تحلیلی بر کارآمدی اقدامات ملی انجام شده در حوزه همکاری دانشگاه و صنعت؛ شناسایی، اولویت¬بندی و ارائه راهکارها جهت تعالی
الموضوعات :
سید مسعود قریشی
1
(دانشجوی دکتری، گروه کارآفرینی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران )
مهدی مجیدپور
2
(دانشیار، گروه مدیریت کسب و کار، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران )
بابک نگاهداری
3
(دانشیار، گروه زیست فناوری پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران، تهران، ایران)
مرتضی موسی خانی
4
(استاد، گروه مدیریت دولتی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران )
الکلمات المفتاحية: همکاری دانشگاه و صنعت, علم و فناوری, تجاری سازی, سیاست علم و فناوری, تحقیق و توسعه,
ملخص المقالة :
در اسناد بالادستی کشور، به موضوع پاسخگويي مراکز علمي و پژوهشي به تقاضاي صنایع و سازمان ها، تاکيد فراوان شده است؛ در دهه های اخیر، اقدامات ملی متعددی در راستای ارتباط دانشگاه و صنعت انجام شده که نیاز است این اقدامات مورد ارزیابی قرار گیرند. بر این اساس در مقاله جاری، دو هدف عمده پیگیری می شود؛ یکی کشف میزان تحقق اهداف و کارکردهای پیش بینی شده برای اقداماتی که در زمینه ارتباط دانشگاه و صنعت صورت گرفته است و دیگری ارائه راهکارهایی اجرایی جهت اصلاح مسیر فعلی و در نتیجه حرکت به سمت تعالی در عملکرد ارتباط دانشگاه با صنعت. در این پژوهش، با استفاده از روش هایی چون مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه با خبرگان و گروه متمرکز، ابتدا اقدامات صورت گرفته در زمینه ارتباط دانشگاه و صنعت و معیارهای کارآمدی این اقدامات احصاء شده و سپس با نظر سنجی از خبرگان، میزان کارآمدی هر اقدام از نظر هر معیار و نیز میزان تحقق هر معیار از نظر اقدامات انجام شده، احصا و با استفاده از روش میانگین آماری، تحلیل شدند. بر اساس نتایج حاصل شده، به طور کلی می¬توان گفت که هیچ یک از اقداماتی که تا به حال در زمینه ارتباط صنعت و دانشگاه صورت پذیرفته است، کارآمدی مطلوبی نداشته¬اند و همچنین معیارهای کارآمدی نیز در اکثریت اقدامات اجرایی به اندازه قابل قبولی محقق نشده¬اند. در پایان پیشنهاد شد اقداماتی که امتیاز کمتر از 2 را دارند جهت صرفه جویی متوقف شود و اقداماتی جدیدی همچون ایجاد رابطه بلند مدت و پایدار با صنعت و انتخاب شرکای استراتژی از صنعت، خصوصی سازی دفاتر ارتباط با صنعت در دانشگاه، معرفی توانمندی ها و فناوری های ایجاد شده در دانشگاه در قالب پلتفرم های اجتماعی و رسانه، بهره گیری از ظرفیت بروکرها و صندوق های مالی و خطرپذیر پیشنهاد شد
1. Dahlander, L. and M.G.J.R.p. Magnusson, Relationships between open source software companies and communities: Observations from Nordic firms. 2005. 34(4): p. 493-481.
2. Mascarenhas, C., et al., University–industry cooperation: A systematic literature review and research agenda. 2018. 45(5): p. 718-708.
3. رومانی، آرش و علی احمدی، حسین؛ استخراج موانع و قوانین طراحی سامانه الکترونیکی ارتباطی صنعت و دانشگاه ها در ایران، اولین کنفرانس ملی مدیریت و مهندسی پیشرفت. 1395.
4. نوروزی چاکلی، عبدالرضا و طاهری، بهجت؛ تحلیل مقایسه ای رابطه دانشگاه و صنعت در ایران و ترکیه: مطالعه علم سنجی، علم سنجي كاسپين، 1394، دوره 2 , شماره 1، از صفحه 39 تا صفحه 49 .
5. Perkmann, M., et al., How should firms evaluate success in university–industry alliances? A performance measurement system. 2011. 41(2): p. 216-202.
6. Ardito, L., et al., The role of universities in the knowledge management of smart city projects. 2019. 142: p. 321-312.
7. مهدی، رضا و شفیعی، مسعود؛ ریشه یابی سست پیوندی دانشگاه ایرانی با صنعت از دیدگاه خبرگان آموزش عالی. دو فصلنامه نوآوری و ارزش آفرینی، 1400، دوره 10، صص 39-54
8. Giuliani, E. and V.J.R.p. Arza, What drives the formation of ‘valuable’university–industry linkages?: Insights from the wine industry. 2009. 38(6): p. 906-921.
9. Bettis, R.A. and M.A.J.S.m.j. Hitt, The new competitive landscape. 1995.16 (S1): p. 19-7.
10. جعفرنژاد، احمد؛ مهدوی، عبدالمحمد و خالقی سروش، فریبا؛ بررسی موانع و ارایه راهکارهای توسعه روابط متقابل صنعت ودانشگاه در ایران. فصلنامه دانش مدیریت، 1384.
11. شفیعی، مسعود؛ طرح پژوهشي ارتباط دانشگاه و صنعت؛ چالش ها، ظرفيت ها و راهکارها، مركز پژوهشهاي مجلس شوراي اسالمي،تهران، 1398.
12. صمدی میارکلایی، حمزه و صمدی میارکلایی، حسین؛ نظریه¬ها و الگوهای ارتباط میان دانشگاه ها و صنعت در اقتصاد دانش بنیان. 1392، دوره 9 , شماره 35 ; از صفحه 59 تا صفحه 70 .
13. محمد هاشمی، زهرا؛ ارتباط دانشگاه، صنعت و دولت با تکیه بر نقش نهادهای میانجی (موردپژوهی:کانون‌های هماهنگی دانش، صنعت و بازار)، رهیافت، 1396، دوره 27 , شماره 66 ; از صفحه 75 تا صفحه 88 .
14. محمدعلی, ن., اكوسيستم ارتباط دانشگاه و صنعت؛ رويکردها، الگوها و راهکارها، وزارت علوم و تحقيقات و فناوري. 1397، پژوهشکده مطالعات فرهنگي و اجتماعي،: تهران.
15. حسان،رضا؛ شریف زاده، رحمان و کریمی، المیرا؛ ارتباط صنعت و دانشگاه؛ بررسی و تحلیل ابزارهای سیاستی در قوانین و مقررات ایران، فصلنامه سیاستگذاری عمومی. 2021، 7(2): p. 145-166.
16. Narimani, A.R., et al., Identifying External Organizational Barriers and Factors of Commercialization of Humanities Research at Universities %J Journal of Management and Development Process. 2017. 30(1): p. 110-81.
17. Berbegal-Mirabent, J., J.L.S. García, and D.E.J.J.o.B.R. Ribeiro-Soriano, University–industry partnerships for the provision of R&D services. 2015. 68(7): p. 1413-1407.
18. Yalçıntaş, M., et al., University-industry cooperation interfaces in Turkey from academicians’ perspective. . 195: p. 62-71.
19. کرنوکر، مرضیه؛ نیک پی، ایرج؛ معدن دارآرانی، عباس، صحرایی بیرانوند، مهدی؛ شناسایی چالش های موثر بر ارتباط دانشگاه لرستان با بخش صنعت، دومین کنفرانس بین¬المللی نوآوری در مدیریت کسب و کار و اقتصاد، 1398، دانشگاه لرستان.
20. ثقفی، مهدی؛ بنی هاشمی، سید علی؛ محمدزاده، سید علی¬رضا؛ ارزیابی موانع ارتباط دان شگاه با صنعت در راستای تحقق اهداف برنامه ششم توسعه با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی، فصلنامه صنعت و دانشگاه، 1399، صص 1-13.
21. Namdarian, L., A.J.J.o.S.i.L. Naimi-Sadigh, and I. Science, Strategic Planning for Commercialization of Research Findings in Iran: The Case Study of IranDoc. 2020. 12(4): p. 11-24.
22. سیدنقوی، میرعلی؛ پوربهروزان، علی و سراجی، رضا؛ شناسایی علل ارتباط ضعیف دانشگاه با صنعت و ارائه راهکارهای بهبود آن، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال بیست و ششم، پاییز 1398 شماره 99، صص 35-61.
23. طرح تحول در همکاری های دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی و فناوری با جامعه و صنعت، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، 1398.
24. شفیعی، مسعود؛ موسوی، سید عبدالرضا؛ تحلیل محتوای موانع، فرصتها و راهکارهای توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه در پانزده کنگرهی سه جانبه، نشریه نوآوری و ارزش آفرینی تابستان 1392 ،شماره 3 (دوره دو).
25. پورعزت، علی اصغر و حیدری، الهام؛ شناسایی و دسته¬بندی چالش¬ها و موانع تجاری سازی دانش با استفاده از روش کیو، پاييز 1390 , دوره 4 , شماره 1 ; از صفحه 49 تا صفحه 62 .
26. راعی دهقی، مرتضی؛ شناسایی و رتبه بندی موانع تجاری¬سازی تحقیقات دانشگاهی (مورد مطالعه: دانشگاه اصفهان)، 1398، دوره 30 , شماره 117 ; از صفحه 69 تا صفحه 86 .
27. حسنقلی پور، حکیمه؛ قلی پور، آرین؛ محمدی قاضی محله، مهدی و روشندل اربطانی، طاهر؛ الزامات، ضرورتها و مکانیزمهای تجاری‌سازی دانش در دانشکدههای مدیریت، مدیریت بازرگانی، سال دوم، زمستان 1389،شماره 6.
28. صراطی شیرازی، منصوره؛ عصاره، فریده؛ فرج پهلو، عبدالحسین؛ بررسی ارتباط میان هم‌انتشاری دانشگاه صنعت و تجاری‌سازی دانش دانشگاهی در قالب اسپین‌‌آف در ایران، پژوهش نامه علم سنجی. 2017. 3(6): p. 135-146.
29. فكور، بهمن و حاجي حسيني، حجت اله، کارآفرینی دانشگاهی و تجاری سازی نتایج تحقیقات در دانشگاه های ایران (مطالعه موردی 7 دانشگاه مهم کشور)، 1387، دوره 1 , شماره 2 ; از صفحه 59 تا صفحه 70 .
30. ندیرخانلو، سمیرا؛ پورعزت، علی اصغر و قلی پور، آرین؛ تدوین الگوی انتقال تجاری دانش و الزامات کارآفرینی دانشگاهی - بر اساس مقایسه روش های پنج دانشگاه معتبر جهان، پایان¬نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران. 1387.
31. Bandarian, R.J.J.o.s. and t. policy, Measuring Commercial Potential of Technology with fuzzy Logic. 2008.1(1).
32. صفری، سعید؛ سنجش، ارزیابی و تبیین محرک ها و موانع تجاری سازی علم و فناوری در دانشگاه (مورد مطالعه دانشگاه شاهد)، دوره 5، شماره 10، پاییز و زمستان 1398، صفحه 89-124.
33. باقری¬نژاد، جعفر؛ سیستم ارتباط دانشگاه و صنعت برای توسعه فناوری در ایران، ساز و کارها و پیشنهادها، 1387، دوره 1، شماره 1 ، از صفحه 1 تا صفحه 14.
34. فائض، علی و شهابی، علی؛ ارزیابی و اولویت بندی موانع ارتباط دانشگاه و صنعت (مطالعه موردی شهرستان سمنان، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی. 2010. 4(2): p. 97-124.
35. Oliver, C.J.A.o.m.r., Determinants of interorganizational relationships: Integration and future directions. 1990. 15(2):P, 265-241.
36. Edgar, G. and O.A.J.J.o.t.K.E. Kharazmi, Systems Evaluation of University-Industry Collaboration Efficiency in Iran: Current Situation and Proposed Policy Framework. 2022:P,31-1.
37. امين بيدختي علي اكبر؛ نعمتي، محمدعلي؛ رضايي، علي¬محمد و محمدي حسيني سيداحمد؛ طراحی مدلی به منظور تحلیل سطح همکاری دانشگاه و صنعت با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری، فصلنامه نوآوری و
ارزش¬آفرینی، بهار و تابستان 1396 , دوره 6 , شماره 11 ; از صفحه 1 تا صفحه 21 .
38. خبرگزاری فارس؛ رتبه ایران در شاخص ارتباط صنعت با دانشگاه چگونه ارزیابی می‌شود،1400، https://www.farsnews.ir/news/14001203000528/
39. خلیلی کندرود، اصغر، و شفیع زاده، حمید. ،1390 ،
چالشهای نهادینه کردن فرهنگ پژوهش در دانشگاه ها. پژوهشنامه. 85(1 ،)73 –100.
