نقش کارگاههای شیرپزی در شکلگیری جریان های فضایی مورد مطالعه: سکونتگاههای نواحی هشترود و چاراویماق (آذربایجان شرقی)
محورهای موضوعی :عباس سعیدی 1 , مصطفي طالشی 2 , امید رفعت خواه 3 , امین ترکمان 4
1 - دانشگاه شهید بهشتی
2 - دانشگاه پيام نور
3 - دانشگاه تبریز
4 -
کلید واژه: جریان فضایی, شبکههای ناحیهای, پیوندهای روستایی- شهری, پویش ساختاری- کارکردی, هشترود, چاراویماق,
چکیده مقاله :
جریان های فضایی مبتنی بر تعامل و روابط روستایی- شهری هستند که به انواع جریان های مختلف افراد، كالا، پول و سرمایه، اطلاعات و نوآوری بین کانون های روستایی و مراکز شهری قابل تفکیک هستند. شکلگیری این جریانها مستلزم فراهمآمدن بسترهای لازم ساختاری- کارکردی است. آنچه در این بین از اهمیت ویژه برخوردار است، پرهیز از رویکردهای مبتنی بر جدایی سکونتگاههای روستایی و شهری و در مقابل تکیه بر پیوستگی اجتماعی- اقتصادی روستایی- شهری است. در کشورهای درحال توسعه آنچه در عمل مانع از شکلگیری این گونه شبکههای منطقهای است، به عوامل و نیروهای متنوعی بازمیگردد که شناسایی آنها در راستای توسعة روستایی- شهری اهمیتی ویژه دارد. البته در این میان، تسهیل گری نهادها و دستگاههای عمرانی و توسعهای، در کنار مشارکت جدی روستاییان میتواند نقشی موثر ایفا نماید. این مقاله کوشش دارد با بررسی نحوة عمل کارگاههای شیرپزی در محدودة شهرستان های هشترود و چاراویماق به شناسایی چگونگی ایفای نقش این گونه کارگاهها در شکلپذیری روابط و پیوندهای روستایی ـ شهری و تشکیل جریان های محلی و ناحیهای بپردازد.
The spatial flows are based on rural-urban interactions and are defined through different flows of people, goods, products, capital, information and innovation. The formation of these flows requires structural-functional contexts. What is of particular importance in this regard is to emphasize rural-urban socioeconomic integrity and to avoid approaches based on the separation of rural and urban settlements. In fact, what prevents the formation of these networks in developing countries is due to various factors and forces. However, state building and development facilitation, along with the serious involvement of villagers, can play an effective role. This article examines the function of dairy workshops in the areas of Hashtrud and Charoymagh (East Azarbaijan) to identify the role of these workshops in the shaping rural-urban relationships and linkages and formation of local and regional networks.
1. سعیدی، عباس (1390)، “روابط شهر و روستا و پیوندهای روستایی- شهری”، در کتاب روابط و پیوندهای روستایی- شهری در ایران، نشر مهر مینو، تهران، صص 71-100؛ #
2. سعیدی، عباس (1391)، “پویش ساختاري¬ـ کارکردي: رویکردي بدیل در برنامهریزي فضایی”، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال یکم، شمارة 1، پاییز (1391)، صص1 تا 18؛ #
3. سعیدی، عباس (1392)، “پیوستگی توسعة روستایی- شهری در قالب منظومههای روستایی”، در: فصلنامة برنامهریزی کالبدی- فضایی، سال دوم، شماره 4، صص 11-20؛ #
4. سعیدی، عباس و تقیزاده، فاطمه (1390)، “راهبرد شبکة منطقهای، پیوندهای روستایی- شهری و توسعة ناحیهای”، در: ماخذ پیشین؛
5. سعیدی، عباس و سلطانی مقدس، ریحانه (1390)، “نقش پیوندهای کلانشهری و تحول کالبدی- فضایی روستاهای پیرامونی”، در: ماخذ پیشین؛
6. سعیدی، عباس و صدیقه حسینی حاصل (1388)، شالوده مکان¬یابی و استقرار روستاهای جدید، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، تهران؛
7. سعیدی، عباس و عزیزپور، فرهاد (1390)، “شبکة منطقهای و توسعة محلی”، در: ماخذ پیشین؛
8. طالشي، مصطفي (1383)، ناپايداري سکونتگاههاي کوهستاني. مورد: ناحيه آلاداغ، دانشگاه شهيد بهشتي (رسالة دکتري)؛
9. مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390؛
10. مرکز آمار ایران، سرشماری کشاورزی 1393؛
11. Douglass, M. (1998), “A Regional Network Strategy for reciprocal Rural-urban Linkages”, in: TWPR, 20 (1), 1-33;
12. Tacoli, C. (1998), “Rural-urban Interactions”, in: Environment and Urbanization, 10 (1).