-
دسترسی آزاد مقاله
1 - سامانه پایش برخط تغییرات چکیده وبنوشتها
مهدی نقویرشد نمایی اطلاعات در فضای سایبر در کنار پیشرفت سریع فناوریهای مرتبط با آن، شکل جدیدی از رقابت بین کشورها و فرهنگهای مختلف را برای به دست آوردن برتری اطلاعاتی در این فضای حیاتی و ارزشمند ایجاد کرده است. برای همه ذینفعان بسیار حیاتی است که برتری خود را در تولید اطلاعات چکیده کاملرشد نمایی اطلاعات در فضای سایبر در کنار پیشرفت سریع فناوریهای مرتبط با آن، شکل جدیدی از رقابت بین کشورها و فرهنگهای مختلف را برای به دست آوردن برتری اطلاعاتی در این فضای حیاتی و ارزشمند ایجاد کرده است. برای همه ذینفعان بسیار حیاتی است که برتری خود را در تولید اطلاعات و پایش اطلاعات بار شده در این فضا بازی کنند. لیکن به دست آوردن برتری در پایش اطلاعات انبوه در این فضای سایبری نیازمند بهرهگیری از فناوریهای پایش بیدرنگ با استفاده از رویکردها و تکنیکهای جدیدی کاملا متفاوت از تکنیکهای سنتی پایش است. در این مقاله ما با تمرکز بر وبنوشتها به عنوان بخش مهمی از فضای سایبر، فضای هدف را محدود ساخته و یک سامانه جدید جمعآوری بیدرنگ را برای گزارش سریع تغییرات ایجاد شده در وبنوشتها پیشنهاد مینماییم و نشان میدهیم که این سامانه بهتر از سایر سامانهها و فناوریهایی عمل میکند که نیاز به همکاری و هماهنگی با ارائه دهندگان اطلاعات دارند. دستیابی به این مطلوب با محدود کردن فضای جستجوی تغییرات از حجم عظیمی از وبلاگها به چکیده وبلاگها و ارائه یک معماری مناسب، میسر شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - اثر عصاره یونجه بر حافظه فضایی و رفتارهای شبه اضطرابی در موش های صحرایی اواریکتومی شده
هادی سمیزه سید رضا فاطمی طباطبایی نعیم عرفانی مجد علی شهریاریمقدمه: با توجه به غنی بودن یونجه از فیتواستروژن ها و تاثیر فیتواستروژن ها بر سیستم عصبی مرکزی، مطالعه حاضر تاثیر عصاره اتیل استاتی یونجه بر حافظه فضایی و رفتارهای شبه اضطرابی ناشی از برداشت تخمدان را مورد بررسی قرار داده است. روش: 45 سر موش صحرایی ماده 3 ماهه نژاد ویست چکیده کاملمقدمه: با توجه به غنی بودن یونجه از فیتواستروژن ها و تاثیر فیتواستروژن ها بر سیستم عصبی مرکزی، مطالعه حاضر تاثیر عصاره اتیل استاتی یونجه بر حافظه فضایی و رفتارهای شبه اضطرابی ناشی از برداشت تخمدان را مورد بررسی قرار داده است. روش: 45 سر موش صحرایی ماده 3 ماهه نژاد ویستار، دو هفته پس از اواریکتومی به طور تصافی به گروه های sham(شاهد)، اواریکتومی (ovx)، sham+4 (شاهد g/kg4 عصاره در جیره)، ovx+2 اواریکتومیg/kg2 عصاره در جیره) و ovx+4 اواریکتومیg/kg4 عصاره در جیره) تقسیم شدند. پس از 75 روز تیمار برای ارزیابی حافظه از ماز آبی موریس و برای اضطراب از آزمون ماز بعلاوه مرتفع استفاده شد. همچنین غلظت استروژن سرم، مالون دی آلدیید و آنزیم های آنتی اکسیدان نیز در هیپوکمپ اندازهگیری شدند. یافتهها: اواریکتومی غلظت استروژن سرم و سوپراکسید دیسموتاز هیپوکمپ را کاهش داد و استفاده از عصاره یونجه فعالیت سوپراکسید دیسموتاز را افزایش ولی فعالیت کاتالاز را کاهش داد. عملکرد موشهای گروه ovx+2 در مرحله آموزش در آزمون ماز آبی موریس کاهش یافت، درحالیکه درصد زمان سپریشده در بازوی باز ماز بعلاوه مرتفع در پی استفاده از عصاره یونجه درگروه ovx بیشتر بود. نتیجهگیری: به نظر می رسد هرچند عصاره یونجه اضطراب را در موش های اواریکتومی شده کاهش می دهد ولی ممکن است باعث کاهش یادگیری فضایی آنها شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تحليل فضايي تغييرات الگوي تراکم جمعيت متأثر از اقدامات نوسازي در کلانشهر تهران (1375-90)
عباس زند زهرا نظریاناين مقاله به بررسي تفاوت هاي فضايي تراکم جمعيت، متاثر از فرايند مداخله نوسازي در محله هاي مختلف کلانشهر تهراناين مقاله به بررسي تفاوت هاي فضايي تراکم جمعيت، متاثر از فرايند مداخله نوسازي در محله هاي مختلف کلانشهر تهران پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تحلیل آمار فضایی ریزگردهای استان خوزستان
احمد رضا نخعی نژاد فرد مرضیه موغلیاستان خوزستان در هم جواری با بیابانهای بزرگی قرار دارد که ریز گردهای این بیابانها بهطور مستمر وارد این استان میشود. شناخت الگوی فضایی این ریز گردها درزمینه برنامه ریزی برای کاهش اثرات آن کمک شایانی به ما میکند. لذا هدف از پژوهش حاضر تعیین بهترین روش درونیابی ریز گ چکیده کاملاستان خوزستان در هم جواری با بیابانهای بزرگی قرار دارد که ریز گردهای این بیابانها بهطور مستمر وارد این استان میشود. شناخت الگوی فضایی این ریز گردها درزمینه برنامه ریزی برای کاهش اثرات آن کمک شایانی به ما میکند. لذا هدف از پژوهش حاضر تعیین بهترین روش درونیابی ریز گرد و سپس تحلیل آمار فضایی ریز گردها در استان خوزستان در دوره زمانی (1995-2016) میباشد. نتایج نشان داد که روش که روش وزن دهی معکوس با ضريب تعیین 75/0 بهترین مدل جهت پهنه بندی ریز گرد می باشد. تحلیل آمار فضایی پدیده ریز گرد در استان خوزستان نشان میدهد که در تمامی سالها شاهد خوشه بندی روزهای همراه با ریز گرد در این استان بودهایم. نقشههای خوشه بندی خودهمبستگی فضایی ریز گردها با استفاده از آماره موران نشان میدهد که بهطور کلی مناطق شمال غربی و غربی این استان در دوره زمانی مورد مطالعه دارای خوشههای بالای ریز گردها در این استان بودهاند و مناطق جنوبی، شرقی، جنوب شرقی، و جنوب غربی دارای خوشههای پایین ریز گردها بودهاند. در سال 1995، بیشترین ضریب موران(Moran,s Index= 1/008797) و در سال 2008، کمترین ضریب موران (Moran,s Index= 0/996831) روی داده است و نشان میدهد که به ترتیب بیشترین و کمترین خوشهای بودن تعداد روزهای ریز گرد در سالهای 1995 و 2008 اتفاق افتاده است. نتایج نقشههای لکههای داغ و سرد استان خوزستان در دوره آماری مورد مطالعه نشان میدهد که عمدتاً مناطق شمال و شمال غربی استان لکههای داغ را نشان دادهاند که به معنی وقوع بیشتر روزهای توأم با ریز گرد در این مناطق از استان در دوره زمانی مورد مطالعه بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تحليل الگوی رشد فضايي – زماني شهر مراغه با استفاده از روش های متريک فضايي
علی شماعی حسن آهار اسحاق جلالیانمتریک های فضایی الگوی شناسایی و سنجش رشد فضایی- زمانی شهری است. معیارهای سنجش الگوی فضایی در این پژوهش وسعت لکه های شهری، محیط لکه ها یا قطعات، مجاورت و نزدیکی آنها، فاصله لکه ها با بزرگترین لکه یا لکه اصلی شهری، تعداد لکه ها و قطعات، فضاهای خالی موجود در داخل لکه ها و چکیده کاملمتریک های فضایی الگوی شناسایی و سنجش رشد فضایی- زمانی شهری است. معیارهای سنجش الگوی فضایی در این پژوهش وسعت لکه های شهری، محیط لکه ها یا قطعات، مجاورت و نزدیکی آنها، فاصله لکه ها با بزرگترین لکه یا لکه اصلی شهری، تعداد لکه ها و قطعات، فضاهای خالی موجود در داخل لکه ها و اندازه قطعه اصلی شهر است. این پژوهش به بررسی و تحلیل چگونگی رشد شهر مراغه با روش های توصیفی–تحلیلی و با استفاده ازتصاویر ماهواره ای و نرم افزارهای ENVI، ArcGIS و افزونه Patch Analyst انجام گرفته است. یافته ها و نتایج پژوهش نشان می دهد شاخص پیچیدگی قطعات نسبت به دوره های قبل بیشتر شده است، بطوریکه شاخص AMWS از 1.56 به 1.84 و شاخص AWMPFD از 1.25 یه 1.35 رسیده است. شاخص مرکزیت نیز در سال 1365 عدد به دست آمده 2.14 بوده و در سال 1395 به 1.12 کاهش یافته است و با به وجود آمدن قطعات جدید در اطراف شهر موجب کاهش مرکزیت شده است. از نظر شاخص فشردگی هم میزان آن کاهش یافته و تعداد قطعات ساخته شده شهری افزایش و پیچیدگی افزایش یافته است. از نظر تراکم شهری هم میزان تراکم در سال 1365، 333.9 نفر در هکتار بوده که در دوره آخر به 55.8 کاهش یافته است. نتایج گویای آن است که شکل رشد شهری بصورت افقی ناموزون با تخریب زمین های حاصلخیز کشاورزی و جایگزین کردن آنها با محله های پراکنده شهری روبرو گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تحلیل عوامل موثر در آمایش نواحی مرزی ایران و افغانستان از منظر ژئوپلیتیک
محمود واثق سید عباس احمدی عباس طباطباییمرزهای ایران در دو قرن اخیر عرصه کشمکش ها و فراز و فرودها و جزر و مدهای ارضی بسیاری بوده اند که حاصل آن در دوره ثبات پهلوی اول و تجدد مفاهیم عینی سیاست نظیر مرز، سرزمین کنونی ایران را حاصل آمده است. ایران و افغانستان در حدود 945 کیلومتر مرز مشترک دارند که از دهانه ذولف چکیده کاملمرزهای ایران در دو قرن اخیر عرصه کشمکش ها و فراز و فرودها و جزر و مدهای ارضی بسیاری بوده اند که حاصل آن در دوره ثبات پهلوی اول و تجدد مفاهیم عینی سیاست نظیر مرز، سرزمین کنونی ایران را حاصل آمده است. ایران و افغانستان در حدود 945 کیلومتر مرز مشترک دارند که از دهانه ذولفقار تا ملک سیاه کوه امتداد یافته است. عوامل خارجی و داخلی بسیاری در آمایش نواحی مرزی دو کشور تاثیرگذار است. مساله ای که در این پژوهش بررسی می شود، بررسی این عوامل و تاثیراتی است که در آمایش نواحی مرزی این دو کشور باید به آن توجه کرد. در این پژوهش با روش کتابخانه ای و تحلیلی در تلاشیم تا به این پرسش پاسخ دهیم که چه عوامل خارجی و داخلی در آمایش نواحی مرزی ایران و افغانستان تاثیرگذار است؟ با توجه به یافته های پژوهش عوامل بسیاری نظیر مهاجرت غیرقانونی، مواد مخدر، تروریسم و حضور قدرتهای غربی در این مهم تاثیر گذار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - شاخصهای تأثیرگذار در شهر خلاق در خلق فضاهای تعاملی شهری (مورد مطالعه: شهر ری)
منیر میرزایی عباس ارغان محمدرضا زند مقدمشهر خلاق میتواند نیازها و خواستههای جوامع شهری را در ابعاد گوناگون برطرف کند نیازهایی که هریک در رشد شهر تأثیر گذار است فضای شهری زمانی تحقق میپذیرد که شخص یا افرادی بخواهند از آن استفاده کنند یا در این فرآیند دخیل باشند و این فرآیند از یک سو به پویایی محیط و از سوی چکیده کاملشهر خلاق میتواند نیازها و خواستههای جوامع شهری را در ابعاد گوناگون برطرف کند نیازهایی که هریک در رشد شهر تأثیر گذار است فضای شهری زمانی تحقق میپذیرد که شخص یا افرادی بخواهند از آن استفاده کنند یا در این فرآیند دخیل باشند و این فرآیند از یک سو به پویایی محیط و از سوی دیگر به بروز طبقه خلاق کمک میکندکه عوامل تأثیر گذار (سرمایه انسانی، نوآوری، سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی) به عنوان شاخصها در ایجاد خلاقیت و برنامه ریزی میتواند تأثیر گذار باشد که در این تحقیق بطور کلی به آن پرداخته شده است هدف پژوهش حاضر بررسی شاخصهای تأثیر گذار جهت خلق فضاهای تعاملی با تاکید بر شهر خلاق میباشد در این راستا با توجه به موضوع پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است به لحاظ سطح مطالعه، در دو سطح توصیفی و تبیینی (توصیفی- تحلیلی) استفاده گردید همچنین برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزارهای آماری چون SPSS، و نرم افزار Super decision استفاده شده است در سطح توصیفی از جداول یک بعدی، درصد و فراوانی استفاده شده است همچنین در سطح استنباطی نیز برای آزمون فرضیات از آزمونهای T-Test، تی دو نمونه مستقل، تحلیل مسیر، پیرسون استفاده گردیده است و برای رتبه بندی عوامل مؤثر بر تحقق شهر خلاق از مدل ANP بهره گرفته شده است در نهایت نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که سرمایه اجتماعی پیش بینی کننده خوبی برای تبیین و بررسی سطح شهر خلاق در شهر ری میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - سنجش امنیت محیطی با استفاده از تئوری چیدمان فضایی و تکنیک مکانسنجی؛ نمونه مطالعاتی: محله سرآسیاب تهران
مهدی میرمعینی سمانه جلیلی صدرآبادامنیت همواره یکی از مهمترین نیازهای انسان بوده که یکی از جلوههای آن با قرارگیری فرد در فضاهای شهری ایجاد میشود. از اینرو کالبد شهر نقش مهمی در کیفیتبخشی به آن ایفا میکند. یکی از رویکردهای پیشرو به منظور کاهش جرم و در نتیجه افزایش امنیت، CPTED است که به دنبال نظری چکیده کاملامنیت همواره یکی از مهمترین نیازهای انسان بوده که یکی از جلوههای آن با قرارگیری فرد در فضاهای شهری ایجاد میشود. از اینرو کالبد شهر نقش مهمی در کیفیتبخشی به آن ایفا میکند. یکی از رویکردهای پیشرو به منظور کاهش جرم و در نتیجه افزایش امنیت، CPTED است که به دنبال نظریههای «چشمان ناظر» جین جیکوبز و «فضاهای قابل دفاع» اسکار نیومن شکل گرفت. اما بهنظر میرسد نقطه اتکا این نظریهها توجه صرف بر حضور کمی افراد و غفلت آنها در توجه به مساله امنیت در قالب نظریه چیدمان فضای بیل هیلیر و تاثیر تغییرات پیکرهبندی فضا بر تعاملات اجتماعی، حضور مشترک و کیفیت حضور افراد بوده است. به همین منظور، مقاله حاضر در ابتدا به بررسی میزان امنیت محیطی در محله سرآسیاب تهران با استفاده از چکلیست مکانسنجی و در قالب اصول و راهبردهای CPTED پرداخته است. سپس با استفاده از نرمافزار Depth Map، نقشه همپیوندی محله استخراج شده و تاثیر چیدمان فضا بر امنیتمحیطی آن، مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج یافتههای فوق که در قالب جدول سوات جمعآوری شده، نشاندهنده پایین بودن میزان امنیتمحیطی در محله سرآسیاب است. به همین دلیل اقدام به ارائه پیشنهادات لازم در راستای ارتقای امنیت محیطی و در قالب اصول طراحی راهبردی شده است. در نهایت نیز به مدلسازی تأثیر تغییرات کالبدی پیشنهادی به منظور بهبود وضعیت پیکربندی فضایی، افزایش هم پیوندی و امنیت محیطی، مبادرت ورزیده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - تحلیل تأثیرپذیری تحولات کالبدی-فضایی سکونتگاههای روستایی پیراشهری از عوامل درونی و بیرونی در مجموعه شهری مشهد
مهدی جوانشیری علی اکبر عنابستانی حمدالله سجاسی قیداریپژوهش حاضر، به منظور بررسی، تحلیل و تبیین تحولات کالبدی – فضایی سکونتگاه های روستایی مجموعه شهری مشهد طی دوره ده ساله اخیر به انجام رسیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و نوع آن ازنظر هدف، بنیادی است. برای جمعآوری اطلاعات از روشهای اسنادی و میدانی استفا چکیده کاملپژوهش حاضر، به منظور بررسی، تحلیل و تبیین تحولات کالبدی – فضایی سکونتگاه های روستایی مجموعه شهری مشهد طی دوره ده ساله اخیر به انجام رسیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و نوع آن ازنظر هدف، بنیادی است. برای جمعآوری اطلاعات از روشهای اسنادی و میدانی استفادهشده است. جامعه نمونه 28 روستای بالای 20 خانوار در مجموعه شهری مشهد میباشد که از طبقات مختلف جمعیتی و فواصل متفاوت با شهر مشهد انتخاب شدند. از مجموع 20083 خانوار در نقاط روستایی نمونه، با فرمول کوکران، حجم نمونه 377 خانوار بهدستآمده این افراد با روش نمونهگیری تصادفي انتخاب شدند. برای آزمودن مدل مفهومی پژوهش و بررسی تاثیر عوامل شناسایی شده بر تحولات کالبدی-فضایی از تکنیک حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزارSmart PLS ، استفاده گردید. با توجه نتایج، ضرایب t بین متغیرهای اصلی پژوهش، بالای 58/2 بوده یعنی رابطه معنادار و مستقیم است؛ بدین ترتیب شاخص های درونی، همجواری با کلانشهر مشهد و عوامل بیرونی بر تحولات کالبدی- فضایی سکونتگاه های روستایی تأثیر مثبت و معناداری دارد که طبق ضرایب کل متغیر عوامل بیرونی با ضریب تاثیر 947/0 بیشترین تاثیر و عوامل درونی روستا کمترین تاثیر را بر تحولات کالبدی- فضایی سکونتگاه ها داشته است. نتایج تحلیل فضایی و رتبه بندی روستاهای نمونه با مدل ارزیابی تولید وزنی تجمعی (WASPAS) مشخص کرد روستاهای گرجی سفلی، حسین آباد قرقی و دوست آباد دارای بالاترین سطح تحولات کالبدی-فضایی بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بررسی چالشها و راهبردهای توسعهی فضایی روستاشهرها (مطالعه موردی: بخش بندپی شرقی و غربی از شهرستان بابل)
دکتر سعدی محمدی الهام داوری چنور محمدیچکیده: طرح مساله: شهرنشین شدن جمعیت، افزایش جمعیت شهرها و به دنبال آن توسعه شهرهای کوچک و بزرگ از ویژگیهای عصر حاضر است و توسعهی پایدار آنها در گرو داشتن برنامه ریزی و مدیریت شهری کارآمد است آنچه همواره در مدیریت شهری مورد توجه است عمدتاً مسائل و مشکلات کلانشهرها و چکیده کاملچکیده: طرح مساله: شهرنشین شدن جمعیت، افزایش جمعیت شهرها و به دنبال آن توسعه شهرهای کوچک و بزرگ از ویژگیهای عصر حاضر است و توسعهی پایدار آنها در گرو داشتن برنامه ریزی و مدیریت شهری کارآمد است آنچه همواره در مدیریت شهری مورد توجه است عمدتاً مسائل و مشکلات کلانشهرها و شهرهای بزرگ، گاهی شهرهای میانی میباشد و کمتر توجهی به مسائل و مشکلات مدیریتی در روستا شهرهامیشود، در صورتی که اگر روستاشهرها بتوانند از نظر اقتصادی خودکفا باشند میتوانند با پذیرش سهم عمدهای از عوامل منابع تولید، سرمایه گذاری و نیروی انسانی منطقه موجب شکوفایی و رونق ناحیه پیرامونی خود گردند هدف: پژوهش حاضر تلاش دارد تا به بررسی چالشها و راهبردهای روستاشهرهای بخش بندپی شرقی و غربی از شهرستان بابل بپردازد. روش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری دادهها مبتنی بر روش اسنادی و میدانی است. جامعه آماری پژوهش خانوارهای ساکن در بخش بندپی غربی و شرقی از شهرستان بابل است که با بهره مندی از روش کوکران 200 خانوار به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدهاند؛ نتایج : با جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها این نتایج حاصل شد که این گونه روستاشهرها با موانع و مشکلات اساسی چون دفع و تفکیک زباله، عملکرد ضعیف نهادهای شهری، پایین بودن مشارکت شهروندان در طرحهای شهری و ... دچار هستند که این چالشها با راهبردهای چون تقویت سازمانهای شهری، توسعه و گسترش خدمات و امکانات شهری و استفاده از ظرفیتهای منطقهای و ... مسطح خواهند شد. نو آوری: با توجه به اینکه روستاها شهرها به عنوان حلقه اتصال دهنده شهر و روستا نقش مهمی در تعادل و توازن منطقه ای داشته باشند بنابراین بررسی چالشها و مشکلات فرا رو و تعیین راهبردهای توسعه فضایی این گونه سکونتگاهها از نوآوری پژوهش حاضر محسوب می شود. واژه های کلیدی: روستاشهر، چالشها و راهبردها، توسعه فضایی، بخش بندپی غربی و شرقی بابل پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - نقد علمی و "نقد" پویش ساختاری- کارکردی
عباس سعیدیرویکرد پویش ساختاری- کارکردی بهمثابة چارچوبی نو در مطالعات نظامهای فضایی، بویژه نظام اسکان و تحولات آن، توسط نویسنده در سال 1390 ارائه شد. از آن زمان، این رویکرد هم در محافل علمی- تحقیقاتی و هم در نهادهای اجرایی کم و بیش مورد استقبال قرار گرفته است. هرچند نقدهایی هم در چکیده کاملرویکرد پویش ساختاری- کارکردی بهمثابة چارچوبی نو در مطالعات نظامهای فضایی، بویژه نظام اسکان و تحولات آن، توسط نویسنده در سال 1390 ارائه شد. از آن زمان، این رویکرد هم در محافل علمی- تحقیقاتی و هم در نهادهای اجرایی کم و بیش مورد استقبال قرار گرفته است. هرچند نقدهایی هم در بارة آن صورت گرفته است. انگیزة نوشتن این مقاله در واقع پرداختن به محتوای یکی از همین نقدها و توضیح در بارة برخی اصول نقد بوده است؛ گرچه مخاطب آن نه الزاما شخص ناقد، بلکه جامعه علمی کشور، بویژه دانشجویان و پژوهشگرانی است که علاقمند به نقد بیشتر و احتمالا کاربرد این رویکرد در پیشبرد تحقیقات خویش هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - نقش کارگاههای شیرپزی در شکلگیری جریان های فضایی مورد مطالعه: سکونتگاههای نواحی هشترود و چاراویماق (آذربایجان شرقی)
عباس سعیدی مصطفي طالشی امید رفعت خواه امین ترکمانجریان های فضایی مبتنی بر تعامل و روابط روستایی- شهری هستند که به انواع جریان های مختلف افراد، كالا، پول و سرمایه، اطلاعات و نوآوری بین کانون های روستایی و مراکز شهری قابل تفکیک هستند. شکلگیری این جریانها مستلزم فراهمآمدن بسترهای لازم ساختاری- کارکردی است. آنچه در این چکیده کاملجریان های فضایی مبتنی بر تعامل و روابط روستایی- شهری هستند که به انواع جریان های مختلف افراد، كالا، پول و سرمایه، اطلاعات و نوآوری بین کانون های روستایی و مراکز شهری قابل تفکیک هستند. شکلگیری این جریانها مستلزم فراهمآمدن بسترهای لازم ساختاری- کارکردی است. آنچه در این بین از اهمیت ویژه برخوردار است، پرهیز از رویکردهای مبتنی بر جدایی سکونتگاههای روستایی و شهری و در مقابل تکیه بر پیوستگی اجتماعی- اقتصادی روستایی- شهری است. در کشورهای درحال توسعه آنچه در عمل مانع از شکلگیری این گونه شبکههای منطقهای است، به عوامل و نیروهای متنوعی بازمیگردد که شناسایی آنها در راستای توسعة روستایی- شهری اهمیتی ویژه دارد. البته در این میان، تسهیل گری نهادها و دستگاههای عمرانی و توسعهای، در کنار مشارکت جدی روستاییان میتواند نقشی موثر ایفا نماید. این مقاله کوشش دارد با بررسی نحوة عمل کارگاههای شیرپزی در محدودة شهرستان های هشترود و چاراویماق به شناسایی چگونگی ایفای نقش این گونه کارگاهها در شکلپذیری روابط و پیوندهای روستایی ـ شهری و تشکیل جریان های محلی و ناحیهای بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - ژئوگفتمان جریان تکفیری IS و بازنمایی رسانه ای آن با تمرکز بر رسانه¬های دیجیتال
امیر محسن زادگان حسین مسعودنیا امیرمسعود شهرام نیا سیدجواد امام جمعه زادهاین نوشتار در صدد واکاوی عملکرد رسانه ای جریان تکفیری- تروریستی IS می باشد. بر این اساس فرایند گفتمان سازی این جریان در فضای مجازی و شبکه های مجازی مورد مطالعه قرار می گیرد. در واقع روند پی ریزی منظومه گفتمانی و صورت بندی گره های معنایی که موقعیت خودی و دگر را برمی سا چکیده کاملاین نوشتار در صدد واکاوی عملکرد رسانه ای جریان تکفیری- تروریستی IS می باشد. بر این اساس فرایند گفتمان سازی این جریان در فضای مجازی و شبکه های مجازی مورد مطالعه قرار می گیرد. در واقع روند پی ریزی منظومه گفتمانی و صورت بندی گره های معنایی که موقعیت خودی و دگر را برمی سازد و آن را در موقعیت هژمونیک و برتر می نشاند از مجرا و کانال شبکه های مجازی با بهره-گیری از تکنیک های رسانه ای مدنظر این پژوهش است. بر این مبنا پرسش اصلی نوشتار معطوف بر سنجش میزان سودمندی و فرصت زایی این عرصه های رسانه ای برای اقدامات این جریان و یا در مقابل تهدیدزا بودن این فضاها برای موقعیت این جریان و در کل جریان های تکفیری می باشد. فرضیه این نوشتار نیز دلالت بر مفید بودن این فضا برای این جریان ها به دلیل رویکرد حرفه ای ایشان به شبکه های اجتماعی و اشراف و شناخت بر کارکرد رسانه ها در راستای تکوین روند تروریسم رسانه ای در چارچوب عملیات روانی در تکمیل اقدامات ژئوپلیتیکی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - توان¬سنجی توسعه پایدار کالبدی- فضایی در ناحیة ابهر (استان زنجان)
عباس سعیدی بیژن رحمانی عبدالرضا رحمانی فضلی فرهاد عزیزپور ابوالفضل مرادیفعالیت ها و روابط فضایی، متناسب با بستر ساختاری آن، زمینهساز پویش و تحول اجتماعی- اقتصادی است. به سخن دیگر، مجموعة ساختارها، اعم از محیطی- کالبدی و اجتماعی- اقتصادی، بستری متناسب برای به ثمر نشستن توسعه را میسر میسازد؛ در همین راستا، در صورت جهتگیری مبتنی بر برنامهر چکیده کاملفعالیت ها و روابط فضایی، متناسب با بستر ساختاری آن، زمینهساز پویش و تحول اجتماعی- اقتصادی است. به سخن دیگر، مجموعة ساختارها، اعم از محیطی- کالبدی و اجتماعی- اقتصادی، بستری متناسب برای به ثمر نشستن توسعه را میسر میسازد؛ در همین راستا، در صورت جهتگیری مبتنی بر برنامهریزی هدفمند و همسو با اصول توسعه پایدار، توسعة پایدار کالبدی- فضایی امکانپذیر می گردد. در این ارتباط، کوشش شده است تا با بررسی ابعاد مختلف ساختاری- کاکردی ناحیة مورد بررسی بدین پرسش پاسخ داده شود که آیا عرصة کالبدی- فضایی موجود میتواند بستر مناسبی برای پویایی و پایداری ناحیه به شمار آید و اگرنه، با چه تمهیدات و کدام قالب میتوان این مهم را میسر ساخت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - نقش عوامل محیطی و کالبدی در ارتقاء امنیت فضاهای شهری مورد مطالعه: منطقه 8 شهرداری تهران
نفیسه مرصوصی سارینا عظیمیتوجه به مقوله امنیت از بُعد غیرانتظامی آن، پدیده ای جدید محسوب میشود و قاعدتاً کمبود تحقیقات و مطالعات در این زمینه امری بدیهی است. ریشه برخی از جرایم و وجود احساس ناامنی را باید در عدم توجه برنامه ریزان و مدیران شهری جستجو کرد. مسئله بزرگ در زمینۀ ایجاد امنیت و پیشگیر چکیده کاملتوجه به مقوله امنیت از بُعد غیرانتظامی آن، پدیده ای جدید محسوب میشود و قاعدتاً کمبود تحقیقات و مطالعات در این زمینه امری بدیهی است. ریشه برخی از جرایم و وجود احساس ناامنی را باید در عدم توجه برنامه ریزان و مدیران شهری جستجو کرد. مسئله بزرگ در زمینۀ ایجاد امنیت و پیشگیری از رویدادهای بحرانی و جرم خیز این است که آیا شهرهای بزرگ، چنین شرایطی را فراهم کرده اند؟ هدف این پژوهش شناخت نقش عوامل مختلف محیطی و کالبدی و تأثیرگذاری آنها بر امنیت است. روش تحقیق ترکیبی از روشهای توصیفی ـ تحلیلی است. این مقاله در پی پاسخ به این سوالها است: 1. آیا درهم آمیختگی عوامل محیطی و کالبدی در فضاهای شهری بر میزان امنیت آن موثر است؟ و2. آیا ترکیب و توزیع کاربری های شهری پیرامون فضاهای عمومی موجود در محدودۀ مورد مطالعه بر افزایش امنیت شهری موثر است؟ محدوده مورد مطالعه منطقه 8 شهرداری تهران است. اطلاعات موردنیاز به دو روش کتابخانهای و روش میدانی به دست آمده و تحلیل از داده ها از طریق نرم افزارهای SPSS و Minitabs وGIS انجام شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که میزان امنیت محلهها همانند تفاوتهای محیطی و کالبدی در آنها، متفاوت است. همچنین محله های 13 گانه منطقه 8 تهران از نظر میزان امنیت و تک تک مولفههای پژوهش رتبهبندی شدند. امنیت در آن دسته از فضاهای عمومی که از بدنه یا محدوده های پیرامونی با ویژگی کاربری های ترکیبی و متنوع اراضی شهری برخوردار بودند، در مقایسه با سایر فضاهای مشابه که فاقد ویژگی تنوع و ترکیب کاربری اراضی شهری بودند متفاوت بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - نقش احداث و بهره برداری از سد و شبكه های آبياری در ساماندهی نظام فضايی سكونتگاه های روستايی، مورد: سد مخزنی علويان در نواحی مراغه و بناب (آذربايجان شرقی/ ايران)
رسول غفاري راد عباس سعیدیاز مهمترين اقدامات توسعه اي براي پاسخگوئي به تقاضاي روز افزون نيازهاي آب شرب، كشاورزي و صنعت، احداث سد است. آثار و پيامدهاي(مثبت و منفي) يك سد، ضمن اينكه به طور مستقیم در تمام عناصرو پديده هايي که بعنوان بخشی از فضاهای جغرافیایی محسوب مي شوند، قابل مشاهده است، داراي عل چکیده کاملاز مهمترين اقدامات توسعه اي براي پاسخگوئي به تقاضاي روز افزون نيازهاي آب شرب، كشاورزي و صنعت، احداث سد است. آثار و پيامدهاي(مثبت و منفي) يك سد، ضمن اينكه به طور مستقیم در تمام عناصرو پديده هايي که بعنوان بخشی از فضاهای جغرافیایی محسوب مي شوند، قابل مشاهده است، داراي علائم و نشانه هاي مرئي و نامرئی مختلفي نيز است، بر اين مبنا، احداث سد داراي ابعادي فضائي بوده و در چارچوب برنامه ريزي فضايي قرار مي گيرد و با توجه به اينكه در نظام هاي مكاني- فضائي، انواع ساختارها (ساختارهاي محيطي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي و ...) و كاركردها (كاركردهاي محيطي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي و ...) مطرح هستند، لذا بررسي تغييرات ساختاري- كاركردي ناشي از احداث سد و شبكه هاي آبياري، از اين جهت كه موجب ساماندهي نظام فضائي و يا آشفتگي و درهم ريختگي آن گرديده، ضرورت پيدا مي كند. هدف اين تحقيق، بررسي نقش اجرا و بهره برداري از سد و شبكه آبياري علويان(با سپري شدن بيش از بيست و سه سال از زمان بهره برداري آن) در ساماندهي نظام فضائي سكونتگاههاي روستائي است. روش تحقيق بصورت اثباتي بوده و با تلفيقي از روش هاي كمي و كيفي، اطلاعات مورد نياز تحقيق، گردآوري شد. تعداد 370 خانوار نمونه تحقيق با استفاده از فرمول كوكران، به عنوان نمونه آماري، انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و استنباطی(آزمون همبستگی كندال، مجذور كاي استقلال، كروسكال واليس و مان- ويتني ) در نرم افزارSPSS استفاده شده است. يافته هاي تحقیق نشان داد اولاً تغييرات ساختاري- كاركردي ناشي از اجراي طرح، به لحاظ بخشي نگري و اتخاذ رويكرد بالا به پايين، موجب ساماندهي و تحولات نظام فضائي سكونتگاههاي روستائي در گستره جغرافيائي طرح نشده است. ثانياً بين موقعيت استقرار سکونتگاهها نسبت به مكان سد، تقسيمات سياسي- اداري نواحي و تحولات نظام فضائي، رابطه معنادار وجود دارد، بطوريكه احداث سد موجب توسعه نامتوازن و آشفتگي نظام فضائي ميان سكونتگاههاي انساني واقع در بالادست سد(محدوده مخزن) و پايين دست سد (محدوده شبكه آبياري) و نواحي مراغه و بناب، شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - توسعه درونی: ظرفیت¬ها و ضرورت¬های مدیریت رشد و بازآرایی فضایی کلانشهر تهران
اسماعیل علی اکبریاراضی درون شهر، عرصه های توسعه شهراند و توسعه درونی، فرایند بهینه سازی استفاده از اراضی درونی است. برنامه ریزی و مدیریت رشد از طریق سیاست توسعه درون افزا، در مقایسه با سایر سیاست های رشد در بیرون و پیرامون، با چارچوب پایداری سازگارتر و به اهداف پایداری نزدیک تر است. ای چکیده کاملاراضی درون شهر، عرصه های توسعه شهراند و توسعه درونی، فرایند بهینه سازی استفاده از اراضی درونی است. برنامه ریزی و مدیریت رشد از طریق سیاست توسعه درون افزا، در مقایسه با سایر سیاست های رشد در بیرون و پیرامون، با چارچوب پایداری سازگارتر و به اهداف پایداری نزدیک تر است. این مقاله کوشیده است با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از داده های اسنادی، ظرفیت ها و ضرورت های توسعه درونی کلانشهر تهران را مطالعه نماید. یافته ها، تهران را شهری ظرفیت دار و در نتیجه مستعد برای مدیریت رشد و بازآرایی فضایی از طریق توسعه درون افزا می داند. بیش از 18 هزار هکتار اراضی با قابلیت توسعه درونی در 30 درصد مساحت شهر و 52 درصد عرصه ها و فضاهای خالی بزرگ با اهداف توسعه ای و قابلیت دستیابی بالا، به علاوه، الگوی توزیع با آهنگ افزایشی از شرق به غرب و شمال به جنوب، نه تنها مدیریت رشد کالبدی، بلکه، بازآرایی فضایی برای تعدیل نابرابری ها میان مناطق و پهنه های شهر را با توسل به سیاست توسعه درونی و ظرفیت های موضعی و موضوعی آن امکان پذیر می سازد. توسعه مجدد در پهنه های شمال، شرق و جنوب، توسعه جدید در پهنه غربی و تجدید حیات در پهنه مرکزی، چارچوب کلی الگوی فضایی راهبرد توسعه درونی بر مبنای “ظرفیت موجود” در تهران است. واضح است، بهره گیری از فرصت آمایشی توسعه درونی به منظور تعدیل نابرابری های فضایی، مستلزم نهاد مدیریت شهری غیررانتی است که به رانت فضایی ناشی از فعالیت های ساختمانی در شهر وابستگی چندانی نداشته و یا اساساً به آن بی نیاز باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - تأثیر ایدئولوژی سیاسی بر ارتقاء سطح فضای جغرافیایی مطالعه موردی: استان قم
حسن کامران دستجردی سید عباس احمدی حسین بقایی نیا زهرا انصاریتقسیمات کشوری از مصادیق بارز نقشآفرینی دولتها در مدیریت فضای سرزمینی است که در بسیاری رشتههای علمی به خصوص در جغرافیای سیاسی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. دولتها با انجام تقسیمات کشوری و قلمروسازی هدفمند در حوزه سرزمینی خود، اهداف خاصی را دنبال کرده و بر اساس قواعد چکیده کاملتقسیمات کشوری از مصادیق بارز نقشآفرینی دولتها در مدیریت فضای سرزمینی است که در بسیاری رشتههای علمی به خصوص در جغرافیای سیاسی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. دولتها با انجام تقسیمات کشوری و قلمروسازی هدفمند در حوزه سرزمینی خود، اهداف خاصی را دنبال کرده و بر اساس قواعد و مقررات مشخصی، مدیریت موردنظر خویش را در فضای سرزمینی اعمال میکنند. در فرایند تغییر سطح واحدهای سیاسی ـ اداری عوامل متعددی نقشآفرینی میکنند که از جمله مهمترین آنها میتوان به جمعیت، وسعت، فرهنگ و قومیت، قدمت، امنیت، دسترسی و ... اشاره کرد. درعینحال در مواردی مشاهده میشود که وجود یک سری ملاحظات سیاسی و ژئوپلیتیک و یا ویژگیهای دینی و مذهبی، معیارهای مذکور را در حاشیه قرار داده و خود به تنهایی نقش اصلی را در ارتقاء سطح تقسیمات کشوری ایفا مینماید. یکی از این موارد در ایران تبدیل شهرستان قم به استان قم است که در این مقاله چرایی و چگونگی آن و نیز عوامل تأثیرگذار در آن مورد بررسی و مطالعه قرار میگیرد. این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی انجامشده و اطلاعات و دادههای موردنیاز آن از طریق منابع کتابخانهای، الکترونیک و مراجعه به اسناد و مدارک مربوطه گردآوری شده است. نتیجه تحقیق نشان داد که در ارتقای سطح سیاسی شهرستان قم و شکلگیری استان قم، عامل سیاسی ـ مذهبی نقش اصلی را ایفا کرده و نسبت به دیگر عوامل تأثیر بیشتری داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - شناسایی، تحلیل و اولویت¬بندی عوامل کلیدی تأثیرگذار بر باززنده¬سازی حمام¬های ایرانی موردکاوی: حمام تاریخی محتشم کاشان
مارال محمدی زنجانی بهناز امین زادهبناها و فضاهای شهری تاریخی، پدیده ای است که بسیاری از کشورهای صاحب قدمت کمابیش با آن مواجهند. تحقق عینی عصر «جهانی شدن» و شتاب فزاینده تغییراتی که تمامی شئون زندگی آدمی را فراگرفته است، نه تنها از اهمیت این سرمایه های تاریخی و داشته های فرهنگی نکاسته، بلکه، بحران هویت و چکیده کاملبناها و فضاهای شهری تاریخی، پدیده ای است که بسیاری از کشورهای صاحب قدمت کمابیش با آن مواجهند. تحقق عینی عصر «جهانی شدن» و شتاب فزاینده تغییراتی که تمامی شئون زندگی آدمی را فراگرفته است، نه تنها از اهمیت این سرمایه های تاریخی و داشته های فرهنگی نکاسته، بلکه، بحران هویت و سرگردانی جوامع امروزی، نگاه ها را بیش از پیش به میراث به یادگار مانده از نسل های گذشته دوخته است. حمام های ایرانی به عنوان یکی از فضاهای شهری پویا در کانون مرکز محلات قدیمی کشور، از جمله این آثار و بناها به شمار می آیند که در گذشته ای نه چندان دور، کارکردهای متعدد و مختلفی در حوزه های بهداشتی، درمانی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و ... داشته اند. امروزه این حمام ها عمدتاً متروکه و بلااستفاده شده، و یا دست کم بخش عمده ای از نقش ها و جایگاه خود را از دست داده اند، در حالی که هنوز برای ایفای بخشی از کارکردهای آن ها جایگزینی وجود ندارد. علاوه بر این، نقش حمام های ایرانی در هویت بخشی و ایجاد احساس تعلق از یک سو، و پتانسیل های اقتصادی آن ها در توسعه گردشگری را نیز نمی توان از خاطر دور داشت. از این رو، تلاش برای بازنده سازی این بناها ـ به معنای فراهم آوردن اقتضایات زمان حال در عین حفظ ارزش ها و هویت بنا ـ ضروری می نماید. بررسی پیشینهی فعالیتهای معطوف به باززندهسازی حمامهای سنتی ایرانی، گویای آن است که مجموعهی عوامل و شاخصههایی در موفقیت یا شکست آنها مؤثر بودهاند. به نظر میرسد که فهم نادرست از مؤلفههای اثرگذار بر احیای بافتهای تاریخی بخشی از ریشههای توفیق یا عدم توفیق این امر را تشکیل میدهد. در این بین پرداختن به چیستی این عوامل و وزن نسبی آنها پرسشی است که در ارتباط با طرحریزی و اجرای مداخلات مرتبط با احیای بناها و بافتهای تاریخی فرسوده مطرح میباشد. این مقاله در پی آنست که از رهگذر شناسایی، تحلیل و اولویت بندی عوامل کلیدی مؤثر بر باززنده سازی حمام های ایرانی، گامی هر چند کوچک در راستای ضرورت های پیش گفته بردارد. این مهم در گام نخست از طریق مطالعات کتابخانه ای، مشاهدات میدانی و انجام مصاحبه با صاحبنظران محقق شده است. پس از شناسایی عوامل مهم تأثیرگذار، لیست عوامل به منظور رتبه بندی با بهره گیری از ابزار پرسش نامه، به قضاوت خبرگان سپرده شده است. داده های به دست آمده، با استفاده از آزمون های آماری و به کمک نرم افزار SPSS، مورد تحلیل قرار گرفته و در نهایت، اهم شاخصههای مؤثر در خصوص امر باززندهسازی حمامهای سنتی ارایه گردیده است. شایان ذکر می باشد به منظور افزایش عینیت دستاوردهای پژوهش، کلیه فرآیندها و مراحل با عنایت و توجه به حمام تاریخی محتشم کاشان انجام شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - تحلیل عوامل مؤثر بر ارتقاء سطوح تقسیمات کشوری (نمونه موردی: شهرهای استان چهار محال و بختیاری)
افشین متقی دستنایی آرش قربانی سپهر وحید امیریتقسیمات کشوری به فرایند تقسیم کشور به واحدهای کوچک تر، به منظور تسهیل در امر اداره ی آن، توزیع امکانات و خدمات عمومی، کنترول بر فضای سرزمین و تسهیل در زمینه ی اعمال حاکمیت دولت اطلاق می شود. به عبارت دیگر هر حکومتی برای اداره ی قلمرو سرزمینی خود و بهره برداری بیشتر ازآن چکیده کاملتقسیمات کشوری به فرایند تقسیم کشور به واحدهای کوچک تر، به منظور تسهیل در امر اداره ی آن، توزیع امکانات و خدمات عمومی، کنترول بر فضای سرزمین و تسهیل در زمینه ی اعمال حاکمیت دولت اطلاق می شود. به عبارت دیگر هر حکومتی برای اداره ی قلمرو سرزمینی خود و بهره برداری بیشتر ازآن، شکوفاسازی استعدادها و توانایی های مناطق، ایجاد شرایط مساعد برای بهبود اوضاع اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... کشور و تأمین امنیت در کشور ناگزیر است که کشور را به واحدهای کوچک تر تقسیم کند. بر این مبنا، پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا، پیمایشی است. روش گرداوری اطلاعات در این تحقیق روش کتابخانه ای اینترنتی و میدانی است و از لحاظ چگونگی پردازش و تفسیر یافته ها و متناسب با راهبرد کیفی، از روش پیمایش «توصیفی- تحلیلی» بهره گرفته شده است. بر این اساس پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که عوامل مؤثر بر ارتقاء سطوح تقسیمات کشوری در شهرهای استان چهارمحال و بختیاری کدامند؟ نتایج نشان از آن دارد، در استان چهارمحال و بختیاری عواملی نظیر محرومیت و توسعه نیافته بودن منطقه، موقعیت جغرافیایی و وضعیت طبیعی استان، دور افتادگی و دسترسی نامناسب روستاییان به مراکز خدماتی و... در تقسیمات کشوری نقش مؤثر داشتهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - محدودیتهای توسعة یکپارچة روستایی- شهری ناحیة سروآباد (کردستان)
لقمان زمانی عباس سعیدی عبدالرضا رحمانی فضلیتوسعه یکپارچه به مفهوم یکجانگری به ارتباط منطقی فضایی- زمانی بین بخشها در برنامهریزیهای محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی است که قاعدتا بر مشارکت فعال مردمی و مدیریت واحد ناحیهای تاکید میورزد. افزون بر این، توجه لازم به تعامل اثرگذار عرصه هاي روستايي و شهري در این چا چکیده کاملتوسعه یکپارچه به مفهوم یکجانگری به ارتباط منطقی فضایی- زمانی بین بخشها در برنامهریزیهای محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی است که قاعدتا بر مشارکت فعال مردمی و مدیریت واحد ناحیهای تاکید میورزد. افزون بر این، توجه لازم به تعامل اثرگذار عرصه هاي روستايي و شهري در این چارچوب پیوسته مورد تاکید است، زیرا در غیر این صورت، آنچه اتفاق افتد، نه به نفع مراكز روستايي و نه ياور كانونهاي شهري خواهد بود. نظام فضایی ناحیه سروآباد، با وجود قابلیت های برجسته، به دلیل فقدان ناهماهنگی ساختاری- کارکردی اقتصادی و برنامه ریزی مناسب و یکجانگر، از اهداف توسعة مطلوب و یکپارچة روستایی- شهری دور مانده است. مقاله حاضر در ارتباط با ناحیة سروآباد (شامل دو شهر سروآباد و اورامانتخت و روستاهای ناحیه) با توجه به رویکرد توسعة یکپارچه روستایی- شهری و با تکیه بر مطالعات میدانی و پیمایشی، بر اساس پژوهشی همهجانبه، به دنبال شناخت و تحلیل محدودیتهای توسعة روستایی- شهری این ناحیه بوده است. نتایج حاصله نشان میدهد، گرچه بین شاخصهای اجتماعی- فرهنگی و کالبدی- فضایی، ارتباط مستقیم و معناداری ملاحظه میشود، متغییرهای ایمنی، اقتصادی- تولیدی و طبیعی- اکولوژیک، بترتیب از کمترین ارتباط و متغییر جریانهای فضایی با نشانههای توسعة یکپارچه، از ارتباطی متوسط برخوردار است؛ در نتیجه، توسعة یکپارچه روستایی- شهری، آنطور که انتظار میرود، تحقق نیافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - ارزیابی و سنجش وضعیت افتراق و ناهمگونی فضایی موجود در سطح منطقه شهری تهران با استفاده از مدل TOPSIS
اسداله بیات زینب کرکه آبادی saeid kamyabiبرابر آمار طی چهار دهه اخیر، جمعیت شهر تهران تقریباً دو برابر، اما جمعیت منطقه شهری تهران بیش از نه برابر شده است، روند سریع گسترش منطقه بدون داشتن الگو و برنامه ای خاص، موجب تشديد عوارض نامطلوبی منجمله افزایش افتراق و ناهمگونی فضایی درون منطقه ای شده است. هدف از این تح چکیده کاملبرابر آمار طی چهار دهه اخیر، جمعیت شهر تهران تقریباً دو برابر، اما جمعیت منطقه شهری تهران بیش از نه برابر شده است، روند سریع گسترش منطقه بدون داشتن الگو و برنامه ای خاص، موجب تشديد عوارض نامطلوبی منجمله افزایش افتراق و ناهمگونی فضایی درون منطقه ای شده است. هدف از این تحقیق تلاش در جهت گسترش عدالت فضایی در سطح منطقه شهری تهران با کاهش افتراق و ناهمگونی های فضایی درون منطقه ای می باشد. پژوهش حاضر با بررسی 7 معیار اصلی مشتمل بر31 شاخص به ارزیابی درجه توسعه یافتگی سکونتگاه های منطقه پرداخته است، در تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر استفاده از روش های آماری و مدلTOPSIS از روش آنتروپی شانون جهت وزن دهی به شاخص ها و از نرم افزار Arc.GIS جهت تهیه نقشه ها استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، شهر تهران به تنهایی در خوشه اول قرار داشته و با امتیاز 0.782 در معیار تلفیقی، از درجه توسعه یافتگی در حدود سه برابر سکونتگاههای خوشه دوم یعنی اسلامشهر، شهرقدس و کرج و 15 برابر سکونتگاههای خوشه چهارم و آخر منطقه یعنی پیشوا، فیروزکوه و بهارستان برخورداربوده است. این موضوع حاکی از تمرکز بسیار شدید معیارهای توسعه یافتگی در شهر تهران و مؤید وجود نابرابری و ناهمگونی فضایی بسیار شدید بین شهر تهران و سایر سکونتگاههای واقع در منطقه شهری تهران است. بنظر می رسد اتخاذ سیاست های برگرفته از الگوی توسعه چند مرکزی و تلاش جهت ارتقاء شاخص های درجه توسعه یافتگی در سطح سکونتگاه های پیرامونی شهر تهران می تواند منجر به کاهش افتراق و ناهمگونی فضایی و گسترش عدالت فضایی در منطقه گردد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - تحلیل فضایی توسعه در نواحی روستایی استان سمنان مورد مطالعه: شهرستان دامغان
عبدالرضا رحمانی فضلی فرهاد عزیزپور مریم شامانیاننیل به تعادل و کاهش نابرابری در نظام سکونتگاه های روستایی کشور مستلزم بررسی و شناخت منابع و امکانات این سکونتگاه هاست. در واقع تحلیل فضایی توسعه، نابرابری و میزان محرومیت نواحی مختلف و اولویت اقدامات را برای ارتقای سطح زندگی مشخص می کند. پژوهش حاضر بر اساس هدف، کار چکیده کاملنیل به تعادل و کاهش نابرابری در نظام سکونتگاه های روستایی کشور مستلزم بررسی و شناخت منابع و امکانات این سکونتگاه هاست. در واقع تحلیل فضایی توسعه، نابرابری و میزان محرومیت نواحی مختلف و اولویت اقدامات را برای ارتقای سطح زندگی مشخص می کند. پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. داده های موردنیاز با بهره گیری از 29 شاخص در ابعاد مختلف و به روش اسنادی به دست آمده است. محدوده مورد مطالعه شهرستان دامغان و جامعه آماری پژوهش روستاهای دارای سکنه شهرستان دامغان هستند. وزن دهی به شاخص های پژوهش با استفاده از مدل F’ANP و تحلیل داده ها با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره VIKOR انجام شد. برای طبقه بندی روستاهای مورد مطالعه از جنبه سطوح توسعه یافتگی و تحلیل نابرابری ها آن از روش تحلیل خوشه ای و برای تحلیل میزان اثرگذاری مولفه ها (مورد تاکید در مدل مفهومی) بر شاخص نهایی توسعه در سطح ناحیه مورد مطالعه از رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد توسعه در نواحی روستایی مورد مطالعه به صورت یکپارچه، همگون و عادلانه اتفاق نیفتاده است. الگوی فضایی این وضعیت، به صورت الگویی نامتعادل عینیت یافته است. در این الگو، جمعیت و امکانات در چند روستا از تراکم بیش از حد و در دیگر روستاها از تراکم کم برخوردار است. این امر، سبب مهاجرفرستی به خصوص مهاجرت جوانان و در نتیجه به هم خوردن تعادل سنی و جنسی، تضعیف بنیان های اقتصادی و افزایش نرخ بیکاری شده است. هم چنین، این نابرابری توسعه در ناحیه روستایی شهرستان دامغان، بیش از همه متأثر از دو عامل “دسترسی به خدمات رفاهی و سطح مشارکت اقتصادی” بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - جایگاه فضاهای عمومی در تحقق سیاست های بازآفرینی بافت های ناکارآمد مطالعه موردی محله امام زاده یحیی(ع) (مقاله پژوهشی)
رحيم سرور فرزانه سلامي بختیار عزت پناهامروزه بیشتر شهرها از کمبود فضاهای با کیفیت برای زندگی جمعی رنج می برند. عدم مطلوبیت فضایی و بی هویتی از جمله عواملی هستند که توجه به مقوله ارتقاء کیفیت زندگی را حائز اهمیت می کند.کیفیت زندگی مقوله ای چند بعدی و پیچیده است و این مفهوم برای افراد و گروه های مختلف و متناس چکیده کاملامروزه بیشتر شهرها از کمبود فضاهای با کیفیت برای زندگی جمعی رنج می برند. عدم مطلوبیت فضایی و بی هویتی از جمله عواملی هستند که توجه به مقوله ارتقاء کیفیت زندگی را حائز اهمیت می کند.کیفیت زندگی مقوله ای چند بعدی و پیچیده است و این مفهوم برای افراد و گروه های مختلف و متناسب با شرایط زمانی و مکانی، معانی متفاوتی دارد. امروزه کیفیت زندگی در عرصه های عمومی تنزل یافته و حضور مردم در فضاهای شهری کمرنگ شده است. اگر چه میزان جمعیت حاضر در عرصه های عمومی شهرها بقدری است که ما در برخی مکان ها با ازدحام جمعیت نیز روبرو هستیم اما این ازدحام نیز خود عاملی بر کاهش کیفیت زندگی جمعی شهرها شده است. این جمعیت فضای کافی و تسهیلات لازم برای انجام فعالیت های اختیاری و درنگ در فضا را نداشته و نهایتا تعاملات کمتری میان آنان بروز می کند و از این رو فضاهای شهری ما به عرصه هایی بی روح و عاری از شرایط بروز زندگی اجتماعی بدل گشته اند. کارکرد اصلی شهرها یعنی تسهیل حضور شهروندان در فضاهای شهری و جریان زندگی جمعی قربانی راحتی اتومبیل شده است. از این رو این پژوهش به دنبال تبیین جایگاه فضاهای عمومی در تحقق سیاست های بازآفرینی در بافت های ناکارآمد است به نحوی که با ارتقا فضاهای عمومی شرایط برای ارتقاء کیفیت زندگی مردم در بافت های ناکارآمد (بافت های تاریخی) فراهم گردد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - سازمان فضایی مقصدهای گردشگری درنواحی روستایی (نوع مقاله : پژوهشی)
هاجر مزیدی رحمت اله منشی زاده فرهاد عزیزپور بيژن رحمانيگردشگری روستایی نیز جزئی از گردشگری محسوب می شود که در یك اقتصاد پیرامونی قرار گرفته که نه تنها باعث توسعه مناطق روستایی و محلی نشده، بلکه سبب ایجاد عدم تعادل های محیطی وفضایی نیز در این مناطق گردیده و در نتیجه منافع بسیار اندکی از این فعالیت اقتصادی عاید روستائیان گشته چکیده کاملگردشگری روستایی نیز جزئی از گردشگری محسوب می شود که در یك اقتصاد پیرامونی قرار گرفته که نه تنها باعث توسعه مناطق روستایی و محلی نشده، بلکه سبب ایجاد عدم تعادل های محیطی وفضایی نیز در این مناطق گردیده و در نتیجه منافع بسیار اندکی از این فعالیت اقتصادی عاید روستائیان گشته و عمده منافع و هزینه های آن به مادر شهرها و شهرهای بزرگ جهان سوم و در نهایت به شرکت های فراملیتی و بزرگ بر می گردد(Holland at all,.2003).دراین راستاتوجه به امربرنامه ریزی فضایی ضرورت پیدامی کند. این نوع برنامه ریزی به طورخاص به عنوان رویکردی تاثیرگذاردرهدایت سازمان یابی فضایی گردشگری است که باید موردتوجه قرارگیرد. پژوهش حاضربراساس هدف کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است، برای گردآوريِ اطلاعات به شیوه ي اسنادي و میدانی عمل شده است. جامعه آماري موردمطالعه،شامل 20 مقصدگردشگري روستایی درناحیه محمدآباد- زرین گل واقع در شهرستان علی آبادکتول بوده است، برای وزن دهی معیارهاازروش(AHP)، براي امتیاز نهایی و رتبه بندي مقصدها از روش پرومتی و براي سطح بندي مقصدهاي گردشگري از روش تحلیل خوشه اي استفاده شده است؛همچنین برای تعیین حوزه عملکردی مقصدهای گردشگری روستایی ازنقطه شکست درمحیط نرم افزار(GIS) استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان دادکه عدم تناسب در توزیع سطوح مقصدهاي گردشگري روستایی درمحدودموردمطالعه،یکی از چالش هاي مهم سازمان فضایی توسعه گردشگري این ناحیه به شمار می آید. نتایج تحقیق بازگو کننده این است که عدم توجه نظام برنامه ریزی نسبت به پراکنش مقصدهای گردشگری درچارچوب سازمان فضایی مناسب،سبب بروزنابرابری ونهایتا تضعیف جایگاه مقصدهای گردشگری ناحیه مورد مطالعه نسبت به سایرمقاصد گردشگری درنواحی دیگرمی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - بررسی نقش شرکت تعاونی دهیاریها در توسعه کالبدی - فضایی نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان گرگان)
صفیه بهمنی بهمن صحنه علی اکبر نجفی کانییکی از پیش نیازهای اساسی زیستن در جوامع روستایی، برخورداری از حداقل امکانات و خدمات رفاهی بوده لذا جهت دستیابی روستاییان به خدمات رفاهی و کالبدی، تعاونی دهیاریها در سال 1387 شکل گرفت و باعث درآمدزايي، خودکفايي و کاهش هزينههاي اجرايي و افزايش کيفيت فني پروژهها و به طو چکیده کاملیکی از پیش نیازهای اساسی زیستن در جوامع روستایی، برخورداری از حداقل امکانات و خدمات رفاهی بوده لذا جهت دستیابی روستاییان به خدمات رفاهی و کالبدی، تعاونی دهیاریها در سال 1387 شکل گرفت و باعث درآمدزايي، خودکفايي و کاهش هزينههاي اجرايي و افزايش کيفيت فني پروژهها و به طورکلي مشارکت دهیاریها در بخشهاي عمراني و خدماتي گردید. این پژوهش به بررسی نقش تعاونی دهیاریها در توسعه کالبدی فضایی مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان گرگان میپردازد. جامعه آماری این پژوهش روستاهای بخش مرکزی گرگان که دارای 3 دهستان بوده و از هر دهستان 3 روستا با 5402 خانوار انتخاب شده است. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن توسط اساتید و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ به مقدار 83/0 مورد تایید قرار گرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 359 سرپرست خانوارهای روستایی عضو تعاونی دهیاریها انتخاب گردید. تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمونهای آماری (فریدمن، کای اسکوئر تک نمونهای و کروسکال والیس) انجام گرفت. نتایج نشان میدهد تعاونی دهیاریها در متغیرهای کالبدی، زیرساختی و رفاهی توانستهاند به موفقیتهایی دست پیدا کنند اما در متغیرهای زیست محیطی از جمله فضای سبز و ارتقای چشمانداز روستایی موفقیت چندانی را بدست نیاوردهاند. از سوی دیگر عدم احاطه شوراها و اعضای تعاونی دهیاریها نسبت به وظایف خود از مهمترین مشکلات پیش رو، برای اینگونه از تعاونیها میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - فرایند دگرگونی بافت روستایی در روند تحول نظام کاربری اراضی، با ارجاع به روستاهای ناحیة اردبیل (1355-1395)
اصغر صفرنژاد عباس سعیدیمردمان ساکن در کانونهای روستايي از دیرباز، بر بنیاد روابط و مناسبات حاکم بر زندگی و فعالیت خویش، بافتهای سکونتگاهی ویژه ای را پدید آورده اند که چه به لحاظ ساختاری- کالبدی و چه از نظر کارکردهای مختلف اجتماعی- اقتصادی، ميراث گرانبهاي تاریخی- تمدنی سرزمین بشمار می آیند. شن چکیده کاملمردمان ساکن در کانونهای روستايي از دیرباز، بر بنیاد روابط و مناسبات حاکم بر زندگی و فعالیت خویش، بافتهای سکونتگاهی ویژه ای را پدید آورده اند که چه به لحاظ ساختاری- کالبدی و چه از نظر کارکردهای مختلف اجتماعی- اقتصادی، ميراث گرانبهاي تاریخی- تمدنی سرزمین بشمار می آیند. شناخت مجموعه نیروهای اثرگذار در برپایی این گونه بافتها و عوامل موثر در تحول و دگرگونی ساختاری – کارکردی آنها، راه را برای بازشناسایی روند تولید و شکل گیری فضاهای اجتماعی می گشاید. از این رو، دریافت علمی این گونه فرایندها و نیز چگونگی شکل پذیری انواع کاربری زمین در روند تحول اجتماعی- اقتصادی، از وظایف بنیادین پژوهشگران نظامهای فضایی، بویژه جغرافیدانان است. این مقاله، به عنوان مطالعه ای موردی کوشش دارد، با تکیه بر راهبرد پویش ساختاری- کارکردی، ضمن شناخت عوامل و نیروهای اثربخش در شکل گیری انواع بافتهای روستاهای ناحیة اردبیل، روند تغییرات کاربریهای زمین و نقش آنها را در دگرگونی بافتهای روستایی در گذر زمان، بررسی و ارزیابی نماید. روش تحقیق در این بررسی، از نوع تشریحی- تحلیلی، مبتنی بر گردآوری داده ها و اطلاعات کتابخانه ای و میدانی (مشاهده و مصاحبه) بوده است. نتایج نشان می دهد، تحول بافت از طریق تغییر جنبه ها و ابعاد انواع کاربری زمین در این روستاها، با توجه به شرایط حاکم بر کل سرزمین، در راستای دگرگونی فضاها و نوعی همسویی با فضاهای شهری است. آشکار اس که این گونه دگرگونیها، پیوسته با جنبه های مثبت و منفی همراه بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - برنامه ریزی شهر سالم با رویکرد توسعه پایدار (مناطق چهارگانه شهر کرمان)
بهنام مغانی رحیمیچکیده: وضعیت محیطهای شهری در سلامت ساکنان دارای نقشی تعیین کننده است. در چنین شرایطی اتخاذ رویکردهای برنامهریزی و طراحی محیط برای ارتقا سلامت شهروندان ضروری است. بکارگیری معیارهای شهر سالم با توجه به توسعه پایدار از طریق طراحی و ارتقا کیفیت فضاهای شهری و نواحی مسکو چکیده کاملچکیده: وضعیت محیطهای شهری در سلامت ساکنان دارای نقشی تعیین کننده است. در چنین شرایطی اتخاذ رویکردهای برنامهریزی و طراحی محیط برای ارتقا سلامت شهروندان ضروری است. بکارگیری معیارهای شهر سالم با توجه به توسعه پایدار از طریق طراحی و ارتقا کیفیت فضاهای شهری و نواحی مسکونی میتواند به ارتقای سلامت عمومی شهروندان منجر شود. شاخصهای متعدد اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی همچون احساس ایمنی و امنیت، مشارکت اجتماعی، کیفیت محیط زیست و دسترسی به امکانات و خدمات میتوانند از عوامل تاثیرگذار بر سلامت و کیفیت زندگی افراد باشند. این پژوهش کاربردی بوده و روش تحقیق نیز توصیفی- تحلیلی است و در جمع آوری اطلاعات از روشهای کتابخانه ای، اسنادی و میدانی و برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل WASPAS استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، تمامی ساکنان شهر کرمان هستند که از طریق جدول مورگان، حجم نمونه 384 نفر در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل نشان میدهد که در تمامی ابعاد سه گانه توسعه پایدار و شهر سالم، کرمان با استانداردها فاصله دارد ولی از لحاظ وضعیت فعلی شاخص ها در مناطق چهارگانه شهر کرمان، منطقه 2، وضعیت بهتری نسبت به دیگر مناطق دارد، گرچه در شراسط مناسب و ایده آل نیست ولی نسبت به بقیه مناطق در شرایط بهتری قرار دارد و مناطق1، 3 و 4 به ترتیب در مکان های بعدی قرار دارند که البته در بیشتر شاخص ها، مناطق 1و 3 آمار بسیار نزدیکی به یکدیگر داشتند ولی منطقه 4 در تمامی ابعاد در پایین ترین سطح قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - بررسی کانی¬سازی و منشأ مس رسوبی چینه¬کران با میزبان کنگلومرای پلیوسن در منطقه قره¬آغاج ماکو
مهدی مرادی سجاد مغفوری محسن مؤید مهدی عشرتیمنطقه مورد مطالعه در شمال غرب ایران و در شمال کمربند افیولیتی خوی واقع شده است. مجموعه سنگ های موجود در منطقه قره آغاج شامل رسوبات سازند قم، توالی قرمز بالایی (URF) و کنگلومرای پلیوسن می باشد. مجموعه واحدهای سنگی پلیوسن شامل سیلتستون، ماسه سنگ (آرکوز، لیت آرنایت) و میکر چکیده کاملمنطقه مورد مطالعه در شمال غرب ایران و در شمال کمربند افیولیتی خوی واقع شده است. مجموعه سنگ های موجود در منطقه قره آغاج شامل رسوبات سازند قم، توالی قرمز بالایی (URF) و کنگلومرای پلیوسن می باشد. مجموعه واحدهای سنگی پلیوسن شامل سیلتستون، ماسه سنگ (آرکوز، لیت آرنایت) و میکروکنگلومرا و کنگلومرا می باشد. میزبان کانی سازی مس چینه کران در منطقه قره آغاج میکروکنگلومرا و کنگلومرای پلیوسن است ولی در واحد ماسه-سنگی نیز کانی زایی به صورت جزئی دیده می شود. بخش اعظم کانسار سازی به صورت پرکننده فضای خالی می باشد. کانی شناسی کانسار مس قره آغاج بسیار ساده بوده و شامل مس طبیعی، کوپریت و تنوریت می باشد. نبود سولفیدهای مس، عدم وجود فسیل های گیاهی بعنوان عامل احیا کننده، عدم رخداد فرآیند جانشینی مس به جای بافت های گیاهی، وجود کانی زایی بصورت پرکننده فضای خالی و سیمان بین دانه ای و تشکیل کانی زایی به صورت مس طبیعی نشان-دهنده عدم تشابه کانی زایی مس قره آغاج با کانسارهای مس رسوبی تیپ Redbed می باشد. بنابراین سیالات درون حوضه ای طی فرآیندهای دیاژنز از توالی قرمز بالایی نشأت گرفته و باعث شسته شدن مس از توالی مزبور و تشکیل کمپلکس کلریدی مس می شود. افزایش سطح ایستابی باعث ایجاد شرایط احیایی در کنگلومرای پلیوسن شده و سیالات مس دار در طی ورود به این شرایط احیایی، مس خود را در زیر سطح ایستابی به صورت مس طبیعی ته-نشست داده اند. با کاهش سطح ایستابی و افزایش فوگاسیته اکسیژن(Eh بالا)، مس طبیعی تشکیل شده در مرحله قبل توسط کانی های اکسیدی مانند کوپریت و تنوریت جانشین شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - اثربخشی کارآفرینی روستایی در گسترش پیوندهای روستایی–شهری مطالعه موردی: روستاهای ناحیة دالاهو (استان کرمانشاه)
عباس سعیدی بهرام فتحیکارآفرینی روستایی می تواند به تعامل بیشتر بین مراکز روستایی و شهری و از طریق گسترش جریانهای روستایی- شهری (از جمله جریان افراد، کالا، سرمایه، اطلاعات و فناوری)، به روابط دوسویه و نهایتا، به پیوندهای روستایی- شهری منتهی گردد. این روند، در گذر زمان، به نوبة خود، به پویا چکیده کاملکارآفرینی روستایی می تواند به تعامل بیشتر بین مراکز روستایی و شهری و از طریق گسترش جریانهای روستایی- شهری (از جمله جریان افراد، کالا، سرمایه، اطلاعات و فناوری)، به روابط دوسویه و نهایتا، به پیوندهای روستایی- شهری منتهی گردد. این روند، در گذر زمان، به نوبة خود، به پویایی فضاهای روستایی و ایجاد فرصتهای بیشتر برای فعالیتهای کسب و کار و بهبود شرایط اجتماعی- اقتصادی سکونتگاههای روستایی می انجامد. مقالة حاضر با بررسی امکان گسترش کارآفرینی روستایی در روستاهای ناحیة دالاهو (استان کرمانشاه)، می کوشد نشان دهد، گسترش این فعالیتها و روابط مرتبط با آن می تواند نه تنها به گسترش تعامل بیشتر و پیوستگی روستاها با کانونهای شهری بیانجامد، بلکه زمینة رونق و توسعة سکونتگاههای روستایی را در هماهنگی با کانونهای شهری فراهم آورد. جامعة آماری این پژوهش 139 سکونتگاه روستایی پراکنده در سطح ناحیه است که به شیوه توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، برای گردآوری داده ها و اطلاعات لازم، از روشهای کتابخانه ای و میدانی، با بهره گیری از شیوه های پرسشگری و مصاحبه استفاده شده است. شاخصهای مورد استفاده برای سنجش کارآفرینی روستایی و نقش آن در توسعه پایدار محلی، از جمله عبارت بوده اند از دامنة افزایش اشتغال، افزایش سطح درآمد، امکان دسترسی به خدمات، تلاش برای حفاظت از محیط. تحلیل داده های گردآوری شده با بهره گیری از روشهای آمار توصیفی و استفاده از نرم افزارهای Spss و Excel و همچنین از آزمون T و آزمون همبستگی پیرسون به انجام رسیده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ناحیه دالاهو، با وجود برخورداری از برخی توانهای محیطی و قابلیتهای اجتماعی- اقتصادی، به سبب پراکنش افراطی سکونتگاههای روستایی و فاصله زیاد آنها از مرکز ناحیه ای، همچنین عدم دسترسی آسان به بازارهای مبادله کالایی و سازوکارهای خاص حاکم بر این بازارها، فعالیت کارآفرینان روستایی نتوانسته آنچنان که باید و شاید، با رونق و گسترش همراه باشد و به درستی به پیوستگی روستایی- شهری و توسعه پایدار نسبی در سطح ناحیه بیانجامد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - تحلیل گفتمانی آپارتاید در اسراییل
محمدحسن شیخ الاسلامی صارم شیراوند ميلاد اديب سرشكيمقالۀ پیش رو با عبور از نظریات لیبرال و مارکسیستی، قصد دارد در پرتو تجزیه و تحلیل گفتمانی، ماهیت سیاست های آپارتایدی را در سالهای 1948 تاکنون را در سرزمین های اشغالی بررسی کند. این مقاله بر آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که روند مفصل بندی و شکل گیری گفتمان آپارتاید در چکیده کاملمقالۀ پیش رو با عبور از نظریات لیبرال و مارکسیستی، قصد دارد در پرتو تجزیه و تحلیل گفتمانی، ماهیت سیاست های آپارتایدی را در سالهای 1948 تاکنون را در سرزمین های اشغالی بررسی کند. این مقاله بر آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که روند مفصل بندی و شکل گیری گفتمان آپارتاید در اسراییل به چه صورت بوده است؟ فرضیۀ پژوهش عبارت است از اینکه گفتمان آپارتايد در اسراییل در زمان مفصل بندي خود، از هم ارزي و هويت سازي از طريق اتکا به دين يهود به عنوان يک ابزار براي دستيابي به مصالح سياسي خود بهره جست. این گفتمان در پي ايجاد يک نظام معنايي جديد از طريق پيوند هويت هاي مختلف در يک پروژۀ مشترک بوده است. بر اين اساس نظم اجتماعي ايجاد شده از عناصر متفاوت و پراکنده تشکيل شده است. اين عناصر متفاوت و پراکنده، متشکل از همان عناصر خارجي و نيروهاي مهاجري هستند که در فلسطين سکني گزيدند. در حقیقت صهيونيسم، هويت هاي شناور و عناصر رهاشدۀ يهودي را با ايجاد مکانيزم هاي قدرت در جهت مشروعيت سازي و غيريت آفريني براي توليد و ايجاد نظام معنايي و هويت در سرزمين هاي اشغالي منسجم کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - واکاوی امر سیاسی در فضای مجازی از منظری آرنتی
سارا نجف پور علي تدينرادهمان طور که درباره نقش و اثرگذاری فضای مجازی و شبکههای اجتماعی آنلاین در زندگی بشر امروز یقین داریم، کم و بیش به همان اندازه هم همچنان درباره امکانات و توانمندی و اثربخشی فضای مجازی برای ایجاد تحولات سیاسی، دموکراتیک و مدنی، ابهام و شک داریم. به ویژه عرصۀ نظریۀ سیاسی چکیده کاملهمان طور که درباره نقش و اثرگذاری فضای مجازی و شبکههای اجتماعی آنلاین در زندگی بشر امروز یقین داریم، کم و بیش به همان اندازه هم همچنان درباره امکانات و توانمندی و اثربخشی فضای مجازی برای ایجاد تحولات سیاسی، دموکراتیک و مدنی، ابهام و شک داریم. به ویژه عرصۀ نظریۀ سیاسی نیازمند تأمل و سنجش فکورانه این پدیده دنیای نو با محک عقل و نظریه های سیاسی است تا به فهم درستی از امکانات شبکههای اجتماعی آنلاین برای سیاست نائل آید. این مقاله پژوهشی است نظری درباب امکانات سیاسی شبکههای اجتماعی آنلاین و ارزیابی تضمنات سیاسی فضای مجازی از منظری آرنتی و امکان قرار گرفتن آن در جایگاه حوزه عمومی یا یک آگورای مجازی در نسبت با مفاهیم و دقایق تلقی آرنت از سیاست. در این ارزیابی، تلقی «هانا آرنت» از امر سیاسی را ملاک و معیار قرار میدهیم و سعی می کنیم تا روشن کنیم که «آیا شبکههای اجتماعی مجازی میتوانند کنش سیاسی راستین به معنای آرنتی آن را تسهیل کنند یا خیر؟». به عبارت دیگر و در بیانی آرنتی، «آیا شبکههای مجازی برای سیاست، فرصت و امکان هستند یا ضد سیاسی و تهدید؟». این بررسی نشان میدهد در حالی که سیاست در قالب مفهوم عمل در اندیشه آرنت بینالأذهانی، متکثر، مشارکتی، زبانی و گفتوگویی و ظهور در عرصۀ عمومی است، فضای مجازی و شبکههای اجتماعی آنلاین بیشتر عرصه خواستههای شخصی و مطالبات معیشتی، بیهوده گویی، غلبه امر اجتماعی و ویژگیهای همگون ساز و ضد کثرت گراست که امکانات سیاسی آنها را با تردید جدی مواجه میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - ارزیابی تغییرات مدیریتی و کالبدی- فضایی شهرهایِ پیرامون مادرشهر تهران (موردپژوهی: شهر قدس)(مقاله پژوهشی)
حمیدرضا کوزه گر دکتر علیرضا استعلاجیشهرگرایی شتابان، رشد روزافزون شهرها، افزایش تراکم جمعیت در نواحی شهری ناشی از مهاجرت و تبدیل کانونهای روستایی به مکانهای گسستهی شهری و ادغام شهري به شهري دیگر سبب برهم خوردن تعادل فضایی جمعیت و برنامهریزی، آسیبهای اجتماعی و دگرگونی های کالبد شهری فراگیر شده است که چکیده کاملشهرگرایی شتابان، رشد روزافزون شهرها، افزایش تراکم جمعیت در نواحی شهری ناشی از مهاجرت و تبدیل کانونهای روستایی به مکانهای گسستهی شهری و ادغام شهري به شهري دیگر سبب برهم خوردن تعادل فضایی جمعیت و برنامهریزی، آسیبهای اجتماعی و دگرگونی های کالبد شهری فراگیر شده است که این تغییرها، نیاز به تغییرات مدیریتی و کالبدی- فضایی دارد. مدیریت حریم کلانشهرها به دلایل مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و زیستمحیطی، موضوعی چالشبرانگیز و تنشآفرین در روابط بین سطوح حکومتی بوده است. کلانشهر تهران نیز در رابطه با مسائل توسعه در نواحی حریم با چالشهایی پرشمار روبهرو است. این مدیریت به لحاظ عملکردی و و جغرافیایی، یک مدیریت پراکنده است؛ از این رو، ضرورت بهکارگیری نظام مدیریت یکپارچهی شهری در این نواحی بایسته است. جامعه آماری شامل شهروندان و کارشناسان(مدیران و مسئولان) شهرقدس است که بر اساس برآورد فرمول کوکران، این تعداد برای شهروندان برابر با 384 نفر و برای کارشناسان برابر با 226 نفر تعیین شده و برای تجزیهوتحلیل دادههای پژوهش از نرمافزار SPSS و برای آزمون فرضیهها از آزمون t تک متغیره بهره گیری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیریت یک پارچه در شهر قدس، به عنوان یکی از شهرهای پیرامون مادرشهر تهران، در سطحی نامناسب قرار دارد و تنها برقراری این مدیریت باعث پیش رفت عمرانی، خدماتی و رضایت عمومی میشود. در همین راستا، فرضیه ی پژوهش مورد تأیید قرار گرفته است و پیوستنِ شهر قدس به شهر تهران از جنبه ی بهبود مدیریتی و کالبدی- فضایی در شهر قدس، اثرگذار است. کارشناسان و مردم شهر قدس در الحاق شهر قدس به شهر تهران دیدگاه موافق دارند و باورمندند که این عمل به دگرگونی های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و افزایش اعتبارات برای طرحهای عمرانی شهر قدس میانجامد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - تدوین اصول طراحی فضاهای بازی کودکان در مقیاس محله با تأکید بر احیای بازیهای بومی ایرانی؛ مطالعه موردی: محله باغ فیض شهر تهران
مجید خرمشاد سیدعلی صفویبر پایه دیدگاههای امروز جوامع علمی، بازی برای کودک صرفاً جنبه تفریح و سرگرمی نداشته و در حقیقت، بازی، زندگی کودک بوده و او توانمندیها و مهارتهای مورد نیاز زندگی آینده خود را از این راه کسب کرده و پرورش میدهد. از اینرو توجه به طراحی علمی فضاهای بازی کودکان، بهویژه چکیده کاملبر پایه دیدگاههای امروز جوامع علمی، بازی برای کودک صرفاً جنبه تفریح و سرگرمی نداشته و در حقیقت، بازی، زندگی کودک بوده و او توانمندیها و مهارتهای مورد نیاز زندگی آینده خود را از این راه کسب کرده و پرورش میدهد. از اینرو توجه به طراحی علمی فضاهای بازی کودکان، بهویژه در سطح محله که به نوعی اولین و اصلیترین بستر زندگی اجتماعی کودکان است، اهمیت بسیار بالایی دارد. پژوهش حاضر با دو هدف اصلی صورت گرفته است: 1) استخراج اصول طراحی شهری به منظور ارتقای کیفیت فضاهای بازی برای کودکان و نوجوانان در سطح محله 2) برداشتن گامی به پیش، برای احیای بازیهای بومی ایرانی به وسیله طراحی فضاهای بازی متناسب در سطح محلات شهری. روش تحقیق این پژوهش کیفی و مبتنی بر روش «فراتحلیل کیفی یا فراترکیب» بوده و در ادامه به منظور تحلیل ساختارمند نمونه موردی انتخاب شده، از روش تحلیلی «سوآت» بهره گرفته شده است. بر اساس یافتههای این پژوهش، کیفیتهای متنوعی برای موفقیت و پاسخگویی تام و تمام یک فضای بازی، دارای اهمیت هستند. ایمنی و امنیت به عنوان توقعات اصلی والدین از فضای بازی، در کنار جذابیت به عنوان کیفیت اصلی مد نظر کودکان، نقش اصلی را در موفقیت یک فضای بازی ایفا مینماید. جذابیتی که هسته اصلی آن تنوع عملکردی است. تنوعی که فقدان آن در فضاهای بازی محلهای سبب جذب بیش از پیش کودکان به بازیهای رایانهای، کوتاه شدن بازه زمانی حضور کودکان در این فضاها و حضورپذیری پایین دورههای مختلف سنی کودکان شده است. در این میان، با بهرهگیری از ظرفیت بازیهای بومی ایرانی به عنوان یک میراث ناملموس تاریخی- فرهنگی ارزشمند، با توجه به تمرکزی که بر بازیهای گروهی و جمعی دارند، غنای فرهنگی- اجتماعی فضاهای بازی افزایش خواهد یافت و گامی بزرگ در راستای بر طرف کردن فردگرایی ایرانیان برداشته خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - پویش فضایی شهر اسلامی بر اساس نظریه پیچیدگی؛ مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر تهران
حسین حاتمی نژاد احمد پور احمد کرامت اله زیاری حسین بهبودی مقدمشهر همیشه پویا و در حال تحول است. این پویایی و تحول در شهرهای اسلامی، تحت تاثیر تنوعی از عوامل برون زا و درون زا، ظهور پیچیده ای داشته است. لذا هدف این پژوهش مطالعه و بررسی پیچیدگی های پویش فضایی شهر اسلامی از منظر نظریه پیچیدگی و برنامه ریزی این پویایی ها از نگاه انگار چکیده کاملشهر همیشه پویا و در حال تحول است. این پویایی و تحول در شهرهای اسلامی، تحت تاثیر تنوعی از عوامل برون زا و درون زا، ظهور پیچیده ای داشته است. لذا هدف این پژوهش مطالعه و بررسی پیچیدگی های پویش فضایی شهر اسلامی از منظر نظریه پیچیدگی و برنامه ریزی این پویایی ها از نگاه انگاره شهر به عنوان یک سیستم پیچیده است. روش تحقیق این پژوهش مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها بر پایه روش اسنادی و میدانی است. نمونه آماری پژوهش را ۸۵ نفر از مدیران شهری و کارشناسان شهرداری (شاغل در منطقه ۱۲، نواحی شش گانه آن و نواحی ۱ و ۲ منطقه ۱۱) تشکیل می دهند که بر اساس فرمول کوکران تعیین شده اند. با به کارگیری روش و نرم افزار مکتور و انتخاب بخش مرکزی شهر تهران به عنوان محدوده مورد مطالعه، نتایج زیر حاصل شد: نخست، در دهه های اخیر عوامل و فرایندهای گوناگونی در پویش فضایی شهر تهران (به عنوان یک شهر اسلامی و مسلمان نشین) و بخش مرکزی آن نقش داشته اند که آن را به عنوان یک سیستم پیچیده معرفی می کنند. دوم، تنوع بازیگران فضایی با مواضع متفاوتی از واگرایی، همگرایی و رقابت در پویش فضایی بخش مرکزی شهر تهران حکایت از تنوع، پیچیدگی و گوناگونی عناصر مداخله در برنامه ریزی شهری در این محدوده دارد. یعنی در مطالعه و برنامه ریزی شهر اسلامی نمی توان به یک عامل مانند مدرنیسم یا جهانی شدن اکتفاء کرد و باید تنوع و گوناگونی فرایندها و بازیگران فضایی را در قالب نظریه پیچیدگی مورد مطالعه قرار داد و با توجه به این تنوع، تمام برنامه ها و طرح های شهری را برنامه ریزی کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - فضاهای مذهبی در کالبد شهر زرتشتی؛ مطالعه موردی: یزد
حسن کریمیان فاطمه کریمیبی تردید می توان فضاهای شهرهای تاریخی را به آینه ای تشبیه کرد که عقاید و فرهنگ سازندگان و ساکنان را منعکس می نمایند. شهر تاریخی یزد یکی از معدود شهرهای ایران است که بافت کهن و محلات تاریخی آن نسبتا سالم باقی مانده است. با استناد به منابع تاریخی، به روزگار قاجار، نُه محل چکیده کاملبی تردید می توان فضاهای شهرهای تاریخی را به آینه ای تشبیه کرد که عقاید و فرهنگ سازندگان و ساکنان را منعکس می نمایند. شهر تاریخی یزد یکی از معدود شهرهای ایران است که بافت کهن و محلات تاریخی آن نسبتا سالم باقی مانده است. با استناد به منابع تاریخی، به روزگار قاجار، نُه محله از 77 محله بافت تاریخی این شهر سکونتگاه زرتشتیان بوده است. از آنجا که سلامت فضاهای این محله ها، مطالعه فضاهای آنها را آسان می کند، در پژوهش حاضر تلاش گردیده تا میزان اثربخشی دستورات دین زرتشت بر شکل گیری فضاهای مذهبی محله های زرتشتیان مورد سنجش قرار گیرد. اصلی ترین پرسشی که در پژوهش حاضر تلاش می گردد تا بدان پاسخ داده شود، این است که کدامیک از عناصر معماری در کالبد یک شهر زرتشتی نشین تحت تأثیر دستورات دین زرتشت احداث می شوند و چه دستورات مذهبی بر شکل گیری این فضاها اثرگذارند؟ بدین منظور، یکی از محلات زرتشتی نشین یزد که بیشتر از سایر محله ها سلامت و رونق گذشته خود را حفظ نموده انتخاب شد و با استفاده از مکتوبات تاریخی و یافته های میدانی، آن دسته از فضاهای شهری که با دستورات دین زرتشت ایجاد شده و فضای کالبدی شهر یزد را فرم بخشیده اند، شناسایی و معرفی گردیدند و مشخص شد که فضاهای مذهبی نقشی کلیدی در فرم یابی و توسعه کالبد شهرهای زرتشتیان ایفا می نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - تحلیل ساختار فضایی کلان شهر قم با تأکید بر شکلگیری هستههای فرعی
محمد سلیمانی موسی کمانرودی مظهر احمدی احمد زنگانهاز میان الگوهای ساخت شهر، الگوی چندهستهای در مورد شهرهای بزرگ بیشتر صادق است؛ چراکه تجربه نشان داده است شهرهای کوچکتر بهویژه شهرهای تاریخی، اغلب یک هسته شهری دارند که معمولاً در مرکزیت هندسی و محدودۀ تاریخی شهر واقعشده است. این در حالی است که در اثر توسعۀ فیزیکی شهر چکیده کاملاز میان الگوهای ساخت شهر، الگوی چندهستهای در مورد شهرهای بزرگ بیشتر صادق است؛ چراکه تجربه نشان داده است شهرهای کوچکتر بهویژه شهرهای تاریخی، اغلب یک هسته شهری دارند که معمولاً در مرکزیت هندسی و محدودۀ تاریخی شهر واقعشده است. این در حالی است که در اثر توسعۀ فیزیکی شهرهای بزرگ به سمت پیرامون، مراکز فرعی شهری شکل میگیرند و بهتدریج ساختار فضایی چندهستهای شهر پدید میآید. مقالۀ حاضر باهدف شناخت تحولات ساختار فضایی کلانشهر قم ازنظر هستهها و مراکز شهری، بهویژه در سه دهۀ اخیر نوشتهشده است. ایده ی اولیه ی تحقیق این بوده است که: «ویژگی ها و کارکردهای مذهبی خاص شهر قم مانع زوال فراگیر بخش مرکزی این شهر در مقایسه با سایر شهرهای و کلانشهرهای کشور شده است.» برای تجزیهوتحلیل دادهها از روشهای کمی شامل تحلیل آماره G عمومی و موران محلی LISA، بیضی انحراف استاندارد و تابع تراکم کرنل در نرمافزار Arc Gis 10.3 استفادهشده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که کلانشهر قم با برخورداری از ویژگیهای مذهبی خاص و قرار داشتن در جایگاه دومین شهر مذهبی کشور پس از مشهد مقدس، همانند بسیاری از شهرهای بزرگ ایرانی – اسلامی رشد شتابان شهرنشینی و گسترش فیزیکی و پراکنده بافت شهری را از اوایل قرن حاضر، بهویژه طی سالهای 1360 تا 1395، تجربه کرده است. در جریان این تحولات، بخش مرکزی شهر قم بسیاری از کارکردهای خود را کماکان حفظ کرده و بهرغم فرسودگی نسبی و موانع و محدودیتهای فیزیکی موجود، در حال حاضر بهعنوان مهمترین هستۀ شهری در ساختار فضایی این کلانشهر مطرح است. در نتیجه، کلانشهر قم در اثر افزایش سریع جمعیت و وسعت (گسترش افقی) و نیز شکلگیری برخی محورها، گرهها و مراکز فرعی در مقیاس شهر، اگرچه در حال دگرگون شدن به سمت یک شهر چندهستهای است؛ اما به دلیل ویژگیهای خاص مذهبی و کارکردهای گستردۀ بخش مرکزی آن، در حال حاضر همچنان بهعنوان یک «شهر تکهستهای» با تسلط هستۀ تاریخی شهر، شناخته میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - تحلیل الگوهای فضایی ـ زمانی جرم سرقت در شهر سمنان
اسماعیل نجفی کرامت اله زیاری علیرضا دربان آستانهامروزه یکی از مهم ترین معضلات در اکثر شهرهای جهان افزایش نرخ بزهکاری است. با گذشت زمان جرم شناسان متوجه شدند که مکان-های خاصی بر میزان وقوع جرم تأثیرگذار می باشند. به همین دلیل طی سال های اخیر پژوهش پیرامون رابطة متقابل محیط کالبدی شهرها با بزهکاری اهمیت زیادی یافته است چکیده کاملامروزه یکی از مهم ترین معضلات در اکثر شهرهای جهان افزایش نرخ بزهکاری است. با گذشت زمان جرم شناسان متوجه شدند که مکان-های خاصی بر میزان وقوع جرم تأثیرگذار می باشند. به همین دلیل طی سال های اخیر پژوهش پیرامون رابطة متقابل محیط کالبدی شهرها با بزهکاری اهمیت زیادی یافته است. یکی از مهم ترین انواع جرایم، مسئله سرقت است. سرقت به انواع متفاوت در سطح جامعه وجود دارد. در پژوهش حاضر از سامانه اطلاعات جغرافیایی و همچنین نرم افزارهای Excel و SPSS بهمنظور تحلیل های فضایی ـ مکانی و همچنین زمانی استفاده شده است. در این پژوهش جرایم ارتکابی مرتبط با سرقت از تاریخ 1/1/1394 تا 29/12/1394 در محدوده قانونی شهر سمنان بهعنوان جامعه آماری مورد مطالعه قرار گرفته است. سپس با تهیه پایگاه داده ای جرایم سرقت و استفاده از آزمون-های آماری و گرافیکی اقدام به شناسایی و تحلیل فضایی کانون های جرم خیز شهر سمنان شد. روش تحقیق پژوهش، تحلیلی و توصیفی و داده ها و اطلاعات مورد نیاز پژوهش با دو روش کتابخانه ای و میدانی تهیه شده است. نتیجه پژوهش نشان داد مهم ترین کانون های جرم خیز شهری سمنان در محدوده خیابان امام (ره) از میدان امام تا چهاراه مازندران و همچنین بازار سمنان واقع شده است که جزء محدوده های پرازدحام و شلوغ شهر با کاربری غالباً تجاری که دارای ساختار کالبدی نامناسب می باشد، شکل گرفته است. از نظر زمانی نیز مشخص شد، بیشترین میزان سرقت در شهر سمنان در طی ماه ها و هفتههای سال در طی ساعات اداری تمرکز یافته است و پیک زمانی وقوع سرقت در شهر سمنان ساعات نزدیک به ظهر بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - بررسی نقش وتأثیرات قانون آمایش سرزمین در جغرافیای انتخابات جمهوری اسلامی ایران (مقاله پژوهشی)
نیره اخوان بیطرفطرح مقدماتی آمایش سرزمین در ایران اسلامی در دهه ۶۰ مورد توجه قرار گرفته و در برنامه پنج سالۀ کشور به عنوان مهمترین قانون به تصویب رسیده است. این قانون از برنامه چهارم، شروع و در برنامه پنجم تکمیل و در برنامه ششم ادامه یافته است اما متاسفانه در جغرافیای انتخابات استانها چکیده کاملطرح مقدماتی آمایش سرزمین در ایران اسلامی در دهه ۶۰ مورد توجه قرار گرفته و در برنامه پنج سالۀ کشور به عنوان مهمترین قانون به تصویب رسیده است. این قانون از برنامه چهارم، شروع و در برنامه پنجم تکمیل و در برنامه ششم ادامه یافته است اما متاسفانه در جغرافیای انتخابات استانها به سبب بخشی نگری کاندیداها، این قانون هنوز در سند توسعه استان ها عملیاتی نگردیده است و جغرافياي انتخابات گاه و بي گاه سبب آسيب پذيري قوانين مي شود. این پژوهش، از نوع بنیادین و نظری است و روش جمع آوری داده ها در این پژوهش اسنادی و کتابخانه ای و شیوۀ تحلیل اطلاعات نیز توصیفی – تحلیلی مبتنی بر روش شناسی کیفی می باشد. نتایج تحقیق نشان داده است که آمایش سرزمینی به عنوان چارچوب بلندمدت در برنامه ریزی ها باید مبتنی بر اصول مختلف از جمله ملاحظات دفاعی و امنیتی؛ حفاظت محیط زیست و احیاء منابع طبیعی؛ حفظ هویت اسلامی، ایرانی و حراست از میراث فرهنگی؛ کارایی و بازدهی اقتصادی؛ وحدت و یکپارچگی سرزمینی؛ گسترش عدالت اجتماعی و تعادل های منطقه ای؛ تسهیل و تنظیم روابط درونی و بیرونی اقتصاد کشور؛ باشد. همچنین، اثرات قانونگذاری در جغرافیای انتخابات اگر آمایشی باشد اقتصاد مقاومتی رخ داده و رشد 8% در کشور را تضمین می نماید اما تا به حال این نگرش علمی که همراه با یک تفکر فلسفی می باشد به وجود نیامده است و هزینه های کشور در برخی از پروژهها به هدر رفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - بررسی ساختار فضایی ماهانه تابش موج بلند خروجی زمین (OLR) در ایران
تیمور جعفری سید محمود حسینی صدیقهدف از این مطالعه بررسی و پهنه بندی ماهانه تابش موج بلند خروجی سطح زمین ایران می باشد. بدین منظور داده های تابش موج بلند خروجی زمین (OLR) طی دوره آماری 1398-1354 از پایگاه داده ncep/ncar استخراج و مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. محاسبات مدل بر اساس میانگین دوره و تفکیک مکا چکیده کاملهدف از این مطالعه بررسی و پهنه بندی ماهانه تابش موج بلند خروجی سطح زمین ایران می باشد. بدین منظور داده های تابش موج بلند خروجی زمین (OLR) طی دوره آماری 1398-1354 از پایگاه داده ncep/ncar استخراج و مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. محاسبات مدل بر اساس میانگین دوره و تفکیک مکانی (°5/2*°5/2) درجه انجام شد. جهت استخراج موج بلند زمین ایران از امکانات برنامه نویسی در محیط نرم افزار گردس و برای بررسی و پهنه بندی از نرم افزار GIS بهره گرفته شده است. یافته ها نشان داد با بررسی شاخص فضایی آماره Gi بیشنه لکه های داغ تابش موج بلند خروجی ماهانه ایران در سطح 99%، 95% درصد در ماه مرداد، تیر، خرداد، شهریور و مهرماه می باشد. لکه های داغ مطابق با مناطق کمربند گرمسیری و در عرضهای جغرافیایی پایین تر از 30 درجه شمالی است؛ و همچنین بیشینه لکه-های سرد در سطح 99%، 95% درصد در ماه بهمن، آذر، دی، اسفند، فروردین می باشد و بیشینه لکه های سرد تابش موج بلند خروجی زمین به صورت کمربندی از شمال شرق به سوی شمال غرب کشیده می شود و شامل نواحی شمال شرق، شمال و شمال غرب کشور و همچنین نواحی ارتفاعات شمالی کوه های زاگرس کشور را شامل می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - بررسی معیارهای پیاده مداری در سطح محله های قدیمی شهر اصفهان(نمونه موردی محله سنگ تراش ها اصفهان)
اسلام کرمی احسان عباسیهبا پیشرفت صنعتی و اختراع اتومبیل، عابر پیاده نقش محوری خود را در طراحی فضاهای شهری از دست داده و همین مساله سبب شده است کیفیت فضایی عرصه های عمومی شهر و پیاده راه ها نسبت به قبل تقلیل یابد. به نظر می رسد مطالعه نمونه های موجود از فضاهای شهری که هنوز جاذب جمعیت پیاده است چکیده کاملبا پیشرفت صنعتی و اختراع اتومبیل، عابر پیاده نقش محوری خود را در طراحی فضاهای شهری از دست داده و همین مساله سبب شده است کیفیت فضایی عرصه های عمومی شهر و پیاده راه ها نسبت به قبل تقلیل یابد. به نظر می رسد مطالعه نمونه های موجود از فضاهای شهری که هنوز جاذب جمعیت پیاده است و بررسی این کیفیات از لحاظ کالبدی، محیطی، اجتماعی، فردی و ... بتواند الگوهایی برای خلق فضاهای جدید با این ویژگی و اصلاح فضاهای پیاده گریز در اختیار جامعه قرار دهد. این تحقیق به دنبال پاسخ این سوال است که کدام عوامل باعث ایجاد فضایی جاذب جمعیت پیاده در محله سنگ تراشها گردیده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی – تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه به روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام شده است. تحلیل کمی داده های پرسشنامه و هم چنین تبدیل یافته های کیفی به مولفه های کمی به کمک نرم افزار SPSS انجام گردیده است. همزمان با آزمون فرضیه تحقیق، میزان همبستگی و ارتباط بین مولفه ها توسط آزمون های پیرسون و رگرسیون بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در نمونه موردی، ارتباط خطی بین مولفه های پیاده مداری بجز خود اتکایی شهری برقرار است. از نظر میزان کیفیت، مولفه تامین امنیت و ایمنی از بیش ترین معدل بین مولفه های پیاده مداری برخوردار بوده است بنابراین می توان نتیجه گرفت توجه به امنیت و ایمنی پیاده در طراحی کالبدی خیابان های محله سنگ تراشها، یکی از عوامل حضور پررنگ پیاده طی سال ها حیات این محله بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - تحلیل الگوی فضایی _ زمانی تولید غلات در ایران
حسنعلی فرجی سبکبار محمد رضا رضوانی فاطمه جمشیدی بهمن طهماسیکشاورزی با توجه به نقش مهمی که در تامین مواد غذایی، مقابله با چالشهایی همچون افزایش گرسنگی در سطح جهان و تهیه مواد مورد نیاز صنایع جایگاه ویژهای در برنامهریزیهای حکومتها مختلف دنیا به خود اختصاص داده است. در ایران نیز توجه به امنیت غذایی و تولیدات بخش کشاورزی هموار چکیده کاملکشاورزی با توجه به نقش مهمی که در تامین مواد غذایی، مقابله با چالشهایی همچون افزایش گرسنگی در سطح جهان و تهیه مواد مورد نیاز صنایع جایگاه ویژهای در برنامهریزیهای حکومتها مختلف دنیا به خود اختصاص داده است. در ایران نیز توجه به امنیت غذایی و تولیدات بخش کشاورزی همواره یکی از اهداف عمده برنامههای توسعه روستایی و کشاورزی بوده است. برای تحقق امنیت غذایی علاوه بر توجه به منابع تولید غذا توجه به توزیع فضایی تولید مواد غذایی نیز ضروری است. گروه غلات یکی از زیر بخشهای کشاورزی است که بخش عمده نیازهای غذایی جوامع را تامین میکند. در همین زمینه، باتوجه به نقش موثر غلات آن در تامین امنیت غذایی کشور، در پژوهش حاضر به تحلیل روندها و تغییرات فضایی و زمانی تولید غلات(گندم و جو) طی یک دوره 35 ساله از 1362 تا 1397 پرداخته شده است. در این مطالعه روش پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با روش کتابخانهای و دادههای رسمی جهاد کشاورزی و مرکز آمار ایران صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از تکنیکهای آمار فضایی در محیط نرمافزار Arc Map انجام شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد در سطح ملی روند کلی تولید گندم و جو با افزایش همراه بوده است. نتایج پژوهش در سطح استانها نشان میدهد الگوی فضایی تمرکز تولید گندم از شرق و مناطق داخلی کشور به غرب کشور تغییر پیدا کرده است. و الگوی فضایی جو نشان دهنده کاهش تعداد استانهای با تولید بالا و افزایش تعداد استانهای با تولید کم است. همچنین نتایج تحلیل فضایی در سطح شهرستانهای کشور نشان میدهد محل تمرکز تولید گندم در مناطقی از غرب، جنوب غرب و شمال شرق کشور شناسایی شده است و محل تمرکز تولید جو در یک منطقه از غرب تا مناطق داخلی و یک منطقه در شرق کشور شناسایی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - هیدروپلیتیک هیرمند و بازتاب های فضایی آن در روابط ایران و افغانستان
مهدی کریمی هادی سیفی فرزاد قاسم اصولی اودلو مجتبی شعیبیآب منشا حیات بر روی کره زمین است که امکان یافتن جایگزینی آن وجود ندارد، همینطور انتقال و شیرین کردن آب هزینه های زیاد دارد. با افزایش تقاضا برای منابع آب و آلوده شدن آب های سطحی و زیرزمینی در بسیاری از مناطق جهان، آب تبدیل به عاملی برجسته در روابط سیاسی بین کشورها شده و چکیده کاملآب منشا حیات بر روی کره زمین است که امکان یافتن جایگزینی آن وجود ندارد، همینطور انتقال و شیرین کردن آب هزینه های زیاد دارد. با افزایش تقاضا برای منابع آب و آلوده شدن آب های سطحی و زیرزمینی در بسیاری از مناطق جهان، آب تبدیل به عاملی برجسته در روابط سیاسی بین کشورها شده و احتمال وقوع منازعه و درگیری بر سر آن تشدید می گردد، به گونه ای که روابط دو کشور را در زمینه های مختلف متاثر می کند. عدم تطابق مرزهای سیاسی با مرزهای طبیعی و حوضه های آبریز رودخانه ها موجب شده است که امروزه بیش از 40 درصد از جمعیت جهان در مناطقی زندگی کنند که حوضه های آبریز آن ها بین دو یا چند کشور مشترک است. با توجه به روند افزایشی مصرف آب در بخش های فرادست رودخانه ها و منابع آبی، مشاجرات هیدروپلیتیک میان جوامع و ملت های ساکن در فرادست و فرودست نیز در حال افزایش است. رودخانه هیرمند علاوه بر کاهش بارندگی و خشکسالی، بوسیله ی سدهای احداث شده، آب ورودی به کشور ایران به شدت کاهش پیدا کرده است؛ و اثرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و سیاسی(درسطح داخلی و بین المللی) بر جای گذاشته است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی در پی بررسی تبعات مناقشه بر سر آب در منطقه سیستان و بازتاب های فضایی این مناقشات می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهمترین بازتاب های هیدروپلیتیک هیرمند، در بحران آب در منطقه سیستان و متاثر ساختن روابط دو کشور ایران و افغانستان انعکاس دارد همینطور در داخل کشور ایران بازتاب های فضایی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - بررسی تطبیقی استماع شهادت شهود در داوری فضای مجازی در نظامهای داوری آمریکا، اروپا و ایران
مسعود اخوان فرد رضا شهیدی صادقیدر عصر حاضر به جهت پیشرفت در فناوریهای نوین ازجمله فضای مجازی، با فرصتهای کمی و کیفی مواجهیم که ازجمله آنها، مبحث استماع شهادت شهود در داوری فضای مجازی میباشد. استماع شهادت شهود در فضای مذکور بهموجب تصریح و یا تلویح قوانین و کنوانسیونهای معتبر بینالمللی نظیر قانو چکیده کاملدر عصر حاضر به جهت پیشرفت در فناوریهای نوین ازجمله فضای مجازی، با فرصتهای کمی و کیفی مواجهیم که ازجمله آنها، مبحث استماع شهادت شهود در داوری فضای مجازی میباشد. استماع شهادت شهود در فضای مذکور بهموجب تصریح و یا تلویح قوانین و کنوانسیونهای معتبر بینالمللی نظیر قانون نمونه داوری آنسیترال و قواعد داوری اتاق بازرگانی بینالمللی و همچنین با استنباط از مفهوم برخی از مقررات قوانین داوری داخلی ازجمله قانون آیین دادرسی مدنی و قانون داوری تجاری بینالمللی و صراحت مقرر در قانون تجارت الکترونیک، مورد حمایت قانونگذار ایرانی قرار گرفته و علاوه بر آن، اعتبار قضایی نیز به آن اعطا شده است. در این مقاله که به روش توصیفی - تحلیلی صورت پذیرفته است، نگارندگان برآنند تا استماع شهادت شهود در داوری فضای مجازی را بهصورت تطبیقی در نظامهای داوری آمریکا، اروپا و ایران مورد بحث و بررسی قرار داده و در ادامه اعتبار قانونی و قضایی این شیوه استماع شهادت و نیز چگونگی جرح شهود و در نهایت فرصتها و چالشهای موجود در فرآیند استماع شهود در داوری فضای مجازی مورد واکاوی واقع گردد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - بررسی فقهی و حقوقی مالیت و مالکیت دادههای دیجیتال در فضای سایبری
سید علیرضا فروغی اسماء حسین زاده سرشکیچکیده: در این نوشتار ضمن بررسی دقیق مالیت و مالکیت دادههای دیجیتال، این دادهها به سه دسته تقسیم شدهاند: (1) دادههای دیجیتالی که مصداق خارجی برای آنها وجود دارد. در واقع در این دسته فضای سایبری بستری برای اموال فکری مانند نرمافزارهای رایانهای است که در قالب دادهها چکیده کاملچکیده: در این نوشتار ضمن بررسی دقیق مالیت و مالکیت دادههای دیجیتال، این دادهها به سه دسته تقسیم شدهاند: (1) دادههای دیجیتالی که مصداق خارجی برای آنها وجود دارد. در واقع در این دسته فضای سایبری بستری برای اموال فکری مانند نرمافزارهای رایانهای است که در قالب دادههای دیجیتال موجودند. (2) دادههای حجیمی که ذاتاً قابل تحقق در خارج هستند اما به دلیل حجم زیاد و زمانبر بودن، تاکنون به دلیل مختصات فضای سایبری تنها در این فضا وجود پیدا کردهاند. (3) دادههایی مانند دامنه و میزبانی که لوازم فضای سایبری محسوب میشوند و معادل خارجی برای آنها وجود ندارد بلکه به فراخور فضای سایبری موجودیت پیدا کردهاند. مالیت دادههای دیجیتال از یکسو با دارا بودن ارزش اقتصادی و از سوی دیگر با رجوع به اقسام مال در فقه و حقوق شناخته میشوند. مالکیت نیز به معنای استیلاپذیری و تسلط برای دادههای دیجیتال به دلیل وجود امتیاز تصرف در آنها (مالیت) قابل پذیرش است. در این نوشتار با توجه به خصوصیات هر دسته از دادههای دیجیتال، و ویژگیهای اموال در فقه و حقوق، هرکدام ذیل یک نظام حقوقی قرار میگیرد: دستۀ اول و دوم دادهها بهعنوان حقوق معنوی، ذیل نظام اموال فکری و نحوۀ مالکیت آنها قرار میگیرند. لوازم فضای سایبری بهعنوان متعلقات زیرساخت آن شامل سختافزارها (عین) میشوند و منافع حاصل از آنها و همچنین مالکیت این دادهها ذیل نظام اموال مدنی مورد بررسی قرار میگیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - تحلیل ساختار کالبدی - فضایی خانههای طبقات اجتماعی شرکت شهر نفتی آبادان در دوران رونق صنعت نفت، با روش نحو فضا
گلزار یونسی مریم ارمغان محمدجواد ثقفیمصرف کلان نفت برای تامین انرژی پیامدهای مهمی در توسعه شهری و جهانی شدن در قرن بیستم داشته است. یکی از آنها، ایجاد شرکت شهرها و به تبع آن صورتهای جدید کالبدی و فضایی از مسکن در آنها بوده است. قسمت اعظمی از این جریان توسط غربیها و خصوصا توسط دولت بریتانیا در بهره برداری چکیده کاملمصرف کلان نفت برای تامین انرژی پیامدهای مهمی در توسعه شهری و جهانی شدن در قرن بیستم داشته است. یکی از آنها، ایجاد شرکت شهرها و به تبع آن صورتهای جدید کالبدی و فضایی از مسکن در آنها بوده است. قسمت اعظمی از این جریان توسط غربیها و خصوصا توسط دولت بریتانیا در بهره برداری از نفت و به تبع آن ایجاد شرکت شهرهای نفتی پایه گذاری شده است. طبقات اجتماعی تفکیک شده بر مبنای جایگاه اجتماعی و کالبد معماری وابسته به آن از خصوصیات بارز شرکت شهرهای نفتی است. این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی ساختار کالبدی- فضایی مساکن اختصاص داده شده، به هر طبقه اجتماعی، بمنظور تحلیل خصوصیات معماری مختص به آنها و بررسی و مقایسه تغییرات این خصوصیات در ساختارهای اجتماعی موجود، در شرکت شهر نفتی آبادان در دوران رونق صنعت نفت، به روش نحو فضا، انجام شده است. از روش تحقیق کیفی، توصیفی -تحلیلی، و در نهایت استدلال منطقی بر پایه دادههای آماری و کمی، نرم افزار Depth map، در آیتمهایی چون عمق، هم پیوندی، اتصال، پراکنش و دسترسی، در پلانهای منتخب هر طبقه، استفاده شده است. نتایج و یافتهها به شکل مقایسهای نشان دهنده انطباق ساختار اجتماعی با کالبد معماری یا توجیه کننده آن بوده است. (مطابقت کالبد معماری با شکل زندگی درطبقات اجتماعی) چنانکه درونگرایی،اهمیت یافتن فضاهای ارتباطی چون حیاط، جمع گرایی و ارتباطات پیوسته در فضاها درین ساختارها از طبقات کارگری تا رییسان کمتر و ساختار به سمت برون گرایی و تغییر اساسی با شکل سنتی خود پیش رفته و تفکیک و دستهبندی فضاها وایجاد سلسله مراتب فضایی و همچنین فردگرایی و ایجاد حریم خصوصی، درطبقات کارگری تا رییسان، بر طبق دادههای نرم افزاری و تحلیلهای انجام شده، مرحله به مرحله افزایش یافته است و بشکل امروزی خانههای موجود نزدیکتر شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - تحلیل هنجاری ویژگی های بارشی و منابع آبی ایران در متون جغرافیدانان ایران (مقاله پژوهشی)
محمد حسین رامشت فرخ ملک زاده سمیه سادات شاه زیدیاز ویژگی های سرزمینی ایران، محققان جغرافیایی تعابیری هنجاری ارائه می دهند. در غالب نوشته ها میزان بارندگی در ایران کمتر از یک سوم متوسط جهانی ذکر می شود و وقتی صحبت از زمان بارش می شود، بارش ها را با زمان نیاز آبی در تقابل و هنگامی که از نحوه توزیع مکانی و الگوی بارش صح چکیده کاملاز ویژگی های سرزمینی ایران، محققان جغرافیایی تعابیری هنجاری ارائه می دهند. در غالب نوشته ها میزان بارندگی در ایران کمتر از یک سوم متوسط جهانی ذکر می شود و وقتی صحبت از زمان بارش می شود، بارش ها را با زمان نیاز آبی در تقابل و هنگامی که از نحوه توزیع مکانی و الگوی بارش صحبتی به میان می آید نیز از توزیعی نامتوازن و الگویی اتفاقی و سیلابی یاد می شود. اکنون این سؤال مطرح است که اصولاً به عنوان یک شناخت گر علمی، مجاز به تفسیری هنجاری از این وضعیت هستیم؟وآیا راهبردهای مقتضی که بتوان این ویژگی ها را به فرصت تبدیل نمود وجود دارد؟ این پژوهش با تمسک به روش پدیدارشناسی وتحلیل متون50 اثر جغرافیدانان ایران بر اساس روش ژانت و بکارگیری شاخص های "هسته مرکزی"، "بیشترین تکرارها"، "شکوفایی"و"مرکزیت" هم استنادی سعی کرده به این پرسش ها پاسخ دهد. نتایج حاصل از این طرح نشان می دهد که: *در شناخت ویژگی های بارشی و منابع آبی ایران، مجاز به بارگذاری هنجاری در حوزه علم نیستیم. *ویژگی های اقلیمی یک منطقه هویت سرزمینی آن را شکل می دهد و سیاست های راهبردی آمایشی باید تابعی از آن باشد. * تحلیل هنجاری از ویژگی های اقلیمی بیشتر زاییده حاکمیت تفکر اثبات گرایی جغرافیدانان ایران است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - تدوین چارچوب مفهومی برنامهریزی مشارکتی محله محور در شهرهای ایرانی؛ مطالعه موردی: محلههای سیروس، جوادیه و هفتچنار شهر تهران
محمد قاسمی سیانی ایرج قاسمی حسین حیدریامروزه مشارکت در امور اجتماعی از اصول اصلی توسعه پایدار به حساب میآید. در حوزه مدیریت شهری نیز قدرت یافتن شهروندان و تاثیرگذاری آن ها در امور شهری هسته اصلی رهیافت مشاركتی است. به طوریکه در بازآفرینی بافت های فرسوده طی سه دهه اخیر از این رهیافت به عنوان كلید حل مشكلات چکیده کاملامروزه مشارکت در امور اجتماعی از اصول اصلی توسعه پایدار به حساب میآید. در حوزه مدیریت شهری نیز قدرت یافتن شهروندان و تاثیرگذاری آن ها در امور شهری هسته اصلی رهیافت مشاركتی است. به طوریکه در بازآفرینی بافت های فرسوده طی سه دهه اخیر از این رهیافت به عنوان كلید حل مشكلات و اجرای موثر برنامههای نوسازی یاد شده است. اما تجارب نشان میدهد آنچه که با عنوان مشارکت در مدیریت شهری در ایران مورد توجه قرار گرفته بیشتر ناظر بر تأمین مالی و استفاده ابزاری از مشارکت است. در این مقاله تلاش شده است با مطالعه تجربه نوسازی در سه محله سیروس، جوادیه و هفتچنار تهران كه با رویکرد برنامهریزی کالبدی - فضایی و برنامهریزی مشارکتی اجرا شده است ضمن احصاء موانع مشارکت، الگویی برای اجرای پروژههای آتی ارائه شود. روش تحقیق این مطالعه کیفی و از تکنیک مصاحبه استفاده شده است. حجم نمونه 30 نفر از مدیران و کارشناسان نوسازی است که در این پروژهها و یا پروژههای مشابه فعالیت داشتهاند. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که موانع موجود در دو دسته عوامل ساختاری و عاملیتی قابل دستهبندی است. بدین صورت عوامل ساختاری در سطح کلان شامل ساختارهای سازمانی و در سطح خرد شامل عوامل حقوقی (قوانین و مقرارت) و عاملیت در دو سطح خرد یعنی عوامل فردی و سطح کلان یعنی بعد سازمانی در جلب مشارکت شهروندان مانع ایجاد می کنند. بنابراین برای جلب مشارکت مردم باید این عوامل ساختاری و عاملیتی با یکدیگر هماهنگ کرده و تعامل مثبت و دوسویه بین آن ها برقرار نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - بررسی وضعیت پراکنش مساجد در سطح شهرداری منطقه هشت تهران با استفاده از آنالیزهای فضایی در سیستم اطلاعات جغرافیایی
اعظم یوسفیاز جمله شاخصهای مهم و مورد تاکید در بین مردم در سرزمینهای اسلامی ، بنای مساجد در مراکز مسلمان نشین ، پراکنش فضایی متناسب با محیط مساجد ، مکان یابی مناسب برای دسترسی مناسب و تناسب تراکم جمعیت به تعداد مساجد است . در این تحقیق وضعیت پراکنش مساجد در سطح شهرداری منطقه چکیده کاملاز جمله شاخصهای مهم و مورد تاکید در بین مردم در سرزمینهای اسلامی ، بنای مساجد در مراکز مسلمان نشین ، پراکنش فضایی متناسب با محیط مساجد ، مکان یابی مناسب برای دسترسی مناسب و تناسب تراکم جمعیت به تعداد مساجد است . در این تحقیق وضعیت پراکنش مساجد در سطح شهرداری منطقه هشت تهران با استفاده از تکنیک های فضایی موجود در نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی مور د بررسی واقع شده است. بعد از تهیه پایگاه اطلاعات مکانی در محیط GIS برای پراکنش مساجد در سطح منطقه هشت تهران با استفاده از آنالیزهای تراکم سنجی و آنالیزهای فاصله ای وضعیت پراکنش فضایی مساجد در سطح منطقه مورد بررسی به همراه با وضعیت تراکم جمعیتی در سطح نواحی مورد آنالیز فضایی قرارگرفت . بر اساس نتایج حاصل از تحقیق ، 43.3 درصد از مساحت کل منطقه در شرایط حدودا نرمالی از حیث تراکم جمعیت و تراکم پراکنشی مساجد واقع است ولی 32.2 درصد از منطقه که غالبا منطبق بر بخشهای شرقی منطقه است ارتباط معنی داری را بین پراکنش جمعیت و پراکنش مساجد دارا نمی باشد. با توجه به کم بودن مساحت محدوه مناسب از حیث تناسب تعداد مساجد در سطح منطقه ، لزوم مطالعات در خصوص احداث مسجد متناسب با وضعیت تراکم و پراکنش جمعتی در بخش عمده منطقه پیشنهاد می گردد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - تحلیل الگوی قرآن در روش تذکر در برخورد با انحرافات اخلاقي
محمدجواد فلاح مبشره نصيري سوادکوهيقرآن به عنوان منبع معتبر و جایگاه الهی ووحیانی که دارد میتواند به ویژه در زمینه رفع و دفع رذایل و انحرافات اخلاقی بسیار کارگشا باشد؛ بررسی آیات الهی نشان میدهد قرآن اصول و روشهایی را برای تربیت اخلاقی جامعه متذکر گردیده است یکی از این روشها روش «تذکر» است؛ اینکه این چکیده کاملقرآن به عنوان منبع معتبر و جایگاه الهی ووحیانی که دارد میتواند به ویژه در زمینه رفع و دفع رذایل و انحرافات اخلاقی بسیار کارگشا باشد؛ بررسی آیات الهی نشان میدهد قرآن اصول و روشهایی را برای تربیت اخلاقی جامعه متذکر گردیده است یکی از این روشها روش «تذکر» است؛ اینکه این روش بر اساس آیات الهی چیست و چگونه و با چه شیوههایی میتواند منجر به تربیت اخلاقی و به ویژه دوری از رذایل و انحرافات اخلاقی گردد مسئله مقاله پیش روست، این روش که برخی آن را به عنوان یکی از اصول اخلاقی نیز تلقی کردهاند با شیوههای؛ ایجاد پرسش و استدلال، عبرتآموزي، موعظه حسنه، توصيه، تمثيل، مقايسه، زمینه تذکر و غفلتزدایی را در افراد ایجاد کرده و سبب تربیت اخلاقی افراد گردد. قرآن کريم با بيان اين اصول و شيوههاي اجراي آن در قالب قصص و برخوردهاي انبيا با انحرافات اخلاقي، به انسان ميآموزد تا با استفاده از اين ابزار در جهت ايجاد صفات اخلاقي مطلوب ومحو کردن انحرافات و ناهنجاريها تلاش کند. تاکید این پژوهش بر ایاتی است که در قرآن انحرافات اخلاقی به ویژه در سنین جوانی صورت گرفته میباشد و این مقاله عهده دار توصیف و تحلیل آنها در راستای مسئله پیش گفته میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - اخلاق منتظر در غیبت امام زمان (ع)
سیدعلی موسویاخلاق بیان کننده صفت هایی است که انسان باید در خود ایجاد کند تا رفتارهای ارادی صادر شده از او همگی نیکو و پسندیده باشد و صفت های بد را از خود دور سازد. در واقع اخلاق همان فضیلت ها و رذیلت ها و راههای ایجاد فضیلت و مبارزه با رذیلت ها است و بطور کلی اخلاق شامل اعمال خوب و چکیده کاملاخلاق بیان کننده صفت هایی است که انسان باید در خود ایجاد کند تا رفتارهای ارادی صادر شده از او همگی نیکو و پسندیده باشد و صفت های بد را از خود دور سازد. در واقع اخلاق همان فضیلت ها و رذیلت ها و راههای ایجاد فضیلت و مبارزه با رذیلت ها است و بطور کلی اخلاق شامل اعمال خوب و بد و وظایف و فضایل و رذایل می شود. اخلاق و وظایف منتظران واقعی در زمان غیبت، دوری از اعمال زشت و ناپسند و آراسته شدن به فضیلت های امام غایب علیه السلام و پیاده شدن عملی آنها در زندگی فردی و اجتماعی است. هر کس دوست دارد از یاران حضرت قائم باشد باید منتظر باشد و در عین حال به پرهیزکاری و اخلاق نیکو رفتار نماید. ما سعی می نماییم در این مقاله در سه محور: الف) کارهای خوب و بد که منتظر واقعی آن را انجام یا ترک نماید از قبیل ثبات قدم و اعتقاد راسخ، جداسازی انسان های خالص از غیر خالص، وارث بودن منتظران بر روی زمین، رفتار متقابل امام غایب و منتظران، رفتارهای دینی منتظران واقعی. ب) کارهای واجب و حرام که منتظر واقعی آنها را باید انجام یا ترک کند شامل انتظار فرج و عدم یاس، تمسک به ریسمان ولایت اهل بیت علیهم السلام، امر به معروف و نهی از منکر. ج) صفات اخلاقی منتظران که به فضایل متصف و از صفات رذیله دوری نمایند مانند تحمل و استقامت منتظر، برتری در ایمان، داشتن عقل و فهم و معرفت و موارد دیگر به اخلاق منتظران واقعی در زمان غیبت امام زمان علیه السلام بپردازیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - حمایت از حریم خصوصی در فضای سایبر با تأکید بر اصول اخلاقی و فقهی
حسن بادینی غفور خوئینی حمزه کرمیتعلیم و تربیت حفظ حریم خصوصی و رعایت کدهای اخلاقی در فضای سایبر، موضوع مهم و چالشی است، زیرا این فضا، فضای فراگیر جهانی، پرسرعت، در دسترس، فرامکان، فرازمان، سیال، واقعیت تشدید شده و متراکم است؛ در چنین فضایی وجود قواعد اخلاقی و نظم اهمیت جدی تری پیدا می کند. در سطح نازل چکیده کاملتعلیم و تربیت حفظ حریم خصوصی و رعایت کدهای اخلاقی در فضای سایبر، موضوع مهم و چالشی است، زیرا این فضا، فضای فراگیر جهانی، پرسرعت، در دسترس، فرامکان، فرازمان، سیال، واقعیت تشدید شده و متراکم است؛ در چنین فضایی وجود قواعد اخلاقی و نظم اهمیت جدی تری پیدا می کند. در سطح نازل، لازم است حداقل در فضای سایبری ملی، کدهای اخلاقی الزام آور به تصويت مجلس شورای اسلامی برسد تا به قانون الزام آور تبدیل شود. با این اوصاف به نظر می رسد در فضای سایبری موضوع اشاعه اطلاعات که اقتضای ماهیت این محیط است، با حق حریم خصوصی، در تعارض باشد. اصول، قواعد و نرم های محیط سایبری، اساساً برای تسهیل و تسریع ارتباط تدوین شده است. حال آن که در محیط واقعی، محور اصول اخلاقی تأمین سعادت و آرامش مادی و روحی است. بنابراین در موارد نقض حریم خصوصی در فضای سایبری، به خصوص جایی که نقض فقط نقض مجازی است و به فضای واقعی عبور نکرده و خسارت عینی ایجاد نشده است، به نظر می رسد که در تعیین ضمانت اجراهای قانونی، فلسفهذاتیفضایسایبری،کهتسهیلاشاعهو تبادلاطلاعاتاست، باید ملحوظو مورد توجه باشد و تا حد ممکن، بازدارندگی به ضمانت های اخلاقی احاله شود ولی در فرضی که نقض حریم خصوصی در فضای سایبری منجر به خسارات مادی و معنوی به اشخاص شود؛ در این صورت بر طبق مبانی اخلاقی و فقهی می توان از ضمانت اجراهای مدنی و کیفری در پاسخ برای آن ها استفاده نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - بررسی و نقد دیدگاه مستشرقان دربارۀ فضائل اهل بیت (ع)
محمد جهادی علیرضا صابریان رضا کهساریمقاله ی حاضر با کاوشی در مطالعات مستشرقان درباره ی شیعه و اهل بیت(ع) به بررسی این سوال مهم و اساسی می پردازد که دیدگاه مستشرقان نسبت به فضائل اهل بیت(ع) چگونه بوده و نظرات آنها معلول چه عواملی می باشد ؟ نویسنده بعد از نقل، تبیین و تحلیل نظرات گوناگون مستشرقان، معتقد است چکیده کاملمقاله ی حاضر با کاوشی در مطالعات مستشرقان درباره ی شیعه و اهل بیت(ع) به بررسی این سوال مهم و اساسی می پردازد که دیدگاه مستشرقان نسبت به فضائل اهل بیت(ع) چگونه بوده و نظرات آنها معلول چه عواملی می باشد ؟ نویسنده بعد از نقل، تبیین و تحلیل نظرات گوناگون مستشرقان، معتقد است آنها انگیزه و موضع گیری های یکسانی در این خصوص نداشته اند .در بین سه دیدگاه کلی ستایشگرانه، منصفانه و مغرضانه ی آنها نسبت به اهل بیت عصمت و طهارت(ع) ، اهداف استعماری، اسلام ستیزی و اسلام هراسی و از سوی دیگر عدم تسلط و آشنایی کامل آنها به متون متقن دینی و تاریخ غنی وپربار مکتب تشیع ، بیش از هر موضوع دیگری جلوه گری می نماید . لذا با عنایت به اینکه آوازه ی ائمه ی شیعه(ع) هرگزمحدود به فضای دینی مسلمان نبوده و نیست، نویسنده ی مقاله با استفاده از منابع محدود موجود ، در صدد است ضمن بیان کم و کاستی های نوشتار مستشرقان در این زمینه ، به معرفی هر چه بیشتر اسلام ناب محمدی(ص) و مکتب جهانی اهل بیت(ع) بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - تحلیلی بر گونهشناسی عناصر فضایی نیمه باز در معماری خانههای اسلامی؛ « بررسی تطبیقی خانههای یزد (دوره قاجاری) و خانههای دمشق (دوره عثمانی)»
سميه اميدواري مهدی حمزه نژاد الهام امیدواریاندام وارههای فضایی در معماری خانههای گذشته واجد تنوع بسیاری بوده است. هر خانه میتواند به واسطه فضاهای بسته و باز و همنشینی فضاهای نیمه باز در کنار آنها معنا یابد. یکی از ویژگیهای منحصر به فرد خانههای اسلامی، وجود عناصر فضایی نیمه باز در آنها میباشد که ضمن پاسخگ چکیده کاملاندام وارههای فضایی در معماری خانههای گذشته واجد تنوع بسیاری بوده است. هر خانه میتواند به واسطه فضاهای بسته و باز و همنشینی فضاهای نیمه باز در کنار آنها معنا یابد. یکی از ویژگیهای منحصر به فرد خانههای اسلامی، وجود عناصر فضایی نیمه باز در آنها میباشد که ضمن پاسخگویی به نیازهای عملکردی و رفتاری؛ واجد تنوع بسیاری بوده است. این پژوهش با هدف گونهشناسی این عناصر فضایی از روش تحقیق کیفی بهره میگیرد و از آنجا که امکان حضور و ادراک فضایی در خانههای یزد و دمشق برای پژوهشگران فراهم بوده، مستند بر مطالعات میدانی میکوشد تا به گونههای متفاوت فضاهای نیمه باز در این خانهها از منظر شکلی و استقراری دست یابد. به این منظور در ابتدا به پیشینه تاریخی عناصر نیمه باز و وجوه کارکردی و عملکردی آن پرداخته شده است. سپس با مروری بر جایگاه عناصر نیمه باز در برخی شهرهای اسلامی، دو شهر یزد و دمشق در دو دوره تاریخی قاجاری و عثمانی انتخاب شد و با گونهشناسی عناصر فضایی نیمه باز، به مقایسه و تحلیل تطبیقی آنها پرداخته شد. بر اساس بررسیهای اولیه این نتیجه حاصل آمد که خانههای یزد دارای چهارگونه فضاهای نیمه باز از جمله ایوان اصلی (تالار)، ایوان کم عمق، ایوانچه و رواق (ایوان ستون دار) و خانههای دمشق واجد سه گونه فضایی ایوان اصلی، ایوان فرعی و ایوان ستوندار بوده است. مقایسه این گونههای فضایی در دو منطقه و تحلیل اشتراکات و افتراقات در آنها؛ مخاطبان را به یک گونه اصلی در این دو منطقه از جمله گونه ایوان اصلی هدایت خواهد کرد. وجود این گونه فضایی و اشتراکات آنها بیانگر ضرورت وجود یک فضای نیمه باز در همه این خانهها بوده است اما بسته به بسترهای شکل دهنده آنها، تفاوتهایی در نحوه ظهور کالبدی این عناصر وجود داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - بازشناسی جایگاه بقاع متبرکه در ساختار شهر و اثرات آن بر شکلدهی آیینهای مذهبی (مطالعه موردی: مقبرهی علی بن مهزیار اهوازی)
محمدابراهیم مظهری فاطمه پودات هادی سلطانی فردبرگزاری آیینها در شهر بازتابی از زندگی جمعی و تقویت کنندهی پیوندهای اجتماعی است. اماکن و بقاع متبرکه، عناصر تاثیرگذار بر ساخت شهرها و همپیوندی کالبد شهر ایرانی میباشند. بقاع مذهبی، بستر اجتماع گروهها از نقاط مختلف و پیوند دهندهی جریان مراسمها و آیینها میباشند. چکیده کاملبرگزاری آیینها در شهر بازتابی از زندگی جمعی و تقویت کنندهی پیوندهای اجتماعی است. اماکن و بقاع متبرکه، عناصر تاثیرگذار بر ساخت شهرها و همپیوندی کالبد شهر ایرانی میباشند. بقاع مذهبی، بستر اجتماع گروهها از نقاط مختلف و پیوند دهندهی جریان مراسمها و آیینها میباشند. هدف این پژوهش بررسی جایگاه مقبرهی علی بن مهزیار اهوازی در ساختار فضای- کالبدی شهر اهواز و تاثیر آن بر شکلدهی به آیینهای مذهبی به ویژه مراسم عزاداری تاسوعا و عاشورای حسینی در شهر اهواز میباشد. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است و با استفاده از روش مشاهده و برداشتهای میدانی و نیز بررسی نتایج حاصل از تحلیلهای چیدمان فضا و مدلسازی گراف به دنبال انطباق جریانهای مرتبط با آیینهای مذهبی(جهت حرکت هیاتهای عزاداری) و ساختار موجود شهر و بهویژه موقعیت مقبرهی علی بن مهزیار است. در این مطالعه پس از برداشتهای میدانی، مدلسازی اولیهای با استفاده از رویکرد تئوری گراف و تحلیل دادهها با شاخص مرکزیت و سنجههای BC و DC انجام شد و سپس تحلیل چیدمانی از شهر اهواز و با استفاده از شاخصهای همپیوندی، اتصال و انتخاب انجام شد. نتایج حاصل گواه آن است که مقبرهی علی بن مهزیار نقش کانونی در جذب عزاداران از سطح محلات مختلف شهر و تقویت تعاملات اجتماعی و حضور شهروندان ایفا میکند. موقعیت کانونی مقبره در پیکربندی شهر گویای رابطۀ تنگاتنگ این عنصر موثر فضایی با الگوی اجتماعی شهر میباشد که در طی زمان به رغم تغییرات انجام شده همچنان در مرکز مراسمات آیینی و تعاملات اجتماعی قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - بررسی حریم شخصی در فضاهای باز خانههای سنتی مازندران با استفاده از تکنیک نحو فضا
روح اله رحیمی سید محسن موسوی مهديه بيشمي سحر امینی گوهرریزیخانه، مهمترین مکان برای بازیابی آرامش و تجدید دوباره حیات در زندگی انسانها است. محلی برای بودن در کنار خانواده، تعاملات اجتماعی، استراحت، انجام فعالیتهای موردعلاقه و رهایی از تنشهای روزمره انسان میباشد. با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی بسیاری از تعاریف زندگی روزمره م چکیده کاملخانه، مهمترین مکان برای بازیابی آرامش و تجدید دوباره حیات در زندگی انسانها است. محلی برای بودن در کنار خانواده، تعاملات اجتماعی، استراحت، انجام فعالیتهای موردعلاقه و رهایی از تنشهای روزمره انسان میباشد. با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی بسیاری از تعاریف زندگی روزمره ما دچار تغییر شدهاند. مفهومی که بهطور قطع کماکان حفظشده است مفهوم حریم شخصی انسانها میباشد. معماران سنتی ایران سعی بر طراحی خانههای همگام با حفظ اصول محرمیت در فضاهای باز و بسته خانهها داشتهاند اما بهمرورزمان با رشد آپارتماننشینی، پیشرفت تکنولوژی ساخت و تلفیق فرهنگ غرب با فرهنگ ایرانی- اسلامی، رعایت اصول محرمیت در خانهها مخصوصاً در فضاهای باز روبهزوال رفته است. استان مازندران ازجمله مناطقی است که دچار تغییرات نامناسب ساختمانسازی بسیاری شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناخت و بررسی نقش مؤلفههای اثرگذار از نحو فضا بر میزان حریم خصوصی در فضاهای باز خانههای سنتی شهر مازندران میباشد. این پژوهش با استخراج الگوهای رعایت حریم خصوصی در خانههای مازندران در پی یافتن الگوهای کالبدی حفظ حریم خصوصی در فضاهای باز خانههای مازندران است. در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعات میدانی به یافتن الگوها و سپس با استفاده از تکنیک نحو فضا و نرمافزار Depthmap به بررسی شاخصهای عمق، ارتباط و هم پیوندی و ایزویست در بناها پرداخته خواهد شد. نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر نشان خواهد داد که فضای باز بر میزان محرمیت فضایی نقش مهم و اساسی دارد همچنین هندسه و موقعیت قرارگیری حیاط نسبت به بنا تأثیر دوچندانی بر میزان دید رؤیتپذیر ناظرین به فضاهای مختلف خانه دارد. به گونهایی که در حیاطهایی که دارای هندسه نامنظم و قرارگیری در بخشهای میانی، پشتی و جانبی میباشند، میزان رؤیتپذیری از درب ورودی به بخشهای مختلف خانه به حداقل میرسد. همچنین با افزایش شاخص عمق و ارتباط در فضاهای باز خانههای سنتی میزان حریم خصوصی افزایش پیدا میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - نقش دولت و ساير نهادهاي بخش عمومي در توسعه محلي نوآوري
پروفسور فردریک بوگرن علیرضا آیت الهیفرض بر اين است كه به جاي آن كه رشد و توسعه كلي كشور را در نظر بگيريم، توسعة كل آن را هدف قرار دهيم؛ يعني توسعه هر محل (منطقه ـ استان ـ شهر ـ روستا) و نهايتاً «توسعه متوازن». حال در فضايي علمي كه فناوري موتور توسعه محسوب شود و نوآوري اصل رشد به شمار رود توزيع رشد فناوري چکیده کاملفرض بر اين است كه به جاي آن كه رشد و توسعه كلي كشور را در نظر بگيريم، توسعة كل آن را هدف قرار دهيم؛ يعني توسعه هر محل (منطقه ـ استان ـ شهر ـ روستا) و نهايتاً «توسعه متوازن». حال در فضايي علمي كه فناوري موتور توسعه محسوب شود و نوآوري اصل رشد به شمار رود توزيع رشد فناوري در مناطق، شهرها و چه بسا روستاهاي كشور به مفهوم توسعهاي فراگير و حتيالامكان يكپارچه است. اين يكپارچگي بايد ميان دانشگاهها، پژوهشگاهها، و شهركهاي علمي و تحقيقاتي مراكز رشد و پاركهاي فناوري باشد. بنابراين بحث مقاله حاضر ابتدا بر نوآوري در حوزة رشد فناوري است و اين كه در دستيابي به آن مكان (شهر ـ روستا ـ شهرك صنعتي و...) يا به اصطلاح محل استقرار صنايع و نزديكي مكاني دو يا چند صنعت به يكديگر چه نقشها و فوايدي ميتوانند داشته باشند. به اين ترتيب اصل توجه بر سياست و برنامههاي علمي ـ صنعتي ـ اقتصادي كشور، منطقه و شهر، و كيفيت رشد فناوري از راه نوآوري است: آيا نزديكي جغرافيايي مراكز صنعتي به نوآوري و به طور كلي رشد فناوري كمك ميكند؟ و رشد و توسعه كشور را شتاب ميبخشد؟ يا برعكس، هرچه فناوريها، به ويژه در بخشهاي اطلاعات و ارتباطات، يعني مخابرات و حمل و نقل پيشرفت كنند نه تنها از مشكلات و هزينه ارتباط متخصصان و صنعتگران و مؤسسات صنعتي و بنگاههاي اقتصادي با يكديگر ميكاهند بلكه طبيعتاً و به موازات آن از نقش اقتصاد فضايي و تمركز، و تا حدودي آمايش سرزمين و آمايش شهري ميكاهند و به سياست عدم تمركز ميدان ميدهند؟. پس از بحثهاي نظري بسيار ضروري كه در ابتداي مقاله ميآيد پروفسور بوگرن به بررسي مراكز رشد فناوري منطقة مركز فرانسه، نوآوري و انتقال فناوري بين آنها، شبكهاي علمي ـ تحقيقاتي كه به اين منظور بين آنها ايجاد شده است، و گريز آنها از همكاريهاي محلي به منظور استفاده بيشتر از همكاري با بنگاههاي صنعتي پيشرفتهتر و بنابراين مفيدتر ميپردازد. اهميت گزارش مطالعة بوگرن در فرانسه بنا به برخي از مشابهتهايي است كه بين سياستهاي علمي ـ رشدـ صنعتي ـ شهري و منطقهاي ايران و فرانسه وجود دارد و به اين ترتيب «راه طي شده» در فرانسه، راهنما، و آزمون و خطاهاي آن مانع از خطاهاي مشابهي است كه مسلماً مشمول صرف وقت و هزينهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - بررسی تحلیلی عوامل مؤثر بر تفاوت رویکرد مفسران اهل سنت در آیات فضایل اهل بیت(ع)
یعقوب فتح الهی رحمت الله عبدالله زاده محسن قاسم پور حمید رضا فهیمی تباردر این مقاله با روش تحلیلی به منشأ رفتار مفسران اهل سنت در مواجه با آیات فضایل اهل بیت(ع) پرداخته شد؛ مفسران بزرگ اهل سنت مانند فخر رازی و طبری و زمخشری که تقریبا موضع منصفانهتری نسبت به آیات فضایل اهل بیت (ع)در پیش گرفته و به مستندات تاریخی اکتفا کردهاند،گرچه معرفت چکیده کاملدر این مقاله با روش تحلیلی به منشأ رفتار مفسران اهل سنت در مواجه با آیات فضایل اهل بیت(ع) پرداخته شد؛ مفسران بزرگ اهل سنت مانند فخر رازی و طبری و زمخشری که تقریبا موضع منصفانهتری نسبت به آیات فضایل اهل بیت (ع)در پیش گرفته و به مستندات تاریخی اکتفا کردهاند،گرچه معرفت شناسی اصیل آیات فضایل به دست نمیدهند و در بین برخی مفسران همچون قرمطی برخوردهای متفاوتی هم در تفسیر آيات فضائل اهل بیت(ع) به چشم میخورد که همگي ناشي از باورهای مذهبی و شرایط اجتماعی و اختلاف نسبت به تشیع است.البته شرایط اجتماعی و حاکمیت سیاسی یک فرقه نیز به این مسئله دامن زده است؛ سکوت در برابر برخي آیات مورد اجماع صحابه، تفسير خلاف ديدگاه مشهور, غفلت از منابع و یا تحریف منابع، عوامل عقیدتی و توجيه تکلف آميز آيات فضائل ،مهمترین شیوههای این مفسران براي گذر از تفسير اين آيات است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - مطالعه مفهوم «کودکان کار اینستاگرامی» در فضای مجازی ایران
عاطفه آقایی زهرا رضانیااینستاگرام یکی از بسترهای رسانههای نوین است که امکان حضور کاربران، از جمله والدین و کودکان را در فضای مجازی فراهم کرده است. کودکان کار اینستاگرامی به پدیدهای نوظهور در فضای مجازی اشاره دارد که کودکان توسط والدینشان به خدمت گرفته میشوند تا از طریق به نمایشگذاشتن جنبه چکیده کاملاینستاگرام یکی از بسترهای رسانههای نوین است که امکان حضور کاربران، از جمله والدین و کودکان را در فضای مجازی فراهم کرده است. کودکان کار اینستاگرامی به پدیدهای نوظهور در فضای مجازی اشاره دارد که کودکان توسط والدینشان به خدمت گرفته میشوند تا از طریق به نمایشگذاشتن جنبههای مختلف حیات زیستیشان، سودآور باشند. در این بین، قدرت ارتباطی رسانهها میتواند مفهوم کودکی را برساخت کرده و حق بر حیات کودکی را در راستای منافع شرکتهای تجاری یا اقتصاد خانواده تضعیف کند. هدف این پژوهش شناسایی چیستی مفهوم «کودک کار اینستاگرامی» است و اینکه این مفهوم با چه مقولههایی برساخت میشوند؟ به این منظور هشت صفحه اینستاگرامی اینفلوئنسرهای کودک انتخاب شدند و پس از تحلیل محتوای کیفی این صفحات با استفاده از نرمافزار MAX QDA دریافتیم که بدن و تعاملات کودک در این صفحات به مثابه «عنصر نمایش»، «عنصر هویتدهنده و برندساز مادر»، «عرصهای برای تبلیغات» و همچنین اطلاعات شخصی کودک به مثابه «عرصهای برای ارضای حس کنجکاوی» مفاهیمی هستند که مفهوم کودک کار اینستاگرامی را برساخت میکنند تا از طریق جذب فالوورهای بیشتر، خانوادههای آنان بتوانند سود بیشتری از شرکتهای تبلیغاتی کسب کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - مسؤولیت دولتها و ساز و كارهای صیانت از حقوق كودك در فضای مجازی
محمدرضا حسینیتوسعه روزافزون فضای سایبر و استفاده از فناوریهای ارتباطات و اطلاعاتی نقش مؤثری در تولید، انتشار و انتقال اطلاعات داشته و سطح دسترسی به محتوای برخط را برای آحاد جامعه فراهم ساخته است. از این رو فضای مجازی به عنوان یك ابزار توانمندساز قابلیت ترویج آزادیهای اساسی همچون آ چکیده کاملتوسعه روزافزون فضای سایبر و استفاده از فناوریهای ارتباطات و اطلاعاتی نقش مؤثری در تولید، انتشار و انتقال اطلاعات داشته و سطح دسترسی به محتوای برخط را برای آحاد جامعه فراهم ساخته است. از این رو فضای مجازی به عنوان یك ابزار توانمندساز قابلیت ترویج آزادیهای اساسی همچون آزادی بیان، آزادی دسترسی به اطلاعات را و وسیله مؤثر برای ارتقای حقوق بشر محسوب میگردد، اما در عین حال، شرایطی را فراهم میسازد تا در آن حقوق افراد نقض یا محدود گردد. در این میان حقوق كودكان به عنوان آسیبپذیرترین قشر جامعه معمولاً مورد تعرض و سوءاستفاده قرار میگیرد. در دنیای معاصر کودکان زمان زیادی را برای فعالیتهای آموزشی، تفریحی و سرگرمی در اینترنت و فضای مجازی سپری میکنند. در این فضا با توجه به گستردگی دامنه آن، مخفیبودن هویت کاربران، سرعت بالا، فرامرزیبودن، فقدان مکانیزم اعمال صلاحیت دولتها میتواند بر حوزه شناخت و ادراک کاربران تأثیر عمیقی گذاشته و افراد به خصوص کودکان و نوجوانان را با خطرات خاص مواجه نماید. از این رو حقوق كودك باید از سوی دولتها و سایر نهادهای دولتی و مدنی و سایر متولیان امور كودكان مورد حمایت و صیانت ویژه قرار گیرد. سؤال اصلی تحقیق این است که دولتها به موجب حقوق بینالملل عرفی و اسناد معتبر بینالمللی نسبت به حمایت از کودکان در فضای سایبر چه تعهدات سلبی و ایجابی دارند؟ چه ساز و کارهای فنی، قانونی و ساختاری را برای حمایت از کودکان را در برابر آسیبهای این فضا در دسترس است؟ رویه دولتها و نهادهای بینالمللی و جامعه مدنی در صیانت از حقوق کودک از یکسو و حفظ جریان آزاد اطلاعات و آزادی بیان چگونه بوده است؟ برای پاسخ به این سؤالات، محقق با استفاده از روش توصیفی به دنبال ارائه چارچوب منسجمی برای حمایت از کودکان در فضای مجازی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - استنادپذیری دادهها و سوابق الکترونیک در مقابل حقوق کودک در فضای مجازی
مصطفی ماندگار رضا زارعی مسعودرضا رنجبر صحرائی مهرزاد رزمیپس از ورود فناوریهای نوین اطلاعاتی و سایهافکندن بر زندگی مردم، کمکم آثار این ارمغان، بر جنبههای متعدد زندگی فردی و اجتماعی هویدا گردیده و قلمرو آن تا بدانجا گسترش یافت که برخی از ارکان حقوق خصوصی و عمومی افراد و ملل را تحتالشعاع قرار داد. مسأله حقوق کودک چنان از ا چکیده کاملپس از ورود فناوریهای نوین اطلاعاتی و سایهافکندن بر زندگی مردم، کمکم آثار این ارمغان، بر جنبههای متعدد زندگی فردی و اجتماعی هویدا گردیده و قلمرو آن تا بدانجا گسترش یافت که برخی از ارکان حقوق خصوصی و عمومی افراد و ملل را تحتالشعاع قرار داد. مسأله حقوق کودک چنان از اهمیتی برخوردار بوده که در بسیاری از اسناد بینالمللی به آن پرداخته شده است و حتی کنوانسیونی تحت عنوان کنوانسیون حقوق کودک بدینمنظور تدوین گردیده است که بر اساس آن، کودکان نیازمند به حراست بیشتری خواهند بود. همچنین هر آنچه که بتواند آینده فردی و حیثیتی کودک را با منشأ فضای مجازی تهدید نماید، لازم به بازبینی است، زیرا با انتشار مطالب در فضای مجازی، به نوعی سند و دلیلی از یک واقعه در یک فضای لایتناهی تولید میگردد که حذف آن تقریباً غیر ممکن است، لذا حفظ شأن و دفاع از حقوق کودک در فضای مجازی، مسأله اساسی است که نیازمند بررسی ویژهای است، لذا در این پژوهش که به شیوه تحلیلی ـ توصیفی به رشته تحریر درآمده، تمرکز بر موضوع حقوق کودک در فضای مجازی با تکیه بر مقررات قانون تجارت الکترونیک ایران، کنوانسیون حقوق کودک و میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی با محوریت استنادپذیری دادهها و سوابق الکترونیکی ایجاد شده میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - طبقه بندی توانمندی های منش و فضایل با تأکید بر فرهنگ
مرجان حسنی راد محمد خداياري فرد الهه حجازیهدف پژوهش حاضر شناسایی توانمندی های منش و فضایل در میان دانشجویان ایرانی 18 تا 28 ساله و طبقه بندی این توانمندی ها و فضایل با توجه به فرهنگ ایرانی است. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی با استفاده از طرح نظریۀ مبنایی از نوع اکتشافی بود. به منظور تحلیل مصاحبه های گروه کانونی از چکیده کاملهدف پژوهش حاضر شناسایی توانمندی های منش و فضایل در میان دانشجویان ایرانی 18 تا 28 ساله و طبقه بندی این توانمندی ها و فضایل با توجه به فرهنگ ایرانی است. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی با استفاده از طرح نظریۀ مبنایی از نوع اکتشافی بود. به منظور تحلیل مصاحبه های گروه کانونی از فن تحلیل مضمون استفاده شد. جامعۀ پژوهش، دانشجویان دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند که به شیوۀ هدفمند، از نوع قضاوتی انتخاب شدند. نفرات منتخب با پرسشنامۀ نشانگرهای بزرگسالی ارزیابی شدند و تنها کسانی که ویژگی های دورۀ پیش بزرگسالی را داشتند، در این مطالعه، شرکت کردند. کفایت حجم نمونه در رویکرد کیفی با توجه به اصل اشباع طی روند پژوهش تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه بود که از طریق گروه کانونی (6 گروه شامل 24 دانشجوی دختر و 11 دانشجوی پسر) انجام گرفت. تحلیل مضامین در این پژوهش با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام گرفت. یافته ها نشان دهندۀ وجود چهار عامل یا فضیلت زیر در جامعۀ ایرانی بود: خِرد (شامل توانمندی های تفکر تحلیلی، خودنظم دهی، میانه روی و اعتدال، عشق به یادگیری)، شجاعت (شامل توانمندی های جرئت مندی، صداقت، و استقلال)، انسانیت (شامل توانمندی های عدالت و انصاف، مهربانی، گذشت و بخشش)، و تعالی (شامل توانمندی های تحسین زیبایی و شگرفی، امیدواری، و معنویت). به عبارت دیگر، به جای تقسیم بندی 6 گانه فضایل و 24 گانۀ توانمندی های مؤسسۀ ارزش ها د رعمل (و یا)، در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل مضمون مدلی شامل چهار فضیلت و 13 توانمندی با توجه به اولویت های جامعۀ ایرانی به دست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - نقد اخلاقی کتاب جغرافیای تاریخی سرزمین¬های آباد: آثارالبلاد و اخبارالعباد زکریای قزوینی
لیلا اقبالی احمد آبادی دکتر آسیه ذبیح نیاآثارالبلاد و اخبارالعباد از زکریای قزوینی، یکی از مهم ترین کتاب جغرافیای تاریخی سرزمین های آباد است. که در سال 674ه. ق به زبان عربی به رشته نگارش درآمده و دارای سه پیشگفتار و هفت عنوان دربارۀ هفت منطقه است. يكى از امتيازاتى كه آثار البلاد را متمايز مىسازد توصیف و تأثی چکیده کاملآثارالبلاد و اخبارالعباد از زکریای قزوینی، یکی از مهم ترین کتاب جغرافیای تاریخی سرزمین های آباد است. که در سال 674ه. ق به زبان عربی به رشته نگارش درآمده و دارای سه پیشگفتار و هفت عنوان دربارۀ هفت منطقه است. يكى از امتيازاتى كه آثار البلاد را متمايز مىسازد توصیف و تأثیر آب و هوا ی بلاد بر خلُقیات و شخصیت افرادی است که در آن ولایات و مناطق زندگی می کنند. این اثر دارای رویکردی مذهبی و اخلاقی است وآموزه های دینی و مضامین تربیتی در آن مورد توجه قرار گرفته شده و نویسنده بیشتر برآن تأکید ورزیده است. موضوعاتی نظیر راست گویی، خوش رفتاری و نیکوکاری در فحوای کلام قزوینی به خوبی مشهود است. در مجموع می توان گفت، کلام نافذو زبان صمیمی قزوینی در بیان آموزه های تعلیمی و اخلاقی سبب گیرایی و همگانی شدن کتاب وی شده است. مهم ترین نتیجۀ مبحث مقاله دراینست که قزوینی یکی از روش های اصلاح جامعۀخود را آگاهی بخشی وتبیین فضایل اخلاقی می داند وبه همین منظور در اکثر مطالب کتاب خود ضمن تأکید بر دانش اندوزی و خرد گرایی مخاطب را به کسب فضایل ودوری از رذایل تشویق وترغیب نموده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - بررسی فضائل و رذائل اخلاقی در بهمن نامه بر مبنای آیین زرتشتی
پریسا داوری سعید محمدی کیشیکی از موضوعات قابل بررسی در شاهنامه و آثار حماسی ملی دیگر اخلاق است. بهمننامة حکیم ایرانشاه ابن ابی الخیر یکی از معروفترین آثار حماسی بعد از شاهنامه، روایت پادشاهی بهمن و کینخواهی او از خاندان رستم برای انتقام خون اسفندیار است که پر است از رذائل و فضائل اخلاقی. هرچند چکیده کاملیکی از موضوعات قابل بررسی در شاهنامه و آثار حماسی ملی دیگر اخلاق است. بهمننامة حکیم ایرانشاه ابن ابی الخیر یکی از معروفترین آثار حماسی بعد از شاهنامه، روایت پادشاهی بهمن و کینخواهی او از خاندان رستم برای انتقام خون اسفندیار است که پر است از رذائل و فضائل اخلاقی. هرچند در همۀ ادیان به بایستهها و نابایستههای اخلاقی پرداختهاند ولی از آنجا که بهمننامه به بعد از ظهور زردشت مربوط است و خانوادۀ لهراسب از خدمتگزاران آیین زردشتیاند به نظر میرسد گویندۀ این حماسه در بیان نکات اخلاقی داستان از مبانی اخلاقی آیین زرتشتی بیش از اخلاق اسلامی تاًثیر گرفته است. این مقاله سعی دارد بهمننامه را با این دید به روش توصیفی - تحلیلی بررسی کند. نیایش خداوند، بخشش، وفای به پیمان و... جزء فضائل و کینهورزی، بدعهدی، ظلم، دروغ و خشم از رذائل اخلاقی مشخص در این کتابند که هریک مصادیق بسیاری در این اثر دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - بررسی تأثیر قوانین کاربری زمین بر عرضه زمین¬های مسکونی
محمد سعید ذبیحی دانقوانین و مقررات برنامهریزی شهری بر ساختار فضایی بسیاری از شهرها تأثیر میگذارد. بهعنوان مثال یکی از این قوانین که مانع رشد مرز شهری از پیش تعیین شده و ساختوساز جدید میگردد، کمربند سبز میباشد. در این مقاله به بررسی تأثیر سیاست کمربند سبز بر عرضه زمینهای مسکونی شهر چکیده کاملقوانین و مقررات برنامهریزی شهری بر ساختار فضایی بسیاری از شهرها تأثیر میگذارد. بهعنوان مثال یکی از این قوانین که مانع رشد مرز شهری از پیش تعیین شده و ساختوساز جدید میگردد، کمربند سبز میباشد. در این مقاله به بررسی تأثیر سیاست کمربند سبز بر عرضه زمینهای مسکونی شهر لندن در کشور انگلستان میپردازیم. با توجه به اینکه در چند دهه گذشته مرز کمربند سبز اطراف شهرها در کشور انگلستان تغییری نداشته است، به همین دلیل از یک مدل فضایی مقطعی استفاده شده است. برای بررسی بهتر تأثیر کمربند سبز بر عرضه زمینهای مسکونی، با استفاده از نرمافزار GIS دادههایی (سهم زمین قابل توسعه و سهم هر خانه مسکونی (زمین مسکونی) در کمربند سبز) که حداکثر در فاصله یک کیلومتری از مرز کمربند سبز، چه در داخل و چه در خارج از کمربند سبز قرار دارند انتخاب و استفاده شده است. نتایج این بررسی نشان میدهد کمربند سبز دارای تأثیر معنادار و منفی بر سهم زمینهای قابل توسعه اطراف کمربند سبز در شهر لندن دارد. بهعبارتیدیگر میتوان بیان نمود، سیاست کمربند سبز دارای تأثیر منفی معنادار بر عرضه زمینهای مسکونی دارد و وجود این سیاستها و قوانین کاربری زمین، مانع توسعه و رشد مرز شهری میگردد. بنابراین یکی از آثار اقتصادی کمربند سبز، افزایش قیمت مسکن در این شهرها به دلیل محدودیت در عرضه مسکن میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - تدوین وضعیت توسعه فضایی در شهرستان رشت با تاکید بر الگوی راهبرد توسعه منطقهای (RDS)
مجيد ياسوريتوسعه فضایی به چگونگی و کیفیت قرارگیری اجزا منطقه- خطوط، سطوح و نقاط شکل دهنده سازمان فضایی می پردازد. بر اساس مستندات موجود توسعه فضایی یکی از بازوان قوی و قدرتمند جهت بروز و ظهور قابلیتهای هر منطقه است. استراتژی توسعه منطقه ای (RDS) به منظور از بين بردن اختلاف ساختاري چکیده کاملتوسعه فضایی به چگونگی و کیفیت قرارگیری اجزا منطقه- خطوط، سطوح و نقاط شکل دهنده سازمان فضایی می پردازد. بر اساس مستندات موجود توسعه فضایی یکی از بازوان قوی و قدرتمند جهت بروز و ظهور قابلیتهای هر منطقه است. استراتژی توسعه منطقه ای (RDS) به منظور از بين بردن اختلاف ساختاري منطقه اي و ايجاد فرصت برابر براي تمامي مناطق و اصلاح سازمان فضایی طرح گردیده است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت توسعه فضایی شهرستان رشت با تاکید بر الگوی راهبرد توسعه منطقه ای می باشد. دستیابی به هدف مد نظر از طریق شناسایی نقاط قوت و ضعف درونی و بیرونی شهرستان در زمینه توسعه فضایی صورت گرفت. مهم ترین قوت، حوزه نفوذ و کارکردهای منطقه ای گسترده برخورداری از شبکه های زیربنایی نسبتا قوی با امتیاز 0.45؛ مهم ترین ضعف، وجود رقابت شدید و نابرابر برای کاربری های مسکونی، کشاورزی، صنعتی، خدماتی و وجود محدودیت های اکولوژیکی در جهت توسعه ی فعالیت های صنعتی، مسکونی و ... با امتیاز 0.23؛ مهم ترین فرصت، فراهم بودن بستر مناسب برای فعالیت های تجاری و خدمات بازرگانی و نقش پذیری در اقتصاد ملی و به لحاظ نزدیکی مسافت به پایتخت به عنوان بزرگ ترین بازار مصرفی کشور با امتیاز 0.58 و نهایتا مهم ترین تهدید، آشفتگی فضایی ناشی از استقرار نامناسب جمعیت و فعالیت در منطقه با امتیاز 0.32 بوده است. با مطالعه اسناد بالادست و نظرات کارشناسی با استفاده از مدل سوات و ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی (QSPM) به ارائه اولویت راهبردی توسعه منطقه پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که؛ شهرستان رشت به شدت دچار تمرکزگرایی و رشد ناموزون و عدم توسعه فضایی متناسب و متعادل در استان می باشد که این امر در سلب توان رقابت پذیری مناطق اطراف و واگذاری برخی از وظایف و اختیارات شهرستان به نواحی اطراف بسیار موثر است. همچنین با توجه به قرارگیری منطقه مورد مطالعه در موقعیت رقابتی، استراتژی توسعه روابط اقتصادی و تجاری با کشورهای حاشیه خزر بیشترین امتیاز را بین استراتژی های برآمده از موقعیتهای چهارگانه کسب کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - تأثیر کیفیت مقررات بر فضای کسب و کار در گروه کشورهای منتخب
پروانه سلاطيندولتها با تصویب مقررات مناسب از طریق شفاف تر ساختن ساختارهای موجود، برابرسازی فرصت ها و کاهش هزینه های رانت جویانه و همچنین از طریق به هنگام سازی نظام حقوقی می توانند نقش قابل توجهی در بسترسازی لازم برای کارکرد مناسب بازارها داشته باشند. از این رو کیفیت مقررات نشان د چکیده کاملدولتها با تصویب مقررات مناسب از طریق شفاف تر ساختن ساختارهای موجود، برابرسازی فرصت ها و کاهش هزینه های رانت جویانه و همچنین از طریق به هنگام سازی نظام حقوقی می توانند نقش قابل توجهی در بسترسازی لازم برای کارکرد مناسب بازارها داشته باشند. از این رو کیفیت مقررات نشان دهنده توانایی دولت ها در تدوین و اجرای سیاست های تأثیرگذار و مقرراتي که منجر به ترویج و توسعه بخش خصوصی و توسعه کسب و کار می شود، می باشد. در این راستا هدف اصلی این مقاله بررسی میزان تأثیرگذاری کیفیت مقررات بر شاخص شروع کسب و کار (هزینه آغاز به کار، زمان آغاز به کار (تعداد روز) و تعداد مراحل آغاز به کار) در گروه کشورهای منتخب درآمد متوسط می باشد. نتایج حاصل از برآورد مدل ها با استفاده از روش اثرات ثابت در گروه کشورهای منتخب در دوره زمانی 2015-2004 نشان داد که کیفیت مقررات تأثیر منفی و معنادار بر شاخص های هزینه آغاز به کار (درصد از درآمد سرانه)، زمان آغاز به کار(تعداد روز) و تعداد مراحل آغاز به کار به عنوان شاخص های شروع کسب و کار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - شناسایی موانع پیش روی سرمایه¬گذاری با تاکید بر واگذاری اراضی دولتی(مطالعه موردی نیروگاه¬های خورشیدی و مقیاس کوچک در استان کرمان)
نعیمه حسین جانی زادهبهبود محیط کسب وکار هر کشور با فراهم کردن شرایط رقابت پذیری و بسترسازی مناسب برای ورود موثر بخش خصوصی، نقش تعیین کننده ای در توسعه سرمایه گذاری ایفا می کند. از این رو همه کشورها براي ایجاد فضاي کسب و کار مناسب، تمام تلاش خود را به کار بسته و به صورت مداوم در حال برنامه چکیده کاملبهبود محیط کسب وکار هر کشور با فراهم کردن شرایط رقابت پذیری و بسترسازی مناسب برای ورود موثر بخش خصوصی، نقش تعیین کننده ای در توسعه سرمایه گذاری ایفا می کند. از این رو همه کشورها براي ایجاد فضاي کسب و کار مناسب، تمام تلاش خود را به کار بسته و به صورت مداوم در حال برنامه ریزی برای انجام اصلاحات مقتضی هستند. یکی از عوامل مهم که فرایند شروع کسب و کار در کشور را با چالش مواجه کرده است، اخذ مجوزهای قانونی می باشد. مجوز واگذاری زمین های دولتی برای طرح های تولیدی از جمله مهم ترین و زمان برترین این مجوزها است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی دقیق فرایند واگذاری اراضی ملی و دولتی به طرح های سرمایه گذاری و پاسخ به این سوال است که چرا این فرایند بسیار طولانی و زمان بر است. بدین منظور، پس از بیان مبانی قانونی واگذاری اراضی ملی و دولتی و فرایند واگذاری این اراضی، 19 پرونده واگذاری به مجریان نیروگاه های خورشیدی و مولد مقیاس کوچک استان کرمان به صورت میدانی بررسی و متوسط زمان انجام هر گام محاسبه شده است. نتایج نشان می دهد استعلامات قانونی از دستگاه های اجرایی مختلف که به طور متوسط یک ماه زمان می برد و نیز وجود کارگروه ها و کمیته های تخصصی متعدد که به صورت متوالی و در فواصل زمانی نامنظم و طولانی تشکیل می گردند، در غیاب یک نظام اداری کارآمد باعث شکل گیری یک فرایند اداری نفس گیر برای متقاضیان زمین های دولتی شده است. در انتها پیشنهادها و راهکارهای اجرایی بیان شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - تحلیل جامعه شناختی اثر فضای مجازی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
سیدعطالله سینائی سارا موسوی مشهدیگسترش روز افزون کاربرد فناوری های دیجیتال باعث شده است که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به بخش مهمی از زندگی روزمره افراد تبدیل شود. بعلاوه فناوری های دیجیتال و فضای مجازی موجب دگرگونی ابزار، روش ها و محتوای یادگیری در نظام های آموزش و پرورش شده اند. همزمان بررسی ابعاد چکیده کاملگسترش روز افزون کاربرد فناوری های دیجیتال باعث شده است که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به بخش مهمی از زندگی روزمره افراد تبدیل شود. بعلاوه فناوری های دیجیتال و فضای مجازی موجب دگرگونی ابزار، روش ها و محتوای یادگیری در نظام های آموزش و پرورش شده اند. همزمان بررسی ابعاد و آثار کاربرد گسترده فناورهای ارتباطی و اطلاعاتی، از آغاز مورد توجه محققان بوده است و پژوهش حاضر نیز چنین هدفی را دنبال می کند. این پژوهش، با روش تحقیق همبستگی و با ابزار پرسشنامه اجرا شده است. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دختر سال اول دوره متوسطه، ناحیه دو آموزش و پرورش شهر مشهد، در سال تحصیلی 1400-1399 است. حجم نمونه بر اساس فرمول مورگان 380 نفر انتخاب و اطلاعات با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس گردآوری شده اند. یافته های این تحقیق نشان می دهد که انگیزه پیشرفت گروه کاربر فضای مجازی و شبکه های اجتماعی از میانگین انگیزه پیشرفت گروه غیر کاربر بیشتر بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - بررسی نقش طرح های هادی در توسعه روستایی از منظر کالبدی با تاکید بر هویت بخشی به فضا مطالعه موردی، شهرستان رشت، استان گیلان
محمدعلی رحیمی پور شیخانی نژاد حبیب محمودی چناری سیده فاطمه امامی فرزانه نصیری جان آقااجراي طرح هادي روستایی جهت تأمین عادلانه امکانات از طریق تحول کالبدي- فیزیکی روستا، ایجاد تسهیلات اجتماعی- تولیدي، تأمین خدمات عمومی و بهبود مسکن روستاییان بوده است. اثرات اين طرحها محدود به تغییراتی در بافت کالبدي بوده و در اجراي آن به عامل اقتصادي کمتر توجه شده است. چکیده کاملاجراي طرح هادي روستایی جهت تأمین عادلانه امکانات از طریق تحول کالبدي- فیزیکی روستا، ایجاد تسهیلات اجتماعی- تولیدي، تأمین خدمات عمومی و بهبود مسکن روستاییان بوده است. اثرات اين طرحها محدود به تغییراتی در بافت کالبدي بوده و در اجراي آن به عامل اقتصادي کمتر توجه شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش طرح-های هادی در تحولات توسعه کالبدی و هویت بخشی به فضای زیستی از منظر ساکنین روستایی میباشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد توصیفی- تحلیلی است که با نمونه ای با حجم 250 نفر از میان افراد روستاهای شهرستان رشت انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش شامل: مطالعات کتابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات مربوط به ادبیات تحقیق و سپس پژوهش های میدانی از طریق مشاهده و پرسشنامه میباشد. جامعه آماری، روستاییان ساکن روستاهای شهرستان رشت هستند. در این پژوهش به منظور بررسی هویت کالبدی از روش میانهیابی به روش کریجینگ استفاده شده است. بعبارتی روش تجزیه و تحلیل داده ها مبتنی بر آمار فضایی می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است الگوی توزیع فضایی متغیرهای هویت کالبدی در روستاهای شهرستان رشت به صورت خطی (شمالی- جنوبی) است به این معنی که روستاهای واقع در مناطق جنوب، مرکز و شمال از وضعیت مطلوب تری برخوردار می باشند به مراتب هر چه به سمت غرب و شرق کشیده می شود الگوی خطی از بین رفته به به صورت لکه هایی نمایش داده میشوند که از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - کاربرد نگاشت فضايي عصبي در مدلسازي ادوات نيمههادي
مهدی گردی ارمکی سیدابراهیم حسینی محمدکاظم انوريفرددر اين مقاله روش جديد و کارآمدي براي مدلسازي دقيق افزارههاي نيمههادي با استفاده از مدل تقريبي و به کمک شبکه عصبي ارائه شده است. بر خلاف مدلهاي دقيق که داراي پيچيدگي بالا و هزينه زماني و پردازشي زيادي هستند، روش پيشنهادي از پيچيدگي کمتر و سرعت پردازش بيشتري برخوردار چکیده کاملدر اين مقاله روش جديد و کارآمدي براي مدلسازي دقيق افزارههاي نيمههادي با استفاده از مدل تقريبي و به کمک شبکه عصبي ارائه شده است. بر خلاف مدلهاي دقيق که داراي پيچيدگي بالا و هزينه زماني و پردازشي زيادي هستند، روش پيشنهادي از پيچيدگي کمتر و سرعت پردازش بيشتري برخوردار است. در اين روش از شبکه عصبي RBF براي محاسبه پارامتر اصلاحي در مدل نفوذ - رانش استفاده شده است. بدين صورت حل مدل تقريبي اصلاحشده منجر به جواب دقيق ميشود. روش پيشنهادي ابتدا براي ديود n - i - n سيليکوني به صورت يکبعدي و سپس براي ترانزيستور اثر ميداني سيليکوني به صورت دوبعدي براي دو حالت درونيابي و برونيابي در رنج محدود، شبيهسازي شده است که نتايج آن براي متغيرهاي اساسي مدل، مثل توزيع الکترون و پتانسيل در طول افزاره در ولتاژهاي مختلف، دقت بالاي روش پيشنهادي را تأييد ميکنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - بهبود عملکرد مدولاسیون فضایی تعمیمیافته در کانالهای با محوشدگی چندمسیری
علیرضا رضوانی رضا سعادت جمشید ابوییمدولاسیون فضایی یک روش جدید استفاده از سیستمهای چندآنتنه است که ایده اصلی این روش، نگاشت بلوک اطلاعات به دو واحد حملکننده اطلاعات میباشد: یک واحد سمبل ارسالی است که از اعضای منظومه انتخاب میشود و واحد دیگر، شماره آنتن فعال میباشد که در واقع نشاندهنده موقعیت آنتن ا چکیده کاملمدولاسیون فضایی یک روش جدید استفاده از سیستمهای چندآنتنه است که ایده اصلی این روش، نگاشت بلوک اطلاعات به دو واحد حملکننده اطلاعات میباشد: یک واحد سمبل ارسالی است که از اعضای منظومه انتخاب میشود و واحد دیگر، شماره آنتن فعال میباشد که در واقع نشاندهنده موقعیت آنتن ارسالکننده سمبل است. استفاده از موقعیت آنتن فعال به عنوان یک منبع ارسال اطلاعات اضافی سبب افزایش بازده طیفی میشود. همچنین عدم وجود تداخل بین آنتنی و بین کانالی در این روش سبب کاهش پیچیدگی در گیرنده میشود. در نتیجه مدولاسیون فضایی به رقیبی برای سایر روشهای استفاده از چند آنتن مانند V-BLAST و کدینگ فضا- زمان تبدیل شده است. اخیراً روش مدولاسیون فضایی تعمیمیافته ارائه شده که در آن به جای استفاده از یک آنتن در هر دوره سمبل، از چند آنتن فعال استفاده میشود. ارسال یک سمبل از چندین آنتن، سبب به دست آمدن بهره چندگانگی خواهد شد. در این مقاله نشان داده میشود که با استفاده از روشهای کدگذاری کانال مختلف در مدولاسیون فضایی تعمیمیافته و بدون کاهش در بازده طیفی، در عملکرد مدولاسیون فضایی تعمیمیافته از 15 تا 40 درصد بهبود در نسبت سیگنال به نویزهای متوسط و بالا حاصل خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - شناسایی افراد از طریق رگهای خونی انگشت دست در فضای رادون با به کارگیری الگوهای فضایی مشترک
حمید حسنپور اکرم غلامییکی از مناسبترین بیومتریکها برای شناسایی افراد، رگهای انگشت دست میباشد. در این مقاله روش جدیدی ارائه شده است که به شناسایی افراد از طریق رگهای خونی انگشت دست با دقت بالا میپردازد. این مقاله ابتدا از آستانهگذاری آنتروپی محلی برای قطعهبندی و استخراج رگها از تصاوی چکیده کاملیکی از مناسبترین بیومتریکها برای شناسایی افراد، رگهای انگشت دست میباشد. در این مقاله روش جدیدی ارائه شده است که به شناسایی افراد از طریق رگهای خونی انگشت دست با دقت بالا میپردازد. این مقاله ابتدا از آستانهگذاری آنتروپی محلی برای قطعهبندی و استخراج رگها از تصاویر انگشت استفاده مینماید. آستانهگذاری آنتروپی محلی رگها را به خوبی استخراج میکند اما تصاویر حاصل از آن نویزی هستند به این مفهوم که رگهای استخراجشده ممکن است به صورت خطوط متقاطع ظاهر شوند. برای کمکردن حساسیت مرحله شناسایی نسبت به نویزهای موجود در تصاویر قطعهبندی شده، از تبدیل رادون استفاده میکنیم. تبديل رادون به علت داشتن ماهيت انتگرالي، نسبت به نويزهاي موجود در تصوير حساس نيست و بنابراین در مقایسه با سایر روشها نسبت به نویز از مقاومت بیشتری برخوردار است. همچنین با استفاده از این تبدیل علاوه بر این که به استخراج خطوط رگ به طور دقیق نیاز نیست، دقت و سرعت شناسایی نیز افزایش مییابد. برای استخراج ویژگی از تصاویر رگ انگشت، الگوهای فضایی مشترک به بلوکهای تبدیل رادون اعمال میشوند. در مرحله شناسایی نیز از دو روش نزدیکترین همسایهNN) -1) و شبکه عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) استفاده میشود. آزمایشهای انجامشده روی مجموعه تصاویر رگ انگشت پایگاه داده دانشگاه پکینگ نرخ موفقیت 6753/99 درصد در شناسایی افراد را نشان میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - طراحی و ساخت درایو موتور جریان مستقیم بدون جاروبک با استفاده از اینورتر منبع جریان بر مبنای مدولاسیون بردار فضایی
سعید پاکساز ابوالفضل حلوایی نیاسراستفاده از موتورهای جریان مستقیم بدون جاروبک (BLDC) به دلایل متعددی امروزه مورد توجه صنعت قرار گرفته است. این موتورها عموماً از طریق اینورترهای منبع ولتاژ (VSI) تغذیه میشوند که این اینورترها دارای ساختاری بسیار ساده هستند اما مشکلاتی چون احتمال آسیبدیدن سوئیچها بر اث چکیده کاملاستفاده از موتورهای جریان مستقیم بدون جاروبک (BLDC) به دلایل متعددی امروزه مورد توجه صنعت قرار گرفته است. این موتورها عموماً از طریق اینورترهای منبع ولتاژ (VSI) تغذیه میشوند که این اینورترها دارای ساختاری بسیار ساده هستند اما مشکلاتی چون احتمال آسیبدیدن سوئیچها بر اثر اتصال کوتاه ناخواسته در آنها محتمل است. همچنین لزوم به کارگیری خنکساز قوی و نیاز به استفاده از خازن بزرگ در لینک DC از دیگر مسایل این اینورترهاست. استفاده از اینورترهای منبع جریان (CSI) از راههای کاهش این مشکلات در درایو موتورهای BLDC بر مبنای VSI است. در این مقاله به منظور کاهش تلفات کلیدزنی (سوئیچینگ)، حداقلنمودن ضربانهای جریان و گشتاور و افزایش قابلیت اطمینان درایو از روش مدولاسیون پهنای پالس بردار فضایی (SVM) در درایو موتور BLDC بر مبنای CSI استفاده میگردد. درایو موتور طراحیشده در هر محیط نرمافزاری Proteus، مدلسازی شده و رفتار موتور در سرعتهای مختلف شبیهسازی میگردد. جهت صحهگذاری نتایج تئوری و شبیهسازی، یک نمونه آزمایشگاهی از درایو پیشنهادی، طراحی، ساخته و تست میشود پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - مدولاسیون فضایی پیشرفته
علیاعظم عباسفر سیدحسن تفرشیاندر این مقاله روش جدیدی با نام مدولاسیون فضایی پیشرفته (ASM) را برای به کارگیری در سیستمهای MIMO پیشنهاد میکنیم. مدولاسیون فضایی پیشرفته با استفاده از تقسیمکننده توان و تعیین فاز آنتنهای فعال، بازدهی طیفی را نسبت به مدولاسیون فضایی معمولی افزایش میدهد. استفاده از تق چکیده کاملدر این مقاله روش جدیدی با نام مدولاسیون فضایی پیشرفته (ASM) را برای به کارگیری در سیستمهای MIMO پیشنهاد میکنیم. مدولاسیون فضایی پیشرفته با استفاده از تقسیمکننده توان و تعیین فاز آنتنهای فعال، بازدهی طیفی را نسبت به مدولاسیون فضایی معمولی افزایش میدهد. استفاده از تقسیمکننده توان به ما اجازه میدهد در آن واحد تعداد بیشتری آنتن فعال داشته باشیم، در حالی که همچنان یک زنجیره RF بیشتر نداریم. با تخصیصدادن بیتهایی از اطلاعات به فاز آنتنهای فعال نیز دوباره میتوانیم بیتهای فضایی بیشتری ارسال کنیم. در ادامه با استفاده از روشهای مونتکارلو عملکرد سیستم پیشنهادی را شبیهسازی کرده و آن را با مدولاسیون فضایی معمولی و دیگر تکنیکهای MIMO از قبیل کدهای بلوکی فضا- زمان متعامد و V-BLAST مقایسه نمودهایم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - طراحی کد فضا زمان در رادارهای آرایه فازی MIMO برای رسیدن به قدرت تفکیک بالا در برد و سرعت
روح اله وحدانی حسین خالقی محسن فلاح جوشقانیدر این مقاله، از کدهای فضا زمان برای رادار MIMO برای رسیدن به وضوح بالا در برد و سرعت هدف استفاده شده است. تابع ابهام دوبعدی به عنوان یک ابزار برای مقایسه عملکرد رادار در زمینه قدرت تفکیک شناخته میشود. یک کد فضا زمان میتواند بر اساس کمینهسازي فاصله بین پارامترهای واق چکیده کاملدر این مقاله، از کدهای فضا زمان برای رادار MIMO برای رسیدن به وضوح بالا در برد و سرعت هدف استفاده شده است. تابع ابهام دوبعدی به عنوان یک ابزار برای مقایسه عملکرد رادار در زمینه قدرت تفکیک شناخته میشود. یک کد فضا زمان میتواند بر اساس کمینهسازي فاصله بین پارامترهای واقعی هدف در برد، سرعت و زاویه طراحی شود. بدین منظور میتوان با تحلیل تابع ابهام و باریکسازی آن در حد امکان به قدرت تفکیک بالا دست یافت. در این مقاله، تابع ابهام با دو متغیر عدم انطباق دامنه و سرعت در نظر گرفته شده و یک معیار جدید برای دستیابی به عملکرد با وضوح بالا در این زمینه پیشنهاد گردیده است. در این مورد با استفاده از بهینهسازی توابع هزینه پیشنهادی، کد فضا زمان مطلوب استخراج میشود. طرح پیشنهادی را میتوان به رادار آرایه فازی MIMO نیز تعمیم داد. همچنین نتایج شبیهسازی نشان میدهد که طرح پیشنهادی ما دارای تابع ابهام بسیار باریک در اطراف مبدأ است در حالی که عملکرد بسیار نزدیک به حالت بهینه در زمینه احتمال شناسایی هدف را نیز دارا میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - کنترل پیشبین مبتنی بر مدل ماشین سنکرون مغناطیس دایم با دو رهیافت مجموعه کنترل محدود و بینوسان در دو ربع عملکردی
احسان قاسمی مدانی محمدرضا علیزاده پهلوانی آرش دهستانی کلاگردر این مقاله، دو نوع کنترل پیشبین با نامهای کنترل پیشبین با مجموعه کنترلی محدود مبتنی بر مدل (FCS-MPC) و کنترل پیشبین بینوسان مبتنی بر مدل (Dead-Beat MPC)، به منظور کنترل جریان ماشین سنکرون مغناطیس دایم در حالت بازیابی انرژی برای کاربرد خودروهای الکتریکی اعمال و م چکیده کاملدر این مقاله، دو نوع کنترل پیشبین با نامهای کنترل پیشبین با مجموعه کنترلی محدود مبتنی بر مدل (FCS-MPC) و کنترل پیشبین بینوسان مبتنی بر مدل (Dead-Beat MPC)، به منظور کنترل جریان ماشین سنکرون مغناطیس دایم در حالت بازیابی انرژی برای کاربرد خودروهای الکتریکی اعمال و مقایسه شده است. استراتژی FCS-MPC بردار ولتاژ بهینه را انتخاب و پالسهای کنترلی را مستقیماً بدون استفاده از هیچ گونه مدولاتوری به اینورتر اعمال میکند و استراتژی Dead-Beat MPC با مدولاسیون پهنای پالس فضای برداری پیادهسازی شده است. عملکرد و نتایج هر دو نوع استراتژی با استفاده از نرمافزار سیمولینک متلب استخراج و با یکدیگر مقایسه گردیده است. مقایسه به طور عمده در دو حالت ماندگار و حالت گذرا انجام شده است. هر دو نوع استراتژی بر روی یک ماشین سنکرون مغناطیس دایم با پارامترهای یکسان و با حالت کاری مشابه اعمال شده است. نتایج نشان میدهد که نوسان جریان در حالت ماندگار در استراتژی DB-MPC کاهش بیشتری داشته و پاسخ حالت گذرا در استراتژی FCS-MPC سریعتر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - بازشناسی کارای کنشهای انسانی با محدود کردن فضای جستجو در روشهای یادگیری عمیق
مریم کوهزادی هیکویی نصرالله مقدم چرکریکارایی سیستمهای بازشناسی کنشهای انسانی به استخراج بازنمایی مناسب از دادههای ویدئویی وابسته است. در سالهای اخیر روشهای یادگیری عمیق به منظور استخراج بازنمایی فضایی- زمانی کارا از دادههای ویدئویی ارائه شده است، در حالی که روشهای یادگیری عمیق در توسعه بعد زمان، پیچ چکیده کاملکارایی سیستمهای بازشناسی کنشهای انسانی به استخراج بازنمایی مناسب از دادههای ویدئویی وابسته است. در سالهای اخیر روشهای یادگیری عمیق به منظور استخراج بازنمایی فضایی- زمانی کارا از دادههای ویدئویی ارائه شده است، در حالی که روشهای یادگیری عمیق در توسعه بعد زمان، پیچیدگی محاسباتی بالایی دارند. همچنین پراکندگی و محدودبودن دادههای تمایزی و عوامل نویزی زیاد، مشکلات محاسباتی بازنمایی کنشها را شدیدتر ساخته و قدرت تمایز را محدود مینماید. در این مقاله، شبکههای یادگیری عمیق فضایی و زمانی با افزودن سازوکارهای انتخاب ویژگی مناسب جهت مقابله با عوامل نویزی و کوچکسازی فضای جستجو، ارتقا یافتهاند. در این راستا، سازوکارهای انتخاب ویژگی غیر برخط و برخط، برای بازشناسی کنشهای انسانی با پیچیدگی محاسباتی کمتر و قدرت تمایز بالاتر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که سازوکار انتخاب ویژگی غیر برخط، منجر به کاهش پیچیدگی محاسباتی قابل ملاحظه میگردد و سازوکار انتخاب ویژگی برخط، ضمن کنترل پیچیدگی محاسباتی، منجر به افزایش قدرت تمایز میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - ارزیابی الگوی فضایی پراکنش عملکردی سکونتگاه های ناحیه روستایی زبرخان (طی بازه زمانی 1375-1398)
نسیبه حسینی حسن افراخته فرهاد عزیزپوربا هدف مطالعه سازمان فضایی دهستان، پژوهش حاضر در پی آن است که ابتدا به تعیین و تشکیل سلسه مراتبی از سکونتگاه ها که بتواند چارچوب موثری برای توزیع خدمات و کارکردها در سطوح مختلف باشد، بپردازد و در نهایت الگوی فضایی حاکم در ناحیه را شناسایی کند. بنابراین با استفاده از شاخ چکیده کاملبا هدف مطالعه سازمان فضایی دهستان، پژوهش حاضر در پی آن است که ابتدا به تعیین و تشکیل سلسه مراتبی از سکونتگاه ها که بتواند چارچوب موثری برای توزیع خدمات و کارکردها در سطوح مختلف باشد، بپردازد و در نهایت الگوی فضایی حاکم در ناحیه را شناسایی کند. بنابراین با استفاده از شاخص مرکزیت و به کارگیری 35 متغیر، نسبت به سطح بندی سکونتگاه های مورد مطالعه در سطوح مختلف عملکردی اقدام گردید. تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس روش توصیفی - تحلیلی است. شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی است. قلمرو جغرافیایی تحقیق، دهستان زبرخان شهرستان نیشابور است. یافته-های پژوهش حاکی از آن است که عدم توزیع مناسب خدمات و نبود تعادل فضایی سبب ساز افزایش جابه جایی و حرکت بین سکونتگاه های انسانی در سطح دهستان شده است. از این رو دو سکونتگاه قدمگاه، درود با رتبه های اول به مکان های اصلی تردد درون ناحیه ای تبدیل شده اند. این در حالیست که روستاهای بازحیدر، علی اباد، چشمه خسرو، محمد اباد، قره داش، قره بیک و کلاته لویدانی در پایین ترین سطح توسعه (محروم) قرار دارند و از حداقل خدمات و امکانات بی بهره اند. نتایج تحقیق بیانگر آن است که الگوی جریان ها به صورت روابط یکسویه است و پیوندهای مکمل، دوسویه و هم افزا شکل نگرفته است. این الگو مطابق با نظریه قطب رشد با حاکمیت شهرهاست و هنوز با الگوی شبکه منطقه ای فاصله زیادی دارد. ب پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - تدوین مدل نظری تولید فضای شهری معنویتمبنا در شهر ایرانی- اسلامی با استفاده از روش دادهمبنا (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر مشهد)
فرزانه مدنی مجتبی رفیعیان افسون مهدوی فاطمه محمد نیای قراییتوسعه شهری و فرایند تولید فضا همواره با تعارضات جدی توأم بوده است. این امر منجر به تولید و بازتولید فضاهای سوداگرانه مبتنی بر منطق صرف انباشت سرمایه شده است. از جمله نمودهای این تقابل را می توان در مداخلات صورت گرفته در بافتهای با هویت ویژه، چون مشهد دید، که در تعارض ج چکیده کاملتوسعه شهری و فرایند تولید فضا همواره با تعارضات جدی توأم بوده است. این امر منجر به تولید و بازتولید فضاهای سوداگرانه مبتنی بر منطق صرف انباشت سرمایه شده است. از جمله نمودهای این تقابل را می توان در مداخلات صورت گرفته در بافتهای با هویت ویژه، چون مشهد دید، که در تعارض جدی با مباحث پایداری و ابعاد سه گانه آن است. در تقابل با این چالشها، شهرسازی معنویتمبنا و لزوم شناسایی شاخصهای آن در برنامه ریزی شهری معاصر در جهت تعادل بخشی، ضروری به نظر میرسد. روند افزایشی پژوهشها در این زمینه از سوی مراکز علمی معتبر بیانگر لزوم هرچه بیشتر کاربست این مفهوم در مقیاس برنامه ریزی شهری معاصر است. این پژوهش با هدف ارائه خوانشی مکانی از شاخصهای تولید فضای شهری معنویت مبنا در برنامه ریزی شهری معاصر در راستای تعدیل چرخه فعلی، با هدف تدوین اجزا و مؤلفههای مکانی مؤثر در تولید فضای شهری معنویت مبناست. این پژوهش به لحاظ هدف در زمره تحقیقات توسعهای و از نوع کیفی است که با روش نظریۀ داده بنیاد انجام شده است. جامعۀآماری شامل خبرگان و مطلعین کلیدی (21 مصاحبه فردی و 2 مصاحبه گروهی) که با استفاده از شیوۀ نمونه گیری هدفمند به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. یافتههای تحقیق، شناسایی 23شاخص در قالب 8 بعد اصلی شامل چیدمان فضا، نقش انگیزی، نمادگرایی، پایداری، عدالت، امنیت، ساختار مدیریتی و معاصرسازی دانش نظری است. دستاورد این پژوهش، جای-گذاری مفهومی تعادل بخش به چرخه تولید فضاست که با ساختارسازی مؤلفههای مکانی مؤثر در تولید فضای معنویت مبنا، باعث ارتقای کیفی مداخلات؛خلق ارزش و نیل به پایداری توسعه خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - بررسی نقش مدیریت جهادی در توسعه کشورها مبتنی بر نهادهای جغرافیایی
غلامرضا گودرزیاز آثار و ثمرات انقلاب اسلامی ایران، الگویی برای تحقق توسعه است که «مدیریت جهادی» نام دارد. مدیریت جهادی با درس هایی از «مدیریت اسلامی» و «علم مدیریت»، توان رساندن کشورهای در حال توسعه و عقب مانده را به توسعه ی مطلوب داراست؛ در پي پاسخ اين سوال که دقيقاً مديريت جهادي در چکیده کاملاز آثار و ثمرات انقلاب اسلامی ایران، الگویی برای تحقق توسعه است که «مدیریت جهادی» نام دارد. مدیریت جهادی با درس هایی از «مدیریت اسلامی» و «علم مدیریت»، توان رساندن کشورهای در حال توسعه و عقب مانده را به توسعه ی مطلوب داراست؛ در پي پاسخ اين سوال که دقيقاً مديريت جهادي در تحقق توسعه چطور ايفاي نقش خواهد کرد و از چه مسيري ابواب توسعه را به روي کشورهاي توسعه نيافته يا کمتر توسعه يافته خواهد گشود؟ اين مقاله انجام شده است. فرض اصلي بر این است که مديريت جهادي براي اصلاح اصلي ترين نهادجغرافيايي يعني دولت، ورود و با اجتماعي کردن قدرت دولت، توسعه را محقق مي کند. هر کشوری که بخواهد از این مدل مدیریتی بهره گیرد باید به شرایط نهادی خود توجه کند و مدیریت سیاسی فضا در آن کشور به گونه ای انجام پذیرد که اصلی ترین نهاد مؤثر در توسعه یعنی دولت را سامان دهد و اصلاح کند. دولت در صورتی می تواند اهداف عالی و پایدار توسعه را محقق کند که قدرت خود را در سازماندهیِ صحیحی به بهترین شکل توزیع کند و با مدیریت جهادی می توان مديريت سياسي کشور را اصلاح کرد. با استفاده از منابع کتابخانه اي، از طريق روش توصيفي-تحليلي، «مدیریت جهادی» در میانه ی دو عنوان «مدیریت اسلامی» و «مدیریت سیاسی فضا» تعریف شده است. و نيز با روش تاريخي، تاثير مثبت مديريت جهادي دولةالنبي(ص) -دولت مردمي صدر اسلام- و اثرات منفي مردمي نبودن دولت مدرن در ايران در نيل به توسعه بررسي شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که این مدیریت فقط برای ایران و انقلاب اسلامی نبوده بلکه برای هر کشوری که بخواهد از آن برای نیل به توسعه استفاده کند، کاربرد دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - ارتباط طرحوارههای مقابله با استرس و فضایل در عمل با پریشانی روانشناختی در دوره همهگیری کرونا: نقش میانجی تابآوری
محمد مهدوی میدانی مهناز شاهقلیان حمید خانی پوراز زمان همهگیری کرونا، مطالعات مختلفی به بررسی اثرات روانشناختی و جسمانی این بیماری پرداختهاند و عوامل متعددی را در بروز، افزایش و کاهش پریشانی روانشناختی حاصل از این اپیدمی دخیل دانستهاند. این پژوهش با هدف تعیین رابطه طرحوارههای مقابله با استرس، فضایل در عم چکیده کاملاز زمان همهگیری کرونا، مطالعات مختلفی به بررسی اثرات روانشناختی و جسمانی این بیماری پرداختهاند و عوامل متعددی را در بروز، افزایش و کاهش پریشانی روانشناختی حاصل از این اپیدمی دخیل دانستهاند. این پژوهش با هدف تعیین رابطه طرحوارههای مقابله با استرس، فضایل در عمل و تابآوری با پریشانی روانشناختی در دوره همهگیری کرونا انجام شد. تعداد 200 دانشجو (137 زن و 63 مرد) بین سنین 20 تا40 سال به شیوه در دسترس انتخاب شدند و به سیاهههای طرحوارههای مقابله با استرس (CSI-R)، فضایل در عمل (VIA)، تابآوری کونور و دیویدسون (CD-RISC) و پریشانی روانشناختی کسلر (K-10) بهصورت آنلاین پاسخ دادند. یافتهها نشان داد که نقش میانجی تابآوری در رابطه بین طرحوارههای مقابله با استرس و پریشانی روانشناختی معنادار میباشد. همچنین ارتباط طرحوارههای مقابله با استرس با فضایل در عمل معنادار بود. ارتباط معناداری میان فضایل در عمل با پریشانی روانشناختی بهدست نیامد. نتیجه پژوهش حاضر حاکی از آن است که در دورههای فشار و بحران مانند دوره همهگیری کرونا، در کاهش میزان پریشانی روانشناختی افراد، برنامههای مبتنی بر ارتقای تابآوری بر برنامههای تغییر طرحوارههای مقابله با استرس و برنامههای ارتقای فضایل مثبت ارجحیت دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - بررسی مؤلفههای تأثیرگذار بر ادراک حس معنویت در فضای مساجد (مطالعه موردی: شش مسجد معاصر تهران)
شیده پرتو ویدا نوروزبرازجانی شروین میرشاهزادهمسجد از مهمترین و خاصترین بناهای مسلمانان در کشورهای اسلامی است و لزوم مطالعات در حوزه نظری پیرامون گنجینه دیرینه فرهنگ و معماری ایرانیاسلامی بر کسی پوشیده نیست. واردشدن حوزههای جدید نظری به معماری، مانند موضوع اتمسفر، دریچهای جدید بهسوی طراحان باز میکند که شاید چکیده کاملمسجد از مهمترین و خاصترین بناهای مسلمانان در کشورهای اسلامی است و لزوم مطالعات در حوزه نظری پیرامون گنجینه دیرینه فرهنگ و معماری ایرانیاسلامی بر کسی پوشیده نیست. واردشدن حوزههای جدید نظری به معماری، مانند موضوع اتمسفر، دریچهای جدید بهسوی طراحان باز میکند که شاید بتوان با تأمل در آن، آنچه را که در سالیان اخیر، طراحی و ساخت مساجد با فقدان آن روبرو است، پوشش داد. این پژوهش با طرح این پرسش که مؤلفههای تأثیرگذار بر ایجاد اتمسفر معنوی مساجد از دیدگاه مخاطبین چه هستند؟ شکلگرفته است و هدف آن خوانش اتمسفر مساجد معاصر تهران مبتنی بر تجربه زیسته مخاطبان آنها است. روش پژوهش بر اساس نظریه دادهبنیاد و تحلیلها به روش کدگذاری سیستماتیک اشتراوس و کوربین با کمک نرمافزار MaxQDA بوده است. جهت سنجش مؤلفههای استخراجشده، شش مسجد در جغرافیای معاصر تهران انتخاب گردیده و توسط نرمافزار Expert Choice، تحلیل و مقایسه زوجی بر روی پارامترهای نمونههای مورد مطالعه از طریق پرسشنامه خبرگان انجام شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که اتمسفر معنوی مساجد، مبتنی بر تجربه زیسته مخاطبین، تحتتأثیر نُه (9) مؤلفه اصلی قرار دارد که هریک دارای ارزش وزنی مخصوص به خود است. نتیجهگیری بحث نشان میدهد از بین مؤلفههای یافت شده، تناسبات، در رتبه اول و به ترتیب مؤلفههای نور، صدا، رنگ، مصالح، تزئینات، دسترسی و موقعیت، در رتبههای پس از آن جای دارند. از میان شش مسجد مورد مطالعه پژوهش حاضر، مسجد جامع شهرک غرب، اتمسفر معنوی مطلوبتری در ادراک مخاطبین خود ایجاد مینماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - بهرهگیری از دیوارنگاری در جهـت ارتقـای کیفی فضاهای عمومی شهری بر پایه ترجیحات مردمی (نمونه موردی: شهر قزوین)
ابوالفضل طغرایی کیا مسعودی عرفان طغراییهنرهای عمومی یکی از کمهزینهترین، و در عین حال مؤثرترین ابزارها برای خلق و ارتقای کیفی فضاهای شهری است. همچنین در جوامع دموکراتیک امروز هنرهای عمومی از جنبه سفارشی و زیباییشناختی صرف فاصله گرفته است و در کنار تحولات فناورانه موجود، به عنوان ابزاری مهم برای ارتقای کیفی چکیده کاملهنرهای عمومی یکی از کمهزینهترین، و در عین حال مؤثرترین ابزارها برای خلق و ارتقای کیفی فضاهای شهری است. همچنین در جوامع دموکراتیک امروز هنرهای عمومی از جنبه سفارشی و زیباییشناختی صرف فاصله گرفته است و در کنار تحولات فناورانه موجود، به عنوان ابزاری مهم برای ارتقای کیفیت فضاهای شهری مود توجه قرار دارند. در این بین، دیوارنگارهها یکی از ملموسترین انواع هنری عمومی است که در چرخهای دیالکتیکی، از تمایلات و ترجیحات مردمی، یا حداقل قشر روشنفکر، اثر گرفته و در طول زمان بر ادراک و ارزشهای فرهنگی آنها اثر میگذارد. هدف این پژوهش که کشف ترجیحات مردمی در حوزه دیوارنگارههای شهری و استفاده از آن برای تدوین یک چارچوب اولیه طراحی شهری برای دیوارنگاریها در شهر قزوین است؛ را میتوان ذیل رویکردهای قدرتمند مشارکتی به طراحی و ساماندهی فضاهای عمومی در شهرسازی امروز قلمداد کرد. مقاله حاضر مبتنی بر رویکردی تحلیلی-تجویزی، از روشهای جمعآوری اطلاعات بر پایه مطالعات اسنادی، پیمایش میدانی و مصاحبه بهره میگیرد و میکوشد در سه گام به مرور مبانی نظری متأخر پیرامون دیوارنگاری، اخذ ترجیحات شهروندان قزوینی و در نهایت تفسیر دادهها و ارائه تجویزی راهبردی بپردازد. یافتههای پژوهش بر مبنای ترجیحات مردمی نشان میدهد شهروندان قزوینی از حیث موضوع و محتوا، به گونههای طبیعتمحور و حماسی-اساطیری و از حیث سبک و طرح به کاشینگاری و دیوارنگاریهای نورپردازانه تمایل دارند. هم چنین بر پایه توجه توأمان به کاستیها و قابلیتهای موجود چارچوبی راهبردی برای اقدام تدوین شده که مشتمل بر اهداف کلان سهگانه، شاخصهای یازدهگانه و راهبردهایی برای خلق فضاهای شهری مطلوبتر با استفاده از دیوارنگاری در قزوین است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - تبیین پایداری نظام فضایی شهری با تدوین، تعیین و اولویتبندی استراتژهای توسعه شهری؛ مطالعه موردی: شهرکاشان
ابوذر وفایی رسول حیدری سورشجانیامروزه شهرها با مشـکلات عمـده شهرنشـینی و ناپایداری در ابعاد مختلف روبرو هستند و الگوهای سنتی در قالب طرحهای توسعه و عمران شهری نتوانسته منجر به کاهش نابسامانی و ناپایداری نظام فضایی شهرها شود. بنابراین ناکامی رویکردهای سنتی در پاسخگویی به مشکلات شهری باعث شکلگیری نگ چکیده کاملامروزه شهرها با مشـکلات عمـده شهرنشـینی و ناپایداری در ابعاد مختلف روبرو هستند و الگوهای سنتی در قالب طرحهای توسعه و عمران شهری نتوانسته منجر به کاهش نابسامانی و ناپایداری نظام فضایی شهرها شود. بنابراین ناکامی رویکردهای سنتی در پاسخگویی به مشکلات شهری باعث شکلگیری نگرش راهبردی شده است، در این راستا شهر کاشان از جمله شهرهایی میباشد که تحت تأثیر رشد بالای فیزیکی و عدم انطباق آن با ظرفیت زیر ساختهای شهری و در نهایت ناکارآمدی طرحهای توسعه شهری، در عمل با آشفتگیهای کالبدی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی زیادی در سطح شهر همراه شده و موجب توسعه شهر به سمت عدم تعادل و پایداری فضایی گردیده است. این پژوهش بر آن است در جریان مطالعات قبلی1 در زمینه الگوی رشد پراکنده شهری و ناتوانی طرحهای توسعه شهری در پاسخگویی به نیازها و مشكلات شهر کاشان، در چهارچوب ساختار مفهومی مشخص به تبیین پایداری نظام فضایی شهر کاشان از طریق تدوین، تعیین و اولویتبندی استراتژهای توسعه شهری بپردازد. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی- توسعهای و از نظر شیوه انجام توصیفی- تحلیلی است. رویکرد مطالعه حاضر نیز رویکرد راهبردی بر اساس نگرش سیستمی است. نتایج پژوهش نشان میدهد نوع راهبرد مورد استفاده جهت پایداری نظام فضایی شهر کاشان از نوع راهبرد تدافعی میباشد، ضمن اینکه در ارزیابی صورت گرفته در زمینه اولویتبندی راهبردها با استفاده از مدل VIKOR و انتخاب استراتژی برترنشان داد، «تدوین سند توسعه اقتصادی شهر متناسب با قابلیتها و مزیتهای نسبی و رقابتی به ویژه در حوزه صنعت، گردشگری و محصولات کشاورزی» به عنوان استرتژی برتر میبایست در اولویت برنامههای توسعه شهر توسط مسؤولین و مدیران شهری قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - جوانان و تجربۀ گریز در فضاهای شهری
فردین علیخواهطی سالهای اخیر، جامعهشناسان و انسانشناسان شهری به موضوع جوانان و استفاده آنان از فضاهای عمومی شهری اقبال بیشتری نشان دادهاند. در این خصوص از طرفی شاهد تحقیقاتی هستیم که با رویکردهای جرمشناسانه با فضای شهری مواجه شدهاند و در کنار آن، رویکردهایی که با تکیه بر مفا چکیده کاملطی سالهای اخیر، جامعهشناسان و انسانشناسان شهری به موضوع جوانان و استفاده آنان از فضاهای عمومی شهری اقبال بیشتری نشان دادهاند. در این خصوص از طرفی شاهد تحقیقاتی هستیم که با رویکردهای جرمشناسانه با فضای شهری مواجه شدهاند و در کنار آن، رویکردهایی که با تکیه بر مفاهیمی همچون به حاشیه راندن، طرد و محرومسازی گروههای اجتماعی از فضاهای عمومی شهری، تحقیقات خود را سامان دادهاند. در این تحقیقات به موضوعاتی همچون طرد و در مقابل مقاومت جوانان پرداخته میشود و این پرسش مطرح است که جوانان با اتخاذ استراتژیهایی همچون شخصیسازی مکان و قلمروسازی در قلب فضاهای عمومی، چگونه تلاش میکنند تا امضای خود را بر فضا ثبت کنند. مطالعۀ حاضر با تکیه بر مردم نگاری شهری در پیاده راه برادران مظفر شمالی شهر تهران انجام شده است. هدف اصلی پژوهش آن است تا لایههای مختلف استراتژی محرومسازی و به حاشیه راندن توسط نهادهای رسمی و اجتماع محلی که برخی از محققان شهری از آن با عنوان «پالایش مکان» یاد میکنند، شناسایی شده، همچنین استراتژیهای مختلف جوانان حاضر در این میدان (پیاده راه) برای کنار آمدن، خنثی کردن و مقاومت در برابر طرد نشان داده شود. یافتهها نشان میدهد که این پیاده راه برای جوانان، محل گریز از نگاه خیره نهادهای رسمی به شمار میرود. همچنین به کارگیری استراتژی طرد و دوری جستن از استراتژی دربرگیری که نهادهای رسمی و اجتماع محلی اعمال میکنند، موفق نبوده و موجب شکلگیری سویههای مقاومت در بین جوانان گشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - مروری بر سر زندگی در پارک مهروزی شهر یاسوج
زهرا سادات علی آرامسرزندگی محیط های شهری موضوعی است که در مطالعات، تحقیقات و پروژه های شهرسازی ایران از آن غفلت شده است . امروزه به دلایل گوناگون تأمین نشاط و سرزندگی شهری، به ویژه در فضاهای تفریحی و اجتماعی، به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت و برنامه ریزی شهری در کشورها، به ویژه د چکیده کاملسرزندگی محیط های شهری موضوعی است که در مطالعات، تحقیقات و پروژه های شهرسازی ایران از آن غفلت شده است . امروزه به دلایل گوناگون تأمین نشاط و سرزندگی شهری، به ویژه در فضاهای تفریحی و اجتماعی، به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت و برنامه ریزی شهری در کشورها، به ویژه در کشورهای توسعه یافته، تبدیل شده است. درحالی که علیرغم تأثیر مستقیم سرزندگی پارک های شهری در ایفای نقش های مهم این فضاها از طریق حضور مستمر شهروندان و ارتقای سطح محیط زیستی آن ها، کمتر پژوهشی به بررسی سرزندگی این فضاها پرداخته است. به همین منظور در این مقاله، پارک مهرورزی یاسوج از لحاظ سرزندگی مورد بررسی قرار گرفته است، این پژوهش با هدف ارتقای سرزندگی پارک از نوع پژوهش کاربردی بوده و روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی است. بر همین اساس این مقاله سعی دارد تا در قالب پژوهشی ابتدا معیارهای مؤثر بر سرزندگی پارک های شهری را شناسایی و سپس برای "پارک مهرورزی " یاسوج آنها را بررسی و اولویت بندی نماید تا در نهایت پیشنهادهایی برای ارتقای سطح سرزندگی این پارک ارائه دهد. نتایج به دست آمده بیانگر این است که وجود فضاهای متنوع و مکانهای فرهنگی برای برگزاری مراسمات بر ارتقا سرزندگی فضای شهری در این سایت مؤثر است. همچنین مؤلفه زیباشناسی از بالاترین سطح مطلوبیت و مؤلفه خدماتی از پایین ترین سطح برخوردار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - تأثیر شبکه های مجازی در ترویج فرهنگ محیط زیستی ایران
طاهره نیک پور علی اصغر کیا محمد رضا رسولیپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فضای مجازی و به طور اخص شبکه های اجتماعی، در ترویج فرهنگ زیست محیطی ایران انجام شده است. این مطالعه، از منظر هدف کاربردی و از نوع طرحهای تحقیق آمیخته اکتشافی بوده که در دو مرحله كيفي–كمي انجام گرفت. در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یا چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فضای مجازی و به طور اخص شبکه های اجتماعی، در ترویج فرهنگ زیست محیطی ایران انجام شده است. این مطالعه، از منظر هدف کاربردی و از نوع طرحهای تحقیق آمیخته اکتشافی بوده که در دو مرحله كيفي–كمي انجام گرفت. در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته به منظور، اکتشاف و توصیف عقاید و نگرشهای مصاحبه شوندگان استفاده شد. بدین ترتیب، ابتدا، از 12 فرد خبره مصاحبه به عمل آمد و سپس تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کد گذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. در نتیجه، 38 کد باز در قالب 6 کد محوری کارکرد اطلاعرسانی، کارکرد آموزشی و فرهنگی، کارکرد همبستگی، کارکرد تبلیغاتی، کارکرد اقناعی و کارکرد نظارتی استخراج گردید. در بخش کمی نیز از میان کلیه فعالان محیط زیست در قالب NGOها و فعالان فضای مجازی ایران، 217 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به صورت تصادفی، انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. برای گردآوری اطلاعات در این بخش از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. در انتها، برای بررسی روابط بین متغیرهای تحقیق از تکنیک تحلیل مسیر مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS استفاده شد. نتایج پژوهش، حاکی از آن است که متغیرهای کارکرد اطلاعرسانی، کارکرد آموزشی و فرهنگی، کارکرد همبستگی، کارکرد تبلیغاتی، کارکرد اقناعی و کارکرد نظارتی در ترویج فرهنگ زیست محیطی ایران و فرهنگسازی کاهش آلودگی محیط زیست مؤثر میباشند. بعلاوه، متغیرهای جمعیت شناختی در رابطه بین مولفههای فضای مجازی و فرهنگسازی کاهش آلودگی محیط زیست نقش تعدیلگری دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - مروری بر سر زندگی در پارک مهروزی شهر یاسوج
علی آرام زهرا ساداتسرزندگی محیط های شهری موضوعی است که در مطالعات، تحقیقات و پروژه های شهرسازی ایران از آن غفلت شده است . امروزه به دلایل گوناگون تأمین نشاط و سرزندگی شهری، به ویژه در فضاهای تفریحی و اجتماعی، به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت و برنامه ریزی شهری در کشورها، به ویژه د چکیده کاملسرزندگی محیط های شهری موضوعی است که در مطالعات، تحقیقات و پروژه های شهرسازی ایران از آن غفلت شده است . امروزه به دلایل گوناگون تأمین نشاط و سرزندگی شهری، به ویژه در فضاهای تفریحی و اجتماعی، به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت و برنامه ریزی شهری در کشورها، به ویژه در کشورهای توسعه یافته، تبدیل شده است. درحالی که علیرغم تأثیر مستقیم سرزندگی پارک های شهری در ایفای نقش های مهم این فضاها از طریق حضور مستمر شهروندان و ارتقای سطح محیط زیستی آن ها، کمتر پژوهشی به بررسی سرزندگی این فضاها پرداخته است. به همین منظور در این مقاله، پارک مهرورزی یاسوج از لحاظ سرزندگی مورد بررسی قرار گرفته است، این پژوهش با هدف ارتقای سرزندگی پارک از نوع پژوهش کاربردی بوده و روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی است. بر همین اساس این مقاله سعی دارد تا در قالب پژوهشی ابتدا معیارهای مؤثر بر سرزندگی پارک های شهری را شناسایی و سپس برای "پارک مهرورزی " یاسوج آنها را بررسی و اولویت بندی نماید تا در نهایت پیشنهادهایی برای ارتقای سطح سرزندگی این پارک ارائه دهد. نتایج به دست آمده بیانگر این است که وجود فضاهای متنوع و مکانهای فرهنگی برای برگزاری مراسمات بر ارتقا سرزندگی فضای شهری در این سایت مؤثر است. همچنین مؤلفه زیباشناسی از بالاترین سطح مطلوبیت و مؤلفه خدماتی از پایین ترین سطح برخوردار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - بررسی معیارهای فضای شهروندی و تاثیر آن بر رضایت شهروندان از فضاهای شهرنمونه مورد مطالعه شهر یاسوج
الهام نکوئی پور علی آراممفهوم فضا در دهه های گذشته و ایجاد درک مشترک از اینکه فضا یک سازه اجتماعی و اجتماع نیز یک سازه فضایی است، از یک سو و در نظر گرفتن حقوق شهروندان به مثابه اساس برنامه ریزی های اجتماعی در گفتمان های شهروندی از سوی دیگر، اساس نظری تبلور فضای شهروندمدار است. مفهومی که شناخت چکیده کاملمفهوم فضا در دهه های گذشته و ایجاد درک مشترک از اینکه فضا یک سازه اجتماعی و اجتماع نیز یک سازه فضایی است، از یک سو و در نظر گرفتن حقوق شهروندان به مثابه اساس برنامه ریزی های اجتماعی در گفتمان های شهروندی از سوی دیگر، اساس نظری تبلور فضای شهروندمدار است. مفهومی که شناخت ابعاد و نحوه عینیت یافتن آن موضوع بسیاری از پژوهش ها، برنامه ریزی ها و طرح های شهری در چند سال اخیر بوده است. این پژوهش به دنبال بررسی و تحلیلی بر میزان تحقق شاخص های فضای شهروند مدار و تاثیر آن بر رضایتمندی شهروندان از فضای شهر (مطالعه موردی: شهر یاسوج) بر اساس این شناخت است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و اساس آن مبتنی بر مدل CSI یا شاخص رضایت شهروندان از طریق مطالعه میدانی (۳۸۴ پرسش نامه) و بهره گیری از روشهای آماری مدل معادلات ساختاری (SEM) استفاده شده است. نرم افزار مورد استفاده در این پژوهش، نرم افزار Smart-PLS3.2.8 است. نتایج نشان می دهد که شاخص های CSI در شهر یاسوج در وضعیت نامطلوب و نسبتا مطلوب قرار دارد و شهروندان از فضای شهر تهران رضایتی کمتر از حد متوسط داشته اند. همچنین دوری و فاصله فضای شهر یاسوج از ابعاد و شاخص های فضای شهروندمدار به مثابه مهم ترین حلقه مفقوده نظام برنامه ریزی شهری یاسوج است که این امر می تواند هشداری برای بروز آسیب های اجتماعی - فضایی باشد و ضروری است از هم اکنون چاره ای برای حل آن اندیشیده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - بررسی معیارهای فضای شهروندی و تاثیر آن بر رضایت شهروندان از فضاهای شهر نمونه مورد مطالعه شهر یاسوج
الهام نکوئی پور علی آراممفهوم فضا در دهه های گذشته و ایجاد درک مشترک از اینکه فضا یک سازه اجتماعی و اجتماع نیز یک سازه فضایی است، از یک سو و در نظر گرفتن حقوق شهروندان به مثابه اساس برنامه ریزی های اجتماعی در گفتمان های شهروندی از سوی دیگر، اساس نظری تبلور فضای شهروندمدار است. مفهومی که شناخت چکیده کاملمفهوم فضا در دهه های گذشته و ایجاد درک مشترک از اینکه فضا یک سازه اجتماعی و اجتماع نیز یک سازه فضایی است، از یک سو و در نظر گرفتن حقوق شهروندان به مثابه اساس برنامه ریزی های اجتماعی در گفتمان های شهروندی از سوی دیگر، اساس نظری تبلور فضای شهروندمدار است. مفهومی که شناخت ابعاد و نحوه عینیت یافتن آن موضوع بسیاری از پژوهش ها، برنامه ریزی ها و طرح های شهری در چند سال اخیر بوده است. این پژوهش به دنبال بررسی و تحلیلی بر میزان تحقق شاخص های فضای شهروند مدار و تاثیر آن بر رضایتمندی شهروندان از فضای شهر (مطالعه موردی: شهر یاسوج) بر اساس این شناخت است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و اساس آن مبتنی بر مدل CSI یا شاخص رضایت شهروندان از طریق مطالعه میدانی (۳۸۴ پرسش نامه) و بهره گیری از روشهای آماری مدل معادلات ساختاری (SEM) استفاده شده است. نرم افزار مورد استفاده در این پژوهش، نرم افزار Smart-PLS3.2.8 است. نتایج نشان می دهد که شاخص های CSI در شهر یاسوج در وضعیت نامطلوب و نسبتا مطلوب قرار دارد و شهروندان از فضای شهر تهران رضایتی کمتر از حد متوسط داشته اند. همچنین دوری و فاصله فضای شهر یاسوج از ابعاد و شاخص های فضای شهروندمدار به مثابه مهم ترین حلقه مفقوده نظام برنامه ریزی شهری یاسوج است که این امر می تواند هشداری برای بروز آسیب های اجتماعی - فضایی باشد و ضروری است از هم اکنون چاره ای برای حل آن اندیشیده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - بررسی پیكربندى ساختار فضایی کاروانسرای شاه عباسی در کرج به روش نحو فضا
نسرین مختاری الهام اسفندیاری فردچيدمان فضا مجموعهاي از روشها و تئوريهايي است كه به مطالعه چگونگي اثر متقابل ساختار پيكربندي فضا و سازمان و رفتارهاي اجتماعي میپردازد. بررسی چیدمان فضایی یکی از راهکارهای اساسی ارزیابی کاربریهای هر بنایی است. این موضوع بهویژه در بناهای تاریخی نمود خاصی مییابد ز چکیده کاملچيدمان فضا مجموعهاي از روشها و تئوريهايي است كه به مطالعه چگونگي اثر متقابل ساختار پيكربندي فضا و سازمان و رفتارهاي اجتماعي میپردازد. بررسی چیدمان فضایی یکی از راهکارهای اساسی ارزیابی کاربریهای هر بنایی است. این موضوع بهویژه در بناهای تاریخی نمود خاصی مییابد زیرا تکنیک چیدمان فضا و ترسیم نمودارهای توجیهی، امکان تحلیل روابط فضایی بناهای معماری را میسر میسازد. کاروانسرای شاه عباسی از تاریخچه چند قرنی برخوردار است که در مقاطع مختلف از کاربریهای مختلف برخوردار بوده است. این مقاله به بررسی چيدمان فضایی كاروانسرای شاهعباسی کرج در دورههای زمانی صفویه و قاجاریه با استفاده از تكنيك اسپیسسینتکس یا همان چیدمان فضا میپردازد و باتوجهبه تغییر کاربری کاروانسرای شاه عباسی به مدرسه در دوره قاجار به دنبال پاسخدادن به این سؤال اصلی است که کاربری جدید به چه اندازه با روابط فضایی کاروانسرای شاه عباسی انطباق داشته است؟ و مزایا و معایب تغییر این کاربری چیست؟ برای پاسخگویی به این سؤال ابتدا با استفاده از روش توصيفي تحليلي و مطالعات كتابخانهاي و برداشتهاي ميداني به بررسي چيدمان فضايي کاروانسرای شاه عباسی در دو دوره صفویه و قاجار پرداخته شده است. در ادامه ترسيم نمودارهاي توجيهي با استفاده از تکنیک نحو فضا و تحليل آنها بر اساس عوامل گوناگون اثرگذار انجام گرفت. نتیجه تحقیق با تحلیل دادهها و مقایسه نمودار توجیهی با نمودارهای مدارس در دوره قاجار حاکی از آن است که چیدمان فضایی جدید کاروانسرای شاه عباسی در عصر قاجار که در نتیجه تغییر کاربری از کاروانسرا به مدرسه صورت پذیرفته بود علیرغم برخی معایب همچون کمتوجهی به سلسلهمراتب دسترسی مناسب و تهویه و تناسبات، به مقدار زیادی با روابط فضایی مدارس آن زمان انطباق دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - ساختارمندی لهو و لعب از منظرمذاهب خمسه وحقوق موضوعه
معصومه پورشبانان نجف آبادی محمد علی حیدری مسعود راعی دهقیاعمال لهو و لعب از دیرباز تا کنون در زندگی انسان وجود داشته داشته است ، این اعمال امری هستند منفی و بر علم فقه مومن هرگز عمر خود را به بطالت نمیگذراند .درگذشته این اعمال به دلیل عدم پیشرف ت جوامع و تکنولوژیهای نوین ارتباطی توسط افراد به شکل قمار، مشروبات الکلی، رقص، چکیده کاملاعمال لهو و لعب از دیرباز تا کنون در زندگی انسان وجود داشته داشته است ، این اعمال امری هستند منفی و بر علم فقه مومن هرگز عمر خود را به بطالت نمیگذراند .درگذشته این اعمال به دلیل عدم پیشرف ت جوامع و تکنولوژیهای نوین ارتباطی توسط افراد به شکل قمار، مشروبات الکلی، رقص، مواد مخدر و... پیش آمد اما امروزه با گسترش اینترنت و دنیای مجازی به شکل دیگری نمو پیدا کرد. این مقاله در صدد است تا با روشی توصیفی تحلیلی به تبیین لهو و لعب و اقسام آن در فضای مجازی با بیان کیفر آن در حقوق ایران بپردازد و در مقام پاسخدهی به این سوال باشد که لهو و لعب از گذشته تا به امروز به چه میزان دستخوش تغییر گشتهاند و چالشهای پیش رو در این زمینه چیست ؟ یافتههای دراین مقاله نشان میدهد که همزمان با توسعهی تکنولوژی قسمهای لهو ولعب و تمرکز بیشتر افراد نسبت به گذشته به این اعمال افزایش یافته است ، علاوه بر اینها ، این مساله سبب اختلال در زمینهی تربیتی و تجمیع پروندههای قضایی گشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - تأثیر ساحتهای اخلاقی بر معرفت از منظر قرآن با تاکید بردیدگاه علامه طباطبایی (ره)
ابوذر رجبی علی کربلائی پازوکیساحت شناختی و ساحت اخلاقی چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ برخی از فلاسفه بر این باورند که در کسب معرفت و باور، اخلاق و ارزشهای اخلاقی دخالتی نداشته و نباید داشته باشد. احساسات و عواطف، اخلاق و اخلاقیات باید رام عقل بوده، و عقل بر آنها تسلط داشته باشد، نه اینکه آنها دخالتی د چکیده کاملساحت شناختی و ساحت اخلاقی چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ برخی از فلاسفه بر این باورند که در کسب معرفت و باور، اخلاق و ارزشهای اخلاقی دخالتی نداشته و نباید داشته باشد. احساسات و عواطف، اخلاق و اخلاقیات باید رام عقل بوده، و عقل بر آنها تسلط داشته باشد، نه اینکه آنها دخالتی در حوزه باورها داشته باشند. (جدایی دانش از ارزش) در مقابل طیف دیگری از فلاسفه بر اثرپذیری و اثرگذاری اخلاقیات بر معرفت و باور عقلانی تأکید دارند. باتوجه به اختلاف دیدگاه ها در مورد تاثیر پذیری رفتار اخلاقى از خاستگاههای شناختى و غيرشناختى همانند عواطف و هيجانات و عواملى نظير وراثت، محيط اجتماعى و ... ، همچنین تاثیر پذیری شناختهای انسان از فضائل و رذائل اخلاقی، این تحقیق با روش توصیفی و تحلیل متن، در صدد بررسی ارتباط و تأثیر صفات نفسانی و اخلاقی بر مسائل معرفتی از دیدگاه قرآنی علامه طباطبائی است. به باور وی با کسب فضایل اخلاقی میتوان زمینه شکلگیری باور صادق را فراهم ساخت. درمقابل رذایل اخلاقی در مانعیت برای حصول معرفت یا همان باور صادق میتواند دخالت نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - فضای عمومی ماکسین گرین فراتر از حصارهای آموزش و پرورش استاندارد
افسانه عبدلی بختیار شعبانی ورکی طاهره جاویدی کلاته جعفرآبادی دکتر محمدرضا آهنچیانهدف اصلی این مقاله «بازنمایی دیدگاههای ماکسین گرین درباره فضای عمومی و دستاوردهای مهم آن برای بازاندیشی در رفتار تربیتی در مدارس» است؛ بنابراین نخست بر این نکته تأکید شده است که فضاهای عمومی، مکانهای مهمی برای بحث، تبادل آزادانهی افکار و اطلاعات، بدون هرگونه ترس و ت چکیده کاملهدف اصلی این مقاله «بازنمایی دیدگاههای ماکسین گرین درباره فضای عمومی و دستاوردهای مهم آن برای بازاندیشی در رفتار تربیتی در مدارس» است؛ بنابراین نخست بر این نکته تأکید شده است که فضاهای عمومی، مکانهای مهمی برای بحث، تبادل آزادانهی افکار و اطلاعات، بدون هرگونه ترس و تهدید دربارهی طیف وسیعی از تناقضها، اختلافها و ابهامهای انسانی هستند که هر فرد در عین اینکه صداهای دیگران را میشنود، صدای خود را منعکس میکند. آنگاه، ضمن توصیف و نقد فضای تربیتی حاکم بر مدارس فعلی، با ابتنا به اندیشههای گرین تصریح شده است که «فضای عمومی میتواند بستر تازهای را برای فراتر رفتن از استانداردهای آموزشی فراهم کند و زمینهساز تحقق عاملیت، آزادی، دموکراسی و جهان مشترک در تربیت فراگیر باشد». پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - تبیین «استقلال اخلاقی» بهعنوان یک هدف تربیتی (با تأکید بر آرای کانت و پیترز)
طاهره بهمنی دکترمسعود صفایی مقدم دکتر محمد جعفر پاک سرشت دکترسید منصور مرعشیاستقلال اخلاقی، به معنای «خود قانون گذاری» و «اطاعت از قوانین خود» است. این مقاله به شیوه تحلیلی و استنتاجی در جستجوی پاسخ به این دو سؤال است که اولاً، تحقق «استقلال اخلاقی» مستلزم حضور و تمهید چه شرایطی است؟ ثانیاً، آیا استقلال اخلاقی شرایط لازم را برای آنکه یک «هدف ت چکیده کاملاستقلال اخلاقی، به معنای «خود قانون گذاری» و «اطاعت از قوانین خود» است. این مقاله به شیوه تحلیلی و استنتاجی در جستجوی پاسخ به این دو سؤال است که اولاً، تحقق «استقلال اخلاقی» مستلزم حضور و تمهید چه شرایطی است؟ ثانیاً، آیا استقلال اخلاقی شرایط لازم را برای آنکه یک «هدف تربیتی» به حساب آید، دارد؟ چارچوب تئوریک این پژوهش دیدگاه کانت و پیترز است که در پاسخ به سؤالات تحقیق مبنا قرار گرفته اند. در پاسخ به سؤال اولنظر کانت مبنا قرا گرفته و در پاسخ به سؤال دوم، به نظر پیترز استناد شده است. اعتقاد کانت به جایگاه اساسی عقل و اراده آزاد مبنایی برای اعتقاد او به استقلال اخلاقی است. از سوی دیگر، پیترز معتقد است که تحلیل مفهوم «تربیت» و مفهوم «فرد تربیتشده» شاخص ها و شرایط ضروری برای «استقلال اخلاقی» را در اختیار می نهد. از این رو نتیجه گرفته می شود که با به کارگیری روش تحلیل مفهومی و تحلیل مفهوم «تربیت» و «فرد تربیتشده» می توان نشان داد که استقلال اخلاقی یکی از اهداف اصلی تربیت است، زیرا واجد ارزش هایی است که در مفهوم «تربیت» و «فرد تربیتشده» مستتر می باشد. در این میان مشکلات و تعارضات مفهومی بین «استقلال» و «اقتدار تربیتی»، میان «عقل» و «عادت» و «اصالت انتخاب» و «محتوای آموزشی» به میان می آید که در ادامه مورد بحث قرار گرفته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - بررسی دیدگاه انسان شناسی به ارتباطات اجتماعی در فضاهای خلاق گردشگری: محور چهارباغ اصفهان
مهدی کروبی راضيه رباني جواد يوسفيهدف این مقاله، شناخت و توصیف شیوه های ارتباطات اجتماعی در قالب معانی فرهنگی بین گردشگران و جامعه میزبان در محور چهارباغ اصفهان است. از مدل مدیریت هماهنگی معنا جهت شکل دهی به چارچوب نظری استفاده گردید. روش پژوهش، کیفی؛ جامعه ی آماری، ساکنان شهر اصفهان و روش نمونه گیری هد چکیده کاملهدف این مقاله، شناخت و توصیف شیوه های ارتباطات اجتماعی در قالب معانی فرهنگی بین گردشگران و جامعه میزبان در محور چهارباغ اصفهان است. از مدل مدیریت هماهنگی معنا جهت شکل دهی به چارچوب نظری استفاده گردید. روش پژوهش، کیفی؛ جامعه ی آماری، ساکنان شهر اصفهان و روش نمونه گیری هدفمند بود و تعداد نمونه آماری مبتنی بر رسیدن به اشباع نظری، 30 نفر مشخص گردید. داده ها از طریق مشاهده مشارکتی و مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شدند. تحلیل داده ها بر اساس تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری انجام پذیرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد با وجود آنکه دیدگاه اغلب مردم اصفهان به حضور و ارتباط با گردشگران در محور چهارباغ مثبت بوده، با این وجود ضعف زیرساخت های سخت افزاری و نرم افزاری خلاق در فعال-سازی خیابانی، عدم هماهنگی سیاستگذاران، برنامه ریزان و واحدهای عملیاتی در ایجاد ارتباط مؤثر و عدم توجه به عنصر خلاقیت در بازتعریف محصول گردشگری نسل سوم سبب شده این محور با جایگاه و محصول مورد انتظار، فاصله قابل توجهی داشته باشد. همچنین در یک نتیجه گیری کلی از پژوهش می توان گفت دیدگاه ساکنان شهر اصفهان به عنوان جامعه میزبان، به برقراری ارتباط مؤثر با گردشگران در محور چهارباغ، بسیار مثبت بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - زيباييشناسي گردشگری کشاورزی و توليد اجتماعي فضا از منظر ذينفعان محلي (مورد مطالعه: جشنواره انگور در شهرستان ابهر، روستای درسجین)
محمد تقی حیدری داریوش جهانی اسمعیل دلیر یعقوب حقیگردشگری کشاورزی در کاهش فقر روستایی، عمران و توسعه پایدار کشاورزی و روستایی، ایجاد فرصتهای درآمدزا برای ساکنان بومی، توسعه فرهنگ حفاظت از منابع طبیعی و استفاده بهینه از جذابیتهای فرهنگی و طبیعی نقش مهمی دارد و زمینه را برای تعامل و روابط متقابل بین مردم افراد روستا و چکیده کاملگردشگری کشاورزی در کاهش فقر روستایی، عمران و توسعه پایدار کشاورزی و روستایی، ایجاد فرصتهای درآمدزا برای ساکنان بومی، توسعه فرهنگ حفاظت از منابع طبیعی و استفاده بهینه از جذابیتهای فرهنگی و طبیعی نقش مهمی دارد و زمینه را برای تعامل و روابط متقابل بین مردم افراد روستا و جامعه گردشگران فراهم میکند. با این رویکرد نوشتار حاضر میکوشد پیشران گردشگری کشاورزی را در روستای درسجین از منظر ذینفعان محلي با تأکید بر جشنواره انگور مورد مداقه قرار دهد. تحقیق حاضر از نظر نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت روش توصیفی- تحلیلی میباشد. گردآوری اطلاعات به طرق کتابخانهای و میدانی از طریق مصاحبه از طریق ابزار پرسشنامه (مصاحبه با ساکنان روستای درسجین عمدتاً سرپرستان خانوار)؛ و حجم نمونه 78 نفر خانوار در طول پياده راههای منتهي به محل جشنواره روستاي درسجين صورت گرفته است. در این نوشتار ابزارهای تحقیق بر میکمک و تکنیک ارجحیت بهترین- بدترین بوده است. حس مثبت و خوشايند بودن فضا و همچنین مرمت و نگهداری آثار با اختلاف زیاد نسبت به دیگر فاکتورها رتبه اول و دوم را به خود اختصاص دادهاند و در تولید اجتماعی فضا نسبت به دیگر شاخصها دارای وضعیت ارجحیت بوده است و این امر پیش از همه وضعیت خوشایند و آثار مثبت را در روستای درسجین خلق کرده است. در این راستا باید برنامه هایی جهت توسعه گردشگری پیگیری شوند و در ضمن آن مأموریت و وظایف نهادها در تحقق این مهم مشخص گردد تا موازی کاری و دوبارهکاری ایجاد نگردد و حس مسئولیت ایجاد شده تا زمینه برای ایجاد تعلق به مکان فراهم آید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - تحلیل اثرات اقتصادی- اجتماعی گردشگری مذهبی در توسعۀ فضایی استان قم
علی صادقی ولی اله نظری محمد غلامی محمدامیر امراللهیدر پژوهش حاضر اثرات اقتصادی- اجتماعی گردشگری مذهبی بر توسعه فضایی استان قم مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. روش تحقيق حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی و ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است كه با روش تحلیل سلسله مراتبی طراحی شده است. در این پژوهش معیارهای مورد ن چکیده کاملدر پژوهش حاضر اثرات اقتصادی- اجتماعی گردشگری مذهبی بر توسعه فضایی استان قم مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. روش تحقيق حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی و ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است كه با روش تحلیل سلسله مراتبی طراحی شده است. در این پژوهش معیارهای مورد نیاز در دو بخش اقتصادی با پنج زیرمعیار «افزایش اشتغال، افزایش درآمد، کاهش تورم، افزایش تولیدات منطقهای و مشارکت بخش خصوصی»، و بخش اجتماعی با سه زیرمعیار «افزایش امنیت، توسعۀ فرهنگ اجتماعی، بهبود خدمات و زیرساختها»، به منظور سنجش و ارزیابی اثرات گردشگری مذهبی در دو بخش اقتصادی و اجتماعی بر توسعه فضایی استان قم گردآوری و تدوین شده اند. نتایج بررسی اولویت بندی این معیارها، نشان از بالا بودن تأثیر بخش اقتصادی گردشگری مذهبی بر توسعه فضایی استان قم دارد. به اعتقاد کارشناسان هر چه توان اقتصادی مردم بیشتر باشد، تأثیر مطلوب آن بر بخش اجتماعی جامعه نیز قابل مشاهده و درک میباشد. همچنین این معیارها در محدوده مورد مطالعه که بخشهای تشکیل دهنده استان قم میباشد نیز ارزیابی و اولویتبندی شدند که بخش مرکزی در پنج معیار از هشت معیار شناسایی شده، دارای بیشترین تأثیر از گردشگری مذهبی در بخش های اقتصادی و اجتماعی بر توسعه فضایی خود میباشد. این نتیجه نشان میدهد که بخش مرکزی استان ( شهر قم) به عنوان مرکز و کانون گردشگری برای گردشگران، فاصله زیادی در توسعه با سایر بخشهای استان دارد. این فاصله موجب بروز مشکلاتی در آینده در این بخش و به خصوص در شهر قم خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - ارزيابي تأثيرات اجتماعي و فرهنگي احداث مجموعة ورزشي مرودشت منطقة 7 شهرداري تهران
خليل ميرزايي مرجان پاکدامن فرزاد عباسي ندا عظیمیپروژة حاضر با هدف پاسخگويي به نيازهاي اهالي محلة قصر- حشمتيه در زمينه امکانات ورزشي اجرا شده است. از مهمترين اهداف اجراي اين طرح، توانمندسازي و آگاهسازي مستقيم و غير مستقيم اهالي با مسائل بهداشتي، دسترسي به امکانات ورزشي، ايجاد فضاي عمومي و افزايش تعاملات اجتماعي در اي چکیده کاملپروژة حاضر با هدف پاسخگويي به نيازهاي اهالي محلة قصر- حشمتيه در زمينه امکانات ورزشي اجرا شده است. از مهمترين اهداف اجراي اين طرح، توانمندسازي و آگاهسازي مستقيم و غير مستقيم اهالي با مسائل بهداشتي، دسترسي به امکانات ورزشي، ايجاد فضاي عمومي و افزايش تعاملات اجتماعي در اين مکان، افزايش حس امنيت و سلامت در ساکنان محلة قصر- حشمتيه به واسطة وجود محلي امن براي ورزش، افزايش سلامت جسماني ساکنان به دليل دسترسي آسانتر نسبت به گذشته به امکانات و وسايل ورزشي، افزايش مراجعات از ساير نقاط منطقه براي استفاده از امکانات مجموعه و ايجاد تعاملات جديد و... است. نوع مطالعه در اين پژوهش از نظر مسير، توصيفي و از نظر هدف، كاربردي است. روش مورد استفاده براي گردآوري اطلاعات نيز ميداني و اسنادي بوده است. البته بايد اشاره كرد كه پژوهش حاضر را ميتوان در شمار پژوهشهايي قرار داد كه با عنوان ارزيابي مطرح شدهاند. تأثيرات ساخت مجموعه ورزشي مرودشت واقع در منطقة 7 شهرداري تهران منجر به پيامدهاي مثبت و منفي ميشود. پيامدهاي مثبت عبارتند از: افزايش ارتباطات اجتماعي، سرماية اجتماعي، امنيت بانوان، سلامت، مشارکت در فعاليتهاي ورزشي، کاهش اعتياد، تغيير سبک زندگي، اشتغالزايي، ايجاد مشاغل جديد، کسب درآمد براي شهرداري و کاهش سر و صداي نوجوانان و جوانان و پيامدهاي منفي نيز عبارتند از: آلودگيهاي محيطزيستي، افزايش ترافيک، کمبود جاي پارک خودرو و شلوغي و ازدحام در محله. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - تدوين و ارزيابي اثربخشی بسته توانبخشی شناختی بر کاهش آسيبهای شناختي نوجوانان فعال در فضای مجازی
فائزه ادیب نیا مهرداد کلانتری صغری اکبری چرمهینیپژوهش حاضر با هدف تدوين و ارزيابي اثربخشي بسته توانبخشي شناختي بر کاهش آسيبهاي شناختي نوجوانان فعال در فضاي مجازي انجام شد. روش پژوهش آميخته اکتشافي (کيفي- کمّي) بود. بدين منظور با استفاده از تحليل مضمون مقالات و مصاحبههاي انجامشده با متخصصان و نوجوانان فعال در فضاي چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف تدوين و ارزيابي اثربخشي بسته توانبخشي شناختي بر کاهش آسيبهاي شناختي نوجوانان فعال در فضاي مجازي انجام شد. روش پژوهش آميخته اکتشافي (کيفي- کمّي) بود. بدين منظور با استفاده از تحليل مضمون مقالات و مصاحبههاي انجامشده با متخصصان و نوجوانان فعال در فضاي مجازي، آسيبها شناسايي شدند. بر اساس آسيبهاي شناختي شناساييشده، بسته توانبخشي در 4 حوزه (توجه، پردازش اطلاعات، تفکر و شناخت اجتماعي) براي کاهش آسيبهاي شناختي نوجوانان در فضاي مجازي تدوين شد. براي سنجش اثربخشي بسته تدوينشده، از روش نيمهآزمايشي با طرح پيشآزمون، پسآزمون و پيگيري با گروه کنترل استفاده شد. 40 نفر از دختران فعال در فضاي مجازي شهر اراک که توسط ابزارهاي شناختي پژوهش، غربالگري شده بودند با روش هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفي 20 نفر در گروه آزمايش و 20 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. نتايج تحليل واريانس مختلط نشان داد اجراي بسته تدوينشده باعث بهبود عملکرد گروه آزمايش در توجه، پردازش اطلاعات، تفکر و شناخت اجتماعي شده است (001/0 >p). با توجه به آنچه گفته شد ميتوان نتيجه گرفت، بسته تدوينشده توانبخشي شناختي براي بهبود آسيبهاي شناختي نوجوانان آسيبديده در فضاي مجازي مؤثر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - بررسی کیفیت و حس دلبستگی به مکان در فضاهای باز مجموعه مسکونی
الهام منصوریان علی آراممکان پديده ايست که انسان در طول زندگي خود به آن معنا بخشيده و به آن وابسته میشود. وابستگي به مکان از کيفيت فضا و نحوه طراحي متأثر است و افراد طي دوره زماني خاص آن را میآفرینند. ميان دلبستگي به مکان و ادراک و شناخت مکان از سوي فرد رابطه مثبت وجود دارد تا آنجا که خود را چکیده کاملمکان پديده ايست که انسان در طول زندگي خود به آن معنا بخشيده و به آن وابسته میشود. وابستگي به مکان از کيفيت فضا و نحوه طراحي متأثر است و افراد طي دوره زماني خاص آن را میآفرینند. ميان دلبستگي به مکان و ادراک و شناخت مکان از سوي فرد رابطه مثبت وجود دارد تا آنجا که خود را با آن باز میشناسد؛ بنابراین پیوند بین انسان و مکان یا «دلبستگی به مکان» مبنایی برای ارضای بسیاری از نیازهای انسان بهواسطه مکان و معنا بخشی به زندگی برشمرده شده است. بهویژه دلبستگی به مکان های با اهمیت برای انسان که شاخصترین آنها فضای سکونت است. فضاهای باز مابین ساختمانهای مسکونی بستر پیوند ساکنان با طبیعت و محل گذران اوقات فراغت در مکانِ بیرونی بلافصل خانه است درنتیجهی این امر، واحد مسکونی در ارتباط با بخشی از نیازهای انسانی مرتبط با فضاهای مورد نظر، ناتوان شده و سطح کیفیت زندگی ساکنان پایین آمده است. اين پژوهش به بررسی کیفیت و حس دلبستگی به مکان در فضاهای باز مجموعه مسکونی میپردازد. پس از پرداختن به نظریههای موجود در زمينه دلبستگي به مکان و در فضاهای باز مجموعه مسکونی با رويکردي استنتاجي و با استفاده از تحقيق گذشته و مبانی نظری به تحلیل میپردازد، نتايج نشان مي دهد که کیفیت و حس دلبستگی به مکان در فضاهای باز مجموعه مسکونی، سازماندهي، کيفيت فضاهاي داخلي، تعاملات اجتماعي، نوع دسترسي و ديد و منظر و نوع دسترسي و ديد و منظر میتواند بهعنوان عوامل تأثیرگذار در افزايش کیفیت و حس دلبستگی به مکان در فضاهای باز مجموعه مسکونی باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
103 - نگاهی به وضعیت حدیث در فضای مجازی
محمد جواد حسنیحدیث شیعه در طول تاریخ شاهد فراز و فرودهای بسیاری بوده است. دغدغههای دوره حضور معصومان^، بیشتر، صدور و ضبط احادیث بود و در دوران غیبت، تمرکز فزونتری بر شیوههای نشر و ماندگاری احادیث وجود داشت. تاریخ نشان میدهد که کاربست روایات نیز در علوم مختلف و زندگی مردم دستخوش چکیده کاملحدیث شیعه در طول تاریخ شاهد فراز و فرودهای بسیاری بوده است. دغدغههای دوره حضور معصومان^، بیشتر، صدور و ضبط احادیث بود و در دوران غیبت، تمرکز فزونتری بر شیوههای نشر و ماندگاری احادیث وجود داشت. تاریخ نشان میدهد که کاربست روایات نیز در علوم مختلف و زندگی مردم دستخوش تغییراتی شده است. در عصر کنونی که تکنولوژی بهصورت فراگیر در ابعاد مختلف زندگی بشر رسوخ کرده، بهرهگیری از حدیث نیز عصر تحوّل را تجربه میکند. ارتباط دوسویه حدیث با تکنولوژی، از یک سو بهرههایی را بهدنبال داشته و از سوی دیگر، آسیبهایی را در پی داشته است. امروزه حدیث در فضای مجازی، با اقبال بیشتری مواجه شده و در چگونگی و تنوّع نشر آن تغییراتی را بهوجود آمده است. منظور از فضای مجازی، همه گونهها و زیرشاخههای عرصه دیجیتال مانند اینترنت (موتورهای جستجو)، پیامرسانها، نرمافزارهای ارائه و تحلیل داده، برنامههای کاربردی (اپلیکیشنها) و هوش مصنوعی است. به عبارت دیگر، در بحث پیشِ رو، انواع شیوهها و بسترهای تولید، پردازش و عرضه دیجیتالی را مورد نظر قرار میدهیم. در این نوشتار، تلاش کردهایم تا در کنار بیان قوّتها و بهرهها، آسیبها و چالشهای حضور حدیث در فضای مجازی را نیز بررسی کرده و پیشنهادهایی برای رونق و اتقان آن ارائه کنیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
104 - تحلیل منطق اجتماعی حاکم بر کالبد فضای محلات بافت تاریخی- فرهنگی بشرویه در عصر قاجار با رویکرد نحوفضا
سعیده پورعابدینی عابد تقوی حسن هاشمی زرج ابادآنچه شهرها را ترجمه میکند، نحوه آراستگی محلات در کنار یکدیگر است که این انتظام مستلزم چگونگی چینش کاربریهای مختلف، توزیع مناسب و سازگار تسهیلات شهری در کنار یکدیگر و نیز شبکة راهها در سطح محلات است. همجواری مطلوب زیرساختهای عمومی شهری در سطح محلات منتج به ممانعت از چکیده کاملآنچه شهرها را ترجمه میکند، نحوه آراستگی محلات در کنار یکدیگر است که این انتظام مستلزم چگونگی چینش کاربریهای مختلف، توزیع مناسب و سازگار تسهیلات شهری در کنار یکدیگر و نیز شبکة راهها در سطح محلات است. همجواری مطلوب زیرساختهای عمومی شهری در سطح محلات منتج به ممانعت از ایجاد نابرابریهای اجتماعی و بهتبع آن نابرابری فضایی و جداییگزینی فضایی در ساحت محلات شده است که این همسویی بر روی عملکرد فرم، پیکرهبندی فضایی و حیات شهرها در بستر زمان و مکان اثرگذار بوده است. هدف از این جستار، خوانش رفتار فضایی بینامتنی بین انسان و محیط در بافت تاریخی شهر بشرویه در دوره قاجار است که زمینهساز بروز سازمان فضایی و منطق اجتماعی فضا و همبستگی در ساختار کالبدی-عملکردی محلات این شهر شده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی است و از نظر ماهیت و روش توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات نظری پژوهش از شیوه مطالعات کتابخانهای و بهرهگیری از یافتهها، اسناد و مدارک میراثفرهنگی شهر بشرویه جمعآوری گردیده است و به جهت خوانش منطق اجتماعی فضا که حاکم بر کالبد فضایی محلات شهر بشرویه از دو رهنمون کمی (روابط، شاخصهای نحوفضا) و کیفی (انگاره نحوفضا) موجود در تئوری چیدمان فضا، استفادهشده است. بر مبنای هدف یاد شده، پرسش اصلی پژوهش عبارت است از: بر اساس تئوری نحو فضا نقش عوامل کالبدی-عملکردی در شکلدهی و توسعه منطق اجتماعی فضا شهر بشرویه در عصر قاجار چگونه بوده است؟ نتایج پژوهش نشان میدهد: عناصر سازندةساختار کالبدی محلات بشرویه در عصر قاجار در راستای رفع نیازهای ساکنین محلهها و بهمنظور حفظ و تقویت هویت فرهنگی- اجتماعی آنها شکلگرفتهاند که در این میان گذرها نقش راهبردی در پیدایش رفتارهای جمعی (ناشی از فعالیتهای انسانی) در میانمحلهها و نیزایجاد همبستگی میان عناصر کالبدی محلات را برعهده داشتهاند. دستاورد این نظم فضایی،وجود یکپارچگی فضایی در کل و عملکرد آن در خردشده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
105 - چیدمان فضایی در طراحی معماری ساختمان¬های مسکونی میان¬مرتبه با استفاده از الگوریتم بهینه یابی
صهبا حسیبی علی اندجی گرمارودینحوه ی چیدمان فضایی و هندسی نقشه ها به عنوان یکی از اولین مراحل در طراحی معماری می باشد که تحت تاثیر متغیرهای پیدا و پنهان شکل می گیرد و سبب ایجاد جواب های متعددی می گردد. استفاده از قدرت محاسباتی کامپیوترها برای کمک در پیش بینی انواع چیدمان فضایی و چگونگی تعریف مسئله ب چکیده کاملنحوه ی چیدمان فضایی و هندسی نقشه ها به عنوان یکی از اولین مراحل در طراحی معماری می باشد که تحت تاثیر متغیرهای پیدا و پنهان شکل می گیرد و سبب ایجاد جواب های متعددی می گردد. استفاده از قدرت محاسباتی کامپیوترها برای کمک در پیش بینی انواع چیدمان فضایی و چگونگی تعریف مسئله به زبان الگوریتمیک3 یکی از چالش های اصلی این موضوع می باشد. هدف پژوهش حاضر این است که به منظور شکل گیری پیوند میان ساکن و مسکن و فراهم کردن زمینة مشارکت کاربر در طراحی مسکن، الگوریتمی جهت یافتن چیدمانی فضایی متناسب با نیاز و سلیقه او ارائه شود. در پژوهش پیش رو از روش بهینه سازی چند معیاره به دنبال یافتن چیدمانی بر اساس چند معیار مختلف استفاده کرده ایم. برای این امر حدود 200 پلان جانمایی که به صورت دستی طراحی شده به عنوان ورودی به الگوریتم داده شده است؛ الگوریتم با استفاده از معیار هایی چون: مساحت فضای باز و بسته، الزامات جهت گیری فضاها، تعداد اتاق های خواب و ... اساس کار جانمایی را شکل می دهد. در ادامه انواع حالات ممکن قرارگیری فضاها در کنار هم بررسی می شود و با توجه به داده ها بهترین حالت چیدمان فضایی پیشنهاد می گردد. در پایان کل فرآیند ترکیبی الگوریتم به وسیله تعدادی نمونه مورد آزمایش قرار گرفته است که نتایج حاصل گویای ظرفیت بالای روش پیشنهادی در تهیه، تنوع، سرعت و دقت تولید نقشه های چیدمان فضایی ساختمان های مسکونی میان مرتبه به دور از محدودیت های ذهن انسان می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
106 - بیکاری، توسعۀ نابرابر منطقهای و الگوهای فضایی مهاجرت داخلی در ایران
رسول صادقیمهاجرت و جابه جایی داخلی در پاسخ به دامنۀ گسترده اي از عوامل با اثربخشیهای متفاوت رخ می دهد. یکی از بسترهای مهم و کلیدی شکل گیری مهاجرتهای داخلی، نابرابری فضایی در امکانات، فرصت ها و مؤلفه های توسعه ای است. در این راستا، مقاله پیش رو با استفاده از تحلیل ثانویه داده ها چکیده کاملمهاجرت و جابه جایی داخلی در پاسخ به دامنۀ گسترده اي از عوامل با اثربخشیهای متفاوت رخ می دهد. یکی از بسترهای مهم و کلیدی شکل گیری مهاجرتهای داخلی، نابرابری فضایی در امکانات، فرصت ها و مؤلفه های توسعه ای است. در این راستا، مقاله پیش رو با استفاده از تحلیل ثانویه داده های سرشماری 1395 در سطوح استانی و شهرستانی به بررسی تأثیر بیکاری جوانان و توسعۀ نابرابر منطقه ای بر مهاجرت داخلی در ایران می پردازد. نتایج بیانگر خوشه های فضایی بیکاری و توسعه نیافتگی در کشور و نابرابری در برخورداری از منابع و فرصت های اقتصادی و اجتماعی از یکسو و تفاوت های منطقه ای در میزان های مهاجرت از سوی دیگر است. بالاترین سطح توسعه یافتگی و کمترین میزان بیکاری جوانان و همچنین مهاجرپذیری بالا مربوط به مناطق مرکزی کشور، بهویژه پایتخت است. در مقابل، مناطق مرزی غرب، شمال غربی، شرق و جنوب شرقی کشور، کمترین سطح توسعه یافتگی و بالاترین میزان بیکاری و مهاجرفرستی را دارند. از این رو مهاجرت داخلی، فرایندی پویا، چندبُعدی و برخاسته از شرایط ساختاری و نابرابریهای منطقهای است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
107 - آموزش مجازی در دوران پاندمی کرونا
افشین صابری فرددر آموزش فضای مجازی معلمان بادانشآموزان خود در ارتباط هستند، و در شرایط بحرانی که امکان حضور دانشآموزان در مدارس مهیا نیست معلمان با تشکل گروههای مختلف مجازی و به تدریس و بررسی دروس میپردازند. ازجمله مزایای آموزش مجازی میتوان به: مرور مطالب درسی، افزایش خودکنترلی د چکیده کاملدر آموزش فضای مجازی معلمان بادانشآموزان خود در ارتباط هستند، و در شرایط بحرانی که امکان حضور دانشآموزان در مدارس مهیا نیست معلمان با تشکل گروههای مختلف مجازی و به تدریس و بررسی دروس میپردازند. ازجمله مزایای آموزش مجازی میتوان به: مرور مطالب درسی، افزایش خودکنترلی دانشآموزان، عدم محدود بودن به زمان، افزایش مسئولیتپذیری در دانشآموزان، دسترسی آسان و بروز بودن و کارآمدی و سرعتبالای تدرسی اشاره کرد. علیرغم مزایای زیاد آموزش مجازی مشکلات و معایب و مشکلات فراوانی بهویژه در دوران کرونا و پساکرونا در آموزش مجازی وجود دارد که: اعتیاد اینترنتی دانشآموزان، عدم اطمینان از یادگیری مطالب، عدم نظارت بر انجام تکالیف و راستی آزمایی، ناتوانی برخی از دبیران، اولیا و دانشآموزان در استفاده از فضای مجازی، ناتوانی اولیا برای خرید گوشی و اینترنت، عدم دسترسی به اینترنت در زمان خاص و یا در برخی مناطق، عدم توجه به بهرهوری، عدم توفیق برنامههای صداوسیما در پیشبرد آموزش و عوامل متعدد دیگر باعث شد تا نتوانیم بحران به وجود آمده را بهخوبی مدیریت کنیم، عمیق نبودن و جدی نگرفتن آموزش مجازی، تهدید حریم خصوصی، عدم جذابیت و... ازجمله آنهاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
108 - تأثیر خودشناسی بر ایجاد کیفیت زیستی در معماری مکانهای مذهبی (نمونه موردی: مسجد جامع دزفول)
احمد صراف زاده مینو قرهبگلو محمدعلی کینژادیکی از جنبه های تعاملی انسان، ارتباط با خود است که دراین رابطه از یک طرف انسان به عنوان موجودی خودآگاه و در طرف دیگر، خود واقعی انسان قرار میگیرد. به نحوی که حواس مشترک، متأثر ازماهیت وجودی وی بوده و بر کیفیت زیستی تأثیر میگذارد. کیفیت زیستی در سطوح مختلف ایجاد شده چکیده کاملیکی از جنبه های تعاملی انسان، ارتباط با خود است که دراین رابطه از یک طرف انسان به عنوان موجودی خودآگاه و در طرف دیگر، خود واقعی انسان قرار میگیرد. به نحوی که حواس مشترک، متأثر ازماهیت وجودی وی بوده و بر کیفیت زیستی تأثیر میگذارد. کیفیت زیستی در سطوح مختلف ایجاد شده و در تعامل با انسان، محیط را شکل می دهد. همچنین هدف پژوهش ارزیابی جنبه های زیستی مؤثر بر روابط درونی خودشناسی میان انسان و کالبد معماری می باشد. تحقیق حاضر تلفیقی از روشهای کمی و کیفی است که در جنبه کیفی، با استفاده از توصیف، مشاهده و مطالعه کتابخانهای و در جنبه کمی از دادههای عددی و تحلیل به روش علمی کوداس استفاده می شود. یافتههای تحقیق گویای شکلگیری رابطه ای درونی است که بر کیفیت محیط تأثیر گذاشته و متأثر از جنبه های خودشناسی انسان؛ سطوح کیفی مختلفی را ایجادمی کند. همچنین نتیجهاین پژوهش نشان داد که طراحی هدفمند در جهت شکل دهی به کیفیت زیستی، به ترتیب متأثر از حواس مشترک ایمان، زمان، وحدت، حضور، مکان، امان و آگاهی می باشد. به طوری که در رابطه ای مستقیم میان مؤلفه های مستقل (کالبدی فضایی، جمعی رفتاری، ادراکی روانی) و مؤلفههای وابسطه (حواس مشترک) شکل گرفته و بستری برای دستیابی به زیستی مطلوب است. بنابراین می توان این موضوع را ناشی از رابطه درونی میان سه جنبه آگاهی بر خود، حواس مشترک و معماری در نظر گرفت که باتوجه به رابطه میان مؤلفه های مستقل و وابسطه در معماری شکل می گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
109 - تبیین چارچوب مفهومی برای ارزیابی تابآوری مکانی- فضایی در برابر سیلابهای شهری و کاربست آن در ادبیات شهرسازی؛ مطالعه موردی: شهر بابلسر
الهام رضائیان کله بستی حسین کلانتری خلیل آباد مریم رزقیشاخص های سنجش تاب آوری مکانی- فضایی شهری، مستقیماً مربوط به ابعاد فیزیکی و زیست محیطی سیستم شهری بوده و در ارتباط با مؤلفه-های اصلی سازمان فضایی شهر قرار می گیرند. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی تاب آوری مکانی- فضایی در برابر سیلاب های شهری در بابلسر است. این پژوهش به لحاظ روش چکیده کاملشاخص های سنجش تاب آوری مکانی- فضایی شهری، مستقیماً مربوط به ابعاد فیزیکی و زیست محیطی سیستم شهری بوده و در ارتباط با مؤلفه-های اصلی سازمان فضایی شهر قرار می گیرند. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی تاب آوری مکانی- فضایی در برابر سیلاب های شهری در بابلسر است. این پژوهش به لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی و به لحاظ هدف، کاربردی است. جمع آوری داده های پژوهش حاضر از طریق روش های کتابخانه ای و میدانی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. جامعه پژوهش حاضر متخصصان شهر بابلسر مرتبط با موضوع سیلاب های شهری بوده که از میان آنها 30 نفر به عنوان نمونه به صورت نمونه گیری احتمالی خوشه ای انتخاب شده اند. برای تحلیل داده ها از تحلیل های آماری میانگین، کلموگروف -اسمیرنوف، شاپیرو- ویلک و آزمون تی تک نمونه ای در نرم افزار SPSS و همچنین تکنیک AHP و WASPAS استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که شهر بابلسر به لحاظ تاب آوری در وضعیت نسبتاً مناسبی قرار دارد و لازم است که از پتانسیل ها و فرصت ها و منابع موجود در شهر در راستای بهبود تاب آوری مکانی–فضایی در برابر سیلاب به درستی استفاده کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
110 - تأثیر نابرابریها در مهاجرت از مناطق مرزی ایران؛ چشماندازی سیاستگذارانه
ولياله رستمعلي زاده رضا نوبختنقش نابرابریهای منطقهای و فضایی در مهاجرت از مناطق مرزی کشور کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در صورتیکه مناطق مرزی ایران دارای اهمیتی استراتژیک از جنبههای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هستند و بیتوجهی به این مناطق میتواند پیامدهای جبرانناپذیری بههمراه داشته باشد. این م چکیده کاملنقش نابرابریهای منطقهای و فضایی در مهاجرت از مناطق مرزی کشور کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در صورتیکه مناطق مرزی ایران دارای اهمیتی استراتژیک از جنبههای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هستند و بیتوجهی به این مناطق میتواند پیامدهای جبرانناپذیری بههمراه داشته باشد. این مقاله بهدنبال بررسی این موضوع است که مناطق مرزی ایران به لحاظ نابرابریهای فضایی در چه وضعیتی قرار دارند و این نابرابریها چه تأثیری بر مهاجرت از این مناطق دارند. برای سنجش نابرابری فضایی در بین شهرستانهای مرزی از آمار سرشماري عمومي نفوس و مسكن سال 1395، سالنامههای آماری استانها در سال 1395 و دادههای سازمان هواشناسی در دورۀ 1395-1390 استفاده شده است. برای وزندهی و ترکیب مؤلفه ها و ساخت شاخص نابرابری از روش تحلیل عاملی استفاده شده است.برای پهنهبندی و سطحبندی شهرستانها از نرمافزار ArcPro و برای تحلیل رابطۀ بین نابرابری و مهاجرت، از روش آماری GWR استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که نابرابری در شهرستانهای شرق و جنوب شرقی در مقایسه با دیگر نقاط بیشتر است. همچنین، 66 درصد از شهرستانهای مرزی دارای موازنۀ مهاجرتی منفی در دوره 1395-1390هستند. بر اساس مدل رگرسیون فضایی وزنی، 67 درصد از تغییرات متغیر خالص مهاجرت بهوسیله متغیرهای مستقل تبیین شده و همچنین بر اساس مقدار میانگین ارائهشده، عاملهای ساختار جمعیت و اقتصادی بیشترین اثرگذاری را بر خالص مهاجرت در شهرستانهای مرزی دارند. بنابراین، نابرابری در شهرستانهای مرزی یک عامل مهم در میزان خالص مهاجرت است و عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی، جمعیتی و محیطی اثر متفاوتی بر هر کدام از شهرستانها دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
111 - ارائه راهکارهای کالبدی در راستای تقویت تعاملات اجتماعی(نمونه موردی: خیابان شهید بهشتی شمالی)
وجیهه صحت پور رمضانعلی نادری مایوانخیابان به عنوان یک فضای شهری، یکی از مهمترین مکانهایی است که محل برخوردهای چهره به چهره و عرصه تعاملات اجتماعی شهروندان به شمار میرود. وجود بحران ترافیک وسایل نقلیه و پایین بودن کیفیت کالبدی باعث کمبود شدید فضای عمومی با قابلیت پذیرش تعاملات اجتماعی شده است. تقویت فض چکیده کاملخیابان به عنوان یک فضای شهری، یکی از مهمترین مکانهایی است که محل برخوردهای چهره به چهره و عرصه تعاملات اجتماعی شهروندان به شمار میرود. وجود بحران ترافیک وسایل نقلیه و پایین بودن کیفیت کالبدی باعث کمبود شدید فضای عمومی با قابلیت پذیرش تعاملات اجتماعی شده است. تقویت فضاهای عمومی وسیلهای برای رویارویی با این پراکندگی و نگرانیهای مرتبط با آن است. تقویت حس با هم بودن از طریق ایجاد انواع فضاهای عمومی امکانپذیر است. از سوی دیگر حضور محیطهای طبیعی دست نخورده در درون شهرها، از پتانسیلهای مهم شهر در خلق فضای عمومی شهری جدید و تقویت حیات مدنی و ارتباطات اجتماعی در بین ساکنین شهر میباشد. لذا، ساماندهی این فضاها ضمن تبدیل آنها از فضای بیدفاع به فضای امن شهری، زمینهای برای حضور در فضا و تقویت ارتباطات و تعاملات اجتماعی در شهرها و میان ساکنین را فراهم مینماید که این امر به برقراری و تقویت حیات مدنی در شهر منجر میشود. پدیده فضای بدون دفاع شهری و اثری که بر وجدان جمعی میگذارد میتواند رابطه سالم انسان- شهر را به رابطهای منفصل و گاه خصمانه نسبت به محیط بدل سازد. زیرا تا فرد در محیط و فضا احساس آرامش نکند و همواره در نگرانی به عنوان یک قربانی بسر برد، نمیتواند قابلیتها و ارزشهای خود را به نمایش گذاشته و نقش اجتماعی خود را به نحو مطلوبی ایفا کند. در این پژوهش که هدف ان ارتقا تعاملات اجتماعی در محور شهید بهشتی شمالی (حد فاصل بین میدان شهید و چهاراه صفا) است از روش تحقیق ترکیبی (تحلیلی– توصیفی) استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که افزایش راحتی و شفایت محور برای افراد حاضر در محدوده، ایجاد کف سازی های زیبا و مناسب، ایجاد نفوذپذیری مطلوب برای محدوده می توان به افزایش تعاملات اجتماعی در این محدوده کمک بسیار زیادی نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
112 - تحلیل شناختی انسانوارگی در گفتمان قرآنی برمبنای نظریۀ فضاهای ذهنی و ادغام
کبری راستگو مریم حسامینظریۀ "فضاهای ذهنی و ادغام" بهعنوان یکی از الگوها و ابزارهای نسبتا نوظهور دانش زبانشناسیِ شناختی، نقش بسزایی در معناشناسی قرآن و تحلیل سازوکارهای معنایی این کلام وحیانی دارد. براین اساس پژوهش حاضر برآن است تا بهمنظور تسهیل درک مفهومی شگرد بیانی "انسانوارگی" و اقامۀ چکیده کاملنظریۀ "فضاهای ذهنی و ادغام" بهعنوان یکی از الگوها و ابزارهای نسبتا نوظهور دانش زبانشناسیِ شناختی، نقش بسزایی در معناشناسی قرآن و تحلیل سازوکارهای معنایی این کلام وحیانی دارد. براین اساس پژوهش حاضر برآن است تا بهمنظور تسهیل درک مفهومی شگرد بیانی "انسانوارگی" و اقامۀ پاسخی درخور به دلایل معنایی در ورای کاربست این صنعت در آیات و مفاهیم قرآنی، از این الگوی شناختی سود جوید. پژوهش پیشِرو، ضمن کاربست روش توصیفی-تحلیلی در تحلیل دادههای قرآنی نشان داد که آرایۀ انسانوارگی اساسا در ذهن و زبان رخ میدهد، و همانگونه که محسوسات معمولا اساسی تجربی برای انعکاس مفاهیم انتزاعی و مجرد هستند، قرآن کریم نیز حقایق عقلی بسیاری را در مقیاس بشری و متناسب با مخاطب انسانی تبیین کرده است. رهیافت دیگر اینکه یکی از انگیزههای کاربست انسانوارگی در گفتمان قرآنی، فلسفۀ وحدت وجود است؛ طبق این فلسفه، همۀ پدیدههای محسوس و انتزاعی جهان هستی درهم آمیخته و متحد میباشند. همچنانکه یکی از اهداف فرعی نظریۀ فضاهای ذهنی و ادغام، حرکت از کثرت به وحدت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
113 - ارزیابی دیدگاه مارتا نوسباوم در باب غیر نسبی بودن فضایل در رویکرد ارسطویی
محمد سعید عبداللهی محمدعلی عبداللهیچیستی، نقش و نحوه اکتساب فضایل در اندیشه ارسطو جایگاهی مهم دارد. او تلاش میکند بشکلی ساختارمند به غایت و هدف آدمی از فراچنگ آوردن فضایل دست یابد. مارتا نوسباوم، ارسطوشناس معاصر، بر این باور است که برخی از فیلسوفان معاصر گرچه خود را ارسطویی میدانند اما در نقطهیی محوری ب چکیده کاملچیستی، نقش و نحوه اکتساب فضایل در اندیشه ارسطو جایگاهی مهم دارد. او تلاش میکند بشکلی ساختارمند به غایت و هدف آدمی از فراچنگ آوردن فضایل دست یابد. مارتا نوسباوم، ارسطوشناس معاصر، بر این باور است که برخی از فیلسوفان معاصر گرچه خود را ارسطویی میدانند اما در نقطهیی محوری با او اختلافی چشمگیر دارند. اشتباه آنها رویکرد نسبیگرایانه به فضایل ارسطویی است. این رویکرد آشکارا با دیگر آراء ارسطو ناسازگاری دارد. ارسطو مدافع توصیفی عینی و یگانه از خیر بشر یا سعادت انسان بود. اخلاق فضیلت ارسطو این توان را دارد که بسیاری از آنچه نسبیگرایان بدنبال آن هستند را برآورده سازد و در همان حال، ادعای عینیت نیز داشته باشد؛ به این بیان که نسبی بودن بر اساس یک زمینه خاص، بمعنای نسبیگرایی نیست، همانگونه در دیگر علوم مانند پزشکی و دریانوردی، به زمینهیی خاص توجه میشود و این بمعنای نسبیگرایی نیست. به باور نوسباوم، فضایل ارسطویی بهتر از فضیلتهای مدنظر نسبیگرایان میتواند فضیلت را توضیح دهد، البته زمانی که ویژگیهای زمینهیی بدقت بررسی شده و به ویژگیهای مشترک و غیرمشترک توجه شود تا بهترین انتخاب صورت گیرد. در این مقاله پس از بیان دیدگاه نوسباوم در باب فضایل ارسطویی، به بررسی سه اشکال به نظریۀ او پرداخته و در نهایت روشن خواهیم ساخت که چگونه فضایل در اندیشه ارسطو غیرنسبیند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
114 - نقش شهرهای مصرفی در زندگی شهروندان با رویکرد مردمنگارانه (مورد مطالعه: شهر کرمانشاه)
محمد جواد سامانی نژاد ندا خداکرمیان گیلان اسدالله بابایی فردامروزه تمامی شهرها در تکاپوی ایجاد امکانات برای مصرف هستند. درواقع شهرها بهواسطه امکاناتی که برای مصرف فراهم میکنند تعریف میشوند. مصرف انبوه از یکسو باعث تغییر شهری ازجمله رشد قارچ گونه مراکز خرید، فروشگاهها، مراکز فراغتی و ... شده است و از سوی دیگر، شهر نیز با طرا چکیده کاملامروزه تمامی شهرها در تکاپوی ایجاد امکانات برای مصرف هستند. درواقع شهرها بهواسطه امکاناتی که برای مصرف فراهم میکنند تعریف میشوند. مصرف انبوه از یکسو باعث تغییر شهری ازجمله رشد قارچ گونه مراکز خرید، فروشگاهها، مراکز فراغتی و ... شده است و از سوی دیگر، شهر نیز با طراحی فضاهای مصرفی خاص، شیوههای گوناگون مصرف را برای شهروندان به وجود آورده است. شهرنشینی در شهر کرمانشاه نیز بهطور فزاینده بهسوی مصرفی شدن پیش رفته است. با این وجود، بیشتر مطالعاتی که به بررسی شهر و کلانشهرها پرداختند مسائلی مانند تغییرات جمعیت، مهاجرت، بیکاری، ناامنی، حاشیهنشینی، انباشت ثروت، اقتصاد و خدمات اجتماعی را در بر میگیرند؛ با توجه به این موضوع، انجام دادن پژوهشهای مختلف در این زمینه حکم زیربنا برای مطالعات بینرشتهای در زمینه شهرها و مصرف دارد. البته رشد تغییرات و دگرگونیهایی که در مصرف شهرها به وجود آمده؛ باعث توجه بیشتر به این موضوع شده است. این پژوهش، فرایند مصرف در شهرهای مدرن را بررسی کرده و نقش آن در زندگی شهروندان مورد بحث قرار داده است. در این پژوهش از روش تحقیق مردمنگاری استفاده شده و تکنیک گردآوری دادهها شامل: مشاهده مشارکتی و مصاحبه عمیق است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که فضاهای تجاری، طراحی خاصی را در معماری شهر به وجود آوردند. معیارهایی در طراحی شهر وجود دارد که منجر به خلق فضایی دلنشین و تحریککنندهای برای مصرف میشود، رنگهایی که در فضاهای تجاری به کار گرفته میشوند در درخشندگی فضاها نقش حیاتی دارند و کمک بهسزایی در خلق زیبایی کالاها دارند. ورودیهای متعدد، راهروهای عریض، نورگیرهای فراوان و چشماندازها مرکزی زیبا در مراکز خرید امکان تشویق بیشتر افراد به داخل پاساژ را فراهم میآورند. پرسهزنان با قدم زدن در شهر هویت خود را تغییر میدهند. همچنین مراکز خرید خود شامل: فضای خردهفروشی، هتلها، رستورانها، تسهیلات تفریحی هستند که با امکانات متفاوتی که در اختیار افراد میگذارند باعث خرید هر چه بیشتر افراد و مصرفگرایی میشوند. از سوی دیگر، مراکز خرید به عنوان یکی از اشکال جدید خرید، نقش مؤثری در اعتیاد افراد به خرید دارند. اعتیاد به خرید گاهی افراد را وسوسه به خرید بیش از اندازه میکند در پی آن اضطراب و نگرانی برای افراد به وجود میآید. بر این اساس، افراد در هنگام مصرف و خرید کالاها هویت خود را از دست داده و یا آن را بازنمایی میکنند و هویت جدیدی را به وجود میآورند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
115 - واکاوی ویژگیهای ترکیب کنندههای فضایی در حوضخانه خانههای تاریخی اصفهان (دورههای صفوی و قاجار)
سارا روح الامین محسن افشاریدر معماری مناطق کویری ایران، آب عنصر حیات و ادامه زندگی بوده است؛ لذا ترفندهای خاصی در آفرینش عناصر معماری به کار گرفتهاند تا موجبات آسایش و راحتی زندگی ساکنین را فراهم آورند. یکی از مواردی که در خانههای شهر اصفهان با استفاده از عنصر آب، شکل گرفته حوضخانه میباشد. تا چکیده کاملدر معماری مناطق کویری ایران، آب عنصر حیات و ادامه زندگی بوده است؛ لذا ترفندهای خاصی در آفرینش عناصر معماری به کار گرفتهاند تا موجبات آسایش و راحتی زندگی ساکنین را فراهم آورند. یکی از مواردی که در خانههای شهر اصفهان با استفاده از عنصر آب، شکل گرفته حوضخانه میباشد. تاکنون پژوهشهای بسیاری در مورد خانههای تاریخی اصفهان انجام شده، ولی فضای حوضخانه چندان مورد توجه قرار نگرفته است. این پژوهش با هدف بررسی کیفیت ویژگیهای ترکیب کنندههای فضایی حوضخانه در خانههای تاریخی اصفهان انجام شده است. پژوهش حاضر در راستای این هدف به دنبال پاسخگویی به این سوالات میباشد؛ ترکیب کنندههای فضایی در حوضخانه خانههای تاریخی اصفهان چه ویژگیهایی دارند؟ و چگونه ایفای نقش میکنند؟ روش تحقیق این پژوهش کیفی با هدف کاربردی و با رویکرد توصیفی- تاریخی به واکاوی ویژگیهای ترکیب کنندههای فضایی حوضخانه در خانههای تاریخی اصفهان دورههای صفوی و قاجار میپردازد. با توجه به مواردی همچون تخریب خانههای تاریخی، خالی از سکنه بودن، تغییرکاربری دادن خانهها به هتل، موزه و سایر موارد، عدم وجود اسناد و نقشه برخی از خانههای تاریخی، 20 خانه تاریخی دارای حوضخانه در شهر اصفهان مربوط به دورههای ذکر شده شناسایی و بررسی گردید. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که حوضخانهها به وسیله درها، پنجرهها و ستونها با سایر فضاهای خانه در ارتباط هستند. در حوضخانهها با استفاده از ویژگیهای ترکیب کنندههای فضایی؛ همچون بسط نوری و چشم اندازی و بسط فضایی افقی و عمودی، مکان منعطفی شکل گرفته است. حوضخانهها از نظر همجواری به پنج گروه تقسیم شدهاند؛ گروهی از حوضخانهها فاقد همجواری هستند. گروهی از آنها به صورت یکرو، گروه دیگر به صورت دورو، گروه چهارم با سه فضا و گروه آخر با چهار فضا در ارتباط هستند. ۱۲ عدد از حوضخانههای مورد پژوهش دارای صفه و بقیه صفه ندارند. در پژوهش حاضر حوضخانهها دارای نورگیر سقفی یا دیواری و در برخی از آنها نورگیر به هر دو صورت سقفی و دیواری وجود دارد. در نُه عدد از حوضخانههای مورد پژوهش، غلام گردش موجود است. گروهی از حوضخانهها بسط نوری و چشم اندازی به سمت خارج و بقیه بسط نوری و چشم اندازی به سمت داخل دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
116 - ارزیابی مدل ساختاری و سازمان فضایی مدارس در دوره قاجار و پهلوی اول (نمونه موردی مدارس تبریز و ارومیه)
زهرا فرزانه سحر طوفان آرش ثقفی اصلمعماری مدارس سنتی غالباً به صورت متقارن حول یک یا دو محور عمود برهم شکل گرفته¬اند. عناصر اصلی ساختمان مدرسه در دو سوی محور واقع شده و طرح حیاط بهگونهای است که مرکزیت حیاط و استخوان¬بندی کل را تقویت می¬نماید. در معماری مدارس سنتی، طراحی و ساخت فضا با توجه به قابلیت¬های چکیده کاملمعماری مدارس سنتی غالباً به صورت متقارن حول یک یا دو محور عمود برهم شکل گرفته¬اند. عناصر اصلی ساختمان مدرسه در دو سوی محور واقع شده و طرح حیاط بهگونهای است که مرکزیت حیاط و استخوان¬بندی کل را تقویت می¬نماید. در معماری مدارس سنتی، طراحی و ساخت فضا با توجه به قابلیت¬های ادراکی و نیازهای مادی و معنوی انسان انجام می¬شده است. هدف اصلی پژوهش شناخت سازمان فضایی، بررسی و مقایسه عناصر، و الگوهای ساختاری مدارس تبریز و ارومیه در دوره قاجار و پهلوی اول است. در این مقاله ابتدا از نظر کیفی به بررسی الگوهای ساختاری و سازمان فضایی و کیفیت مدارس پرداخته و سپس با مقایسه و ارزیابی یافته¬های پژوهش، به منظور تجزیه و تحلیل آماری، پردازش داده¬های کمی با استفاده از شاخص¬ها و آزمون¬های آماری انجام شده است. این پژوهش با برگزیدن دو دوره¬ی تاریخی متوالی (قاجار و پهلوی) به عنوان نقطه¬ی آغازی در تغییر و تحول ساختار مدارس می¬¬پردازد. پژوهش با رویکرد کاربردی و روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، با استفاده از جمع¬آوری اطلاعات به صورت میدانی و کتابخانه¬ای به بررسی الگوهای مدارس در این دوره¬ها میپردازد. تکنیک جمع¬آوری اطلاعات به وسیله پرسشنامه بسته به پاسخ محققین و تحلیل داده¬های جمع¬آوری شده با SPSS روش آمار توصیفی چولگی و کشیدگی و نمودار هیستوگرام جهت مقایسه مدارس دوره قاجار و پهلوی، با استفاده از تحلیل¬های آماری و همبستگی و آزمون شاخصهای دریافتی انجام، و در نهایت نتایج استخراج شده است. مقدار عددی ضریب آلفای کرونباخ با در نظر گرفتن 9 سؤال پرسشنامه برابر با 707/0 بوده که نشان می¬دهد پایایی پرسشنامه متوسط می¬باشد. جهت بررسی تطبیقی مدارس، مدرسه دارالفنون تبریز، رشدیه تبریز، فردوسی تبریز، انوشیروان تبریز، چمران ارومیه، طب ارومیه، توحید تبریز (پروین اعتصامی) از مدارس دوره قاجار و پهلوی انتخاب شدند. سپس شاخص¬های موردنظر، جهت مقایسه، تعیین و بررسی¬ها انجام گرفت. بر این اساس مهمترین نتیجه این پژوهش بهرهمندی از الگوهای طراحی مناسب همچون محوریت، لایه¬لایه بودن، حیاط¬های متداخل، انعکاس و تنوع در معماری مدارس و کشیدگی پلان¬ها و ورودی در مرکز، اهمیت تنظیم شرایط محیطی، کشیدگی شرقی، غربی و آفتابگیر بودن از یک طرف مهم هست، و از طرف دیگر عصر، عصر نئوکلاسیک بوده، ساختمانها اکثراً در اروپا متقارن بوده و تأثیرپذیری از غرب چه در آموزش¬های مدارس، چه در شکل و کالبد مدارس مهم بوده است. در نتیجه فضاهای آموزشی از مسجد مدرسه با الگوی حیاط مرکزی بعدها به مدارس با الگوی پلان کشیده تبدیل شده است و تحول آموزشی در دوره قاجار از مفهوم تداوم شکلی- کالبدی قالب معماری سنتی ایرانی تبعیت کرده و آیتم¬هایی مانند حیاط مرکزی و مدول و قاب¬بندی نماها و تقارن، درون¬گرایی و هندسه مناسب و... دیده می¬شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
117 - تبیین و سنجش مؤلفههای مؤثر بر نظام پنهان فضایی در خانههای اواخر قاجار و اوایل پهلوی در بهبهان
ماهرخ موسوی نسب ویدا تقوایی محمدابراهیم مظهریخانه بهعنوان تجلیگاه فرهنگ ساکنان آن، نظام فعالیتی، ارزشها و الگوهای رفتاری آنان را مینمایاند. پژوهش حاضر با هدف شناخت نقشه پنهان مسکن سنتی بهبهان و تبیین مؤلفههای مؤثر بر آن، به سنجش میزان تأثیر متغیرها و وزنیابی آنها نسبت به هم خواهد پرداخت. روش پژوهش با تکن چکیده کاملخانه بهعنوان تجلیگاه فرهنگ ساکنان آن، نظام فعالیتی، ارزشها و الگوهای رفتاری آنان را مینمایاند. پژوهش حاضر با هدف شناخت نقشه پنهان مسکن سنتی بهبهان و تبیین مؤلفههای مؤثر بر آن، به سنجش میزان تأثیر متغیرها و وزنیابی آنها نسبت به هم خواهد پرداخت. روش پژوهش با تکنیکی آمیخته شامل روشهای توصیفی و تحلیل محتوا در بخش نظری و تاریخی و همبستگی و علیمقایسهای به صورت میدانی در بخش مطالعات موردی است. در گام اول، پرسشنامههایی محققساخته با توجه به حجم نمونه در اختیار ساکنین 30 خانه در بافت مسکونی سنتی بهبهان جهت تحلیل آمارههای توصیفی که به وسیله نرم افزار SPSS تحلیل میشوند؛ قرار میگیرد. در گام بعدی، مصاحبههایی برگرفته از سؤالات پژوهش از جامعهای 10 نفره از کارشناسان که به روش گلوله برفی انتخاب شدند، تدوین و با تحلیل آنها آمارههای استنباطی استخراج میگردد. سپس، به مقایسه امتیازات پرسشنامهها و مستندات پل- چهارراه و بارانداز بودن بهبهان پرداخته میشود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که اقتضائات معیشتی، فرهنگی و اجتماعی ناشی از جغرافیای منطقه و ارتباطات با تجار و اغیار، بر وزن مؤلفههای نظام فضایی خانههای سنتی بهبهان تأثیر گذارده است. این امر در جهتگیری خانهها و شکلگیری اجزای نظام فضایی با مقاصد معیشتی، قابل رویت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
118 - چارچوب فرآیند ادراکی متعالیه به منظور ادراک کیفیت زیباییشناسی فضا (برهمگذاری دیدگاه علوم جدید و حکمت متعالیه)
سارا دانشمند کاوه فتاحیدر حوزه هنر و معماری، کیفیت زیباییشناسی به عنوان یکی از انواع کیفیت ها، در تحقیقات قدیم و جدید مورد توجه بوده است. هرچند امروزه در مطالعات شهرسازی و معماری در مورد شناخت کیفیت زیباییشناسی فضا و چگونگی ادراک آن با استفاده از عبارت اتمسفر، تلاش هایی انجام گرفته است اما چکیده کاملدر حوزه هنر و معماری، کیفیت زیباییشناسی به عنوان یکی از انواع کیفیت ها، در تحقیقات قدیم و جدید مورد توجه بوده است. هرچند امروزه در مطالعات شهرسازی و معماری در مورد شناخت کیفیت زیباییشناسی فضا و چگونگی ادراک آن با استفاده از عبارت اتمسفر، تلاش هایی انجام گرفته است اما در متون حکما و فلاسفه اسلامی رساله جداگانهای در این باب نوشته نشده و محققین در متون قدیم و جدید از عبارات متعدد و گاه ناهمخوان بهره گرفتهاند. همچنین در بیان فرآیندهای ادراکی آن نیز اتفاق نظری صورت نگرفته است. از اینرو پژوهش با تکمیل مراحل و عبارات به کار رفته در علوم جدید با کمک حکمت متعالیه ملاصدرا، به معرفی چهارچوب فرآیند ادراکی متعالیه و بیان جزییات آن میپردازد. مطالعه به روش توصیفی- تحلیلی، در ابتدا به توصیف دیدگاه سه نسل از نظریه پردازان و در ادامه به تحلیل آنها و در نهایت به برهمگذاری دیدگاه محققین جدید و حکمت متعالیه ملاصدرا میپردازد تا چهارچوب ابتکاری جامعی که در برگیرنده تمامی دیدگاه هاست ارائه دهد. نتایج کار شامل شناسایی 5 عمق برای فرآیند ادراکی، ارائه یک الگوی سه گانه برای بیان کیفیت فرآیند ادراکی با عبارات به کار رفته محققین پیشین و نیز استخراج چهارچوب فرآیند ادراکی متعالیه است. این چهارچوب قابلیت تحقیق در زمینه بین رشتهای را افزایش میدهد و از آنجا که دامنه لغات برای ارتباط دهی علوم مختلف گسترده است، بستری برای هماهنگی فرآیندهای ادراکی از دیدگاه علوم مختلف ایجاد میکند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
119 - نقش آموزش کارآفرینی خودکارآمدی در دانش آموزان ابتدایی
گلنار صالحی خواه رویا صراط نهایی مقدس علی محمدیکارآفرینان تاثیر بسیاری در رشد اقتصادی یک کشور دارند، از این رو پرورش نسل کارآفرین و آماده سازی آنها برای فعالیتهای اقتصادی اهمیت فراوانی دارد. آنچه باعث میشود استعداد کارآفرینی به ورطه عمل آمده و نمود پیدا کند، خودکارآمدی کارآفرینانه است که در نهایت منجر به قصد کارآفری چکیده کاملکارآفرینان تاثیر بسیاری در رشد اقتصادی یک کشور دارند، از این رو پرورش نسل کارآفرین و آماده سازی آنها برای فعالیتهای اقتصادی اهمیت فراوانی دارد. آنچه باعث میشود استعداد کارآفرینی به ورطه عمل آمده و نمود پیدا کند، خودکارآمدی کارآفرینانه است که در نهایت منجر به قصد کارآفرینی میشود. با توجه به ضرورت آموزش کارآفرینی در ترویج کارآفرینی و نیز مناسب بودن دوران کودکی برای ایجاد نگرش عمیق دربارة کارآفرینی, باید برنامه های آموزشی دورة دبستان در راستای آگاهی و تقویت نگرش به سوی کارآفرینی هدف گذاری و اجرا شوند. و از آنجایی که توجه روزافزون محققان به آموزش کارآفرینی، فقدان شواهد تجربی در مورد چگونگی آمادگی برای آموزش کارآفرینی در سنین پایین وجود دارد. بنابراین، این مطالعه به بررسی تأثیر محیط یادگیری در فضای باز و آموزش کارآفرینی بر خودکارآمدی کارآفرینی دانشآموزان میپردازد. یافتهها نشان داد که محیط یادگیری در فضای باز ارتباط تنگاتنگی با آموزش کارآفرینی و خودکارآمدی کارآفرینی دارد. دوم، آموزش کارآفرینی نقش مهمی در میانجیگری رابطه بین محیط یادگیری در فضای باز و خودکارآمدی دانش آموزان دارد. تحقیقات ما بینشی به محققان آینده ارائه می دهد که آموزش ابتدایی نقش مهمی در رشد و توسعه خودکارآمدی و مقاصد کارآفرینی ایفا می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
120 - بررسی تاثیر مولفههای ادراکات محیطی فضاهای آموزشی بر ارتقای یادگیری دانشآموزان
نازنین یارمحمدیان سعید عظمتی سارا طاهرسیماهر کودک در مدرسه بخش مهمی از عمر خود را میگذراند که هدف از این حضور در مدارس آموختن و پرورش توانایی و مهارت کودک و رفتارهای فردی و اجتماعی است. طراحی نامناسب محیط مدرسه سبب نارضایتی ، خستگی و کاهش یادگیری آنها میشود. اهمیت به ويژگي هاي روحي دانشآموزان و الگوهاي رفتا چکیده کاملهر کودک در مدرسه بخش مهمی از عمر خود را میگذراند که هدف از این حضور در مدارس آموختن و پرورش توانایی و مهارت کودک و رفتارهای فردی و اجتماعی است. طراحی نامناسب محیط مدرسه سبب نارضایتی ، خستگی و کاهش یادگیری آنها میشود. اهمیت به ويژگي هاي روحي دانشآموزان و الگوهاي رفتاری آنها در طراحي محيط هاي آموزشي و مدارس ، ميتواند به يادگيري آنان و شكوفايي استعدادهای آنها كمك كند. درنتیجه، طراحي مدرسه و فضای آموزشی با توجه به نيازهاي ويژه كودكان، از اهميتي ويژه برخوردار است. آنچه كه اين مقاله به آن پرداخته جنبه هاي متفاوت تاثير فضاي آموزشي و مولفههای ادراکات محیطی اين فضاها بر يادگيري كودكان با رويكرد ارتقای یادگیری دانشآموزان میباشد. پژوهش حاضر، به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش انجام تحقیق، تحقیق پیمایشی- تحلیلی میباشد. پژوهشگر به منظور سنجش ديدگاه دانشآموزان ، با مطالعه و دستهبندی پژوهش های پیشین به تدوين جدول هدف- محتوا پرداخته است و با توجه به اين جدول پرسشنامهای طراحي کرده است، و همچنین از روش نمونهگیری تصادفی ساده استفاده شده است.برای بررسی روایی سازه 40 پرسشنامه بین متخصصان توزیع گردید و از تحلیل عاملی تأییدی و نرمافزار SPSS بهمنظور بررسی روایی سازه استفاده شده است. نتيجه حاصل از این پژوهش بيان ميكند كه مولفههایی برگرفته از ادراک محیطی، نظیر: تنوع چیدمان مبلمان و مبلمان انعطافپذیر و متحرک، فضاهایی با امکان تعاملات مشارکتی، ترکیب متناسب رنگ در فضا، ورودی و مسیرهای خوانا و دعوت کننده، زمین شنبازی، حضور آب، تراس هایی در امتداد کلاسها در طبقات، پارک مشارکتی، گودال باغچه، پنجره های قدی و نورگیر و... در ارتقای یادگیری دانشآموزان موثر عمل می نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
121 - ارائه الگوي کسبوکار كوچك در فضاي مجازي با رويكرد كارآفريني
حامد بهادریان سراج الدين محبي حسين منصوريهدف از انجام این پژوهش ارائه الگوي کسبوکار كوچك در فضاي مجازي با رويكرد كارآفريني است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از از نظر گردآوری دادهها پیمایشی - توصیفی است، رویکرد تحقیق استدلال استقرایی و راهبرد تحقیق آمیخته اکتشافی می باشد که در مرحله اول آن از تحقیق کیفی و در مر چکیده کاملهدف از انجام این پژوهش ارائه الگوي کسبوکار كوچك در فضاي مجازي با رويكرد كارآفريني است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از از نظر گردآوری دادهها پیمایشی - توصیفی است، رویکرد تحقیق استدلال استقرایی و راهبرد تحقیق آمیخته اکتشافی می باشد که در مرحله اول آن از تحقیق کیفی و در مرحله دوم از تحقیق کمی استفاده میگردد. روش گردآوری اطلاعات در بخش کیفی، استفاده از مصاحبه عمیق بوده است، بدین منظور از جامعه پژوهشی که شامل کارشناسان و مدیران حوزه کسبوکار در فضای مجازی و اساتید حوزه نرمافزار (کسبوکار)، نمونه گیری نظری صورت گرفت و از این طریق، با سی نفر مصاحبه هایی انجام شده است. در بخش کمّی پژوهش با استفاده از پرسشنامه داده ها گردآوری شدند. روش نمونهگیری در این مطالعه تصادفی طبقهای بهصورت نسبتی بود. برای تعیین حجم نمونه در یک جامعه محدود به روش کوکران 77 نفر انتخاب گردید. در بخش کیفی(گراندد تئوری) تجزیهوتحلیل دادهها بر اساس نظریه مبنایی و از فرآیند کدگذاری استفاده شد. در بخش کمی پژوهش پس از جمعآوری و تلخیص دادهها، با استفاده از نرمافزارهای SPSS 24 و PLS Smart 2 آزمونهای توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی و مدلسازی معادلات ساختاری اکتشافی – تحلیل استفاده شد. یافته ها نشان داد شناخت روابط انسانی، سرمایه گذاری در کارآفرینی، همگامیبا تغییرات پر شتاب دنیا، الزامات کسب و کار مجازی، شناخت ویژگیهای بازار و ویژگیهای خریدار، عوامل موثر بر الگوي کسبوکار كوچك در فضاي مجازي با رويكرد كارآفريني هستند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
122 - بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت عمومی کاربران و نظارتپذیری فضاها در پارکهای شهری به منظور ارتقا سطح امنیت کودکان با استناد بر نظریه گرافها (مطالعه موردی: پارک شفق تهران)
سعید عظمتی کیمیا جمشیدزاده<p>نیاز به امنیت، همواره از بنیادی‌ترین نیازهاي انسان در جامعه بشري به شمار می‌رود. در این میان، ایمنی و امنیت گروه‌های آسیب‌پذیر و به‌ویژه کودکان به‌عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه، از اهمیت خاصی برخوردار است. حضور فعال مردم در چکیده کامل<p>نیاز به امنیت، همواره از بنیادی‌ترین نیازهاي انسان در جامعه بشري به شمار می‌رود. در این میان، ایمنی و امنیت گروه‌های آسیب‌پذیر و به‌ویژه کودکان به‌عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه، از اهمیت خاصی برخوردار است. حضور فعال مردم در شهر از عوامل افزایش امنیت در فضای شهری است تسلط و دیدن فضا و دیده شدن توسط مردم موجب ایجاد حس امنیت است. پژوهش حاضر با روش ترکیبی کمی و کیفی با جامعه تحقیق متشکل از 25 نفر متخصص است که در چارچوب مصاحبه‌ای باز و به روش نمونه‌گیری هدفمند با تکنیک گلوله برفی انتخاب شد و به تحلیل دیدگاه‌ها در نرم‌افزار اس پی اس اس پرداخته شده است. در ادامه با توجه به ضرایب به‌دست‌آمده از متغیرهای پژوهش به تولید گراف‌ها توسط نرم‌افزار گفی پرداخته شد. در نهایت به کمک نرم‌افزار دپث مپ شاخص‌های استخراج‌شده مرحله اول و دوم نظرسنجی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت و به کمک نرم‌افزار آی گراف به انطباق تحلیل پلان‌ها با گراف‌های تولیدشده در مرحله قبل پرداخته شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان‌دهنده آن است که کاربران در انتخاب پارک‌های شهری جهت امنیت کودکان خود، بیشتر به دنبال فضاهایی هستند که در جذب افراد خصوصاً بزرگ‌سالان کارآمد بوده و به والدین اجازه نظارت‌پذیری بر فضا را می‌دهد هستند. همچنین با توجه به مطالعات صورت گرفته، فضاهای فرهنگی از بعد عملکرد با رتبه 4.46 در پارک‌های شهری عامل اصلی در جذب افراد جهت مشارکت عمومی می‌باشد.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
123 - گذری بر کتاب «ابوطالب الصّحابی المفتری علیه» اثر عبدالزّهراء عثمان محمّد
محمدحسین فیض اخلاقیجناب ابوطالب، حامی رسول خدا صلی الله علیه و آله پس از وفات عبدالمطلب بود. جایجای تاریخ از حمایتهای بیدریغ ایشان از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و همچنین ایمان او سخن میگوید. با این وجود در چند روایت که در منابع اهل سنّت ثبت شده به وی تهمت بیایمانی زده شده است. چکیده کاملجناب ابوطالب، حامی رسول خدا صلی الله علیه و آله پس از وفات عبدالمطلب بود. جایجای تاریخ از حمایتهای بیدریغ ایشان از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و همچنین ایمان او سخن میگوید. با این وجود در چند روایت که در منابع اهل سنّت ثبت شده به وی تهمت بیایمانی زده شده است. بسیاری از دانشمندان برای دفاع از جناب ابوطالب، کتابها و مقالاتی را به نگارش درآوردهاند که «عبدالزهراء عثمان محمّد» از آن جمله است. کتاب وی با عنوان «ابوطالب، الصّحابی المفتری علیه» 14 بخش دارد که به پنج بخش کلّی فضایل اجداد رسول خدا صلی الله علیه و آله و ابوطالب، فرازهایی از زندگانی ابوطالب به همراه رسول خدا صلی الله علیه و آله، ایمان ابوطالب در اشعار وی و احادیث اهل بیت علیهم السلام، چرایی تهمت بیایمانی به ابوطالب و پنهانکردن عبادت توسّط ایشان و نقد حدیث دال بر بیایمانی ایشان ذیل آیه 26 سوره انعام قابل تقسیم است. این مقاله با هدف خلاصهکردن کتاب یادشده در پنج بخش سامان یافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
124 - مسئولیت مدنی داوران در داوری فضای مجازی
رضا شهیدی صادقیداوری ازجمله متداولترین روشهای حلوفصل مسالمتآمیز اختلاف در دعاوی داخلی و بینالمللی در خارج از دادگاههای دولتی است. در عصر حاضر مقوله داوری تجاری بینالمللی در میان بازرگانان به جهت سرعت رسیدگی افزونتر و صرفهجویی در هزینههای متحمله به طرفین بهمنظور فیصله اختلاف چکیده کاملداوری ازجمله متداولترین روشهای حلوفصل مسالمتآمیز اختلاف در دعاوی داخلی و بینالمللی در خارج از دادگاههای دولتی است. در عصر حاضر مقوله داوری تجاری بینالمللی در میان بازرگانان به جهت سرعت رسیدگی افزونتر و صرفهجویی در هزینههای متحمله به طرفین بهمنظور فیصله اختلافات، اهمیت مضاعفی پیدا کرده و لذا دسترسی جوامع جهانی به فناوریهای نوین ارتباطی موجب گردیده که مقوله داوری در فضای جهانشمول مجازی مطرح گردیده و موضوعیت یابد. لذا داور یا داوران وظایفی را بهموجب موافقتنامه داوری منعقده میان طرفین میپذیرند که در صورت عدم ایفای تعهدات و وظایف قراردادی مزبور و در نتیجه، ورود خسارت اعم مادی و معنوی و احراز رابطه سببیت، موجبات مسئولیت مدنی برای مشارالیهم فراهم میگردد. بهطورکلی نظام حقوقی حقوق عرفی علیالاصول برای داوران بینالمللی اصل مصونیت (معافیت) از مسئولیت را پذیرفته و در نظامهای حقوقی حقوق نوشته و نظام داوری کشور ایران، اصل مسئولیت مدنی داوران قبول شده است. حال پرسشی که به ذهن نگارنده متبادر میشود این است که چه آثار و احکامی بر مسئولیت مدنی داور در داوریهای مجازی مترتب است؟ در پاسخ باید گفت که به علت عدم تصویب قوانین و مقررات مستقل، صریح، جامع و منسجم در خصوص مسئولیت مدنی داور در فضای مجازی در حوزههای داخلی و بینالمللی و ذکر این نکته که داوری مجازی با داوری سنتی از لحاظ ماهوی واجد آثار یکسان میباشند و صرفاً در مسائل شکلی و تشریفات حاکم بر روند رسیدگی از یکدیگر متمایز میشوند، به نظر میرسد که مقوله مسئولیت مدنی داور در داوریهای سنتی و مجازی از حیث آثار و احکام، تفاوت چندانی با یکدیگر نداشته باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
125 - بهداشت و حقوق کودک در فضای مجازی
محمد طاعتی سرشکه سیده مریم اسدی نژادحق محوریترین مفهوم علم حقوق است،ابهام در تعریف و توصیف آن سبب ایجاد انتظارات نابجا و به تبع آن احساس بیعدالتی میگردد. با توجه به مفهوم انتزاعی حق، پژوهشگر برای رهایی از برداشت اشتباه باید به سراغ ابزارهای تحلیلی رود،استفاده از نظریه ی هوفلددر شناسایی و بسط انواع حقوق چکیده کاملحق محوریترین مفهوم علم حقوق است،ابهام در تعریف و توصیف آن سبب ایجاد انتظارات نابجا و به تبع آن احساس بیعدالتی میگردد. با توجه به مفهوم انتزاعی حق، پژوهشگر برای رهایی از برداشت اشتباه باید به سراغ ابزارهای تحلیلی رود،استفاده از نظریه ی هوفلددر شناسایی و بسط انواع حقوق به یاری پژوهشگر می آید. حق کودک نیز به واسطه ی جایگاه ویژه ایشان در پایه گذاری آینده اجتماع بشری از یک سو و از سوی دیگر آسیب پذیری ایشان به عنوان نخستین کسانی که در معرض هجوم مستقیم آسیب ها قرار میگیرند مورد حمایت خاص نهاد اجتماع قرار گرفته است،البته چگونگی نقض حقوق کودکان،در نقاط مختلف جهان متفاوت است.در کشورهای در حال توسعه، کودکان، بیشتر با فقر و پی آمدهای ناشی از آن مانند سوءتغذیه، کمبود امکانات بهداشتی، درمانی و آموزشی مواجهند و در کشورهای توسعه یافته،مشکلات اخلاقی و ضعف بنیاد خانواده گریبان گیر آنان است. در هر حال بازیگران اصلی این عرصه یعنی خانواده و بخش خصوصی و حاکمیت باید در تعاملی همه جانبه سعی در صیانت همه جانیه از این مفهوم نمایند.تنهایی،افسردگی،اضطراب،عزت نفس پایین و مشکلات جسمی همچون دیابت و خشکی چشم برخی از مشکلات احتمالی کودکان در استفاده بیش از حد و یا ورود زود هنگام به فضای مجازی است. اعتیاد به این فضا سبب کاهش انگیزه کودک برای تعامل با دیگران شده که خود اثرات منفی بر ارتباط شخصی و تعاملات اجتماعی او دارد. یکی از ساده ترین راه های جلوگیری از بروز این مشکل محدود کردن مدت زمان استفاده از اینترنت است.گسترش فضای مجازی و تاثیر فراوان این زمینه بر زندگی و هنجار لزوم صیانت از حقوق کوکان این عرصه را بدنبال می آورد، سعی نگارنده در این مقاله بر این است تا با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی در شناسایی حق و ساختار تحلیلی آن ، تعریف کودک و فضای مجازی و بهداشت و سلامت و همچنین شناسایی حقوق او در رابطه میان کودک با فضای مجازی در قوانین موضوعه ایران و سایر قوانین و اسناد بین المللی پرداخته و گوی به اعتدال زند. ﺩﺭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎﻱ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﺍﻱ ﺷﺎﻣﻞ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﻣﺘﻮﻥ،ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﺍﻣﺎﻧﺘﺪﺍﺭﻱ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
126 - تأثیر کیفیت فضاهای پشتیبانی مجتمع¬های بلندمرتبه بر میزان سطح رضایت-مندی ساکنین )نمونه مورد مطالعه: مجتمع مسکونی پردیس چمران، شیراز(
محمد کاظمی هادي كشميري زینب برزگری جیحونی<p>مسکن همان‌طور که به‌عنوان یک سرپناه مورد استفاده قرار می‌گیرد، دارای اهداف دیگری از قبیل ارائه خدمات متعدد و تأمین نیازهای افراد ساکن در آن مکان نیز است. زمانی که تصمیم به تعیین یک محل مشخص برای سکونت گرفته می‌شود، تأمین سطح قابل‌قبولی از رضا چکیده کامل<p>مسکن همان‌طور که به‌عنوان یک سرپناه مورد استفاده قرار می‌گیرد، دارای اهداف دیگری از قبیل ارائه خدمات متعدد و تأمین نیازهای افراد ساکن در آن مکان نیز است. زمانی که تصمیم به تعیین یک محل مشخص برای سکونت گرفته می‌شود، تأمین سطح قابل‌قبولی از رضایت‌مندی، دارای اهمیت ویژه‌ای است. افراد زمانی از محل سکونت خود رضایت دارند که جوابگوی نیازهای آن‌ها باشد. مردم اصلی‌ترین عامل مؤثر در معماری هستند؛ بنابراین، طراحان و معماران باید نسبت به تأمین و ارتقاء سطح رضایت‌مندی ساکنین مجموعه‌های مسکونی، نهایت سعی خود را بکار گیرند. در این مقاله، به‌منظور بررسی ارتقاء رضایت‌مندی و عوامل تأثیرگذار بر آن در مجتمع‌های مسکونی بلندمرتبه، عامل فضاهای پشتیبانی موردتوجه قرار گرفته است. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی از نوع همبستگی و بر اساس هدف کاربردی است. روش گردآوری داده‌ها، روش کتابخانه‌ای و برای داده‌های اصلی پژوهش، روش میدانی در نظر گرفته شده است. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه با ساکنان مجتمع مسکونی پردیس چمران و استفاده از پرسش‌نامه است. اطلاعات جمع¬آوری شده با استفاده از نرم‌افزار 25SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته ‌است. نتایج نشان می‌دهد اولین اولویت فضای پشتیبان مربوط به فضاهای خدماتی همچون وجود آسانسور باربر ... است، پس از آن وجود فضاهای جمع‌آوری و شوتینگ زباله‌ها در مجتمع، وجود فضای بازی با ایمنی و امنیت کامل برای کودکان و وجود فضاهای فروشگاهی در جهت تأمین نیازهای مجموعه برای ساکنین دارای اهمیت بودند.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
127 - راهکارهای مؤثر بر رشد انگیزشی کودکان کمتوان ذهنی بر پایه روانشناسی محیطِ فضاهای آموزشی
سارا محمدزاده اکبری مهدی حمزه نژاد راضیه فتحی<p>کودکان کم‌توان ذهنی به‌واسطه تفاوت در ویژگی‌های جسمانی، عقلانی، رفتاری و اجتماعی تمایز بسیار چشم‌گیری با سایر کودکان دارند. ازآنجایی‌که این قبیل از اختلالات، منجر به بروز مشکلات عدیده‌ای در زمینۀ رشد فردی و اجتماعی این کودکان می‌شود چکیده کامل<p>کودکان کم‌توان ذهنی به‌واسطه تفاوت در ویژگی‌های جسمانی، عقلانی، رفتاری و اجتماعی تمایز بسیار چشم‌گیری با سایر کودکان دارند. ازآنجایی‌که این قبیل از اختلالات، منجر به بروز مشکلات عدیده‌ای در زمینۀ رشد فردی و اجتماعی این کودکان می‌شود، در سال‌های اخیر، طراحی معماری فضاهای آموزشی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین و تأثیرگذارترین فضاها در بهره‌وری حداکثری از توانایی این کودکان محور توجه بسیاری از معماران قرار گرفته است. این پژوهش با هدف شناخت و ارائه راهکارهایی در راستای بهبود کیفیت فضاهای آموزشی کودکان کم‌توان ذهنی جامعه با تکیه بر دانش روانشناسی محیط سعی در ارتقاء رشد انگیزشی این کودکان دارد. بدین ترتیب پژوهش حاضر در راستای شناخت و پاسخگویی به این پرسش بوده که «در فرآیند بهبود حالات و اختلالات کودکان کم‌توان ذهنی چه مؤلفه‌ها و راهکارهایی در زمینۀ روانشناسی محیطی فضاهای آموزشی می‌تواند منجر به ارتقاء رشد انگیزشی این کودکان شود؟». روش تحقیق حاضر دارای ماهیت کیفی و وابسته به راهبرد توصیفی-تحلیلی است. پردازش این موضوع در ابتدا بر پایۀ مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای در راستای شناخت و تحلیل مولفه‌های محیطی مؤثر بر روان این کودکان بوده و در ادامه از بررسی‌های میدانی و مشاهده جهت تقویت روایی تحقیق بهره برده است. نتایج نشان می‌دهد که کودکان کم‌توان ذهنی به جهت برخورداری از ذهنی مضطرب‌ و آشفته‌تر نسبت به سایر کودکان حساسیت بیشتری در برخورد با محیط‌های گوناگون از خود بروز می‌دهند. در این راستا بهره‌گیری از عناصر معماری نظیر رنگ و فرم مناسب، جنس مصالح و تناسبات و همچنین ایجاد فضاهای اجتماع‌پذیر و فعالیت‌های مشارکتی در کنار بازی‌سازی‌های مطلوب در فضای آموزشی، تأثیر به‌سزایی در بهبود عملکرد ذهنی آنان داشته و منجر به افزایش آرامش ذهنی، استقلال فردی، ارتباطات اجتماعی و درنهایت ارتقاء رشد انگیزشی این کودکان در فضاهای آموزشی می‌گردد.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
128 - بررسی راهکارهای بهره¬وری مناسب از نور روز بهمنظور ارتقای کیفیت فضای داخلی (نمونۀ موردی کانال¬های نوری)
سیده مریم مجتبوی شکیلا صداقت<p>به‌کارگیری مناسب نور و روشنایی طبیعی در فضای داخلی می‌تواند علاوه بر ایجاد آسایش بصری، تأثیرات مثبتی را بر سلامت جسمی و روحی، رفتارها و نگرش‌ها، همچنین حالات و عملکرد ساکنان داشته باشد. همچنین نور روز طبیعی می‌تواند تقاضا برای سیستم روشنایی الکتری چکیده کامل<p>به‌کارگیری مناسب نور و روشنایی طبیعی در فضای داخلی می‌تواند علاوه بر ایجاد آسایش بصری، تأثیرات مثبتی را بر سلامت جسمی و روحی، رفتارها و نگرش‌ها، همچنین حالات و عملکرد ساکنان داشته باشد. همچنین نور روز طبیعی می‌تواند تقاضا برای سیستم روشنایی الکتریکی را کاهش دهد، لذا پرداختن به این مهم در محیط¬های داخلی ضروری است. هدف کلی این پژوهش، شناخت نقش نور روز در جهت ارتقای کیفیت فضای داخلی و افزایش سلامت انسان و نیز ارائه راهکار استفادۀ بهینه از نور خورشید است. در این راستا به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که نور روز را چگونه می¬توان به فضای داخل منتقل نمود و وجود آنچه تأثیراتی بر ابعاد مختلف سلامت مخاطب دارد؟ روش پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت کیفی و به لحاظ هدف کاربردی است و جهت گردآوری اطلاعات، از روش مطالعات کتابخانه¬ای و اسنادی استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت نقش و مفهوم نور روز در فضاهای داخلی و چگونگی بهره¬وری مناسب از آن پرداخته است و نشان می¬دهد که نورگیری توسط کانال¬های نوری باکیفیت بالاتری نسبت به نورگیری مستقیم از پوستۀ ساختمان و یا نورگیرهای سنتی انجام می¬شود. درنتیجه می¬توان گفت کانال¬ نوری انتخاب مناسبی برای انتقال نور روز است. این سیستم نور روز را با کیفیت بالا به عمق ساختمان انتقال داده و روشنایی فضاهای فاقد نور روز را تأمین نموده و درنهایت با پاسخ‌دهی به نیازهای انسان، موجب ارتقای کیفیت فضاهای داخلی و سلامت جسمانی، روحی، اجتماعی و ادراکی در انسان می¬شود؛ بنابراین می¬توان از کانال نوری به‌عنوان یکی از روش¬های مؤثر استفاده از نور روز بهره برد.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
129 - شناسایی مزایا و معایب و چالشهای پیش روی خانۀ هوشمند از منظر کاربران در شهر تهران
فاطمه چشمه عباس حبیبی<p>در دنیای امروز، فناوری‏ها به حدی از پیشرفت و توسعه رسیده‏اند که در سطح زندگی روزمره نیز غیر قابل چشم‏پوشی هستند. خانۀ ‌هوشمند نمایانگر تعریف جدیدی از فضای خانگی است که با ورود هرچه بیشتر فناوری به خانه‌ها همراه می‌باشد. جایگاه هوشمندسازی در چکیده کامل<p>در دنیای امروز، فناوری‏ها به حدی از پیشرفت و توسعه رسیده‏اند که در سطح زندگی روزمره نیز غیر قابل چشم‏پوشی هستند. خانۀ ‌هوشمند نمایانگر تعریف جدیدی از فضای خانگی است که با ورود هرچه بیشتر فناوری به خانه‌ها همراه می‌باشد. جایگاه هوشمندسازی در ایران، به‎عنوان یک پدیده وارداتی نیازمند مطالعه و بررسی‌های بیشتر است. هدف از این پژوهش پیدا کردن چالش‌های پیش ‌روی هوشمند‌سازی در خانه‌های ایرانی و دریافتن نوع نگرش کاربران به این موضوع است. در ادامه سعی شده است تا مزایا و معایب و نقاط قوت ‌و‌ ضعف خانۀ‌ هوشمند با تکیه بر تجربه زیسته کاربران شهر ‌تهران مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش برمبنای هدف یک تحقیق بنیادی و از حیث روش، یک مطالعه کیفی به شیوۀ مردم‏نگاريست که با انجام مصاحبه عمیق و نیمه‌ ساختار‌یافته با دو گروه کاربران بالفعل و ‌بالقوه خانۀ هوشمند در شهر تهران انجام شده ‌است. داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها با استفاده از نرم‌افزار اطلس‌تی نسخه 9 مورد تحلیل موضوعی قرار گرفته است. یافته‌های این پژوهش حکایت می‌کند که مؤلفه‌های مختلفی در میزان رضایت کاربران از هوشمندسازی خانه‌ها مؤثر هستند که در گروه کاربران بالفعل عبارتند از مؤلفه‌های؛ روان‌شناختی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زیرساخت و تکنولوژی و در گروه کاربران ‌بالقوه نیز شامل مؤلفه‌های؛ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد که علیرغم تصورات اولیه، کاربران بالفعل غالباً از زیستن در این فضاها احساس رضایت می‌کنند و حتی در‌صورت عدم‌ رضایت کامل، مزایای هوشمند‌سازی را انکار نمی‌کنند. درواقع مهم‌ترین چالش برای پذیرش خانۀ ‌هوشمند از دیدگاه هر دو گروه، هزینه‌های بالای آن است.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
130 - گزارههای پرتکرار در مفهوم دیالکتیک فضا در معماری
محمود اژدری<p>اصطلاح «دیالکتیک فضا» در معماری به تضادها و تقابل‌هایی اشاره دارد که در فضاها وجود دارد. این تضادها می‌توانند شامل مواردی مانند روشنایی و تاریکی، فشردگی و فضایی بودن، جنبه‌های متقابل مثل داخلی و خارجی و... باشند. این مفهوم در معماری، بیشتر چکیده کامل<p>اصطلاح «دیالکتیک فضا» در معماری به تضادها و تقابل‌هایی اشاره دارد که در فضاها وجود دارد. این تضادها می‌توانند شامل مواردی مانند روشنایی و تاریکی، فشردگی و فضایی بودن، جنبه‌های متقابل مثل داخلی و خارجی و... باشند. این مفهوم در معماری، بیشتر به طراحی فضاها و نحوه تأثیرگذاری آن‌ها بر رفتار و احساسات انسان‌ها می‌پردازد. یکی از مهم‌ترین گزاره‌های پرتکرار در مفهوم دیالکتیک فضا، تعادل میان تضادها است. در طراحی فضاها، تلاش برای ایجاد تعادل بین عناصر مختلفی مانند روشنایی و تاریکی، فضای باز و بسته، فضای داخلی و خارجی و... به‌عنوان یکی از اصول اساسی در نظر گرفته می‌شود. این تعادل می‌تواند به تعادل در روحیه و احساسات افراد کمک کند و فضا را برای استفاده بهینه از آنان فراهم کند. یکی دیگر از گزاره‌های مهم دیالکتیک فضا، تداخل و تعامل بین عناصر مختلف است. فضاها با ایجاد تداخل و تعامل بین مؤلفه‌های مختلف می‌توانند جذابیت بیشتری داشته باشند. به‌عبارت‌دیگر، فضاها با تنوع و تعدد عوامل، بیشترین تأثیر را بر رفتار و احساسات افراد دارند و این تعامل‌ها می‌تواند به وجود آورنده جوانب جذاب و پویایی در فضاها باشد. یکی از دیگر گزاره‌های پرتکرار، پیوند با محیط است. فضاها باید قادر باشند با محیط اطراف خود پیوند برقرار کنند و ارتباط مثبتی با آن داشته باشند. این ارتباط می‌تواند از طریق استفاده از مناظر طبیعی، ارتباط با فضاهای مجاور یا حتی ادغام با فضاهای شهری انجام شود. با توجه به این گزاره‌های پرتکرار، طراحان معماری می‌توانند فضاهایی را ایجاد کنند که تأثیرگذاری بیشتری بر رفتار و احساسات ساکنان داشته باشند و فضاهایی دارای جذابیت و تنوع بیشتری باشند. این اصول به طراحان کمک می‌کند تا فضاهایی باکیفیت و مناسب برای زندگی و کار انسان‌ها ایجاد کنند.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
131 - طراحی و تبیین مدل مفهومی آموزش کارکنان زن مدارس در فضای مجازی
عباداله احمدی نادر شهامت مسلم صالحی حامد خرم شکوه<p>در دنیایی که در آن ارتباطات آنلاین به یکی از محورهای اصلی تبادل اطلاعات و دانش تبدیل شده است، انتقال مداوم و به‌روز دانش به کارکنان زن آموزشی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ اما با توجه به چالش‌های فراوانی که در مسیر آموزش مجازی و آنلاین وجود دارد، نیاز به را چکیده کامل<p>در دنیایی که در آن ارتباطات آنلاین به یکی از محورهای اصلی تبادل اطلاعات و دانش تبدیل شده است، انتقال مداوم و به‌روز دانش به کارکنان زن آموزشی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ اما با توجه به چالش‌های فراوانی که در مسیر آموزش مجازی و آنلاین وجود دارد، نیاز به راهبردها و الگوهایی جامع و اثربخش احساس می‌شود. به همین دلیل یک مدل جدید و نوآورانه از آموزش در دوران فعلی پایگاه‌های آموزشی طراحی شد. در مرحله کیفی از بین استراتژی‌های پژوهش کیفی از نظريه داده بنیاد استفاده گردید و به تدوين مدلي جامع كه شامل عوامل علي، عوامل مداخله‌گر، عوامل زمینه‌ای، راهبردهای مدل مفهومی آموزش کارکنان زن مدارس در فضای مجازی است، پرداخته شد. مصاحبه عميق به‌عنوان اصلی‌ترین ابزار جمع‌آوری داده‌ها در این مرحله مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده درمجموع 143 مفهوم و 21 مقوله یا کد باز شناسایی و استخراج و در 6 دسته اصلی داده بنیاد قرار گرفتند. بر اساس نتایج روش کیفیّ پرسشنامه‌ای بر اساس مدل استخراج شده تدوین و در اختیار معلمان زن قرار داده شد. با توجه به نتایج برآورد معادلات ساختاری داده‌های پرسشنامه، روابط علی با بار عاملی 435/0 و آماره تی 624/9 تأثیر مستقیم و معنی‌داری بر مقوله اصلی دارد. مقوله اصلی با بار عاملی 471/0 و آماره تی 734/7 تأثیر مستقیم و معنی‌داری بر راهبردها دارد. راهبردها با بار عاملی 512/0 بر پیامدها تأثیرگذارند. شرایط مداخله‌گر بر پیامدها با بار عاملی 491/0 تأثیر مستقیم و معنی‌دار دارد. درنهایت شرایط بستر با بار عامل 529/0 تأثیر مستقیمی بر پیامدها دارد. درنهایت اعتبار مدل از نظر آماری مورد تائید قرار گرفت.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
132 - تدوین چارچوب کاربست مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری
محمدحسن خادمزاده پارسا ارباب حمید سلیمیچكيده یکپارچهسازی حفاظت و توسعه در مواجه با میراث شهری، همچنان مسئلهای چالشبرانگیز و حائز اهمیت تلقی میشود. بر این اساس، مسئله و متعاقبا هدف اصلی این پژوهش، در قالب شناسایی اصول و ملاحظات کاربست مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری، تعریف و تدقیق و ب چکیده کاملچكيده یکپارچهسازی حفاظت و توسعه در مواجه با میراث شهری، همچنان مسئلهای چالشبرانگیز و حائز اهمیت تلقی میشود. بر این اساس، مسئله و متعاقبا هدف اصلی این پژوهش، در قالب شناسایی اصول و ملاحظات کاربست مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری، تعریف و تدقیق و با واکاوی نظریات مطرح، اسناد بینالمللی و تجارب جهانی، دنبال شده است. این پژوهش، از نوع کاربردی با راهبرد کیفی و از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانهای، نخست، ادبیات مرتبط با حوزه مورد مطالعه را بازخوانی میکند. سپس، با استفاده از روش فراترکیب، اصول و ملاحظات مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه را استخراج و در قالب یک چارچوب جامع ارائه میکند. «یکپارچهسازی میراث در راستای توسعه»، «بازتعریف مشترک از مفهوم میراث و ارزشهای آن»، «ارتقا نظارت عمومی بر حفاظت میراث» و «پیوند جامعه محلی و میراث» را میتوان به عنوان اصول کلیدی مشارکت اجتماعی در حفاظت میراث شهری تلقی کرد. از طرف دیگر، «تعادلبخشی در ابعاد توسعه»، «برقراری پایداری اجتماعی»، «تضمین عدالت و برابری در توسعه اجتماعی» و «تغییر نگرش و سبک زندگی در مسیر پایداری» را میتوان به عنوان اصول کلیدی مشارکت اجتماعی در توسعه پایدار میراث شهری در نظر گرفت. اینچنین، راهبردهایی نظیر «بهکارگیری تمامی گروههای اجتماعی برای مشارکت»، «اولویتبندی اقدامات اجتماعی و سطوح مشارکت پیش از فعالیتهای فیزیکی»، «حصول اطمینان از تعهد سازمانهای دولتی در راستای اعتمادسازی» و «استفاده همزمان از مشارکت بالا به پایین و پایین به بالا»، میتوانند متضمن حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری بر مبنای مشارکت گروههای اجتماعی باشند. این مجموعه اصول و راهبردها، به همراه ملاحظات خود، از جمله محورهایی هستند که برای انجام تحقیقات آتی در حوزه حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری و انجام مطالعات موردی هدفمند در این زمینه، پیشنهاد میشوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
133 - نقش رون اصفهانی در روشنایی طبیعی فضاهای مجاور حیاط مرکزی: خانه¬های تاریخی شهر اصفهان
ساناز رهروی پوده<p>یکی از عوامل مؤثر در طراحی بناها، جهت‌گیری مناسب آن‌ها نسبت به جهت قرارگیری خورشید و استفاده مطلوب از نور طبیعی است. در تحقیقات انجام‌شده دررابطه‌با بناهای ساخته‌شده در ایران به سه رون (جهت) اشاره‌شده که جهت‌گیری بناهای شهر، نسبت به چکیده کامل<p>یکی از عوامل مؤثر در طراحی بناها، جهت‌گیری مناسب آن‌ها نسبت به جهت قرارگیری خورشید و استفاده مطلوب از نور طبیعی است. در تحقیقات انجام‌شده دررابطه‌با بناهای ساخته‌شده در ایران به سه رون (جهت) اشاره‌شده که جهت‌گیری بناهای شهر، نسبت به نور خورشید، جهت باد و به‌طورکلی استفاده مناسب از شرایط بهینه از ویژگی‌های اقلیمی را مدنظر قرار داده است. سؤال اصلی تحقیق آن است که جهت قرارگیری خانه‌ها چه برمبنای رون و چه برمبنای زاویه قرارگیری آن¬ها در روشنایی نماها و به تبع آن فضاها چه نقشی داشته است؟ هدف از این تحقیق است که نقش جهت قرار¬گیری خانه¬ها در روشنایی فضاها را موردمطالعه قرار دهد. روش به‌کاربرده شده در این پژوهش روش تحقیق به‌صورت کیفی و برای جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و میدانی بهره برده شده و تحلیل داده‌ها بر اساس روش توصیفی و تفسیری انجام‌شده است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که کشیدگی خانه در محور شمالی- جنوبی در زمستان به‌صورت محدود برمبنای رون اصفهان بهتر از بقیه زاویه‌های قرارگیری دیگر برای روشنایی تهرانی (زمستان نشین) عمل می‌کند. اما درمجموع و در هیچ‌کدام از جهت‌ها تأثیر چشمگیری در روشنایی نماها نداشته‌اند. اما زاویه¬های قرارگیری متنوع در خانه‌های تاریخی که بر اساس رون اصفهان ساخته نشده‌اند، وابسته به شرایط اقلیمی نبوده و بیشتر بر اساس شکل زمین و کشیدگی محوری آن ایجادشده است.</p> پرونده مقاله