امکان و ویژگی‌های معرفت حضوری واجب تعالی از دیدگاه ابن عربی
الموضوعات :سوریه گراوند 1 , محمد کاظم رضازاده جودی 2 , نفیسه فیاض بخش 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، تهران
2 - عضو هیات علمی
3 - دانشگاه آزاد اسلامی،تهران
الکلمات المفتاحية: معرفت, علم, حضوری, مشاهده باطنی, ابنعربی,
ملخص المقالة :
ابنعربی به عنوان یکی از فیلسوفان برجسته در زمینه مسئلة امکان و ویژگی‌های معرفت حضوری واجب تعالی مباحث و براهینی را مطرح نموده است. این مقاله بر آن است که با رویکردی تحلیلی به بررسی دیدگاه‌های ابنعربی در خصوص امکان و ویژگی‌های معرفت حضوری واجب تعالی بپردازد. بررسی دیدگاه‌های ابنعربی در این خصوص بیانگر آن است که از دیدگاه ابنعربی علم حضوری از جمله احوال و معرفت راستین و یقینی است و طالب معرفت حق‌تعالی باید قدم در راه معرفت حضوری بگذارد. علم و معرفت حضوری ابنعربی بر مشاهدة باطنی متکی است لذا در دیدگاه ابنعربی علم و معرفت حصولی ناکافی و غیرحقیقی است.
ابن عربی،محی الدین.(1330ق). تحفه السفره الی حضره البرره،استانبول.
ابنعربی، محیی‌الدین. (1380). فصوص‌الحکم، ترجمه و توضیح محمد علی موحد، تهران: انتشارات کارنامه.
ابنعربی، محیی‌الدین. (بی‌تا). الفتوحات المکیه، 4 جلد، بیروت: دار صادر.
اسفراینی، ملا اسماعیل.(1383). انوار العرفا، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
جوادی آملی،عبدالله.(1374). شناخت شناسی در قرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
جهانگیری، محسن.(1390).محی الدین عربی چهره برجسته عرفان اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه .
چیتیک، ویلیام.(1390).طریق عرفانی معرفت از دیدگاه ابن عربی، ترجمه دکتر مهدی نجفی افرا، تهران: انتشارات جامی.
حسن‌زاده آملی،حسن.(1378). ممد الهمم در شرح فصوص الحکم، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حسین‌بر، جمیله. (1396). بررسی تطبیقی ماهیت علم حضورس و حصولی از نگاه سهروردی و ابن عربی، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
خوارزمی،تاج الدین.(1379). شرح فصوص الحکم، مصحح و محقق علامه حسن زاده آملی، تهران: مولی.
سجادی،سید جعفر.(1379).فرهنگ لغات و اصطلاحات فلسفی، تهران: انتشارات سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد.
صلیبا،جمیل.(بی‌تا).فرهنگ فلسفی، به کوشش منوچهر صانعی، تهران: انتشارات حکمت.
فیاض لاهیجی، ملا عبدالرزاق.(1372).گوهر مراد، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد.
کاشانی،عبد الرزاق.(1967-1974).شرح فصوص الحکم، قاهره.
کیخافرزانه، احمدرضا. (1389).دانش حضوری و حصولی در مثنوی و فصوص الحکم، تهران: انتشارات گسترش علوم پایه.
مرتضایی، بهزاد. (1390). مقایسه دیدگاه ابن عربی و ملاصدرا در مسئله حدود و قلمرو عقل در شناخت حق تعالی، فصلنامه فلسفه و کلام اسلامی آینه نعرفت، دانشگاه شهید بهشتی، سال نهم، شماره 27، صص 38-17.
مستقیمی، مهدیه سادات. عسگری،حدیثه.(1393).«رابطه علم و عمل از دیدگاه ابن عربی و امام خمینی»، پژوهش نامه اخلاق، سال اول، شماره دوم، صص113-132.
مصباح یزدی، محمد تقی. (1363).تعلیقه علی نهایه الحکمه، قم: مؤسسه در راه حق.
مصباح یزدی، محمد تقی. (1379).آموزش فلسفه، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
مصباح یزدی، محمد تقی.(1375).شرح اسفار،کتاب النفس. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 130 ـ 107
امکان و ویژگی‌های معرفت حضوری واجب تعالی از دیدگاه ابن عربی
سوریه گراوند 1
محمدکاظم رضازاده جودی 2
نفیسه فیاض بخش 3
|
چکیده
ابنعربی به عنوان یکی از فیلسوفان برجسته در زمینه مسئلة امکان و ویژگی‌های معرفت حضوری واجب تعالی مباحث و براهینی را مطرح نموده است. این مقاله بر آن است که با رویکردی تحلیلی به بررسی دیدگاه‌های ابنعربی در خصوص امکان و ویژگی‌های معرفت حضوری واجب تعالی بپردازد. بررسی دیدگاه‌های ابنعربی در این خصوص بیانگر آن است که از دیدگاه ابنعربی علم حضوری از جمله احوال و معرفت راستین و یقینی است و طالب معرفت حق‌تعالی باید قدم در راه معرفت حضوری بگذارد. علم و معرفت حضوری ابنعربی بر مشاهدة باطنی متکی است لذا در دیدگاه ابنعربی علم و معرفت حصولی ناکافی و غیرحقیقی است.
واژگان کلیدی
معرفت، علم، حضوری، مشاهده باطنی، ابنعربی.
[1] . دانشجوی دکتری گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
Email: nikoo.ga79@gmail.com
[2] . استادیار گروه فلسفه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)
[3] . استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.
Email: nafisefayazbakhsh@yahoo.com
تاریخ دریافت: 2/9/1400 پذیرش نهایی: 17/11/1400
