بررسی وضعیت پراکنش مساجد در سطح شهرداری منطقه هشت تهران با استفاده از آنالیزهای فضایی در سیستم اطلاعات جغرافیایی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
1 - هیات علمی علوم و تحقیقات تهران
کلید واژه: مسجد , سیستم اطلاعات جغرافیایی , آنالیز فضایی , نقشه تراکم ,
چکیده مقاله :
از جمله شاخصهای مهم و مورد تاکید در بین مردم در سرزمینهای اسلامی ، بنای مساجد در مراکز مسلمان نشین ، پراکنش فضایی متناسب با محیط مساجد ، مکان یابی مناسب برای دسترسی مناسب و تناسب تراکم جمعیت به تعداد مساجد است . در این تحقیق وضعیت پراکنش مساجد در سطح شهرداری منطقه هشت تهران با استفاده از تکنیک های فضایی موجود در نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی مور د بررسی واقع شده است. بعد از تهیه پایگاه اطلاعات مکانی در محیط GIS برای پراکنش مساجد در سطح منطقه هشت تهران با استفاده از آنالیزهای تراکم سنجی و آنالیزهای فاصله ای وضعیت پراکنش فضایی مساجد در سطح منطقه مورد بررسی به همراه با وضعیت تراکم جمعیتی در سطح نواحی مورد آنالیز فضایی قرارگرفت . بر اساس نتایج حاصل از تحقیق ، 43.3 درصد از مساحت کل منطقه در شرایط حدودا نرمالی از حیث تراکم جمعیت و تراکم پراکنشی مساجد واقع است ولی 32.2 درصد از منطقه که غالبا منطبق بر بخشهای شرقی منطقه است ارتباط معنی داری را بین پراکنش جمعیت و پراکنش مساجد دارا نمی باشد. با توجه به کم بودن مساحت محدوه مناسب از حیث تناسب تعداد مساجد در سطح منطقه ، لزوم مطالعات در خصوص احداث مسجد متناسب با وضعیت تراکم و پراکنش جمعتی در بخش عمده منطقه پیشنهاد می گردد .
One of the main indicators among Muslim people is the spatial distribution of mosque in relation with population density and location of mosque in the cities In this study the spatial distribution of mosques in the region 8 Tehran municipality based on spatial analysis techniques in the GIS environment studied After creating a mosque geodatabase in the GIS environment for the distribution of mosques in the region 8 Tehran, density analysis and distance analysis for distribution of mosques with population density. Based on spatial analyses studied. Based on this research results, 43.3 percent of region 8 Tehran had a normal condition of proportion population and mosque distribution. Although 32.2 percent of region 8 that are located in the east part of this region, doesn’t have good relation among population density and mosque distribution. The lack of land for development in this region is one of problem for increase mosque in this area
1- احمدی حکمتی ،حسن(1384)، نقش آموزشی مسجد در عصر پیامبر(ص) ،کتاب کارکرد مساجد،نشر رسانش
2- پاکزاد،جهانشاه(1386)،مقالاتی در باب مفاهیم معماری و طراحی شهری ، نشر ثمین
3- پورجعفر،محمد رضا(1378)، نقش و جایگاه مسجد در برنامه ریزی و طراحی محله های شهرهای اسلامی ،جلد دوم محموعه مقالات همایش معماری مسجد،انتشارات دانشگاه هنر
4- خاکپور،براتعلی(1378)، توزیع فضایی و مکانی شاخصهای بهداشتی – درمانی – مذهبی و.... در سطح شهر مشهد
5- خیرآبادی،مسعود(1376) ،شهرهای ایران ،ترجمه حسین حاتمی نژاد و عزت ا.. مافی،مشهد، نشر نیکا
6- شیعه؛اسماعیل،(1384)، مقدمه ای بر برنامه ریزی شهری ،انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران
7- مافی،عزت الله ،(1379)، طرح پژوهشی تحلیل توزیع فضایی مساجد در شهر مشهد
8- نظریان، اصغر(1374)، جغرافیای شهری ایران ،انتشارات دانشگاه پیام نور