«خود ایده آل» به مثابه سازه معنوی برای دانشگاه اخلاق مدار در بستر حکمرانی علم
الموضوعات :
1 - استادیار گروه حکمرانی فرهنگی اجتماعی، دانشکده حکمرانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: خود ایده آل, خود تکاملی, حکمرانی علم, دانشگاه اخلاق مدار, سازه معنوی.,
ملخص المقالة :
در عصر حاضر، انسان‌ها بیش از هر زمان دیگری به دنبال دستیابی به آرامش درونی از طریق آسایش جسمی هستند. دستیابی به این آرامش پایدار تنها از طریق ترویج معنویت، اخلاق، و تقویت قوای روحانی ممکن است. در این میان، دانشگاه‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و فرهنگی، نقشی حیاتی در بهبود زندگی بشر و تأمین آسایش نسبی ایفا می‌کنند. دانشگاه‌ها نه تنها کانون تحولات و مقدرات بشری هستند، بلکه منبع اصلی تأمین دانش و حکمرانی علم به شمار می‌آیند، به طوری که می‌توانند علم را به عنوان بخشی از «خودِ ایده‌آل» به جهانیان عرضه کنند. ضرورت بررسی این موضوع در نقش مهم دانشگاه‌های اخلاق مدار نهفته است، چرا که این دانشگاه‌ها می‌توانند علم نافع و زندگی خردمند را از طریق حاکمیت و گفتمان‌سازی علمی ترویج دهند. مسئله اصلی پژوهش حاضر شناسایی ویژگی‌های دانشگاه‌های اخلاق‌مدار و تحلیل نقش «خودِ ایده‌آل» در بستر آنهاست. تأکید ویژه بر ساخت معنوی خودِ ایده‌آل متناسب با زیست‌بوم و بر مدار آرمان‌های هدف‌گذاری‌شده، محوری‌ترین جنبه این تحقیق است. این پژوهش با استفاده از روش‌های تحلیلی و تفسیر متون دینی، به بررسی چگونگی شکل‌گیری و توسعه خودِ ایده‌آل در دانشگاه‌های اخلاق‌مدار می‌پردازد. فرضیه اصلی پژوهش این است که "خودِ ایده‌آل" به عنوان سازه‌ای معنوی می‌تواند به تحقق "خودِ تکاملی" در منطق الهی کمک کند، در حالی که در منطق ماتریالیسم، این امر محدود به خود طبیعی است. اهداف این تحقیق شامل تبیین مفهوم خود ایده‌آل، شناسایی موانع موجود بر سر راه آن، و ارائه راهکارهایی برای تحقق آن در دانشگاه‌های اخلاق‌مدار است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با وجود متغیرهای بازدارنده، می‌توان با تکیه بر متون دینی و ارزش‌های اخلاقی، خود ایده‌آل را به عنوان مبنایی برای تحول مثبت در دانشگاه‌های اخلاق‌مدار به کار گرفت. این تحقیق می‌تواند به فهم بهتر نقش دانشگاه‌ها در گسترش علم و معنویت در زندگی معاصر کمک کند.
قرآن کریم
نهج البلاغه
امیری، سجاد، (1392)، پایان نامه سطح 3 : مطالعه تطبیقی ازخودبیگانگی از منظر علامه طباطبایی و علامه جعفری، قم : کتابخانه آیت الله بروجردی.
تیلو، چارلز، (1387)، هگل و جامعه مدرن، ترجمه : حقیقی راد، منوچهر، تهران : نشر مرکز.
جعفری، محمد تقی، (1361)، انسان در افق قرآن، تهران : بنیاد بعثت.
جعفری، محمد تقی، (1373)، تفسیر و نقد تحلیل مثنوی، قم : انتشارات اسلامیه.
جعفری، محمد تقی، (1374)، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، قم : دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
جعفری، محمد تقی، (1379)، فرهنگ پیرو و فرهنگ پیشرو، تهران : موسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
دریابندی، نجف، (1369)، درد بی خویشتنی، تهران : نشر پرواز.
رجبی، محمود، (1380)، انسان شناسی، قم : موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
شریعتی، علی، (1377)، مجموعه آثار، تهران : انتشارات الهام.
عبداللهی، محمد اسماعیل و قناعتی، ریحانه (1403). شاخص های آینده پژوهی حکمرانی دینی از منظر اندیشه های امامین انقلاب، نشریه علمی آینده پژوهی انقلاب اسلامی، 2(5)، ص38-11.
عبداللهی، محمد اسماعیل، حسین پور چایجانی، سارا، (1403)، سناریوهای آینده نگر در مبانی اخلاق اسلامی: روش های علمی در پاسخگویی به چالش ها، مجله پژوهش های اخلاقی، سال پانزدهم، شماره 1، ص124-111.
عبداللهی، محمد اسماعیل، (1404)، تحلیل فقهی جایگاه شورا در مشروعیت بخشی به انتخاب حکمران اسلامی با تأکید بر دیدگاه آیت الله خامنه ای (مد ظله العالی)، مجله پژوهش های فقهی مسائل مستحدثه، 3(1)، 117-92.
عبداللهی، محمد اسماعیل، (1403)، نقش حکمرانی استانی در پایداری توسعه: پایه های رفاه، امنیت و معنویت، مجله پژوهش های انقلاب اسلامی، 13(3)، 356-341.
مارکس و انگلس، (1358)، مجموعه آثار، ترجمه : بیژن، تهران : انتشارات سوسیالیسم.
مارکس، کارل، (1377)، دست نوشته های اقتصادی و فلسفی، مترجم: مرتضوی، حسن، تهران: انتشارات آگاه.
مارکس، کارل، (1382)، سرمایه، ترجمه : ایرج اسکندری، تهران : انتشارات فردوس.
مطهری، مرتضی، (1374)، سیری در نهج البلاغه، تهران : انتشارات صدرا.
Abdollahi, Mohammad Esmaeil, Meta-Analysis of Human Nature through the Comparative Comparison of Judgmental Concepts in the Thought of Allameh Tabatabai and Augustine, Biannual Journal of Research in Shi’a Comparative Theology, Vol.5, No.8, Spring & Summer 2024, 325-360.
Amiri, Sajjad, (2013), Level 3 thesis: A comparative study of alienation from the perspective of Allameh Tabatabai and Allameh Ja'fari, Qom: Ayatollah Boroujerdi Library.
Daryabandi, Najaf, (1989), The Unpleasant Pain, Tehran: Flight Publication.
Jafari, Mohammad Taghi, (1361), Man on the horizon of the Quran, Tehran: Ba'ath Foundation.
Jafari, Mohammad Taghi, (1994), Commentary and Critique of Masnavi Analysis, Qom: Islamia Publications.
Ja'fari, Mohammad Taghi, (1995), Translation and Interpretation of Nahj al-Balagheh, Qom: Islamic Culture Publication Office.
Jafari, Mohammad Taghi, (2000), Follower Culture and Pioneering Culture, Tehran: Allameh Jafari Institute for Compilation and Publication.
Marx and Engels, (1979), The Collection of Works, Translated by: Bijan, Tehran: Socialism Publications.
Marx, Karl, (1998), Economic and Philosophical Manuscripts, Translated by: Mortazavi, Hassan, Tehran: Agah Publishing.
Marx, Karl, (2003), Capital, Translated by: Iraj Eskandari, Tehran: Ferdows Publications.
Motahhari, Morteza, (1995), Siri in Nahj al-Balagheh, Tehran: Sadra Publications.
Rajabi, Mahmood, (2001), Anthropology, Qom: Imam Khomeini Educational and Research Institute.
Shariati, Ali, (1998), Works Collection, Tehran: Elham Publications.
Tilo, Charles, 2008, Hegel and Modern Society, Translated by: Haghighi Rad, Manouchehr, Tehran: Center Publishing.
203 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 219 - 203
«خود ایده آل» به مثابه سازه معنوی برای دانشگاه اخلاق مدار در بستر حکمرانی علم
محمد اسماعیل عبداللهی1
چکیده
در عصر حاضر، انسان‌ها بیش از هر زمان دیگری به دنبال دستیابی به آرامش درونی از طریق آسایش جسمی هستند. دستیابی به این آرامش پایدار تنها از طریق ترویج معنویت، اخلاق، و تقویت قوای روحانی ممکن است. در این میان، دانشگاه‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و فرهنگی، نقشی حیاتی در بهبود زندگی بشر و تأمین آسایش نسبی ایفا می‌کنند. دانشگاه‌ها نه تنها کانون تحولات و مقدرات بشری هستند، بلکه منبع اصلی تأمین دانش و حکمرانی علم به شمار می‌آیند، به طوری که می‌توانند علم را به عنوان بخشی از «خودِ ایده‌آل» به جهانیان عرضه کنند. ضرورت بررسی این موضوع در نقش مهم دانشگاه‌های اخلاق مدار نهفته است، چرا که این دانشگاه‌ها می‌توانند علم نافع و زندگی خردمند را از طریق حاکمیت و گفتمان‌سازی علمی ترویج دهند. مسئله اصلی پژوهش حاضر شناسایی ویژگی‌های دانشگاه‌های اخلاق‌مدار و تحلیل نقش «خودِ ایده‌آل» در بستر آنهاست. تأکید ویژه بر ساخت معنوی خودِ ایده‌آل متناسب با زیست‌بوم و بر مدار آرمان‌های هدف‌گذاری‌شده، محوری‌ترین جنبه این تحقیق است. این پژوهش با استفاده از روش‌های تحلیلی و تفسیر متون دینی، به بررسی چگونگی شکل‌گیری و توسعه خودِ ایده‌آل در دانشگاه‌های اخلاق‌مدار می‌پردازد. فرضیه اصلی پژوهش این است که "خودِ ایده‌آل" به عنوان سازه‌ای معنوی می‌تواند به تحقق "خودِ تکاملی" در منطق الهی کمک کند، در حالی که در منطق ماتریالیسم، این امر محدود به خود طبیعی است. اهداف این تحقیق شامل تبیین مفهوم خود ایده‌آل، شناسایی موانع موجود بر سر راه آن، و ارائه راهکارهایی برای تحقق آن در دانشگاه‌های اخلاق‌مدار است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با وجود متغیرهای بازدارنده، می‌توان با تکیه بر متون دینی و ارزش‌های اخلاقی، خود ایده‌آل را به عنوان مبنایی برای تحول مثبت در دانشگاه‌های اخلاق‌مدار به کار گرفت. این تحقیق می‌تواند به فهم بهتر نقش دانشگاه‌ها در گسترش علم و معنویت در زندگی معاصر کمک کند.
واژگان كليدي
خود ایده آل، خود تکاملی، حکمرانی علم، دانشگاه اخلاق مدار، سازه معنوی.
[1] . استادیار گروه حکمرانی فرهنگی اجتماعی، دانشکده حکمرانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
Email: m.e.abdollahi@ut.ac.ir
تاریخ دریافت: 13/7/1403 پذیرش نهایی: 8/10/1403
