نقد و بررسی دیدگاه داوکینز درباره رابطه علم و دین بارویکرد کلام فلسفی امامیه
الموضوعات :
صمد بهروز
1
,
قربانعلی کریم زادۀ قراملکی
2
,
اسد مهدیون هراب
3
1 - استادیار، عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2 - دانشیار، عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3 - دانشجوی دکتری کلام اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
الکلمات المفتاحية: داوکینز, دین , علم , رابطه علم و دین , کلام فلسفی.,
ملخص المقالة :
داوکینز باانکار خدا ودین و موهومی دانستن آنها ادعا دارد ایمانِ دینی، حقیقتی کور و نوعی بیماری روانی و محصول تصادفی نوعی کجروی در امری سودمند است بنابراین دین با علم متعارض و تقابل ویروس‌گونه دارد و جلوپیشرفت آن را می‌گیرد.در این تحقیق به روش تحلیلی و توصیفی به نقد و بررسی دیدگاه وی پرداخته شده‌است و روشن شده است رویکرد کلام فلسفی برخلاف دیدگاه داوکینز معتقد است علم و دین نه تنها متعارض نیستند بلکه حقیقت دین برخلاف داوکینز برخاسته از نهاد پاک آدمی و برپایه‌های عقلی و خلل‌ناپذیر استواراست و رابطه‌اش با علم دربرخی حوزه‌ها متمایز ودربرخی مکمل و دربرخی مواردتعامل است همچنین از منظرکلام فلسفی چنانچه علم تجربی بصورت مطلق و حتمیت و قطعیت نگریسته شود خطای فاحش و زیانباری تا حد انکارخدا و انکاردین و موجب فروریختن پایه‌های اخلاق و فضایل انسانی‌خواهدشد.
ابن عساکر، علی بن حسن، (1415ق)،تاریخ مدینه دمشق، بیروت:دارالفکر.
احمد الحسن، وهم الإلحاد، آيات الربوبیة فی الكون، ناشر: نجمة الصباح، بغداد.
باربور، ایان، (1392). دین و علم، (مترجم:پیروز فطورچی) تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
دراز، محمد عبدالله، (1378) مدخلی‌برکاوش‌درتاریخ ادیان، ترجمه سید محمدباقر حجتی، تهران:دفترنشر فرهنگ اسلامی.
ری شهری، محمد، (1375) میزان الحکمه، قم: دارالحدیث.
سروش، عبدالکریم، (1379) علم چیست؟فلسفه چیست؟تهران:موسسه فرهنگی صراط.
جوادی آملی، عبدالله، (1372) شریعت درآینه معرفت، ناشر:مرکز فرهنگی رجاء.
جوادی آملی، عبدالله، (1386) منزلت عقل در هندسه معرفت دینی , قم، اسراء.
دهخدا، علی اکبر، (1377) لغت نامه، ج10، تهران:دانشگاه تهران.
الطریحی النجفی، فخرالدین، مجمع البحرین.
طباطبایی، محمد حسین، (1378) شیعه در اسلام، قم، ناشر:دفترانتشارات اسلامی.
طباطبایی،محمدحسین، (1390) المیزان فی تفسیرالقرآن، ج1 ، بیروت:موسسة الاعلمی للمطبوعات.
طباطبایی، محمدحسین، (1415ق) بدایه الحکم ه، قم : موسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین.
فراهیدی، خلیل بن احمد. (1410ق) العین، قم:هجرت.
کلینى، محمد بن یعقوب، (1407ق) الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم.
کلینی، محمد بن یعقوب، (1375) ترجمه اصول‌کافی، محمد باقر کمره ای، قم.
مصطفی ملکیان، (1379) تاریخ فلسفه غرب، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
مطهری، مرتضی، (1376) مقدمه‌ای برجهان بینی اسلامی، در مجموعه آثار، جلد 2 تهران:صدرا.
هات، جان. اف، (1385) علم و دین، ازتعارض تا گفتگو، مترجم بتول نجفی، تهران:انتشارات طه.
هیوم، رابرت. (1389) ادیان زنده جهان. ترجمه‌عبدالرحیم گواهی. تهران: علم.
Dawkins, Richard, (1986), The Blind Watchmaker: Why The Evidence Of Evolution Reveals A Universe Without Design
, Dawkins, Richard, (1996), The Blind Watchmaker: Why The Evidence Of Evolution Reveals A Universe Without Design, New York, Norton
Evans, J. H. & Evans, M. S. (2008). Religion and science: Beyond the epistemological conflict narrative. Annual Review of Sociology, (34), pp.87-105
Worrall, J. (2002). Science Discredits Religion (M. L. Peterson & R.J. Van Arragon, Eds.). Contemporary Debates in Philosophy of Religion. Oxford Blackwell
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 30 - 7
نقد و بررسی دیدگاه داوکینز درباره رابطه علم و دین
بارویکرد کلام فلسفی امامیه
صمد بهروز 1
قربانعلی کریم زاده قراملکی 2
اسد مهدیون هراب 3
|
داوکینز باانکار خدا ودین و موهومی دانستن آنها ادعا دارد ایمانِ دینی، حقیقتی کور و نوعی بیماری روانی و محصول تصادفی نوعی کجروی در امری سودمند است بنابراین دین با علم4 متعارض و تقابل ویروس‌گونه دارد و جلوپیشرفت آن را می‌گیرد.در این تحقیق به روش تحلیلی و توصیفی به نقد و بررسی دیدگاه وی پرداخته شده‌است و روشن شده است رویکرد کلام فلسفی برخلاف دیدگاه داوکینز معتقد است علم و دین نه تنها متعارض نیستند بلکه حقیقت دین برخلاف داوکینز برخاسته از نهاد پاک آدمی و برپایه‌های عقلی و خلل‌ناپذیر استواراست و رابطه‌اش با علم دربرخی حوزه‌ها متمایز ودربرخی مکمل و دربرخی مواردتعامل است همچنین از منظرکلام فلسفی چنانچه علم تجربی بصورت مطلق و حتمیت و قطعیت نگریسته شود خطای فاحش و زیانباری تا حد انکارخدا و انکاردین و موجب فروریختن پایه‌های اخلاق و فضایل انسانی‌خواهدشد.
واژگان کلیدی
داوکینز، دین ، علم ، رابطه علم و دین ، کلام فلسفی.
[1] . استادیار، عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: S.behrouz@tabrizu.ac.ir
[2] . دانشیار، عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
Email: g.karimzadeh@tabrizu.ac.ir
[3] . دانشجوی دکتری کلام اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
Email: asad.mahdi3132@gmail.com
تاریخ دریافت: 15/12/1403 پذیرش نهایی: 8/3/1404
[4] . science
