آن است تا با نگاهی از بیرون ویژگیهای آن را، که به تعبیری از سنخ فلسفه مضاف، یعنی فلسفه روش علم کلام است، مورد بررسی قرار دهد. چنین تحقیقاتی در فراهم آوردن چارچوب نظری و نظریه مبنا و پشتیبان برای روش علم لازم بوده، در اصلاح، ارتقا، تشخیص نیازها و اقتضائات و تحقیقات پسین آن نقش آفرین است. از مهمترین ثمراتی که در گام نخست اینگونه بررسیها به دست می آید نظام مسائل این حوزه، ضرورت و اهمیت و نسبت و مناسبات آن با دیگر حوزه های معرفتی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
56 - تبیین مساله وجود ذهنی(نظریه شبح) و تحلیل آن
امیر یعقوبی حسین یزدیمبحث وجود ذهنی(معلومات ذهنی از جهان خارج و کیفیت آن) از مباحثی طرح شده در فلسفه اسلامی است که در باب نحوه تحقق و تبیین علم نقش برجسته ای داشته است. نخستین کسی که وجود ذهنی را به عنوان مساله ای مستقل در فلسفه مطرح نمود فخر رازی است چرا که فصل ششم از فصل های باب اول- فی ا أکثرمبحث وجود ذهنی(معلومات ذهنی از جهان خارج و کیفیت آن) از مباحثی طرح شده در فلسفه اسلامی است که در باب نحوه تحقق و تبیین علم نقش برجسته ای داشته است. نخستین کسی که وجود ذهنی را به عنوان مساله ای مستقل در فلسفه مطرح نمود فخر رازی است چرا که فصل ششم از فصل های باب اول- فی الوجود -کتاب "المباحث المشرقیه" را به بحثی تحت عنوان "فی اثبات الوجود الذهنی" اختصاص داده است. ذیل این مبحث نظریه ای مطرح می گردد که قائل است تنها شبح و تصویری از شیء خارجی به ذهن منعکس می گردد(این نظریه، به نظریه شبح معروف است) که مورد توجه فلاسفه اسلامی نبوده و گاهی هم مورد نقد قرار گرفته است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، ضمن تبیین مساله وجود ذهنی و نظریه شبح، برخی نقدهای وارد شده بر این نظریه را بررسی می کند. استدلال های وارده در رد نظریه شبح که مدعی است به سفسطه منتهی می گردد و نقد دیگر اینکه در بازشناسی اشیاء مجددا باید از اشباح ذهنی مدد گرفت و مستلزم دور است را مورد پذیرش و موجه نمی داند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
57 - واکاوی مبانی کلامی حجیت ظن مطلق درعلم اصول فقه
هرمز اسدی کوه بادمبحث حجیت ظن مطلق در عصر غیبت از موضوعات کاربردی است که دراجتهاد و استنباط احکام نقش بسزایی دارد و به مثابه معرکه الاراء دربین اصولیین از زمان های سابق بوده وهست، و از آنجایی که این مسئله برزخ میان کلام و اصول فقه است، ضرورت ایجاب نمود که مبانی کلامی این مسئله در اصول ف أکثرمبحث حجیت ظن مطلق در عصر غیبت از موضوعات کاربردی است که دراجتهاد و استنباط احکام نقش بسزایی دارد و به مثابه معرکه الاراء دربین اصولیین از زمان های سابق بوده وهست، و از آنجایی که این مسئله برزخ میان کلام و اصول فقه است، ضرورت ایجاب نمود که مبانی کلامی این مسئله در اصول فقه به جهت تقویت حجیت ظن مطلق واکاوی شود؛ ازاین رو این نوشتار با بررسی سه مبنا از مبانی مهم کلامی، یعنی حسن و قبح عقلی، جامعیت اسلام و جاودانگی احکام اسلام در صدد تحلیل و تطبیق آن با حجیت ظن مطلق در علم اصول فقه بوده و با روش توصیفی- تحلیلی که این در این نوشتار دنبال شده، دستاورد آن عبارت است از حجیت بی قید و شرط ظن مطلق، بویژه در زمانی که دست امت از امام معصوم کوتاه است و ما در زمان انسداد به سر می بریم.. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
58 - بررسی نقش همکاری های دانشگاه و صنعت در توسعه کشورها با نگاهی به سیاست ها و تجارت جهانی
مسعود شفیعی هاجر صفاهیهرشد و توسعه علمی، صنعتی، اقتصادی و اجتماعی همواره به عنوان مهمترین دغدغه سیاست گذاران در تمام جوامع محسوب شده و در عصر حاضر دستیابی به این توسعه از اهداف کلان هر کشوری می باشد. یکی از شناخته شده ترین عوامل موثر در جوامع در دستیابی به ارتقا و توسعه، همکاری دو جانبه بین أکثررشد و توسعه علمی، صنعتی، اقتصادی و اجتماعی همواره به عنوان مهمترین دغدغه سیاست گذاران در تمام جوامع محسوب شده و در عصر حاضر دستیابی به این توسعه از اهداف کلان هر کشوری می باشد. یکی از شناخته شده ترین عوامل موثر در جوامع در دستیابی به ارتقا و توسعه، همکاری دو جانبه بین دانشگاه ها و صنایع می باشد به گونه ای که بدون پیوند صحیح میان این نهادها، توسعه مطلوب یک جامعه به دور از تصور خواهد بود. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش این نوع از همکاری در توسعه کشورها و همچنین شناسایی و مقایسه سیاست ها، راهبردها و تجارب جهانی تعدادی از کشورهای پیشرو همچون آمریکا، انگلیس، ژاپن و همچنین کشور ترکیه در این خصوص می باشد. این پژوهش به روش کتابخانه ای و رویکرد تحلیل محتوا انجام گرفت و در پایان نیز راهکارهایی به منظور الگوهایی ثمربخش برای ارتقا همکاری دانشگاه و صنعت در کشور ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
59 - مروری بر قوانین و مقررات علم و فناوری و ارتباط با نوآوري
محمدرضا عطارپور سید حبیب الله طباطبائیانبا رشد مفهوم نظامهای نوآوری، ارتباطات بین بازیگران از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. یکی از مهمترین ابزاری که ارتباطات بین بازیگران مختلف در این نظامها را شکل خواهد داد، مقررات و قوانین مرتبط با علم، فناوری و نوآوری (STI) است. در ادبیات موضوع و به ویژه در نگاه اقتصاد أکثربا رشد مفهوم نظامهای نوآوری، ارتباطات بین بازیگران از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. یکی از مهمترین ابزاری که ارتباطات بین بازیگران مختلف در این نظامها را شکل خواهد داد، مقررات و قوانین مرتبط با علم، فناوری و نوآوری (STI) است. در ادبیات موضوع و به ویژه در نگاه اقتصاددانانی نظیر شومپیتر، تأثیر مثبت و منفی این قوانین بر توسعه فناورانه و نوآورانه، اثبات شده است. با بررسی ادبیات، سه طبقهبندی برای دستیابی به قوانینی جامع در زمینه STI شناسایی شد. این طبقهبندیها، دستهبندی (OECD) از قوانین، قانونگذاری بر اساس جلوگیری از شکستهای مختلف و تقسیم قوانین به قوانین فناورانه و غیرفناورانه را در بر ميگیرد. به علاوه این پژوهش، قوانین موردی علم و فناوری و قوانینی که تحت عنوان "قانون علم و فناوری" در سایر کشورها وجود دارد را نیز بررسی کرده است. در نتیجه با ارائه یک چارچوب پیشنهادی ابعادی که به نظر ميرسد باید در قانون جامع علم، فناوری و نوآوری مطرح گردد، نشان داده شده است. در پایان با توجه به بررسیهای این پژوهش مواردی چون توجه به بهسازی نهادهای موجود و یا نوآوریهای نهادی در مواقع لازم، تعیین شاخههای علم و فناوری دارای اولویت، نگاه جامع به مقوله علم، فناوری و نوآوری و در نتیجه محتوای قوانین و توجه به تکامل و پویایی قوانین، از جمله مباحثی هستند که تصمیم گیرندگان در تدوین چنین قوانینی باید مدنظر قراردهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
60 - جایگاه کریدورهای علم و فناوری در توسعه اقتصاد دانشمحور
محمود شيخ زين الدين حسن خاکباز لیلا خدابنده مهدی کشميریامروزه نیاز به تغییر پارادایم از اقتصاد مبتنی بر سرمایه به اقتصاد دانشمحور برای رسیدن به توسعه پایدار لازم و ضروری است. کریدورهای علم و فناوری به عنوان یکی از زیرساختهای توسعه اقتصاد دانشمحور با ایجاد انگیزش در صنایع برای حرکت به سمت فناوریهای نوین و کسب و کارهای با أکثرامروزه نیاز به تغییر پارادایم از اقتصاد مبتنی بر سرمایه به اقتصاد دانشمحور برای رسیدن به توسعه پایدار لازم و ضروری است. کریدورهای علم و فناوری به عنوان یکی از زیرساختهای توسعه اقتصاد دانشمحور با ایجاد انگیزش در صنایع برای حرکت به سمت فناوریهای نوین و کسب و کارهای با ارزش افزوده، تلاش مینمایند محیطی جذاب برای سرمایهگذاران، بنگاههای اقتصادی، شرکتها و مؤسسات دانشمحور و شهروندان پدید آورند. این کریدورها در واقع مناطق ویژهای شامل مؤلفههای مختلف از قبیل دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، مراکز تحقیقاتی، پارکهای علم و فناوری، صنایع گوناگون و شرکتهای دانشبنیان میباشند و هدف اصلی آنها شکلدهی یک خوشه فناوری میباشد. علاوه بر این، خدمات با ارزش افزوده بالا در این کریدورها ارائه میشود و خروجی این مناطق تسهیل فرايند خلق نوآوری و تبدیل علم به ثروت خواهد بود. در این مقاله، ضمن بررسی مفهوم اقتصاد دانشمحور، سوپر کریدور چند رسانهای مالزی که در واقع خوشهای از شرکتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات است و هدف اصلی آن ترغیب نوآوری و فراهم آوردن زمینه تولید و توسعه فناوریهای جدید توسط شرکتها میباشد، به عنوان یک تجربه موفق معرفی و دستاوردهای آن تشریح میگردد. همچنین قابلیت ایجاد منطقه ویژه علم و فناوری اصفهان به عنوان اولین تجربه در ایران بررسی و ظرفیتهای اصفهان برای تغییر از یک منطقه صنعتی به یک منطقه دانشمحور مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
61 - معرفي و استفاده از رويکرد "تمايز مثبت" در شناسايي ظرفيتهاي بهبود عملکرد مؤسسات مستقر در پارک علم و فناوري يزد
محمدصالح اولیاء علی حاجي غلام سريزدي عباس زارع بنادکوکي شهرام شکوهی داریوش پورسراجياندر مراکز رشد پارکهاي علم و فناوری به منظور ارتقای سطح مؤسسات مستقر، انواع مختلفی از خدمات ارائه ميگردد. با وجود مشابه بودن این خدمات برای تمامی مؤسسات، همواره تعداد کمی از این مؤسسات به گونهای متفاوت از سایرین عمل نموده و متمایز از سایرین ميگردند. در این پژوهش، با ه أکثردر مراکز رشد پارکهاي علم و فناوری به منظور ارتقای سطح مؤسسات مستقر، انواع مختلفی از خدمات ارائه ميگردد. با وجود مشابه بودن این خدمات برای تمامی مؤسسات، همواره تعداد کمی از این مؤسسات به گونهای متفاوت از سایرین عمل نموده و متمایز از سایرین ميگردند. در این پژوهش، با هدف یافتن علل اصلی موفقیت این مؤسسات متمایز و سعی در شناسایی راهکارهایی برای تعمیم آن به سایر مؤسسات، از رویکرد "تمایز مثبت " که به عنوان یکی از رویکردهاي حل مسأله از اوایل دهه 1990 مطرح و مشهور گردیده است، استفاده شده است. این پژوهش در مرکز رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات پارک علم و فناوری یزد انجام پذیرفته و با طی چهار مرحله اصلی (مطابق با روششناسي این رویکرد) یعنی مراحل "تعریف کردن"، "تعیین کردن"، "کشف کردن" و "طراحی کردن"، رفتارها و راهکارهای به کارگرفته شده توسط مؤسسات موفق، برای غلبه بر مشکلات و رشد و تعالی شناسایی گردیده است. در ادامه با استفاده از تکنیک "خانه کیفیت" راهکارهایی برای تعمیم نتایج پژوهش به سایر مؤسسات (از طریق تغییر در فرایندهاي کلیدی پارک علم و فناوری یزد) پیشنهاد گردیده و در پایان نیز توصیههایی برای الهام گرفتن سایر مؤسسات ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
62 - تبیین مدل ساختاری تأثیر ویژگیهای فناوری بر تجاریسازی فناوری از دیدگاه مدیران شرکتهای دانشبنیان مطالعه موردي پارک علم و فناوری گیلان
محمد طالقانی مهرداد گودرزوند چگيني بهاره پورمرادیتجاریسازی فناوریها نقش اساسی در افزایش رفاه جامعه دارد. توجه شرکتها به ويژگيهاي ارائه يک محصول و خدمت نو به بازار، بسيار حائز اهميت است. یک فناوری باید ویژگیهای مختلف و منحصر به فردی داشته باشد تا مورد پذیرش مشتری و مصرف کننده قرار گرفته و بازار مناسبی برای آن محصو أکثرتجاریسازی فناوریها نقش اساسی در افزایش رفاه جامعه دارد. توجه شرکتها به ويژگيهاي ارائه يک محصول و خدمت نو به بازار، بسيار حائز اهميت است. یک فناوری باید ویژگیهای مختلف و منحصر به فردی داشته باشد تا مورد پذیرش مشتری و مصرف کننده قرار گرفته و بازار مناسبی برای آن محصول یا خدمت به وجود آید. هدف اصلی این مقاله تبیین مدل ساختاری تأثیر ویژگیهای فناوری بر تجاریسازی فناوری از دیدگاه مدیران شرکتهای دانشبنیان است. پرسشنامه این پژوهش، بین 130 شرکت تحت پوشش پارک علم و فناوری گیلان توزیع شده است. با توجه به بازگشت 97 پرسشنامه ارزیابی نهایی انجام گرفته است. نتایج نشان داد که اگر فناوریها دارای ویژگیهای نوآوری، عمومی بودن، سادگی و سازگاری باشند دارای سطح بازار مطلوبترند و در نتیجه احتمال تجاریسازی فناوری بالا است. بر اساس یافتهها، بیشترین اثرگذاری بر تجاریسازی فناوری مربوط به متغیرهای سازگاری و سادگی بوده، متغیرهای نوآوری و عمومی بودن فناوری در درجات بعدی اهمیت قرار ميگيرند. با توجه به معنادار بودن مسیرهای علّی ویژگیهای فناوری بر پتانسیل بازار و پتانسیل بازار بر تجاریسازی، میتوان گفت که ویژگیهای فناوری بر پتانسیل بازار به طور مستقیم تأثیر میگذارد ولی تأثیر ویژگیهای فناوری بر تجاریسازی غیرمستقیم و به صورت واسطهای صورت میگیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
63 - تحليل و طراحي ساختار مناسب پارکهاي علم و فناوري ايران
سعید شادان داريوش پورسراجيان رامين زارعساختار سازمانی به عنوان بستر عملیاتی برنامهها و راهبردهاي سازمان، رابطه بین کارکنان یا عوامل اجرای کار را تبیین میکند. سازمانها به موازات تغییر در سایر عناصر تحول میبایست به تغییر در ساختار سازمانی خود نيز توجه نمایند. پاركهاي علم و فناوري ايران نيز به عنوان مراكزي أکثرساختار سازمانی به عنوان بستر عملیاتی برنامهها و راهبردهاي سازمان، رابطه بین کارکنان یا عوامل اجرای کار را تبیین میکند. سازمانها به موازات تغییر در سایر عناصر تحول میبایست به تغییر در ساختار سازمانی خود نيز توجه نمایند. پاركهاي علم و فناوري ايران نيز به عنوان مراكزي كه به دنبال ترويج نوآوري در يك جامعه ملي و محلي هستند، نيازمند ساختاري متناسب با رسالت، اهداف و وظايف و فعاليتهاي محوري خود ميباشند. در این مقاله، ضمن مروری بر مفاهیم ساختار و ابعاد ساختاری و محتوایی آن و نيز معرفی پارکهای علم و فناوری به عنوان یک ساز و کار توسعهای، به منظور دستيابي به ساختار مناسب پاركهای علم و فناوری کشور، ابتدا فعاليتهاي محوري پاركها در قالب بررسي مأموریت و اهداف آنها، مطالعه تطبيقي ساختار و تشكيلات اجرايي 12 پارك علم و فناوري كشورهاي پيشرو و نيز استفاده از نظرات مديران و خبرگان پاركهای علم و فناوري استخراج گرديد. سپس الگوي مفهومي ساختار سازماني پاركها مبتني بر مطالعه تطبيقي و ادبيات ساختار سازماني و نيز بررسي چالشهاي ساختار سازماني موجود پاركها تدوين گرديد. در پايان با استفاده از نظرسنجي و مصاحبه با خبرگان و مديران برخي از پاركهاي علم و فناوري كشور، ساختار مناسب پیشنهادی و نيز پيشنهادهاي لازم به مديران و محققان آينده ارائه گرديده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
64 - ارزيابي عملکرد پارکهاي علم و فناوري در بعد پيامدهاي حضور پارک در منطقه
فاطمه رمضاني حسنعلی آقاجانی عبدالحميد صفايي قاديکلاييپارکهای علم و فناوری سازمانهایی هستند که باعث ایجاد ارتباط میان دانشگاه و صنعت میشوند و هدف آنها ترویج فرهنگ نوآوری در شرکتهای وابسته و مؤسسات دانشبنیان است. با توجه به افزایش تعداد پارکهاي علمي در کشورهای صنعتی و در حال توسعه موضوع اندازهگیری عملکرد پارکهای علم أکثرپارکهای علم و فناوری سازمانهایی هستند که باعث ایجاد ارتباط میان دانشگاه و صنعت میشوند و هدف آنها ترویج فرهنگ نوآوری در شرکتهای وابسته و مؤسسات دانشبنیان است. با توجه به افزایش تعداد پارکهاي علمي در کشورهای صنعتی و در حال توسعه موضوع اندازهگیری عملکرد پارکهای علم در اولویت کاری دستاندرکاران و دانشگاهیان قرار گرفته است. در این پژوهش، به ارزیابی عملکرد پارکهای ایرانی عضو IASP بر اساس معیار پیامدهای حضور پارک در منطقه میپردازیم. معیارهای عملکردی مورد استفاده شامل شبکهسازی، قراردادها و همکاریهای منعقد شده بین آزمایشگاههای پارک و شرکتهای ناحیه، محصولات و فرایندهای جدید به کارگرفته شده در شرکتهای ناحیه که از طریق پارک ایجاد شدهاند، تعداد شرکتهای ایجاد شده از طریق همکاری با پارک در برنامههای صنعتیسازی مجدد نواحی صنعتی متروک، تعداد کارکنان استخدام شده در شرکتهای ایجاد شده از طریق همکاری با پارک، بهبودهای محیطی انجام شده از طریق همکاری با آزمایشگاههای پارک میباشد. در این پژوهش، این معیارها با توجه به شرایط پارکهای ایرانی بومیسازی میشوند. فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی برای تعیین وزن نسبی معیارهای ارزیابی و تاپسیس فازی برای رتبهبندی پارکها استفاده میشود. رتبه عملکرد پارکهای علم و فناوری 13 گانه به شکل زیر به دست آمد: پارک علم و فناوری اصفهان> فارس> خراسان> دانشگاه تهران> اراک> خلیج فارس> پردیس> آذربایجان شرقی> یزد> گیلان> کرمان> همدان >کرمانشاه. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
65 - مديريت دانش، الگويي جهت مديريت شرکتهاي دانش بنيان مستقر در پارکهاي علم و فناوري
زينب ايزديان بيژن عبداللهي ولي مراد کيانيامروزه موفقيت حال و آينده در رقابت بين سازمانها تا حد کمي مبتني بر تخصص راهبردي منابع فيزيکي و مالي و تا حد زيادي مبتني بر مديريت راهبردي دانش و داراييهاي دانشي خواهد بود. ظهور شرکتها و سازمانهایی که شالوده اصلی آنها مبتنی بر دانش و استفاده از ایدهها، خلاقیت و نوآ أکثرامروزه موفقيت حال و آينده در رقابت بين سازمانها تا حد کمي مبتني بر تخصص راهبردي منابع فيزيکي و مالي و تا حد زيادي مبتني بر مديريت راهبردي دانش و داراييهاي دانشي خواهد بود. ظهور شرکتها و سازمانهایی که شالوده اصلی آنها مبتنی بر دانش و استفاده از ایدهها، خلاقیت و نوآوریهاست، از واقعیتهای دنیای کسب و کار جدید است. از اين رو، در سطح جهان شاهد اتخاذ راهبردهاي گوناگوني براي افزايش اثربخشي فعاليتهاي علمي و فناورانه و انتقال دستاوردهاي آن به صنعت و بازار هستيم که در این بین پارکهای علمی از جمله راهکارهای مهم برای حمایت از شرکتهای دانشبنیان هستند. آنچه بعد از شکلگیری اینگونه مراکز در اولویت قرار میگیرد، چگونگی اداره شرکتهای مستقر در پارکها است. بنابراين وظيفه سازمانها خلق محيطي براي مديريت دانش و داراييهاي دانشي است. به بيان روشنتر، امروزه چالش مديران آماده کردن محيط مناسب براي رشد و پرورش ذهن انسان در سازمان دانشمحور است. در واقع مديريت دانش مبحثي است که در آن يک سازمان آگاهانه و به طور فراگير دانش خود را به صورت منابع، اسناد و مهارتهاي انساني، جمعآوري و سازماندهي ميکند، به اشتراک ميگذارد و تجزيه و تحليل مينمايد. مديريت دانش با استفاده از ذخاير پنهان و آشکار دانش و ايجاد فرهنگ مبتني بر دانش، در پارکهاي علمي که محل تجمع سازمانهاي دانشبنيان هستند، ميتواند يک ابزار و شيوه موفق در جهت هرچه کاراتر نمودن آنها به شمار آيد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
66 - نقش و جايگاه اقتصاد دانشمحور بر شکلگيري مناطق ويژه علم و فناوري؛ مطالعه موردي اقتصاد ايران
روح اله شهنازی هما موذن جمشيدي نعمت اله اکبریاقتصاد دانشمحور بهطور مستقيم مبتني بر تحصيل، توليد، توزيع و به کارگيري دانش در تمامي فعاليتهاي اقتصادي است. در حال حاضر دستيابي به اقتصاد دانش محور از الزامات همه کشورها در دنیاست. در اين راستا يکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته م أکثراقتصاد دانشمحور بهطور مستقيم مبتني بر تحصيل، توليد، توزيع و به کارگيري دانش در تمامي فعاليتهاي اقتصادي است. در حال حاضر دستيابي به اقتصاد دانش محور از الزامات همه کشورها در دنیاست. در اين راستا يکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته مبتني بر اقتصاد دانشمحور به همراه داشته، تشکيل و گسترش مناطق ويژه يا کريدورهاي علم و فناوري است. منطقه ویژه علم و فناوري مجموعهاي متمركز از دانشگاهها، پاركهاي علم و فناوري، مراكز تحقيقي و پژوهشي، شرکتهاي با فناوري برتر و ... است كه در يك فضاي جغرافيايي و در يك منطقه اقتصادي با مديريت متمركز و ساختار حقوقي خاص تشكيل و به توليد محصولات و خدمات دانشمحور ميپردازد. هدف اين مقاله تعیین الزامات مورد نياز براي تشکيل مناطق ويژه و يا همان کريدورهاي علم و فناوري با تأکيد بر اقتصاد دانشمحور است. براساس نتایج مقاله مهمترین الزامات شکلگیری کریدورهای علم و فناوری عبارتند از: سيستم ابداعات ملي، پارك علمي و فناوري، دانشگاهها و مراکز تحقيقاتي، سرمايههاي مخاطرهپذير و کارآفريني، سرمايه انساني، زيرساختها، بازار، بنگاههاي با فناوري بالا، وجود مديريت خاص مناطق علم و فناوري، شکلگيري کريدور در مجاورت مناطق شهری. بنابراین تا این زير ساختها در کشور فراهم نگردد، دستیابی به مناطق علم و فناوري و رسیدن به اقتصاد دانشمحور با تهيه و تصويب آييننامهها و بخشنامه غيرممکن خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
67 - بررسي و تحلیل اثرات شهرک علم و فناوري اصفهان بر توسعه اقتصادي منطقه
رمضانعلي شورمیج مهسا اسدي عزيزآباديتحقيقات گوناگون نقش شهرکها و پارکهاي علم و فناوري را در توسعه منطقهاي مورد تاکيد قرار دادهاند. هدف اين تحقيق بررسي مهمترين اثرات شهرک علم و فناوري اصفهان بر توسعه منطقه ميباشد. اين پژوهش از لحاظ پاراديم، كمي و از لحاظ هدف، كاربردي است و به روش همبستگي اجرا گرديده ا أکثرتحقيقات گوناگون نقش شهرکها و پارکهاي علم و فناوري را در توسعه منطقهاي مورد تاکيد قرار دادهاند. هدف اين تحقيق بررسي مهمترين اثرات شهرک علم و فناوري اصفهان بر توسعه منطقه ميباشد. اين پژوهش از لحاظ پاراديم، كمي و از لحاظ هدف، كاربردي است و به روش همبستگي اجرا گرديده است. جامعه آماري تحقيق شرکتهای عضو شهرک علم و فناوري اصفهان بوده که با استفاده از فرمول كوكران، 75 شرکت به عنوان حجم نمونه برآورد گرديد و با استفاده از روش نمونهگيري تصادفي نمونهها انتخاب شدند. ابزار اصلي تحقيق پرسشنامه بود كه روايي آن به وسيله پانل متخصصان و پايايي ابزار تحقيق با ضريب آلفاي كرونباخ احراز گرديد (85/0). نتايج نشان داد که مهمترين اثر شهرک، توسعه خدمات بازاريابي است و بهبود وضعيت اقتصادي شرکتها، افزايش سطح خدماترساني در منطقه از ديگر اثرات مطرح است. در دستهبندي اثرات شهرک بر توسعه منطقهاي از تحليل عاملي اکتشافي استفاده شد. نتايج به دست آمده نشان داد که پنج عامل 37/58 درصد از واريانس مربوط به اثرات شهرک را تبيين مينمايد. اين اثرات شامل اثرات توليدي- بازاري (02/31 درصد)، اثرات سرمايهگذاري (49/7 درصد)، اثرات خدماتي (29/7 درصد)، اثرات آموزشي و مشاوره (11/7 درصد) و اثرات ارتباطي (35/5 درصد) ميباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
68 - رتبهبندی عوامل مؤثر بر ارتقای نوآوری در شرکتهای وابسته به مراکز رشد با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی؛ مطالعه موردي پارک علم و فناوری یزد
سيد حبيب اله میر غفوری حسین صيادي تورانلو مریم کریمی نیادر دنیای امروز، بیشتر کشورهای جهان با تکیه بر نوآوری در پی افزایش بهرهوری و بهبود وضعیت اقتصادی خود هستند و یکی از مراکز مهم جهت انجام فعالیتهای نوآورانه، شرکتهای مستقر در مراکز رشد وابسته به پارکهای علم و فناوری هستند. هدف از این پژوهش شناسایی و رتبهبندی عوامل مؤث أکثردر دنیای امروز، بیشتر کشورهای جهان با تکیه بر نوآوری در پی افزایش بهرهوری و بهبود وضعیت اقتصادی خود هستند و یکی از مراکز مهم جهت انجام فعالیتهای نوآورانه، شرکتهای مستقر در مراکز رشد وابسته به پارکهای علم و فناوری هستند. هدف از این پژوهش شناسایی و رتبهبندی عوامل مؤثر بر ارتقای نوآوری در شرکتهای مستقر در مراکز رشد وابسته به پارک علم و فناوری یزد میباشد. به این منظور برای شناسایی شاخصهای مؤثر بر ارتقای نوآوری، از مقالات به روز دنیا، مطالعات صورت گرفته در این حوزه و همچنین از نظرات خبرگان در حوزه نوآوری استفاده شده است که در نهایت تعداد سی و هفت شاخص مورد تأیید خبرگان قرار گرفت و پس از طراحی پرسشنامه، از شاخصهای به دست آمده و تأیید روایی محتوایی و صوری آن توسط خبرگان، پرسشنامهها در اختیار مدیران و کارکنان شرکتهای مستقر در مراکز رشد وابسته به پارک علم و فناوری یزد قرار داده شد و تعداد 200 پرسشنامه تکمیل شد و دادههای به دست آمده از پرسشنامهها توسط تکنیک تاپسیس فازی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر این اساس سی و هفت شاخص موجود در پرسشنامه با توجه به پاسخهای ارائه شده توسط مدیران و کارکنان شرکتها، به ترتیب اهمیت آنها رتبهبندی شدند که کسب دانش و اطلاعات جدید و دسترسی به فناوریهای جدید و پیشرفته به عنوان مهمترین عوامل تأثیرگذار بر ارتقای نوآوری در شرکتهای مستقر در مراکز رشد وابسته به پارک علم و فناوری یزد شناخته شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
69 - دستيابي به يك چارچوب ارزيابي عملكرد براي پاركهاي علم و فناوري
سعید شادانامروزه سيستم ارزيابي عملكرد نقش حياتي در سازمانها ايفا مينمايد، زيرا اين سيستم ميتواند نشان دهد كه سازمان تا چه ميزان در رسيدن به اهداف مورد نظر خود موفق بوده است. از سوي ديگر حوزههايي كه نيازمند بهبود هستند، مشخص شده و سازمان و مديران ميتوانند برنامههاي اصلاحي لا أکثرامروزه سيستم ارزيابي عملكرد نقش حياتي در سازمانها ايفا مينمايد، زيرا اين سيستم ميتواند نشان دهد كه سازمان تا چه ميزان در رسيدن به اهداف مورد نظر خود موفق بوده است. از سوي ديگر حوزههايي كه نيازمند بهبود هستند، مشخص شده و سازمان و مديران ميتوانند برنامههاي اصلاحي لازم در اين راستا را تدوين نموده و عملكرد سازمان را بهبود دهند. پاركهاي علم و فناوري نيز به عنوان ساختاري كه به دنبال ترويج نوآوري در يك جامعه ملي و محلي است، فاقد روشي استاندارد براي ارزيابي موفقيت يا شكست خود هستند، يعني روشها و فنون ارزيابي عملكرد مشخص و رسمي كه مبتني بر يك چارچوب تحليلي مشخص باشد و با استفاده از آن بتوان وضعيت عملكردي پاركهاي علم و فناوري را مورد سنجش قرار داد. در اين مقاله با استخراج ويژگيهاي پاركهاي علم و فناوري و نيز انواع سيستمهاي ارزيابي عملكرد و مؤلفههاي آن از ادبيات موجود، يك چارچوب ارزيابي عملكرد ارائه شده است كه شامل شش مؤلفه هويت و ساختار قانوني پارك، انتظارات ذينفعان اصلي، انتظارات از ذينفعان، تخصص و تعهد مديريت، برقراري تعامل با دانشگاهها، مؤسسات پژوهشي و صنايع و مأموريت و راهبردهاي واقعي پارك ميباشد كه اين مؤلفه اخير، در واقع بازتابي از مؤلفههاي پيشين خواهد بود و شاخصهاي عملكردي از آن استخراج ميشود. از اين چارچوب ميتوان در راستاي ارزيابي عملكرد پاركهاي علم و فناوري ايران و جهان استفاده نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
70 - مکان يابي خوشه هاي علم و فناوري به روش تحليل سلسله مراتبي و با استفاده از سيستم اطلاعات مکاني (مطالعه موردي خوشه علم و فناوري يزد)
حسین رحیمی مسعود نیک سیرتاستقرار هر عنصر شهري در موقعيت مکانی از سطح شهر، تابع اصول و قواعد خاصي است كه در صورت رعايت شدن، به موفقيت و كارآيي عملكردي آن عنصر در همان مكان مشخص خواهد انجاميد. در این زمینه، انتخاب مکان مناسب برای استقرار خوشههاي علم و فناوري به عنوان یکی از عناصر متمایز شهری به أکثراستقرار هر عنصر شهري در موقعيت مکانی از سطح شهر، تابع اصول و قواعد خاصي است كه در صورت رعايت شدن، به موفقيت و كارآيي عملكردي آن عنصر در همان مكان مشخص خواهد انجاميد. در این زمینه، انتخاب مکان مناسب برای استقرار خوشههاي علم و فناوري به عنوان یکی از عناصر متمایز شهری به دلیل در بر گرفتن منظومهاي انبوه از امكانات علمي، صنعتي، توليدي، آزمايشگاهي، تحقيقاتي، زيرساختها و محيطهاي ارتباطي، نهادها و مؤسسات، افراد و اطلاعات كه با تكيه بر خلاقيتها و نوآوريها در يك گستره جغرافيايي مستقرند، دارای اهمیت زیادی است. از اين رو، تحقيق حاضر با هدف پيدا کردن مناسبترين مکان براي استقرار خوشه علم و فناوري يزد انجام شده است. در اين راستا، پس از بررسي تجارب جهاني و بررسي ضوابط و مقررات و اسناد بالا دستي، الزامات و بایستههای مكانيابي خوشهها شناسایی شد. سپس، پارامترهای مؤثر در دو سطح شاخصهای اصلی و زير شاخصها مطابق با روش تحليل سلسلهمراتبي دستهبندی شد. در ادامه، اطلاعات دريافتي برگرفته از نظرات خبرگان، مديران و متخصصان در تعيين ضريب اهميت شاخصها، توسط نرمافزار سوپر ديسيژن تحليل و وزن شاخصها مشخص گرديد. در گام بعدي تصوير ماهوارهاي محدوده مورد مطالعه تهيه و با بهرهگيري از سامانه اطلاعات مکانی نسبت به آمادهسازي لايههاي اطلاعاتي بر اساس الزامات برخاسته از نتايج پرسشنامه و مصاحبههاي تخصصي اقدام شد. برای دستیابی به نقشه نهايي كه از همپوشاني نقشههاي وزندار به دست ميآيد، ابتدا اهميت لايههاي اطلاعاتي از بعد فاصله مشخص و سپس از روش همپوشاني لايهها مکان مناسب برای استقرار خوشه علم و فناوري يزد پيشنهاد گرديد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
71 - بررسي پار كها و مراكز رشد علم و فناوري ايران با نگاهي بر رويكرد جهاني
مجید سلیمانیتحقيقات علمي به عنوان يکي از اصليترين و مهمترين راههاي رسيدن به حقايق پيدا و پنهان جهان هستي و کشف منابع و راهکارهاي جديد براي پاسخگويي به مسائل و مشكلات، نيازها و خواستههاي انسان و جامعه محسوب ميشود. لذا در راستاي دستيابي به اهداف توسعه كشور، نقش دانشگاهها و مراک أکثرتحقيقات علمي به عنوان يکي از اصليترين و مهمترين راههاي رسيدن به حقايق پيدا و پنهان جهان هستي و کشف منابع و راهکارهاي جديد براي پاسخگويي به مسائل و مشكلات، نيازها و خواستههاي انسان و جامعه محسوب ميشود. لذا در راستاي دستيابي به اهداف توسعه كشور، نقش دانشگاهها و مراکز پژوهشي در ايجاد نهادهاي اجتماعي كه در تعامل با اينگونه مراكز هستند، بسيار اثرگذار ميباشد. بنابراين توسعه، گسترش و حمايت همه جانبة سياستگذاران و مسئولان در زمينه ايجاد پارکها و مراکز رشد علم و فناوري علاوه بر اتخاذ شيوههاي نوين مديريتي بايد تمام بسترها را نيز جهت دستيابي به اهداف مزبور فراهم نمايند. بديهي است، حذف شکافهاي موجود بين دانشگاهها و ساير بخشها مانند صنعت، كشاورزي، بهداشت و ... همچنين روند انتقال فناوري و دانش از طريق اينگونه مراكز تسهيل خواهد شد. يعني پارکهاي علم و فناوري تسريع کننده روند رشد و توسعه اقتصادي دانشمحور نيز هستند. پارکهای علم و فناوری به عنوان واحدهاي تحقيق و توسعه، ميتوانند خيلي از مشكلات موجود را از بين برده و به بهبود وضعيت و شرايط آن بپردازند. با نگاه اجمالي بر فعاليت برخي از اين واحدها، ميتوان پي برد كه به بهترين وجه از اين واحدها بهرهگيري نشده است. از جمله عوامل مهم ميتوان به عدم توزيع مناسب منابع و امكانات براساس اولويتها، عدم اتخاذ تدابير لازم از سوي سياستگذاران و برنامهريزان نوآوري و فناوري، مشكلات ارتباطي، قوانين و مقررات متعدد و ... اشاره کرد که موجب عدم بهرهگيري مناسب شده است. يكي از الگوهايي كه براي رفع اين مشكلات مطرح ميشود، استفاده از سازمانها و نهادهاي واسط در چرخه تحقيق تا بازار است كه از طريق ايجاد پاركهاي علم و فناوري محقق ميشود. پاركهاي علم و فناوري، نقش اساسي در ايجاد و توسعه مؤسسات فناوري و مراكز تحقيقات حرفهاي دارند. ضمن آنكه چنين واحدهاي تحقيق و توسعه در چنين محيطي امكان برقراري ارتباط و همكاري فني با مجموعههاي مكمل خود مانند شركتهاي خدمات مهندسي، مؤسسات طراحي و مهندسي و مراكز تحقيقات حرفهاي را آسان كرده و پيوند صحيح و مناسبي براي تأمين منابع و نيازهاي گروهي متناسب با فعاليتهاي تحقيق و توسعه فراهم ميشود. لذا در اين مقاله ضمن اشاره به چگونگي پيدايش و ويژگيهاي پارکهاي علم و فناوري ايران، به وضعيت كلي اينگونه مراكز برحسب موقعيت جغرافيايي و دستگاههاي مؤسس و نيز تعداد مراكز آن براساس نوع وابستگي و فعاليتهاي مختلف آنها با رويكرد سازمانهاي جهاني و بينالمللي مختلف پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
72 - ارزيابي نرخ موفقيت واحدهاي فناور مستقر در پار كها و مراكز رشد علم و فناوري
علیرضا موتمنی محمد حسین آبادی امین همتیشرکتهای دانشبنيان جهت تبديل ايدهها و نوآوریها به محصول و ايجاد مشاغل پايدار مبتني بر فناوري، تجاریسازی تحقيقات، همافزايی علم و ثروت و توانمندسازی و هدايت دانشآموختگان جهت ورود موفق به فضای کسب و کار ايجاد میشوند. يكي از عوامل مهم در موفقيت اين شركتها، پاركها و أکثرشرکتهای دانشبنيان جهت تبديل ايدهها و نوآوریها به محصول و ايجاد مشاغل پايدار مبتني بر فناوري، تجاریسازی تحقيقات، همافزايی علم و ثروت و توانمندسازی و هدايت دانشآموختگان جهت ورود موفق به فضای کسب و کار ايجاد میشوند. يكي از عوامل مهم در موفقيت اين شركتها، پاركها و مراكز رشد علم و فناوري هستند كه با ايجاد ظرفيتهاي زيرساختي و حمايتهاي قانوني و تجاريسازي، ميزان موفقيت اين شرکتها افزايش ميیابد. پژوهش حاضر به منظور تعيين نسبت موفقيت شرکتهای دانشبنيان مستقر در مراكز رشد و پارکهای علم و فناوري و همچنين بررسي ارتباط ميزان موفقيت واحدهاي فناور با تعداد افراد شاغل در اين واحدها و مدت زمان استقرار واحدهاي فناور انجام پذیرفته است. جامعه آماري پاركهاي علم و فناوري موجود در ايران در سال 1390 بوده و دادههای مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه جمعآوری گردیده است. براساس نتايج، ميزان موفقيت واحدهاي فناور، 68 درصد بوده و نتایج نشان داد نسبت موفقيت واحدهاي فناور در پارکهای مختلف با هم يكسان نيست. متوسط تعداد نيروي انساني شاغل در واحدهاي فناور موفق و ناموفق به ترتيب 5 نفر و 8/2 نفر بوده كه با استفاده از آزمون T اين تفاوت تعداد معنيدار است. همچنين نتایج نشان ميدهد متوسط تعداد شاغلين واحدهاي فناور در پارکهای مختلف با هم متفاوت است. ارتباط بين تعداد شاغلين و موفقيت واحدهاي فناور نشان ميدهد رابطه معنيداري بين اين دو وجود دارد و با افزايش تعداد شاغلين واحدهاي فناور نسبت موفقيت آنها افزايش يافته است. آزمونهای آماری همچنین رابطه معنيدار بين مدت استقرار و ميزان موفقيت را تأييد مینماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
73 - پیاده سازی جدول SWOT برای پارک های علم و فناوری و تعیین بهترین استراتژِی جهت نیل به اهداف با استفاده از ANP فازی
مهدی یوسفی نژاد عطاری انسیه نیشابوری جامیسازمانها همواره از عوامل داخلي و خارجي تاثير گرفته و سعي دارند استراتژي هاي خود را بر اساس اين عوامل طراحي و پياده سازي نمايند. يکي از ابزارهايي که به سازمانها در جهت تدوين اين استراتژي ها ياري مي رساند استفاده از جدول SWOT است. با استفاده از اين جدول مي توان نقاط قوت أکثرسازمانها همواره از عوامل داخلي و خارجي تاثير گرفته و سعي دارند استراتژي هاي خود را بر اساس اين عوامل طراحي و پياده سازي نمايند. يکي از ابزارهايي که به سازمانها در جهت تدوين اين استراتژي ها ياري مي رساند استفاده از جدول SWOT است. با استفاده از اين جدول مي توان نقاط قوت و ضعف را در حيطه عوامل داخلي، تهديدات و فرصت ها را در حيطه عوامل خارجي متمايز نموده و استراتژي هاي مرتبط را تدوين نمود. طراحي اين استراتژي ها لزوماً قابل کاربرد نبوده بلکه بایستی با یکی از تکنیک های مرتبط بهترين استراتژي جهت رشد و رسیدن به اهداف براي سازمان انتخاب شود. برای رسیدن به بهترین استراتژی ابتدا نقاط قوت، ضعف، تهدیدات و فرصت های پیش روی پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری مشخص گردید. پس از تعیین نقاط قوت، ضعف، تهدیدات و فرصت های پیش رو،7 استراتژی به عنوان استراتژی های مناسب برای پیشبرد اهداف پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری مطرح گردید. در ادامه سعی شد با استفاده از ابزار کارآمد تصميم گيري چند معياره، تحليل شبکه اي فرآيند محيط فازي بهترين استراتژي انتخاب گردد. در نهایت با توجه به استراتژی های مختلف مطرح شده و جداول مقایسه ای، استراتژی ايجاد تفاهم نامه بين وزارت خانه هاي علوم، تحقيقات و فناوري، صنايع و بهداشت و بانک ها جهت حمايت لازم از متخصصان به عنوان بهترین استراتژی انتخاب گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
74 - شناسایی و اولویت بندی عوامل کلیدی موفقیت پارک علم و فناوری خراسان رضوی
آرمان بهاری بهنوش مودی نورمحمد یعقوبی سید حسن علم اهداییپارك هاي علم و فناوري به عنوان يكي از ساختار هاي مؤثر در توسعه فناوري و به تبع آن ، توسعه اقتصاد دانش محور و اشتغال زايي تخصصي ، مورد توجه بسياري از كشورهاي جهان واقع شده است . هدف بسیاری از این ساختارهای نوین، سامان دهی یک محیط فعال برای ایجاد و یا توسعه زنجیره های فنا أکثرپارك هاي علم و فناوري به عنوان يكي از ساختار هاي مؤثر در توسعه فناوري و به تبع آن ، توسعه اقتصاد دانش محور و اشتغال زايي تخصصي ، مورد توجه بسياري از كشورهاي جهان واقع شده است . هدف بسیاری از این ساختارهای نوین، سامان دهی یک محیط فعال برای ایجاد و یا توسعه زنجیره های فناوری به منظور محصول گرایی تحقیقاتی ، ایجاد زمینه های ناشی از کار جمعی و حمایت از فعالیت های هدف دار محققین ، نوآوران و شرکت های فعال در زمینه های برگزیده فناوری می باشد . از طرف دیگر هر سازمانی برای دست یابی به اهداف خود ، نیازمند عواملی است که الزاماً باید آن ها را فراهم سازد . در واقع برای هر سازمانی ، زمینه هایی از فعالیت وجود دارد که باید آنها را به بهترین شکل ممکن انجام دهد ، تا بتواند به اهدافی که برای خود تعریف کرده است ، نائل شود . این عوامل که در ادبیات مدیریت ، عوامل حیاتی موفقیت نامیده می شوند ، اجزا تفکیک ناپذیر توفیق سازمان در دست یابی به اهدافشان هستند. پارک های علم وفناوری نیز مانند هر سازمان و موسسه ی دیگری ، برای دست یابی به اهداف خود نیازمند فراهم کردن این عوامل هستند. هدف این پژوهش شناسایی عوامل کلیدی موفقیت پارک علم و فناوری خراسان رضوی و اولویت بندی این عوامل جهت توسعه پارک های علمی می باشد . برای این منظور عوامل کلیدی موفقیت پارک های علمی از طریق مطالعه ی متون و مصاحبه با خبرگان پارک علمی خراسان رضوی جمع آوری شده و با استفاده از پرسشنامه و آزمون فریدمن این عوامل رتبه بندی شده اند .جامعه آماری این پژوهش، شامل خبرگان پارک های علم و فناوری می باشد و نمونه آماری آن پارک علم و فناوری خراسان رضوی را در بر می گیرد. اولویت بندی این عوامل نشان می دهد که عامل حمایتی از موسسات دانش بنیان در جهت تولید فناوری ، عامل نیروی انسانی ، عوامل توسعه زیرساخت های مرتبط با فناوری ، و عوامل توسعه و ایجاد مراکز مرتبط با فناوری ، به ترتیب از اهمیت ویژه ای در توسعه ی پارک های علمی برخوردارند . اهمیت و اولویت این عوامل کلیدی موفقیت را می توان راهنمایی برای مدیران و موسسان پارک های علم و فناوری در جهت موفقیت در ایجاد و توسعه پارک های علمی دانست . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
75 - چالشها و پیشنهادها (راهکارها) در توسعه مفهومی کارآفرینی
سید مهدی الوانی حسن بودلایی مونا قریب گرکانیحکایتهای متقن و شواهد تجربی بسیاری از اهمیت کارآفرینی به عنوان یک حوزه مطالعاتی موجود است. کارآفرینان، توسط خلق فناوریهاي نوین و خدمات جدید، کیفیت زندگی را ارتقا دادهاند، افزایش بهرهوری، فراهم نمودن سرگرمیهاي بیشتر، بهبود وضعیت بهداشت و سلامتی و نیز ارتقاء ارتباطات أکثرحکایتهای متقن و شواهد تجربی بسیاری از اهمیت کارآفرینی به عنوان یک حوزه مطالعاتی موجود است. کارآفرینان، توسط خلق فناوریهاي نوین و خدمات جدید، کیفیت زندگی را ارتقا دادهاند، افزایش بهرهوری، فراهم نمودن سرگرمیهاي بیشتر، بهبود وضعیت بهداشت و سلامتی و نیز ارتقاء ارتباطات از آن جملهاند. دانشی که تحت عنوان علم کارآفرینی شناخته شده است قدری دشواریاب است و گاه همین فایدهمندی آن را مشکوک میسازد. از جمله رایجترین طعنههایی که ارزش تفکر انتقادی یا فلسفی در باب کارآفرینی را مورد تردید قرار داده است، دعوای بی فایدگی آن در قیاس با دشواری درک آن بوده است. در واقع به رغم گذشت بیش از سه دهه از شکلگیری رشته علمی کارآفرینی، کماکان چالشهایی بر سر راه مشروعیت و مقبولیت آن به عنوان حوزهای مجزا در جستارگری علمی و دانشگاهی قرار دارد. از جمله چنین چالشهایی میتوان به 1) چالش تعریف پدیده کارآفرینی، 2) تعیین قلمرو موضوعی و پژوهشی آن، 3) ماهیت علمی کارآفرینی: تک ساحتی و یا میان رشتهای بودن و 4) مجادلات مربوط به روششناسی، به عنوان عمدهترین چالشهای رشته علمی کارآفرینی در دهههاي اخیر اشاره نمود. اکنون بعد از چند دهه از تولد حوزه کارآفرینی، ضرورت مواجهه و دیدار دوباره با چالشهاي موجد عدم مقبولیت کارآفرینی ضروری به نظر میرسد. در مقاله حاضر به مروری بر چالشهای موجود این رشته نوظهور علمی، عمده تلاشهای پاسخگویی به آن و وضعیت آینده آن خواهیم پرداخت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
76 - شناسایی و ارزیابی عوامل حیاتی موفقیت پارکهای علم و فناوری در ایران از دیدگاه خبرگان
سید رضا سلامی بهنوش مودی مهرداد شفیعی«پارك علم وفناوري» به عنوان جزئي از نظام ملي نوآوري و حلقهاي از زنجيره توسعه اقتصاد دانشمحور با فراهم آوردن شرايط لازم براي پژوهشهاي بازارگرا و تجاريسازي نتايج تحقيقات نقشي مؤثر در تسريع روند تبديل ايدهها به محصولات و توسعه فناوري ايفا مينمايد. در جهت رسیدن به این أکثر«پارك علم وفناوري» به عنوان جزئي از نظام ملي نوآوري و حلقهاي از زنجيره توسعه اقتصاد دانشمحور با فراهم آوردن شرايط لازم براي پژوهشهاي بازارگرا و تجاريسازي نتايج تحقيقات نقشي مؤثر در تسريع روند تبديل ايدهها به محصولات و توسعه فناوري ايفا مينمايد. در جهت رسیدن به این اهداف یک پارك علم و فناوري - مانند هر سازمان ديگري- الزاماً بايد داراي ويژگيهايي باشد كه بدون آنها نميتوان توقع عملكرد مؤثر و منطبق با نيازها و اهداف را از آن داشت. اين ويژگيها عوامل اصلي و پايهاي عملكرد يك پارك علم وفناوری هستند كه نبود هر يك ميتواند راه موفقيت را مسدود كند و در واقع الزاماتی اساسي (اجزاء تفكيكناپذير) هستند كه به عنوان اهداف واسطه براي دستيابي به هدف اصلي بايد قبلاً حاصل شوند. در این پژوهش پس از بررسی منابع نظری موجود، عوامل حیاتی موفقیت پارکهای علم و فناوری در قالب بیست و هشت عامل در چهار گروه شامل عوامل مکانی، عوامل حمایتی، عوامل مدیریتی و عوامل فرهنگی و اجتماعی قرار گرفته وسپس توسط متخصصان و خبرگان به وسیله مقایسههای زوجی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد از بین گروههای چهارگانه، عوامل مدیریتی حائز بیشترین اهمیت هستند و از بین عوامل احصا شده داشتن راهبردي، اهداف و برنامههاي مشخص، تسلط مديران به مباحث مربوط به پاركهاي علم و فناوري، جو سياسي موجود براي حمايت از پارك و اهداف آن و تعيين ضوابط شفاف و رسمي پذيرش، حضور، ارزيابي و كنترل فعاليتهاي شركتهاي مستقر در پارك بیشترین اهمیت را دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
77 - بررسی وضعیت مدیریت دانش در شرکتهای دانشبنیان مستقر در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان
سید محمد میرکمالی زینب ایزدیان هادی مصدقدر اقتصاد معاصر، دانش، پایه و اساس رقابت سازمانی است از این رو شرکت های مختلف به ویژه شرکت های کوچک و متوسط برای حفظ بقا و موفقیت خود باید وضعیت روشنی از جریان دانش در سازمان خود داشته باشند تا بتوانند آن را به درستی مدیریت کنند. هدف از انجام این پژوهش ترسیم وضعیت روشن أکثردر اقتصاد معاصر، دانش، پایه و اساس رقابت سازمانی است از این رو شرکت های مختلف به ویژه شرکت های کوچک و متوسط برای حفظ بقا و موفقیت خود باید وضعیت روشنی از جریان دانش در سازمان خود داشته باشند تا بتوانند آن را به درستی مدیریت کنند. هدف از انجام این پژوهش ترسیم وضعیت روشنی از چگونگی به کارگیری استراتژی های مدیریت دانش شرکت های مستقر در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان است. بدین منظور 98 شرکت به روش نمونه گیری ساده انتخاب شد و پرسشنامه 47 سؤالی شامل 4 استراتژی کاربرد دانش، انتقال دانش، دانش سازمانی و تولید و توسعه، در بین مدیران آن ها توزیع گردید. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی،میانگین و انحراف استاندارد) استفاده گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که استراتژی غالب مدیریت دانش شرکت های شهرک در زمینه کاربرد دانش، استراتژی انسان محور، درزمینه انتقال دانش، استراتژی اجتماعی، در تولید و توسعه دانش، استراتژی کاربردی و در زمینه دانش سازمانی، استراتژی نوآوران می یاشد. این نتایج نشان می دهد که در شرکت های مورد مطالعه تأکید بیشتری بر دانش پنهان نسبت به دانش آشکار وجود دارد و دانش بیشتر ماهیت شخصی دارد که پیشنهاد می شود برای تعدیل وضعیت موجود بخشی از دانش تجربی افراد مستند و مکتوب گردد تا بتواند به راحتی در اختیار دیگران قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
78 - بررسي شاخصهاي فردي مؤثر مديران شرکتهاي فناور نوپا
غلامرضا ملک زاده آزاده کیانی نژاددر اين مقاله به ويژگي هاي رفتاري و فردي مديران شركت هایي پرداخته شده است که در شركت هاي فناور نوپا بوده و در محيط هاي حمايتي به فعاليت مشغولند. در اين تحقيق تلاش شده است شاخص هاي فردي موثر در موفقيت اين گروه از مديران شناسايي و ارائه گردد. همچنين اين تحقیق تلاش می کند و أکثردر اين مقاله به ويژگي هاي رفتاري و فردي مديران شركت هایي پرداخته شده است که در شركت هاي فناور نوپا بوده و در محيط هاي حمايتي به فعاليت مشغولند. در اين تحقيق تلاش شده است شاخص هاي فردي موثر در موفقيت اين گروه از مديران شناسايي و ارائه گردد. همچنين اين تحقیق تلاش می کند ويژگي ها و شاخص های موثر در انتخاب و انتصاب صحيح مديران و در نتيجه پيشرفت و بهبود صنعت كشوررا تعیین كند. براي مطالعه ي موردي شركت هاي مستقر در پارك علم وفناوري خراسان در نظر گرفته شده اند. بر مبناي نتايج اين تحقيق از ميان ويژگي هاي متعدد شخصيتي افراد، 6 ويژگي و شاخص فردي برجسته انتخاب شد كه عبارتند از: داشتن اعتماد به نفس، توانايي رهبري، خلاقيت وابتكار، مشاركت و تفويض اختيار، مهارت هاي روابط انساني و كنترل دروني. شاخص ها و ويژگي هاي پيش گفته بر اساس نتايج تحقيقات و مطالعات ديگر محققين شنايايي و تعیین شده اند. آنگاه از طريق بررسی نتايج به دست آمده از توزيع پرسشنامه بين مديران، اطلاعات لازم به دست آمد و از این رهگذر، شاخص هاي فردي موثر در موفقيت مديران مورد بحث شناسايي گرديد. نتايج اين تحقيق، نشان می دهد که فرضيه های اول و ششم مطرح شده در تحقيق درست هستند يعني اعتماد به نفس و كنترل دروني به عنوان شاخص هاي موثر در موفقيت این مديران مورد تأييد قرار می گیرد. در این تحقیق به بحث رضایتمندی کارکنان پرداخته نشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
79 - تعیین و اولویت بندی عوامل موثر بر موفقيت مدیریت دانش در پارکهای علم و فناوری
نسیبه سالاری داریوش پورسراجیان محمدصالح اولیاء شهرام شکوهیهدف از مطالعه حاضر تعيين و اولويت بندي عوامل موثر بر مديريت دانش در يك پارك علم و فناوري به عنوان اولين قدم در پياده سازي فرآيند مديريت دانش در پاركهاي علم و فناوري مي باشد. در يك پارك علم و فناوري هدف اصلي، افزایش ثروت در جامعه از طریق توسعه نوآوری مبتني بر دانش و رقاب أکثرهدف از مطالعه حاضر تعيين و اولويت بندي عوامل موثر بر مديريت دانش در يك پارك علم و فناوري به عنوان اولين قدم در پياده سازي فرآيند مديريت دانش در پاركهاي علم و فناوري مي باشد. در يك پارك علم و فناوري هدف اصلي، افزایش ثروت در جامعه از طریق توسعه نوآوری مبتني بر دانش و رقابت سازنده میان موسسات دانش محور مي باشد. بنابراين فرآيند مدیریت و توسعه دانش به عنوان ابزاری مهم در خلق، توسعه و به اشتراک گذاری دانش و پیوند دادن دانش و فناوری، به عنوان يكي از مهمترين فرآيندهاي مورد توجه، ارزيابي و پايش در پاركها در نظر گرفته ميشود. در اين راستا 31 عامل فرعي در قالب هفت عامل اصلي نيروي انساني، استراتژي، مديريت، ارزيابي، فرهنگ سازماني، فرايندها، فناوري اطلاعات كه همان عوامل موثر بر موفقيت مديريت دانش در يك پارك علم و فناوري مي باشند، بر اساس مطالعات مرتبط شناسايي شده است و به كمك فرايند تحليل سلسله مراتبي و با استفاده از نظران خبرگان و متخصصين وزن دهي شده است. بر اين اساس اولويت عوامل اصلي موثر بر موفقيت مديريت دانش به صورت: نيروي انساني، استراتژي، مديريت، فرهنگ سازماني، فرايندها، ارزيابي و فناوري اطلاعات تعيين شده است. با توجه به تعداد زياد عوامل فرعي موثر، از بين عوامل فرعي موثر بر هر عامل اصلي 2 عامل فرعي با بالاترين اولويت تاثير بر مديريت دانش انتخاب شده است. در نهايت مدل مذكور براي ارزيابي 9 مركز رشد فناوري وابسته به پارك علم و فناوري يزد مورد استفاده قرار گرفته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
80 - مقایسهای میان نهادهای موثر در سیاست علم و فناوری در ایران و کشورهای منطقه چشمانداز
مصطفی تقوی یاسر خوشنویسکانونهای تفکر سیاست علم و فناوری امروزه نقش مهمی را در طراحی، تحلیل و ارزیابی سیاستها در حوزه علم و فناوری ایفا میکنند، به طوری که تاثیر کلیدی بر تسهیل و بهبود برنامه های توسعه علم و فناوئری در کشورهای مختلف دارند. در این مقاله، سه نمونه از کانونهای تفکر سیاست علم و أکثرکانونهای تفکر سیاست علم و فناوری امروزه نقش مهمی را در طراحی، تحلیل و ارزیابی سیاستها در حوزه علم و فناوری ایفا میکنند، به طوری که تاثیر کلیدی بر تسهیل و بهبود برنامه های توسعه علم و فناوئری در کشورهای مختلف دارند. در این مقاله، سه نمونه از کانونهای تفکر سیاست علم و فناوری یا نهادهای موثر در سیاستگذاری و تصمیمگیری در حوزه علم و فناوری در کشورهای منطفه چشمانداز و سه نمونه از نهادها و کانونهای تفکر فعال در حوزه سیاست علم و فناوری کشور را معرفی میکنیم و نحوه فعالیت و اقدامات آنها را با یکدیگر مورد مقایسه قرار خواهیم داد. نتایج به دست آمده می توانند در طراحی، تاسیس و توسعه کانونهای تفکر سیاست علم و فناوری در کشور به کار گرفته شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
81 - انتقال فناوري از طريق مدل چرخش مغزها در پارکهاي علم و فناوري
کوروش خسروی مرتضی راستی برزکی حمید مهدویدر فرايند جهاني شدن و ظهور جامعه شبكهاي، موضوع فرارمغزها، جاي خود را به بحث چرخش مغزها داده است. فرار مغزها لزوماً يك تهديد براي جوامع درحال توسعه نيست بلكه اتفاقاً ميتواند فرصتي نيز باشد تا آنها با درك مفهوم شبكه و شراكتي شدن جريان دانش، با بهرهوري از سرمايه انسا أکثردر فرايند جهاني شدن و ظهور جامعه شبكهاي، موضوع فرارمغزها، جاي خود را به بحث چرخش مغزها داده است. فرار مغزها لزوماً يك تهديد براي جوامع درحال توسعه نيست بلكه اتفاقاً ميتواند فرصتي نيز باشد تا آنها با درك مفهوم شبكه و شراكتي شدن جريان دانش، با بهرهوري از سرمايه انساني نخبگان خود دراين جريان سهمي داشته باشند. بنابراين با به کارگيري مدل چرخش مغزها هيچ نيازي به مقيم شدن نخبگان در مرزهاي ملّي نيست بلكه ميتوان زمينههاي نهاديني را فراهم آورد كه دانشها از طريق نخبگان به سهولت در ميان مرزها در تحرّك باشند و از افزايش بهرهوري آنها در شبكه جهاني دانش، جامعه ملّي نيز نصيب خود را ببرد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
82 - نوع شناسی پارکهای علم و فناوری با رویکرد مدیریت دانش
سعید خرقانی مینو سلسلهفقدان زنجيره يكپارچه از تحقيق، فناوري، توسعه و همچنين فاصله قابل توجه بين تبديل ايدههاي علمي و تحقيقاتي به محصولات و خدمات از واقعيتهاي جهان كنوني است. كشورهاي توسعه يافته جهان براي حل اين چالش، كل نظام علمي و فناوري و صنعتي جامعه، از ايجاد ايده تا تجاري سازي محصول نها أکثرفقدان زنجيره يكپارچه از تحقيق، فناوري، توسعه و همچنين فاصله قابل توجه بين تبديل ايدههاي علمي و تحقيقاتي به محصولات و خدمات از واقعيتهاي جهان كنوني است. كشورهاي توسعه يافته جهان براي حل اين چالش، كل نظام علمي و فناوري و صنعتي جامعه، از ايجاد ايده تا تجاري سازي محصول نهايي را در يك نظام كلي تحت عنوان نظام نوآوري در كنار هم و در تعامل با هم در نظر ميگيرند، يكي از اجزاي اين نظام پاركهاي علمي و فناوري است كه نقشي مهم در يكپارچه سازي توليد دانش و تجلي آن در محصولات و خدمات دارد. در اين نظام وجود رويكرد مديريت دانش، نقش مهمي در پيوند دادن دانش و فناوري ايفا ميكند. پاركها كه از مزاياي نزديكي به منابع مهم سرمايه معنوي، زيرساختهاي مناسب و سياستهاي راهنمايي كننده بهره مند ميشوند و شركتهاي مبتني بر فناوري و موسسات دولتي را در يك محيط مديريت شده حمايت ميكنند از طريق تلفيق با مديريت دانش تعامل، توسعه فناوري و رشد اقتصادي را تسهيل ميكنند. در اين مقاله پس از مرور مختصري بر تعاريف مديريت دانش از ديد انديشمندان، مبحث پارك هاي علمي و فناوري با تمركز بر نوع شناسي پاركها مطرح مي شود. به دنبال آن دسته بندي انواع پاركها به لحاظ هدف از شكل گيري بررسي مي شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
83 - ارزیابی نقش فرهنگ و سرمايه اجتماعی در نظام توسعه علم و فناوری کشور
علی فرقانی اشکان حق بینعوامل فرهنگي- اجتماعي از جمله زيرساختهاي كليدي براي توسعه فناوري به شمار ميرود. در اين زمينه "سرمايههاي اجتماعي" بسيار حائز اهميت هستند و در اين خصوص، پژوهش قابل توجهي در كشور صورت نگرفته و شاخصهاي مناسبي نيز تدوين نشده است. از جمله معيارهاي كليدي در اين زمينه ميتو أکثرعوامل فرهنگي- اجتماعي از جمله زيرساختهاي كليدي براي توسعه فناوري به شمار ميرود. در اين زمينه "سرمايههاي اجتماعي" بسيار حائز اهميت هستند و در اين خصوص، پژوهش قابل توجهي در كشور صورت نگرفته و شاخصهاي مناسبي نيز تدوين نشده است. از جمله معيارهاي كليدي در اين زمينه ميتوان به ميزان اعتماد به نفس، خوداتكايي، فرهنگ کارآفريني و نوآوري، برتريجويي و ميزان اهميت دادن به علم و فناوري (به عنوان عامل برتري)، کارگروهي، وجدان كاري و ... اشاره نمود. هدف اين تحقيق تبيين شاخصهاي فرهنگي و اجتماعي مؤثر بر توسعه علم و فناوري و ارزيابي كلي اين عوامل بر حسب اطلاعات موجود در ايران است. بدين منظور ابتدا با مرور ادبيات رويکردهاي مديريت دانش و فناوري و مدلهاي سنجش آن و تاکيد بر بعد شناختي دانش ضمني، دو دسته عوامل فرهنگی و سرمايه اجتماعی موثر در توسعه ظرفيت خلق، انتقال و جذب دانش و فناوري شناسايي و سپس شاخصهاي کليدي از طريق ارزيابي شاخصها با معيارهاي ارزيابي انتخاب و تحليلي از وضعيت برخي از اين شاخصها در ايران انجام شده است، در نهايت برخي توصيههاي سياستي به منظور تقويت زيرساختهاي فرهنگي - اجتماعي در راستاي توسعه نظام علم و فناوري کشور ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
84 - دانشگاه كارآفرينی ( مفهوم، زمينههاي پيدايش و نحوة دستيابي)
بهمن فکوردر سطح جهان نظام علم اغلب كشورها در پاسخگويي به نيازهاي فزايندة اجتماعي و اقتصادي به دانش و فناوري در حال تغيير و تحول هستند. نظرية دانشگاه كارآفرين يكي ازمدلهاي مطرح شده براي تبيين چهرة جديد و متحول شدة دانشگاه ها است كه از ويژگيهاي مهم آن تعامل گستردهتر دانشگاه أکثردر سطح جهان نظام علم اغلب كشورها در پاسخگويي به نيازهاي فزايندة اجتماعي و اقتصادي به دانش و فناوري در حال تغيير و تحول هستند. نظرية دانشگاه كارآفرين يكي ازمدلهاي مطرح شده براي تبيين چهرة جديد و متحول شدة دانشگاه ها است كه از ويژگيهاي مهم آن تعامل گستردهتر دانشگاهها با جامعه است. اين مقاله با كنكاشي در زمينه هاي پيدايش دانشگاه كارآفرين، مفهوم آن و نيز عوامل موثر در تبديل دانشگاهها به دانشگاه كارآفرين در صدد است درك و شناخت بيشتري را از اين پديده به دست دهد. مقاله نشان مي دهد كه تحولات اجتماعي، اقتصادي محيطي و نيز تحولات دروني دانشگاهها در دهههاي اخير در پيدايش دانشگاه كارآفرين موثر بودهاند و دانشگاه كارآفرين به مفهوم داشتن كنش كارآفرينانه در راهبردها،ساختارها و عملكردهاي دانشگاه است كه عملاً منجر به ايجاد ظرفيتهاي داخلي در آن براي انتقال فناوري و تاثيرگذاري در توسعه اقتصادي محلي و ملي واز طرف ديگر باعث افزايش درآمدهاي دانشگاه مي گردد. همچنين مقاله نشان مي دهد در مسير تبديل دانشگاهها به دانشگاه كارآفرين لازم است آنها در ابعاد ساختاري،مديريتي،فرهنگي خود را متحول ساخته و با گسترش زير ساختهاي مورد نياز زمينه را براي ايفاي كاركردهاي جديدتر فراهم سازند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
85 - سياستها و برنامههاي توسعه علم و فناوري در چين امروز
فریدون وردی نژادچين امروز، با چين ديروز فاصلهاي معنيدار پيدا كردهاست. در اين كشور، پيشبرد اصلاحات اقتصادي و تداوم و تكميل سياست درهاي باز، حفظ ثبات و آرامش سياسي و اجتماعي، همراه با توسعه وحدت و يكپارچگي ملي، وظيفهاي همگاني محسوب ميشود. اين اصل از ابتداي سال 1978 كه اصلاحات اقتصا أکثرچين امروز، با چين ديروز فاصلهاي معنيدار پيدا كردهاست. در اين كشور، پيشبرد اصلاحات اقتصادي و تداوم و تكميل سياست درهاي باز، حفظ ثبات و آرامش سياسي و اجتماعي، همراه با توسعه وحدت و يكپارچگي ملي، وظيفهاي همگاني محسوب ميشود. اين اصل از ابتداي سال 1978 كه اصلاحات اقتصادي آغاز شد تا به امروز، محور تغييرات ساختاري و جوهري چين بودهاست. اصلاحات عملگرايانه دودهه گذشته، سياست درهاي باز و توسعه تجارت خارجي هيچ گاه چينيها را از توجه به اهداف و مصالح ملي غافل نكرده و رشد اقتصادي چين شتاب كنترل شدهاي، بربستر راهبردها داشته است. نظارت دولتي برآموزش و پژوهش وتدوين برنامههاي توسعهاي، پس از دودهه همچنان ازسوي حزب تمركزگراي چين اعمال ميشود و برنامههاي اقتصادي بخش خصوصي هنوز نتواستهاست كه اين انحصار را بشكند. دولت چين تا كنون موفق شده است با استفاده از فناوري نوين، سرمايه و دانش فني و مديريت خارجي و اصلاح مقررات داخلي كشور، از طريق سياستهاي تشويقي و اعمال تسهيلات ويژه، توان علمي، آموزشي، پژوهشي وتحقيقاتي را در قالب سرمايههاي شگفتانگيز به چين سرازير كند. از نظراجرايي، در چين پروژه مناطق ويژه اقتصادي و پاركهاي فناوري وتحقيقاتي دنبال گرديد و طرحهاي آموزشي و پژوهشي ويژهاي به اجرا گذارده شد. اميد است اين تجربيات و ايدههاي امتحان شده، انگشت اشارهاي براي بومي سازي و آزمون در مسير پرفراز و نشيب توسعه ايران باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
86 - بررسي و تبيين شاخصها، معيارها و ضوابط طراحي و معماري پاركهاي علم و فناوري در ايران
سعید صمدی مهدی طاهرزادهپاركهاي فناوري بعنوان يکي از نهادهاي اجتماعي و حلقهاي از زنجيره توسعه اقتصادي مبتني بر فناوري در دهه 1960 شکل گرفتند. با توجه به رويکرد سياستگذاران به توسعه همه جانبه (زير بنايي و ساختاري) تحت راهبري فناوري که از دهه 1980 شروع شد، توسعه و ايجاد پاركهاي فناوري نيز به أکثرپاركهاي فناوري بعنوان يکي از نهادهاي اجتماعي و حلقهاي از زنجيره توسعه اقتصادي مبتني بر فناوري در دهه 1960 شکل گرفتند. با توجه به رويکرد سياستگذاران به توسعه همه جانبه (زير بنايي و ساختاري) تحت راهبري فناوري که از دهه 1980 شروع شد، توسعه و ايجاد پاركهاي فناوري نيز به عنوان بخشي از اين رويکرد رواج يافت و مورد استقبال دولتمردان، انديشمندان و صاحبنظران کليه کشورها (اعم از توسعه يافته يا در حال توسعه) قرار گرفت، به نحوي که در حال حاضر بيش از هزار پارک فناوري در عرصه بين المللي شکل گرفته و توسعه يافتهاند. در ايران نيز توجه به راهبرد و سياست ايجاد پاركها که از دو دهه گذشته مورد توجه واقع شده، سبب شد تا پاركهاي متعددي در سطوح ملي و منطقهاي شکل بگيرد که بعضاً به دلايل گوناگوني از جمله عدم حمايتهاي مالي و اعتباري مناسب، مبهم و نامشخص بودن سياستگذاريها، اهداف و راهبردهاي ايجاد و مهمتر از آنها، فقدان ضوابط، معيارها و شاخصهاي نظاممند در زمينه مکان يابي، طراحي و .. احداث اين پارکها، با موفقيت چنداني روبرو نبوده است. در اين مقاله که بر اساس روش توصيفي- تحليلي و ديدگاهي تعمق نگر در خصوص تجارب کشورهاي توسعه يافتهاي چون امريکا، استراليا و … و همچنين کشورهاي در حال توسعهاي چون سنگاپور و .. تنظيم شده، سعي شده است تا با بررسي تحليلي بر Master plan پاركهاي فوق الذکر و ساختار کالبدي- فضايي کنوني پاركهاي علم و فناوري کشور بتواند به تعيين و تبيين معيارها و ضوابط طراحي و معماري اين پاركها (از جمله معيارهايي چون مقياس، فرآيند توسعه، شاخصهاي استقرار و موقعيت، نظام حرکتي، نظام کالبدي که خود شامل فيزيونومي پاركها، حجم، ميزان و نقش فضاهاي باز و توده، يکپارچگي طرح، استقلال فضايي، انعطاف پذيري و رواني و شاخص بسيار مهم عملکرد و .. ) دست يازد. اميد است نتايج حاصل از اين مطالعه بتواند به تدوين آئين نامه ضوابط و مقررات طراحي و معماري احداث پاركهاي علم و فناوري کمک کرده و با خلق افقي روشن در اين زمينه، ضمن ارتقاي بهرهوري و کارايي اين پاركها، زمينه و بستر لازم براي رسيدن به اهداف آنها را فراهم آورده و مسئولان و برنامهريزان را براي تحقق راهبردها و سياستهاي مورد نظر ياري دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
87 - ارزيابي عملکرد مراکز رشد واحدهاي فناوري و پارک ها به وسيله شاخصها
مرتضی راستی برزکی حمید مهدوی قاسم مصلحيبراي تمام مديران و از جمله مديران مراكز رشد، خود ارزيابي موضوعي بسيار جذاب ميباشد. ارزيابي عملکرد مرکز رشد به وسيله ايندکسها (IPAI) روشي ساده، جالب و کارا براي محاسبه شاخص عملکردي يك مركز رشد ميباشد. اساس اين روش تبديل دامنهاي از عملكردها به مقياسهاي ثابت براي چند أکثربراي تمام مديران و از جمله مديران مراكز رشد، خود ارزيابي موضوعي بسيار جذاب ميباشد. ارزيابي عملکرد مرکز رشد به وسيله ايندکسها (IPAI) روشي ساده، جالب و کارا براي محاسبه شاخص عملکردي يك مركز رشد ميباشد. اساس اين روش تبديل دامنهاي از عملكردها به مقياسهاي ثابت براي چند نماگر، وزندهي و ترکيب آنها براي سنجش ميزان دستيابي به اهداف ميباشد. اصولاً ارزيابي راهبرد با توجه به ميزان دستيابي به اهداف شامل سه فعاليت اساسي بررسي مباني اصلي راهبردهاي شرکتها و سازمانها، مقايسه نتيجههاي مورد انتظار با نتيجههاي واقعي و انجام دادن اقدامات اصلاحي ميباشد . توجه اين مقاله به مورد دوم به منظور اطمينان تطابق عملکردها با برنامههاي پيشبيني شده ميباشد. در اين مقاله، شاخصي براي اندازهگيري سطح ارتقاء فناوري در مرکز رشد و پارک شهرک علمي و تحقيقاتي اصفهان به همراه روش محاسبه آن آورده شده است. اندازهگيري شاخص براي شهرک، به عنوان يک مطالعه موردي آورده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
88 - مركز رشد يا پارك فناوري؟دولتي يا خصوصي؟
سید جلال موسوی بازرگانیدر اين مقاله 2 مسئله كليدي در سياستگذاري توسعه مراكز رشد و پاركهاي علم و فناوري مورد بحث قرار ميگيرد. - آيا در شرايط ايران، توسعه مراكز رشد از اولويت برخوردار است يا پاركهاي علم و فناوري؟ - براي توسعه هر يك از كدام الگوي دولتي يا خصوصي ميتوان بهره گرفت؟ اگر چه ه أکثردر اين مقاله 2 مسئله كليدي در سياستگذاري توسعه مراكز رشد و پاركهاي علم و فناوري مورد بحث قرار ميگيرد. - آيا در شرايط ايران، توسعه مراكز رشد از اولويت برخوردار است يا پاركهاي علم و فناوري؟ - براي توسعه هر يك از كدام الگوي دولتي يا خصوصي ميتوان بهره گرفت؟ اگر چه هر دو مسئله به لحاظ سياستگذاري كليدي و با اهميت هستند، اما شواهدي از بحث در خصوص آنها را نميتوان در ادبيات مرتبط با موضوع مشاهده كرد. به اين ترتيب مقاله حاضر تنها فتح بابي براي پژوهشي بيشتر محسوب ميشود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
89 - طبقهبندي پاركهاي علم و فناوري ايران بر اساس فناوريهاي اطلاعاتي
سید مهبد تولایی فتانه تقی یارهامروزه به دليل تحولات شديدي كه در فناوريهاي اطلاعاتي در حال شكلگيري است، شاهد حركتي سريع از اقتصاد سنتي به سمت اقتصاد دانش- محور (اقتصاد نوين) هستيم. به همين علت پاركهاي علم و فناوري، به عنوان يكي از مهمترين عوامل مؤثر در رشد اقتصادي، بايد در زمينه استفاده از فناور أکثرامروزه به دليل تحولات شديدي كه در فناوريهاي اطلاعاتي در حال شكلگيري است، شاهد حركتي سريع از اقتصاد سنتي به سمت اقتصاد دانش- محور (اقتصاد نوين) هستيم. به همين علت پاركهاي علم و فناوري، به عنوان يكي از مهمترين عوامل مؤثر در رشد اقتصادي، بايد در زمينه استفاده از فناوريهاي اطلاعاتي پيشتاز باشند تا بتوانند تسهيلاتي را در اختيار شركتهاي مستقر در پارك قرار دهند تا قادر باشند با ساير شركتها رقابت كنند. از طرف ديگر به دليل تنوع پاركهاي علمي از نظر شكل سازماني و نحوه عملكرد، طبقهبنديهاي ارائه شده از پاركها بسيار اندك هستند و اكثر آنها قابل تعميم به كل پاركهاي موجود در جهان نيستند. در اين مقاله، طبقهبندي جديدي از پاركهاي علمي بر اساس فناوري اطلاعاتي كه در اختيار شركتهاي مستقر در پارك قرار داده ميشود، ارائه شده است. در نهايت اين طبقهبندي روي پاركهاي علمي موجود در ايران اعمال شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
90 - نقش پاركهاي علم و فناوري براي توسعه فناوري در صنايع كشور
فریده پور سلیمانیانامروزه اغلب كشورهاي توسعه يافته به اقتصادهاي نوين دانشمحور دست يافتهاند. ايران نيز براساس چشمانداز بيست ساله خود در نظر دارد طي دو دهه آينده به اقتصادي مبتني بر دانايي دست يابد. نظر به اينكه پاركهاي علم و فناوري يكي از مهمترين مؤلفههاي نظام ملي نوآوري شناخته شدها أکثرامروزه اغلب كشورهاي توسعه يافته به اقتصادهاي نوين دانشمحور دست يافتهاند. ايران نيز براساس چشمانداز بيست ساله خود در نظر دارد طي دو دهه آينده به اقتصادي مبتني بر دانايي دست يابد. نظر به اينكه پاركهاي علم و فناوري يكي از مهمترين مؤلفههاي نظام ملي نوآوري شناخته شدهاند، چگونگي ايجاد و توسعه آنها در برنامههاي اخير توسعه كشور ما نيز به شدت مورد توجه قرار گرفته است. در اين مقاله ابتدا مهمترين رويكردهاي كاربردي جهت تجاريسازي دستاوردهاي پژوهشي و توسعه نوآوريهاي فناورانه در جهان به اختصار تعيين ميشود و سپس نقش پاركهاي علم و فناوري تبيين ميگردد. در ادامه تجارب برخي صنايع كشور (صنعت نمونه: صنعت آب و برق) در خصوص چگونگي تكميل چرخه پژوهشها و تجاريسازي يافتههاي پژوهشي مورد توجه قرار گرفته و در خاتمه راهكارهايي از طريق گسترش همكاري بين صنايع و اينگونه مؤسسات علم و فناوري پيشنهاد ميشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
91 - نقاط قوت،نقاط ضعف،فرصتها و تهدید های پارک های علمی ایران؛تاثیرات فناوری های جدید
سید مهبد تولایی فتانه تقی یاره ناصر معصومیامروزه همگان شاهد تغييرات بسيار سريعي در فناوري هاي اطلاعاتي هستند و اين فناوري هاي جديد منجر به تغييرات شديدي در ساختار اقتصادي شده اند. بيشتر كسب و كارها به هيچ مكان خاصي تعلق ندارند و بدون هيچگونه محدوديتي مي توانند از يك محل به محل ديگر نقل مكان كنند.امروزه همگان شاهد تغييرات بسيار سريعي در فناوري هاي اطلاعاتي هستند و اين فناوري هاي جديد منجر به تغييرات شديدي در ساختار اقتصادي شده اند. بيشتر كسب و كارها به هيچ مكان خاصي تعلق ندارند و بدون هيچگونه محدوديتي مي توانند از يك محل به محل ديگر نقل مكان كنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
92 - خوشه هاي علم و فناوري ؛ به سوي يك نظريه عمومي
سهراب دل انگیزاننيمه دوم قرن بيستم شاهد تحول در ابعاد متفاوت زندگي بشر بود. تغيير و تحول در نگرش بر چگونگي مكانيابي صنايع و برنامهريزي صنعتي در كنار اهداف توانمندسازي و رقابتپذيري بينالمللي، مسير نظريات و برنامهريزيهاي صنعتي و منطقهاي را به راستاي نگرش خوشهاي هدايت نمود. اين مطالعه با أکثرنيمه دوم قرن بيستم شاهد تحول در ابعاد متفاوت زندگي بشر بود. تغيير و تحول در نگرش بر چگونگي مكانيابي صنايع و برنامهريزي صنعتي در كنار اهداف توانمندسازي و رقابتپذيري بينالمللي، مسير نظريات و برنامهريزيهاي صنعتي و منطقهاي را به راستاي نگرش خوشهاي هدايت نمود. اين مطالعه با روش قياسي و تطبيقي و با استفاده از تجارب متفاوت صورت گرفته جهاني از اجراي برنامههاي خوشهاي در صنعت و فناوري، ضمن جمعبندي و ارائه مجدد نظريات در خصوص خوشههاي صنعتي، علم و فناوري به بيان يك دست ادبيات مربوطه در راستاي ارائه نظري مدل خوشههاي صنعتي، علم و فناوري برآمده است. هدف اين مطالعه، همگونسازي نظريات پراكنده و گاه متناقض در خصوص موضوع بوده و مهمترين دستيافت آن چارچوب مشخص تشخيصي براي تفكيك انواع خوشه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
93 - ارائه¬ چارچوبی برای تعیین اولویتهای برنامه¬ریزی در پارکهای علمی با استفاده از روش دیماتل فازی؛ مطالعه موردی پارک علم ¬و ¬فناوری شیخ ¬بهایی
محمد ابراهیم صادقی علی اصغر سعد آبادی سعید میرزا محمدی محمد مهدوی مزدهپارک های علمی از ابزارهای شناخته شده در زمینه رشد و توسعه شرکت های دانش بنیان هستند. از همین روی، این نهادها در سالهای اخیر مورد توجه سیاستگذاران علم و فناوری کشور قرار گرفته اند. مطالعه نحوه اثرگذاری این نهادها بر توسعه شرکت های دانش بنیان و شناسایی عوامل تأثیرگذار ب أکثرپارک های علمی از ابزارهای شناخته شده در زمینه رشد و توسعه شرکت های دانش بنیان هستند. از همین روی، این نهادها در سالهای اخیر مورد توجه سیاستگذاران علم و فناوری کشور قرار گرفته اند. مطالعه نحوه اثرگذاری این نهادها بر توسعه شرکت های دانش بنیان و شناسایی عوامل تأثیرگذار بر کسب مزیت رقابتی توسط آنها موضوع این تحقیق بوده که پس از بررسی گسترده مطالعات موجود در این حوزه، عوامل کلیدی تأثیرگذار شناسایی شده و با استفاده از نظر خبرگان، متناسب با شرایط کشور اصلاح شده و در یک چارچوب مناسب قرار گرفته اند. این چارچوب شامل چهار بعد «منابع انسانی»، «تحقیق و توسعه و انتقال فناوری»، «تسهیلات» و «توسعه بازار» بوده و دارای دوازده زیرعامل میباشد. چارچوب پیشنهادی در پارک علم و فناوری شیخ بهایی اصفهان به کار گرفته شد و نتایج نشان داد که در این پارک باید توجه ویژهای به بعد تسهیلات صورت پذیرد. این بعد بالاترین اهمیت را در میان ابعاد 4 گانه دارا بود و به عنوان تنها بعد تأثیرگذار در پارک علم و فناوری شیخ بهایی اصفهان شناخته شد و سایر ابعاد مانند منابع انسانی، تحقیق و توسعه و انتقال فناوری و توسعه ی بازار تأثیرپذیر بودند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که توسعه ی شرکت های دانش بنیان مستقر در این پارک، بیش از نیروی انسانی، فعالیتهای دانشی و خدمات بازاریابی به تسهیلاتی همچون منابع مالی و زیرساخت های فیزیکی اولیه مورد نیاز وابسته است. استفاده از این چارچوب به منظور شناسایی ابعاد و عوامل تأثیرگذار در ایجاد مزیت رقابتی و تعیین اولویتهای عمل و برنامهریزی برای سایر پارکهای علمی کشور نیز پیشنهاد میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
94 - اثرات اقتصادی مناطق ویژه ی علم و فناوری بر توسعه ی منطقه ای: مطالعه موردی سيليکون والي
روح اله شهنازی زهرا دهقان شبانیيکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته مبتني بر اقتصاد دانش محور به همراه داشته، تشکيل و گسترش مناطق ويژه يا کريدورهاي علم و فنآوري است. این مناطق از مسیرهای متعددی تاثیر مثبت بر رشد منطقه ای دارند که هدف این مقاله تعیین آنها است. همچنین أکثريکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته مبتني بر اقتصاد دانش محور به همراه داشته، تشکيل و گسترش مناطق ويژه يا کريدورهاي علم و فنآوري است. این مناطق از مسیرهای متعددی تاثیر مثبت بر رشد منطقه ای دارند که هدف این مقاله تعیین آنها است. همچنین در این مقاله اثرات سیلیکون والی به عنوان اولین و بزرگترین کریدور علم و فناوری دنیا بر شاخص های رشد منطقه ای بررسی شده است. نتایج تئوریک مقاله نشان می دهد کریدورهای علم و فناوری از مسیرهایی چون حل مشکل بنگاه های کوچک و متوسط، بهبود رقابت پذیری، افزایش نوآوری و ارتقاء فناوری، بهبود کارآفرینی، افزایش سرمایه گذاری مخاطره پذیر بر رشد منطقه ای اثر گذار است. نتایجی که تجربه سیلیکون والی موید آن است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
95 - شناسایی و دستهبندی چالشهای شرکتهای دانشبنیان با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی و رویکرد BPMS؛ مطالعه موردی: شرکتهای دانشبنیان یزد
مجتبی قلی پور محمدعلی وحدت زاد محمدصالح اولیاء حسن خادمی زارعدانش همواره ابزاری قدرتمند در تثبیت جایگاه هر فرد/ جامعه، خدمترسانی به عموم و رویکرد تعالی جوامع مستقل کنونی است. ارزش دانش آنجا حیاتیتر و معرضتر میگردد که بتوان آن را به کالا/ خدمتی جهت رفع نیازمندیهای جامعه بشری تبدیل نمود. شرکتهای دانشبنیان بهعنوان یک مؤسسه ک أکثردانش همواره ابزاری قدرتمند در تثبیت جایگاه هر فرد/ جامعه، خدمترسانی به عموم و رویکرد تعالی جوامع مستقل کنونی است. ارزش دانش آنجا حیاتیتر و معرضتر میگردد که بتوان آن را به کالا/ خدمتی جهت رفع نیازمندیهای جامعه بشری تبدیل نمود. شرکتهای دانشبنیان بهعنوان یک مؤسسه کوچک حقیقی- حقوقی، ازجمله مؤسسههایی است که توانایی بالایی در تبدیل دانش به فناوری دارند. این در حالی است که شرکتهای دانشبنیان در ایران نسبت به موارد مشابه در خارج و با توجه به سند چشمانداز 20ساله ایران، در وضعیت مناسب و مطلوب قرار ندارند. پژوهش حاضر باهدف شناسایی چالشهای پیش روی شرکتهای دانشبنیان موجود در پارک علم و فناوری اقبال یزد و دستهبندی این چالشها با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی انجام پذیرفته است. نمونه مورد مطالعه شامل 137 نفر از مدیران و کارکنان رده بالای این شرکتها بوده است. 59 چالشها به دست آمده از مطالعه ادبیات موضوع و نظر خبرگان، در یک پرسشنامه تدوین و بین جامعه هدف توزیع گردید. اعتبارسنجی 128 پرسشنامه گردآوری شده، توسط روش شبکه عصبی مصنوعی پیش انتشار با MSE=2.0332 تأيید گردید و دستهبندی چالشها بهوسیله شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه و با الهام از سیستم مدیریت فرایند کسب و کار انجام پذیرفته است. نتایج نشان داد که 59 چالش به دست آمده با توجه به الگوی سیستم مدیریت فرآیند کسب و کار، در سه دسته چالشهای مربوط به فعالیتهای مدیریتی، عملیاتی (اصلی) و پشتیبانی دستهبندی شدند. همچنین تعداد چالشهای مربوط به فعالیتهای مدیریتی، عملیاتی (اصلی) و پشتیبانی به ترتیب با تعداد 27، 15 و 17 چالش به دست آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
96 - دی.ان.ای شرکت های دانش بنیان
حسين رحمان سرشت محسن ذبيحي جامخانهامروزه فضای کسب و کار سازمان ها و شرکت ها بشدت تحت تاثیر اقتصاد دانش بنیان قرار دارد، بطوریکه ظهور شرکت هایی عنوان شرکت های دانش بنیان به امری عادی تبدیل شده است. شرکت هایی که با محوریت دانش و با تکیه بر نوآوری فناورانه و تجاری سازی آن شکل می گیرد و تولید ثروت و کارآفر أکثرامروزه فضای کسب و کار سازمان ها و شرکت ها بشدت تحت تاثیر اقتصاد دانش بنیان قرار دارد، بطوریکه ظهور شرکت هایی عنوان شرکت های دانش بنیان به امری عادی تبدیل شده است. شرکت هایی که با محوریت دانش و با تکیه بر نوآوری فناورانه و تجاری سازی آن شکل می گیرد و تولید ثروت و کارآفرینی هدف اصلی آنها است. بدون شک این شرکت ها با توجه به تفاوت با دیگر انواع سازمان ها، مشکلات و نارسایی های سازمانی خاص خود را دارند. استفاده از استعاره ها می تواند به مدیران در شناخت بهتر سازمان ها کمک کند و زوایای پنهان سازمان را برای حل بهتر مشکلات پیش روی آنان نمایان سازد. یکی از استعاره های جدید، دی.ان.ای سازمانی است که فرض آن این است که سازمان ساختاری شبیه به بدن موجود زنده دارد. براین اساس، در این پژوهش دی.ان.ای شرکت های دانش بنیان مطالعه شده است. جامعه آماری، شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران (60 شرکت) است که از این میان، 10 شرکت (شامل 102 نفر) مورد مطالعه قرار گرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه استاندار هونالد است. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس و آزمون مقایسه های زوجی استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد دی.ان.ای شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران به هیچ یک از چهار نوع دی.ان.ای ای که هونالد معرفی کرده است شباهت ندارد، و هریک از ابعاد مورد مطالعه، در یکی از انواع دی.ان.ای ها قرار می گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
97 - نقش دیپلماسی علم و فناوری در بهبود چالش های شرکت های دانش بنیان
محمد مهدی ذوالفقارزاده مهدي هاجري حسين افتخاريدر سال های اخیر، اقتصاد دانش بنیان که در آن دانش، نوآوری و فناوری عامل اصلی رشد اقتصادی و تولید ثروت برای یک کشور محسوب می شود، جایگزین اقتصاد سنتی شده است. از طرفی شرکت های دانش بنیان به عنوان قلب تپنده ی اقتصاد دانش بنیان شناخته می شوند که سهم به سزایی در تولید ناخالص أکثردر سال های اخیر، اقتصاد دانش بنیان که در آن دانش، نوآوری و فناوری عامل اصلی رشد اقتصادی و تولید ثروت برای یک کشور محسوب می شود، جایگزین اقتصاد سنتی شده است. از طرفی شرکت های دانش بنیان به عنوان قلب تپنده ی اقتصاد دانش بنیان شناخته می شوند که سهم به سزایی در تولید ناخالص داخلی و ایجاد ارزش افزوده برای کشورها دارند تا جایی که می توان بهبود فضای اقتصاد دانش بنیان را تا حد زیادی منوط به بهبود وضعیت این شرکت ها دانست. از این رو، حل چالش های پیش روی شرکت های دانش بنیان در تصمیم گیری ها و خط مشی گذاری-ها اهمیتی دو چندان می یابد. از طرف دیگر، دیپلماسی علم و فناوری شکل نوظهوری از دیپلماسی بین المللی برای مواجهه با چالش های نوظهوری است که علم و فناوری نقش اساسی در آن ایفا می کنند. دیپلماسی علم و فناوری در واقع استفاده از ظرفیتهای علم و فناوری برای تحقق اهداف سیاست خارجی و همینطور استفاده از ظرفیتهای دیپلماسی برای پیشبرد علم و فناوری است. لذا در تحقيق حاضر ابتدا با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای و مرور آثار دیگر صاحبنظران، ضمن معرفی ویژگیهای اقتصاد دانشبنیان، چالشهای این قبیل شرکتها در قالب مفاهیمی چون نظام نوآوری و تحقیق و توسعه ی ضعیف، توسعه ی نامتناسب منابع انسانی و محیط اقتصادی و تجاری نامناسب کشور و هم چنین بررسی تأثیر اعمال تحریم ها بر فعالیت این شرکتها شناسایی شده است. سپس با تکیه بر ظرفیتهای نهفته در مقوله دیپلماسی علم و فناوری، راهکارهایی برای حل این چالش ها ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
98 - شناسایی و اولویتبندی خدمات قابل ارائه پارکهای علم و فنآوری به شرکتهای فعال در عرصه فنآوریهای نرم
سعيد شوالپور صادق حسينزاده ملکي مهدي غفوريفرد ميرسامان پيشواييبا گذشت بیش از دو دهه از شکل گیري پارك هاي علم و فن آوري در ایران، برخی چالش هاي متعدد موجب شده که با توجه به مأموریتی که براي آن ها تعریف شده است، پارك ها نتوانند خدمات قابل توجهی برای شرکت های فعال در عرصه فنآوری های نرم کشور داشته باشند. یکی از چالش هایی که پارك هاي أکثربا گذشت بیش از دو دهه از شکل گیري پارك هاي علم و فن آوري در ایران، برخی چالش هاي متعدد موجب شده که با توجه به مأموریتی که براي آن ها تعریف شده است، پارك ها نتوانند خدمات قابل توجهی برای شرکت های فعال در عرصه فنآوری های نرم کشور داشته باشند. یکی از چالش هایی که پارك هاي علم و فناوري در کشور با آن مواجه هستند، نبود معیار مشخصی برای تعیین خدمات بهینه قابل ارائه به توسعه شرکت های فعال در عرصه فنآوری های نرم است. از این رو در این پژوهش سعی شده با بررسی مدل های مختلف جهانی از پارک های علم و فنآوری های نرم و همچنین بررسی میدانی نظرات برخی فعالان این عرصه در داخل، پیشنهاداتی را جهت تقویت و توسعه خدمات پارک های علم و فنآوری و با هدف گسترش و ارتقای شرکت های کوچک و متوسط در عرصه تکنولوژی های نرم ارائه شود. در این مطالعه از روش فرایند مرور منابع و همچنین مصاحبه کیفی غیر ساختاری جهت گردآوری اطلاعات و جهت جمع بندی پژوهش نیز از روش تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس فازی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاضر بیانگر آن است که خدماتی مانند اعطای وام های کم بهره، ارائه پیشنهاد درباره خطرهای پیشبرد و توسعه شرکت ها، انتقال تجربیات مورد نیاز شرکت ها از جمله تحلیل بازار، ویژگی های جمعیتی و نیازهای آنان برای توسعه و موفقیت این شرکت ها حائز اهمیت فراوانی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
99 - تاثیر نوسازی نرم افزاری بر هویت: رویکردی اجتماعی با توجه به قوانین علم و فناوری
اسماعيل جهانبخش نسرین آبشاهیدر دهه های اخیر مشخص شده قوانین نوآوری نقشی تعیین کننده در فرایند تکامل فناورانه دارد. با توجه به وجود روابط پویا بین قوانین و نوآوری، داشتن نگاهی جامع در تجزیه و تحلیل فرایندهای فناورانه ضروری به نظر می رسد. با توجه به گسترش کاربرد و تاثیر فناوری در جامعه به خصوص سازما أکثردر دهه های اخیر مشخص شده قوانین نوآوری نقشی تعیین کننده در فرایند تکامل فناورانه دارد. با توجه به وجود روابط پویا بین قوانین و نوآوری، داشتن نگاهی جامع در تجزیه و تحلیل فرایندهای فناورانه ضروری به نظر می رسد. با توجه به گسترش کاربرد و تاثیر فناوری در جامعه به خصوص سازمانها، انجام مطالعات فرهنگی-اجتماعی در حوزه علم و فناوری اهمیت خاصی دارد. این تحقیق با نگاه جامعه شناختی بر حوزه فناوری اطلاعات، با هدف بررسی محدوده ای از تاثیرات نوسازی نرم افزاری روند های سنتی در سیستم امور مشترکین مخابرات استان اصفهان بر مولفه های هویت مورد ارزیابی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با تاکید بر تئوریهای آنتونی گیدنز، روش پیمایشی و تکنیک پرسشنامه بر روی 222 نفر از کاربرانی که از طریق نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند، روابط مورد نظر را تبیین کرد. کلیه تحلیلهای صورت گرفته به کمک نرم افزار بسته آماری برای علوم اجتماعی انجام شد. نتایج نشان می دهد که دو ارتباط مستقیم و معنادار بین متغیر نوسازی نرم افزاری روندهای سنتی با متغیر اعتماد بنیادین کاربران(001/0p<) و بین متغیر نوسازی نرم افزاری روندهای سنتی و متغیر ارزشها و نگرشهای کاربران (001/0p<) وجود دارد. همچنین دو ارتباط مستقیم و معنادار دیگری بین متغیر ارزشها و نگرشهای کاربران با متغیر هویت شخصی کاربران (02/0p<) و متغیر اعتماد بنیادین کاربران با متغیر هویت شخصی کاربران (001/0p<) وجود دارد. متغیر اعتماد بنیادین کاربران (001/0 p<، 26/0 = β) پیش بینی کننده متغیر هویت شخصی کاربران می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
100 - شناسایی و اولویتبندی چالشهای شرکتهای دانشبنیان با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی (مطالعه موردی: شرکتهای دانشبنیان یزد)
مجتبی قلی پور محمدعلی وحدت زاد محمدصالح اولیاء حسن خادمی زارعنقش علم و دانش در رشد ملی به دلیل ایجاد تخصص و ارتقای بهرهوری کل عوامل تولید، همواره مورد توجه است و جایگاه فناوری و دانش بهعنوان عوامل درونزا در این توسعه، یک جایگاه حیاتی محسوب میگردد. از سوی دیگر تبدیل دانش به کالا/ خدمت است که موجب رفع نیازمندیهای جوامع مختلف م أکثرنقش علم و دانش در رشد ملی به دلیل ایجاد تخصص و ارتقای بهرهوری کل عوامل تولید، همواره مورد توجه است و جایگاه فناوری و دانش بهعنوان عوامل درونزا در این توسعه، یک جایگاه حیاتی محسوب میگردد. از سوی دیگر تبدیل دانش به کالا/ خدمت است که موجب رفع نیازمندیهای جوامع مختلف میگردد. شرکتهای دانشبنیان از جمله مؤسسههای هستند که بهعنوان کارخانه تبدیل دانش به کالا/ خدمت فعالیت مینمایند. با آنکه شرکتهای دانشبنیان عامل ایجاد اقتصاد دانشی پایدار و توسعه دانش بومی در بسیاری از کشورها میباشند، اما این مؤسسهها در ایران مطابق با چشمانداز 20 ساله کشور، از لحاظ کمی و کیفی در وضعیت مطلوب قرار نداشته و در مسیر توسعه خود دچار چالشهایی هستند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالشهای فراروی شرکتهای دانشبنیان موجود در پارک علم و فناوری اقبال یزد و اولویتبندی این چالشها با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی انجام پذیرفته است. نمونه مورد مطالعه شامل 137 نفر از مدیران و کارکنان رده بالای این شرکتها بوده است. 59 چالش بهدست آمده از مطالعه ادبیات موضوع و نظر خبرگان، در یک پرسشنامه تدوین و بین جامعه هدف توزیع گردید. اعتبارسنجی 128 پرسشنامه گردآوری شده، توسط روش شبکه عصبی مصنوعی پیش انتشار با MSE=2.0332 تأيید گردید و اولویتبندی چالشها بهوسیله شبکه عصبی مصنوعی تابع شعاع مدار انجام پذیرفته است. نتایج پژوهش نشان داد که 19 چالش از 59 چالش بهدست آمده در اولویت بودهاند. از جمله این چالشها میتوان به: مشکلات اقتصادی کشور، رکود صنعت و بازارهای داخلی و سیاستهای ناموزون حمایتی دولت، اشاره نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
101 - تأثیر کیفیت خدمات ارائه شده توسط پارک های فناوری بر عملکرد رشد و نوآوری شرکت های مستقر(مورد مطالعه پارک فناوری پردیس)
محسن شفیعی نیک آبادی سعيده قوچکانلوبا توجه به رویکرد جهانی اقتصاد دانشبنیان در اکثر کشورها، ایجاد سازمانهایی همچون پارکهای علم و فناوری با توجه به تأثیر بسیاری که در رشد و توسعه علم و فناوری دارند ضروری به نظر میرسد. هدف اصلی تحقیق، بررسی تأثیر کیفیت خدماتی که پارکهای علم و فناوری ارائه میدهند بر ع أکثربا توجه به رویکرد جهانی اقتصاد دانشبنیان در اکثر کشورها، ایجاد سازمانهایی همچون پارکهای علم و فناوری با توجه به تأثیر بسیاری که در رشد و توسعه علم و فناوری دارند ضروری به نظر میرسد. هدف اصلی تحقیق، بررسی تأثیر کیفیت خدماتی که پارکهای علم و فناوری ارائه میدهند بر عملکرد رشد و نوآوری شرکتهای مستقر در این پارکها میباشد. این تحقیق کاربردی در پارک فناوری پردیس به صورت پیمایشی و با کمک بیش از 30 مدیر فعال در این پارک صورت گرفته است. در این تحقیق از روش آلفای کرونباخ برای بررسی پایایی و میزان واریانس استخراج شده برای بررسی روایی استفاده شده است. همچنین برای پاسخگویی به سؤالات از تحلیل عاملی تأییدی مرحله اول و دوم و آزمون همبستگی و تحلیل مسیر استفاده شده است. جنبه نوآوری تحقیق را میتوان نگاهی جدید به تأثیر خدمات ارائه شده توسط پارکهای علم و فناوری بر رشد و نوآوری شرکتهای مستقل مستقر در این پارکها دانست. مهمترین عامل از نظر مدیران فعال در این پارک قابلیت اطمینان ارباب رجوع به پارک میباشد. همدلی کارکنان پارک با ارباب رجوع نیز از اهمیت کمتری برخوردار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
102 - شناسایی و رتبه بندی عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش در شرکتهای دانشبنیان (مطالعه موردی: پارک علم و فناوری دانشگاه تهران)
ناصر صفایی فرشته طالقانی نیا احمد کیامنشامروزه شرکتهای دانشبنیان به عنوان یک گزینه کلیدی برای تولید ثروت در کشورهای درحالتوسعه، وظیفه تبیین و مدلسازی فرآیندهای تحقیق و توسعه را بر عهده دارند و در اشاعه نوآوری کمک شایانی به صنعت میکنند. درواقع شرکتهای دانشبنیان یکی از مهمترین مؤلفههای اقتصاد مقاومتی و أکثرامروزه شرکتهای دانشبنیان به عنوان یک گزینه کلیدی برای تولید ثروت در کشورهای درحالتوسعه، وظیفه تبیین و مدلسازی فرآیندهای تحقیق و توسعه را بر عهده دارند و در اشاعه نوآوری کمک شایانی به صنعت میکنند. درواقع شرکتهای دانشبنیان یکی از مهمترین مؤلفههای اقتصاد مقاومتی و کلید تحقق آن به شمار می آیند و رشد و بالندگی آن ها میتواند مقاومت در برابر هجمههای اقتصادی را رقم بزند. ازاینرو شناسایی و رتبهبندی عوامل تأثیرگذار در اجرای مدیریت دانش در این گونه شرکت ها یکی از ضرورت های تحقیقاتی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. در حال حاضر تعداد 33 پارک علم و فناوری و بیش از 2700 شرکت دانشبنیان در پارکها مستقر هستند. پرسشنامهای بین 70 شرکت دانشبنیان واقع در پارکهای علم و فناوری دانشگاه تهران بهعنوان دومین پارک برتر کشور توزیع شد. در این تحقیق، روشهای مطالعه موردی و گردآوری اطلاعات بهصورت میدانی بکار گرفتهشده است. پرسشنامه با استفاده از تکنیک لیکرت طراحیشده و مشتمل بر 3 عامل اصلی سازمان، نیروی انسانی و فناوری اطلاعات و 11 زیر معیار زیر است؛ اهداف و چشمانداز، رهبری، اجرایی، کاربرد، نرمافزاری، زیرساخت، فرهنگسازمانی، ایجاد انگیزه مالی و غیرمالی، الگوبرداری و ارزیابی. با تحلیل اطلاعات، آلفای کرون باخ 78/0 به دست آمد و با استفاده از آزمونهای فریدمن و T تک آزمونی ازجمله عوامل تأثیرگذار بر اجرای موفق مدیریت دانش میتوان به اهداف و چشماندازهای سازمان بهعنوان مهمترین عامل و به ایجاد انگیزه مالی بهعنوان کماهمیتترین معیار، اشاره نمود، این نتیجهگیری با توجه به ماهیت شرکتهای دانشبنیان قابل توجیه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
103 - بررسی نقش بازاریابی در شرکتهای کوچک و متوسط مستقر در پارک علم و فناوری استان آذربایجانشرقی
حسین عباسی اسفنجانی ام البنین اسدی قربانیدر بسیاری از کشورها، شرکتهای کوچک و متوسط بخصوص شرکتهای مستقر در پارکهای علم و فناوری بعنوان موتور اقتصادی عمل میکنند و بازاریابی یک فعالیت مهم در این کسب و کارها میباشد. امّا، درک بازاریابی، کارکردها، نقش و اهمیت آن از سوی مدیران/مالکان این شرکتها و نیز موانع موج أکثردر بسیاری از کشورها، شرکتهای کوچک و متوسط بخصوص شرکتهای مستقر در پارکهای علم و فناوری بعنوان موتور اقتصادی عمل میکنند و بازاریابی یک فعالیت مهم در این کسب و کارها میباشد. امّا، درک بازاریابی، کارکردها، نقش و اهمیت آن از سوی مدیران/مالکان این شرکتها و نیز موانع موجود از سوالات و ابهاماتی است که بایستی بدان پاسخ داده شود. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش بازاریابی در شرکتهای کوچک و متوسط مستقر در پارک علم و فناوری استان آذربایجانشرقی انجام گرفته است. برای رسیدن به اهداف پژوهش از رویکرد کیفی و روش مطالعه موردی بهره گرفته شد. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران/مالکان شرکتهای مستقر در پارک علم و فناوری استان آذربایجانشرقی بوده که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند تعداد 10 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. دادههای اولیه با انجام مصاحبههای عمیق و نیمه ساختاریافته جمع آوری و با استفاده از روش استقرایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که بازاریابی بعنوان مجموعه فعالیتها و اقداماتی که در شرکتهای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد، چندان در شرکتهای مورد مطالعه درک نشده بود. امّا، ارتباطات بازاریابی دهان به دهان، شناخت نیاز مشتریان و داشتن تعامل و روابط بلندمدت با مشتری از جمله مهمترین فعالیتها و اقدامات بازاریابی در این شرکتها بود که بیشترین نقش را در رشد و بقای آنها داشته است. تمرکز مصاحبهشوندگان بیشتر بر اجرای روزمره برخی وظایف بازاریابی محدود شده و در زمینه اجرای طرح بازاریابی به صورت جامع، از تخصص و منابع مالی کافی برخوردار نبودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
104 - ملاحظات فناوری برای تدوین نقشه جامع علمی کشور
علی فرقانی محسن قرنفلینقشه جامع علمی کشور را مجموعه ای هماهنگ، پویا و منسجم از اهداف، سیاست ها و الزامات تحول راهبردی علم، فناوری و نوآوری می دانند ککه نقه راه تحقق اهداف چشم انداز 20 ساله کشور خواهد بود. فناوری در این نقشه به عنوان یک ابزار توانمند و عامل اصلی تولید ثروت از اهمن ویژه ای در أکثرنقشه جامع علمی کشور را مجموعه ای هماهنگ، پویا و منسجم از اهداف، سیاست ها و الزامات تحول راهبردی علم، فناوری و نوآوری می دانند ککه نقه راه تحقق اهداف چشم انداز 20 ساله کشور خواهد بود. فناوری در این نقشه به عنوان یک ابزار توانمند و عامل اصلی تولید ثروت از اهمن ویژه ای در چرخه نوآوری تجاری سازی عم برخوردار است. در این مقاله با توجه به اهمین موضوع فناوری، برخی از مهم ترین ملاحظات، کارکردها و مفاهیم فناوری در راستای تدوین نقشه جامع علمی کشور تشریح می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
105 - بررسی نقش دولت در بهبود روند ایجاد و توسعه کسب وکارهای دانش بنیان
نجمه اکبرزاده احسان شفیع زادهدر زمینهی کسب و کارهایدانشبنیان کمتر پژوهش کاربردی انجام شده است. از طرفی با شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در ایجاد و توسعهی کسب و کارهایدانشبنیان میتوان بسترهای لازم را برای ایجاد و توسعهی این شرکتها شناسایی کرده و در راستای پیادهسازی آنها گام برداشت. بر این اساس أکثردر زمینهی کسب و کارهایدانشبنیان کمتر پژوهش کاربردی انجام شده است. از طرفی با شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در ایجاد و توسعهی کسب و کارهایدانشبنیان میتوان بسترهای لازم را برای ایجاد و توسعهی این شرکتها شناسایی کرده و در راستای پیادهسازی آنها گام برداشت. بر این اساس هدفپژوهش حاضر، شناسایی و اولویتبندی فعالیتهای کلیدی قابل اجراتوسط دولت در راستای کمک به بهبود روند ایجاد و توسعه کسب و کارهایدانشبنیان میباشد. اینپژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ نحوهی گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع پیمایشی میباشد. جامعه آماریپژوهش، همه شرکتهایدانشبنیان مستقر در مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری دانشگاههای شهر تهران است. از پرسشنامه برای جمعآوری دادههای مورد نیاز در اینپژوهش استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون خی-دو و برای رتبهبندیشاخصها از تحلیل واریانس فریدمن استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر اهمیت زیاد نقش دولت در کمک به بهبود روند ایجاد و توسعه کسب و کارهایدانشبنیان است، که این مهم از طریق فعالیتهایی که در صدر آنها حمایتهای مالی دولت قرار دارد امکانپذیر میباشد. از این رو میتوان گفت دولت باید در این راستا اقدامات گستردهای را آغاز کند و این امر مورد توجه مسئولین دولتی ذیربط قرار گیرد. در پایان نیز پیشنهاداتی بر اساس نتایجاین پژوهش ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
106 - شناسایی و تحلیل اصلیترین مؤلفههای راهبردی تأثیرگذار در عدم موفقیت شرکتهای دانشبنیان در ایران (مطالعه موردی: پارک علم و فناوری کرمانشاه)
دنیا غلامی علی رمضانیکشور ایران در تلاش است تا از اقتصاد نفتی فاصله گرفته و به اقتصاد دانشبنیان ورود کند. مکانیزم دولت برای توسعه اقتصاد دانشبنیان فعالکردن پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد بود، دولت با راهاندازی پارکهای علم و فناوری سعی کرد تا دانشگاه را به صنعت نزدیک کند و با حمایت ا أکثرکشور ایران در تلاش است تا از اقتصاد نفتی فاصله گرفته و به اقتصاد دانشبنیان ورود کند. مکانیزم دولت برای توسعه اقتصاد دانشبنیان فعالکردن پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد بود، دولت با راهاندازی پارکهای علم و فناوری سعی کرد تا دانشگاه را به صنعت نزدیک کند و با حمایت از واحدهای فناور نوپا، فناوریهای جدید را در جامعه رشد دهد. هم اکنون بسیاری از شرکتهای نوپا توانستهاند مراحل مختلف رشد را طی کنند و به تولید محصول و خدمات پیشرفته بپردازند. اما در این بین با یک چالش راهبردی مواجه شدهاند. این چالش همانا مشکل شرکتها در زمینه فروش کالا و خدمات دانشبنیان است. این پژوهش بر آن است که عوامل چهارگانهای بیشترین تأثیر را در ناتوانی و شکست شرکتها در زمینه فروش، مبادله و تجاریسازی فناوری خود داشتهاند. در این پژوهش این چالشها مورد بحث و بررسی قرار گرفتهاند و طی یک تحقیق میدانی به آزمون گذارده شدهاند. نتایج نشان داد که عدم موفقیت فن بازار، عدم دخالت دولت در فرایند تسهیل در مبادله فناوری، فقدان برند و بیاعتمادی صنایع، ارگانهای دولتی و بازار به محصولات دانشبنیان بر عدم موفقیت شرکتهای دانشبنیان در زمینه مبادله و تجاریسازی فناوری تأثیرگذار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
107 - شناسايي و وزن دهي عوامل مؤثر بر ارتقای جایگاه پارك هاي علم و فناوري در توسعه نظام ملي نوآوري
سعید شوال پور مجید فروزانمهر حمیده حیدری رامشه معصومه حصاریپارک های علم و فناوری یکی از مهم ترین ابتکارات سیاست نوآورانه می باشند و در توسعه نظام نوآوری، دارای جایگاهی خاص هستند. نگرش سیستمی و حرکت همگرا در امور فناوری با هدف و تفکر ایجاد نسل جدیدی از دانشگاهها و نظام علمی برای رفتن به سوی نظام نوآوری، برای همگرایی باید در کشو أکثرپارک های علم و فناوری یکی از مهم ترین ابتکارات سیاست نوآورانه می باشند و در توسعه نظام نوآوری، دارای جایگاهی خاص هستند. نگرش سیستمی و حرکت همگرا در امور فناوری با هدف و تفکر ایجاد نسل جدیدی از دانشگاهها و نظام علمی برای رفتن به سوی نظام نوآوری، برای همگرایی باید در کشور شکل گیرد و اگر صحبت از دانشگاه کارآفرین میشود، در کنار آن، پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد هم در نظام نوآوری جایگاه خود را دارند. در این پژوهش، کسب موفقیت در تقویت جایگاه پارک های علم و فناوری در توسعه نظام ملی نوآوری، مسأله اصلی می باشد. در این خصوص، بیش از یکصد عامل در 7 گروه سیاست گذاری، تأمین منابع مالی تحقیقات و نوآوری، تأمین دانش مورد نیاز در فرایند نوآوری، ارتقای کارآفرینی تکنولوژی، اشاعه و انتشار تکنولوژی، توسعه و ارتقای منابع انسانی، و تولید کالاها و ارائه خدمات، مورد شناسایی اولیه قرار می گیرد. نتایج، حاکی از آن است که شاخص های سیاست گذاری، تأمین منابع مالی تحقیقات و نوآوری، تأمین دانش مورد نیاز در فرآیند نوآوری، و ارتقای کارآفرینی تکنولوژی نزدیک به 75% عوامل تأثیرگذار را در خود جای داده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
108 - شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر موفقیت صنایع دانشبنیان
حمزه امین طهماسبی مهسا حامییکی از ابزارهای مدیریت دانش ایجاد شرکتهای دانشبنیان است که نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی کشور دارند. در واقع شرکت دانشبنیان، شرکت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی است که هدف از ایجاد و گسترش آن همافزایی علم و ثروت و توسعه اقتصاد دانشمحور است که نتیجه این امر خلق ثروت و ت أکثریکی از ابزارهای مدیریت دانش ایجاد شرکتهای دانشبنیان است که نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی کشور دارند. در واقع شرکت دانشبنیان، شرکت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی است که هدف از ایجاد و گسترش آن همافزایی علم و ثروت و توسعه اقتصاد دانشمحور است که نتیجه این امر خلق ثروت و توسعه اقتصاد از طریق گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری به واسطه تجاریسازی فعالیتهای تحقیق و توسعه است. با توجه به اهمیت و تأثیرگذاری صنایع دانشمحور در اقتصاد کنونی، در این پژوهش به شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر موفقیت این صنایع پرداخته خواهد شد. جهت شناسایی این عوامل، ادبیات و پیشینه پژوهشی موجود جمعآوری و مکتوب گردید سپس با توزیع پرسشنامه بین مدیران و خبرگان شرکتهای حاضر در پارک علموفناوری استان گیلان مهمترین عوامل شناسایی شدند. در گام بعدی با توجه به اطلاعات بهدست آمده، پرسشنامه دیگری طراحی گردید که معیارها را با استفاده از مقایسه زوجی نسبت به یکدیگر مورد سنجش قرار داد. برای رتبهبندی عوامل شناساییشده، از روش دی متل استفادهشده است و با توجه به عدم قطعیت موجود در نظرات خبرگان، ارزیابی در محیط فازی صورت پذیرفته است. در نتیجه ارزیابی انجامشده مشخص گردید که عوامل محیطی مؤثرترین نقش را در رشد و توسعه شرکتهای دانشبنیان ایفا میکنند و از میان زیرمعیارهای آن، خطمشیهای دولتی، معافیتهای مالیاتی و گمرکی بهعنوان مؤثرترین عوامل موفقیت شرکتهای دانشبنیان معرفی شدند. لذا لازم است تا تصمیمگیرندگان ارشد کشور در تدوین قوانین حمایتی در تأسیس و توسعه شرکتهای دانشبنیان مشوقها و مقرراتی را در جهت ایجاد فضای مناسب کسبوکار فراهم نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
109 - تحلیل بسترهای لازم جهت توسعه قطب علم و فناوری در استان قزوین
مهرنوش میرزایی محمدرضا کربلایی رضایی مازیار امیرحسینیقطب علم و فناوری میتواند به واسطهی تدوین و اعمال سیاستهای حمایتی، قوانین مناسب و چارچوبهای نهادی کارآمد، بهرهوری را افزایش داده، موجب تحریک رشد اقتصادی پایدار از طریق تغییرات فناورانه پویا که بهوسیلهی سیستمهای نوآوری کارا و مؤثر حمایت میشوند، گردد. ایجاد محیط م أکثرقطب علم و فناوری میتواند به واسطهی تدوین و اعمال سیاستهای حمایتی، قوانین مناسب و چارچوبهای نهادی کارآمد، بهرهوری را افزایش داده، موجب تحریک رشد اقتصادی پایدار از طریق تغییرات فناورانه پویا که بهوسیلهی سیستمهای نوآوری کارا و مؤثر حمایت میشوند، گردد. ایجاد محیط مناسب برای نوآوری در سطح ملی و استانی به شرکتها و صنایع اجازه میدهد که رشد نموده، سود بیشتری بهدست آورده و اشتغال بیشتری ایجاد نمایند. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل بسترهای لازم جهت توسعه منطقهای علم و فناوری در استان قزوین است. بدین منظور با استفاده از روش میدانی از محققین و صاحبان شرکتهای دانشبنیان بهعنوان جامعه نمونه، پرسشنامههایی تکمیل و متغیرها با طیف لیکرت مورد ارزیابی و تحلیل عاملی قرار گرفت و بسترهای لازم برای منطقهایشدن علم و فناوری اولویتبندی گرديد نتایج پژوهش نشان ميدهد وجود سرمایه لازم جهت کمک به شکلگیری و تجاریشدن برنامههای کسب و کار، وجود سازوكارهاي مشخص در ايجاد نهادهاي دانشبنيان، سرانه ايجاد سامانههاي الكترونيك، وجود زیرساختهای اجتماعی برای همکاریهای منطقه علم و فناوری، متوسط تعداد پژوهش در منطقه، دسترسپذيري به نتايج حاصل از پژوهش، وجود قوانين و مقررات برگرفته از اسناد بالاسري در توسعه علم و فناوري، دسترسپذيري به نشريات، سرانه زيرساختهاي ارتباطي، موانع تعرفهای و غیرتعرفهای، دسترسي به اطلاعات كاربردي و ترويجی و سرانه استفاده از اینترنت، بسترهای لازم برای ایجاد و توسعه منطقه علم و فناوری در استان قزوین میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
110 - اولویتبندی و تحلیل معیارهای مؤثر در عملکرد سازمانهای دانشبنیان با رویکرد مدیریتدانش در مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری شهر تهران
ناصر صفایی فاطمه غلامیان فرشته طالقانی نیاامروزه موفقیت سازمانها تا حد زیادی مبتنی بر مدیریت راهبردی دانش میباشد. پیادهسازی سیستمهای مدیریتدانش با چالشهایی روبرو میباشد که باعث عدم کارایی مدیریت دانش در سازمانها خواهد شد. از اینرو شناسایی و رتبهبندی عوامل تأثیرگذار در اجرای موفق مدیریتدانش یکی از ضرو أکثرامروزه موفقیت سازمانها تا حد زیادی مبتنی بر مدیریت راهبردی دانش میباشد. پیادهسازی سیستمهای مدیریتدانش با چالشهایی روبرو میباشد که باعث عدم کارایی مدیریت دانش در سازمانها خواهد شد. از اینرو شناسایی و رتبهبندی عوامل تأثیرگذار در اجرای موفق مدیریتدانش یکی از ضرورتهای مدیریت دانش است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. در حال حاضر تعداد 7 پارک علم و فناوری در شهر تهران و 1400 شرکت دانشبنیان در پارکها مستقر میباشند. در این تحقیق روشهای مطالعه موردی و گردآوری اطلاعات به صورت میدانی بهکار گرفته شده است. بهمنظور سنجش متغیرهای تحقیق از ابزار پرسشنامه با استفاده از تکنیک لیکرت استفاده شده است که مشتمل بر ۳ عامل اصلی سازمان، نیروی انسانی و فناوری اطلاعات و ۱۱ معیار به شرح زیر میباشد؛ اهداف و چشمانداز، رهبری و راهبرد، چرخه مدیریت دانش، کاربرد، نرمافزاری، زیرساخت، فرهنگ و جو سازمانی، ایجاد انگیزه مالی، تشویق روحیه کارکنان، الگوبرداری از بهترینها و مدیریت عملکرد. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ مقدار ۷۸/۰ بدست آمد. آزمونهای فریدمن و One sample T test با استفاده از نرمافزار SPSS و برازش مدل با استفاده از نرمافزار LISREL مورد بررسی قرار گرفت، براساس نتایج این عوامل برحسب میزان اهمیت، بدین ترتیب اولویتبندی میشود: 1- اهداف و چشماندازهای سازمان 2- کاربرد فناوری اطلاعات 3- زیرساخت فناوری اطلاعات 4- چرخه مدیریتدانش سازمان 5- فرهنگ و جو سازمانی 6- ایجاد انگیزه مالی 7- رهبری و راهبرد سازمان 8- تشویق روحیه کارکنان 9- مدیریت عملکرد 10- الگوبرداری از بهترینها 11- نرمافزار فناوری اطلاعات. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
111 - تعیین معیارهای شایستگی و ارزیابی کیفی منتورها در شرکتهای دانشبنیان شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان
مهدیه مهدیخانی مرتضی راستی برزکیسازمانهای امروزی در محیطی کاملاً متغیر و پیچیده فعالیت میکنند و پیوسته در تلاش هستند برای باقیماندن در عرصه رقابت، رویکردهای نوینی در پرورش، حفظ و نگهداری منابع انسانی بهعنوان مهمترین سرمایه سازمانی اتخاذ کنند. منتورینگ، هنر تسهیل کردن اجرای فعالیتها، فرايند یادگی أکثرسازمانهای امروزی در محیطی کاملاً متغیر و پیچیده فعالیت میکنند و پیوسته در تلاش هستند برای باقیماندن در عرصه رقابت، رویکردهای نوینی در پرورش، حفظ و نگهداری منابع انسانی بهعنوان مهمترین سرمایه سازمانی اتخاذ کنند. منتورینگ، هنر تسهیل کردن اجرای فعالیتها، فرايند یادگیری و پیشرفت فردی است و بهطور مداوم بر فرايندهای پیشرفت و رشد افراد تمرکز میکند. منتورینگ رویکردی نوین پیش روی سازمانها در جهت هدایت صحیح نیروی انسانی در رسیدن به اهداف سازمانی است بنابراین منتورینگ، فرد باتجربه را قادر میسازد که فردی کمتجربه را از طریق توسعه شایستگیهایش هدایت و حمایت کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی رویکرد منتورینگ، تعیین معیارهای شایستگی و ارزیابی کیفی منتورها در شهرک علمی و تحقیقاتی استان اصفهان است. در آزمودن منتورها ابتدا پروتکل مربوط به ارزیابی و اولویتبندی شایستگیها بهمنظور استخراج معیارهای پراهمیت در اختیار منتورها قرار گرفت که براساس نظرات ایشان و معیارهای بااهمیت بالاتر، پرسشنامه محقق ساختهای تدوین و مطابق با جامعه مورد پژوهش از 20 شرکت تولیدی - خدماتی از بین شرکتهای مستقر در شهرک سنجش شد. روایی و پایایی پرسشنامه مورد تأیید میباشد. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آمار توصیفی و بهمنظور انجام آزمونهای آماری از نرمافزار SPSS استفادهشده است. نتایج نشان داد منتورها در چهارچوب رویکرد منتورینگ بهطورکلی در سطح متوسط و خوبی عمل کردهاند. با توجه به آزمون t تک گروهی تمامی معیارها به غیر از برخی از آنها با اختلاف ناچیز در ارزیابی عملکرد منتورها مناسب هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
112 - تأثیر قابلیتهای ضروری بازاریابی بر عملکرد شرکتهای دانشبنیان
مجید نمکیان امیدعلی کهریزیامروزه شرکتهای پیشرو سعی مینمایند از طریق توجه به عوامل با اهمیت برای مشتریان به بهترین نحوه ممکن سودآوری خود را افزایش دهند. این نکته کلیدیترین پایه موفقیت آنها و بر پایه بازاریابی است. لذا پژوهش حاضر به دنبال شناسایی و اولویتبندی قابلیتهای ضروری بازاریابی بر عمل أکثرامروزه شرکتهای پیشرو سعی مینمایند از طریق توجه به عوامل با اهمیت برای مشتریان به بهترین نحوه ممکن سودآوری خود را افزایش دهند. این نکته کلیدیترین پایه موفقیت آنها و بر پایه بازاریابی است. لذا پژوهش حاضر به دنبال شناسایی و اولویتبندی قابلیتهای ضروری بازاریابی بر عملکرد شرکتهای دانشبنیان مستقر در پارک علم و فناوری است. پژوهش حاضر از نظر اجرا و شیوه گردآوری دادهها جز پژوهشیهای توصیفی ـ پیمایشی است. جامعه آماری 750 نفر و نمونه مورد بررسی 254 نفر از کارکنان و مدیران شرکتهای دانشبنیان پارک علم و فناوری استان کرمانشاه است. نتایج ضریب همبستگی پیرسون، نشان داد که بین قابلیتهای بازاریابی و عملکرد شرکتهای دانشبنیان همبستگی مثبت و معنیداری وجود دارد و همچنین نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد "بازاریابی خدمات"، "بازاریابی اینترنتی" و "بازاریابی محصولات جدید" بر عملکرد شرکتهای دانشبنیان تأثیر دارند. در نهایت براساس نتایج آزمون فریدمن بعد بازاریابی بینالملل و صادرات با ضریب 61/7 دارای بیشترین تأثیر و بازاریابی خدمات و اینترنتی در ردههای بعدی قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
113 - طراحی و پیادهسازی مدل ارزیابی عملکرد شرکتهای فناور (مطالعه موردی شرکتهای فناور پارک علم و فناوری یزد)
علی حاجی غلام سریزدیپارکهای علم و فناوری نهادی در جهت حمایت از شرکتهای فناور میباشند. در جهت کارکرد اصلی این نهاد، ارزیابی عملکرد شرکتهای فناور منجر به ارتقاء عملکرد آنها و هدفمندی حمایتهای پارک علم و فناوری میشود. پارک علم و فناوری یزد بهعنوان یکی از پارکهای پیشرو در کشور دارای ش أکثرپارکهای علم و فناوری نهادی در جهت حمایت از شرکتهای فناور میباشند. در جهت کارکرد اصلی این نهاد، ارزیابی عملکرد شرکتهای فناور منجر به ارتقاء عملکرد آنها و هدفمندی حمایتهای پارک علم و فناوری میشود. پارک علم و فناوری یزد بهعنوان یکی از پارکهای پیشرو در کشور دارای شرکتهای فناور زیادی است که ارزیابی آنها یکی از اولویتهای کاری پارک میباشد. بنابراین هدف این مقاله طراحی و تبیین مدل ارزیابی عملکرد شرکتهای فناور در پارک علم و فناوری یزد و تحلیل نتایج حاصل از اجرای آن میباشد. مدل ارزیابی پارک علم و فناوری یزد مبتنی بر مدلها و تئوریهای ارزیابی عملکرد و همچنین از طریق برگزاری جلسات طوفان فکری با مدیران پارک علم و فناوری و شرکتهای فناور مستقر در آن تدوین گردیده است. این مدل شرکت فناور را در 4 حوزه ماهیت شرکت، ساختار و منابع انسانی، ایده و فناوری و بازار ارزیابی میکند. فرایند ارزیابی نیز به دو صورت کمی (برسی مستندات و غیرحضوری) و کیفی (حضوری و از طریق مصاحبه) طراحی شد. سپس براساس این مدل اطلاعات شرکتهای فناور جمعآوری گردید. نتایج حاصل از ارزیابی با استفاده از این مدل نشان داد که هر چند وضعیت شرکتها نسبت به انتظارات و اهداف پارک فاصله دارد ولی نسبت به جامعه (استان و متوسط کشور) از نظر ارزش افزوده نیروی انسانی و هزینه اشتغال در وضعیت خوبی قرار دارد. همچنین ارزیابی و تحلیل نتایج مدل بیانگر اعتبار و جامعیت مدل در ارزیابی شرکتهای فناور بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
114 - تأثیر ویژگیهای کارآفرین بر بازاریابی کارآفرینانه (موردمطالعه: شرکتهای مستقر در پارک علموفناوری استان فارس)
محمدجواد نائیجی پرنیا یدالهیبا وجود آنکه بازاریابی کارآفرینانه به عنوان یکی از مهمترین الزامات موفقیت شرکتهای کوچک و متوسط و شرکتهای نوپا دانسته میشود، مطالعات اندکی در خصوص عوامل موثر بر بازاریابی کارآفرینانه انجام شده است. برای پوشش این شکاف پژوهشی، هدف این مقاله بررسی تأثیر ویژگیهای کارآفری أکثربا وجود آنکه بازاریابی کارآفرینانه به عنوان یکی از مهمترین الزامات موفقیت شرکتهای کوچک و متوسط و شرکتهای نوپا دانسته میشود، مطالعات اندکی در خصوص عوامل موثر بر بازاریابی کارآفرینانه انجام شده است. برای پوشش این شکاف پژوهشی، هدف این مقاله بررسی تأثیر ویژگیهای کارآفرین بر بازاریابی کارآفرینانه با نقش میانجی ساختار شبکه و ارتباطات است. روش پژوهش از نظر طرح تحقیق، توصیفی-همبستگی و ازنظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری این مطالعه، شرکتهای مستقر در پارک علم و فناوری استان فارس هستند. دادهها از 110 شرکت گردآوری و با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری تحلیلشدهاند. نتایج تحقیق نشان میدهد که ویژگیهای کارآفرینان ارتباط مستقیمی با بازاریابی کارآفرینانه ندارند؛ با این حال، به صورت غیرمستقیم و از مسیر ساختار شبکه و ارتباطات بر بازاریابی کارآفرینانه تاثیر میگذارند. به عبارت دیگر، ویژگیهای فردی کارآفرینان در صورتی میتوانند به بهبود قابلیتهای بازاریابی کارآفرینانه منجر شوند که شبکهها و ارتباطات شرکتهای کارآفرین را تقویت کنند. شرکتهای کوچک و متوسط و شرکتهای دانشبنیانی که قصد بهبود اقدامات بازاریابی کارآفرینانه را دارند، باید بر آن دسته از ویژگیهای فردی تمرکز کنند که به تقویت شبکهسازی و ارتباطات میانجامند. این مطالعه به دانش موجود دربارهی نقشی که کارآفرین میتواند در توسعه قابلیتهای بازاریابی کارآفرینانه داشته باشد کمک میکند. همچنین، این نتایج میتواند در شناخت پویاییها و روابط تعاملی میان پیشبینهای تقویتکنندهی بازاریابی کارآفرینانه مورداستفاده قرار گیرد. از نقطهنظر عملی، این مطالعه نشان میدهد که پایههای بازایابی کارآفرینانه بر شبکهسازی و ارتباطات استوار شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
115 - تحلیل اثر ارتقای برند بر عملکرد منابع انسانی در پارکهای علم و فناوری
داریوش پورسراجیان محمدسعید تسلیمی علینقی مشایخی علی حاجی غلام سریزدی مژگان سلطانیدر عصر حاضر، دارایی های ناملموس نظیر نام تجاری، کیفیت، فناوری، نوآوری، خلاقیت و سرمایه های دانشی منشا مزیت رقابتی سازمان ها می باشند. سازمان ها باید بتوانند تصویر ذهنی مناسبی از خود در ذهن جامعه، مشتریان و کارمندان خود ایجاد کنند تا منابع انسانی با انگیزه، متعهد و مستعد أکثردر عصر حاضر، دارایی های ناملموس نظیر نام تجاری، کیفیت، فناوری، نوآوری، خلاقیت و سرمایه های دانشی منشا مزیت رقابتی سازمان ها می باشند. سازمان ها باید بتوانند تصویر ذهنی مناسبی از خود در ذهن جامعه، مشتریان و کارمندان خود ایجاد کنند تا منابع انسانی با انگیزه، متعهد و مستعد را جذب کرده و بتواند بطور صحیحی از آن ها نگهداری کنند. با توجه به اهمیت این موضوع در پارک های علم و فناوری به عنوان یک نهاد فناور و دانش محور که مهمترین دارایی آن ها، افراد دانشی هستند این مقاله درصدد است تا با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم ها، روابط پویای سیاست ارتقای برند بر عملکرد منابع انسانی در پارک های علم و فناوری را مورد بررسی قرار داده و راهکارهای مناسب در بهبود ساختار، کیفیت و کمیت در سطح پارک ها و نهایتا بهبود عملکرد پارک های علم و فناوری ارائه دهد. در این راستا با استفاده نظرات خبرگان در مصاحبه های عمیق در جلسات مدل سازی گروهی به تبیین مسئله و تدوین فرضیه پویا و ساخت مدل کیفی (نمودارهای علت و معلولی) و مدل کمی (نمودار جریان) پرداخته شد. نتایج حاصل از مدل سازی گروهی در این مقاله سبب شناسایی سه راهکار افزایش چالاکی و انعطاف پذیری عملکرد از طریق توسعه منابع درآمدی، توسعه کارکرد پارک های علم و فناوری در سطح ملی و بین المللی، توسعه ارتباطات و حوزه تأثیر و توسعه نهادهای تخصصی فناوری و ارتباط با صنعت / بازار گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
116 - مروری بر وضعیت پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد در ایران
مهدیه رضایی صدرآبادیدر راستای دستیابی به اهداف توسعهای کشور، نقش مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری بهعنوان دو بازیگر کلیدی اکوسیستم نوآوری قابل توجه است. مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری نه تنها شکافهای موجود بین دانشگاهها و سایر بخشها مانند صنعت، کشاورزی و سلامت را رفع میکنند، بلکه أکثردر راستای دستیابی به اهداف توسعهای کشور، نقش مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری بهعنوان دو بازیگر کلیدی اکوسیستم نوآوری قابل توجه است. مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری نه تنها شکافهای موجود بین دانشگاهها و سایر بخشها مانند صنعت، کشاورزی و سلامت را رفع میکنند، بلکه با جذب سرمایههای انسانی توانمند و فارغالتحصیلان دانشگاهی، روند انتقال فناوری و دانش را نیز تسهیل کرده و حرکت به سمت رشد و توسعه اقتصادی دانشبنیان را تسریع میکنند. همچنین، ظرفیتهای موجود در پارکهای علم و فناوری، بستر لازم برای تبادل تجربیات و داد و ستد علمی و فناوری با دیگر مراکز مشابه و شرکتهای دارنده فناوری را فراهم میسازد. از اینرو، ارائه تصویر واقعی از وضعیت موجود پارکها و مراکز رشد فعال در کشور در راستای خطمشیگذاری و سیاستگذاری حوزه فناوری در کشور حائز اهمیت است. براساس دادههای جمعآوری شده تا پایان تیرماه سال 1397، 36 پارک علم و فناوری و 83 مرکز رشد مستقل (غیروابسته به پارک) در 5 منطقه کشور مشغول به فعالیت بودهاند. مقاله حاضر که با جمعآوری دادههای طبقهبندی شده از طریق پرسشنامه تا پایان تیرماه سال 1397 از 174 مرکز فوق با همکاری مرکز رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاددانشگاهی و دفتر امور فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری تهیه شده است؛ سعی در بررسی و تحلیل هدفمند ابعاد مختلفی از وضعیت پارکها و مراکز رشد ج.ا.ایران مبتنی بر استانداردهای کیفی گزارشهای منتشرشده توسط انجمن بینالمللی پارکهای علم و فناوری1، دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
117 - طراحی و تدوین مدل سازمان تیممحور با رویکرد نوآوری سازمانی (مطالعه موردی مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری در خراسان رضوی)
مریم دهنوی محمود قربانی محمد کریمی احمد زنده دلبا توجه به تحولاتی که امروزه در درون و بیرون سازمانها صورت گرفته نیاز سازمان به نوآوری، انعطافپذیری و پویایی بیش از پیش احساس میشود. تيمسازي در سازمان با تركيب واقعیتها و دیدگاههای متفاوت براي ايجاد قابلیتهای جديد، باعث نوآوري در سازمانها میگردد. پژوهش حاضر با أکثربا توجه به تحولاتی که امروزه در درون و بیرون سازمانها صورت گرفته نیاز سازمان به نوآوری، انعطافپذیری و پویایی بیش از پیش احساس میشود. تيمسازي در سازمان با تركيب واقعیتها و دیدگاههای متفاوت براي ايجاد قابلیتهای جديد، باعث نوآوري در سازمانها میگردد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تدوین مدل سازمان تیممحور با رویکرد نوآوری سازمانی انجام گرفته است. این پژوهش از نظر روش تحقیق آمیخته کمی و کیفی است، از نظر هدف اکتشافی و ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه و مصاحبه میباشد. جامعه آماری کلیه کارکنان مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری در خراسان رضوی بوده که براساس فرمول کوکران 108 نفر بهعنوان نمونه انتخاب شدهاند. تجزیه و تحلیل دادهها از طریق تحلیل عاملی تأییدی به کمک نرمافزار آموس جهت میزان اعتبار مدل بهره گرفته شد. اجرای محاسبات لازم در نرمافزار ضمن تأیید روابط بین متغیرهای مکنون در مدل ساختاری نشانگر این است که مقدار CFI برای مدل اندازهگیری مرتبه اول نوآوری و سازمان تیممحور و همچنین مدل تحلیل عاملی مرتبه دوم به ترتیب برابر 903/0، 901/0 و 908/0 است که با توجه به اینکه بیشتر از 9/0 میباشد میتوان گفت که دادهها بهطور بسیار مناسبی برازش یافته است. با توجه به نتایج تحقیق میتوان عنوان نمود که تمرکز بر متغیرهای سازمان تیممحور میتواند نوآوری سازمانی کارکنان را افزایش دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
118 - بررسی روش نقلی استنباط معارف کلامی علامه طباطبایی از قرآن با محوریت کاربرد (قاعده وضع) و (مجمل و مبین) در باب اوصاف و افعال الهی
ناهیده مهدوی محمدکاظم رضا زاده جودی سیدعلی پور منوچهریاز میان مباحث علم کلام، بحث های روش شناختی این دانش همانند سایرعلوم بسیار حائز اهمیت است.در حالیکه روش های مختلف متکلمان در دو حوزه استنباط عقاید دینی و دفاع از آنها به عنوان رسالت اصلی این علم در کتابهای کلامی قدیم و جدید مورد مطالعه قرار گرفته ولی خلا مباحث روش شناختی أکثراز میان مباحث علم کلام، بحث های روش شناختی این دانش همانند سایرعلوم بسیار حائز اهمیت است.در حالیکه روش های مختلف متکلمان در دو حوزه استنباط عقاید دینی و دفاع از آنها به عنوان رسالت اصلی این علم در کتابهای کلامی قدیم و جدید مورد مطالعه قرار گرفته ولی خلا مباحث روش شناختی متکلمین در حوزه ی استنباطهای کلامی قابل ملاحظه هست. به نظر نگارنده این مسئله قابل توجه است که بسیاری از مباحث ادبی همچون وضع، استعمال، دلالت، حقیقت و مجاز، اصول لفظی و نیز مباحث مفاهیم «عام و خاص» «مطلق و مقید» «مجمل و مبین» که از مباحث الفاظ به شمار می آیند می تواند دربحث روش شناسی علم کلام بکار آید. ولیکن از میان مباحث مذکور ، در این مقاله به علت رعایت اختصار وگنجایش این نوشتار سعی نموده ایم تنها ، میزان و چگونگی بهره برداری علامه طباطبایی در استنباط های کلامی خویش از قاعده وضع و «مجمل و مبین» در باب اوصاف و افعال الهی را به روش تحلیلی مورد بررسی قرار داده و نتایج آن را بازگو می نماییم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
119 - حقوق کودک در ایران: تحلیل وضعیت علمی و اجرایی کمیته حقوق کودک استان مرکزی
مریم شعبانپژوهش حاضر به دنبال مطالعه ساختارهای علمی و اجرای حقوق کودک در استان مرکزی بوده است. بنابراین سطح تحلیل، در سطح کلان و ساختاری است، به این شکل که، کلیه برنامهها، اقدامات و ساختارها در رابطه با حقوق کودک در استان مرکزی، شناسایی و سپس با استفاده از روش تحلیل اسنادی ـ کتا أکثرپژوهش حاضر به دنبال مطالعه ساختارهای علمی و اجرای حقوق کودک در استان مرکزی بوده است. بنابراین سطح تحلیل، در سطح کلان و ساختاری است، به این شکل که، کلیه برنامهها، اقدامات و ساختارها در رابطه با حقوق کودک در استان مرکزی، شناسایی و سپس با استفاده از روش تحلیل اسنادی ـ کتابخانهای مورد تحلیل قرار گرفتهاند. هدف پژوهشگر، شناسایی نقاط قوت و ضعف علمی و اجرایی در رابطه با حقوق کودک در استان مرکزی بوده است و در نهایت به ارائه راهکار برای سیاستگذاران در جهت اصلاح وضعیت موجود پرداخته است. عدم وجود تعریف مشخص از «کودک» و «کودکی» در ایران و خردهفرهنگهای پراکنده در استانها مانند استان مرکزی و شکاف در بین تعاریف نهادهای مختلف از جمله نهاد دین، قانون و حقوق، علاوه بر عدم انطباق هرکدام با فرهنگ عامه، عدم وجود قدرت تجویز و سیاستگذاری برای کمیتههای حقوق کودک استانداریها از جمله استانداری مرکزی، سیستم انکار دستگاههای متولی برنامههای حمایت از کودکان، و در واگذاری مسؤولیت حقوق کودکان در استان به دفترهای امور بانوان و خانواده استانداریها منجر به در اولویت دوم قرارگرفتن برنامههای حقوق کودک در استانها مانند استان مرکزی شده است. در نتیجه همه این موارد منجر به ایجاد موانعی در بهبود وضعیت حقوق کودکان ایران در سطح کلان و استان مرکزی در سطح خردتر شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
120 - اثربخشي آموزش تفکر علمي بر مهارت حل مسئله در کودکان پيش دبستاني: طراحي و کاربست ابزار جديد حل مسئله
لیدا ملک زاده الهه حجازی محمود تلخابی زهرا نقشهدف اساسي پژوهش حاضر طراحي و کاربرد ابزار حل مسئله در بررسي اثربخشي آموزش تفکر علمي کودکان پيش دبستاني بود. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمايشي و جامعة آماري اين پژوهش، کودکان مراکز پيش دبستاني در سال تحصيلي 1397-1396 واقع در شهر تهران را شامل مي شد. 8 کودک پيش دبستاني (4 دخت أکثرهدف اساسي پژوهش حاضر طراحي و کاربرد ابزار حل مسئله در بررسي اثربخشي آموزش تفکر علمي کودکان پيش دبستاني بود. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمايشي و جامعة آماري اين پژوهش، کودکان مراکز پيش دبستاني در سال تحصيلي 1397-1396 واقع در شهر تهران را شامل مي شد. 8 کودک پيش دبستاني (4 دختر و 4 پسر) به عنوان نمونه و با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس با اندازه گيري هاي مکرر تحليل شد. نتايج نشان داد ابزار طراحي شده براي مهارت حل مسئله از روايي محتوايي مناسبي (بين 0/8 تا 1) برخوردار است و اعتبار ابزار نيز با استفاده از روش باز آزمايي (0/724) به دست آمد. همچنين، از تحليل واريانس با اندازه گيري مکرر نتايج نشان داد برنامه آموزش تفکر علمي بر ارتقاء مهارت حل مسئله کودکان پيش دبستاني تأثير معني دار دارد (p<0/05) .آموزش تفکر علمي، اين امکان را براي کودکان پيش دبستاني فراهم مي کند تا تلاش کنند با استفاده از منطق، روابط بين حوادث را جستجو کنند و به تفکر خلاقانه و علمي مبادرت ورزند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
121 - نوخوانش گفتمان علمي در دوره شکوفايي تمدن اسلامي (با تأکيد بر مقايسه روششناسي ابنسينا و ابوريحان بيروني)
محمد بيدهندي عليرضا آقاحسيني مسعود مطهرينسبنوخوانش گفتمان علمي و روششناسي حاکم بر تمدن اسلامي در دورههاي گذشته بويژه در قرون سوم و چهارم هجري و تبيين و تحليل آن ميتواند نقش بسزايي در ايجاد تمدن نوين اسلامي داشته باشد. هدف نوشتار حاضر تبيين و تحليل روششناسي علمي ابنسينا و ابوريحان بيروني جهت ترسيم گفتمان علمي أکثرنوخوانش گفتمان علمي و روششناسي حاکم بر تمدن اسلامي در دورههاي گذشته بويژه در قرون سوم و چهارم هجري و تبيين و تحليل آن ميتواند نقش بسزايي در ايجاد تمدن نوين اسلامي داشته باشد. هدف نوشتار حاضر تبيين و تحليل روششناسي علمي ابنسينا و ابوريحان بيروني جهت ترسيم گفتمان علمي و روشي آن دوره تمدني است. مقايسه تطبيقي روششناسي اين دو انديشمند نشان ميدهد که ابنسينا به تأسي از منطق ارسطويي، سهم بيشتري براي قياس نسبت به استقراء قائل است، ولي ابوريحان بيشتر متمايل به روشهاي تجربي و استقرائي است و فعاليتهاي ميداني و حرفهيي بيشتري انجام داده و حتي ابنسينا را بجهت تأکيد بيش از حد بر روش تعقلي مورد انتقاد قرار ميدهد. تفاوت ديگر اين دو حکيم در آن است که بيروني بر مبناي يک ساختار فکري از پيش تعيينشده نميانديشد، اما ابنسينا در ابتدا تا حدي مدافع ساختار تفکر ارسطويي بوده است؛ اگر چه درنهايت در اشارات و تنبيهات و حکمت مشرقي از ارسطو فاصله ميگيرد. تفاوت ديگر اين است که در مورد ابنسينا گفته ميشود وي قائل به اين بوده که هر چه را شنيدي در محل امکان بگذار ولي در مورد بيروني گفته ميشود که وي معتقد بوده هر چه را شنيدي در بوته انکار بگذار تا مگر خلاف آن با دليل و برهان ثابت گردد (که اين قضاوت مورد نقد قرار گرفته است). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
122 - آموزه¬هاي علم اخلاق از منظر ارسطو و ابنمسکويه رازي
عليمحمد ساجدي هاجر داراييتبارمکاتب مختلف اخلاقي، آموزه هاي متفاوتي براي علم اخلاق معرفي کرده اند. آموزه هاي علم اخلاق شامل مقدمات، معيارها و مصاديق فعل اخلاقي ميشود. نوعاً، اختلافات ميان مکاتب اخلاقي در زمينه آموزه ها، ريشه در مباني فکري و فلسفي فيلسوفان اخلاق دارد. مکاتب اخلاقي ارسطو و ابنمسکويه أکثرمکاتب مختلف اخلاقي، آموزه هاي متفاوتي براي علم اخلاق معرفي کرده اند. آموزه هاي علم اخلاق شامل مقدمات، معيارها و مصاديق فعل اخلاقي ميشود. نوعاً، اختلافات ميان مکاتب اخلاقي در زمينه آموزه ها، ريشه در مباني فکري و فلسفي فيلسوفان اخلاق دارد. مکاتب اخلاقي ارسطو و ابنمسکويه هردو فضيلت گراست. ابنمسکويه مهمترين مقدمات عمل اخلاقي را خودشناسي و تعليم و تربيت ميداند. هر دو متفکر، با مباني اراده، عقل، اعتدال و شرع به تبيين معيار هاي فعل اخلاقي و با مؤلفه هاي فضيلت، لذت، دوستي و... به تحليل مصاديق عمل اخلاقي ميپردازند. ليکن، نظر به جهانبيني متفاوت اين دو فيلسوف، نگرش آنان در خصوص هريک از عناصر و مصاديق اخلاقي نيز متفاوت خواهد شد. زيرا ابنمسکويه برخلاف ارسطو، براي شريعت اسلام در آراء اخلاقي خود جايگاه مهمي قائل است و نيز با انديشه جهانبيني توحيدي قادر است که مدل موفقتري از آموزه هاي علم اخلاق ارائه دهد. وي تحتتأثير آموزه هاي ديني، نقش تعليم و تربيت ديني را در رشد و پرورش اخلاقي، مؤثر و کارآمد ميداند. نوشتار حاضر با مقايسه آراء اين دو فيلسوف در پي واكاوي آموزه هاي علم اخلاق ميباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
123 - تقسيمبندي علوم از منظر اخوانالصفا و فارابي
سيداحمد حسيني مهدي اميريبا آنکه فيلسوفان بسياري از تقسيم علوم سخن گفتهاند اما همة آنها از تقسيم واحدي سخن بميان نياوردهاند. در اين بين هم مقسم و هم اقسام متفاوت است. اخوان الصفا در تقسيم علوم مطلق دانش را در نظر ميگيرند و در ابتدا علوم را به دو دسته صنايع علمي و صنايع عملي تقسيم ميکنند؛ اما أکثربا آنکه فيلسوفان بسياري از تقسيم علوم سخن گفتهاند اما همة آنها از تقسيم واحدي سخن بميان نياوردهاند. در اين بين هم مقسم و هم اقسام متفاوت است. اخوان الصفا در تقسيم علوم مطلق دانش را در نظر ميگيرند و در ابتدا علوم را به دو دسته صنايع علمي و صنايع عملي تقسيم ميکنند؛ اما فارابي رشته هاي علمي ـ و نه مطلق دانش ـ را تقسيم ميکند و اين علوم را براساس سودمندي، به دو بخش علوم ابزاري و غيرابزاري تقسيم ميکند. در تقسيمبندي اخوان الصفا که رويکردي نوافلاطوني دارند، جايگاه نفس، سياست، منطق و اخلاق متفاوت از جايگاه اين مسائل نزد مشائياني مانند فارابي است. مهمترين مبناي تقسيم علوم از ديدگاه اخوان-الصفا، تقسيمبندي از حيث غايت است. اما فارابي همانند ارسطو، بر دو ملاک اصلي تقسيم علوم، يعني غايت و موضوع تکيه ميکند. در نوشتار حاضر، علاوه بر آنکه به بررسي تفاوت تقسيم علوم از ديدگاه اخوان الصفا و فارابي پرداخته ميشود، جايگاه خاص برخي علوم نيز نزد آنها مشخص ميشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
124 - الگوي علم شناسي ارسطويي
مهدي ناظمي اردکاني حامد مصطفويفردتمايز بر اساس موضوع، كهنترين شيوه تمايز علوم بوده، تا آنجا كه برخي آن را تنها شيوه دانستهاند؛ چنانكه تفتازاني و لاهيجي معتقدند كه متکلمان اتفاق دارند براينكه تمايز علوم، بحسب ذات به تمايز موضوعات است. از اينرو مشهور تمايز علوم را به تمايز موضوعات (ولو به حيثيات) ميدان أکثرتمايز بر اساس موضوع، كهنترين شيوه تمايز علوم بوده، تا آنجا كه برخي آن را تنها شيوه دانستهاند؛ چنانكه تفتازاني و لاهيجي معتقدند كه متکلمان اتفاق دارند براينكه تمايز علوم، بحسب ذات به تمايز موضوعات است. از اينرو مشهور تمايز علوم را به تمايز موضوعات (ولو به حيثيات) ميدانند و غرض از اخذ حيثيات نيز، حيثيت استعداد موضوع براي ورود محمول بر آن است. البته حکما با بيان دقيقتري گفته اند: در علوم حقيقي و برهاني، آنچه وحدت يک علم را حفظ مينمايد، عبارت است از موضوع و علامه طباطبايي با صراحت اذعان ميكند كه معيار تمايز در علوم حقيقي و برهاني براساس موضوع و در علوم اعتباري براساس هدف و غايت است. در مقابل، بعقيدة منتقدان الگوي «تمايز موضوعي علوم»، سير و تتبع در علوم نشان ميدهد كه علوم عبارتند از: قضايايي اندك كه به مرور زمان تكميل شدهاند و ازاينرو موضوع در نزد مؤسس و مدون علم مشخص نبوده است تا چه رسد كه دربارة احوال آن بحث كند و حتي بر فرض پذيرش الگوي علم شناسي ارسطويي، بايد گفت كه بسياري از مشاجرات در باب تمايز علوم از باب خلط بين علوم حقيقي و اعتباري و سرايت احكام علوم حقيقي به علوم اعتباري است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
125 - سخن سربیر
دکتر حسین کلباسی اشتریاز زمره مسائل مبتلابه دانشگاهها و مؤسسات آموزشي و پژوهشي كشور، رسالهها و پاياننامههاي دانشجويي است؛ بگونهيي كه در يكي دو دهه اخير، گذشته از تصويب و ابلاغ آييننامهها و دستورالعملهاي مختلف، شايد دهها گردهمايي و نشست تخّصصي و كارگروه و كميسيون و مانند اينها براي بررس أکثراز زمره مسائل مبتلابه دانشگاهها و مؤسسات آموزشي و پژوهشي كشور، رسالهها و پاياننامههاي دانشجويي است؛ بگونهيي كه در يكي دو دهه اخير، گذشته از تصويب و ابلاغ آييننامهها و دستورالعملهاي مختلف، شايد دهها گردهمايي و نشست تخّصصي و كارگروه و كميسيون و مانند اينها براي بررسي مشكلات اين عرصه برگزار گرديده و ميگردد. پرسش مبنايي در اينباره چنين است كه براستي تلقي و انتظار ما از تدوين و نگارش رساله دانشجويي چيست و اين معنا بويژه در ساحت علوم انساني چه انعكاسي دارد؟ برخي ملاحظات در اين زمينه بدين قرار است: 1. گزافه نيست بگوييم رساله دانشجويي فارغ از مقطع تحصيلي، نوعي تمرين و ممارست پژوهشي در عرصهيي از عرصههاي تخصصي دانش است. رساله و پاياننامه زمينهيي است براي آشنايي دانشجو با سازوكار تحقيق، منابع و مصادر تخّصصي و بويژه آشنايي با شيوه استنتاج و استخراج نتايج جديد و نوآورانه در آن عرصه پژوهشي. اين انتظار، انتظار اندكي نيست كه دانشجو در پايان يك دوره آموزشي بتواند هم مهارتهاي فني خود را عملاً بكار گيرد و هم استعداد خلاقيّت و ابداع خويش را به فعليت برساند، به همين جهت، نظام آموزشي حاضر بايد در اين معنا درنگ كند كه آيا قادر به تحقق همين حّد از انتظار هست يا خير. 2. فرهنگ ايراني و اسلامي ما داراي پيشينه غني و درازمدتي در عرصه پژوهشهاي علمي است. اين پژوهشها انحاء مختلفي از تحقيق و تتبع و گردآوري و تحشيه و تعليق و تصحيح و ترجمه را تجربه كردهاند و از اين جهت پشتوانه عظيمي از فعاليت و محصول علمي را برجاي گذاردهاند. با اين حال هنوز هم مرزهاي دقيق تحقيق و تتبع و گردآوري براي اغلب دانشجويان و محصلان ما روشن نيست و اينكه پاياننامهها و رسالهها متوجه كداميك از انحاء فعاليت علمي بايد باشد. اگر امروز بخش قابلتوجهي از پاياننامهها صورت اقتباس و گردآوري محض دارند و از خلاقيت و مسئلهمحوري خالي هستند، در اصل به ابهام در اهميت و ارزش و شيوة گردآوري بازميگردد. بسياري از آثار مهم علمي عالم در دانشهاي محض و كاربردي صورت گردآوري دارد (مانند فرهنگها و دانشنامهها و دائرةالمعارفها)، ليكن بر مبناي اصول و قواعد معين و نيز با اهداف و نتايج روشن. اگر دانشجويان ما همينقدر هم بتوانند مجموعة دادههاي يك حوزه تخصصي را بشكل منظم و مضبوط و هدفمند گزارش كنند، كار مهم و ارزشمندي را صورت خواهند داد؛ درحالي كه آنچه عملاً مشاهده ميشود از بسياري جهات با اصول تتبع و گردآوري نيز ناسازگار است. 3. امروزه اصطلاح «مسئله محوري» درفرايند بسياري از داوريها و ارزيابيها وارد شده است. دقت در اين اصطلاح براي راهبري به مقاصد پژوهش بسيار اهميت دارد، ليكن دشواري مطلب اينجاست كه مسئله چگونه و كي و كجا در ذهن و ضمير پژوهشگر نقش ميبندد؟ واقعيت اين است كه اولاً، بسياري از نوشتهها و آثار يا از مسئله و مسائل اصلي فاصله دارند و يا اساساً در فهم و تشخيص مسئله به خطا رفتهاند و ثانياً، در تشخيص اولويت يا اولويتها به اشتباه رفتهاند. واضحتر بگوييم بفرض آشنايي استاد و دانشجو با اصول و قواعد و شيوة پژوهش، طيف عظيمي از رسالهها متوجه مسائل و موضوعاتيند كه دغدغه اصلي و مبتلابه كشور و تاريخ و فرهنگ ما نيست. ميتوان پرسيد در ساحت فلسفه، چند درصد از رسالههاي دانشجويي به پژوهش و كشف ميراث و سنت و فرهنگ تاريخي ما پرداخته است! آگاهي از افكار و انديشههاي ديگران و نقش و اهميت آنها در خودآگاهي تاريخي و قومي ما بر كسي پوشيده نيست، ليكن تفاوت ميان فرهنگ و تاريخ ريشهدار و بيريشه بسيار زياد است. ملت ايران از دو ميراث بزرگ ايرانيت و اسلاميت توأمان برخوردار است و اين امتياز در هيچ تجربه تاريخي ديگر بچشم نميخورد. اكنون با گذشت نزديك به يك قرن از تأسيس نهاد دانشگاه در كشور، بسياري از وجوه علمي، تاريخي و فرهنگي ملت ما همچنان دست نخورده باقيمانده و يا باجمال معرفي شدهاند. شايسته است استادان و صاحبنظران و اصحاب علم و فلسفه با تشويق و ترغيب و هدايت دانشجويان و جوانان، ظرفيت اين ميراث بزرگ و بينظير را از زواياي تاريك و فراموش شده تاريخ خارج ساخته و امروز و فرداي اين ملت فرهمند و فرهيخته را به پشتوانه آن ميراث مستحكم سازند. بيترديد اميد و اعتماد به نفس واقعي هر قوم به آگاهي از ريشهها و پيشينة معنوي آن بازميگردد و دست تطاول بيگانه نيز هميشه متوجه فراموشي و ادبار ملتها به پيشينه اصيل خويش بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
126 - روششناسی مواجهه حکیمان بزرگ مسلمان با جریان ترجمة دورة عباسی
سيد محمدعلي ديباجي«نهضت ترجمه» عنوانی است که محققان مطالعات اسلامی در غرب، بر جریان ترجمة کتب ملل مختلف به زبان عربی در دورة عباسی، نهادهاند. این جریان که حدود دو قرن بصورتهای مختلف، خودجوش یا هدایتشده، ادامه داشت، واکنشهایی را در جامعة اسلامی بدنبال داشت. یکی از پرسشهای مهمی که در این أکثر«نهضت ترجمه» عنوانی است که محققان مطالعات اسلامی در غرب، بر جریان ترجمة کتب ملل مختلف به زبان عربی در دورة عباسی، نهادهاند. این جریان که حدود دو قرن بصورتهای مختلف، خودجوش یا هدایتشده، ادامه داشت، واکنشهایی را در جامعة اسلامی بدنبال داشت. یکی از پرسشهای مهمی که در اینباره مطرح است اینست که حکمای بزرگ مسلمان آن دوره، بویژه کندی، فارابی و ابنسینا، چه موضعی در اینباره داشتهاند؟ مقاله پیشرو نشان میدهد که برخلاف پاسخ رایج در تاریخنگاری جریان ترجمه، در این برهه بجای نهضت ترجمه با یک نهضت حکمی همپای نهضت علمی در تاریخ اسلام مواجهیم و حکمای مذکور، حکم سه مسئله، یعنی پدیده ترجمه، مترجمان و مفسران، و علوم ترجمه و تفسیرشده را از یکدیگر جدا کردهاند. آنها بر اساس نهضت حکمی خویش که با اصول اندیشه اسلامی مطابقت دارد، سه مواجهه با این موضوع داشتهاند: روششناختی، اصلاحی و انتقادی. آنان بر مبنای حکمتاندیشی خود، علوم ترجمه شده را با آموزههای حکمت در اسلام میسنجیدند و با نوآوریهای خویش، از آن در بنای نظام حکمی خود بهره میبردند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
127 - سرمقاله
آیتالله سیدمحمد خامنهایدر اين چند سال اخير دربارة رشد منفي علوم و نزول كشور در جدول پيشرفتهاي علمي جهاني، مطالب بسيار و آمارهاي متفاوتي در رسانهها بيان شده است كه مانند همة پديدهها و رويدادهاي اجتماعي بايد بدقت بررسي و تحليل شود و عوامل اين نزول و سقوط، چه عوامل اتفاقي و چه عوامل عمدي و اخ أکثردر اين چند سال اخير دربارة رشد منفي علوم و نزول كشور در جدول پيشرفتهاي علمي جهاني، مطالب بسيار و آمارهاي متفاوتي در رسانهها بيان شده است كه مانند همة پديدهها و رويدادهاي اجتماعي بايد بدقت بررسي و تحليل شود و عوامل اين نزول و سقوط، چه عوامل اتفاقي و چه عوامل عمدي و اختياري، تحت مطالعه قرار گيرد. در يك بررسي اجمالي ميتوان براحتي به اين نتيجه رسيد كه علت يا علل اين سقوط و نزول، اتفاقي يا بسبب قصور يا نبود انگيزه و همت دانشمندان ما نيست و عزم ملي دانشمندان و چراغ دانشافروزان جامعة انقلابي اسلامي ايران بهيچوجه نقصان نپذيرفته و همچنان در اوج قدرت خود باقي است و بايد اسباب و علل آنرا در عوامل اختياري و سوء كردار عمدي آنان يافت؛ چه عوامل داخلي و نفوذي و چه عوامل ديگر خارجي. از روزي كه انقلاب اسلامي ايران پيروز شد و در مدت اندكي، نظامي مستحكم و استوار ـ داراي فرهنگ خاص انساني و ايدئولوژي و جهانبيني الهي و طرح و نقشة ايجاد تمدني بشري براي خود و بشرـ به عرصة وجود آمد و به جريان ضدبشري استكبار و جهانخوار طعنه زد، توطئه و عمليات تخريب و جنگ ظاهري و پنهاني آغاز شد؛ انواع شورشها، كودتاها و اقدامات براندازي ظاهري در طول مدت سه تا چهار دهه بعمل آمد كه بارادة الهي شكست خورد. اما از همان روزهاي اول، اقدامات تخريبي ديگري پنهاني نيز پا گرفت و دنبال شد كه مهمترين آنها تخريب اقتصاد كشور و تضعيف بنيانهاي علمي، اعتقادهاي ديني و فلسفي بود. حمله به اقتصاد و زيرساختهاي اقتصادي و شتاب بخشيدن به تورم همراه و همگام با ركورد، بمنظور به فقرمادي كشاندن ملت و كشيدن آنها به زاري و ذلت تا آنكه مردم در فشارهاي روحي در عرصة اقتصاد نابود شده و دست از عقيده و حمايت خود از اسلام و نظام اسلامي بردارند و بدنبال دفاع از آن نباشند و عرصة جامعه را از انبوه طرفداران از جان گذشته خالي كنند تا دشمن با يك يا دو تك ديگر و فتنه و آشوبي ساختگي، كار نظام را بخيال خود يكسره كند! با وجود اهميت اين بخش از نقشة تهاجم به ملت و نظام، اما طرح تخريب دشمنان در زمينههاي فرهنگي بمراتب جايگاه مؤثرتر و مهمتري دارد؛ چون نه به نيازهاي مادي ملت بلكه مستقيم به هويت فرد ايراني و خود انساني آنها ضربه ميزند و مردم را از خودي خويش و ملت خود جدا مينمايد و در بحران بيهويتي، آنان را به بردگي بيگانگان ميگيرد و افرادي ميسازد كه در خاك خود زندگي ميكنند و نان خود را ميخورند ولي عامل دشمنند و به ملت و كشور خود خيانت ميكنند! اين حمله و هجمه به فرهنگ، از دبستان و دبيرستان آغاز و در دانشگاهها و حتي مراكز پژوهشي بطور مختلف متجلي شده است و اگر در مراكز فرهنگي قادر به نصب افراد نفوذي خود نبودند، آنرا با فشار اقتصادي و بستن راه درآمدها و كمكهاي عمومي به تعطيل يا تعليق كشاندند. در اين ميان، حكمت و فلسفه از همه مظلومتر بوده و دشمن ـ كه سياستهاي خود را بر پاية اصول فلسفي اما شيطاني خود تنظيم و اجرا ميكندـ مستقيماً و آگاهانه، فلسفة اسلامي و سياست آگاهانة آنرا هدف قرار داد و بقول پزشك ظريفي، زرنگترين ويروسها، مغز را نشانه ميروند و از اين راه همة ساختار بدن تخريب ميشود. دشمن كه براي اجراي سياستهاي خود پشتوانهيي از فلسفههاي ضدبشري خويش دارد، اما در جوامعي مانند جامعة انقلابي ما، چنين تبليغ (و عمل) ميكند كه رابطة سياست و فرهنگ انقلابي ايران را از عقلانيت و انديشة فلسفي و قرآني و اسلامي ـ كه نيروي متفكر ماستـ دور سازد تا بتواند انديشههاي براندازي خود را به اجرا و عمل بگذارد و براي اين كار، كمر همت شيطاني خود را بر تضعيف و تعليق و تعطيل كانونهاي حكمت و فلسفه و عقل و عقلانيت قرآني بسته است و بدتر آنكه چارهگري آشنا نيز نيست تا در فكر چاره باشد و همچنان سنگ بسته و سگ گشاده! تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
128 - علم تفصيلي پيشين و قاعده «بسيطالحقيقه»
روحالله سوريمهمترين ساحت علم الهي، علم پيشين (علم ذات به غير در رتبة ذات) است. برخي معتقدند اگر اين علم، تفصيلي و عين ذات باشد، بساطت ذات الهي مخدوش ميشود. اما صدرالمتألهين بر اساس قاعدة «بسيط الحقيقه» ايندو را جمعپذير ميداند، زيرا تفصيل و تمايز معلوم، غير از تفصيل خود علم است. ن أکثرمهمترين ساحت علم الهي، علم پيشين (علم ذات به غير در رتبة ذات) است. برخي معتقدند اگر اين علم، تفصيلي و عين ذات باشد، بساطت ذات الهي مخدوش ميشود. اما صدرالمتألهين بر اساس قاعدة «بسيط الحقيقه» ايندو را جمعپذير ميداند، زيرا تفصيل و تمايز معلوم، غير از تفصيل خود علم است. نظام وجود تشكيك طولي (علّي) دارد و معلول وجود ضعيفشده علت است. بنابرين، مرتبة بالا (علت) وجود مرتبة پايين (معلول) را بگونهيي برتر (بدون نواقص آن) در خود دارد. واجبالوجود، برترين و بسيطترين مرتبة نظام وجود است، پس وجود برتر همة اشيائست و علم حضوري او به خويش، علم تفصيلي به اشياء، پيش از آفرينش آنهاست؛ بگونهيي كه خود علم بسيط است اما كشفي تفصيلي از اشياء دارد. از سوي ديگر، ذات واجب فاقد حدود و نواقص است. از اينرو برخي معتقدند تقرير ملاصدرا نيز مفيد علم پيشين اجمالي است. بر اساس مباني حكمت متعاليه ميتوان چنين پاسخ داد: حقيقت وجود (وجود برتر اشياء) مانند خطي است كه اجزاء آن تحقق بالفعل ندارند. حدودِ حقيقت وجود، خارج را پر نكردهاند اما حقيقتاً بر آن صادقند، بنابرين فاني و مضمحل در متن وجودند. پس علم وجود برتر به خويش، كاشف از حدود فاني در اوست، بگونهيي كه سبب بروز كثرت در ذات نميگردد. معناي «علم اجمالي (بسيط) در عين كشف تفصيلي» همين است. بنابرين، تحقق حدود اشياء در ساحت ربوبي مانند تحقق اضمحلالي اجزاء خط است، يعني حدود و كثرت زاييده از آن، نفسالامر دارد اما وجود خارجي ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
129 - ذهن و مراتب واقع نمايي ادراك در انديشة صدرالدين قونوي
مرتضي جعفريان محمدجواد رضاييرهمسئلة اعتبار و حدود شناخت و ادراك انسان و نسبت بين حقيقت و ذات اشياء با نمودهاي ذهني آنها، مستلزم تبيين نقش ذهن در ادراك و نسبتهاي آندو با يكديگر و همچنين رابطة آنها با متعلق ادراك است. گرچه صدرالدين قونوي مباحث علم و ادراك را با صبغة وجودشناختي مورد تحقيق و بررسي قرار أکثرمسئلة اعتبار و حدود شناخت و ادراك انسان و نسبت بين حقيقت و ذات اشياء با نمودهاي ذهني آنها، مستلزم تبيين نقش ذهن در ادراك و نسبتهاي آندو با يكديگر و همچنين رابطة آنها با متعلق ادراك است. گرچه صدرالدين قونوي مباحث علم و ادراك را با صبغة وجودشناختي مورد تحقيق و بررسي قرار داده، ضمن طرح مسائل «علم» و ارتباط آن با «وجود» و مراتب آن، نقش فاعل شناسا در امر شناخت را نيز بطور ويژه بررسي كرده است. مباحث او در اينباره مشتمل بر نظريات بديعي است كه ميتواند برخي از وجوه مبهم مسائل ذهن و شناخت را روشنتر و سير ظهور انديشههاي فلسفي شناخت شناسي را در حوزة فلسفة اسلامي آشكارتر سازد. از ديدگاه وي علم حصولي انسان كه بطور عام شامل ادراك حسي، خيالي و عقلي است، دو ويژگي اساسي دارد: از يك طرف پديدار شيء في نفسه است و برخي از وجوه و مراتب و شئون حقيقت آن را مينماياند و از طرف ديگر هميشه در چارچوبها و قيود ذهني فاعل شناسا قوام مييابد و از نقش قابلي يا فاعلي ذهن تأثير ميپذيرد. بعبارت ديگر، شناخت محصول تعامل عين و ذهن است. اين نظريه كه مدتها قبل از نظرية مشهور كانت ابراز شده، گرچه مبدا عزيمت متفاوتي با نظر كانت دارد، از حيث گذر از رئاليسم خام كه نظرية شايع آن روزگار بوده حائز اهميت بسيار است. قونوي همچنين مسئلة مسانخت و مساوقت علم و ادراك با وجود را پيش از صدرالمتألهين طرح نموده و بسياري از لوازم و نتايج آن را تشريح و تبيين نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
130 - هستي اعتباري از ديدگاه صدرالمتألهين
رضا ملایی«اعتباريات» مهمترين مفاهيم بكار گرفته شده در حكمت عملي هستند. بكارگيري اصول حكمت متعالية صدرالمتألهين در راستاي شناخت «هستي» اعتباريات، افقهاي نويني پيش روي حكمت عملي معاصر خواهد گشود. اين پژوهش بر پاية رويكرد حكمت متعاليه، سعي داشته به اين پرسش كه «آيا هستي اعتباريات، أکثر«اعتباريات» مهمترين مفاهيم بكار گرفته شده در حكمت عملي هستند. بكارگيري اصول حكمت متعالية صدرالمتألهين در راستاي شناخت «هستي» اعتباريات، افقهاي نويني پيش روي حكمت عملي معاصر خواهد گشود. اين پژوهش بر پاية رويكرد حكمت متعاليه، سعي داشته به اين پرسش كه «آيا هستي اعتباريات، امري مجعول و ساختگي است يا همچون هستي حقيقي، داراي بهرهيي از حقيقت و نفس الامر است؟» پاسخ دهد و آثار روششناختي آن را بنماياند. پاسخگويي به اين پرسش متكي بر بكارگيري اصل تشكيك و تحليل آراء صدرالمتألهين در حوزه حُسن و قُبح ذاتي و مدرَكات عقل عملي است. بر اين اساس، مقالة حاضر نشان ميدهد كه 1. هستي اعتباري رقيقه و مرتبة نازلة هستي حقيقي است نه امري در مقابل آن، بنابرين اعتباريات داراي بهرهيي از نفس الامر هستند، نه صرفاً پديدههايي مجعول. 2. بهرهمندي اعتباريات از هستي نفس الامري مختص به اعتبارات متكي به شرع و عقل است، نه هر نوع اعتباري. 3. ارتقاء هستي اعتباري به رقيقة هستي حقيقي بودن، امكان جريان روشهاي برهاني در حوزة حكمت عملي را فراهم ميآورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
131 - ملاكشناسي مقربان در آثار تفسيري و فلسفي صدرالمتألهين
فاطمه صادق زاده قمصریقرآن كريم براي گروهي از اهل ايمان، بنام مقربان، جايگاه بسيار ويژهيي قائل شده و جنات و پاداشهاي اخروي آنها با نعمتهايي كه به گروه مؤمنان صالح و متوسط اختصاص دارد، متفاوت است. پژوهش دربارة اينكه مقربان چه ويژگيهايي دارند كه آنان را از ساير اهل ايمان و ديگر سعادتمندان أکثرقرآن كريم براي گروهي از اهل ايمان، بنام مقربان، جايگاه بسيار ويژهيي قائل شده و جنات و پاداشهاي اخروي آنها با نعمتهايي كه به گروه مؤمنان صالح و متوسط اختصاص دارد، متفاوت است. پژوهش دربارة اينكه مقربان چه ويژگيهايي دارند كه آنان را از ساير اهل ايمان و ديگر سعادتمندان ـ بويژه اصحاب ميمنت و ابرارـ متمايز ميسازد، لازم و ضروري است. خصايلي چون معرفت و كمالات علمي، اعمال صالح و عبادات، تقوا و ارزشهاي اخلاقي، خدمات اجتماعي و خيرخواهانه در شخصيت مقربان قابل مشاهده است. مطابق مباني صدرايي، انسان با ادراك حقايق و عدالت اخلاقي، از حيث قواي نظري و عملي به كمال ميرسد و در نتيجة اين كمال، به لذات حقيقي و انساني دست مييابد. ملاصدرا براي شناسايي مقربان از ساير مؤمنان، به ملاكهاي مختلفي اشاره كرده است؛ از جمله: كمال از حيث علمي و نزاهت اخلاقي، شهود ملكوت و عظمت خدا، استغراق در محبت الهي و برخورداري از عرفان و زهد حقيقي. در عين حال، ديدگاه صدرالمتألهين دربارة برخي پرسشها و مباحث مربوط به مقربان، گاهي مبهم است و گاهي دربارة آن سكوت اختيار كرده است. نوشتار حاضر با رويكردي انتقادي به تحليل ديدگاههاي ملاصدرا در اينباره پرداخته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
132 - ارزش و كارآمدي علوم اكتسابي و غيراكتسابي از نگاه ابنعربي
فروغ السادات رحیم پور نیره اسماعیلیبحث پيرامون علم و معرفت، يكي از مسائل مهم و بنيادي در عرفان نظري است. ابنعربي علوم را بر اساس روش دريافت، به دو قسم اكتسابي و غيراكتسابي تقسيم ميكند. علوم اكتسابي همان علوم استدلالي هستند كه انسان بكمك تلاش عقلي به آن نايل ميشود. در مقابل، درك و دريافت علوم غيراكتسابي أکثربحث پيرامون علم و معرفت، يكي از مسائل مهم و بنيادي در عرفان نظري است. ابنعربي علوم را بر اساس روش دريافت، به دو قسم اكتسابي و غيراكتسابي تقسيم ميكند. علوم اكتسابي همان علوم استدلالي هستند كه انسان بكمك تلاش عقلي به آن نايل ميشود. در مقابل، درك و دريافت علوم غيراكتسابي نه تنها از توان عقل خارج است، بلكه نيازمند ابزار ديگري به نام قلب است كه شأن آن پذيرش افاضات و تجليات انوار الهي است. ابنعربي معتقد است علم اصيل و راستين علمي است كه خداوند بر قلب افاضه ميكند. چنين علمي بر خلاف علوم عقلي و اكتسابي مصون از خطا، شك و فراموشي است، زيرا انسان در اينباب صرفاً «پذيرندة» تجليات خداوند است و خود دخل و تصرفي در آنها ندارد. اين مقاله به تبيين كارآمدي علوم اكتسابي و غيراكتسابي از ديدگاه ابنعربي ميپردازد و ارزشمندي آنها را سنجيده، وجوه امتياز و نقاط قوت و ضعف هر يك نسبت به ديگري را روشن ميكند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
133 - جايگاه وجودشناختي اسماء الهي در عرفان نظري
رضا صفری کندسریدر عرفان، فقط حق وجود دارد و موجودات كثير، تعينات و تجليات او هستند. حال، مسئله اينست كه اسماء ـ با پذيرش اصل وحدت وجود ـ در منظومه» فكري عرفا از چه جايگاهي برخوردارند؟ آيا وجود دارند يا خير؟ اگر وجود دارند، وجودشان چگونه است؟ و اگر وجود ندارند و عدمي هستند، عدمي بودن آ أکثردر عرفان، فقط حق وجود دارد و موجودات كثير، تعينات و تجليات او هستند. حال، مسئله اينست كه اسماء ـ با پذيرش اصل وحدت وجود ـ در منظومه» فكري عرفا از چه جايگاهي برخوردارند؟ آيا وجود دارند يا خير؟ اگر وجود دارند، وجودشان چگونه است؟ و اگر وجود ندارند و عدمي هستند، عدمي بودن آنها به چه معناست؟ اسماء الهي واسطة ظهور حق در مراتب غيب و شهادتند. اسماء در تعين اول (مرتبة غيب اول) با ذات حق وحدت دارند اما در تعين ثاني، با ظهور اعيان ثابته، ظهور علمي پيدا ميكنند و نسبت اسماء و اعيان ثابته، در مرتبة غيب دوم آشكار ميشود. در مرتبة شهادت، اسماء بر اساس استعداد اعيان ثابته به آنها وجود خارجي ميبخشند و نسبت وجودي (اعيان خارج و اسماء فعل) ظهور مييابد. اما خود اسماء ـ از آنجا كه ظهور وجودند ـ در خارج وجود مستقل ندارند بلكه از نسب وجودي هستند و بر اساس مظاهر (يك طرف نسبت)، ظهور خارجي دارند و هرگاه مظاهر، استعداد جزئي دريافت ظهور عيني را داشته باشند، اسماء (طرف ديگر نسبت) نيز ظاهر ميشوند و اگر استعداد نباشد، اسماء به اصل خود (مرتبه» غيب) رجوع ميكنند. در واقع اسماء، معدومالعين و موجودالاثرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
134 - «من» و معيار تشخيص آن از «غير» از منظر سهروردي، ملاصدرا، دكارت
سکینه غریبی سهراب حقیقت منصور ایمانپورپژوهش حاضر به بيان هويت و مصداق «من» و نيز ملاك تشخيص «منِ حقيقي» از غير، از ديدگاه سهروردي، ملاصدرا و دكارت پرداخته است. از نظر اين سه فيلسوف، «من» هويت ظاهر و خودپيدايي است كه انسان با علم حضوري بدان خودآگاهي مييابد. مصداق منِ حقيقي نزد سهروردي نور مجرد است كه با ظه أکثرپژوهش حاضر به بيان هويت و مصداق «من» و نيز ملاك تشخيص «منِ حقيقي» از غير، از ديدگاه سهروردي، ملاصدرا و دكارت پرداخته است. از نظر اين سه فيلسوف، «من» هويت ظاهر و خودپيدايي است كه انسان با علم حضوري بدان خودآگاهي مييابد. مصداق منِ حقيقي نزد سهروردي نور مجرد است كه با ظهور دائمي ذات، از خودآگاهي مستمر برخوردار ميباشد. در فلسفة ملاصدرا، مصداق آن مرتبهيي از وجود است كه در بستر حركت جوهري دائماً متطور بوده و مملكتي ذومراتب است كه هويتي ثابت ندارد، و نزد دكارت بُعد مجردي است كه بنحو دائمي در حال انديشيدن است. بنابرين، در واقع هر سه فيلسوف «من» حقيقي را منِ مدرك، عالم و انديشنده ميدانند. ملاك تمييز منِ حقيقي نيز نزد آنها يكي است، زيرا سهروردي و ملاصدرا علم مستمر و عدم غفلت از خود را كه در واقع همان خودآگاهي است، ملاك تمييز منِ حقيقي ميدانند، اما ملاك دكارت وضوح و تمايز است كه بنظر ميرسد همان أمري است كه سهروردي و ملاصدرا آن را علم حضوري مستمر يا خودآگاهي مينامند. در نتيجه، ميتوان گفت كه ملاك تمايز «من حقيقي» از نظر هر سه فيلسوف يكسان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
135 - ارزيابي تفاسير رايج از نفسالامر و بيان چيستي آن براساس ديدگاه نهايي ملاصدرا
سیده زهرا موسوی بایگی سید محمد موسویيكي از مباحثي كه در دهههاي اخير در آثار علمي ـ فلسفي مطرح شده، معرفتشناسي و مسائل مرتبط با آن، از جمله مسئلة «معيار و مناط صدق گزارهها» است. متفكران مسلمان بر اين باورند كه معيار صدق گزارهها، مطابقت با نفسالأمر است اما در تفسير نفسالامر، ديدگاههاي متفاوتي ارائه أکثريكي از مباحثي كه در دهههاي اخير در آثار علمي ـ فلسفي مطرح شده، معرفتشناسي و مسائل مرتبط با آن، از جمله مسئلة «معيار و مناط صدق گزارهها» است. متفكران مسلمان بر اين باورند كه معيار صدق گزارهها، مطابقت با نفسالأمر است اما در تفسير نفسالامر، ديدگاههاي متفاوتي ارائه دادهاند. اين پژوهش كه با روش كتابخانهيي به گردآوري دادهها و سپس توصيف و تحليل آنها پرداخته، ضمن ارزيابي سه ديدگاه مشهور درباره» حقيقت نفسالأمر انتقادات وارد بر آنها و نيز روشنگري در باب عدم تماميت آن تفاسير، درصدد اثبات اين نظريه است كه نفسالأمر عبارتست از «علم ذاتي تفصيلي خداوند». ديدگاه مختار نگارندگان هماهنگ با مباني انديشة صدرالمتألهين، و برگرفته از اصول عرفاني است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
136 - ارزیابی اولویت بندی عوامل موثر بر بهبود تدوین استراتژی شرکت های کوچک و متوسط دانش بنیان با استفاده از مدل ANP مورد مطالعه شرکت های مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان
عبداله احمدی جشوقانی غلامرضا اسماعیلیاندر محیط پر تلاطم اقتصادی و شرایط تحریم های اقتصادی صورت گرفته بر علیه کشور، اقتصاد دانش بنیان یکی از راه حل های خروج کشور از رکود و رشد اقتصادی است. اقتصاد دانش بنیان، اقتصاد جدیدی است که در آن دانش منبع اصلی رشد و ایجاد ثروت می باشد. محرک اصلی اقتصاد دانش بنیان، شرکت أکثردر محیط پر تلاطم اقتصادی و شرایط تحریم های اقتصادی صورت گرفته بر علیه کشور، اقتصاد دانش بنیان یکی از راه حل های خروج کشور از رکود و رشد اقتصادی است. اقتصاد دانش بنیان، اقتصاد جدیدی است که در آن دانش منبع اصلی رشد و ایجاد ثروت می باشد. محرک اصلی اقتصاد دانش بنیان، شرکت های دانش بنیان هستند. شركتها و مؤسسات دانش بنيان، شركت يا مؤسسه خصوصي يا تعاوني است كه به منظور هم افزايي علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمي و اقتصادي (شامل گسترش و كاربرد اختراع و نوآوري) و تجاري سازي نتايج تحقيق و توسعه (شامل طراحي و توليد كالا و خدمات) در حوزه فناوري هاي برتر و با ارزش افزوده فراوان به ويژه در توليد نرم افزارهاي مربوط تشكيل مي شود. اين شرکت ها براي ادامه حيات و موفقيت نيازمند برنامه ريزي دقيق و انتخاب استراتژي هاي مناسب هستند. لذا در تحقيق حاضر بر اساس مطالعات و تحقيقات پيشين، به بررسي و ارزيابي عوامل موثر بر انتخاب استراتژي هاي مناسب، جهت تدوين استراتژي شرکت هاي دانش بنيان مي پردازد. هدف از اين تحقيق کمک به تدوين و انتخاب استراتژيهاي مناسب جهت موفقيت هاي اين شرکتها مي باشد. با بررسي و مطالعه تحقيقات مشابه خارجي و داخلي به عواملي همچون عوامل مديريتي، بازاريابي و فروش، مالي، منابع انساني، تحقيق و توسعه دست يافته شد که با استفاده از تحليل شبکه ((ANP و به کمک نرم افزار Super Decisions به الويت بندي آنها پرداخته شد. که ازميان آنها بيشتر به عامل بازاريابي و فروش پرداخته شده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
137 - ارائة الگوی اکتساب دانش از تجارب اعضای هیاًت علمی دانشگاه¬ها مطالعه موردی: دانشگاه جامع امام حسین(ع)
سیدشکور عطائی سیدضیاءالدین قاضی زاده فرددانشگاه ها عمده ترین مراکز تولید و اشاعه دانش هستند، در عصر کنونی دانش یک منبع کلیدی بوده و مهمترین سرمایه ی سازمان ها محسوب می-شود. با توجه به سرعت تولید دانش و تغییرات سریع محیطی، اکتساب دانش یکی از بهترین راه های تطابق دانشگاه ها با این تغییرات است. از طرفی در دانشگا أکثردانشگاه ها عمده ترین مراکز تولید و اشاعه دانش هستند، در عصر کنونی دانش یک منبع کلیدی بوده و مهمترین سرمایه ی سازمان ها محسوب می-شود. با توجه به سرعت تولید دانش و تغییرات سریع محیطی، اکتساب دانش یکی از بهترین راه های تطابق دانشگاه ها با این تغییرات است. از طرفی در دانشگاه ها اعضای هیأت علمی با تجارب بیشتر در آستانه بازنشستگی می باشند، که این اعضا دارای کوله باری از دانش و تجربیات در زمینه های مختلف آموزشی، پژوهشی و مدیریت های علمی و اجرایی هستند. کسب و ذخیره و اشاعه این گنجینه گران بها کاری ارزشمند و مفید خواهد بود. این مقاله حاصل کار پژوهشی است، که به دنبال ارائه الگوی مناسب جهت اکتساب دانش از تجارب اعضای هیأت علمی دانشگاه ها است. جهت تحقق این امر، افزون بر مطالعات کتابخانه ای از مطالعه میدانی در دانشگاه جامع امام حسین(ع) نیز استفاده شده است. در این مقاله، الگوی اکتساب دانش از تجارب اعضای هیأت علمی با روش توصیفی پیمایشی و با رویکرد کاربردی ارائه شده است. برای اعتبارسنجی الگوی پیشنهادی از پرسشنامه محقق ساخته بهره گیری و بین 35 نفر از خبرگان دانشگاه جامع امام حسین(ع) توزیع و پس از گردآوری آلفای کرونباخ با استفاده از نرم افزار spss 85.1 محاسبه گردیده، سپس داده های آن با روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل استنباطی قرار گرفته که نتایج حاصل از آن، حاکی از تایید گام های الگو است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
138 - آموزش حین خدمت منابع انسانی دانشگاه و تاثیر آن در کیفیت زندگی کاری و عملکرد کارکنان ( مطالعه موردی:کارکنان دانشگاه علم و صنعت ایران)
علی بنیادی نایینی سید محسن اقبالیپژوهش حاضر با هدف بررسي تاثیر آموزش حین خدمت بر كيفيت زندگي كاري و عملکرد در ميان كاركنان دانشگاه علم و صنعت ایران به مرحله اجرا درآمده است. در راستاي اين هدف جامعه آماري (كليه كاركنان دانشگاه علم و صنعت ایران) که 1180 نفر بودندرا به 3 گروه کارکنان خدماتی، کارکنان ادار أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسي تاثیر آموزش حین خدمت بر كيفيت زندگي كاري و عملکرد در ميان كاركنان دانشگاه علم و صنعت ایران به مرحله اجرا درآمده است. در راستاي اين هدف جامعه آماري (كليه كاركنان دانشگاه علم و صنعت ایران) که 1180 نفر بودندرا به 3 گروه کارکنان خدماتی، کارکنان اداری و اساتید تقسیم بندی نموده ایم و از این میان، 500 نفر از كاركنان كه به صورت تصادفي ساده از روي فهرست اسامي كاركنان دانشگاه انتخاب شده بودند، به پرسشنامه هاي تحقيق پاسخ دادند. روش پژوهش همبستگي بوده و پرسشنامه هاي مورد استفاده در پژوهش شامل پرسشنامه كيفيت زندگي كاري (با 27 سوال)که بر اساس مولفه های کیفیت زندگی کاری کاسیو، مرت ون طراحی، پرسشنامه نحوه آموزش (با 19 سوال)و پرسشنامه ارزیابی عملکرد کارکنان(با 12 سوال) بود. بمنظور سنجش پایایی ابزار از روش آلفای کرونباخ و برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است که درآن ضریب پایایی پرسشنامه ارزیابی عملکرد 84/.، ضریب پایایی پرسشنامه کیفیت زندگی کاری 88/. و ضریب پایایی پرسشنامه نحوه آموزش79/. حاصل شد. در این پژوهش بمنظور تجزیه و تحلیل داده ها و تعیین رابطه ی بین 3دسته متغیرمورد بررسی از آزمون همبستگی و بمنظوربررسی داشتن یا نداشتن تفاوت معنادار از تحلیل واریانس استفاده شده است. پژوهش حاضر نشان دهنده آن می باشد که"2 دسته متغیر کیفیت زندگی کاری و عملکرد کارکنان دارای رابطه ی معناداری در سطح 014/. با آموزش کارکنان می باشند" ثانیا" متغیر کیفیت زندگی کاری دارای بالاترین تاثیر رگرسیونی و همبستگی می باشد" همچنین از مهمترین نتایج این پژوهش بدست آمدن رابطه ی معکوس میان سطح تحصیلات کارکنان سازمان و میزان تمایل آنان به آموزش درون سازمانی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
139 - ارايه ابزار اندازه گيري دانايي محوري در بخش علم وفناوري در راستاي سند چشم انداز
محمد محمودی میمند علی ربیعی محمدمهدی پرهیزگار سیدجواد میرامینیمطابق سند چشم انداز"ایران کشوري است دست يافته به جايگاه اول اقتصادي، علمي و فناوري در سطح منطقه آسياي جنوب غربي (شامل آسياي ميانه، قفقاز، خاورميانه و کشورهاي همسايه) با تاکيد بر جنبش نرم افزاري و توليد علم" "برخوردار از دانش پیشرفته،توانا درتولید علم وفناوری”است .روش مو أکثرمطابق سند چشم انداز"ایران کشوري است دست يافته به جايگاه اول اقتصادي، علمي و فناوري در سطح منطقه آسياي جنوب غربي (شامل آسياي ميانه، قفقاز، خاورميانه و کشورهاي همسايه) با تاکيد بر جنبش نرم افزاري و توليد علم" "برخوردار از دانش پیشرفته،توانا درتولید علم وفناوری”است .روش مورد استفاده درپژوهش حاضر، روش تحليل محتوا ،تحلیل متمرکز بر معنا،گروه کانونی و مصاحبه مي باشد كه در چند مرحله انجام شده است. ابتدا شاخص هاي مختلف فرهنگي،اقتصادي،اجتماعي ،سياسي ،علمي ،مالي، مجموعا 2100 شاخص شناسايي شد. پس از تجزيه وتحليل آنها ، تعداد 1178 شاخص صرفا علمی ؛ در 20 گروه مختلف استخراج و طبقه بندي گردید . ازبين اين شاخص ها براساس شیوه های تحلیلی متمرکز بر معنا تعداد 313 شاخص مرتبط با موضوع تحقيق مورد توجه قرار گرفت و در نهايت با روش گروه كانوني ازبين شاخص هاي موردنظر40شاخص مربوط به دانايي محوري شناسايي و براساس فراواني هريك اولويت بندي شد.براساس يافته هاي تحقيق شاخص ها در سه سطح انسان دانا ، سازمان دانا وجامعه دانا طبقه بندي گرديدند. به نظر مي رسد نتايج اين پژوهش مي تواند به عنوان ابزاري كه قدرت برازش داشته ،جهت اندازه گيري دانايي محوري در بخش علم وفناوري كشور در راستاي سند چشم انداز استفاده گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
140 - آسیب شناسی دوره های آموزشی موسسات جامع علمی کاربردی مهارت استان گیلان با رویکرد سه شاخگی و به روش تحلیل سلسله مراتبی AHP))
علیرضا المئی مهناز همتی نوعدوست گیلانی رقیه یوسف نژاد لزرجانیدر جامعهای متناسب با شرایط خود ، فرهنگ، رشد و انحطاط خود با انواعی از انحرافات و مشکلات روبروست که تاثیرات مخربی روی فرآیند ترقی آن جامعه دارد. شناخت چنین عواملی میتواند مسیر حرکت جامعه را بسوی ترقی و تعامل هموار سازد، بطوری که علاوه بر درک عمل آنها و جلوگیری از تداوم أکثردر جامعهای متناسب با شرایط خود ، فرهنگ، رشد و انحطاط خود با انواعی از انحرافات و مشکلات روبروست که تاثیرات مخربی روی فرآیند ترقی آن جامعه دارد. شناخت چنین عواملی میتواند مسیر حرکت جامعه را بسوی ترقی و تعامل هموار سازد، بطوری که علاوه بر درک عمل آنها و جلوگیری از تداوم آن عمل با ارائه راه حل هایی به سلامت جامعه کمک نماید. آموزش و بالاخص آموزش منجر به اشتغال همانند علم در کنار عمل مانند دانشگاه علمی کاربردی از این امر مستثنی نیست. در این بین آموزشی موثر است که منجر به هدف و بازده مفید برای جامعه گردد، لذا برآنیم تا با رفع مشکلات پیش روی آموزش به این مهم نائل آییم. دراین پژوهش که به کمک خبرگان انجام شد، پس از جلسات متوالی پرسشنامه ای طراحی و پس از مسجل شدن روایی و پایایی آن شاخص های موثر را مشخص شد. ضریب آلفای کرونباخ نیز 0.831گردیده که نشان از پایایی پرسشنامه اول با طیف لیکرت دارد و وزن آنها را به کمک تحلیل سلسله مراتبی در پرسشنامه مقایسات زوجی (پرسشنامه شماره2) یافته و شاخص های آسیب پذیر، اولویت بندی و در اختیار مدیر برای تصمیم گیری قرار گرفت. پیشنهاد می گردد از این مدل ترکیبی برای سایر موسسات آموزشی استفاده گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
141 - طراحی سامانه تصمیم یار با استفاده از ابزار داده کاوی(مطالعه موردی معاونت فرهنگی دانشگاه علم و صنعت)
روزبه قوسی عماد چیذری هانی وحدانیتصمیمگیری یکی از وظایف اصلی مدیران تلقی میشود؛ درعصر کنونی فرآیند تصمیمگیری با پیچیدگیها و ظرافتهای فراوانی همراه است به طوری که اخذ تصمیم بدون استفاده از فناوریهای روز و تحلیل و بررسی اطلاعات، اهداف را به صورت مطلوب محقق نخواهد ساخت. مدیریت کارا علاوه بر دانش وتج أکثرتصمیمگیری یکی از وظایف اصلی مدیران تلقی میشود؛ درعصر کنونی فرآیند تصمیمگیری با پیچیدگیها و ظرافتهای فراوانی همراه است به طوری که اخذ تصمیم بدون استفاده از فناوریهای روز و تحلیل و بررسی اطلاعات، اهداف را به صورت مطلوب محقق نخواهد ساخت. مدیریت کارا علاوه بر دانش وتجربه مدیریت نیازمند به کارگیری صحیح سامانههای اطلاعاتی است؛ سیستم پشتیبان تصمیم یکی از این سامانههای میباشد که پشتوانهای برای فرآیند تصمیمگیری مدیران سازمانی میباشد. در این مقاله ابتدا ادبیات مربوط به سیستم پشتیبان تصمیم بررسی شده است؛ سپس دادهکاوی به عنوان ابزاری برای استخراج دانش و اطلاعات کاربردی از دادههای خام سازمانی معرفی شده است. این دانش به دست آمده حاوی مفاهیم و اطلاعاتی است که ممکن است پیش از این در سازمان مغفول مانده باشد لذا کمک شایانی به روند تصمیم گیری مدیران خواهد داشت. در نهایت یافتههای این مطالعه در دانشگاه علم و صنعت به کار گرفته شده است تا راهنما و پشتیبان تصمیمات مدیران دانشگاهی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
142 - بررسی رابطه بین قاطعیت و همدلی اعضای هیأت علمی دارای پست های مدیریتی (مطالعه موردی:دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان)
مرضیه کهنوجیهدف: هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین قاطعیت و همدلی اعضای هیأت علمی دارای پُستهای مدیریتی بوده است.روش:پژوهش حاضر تحقیق همبستگی از نوع تحقیقات کاربردی می باشد.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هیأت علمی دارای پُست مدیریتی در سال تحصیلی 95-1394 در دانشگاه ولی عصر (عج) أکثرهدف: هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین قاطعیت و همدلی اعضای هیأت علمی دارای پُستهای مدیریتی بوده است.روش:پژوهش حاضر تحقیق همبستگی از نوع تحقیقات کاربردی می باشد.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هیأت علمی دارای پُست مدیریتی در سال تحصیلی 95-1394 در دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان می باشندکه تعدادآنها 61 نفر بودند و کلیه جامعه آماری به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه های استاندارد قاطعیت(گمبریل و ریکی ) وهمدلی(دیویس )انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها در سطح توصیفی و استنباطی انجام گرفته استیافته ها: از نتایج تحلیل داده ها چنین دریافت می شود که بین قاطعیت مدیران و اتخاذ دیدگاه، میزان تخیل وتوجه همدلانه رابطه معناداری مشاهده نمی شود و بین قاطعیت مدیران و پریشانی شخصی رابطه وجود دارد.نتیجه گیری: نتایج کلی پژوهش حاکی از آن است که بین میزان قاطعیت اعضای هیأت علمی دارای پُستهای مدیریتی با ابعاد همدلی رابطه ای وجود ندارد .این رهیافت لزوم توجه جدی به تقویت توام این ابعاد در رفتار مدیران را ضروری می نمایاند.لذا توصیه می گرددبا برگزاری دوره های آموزشی ، کارگاههای مرتبط و انجام گزینش های علمی تر در انتخاب مدیران دقت بیشتری به عمل آید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
143 - تدوین استراتژی منابع انسانی بر مبنای گروه بندی مشاغل در دانشگاه جامع علمی کاربردی تهران
سیدعلی اکبر احمدی فرشته امین مجتبی کاتب رضا رسولیدر سال هاي اخير، منابع انساني در سازمان ها جايگاه محوري پيدا كرده و عاملي استراتژيك براي اداره سازمان به شمار مي رود..پژوهش حاضر، با هدف تدوين استراتژي هاي منابع انساني در دانشگاه جامع علمی کاربردیبا استفاده از مدل بامبرگر و مشولم به تفکیک گروه بندی مشاغل در این دانشگاه أکثردر سال هاي اخير، منابع انساني در سازمان ها جايگاه محوري پيدا كرده و عاملي استراتژيك براي اداره سازمان به شمار مي رود..پژوهش حاضر، با هدف تدوين استراتژي هاي منابع انساني در دانشگاه جامع علمی کاربردیبا استفاده از مدل بامبرگر و مشولم به تفکیک گروه بندی مشاغل در این دانشگاهانجام شده است.جامعه آماری این پژوهش را مدیران و کارشناسان ارشد دانشگاه تشکیل داده اند ودادههای پژوهش از طریق پرسشنامه، سندکاوی و مصاحبه با مدیران و کارشناسان سازمان استخراج گردیده است. در این تحقیق پس از پردازش دادهها ،مختصات استراتژیک مشاغل تعیین و استراتژی منابع انسانی مناسب برای هر دسته از مشاغل شناسایی شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که استراتژی منابع انسانی غالب در وضعیت موجود دانشگاه جامع علمی کاربردی طبق نظر خبرگان، استراتژی پدرانه است. در این تحقیق همچنین استراتژی های منابع انسانی به تفکیک گروه بندی مشاغل در دانشگاه جامع علمی و کاربردی نیز ارایه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
144 - شبکه مسائل عام تولید علم در مقیاس ملی
محمد سعید جبل عاملی سید رضا فاطمی امیناولین و مهمترین گام برای مدیریت تولید علم در راستای بهبود امور جامعه و دستیابی به مرجعیت علمی، فهم دقیق مسائل تولید علم است. شناسایی مسائل پیچیدگیهای زیادی دارد. مسائل با تعابیر مختلف بیان شده و به ارتباط بین مسائل توجه نمیشود. در نتیجه ابهامها و سردرگمیهای زیادی پ أکثراولین و مهمترین گام برای مدیریت تولید علم در راستای بهبود امور جامعه و دستیابی به مرجعیت علمی، فهم دقیق مسائل تولید علم است. شناسایی مسائل پیچیدگیهای زیادی دارد. مسائل با تعابیر مختلف بیان شده و به ارتباط بین مسائل توجه نمیشود. در نتیجه ابهامها و سردرگمیهای زیادی پدید میآید. در این پژوهش، از روش داده بنیاد برای استخراج مسائل تولید علم و روابط بین آنها استفاده میشود، سپس با استفاده از مقایسههای زوجی ارتباط بین مسائل با دقت بیشتری تعریف میشود همچنین با استفاده از روش دیمتل همچنین میزان تاثیرگذاری مسائل آشکار میشود. دستاورد این پژوهش، شناسایی شبکه مسائل تولید علم با تبیین 22 مسئله و روابط بین آنها است. مسائل «ارتباط دانشگاه و جامعه، کیفیت پژوهش، تقاضای پژوهش و عرضه پژوهش» تعامل (تاثیرگذاری و تاثیر پذیری) بیشتری با سایر مسائل دارند. مسائل «عرضه پژوهش، مهاجرت مغزها، کیفیت پژوهش، انگیزه پژوهشگر و تقاضای پژوهش» بیشترین تاثیرپذیری و مسائل «مدیریت سازمان، مالکیت فکری، ظرفیت جذب، ارتباط دانشگاه و جامعه و تجارت خارجی» بیشترین تاثیرگذاری را دارند. دستاورد این پژوهش، شبکه مسائل عام تولید علم است، این شبکه برای موقعیتها و رشتههای علمی خاص باید متناسبسازی شود. با توجه به ماهیت عام این پژوهش، شبکه مسائل بدست آمده به عنوان یک راهنما برای شناسایی شبکه مسائل تولید علم در موارد خاص (مناطق جغرافیایی یا رشتههای علمی) میتوان استفاده کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
145 - شناسایی و سطح بندی مهمترین عوامل موثر بر موفقیت برند محصولات کسب و کار های دانش بنیان صنعتی با استفاده ازتکنیک ISM (شاهد تجربی: واحدهای فناور مستقر در پارک علم و فناوری استان سمنان)
حسنعلی آقاجانی عبدالحمید صفایی قادیکلایی میثم شیر خدایی حسن واحدیچکیده باتوجه به اهمیت موفقیت برند در کسب و کارهای کوچک و متوسط و بالخصوص در شرکت های دانش بنیان صنعتی ، این تحقیق با هدف شناسایی و سطح بندی عوامل اثرگذار بر موفقیت برند شرکت های دانش بنیان صنعتی در واحد های فناور مستقر در پارک علم و فناوری استان سمنان، با بکارگیری روش أکثرچکیده باتوجه به اهمیت موفقیت برند در کسب و کارهای کوچک و متوسط و بالخصوص در شرکت های دانش بنیان صنعتی ، این تحقیق با هدف شناسایی و سطح بندی عوامل اثرگذار بر موفقیت برند شرکت های دانش بنیان صنعتی در واحد های فناور مستقر در پارک علم و فناوری استان سمنان، با بکارگیری روش ISM انجام شد. بدین منظور با استفاده از نظرات چهارده نفر از اساتید دانشگاه و کارشناسان سازمان های مورد مطالعه، عوامل اثر گذار موفقیت برند شرکت های دانش بنیان، مورد بررسی قرار گرفتند و پس از پالایش نهایی هشت عامل انتخاب شد. در گام بعدی ، این عوامل توسط تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری، سطح بندی شدند. در نهایت از بین عوامل موثر بر موفقیت برند شرکت های دانش بنیان، سابقه شرکت و نوع مالکیت ، در سطح اول و به عنوان تاثیرگذارترین عامل قرار میگیرد.در سطح بعدی ویژگی های برند،قرار دارد. سطح سوم شامل سهم بازار،سطح چهارم به اندازه شرکت و سهم بازار اختصاص دارد و در نهایت تاثیر پذیرترین عوامل، ارتباطات و برنامه های بازاریابی می باشند که در سطح پنجم قرار میگیرد.این سطح بندی باعث میشود تا شرکت های دانش بنیان بتوانند بر اساس آن، برای موفقیت برند محصولات خود، استراتژی های لازم را تدوین و گام به گام با پیشرفت در هر سطح، به هدف نهایی خود نزدیک تر شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
146 - طراحی مدل سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری در منطقه ویژه علم و فناوری استان یزد
علی صفاری دربرزی حبیب زارع احمدآبادی سیدرضا سلامی داود عندلیب اردکانیبه دليل پيچيدگي زيادي كه نظام علم، فناوري و نوآوري دارد، طراحـي مدلی جـامع بـراي سیاستگذاری اين حوزه، يكي از دغدغههاي مهم سياستگذاران و تصميمگيـران اسـت. بنابراین درک، فهم و استخراج روابط مابین شاخصهای سیاستگذاری علم، فناوري و نوآوري ضروری است. هدف از پژوهش حاض أکثربه دليل پيچيدگي زيادي كه نظام علم، فناوري و نوآوري دارد، طراحـي مدلی جـامع بـراي سیاستگذاری اين حوزه، يكي از دغدغههاي مهم سياستگذاران و تصميمگيـران اسـت. بنابراین درک، فهم و استخراج روابط مابین شاخصهای سیاستگذاری علم، فناوري و نوآوري ضروری است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و ایجاد ارتباط میان شاخصها در قالب نظام نوآوری منطقهای میباشد. بدین منظور در گام اول با استفاده از مرور ادبیات پژوهش و همچنین استفاده از نظرات خبرگان، مهم ترین ابعاد اصلی تشکیلدهنده مدل سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری شناسایی گردید. سپس در گام بعدی به منظور برقراری ارتباط و توالی بین ابعاد اصلی و ارائه مدل ارتباطی از تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری بهره گرفته شد. طبق نتایج به دست آمده، 56 شاخص در هشت بعد اصلی در پنج سطح قرار گرفت. با اعتبارسنجی مدل به دست آمده با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری مشخص شد که دو بعد نهادها و منابع مالی علم و فناوری پایههای بنیادین سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری در منطقه ویژه علم و فناوری استان یزد محسوبشده که فرایند سیاستگذاری عملاً از این دو بعد شروع میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
147 - تحلیل شبکه همکاری های علمی در حوزه طب بازساختی در ایران
عطیه بزرگی پور سروش قاضی نوری محمد نقی زادههم نویسندگی یکی از شایع ترین مظاهر همکاری علمی بین پژوهشگران و محققان شاخه های علمی می باشد. رشد قابل توجه این پدیده در شاخه های علمی مختلف در دو دهه ی اخیر باعث آن شده تا بررسی ویژگی های مختلف شبکه های هم-نویسندگی به مسأله ای جذاب برای محققان تبدیل گردد. بررسی شبکه های أکثرهم نویسندگی یکی از شایع ترین مظاهر همکاری علمی بین پژوهشگران و محققان شاخه های علمی می باشد. رشد قابل توجه این پدیده در شاخه های علمی مختلف در دو دهه ی اخیر باعث آن شده تا بررسی ویژگی های مختلف شبکه های هم-نویسندگی به مسأله ای جذاب برای محققان تبدیل گردد. بررسی شبکه های مذکور در شاخه های علمی مختلف از جمله ریاضیات، فیزیک و علوم اطلاع رسانی با استفاده از ابزارهای موجود در حوزه ی تحلیل شبکه های اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به رشد روزافزون پدیده ی هم نویسندگی در حوزه های مختلف علوم پزشکی، در این مقاله شبکه ی هم-نویسندگی محققان ایرانی حوزه ی طب بازساختی مورد تحلیل قرار گرفته است. ضمنا شبکه ی همکاری علمی بین موسسات ایرانی فعال در حوزه ی طب بازساختی نیز تحلیل و بررسی گردیده است. در انتها بر مبنای تحلیل های صورت گرفته، پیشنهاداتی جهت ارتقاء سطح کمی و کیفی تحقیقات صورت گرفته آورده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
148 - راهحل ملاهادی سبزواری و حسنزاده آملی برای معضل فاعل بالعنایه در اندیشة ملاصدرا
نعیمه نجمی نژاد سید احمد غفاریبحث از فاعلیت الهی و نحوة آفرینش موجودات، همواره از مباحث چالشبرانگیز بوده و هر متفکری بر اساس نظام فکری خود، نظری در اینباره ارائه داده است. در این میان، ملاصدرا دربارة نحوۀ فاعلیت خداوند در آثار مختلف خود، گاهی قائل به فاعلیت بالعنایه شده است و گاهی قائل به فاعلیت با أکثربحث از فاعلیت الهی و نحوة آفرینش موجودات، همواره از مباحث چالشبرانگیز بوده و هر متفکری بر اساس نظام فکری خود، نظری در اینباره ارائه داده است. در این میان، ملاصدرا دربارة نحوۀ فاعلیت خداوند در آثار مختلف خود، گاهی قائل به فاعلیت بالعنایه شده است و گاهی قائل به فاعلیت بالتجلی. این دو نظریۀ بظاهر متناقض، سبب شده تا شارحان آثار وی تلاش کنند مقصود اصلی و نهایی او را برملا سازند. در این مقاله که بروش توصیفیـتحلیلی نگاشته شده، به نظر ملاهادی سبزواری و علامه حسنزادهآملی، در مقام دو شارح مهم مکتب حکمت متعالیه، پرداخته شده و روشن میشود که سبزواری با ارجاع فاعلیت بالتجلی به عنایت بالمعنی الاعم، سعی در ایجاد سازگاری بین این دو نظریه دارد، ولی حسنزادهآملی با تفسیری خاص که از نظر مشائین دربارة فاعلیت خداوند ارائه میدهد، فاعلیت بالعنایه را با فاعلیت بالتجلی یکسان میداند. اما بنظر نگارنده، مقوم اصلی فاعل بالعنایه که باعث شده ملاصدرا قائل به آن شود، علم فعلی است؛ بهمین دلیل او با پذیرش فاعل بالعنایه، اموری همچون زیادت علم بر ذات که مشائین در اینباره مطرح کردهاند را پذیرفته است. با این بیان میتوان بین عبارات مختلف صدرالمتألهین دربارة نحوة فاعلیت الهی جمع کرد و دیدگاه وی را ناظر به علم فعلی دانست که این علم فعلی در فاعل بالعنایه نیز وجود دارد؛ بهمین دلیل است که وی در فاعلیت خداوند از فاعلیت بالعنایه سخن میگوید و این امر تعارضی با فاعلیت بالتجلی ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
149 - بررسي نظرية تطابق عوالم و نقش آن در تبيين رابطة وجود علمي و عيني ممكنات در حكمت متعاليه
سید احمد غفاریصدرالمتألهين همچون غالب فيلسوفان مسلمان، علم ذاتي الهي به ممكنات را علم پيشين دانسته و اين علم را از سنخ علم فعلي ميداند، ليكن فاعليت علم الهي در منظومة حكمت متعاليه، معناي متفاوتي نسبت به تفسير مشهورآن دارد. دريافت اين معناي متفاوت، رهين التفات به برداشت خاص ملاصدرا از أکثرصدرالمتألهين همچون غالب فيلسوفان مسلمان، علم ذاتي الهي به ممكنات را علم پيشين دانسته و اين علم را از سنخ علم فعلي ميداند، ليكن فاعليت علم الهي در منظومة حكمت متعاليه، معناي متفاوتي نسبت به تفسير مشهورآن دارد. دريافت اين معناي متفاوت، رهين التفات به برداشت خاص ملاصدرا از نظرية تطابق عوالم است كه بجاي قائل بودن به «تطابق سنخي» ميان عوالم علمي و عيني، بر «تطابق عيني» آنها تأكيد ميكند. اين نوشتار با روش توصيفيـ تحليلي، درصدد عرضة تبييني دقيق از برداشت ملاصدرا دربارة نظرية تطابق عوالم است، و البته لازم بذكر است كه قواعد فلسفي متعددي همچون قاعدة «بسيط الحقيقه كلّ الاشياء» و «عينيت علم اجمالي و تفصيلي» در حكمت متعاليه، متأثر از آن هستند. آنچه دغدغة صدرالمتألهين را در جامعيت وجودي نسبت به وجودات خاصه شكل ميدهد، ترسيم اشتمال وجودي وجود جمعي بحقايقي است كه هركدام همچون گوهري جامع، تمام سكنات و تحولات وجود مادون را در خود جمع نموده است؛ در چنين شرايطي، علم به اين گوهر وجودي كه حقيقت وجود مادون محسوب ميشود، عين علم به جميع احوال و اوضاع وجود خاص است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
150 - زمانبندی کاربردهای جریان کاری علمی در محیط چندابری با استفاده از الگوریتم جستجوی فاخته
سمیه محمدی لطیف پورکریمی سمیه عبدیمحیطهای چندابری شامل منابع متنوع قابل ملاحظهای هستند که هزینههای زمانبندی کاربردهای جریان کاری در چنین محیطهایی میتواند به طور چشمگیری کاهش یابد و همچنین محدودیت ارائه منابع توسط فراهمکنندگان تجاری ابر رفع شود. بر این اساس، این تحقیق به مسأله زمانبندی کاربردهای أکثرمحیطهای چندابری شامل منابع متنوع قابل ملاحظهای هستند که هزینههای زمانبندی کاربردهای جریان کاری در چنین محیطهایی میتواند به طور چشمگیری کاهش یابد و همچنین محدودیت ارائه منابع توسط فراهمکنندگان تجاری ابر رفع شود. بر این اساس، این تحقیق به مسأله زمانبندی کاربردهای جریان کاری علمی در محیط چندابری تحت قید مهلت زمانی با هدف کمینهسازی هزینه میپردازد. در اين مقاله با به كارگيري الگوريتم جستجوي فاخته که يكي از مشهورترین روشهاي جستجوي فراابتكاري میباشد، الگوريتمي براي مسأله زمانبندی کاربردهای جریان کاری در محیط چندابری ارائه شده است. الگوريتم فراابتكاري جستجوي فاخته قادر است در مدت زماني كوتاه فضاي جواب را جستجو نموده و جوابهايي را در همسايگي جواب بهینه سراسری بيابد كه به آن نزديك ميباشد. نتایج به دست آمده نشان میدهند که راهکار پیشنهادی این تحقیق در مقایسه با دیگر راهکارهای فراابتکاری در موارد کاهش هزینه کارایی بهتری داشته و همچنین جوابهاي به دست آمده از الگوريتم فراابتکاری پیشنهادي، در حد مطلوبی نزديک به جوابهاي بهینه سراسری به دست آمده از مدل رياضی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
151 - شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر بالندگی اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران
داود قرونه سید محمد میرکمالی عباس بازرگان سیدکمال خرازیاین پژوهش با هدف شناسايي و اولويتبندي عوامل مؤثر بر بالندگی اعضای هیأت علمی در دانشگاه تهران طراحی و اجرا شده است. روش تحقيق از نوع آميخته اكتشافي است که در دو بخش كيفي و كمي صورت پذيرفته است. در بخش كيفي از طريق روش مصاحبه نيمهساختاريافته با 15 نفر از متخصصان و صاحب أکثراین پژوهش با هدف شناسايي و اولويتبندي عوامل مؤثر بر بالندگی اعضای هیأت علمی در دانشگاه تهران طراحی و اجرا شده است. روش تحقيق از نوع آميخته اكتشافي است که در دو بخش كيفي و كمي صورت پذيرفته است. در بخش كيفي از طريق روش مصاحبه نيمهساختاريافته با 15 نفر از متخصصان و صاحبنظران كه به روش نمونهگيري هدفمند انتخاب شده بودند، عوامل مؤثر بر بالندگی اعضای هیأت علمی شناسايي و دستهبندي شدند. در بخش كمي در قالب روش تحقيق توصيفي- پيمايشي و از طريق ابزار پرسشنامه محققساخته نظرات و ديدگاههاي 282 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران كه به روش نمونهگيري طبقهای نسبی انتخاب شده بودند گردآوري شد. در نتیجه تحلیل دادههای بخش کیفی پژوهش که به روش کدگذاری باز و محوری انجام شد، دو دسته کلی از عوامل شناسایی گردید که شامل عوامل شخصی و عوامل سازمانی میباشد. سپس در مرحله کمی دادههاي به دست آمده با استفاده از فرایند تحليل سلسلهمراتبي (AHP) به روش میانگین هندسی مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و عوامل مؤثر بر بالندگی اعضای هیأت علمی اولويتبندي گرديد. نتایج پژوهش نشان میدهد که از میان عوامل شخصی ویژگیهای شخصیتی اعضای هیأت علمی با وزن نسبی 302/0 داراي بيشترين اهميت بوده و بعد از آن عوامل عوامل انگیزه، پیشینه علمی، تعهدحرفهای، و مسئولیتپذیری به ترتیب با وزن نسبی 251/0، 194/0، 135/0، و 118/0 قرار دارد. از میان عوامل سازمانی نیز فرهنگ و جو سازمانی با وزن نسبی 277/0 دارای بیشترین اولویت بوده و بعد از آن به ترتیب عوامل نظام ارتقای شغلی، عوامل مدیریتی، فرصت بالندگی، عوامل ساختاری، و عوامل معیشتی با ضرایب نسبی 216/0، 18/0، 138/0، 104/0، و 085/0 قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
152 - اعتبارسنجی الگوی بالندگی اعضای هیئت علمی دانشگاههای شهر تهران
دکتریوسف محب زادگان محمد حسن پرداختچی محمد قهرمانی مقصود فراستخواهبالندگی اعضای هیئت علمی از ابزارهای مهم ایجاد تغییر و تحول در نظام آموزش عالی است که شامل تمام فعالیتهای برنامهریزی شده و هدفمندی است که دانش فردی و مهارتهای اساسی و لازم برای عملکرد بهتر در دانشگاه را برای اعضای هیئت علمی فراهم میکند. این پژوهش از نوع ترکیبی است. أکثربالندگی اعضای هیئت علمی از ابزارهای مهم ایجاد تغییر و تحول در نظام آموزش عالی است که شامل تمام فعالیتهای برنامهریزی شده و هدفمندی است که دانش فردی و مهارتهای اساسی و لازم برای عملکرد بهتر در دانشگاه را برای اعضای هیئت علمی فراهم میکند. این پژوهش از نوع ترکیبی است. در بخش کیفی از روش نظریه مبنایی استفاده شده است و در بخش کمی به آزمون اعتبار الگو در بین اعضای هیئت علمی دانشگاههای شهر تهران میپردازد. جامعه آماری بخش کیفی شامل 17 نفر از افراد متخصص و صاحبنظر میباشد و بخش کمی شامل تمام اعضای هیئت علمی دانشگاههای تهران که از طریق نمونهگیری تصادفی طبقهای 307 نفر انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها، در بخش کیفی از روش مصاحبه عمیق و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است؛ اعتبار و روایی در بخش کیفی از طریق دو روش بازبینی توسط مشارکتکنندگان و مرور توسط خبرگان غیر شرکتکننده و در بخش کمی با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شد که میزان آن 90/0 بود. برای تحلیل دادههای بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و برای تأیید و آزمون مدل مفهومی از تحلیل عاملی تأییدی و از روش معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشاندهنده 13 مقوله کلی هست که در قالب مدل پارادایمی شامل: شرایط علی؛ پدیدهمحوری (مشارکت در تصمیمگیریها)؛ شرایط زمینهای؛ شرایط مداخلهگر؛ راهبردهای بالندگی و پیامدها به دست آمده است که عوامل مؤثر بر فرایند بالندگی هیئت علمی و روابط آنها را نمایان میکنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
153 - شناسایی مدل و تدوین شایستگی های اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی ایران: یک مطالعه ی کیفی
هدیه محبت کورش فتحی واجارگاه پریوش جعفریدر حال حاضر اعضای هیأت علمی به عنوان رکن اساسی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در نظر گرفته می شوند. همچنین تحولات آینده دانشگاهها به شایستگی ها، نوآوری ها و برنامه های توسعه حرفه ای اعضای هیأت علمی بستگی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مدل و شایستگیهای اعضای هیئت علمی و أکثردر حال حاضر اعضای هیأت علمی به عنوان رکن اساسی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در نظر گرفته می شوند. همچنین تحولات آینده دانشگاهها به شایستگی ها، نوآوری ها و برنامه های توسعه حرفه ای اعضای هیأت علمی بستگی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مدل و شایستگیهای اعضای هیئت علمی و در چارچوب رویکرد کیفی و تحلیل محتوا صورت گرفته است. جامعه پژوهش شامل کلیه اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های دولتی می باشد، نمونه گیری در این پژوهش بر اساس منطق نمونه گیری در روشهای کیفی بصورت هدفمند و با استفاده از روش نمونه گیری ملاك محور و شبكه اي انجام شده است. تعداد اطلاع رسان های پژوهش بر مبنای اصل اشباع در تحقیقات کیفی و 23 نفر می باشد و از دانشگاه های مختلف انتخاب شده اند. اطلاعات مورد نیاز برای تحقیق با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شدهاند. تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از مصاحبه ها در چند مرحله و با استفاده از راهبرد تحليل مضموني صورت گرفت. براي حصول اطمينان از اعتبار نتايج از ممیزی همگنان و بازبيني اعضا استفاده شده است. نتایج بدست آمده از پژوهش نشان داد که می توان شایستگیهای اعضای هیئت علمی را در شش بعد شایستگیهای آموزشی، پژوهشی، سازمانی، اخلاقی، فردی و حرفه ای و 44 زیر شایستگی طبقه بندی نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
154 - بازنمایی موانع و چالشهای رشد و بالندگی اعضای هیئت علمی جدیدالاستخدام: مطالعهای به روش پدیدارشناسی
مجید قاسمی کیوان صالحیاز مهم ترین راهبردهای توسعه پایدار در دانشگاههای ارزش آفرین و پیشگام در عرصه خلق دانش و فناوری، بسترسازی برای فعالیت بهینه اعضای هیئت علمی است. در پژوهش حاضر، سعیشد چالش ها و موانع رشد و بالندگی اعضای هیئت علمي جدیدالاستخدام در دانشگاههای دولتی شهر تهران مورد مطالع أکثراز مهم ترین راهبردهای توسعه پایدار در دانشگاههای ارزش آفرین و پیشگام در عرصه خلق دانش و فناوری، بسترسازی برای فعالیت بهینه اعضای هیئت علمی است. در پژوهش حاضر، سعیشد چالش ها و موانع رشد و بالندگی اعضای هیئت علمي جدیدالاستخدام در دانشگاههای دولتی شهر تهران مورد مطالعه قرار گیرد. بدینمنظور از نمونهگیری هدفمند، از نوع ملاکی استفاده شد که پس از مصاحبه یازدهم، اشباع نظري دادهها حاصل گردید، اما در راستای اعتباربخشی به یافته ها، مصاحبه ها تا پانزدهمین نفر ادامه یافت. دادهها با استفاده از فن مصاحبه نیمهساختاریافته و در سه شیوه "حضوری"، "تلفنی" و "مکتوب" جمعآوري شده و مبتنی بر راهبرد هفت مرحلهای کُلایزی، تحلیل گردید. نتایج پژوهش، به شناسایی چالشها در دو بخش عمده «رشد و بالندگی» و «سلامت روانی» منتج گردید. چالشهای رشد و بالندگی شامل مقوله های: «حقوق و مزایای ناچیز در قبال حجم سنگین کار»؛ «ابهام در قوانین ارتقاء و نبود اطلاعرسانی کافی»؛ «ارایه نشدن خدمات لازم برای انجام وظایف سازمانی»؛ «مشکل فضا و مدیریت نامناسب آن»؛ «نبود مهد و شیرخوارگاه برای نگهداری فرزندان اساتید» است. در خصوص سلامت روانی، سه چالش عمده شامل: «فرسودگی شغلی بهدلیل حجم زیاد دروس ارائهشده»؛ «دغدغه عقد قرارداد طرح های پژوهشی با سازمانها»؛ «تحت فشار بودن برای چاپ مقاله نمایه شده در WOS برای تمدید قرارداد دو ساله»، شناسایی گردید. يافتهها نشان داد که اعضای هیئت علمی، با چالشهای متعدد و متفاوتي مواجهاند که استمرار آنها زمینه افت بهرهوری، تعهد، سلامتی و نشاط و پویایی ایشان را فراهم آورده و میتواند در سطوح، فردی، تیمی، سازمانی و اجتماعی، چالشها و آسیبهاي مضاعفي را بههمراه داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
155 - واکاوی اقدامات منتور و منتی در منتورینگ اعضای هیئت علمی جدیدالاستخدام دانشگاهها: رویکردی کیفی
سمیه دانشمندی کورش فتحی واجارگاه اباصلت خراسانی بهروز قلیچ لیهدف اصلي اين پژوهش، واکاوی اقدامات منتور و منتی در منتورینگ اعضای هیئت علمی جدیدالاستخدام دانشگاهها ميباشد. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی انجام شده است. به اين منظور، تعداد 20 نفر از اساتید و مطلعین نسبت به منتورینگ اعضای هیئت علمی به صورت هدفمند و با راهبرد نمونهگ أکثرهدف اصلي اين پژوهش، واکاوی اقدامات منتور و منتی در منتورینگ اعضای هیئت علمی جدیدالاستخدام دانشگاهها ميباشد. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی انجام شده است. به اين منظور، تعداد 20 نفر از اساتید و مطلعین نسبت به منتورینگ اعضای هیئت علمی به صورت هدفمند و با راهبرد نمونهگيري نظری انتخاب شده و به صورت نيمهساختاريافته مورد مصاحبه قرار گرفتند. دادههاي حاصل از مصاحبهها مورد تحليل مضمون قرار گرفته است. به منظور اعتباربخشي نتايج از راهبردهاي بازبيني اعضا و تحليل همگنان استفاده شده و نتايج طي چندين مرحله تعديل شدند. یافتهها حاکی از آن است که اقدامات منتور و منتی در منتورینگ اعضای هیئت علمی جدیدالاستخدام دانشگاهها شامل سه دسته اقدامات اولیه (مقدماتی)، اقدامات یاددهی-یادگیری (توسعهای) و اقدامات بازخوردگیری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
156 - آسیبشناسی برنامههای بالندگی هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
بهار بندعلی محمود ابوالقاسمی محمدحسن پرداختچی مرتضی رضاییزادهیکی از راهبردهای ارتقای کیفی دانشگاهها توجه به رشد و بالندگی اعضای هیئت علمی است. بر این اساس دانشگاهها تلاش میکنند تا با ارائه برنامههایی به منظور بالندگی اعضای هیئت علمی، گامی در جهت ارتقای کیفیت بردارند. علیرغم تاکید فوق، استقبال اساتید از برنامههای بالندگی ه أکثریکی از راهبردهای ارتقای کیفی دانشگاهها توجه به رشد و بالندگی اعضای هیئت علمی است. بر این اساس دانشگاهها تلاش میکنند تا با ارائه برنامههایی به منظور بالندگی اعضای هیئت علمی، گامی در جهت ارتقای کیفیت بردارند. علیرغم تاکید فوق، استقبال اساتید از برنامههای بالندگی هیئت علمی در حد انتظار نبوده است و این موضوع نیازمند مطالعه و رسیدگی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف ارتقای برنامههای بالندگی هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، درصدد شناسایی نقاط ضعف آن از دیدگاه اساتید است. در طرحی کیفی و پدیدارشناسانه، مصاحبههای نیمهساختاریافتهای با 29 نفر از اساتید دانشگاه شهید بهشتی انجام و از آنان درباره نقاط ضعف برنامههای بالندگی هیئت علمی دانشگاه سوال شده است. مصاحبههای پیادهسازی شده با استفاده از روش اشتراوس-کوربین و در سه مرحله کدگذاری شدند. در نتیجه فرایند کدگذاری، چهارده نقطه ضعف برای برنامههای بالندگی شناسایی شدند که عبارتند از: «بیتوجهی به ابعاد گوناگون بالندگی هیئت علمی»، «بینظمی در برنامهها»، «بیتوجهی به انگیزانندههای درونی»، «بیتوجهی به تفاوتهای فردی»، «اجرا نشدن نیازسنجی»، «تعداد و تکرار کم برنامهها»، «منعطف نبودن زمان برنامهها»، «اطلاعرسانی ضعیف»، «موضوعات نامناسب»، «محتوای نامناسب»، «روشهای یاددهی-یادگیری غیراثربخش»، «تعامل و مشارکت پایین»، «نبود سازوکارهای کافی برای ارزیابی اثربخشی دوره» و «ضعف کانالهای بازخورد». برای دستیابی به دیدگاهی جامعتر درباره برنامههای بالندگی هیئت علمی، نقاط ضعف شناسایی شده، در قالب عناصر برنامه درسی طبقهبندی شدند و مورد بحث قرار گرفتند. در مجموع بر اساس یافتههای پژوهش میتوان گفت برنامههای بالندگی هیئت علمی دانشگاه در هر چهار گروه هدف، محتوا، روشهای یاددهی-یادگیری و روشهای ارزیابی نیاز به یک بازنگری اساسی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
157 - تحلیل عملکرد مدیریت منابع انسانی در شناسایی و رفع نیازهای توسعه حرفه ای اعضای هیأت علمی (مورد مطالعه: دانشگاه شهید بهشتی
فرنوش اعلامی اباصلت خراسانی حامد کمالی آرمیتا شیرودیپژوهش حاضر با اتخاذ رویکرد کمی و با بهره گیری از روش پیمایش، درصدد تحلیل عملکرد مدیریت منابع انسانی در شناسایی و رفع نیازهای توسعه حرفه ای اعضای هیأت علمی بوده است. بدین منظور از میان 850 عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی تعداد270 عضو بعنوان حجم نمونه تعیین و در چارچوب ن أکثرپژوهش حاضر با اتخاذ رویکرد کمی و با بهره گیری از روش پیمایش، درصدد تحلیل عملکرد مدیریت منابع انسانی در شناسایی و رفع نیازهای توسعه حرفه ای اعضای هیأت علمی بوده است. بدین منظور از میان 850 عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی تعداد270 عضو بعنوان حجم نمونه تعیین و در چارچوب نمونه گیری طبقه ای نسبی قرار گرفت. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. روایی پرسشنامه فوق به وسیله صاحب نظران امر مورد تائید و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کورنباخ .89 محاسبه شد. ضمن آنکه داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل واقع گردید. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که میزان برخورداری اعضای هیأت علمی از نیازهای توسعه حرفه ای پژوهشی، آموزشی، فردی، سازمانی و اخلاقی در سطح بالایی گزارش شده است، لیکن عملکرد مدیریت منابع انسانی تنها در رفع نیازهای توسعه حرفه ای آموزشی در حد مطلوب گزارش شده است و در رفع سایر نیازها در سطح نامطلوبی گزارش شده است. بنابراین شکاف اساسی میان نیازهای توسعه حرفه ای اعضای هیأت علمی با عملکرد مدیریت منابع انسانی در رفع این نیازها قابل مشاهده است. چنین شکافی ضرورت تغییر و اصلاح رویه نظام مدیریت منابع انسانی در نیازسنجی و برنامه ریزی توسعه حرفه ای اعضای هیأت علمی را یادآور می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
158 - شناسایی عوامل مؤثر بر بهسازی اعضای هیئت علمی با رویکرد کارآفرینی (مطالعه موردی: دانشگاه پیام نور استان هرمزگان)
یوسف محمودی خمیری پور نادرقلی قورچیان محمدنور رحمانیبهسازی اعضای هیئت علمی با رویکرد کارآفرینی می تواند منجر به تحول و ارتقاء در زمینه های آموزشی و پژوهشی منطبق با اهداف کارآفرینانه شود و آنگاه می توان انتظار داشت خروجی این تحولات، پژوهشگران و دانشجویانی خلاق و نوآور باشد که قدرت تعریف، مسلهشناسی و ارائه راهکارهای خلا أکثربهسازی اعضای هیئت علمی با رویکرد کارآفرینی می تواند منجر به تحول و ارتقاء در زمینه های آموزشی و پژوهشی منطبق با اهداف کارآفرینانه شود و آنگاه می توان انتظار داشت خروجی این تحولات، پژوهشگران و دانشجویانی خلاق و نوآور باشد که قدرت تعریف، مسلهشناسی و ارائه راهکارهای خلاقانه جهت اهداف کسبوکار و صنعت را داشته باشند و توسعه مستمر کیفیت در فعالیتها و مأموریتهای مختلف دانشگاه رخ دهد. بهسازی اعضای هیئت علمی با رویکرد کارآفرینی تلاشی است از سوی نظام دانشگاهی که به منظور اصلاح دانش، نگرش و مهارتهای اساتید در قالب دورههای آموزشی، بازآموزی، فرصتهای مطالعاتی، بورسیه تحصیلی و... منطبق با اهداف کارآفرینانه صورت میگیرد. جهت موفقیت در پیشبُرد فرآیند بهسازی اعضای هیئت علمی با رویکرد کارآفرینی به منظور سیاستگذاری مطلوب می بایست مجموعه ای از عوامل کلیدی مؤثر شناسایی شوند. در همین راستا، در مقاله حاضر، محقق با استفاده از شیوه تحلیل مضمون، به شناسایی عوامل مؤثر بر بهسازی اعضای هیئت علمی با رویکرد کارآفرینی در سطح دانشگاه پیام نور استان هرمزگان می پردازد. به همین منظور، با مصاحبه های انجام شده با افراد خبره در زمینه بهسازی منابع انسانی، 71 مضمون پایه به همراه 25 مضمون سازمان دهنده شناسایی شد که بر اساس استنتاج محقق در 5 بُعد فراگیر شامل ابعاد بهسازی فردی، بهسازی سازمانی، بهسازی آموزشی، بهسازی پژوهشی و بهسازی حرفه ای دسته بندی شدند و در نهایت به ارائه پیشنهادات علمی و عملیاتی منتج گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
159 - ارائه الگوی ساختاری خودتوسعهای حرفهای اعضای هیأت علمی
میترا صادقی تبار نادرقلی قورچیان پریوش جعفری امیرحسین محمد داودیپژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی ساختاری خودتوسعهای حرفهای اعضای هیأت علمی انجام شده است. روش پژوهش آمیخته بوده است. جامعه پژوهش در بخش کیفی شامل صاحبنظران که با 16 و براساس قاعده اشباع مصاحبه شد. در بخش کمی نیز جامعه شامل کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاههای تهران، شهید به أکثرپژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی ساختاری خودتوسعهای حرفهای اعضای هیأت علمی انجام شده است. روش پژوهش آمیخته بوده است. جامعه پژوهش در بخش کیفی شامل صاحبنظران که با 16 و براساس قاعده اشباع مصاحبه شد. در بخش کمی نیز جامعه شامل کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاههای تهران، شهید بهشتی و علامه طباطبائی به تعداد 3460 نفر بوده است که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی و با کمک جدول مورگان، 346 نفر تعیین شد. برای جمعآوری دادهها از مصاحبه نیمه ساختاریافته و همچنین پرسشنامه محقق ساخته خودتوسعهای حرفهای با پایایی(97/0=α) استفاده شد که 5بعد خودتوسعهای حرفهای را مورد بررسی قرار میدهد. نتایج تحلیل کیفی منجر به شناسایی 5 بعد خودتوسعهای حرفهای گردید که تحلیل با کمک نرم افزار لیزرل و تحلیل مدلیابی معادلات ساختاری، نشان داد مدل ساختاری خودتوسعهای حرفهای اعضای هیأت علمی دارای پنج بعد کلیدی از جمله شایستگیهای خودتوسعهای حرفهای، اقدام و اجرای خودتوسعهای، برنامهریزی خودتوسعهای، تمایل به خودتوسعهای و عوامل مؤثر بر خودتوسعهای بوده است که از برازش مناسبی با دادهها برخودار بوده است. نتایج نشان داد، عوامل مؤثر با ضریب مسیر (52/0=γ)، بر تمایل به خودتوسعهای حرفهای تأثیرگذاشته است. همچنین، تمایل به خود توسعه ای حرفه ای با ضریب مسیر (92/0=γ)، بر برنامهریزی خودتوسعهای تأثیرگذاشته است. علاوه بر آن، برنامهریزی با ضریب مسیر (95/0=γ)، بر اقدام و عمل خودتوسعهای تأثیرگذاشته است. در نهایت، اقدام و عمل بر شایستگیهای خودتوسعهای حرفهای با ضریب مسیر (83/0=γ)، تأثیرگذاشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
160 - نقد اشكالات فخررازي به ابنسينا دربارة حقيقت علم
سیده زهرا موسوی بایگی وحید خادم زادهفلاسفة مسلمان اگرچه بصورت خاص به مباحث معرفتشناسی نپرداختهاند اما در باب کلیات علم و معرفت، بتفصیل سخن گفتهاند. شیخالرئیس، در آثار متعدد خود، بمناسبتهای مختلف، تعابیر متفاوتی دربارة چیستی علم بیان كرده و گاهی علم را صرفاً کیف، گاهی کیف دارای اضافه و گاه صرفاً اضافه أکثرفلاسفة مسلمان اگرچه بصورت خاص به مباحث معرفتشناسی نپرداختهاند اما در باب کلیات علم و معرفت، بتفصیل سخن گفتهاند. شیخالرئیس، در آثار متعدد خود، بمناسبتهای مختلف، تعابیر متفاوتی دربارة چیستی علم بیان كرده و گاهی علم را صرفاً کیف، گاهی کیف دارای اضافه و گاه صرفاً اضافه دانسته است. همچنین تعبیر علم به تجرد از ماده نیز در آثار او بچشم میخورد. این تعدد عبارات، برای افرادی همچون فخررازی، دستاويزي شده تا اندیشة شیخ را مورد نقد و جرح قرار دهند. فخررازی در مواضع متعدد از آثارش تأکید میکند كه ديدگاه ابنسینا در باب علم متشتت بوده و نتوانسته به دیدگاهي واحد دربارة حقیقت علم دست يابد. پژوهش حاضر که به روش تحلیلی ـ توصیفی و با رویکرد نقادانه نوشته شده، میکوشد پس از نقل ادعای فخررازی، صحت آن را ارزیابی نماید، سپس بسراغ آثار او رفته تا تعاریف علم نزد وی را بررسی نمايد. نتیجة بدستآمده از بررسیها نشان میدهد كه اگرچه برخی مشکلات مبنایی در دیدگاه شیخالرئیس وجود دارد، اما سخنان ابنسینا بر اساس مبانی او، مستحکم و قابل تحویل به دیدگاهی واحد است این درحالیست که رازی خود در مسئلة مذکور دچار دوگانهگویی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
161 - تحلیل دیدگاه الوین پلانتینگا در رفع تضاد میان علم و دین
حمید رضانیا شیرازی غلامعلی احسانیاین تحقیق با هدف بررسی و تحلیل دید گاه الوین پلانتینگا در حوزه علم و دین و رفع تضاد ادعایی میان آنها با روش پژوهش کتابخانه ای و از نوع توصیفی و تحلیل محتوا انجام شده است. اهمیت نسبت بین علم و دین موجب شده است دانشمندان زیادی در این باب ورود پیداکند که از جمله آنها« آل أکثراین تحقیق با هدف بررسی و تحلیل دید گاه الوین پلانتینگا در حوزه علم و دین و رفع تضاد ادعایی میان آنها با روش پژوهش کتابخانه ای و از نوع توصیفی و تحلیل محتوا انجام شده است. اهمیت نسبت بین علم و دین موجب شده است دانشمندان زیادی در این باب ورود پیداکند که از جمله آنها« آلوین کارل پلانتینگا» می باشد یافته های پژوهش نشان می دهد که مهم ترین موارد ادعایی در تضاد بین علم و دین در زمینه خلقت انسان، عمر زمین و نظریه تکاملی داروین اتفاق افتاده است. از نظر پلانتینگا این تعارضات واقعی نبوده و سطحی است که با نگاه عمیق تر تضاد بین آنها دیده نمی شود. این نوع تفکر در برخی از اندیشمندان مسلمان نیز دیده می شود.پلانتینگا شواهدی از کتاب مقدس برای حل تعارض ارائه نمی دهد و تمرکز وی بر محور ایمان و مؤمنان و خدا باورانه است. در برخی موارد دید گاه وی در حل تعارض با متون اسلامی هم خوانی ندارد در حالکه وی مدعی حل تعارض در تمام ادیان است. دیدگاه پلانتینگا با واقعیت های بیرونی نیز همخوانی ندارد. در نتیجه وی در حل تعارض بین علم و دین راه جدید و متفاوت از دیگر اندیشمندان در این زمینه ارائه نکرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
162 - جایگاه علم، عمل و ایمان در مثنوی مولوی
زهرا باباپور محمدرضا صرفی عنایت الله شریف پورادبیّات عرفانی به خصوص مولوی روح و جاذبه ی خود را از ایمان و معرفت گرفته است. روح انسان گرایی ادبیّات همان روح ایمانی و عرفانی است. مثنوی مولوی این شاهکار ادبی مملو از روح ایمان و آگاهی است. محتوا و لبَ ادبیات عرفانی ما از ایمان و آگاهی نشأت می گیرد در این مقاله با عن أکثرادبیّات عرفانی به خصوص مولوی روح و جاذبه ی خود را از ایمان و معرفت گرفته است. روح انسان گرایی ادبیّات همان روح ایمانی و عرفانی است. مثنوی مولوی این شاهکار ادبی مملو از روح ایمان و آگاهی است. محتوا و لبَ ادبیات عرفانی ما از ایمان و آگاهی نشأت می گیرد در این مقاله با عنوان علم و ایمان در مثنوی مولوی، کوشش میشود که حقیقت علم و ایمان و رابطه آن ها را از نظر مولوی بسنجد و تبیین کند که علم و ایمان چگونه می تواند انسان را به حقیقت واحد برساند. مولوی چه نوع علمی را راهگشا میداند و در ارتباط علم و ایمان کدام یک را بر دیگری رجحان مینهد. مولانا همواره ارتباطی نزدیک بین علم و ایمان قرار داده و ایمان را نعمتی بزرگ میشمارد و نوری که بر بصیرت انسان میافزاید و انسان دانا درونش نوری برای هدایت اوست که با ایمان به خدا حقیقت را درمییابد. او معتقد است علم و ایمان باید نردبانی برای تعالی روحانی انسان باشد و انسان باید در کنار علم، درسهایی از معرفت و عشق الهی بخواند و در پی رستاخیزی باشد که او را به سوی ثبات اخلاقی و روحانی پیش ببرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
163 - الگوی سنجش سرمایه سازمانی (مورد مطالعه: یکی از نهادهای پژوهشی بخش عمومی)
سید امیر رضا نجاتامروزه سرمایه سازمانی که از داراییهای نامشهود سازمان محسوب میشود، به عنوان منبعی راهبردی، منحصر بفرد و دارای ارزش رقابتی و پایدار برای سازمان به شمار میرود. هدف این مقاله سنجش سهم سرمایه سازمانی در تحقق اهداف کلان سازمان است که از طریق مدیریت نظامات، فرایندها و رویه أکثرامروزه سرمایه سازمانی که از داراییهای نامشهود سازمان محسوب میشود، به عنوان منبعی راهبردی، منحصر بفرد و دارای ارزش رقابتی و پایدار برای سازمان به شمار میرود. هدف این مقاله سنجش سهم سرمایه سازمانی در تحقق اهداف کلان سازمان است که از طریق مدیریت نظامات، فرایندها و رویههای اجرایی، مدیریت دانش و ساختار سازمانی قابل حصول است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، روش تحقیق توصیفی تحلیلی از نوع پیمایشی، روش جمعآوری اطلاعات توصیفی و نوع دادهها کمی بودهاست. جامعه آماری مدیران، کارشناسان ارشد و پژوهشگران حوزه علم و فناوری یک نهاد پژوهشی انتظامی و تعداد نمونههاي اين تحقيق 169 نفر تعیین که با استفاده از روش نمونهگيري تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده و مقدار آن براساس 20 پرسشنامه اولیه 964/0 بدست آمده که نشاندهنده پایایی مناسب برای پرسشنامه است. با استفاده از تحليل عاملي و الگوی معادلات ساختار يافته فرضيههاي تحقيق درباره مؤلفهها و شاخصهای تشكيل دهنده سرمايه سازمانی مورد بررسي قرار گرفت. آزمونهای آماری همبستگی نشاندهنده آنست که مولفهها و شاخصها در سطح معناداری تبیین کننده سرمایه سازمانی بودهاست. همچنین سرمایه سازمانی دارای تاثیر معناداری در ارتباط با تحقق اهداف کلان راهبردی بودهاست. الگوي ارائه شده نشان داد که سرمایه سازمانی از طریق چهار مولفه نظامات، مدیریت دانش، فرهنگ و ساختار سازمانی به همراه شاخصهایش قابل تبیین است و همچنین بیانگر تفسیری از توسعه و تعالی علم، فناوری و نوآوری نهاد پژوهشی توسط سرمایه سازمانی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
164 - بررسی و نقد کتاب «علم النّفس یا روان شناسی از لحاظ تربیت»
اسماعیل ناصریاز کتاب «علم النّفس یا روان شناسی از لحاظ تربیت» دکتر علی اکبر سیاسی (1317)، به عنوان نخستین درس نامه دانشگاهی روان شناسی در ایران یاد می شود. در این مقاله تلاش شده است، با توجه به شیوه نامه نقد و بررسی کتب شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، این اثر مورد بررسی و نقد ق أکثراز کتاب «علم النّفس یا روان شناسی از لحاظ تربیت» دکتر علی اکبر سیاسی (1317)، به عنوان نخستین درس نامه دانشگاهی روان شناسی در ایران یاد می شود. در این مقاله تلاش شده است، با توجه به شیوه نامه نقد و بررسی کتب شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، این اثر مورد بررسی و نقد قرار گیرد. این اثر از بیشتر شاخص های ظاهری کتاب از جمله صفحة عنوان، دیباچه، فهرست مطالب، فهرست اصطلاحات، فهرست اسامی، و فهرست گراورها (عکس، شکل، جدول و نمودار)، برخوردار است. نبود مقدمه، هم در ابتدای کتاب و هم در ابتدای فصول، و عدم فهرست منابع در پایان کتاب، از چشمگیرترین کاستی های این اثر در بعُد شکلی هستند. در بُعد محتوایی، تناسب محتوای کتاب با سرفصل های فعلی روان شناسی عمومی، سازمان بندی فصول کتاب با توجه به مباحث علم النّفس، توجه به روان شناسی تجربی، پیشگامی در برگردانی کلمات، توجه به تربیت کـودکان و نوجوانان، بررسی نظریات مهم روان شناسی و نقد آنها، و توجه به منابع ایرانی، از نقاط قوت اثر است. در مقابل ضعف در ارجاع دهی منابع، و روزآمد نشدن چاپ های آخر کتاب، از چشمگیرترین کاستی های این اثر بشمار می آیند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
165 - يادداشت سردبير
حسین کلباسی اشتریاز مداخل مهم تاريخ علم و فلسفه جهان، مدخلي موسوم به «نهضت ترجمه» در دو قلمرو عالم اسلام و غرب لاتيني است. تتبّعات و تحقيقات متعدّدي در چگونگي اين دو رخداد مهم علمي و فرهنگي صورت پذيرفته و اكنون به بركت اين تلاشها، دادههاي ارزشمندي دربارة آثار و منابع، مترجمان و چگونگي أکثراز مداخل مهم تاريخ علم و فلسفه جهان، مدخلي موسوم به «نهضت ترجمه» در دو قلمرو عالم اسلام و غرب لاتيني است. تتبّعات و تحقيقات متعدّدي در چگونگي اين دو رخداد مهم علمي و فرهنگي صورت پذيرفته و اكنون به بركت اين تلاشها، دادههاي ارزشمندي دربارة آثار و منابع، مترجمان و چگونگي ترجمة آثار از زبان مبدأ به زبان مقصد در اختيار ماست. برابر گاهشماري موّرخانِ تاريخ علم، نهضت ترجمة نخست، حدّ فاصل قرن سوّم تا پنجم قمري در عالم اسلام و در مناطقي چون بغداد و مرو و نهضت ترجمة دوم، حد فاصل اواخر قرن يازدهم تا اواسط قرن سيزدهم ميلادي در مناطقي چون صَقليّه (سيسيل) و طليطليه (تولدو) در جنوب اروپاي آنروز پديد آمد. بيترديد در باب مبادي و انگيزههاي دو حوزة فرهنگي و تمدني عالم اسلام و غرب لاتيني در اقبال به ترجمة متون نيز ديدگاههاي مختلفي عرضه شده است، ليكن همچنان پرسشهاي مهمي در اين زمينه وجود دارد كه نيازمند تتبّع و تحقيق افزونتري است، مانند اين پرسشها كه: به غير از احساس نياز به فراگيري دانشها ـ بويژه دانشهاي كاربردي نظير رياضيات، نجوم و طبّ ـ چه انگيزه يا انگيزههاي ديگري در اخذ و اقتباس اين علوم وجود داشته است؟ در اقبال و توجه به علوم عقلي نظير منطق و فلسفه و كلام چه زمينههاي روحي و فرهنگي مؤثر بوده است؟ و مهمتر اينكه: در اخذ و اقتباس علوم، چه افزودهها و تغييراتي به صورتهاي اوليه آن علوم ضميمه شده است؟ بنظر ميرسد مبادي تحرّك و نشاط علمي سدههاي نخستين قمري در عالم اسلام و نيز تأثيرات ناشي از حضور هشتصد ساله حاكمان مسلمان (711 ـ 1492م.) در شبه جزيره ايبري در جنوب اسپانيا از جمله موضوعاتي است كه همچنان نيازمند بررسي و پژوهش بيشتري است، زيرا در مقايسه با شرايط و موقعيتهاي قبل و بعد از اين مقاطع تاريخي، تحولات چشمگيري صورت گرفته كه تنها برمبناي آگاهي از گاهشماري آن تحولات، نميتوان به عمق روابط و مناسبات فرهنگي و معنوي آن روزگار پي برد. به اين مطلب بايد مطلب ديگري نيز افزود و آن اينكه بخش اعظم پژوهشهاي صورت گرفته در خصوص اين دو جريان علمي بدست پژوهشگران غربي انجام شده و حتي آن بخش از اين پژوهشها كه مربوط به نهضت ترجمه در عالم اسلام است نيز عمدتاً از جانب پژوهشهاي غرب به شرق سرازير شده است، اين در حالي است كه منابع و مدارك تاريخي براي پژوهشهاي گسترده در اين زمينه در اختيار پژوهشگران عالم اسلام قرار داشته و دارد، مانند انبوهي از تراجم و فهرستها و گزارشهاي تاريخي كه هرچند نيازمند مطالعه و بررسي انتقادي است، ليكن حجم قابل توجهي از دادهها را در اختيار پژوهشگران اين حوزه قرار ميدهد. اميد آنكه اين مهم با همّت و دقت نظر صاحبان قلم و پژوهشگران علاقمند به حوزة تاريخ علم و تمدن تحقق يافته و افق جديدي از تأثير ميراث علمي جهان اسلام را به روي نسل حاضر بگشايد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
166 - اعيان ثابته و جايگاه آن در علم پيشين الهي از ديدگاه ابنعربي و ملاصدرا
امیرحسین کیانی زهره حسینی خامنهای«اعيان ثابته» يكي از مهمترين اركان هستيشناسي ابنعربي است و پذيرش آن تأثير بسزايي در نوع نگاه به مسئلة علم خداوند دارد. «علم خداوند قبل از خلقت موجودات»، چالش مهمي است كه دستگاههاي معرفتي كلامي، فلسفي و عرفاني هركدام بنوبة خود تلاش كردهاند كه آن را تشريح و تبيين نماي أکثر«اعيان ثابته» يكي از مهمترين اركان هستيشناسي ابنعربي است و پذيرش آن تأثير بسزايي در نوع نگاه به مسئلة علم خداوند دارد. «علم خداوند قبل از خلقت موجودات»، چالش مهمي است كه دستگاههاي معرفتي كلامي، فلسفي و عرفاني هركدام بنوبة خود تلاش كردهاند كه آن را تشريح و تبيين نمايند. معتزله و ابنعربي با قبول ثابتات ازليه، سعي كردهاند اين نزاع را پاسخ دهند. ديدگاه ابنعربي مخالفاني ميان فلاسفه دارد و يكي از آنها ملاصدراست كه در آثارش به ساختار اعيان ثابته بسيار تاخته است. اما با بررسي بيشتر و نگاه تطبيقي به اين پاسخ ميرسيم كه ملاصدرا با طرح نگاهي نو به مسئلة اعيان ثابته و بيان تقريري جديد از نگاه ابنعربي، تلاش ميكند مواردي را كه با دستگاه فلسفيش در تعارض است، حل كند. اين تحقيق با اشاره به نكات مطرح شده، اثبات ميكند كه ملاصدرا ديدگاه ابنعربي در مورد اعيان ثابته را پذيرفته و ميان نگاه ابنعربي و قول به ثبوت معدومات ـكه ديدگاه معتزله استـ تفاوت قائل است و نگاه اول را مطابق با كشفيات و مشاهدات خويش ميداند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
167 - علم الهی به جزئیات از دیدگاه ابنسینا و توماس آکوئینی
محمد محمودی حسین کلباسی اشتریاین پرسش که «آیا خدا به جزئیات علم دارد؟» یکی از پرسشهای بنیادین در حوزۀ خداشناسی فلسفی است. برخی بدون توجه به واژة «خدا» که در تصور آن اختلافنظر وجود دارد، درصدد اثبات یا انکار علم الهی به جزئیات برآمدهاند. در سنت فلسفی یی که سخن از آن با افلاطون و ارسطو آغاز میشود و أکثراین پرسش که «آیا خدا به جزئیات علم دارد؟» یکی از پرسشهای بنیادین در حوزۀ خداشناسی فلسفی است. برخی بدون توجه به واژة «خدا» که در تصور آن اختلافنظر وجود دارد، درصدد اثبات یا انکار علم الهی به جزئیات برآمدهاند. در سنت فلسفی یی که سخن از آن با افلاطون و ارسطو آغاز میشود و ابنسینا نیز در درون این سنت جای میگیرد، علم الهی به جزئیات انکار میگردد اما در چارچوب همین مکتب، توماس آکوئیناس در مقام يك متکلم، این علم را برای خدا اثبات میکند. از دیدگاه ابنسینا میان «ماهیت» و «وجود» بعنوان دو مرتبة مختلف از هستی، تفاوت بنیادین وجود دارد. واجبالوجود علت برای اعطاء وجود به ماهیات میباشد و به این دلیل نمیتواند ماهیات را در جزئیات آنها بشناسد، چرا که آنها مستقل از او، «وجود» ندارند؛ البته ابنسینا علم الهی به جزئیات را از طریق «وجودشان» انکار نكرده است. اما در تصور کلامی توماس از خدا، بمثابه خدای متشخص، انکار علم الهی به جزئیات، منجر به خلل در قدرت الهی میگردد. بعلاوه، در صورت انکار علم الهی به جزئیات، انسان که مخلوق خداست، در مرتبهيي بالاتر از خالق قرار میگیرد، زیرا میتواند جزئیات را بشناسد. آکوئیناس که در اینجا در قامت یک متکلم ظاهر شده، مرز میان فلسفه و الهیات را نادیده گرفته و در اعتراض به ابنسینا ميگويد کلیاتی مانند «حیوان» و «انسان» نمیتوانند ملاک تمایز یک جزئی مانند «سقراط»، از دیگران باشند. مقالۀ حاضر به تحلیل و تطبیق دیدگاه ایندو فیلسوف در مورد علم خدا به جزئیات میپردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
168 - تحلیلی بر کارآمدی اقدامات ملی انجام شده در حوزه همکاری دانشگاه و صنعت؛ شناسایی، اولویت¬بندی و ارائه راهکارها جهت تعالی
سید مسعود قریشی مهدی مجیدپور بابک نگاهداری مرتضی موسی خانیدر اسناد بالادستی کشور، به موضوع پاسخگويي مراکز علمي و پژوهشي به تقاضاي صنایع و سازمان ها، تاکيد فراوان شده است؛ در دهه های اخیر، اقدامات ملی متعددی در راستای ارتباط دانشگاه و صنعت انجام شده که نیاز است این اقدامات مورد ارزیابی قرار گیرند. بر این اساس در مقاله جاری، دو أکثردر اسناد بالادستی کشور، به موضوع پاسخگويي مراکز علمي و پژوهشي به تقاضاي صنایع و سازمان ها، تاکيد فراوان شده است؛ در دهه های اخیر، اقدامات ملی متعددی در راستای ارتباط دانشگاه و صنعت انجام شده که نیاز است این اقدامات مورد ارزیابی قرار گیرند. بر این اساس در مقاله جاری، دو هدف عمده پیگیری می شود؛ یکی کشف میزان تحقق اهداف و کارکردهای پیش بینی شده برای اقداماتی که در زمینه ارتباط دانشگاه و صنعت صورت گرفته است و دیگری ارائه راهکارهایی اجرایی جهت اصلاح مسیر فعلی و در نتیجه حرکت به سمت تعالی در عملکرد ارتباط دانشگاه با صنعت. در این پژوهش، با استفاده از روش هایی چون مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه با خبرگان و گروه متمرکز، ابتدا اقدامات صورت گرفته در زمینه ارتباط دانشگاه و صنعت و معیارهای کارآمدی این اقدامات احصاء شده و سپس با نظر سنجی از خبرگان، میزان کارآمدی هر اقدام از نظر هر معیار و نیز میزان تحقق هر معیار از نظر اقدامات انجام شده، احصا و با استفاده از روش میانگین آماری، تحلیل شدند. بر اساس نتایج حاصل شده، به طور کلی می¬توان گفت که هیچ یک از اقداماتی که تا به حال در زمینه ارتباط صنعت و دانشگاه صورت پذیرفته است، کارآمدی مطلوبی نداشته¬اند و همچنین معیارهای کارآمدی نیز در اکثریت اقدامات اجرایی به اندازه قابل قبولی محقق نشده¬اند. در پایان پیشنهاد شد اقداماتی که امتیاز کمتر از 2 را دارند جهت صرفه جویی متوقف شود و اقداماتی جدیدی همچون ایجاد رابطه بلند مدت و پایدار با صنعت و انتخاب شرکای استراتژی از صنعت، خصوصی سازی دفاتر ارتباط با صنعت در دانشگاه، معرفی توانمندی ها و فناوری های ایجاد شده در دانشگاه در قالب پلتفرم های اجتماعی و رسانه، بهره گیری از ظرفیت بروکرها و صندوق های مالی و خطرپذیر پیشنهاد شد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
169 - امکان و ویژگیهای معرفت حضوری واجب تعالی از دیدگاه ابن عربی
سوریه گراوند محمد کاظم رضازاده جودی نفیسه فیاض بخشابنعربی به عنوان یکی از فیلسوفان برجسته در زمینه مسئلة امکان و ویژگیهای معرفت حضوری واجب تعالی مباحث و براهینی را مطرح نموده است. این مقاله بر آن است که با رویکردی تحلیلی به بررسی دیدگاههای ابنعربی در خصوص امکان و ویژگیهای معرفت حضوری واجب تعالی بپردازد. بررسی دی أکثرابنعربی به عنوان یکی از فیلسوفان برجسته در زمینه مسئلة امکان و ویژگیهای معرفت حضوری واجب تعالی مباحث و براهینی را مطرح نموده است. این مقاله بر آن است که با رویکردی تحلیلی به بررسی دیدگاههای ابنعربی در خصوص امکان و ویژگیهای معرفت حضوری واجب تعالی بپردازد. بررسی دیدگاههای ابنعربی در این خصوص بیانگر آن است که از دیدگاه ابنعربی علم حضوری از جمله احوال و معرفت راستین و یقینی است و طالب معرفت حقتعالی باید قدم در راه معرفت حضوری بگذارد. علم و معرفت حضوری ابنعربی بر مشاهدة باطنی متکی است لذا در دیدگاه ابنعربی علم و معرفت حصولی ناکافی و غیرحقیقی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
170 - تحلیل و نقد تعاریف وحی با نظر به اعجاز، علم و عصمت انبیاء
رضا نجفی علی احمد ناصح سید محمد تقی موسوی کراماتیشناخت و امکان تحقق وحی از کهنترین مباحث قرآنی، دینی و کلامی است که اندیشمندان فِرَق اسلامی و همچنین غیر مسلمانان به آن پرداختهاند. از این رو تحلیل و نقد تعریفهای متنوعی که پیرامون وحی ارائه شده است، ضرورت مییابد؛ که البته هدفی است که نوشتار حاضر دنبال مینماید. نخست أکثرشناخت و امکان تحقق وحی از کهنترین مباحث قرآنی، دینی و کلامی است که اندیشمندان فِرَق اسلامی و همچنین غیر مسلمانان به آن پرداختهاند. از این رو تحلیل و نقد تعریفهای متنوعی که پیرامون وحی ارائه شده است، ضرورت مییابد؛ که البته هدفی است که نوشتار حاضر دنبال مینماید. نخست امکان وحی با بازشناسی پیش نیازهای شناخت آن مانند انسانشناسی و پیامبرشناسی انجام گرفته است. پس از آن شاخصههای ظرف نزول وحی یعنی عناصر سازندهی ساختار نبوت که عبارتند از اعجاز، علم و عصمت بررسی گردیده است. بررسی سه محور گفتگوی اثباتی و انکاری و تحمیلی پیرامون تعاریف وحی نیز از نظر پنهان نمانده است که با روش توصیفی، تحلیلی و تطبیقی برای مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مسأله نشان میدهد که مقوله وحی با مفاهیمی چون تجربه دینی بهکلی متفاوت است. به علاوه نبوغ بشر نمیتواند او را از رابطه وحیانی بینیاز نماید. بنابراین وحی فقط با تحقق کامل عناصر سازنده نبوت حاصل خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
171 - مرور نظام¬مند مقالات پژوهشی در حوزه مطالعات اجتماعی گردشگری شواهدی از تحلیل محتوای نشریات علمی پژوهشی کشور
مژگان عظیمی هاشمی زهرا بستانبررسی تلاش های تحقیقاتی صورت گرفته در هر حوزه، درک صحیحی از رویکرد نظری، روش-ها و تکنیک های مورد استفاده تحقیق و چگونگی پیشرفت نظری و روشی در آن حوزه فراهم می کند. در کنار مباحث کلی در رابطه با ماهیت و تکامل دانش علمی، بحث های پارادایمی و پژوهش های نوین گردشگری می توانن أکثربررسی تلاش های تحقیقاتی صورت گرفته در هر حوزه، درک صحیحی از رویکرد نظری، روش-ها و تکنیک های مورد استفاده تحقیق و چگونگی پیشرفت نظری و روشی در آن حوزه فراهم می کند. در کنار مباحث کلی در رابطه با ماهیت و تکامل دانش علمی، بحث های پارادایمی و پژوهش های نوین گردشگری می توانند فرضیاتی را در رابطه با تکامل دانش گردشگری ارائه کنند. در این نوشتار با بهره گیری از روش مرور نظا مند، آثار علمی - پژوهشی مطالعات اجتماعی گردشگری در ایران، با هدف آشکارسازی بینش و تفکر اجتماعی در مورد گردشگری بررسی شد. به تأسی از مفهوم سازی کوهن از جامعه شناسی گردشگری، رویکرد مفهومی در مسأله-شناسی مطالعات اجتماعی گردشگری به چهار سطح گردشگر (علایق، نگرشها، واکنشها و نقشهای او)؛ روابط میزبان و گردشگر؛ ساختارها و کارکردهای گردشگری و پیامدهای گردشگری، طبقه بندی شد. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که مهمترین موضوع اجتماعی مورد توجه محققان گردشگری در ایران، ساختار و کارکردهای گردشگری بوده و پس از آن عمده مقالات به گردشگر پرداخته اند و پیامدهای گردشگری و روابط گردشگر و میزبان به ترتیب در مراتب سوم و چهارم اهمیت قرار داشته است. یافتهها نشان میدهد که موضوع گردشگری چندان مورد اقبال جامعه شناسان در ایران نبوده است و جغرافی دانان تفوق بیشتری در تولید و انتشار مسایل اجتماعی گردشگری داشته اند. یافته ها شواهدی از رشد مطالعات بین -رشته ای در موضوع گردشگری در ایران را نشان نداده و بیشتر مؤید پژوهش های چندرشته ای است که عمدتا با بهره گیری از روش های کمی و با نظرسنجی از ذینفعان و کارشناسان انجام شده است. نتایج نشان داد خلاءهای مفهومی و روشی زیادی برای توسعه دانش بین رشته ای گردشگری و تأثیرگذاری آن در مسایل سیاست گذاری، توسعه و مدیریت گردشگری تجاری در ایران وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
172 - شاخصه¬های مدیریت مطلوب در نظام حوزه با تکیه بر دیدگاه مقام معظم رهبری
سیدمجتبی جلالی علی طاهری دهنویحوزه های علمیه از مراکز بسیار مهم پرورش و تربیت طلاب علوم دینی محسوب شده و بستری در جهت تربیت علماء، فقیهان و مراجع تقلید محسوب میگردد که با چشم انداز اهداف والای اجتماعی در حوزهی تعالی فرهنگ ناب اسلامی به فعالیتهای مختلف در عرصههای گوناگون میپردازد. بر این مبنا ت أکثرحوزه های علمیه از مراکز بسیار مهم پرورش و تربیت طلاب علوم دینی محسوب شده و بستری در جهت تربیت علماء، فقیهان و مراجع تقلید محسوب میگردد که با چشم انداز اهداف والای اجتماعی در حوزهی تعالی فرهنگ ناب اسلامی به فعالیتهای مختلف در عرصههای گوناگون میپردازد. بر این مبنا تحقق اهداف خطیر آن نهاد در سایهی مدیریت مطلع، آگاه و توانمند به شاخصه های مدیریت ایده آل و اهداف عالی آن، میسر و امکانپذیرخواهد بود. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی درصدد تبیین، تحلیل و ارزیابی شاخصه های مدیریت مطلوب حوزهی علمیه با تکیهی عمده بر فرمایشات مقام معظم رهبری است. این اثر ضمن تبیین شاخصه های مهم در راستای تأمین اهداف مقدس حوزه نظیر؛ مدیریت فقه محور، اخلاق و معنویت، مؤلفه جهادی، پایبندی به مبانی و ارزش های انقلاب، استقلال محوری، مدیریت متمرکز، آگاهی جامع بر نظام مدیریتی، تکیه بر تربیت مدیر و مسألهی دشمن شناسی، در صدد اثبات این مطلب است که در حوزهی شاخصههای مذکور با آسیب شناسیها و شناخت موانع موجود در مسیر، میتوان با به کار بستن راهکارهای مفید و مؤثر همچون: فقه اخلاق محور، اخذ ضمانت اجرا، معنویت کاربردی با اقدامات جهادی، تغییر وضعیت از انفعال به فعال، عملیاتی سازی استقلال ساختاری و مادی با اقدام جهادی، مدیریت شورایی قائم به فرد اصلح، دشمنشناسی در دو محور: دفاع و تهاجم، در جهت تحقق اهداف عالیه گامی مثمر ثمر برداشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
173 - بررسي عوامل اجتماعي اقتصادی مؤثر بر وجدان کاری مدیران ادارات دولتی در شهر یاسوج
سید علی عباس محدث اصغر محمدی مسلم مرتضی پورهدف از این پژوهش بررسي عوامل اجتماعي اقتصادی مؤثر بر وجدان کاری مدیران ادارات دولتی در شهر یاسوج بوده است. روش اجرای این تحقیق پیمایشی و توصیفی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه، جامعه آماری 6500 نفر از مدیران ادارات دولتی، حجم نمونه 400 نفر از مدیران ادارات دولت أکثرهدف از این پژوهش بررسي عوامل اجتماعي اقتصادی مؤثر بر وجدان کاری مدیران ادارات دولتی در شهر یاسوج بوده است. روش اجرای این تحقیق پیمایشی و توصیفی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه، جامعه آماری 6500 نفر از مدیران ادارات دولتی، حجم نمونه 400 نفر از مدیران ادارات دولتی شهر یاسوج بوده که به روش نمونه گیری در دسترس می باشد. نتايج حاصل از اجراي پرسشنامه با استفاده از روش ضريب همبستگي چند گانه(رگرسيون) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. در این تحقیق متغییرهای زیر مورد بررسی و این نتایج بدست آمد: ناآگاهی مدیران به اهداف سازمان 764/% R=و584/%R2=، نحوه انتخاب مدیران 892/%R= و 795/% R2= ، دخالت جناح های سیاسی 899/%R= و 808/% R2=، اختلافات قومی و قبیله ای 821/%R= و 675/% R2=، فقدان اطلاعات علمی کارشناسان 909/%R= و 826/% R2=، بسط اطلاعات سازمانی 893/%R= و 798/% R2= تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
174 - جستاری درباره رابطه گزاره های تاریخی قرآن با گزاره های علم تاریخ
حمید فغفور مغربیعلم تاريخ، شاخه ای از علوم تجربي است. علوم تجربي به دو نوع کلی علوم تجربي طبیعی و علوم تجربي انساني تقسیم ميشود و علم تاریخ یکی از رشته های علوم تجربی انسانی محسوب می گردد. قرآن، نصی وحياني است كه بر پيامبر اسلام(ص) نازل شده است، و دارای گزاره های تاریخی می باشد. قرآن أکثرعلم تاريخ، شاخه ای از علوم تجربي است. علوم تجربي به دو نوع کلی علوم تجربي طبیعی و علوم تجربي انساني تقسیم ميشود و علم تاریخ یکی از رشته های علوم تجربی انسانی محسوب می گردد. قرآن، نصی وحياني است كه بر پيامبر اسلام(ص) نازل شده است، و دارای گزاره های تاریخی می باشد. قرآن متنی ثابت است، ولي برداشتها و قرائتهاي مفسران ممكن است گوناگون باشد. قرآن دارای گزارههاي تاريخي گوناگون مي باشد. علم تاریخ،دارای گزاره های فراوان تاریخی است. در اين مقاله تا حد امکان به گزارههاي تاريخي قرآن و گزارههاي علم تاريخ پرداخته شده است و رابطه وحدت و تطابق ، رابطه تمايز داشتن بررسي شده است و رابطه تعارض واقعي بين اين دو نوع گزاره ها را برخی مطرح کرده اند که مورد نقد قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
175 - نقدی بر مقاله قرآن کریم و مهندسی اجتماعی
فیاض رستمی یکتاپیشرفت دنیای غرب در عرصههای مختلف، مرهون تلاشهای علمیاندیشمندان آن دیار در پایه ریزی و گسترش علوم مختلف بوده است. این واقعیت سبب شده است که از مدتها پیش در جهان سوم و از جمله جوامع اسلامی، گروهی از روشنفکران به دنبال استفاده از علوم غربی برای ایجاد پیشرفت در جامعه ی خو أکثرپیشرفت دنیای غرب در عرصههای مختلف، مرهون تلاشهای علمیاندیشمندان آن دیار در پایه ریزی و گسترش علوم مختلف بوده است. این واقعیت سبب شده است که از مدتها پیش در جهان سوم و از جمله جوامع اسلامی، گروهی از روشنفکران به دنبال استفاده از علوم غربی برای ایجاد پیشرفت در جامعه ی خود باشند. حضور این علوم در جامعه ی ایران اثبات کرد که پذیرش بی چون و چرا و استفاده ی افسار گسیخته از این علوم نه تنها موجبات پیشرفت کشورمان را فراهم نمیکند بلکه به دلیل مغایرت مبانی این علوم با مبانی اسلامی، در دراز مدت تأثیرات سوء بیشماری در فرهنگ جامعه و ساختار نهادها و سازمانهای اجتماعی خواهد گذاشت و به تدریج جامعه را به سوی سکولاریزه شدن سوق خواهد داد. این مسأله باعث شد که پس از انقلاب اسلامی ایران، علی الخصوص در سالهای اخیر، به بومیسازی علوم غربی، توجه جدی شود. دانش «مهندسی اجتماعی» به عنوان دانشی برای مدیریت، اصلاح و پیشرفت هر چه بهتر جوامع، از دهه های قبل در دنیای غرب مورد استفاده قرار میگیرد. دکتر سلیمان خاکبان مدتی پیش با طرح ایده ی «مهندسی اجتماعی با گرایش قرآنی» درصدد بومی سازی این دانش برآمده اند. جدیترین اظهار نظر ایشان در این زمینه ارائه ی مقاله ای بوده است با عنوان «قرآن کریم و مهندسی اجتماعی». ولی به نظر میرسد آنچه در این مقاله آمده است دارای ابهاماتی است که بدون رفع آن ابهامات، این بومیسازی درست انجام نخواهد شد. این نوشتار به نقد و بررسی ابهامات آن مقاله پرداخته است تا در حد خود فرصتی فراهم آورد برای راه اندازی درست دانش مهندسی اجتماعی با گرایش قرآنی». تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
176 - مکان، زمان، رؤیا و شخصیت در سوره یوسف
مرتضی زارع برمیقصّه ابزار مناسبی در انتقال آرما نها، تجربه ها، اندیشه ها، آداب، سنن و ارز شهای انسانی است. قرآن، قصّه را زماني به کار مي برد که می خواهد به وسيله آن حقّي را در ذهن مخاطب تثبيت و باطلي را از ذهن وی پاک کند؛ اما اين امر هيچ گاه مانع از آن نمي شود که ويژگي هاي هنري قصّه پ أکثرقصّه ابزار مناسبی در انتقال آرما نها، تجربه ها، اندیشه ها، آداب، سنن و ارز شهای انسانی است. قرآن، قصّه را زماني به کار مي برد که می خواهد به وسيله آن حقّي را در ذهن مخاطب تثبيت و باطلي را از ذهن وی پاک کند؛ اما اين امر هيچ گاه مانع از آن نمي شود که ويژگي هاي هنري قصّه پردازی در آن ظاهر نشود. در قرآن کریم هم هدف ديني و هم طريقه هنري در بيان مدّ نظر است. در این مقاله تلاش شده است؛ با توجّه به مجموعه مفاهیم و اصول اساسی که امروزه در بیان داستان و درام تاکید می شود، تا حد امکان، در سوره یوسف، تصاویر و ویژگیهای مربوط به مکان، زمان، رؤیا و شخصیت، کشف و طبقه بندی شود. روش خاص پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر پایه تصاویر استخراج شده از متن سوره است. یافته های پژوهش نشان می دهد: ارائه تصویری روشن و دقیق از اجتماع، مکان و زمان قصّه، خلاقیت در آفرینش و پردازش شخصيتها و طبیعت های انسانی، خلق چهره های متفاوت از يک شخصيت، گفتگو، طرح حوادث، گره افکنی، بحرا ن آفرینی، گر ه گشایی و ایجاد انتظار از جمله مهمترین ویژگی های هنری و ادبی سوره یوسف است. عوامل ياد شده همگام با يکديگر در روند حرکتی قصّه و تحقق اهداف آن عمل ميکنند. از دیگر نتایج حاصل، بازنمایی نقاط اشتراک میان اصول امروزی داستان-نویسی و قصّه پردازی با قصّه های قرآنی در نحوه روایت، اسلوب، ساختار و بهر ه گیری از ظرایف و فنون هنری و ادبی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
177 - گونهشناسی تبیینهای علمی از قرآن کریم
شادی نفیسیتفسیر علمی یکی از روشهای تفسیری است که در دوره معاصر با آثار متعدد به شکوفایی رسیده است. در این روش تفسیری از یافتههای علم تجربی جهت تبیین بهتر آیات قرآن استفاده میشود. شناسایی این نقش تبیینی در فهم بهتر رابطه علم با قرآن تأثیرگذار است. در این تحقیق با استفاده از أکثرتفسیر علمی یکی از روشهای تفسیری است که در دوره معاصر با آثار متعدد به شکوفایی رسیده است. در این روش تفسیری از یافتههای علم تجربی جهت تبیین بهتر آیات قرآن استفاده میشود. شناسایی این نقش تبیینی در فهم بهتر رابطه علم با قرآن تأثیرگذار است. در این تحقیق با استفاده از روش تحلیلی ـ توصیفی، این نقش در سه سطح تبیین مفهوم مفردات آیات، تبیین مفهوم گزارههای قرآنی و ارائه مصادیق جدیدتر بررسی شده است. در عین آنکه نقش تبیینی علم فراتر از این موارد، میتواند صرفاً نزدیک ساختن برخی حقایق دینی به ذهن بشر باشد، تفسیرهای علمی ارائه شده در سطح تبیین مفهوم مفردات آیه بعضاً به توسعۀ معنای کلمه یا تضییق معنای آن میانجامد یا در ترجیح یک معنا از میان معانی چندگانه محتمل برای آیه، یکی را قوت میبخشد. نقش اطلاعات علمی در تبیین مفهوم گزارهها در قالب هفت دسته قابل طبقه بندی است: تبیین مفهوم عبارت، تبیین وجه شبه، تبیین وجه تقسیم، تبیین چگونگی، تبیین علت اختصاص به ذکر، تبیین نسبت و نهایت ترجیح یک احتمال این طبقه بندی را شامل میشود. از طرف دیگر برخی تفسیرهای علمی با ظاهر آیه سازگارتر است و تفسیرهای تکلفآمیز گذشتگان را ناموجه میسازد، همچنانکه برخی دیگر از تفسیرهای علمی با طرح یک تفسیر احتمالی در کنار احتمالهای پیشین گستره معنایی آیه را وسعت میبخشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
178 - کتابشناسی قرآن و علوم طبیعی
حمید فغفور مغربی سید مجید نبویاز آنجایی که در جهت انجام پژوهشها شناخت منابع برای محققان امری ضروری است؛ لذا کتابشناسی کتابهایی که به تازگی نشر یافتهاند اهمیت دارد واز جمله حیطههایی که به کمک کتابشناسی در آن میتوان به عرصه تحقیقات ورود پیدا کرد حیطه قرآن و علوم طبیعی است؛ یکی از راهکارهای دری أکثراز آنجایی که در جهت انجام پژوهشها شناخت منابع برای محققان امری ضروری است؛ لذا کتابشناسی کتابهایی که به تازگی نشر یافتهاند اهمیت دارد واز جمله حیطههایی که به کمک کتابشناسی در آن میتوان به عرصه تحقیقات ورود پیدا کرد حیطه قرآن و علوم طبیعی است؛ یکی از راهکارهای دریافت اطلاعات صحیح در این حوزه شناخت منابع و بررسی نظریات نویسندگان در این کتابها است. ازهمین روی نگاه اجمالی به کتب منتشره در این حوزه هدف تحقیق نویسندگان است. سؤال محقق، تعداد کتب منتشره در حوزه قرآن و علوم طبیعی است که به نظر میرسد حدود 406 کتاب در حوزههای گوناگون قرآن و علوم طبیعی انتشار پیدا کرده است. روش جمعآوری منابع بر اساس مطالعات یک تیمکتابداری بوده است و هدف از نگارش این مقاله آشنایی محققان با منابع پیرامون قرآن و علومطبیعی است. نتیجه این تحقیق پرهیز از انجام تحقیقهای تکراری و غنیتر شدن نگارشهای آینده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
179 - تحلیل علم¬سنجی تولیدات علمی در حوزه قرآن کریم
علی شرفی عصمت مومنی رحمان ابراهیمیهدف: هدف این پژوهش مطالعه علم سنجی تولیدات علمی در حوزه قرآن کریم است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی و با روش علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 356 تولید علمی نمایهشده در پایگاه استنادی کلریویت آنالیتیک از سال 1985-2018 است. ابزار گردآوری اطلاعا أکثرهدف: هدف این پژوهش مطالعه علم سنجی تولیدات علمی در حوزه قرآن کریم است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی و با روش علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 356 تولید علمی نمایهشده در پایگاه استنادی کلریویت آنالیتیک از سال 1985-2018 است. ابزار گردآوری اطلاعات چک لیست و ابزار تجزیه و تحلیل اطلاعات نرمافزارهای وُس ویوور، هیسسایت و اکسل است. یافته ها: یافته ها نشان داد که روند انتشار مدارک علی رغم نوسانات زیاد در سال های مختلف صعودی بوده و بیشترین موضوع های آن ها در زمینه سیستم های اطلاعاتی و مذهب در حوزه قرآن کریم است. همچنین کشورهای عربستان، پاکستان، آمریکا، مالزی و ایران؛ دانشگاههای طیبه، مالایا، پادشاه عربستان، کبانگسان مالزی و دانشگاه آزاد اسلامی ایران؛ مجله های کنفرانس بین المللی دانشگاه طیبه و حقوق تطبیقی آمریکا؛ و الگیناهی، هارویتز و خان بیشترین انتشار و استناد را در میان کشورها، سازمان ها، مجله ها و نویسندگان داشته اند و کلیدواژههای قرآن و اسلام بیشترین همرخدادی را به خود اختصاص داده اند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میزان استنادهای محلی و همکاری های علمی در زمینه تولیدات علمی حوزه قرآن کریم بسیار کم است و شبکه هم خدادی کلیدواژه ها نیز پراکندگی بیشتری دارد. بنابراین سیاستگذاران علمی این حوزه باید زیرساخت ها و امکانات لازم برای انجام پژوهش های قرآنی و افزایش همکاری های علمی در سطح محلی و جهانی فراهم کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
180 - بررسی اندیشۀ جبرگرایی عطار بر اساس توحید افعالی و قرب نوافل
ابوالفضل افشاری پور رضا حیدری نوری رضا فهیمیدر بین موضوعات و مسائل مختلف فلسفی، کلامی و عرفانی، موضوع جبر و اختیار انسان از جمله موضوعاتی است که همواره از دیرباز مورد توجه ادیان و مذاهب گوناگون قرار گرفته است و در این موضوع فیلسوف و غیرفیلسوف شریکند این سؤال است که آیا اعمال و رفتاری که از انسان سر میزند یا آن أکثردر بین موضوعات و مسائل مختلف فلسفی، کلامی و عرفانی، موضوع جبر و اختیار انسان از جمله موضوعاتی است که همواره از دیرباز مورد توجه ادیان و مذاهب گوناگون قرار گرفته است و در این موضوع فیلسوف و غیرفیلسوف شریکند این سؤال است که آیا اعمال و رفتاری که از انسان سر میزند یا آنچه که برای وی رخ میدهد همه در ید قدرت خود انسان است یا تحت تأثیر عوامل و نیروهای دیگری است. اعتقاد به اینکه انسان موجودی مختار است یا مجبور همواره در بینش اجتماعی انسان تأثیر گذاشته است و اهمیت آن تا بدانجاست که بزرگان و هنرمندان و صاحبدلانی چون عطّار با تمام بینش علمی و فهم ذوقی و شهودی خویش در پی پاسخ به این سؤال و دستیابی به جوابی درخور درخصوص مسألۀ جبر و اختیار آدمی بودهاند. عطار در مشرب کلامی، اشعری و نیز از زمرۀ صوفیه است. اما برخلاف اشعریها و صوفیهای که جبرگرای مطلق هستند، دیدگاههای متفاوتی را در خصوص جبر و اختیار مطرح نموده است. عطار جبر کلامی و نکوهیده و ناپسند را قبول ندارد و در موارد بسیاری مراد او از جبر، دیدگاه عارفانه و توصیف صفت جبار بودن حضرت حق و تشریح و توضیح رضایت بنده در مقابل حق و توحید افعالی است از این رو دیدگاه توحید افعالی عطار که یکی از مراتب توحیدی است سبب شباهت اندیشۀ وی با عقاید کلامی اشاعره شده است. نتایج این پژوهش که به شیوۀ کتابخانهای و روش توصیفی ـ تحلیلی و سندکاوی به دست آمده است نشان میدهد که عطار در عالم هستی بنابر اصل توحید فاعلی، تنها فاعل در عالم را حضرت حق میبیند و در بسیاری از اشعار وی به صراحت مسألۀ جبرگرایی با سلب هرگونه قدرت و اراده از انسان از منظر عرفانی مطرح میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
181 - شناخت، گونه ها و ویژگی های نگاشتۀ علمی ـ اختصاصی ویژۀ دانش ها و آموزه های قرآن و حدیث
محمد مهدی احسانی فرنگاشتۀ علمی - اختصاصی یکی از انواع سه گانه نوشتارهای علمی است. شناخت این نوع از نگاشته و شباهت ها و تفاوت های آن نسبت به دو گونه دیگر، راه را برای متنوّع نگاری و بهره گیری بهتر از فرصت باز می کند. نوشتارهای علمی - اختصاصی، قالب های گوناگونی را پذیرا بوده، حجم های متفاوت أکثرنگاشتۀ علمی - اختصاصی یکی از انواع سه گانه نوشتارهای علمی است. شناخت این نوع از نگاشته و شباهت ها و تفاوت های آن نسبت به دو گونه دیگر، راه را برای متنوّع نگاری و بهره گیری بهتر از فرصت باز می کند. نوشتارهای علمی - اختصاصی، قالب های گوناگونی را پذیرا بوده، حجم های متفاوت و مطالب مفصّل و خلاصه را می-پذیرد. این گونه نیست که پژوهشگران، همواره فرصتی بسیار یا تحلیلی طولانی داشته باشند. گاهی زمان، کوتاه و نکته، کوچک، ولی قابل توجّه است. اگر نویسنده با قالب-های نگارش علمی در نوع اختصاصی، آشنا باشد، قدرت مانور بیشتری داشته و آسان تر و زودتر می تواند مطلوب خویش را به مخاطب، برساند. مقالۀ حاضر درصدد است با معرّفی نگاشتۀ علمی - اختصاصی، گونه ها و ویژگی های آن را بشناساند. گویا نوشتار حاضر، نخستین محصول بررسی میدانیِ جامعی دربارۀ این رده از نگاشته هاست که در قالب مقاله، ارائه می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
182 - شعور موجودات در قرآن و روایات(1) علم و ادراک از دیدگاه اندیشمندان با تطبیق بر آیات و روایات
علی عظیمیشعورداشتن انسان، مورد پذیرش همۀ اندیشمندان است. شعور موجودات دیگر شامل حیوانات، نباتات و جمادات، مسأله ای اختلافی است. پیش از بحث دربارۀ شعورداشتن یا نداشتن غیرِ انسان ها، نیاز است که معنای شعور، روشن شده و ارتباط آن با درک و علم مشخّص گردد. فیلسوفان، متکلّمان و تفکیکیا أکثرشعورداشتن انسان، مورد پذیرش همۀ اندیشمندان است. شعور موجودات دیگر شامل حیوانات، نباتات و جمادات، مسأله ای اختلافی است. پیش از بحث دربارۀ شعورداشتن یا نداشتن غیرِ انسان ها، نیاز است که معنای شعور، روشن شده و ارتباط آن با درک و علم مشخّص گردد. فیلسوفان، متکلّمان و تفکیکیان، دیدگاه های مختلفی داشته و هر گروه، از زاویه ای خاص به این موضوع، نگریسته است. قرآن و روایات به عنوان مهمترین منابع آشنای با مخلوقات، ویژگی هایی برای شعور بیان کرده اند که بر پایۀ آن می توان این مفهوم را شناخت و ارتباط آن را با علم و ادراک، درک کرد. نوشتار کنونی که نخستین شماره از پیوسته مقالات «شعور موجودات از دیدگاه قرآن و روایات» است، به طور خلاصه، مهم ترین دیدگاه های لغویان، فیلسوفان مکاتب مختلف، متکلّمان مذاهب متفاوت و تفکیکیان را گرد آورده و با قرآن و حدیث، تطبیق داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
183 - پارک پژوهشی - کاربردی علوم دینی و انسانی
محمد جواد حسنی1 -
حرية الوصول المقاله
184 - معرّفی فهرستی مجلّه های مرتبط با قرآن و حدیث
سیدمجید نبوییکی از ضرورت های پژوهش در حوزۀ قرآن و حدیث و مطالعات اسلامی، شناخت مجلّه های مرتبط با آنهاست. پژوهشگران مطالعات اسلامی برای ارائۀ مقالات نو، نیازمند آگاهی از پیشینۀ مقالات و مجلّه های مرتبط با موضوع خود هستند. هدف نویسنده از معرّفی مجلّه ها، شناساندن آنها به پژوهشگران و أکثریکی از ضرورت های پژوهش در حوزۀ قرآن و حدیث و مطالعات اسلامی، شناخت مجلّه های مرتبط با آنهاست. پژوهشگران مطالعات اسلامی برای ارائۀ مقالات نو، نیازمند آگاهی از پیشینۀ مقالات و مجلّه های مرتبط با موضوع خود هستند. هدف نویسنده از معرّفی مجلّه ها، شناساندن آنها به پژوهشگران و آسان سازی نشر نگاشته های آنهاست. با توجّه به این که تاکنون فهرست جامعی از مجلّه های مرتبط با قرآن و حدیث و مطالعات اسلامی ارائه نشده، نگاشتۀ حاضر درصدد ارائۀ این فهرست بر آمده و مجلّات را بر اساس رتبۀ علمی - پژوهشی، علمی - ترویجی و علمی - تخصّصی دسته بندی می کند. با بررسی های به عمل آمده، 189 مجلّه یافت شد که 102 مجلّه، علمی – پژوهشی، 33 مجلّه، علمی - ترویجی و 54 مجلّه، علمی - تخصّصی است. در معرّفی هر کدام از مجلّه ها که گسترۀ حوزوی و دانشگاهی را شامل می شود، صاحب امتیاز، آدرس وب سایت (اگر داشته باشند)، مدیر مسؤول و شماره تلفن مجلّه بیان می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
185 - سفارش قرآن کریم به شناخت زمین برای شناخت جهان
محمد حسین صالح آبادیچیستی گذشتۀ جهان، یکی از پرسشهای همیشگی انسان بوده است. قرآن کریم، بشر را در راه رسیدن به حقایق جهان راهنمایی میکند. یکی از این حقایق، «پیشینۀ مادّه» است که آیات کریمه، راه پژوهش در آن را نشان میدهد. آیۀ بیستم سورۀ عنکبوت، به شناخت زمین سفارش کرده تا راه را برای شناخ أکثرچیستی گذشتۀ جهان، یکی از پرسشهای همیشگی انسان بوده است. قرآن کریم، بشر را در راه رسیدن به حقایق جهان راهنمایی میکند. یکی از این حقایق، «پیشینۀ مادّه» است که آیات کریمه، راه پژوهش در آن را نشان میدهد. آیۀ بیستم سورۀ عنکبوت، به شناخت زمین سفارش کرده تا راه را برای شناخت پیشینۀ مادّه نشان دهد. بررسی تفاسیر و برخی از آیات و روایات همسو و نیز نگاهی به دیدگاه اخترشناسان دربارۀ پیشینۀ خلقت و «انفجار بزرگ» نشان میدهد که شناخت زمین، راهکاری دستیافتنی برای شناخت پیشینۀ جهان بوده و شاید در مقایسه با فیریک نجوم, کمهزینهتر و در دسترستر برای پژوهشگران همۀ کشورها باشد. شناساندن مسیری برای دسترسی آسان و همگانی پژوهشگران به پاسخ این پرسش تاریخی، ویژگی این نوشتار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
186 - جامعیت حداکثری قرآن بر پایه بهره های روششناختیِ علوم از قرآن و ضرورت وجود الگوهای روششناسانه در دین و قرآن
زهره اخوان مقدمدرباره جامعیت قرآن، دیدگاههای مختلفی ابراز شده که هر کدام بر پایه تفسیری خاص از آیات و روایات است. آیه 89 سوره نحل با عبارت «تِبیانًا لِكُلِّ شَیءٍ» و با وجود لفظ «کُلّ»، عمومیت محتوایی را نشان میدهد. مخالفان این تعمیم با تکلّف، آیات و روایات ناظر بر جامعیت بیشینهای أکثردرباره جامعیت قرآن، دیدگاههای مختلفی ابراز شده که هر کدام بر پایه تفسیری خاص از آیات و روایات است. آیه 89 سوره نحل با عبارت «تِبیانًا لِكُلِّ شَیءٍ» و با وجود لفظ «کُلّ»، عمومیت محتوایی را نشان میدهد. مخالفان این تعمیم با تکلّف، آیات و روایات ناظر بر جامعیت بیشینهای را تأویل برده و تخصیصهایی بدون دلیل ذکر میکنند. مقاله کنونی میخواهد جامعیت حداکثری قرآن را از نگاهی نو و با روشی تحلیلی ثابت کند. این نوشتار با توجّهکردن به گزارههای اساسیِ علوم، بر آن است تا به این نتیجه برسد که گذشته از جامعیت قرآن نسبت به همه نیازهای دنیایی و آخرتی بشر، این کتاب آسمانی حتّی در ارائه اصول و روشهای علوم نیز جامعیت دارد؛ چراکه علوم مختلف هم یکی از نیازهای بشر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
187 - پیشنهاد چهارچوبی برای رتبهبندی نهادهای بینالمللی علم و فناوری؛ مطالعه موردی نهادهای بینالمللی حوزۀ سیاستگذاری
عفت نوروزی جواد مشایخیکی از موضوعات مورد توجه در حوزۀ سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری، همکاریهای بینالمللی علم و فناوری است. مطالعۀ پیشرو با تمرکز بر مصداقی بارز از همکاریهای بینالمللی علم و فناوری که همکاریهای چندجانبه در بستر نهادهای بینالمللی است، اقدام به پیشنهاد چهارچوبی برای ر أکثریکی از موضوعات مورد توجه در حوزۀ سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری، همکاریهای بینالمللی علم و فناوری است. مطالعۀ پیشرو با تمرکز بر مصداقی بارز از همکاریهای بینالمللی علم و فناوری که همکاریهای چندجانبه در بستر نهادهای بینالمللی است، اقدام به پیشنهاد چهارچوبی برای رتبهبندی این نهادها بهمنظور تصمیمگیری در مورد عضویت و بهرهبرداری بیشتر از ظرفیتهای آنها نموده است. بنابراین، پژوهش حاضر بهدنبال پاسخ به این پرسش است که «آیا میتوان چهارچوبی با معیارهای مشخص برای رتبهبندی نهادهای بینالمللی علم و فناوری طراحی نمود که بتوان بر اساس خروجیهای آن در خصوص حضور و عضویت در این نهادها تصمیمگیری کرد؟». بهمنظور پاسخ به این پرسش، فرضیهای مبتنی بر ایجاد چهارچوبی با محوریت کارکردهای نهادهای بینالمللی علم و فناوری مطرح گردید. این کارکردها بهترتیب عبارتند از: شکلگیری و پشتیبانی از تعاملات، ارتباطات و شبکهسازی در سطوح افراد، سازمانها و دولتها؛ مشروعیتبخشی و تصویرسازی مناسب در سطح منطقهای یا بینالمللی؛ تدوین مقررات و استانداردهای بینالمللی در حوزۀ علم و فناوری؛ تولید، پردازش و انتشار اطلاعات؛ نظارت و تضمین اجرای مقررات بینالمللی؛ تخصیص و تسهیم منابع؛ همکاری و اقدام مشترک؛ داوری و حلوفصل چالشهای بینالمللی؛ آموزش، توانمندسازی و ظرفیتسازی. در ادامه با استفاده از چهارچوب پیشنهادی، چهلوشش نهاد بینالمللی علم و فناوری فعال در حوزۀ سیاستگذاری در چهارچوب پیشنهادی مورد آزمون قرار گرفته و در شش طبقه رتبهبندی شدند. نتایج این رتبهبندی، این موضوع را نشان داد که جمهوری اسلامی ایران بیشتر در نهادهایی عضویت دارد که بر اساس چهارچوب رتبهبندی پیشنهادی در طبقههای دوم تا چهارم قرار میگیرند. در انتها، پیشنهاداتی درخصوص بازنگری عضویت جمهوری اسلامی ایران در این نهادها و همچنین استفادۀ بهینه از ظرفیت این نهادها مبتنی بر کارکردهای شناسایی شده، ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
188 - بررسی و شناخت نظرات علمی در ارتباط با مؤلفههای زیستی و روانی کودکان مبتلابه اختلال اوتیسم
حمیده مرادیان سمیه مرادیانکودکان مبتلابه اختلال اوتیسم، اختلال آسپرگر یا اختلال رشدی فراگیر هستند که علاوه بر نقص در تواناییهای اجتماعی و رفتارهای کلیشهای تکراری، دارای تأخیر در تواناییهای حرکتی نیز هستند. تأخیر در تواناییهای حرکتی در کودکان اوتیستیک متنوع میباشد و شامل تأخیر در نشستن، خزید أکثرکودکان مبتلابه اختلال اوتیسم، اختلال آسپرگر یا اختلال رشدی فراگیر هستند که علاوه بر نقص در تواناییهای اجتماعی و رفتارهای کلیشهای تکراری، دارای تأخیر در تواناییهای حرکتی نیز هستند. تأخیر در تواناییهای حرکتی در کودکان اوتیستیک متنوع میباشد و شامل تأخیر در نشستن، خزیدن، راه رفتن و نیز قدم برداشتن غیرطبیعی، کنترل ضعیف وضعیتی و نیز ناتوانی در برنامهریزی حرکتی میباشد. همچنین تقابل اجتماعی، نقص در استفاده از رفتارهای غیرزبانی و عدم ارتباطات متناسب باسن میباشد. بیماری اوتیسم بهعنوان یک طیف در نظر گرفته میشود، چراکه تظاهرات آن بسیار متنوع و ناهمگن است. برای مثال ناتوانیهای شناختی و کلامی در برخی از این بیماران بسیار شدید است، حالآنکه برخی دیگر دارای نبوغ ذهنی و استعداد بسیار بالایی هستند. هدف اصلی این تحقیق بررسی و شناخت نظرات علمی زیستی و روانی کودکان مبتلابه اختلال اوتیسم میباشد. با توجه به مبانی علمی میتوان نتیجه گرفت که اختلال طیف اوتیسم بیماري ناتوانکنندهای است که تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی کلامی و غیرکلامی و توانایی یادگیري و برخی از احساسات حیاتی را دچار اختلال میکند. شیوع این بیماري در همه جهان و ازجمله ایران رو به افزایش است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
189 - نقش موزه های علوم و فناوری در تعامل دانشگاه ها و جامعه
بختیار محمودپوراین پژوهش با هدفبررسی نقش موزه ها بخصوص موزه های علوم، مراکز علم و سایر نهادهای ترویج علمدر تعامل نظام دانشگاهی و جامعه انجام شده است.در جهت رسیدن به این مهم ابتدا در بخش مبانی نظری با مروری بر تاریخچه دانشگاه هاوتحولدرنقشوکارکردهای موزه های علوم در طول تاریخ به نقش تعا أکثراین پژوهش با هدفبررسی نقش موزه ها بخصوص موزه های علوم، مراکز علم و سایر نهادهای ترویج علمدر تعامل نظام دانشگاهی و جامعه انجام شده است.در جهت رسیدن به این مهم ابتدا در بخش مبانی نظری با مروری بر تاریخچه دانشگاه هاوتحولدرنقشوکارکردهای موزه های علوم در طول تاریخ به نقش تعاملی و ارتباطی آنها بین جامعه علمی و عموم مردم به عنوانییکی از محوری ترین نقش های موزه های علوم تاکید شده است. در ادامه با تشریح و بسط مفهوم ترویج علم به کارکردها و تاثیرات آن در جامعه،انواع مدل های ترویج علم را ارائه می دهد. سپس با استفاده از روش استقرائی به بحث در مورد روابط، نقش و تاثیرات موزه های علوم و مراکز علم در تعامل بین نظام دانشگاهی و فضای اجتماعی و به تَبع آن توسعه کشور خواهد پرداخت. در پایان ضمن بازخوانی تجربه ایرانی موزه ملی علوم و فناوری در برقراری ارتباط بین نظام دانشگاهی و جامعه براساس نتایج بدست آمده، پیشنهاداتی در جهت بهبود عملکرد موزه های علوم و فناوری و مراکز علم در جهت رشد و گسترش ارتباط دو سویه بین جامعه دانشگاهی و اقشار مختلف جامعه در جهت رسیدن به اهداف توسعه پایدار ارائه می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
190 - نظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان
عابد جایشنظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان جایگاه ویژهای یافت و سلاطین، شاهزادگان،امرا، خواتین و عالمان هرکدام به سهم خود در رشد این نهاد اهتمام نمودند. باوجود آرامش نسبی، ثبات سیاسی و امنیتی که در پی مرگ تیمور در قلمرو شاهرخ، جانشین وی به وجود آمد وضعیت معیشت مردم نیز ب أکثرنظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان جایگاه ویژهای یافت و سلاطین، شاهزادگان،امرا، خواتین و عالمان هرکدام به سهم خود در رشد این نهاد اهتمام نمودند. باوجود آرامش نسبی، ثبات سیاسی و امنیتی که در پی مرگ تیمور در قلمرو شاهرخ، جانشین وی به وجود آمد وضعیت معیشت مردم نیز بهبود یافت و زمینهای مناسب برای حرکتی علمی و فرهنگی آماده شد. ازاینرو هرات، پایتخت شاهرخ مرکز تجمع اهل علم و ادب گردید و مدارس ، کتابخانهها و محافل آموزشی فراوانی به همت سلاطین، دوستداران علم و نهاد دینی وقف در نقاط مختلف احداث گشت. سلاطین تیموری از یکسو با فراهم ساختن امکانات آموزشی و تسهیلات لازم در جهت رفاه حال اساتید و طلاب علم و همچنین ارتقاء سطح آموزش گام برمیداشتند و از سوی دیگر مشروعیت حکومت را دنبال میکردند. از بارزترین خصیصههای حکومت تیموریان و ترکمانان علاقه وافر برخی از این سلاطین به رشد علم ، ادب و ساخت مراکز آموزشی است. کثرت احداث این نهادهای آموزشی به حدی بوده که جامی مدعی است در هیچ دورهای از ادوار تاریخ ایرانزمین به این اندازه مدرسه ساخته نشده است. از مهمترین یافتههای این پژوهش نقش سلاطین، شاهزادگان و وزرای تیموری در احداث مدارس، کثرت نهادهای آموزشی، نقش و کارکرد کتابخانهها در استنساخ بیشتر کتاب، پیروی نهادهای آموزشی از یک نظام آموزشی مدون، رونق تصوف و تأثیر آن بر نظام آموزشی، نقش نهاد دینی وقف در گسترش نهادهای آموزشی و تأثیر مشایخ نقش بندیه بر سیاست آموزشی سلاطین تیموری است. در پژوهش حاضر نگارنده به روش توصیفی و تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانهای ، نظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان را موردبررسی و تحلیل قرار میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
191 - تعارض عقل و نقل و روش حل آن در کلام تفکیکی و فلسفی شیعه
حمیدرضا شاکریناز جمله مسائل روش شناختی، بویژه در صورت تعدد منابع معرفت، مساله همسازی در نسبت بین داده ها، همچنین دادوستدها و روش حل تعارضات احتمالی است. فرض تعارض در یک نگاه کلان در دو سطح درون منبعی و بینامنبعی قابل طرح است. مقاله پیش رو بر آن است تا چگونگی تعارض دلیل عقلی و نقلی و أکثراز جمله مسائل روش شناختی، بویژه در صورت تعدد منابع معرفت، مساله همسازی در نسبت بین داده ها، همچنین دادوستدها و روش حل تعارضات احتمالی است. فرض تعارض در یک نگاه کلان در دو سطح درون منبعی و بینامنبعی قابل طرح است. مقاله پیش رو بر آن است تا چگونگی تعارض دلیل عقلی و نقلی و راه برون رفت از آن را از منظر دو روی آورد کلامی، یعنی کلام عقلی- فلسفی رایج و غالب در تاریخ تفکر کلامی شیعه و دیگری از نگاه کلام تفکیکی بررسی، مقایسه و ارزیابی کند. مقاله به لحاظ مقام گردآوری از روش کتابخانه ای و در مقام داوری از روش عقلی- تحلیلی بهره می گیرد. ماحصل تحقیق این است که کلام فلسفی و به تعبیری کلام عقلی اصطلاحی رایج هم در تعیین حوزه تعارض و هم در راه حل آن بنیاد قویم تری دارد و کلام تفکیکی حتی با تقریب به کلام عقلی اصطلاحی در برخی مواضع، از سختگی کافی برخوردار نبوده و نسبت به حل پاره ای فروض ناگویا است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
192 - علی اکبر سیاسی، بنیان گذار روانشناسی در ایران: معرفی بیوگرافیک
اسماعیل ناصریروان شناسی تحت عنوان «علم النفس» بیش از هزار سال به عنوان یکی از شاخه های اصلی فلسفه در مراکز علمی ایران تدریس شده است. آشنایی ایرانیان با روان شناسی جدید با تدریس نخستین درس روان شناسی به وسیلة علی اکبر سیاسی در مدرسه علوم سیاسی آغاز شد. آثار و خدمات دکتر سیاسی نقش چشم أکثرروان شناسی تحت عنوان «علم النفس» بیش از هزار سال به عنوان یکی از شاخه های اصلی فلسفه در مراکز علمی ایران تدریس شده است. آشنایی ایرانیان با روان شناسی جدید با تدریس نخستین درس روان شناسی به وسیلة علی اکبر سیاسی در مدرسه علوم سیاسی آغاز شد. آثار و خدمات دکتر سیاسی نقش چشمگیری در رشد و گسترش نخستینِ روان شناسی علمی در ایران داشته است، به گونه ای که از وی به منزلة بنیان گذار، اشاعه دهنده، و پدر علم روان شناسی جدید در ایران یاد می شود. در این پژوهش کیفی، با استفاده از روش بیوگرافیک، خدمات علمی و فرهنگی سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است. مجموعه فعالیت ها و خدمات سیاسی را می توان در دو حوزه گروه بندی کرد: آموزش و گسترش روان شناسی در ایران؛ و ارتقاء سطح سواد و فرهنگ عمومی مردم. تدریس نخستین درس روان شناسی، بنیان گذاری نخستین آزمایشگاه روان شناسی، تألیف نخستین درس نامه روان شناسی، بنیان گذاری انجمن روان شناسی ایران در حوزة نخست، تدوین لایحه قانونی «تربیت معلم»، و به تصویب رساندن قانون تعلیمات عمومی اجباری و مجانی در حوزة دوم قرار می گیرند. مجموعه این اقدامات موجب شده است که سیاسی در تاریخ کوتاه روان شناسی در ایران به چهرهای ماندگار و در حوزه ارتقاء فرهنگ معاصر ایران به فردی تأثیرگذار تبدیل شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
193 - ارزیابی مؤلفههای تأثیرگذار در صلاحیتهای کارآفرینانه مدرسان دانشگاه جامع علمی کاربردی
علی عمران روزبان علی بدیعزاده علی اکبر قهرمانی سید رسول حسینیکارآفرینی و صلاحیتهای آن بهعنوان پادزهر اساسی برای مقابله با مسائل اقتصاد ضعیف و عواقب ناخوشایند آن است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی مؤلفههای تأثیرگذار در صلاحیتهای کارآفرینانه مدرسان دانشگاه جامع علمی کاربردی بوده که محقق یک پژوهش کاربردی و مقطعی با رویکرد کمی و است أکثرکارآفرینی و صلاحیتهای آن بهعنوان پادزهر اساسی برای مقابله با مسائل اقتصاد ضعیف و عواقب ناخوشایند آن است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی مؤلفههای تأثیرگذار در صلاحیتهای کارآفرینانه مدرسان دانشگاه جامع علمی کاربردی بوده که محقق یک پژوهش کاربردی و مقطعی با رویکرد کمی و استراتژی توصيفي-پیمایشی را انتخاب نموده و ادبیات و پیشینه پژوهش را با روش کتابخانهای و دادههای اولیه را از طریق پرسشنامه محقق ساخته بهصورت آنلاین جمعآوری کرده است. جامعه آماری شامل مدرسان دانشگاه جامع علمی کاربردی بوده که حجم نمونهای به تعداد 250 نفر با نرمافزار Gpower برآورد و با روش نمونهگیری تصادفی ساده بهعنوان واحد تحلیل انتخاب و درنهایت پس از غربالگری 221 نمونه را با روش مدلسازی معادلات ساختاری واریانس محور و نرمافزار Smart PLS3.3 تحلیل نموده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد، صلاحیتهای دانشی كاربردي بر صلاحیتهای مهارتی حرفهای تأثیر معناداری ندارد اما صلاحیتهای نگرشي بر صلاحیتهای مهارتی حرفهای تأثیر مثبت و معناداری دارد. صلاحیتهای دانش كاربردي بر صلاحیتهای کارآفرینانه تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین صلاحیتهای نگرشي بر صلاحیتهای کارآفرینانه تأثیر معناداری نداشته و صلاحیتهای مهارتی حرفهای بر صلاحیتهای کارآفرینانه تأثیر مثبت و معناداری دارد. از طرفی صلاحیتهای دانش كاربردي بر صلاحیتهای کارآفرینانه از طریق صلاحیتهای مهارتی حرفهای تأثیر معناداری نداشته و اثر میانجی ندارد ولی صلاحیتهای نگرشي بر صلاحیتهای کارآفرینانه از طریق صلاحیتهای مهارتی حرفهای تأثیر مثبت و معناداری داشته و اثر میانجی جزئی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
194 - گزارشی از نشست کتاب «تحوّل گفتمان در گزارش واقعه کربلا» روششناسی و نتایج
سیده رقیه میر ابوالقاسمی رضا عطاییپانزدهمین جلسه از پیوسته نشستهای علمی سید مرتضی (ره) با همکاری مجلّه دانشها و آموزههای قرآن و حدیث روششناسی و نتایج کتاب «تحوّل گفتمان در گزارش واقعه کربلا» را موضوع خود قرار داد. در این نشست، جمعی از طلّاب و دانشجویان رشتههای مرتبط با قرآن و حدیث و تاریخ اسلام حضو أکثرپانزدهمین جلسه از پیوسته نشستهای علمی سید مرتضی (ره) با همکاری مجلّه دانشها و آموزههای قرآن و حدیث روششناسی و نتایج کتاب «تحوّل گفتمان در گزارش واقعه کربلا» را موضوع خود قرار داد. در این نشست، جمعی از طلّاب و دانشجویان رشتههای مرتبط با قرآن و حدیث و تاریخ اسلام حضور داشتند. این نشست که دبیری آن را آقای محمّد جدیدی عهدهدار بود، روز دوشنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۰ به صورت مجازی و برخط ارائه گردید. نویسنده کتاب خانم دکتر «سیده رقیّه میرابوالقاسمی» در این نشست ابتدا به انگیزه خود از تألیف کتاب اشاره کرده و سپس گزارشی از نگاشته خویش ارائه کرد. این کتاب، افزون بر مقدّمه، شش فصل دارد که عبارتند از: «مبانی پژوهش»، «نخستین گفتمانهای گزارش واقعه کربلا»، «سنخشناسی گفتمان گزارش واقعه کربلا در آثار فارسی»، «تودهگرایی تشیّع امامیه و نسبت آن با تحوّل گفتمان گزارش واقعه کربلا»، «رویکردهای اعتقادی به منزلت قدسی اهلبیت^ و نسبت آن با تحوّل گفتمان» و «رشد و گسترش تصوّف و نسبت آن با تحوّل گفتمان گزارش واقعه کربلا». بخش پایانی کتاب به جمعبندی مطالب، ذکر منابع و مآخذ، نمایه «آیات و روایات»، «اَعلام»، «موضوعات»، «کتابها» و «مکانها» اختصاص دارد. کتاب «تحوّل گفتمان در گزارش واقعه کربلا» برای نخستین بار در سال 1394 توسّط انتشارات سمت منتشر و موفّق به دریافت جایزه دعبل شد. نوشته پیش رو در دو بخش، ابتدا محتوای کتاب را به صورت خلاصه بیان کرده و سپس گزارشی از این نشست ارائه میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
195 - تأثیر خودشناسی بر ایجاد کیفیت زیستی در معماری مکانهای مذهبی (نمونه موردی: مسجد جامع دزفول)
احمد صراف زاده مینو قرهبگلو محمدعلی کینژادیکی از جنبه های تعاملی انسان، ارتباط با خود است که دراین رابطه از یک طرف انسان به عنوان موجودی خودآگاه و در طرف دیگر، خود واقعی انسان قرار میگیرد. به نحوی که حواس مشترک، متأثر ازماهیت وجودی وی بوده و بر کیفیت زیستی تأثیر میگذارد. کیفیت زیستی در سطوح مختلف ایجاد شده أکثریکی از جنبه های تعاملی انسان، ارتباط با خود است که دراین رابطه از یک طرف انسان به عنوان موجودی خودآگاه و در طرف دیگر، خود واقعی انسان قرار میگیرد. به نحوی که حواس مشترک، متأثر ازماهیت وجودی وی بوده و بر کیفیت زیستی تأثیر میگذارد. کیفیت زیستی در سطوح مختلف ایجاد شده و در تعامل با انسان، محیط را شکل می دهد. همچنین هدف پژوهش ارزیابی جنبه های زیستی مؤثر بر روابط درونی خودشناسی میان انسان و کالبد معماری می باشد. تحقیق حاضر تلفیقی از روشهای کمی و کیفی است که در جنبه کیفی، با استفاده از توصیف، مشاهده و مطالعه کتابخانهای و در جنبه کمی از دادههای عددی و تحلیل به روش علمی کوداس استفاده می شود. یافتههای تحقیق گویای شکلگیری رابطه ای درونی است که بر کیفیت محیط تأثیر گذاشته و متأثر از جنبه های خودشناسی انسان؛ سطوح کیفی مختلفی را ایجادمی کند. همچنین نتیجهاین پژوهش نشان داد که طراحی هدفمند در جهت شکل دهی به کیفیت زیستی، به ترتیب متأثر از حواس مشترک ایمان، زمان، وحدت، حضور، مکان، امان و آگاهی می باشد. به طوری که در رابطه ای مستقیم میان مؤلفه های مستقل (کالبدی فضایی، جمعی رفتاری، ادراکی روانی) و مؤلفههای وابسطه (حواس مشترک) شکل گرفته و بستری برای دستیابی به زیستی مطلوب است. بنابراین می توان این موضوع را ناشی از رابطه درونی میان سه جنبه آگاهی بر خود، حواس مشترک و معماری در نظر گرفت که باتوجه به رابطه میان مؤلفه های مستقل و وابسطه در معماری شکل می گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
196 - الگوی سنجش سرمایه سازمانی (مورد مطالعه: یکی از نهادهای پژوهشی نیروهای مسلح)
سید امیر رضا نجاتامروزه سرمایه سازمانی که از داراییهای نامشهود سازمان محسوب میشود، به عنوان منبعی راهبردی، منحصر بفرد و دارای ارزش رقابتی و پایدار برای سازمان به شمار میرود. هدف این مقاله سنجش سهم سرمایه سازمانی در تحقق اهداف کلان سازمان است که از طریق مدیریت نظامات، فرایندها و رویه أکثرامروزه سرمایه سازمانی که از داراییهای نامشهود سازمان محسوب میشود، به عنوان منبعی راهبردی، منحصر بفرد و دارای ارزش رقابتی و پایدار برای سازمان به شمار میرود. هدف این مقاله سنجش سهم سرمایه سازمانی در تحقق اهداف کلان سازمان است که از طریق مدیریت نظامات، فرایندها و رویههای اجرایی، مدیریت دانش و ساختار سازمانی قابل حصول است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، روش تحقیق توصیفی تحلیلی از نوع پیمایشی، روش جمعآوری اطلاعات توصیفی و نوع دادهها کمی بودهاست. جامعه آماری مدیران، کارشناسان ارشد و پژوهشگران حوزه علم و فناوری یک نهاد پژوهشی انتظامی و تعداد نمونههاي اين تحقيق 169 نفر تعیین که با استفاده از روش نمونهگيري تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده و مقدار آن براساس 20 پرسشنامه اولیه 964/0 بدست آمده که نشاندهنده پایایی مناسب برای پرسشنامه است. با استفاده از تحليل عاملي و الگوی معادلات ساختار يافته فرضيههاي تحقيق درباره مؤلفهها و شاخصهای تشكيل دهنده سرمايه سازمانی مورد بررسي قرار گرفت. آزمونهای آماری همبستگی نشاندهنده آنست که مولفهها و شاخصها در سطح معناداری تبیین کننده سرمایه سازمانی بودهاست. همچنین سرمایه سازمانی دارای تاثیر معناداری در ارتباط با تحقق اهداف کلان راهبردی بودهاست. الگوي ارائه شده نشان داد که سرمایه سازمانی از طریق چهار مولفه نظامات، مدیریت دانش، فرهنگ و ساختار سازمانی به همراه شاخصهایش قابل تبیین است و همچنین بیانگر تفسیری از توسعه و تعالی علم، فناوری و نوآوری نهاد پژوهشی توسط سرمایه سازمانی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
197 - کاربرد تحلیل گفتمان در خلاصه¬سازی خودکار متون علمی
پگاه تاجر عبدالرسول جوکار سید مصطفی فخر احمد علیرضا خرمایی هاجر ستودههدف این پژوهش آشکارسازی کاربرد ویژه تحلیل گفتمان در خلاصهسازی خودکار متون علمی است و به این منظور از رویکرد مرور و تحلیل نوشتارها استفاده شده است. متن یک واحد زبانشناسی پیچیده است و ساختار گفتمانی و تئوریهای سازماندهی متن را میتوان شاخصی برای تفسیر متن و انتخاب جمله أکثرهدف این پژوهش آشکارسازی کاربرد ویژه تحلیل گفتمان در خلاصهسازی خودکار متون علمی است و به این منظور از رویکرد مرور و تحلیل نوشتارها استفاده شده است. متن یک واحد زبانشناسی پیچیده است و ساختار گفتمانی و تئوریهای سازماندهی متن را میتوان شاخصی برای تفسیر متن و انتخاب جمله مناسب به منظور تولید خودکار خلاصههای خواناتر و منسجمتر در نظر گرفت. نشانهگذاری بلاغی اطلاعات، برای فرایندهای جدید دسترسی به اطلاعات علمی مفید می باشد. استراتژیهای ویژه خلاصهسازی خودکار مقالات علمی عموما تلفیقی از روشهای سطحی و معنایی هستند. یکی از استراتژیهایی که از تجزیه و تحلیل کلام بهره می برد عبارت است از ناحیهبندی استدلالی. بر اساس این استراتژی طرحهای حاشیهنویسی گفتمانی ویژه متون علمی به وجود آمدهاند که بر اساس آنها می توان ابعاد چهارگانه حل مسئله، تخصیص فکری، استدلال علمی و نگرش به آثار دیگران را در متون علمی معلوم کرد و بر غنای خلاصههای خودکار افزود. مشهورترین طرح حاشیهنویسی نواحی بلاغی مقالات علمی، طرح تویفل میباشد. از کاربردهای مهم و ویژه تحلیل گفتمان در خلاصه سازی خودکار ژانر علمی، تولید خلاصههای استنادی گفتمانمدار میباشد که بر اساس آن میتوان انواع خلاصه های خودکار مبتنی بر پرسش کاربر و خلاصههای چندسندیای که تضادها و شباهتهای مدارک در خلاصه نهایی مشهود است را تولید نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
198 - خشیت الهی: ملاک علم، عالم و دانشگاه اخلاقمدار
پارسا ارباباین مقاله بر خشیت الهی متمرکز است و آن را به عنوان کلید اصلی و ملاک حقیقی و بنیادین علم، عالم و دانشگاه اخلاقمدار، هدفگذاری میکند. بر این اساس، شناسایی پژوهشهای کلیدی مرتبط جهت فراهم سازی مبانی نظری با نقطه نظر تحلیل محتوا، سنتز و تفسیر، هدفگذاری شده است. به واسطه پا أکثراین مقاله بر خشیت الهی متمرکز است و آن را به عنوان کلید اصلی و ملاک حقیقی و بنیادین علم، عالم و دانشگاه اخلاقمدار، هدفگذاری میکند. بر این اساس، شناسایی پژوهشهای کلیدی مرتبط جهت فراهم سازی مبانی نظری با نقطه نظر تحلیل محتوا، سنتز و تفسیر، هدفگذاری شده است. به واسطه پایگاههای معتبر در دسترس، مقالات معتبر با محوریت خشیت الهی به واسطه رویکرد گلوله برفی یا زنجیری، مورد جستجو و شناسایی قرار گرفتهاند. خشیت الهی یا خداباوری و خداترسی، مفهومی بنیادین و راهگشا در سیر و سلوک و بندگی مبنی بر تسلیم، تعظیم و تکریم منسوب به عظمت و مهابت خداوند متعال و همچنین خودباختگی، افتادگی و فروتنی منتج از علم و معرفت حقیقی و راستین است. مراد از عامل تحقق بخش خشیت، معرفت علمی متبلور در باور و عمل است که تلقی از آن، علم اخلاقمدار و عالم به آن، عالم اخلاقمدار به عنوان پیشنیاز دانشگاه اخلاقمدار است که با مختصات و ویژگیهایی که دارند، بینشی وسیع را عرضه داشته و در خدمت سعادت بشریت خواهند بود. این چنین، علم، عالم و دانشگاه اخلاقمدار، خشیت آفرین، تزکیه کننده، هدایت آفرین، مسئولیتپذیر، عملگرا، پاسخگو، جامعنگر، تخصصی، نافع، فرازمان، فرامکان، یقینی و اصیل و در یکپارچگی با ایمان به مفهوم درک معنای جهان خواهند بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
199 - ارزیابی پارک های علم و فناوری کشورهای منتخب با رویکرد انتخاب شریک
محمدرضا رستم خانی پرستو محمدیاین سوال مطرح است که از بین پارک های علم و فناوری موجود در دنیا کدام ها گزینه های مناسبتری برای ایجاد تعامل بین المللی می باشند؟ این مقاله سعی دارد پاسخ این سوال را برای یکی از پارک های دانشگاهی در کشور با استفاده از رویکرد انتخاب شریک استخراج نماید. به منظور محدود کردن أکثراین سوال مطرح است که از بین پارک های علم و فناوری موجود در دنیا کدام ها گزینه های مناسبتری برای ایجاد تعامل بین المللی می باشند؟ این مقاله سعی دارد پاسخ این سوال را برای یکی از پارک های دانشگاهی در کشور با استفاده از رویکرد انتخاب شریک استخراج نماید. به منظور محدود کردن دامنه ارزیابی پارکهای موجود در دنیا، ابتدا ۲۰ کشوری که ۹۰ درصد حجم تجارت خارجی ایران را طی ۵ سال گذشته تشکیل داده اند شناسایی شده، سپس بر اساس نیازسنجی از واحدهای فناور مستقر در پارک علم و فناوری مورد مطالعه که دارای ظرفیت و تمایل همکاری و تعامل بین المللی بودند، کشورهای مورد بررسی از شش منظر اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، امنیتی، فناوری و جغرافیایی و در ۱۳ معیار با استفاده از روش ترکیبی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی[1] و تاپسیس[2] رتبه بندی شدند. هفت کشور دارای امتیاز قابل توجه از میان ۲۰ کشور به عنوان نمونه جهت ارزیابی پارک های علم و فناوری شان انتخاب شدند. ۱۹ پارک شناخته شده در این ۷ کشور با استفاده از ۱۲ معیار، از نظر دست اندرکاران امور پارکی و با روش ترکیبی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و تاپسیس امتیازدهی و رتبه بندی شدند. در نتیجه این رتبه بندی، پارک سیلیکون اوسیس دبی، پارک علمی دانشگاه تیسینگوا چین، تکنو پارک استانبول، پارک تحقیقات، فناوری و نوآوری شارجه، پارک علمی دبی، پارک دانش اوسیس مسقط عمان، به ترتیب به عنوان پارک های دارای اولویت همکاری شناسایی شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
200 - طراحی الگوی برنامههای توسعه توانمندیهای اعضای هیات علمی مبتنی بر فاوا
عاطفه غلامی احمدرضا نصر اصفهانی اعظم اسفیجانیتوسعه و بالندگی اعضای هیات علمی با هدف پاسخگویی به نیازهای چالش برانگیز جامعه، دانشگاه، اعضای هیات علمی و دانشجو در حال تبدیل به حوزهای غنی است. در این راستا به کارگیری فناوری میتواند فرصتهای جدیدی را در این حوزه ایجاد کند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عناصر و طراحی الگ أکثرتوسعه و بالندگی اعضای هیات علمی با هدف پاسخگویی به نیازهای چالش برانگیز جامعه، دانشگاه، اعضای هیات علمی و دانشجو در حال تبدیل به حوزهای غنی است. در این راستا به کارگیری فناوری میتواند فرصتهای جدیدی را در این حوزه ایجاد کند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عناصر و طراحی الگوی برنامههای توسعه توانمندیهای اعضای هیات علمی مبتنی بر فاوا انجام شده است. روش پژوهش از نوع کاربردی و با رویکرد جمع آوری و تحلیل کیفی بوده است که با روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی و استقرایی به انجام رسیده است. شیوه، مصاحبه نیمه ساختاریافته با تعداد بیست نفر از متخصصان حوزه آموزش و فناوری با شیوه گلوله برفی و تا رسیدن به اشباع نظری بوده است. یافتههای پژوهش ۶ مفهوم اصلی و ۴۲ مقولهی فرعی شناسایی کرده است. نتایج پژوهش بر طراحی عناصر شش گانه هدف، محتوا، زمان، فضا، تعاملات و ارزیابی، با توجه به قابلیتها و چالشهای افزودن فاوا به این عناصر تاکید دارد. در نهایت الگوی طراحی برنامههای توسعه توانمندیهای اعضای هیات علمی مبتنی بر فاوا ترسیم شده است. توصیه نهایی بر طراحی سامانه یکپارچه شامل سیستمهای متنوع آموزشی و پژوهشی مبتنی بر نیازهای فردی و سازمانی، رویکردهای فعال، تجربی، شخصی سازی، غیر رسمی و قابل انتقال به عمل در محیطی امن، منطبق با قوانین با توجه به شبیه سازی موقعیتهای حضوری در زمانی منعطف و بهینه، با تعاملات فعال مخاطب، مربی و محتوا با رویکرد شفاف و انتخابی به همراه ارزیابی رشد دهنده و معتبر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
201 - تأثیر روش تدریس کاوشگری علمی درس ریاضی و خودکارآمدی دانشآموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان بویر احمد
ستار بهادری فردهدف این پژوهش تأثیر روش تدریس کاوشگری علمی درس ریاضی و خودکارآمدی دانشآموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان بویر احمد بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانشآموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان بویر احمد در سال 1400 می باشد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزم أکثرهدف این پژوهش تأثیر روش تدریس کاوشگری علمی درس ریاضی و خودکارآمدی دانشآموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان بویر احمد بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانشآموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان بویر احمد در سال 1400 می باشد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود بدین منظور 20 دانشآموز دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان بویر احمد با بهرهگیری از روش نمونهگیری در دسترس به دو گروه معادل ازنظر معدل درسی تقسیم شدند و در دو گروه آزمایش (10) نفر (و کنترل (10) نفر قرار گرفتند ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه خودکارآمدی ریاضی به تز و هاکت (۱۹۸۳) بود آموزش روش تدریس کاوشگری علمی در درس ریاضی طی 6 جلسه 45 دقیقهای توسط پژوهشگر در گروه آزمایش اجرا گردید. دادهها با روش تحلیل کوواریانس تحلیل. شدند نتایج نشان میدهد که آموزش روش تدریس کاوشگری علمی در درس ریاضی خودکارآمدی، ریاضی خلاقیت و ابعاد آن ابتکار، سیالی بسط و انعطافپذیری را افزایش داده است. درنتیجه روش تدریس کاوشگری علمی بر خودکارآمدی ریاضی آموزان دختر پایه پنجم شهرستان بویر احمد تأثیر دارد و توان از آن این شیوه در مدارس استفاده کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
202 - بررسی روش تدریس کاوشگری علمی در درس ریاضی بر خلاقیت دانشآموزان پسر پایه هشتم شهر یاسوج
ابوذر سعادت مهرهدف این پژوهش اثربخشی روش تدریس کاوشگری علمی در درس ریاضی بر خلاقیت ریاضی دانشآموزان پسر پایه هشتم شهر یاسوج بود جامعه آماری این پژوهش تمامی دانشآموزان پسر پایه هشتم شهر یاسوج در سال 1400 می. باشد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل أکثرهدف این پژوهش اثربخشی روش تدریس کاوشگری علمی در درس ریاضی بر خلاقیت ریاضی دانشآموزان پسر پایه هشتم شهر یاسوج بود جامعه آماری این پژوهش تمامی دانشآموزان پسر پایه هشتم شهر یاسوج در سال 1400 می. باشد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود بدین منظور ۳۰ دانشآموز پسر پایه هشتم شهر یاسوج با بهرهگیری از روش نمونهگیری در دسترس به دو گروه معادل ازنظر معدل درسی تقسیم شدند و در دو گروه آزمایش (۱۵) نفر (و کنترل (۱۵) نفر) قرار گرفتند ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه خلاقیت عابدی (۱۳۶۳) بود آموزش روش تدریس کاوشگری علمی در درس ریاضی طی ۸ جلسه ۶۰ دقیقهای توسط پژوهشگر در گروه آزمایش اجرا گردید. دادهها با روش تحلیل کوواریانس تحلیل. شدند نتایج نشان میدهد که آموزش روش تدریس کاوشگری علمی در درس ریاضی و خلاقیت و ابعاد آن ابتکار، سیالی بسط و انعطافپذیری را افزایش داده است. درنتیجه روش تدریس کاوشگری علمی بر خلاقیت دانشآموزان پسر پایه هشتم شهر یاسوج تأثیر دارد و توان از آن این شیوه در مدارس استفاده کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
203 - مروری بر تکوین دانش جغرافیا
جمشید وصال نژادهدف مقاله حاضر بررسی مروری بر تکوین دانش جغرافیا بوده است. به این منظور از روش تحلیلی _ تاریخی استفادهشده است. نمونه مطالب این پژوهش شامل آثار، رخدادها، تلاشها و اقدامهای انجامشده در طول تاریخ علم جغرافیا از آغاز تاکنون بوده است. به همین منظور، ابتدا عنوان و چند تعر أکثرهدف مقاله حاضر بررسی مروری بر تکوین دانش جغرافیا بوده است. به این منظور از روش تحلیلی _ تاریخی استفادهشده است. نمونه مطالب این پژوهش شامل آثار، رخدادها، تلاشها و اقدامهای انجامشده در طول تاریخ علم جغرافیا از آغاز تاکنون بوده است. به همین منظور، ابتدا عنوان و چند تعریف معروف از این علم مطرحشده و سپس، سیر تاریخی تکوین و تکامل این علم موردبحث قرارگرفته است. اصولاً مطالعه هر پدیده یا موضوعی بهتر است از زوایای مورد برسی قرار گیرد. چون اگر ما صرفاً از یکجهت به آن پدیده نگاه کنیم طبیعی است که سمت مخالف آن را نتوانیم ببینیم. بنابراین کسی نمیتواند یکچشم انداز را درآنواحد با تمامی ابعاد و بخشهای آن ملاحظه کند. مساله ی دیگر برمیگردد به هدف بیننده که برداشتها و نگاههای متفاوتی را انتظار داریم یا اگر ما با توجه به نقش و کارکرد پدیدهها به آنها نگاه کنیم بازبرداشتها و نحوهی نگرشها متفاوت خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
204 - يادداشت سردبير
حسین کلباسی اشتریبخش موسوم به «طبیعیات» در فلسفۀ کلاسیک، همواره جزء لاینفک و پیوسته هرگونه پژوهش فلسفی بشمار آمده و مشتمل بر بحثهایی است در زمینۀ جسم و جواهر جسمانی و خواص حیاتی نباتات و حیوانات و انسان، امکان جزء بسیط، ماهیت حرکت و اقسام و خواص آن، حقیقت نفس فلکی و نفس انسانی، فنا یا ب أکثربخش موسوم به «طبیعیات» در فلسفۀ کلاسیک، همواره جزء لاینفک و پیوسته هرگونه پژوهش فلسفی بشمار آمده و مشتمل بر بحثهایی است در زمینۀ جسم و جواهر جسمانی و خواص حیاتی نباتات و حیوانات و انسان، امکان جزء بسیط، ماهیت حرکت و اقسام و خواص آن، حقیقت نفس فلکی و نفس انسانی، فنا یا بقای نفوس و فروعات و شقوق مختلف این مباحث و نیز طب و موضوعات مختلف مربوط به شناخت و ادراک آدمی ذیل عنوان علمالنفس و برخی عناوین دیگر مرتبط با این مباحث. با آغاز عصر جدید و دستاوردهای نو در عرصۀ مکانیک و طب و نجوم و جغرافیا و جانورشناسی و حتی ریاضیات، بتدریج اعتبار این شاخه از تحقیقات فلسفی مورد چند و چون قرار گرفت و در اواخر قرن هجدهم، از صحنۀ تعلیمات و تحقیقات فلسفی عملاً کنار گذارده شد. این روشن است که مفروضات و اصول موضوعۀ طبیعیات قدیم نمیتوانست در برابر دستاوردهای علم جدید تاب آورد و شواهد تاریخی نیز گواه است که انسان دورۀ جدید به اتکای قدرت و اعتماد بنفس خویش، از انگارههای سنتی و جزمی گذشته بکلی روی برتافته بود، از آنرو که حتی بدون مواجهه با اصول و مفروضات علم جدید، مفروضات و نتایج علم کهن بهیچ وجه نمیتوانست با مشاهدات عینی و قطعی تجربی سازگار شود. اما با اینهمه، نکتۀ تاریخی ـو البته تأملبرانگیزـ اینست که در این جابجایی و تغییر موقعیت در عرصۀ دانش بشری، آیا هیچ نکته یا عنصری در پیکر طبیعیات قدیم وجود نداشت که بتواند برای انسان عصر جدید بمثابه راهنما و آغازگر جستجویی دوباره تلقی شود؟ گویی کنارگذاردن یکباره و بیاعتباری احکام و قضایای علم کهن، تقدیر محتوم و اجتنابناپذیری بود که بایست جای خود را بسرعت به علم جدید میسپرد و صحنه را برای همیشه ترک میکرد. این رخداد معرفتی البته که ثمراتی شگرف داشته و دارد و محل تردید و چند و چون نیست، ولی پرسش مذکور دستکم از حیث تاریخ علم ـو حتی جامعهشناسی علمـ مورد توجه خواهد بود؛ اینکه چرا پیکرهیی از دانش با آن طول و عرض، بکلی از اعتبار ساقط شد و نه تنها عالمان و دانشمندان علوم تجربی، بلکه فیلسوفان و حتی متخصصان تاریخ علم نیز نسبت بدان اقبالی نشان نمیدهند؟ این پرسش بمعنای رجوع و مهمتر از آن، تصدیق علم ماقبل مدرن و دعوت به فراگیری مجدد آن نیست، بلکه دعوت به تأمل در یک فراشد و دگرگونی تاریخی است که مستقیماً با درک و دریافت بشر از عالم درون و برون او داشته و بیتردید محدود و مقید به تبیینهای میدانی و آماری نمیشود. از یکسو، اتصال و پیوند طبیعیات با دو قلمرو ریاضیات و الهیات در فلسفۀ کلاسیک نیز میتواند محل پرسش واقع شود، از آنرو که برای نمونه، نوع دریافت هندسی و عددی قدما از نظم عالم، مستقیماً بر تبیینها و انگارههای طبیعتشناسانۀ آنان اثر گذارده و از سوی دیگر، برداشت الهیاتی و کلامی آنان را نیز متأثر میساخت. مسلم است که توجه اخیر برخی دانشمندان و فیلسوفان به ریاضیات و طبیعیات کهن نه از سر تفنن و فضلفروشی، بلکه از سر نوعی تعمق و حتی نیاز بوده و هست؛ صرفنظر از اینکه با انگارهها و دعاوی آنان موافقت یا مخالفت شود. با این وصف، اعتبارسنجی قضایای مربوط به طبیعیات قدیم، محدود به ملاکها و قضایای تجربی نیست و باز شدن پرونده این بخش از تلاشهای علمی بشر، احتمالاً امکان بازخوانی و بازشناسی برخی عرصههای مربوط به مبادی فلسفی و نظری در این زمینه را فراهم خواهد ساخت و میتوان انتظار داشت که ظرفیتهایی جدید از دل این بازخوانی برای اهل فلسفه سربرآورد. سردبير تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
205 - مطالعه اثربخشی دورههای مجازی بالندگی هیأت علمی دانشگاهها بر اساس اصول علم تعلیم و تربیت
بهار بندعلی راضیه شاهوردی سمیه رحیمی مرتضی رضائیزاده اباصلت خراسانیاینکه بسیاری از اعضای هیئت علمی دانشگاههای کشور، آموزش معلمی ندیدهاند ولی معلمی میکنند، همواره یکی از دغدغههای مهم اهالی تعلیم و تربیت کشور بوده است. از سوی دیگر، بسیاری از دورههایی که به صورت حضوری و یا مجازی برای آموزش معلمی به اساتید کشور برگزار میشوند، فاقد اث أکثراینکه بسیاری از اعضای هیئت علمی دانشگاههای کشور، آموزش معلمی ندیدهاند ولی معلمی میکنند، همواره یکی از دغدغههای مهم اهالی تعلیم و تربیت کشور بوده است. از سوی دیگر، بسیاری از دورههایی که به صورت حضوری و یا مجازی برای آموزش معلمی به اساتید کشور برگزار میشوند، فاقد اثربخشی موردانتظار میباشند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارزشیابی اثربخشی یک دوره الکترونیکی غیرهمزمان بالندگی هیئت علمی یکی از دانشگاههای جامع و تراز اول کشور انجام شده است. این دوره با عنوان «صلاحیتهای مدرسی در کلاس مجازی»، به منظور ارتقای شایستگیهای اساتید در سه زمینه تدریس، ارزیابی و تولید محتوای الکترونیکی در کلاس مجازی طراحی و اجرا شد. طرح پژوهش حاضر کمی و راهبرد پژوهش، شبهآزمایشی از نوع پیشآزمون-پسآزمون تکگروهی است. شرکتکنندگان این دوره 33 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه بودند که این دوره را طی 5 هفته به پایان رساندند. به منظور گردآوری دادهها از چندین پرسشنامه خوداظهاری استفاده شد که بر اساس مؤلفههای سطح یک و دوی مدل کرکپاتریک طراحی شده بودند. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که واکنش شرکتکنندگان (رضایت، درگیری و ارتباط با شغل) نسبت به دوره «صلاحیتهای مدرسی در کلاس مجازی» مثبت بود و این دوره بر دانش و مهارت ادراکشده شرکتکنندگان، تأثیر معناداری داشت. با اینحال در بُعد نگرش تنها بر نگرش شرکتکنندگان نسبت به تدریس تاثیر منفی داشت. ضمن اینکه اعتمادبهنفس و تعهد شرکتکنندگان تغییر معناداری نداشتند. این نتایج در ارتباط با هشت ویژگی پداگوژیکی و آندراگوژیکی دوره مورد بحث قرار گرفتهاند و درباره اینکه چرا این دوره نتوانسته است بر روی نگرش، اعتمادبهنفس و تعهد اساتید تأثیر مورد انتظار را بگذارد نیز بحث شده است. همچنین اثرات و کاربرد این یافتهها در دو زمینه نظری و عملی در مقاله مورد بحث قرار گرفتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
206 - شگردهای بلاغی اقناع در سوانحالافکار (مکاتبات) رشیدی
طاهره ایشانییکی از موضوعات علم معانی بررسی جملات از منظر کاربردهای ثانوی آن است که کاربر زبان، گاه از این اغراض ثانوی کلام با استفاده از شیوهها و شگردهای بلاغی برای نفوذ یافتن در مخاطب، اقناع و تأثیر در وی به منظور نیل به مقاصد خاصّی بهره میگیرد. در این جستار با بهرهگیری از روش أکثریکی از موضوعات علم معانی بررسی جملات از منظر کاربردهای ثانوی آن است که کاربر زبان، گاه از این اغراض ثانوی کلام با استفاده از شیوهها و شگردهای بلاغی برای نفوذ یافتن در مخاطب، اقناع و تأثیر در وی به منظور نیل به مقاصد خاصّی بهره میگیرد. در این جستار با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی و آماری، نامههای رشیدالدّین فضلالله، وزیر دانشمند دورۀ ایلخانان مغول، با عنوان سوانحالافکار از منظر کاربست اغراض ثانوی کلام بر اساس علم معانی بررسی میشود. از این رو، پرسش اصلی این پژوهش آن است که رشیدالدّین برای اقناع مخاطب به منظور دستیابی به کارکرد اصلی نامهها از چه شگردهای بلاغی بهره برده و دیگر آن که کدام شگردهای بلاغی بیشترین کاربست را به عنوان شاخص سبکی در نامههای رشیدالدّین به خود اختصاص داده است و چرا؟ نتایج بهدستآمده حاکی از آن است که رشیدالدّین برای تأثیر بر مخاطب و در نتیجه اقناع وی از فرایندهای مجابی متنوّعی بهره برده و پرکاربردترین شگردهای بلاغی که میتواند به عنوان شاخصههای سبکی وی بر اساس علم معانی مورد توجّه قرار گیرد؛ عبارتاند از: «تکریم و تعظیم افراد»، «تأکید بر کلام با استفاده از مترادفات» و «ابراز و بیان احساسات و عواطف». کاربست هریک از این فرایندهای مجابی به عنوان برجستهترین ترفندهای اقناعی رشیدالدّین در نامهها از سویی تأکیدی است بر شخصیّت فرهیختۀ رشیدالدّین و از سوی دیگر، نشان از گزینش روشهای بلاغی در ارتباط مؤثّر بینافردی دارد که مؤیّد احترام و تکریم شخصیّت افراد است. ضمن آن که رشیدالدّین با کاربست پرتکرار «بیان و ابراز احساس» مخاطب را با اندیشۀ خود همراه میکند، با او در محور افقی قرار میگیرد و به این ترتیب میتواند او را با نظر خویش همسو نماید. بنابراین میتوان رشیدالدّین را در جایگاه سخنوری دانست که از سویههای اقناعی بلاغی گوناگون برای جلب مخاطب به درک مطلوب خود و پذیرش آن، بهرهمند شده و این امر نشان از توانش ارتباطیِ اقناعیِ ویژۀ رشیدالدّین دارد و گویای دانش سخنوری وی است که در پژوهشهای ادبی کمتر به آن توجّه شده است. همچنین بر اساس این جستار آشکار شد رشیدالدّین بنا بر نوع مخاطب و جایگاه وی از روشهای اقناعی متناسب با شخصیت هر گروه از افراد بهره برده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
207 - تأثیر اشتباه در جنایت در فقه و حقوق کیفری
سیما قبادوند تازه قشلاقاز جمله مباحث مهم در حقوق کیفری و فقه و بهتبع آن مسؤولیت کیفری، بحث «اشتباه» است. اشتباه یا شبهه به معنای مانند، شبیه، نظیر و مترادف خطا و ناشی از نادانی و ناتوانی شناختی و دانش و تجارب فردی است. اشتباه به دو قسم «اشتباه موضوعی» و «اشتباه حکمی» تقسیم میشود. فعل مجر أکثراز جمله مباحث مهم در حقوق کیفری و فقه و بهتبع آن مسؤولیت کیفری، بحث «اشتباه» است. اشتباه یا شبهه به معنای مانند، شبیه، نظیر و مترادف خطا و ناشی از نادانی و ناتوانی شناختی و دانش و تجارب فردی است. اشتباه به دو قسم «اشتباه موضوعی» و «اشتباه حکمی» تقسیم میشود. فعل مجرمانه نتیجه و محصول اراده مجرم میباشد که با تحقق آن مجرم به هدف سوء خود نائل می آید و با طی مسیر مجرمانه آنچه را که مدنظر او بوده است، به دست میآورد، اما در موارد عدیدهای مجرم اگرچه مسیر مجرمانه را تا انتها می پیماید و عنصر مادی عمل مجرمانه را نیز مرتکب میشود اما به خاطر عللی، به هدفی که داشته نمیرسد و یکی از این علل اشتباه در هدف و هویت است. َقتل بهعنوان مهمترین جرم که دارای قباحت ذاتی در تمام زمانها و مکانها میباشد و نتیجه آن گرفتن جان آدمی است که از با اهمیتترین دارایی هر فرد محسوب میگردد. به همین دلیل بخش عمدهای از تحقیقات حول محور این جرم و موضوعاتی است که متعاقب ارتکاب این جرم مطرح میگردد که از آن جمله میتوان بهاشتباه در هدف، اشتباه در هویت در بحث قتل اشاره کرد.روش این پژوهش از نوع توصیفی –تحلیلی است وشیوه گرداوری مطالب به صورت کتابخانه ای است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
208 - مطالعه اثربخشی دورههای مجازی بالندگی هیأت علمی دانشگاهها بر اساس اصول علم تعلیم و تربیت
دکتر بهار بندعلی راضیه شاهوردی سمیه رحیمی مرتضی رضائیزاده اباصلت خراسانیاینکه بسیاری از اعضای هیئت علمی دانشگاههای کشور، آموزش معلمی ندیدهاند ولی معلمی میکنند، همواره یکی از دغدغههای مهم اهالی تعلیم و تربیت کشور بوده است. از سوی دیگر، بسیاری از دورههایی که به صورت حضوری و یا مجازی برای آموزش معلمی به اساتید کشور برگزار میشوند، فاقد اث أکثراینکه بسیاری از اعضای هیئت علمی دانشگاههای کشور، آموزش معلمی ندیدهاند ولی معلمی میکنند، همواره یکی از دغدغههای مهم اهالی تعلیم و تربیت کشور بوده است. از سوی دیگر، بسیاری از دورههایی که به صورت حضوری و یا مجازی برای آموزش معلمی به اساتید کشور برگزار میشوند، فاقد اثربخشی موردانتظار میباشند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارزشیابی اثربخشی یک دوره الکترونیکی غیرهمزمان بالندگی هیئت علمی یکی از دانشگاههای جامع و تراز اول کشور انجام شده است. این دوره با عنوان «صلاحیتهای مدرسی در کلاس مجازی»، به منظور ارتقای شایستگیهای اساتید در سه زمینه تدریس، ارزیابی و تولید محتوای الکترونیکی در کلاس مجازی طراحی و اجرا شد. طرح پژوهش حاضر کمی و راهبرد پژوهش، شبهآزمایشی از نوع پیشآزمون-پسآزمون تکگروهی است. شرکتکنندگان این دوره 33 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه بودند که این دوره را طی 5 هفته به پایان رساندند. به منظور گردآوری دادهها از چندین پرسشنامه خوداظهاری استفاده شد که بر اساس مؤلفههای سطح یک و دوی مدل کرکپاتریک طراحی شده بودند. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که واکنش شرکتکنندگان (رضایت، درگیری و ارتباط با شغل) نسبت به دوره «صلاحیتهای مدرسی در کلاس مجازی» مثبت بود و این دوره بر دانش و مهارت ادراکشده شرکتکنندگان، تأثیر معناداری داشت. با اینحال در بُعد نگرش تنها بر نگرش شرکتکنندگان نسبت به تدریس تاثیر منفی داشت. ضمن اینکه اعتمادبهنفس و تعهد شرکتکنندگان تغییر معناداری نداشتند. این نتایج در ارتباط با هشت ویژگی پداگوژیکی و آندراگوژیکی دوره مورد بحث قرار گرفتهاند و درباره اینکه چرا این دوره نتوانسته است بر روی نگرش، اعتمادبهنفس و تعهد اساتید تأثیر مورد انتظار را بگذارد نیز بحث شده است. همچنین اثرات و کاربرد این یافتهها در دو زمینه نظری و عملی در مقاله مورد بحث قرار گرفتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
209 - ارائه استراتژیهای توسعه منابع انسانی در سازمانهای علمی و فناورانه (مورد مطالعه: سازمان جهاد دانشگاهی علم و صنعت)
سعیده صمدزاد جاوید قهرمانی نهر فرامرز نوری اکبر قاسمی یالقورآغاجمنابع انسانی، مهمترین منبع راهبردی سازمان ها به شمار می آیند و تحلیل راهبردی و برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی یکی از مسئولیت های اصلی سازمان ها برای بهره گیری هرچه بیشتر از سرمایه های انسانی است. آنجایی که هدف پژوهش حاضر، تدوین استراتژیهای توسعه و بهبود بهرهوری م أکثرمنابع انسانی، مهمترین منبع راهبردی سازمان ها به شمار می آیند و تحلیل راهبردی و برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی یکی از مسئولیت های اصلی سازمان ها برای بهره گیری هرچه بیشتر از سرمایه های انسانی است. آنجایی که هدف پژوهش حاضر، تدوین استراتژیهای توسعه و بهبود بهرهوری منابع انسانی در سازمان جهاد دانشگاهی علم و صنعت است، این مطالعه ابتدا به شناسایی و احصاء نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای منابع انسانی و سپس ارایه استراتژیهای توسعه و تدوین برنامههای عملیاتی و اقدامات متناسب با استراتژیها در سازمان جهاد دانشگاهی علم و صنعت پرداخته است. در این راستا افراد به شیوه تدریجی (هدفمند) از بین مدیران، خبرگان و متخصصان سازمان جهاد دانشگاهی علم و صنعت انتخاب شده اند. تکنیک مورد استفاده برای تجزیه وتحلیل نتایج نیز رویکرد نقاط مرجع استراتژیک (SRP) است. نتایج حاصل از یافته ها نشان می دهد راهبرد اصلی و کلی سازمان، راهبرد تهاجمی (توسعه) است. همچنین پس از بررسی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی در حوزه های وظیفه ای منابع انسانی و نظرات افراد خبره در زمینه تحلیل عوامل داخلی و خارجی منابع انسانی سازمان، با بررسی های انجام شده و همچنین در نظر گرفتن سمت و سوی سیاست های شناسایی شده در این حوزه، استراتژی های منابع انسانی در ماتریس SWOT تدوین گردید. نتايج به دست آمده، حاکي از این است که استراتژی مناسب برای مشاغل اصلی و تخصصی صف، مشاغل ستادی تخصصی و ستادی عمومی در سازمان جهاد دانشگاهی علم و صنعت، استراتژی متعهدانه، استراتژی مناسب برای مشاغل خدمات عمومی، استراتژی ثانويه و استراتژی مناسب برای مشاغل قرارداد کار معین، استراتژی پیمانکارانه مي باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
210 - پیش بینی ریسک نقدینگی با استفاده از تحلیل تمایلات خبری
حامد میرشک امیر البدوی مهرداد کارگری محمد علی رستگار محمد طالبییکي از م شکلات ا سا س ي بانکهاي ایراني نبود فرآیند مدیریت ری سک با رویکردي آیندهنگر ا ست . از مهمترین این ری سک ها در بانک، ميتوان به ری سک نقدینگي ا شاره کرد ؛ بنابراین پيشبيني ری سک نقدینگي به مو ضوع ي مهم براي بانکها تبدیل شده ا س ت. روشهاي مرسوم اندازه گيري ریسک ن أکثریکي از م شکلات ا سا س ي بانکهاي ایراني نبود فرآیند مدیریت ری سک با رویکردي آیندهنگر ا ست . از مهمترین این ری سک ها در بانک، ميتوان به ری سک نقدینگي ا شاره کرد ؛ بنابراین پيشبيني ری سک نقدینگي به مو ضوع ي مهم براي بانکها تبدیل شده ا س ت. روشهاي مرسوم اندازه گيري ریسک نقدینگي پيچيده، زمانبر و پرهزینه هستند که پيشبيني آن را نيز غير قابل دسترس نموده اس ت. پيشبيني ریسک نقدینگي در زمان مناسب ميتواند از بروز مشکلات یا بحرانهاي جدي در بانک جلوگيري نماید. در این مطالعه سعي شده است تا راهحلي نوآورانه براي پيشبيني ریسک نقدینگي بانک و سناریوهاي پيشرو با استفاده از رویکرد تحليل تمایلات خبري ارائه شود . از رویکرد تحليل تمایل اخبار پيرامون یکي از بانکهاي ایراني در را ستاي شنا سایي متغيرهاي کيفي پ ویا و مؤثر در ریسککک نقدینگي بهره برده شده تا روشي سادهتر و با کارایي بالاتر براي پيشبيني روند ریسک نقدینگي ارائه نماید. روش پيشنهادي سناریوهاي عملي را براي تص ميمگيرندگان ریسک بانکي در دنياي واقعي فراهم ميکند. س کناریوهاي ریسک نقدینگي به د ست آمده در مقای سه با سنار یوهاي رخ داده در بانک طبق د ستورالعمل کم يته بازل و نظر کار شنا سان بانک ي ارزیابي مي شوند تا از صحت پ يشبينيها و همسو یي آن اطمينان حاصل شود. نتيجه ارزیابي سنار یوهاي موردمطالعه بهصورت دورهاي حاکي از دقت نسبتاً بالا است. معيار دقت 1 پيشبيني در سککناریوهاي محتمل اسککتاراش شده از کميته بازل، 95.5 % و در سککناریوهاي برگرفته از نظرات خبرگان، 75 % است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
211 - واکاوی مؤلفه ها و تبیین اوصاف فرابشری معصومین(ع)
فرشته بلوچی محمد مهدی تقدیسی محمد جعفری هرندیبه باور اماميه، امام حجت، برگزيده و منصوب خدا براي هدايت بشر است. از اين رو ضرورتا ويژگي¬هاي دارد كه درعين حال كه او را از مرتبه بنده و مخلوق بودن خداوند خارج نمي سازد او را از افراد عادي بشر متفاوت مي¬سازد. از مهم ترين اين ويژگي¬ها مصونيت از هرگونه گناه و خطا است كه در أکثربه باور اماميه، امام حجت، برگزيده و منصوب خدا براي هدايت بشر است. از اين رو ضرورتا ويژگي¬هاي دارد كه درعين حال كه او را از مرتبه بنده و مخلوق بودن خداوند خارج نمي سازد او را از افراد عادي بشر متفاوت مي¬سازد. از مهم ترين اين ويژگي¬ها مصونيت از هرگونه گناه و خطا است كه در اصطلاح علم كلام از آن به عصمت ياد مي شود؛ زيرا خطاي امام او را از حجيت مي¬اندازد و با حكمت و عدالت خداوند منافات دارد.همچنين از ديگر لوازم شأن امامت، علم كامل و گسترده او است. در اين ميان گاه خداوند در مواردي مصلحت مي¬بيند كه امام را از غيب و بواطن امور آگاه كند. اين آموزه¬ها همه برگرفته از آيات قرآن و مضامين معتبر روايي است كه در متن مقاله به آن اشاره خواهد شد. روش این مقاله بصورت تحلیلی-توصیفی است وخواهیم گفت: غلو شمردن صفات و ویژگی های فرابشری معصومین(ع)، ناشي از عدم توجه به دقائق و ظرايفي است كه در اين اتصاف و در معيارهاي غلو وجود دارد. ونویسنده در این مقاله با معناي دقيقي که از مفهوم فوق بشري بودن صفات ارائه داده،خواهد گفت،که اگراسناد امور،بصورت ذاتی،نسبت به انسان غیرممکن باشد، مثل الوهيت، تجرد و استقلال تام، حلول خدا و اتحادش با انسان، غلو است؛ اما امور خارق¬العاده¬اي كه ذاتا ممكن و طبق شواهد و مستندات - گرچه به ندرت - واقع شده است، غلو نیست، و می توان آن را از صفات فوق بشری ائمه(ع)قلمداد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
212 - شناسایی عوامل و راهکارهای مؤثر بر موفقیت برنامه های توسعه و بهسازی اعضای هیئت علمی
محمد تقی رودیمطالعه عوامل و راهکارهای مؤثر بر موفقیت برنامه های توسعه و بهسازی اعضای هیئت علمی، می تواند بر اثربخشی بیشتر این برنامه ها و بهبود کیفیت خدمات آموزش عالی تأثیر گذار باشد. در همین راستا، هدف این پژوهش شناسایی عوامل و راهکارهای مؤثر بر موفقیت برنامه¬های توسعه و بهسازی اع أکثرمطالعه عوامل و راهکارهای مؤثر بر موفقیت برنامه های توسعه و بهسازی اعضای هیئت علمی، می تواند بر اثربخشی بیشتر این برنامه ها و بهبود کیفیت خدمات آموزش عالی تأثیر گذار باشد. در همین راستا، هدف این پژوهش شناسایی عوامل و راهکارهای مؤثر بر موفقیت برنامه¬های توسعه و بهسازی اعضای هیئت علمی می باشد. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. شرکت کنندگان پژوهش اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی شهر تهران بودند که 15 نفر برای انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته انتخاب شدند. روش انتخاب مشارکت کنندگان، نمونه گیری هدفمند و از نوع ملاکی بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز روش تحلیل مضمون استفاده شده است. با توجه به یافته های پژوهش، 6 عامل مؤثر و 20 راهکار شناسایی شد که عبارتند از: عامل زمینه و بسترسازی (شامل: فراهم نمودن امکانات، ایجاد و تقویت مراکز بالندگی، اقناع مدیران و جلب مشارکت اساتید)، عامل برنامه ریزی (شامل: تعدیل حجم کاری اساتید، احیا و تقویت انواع روش های، استفاده از انواع روش های ارائه آموزش و زمانبندی)، عامل محتوا (شامل: ارائه محتوای کاربردی، ارتباط عناوین آموزشی و آیین نامه ارتقا و توسعه همه-جانبه) عامل ارتباط و همکاری (شامل: ایجاد شیکه های یادگیری، ایجاد فرصت همکاری و مشارکت و بهبود ارتباط برنامه ریزان و اساتید)، عامل انگیزه توسعه (شامل: حقوق و دستمزد، ارائه مشوق های آموزش و توسعه و اقناع اساتید)، عامل حمایت و پیگیری (شامل: حمایت از آموزش در عمل، استمرار برنامه های توسعه و ارزیابی). توجه به عوامل مؤثر بر موفقیت این برنامه ها و بهره برداری از راهکارهای ارائه شده در پژوهش حاضر بر اثربخشی برنامه های توسعه و بهسازی تأثیر گذار خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
213 - تبیین دیدگاه علیقلی بن قرچغایخان دربارۀ علم حصولی و علم حضوری، با رویکرد انتقادی
حمید رضا خادمیعلیقلی بن قرچغایخان، از فیلسوفان عصر صفوی است که بسیاری از آثارش احیا نشده، اما کتاب احیای حکمت که دربردارندۀ بسیاری از آراء فلسفی اوست، تصحیح و چاپ شده است. ازجمله دیدگاههای ابتکاری این حکیم، تقسیمبندیها و تفسیرهای نوآورانهیی است که از علم حصولی و علم حضوری ارائه د أکثرعلیقلی بن قرچغایخان، از فیلسوفان عصر صفوی است که بسیاری از آثارش احیا نشده، اما کتاب احیای حکمت که دربردارندۀ بسیاری از آراء فلسفی اوست، تصحیح و چاپ شده است. ازجمله دیدگاههای ابتکاری این حکیم، تقسیمبندیها و تفسیرهای نوآورانهیی است که از علم حصولی و علم حضوری ارائه داده است. وی برای بیان دیدگاهش در اینباره، ضمن تقریر نظر حکمای پیشین دربارۀ حقیقت علم، ابتدا پس از توضیح دو قسم علم حقیقی ـیعنی علم ذاتی و عرضیـ علم حصولی و حضوری را ذیل علم عرضی میداند. از یکسو، برخی از دستهبندیهایی که وی دربارۀ علم حصولی و حضوری ارائه داده، در طول تاریخ فلسفۀ اسلامی بیسابقه است، و از سوی دیگر، او حقیقت علم را امری عرضی و زائد بر نفس ناطقه میداند. درواقع، علیقلیخان با تحلیلی که از مسئلۀ اتحاد عاقل به معقول بدست داده، علم را همانند صفتی میداند که بر موصوف عارض شده است. بررسی رویکرد وی در چهار مرحله انجام شده است که عبارتند از: بررسی اقسام مختلف علم حصولی و حضوری، ناتمامبودن نخستین دلیل وی دربارۀ عرضیت علم حضوری و حصولی، نشاندادن کاستی موجود در دلیل دوم و سوم، و بیان ناکافیبودن دیدگاه وی دربارۀ اتحاد عاقل و معقول. در این نوشتار، نخست سعی شده تا دیدگاه و ابتکار علیقلی خان در اینباره، بطور دقیق تقریر شود، آنگاه با بهرهگیری از روش تحلیلیـتطبیقی، دیدگاه وی مورد بررسی و نقد قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
214 - تبیین عوامل اجتماعی اخلاق کار (مورد مطالعه: اعضای هیات علمی دانشگاههای شهر تهران)
اباذر اشتری مهرجردیدانشگاه مهمترین رکن توسعه جامعه محسوب شده و گسترش اخلاق کار و نهادینهسازی آن، بسترهای شکوفایی علمی و صنعتی را در آن فراهم میسازد. هدف اصلی این مقاله تبیین عوامل اجتماعی مرتبط با اخلاق کار است. روش تحقیق از نوع پیمایش (کمی) و ابزار آن پرسشنامه (که روایی و پایایی قابل أکثردانشگاه مهمترین رکن توسعه جامعه محسوب شده و گسترش اخلاق کار و نهادینهسازی آن، بسترهای شکوفایی علمی و صنعتی را در آن فراهم میسازد. هدف اصلی این مقاله تبیین عوامل اجتماعی مرتبط با اخلاق کار است. روش تحقیق از نوع پیمایش (کمی) و ابزار آن پرسشنامه (که روایی و پایایی قابل قبولی داشته) بوده است. با توجه به نامشخص بودن تعداد دقیق اعضای هیات علمی دانشگاههای شهر تهران (جامعه آماری) تعداد 300 نفر بهعنوان نمونه و به روش تصادفی، انتخاب و پرسشنامهها میان آنها توزیعشده و نهایتا تعداد 292 فرم تکمیل، و وارد تحلیل شدند. یافتهها نتایج نشان میدهد گرایش به اخلاق کار دانشگاهی در میان گروه متأهل، اعضای هیئتعلمی جوانتر و در میان رشته ها به ترتیب علوم اجتماعی، علوم تربیتی، کشاورزی (خاصه رشته ترویج و آموزش کشاورزی) و نهایتا علوم پایه بیشتر از سایرین است. نتایج آزمون های آماری نیز نشان میدهد که بین انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و تعلق مذهبی رابطه مستقیم و میان سن، آنومی اجتماعی، احساس محرومیت نسبی و احساس تبعیض اجتماعی با اخلاق کار رابطه غیر مستقیم معنیداری وجود دارد و در مدل رگرسیونی نیز این عوامل توانسته¬اند 0.43 درصد تغییرات متغیر وابسته (تعهد به اخلاق کاری) را تبیین کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
215 - حدیثخوانی؛ تاریخچه، قواعد و فواید
عباس محمودیحدیثخوانی، شیوهای از فعالیت علمی است که در گذشته، مورد توجّه حوزههای علمیه بود. در دهههای پیشین نیز جلسات حدیثخوانی به صورت پراکنده و بیشتر با عنوان درس اخلاق، برگزار میشد. از سال 1390 خورشیدی، با همّت انجمن حدیث حوزه علمیه قم و مرکز تخصّصی حدیث، برگزاری کلاسهای أکثرحدیثخوانی، شیوهای از فعالیت علمی است که در گذشته، مورد توجّه حوزههای علمیه بود. در دهههای پیشین نیز جلسات حدیثخوانی به صورت پراکنده و بیشتر با عنوان درس اخلاق، برگزار میشد. از سال 1390 خورشیدی، با همّت انجمن حدیث حوزه علمیه قم و مرکز تخصّصی حدیث، برگزاری کلاسهای قرائت و شرح حدیث آغاز شد. با پیگیری¬ بسیار، این فعالیت علمی که با هدف احیای سنّت حدیثخوانی پایهگذاری شد، توانست یک سال بعد، نظر شورای محترم عالی حوزه را جلب نموده و مجوّز رسمی دریافت نماید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
216 - تحلیل خوانش پروکلوس از علمالنفس ارسطو بر پایۀ رسالۀ دربارۀ نفس و اثولوجیا
حسین کلباسی اشتری هاجر نیلی احمدآبادیآگاهی از نفس و چیستی آن، در مباحث فلسفی جایگاهی ویژه داشته و دارد. این موقعیت بنوعی در علوم تجربی نیز منعکس شده است. ارسطو و پروکلوس، دو نماینده از بزرگترین و تأثیرگذارترین مکاتب فلسفی باستان، یعنی فلسفۀ مشاء و مکتب نوافلاطونی، به این حوزه توجهی خاص داشته و بخشی از نوشت أکثرآگاهی از نفس و چیستی آن، در مباحث فلسفی جایگاهی ویژه داشته و دارد. این موقعیت بنوعی در علوم تجربی نیز منعکس شده است. ارسطو و پروکلوس، دو نماینده از بزرگترین و تأثیرگذارترین مکاتب فلسفی باستان، یعنی فلسفۀ مشاء و مکتب نوافلاطونی، به این حوزه توجهی خاص داشته و بخشی از نوشتههای اصلی خود را به آن اختصاص دادهاند. نوشتار حاضر با تمرکز بر دو منبع اصلی علمالنفس نزد ایندو فیلسوف، بر آنست تا ضمن شناسایی نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه آنها، سیر تحول و تطور تعریف و چیستی نفس را مطالعه کند. ارسطو ضمن بیان دو تعریف طبیعی و مابعدالطبیعی، در تعریف طبیعی، نفس را مرتبط با بدن دانسته و معتقد است نفس ضرورتاً جوهر و صورت جسم طبیعی است که حیات بالقوه دارد. او همچنین نفس را کمال اول برای جسم طبیعی میداند که دارای حیات بالقوه است. اما در تعریف مابعدالطبیعی، آن را مستقل از بدن قلمداد میکند و نفس را اصل حیات موجود زنده مینامد. پروکلوس با بیان تعاریف طبیعی، مابعدالطبیعی و توصیفی از نفس، در تعریف طبیعی و مابعدالطبیعی خود، راهی نزدیک به ارسطو پی گرفته است. وی در تعریف طبیعی خود، نفس را کمال بدن و درواقع، صورت و کمال طبیعی جسم آلی ذیحیات بالقوه معرفی میکند. اما در تعریف توصیفی، مسیری متفاوت از ارسطو را برگزیده است. وی حقیقت نفس را امری خودساختهشده، خودجاندارشده، خودمتشکل و خودمتحقق میداند و معتقد است نفس، اصل حیات، علت ابدان، علت وجود اجسام و حفظ آنها و بعبارتی، پدیدآورندۀ یکتایی و پیوستگی آنهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
217 - بررسی شرط تعلیق عقود از منظر شیخ انصاری (ره) و صاحب جواهرالکلام(ره)
مرتضی محمد زادهگروهی ازفقیهان ، یکی از شرایط هیات ترکیبی صیغه عقود را شرط تنجیز دانسته اند در واقع منجز بودن عقد یا معلق نبودن آن ، معنای تنجیز عقود است عقد معلق به گونه ای است که طرفین عقد، انعقاد معامله راصورت وجود معلق علیه قصد کرده اندو بدون معلق علیه، قصد کرده عقد محقق نمی شود از أکثرگروهی ازفقیهان ، یکی از شرایط هیات ترکیبی صیغه عقود را شرط تنجیز دانسته اند در واقع منجز بودن عقد یا معلق نبودن آن ، معنای تنجیز عقود است عقد معلق به گونه ای است که طرفین عقد، انعقاد معامله راصورت وجود معلق علیه قصد کرده اندو بدون معلق علیه، قصد کرده عقد محقق نمی شود ازنگاهی دیگر معامله منجز معامله ای است که قصد طرفین معامله مقید به شرط یا صفتی نشده باشد در مقاله حاضر به دیدگاه دوتن از فقیهان نامدار، مرحوم شیخ انصاری (ره) و مرحوم صاحب جواهر الکلام(ره) می پردازیم بدین شرح که آیا نظرات فقهای مذکور نسبت به شرط بودن تنجیز عقود یکسان است، درصورت منفی بودن پاسخ چه تفاوتی نسبت به دیدگاه نامبردگان وجود دارد در نهایت به وسع علم و دانش، به تحلیل نظرات بزرگان پرداخته میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
218 - نقش «توحید اجتماعی» در فلسفه علوم اسلامی با محوریت آیات قرآن مورد مطالعه: علم کلام و عرفان
محمد عرب صالحی فریده پیشوایی«توحید اجتماعی» که رویکردی نوین در فهم بنیادی¬ترین آموزه اسلام یعنی «توحید» بوده و مبانی نظری تحقق جامعه توحیدی را پشتیبانی می¬کند، کارویژه¬ها و کارکردهای مختلفی دارد که با توجه به اهمیتشان و نیز خلاء پژوهشی در این باره، پرداختن به آنها ضرورت دارد. ازجمله کارکردهای نظری أکثر«توحید اجتماعی» که رویکردی نوین در فهم بنیادی¬ترین آموزه اسلام یعنی «توحید» بوده و مبانی نظری تحقق جامعه توحیدی را پشتیبانی می¬کند، کارویژه¬ها و کارکردهای مختلفی دارد که با توجه به اهمیتشان و نیز خلاء پژوهشی در این باره، پرداختن به آنها ضرورت دارد. ازجمله کارکردهای نظری توحید اجتماعی، تاثیر در علوم اسلامی و فلسفه آن بوده و این نوشتار با نگاه تحلیلی و بهره¬گیری از داده¬های کتابخانه¬ای و تمرکز بر فهم اجتماعی از آیات توحیدمحور عهده¬دار تبیین آن است. یافته¬های این مقاله که براساس رویکرد تحلیلی و روش کتابخانه¬ای سامان یافته، این فرضیه را ثابت می¬کند که غلبه گفتمان توحید اجتماعی بر فضای علمی حوزه و دانشگاه، با اثرگذاری بر موضوعات، غایات و اهدافِ علوم اسلامی مانند کلام و عرفان می¬تواند زمینه¬ساز تحول در این علوم ¬باشد. به برخی از شواهد و مصادیق آن اشاره شده است. نتیجه اینکه با خوانش اجتماعی از توحید که ریشه در آیات قرآن دارد، علوم اسلامی می¬توانند با رویکرد جدید توحیدی و متناسب با نیازهای جوامع اسلامی معاصر بازنگری شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
219 - عارضهیابی رویکرد اخلاقی در فعالیتهای بازاریابی رسانههای اجتماعی در دانشگاه (مورد مطالعه: دانشگاه آزاد اسلامی)
فاطمه ابوالحسنی طرقی سید حسن حاتمی نسب محمد سلطانی فررسانههای اجتماعی به عنوان پدیدهای نوظهور در ایران موجب تغییرات چشمگیر در تمامی فعالیتهای به ویژه حوزه خدمات آموزشی گردیده است. دانشگاهها و مراکز آموزش عالی با توجه به رسالت خود همواره به دنبال جذب داشجو و در پی آن جذب انگیزه جهت فعایتها و رفتارهای مشخص هستند. عدم أکثررسانههای اجتماعی به عنوان پدیدهای نوظهور در ایران موجب تغییرات چشمگیر در تمامی فعالیتهای به ویژه حوزه خدمات آموزشی گردیده است. دانشگاهها و مراکز آموزش عالی با توجه به رسالت خود همواره به دنبال جذب داشجو و در پی آن جذب انگیزه جهت فعایتها و رفتارهای مشخص هستند. عدم وجود الگوهای استاندارد بومی برا استفاده از بازاریابی رسانههای اجتماعی در دانشگاه موجب گردیده است که گاهاً شاهد مشکلاتی در این زمینه باشیم. بر همین اساس این پژوهش به دنبال بررسی مشکلات اخلاقی این فعالیت، ابتدا از طریق روش رویکرد کیفی و به تحلیل محتوای استقرایی، ضمن انجام علم سنجی، ابعاد بازاریابی رسانههای اجتماعی را شناسایی و به روش دلفی آنها را بومیسازی مینماید. سپس با کمک تحلیل عاملی اکتشافی، ضمن تأیید گروههای شاخصهای هر بعد و تأیید روایی، به ارزیابی وضع موجود و مطلوب این شاخصها و عوامل در دانشگاههای ایران میپردازد. جامعه آماری این پژوهش در بخش کیفی مقالات پایگاه وب آو ساینس طی 50 سال منتهی به 2022 و در بخش کیفی، منتخب کارشناسان و معاونین فرهنگی دانشگاههای سراسر کشور هستند که با استفاده از روش گلوله برفی مورد نظرسنجی قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد که مهمترین مشکلات مربوط به رویکرد اخلاقی در تبلیغات و سیاستگذاری بازاریابی رسانههای اجتماعی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
220 - مقایسه آرا ابن سینا و ابن عربی درمسأله اختیار و تقدیر
سمیه حیران عباس احمدی سعدی محمد علی اخگردر این تحقیق مسئلۀ اختیار در انسان و قضا و قدر الهی در آراء ابن سینا و ابن عربی بررسی و سپس مقایسه می شوند. اهمیت تحقیق به سبب ایجاد تمایز میان نگرش فلسفی ابن سینا و نگرش عرفانی-کلامی ابن عربی برای پاسخ به مسئله اختیار در انسان و تقدیر الهی است، در حالیکه هر دو متفکر رو أکثردر این تحقیق مسئلۀ اختیار در انسان و قضا و قدر الهی در آراء ابن سینا و ابن عربی بررسی و سپس مقایسه می شوند. اهمیت تحقیق به سبب ایجاد تمایز میان نگرش فلسفی ابن سینا و نگرش عرفانی-کلامی ابن عربی برای پاسخ به مسئله اختیار در انسان و تقدیر الهی است، در حالیکه هر دو متفکر رویه ای یکسان در تشریح موضوع قضا و قدر و اختیار در بحث فلسفی یا عرفانی وحدت وجود دارند. مهمترین شباهت آراء این دو متفکر در غیر ذاتی دانستن اراده در انسان است که آنرا در پرتو اراده ذاتی خداوند می دانند. مهمترین تفاوت میان آراء ابن عربی و ابن سینا در رابطه با قضا و قدر الهی تکیه و تأکید ابن سینا بر علم عنایی خداوند و تأکید ابن عربی بر حکم الهی است. این تفاوت ریشه در روش نگرش فلسفی ابن سینا و عرفانی-کلامی ابن عربی برای تحلیل موضوع است. در رابطه با اختیار در انسان ابن سینا قائل است که شخص با انجام برخی اعمال توانایی بر اعمال نظر و تغییر سرنوشت خود را دارد و خداوند با قضای الهی چنین خواسته که قطعیت و حتمیت در فعل انسان باشد و قضا پس از اختیار و اراده او باشد و قضای الهی، اختیار در فعل انسانها را مقدر داشته است. از نظر ابن عربی نیز قضا و قدر حکم الهی در مرتبه اعیان ثابته و اقتضائات آنهاست و بنابراین اراده و اختیار انسان نیز در حیطه آنهاست. و قضا و قدر نقض کننده اختیار و اراده انسان نیست. روش این تحقیق بر اساس توصیفی-تحلیلی و بر با استفاده از متون کتابخانه ای است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
221 - تبیین مولفههای افزایش قدرت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر نقش علم و فناوری
مهدی رعایائینقش دانش در رسیدن به رشد اقتصادی قابل انکار نیست و وابستگی کشور به دانش بیگانگان، از موانع اصلی در زمینه تحقق اقتصاد قدرتمند به شمار می¬رود. چرا که قدرتسازی اقتصادی در هر عصری و در هر کشوری به توان علمی و فناورانه آن جامعه بستگی دارد. لذا به مقداری که کشور بتواند به فن أکثرنقش دانش در رسیدن به رشد اقتصادی قابل انکار نیست و وابستگی کشور به دانش بیگانگان، از موانع اصلی در زمینه تحقق اقتصاد قدرتمند به شمار می¬رود. چرا که قدرتسازی اقتصادی در هر عصری و در هر کشوری به توان علمی و فناورانه آن جامعه بستگی دارد. لذا به مقداری که کشور بتواند به فناوریهای جدید دست یابد، خواهد توانست قدرت اقتصادی و به تبع قدرت نظامی و سیاسی خود را افزایش دهد. البته توجه به فناوری باید با محوریت کاربردیسازی و در جهت استحکام و تقویت قدرت اقتصادی جمهوری اسلامی باشد، از اینرو پژوهش حاضر به دنبال تبیین سازوکار حاکم بر اقتصاد و فناوری به نحوی است که زمینه افزایش قدرت اقتصادی را فراهم نماید. مبتنی بر این رویکرد، ویژگی¬ها و مولفه¬های اصلی ایجاد و افزایش قدرت اقتصادی با تاکید بر نقش علم و فناوری بیان می¬گردد. نتایج پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای، تحلیل اسنادی و نیز تحقیق و توسعه بهدستآمدهاند، بیانگر این مسئله است که عناصری مانند نظام اقتصادی موزائیکی، خط تولید کارگاهی، اتخاذ رویکرد افزایش شدت دانش، تزریق دانش در تمامی ابعاد تولید، توزیع و مصرف، درون¬زایی تولید علم و فناوری و ایجاد زیستبوم مبتنی بر دانش از جمله مهمترین این عوامل هستند. تفاصيل المقالة