-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تحلیل مقایسه‌ای وضعیت فرهنگ کارآفرینانه میان دانشگاه سمنان و شرکت شهرک‌های صنعتی استان سمنان
رضا شهریاری پور لاله جمشیدی فرشاد مرادیپژوهش حاضر با دیدگاه توصیفی ـ زمینه‌ای، مؤلفه‌ها و عوامل تأثیرگذار بر ایجاد و توسعه فرهنگ کارآفرینی را برشمرده و ضمن تشریح به تحلیل مقایسه‌ای وضعیت فرهنگ کارآفرینانه میان دو بخش دانشگاه سمنان و شرکت شهرک‌های صنعتی استان سمنان می‌پردازد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیرا چکیده کاملپژوهش حاضر با دیدگاه توصیفی ـ زمینه‌ای، مؤلفه‌ها و عوامل تأثیرگذار بر ایجاد و توسعه فرهنگ کارآفرینی را برشمرده و ضمن تشریح به تحلیل مقایسه‌ای وضعیت فرهنگ کارآفرینانه میان دو بخش دانشگاه سمنان و شرکت شهرک‌های صنعتی استان سمنان می‌پردازد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران و کارشناسان دانشگاه سمنان به تعداد 350 نفر و در شرکت شهرک‌های صنعتی شامل 50 مدیر و کارشناس میباشد، که با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقهای انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه‌های استاندارد مک گوایر میباشد که روایی آن با روش روایی محتوایی و پایایی آن با روش ضریب آلفای کرونباخ (86/0r=) برآورد گردید. دادههای گردآوری شده با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی شامل: جداول توزیع فراوانی، شاخصهای مرکزی و پراکندگی (میانگین و انحراف معیار) و آزمون t تجزیه و تحلیل شد. مهمترین نتایج بدست آمده این پژوهش حاکی از آن است که مدیران و کارشناسان دانشگاه سمنان و شرکت شهرک‌های صنعتی از لحاظ فرهنگ کارآفرینانه در ابعاد همکاری و ارتباطات باز تفاوت معناداری وجود دارد، و همچنین نتایج نشان داد که وضعیت ابعاد فرهنگ کارآفرینانه در دانشگاه سمنان و شرکت شهرک‌های صنعتی در حد مطلوب میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ارتباط میان فرهنگ سازمان، مدیریت منابع انسانی استراتژیک و رفتار شهروندی سازمانی در سازمانهای ارتباطی (مطالعه موردی رادیو تاویزیون ایران)
مهدی شریفی حمزه رایج مهرداد استيرياین مقاله به بررسی روابط میان مدیریت منابع انسانی استراتژیک، فرهنگ سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی پرداخته است. هر چند مدیریت منابع انسانی استراتژیک و فرهنگ سازمانی از عوامل مهم تاثیر گذار بر رفتارهای شهروندی در سازمان به شمار می‌‌آیند، لیکن در خصوص چگونگی تأثیرگذاری ای چکیده کاملاین مقاله به بررسی روابط میان مدیریت منابع انسانی استراتژیک، فرهنگ سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی پرداخته است. هر چند مدیریت منابع انسانی استراتژیک و فرهنگ سازمانی از عوامل مهم تاثیر گذار بر رفتارهای شهروندی در سازمان به شمار می‌‌آیند، لیکن در خصوص چگونگی تأثیرگذاری این دو عامل بر رفتارهای شهروندی سازمانی تحقیقات کمی انجام گرفته است. هدف اصلی از انجام این تحقیق، ترسیم روابط میان این سه متغیر مهم سازمانی به شکلی روشن و مشخص، با توجه به آزمون دو مدل مفهومی پیشنهادی بوده است. روش مورد استفاده در تحقیق نیز پیمایشی- همبستگی و بطور مشخص مبتنی بر مدل معادلات ساختاری بوده است. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که رویکرد جبرگرایی فرهنگی و انطباق مدیریت منابع انسانی استراتژیک مورد پذیرش قرار گرفته است. بنابراین دررابطه بین سه متغیر تحقیق، مدیریت منابع انسانی استراتژیک نقش میانجی دارد. در پایان نیز بر اساس هدف مطالعه، مدل مفهومی ارائه و بر مبنای محدودیت‌های تحقیق، پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی ارائه گردیده است. کلید واژهها: فرهنگ سازمانی، مدیریت منابع انسانی استراتژیک، رفتار شهروندی سازمانی، مدل معادلات ساختاری پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - آزمون مدل ساختاری فرهنگ سازمانی و فرایند مدیریت دانش با عملکرد سازمانی: نقش میانجی نوآوری سازمانی
سیاوش طالع پسند سید احمد محمدی حسینیاین مطالعه نقش فرهنگ و فرایندهای مدیریت دانش بر عملکرد را با تأکید بر نوآوری سازمانی مورد بررسی قرار می دهد. اهمیت بررسی نوآوری سازمانی در مطالعات مختلفی مورد تأیید و بررسی قرار گرفته است. بنابراین مطالعه حاضر سعی دارد به بهبود نوآوری و عملکرد دانشگاه ها با در نظر گرفتن چکیده کاملاین مطالعه نقش فرهنگ و فرایندهای مدیریت دانش بر عملکرد را با تأکید بر نوآوری سازمانی مورد بررسی قرار می دهد. اهمیت بررسی نوآوری سازمانی در مطالعات مختلفی مورد تأیید و بررسی قرار گرفته است. بنابراین مطالعه حاضر سعی دارد به بهبود نوآوری و عملکرد دانشگاه ها با در نظر گرفتن متغیر های فرهنگ و مدیریت دانش بپردازد. روش انجام پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را 252 نفر از کارکنان و اعضای هیئت علمی دانشگاه های شهر سبزوار تشکیل می دادند که به صورت طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که فرایندهای مدیریت دانش و فرهنگ تأثیر مثبت و معنی داری بر نوآوری سازمانی دارد و نوآوری هم تأثیر مثبت، مستقیم و معنی داری بر عملکرد سازمانی دارد، به علاوه نوآوری می تواند نقش واسطه را بین فرهنگ و عملکرد و بین مدیریت دانش و عملکرد ایفا کند. بنابراین، این مطالعه، اهمیت مدیریت دانش و فرهنگ بر نوآوری و اهمیت هر سه ی این متغیرها را بر بهبود عملکرد، روشن می‌سازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی نقش هوش هیجانی و هوش فرهنگی در گرایش به تحول سازمانی
محسن طباطبایی مزدآبادیهدف پژوهش حاضر، بررسی نقش هوش هیجانی و هوش فرهنگی در گرایش به تحول سازمانی مدیران شهرداری تهران است. این پژوهش، مطالعه‌ای توصیفی- همبستگی میباشد که به بررسی گرایش به تحول سازمانی، براساس دو متغیر هوش هیجانی و هوش فرهنگی پرداخته است. جامعه پژوهش 144 نفر از مدیران مناطق چکیده کاملهدف پژوهش حاضر، بررسی نقش هوش هیجانی و هوش فرهنگی در گرایش به تحول سازمانی مدیران شهرداری تهران است. این پژوهش، مطالعه‌ای توصیفی- همبستگی میباشد که به بررسی گرایش به تحول سازمانی، براساس دو متغیر هوش هیجانی و هوش فرهنگی پرداخته است. جامعه پژوهش 144 نفر از مدیران مناطق شهرداری تهران در سال 1393 است که با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده 105 نفر انتخاب شدند. جهت گردآوری دادهها از آزمون هوش هیجانی گُلمن با 33 سؤال، پرسشنامه هوش فرهنگی آنگ و همکاران با 20 سؤال و پرسشنامه چندعاملی رهبری تحولی بس و آوولیو با 20 سؤال استفاده شد. پایایی پرسشنامه هوش هیجانی با ضریب آلفای کرونباخ 88/0، پرسشنامه هوش فرهنگی 86/ 0و پرسشنامه چندعاملی رهبری 78/0 تأیید شد. توصیف و تحلیل دادهها با استفاده از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام، انجام گردید. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین هوش هیجانی و ابعاد آن (خودآگاهی، خودتنظیمی، انگیزش، همدلی و مهارت اجتماعی) با گرایش به تحول سازمانی، همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد و از بین ابعاد هوش هیجانی، خودتنظیمی و خودبرانگیختگی، پیش‌بینی گرایش به تحول سازمانی را دارند. همچنین نتایج پژوهش نشان میدهد که بین هوش فرهنگی و ابعاد آن (فراشناختی، شناختی، انگیزشی و رفتاری) با گرایش به تحول سازمانی همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد و از بین ابعاد هوش فرهنگی، هوش فرهنگی شناختی و رفتاری توانایی پیش‌بینی گرایش به تحول سازمانی را دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - اثر فرهنگ همکاری و رفتار تسهیم دانش بر دوسوتوانی سیستمهای اطلاعاتی و نوآوری در شرکتهای کوچک و متوسط
شهرام خلیل نژادامروزه یکی از ضرورت های موفقیت بسیاری از شرکت ها در محیط متلاطم بهبود دسترسی و پردازش اطلاعات برای توسعه قابلیت های نوآوری است. در این بین فعالیتهای تسهیم دانش و فرهنگ ایفاگر نقشی مهم و ویژه هستند که میتواند بر روی نوآوری اثرگذار باشد. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر برر چکیده کاملامروزه یکی از ضرورت های موفقیت بسیاری از شرکت ها در محیط متلاطم بهبود دسترسی و پردازش اطلاعات برای توسعه قابلیت های نوآوری است. در این بین فعالیتهای تسهیم دانش و فرهنگ ایفاگر نقشی مهم و ویژه هستند که میتواند بر روی نوآوری اثرگذار باشد. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر بررسی اثر فرهنگ همکاری و رفتار تسهیم دانش بر دوسوتوانی سیستمهای اطلاعاتی و نوآوری در شرکتهای کوچک و متوسط است. فلسفه این پژوهش اثبات‌باوری، رویکرد آن قیاسی و استراتژی آن پیمایش است و بدین منظور و پس از مرور ادبیات و طراحی مدل مفهومی، پرسشنامه‌ای مشتمل بر 29 پرسش به نمونه آماری متشکل از 322 کارکنان و مدیران شرکت های کوچک و متوسط ارایه شد. سپس، دادههای گردآوری شده به کمک نرمافزار AMOS و از طریق ماتریس همبستگی، آزمون معادلات ساختاری و آزمون برازش مدل مورد تحلیل و آزمون قرار گرفتند. نتایج حاکی از مؤثر بودن رفتار تسهیم دانش و فرهنگ همکاری بر دوسوتوانی سیستم های اطلاعاتی و نوآوری هستند. از طرفی مشخص شد که فرهنگ همکاری نیز بر رفتار تسهیم دانش اثرگذار است. علاوه بر این اثرگذاری دوسوتوانی سیستم های اطلاعاتی بر دوسوتوانی نوآوری نیز مورد تایید قرار گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تحلیلی بر زنجیره ارزش در صنعت نوپدید ازدواج
حمید مسعودیهدف از اجرای پژوهش این است که ارزش تولیدشده در ازدواج را در قالب مدل زنجیره ارزش به‌دست آورد. به همین منظور ضمن مرور نظری بر مبانی زنجیره ارزش بررسی اجمالی شرکت‌ها و مراکز خدمات‌رسان در حوزه ازدواج صورت گرفته است. در این بررسی که به کمک بررسی اسناد و مدارک معرفی خدمات ا چکیده کاملهدف از اجرای پژوهش این است که ارزش تولیدشده در ازدواج را در قالب مدل زنجیره ارزش به‌دست آورد. به همین منظور ضمن مرور نظری بر مبانی زنجیره ارزش بررسی اجمالی شرکت‌ها و مراکز خدمات‌رسان در حوزه ازدواج صورت گرفته است. در این بررسی که به کمک بررسی اسناد و مدارک معرفی خدمات این 33 بنگاه اقتصادی فعال صورت گرفته و همچنین با مدیران آنها مصاحبه انجام شده و مدل نهایی زنجیره ارزش ازدواج به‌دست آمده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد، ارزش در صنعت ازدواج اگرچه وجود دارد ولی از یک مدل زنجیره ارزش به طور کامل تبعیت نمیکند. در برخی از بخشها همچون طرح‌های کسب‌وکار، حمایت‌های دولتی، ساماندهی و ساختار سازمانی و رقابت سالم ضعف داشته و البته تخصصی‌بودن، مهارتی و هنری‌بودن از یکسو، ارتباط با یک مقوله فرهنگی و اجتماعی از سوی دیگر زمینه ارزش‌آفرینی را در آن فراهم کرده است. نوپایی و ارتباطات بنگاه‌های اقتصادی در این صنعت خدماتی، زمینه را برای شکل‌گیری شرکتهای چندمنظوره فراهم کرده است ولی برخی از بخشها سود و ارزش فعالیت خود را در تخصصی‌بودن دیده‌اند. پژوهش حاضر با پیشنهادهای خاصی که به تقویت زنجیره ارزش و در نتیجه تقویت صنعت نوپدید ازدواج منجر میشود و شامل بخشهای مختلفی اعم تقویت منابع انسانی، ارتباطات برون‌سازمانی، حمایت دولتی و تدوین طرح‌های کسب‌وکار است، به پایان میرسد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - تبیین نقش نوآوری باز در تحقق دانشگاه پایدار
سید محمود زنجیرچیامروزه تغییر پارادایم توسعه، از توسعهی اقتصادی به توسعهی پایدار، آموزش عالی کشور را بر آن داشته است تا در راستای تحقق ارزشهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بیش از پیش فعالیت داشته باشد و دانشگاهها را درجهت رسیدن به دانشگاه پایدار سوق دهد. با توجه به اهمیت تحقق دانشگ چکیده کاملامروزه تغییر پارادایم توسعه، از توسعهی اقتصادی به توسعهی پایدار، آموزش عالی کشور را بر آن داشته است تا در راستای تحقق ارزشهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بیش از پیش فعالیت داشته باشد و دانشگاهها را درجهت رسیدن به دانشگاه پایدار سوق دهد. با توجه به اهمیت تحقق دانشگاه پایدار در جوامع، در پژوهش حاضر تلاش شد تا با در نظر گرفتن نقش نوآوری باز در توسعهی پایدار، با بهرهگیری از روش مدلسازی معادلات ساختاری، تأثیر نوآوری باز بر تحقق پایداری در دانشگاه یزد، تبیین شود. پژوهش حاضر، از منظر هدف کابردی و از منظر میزان کنترل متغیرها توصیفی بود. با توجه به آن که دادههای مورد نیاز برای انجام پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری شد، بنابراین پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش در برگیرندهی اعضای هیئت علمی و کارکنان (رسمی، پیمانی و قراردادی) دانشگاه یزد بود که در مجموع 1309 نفر میباشد. برای محاسبه حجم نمونه، از فرمول کوکران بهره گرفته شد که در سطح خطای 5 درصد، تعداد 298 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری حاکی از آن بود که مقادیر T-VALUE برای مسیرهای میان متغیرهای فرهنگ نوآوری، نوآوری باز و پایداری در فاصله استاندارد آن یعنی بالاتر از قدرمطلق 1.96 قرار دارد. بنابراین تأثیر مستقیم نوآوری باز بر پایداری دانشگاه یزد، تأثیر مستقیم فرهنگ نوآوری بر نوآوری باز و نیز تأثیر غیرمستقیم فرهنگ نوآوری بر پایداری دانشگاه در سطح اطمینان 95 درصد معنادار بوده و فرضیه اصلی پژوهش و دو فرضیه فرعی آن تأیید میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - تحلیل عوامل موثر بر توسعه فرهنگ سازمانی کارآفرینانه در سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان
امیر نعیمیهدف کلی این تحقیق تحلیل عوامل موثر بر توسعه فرهنگ سازمانی کارآفرینانه در سازمان جهاد کشاورزی زنجان بود. جامعه آماری تحقیق، کارکنان سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان بودند (687N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 122 نفر تعیین شد و به روش نمونه‌گیری طبقهای تناسبی م چکیده کاملهدف کلی این تحقیق تحلیل عوامل موثر بر توسعه فرهنگ سازمانی کارآفرینانه در سازمان جهاد کشاورزی زنجان بود. جامعه آماری تحقیق، کارکنان سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان بودند (687N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 122 نفر تعیین شد و به روش نمونه‌گیری طبقهای تناسبی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار تحقیق، پرسشنامه‌ای محقق ساخته بود. روایی ظاهری و محتوایی آن با استفاده از نظرات جمعی از متخصصان مورد بررسی و تایید قرار گرفت. همچنین مقادیر محاسبه شده آلفای کرونباخ، میانگین واریانس استخراج شده (AVE) و پایایی ترکیبی (CR) برای متغیرهای تحقیق در حد قابل قبولی بود. نتایج تحلیل مسیر نشان داد عامل تحریک و پرورش انگیزهها تأثیر معنیداری بر روی توسعه فرهنگ سازمانی کارآفرینانه نداشت. همچنین سایر عوامل موثر (از قبیل: آموزش مهارتها؛ تغییر درک و کشف فرصت؛ مشارکت، استقلالطلبی و قبول مسئولیت؛ نوآوری، خلاقیت و مخاطرهپذیری؛ تغییر و تحول ارزشهای سازمان) تأثیر مثبت و معنی داری در سطح خطای یک درصد بر روی توسعه فرهنگ سازمانی کارآفرینانه داشتند. به طوریکه این عوامل 87 درصد از تغییرات توسعه فرهنگ سازمانی کارآفرینانه در سازمان جهاد کشاورزی زنجان را تبیین نمودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی عوامل زمینه ساز استقرار مدیریت دانش در شرکت مخابرات استان کرمانشاه
حسین مومیوندچکیده در این تحقیق عوامل زمینه ساز استقرار مدیریت دانش به صورت مطالعه موردی در شرکت مخابرات استان کرمانشاه طی انجام نظر سنجی‌های میدانی از کارکنان مربوطه مورد بررسی قرار گرفته است. پس از شناسایی عوامل زمینه ساز مدیریت دانش، رابطه بین هر یک از عوامل فرهنگ سازمانی، نظام ف چکیده کاملچکیده در این تحقیق عوامل زمینه ساز استقرار مدیریت دانش به صورت مطالعه موردی در شرکت مخابرات استان کرمانشاه طی انجام نظر سنجی‌های میدانی از کارکنان مربوطه مورد بررسی قرار گرفته است. پس از شناسایی عوامل زمینه ساز مدیریت دانش، رابطه بین هر یک از عوامل فرهنگ سازمانی، نظام فرآیندهای دانش نظام فناوری اطلاعات با مدیریت دانش ضمن استفاده از نتایج بدست آمده و با به کار گیری برنامه آماری SPSS مورد تجزیه تحلیل آماری قرا گرفته است. شرکت مخابرات استان کرمانشاه دارای تعداد 370 نفر بوده که از بین این جامعه، نمونه آماری مورد بررسی 77 نفر می باشد. یافته های پژوهش نشان میدهد که بین نظام فناوری اطلاعات، فرهنگ سازمانی، نظام فرآیندهای دانش با استقرار مدیریت دانش در حد قابل قبولی همبستگی وجود دارد که ضریب همبستگی (R) هر یک به ترتیب برابر 854/0، 915/0 و 812/0 می باشد. بین میزان تأثیر هر یک از متغیرهای نظام فرآیندهای دانش، فرهنگ سازمانی، نظام فناوری اطلاعات در استقرار مدیریت دانش در شرکت مخابرات استان کرمانشاه تفاوت وجود دارد، طوری که به ترتیب نظام فرآیندهای دانش، نظام فناوری اطلاعات و فرهنگ سازمانی دراستقرار مدیریت دانش در رتبه اول، دوم و سوم قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - تولید نام‌های زیبا و معنادار ایرانی به‌کمک الگوریتم ژنتیک با تابع برازندگی مبتنی بر شبکه عصبی مصنوعی
امیرشهاب شاهمیری بهاره زمانی سعید شیریزبانهای گفتاری جهان در طول هزاران سال تاریخ خود، روندی تکاملی را پیموده و به امروز رسیدهاند. بر همین راه واژگان زبانهای گوناگون و البته نام‌های متداول در فرهنگها و زبانهای سراسر جهان نیز، به تکامل رسیدهاند و این روند تکاملی را ادامه خواهند داد. برخی از این نام‌ها، چکیده کاملزبانهای گفتاری جهان در طول هزاران سال تاریخ خود، روندی تکاملی را پیموده و به امروز رسیدهاند. بر همین راه واژگان زبانهای گوناگون و البته نام‌های متداول در فرهنگها و زبانهای سراسر جهان نیز، به تکامل رسیدهاند و این روند تکاملی را ادامه خواهند داد. برخی از این نام‌ها، با توجه به حس زیباییشناسی افراد یک جامعه و ویژگیهای آوایی زبانی، که بسته به زمان و مکان متغیر است، رواج بیشتری مییابند و تطور و گسترش بیشتری پیدا میکنند. در این پژوهش با شناخت واژگان و نام‌های فارسی، مدلی پیشنهاد شده که بر پایه آن نام‌هایی نو، که همراه با داشتن معنایی درخور، از نظر زیباییشناسی نیز نظر افراد گوناگون را برآورده سازد، تولید شود. ساخت واژگان تازه به‌کمک پردازش تکاملی (الگوریتم ژنتیک) انجام میشود که در آن، تابع برازندگی را (به‌جز در نسل نخست) یک شبکه عصبی مصنوعی از نوع پیشخور پس‌انتشار با دو لایه پنهان که تا 89٪ مشابه انسان تخمین می‌زند، شبیه‌سازی میکند. بهترین نام تولید شده با این روش، رتبه 5 را در میان 252 نام جامعه اولیه به‌دست آورده است. بهترین نمونه‌های جامعه اولیه و دادههای آموزشی و آزمایشی و نیز برآورد تابع برازندگی نسل نخست و سنجش زیبایی بهترین نام‌های تولید شده بدین روش، با تحلیل آماری نمونه‌های اخذ شده به‌کمک پرسشنامه انجام شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - تاثیر هوش تجاری بر اثربخشی سازمانی (مطالعه موردی شرکت ارتباط فردا)
فاطمه امینیامروزه فناوری اطلاعات یکی از پویاترین بخشهای توسعه یافته اقتصاد است. سیستمهای اطلاعاتی تقریبا در هر ناحیهای از عملیات سازمان است که در صورت نیاز حجم قابل توجهی از دادهها را تحلیل و جمعآوری میکنند. متاسفانه، روشهای سنتی پردازش و تفسیر داده کافی به نظر نمیرسد. سی چکیده کاملامروزه فناوری اطلاعات یکی از پویاترین بخشهای توسعه یافته اقتصاد است. سیستمهای اطلاعاتی تقریبا در هر ناحیهای از عملیات سازمان است که در صورت نیاز حجم قابل توجهی از دادهها را تحلیل و جمعآوری میکنند. متاسفانه، روشهای سنتی پردازش و تفسیر داده کافی به نظر نمیرسد. سیستمهای هوش تجاری به این چالش جدید پاسخ میدهند و برای جبران نیازهای اطلاعاتی سازمان طراحی شدهاند. استفاده از سیستم هوش تجاری میتواند به عنوان ابزاری در افزایش کارایی و اثربخشی سازمان و بهینهسازی فرآیندها به صورت خاص راهگشا باشد. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر استراتژی سازمانی، ساختار، فرایند، فرهنگ، کیفیت محتوای اطلاعات و کیفیت دسترسی به اطلاعات بر اثربخشی سازمانی با توجه به نقش واسطهای سیستمهای هوش تجاری (BI) در بین آنها است. این پژوهش ازنظر روش انجام پیمایشی و ازنظر هدف کاربردی است. جامعه آماری آن را کلیه کارشناسان شرکت ارتباط فردا تشکیل میدهند. یک مدل مفهومی جهت بررسی موضوع پیشنهاد و مورد بررسی قرار گرفت. برای تحلیل دادهها از روش حداقل مربعات جزئی (PLS)، تکنیک آماری بر اساس مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافتهها نشان داد که عوامل سازمانی مانند استراتژی سازمانی، ساختار، فرهنگ و کیفیت محتوای اطلاعات به طور مثبت بر اثربخشی سیستمهای هوش تجاری و اثربخشی سازمانی تأثیر میگذارد. همچنین نتایج نشان داد که متغیرهای فرایند و کیفیت دسترسی به اطلاعات تأثیر معنادار و مثبتی بر اثربخشی سازمانی ندارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - نظام ملی نوآوری با رويکرد توسعه فرهنگ کارآفرينی
مسعود شفیعی محمدعلی نعمتیتحقق اهداف مندرج در سند چشم انداز بيست ساله 1404 و دستيابی به جايگاه نخست علمی، فناوری و اقتصادی منطقه، مستلزم طی طريق مسير توسعه مبتنی بر دانش در سالهای پيش رو در کشور است که دگرديسی اقتصاد تک محصولی و متکی بر نفت به اقتصاد دانش، از جمله الزامات اساسی آن محسوب میشود. چکیده کاملتحقق اهداف مندرج در سند چشم انداز بيست ساله 1404 و دستيابی به جايگاه نخست علمی، فناوری و اقتصادی منطقه، مستلزم طی طريق مسير توسعه مبتنی بر دانش در سالهای پيش رو در کشور است که دگرديسی اقتصاد تک محصولی و متکی بر نفت به اقتصاد دانش، از جمله الزامات اساسی آن محسوب میشود. تحقق اقتصاد دانش با رويکردی جهانی نيازمند پيدايش، نضج و برقراری تعاملات پويا ميان نظامهای ملی علم، فناوری، نوآوری و کارآفرينی در کشور است که نظام ملی نوآوری از جايگاه ويژه‌ای در اين ميان و در راستای دستيابی به توسعه و اقتصاد مبتنی بر دانش برخوردار است. نهادهای اساسی شکل دهنده نظام ملی نوآوری بر اساس الگوی مارپيچ سه عاملی اتزكويتز و ليدسدروف مشتمل بر سه نهاد دولت، دانشگاه و صنعت است. از ديگر سو، اشاعه، ترويج و تعميق فرهنگ کارآفرينی در ميان آحاد جامعه به طور اعم و در ميان سه نهاد اساسی فوق در سطوح کلان، ميانی و خرد به طور اخص، به عنوان يکی از مهمترين الزامات و پيش نيازهای تحقق و توسعه نظام ملی نوآوری در کشور محسوب میشود. بنابراين مقاله حاضر در بخش نخست به تبيين جايگاه نظام ملی نوآوری در فرايند توسعه ملی خواهد پرداخت، سپس توسعه فرهنگی کشور به ويژه در حوزه نوآوری و کارآفرينی مورد مداقه قرار خواهد گرفت و در نهايت علاوه بر تشريح نقش توسعه فرهنگ کارآفرينی در شکل گيری و گسترش نظام ملی نوآوری، راهکارهای اجرايي به منظور ارتقا و بهبود اين خرده فرهنگ ارزشمند و اساسی در کشور ارائه خواهد گرديد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - واکاوی چالش های اجتماعی و فرهنگی احداث سد در مناطق روستایی متأثر؛ مطالعه موردی: سد داریان هورامان
کورش امینیمنطقهی هورامان بنا به ویژگی های فرهنگی و طبیعی حاکم به‌طور اخص در ارتباط تنگانگی با طبیعت اطراف میباشد. از این نظر طرح‌های توسعه تأثیرات ملموس و مشخصی را بر زندگی اجتماعی افراد برجا می گذارند. هدف اصلی پژوهش حاضر واکاوی چالش های اجتماعی فرهنگی پروژة احداث سد داریان هو چکیده کاملمنطقهی هورامان بنا به ویژگی های فرهنگی و طبیعی حاکم به‌طور اخص در ارتباط تنگانگی با طبیعت اطراف میباشد. از این نظر طرح‌های توسعه تأثیرات ملموس و مشخصی را بر زندگی اجتماعی افراد برجا می گذارند. هدف اصلی پژوهش حاضر واکاوی چالش های اجتماعی فرهنگی پروژة احداث سد داریان هورامان می باشد. تحقیق حاضر با روش توصیفی- پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری این تحقیق حوزه آبریز سیروان، از آبادی رودبار و بلبر تا سرخط نقطه صفر مرزی می باشد. با توجه به جمعیت متأثر مستقیم و غیرمستقیم 43522 نفر، حجم نمونه براساس فرمول کوکران 364 نفر برآورد شد که به روش نمونه گیری گلوله برفي انتخاب گردیدند و به پرسشنامه محقق ساخته پاسخ دادند. جهت تحلیل آماری داده ها از آزمون ناپارامتریک خی دو استفاده شد. نتایج آزمون خی دو نشان داد که احداث سد بر ابعاد فرهنگی و اجتماعی اثر معناداری دارد (P<0/05). از دیدگاه پاسخگویان احداث سد در ابعاد فرهنگی، اجتماعی چالش جدی ایجاد کرده است. با توجه به اثرپذیری ابعاد موردنظر از احداث سد می توان گفت از نظر پژوهش حاضر مهمترین چالش های ایجاد شده در منطقه مورد مطالعه، تهدیدی علیه نظام های سنتی فرهنگی و اجتماعی و تا حدودی معیشتی هورامان بوده است که این امر خود منجر به ترس از دست دادن هویت، از بین رفتن همبستگی، تهدید نظام های باغداری و معماری و زبان شده است. از سوی دیگر کمرنگ شدن آداب و رسوم محلی و در نتیجه بطور غیرمستقیم کاهش سرمایه‌های اجتماعی از دیگر تبعات سوء احداث سد مذکور می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - توسعه گردشگری اجتماع محور با تأکید بر جنبههای قومی محلی (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)
اعظم صفرآباد منصور طبیعیفرایند جهانی شدن گویای تلاش برای یکسان سازی فرهنگی از طریق ایجاد بازارهای گسترده برای تولید کالاهای مشابه در شکل انبوه است. در عمل فشار برای از میان بردن خرده فرهنگها طی سالهای گذشته به مقاومت قومی منجر شده است که گویای تمایل شدید به ایجاد تعلق‌های هویتی برای جلوگیری چکیده کاملفرایند جهانی شدن گویای تلاش برای یکسان سازی فرهنگی از طریق ایجاد بازارهای گسترده برای تولید کالاهای مشابه در شکل انبوه است. در عمل فشار برای از میان بردن خرده فرهنگها طی سالهای گذشته به مقاومت قومی منجر شده است که گویای تمایل شدید به ایجاد تعلق‌های هویتی برای جلوگیری از حذف فرهنگ‌های قومی است. کشور ایران از بارزترین نمونه‌های تنوع فرهنگی، قومی، زبانی و مذهبی در جهان است که برخلاف اکثر کشورهای چند قومیتی، تنوع و تکثر قومی محلی یا موزاییک بودن پهنه فرهنگی آن، درون‌زا و بومی است. شهر کرمانشاه با توان‌های توسعه‌ای بسیار، با تعلق قومی جماعتی قوی، میتواند پیش زمینه ایجاد بازارهای گردشگری قومی باشد. قومیت کُرد از استمرار و پیوستگی فرامرزی برخوردار است که میتواند توان منطقه‌ای در حوزه کالایی شدن (گردشگری، رسانه و ...) باشد. این مسأله که چگونه از توان‌های قومی جهت نیل به اهداف توسعه اجتماعی در سطح محلی، منطقه‌ای و ملی میتوان بهره برد، حایز اهمیت است. روش تحقيق از نوع کاربردی ـ توسعه‌ای و شیوه گردآوري اطلاعات میدانی و کتابخانه‌ای است. جامعه آماری 40 نفر از مدیران شهری و 340 نفر از گردشگران میباشند. در مجموع اکثر پاسخگویان نمایه‌های قومی فرهنگی اثرگذار در توسعه گردشگری قومی در سطح شهر کرمانشاه را ضعیف و متوسط ارزیابی کرده‌اند. نتایج آزمون کای اسکوئر در بررسی کميت توسعه گردشگری اجتماع محور با تأکید بر جنبههای قومی محلی در شهر کرمانشاه معنی دار است. از آنجا که مقدار (sig) يا سطح معني داري متناظر با اين آماره کوچکتر از مقدار (<p 05/0) است بنابراین، با توجه به مقدار x2 و نیز درجه آزادي برابر با 4 و همچنين سطح معني داري برابر با 000/0، ميتوان نتيجه گرفت گردشگری قومی محلی در توسعه گردشگری اجتماع محور نقش اثرگذار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - بازخوانی مفهوم سکونت در محلات تهران در دورۀ قاجار و پهلوی (مبتنی بر بررسی تفسیری تاریخ نوشته های فرهنگی و اجتماعی)
غلامرضا حقیقت نائینی محمد شیخی مرتضی محمودی مهماندوستبررسی تاریخ و شواهد زیست در محلات سنتی ایران مبین ساختار و نظام کالبدی و اجتماعی منسجم و خودساخته و بیان گر مفاهیم عالیۀ سکونت انسان است. در حالی که محلات امروز به تبع تغییر الگوی زیست و توسعه های نوین شهری، دیگر از مشارکت اهالی و نظام خود انگیختۀ محله محوری برخوردار نی چکیده کاملبررسی تاریخ و شواهد زیست در محلات سنتی ایران مبین ساختار و نظام کالبدی و اجتماعی منسجم و خودساخته و بیان گر مفاهیم عالیۀ سکونت انسان است. در حالی که محلات امروز به تبع تغییر الگوی زیست و توسعه های نوین شهری، دیگر از مشارکت اهالی و نظام خود انگیختۀ محله محوری برخوردار نیستند. لذا توجه به اصول و آموزه های حاکم بر جریان زندگی اجتماعی و مفاهیم متعالی سکونت محلۀ سنتی برای ارتقاء کیفی زیست در شهر امروز امری ضروری است. هدف از این پژوهش، بازشناسی مفهوم سکونت در محلات تهران در دورۀ قاجار و پهلوی و روش تحقیق، ترکیبی از روش های تفسیری تاریخی و تحلیل محتوای داده ها است. این پژوهش ابتدا مختصری به تعریف و مفهوم محله پرداخته؛ سپس عوامل ادراک مفهوم محله و ویژگی ها و شاخص های هر عامل و نحوۀ ردیابی آن از محتوای متون ارائه شده است. درنهایت در بررسی متون به بازشناسی جریان زندگی و تجارب زیستۀ ساکنان محلات تهران پرداخته شده که این بخش با بهره گیری از چند تاریخ نوشتۀ فرهنگی اجتماعی از محلات تهران صورت پذیرفته است. نتیجه این که عوامل و معیارهای ادراک مفهوم محله حاکی از نقش اجتماعی و مشارکت شهروندان در جنبه های مختلف سکونت از جمله امور خیر و نهضت های اجتماعی سیاسی در محلات است. محلاتی که مکان ظهور و تبلور ارزش های اجتماعی و فرهنگی از جمله وقف، نیکوکاری، احترام به بزرگان و دستگیری محرومان بوده؛ در حالی که مفاهیم قلمرو، سلسله مراتب و حریم در کالبد محله و ادراک ساکنان تعریف و نمود یافته و به واسطۀ تامین نسبی بسیاری از خدمات در محله و آرامش حاکم بر سکونت اجتماعی، ساکنان از رضایت مندی نسبی برخوردارند. در نتیجه ساکنان خود را جزئی از محله دانسته و می توان تبلور تعلقات مکانی به محله را در ابعاد مختلف کالبدی، رفتاری و معنایی شاهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - موانع پخش راهبردهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ژئوکالچر جهان اسلام (بررسی موردی: عربستان سعودی¬¬)
محسن اسلامی محمدحسین جمشیدی محمد داوندتاریخ معاصر جهان اسلام با خشونت، بی ثباتی سیاسی، مداخله قدرت های بزرگ ، حضور نامشروع اسرائیل، سرکوب آزادیخواهی و استقلال طلبی مواجه بوده است (مسئله). گذشته از ریشه یابی این مهم در خارج از جهان اسلام، قدرتهای منطقه ای از جمله عربستان سعودی نقش به سزایی در ایجاد و نگه دا چکیده کاملتاریخ معاصر جهان اسلام با خشونت، بی ثباتی سیاسی، مداخله قدرت های بزرگ ، حضور نامشروع اسرائیل، سرکوب آزادیخواهی و استقلال طلبی مواجه بوده است (مسئله). گذشته از ریشه یابی این مهم در خارج از جهان اسلام، قدرتهای منطقه ای از جمله عربستان سعودی نقش به سزایی در ایجاد و نگه داشت این وضعیت داشته اند که ضرورت بحث و استدلال برای اثبات آن را فراهم می سازد (ضرورت). یکی از مصداق های این مدعا که مقصود اصلی این پژوهش است؛ تلاش های آل سعود به منظور جلوگیری از پخش راهبردهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جهت بازسازی نظم موجود در ژئوکالچر جهان اسلام است (هدف). لذا، این سؤال قابل طرح است که محدودیت های مزبور چیستند؟ و چرا پادشاهی سعودی مانع از پخش و سرایت راهبردهای فرهنگی ایران در ژئوکالچر دنیای اسلام می شود؟ (پرسش) گرچه بسیاری از تحلیلگران در پاسخ به این پرسش اختلاف شیعه و سنی را مطرح می نمایند (پیشینه)، نویسنده در پی اثبات این فرضیه است که راهبردهای فرهنگی ایران برخاسته از نقش ام القری بودن آن در ژئوکالچر جهان اسلام می باشد و بر این اساس، تغییر وضعیت موجود در صدر برنامه های آن قرار دارد (فرضیه). این مسئله فراتر از پشتبانی از شیعیان و غفلت از اهل تسنن است و مصداق سیاست وحدت جهان اسلام می باشد (نوآوری). بنابراین، عربستان سعودی با توسل به انواع سازوکارها از رواج وهابیت گرفته تا ایران هراسی و تفرقه بین شیعه و سنی، می کوشد مانع از وحدت جهان اسلام و تحقق ام القری بودن ایران شود (دستاورد). نوع تحقیق حاضر نظری- کاربردی و شیوه تحلیل اطلاعات، کتابخانه ای، اینترنتی و اسنادی است (روش). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - مبادی و مقولات گفتمان مدنیّت انسانی در شکلدهی به چشم‌انداز جغرافیایی
لیلا مشکانی جمیله توکلی نیا محمد تقی رضویانواژۀ چشم‌انداز امروزه دارای مصادیق گسترده و ژرف‌تری نسبت به گذشته است. در قرون‌وسطی این کلمه با ریشۀ آلمانی در معنای «منطقه» و «قلمرو» به کار می‌رفت. پس از قرن 15 میلادی چشم‌انداز مبدل به یک ژانر تصویری شد؛ اما امروزه چشم‌انداز یک تعبیر علمی است که نه‌تنها به وصف یک نمو چکیده کاملواژۀ چشم‌انداز امروزه دارای مصادیق گسترده و ژرف‌تری نسبت به گذشته است. در قرون‌وسطی این کلمه با ریشۀ آلمانی در معنای «منطقه» و «قلمرو» به کار می‌رفت. پس از قرن 15 میلادی چشم‌انداز مبدل به یک ژانر تصویری شد؛ اما امروزه چشم‌انداز یک تعبیر علمی است که نه‌تنها به وصف یک نمود می‌پردازد، بلکه آزمونی ذهنی، زیباشناختی، هنری و وجودی است که پیوسته در حال دگرگونی است. بنابراین هر چشم‌انداز جغرافیایی خود میتواند بیانگر داستانی از تمدن، فرهنگ، اجتماع و ایدئولوژی گروه‌های انسانی باشد. در این نگاه است که امروزه چشم‌اندازسازی و تأکید بر چشم‌انداز، عناصر پیدایی و تعامل هریک با کل مجموعه و تأکید بر نقش صانع مردمی در بازآفرینی آن جزو اصول لاینفک هر نظام برنامهریزی شهری محسوب میگردد. مطالعۀ حاضر نیز مبتنی بر همین اهمیت با بهرهگیری از فلسفۀ تفسیرگرایی و رویکرد کیفی و کاربست تکنیک تحلیل محتوای عمقی از طریق احصاء مضامین و مفاهیم و مقوله سازی به وسیلۀ کدگذاری باز، مقوله‌بندی،کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی، سعی در واکاوی عوامل موثر مدنیّت انسانی بر چشم‌انداز جغرافیایی دارد. نتایج این وارسی که از نمونۀ هدفمند و اطلاعات محور از میان منابع چاپی در حیطۀ مدنیّت انسانی و چشم‌انداز جغرافیایی استفاده شد. بیانگر اهمیت و نقش 10 مقولۀ مؤثر مدنیت در شکلپذیری چشم‌انداز جغرافیایی است که ما را به تعریف چشم‌انداز جغرافیایی نشأت گرفته از جهانبینی، اندیشۀ سیاسی، اندیشۀ فلسفی، آگاهی، توافق حوزۀ خصوصی و عمومی، ابعاد فرهنگی، تاب‌آوری اجتماعی، حکمروایی، بستر اجتماعی ، ملاحظات اخلاقی رهنمون می‌سازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - فرهنگ نوآورانه، زمینه¬ساز بهبود یادگیری سازمانی با بهره گیری از برند سازمانی داخلی (پژوهشی در صنعت نفت ایران)
سعید آیباغی اصفهانی الهه ابراهیمی رضا شیخدر این تحقیق اثر برندسازی داخلی بر یادگیری سازمانی با در نظر گرفتن متغیر تعدیلگر فرهنگ نوآوری به عنوان فرضیه اصلی مورد بررسی قرار گرفته است. جهت جمع آوری داده ها در این پژوهش، از پرسشنامه های استاندارد برندسازی داخلی، یادگیری سازمانی و فرهنگ نوآورانه بهره گرفته شده و رو چکیده کاملدر این تحقیق اثر برندسازی داخلی بر یادگیری سازمانی با در نظر گرفتن متغیر تعدیلگر فرهنگ نوآوری به عنوان فرضیه اصلی مورد بررسی قرار گرفته است. جهت جمع آوری داده ها در این پژوهش، از پرسشنامه های استاندارد برندسازی داخلی، یادگیری سازمانی و فرهنگ نوآورانه بهره گرفته شده و روش تحقیق نیز در این مقاله از نوع توصیفی- همبستگی و برمبنای هدف، کاربردی است. نمونه مورد مطالعه 168 نفر از کارمندان پژوهشگاه صنعت نفت ایران بود. فرضیه ها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری و همچنین بررسی تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزار Smart PLS 3، مورد آزمون قرار گرفت؛ همچنین پایایی کل پرسش نامه 854/0 به دست آمد. لذا ابزار سنجش از پایایی قابل قبولی برخوردار بوده است. نتایج تحقیق نشان داد: برندسازی داخلی تاثیر مثبت و معنادار بر یادگیری سازمانی دارد. همچنین یافتههای پژوهش نقش تعدیل‌کنندگی فرهنگ نوآورانه در این رابطه را تائید نمود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ، 168 نفر، محاسبه و جمع آوری داده ها با استفاده از سه پرسش نامه استاندارد برندسازی داخلی، یادگیری سازمانی و فرهنگ نوآورانه صورت گرفت. برای آزمون فرضیه ها از نرم افزار Smart pls 3 جهت بررسی های و مدل سازی معادلات ساختار و تایید مدل پژوهش استفاده شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - بررسی ویژگیهای منتسب به زنان در ضرب‌المثل‌های فارسی
پروین امین الرعایا شهلا شریفی محمود الیاسیهدف از نگارش این مقاله، آشنایی با دیدگاه های متفاوت نسبت به زنان و حقوق آنان از دیدگاه جنسیتی و توصیف فرهنگ اصیل و رایج ایرانی دربارۀ زنان با تکیه بر بخشی از ادبیات شفاهی یعنی ضرب المثل هاست. پیکرۀ مورد بررسی در این پژوهش، شامل 382 ضرب المثل است که از کتب و فرهنگ ضرب‌ال چکیده کاملهدف از نگارش این مقاله، آشنایی با دیدگاه های متفاوت نسبت به زنان و حقوق آنان از دیدگاه جنسیتی و توصیف فرهنگ اصیل و رایج ایرانی دربارۀ زنان با تکیه بر بخشی از ادبیات شفاهی یعنی ضرب المثل هاست. پیکرۀ مورد بررسی در این پژوهش، شامل 382 ضرب المثل است که از کتب و فرهنگ ضرب‌المثل‌های معتبر زبان فارسی جمع آوری شده است. با توجه به ماهیت موضوع، برای تحلیل این پیکره از تحلیل محتوای کیفی استفاده شده و با بررسی، جداسازی و تفکیک ضرب المثل هایی که به نوعی در ارتباط با زنان بوده، به بررسی سه حوزة محوری و کلی دربارۀ زنان پرداخته شده است. نخست، بررسی ویژگی های فیزیکی و روان شناختی زنان، در مرحله دوم بررسی مقوله های اخلاقی و عاطفی، در نهایت روابط خانوادگی و اجتماعی آنهاست. نتایج تحقیق نشان می دهد که ساختار تمثیل های یادشده، جایگاه واقعی زن را آنچنان که باید نشان نمی دهد و عمدتاً بر برجسته کردن جنبه های منفی شخصیت زن تأکید دارد. همچنین در بررسی ضرب‌المثل‌ها می توان آشکارا جایگاه متغیر زنان را مشاهده کرد، زیرا او گاه با زبانی محترمانه و فاضلانه توصیف می شود و در اوج است و گاه با داوری-های بی‌رحمانه و مغرضانه تا حد ابلیس نزول می یابد. بنابراین در این تحقیق سعی شده جایگاه زن در ضرب المثل های فارسی نشان داده شود و معلوم شود نگاه به زن در این ضرب المثل ها چگونه است و با شرایط کنونی جامعه و وضعیت فعلی زنان ما در این فرهنگ چه تفاوتی دارد؛ با توجه به اینکه امروزه دیدگاه جامعه نسبت به وی مثبت تر شده و شرایط لازم برای ارتقای جایگاه آنان به وجود آمده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - تحليل تقابل رویکردهای زنان در ادبیات داستانی با تأكيد بر داستان‌هاي دفاع مقدس
حمید رضایی جهانگير صفري ابراهيم ظاهري روح‌الله كريميزنان به عنوان نيمي از جامعۀ انساني، در دوران معاصر نقش مهمي در تحولات اجتماعي و فرهنگي دارند و حضور پررنگ آنها در اجتماع نيز در بسياري از داستان ها انعكاس يافته است. در اين مقاله، با رويكرد پديدارشناسي توصيفي تلاش بر اين است كه به بررسي چهار گروه از زنان يعني زنان سنت گ چکیده کاملزنان به عنوان نيمي از جامعۀ انساني، در دوران معاصر نقش مهمي در تحولات اجتماعي و فرهنگي دارند و حضور پررنگ آنها در اجتماع نيز در بسياري از داستان ها انعكاس يافته است. در اين مقاله، با رويكرد پديدارشناسي توصيفي تلاش بر اين است كه به بررسي چهار گروه از زنان يعني زنان سنت گرا، طرفدار فرهنگ ايراني، غرب گرا و زنان سرگردان در پنج رمان معاصر پرداخته شود. در اين داستان‌ها معمولاً زنان سنتي، زناني هستند كه به كارهاي درون خانه ميپردازند و دغدغه هاي آنها همان مسائل درون خانه است. زنان طرفدار فرهنگ ايراني، زناني اند كه از حيطۀ خانه بيرون آمده اند، به فعاليت هاي اجتماعي و سياسي مي پردازند و دفاع از آرمان ها و آموزه هاي فرهنگ ايراني را وظيفۀ خود مي دانند. گروهي ديگر، زنان غرب گرا هستند كه به اظهار نظر دربارۀ مسائل كشور ميپردازند، از فرهنگ غرب حمايت مي كنند، خواهان اصلاحات اساسي در وضعيت زن ايراني هستند و به وضع موجود معترض اند. زنان سرگردان، نه مانند زنان غرب گرا شيفتۀ فرهنگ غرب هستند و نه مانند زنان سنتي و طرفدار فرهنگ ايراني، فرهنگ بومي را پذيرفته اند؛ بلكه در بين اين دو فرهنگ سرگردان هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - تحليل تقابل سنت و مدرنیته در رمان اجتماعی پس از انقلاب اسلامی
مریم عاملی رضاییرمان اجتماعی، عرصه‌ای مناسب برای بازنمایی و بازآفرینی واقعیت اجتماعی در آیینۀ ادبیات است. چالش میان سنت و مدرنیته از مضامینی است که از دورة مشروطه در ادبیات فارسی بازتاب یافته و در هر دوره به شکلی متناسب با تحولات اجتماعی آن دوره بازنمایی شده است. پس از انقلاب اسلامی، ر چکیده کاملرمان اجتماعی، عرصه‌ای مناسب برای بازنمایی و بازآفرینی واقعیت اجتماعی در آیینۀ ادبیات است. چالش میان سنت و مدرنیته از مضامینی است که از دورة مشروطه در ادبیات فارسی بازتاب یافته و در هر دوره به شکلی متناسب با تحولات اجتماعی آن دوره بازنمایی شده است. پس از انقلاب اسلامی، رمان اجتماعی رشد کمی و کیفی قابل توجهی پیدا کرد و کمتر رمانی در این دوره وجود دارد که مضامین اجتماعی در آن طرح نشده باشد. مسئلۀ اصلی این پژوهش، بررسی تقابل مفاهیم سنت و مدرنیسم در رمان‌های اجتماعی پس از انقلاب اسلامی است. هدف از پژوهش، بررسی و مقایسۀ تطبیقی رویکرد نویسندگان به این موضوع، در دهۀ شصت، هفتاد و هشتاد شمسی است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. نتیجۀ پژوهش نشان میدهد که در رمان‌های دهۀ شصت این تقابل به شکلی آشکار و بارز، به‌ویژه در اعتراض به صنعتی شدن، مظاهر مادی مدرنیته و از دست رفتن سنتها دیده میشود، اما در دهة هفتاد و هشتاد، این تجربه درونی شده و به شکل تردید، سرگردانی و گاه سنتگرایی بروز یافته است. در عین حال، پذیرش تحولاتی که در دهة شصت، یک چالش محسوب میشد، در دهة هفتاد و هشتاد، نشان دهندة حرکت روبه‌رشد مدرنیته به‌خصوص در جامعة شهری و طبقة تحصیل‌کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - بررسی کاربرد لاله از قلمرو قاموسی تا گسترة نمادین
محرم رضایتی‌‌کيشه‌‌خاله فیروز فاضلی اسماعیل نقدینماد، نشانه‌ای است که هم ارجاع به خود دارد و هم مفاهیمی فراتر از وجود عینی خود است. با نگاهی دقیق به نمادها، در می‌یابیم که ثبت نمادها در فرهنگنامه‌های موجود، معنای لغوی آنها را درپی داشته است و نزد اکثر فرهنگ‌نویسان، نوزایی مفهومی نمادها در عرصة هنری شعر مغفول مانده چکیده کاملنماد، نشانه‌ای است که هم ارجاع به خود دارد و هم مفاهیمی فراتر از وجود عینی خود است. با نگاهی دقیق به نمادها، در می‌یابیم که ثبت نمادها در فرهنگنامه‌های موجود، معنای لغوی آنها را درپی داشته است و نزد اکثر فرهنگ‌نویسان، نوزایی مفهومی نمادها در عرصة هنری شعر مغفول مانده است. هدف اصلی مقالة زیر نشان دادن تقابل بین معنای نمادها در فرهنگنامه‌ها با نوزایی هنری آنها در اشعار دوره‌های مختلف سبکی است. در این مقاله، ضمن معرّفی نمادها و بیان تاریخچة نمادهای گیاهی در دو فرهنگ شرق و غرب از دیدگاه فلاسفه، روان‌شناسان و اسطوره‌گرایان، نخست به تبیین اهمیت معانی و کاربرد نمادین واژهها، سپس به طور اختصاصی به معانی لاله و توسیع هنری آن براساس اشعار منوچهری، سعدی، صائب و سپهری به عنوان نمایندگان شعری سبکهای خراسانی، عراقی، هندی و نونیمایی پرداختهایم تا سیر تحول و تکامل معنای آن از قالب قاموسی و محدود، به کاربرد گسترده و نمادین به طور جامع آشکار گردد و از طرفی، ظرفیت‌ها و امکانات زبان هنری و ادبی در خلق و گسترش معنای واژهها با نقل شواهدی، بیش از بیش مشخص و برجسته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - ردپای ایدئولوژی در آثار اولیه محمود دولت‌آبادی
قدرت الله طاهریمحمود دولت‌آبادی یکی از داستان‌نویسان بزرگ ایران است. او با تلاش و جدیت در امر خلاقیت ادبی توانسته است خود را در جامعه ادبی ایران و تا حدی جهان تثبیت کند. دولت‌آبادی مانند هر نویسنده بزرگ دیگر مراحل رشد و تکامل هنری خود را گام به گام پیموده و از پیچ و خم‌های دراز دامنی چکیده کاملمحمود دولت‌آبادی یکی از داستان‌نویسان بزرگ ایران است. او با تلاش و جدیت در امر خلاقیت ادبی توانسته است خود را در جامعه ادبی ایران و تا حدی جهان تثبیت کند. دولت‌آبادی مانند هر نویسنده بزرگ دیگر مراحل رشد و تکامل هنری خود را گام به گام پیموده و از پیچ و خم‌های دراز دامنی گذشته است. تحت تأثیر گفتمان‌های متعدد و مدام نوشونده تاریخ معاصر ایران قرار گرفته و آثارش را در واکنش و پاسخ به این گفتمان‌ها خلق کرده است. در این پژوهش، داستان‌های بلند او را که به یک اعتبار میان داستان کوتاه و رمان معلق مانده‌اند، از نگاه تأثیر مستقیم و غیر مستقیم ایدئولوژی و گفتمان‌های رایج در دهه‌های چهل و پنجاه هجری بررسی کرده‌ایم. این آثار به لحاظ زیباشناختی دارای ضعف‌هایی است، اما نویدبخش نویسنده‌ای بزرگ هستند که با نگارش کلیدر، جای خالی سلوچ و روزگار سپری شده مردم سالخورده به حقیقت می‌پیوندد. اما از نظر درونمایه و پرداخت شخصیت‌های داستانی، دولت‌آبادی شاید بدون آنکه خود اشرافی بر این امر داشته باشد، در دامنه اثرگذاري ایدئولوژی و گفتمان‌های روزگار خود قرار میگیرد و مضامینی را به دنیای داستان‌هایش وارد میکند که با محیط فرهنگی خود چندان سنخیتی ندارند و آدم‌های او نیز ریشه‌های خود را از سرزمین فرهنگ بومی کنده‌اند و غرب پروردگانی هستند که تنها زبان و لباس بومی بر تن کرده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - تأثیر فرهنگ و ادب ایرانی در ادب عربی؛ مطالعه مورد پژوهانه (امثال مولّد)
وحید سبزیانپورهدف این مقاله نشان دادن تأثیر حکمت‌های خسروانی و اندیشه‌های ایرانشهری در ادب عربی است. با آنکه این سخن جدید نمی‌نماید، موضوع از زاویه جدیدی مطالعه شده که تا به حال به آن پرداخته نشده است. اين مقاله مدعی است علاوه بر حضور گسترده حکمت‌های ایرانی در ادب عربی، بخش اعظم بیش چکیده کاملهدف این مقاله نشان دادن تأثیر حکمت‌های خسروانی و اندیشه‌های ایرانشهری در ادب عربی است. با آنکه این سخن جدید نمی‌نماید، موضوع از زاویه جدیدی مطالعه شده که تا به حال به آن پرداخته نشده است. اين مقاله مدعی است علاوه بر حضور گسترده حکمت‌های ایرانی در ادب عربی، بخش اعظم بیش از هزار مثل مولّدی (غیر عربی) که در منابع عربی وجود دارد، ایرانی است. لذا پس از ترسیم زمینه‌های تاريخي برای انتقال این اندرزها به ادب عربی، با معرفی ده ها نمونه از این امثال که در ایرانی بودن آنها تردیدی وجود ندارد، راه را برای پژوهشهای بعدی هموار کرده‌ایم. به علاوه، برای آنکه تأثیر ادب و فرهنگ ایرانی را در ادب عربی نشان داده باشیم، مضامین مشابه آنها را در ادب فارسی و عربی نقل کرده ، به امثال و حکم دهخدا ارجاع داده ایم. در مواردی نیز به نقد شرح و تحلیل برخی متون ادب فارسی پرداخته ایم تا نشان دهیم تأثیر اندیشه های ایرانی در ادب عربی بیش از آن است که امروز بر اذهان محققان حاکم است و حق فرهنگ و ادب ایران نه تنها از سوی محققان عرب که از سوی اندیشمندان ایرانی هم، چنانکه باید شناخته نشده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - تحلیل تعامل سه شاعر زن معاصر با نمونه‌ای از سنّت فرهنگی رایج ایرانی
سید مهدی زرقانیمسئله اصلي در اين جستار، طرز برخورد سه شاعر معاصر با سنّت فرهنگی مردانه است. در ابتدا تفاوت ذهنیت شاعران کلاسیک با شاعران عصر مشروطه نسبت به فرهنگ مردانه مرور خواهد شد. سپس موضوع را در شعر پروین اعتصامی، سیمین بهبهانی و فروغ فرخزاد به‌عنوان نماینده سه طرز برخورد شاعران چکیده کاملمسئله اصلي در اين جستار، طرز برخورد سه شاعر معاصر با سنّت فرهنگی مردانه است. در ابتدا تفاوت ذهنیت شاعران کلاسیک با شاعران عصر مشروطه نسبت به فرهنگ مردانه مرور خواهد شد. سپس موضوع را در شعر پروین اعتصامی، سیمین بهبهانی و فروغ فرخزاد به‌عنوان نماینده سه طرز برخورد شاعران معاصر با سنّت مذکور بررسی خواهیم کرد. دليل انتخاب این سه شاعر آن است که مسیر تحول پدیدة فرهنگی مذکور را در شعر معاصر میتوان در سروده‌های آنها پیگیری کرد. پروین اعتصامی نمایندة شاعرانی است که هر چند رویکرد اعتراضی را در پیش گرفته‌اند اما هرگز موفق نشده‌اند از حصار پولادین سنّت قدمی فراتر نهند، طرز برخورد آنها را به طور قراردادی «معترضانه» می‌نامیم. بهبهانی نمایندة آن دسته از شاعران است که از نگرش سنتی فاصله گرفته و رویکرد «اصلاح‌طلبانه» را در پیش گرفته‌اند. پس از اینها نوبت به فروغ فرخزاد میرسد. او نمایندة شاعرانی است که به «اعتراض» و «اصلاح» بسنده نکرده‌اند و رویکردی «عصیان‌گرانه» و سنّت‌شکنانه را در پیش گرفته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - منابع ناآشناي کشف المحجوب هجویری
ایمان منسوب بصیریکشف المحجوب هجویری یکی از قدیم‌ترین و عمده‌ترین منابع عرفانی ادب پارسی است، از این رو میتواند در جستجوی مآخذی که در ایجاد عرفان ایرانی-اسلامی نقش داشته‌اند، موثر باشد. مآخذی که مؤلف‌ـ گاه بدون آنکه از نام و نشان اصلی آنها آگاه باشد‌ـ استفاده کرده است، یعنی کتبی که در ن چکیده کاملکشف المحجوب هجویری یکی از قدیم‌ترین و عمده‌ترین منابع عرفانی ادب پارسی است، از این رو میتواند در جستجوی مآخذی که در ایجاد عرفان ایرانی-اسلامی نقش داشته‌اند، موثر باشد. مآخذی که مؤلف‌ـ گاه بدون آنکه از نام و نشان اصلی آنها آگاه باشد‌ـ استفاده کرده است، یعنی کتبی که در نهضت ترجمه از زبانهای گوناگون به ویژه یونانی به تازی در آمده‌اند و بعضاً نام صحیح اثر و مولف در نزد نویسندگان اسلامی ناشناخته بوده است. زيرا مطابق رسم قدما ایشان کمتر به ذکر نام منبع قول خود می‌پرداخته و اقوال منقول را به صورت عام در مطاوی گفتار خویش مندرج می‌ساخته‌اند و همین امر موجب شده که مؤلف را صاحب قول بدانند. در این مقاله سعی بر آن است که علاوه بر ذکر منابع برخی عبارات، از آبشخورهای مشترکی که در شکل‌گیری عرفان اسلامی و مسیحی تأثیرگذار بوده‌اند، سخن به میان آید و تأثیر آنها در کشف المحجوب بررسی شود. بدیهی است که در این طریق، توارد و تداعی معانی در ایجاد افکار مشترک مؤثر است و نمی‌توان هر شباهتی را قطعا حاکی از برداشت و اقتباس دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - تحول فرهنگ گفتاري به نوشتاري زنان (از عصر ناصري تا مشروطه)
مریم عاملی رضاییدر تاریخ ادبی ایران، نمونه‌های شعری باقی مانده از زنان بسیار بیشتر از نوشته‌های منثور آنان است. تا پیش از دوره‌ي ناصری، معدود نوشته‌های نثر زنان در رسالات فقهی و ادعیه و اوراد خلاصه میشود. از دوره‌ي ناصرالدین شاه، تعدادی نامه از زنان درباری، دو سفرنامه و یک رساله‌ي انت چکیده کاملدر تاریخ ادبی ایران، نمونه‌های شعری باقی مانده از زنان بسیار بیشتر از نوشته‌های منثور آنان است. تا پیش از دوره‌ي ناصری، معدود نوشته‌های نثر زنان در رسالات فقهی و ادعیه و اوراد خلاصه میشود. از دوره‌ي ناصرالدین شاه، تعدادی نامه از زنان درباری، دو سفرنامه و یک رساله‌ي انتقادی – اجتماعی به جا مانده است. شیوه‌ي نگارش این متون بیانگر این واقعیت است که زنان آن دوره با قالب رسمی نگارش مکتوب فاصله‌ي زیادی داشته‌اند. این نوشته‌ها در حوزه‌ای زنانه و خصوصی به تحریر درآمده است و زبان آن، زبانی گفتاری است. در دوره‌ي مشروطه، به موازات حضور زنان در اجتماع، شاهد حضور جدیتر آنان در عرصه‌ي نثر هستیم. درج نامه‌های زنان در روزنامه‌های این دوره و انتشار نشریات ویژه‌ي زنان، جایی در فضای نوشتاری برای آنان گشود و زبان زنان وارد حوزه‌ي عمومي شد و پالایش یافت. بی‌پروایی و صراحتی که تحت تأثیر فضا و محیط مانوس زنانه و ادبیات گفتاری در میان آنان وجود داشت، جای خود را به عفت کلام و پاکسازی زبان از لغاتی داد که در فضای عمومی جایگاه مطلوبی نداشت. به این ترتیب کلامی پیراسته، پرده پوشیده و تربیت یافته شکل گرفت که از فرهنگ حاکم و رایج پیروی می‌كرد و نگاشته‌های زنان از حوزه‌ي خصوصی زنانه به حوزه‌ي عمومی اجتماع راه یافت. لذا میتوان گفت حضور زن در اجتماع با گذار از ادبیات گفتاری به ادبیات نوشتاری و حضور در فرهنگ مکتوب مصادف گشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - بررسي و نقد اصول فرهنگ نویسی در فرهنگ آنندراج
ابوالقاسم رادفر سیده نرگس رضاییآنندراج از جمله فرهنگهاي لغتي است كه در شبه قاره نوشته شده است. در این مقاله به نقد و بررسی فرهنگ آنندراج پرداخته ميشود. هدف از این کار تحلیل، بررسي و نقد ساختار فرهنگ آنندراج بر اساس اصول فرهنگ نویسی است. بنابراین، ضمن توصیف ساختار اين فرهنگ در بخشهاي مدخل، تلفظ، مع چکیده کاملآنندراج از جمله فرهنگهاي لغتي است كه در شبه قاره نوشته شده است. در این مقاله به نقد و بررسی فرهنگ آنندراج پرداخته ميشود. هدف از این کار تحلیل، بررسي و نقد ساختار فرهنگ آنندراج بر اساس اصول فرهنگ نویسی است. بنابراین، ضمن توصیف ساختار اين فرهنگ در بخشهاي مدخل، تلفظ، معانی، مباحث ریشه‌شناختي، نكات دستوري، شواهد واژهها و منابع مؤلف، معايب این فرهنگ در بخشهاي مذكور بيان شده است. برای بررسی و تحلیل آماری چهارصد مدخل از حروف متفاوت «ب،س،ک،م» انتخاب شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - واژگان معرب فارسي در فرهنگ ريشه‌شناختي آكسفورد
فردوس آقا‌گل‌زاده حسن شاهیپورواژگان زبان فارسي در كنار واژگان بسياري از زبان‌هاي ديگردر ادوار مختلف به روش‌هاي متنوع و يا دلايل گوناگون به حوزه زبان انگليسي وارد شدهاند و در فرهنگهاي واژگان يا لغت نامه‌هاي مختلف به فراخور دامنه واژگان، به آنها نيز پرداخته شده است. فرهنگ ريشه‌شناختي آكسفورد كه به چکیده کاملواژگان زبان فارسي در كنار واژگان بسياري از زبان‌هاي ديگردر ادوار مختلف به روش‌هاي متنوع و يا دلايل گوناگون به حوزه زبان انگليسي وارد شدهاند و در فرهنگهاي واژگان يا لغت نامه‌هاي مختلف به فراخور دامنه واژگان، به آنها نيز پرداخته شده است. فرهنگ ريشه‌شناختي آكسفورد كه به عنوان يكي از معتبرترين فرهنگهاي اختصاصي ريشه‌شناسي زبان انگليسي شناخته ميشود، به برخي از واژگان دخيل از زبان فارسي نيز پرداخته است. در اين فرهنگ، تعدادي از واژگان فارسي كه به عربي رفته، صورتي معرب يافته‌اند و سپس به زبان انگليسي وارد شدهاند، به اشتباه به عنوان واژه عربي ريشه‌يابي شدهاند. امروزه مراجعه كنندگان به اين فرهنگ معتبر واژگاني، تحت تأثير معرفي نادرست ريشه اين واژگان در اين فرهنگ معتبر چنين مي‌پندارندكه اين دسته از واژگان در اصل عربي بوده‌اند، در حالي كه مقاله حاضر نشان خواهد داد كه اين تلقي از ريشه‌شناسي اين گونه واژگان درست نيست. در انجام این تحقیق مجموعه سی و هشت هزار واژه فرهنگ مذکور بررسی شده و مجموعاً حدود نود واژه باریشه فارسی و حدود یکصد و شصت واژه با ریشه عربی معرفی شده است. با بررسی واژگانی که در این فرهنگ به عنوان واژگانی با ریشه عربی معرفی شدهاند در می‌یابیم که حدود بیست واژه از این مجموعه نه واژگانی با ریشه عربی که واژگانی معرب با ریشه فارسی‌اند. برای تایید این ادعا، ده فقره از این واژگان به شیوه تحلیلی ـ توصیفی بررسی شدهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - ضرورت بازنگري در بخش تركيبات خارجي فرهنگ فارسي معين
دكتر محمود فضيلتفرهنگ فارسي معين، بين سال‌هاي 1342 تا 1352 در شش جلد منتشر و تاكنون بارها تجديد چاپ شده است. استاد معين، اين فرهنگ را به منظور پاسخگويي به بخشي از نيازهاي دانش‌پژوهان گرد آورده؛ از روش علمي در سه بخش لغات، تركيبات خارجي و اعلام استفاده كرده است. مولف همچنين از استادان و چکیده کاملفرهنگ فارسي معين، بين سال‌هاي 1342 تا 1352 در شش جلد منتشر و تاكنون بارها تجديد چاپ شده است. استاد معين، اين فرهنگ را به منظور پاسخگويي به بخشي از نيازهاي دانش‌پژوهان گرد آورده؛ از روش علمي در سه بخش لغات، تركيبات خارجي و اعلام استفاده كرده است. مولف همچنين از استادان و خاورشناساني كه در تأليف كتاب با او همكاري كرده‌اند؛ درمقدمه جلد نخست نام برده است. نگارنده با توجه به اهميت و تجديد چاپ اين كتاب و مراجعه گسترده و مكرر اهل نظر، مواردي از «بخش تركيبات خارجي» را به منظور ويرايش و بازنگري در چاپ‌هاي بعدي يادآوري ميكند و پس از اشاره به روش استاد معين در نگارش فرهنگ فارسي، از پيشوايان فرهنگ‌نويسي او، سخن ميگويد. تركيبات خارجي فرهنگ فارسي، شامل واژه‌هايي از زبان‌هاي عربي، تركي و اروپايي مندرج در نوشتار و گفتار زبان فارسي است. اين گونه تركيبات، اغلب ويژگي‌هاي اصلي خود را حفظ كرده‌اند. محدود بودن اين گونه تركيبات از نظر هويت دستوري به دو گروه تركيبي و فعلي، موجب شده است مولّف كتاب، به ويژگي‌هاي دستوري تركيبات خارجي نپردازد و در اين مقاله نيز از آن سخني به ميان نيايد. پيشينه نقد وبررسي فرهنگ معين به چندسال پس از انتشار آن ميرسد كه به عنوان نمونه ميتوان مقاله دكتر علي اشرف صادقي در مجله دانشكده ادبيات دانشگاه تهران را برشمرد. مقاله حاضر، صرف نظر از علل و عوامل و نوع اشتباهات و كاستي‌ها با نگارشي متفاوت از گفتارها و مقالات ديگر، به بازنگري در فرهنگ معين ميپردازد. با اين اميد كه گامي در ويرايش اين كتاب مرجع، برداشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - اهميت جاحظ و ديدگاه‌هاي او در نقد و ادب اسلامي ـ ايراني
حسن شاهیپوربيترديد، در ميان بينان‌گذاران فرهنگ و ادب اسلامي، جاحظ چهره‌اي ممتاز است. حوزة وسيع اطلاعات، ژرفاي دانش و به ويژه نگاه خاص به ادبيات و فنون ادبي از او شخصيتي كم نظير ساخته است. او علاوه بر زمينه‌هاي عام دانش و تسلط بر غالب علوم اسلامي و ادبي، در حوزه نقد ادبي و به ويژه چکیده کاملبيترديد، در ميان بينان‌گذاران فرهنگ و ادب اسلامي، جاحظ چهره‌اي ممتاز است. حوزة وسيع اطلاعات، ژرفاي دانش و به ويژه نگاه خاص به ادبيات و فنون ادبي از او شخصيتي كم نظير ساخته است. او علاوه بر زمينه‌هاي عام دانش و تسلط بر غالب علوم اسلامي و ادبي، در حوزه نقد ادبي و به ويژه در حوزة نقد بلاغي جايگاه ويژه‌اي دارد. اگر چه چنان كه بايد در تمدن اسلامي و خصوصاً دنياي فارسي زبان، به آراء و آثار او توجه نشده است؛ امّا اكثر نظريه‌پردازان علوم بلاغي و شاعران و نويسندگاني كه گرايشهاي بلاغي دارند، عميقاً متأثر از نظريات جاحظ هستند. او در حوزة خاستگاه شعر و علل ظهور آن، ويژگي‌هاي سخن و شعر خوب، تمايزات لفظ و معنا و ويژگي‌هاي ساخت، بافت و محتوا، روانشناسي شعر و شاعر، دلايل تفاوت رويكردهاي ملتها به سخن منظوم و منثور و عدم اقبال پاره‌اي از آنها به فرهنگ مكتوب، سخناني تازه و قابل تحليل دارد؛ چنان كه در زمينه ريشه‌شناسي لغات، آواشناسي تطبيقي، معناشناسي و نظاير آنها نيز نكته‌هاي فراواني گفته است كه درك و تفسير آنها جان و تواني تازه به ادبيات فارسي و نظريه‌پردازان جهان اسلام مي‌بخشد. وي اگر چه بيش از 360 اثر آفريده است، ولي عمده نظريه‌هاي ادبي خود را در دو كتاب «البيان و التبيين» و «الحيوان» گنجانده و برخي رساله‌هاي مستقل ادبي هم نگاشته است. هدف اين مقاله تبيين دو نكته عمده است: اول بررسي، طبقه‌بندي، تفسير و تحليل آراء و آثار جاحظ در بارة ادبيات و نقد ادبي و بيان جايگاه او به عنوان پدر علوم بلاغي. دوم تأكيد بر تأثير عظيم و عميق جاحظ بر متفكران ايراني به خصوص شاعران و نويسندگان آن و بالاخص در حيطه نقد ادبي و رويكرد بلاغي آن. چون نويسنده معتقد است كه مهمترين رويكرد نقد ادبي در زبان و ادب فارسي، رويكرد بلاغي بوده است و جاحظ «موسس علوم بلاغي» در جهان ايراني ـ اسلامي است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - تحليل گفتمان حكايت جدال سعدي و مدعي با نظر به مؤلفههاي گفت وگو*
مصطفی گرجیيكي از پنج سخنگوي فرهنگ و ادب ايراني و يكي از سه پيامبر شعر فارسي و بي‌شك يكي از مردمي‌ترين شاعران جهان شيخ اجل سعدي شيرازي است. او در مجموعه آثار خويش به تبيين مسائل و آموزه‌هايي ميپردازد كه در صورت تحقق آن، طرح مدينه فاضله و انسان كاملي متصور خواهد بود كه جميع صفات ف چکیده کامليكي از پنج سخنگوي فرهنگ و ادب ايراني و يكي از سه پيامبر شعر فارسي و بي‌شك يكي از مردمي‌ترين شاعران جهان شيخ اجل سعدي شيرازي است. او در مجموعه آثار خويش به تبيين مسائل و آموزه‌هايي ميپردازد كه در صورت تحقق آن، طرح مدينه فاضله و انسان كاملي متصور خواهد بود كه جميع صفات فاضله اخلاقي ـ انساني اعم از تسامح، تواضع، فروتني، تقوا و خويشتن‌داري، استدلال و روحيه پرسشگري، خرد و دانش محوري و از همه مهمتر توجه به همنوع و بني‌آدم بر اساس گفت‌وگو بر آن حاكم ميشود. اين مقاله ضمن بيان تناقض سعدي در حوزة تئوري و زندگي عملي در جريان گفت وگو، نوع نگاه او را به پديده گفت وگو و مؤلفههاي آن تحليل ميكند. به نظر نگارنده سعدي در يك نگاه اهل گفت وگو ـ به معناي منطقي و ارسطويي ـ نبوده و حكايت جدال سعدي با مدعي نمونه جامع و كامل اين باور است، اگر چه از نظر نگاه به مؤلفههاي گفت وگو و تبيين آن گفت وگوگرا است. البته اين مسئله نه به شخص سعدي، كه به فرهنگ و هنجار غالب جوامع گذشته برمي‌گردد كه بر اساس سلطان و رعيت و شبان و رمه طبقه‌بندي مي‌شده و گفت وگو را برنمي‌تابيده است. اين مقاله ضمن تبيين اهميت گلستان با توجه به اصل گفت وگو و مؤلفههاي آن در حوزه تئوري‌پردازي، سعي ميكند بزرگ‌ترين حكايت اين اثر (حكايت جدال سعدي با مدعي) را با توجه به نگاه ساختارگرايانه و التزام او به اصول گفت وگو تجزيه و تحليل كند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - بررسي و تحليل جريانهاي داستان‌نويسي معاصر (42-1332)
محمد نقيزادهمـعـانـي هــرگـز انـدر حـرف نـايـد كــه بــحــر بـيـكـران در ظــرف نـايـد استحالة واژهها و قلب مفاهيم آنها كه عامل دگرگوني (و نه تحول آگاهانه و تكامل) فرهنگي جامعه ميشود يكي از موضوعاتي است كه در تعامل با فرهنگها و جهانبيني‌هاي ديگر و به خ چکیده کاملمـعـانـي هــرگـز انـدر حـرف نـايـد كــه بــحــر بـيـكـران در ظــرف نـايـد استحالة واژهها و قلب مفاهيم آنها كه عامل دگرگوني (و نه تحول آگاهانه و تكامل) فرهنگي جامعه ميشود يكي از موضوعاتي است كه در تعامل با فرهنگها و جهانبيني‌هاي ديگر و به خصوص در ترجمة متون و آراء آنها و به ويژه در دوران معاصر به وفور مشاهده ميشود. اين روند يكي از عوامل بروز بحران در هويت فرهنگي جوامع ميباشد. در جهت اداء دين به فرهنگ ايراني، مقاله حاضر بر آن است مقايسه‌اي اجمالي بين معاني ايراني و اصيل برخي واژهها با مفهوم بيگانة معادلهاي آنها به عمل آورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - بررسي موضوعات، مضامين و قالبهاي شعر جنگ
مصطفی گرجیگفتگو مقولة پربركت و ميموني است كه در عرصة‌فرهنگ و تمدن كاركرد و نمود خاصي يافته است، لذا آشنايي با زيرساخت آن در عصر كنوني ضروري است. گفتـگو نـوعي ارتباط كـلامـي است با اين شرط كه دوسويه و تعاملي باشد. به زبان ديگر، گفتگو تبديل اطلاعات ندانسته و مجهول به اطلاعات دانست چکیده کاملگفتگو مقولة پربركت و ميموني است كه در عرصة‌فرهنگ و تمدن كاركرد و نمود خاصي يافته است، لذا آشنايي با زيرساخت آن در عصر كنوني ضروري است. گفتـگو نـوعي ارتباط كـلامـي است با اين شرط كه دوسويه و تعاملي باشد. به زبان ديگر، گفتگو تبديل اطلاعات ندانسته و مجهول به اطلاعات دانسته و معلوم و خروج از قوه به فعل است؛ اين حركت و ارتباط دوسويه در صورتي تعاملي و سالم خواهد بود كه براساس شش عامل ارتباطي ياكوبسون، آميزه‌اي از نقش‌ها را در برداشته باشد با اين ويژگي از گفتگو،اين مقاله بر آن است تا به اين سؤال اساسي و مهم پاسخ دهد كه آيا سفره گفتگو در عرصه و بستر فرهنگ، هنر و زيبايي پهن ميشود يا در عرصه سياست و علم گشاده ميگردد و آنگاه براساس حكايتي از مثنوي به اين گزاره ميپردازد كه نظريه گفتگو نبايد ما را به گذشته بدون رويكرد به جهان كنوني سوق دهد و ضمن نقد ديدگاه فلاسفه چون افلاطون، بوبر، باختين در عرصه گفتگو «ديالوگ» به پيشينه حيات گفتگو ميپردازد و در پايان به برخي از مؤلفههاي گفتگوي فرهنگها و تمدنها نظير آزادي، عدالت،اخلاق، تسامح و تساهل در ادبيات فارسي با تأكيد بر مثنوي مولانا اشاره خواهد كرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - مرثیه‌سرایی در شعر و ادب «لکی (واكاوي ادبي- روان¬شناختيِ مفهوم سوگ در فرهنگ قوم لك)»
حسین نظریان سيد امير قدميمرثیه یکی از انواع ادبی غنایی است که در آن، دو عنصرِ عاطفه و احساس، حضوری پررنگ دارد. بر این مبنا، از دیدگاه علم روان شناسی، ريشۀ مرثیه را باید در مسائل رواني و ميل به جاودانگي انسان جست وجو کرد. به اعتقاد نویسندگان، پیشینة این نوع ادبی را باید در فرهنگ و ا چکیده کاملمرثیه یکی از انواع ادبی غنایی است که در آن، دو عنصرِ عاطفه و احساس، حضوری پررنگ دارد. بر این مبنا، از دیدگاه علم روان شناسی، ريشۀ مرثیه را باید در مسائل رواني و ميل به جاودانگي انسان جست وجو کرد. به اعتقاد نویسندگان، پیشینة این نوع ادبی را باید در فرهنگ و ادب بومی ایرانزمین، از جمله در تک‌بیت هایی جست وجو کرد که در سراسر مناطق لک نشین زاگرس به نام مور و هوره گلوخوانی می شود. پژوهشگران در این مقاله می کوشند پس از مرحلۀ گردآوری اطلاعات، با استفاده از روش پژوهش توصیفی و اسنادی، به بررسی انواع مرثیه و واكاوي ادبي- روان شناختي مفهوم سوگ در فرهنگ قوم لک بپردازند. نتایج پژوهش نشان می دهد که خلأ شناخت ما از غنی ترین گنجینه‌های معنوی و روان شناختی فرهنگ و ادب بومی، باعث شده است تا در گذار از جامعۀ سنتی و ورود به دنیای مدرن، با پدیدۀ «شکاف بین نسلی» مواجه شویم. از این رو توجه به فرهنگ و ادب بومی و پل زدن میان ارزش های جامعۀ دیروز و امروز، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - تحلیل فرایند سرمدخل‌گزینی کلمات مرکب در دو فرهنگ «سخن» و «معاصر»
روح الله افراه سیدمهدی سمایی بلقیس روشن بهمن زندیاین مطالعه، با این پرسشها آغاز میشود که اولاً آیا مؤلفان فرهنگ‌های مختلف لغت فارسی معاصر، کلمات مرکبی را که با قواعد واژه سازی زایا ساخته میشود، به عنوان سرمدخل‌های فرهنگ‌های خویش انتخاب میکنند و ثانیاً آیا آنها روش واحدی برای سرمدخل گزینی در فرهنگ نویسی دارند یا خی چکیده کاملاین مطالعه، با این پرسشها آغاز میشود که اولاً آیا مؤلفان فرهنگ‌های مختلف لغت فارسی معاصر، کلمات مرکبی را که با قواعد واژه سازی زایا ساخته میشود، به عنوان سرمدخل‌های فرهنگ‌های خویش انتخاب میکنند و ثانیاً آیا آنها روش واحدی برای سرمدخل گزینی در فرهنگ نویسی دارند یا خیر. برای انجام این تحقیق، دو فرهنگ لغت فارسی یک زبانه عمومی «سخن» حسن انوری (1382) و «معاصر» (امروز) غلامحسین صدری افشار (1381) که به فارسی امروز نزدیک هستند، انتخاب شده است. در این مطالعه که به روش توصیفی و کتابخانه‌ای انجام شد، ابتدا کلمات مرکب سرمدخل موجود در فرهنگ‌های لغت یادشده استخراج شد که بالغ بر 495 کلمه در فرهنگ انوری و 605 مورد در فرهنگ صدری افشار بود. سپس با استفاده از دستهبندیهای طباطبایی (1386-1389) در بیست و پنج ساختار مختلف قرار گرفت و با بررسی‌های انجام شده، مشخص گردید که حتی کلماتی که با استفاده از قواعد واژه سازی زایا و قابل پیش بینی (مانند «اسم + بن مضارع» که فرآیندی بن ساختی است) ساخته میشود، هم در این فرهنگها به عنوان سر مدخل قرار گرفته‌اند. نتیجه به دست آمده این است که مفهوم کلمه‌شدگی، که گاه کلمگی نامیده می شود و عبارت است از تغییر واحد زبانی بزرگ‌تر از کلمه، مانند جمله، پاره گفتار و مانند آنها، در یک زبان به واسطه استفاده زیاد گویشوران آن زبان و تبدیل آنها به کلمه، به عنوان اصلی‌ترین عامل سرمدخل شدگی به شمار می‌رود؛ یعنی ترکیباتی که بسامد وقوع بسیار بالایی در استفاده زبانی گویشوران فارسی دارد، حتی اگر دارای ساختاری قاعده مند هم باشد، به عنوان سرمدخل انتخاب میشود. از سویی دیگر، این تحقیق مشخص کرد که نویسندگان فرهنگ‌های لغت، تقریباً روشی واحد برای انتخاب سرمدخل‌ها دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - تأثیر فرهنگ عامه بر شعر رسمی
نرگس اسکوییادبیات رسمی، پر از ادعاهای شاعرانه در مضامین مختلف (مدح، عشق، عرفان، هجو، هزل، حماسه، توصیف، فخر، شکواییه و...) است و هر چند شعر و ادبیات در وجه هنری خود از قیاس و استشهاد و سایر شیوه‌های منطقی استدلال برای اثبات ادعاهای مبالغه‌آمیز ادبی، بی‌نیاز به نظر میرسد، به واقع چکیده کاملادبیات رسمی، پر از ادعاهای شاعرانه در مضامین مختلف (مدح، عشق، عرفان، هجو، هزل، حماسه، توصیف، فخر، شکواییه و...) است و هر چند شعر و ادبیات در وجه هنری خود از قیاس و استشهاد و سایر شیوه‌های منطقی استدلال برای اثبات ادعاهای مبالغه‌آمیز ادبی، بی‌نیاز به نظر میرسد، به واقع شاعران و سخنوران اغلب برای بیان مافی‌الضمیر خود و عینیت بخشیدن به مفاهیم ذهنی، از بسیاری شیوه‌های شبیه به روشهای استدلال منطقی (ادعا، پشتیبان، زمینه)، چون تشبیه، تلمیح، تمثیل (مثل، متل، حکایت)، اسلوب معادله، مذهب کلامی، سوگند و نظایر آن بهره جسته‌اند. در این میان، بهره‌مندی از «فرهنگ و ادبیات عامه»، نقش مهمی را در تقویت و تبیین بیشتر مبانی فکری و ذهنی شاعر در بیان ادبی ایفا میکند و به عنوان «پشتیبان» و «زمینه»سازِ اثبات مدعا، در شیوه‌های تعلیلی ادبی عمل می کند. این مقاله به بررسی نقش برجستۀ فرهنگ و ادبیات عامیانه در تحکیم بنیادهای معنایی و استدلالی ادبیات رسمی می‌پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - بررسی و تحلیل حضور عناصر فولکلوریک در داستان‌های منیرو روانی‌پور (اهل غرق، سیریا سیریا، سنگ‌های شیطان و کنیزو)
سیده نرگس رضاییباورهای عامیانه، بخش مهمی از فرهنگ و زندگی هر ملت و جامعه ای را در برمی‌گیرد. با شناخت باورهای هر ملت می توانیم با روحیات و خلقیات، آداب، هنر و افکار آنها آشنا شویم. بخشی از باورهای عامیانه در ادبیات بازتاب می یابد و ادبیات عامیانه منبع الهام بسیاری از شاعران و نویسندگا چکیده کاملباورهای عامیانه، بخش مهمی از فرهنگ و زندگی هر ملت و جامعه ای را در برمی‌گیرد. با شناخت باورهای هر ملت می توانیم با روحیات و خلقیات، آداب، هنر و افکار آنها آشنا شویم. بخشی از باورهای عامیانه در ادبیات بازتاب می یابد و ادبیات عامیانه منبع الهام بسیاری از شاعران و نویسندگان است. «منیرو روانی‌پور» نیز یکی از زنان نویسنده معاصر است که در اولین آثارش به باورهای عامیانه و عناصر فرهنگیِ بومی و اقلیمی مردم جنوب ایران به ویژه ناحیه جفره (محل زادگاهش) پرداخته است. در این مقاله، این دسته از آثار این نویسنده از زاویه دید چگونگی کاربرد عناصر فولکلوریک و فرهنگ عامه بررسی شده است. باورهای بومی در این داستان ها ریشه در محیط زندگی مردم این منطقه و مشکلات، دردها و رنج های آنان دارد. حضور موجودات وهمی چون بوسلمه حاکم دریا، پریان دریایی سرخ و آبی از ویژگی های این داستان هاست. باورهای عامیانه، نقش کلیدی در روایت، شخصیت پردازی و فضاسازی آثار داستانی روانی‌پور دارد. او نمادهای بومی و محلی زادگاه خود را زمینه ساز بیان مسائل و دغدغه های فکری خود و انتقاد از مسائل اجتماعی و گاه سیاسی قرار می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - بازنمایی تنازع سرزمین مادری و سرزمین دیگری در ادبیات داستانی مهاجرت
سیده نرگس رضاییپدید آمدن تنازعات فرهنگی و هویتی یکی از پیامدهای مهاجرت است. تفاوت‌های فرهنگی میان دو سرزمین، سبب بروز جدال‌های فرهنگی میشود. در مهاجرتها، رابطه فرهنگی و هویتی فرزندان و پدر و مادر، شکل‌های گوناگون دارد و جامعهشناسان نیز نظریههایی را درباره وضعیت فرهنگپذیری و گسست ف چکیده کاملپدید آمدن تنازعات فرهنگی و هویتی یکی از پیامدهای مهاجرت است. تفاوت‌های فرهنگی میان دو سرزمین، سبب بروز جدال‌های فرهنگی میشود. در مهاجرتها، رابطه فرهنگی و هویتی فرزندان و پدر و مادر، شکل‌های گوناگون دارد و جامعهشناسان نیز نظریههایی را درباره وضعیت فرهنگپذیری و گسست فرهنگی مهاجران در جامعه میزبان بیان کرده اند. ادبیات داستانی، زمینه طرحِ اَشکال و پیامدهای متنوع تنازعات فرهنگیِ مهاجرت است. این مقاله بر پایه نظریه‌های جامعه شناختی درباره مفاهیمی نظیر ادغام، انطباق، همانندی و جدایی، سه داستان «مرغ عشق»، «بزرگراه» و «چه کسی باور میکند رستم» را بررسی کرده است. در داستان مرغ عشق، چالش و جدالِ میان دو نسل به مقاومت و رویارویی بی سرانجام نسل اول و نسل دوم میانجامد و فرهنگپذیری آنها را با مشکل مواجه میکند. در داستان «بزرگراه»، مهاجر از فرهنگ و هویت سرزمین مادری جدا شده، سعی میکند با گزینش راهبرد همانندی و ادغام به جامعه میزبان بپیوندد؛ اما گذشته او را رها نمیکند؛ او در وضعیتی آستانه ای و چالش بین دو فرهنگ قرار میگیرد و باید به پاسخ این پرسشها برسد که «آیا ارزش دارد فرهنگ نیاکان را حفظ کرد؟» و «آیا حفظ روابط با دیگر گروه ها ارزشمند است؟». در رمان چه کسی باور میکند رستم، فرزند خانواده با انتخاب الگوی همانند شدن از رفتار و کردار مادر تبعیت نمیکند و رفتار خود را بر اساس ارزش ها و هنجارهای سرزمین میزبان شکل میدهد. مادر که علاقه مند به فرهنگ سرزمین مادری و بی توجه به فرهنگ میزبان است، از کنش متقابل با سرزمین میزبان یا فرهنگ دیگری پرهیز می کند و با انتخاب راهبرد جدایی، به جدال میان خود و فرزند دامن می‌زند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - بررسی همسانی معنایی مفهوم «عشق» در ادوار شعر فارسی از منظر تحلیل محتوای کیفی
معصومه محمدی اصغر دادبه هرمز رحیمیان«عشق» به عنوان یکی از مهم ترین مفاهیم شعر فارسی، قابلیتهای محتوایی گسترده‌ای دارد که در بستر دگرگون شونده اندیشه‌ها و کارکردهای شعر، به طور غیر مستقیم با شاکله معنایی این مفهوم در ارتباطند. اینکه آیا در آن بسترها، این مفهوم دچار گسست‌های معنایی شده یا پیوست‌های معنایی چکیده کامل«عشق» به عنوان یکی از مهم ترین مفاهیم شعر فارسی، قابلیتهای محتوایی گسترده‌ای دارد که در بستر دگرگون شونده اندیشه‌ها و کارکردهای شعر، به طور غیر مستقیم با شاکله معنایی این مفهوم در ارتباطند. اینکه آیا در آن بسترها، این مفهوم دچار گسست‌های معنایی شده یا پیوست‌های معنایی خود را حفظ کرده است، چیزی است که در این پژوهش به دنبال آنیم و سعی داریم تا با مواجهه با اصل اشعار ادوار و تمرکز بر محتواهای برآمده از آنها، بدان دست یابیم. این امر از آن جهت اهمیت دارد که بروز عواطف مخاطب و نحوۀ برخورد او با مفهوم «عشق» در شعر، نقش تعیین کننده‌ای در به دست دادن پیوندهای فرهنگی دوره‌های مختلف دارد. از این رو در این پژوهش بر آنیم تا با تمرکز بر شعر شاعران برجسته ادوار مختلف و نیز محتواهای برآمده از این مفهوم، بازتاب‌های معنایی «عشق» را تبیین کرده، از خلال آن به پیوندهای عاطفی و مناسبات فرهنگی دوره‌ها پی ببریم. از آنجا که تناسب فرهنگی میان دوره‌ها باید با کارکردهای همسان معنایی این مفهوم متناسب باشد، به دنبال کشف و شناخت همسانی معنایی مفهوم عشق در محتواهای پنهان شعر فارسی برآمدیم. در این راستا به دست آوردن معنا را در محتواهای پنهان به شیوه تحلیل محتوای کیفی، با تحلیل محتوای فکری، در ارتباط مستقیم دانسته ایم و از این رو در دو بازه گستردۀ سبکی شعر کهن و معاصر فارسی، در روندی اصولی، با تکیه بر چند شاخصۀ مهم تحلیل محتوای کیفی از جمله: محتوای آشکار و پنهان، واحد معنا، واحد تحلیل، منطقه محتوایی، مقوله و تم، سیر معنایی در مفهوم «عشق» را نشان داده ایم. باور پژوهش بر آن است که در این سیر، پیوندهای اساسی مهم مدّنظر، با اصالت این مفهوم به شکل همسانی معنایی حفظ شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - علی شريعتی و اليناسيون فرهنگي
امير روشن«اليناسيون» يکي از مباحث کليدي انديشه شريعتي است. او با اين مفهوم، مسائل انسان امروز را تجزيه و تحليل ميکند. از نظر وي در «از خودبيگانگي» انسان «ديگري» را «خود» احساس ميکند و آگاهي به خويش را از دست ميدهد و دچار نوعي «خود آگاهي کاذب» ميشود. از خود بيگانگي همان از چکیده کامل«اليناسيون» يکي از مباحث کليدي انديشه شريعتي است. او با اين مفهوم، مسائل انسان امروز را تجزيه و تحليل ميکند. از نظر وي در «از خودبيگانگي» انسان «ديگري» را «خود» احساس ميکند و آگاهي به خويش را از دست ميدهد و دچار نوعي «خود آگاهي کاذب» ميشود. از خود بيگانگي همان از دست رفتن «وجود حقيقي و فطري» و «خويشتن اجتماعي» است. او، هر آنچه انسان را از ويژگي‌هاي انساني‌اش ـ که تعريف خاصي از آن دارد ـ دور کند عامل «الينه» کنندگي ميداند. از نظر شريعتي عقلانيت ابزاري، بوروکراسي و ماشينيسم انسان را در قرن بيستم از خود بيگانه کرده‌اند و از اين منظر آنها را نقد ميکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - گفت و گو در دنيای مجازی (تأثیر فناوری‌های ارتباطاتی ـ اطلاعاتی بر گفت و گو میان فرهنگها)
احمد گلمحمديدغدغههای فزاینده و پایدار نسبت به حفظ و ارتقای امکان همزیستی مسالمت‌آمیز و عادلانه در سطوح فروملی، ملی و فراملی، اهمیت گفت و گو را به شکل بی‌سابقه‌ای برجسته کرده است. به همین دلیل، عوامل و زمينه‌هاي مؤثر بر گفت و گو موضوع پژوهشها و بحث‌های گوناگون قرار گرفته است. از ج چکیده کاملدغدغههای فزاینده و پایدار نسبت به حفظ و ارتقای امکان همزیستی مسالمت‌آمیز و عادلانه در سطوح فروملی، ملی و فراملی، اهمیت گفت و گو را به شکل بی‌سابقه‌ای برجسته کرده است. به همین دلیل، عوامل و زمينه‌هاي مؤثر بر گفت و گو موضوع پژوهشها و بحث‌های گوناگون قرار گرفته است. از جمله این دسته عوامل، فناوری‌های ارتباطاتی ـ اطلاعاتی است که عرصه‌های مختلف زندگی اجتماعی را بیش از پیش تحت تأثیر قرار میدهد. موضوع بحث این مقاله تأثیر فناوری‌های ارتباطاتی ـ اطلاعاتی بر گفت و گو میان فرهنگها در حوزه عمومی مجازی است. در این چارچوب، استدلال میشود که هر چند ارتقای امکان برقراری ارتباط و داد و ستد اطلاعات امکان گفت و گو را ارتقا میدهد، محدود و مخدوش کننده آن هم است. محدودیت مورد نظر اساساً از توزیع نابرابر امکانهای مرتبط با این گونه فناوری‌ها ناشی میشود و وضعيت خاص حوزه عمومی مجازی هم گفت و گو میان فرهنگها را مخدوش میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - ابعاد سیاسی جهانی شدن و قومیت در ایران (بر اساس مطالعة میدانی دانشجویان منتخب از چهار قوم ایرانی کرد، بلوچ، عرب و آذری)
علی امیدی فاطمه رضایییکی از ویژگیهای دنیای امروز، پدیدة جهانی شدن است. از سوی دیگر، قومیت نیز تحت شرایطی یکی از علل تنش‌های سیاسی عصر حاضر محسوب میشود. در ارتباط با تأثیر پدیده جهانی شدن بر مسئله قومیت، نظریات مختلفی ارائه شده است. برخی بر این باورند که با توجه به رشد روزافزون این پدیده، چکیده کاملیکی از ویژگیهای دنیای امروز، پدیدة جهانی شدن است. از سوی دیگر، قومیت نیز تحت شرایطی یکی از علل تنش‌های سیاسی عصر حاضر محسوب میشود. در ارتباط با تأثیر پدیده جهانی شدن بر مسئله قومیت، نظریات مختلفی ارائه شده است. برخی بر این باورند که با توجه به رشد روزافزون این پدیده، هویتهای خُرد قومی ناگزیر در فرهنگ مسلط ملی و این فرهنگ نیز به نوبة خود در فرهنگ مسلط جهانی استحاله خواهند يافت. اما گروهی دیگر معتقدند که جهانی شدن موجبات رشد خودآگاهی قومی را فراهم آورده و منجر به سیاسی شدن این موضوع میشود. جمع‌بندی دیدگاههای مختلف گواه بر این است که هویت قومی یک برساختة اجتماعی است که سیاسی شدن آن بستگی به عوامل داخلی و بینالمللی دارد و وضعیت آن، از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. در این مقاله با استفاده از پرسشنامه و مطالعة میدانی، ابعاد سیاسی و اجتماعی چهار قوم ایرانی کرد، بلوچ، آذری و عرب مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجة کلی حاصل از مطالعة میدانی حاضر که صرفاً دیدگاه دانشجویان منتخب اقوام مزبور را نشان میدهد، این است که جهانی شدن در ابعاد فرهنگی تا حدودی سبب به حاشیه راندن تعصبات و شاخصه‌های فرهنگی، غیر از زبان، در ميان اقوام مورد بررسی گردیده است؛ اما از جهت سیاسی منجر به افزایش آگاهی و افزايش مطالبات آنها از دولت مرکزی شده و از این رو، توجه مقتضی دولت جهت مدیریت این مطالبات را لازم ميسازد. در اين جهت، اشاعة دموکراتیزاسیون، فرصت برابر برای مشارکت سیاسی و اقتصادی، کاهش شکاف مرکز-پیرامون از طریق بودجه‌ریزی منصفانه و جهاد ملی برای محرومیت‌زدایی و اشتغال‌زایی از جمله راهکارهای مناسب محسوب میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - گونه‌شناسی فرهنگ سیاسی، مطالعۀ موردی: دانشجویان دانشگاه کردستان
هادی خانیکی حمید سرشاراین مقاله بر اساس مطالعۀ یک نمونۀ 365 نفری از دانشجویان دانشگاه کردستان با روش پیمایشی و استفاده از تکنیک پرسشنامه به فرهنگ سیاسی دانشجویان و عوامل مؤثر بر آن پرداخته است. در این فرایند بر مبنای نظریۀ آلموند و وربا سه نوع فرهنگ سیاسی «محدود»، «تبعی» و «مشارکتی» در نظر چکیده کاملاین مقاله بر اساس مطالعۀ یک نمونۀ 365 نفری از دانشجویان دانشگاه کردستان با روش پیمایشی و استفاده از تکنیک پرسشنامه به فرهنگ سیاسی دانشجویان و عوامل مؤثر بر آن پرداخته است. در این فرایند بر مبنای نظریۀ آلموند و وربا سه نوع فرهنگ سیاسی «محدود»، «تبعی» و «مشارکتی» در نظر گرفته شده که بر اساس سه نوع جهت‌گیری «شناختی»، «احساسی» و «ارزیابانه» نسبت به چهار مقولۀ «نظام به عنوان یک کل»، «درون‌دادها»، «برون‌دادها» و «خود همچون یک بازیگر سیاسی» مشخص می شود. متغیرهای زمینه ای و مستقل در این پژوهش عبارت‌اند از: جنسیت، قومیت، مذهب، رشتۀ تحصیلی، مقطع تحصیلی، جامعه پذیری سیاسی و رسانه های جمعی. نتایج تحقیق نشان می دهد که جمعیت مورد مطالعه الگوهای متفاوتی از فرهنگ سیاسی دارند و الگوی غالب در میان آنان الگوی «غیرمشارکتی- اعتراضی» است که در نظریۀ آلموند و وربا تعریف نشده است. یافته های این پژوهش همچنین حاکی از آن است که از میان عوامل مؤثر بر فرهنگ سیاسی، متغیرهای استفاده از رسانه های جمعی، مذهب، قومیت و مقطع تحصیلی تأثیر معناداری بر الگوی فرهنگ سیاسی دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - سنجش الگوی نظری هابرماس بر اساس نسبت اخلاق و جمهوریت در اندیشة سیاسی کانت
ایرج رنجبر عباس منوچهریهابرماس برای تبیین نسبت اخلاق و سیاست، اندیشة سیاسی را به طورکلی به دو دورة کلاسیک و مدرن تقسیم می کند. از نظر وی، در دورة کلاسیک، اخلاق و سیاست در ارتباط با یکدیگر بوده اند؛ اما، در ابتدای دورة مدرن با حدوث دو تحول روش شناسانه و موضوعی، «فلسفة سیاسیِ» کلاسیک جای خود ر چکیده کاملهابرماس برای تبیین نسبت اخلاق و سیاست، اندیشة سیاسی را به طورکلی به دو دورة کلاسیک و مدرن تقسیم می کند. از نظر وی، در دورة کلاسیک، اخلاق و سیاست در ارتباط با یکدیگر بوده اند؛ اما، در ابتدای دورة مدرن با حدوث دو تحول روش شناسانه و موضوعی، «فلسفة سیاسیِ» کلاسیک جای خود را به علم یا «فلسفة اجتماعی» داد و این سرآغاز جدایی روزافزون اخلاق از سیاست شد. بدین سان، سیاست از نهادی که زمینه ساز تحقق سعادت شهروندان است، به نهادِ مدیریت و تکنیکِ کنترل روابط اجتماعی و غرایز انسانی مُبدل می شود. هابرماس صیرورت مذکور را به آراء کانت هم تعمیم می دهد. مقالة حاضر، در صدد است تا با توجه به شناسه ها و مختصات اندیشة سیاسی کانت، نشان دهد که داعیة مزبور به کانت قابل تعمیم نیست؛ چرا که در اندیشة سیاسی کانت نیز همانند اندیشة سیاسی کلاسیک، سیاست بسترساز تحقق مفاهیم اخلاقی است، با این تفاوت که در اندیشة کانت مفهوم «سعادت» جای خود را به مفهوم «خودآیینی» و «کمال» می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - کنش طبقاتی و تأثیر آن بر ادبیات داستانی ایران؛ مطالعه موردی رضا براهنی
محمدرضا صدقی رضوانی حاتم قادریدر طول تاریخ معاصر ایران، ادبیات به عنوان قالبی برای بیان تحولات جامعه به‌ویژه پس از مواجهة ایرانیان با رخداد تجدد در انقلاب مشروطیت مورد توجه بوده است. در این میان بخشی از نیروها و فعالان ادبی ایرانی که گرایشهای چپ گرایانه در عرصه اندیشه سیاسی داشتند، ادبیات را به عنو چکیده کاملدر طول تاریخ معاصر ایران، ادبیات به عنوان قالبی برای بیان تحولات جامعه به‌ویژه پس از مواجهة ایرانیان با رخداد تجدد در انقلاب مشروطیت مورد توجه بوده است. در این میان بخشی از نیروها و فعالان ادبی ایرانی که گرایشهای چپ گرایانه در عرصه اندیشه سیاسی داشتند، ادبیات را به عنوان روش و مشی خود برای مبارزه انتخاب کردند. رضا براهنی در قامت یک نویسنده و منتقد ایرانی در چارچوب چپ فرهنگی در عرصه ادبی ایران قرار می گیرد. او در سالهای قبل و بعد از انقلاب ایران دست به تولید آثاری در حوزه نقد، شعر و داستان می زند که از یکسو واجد مضامینی چون کنش طبقاتی است و از سوی دیگر نشاندهندة تعهد او نسبت به تحولات اجتماعی و سیاسی جامعه ای است که در آن زیست فکری می کند. این تعهد خود مبتنی بر نوعی حماسه‌گرایی استوار بر اندیشه چپ است. از این رو میتوان کنش طبقاتی موجود در آثار براهنی را متأثر از چپ-گرایی حماسی او دید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - تحليل جامعه‌شناسي سياسي از چشم‌انداز گفتماني: منطق و برآيندهاي معرفت‌شناختي
علي حسن‌پور Alia shraf Nazariدر سال‌هاي اخير در اثر تحولاتي مانند جهانی شدن، گسترش ارتباطات، شکل گيري جنبش هاي جديد اجتماعي، مفاهيم کلاسيک جامعه شناسي سياسي مانند دولت، ايدئولوژي، قدرت، گروه‌ها و نظام اجتماعي، طبقه و... تحولات عميقي یافته اند؛ به گونه اي که به نظر ميرسد نظريه‌هاي مارکسيستي، نظرات چکیده کاملدر سال‌هاي اخير در اثر تحولاتي مانند جهانی شدن، گسترش ارتباطات، شکل گيري جنبش هاي جديد اجتماعي، مفاهيم کلاسيک جامعه شناسي سياسي مانند دولت، ايدئولوژي، قدرت، گروه‌ها و نظام اجتماعي، طبقه و... تحولات عميقي یافته اند؛ به گونه اي که به نظر ميرسد نظريه‌هاي مارکسيستي، نظرات اثبات گرايي و رفتارگرايي، تحليل وبري از جامعه و دولت، نخبهگرايي، کارکردگرايي، پلوراليسم وکورپوراتيسـم براي تحليـل جامعۀ امروز ناتوان و ضعيف به نظر مي رسد. در سال هاي اخير، نظریۀ گفتمان توانسته است بين عناصري مانند قدرت، ايدئولوژي و فرهنگ ارتباط برقرار کند و در حوزه‌هاي مختلف علوم انساني به ويژه علوم سياسي، کاربرد وسيعي پيدا کند. در اين پژوهش تلاش شده پس از فهم نظريۀ گفتمان، ماهيت دولت، مبناي شکل گيري گروه‌هاي اجتماعي، قدرت، فرهنگ، «جنبش هاي اجتماعي جديد» و نحوۀ منازعۀ گفتمان ها در عرصۀ جامعه براي تبديل شدن به گفتمان هژمون، نقش سوژه در مبارزات سياسي و «جايگاه دولت» از منظر جامعه شناسي سياسي تحليل و بررسی شود. از جمله مهم ترین نتايج پژوهش حاضر مي توان به اهميت يافتن فرهنگ به عنوان عرصۀ منازعه و مواجهه، توجه به «بازنمودها» و وانموده‌ها، تکثر نگرش‌ها و منافع، تفکيک زدايي از حوزه‌هاي مختلف جامعه و کشيده شدن منازعۀ قدرت به سطح جامعه و عرصۀ «خيابان» و... اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - بررسی تطبیقی امکانات نظری کاربردی شدن نظریه‌های تنوع فرهنگی (لیبرالیسم، پسالیبرالیسم، نسبی‌گرایی و باهمادگرایی)
سارا نجف پور سید جواد امام جمعهزادهبرخلاف پیشبینیها و علی رغم پیشرفت روزافزون فناوری‌های ارتباطی، جوامع بشری امروز نه تنها به سمت یکدست شدن کامل پیش نمیروند، بلکه هویتها، سبکهای مختلف زندگی و همچنین اقلیتهای قومی و مذهبی که تا چند دهۀ گذشته بیمناکِ از دست دادن هویت خود بودند با استفاده از امکانات دنیای چکیده کاملبرخلاف پیشبینیها و علی رغم پیشرفت روزافزون فناوری‌های ارتباطی، جوامع بشری امروز نه تنها به سمت یکدست شدن کامل پیش نمیروند، بلکه هویتها، سبکهای مختلف زندگی و همچنین اقلیتهای قومی و مذهبی که تا چند دهۀ گذشته بیمناکِ از دست دادن هویت خود بودند با استفاده از امکانات دنیای امروز، دوباره سر برافراشته و میکوشند وجوه تمایز خود با دیگران را مطرح کنند و به این ترتیب، حق حفظ سنتها و عمل مطابق با آن را برای خود محفوظ نگاه دارند. در این عرصه چگونگی تعامل و کنش متقابل و عادلانۀ هویتها، فرهنگها و اقلیتها و اکثریت‌ها با هم مسئلهای اسـت که نظریه های مختلفی در مورد آن ارائه شده است که اغلب برآمده از متن فرهنگ لیبرال بوده و ابعاد هنجاری آنها متوجه این جامعه و فرهنگ است. مقالۀ پیش رو، در پی فهم این نکته است که کدام یک از این نظریه‌ها، امکانات نظری بیشتری برای کاربردی شدن در جوامع چند فرهنگی دارند؟ در بررسی تطبیقی و انتقادی، مهمترین رویکردها و نظریه‌های تنوع فرهنگی از جمله رویکردهای لیبرال، پسالیبرال، نسبی‌گرایانه و باهمادگرایانه به نظر میرسد که رویکرد باهمادگرایانه در جوامعی که تنوع فرهنگی دارند، میتواند امکانات نظری بیشتری برای کاربردی شدن داشته باشد. پژوهش پیش رو برای پاسخ به پرسش خود از روش توصیفی و تحلیلی و ابزار کتابخانه‌اي بهره میبرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - نقد فلسفی جوهرگرایی فرهنگی در نظریۀ برخورد تمدنها
اصغر ميرفردي علیرضا سمیعی اصفهانی آرش موسویاین مقاله به نقد فلسفی نظریۀ برخورد تمدن ها پرداخته است، که نظریۀ مهمی در گفتمان حاضر در روابط بین الملل محسوب می شود. طبق نظریۀ «هانتینگتون»، جهان را می توان به تمدن های متمایز تقسیم کرد و ارزش های تمدنی، تعیین کنندۀ نوع برخورد کشورها با یکدیگر است. با انتخاب نقد فلسفی چکیده کاملاین مقاله به نقد فلسفی نظریۀ برخورد تمدن ها پرداخته است، که نظریۀ مهمی در گفتمان حاضر در روابط بین الملل محسوب می شود. طبق نظریۀ «هانتینگتون»، جهان را می توان به تمدن های متمایز تقسیم کرد و ارزش های تمدنی، تعیین کنندۀ نوع برخورد کشورها با یکدیگر است. با انتخاب نقد فلسفی به عنوان رویکرد نظری و روش شناختی، متن نظریۀ هانتینگتون تجزیه و تحلیل شد. در این نظریه، ایدئولوژی جوهرگرایی فرهنگی به دو شکل قرار دارد: اول، مجموعه ای از ارزش های بنیادی وجود دارد که به طور تغییرناپذیری با گذشت زمان نیز حائز اهمیّت باقی می ماند. دوم، بسیاری از افراد با پیشینۀ نژادی مشترک حتی در صورت مهاجرت، به این ارزش ها متوسل شده و در مواقع بحران، کشورهای خویشاوند و مهاجران با هم متحد می شوند. یافته ها نشان میدهد رهبران و سیاست هایشان بیش از باورهای فرهنگی نهان در تعاملات و تحولات سیاسی تعیین کننده هستند. زمانی که ارزش های فرهنگی، تعیین کنندۀ کنش های رهبران سیاسی تلقی شود، اهمیت رهبری و قدرت نظارتی ملت ها نادیده و کم اهمیت انگاشته می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - مدلی برای سنجش رابطۀ دینداری و فرهنگ سیاسی
مهدی میرزائی علیرضا محسنی تبریزیبا عنایت به نتایج متناقض و متفاوت یافتههای پژوهشی درباره رابطۀ دینداری و فرهنگ سیاسی در چند دهه گذشته، مقاله حاضر می‌کوشد تا نشان دهد که چه متغیری، نوع رابطۀ دینداری و فرهنگ سیاسی را متأثر می‌سازد. روش مطالعه از نوع اسنادی و مبتنی بر مرور مبانی نظری و تجربی مربوط به چکیده کاملبا عنایت به نتایج متناقض و متفاوت یافتههای پژوهشی درباره رابطۀ دینداری و فرهنگ سیاسی در چند دهه گذشته، مقاله حاضر می‌کوشد تا نشان دهد که چه متغیری، نوع رابطۀ دینداری و فرهنگ سیاسی را متأثر می‌سازد. روش مطالعه از نوع اسنادی و مبتنی بر مرور مبانی نظری و تجربی مربوط به دینداری و فرهنگ سیاسی است. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که نوع قرائت و فهم از دین و فرهنگ سیاسی در تعیین نوع رابطۀ دینداری و فرهنگ سیاسی تأثیرگذار است. به عبارت روشن‌تر، همان‌طور که نوع دینداری افراد بر اساس نوع قرائت (فهم) از دین میتواند سخت‌گیرانه، معتدل و تساهل‌‌گرایانه باشد، فرهنگ سیاسی افراد را نیز بر اساس همان ملاک میتوان به فرهنگ سیاسی سخت‌گیرانه، معتدل و تساهل‌‌گرا تقسیمبندی کرد و نوع قرائت از دین (و به‌تبع آن دینداری) و فرهنگ سیاسی که خود انواع دینداری و فرهنگ سیاسی را منجر میشود، بر نوع همبستگی این دو تأثیر دارد، به طوری که قرائت‌‌های همخوان و متناظر از دین و فرهنگ سیاسی منجر به رابطۀ مثبت بین این دو موضوع و متقابلاً قرائت‌‌های ناهمخوان منجر به رابطۀ منفی میگردد. مقاله حاضر کوشیده است مناسبات میان متغیرهای دینداری و فرهنگ سیاسی را در قالب یک مدل نظری- تبیینی ارائه دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - مطالعه و بررسی همخوانی ساختاری در تحلیل رابطۀ ادبیات و فرهنگ سیاسی
سید مهدی میربدتلاش عالمان علوم اجتماعی در زمینه‌های متنوع و گسترده، معطوف به تحلیل و مطالعه و تبیین پدیده‌های اجتماعی است که بازتاب آنها به اشکال متفاوت در ساحات زندگی مردمان جوامع مختلف بازتاب داشته و دارد. آنها میکوشند با بهرهگیری از روشهای علمی و الگوهای تبیینی، صورت بندی‌های ت چکیده کاملتلاش عالمان علوم اجتماعی در زمینه‌های متنوع و گسترده، معطوف به تحلیل و مطالعه و تبیین پدیده‌های اجتماعی است که بازتاب آنها به اشکال متفاوت در ساحات زندگی مردمان جوامع مختلف بازتاب داشته و دارد. آنها میکوشند با بهرهگیری از روشهای علمی و الگوهای تبیینی، صورت بندی‌های تحلیلی متفاوتی از پدیده‌های اجتماعی ارائه دهند و برای تبیین اندیشه‌ها، رفتارها و رویدادها در عرصه‌های گوناگون اجتماعی، پاسخ‌های مختلفی بیابند. تبیین در معنای وسیع واژه عبارت است از اینکه پدیده‌هایی که قبلاً به عنوان امور مستقل از هم شناخته شده بودند، در ارتباط با یکدیگر قرار داده شوند یا میان پدیده‌هایی که پیشتر مربوط به هم تلقی می‌شده‌اند، روابطی جدید درافکنده شود. الگوهای یادشده میتواند اعم از علی، کارکردی، ساختاری و الگوهای متفاوت دیگری باشد که عالمان علوم اجتماعی بسته به نوع نگرش و دیدگاه یا مکتب نظری مورد علاقه یا زمینه اجتماعی مورد تحقیق از آنها بهره می‌گیرند. در این مقاله تلاش میشود با مطالعۀ یکی از الگوهای یادشده و توضیح و بسط الگوی هم خوانی ساختاری و استفاده از آن، صورت بندی تحلیلی متفاوتی برای مطالعۀ فرهنگ سیاسی جوامع ارائه شود. این الگوی تحلیلی به ویژه در مطالعات تاریخی فرهنگ جوامع، کاربرد زیادی خواهد داشت؛ جایی که ادبیات به عنوان یکی از اصلی‌ترین مجاری و منابع شکل دهی به فرهنگ عمومی، نقش آفرین بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - نقش فناوري اطلاعات بر شاخصهاي جامعه‌پذيري سياسي (با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران)
گارینه کشیشیان محمد جواد موسی نژادمناسبات متقابل میان مردم و نظام سیاسی و همچنین عوامل، آثار و کارکردهای این کنش متقابل، یکی از عمده ترین مباحث در حوزۀ جامعه شناسی سیاسی و مشخصاً جامعه‌پذیری سیاسی است. ورود فناوری اطلاعات به دنیای جدید، تمامی ساختارها و جنبههای زندگی بشر را تحت تأثیر خود قرار داد. به د چکیده کاملمناسبات متقابل میان مردم و نظام سیاسی و همچنین عوامل، آثار و کارکردهای این کنش متقابل، یکی از عمده ترین مباحث در حوزۀ جامعه شناسی سیاسی و مشخصاً جامعه‌پذیری سیاسی است. ورود فناوری اطلاعات به دنیای جدید، تمامی ساختارها و جنبههای زندگی بشر را تحت تأثیر خود قرار داد. به دنبال این تأثیرات، جریان شکل گیری جامعه پذیری سیاسی و عوامل آن نیز دستخوش تغییراتی شد که به عنوان کانون توجه در مقاله حاضر بررسی شده است. چگونگی عملکرد نهادهایی چون خانواده، گروه همسالان، رسانه های همگانی، آموزش و پرورش و دولت که نقش بازتولیدکنندگی سیاسی را برعهده دارند از یکسو و نحوۀ تأثیرگذاری فناوری اطلاعات بر الگوی جامعه‌پذیری سیاسی و تثبیت ارزش ها در رفتارهای سیاسی مردم و پیامدهای آن از سوی دیگر، هدف موضوعی این نوشتار است. یافته های این پژوهش که به واسطه روش اسنادی در قالب مدلی تحلیلی ارائه شده است، نشان میدهد که فناوری اطلاعات از طریق دو مکانیسم افزایش آگاهی سیاسی افراد و درگیرسازی مدنی، آثار سیاسی خود را بر فرایند جامعه‌پذیری سیاسی و در نهایت چارچوب فرهنگ سیاسی جامعه اعمال میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - تحلیل و ارزیابی تنوع و تساهل در اندیشه سیاسی جان رالز
حميد نساج علی علی حسینی ابوالفضل باقری اژیهاین مقاله قصد بررسی این پرسش را دارد که چگونه میتوان چندفرهنگ‌گرايي را پاس داشت و در عین حال از حقوق فردي افراد در برابر گروه‌هاي فرهنگي و قومي اقليت دفاع كرد؟ در پاسخ به این پرسش، راه کار «جان رالز» را که در كتاب «ليبراليسم سياسي» مطرح کرده، با تأکید بر تفكيك عقلانيت چکیده کاملاین مقاله قصد بررسی این پرسش را دارد که چگونه میتوان چندفرهنگ‌گرايي را پاس داشت و در عین حال از حقوق فردي افراد در برابر گروه‌هاي فرهنگي و قومي اقليت دفاع كرد؟ در پاسخ به این پرسش، راه کار «جان رالز» را که در كتاب «ليبراليسم سياسي» مطرح کرده، با تأکید بر تفكيك عقلانيت از معقوليت بررسی می کنیم. اما در پایان مشخص میگردد که تعريف رالز از معقوليت به شدت مضيق و محدودکننده است و هر چند اساس تفكيك عقلانيت و معقوليت میتواند مبناي خوبي براي تساهل در جوامع چندفرهنگي باشد، این تعريف به شدت مخل اين هدف است. پژوهش پیش رو از رویکرد تفسیری، تحلیل مفهومی و ارزیابی انتقادی به مثابه رهیافت نظری بهره میبرد و بر اساس آن به مسئله تنوع فرهنگی به عنوان زمینه شکل گرفتن طرح موضوع و نیز نظریۀ عدالت رالز، به عنوان بستری که امر معقول و عقلانی در آن متولد میشود و می‌بالد، می‌پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - تبیین تئوریک جایگاه جامعه مدنی در الگوی حکمرانی خوب
سیدرحیم ابوالحسنی خسرو قباديدر الگوی حکمرانی خوب، سه بخش دولتی، خصوصی و جامعه مدنی با مرزهای جداگانه و در یک رابطه تعاملی به منظور رسیدن به اهداف توسعه با یکدیگر همکاری میکنند. این الگو با رویکرد رایج از جامعه مدنی بر اساس برداشت هگلی که بر پایه اقتصاد سیاسی و مبتنی بر کشمکش است، سازگاری ندارد. ح چکیده کاملدر الگوی حکمرانی خوب، سه بخش دولتی، خصوصی و جامعه مدنی با مرزهای جداگانه و در یک رابطه تعاملی به منظور رسیدن به اهداف توسعه با یکدیگر همکاری میکنند. این الگو با رویکرد رایج از جامعه مدنی بر اساس برداشت هگلی که بر پایه اقتصاد سیاسی و مبتنی بر کشمکش است، سازگاری ندارد. حال این پرسش قابل طرح است که در غیاب و یا کمرنگ شدن نقش اقتصاد و سیاست در تعریف و تبیین جامعه مدنی، با کدام مبنا و رویکرد میتوان این مفهوم را در مدل حکمرانی خوب تبیین کرد؟ مدعای مقالۀ حاضر آن است که رویکردهای فرهنگی به جامعه مدنی و از جمله رویکرد جفری الکساندر، بیشتر میتواند جامعه مدنی را در الگوی حکمرانی خوب تبیین کند. در این مقاله به وجوه این تبیین و چگونگی آن با روش توصیفی و تحلیلی پرداخته شده است. روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتابخانه‌ای است و با رجوع به منابع معتبر و تحلیل آنها، مستندات برای آزمون فرضیه (مدعای) مقاله ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - بررسی تاثیر کیفیت مکان های سوم شهری بر حس تعلق شهروندان؛ مطالعه موردی: پیاده‌راه فرهنگی-تاریخی رشت
علی اکبر سالاری پور حمید رمضانی مهرداد مهرجو نگین قربان زادهجاذبه شهر در این است که شهر افراد را از هنجارهایی که شدیداً در فضای شخصی احساس میشوند، آزاد می‌سازد و به مردم اجازه میدهد که درباره خود و دیگران بیاموزند. کلید موفقیت زندگی اجتماعی عمومی این است که مردم در جاهایی که احساس راحتی میکنند، ایمن هستند و زمانی برای گذران ا چکیده کاملجاذبه شهر در این است که شهر افراد را از هنجارهایی که شدیداً در فضای شخصی احساس میشوند، آزاد می‌سازد و به مردم اجازه میدهد که درباره خود و دیگران بیاموزند. کلید موفقیت زندگی اجتماعی عمومی این است که مردم در جاهایی که احساس راحتی میکنند، ایمن هستند و زمانی برای گذران اوقات خود دارند، به صورت مداوم فعالیتهای ضروری خود را با فعالیتهای انتخابی (فعالیت‌هایی که از انجام آنها لذت می‌برند) جایگزین کنند. به‌طور کلی یکی از اهداف طرح‌های پیاده‌راه‌سازی ایجاد فضایی برای فعالیتهای مختلف اجتماعی، فرهنگی و گردشگری وافزایش تعاملات و مشارکت اجتماعی میباشد. هدف پژوهش حاضر ساماندهی مکان های سوم در فضاهای شهری (میدان‌شهرداری‌رشت) به‌منظور افزایش حس‌تعلق به مکان میباشد که باارزیابی شاخصهای (حس تعلق، حضور پذیری، تعامل پذیری، ارزیابی جشنواره‌ها و اتفاقات فرهنگی و رضایت ازکیفیت محیطی) در میدان شهرداری شهر رشت مورد سنجش قرار گرفته است. روش تحقیق و گردآوری اطلاعات اسنادی و تحلیلی مبتنی بر توزیع 341 پرسشنامه بین جامعه آماری بوده است در بخش یافتههای استنباطی برای تجزیه و تحلیل اطلاعات تحقیق از آزمون t تک نمونه‌ای و ضریب همبستگی پیرسون بهره گرفته شده است. نتایج نشان میدهد که وضعیت میدان شهرداری رشت بر اساس شاخص‌ها(در موارد حس تعلق، حضورپذیری، تعامل‌پذیری و رضایت ازکیفیت محیطی) در سطح نسبتاً مناسب قرار دارد اما نگرش و ارزیابی پروژه‌ها و اتفاقات فرهنگی باتوجه به میزان تمایل در مشارکت و برگزاری جشنواره‌ها در سطح نسبتا پایین قرار دارد و نیازمند برنامهریزی و توجه جدیتر میباشد. نتایج ضریب همبستگی نیز حاکی از روابط آماری مثبت و معنادار بین تمامی شاخص‌ها میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - تحلیل روابط فرهنگی در پیکره‌بندی فضایی مسکن سنتی کردها؛ مطالعه موردی: خانه‌های سنتی شهری منطقه موکریان (شهر سردشت)
الهام رشیدزاده فؤاد حبیبیفضا، یکی از مهمترین مباحث معماری است که فرم، ساختار و سازماندهی آن به طور مستقیم با فرهنگ در ارتباط میباشد، درواقع وجوه و مؤلفههای فرهنگ در محیط ساخته‌شده، در قالب فضا متبلور میشوند. میتوان گفت، معماری به واسطه‌ی زبان کالبد و فضا، قانونمندی‌های اجتماعی و فرهنگی نهف چکیده کاملفضا، یکی از مهمترین مباحث معماری است که فرم، ساختار و سازماندهی آن به طور مستقیم با فرهنگ در ارتباط میباشد، درواقع وجوه و مؤلفههای فرهنگ در محیط ساخته‌شده، در قالب فضا متبلور میشوند. میتوان گفت، معماری به واسطه‌ی زبان کالبد و فضا، قانونمندی‌های اجتماعی و فرهنگی نهفته در رسوم و عادات را سازماندهی میکند. بنابراین نحوه‌ی سازماندهی، انتظام و نوع فضاها و فرم ظاهری آنها، علاوه براینکه معرف پیشینه‌ی فرهنگی و هویت ساکنان است، بر ساختار اجتماعی کاربر فضا نیز مؤثر میباشد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی ماهیت معماری مسکونی منطقه کردستان مکری(موکریان)، با تأکید بر خصوصیات و ویژگیهای فضای معماری و نحوه‌ی سازماندهی و انتظام آن، از منظر فرهنگ میباشد. براي دستيابي به اين هدف، با استفاده از روش كيفي قوم نگاري، کلیت فرهنگ کردهای مکری بر اساس متغیرهای ملموس‌تری که در شکل‌گیری فضای معماری مؤثرند(سبک زندگی، ساختار خانواده، نقش جنسیت‌ها(جا و مقام زن)، محرمیت و فرایند روابط اجتماعی) در ارتباط با شکل خانه‌ها بررسی شده‌است. عمليات گردآوري دادههای معماری(برداشت، تهیه پلان، کروکی و عکاسی) نیز با استفاده از روش میدانی در رابطه با شکل خانه‌های سنتی(خانه‌های شهری) شهر سردشت، واقع در شمالغرب ایران، به عنوان نمونه عمومی و مطالعاتی از مساکن شهری و معماری بومی منطقه کردنشین موکریان، انجام شده است. بنابراین به منظور تحلیل ساختار فضایی، الگوی چیدمان فضا و نمودار توجیهی آن ها با استفاده از نرمافزار Agraph ترسیم شد. سپس شاخصهای هم‌پیوندی، عمق نسبی واتصال(کنترل) فضاها با استفاده از روابط ریاضی نحوفضا برای هر نمونه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج کلی پژوهش نشان میدهد، معماری سنتی منطقه موکریان، تلفیقی از معماری درونگرا و برونگرا است. در خانه‌های شهری این منطقه مسئله محرمیت، به واسطه فرهنگ خاص کردها، ساختار پیچیده‌ای دارد و اکثر فضاها بعدی عمومی دارند. جایگاه زن در خانه و سیستم خانواده از نظر تعداد همسر، اهمیت زیادی در شیوه‌ی سازماندهی فضا دارد که منعکس‌کننده رفتارهای برگرفته از فرهنگ، آدب و رسوم بومی و ساختار اجتماعی‌شان میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - بازخوانی سازمان فضایی محله در شهر ایرانی از منظر فرهنگ وقف؛ مطالعه موردی: محله علی‌قلی‌آقا، شهر اصفهان
مینا کشانی همدانی حسن سجاد زادهفرهنگ وقف در حوزه شهرسازی از دیرباز وجود داشته و در ابعاد گوناگونی همچون کالبدی، عملکردی، اجتماعی و اقتصادی حائز اهمیت است. شناسایی سازوکار تأثیر فرهنگ وقف در عناصر سازنده شهرهای ایرانی-اسلامی به‌ویژه با رویکردی تاریخی، به روشن‌تر شدن این مفهوم کمک خواهد کرد. شهر اصفهان چکیده کاملفرهنگ وقف در حوزه شهرسازی از دیرباز وجود داشته و در ابعاد گوناگونی همچون کالبدی، عملکردی، اجتماعی و اقتصادی حائز اهمیت است. شناسایی سازوکار تأثیر فرهنگ وقف در عناصر سازنده شهرهای ایرانی-اسلامی به‌ویژه با رویکردی تاریخی، به روشن‌تر شدن این مفهوم کمک خواهد کرد. شهر اصفهان با محلات تاریخی منحصربه فرد، به عنوان یکی از شهرهایی که در دوران صفویه و متاثر از فرهنگ وقف رشد و توسعه یافته است، بستر مناسبی برای پژوهشهای تاریخی با نگاه نوآورانه را فراهم می‌آورد. از این رو از میان محلات شهر اصفهان، با توجه به وجود وقف‌نامه‌ای مستند، محله علی‌قلی‌آقا به منظور بستر این پژوهش به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده و پژوهش با فرض تاثیرگذاری سنت وقف بر شکل محله علی‌قلی‌آقا، در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که فرهنگ وقف چگونه بر ساختار و خلق فضاهای محله سنتی تأثیر گذاشته است؟. براین اساس، هدف مقاله تحلیل ساخت‌شناسی فضایی و عناصر کالبدی محلات سنتی از منظر فرهنگ وقف و مبتنی بر رویکرد ساختارگرایی در مطالعات شهر اسلامی میباشد، تا براین اساس بتوان در فرایند بازآفرینی محلات سنتی با اتکاء به یافتههای تحقیق به سازمان فضایی پایداری دست یافت. به همین منظور، پژوهش با روش توصيفي - تحليلی ضمن مرور ادبیات جایگاه وقف در تفکر اسلامی و تاثیر آن بر ساختار شهر اسلامی، در بخش تحلیلی با استفاده از گردآوري اطلاعات بصورت كتابخانه‌اي - اسنادي، مشاهدات ميداني، اسناد، نقشه‌های تاریخی و همچنین بررسی وقف‌نامه‌ها و سفرنامه‌های تاریخی، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که فرهنگ وقف، در ایجاد نطفه اولیه مرکز محله علی‌قلی‌آقا شهر اصفهان و ایجاد بناهای عمومی نظیر: مسجد، حسینیه، حمام و سایر ابنیه عام‌المنفعه در این محله، اثرگذار بوده است. همچنین به دلایل ابعاد اعتقادی و اجتماعی فرهنگ وقف، توسعه و ایجاد ابنیه محله علی‌قلی‌آقا، موجب ایجاد ساختار درهم تنیده در مرکز محله و ایجاد حساسیت و مشارکت مردم در حفظ و احیاء ابنیه سنتی در این محله شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - پایداری فرهنگی، تراکم و گونه‌شناسی مسکن؛ مطالعه‌ی موردی: نمونه‌هایی از عرصه‌های مسکونی کلان‌شهر تبریز
اسلام کرمی مجتبی رفیعیان علی جوان فروزنده روشنک سخی نیابا آگاهی از مولفه های پایداری فرهنگی، صورت و سیرت معمارانه ی یک بنا می تواند به مثابه یک محصول فرهنگی جلوه کند.در این پژوهش سعی بر آن است که با کمک ابزاری برای مطالعه ی تراکم کالبدی و گونه شناسیِ مسکونی و با تکیه بر ابعاد فرهنگی، مفهوم فرهنگ را به ویژه در راستای انطباق چکیده کاملبا آگاهی از مولفه های پایداری فرهنگی، صورت و سیرت معمارانه ی یک بنا می تواند به مثابه یک محصول فرهنگی جلوه کند.در این پژوهش سعی بر آن است که با کمک ابزاری برای مطالعه ی تراکم کالبدی و گونه شناسیِ مسکونی و با تکیه بر ابعاد فرهنگی، مفهوم فرهنگ را به ویژه در راستای انطباق با ارزش های سنتی و اسلامی با ماهیت کیفی در عرصه ی نظری و عملی به مفهوم پیچیده و کاربردیِ تراکم کالبدی با ماهیت کمّیپیوند زده و از این طریق، راهکاری برای حضور مستمر فرهنگ در شهرهای معاصر و به ویژه عرصه های مسکونی باماهیتی کمّی- کیفی فراهم آورد. نمودار spacemate ابزاری است بر اساس رابطه ی تراکم و فرم ساختارها در مقیاس مورد مطالعه که می تواند راهنمای معماران، برنامه ریزان و طراحان شهری در تصمیم گیری و طراحی باشد. چهار شاخص کمّی تراکم در آن به طور هم زمان دخالت داده می شود. در این پژوهش هم کاراییِ این ابزار در حیطه ی سنجش پایداری مورد آزمون قرار می گیرد و هم از آن به عنوان روشی در تعریف رابطه ی گونه ها و پایداری استفاده می شود. پس از مروری اجمالی بر ادبیات موضوع در سه حوزه ی مفهومیِ گونه شناسی، تراکم و پایداری فرهنگی تلاش شده است ارتباط این سه با تعریف شاخص های کیفی پایداری فرهنگی و شاخص های کمّی تراکم کالبدیِ منتهی به گونه های مختلف مسکن روشن گردد. نگرش گونه شناسانه به مسکن در پیوند با مباحث فرهنگی از آن جهت می تواند مفید باشد که در تجویز راه حل ها و برنامه ها می توان به روشنی از گونه های معینی حمایت کرد یا آن ها را منع یا محدود نمود. برای استخراج ابعاد و شاخص های پایداری فرهنگی، مفاهیم کیفی پایداری فرهنگی مسکونی با استفاده از روش دلفی طی دو مرحله مصاحبه و پرسشنامه با شرکت ده تن از صاحبنظران در معرض قضاوت و انتخاب قرار گرفته است. از این میان، 6 مفهوم به عنوان مهم ترین مفاهیم تشخیص داده شده و در تحلیل ها مورد استفاده قرار گرفته است. یازده نمونه از نقاط مختلف عرصه های مسکونی شهر تبریز نیز به نمایندگی ازگونه های متفاوت و با در نظر گرفتن توزیع جغرافیایی و فرهنگی در سطح شهر برای تحلیل برگزیده شده است. پس از محاسبات و تحلیل های آماری، میزان پایداریِ فرهنگی هر نمونه به عنوان نتیجه ی تحقیق بر روی نمودار spacemate پیاده و تفسیر شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - رابطه فرهنگ سازمانی و نوآوری سازمانی با پیاده¬سازی مولفه های مدیریت فرانوگرا (پژوهشی دانشگاهی: راهبردی برای صنعت)
حمید رحیمی علی یزدخواستی زهرا حاجی صادقیفرانوگرایی از جمله نظریه های جدیدی است که در پاسخگویی به نیازهای سازمان ها و جامعه مطرح شده است. عملی ساختن چنین مدیریتی در سازمان، نیازمند وجود شرایطی است. فرهنگ سازمانی و نوآوری سازمانی را می توان از عوامل تأثیرگذار دانست. لذا هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه فرهنگ سازمانی چکیده کاملفرانوگرایی از جمله نظریه های جدیدی است که در پاسخگویی به نیازهای سازمان ها و جامعه مطرح شده است. عملی ساختن چنین مدیریتی در سازمان، نیازمند وجود شرایطی است. فرهنگ سازمانی و نوآوری سازمانی را می توان از عوامل تأثیرگذار دانست. لذا هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و نوآوری سازمانی با پیاده سازی مؤلفه های مدیریت فرانوگرا در میان کارکنان دانشگاه کاشان است. نوع مطالعه توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل 430 نفر از کارکنان دانشگاه کاشان بود که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 203 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. از سه پرسشنامه فرهنگ سازمانی، نوآوری سازمانی و فرانوگرایی برای جمع آوری داده ها استفاده شد. روایی محتوایی و سازه پرسشنامه ها تایید شد. پايايي پرسشنامه ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه فرهنگ سازمانی 88/0، نوآوی سازمانی 82/0 و فرانوگرایی 79/0 برآورد شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss و آموس در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته ها نشان داد میانگین هر یک از مولفه های فرهنگ سازمانی به جز مؤلفه های توجه به ره آورد و سنجش پایداری، پایین تر از حد متوسط بود. میانگین مؤلفه های نوآوری سازمانی و مدیریت فرانوگرا پایین تر از حد متوسط بود. ضریب همبستگی نشان داد بین فرهنگ سازمانی و میزان تحقق مؤلفه های مدیریت فرانوگرا 68/0 و بین نوآوری سازمانی و تحقق مؤلفه های مدیریت فرانوگرا 72/0 رابطه مثبت و معنادار وجود داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - تحلیل گفتمان معنامبنایانۀ آموزش زبان و ادبیات فارسی برای گسترش دیپلماسی ¬فرهنگی (مطالعه موردی: ترکمنستان، ازبکستان و گرجستان)
سهیلا رضائی مهر عباسعلی وفایی داوود اسپرهم غلامرضا مستعلی پارساتحلیل گفتمان، رویکردی بینارشته ای در حوزه های زبان شناسی، معناشناسی، ادبیات، روابط فرهنگی، حوزه‌های بینالملل و برخی رشته‌های دیگر است. این رویکرد، چگونگي تبلور و شكل گيري معنا و پيام را در پیوند با عوامل درون زباني و برون زباني تحلیل و ارزیابی میکند. گفتمان ها به سبب چکیده کاملتحلیل گفتمان، رویکردی بینارشته ای در حوزه های زبان شناسی، معناشناسی، ادبیات، روابط فرهنگی، حوزه‌های بینالملل و برخی رشته‌های دیگر است. این رویکرد، چگونگي تبلور و شكل گيري معنا و پيام را در پیوند با عوامل درون زباني و برون زباني تحلیل و ارزیابی میکند. گفتمان ها به سبب استفاده از زبان و قدرت زبانی، به نوعی زبانِ روابطِ قدرت هستند و معانی و مضامین همسو و مشترک که در زبان متبلور است نیز از جلوه های بارز قدرت فرهنگی محسوب میشود. از اینرو هدف از نگارش این مقاله، تشریح معنامبنایانه و تحلیل گفتمانی معانی و مشاهیر مشترک در قالب طرح‌واره‌های ذهنی با استفاده از روش اسنادی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی در جهت ارتقای سطح روابط فرهنگی است. مهمترین یافته های این پژوهش در حوزة تمدنی مشترک (غیر هم زبان) مضمون ها، طرح‌واره های ذهنی و به ویژه عرفانی بین مشاهیر مشترک ایران و ترکمنستان است. طرح‌واره‌های عرفانی، اخلاقی و... برای ایران و ازبکستان نیز نمود دارد که می تواند با اقبال عمومی همراه شود. مضامین و طرح‌واره های ذهنی- حماسی شاهنامه و مضامین پاره‌ای از منظومه‌های عاشقانه یا حتی مضامین اشعار عمر خیام نیز که بیشتر با استقبال محققان گرجی مواجه شده است، میتواند نقشی بی بدیل در عرصۀ گسترش روابط فرهنگی با کشورهای غیر هم زبان حوزۀ تمدنی ایجاد کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - امکان‌سنجی کاربرد نشانه‌های زبان حرکت دست مردم کرمان در هنر
زهرا موسوی خامنه مژگان درانیحرکات بدن به جاي کلام، بخشی از پیام مورد نظر را به مخاطب منتقل میکنند. در بین ایرانیان، «کرمانی ها» زبان دست ها را به طور گسترده به کار می‌برند. به دلیل بازتاب گستردۀ این حرکات در هنر ایران مي توان پذیرفت كه عدم شناخت نشانه شناسانه از زبان دست ها در کارکرد ارتباطی چکیده کاملحرکات بدن به جاي کلام، بخشی از پیام مورد نظر را به مخاطب منتقل میکنند. در بین ایرانیان، «کرمانی ها» زبان دست ها را به طور گسترده به کار می‌برند. به دلیل بازتاب گستردۀ این حرکات در هنر ایران مي توان پذیرفت كه عدم شناخت نشانه شناسانه از زبان دست ها در کارکرد ارتباطی تصویری و نمایشی خلل ایجاد کرده، استفاده از نشانه های محلی موجب تنوع در صورت های هنری میشود. پژوهش تحلیلی- توصیفی حاضر با هدف تبیین این گونه از نشانه ها در سپهر نشانه‌ای فرهنگ کرمان تدوین شده است و پاسخگوی اين پرسش است كه زبان حرکات دست، چه ارتباطی با زبان گفتار دارد و چگونه میتواند نقش مؤثری در هنر داشته باشد. همچنین با تکیه بر مفهوم ترجمۀ بینانشانه ای، روشن میکند که تکرار نشانهها که در دو گونه مثبت- روزمره و یا منفی در کرمان به زبانی مفهومی بدل گردیده، می تواند برای ارتباط بهتر با مخاطب، از طریق روایت ها در هنرهای تجسمی و نمایشی به کار گرفته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - ارزیابی سطح فرهنگ دانشجویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی (مورد مطالعه: دانشجویان منطقه 5 دانشگاه آزاد اسلامی)
اعظم نیکوکار امیرحسین محمد داودی نادرقلی قورچیانهدف این پژوهش، ارزیابی سطح فرهنگ دانشجویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی است. هدف پژوهش، کاربردی و شيوه جمع آوری اطلاعات، توصیفی (پیمایشی) است. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 5 است. حجم نمونه مطابق با فرمول «کوکران» 364 نفر برآ چکیده کاملهدف این پژوهش، ارزیابی سطح فرهنگ دانشجویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی است. هدف پژوهش، کاربردی و شيوه جمع آوری اطلاعات، توصیفی (پیمایشی) است. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 5 است. حجم نمونه مطابق با فرمول «کوکران» 364 نفر برآورد شد و برای انتخاب نمونه از روش نمونه‌گيری تلفیقی شامل نمونه‌گیری تصادفی خوشه ای و طبقه ای استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه 91 عبارتی برگرفته از نظریه‌های فرهنگی بیرمنگام، شاین، آرنولد، اینگلهارت و استراوس در مقیاس 5 درجه ای لیکرت بود. روایی ابزار از نظر صوری، محتوایی و تشخیصی (همگرا و واگرا) به تایید رسید و پایایی کلی آن برابر با 99/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون‌های آلفای کرونباخ، AVE، جذر AVE، K-S، و t تک نمونه‌ای استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که سطح فرهنگ دانشجویی در ابعاد فردی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، دینی و فناوری بالاتر از متوسط جامعه و در دو بُعد سیاسی و بینالمللی کمتر از متوسط جامعه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - بررسی نقش و تأثیر اخلاق اسلامی كار بر فرهنگ سازماني و سلامت اداري کارکنان پژوهشگاه صنعت نفت
محمدعلي رمضاني مريم ايوبيپژوهش پیش رو با هدف بررسی نقش اخلاق اسلامی کار بر فرهنگ سازماني و سلامت اداري کارکنان پژوهشگاه صنعت نفت انجام شده است. جامعه آماري این تحقیق شامل تمام کارکنان شاغل در پژوهشگاه است، که از میان آنها 314 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق چکیده کاملپژوهش پیش رو با هدف بررسی نقش اخلاق اسلامی کار بر فرهنگ سازماني و سلامت اداري کارکنان پژوهشگاه صنعت نفت انجام شده است. جامعه آماري این تحقیق شامل تمام کارکنان شاغل در پژوهشگاه است، که از میان آنها 314 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است و براي گردآوري اطلاعات از پرسشنامه هاي استاندارد استفاده شده است. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهاي مکنون اندازه گیري شده در الگوي مفهومی، روش الگویابی معادلات ساختاري به كار گرفته شد. یافته‌هاي تحلیل همبستگی میان متغیرهاي پژوهش، مويدآن است كه میان این متغیرها، همبستگی مثبت و معناداري وجود دارد. همچنین در این تحقیق، نقش میانجی فرهنگ سازمانی در رابطۀ بین اخلاق اسلامی کار و سلامت اداري تاييد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - نقش اخلاق کار اسلامی و فرهنگ خدمتگزاری بر رفتار شهروندی، پاسخگویی و مسئولیت اجتماعی
زهرا حیدری‌زاده پریسا زارع‌زاده ابوالفضل قاسم زادهپژوهش پیش رو با هدف بررسی نقش میانجی اخلاق کار اسلامی در روابط میان فرهنگ خدمتگزاری و رفتار شهروندی سازمانی، مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی فردی در میان کارمندان دانشگاه تبریز و شهید مدنی آذربایجان انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارکنان بوده که از میان آنها چکیده کاملپژوهش پیش رو با هدف بررسی نقش میانجی اخلاق کار اسلامی در روابط میان فرهنگ خدمتگزاری و رفتار شهروندی سازمانی، مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی فردی در میان کارمندان دانشگاه تبریز و شهید مدنی آذربایجان انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارکنان بوده که از میان آنها 200 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بوده و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه‌های استاندارد استفاده شد. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهای مکنون اندازه‌گیری شده در مدل مفهومی، از روش مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافتههای حاصل از تحلیل همبستگی میان متغیرهای پژوهش نشان میدهد که میان این متغیرها (بجز رابطه بین فرهنگ خدمتگزاری و مسئولیت اجتماعی) همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. در این پژوهش همچنین، نقش میانجی اخلاق کار اسلامی در روابط میان متغیرهای فرهنگ خدمتگزاری با مسئولیت اجتماعی و نیز، فرهنگ خدمتگزاری با پاسخگویی فردی، همینطور با رفتار شهروندی سازمانی مورد تأیید قرار گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - شگردهای فرهنگی مخالفان انبیاء در قرآنکریم
مرجان درستی مطلققرآنکریم در آیات متعدد، از کوشش فراوان گروه‌هایی خبر میدهد که در همه ادوار تاریخ، با به کاربستن انواع حربه‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، فیزیکی و نظامی، در برابر پیامبران و پیروان ایشان می‌ایستادند تا مردم را به هرشکل ممکن، از پیوستن به آنها بازدارند. در بین این حربه چکیده کاملقرآنکریم در آیات متعدد، از کوشش فراوان گروه‌هایی خبر میدهد که در همه ادوار تاریخ، با به کاربستن انواع حربه‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، فیزیکی و نظامی، در برابر پیامبران و پیروان ایشان می‌ایستادند تا مردم را به هرشکل ممکن، از پیوستن به آنها بازدارند. در بین این حربه‌ها، شگردهای اعتقادی و فرهنگی (نظیر جلوگیری از استماع حق، مجادله، استهزاء، افتراء، اغفال توده‌ها، مظلوم‌نمایی، تشکیک، ایجاد فساد و نابسامانی، تحریف در دین) جایگاه ممتازی داشت؛ زیرا با تخریب زیرساخت اندیشه و باور مردم، آثار جراحات آن بر پیکردین و دین‌مداران، دردناک‌تر، مهلک‌تر و ماندگارتر و درمان آن در صورت امکان، دشوارتر و پرهزینه‌تر بوده‌است. این شگردها در هر عصری به تناسب، در اشکالی نوین به کار گرفته میشوند و در این دوران نیز چنان که شاهدیم، این حربه ها در قالب عناوینی فریبنده و به روز شده نظیر مردم سالاری، پیشرفت، دموکراسی، حقوق بشر و غیره، در جهت اغفال مردم و گریزان کردن ایشان از دین همچنان به کار بسته می شوند.بدین‌جهت، توجه به آموزه‌های قرآنی در این مجال، به نحوی که بتوان به روشنی آن را با شرایط روز تطبیق داد، برای مسلمانی که دغدغه حفظ دین و جامعه دینی را دارد، اهمیت بسیاری پیدا میکند؛ تلاشی که این نوشتار در صدد انجام آن بوده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - شناسایی ابعاد اثرگذار بر ارتقاء فرهنگ دانشجویی در دانشگاه آزاد اسلامی (منطقه5)
اعظم نیکوکار امیرحسین محمد داودی نادرقلی قورچیانهدف این پژوهش شناسایی ابعاد اثرگذار در ارتقای فرهنگ دانشجویی است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شيوه جمع آوری اطلاعات، توصیفی (پیمایشی) است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 5 است. حجم نمونه مطابق با فرمول کوکر چکیده کاملهدف این پژوهش شناسایی ابعاد اثرگذار در ارتقای فرهنگ دانشجویی است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شيوه جمع آوری اطلاعات، توصیفی (پیمایشی) است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 5 است. حجم نمونه مطابق با فرمول کوکران 364 نفر برآورد شد و برای انتخاب نمونه از روش نمونه‌گيری تلفیقی شامل نمونه‌گیری تصادفی خوشه ای و طبقه ای استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه 91 عبارتی در مقیاس 5 درجه ای لیکرت بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون K-S، تحلیل عاملی اکتشافی و فریدمن استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که هشت بُعد فردی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، دینی، فناوری و بینالمللی به عنوان ابعاد اثرگذار در ارتقای فرهنگ دانشجویی هستند که میزان اثرات كلي این ابعاد برابر با 53/68درصد بوده است. رتبهبندی ابعاد نیز ترتیب اولویت هر یک از آنها را به صورت زیر نشان داد: بُعد اقتصادی با رتبه میانگین 27/5. بُعد دینی با رتبه میانگین 5. بُعد فناوری با رتبه میانگین 75/4. بُعد سیاسی با رتبه میانگین 74/4. بُعد فردی با رتبه میانگین 37/4. بُعد فرهنگی با رتبه میانگین 4. بُعد بینالمللی با رتبه میانگین 89/3. بُعد اجتماعی با رتبه میانگین 86/3. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - نقش فرهنگ و اخلاق اسلامی بر توسعه یافتگی شخصیت زن و خانواده
شهربانو چتریزنان، در طول تاریخ از موقعیت مطلوب و شان بالایی برخوردار نبوده و غالبا مورد بی مهری و ظلم و ستم واقع می شدند، اما با رشد روز افزون آگاهی های بشر و پیشرفت سریع علوم انسانی و اجتماعی، این پرسش مطرح شد که جایگاه واقعی زنان در جامعه و خانواده کدام است. در عصر حاضر شناخت شخص چکیده کاملزنان، در طول تاریخ از موقعیت مطلوب و شان بالایی برخوردار نبوده و غالبا مورد بی مهری و ظلم و ستم واقع می شدند، اما با رشد روز افزون آگاهی های بشر و پیشرفت سریع علوم انسانی و اجتماعی، این پرسش مطرح شد که جایگاه واقعی زنان در جامعه و خانواده کدام است. در عصر حاضر شناخت شخصیت زن از دیدگاه اسلام، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زن در جامعه‌ي اسلامي و در نتيجه‌ي تربيت مكتب والاي اسلام، ضمن بازيافتن مقام والاي خويش در كانون گرم خانواده به تربيت و پرورش انسان‌هاي متدين و تلاشگر می پردازد. در این راستا تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش فرهنگ اسلامی بر توسعه یافتگی شخصیت زن و خانواده انجام شده است. تحقیق حاضر در شمار مطالعات کاربردی قرار دارد. روش مطالعه حاضر توصیفی از نوع پیمایشی است. زنان در طول تاریخ در عرصه‌هاي مختلف با شايستگي، ارزش خويش را به اثبات رسانده و ثابت كرده است. معارف و الگوهای حیات بخش اسلام اگر چه در مسیر احیای شخصیت و جایگاه زنان تاثیرات زیادی داشته و دارد، ولی بسیاری از حقایق در پس ابرهای جهل و خرافه پنهان مانده و جامعه زنان هنوز نتوانسته اند آن چنان که باید از فرهنگ اسلامی بهره مند گردند. یافته های تحقیق حاضر نشان داد که فرهنگ اسلامی تا حدود زیادی برتوسعه یافتگی شخصیت زن و خانواده تاثیر داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - آسیب شناسی حفظ و نگهداری کارکنان حرفه ای با رویکرد اخلاق سازمانی در شرکت ملی نفت
غلام رضا امجدی کرم الله دانش فرد امیرحسین محمد داودیهدف از این پژوهش آسیب شناسی حفظ و نگهداری کارکنان حرفه ای، شناسایی عوامل نگهدارنده و شناسایی وضع موجود و مطلوب این عوامل در شرکت ملی نفت می باشد. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع توصیفی و به لحاظ مخاطب استفاده از پژوهش از نوع کاربردی است. بدین منظور پس از مرور ادبیات تحقیق چکیده کاملهدف از این پژوهش آسیب شناسی حفظ و نگهداری کارکنان حرفه ای، شناسایی عوامل نگهدارنده و شناسایی وضع موجود و مطلوب این عوامل در شرکت ملی نفت می باشد. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع توصیفی و به لحاظ مخاطب استفاده از پژوهش از نوع کاربردی است. بدین منظور پس از مرور ادبیات تحقیق و بهره گیری از نظرات خبرگان، عوامل و مؤلفه های مؤثر بر نگهداری کارکنان حرفه ای شناسایی و مدل اولیه تحقیق تنظیم و پس از اجرای تکنیک دلفی در سه دور مدل نهایی تحقیق آماده شد. جامعه آماری تحقیق شامل کارکنان شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت است که تعداد 260 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. خبرگان این پژوهش را 15 نفر از مدیران شرکت نفت و 15 نفر از استادان دانشگاه تشکیل می دهند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهد که عوامل سازمانی، فردی و فرهنگی بر نگرش کارکنان، همچنین بر حفظ و نگهداری کارکنان مؤثرند. همچنین آزمون T زوجی نشان می دهد که به جز 3 مؤلفه «استانداردها»، «گرایش کارآفرینی» و «هویت» در بقیه مؤلفه ها بین وضع موجود و مطلوب فاصله وجود دارد و بر اساس رتبه بندی فریدمن در وضع موجود و مطلوب مؤلفه های تعارض، سبک رهبری، استقلال طلبی، طرح شغل و ریسک دارای آسیب می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - ارائه الگوی پیشنهادی سرآمدی فرهنگ اخلاق سازمانی در بانک رفاه کارگران
مجید ابوالقاسم ایرج سلطانیمقاله پژوهشی حاضر با هدف ارائه الگوی پیشنهادی سرآمدی فرهنگ اخلاقی سازمانی انجام گرفته و گرچه مدل ها و الگوهای متنوع و متفاوتی از فرهنگ اخلاق سازمانی و سرآمدی سازمان وجود دارد که در سازمان ها به ویژه بانک ها و موسسات مالی استفاده شده است اما الگوهای حاضر با بهره گیری چکیده کاملمقاله پژوهشی حاضر با هدف ارائه الگوی پیشنهادی سرآمدی فرهنگ اخلاقی سازمانی انجام گرفته و گرچه مدل ها و الگوهای متنوع و متفاوتی از فرهنگ اخلاق سازمانی و سرآمدی سازمان وجود دارد که در سازمان ها به ویژه بانک ها و موسسات مالی استفاده شده است اما الگوهای حاضر با بهره گیری از مدل ها و الگوهای متعارف و نیز بر اساس نظر خبرگان اعم از اساتید دانشگاهی و مدیران و کارشناسان امور بانکی تهیه گردیده که می تواند به طور اخص مورد استفاده موسسات مالی و بانک واقع گردد. روش تحقیق از نظر هدف توسعه ای – کاربردی و از نظر روش ، پژوهشی آمیخته (کیفی و کمی) می-باشد .جامعه آماری تحقیق را در بخش کیفی خبرگان مدیریت و بانک تشکیل دادند که برای تعیین مولفه های کلیدی ابتدا 15 نفر (گروه همگون یا هموژن ) به صورت هدفمند و به عنوان نمونه انتخاب و بصورت کتابخانه ای و پس از بررسی 34 الگوی فرهنگی معتبر جهانی و نیز مدلهای تعالی سازمانی نسبت به تهیه معیارها اقدام وگروههای اصلی الگو مشخص و سپس با استفاده از روش دلفی فازی توسط 30تن از اساتید دانشگاه و مدیران و کارشناسان و صاحب نظران امور منابع انسانی و بانکی (گروه ناهمگون یا هتروژن )،گروه های اصلی، زیر گروه ها و شاخص ها مشخص و بصورت کمترین مقدار ، مناسب ترین مقدار و بیشترین مقدار امتیازات داده شد و از طریق تحلیل محتوا و تدوین چک لیست اطلاعات جمع آوری و با روش دلفی اشاره شده مدل اولیه پژوهش تدوین گردید و سپس در بخش کمی با جامعه آماری روسای شعب کل کشور و صاحب نظران در بانک رفاه به تعداد 935 نفر و شعب بانک ملت استان تهران 289 نفر و روسای شعب بانک تجارت استان تهران 425 نفر ، با استفاده از از فرمول کوکران تعداد 329 نفر در بانک رفاه و70 نفر بانک ملت و 100 نفر بانک تجارت بعنوان حجم نمونه برآورد و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ، نمونه ها انتخاب شدند و برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده که در تدوین پرسشنامه با استفاده از مبانی نظری و محتوای مدل های مختلف و نظر خبرگان روایی آن تعیین و با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی آن به میزان 85/ 0 مشخص گردید . تجزیه و تحلیل اطلاعات در بخش کیفی با استفاده از روش دلفی و نرم افزار Excel و در بخش کمی داده ها به کمک نرم افزار SPSS 24 و LISREL مورد سنجش قرار گرفت و در نهایت الگوی سرآمدی فرهنگ سازمانی در 6 گروه اصلی و 24 زیرگروه و 114 شاخص به عنوان الگویی پیشنهادی فرهنگ سازمانی برای بانک رفاه مشخص گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - ساختار سازی اخلاقی در پیشگیری فرهنگی از اعتیاد به مواد مخدر
غلامرضا مهدویساختار اخلاقی و مفهوم آن شامل معنای اصطلاحی و عرفی بوده و جایگاه اخلاق در این خصوص از اهمیت والایی برخوردار است. فرهنگ و مفهوم آن مبنی بر اینکه اساساً فرهنگ چیست و چه ویژگیهایی در جهت پیشرفت اخلاقیات جامعه دارد و ارتباط آن با اخلاق جزء مباحث اساسی اخلاق اجتماعی میباشد چکیده کاملساختار اخلاقی و مفهوم آن شامل معنای اصطلاحی و عرفی بوده و جایگاه اخلاق در این خصوص از اهمیت والایی برخوردار است. فرهنگ و مفهوم آن مبنی بر اینکه اساساً فرهنگ چیست و چه ویژگیهایی در جهت پیشرفت اخلاقیات جامعه دارد و ارتباط آن با اخلاق جزء مباحث اساسی اخلاق اجتماعی میباشد. پیشگیری و مفهوم آن و انواع پیشگیری و اهداف پیشگیری و نقش آن در فرهنگ سازی اخلاقیات در جهت جلوگیری از اعتیاد در جامعه از لایه‌های اساسی پژوهش حاضر است. همچنین علل گرایش به اعتیاد مورد کاوش قرار گرفته که عبارتند از : لذت جویی ، نارضایتی ، نابردباری،زیاده خواهی،ناسپاسی،.... و اینکه اساساً اعتیاد چیست و معتاد کیست؟ تبیین شده و راهکارهای لازم در خصوص این موارد ارائه گردیده است. در مورد الگوهای اخلاقی در پیشگیری فرهنگی از اعتیاد مبنی بر اینکه رویکرد اخلاق اسلامی بر مبنای خیرباوری است نه لذت جویی و یا رنج وبا قبول اینکه عملکرد هر انسان تابع نگرشی است که به جهان هستی و نظام حاکم بر آن دارد در نتیجه اصلاح رفتار و تغییر رویکرد لذت جویی به خیر باوری با زهد و تقوا و یاد مرگ و با جایگزین نمودن واکنشهای غیر کیفری به نام اخلاق بجای واکنشهای کیفری و مجازات در اثر ترویج فرهنگ اخلاق اسلامی که سبب کاهش هزینه های مادی و معنوی مصرف مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد خواهد بود از نتایج پژوهش حاضر میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - سازواری اخلاقی مدل مفهومی برای ارتقاء عوامل تعیین‌کننده نگهداشت کارکنان حرفه ای
غلام رضا امجدی کرم الله دانشفرد امیرحسین محمد داودیهدف از این پژوهش شناسایی عوامل تعیین کننده حفظ و نگهداری کارکنان حرفه ای در شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت است. این پژوهش به روش کیفی و رویکرد اکتشافی انجام شده است. بدین منظور پس از مرور ادبیات و مبانی نظری تحقیق عوامل تعیین کننده مؤثر بر نگهداری کارکنان حرفه ای شناسایی چکیده کاملهدف از این پژوهش شناسایی عوامل تعیین کننده حفظ و نگهداری کارکنان حرفه ای در شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت است. این پژوهش به روش کیفی و رویکرد اکتشافی انجام شده است. بدین منظور پس از مرور ادبیات و مبانی نظری تحقیق عوامل تعیین کننده مؤثر بر نگهداری کارکنان حرفه ای شناسایی و مدل اولیه تحقیق تنظیم و پس از اجرای تکنیک دلفی در سه دور مدل نهایی تحقیق آماده شد. خبرگان این پژوهش را 15 نفر از مدیران شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت و 15 نفر از استادان دانشگاه با گرایش منابع انسانی تشکیل می دهند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. برای اطمینان از روایی پرسشنامه دلفی از روش روایی محتوایی و روایی مصححان و برای پایایی نیز از روش اشباع نظری استفاده شد. در دور اول و دوم دلفی تعدادی از شاخص ها مثل حمایت اجتماعی، شرایط کاری، سابقه خدمت، ماهیت شغل، ترس از تغییر در آینده، روابط متقابل فردی و چند شاخص دیگر که دارای میانگین کمتر از 5/4 بودند از مدل حذف و بقیه شاخص ها در اختیار خبرگان قرار گرفت که در این مرحله مجموعه شاخص ها مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه حاصل از این ارزیابی منجر به تأیید و نهایی شدن چارچوب کلی مدل مفهومی تحقیق گردید. یافته ها نشان می دهد که عوامل سازمانی، فردی‌و فرهنگی بر متغیر میانجی «نگرش کارکنان» مؤثرند و بیشترین فراوانی متعلق به اثر عوامل سازمانی بر نگرش کارکنان است. همچنین این عوامل بر« حفظ و نگهداری کارکنان» به عنوان متغیر ملاک تأثیر گذار هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - مؤلفههای قدرت در خلافت عباسی و پیامد های آن
رسول اخگر جلیل پورحسن دارابی عباس عاشوری نژادمقاله حاضر به بررسی مولفه های ساختار قدرت در خلافت عباسی پرداخته و نتایج و تاثیرگذاری این مولفه ها را در قدرتمندی و ضعف خلفا عباسی و همچنین تحولات سیاسی و اجتماعی خلافت عباسی مورد بررسی قرار میدهد. با روی کار آمدن عباسیان در سال ۱۳۲ هجری و ورود عناصر قومی جدید در تشکی چکیده کاملمقاله حاضر به بررسی مولفه های ساختار قدرت در خلافت عباسی پرداخته و نتایج و تاثیرگذاری این مولفه ها را در قدرتمندی و ضعف خلفا عباسی و همچنین تحولات سیاسی و اجتماعی خلافت عباسی مورد بررسی قرار میدهد. با روی کار آمدن عباسیان در سال ۱۳۲ هجری و ورود عناصر قومی جدید در تشکیلات سیاسی، اجتماعی و اداری عباسیان و همچنین گسترش قلمروخلافت، تحولات و دگرگونی های بنیادی که عمدتاً متاثر از نفوذ اقوام و فرهنگ های مختلف بود، در جنبه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فکری و فرهنگی رخ داد و یکی از این تغییرات، دگرگون شدن ساختار قدرت خلافت عباسی بود که برخلاف دوره‌های قبل نمی توانست ثابت بماند. اتخاذ سیاست شرق گرایی از سوی عباسیان که با نفوذ و تاثیرگذاری عناصر قومی و طبقات اجتماعی جدید همراه بود و همچنین شکل‌گیری مسائلی مانند ایجاد حکومت آل بویه و سلجوقیان و تحولات فرهنگی و تاثیرگذاری منابع و مراکز فرهنگی و اندیشه های جدید و بهرهگیری عباسیان از ابزارهای مذهبی مانند انتساب به پیامبر (ص)، بهره گیری از تفکر مهدویت، ادعای خلیفه الهی و حقانیت الهی حکومت و خلافت جهت کسب مشروعیت و از سوی دیگر پذیرش امارت استیلا در زمان ضعف، راه را برای ایجاد تغییرات و تحولات بنیادین در جنبههای مختلف خلافت عباسی مانند ساختار قدرت سیاسی مهیا و فراهم نمود. نتیجه این که تغییرات ایجاد شده و همچنین تاثیرگذاری این مولفه‌ها از یکسو باعث تداوم خلافت عباسیان به مدت بیش از پنج قرن گردید و از سوی دیگر، به دلیل سهیم شدن و مشارکت عناصر قومی جدید در قدرت راه را برای شکل گیری حکومت‌های مقتدر شیعی و سنی که بخشی از مشروعیت خود را از دستگاه خلافت کسب می‌کردند، فراهم آورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - همگونی اقتصاد مقاومتی با فقه و فرهنگ اسلامی و زمینه ساز بودن آن برای ظهور مهدی موعود (عج)
محمود قیومزادهاعتقاد به ظهور مهدی موعود (عج) یکی از ضروریات در مذهب امامیه بوده که برای اثبات آن دلایل متعددی در علم کلام مطرح است و از سوی دیگر وجوب تمهید مقدمات و زمینه سازی برای آن نیز جای هیچگونه شک و تردید نیست؛ ایجاد بستر و شرایط مناسب اقتصادی در شمار مهم و اصلی ترین اموری قرار چکیده کاملاعتقاد به ظهور مهدی موعود (عج) یکی از ضروریات در مذهب امامیه بوده که برای اثبات آن دلایل متعددی در علم کلام مطرح است و از سوی دیگر وجوب تمهید مقدمات و زمینه سازی برای آن نیز جای هیچگونه شک و تردید نیست؛ ایجاد بستر و شرایط مناسب اقتصادی در شمار مهم و اصلی ترین اموری قرار دارد که در جهت زمینه سازی دارای نقشی پر رنگ و اثر گذار است؛ مقالۀ حاضر در صدد برآمد تا از میان برنامه ها و الگوهایی که در زمینۀ مسائل اقتصادی مطرح گردیده اثبات کند که برنامه های قرار گرفته در چارچوب اقتصاد مقاومتی، ضمن انطباق آن با فقه و فرهنگ اسلامی، بیشترین نزدیکی را با شرایطی که برای ظهور حضرت مهدی موعود (عج) نیاز است، دارا می باشد. تلاش گردید تا با استفاده از داده های کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل آن، اثبات شود سنت الهی برای تحقق ظهور منجی (عج) این نیست که هدف مزبور تنها به شکل معجزه و بدون دخالت عوامل و شرایط عادی صورت پذیرد بلکه نیازمند به شرایطی است که شرایط مناسب اقتصادی در صدر توجه و اهمیت قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - همگونی اقتصاد مقاومتی با فقه و فرهنگ اسلامی و زمینه‌ساز بودن آن برای ظهور مهدی موعود
محمد رسول آهنگراناعتقاد به ظهور مهدی موعود یکی از ضروریات در مذهب امامیه بوده که برای اثبات آن دلایل متعددی در علم کلام مطرح است و از سوی دیگر وجوب تمهید مقدمات و زمینه‌سازی برای آن نیز جای هیچگونه شک و تردید نیست؛ ایجاد بستر و شرایط مناسب اقتصادی در شمار مهم و اصلی‌ترین اموری قرار دار چکیده کاملاعتقاد به ظهور مهدی موعود یکی از ضروریات در مذهب امامیه بوده که برای اثبات آن دلایل متعددی در علم کلام مطرح است و از سوی دیگر وجوب تمهید مقدمات و زمینه‌سازی برای آن نیز جای هیچگونه شک و تردید نیست؛ ایجاد بستر و شرایط مناسب اقتصادی در شمار مهم و اصلی‌ترین اموری قرار دارد که در جهت زمینه‌سازی دارای نقشی پر رنگ و اثر گذار است؛ مقالۀ حاضر در صدد برآمد تا از میان برنامه‌ها و الگوهایی که در زمینۀ مسائل اقتصادی مطرح گردیده، اثبات کند که برنامه‌های قرار گرفته در چارچوب اقتصاد مقاومتی، ضمن انطباق آن با فقه و فرهنگ اسلامی، بیشترین هماهنگی را با شرایطی که برای ظهور حضرت مهدی موعود نیاز است، دارا میباشد. تلاش گردید تا با استفاده از دادههای کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل آن، اثبات شود سنت الهی برای تحقق ظهور منجی این نیست که هدف مزبور تنها به شکل معجزه و بدون دخالت عوامل و شرایط عادی صورت پذیرد؛ بلکه نیازمند به شرایطی است که شرایط مناسب اقتصادی در صدر توجه و اهمیت قرار دارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - زمينه هاى تاريخى و اجتماعی ظهور تصوف عملی درفرهنگ اسلامی
محمود قیومزادهتمایز و پیدایى هریک از فرقه ها و مکتب هاى اسلامى در قرون نخست را مى توان معلول عوامل و زمینه هاى متعددى دانست که در یک فرآیند تدریجى و گاه متأثر از یکدیگر به وقوع پیوسته اند. پژوهش گران این عوامل مختلف را در یک تقسیم بندى کلّى به بیرونى و درونى، طبیعى و غیرطبیعى و گاهى چکیده کاملتمایز و پیدایى هریک از فرقه ها و مکتب هاى اسلامى در قرون نخست را مى توان معلول عوامل و زمینه هاى متعددى دانست که در یک فرآیند تدریجى و گاه متأثر از یکدیگر به وقوع پیوسته اند. پژوهش گران این عوامل مختلف را در یک تقسیم بندى کلّى به بیرونى و درونى، طبیعى و غیرطبیعى و گاهى به داخلى و خارجى تقسیم کرده اند و از میان آنها به اسباب متعدد نفسانى، فکرى، سیاسى، مذهبى و اجتماعى اشاره نموده اند. خاستگاه و سرچشمه هاى تصوف و عرفان اسلامى را نیز نمى توان مستقل از عوامل یاد شده، مورد فحص و بررسى قرار داد. پیدایش راه و رسم عرفانى در قرون اوّلیه را نمى توان به طور دقیق، فرقه گرایى به معناى خاص آن، که عمدتاً ناظر به تمایز اندیشه هاى کلامى است، به حساب آورد و بدین جهت است که بیشتر ملل و نحل نگاران نیز تصوف اوّلیه را در زمره فرقه هاى اسلامى شمارش نکرده اند. با این حال برخى عوامل که در ظهور و بروز فرقه هاى کلامى و دسته بندى هاى فقهى دخیل بوده است، در پیدایى این نحله نیز سهم قابل توجهى داشته اند; هرچند نمى توان از اسباب ویژه و یا حداقل تأثیر بیشتر برخى عوامل، تاریخی ان چشم پوشى کرد. در مبحث حاضر تلاش مى کنیم از میان عوامل مختلف پیدایى تاریخی تصوف و عرفان به مهم ترین عوامل تاریخی واجتماعی وسیاسی که مورد تایید بیشتر عرفان پژوهان نیز واقع شده است، اشاره نماییم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - ارزش مداری و فرهنگ پایداری در اشعار نوگرایانه پس از دوران دفاع مقدس دردهه های 70 و 80
علی ترحمی علی عشقی ابوالقاسم امیراحمدیشعر و ادبیات هر کشوری متناسب با تحولات سیاسی و اجتماعی دچار تغییرودگرگونی می شود. چرا که ادبیات و شعر با حوادث اجتماع رابطه ای عمیق و پیوندی ناگسستنی دارند. این موضوع در ادبیات ایران نیز قابل لمس و محسوس است. دو واقعه ی عظیم؛ یعنی ،انقلاب اسلامی و دفاع مقدس درادبیات ایر چکیده کاملشعر و ادبیات هر کشوری متناسب با تحولات سیاسی و اجتماعی دچار تغییرودگرگونی می شود. چرا که ادبیات و شعر با حوادث اجتماع رابطه ای عمیق و پیوندی ناگسستنی دارند. این موضوع در ادبیات ایران نیز قابل لمس و محسوس است. دو واقعه ی عظیم؛ یعنی ،انقلاب اسلامی و دفاع مقدس درادبیات ایران دگرگونی بسیار زیادی ایجاد نمود وتقریبا تمام حوزه های شعر فارسی از جمله، مضامین نوگرایانه در قالب های سنتی مانند«غزل» و«شعرنو» و«سپید» دچار تحول عمیق گردید. موضوعی که این مقاله، تلاش دارد تا در قالب «بررسی ارزش مداری و فرهنگ پایداری در اشعار نوگرایانه پس از دوران دفاع مقدس و دهه 70 و 80» مورد بررسی قرار دهد. لذا پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، به تبیین ارزش مداری وفرهنگ پایداری در این دوران پرداخته و آن را در اشعار پس از دوران دفاع مقدس بررسی می کند. مطابق با مستندات ارائه شده در این مقاله، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در آن، کتابخانه‌ای میباشد. یافتههای این مطالعه، حاکی از آن است که اولا به نظر می رسد شرایط پس از جنگ باعث شده تا شاعران درون مایه ها ومضامین نو وجدیدی را در جهت حفظ ارزش ها و فرهنگ مقاومت در سروردهای خود بویژه قالب های نوبه کار گیرند. ثانیا؛ ادبیّات پس از جنگ را بایستی دوران بازپروری و شکوفایی ادبیّات مقاومت دانست که در آثار مستند دوران دفاع مقدس تجلی یافته و می تواند منبع الهام و انگیزه مقاومت و رواج فرهنگ ارزش مداری تلقی گردد . ثالثا با پيروزی انقلاب اسلامی، به دليل نياز انقلاب و جنگ به زبانی حماسی و تپنده قالب های نو توفيق زیادی پيدا نکردند؛امّا با فاصله گرفتن از جنگ، شعر نو در قالبهای آزاد نيمایی وسپيد حضوری فعّال دارد و اوج این حضور در دهه های 70 و 80 می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - شناسایی و سنجش روابط بین متغیرهای مؤثر بر نوآوری در شرکتهای صنعتی با استفاده از تکنیک دیماتل فازی؛ مطالعه موردی شرکتهای پتروشیمی استان بوشهر
رحیم قاسمیه مهدی هاشمیتغییرات سریع فناوري در صنایع مختلف و در نتیجه آن کوتاه‌شدن دوره عمر محصولات و فشرده‌شدن رقابت نیاز به نوآوری را تشدید میکند كمبود نوآوري يكي از عوامل اصلي پايين بودن سطح رشد شرکتهای پتروشیمی در كشورهاي در حال توسعه است. در این مقاله هدف شناسایی و سنجش متغیرهای مؤثر بر چکیده کاملتغییرات سریع فناوري در صنایع مختلف و در نتیجه آن کوتاه‌شدن دوره عمر محصولات و فشرده‌شدن رقابت نیاز به نوآوری را تشدید میکند كمبود نوآوري يكي از عوامل اصلي پايين بودن سطح رشد شرکتهای پتروشیمی در كشورهاي در حال توسعه است. در این مقاله هدف شناسایی و سنجش متغیرهای مؤثر بر نوآوری در شرکتهای پتروشیمی استان بوشهر است. بدین منظور بیست‌وشش متغیر مؤثر بر نوآوری در شرکتهای صنعتی در استان بوشهر شناسایی و سپس با استفاد از فرایند تحلیل شبکه‌ای فازی به هفت متغیر مهم کاهش یافتند که عبارتند از فرهنگ تغییر در کارکنان، عملکرد مدیریت، توجه به خواسته‌های مشتری، شرایط مالی، انعطاف‌پذیری محصول، استفاده از فناوري‌های جدید و حمایت‌های دولت. در نهایت درجه تأثیرگذاری و تأثیرپذیری این هفت متغیر با استفاده از تکنیک دیماتل فازی و رسم شکل مشخص گردیدند. نتایج تحقیق نشان میدهد متغیر فرهنگ تغییر در بین کارکنان یکی از موانع نوآوری شرکتهای پتروشیمی استان بوشهر است و باید حل شود. متغیر عملکرد مدیریت، متغیری است که مشکل نوآوری شرکتهای پتروشیمی استان بوشهر را حل میکند و باید در اولویت توجه قرار گیرد. متغیر توجه به خواسته‌های مشتری متغیری است که نه از متغیری تأثیر می‌پذیرید و نه بر هیچ متغیری اثر میگذارد لذا این متغیر، متغیری مستقل در ایجاد نوآوری در شرکتهای پتروشیمی استان بوشهر است. متغیر جذب سرمایه‌گذاری و شرایط مالی متغیری است مستقل که روی تعدادی از متغیرهای مؤثر بر نوآوری در شرکتهای پتروشیمی استان بوشهر، اثر میگذارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - نقش فرهنگ بر هوشياري کارآفرينانه در ايران با بهره گيري از داده هاي GEM
احسان مهربان فر سابینا نوبریبررسي علت مطلوب نبودن شاخصهاي کارآفريني در ايران نسبت به ساير کشورها و نيز توجه به نقش فرهنگ به عنوان پارامتري مهم در شکل‌گيري رفتار کارآفرينان معطوف به بررسي نقش فرهنگ بر موفقيت کارآفرينان است. هوشياري کارآفرينانه که به معناي درک فرصت‌هاست و با شاخص فرصتهاي درک شده س چکیده کاملبررسي علت مطلوب نبودن شاخصهاي کارآفريني در ايران نسبت به ساير کشورها و نيز توجه به نقش فرهنگ به عنوان پارامتري مهم در شکل‌گيري رفتار کارآفرينان معطوف به بررسي نقش فرهنگ بر موفقيت کارآفرينان است. هوشياري کارآفرينانه که به معناي درک فرصت‌هاست و با شاخص فرصتهاي درک شده سنجيده ميشود نيز به عنوان نشانه وضعيت ورود به کارآفريني در نظر گرفته شده و تغييرات آن با فرهنگ مورد تحليل قرار گرفته است. براي بررسي فرهنگ از مدل هافستد - که فرهنگ را در چهار بعد مردگرايي، فاصله قدرت، فردگرايي و پرهيز از عدم اطمينان تشريح ميکند- به عنوان ديدگاهي معتبر بهره گرفته شده و نيز از داده‌هاي تحقيق مؤسسه ديده‌بان جهاني کارآفريني طي سال‌هاي 1386 تا 1391 درباره متغيرهاي مورد مطالعه استفاده شده است. بررسي فرهنگ از ديدگاه مدل هافستد و نيز شاخصهاي کارآفريني در ايران نشان ميدهد که تغييرات فرهنگي صورت گرفته علت کاهش شاخص‌هايي همچون فرصتهاي درک شده را توضيح ميدهد. چرا که روند طي شده به گونه‌اي است که تغيير در مؤلفه مخاطره‌پذيري و فاصله قدرت رابطه متقابلي با تغيير فرصتهاي درک شده و در نتيجه هوشياري کارآفريني داشته به طوري که در نمونه‌هاي موفق دو مؤلفه مذکور از وضعيت خوبي نسبت به ميانگين موجود برخوردار بوده‌اند و در ايران نيز نزول اين دو مؤلفه همراه با کاهش شاخص کارآفريني که نشان دهنده افول هوشياري کارآفرينانه نيز ميباشد، همراه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - نقش مدیریت خلاقیت و نوآوری و دیده بانی فناوری در شرایط کسب و کار ناپایدار و بقای بلند مدت سازمان ها
سعید صمدیمؤسسات و بنگاه‌های کوچک و بزرگ اقتصادی معمولاً در شرایط کسب و کار پیچیده، پر تلاطم و ناپایدار فعالیت میکنند. به دلیل پیشرفت‌های فناوری، جهان با سرعتی غیر قابل پیش‌بینی در حال تغییر است. برای بیشتر کسب و کارها، توانایی پایش، شناسایی و تسلط بر فناوری‌ها و توانمندی‌های فن چکیده کاملمؤسسات و بنگاه‌های کوچک و بزرگ اقتصادی معمولاً در شرایط کسب و کار پیچیده، پر تلاطم و ناپایدار فعالیت میکنند. به دلیل پیشرفت‌های فناوری، جهان با سرعتی غیر قابل پیش‌بینی در حال تغییر است. برای بیشتر کسب و کارها، توانایی پایش، شناسایی و تسلط بر فناوری‌ها و توانمندی‌های فناورانه امری ضروری است. فناوری و نوآوری در ترکیب با سرمایه و استعدادهای انسانی میتوانند در شرایط بحران‌های اقتصادی به مثابه موتور رشد و توسعه مؤسسات عمل نمایند. در این مقاله، اهمیت مدیریت خلاقیت و نوآوری و دیده‌بانی فناوری برای سازمانها در شرایط کاری متلاطم و ناپایدار مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده میشود که برندگان آنهایی خواهند بود که بتوانند هر چه بیشتر با ابزارهای فناوری و نوآوری راه‌هایی برای افزایش بهره‌وری و توان رقابتی بیابند. در این مقاله تأکید میشود که نوآوری در دنیای امروز یک کار گروهی است و مدیریت موفق گروه‌های نوآوری، یک هنر است. مدیران نمی‌توانند خلاقیت را سفارش دهند بلکه تنها باید محیطی برای رشد و بروز خلاقیت فراهم سازند. اولین گام مهم و اساسی به سوی نوآوری، باز بودن یک سازمان در برابر ایده‌ها و مفاهیم جدید است. در نتیجه در این مقاله بر اهمیت فرهنگ سازمانی و ضرورت باز بودن آن و راه‌های دستیابی به این هدف با اشاره به چند نمونه از تجربیات جهانی تأکید خاصی شده است. پایش مدام تغییرات فناوری‌ها یا دیده‌بانی فناوری یک فعالیت مهم کسب و کار است که میتواند به عنوان سامانه هشدار و اعلام خطر عمل کند. شناسایی سریع و به موقع فناوری‌های نو ظهور به یک سازمان فرصت زمانی لازم برای آمادگی و یا حتی جذب و به دست آوردن این فناوری‌ها را قبل از آن که تأثیر منفی بر کسب و کار مؤسسه بگذارند، میدهد. در این مقاله تأکید میشود که سازمانها باید از طریق به کارگیری درست فرایند دیده‌بانی فناوری به دقت روند تغییرات در حوزه‌های فناوری که میتواند بر کسب و کار آنها تأثیر بگذارد را زیر نظر بگیرند. به طور کلی در این مقاله نتیجه‌گیری شده است که ایجاد و توسعه محیطی که پرورش دهنده خلاقیت و نوآوری باشد، یک گام مهم در تضمین بقای بلندمدت سازمانها و مؤسسات در شرایط کاری ناپایدار است. عدم انجام این کار میتواند به معنای مرگ مؤسسه باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - ارزیابی نقش فرهنگ و سرمايه اجتماعی در نظام توسعه علم و فناوری کشور
علی فرقانی اشکان حق بینعوامل فرهنگي- اجتماعي از جمله زيرساخت‌هاي كليدي براي توسعه فناوري به شمار ميرود. در اين زمينه "سرمايه‌هاي اجتماعي" بسيار حائز اهميت هستند و در اين خصوص، پژوهش قابل توجهي در كشور صورت نگرفته و شاخصهاي مناسبي نيز تدوين نشده است. از جمله معيارهاي كليدي در اين زمينه مي‌تو چکیده کاملعوامل فرهنگي- اجتماعي از جمله زيرساخت‌هاي كليدي براي توسعه فناوري به شمار ميرود. در اين زمينه "سرمايه‌هاي اجتماعي" بسيار حائز اهميت هستند و در اين خصوص، پژوهش قابل توجهي در كشور صورت نگرفته و شاخصهاي مناسبي نيز تدوين نشده است. از جمله معيارهاي كليدي در اين زمينه ميتوان به ميزان اعتماد به نفس، خوداتكايي، فرهنگ کارآفريني و نوآوري، برتري‌جويي و ميزان اهميت دادن به علم و فناوري (به عنوان عامل برتري)، کارگروهي، وجدان كاري و ... اشاره نمود. هدف اين تحقيق تبيين شاخصهاي فرهنگي و اجتماعي مؤثر بر توسعه علم و فناوري و ارزيابي كلي اين عوامل بر حسب اطلاعات موجود در ايران است. بدين منظور ابتدا با مرور ادبيات رويکردهاي مديريت دانش و فناوري و مدل‌هاي سنجش آن و تاکيد بر بعد شناختي دانش ضمني، دو دسته عوامل فرهنگی و سرمايه اجتماعی موثر در توسعه ظرفيت خلق، انتقال و جذب دانش و فناوري شناسايي و سپس شاخصهاي کليدي از طريق ارزيابي شاخص‌ها با معيارهاي ارزيابي انتخاب و تحليلي از وضعيت برخي از اين شاخص‌ها در ايران انجام شده است، در نهايت برخي توصيه‌هاي سياستي به منظور تقويت زيرساخت‌هاي فرهنگي - اجتماعي در راستاي توسعه نظام علم و فناوري کشور ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - رويکردهاي مديريت دانش و الگوهاي شكاف‌هاي دانشي در عصر فناوري
حسین رحمان سرشت نسترن سیمار اصلدر اقتصاد دانش– محور، قابليت کسب دانش و توسعه، تسهيم و کاربرد آن در سازمانها ميتواند منجر به خلق مزيت رقابتي پايدار براي آنها شود. به نظر ميرسد نخستين گام ورود به دنياي مديريت دانش، بررسي رويکردهاي موجود در رابطه با آن باشد. پس از آن بررسي شکاف‌هاي مديريت دانش، لازم چکیده کاملدر اقتصاد دانش– محور، قابليت کسب دانش و توسعه، تسهيم و کاربرد آن در سازمانها ميتواند منجر به خلق مزيت رقابتي پايدار براي آنها شود. به نظر ميرسد نخستين گام ورود به دنياي مديريت دانش، بررسي رويکردهاي موجود در رابطه با آن باشد. پس از آن بررسي شکاف‌هاي مديريت دانش، لازم و ضروري به نظر ميرسد، زيرا ناتواني سازمانها در شناسايي و برطرف کردن اين شکاف‌ها پيش از پياده سازي برنامه‌هاي مديريت دانش، تاثيرات نامطلوبي بر مرحله پياده سازي آن ميگذارد. در اين مقاله، ابتدا، شرح کوتاهي از مديريت دانش و ضرورت پياده سازي آن بر اساس مقايسه آمار و ارقام کشورهاي پيشرو در مديريت دانش و شاخصهاي اقتصادي آنها ارائه شده است. همچنين در راستاي توجيه ضرورت مديريت دانش، به مقايسه ميزان سرمايه گذاري شرکتهاي پيشروي جهاني در فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه به عنوان شاخصي از مديريت دانش با سودآوري و درآمد آنها پرداخته شده است. در بخش بعد، وضعيت رشد دانش در ايران از طريق ارائه رتبه ايران در رابطه با توليد علم در مقايسه با شانزده کشور ديگر ارائه شده است. در ادامه، پس از توضيح مختصري در رابطه با اقتصاد دانش- محور، کشورهايي با سطوح درآمدي بالا، از نظر رتبه اقتصاد دانش- محور با کشورهايي با سطح درآمد پايين و متوسط مقايسه شدهاند. در بخش بعد، پيشينه مديريت دانش و سپس رويکردهاي مديريت دانش شامل رويکردهاي مکانيکي، سيستمي، مبتني بر شايستگي‌هاي کليدي و رفتاري- فرهنگي و در نهايت، دو الگوي شکاف‌هاي مديريت دانش شامل الگوي لاوريچ و پيرس( Lovrich, Pierce, 1984) و الگوي شکاف‌هاي دانشي لين و همکارانش( Lin et al., 2005) ارائه شده است. در بخش نتيجه گيري، اولويت اتخاذ رويکردهاي سيستمي، فرهنگي / رفتاري و مبتني بر شايستگي‌هاي کليدي بر اتخاذ رويکرد سنتي مکانيکي و همچنين قابليت کاربرد مدل مبتني بر شرايط اجتماعي-اقتصادي و انگيزشي افراد در سطح کلان و مدل مبتني برشش شکاف مديريت دانش در سطح خرد عنوان شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - بررسي دلايل شكست مديريت دانش در سازمان ها
مونا گلچین پورمديريت دانش ، مديريت سرمايه هاي پنهان سازمان مي باشد . اين فرآيند شامل خلق ، كسب ، ذخيره سازي ، انتشار ، به اشتراك گذاري و بالاخره بكارگيري دانش مي باشد . در بازار هاي جهاني با تغييرات سريع امروزي ، موفقيت در گرو نهاده هاي نيروي کار سنتي ، سرمايه و زمين نمي باشد بلكه چکیده کاملمديريت دانش ، مديريت سرمايه هاي پنهان سازمان مي باشد . اين فرآيند شامل خلق ، كسب ، ذخيره سازي ، انتشار ، به اشتراك گذاري و بالاخره بكارگيري دانش مي باشد . در بازار هاي جهاني با تغييرات سريع امروزي ، موفقيت در گرو نهاده هاي نيروي کار سنتي ، سرمايه و زمين نمي باشد بلكه منبع حياتي نوين ، در افکار نيروي کاريعني همان دانش ، موجود خواهد بود. اين مقاله به دنبال آن است كه با بررسي مطالعه موردي خاص، به اين سوال پاسخ گويد كه آيا همواره پياده سازي مديريت دانش با موفقيت همراه است و اين كه ،دلايل اصلي شكست مديريت دانش در سازمانها چه مي باشند ؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - شناسایی و اولویت‌بندی خدمات قابل ارائه پارک‌های علم و فن‌آوری به شرکتهای فعال در عرصه فن‌آوری‌های نرم
سعيد شوال‌پور صادق حسين‌زاده ملکي مهدي غفوري‌فرد ميرسامان پيشواييبا گذشت بیش از دو دهه از شکل گیري پارك هاي علم و فن آوري در ایران، برخی چالش هاي متعدد موجب شده که با توجه به مأموریتی که براي آن ها تعریف شده است، پارك ها نتوانند خدمات قابل توجهی برای شرکت های فعال در عرصه فن‌آوری های نرم کشور داشته باشند. یکی از چالش هایی که پارك هاي چکیده کاملبا گذشت بیش از دو دهه از شکل گیري پارك هاي علم و فن آوري در ایران، برخی چالش هاي متعدد موجب شده که با توجه به مأموریتی که براي آن ها تعریف شده است، پارك ها نتوانند خدمات قابل توجهی برای شرکت های فعال در عرصه فن‌آوری های نرم کشور داشته باشند. یکی از چالش هایی که پارك هاي علم و فناوري در کشور با آن مواجه هستند، نبود معیار مشخصی برای تعیین خدمات بهینه قابل ارائه به توسعه شرکت های فعال در عرصه فن‌آوری های نرم است. از این رو در این پژوهش سعی شده با بررسی مدل های مختلف جهانی از پارک های علم و فن‌آوری های نرم و همچنین بررسی میدانی نظرات برخی فعالان این عرصه در داخل، پیشنهاداتی را جهت تقویت و توسعه خدمات پارک های علم و فن‌آوری و با هدف گسترش و ارتقای شرکت های کوچک و متوسط در عرصه تکنولوژی های نرم ارائه شود. در این مطالعه از روش فرایند مرور منابع و همچنین مصاحبه کیفی غیر ساختاری جهت گردآوری اطلاعات و جهت جمع بندی پژوهش نیز از روش تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس فازی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاضر بیانگر آن است که خدماتی مانند اعطای وام های کم بهره، ارائه پیشنهاد درباره خطرهای پیشبرد و توسعه شرکت ها، انتقال تجربیات مورد نیاز شرکت ها از جمله تحلیل بازار، ویژگی های جمعیتی و نیازهای آنان برای توسعه و موفقیت این شرکت ها حائز اهمیت فراوانی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - تاثیر نوسازی نرم افزاری بر هویت: رویکردی اجتماعی با توجه به قوانین علم و فناوری
اسماعيل جهانبخش نسرین آبشاهیدر دهه های اخیر مشخص شده قوانین نوآوری نقشی تعیین کننده در فرایند تکامل فناورانه دارد. با توجه به وجود روابط پویا بین قوانین و نوآوری، داشتن نگاهی جامع در تجزیه و تحلیل فرایندهای فناورانه ضروری به نظر می رسد. با توجه به گسترش کاربرد و تاثیر فناوری در جامعه به خصوص سازما چکیده کاملدر دهه های اخیر مشخص شده قوانین نوآوری نقشی تعیین کننده در فرایند تکامل فناورانه دارد. با توجه به وجود روابط پویا بین قوانین و نوآوری، داشتن نگاهی جامع در تجزیه و تحلیل فرایندهای فناورانه ضروری به نظر می رسد. با توجه به گسترش کاربرد و تاثیر فناوری در جامعه به خصوص سازمانها، انجام مطالعات فرهنگی-اجتماعی در حوزه علم و فناوری اهمیت خاصی دارد. این تحقیق با نگاه جامعه شناختی بر حوزه فناوری اطلاعات، با هدف بررسی محدوده ای از تاثیرات نوسازی نرم افزاری روند های سنتی در سیستم امور مشترکین مخابرات استان اصفهان بر مولفه های هویت مورد ارزیابی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با تاکید بر تئوریهای آنتونی گیدنز، روش پیمایشی و تکنیک پرسشنامه بر روی 222 نفر از کاربرانی که از طریق نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند، روابط مورد نظر را تبیین کرد. کلیه تحلیلهای صورت گرفته به کمک نرم افزار بسته آماری برای علوم اجتماعی انجام شد. نتایج نشان می دهد که دو ارتباط مستقیم و معنادار بین متغیر نوسازی نرم افزاری روندهای سنتی با متغیر اعتماد بنیادین کاربران(001/0p<) و بین متغیر نوسازی نرم افزاری روندهای سنتی و متغیر ارزشها و نگرشهای کاربران (001/0p<) وجود دارد. همچنین دو ارتباط مستقیم و معنادار دیگری بین متغیر ارزشها و نگرشهای کاربران با متغیر هویت شخصی کاربران (02/0p<) و متغیر اعتماد بنیادین کاربران با متغیر هویت شخصی کاربران (001/0p<) وجود دارد. متغیر اعتماد بنیادین کاربران (001/0 p<، 26/0 = β) پیش بینی کننده متغیر هویت شخصی کاربران می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - ارتباط گرایش کارآفرینانه بر عملکرد سازماني (مطالعه موردی: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)
مجتبي ناهيد علی داوری فيروزه ساجدنيادر عصر حاضر سرعت تغییرات و دگرگونی به حدی است، که هیچ یک از افراد بشر حتی در یک‌قرن گذشته پیش بینی چنین تغییراتی را نمی‌کرد. فرآیند کارآفرینی، فرآیندی است كه طی آن در بطن یك جامعه كهن، سامان تازه‌ای ایجاد میشود. یکی از دغدغههای مهمی که سازمان چکیده کاملدر عصر حاضر سرعت تغییرات و دگرگونی به حدی است، که هیچ یک از افراد بشر حتی در یک‌قرن گذشته پیش بینی چنین تغییراتی را نمی‌کرد. فرآیند کارآفرینی، فرآیندی است كه طی آن در بطن یك جامعه كهن، سامان تازه‌ای ایجاد میشود. یکی از دغدغههای مهمی که سازمانها را مجاب نموده گرايش به سمت فعاليت های کارآفرينانه داشته باشند، بحث بقا و رشد میباشد. در نتیجه بايد اذعان داشت زمان آن فرا رسيده كه به بررسي روابط ميان رفتار كارآفرينانه و عملكرد پرداخته شود. از اين رو هدف این پژوهش بررسی رابطه میان گرایش کارآفرینانه و عملکرد سازمانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سال 1394 میباشد. برای این منظور از روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی برای بررسی روابط میان متغیرها استفاده شده و جامعه آماری تحقیق برخی کارکنان برحسب سطوح مختلف مدیریتی و اعضای هیات علمی و كارشناسان که 110 نفر از 320 نفر كل کارکنان برآورد گرديد. براي تحليل دادهها از همبستگي پيرسون و رگرسيون چند متغيره و براي تائید مدل از مدل معادلات ساختاري استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان دهنده وجود رابطه مثبتی میان گرایش کارآفرینانه و عملکرد سازمانی به طور مستقيم و نوآوری، پیشگامی، مخاطره‌پذيري و رقابت تهاجمي به عنوان ابعاد گرایش کارآفرینانه بر عملکرد سازماني به طور غیر مستقیم ميباشد، اما میان استقلال طلبي با عملکرد سازمانی رابطه معناداری یافت نشد؛ بنابراین توسعه نگرش و توجه به گرایش کارآفرینانه در سازمان میتواند در افزایش عملکرد سازمانی مؤثر واقع شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - شناسایی عوامل تأثيرگذار بر پياده‌سازي مديريت دانش در دفتر مرکزی جهاددانشگاهي
عباس حسین پور محمد باقر علی پوردنياي رقابتي امروز، ايجاب ميكند تا دانش به‌عنوان ارزشمندترين منبع راهبردی شناخته شده و توانايي سازمان به منظور كاربرد دانش براي استفاده از فرصتهاي بيشتر مورد اهتمام قرار گرفته و در مقايسه با رقبا، مهمترين عملكرد را داشته باشد. هدف از اجراي اين تحقيق، شناسايي و وارسی چکیده کاملدنياي رقابتي امروز، ايجاب ميكند تا دانش به‌عنوان ارزشمندترين منبع راهبردی شناخته شده و توانايي سازمان به منظور كاربرد دانش براي استفاده از فرصتهاي بيشتر مورد اهتمام قرار گرفته و در مقايسه با رقبا، مهمترين عملكرد را داشته باشد. هدف از اجراي اين تحقيق، شناسايي و وارسی برخي از عوامل تأثيرگذار بر پياده‌سازي مديريت دانش در جهاد دانشگاهي است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی پيمايشی و ابزار گردآوري دادهها، پرسشنامه است. براي اعتبار و روايي از صاحبنظران حوزه مديريت و آشنا به فناوري اطلاعات استفاده شد و پس از تجميع نظرات، پرسشنامه براي سنجش پايايي در نمونه 60 نفری مورد آزمون مقدماتی قرار گرفت. در اين مرحله ضريب آلفاي كرونباخ متغير فناوري اطلاعات برابر با 82%، متغير ساختار سازماني برابر با 81% ، متغير فرهنگ سازماني برابر با 92%، متغير انگيزش برابر با 91% و متغير عوامل مديريتي برابر با 93% به دست آمد كه بيانگر قابل اعتماد بودن ابزار سنجش است. جامعه آماری این پژوهش یعنی مدیران و کارشناسان دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی شامل 200 نفر بودند که حجم نمونه 132 نفر بدست آمد. يافتههاي اين تحقيق نشان ميدهد، عوامل تأثيرگذار بر پياده‌سازي مديريت دانش شامل فناوری اطلاعات، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، انگیزش و عوامل مدیریتی ارتباط مستقيم با پياده‌سازي مديريت دانش دارد. بيشترين اثر به بعد انگیزش اختصاص داشته و بعد از آن ابعاد فناوری اطلاعات، فرهنگ سازمانی، عوامل مدیریتی قرار دارند و كمترين اثربخشی در بین متغیرهای این پژوهش نيز به بعد ساختار سازمانی اختصاص دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - مدل مفهومی توسعه فناوری پهن‌باند با تکیه بر تجارب بین المللی
علی استاجی مهدی رعایائی احمد محمدیامروزه اهميت ارتباطات و به خصوص استفاده از فضای مجازی به حدی است كه به‌عنوان یکی از راهكارهای توسعه مورد توجه قرار میگیرد. در واقع فناوری پهن‌باند به‌عنوان بستری برای ارائه خدمات اینترنت در زمره اقتصاد دانش‌بنیان قرار گرفته و با بهره‌مندی از قابلیت‌هایی همچون توسعه کار چکیده کاملامروزه اهميت ارتباطات و به خصوص استفاده از فضای مجازی به حدی است كه به‌عنوان یکی از راهكارهای توسعه مورد توجه قرار میگیرد. در واقع فناوری پهن‌باند به‌عنوان بستری برای ارائه خدمات اینترنت در زمره اقتصاد دانش‌بنیان قرار گرفته و با بهره‌مندی از قابلیت‌هایی همچون توسعه کارآفرینی و رشد بهره‌وری این توانایی را دارد که از اتکاء دولت به درآمدهای نفتی بکاهد. تأثیر اين فناوری در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع غیرقابل انکار بوده و در نگاه برخی صاحبنظران جزء مهمی در توسعه اقتصاد امروزی است. پهن‌باند با ايجاد بازار و مشاغل جديد و از سويی با تغيير در نظام اقتصادی و ايجاد زيرساختهايی متفاوت از آنچه پيش از اين وجود داشته است؛ به توسعه و تحول اقتصادی و اجتماعی كمك خواهد كرد. لذا با توجه به جایگاه فناوری پهن‌باند و لزوم بکارگیری آن در کشور در جهت تحقق اهداف چشم‌انداز ۲۰ ساله، نهادينه‌سازي توسعه و توليد علم و تحقيقات، افزايش سهم توليد ناخالص ملي در توليدات علمي، توسعه و تقويت جنبش نرم‌افزاري و ...، در این مقاله مدل بومی توسعه فناوری پهن‌باند براساس روش تحقیق تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، تحلیل اسنادی و نیز تحقیق و توسعه با استناد به تجربه کشورهای پیشرو در فناوری پهن‌باند و توجه به اقتضائات بومی کشور ارائه گردیده است. همچنین الزامات و اقدامات اساسی برای تحقق آن ذیل محورهای ایجاد آمادگی در طرف عرضه و تقاضا و لزوم مهیا‌نمودن زیرساخت‌های فناوری پهن‌باند توسط دولت بیان شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - بررسی عوامل تأثیرگذار بر آمادگی دانشگاهها برای تبدیل‌شدن به دانشگاهی با ویژگیهای کارآفرینانه (مورد مطالعه: دانشگاه فردوسی مشهد)
فرشته صادقی یعقوب مهارتی علیرضا خوراکیانامروزه، تجربه موفقيت‌آميز بيشتر كشورهاي پيشرفته و نيز برخي از كشورهاي در حال توسعه در عبور از بحران‌هاي اقتصادي به‌واسطه توسعه كارآفريني در آن كشورها، موجب‌شده تا ساير كشورها نيز براي كارآفريني، كارآفرينان و شكل‌گيري کسب‌وکارهای نوآورانه اهميت خاصي قائل شوند. اين امر ب چکیده کاملامروزه، تجربه موفقيت‌آميز بيشتر كشورهاي پيشرفته و نيز برخي از كشورهاي در حال توسعه در عبور از بحران‌هاي اقتصادي به‌واسطه توسعه كارآفريني در آن كشورها، موجب‌شده تا ساير كشورها نيز براي كارآفريني، كارآفرينان و شكل‌گيري کسب‌وکارهای نوآورانه اهميت خاصي قائل شوند. اين امر بيش از هر چيز، حيطه آموزش را تحت تأثير قرار داده و منجر به این شده است که به‌تدریج، دانشگاهها تغيير نقش داده و به‌سوی كارآفريني روي آورند. از اینرو تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل تأثیرگذار بر آمادگی دانشگاهها برای تبدیل‌شدن به دانشگاهی با ویژگیهای کارآفرینانه انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق، مدیران دانشگاه فردوسی مشهد به تعداد 151 نفر میباشد. طبق جدول مورگان تعداد 114 نفر به‌طور تصادفی انتخاب شدند. پس از اطمینان از روایی و پایایی، این پرسشنامه به‌صورت حضوری بین اعضای جامعه توزیع گردید و در نهایت 120 پرسشنامه قابل استفاده برگشت داده شد. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات نیز به کمک روش مدلسازی معادلات ساختاری و نرمافزار لیزرل صورت پذیرفت. نتایج نشان داد تمام عوامل مورد بررسی در این تحقیق یعنی ساختار کارآفرینانه، فرهنگ کارآفرینانه، راهبرد کارآفرینانه، مدیریت کارآفرینانه و ارتباط دانشگاه با صنعت، از عوامل تأثیرگذار بر آمادگی دانشگاهها برای تبدیل‌شدن به دانشگاهی با ویژگیهای کارآفرینانه هستند. علاوه بر این نشان داده شد که از بین عوامل مورد بررسی، عامل ساختار کارآفرینانه بالاترین میزان تأثیر را بر آمادگی دانشگاه فردوسی مشهد برای تبدیل‌شدن به دانشگاهی با ویژگیهای کارآفرینانه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - عوامل مؤثر بر ایجاد انگیزش جهت پیاده‌سازی مدیریت‌دانش مطالعه موردي: سازمان مرکزي يکی از بانک هاي کشور
ناصر صفایی پریسا جمالیامروزه دانش جزئی اساسی از سرمایه هر سازمانی است.حتی رقابت در بازار وابسته به توسعه دانش فردی و سازمانی است مدیریت دانش در پی آن است تا بتواند با پیوند بین استراتژیهای کلان سازمان و استراتژی مدیریت دانش به کسب دانش مناسب در زمان مناسب و به فرد مناسب و همچنین حفظ مزیت ر چکیده کاملامروزه دانش جزئی اساسی از سرمایه هر سازمانی است.حتی رقابت در بازار وابسته به توسعه دانش فردی و سازمانی است مدیریت دانش در پی آن است تا بتواند با پیوند بین استراتژیهای کلان سازمان و استراتژی مدیریت دانش به کسب دانش مناسب در زمان مناسب و به فرد مناسب و همچنین حفظ مزیت رقابتی سازمان کمک کند. این مطالعه به دنبال بررسی عوامل ایجاد انگیزه در کارکنان برای امروزه دانش جزئی اساسی از سرمایه هر سازمانی است. حتی رقابت در بازار وابسته به توسعه دانش فردی و سازمانی است مدیریت‌دانش در پی آن است تا بتواند با پیوند بین راهبردهای کلان سازمان و راهبرد مدیریت دانش به کسب دانش مناسب در زمان مناسب و به فرد مناسب و همچنین حفظ مزیت رقابتی سازمان کمک کند. این مطالعه به دنبال بررسی عوامل ایجاد انگیزه در کارکنان برای به اشتراک‌گذاشتن دانش خود با سایر کارکنان است. در این پژوهش، که مبتنی بر روش توصیفی پیمایشی است، جامعه آماری متشکل از کارکنان سازمان مرکزی بانک مورد مطالعه به تعداد 191 نفر بوده که تعداد نمونه برابر با 128 نفر محاسبه شده است. نمونه‌گیری با استفاده از شیوه تصادفی ساده انجام گرفته و برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه پنج گزینه‌ای لیکرت استفاده شده است. روایی محتوای پرسشنامه با مراجعه به استادان و کارشناسان خبره مورد تأیید قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه از طریق فرمول آلفای کرونباخ 4/82 درصد محاسبه گردید. از آزمون کولموگورف اسميرنف براي تشخيص نرمال و غيرنرمال‌بودن دادهها استفاده شد که نتيجه آن غیرنرمال‌بودن دادهها شده است. جهت آزمودن فرضيات تحقيق از آزمون همبستگی اسپيرمن براي دادههای غيرنرمال استفاده شده است. نتایج نشان داد که از دید کارکنان و مدیران بانک انگیزش بر تسهیم دانش کارکنان مؤثر است. از طرفی رابطه بین عوامل انگیزشی در ایجاد انگیزه کارکنان بانک یکسان نبوده و بیشترین نقش مربوط به پاداش‌های مالی و غیرمالی و کمترین نقش مربوط به ساختار سازمانی بوده است.به اشتراک گذاشتن دانش خود با سایر پرسنل است. در این پژوهش، که مبتنی بر روش توصیفی پیمایشی است، جامعه آماری متشکل از کارکنان سازمان مرکزی بانک مورد مطالعه به تعداد 191 نفر بوده که تعداد نمونه برابر با 128 نفر محاسبه شده است. نمونه گیری با استفاده از شیوه تصادفی ساده انجام گرفته و برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه پنج گزینه ای لیکرت استفاده شده است. روایی محتوای پرسشنامه با مراجعه به استادان و کارشناسان خبره مورد تایید قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه از طریق فرمول آلفای کرونباخ 82.4 درصد محاسبه گردید. از آزمون کولموگورف اسميرنف براي تشخيص نرمال و غيرنرمال بودن داده ها استفاده شده که نتيجه آن غيرنرمال بودن داده ها شده است. جهت آزمودن فرضيات تحقيق از آزمون همبستگی اسپيرمن براي داده هاي غير نرمال استفاده شده است. نتایج نشان دادکه ازدید کارکنان و مدیران بانک انگیزش برتسهیم دانش کارکنان موثراست. از طرفی رابطه بین عوامل انگیزشی در ایجاد انگیزه کارکنان بانک یکسان نبوده و بیشترین نقش مربوط به پاداش های مالی و غیر مالی و کمترین نقش مربوط به ساختار سازمانی بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - اثر سرمایه فکری روی مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی با نقش میانجی نوآوری و فرهنگ یادگیری اعضای هیأت‌علمی دانشگاه لرستان
وحید دالوند رضا سپهوند امیرهوشنگ نظرپوریسرمایه فکری را میتوان اساسی‌ترین دارایی یک سازمان دانست که شرکت را در مسیر رشد و پیشرفت قرار میدهد. سرمایه فکري یکی از دارایی‌های نامشهود و ارزشی سازمانها براي رسیدن به نوآوري و پاسخگویی به تحولات امروزي میباشد. بهره‌برداری از انواع مختلف دانش در سازمان یا سرمایه فک چکیده کاملسرمایه فکری را میتوان اساسی‌ترین دارایی یک سازمان دانست که شرکت را در مسیر رشد و پیشرفت قرار میدهد. سرمایه فکري یکی از دارایی‌های نامشهود و ارزشی سازمانها براي رسیدن به نوآوري و پاسخگویی به تحولات امروزي میباشد. بهره‌برداری از انواع مختلف دانش در سازمان یا سرمایه فکري میتواند منجر به افزایش مزیت رقابتی سازمانها شود. دانش سازمانی فردي نقش مؤثری در تولید و توسعه خلاقیت و نوآوري در سطوح مختلف سازمان دارد هدف این پژوهش حاضر بررسی و مطالعه اثر سرمایه فکری بر مزیت رقابتی و همچنین نقش عملکرد سازمانی با نقش میانجی نوآوری و فرهنگ یادگیری در بین اعضای هیأت‌علمی دانشگاه لرستان است. این پژوهش از حیث روش دارای ماهیت توصیفی قرار میگیرد و همچنین یک پژوهش میدانی به‌حساب می‌آید که از لحاظ هدف از نوع پژوهشهای کاربردی میباشد. جامعه آماری پژوهش 286 نفر از اعضای هیأت‌علمی دانشگاه لرستان میباشند. روش نمونه‌گیری تصادفی متناسب با حجم نمونه و حجم نمونه براساس جدول مورگان و تعداد ۱۶۲ نفر میباشند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسشنامه استاندارد است. دادههای حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم‌افزارهای Lisrel و SPSS تحلیل شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که سرمایه فکری بر مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی از طریق نوآوری و فرهنگ یادگیری اثر مستقیم دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - شناسایی کیفی موانع فرهنگی کارآفرینی، ارزیابی ابعاد فرهنگی و شکست کارآفرینان
رویا افراسیابی مریم حافظیان راضیه رضایییکی از ابزارهای مهم رشد و توسعه کارآفرینی وجود فرهنگ حامی کارآفرینی است. فرهنگ کارآفرینانه قوی به معنی تحمل بیشتر شکست و منعکس‌کننده میزانی است که جامعه عقاید کارآفرینان و ابتکارات را حمایت میکند. از اینرو در این تحقیق موانع فرهنگی کارآفرینی شناسایی شدند و در ادامه فر چکیده کاملیکی از ابزارهای مهم رشد و توسعه کارآفرینی وجود فرهنگ حامی کارآفرینی است. فرهنگ کارآفرینانه قوی به معنی تحمل بیشتر شکست و منعکس‌کننده میزانی است که جامعه عقاید کارآفرینان و ابتکارات را حمایت میکند. از اینرو در این تحقیق موانع فرهنگی کارآفرینی شناسایی شدند و در ادامه فرهنگ کارآفرینی و فرهنگ شکست در جامعه کارآفرینان مورد ارزیابی قرار گرفت. این مطالعه از نوع تحقیقات آمیخته کیفی و کمی انجام شد. جامعه آماری شامل کارآفرینان مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای خراسان‌رضوی بودند که به دلیل پراکندگی جامعه از روش نمونه‌گیری هدفمند گلوله‌برفی تعیین گردید. این پژوهش با روشهای کیفی و کمی، کارآفرینی را از ابعاد متفاوت فرهنگی مورد بررسی قرار گرفت و در بخش کمی و یافتن مؤلفههای موانع فرهنگی پس از انجام مصاحبه‌های نیمهساختاریافته با نخبگان و اساتید حوزه کارآفرینی، استخراج مؤلفههای موانع فرهنگی کارآفرینی و تشکیل دسته کیو و انجام تحلیل عاملی مؤلفه‌ها با استفاده از طیف مدرج کیو و نرمافزار انجام گردید که نتایج در بخش کیفی نشان داد کارآفرینان با موانع فرهنگی مانند نبود فرهنگ خلاقیت، نپذیرفتن شکست، نگرش منفی به ریسک، بی‌اعتقادی به توانمندی زنان، وجود فرهنگ مردسالاری در جامعه و سازمانها روبرو هستند. همچنین نتایج در بخش کمی نشان داد میزان نپذیرفتن شکست در جامعه مطالعه شده بسیار است و کارآفرینان با دادن فرصت دوباره به افراد شکست‌خورده موافق هستند. فرهنگ جمع‌گرایی و دوری از عدم قطعیت یا به عبارتی ریسک‌گریزی، در بین جامعه کارآفرینان خراسان‌رضوی غالب است. در مجموع تحلیل نتایج کیفی و کمی نشان میدهد زیرسیستم فرهنگی در اکوسیستم کارآفرینی اوضاع خوبی ندارد و فرهنگ موجود حامی کارآفرینی نیست و حتی در بسیاری از مواقع از ظهور کارآفرینی جلوگیری میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - بررسی موانع تجارت الکترونیک همراه با استفاده از مدلسازی ساختاری- تفسیری
هومن شبابی مریم غیاث آبادی فراهانی پیمان غفاری آشتیانیهدف اصلی از انجام این مطالعه بررسی موانع تجارت الکترونیک همراه با استفاده از مدلسازی ساختاری تفسیری در شرکت قطعات خودرو نیک اندیشه بسپار میباشد. پژوهش حاضر در پی ارایه مدلی نظری است اما در سطح کلان، یک پژوهش کاربردی و از نظر روش توصیفی- پیمایشی میباشد. جامعه آماری پژو چکیده کاملهدف اصلی از انجام این مطالعه بررسی موانع تجارت الکترونیک همراه با استفاده از مدلسازی ساختاری تفسیری در شرکت قطعات خودرو نیک اندیشه بسپار میباشد. پژوهش حاضر در پی ارایه مدلی نظری است اما در سطح کلان، یک پژوهش کاربردی و از نظر روش توصیفی- پیمایشی میباشد. جامعه آماری پژوهش خبرگان شرکت قطعات خودرو نیک اندیشه بسپار به تعداد 12 نفر میباشد. با توجه به محدود‌بودن این تعداد از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد و پرسشنامه‌های پژوهش در اختیار همه خبرگان و مدیران شرکت قرار گرفت. در این پژوهش، ابتدا طیف وسیعی از موانع تجارت الکترونیک، به صورت کیفی و از طریق بررسی عمیق پیشینه موضوع مشخص شدند. سپس با نظرسنجی از دوازده خبره از طریق روش مدلسازی ساختاری- تفسیری، موانع مربوط به حوزه مورد مطالعه برای سطح‌بندی و مدل ساختاری- تفسیری مربوطه با استفاده از نرمافزار MATLAB 9.9 مشخص شد. سپس با استفاده از مقایسات زوجی از تکنیک دیمتل و ISM جهت تعیین روابط علی و معلولی بین متغیرها و سطح‌بندی آنها استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که مؤلفه زیرساخت‌های فناورانه در بالاترين سطح قرار گرفته است که اثرپذیرترین مؤلفه در این پژوهش شناخته شد و در پايين‌ترين سطح، مؤلفه زیرساخت‌های فنی قرار دارد که اثرگذارترین مؤلفه این تحقیق شناسایی شده است و به نظر می‌آید این نتیجه نیز در کشور ما منطقی باشد. در کشورهایی همچون ایران که به سوی صنعتی‌شدن در حال حرکت هستند شاید استفاده از آخرین فناوری‌های روز دنیا کمی مشکل باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - بررسی تحلیلی اهم عوامل فرهنگی بازدارنده افشای کودک‌آزاری جنسی
آرین پتفتامروزه یکی از بارزترین نوع خشونت‌ها علیه کودکان در سراسر جهان، كودك آزاری جنسی است که نوعاً بازتابی از علل آسیب‌های اجتماعی است. آداب و سنت‌های موجود در جامعه بعضاً موجب پنهان‌ساختن موارد خشونت جنسی علیه کودکان میشود. بسیاری از موارد سوءاستفاده جنسی، به سبب پنهان‌کاری چکیده کاملامروزه یکی از بارزترین نوع خشونت‌ها علیه کودکان در سراسر جهان، كودك آزاری جنسی است که نوعاً بازتابی از علل آسیب‌های اجتماعی است. آداب و سنت‌های موجود در جامعه بعضاً موجب پنهان‌ساختن موارد خشونت جنسی علیه کودکان میشود. بسیاری از موارد سوءاستفاده جنسی، به سبب پنهان‌کاری و ترس از برملاشدن، گزارش نشده و آثار مخرب آن بر کودکان به طور مستور باقی می‌مانند. از آنجا که یکی از خطرناک‌ترین نوع خشونت علیه کودکان، آزار جنسی آنان است، بررسی عوامل هنجاری فرهنگی آن بسیار حائز اهمیت است و میتواند ما را در آسیب‌شناسی و ارائه راهکارهای مقتضی یاری برساند. از این رو مقاله حاضر درصدد پاسخ به این سؤال اصلی است که چه مسائل هنجاری فرهنگی میتواند موجب پنهان‌کاری موارد کودک‌آزاری جنسی شده و به تبع آن، خشونت جنسی علیه اطفال و نوجوانان را تسهیل ساخته و موجب افزایش اینگونه بزه‌کاری‌ها شود. درک ارزش‌هایی که عموماً در بین مردمی با فرهنگی خاص وجود دارد، این امکان را به ما میدهد که موانع اجتماعی افشاگری آزار جنسی کودکان را از میان برداریم. به طور کلی در مقاله حاضر دریافته شد که اهم عوامل فرهنگی مذکور عبارتند از: آبرو و شرف خانوادگی، عفت و شرم، تبعیضات ناروای جنسیتی، هزینه‌های گزاف افشاگری، تفاوت فرهنگی و نژادپرستی، اعتقادات دینی انحرافی و عدم پایبندی مؤثر به ارزشهای معقول فرهنگی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - بررسی دیدگاه دانش آموزان مقطع ابتدایی درباره معرفت شناسی شخصی: یک مطالعه کیفی
زهرا تنها پروین کدیور محمدحسین عبداللهی جعفر حسنیمطالعة باور دانش آموزان دربارة ماهیت دانش و دانستن به عنوان یکی از سازه های مؤثر در یادگیری در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تشکیل دهندة معرفت شناسی شخصی در بین دانش آموزان دورة ابتدایی با تأکید بر روش کیفی از نوع گروه های کانونی چکیده کاملمطالعة باور دانش آموزان دربارة ماهیت دانش و دانستن به عنوان یکی از سازه های مؤثر در یادگیری در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تشکیل دهندة معرفت شناسی شخصی در بین دانش آموزان دورة ابتدایی با تأکید بر روش کیفی از نوع گروه های کانونی انجام شد. بدین منظور، 72 کودک در سنین 12-7 سال به روش نمونه گیری هدفمند از مدارس شهر تهران انتخاب و در گروه های 6 نفری مورد مصاحبة نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. نتایج نشان داد که معرفت شناسی شخصی شامل مؤلفه های سادگی دانش، قطعیت دانش، منبع دانش و توجیه پذیری دانستن می شود. بنابراین، عوامل فرهنگی با رویکرد اسلامی حاکم بر ساختار مدارس دیدگاه های دانش آموزان را تحت تأثیر قرار داده است و عوامل اکتشافی با ساختار عاملی فرهنگ غربی متفاوت بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - ساخت مقياس بين المللي دينداري با رويکرد مقايسة بين فرهنگي
محمد خداياري فردپژوهش حاضر با هدف تهیة مقیاس دینداری براساس اشتراکات ادیان ابراهیمی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) به منظور فراهم آوردن ابزاری برای مطالعات بین فرهنگی صورت گرفت. برای این منظور شش مطالعه 1) استخراج 47 مولفه اشتراکی بین ادیان؛ 2) تدوین خزانة موادی با 225 ماده و نسخه پیش مقیاس چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف تهیة مقیاس دینداری براساس اشتراکات ادیان ابراهیمی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) به منظور فراهم آوردن ابزاری برای مطالعات بین فرهنگی صورت گرفت. برای این منظور شش مطالعه 1) استخراج 47 مولفه اشتراکی بین ادیان؛ 2) تدوین خزانة موادی با 225 ماده و نسخه پیش مقیاس مقدماتي مقیاس براساس مدل سه بعدی خدایاري فرد و همکاران (1389)؛ 3) مطالعۀ تجربی پیش مقدماتی در جامعه دانشجویان مسلمان دانشگاه تهران و دستیابی به نسخة یکم مقیاس مقدماتی با 60 ماده؛ 4) مطالعه تجربی مقدماتی یکم در جامعة آماری دانشجویان یهودی، مسیحی و مسلمان ایرانی و انجام تحلیل ماده و دستیابی به نسخة مقدماتي دوم مقیاس دینداری با 88 ماده؛ 5) مطالعه تجربی مقدماتی دوم در جامعه دانشجو ان پیرو سه د ین و دستیابی به ساختار عاملي اکتشافي مقیاس با 57 ماده؛ 6( مطالعه اصلی درجامعة آماري دانشجویان کشورهاي جمهوري اسلامي ا یران و 11 کشور دیگر از قاره های آسیا، آفریقا، اروپا، اقیانوسیه و آمریکا و دستیابی به ساختار عاملی تأ ییدی ابزار با 30 ماده. بررسي ضرایب اعتبار ماده ها، خرده مقیاس ها و کل مقیاس مدل سه بعدی نشان داد که کلیة زیرمقیاس ها از ضرا یب مناسب همگوني برخوردار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - نقش واسطه ای نیازهای اساسی روانشناختی در رابطه بین ارزشهای فرهنگی (فردگرایی-جمع گرایی) و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان
حمیده محمدی محبوبه فولادچنگهدف از پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای نیازهای اساسی روانشناختی در رابطه بین ارزشهای فرهنگی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 378 نفر (253 دختر و 125 پسر) از دانشجویان دانشگاه شیراز بودند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس فردگرایی و جمع گرایی (سیواداس و چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای نیازهای اساسی روانشناختی در رابطه بین ارزشهای فرهنگی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 378 نفر (253 دختر و 125 پسر) از دانشجویان دانشگاه شیراز بودند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس فردگرایی و جمع گرایی (سیواداس و همکاران، 2008)، مقیاس نیازهای اساسی روانشناختی (گانیه، 2003) و پرسشنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان (گرنفسکی و همکاران، 2001) بود. مدل مفهومی شامل واسطه گری نیازهای اساسی روانشناختی بین ارزشهای فرهنگی فردگرایی- جمع گرایی و راهبردهای سازگارانه و ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری بررسی گردید و نتایج حاکی از برازش مناسب مدل پیشنهادی با داده ها بود. همچنین اثر مستقیم ارزشهای فرهنگی بر تنظیم شناختی هیجان تأیید شد. نتایج نشان داد که فردگرایی، به واسطه رضای نیاز به ارتباط و ارضای نیاز به شایستگی، راهبردهای سازگارانه تنظیم شناختی هیجان را به طور مثبت و به واسطه ارضای نیاز به ارتباط، ارضای نیاز به شایستگی و ارضای نیاز به خودپیروی، راهبردهای ناسازگارانه تنطیم شناختی هیجان را به طور منفی پیش بینی می نماید. همچنین، جمع گرایی از طریق ارضای نیاز به شایستگی، راهبردهای سازگارانه تنظیم شناختی هیجان را به گونه منفی و راهبردهای ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان را به گونه مثبت پیش بینی می کند. براین اساس، ارضای نیازهای اساسی روانشناختی، نقش واسطه ای بین ارزش های فرهنگی و تنظیم شناختی هیجان ایفا کردند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - طبقه بندی توانمندی های منش و فضایل با تأکید بر فرهنگ
مرجان حسنی راد محمد خداياري فرد الهه حجازیهدف پژوهش حاضر شناسایی توانمندی های منش و فضایل در میان دانشجویان ایرانی 18 تا 28 ساله و طبقه بندی این توانمندی ها و فضایل با توجه به فرهنگ ایرانی است. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی با استفاده از طرح نظریۀ مبنایی از نوع اکتشافی بود. به منظور تحلیل مصاحبه های گروه کانونی از چکیده کاملهدف پژوهش حاضر شناسایی توانمندی های منش و فضایل در میان دانشجویان ایرانی 18 تا 28 ساله و طبقه بندی این توانمندی ها و فضایل با توجه به فرهنگ ایرانی است. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی با استفاده از طرح نظریۀ مبنایی از نوع اکتشافی بود. به منظور تحلیل مصاحبه های گروه کانونی از فن تحلیل مضمون استفاده شد. جامعۀ پژوهش، دانشجویان دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند که به شیوۀ هدفمند، از نوع قضاوتی انتخاب شدند. نفرات منتخب با پرسشنامۀ نشانگرهای بزرگسالی ارزیابی شدند و تنها کسانی که ویژگی های دورۀ پیش بزرگسالی را داشتند، در این مطالعه، شرکت کردند. کفایت حجم نمونه در رویکرد کیفی با توجه به اصل اشباع طی روند پژوهش تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه بود که از طریق گروه کانونی (6 گروه شامل 24 دانشجوی دختر و 11 دانشجوی پسر) انجام گرفت. تحلیل مضامین در این پژوهش با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام گرفت. یافته ها نشان دهندۀ وجود چهار عامل یا فضیلت زیر در جامعۀ ایرانی بود: خِرد (شامل توانمندی های تفکر تحلیلی، خودنظم دهی، میانه روی و اعتدال، عشق به یادگیری)، شجاعت (شامل توانمندی های جرئت مندی، صداقت، و استقلال)، انسانیت (شامل توانمندی های عدالت و انصاف، مهربانی، گذشت و بخشش)، و تعالی (شامل توانمندی های تحسین زیبایی و شگرفی، امیدواری، و معنویت). به عبارت دیگر، به جای تقسیم بندی 6 گانه فضایل و 24 گانۀ توانمندی های مؤسسۀ ارزش ها د رعمل (و یا)، در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل مضمون مدلی شامل چهار فضیلت و 13 توانمندی با توجه به اولویت های جامعۀ ایرانی به دست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - بررسی کیفی ویژگی های دوره تحولی ظهور بزرگسالی در دانشجویان ایرانی: فرهنگ و جنسیت
محمدعلی نقی زاده نرجس لاری الهه حجازی کیوان صالحیهدف پژوهش حاضر شناسايي ويژگي هاي دوره تحوّلي ظهور بزرگسالي (18 تا 29 سال) در دانشجويان ايراني با توجه به عامل جنسيت است. بر اين اساس، با استفاده از نمونه گيري ملاکي، 15 نفر (8 پسر و 7 دختر با ميانگين سني 23/26) از دانشجويان و فارغ التحصيلان دانشگاه ساکن شهر تهران که در چکیده کاملهدف پژوهش حاضر شناسايي ويژگي هاي دوره تحوّلي ظهور بزرگسالي (18 تا 29 سال) در دانشجويان ايراني با توجه به عامل جنسيت است. بر اين اساس، با استفاده از نمونه گيري ملاکي، 15 نفر (8 پسر و 7 دختر با ميانگين سني 23/26) از دانشجويان و فارغ التحصيلان دانشگاه ساکن شهر تهران که در سال تحصيلي 1395-96 در بازه سني 18 تا 29 سالگي قرار داشتند انتخاب شده و به صورت انفرادي و با استفاده از مصاحبه نيمه ساختار يافته، مورد مصاحبه قرار گرفتند. تحليل کيفي داده ها با استفاده از روش پديدارشناسي و راهبرد هفت مرحله اي کُلايزي، به شناسايي هفت ويژگي شامل شکل گيري عامليت، هويت يابي، احساس سردرگمي، خوش بيني نسبت به آينده، ادراک وضعيت بينابيني، بي ثباتي و احساس نياز به صميميت انجاميد. همچنين نتايج پژوهش نشان داد که در برخي زير مقوله هاي مرتبط با شکل گيري عامليت، احساس سردرگمي، بي ثباتي و احساس نياز به صميميت تفاوتهايي ميان دو جنس قابل مشاهده است. نتايج اين پژوهش بر لزوم بازنگري در شناخت از دورة سني جواني در فرهنگ ايراني تأکيد مي کند و رهيافت هايي را در اين باره ارائه مي دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - یادداشت سردبیر
طوبی كرمانيفرهنگ هر جامعه بخشهاي مختلفي دارد؛ آموزش و پرورش، نهادهاي عدالتي، قانونگذاري، نهادهاي اقتصادي، امنّيتي، سياسي و ... غيره و كشور ما ايران همانند همه جوامع ديگر داراي اين بخشهاست. از نظر جامعهشناسان، جامعه همانند بدن انسان، زنده و پوياست، رشد ميكند، بيمار ميشود و نابود چکیده کاملفرهنگ هر جامعه بخشهاي مختلفي دارد؛ آموزش و پرورش، نهادهاي عدالتي، قانونگذاري، نهادهاي اقتصادي، امنّيتي، سياسي و ... غيره و كشور ما ايران همانند همه جوامع ديگر داراي اين بخشهاست. از نظر جامعهشناسان، جامعه همانند بدن انسان، زنده و پوياست، رشد ميكند، بيمار ميشود و نابود ميشود. نهادهاي جامعه همانند اعضا و اندامهاي بدن هستند كه وظايف خود را انجام ميدهند و در غير اينصورت كل جامعه تحت تأثير اين بي‌نظمي، قرار ميگيرد و بيمار ميشود. شاهد اين گفتار شعر معروف سعدي شيرازي است كه «بني‌آدم اعضاي يك پيكرند...». متأسفانه امروزه در جامعهيي زندگي ميكنيم كه بيمار شده است و نهادهاي آن وظيفه خود را انجام نميدهند و همه اعضا و جوارح جامعه درگير اين بيماري خودايمني شده است و طبيعي است كه در اين ميان، نهاد فرهنگي و آموزش و پرورش كشور، مظلومتر از هميشه، بيشترين آسيب را ببيند. امنيت اقتصادي دستاويزي براي فشارهاي سياسي و خيانت و بي‌مسئوليتي برخي مسئولين و فساد در اركان اساسي جامعه شده و همه و همه دست بدست هم داده تا نهاد تعليم و تربيت، مظلومتر از هميشه، نظاره‌گر هرج و مرجها و نابسامانيها و كم‌لطفيها باشد. حال در اين ميانه وظيفه ما چيست؟ ما كه ادعاي فرهنگ‌سازي و پرورش نسلها را داريم، چه بايد بكنيم تا آسيبها به حداقل برسد و كودكان، با استحاله فرهنگي روبرو نشوند و خودباختگي نداشته باشند، مرعوب نشوند، حقايق را بفهمند و وضعيت را درك كنند و به توسعه تعليم و تربيت و تطبيق آن با شرايط موجود بپردازند؟ در ميانة اين ميدان رزم، نقش تفكر كجاست؟ و چه تأثيري در بهبود اوضاع دارد؟ فلسفه چگونه ميتواند مرهم و راه نجاتي براي جامعة بيمار و فاسد باشد و «فلسفه و كودك» به عنوان يك راه نجات، چگونه ميتواند آينده‌ساز شود؟ و اگر فلسفه و فلسفيدن نتواند كمكي به مردم جامعه نمايد، اصولاً به چه كار ديگري خواهد آمد؟ كاربردي كردن فلسفه در اين وضعيت خاص و بحراني جامعه چگونه است و چه نتايجي دربرخواهد داشت؟ اينها سؤالات اساسي است كه جوابهاي اساسيتر ميطلبد و شايد بتواند جرقه‌هاي كوچكي ايجاد كند كه به تأثيرات بزرگي بينجامد. ژاپنيها ضرب‌المثلي دارند كه ميگويد: «تفكر، آدم را عاقل ميكند و عقل زندگي را شيرين ميكند» اما اينكه چگونه از اين نعمت بزرگ الهي بهره‌مند شويم و آن را براي اصلاح وضعيت كنوني جامعه بكار ببنديم، نياز به بررسي و ارائه راهكار دارد. در هر صورت آهسته حركت كردن بسوي هدف، از حركت نكردن بهتر است. ايران و ايراني از قديم‌الايام به ادب، احترام، هوش، استعداد، تمدن، دوستي و صلح، ايمان و تفكر، دانش و فضل و معرفت معروف بوده است، چه شد كه سرمايه‌هاي فرهنگي ما به تاراج رفت و بر ما اينگونه گذشت؟ و چه بايد كرد؟ اي كاش در فرايند غربي شدن جامعه همه خصلتهاي جامعة غرب را متوازن پرورش داده بوديم و دختران و پسران ايراني خودباوري و عِرق ملّي و روحيه تلاش و كوشش و اميد و ادب را از همتايان خود در جوامع ديگر، فراگرفته بودند. چــه جـويي آن ادبي كآن ادب نـدارد نام چه گويي آن سخني كان سخن ندارد جسم پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - تبيين اصول تسهیلگر در برنامة «فلسفه و کودک» در تناظر با اندیشۀ اسلامی
ایمان دیندار اصفهانیامروزه «فلسفه و کودک»، مورد استقبال جوامع مختلف قرار گرفته است، زیرا در این روش، با محوریت پرورش تفکرِ خلاق و انتقادی، مسائل مختلفی به کودک آموزش داده میشود. در ایران نیز این برنامه بهمت بنیاد حکمت اسلامی صدرا در سال 1373 آغاز گردید و تهیه و تنظیم برنامة بومی و روایت ای چکیده کاملامروزه «فلسفه و کودک»، مورد استقبال جوامع مختلف قرار گرفته است، زیرا در این روش، با محوریت پرورش تفکرِ خلاق و انتقادی، مسائل مختلفی به کودک آموزش داده میشود. در ایران نیز این برنامه بهمت بنیاد حکمت اسلامی صدرا در سال 1373 آغاز گردید و تهیه و تنظیم برنامة بومی و روایت ایرانی این طرح فلسفی، در دستور کار قرار گرفت. در این نوشتار، به‌اجمال، برنامۀ فلسفه و کودک را در هفت رکن: 1. مربی، 2. زمانبندی، 3. محیط، 4. روش آغاز بحث، 5. اندیشه‌ورزی، 6. روش و قالب ارائه و 7. محتوا، توضیح داده و رکن مربی را که نقش تسهیلگر دارد، بتفصیل بررسی میکنیم. از آن جایی که این برنامه بطور رسمی در غرب تدوین شده، بیشک تحت تأثیر اندیشه های غربی است و نیاز است برای بومیسازی و سازگاری آن با فرهنگ و سنت ایرانی بازنگری شود. با توجه به تأکید اسلام به تربیت فکری انسانها و همچنین با توجه به ظرفیتهای زیادی که در متونِ فرهنگِ ایرانی اسلامی از جهات مبانی، اصول، روش، محتوا و... وجود دارد، میتوان یک برنامۀ متناسب با اين فرهنگ، بومیسازی کرد. پژوهش پیش رو که بروش کتابخانه یی صورتبندی شده، نمونۀ کوچکی از ظرفیتهای موجودِ موردِ ادعاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - ضرورت «فلسفه و کودک» در ترازوی اندیشه اسلامی با تأکید بر ظرفیتهای موجود در فرهنگ اسلامی
ایمان دیندار اصفهانی مهدی منصوریبرنامۀ «فلسفه و کودک» یکی از روشهای نوینی است که امروزه در حوزة آموزش مورد استقبال و استفاده جوامع مختلف قرار گرفته است. هدف از این برنامه شکوفا نمودن تفکر انتقادی و خلاق کودکان است؛ هدفي كه مورد تأكيد دين مبين اسلام نيز هست. بر اساس مبانی و اصول تربیت اسلامی و از منظر چکیده کاملبرنامۀ «فلسفه و کودک» یکی از روشهای نوینی است که امروزه در حوزة آموزش مورد استقبال و استفاده جوامع مختلف قرار گرفته است. هدف از این برنامه شکوفا نمودن تفکر انتقادی و خلاق کودکان است؛ هدفي كه مورد تأكيد دين مبين اسلام نيز هست. بر اساس مبانی و اصول تربیت اسلامی و از منظر متون ديني، تربیت فکری باید از سن کودکی آغاز شود، يعني دقيقاً همان هدفِ برنامة «فلسفه و کودک». اين برنامة که اکنون مطرح است، از فرهنگ و اندیشة جامعة غربی رنگ پذیرفته است و بعنوان نمونه ميتوان ردّ پاي اندیشه پراگماتیسمی، کثرت‌گرایی و... را در آن مشاهده نمود. با توجه به اين ریشه‌هاي فکری از يكسو، و وجود ظرفیتهای فراوان در حوزه‌ها، مبانی، اصول، روش، محتوا و... در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی، از ديگر سو، شایسته و بایسته است برنامة «فلسفه و کودک» متناسب با فرهنگ ایرانی‌ـ اسلامی بومیسازی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - تبیین برنامهریزی فرهنگی و نقش آن در برنامه‌های توسعهی شهری
سهند محمدی خبازانبرنامهریزی فرهنگی رویکردی است که از دهه‌ی 1970 میلادی از سویی با تغییر تعریف فرهنگ از "فرهنگ والا" به "سبک زندگی" درون مطالعات فرهنگی و نظریه‌ی فرهنگی و از سوی دیگر به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی گریبانگیر شهرها و توجه به نقش اقتصادی فرهنگ و هنر شروع به رشد چکیده کاملبرنامهریزی فرهنگی رویکردی است که از دهه‌ی 1970 میلادی از سویی با تغییر تعریف فرهنگ از "فرهنگ والا" به "سبک زندگی" درون مطالعات فرهنگی و نظریه‌ی فرهنگی و از سوی دیگر به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی گریبانگیر شهرها و توجه به نقش اقتصادی فرهنگ و هنر شروع به رشد کرد و به تدریج توسعه یافت. با وجودی‌که برنامهریزی فرهنگی در کشورهای مختلف اشکال مختلفی به خودگرفت، اما در میان این اشکال مختلف اهداف و رویههای مشترکی چون مشارکت اجتماعی، توسعهی منابع فرهنگی و توسعهی اجتماعی نیز به چشم میخورد. در این نوشتار در ابتدا به مطالعه‌ی رویکردهای مختلف مواجهه با فرهنگ در برنامه‌های شهری از ابتدای قرن بیستم پرداخته خواهد شد و پس از آن مبانی نظری برنامهریزی فرهنگی در معنایی که در دهه‌ی 2000 میلادی متداول شد، شرح داده میشود. مطابق با آنچه از این نوشتار حاصل شد برنامهریزی فرهنگی در یک تعریف کلی به کاربرد استراتژیک و ضروری منابع فرهنگی در توسعهی شهری و اجتماعی اطلاق میشود که باید بخشی از یک استراتژی بزرگ‌تر برای توسعهی شهر و اجتماع باشد، و شرط موفقیت آن تهیه‌ی توامان برنامه‌ی استراتژیک و برنامه‌ی عملیاتی است، البته برنامه‌ای دائمی و نه اتفاقی و با توجه به همه‌ی نیازهای جامعه و نه فقط نیازهای هنری. در این تعریف از برنامهریزی فرهنگی منابع فرهنگی از طریق تعریف فرهنگ در هر یک از جوامع مشخص می‌شوندکه از اینرو منابع فرهنگی برای جوامع مختلف متفاوت خواهند بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
103 - ارزیابی آمادگی الکترونیکی مؤسسات فرهنگی توسط مدل IUP
حمزه امین طهماسبیآمادگی الکترونیک مفهوم نسبتاً جدیدی است که به‌واسطه نفوذ سریع اینترنت در سراسر جهان و پیشرفت چشمگیر استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در کسب‌وکار و صنعت توسعه یافته است. میزان آمادگی یک جامعه یا سازمان را برای مشارکت و سود بردن از توسعه‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، چکیده کاملآمادگی الکترونیک مفهوم نسبتاً جدیدی است که به‌واسطه نفوذ سریع اینترنت در سراسر جهان و پیشرفت چشمگیر استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در کسب‌وکار و صنعت توسعه یافته است. میزان آمادگی یک جامعه یا سازمان را برای مشارکت و سود بردن از توسعه‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، آمادگی الکترونیکی تعریف میکنند. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی آمادگی الکترونیکی مؤسسات فرهنگی است. در پژوهش پیش رو، ابتدا با بررسی تحقیقات انجام‌شده و مدلهای ارزیابی آمادگی الکترونیکی در سطوح مختلف، مدل جامع میوتولا و ون‌براکل برای ارزیابی آمادگی الکترونیکی مؤسسات فرهنگی انتخاب شد و با استفاده از پرسشنامه و نظرخواهی از خبرگان شاخصهای مدل تعدیل شد. پس از وزن دهی به شاخصهای ارزیابی با روش تحلیل سلسله مراتبی و امتیازات عملکرد مؤسسات در هر یک از شاخص‌ها، میزان آمادگی الکترونیکی مؤسسات فرهنگی محاسبه شد. نتایج کلی پژوهش نشان‌دهنده عدم آمادگی کامل مؤسسات فرهنگی به‌منظور الکترونیکی شدن و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در موسسه می باشد. در انتها پس از شناسایی نقاط ضعف، راهکارهایی نیز برای آمادگی بیشتر مؤسسات فرهنگی ارائه شد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
104 - بررسی علل و پیامدهای حاشیه نشینی در کلان شهرهای کشور (بررسی موردی: حاشیه نشینی در کلان شهر مشهد(
سعید سیدحسین زاده یزدیجهان به سرعت در حال گسترش زندگی شهری است. در ایران نیز شهرنشینی با روندی سریع و شتابان همراه بوده و این رشد شتابان مسائل و معضلات زیادی را برای کلان شهرهای بزرگ ایران به دنبال داشته که یکی از مهم ترین آن ها بروز پدیده حاشیه نشینی است. مشهد پس از تهران بزگترین کلان شهر ک چکیده کاملجهان به سرعت در حال گسترش زندگی شهری است. در ایران نیز شهرنشینی با روندی سریع و شتابان همراه بوده و این رشد شتابان مسائل و معضلات زیادی را برای کلان شهرهای بزرگ ایران به دنبال داشته که یکی از مهم ترین آن ها بروز پدیده حاشیه نشینی است. مشهد پس از تهران بزگترین کلان شهر کشور بوده و رشد سریع شهرنشینی را در چند سال گذشته تجربه کرده است و بخش عمده این رشد به حاشیه شهر اختصاص دارد. این پهنه شامل 42 محله است که بر اساس آمار سال 1385 به میزان 33 درصد از جمعیت و 22 درصد از وسعت شهر مشهد را شامل می شود. هدف این مقاله تبیین عوامل مؤثر بر شکل گیری پدیده حاشیه نشینی در کلان شهرها و آثار و پیامدهای آن با بررسی موردی حاشیه نشینی در کلان شهر مشهد است. در این راستا جامعه آماری پژوهش، جمعیت حاشیه نشین شهر مشهد در مناطق 12 گانه آن بوده است که از این میان 400 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. روش نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای و ابزار تحقیق نیز پرسشنامه محقق ساخته بوده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که از دلایل عمده مهاجرت به حاشیه شهر مسائل معیشتی از جمله پیدا کردن کار، قیمت پایین منزل و هزینه پایین زندگی و همچنین مسئله ازدواج بوده است. جدی ترین مسائل از نگاه ساکنین در حاشیه شهر مسائل امنیتی، مقوله سلب آرامش و کمبودهای رفاهی، ساخت و سازهای غیراصولی و فقدان امکانات فیزیکی است که باعث شده است مجموعه پیچیده و درهم تنیده ای از مسائل گریبانگیر ساکنین این مناطق شده و حضور همزمان این مسائل منجر به تشدید هر کدام از آن ها نیز شود. یکی از نقاط عزیمت مناسب برای شروع اقدامات اصلاحی در سکونت گاه های غیررسمی مشهد، تشویق و ترغیب ساکنین به سنددار کردن زمین ها و منازل شان است. جلب اعتماد ساکنین برای هرگونه اقدام مشارکتی در جهت بهبود شرایط حاشیه شهر، در گروی پیش قدمی معتمدین محلات حاشیه است، این در حالی است که میزان بی اعتمادی به دستگاه های مسئول در این زمینه بسیار زیاد است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
105 - طراحی الگوی ارتقاء فرهنگ مالیاتی با رویکرد ترکیبی دلفی و ساختاری - تفسیری
اعظم زنگانه روح اله سمیعی محمودرضا مستقیمیيکي از مهمترين دغدغه‌هاي پيشروي نظام مالياتي کشور، موضوع ارتقاء فرهنگ مالياتي است لذا هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی ارتقاء فرهنگ مالیاتی در کشور بود که از ترکیب روش دلفی و مدلسازی ساختاری تفسیری برای نظرسنجی از اساتید دانشگاهی و مدیران عالی مالیاتی که شامل 28 نفر بوند، اس چکیده کامليکي از مهمترين دغدغه‌هاي پيشروي نظام مالياتي کشور، موضوع ارتقاء فرهنگ مالياتي است لذا هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی ارتقاء فرهنگ مالیاتی در کشور بود که از ترکیب روش دلفی و مدلسازی ساختاری تفسیری برای نظرسنجی از اساتید دانشگاهی و مدیران عالی مالیاتی که شامل 28 نفر بوند، استفاده شد. برای غربال گری مولفه ها از روش دلفی استفاده شد که 26 مولفه در قالب 6 بعد شناسایی شدند. برای سطح بندی ابعاد از مدلسازی ساختاری- تفسیری استفاده شد. پس از تحلیل داده ها، ابعاد در چهار سطح دسته بندی شدند و نتایج نشان داد زیر بنای توسعه فرهنگ مالیاتی، در درجه اول(فرهنگ سازی رسانه‌ای) و دوم (آموزش مؤدیان) و سوم (آگاهی مؤدیان- اعتمادسازی مؤدیان- قانون‌گرایی مؤدیان) چهارم(نگرش مؤدیان) هستند. برای خوشه بندی ابعاد از تحلیل MICMAC استفاده شد که ابعاد(آموزش مؤدیان- فرهنگ‌سازی رسانه‌ای) در خوشه مستقل و ابعاد(آگاهی مؤدیان- اعتمادسازی مؤدیان- قانون‌گرایی مؤدیان- نگرش مؤدیان) در خوشه وابسته قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
106 - بررسي و تحليل زمينه‌هاي رشد فلسفه در دوره آل بويه
علي‌اکبر کجباف سعيد مؤکديهر دانشي شرايط خاص خود را براي رشد و نمو ميطلبد و فلسفه نيز دانشي است که بذر آن در هر خاکي به بار نمينشيند. فراز و فرود رشد فلسفه در تاريخ ايران نيز گواهي بر اين موضوع است. در دورة آل‌بويه اين دانش رشدي را در تحرير و ترجمة کتب و توجه به فلاسفه و تربيت دانش‌آموخته در تج چکیده کاملهر دانشي شرايط خاص خود را براي رشد و نمو ميطلبد و فلسفه نيز دانشي است که بذر آن در هر خاکي به بار نمينشيند. فراز و فرود رشد فلسفه در تاريخ ايران نيز گواهي بر اين موضوع است. در دورة آل‌بويه اين دانش رشدي را در تحرير و ترجمة کتب و توجه به فلاسفه و تربيت دانش‌آموخته در تجربه دارد که متعاقباً اين سؤال را به ذهن متبادر ميکند که چه عواملي سبب شد تا فلسفه اين پيشرفت را از خود نشان دهد؟ پژوهش حاضر بدنبال چرايي اين موضوع، به بررسي و تحليل زمينه‌هاي رشد فلسفه در اين دوره از تاريخ ايران پرداخته است. نگارش داده‌هاي يافت شده با روشي توصيفي ـ تحليلي نشان ميدهد که زمينه‌هاي علمي ـ فرهنگي و سياسي ـ مذهبي متفاوتي بصورت مستقيم و غيرمستقيم بر جريان اين رشد تأثيرگذار بوده‌اند که در نوشتار حاضر به واکاوي آنها پرداخته‌ايم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
107 - سخن سردبیر
دکتر حسین کلباسی اشتریفلسفه در هر زمان و مكاني كه ظهور يافته، بي‌شك با كلّيت روحي و قومي و يا وجوهي از فرهنگ و نحوة زيست و باور ساكنان آن نسبت داشته است. اما تصديق و تفصيل اين امر چندان هم ساده نيست و براي نمونه ميتوان پرسيد ظهور عناويني چون «فلسفه هندي»، «فلسفه چيني»، «فلسفه ژاپني»، «فلسفه چکیده کاملفلسفه در هر زمان و مكاني كه ظهور يافته، بي‌شك با كلّيت روحي و قومي و يا وجوهي از فرهنگ و نحوة زيست و باور ساكنان آن نسبت داشته است. اما تصديق و تفصيل اين امر چندان هم ساده نيست و براي نمونه ميتوان پرسيد ظهور عناويني چون «فلسفه هندي»، «فلسفه چيني»، «فلسفه ژاپني»، «فلسفه آفريقايي» و مانند آن و راهيابي آنها در گفتمان تاريخي و اجتماعي يكي دو دهه اخير دقيقاً به چه معناست؟ آيا پسوندهاي قومي و جغرافيايي به واژه فلسفه، نشان از ويژگيها و اختصاصاتي دارد كه در ساير اقوام و فرهنگها ديده نميشود؟ آيا اساساً فلسفه ميتواند به حوزة جغرافيايي خاصي تعلق داشته باشد و در اينصورت رواج اصطلاحات «فلسفه غربي»، «فلسفه شرقي»، «فلسفه اروپايي» يا «فلسفه ايراني» چه ممّيزاتي را افاده ميكند؟ به فرض وجود اين فلسفه‌ها در ساحت نظر و وجدان، نشان و تأثير خارجي آنها چگونه و كجاست و مؤدّي به چه نتايج و پيامدهايي در زندگي و عمل ـ بويژه در عالم كنوني ـ گرديده است؟ پاسخ بدين پرسشهايي از ايندست، چندان آسان نمينمايد، زيرا اين اصطلاحات مركّب، تصوراً و تصديقاً به روشن شدن مفاهيم بسيط آنها قيام دارد و پس از ايضاح و روشني بايد پرسيد تفصيلاً چه امكاناتي را فراروي ذهن ميگشايد. ترديدي نيست وجهي از اين موضوع، به ظهور بحران در فلسفه و فرهنگ غربي بازميگردد؛ يعني همان زمينه يا زمينه‌هايي كه سبب تحول در مطالعات شرق‌شناسي و اقبال به عناويني چون «فلسفه تطبيقي» گرديد. تا قبل از قرن بيستم، اصطلاح «فلسفه چيني» شايد بي‌معنا و مهمل مينمود، اما از زمان اعلام بحران در فلسفة غرب و سيطره نيست‌انگاري برآمده از آن، توجه به امكاناتي متفاوت از امكانات فعليت يافته و تماميت تفكر غربي رونق گرفت. از نشانه‌هاي بارز آن، همين رونق فلسفه تطبيقي، اديان تطبيقي و عناوين مشابه با آنهاست كه در بطن خود به جستجوي افق يا افقهاي ديگري در پايان تاريخ تجددّ نظر دارد. اينكه اين جستجو از سنخ نگاه تاريخي است يا پديدارشناختي و آيا ميتواند به خروج از فروبستگي اين عالم مددي برساند يا خير، موضوعي است در خور تأمل و البته هنوز به مرحله آزمون توانمندي خود نرسيده است. از سوي ديگر، واژگان مذكور، حاوي واكنش و البته اعتراضي است به هژموني فلسفة معاصر و بروز نارساييها و تعارضات دروني آن كه بويژه در خارج از مرزهاي اروپايي و آمريكايي آن خود را آشكارتر ميسازد. اين وضعيت، وضعيت پيچيده‌يي است كه طرد و تمنّاي فلسفه غرب را توأمان با خود دارد، اما در عين حال فرصتي است مغتنم براي حيات دوباره فرهنگهاي كم‌جان يا بي‌جاني كه در زير بار سنگين فرهنگ مصرف و تكنيك دنياي مدرن به فراموشي سپرده شدهاند. در اين ميان، التفات جدّي و پرسشگرانه نسبت به «فلسفه ايراني» شايسته و بايسته است؛ هرچند در آغاز از پيرايه‌هاي ناسيوناليسم و قوم‌گرايي و تعصب ملي بايد خالي شود و هرچند ظرفيت اين فلسفه در مواجهه با پرسشها و نيازهاي بشر امروز مبهم است. «فلسفه ايراني» از اين امتياز بزرگ برخوردار است كه نه واكنشي است به سيطرة فلسفه غربي و پيامدهاي آن و نه پديده‌يي است بي‌ريشه و تاريخ. اكنون ميتوان بمدد پژوهشهاي دقيق تاريخي و زبان‌شناختي، شواهد و قرينه‌هاي متعددي از وجودشناسي، كيهان‌شناسي، اخلاق و بطوركلي حكمت عملي اين فلسفه را كه بر محور نور و ذوق و اشرق روحي و باطني است، تشخيص داد؛ چنانكه گروهي از ايران‌شناسان و اسلام‌شناسان و مستشرقان دوره اخير نيز سخت بدان روي آورده‌اند. آگاهي ما از حكمت خسرواني، حكماي فُرس و حكمت مغان در قياس با ميراث بزرگ و سترگ آنان بسيار اندك است. امتياز ديگر اين سنت حكمي آن است كه از آفت قومي و محدوديت جغرافيايي مبرّاست و به پهنة وجود و ساحت ظهور آفريدگار چشم دوخته است. «فلسفه ايراني» هرچند بظاهر در قلمرو پژوهشهاي اهل فلسفه ميگنجد، اما با اطمينان ميتوان گفت اهالي تاريخ و ادب و هنر و سياست و اخلاق را نيز به جستجوي زوايا و امكانات خويش فراميخواند. اميد كه محققان و دانشمندان جوان ما به شناخت و معرّفي اين ميراث و سنت غني اهتمام ورزند و محصّلان و دانشجويان را به كاوش در مدارك و اسناد و گواهيهاي تاريخي آن فراخوانند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
108 - سخن سردبیر
دکتر حسین کلباسی اشتریبازخواني و بازانديشي مختصات ديني و فرهنگي ايرانيان در ادوار تمدني پيشين، بمنظور نشان دادن ظرفيتهاي ناشناخته فکري و عقلي اين عرصه، امري است که بتدريج ضرورت آن براي پژوهشگران حوزه فرهنگ ـ و در اينجا اهالي فلسفه ـ بيشتر نمود مييابد. قريب به چهار قرن است که شماري از مستشرقا چکیده کاملبازخواني و بازانديشي مختصات ديني و فرهنگي ايرانيان در ادوار تمدني پيشين، بمنظور نشان دادن ظرفيتهاي ناشناخته فکري و عقلي اين عرصه، امري است که بتدريج ضرورت آن براي پژوهشگران حوزه فرهنگ ـ و در اينجا اهالي فلسفه ـ بيشتر نمود مييابد. قريب به چهار قرن است که شماري از مستشرقان اروپايي با صرف وقت فراوان -و اي بسا اشتياقي فوق‌العاده ـ به مطالعه تاريخ ايران و فرهنگ آن اهتمام ورزيده‌اند و اي بسا آثاري درخور ستايش نيز در معرفي پيشينه درخشان ادب و هنر و تاريخ و علم و اخلاق اين سرزمين پديد آورده‌اند. اين کوششها في‌نفسه ستودني است و چه بسا زوايايي را به خود ما ايرانيان نشان داده و ميدهد که مع‌الأسف قرنها از نظر دور مانده و ارزش آن مغفول واقع شده است. بحث درباره نتايج اين پژوهشها و مقاصد و اهداف آنها مجال مستقلي را ميطلبد؛ البته که امروز به سنجش دقيق اين آثار و مآثر بايد توجهي ويژه داشت. اما همينقدر ميتوان گفت نگاه شرق‌شناسان در اين چهار يا دستكم دو قرن اخير، مسبوق به پيش‌فرضهايي بوده و هست که مانع شناخت آنان از حقيقت فرهنگ شرقي و ايراني آنچنان که بوده است گرديده و گويي بمانند حجابي ضخيم بر ديدگان شرق‌شناسي عمل کرده و برغم دستاوردهايي درخور تقدير، آنان را از تقرب به جوهره فرهنگ ريشه‌دار و غني ايران و ايراني محروم ساخته است. البته نميتوان انکار کرد که معدودي از ايشان همانند اسلام‌شناس فقيد فرانسوي، هانري کربن، با خودآگاهي نسبت به اين آفت شرق‌شناسي تمام همت خود را مصروف رهايي از پيش فرضها ـ و بعضاً قصور در فهم يا سياست‌بازيها‌ـ ي شرق‌شناسان کرده و حتي از اينکه او را مسشرق بنامند تبري جسته و در عوض خود را با افتخار زائر شرق خوانده است. براستي آفت بزرگ شرق‌شناسي چيست که امثال کربن از آن بيزاري جسته‌اند و سنت دراز دامن و پيکر احتمالاً پر هيبت آن را به چالش ميکشد؟ در قرن گذشته ميلادي کتاب جنجالي ادوارد سعيد در نشان دادن باطن شرق‌شناسي و اهداف و مقاصد سياسي و بعضاً استعماري آن، واکنشهاي بسياري را برانگيخت و اين پرسش مهم را مقابل ديدگان نخبگان و دانش‌پژوهان قرار داد که چگونه غرب ميتواند از عرصه‌يي بظاهر علمي و آکادميک، اينچنين سوء استفاده کرده و براي تحصيل منافع خود تا اين حد و اندازه، قدرت تکنيکي و سياسي خويش را به ساحت علم تحميل نمايد؟ شرح ماجراي اندوهناک غلبه قدرت بر فضيلت و حقيقت و برآمدن سوفيسم و نيست‌انگاري متأخر، بويژه در تجربة مدرن ومدرنيته به زبان گروهي از فيلسوفان و متفکران معاصر آمده است که تکرار آن ضرورت ندارد، ليکن لحاظ آن در مطالعه مجدد ميراث مشرق زمين و آگاهي نسبت به تقدير علم مدرن به گشايش افقهايي جديد مدد ميرساند. اکنون شرق‌شناسي ـ و از جمله آن ايرانشناسي ـ بايد ضمن خودآگاهي به مبادي و مقاصد شرق‌شناسي کلاسيک، در پي تأسيس دانشي متناسب با روح شرق و فرهنگ مشرقي باشد. در قلمرو تاريخ فلسفه و بمنظور احياي حکمت مشرقي ايراني ـ که طرح آن دستكم هزارسال پيش بدست شيخ الرئيس پي افکنده شده وسپس بدست شيخ اشراق به حکمت خسرواني پيوند زده شد ـ ابتدا لازم است اسطوره يونان و تجربة يگانه و بي‌همتاي آن که بر زبان عده‌يي از مورخان غربي فلسفه جاري است و ديگران نيز بي‌تأمل و توقف آن را بمانند مشهورات تکرار ميکنند، مورد نقد جدي قرار گرفته و سهم مشرق زمين در خرد و خردباوري و اقبال به حکمت اصيل، وحياني و آسماني مورد بازخواني قرار گيرد تا روشن شود که پايه‌گذار حکمت نه يونان و يونانيان، بلکه حاملان وحي الهي و مخاطبان شرقي و مشرقي آن بوده‌اند. به حکم خرد و سرشت سليم آدميان، اساس عالم تکوين بر انتخاب طريق کمال و ايصال کائنات به غايات مخصوص خودشان قرار گرفته و اين هدفمندي عالم را همة صاحبان خرد درمييابند. از لوازم تصديق اين معنا، تصديق رسولان و سفيراني است که با ابلاغ کلام الهي، راه و طريق درست و نزديکترين آنها به مقصد را به بشر مي‌آموزند و او را در اين طي طريق مدد ميرسانند. بدين نحو باور نادرست انحصار فلسفه به يونان و اخلاف غربي آن مورد ترديد جدي قرار گرفته، تمهيد و ترغيب به گشايش راه را برمي‌انگيزاند و راه براي بازانديشي دربارة منشاء راستين حکمت و خردمحوري هموار ميسازد. اين آغاز مشرقي با تماميت و پايان فلسفة غربي پيوندي تاريخي و گريزناپذير دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
109 - سخن سردبیر
دکتر حسین کلباسی اشتریترديدي نيست كه مقوله «زبان» نه تنها معرف فرهنگ اقوام و ملتها، بلكه مقوم و ضامن حيات آنهاست. از لوازم آن، توجه به مبادي، ساختار، ظرفيت و استعداد زباني و البته مقدم بر آن، تصحيح برداشت و نگاه نادرست رايج نسبت به اين مقوله است: زبان وسيله و ابزار نيست، آنهم ابزاري كه بتوان چکیده کاملترديدي نيست كه مقوله «زبان» نه تنها معرف فرهنگ اقوام و ملتها، بلكه مقوم و ضامن حيات آنهاست. از لوازم آن، توجه به مبادي، ساختار، ظرفيت و استعداد زباني و البته مقدم بر آن، تصحيح برداشت و نگاه نادرست رايج نسبت به اين مقوله است: زبان وسيله و ابزار نيست، آنهم ابزاري كه بتوان آن را آزادانه در دست گرفت و مقصود خود را برآورده ساخت. زبان، جلوه ملفوظ و كلامي تفكر است و تفكر نيز اگر نه عين وجود، دستكم آيينه‌يي است از ساحت وجود كه لاجرم با سعة معنوي خود انسانها نسبت تام دارد. در اينجا، بحث درباره عرضه تعريف جامع و مانع «زبان» نيست؛ سخن بر سر تلقي نادرست از مقوله‌‌يي است كه غالباً بمثابه وسيله و ابزار و حداكثر بعنوان نوعي واسطه از آن ياد ميشود. دلايل اين تلقي نادرست چند است: نخست آنكه ابزار، شيء يا واسطه‌يي است بي‌جان، جامد و درنتيجه فاقد رشد و بالندگي. وسيله را ميتوان همه جا برد و در اختيار هركس قرار داد، در حالي كه زبان، وجهي از حيات روحي انسان است كه همانند صاحبش، زنده، پويا و داراي رشد ـ و برعكس، زوال و انحطاط ـ است. اصلاً مقدمه رشد و زبول تمدنها، نخست در زبان آن تمدن آشكار ميشود، بدينصورت كه از زايش، غنا، معاني و روح جاري در زبان ميتوان به وضعيت صاحبان آن پي‌برد. دوم آنكه زبان، جا و مكان معيني ندارد، چه رسد به آنكه آن را قطعه‌يي در داخل دهان افراد بدانيم. زبان رونوشتي از حيات معنوي انسانهاست كه با تماميت وجودي آدميان نسبت دارد و هرآنچه در آيينه روح و معنا و ضمير انسان منعكس شود، صورت ملفوظ آن در زبان مي‌آيد. سوم آنكه بدليل ملازمت زبان با ساحت وجودي انسان، زبان نيز همان حرمت و مقامي را دارد كه خلقت انسان از آن برخوردار است، تا جايي كه در كلام وحي، پس از اشاره به خلقت انسان، تعليم بيان و سخن به ساحت ربوبي نسبت داده شده است. «خَلَقَ الانسان * عَلَّمْهُ البيان» (الرحمن/3 و 4). در سنت ديني ما، زبان چنان حرمتي دارد كه كليد ثواب و عقاب اخروي در آن نهاده شده است و از معبر آن است كه هدايت و ضلالت آشكار ميشود. سقراط حكيم در رساله كراتيلوس، به منشأ ازلي و آسماني حروف و اسماء و وجه وجودي آن تأكيد دارد و مخاطب خود را آگاه ميسازد كه اسم با مسمّي مناسبتي حقيقي دارند نه اعتباري و قراردادي. شايد به همين دليل است كه برخي متفكران معاصر معتقدند از معبر فقه‌اللغة (اتيمولوژي) ميتوان به حقيقت اشياء و اعيان پي برد، زيرا حسب آنچه كه در كتاب خدا مبني بر وحدت امت آدميان آمده است «كان‌الناس اُمة واحدة»(بقره/213). زبان عطيه‌يي الوهي و آسماني است و اين منشائيت واحد براي اهل نظر، آفاق جديدي را ميگشايد كه جا دارد تبيين و تقرير شود. بنابرين، با زبان معامله شيء و ابزار نميتوان داشت و اگر هم واسطه‌يي براي تفهيم و تفاهم آدميان قرار گرفته است، از مبادي و شأن آن نميتوان غفلت كرد. بهمين جهت، علم و آگاهي نيز كه در زبان آشكار ميشود، نسبت ظاهر و مظهر را يادآوري ميكند و اگر علم حرمتي دارد، نشانه و جلوه آن نيز از همان حكم برخوردار است. اگر در فلسفه به زبان توجه و التفات خاصي صورت گرفته است، از قبيل همين وجه وجودي آن است و از همينروست كه فيلسوفان و حكما در بهره‌گيري از زبان و واژگان، دقت و وسواس بخرج ميدهند. امروزه شاهد برخي بيدقتيها در ادبيات و واژگان فلسفي در زبان فارسي هستيم و مشخصاً استعمال بيرويه و بعضاً ناآگاهانه از واژگان فرنگي در نوشته‌هاي فلسفي و شبه فلسفي، آفتي است كه بر پيكر اينگونه نوشته‌ها نشسته است. برخي نوشته‌ها در قالب كتاب و مقاله فلسفي آنچنان است كه خواننده ترديد ميكند اين نوشته براي مخاطب فارسي زبان نگاشته شده يا فلان مخاطب اروپايي و فرنگي؟! حجم استعمال كلمات بيگانه در برخي نوشته‌ها بقدري است كه نه تنها زبان و ادبيات فارسي را تحقير ميكند، بلكه اسباب سوءفهم و خطاي خواننده يا خوانندگان را فراهم ميسازد. بايد پرسيد واقعاً اين چه رويه‌يي است كه نوشته فارسي براي خواننده فارسي زبان، هيچ تناسبي با قالب و مهمتر از آن، روح حاكم بر اين زبان ندارد؟ شايد نويسندگان اينگونه نوشته‌ها تعمدي هم نداشته باشند و حسب عادت به اين آفت گرفتار شده باشند، ولي تبعات و زيانهاي ناشي از اين رويه نادرست، دقيقاً در پيكر فرهنگ ظاهر ميشود و بعبارت ديگر، اينگونه نوشته‌ها، آگاهانه يا ناآگاهانه، فرهنگ ملي و سنت فكري ـ عقلي ما را نشانه رفته است. كسي با كاربرد اصطلاح و واژگان تخصصي در جا و محل خود مخالفتي ندارد و اي بسا برخي كلمات خاص فرنگي، معادل مناسبي در زبان بومي نيافته باشند، در اينصورت نويسنده بخوبي ميداند كه از آن واژه در چه محدود‌يي استفاده كند، ضمن آنكه دستكم در مورد اصطلاحات فلسفي، اكنون معادلهاي مناسب گوناگوني وضع شده است كه بخوبي افاده معنا كرده و مقصود را ميرساند. كساني كه با اين سخن هم‌داستانند ميدانند كه از وظايف اهل علم، يكي هم افزايش ظرفيتهاي زبان ملي و قومي است و ازاينرو، عالمان خود به وضع معادلهاي مناسب و شايسته براي كلمات بيگانه اهتمام ميورزند، نه اينكه منفعلانه به اقتباس و استعمال صرف دل خوش دارند. آفت مذكور در قلمرو فلسفه، اغلب درباره مكاتب و نحله‌ها (ايسم‌ها) و گرايشهاي فكري قديم و جديد بچشم ميخورد و در حالي كه براي اين مكاتب، معادلهاي گويا و دقيقي وضعش است، بازهم بعضاً شاهد استفاده از واژگان بيگانه در نوشته‌هاي فارسي هستيم. اميد اينكه محققان و پژوهشگران و مترجمان گرانقدر ما بيش از پيش به اين معنا التفات و اهتمام داشته و زبان عزيز فارسي را از گزند اينگونه آفتها دور سازند. «ايدون باد» پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
110 - چين به روايت مسلمانان؛ ازقرن سوم تا قرن هشتم هجري
مريم سليماني فردسابقه ارتباط مسلمانان با كشور چين بس ديرينه است؛ اين ارتباطات از طريق سفرهاي مسلمانان به آن مناطق و با انگيزه‌هاي مختلف بازرگاني، اقتصادي، سياسي و ديني انجام شده است. شواهد موجود حاكي از آن است كه مسلمانان از همان آغازين نشانه‌هاي حيات فرهنگي و سياسي، سفرهايي به اين سرز چکیده کاملسابقه ارتباط مسلمانان با كشور چين بس ديرينه است؛ اين ارتباطات از طريق سفرهاي مسلمانان به آن مناطق و با انگيزه‌هاي مختلف بازرگاني، اقتصادي، سياسي و ديني انجام شده است. شواهد موجود حاكي از آن است كه مسلمانان از همان آغازين نشانه‌هاي حيات فرهنگي و سياسي، سفرهايي به اين سرزمين داشته‌اند. در اين ميان، اطلاعات ارزشمندي توسط جغرافيدانان مسلمان ضبط و بدست آمده است. اين اطلاعات در زمينه‌هاي مختلف اعم از جغرافياي طبيعي، شامل محدودة جغرافيايي كشور چين، شهرها و مسافتهاي هر يك و همچنين مسائل معيشتي، فرهنگي و آموزشي شامل دستاوردهاي هنري و علمي و اجتماعي و صنايع گردآوري شده است. اين نوشتار بر آن است تصوير چين در انديشه و توصيف مسلمانان را از قرن اول هجري تا روزگار حافظ ابرو در قرن هشتم هجري بررسي و تشريح نمايد. نوشتار حاضر ميتواند بعنوان مقدمه‌يي بر تشريح نوعي شرق‌شناسي اسلامي باشد که طي آن، گزارش انديشمندان و سياحان يک قدرت بزرگ سياسي و فرهنگي از شرق دور، مبناي مسافرتها، روابط، جهان‌گشاييها و انتقال ميراثهاي فكري و فرهنگي از نقطه‌يي به نقطه ديگر ميشود. با اين ملاحظه، اين گزارشها و توصيفات از آنرو حائز اهميتند كه در خدمت گسترش فرهنگ و دين اسلام قرارگرفته و از آنها بهره‌برداري شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
111 - سخن سردبير
دکتر حسین کلباسی اشتریدر روزهای اخیر خبری بر روی خروجیهای برخی خبرگزاریهای فرهنگی قرار گرفت؛ خبر این بود: افتتاح کتابخانه ـ موزه فارابی (حکیم ترک) در شهر استانبول ترکیه با مشارکت کشور قزاقستان. پیش از این نیز تندیس ابن‌سینا بعنوان پزشک و حکیم ترک در محل یکی از بیمارستانهای ترکیه نصب گردیده ب چکیده کاملدر روزهای اخیر خبری بر روی خروجیهای برخی خبرگزاریهای فرهنگی قرار گرفت؛ خبر این بود: افتتاح کتابخانه ـ موزه فارابی (حکیم ترک) در شهر استانبول ترکیه با مشارکت کشور قزاقستان. پیش از این نیز تندیس ابن‌سینا بعنوان پزشک و حکیم ترک در محل یکی از بیمارستانهای ترکیه نصب گردیده بود. فارغ از تحلیلها و واکنشهایی که نسبت به این اقدامات از سوی کشور همسایه در ابعاد سیاسی و با مقاصد خاص صورت میگیرد، این پرسش مهم مطرح است که براستی ملیت و زبان متفکران و نام‌آوران عرصه علم و فرهنگ چه اهمیتی دارد که چنین اقداماتی موجب بروز واکنشهايي از سوی نخبگان و فرهنگ‌دوستان و اهل علم و حتی مردم عادی از گوشه و کنار کشور شده است؟ چه ایرادی دارد که تصور کنیم بزرگان علم و فرهنگ متعلق به فرهنگ جهانیند؛ زیرا صرفنظر از قوم و ملیت و زبان خود، در واقع به بشریت خدمت کرده و عمر خویش را در جهت گسترش و تعمیق علم و فرهنگ بشری مصروف ساخته‌اند؟ پاسخ این است که با تصدیق ابعاد جهانی و شهرت و نفوذ علمی و معنوی گسترده این دسته افراد، هر ملتی در شرایط امروز با همین سرمایه‌های علمی و تاریخی است که در دنیا سخن میگوید و حتی به پشتوانه همین سرمایه است که امکان حیات و بقاء معنوی خود را تضمین میكند. در همین عالمی که سخن از الگوهای جدید زیست سیاسی و فرهنگی و تغییرات رابطه دولت ـ ملت و برداشته شدن مرزهای سنتی میان کشورها و اقوام است، بسیاری از کشورها و ملتهایی که ریشه تاریخی چندانی ندارند و یا مانند آمریکا اساساً فاقد هویت تاریخیند، برای تغذیه روحی شهروندان خود و یا بمنظور جلب و جذب گردشگر و یا مقاصد دیگر، دست به تاریخ‌سازی و هویتهای جعلی و غیرواقعی زده، سرمایه‌ها و میراث معنوی این و آن را به نام خود مصادره میکنند. آن ملتهایی که از پیشینه تاریخی خوبی برخوردارند ـ مانند اغلب ملتهای شرقی ـ در حفظ و احیای میراث فرهنگی خود اهتمام ویژه دارند و در مقابل سرقت میراث فرهنگی خويش بشدت مقاومت میکنند. در غرب و اروپا نیز علاوه بر این تحفظ و مقاومت، گهگاه از این سنخ مصادره‌های فرهنگی نيز صورت گرفته و میگیرد. موضوع این است که مقوله فرهنگ، مقوله‌يی دفعتی، آنی و زودرس نیست که بتوان آن را همانند کالا ساخت و این سو و آنسو فرستاد، بلکه برعکس مقوله‌يی کاملاً تدریجی و البته بمثابه موجود زنده‌يی است که همانند دیگر جانداران، ادوار جنینی و طفولیت و نوجوانی و جوانی را تا دوره کهنسالی طی میکند، ولی در عین حال مرگ و نیستی به آسانی بر آن عارض نمیشود. از همینروست که فرهنگ را در حکم روح و جان ملتها و اقوام شمرده‌اند و در فقدان آن هیچ ملتی به بقای خویش امیدوار نیست. ملت بزرگ و با فرهنگ ایران بمدد همین میراث معنوی خویش در طول هزاران سال، در متن تاریخ زیسته و اکنون نیز بمدد همین سرمایه، بقای خود را تضمین کرده است. این میراث به آسانی بدست نیامده، به آسانی حفظ نشده و به سهولت بدست نسل حاضر نرسیده است و در جریان گردش ایام، بارها مورد تاراج اجانب قرار گرفته است. فارابی، ابن‌سینا، مولوی، خیام، فردوسی، خواجه نصیر، سهروردی، ملاصدرا و صدها دانشمند و متفکر و هنرمند و شاعر دیگر، همه ایرانیند و در عین حال عالم امروز مدیون و مفتخر به کوششهای آنان است. پرسش اساسیتر آن است که نسل امروز با این سرمایه بی‌نظیر چه میکند و چه باید بکند و از ظرفیتهای آنان چگونه بهره گیرد؟ امید است دولتمردان، عالمان و نخبگان و بویژه جوانان با خودآگاهی نسبت به این میراث تاریخی، موقعیت آینده این ملت بزرگ را به پشتوانه همین سرمایه معنوی رقم زده و در حفظ و معرفی این میراث كهن تلاشي دوچندان کنند. «انشاالله» پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
112 - سخن سردبير
دکتر حسین کلباسی اشتریکمتر کسی گمان میبرد که با گذشت دو دهه از آغاز هزارۀ سوم میلادی و با وجود قدرت کنونی بشر در شناسایی و مهار تهدیدهای زیستی و اجتماعی، پدیده‌یی بتواند زندگی را نه در بخشی از جوامع، بلکه در سراسر کره زمین مختل و حتی فلج سازد. آری! ویروس کرونا که طبق اعلام بهداشت جهانی فقط چ چکیده کاملکمتر کسی گمان میبرد که با گذشت دو دهه از آغاز هزارۀ سوم میلادی و با وجود قدرت کنونی بشر در شناسایی و مهار تهدیدهای زیستی و اجتماعی، پدیده‌یی بتواند زندگی را نه در بخشی از جوامع، بلکه در سراسر کره زمین مختل و حتی فلج سازد. آری! ویروس کرونا که طبق اعلام بهداشت جهانی فقط چند گرم آن برای نابودی کل انسانها کافی است، قدرت ویرانی دهها و صدها سلاح کشتار جمعی و هسته‌یی را به چالش کشانده و مهمتر از آن، دهها پرسش اساسی را در ابعاد مختلف حیاتی فراروی ما گشوده است. از زمرۀ مهمترین این پرسشها، تردید جدی در قدرت افسانه‌یی علم و فناوری عالم معاصر است. پرسش اینست که اگر کرونا میتواند برق‌آسا همه کشورها، از جمله قدرتهای صنعتی و اقتصادی دنیا را درگیر کرده و بزانو درآورد و به هیچکس ـ از ساکنان زاغه‌های هند و بنگلادش گرفته تا ساکنان خانۀ نخست‌وزیری انگلستان و کارکنان کاخ ریاست جمهوری آمریکا ـ رحم نکند، آیا بشر در مقابل تهدید و حملۀ دیگری از این دست، تاب و توان ایستادگی دارد و میتواند به اتکای قدرت تکنیکی، جلوی نابودی خویش را بگیرد؟ این پرسش بمعنای بازخوانی ماهیت تکنولوژی، سرشت دانش جدید و قدرت ناشی از آن در دنیای مدرن است. امروز از لزوم گرفتن درسها و عبرتهای ناشی از این بیماری، بسیار سخن گفته میشود و بهمین سبب شاید زمان مناسبی است برای تعاطی جدیتر میان اهل فلسفه در مشارکت فکری در این مقولات و گشودن افقهایی نو برای ترسیم آینده‌یی غیر از آنچه غربیها با عنوان «پایان تاریخ» به عالمیان دیکته کردند. اکنون و با گذشت مدت زيادي از آغاز شیوع سراسری این ویروس، هزاران بولتن و مقاله و پژوهش میدانی متوجه پاسخ به همین پرسش شده و چنانکه میدانیم بشر همچنان به پاسخی معین دست نیافته است؛ واکسن و دارویی قطعی بدست نیامده و در حال حاضر، صاحبان بزرگ ثروت و قدرت و سلاح، یعنی آمریکا و اروپا، بیش از دیگر مناطق جهان با آن دست و پنجه نرم میکنند. تازه این اول ماجراست و جهان از پیامدها و نتایج آشکار و نهان این پدیده، سخت نگران است، زیرا شدت و عمق حادثه چنان است که برخی از برآمدن نظم و صورت دیگری از مناسبات و معادلات جهانی سخن میگویند. نگاهی به برخی نوشته‌ها و اظهارنظرها میتواند این نگرانیها را بازتاب دهد، از جمله اینکه: جهان پس از کرونا چگونه جهانی است و با کدامین نظم رقم میخورد؟ شاید از عمده‌ترین نگرانیهای پنهان غرب همین باشد که ناکامی پیکر متورم تکنولوژی و دانش متورمتر از آن در مواجهه با کوید 19، طلیعه‌یی است برای افول هژمونی سنتی غرب و نسخ لیبرالیسم و دموکراسی خداگریز و ضدانسانی که زمانی وعده‌های پوشالی و افسانه‌یی آن گوش عالمیان، بویژه ملل محروم را پر کرده بود و بیچاره مردمانی که به سراب جامعۀ آرمانی و شهر خیالی لیبرالیسم اروپایی ـو اخیراً، امریکایی‌ـ دلخوش بودند و تقدیر خود را بواسطۀ حاکمان بیگانه‌پرست ضعیف و زبون خود به نیست‌انگاری رو به گسترش مدرنیته گره زده بودند. براستی آیا ایندسته از حاکمان، از خود نمیپرسند چرا باید برای پیوستن به اتحادیه‌یی که از همۀ زمانها ضعیفتر و بیخاصیت‌تر شده و اکنون که عضو دانه‌درشت آن (انگلستان) با سماجت از آن فاصله گرفته و راه خود را جدا میکند، اینهمه اشتیاق ورزید؟ مگر در افق آینده آن بجز تاریکی چیزی میبینند؟ چرا باید ملت خود را در این مسیر اینچنین خوار و خفیف سازند؟ این ملتها همانهایی هستند که در راه رسیدن به اتوپیای رؤیایی و رو به زوال مغربی، پیوسته در دریا ناپدید میشوند و آنهایی هم که قدم به خشکی میگذارند، راهی اردوگاههای پناهجویان میشوند؛ جايی که آنان را نه حتی شهروند درجۀ دوم، بلکه موجوداتی همواره فرودست و شاید همانند اسلاف یونانیشان، بربر و غیرمتمدن میشمارند! دیدن تصاویر مراکز و اماکن توریستی و تاریخی پرطرفدار در اروپا و سایر نقاط عالم که امروز در اطراف آنها پرنده هم پر نمیزند، برای اهل خرد و معنا، پیامهای زنده و سازنده‌یی در همۀ ساحتهای فرهنگی و معنوی دارد. آری! امروز، بسیاق حیرت بشر در برابر این پدیدة مرموز که نمیدانیم از کجا و چگونه و از کدامین دروازه به حیاط و حیات ما راه یافته است و بنا بر برخی پیشبینیها، قرار هم نیست بدین زودی از این خانه خارج شود، بازخوانی بسیاری از ساحتهای فکری، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی انسان مدرن ضرورت می‌یابد. آگاهی از راهی که در پیش است، مستلزم آگاهی از راهی است که طی شده و گزافه نیست که گفته شود اهل فلسفه در این طریق میتوانند روشنایی افزونتری ببخشایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
113 - سخن سردبیر
دکتر حسین کلباسی اشتریدربارة روابط و مناسبات ایران و فرهنگ ایرانی با اسلام و فرهنگ اسلامی، نوشته‌ها و تحقیقات مختصر و مفصلی در زبانهای فارسی و اروپایی صورت گرفته و میگیرد و البته موضوعی است که نه تنها کهنه نشده و به حد اشباع نرسیده، بلکه همواره بدلایلی، مورد توجه شماری از خاورشناسان و اسلام چکیده کاملدربارة روابط و مناسبات ایران و فرهنگ ایرانی با اسلام و فرهنگ اسلامی، نوشته‌ها و تحقیقات مختصر و مفصلی در زبانهای فارسی و اروپایی صورت گرفته و میگیرد و البته موضوعی است که نه تنها کهنه نشده و به حد اشباع نرسیده، بلکه همواره بدلایلی، مورد توجه شماری از خاورشناسان و اسلام‌شناسان و ایران‌شناسان قرار دارد. گردآوری و سنجش و ارزیابی این آثار فی‌نفسه کاری است بزرگ و البته با توجه به حجم و دامنه آن، نه کار یک تن، بلکه تنها از عهدة گروهی از پژوهشگران برمی‌آید. در میان آثار مشهور در زبان فارسی، بیش از پنج دهه است که از زمان نگارش کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران، نوشته استاد مرتضی مطهری میگذرد و هر چند اکنون نیازمند ویرایش و بروزرسانی، بویژه از جهت برخی دادههای تاریخی است، اما بنوبة خود نشاندهندة دغدغه مهم یکی از اندیشمندان بزرگ معاصر است که به زوایایی از موضوع در زمان تصنیف آن پرتو افکنده است. بجز این اثر، آثار دیگری نیز در دهه‌های اخیر با رهیافتهایی متفاوت نگاشته شدهاند که بطور خاص بر نقش تشیع و انقلاب اسلامی ایران در تحولات یک قرن اخیر جهان تمرکز دارند. آنچه در این میان برای پژوهشگران فلسفه اهمیت می‌یابد، وضعیت علوم عقلی در منطقه شرق عالم اسلام با محوریت ایران، در این بازة زمانی است. اکنون بی‌اعتباری این سخن برخی مستشرقان و مورخان فلسفه، دائر بر همزمانی مرگ فلسفه در عالم اسلام با مرگ ابن‌رشد، کاملاً روشن شده و کمتر کسی است که دربارة گسترش خیره‌کنندة فلسفه و علوم عقلی، حد فاصل قرن هفتم تا قرن یازدهم قمری و از آنزمان تا امروز یعنی چهارصد سال اخیر، در عالم اسلام و بویژه در قلمرو ایران و شعاع ایران فرهنگی، تردید کند. شاهد بر این معنا تألیف و تصنیف هزاران اثر در علوم عقلی و ظهور دهها مدرسه و مکتب فلسفی و حکمی در این پهنه و محدودة زمانی، با محوریت ایران و فرهنگ ایرانی است که صد البته جوهر معارف قرآنی و تعلیمات ائمه هدی را در خود جای داده و بمدد آن، به این مقام شامخ دست یافته است. همچنین سخن و تلاش برخی نویسندگان عرب‌زبان در پوشاندن یا حتی انکار سهم ايرانيان در فلسفه، با داعیه‌هایی چون عقل عربی و مانند آن، بیشتر از سر تعلقات ملی‌گرایانه یا اغراض سیاسی است که سستی و بیپایگی آن نیز روشن شده و تقریباً از گردونه گفتمان علمی معاصر خارج افتاده است. با نگاهی به وضعیت کنونی عالم و رویدادهای پرشتاب آن در تمامی سطوح، و بویژه مقایسه وضعیت علوم عقلی میان عمدة کشورهای اسلامی از یکسو و ایران از سوی دیگر، نتایج مهمی حاصل میشود که نزدیکترین این نتایج به زمینه‌های ظهور و بروز گرایشهای انحرافی و سلفی و تکفیری در برخی مناطق عالم اسلام بازمیگردد و به اذعان جمهور تحلیلگران سیاسی و اجتماعی، این گرایشها و متعاقب آن، رفتارهای خشونت‌بار و حتی غیر انسانی، عمدتاً در بستر انجماد فکری و در غیاب معارف عقلی و فلسفی شکل گرفته و میگیرد. از این جهت، سرزمین ایران هیچ استعدادی برای اینگونه گرایشهای افراطی و سلفی نداشته و ندارد. در دانشگاه هزار سالة الازهر، با آن سابقه درخشان علمی، اکنون نه از تعلیمات فلسفی خبری هست و نه حتی اجازه بحث فلسفی داده ميشود و در عوض، به جولانگاه افکار منجمد سلفی و تکفیری و صدور فتواهای آنچنانی بدل شده است. این وضعیت را باید با تحولات مدارس فلسفی شیراز و اصفهان و تهران در چند قرن اخیر و تعلیم و تدریس متون فاخر و اصلی حکمت در مدارس علمیه و دانشگاه‌های کشورمان مقایسه کرد. حاصل آنکه، در روح و ضمیر مردمان این سرزمین ویژگیهایی وجود داشته و دارد که همواره پذیرای خرد و عقلانیت و اجتناب از هر گونه جمود و تصلب نظری و عملی بوده است. با چنین ظرفیت و استعدادی که در اعماق تاریخ این سرزمین قابل جستجو و شناسایی است، اکنون بازخوانی سهم ایران و فرهنگ ایرانی در تاریخ جهان، فارغ از انگاره‌های میهن‌گرایانه و ناسیونالیستی، ضرورت می‌یابد، بویژه آنکه با ظهور انقلاب اسلامی ملت ایران، این مردمان بعنوان ملتی تأثیرگذار و نقش‌آفرین در تمامی سطوح در چهار دهة اخیر در کانون توجه محافل و مراکز علمی و سیاسی جهان قرار گرفته‌اند. این بازخوانی از جهتی ناظر به جستجو در مدارک و شواهد مکتوب و غیر مکتوب و پژوهشهای علمی و میدانی معاصر است و از جهتی ناظر به تأملات و انظار تحقیقی اهل نظر، تا زوایایی از این تأثیر و تأثر را که مغفول مانده است، روشن نمايند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
114 - نقش فرهنگی خواجه نصیرالدین طوسی در تعامل با هلاکوخان مغول
سیدمحسن حسینی عین الله خادمی امیرحسین منصوری نوری محسن شمساین جستار به بررسی نقش فرهنگی خواجه نصيرالدين طوسي در تعامل با هلاکوخان مغول و عوامل دخیل در این تفاهم فرهنگی ميپردازد. در این تحقیق تبیین میشود که خواجه چگونه با درک صحیح از شاخصهها و نمادهای فرهنگی قوم مغول، توانست در کارزار فرهنگی بر آنها غلبه کند و از علاقة مغولها چکیده کاملاین جستار به بررسی نقش فرهنگی خواجه نصيرالدين طوسي در تعامل با هلاکوخان مغول و عوامل دخیل در این تفاهم فرهنگی ميپردازد. در این تحقیق تبیین میشود که خواجه چگونه با درک صحیح از شاخصهها و نمادهای فرهنگی قوم مغول، توانست در کارزار فرهنگی بر آنها غلبه کند و از علاقة مغولها به نجوم که جزئی از فرهنگ آنها محسوب میشد، استفاده نماید و با هوش فرهنگی بالای خود، به تقویت جریان کلام امامیه در جنبة معرفتی و پایگاه شیعه در ساختار سیاسی حکومت هلاکوخان، مبادرت ورزد. با حضور خواجه نصیر، پس از قرنها کلام امامیه در ساختار سیاسی صاحب نماینده شد و حتی مغولان به اسلام گرایش پیدا کردند. با سقوط خلافت بغداد نیز ـ خواه خواجه در آن مؤثر بوده باشد، خواه نه ـ در واقع یکی از پشتوانههای کلام اشعری از بین رفت و گروه‌های شیعه امامیه جان گرفتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
115 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایملت در حكم خانواده‌يي بزرگ است و ادارة امور آن بايد با نگاهي در اين راستا نگريسته شود. از جمله وظايف مديران كشور و اين خانوادة بزرگ، علاوه بر دلسوزي و خيرخواهي، عبارتست از دقت در توزيع منابع و درآمدهاي حاصل اين جماعت، متناسب با اهميت واقعي ـ‌نه ظاهري‌ـ آن و دادن نظم و ت چکیده کاململت در حكم خانواده‌يي بزرگ است و ادارة امور آن بايد با نگاهي در اين راستا نگريسته شود. از جمله وظايف مديران كشور و اين خانوادة بزرگ، علاوه بر دلسوزي و خيرخواهي، عبارتست از دقت در توزيع منابع و درآمدهاي حاصل اين جماعت، متناسب با اهميت واقعي ـ‌نه ظاهري‌ـ آن و دادن نظم و تنظيمي حكيمانه و عقلايي‌در تخصيص سهم هر بخش به آن. بارها اين قلم گفته و نوشته است كه سهم معنويات و مصاديق آن ـهمچون فرهنگ و حكمت و دانش و اخلاق فردي و اجتماعي ...ـ بمراتب بيشتر از امور روبنايي و مادي و ظاهري است، و امور معنوي و فرهنگي و عقلي بمراتب بيشتر در حفظ حيات و سلامت جامعه و رسيدن به ديگر اهداف كمك ميكند و بهمين دليل بر بخشهاي ديگر تقدم دارد و ضعف آن، بالعكس، ميتواند حتي اقتصاد و سياست و ديگر بخشهاي سازنده را هم خراب يا كم اثر نمايد. متأسفانه در بيشتر برنامه‌هاي كوتاه يا بلندمدت كشوري ديده ميشود كه فصل فرهنگ و امور معنوي در صف نِعال و اواخر فصول برنامه‌ها و در دورترين نقطه از چشم برنامه‌ريزان و نيز از سرچشمة حياتبخش بودجة سالانة كشوري و عمومي قرار گرفته است و دستگاههاي فرهنگي و حِكمي ـ دولتي يا غيردولتي ـ بسبب كمبود منابع مادي و مالي، قادر به انجام تمام و كمال اهداف خود نيستند؛ چيزي كه همواره آرزوي دشمنان اين ملت بوده و هست. اكنون كه باز زمان دوره‌يي و سالانة تصويب بودجه رسيده است، وظيفة خود دانستيم كه اين نكات بسيار مهم، مورد توجه مسئولين و طراحان آن قرار گيرد و اگر مايل نيستند فرهنگ را در فصل و فصول اول برنامه‌ها قرار دهند دستكم سهم آنرا معقول و متناسب و همطراز با بخشهاي ديگر بگذارند تا ندانسته به ضعف و خرابي فرهنگ كشور زياني نزده باشند. دشمنان قسم خوردة خارجي اين ملت، از يكطرف فرهنگ و معارف نادرست و فاسد خود را آرايش نموده و با وسايط و رسانه‌هاي توانايي كه دارند برجامعة ما تحميل ميكنند، و از طرف ديگر دستگاههاي مربوطه و مأمور تأمين امور مالي، به دستگاههاي فرهنگي ـ‌‌بويژه مؤسسات فلسفي و حكميـ كشور بهاي كم ميدهند و اين جبهة مهم دفاعي ملت و كشور را در برابر هجوم مغول‌وار تمدن منحط غربي تنها ميگذارند و سهمي اندك ميدهند. حاصل پيام ما و جامعة تلاشگران نشر فرهنگ و حكمت و معنويت و عقلانيت آنست كه در اين فرصت بودجه‌نويسي، بحكم عدالت و وطن‌دوستي و عقل معاد و معاش، به فصل فرهنگ و امور معنوي بويژه حكمت و خردورزي توجهي بيشتر بنمايند تا در بارگاه حق و دادگاه وجدان انساني سرشكسته نباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
116 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایآنروز كه فروغي، نمايندة استعمار انگليس به تأسيس دانشگاه تهران و دانشكدة حقوق قضائي و سياسي آن همت گماشت، بر آن بود كه دست حوزه‌ها و روحانيت از امور قضائي كوتاه و آنان را منزوي سازد تا سهمي از مديريت كشور نداشته باشند، و از سوي ديگر، كتاب «گفتار اندر روش» دكارت را به فا چکیده کاملآنروز كه فروغي، نمايندة استعمار انگليس به تأسيس دانشگاه تهران و دانشكدة حقوق قضائي و سياسي آن همت گماشت، بر آن بود كه دست حوزه‌ها و روحانيت از امور قضائي كوتاه و آنان را منزوي سازد تا سهمي از مديريت كشور نداشته باشند، و از سوي ديگر، كتاب «گفتار اندر روش» دكارت را به فارسي ترجمه نمود تا در تفكر مستقل و ريشه‌دار فلسفي اسلامي و شيعي ـ و بقول هانري كوربن، فلسفة شيعي ايراني ـ خلل ايجاد و مسير فلسفه را از همگامي با فرهنگ اسلامي جدا سازد و راه را براي ورود فرهنگ و تفكر غربي بازنمايد. گام ديگر اين حركت دشمنان، طرح جدائي ديانت از سياست (يعني مديريت كشور) بود تا بدينوسيله دستپرورده‌هاي صهيونيسم غربي را ـكه نام آنها را اليت (نخبه) گذاشته بودند‌ـ به مديريت فرهنگ و دانش و اقتصاد و فناوري بگمارند تا آن مزدوران بيدرد، نان ملت را بخورند و به دشمنان او خدمت كنند، كاري كه تا پيش از انقلاب عظيم و انساني اسلامي ايران ادامه داشت. اما انقلاب آزادي‌بخش اسلامي ايران يكباره اساس كار آنها را بر باد داد و بنياني ديگر گذاشت كه نتيجة آن رشد علمي و فناوري و احساس غرور و خودباوري در جوانان و طراوت يافتن مديريت كشور از روح اسلام باشد و ادارة سياسي كشور با ياري ديانت و ايمان باطني پيش برود.اين انقلاب بر آن بود تا دانشگاهها به نقش واقعي خود يعني تربيت جواناني دانشمند و آگاه بپردازند و با بينش اجتماعي درست ـ يعني همان بصيرت ـ براي دفاع از استقلال كشور آماده شوند. در كنار اين حركت آرماني، دشمن نيز بيكار ننشست و با تبليغ فكر جداسازي سياست از دين و از سنت اسلامي، كوشيد بوسيلة دست‌پروردگان و مزدوران خود، نسلي از جوانان را تربيت كند كه پايبند دين و استقلال و آزادي كشور نباشند و تهي از غيرت وطنخواهي، حراميان بيگانه را محترم و نيروهاي صالح و خدمتگذار را بيگانه بدانند. براي رسيدن به اين هدف شوم، تلاش خود را بر حركتي خاموش نهادند كه دانشگاه را از خدمتگذاران صالح تهي، و معلمان و مربيان نسلهاي آينده را همان مزدوران بيدرد بيگانه‌پرست بگذارند. اين رويداد در زير پوستة دانشگاه اجرا ميشد و هر از چند گاه در برابر چشم مسئولين، شديدتر ميگرديد و مسير پرورش را از آموزش جدا و بسوي خراب آباد و سقوط ميبرد. اگر امروز جنبشي براي جلوگيري از رشد اين غدة سرطاني در فرهنگ و سياست و آيندة ملت و كشور برپا نشود دانشگاه و دانش افروزي به دورة نظام خائن پيشين برخواهد گشت، و مديران و مسئولين آيندة كشور مشتي خودفروخته بيدرد و اشراف منش خواهند بود تا سرنوشت اين ملت و همة دستاوردهاي انقلابي او را نابود سازند و ثروتهاي ملت را تاراج و غرور و افتخاراتشان را پايمال نمايند. امروز اين جريان خائن‌پروري در برابر صف استادان و جوانان برومند و انقلابي دانشگاهي لاف هماوردي ميزند و هر چند گاه، سنگي از اين سنگر را از دانشگاه دور و عنصري فاسد و مفسد را بجاي آنها ميگذارد و اگر چاره‌يي انديشيده نشود، فرداي كشور در دست مشتي افراد بيصلاح و با سرشتي ضد انقلاب و ضد اسلام قرار خواهد گرفت، و دشمنان كهنة اين ملت، همه چيز او را به يغما خواهند برد و آنرا به بردگي خواهند گرفت كه فروغي و امثال آن تصور آنرا نميكردند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
117 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایفایل پی دی اف را ملاحظه فرماییدفایل پی دی اف را ملاحظه فرمایید پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
118 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایيكي از انواع مهم فقر يك جامعه، فقر فرهنگي آن ميباشد و از نشانه‌هاي فقر فرهنگي، يكي ضعف تحقيق علمي و پژوهشي در آن است؛ نه فقط نبود آن در محيطهاي علمي بلكه حتي نابساماني در روشها و فقر در نيروي انساني پژوهشگر هم فقر شمرده ميشود، و نيز فقر پژوهش نه در كميت قابل شمارش آن ا چکیده کامليكي از انواع مهم فقر يك جامعه، فقر فرهنگي آن ميباشد و از نشانه‌هاي فقر فرهنگي، يكي ضعف تحقيق علمي و پژوهشي در آن است؛ نه فقط نبود آن در محيطهاي علمي بلكه حتي نابساماني در روشها و فقر در نيروي انساني پژوهشگر هم فقر شمرده ميشود، و نيز فقر پژوهش نه در كميت قابل شمارش آن است كه حتي توزيع نامتناسب آن در بخشهاي علمي نيز فقر علمي بحساب مي‌آيد، زيرا رشد علمي در چند زمينة محدود ـ و مثلاً در چند رشتة علمي و آزمايشگاهي جديد كه حتي نتايجي درخشان به بار مي‌آورد، در حاليكه در بسياري از بخشها بويژه در زمينة علوم انساني آثار فقر و نابساماني و گاه تعطيل ديده ميشودـ باز رشد علمي نيست زيرا رشد علمي بايد در همة زمينه‌ها و دانشها باشد و علوم انساني اهم آنهاست. اين سخن، يعني نبود غناي لازم در پژوهش علمي و از جمله علوم انساني، حتي، بمعناي تعداد آماري و كمّي آن نيست، بلكه مقصود اين قلم در روح تحقيق و چيزي است كه به آن كيفيت و محتوا و ارزش تحقيق ميگويند. ممكن است شكل ظاهري و آمارها نشان دهد كه پژوهشهايي فراوان در كشور انجام ميشود ولي پس از عمق‌سنجي روشن ميگردد كه حجم ظاهري آن حبابگونه و ظاهرنمايي است و جوهرة كارا و مفيدي براي فعالسازي و پيشبرد علمي جامعه در همة زمينه‌ها در آن نيست و باز هم، يكي از دلايل آن، كمبود نيروي انساني ممتاز و قادر به انجام پژوهش بمعناي حقيقي و جامع آن است. از اين گفته نبايد نتيجه گرفت كه در كشور و در حوزه و دانشگاه، اساتيد و محققان فاضلي وجود ندارد بلكه برعكس، نكته در اينجاست كه با وجود اين افراد، چرا كار علمي عميق و قابل ارائه به دنياي علمي امروز، چندان كه بايد عرضه نميشود؟ اين تناقض از آنجاست كه محققان موجود كشور، هم بسبب تعداد اندك و هم بسبب مشكلات زندگي و موانع اداري و مالي و برنامه‌هاي غلط آموزشي، و نيز تراكم شغلي و تدريس، ناچارند تمام وقت گرانقدر خود را ـ كه بايد به مطالعه و تحقيق و نظريه‌پردازي و ابداع مطالب جديد علمي صرف كنند‌ـ بگونه‌يي بهدر بدهند؛ در ظاهر تدريس و آموزش، امّا بسبب تراكم و حجم نامناسب و وقتگير آن بسبب گرفتاري در چاله و چاههاي اداري و قانوني! ـ كه آفت دانش و دانشپژوهي علمي استـ بتعبير عاميانه: فرصت خاراندن سر نداشته باشند و تدريس را از روي حافظه و يادداشتهاي گذشته يا كمسود انجام دهند، كه ثمره» آن دانش‌آموختگاني است كه حتي با داشتن درجة دكترا و امكان تدريس در دانشگاهها، بنية علمي ضعيفي دارند و شاگرد ضعيف تربيت خواهند كرد. اين ضعف و فقر و نابساماني هنگامي از نظر به عمل در مي‌آيد و هنگامي زيان آن براي كشور محسوس ميگردد كه طرحي پژوهشي و ارزشمند و مفيدي در معرض اجرا قرار گيرد و تدوين و تأليف آن نيازمند پژوهشگراني باسواد و با عمق علمي باشد، اينجاست كه آه از نهاد برمي‌آيد و هر بنيانگذار خيرخواهي را از آن پشيمان ميكند. اين وقتي است كه با هزاران دشواري و صرف سرمايه‌هاي فراوان پاية تحقيقي مورد نياز جامعه گذاشته ميشود، ولي نيروي انساني كار يعني پژوهشگري استاد، وجودش كيميا ميشود و بايد با چراغ بدور شهر گشت تا يكي پيدا شود و از آنهمه اشباه الرجال چند تهمتن بدست آيد. اين تجربه، هركس را به ياد حديثي مي‌اندازد كه فرمود: «ما اكثر الضجيج و اقّل الحَجيج»! دستگاهها و مديران دلسوز امور فرهنگي بايد هرچه زودتر به فكر چارة اين فقر الدم علم و تحقيق باشند و بدانند كه همانگونه كه ضعف و فقر الدم بدن را به بيماري و مرگ ميكشاند، فقر علمي و كمبود توان پژوهش ـ كه قوه محركّه علم است ـ جامعه را به بيماري و ناتواني و نابودي ميرساند، بويژه اگر اين نقصان و فقر در علوم انساني و بطور أخص علوم عقلي باشد كه در حكم قوة عاقله نسبت به اندام انسان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
119 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایدر زمانهاي نوجواني و كودكي ما، در كتب دبستاني، داستاني را مينوشتند كه در آن صيادي با اسلحه در جستجوي شير و شكار آن بود و همه جا از «جاي پاي شير» پرسش ميكرد. روزها كار اين شكارچي جستجو و پرسش بود و همه در انتظار كه روزي شير شرزه‌يي را در دست او كشته يا اسير ببينند. روزي چکیده کاملدر زمانهاي نوجواني و كودكي ما، در كتب دبستاني، داستاني را مينوشتند كه در آن صيادي با اسلحه در جستجوي شير و شكار آن بود و همه جا از «جاي پاي شير» پرسش ميكرد. روزها كار اين شكارچي جستجو و پرسش بود و همه در انتظار كه روزي شير شرزه‌يي را در دست او كشته يا اسير ببينند. روزي از مردي از اثر پاي شير پرسيد و آن مرد پاسخ داد كه شير در نزديك و در فاصلة كوتاهي خفته است، اما بر خلاف انتظار، ديدند كه رنگ از رخسار شكارچي پريد و زانوي او لرزيد و سلاحش بر زمين افتاد و پا بفرار گذاشت. يكي پرسيد مگر اين مدت بدنبال شير و اثر پاي او نبودي پاسخ داد كه: من «جاي پاي شير» را ميخواستم نه خود شير را. اين داستان يا ضرب‌المثل كه شايد بسياري آنرا نشنيده بودند، درسي خواندني است، گرچه ما كودكان آن زمان مقصود آنرا نميفهميديم. اما امروز بالعيان مصاديق آنرا در صحنة مديريت كشور ميبينيم. وقتي كه در مقام سخن و نظر و در بيان و خطابه، همه طرفدار رشد عقلاني افراد ملت و توسعة فرهنگ و حكمت و معرفت هستند و در همة الواح قانوني كه گهگاه بصورت چشم‌انداز و برنامة پنجساله و لايحة بودجه سالانه ظاهر ميشود، اهميت حكمت و لزوم آموزش و رعايت عقلانيت را ميخوانند، باور اجتماعي بر آن قرار ميگيرد، و شادماني بسيار، كه بالأخره مسئولين مربوط لحظه‌يي نظر مودت از صنعت و پول و تجارت بركنده و بجانب عقلي و معرفتزا عطوفت نشان دادهاند. اما وقتي پاي عمل ميرسد و اين درخت مثمر و مبارك تشنه از باغبان آب ميطلبد، اينجاست كه مشاهده ميشود، كه افسوس، افسوس، جاي پاي شير را ميخواسته‌اند و نه خود شير را. بارها در اين صفحه نوشته‌ايم كه در نظر و تجربه و عمل، فرهنگ و فلسفه زيربنا و امور مادي همچون اقتصاد و صنعت و تجارت و ... مانند آن، همه فرعي از انديشه و فرهنگ و عقيده و عقل هستند، و شكست پياپي طرحهاي اقتصادي و صنعتي و تجارتي و پولي و مانند آن همه نشانگر آنست كه نان آنها «مايه» نداشته و «فطير» شده است. وقتي فرهنگ و حكمت و رشد عقلاني نباشد و فلسفه راهنماي خط و مشي جامعه نشود، جوان دانشجو يا دانش‌آموختة ايراني كه ملياردي خرج تحصيل او شده، سر از دانشگاههاي كشور ديگر درمي‌آورد و سر به دامن دشمن ميگذارد و تئوري پيشرفته‌يي را كه در اصل متعلق به كشور اوست بنام دشمن ثبت ميكند، و ناگه، سراسيمه رسانه‌هاي ايراني به شادماني به اين مقدار قانعند كه تبار اين دانشجو ايراني است، و همين! مقايسه كنيد مغزهايي را كه بخرج خود در خارج تحصيل كرده و عليرغم بدرفتاري دستگاههاي اداري و علمي كشور، براي خدمت به كشور برگشته‌اند و سرمايه كشورهاي ديگر را برايگان براي ملت خود آورده‌اند، با مغزهايي كه با سرمايه و خون دل ملت پرورش يافته و همه را ارمغاني براي كشور خصم مادرزاد ملت ما برده‌اند! آيا جز اينست كه اگر حكمت و شعور و دركي باشد ملت و سرمايه‌هاي آنرا به دشمن او هديه نميكند و عمر و دانش خود را وقف بيگانه نمينمايد. اينهمه آثار دردناك اجتماعي و علمي و آبروئي، براي آنست كه اهل سخن بوده‌ايم ولي نه اهل عمل و وفاي به عهد، و درك درستي از نياز جامعه و فقر فرهنگي او نبوده و از نقشة دشمن و خطر نفوذيهاي آنان در دستگاههاي مربوط چشم‌پوشي شده و بيشتر بدنبال جاي پاي معرفت و حكمت و عقلانيت بوده‌ايم، نه خود آن. خصمي چو كجروي همه جا در ركاب ما است افلاك را به دشمني ما چه حاجت است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
120 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایعقل و تجربه نشان داده است كه رشد و مجد و توفيق يك ملت و حكومت دلسوز آن جز با پي افكندن و به انجام رساندن امور اساسي و حكيمانه و ضرورتهاي زندگي افراد جامعه و نظام حاكم بر آن به جايي نميرسد و حتي باقي نميماند، و آرزوي يك ملت براي رسيدن به اهداف و آرمانهاي خود در راه رشد د چکیده کاملعقل و تجربه نشان داده است كه رشد و مجد و توفيق يك ملت و حكومت دلسوز آن جز با پي افكندن و به انجام رساندن امور اساسي و حكيمانه و ضرورتهاي زندگي افراد جامعه و نظام حاكم بر آن به جايي نميرسد و حتي باقي نميماند، و آرزوي يك ملت براي رسيدن به اهداف و آرمانهاي خود در راه رشد در همة امور، چه اقتصادي و چه علمي، با در پيش گرفتن هوسهاي جوانانه و سرگرميهاي روزمرة كودكانه سرابي بيش نيست و تحقق نخواهد يافت. سرگرميها و هوسهاي جامعة زمان عُبيدزاكاني كه ميگفت «رو مسخرگي پيشه كن و مطربي آموز تا ...»، فقط همان مطربي و مسخرگي بود، اما امروز، پس از چند قرن كه بايد جامعه ما پيشرفته‌تر شده باشد، نه فقط مطربي و مسخرگي ترويج ميشود كه حتي ورزش نيز كه از ضرورتهاي زندگي امروزي است، بصورت مسخره و بيفايده بلكه مضر و بشكل فوتبال حرفهيي درآمده است و ميرود كه جاي دانش و خردمندي و حتي اخلاق را بگيرد. نگاه امروز اين قلم به خسارتهايي است كه از راه بذل و بخششهاي كلان ميليارد توماني به چند بازيگر فوتبال و خسارتهاي معنوي آن كه از اين رهگذر به روح حكمت و دانش و روحية دانشمندان و جوانان دانش‌طلب اين مرز و بوم وارد ميسازد. امروز جامعة علمي ما از اينكه ميبيند بودجه‌ها و پولهاي كلاني از ملت، كه بايد صرف كمالات معنوي و علمي كشور شود و بر عمق فرهنگ ما بيفزايد و آنرا به دنيا معرفي كند، صرف چند تن بازيكن فوتبال حرفهيي يا مربيان يا سفرهاي پرهزينة آنها ميشود. اين رفتار ناساز و باورنكردني، آنچنان جا افتاده كه حتي مسئولان دلسوز فرهنگي هم به آن عادت كرده‌اند و از قبح و شگفتي و زيانهاي آينده آن غافلند. براي دلسوزان ملت بسيار دردناك است كه در زماني كه مراكز علمي و فرهنگي ما از فقر بودجه مينالند و حتي گاه از ثمر‌دهي افتاده‌اند، بشنوند كه بازيكن يا مربي فوتبال باشگاهي، از مبالغي كلان از بودجه و امكانات و تشويقهاي عملي برخوردار است و گاه بصورت قهرمانان ملي از او ياد ميشود، در حالي كه يك استاد حوزه يا دانشگاه با داشتن سابقه چند ده ساله و كار مفيد و سازنده‌يي كه ميكند، براي گذراندن زندگي خود مبلغي ناچيز حقوق ميگيرد و گاه توهين ميبيند و مشكلات فراواني از جهت مسكن و نيازهاي ديگر خانوادگي دارد. با ديدن چنين جلوه‌هايي از بيحسابي كار كشور، ممكن است هر جوان به خود حق دهد كه به توصيه» عُبيد عمل كند و به كار بيسود و گاه زندگيسوز فوتبال حرفهيي و امثال آن روي بياورد و به كارهاي مولّد و سودمند ولي دشوار علمي و فكري و سازنده پشت‌كند و آب به آسياب دشمن بريزد. غوغاي مسابقات فوتبال حرفهيي يكي از توطئه‌هاي دشمنان بود، كه جوانان را به آنسوي بيحاصلي بسيج كنند و گويي در اين هدف موفق شدهاند. جا دارد كه مسئولين فرهنگي فعال كشور به اين ضايعه بينديشند و بار سنگين غم اين تبعيض ناروا را، كه قانون اساس جمهوري اساس ايران آنرا منع كرده، از دوش دل انديشمندان و استادان حكمت و دانش بردارند و بجاي تشويق نامعقول افراط‌گرايانه معدودي بازيكن فوتبال، قدري هم به مشكلات مادي و معنوي اصحاب معرفت و دانش بپردازند و خزف را بجاي لعل بر گردن نياويزند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
121 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایچندي پيش دانشگاه علوم پزشكي شهر آنكارا پايتخت تركيه، بپيروي از سياستهاي نادرست حكومتي و فقر فرهنگي ناشي از جدا شدن كشورشان از بدنة فرهنگ اسلامي، ضمن اقداماتي تبليغاتي، ابن‌سينا را «حكيم ترك» و متعلق به تركيه معرفي نموده و تنديس او را با همين اوصاف در مركـز آن دانشگاه نص چکیده کاملچندي پيش دانشگاه علوم پزشكي شهر آنكارا پايتخت تركيه، بپيروي از سياستهاي نادرست حكومتي و فقر فرهنگي ناشي از جدا شدن كشورشان از بدنة فرهنگ اسلامي، ضمن اقداماتي تبليغاتي، ابن‌سينا را «حكيم ترك» و متعلق به تركيه معرفي نموده و تنديس او را با همين اوصاف در مركـز آن دانشگاه نصب نمـوده و او را به ملت خـود و ديگـر ملل، حكيمي تـرك معـرفي كـرد! و بر اساس خبرگزاري آن كشور، با همكاري سفارتخانه‌ها ونهادهاي بين‌المللي قرار است در مرداد امسال آئين بزرگداشتي براي ابن‌سينا در مساجد و در دويست كشور برگزار كند! با كمال تأسف و تعجب، اين اقدام دولت تركيه دربارة مردي از حكماي ايراني اصيل انجام شده است كه تولدش در خراسان بزرگ و در بخارا سرزمين تحت سلطه و حكومت رسمي ايران بوده و همة عمرش را در ايران، ري و همدان و... گذرانده و ضمن آموزش و نشر حكمت (شامل فلسفه و عرفان و منطق و رياضيات و پزشكي و نجوم و دهها دانش ديگر مرسوم آن زمان) در برخي حكومتهاي شيعي ايراني نقش وزارت و سهمي در حكومت داشته و حكومت آنان را به حكمت و اخلاق عملي مي‌آميخته است. پيش از آن، دربارة جلال‌الدين مولوي خراساني نيز كه سرنوشت، مزار او را در سرزميني گذاشته كه روزي جزئي از پيكره ايران شناخته ميشد و زبان و گويش فارسي داشت، همين اقدام انجام شد و او را ترك زبان و جزو ملت «تورك» معرفي كردند و كوشيدند كه سنت سماع مرسوم صوفيان ايراني را فرهنگي تركي و بومي معرفي كنند تا شايد بدينوسيله فقر فرهنگي تاريخي خود را پوشيده و بدينگونه از راه سرقت مواريث تاريخي ملل ديگر سر را بسرفرازي بالا آورند! بنياد حكمت اسلامي صدرا و همة مراكز دلسوز ايران و ايرانشناسي، اين اقدام اخير دولت تركيه را همچون اقدام پيشين آن محكوم و تقبيح ميكند و از مسئولين كشور ميخواهد كه در اينباره عكس‌العمل مناسب و مؤثر انجام دهند. البته در بررسي و تحليل تكرار چنين رويدادها، بايد عوامل آنرا نيز بررسي كرد. يكي از عوامل چنين وقايع شوم، ضعف بينش و مديريت دولتهاي پس از انقلاب و پيش از آن است كه سبب تجري ملل همسايه شده و هر يك بقدر همت خود مواريث تاريخي ما را بسرقت ميبرند؛ چه مسلم است كه ضعف صاحبخانه سبب جرئت همسايه ميشود. در كشوري كه از ابن‌سينا ـكه حكيم و فيلسوفي بيمانند در تاريخ بوده و در همه» دانشهاي زمان خود حتي رياضيات و نجوم و فيزيك و پزشكي استاد زمان و معلم ملتهاست‌ـ فقط به دانش پزشكي او بسنده ميكند و رسماً او را به ملت خود و ملل جهان، يك پزشك قاروره بدست معرفي مينمايد و حتي تصوير ابن‌سينا را طبق گزارش از روي دفاتر بيمه برميدارند، چه انتظاري بيش از اين هست كه او را ديگران ترك بدانند و بسا بعدها غوري و مغول و حتي همچنانكه عربها خيام را عرب دانستند، ابن‌سينا را نيز بدلايلي مضحك، عرب معرفي كنند. ميراثهاي فرهنگي و داشتن تاريخ درخشان و سابقة بيشتر در تمدنسازي و صدور آن به جهان، منشأ عزت و عظمت ملتهاست كه بايد آنرا شناخت و از آن حراست كرد و ملت ايران بحقّ و بحكم تاريخ، داراي اين عزت و عظمت ملي است، بشرط آنكه مديران مملكت قدر بدانند و بر مسند شايسته بنشانند. و كساني كه بسبب فقر تاريخي دست به سرقت مواريث و تاريخ ديگران ميزنند بايد آگاه باشند كه با ربودن و پوشيدن لباس غير بحرام، يعني سرقت مواريث ملت ايران، نميتوان به عزت ملي و تاريخ درخشان رسيد كه بالعكس، ضعف و فرودستي تاريخي آن ملت را برملا ميسازد و فضاحت‌آور است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
122 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایهمچنانكه آيين مقدس اسلام و ديگر اديان الهي برنامة سياست و تربيت اجتماع را از راه فرهنگ‌سازي و افزايش آگاهي آنها به حقايقي از جهان آفرينش و نيز حقوقي كه انسان از خداوند دريافت داشته، آغاز كردند، دشمنان جوامع انساني نيز براي دورسازي مردم از حقوق حقة خود و به سلطه و بردگي چکیده کاملهمچنانكه آيين مقدس اسلام و ديگر اديان الهي برنامة سياست و تربيت اجتماع را از راه فرهنگ‌سازي و افزايش آگاهي آنها به حقايقي از جهان آفرينش و نيز حقوقي كه انسان از خداوند دريافت داشته، آغاز كردند، دشمنان جوامع انساني نيز براي دورسازي مردم از حقوق حقة خود و به سلطه و بردگي گرفتن پنهان آنها، فرهنگ و عقايد غلط و گمراه كننده را ـ‌‌با ساختن فلسفه‌هاي دروغين و بي‌بنياد، و گسترش افكار مادي و ترغيب جوانان به لذات شهواني و لودگي و پوچي، به خورد مردم دادند كه مصداقي از همان مقابلة بناي قديم شر در برابر خير و اهريمن در برابر يزدان و ظلمت در برابر نور بود و البته براي رسيدن به اهداف خود،، از همة راههاي ممكن با فرهنگ اصيل دين و حكمت و سنن و افكار مفيد براي جامعه به جنگ پرداختند و سعي در ويرانسازي كانونهاي معرفت‌ساز و فرهنگي اسلامي نمودند. بعد از وقوع انقلاب اسلامي نيز كه نظام اسلامي انقلابي ايران پرچم هدايت بشري اسلام را ـكه قرنها در غبار فراموشي پنهان شده بود ـ برپا كرد، مبارزه براي سقوط يا دستكم تحريف آن از سوي دشمنان آغاز شد و از هيچ اقدامي در اينباره كوتاهي نكردند. امروز نيز پس از گذشت چهار دهه پس از مقاومت مردم انقلابي ايران در برابر نقشه‌ها و فتنه‌هاي رنگانگ دشمن، كه بايد اركان فرهنگ‌سازي انقلابي و اسلامي هر روز پررنگتر و شديدتر شود، وقايع و اخباري ديده و شنيده ميشود كه هزاران فرسنگ از اين اميد و آرزو دورتر است، و خطر براندازي نظام انساني اسلامي ايران را اعلام ميكند. شگفتي اينجاست كه مسئولين دولتي اين نظام كه براي حفظ نظام اسلامي بر روي كار آمده و ناز بر گردون ميفروشند، در اقدامات خود از جمله در رفتار با نهادهاي خدمتگزار فرهنگي غيردولتي راهي را ميروند كه ممكن است به همان خواسته دشمنان برسد و نهادهاي فرهنگي و بنيان حكمت و فرهنگ ملت را به نابودي بكشاند، و اين ساز ناهماهنگ با مصلحت نظام اسلامي و روح قانون اساسي را ببهانه‌هاي واهي اقتصادي و مالي و بقولي جلوگيري از رانت سياسي! (نامي كه بيشرمانه به بنيادهاي شبه خيرية فرهنگي و علمي دادهاند) مينوازند. بنياد حكمت اسلامي صدرا از جمله كمك بگيراني از بودجه كشور بوده است كه با بودجه‌يي ناچيز و نزديك به هيچ، از يكطرف منشأ اجراي طرحهاي علمي كم‌نظير و ابتكاري بوده و يكي از عوامل توسعه و ترويج دانش فلسفه و حكمت شناخته شده است و چندين انجمن و مؤسسة فلسفي را ايجاد و اداره كرده و بيش از دو دهه كار درخشان در چارچوب تخصصي را پشت سر گذاشته و از اين راه چندين خلاء فرهنگي و فلسفي كشور را ـ كه از عهدة تشكيلات دولتي بر نمي‌آيد ـ پر كرده است. اينگونه مؤسسات مورد بيمهري دولت، در بيشتر موارد جور دولت را نيز ميكشند، و با فداكاريهاي مسئولين آن مؤسسات (كه حتي گاهي بدون دريافت حقوق و مزاياست) بسياري از نقايص و خلاءهاي علمي و فرهنگي را پر ميكنند. قطع كمكهاي دولتي به اين مؤسسات و بنيادهاي علمي را اگر در كنار بذل و بخششهاي (دستگاه) بودجه به بنگاههاي ورزشي بويژه فوتبال و مسخره‌گيهايي بنام هنر و سينما و رسانه‌هاي غيرمتعهد قرار دهيم و رابطه بودجه با اين دو جبهه‌را مقايسه نمائيم، هنجار غلط تبعيض را كه قانون اساسي آنرا بشدت رفع و رد نموده در برابر خود مي‌يابيم. بودجه‌نويسي آينة تمام نماي ادارة كشور و اراده و نيّت دولت ميباشد؛ خوب است كه عزيزان مسئول مالي كشور متوجه مخاطرات اينگونه اقدامات نسنجيده باشند تا در معرض تهمت هماهنگي با دشمنان خارجي براي مقابله با نظام انقلابي اسلامي ايران قرار نگيرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
123 - سخن سردبیر
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایيكي از پديده‌هاي بشري در تاريخ كه از آن با اهميت زياد ياد ميكنند، اختراع «خط» در هزاره‌هاي سوم يا پنجم ق.م در ايران، و شايد در نقاطي ديگر، ميباشد. كشف و اختراع خط سبب شد كه دورانهاي گذشته را به دو دورة پيش از تاريخ و پس از تاريخ تقسيم كنند. اهميت خط در اين است كه ميراث چکیده کامليكي از پديده‌هاي بشري در تاريخ كه از آن با اهميت زياد ياد ميكنند، اختراع «خط» در هزاره‌هاي سوم يا پنجم ق.م در ايران، و شايد در نقاطي ديگر، ميباشد. كشف و اختراع خط سبب شد كه دورانهاي گذشته را به دو دورة پيش از تاريخ و پس از تاريخ تقسيم كنند. اهميت خط در اين است كه ميراث تجربه و دانش بشر كه شفاهي و سينه بسينه منتقل ميشد بصورت نگارش در اوراقي محفوظ براي آيندگان و نسلهاي بعد باقي ميماند و از بركت خط و كتاب و كتابت و صنعت چاپ بود كه دانش بشري بسرعت رشد كرد و فرهنگها را غني ساخت و تمدنها را گسترش داد. «كتاب» يكي از دستاوردهاي مهم بشر براي حراست از دانش و تجربه» خود و سپردن به نسلهاي پس از خود است و تاريخ در اهميت كتاب نشان ميدهد كه دشمنان تمدن و دانش ايران باستان كه از يونان به ايران سرازير شده بودند، چگونه در كنار تخريب آثار ظاهري تمدن، به نابود كردن كتابهاي علمي آن زمان همت گمارده و تا چه اندازه از اين طريق ايران امروز را از ثروتهاي كهن خود محروم ساختند. امروز گرچه پديده و ابزارهايي رسانه‌يي كه به «فضاي مجازي» مشهور شدهاند و رقيب كتاب گرديده و ارتباط اذهان بشر را با آورده‌هاي خود كه گاه بدآموزي اخلاقي و سياسي دارد بهم مي‌آميزند و در واقع خطري براي رواج كتاب شمرده ميشود و دور از دسترس عوامل و موانع حكومتي به تخريب عقايد و فرهنگ و اخلاق مردم ايران ميپردازد، امّا خطر ديگري نيز رشد دانش و فرهنگ و آموزش و پژوهش را دچار ضعف و فتور مينمايد و مقصود اصلي از اين نگارش است و آن موضوعي بظاهر ساده و كوچك بنام مسئلة «كاغذ» است اما بقدري مهم و اساسي است كه كمبود و گراني آن سبب شده بسياري از كتب مهم و مجلات مفيد از نعمت چاپ محروم بمانند يا در تعدادي اندك چاپ شوند و بدست افراد كمتري برسند و بدلايلي از اينگونه، بهاي كتاب نيز گران شده و بسياري از اربابان نياز، از خريد آن نااميد باشند و بدينصورت، سدي بزرگ ميان كتاب و كتابخوان قرار گيرد، و اين يك ضايعه» علمي و فرهنگي است. كاغذ در حوزة كتاب و نشريات تمدنساز، تنها يك كالا نيست كه دستخوش تغييرات بازار شود و بهاي آن فراز و نشيب داشته باشد بلكه موضوعي مهم و داراي موقعيت سوق‌الجيشي فرهنگي و سياسي (استراتژيك) است، زيرا دشمن ميتواند از اين ناحيه، افراد اين ملت را از تأليف و طبع و نشر كتاب كه تا حدودي تحت نظارت دولت است دور نمايد و از سوي ديگر از فضاهاي رسانه‌يي خود به تأثيرگذاري بر اعتقاد و انديشه و دانش مردم ما روي آورده و به نابودي آن بپردازد. در صحنه‌يي چنين، ضروري است كه به اين موضوع حساس در عرصة جنگ نرم دشمن با ما، بيشتر توجه شود و سياستي جداي از ديگر امور و مقدماتي اقتصادي براي ارزاني بهاي تمام شده كتاب تدوين گردد. گرچه برخي اقدامات جزئي دولتي در جريان است اما خطر دور شدن مردم دانش‌پژوه و دانشجوي ما از كتاب، و هضم و جذب شدن آنها در ابزارها و رسانه‌هاي دشمن در كمين، همچنان باقي است و همتي بلند و عزمي جزم و نظارتي ويژه ميطلبد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
124 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایجامعهشناسان بپيروي از حكما، جامعه و اجتماعات بشري را به فرد تشبيه نموده‌اند كه نكته‌يي مهم و قابل تأمل دارد، باين صورت كه همچنان كه افراد را ميتوان به دو دستة كلي: عاقل ـ يعني پيرو عقل و فطرت ـ و سبكسر ـ يعني دنبالرو ميل و هوسهاي كودكانه ـ تقسيم نمود كه فرد عاقل سرماية چکیده کاملجامعهشناسان بپيروي از حكما، جامعه و اجتماعات بشري را به فرد تشبيه نموده‌اند كه نكته‌يي مهم و قابل تأمل دارد، باين صورت كه همچنان كه افراد را ميتوان به دو دستة كلي: عاقل ـ يعني پيرو عقل و فطرت ـ و سبكسر ـ يعني دنبالرو ميل و هوسهاي كودكانه ـ تقسيم نمود كه فرد عاقل سرماية عمر خود را صرف بدست‌آوردن خوشبختي دراز‌مدت زندگي خود ميكند، و بالعكس، فرد سبكسر و هوسباز و بازيگوش، عمر گرانبها را به هيچ و پوچ از دست ميدهد، جوامع را نيز ـ كه درواقع پيكره‌يي داراي روح و حيات و محتاج سعادت است ـ ميتوان به دو دسته» كلي تقسيم نمود. اول، جامعهيي داراي فرهنگ عالي، كه همان عقل آن بحساب مي‌آيد و تمام رفتارها و انتخابهاي او بر اساس «عقلانيت» و خير واقعي و بدور از بازيچه‌هاي زندگي است. دوم، جامعهيي كه بر اثر نقصان عقلانيت و فرهنگ كودكانه و نازل، بدنبال بازي و لهو و هوسهاي زودگذر ميباشد. نمونة اين نوع دوم، بخش عمده‌يي از جوامع كنوني دنياست كه دست تربيت صهيونيستي، آنها را از فطرت و عقلانيت دور كرده و نياز روحي آنان را بجاي معنويت و علم و آگاهي با اموري مادي و سست‌بنياد و زودگذر برخوردار ميسازد، كه يكي سينماي مبتذل و ديگري تماشاي مسابقات فوتبال بي‌ثمر است كه علاوه بر بيهودگي و ايجاد هيجانهاي مخرب، هنجارشكني و فسادپروري و حوادثي ضد فرهنگ ببار مي‌آورد. متأسفانه، اين برنامة غلط كه نسخه‌پيچي از غرب نيمه‌وحشي است، در كشور انقلابي و اسلامي ايران و در ميان ملتي كه هزاران سال حكيم‌پرور و تمدنساز بوده، از طرف برخي مسئولين دولتي و رسانة ملي و با بودجة دولتي برپا و اجرا يا ترويج ميشود، و هزينه‌‌هايي ميلياردي و از كيسة خالي ملت، به چيزي بنام فوتبال حرفهيي كه نتوانسته هنوز در جهان جايگاه مناسبي داشته باشد، مصروف ميگردد؛ از جمله ـ بنا بر آنچه در رسانه آمده ـ در كشوري كه شعار آن «ما ميتوانيم» است، مبالغي ميلياردي1 به مربي بيگانه و بسا بيمايه‌يي ميپردازند بدون آنكه اين هزينة سنگين مربي و سفرهاي پرهزينة تيمها، اندكي به آبرو يا وجهة تاريخي ملت در دنيا كمك كند. در جامعهيي كه مؤسسات فرهنگي، فلسفي و تربيتي آزاد آن، از فقر مالي و بي‌اعتنايي دولت و مسئولين، يا تعطيل شده يا روبه تعطيلي است و صدها استاد و انديشمند وارسته كه خادمان فرهنگ و دانش و آبروي كشور و نگهبانان عقلانيت و كمال جامعه هستند، در تنگناي مالي و محروم از بسياري از مزاياي زندگي عادي ميباشند، صرف اين چنين تبذيرهاي نامشروع و تبعيضهاي ناروا، پديده‌يي ناهنجار و غيرعقلاني و حيرت‌آور است. مشاهدة اينگونه حقايق و مشاهدات هر روزه، قلب هزاران دانشمند حوزوي و دانشگاهي را به درد مي‌آورد و براي عمري كه صرف اعتلاي فرهنگ و دانش و تربيت جامعه و سوق آنان به دانش و عقلانيت نموده به تأمل واميدارد و «ياري اندر كس نميبينند! ياران را چه شد؟» 1. طبق اظهار مسئولين مربوطه، سالي يك ميليون و دويست هزار دلا‌ر آمريكا؛ ضربدر دوازده هزار تومان يا بيشتر! پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
125 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایاصل در انسانيت انسان، همان فرهنگ و انديشه» اوست و نهاد فرهنگ و معارف و اجزاء سازنده و پيراموني آن، همچون حكمت و علوم ديگر، در ميان بخشها و نهادهاي ديگر اجتماعي در حكم سنگ اصلي بناست، و همانگونه كه شخصيت و ارزش واقعي يك فرد را، نه با زر و ثروت و زور بلكه با سطح فرهنگ و ش چکیده کاملاصل در انسانيت انسان، همان فرهنگ و انديشه» اوست و نهاد فرهنگ و معارف و اجزاء سازنده و پيراموني آن، همچون حكمت و علوم ديگر، در ميان بخشها و نهادهاي ديگر اجتماعي در حكم سنگ اصلي بناست، و همانگونه كه شخصيت و ارزش واقعي يك فرد را، نه با زر و ثروت و زور بلكه با سطح فرهنگ و شكل انديشه ـ و سپس دانش ـ او ميسنجند، ارزش واقعي جوامع متمدن و ملل نيز با فرهنگ و ارزشهاي ناشي از انديشة فلسفي و اخلاقي آنها ارزيابي ميشود. متأسفانه برغم فريادهايي كه دربارة زوال يا سير نزولي پژوهش و آفت علوم انساني و بويژه در بخش فلسفه و علوم عقلي در بيشتر محافل زده ميشود، همه ساله سهم اين حوزة مهم در بودجة كشور ناچيزتر ميگردد و فرياد عطش اين دشت كويرگونه و خشكسالي اين وادي تشنه، به گوش ملائكه موكّل بر آن نميرسد و تير دعاي باران اين جماعت فرهنگي و سربازان گمنام حكمت و دانش، به هدف اجابت نميخورد. فلسفه و حكمت در اين ميان ـ يعني در ميان خانوادة فرهنگ و رشته‌هاي فراوان علم و فرزندخواندگان آن كه گاه بنام هنر، نسب خود را به فرهنگ ميرسانند ـ از همه محرومتر و صداي آن از همه ضعيفتر و دست آن از همه كوتاهتر است. مقدار بودجه‌يي كه در كشور صرف تقويت و تغذية نهادهاي مربوط به آن ميشود، حتي كفاف حيات و جلوگيري از زوال آنها را نميدهد، چه رسد به رشد و ارتقاي آنها. دولت و بويژه مجلس شوراي اسلامي ـكه ژرفتر و بي‌پيرايه‌تر به اهميت امور ميپردازد‌‌ـ بايد توجه داشته باشند كه: اولاً، در كنار علوم و فنون و هنرهاي وارداتي كه خزانه و امهات آن در غرب است، تنها فلسفه و علوم عقلي است كه سرماية تاريخي و ملّي ماست و دهها قرن در اين سرزمين باليده و شاخه‌هاي خود را به ملل همسايه فرستاده است و نقطة قوت و برتري ما در جهان در عرصة گفتگوي فرهنگها و مقايسة تاريخها و ملتها ميباشد. ثانياً، اگر سود و فايده را ملاك قرار دهيم و پاي مقايسه پيش آيد كه آيا فلسفه و حكمت و اخلاق براي جامعه مفيدتر است يا براي مثال موسيقي و فوتبال؟ مسلم است هرچه سود بيشتر برساند سزاوار سهم بيشتري است. اما بايد پرسيد كه آيا افراد جامعه با گذراندن وقت با اقسام هنر و ورزش، راه صحيح زيستن و خوشبخت زندگي كردن را مي‌آموزند يا با علوم عقلي كه پاسخگوي نيازها و پرسشهاي اصلي و فطري بشر ـ از كودك تا بزرگسال ـ است؟ و كداميك بهتر ميتواند خط‌مشي درست براي كامروا و سعادتمند بودن را به وي بياموزد؟ و پيشگيري از جرم و جنايت و منع ارتكاب خلاف هنجارهاي اجتماعي و اخلاقي را ببار بياورد؟ ثالثاً، در صورتي كه همة اعضاي اين خانواده را در سودمندي برابر بدانيم، باز ملاك مهمتري در توزيع بودجة سالانه پيش روي ما قرار دارد كه بايستي معيار كار قرار گيرد؛ يعني بايد بررسي كرد كه فقدان كداميك از نهادهاي فعال جامعه، ضايعه ببار مي‌آورد و ضعف كدام بخش از بخشهاي مرزوق دولت و مجلس، ميتواند فرهنگ و استقلال فرهنگي ملت و كشور را به خطر بيندازد؟ بديهي است كه فقدان و نبود برخي از اقسام هنر و ورزش بهيچوجه ضايعه نيست و براي ملت و كشور هيچ خرابي‌يي ببار نمي‌آورد ـ اگر نگوييم كه برخي منافع محسوس هم دارد ـ اما فقدان انديشه‌ها و روحهاي سالم در پناه منطق علمي و اخلاق و حكمت و اصول پرورشي، ميتواند ديگر اندامهاي اجتماع را نيز بيمار و عيبناك كند و به نهادهاي ديگر سياسي، اقتصادي، اجتماعي صدمه بزند و خط‌مشي سالم افراد جامعه را به سرگرداني در وادي از خودبيگانگي و جهل و نااميدي مبدل سازد يا مردمي مجرم و خاطي ببار آورد. اميدواريم اكنون كه مرحله بررسي براي توزيع صحيح و عادلانه بودجه در دسترس نمايندگان مجلس شوراي اسلامي است، اين نكات مورد توجه قرار گيرد و حق نهاد مفيد و سازنده‌يي همچون حكمت متعالية اسلامي و علوم عقلي پيراموني آن با ترازوي انديشه و عدالت سنجيده و به آن برسد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
126 - به کارگیری مؤلفههای کتابخانه سبز در کتابخانه های دانشگاهی ایران
فاطمه رضایی منش محسن حاجی زین العابدینی امیررضا اصنافیهدف از انجام این پژوهش شناسایی وضعیت مؤلفههای کتابخانه‌سبز در کتابخانه‌های مرکزی جامعه موردنظر، روشن ساختن نقش کتابخانه‌ها در پیاده‌سازی فرهنگ جامعه سبز و ارائه راه‌حل و راهبردهایی به منظور رفع خلاهای موجود و پیاده‌سازی کتابخانه سبز است. پژوهش از نوع پیمایشی- توصیفی ا چکیده کاملهدف از انجام این پژوهش شناسایی وضعیت مؤلفههای کتابخانه‌سبز در کتابخانه‌های مرکزی جامعه موردنظر، روشن ساختن نقش کتابخانه‌ها در پیاده‌سازی فرهنگ جامعه سبز و ارائه راه‌حل و راهبردهایی به منظور رفع خلاهای موجود و پیاده‌سازی کتابخانه سبز است. پژوهش از نوع پیمایشی- توصیفی است. جامعه آماری، شامل کتابخانه دانشگاه‌های سطح یک وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از نظر فضا و تجهیزات و نیروی انسانی است. به منظور جمعآوری دادهها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. سپس دادههای به‌دست آمده در سطح آمار توصیفی با نرمافزار SPSS و با محاسبه میانگین، انحراف معیار، فراوانی مطلق و درصد فراوانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش نشان داد کتابخانه مرکزی دانشگاه‌های سطح یک وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با توجه به مؤلفههای سبز و استاندارد لید وضعیت مطلوبی ندارند. برای داشتن کتابخانه دانشگاهی سبز باید از ترویج تفکر و فرهنگ سبز در جامعه شروع کرد. زیرا بسیاری از مشکلات ما در این زمینه ریشه در فرهنگ و استفاده نادرست از منابع طبیعی و تجدیدناپذیر است. نتایج پژوهش حاضر میتواند کتابخانه‌ها را از وضعیت فعلی خود آگاه سازد که چه میزان با وضعیت ایده‌آل فاصله دارند و از راهبردهای ارائه شده در این پژوهش برای پیاده‌سازی کتابخانه سبز استفاده کنند. برای داشتن کتابخانه سبز دانشگاهی لزوماً نباید با ساختمان سبز شروع کنیم، بلکه این کتابخانه‌ها مأموریت‌هاي سبز نیز دارند و کتابخانه‌ها میتوانند با پیاده‌سازی چند مؤلفه سبز در کتابخانه خود به عنوان کتابخانه سبز شناخته شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
127 - طراحی الگوی جامع سیاستگذاری قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران
محمد تقی امینی محمد محمودی میمند محمدمهدی پرهیزگار محمد رضا مشایخسیاستگذاری واژه ای است که معمولا با مفهوم دولت همراه است . هدف سیاستگذاری، همواره شتاب بخشیدن یا کند کردن جریان تغییر در یک بخش است. سیاستگذاری حوزه قدرت نرم جمهوریاسلامیایران مستلزم طراحی الگویی جامع، مانع و کامل است که محقق پس از بررسی 30 مدل سیاستگذاری، مدل فرایندی چکیده کاملسیاستگذاری واژه ای است که معمولا با مفهوم دولت همراه است . هدف سیاستگذاری، همواره شتاب بخشیدن یا کند کردن جریان تغییر در یک بخش است. سیاستگذاری حوزه قدرت نرم جمهوریاسلامیایران مستلزم طراحی الگویی جامع، مانع و کامل است که محقق پس از بررسی 30 مدل سیاستگذاری، مدل فرایندی یا مرحلهای را به عنوان مناسبترین الگو جهت دستیابی به این هدف به کار گرفته است. نظر به اینکه هدف تحقیق مبنی بر طراحی الگوی سیاستگذاری جامع قدرت نرم جمهوریاسلامیایران به منظور تأمین امنیت نرم نظام و دفع تهدید نرم است و جنگ نرم، محقق ضمن استخراج منابع قدرت نرم از دیدگاه تئوریستهای غربی و نظرات امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای (حفظه ا...) و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، منابع چهارگانه قدرت نرم را به عنوان معیارهای اصلی در پانل دلفی به ترتیب: 1- منبع قدرت نرم فرهنگی – اجتماعی 2- منبع قدرت نرم علم - فناوری 3- منبع قدرت نرم سیاسی (داخلی و خارجی) 4- منبع قدرت نرم اقتصادی استخراج و زیر معیارهای هر کدام از معیارها را به طور مستقل پس از چهار مرحله دلفی، احصاء نموده و الویت آنان را نسبت به هم با روش AHP تعیین گردید و در پایان نیز با روش ضریب همبستگی پیرسون رابطه معیارها و زیرمعیارهای منابع را با معیارها و زیرمعیارهای امنیت نرم سنجیده شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که در فاز دو الگوی سیاستگذاری که مرحله شکل‌گیری و تنظیم سیاست است، الویت بندی معیارهای اصلی چهارگانه قدرت نرم به ترتیب فرهنگی- اجتماعی، علمی- فناوری، سیاسی (داخلی و خارجی) و اقتصادی میباشد که بایستی توسط سیاستگذاران و استراتژی پردازان قدرت نرم، مورد توجه قرار گیرد تا سطوح سه گانه تاکتیکی، عملیاتی و استراتژیک سیاستگذاری نرم نظام تأمین گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
128 - بررسی عوامل موثر بر تقويت هوش فرهنگی مدیران شهری در تعاملات فرهنگي با شهروندان
مجتبی امیری منیر عزیزی غلامرضا طالقانیهدف اين پژوهش بررسي هوش فرهنگي در سطح يك شهر است، شهري چون تهران كه خرده فرهنگهاي بسيار متفاوت را در خود جاي داده است. با افزايش مهاجراني با هنجارها و ارزشهاي فرهنگي متفاوت از سايرمناطق كشور به شهر تهران ، مديران شهري به عنوان برنامه ريزان و اداره‌كنندگاه شهر، به شناخ چکیده کاملهدف اين پژوهش بررسي هوش فرهنگي در سطح يك شهر است، شهري چون تهران كه خرده فرهنگهاي بسيار متفاوت را در خود جاي داده است. با افزايش مهاجراني با هنجارها و ارزشهاي فرهنگي متفاوت از سايرمناطق كشور به شهر تهران ، مديران شهري به عنوان برنامه ريزان و اداره‌كنندگاه شهر، به شناخت و تقويت توانايي هوش فرهنگي نياز دارند تا تعامل بهتري با شهرونداني با فرهنگهاي متفاوت و حتي با كاركنان خود شهرداري كه داراي فرهنگي متفاوتي هستند داشته باشند. مديران شهري به جهت قرار گرفتن در محيطي كه با خرده‌فرهنگ‌هاي متفاوت سروكار دارد بايد مهارت هوش فرهنگي را كسب نمايند. با گسترش شهرها و افزایش مهاجرتها، جوامع به ترکیبی از فرهنگها و خرده فرهنگ‌های نژادی و قومی تبديل شدهاند. در کلان شهری همچون تهران به دلیل تعدد فرهنگ های متفاوت شهروندان، مدیران شهری باید توان کنش سازنده و اثربخش در این محیط چند فرهنگی را داشته باشند تا بتوانند رضایت شهروندان را کسب کنند. در اين تحقيق براي تجزيه و تحليل داده های جمعآوری شده از پرسشنامه ها از روش‌هاي آمار توصيفي و آمار استنباطي استفاده شده و سپس با استفاده از مدل معادلات ساختاری به بررسی روابط بین متغیرهای پژوهش پرداختهایم. با توجه به نتايج آماري به دست آمده با نرمافزار R، مشخص شد كه بيشترين تاثير بر هوش فرهنگي به ترتيب متعلق است به ابعاد: شناختي، رفتاري، فراشناختي، و انگيزشي. در هوش فرهنگی ، قوی‌ترین شاخص بعد انگیزشی و ضعیف‌ترین شاخص بعد فراشناختی است. ابعاد رفتاری و شناختی عملکرد مشابهی در ارتباط با هوش فرهنگی دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
129 - تبیین عوامل موثر برپیاده سازی سامانه ی مدیریت دانش در شرکت های فناورکوچک مستقر در مراکز رشد فناوری
مصطفی کاظمی غلامرضا ملک زادهپژوهش در رابطه با عوامل موثربر موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در شرکت های کوچک و متوسط کمتر صورت گرفته است.مطالعات موجود عوامل موثر بر پیاده سازی مدیریت دانش را از دیدگاه شرکت های بزرگ مورد بررسی قرار داده اند ولی به نیازهای شرکت های کوچک توجه چندانی نشده است . این م چکیده کاملپژوهش در رابطه با عوامل موثربر موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در شرکت های کوچک و متوسط کمتر صورت گرفته است.مطالعات موجود عوامل موثر بر پیاده سازی مدیریت دانش را از دیدگاه شرکت های بزرگ مورد بررسی قرار داده اند ولی به نیازهای شرکت های کوچک توجه چندانی نشده است . این مقاله در پی ایجاد پلی برروی این شکاف مطالعاتی است . با بررسی و مرورمطالعات انجام شده،یازده عامل که به نظر می رسد برای شرکت های کوچک مناسب باشند انتخاب گردید و یک ارزیابی عملی با بهره گیری ازنظرات یک گروه کارشناسانی و خبره،فرضیه های تحقیق مورد آزمون قرارگرفت. نتایج کلی رضایتبخش و مثبت بود وعوامل شناسائی شده مورد تأئیدگروه خبرگان قرار گرفت. این مجموعه از عوامل می تواند در هنگام اقدام برای پیاده سازی مدیریت دانش در شرکت های کوچک مورد استفاده قرار گیرد و به مدیران کمک کند زبانی مشترک به دست آورند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
130 - تاثیر فرسودگی شغلی بر ابعاد فرهنگ سازمانی دنیسون
فریبرز رحیم نیا ژاله فرزانه حسن زادهفرسودگی شغلی را می توان به عنوان یک واکنش در برابر فشارهای مزمن و پاسخ به فشارهای کاری یا سازمان معرفی نمود . هدف پژوهش حاضر بررسی و سنجش تاثیر فرسودگی شغلی بر ابعاد فرهنگ سازمانی دنیسون ( درگیر شدن در کار ، رسالت ، انطباق پذیری و سازگاری ) است . زیرا فرسودگی شغلی بر تم چکیده کاملفرسودگی شغلی را می توان به عنوان یک واکنش در برابر فشارهای مزمن و پاسخ به فشارهای کاری یا سازمان معرفی نمود . هدف پژوهش حاضر بررسی و سنجش تاثیر فرسودگی شغلی بر ابعاد فرهنگ سازمانی دنیسون ( درگیر شدن در کار ، رسالت ، انطباق پذیری و سازگاری ) است . زیرا فرسودگی شغلی بر تمام جوانب زندگی سازمانی افراد تاثیر می گذارد و منجر به کاهش کیفیت و عملکرد افراد می گردد . این تحقیق در بین کارکنان و مدیران بانک صادرات مرکزی استان خراسان رضوی انجام شده است برای انتخاب نمونه مورد نیاز از روش نمونه گیری تصادفی ساده و روشهای آماری همچون آزمون کولموگروف- اسمیرنف ، رگرسیون و ضریب همبستگی استفاده شده است . در پژوهش حاضر از پرسشنامه فرسودگی شغلی مازلاچ و پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون استفاده شده است. پایایی این پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که رضایت بخش و قابل قبول می باشد . نتایج پژوهش نیز نشان می دهدبین فرسودگی شغلی و فرهنگ سازمانی دنیسون رابطه معناداری وجود دارد همچنین فرسودگی شغلی بر روی ابعاد فرهنگ سازمانی دنیسون تاثیر معکوس دارد و می تواند باعث تضعیف فرهنگ سازمانی شود . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
131 - مقاله علمی- پژوهشی ارائه راهبردآموزش فرهنگی-تربیتی در تعلیم و تربیت توحیدی
حمیدرضا حاجی باباییدر تعلیم و تربیت توحیدی ، انسان موجودی است دارای اختیار، که مستعد دریافت بینش عمیق(بصیرت)، هدایت و تقویت گرایش ها و شکوفا سازی استعدادهای فطری به صورت هماهنگ می باشد و تاکید پیامبر اکرم(ص) بر تکمیل مکارم اخلاق: (( انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق))(مجلسی، ج 68، ص 382)، بیا چکیده کاملدر تعلیم و تربیت توحیدی ، انسان موجودی است دارای اختیار، که مستعد دریافت بینش عمیق(بصیرت)، هدایت و تقویت گرایش ها و شکوفا سازی استعدادهای فطری به صورت هماهنگ می باشد و تاکید پیامبر اکرم(ص) بر تکمیل مکارم اخلاق: (( انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق))(مجلسی، ج 68، ص 382)، بیانگر رسیدن انسان به قله رفیع معرفت و کمال از طریق رشد همه جانبه استعداد ها است که مهمترین هدف خلقت و رسالت است. با استناد بر این مبانی، جریان تعلیم و تربیت متناسب با ویژگی های جسمی، ذهنی و اجتماعی متعلمان هدایت و راهبری می شود. در این حالت بر اثر کیفی شدن آموزش و عمقی شدن یادگیری، محتوای تئوریک دروس، روح معنوی و پرورشی پیدا می کنند و ضمن پرورش ذهن متعلم ، نگرش او را به جهان هستی ارتقا می دهد . بدین منظور طرح راهبردی آموزش دروس مبتنی بر رویکرد فرهنگی ـ تربیتی با تكيه بر مكتب انسان ساز اسلام و معارف غني فرهنگی آن، ضمن ارتقای نقش تربیتی معلّم، ميان علم و دين، تعلیم و تربيت وجهان بینی پیوند ایجاد می کند، در نتیجه متعلمان در ارتباطي تنگاتنگ ، محتوای دروس را متناسب با فرهنگ ديني خود و در مسیر جهان بینی توحیدی دريافت می نمایند. بدین منظور با سامان دهی و اثربخشی پيام های تربيتی مستتر در متن دروس، به وسیله ی معلّم ، زمينه و بستر مناسبی جهت تربيت پذيری، مطابق با فرهنگ ناب اسلامی ـ ايرانی فراهم می آید، کریمه ی قرآنی معلم بشریت را الگوی بینش و گرایش انسان ها معرفی می نماید، ((لَقَدْ كاَنَ لَكمُْ فِي رسولِ اللهِ أُسْوَةٌ حَسَنَة)) ( احزاب 33، 21) و تربیت توحیدی را تاثیر گذار در شناخت حق و باطل و دارای نورانیت و درک عمیق و بصیرت بخش می داند، ((يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقانا...))(انفال8،29) و دو هدف اساسی انبیا را ((تزکیه)) و ((تعلیم)) معرفی می نماید، ((...وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَ الْحِكْمَة...))(آل عمران3،164)، که این دو هدف در هدف بالاتری با یکدیگر منطبق می گردند،(( قُلْ إِنَّ صَلَاتىِ وَ نُسُكِى وَ محَْيَاىَ وَ مَمَاتىِ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِين))(انعام10، 162)، که همه چیز در جهت جهان بینی توحیدی با تکیه بر تربیت ربوبی قرار می گیرد. در چنین فرهنگی هر بینشی(بصیرت) علم است، اما هر علمی بینش نیست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
132 - رابطه بین فرهنگ یادگیری سازمانی و رضایت مشتری: نقش میانجی¬گری رضایت شغلی
مهدی حقیقی کفاش زهره دهدشتی شاهرخ حسن غریبیهدف تحقیق حاضر، انجام یک مطالعه تجربی در بخش خدمات(بانک پارسیان) به منظور بررسی روابط بین فرهنگ یادگیری سازمانی و رضایت شغلی و رابطه آنها با رضایت مشتری است که از مدل پانتواکیز و بورنتا(2013) استفاده شده است. در این مدل رابطه بین فرهنگ یادگیری سازمانی و رضایت مشتری با ت چکیده کاملهدف تحقیق حاضر، انجام یک مطالعه تجربی در بخش خدمات(بانک پارسیان) به منظور بررسی روابط بین فرهنگ یادگیری سازمانی و رضایت شغلی و رابطه آنها با رضایت مشتری است که از مدل پانتواکیز و بورنتا(2013) استفاده شده است. در این مدل رابطه بین فرهنگ یادگیری سازمانی و رضایت مشتری با توجه به نقش میانجی رضایت شغلی بررسی می شود. برای بررسی تحقیق نمونه ای شامل 234 نفر به صورت خوشه ای تصادفی از کارکنان شعب بانک پارسیان در شهر تهران انتخاب شد. ابزار گردآوری داده پرسشنامه استاندارد با ۲1 سوال که روایی و پایایی آن تایید و بین جامعه آماری توزیع شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام گرفت. در سطح آمار توصیفی از شاخص هایی چون فراوانی و درصد فراوانی؛ در سطح آمار استنباطی از روشهای همبستگی، مدل معادلات ساختاری، تحلیل مسیر انجام شده است؛ که برای این منظور از نرم افزارهای spss و lisrel استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل از وجود ارتباط بین فرهنگ یادگیری سازمانی و رضایت مشتری و رضایت شغلی حکایت دارد. به طور کلی، توانایی بانک پارسیان برای راضی کردن مشتریان خود به طور مستقیم و غیر مستقیم، از طریق توانایی مستمر موثر و کارآمد کارکنان بانک و رضایت شغلی کارکنان در ارتباط است (05/0>p). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
133 - چگونگی مواجهه با"مدیریت تغییر ذهنیت" تحت پارادایم مدرنیته در فضای جهانی سازی
محمد رضا مشایخزمینه و هدف:نتیجه ی"پارادایم شیفت جهانی" تولد اذهان جدید و بالتبع ظهور جامعه انسانی نو پدید طراز جهانی است. تغییرات پارادایمی از تغییرات اجزاءپارادایمهای نه گانه(خداشناسی، هستی شناسی، انسان شناسی، معرفت شناسی، ارزش شناسی، روش شناسی، تکلیف شناسی، عمل شناسی و عاقبت شناسی) چکیده کاملزمینه و هدف:نتیجه ی"پارادایم شیفت جهانی" تولد اذهان جدید و بالتبع ظهور جامعه انسانی نو پدید طراز جهانی است. تغییرات پارادایمی از تغییرات اجزاءپارادایمهای نه گانه(خداشناسی، هستی شناسی، انسان شناسی، معرفت شناسی، ارزش شناسی، روش شناسی، تکلیف شناسی، عمل شناسی و عاقبت شناسی) نشأت می گیرد.تغییرات پارادایمی در زمره مهمترین روشها برای ایجاد تغییر و تحول اساسی در جامعه محسوب می شود.جایگاه این تغییرات در" زمینه"،" محتوا" و" ساختار" ذهن می باشد، بنابراین با نرم سازی، دستکاری و "مدیریت برای تغییر اذهان " می توان به انسان سازی، جامعه سازی، تمدن سازی، نظام سازی وجهانی سازی توسط فناوری ها و ابزارهای نرم پرداخت و انسانها و جوامع را به سمت اهداف مورد نظر سوق داد. به سخن دیگر جهان دائماً در حال زایش ذهنیت جدید وتعامل، تقابل وجنگ مدلهای ذهنی، برای تغییر در عرصه های عینی است. روش تحقیق و یافته ها:در این تحقیق ضمن معرفی جهانی سازی در فضای مدرنیته و مطالعه تطبیقی جهانی انگاری پسامدرنیسم و جهان مداری الهی، تصویر انسان فرامدرن با انسان الهی در پارادایمهای اومانیستی و الهی استخراج و در مدل تطبیقی در معرض نظر و قضاوت اندیشمندان قرار گرفته است.نوع تحقیق کیفی، متکی برروش پژوهش تحلیلی- توصیفی به کمک متن کاوی تطبیقی و فرا تحلیل اطلاعات جمع آوری شده کتابخانه ای است. نتیجه نهایی حاصل از تحقیق اینکه امپریالیسم ذهنی در پی ایجاد تغییردر اجزاء پارادایم حاکم بر اذهان جامعه هدف، طی فرایند تغییرات سه مرحله ای "خروج از انجماد"، "تغییر"و"انجماد مجدد"، کرت لوین و مقایسه آن با مدل داستراندوبیل (1997) می باشد که آغاز زنجیره این فرایند، راه اندازی جریان سیال ذهنی در اذهان اندیشمندان، راهبردپردازان، اساتیدو فضلاء در جامعه سوژه است. نتیجه گیری:عطف به فرمایش امام علی (ع) در خطبه 27 کتاب شریف نهج البلاغه مبنی براینکه "خوار و ذلیل نشد مگر کسی که با دشمن در خانه خود جنگید" و همچنین نظر به دستور امام راحل (ره ) در خصوص صدور"معنویت و انقلاب" بجای دفاع محض در سرزمینهای خودی؛ ضرورت هجوم نرم،وفق دکترین جامع جنگ نرم درمختصات ذهنی درخانه دشمن برای آمادگی فضای جهانی جهت ظهور منجی عالم (عج) نمایان گردیده تا از نفوذ ورسوخ "ضد ارزشهای اومانیستی" در اذهان مردم جوامع الهی جلوگیری بعمل آورده و مانع تغییرات تدریجی مدلهای ذهنی، فرهنگی، ارزشی، اندیشه ای، رفتاری وساختاری جوامع اسلامی گردیم تا در نهایت خدشه ای در اثر تهاجم فرهنگی نظام سلطه، متوجه انسانهای آزاده جهان واز جمله مسلمان و جامعه اسلامی نگردد. انشا.... پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
134 - تحليل و رتبه بندي وضعيت فرهنگ سازماني و بهره وري فردي كاركنان منطبق با شرايط بومي- اسلامي (مطالعه موردي : بانك سپه)
مريم فهيما سيد غلامرضا جلالي نائيني علی بنیادی نایینیصاحبنظران حوزه منابع انساني معتقدند كه مدل اجرايي شناخت فرهنگ هر سازمان، بايد مبتنی بر رفتار شناسي فردي، ساختار تشكيلاتي، سيستم مديريتي، ارزيابي عملکرد و شرايط محيطي منطبق بر الگوي بومي باشد. بر اين اساس، پژوهش و تحقيقات در زمينه شاخصه هاي فرهنگ سازماني به منظور تدوين ب چکیده کاملصاحبنظران حوزه منابع انساني معتقدند كه مدل اجرايي شناخت فرهنگ هر سازمان، بايد مبتنی بر رفتار شناسي فردي، ساختار تشكيلاتي، سيستم مديريتي، ارزيابي عملکرد و شرايط محيطي منطبق بر الگوي بومي باشد. بر اين اساس، پژوهش و تحقيقات در زمينه شاخصه هاي فرهنگ سازماني به منظور تدوين برنامه هاي راهبردي، حائز اهميت مي باشد. از سوي ديگر، در برنامه هاي راهبردی سازمانهاي نوين جهت حفظ و ارتقاي مزيت رقابتي، الگوها و راهكارهاي افزايش سطح بهره وري، مد نظر قرار مي گيرد. در اين پژوهش شاخصهاي مهم سنجش فرهنگ سازماني و بهره وري به روش گراندد تئوري استخراج گرديده اند و به منظور پايش سطح وضعيت كنوني فرهنگ سازمانی بانک سپه با پرسشنامه مورد پيمايش قرارگرفته است. براي تحليل داده ها، از نرم افزار اس پي اس اس، ليزرل و آزمون فريدمن نسبت به بررسي معناداري، رتبه بندي عوامل استفاده شده است. مطابق نتايج اين تحقيق، سطح فرهنگ براي سازمان مورد مطالعه در شرايط مناسبی قرار دارد و ارتقاي بهره وری نيازمند برنامه ريزی يکپارچه راهبردی در سطح کلان و همچنين فردی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
135 - تأثیر تأمین نیازهای برتر کارکنان و فرهنگ انطباق‌پذیر بر رابطه بین رهبری تحول‌آفرین و نوآوری سازمانی (مطالعه موردی سازمانهای فناوری‌محور)
محمد ابراهیم سنجقی برزو فرهی بوزنجانی سیدمهدی حسینی سرخوش جمال حاجی شفیعیسازمانهای طلایه‌دار در تلاش مستمر و فزاینده برای کسب مزیت‌های راهبردی، موضوع نوآوری را از جهات گوناگون مورد توجه قرار داده و برای نیل به آن از اهرم‌های گوناگون سود می‌جویند. در این میان، اثرات مستقیم و غیرمستقیم سبک رهبری تحول‌آفرین توجه صاحبنظران زیادی را به خود جلب چکیده کاملسازمانهای طلایه‌دار در تلاش مستمر و فزاینده برای کسب مزیت‌های راهبردی، موضوع نوآوری را از جهات گوناگون مورد توجه قرار داده و برای نیل به آن از اهرم‌های گوناگون سود می‌جویند. در این میان، اثرات مستقیم و غیرمستقیم سبک رهبری تحول‌آفرین توجه صاحبنظران زیادی را به خود جلب نموده است. از این منظر مقاله حاضر درصدد است تا تأثیر مستقیم سبک رهبری تحول‌آفرین بر نوآوری سازمانی را در عرصه شرکتهای خصوصی فناوری‌محور مستقر در شهر تهران بررسی نموده و در مقایسه با اثر غیرمستقیم این سبک از طریق متغیرهای فرهنگ انطباق‌پذیر و تأمین نیازهای برتر کارکنان به مدل مطلوب خود دست یابد. نتایج حاصل از مدلیابی معادلات ساختاری بر پایه دادههای گردآوری شده از جامعه هدف حاکی از آن است که سبک رهبری تحول‌آفرین تأثیر مستقیم بر نوآوری سازمانی نداشته بلکه به طور غیرمستقیم و از طریق اشاعه فرهنگ انطباق‌پذیر و تأمین نیازهای برتر کارکنان بر نوآوری سازمانی در جامعه هدف اثرگذار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
136 - بررسی نقش فرهنگ سازمانی در موفقیت استقرار سیستم های اطلاعات مدیریت در صنایع خودروسازی
سید محمد حسن حسینی علی اکبر حسنیشناخت عوامل موثر بر استقرار سیستم های اطلاعات مدیریت (MIS)، گامی مهم جهت تحقق اهداف این سیستم ها محسوب می شود. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل فرهنگ سازمانی موثر در استقرار موفق MIS در صنعت خودروسازی انجام شده است. به همین منظور ابتدا با انجام مرور ادبیات کامل و بهره گرف چکیده کاملشناخت عوامل موثر بر استقرار سیستم های اطلاعات مدیریت (MIS)، گامی مهم جهت تحقق اهداف این سیستم ها محسوب می شود. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل فرهنگ سازمانی موثر در استقرار موفق MIS در صنعت خودروسازی انجام شده است. به همین منظور ابتدا با انجام مرور ادبیات کامل و بهره گرفتن از نظر خبرگان، عوامل کلی فرهنگ سازمانی شناسایی و سپس تاثیر این عوامل بر موفقیت استقرار سیستم های اطلاعات مدیریت در جامعه تحقیقی مورد نظر ارزیابی شد. داده های مورد نیاز از طریق پرسش نامه مناسب با نمونه 104 تایی که طبق فرمول کوکران با ضریب خطای 5درصد به دست آمده، جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفت. عواملی که اثری معنادار در موفقیت استقرار سیستم های اطلاعات مدیریت دارند مشخص شده، و در گام بعدی با بکارگیری تکنیک ANP، وزن هر کدام از این عوامل مشخص گردید. نتایج نشان داد که فرهنگ مدیریت در سازمان بیشترین سهم را در موفقیت استقرار MIS دارد. ضمن آنکه دو عامل حمایت مدیریت و کنترل و نظارت در بین عوامل سطح پایینتر، بیشترین نقش را ایفا می کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
137 - شناخت مؤلفه های فرهنگ سازمانی و اثر آن بر ابعاد توانمند سازی منابع انسانی (مورد مطالعه: شهرداری مشهد)
یوسف رمضانی فریبرز رحیم نیا سعید مرتضوی غلامرضا ملک زادهاهمیت فرهنگ در بکارگیری توانائیهای افراد در سازمان غیر قابل انکار است. این تحقیق در تلاش است تا در بستر حقیقی سازمان در جامعه ایرانی، مولفه های فرهنگ سازمانی حاکم بر شهرداری مشهد را شناسایی و اثر آن را بر ابعاد توانمند سازی منابع انسانی بررسی نماید. روش تحقیق در این مط چکیده کاملاهمیت فرهنگ در بکارگیری توانائیهای افراد در سازمان غیر قابل انکار است. این تحقیق در تلاش است تا در بستر حقیقی سازمان در جامعه ایرانی، مولفه های فرهنگ سازمانی حاکم بر شهرداری مشهد را شناسایی و اثر آن را بر ابعاد توانمند سازی منابع انسانی بررسی نماید. روش تحقیق در این مطالعه قوم نگاری است. در این تحقیق با ورود به یک سازمان محلی و استفاده از ابزارهای مشاهده و مصاحبه به شناخت فرهنگ سازمانی آن پرداخته شد و از تحلیل اطلاعات 11 مولفه شامل؛احترام به شعائر و ارزشهاي مذهبي،تبعیت پذیری،رفتارهاي رسمي، هويت سازماني، نمادهاي فيزيکي، فرد محوری، شعار تکريم ارباب رجوع، درآمدزايي، تاکید بر قوانين سازمانی، مقاومت در برابر مدیران بیگانه وزبان،در پنچ سطح مصنوعات (زبان) مصنوعات (نمادها) مصنوعات (الگوهای رفتاری)، ارزشها و مفروضات و باورهای اساسی بدست آمد. جهت تأیید استحکام دادهها در بخش کیفی این پژوهش از قابلیت اعتبار، قابلیت اعتماد، قابلیت وابستگی و قابلیت انتقال استفاده شد. در بخش کمی نیز جهت سنجش روایی پرسشنامه‌ها از دو روش روایی محتوا و روایی سازه بهره گرفته شد و جهت سنجش پایایی پرسشنامه‌ها نیز از آلفای کرونباج استفاده شد(پرسشنامه فرهنگ سازماني 701/0، پرسشنامه توانمند سازي 857/0). همچنین نتایج، اثر معنادار فرهنگ سازمانی بر ابعاد توانمند سازی منابع انسانی را نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
138 - ارائۀ مدل مفهومی جهت بررسی تاثیر کارآفرینی استراتژیک بر نوآوری استراتژیک در شرکتهای دانش بنیان شهرستان بوشهر
فخریه حمیدیان پور محبوبه شفیعی مریم دهقانیشرایط بازار متغیر است و همین شرایط کسب و کارها را وادار می کند که با شرایط موجود انطباق یابند و کسب و کار خود را متناسب با فناوری های جدید و گزاره های ارزشی منحصر بفرد بازنویسی کنند. در محیط رقابتی امروزه، سازمان ها تلاش می کنند که نوآوری های رقبای خود را تقلید کنند در چکیده کاملشرایط بازار متغیر است و همین شرایط کسب و کارها را وادار می کند که با شرایط موجود انطباق یابند و کسب و کار خود را متناسب با فناوری های جدید و گزاره های ارزشی منحصر بفرد بازنویسی کنند. در محیط رقابتی امروزه، سازمان ها تلاش می کنند که نوآوری های رقبای خود را تقلید کنند در نتیجه نوآوری و بهبود مستمر برای موفقیت کسب و کار بسیار ضروری است و بنابراین برای حل این مسئله نوآوری استراتژیک در دستور کار سازمان ها قرار می گیرد. نوآوری استراتژیک، نوآوری ایجاد بازارهای جدید است و باعث ایجاد ارزش برای مشتری می شود و بازارهای موجود را به منظور ایجاد ارزش برای مشتری تغییر شکل می دهد. از طرفی دیگر کارآفرینی استراتژیک که نقشی مهم در محیط های بسیار آشفته دارد، فعالیت های استراتژیک را با فعالیت های کارآفرینی ادغام می کند. هدف از کارآفرینی استراتژیک ایجاد مزایای رقابتی مستمری است که منجر به حداکثر خلق ارزش می شود. در این مقاله ضمن معرفی مفهوم نوآوری استراتژیک و کارآفرینی استراتژیک و بررسی پیشینه ها و ادبیات موجود، مدل مفهومی تأثیر کارآفرینی استراتژیک بر نوآوری استراتژیک، طراحی و شرح داده شده که جامعۀ آماری این پژوهش شرکت های دانش بنیان فعال در پارک علم و فن آوری بوشهر می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده از آزمون این مدل، فرضیۀ اصلی پژوهشی تأیید می شود که نشان می دهد کارآفرینی استراتژیک رابطۀ مثبت و معناداری با نوآوری استراتژیک در سازمان دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
139 - نقش فرهنگ سازمان بر تمایل مدیران به پذیرش فناوری تولید سبز در صنعت ریخته‌گری
غلامرضا هاشم زادههدف از اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ فرهنگ سازمانی بر تمایل مدیران به پذیرش فناوری تولید سبز است. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري پژوهش با استفاده از روش نمونه تصادفی ساده از میان کارکنان ستادی و اجرایی در رده‌های کارشناسان، رؤسا و مدیران صنعت ریخته‌گری کشور ایران در ﺳﺎل 1394 به ﺗﻌﺪاد 115 ﻧﻔ چکیده کاملهدف از اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ فرهنگ سازمانی بر تمایل مدیران به پذیرش فناوری تولید سبز است. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري پژوهش با استفاده از روش نمونه تصادفی ساده از میان کارکنان ستادی و اجرایی در رده‌های کارشناسان، رؤسا و مدیران صنعت ریخته‌گری کشور ایران در ﺳﺎل 1394 به ﺗﻌﺪاد 115 ﻧﻔﺮ انتخاب گردید. ﺑﺮ اﺳﺎس فرمول کوکران حجم نمونه لازم جهت بررسی این پژوهش، 88 نمونه بوده که تعداد90 نمونه مطابق با جدول کرجسی و مورگان مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه‌وتحلیل دادهها از طریق معادلات ساختاری انجام که با توجه به غیر نرمال بودن دادهها در آزمون کولموگروف اسمیرنوف، از آزمون‌های ناپارامتریک در تحلیل روابط استفاده گردید. در بررسی دادهها پایایی مرکب، سازگاری درونی و اعتبار درونی مدل، همچنین روایی تشخیصی در سطح سازه مورد تأیید قرار گرفت که مثبت بودن مقادیر در شاخص CV Com نشان‌دهنده کیفیت مناسب مدل بوده و درنهایت شاخص GOF در این مدل عدد 0.723 به دست آمد. با توجه به سه مقدار 0.1 ، 0.25 و 0.36 که به‌عنوان مقادیر ضعیف، متوسط و قوی برای شاخص GOF معرفی‌شده است مقدار 0.723 نشان‌دهنده مطلوبیت کلی و برازش خوب مدل می باشد و در یک پیوستار ضعیف تا قوی، در سمت قوی قرارگرفته است. بر اساس یافتههای این پژوهش مؤلفه فرهنگ سازمانی بر پذیرش فناوری تولید سبز تأثیر مستقیم دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
140 - بررسی تاثیرهوش فرهنگی و سبک رهبری تحول آفرین مدیران بر مقاومت کارکنان درمقابل تغییر
فخریه حمیدیان پور مجید اسماعیل پور راضیه زارعیچکیده زمینه: یکی از مهمترین چالشهایی که سازمانها با آنها مواجهاند، تغییر عوامل محیطی و رقابت فزایندهی جهانی است. در پاسخ به این چالش، مديريت تغيير وظيفه بسيار دشواري است. غالب تغییرات سازمانی با شکست مواجه میشوند. عدم همراهی کارکنان با تغییر و مقاومت آنان در مقا چکیده کاملچکیده زمینه: یکی از مهمترین چالشهایی که سازمانها با آنها مواجهاند، تغییر عوامل محیطی و رقابت فزایندهی جهانی است. در پاسخ به این چالش، مديريت تغيير وظيفه بسيار دشواري است. غالب تغییرات سازمانی با شکست مواجه میشوند. عدم همراهی کارکنان با تغییر و مقاومت آنان در مقابل تغییر از جمله مهمترین عوامل شکست تغییرات سازمانی میباشد. هدف: هدف این پژوهش، بررسی تاثیر دو عامل هوش فرهنگی مدیران و سبک رهبری تحول‌آفرین بر مقاومت در برابر تغییر کارکنان است. روش‌شناسی: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی و همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را مدیران و کارکنان شرکت پتروشیمیجم(ایران) تشکیل میدهند. نمونه آماری این پژوهش شامل 260 نفر از کارکنان و 60 نفر از مدیران واحدهای مختلف این شرکت میباشد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از مدل یابی معادلات ساختاری به کمک نرم افزارSMART PLS استفاده شده است. یافتهها: یافتههای این پژوهش نشان میدهد که هوش فرهنگی مدیران هم به طور مستقیم و هم از طریق سبک رهبری تحول‌آفرین بر مقاومت در برابر تغییر تاثیر مثبت و معناداری دارد و همچنین سبک رهبری تحول‌آفرین بر مقاومت در برابر تغییر تاثیر مثبت و معناداری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
141 - شبيه‌سازي رفتار خريد ناگهاني در بازار: رويکرد مدل‌سازي مبتني بر عامل
محمد رضا مهرگان محمد ابویی اردکان زهرا صادقی آرانی محسن نظری امید روزمنديکي از رفتارهاي خريد پيچيده انساني که تحت تأثير عوامل مختلف روانشناسي، اجتماعي، موقعيتي و ... تغير ميکند رفتار خريد ناگهاني است. اين رفتار معمولاً عقلايي نبوده و در اکثر مواقع تحت تأثير هيجان و احساسات آني و قوي خريدار شکل ميگيرد. مدل‌سازي و شبيه‌سازي اين رفتار پيچيده چکیده کامليکي از رفتارهاي خريد پيچيده انساني که تحت تأثير عوامل مختلف روانشناسي، اجتماعي، موقعيتي و ... تغير ميکند رفتار خريد ناگهاني است. اين رفتار معمولاً عقلايي نبوده و در اکثر مواقع تحت تأثير هيجان و احساسات آني و قوي خريدار شکل ميگيرد. مدل‌سازي و شبيه‌سازي اين رفتار پيچيده، ميتواند محققان رفتار را در درک و پيش‌بيني آن و درنتيجه برنامه‌ريزي‌هاي آتي براي بازاريابي در اين حوزه ياري رساند. بر اين اساس هدف اين مقاله ارائه‌ي يک مدل مفهومي و رياضي براي درک فرايندهاي پيچيده‌ي ذهني خريداران که منجر به اين نوع رفتار ميشود، ميباشد. در ادامه، شبيه‌سازي رفتاري خريد ناگهاني عامل خريدار با تأکيد بر ميزان هيجانات به وجود آمده توسط خريدار هنگام خريد و با توجه به ويژگي‌هاي مدل فرهنگي و شخصيتي عامل خريدار و عوامل موقعيتي شامل ويژگي‌هاي کالا، ويژگي‌هاي فروشنده و ويژگي‌هاي مکاني فروشگاه و با استفاده از يکي از روش‌هاي شبيه‌سازي سيستم‌هاي اجتماعي به‌نام مدل‌سازي مبتني بر عامل، انجام ميگيرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
142 - بررسی تاثیر فرهنگ ، زیرساخت های فناوری و یادگیری سازمانی با نقش میانجی گری مدیریت دانش بروی دانش کیفیت محصولات مطالعه موردی در یک سازمان تولیدی
پیمان اخوان حسین ارسنجانیامروزه مديران سازمان ها به دليل فشارهاي شديد رقابتي و تلاش براي بقاي خود ، به مبحث کيفيت توجه ويژه اي دارند]1[ آنان معتقدند که کيفيت براي موفقيت در هر کسب و کاري ، از اهميت حياتي برخوردار مي باشد]2[ ، اين امر در حالي است كه بسياري از متفکران کيفيت، در مباحث خود نقش دانش چکیده کاملامروزه مديران سازمان ها به دليل فشارهاي شديد رقابتي و تلاش براي بقاي خود ، به مبحث کيفيت توجه ويژه اي دارند]1[ آنان معتقدند که کيفيت براي موفقيت در هر کسب و کاري ، از اهميت حياتي برخوردار مي باشد]2[ ، اين امر در حالي است كه بسياري از متفکران کيفيت، در مباحث خود نقش دانش را در رويه هاي مختلف مورد توجه قرار داده اند. به عنوان مثال، رويكرد تيلور (1911) انتخاب بهترين كارگران براي انجام كار و در نتيجه بهبود فرآيند بود. اين متد به عنوان يك روش استاندارد، به ساير كاركنان آموزش داده مي شد، وي سعي داشت به وسيله جذب دانش فردي كارگران و تبديل آن به دانش سازماني ، رويه هاي استاندارد عملياتي بهترين كاركنان را در سازمان ايجاد نمايند]3[ و یا دمينگ معتقد است که دانش و دانش آفريني نقش مهمي در فعاليت هاي بهبود کیفیت ايفا مي کند]4[ . اين مقاله با در پیش گرفتن رویکردی منسجم در ارتباط با کيفيت و دانش با استفاده از مدل دانش آفريني نوناکا و تاکوچی بدنبال تبیین و شناسایی تاثیرگذاری عوامل فرهنگ سازمانی ، زیرساخت های فناوری و یادگیری سازمانی ، بواسطه مدیریت دانش در دانش کیفیتی محصولات می باشد. در واقع اتخاذ این ديدگاه مبتني بر این اندیشه است که دانش می تواند به عنوان میانجی درک عميقي را در ارتقای کيفيت محصولات در سازمان ها داشته باشد. یافته های بدست آمده در سازمان مورد پژوهش ، حاصل از شاخص های برازش نمودارهای مسیر شامل:شاخص نكويي برازش (84/0GFI=) ، شاخص نكويي برازش اصلاح شده (74/0AGFI=) ، و شاخص ريشه ميانگين مربعات برآورد )130/0(RMSEA= ، مبيين برازش مناسب و قابل قبول تری از مدل معادلات ساختاري است که مدیریت دانش در آن بعنوان میانجی در ایجاد دانش کیفیتی محصولات نقش آفرینی داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
143 - تبیین مدل توسعه منابع انسانی با رویکرد بهبود فرهنگ سازمانی (مطالعه موردی: وزارت دادگستری)
سعید عسکری ماسوله سعید عسکری ماسوله محمود محمدیانمنابع انسانی باارزش ترین عامل تولید و مهمترین سرمایه در راستای توسعه و پیشرفت هر کشور و سازمانی است. اساسا هر کشور وسازمانی حتی با داشتن منابع غنی طبیعی بدون داشتن نیروی انسانی کارآمد از رسیدن به اهداف خویش ناتوان است. این پژوهش نیز به دنبال تبیین مدل توسعه منابع انسانی چکیده کاملمنابع انسانی باارزش ترین عامل تولید و مهمترین سرمایه در راستای توسعه و پیشرفت هر کشور و سازمانی است. اساسا هر کشور وسازمانی حتی با داشتن منابع غنی طبیعی بدون داشتن نیروی انسانی کارآمد از رسیدن به اهداف خویش ناتوان است. این پژوهش نیز به دنبال تبیین مدل توسعه منابع انسانی با رویکرد بهبود فرهنگ سازمانی بوده است. روش مورد استفاده در این مقاله روش پژوهش آمیخته بوده است. برای جمع آوری دادهها در این مطالعه از روش مصاحبه‌ساختار یاخته و نیمه ساختار یافته استفاده شده است. در این راستا پس از انجام مصاحبه با صاحبنظران در زمینه پژوهش با بررسی محتوای فرم های مصاحبه 59 کد باز استخراج و در 8 کد گزینشی و انتخابی دسته بندی شدند. 8 کد گزینشی و انتخابی شامل عوامل مدیریتی؛ عوامل فردی؛ تعهد کارکنان و مسیر پیشرفت شغلی؛ میزان استقلال کارکنان در انجام وظایف؛ شرایط نرم افزاری محیط کاری؛ ارزشها و رفتار سازمانی؛ دین محوری و عدالت سازمانی و کمال گرایی و عوامل محتوایی. در بعد کمی پژوهش هریک از کدهای گزینشی و انتخابی در قالب یک فرضیه تعریف و با استفاده از آمار استنباطی مورد آزمون قرار گرفت و تمامی کدها مورد تایید واقع شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
144 - شناسایی و اولویت بندی شاخص های فناوری های نرم دانش بنیان-صنعت موردی :بازیهای رایانه ای
علیرضا علی احمدی طاهره باریدهپژوهش حاضر با هدف شناسایی واولویت بندی شاخص های فناوری های نرم دانش بنیان در صنعت موردی بازی های رایانه ای انجام شد. صنعت موردی به عنوان زیر مجموعه ای از صنایع خلاق، می تواند در شکل بخشیدن به اقتصاد مقاومتی و توسعه پر شتاب آن ایفا نقش نماید.زیرا صنایع خلاق به عنوان زیر چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف شناسایی واولویت بندی شاخص های فناوری های نرم دانش بنیان در صنعت موردی بازی های رایانه ای انجام شد. صنعت موردی به عنوان زیر مجموعه ای از صنایع خلاق، می تواند در شکل بخشیدن به اقتصاد مقاومتی و توسعه پر شتاب آن ایفا نقش نماید.زیرا صنایع خلاق به عنوان زیر مجموعه ی فناوری های نرم دانشی، به خودی خود معمولا نیازی به مواد اولیه طبیعی و مصنوعی و یا ماشین آلات و صنایعی که می تواند مشمول تحریم قرار گیرند ،ندارند و مواد اولیه آنها به تمامی از معادن نرم کشور،همچون معدن فرهنگ گرفته می شود. در این تحقیق دردو مرحله ی کتابخانه ای و اجرای روش دلفی و با مراجعه به 22 نفر ازخبرگان دانشگاهی و کارشناسان خبره در این حوزه برای شناسایی شاخص ها و اولویت بندی مهمترین شاخصهای بومی و خاص صنعت موردی (بازی های رایانه ای) به عنوان صنعتی از فناوری های نرم دانش بنیان انجام شده است. که با رویکرد اکتشافی ـ تطبیقی و مطالعه ادبیات و مصاحبه ، مفهوم فناوری از نوع نرم و مفهوم دانش بنیانی،همچنین مهمترین شاخصهای بومی و خاص صنعت موردی به عنوان صنعتی از فناوری های نرم دانش بنیان احصاء شدند. سپس با بهره گیری از نظریه سه شاخگی هر کدام از مؤلفه ها براساس ویژگی هایشان در سه دسته عوامل زمینه ای(فناوری)، محتوایی(نرم بودن) و ساختاری (دانش بنیانی) طبقه بندی شدند. با ترکیب متغیرها و ایجاد سه بعد مذکور چارچوب مفهومی تحقیق ارائه شده و سپس، با استفاده از روش تحقیق کیفی و مراجعه به خبرگان و کسب نظر آنها در طی سه دور دلفی اعتبارسنجی و مدل نهایی تحقیق طراحی شد. براساس یافته های این بخش از پژوهش، صنعت بازی های رایانه ای به عنوان یک صنعت با فناوری نرم دانشی شناسایی شده است که 14 مولفه در بخش زمینه ای(فناوری)،20 مولفه در بخش ساختاری(دانش بنیانی)و14 مولفه در بخش محتوایی(نرم بودن) ،دارا می باشد.همچنین توسط آزمون فریمن با توجه به نظرات خبرگان درباره عوامل سه گانه ساختاری ،زمینه ای و محتوایی نشان داد در مورد صنعت بازی های رایانه ای ،عوامل محتوایی(نرم بودن) با رتبه اول و عوامل ساختاری-فرایندی (دانش بنیانی) در رتبه ی دوم و عوامل زمینه ای(فناوری)در رتبه سوم میزان اهمیت قرار گرفته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
145 - ارزيابي عوامل موثر در تحقق سازمان دولتي كارآفرين ( مطالعه موردي سازمان استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران)
سیامک نوری محمد مهدویامروزه با نگاهی‌گذرا به تغییرات روبه تزاید و تحولات شگرف و گسترده‌ای‌که هر روز در تمامی عرصه‌های زندگی اجتماعی و حتی ارزشها و فرهنگ حاکم بر جوامع رخ میدهد، موجب شده تا كارآفريني‌به عنوان يك راهبرد اثربخش براي توسعه اقتصادي و اجتماعي كشورها شناخته‌شود. از طرفی سازمان چکیده کاملامروزه با نگاهی‌گذرا به تغییرات روبه تزاید و تحولات شگرف و گسترده‌ای‌که هر روز در تمامی عرصه‌های زندگی اجتماعی و حتی ارزشها و فرهنگ حاکم بر جوامع رخ میدهد، موجب شده تا كارآفريني‌به عنوان يك راهبرد اثربخش براي توسعه اقتصادي و اجتماعي كشورها شناخته‌شود. از طرفی سازمانهای دولتی عصرصنعت، درصورتي مي‌توانند از پس چالش‌های جامعه به شدت متغیّر عصر اطلاعات و اقتصاد دانش پایه برآيندكه ابتداء خود نوآور وکارآفرین شوند. با توجه به آنکه سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران یک سازمان دولتی است که مترصد دستیابی به یک سازمان کارآفرینانه میباشد. لذا در اين مقاله سعي شده است تا فرایند کارآفرینی در ابعاد سه گانه عوامل ساختاري، رفتاري، زمينه‌اي به صورت يكپارچه شناسایی و ابعاد توسعه کارآفرینی در اين سازمان دولتي تبیین شود. نتايج حاصل از اين تحقيق مشخص مي‌نمايدكه سه عامل ساختاري، رفتاري، زمينه‌اي و متغيّرهاي تبيين‌كننده اين عوامل، قابليت اندازه‌گيري‌به صورت يكپارچه درمدل معادله ساختاري را دارا مي باشد. همچنين با بررسي و رتبه بندي عوامل مورد بررسي بر اساس ضرايب اثر سطح معناداري مي توان ارزش هر متغيّر كارآفرينانه را جهت تحقق سازمان دولتي كارآفرين پيگيري نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
146 - الگوی مدیریت راهبردی اجرای خط مشی¬های سازمان های فرهنگی
وجه الله قربانی زاده فتاح شریف زاده داوود حسین پور محمود مروجبر این باوریم که سرعت تحولات و پیچیدگی شرایط اجتماعی و فرهنگی جوامع، ضرورت خط مشی گذاری در سطح عمومی و سازمان ها را بیش از گذشته آشکار می سازد، در این میان توجه و اجرای فرایند خط مشی ها بسیار تعیین کننده است. تحقیقات نشان می دهد علی رغم تدوین خط مشی های مناسب، به دلایل چکیده کاملبر این باوریم که سرعت تحولات و پیچیدگی شرایط اجتماعی و فرهنگی جوامع، ضرورت خط مشی گذاری در سطح عمومی و سازمان ها را بیش از گذشته آشکار می سازد، در این میان توجه و اجرای فرایند خط مشی ها بسیار تعیین کننده است. تحقیقات نشان می دهد علی رغم تدوین خط مشی های مناسب، به دلایل عدیده، از جمله اجرای ناقص و یا نامناسب خط مشی ها نتایج به دست آمده مطلوب نیست و خط مشی ها و تصمیمات مهم به ناکامی و شکست منجر می شود به گونه ای که این نابسامانی در برنامه های فرهنگی- که از پیچیدگی مضاعفی برخوردار است- بیش از دیگر حوزه های برنامه ریزی به چشم می خورد. پژوهش حاضر به شیوه کیفی الگوی مدیریت راهبردی اجرای خط مشی گذاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را با بهره گیری از استراتژی داده بنیاد مورد تبیین و بررسی قرار می دهد. گرد آوری داده ها طی مصاحبه عمیق با 23 نفر از خبرگان فرهنگی شامل: مدیران، کارشناسان، مربیان و اساتید دانشگاه ها در رشته های متفاوت و مرتبط با موضوع در سطوح مختلف مدیریتی و ستادی انجام شده است. تحلیل داده ها در سه مرحله: «کد گذاری باز»، «کد گذاری محوری» و «کد گذاری انتخابی» انجام پذیرفته است و نشان می دهد که بایسته های راهبردی خط مشی گذاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان راهبرد اصلی و اثر بخشی تولیدات و خدمات فرهنگی به عنوان مقوله محوری در مدل تحقیق است، برآیند این تحقیق علاوه بر رسیدن به مدل اجرای خط مشی های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مدل اجرای خط مشی سازمان های فرهنگی را نیز مورد بررسی قرار می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
147 - الگوي ساختاري اثر مؤلفههاي مديريت کيفيت جامع بر عملکرد شغلي کارکنان ستادي با نقش تعديل کننده عوامل سازماني در دانشگاههاي فرهنگيان
اکبر کشاورزیهدف ازپژوهش حاضر بررسي الگوي ساختاري اثر مؤلفههاي مديريت کيفيت جامع بر عملکرد شغلي کارکنان ستادي با نقش تعديل کننده عوامل سازماني در دانشگاههاي فرهنگيان بود.روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل کارمندان ستادی32 دانشگاه در سال 1395و به تعداد 2553 نفر بود. حجم نم چکیده کاملهدف ازپژوهش حاضر بررسي الگوي ساختاري اثر مؤلفههاي مديريت کيفيت جامع بر عملکرد شغلي کارکنان ستادي با نقش تعديل کننده عوامل سازماني در دانشگاههاي فرهنگيان بود.روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل کارمندان ستادی32 دانشگاه در سال 1395و به تعداد 2553 نفر بود. حجم نمونه بر اساس جدول كرجسي و مورگان 335 نفر و روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه‌هاي مدیریت کیفیت فراگیر موسسه کیفیت فدرال آمریکا، عملکرد شغلي پاترسون (2000)، فرهنگ سازماني دنيسون و اسپريترز( 1991) و حمايت سازماني اينرنبرگر و همكاران ( 1986) استفاده شد. پایایی پرسشنامه ها بر اساس آلفای کرونباخ به ترتيب 97/0 -92/0 – 95 /0 و 74/0 برآورد گردید. دادهها با نرم افزار PLS وspss23 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد مؤلفههاي تمرکز بر مشتری، توانمندسازی کارکنان و کار تیمی، تجزیه و تحلیل کیفیت؛ تضمین کیفیت و بهبود کیفیت با نقش تعدیل گر فرهنگ سازمانی با عملکرد شغلی رابطه دارد (01/0 > P ). هم چنین بین مؤلفههاي حمایت و رهبری مدیریت عالی، برنامه ریزی استراتژیک، تمرکز بر مشتری؛ تضمین کیفیت و بهبود کیفیت با نقش تعدیل گرحمایت سازمانی با عملکرد شغلی رابطه دارد ( 01/0P>). پیشنهاد می شود در دانشگاه فرهنگیان از مدیریت کیفیت جامع برای بهبود عملکرد شغلی کارکنان استفاده شود و در این میان متغیرهای فرهنگ سازمانی و حمایت سازمانی نقش اساسی دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
148 - طراحی مدل مدیریت شبکه های اجتماعی داخلی با رویکرد فرهنگی
طاهر روشندل اربطانی حجت اله نیکی ملکی حمید عبداللهیان محمد سلطانی فر حسام الدین آشناامروزه همگام با توسعه اینترنت استفاده از شبکه های اجتماعی هم به سرعت در حال افزایش است. مسئولان و متخصصین زیادی در رابطه با اثرگذاری این شبکه ها بر فرهنگ جامعه اظهار نگرانی کرده اند. گروهی فیلترینگ را پیشنهاد می دهند و گروهی توسعه شبکه های اجتماعی داخلی را. اما علیرغم پ چکیده کاملامروزه همگام با توسعه اینترنت استفاده از شبکه های اجتماعی هم به سرعت در حال افزایش است. مسئولان و متخصصین زیادی در رابطه با اثرگذاری این شبکه ها بر فرهنگ جامعه اظهار نگرانی کرده اند. گروهی فیلترینگ را پیشنهاد می دهند و گروهی توسعه شبکه های اجتماعی داخلی را. اما علیرغم پیشنهاد شبکه های اجتماعی داخلی مدلی برای مدیریت این شبکه های اجتماعی داخلی با رویکرد فرهنگی وجود ندارد. هدف اصلی این پژوهش ارائه مدلی برای مدیریت شبکه های اجتماعی داخلی با رویکرد فرهنگی است. از آنجایی که در زمینه مدیریت شبکه های اجتماعی داخلی بصورت کلی و با رویکرد فرهنگی بصورت خاص مدلی وجود ندارد لذا در این پژوهش از روش تئوری داده بنیاد برای طراحی مدل استفاده گردید. در این پژوهش با 23 نفر از بازیگران اصلی در حوزه شبکه های اجتماعی داخلی از جمله مسئولین تصمیم گیر در این حوزه، مدیران شبکه های اجتماعی، مدیران شرکت های تولید محتوا، مدیران شرکت های تبلیغاتی در شبکه های اجتماعی، اساتید دانشگاه در حوزه فرهنگ و ارتباطات و روحانیون کارشناس فرهنگی مصاحبه صورت گرفت و پس از کدگذاری باز، کدگذاری محوری و نهایتا کدگذاری انتخابی مدل نهایی استخراج گردید. در این مدل فرهنگ حاکم بر شبکه های اجتماعی به عنوان مقوله مرکزی استخراج شد و شرایط علی، مداخله گر، زمینه ای واستراتژی ها و پیامدهای حاصل از اجرای استراتژی ها بیان گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
149 - شناسایی عوامل موثر بر رفتار تصمیم گیری سرمایه گذاران حقیقی و ارایه الگوی مرتبط با استفاده از رویکرد تحقیق ترکیبی
محمدحسین عبدالرحیمیان تقی ترابی سیدجلال صادقی شریف رویا دارابیبرای دستیابی به اهداف، استراتژی تحقیق ترکیبی در این پژوهش به کار گرفته‌شده است. در بخش کیفی تحقیق، 16 مؤلفه تأثیرگذار بر رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی (آشنا گرایی، توجه محدود، خود اسنادی، نقطه اتکا، فرا اعتمادی، سفسطه قمارباز، زیان گریزی، ریسک‌پذیری فزاینده، توجیه گرایی، خو چکیده کاملبرای دستیابی به اهداف، استراتژی تحقیق ترکیبی در این پژوهش به کار گرفته‌شده است. در بخش کیفی تحقیق، 16 مؤلفه تأثیرگذار بر رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی (آشنا گرایی، توجه محدود، خود اسنادی، نقطه اتکا، فرا اعتمادی، سفسطه قمارباز، زیان گریزی، ریسک‌پذیری فزاینده، توجیه گرایی، خوش‌خیالی، پشیمان گریزی، افق زمانی، کانون کنترل، تحمل ابهام، مطمئن- مضطرب، محافظه‌کار- بی‌پروا) که از روش تحلیل محتوای مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته عمیق از خبرگان بازار سرمایه به دست آمد شناسایی شدند که مبنای تهیه پرسشنامه محقق ساخته قرار گرفتند. در بخش کمی نیز الگوی نهایی رفتار تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران حقیقی استخراج گردید و مورد برازش قرار گرفت. در بازار سرمایه ایران مدل رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی از عوامل فرهنگی آغاز میشود. به عبارتی زیربنایی‌ترین عامل در رفتار سرمایه‌گذاران عامل فرهنگ است. نظریه خلق که تورشهای عاطفی را مقدم بر تورشهای شناختی میداند مورد تائید قرار نگرفت. شخصیت با رفتار توده‌وار رابطه مثبت دارد به‌عبارت‌دیگر، بعد اضطراب در سهامداران، باعث افزایش میزان توده‌واری آنها میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
150 - شناسایی و رتبه بندی مولفه های رهبری اثربخش در سازمانهای فرهنگی هنری با رویکرد اسلامی ایرانی و با استفاده از روش دلفی فازی
محمد چکشیان رضا سپهوند محمود رضا اسماعیلی امیر هوشنگ نظرپوریبا توجه به اهمیت فرهنگ و نقش سازمانهای فرهنگی هنری در رشد و تعالی فرهنگی جامعه و اهمیت رهبری در این نوع سازمانها،هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی مولفه های رهبری اثربخش در سازمانهای فرهنگی هنری با رویکرد اسلامی ایرانی با استفاده از روش دلفی فازی است .جامعه آماری این چکیده کاملبا توجه به اهمیت فرهنگ و نقش سازمانهای فرهنگی هنری در رشد و تعالی فرهنگی جامعه و اهمیت رهبری در این نوع سازمانها،هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی مولفه های رهبری اثربخش در سازمانهای فرهنگی هنری با رویکرد اسلامی ایرانی با استفاده از روش دلفی فازی است .جامعه آماری این پژوهش را مدیران سازمانهای فرهنگی ،اساتید مدیریت با سابقه فرهنگی و خبرگان حوزه فرهنگ تشکیل می دهند .با توجه به هدف پژوهش، نمونه گیری هدفمند به روش گلوله برفی و با حجم نمونه 22 نفر صورت گرفت. پس از بررسی ادبیات و پیشینه تحقیق و مصاحبه با تعدادی از خبرگان،مولفه های 22 گانه ای شناسایی شدند که از طریق پرسشنامه در اختیار خبرگان قرار گرفتندو هر 22 مولفه از طریق روش دلفی فازی تایید شدند .نتایج نشان می دهد به ترتیب مولفه های دهگانه بصیرت ،اخلاق مداری ،دین محوری ،سعه صدر،مدیریت برقلبها ،خود کنترلی ،قابلیت اعتماد ،انگیزه بخشی،خودسازی و تعالی جویی و نهایتا رشد و توانمندسازی از رتبه بالاتری برخوردار هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
151 - عنوان مقاله :بررسی عوامل موثر بر تقویت سرمایه اجتماعی در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی(مطالعه موردی استان بوشهر)
عبدالرسول افراسیابیپژوهش حاضر که به منظور بررسی عوامل موثر بر تقویت سرمایه اجتماعی در راستای اقتصاد مقاومتی، انجام شده است، پس از طي مراحل مقدماتي و مرور مبانی نظری تحقیق و مشخص شدن مدل تحقیق و سپس فرضيات آن تدوين گرديد و سپس اطلاعات مورد نياز جهت آزمون اين فرضيات از طريق پرسشنامه از ی چکیده کاملپژوهش حاضر که به منظور بررسی عوامل موثر بر تقویت سرمایه اجتماعی در راستای اقتصاد مقاومتی، انجام شده است، پس از طي مراحل مقدماتي و مرور مبانی نظری تحقیق و مشخص شدن مدل تحقیق و سپس فرضيات آن تدوين گرديد و سپس اطلاعات مورد نياز جهت آزمون اين فرضيات از طريق پرسشنامه از یک نمونه 105 نفر از دانشجویان ، کارکنان و اعضاء هیئت علمی دانشگاه پیام نور استان بوشهر می باشد که به روش تصادفی ساده انتخاب می شوند. جمع‌آوري گردید و با استفاده از روش‌هاي آمار توصيفي مانند جداول یک بعدي توزيع فراواني، درصد، میانگین، انحراف استاندارد و هم چنین روش‌هاي آمار استنباطي مانند ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند که نتایج آن به شرح زیر می باشد: با توجه به نتایج پژوهش همه فرضیات تحقیق تائید شد بعبارتی بین (عوامل جمعیت شناختی، رسانه های جمعی، تعهد دینی ، تعهدات فرهنگی) و تقویت سرمایه اجتماعی در راستای اقتصاد مقاومتی رابطه مثبت و معنی داری برقرار می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
152 - تأثير همسوئي فرایندهای سازمانی و فرهنگ یادگیری‌سازمانی بر عملکردسازمانی با نقش میانجی ظرفیت‌پویا (مطالعه موردی: شرکت اپکو)
مجید بابایی لشکامی سیروس امیرقدسی علی بنیادی نایینیهدف پژوهش، بررسی تأثير همسوئي فرایندهای سازمانی و فرهنگ یادگیری‌سازمانی بر عملکردسازمانی با نقش میانجی ظرفیت‌پویا در شرکت اپکو است. پژوهش حاضر از لحاظ نوع هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی- همبستگی میباشد. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان شرکت اپ چکیده کاملهدف پژوهش، بررسی تأثير همسوئي فرایندهای سازمانی و فرهنگ یادگیری‌سازمانی بر عملکردسازمانی با نقش میانجی ظرفیت‌پویا در شرکت اپکو است. پژوهش حاضر از لحاظ نوع هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی- همبستگی میباشد. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان شرکت اپکو میباشد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه استاندارد یوان هانگ و دیگران (2010) بوده و تجزیه و تحلیل دادههای جمعآوری شده با کمک نرم افزار لیزرل انجام شده است. بررسی نتایج نشان داد که ظرفيت پويا اثر مثبت و معناداری بر عملکردسازماني دارد. همچنین فرهنگ یادگیری‌سازمانی اثرمثبت و معناداري بر ظرفيت پويا دارد و در نهایت متغیر ظرفیت‌پویا دارای نقش میانجی برای متغیرهای فرهنگ یادگیری‌سازمانی و عملکردسازمانی بوده است. متغیر فرایند سازمانی دارای تاثیر معناداری بر متغیرهای ظرفیت‌پویا و عملکردسازمانی نبوده است. نقش میانجیگری ظرفیت‌پویا برای متغیرهای فرایندهای سازمانی و عملکردسازمانی مورد تایید قرار نگرفت. با توجه به نتایج تحقیق و تایید اثر مثبت یادگیری سازمانی بر ظرفیت پویا و نیز اثر مثبت ظرفیت پویا بر عملکرد سازمانی، مدیران می توانند با ارتقاء سطح یادگیری در سازمان به شکل قابل‌توجه‌ای در درجه اول توان و قدرت رقابت و نیز سطح خلاقیت و نوآوری سازمان را بهبود دهند و در درجه‌دوم عملکرد سازمان را با بهبود توان رقابتی ارتقاء دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
153 - تحلیل نقش فرهنگ سازمانی در بروز رفتارهای کارآفرینانه در کسب و کارهای کوچک و متوسط شهرسنندج
سید محمد موسوی جد حیدر محمدی آرمان احمدی زادداشتن روحیه و رفتار کارآفرینی برای شرکت های کوچک و متوسط امری ضروری و اجتناب ناپذیر است، تا بتوانند خود را با شرایط و تغییرات محیطی وفق دهند. این رفتار باید در دل فرهنگ آن سازمان نهادینه شود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نوع مطالعات توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آ چکیده کاملداشتن روحیه و رفتار کارآفرینی برای شرکت های کوچک و متوسط امری ضروری و اجتناب ناپذیر است، تا بتوانند خود را با شرایط و تغییرات محیطی وفق دهند. این رفتار باید در دل فرهنگ آن سازمان نهادینه شود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نوع مطالعات توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را مدیران کسب و کارهای کوچک و متوسط شهر سنندج تشکیل می دهند که اسامی شرکت های کوچک و متوسط به تعداد ۱۲۰ شرکت توسط شرکت شرکهای صنعتی سنندج اعلام شد. که با توجه به تعداد شرکت ها و استفاده از جدول مورگان تعداد ۹۲ از صاحبان این صنایع کوچک متوسط به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. همچنین در پژوهش حاضر برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از ابزار پرسشنامه استفاده شد. ﭘﺲ از تکمیل پرسشنامه‌ها، داده ﻫﺎی گردآوری شده ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي SPSS در دو حوزه توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و ﺗﺤﻠﻴﻞ قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که فرهنگ سازمانی با رفتارهای کارآفرینانه ارتباط دارد. ولی مدیران این کسب و کارها در میان ابعاد فرهنگ سازمانی بیش ترین بها را به ارزش های بنیادین داده و همچنین از نظر آن ها هدف گذاری رابطه ی معکوسی با رفتارهای کارآفرینانه داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
154 - رهبری اقتدارگرا و کاهش استعدادهای پروتئین: تحلیل نقش میانجی فرهنگ بروکراتیک ( مورد مطالعه: شرکت های دارویی با مالکیت دولتی)
رضا سپهوند محمد حکاک مسعود سپه وند فریبرز فتحی چگنییافته: نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که رهبری اقتدارگرا هم به صورت مستقیم و هم از طریق فرهنگ بروکراتیک بر کاهش استعداد پروتئین کارکنان دوایر تحقیق و توسعه در شرکت های دارویی با مالکیت دولتی تاثیر می گذارد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های تحقیق نشان ده چکیده کاملیافته: نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که رهبری اقتدارگرا هم به صورت مستقیم و هم از طریق فرهنگ بروکراتیک بر کاهش استعداد پروتئین کارکنان دوایر تحقیق و توسعه در شرکت های دارویی با مالکیت دولتی تاثیر می گذارد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های تحقیق نشان دهنده این بود که رهبران اقتدارگرا کارکنان را مانند تئوری x مک گریگور ذاتاً تنبل و مسئولیت گریز می دانند و سعی می کنند با ایجاد فرهنگی بروکراتیک در سازمان آنان را تحت کنترل شدید خود دربیاورند. در چنین محیطی هیچگونه تنوع طلبی کاری و ارتقاء مهارت و دانشِ بیش از حد نیاز ارج نهاده نمی شود و هرگونه تلاش خارج از استاندارهای تعیین شده موجب مجازات شدیدی می گردد. لذا بطور قطع روند پرورش استعداد پروتئین در چنین سازمانی به شدت روندکاهشی به خود می گیرد و حتی اگر فردی جدایِ از اهداف سازمانی جهت گیری مسیر شغلی پروتئین را سرمشی خود قرار دهد یا با مجازات های شدید روبه رو خواهد شد یا زمینه خروج خود از سازمان را به صورت ناخواسته فراهم آورده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
155 - بررسی رابطه بین مدیریت دانش و فرهنگ‌سازمانی با نقش میانجی توانمندسازی کارکنان در آموزش‌وپرورش شهرستان اندیمشک
فرهاد کیانفرهدف اصلی از این پژوهش بررسی رابطه بین مدیریت دانش و فرهنگ‌سازمانی با نقش میانجی توانمندسازی کارکنان آموزش‌وپرورش شهرستان اندیمشک میباشد. این پژوهش ازنظر هدف از زمره تحقیقات کاربردی و ازنظر روش از نوع توصیفی- همبستگی و ازنظر جمعآوری اطلاعات، پیمایشي میباشد. جامعه آمار چکیده کاملهدف اصلی از این پژوهش بررسی رابطه بین مدیریت دانش و فرهنگ‌سازمانی با نقش میانجی توانمندسازی کارکنان آموزش‌وپرورش شهرستان اندیمشک میباشد. این پژوهش ازنظر هدف از زمره تحقیقات کاربردی و ازنظر روش از نوع توصیفی- همبستگی و ازنظر جمعآوری اطلاعات، پیمایشي میباشد. جامعه آماري پژوهش را كليه مديران و معاونان مدارس دخترانه و پسرانه در مقاطع ابتدائي، دوره متوسط اول، دوره متوسطه دوم در شهرستان اندیمشک در سال تحصیلی 1399-1398 تشکیل میدهند که تعداد آنها 196 نفر میباشد. از این تعداد130 نفر از مدیران و معاونین مدرسه از طریق روش نمونه‌گیری طبقهای متناسب با استفاده از جدول مرگان –گرجسی انتخاب شد که از این تعداد درنهایت 110 پرسشنامه جمعآوری و قابلیت تحلیل نهایی داشت. به‌منظور جمعآوری دادهها سه پرسشنامه استانداردشده تهیه شد. روایی پرسشنامه‌ها به دلیل استاندارد بودن آنها مورد تائید نهایی قرار گرفت. همچنین در مورد پایائی پرسشنامه با استفاده از روش اندازه گیري آلفاي کرون باخ محاسبه شد که پرسشنامه مدیریت دانش با ضریب آلفای کرون باخ 74/0، پرسشنامه فرهنگ‌سازمانی رابینز با ضریب 88/0 و پرسشنامه توانمندسازی اسپریتزر با ضریب 78/0 مشخص گردید. یافتههای حاصل از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف تک نمونه‌ای جهت بررسی نرمال بودن نمرات مقیاس‌های متغیرهای اصلی پژوهش و (تحلیل مسیر) جهت تعیین رابطه علّی مستقیم بین متغیرها و همچنین ضريب همبستگي پیرسون و رگرسيون چند متغيره که با کمک نرم‌افزارهای AMOS18و SPSS23 مورد تحلیل قرار گرفت و درنهایت نتایج نشان داد که بین مؤلفههای مدیریت دانش و فرهنگ‌سازمانی و مدیریت دانش با توانمندسازی و فرهنگ‌سازمانی با مدیریت دانش رابطه مستقیم و معنیداری وجود دارد و بین مدیریت دانش و فرهنگ‌سازمانی با نقش میانجیگری توانمندسازی رابطه غیرمستقیم و معنیداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
156 - تأثیر فرهنگ بر پارانویا از طریق عدالت سازمانی
مجتبي رفيعي لطیفه ابراهیمییکی از معضلاتی که در سازمان های امروزی به طور واضح دیده می شود، در خصوص ارتباطات بین فردی سازمانی است. ارتباطاتی که نقش مهمی را در موفقیت و شکست سازمانی، ایفا می کند. لذا در این پژوهش به بررسی تاثیر فرهنگ از طریق عدالت بر پارانویای سازمانی پرداخته شده است. جامعة آماری ا چکیده کاملیکی از معضلاتی که در سازمان های امروزی به طور واضح دیده می شود، در خصوص ارتباطات بین فردی سازمانی است. ارتباطاتی که نقش مهمی را در موفقیت و شکست سازمانی، ایفا می کند. لذا در این پژوهش به بررسی تاثیر فرهنگ از طریق عدالت بر پارانویای سازمانی پرداخته شده است. جامعة آماری این پژوهش کارکنان شرکت مخابرات استان مرکزی بوده اند که نعدادی از آنها به روش تصادفی به عنوان نمونه انتخاب گردیده اند.. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، علّي بوده و در این راستا، ضمن مرور بر ادبیات موضوع و استفاده از منابع کتابخانه ای، محقق از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده کرده است. روایی پرسشنامه ها مورد تأیید متخصصان قرار گرفت و میزان آلفای کرونباخ نیز نشان دهندة پایایی مناسب آن بود. طبق نمونه، پرسشنامه ها بين 320 نفر از کارکنان، توزیع شده و به 300 پرسشنامه پاسخ داده شد. فرضیات این پژوهش با استفاده از نرم افزار لیزرل مورد آزمون قرار گرفتند. به منظور تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های تحقیق از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج تحقیق، حاکی از آن بود که فرهنگ بر پارانویای سازمانی تأثیر مثبت و معناداری داشته ولی فرهنگ از طریق عدالت بر پارانویای سازمانی تأثیر معناداری نداشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
157 - تبیین عوامل تأثیرگذار بر فرهنگ نوآوری و ارزیابی آن در صنایع لبنی استان مازندران
علیرضا علی احمدی ناهید ساروی مقدمهدف از انجام این تحقیق شناسایی مولفه های کلیدی فرهنگ نوآوری حاصل از تجارب صاحب نظران و مرور ادبیات است. ارائه مدل مفهومی مبتنی بر تحلیل مسیر، بر مبنای رویکرد آمیخته اکتشافی طراحی مدل است. این تحقیق به روش آمیخته انجام شد که در بخش کیفی، از روش رویش نظریه ها استفاده شد. چکیده کاملهدف از انجام این تحقیق شناسایی مولفه های کلیدی فرهنگ نوآوری حاصل از تجارب صاحب نظران و مرور ادبیات است. ارائه مدل مفهومی مبتنی بر تحلیل مسیر، بر مبنای رویکرد آمیخته اکتشافی طراحی مدل است. این تحقیق به روش آمیخته انجام شد که در بخش کیفی، از روش رویش نظریه ها استفاده شد. بعد از به انجام رساندن پژوهش با رویکرد کیفی، با مصاحبه عمیق 111 شاخص استخراج و برای کاهش تعداد متغیرهای موثر بر فرهنگ نوآورانه و تشکیل ساختار جدید بر آنها براساس همبستگی بین متغیرها از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد و در نهایت از تحلیل مسیر برای تعیین اثرات مستقیم و غیر مستقیم بر فرهنگ نوآوری استفاده شد. تعداد پرسشنامه های جمع آوری شده 140 تا است که از مدیران و کارشناسان صنعت لبنی استان مازندران بصورت تصادفی طبقه ای جمع آوری گردید. نتایج نشان می دهد که تاثیر مثبت و معناداری بین متغیرهای مکانیزم حمایتی، رهبری، تکنولوژی، ظرفیت جذب بالقوه، تغییر و تحول سازمانی، استراتژی و زیرساختار لازم برای نوآوری بر فرهنگ نوآوری وجود دارد. همچنین نتایج از تاثیر مثبت و معنادار فرهنگ نوآوری بر چیره دستی سازمانی، کسب مزیت رقابتی پایدار و پیاده سازی نوآوری حمایت می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
158 - طراحی مدل بلوغ مدیریت دانش در سازمانهای فرهنگی (موردمطالعه: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران)
علی علی محمدی عبدالرضا سبحانی اسمعیل کاوسی بهرام علیشیری علیرضا ابراهیم پوردر عصر اقتصاددانشی، سازمانهای امروزی بیش از هر زمان دیگری به مدیریت دانش نیاز دارند. با توجه به رشد روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات و ارزیابی‌های صورت گرفته در این حوزه، بلوغ مدیریت دانش در بسیاری از سازمانها الزامی است و بر عملکرد آتی سازمان تأثیرگذار است. سازمان چکیده کاملدر عصر اقتصاددانشی، سازمانهای امروزی بیش از هر زمان دیگری به مدیریت دانش نیاز دارند. با توجه به رشد روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات و ارزیابی‌های صورت گرفته در این حوزه، بلوغ مدیریت دانش در بسیاری از سازمانها الزامی است و بر عملکرد آتی سازمان تأثیرگذار است. سازمان فرهنگی شهرداری تهران یکی از سازمانهای مستعد بلوغ مدیریت دانش است. این پژوهش به روش کیفی در سازمان فرهنگی شهرداری تهران انجام شد. جامعه آماری را خبرگان تشکیل می‌دادند که به روش نمونه‌گیری هدفمند، با 15 مصاحبه به اشباع نظری رسیده شده است. محقق با استفاده از روش داده بنیاد و کدگذاری سه‌گانه به مدل بلوغ مدیریت دانش دست‌یافته است. نتایج تحقیق نشان داد شرایط علی (شامل فرهنگ‌سازمانی به اشتراک‌گذاری دانش، دارا بودن زیرساخت فناوری، سرمایه‌گذاری بلندمدت، داشتن یک نقشه راه مدیریت دانش)، شرایط زمینه‌ای (شامل حمایت مدیران عالی، چرخه عمر سازمان، پراکندگی و تعدد مراکز سازمان و نیروی انسانی خبره)، شرایط مداخله‌گر (شامل نقش حاکمیت، حقوق مالکیت مادی و معنوی و رقبا) بر راهبردها (شامل توانمندسازی منابع انسانی، دانش‌محور شدن سازمان، اجرای استراتژی مدیریت دانش، طراحی مجدد سیستم پاداش و طراحی مجدد ساختار) اثرگذار است و راهبردها بر پیامدها (شامل بهبود تصمیم‌گیری، توسعه و خلق دانش جدید، افزایش خلاقیت و نوآوری و هویت بخشی به سازمان) اثرگذار است. همچنین شرایط زمینه‌ای بر مقوله محوری بلوغ مدیریت دانش اثرگذار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
159 - ارائه مدل رفتارهای نوآورانه به عنوان مصنوعات فرهنگی
مرتضی مرادی رابعه زندی پاکنوآوری کلید توسعه ی اقتصادی است؛ بنابراین، بررسی فرآیندها و سیاست هایی که از نوآوری پشتیبانی می کنند، می بایست مورد توجه باشد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی سیاست ها، نگرش ها و رفتارهای نوآورانه، با توجه به تغییرات بازار و فناوری در شرکت های دانش بنیان، فناور و مراکز رشد است چکیده کاملنوآوری کلید توسعه ی اقتصادی است؛ بنابراین، بررسی فرآیندها و سیاست هایی که از نوآوری پشتیبانی می کنند، می بایست مورد توجه باشد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی سیاست ها، نگرش ها و رفتارهای نوآورانه، با توجه به تغییرات بازار و فناوری در شرکت های دانش بنیان، فناور و مراکز رشد است. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی_ پیمایشی از نوع همبستگی است. برای تست فرضیات، از پرسش نامه 78 سوالی طبق طیف 5 گزینه ای لیکرت استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، 600 نفر شاغل در بیش از 180 شرکت دانش بنیان، فناور و مراکز رشد خدماتی واقع در پارک علم وفناوری استان همدان است. حجم نمونه 234 نفر است که بر اساس جدول کرجسی و مورگان انتخاب شده است که از هر شرکت یک پرسشنامه تحلیل شده است. با استفاده از نرم افزار Spss، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و به منظور بررسی اعتبار سازه از نرم افزار Lisrel از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل یافته ها از مدل تحلیل مسیر و برای تحلیل متغیر میانجی از آزمون سوبل و برای تحلیل متغیر تعدیل گر از روش آزمون رگرسیون چندگانه تعدیل شده استفاده گردید. نتایج نشان داد، ارزش های حمایت کننده نوآوری، رفتارهای نوآورانه و هنجارهای نوآوری می توانند بر چابکی و عملکرد شرکت به طور مستقیم و غیرمستقیم تاثیر مثبت و معنی داری بگذارند. نتایج آزمون سبل (میانجی) و آزمون رگرسیون چندگانه تعدیل شده (تعدیلگر) بیانگر آن بود که چابکی شرکت نقش متغیر میانجی و تلاطم فناوری و تلاطم بازار نقش متغیر تعدیل گر را در ارتباط بین متغیرهای دیگر ایفا می کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
160 - ارزيابي تأثيرات اجتماعي و فرهنگي مراکز ورزشی (مطالعۀ موردی: احداث مجموعه ورزشی نارمک)
معصومه محقق منتظريكمبود فضاهاي ورزشي و توزيع نشدن بهينه و صحيح اينگونه اماكن با توجه به ميزان جمعيت مناطق شهري و ناكافي بودن منابع مالي دولتي براي توسعه آن، يكي از بزرگ‌ترين مشكلات پيشِ روي شهرها به‌ويژه شهرهاي بزرگ است. طرح احداث مجموعه ورزشي نارمك از جمله طرح‌هايي است كه با هدف توسعه چکیده کاملكمبود فضاهاي ورزشي و توزيع نشدن بهينه و صحيح اينگونه اماكن با توجه به ميزان جمعيت مناطق شهري و ناكافي بودن منابع مالي دولتي براي توسعه آن، يكي از بزرگ‌ترين مشكلات پيشِ روي شهرها به‌ويژه شهرهاي بزرگ است. طرح احداث مجموعه ورزشي نارمك از جمله طرح‌هايي است كه با هدف توسعه فضاهاي ورزشي و فراغتي و در راستاي طرح جامع شهر تهران و طرح تفصيلي منطقۀ 8 به مرحله اجرا در آمده است. تبديل يك مكان آلوده در سطح منطقه به يك فضاي خدماتي از ديگر اهداف اين پروژه بوده است. پژوهش حاضر در پي شناسايي تأثيرات اجتماعي و فرهنگي و برآورد پيامدهاي مثبت و منفي در محدوده تحت نفوذ اجراي طرح است. در اين پژوهش از رويكرد تركيبي و برای جمعآوری اطلاعات از روشهای اسنادی و میدانی و ابزار مختلفي نظير مشاهده، مصاحبه‌هاي عميق و نيمه ساختمند، بحث‌هاي گروهي متمركز و پرسشنامه برای گردآوري اطلاعات آن استفاده شده است. يافتههاي اين پژوهش نشان ميدهد كه احداث مجموعه در كنار پيامدهاي مثبتي نظير افزايش سرانۀ فضاي ورزشي، از بين رفتن آلودگي‌هاي زيست محيطي، بهبود منظر شهري، كاهش هزينۀ خانوار، كاهش احساس ناامني، بهبود الگوي فراغت و... داراي پيامدهاي منفي نظير كاهش مراجعه كننده به مراكز ورزشي فعال سطح محدوده، كمبود پاركينگ و افزايش ترافيك در سطح محدوده خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
161 - سخنر سردبیر
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایبيش از يكسال از ظهور پديدة مرگبار ويروسي بنام كرونا ميگذرد و اين موجود حقير ناچيز، تمام مدعيان قدرت و حشمت جهان را به پيكار خوانده و آنان را در موضع ضعف و فروماندگي نشانده است. مشيّت حكيمانة خداوند متعال اقتضا داشته كه با اين موجود نزديك به هيچ، هم طاغوتيان زمان را از چکیده کاملبيش از يكسال از ظهور پديدة مرگبار ويروسي بنام كرونا ميگذرد و اين موجود حقير ناچيز، تمام مدعيان قدرت و حشمت جهان را به پيكار خوانده و آنان را در موضع ضعف و فروماندگي نشانده است. مشيّت حكيمانة خداوند متعال اقتضا داشته كه با اين موجود نزديك به هيچ، هم طاغوتيان زمان را از اوج كبريا و قدرت‌نمايي به مذلّت درماندگي و بيچارگي فروبكشاند و هم عاقبت نافرماني مردم از پيروي فرمان الهي و دين و اخلاق را به آنان نشان دهد و سنتهاي الهي را يادآور گردد. ظهور اين بيماري در كشور ما، و ديگر كشورها، گرچه موجب جنبش دستگاههاي مسئول گرديد و سبب تلاشهاي بسيار شدتا با مداوا و درمان بيماران، را از مرگ بسياري از مردم جلوگيري نمايند امّا اين پرسش جگرخوار و دل‌آزار را يكبار ديگر زنده كرد كه چرا اينگونه كه به سلامت تن و جسم مادي انسان ميپردازيم و به بقاء و حيات ظاهري آنان مي‌انديشيم، در چاره و علاج آسيبها و زخم و ضررهاي روح و جان او ـ روح و جاني كه «هويت» واقعي انسان استـ آنچنان كه بايد برنميخيزيم و به درمان و مقابله با آن قيام نميكنيم!؟ چرا براي آفات روحي و فكري و اعتقادي، كه همچون ويروسي هزار چهره و غدّار، عرصة جامعه انقلابي ما را فرا گرفته و در اين چهار دهه پس از انقلاب بدست دشمنان اين ملت و اين نظام ساخته شده و روح و فكر مردم را به پوچي دروني افراد و نابودي هويت ملي و اعتقادي آنها سوق ميدهد، چاره‌يي چنانكه بايد، نمينديشيم؟ در حاليكه انسانيت انسان به روح و روان و انديشه و ميزان عقلانيت او بستگي دارد و بقول سعدي: «تن آدمي شريف است بجان آدميت، نه همين لباس زيباست نشان آدميت» و حكما گفته‌اند كه انساني كه جسمي سالم ولي روح و فكري ناسالم داشته باشد، انسان نيست بلكه حيواني است انسان‌نما كه اثري بجز ضرر و ثمري بجز عبث ندارد. در كنار تشكيلات و ستادها كه براي مبارزه با ويروس كرونا برپا شد، كدام ستاد پادر ركاب و پويا براي رفع و دفع آسيبها و اپيدميهاي روحي و فرهنگي برپا كرده‌ايم؟ و كدام واكسن و دارو براي نجات و گريز از آفات فكري و اعتقادي و فرهنگي فراهم ساخته‌ايم؟ و چرا هر روز آفات روحي و اعتقادي و فكري از نسلهاي جوان ما قرباني ميگيرد؟ بضرورت و حكم عقل و شرع، لازم است كه مسئولين دلسوز كشور بكمك خردمندان و مربيان جامعه، در كنار پيشگيري و علاج بيماري و خطرات جسم و تن افراد، در رفع اين آفات معنوي از جامعه و نظام اسلامي، تشكيلات و ستادها از آنگونه كه بايد، فراهم سازند و سلامت روحي و فرهنگي و اعتقادي جوانان اين ملت را از شر دشمنان بشريت و نظام اسلامي نگهباني كنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
162 - تعیین میزان انطباق شایستگی‌های متولیان منابع انسانی شرکتهای تولیدی و صنعتی با الگوی شایستگی‌های اولریش (مطالعه موردی شرکت فولاد مبارکه)
ایرج سلطانیپژوهش حاضر به منظور تعیین میزان اعمال نقش های منابع انسانی عنوان شایستگی های مدیران منابع انسانی شرکت های تولیدی با الگوی شایستگی های اولریش، در شرکت فولاد مبارکه انجام شده است. از جامعه آماری 32 نفری متولیان منابع انسانی 16 نفر و از جامعه 120 نفری مدیران اجرایی 90 نفر چکیده کاملپژوهش حاضر به منظور تعیین میزان اعمال نقش های منابع انسانی عنوان شایستگی های مدیران منابع انسانی شرکت های تولیدی با الگوی شایستگی های اولریش، در شرکت فولاد مبارکه انجام شده است. از جامعه آماری 32 نفری متولیان منابع انسانی 16 نفر و از جامعه 120 نفری مدیران اجرایی 90 نفر به روش تصادفی و بر اساس جدول مورگان انتخاب گردید و با استفاده از الگوی شایستگی های اولریش دو نوع پرسشنامه برای مقایسه دیدگاه مدیران منابع انسانی از عملکرد خودشان و دیدگاه مدیران اجرایی از عملکرد متولیان منابع انسانی شرکت طراحی گردید. پس از آزمون آنوا، آزمون نرمالیتی، آزمون تی تک نمونه‌ای، آزمون تی دو نمونه مستقل نرمال و ضريب همبستگي پيرسون به منظور تجزيه و تحليل يافته‌ها استفاده شد و نهایتاً نتایج زیر بدست آمده است: عمل‌گرای معتبر با میانگین 12/3، عامل فرهنگ و تغییر با میانگین 98/2، مدیر استعداد/ طراح سازمان با میانگین 04/3، معمار استراتژی با میانگین 89/2، مجری عملیاتی با میانگین 98/2، هم پیمان کسب و کار با میانگین 96/2 و میانگین کل موارد 00/3 برآورد شده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
163 - بررسی کم و کیف آمادگی شرکت¬های پتروشیمی برای یادگیری سازمانی و ارائه الگوی ساختاری مناسب برای استقرار یادگیری سازمانی و مدیریت دانش
محمد عموزاد مقصود فراستخواههدف از این پژوهش، بررسی میزان آمادگی شرکت های پتروشیمی برای یادگیری سازمانی و ارائۀ الگوی ساختاری مناسب برای استقرار یادگیری سازمانی و مدیریت دانش در شرکت ملی صنایع پتروشیمی است. برای دستیابی به این مقصود از روش تحقیق آمیختۀ کمی- کیفی استفاده شده است. برای شناخت وضع موج چکیده کاملهدف از این پژوهش، بررسی میزان آمادگی شرکت های پتروشیمی برای یادگیری سازمانی و ارائۀ الگوی ساختاری مناسب برای استقرار یادگیری سازمانی و مدیریت دانش در شرکت ملی صنایع پتروشیمی است. برای دستیابی به این مقصود از روش تحقیق آمیختۀ کمی- کیفی استفاده شده است. برای شناخت وضع موجود، روش کمّی پیمایش/ زمینه-یابی به صورت الکترونیکی در سطح کشوری و با بازگشت 801 پرسشنامه از مجموع 18 شرکت تابعه پتروشیمی به کار رفته و متغیرهای فرهنگ سازمانی، سبک های یادگیری و گرایش های غالب یادگیری مورد بررسی قرار گرفته است. برای مداقه در وضع موجود و سطح مطلوب انتظارات در شرکت، از رویکرد کیفی و نظریه مبنایی استفاده شده و در نهایت نتایج دو بخش کمی و کیفی پژوهش در هم آمیخته و تلفیق شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که فرهنگ سازمانی شرکت پتروشیمی در وضع موجود از میان چهار سنخ بیشتر به جانب سلسله مراتب و سپس تا اندازه ای بازار چولگی دارد و مؤلفه های فرهنگ خانواده و بویژه ادهوک در آن ضعیف است. همچنین، از چهار سبک یادگیری، در وضع موجود شرکت غلبه با قطب های همگرا و واگراست وسبک های جذب كننده و تطابق دهنده از فراوانی کمتری برخوردار است. از حیث برنامه های آموزشی موجود نیز به طور کلی گرایش غالب به پیگیری و کسب شخصی دانش، به جای حضور در برنامه های آموزشی رسمی شرکت مشاهده می شود. همچنین یافته های کیفی و نتایج مصاحبه های عمیق تغییرات در سه حوزه؛ الزامات، فرایندهای کلیدی، عملیات یادگیری را برای استقرار یادگیری سازمانی را نمایان ساخته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
164 - شناسایی عوامل موثر بر شایستگی‌های برند شخصی در حوزه سرمایه‌های انسانی
صدیقه صائمیاننسبت دادن ويژگي‌هاي شخصيتي افراد و تخصصشان به برندهاي تجاري موضوعي است كه ميتواند در ايجاد ارزش ويژه برند در فضاهای رقابتی کسب و کار نقش اساسي داشته باشد. با چنين پيش زمينه‌اي، هدف پژوهش حاضر شناسائی مولفه های موثر بر برند شخصی مبتنی بر شایستگی‌های فردی است. این پژوهش چکیده کاملنسبت دادن ويژگي‌هاي شخصيتي افراد و تخصصشان به برندهاي تجاري موضوعي است كه ميتواند در ايجاد ارزش ويژه برند در فضاهای رقابتی کسب و کار نقش اساسي داشته باشد. با چنين پيش زمينه‌اي، هدف پژوهش حاضر شناسائی مولفه های موثر بر برند شخصی مبتنی بر شایستگی‌های فردی است. این پژوهش از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته، در 94 نفر از افراد صاحب برند کشور در سال 1392 و در قالب مدلی پیشنهادی آزمون شد. مقدار پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ، مقدار 0.85 بدست آمد كه نشان دهنده پایایی بالاي ابزار پژوهش مي باشد. همچنین به منظور محاسبه روایی از روایی محتوا و سازه استفاده شد که نتایج بیانگر روا بودن پرسشنامه بود. روش حداقل مربعات جزئي به كمك نرم افزار SmartPLS نشان داد که مولفه های فرهنگی (0.107=β،3.10=t)، اجتماعی (0.075=β، 5.38=t) و تخصصی (0.550=β، 5.41=t) بر برند شخصی مبتنی بر شایستگی‌های فردی در حوزه های دانش، مهارت و نگرش تأثیر معنادار دارد. همچنین یافته ها نشان داد که ابعاد سبک زندگی و سطح خانوادگی بر برند شخصی به طور مستقيم، تأثیر معناداري نداشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
165 - نقش سرمایه فکری و فرهنگ سازمان یادگیرنده بر ظرفیت یادگیری سازمانی و دانش‌آفرینی کارکنان درمانی بیمارستان امام رضا (ع) مشهد
ابوالفضل قاسم‌زاده علیشاهی مهدی کاتب زهرا حیدری زادهبیمارستانها یکی از پرتعامل‌ترین سازمانها هستند. تعاملاتی که میتواند موجب یادگیری و دانش‌آفرینی نیروی انسانی آن گردد به شرطی که فرهنگ این محیط به سمت سازمان یادگیرنده سمت و سو یابد. هدف این مقاله بررسی نقش سرمایه فکری بر ظرفیت یادگیری سازمانی و دانش‌آفرینی با در نظر گ چکیده کاملبیمارستانها یکی از پرتعامل‌ترین سازمانها هستند. تعاملاتی که میتواند موجب یادگیری و دانش‌آفرینی نیروی انسانی آن گردد به شرطی که فرهنگ این محیط به سمت سازمان یادگیرنده سمت و سو یابد. هدف این مقاله بررسی نقش سرمایه فکری بر ظرفیت یادگیری سازمانی و دانش‌آفرینی با در نظر گرفتن نقش میانجی فرهنگ سازمان یادگیرنده در سازمانهای درمانی است. پژوهش حاضر از نظر روش‌شناسی، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان درمانی بیمارستان امام رضا (ع) شهر مشهد شامل 800 نفر میباشد. در این پژوهش از نمونه‌گیری تصادفی طبقهای نسبتی استفاده شد که بر اساس بخشها و نسبتها تعداد نمونه هر یک از بخشها معین شد. حجم نمونه با توجه به جامعه آماری و با استفاده از فرمول کوکران 200 نفر در نظر گرفته شد. برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه‌های استاندارد سرمایه فکری بنتیس (2004)، فرهنگ سازمان یادگیرنده یانگ و همکاران (2004)، پرسشنامه داﻧﺶآفرینی ﭼﻮي و ﻟﻲ (2002) و ظرفیت یادگیری سازمانی چیوا (2007) استفاده شد. همچنین، به منظور بررسی روابط متغیرها در الگوی مفهومی مدل معادلات ساختاری مورد استفاده قرار گرفت. یافتههای پژوهش حاکی از بالاترین سطح همبستگی (77/0) میان سرمایه فکری با یادگیری سازمانی و کمترین سطح همبستگی (56/0) میان سرمایه فکری و فرهنگ سازمان یادگیرنده میباشد. همچنین نقش میانجی فرهنگ سازمان یادگیرنده در این پژوهش مورد تأیید قرار گرفت. سرمایه فکری و فرهنگ سازمان یادگیرنده با فرایندهای دانش‌آفرینی و ارتقای ظرفیت یادگیری سازمانی رابطه داشته و میتوانند نقش تبیین کننده‌ای را ایفا کنند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
166 - ارائه مدل تعالی آموزش¬های مجازی در دانشگاه فرهنگیان در راستای توسعه منابع انسانی (مطالعه کیفی)
مژگان اسمعیل نیا حسینعلی کوهستانی علی معقول حسن نودهیهدف پژوهش حاضر ارائه مدل تعالی آموزش های مجازی در دانشگاه فرهنگیان در راستای توسعه منابع انسانی می باشد. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و راهبرد مبتنی بر تئوری داده بنیاد انجام شده است. در این راستا با استفاده از رویکرد هدفمند و به‌کارگیری معیار اشباع نظری، مصاحبه های چکیده کاملهدف پژوهش حاضر ارائه مدل تعالی آموزش های مجازی در دانشگاه فرهنگیان در راستای توسعه منابع انسانی می باشد. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و راهبرد مبتنی بر تئوری داده بنیاد انجام شده است. در این راستا با استفاده از رویکرد هدفمند و به‌کارگیری معیار اشباع نظری، مصاحبه های نیمه ساختار یافته با 18 نفر از کارکنان صاحب نظر در حوزه آموزش-های مجازی و اساتید و دانشجویان دانشگاه فرهنگیان خراسان رضوی، شمالی و جنوبی انجام شد. به‌منظور اعتباربخشی یافته ها از راهبرد های بازبینی اعضا و تحلیل همگنان استفاده شده و نتایج طی چندین مرحله تعدیل شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از کد گذاری باز و محوری استفاده شد. درنهایت مقوله ها در قالب 14 مقوله اصلی در دل ابعاد ۶ گانه مدل پارادایمی به‌صورت موجبات علی (فعالیت های یاددهی و یادگیری، کنشگران انسانی، مدیریت)، مقوله اصلی:تعالی آموزش مجازی دانشگاه فرهنگیان(بهبود کیفیت)، راهبردها (سطح خرد، سطح میانی، سطح کلان) شرایط زمینه ای (ماهیت آموزش های مجازی دانشگاه فرهنگیان)، شرایط مداخله گر (اینترنت، امکانات سخت افزاری، وب) و پیامدها (پیامد های فردی، پیامد های سازمانی، پیامد های فرا سازمانی) قرار گرفتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
167 - شناسایی و ارزیابی عوامل موثر فرهنگ یادگیری الکترونیکی در جهت پذیرش فناوری اطلاعات و استقرار SCRM
میثم کیوانی مهدی زیرک حسين مومني مهموئي علی حسین زادهپژوهش حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی عوامل موثر فرهنگ یادگیری الکترونیکی در جهت پذیرش فناوری اطلاعات و استقرار SCRM در شرکت سیمان شرق انجام شده است. رویکرد پژوهش کیفی و به لحاظ هدف، پژوهشی اکتشافی با روش تحلیل تم است که در آن با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته تعداد چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی عوامل موثر فرهنگ یادگیری الکترونیکی در جهت پذیرش فناوری اطلاعات و استقرار SCRM در شرکت سیمان شرق انجام شده است. رویکرد پژوهش کیفی و به لحاظ هدف، پژوهشی اکتشافی با روش تحلیل تم است که در آن با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته تعداد 25 نفر از مدیران شرکت سیمان شرق و خبرگان و صاحبنظران در این حوزه به روش انتخاب نمونه تصادفی ساده انتخاب شدهاند یافتههای تحقیق حاکی از هفت تم اصلی یا همان عوامل موثر در فرهنگ یادگیری الکترونیکی در جهت پذیرش فناوری اطلاعات و استقرار SCRM میباشد. این هفت تم عبارتند از عوامل ساختاری، عوامل رفتاری، عوامل محیطی، فرآیند ها، خروجی، اثر و پیامد که کدهای شناسایی شده از این تم های اصلی در متن حاصل از مصاحبه‌ها، تعداد 146 کد استخراج گردید سپس بر اساس میزان تشابه مفهومی، دسته بندی و ترکیب شده تعداد 75 مفهوم استخراج شد. سپس نقش هر یک از زیر مقوله‌ها در ایجاد یک فرهنگ یادگیری الکترونیکی در جهت پذیرش فناوری اطلاعات و استقرار SCRM بررسی شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
168 - اعتبار سنجی الگوی امنیت فرهنگی در توسعه پایدار مبتی بر دانش
سعیده زارع رمضان جهانیان مهتاب سلیمیاین تحقیق به اعتبار سنجی الگوی امنیت فرهنگی در تو سعه پایدار مبتنی بر دانش می پردازد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری دادهها توصیفی ـ پیمایشی و از نظر نوع دادهها آمیخته (کمی ـ کیفی) است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری دادهها توص چکیده کاملاین تحقیق به اعتبار سنجی الگوی امنیت فرهنگی در تو سعه پایدار مبتنی بر دانش می پردازد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری دادهها توصیفی ـ پیمایشی و از نظر نوع دادهها آمیخته (کمی ـ کیفی) است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری دادهها توصیفی ـ پیمایشی و از نظر نوع دادهها آمیخته (کمی ـ کیفی) است. جامعه آماری در بخش کیفی (بخش مصاحبه) 15 نفر از خبرگان و متخصصین، و صاحب نظران آشنا به مباحث فرهنگی و دانشی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی شامل کارشناسان و مدیران وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال 99-98 به تعداد 551 نفر بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقهای 226 نفر انتخاب شدند. جهت جمع آوری دادهها از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده گردید. در روش میدانی جهت جمع آوری بخش کیفی به انجام مصاحبه با تعدادی از مدیران فرهنگی اقدام گردید و در بخش کمی نیز اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید پایایی این پرسشنامه بر پایه ضریب آلفای کرونباخ 86/0 برآورد گردید در ارتباط با روایی شاخص های بدست آمده از تحلیل عاملی تاییدی و نیز در ادامه برای بررسی اعتبار مدل پرسشنامه ای طراحی شد که ابعاد مدل نهایی را با استفاده از تی تک نمونه ای سنجید. نتایج نشان داد که مدل از روایی اعتبار برخوردار بوده و الگوی امنیت فرهنگی در توسعه پایدار دانشی با عوامل فرهنگی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل محیط زیستی، عوامل سیاسی و عوامل ملی و مذهبی، اعتبار لازم را کسب نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
169 - گونه‌شناسی فرهنگ‌های یادگیری محیط کار در سازمانهای ایرانی
سعید صفایی موحد محمد حاجی زادهدف اصلی این پژوهش شناسایی انواع فرهنگ‌های یادگیری محیط کار در سازمانهای ایرانی میباشد. روش تحقیق گراندد تئوری از نوع کلاسیک است که توسط گلیزر مطرح شده است. برای جمع آوری دادهها، 98 نفر از کارکنان سازمانهای تولیدی، خدماتی و بازرگانی در سه بخش دولتی، خصوصی، و خصولتی چکیده کاملهدف اصلی این پژوهش شناسایی انواع فرهنگ‌های یادگیری محیط کار در سازمانهای ایرانی میباشد. روش تحقیق گراندد تئوری از نوع کلاسیک است که توسط گلیزر مطرح شده است. برای جمع آوری دادهها، 98 نفر از کارکنان سازمانهای تولیدی، خدماتی و بازرگانی در سه بخش دولتی، خصوصی، و خصولتی در طول یک دوره 4 ساله مورد مصاحبه قرار گرفتند. مصاحبه‌ها از نوع نیمهساختاریافته یا عمیق بود، به طوری که چند سوال کلی از تمامی شرکت‌کنندگان در پژوهش پرسیده شد و سوالات بعدی بر اساس شرایط مصاحبه و دادههای کسب شده مطرح می‌شدند. نمونه‌گیری در پژوهش حاضر به صورت هدفمند و با به کارگیری دو راهبرد نمونه گیری با حداکثر تنوع و نمونه‌گیری نظریه‌ای انجام شده است. نهایتاً دادههای حاصل نیز به طور مستمر با استفاده از دو راهبرد بازبینی اعضاء و ممیزی همکاران اعتباربخشی شدند. تحلیل دادههای این پژوهش بر اساس چارچوب گراندد تئوری کلاسیک (گلیزی) در دو گام کدگذاری جوهری و کدگذاری نظریه‌ای صورت پذیرفت. براساس تحلیلهای صورت گرفته، انواع فرهنگ‌های یادگیری در سازمانهای ایرانی به شرح ذیل می باشند: فرهنگ یادگیری بازدارنده، فرهنگ یادگیری جزم‌گرایانه، و فرهنگ یادگیری الزام‌آور. عوامل موثر در شکل گیری این فرهنگ ها را میتوان رویکرد مدیران، نگرشهای همکاران و انتظار نسبت به ارتقاء در محیط کار دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
170 - بررسی اهمیت خط سیر باستانی فهرج- اسپی (نصرت‌آباد) در اواخر دوره ساسانی تا پایان عصر سلجوقی با تکیۀ بر کاروانسرای (رباط) نویافته بیابان گرگ در حاشیه لوت جنوبی
لیلا فاضل یعقوب محمدی فر اسماعیل همتی آزندریانی مسعود قمریمتون جغرافیای تاریخی قرون اولیه و میانه اسلامی از دو شهر فهرج و اسپی یا سنیج(نصرت آباد کنونی)، در ردیف شهرهای آبادان حاشیه کویر و در شرح مسیر کرمان به سیستان نام برده اند. در مطالعات باستان شناسی ناحیه منظر فرهنگی بم در نیمه نخست دهه 90، مسیر باستانی فهرج به اسپی (نصرت چکیده کاملمتون جغرافیای تاریخی قرون اولیه و میانه اسلامی از دو شهر فهرج و اسپی یا سنیج(نصرت آباد کنونی)، در ردیف شهرهای آبادان حاشیه کویر و در شرح مسیر کرمان به سیستان نام برده اند. در مطالعات باستان شناسی ناحیه منظر فرهنگی بم در نیمه نخست دهه 90، مسیر باستانی فهرج به اسپی (نصرت آباد) بررسی شد. در ادامه مطالعات، بنای بیابان گرگ شناسایی شد. از پرسش های مطرح در این پژوهش، نخست شناخت اهمیت محور فهرج به اسپی (نصرت آباد) در اواخر دوره ساسانی تا پایان عصر سلجوقی و سپس مطالعه کارکرد بنای بیابان گرگ و تاریخ ساخت آن است. پژوهش حاضر از نوع بنیادی با رویکرد توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات به دو شیوه میدانی و کتابخانه ای است. در ابتدا معرفی بخشی از شاهراه باستانی فارس و کرمان به سیستان در ناحیه منظر فرهنگی بم، در راستای پاسخگویی به ابهامات تاریخی فراوان در حوزۀ تمدنی شرق و نیز فعالیتهای اندک صورت گرفته جهت شناخت محورهای باستانی این ناحیه که از معیارهای ثبت منظر فرهنگی بم در فهرست آثار جهانی است، سپس معرفی، شناخت کاربری و دوره ساخت بنای بیابان گرگ به عنوان بنایی شاخص در میانه مسیر باستانی فهرج به اسپی، واقع در جنوب شرق ایران، که تا کنون هیچ گونه تحقیقی بر روی آن صورت نپذیرفته بود، از ضرورت ها و اهداف پژوهش بود. خط سیر مورد مطالعه از فهرج در حاشیه جنوبی دشت لوت(لوت زنگی احمد) آغاز شده و به موازات جاده ارتباطی کنونی به طول 150 کیلومتر و طی 4 تا 5 منزل به اسپی (نصرت آباد) می رسد. آثار شناسایی شده بر خط سیر شامل؛دوسکونتگاه وسیع، قسمت هایی از جاده سنگفرش باستانی، ده قلعه و کاروان سرا و دو مناره بود. تاریخ این آثار، بازه زمانی اواخر دوره ساسانی تا پایان عصر سلجوقی است. این خط سیر در بازه زمانی آغاز اسلام تا پایان عصر سلجوقی حیات داشته و دارای اهمیت زیادی بوده است. این مسیر بخشی از شاهراه باستانی کرمان به سیستان و در نگاهی وسیع تر، بخشی از خط سیر باستانی فارس به سیستان (زرنگ) است. بنای بیابان گرگ از آثار شاخص در میانه مسیر بود. این بنا با نقشه ای هشت-ضلعی، هشت برج در گوشه ها و چهل حجره پیرامون حیاط مرکزی، کاروان سرا یا رباطی در میانه مسیر است. معرفی، تبیین کاربری و تاریخ ساخت بنای بیابان گرگ، ضمن کمک به شناخت اهمیت مسیر مورد مطالعه، مكمل تعيين كننده اي بر مجموعه شواهد معماری کاروان سراها و قلاع در دوره سلجوقی و حلقه پركننده خلأ اطلاعات و اسناد فرهنگي- تاريخي در این دوره است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
171 - سخن سردبير
حسین کلباسی اشتریدر تقویم رسمی کشور، روز اول شهریورماه هر سال ببهانة پاسداشت دانش پزشکی و جمعیت پزشکان، و در ارتباط با مقام بلند دانشمند بزرگ عالم اسلام، حکیم ابوعلی سینا، به نام «روز پزشک» نامگذاری شده است. در همین زمینه، برغم شهرت ابن‌سینا به طبیبی زبردست و صاحب دائرة‌المعارفی همچون ک چکیده کاملدر تقویم رسمی کشور، روز اول شهریورماه هر سال ببهانة پاسداشت دانش پزشکی و جمعیت پزشکان، و در ارتباط با مقام بلند دانشمند بزرگ عالم اسلام، حکیم ابوعلی سینا، به نام «روز پزشک» نامگذاری شده است. در همین زمینه، برغم شهرت ابن‌سینا به طبیبی زبردست و صاحب دائرة‌المعارفی همچون کتاب قانون، بسیاری از مورخان و متتبعان در فلسفه و حتی افکار و فرهنگ عمومی کشورمان، نسبت به وجوه اصلی شخصیت این چهرة بزرگ علمی و فلسفی عالم بشریت، آگاهی چندانی ندارند. در میان ملل و اقوام جهان، سنت چنین بوده و هست که در معرفی و ترسیم چهره‌های کلیدی و اثرگذار خود، اهتمام خاص بعمل آورند و چه بسا در تعریف و تمجید و پاسداشت مقام آنان، به مبالغه و بزرگنمایی هم روی می‌آورند؛ چنانکه در ترسیم چهره‌های تاریخی کسانی همچون اسکندر مقدونی، ناپلئون بناپارت، آبراهام لینکلن و امثال آنها، از داستان‌پردازی و تخیلات هم بهره گرفته میشود. اما دریغ است که در سرزمین علم و عالم‌پرور ایران، با آن سابقة درخشان علمی، فرهنگی و تاریخی که حتی ستایش انبوهی از مستشرقان و ایران‌شناسان را برانگیخته است، نه‌تنها در معرفی و معارفه شایستة، میراث علمی و معنوی آن، تلاش جدی صورت نمیگیرد، بلکه گاه در نشان دادن جایگاه واقعی آن چهره و واقعیتهای تاریخی مربوط به میراث علمی‌مان، کاهلی و خطا نیز راه می‌یابد. در مقام و مرتبة علمی ابن‌سینا، بویژه در عرصة دانش پزشکی هیچ تردیدی نیست، اما قبل از این وجهه و صبغة مشهور و متداول، باید مقام و نقش ابن‌سینا در عرصة وجه عقلانی و صورت درخشان خرد ایرانی و اسلامی، مورد التفات و تأمل صاحبان و جویندگان علم قرار گیرد. دربارة اندیشه‌های فلسفی و ابواب مختلف حکمت سینوی، نوشته‌های فراوانی از قدیم و جدید در اختیار ماست؛ همچنین شروح و تعلیقات و تقریرهایی که از شفا و اشارات و نجات و دانشنامه علائی و تعلیقات و مباحثات و مانند اینها صورت گرفته، کمّاً و کیفاً قابل توجه و بعضاً درخشان است، لیکن دربارة خاستگاهها و مبادی نظری و نوآوریهای فلسفی و حکمی شیخ، بویژه دیدگاههای سنجشگران، او با لحاظ فلسفة مشائی و سنت ارسطویی، همچنان ناگفته‌های بسیاری وجود دارد. بلحاظ دستهبندیهای مسالک و مشارب فلسفی، قرار دادن ابن‌سینا در ذیل یا امتداد مکتب فلسفی مشاء، به اعتباری درست و به اعتباراتی نادرست است. به اعتبار اخذ و اقتباس بسیار فارابی و ابن‌سینا از عناصر فلسفه ارسطو و اتباع او و تصدیق برخی مبانی و روشها و نتایج این مشرب فلسفی، اندراج وی ذیل فیلسوفان مشاء درست است، اما در فاصله گرفتن آنها از فضای مسلک مشائی و نقدهای بسیاری که بر دیدگاههای هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، معادشناختی و علم‌النفس این سنت فلسفی وارد ساخته، هنوز پژوهش جامع و کاملی صورت نگرفته است. بگفتة خود ابن‌سینا، «حکمت مشرقی» وی مشتمل بر مبانی کاملاً متفاوت از سنت مشائی است و بنا بر گزارش ابوعبید جوزجانی، شاگرد او، تنها در کتاب الانصاف شیخ‌الرئیس، صدها ایراد بر دعاوی مشائی مطرح و گردآوری شده بود. همین عدم التفات جامع به فلسفة سینوی است که اسباب خطای بسیاری از خاورشناسان و مورخان فلسفة اسلامی را فراهم ساخته است: غفلت یا نادیده انگاشتن عناصر غیرمشائی حکمت سینوی از یکسو و عدم التفات به پیوستگی و استمرار تاریخی حیات فلسفة اسلامی، از سوی دیگر. قرار دادن متفکر و فیلسوف در گفتمان فلسفی عصر او و لحاظ تفکر تاریخی بمنظور یافتن مبادی و مبانی و پرسشهای محوری وی، امری بایسته است که اختصاص به ابن‌سینا ندارد. این رهیافت در سنت تاریخ‌نگاری فلسفة غرب پیشینة نسبتاً زیادی دارد و ازاینرو مورخان فلسفه عموماً، نسبتها و پیوستگیهای فکری و فرهنگی را از نظر دور نمیدارند. اکنون بازخوانی مختصات تاریخی و جغرافیايی عصر ابن‌سینا و پرسشها و چالشهایی که بویژه در نسبت با فلسفة شایع با آنها مواجه بوده است، احتمالاً راه را برای درک و معرفی دقیق صورت عقلانیت سینوی هموار میکند؛ عقلانیتی که پیش‌فرض آن به‌اندازة تمایز وجود از ماهیت و امکان از وجوب، اهمیت داشته و یقیناً نتایج و دستاوردهایی متفاوت از فلسفة مشاء و اتباع آن دربرخواهد داشت. بهمین اندازه دربارة تأثیر نگاه و رهیافت غیرمشائی ابن‌سینا در ادوار بعدی و حتی نقش وی در تاریخ فلسفة غرب نیز نیاز به بازخوانی احساس میشود؛ از آن جمله است چرايی اقبال تفکر اواخر قرون وسطی و دورة جدید به شیوة تفکر ابن‌رشد و ابن‌رشدیان و دور شدن از تفکر ابن‌سینا و بطور خاص، فاصلة وی از سنت مشائی و مکتب ارسطو. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
172 - ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی احداث پارکینگ¬های عمومی (مطالعۀ موردی: احداث پارکینگ عمومی در ناحیه 5 منطقه 14 شهرداری تهران)
معصومه محقق منتظرياصل انسان محوری در حمل ونقل پایدار به معنای توسعه و ایجاد زیرساخت ها بر مبنای احترام به حقوق شهروندی و انسانی است و پارکینگ‌های عمومی به عنوان یکی از زیرساخت های مهم حمل ونقل در این زمینه، سهم بالایی دارند. اجرای طرح احداث پارکینگ عمومی در ناحیه 5 منطقه 14، پاسخی به نیا چکیده کاملاصل انسان محوری در حمل ونقل پایدار به معنای توسعه و ایجاد زیرساخت ها بر مبنای احترام به حقوق شهروندی و انسانی است و پارکینگ‌های عمومی به عنوان یکی از زیرساخت های مهم حمل ونقل در این زمینه، سهم بالایی دارند. اجرای طرح احداث پارکینگ عمومی در ناحیه 5 منطقه 14، پاسخی به نیازهای شهروندان درباره مشکلات ترددی و افزایش شاخص های حمل ونقل پایدار شهری است. پژوهش حاضر در پی شناسایی و پیش بینی تأثیرات و انواع پیامدهای احتمالی اجرای طرح و اقدامات تعدیلی مناسب در چارچوب مطالعات ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی است. رویکرد روشی این پژوهش را می توان به واسطه استفاده از فنون و ابزار مختلف، ترکیبی نام نهاد. داده های پژوهش از طریق پیمایش (ساکنان و مراجعان)، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختمند و مشاهده گردآوري شده است. در بخش دیگر پژوهش از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS، سه مکان با اولویت انتخاب شد و با مرور شاخص های موجود در زمینه مکان یابی پارکینگ های عمومی، چهار شاخص شناسایی شد. سپس با توجه به نتایج مصاحبه با کارشناسان حمل ونقل، مسئولان، آگاهان محلی و انجام بازدیدهای میدانی کارشناسان، مکان مناسب برای احداث پارکینگ در سطح محدوده مورد مطالعه پیشنهاد شده است. نتایج نشان داد که کمبود فضای پارک خودرو با وجود فعالیت مراکز اداری، خدماتی و تجاری با عملکرد فرامنطقه ای در این محدوده باعث افزایش حجم ترافیک ساکن و به شکل مستقیم روی بهره برداری از پتاسیل حاصلۀ این مراکز تأثیر منفی داشته و ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، محیط زیستی و اقتصادی زندگی ساکنان را تحت تأثیر قرار داده است. کاهش قانون گریزی ابزاری در میان شهروندان، رونق کسب وکار بازار گل محلاتی، افزایش ایمنی، کاهش خشونت، بهبود منظر شهری و افزایش سرانه های خدماتی از مهم ترین پیامدهای شناخته شدۀ احداث پارکینگ عمومی در این محدوده است. در نهایت با بررسی زمین های سطح محدوده، مناسب ترین مکان برای احداث پارکینگ و چگونگی طراحی بهینه پارکینگ برای پاسخگویی به نیازهای آینده پیشنهاد شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
173 - ارزیابی تأثیرات اجتماعی مجموعه فرهنگی، گردشگری و تفریحی مُرادآب
طلیعه خادمیان حبیب جباریهدف این پژوهش، ارزیابی تأثیرات اجتماعی پروژه ساخت مجموعه فرهنگی و گردشگردی مُرادآب در محله اسلام آباد واقع در منطقه 1 شهرداری کرج و ارائه راهکارهایی به منظور افزایش پیامدهای مثبت و کاهش پیامدهای منفی ناشی از آن است. روش این پژوهش از نظر فرایند اجرا، تلفیقی (کمی و کیفی) چکیده کاملهدف این پژوهش، ارزیابی تأثیرات اجتماعی پروژه ساخت مجموعه فرهنگی و گردشگردی مُرادآب در محله اسلام آباد واقع در منطقه 1 شهرداری کرج و ارائه راهکارهایی به منظور افزایش پیامدهای مثبت و کاهش پیامدهای منفی ناشی از آن است. روش این پژوهش از نظر فرایند اجرا، تلفیقی (کمی و کیفی) و از نظر زمان، مقطعی بوده است. اطلاعات در بخش کمی داده ها با نمونه ای 400 نفری از اهالی اسلام آباد کرج به دست آمده است و در بخش کیفی هم مصاحبه هایی با مدیران شهرداری منطقه کرج، عوامل اجرایی، مطلعان طرح و افراد شاخص و نخبگان محلی انجام شده است و برای تعیین اعتبار پرسشنامه از اعتبار صوری و به منظور تعیین پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که اجرای این پروژه، اثرات مثبتی مانند بهبود گذران اوقات فراغت، بهبود سیمای محلی و بهبود محیط زیست، احساس آرامش و نشاط اجتماعی، افزایش احساس امنیت، افزایش دسترسی به خدمات تفریحی و فرهنگی، افزایش قیمت مسکن، ایجاد فرصت شغلی و درآمدزایی، بهبود سیمای محله، افزایش مشارکت و تعلق محلی و افزایش رضایت و اثرات منفی مانند دل زدگی و بی‌اعتمادی مردم به مسئولان و طرح، مهاجرت اجباری و ایجاد نارضایتی از ازدحام و شلوغی بعد از اجرای طرح به همراه خواهد داشت که با اجرای سیاست های درست سامان دهی و جلب رضایت اهالی و طراحی اصولی و بهره مندی از سرمایه گذار خصوصی جهت تسریع امور می توان اثرات منفی را کاهش داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
174 - بررسی عملکرد مدیریتی مجتمع‌های گردشگری با تأکید بر مؤلفههای اجتماعی – فرهنگی (مورد مطالعه: مجتمع گردشگری کرمانشاه)
بهروز بادکو محمد قاسمی سیانی فرهاد جلالوندیدر عصر حاضر، توريسم از بزرگ‌ترین صنايع دنيا و وابسته به بخش عمده‌اي از اقتصاد جهاني است؛ گردشگری از نظر اقتصادي، اجتماعي- فرهنگي و محيطي با زندگي انسانها و دولتها آميخته شده است. هدف از این پژوهش، بررسی عملکرد مدیریتی مجتمع‌های گردشگری و ارائه پیشنهاد راهبردی با تأکید چکیده کاملدر عصر حاضر، توريسم از بزرگ‌ترین صنايع دنيا و وابسته به بخش عمده‌اي از اقتصاد جهاني است؛ گردشگری از نظر اقتصادي، اجتماعي- فرهنگي و محيطي با زندگي انسانها و دولتها آميخته شده است. هدف از این پژوهش، بررسی عملکرد مدیریتی مجتمع‌های گردشگری و ارائه پیشنهاد راهبردی با تأکید بر مؤلفههای اجتماعی – فرهنگی در مجتمع گردشگری کرمانشاه است. این مقاله با بررسی عملکرد مدیریتی در چهار مجتمع گردشگری، رخش، نسار، نودشه و سفید برگ استان کرمانشاه در پی پاسخ به این سؤال است که مؤلفههای اجتماعی – فرهنگی چه تأثیری در عملکرد مدیریتی مجتمع‌های گردشگری مذکور دارند؟ و چگونه میتوان با تمرکز بر این مؤلفه‌ها مدیریت موفق و مناسبی را برای مجتمع گردشگری جهاددانشگاهی کرمانشاه ارائه داد؟ این پژوهش با استفاده از پیمایش میدانی و ابزار پرسشنامه با ارائه به مدیران گردشگری کرمانشاه به تعداد 152 نفر انجام شد. نتایج نشان داد که مولفه های احیاء هویت فرهنگی و احساس غرور ملی، ارتقای فرهنگ پذیرش و نگهداشت گردشگر به ترتیب دارای رتبه اول، دوم و سوم در میان تمامی مولفه های شناسایی شده مؤثر بر عملکرد مدیریتی مجتمع های گردشگری هستند. بر همین اساس تاکید بر هویت فرهنگی و آموزش های لازم به مدیران مجتمع‌ها برای ایجاد فرهنگ پذیرش گردشگر تاثیر بسزای در جذب گردشگران به مجتمع‌های گردشگری استان دارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
175 - بررسی و تحلیل باورهای عامیانه و اساطیری ایرانی در نفثه المصدور
خدابخش اسداللهی علیرضا کاظمی هاایرانیان، از گذشته های کهن، باورهایی را به عنوان اعتقادات خود در جامعه و خانواده در ذهن داشته اند.این باورها، قطعاً سرچشمه هایی نیز داشته و علّتی برای تشکیل مطالبی در باب آن ها و شاخ و برگ دادن یا ندادن بدین مطالب، وجود داشته است. مثلاً می توان به موجودی موهوم همچون « چکیده کاملایرانیان، از گذشته های کهن، باورهایی را به عنوان اعتقادات خود در جامعه و خانواده در ذهن داشته اند.این باورها، قطعاً سرچشمه هایی نیز داشته و علّتی برای تشکیل مطالبی در باب آن ها و شاخ و برگ دادن یا ندادن بدین مطالب، وجود داشته است. مثلاً می توان به موجودی موهوم همچون «سیمرغ» یا «اژدها» اشاره کرد که از روزگار پیش از هخامنشیان در ایران و حتّی سایر ملل رواج داشته و هم اکنون نیز متداول است. همانگونه که همگان نیز به خوبی بدین مسأله واقفند، غیر ممکن است که بتوان اثری از آثار ادبا را یافت که کاملاً خالی از این مطالب باشد اما یقیناً هرچه به گذشته های دورتر برویم، به دلیل کمبود وسایل پیشرفته- که امروزه بشر از آن برخوردار است- بیشتر و بیشتر، شاهد اشاعه ی باورهای عامیانه و گاه مطلقاً خرافی در باب برخی امور یا موجودات خواهیم بود. یکی از متونی که در آن می توان بدین باورها دست پیدا کرد، نفثه المصدور است. این اثر با تمام تصنّع و ثقالتی که در عبارات خود دارد، فاکتورها و عناصر و مواردی را درخود گنجانده است که یک یه یک، حاکی از وجود چنین باورهایی در باب موجودات موهوم و یا باورهایی اسطوره ای و عامیانه در باب موجوداتی حقیقی و واقعی است. لذا بر آن شدیم تا در این جستار به استخراج این فاکتورها از متن کتاب مذکور و بررسی و تحلیل و گاه تبیین ریشه ی آن ها بپردازیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
176 - ارائه مدلی برای ورود موفق به بازار محصولات مواد غذایی کشورهای منطقه (مطالعه موردی کشور عراق)
محمد طالاری محمدرضا فلاح پریسا اسماعیلیسیاست های اقتصاد مقاومتی تمرکز ویژه ای بر بازار کشورهای منطقه داشته و از آن به‌عنوان یکی از مهمترین ابزارهای افزایش تاب آوری و چابک سازی اقتصادی نام‌برده می شود. دراین‌بین بازار رو به رشد محصولات مواد غذایی در کشورهای منطقه می تواند یکی از کانون های اصلی اجرایی نمودن س چکیده کاملسیاست های اقتصاد مقاومتی تمرکز ویژه ای بر بازار کشورهای منطقه داشته و از آن به‌عنوان یکی از مهمترین ابزارهای افزایش تاب آوری و چابک سازی اقتصادی نام‌برده می شود. دراین‌بین بازار رو به رشد محصولات مواد غذایی در کشورهای منطقه می تواند یکی از کانون های اصلی اجرایی نمودن سیاست های اقتصاد مقاومتی باشد. ازاینرو هدف این پژوهش ارائه مدلی برای ورود موفق به بازار محصولات مواد غذایی عراق است. رویکرد تحقیق حاضر، کمی و ازلحاظ هدف کاربردی و ازنظر شیوه جمع آوري دادهها توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را خریداران فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های کشور عراق در شهرهای نجف، کربلا، بغداد، بصره، ناصریه، حله و کهل تشکیل میدهند كه با روش نمونه‌گیری در دسترس و مطابق جدول مورگان، 384 نفر انتخاب‌شده‌اند. ابزار گردآوری دادهها نيز پرسشنامه محقق ساخته است که روایی آن توسط خبرگان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ با مقدار 863/. تأییدشده است. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها نیز از روش مدل‌سازي معادلات ساختاري استفاده‌شده است. يافته ها نشان می دهد براي ورود موفق به بازارهاي عراق مي بايست از ابزارهايي مانند «هم‌افزایی بازار» که دربرگیرنده «عوامل بازاریابی، تسهیلگر و روانشناختی» است استفاده نمود. دراین‌بین تأکید بر «فرهنگ سازی درونی» که از «عوامل مذهبی و ارزش ها و ترجیحات» تشکیل‌شده نيز نقش مهمي بر قصد خرید مصرف کنندگان عراقی داشته و مي تواند زمينه ورود به بازار اين نوع محصولات را تسهيل نمايد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
177 - شکل¬گیری و تحول باورهای کودکان 6 -3 ساله دربارة دانش و دانستن
زهرا تنها پروین کدیور محمدحسین عبدالهی جعفر حسنیپژوهش حاضر با هدف بررسی تحول باورها در سنین کودکی با درنظر گرفتن نظریة ذهن انجام شد. بدین منظور، تعداد 75 کودک در سنین 6-3 سال از مهدکودک های شهر تهران انتخاب شدند. برای هر کودک دو تکلیفِ باورِ غلط و دو تکلیف معرفت شناسی شخصی در نظر گرفته شد. نتایج نشان دادند که بین معر چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی تحول باورها در سنین کودکی با درنظر گرفتن نظریة ذهن انجام شد. بدین منظور، تعداد 75 کودک در سنین 6-3 سال از مهدکودک های شهر تهران انتخاب شدند. برای هر کودک دو تکلیفِ باورِ غلط و دو تکلیف معرفت شناسی شخصی در نظر گرفته شد. نتایج نشان دادند که بین معرفت شناسی شخصی، نظریة ذهن، و سن رابطة معنادارِ مثبت دیده می شود. نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند که معرفت شناسیِ شخصی از طریق سن و نظریة ذهن قابل پیش بینی است. بر این اساس، کودکانِ سنین بالاتر نمره های بالاتری در معرفت شناسی شخصی کسب کردند، به گونه ای که تقریباً %31 از واریانس معرفت شناسی شخصی از طریق سن تبیین شد. همچنین، کودکانی که نمره های بالاتری در معرفت شناسی شخصی کسب کردند نمره های بالاتری در توانایی نظریة ذهن به دست آوردند. دو متغیر سن و نظریة ذهن همراه با هم، %5/32 از واریانس معرفت شناسی شخصی را تبیین کردند. به علاوه، مرحله انتقال به دوگانه نگری در نمونة مورد بررسی، مشاهده نشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
178 - مطالعه کیفی علائم اختلالات هیجانی در برخی از اقوام ایرانی
مصطفی زارعان شهریار شهیدی فونز وان دی فایفر محسن دهقانیهدف پژوهش حاضر مطالعه ابعاد فرهنگی اضطـراب و افسردگی در سه قومیت آذری، کرد، و فارس است. در یک پژوهش مقطعیِ کیفی، تعداد 44 فردِ مبتلا به اختلالات هیجانی وارد مطالعه شدند و در مصاحبة عمیق انفرادی با محورهای ادراک مشکلات هیجانی، عوامل آنها، و رفتارهای جستجوی مراقبت بهداشتی چکیده کاملهدف پژوهش حاضر مطالعه ابعاد فرهنگی اضطـراب و افسردگی در سه قومیت آذری، کرد، و فارس است. در یک پژوهش مقطعیِ کیفی، تعداد 44 فردِ مبتلا به اختلالات هیجانی وارد مطالعه شدند و در مصاحبة عمیق انفرادی با محورهای ادراک مشکلات هیجانی، عوامل آنها، و رفتارهای جستجوی مراقبت بهداشتی، شرکت کردند. تکنیک تحلیل محتوای مرسوم برای دستیابی به نتایج تحقیق به کار گرفته شد. نتایج اولیه از شباهت نسبی مقوله های گزارش شده در سه قوم خبر داد که بیشتر در سه مقولة هیجان منفی، جسمانی سازی و شناخت معیوب خلاصه می شدند. عوامل ادراک شده برای اختلالات هیجانی شامل فرایندهای روان شناختی و پس از آن، ترکیبی از عوامل اجتماعی و محیطی هستند. مقوله های سه قوم مجموعه ناهمگونی از سازه های روان شناختی را تشکیل می دهند. این امر لزوم در نظر گرفتن متغیرهای بافتاری همچون فرهنگ و قومیت را، در ارزیابی، تشخیص، و درمان اختلالات هیجانی مورد تأکید قرار میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
179 - آسيب شناسي امر اجتماعي و فرهنگي در مديريت شهري تهران با تأکيد بر قانون شهرداري ها
اسماعیل جهانی دولتآباديکي از مسائلي که حوزۀ اجتماعي و فرهنگيِ شهرداري تهران همواره در سال‌هاي اخير با آن مواجه بوده است، بحث انطباق فعاليت ها و به طور کلي شرح وظايف اين حوزه با کارکردهاي ذاتي و قانونيِ مديريت شهري است. موضوعي که بحث ها و نقد و نظرهاي زيادي را در چند سال اخير برانگيخته و خود چکیده کامليکي از مسائلي که حوزۀ اجتماعي و فرهنگيِ شهرداري تهران همواره در سال‌هاي اخير با آن مواجه بوده است، بحث انطباق فعاليت ها و به طور کلي شرح وظايف اين حوزه با کارکردهاي ذاتي و قانونيِ مديريت شهري است. موضوعي که بحث ها و نقد و نظرهاي زيادي را در چند سال اخير برانگيخته و خود را به عنوان يک مسئله در مديريت شهري تهران مطرح ساخته است. بر اين اساس در مطالعۀ حاضر به آسيب شناسي فعاليت هاي اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران پرداخته شده است. در این پژوهش، مطابق با مبانی نظری موضوع، سه مقولۀ اصلي شاملِ انطباق مفهومي، انطباق قانوني و انطباق سازماني، جهت آسيب‌شناسيِ اقدامات مدنظر قرار گرفت. روش اجراي پژوهش به اين ترتيب بود که فهرست فعاليت‌هاي اجتماعي و فرهنگي سازمان شهرداري در قالب پرسشنامۀ دلفي در اختيار ده نفر کارشناس قرار گرفت و از آنها خواسته شد تا هر فعاليت را در سه مقياس جداگانه ارزيابي نمايند. طبق نتایج پژوهش، مهمترين چالش در حوزۀ فعاليت هاي اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران در وهلۀ اول، ورود اين سازمان به برخي امور و فعاليت هايي است که خارج از وظايف ذاتي و قانوني آن است. در وهلۀ دوم، موازي کاري و هم پوشاني بخشي از اين فعاليت ها با ساير سازمان ها قرار دارد و در نهايت در سطحِ سوم، غلبۀ رويکرد نمايشي در برخي فعاليت هايي است که ذيل عنوان وظايف اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران دسته بندي مي شود. بر این اساس کاربست پژوهش حاضر بر بازنگریِ همه جانبۀ فعالیت ها برحسبِ ترکیبِ شاخص های سه گانه تکیه دارد. این بازنگری بر اساس امتیاز نهاییِ محاسبه شده برای هر فعالیت انجام شد و در نتیجۀ آن، فعالیت های هر حوزه در سه مقولۀ «تداوم»، «تعدیل» و «تغییر» دسته‌بندی شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
180 - اولویت‌بندی صلاحیت‌های حرفه‌ای اساتید ریاضی دانشگاه فرهنگیان با روش تاپسیس فازی
مرجان معیری پروانه امیری پورانتخاب اساتید ریاضی در دانشگاهها مسئله مهمی است و استادان از ارکان اصلی دانشگاهها هستند و ارتقا کیفیت عملکرد آنها، منجر به ارتقای کیفیت رشته ریاضی دانشگاهها میشود. از فرایندهایی که به‌منظور این ارتقا کیفیت انجام میشود، ارزیابی و توسعه صلاحیت‌های حرفه‌ای اساتید ری چکیده کاملانتخاب اساتید ریاضی در دانشگاهها مسئله مهمی است و استادان از ارکان اصلی دانشگاهها هستند و ارتقا کیفیت عملکرد آنها، منجر به ارتقای کیفیت رشته ریاضی دانشگاهها میشود. از فرایندهایی که به‌منظور این ارتقا کیفیت انجام میشود، ارزیابی و توسعه صلاحیت‌های حرفه‌ای اساتید ریاضی است. هدف از اجرای این تحقیق اولویت‌بندی صلاحیت‌های حرفه‌ای اساتید ریاضی دانشگاه‌های فرهنگیان کشور از طریق تاپسیس فازی است. تحقيق حاضر ازنظر هدف، كاربردي و ازنظر ماهيت و روش، تلفیقی از روشهای تحلیل محتوای اسنادی، توصيفي- تحليلـــــي است. جامعه آماری این تحقیق با توجه به استفاده از تکنیک دلفی، در بخش شناسایی مولفه ها شامل 12 نفر از خبرگان با تجربه ای است که در زمینه ریاضی فعال می باشند انتخاب گردید. متدولوژی این تحقیق بدین گونه است که در ابتدا با انجام مطالعه بر روی ادبیات موضوعی و پژوهش های مرتبط پیشین، 80 مؤلفه برای صلاحیت‌های حرفه‌ای اساتید ریاضی فهرست گردید، که پس از تهیه پرسشنامه و تکمیل کردن آن توسط خبرگان با استفاده از تکنیک دلفی به چهار مؤلفه و 13 زیرمولفه تلخیص شدند که این چهار مؤلفه به‌صورت صلاحیت دانش حرفه‌ای (با سه مشخصه)، صلاحیت توانایی حرفه‌ای (با سه مشخصه)، صلاحیت مهارت حرفه‌ای (با چهار مشخصه) و صلاحیت ویژگی حرفه‌ای (با سه مشخصه) دسته‌بندی شدند. برای بررسی روایی محتوایی، پرسش نامه طراحی شده در اختیار اعضای خبرگان قرار گرفت و بر اساس نظرات اعلام شده، شاخص روایی محتوایی(CVI=0/90) و نسبت روایی محتوایی (CVR=0/87) محاسبه گردید. پایایی پرسشنامه با آلفای کرونباخ 89/0 تعیین شد. در مرحله دوم برای رتبهبندی صلاحیت‌های انتخاب‌شده تعداد پنج نفر از اساتید ریاضی دانشگاه فرهنگیان هرمزگان (پردیس‌های شهید بهشتی و فاطمه الزهرا هرمزگان) به‌صورت هدفمند انتخاب شدند که میزان اهمیت هركدام از شاخص‌ها را در یك پرســـــشنامه طراحی‌شده تعیین نموده‌اند و سپس اطلاعات با استفاده از روش تاپسیس فازی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. بر اساس یافتهها صلاحیت دانش حرفه ای ، توانایی حرفه ای ، ویژگی حرفه ای و مهارت حرفه ای به ترتیب بیشترین اهمیت را داشتند و همچنین از بین زیر مؤلفه‌ها دانش برقراری ارتباط، دانش تخصصی، مهارت تدریس و ویژگیهای اخلاقی بیشترین وزن دهی را به خود اختصاص دادند. با توجه به نتایج بیان‌شده میتوان دریافت که دانشگاه‌های فرهنگیان میتوانند جهت انتخاب صلاحیت‌های حرفه‌ای اساتید ریاضی خود از نتایج این تحقیق استفاده نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
181 - کارکرد زنان در اقتصاد مقاومتی
سکینه گنج خانلو مریم علی زادهکارکرد زنان در اقتصاد مقاومتی از دلایل مهم و تأثیرگذار بر جامعه و خانواده و به خصوص اقتصاد جامعه و خانواده هستند و توجه به اصول حاکم بر شخصیت زن، خاستگاه و منشأ تمایز بین کارکرد در اقتصاد مقاومتی زن و مرد نیز تفاوت‌های زیستی، رفتاری و اقتصادی و هم چنین تفاوت‌های تشریعی چکیده کاملکارکرد زنان در اقتصاد مقاومتی از دلایل مهم و تأثیرگذار بر جامعه و خانواده و به خصوص اقتصاد جامعه و خانواده هستند و توجه به اصول حاکم بر شخصیت زن، خاستگاه و منشأ تمایز بین کارکرد در اقتصاد مقاومتی زن و مرد نیز تفاوت‌های زیستی، رفتاری و اقتصادی و هم چنین تفاوت‌های تشریعی سبب میشود که در اندیشه دینی با وجود آنکه اشتغال به عنوان یک حق برای زنان محسوب میگردد، ولی هرگز به عنوان یک تکلیف اقتصادی بر ایشان تحمیل نمیشود. آنها با ایجاد نگرشهای اقتصاد مقاومتی میتوانند زمینه‌ساز خانواده و جامعه سالم و پرطراوت و به دور از بدی‌ها باشند در این مقاله با استفاده از شیوه اسنادی تلاش داریم، به پیامدهای کنش‌های اقتصادی، در محقق شدن سبک زندگی اسلامی و نیل به اقتصاد مقاومتی و دگرگونی در خانواده، پرداخته شود که نخست زن و خانواده و جامعه و اقتصاد مقاومتی را تعریف کرده و در ادامه به آثار غیرقابل‌انکار زنان چه از نگاه مثبت و چه از نگاه منفی موضوع توجه میشود و درنهایت با توجه به یافتهها تلاش میشود که روند تغییرات در آینده با تأکید بر اقتصاد مقاومتی احصاء گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
182 - ارائه مدل کاربردی تقویت فرهنگ پرداخت مالیات در بنگاه های اقتصادی ایران : رویکرد مدلسازی تفسیری
داود كيا كجوري کریم جهاندار لاشکی مهدی مران جوری محمد مهدی پور پاشاهدف از پژوهش حاضر ارائه مدل کاربردی تقویت فرهنگ پرداخت مالیات در بنگاه های اقتصادی ایران می باشد. جامعه آماری پژوهش را، اساتید دانشگاهی و خبرگان حوزه مالیات تشکیل داده اند که بروش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. در نهایت 15 نفر از اساتید دانشگاهی و خبرگان به سوالات در چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر ارائه مدل کاربردی تقویت فرهنگ پرداخت مالیات در بنگاه های اقتصادی ایران می باشد. جامعه آماری پژوهش را، اساتید دانشگاهی و خبرگان حوزه مالیات تشکیل داده اند که بروش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. در نهایت 15 نفر از اساتید دانشگاهی و خبرگان به سوالات در قالب مصاحبه ساختاریافته پاسخ دادند. افراد خبره نیز در این پژوهش افرادی بودند که حداقل سابقه 10 سال مطالعه، تدریس و یا کار در زمینه امور مالیاتی را داشته اند. نمونه گیری تا مرحله اشباع نظری ادامه پیدا کرد. همچنین برای تعیین پایایی ابزاره اندازه گیری مقدار ضریب ICC از لحاظ سازگاری و توافق مطلق مورد تایید قرار گرفت. از رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری به کمک نرم افزار Matlab جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید. در نتایج مدلسازی ساختاری تفسیری نشان داد مدل نهایی به دست آمده از 6 سطح تشکیل شده است. عامل تبعیت از قوانین مالیاتی در ارتباط با موضوع پژوهش و ارائه الگوی تقویت فرهنگ پرداخت مالیات از اثرپذیری بیشتری برخوردار می باشد و در مقابل عامل های مذهب و رسانه های اجتماعی دارای بیشترین تاثیرگذاری و کم ترین تاثیر پذیری می باشند. همچنین نتایج تحلیل میک مک نشان داد عامل اول(زیر ساخت الکترونیک)، عامل دوم (نرخ موثر مالیات)، عامل چهارم (توانایی و نگرش مدیریت)، عامل هفتم (عدالت و اعتماد به سیستم مالیاتی) و عامل دوازدهم (شفاف سازی سیایت های مالیاتی) متغیرهای استراتژیک پژوهش بوده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
183 - تأثیر شبکه های مجازی در ترویج فرهنگ محیط زیستی ایران
طاهره نیک پور علی اصغر کیا محمد رضا رسولیپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فضای مجازی و به طور اخص شبکه های اجتماعی، در ترویج فرهنگ زیست محیطی ایران انجام شده است. این مطالعه، از منظر هدف کاربردی و از نوع طرح‌های تحقیق آمیخته اکتشافی بوده که در دو مرحله كيفي–كمي انجام گرفت. در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یا چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فضای مجازی و به طور اخص شبکه های اجتماعی، در ترویج فرهنگ زیست محیطی ایران انجام شده است. این مطالعه، از منظر هدف کاربردی و از نوع طرح‌های تحقیق آمیخته اکتشافی بوده که در دو مرحله كيفي–كمي انجام گرفت. در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته به منظور، اکتشاف و توصیف عقاید و نگرشهای مصاحبه شوندگان استفاده شد. بدین ترتیب، ابتدا، از 12 فرد خبره مصاحبه به عمل آمد و سپس تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کد گذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. در نتیجه، 38 کد باز در قالب 6 کد محوری کارکرد اطلاعرسانی، کارکرد آموزشی و فرهنگی، کارکرد همبستگی، کارکرد تبلیغاتی، کارکرد اقناعی و کارکرد نظارتی استخراج گردید. در بخش کمی نیز از میان کلیه فعالان محیط زیست در قالب NGOها و فعالان فضای مجازی ایران، 217 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به صورت تصادفی، انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. برای گردآوری اطلاعات در این بخش از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. در انتها، برای بررسی روابط بین متغیرهای تحقیق از تکنیک تحلیل مسیر مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS استفاده شد. نتایج پژوهش، حاکی از آن است که متغیرهای کارکرد اطلاعرسانی، کارکرد آموزشی و فرهنگی، کارکرد همبستگی، کارکرد تبلیغاتی، کارکرد اقناعی و کارکرد نظارتی در ترویج فرهنگ زیست محیطی ایران و فرهنگ‌سازی کاهش آلودگی محیط زیست مؤثر میباشند. بعلاوه، متغیرهای جمعیت شناختی در رابطه بین مولفه‌های فضای مجازی و فرهنگ‌سازی کاهش آلودگی محیط زیست نقش تعدیلگری دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
184 - تحلیل و بررسی زمینه گرایی در شکل و فرم معماری و شهر سازی معاصر جهان
زهره نادریان رضا قشقاییزمینه گرایی به‌عنوان رویکرد کل نگردر طراحی محیط مصنوع ،با درك ساختار ذهنی و عینی متن و زمینه به مثابه رویدادی تکاملی در ابعاد کالبدی، طبیعی، تاریخی واجتماعی –فرهنگی و با پیوند دادن ادراك و دریافت مخاطب با زمینه ،در پی ایجاد کل معنی دارمحیط مصنوع میباشد . نوشتار حاضر د چکیده کاملزمینه گرایی به‌عنوان رویکرد کل نگردر طراحی محیط مصنوع ،با درك ساختار ذهنی و عینی متن و زمینه به مثابه رویدادی تکاملی در ابعاد کالبدی، طبیعی، تاریخی واجتماعی –فرهنگی و با پیوند دادن ادراك و دریافت مخاطب با زمینه ،در پی ایجاد کل معنی دارمحیط مصنوع میباشد . نوشتار حاضر در پی آن است که از رهگذر بررسی سیر تحول نظریه زمینه گرایی در معماری و شهر سازی از طریق بیان دیدگاه صاحب نظران و مصادیق به تببین ابعاد و ویژگی‌ها و مولفه ها غالب در این حوزه بپردازد. در این راستا پس از بررسی پیشینه موضوع و بیان تعاریف مربوطه ، گستره بحث زمینه در معماری و شهرسازی در آراء و اندیشه های صاحبنظران به منظور تدوین مبانی نظری تحقیق بررسی شده و جایگاه زمینه گرایی در پاره ای از جنبشهای معماری معاصر مورد تدقیق قرارگرفته است. نتایج مطالعات حاکی از آن است که زمینه گرایی ابتدا به ابعاد صرفاً کالبدی توجه داشته ،اما در سیر تکاملی خود حوزه مطالعات خود را به وجوه اجتماعی ،فرهنگی و گسترش انسانی داده است و توجه به مباحث فرهنگی ، اجتماعی ،زیست بوم و ارتباطات انسانی را جایگزین مباحث صرفاً شکلی ، سبکی و زیبای شناسی نموده است.تأکید بر گسترش روابط محیط- انسان .تأکید بر بازیابی مکان ، تقویت جایگاه ارزشهای انسانی درمعماری و طراحی شهری ،اهمیت معنای اجتماعی محیط ،استفاده از قابلیتهای محیطی برای دستیابی به توسعه پایدار و.....از راهبردهای رویکرد زمینه گرایی به حساب می آید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
185 - آسیب‌شناسی گفتمان تربیت دینی در نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران
شقایق نیک نشان دکتر محمد جعفر پاک سرشت دکتر محمد جواد لیاقت دارتعلیم و تربیت دینی و شکلدهی به هویت مذهبی واحد، همواره یکی از دغدغههای اصلی نظام تعلیم و تربیت طی سی سال گذشته بوده است. در این راستا هدف از پژوهش حاضر آن است که ضمن معرفی گفتمان غالب تربیت دینی در ایران پس از انقلاب اسلامی (گفتمان اسلامی‌سازی) و مؤلفههای آن یعنی (م چکیده کاملتعلیم و تربیت دینی و شکلدهی به هویت مذهبی واحد، همواره یکی از دغدغههای اصلی نظام تعلیم و تربیت طی سی سال گذشته بوده است. در این راستا هدف از پژوهش حاضر آن است که ضمن معرفی گفتمان غالب تربیت دینی در ایران پس از انقلاب اسلامی (گفتمان اسلامی‌سازی) و مؤلفههای آن یعنی (مبارزه با تهاجم فرهنگی و بومیسازی علوم) به آسیب‌شناسی گفتمان مذکور، خصوصاً از منظر تربیت دینی بپردازد. از این منظر پژوهش حاضر به روش تحلیلی و بر اساس مرور و استخراج اطلاعات تاریخی و طبقه‌بندی آنها، تلاش نمود تا از یکسو گفتمان اسلامی سازی طی سه دهه‌ی گذشته را مورد بازشناسی قرار دهد و از سوی دیگر اثرات گفتمان مذکور را مورد واکاوی و تحلیل قرار دهد. نتایج حاصل از این مطالعه گویای این نکته است که تأکید افراطی بر مهندسی اجتماعی، تلاش برای شکلدهی به هویت کاملاً یک دست، تقلید گرایی از طریق القا عقیده و صورت‌گرایی و تربیت قرنطینه‌ای از جمله آفت‌های گفتمان‌های مذکور است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
186 - صورت بندی فلسفه تعلیم و تربیت ضمنی در فرهنگ ایران باستان
دکتر سمانه خلیلی خسرو باقریهدف این مقاله استخراج فلسفه تعلیم و تربیت ایران بر مبنای ویژگیهای فرهنگی ایران باستان است. به این منظور، با در نظر داشتن تعریف تیلور از فرهنگ و تأکید بر چهار عنصر اثرساز شامل حکومت، شرایط اجتماعی، دین و آموزش و پرورش و با استفاده از روشهای تحقیق تاریخی، تحلیل استعلایی چکیده کاملهدف این مقاله استخراج فلسفه تعلیم و تربیت ایران بر مبنای ویژگیهای فرهنگی ایران باستان است. به این منظور، با در نظر داشتن تعریف تیلور از فرهنگ و تأکید بر چهار عنصر اثرساز شامل حکومت، شرایط اجتماعی، دین و آموزش و پرورش و با استفاده از روشهای تحقیق تاریخی، تحلیل استعلایی و استنتاج به تحلیل و صورتبندی فلسفه تعلیم و تربیت ضمنی ایران باستان پرداخته شده است. یافتههای پژوهش شامل هدف غایی تربیت، مفهوم اساسی تربیت، مبانی فلسفی (انسانشناسی، معرفت‌شناسی و ارزش‌شناسی) و اصول حاصل از آن میباشند. بررسییافته‌های پژوهش نشان میدهد که هدف غایی تعلیم و تربیت«دستیابی به خیر» است و در این راستا به ابعاد مختلف وجود انسان توجه میشود و این نکته، به‌ویژه در وجه فردی، از نقاط مثبت فلسفه ضمنی تربیت ایران باستان است. در بخش مربوط به انسانشناسی، نگاه جبری به انسان و توانایی‌هایش، همچنین عدم تحرک اجتماعی و تعلق به طبقه اجتماعی خاص، قابل انتقاد است. در حیطه معرفت‌شناسی، وابستگی معرفت به طبقات اجتماعی، عدم توجه به ارزش فی‌نفسه دانش و تسلط رویکردهای تقلیدی در برابر تعقلی از نقاط ضعف این فلسفه تربیتی است. در حیطه ارزش‌شناسی نیز نقاط قوت و ضعفی وجود دارند. در بعد اجتماعی پایبندی به ارزشهای طبقاتی و عدم قدرت انتخاب در آنها نقطه منفی به‌حساب می‌آید. اما در حیطه فردی و ارزشهای فردی، پایبندی افراد و نقش خانواده در انتقال ارزشها از نقاط مثبت به‌شمار می‌رود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
187 - فرهنگ، تربیت و امکانهای تحقق نیافته
الهام زارع محمد حسن کریمیاین مقاله با نگاهی فراتر ازآنچه غالبا در خصوص اهمیت و ضرورت تعلیم و تربیت و فرهنگ در شکلدهی به انسان و اجتماع سخن میگوید، در پی تحلیل روی دیگر سکه فرهنگ و تعلیم وتربیت است که فارغ از نوع آن در دوران مختلف، با پدید آوردن نوعی جبر محیطی و شکل دهی به ذهنیتهای انسان، موجب پ چکیده کاملاین مقاله با نگاهی فراتر ازآنچه غالبا در خصوص اهمیت و ضرورت تعلیم و تربیت و فرهنگ در شکلدهی به انسان و اجتماع سخن میگوید، در پی تحلیل روی دیگر سکه فرهنگ و تعلیم وتربیت است که فارغ از نوع آن در دوران مختلف، با پدید آوردن نوعی جبر محیطی و شکل دهی به ذهنیتهای انسان، موجب پدید آمدن نوعی نگاه قالبی و عادی میشود و اجازه توجه و اندیشیدن به طرق دیگر زندگی را از انسان میگیرد و مانع خلاقیت وی میشود. مقاله با طرح مفهوم «امکانهای تحقق نیافته»، در پی تأکید بر طرق ممکنی است که فرهنگ و تعلیم وتربیت، مانع از وقوع آنها و توجه انسان به آن می شوند. امکانهایی چون آزادی، رشد همه جانبه و به طورکلی هر آنچه انسان میتواند بیندیشد، احساس کند، انجام دهد و باشد، اما شرایط فرهنگی و تربیتی، به وی فرصت اندیشیدن به آن و انتخاب و تحقق آن را نمیدهد. هدف اصلی مقاله، پاسخ دادن به این پرسشها است که فرهنگ و تعلیم وتربیت چگونه ذهن انسان را از خلاقیت بازمی‌دارند و منجر به شکل گیری امکانهای تحقق نیافته میشوند؟ چگونه می توان به امکان های تحقق نیافته، مجال تحقق داد؟ روش مقاله تحلیل انتقادی است و یافته ها حاکی از آن است که امکان های تحقق نیافته، باعث غفلت انسان از جنبههای مهمی از وجود خویش می گردد که می توان از طریق پرورش هوش فرهنگی، رشد دادن خلاقیت، گسترش دید فرافرهنگی، تأکید بر نقش مهم فعالیت شاگردان، اهمیت دادن به فردیت افراد و مسائلی ازاین‌دست تا حدی به رفع این مسئله اهتمام ورزید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
188 - مدیریت استراتژیک زیارت در مشهد با تأکید بر حوزۀ اجتماعی- فرهنگی
فرزانه رزاقیاننگرش های سنتی مدیریت امور شهری از پاسخگویی به نیازهای متنوع شهروندان بازمانده و جایگزینی الگویهای نسبتاً جدیدتر را می‌طلبد، در این راستا مدیریت زیارت نیز رویکردهای نوین راهبردی را خواهان است. ساماندهی زیارت در مشهد، نیازمند شناختی همه‌جانبه به لحاظ مسائل مدیریتی است. چکیده کاملنگرش های سنتی مدیریت امور شهری از پاسخگویی به نیازهای متنوع شهروندان بازمانده و جایگزینی الگویهای نسبتاً جدیدتر را می‌طلبد، در این راستا مدیریت زیارت نیز رویکردهای نوین راهبردی را خواهان است. ساماندهی زیارت در مشهد، نیازمند شناختی همه‌جانبه به لحاظ مسائل مدیریتی است. مقالۀ حاضر با هدف شناخت وضعیت مدیریت زیارت به لحاظ راهبردی و ارائۀ راهکارهای مناسب، تلاش دارد تا به روش کیفی و کمّی نخست توصیف، و سپس تحلیلی از وضعیت مدیریت زیارت در حوزۀ اجتماعی- فرهنگی ارائه دهد. در راستای گردآوری اطلاعات مورد نیاز، از روش های مختلفی همچون منابع کتابخانه ای، منابع اینترنتی، پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. در این پژوهش 13 سازمان عمده در شهر مشهد به شیوه‌های مختلف در دریافت اطلاعات، مورد نظر قرار گرفتند. با 28 نفر از مسئولان، کارشناسان دستگاه ها و یا متخصصان، مصاحبه و از نتایج مصاحبه های انتشاریافته در مطبوعات استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که مدیریت زیارت در مشهد وضعیت مناسبی ندارد و به لحاظ عوامل داخلی (قوت ها و ضعف ها) با ضعف هایی مواجه است و نسبت به عوامل خارجی (فرصت ها و تهدیدها) واکنش مناسبی نداشته است؛ یعنی از فرصت های موجود استفاده نکرده و در برابر تهدیدهای موجود واکنش چندانی نشان نداده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
189 - گونه‌شناسی کنش گردشگری فرهنگی (مورد مطالعه: زائران و گردشگران مشهد )
سحر اقبالی مژگان عظیمی هاشمی حامد بخشیپژوهش حاضر، انواع کنش گردشگری فرهنگی و عوامل مؤثر بر آن را بین زائران و گردشگران مشهد واکاوی می کند.رویکرد نظری نگارندگان ترکیبی از نظریه های انگیزه، نگرش و سرمایه های سه گانه بوردیو است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه با حجم نمونه 302 نفر از زائران و گردشگ چکیده کاملپژوهش حاضر، انواع کنش گردشگری فرهنگی و عوامل مؤثر بر آن را بین زائران و گردشگران مشهد واکاوی می کند.رویکرد نظری نگارندگان ترکیبی از نظریه های انگیزه، نگرش و سرمایه های سه گانه بوردیو است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه با حجم نمونه 302 نفر از زائران و گردشگران مشهد در نوروز 1392 گردآوری شده است. بر اساس یافته های تحقیق، گردشگران فرهنگی به سه دسته تقسیم شدند: «گردشگران فرهنگی خاص» شامل گردشگرانی که هدف سفرشان مقصد فرهنگی است، «گردشگران فرهنگی عام» شامل گردشگرانی است که در سفرهای خود از مقصدهای فرهنگی هم بازدید می کنند و «گردشگران فرهنگی تصادفی» که برحسب اتفاق و بدون شناخت از مقصدهای فرهنگی بازدید کرده‌اند. نتایج تحقیق نشان میدهد امکانات و تسهیلات، نگرش به سفر فرهنگی و انگیزه برای اقدام به سفر فرهنگی تأثیرگذار است. ضریب تعیین مدل نشان میدهد، متغیرهای واردشده 45 درصداز تغییرات متغیر وابسته (کنش فرهنگی) را تبیین می-کند و میزان تحصیلات، بیشترین تأثیر را بر متغیر کنش سفر فرهنگی دارد. با توجه به نتایج تحقیق، ظرفیتهای مناسبی برای گسترش گردشگری فرهنگی و فرصت کسب تجربه برای گردشگران در بازدید از جاذبه و شرکت در رویدادهای فرهنگی وجود دارد که مخاطبان ویژة آن، افراد تحصیل‌کرده خواهند بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
190 - ارزیابی اثرات اجتماعی – فرهنگی گردشگری بر جامعۀ میزبان (مورد مطالعه: شهر بانه)
مهدی کروبی ساسان احمدی محمد رسولیحضور گردشگران در هر کشوری بر الگوی زندگی افراد بومی تأثیر می گذارد. بازدیدکنندگان نیز تحت تأثیر فرهنگ کشور میزبان و ارزش های موجود در آن قرار می-گیرند. در این پژوهش سعی شده است پیامدها و اثرات مثبت و منفی توسعۀ گردشگری بر جامعۀ میزبان بررسی شود. روش پژوهش، پیمایشی است و چکیده کاملحضور گردشگران در هر کشوری بر الگوی زندگی افراد بومی تأثیر می گذارد. بازدیدکنندگان نیز تحت تأثیر فرهنگ کشور میزبان و ارزش های موجود در آن قرار می-گیرند. در این پژوهش سعی شده است پیامدها و اثرات مثبت و منفی توسعۀ گردشگری بر جامعۀ میزبان بررسی شود. روش پژوهش، پیمایشی است و از پرسش نامه مصاحبه ای برای جمع آوری اطلاعات بهره گرفته شده است. جامعۀ مورد مطالعه، خانوارهای ساکن شهر بانه هستند و حجم نمونه آماری 396 نفر است که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به دست آمد. آلفاي كرونباخ، حدود70 درصد بوده و روايي نسبتا ًبالايي داشته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات از تحلیل رگرسیون استفاده شده است. تحلیل یافته های تحقیق، بیانگر این است که مهم ترين عامل تأثير گذار در پيش-بيني متغير وابستۀ تغییر در جامعۀ میزبان، تغییر فرهنگی است و بعد از آن اثر نمایشی، اقتباس فرهنگی به ترتيب بيشترين تأثير را بر نگرش جامعۀ میزبان داشته اند. کالایی شدن فرهنگ كمتر از ديگر شاخص ها تأثيرگذار بر تغییر در جامعۀ میزبان بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
191 - تحلیل سیستمی اثرات مثبت و منفی توسعه گردشگری ایران با رویکرد آینده پژوهی
امین فرجی ملائی محمد نعمت پور امید عشریهگسترش صنعت گردشگري علاوه بر ابعاد مثبت می تواند ابعاد منفی بسیاری نیز در زمینه های -اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی در پی داشته باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل ساختاری، به مرور و تجزیه و تحلیل پژوهش های پیشین و نظرات کارشناسان پرداخته است. هدف اصل چکیده کاملگسترش صنعت گردشگري علاوه بر ابعاد مثبت می تواند ابعاد منفی بسیاری نیز در زمینه های -اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی در پی داشته باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل ساختاری، به مرور و تجزیه و تحلیل پژوهش های پیشین و نظرات کارشناسان پرداخته است. هدف اصلی این مقاله شناسايي و اولويت بندي اثرات مثبت و منفی گردشگری در مقياس ملی و در جریان روند توسعه گردشگری ايران است. این اثرات شامل اثرات اقتصادی (افزایش درآمد، ایجاد اشتغال، افزایش هزینه های زندگی، ایجاد تورم و غیره)، اثرات اجتماعی- فرهنگی (افزایش مشارکت و سرمایه اجتماعی، احیای ارزش های محلی، افزایش شکاف اجتماعی، مصرف گرایی و غیره) و اثرات زیست محیطی (بهبود کیفیت محیط، ترویج معماری سبز، کاهش سطح سرانه های طبیعی، کاهش ظرفیت تحمل فیزیکی و غیره) است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل سیستمی در محیط نرم افزار Micmac استفاده شده است. پژوهش حاضر ضمن ارائه و تنظیم مهم ترین عوامل تأثیرگذار و تأثیرپذیر در ابعاد اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی- فرهنگی، حاکی از آن است که برای رسیدن به یک سیستم پایدار در گردشگری توجه به اثرات منفی تأثیر گذار به ویژه در حوزه زیست محیطی در درجه اول اهمیت قرار دارد و در مرحله دوم می باید بر کاهش اثرات دو وجهی و ریسک به جهت غیرقابل پیش بینی بودن، تمرکز شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
192 - مدل مفهومی توسعه پایدار گردشگری فرهنگی با رویکرد فراترکیب
مهنا نیک بین حمید ضرغام بروجنی سید رضا صالحی امیری کامران محمدخانی فرهاد غفاریگردشگری به طور خاص یک وسیله قدرتمند برای مبادلات فرهنگی میان جوامع است. بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان جهانی گردشگری تا سال 2030؛ دو دهه آینده را زمان رشد پایدار گردشگری می‌دانند. در این میان توسعه گردشگری فرهنگی اگر بدرستی انجام شود میتواند به حفظ گنجینه‌های فرهنگی و طبی چکیده کاملگردشگری به طور خاص یک وسیله قدرتمند برای مبادلات فرهنگی میان جوامع است. بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان جهانی گردشگری تا سال 2030؛ دو دهه آینده را زمان رشد پایدار گردشگری می‌دانند. در این میان توسعه گردشگری فرهنگی اگر بدرستی انجام شود میتواند به حفظ گنجینه‌های فرهنگی و طبیعی مقصد کمک کند و کیفیت زندگی جامعه بومی را ارتقا داده و هم موجب خوشنودی گردشگران شود. در این مطالعه تلاش شده تا با استفاده از رویکرد تفسیری و روش نظام‌مند فراترکیب، یافتههای مطالعات انجام‌شده توسط سایر محققین را در حوزة مطالعات توسعه پایدار گردشگری فرهنگی به صورت سیستماتیک بررسی کند و سپس براساس استراتژی تحلیل محتوی پنهان، کدهای استخراج شده را شناسایی و در قالب مقولات دسته‌بندی و در نهایت مدل مفهومی آنرا ارائه نماید. در این تحقیق پایگاه‌های علمی فارسی و انگلیسی معتبر تا اواخر سال 2018 میلادی (آذرماه 1397) بررسی و مقالات منتخب با استفاده از معیار CASPشناسایی شدند. کدهای شناسایی شده با استفاده از نرمافزار Maxqda2018.1 طبقه‌بندی، تحلیل و تفسیر شدند. که بر این اساس 104کد اولیه در قالب29دسته مقولات اصلی و فرعی و 4 کد محوری عبارتند از؛ مولفه‌ها، عوامل موثر، پیامدها و چالش‌های توسعه پایدار گردشگری فرهنگی دسته‌بندی شدند. همچنین مدل مفهومی توسعه پایدار گردشگری فرهنگی مقصدهای گردشگری نیز ارائه گردید. در نهایت روایی نتایج تحقیق انجام شده با شاخص کاپای کوهن در نرم افزار Spss بر اساس نظرات خبرگان خارج از نویسندگان تحقیق با اندازه712/. مورد تایید قرار گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
193 - رابطه فرهنگ همکاری با عملکرد خلاقانه کارکنان سازمان های گردشگری و هتلداری
مجید سارانی علی‌اکبر امین بیدختی سکینه جعفریامروزه کلید موفقیت سازمان های گردشگری و هتلداری در عرصه رقابتی، ارائه محصولات و خدمات خلاقانه با توجه به نیازهای مختلف مشتریان میباشد. ازآنجاکه خلاقیت کارکنان موجب مزایای رقابتی برای سازمان ها می گردد، سازمان ها باید بکوشند خلاقیت کارکنان خود را برای به دست آوردن مزیت چکیده کاملامروزه کلید موفقیت سازمان های گردشگری و هتلداری در عرصه رقابتی، ارائه محصولات و خدمات خلاقانه با توجه به نیازهای مختلف مشتریان میباشد. ازآنجاکه خلاقیت کارکنان موجب مزایای رقابتی برای سازمان ها می گردد، سازمان ها باید بکوشند خلاقیت کارکنان خود را برای به دست آوردن مزیت رقابتی افزایش دهند. هدف این پژوهش، بررسی رابطه فرهنگ همکاری با عملکرد خلاقانه سازمان های گردشگری و هتلداری، در هتل های دو، سه و چهار ستارة شهر یزد بوده است. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و از نوع پژوهش های توصیفی همبستگی محسوب میشود. جامعه آماري پژوهش شامل تمام سرپرستان و کارکنان هتل های دو، سه و چهار ستاره شهر یزد می باشد. شرکت‌کنندگان پژوهش 172 نفر از سرپرستان و کارکنان بودند که با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفی- طبقه ای انتخاب شدند. پرسشنامه های فرهنگ همکاری، محیط کار و عملکرد خلاقانه مورد استفاده قرار گرفت. دادهها با مدل تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار لیزرل تحلیل شدند. یافتهها نشان داد که فرهنگ همکاری بر عملکرد خلاقانه کارکنان اثر مستقیم و معناداری دارد؛ فرهنگ همکاری با میانجی گری عدالت رویه اثر غیر مستقیم و معناداری بر عملکرد خلاقانه کارکنان ندارد؛ فرهنگ همکاری با میانجی گری تسهیم دانش اثر غیر مستقیم و معناداری بر عملکرد خلاقانه کارکنان دارد؛ فرهنگ همکاری با میانجی گری انگیزه اثر غیر مستقیم و معناداری بر عملکرد خلاقانه کارکنان دارد. همچنین، فرهنگ همکاری با میانجی گری ارتقاء اثر غیر مستقیم و معناداری بر عملکرد خلاقانه کارکنان دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
194 - نقش فرهنگ ملی ایران در تصویرسازی مقصدهای گردشگری کشور (مورد مطالعه: استان گیلان)
محمّدرضا تقی زاده جورشری نرگس دل افروز سید محمود شبگو منصف سعید باقرسلیمیهدف این تحقیق، ارزیابی تأثیر آشنایی با فرهنگ یک کشور بر تصویر آن کشور نزد گردشگران خارجی می باشد. علاوه بر این، تلاش شد تا نقش آشنایی با فرهنگ کشور بر بهبود تصویر یک واحد جغرافیایی کوچکتر یعنی استان نیز مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور، استان گیلان انتخاب گردید. برای چکیده کاملهدف این تحقیق، ارزیابی تأثیر آشنایی با فرهنگ یک کشور بر تصویر آن کشور نزد گردشگران خارجی می باشد. علاوه بر این، تلاش شد تا نقش آشنایی با فرهنگ کشور بر بهبود تصویر یک واحد جغرافیایی کوچکتر یعنی استان نیز مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور، استان گیلان انتخاب گردید. برای گردآوری اطلاعات لازم جهت آزمون سه فرضیه تحقیق، از پرسشنامه ای تلفیقی حاوی 24 سؤال استفاده و بین 218 نفر از گردشگران خارجی بازدیدکننده از شهرهای مختلف استان گیلان، به عنوان جامعه آماری تحقیق توزیع شد. در این تحقیق، با استفاده از تكنيك مدل یابی معادلات ساختاري، فرضیه ها و روابط بین متغیرهای تحقیق در محيط نرم-افزار پی ال اس مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج یافته ها نشان داد که آشنایی با فرهنگ ایران می تواند تصویر کشور و همین طور استان را نزد گردشگر بهبود ببخشد. علاوه بر این، تأثیر تصویر ایران بر تصویر گیلان نیز تأیید شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
195 - ارائه الگوی گردشگری سلامت براساس شاخص¬¬های فرهنگی در ایران
سمانه برخورداریجهانی شدن سلامت به معنای درنوردیدن مرز های کشور ها به وسیلة بیماران با هدف درمان است. امروزه سلامت، پدیده ای جهانی است. تأسیس بیمارستان های چندملیتی، رقابتی شدن قیمت های درمانی در سطح دنیا، بینالمللی شدن استاندارد ها و نزدیک شدن سطح فناوری های تخصصی کشور ها، از جمله چکیده کاملجهانی شدن سلامت به معنای درنوردیدن مرز های کشور ها به وسیلة بیماران با هدف درمان است. امروزه سلامت، پدیده ای جهانی است. تأسیس بیمارستان های چندملیتی، رقابتی شدن قیمت های درمانی در سطح دنیا، بینالمللی شدن استاندارد ها و نزدیک شدن سطح فناوری های تخصصی کشور ها، از جمله نشانه های جهانی شدن سلامت اند. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردي است؛ زیرا الگوی طراحی شده در نهایت منجر به مبنایی برای ارائه الگوی گردشگری سلامت براساس شاخص های فرهنگی در ایران خواهد شد و از آنجا که هدف این تحقیق رشد و توسعه گردشگری سلامت براساس شاخص های فرهنگی است توسعه‌ای نیز هست. رويكرد ما در اینجا رویکرد اكتشافي است. این تحقیق از آنجا که در دو مرحله کیفی و کمی و ترکیب این دو انجام شده است، یک طرح ترکیبی است که در مرحله کیفی و کمی، داده ها به ترتیب با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه جمعآوری شدهاند. جامعه آماری متشکل از مدیران ارشد و مرتبط با سیاستگذاری در صنعت گردشگری، دست اندرکاران صنعت گردشگری سلامت ایران،استادان و اعضای هیأت علمی رشته مدیریت با گرایش گردشگری و فرهنگی بودند. تعداد نمونه مورد نظر در این پژوهش با استفاده از فرمول نمونه گیری جامعه نامعلوم کوکران انجام و 100 نفر معلوم شد. نتایج نشان می دهد که؛ با بازبینی متعدد و ترکیب کد ها در چند مرحله در نهایت 66 زیر مفهوم شناسایی شد و بعد از انجام تحلیل فرایند و با توجه به مدلهای مفهومی بیان شده، در ادبیات نظری پژوهش، درنهایت عوامل 11 گانه تأثیرگذار شناسایی و مشخص شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
196 - پیامدهای اجتماعی، پیامدهای فرهنگی، پیامدهای زیست محیطی، دربند، درکه
علی اصغر سعیدی زهرا فرضی زاده سهیلا تاساهدف این پژوهش، مطالعه پیامدهای اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی توسعه گردشگری از دید جامعه میزبان در محلات دربند و درکه شهر تهران با روش کیفی است. افراد مورد مطالعه که 18 نفر از ساکنان بومی، صاحبان واحدهای پذیرائی و مسئولان محلی بودند، با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. چکیده کاملهدف این پژوهش، مطالعه پیامدهای اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی توسعه گردشگری از دید جامعه میزبان در محلات دربند و درکه شهر تهران با روش کیفی است. افراد مورد مطالعه که 18 نفر از ساکنان بومی، صاحبان واحدهای پذیرائی و مسئولان محلی بودند، با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختار یافته، مشاهده مشارکتی و غیرمشارکتی و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. با تحلیل داده ها، 167 مفهوم، 17 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی به دست آمد. به علت شباهت محلات مورد مطالعه به لحاظ موقعیت جغرافیایی و جاذبه های موجود، توسعه گردشگری در این نواحی، پیامدهای شبیه به هم با اندکی تفاوت بر جای گذاشته است. در حوزه اقتصادی، گردشگری موجب افزایش درآمد، اشتغال زایی، تغییر منبع معیشت، درآمدهای کاذب پارکبانان و سودجویی برخی صاحبان رستوران ها از گردشگران خارجی شده است. گسترش تعاملات اجتماعی، شیوع برخی ناهنجاری های اجتماعی، مهاجرپذیری و ازدحام و شلوغی نیز از پیامدهای اجتماعی هستند. از نظر فرهنگی نیز به گسترش تبادلات فرهنگی و یادگیری زبان انگلیسی کمک شده و تا حدودی تضاد فرهنگی بین جوامع میزبان و مهمان پدید آمده است. آلودگی های زیست‌محیطی، لطمه به پوشش گیاهی و حیات وحش، تغییرات کالبدی، تغییر کاربری اراضی، تلاش برای گسترش و ارتقاء رستوران‌ها نیز در زمره پیامدهای زیست‌محیطی قرار می گیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
197 - نقش تفسیر در تعامل بین سیاست¬ومیراث فرهنگی¬درجهت توسعه گردشگری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
محمدرضا صالحی پور اکبر پورفرج سید مجتبی محمود زاده احمد گل محمدیتوسعه گردشگری فرهنگی به تعامل مؤلفههای بسیاری بستگی دارد. سیاست اجزاء و فرایند گردشگری فرهنگی را تحت تأثیر خود قرار میدهد و میراث فرهنگی منبع سازنده گردشگری فرهنگی است و بنابراین این دو به تعامل بالایی برای موفقیت گردشگری فرهنگی نیاز دارند. دراین‌میان تفسیر یک میانجی چکیده کاملتوسعه گردشگری فرهنگی به تعامل مؤلفههای بسیاری بستگی دارد. سیاست اجزاء و فرایند گردشگری فرهنگی را تحت تأثیر خود قرار میدهد و میراث فرهنگی منبع سازنده گردشگری فرهنگی است و بنابراین این دو به تعامل بالایی برای موفقیت گردشگری فرهنگی نیاز دارند. دراین‌میان تفسیر یک میانجی تعامل‌ساز بین سیاست و میراث فرهنگی است که درجهت این تعامل میتواند نقش‌های مختلفی ایفا کند. ازاین‌منظر این مقاله درنظر داشته تا به بررسی نقش‌های تفسیر به‌عنوان عاملی تعامل‌ساز بین سیاست و میراث فرهنگی بپردازد و جایگاه این نقش‌ها را در این تعامل‌سازی مشخص نماید تا درنهایت گردشگری فرهنگی کشور بتواند از آن منتفع شود. به‌این‌منظور و برای تعیین این نقش‌های بالقوه با استفاده از ادبیات مرتبط و همچنین نظرات خبرگان واجد شرایط، نقش‌های مذکور شامل تداعی‌بخشی به هویت مکانی سایت‌های تاریخی، عبرت‌گرفتن از آثار و تاریخ گذشتگان، تغییر نظر سیاست‌مداران نسبت به میراث فرهنگی، تقویت هویت ملی، حفاظت از روح و کالبد مکان‌های تاریخی، نزدیک‌تر کردن ذینفعان مکان‌های تاریخی به یکدیگر، مقابله با نژادپرستی و قوم‌پرستی، ازبین بردن کج‌فهمی‌ها و بدفهمی‌های تاریخی، نزدیک‌تر شدن فرهنگ‌های مختلف به یکدیگر و تقویت فهم متقابل بین سیاست‌مداران و مردم، استخراج شدند. سپس در بخش میدانی تحقیق، با استفاده از روش دلفی فازی، اجماع نظرات خبرگان در مورد اولویت نقش‌های مذکور مشخص شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین اجماع خبرگان درخصوص نقش‌های بالقوه تفسیر در تعامل بین سیاست و میراث فرهنگی، در زمینه تداعی‌بخشی به هویت مکانی سایت‌های تاریخی، تقویت هویت ملی و حفاظت از روح و کالبد مکان‌های تاریخی نمود یافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
198 - واکاوی عوامل مؤثر بر ارتباطات میان‌فرهنگی گردشگری در میان گردشگران (مورد مطالعه: شهر همدان)
گلنوش جباری نادر جعفری هفتخوانیامروزه گردشگری در دنیای مدرن به روشی مؤثر برای دستیابی به محیط و فرهنگ از طریق ارتباطات میان‌فرهنگی تبدیل شده است. با وجود ظرفیت و اهمیت ارتباطات میان‌فرهنگی برای تحقق توسعه اقتصادی بلندمدت، متأسفانه این مهم در مراحل برنامهریزی پروژه‌های توسعه گردشگری نادیده گرفته می‌ش چکیده کاملامروزه گردشگری در دنیای مدرن به روشی مؤثر برای دستیابی به محیط و فرهنگ از طریق ارتباطات میان‌فرهنگی تبدیل شده است. با وجود ظرفیت و اهمیت ارتباطات میان‌فرهنگی برای تحقق توسعه اقتصادی بلندمدت، متأسفانه این مهم در مراحل برنامهریزی پروژه‌های توسعه گردشگری نادیده گرفته میشود. همین موضوع انگیزه اصلی این پژوهش بوده تا به واکاوی عوامل مؤثر بر ارتباطات میان‌فرهنگی گردشگری بپردازد. روش این پژوهش کیفی و مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد (گراندد تئوری) با شیوة گلیزر است. دادهها با روش نمونه‌گیری گلوله برفی و با استفاده از ابزار مصاحبه نیمهساختاریافته عمیق گردآوری شدند. پس از انجام مصاحبه با پانزده نفر از خبرگان و فعالان صنعت‌گردشگری شهر همدان و بررسی و تفسیر دادهها 26 زیر مقوله در قالب شش مقوله اصلی زیر استخراج و مدل نهایی پژوهش با استفاده از نرمافزار اطلس– تی ارائه شد: ویژگیهای شخصی، ویژگیهای فرهنگی- اجتماعی، آموزش، محتواسازی و تولید دانش میان‌فرهنگی گردشگری، مدیریت و برنامهریزی، بهداشت و ایمنی محیط، و رسانه و فناوری اطلاعات و ارتباطات میان‌فرهنگی گردشگری. نتایج این پژوهش مسیری یکپارچه برای مدیران و کارآفرینان صنعت‌گردشگری پیشنهاد میکند تا سطح بالایی از ارتباطات و شایستگی‌های میان‌فرهنگی را برای گردشگران توسعه دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
199 - طراحی مدل توسعة کارآفرینی گردشگری فرهنگی در شهر میراث جهانی یزد
مهدی باصولی سید سعید هاشمی محمد حسین ایمانی خوشخو سید حبیب‌الله میرغفوریگردشگری به دلیل ماهیت خود، دارای زمینه‌های مناسبی جهت توسعه کارآفرینی میباشد. مطالعات محدودی در خصوص توسعه کارآفرینی در گردشگری صورت پذیرفته است. از جمله حوزه‌های رو به رشد گردشگری، گردشگری فرهنگی میباشد که گزینه مطلوبی برای توسعه در مقاصدی است که ظرفیت‌هایی در این چکیده کاملگردشگری به دلیل ماهیت خود، دارای زمینه‌های مناسبی جهت توسعه کارآفرینی میباشد. مطالعات محدودی در خصوص توسعه کارآفرینی در گردشگری صورت پذیرفته است. از جمله حوزه‌های رو به رشد گردشگری، گردشگری فرهنگی میباشد که گزینه مطلوبی برای توسعه در مقاصدی است که ظرفیت‌هایی در این زمینه دارند. در این مقاله سعی بر آن است با استفاده از نظریه داده بنیاد، مدلی جهت توسعه کارآفرینی در مقصد گردشگری فرهنگی ارائه شود. برای جمعآوری داده از مصاحبه نیمهساختاریافته استفاده شده است. جامعه تحقیق، اساتید دانشگاهی و صاحبنظران دولتی در بخش گردشگری و مالکان کسب‌وکارهای فعال و شاغلان در زمینه گردشگری فرهنگی در شهر یزد بوده‌اند. در این تحقیق از نمونه‌گیری نظری استفاده شده است و حجم نمونه بر اساس اشباع نظری تعیین شده و 11 مصاحبه انجام شده و بر این اساس 367 کد اولیه، 97 کد ثانویه، 44 کد مفهومی و 10 مقوله استخراج گردیده است. بر اساس نتایج به دست آمده و با بهرهگیری از مدل سه‌شاخگی، عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی در گردشگری فرهنگی در سه دسته کلی عوامل ساختاری، بسترها و شرایط محیطی و عوامل رفتاری تقسیمبندی شدهاند و هریک از دسته‌های مذکور شامل مؤلفه‌ها و شاخصهای مرتبط میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
200 - شناسایی و اولویت‌بندی مؤلفههای مؤثر در افزایش مشارکت اجتماعی جامعه میزبان در حفاظت از میراث جهانی یونسکو (مورد مطالعه: میراث جهانی استان یزد)
علی اصغر شالبافیان فاطمه خزائی مریم عبدلی نگار رجبیثبت میراث فرهنگی جوامع در فهرست سازمان یونسکو به عنوان سایت‌های میراث جهانی، زمینه توسعه بیشتر صنعت گردشگری را فراهم نموده و از این جهت مشارکت جامعه میزبان به عنوان بازیگران اصلی این میراث معنوی را برای موفقیت در برنامه‌های حفاظتی می‌طلبد. استان یزد با دارا بودن یک شهر چکیده کاملثبت میراث فرهنگی جوامع در فهرست سازمان یونسکو به عنوان سایت‌های میراث جهانی، زمینه توسعه بیشتر صنعت گردشگری را فراهم نموده و از این جهت مشارکت جامعه میزبان به عنوان بازیگران اصلی این میراث معنوی را برای موفقیت در برنامه‌های حفاظتی می‌طلبد. استان یزد با دارا بودن یک شهر تاریخی، باغ‌ها و قنات‌هایی که به میراث جهانی یونسکو پیوسته‌اند، به شناسایی عوامل مؤثر در جلب حداکثری مشارکت اجتماعی جهت بهبود فرایند مدیریت استراتژیک مقصد به‌طور جدی نیازمند است؛ بنابراین هدف عمده این پژوهش، بررسی مؤلفههای مؤثر در افزایش مشارکت اجتماعی جامعه میزبان در حفاظت از میراث جهانی استان یزد است. پژوهش حاضر با توجه به هدف، از نوع کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری دادهها از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی فعالین حوزه گردشگری شهر یزد در زمستان 1398 بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقهای، 155 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. پس از محاسبه روایی و پایایی ابزارها، دادهها و تحلیل روابط بین آنها با استفاده از نرمافزار لیزرل و مدل معادلات ساختاری انجام شد. یافتههای پژوهش نشان میدهند که ادراک، علاقه، دانش جامعه محلی آگاه از فرآیند مشارکت و نیز فرصت‌های ارائه‌شده از سوی مدیران برای مشارکت در حفاظت از میراث جهانی، بر تمامی سطوح مشارکت (اجباری، القا شده و خودجوش) تأثیر مستقیم و معناداری دارند و همچنین میزان این تأثیر معنادار بر مشارکت خودجوش بیشتر از سایر سطوح مشارکت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
201 - گام‌های توسعه گردشگری فرهنگی در روستاهای استان لرستان
زینب اسدپوریان یاسر محمدی مهدی رحیمیانپژوهش حاضر با هدف شناسایی و تعیین اولویت گام‌های توسعه گردشگری فرهنگی در روستاهای استان لرستان به روش کیفی-کمی و با رویکرد اکتشافی انجام شد. در مرحله اول جهت شناسایی گام‌های توسعه گردشگری فرهنگی 19 مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان گردشگری فرهنگی انجام و با بهرهگیری ا چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف شناسایی و تعیین اولویت گام‌های توسعه گردشگری فرهنگی در روستاهای استان لرستان به روش کیفی-کمی و با رویکرد اکتشافی انجام شد. در مرحله اول جهت شناسایی گام‌های توسعه گردشگری فرهنگی 19 مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان گردشگری فرهنگی انجام و با بهرهگیری از روش تئوری زمینه‌ای و انواع کدگذاری باز، محوری و انتخابی، 33 راهکار در قالب چهار گام اصلی شناسایی شدند. در مرحله دوم، طی دو مرحله جهت دستیابی به توافق گروهی بین خبرگان و تعیین اولویت گام‌های شناسایی شده از طریق فرایند فازیزدایی، از تکنیک دلفی-فازی استفاده شد. نتایج نشان داد که راهکارهای شناسایی‌شده توسعه گردشگری فرهنگی در استان لرستان را میتوان در چهار گام «آموزش و نوآوری»، «کالبدی-زیرساختی»، «حمایتی-نهادی» و «فرهنگی-تبلیغاتی» طبقه‌بندی نمود و با توجه به اینکه اختلاف میانگین فازیزدایی شده نظر خبرگان در دو مرحله کمتر از 25/0 بود، همه راهکارهای شناسایی شده از اعتبار لازم برخوردار بودند. همچنین نتایج نشان داد که از بین گام های شناسایی شده، اولین و مهمترین گام توسعه گردشگری، گام آموزش و نوآوری است. سایر گام ها به ترتیب اولویت عبارت از کالبدی-زیرساختی، حمایتی-نهادی و فرهنگی- تبلیغاتی هستند. مهمترین راهکارها در هر گام نیز به ترتیب عبارت از راهکارهای اطلاعرسانی و تبلیغات در خصوص روستاهای گردشگری، شناسایی روستاهای دارای قابلیت گردشگری، راهکار ارائه تسهیلات بانکی جهت توسعه فعالیتهای گردشگری به روستاییان و توجه بیشتر و ساخت المانهای فرهنگی و معماری های خاص روستایی بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
202 - طراحی الگوی ارتقاء فرهنگ مالیاتی با رویکرد ترکیبی
روح اله سمیعیيکي از مهمترين دغدغه‌هاي پيشروي نظام مالياتي کشور، موضوع ارتقاء فرهنگ مالياتي است لذا هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی ارتقاء فرهنگ مالیاتی در کشور بود که از ترکیب روش دلفی و مدلسازی ساختاری تفسیری برای نظرسنجی از اساتید دانشگاهی و مدیران عالی مالیاتی که شامل 28 نفر بوند، اس چکیده کامليکي از مهمترين دغدغه‌هاي پيشروي نظام مالياتي کشور، موضوع ارتقاء فرهنگ مالياتي است لذا هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی ارتقاء فرهنگ مالیاتی در کشور بود که از ترکیب روش دلفی و مدلسازی ساختاری تفسیری برای نظرسنجی از اساتید دانشگاهی و مدیران عالی مالیاتی که شامل 28 نفر بوند، استفاده شد. برای غربال گری مولفه ها از روش دلفی استفاده شد که 26 مولفه در قالب 6 بعد شناسایی شدند. برای سطح بندی ابعاد از مدلسازی ساختاری- تفسیری استفاده شد. پس از تحلیل داده ها، ابعاد در چهار سطح دسته بندی شدند و نتایج نشان دادند زیر بنای توسعه فرهنگ مالیاتی، در درجه اول (فرهنگ سازی رسانه‌ای) و دوم (آموزش مؤدیان) و سوم (آگاهی مؤدیان- اعتمادسازی مؤدیان- قانون‌گرایی مؤدیان) چهارم (نگرش مؤدیان) هستند. برای خوشه بندی ابعاد از تحلیل MICMAC استفاده شد که ابعاد (آموزش مؤدیان- فرهنگ‌سازی رسانه‌ای) در خوشه مستقل و ابعاد (آگاهی مؤدیان- اعتمادسازی مؤدیان- قانون‌گرایی مؤدیان- نگرش مؤدیان) در خوشه وابسته قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
203 - نقش آموزشی رسانه در حفظ محیط زیست
محمد دیبادر دنیای امروزه محیط زیست به یکی از مسایل حیاتی مهم تبدیل شده است. نابودی محیط زیست در این روزها با سرعتی باور نکردنی در حال به وقوع پیوستن است امروزه رسانه ها نقش مهمی در اطلاعرسانی و آموزش محیط زیست از خود ایفا میکنند، از این رو تأثیرپذیری مردم از رسانه‌ها، بر نوع رفت چکیده کاملدر دنیای امروزه محیط زیست به یکی از مسایل حیاتی مهم تبدیل شده است. نابودی محیط زیست در این روزها با سرعتی باور نکردنی در حال به وقوع پیوستن است امروزه رسانه ها نقش مهمی در اطلاعرسانی و آموزش محیط زیست از خود ایفا میکنند، از این رو تأثیرپذیری مردم از رسانه‌ها، بر نوع رفتار و نگرش آنها با محیط زیست اثرگذار خواهد بود، قدم اول ارتقاي فرهنگ عمومي حفظ از محيط زيست نيازمند آموزش محيط زيست در همه بخشها به خصوص کودکان و نوجوانان به عنوان سفيران محيط زيستي در جامعه ميباشد اين مقاله، با روش توصيفی- تحلیلی به بررسی نقش رسانه‌ها در حفاظت از محیط زیست و تأثیر آنها بر رفتار و فرهنگ مردم و جامعه، می‌پردازد. در راستاي ارتقاي فرهنگ عمومي حفاظت از محيط زيست در کشور صورت گرفته، بر این منظور دیدگاه صاحبنظران، کتب، پیشینه مطالعاتی و تحقیقاتی انجام شده مورد مطالعه و بررسی قرار خواهد گرفت. کنترل عوامل محیطی در ارتقاي سلامت محیط زیست نقش اساسی و کلیدي دارد و آلاینده‌های محیط که از تنوع، گستردگی و پیچیدگی خاصی برخوردارند میتوانند سلامت محیط زیست را با خطر مواجه سازند لذا با توجه اینکه رسانه‌های یکی از مهمترین ابزار ارتباطات جمعی هستند باید از آنها در آموزش کنترل عوامل محیطی که باعث افزایش فرهنگ مردم در حفظ محیط زیست هست استفاده کرد. امروزه رسانه‌های جمعى، يكى از مجارى مهم و در مواردى بی‌بدیل، در فرايند انتقال، تثبيت، تغيير، توجيه و حتى کنترل عوامل محیط شمرده میشوند و اين گفتگو به اين موضوع می‌پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
204 - ارزيابي تأثيرات اجتماعي و فرهنگي ناشي از احداث بازار روز محله هليکوپترسازي شهر کرج
برزو مروتمقاله حاضر برگرفته از پژوهش «تأثيرات اجتماعي و فرهنگي ناشي از احداث بازار روز منطقه 7 در شهر کرج» بوده که در سال 1399 به انجام رسيده است. مهمترين هدف مطالعة حاضر، تلاش در جهت انطباق و همراستايي پروژه طراحي‌شده و زمينة اجتماعي و فرهنگي پيرامون آن با يکديگر و ارتقاي تعامل چکیده کاملمقاله حاضر برگرفته از پژوهش «تأثيرات اجتماعي و فرهنگي ناشي از احداث بازار روز منطقه 7 در شهر کرج» بوده که در سال 1399 به انجام رسيده است. مهمترين هدف مطالعة حاضر، تلاش در جهت انطباق و همراستايي پروژه طراحي‌شده و زمينة اجتماعي و فرهنگي پيرامون آن با يکديگر و ارتقاي تعامل و رابطة کارآمد آنها است. با توجه به اينکه طراحي و احداث بازار روز داراي آثار و پيامدهاي مثبت و منفي است، به گونه‌اي که از يکسو راه‌اندازي و بهره‌برداري از آن ميتواند مشکلات و گرفتاري‌هايي را براي همسايگان و ساکنان همجوار پروژه ايجاد نمايد و از سوي ديگر کسب منافع اقتصادي، توجه به عدالت اجتماعي و كاهش ترددهاي درون‌شهري را به ارمغان آورد، ضرورت پژوهش درباره تأثيرات و پيامدهاي اجتماعي و فرهنگي را بيش از پيش آشكار ميسازد. روش تحقيق مطالعه حاضر تلفيقي از مطالعه کمي (پيمايش و مطالعات کتابخانه‌اي) و کيفي (مشاهده ميداني و مصاحبه عميق) است. از روش‌هاي کيفي به منظور مطالعات اکتشافي و از روش‌هاي کمي براي تدقيق يافتههاي اين مطالعات استفاده شده است. يافتههاي پژوهش بيانگر اين است که مهمترين تأثيرات بنا به اندازه و دامنة تأثيرات، گستره، تعداد و ترکيب آنها به ترتيب مربوط به: 1-تغييرات جمعيتي 2- ارزيابي تصور افراد درباره سلامت و امنيت عمومي (ترافيک و آلودگي) 3- اختلال در زندگي روزمره 4- ارزيابي تغيير در تمرکز تجاري اجتماع 5 -تأثير بر کسب و کار و اشتغال 6- ارزيابي شکل‌گيري نگرش‌ها درباره پروژه 7- ارزيابي فعاليت گروه ذي‌نفع 8- خريد و فروش املاک و زمين است. در پايان به تدوين نظام مراقبت هوشمند براي کاستن از تأثيرات منفي ناشي از طراحي و احداث بازار روز و راه‌کارهايي براي تقويت تأثيرات مثبت پرداخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
205 - پیشینه فرهنگی، تاریخی روابط ایران با کردستان عراق از دوران قاجار تا معاصر
ایمان انوری پورمردم اقلیم کردستان عراق امروزی که نژادی آریایی و اصالتی ایرانی دارند از 8000 هزار سال پیش بخشی از تاریخ و فرهنگ ایرانزمین محسوب میشوند و پیوستگیهای زبانی، نژادی، دینی، سیاسی و اجتماعی با مردم و دولت‌های ایرانی خود را همواره تا به امروز حفظ کرده‌اند مردم و دولت‌های ایر چکیده کاملمردم اقلیم کردستان عراق امروزی که نژادی آریایی و اصالتی ایرانی دارند از 8000 هزار سال پیش بخشی از تاریخ و فرهنگ ایرانزمین محسوب میشوند و پیوستگیهای زبانی، نژادی، دینی، سیاسی و اجتماعی با مردم و دولت‌های ایرانی خود را همواره تا به امروز حفظ کرده‌اند مردم و دولت‌های ایرانی نیز همواره این منطقه را بخشی از تاریخ و فرهنگ کهن خود میداند و در تمام حوادث تلخ و شیرینی که برای آنها رخ‌داده در کنار آنها بوده‌اند. با به قدرت رسیدن صفویه در اوایل قرن ده هجری (907 هجری) تا به امروزه (1398 انقلاب اسلامی ایران) در ایران، این منطقه نقش اساسی و کلیدی را در تحولات داخلی و روابط خارجی ایران با دولت‌های همجوار عثمان، عراق، اسرائیل غاصب و فرا منطقه‌ای امریکا و انگلیس ایفا کرده است و باوجودآنکه با ضعف برخی از دولت‌های ایرانی درگذشته ازنظر سیاسی از حکومت مرکزی ایران جداشده‌اند اما شاکله‌های ارتباطی خود با ایران را همچنان حفظ کرده‌اند به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران نسبت به اتفاقات و دخالت‌های دولت‌های دیگر در این منطقه همواره حامی این مردم بوده است و با حساسیت خاصی تحولات این منطقه را مورد برسی قرار میدهند هرچند کردستان عراق را بخشی از عراق واحد میداند و از ایجاد یک دولت مستقل کردنشین که باعث تغییر در جغرافیایی سیاسی منطقه شود استقبال نمیکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
206 - شناسه‌های شهر در قرآن کریم
جابر دانشبراي شناخت آثار كالبدي، اجتماعي، اقتصادي و مديريتي آموزه‌های اسلام در شهرها و تبيين الگويي براي تمايز اين شهرها از ساير نمونه‌ها در دوره‌های مختلف، بررسي‌ها و تحقیقات متعددي انجام و تحليل‌هاي گوناگوني ارائه شده است که بخشي از آن، متوجه اشارات و نصوص متعدد دینی در باب ام چکیده کاملبراي شناخت آثار كالبدي، اجتماعي، اقتصادي و مديريتي آموزه‌های اسلام در شهرها و تبيين الگويي براي تمايز اين شهرها از ساير نمونه‌ها در دوره‌های مختلف، بررسي‌ها و تحقیقات متعددي انجام و تحليل‌هاي گوناگوني ارائه شده است که بخشي از آن، متوجه اشارات و نصوص متعدد دینی در باب امور آبادی و عمران شهری است. ماهيت خاص شهرهای حیطه جهان اسلام و جلوه مفاهیم و خصوصیات مشترک و فراگیر در آنها، بيانگر شیوه نفوذ و حاكميت فرهنگ اسلام و ارتباط آنها با آموزه‌هاي ديني است. از اینرو شهر اسلامي، اصطلاحی است که به معرفي شهرهاي متأثر از فرهنگ و ارزشهاي اسلامي می‌پردازد. اين مقاله با تکیه بر اشارات آیات در مورد وجوه مختلف معماری و شهرسازی و با تکیه بر آراء مفسرین و لغت‌شناسان، شناسه‌ها و مؤلفههای شهر مورد نظر قرآن کریم را استخراج و مورد بازبینی و تحلیل قرار داده است و از پرداختن به آیاتی که ناظر بر شئون اولیاء الهی و زندگی اخروی است و تجویز آن در امور جاری دنیوی غیرممکن، پرهیز نموده است. در این راستا، اطلاعات و داده‌هاي موردنياز در اين تحقيق به روش اسنادي گردآوري و با رویکردی توصیفی- تحلیلی مورد مداقه و بررسی قرارگرفته‌اند. قرآن کریم باهدف پرهیز از ساخت‌وساز بیهوده و زیانبار، به صفاتی همچون امنیت، آرامش، حرمت و تطابق با شرایط طبیعی و اقلیمی در عمران شهری و دنیوی اشاره دارد که البته جنبههای آرمانی، متکامل و مطلق آن را نیز در سرای اخروی مورد توجه قرار میدهد. همچنین اسلوب قرآن در تبیین صفات ساخت‌وسازها، توجه به ابعاد کیفی در تأمین سرپناه و مکان اجتماع انسانی است و اصولاً آموزه‌های دینی از تعیین ضوابط جزئی و دستورالعمل‌های خاص خودداری نموده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
207 - بررسي شاخصه هاي فرهنگ اسلامي جهت تامين سلامت فردي و اجتماعي از منظر قرآن كريم
اصغر طهماسبی بلداجی لیلا قنبریفرهنگ اسلامی مجموعه ای از باورها، ارزش ها، باید ها و نباید هایی است كه از دو منبع قرآن و عترت سرچشمه می گيرد. اصول كلي و شاخصه هاي فرهنگ اسلامي عموما در آيات قرآن بيان شده است و جزئيات آن توسط معصومين(ع) تبيين گرديده است. فرهنگ اسلامي با محوريت اصل الهي بودن چکیده کاملفرهنگ اسلامی مجموعه ای از باورها، ارزش ها، باید ها و نباید هایی است كه از دو منبع قرآن و عترت سرچشمه می گيرد. اصول كلي و شاخصه هاي فرهنگ اسلامي عموما در آيات قرآن بيان شده است و جزئيات آن توسط معصومين(ع) تبيين گرديده است. فرهنگ اسلامي با محوريت اصل الهي بودن مبتني بر بايد ها و نبايد هاي قرآنكريم و آموزه هاي معصومين(ع) به تمام جوانب زندگي سمت و سو مي دهد كه غايت آن تعالي فردي و اجتماعي جامعه است. از منظر قرآن كريم شاخصه هاي فردي فرهنگ اسلامي در رويكرد هاي عملي و رفتاري ضمن تقويت ايمان، به زندگي فردي و اجتماعي سمت و سو مي دهند به گونه اي كه ضمن تأمين سلامت معنوي در بعد فردي، سلامت اجتماعي را نيز تحث تاثير خود قرار مي دهند. شاخصه هاي اجتماعي فرهنگ اسلامي حلقه اتصال فرد و اجتماع مي باشند كه با نهادينه سازي شاخصه هاي فرهنگي قرآن، پويايي و آرامش اجتماعي جامعه فراهم مي شود. جستار پيش رو ضمن تبيين مفهوم فرهنگ اسلامي، با رويكردي توصيفي- تحليلي، شاخصه هاي آن را در ابعاد فردي و اجتماعي مورد بررسي قرار داده است؛ نتيجه این که: فرهنگ اسلامي با محوريت مبناي مهم الهي بودن، به تمام جوانب زندگي فردي و اجتماعي در تمامي حيطه ها سمت و سو مي دهد و با ارائه رويكرد ها و مولفه هاي خاص؛ كمال و سعادت فرد و جامعه را فراهم مي كند كه غايت اين امر سلامت فردي و اجتماعي است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
208 - اصطلاحات خاص فرهنگی قران در ترجمه
ابوالفضل سنجرانی نازنین قدرتاز آنجا که کتاب آسمانی قرآن از ارزشمندترین کتب مسلمانان می باشد، لذا ترجمه دقیق آن اهمیت شایانی دارد. مترجمان متون مذهبی به ویژه قرآن کریم با واژگانی روبرو می شوند که یافتن معادل برای آنها دشوار است، زیرا این واژگان خاص فرهنگ زبان مبدا هستندو در فرهنگ زبان مقصد جایگاهی چکیده کاملاز آنجا که کتاب آسمانی قرآن از ارزشمندترین کتب مسلمانان می باشد، لذا ترجمه دقیق آن اهمیت شایانی دارد. مترجمان متون مذهبی به ویژه قرآن کریم با واژگانی روبرو می شوند که یافتن معادل برای آنها دشوار است، زیرا این واژگان خاص فرهنگ زبان مبدا هستندو در فرهنگ زبان مقصد جایگاهی ندارند. مترجمان برای ترجمه این عناصر خاص فرهنگی از استراتژی های خاصی استفاده می کنند. در همین راستا این مطالعه که یک پژوهش توصیفی است به بررسی استراتژی های بکار رفته در ترجمه عناصر فرهنگی خاص قرآن کریم در تمام سوره های آن توسط سه مترجم برجسته قرآن ، می پردازد. چارچوب نظری این پژوهش براساس مدل ارایه شده مونا بیکر (1992) برای ترجمه عناصر فرهنگی می باشد که شامل هشت استراتژی مختلف است که بر اساس آن پربسامدترین و کم بسامدترین استراتژی بکار رفته توسط سه مترجم قرآن کریم مشخص می گردد. پس از تجزیه و تحلیل داده ها مشخص شد که پربسامدترین استراتژی بکار رفته در ترجمه عناصر قرهنگی قرآن استراتژی " ترجمه با استفاده از یک واژه کلی تر" و کم بسامدترین آن استراتژی " توصیف و یک واژه مرتبط" می باشد. در نتیجه، عناصر فرهنگی خاص قرآن با عناوین کلی ترجمه شده اند که دیگر خاص فرهنگ قرآن نیستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
209 - حقوق بشر و امنیت انسانی؛ تمایزات و حوزه‌های همپوشانی
ناصر خورشیدی صارم شیراوندهدف نوشتار حاضر، بررسی تمایزات و حوزه‌های همپوشانی میان «امنیت انسانی» و «حقوق بشر» بوده است. هر دوی این مفاهیم، حفظ و ارتقای «کرامت انسانی» را در دستور کار قرار دادهاند و از این جهت بسیاری از نواقص و کاستی‌های یکدیگر را پوشش میدهند، ضمن اینکه میان این دو مفهوم تفاوتها چکیده کاملهدف نوشتار حاضر، بررسی تمایزات و حوزه‌های همپوشانی میان «امنیت انسانی» و «حقوق بشر» بوده است. هر دوی این مفاهیم، حفظ و ارتقای «کرامت انسانی» را در دستور کار قرار دادهاند و از این جهت بسیاری از نواقص و کاستی‌های یکدیگر را پوشش میدهند، ضمن اینکه میان این دو مفهوم تفاوتهایی به‌ویژه در سطح تحلیل، جنبههای عملیاتی و دامنه شمول وجود دارد. بر این اساس پژوهش حاضر این پرسش را مطرح کرده است که «چگونه حقوق بشر و امنیت انسانی با وجود برخی تفاوتها و تمایزات، قادرند همدیگر را به‌صورت متقابل تکمیل و تقویت کنند؟» حقوق بشر و امنیت انسانی به علت آنکه بر موضوعی واحد، یعنی «کرامت انسانی» و توسعه ابعاد مختلف زندگی بشری اعم از فردی، اجتماعی و بینالمللی متمرکز هستند، توانایی همپوشانی و تقویت یکدیگر را دارند. حقوق بشر بسترهای حقوقی و قانونی لازم برای تحقق استراتژیهای امنیت انسانی، یعنی «حمایت» و «توانمندسازی» را فراهم میکند و متقابلاً امنیت انسانی با تأکید بر جنبههای عملیاتی اسناد جهانی حقوق بشر، به‌طور خاص حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و امنیتی‌سازی، برخی دغدغههای مشترک با حقوق بشر، از اهداف مصرح در اسناد جهانی حقوق بشر حمایت‌های لازم را به عمل می‌آورد. یافتههای تحقیق نشان داده است که نوعی رابطه معنادار میان حقوق بشر و امنیت انسانی برقرار است و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و در مواردی نیز برای اثبات فرضیه از روش مقایسه‌ای استفاده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
210 - روابط ژئوپولتیک، سیاسی، تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کردستان امروزی عراق
ایمان انوری پوربي ترديد، موقعيت ژئوپولتیک، سیاسی، تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کردستان امروزی عراق در باب مناسبات اقتصادي، سياسي، فرهنگي و . . . در بستر تاريخ در هم تنيده شده است؛ به گونه اي که امتزاج ميان اين حوزه ها را مي توان در عصر جدید مشاهده کرد. يکي از مناطقي که از تأ چکیده کاملبي ترديد، موقعيت ژئوپولتیک، سیاسی، تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کردستان امروزی عراق در باب مناسبات اقتصادي، سياسي، فرهنگي و . . . در بستر تاريخ در هم تنيده شده است؛ به گونه اي که امتزاج ميان اين حوزه ها را مي توان در عصر جدید مشاهده کرد. يکي از مناطقي که از تأثيرگذاري و اهميت بالايي در عراق جديد برخوردار است، منطقه خودمختار کردستان محسوب که در پرتو واقعيت هاي ژئوپولتيک، بررسي فرصت ها و چالش هايي را که پيش روي جمهوري اسلامي ايران قرار داده است، ضروري نموده است. پژوهش حاضر، روابط ژئوپولتیک، سیاسی، تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کردستان امروزی عراق را عنوان مي کند که روابط ميان ايران و اقليم کردستان عراق مي تواند در حوزه هاي موضوعي فرهنگ، تروريسم و امنيت منطقه اي، فعاليت اقتصادي و مسأله انرژي، فرصت ها و چالش هايي را براي ج. ا. ايران زمينه سازي نمايد. پژوهش حاضر به روش کيفي و با رويکرد توصيفي و تحليلي است. نتايج تحقيق مؤيد اين واقعيت است که روابط ژئوپولتیک، سیاسی، تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کردستان امروزی عراق ، مي تواند در جهت تهديدزدايي امنيتي و تأمين منافع دو طرف مؤثر واقع شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
211 - بررسی مساله بزهکاری در بین جمعیت جوانان
مسعود جهانبانی مریم عزیزی عبدالرسول عباسی نصر آباد سفلیبزهکاری به شیوه‌های گوناگون تعریف شده است. به نظر میرسد، کاملترین تعریفی که با توجه به نظریات کارشناسان رشته‌های مختلف ارائه شده، این است که بزهکاری، اقدام به عملی است که برخلاف موازین، مقرّرات و قوانین جامعه بوده، انجام آن موجب پیگرد قانونی میشود و کسانی را که مرت چکیده کاملبزهکاری به شیوه‌های گوناگون تعریف شده است. به نظر میرسد، کاملترین تعریفی که با توجه به نظریات کارشناسان رشته‌های مختلف ارائه شده، این است که بزهکاری، اقدام به عملی است که برخلاف موازین، مقرّرات و قوانین جامعه بوده، انجام آن موجب پیگرد قانونی میشود و کسانی را که مرتکب چنین اعمالی میگردند، مجرم یا بزهکار میگویند. افزایش روند بزهکاری در ابعاد گوناگون در میان نوجوانان و جوانان، توجه کارشناسان رشته‌های علوم انسانی را به خود جلب کرده است. در این مقاله، بررسی مساله بزهکاری در بین جمعیت جوانان می باشد، مورد بررسی قرار گرفته است. اگر خانواده به عنوان اولین محیطی که فرد در آن نشو و نموّ می‌یابد، مورد کنکاش قرار گیرد، عواملی از جمله اختلاف پدر و مادر، تبعیض بین فرزندان، کمبود محبت، عدم حضور پدر در خانه، بزهکاری یکی از اعضای خانواده، نداشتن الگوی رفتاری مناسب، عدم درک فرزندان و غیره میتواند نقش مؤثری در بزهکاری فرزندان داشته باشد. علاوه بر این، عوامل دیگری همچون مسائل اقتصادی، فقدان تعلیم و تربیت مناسب، اشتغال و عوامل مرتبط با آن، مثل بیکاری و نارضایتی شغلی و سرانجام ضعف اعتقادات مذهبی در این زمینه مورد توجه قرار گرفته است. در نهایت، پیشنهادهایی برای پیشگیری از بزهکاری نوجوانان و جوانان ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
212 - بررسی و راهکار شناخت زبانی بر افزایش و آمادگی و پیشرفت زبانی مناطق دو زبانه
ثریا باستان نسرین عبداللهی شیدا سپیرانیتنوع زبانی، گویشی و فرهنگی، از عوامل اساسی پیشرفت بشر در حوزه های مهم فکری و اجتماعی است و دو زبانگی پدیده ای جهانی است که در اکثر کشورهای جهان وجود دارد، اصطلاح دو زبانگی به استفاده منظم از دو زبان و یا بیشتر اطلاق می شود که با مفهوم فردی و اجتماعی به کار می رود. نتایج چکیده کاملتنوع زبانی، گویشی و فرهنگی، از عوامل اساسی پیشرفت بشر در حوزه های مهم فکری و اجتماعی است و دو زبانگی پدیده ای جهانی است که در اکثر کشورهای جهان وجود دارد، اصطلاح دو زبانگی به استفاده منظم از دو زبان و یا بیشتر اطلاق می شود که با مفهوم فردی و اجتماعی به کار می رود. نتایج پژوهش ها نشان می دهد که دو زبانگی در کشور ما همچون سایر کشورهای چند زبانه، از مسایل بحث برانگیز است و کودکان دو زبانه در بدو ورود به مدرسه به دلیل کنار گذاشتن زبان مادری و به تبع آن ناتوانی در درک مطلب با خطر افت تحصیلی و ترک تحصیل مواجه می شوند. به نظر می رسد برای کاهش اثرات این گونه مشکلات می توان در کوتاه مدت از تجارب، پیشنهادات و ابتکارات آموزگاران استفاده کرد. به همین منظور در این تحقیق سعی بر بررسی و راهکار شناخت زبانی بر افزایش و آمادگی و پیشرفت زبانی مناطق دو زبانه کرده اند، راهکارهایی موثر در جهت کاهش مشکلات زبانی دانش آموزان در مناطق دو زبانه ارایه گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
213 - برآمدن اینفلوئنسر‌های دانشگاهی در ایران
عباس وریج کاظمیمقالۀ حاضر به دنبال مطالعۀ افراد پرنفوذ علمی در ایران، بدین پرسش می‌پردازد که چگونه در کنار سلیبریتی‌‌های سنتی، استاد- اینفلوئنسرها، جای خود را در فضای دانشگاهی بازکرده‌اند. برای انجام این مطالعه، ابتدا به کاوش در باب مفهوم فرهنگ شهرت و اینفلوئنسری پرداختهایم و سپس پا چکیده کاملمقالۀ حاضر به دنبال مطالعۀ افراد پرنفوذ علمی در ایران، بدین پرسش می‌پردازد که چگونه در کنار سلیبریتی‌‌های سنتی، استاد- اینفلوئنسرها، جای خود را در فضای دانشگاهی بازکرده‌اند. برای انجام این مطالعه، ابتدا به کاوش در باب مفهوم فرهنگ شهرت و اینفلوئنسری پرداختهایم و سپس پای تحقیقات متأخر در باب نسبت دانشگاه و فرهنگ اینفلوئنسری را به میان آورده‌ایم. در مرتبه بعدی از خلال مطالعات انجام شده و همچنین مطالعۀ موقعیت هفت استاد پرنفوذ دانشگاهی، صفحات اینستاگرامی و دیگر شبکه‌های اجتماعی آنان وارسی شده، در نهایت گونه‌شناسی ای از اشکال مختلف استادان مشهور دانشگاهی ارائه میشود. سه گونۀ کلی از استادان مشهور شناسایی شد: در دسته اول، سلیبریتی‌‌های سنتی قرار دارند که عمدتاً حضوری اندک در شبکه‌های اجتماعی دارند. دسته دوم، استادان- اینفلوئنسر هستند؛ یعنی کسانی که درون شبکه‌های اجتماعی متولد شدند و حضور، فعالیت و شهرتشان در جهان مجازی، بیش از جهان بیرونی است. گروه سوم، هویت دورگه و هیبریدی دارند؛ به لحاظ سنی هرچند تجربه بالایی دارند، با گروه سنی دسته اول فاصله دارند. به عبارتی در مرز میان گونۀ اول و دوم جای گرفته‌اند؛ هم کمی شهرت پیشین در دنیایی خارج از فضای مجازی دارند و هم موقعیت جدیدی برای خود در شبکه‌های اجتماعی ایجاد کرده‌اند. در مقایسۀ میان این سه گونۀ دانشگاهی، تمایزهای عمده سلبیریتی‌‌های دانشگاهی به عنوان چهرۀ نوظهور تشریح خواهد شد. استاد- اینفلوئنسرها، درون شبکه‌های اجتماعی متولد می شوند و زندگی میکنند؛ شهرتشان را مدیون همین شبکهها هستند؛ رابطه ای افقی‌تر با مخاطبان خود برقرار میکنند؛ جمعیتی عمومی‌تر را مخاطب خود قرار میدهند؛ به‌خوبی از قدرت پیوندهای سست آگاهند و در نهایت در نقش رهبران جدید فکری در جامعه ظاهر میشوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
214 - نقدی بر نظریۀ پایان فلسفۀ تطبیقی، با تکیه بر دیدگاه استیون بوریک
مریم پرویزی قاسم پورحسناز زمان پیدایش اصطلاح «فلسفۀ تطبیقی» تا به امروز، دیدگاههای مختلفی در باب چیستی، مبانی و کارکرد آن مطرح شده است. بعضی از اندیشمندان بر پایان فلسفۀ تطبیقی تأکید دارند، برخی دیگر بر اهمیت و ضرورت آن اصرار میورزند و عده‌یی نیز به ایجاد تغییرات اساسی در آن ـ‌از اروپامحوری، چکیده کاملاز زمان پیدایش اصطلاح «فلسفۀ تطبیقی» تا به امروز، دیدگاههای مختلفی در باب چیستی، مبانی و کارکرد آن مطرح شده است. بعضی از اندیشمندان بر پایان فلسفۀ تطبیقی تأکید دارند، برخی دیگر بر اهمیت و ضرورت آن اصرار میورزند و عده‌یی نیز به ایجاد تغییرات اساسی در آن ـ‌از اروپامحوری، به التفات به دیگری و هم‌سخنی‌ـ روی آورده‌اند. با اینحال، «پایان» دارای معانی گوناگونی است که با بررسی آنها، میتوانیم سه معنا و مصداق اساسی را برای آن بیان کنیم: 1) بمعنای امتناع ذاتی، حامیان این نظریه معتقدند فلسفۀ تطبیقی بدلیل کاستیها و ناکامیابیهای درونی، با اشکال مهمی تحت عنوان «امتناع در ذات» روبرو بوده و اساساً نباید شکل میگرفت، 2) بمعنای ظهور تمامی امکانها و فعلیت یافتن همۀ استعدادها و تواناییها، که در آن بر اصل پیشرفت و کمال تأکید شده است و 3) بمعنای پایان گذشته و آغازی نو. در پژوهش حاضر با روش تحلیلی‌ـ‌توصیفی و با تکیه بر دیدگاه استیون بوریک، نظریۀ پایان فلسفۀ تطبیقی بر اساس این معانی سه‌گانه بررسی و ارزیابی شده است. بنظر میرسد آنچه مخالفان فلسفۀ تطبیقی بر آن تأکید میکنند، پایان بمعنای نخست آن است، چراکه معتقدند فلسفۀ تطبیقی، «اروپامحور» شده و نمیتواند با سایر سنتها و نظامهای علمی گفتگو و تعامل کند؛ از اینرو بلحاظ مفهومی دارای امتناع ذاتی است. اما بوریک برخلاف دیدگاه مخالفان، فلسفۀ تطبیقی را برای خروج از انزواگرایی شرق و اروپامحوری ضروری میداند. او با اتخاذ رویکردی انتقادی نسبت به «فلسفۀ تطبیقی گذشته» بدلیل اروپامحور بودن، به «فلسفۀ تطبیقی آینده» توجه میکند که دو وظیفۀ بر عهده دارد: 1) حفظ شیوه‌های مختلف تفکر و 2) تسهیل ارتباط میان این شیوه‌ها، بدون تقلیل یکی به دیگری. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
215 - واکاوی ابعاد فرهنگ سازمانی دانشگاه فرهنگیان از منظر توسعه شایستگی های معلمی
زهره عبابافاین پژوهش با هدف کاوش و توصیف ابعاد فرهنگ سازمانی دانشگاه فرهنگیان از منظر توسعه شایستگی های معلمی انجام شد. بر اساس هدف دو سوال پژوهش طرح گردید و به کمک طرح پژوهش کیفی با رویکرد پدیدار شناسی دنبال شد. مشارکت کنندگان مبتنی بر شیوه نمونه گیری هدفمند و با رعایت تنوع گروه چکیده کاملاین پژوهش با هدف کاوش و توصیف ابعاد فرهنگ سازمانی دانشگاه فرهنگیان از منظر توسعه شایستگی های معلمی انجام شد. بر اساس هدف دو سوال پژوهش طرح گردید و به کمک طرح پژوهش کیفی با رویکرد پدیدار شناسی دنبال شد. مشارکت کنندگان مبتنی بر شیوه نمونه گیری هدفمند و با رعایت تنوع گروه ها به تعداد 44 نفر در چهار گروه: مدیران و کارشناسان سازمان مرکزی، اساتید و دانشجویان از دانشگاه فرهنگیان؛ اساتید دانشگاه در حوزه های تعلیم و تربیت و تربیت معلم از دانشگاه های خوارزمی، تهران، تربیت مدرس، شهید بهشتی و علامه طباطبایی تهران انتخاب شدند. داده ها به کمک مصاحبه عمیق اکتشافی جمع آوری شدند. مصاحبه با اساتید، مدیران و کارشناسان سازمان مرکزی دانشگاه فرهنگیان و همچنین اساتید دیگر دانشگاه ها به شیوه انفرادی و مصاحبه با دانشجویان به شیوه گروه های کانونی انجام شد. از تحلیل داده ها ابعاد شش گانه شایستگی های معلمی: دانش نظری، دانش عملی، زاویه دید، باورهای حرفه ای، توانمندی های فردی و فراشایستگی ها با 15 مولفه؛ و در بخش فرهنگ سازمانی دانشگاه فرهنگیان، ابعاد شش گانه فلسفه تربیت، اعتماد، تربیت معلم، تعاملات درون و برون سازمانی، ارزشهای سازمانی و فاصله قدرت با 17 مولفه استنباط شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
216 - تعامل و تقابل فرهنگی و اجتماعی مسلمانان با مسیحیان در اندلس
مسعود فرشیدنیا زهرا حامدی مجتبی خلیفهامویان اندلس در اروپای غربی تاریخی به وجود آوردند که دارای خصوصیات متمایز با گذشته آنها است . مغرب زمین طی قرون میانه با تمدن اسلامی مراوده داشته است و تحت تأثیر فرهنگ اسلامی قرار گرفتند و سپس با شناخت از فرهنگ اسلامی به مرور حکومت اسلامی را تحت تأثیر خود قرار داد .در ک چکیده کاملامویان اندلس در اروپای غربی تاریخی به وجود آوردند که دارای خصوصیات متمایز با گذشته آنها است . مغرب زمین طی قرون میانه با تمدن اسلامی مراوده داشته است و تحت تأثیر فرهنگ اسلامی قرار گرفتند و سپس با شناخت از فرهنگ اسلامی به مرور حکومت اسلامی را تحت تأثیر خود قرار داد .در کنار عواملی چون آشنایی اروپاییان با مراکز علمی مسلمانان، رشد اقتصادي، رونق شهر نشینی وزمینه سازي مدارس موجود در کلیسا ها و دیر ها، ترجمه کتاب هاي عربی به زبان لاتین نیز از عوامل مهم رشد شگفت انگیز دانشگاه هاي اروپایی، بود. از عوامل موثر در ظهور و تثبیت تمدنی، می تواند خود را در قالب کاربرد زبان مشترك نشان دهد. در دوران سیطره فرهنگ اسلامی در اندلس، علاوه بر زبان عربی، که زبان رسمی نهادهاي آموزشی و حکومتی بود، زبان لاتینی نیز، در کلیساها و نظامات اداري محلی به کار می رفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
217 - بررسی و تحلیل سلوک اجتماعی در مثنوی مولوی
صمد عباس‌‌زاده گرجان محمد فرهمند سرابی ابراهیم دانش فرامرز جلالتمثنوی معنوی اثر جاودانۀ مولانا جلال الدین محمد بلخی به مثابۀ اثری از آثار موفق ادبی ایران و جهان، نمونه ای ارزنده و مهم در تاریخ ادبیات جهان است که با تحلیل جامعه‌شناختی آن، از منظر سلوک اجتماعی می توان به اطلاعات زیادی از اوضاع اجتماعی و بایدها و نبایدهایی که از فکر و چکیده کاملمثنوی معنوی اثر جاودانۀ مولانا جلال الدین محمد بلخی به مثابۀ اثری از آثار موفق ادبی ایران و جهان، نمونه ای ارزنده و مهم در تاریخ ادبیات جهان است که با تحلیل جامعه‌شناختی آن، از منظر سلوک اجتماعی می توان به اطلاعات زیادی از اوضاع اجتماعی و بایدها و نبایدهایی که از فکر و تجربه و روان شناسی اجتماعی مولانا سرچشمه می گیرد و از آن به اندیشۀ سلوک اجتماعی تعبیر می شود، دست یافت. در این پژوهش که به شیوۀ توصیفی، تحلیلی تدوین شده است، دورۀ زمانی قرن هفتم را در نظر خواهیم داشت که در آن به نقش های اجتماعی، هنجارها و کنش ها و مقوله های مهم اجتماعی و نیز نهادهای اجتماعی خواهیم پرداخت. همچنین با توجه به جایگاه مهم مولانا در ادبیات، فرهنگ و تاریخ ایران زمین و نقش بی چون و چرای وی در تبیین آموزه های عرفانی، اخلاقی، بررسی نگاه و رویکرد وی به سلوک اجتماعی از خلال آثارش به‌ویژه مثنوی معنوی بسیار ضروری به نظر می رسد و این مهم می تواند ما را به آبشخورهای فکری مولانا درباره ی سلوک اجتماعی رهنمون شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
218 - الگوی برنامه منتورینگ همتا برای اساتید دانشگاه فرهنگیان: رویکرد نظریه داده بنیاد
نسرین اوضاعی علیرضا عصاره محمود مهرمحمدی محمدرضا امام جمعه غلامعلی احمدیمنتورینگ همتا به عنوان یکی از رویکردهای نوین در توسعه حرفه¬ای اساتید در نظر گرفته می¬شود. هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی برنامه منتورینگ همتا برای اساتید دانشگاه فرهنگیان است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده¬ بنیاد انجام گرفت. جامعه¬ی آماری شامل اساتید دانشگاه فرهنگ چکیده کاملمنتورینگ همتا به عنوان یکی از رویکردهای نوین در توسعه حرفه¬ای اساتید در نظر گرفته می¬شود. هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی برنامه منتورینگ همتا برای اساتید دانشگاه فرهنگیان است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده¬ بنیاد انجام گرفت. جامعه¬ی آماری شامل اساتید دانشگاه فرهنگیان هستند که از طریق نمونه‌گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شدند. داده¬ها از طریق مصاحبه¬ی نیمهساختاریافته با پانزده نفر از اساتید دانشگاه فرهنگیان استان البرز و تهران است. به منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای لینکن و کوبا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان‌دهنده¬ی سی و پنج مفهوم محوری و یازده مقوله منتخب است که در قالب مدل پارادیمی شامل برنامه¬ریزی و تدوین استراتژی کلان، نیازسنجی، نگرش، بازطراحی ساختارسازمانی، بازنگری و پالایش قوانین و طراحی نظام نوین ارزیابی عملکرد به عنوان مقوله محوری و شرایط علی (عوامل فردی و سازمانی)، عوامل زمینه¬ای (عوامل محیطی و سازمانی)، شرایط مداخله¬¬ای تسهیل¬گر(سواد اطلاعاتی و رسانه¬ای، اخلاق حرفه¬ای، حمایت و پشتیبانی، ارتباط منتورینگ و گردش شغلی، واقع¬گرایی و بازنگری در سیاست جذب)، شرایط مداخله¬گر محدودکننده(سیاست¬زدگی، کمیت¬گرایی، ضعف مدیریت منابع انسانی، دیدگاه سنتی به نیروی انسانی، ضعف ساختاری، صوری¬سازی و نگاه مقطعی) و پیامد (رشد و توسعه حرفه¬ای اساتید دانشگاه فرهنگیان) سازمان یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
219 - سنتزپژوهی شاخص ها و مؤلفه های فرهنگ یادگیری مبتنی بر سازنده گرایی اجتماعی
خجسته رفیعی نژاد علی اکبر عجم حسین مؤمنی مهمویی مهدی زیرکتوجه به نظریات یادگیری در آموزش نقش مهمی در طراحی برنامه های درسی دارد. نظریه سازنده گرایی اجتماعی به عنوان نظریه نوین در محیط های آموزشگاهی مورد توجه برنامه ریزان است که نیازمند توجه هر چه بیشتر به شاخص های آن می باشد. از این رو هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص ها و مؤلفه ه چکیده کاملتوجه به نظریات یادگیری در آموزش نقش مهمی در طراحی برنامه های درسی دارد. نظریه سازنده گرایی اجتماعی به عنوان نظریه نوین در محیط های آموزشگاهی مورد توجه برنامه ریزان است که نیازمند توجه هر چه بیشتر به شاخص های آن می باشد. از این رو هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص ها و مؤلفه های فرهنگ یادگیری مبتنی بر نظریه سازنده گرایی اجتماعی است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن سنتزپژوهی است. جامعه پژوهش کلیه مقالاتی می باشند (148 مقاله) که از سال 2012 میلادی و 1390 شمسی تاکنون در مورد فرهنگ یادگیری مبتنی بر نظریه سازنده گرایی اجتماعی است که در پایگاه های تخصصی و علمی ارائه شده اند. نمونه پژوهش 33 مقاله است که این تعداد بر اساس پایش موضوعی، اشباع نظری داده ها و به صورت هدفمند انتخاب شدند. داده های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شده اند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل محتوا به شیوه مقوله‌بندی برمبنای الگوی سنتزپژوهی روبرتس استفاده شده است. جهت بررسی اعتبار یافته ها از کدگذاری مجدد یافته ها بر مبنای روش اسکات (2012) استفاده شده و ضریب توافق بین ارزشیابان 79 درصد محاسبه گردید. مؤلفه ها و شاخص های فرهنگ یادگیری مبتنی بر سازنده گرایی اجتماعی در 8 بُعد، 36 محور و 124 مقوله شامل اهداف، ویژگی های فراگیران، ویژگی مربی، رویکردهای یاددهی-یادگیری، محتوا، محیط، ویژگی های ارزشیابی و عوامل مؤثر شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
220 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایانسان در زندگي اجتماعي و فردي خود همواره بدنبال شناخت «ارزشها» و معيار «ارزش» ميباشد تا «في‌المثل» طلا را از مس بشناسد و سفيهانه، لعل و گوهر را با خرمهره بدل نكند. اين توجه به ارزش اشياء گرچه يك ميل فطري و طبيعي است ولي گاهي حس فطري انسان در تشخيص اشتباه ميكند و چيزهاي چکیده کاملانسان در زندگي اجتماعي و فردي خود همواره بدنبال شناخت «ارزشها» و معيار «ارزش» ميباشد تا «في‌المثل» طلا را از مس بشناسد و سفيهانه، لعل و گوهر را با خرمهره بدل نكند. اين توجه به ارزش اشياء گرچه يك ميل فطري و طبيعي است ولي گاهي حس فطري انسان در تشخيص اشتباه ميكند و چيزهاي فاقد «ارزش واقعي» را با ارزش ميگيرد؛ همانطوركه كودك بحكم غريزه بدنبال يافتن خوراكي است، اما گاهي ممكن است باشتباه هرچيز مضر را به دهان بگذارد. در جوامع بشري اين اشتباه در موضوع و تصور برخي امور فاقد ارزش واقعي بعنوان اموري ارزشمند، فراوان ديده ميشود. سبب اين شكست بشر در رسيدن به «ارزشهاي واقعي»، نشناختن و نداشتن «معيار ارزش» واقعي است. ارزش، هنگامي واقعي و مفيد و بدون خسارت است كه با حقايق واقعي يعني نظام طبيعي آفرينش، منطبق باشد، و عقلانيت و شرع و عرف عقلا هم آنرا تأييد كند؛ هرآنچه با اين معيار و شاخص منطبق نباشد زيان‌آور است و خسارت ببار مي‌آورد. متأسفانه در تحليل رفتارهاي اجتماعي ملتها اين اشتباه و اين خسارتها ديده ميشود، جايي كه جهالت و هوسهاي خام يا تقليد كوركورانه از گروهي ديگر، بجاي شاخص ارزش واقعي مينشيند و بصورت عرف و عادت غلط در جامعه ميماند. مدتي است بحث رسانه‌ها بر سر «تبعيض ناروايي» است كه دولت يا برخي تشكيلات رسمي كشور، بصورت بذل اسراف‌آميز بيت‌المال به فوتبال حرفهيي يا ملي روا ميدارد. ما بارها در همين صفحه به آن پرداخته بوديم، و اخيراً نيز بوسيلة يكي از دلسوزان انقلاب و نظام اسلامي واقعي بيان شد. اين «تبعيض» از آنرو «ناروا» است كه در مقايسه با نياز شديد امور علمي و مراكز تحقيقي فلسفي، و خدماتي مانند آن، بويژه در حوزه و دانشگاه، با اين ورزش و اين ميراث غربي گاه مضر فرهنگي و اخلاقي، ديده ميشود كه سهم نهادها و بنيادهاي مفيد كشور بسيار كمتر است يا حتي به برخي از بنيادهاي آزاد پژوهشي بودجه‌يي داده نميشود. بديهي است كه هرگونه كوتاهي در كمك شايسته به اينگونه مؤسسات و مراكز، بنفع دشمنان نظام و برابر سياستهاي ضدفرهنگي و ضدعلمي آنان بر ضد كشور است، كه در چهار دهه اين انقلاب اسلامي مستمراً در اجراي آن كوشا بوده‌اند. بايد دانست كه نبود ارزش واقعي در يك ورزش تشريفاتي بيفايده و گاهي مضر، هيچ ربطي به ورزشكاران و اصل ورزش ندارد و طرح و بحث شخصيت ورزشكاران در اين عرصه، بكلي غلط و بيربط به اصل مسئله و نوعي مغالطه است. بيشتر قهرمانان كشور بويژه رشته‌هاي ايراني‌الاصل، جواناني محترم ميباشند، اما فوتبال اين ورزش پرهزينه و بيسود كه حتي در جهان نتوانسته جايگاهي بدست آورد، در مقايسه با نهادهاي علمي جامعه‌ساز ـكه با معرفت و تربيت روحي و شخصيت‌سازي و رشد انديشه و فرهنگ انسان مرتبط استـ در خور اينهمه هزينه و اسراف و تبذير از كيسه ملت فقير ما نيست و با مصالح ملي نيز ناسازگار است و عقل و منطق و شرع آنرا نهي ميكند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
221 - بررسی و نقد نسبت فرهنگ با تعلیم‌وتربیت از منظر عاملیت فرد در اسنادبالادستی
حمیده فرح بخش خسرو باقری دکتر نرگس سجادیهپژوهش حاضر در پی بررسی و نقد نسبت فرهنگ و تعلیم‌وتربیت از منظر عاملیت فرد در اسناد بالادستی (سند تحول بینادین آموزش‌وپرورش و سند مبانی نظری تحول بنیادین) است. برای رسیدن به هدف، اسناد مذکور با روش تحلیل محتوای کیفی، تحلیل مفهومی از نوع «تفسیر مفهومی» و «ارزیابی ساختار م چکیده کاملپژوهش حاضر در پی بررسی و نقد نسبت فرهنگ و تعلیم‌وتربیت از منظر عاملیت فرد در اسناد بالادستی (سند تحول بینادین آموزش‌وپرورش و سند مبانی نظری تحول بنیادین) است. برای رسیدن به هدف، اسناد مذکور با روش تحلیل محتوای کیفی، تحلیل مفهومی از نوع «تفسیر مفهومی» و «ارزیابی ساختار مفهوم» شدهاند. در این بررسی نشان داده شده است که اسناد بالادستی که نقشی قابل توجه در تعریف نسبت‌‌های مذکور دارند، در این زمینه، دچار نوعی تعارض درونی هستند. در این اسناد از یک طرف بر مفاهیمی چون عاملیت فرد، تعامل ناهم‌تراز، سنتگرایی تحولی و تحول و پویایی فرهنگ تأکید شده است که میتوان آنها را از جمله نقاط قوت اسناد بالادستی به شمار آورد. از طرف دیگر، در تبیین هر یک از مفاهیم ذکر شده، بر ابتنای آنها بر مقوله «نظام معیار اسلامی» تأکید شده است. همین امر موجب ایجاد نوعی تعارض درونی بین مفاهیم موجود در اسناد در زمینه تبیین نسبت مورد نظر شده است که مانع از رسیدن به درک درستی از این نسبت میشود. در این پژوهش مصادیق این تعارض بررسی شده است که عبارتند از: محوریت نظام معیار اسلامی، ابهام ماهیت فرهنگ در اسناد بالادستی، ناهم‌خوانی مفهوم تعامل ناهم‌تراز با تأکید بر «نظام معیار اسلامی»، غلبه فرهنگ‌گرایی و سنت گرایی بر عاملیت، و مرزهای مفهومی مبهم میان انتقال فرهنگ و انتقاد به فرهنگ. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
222 - بررسی تاثیر مثلث تاریک شخصیت بر پنهان‌سازی دانش با نقش میانجی فرهنگ یادگیری سازمانی (موردمطالعه: اساتید دانشگاه تهران)
سید حامد هاشمی مهدی احمدی قمشانی حمیدرضا نعمت الهی شبنم زرجوپژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر مثلث تاریک شخصیت بر پنهان‌سازی دانش با نقش میانجی فرهنگ یادگیری سازمانی انجام شد. پژوهش حاضر بر اساس هدف در گروه پژوهشهای کاربردی و جزء تحقیقات همبستگی است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه های استاندارد مثلث تاریک شخصیت، فر چکیده کاملپژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر مثلث تاریک شخصیت بر پنهان‌سازی دانش با نقش میانجی فرهنگ یادگیری سازمانی انجام شد. پژوهش حاضر بر اساس هدف در گروه پژوهشهای کاربردی و جزء تحقیقات همبستگی است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه های استاندارد مثلث تاریک شخصیت، فرهنگ یادگیری سازمانی، پنهان‌سازی دانش بود. روایی پرسشنامه ها از طریق نظرات خبرگان و با پایایی نیز بر اساس آزمون آلفای کرونباخ برای پرسشنامه های مثلث تاریک شخصیت (75/0)، پنهان‌سازی دانش (77/0)، فرهنگ یادگیری سازمانی (71/0) بدست آمد و به تأیید رسید است، جامعه آماری پژوهش شامل اساتید دانشگاه تهران می باشد که حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس و نرمافزار نمونه‌گیری Spss Sample power برابر با 187 بدست آمد. ابزار تجزیه‌وتحلیل داده ها رگرسیون و تحلیل مسیر و نرم‌افزارهای SPSS و AMOS بود. یافته ها نشان داد مثلث تاریک شخصیت بر پنهان‌سازی دانش تأثیرگذار است و 31 درصد واریانس پنهان‌سازی دانش توسط مولفه مثلث تاریک شخصیت تبیین شده است.همچنین ابعاد مثلث تاریک شخصیت (ماکیاولیسم، خودشیفتگی، بعد اختلالات فکری و روانی) بر پنهان‌سازی دانش تأثیرگذار است. 38 درصد واریانس مولفه پنهان‌سازی دانش توسط ابعاد مثلث تاریک شخصیت (ماکیاولیسم، خودشیفتگی، بعد اختلالات فکری و روانی) تبیین شده است. فرهنگ یادگیری سازمانی نیز دارای نقش میانجی در تأثیر مثلث تاریک شخصیت بر پنهان‌سازی دانش متغیر فرهنگ یادگیری سازمانی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
223 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایواژة «ارزش» يكي از واژه‌هاي عميق و پردامنة معنايي و فرهنگي است و آنرا ميتوان به دو دسته: «ارزشهاي واقعي» و «ارزشهاي موهوم» تقسيم كرد. ارزشهاي «واقعي» اموري هستند كه سراسر خير و فايده، و بدون زيان و آسيب باشند. در تعريفي ديگر، ارزشهاي واقعي چيزهايي هستند كه فطرت و وجدان چکیده کاملواژة «ارزش» يكي از واژه‌هاي عميق و پردامنة معنايي و فرهنگي است و آنرا ميتوان به دو دسته: «ارزشهاي واقعي» و «ارزشهاي موهوم» تقسيم كرد. ارزشهاي «واقعي» اموري هستند كه سراسر خير و فايده، و بدون زيان و آسيب باشند. در تعريفي ديگر، ارزشهاي واقعي چيزهايي هستند كه فطرت و وجدان ناب بشر و عقل انسان، آن را خير محض و مفيد براي جامعه و فرد و وسيله‌يي براي تأمين زندگي سعادتمندانه و امن و آسايش و هماهنگ با نظام احسن آفرينش براي بشر، بداند. نقطه برابر آن، «ارزشهاي موهوم» و خيالي هستند كه مردم جاهل و بيفرهنگ از آن براي سرگرمي و از دست‌دادن عمر گرانبها استفاده ميكنند و گاهي سبب هرزگي و فساد اخلاق جوانان ميشود. ارزشهاي موهوم گاهي بدست سياست و جهانخواران ضد بشر ايجاد و تبليغ ميشود و از آن براي دور كردن مردم از ارزشهاي واقعي و خير و مصلحت خود و جامعه، و سوق آنان به هرزگي و شهوتراني بهره ميگيرند؛ مانند سينما و هنر دروغين بازيگري يا فوتبال حرفهيي. فوتبال حرفهيي ـكه برخلاف ورزشهاي بومي و ايراني‌ـ فاقد بيشتر مزاياي ارزشهاي واقعي است، در نظام سابق شاهنشاهي به كشور وارد شد و دولتها از آن براي سرگرم‌كردن و دور كردن مردم از مفاسد و مشكلات سياسي و اجتماعي كشور، بهره ميگرفتند و آن را تشويق و بودجه‌هاي كلاني از جيب مردم فقير كشور را براي آن ميپرداختند، كه متأسفانه اين وضع هنوز هم ادامه دارد. ورزش در جاي خود و بسهم خود، كاري پسنديده و مفيد و حكيمانه است، اما بشرط آنكه با اين بهانه و بنام ورزش واقعي، بيت‌المال ملت فقير را بدست اسراف و اتلاف نسپارند و از جمله، دستمزدها و هزينه‌هاي ريالي و ارزي كلان به اين و آن، از جمله مربيان خارجي، نپردازند، كه گفته‌اند: «حيف از طلا كه خرج مُطّلا كند كسي». اين در حالي است كه مؤسسات علمي و پژوهشي ـ و بيشتر از همه مراكز فلسفي و منطقي ـ كمترين سهم را در فصل بودجه‌هاي فرهنگي دارند، كه اين مصداق همان «تبعيض ناروا»ست كه در اصل سوم قانون اساسي آمده و منع شده است؛ و نقض عدالت اجتماعي است. آسيب ديگري كه در دوران جديد به فوتبال حرفهيي افزوده شده، بهره‌گيري دشمنان نظام اسلامي و سرمايه‌گذاران براي براندازي و نابودي كشور، از چهره‌هاي فوتبال است كه پس از آنكه برخي افراد پوچ و فاقد ارزشهاي اجتماعي را بدست رسانه‌ملي به شهرت رساندند و الگوسازي از آنان براي جوانان جاهل انجام شد، از آنان براي تشويق افكار عمومي برضد نظام و انقلاب و رهبري بهره ميگيرند و از آنان الگو و مرشد سياسي ميسازند و سخنان ياوه آنها را دستورالعمل مردم هوشمند و آگاه دشمن‌‌شناس ايران ميشمارند. مديران و دلسوزان نظام اسلامي و انقلابي ايران موظفند در اين عدم موازنة ارزشهاي اجتماعي و جايگاه غيرمعقول فوتبال حرفهيي و بازاري، و بپاس ارزشهاي واقعي خداپسند، راهي منطقي و معقول را در پيش گيرند و چاره‌يي عاجل بينديشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
224 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایدر سرمقاله پيش، بمناسبت افاضاتي كه برخي به شهرت رسيدگان ورزش فوتبال باشگاهي و حرفهيي بحمايت از شورشهاي اخير خياباني براندازانه و ضدنظام كرده بودند، شرحي مختصر درباره «ارزشهاي موهوم» و مجعول اجتماع عوام الناس ـكه خوراكي براي دشمنان بيروني ميشودـ داديم تا روشن شود كه چکیده کاملدر سرمقاله پيش، بمناسبت افاضاتي كه برخي به شهرت رسيدگان ورزش فوتبال باشگاهي و حرفهيي بحمايت از شورشهاي اخير خياباني براندازانه و ضدنظام كرده بودند، شرحي مختصر درباره «ارزشهاي موهوم» و مجعول اجتماع عوام الناس ـكه خوراكي براي دشمنان بيروني ميشودـ داديم تا روشن شود كه ارزشگذاريهاي عوام كالانعام تا چه مقدار ميتواند ارزشهاي واقعي را زير غبار اين نادانيها و باشتباه گرفتن خرمُهره بجاي گوهر، بپوشاند. در اينجا لازم است به نمونة ديگر اينگونه ارزشهاي موهوم و غيرواقعي، كه بغلط نام «هنر» بر آن گذاشته‌اند و بيشتر در قالب سينما ديده ميشود، اشاره كنيم كه نه فقط محبوب و الهامبخش مردم عوام دور از معارف و جهانشناسي، كه حتي صدرنشين خاطر خطير برخي سياستگذاران و مديران كشوري بوده و جايگاهي وزين و رسمي در وزارت ارشاد دارد و مهمان دائمي صدا و سيماست و حتي بالاتر از آن، در قانونگذاري كشور نيز بر جاي سوگلي جامعه نشسته و به يمن پسند عده‌يي در مجلس قانونگذاري، بدون هيچ منطقي براي رجحان سينما بر معارف و فرهنگ اصيل اسلامي، حتي آن را از بخشي از ماليات معاف مينمايند تا آلاف بر الوف ثروتهاي بادآورده آنان افزوده شود و در عوض، بيشرمانه در فرصتهاي سياسي گوناگون، سنگ به اندام كشور خود و نظام صالح آن بيندازند و با نمايش فيلمهايي (مانند عنكبوت مقدس) به مقدسات مذهبي و ملي توهين كنند. بايد اعتراف كرد كه معدودي از اين بازيگران سينما، داراي اصالت خانوادگي و وطندوست، و با ملت و نظام همراهند ولي اين جمع كوچك صالح در سينماي كشور، زيان فرهنگي و سياسي بقيه را نميتواند بپوشاند. اين حكما و خردمندان جامعه بودند كه بشر را از توفانهاي سخت اجتماعي نجات داده و به ساحل امن رسانيده و امنيت و آسايش آورده‌اند، نه مشتي مغنّيان و مقلّدان و دلقكبازان و برخي ناپاكان كه عفت را سرماية بازار باصطلاح «هنر» كرده و در وقايع سياسي بر كرسي ارشاد سياسي جوانان مينشينند و راه خيانت را به آنان مي‌آموزند. بيشتر آنچه بنام سينما و هنر در كشور ما بيشترين خودنمايي را دارد، همان است كه طي قرون اخير صهيونيستها از طريق هاليوود و گاهي رسانه‌هاي خود، به مردم معرفي و تحميل كرده تا راه استثمار را باز كنند. هرگز سينما، اين هنر موهوم، نتوانسته به مردم راه خوشبختي را بياموزد و از جرائم و خيانت يا فساد اجتماعي جلوگيري نمايد. جا دارد نظام اسلامي ايران و مسئولين نگاهي دوباره به مسئله» سينماگري و فاسدپروري بيندازند و جرثومه‌هاي فسادآموز سياسي و اجتماعي را از آن دور سازند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
225 - اثر جهانبینی اجتماعی- فرهنگی گردشگران بر قصد بازدید آنان از خانه‌های سنتی شوشتر
یزدان شیرمحمدی مهران شهرستانیهدف این پژوهش بررسی اثر جهانبینی فرهنگی و اصالت خانه‌های سنتی شوشتر، بر قصد بازدید گردشگران از خانه‌های سنتی شوشتر است. در این تحقیق، جهانبینی فرهنگی و اصالت بر فرایند قصد رفتاری گردشگران در بازدید از خانه‌های سنتی، با بهرهگیری از متغیرهای مدل رفتار هدفمند و با رویکر چکیده کاملهدف این پژوهش بررسی اثر جهانبینی فرهنگی و اصالت خانه‌های سنتی شوشتر، بر قصد بازدید گردشگران از خانه‌های سنتی شوشتر است. در این تحقیق، جهانبینی فرهنگی و اصالت بر فرایند قصد رفتاری گردشگران در بازدید از خانه‌های سنتی، با بهرهگیری از متغیرهای مدل رفتار هدفمند و با رویکردی میان‌رشته‌ای، مورد سنجش قرار گرفته است.این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جزو تحقیقات توصیفی پیمایشی میباشد. جامعه آماری پژوهش، بر اساس فرمول کوکران، 384 نفر از بین گردشگران بازدیدکننده از خانه‌های سنتی شوشتر، تعیین و انتخاب گردید. تحلیلهای آماری نیز با استفاده روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرمافزار SPSS و PLS انجام شده است. برای آزمودن فرضیه‌ها p_value کوچکتر از 0/05 در نظر گرفته شد. برای پایایی پرسشنامه، از سه معيار ضرایب بارهای عاملی، آلفای کرونباخ و پایایی ترکيبی و برای روایی پرسشنامه، از روایی همگرا و صوری استفاده گردید. جهت بررسی روابط بين متغيرها (جهانبینی فرهنگی، اصالت، نگرش، هنجار ذهنی، کنترل رفتاری درک شده، احساسات پیش‌بینی شده مثبت و منفی، میل و قصد رفتاری) از مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافتههای این پژوهش نشان داد که جهانبینی فرهنگی و اصالت، به واسطه متغیرهای مدل رفتار هدفمند میتوانند، نقش مؤثری در ایجاد میل در قصد رفتاری گردشگران، در روند تصمیم‌گیری بازدید از خانه‌های سنتی شوشتر، داشته باشد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که حفظ اصالت مقصد گردشگری، یک عامل مهم و تأثیرگذار در شکل‌گیری تصویر مثبتی از مقصد و بازدید از مناطق فرهنگی و تاریحی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
226 - مناسبت فرهنگ سیاسی حوزۀ نخبگی و حکمرانی خوب: دلالت‌هایی برای ایران
هانیه گرائیلی کرپی مسعود مطلبی حسین ابوالفضلی علی صالحی فارسانیحکمرانی خوب، فرآیندی است در جهت حاکمیت قانون، شفافیت، مسئولیت‌پذیري، مشارکت، برابري، کارایی، اثربخشی، پاسخگویی، آزادي فردي، آزادي مطبوعات و همچنین وجود یک جامعه مدنی فعال. ادبیات حکمرانی خوب تاحدودی با حکمرانی دموکراتیک و شاخصهای آن هم¬پوشانی دارد. هرچند این شاخص‌ها در چکیده کاملحکمرانی خوب، فرآیندی است در جهت حاکمیت قانون، شفافیت، مسئولیت‌پذیري، مشارکت، برابري، کارایی، اثربخشی، پاسخگویی، آزادي فردي، آزادي مطبوعات و همچنین وجود یک جامعه مدنی فعال. ادبیات حکمرانی خوب تاحدودی با حکمرانی دموکراتیک و شاخصهای آن هم¬پوشانی دارد. هرچند این شاخص‌ها در هر یک از جوامع به تناسب پیشینۀ تمدنی، تاریخی، فرهنگی و ساختار اجتماعی، جنبهای بومی به خود میگیرد و گاه در نهادینه شدن، تمایزاتی با جوامع دیگر دارند، یافتهها نشان میدهد که فرهنگ سیاسی نخبگان در صورت دموکراتیک بودن یا پذیرش حداقل ارزشهاي دموکراتیک، میتواند زمینه¬ساز پیشبرد دموکراسی یا توسعۀ سیاسی به مفهوم گسترش مشارکت و رقابت سیاسی باشد. اما در جوامعی که به دلایل مختلف و پیچیده، فرهنگ سیاسی نخبگان ضد مشارکتی به مفهوم غیر دموکراتیک است، در صورت وجود ساختارهاي سیاسی اقتدارگرا و یک ایدئولوژي همخوان با آن، میتواند مانعی جدي براي پیشرفت شاخصهاي دموکراتیک باشد. آنچنان که نظریه¬های گذار به دموکراسی نیز میگویند، هرچه ارزشها و ایستارهاي مشارکتی و دموکراتیک در فرهنگ سیاسی یک کشور بیشتر باشد، میتواند بر توسعۀ سیاسی آن اثرگذار باشد و بالعکس. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
227 - تحلیل قیاسی نقش فرهنگ و اقلیم بر معیارهاي صورت‌بندي خانه‌هاي قاجاري (مطالعه موردي: اقلیم‌هاي «گرم و مرطوب» و «معتدل و مرطوب» ایران)
علی مشهدی آیلا سیناییدر طول تاریخ، انسان در کالبدهای معماری متفاوتی زندگی خود را سپری کرده است؛ که این کالبد محصول نهایی شیوه نگرش انسان، نیازهای رفتاری او، وضعیت و شرایط اجتماعی، مذهبی و اقتصادی و اقلیمی بوده است. تأثیر هر یک از عوامل ذکر شده بر پیکره بندی کالبد معماری خانه-ها متفاوت بود چکیده کاملدر طول تاریخ، انسان در کالبدهای معماری متفاوتی زندگی خود را سپری کرده است؛ که این کالبد محصول نهایی شیوه نگرش انسان، نیازهای رفتاری او، وضعیت و شرایط اجتماعی، مذهبی و اقتصادی و اقلیمی بوده است. تأثیر هر یک از عوامل ذکر شده بر پیکره بندی کالبد معماری خانه-ها متفاوت بوده ولی نفوذ فرهنگ و اقلیم به عنوان کلیدی ترین عوامل مؤثر بر شاخصه‌های معماری، غیر قابل انکار است. هدف این پژوهش دست یابی به نگرشی بر نقش فرهنگ و اقلیم بر معیارهای صورت بندی خانه های قاجاری در اقلیم های گرم و مرطوب و معتدل و مرطوب ایران با رویکرد تحلیل قیاسی بوده تا نحوه تأثیرپذیری هر یک از شاخصه‌های کالبدی را از این عوامل شناسایی کند. روش تحقیق در این پژوهش، در حوزه روش کیفی قرار دارد و جمعآوری مطالب به روش کتابخانه ای و مشاهده میدانی انجام شده است. در فرآیند تحلیل و ارزیابی موضوع پژوهش، چهار خانه قاجاری با دو فرم متفاوت حیاط مرکزی و بلوکی در شهرهای شاخص اقلیم‌های مذکور انتخاب شدند تا از طریق تحلیل قیاسی، نقش فرهنگ و اقلیم در فاکتورهای کالبد معماری مشخص شود. نتایج پژوهش نشان داد که در اقلیم گرم و مرطوب، معیارهای سلسله مراتب، نما و تزئینات، نور و روشنایی بیشتر تحت تأثیر فرهنگ بوده و اقلیم بیشترین تأثیر را بر روی فرم خانه، جهت گیری، مصالح و عملکرد داشته است، درحالی که در اقلیم معتدل و مرطوب، فرهنگ بیشترین تأثیر را بر هندسه، سلسله مراتب و مقیاس خانه ها گذاشته و عامل اقلیم بر روی ترکیب بندی، عملکرد و فرم خانه مؤثر واقع شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
228 - بررسی تأثیر دانشگاه آزاد اسلامي در امور آموزشي، فرهنگي و اقتصادي زنان شهرستان شهربابك
رخساره اسدی کرمرشد نهادهای آموزشی و علمی زمینه مشارکت مؤثر افراد یک جامعه را در تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فراهم میکند. دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یکی از نهادهای آموزشی در کشور فرصتی فراهم کرده تا زنان نیز بتوانند در عرصه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نقش چکیده کاملرشد نهادهای آموزشی و علمی زمینه مشارکت مؤثر افراد یک جامعه را در تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فراهم میکند. دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یکی از نهادهای آموزشی در کشور فرصتی فراهم کرده تا زنان نیز بتوانند در عرصه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نقشی فعال داشته باشند و با خودباوری بتوانند نگرش جامعه را نسبت به توانایی‌های زنان تغییر داده و نشان دهند که امر توسعه بدون مشارکت زنان امکان‌پذیر نخواهد بود. ازآنجایی‌که عملکردها و پیامدهای دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه‌های مختلف (فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی) در مناطق مختلف کشور متفاوت بوده است؛ لذا هدف تحقیق حاضر بررسی نقش و عملکرد دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان شهربابک در امور آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زنان بوده است. در این راستا فرضیه‌های تأثیر دانشگاه آزاد اسلامی در امور آموزشی، فرهنگی-اجتماعی، اقتصادی زنان موردبررسی قرار گرفت. درمجموع روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی، کاربردی و مبتنی بر پیمایش بود. در این روش از گردآوری اطلاعات، مطالعه اسنادی و میدانی (پرسشنامه محقق ساخته) استفاده شده است و جامعه آماری موردمطالعه کارمندان، دانشجويان، زنان خانه‌دار، مشاغل آزاد و دانش‌آموزان ساكن شهرستان شهربابك (1395) و حجم نمونه 500 نفر میباشد که جهت ورود اطلاعات و دادهها و تجزیه تحلیل آنها نیز از نرمافزار SPSS استفاده شده است. نتیجه آنکه دانشگاه آزاد اسلامي در امور آموزشي (T=79.16,P<5%) و در امور فرهنگي- اجتماعي T=60.85,P<5%)) و در امور اقتصادي ( T=93.37,P<5%) زنان در شهرستان شهربابک تأثیرگذار بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
229 - بررسی چگونگی تأثیرگذاری ادبیات در شکل گیری باورهای اخلاقی کودکان و نوجوانان
نازفر ناظم حسین آقاجانی مرسا علی باصریامروزه مطالعه به عنوان یکی از منابع مهم دستیابی به اطلاعات فقط عملی فردی نیست که به سبب علاقه و سلیقه شخصی بتواند استمرار یابد، بلکه ضرورت های اجتماعی، موقعیت تاریخی و فرهنگی جامعه، نیازهای نظام اجتماعی، علائق و انگیزه های فردی، امکانات و توانائی های نظام و در اختیار بو چکیده کاملامروزه مطالعه به عنوان یکی از منابع مهم دستیابی به اطلاعات فقط عملی فردی نیست که به سبب علاقه و سلیقه شخصی بتواند استمرار یابد، بلکه ضرورت های اجتماعی، موقعیت تاریخی و فرهنگی جامعه، نیازهای نظام اجتماعی، علائق و انگیزه های فردی، امکانات و توانائی های نظام و در اختیار بودن کتاب، عوامل تعیین کننده ای در کتابخوانی به شمار می روند. توجه به مطالعه زمانی اهمیت بیشتری می یابد که به گروه سنی خاصی مرتبط بوده و با نیازها وتمایلات آن گروه درارتباط باشد.تحقیق حاضر به بررسی انواع گرایشات ادبی نوجوانان شهر اصفهان در سال 1397پرداخته است. اهمیت موضوع از آنجا مشخص می شود که گروه سنی نوجوان در مرحله بلوغ روحی و جسمی قرار داشته و پرداختن به نیازها و تمایلات آنها در راستای شکل دهی به شخصیت و هویتشان بسیار اهمیت دارد. این تحقیق به روش ترکیبی از نوع متوالی کیفی-کمی صورت گرفته است. یافته های بخش کیفی نشان می دهد شرایط علی همچون پیرامون نوجوانی،مصرف فرهنگی خانواده و جامعه پذیری ، مطالعه را به امری موقت و مسأله دار بدل نموده که در بستر و زمینه هایی چون موانع فرهنگی-اجتماعی-اقتصادی و مسأله نوجوانی و در شرایط مداخله گری گسترش رسانه‌ها، کتاب در امتداد فیلم و ارتقای سواد اطلاعاتی نوجوانان ،گرایشات ادبی نوجوانان را به سوی ترجمه با ژانرهای هیجانی،طنز و فانتزی سوق می دهد.این مساله با توجه به استراتژی انتخابی نوجوان برای مطالعه به پیامدهایی چون سبک زندگی مبتنی بر پرسشگری، هویت چندتکه یا انفعال جوانان منجر می شود. برای تعمیق در بررسی داده های مرحله نخست، ازروش کمی استفاده گردید. باین صورت که گردآوری دادههای کمی با تنظیم پرسشنامه برگرفته از روش کیفی، به صورت پيمايشی وبااستفاده از روش نمونه گيري خوشه ای چند مرحلهای با توجه به مناطق 6گانه آموزش و پرورش شهر اصفهان، در بين 384نفر دانش آموز/نوجوان مقطع متوسطه انجام شد. دربخش کمی فرضیه ها بانرم افزار spss موردآزمون قرارگرفتند.سپس درمدلسازی ساختاری بااستفاده ازنرم افزار amos فرضیه های ساختاری پژوهش آزمون شدند . یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان مطالعه بیش از همه با متغیر مستقل نگرش به کتاب،ویژگیهای نوجوانی و سپس جامعه پذیری توسط خانواده نسبت دارد.از نظر گرایش به ژانرهای هیجان انگیز ،طنز و تخیلی متغیرهای اصلی تاثیر گذارنگرش به مطالعه،ویژگیهای نوجوانی و نیازهای نوجوانی است.و تنها متغیر مستقل تاثیر گذار برگرایش به ترجمه ویژگیهای نوجوان است.سایر متغیرها تاثیر یکسانی بر تالیف و ترجمه دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
230 - مطالعه تطبیقی نشانه های زیبایی شناختی و فرهنگی در آینه کاری ایرانی و نقاشی نوین (مورد مطالعاتی نقاشی امپرسیونیسم و پست امپرسیونیسم)
رضا پور زرینهنر آینه‌کاری از هنرهای سنتی ایران است که عمدتاً در تزیینات داخلی بناهای تاریخی به ویژه اماکن مذهبی کاربرد دارد. این هنر گونه‌ای دیوارنگاری به شمار می‌آید ولی به اعتبار ویژگیهای بینشی مضمونی و ساختاری و نیز در ارتباط با خصوصیت‌های فرهنگی، ذوقی و فردی با انواع دیگر دیوا چکیده کاملهنر آینه‌کاری از هنرهای سنتی ایران است که عمدتاً در تزیینات داخلی بناهای تاریخی به ویژه اماکن مذهبی کاربرد دارد. این هنر گونه‌ای دیوارنگاری به شمار می‌آید ولی به اعتبار ویژگیهای بینشی مضمونی و ساختاری و نیز در ارتباط با خصوصیت‌های فرهنگی، ذوقی و فردی با انواع دیگر دیوارنگاری در جهان متفاوت است. آینه کار ایرانی هندسه سنتی تصویر را به الگویی درکاربست یک فرمول رنگی تبدیل می کند که در آن فضا و نور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. همین امر به عناصر زیبایی شناختی در این هنر، بعدی معنوی و روحانی می دهد. اين نحوه از نمايش فضا به ايجاد يک فضاي تجسمي گسترده کمک ميکند، تا جايي كه دستاوردهای هنر نوین به ويژه نقاشی امپرسیونیسم در زمینه نور و رنگ با اين هنر قابل مقايسه هستند. مقاله حاضر تلاشی است براي يافتن جايگاه هنر آینه کاری ایرانی به عنوان يكي از مهمترين گونه‌هاي تصویری معاصر؛ سوأل اصلی این است که آیا تشابهی میان نشانه هاي فرهنگی و زيبايي شناختي در آینه کاری ايراني و نقاشی امپرسیونیسم وجود دارد؟ از اين رو با بهره جستن از روش توصیفی-تحليلي و با فنون جمع آوري اطلاعات ميداني و كتابخانه‌اي به مطالعه پاره‌اي از وجوه اشتراك نمونه های مورد نظر مي پردازيم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
231 - بررسی اکتشافی زمینه‌های بروز فساد اداری در شهرداری تهران
بهزاد همتی علیرضا کریمی فریبا همتیپدیدۀ فساد اداری در دنیای امروز به ویژه کشورهای در حال توسعه به عنوان یکی از مهم ترین موانع پیشرفت جامعه مطرح شده است. این پدیده، آسیب های جبران ناپذیری بر سرعت حرکت چرخ توسعه در جامعه وارد کرده، اعتماد و سرمایۀ اجتماعی را در جامعه تضعیف می کند و نهادهای اجتماعی را از ا چکیده کاملپدیدۀ فساد اداری در دنیای امروز به ویژه کشورهای در حال توسعه به عنوان یکی از مهم ترین موانع پیشرفت جامعه مطرح شده است. این پدیده، آسیب های جبران ناپذیری بر سرعت حرکت چرخ توسعه در جامعه وارد کرده، اعتماد و سرمایۀ اجتماعی را در جامعه تضعیف می کند و نهادهای اجتماعی را از انجام رسالت ها و وظایف خاص خود به دور می سازد. از این رو در این پژوهش تلاش شد تا مسئلۀ فساد اداری، عوامل زمینه ساز و سازوکارهای رخداد فساد در شهرداری تهران و نحوۀ تعامل عوامل مؤثر در بروز فساد اداری و ماندگاری آن بررسی و کاوش شود. برای رسیدن به اهداف پژوهش، راهبرد روشی استفاده شده، طرح اکتشافی بود. در این راستا محقق از روش ترکیبی یا تلفیقی استفاده کرده است، به این صورت که بخش اول با روش کیفی گراندد تئوری با استراتژی استقرایی- اکتشافی بوده است. نتایج به دست آمده از گراندد تئوری در مرحله دوم که بخش کمّی بوده، از طریق ابزار پرسشنامه و با روش پیمایش ارزیابی شده است. بر اساس یافته های پژوهش، بروز فساد اداری در شهرداری تهران ناشی از یازده عامل اصلی زمینه ساز فساد است. در بخش «به چه میزان در شهرداری وجود دارد»، بیشترین میزان وجود فساد مربوط به زمینۀ اخذ رشوه در مراحل نقشه ریزی و صدور پایان کار با میانگین 4/01 بوده است. در بخش «به چه میزان خودتان یا همکارانتان با این پدیده مواجه بوده اید»، بیشترین میزان مواجهه مربوط به عامل اهمال کاری و صدور حسن انجام کار و نبود نظارت با میانگین 2/95 بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
232 - تحلیل اقسام شاهد مدخل و روش نقل قول در فرهنگ بهار عجم
عبدالله رادمرد سعید خسروپوریکی از ویژگی¬های مهم کتاب¬های فرهنگ، استفاده از شاهد مدخل و نقل قول برای تأیید معنا و کاربرد واژه یا ترکیب توسّط دیگران است. فرهنگ¬های نوشته‌شده در شبه¬قاره نیز به این موارد پرداخته¬اند. بهار عجم یکی از این فرهنگ‌هاست که دارای 19729 مدخل و دربردارنده واژه¬ها، ترکیبات، چکیده کاملیکی از ویژگی¬های مهم کتاب¬های فرهنگ، استفاده از شاهد مدخل و نقل قول برای تأیید معنا و کاربرد واژه یا ترکیب توسّط دیگران است. فرهنگ¬های نوشته‌شده در شبه¬قاره نیز به این موارد پرداخته¬اند. بهار عجم یکی از این فرهنگ‌هاست که دارای 19729 مدخل و دربردارنده واژه¬ها، ترکیبات، امثال و شعرهای فراوانی از سبک خراسانی تا هندی است. این پژوهش پس از مطالعه کامل و دقیق این فرهنگ، به تحلیل اقسام شاهد مدخل و روش¬ نقل قول در آن پرداخته¬ و نشان¬داده ¬است که شاهدهای مدخل در این فرهنگ به سه دسته شعری، نثری و مثالی قابل تقسیم است. تعداد زیاد شاهدهای شعری به دلیل غلبه شعری فرهنگ¬های فارسی تا زمان تألیف فرهنگ بهار عجم و توجّه بیشتر فارسیآموزان شبه¬قاره به مقوله شعر بوده و شاهدهای نثری نشان¬دهنده اهمّیت منابع این¬گونه شاهدها در بازه زمانی تألیف بهار عجم و حرکت بیشتر فرهنگ-نویس به سمت رونویسی¬نکردن از فرهنگ¬های شعری پیشین بوده¬است. همچنین شاهدهای مثالی بر جنبه آموزشی این فرهنگ دلالت دارد. در بخش دوم، روشهای دوازده¬گانه نقل قول در فرهنگ بهار عجم با ذکر نمونه آمده¬است. این روش¬ها از جهتی نشانه حسّاسیت لاله تیک‌چند نسبت به مواد فرهنگ بهار عجم و از جهتی دیگر برای آموزش و اطمینان¬دادن به مراجعان این فرهنگ است که بیشتر آموزش¬بینان زبان فارسی بوده¬اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
233 - ارزیابی تأثیر فرهنگ سازمانی بر مدیریت سبز با نقش میانجی توانمندسازی روانشناختی کارکنان (مورد مطالعه: شرکت توزیع نیروی برق غرب مازندران)
مهدی جهانشاهی میر حمید تقوی علیرضا علی احمدیبه زعم بسیاری از محققان، شرایط و بستر فرهنگی مناسب می تواند زمینه ساز ایجاد محیطی باشد که نسبت به محیط زیست حساس بوده و در کوشش برای استفاده کارا از منابع و ایجاد مسئولیت اجتماعی است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تأثیر فرهنگ سازمانی بر مدیریت سبز با نقش میانجی توانمندسازی چکیده کاملبه زعم بسیاری از محققان، شرایط و بستر فرهنگی مناسب می تواند زمینه ساز ایجاد محیطی باشد که نسبت به محیط زیست حساس بوده و در کوشش برای استفاده کارا از منابع و ایجاد مسئولیت اجتماعی است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تأثیر فرهنگ سازمانی بر مدیریت سبز با نقش میانجی توانمندسازی روانشناختی کارکنان در شرکت توزیع نیروی برق غرب مازندران به عنوان نمونه مطالعاتی انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف یک پژوهش کاربردی است و از نظر ماهیت، در دسته مطالعات پیمایشی- مقطعی قرار می گیرد. ابزار اصلی گردآوری دادهها پرسشنامه است که با سه روش روایی محتوایی، روایی سازه و روایی همگرا، اعتبارسنجی شده است. همچنین آلفای کرونباخ کل پرسشنامه 96/0 و پایایی ترکیبی تمامی ابعاد پرسشنامه بالای 7/0 بدست آمده است. جامعه آماری تحقیق را کلیه کارکنان شرکت توزیع نیروی برق غرب مازندران تشکیل میدهند که 98 نفر با فرمول کوکران برای جوامع نامعین و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. جهت انجام تحلیل عاملی تأییدی متغیرهای پژوهش نیز، از روش مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار Smart PLS 3 استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که 1. فرهنگ سازمانی تأثیر مستقیم و معناداری بر توانمندسازی روانشناختی کارکنان دارد 2. فرهنگ سازمانی تأثیر مستقیم و معناداری بر مدیریت سبز دارد 3. توانمندسازی روانشناختی کارکنان تأثیر مستقیم و معناداری بر مدیریت سبز دارد. به عبارت دیگر، فرهنگ سازمانی به صورت مستقیم و غیرمستقیم (از طریق توانمندسازی روانشناختی کارکنان) بر مدیریت سبز تأثیر بسزایی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
234 - بررسی علل جامعه شناختی گرایش به استفاده از شبکه های اجتماعی موبایلی (مورد مطالعه: جوانان زاهدانی)
سعید محمدی صادق حسین ابراهیم زاده آسمینشبکههای اجتماعی تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر زندگی جمعی و فردی انسانها دارند و هر روز بر میزان و دامنه استفاده از آنها افزوده میشود. عوامل اجتماعی جزء عوامل بسیار تعیین کننده‌ای در زمینه استفاده از این نوع شبکهها هستند. بنابراین، در این پژوهش تلاش شده است بر تأثیر این نو چکیده کاملشبکههای اجتماعی تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر زندگی جمعی و فردی انسانها دارند و هر روز بر میزان و دامنه استفاده از آنها افزوده میشود. عوامل اجتماعی جزء عوامل بسیار تعیین کننده‌ای در زمینه استفاده از این نوع شبکهها هستند. بنابراین، در این پژوهش تلاش شده است بر تأثیر این نوع عوامل از جمله خانواده، دوستان، خویشان، قومیت، رسانه و پایگاه اجتماعی بر استفاده از شبکه‌های اجتماعی و تأثیر آن بر روابط بین فردی و خانوادگی جوانان زاهدانی پرداخته شود. روش این پژوهش، پیمایش و نحوه گردآوری اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه مبتنی بر مصاحبه ساخت یافته است و حجم نمونه 300 نفر می باشد. جهت استخراج دادههای این پژوهش از نرمافزار spss و برای تحلیل دادهها از آزمون‌های آماری آنالیز واریانس، ضریب همبستگی برای شدت پیوند بین متغیرها به همراه سطح معنیداری آزمون (sig) استفاده گردید. این تحقیق در پی پاسخگویی به سؤالات میزان استفاده جوانان زاهدانی از شبکه‌های اجتماعی موبایلی چقدر است؟ و عوامل اجتماعی مؤثر براستفاده جوانان زاهدانی از این شبکه‌های اجتماعی موبایلی کدامندمی باشد.نتایج بدست آمده ازاین پژوهش نشان دادکه 49درصد پاسخگویان از شبکه‌های اجتماعی موبایلی استفاده میکنند؛ به نحوی که 7/33درصد پاسخگویان از شبکه اجتماعی «تلگرام»، 9درصد از شبکه اجتماعی «واتس آپ»، 6درصد از شبکه اجتماعی «اینستاگرام» و 3/0درصد از شبکه اجتماعی «لاین» استفاده میکنند. 51درصد «اصلاً» از شبکه‌های اجتماعی موبایلی استفاده نمی‌کنند. عوامل اجتماعی‌ای از قبیل: روابط بین فردی، خانواده و روابط خانوادگی، بهداشت و سلامت فردی، آموزه‌های تربیتی و اخلاقی، افزایش آگاهی، اطلاعات و محتوا و مسائل اجتماعی، فرهنگی , اقتصادی و سیاسی میتوانند در مجموع 2/88درصد واریانس متغیر وابسته یعنی استفاده از شبکه‌های اجتماعی موبایلی را پیش‌بینی نمایند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
235 - برنامه درسی چند فرهنگی برای دوره آموزش ابتدایی ایران
عبدالحسین پیشگو آمنه اوجاقی فریده عزیزیهدف پژوهش حاضر طراحی الگوی برنامه درسی چند فرهنگی برای دوره آموزش ابتدایی ایران است. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها در نظریه داده بنیاد از کدگذاری، باز محوری و گزینشی استفاده شد و برای تجزیه‌وتحلیل دادهها در تحلیل محتوای اسناد و کتاب‌های درسی و روش تحلیل تماتیک از کدگذاری ب چکیده کاملهدف پژوهش حاضر طراحی الگوی برنامه درسی چند فرهنگی برای دوره آموزش ابتدایی ایران است. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها در نظریه داده بنیاد از کدگذاری، باز محوری و گزینشی استفاده شد و برای تجزیه‌وتحلیل دادهها در تحلیل محتوای اسناد و کتاب‌های درسی و روش تحلیل تماتیک از کدگذاری باز و محوری استفاده‌شده است ازجمله یافتههای حاصل از پژوهش حاضر میتوان به موارد مختلفی اشاره کرد که ازجمله مهمترین آنها عبارت‌اند از کشف مدل پارادایمی آموزش چند فرهنگی که بر اساس تجمیع و تلفیق یافتهها تحت عنوان نظریه بایستگی آموزش چند فرهنگی نامگذاری شد نتایج تحلیل مربوط به اسناد بالادستی نشان داد مؤلفههای آموزش چند فرهنگی تا حدودی موردتوجه قرارگرفته اما به‌صورت شفاف و با استفاده از ادبیات چند فرهنگی مورداستفاده قرار نگرفته است بررسی‌های این پژوهش نشان داد حتی موارد اندکی که در اسناد بالادستی کشور مصوب، آمده آنهم در کتاب‌های درسی به‌درستی محقق نشده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
236 - بررسی تاثیر اینترنت و ماهواره بر هویت فرهنگی و اخلاقی دانشجویان (مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه روستای نور علیبیک)
اعظم نیکوکار مژگان فرزامی سپهراین پژوهش با هدف بررسی تاثیر اینترنت و ماهواره بر هویت فرهنگی و اخلاقی دانشجویان ساکن در روستای نورعلی بیگ شهرستان ساوه استان مرکزی انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه جمعآوری اطلاعات، علّی – مقایسه‌ای بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان دان چکیده کاملاین پژوهش با هدف بررسی تاثیر اینترنت و ماهواره بر هویت فرهنگی و اخلاقی دانشجویان ساکن در روستای نورعلی بیگ شهرستان ساوه استان مرکزی انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه جمعآوری اطلاعات، علّی – مقایسه‌ای بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه تشکیل می دهد(4000=N) این انتخاب به دو دلیل است اول این که همجواری دانشگاه آزاد واحد ساوه با روستای نور علی بیگ و از طرفی تعداد بسیار زیادی از دانشجویان ساکن این روستا و روستاهای مجاور آن هستند. حجم نمونه مطابق با فرمول کوکران 380 نفر برآورد شد و برای انتخاب نمونه از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه هویت فرهنگی طاهری (1392) در قالب 30 گویه و ضریب آلفای 91/0 و پرسشنامه هویت اخلاقی آکویینو و رید (2002) در قالب 10 گویه و ضریب آلفای 75/0 بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون K-S و تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد بین هویت فرهنگی و اخلاقی دانشجویان بر اساس میزان استفاده آنها از اینترنت و ماهواره تفاوت معناداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
237 - طراحی الگوی همترازی عناصر سازمانی با استراتژی های سازمان و رابطه آن با عملکرد
فریده دفاعی سید محمد اعرابی صاحب بدریهدف اصلی پژوهش حاضر طراحی الگوی همترازی استراتژیهای منابع انسانی، ساختار و فرهنگ سازمانی با استراتژیهای سازمان و تأثیر آن بر عملکرد مدارس تحت پوشش مجتمع آموزشی و فرهنگی علامه طباطبایی است. این پژوهش بر مبنای نظریه نقاطمرجع استراتژیک الگویی را جهت هماهنگی بین استراتژی سا چکیده کاملهدف اصلی پژوهش حاضر طراحی الگوی همترازی استراتژیهای منابع انسانی، ساختار و فرهنگ سازمانی با استراتژیهای سازمان و تأثیر آن بر عملکرد مدارس تحت پوشش مجتمع آموزشی و فرهنگی علامه طباطبایی است. این پژوهش بر مبنای نظریه نقاطمرجع استراتژیک الگویی را جهت هماهنگی بین استراتژی سازمان و استراتژی سطح منابع انسانی و عناصر سازمان ارایه می دهد.دو نقطه مرجع میزان کنترل کم یا شدید و کانون توجه داخلی یا خارجی به عنوان نقاط مرجع در نظر گرفته شدند. بر مبنای نقاط مرجع استراتژیک ) ،( SRPاستراتژی های منابع انسانی، ساختار، فرهنگ و استراتژی های سازمان تعیین شدند و سپس رابطه بین گونه های مختلف استراتژی های مذکور و عناصر سازمان مورد بررسی قرار گرفت. برای سنجش عملکرد مدارس تحت پوشش مجتمع علامه طباطبایی از 4معیار عملکرد سازمانی مدل کارت امتیازی متوازن ( (BSCاستفاده شد. جامعه آماری در این پژوهش شامل مدیران و کارکنان و معلمان مجتمع علامه طباطبایی که حدود 400نفرهستند. نوع تحقیق بر اساس هدف، توسعه ای و روش آن براساس نحوه گردآوری داده ها، توصـیفی و از نوع همبستگی است و واحد تحلیل مدرسه می باشد. روش گردآوری داده های میدانی این پژوهش، پرسشنامه است. اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار spssو PLSمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.اطلاعات به دست آمده و تفسیر آنها نشان می دهد که در مجتمع علامه طباطبایی، گونه غالب استراتژی سازمان رقابتی، گونه غالب استراتژی منابع انسانی استراتژی ثانویه، گونه غالب ساختار سازمانی مکانیکی و گونه غالب فرهنگ سازمانی فرهنگ ماموریتی است.بین استراتژی های سازمان و سایر عناصر مورد مطالعه همترازی وجود دارد. عملکرد آن دسته از مدارسی که بین استراتژی های سازمان و عناصر سازمانی همترازی بیشتری دارند، عملکرد آنها نیز بیشتر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
238 - « سیاست¬های موثر بر ساختارهای اقتصادِفرهنگ با رویکرد توسعه¬اجتماع¬محور» (مورد مطالعه، محله اسلام¬آباد کرج)
سیما کاظمیرشد فزاینده شهرنشینی و نبود مدیریت منسجم شهری منجر به ناکارامدی برنامه ریزی در شهرها شده، به طوری که این ناکارامدی در سطح خُرد«محله ای» بیشتر نمایان است. مفهوم توسعه اجتماع مبنا بسط یافته مفهوم توسعه مردم محور است که در پاسخ به رهیافت توسعه ای که مبنای آن رشد اقتصادی اس چکیده کاملرشد فزاینده شهرنشینی و نبود مدیریت منسجم شهری منجر به ناکارامدی برنامه ریزی در شهرها شده، به طوری که این ناکارامدی در سطح خُرد«محله ای» بیشتر نمایان است. مفهوم توسعه اجتماع مبنا بسط یافته مفهوم توسعه مردم محور است که در پاسخ به رهیافت توسعه ای که مبنای آن رشد اقتصادی است ظهو یافته است که باعث رفاه اجتماعی نمی شود بلکه بی عدالتی را خصوص درکشورهای در حال توسعه گسترش می دهد. بطورکلی نگرش مبتنی بر اجتماع در توسعه شهری و برنامه ریزی می تواند باعث افزایش کنترل مردم بر زندگی و معیشت خودشان گردد و همچنین باعث افزایش مشارکت در تأمین خدمات عمومی می شود و نهایتا باعث ارائه طرح ها و برنامه هایی می شود که با نیازها و شرایط محلی همخوانی بیشتری دارد. در علم اقتصادِفرهنگ، به زمینه ها و بسترهای اقتصادی مورد نیاز در یک مقوله فرهنگی پرداخته می شود. مثلا سیاست ها و مسائل مالی، بودجه ریزی، قیمت گذاری، بازار عرضه و تقاضای عرصه فرهنگی. شناسایی و توجه به یکایک این عناصر به عنوان بسترها و خاستگاه اصلی تدوین راهبردهای کارآمد و عملیاتی هستند که موجبات رشد و رونق اقتصادفرهنگ را تا رسیدن به نقطه هدف آن کشور فراهم می سازند. تعیین سیاست‌های صحیح در حوزه و بخشهای اقتصادِ فرهنگ؛ یعنی تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات فرهنگی از مهمترین و کلیدی‌ترین عوامل توسعۀ آن است. رشد و پیشرفت اقتصادِ فرهنگ، یکی از عرصه‌هایی است که بالقوه در درون خود میتواند به رشد بخشهای دیگر منجر شود. در این راستا در پژوهش حاضر ؛ سیاست های موثر در اقتصادفرهنگ در محله مرادآب کرج(اسلام آباد) با رویکرد محله مبنا مورد بررسی گردید. نتایج گویای آن است که شورای محله و مدیریت شهری با تغییر بنیادی ساختارهای برنامه ریزی محله می-توانند به پایداری اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی محله در راستای توسعه پایدار محله ای کمک شایان توجهی نمایند. در نهایت می توان گفت مدیریت منسجم محله ای، در شکل گیری محله و حفظ ساز و کار اقتصادی محله و همچنین صنایع خلاق نقش بسزایی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
239 - عوامل موثر بر توسعه صادرات کالاهای خلاق فرهنگی(مطالعه موردی: استان کرمانشاه)
آئیژ عزمی علی خزاییتنوع بخشی به صادرات کالاهای غیر نفتی یکی از اهداف اقتصاددانان و برنامه ریزان کشور بوده است؛ با این همه در بین کالاهای غیر نفتی توجه کمی به توانمندی های صادرات کالاهای خلاق فرهنگی شده است که این مقاله با هدف بررسی عوامل موثر بر صادرات کالاهای غیر نفتی انجام گرفته است. رو چکیده کاملتنوع بخشی به صادرات کالاهای غیر نفتی یکی از اهداف اقتصاددانان و برنامه ریزان کشور بوده است؛ با این همه در بین کالاهای غیر نفتی توجه کمی به توانمندی های صادرات کالاهای خلاق فرهنگی شده است که این مقاله با هدف بررسی عوامل موثر بر صادرات کالاهای غیر نفتی انجام گرفته است. روش تحقیق کاربردی، توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. روش نمونه گیری تصافی ساده بوده است. جامعه آماری بالغ بر 343 نفر از هنرمندان در عرصه نقاشی، نمایش، خوشنویسی، گرافیک، کتاب، مطبوعات مکتوب بوده است. نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران برابر با 182 نفر بوده است. پایایی تحقیق توسط آلفای کرونباخ با میانگین 79/0 مورد تایید قرار گرفت. روایی تحقیق نیز با استفاده از نظر متخصصان جامعه شناسی و هنر تایید شد. یافته ها نشان می دهند که 7 مولفه عوامل قانونی، مسائل بین المللی، چالش های داخلی، چالش های تولیدی، عوامل آموزشی، چالش های اقتصادی و ویژگی های صنایع خلاق بر صادرات صنایع خلاق فرهنگی موثر هستند نتایج حاصل از رگرسیون نشان می دهند که عوامل قانونی مهمترین مانع بر شر صادرات محصولات فرهنگی خلاق هستند. در مرتبه دوم مسائل بین المللی و چالش های تولید در داخل به عنوان مهمترین موانع قانونی صادرات صنایع خلاق معرفی شده اند. در نهایت یافته های آزمون کروسکال والیس نشان می دهد که تفاوت معنی داری بین چالش های فرهنگی صادرات کالاهای خلاق فرهنگی وجود ندارد. به عبارتی علی رغم تفاوت های ماهوی میان صنایع خلاق فرهنگی، چالش های صادراتی آن ها مشابه بوده و برای حل بخش بزرگی از مشکلات آن ها، می توان سیاست های کلی و مشابهی در پیش گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
240 - بررسی نقش کلیدی توسعه فرهنگی در مسیر پیشرفت کشورهای عقب مانده از روند توسعه
سعید حق پرست توحید ولی پور عتیقشکل و مسیر توسعه در اکثر کشورهای عقب مانده فعلی جهان،متاسفانه نمونه برداری ناقصی از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته است و گاه مقررات بدون هیچ تغییری فقط از زبانی به زبان دیگر ترجمه شده است. مسلم است که فرهنگ سنتی یک کشور عقب مانده جهان سومی نمی تواند الگویی که برای فرهنگ چکیده کاملشکل و مسیر توسعه در اکثر کشورهای عقب مانده فعلی جهان،متاسفانه نمونه برداری ناقصی از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته است و گاه مقررات بدون هیچ تغییری فقط از زبانی به زبان دیگر ترجمه شده است. مسلم است که فرهنگ سنتی یک کشور عقب مانده جهان سومی نمی تواند الگویی که برای فرهنگ دیگران ساخته شده است را بپذیرد. پژوهش حاضر در پاسخ به این پرسش می باشد که: فرهنگ چه کارکرد و نقشی را در مسیر پیشرفت کشورهای عقب مانده از روند توسعه می تواند ایفا نماید؟ فرضیه پژوهش حاضر این می باشد که پیشرفت و توسعه پایدار یک جامعه متکی بر فرهنگ پذیری اعضای آن جامعه است و تا زمانی که الگوهای فرهنگی کشورها موافق با مؤلفه های توسعه نباشد، راه توسعه این کشورها میسر نخواهد بود و برای قرار گرفتن در مسیر توسعه ابتدا باید به اصلاح فرهنگ کشورهای عقب مانده، در راستای توافق با مؤلفه های توسعه همت گماشت. پژوهش حاضر به لحاظ روش توصیفی _ تحلیلی می باشد. در نتیجه تغییرات بنیادی در مسیر توسعه برای هر جامعه ای باید با فرهنگ و سنن آن جامعه هماهنگ باشد و از تمام عوامل فرهنگی برای اجرای صحیح آن کمک گرفت در غیر این صورت مسیر پیشرفت و توسعه در این کشورها هر چند متعالی محکوم به شکست است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
241 - سرمقاله
آیت‌الله سیدمحمد خامنهایمطالعه و پژوهش در تحولات و تغییرات اجتماعی و رفتارهای گروهی و جمعی افراد در یک جامعه نشان میدهد که همانگونه که انگیزهها و رفتارهای افراد بشر همه معلول برداشتها و اعتقادهای شخص آنهاست ـ‌که به آن جهانبینی یا فرهنگ نام میدهیم‌ـ جوامع بشری هم مانند افراد و اشخاص، در رفتاره چکیده کاملمطالعه و پژوهش در تحولات و تغییرات اجتماعی و رفتارهای گروهی و جمعی افراد در یک جامعه نشان میدهد که همانگونه که انگیزهها و رفتارهای افراد بشر همه معلول برداشتها و اعتقادهای شخص آنهاست ـ‌که به آن جهانبینی یا فرهنگ نام میدهیم‌ـ جوامع بشری هم مانند افراد و اشخاص، در رفتارهای اجتماعی و پدیده‌های تاریخی که می‌آفرینند همواره تحت تأثیر فرهنگ، یعنی همان برداشتهای ذهنی خود از واقع خارج میباشند. هزاران سال تحمل استبداد شاهی در کشور ما، همه برخاسته از اعتقاد مردم به حقانیت استبداد شاهان و لزوم اطاعت و بردگی آنان بود، و بالعکس، اصل آزادگی و حُریّت انسان و این اعتقاد اسلامی که «لاتَکُن عبد غیرک...» یعنی «برده هیچکس مباش» و آموزه‌های مانند آن، سبب شد که ملت سرافراز ایران براهنمایی روحانیت شیعه، بنای کهنه شاهنشاهی و اصل بردگی مردم را براندازد و بجای آن اصل کرامت انسان و آزادی او و احترام به اراده و رأی و انتخاب را بگذارد و این نمونه‌یی از تأثیر تفکر و فرهنگ یک جامعه در تحولات و تغییرات اجتماعی و حتی تغییر مسیر تاریخ بود. متأسفانه، پس از انقلاب و برپایی نظام اسلامی، دولتها و مجلس شورای اسلامی انقلابی نه فقط در رشد و تکامل معرفت جامعه و بینش اجتماعی، یعنی فرهنگ مردم کاری چندان نکردند، بلکه روزبروز در سیر مصوّبات و اقدامات آنان، توجه و اهتمام به اهمیت تربیت مردم و کمک به شعور سیاسی و اجتماعی (فرهنگ) آنان کمتر شد و از آن چیزی جز یک نام در برنامه‌های سالانه و چندسالانه باقی نماند و مختصر عنایت دولتها و مجلس و بودجه اندکی که بعنوان فرهنگ مقرر میشد، عملاً به ورزش فوتبال و اموری کم ارزش دیگر رسید و حکمت و عقلانیت و معرفت اجتماعی محروم ماند. تمام تحولات سوء و زیانبار و پدیده‌های براندازانۀ سالهای اخیر و رواج قانون‌شکنی و بی‌حجابی زنان که امروز عادی شده، همه ناشی از کم‌توجهی اولیاء امور به لزوم رشد عقلانیت و فرهنگ انقلابی مردم بوده و نقش حساس و مهم فرهنگ و بینش اجتماعی در حفظ نظام اسلامی و پیشیگری از انحراف سیاسی مردم، فراموش شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
242 - شناسایی عوامل تأثیرگذار بر فرهنگ نوآوری، چیره دستی سازمانی و کسب مزیت رقابتی
ناهید ساروی مقدم علیرضا علی احمدیهدف: سازمان ها برای از عهده برآمدن رقابت و تداوم رشد و حیات همواره ناچار بدنبال کردن کسب مزیت رقابتی هستند. نوآوری و اشاعه فرهنگ نوآوری از مهمترین روش های اصلی کسب آن است. در تحقيق حاضر تلاش شده است اثر مستقيم و آثار غيرمستقيم عوامل موثر بر فرهنگ نوآوری، چیره دستی سازما چکیده کاملهدف: سازمان ها برای از عهده برآمدن رقابت و تداوم رشد و حیات همواره ناچار بدنبال کردن کسب مزیت رقابتی هستند. نوآوری و اشاعه فرهنگ نوآوری از مهمترین روش های اصلی کسب آن است. در تحقيق حاضر تلاش شده است اثر مستقيم و آثار غيرمستقيم عوامل موثر بر فرهنگ نوآوری، چیره دستی سازمانی و کسب مزیت رقابتی مدل سازي و تبیین شود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر رویکرد کمی و از نظر روش توصیفی- همبستگی است. نتایج نشان می دهد که تاثیر مثبت و معناداری بین متغیرهای مکانیزم حمایتی، رهبری، تکنولوژی، ظرفیت جذب بالقوه، تغییر و تحول سازمانی واستراتژی با فرهنگ نوآوری وجود دارد. ضرورت: یکی از دلایل و ضرورت پژوهش حاضر فشار بر صنایع خلاق به عنوان منبع تولید ثروت در بازار ملی و جهانی در سال هاي اخیر است. همه سازمان ها براي بقا نیازمند اندیشه هاي نو و نظرات بدیع و تازه اند تا به عملکردهای نوآورانه منتهی شود و این امر نیازمند ایجاد و ترویج فرهنگ نوآورانه در سازمان است. روش شناسی: جامعه آماری پژوهش شامل شرکت های لبنی استان مازندران است. برای گردآوری داده ها، پرسشنامه ای طراحی در میان مدیران این شرکت ها توزیع شد. برای بررسی تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری واریانس محور استفاده شد. یافتهها و نتیجه‌گیری: همچنین نتایج حاکی از تاثیر مثبت و معنادار فرهنگ نوآوری بر چیره دستی سازمانی، کسب مزیت رقابتی پایدار و پیاده سازی نوآوری دارد. ظرفیت جذب بالقوه بر چیره دستی سازمانی تاثیر مثبت و معناداری دارد و همچنین ظرفیت جذب بالقوه از طریق تکنولوژی و تغییر و تحول سازمانی نیز بر چیره دستی سازمانی تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین تغییر و تحول سازمانی هم به طور مستقیم و هم از طریق تکنولوژی بر چیره دستی سازمانی تاثیر مثبت و معناداری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
243 - بررسی و تحلیل نقش انسانشناسی در پی‌ریزی فرهنگ و تمدن نوین اسلامی
روح اله پورآسیاب دیزج سید حسین واعظی محمدرضا شمشیریفرهنگ و تمدن اسلامی به دلیل اتصال به عالم وحیانی و قرآنی و روایی، دارای غنای محتوایی بی‌بدیلی است که میتواند تمامی انسانها را در هر زمان و هر مکان و با هر شرایطی تا قیامت هدایت نموده و سعادت دنیا و آخرت ایشان را تضمین نماید. از سوی دیگر نقش بی‌نظیر فلسفه اسلامی به عنو چکیده کاملفرهنگ و تمدن اسلامی به دلیل اتصال به عالم وحیانی و قرآنی و روایی، دارای غنای محتوایی بی‌بدیلی است که میتواند تمامی انسانها را در هر زمان و هر مکان و با هر شرایطی تا قیامت هدایت نموده و سعادت دنیا و آخرت ایشان را تضمین نماید. از سوی دیگر نقش بی‌نظیر فلسفه اسلامی به عنوان پشتوانه عقلانی و معرفتی فرهنگ و تمدن اسلامی دارای اهمیت فوق‌العاده‌ای است. حال بایستی توجه نمود که در آینده، نقش انسانشناسی فلسفه اسلامی در طراحی مبانی نظری فرهنگ و تمدن نوین اسلامی و جامعه مهدوی که بارها مورد تأکید امام امت(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی است، چگونه است؟ فلسفه اسلامی با رویکرد انسان‌‌شناسانه خود به مبانی نظری فرهنگ و تمدن نوین اسلامی و جامعه مهدوی ورود نموده و بصورت کامل و دقیق تبیین می‌نماید و بر این اساس، شاکله حیات طیبه بشری را طرح‌ریزی میکند. به عبارت دیگر حل این مهم، باعث رفع همه مشکلات کاربردی فرهنگی و تمدنی نوین اسلامی میگردد، چرا که مباحث رفتاری و عملی رابطه مستقیم و تنگاتنگی با مباحث نظری دارد و از آن متأثر است. اين پژوهش با هدف بررسی و تحلیل انسانشناسی فلسفه اسلامی در فرهنگ و تمدن نوین اسلامی و جامعه مهدوی و با روش توصيفي- تحليلي به دنبال نشان دادن نقش مهم و حیاتی انسانشناسی فلسفه اسلامی به عنوان مباحث نظری فرهنگ و تمدن نوین اسلامی و جامعه مهدوی است. یافتههای پژوهش عبارتند از عملیاتی نمودن مباحث نظری دقیق و عمیق انسانشناسی فلسفه اسلامی در فرهنگ و تمدن نوین اسلامی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
244 - ویژگیهای فرهنگی رفتاری وتطورات اجتماعی مکریان از عهد ناصری تا پایان پهلوی اول
احمد چوپانی التون غلامحسین زرگری نژاد رضا شعبانی صمغ آبادیتحقیق حاضر با عنوان «ویژگیهای فرهنگی رفتاری وتطورات اجتماعی مکریان از عهد ناصری تا پایان پهلوی اول» به صورت توصیفی- تحلیلی به تبیین ویژگی فرهنگی رفتاری وتطورات اجتماعی مکریان از عهد ناصری تا پایان پهلوی اول می پردازد. سوال اصلی این پژوهش این است که ویژگیهای فرهنگی رف چکیده کاملتحقیق حاضر با عنوان «ویژگیهای فرهنگی رفتاری وتطورات اجتماعی مکریان از عهد ناصری تا پایان پهلوی اول» به صورت توصیفی- تحلیلی به تبیین ویژگی فرهنگی رفتاری وتطورات اجتماعی مکریان از عهد ناصری تا پایان پهلوی اول می پردازد. سوال اصلی این پژوهش این است که ویژگیهای فرهنگی رفتاری وتطورات اجتماعی مکریان در دوره‌ی مزبور چه تحولاتی داشته است؟ نتایج و یافتههای این تحقیق نشان می دهد که این منطقه تحت تأثیر ادوار نظم سیاسی در ایران، ساختار نظام سیاسی و الگوهای ترکیبی ملت از منظرهای اجتماعی، جغرافیایی و ژئوپولتیک الگوی ترکیبی ملت همیشه درگیر نوعی نوسان مرزی از جهات مختلف بوده است.زماني كه عده‌اي در جغرافياي خاص با يكديگر تعامل دارند با گذشت زمان در تمايلات خاص هم تشابه پيدا ميكنند كه جامعة كردي هم در مكريان از اين قاعده مستثني نبوده و ساكنان آن ارزشها و هنجارهاي بخصوص را رعايت مي‌كردند.در ميان مكرياني‌ها نوعي احساس گروهي به معناي يك حس اخلاقي كه از همگوني‌هاي قومي و فرهنگي سرچشمه گرفته بود، وجود داشت و اين احساسات اخلاقي و فرهنگي در مكريان و در سطح محلي و در ميان جمعيت ساكن در اين ناحيه گاهي به اتحاد هم مي‌انجاميد و يا گاهي احساس گروهي ميان كردهاي مكري و ترك‌هاي قره‌پاپاق عليه حكومت مركزي نيز شكل مي‌گرفت، چرا كه آنان به صورت متناوب و توسط حكومتي‌ها غارت مي‌شدند. ساختار فرهنگ ارباب ـ رعيتي، ديني ـ مذهبي و قومي ـ مليتي در رأس هرم اين جامعه قرار داشت و بر اساس آن وفاداري‌هاي قومي، محلي، خانوادگي، قبيله‌اي، طايفه‌اي و مذهبي ـ عقيدتي شكل و فرم انحصاري‌تر به خود گرفت در بطن چنين وضعيتي اختلاف و تضاد و تقابل نمايان بود. نبود بلاغ سياسي تعلق را از فرد به فكر و از سليقه‌هاي فردي به اجماع فكري يك مجموعه به طور كامل منتقل نكرد و شايد تعلق و وفاداري به شخصيت‌هايي مثل شيخ عبيدالله شمزين، اسماعيل آقا سمكو و... ناشي از نوعي تمايلات و گرايشات فرهنگي حاكم بر ساختار جامعة كرد بودن و سني بودن بود كه همراهي بخش عمده‌اي از مردم با آنان را به همراه داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
245 - بازآفريني ساختار فضايي محلات تاريخي با رويكرد فرهنگ مبنا (مورد مطالعه: محله ارگ مشهد)
فرید گنجعلی ایمان قلندریانساختار فضایی محلات شهری نقش اساسی در احیای و ارتقای کیفی محلات دارد با توجه به تأکید بازآفرینی فرهنگ مبنا بر احیای محلات تاریخی، لذا این رویکرد می تواند به عنوان مولدی مناسب برای تقویت موضوعات مرتبط یا ساختار فضایی محلات تاریخی اعمال شود. این پژوهش با هدف باز آفرینی س چکیده کاملساختار فضایی محلات شهری نقش اساسی در احیای و ارتقای کیفی محلات دارد با توجه به تأکید بازآفرینی فرهنگ مبنا بر احیای محلات تاریخی، لذا این رویکرد می تواند به عنوان مولدی مناسب برای تقویت موضوعات مرتبط یا ساختار فضایی محلات تاریخی اعمال شود. این پژوهش با هدف باز آفرینی ساختار فضایی محله ارگ مشهد انجام شده است. روش این پژوهش از نوع آمیخته (کمی و کیفی) است، به طوریکه در ابتدا با تعریف معیارهای بازآفرینی فرهنگ مبنا در دو محیط نرم و سخت و تفکیک آن در قالب ابعاد هفت گانه محیط شهری به تبیین معیارهای فرهنگی در مؤلفههای ساختارفضایی پرداخته است. در گام دوم، مسائل محله ارگ مشهد از دید نگارندگان، متخصصان و مردم با استفاده از برداشت و مصاحبه استخراج و سپس شبکه مسائل با ابزار تحلیل پژوهش کیفی (نرم افزار Gephi) ترسیم و تحلیل شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد مهمترین مسائل ساختار فضایی محله ارگ مشهد عبارتند از عدم وجود فعالیتهای شبانه روزی در محله، بی توجهی به ارزشهای کهن اجتماعی، اختلال عملکردی فضا و فعالیت‌ها، کیفیت‌‌های محیطی نامناسب، از بین رفتن حس مکان است که می توان با ارائه مدلی براساس مسائل شناسایی شده پیشنهاداتی در خصوص بهبود این محله ارائه کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
246 - عوامل مرتبط با گرایش جوانان به تجرّد (مورد مطالعه: استان همدان)
سعید کیان پور امیرعلی فرهنگ محسن حاجیانبا توجه به نظر محققان علوم اجتماعی، خانواده، کوچک¬ترین و مهمترین نهاد اجتماعی است و ازدواج، مبنای خانواده و امری مطلوب و واجب شرعی است. تئوریهای مطرحی نیز در این زمینه وجود دارد که نشان می¬دهد تمایل به ازدواج در میان جوانان تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی چکیده کاملبا توجه به نظر محققان علوم اجتماعی، خانواده، کوچک¬ترین و مهمترین نهاد اجتماعی است و ازدواج، مبنای خانواده و امری مطلوب و واجب شرعی است. تئوریهای مطرحی نیز در این زمینه وجود دارد که نشان می¬دهد تمایل به ازدواج در میان جوانان تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. گرایش به ازدواج در کشور، یکی از مسائل مهم محسوب میشود و تغییرات میزان گرایش به ازدواج در استان همدان به عنوان یکی از استان‌های کشور مورد مطالعه قرار گرفت. این تحقیق به روش پیمایشی در بین جوانان 18-35 ساله استان همدان در سال 1402 انجام شده است و با استفاده از فرمول کوکران، 388 نفر از آنان برای مطالعه انتخاب و گزینش شدند. دادههای گردآوری¬شده با استفاده از نرم¬افزارSpss تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از پژوهش برای گرایش به ازدواج بیانگر آن است که میان متغیرهایی چون دلبستگی به والدین، فردی بودن انتخاب همسر، انتظار آرمان¬گرایانه از ازدواج، داشتن تمکن مالی، اعتقاد به هزینه- فرصت ازدواج، معاشرت با جنس مخالف، ارتباط معنادار وجود دارد و با پذیرش برابری جنسیتی دارای عدم ارتباط است. در نهایت نتایج حاصل از رگرسیون نشان میدهد که پنج متغیر دلبستگی به والدین، انتظار آرمان¬گرایانه از ازدواج، داشتن تمکن مالی، اعتقاد به هزینه- فرصت ازدواج، معاشرت با جنس مخالف میتواند 6/60 درصد از واریانس متغیر وابسته (گرایش به ازدواج) را تبیین نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
247 - ظهور معناگرایانه ی "معماری کشفی- شهودی" از واکاوی اندیشه ها و نظرات معماران مطرح معاصر ایران در آثار فرهنگی، برپایه ی بازتاب زیبایی شناسی محیطی در روح مکان
رضوانه منصوری فرح حبیب آزاده شاهچراغیهدف از این پژوهش، تبیین مدل مفهومی معناگرایانه ی "معماری کشفی-شهودی" از واکاوی اندیشه ها و نظرات معماران مطرح معاصر ایران در فضای فرهنگی برپایه ی بازتاب زیبایی شناسی محیطی در روح مکان است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و با رویکرد استقرایی به واکاوی موارد پرداخته چکیده کاملهدف از این پژوهش، تبیین مدل مفهومی معناگرایانه ی "معماری کشفی-شهودی" از واکاوی اندیشه ها و نظرات معماران مطرح معاصر ایران در فضای فرهنگی برپایه ی بازتاب زیبایی شناسی محیطی در روح مکان است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و با رویکرد استقرایی به واکاوی موارد پرداخته است. از لحاظ ماهیت به صورت کیفی به توصیف اطلاعات موجود و تحلیل استقرایی جزء و کل در موضوعات مبانی نظری پرداخته است. روش جمع آوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای با تکیه بر اسناد معتبر با بهره گیری از روش تحلیل منطقی، به توصیف و تحلیل گزاره های نظری پرداخته است. سپس گزاره های از نقطه نظر تعدادی معماران معاصر ایران و آراء صاحبنظران حوزه پژوهش استخراج، دسته بندی و تحلیل گشته است. از یافته ها مطرح نمود که روح مکان ارتباط با عوالم روحانی و لایه های زیرین روح انسان را میتوان ممکن سازد. چرا که شهود از مولفه های معناگرایانه به واسطه ی تنوع طلبی حسی و کثرت طلبی در جزئیات ساده در عین پیچیدگی، در قالب یک کل وحدت یافته دغدغه ی زیبایی شناسانه ی کاربران است. که در راستای آن کشف و شهود با امکان قابلیت پیش بینی امن در عین حال هیجان انگیز، در جهت یکسان سازی الگوهای اشتراکی از عواطف و حواس انسانی تاثیر گذار است. که معیارهای مطروحه در تببین مدلی نوینی از زیبایی شناسی محیطی در راستای دستیابی به روح مکان به واسطه ی "معماری کشفی- شهودی" منجر به "درک فراحسی" در آثار فرهنگی معماری معاصر نقش بسزایی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
248 - ویژگی های فرهنگی مهاجرین و بازتاب آن در قرآن و احادیث
ماندانا ازوجی محمدعلی میر مهدی افچنگی حامد خانیمسأله هجرت یکی از مهمترین مسائلی است که در آغاز اسلام، اساسی‌ترین نقش را در شکل‌گیری حکومت اسلامی ایفا کرد و از اهمیّت فوق العاده‌ای برخوردار است که از یک سو مؤمنان را از تسلیم در برابر فشار و خفقان مشرکان باز می‌دارد و از سوی دیگر عامل صدور اسلام به شبه جزیره العرب می چکیده کاملمسأله هجرت یکی از مهمترین مسائلی است که در آغاز اسلام، اساسی‌ترین نقش را در شکل‌گیری حکومت اسلامی ایفا کرد و از اهمیّت فوق العاده‌ای برخوردار است که از یک سو مؤمنان را از تسلیم در برابر فشار و خفقان مشرکان باز می‌دارد و از سوی دیگر عامل صدور اسلام به شبه جزیره العرب میشود. مهاجرین به کسانی میگویند که ساکن مکه بودند و بعد از مسلمان شدن به امر پیامبر اکرم(ص) به مدینه هجرت کردند و با توجه به این موضوع مهاجرین با هجرت خود در ترویج اسلام و همچنین اشاعه فرهنگها، باورها، ارزشها، اعتقادات و آداب و رسوم جدید نقش داشتند و در این راه نیز متحمل سختی‌های بسیاری شدند. به همین سبب پیامبر عظیم الشأن اسلام(ص) به مهاجرین توجه و التفات ویژه‌ای داشتند، چراکه آنان زندگی مادی و اموال خود را در خدمت دعوت او قرار دادند و با هجرت خود صدای اسلام را به گوش جهان رساندند و قرآن کریم نیز از آنان به نیکی یاد کرده است که در قرآن کریم آیاتی در بیان ویژگیهای مهاجرین وارد شده از جمله خصوصیات بارز مهاجران: اخلاص، صبر، استقامت و توکل به خداوند متعال را میتوان برشمرد. از این رو در این مقاله به ویژگی های فرهنگی مهاجرین و بازتاب آن در قرآن و احادیث پرداخته شده است و روش این تحقیق کتابخانه ای است. تلاش شده است تا ابعاد مختلف فرهنگی و رابطه بین جایگاه مهاجرین و تاثیر حضور آنان در جامعه مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
249 - سیاست¬های موثر بر ساختارهای اقتصاد ِفرهنگ با رویکرد توسعه¬اجتماع¬محور (مورد مطالعه، محله اسلام¬آباد کرج)
محمّد¬تقی¬ حیدری سیما کاظمیچكيده رشدفزاینده شهرنشینی و نبود مدیریت¬منسجم¬شهری منجر به ناکارامدی برنامه¬ریزی¬در شهرها شده، به¬طوری¬که این ناکارامدی¬درسطح خُرد«محله¬ای» بیشتر نمایان است. بطورکلی نگرش مبتنی بر اجتماع در توسعه¬شهری و برنامه¬ریزی می¬تواند باعث افزایش کنترل مردم بر زندگی¬و معیشت خودشا چکیده کاملچكيده رشدفزاینده شهرنشینی و نبود مدیریت¬منسجم¬شهری منجر به ناکارامدی برنامه¬ریزی¬در شهرها شده، به¬طوری¬که این ناکارامدی¬درسطح خُرد«محله¬ای» بیشتر نمایان است. بطورکلی نگرش مبتنی بر اجتماع در توسعه¬شهری و برنامه¬ریزی می¬تواند باعث افزایش کنترل مردم بر زندگی¬و معیشت خودشان گردد و نهایتا باعث ارائه طرح¬ها و برنامه¬هایی¬شود که با نیازها و شرایط¬محلی همخوانی بیشتری دارد. در علم اقتصادِفرهنگ، به زمینه¬هاوبسترهای اقتصادی مورد نیاز در یک مقوله-فرهنگی پرداخته می¬شود. تعیین سیاست‌های صحیح در حوزه و بخشهای اقتصادِ¬فرهنگ؛ از مهمترین وکلیدی‌ترین عوامل توسعۀ آن¬است. دراین¬راستا در پژوهش¬حاضر؛ سیاست¬های¬موثر در اقتصادفرهنگ در محله مرادآب¬کرج(اسلام¬آباد) با رویکرد محله¬مبنا با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادي و پیمایشی تدوین شده است. ابتدا مبادرت به بررسي وتبيين ماهيت اقتصاد-فرهنگ و نقش صنایع¬خلاق و سیاست¬های موثر بر اقتصادفرهنگ خواهيم پرداخت و در نهايت راهكارهايي راهبردي-اجرايي در راستاي رسيدن به توسعه¬محله¬¬¬مبنا ارائه شده¬است. داده¬های مورداستفاده در این پژوهش به روش ترکیبي(کمي وکیفی) است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با توجه به شیوه توصیفی تحلیلی و با توجه به استنباط¬های نظری صورت گرفته است. جامعه¬آماري این تحقیق را کارشناسان و صاحب¬نظران در زمینه شهرسازي و بخشی هم توسط افراد بومی محله تشکیل می¬دهند به منظور شناخت عمیق¬تر مسائل و مشکلات به¬ویژه شناخت ویژگی¬های اجتماعي و اقتصادی با استفاده از روش پیمایشی¬و¬ابزار پرسشنامه به گردآوری اطلاعات اقدام شد. پس¬از احصا شدن نظرات¬و¬پاسخ¬ها از روش تجزیه وتحلیل محتوا و به طور خاص از نرم افزار (MAXQDA) استفاده¬گردیدکه از آن¬طریق داده¬های پاسخ¬های مصاحبات و پرسشنامه¬ها خلاصه¬سازی و کدگزاری گردید. نتایج،گویای آن است¬که شورای¬محله و مدیریت¬شهری با تغییر بنیادی ساختارهای برنامه¬ریزی محله می¬توانند به پایداری اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی¬محله در راستای توسعه¬پایدار محله¬ای کمک شایان توجهی نمایند. درنهایت می¬توان گفت مدیریت منسجم محله¬ای، در شکل¬گیری محله و حفظ ساز و کار اقتصادی محله و همچنین صنایع خلاق نقش بسزایی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
250 - بررسی آسیب های پیش روی صادرات کالاهای خلاق فرهنگی(مطالعه موردی: استان کرمانشاه)
آئیژ عزمی علی خزاییچكيده تنوع بخشی به صادرات کالاهای غیر نفتی یکی از اهداف اقتصاددانان و برنامه ریزان کشور بوده است؛ با این همه در بین کالاهای غیر نفتی توجه کمی به توانمندی های صادرات کالاهای خلاق فرهنگی شده است که این مقاله با هدف بررسی عوامل موثر بر صادرات کالاهای غیر نفتی انجام گرفته چکیده کاملچكيده تنوع بخشی به صادرات کالاهای غیر نفتی یکی از اهداف اقتصاددانان و برنامه ریزان کشور بوده است؛ با این همه در بین کالاهای غیر نفتی توجه کمی به توانمندی های صادرات کالاهای خلاق فرهنگی شده است که این مقاله با هدف بررسی عوامل موثر بر صادرات کالاهای غیر نفتی انجام گرفته است. روش تحقیق کاربردی، توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. روش نمونه گیری تصافی ساده بوده است. جامعه آماری بالغ بر 343 نفر از هنرمندان در عرصه نقاشی، نمایش، خوشنویسی، گرافیک، کتاب، مطبوعات مکتوب بوده است. نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران برابر با 182 نفر بوده است. پایایی تحقیق توسط آلفای کرونباخ با میانگین 79/0 مورد تایید قرار گرفت. روایی تحقیق نیز با استفاده از نظر متخصصان جامعه شناسی و هنر تایید شد. یافته ها نشان می دهند که 7 مولفه عوامل قانونی، مسائل بین المللی، چالش های داخلی، چالش های تولیدی، عوامل آموزشی، چالش های اقتصادی و ویژگی های صنایع خلاق بر صادرات صنایع خلاق فرهنگی موثر هستند نتایج حاصل از رگرسیون نشان می دهند که عوامل قانونی مهمترین مانع بر شر صادرات محصولات فرهنگی خلاق هستند. در مرتبه دوم مسائل بین المللی و چالش های تولید در داخل به عنوان مهمترین موانع قانونی صادرات صنایع خلاق معرفی شده اند. در نهایت یافته های آزمون کروسکال والیس نشان می دهد که تفاوت معنی داری بین چالش های فرهنگی صادرات کالاهای خلاق فرهنگی وجود ندارد. به عبارتی علی رغم تفاوت های ماهوی میان صنایع خلاق فرهنگی، چالش های صادراتی آن ها مشابه بوده و برای حل بخش بزرگی از مشکلات آن ها، می توان سیاست های کلی و مشابهی در پیش گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
251 - بررسی نقش کلیدی توسعه فرهنگی در مسیر پیشرفت کشورهای عقب مانده از روند توسعه
سعید حق پرست توحید ولی پور عتیقچكيده شکل و مسیر توسعه در اکثر کشورهای عقب مانده فعلی جهان،متاسفانه نمونه برداری ناقصی از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته است و گاه مقررات بدون هیچ تغییری فقط از زبانی به زبان دیگر ترجمه شده است. مسلم است که فرهنگ سنتی یک کشور عقب مانده جهان سومی نمی تواند الگویی که برای چکیده کاملچكيده شکل و مسیر توسعه در اکثر کشورهای عقب مانده فعلی جهان،متاسفانه نمونه برداری ناقصی از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته است و گاه مقررات بدون هیچ تغییری فقط از زبانی به زبان دیگر ترجمه شده است. مسلم است که فرهنگ سنتی یک کشور عقب مانده جهان سومی نمی تواند الگویی که برای فرهنگ دیگران ساخته شده است را بپذیرد. پژوهش حاضر در پاسخ به این پرسش می باشد که: فرهنگ چه کارکرد و نقشی را در مسیر پیشرفت کشورهای عقب مانده از روند توسعه می تواند ایفا نماید؟ فرضیه پژوهش حاضر این می باشد که پیشرفت و توسعه پایدار یک جامعه متکی بر فرهنگ پذیری اعضای آن جامعه است و تا زمانی که الگوهای فرهنگی کشورها موافق با مؤلفه های توسعه نباشد، راه توسعه این کشورها میسر نخواهد بود و برای قرار گرفتن در مسیر توسعه ابتدا باید به اصلاح فرهنگ کشورهای عقب مانده، در راستای توافق با مؤلفه های توسعه همت گماشت. پژوهش حاضر به لحاظ روش توصیفی _ تحلیلی می باشد. در نتیجه تغییرات بنیادی در مسیر توسعه برای هر جامعه ای باید با فرهنگ و سنن آن جامعه هماهنگ باشد و از تمام عوامل فرهنگی برای اجرای صحیح آن کمک گرفت در غیر این صورت مسیر پیشرفت و توسعه در این کشورها هر چند متعالی محکوم به شکست است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
252 - تاملی بر برنامه درسی تعالی حرفه ای مدرسان تربیت معلم فنلاند و آمریکا
زهره عبابافتعالی حرفه ای مدرسان تربیت معلم نقشی موثر بر کیفیت بخشی نظام تربیت معلم دارد و برون داد آن معلمان شایسته ای خواهند بود که به ارتقای نظام آموزش و پرورش کشور کمک خواهند کرد. در این راستا، این پژوهش با هدف شناخت مولفه های برنامه درسی تعالی حرفه ای مدرسان تربیت معلم فنلاند چکیده کاملتعالی حرفه ای مدرسان تربیت معلم نقشی موثر بر کیفیت بخشی نظام تربیت معلم دارد و برون داد آن معلمان شایسته ای خواهند بود که به ارتقای نظام آموزش و پرورش کشور کمک خواهند کرد. در این راستا، این پژوهش با هدف شناخت مولفه های برنامه درسی تعالی حرفه ای مدرسان تربیت معلم فنلاند و آمریکا به عنوان دو کشور توسعه یافته بر اساس یک طرح پژوهش نظری مبتنی بر راهبرد اسنادی-تحلیلی انجام شد. روش جمع آوری داده ها، مطالعه منابع مکتوب شامل کتاب، مقاله، و اسناد در باره برنامه درسی تعالی حرفه ای مدرسان تربیت معلم کشورهای فنلاند و آمریکا از سال 2000 تا 2023 بود. از تحلیل داده ها، طیفی وسیع از مقوله ها استخراج و سپس در سه مقوله اصلی و کلی تر چشم انداز، محتوا و شیوه های اجرای برنامه ها سازماندهی شدند. آینده پژوهی به عنوان مقولۀ فرعی چشم انداز برنامه های درسی هر دو کشور، یک عامل اثرگذار در تدوین محتوا و شیوه های اجرای برنامه های آن ها است. همچنین محتوای برنامه های درسی در این دو کشور از انعطاف پذیری و شمولیت برخوردار است و پیوند نظر با عمل مورد تاکید است. استراتژی های آموزشی و استراتژی های عدالت خواهانه و ضد استعماری به عنوان دو استراتژی مکمل در شیوه های اجرای برنامه ها استفاده گردیده است. در تمامی برنامه ها احترام به استقلال حرفه ای و توسعه حس عاملیت به عنوان یک مقوله اثر گذار در تعالی حرفه ای مدرسان مورد تاکید است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
253 - بررسی مؤلفههای مؤثر در شکل‌گیری معماری معاصر ایران مبتنی بر تغییرات اجتماعی (نمونه موردی: بنای فرهنگسرای نیاوران و موزه هنرهای معاصر تهران)
رضا نقدبیشی سعید عظمتی کیمیا جمشیدزاده<p>همواره جامعه تحت تأثیر عوامل مختلف در حال تغییر است و این تغییرات بر همه ابعاد زندگی ازجمله فرهنگ اثر می‌گذارد؛ بنابراین زمانی که تغییری ایجاد می‌شود نیاز به منطبق شدن و هماهنگی هست. شکل‌گیری کالبد معماری در ایران، علاوه بر سابقه طولانی با آثار قابل&zw چکیده کامل<p>همواره جامعه تحت تأثیر عوامل مختلف در حال تغییر است و این تغییرات بر همه ابعاد زندگی ازجمله فرهنگ اثر می‌گذارد؛ بنابراین زمانی که تغییری ایجاد می‌شود نیاز به منطبق شدن و هماهنگی هست. شکل‌گیری کالبد معماری در ایران، علاوه بر سابقه طولانی با آثار قابل‌توجه، متأثر از تحولات، سریع و چندبعدی قرن بیستم بوده است. به شکلی که گاهاً تقابل میان آنچه بوده است و آن سویی که می‌خواهد برود باعث شده است تا در دوره‌هایی سردرگمی در جهت حرکت به وجود بیاید. هدف از این مقاله بررسی مؤلفه‌های مؤثر در شکل‌گیری معماری معاصر ایران مبتنی بر تغییرات اجتماعی است. روش تحقیق در این پژوهش، کیفی و بنا به هدف تحلیلی- تاریخی است. تحقیق تحلیل محتوا شامل سه مرحله است: مرحله اول آماده‌سازی و سازمان‌دهی است. مرحله دوم بررسی مواد و پیام‌ها است. این مرحله شامل رمزگذاری داده‌ها و دسته‌بندی آن‌ها است. مرحله سوم پردازش داده‌های استخراج‌شده و درنهایت نتیجه‌گیری می‌باشد. این مراحل توسط نرم‌افزار MAXQDA انجام شده است. در مرحله آخر با توجه مؤلفه‌ها پژوهش به تولید گراف‌ها پرداخته می‌شود. در این خصوص، گفی یکی از نمونه برنامه‌های قابل‌توجه است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد تغییرات اجتماعی، در طول زمان ‌بر شکل‌گیری معماری معاصر ایران بسیار مؤثر بوده است. معیارهایی چون: سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اقلیمی و محیط‌زیست در هر دوره زمانی به‌صورت مشخصی در شکل‌گیری معماری معاصر ایران نقش‌آفرینی کرده است.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
254 - فرهنگ مصرفی در مجتمع های تجاری کلان شهرهای ایران
مهدی فلاحی هانا یزدانفر<p>پژوهش حاضر به بررسی فرهنگ مصرفی در مجتمع‌های تجاری کلان‌شهرهای ایران پرداخته است. در دو دهه اخیر، کلان‌شهرهای ایران شاهد تحولات عمده‌ای در ساخت و ساز مجتمع‌های تجاری بوده‌اند که این فضاها به‌عنوان نمادهای اجتماعی و فرهنگی نیز مورد ت چکیده کامل<p>پژوهش حاضر به بررسی فرهنگ مصرفی در مجتمع‌های تجاری کلان‌شهرهای ایران پرداخته است. در دو دهه اخیر، کلان‌شهرهای ایران شاهد تحولات عمده‌ای در ساخت و ساز مجتمع‌های تجاری بوده‌اند که این فضاها به‌عنوان نمادهای اجتماعی و فرهنگی نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. هدف این تحقیق تحلیل عوامل مؤثر بر شکل‌گیری فرهنگ مصرفی در این مجتمع‌ها و تأثیرات اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی آن‌ها است. مسئله اصلی این مقاله بررسی نحوه تأثیرگذاری تحولات اقتصادی، جهانی‌شدن، تغییرات اجتماعی، و فناوری‌های نوین بر فرهنگ مصرفی در مجتمع‌های تجاری کلان‌شهرها است. از این رو سؤال تحقیق به‌طور خاص به این موضوع می‌پردازد که چگونه این عوامل باعث تغییر در الگوی مصرف و رفتارهای خرید افراد شده و چه تأثیراتی بر تعاملات اجتماعی و هویت فرهنگی دارند. روش تحقیق شامل تحلیل و بررسی متون موجود، مصاحبه با متخصصان، و ارزیابی داده‌های میدانی از مجتمع‌های تجاری مختلف است. این روش به بررسی تغییرات اقتصادی و اجتماعی و نحوه تأثیر آن‌ها بر الگوی مصرف مردم می‌پردازد و تأثیرات فناوری و جهانی‌شدن بر ذائقه مصرفی را نیز تحلیل می‌نماید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مجتمع‌های تجاری نه تنها به‌عنوان مراکز خرید، بلکه به‌عنوان فضاهای اجتماعی و فرهنگی مهمی در جامعه ایفای نقش می‌نمایند. از طرفی تحولات اقتصادی و افزایش درآمد خانوارها منجر به افزایش تقاضا برای کالاهای لوکس شده، این در حالیست که جهانی‌شدن و فناوری‌های نوین به تغییر ذائقه مصرفی افراد در این حیطه دامن می‌زند. در این راستا این مجتمع‌ها ضمن فراهم آوردن فرصت هایی جهت برقراری تعاملات اجتماعی و فرهنگی به توسعه اقتصادی شهرها نیز کمک شایانی می‌نماید.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
255 - انعکاس اوضاع اجتماعی فرهنگی جامعه در اشعار رمانتیسم انسی الحاج و هوشنگ ابتهاج
سلیم قادری تپه رشت ناصر حسینی اردشیر صدرالدینی<p>نهضت رمانتیسم پیروان بسیاری در سراسر جهان داشته که به تاسی از پیشروان این مکتب آثار خود را به خواننده عرضه می‌داشتند. هدف اصلی پژوهش تبیین مبنای رویکرد انسی الحاج و هوشنگ ابتهاج در مکتب رمانتیک و بررسی تطبیقی سبک آن دو شاعر با در نظر گرفتن اوضاع اجتماعی و فرهنگی چکیده کامل<p>نهضت رمانتیسم پیروان بسیاری در سراسر جهان داشته که به تاسی از پیشروان این مکتب آثار خود را به خواننده عرضه می‌داشتند. هدف اصلی پژوهش تبیین مبنای رویکرد انسی الحاج و هوشنگ ابتهاج در مکتب رمانتیک و بررسی تطبیقی سبک آن دو شاعر با در نظر گرفتن اوضاع اجتماعی و فرهنگی می‌باشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می‌باشد. به‌منظور گردآوری مطالب موردنیاز برای بررسی رمانتیسم در اشعار انسی الحاج و هوشنگ ابتهاج ابتدا مطالعاتی در باب تأثیر مکتب رمانتیسم در ادبیات و همچنین تأثیر آن در اشعار الحاج و ابتهاج صورت خواهد گرفت و مطالب موردنیاز از کتب، مقالات و سایت‌های معتبر علمی استخراج خواهد شد و با توصیف و تحلیل این مطالب و داده‌ها، رمانتیسم و نمودهای مختلف آن در اشعار الحاج و ابتهاج به‌صورت تطبیقی بررسی می‌شود و مهم‌ترین گرایش‌ها و نمودهای آن نشان داده می‌شود. در این پژوهش نتایج نشان می‌دهد، اﺑﺘﻬﺎج رﻣﺎﻧﺘﻴﺴﻢ را درزمینه ﻣﺒﺎرزه، ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﻋﺸﻖ ﺑﻪ آزادي و اﻧﻘﻼب ﺑﻪ ﻛﺎر می‌گیرد و ﻫﻤﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻋﻤﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻌﻄﻮف ﻣﻲدارد و در اشعار الحاج، درآﻣﻴﺨﺘﻦ رﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ﺑﺎ ادﺑﻴﺎت اﻧﻘﻼﺑﻲ و ﭘﻮﻳﺎ یکی از وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﺷﻌﺮ ﺷﺎﻋﺮ محسوب می‌شود. همچنین اﺑﺘﻬﺎج ﻣﺮگ در ﻣﻴﺪان را ﻣﺮﮔﻲ ﺑﺲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و آن را ﻣﻌﺎدل ﭘﻴﺮوزي ﻣﻲداﻧﺪ ولی در شعر الحاج، تفسیر دیگری داشته و مرگ دریچه‌ای است که امید دیگری را بر او می‌گشاید. اﺑﺘﻬﺎج ازجمله ﺷﺎﻋﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ خواهش‌های درون و رﻧﺞﻫﺎي روﺣﻲ و رﻣﺎﻧﺘﻴﺴﻢ ﻃﺒﻴﻌﺖ، مهارت‌های زﻳﺎدي دارد و در اشعار الحاج رمانتیسم بازگشت طبیعت به چشم می‌خورد.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
256 - آیین‌های مزدایی پذیرفته شده در اسلام با تاکید برتشیع
رقیه محمدزاده عبد الحسین لطیفی موسی الرضا بخشی استاد<p>با گسترش اسلام و سپس پذیرش مذهب تشیع در ایران، برخی از رفتارها و رسوم پیشین که با ساختار فرهنگی و اصول اسلامیِ مذهب تشیع مطابقت نداشتند، به تدریج کنار گذاشته شد؛ امّا تعدادی از آنها مانند آیین‎های مربوط به ازدواج، سوگواری، زیارت، زایش و... که با انگاره‎های اج چکیده کامل<p>با گسترش اسلام و سپس پذیرش مذهب تشیع در ایران، برخی از رفتارها و رسوم پیشین که با ساختار فرهنگی و اصول اسلامیِ مذهب تشیع مطابقت نداشتند، به تدریج کنار گذاشته شد؛ امّا تعدادی از آنها مانند آیین‎های مربوط به ازدواج، سوگواری، زیارت، زایش و... که با انگاره‎های اجتماعی و فرهنگ اسلامی معارض نبوند، به تدریج با تغییراتی در صورت و معنا با عناصر فرهنگ اسلامی درآمیخته و رنگ و بوی مذهبی یافتند؛ این نوشتار که به روش توصیفی - تحلیلی به نگارش درآمده‎است قصد دارد به بررسی برخی از مهم‎ترین آیین‎ها و اندیشه‎های ایران باستان که با ورود و نهادینه شدن اسلام در ایران صبغۀ مذهبی یافتتند و همچنان تا زمان حاضر به حیات خود ادامه داده‎اند را، مورد واکاوی قرار ‎دهد تا از این رهگذر آگاهی بیشتری از پیشینۀ فرهنگی ایران بدست آید.</p> پرونده مقاله
رایمگ
سامانه رایمگ تمامی فرآیندهای دریافت، ارزیابی و داوری، ویراستاری، صفحه‌آرایی و انتشار الکترونیکی نشریات علمی را به انجام می‌رساند
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات رایمگ است.
حق نشر © 1403-1396