-
دسترسی آزاد مقاله
1 - مدل مارپیچ چهارجانبه: رویکردی نوین در ارتباط صنعت و دانشگاه
صبا کاکاپور فرناز روزبانپیوند دانشگاه و صنعت به دلیل نقش کلیدی و استراتژیکی که در توسعه ملی ایفا می کنند حائز اهمیت است اما آنچه بیش از ارتباط و پیوند دو نهاد مذکور اهمیت دارد، هم افزایی آنهاست و این مهم حاصل نمی شود مگر، با توجه به فلسفه وجودی و کارکرد اصلی آنها که همانا برطرف نمودن نیازهای ج چکیده کاملپیوند دانشگاه و صنعت به دلیل نقش کلیدی و استراتژیکی که در توسعه ملی ایفا می کنند حائز اهمیت است اما آنچه بیش از ارتباط و پیوند دو نهاد مذکور اهمیت دارد، هم افزایی آنهاست و این مهم حاصل نمی شود مگر، با توجه به فلسفه وجودی و کارکرد اصلی آنها که همانا برطرف نمودن نیازهای جامعه است. ضمن درنظر گرفتن فعالیت هر دو نهاد مذکور؛ حمایت ها و قانون گذاری های دولت در مدل مارپیچ سه جانبه، جامعه به عنوان رکنی مهم اما مغفول واقع شده، در مطالعه حاضر مورد بررسی قرار میگیرد. مدل مارپیچ چهارجانبه ضمن تاکید بر نقش جامعه مدل قبلی را ارتقا بخشیده وو هم افزایی نهاد های سه گانه را منتج می کند. مقاله حاضر ضمن برشمردن نقش جامعه و لزوم درک و پیاده سازی مارپیچ چهار جانبه، مروری بر روش های پیاده ساز آن می کند و پیشنهاداتی در این زمینه ارائه می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بررسی رابطه دانشگاه با صنعت و چالشهای آن: پژوهشی کیفی در بین دانشجویان دانشگاه تهران
حامد شیریمشارکت فزایندهتر در نوآوری و توسعه تکنولوژی در کنار ماموریتهای آموزشی و پژوهشی، هویت جدیدی است که دانشگاهها در جامعه دانشمحور اتخاذ میکنند. براین اساس دانشگاهها به مثابه نهاد مولد دانش و همچنین به عنوان کارآفرین نقشی اساسی در نوآوری ایفاء میکنند. مقاله حاضر از ط چکیده کاملمشارکت فزایندهتر در نوآوری و توسعه تکنولوژی در کنار ماموریتهای آموزشی و پژوهشی، هویت جدیدی است که دانشگاهها در جامعه دانشمحور اتخاذ میکنند. براین اساس دانشگاهها به مثابه نهاد مولد دانش و همچنین به عنوان کارآفرین نقشی اساسی در نوآوری ایفاء میکنند. مقاله حاضر از طریق مطالعهای تجربی ضمن توصیف این رابطه، چالشهای پیشروی را در تعامل دانشگاه با صنعت به شیوهای کیفی و با تحلیل دیدگاه دانشجویان دکتری دانشگاه تهران مورد ارزیابی قرار میدهد. نتایج بیانگراین است که در رابطه دانشگاه ـ صنعت، اساسا رابطه منسجم و هدفمندی وجود نداشته و اثری از هویت جدید دانشگاه در ارتباط با صنعت دیده نمیشود. این رابطه در بهترین حالت از نوع مدل سوسیالیستی است. فقدان نیازهای متقابل دوسویه یعنی «عدم احساس نیاز در صنعت برای ارتباط با دانشگاه» و همچنین «فقدان انگیزه در دانشگاه برای ارتباط با صنعت» دیدگاهی است که دانشجویان دکتری در مورد عدم شکلگیری ارتباط مناسب بین این دو نهاد دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی و شناخت علل ناکارآمدی مدیریت روستایی از دیدگاه مردم محلی شهرستان سامان
اصغر نوروزی حیدرعلی غلامیانمدیریت روستایی را میتوان برنامهریزی برای روستا، سازماندهی، اقدام توسعهای و هماهنگی و نظارت بر کارهای انجامشده دانست. بررسی و شناخت نیازها، کمبودها و نارساییهای روستاییان، اقدام برای مشارکت مردم در انجام امور اجتماعی، اقتصادی، عمرانی و ... نيز بر عهدة مدیران روستای چکیده کاملمدیریت روستایی را میتوان برنامهریزی برای روستا، سازماندهی، اقدام توسعهای و هماهنگی و نظارت بر کارهای انجامشده دانست. بررسی و شناخت نیازها، کمبودها و نارساییهای روستاییان، اقدام برای مشارکت مردم در انجام امور اجتماعی، اقتصادی، عمرانی و ... نيز بر عهدة مدیران روستایی است. شهرستان سامان با وجود توانمندی های گسترده (طبيعی و انسانی) اما با مشکلات عديدة توسعهنیافتگی روستایی مواجه است و شايد بتوان آن را در شيوة مديريت يافت. بنابراين هدف پژوهش، بررسی و شناخت عوامل تأثیرگذار بر ناکارآمدی مدیریت روستایی از دیدگاه مردم محلی است. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر پیمایش است. جامعة آماری شامل روستائیان شهرستان سامان بوده و برای تعیین حجم نمونه ابتدا به روش نمونهگیری خوشهای پنج روستا انتخاب و با استفاده از فرمول کوکران 368 نفر از اهالی این روستاها جهت تکميل پرسشنامه به روش تصادفی ساده انتخاب و تکميل پرسشنامه صورت پذيرفت. دادههای جمعآوریشده با استفاده از نرمافزار spss24 تجزیهوتحلیل شدهاند. نتايج آزمون رگرسيون خطی نشان داد که عامل اقتصادی بهتنهایی47 % ناکارآمدی مدیریت روستایی را تبیین میکند. نتایج آزمون T نيز نشان داد بُعد اجتماعی- فرهنگی(با ميانگين 21/3)، بُعد اقتصادی(با ميانگين 18/3) و بُعد محیطی–کالبدی (با ميانگين 16/3) «تأثيرزياد» بر ناکارآمدی مدیران روستایی داشتهاند. همچنین نتایج نشان داد مهمترین عامل در بُعد اقتصادی مشکلات بودجه ای در سطح کلان، در بُعد اجتماعی – فرهنگی، عامل قومیتگرایی و اشکالات ساختاری انتخابات و در بُعد محیطی عدم توجه به محیطزیست و ناآگاهی به مسائل مربوطه بودهاند. بعلاوه نتايج نشان از تفاوت های مکانی در ابعاد مورد بررسی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - سنّت و مدرنيته در رمان «همسايهها»
مهبود فاضلی فاطمه سادات حسينيرابطۀ جامعه و ادبيات، يکي از موضوعاتي است که در تحقيقات ادبي به آن پرداخته ميشود. رابطۀ سنّت و مدرنيته به عنوان يک مسئلۀ اجتماعي، در آثار ادبي نيز بازتاب يافته است. نمايش عناصر اين دو (با تکيه بر نظريات «آنتوني گيدنز») در رمان «همسايهها»، تبيين رابطۀ عناصر سنّت و مدرن چکیده کاملرابطۀ جامعه و ادبيات، يکي از موضوعاتي است که در تحقيقات ادبي به آن پرداخته ميشود. رابطۀ سنّت و مدرنيته به عنوان يک مسئلۀ اجتماعي، در آثار ادبي نيز بازتاب يافته است. نمايش عناصر اين دو (با تکيه بر نظريات «آنتوني گيدنز») در رمان «همسايهها»، تبيين رابطۀ عناصر سنّت و مدرنيته و انعکاس نظر نويسندگان دربارۀ اين دو، هدف اصلي اين پژوهش را شکل ميدهد. آنتوني گيدنز معتقد است که سنّتها در مدرنترين جوامع نيز به حضور خود ادامه ميدهند. نتايج پژوهش، بیانگر اين نکته است که شاخصهاي سنّتي فرهنگي و اجتماعي بيشتر از عناصر مدرن در اين زمينهها در داستان ديده ميشود؛ به همين دليل هر چند عناصر اقتصادي و سياسي بيشتر مدرن هستند، در مجموع مغلوب سنّتها ميشوند و موفّق نميشوند خود را تثبيت کنند. محمود به بيشتر سنّتها بهويژه سنن فرهنگي نگاهي منفي دارد؛ امّا از نقد عناصر مدرن نيز غافل نميشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بازنمایی جامعه پیش و پس از انقلاب با تکیه بر دو رمان رازهای سرزمین من و آزاده خانم و نویسندهاش اثر رضا براهنی
شهرام زمانی سبزی تقی آزاد ارمکیساز و کار اندیشة اجتماعی در ادبیات براهنی اساس تحقیق حاضر است. بدین منظور تصویر جامعه ایران در دو دورة قبل و بعد از انقلاب اسلامی در ادبیات داستانی رضا براهنی بر اساس ساختگرایی تکوینی لوسین گلدمن مورد بررسی قرار گرفت. از میان آثار براهنی دو رمان رازهای سرزمین من و آزاده چکیده کاملساز و کار اندیشة اجتماعی در ادبیات براهنی اساس تحقیق حاضر است. بدین منظور تصویر جامعه ایران در دو دورة قبل و بعد از انقلاب اسلامی در ادبیات داستانی رضا براهنی بر اساس ساختگرایی تکوینی لوسین گلدمن مورد بررسی قرار گرفت. از میان آثار براهنی دو رمان رازهای سرزمین من و آزاده خانم و نویسندهاش (آشویتس خصوصی دکتر شریفی) انتخاب گردید و به مفهومشناسی و مقولهبندی این مفاهیم پرداخته شد. این مطالعه با تاسی از پارسنز در چهار حوزة فرهنگ، اجتماع، سیاست و اقتصاد انجام گرفت و مشخص گردید ساز و کار اندیشه اجتماعی در ادبیات براهنی رویکرد فرهنگیـ سیاسی است. بهعبارتی رمانهای وی سیاسی هستند، لیکن از طریق فرهنگ دستیابی می شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - نقد و تحليل جامعهشناختي داستان "عيد ايرانيها"؛ با تكيه بر مجموعه داستاني "شهري چون بهشت"
حسين نويندر نگرش جامعهشناختي ادبي، ادبيات هر دوره، علاوه بر رويكردهاي زيباشناختي و هنري، نقش آشكار و قابل اعتمادي در شناسايي جلوههاي گوناگون اجتماعي و فرهنگي جامعه دارد. جهانبيني نويسنده كه متأثر از آگاهيهاي طبقاتي و اجتماعي است، بخش عظيمي از اثر ادبي او را تشكيل ميدهد. سي چکیده کاملدر نگرش جامعهشناختي ادبي، ادبيات هر دوره، علاوه بر رويكردهاي زيباشناختي و هنري، نقش آشكار و قابل اعتمادي در شناسايي جلوههاي گوناگون اجتماعي و فرهنگي جامعه دارد. جهانبيني نويسنده كه متأثر از آگاهيهاي طبقاتي و اجتماعي است، بخش عظيمي از اثر ادبي او را تشكيل ميدهد. سيمين دانشور، در مجموعهي داستاني شهري چون بهشت، با نگرشي جامعه شناختي به تبيين و معرفي سيماي افسردة زنان ايراني و ساير قشرهاي درمانده و ضعيف در دورهاي خاص از تاريخ گذشتهي ما ميپردازد. او تحجّرگرايي و خرافهپرستي سنتي را عامل عقبماندگي مردم ميداند كه با نفوذ و دخالت استعمارگران غربي، به خصوص آمريكا، قوّت بيشتري مييابد. توجّه به فرهنگ و تمدّن باستاني ايران و اعتقادات اصيل ديني و تكيه بر توانمنديهاي ملّي در رويارويي با استعمار و رفع تبعيض، عامل موثّر و تعيينكنندهاي است كه دانشور در مجموعه داستاني شهري چون بهشت، به خصوص در داستان «عيد ايرانيها»، به آن توجّه دارد. لحن بيان و سبك نويسندگي و صحنهپردازي داستاني نويسنده، نمادين است و با القاء معاني و مفاهيم داستان، همخواني و همسويي دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - اثرگذاری تحولات سياسي و اجتماعي قرن پنجم بر رفتار و گفتار ابوسعيد ابوالخير
طاهره خوشحال عبدالناصر نظريانيدر آستانه قرن پنجم، خراسان به عنوان كانون اصلي تحولات سیاسی، در ناامنی و فقر و پريشاني به سر ميبرد و عدم ثبات سلاطين و اميران، به تضييع هر چه بيشتر حقوق مردم و رواج فرهنگ ريا و چاپلوسي منجر ميگردید؛ در حالی که اغلب اندیشمندان و عالمان رسمی، يا بازيچه دست صحنهگردانان چکیده کاملدر آستانه قرن پنجم، خراسان به عنوان كانون اصلي تحولات سیاسی، در ناامنی و فقر و پريشاني به سر ميبرد و عدم ثبات سلاطين و اميران، به تضييع هر چه بيشتر حقوق مردم و رواج فرهنگ ريا و چاپلوسي منجر ميگردید؛ در حالی که اغلب اندیشمندان و عالمان رسمی، يا بازيچه دست صحنهگردانان قدرت و سياست بودند، و يا در گوشه عافیت نشسته و مهر سكوت و تمکین بر لب داشتند. اما ابوسعيد ابوالخير به عنوان عارفي اجتماعي، با تکیه بر رفتار و گفتاری محبتآمیز و آمیخته به طنز، و با اشراف بر ضمیر و اندیشه دیگران، در مسیر مقابله با ریا و ظاهرسازی، هدایت و به راه آوردن ستم پیشگان، و همچنین حمایت از مردم درمانده، واکنشهای مناسبی از خود نشان میداد. در اين مقاله با استناد به آنچه از ابوسعید در اختیار داریم، سعی کردهایم تا به بررسی ارتباط و تناسب میان حوادث و واقعیتهای جاری آن روزگار، و عکسالعملها و رفتارهای ابوسعید بپردازیم، و نوع و میزان تأثیرپذیری او را از مسائل و اتّفاقات سیاسی و اجتماعی نشان بدهیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - تأثير جنسيت بر نحوه بيان تقاضا (پژوهشي در حوزة جامعهشناسي زبان)
ندا هدايتهدف از تحقيق حاضر بررسي تأثير جنسيت به عنوان عاملي اجتماعي بر نوع مستقيم يا غير مستقيم بودن نحوه بيان تقاضاي مردان و زنان است. براي بحث دربارة نقش جنسيت برروي نوع كاربرد گفتارهاي امری مثل تقاضا، دستور و امر، اطلاعات لازم از 80 دانشجوي دانشگاه شيراز جمعآوري گرديد. بدين چکیده کاملهدف از تحقيق حاضر بررسي تأثير جنسيت به عنوان عاملي اجتماعي بر نوع مستقيم يا غير مستقيم بودن نحوه بيان تقاضاي مردان و زنان است. براي بحث دربارة نقش جنسيت برروي نوع كاربرد گفتارهاي امری مثل تقاضا، دستور و امر، اطلاعات لازم از 80 دانشجوي دانشگاه شيراز جمعآوري گرديد. بدين منظور پرسشنامهاي شامل 6 سؤال تهيه شد كه هر يك از سؤالها موقعيت متفاوتي را تبيين ميكردند. نيمي از اشخاصي كه به پرسشنامه پاسخ دادند دانشجويان دختر و نيمي ديگر پسر بودند. اطلاعات به دست آمده در طول تحقيق، با انجام چند فرايند آماري (آزمون t و آزمون كاي 2) تجزيه و تحليل شد. نتايج نشان داد زنان به نحوة بيان درخواستهايشان، به ويژه در موقعيتهاي رسمي و اجتماعي، بيش از مردان توجه نشان ميدهند. با توجه به نتايج اين بررسيها ميتوان گفت زنان در اين نوع رفتار كلامي، رسميتر و محافظه كارانه تر از مردان عمل ميكنند و اين مسأله را ميتوان تا حدي با رعايت ادب اجتماعی آنان در گفتار مرتبط دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - تقابل معرفت و معيشت براساس قصهاي از مثنوي معنوي
مهدي محبّتیمثنوي معنوي مولانا جلالالدين محمد بلخي مشهور به رومي يكي از گشادهترين دفترهاي معرفت انساني و اسلامي است كه از بدو ظهور، جان مشتاقان را از زلال جاري خود سيراب كرده و دست محتاجان وادي نياز را گرفته و پا به پا برده است تا پله پله مقامات عرفاني را دريابند و طي كنند و از ت چکیده کاملمثنوي معنوي مولانا جلالالدين محمد بلخي مشهور به رومي يكي از گشادهترين دفترهاي معرفت انساني و اسلامي است كه از بدو ظهور، جان مشتاقان را از زلال جاري خود سيراب كرده و دست محتاجان وادي نياز را گرفته و پا به پا برده است تا پله پله مقامات عرفاني را دريابند و طي كنند و از تبتلهاي ساده تا حال فنا را در خويش بيابند. در اين ترديدي نيست. از ديگر سو، مثنوي معنوي هم جزئي از معرفت كلي بشري است كه نميتواند و نبايد فاقد خواص و اوصاف معارف بشري باشد. از جمله اين كه احوال روحي، اوضاع اجتماعي، شرايط تاريخي و تنگناهاي زماني و زباني نميتواند در هر اثر ادبي ـ هر چند بس بزرگ و سترگ ـ هيچگونه مدخليـّتي و موضوعيـّتي و يا حداقل طريقيـّتي نداشته باشد. كوشش اين جستار و گفتار بر آن است كه تا حدودي مسأله تعيـّنهاي تاريخي و وجودي را در يك قصه از مثنوي شريف بازگشايد و آن مسأله اين است كه وقتي جهت فرهنگِ اجتماعي و انديشه سياسي و نيروهاي تأثيرگذار تاريخي در يك برهه، جامعه را به سمت و سوي خاصي سوق دهد؛ كمتر متفكر و صاحبدلي است كه خود را به تمامي از چند و چونِ چنگالِ آن رهايي بخشد. تأويل اجتماعي قصه فيلسوف و اعرابي در مثنوي در واقع بازكردِ تأثير تاريخ جامعه و شرايط خاص فرهنگي جهان اسلامي در فاصله قرنهاي پنجم تا هفتم بر نگاه و انديشه مولاناست، هرچند بسيار گذرا و كوتاه. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - تأثیر طبقۀ اجتماعی بر شعر شاعران دورۀ مشروطه با تمرکز بر اشعار «ایرج میرزا» و «فرخی یزدی»
عبدالله حسنزاده میرعلی احمد خاتمی سیده زهره نصیری سلوشدر نزد جامعه شناسان ادبیات، آفرینش های ادبی امری فردی نیست، بلکه بیشتر اجتماعی است. از آنجا که اجتماع، نقشی اساسی در شکلگیری ویژگی های فردی دارد و سبک آفریننده نیز جدای از ویژگی های شخصی او نیست، می توان گفت در آفرینش هر اثر، مهم ترین نقش را اجتماع دارد. بینش اجتماعی ن چکیده کاملدر نزد جامعه شناسان ادبیات، آفرینش های ادبی امری فردی نیست، بلکه بیشتر اجتماعی است. از آنجا که اجتماع، نقشی اساسی در شکلگیری ویژگی های فردی دارد و سبک آفریننده نیز جدای از ویژگی های شخصی او نیست، می توان گفت در آفرینش هر اثر، مهم ترین نقش را اجتماع دارد. بینش اجتماعی نویسنده و موضعگیری او در برابر وقایع مختلف تا حدی زیاد تحت تأثیر پایگاه اجتماعی و خاستگاه طبقاتی او شکل می گیرد. بنابراین میتوان سبک هر شاعر یا نویسنده را با توجه به طبقۀ اجتماعی او تجزیه و تحلیل کرد. این مقاله، ضمن بیان مقدمه ای دربارۀ چگونگی ارتباط طبقات اجتماعی شاعران با جهانبینی آنان بر اساس نظریۀ طبقات اجتماعی «گلدمن»، نگاهی گذرا به پایگاه طبقاتی «ایرج میرزا» و «فرّخی یزدی» دارد و سپس عمده ترین تفاوت های سبکی آن دو را با یکدیگر مقایسه میکند. نتیجۀ پژوهش حکایت از آن دارد که دیدگاه های آن دو در حوزههای نقد سنت های دینی و نقد اجتماعی، آزادی، وطنپرستی، استعمارستیزی، استبدادستیزی، دعوت به مبارزه و تجملگرایی با یکدیگر متفاوت است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - تحلیل نابهنجاری شخصیتی در رمان «قلعهمرغی؛ روزگار هرمی»
مژده سالارکیا دکتر سید علی قاسمزادهرمان «قلعهمرغی؛ روزگار هرمی» نوشتۀ سلمان امین، یکی از رمان های موفق جامعه گراست که به یکی از معضلات اجتماعی خاص، یعنی بیکاری و عواقب آن توجه کرده است. این جستار بر مبنای نظریة «فرصت» رابرت مرتون (1910- 2003) انواع نابهنجاریهای رفتاری و شخصیتی را در رمان مزبور واکاوی چکیده کاملرمان «قلعهمرغی؛ روزگار هرمی» نوشتۀ سلمان امین، یکی از رمان های موفق جامعه گراست که به یکی از معضلات اجتماعی خاص، یعنی بیکاری و عواقب آن توجه کرده است. این جستار بر مبنای نظریة «فرصت» رابرت مرتون (1910- 2003) انواع نابهنجاریهای رفتاری و شخصیتی را در رمان مزبور واکاوی کرده است. مطابق نظریة مرتون، مشکلات اجتماعی نتیجۀ گسست میان اهداف پسندیدة جامعه و راههای دستیابی به آن است. جامعه با تعریف اهداف ارزنده برای اعضای مرتبط با خود، راهکارها و راهبردهای خویش را نیز عرضه میکند؛ لیک آنگاه که میان اهداف و وسیلۀ نهادینهشدة تحقق آن فاصله ایجاد گردد، انحراف و نابهنجاری رخ میدهد. بر اساس این الگوی نظری، رمان «قلعهمرغی؛ روزگار هرمی» تصویری از جامعهای ارائه میدهد که اهدافی یکسان و مقبول برای همه مشخص کرده است، اما استفاده از روشهای تحقق آنها، به پایگاه و طبقۀ اجتماعی افراد بستگی دارد؛ چنانکه شخصیت اصلی رمان با عصیانگری پرومته ای خویش، به کشف راههای جدید روی میآورد، اما سرانجام چارهای جز فراموشی اهداف و انزوا نمی بیند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - تحلیل جامعهشناختی شعر «شاملو» و «ابوماضی» بر پایة نظریة «زالامانسکی»
مرجان علی اکبرزاده زهتاب حسین یزدانیتحولات اجتماعی از آغاز قرن بیستم تاکنون در ادبیات ایران و لبنان بازتابی ویژه داشته است و شعر «شاملو» در ادبیات معاصر ایران و «ابوماضی» در ادبیات معاصر لبنان از منظر بازتاب تحوّلات اجتماعی اهمیّتی ویژه دارند. مقالۀ پیش روی با هدف تبیین بازتاب رخدادهای اجتماعی در شعر چکیده کاملتحولات اجتماعی از آغاز قرن بیستم تاکنون در ادبیات ایران و لبنان بازتابی ویژه داشته است و شعر «شاملو» در ادبیات معاصر ایران و «ابوماضی» در ادبیات معاصر لبنان از منظر بازتاب تحوّلات اجتماعی اهمیّتی ویژه دارند. مقالۀ پیش روی با هدف تبیین بازتاب رخدادهای اجتماعی در شعر شاملو و ابوماضی بر پایة نظریّۀ محتواهای مسلط «هنری زالامانسکی» مبنی بر «جامعهشناسی ادبیّات» با رویکردی توصیفی- تحلیلی بر اساس مکتب آمریکایی ادبیّات تطبیقی انجام شده است. دستاورد پژوهش نشان میدهد که تحوّلات اجتماعی معاصر ایران و لبنان در شعر شاملو و ابوماضی، کارکردی آشکار داشته و مضامینی مشترک در شعر متعهّد این دو شاعر ایرانی و لبنانی پدید آورده است. پاسخ و راهكار این دو شاعر در قبال معضلات جامعۀ خود -كه از ديدگاه زالامانسكي، اين پاسخ در انواع ادبي گوناگون متبلور ميشود- «مبارزه براي آزادي» است. شاملو مبارزه با خفقان رژیم پهلوی و ابوماضی مبارزه در برابر ستمهای حکومت عثمانی را به تصوير كشيده است. مفاهیمی چون رنج مهاجرت، وطندوستی، انتقاد از فقر و رنج مردم، شکوه از استبداد حاکم، روشنگری و ظلمستیزی، آزادیخواهی و عدالتجویی از مفاهيم اجتماعي شعر این دو شاعر است. اين مضامين با توجه به نظريۀ زالامانسكي كه برخي ادبا تنها به روايت تجربههاي اجتماعي خود بدون بهرهمندي از زيباييآفريني ادبي ميپردازند و رويكرد برخي ديگر خلاقانه و هنرمندانه است، توسط هر دو با تخيّلگرايي و تصويرآفريني شاعرانه سروده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - تحلیل سیر تحول انسانگرایی مدرن شخصیتهای زن در رمان فارسی
پریوش میرزاییان جهانگير صفري نرگس باقریمدرنیته و انسانگرایی مدرن، نقش بسیار مهمی در تحولات ذهنی زن ایرانی داشته است. یکی از منابعی که تغییرات و تحولات ناشی از مدرنیته و انسانگرایی مدرن را بازنمایی کرده، رمان فارسی است. این مقاله درصدد است تا با بررسی رمانهای منتخب فارسی در سه بازۀ زمانی ـ از سال 1300ه.ش ت چکیده کاملمدرنیته و انسانگرایی مدرن، نقش بسیار مهمی در تحولات ذهنی زن ایرانی داشته است. یکی از منابعی که تغییرات و تحولات ناشی از مدرنیته و انسانگرایی مدرن را بازنمایی کرده، رمان فارسی است. این مقاله درصدد است تا با بررسی رمانهای منتخب فارسی در سه بازۀ زمانی ـ از سال 1300ه.ش تا 1320ه.ش، از 1320ه.ش تا 1345ه.ش و از 1345ه.ش تا 1357 ه.ش ـ با تکیه بر نظریه های «آنتونی گیدنز»، تأثیرات انسانگرایی مدرن بر زنان را که در رمان فارسی تصویر شده است، بررسی کند. بررسی انجام شده بیانگر آن است که آنچه نویسندگان به تصویر میکشند، نشان میدهد که در دورۀ اول تحول ناشی از رواج لذتگرایی مدرن نتوانسته است به طور کلی ذهن زنان را از تفکرات وابسته به سنت رها کند. رواج بیش از پیش مؤلفههای مدرنیته در بازۀ زمانی دوم، میدانی گستردهتر از علایق و خواستهای انسانی را برای زنان مهیا کرده است. رواج اندیشههای فمینیستی هرچند نشان از رواج تدبیرگرایی مدرن در این دوران است، تناقضات رفتاری زنان و میزان سطحی بودن این تفکر را در بین آنان نشان میدهد. افراط در پیروی از خواستههای انسانی و غریزی در دورۀ سوم حاکی از جهش تفکر انسانگرایی است. در این دوران، انفعال ناشی از تقدیرگرایی نیز مورد انتقاد نویسندگان بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - طرح برشي از عدالت در افلاطون و راولز
مصطفي يونسياز جمله مباحث پايدار و ناميراي فلسفه سياسي و اخلاق موضوع عدالت است. از اين رو در اين باب فلاسفه در دورانهاي مختلف و با رويكردهاي متفاوت به اين مهم پرداختهاند. مقاله حاضر به صورت خاص، دو فيلسوف متعلق به دو دوره متفاوت يعني افلاطون و راولز را كه به صورت مستقيم يا غي چکیده کاملاز جمله مباحث پايدار و ناميراي فلسفه سياسي و اخلاق موضوع عدالت است. از اين رو در اين باب فلاسفه در دورانهاي مختلف و با رويكردهاي متفاوت به اين مهم پرداختهاند. مقاله حاضر به صورت خاص، دو فيلسوف متعلق به دو دوره متفاوت يعني افلاطون و راولز را كه به صورت مستقيم يا غيرمستقيم اما مؤثر دغدغه عدالت داشتهاند، برگزيده است مبناي انتخاب اين دو متفكر اين است كه آنها فراتر از فرديت خود نماينده و بيانگر دو مدل متفاوت و به تعبير جزئيتر متقابل در عرصه فلسفيدن عدالت هستند. بر اين اساس در تك نگاشت حاضر در پي آن هستيم كه با تمركز بر بخش مقايسهپذير دو اثر «سياست» افلاطون و «نظريه در باب عدالت» راولز به طرح برشي از انديشه آنها در مورد عدالت بپردازيم. با انجام اين كار در مييابيم كه افلاطون از درون انسان مبحث عدالت را شروع ميكند، و در مقابل راولز از بيرون انسان بحث عدالت را پيش ميكشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - بررسی مقایسهای دیدگاههای هگل، مارکس و گرامشی درباره دولت و جامعه مدنی
محمدتقي سبزهايهدف این مقاله بررسی مقایسهای آراي سه تن از نظریهپردازان تضادگرا، یعنی هگل، مارکس و گرامشی در باره دولت و جامعه مدنی و مناسبات بین آن دو است. هگل جامعه مدنی را به منزله ترکیبی از سه نظام اقتصادی، حقوقی و انسجامی (پلیس و اصناف) قلمداد میکرد که بین خانواده و دولت قرار م چکیده کاملهدف این مقاله بررسی مقایسهای آراي سه تن از نظریهپردازان تضادگرا، یعنی هگل، مارکس و گرامشی در باره دولت و جامعه مدنی و مناسبات بین آن دو است. هگل جامعه مدنی را به منزله ترکیبی از سه نظام اقتصادی، حقوقی و انسجامی (پلیس و اصناف) قلمداد میکرد که بین خانواده و دولت قرار میگیرد و در نهایت، جانشین دولت میشود و مارکس از جامعه مدنی به عنوان حوزه کار و زندگی روزمره که حوزهای صرفاً اقتصادی و غیرسیاسی است، نام میبرد. بر خلاف هگل و مارکس، گرامشی جامعه مدنی را به مثابه فضایی فرهنگی قلمداد میکند. نتیجه این تحلیل نظری ـ تطبیقی نشان میدهد هر چند هر سه نظریهپرداز تضادی اصول فلسفه هر چند اجتماعی مشترکی را پایههای تحلیل خود قرار دادهاند، نتیجهگیری آنها از الگوسازی جامعه با یکدیگر فرق دارد. هگل طرح سه وجهی خانواده ـ جامعه مدنی ـ دولت را جانشین طرح کلاسیک دو وجهی خانواده ـ دولتشهر ارسطو نمود. همچنین الگوي مارکسیستی زیربنا (جامعه مدنی) و روبنا (دولت)، در نزد گرامشی به الگوي زیربنا (اقتصاد) و روبنا (جامعه مدنی ـ نهادهای غیردولتی + دولت) تغییر پیدا کرد. دولت گرامشی یک دولت ترکیبی است که از رضایت (سلطه) + زور (قدرت) تشکیل شده است و از این رو، هم زیربنایی است و هم روبنایی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - تاريخنگاري، ايدئولوژيپردازي و ضرورت توليد انديشه بومي: آينده انديشه سياسي غرب در ايران
علياشرف نظريغالب آثاري كه در حوزه انديشه سياسي غرب در ايران نگاشته شدهاند، در ميانه دو رويكرد تاريخنگارانه و ايدئولوژيپردازانه قرار ميگيرند. منظور از رويكرد تاريخنگارانه، رويكردي است كه با محور قرار دادن و شرح و بسط مقوّمات تاريخي شكلگيري يك انديشه و حواشي وقايعنگارانه آن، چکیده کاملغالب آثاري كه در حوزه انديشه سياسي غرب در ايران نگاشته شدهاند، در ميانه دو رويكرد تاريخنگارانه و ايدئولوژيپردازانه قرار ميگيرند. منظور از رويكرد تاريخنگارانه، رويكردي است كه با محور قرار دادن و شرح و بسط مقوّمات تاريخي شكلگيري يك انديشه و حواشي وقايعنگارانه آن، از پرداختن به بعد ماهوي بحث يعني تحليل، نقد و ارزيابي انديشه سياسي غرب باز ميماند. در اين راستا، تاريخنگار انديشه سياسي راوي سخنان و نقلقولهايي است كه با محور قرار دادن بيوگرافي انديشمندان، تقويم روزشمار حوادث زندگي وي و تمركز بر گردآوري دادهها، كمتر از منطق تحليلي و نقادانه در نوشتار خود بهره ميگيرد. سنخ دوم نوشتارهاي موجود در حوزه انديشه سياسي غرب، واجد خصائلي است كه بيشتر آنها را در زمره آثار ايدئولوژيپردازانه قرار ميدهد. اين دسته از آثار با محور قرار دادن انديشهاي خاص به ارائه رويكردي بسيط، جهتدار و تجهيزي از آن ميپردازند. نويسندگان اين قسم آثار در حوزه انديشه سياسي، بدون توجه به ضرورتهاي تبييني و تحليلي بحث در صدد القاي ايدئولوژي خاصي بر ميآيند. در اين مقاله ضمن بررسي مباني، مؤلفهها و پيامدهاي اين دو ديدگاه در آثار موجود پيرامون انديشه سياسي غرب در ايران، تلاش ميشود ضرورت پرداختن به انديشه سياسي از چشمانداز جامعهشناسي انديشه مورد توجه قرار گيرد. جامعهشناسي انديشه با نگاهي عميق و همهجانبه در صدد فهم دقيق ابعاد تاريخي، فرهنگي، سياسي، اقتصادي و ايدئولوژيك انديشه سياسي و مهمتر از همه نگرش بازتابي از آن برميآيد. از آن جايي كه در نگرش بازتابي به فهم و نقادي برآمده از اقتضائات زمينهاي، ماهيت سوبژكتيو شناخت، و برساختههاي فرهنگي- هويتي جايگاه والايي داده ميشود، ميتواند بيش از هر الگوي ديگري ما را در رهايي از چرخه تقليد و تكرار، و توليد انديشه بومي ياري دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - تحليل جامعهشناسي سياسي از چشمانداز گفتماني: منطق و برآيندهاي معرفتشناختي
علي حسنپور Alia shraf Nazariدر سالهاي اخير در اثر تحولاتي مانند جهانی شدن، گسترش ارتباطات، شکل گيري جنبش هاي جديد اجتماعي، مفاهيم کلاسيک جامعه شناسي سياسي مانند دولت، ايدئولوژي، قدرت، گروهها و نظام اجتماعي، طبقه و... تحولات عميقي یافته اند؛ به گونه اي که به نظر ميرسد نظريههاي مارکسيستي، نظرات چکیده کاملدر سالهاي اخير در اثر تحولاتي مانند جهانی شدن، گسترش ارتباطات، شکل گيري جنبش هاي جديد اجتماعي، مفاهيم کلاسيک جامعه شناسي سياسي مانند دولت، ايدئولوژي، قدرت، گروهها و نظام اجتماعي، طبقه و... تحولات عميقي یافته اند؛ به گونه اي که به نظر ميرسد نظريههاي مارکسيستي، نظرات اثبات گرايي و رفتارگرايي، تحليل وبري از جامعه و دولت، نخبهگرايي، کارکردگرايي، پلوراليسم وکورپوراتيسـم براي تحليـل جامعۀ امروز ناتوان و ضعيف به نظر مي رسد. در سال هاي اخير، نظریۀ گفتمان توانسته است بين عناصري مانند قدرت، ايدئولوژي و فرهنگ ارتباط برقرار کند و در حوزههاي مختلف علوم انساني به ويژه علوم سياسي، کاربرد وسيعي پيدا کند. در اين پژوهش تلاش شده پس از فهم نظريۀ گفتمان، ماهيت دولت، مبناي شکل گيري گروههاي اجتماعي، قدرت، فرهنگ، «جنبش هاي اجتماعي جديد» و نحوۀ منازعۀ گفتمان ها در عرصۀ جامعه براي تبديل شدن به گفتمان هژمون، نقش سوژه در مبارزات سياسي و «جايگاه دولت» از منظر جامعه شناسي سياسي تحليل و بررسی شود. از جمله مهم ترین نتايج پژوهش حاضر مي توان به اهميت يافتن فرهنگ به عنوان عرصۀ منازعه و مواجهه، توجه به «بازنمودها» و وانمودهها، تکثر نگرشها و منافع، تفکيک زدايي از حوزههاي مختلف جامعه و کشيده شدن منازعۀ قدرت به سطح جامعه و عرصۀ «خيابان» و... اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - «نافرمانی مدنی» ایدهای برای عبور از بنبست نظری لیبرالیسم
تورج رحمانی علی مختارینافرمانی مدنی در مقام شیوة مبارزه، تاریخی طولانی دارد. مبارزۀ سیاسی مهاتما گاندی، مارتین لوترکینگ و نلسون ماندلا در سده بیستم، نمونههای بارزی از نافرمانی مدنی محسوب میشوند. البته این مفهوم در حد یک تاکتیک و شیوة مبارزة سیاسی باقی نماند، بلکه در نیمۀ دوم قرن بیستم مورد چکیده کاملنافرمانی مدنی در مقام شیوة مبارزه، تاریخی طولانی دارد. مبارزۀ سیاسی مهاتما گاندی، مارتین لوترکینگ و نلسون ماندلا در سده بیستم، نمونههای بارزی از نافرمانی مدنی محسوب میشوند. البته این مفهوم در حد یک تاکتیک و شیوة مبارزة سیاسی باقی نماند، بلکه در نیمۀ دوم قرن بیستم مورد تأمل نظری و فلسفی برخی از اندیشمندان همچون هانا آرنت، یورگن هابرماس، رونالد دورکین، جان رالز و بسیاری دیگر قرار گرفت و عملاً به حیطة فلسفۀ سیاسی مدرن وارد شد. در این مقاله تلاش میشود به درک این مطلب بپردازیم که چرا و چگونه تاکتیک نافرمانی مدنی مورد تأمل نظری فیلسوفان واقع شد و به بحثی جدی در حوزۀ فلسفه سیاسی بدل گردید؟ دیدگاه مطرح در مقاله حاضر این است که با دریافتی آرنتی از مفهوم نافرمانی مدنی و با استناد به صورت بندی سنت فکری جامعه گرایی از بحران ها و تنش های آموزۀ لیبرالیسم (که آموزهای غالب در فلسفۀ سیاسی مدرن به شمار میرود)، میتوان زمینۀ اهمیت یابی مفهوم نافرمانی مدنی در اندیشۀ سیاسی مدرن را نشان داد. بحران سنت لیبرال در حوزۀ نظر و قابلیتهای موجود در اندیشة نافرمانی مدنی در تاکتیک و نقد فکری، پیوند این مفهوم با حوزۀ اندیشه سیاسی مدرن را به وجود آورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - نقدي بر جايگاه طبقه در مدرنيتۀ انعطافپذیر «اولريش بک»
حسین مسعودنیا رضا محمود اوغلي محمود رضا رهبر قاضیدر اين مقاله، مفهوم طبقه در ديدگاه «اولريش بک» نقد و بررسي شده است. چارچوب نظري پژوهش بر مبناي رويکرد انتقادي است که هدف اصلي آن به چالش کشيدن فرهنگ و عقل خودبنياد مدرنيته است. اولريش بک به عنوان يکي از نظریهپردازان مدرنيته انعطافپذير، مرگ طبقه، مرگ هويتهاي جمعي و سا چکیده کاملدر اين مقاله، مفهوم طبقه در ديدگاه «اولريش بک» نقد و بررسي شده است. چارچوب نظري پژوهش بر مبناي رويکرد انتقادي است که هدف اصلي آن به چالش کشيدن فرهنگ و عقل خودبنياد مدرنيته است. اولريش بک به عنوان يکي از نظریهپردازان مدرنيته انعطافپذير، مرگ طبقه، مرگ هويتهاي جمعي و سازههاي سنتي را در فرايند گذار به مدرنيته انعطافپذیر اعلام ميکند و بر عنصر فردگرايي در عصر جديد تأکيد ميکند. نويسندگان در مقاله حاضر اين چارچوب را به دليل ناديده گرفتن نابرابريهاي اجتماعي در جامعۀ مدرن مورد نقد قرار ميدهند و نشان ميدهند که نظريۀ بک دربارۀ زوال هويتهاي جمعي داراي ناهماهنگيها و تناقضات بسيار جدي است. هدف اصلي اين مقاله، رد واقعيت تغییرات اجتماعي نيست، بلکه هدف اصلي، تبيين اشتباهات و تناقضات دروني موجود در آثار بک، همراه با دفاع از تحليل طبقاتي در مباحث جامعهشناختي است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - مطالعه و بررسی همخوانی ساختاری در تحلیل رابطۀ ادبیات و فرهنگ سیاسی
سید مهدی میربدتلاش عالمان علوم اجتماعی در زمینههای متنوع و گسترده، معطوف به تحلیل و مطالعه و تبیین پدیدههای اجتماعی است که بازتاب آنها به اشکال متفاوت در ساحات زندگی مردمان جوامع مختلف بازتاب داشته و دارد. آنها میکوشند با بهرهگیری از روشهای علمی و الگوهای تبیینی، صورت بندیهای ت چکیده کاملتلاش عالمان علوم اجتماعی در زمینههای متنوع و گسترده، معطوف به تحلیل و مطالعه و تبیین پدیدههای اجتماعی است که بازتاب آنها به اشکال متفاوت در ساحات زندگی مردمان جوامع مختلف بازتاب داشته و دارد. آنها میکوشند با بهرهگیری از روشهای علمی و الگوهای تبیینی، صورت بندیهای تحلیلی متفاوتی از پدیدههای اجتماعی ارائه دهند و برای تبیین اندیشهها، رفتارها و رویدادها در عرصههای گوناگون اجتماعی، پاسخهای مختلفی بیابند. تبیین در معنای وسیع واژه عبارت است از اینکه پدیدههایی که قبلاً به عنوان امور مستقل از هم شناخته شده بودند، در ارتباط با یکدیگر قرار داده شوند یا میان پدیدههایی که پیشتر مربوط به هم تلقی میشدهاند، روابطی جدید درافکنده شود. الگوهای یادشده میتواند اعم از علی، کارکردی، ساختاری و الگوهای متفاوت دیگری باشد که عالمان علوم اجتماعی بسته به نوع نگرش و دیدگاه یا مکتب نظری مورد علاقه یا زمینه اجتماعی مورد تحقیق از آنها بهره میگیرند. در این مقاله تلاش میشود با مطالعۀ یکی از الگوهای یادشده و توضیح و بسط الگوی هم خوانی ساختاری و استفاده از آن، صورت بندی تحلیلی متفاوتی برای مطالعۀ فرهنگ سیاسی جوامع ارائه شود. این الگوی تحلیلی به ویژه در مطالعات تاریخی فرهنگ جوامع، کاربرد زیادی خواهد داشت؛ جایی که ادبیات به عنوان یکی از اصلیترین مجاری و منابع شکل دهی به فرهنگ عمومی، نقش آفرین بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - تحولات کنش ارتباطی، حوزۀ عمومی، جامعه مدنی و دموکراسی در ایران (مطالعه موردی: فاصله جنبش مشروطه تا انتخابات ریاست جمهوری دهم)
مانا دشتگلی هاشمی هادی خانیکی تهمينه شاورديدر این مقاله، رویدادها و مصادیق تاریخی ای که در فاصله جنبش مشروطه تا انتخابات دهم ریاست جمهوری، مبین تشکیل یا عدم تشکیل کنش ارتباطی، حوزۀ عمومی، جامعه مدنی و دموکراسی بوده اند، روایت و سپس بر اساس مطالعه تطبیقی بر مبنای «جبری بولی» مقایسه شده اند. این پژوهش با هدف شناخت چکیده کاملدر این مقاله، رویدادها و مصادیق تاریخی ای که در فاصله جنبش مشروطه تا انتخابات دهم ریاست جمهوری، مبین تشکیل یا عدم تشکیل کنش ارتباطی، حوزۀ عمومی، جامعه مدنی و دموکراسی بوده اند، روایت و سپس بر اساس مطالعه تطبیقی بر مبنای «جبری بولی» مقایسه شده اند. این پژوهش با هدف شناخت بیشتر و بهتر جامعه ایران و شناسایی فراز و فرودهایی که جامعه ایرانی از مشروطه تاکنون در مسیر دستیابی به دموکراسی بر پایه کنش ارتباطی، حوزه عمومی و جامعه مدنی طی کرده است، می کوشد به این پرسش اصلی پاسخ دهد که رابطۀ میان کنش ارتباطی، حوزه عمومی، جامعه مدنی و دموکراسی چگونه تبیین می شود. بر این اساس ابتدا مروری نظری بر مفاهیم یادشده بر مبنای آرای آرنت، هابرماس، گرامشی، لیپست، دوبنوا و بشیریه صورت گرفته و شاخص ها و معرف هایی برای این مفاهیم استخراج شده است. سپس به واسطه این معرف ها، وضعیت کنش ارتباطی، حوزه عمومی، جامعه مدنی و دموکراسی در پنج بازه تاریخی (از مشروطه تا انتخابات دهم ریاست جمهوری) روایت و تحلیل شده است. تحلیل روایت هر مقطع، بر اساس مصادیق حضور یا غیاب هر مفهوم، به صورت صفر (شدت کم) و یک (شدت زیاد) در جدول «بولی» برای هر مقطع تاریخی قرار داده شده و رابطه میان مفاهیم بررسی شده است. بر اساس یافته ها می توان ادعا کرد که از مشروطه تاکنون، علی رغم تلاش ها و اقداماتی که از سوی جامعه، نخبگان و بخشی از دولت یا حاکمیت صورت گرفته است، جز در مواردی معدود، سه مفهوم کنش ارتباطی، حوزه عمومی و جامعه مدنی از قوت چندانی برخوردار نیست و در دوره های مختلف تاریخی، نبودِ یکی از این سه شرط لازم ناکافی، مانع از تحقق دموکراسی در ایران شده است. بازه تاریخی مربوط به ملی شدن نفت، در میان این پنج برش تاریخی، تنها مقطع تاریخی است که تلاش ایرانیان برای دستیابی به دموکراسی، به واسطه حضورِ کنش ارتباطی، حوزه عمومی و جامعه مدنی به نتیجه رسیده است و پیامدش یعنی دموکراسی را ممکن کرده است. همچنین در مقطع مشروطیت، مصادیق تاریخی که مبین حضورِ کنش ارتباطی و حوزه عمومی بودند و در دوران اصلاحات، مصادیق تاریخی که مبین حضور حوزه عمومی و جامعه مدنی هستند، در مقایسه با مصادیقی که غیاب این مفاهیم را نمایندگی می کنند، غلبه دارند. اما در دوران انقلاب و نیز انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 و دولت برآمده از آن، مصادیقی که غیاب مفاهیم کنش ارتباطی، حوزه عمومی، جامعه مدنی و دموکراسی را نمایندگی می کنند، بر مصادیقی که حضور آنها را نمایندگی می کنند، غلبه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - نقش فناوري اطلاعات بر شاخصهاي جامعهپذيري سياسي (با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران)
گارینه کشیشیان محمد جواد موسی نژادمناسبات متقابل میان مردم و نظام سیاسی و همچنین عوامل، آثار و کارکردهای این کنش متقابل، یکی از عمده ترین مباحث در حوزۀ جامعه شناسی سیاسی و مشخصاً جامعهپذیری سیاسی است. ورود فناوری اطلاعات به دنیای جدید، تمامی ساختارها و جنبههای زندگی بشر را تحت تأثیر خود قرار داد. به د چکیده کاملمناسبات متقابل میان مردم و نظام سیاسی و همچنین عوامل، آثار و کارکردهای این کنش متقابل، یکی از عمده ترین مباحث در حوزۀ جامعه شناسی سیاسی و مشخصاً جامعهپذیری سیاسی است. ورود فناوری اطلاعات به دنیای جدید، تمامی ساختارها و جنبههای زندگی بشر را تحت تأثیر خود قرار داد. به دنبال این تأثیرات، جریان شکل گیری جامعه پذیری سیاسی و عوامل آن نیز دستخوش تغییراتی شد که به عنوان کانون توجه در مقاله حاضر بررسی شده است. چگونگی عملکرد نهادهایی چون خانواده، گروه همسالان، رسانه های همگانی، آموزش و پرورش و دولت که نقش بازتولیدکنندگی سیاسی را برعهده دارند از یکسو و نحوۀ تأثیرگذاری فناوری اطلاعات بر الگوی جامعهپذیری سیاسی و تثبیت ارزش ها در رفتارهای سیاسی مردم و پیامدهای آن از سوی دیگر، هدف موضوعی این نوشتار است. یافته های این پژوهش که به واسطه روش اسنادی در قالب مدلی تحلیلی ارائه شده است، نشان میدهد که فناوری اطلاعات از طریق دو مکانیسم افزایش آگاهی سیاسی افراد و درگیرسازی مدنی، آثار سیاسی خود را بر فرایند جامعهپذیری سیاسی و در نهایت چارچوب فرهنگ سیاسی جامعه اعمال میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - نسبت جهانی شدن و عدالت در اندیشه سیاسی «آنتونی گیدنز» و «امانوئل والرشتاین»
حسن آبنیکیجهانی شدن یکی از مفاهیم کلیدی در علوم سیاسی و جامعه شناسی است که توانسته خود را تبدیل به یکی از گفتمان های اصلی در ادبیات این دو حوزه علمی کند، به گونه ای که عده ای از متفکران از آن با عنوان گفتمان جهانی شدن یاد می کنند. گفتمانی که می توان نسبت خیلی از مفاهیم موجود در ا چکیده کاملجهانی شدن یکی از مفاهیم کلیدی در علوم سیاسی و جامعه شناسی است که توانسته خود را تبدیل به یکی از گفتمان های اصلی در ادبیات این دو حوزه علمی کند، به گونه ای که عده ای از متفکران از آن با عنوان گفتمان جهانی شدن یاد می کنند. گفتمانی که می توان نسبت خیلی از مفاهیم موجود در اندیشه سیاسی را با آن سنجید. یکی از این مفاهیم، عدالت است. عدالت با هر تعریفی که داشته باشد، نقطه آغاز بحث در باب جهانی شدن است. اینکه آیا اصولاً میتوان ذیل گفتمان جهانی شدن انتظار تحقق عدالت داشت یا خیر؟ یا به عبارت بهتر نسبت میان عدالت و جهانی شدن چیست؟ این مقاله برای پاسخ اندیشه ای به سؤال مزبور به بررسی دیدگاه های دو نفر از متفکران حوزه جهانی شدن یعنی «آنتونی گیدنز» و «امانوئل والرشتاین» پرداخته و به این فرض رسیده که اساساً گیدنز با بینشی کانتی معتقد است که عدالت، ذاتی جهانی شدن است و در عصر مزبور تنها می توان از طریق ایجاد یک جامعه مدنی جهانی به آن دست یافت، در حالی که والرشتاین این مدعا را رد می کند و عدالت در عصر جهانی شدن را تحت الشعاع نظام سرمایه داری قرار می دهد. ضمن اینکه روش و رویکرد مورد استفاده در این مقاله، روش و رویکرد مقایسه ای است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - بررسی تطبیقی اندیشههای هابز، لاک و راولز در پرتو موقعیت فرضی قرارداد اجتماعی
*مختار نوری(نویسنده مسوول) مجید توسلی رکن آبادیدر پارادایم مدرن فلسفه سیاسی، ما با یک موقعیت فرضی با عنوان «قرارداد اجتماعی» مواجهایم که از سوی هابز، لاک و روسو برای ترسیم منشأ مشروعیت جامعه سیاسی و مقوله های مختلف فلسفه سیاسی مانند امنیت و مالکیت به کار گرفته شده است. «جان راولز»، قرارداد اجتماعی را که تقریباً موض چکیده کاملدر پارادایم مدرن فلسفه سیاسی، ما با یک موقعیت فرضی با عنوان «قرارداد اجتماعی» مواجهایم که از سوی هابز، لاک و روسو برای ترسیم منشأ مشروعیت جامعه سیاسی و مقوله های مختلف فلسفه سیاسی مانند امنیت و مالکیت به کار گرفته شده است. «جان راولز»، قرارداد اجتماعی را که تقریباً موضوعی منسوخ شده بود، بار دیگر در اواخر قرن بیستم احیا کرد. به نظر میرسد هدف از کاربست این موقعیت فرضی از سوی فلاسفه سیاسی، فراهم آوردن شیوهای از «شناخت» درباره سیاست است. از این رو قرارداد اجتماعی را باید در مقام «توافقی فرضی» درک نمود. بنابراین مقالۀ حاضر در تلاش است تا به صورت تطبیقی جایگاه موقعیت فرضی قرارداد اجتماعی را در اندیشه سیاسی «هابز» و «لاک» با اندیشۀ «جان راولز» در دوره معاصر - که خوانشی نوین از این موقعیت فرضی ارائه نموده - بررسی کند. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که هر چند هر سه اندیشمند مورد نظر را میتوان از حیث روششناسی، متفکرانی قراردادگرا (مدرن و معاصر) دانست، به کارگیری موقعیت فرضی قرارداد اجتماعی در دستگاه فکری متفکران مدرن، جایگاه عمیقتری دارد، در حالی که این موقعیت برای جان راولز فقط یک ابزار بازنمایی است؛ زیرا راولز تلاش نکرده تا از این موقعیت همچون هابز و لاک برای توضیح چگونگی شکلگیری جامعه سیاسی و مشروعیت آن استفاده کند و تنها به دنبال توجیه عدالت بوده است. در ادامه، ضمن توجه به اهمیت موقعیتهای فرضی در پارادایم فلسفه سیاسی غرب، تلاش میشود تا طرح فکری اندیشمندان مورد نظر را درباره شیوه و هدف آنها از کاربست قرارداد اجتماعی درباره مقوله هایی مانند امنیت، مالکیت و عدالت بیان نماییم. بدین منظور از روش پژوهش مقایسهای در تطبیق اندیشههای مورد نظر بهره جستهایم و ابزار گردآوری اطلاعات نیز کتابخانهای است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - تأثیر جهانی شدن بر نهادهای مدنی در ایران
عباس منوچهری فیروز جعفری آزاده شعبانیدر قلمرو مطالعات علوم انسانی در دهه هشتاد میلادی، پدیده «جهانی شدن» و نیز «جامعه مدنی» در کانون توجه قرار گرفت و در این میان نسبت این دو با یکدیگر نیز در مرکز توجه و تحلیل اندیشمندان مختلف بوده است. مقوله جامعه مدنی در ایران نیز در نیمه دهه هفتاد شمسی مورد توجه قرار گر چکیده کاملدر قلمرو مطالعات علوم انسانی در دهه هشتاد میلادی، پدیده «جهانی شدن» و نیز «جامعه مدنی» در کانون توجه قرار گرفت و در این میان نسبت این دو با یکدیگر نیز در مرکز توجه و تحلیل اندیشمندان مختلف بوده است. مقوله جامعه مدنی در ایران نیز در نیمه دهه هفتاد شمسی مورد توجه قرار گرفت که مقارن با اواخر دهه 90 میلادی است. در این مقاله با استفاده از روش رئالیسم انتقادی، تأثیر جهانی شدن بر نهادهای مدنی در ایران تجزیه و تحلیل شده و نشان داده شده است که در سال های 1376-1390، تناظری میان تحول در نهادهای مدنی و جهانی شدن در ایران وجود نداشته است. رئاليسم انتقادي به اين معنا كه امر واقعي مورد مواجهه، یعنی نهادهای مدنی از سه سطح هستي-شناسانه، واقعيتمندي و دادهاي تشكيل شده است. نهادهای عمومی (مشارکتی) به عنوان سطح هستیشناختی امر واقع، نهادهای اجتماعی به عنوان سطح واقعیتمندی امر واقع و نهادهای سیاسی به عنوان سطح داده مند امر واقع در نظر گرفته شدهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - تبیین تئوریک جایگاه جامعه مدنی در الگوی حکمرانی خوب
سیدرحیم ابوالحسنی خسرو قباديدر الگوی حکمرانی خوب، سه بخش دولتی، خصوصی و جامعه مدنی با مرزهای جداگانه و در یک رابطه تعاملی به منظور رسیدن به اهداف توسعه با یکدیگر همکاری میکنند. این الگو با رویکرد رایج از جامعه مدنی بر اساس برداشت هگلی که بر پایه اقتصاد سیاسی و مبتنی بر کشمکش است، سازگاری ندارد. ح چکیده کاملدر الگوی حکمرانی خوب، سه بخش دولتی، خصوصی و جامعه مدنی با مرزهای جداگانه و در یک رابطه تعاملی به منظور رسیدن به اهداف توسعه با یکدیگر همکاری میکنند. این الگو با رویکرد رایج از جامعه مدنی بر اساس برداشت هگلی که بر پایه اقتصاد سیاسی و مبتنی بر کشمکش است، سازگاری ندارد. حال این پرسش قابل طرح است که در غیاب و یا کمرنگ شدن نقش اقتصاد و سیاست در تعریف و تبیین جامعه مدنی، با کدام مبنا و رویکرد میتوان این مفهوم را در مدل حکمرانی خوب تبیین کرد؟ مدعای مقالۀ حاضر آن است که رویکردهای فرهنگی به جامعه مدنی و از جمله رویکرد جفری الکساندر، بیشتر میتواند جامعه مدنی را در الگوی حکمرانی خوب تبیین کند. در این مقاله به وجوه این تبیین و چگونگی آن با روش توصیفی و تحلیلی پرداخته شده است. روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتابخانهای است و با رجوع به منابع معتبر و تحلیل آنها، مستندات برای آزمون فرضیه (مدعای) مقاله ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - بررسی مناسبات دولت و بازار در دهه نخست جمهوری اسلامی ایران (1357-1368)
وحید سینائی سارا اکبریپس از انقلاب اسلامی، روابط دولت و بازار سنتی به عنوان یک نهاد اجتماعی-اقتصادی دگرگون شد. در ابتدای انقلاب، اعضای برجستۀ جامعۀ بازار، بخش های بزرگی از اقتصاد ایران را از طریق مدیریت بنیادهای انقلابی و نهادهای دولتی در دست گرفته، روابط نزدیکی با رهبران جمهوری اسلامی بر چکیده کاملپس از انقلاب اسلامی، روابط دولت و بازار سنتی به عنوان یک نهاد اجتماعی-اقتصادی دگرگون شد. در ابتدای انقلاب، اعضای برجستۀ جامعۀ بازار، بخش های بزرگی از اقتصاد ایران را از طریق مدیریت بنیادهای انقلابی و نهادهای دولتی در دست گرفته، روابط نزدیکی با رهبران جمهوری اسلامی برقرار نمودند. اما در سال های بعد، تغییراتی در این روابط به وجود آمد. در بررسی این دگرگونی و برای تبیین روابط دولت و بازار در دهه نخست جمهوری اسلامی، این فرضیه قابل طرح است که در دهۀ یادشده، سیاست های یکسان و مشابهی در قبال بازار وجود نداشت. دولت موقت به سیاست های لیبرالی در حوزۀ اقتصاد باور داشت، اما تحت تأثیر مصوبات شورای انقلاب، فضای انقلابی و نابسامانی های پس از انقلاب، در عمل به اجرای مصوبات شورای انقلاب پرداخت. با سقوط دولت موقت و روی کار آمدن دولت های چپ گرا، قدرت بازار سنتی به ویژه در عرصههای سیاسی و اقتصادی به چالش گرفته شد. در مقابل، بازار هم تلاش کرد تا مانع تسلط و استیلای کامل دولت بر اقتصاد و بخش خصوصی گردد. روش پژوهش، تبیینی و گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و اسنادی بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - حقوقیسازیِ نظریۀ سپهر عمومی و خصوصی با ارجاع ویژه به «هانا آرنت»
سمانه رحمتی فرتطبیقِ نظریهِ سیاسیِ سپهر عمومی و خصوصی با علم حقوق، مبنایی برایِ تحدید حقوق و دولت و تدقیق مرز حقوق عمومی و خصوصی می دهد. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است؛ به این ترتیب که نخست، سپهر خصوصی و سپهر عمومی با لحاظِ آرایِ هانا آرنت، از طریق شناساییِ مؤلفه ها توصیف میشود و دوم، چکیده کاملتطبیقِ نظریهِ سیاسیِ سپهر عمومی و خصوصی با علم حقوق، مبنایی برایِ تحدید حقوق و دولت و تدقیق مرز حقوق عمومی و خصوصی می دهد. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است؛ به این ترتیب که نخست، سپهر خصوصی و سپهر عمومی با لحاظِ آرایِ هانا آرنت، از طریق شناساییِ مؤلفه ها توصیف میشود و دوم، مؤلفه هایِ دو حوزه در انطباق با چارچوب حقوق و شاخه هایِ آن در حالت کلی، به ویژه حقوق عمومی و خصوصی تحلیل شده، در نهایت میزان به رسمیت شناخته شدنِ سپهر خصوصی و عمومی در حقوق ایران سنجیده می-شود. سپهر خصوصی، عرصه ای از زندگیِ انسان است که با اوصافی مانندِ مالکیتِ غیر منقول و ریاست خانواده گره خورده و تمایل بر پوشیدگی و تبعاً ناحقوقی سازیِ آن است. جامعه مدنی بخشی از سپهر خصوصی و عرصۀ فعالیت خودبنیادِ انسانی در قالب گروه هایِ مستقل از دولت است. سپهر عمومی، عرصه ساختنِ سیاست توسط شهروندان، از طریقِ گفت و گو و فعالیت است. در وضع موجود نظام حقوقی ایران، کلیتِ چارچوب سپهر خصوصی، مورد حمایت قانون-گذار است. جامعه مدنی تلویحاً به رسمیت شناخته شده است، ولی استقلال آن از دولت تضمین نشده است. سیاست را دولت می سازد و شهروندان در چارچوب آن با کسب مجوز از دولت فعالیت می کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - نظریۀ استبداد شرقی و ماهیت دولت و جامعه در ایران پیشامدرن
حجت کاظمینظریه استبدادشرقی در روایتهای مختلف آن، الگوی تحلیلی غالب برای درک ماهیت دولت و جامعه در ایران سنتی بوده است. فرآورده اصلی حاصل از کاربست این نظریه، ارائه تصویری از دولت سنتی ایرانی به عنوان سازمانی نیرومند و خودکامه، در مقابل جامعهای پراکنده، فاقد نیروهای اجتماعی مس چکیده کاملنظریه استبدادشرقی در روایتهای مختلف آن، الگوی تحلیلی غالب برای درک ماهیت دولت و جامعه در ایران سنتی بوده است. فرآورده اصلی حاصل از کاربست این نظریه، ارائه تصویری از دولت سنتی ایرانی به عنوان سازمانی نیرومند و خودکامه، در مقابل جامعهای پراکنده، فاقد نیروهای اجتماعی مستقل، ضعیف و منفعل بوده است. مطابق چنین تحلیلی، علی رغم تمام تغییرات ظاهری در تاریخ ایران، ماهیت جوهری دولت، جامعه و مناسبات میان آنها از ابتدای تاریخ تا امروز، دگرگونی کیفی را تجربه نکرده است. هدف اول این مقاله، ارائه گزارشی از تبارهای این نظریۀ قدیمی، نحوۀ کاربست آن از سوی محققان غربی و ایرانی برای تحلیل تاریخ ایران، شناخت مضامین محوری آن درباره ماهیت دولت و جامعه و دلایل محبوبیت آن در مقطع بعد از انقلاب خواهد بود. مقاله نشان میدهد که به رغم سابقه دیرین این نظریه، طرح مجدد آن طی دهههای 30 تا 50 شمسی در متن منازعهای سیاسی- تئوریک میان جریانهای چپ و منتقدان آنها صورت گرفته است. مقاله، هژمونی این رویکرد در مقطع بعد از انقلاب اسلامی را ناشی از بیاعتباری الگوی تحلیلی جریان چپ و نیز قابلیتهای این نظریه برای ارائه پاسخی ساده فهم به مسئله توسعهنیافتگی سیاسی و اقتصادی میداند. هدف دوم این مقاله، آشکارکردن نارسایی این نظریه و نتایج آن در تحلیل ماهیت دولت و جامعه در ایران است. مقاله بر این نکته تأکید دارد کهاین دیدگاه عملاً راه را بریک جامعهشناسی «واقعاً» تاریخی درباره جامعه ایران و درک صحیح ماهیت دولت، جامعه و مناسبات آنها مسدود کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - جامعه پذیری در سازمان های دولتی ایران و نقش آن در وضعیت اخلاق شهروندی در شهر ایرانی اسلامی
غلامرضا مقدم سیف اله سیف اللهی محمدرضا جوادی یگانهبدون شک دنیای امروز، دنیای سازمان هاست. در هر سازمانی اگرچه اشخاص حقیقی متولیان اصلی سازمان محسوب می شوند اما به واقع سازمانها، خود دارای شخصیت حقوقی مستقلی هستند که به مانند هر اجتماعی، زمینه ای را برای تعامل بین افراد و جامعه پذیری آنان فراهم می آورند.از سوی دیگر، امر چکیده کاملبدون شک دنیای امروز، دنیای سازمان هاست. در هر سازمانی اگرچه اشخاص حقیقی متولیان اصلی سازمان محسوب می شوند اما به واقع سازمانها، خود دارای شخصیت حقوقی مستقلی هستند که به مانند هر اجتماعی، زمینه ای را برای تعامل بین افراد و جامعه پذیری آنان فراهم می آورند.از سوی دیگر، امروزه وظایف اقتصادی و حضور در محیط کار و اشتغال بخش اعظم وقت شهروندان را به خود مشغول داشته است. افراد زیادی در این محیط با گروه های رسمی و غیررسمی مختلفی تعامل دارند و بسیاری از ارزش ها و هنجارها و رفتارها را از همین محیط می آموزند و در رفتار و کردار خود درونی می کنند. بر این اساس، با آگاهی از اهمیت و گستره روزافزون سازمان ها و نقش آفرینی آنها در جامعه پذیری افراد، جا دارد بخشی از آسیب شناسی وضعیت اخلاق در شهر ایرانی اسلامی، به بررسی ساختارهای اقتصادی و اجتماعی سازمان های دولتی معطوف گردد، چرا که به دلیل وابستگی تام چنین سازمان هایی به منابع دولتی، برونداد ساختارهای کلان اقتصادی – اجتماعی جامعه را می توان در این سازمان ها جستجو کرد. سازمان هایی که بخش عمده ای از جامعه پذیری اخلاقی شهروندان و کنشگران درون خود را راهبری می کنند. بنابراین پرداختن به موضوع تربیت اخلاقی در سازمان از دو منظر حرفه ای و شهروندی، اهمیت می یابد. اولی برای بکار گرفتن نیروی شاغل متعهد در سازمان و دومی برای تربیت شهروند خوب و تقویت رابطه بین سازمان و جامعه، که در هر دو حال با مفهوم حقوق شهروندی بی ارتباط نیست.در این مطالعه از روش نظریه مبنایی استفاده شده است و 25 نفر از کارکنان یکی از سازمان های سطح بالای دولتی ایران واقع در شهر تهران به عنوان یکی از مهمترین شهرهای هنجارفرست به سایر شهرها و مناطق کشور مورد مصاحبه عمیق قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهد ابهام ادراک اخلاقی، مشارکت گریزی، ابهام در نقش و اهداف، سبک رهبری تکلیف گریز و ضعف فرهنگ کار از جمله پدیده های اثرگذار بر بی سازمانی در سازمان دولتی مورد مطالعه می باشند که در مجموع زمینه های جامعه پذیری منفی اخلاق شهروندی را در شهر مورد مطالعه فراهم می آورند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - تشکیلات قضایی اسلامی و پیشنهاد تنوع دادگاه
محمد جعفری هرندیجهان امروز نسبت به گذشته دچار دگرگونیها و تحولات فراوانی گشته است. بسیاری از امور مأنوس در نزد انسان دیروز، امروز با رویهای کاملاً متفاوت صورت میپذیرد. نحوهٔ قضا و داوری اسلامی، بخشی از احکام فقهی است که هنوز تحولی در آن صورت نگرفته است. پرسش ما در این مقاله این است چکیده کاملجهان امروز نسبت به گذشته دچار دگرگونیها و تحولات فراوانی گشته است. بسیاری از امور مأنوس در نزد انسان دیروز، امروز با رویهای کاملاً متفاوت صورت میپذیرد. نحوهٔ قضا و داوری اسلامی، بخشی از احکام فقهی است که هنوز تحولی در آن صورت نگرفته است. پرسش ما در این مقاله این است که آیا با عنایت به تحولات عصری، نیازی به تغییر در شیوهٔ امر قضا و تشکیلات قضایی اسلامی وجود دارد؟ در پاسخ به این سؤال نویسنده بر آن است تا با در نظر گرفتن مبانی دینی و بهخصوص مشروع بودن قاضی تحکیم فیالجمله و تفکیک داوری در حقالله و حقالناس در مسائل فقهی و با طرح این موضوع که حقوق اجتماعی امری سوای حقالله میباشد، اثبات نماید که میتوان دادگاههای متنوعی به اقتضای دعاوی مطروحهٔ مبتنی بر هر یک از: حقوق شخصی افراد، حقّ جامعه و حقالله، تعریف کرد که قاضیان رسیدگیکننده به دو نوع حقوق نخست را مردم بر میگزینند و برای رسیدگی به حقالله و آنچه در مرز آن قرار میگیرد از قاضی منصوب از سوی حاکم استفاده خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - ضرورت و روش های توسعه تعامل و همکاری دانشگاه و صنعت
محمدسعید سیف سعید جهانگیریاین مقاله به بررسی اکوسیستم ارتباط دانشگاه و صنعت در وضعیت کنونی کشور میپردازد. در این راستا فرصتها و امکانات کشور شامل فارغ التحصیلان و متخصصین دانشگاهی، رتبه برتر مالکیت نفت و گاز جهان و موقعیت جغرافیایی استراتژیک کشور مورد اشاره قرار گرفته شده است. در بحث نیازهای چکیده کاملاین مقاله به بررسی اکوسیستم ارتباط دانشگاه و صنعت در وضعیت کنونی کشور میپردازد. در این راستا فرصتها و امکانات کشور شامل فارغ التحصیلان و متخصصین دانشگاهی، رتبه برتر مالکیت نفت و گاز جهان و موقعیت جغرافیایی استراتژیک کشور مورد اشاره قرار گرفته شده است. در بحث نیازهای اجتماعی و اقتصادی کشور، موضوعاتی همچون افزایش اشتغال، کاهش آلودگی محیط زیست، مدیریت مناسب مصرف منابع آب، رفع مشکلات صندوقهای بازنشستگی، افزایش بهره وری و کارایی در صنعت و کشاورزی و کاهش مصرف انرژی بعنوان سرفصل هایی برای مشارکت جدی تر دانشگاه ها مطرح شده است. در این مقاله، سه شاخص تجربه و دانش انباشته، حمایت مالی، و کیفیت نیروی انسانی به عنوان عوامل موثر در پیشرفت علمی کشورها مطرح می شوند. در ادامه، بودجه تحقیق و توسعه و سرانه مطالعه در کشورهای جهان مورد مقایسه قرار گرفته و جایگاه ایران در این میان توصیف میشود. در این تحقیق، نقش دانشگاههای نسل سوم به عنوان دانشگاه های آموزشمحور، پژوهش محور، و کارآفرین به منظور ایجاد ارتباط پایدار صنعت و دانشگاه، ایجاد اشتغال، تولید ثروت و توسعه فناوری کشور مورد تاکید قرار میگیرند. در پایان، راهکارهایی از جمله بازنگری و بهبود آییننامه ارتقا و استخدام در دانشگاهها، تدوین شاخص های مناسب برای ارزیابی اثربخشی دانشگاه ها در جامعه، استفاده موثر از فرصتهای مطالعاتی اعضای هیات علمی در صنعت، توسعه و تقویت مراکز هدایت شغلی و کاریابی در دانشگاهها، شناسایی و تدوین ماموریت های استانی برای دانشگاه ها در جهت بهبود شرایط استان ها، متناسبسازی روال پذیرش دانشجویان تحصیلات تکمیلی با فعالیتهای تقاضامحور و هم افزایی بین ساختارها و برنامه های مختلف وزارت عتف در جهت اثربخشی بهتر در جامعه و پیشرفت اکوسیستم ارتباط دانشگاه و صنعت، توصیه و تشریح میشوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - ساختار طبقات اجتماعی کردهای مکریان و نظام ارزشی آنها
شورش اک امیر ملکی محمدجواد زاهدی مازندرانی یعقوب احمدیصرف نظر از اینکه موضوع ضرورت مساوات و از میان رفتن طبقات تا چه اندازه آرمانی است، قشربندی در جامعه یک واقعیت اجتماعی است و جوامع بشری دارای سلسله مراتب، طبقات و پایگاههای اجتماعی متفاوت اند. عضویت در یک طبقه اجتماعی و نیز داشتن منزلتی خاص، تعیین کننده ارزش ها، اهداف زند چکیده کاملصرف نظر از اینکه موضوع ضرورت مساوات و از میان رفتن طبقات تا چه اندازه آرمانی است، قشربندی در جامعه یک واقعیت اجتماعی است و جوامع بشری دارای سلسله مراتب، طبقات و پایگاههای اجتماعی متفاوت اند. عضویت در یک طبقه اجتماعی و نیز داشتن منزلتی خاص، تعیین کننده ارزش ها، اهداف زندگی و سوگیری های کلی نسبت به موضوعات انسانی و اجتماعی است. نوشتار حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی ساختار طبقات جامعه کردهای مکریان و بررسی تغییرات آن در طول نیم قرن اخیر (با تکیه بر ساختار طبقاتی شهر مهاباد) و نیز بررسی نظام ارزشی آنها صورت گرفته است. روش تحقیق، روش ترکیبی و مشتمل بر دو رهیافت کیفی( تحلیل تاریخی جهت بررسی ساختار طبقاتی جامعه) و کمی(سنجش و بررسی نظام ارزشی طبقات) است. جامعه آماری شامل کلیه افراد ساکن در مطقه مکریان است. در بخش کیفی تحقیق کل جامعه مورد مطالعه و در بخش کمی تحقیق بر اساس نمونه گیری خوشه ای، شهر مهاباد به عنوان نمونه انتخاب و حجم نمونه مقتضی با توجه به حداکثر میزان پراکندگی و خطای 5 درصد 356 نفر تعیین شد. در بخش تحلیل تاریخی، بر اساس اسناد و مدارک معتبر، ساختار طبقاتی جامعه از گذشته تا حال مورد بررسی قرار گرفته و در بخش کمی تحقیق، داده ها به وسیله مقیاس استاندارد ارزشهای فرهنگی شوارتز سنجش و با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یکطرفه مورد تحلیل واقع شده است. بر اساس نتایج بخش کیفی تحقیق، جامعه موردمطالعه شامل چهار نوع قشر اجتماعی: مردم عادی (کرمانج)، خوانین، شهری اصیل(سابلاغی) و سادات می باشد که دارای ساختار طبقاتی نسبتا بسته بوده و بیشتر بر معیارهای انتسابی و اصل و نسب استوار است و در کل خصوصیات قشربندی در جوامع کمتر توسعه یافته را داراست. یافته های مربوط به بخش کمی تحقیق حاکی از از وجود تفاوت معنی دار در بیشتر ابعاد مقیاس فرهنگی شوارتز(برانگیختگی، لذت گرایی، موفقیت،قدرت گرایی،وجهه،امنیت گرایی،همنوایی،سنت گرایی، ،خیرخواهی و جهان گرایی) و عدم تفاوت معنی دار در بعد استقلال در بین طبقات چهارگانه می باشد. نتایج تحقیق با بسیاری از نظریات مطرح شده در تحقیق از جمله نظریه طبقاتی مارکس، نظریه منزلت اجتماعی وبر و نظریات پیر بوردیو، همچنین با نتایج پژوهشهای قبلی از جمله تحقیقات لهسایی زاده، قاسمی و جواهری همخوانی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - جایگاه حقوق شهروندی کرامت مدار در دکترین مسئولیت حمایت در پرتو حقوق بین الملل
حسین دعاگو سید محمد هاشمیحقوق بشر و حقوق شهروندی از حقوق ذاتی و طبیعی انسان نشأت گرفته و در طول تاریخ به آنها توجه خاصی شده است. اگر چه پس از گذشت بیش از نیم قرن از عمر سازمان ملل متحد، در عصري که آن را عصر تکنولوژي و ارتباطات مینامیم، هنوز انسانهاي بسیاري بر اثر جنگهاي داخلی و آشوبهاي قوم چکیده کاملحقوق بشر و حقوق شهروندی از حقوق ذاتی و طبیعی انسان نشأت گرفته و در طول تاریخ به آنها توجه خاصی شده است. اگر چه پس از گذشت بیش از نیم قرن از عمر سازمان ملل متحد، در عصري که آن را عصر تکنولوژي و ارتباطات مینامیم، هنوز انسانهاي بسیاري بر اثر جنگهاي داخلی و آشوبهاي قومی، فقر و گرسنگی، خشکسالی، نبود بهداشت یا حتی ابتداییترین امکانات زندگی جان خود را از دست میدهند. هنوز خلأ وجود سازوکاري مشخص که بتواند خط مشی یک واکنش منطقی و معقول و در عین حال قاطع و مؤثر را براي مقابله با بحرانهای بشري ترسیم کند، حس میشود. «مسئولیت حمایت» در واقع ارائه راهکاري جدید و در عین حال دقیق و برنامهریزي شده براي این است که جایگزینی مناسب براي مفهوم چالش برانگیز «مداخله بشردوستانه» باشد؛ البته «مسئولیت حمایت» مفهومی کاملاً متفاوت از مداخله بشردوستانه است. مجموعه اقداماتی که به موجب این دکترین باید صورت بگیرد، شامل سه بعد مسئولیت پیشگیري، مسئولیت واکنش و مسئولیت بازسازي است. این دکترین راهبردی کاملاً بشردوستانه برای حمایت و حفاظت هر چه بیشتر از حقوق بشر و شهروندی تلقی میگردد. این راهبرد راه حلی مفید و کارآمد برای حکومتهای در معرض بحران یا بحرانزده براساس حقوق شهروندی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - بررسی پیامدگرایی و وظیفهگرایی اخلاقی با تأکید بر نظریه کانت در جامعه حسابداران رسمی ایران و تأثیر آن بر میزان پایبندی بر رفتار حرفهای حسابرسان
شرلی نعمت اللهی کیهان آزادی محمدرضا وطن پرستاخلاق موضوعی است فراگیر که همه جوانب زنـدگی بشـر را پوشـش میدهد. حرفۀ حسابداري یکی از متشکلترین و منضبطترین حرفههای دنیاست و به دلیل نوع و ماهیت خدماتی که ارائه میکند بایـد اعتبـار و اعتماد خاصی داشته باشد. تداوم این اعتبار و اعتمـاد و تقویـت آن، بـه پایبندي فکري و چکیده کاملاخلاق موضوعی است فراگیر که همه جوانب زنـدگی بشـر را پوشـش میدهد. حرفۀ حسابداري یکی از متشکلترین و منضبطترین حرفههای دنیاست و به دلیل نوع و ماهیت خدماتی که ارائه میکند بایـد اعتبـار و اعتماد خاصی داشته باشد. تداوم این اعتبار و اعتمـاد و تقویـت آن، بـه پایبندي فکري و عملی اعضاي حرفه به ضوابط رفتاري و اخلاقـی آن بستگی دارد. یکی از محورهاي اساسی در فلسفۀ اخلاق در حسابداری، بحث معیار فعل اخلاقی و ارزیابی افعال اختیاري حسابرسان به لحاظ اخلاقی میباشد. در این زمینه، در طول تاریخ، مکاتب متعدد و دیدگاههای متنوعی از سوي متفکران و فیلسوفان پدید آمده است که یکی از آنها مکتب اخلاقی کانت و پیامد گرایی اخلاقی است. اين پژوهش در گام اول به روش کتابخانهای به جایگاه فلسفههای اخلاقی موجود در تدوین ایین رفتار حرفهای پرداخته است. در گام دوم با استفاده از روش پيمايشي، دیدگاههای حسابرسان را تحليل مینماید. وظیفه گرایی اخلاقی و پیامد گرایی اخلاقی تاثیر معناداری بر میزان پایبندی حسابرسان به ایین رفتار حرفهای حسابرسان دارد. رعایت دو بعد اخلاقی وظیفه گرایی اخلاقی و پیامد گرایی اخلاقی میتواند هم در فرایند انجام امور حسابرسان را تشویق به رعایت حدود اخلاقی مینماید که این همان وظیفه گرایی اخلاقی را شامل میشود و نتیجهی کار ارائهشده نیز به نحوی خواهد بود که برای همه قابلاتکا و قابلاعتماد خواهد بود و این هم مرتبط با پیامد گرایی اخلاقی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - درآمدی بر مناسبات دولت و جامعه در ايران معاصر ازمنظر اخلاق جامعه شناسی مالی
مهدی اسمعيلی مجيد توسلي ركن آباديمقاله حاضر در تحلیل نظری مناسبات بین دولت وجامعه را مورد بررسی قرار می دهد. در تاريخ معاصر ايران دولت بهخاطر ماهيت مستقل و فراطبقاتياش هم از بابت خاستگاه و هم از نظر ماهيت و همچنين عملكرد، اساس متفاوتي با جوامع اروپايي دارد. با توجه به تحولات سياسي- اجتماعي ايران معاص چکیده کاملمقاله حاضر در تحلیل نظری مناسبات بین دولت وجامعه را مورد بررسی قرار می دهد. در تاريخ معاصر ايران دولت بهخاطر ماهيت مستقل و فراطبقاتياش هم از بابت خاستگاه و هم از نظر ماهيت و همچنين عملكرد، اساس متفاوتي با جوامع اروپايي دارد. با توجه به تحولات سياسي- اجتماعي ايران معاصر، بخصوص از تاريخ دستيابي به درآمدهاي نفتي، دولت در ايران بهعنوان قدرتي برتر بر طبقات خاص خود تكامل يافت. به تعبيري ديگر استقلال دولت نه در وضعيت رقابت نيروهاي اجتماعي و توازن طبقاتي بلكه در بستري از ضعف طبقات و گروههاي اجتماعي، امكان بروز و فعاليت يافت. در این شرایط نظریات مختلفی در بررسی ساخت دولت در ایران و نسبتش با جامعه شکل گرفته است. به کارگیری رهیافت جامعه شناسی مالی در بررسی ماهیت دولت در ایران، نه تنها روابط دولت و جامعه تبیین بهتری می یابند بلکه توجه به این یافتهها باعث خواهد شد دلایل توسعه نیافتگی ایران نه در گذشته ای دور و نامعلوم بلکه در واقعیات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی امروز ایران جستجو شود و ارائه راهکارهای توسعه جنبههای واقعگرایانهتر بیشتری بیابد. در بررسی مناسبات بین دولت وجامعه با عنایت به اینکه دولت و ساختارهای اجتماعی به یکدیگر شکل می دهند، بررسی الگوهای پایدار روابط ساختار درونی و بیرونی دولت اهمیت دارد. در این مقاله در صدد است تا با نگاهی بر چارچوب های نظری پزوهش، استدلال کنیم که رهیافت جامعه شناسی مالی بهتر می تواند به تبیین روابط دولت و جامعه در ایران معاصر بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - نقش خواص در سقوط جامعه اسلامی از منظر قرآن و حديث در سالهای منتهی به واقعه عاشورا
یدالله ملکینخبگان و خواص هر جامعه که در دو جبهه «حق» و «باطل» مبارزه میکنند، نقش بسیار مهمی در جهت گیری مردم در رخدادهای گوناگون دارند. آنچنان که اگر خواص اهل حق بتوانند به تکالیف الهی خود در «هدایت و تربیت» تودهها عمل کنند، سعادت دنیا و آخرت مردم تأمین میشود، ولی اگر به دلایل چکیده کاملنخبگان و خواص هر جامعه که در دو جبهه «حق» و «باطل» مبارزه میکنند، نقش بسیار مهمی در جهت گیری مردم در رخدادهای گوناگون دارند. آنچنان که اگر خواص اهل حق بتوانند به تکالیف الهی خود در «هدایت و تربیت» تودهها عمل کنند، سعادت دنیا و آخرت مردم تأمین میشود، ولی اگر به دلایل مختلف، از انجام وظایف خود شانه خالی کنند، جبهه باطل به میدان آمده و «سقوط» جامعه را رقم میزند. واقعه عاشورا تنها نیم قرن پس از رحلت رسول خدا و در حالی رخ داد که شمار زیادی از صحابه پیامبر - که بیشتر آنان را در زمره خواص میشناسیم - در قید حیات بودند، اما حسین بن علی در مبارزه با جبهه باطل، تنها ماند و در صحرای کربلا همراه نزدیک به یکصدتن از خانواده و یاران وفادارش به شهادت رسید. ما در این نوشتار، بر اساس آیات قرآن، روایات و منابع تاریخی، نقش خواص را در سقوط جامعه اسلامی بررسی میکنیم پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - امر به معروف و نهی از منکر و تأثیر آن بر سلامت اجتماعی جامعه در آموزههای اسلامی
علی مردانیامروزه با وجود پیشرفت های زیاد در عرصه های علمی صورت گرفته به دلیل عدم اتکاء به تعالیم الهی در بحران به خطر افتادن سلامت روح و جسم هستیم. از این رو؛ راه نجات بازگشت به تعلیمات اسلام است مقاله حاضر با روش تحلیلی – توصیفی با مطالعه کتابخانه ای به تبیین یکی از تعلیمات مهم چکیده کاملامروزه با وجود پیشرفت های زیاد در عرصه های علمی صورت گرفته به دلیل عدم اتکاء به تعالیم الهی در بحران به خطر افتادن سلامت روح و جسم هستیم. از این رو؛ راه نجات بازگشت به تعلیمات اسلام است مقاله حاضر با روش تحلیلی – توصیفی با مطالعه کتابخانه ای به تبیین یکی از تعلیمات مهم اسلام با عنوان نظارت از طریق امر به معروف و نهی از منکر و تأثیر آن بر سلامت جامعه خواهد پرداخت. نجات جامعه از بحران ها و تأمین سلامت جامعه در پرتو تبیین جایگاه امر به معروف و نهی از منکر و اجرائی کردن آن است؛ پیاده شدن این دو فریضه راهکار اثبات شده برای سلامت جامعه است؛ هرگاه فرد به تزکیه و پرورش نفس خویش از طریق کنترل درونی گام بردارد؛ تاثیر بسزایی در سامان یافتن جامعه خواهد داشت؛ زیرا پرهیز از گناه و توجه به نکات مثبت انسانی و عمل به آن زمینه مناسبی در پرورش ظرفیت درون و اصلاح بیرون دارد؛ اسلام و آثار عظيم آن در بهداشت محیط، شاهدی بر صدق این ادعا است؛ بخشی از ماموریت نهاد حسبه در قالب امر به معروف و نهی از منکر در صدر اسلام، نظارت بر بازارها و بهداشت مواد غذایی، پوشاندن روی گوشت ها و مواد لبنی در بازار و اماکن عمومی بوده و بخش دیگر آن مربوط به محافظت از ارزش ها و فضائل اخلاقی و نظم در جامعه و جلوگیری از ارتکاب محرمات و ناامنی و مفاسد اخلاقی بوده است؛ عمل به این فریضه به معنی دوستی، عاطفه و علاقه مندی به سرنوشت دیگران و نفی بی تفاوتی و در نهایت، آرامش روحی و روانی ناشی از این همدلی است، چیزی که بشر امروزه بیش از هر چیز به آن نیاز دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - بررسی تاثیرات جامعه شناختی هرمنوتیک فقه امامیه با تاکید بر اندیشه های حضرت امام خمینی (ره)
سوسن نریمانی مرتضی براتی ابراهیم باغشنیروش شناسی و هرمونتیک مواجهه یک فقه با متن در کتاب و سنت از مهمترین عوامل تفاوت در نظرات و استنتاجات و درنتیجه اعتقاد به فقه سنتی یا اجتماعی به شمار می رود. امام خمینی(ره) یعنوان یک فقیه با تاکید بر مقتضیات زمان و مکان به متن جان تازه ای بخشید و عوامل خارج از متن را در چکیده کاملروش شناسی و هرمونتیک مواجهه یک فقه با متن در کتاب و سنت از مهمترین عوامل تفاوت در نظرات و استنتاجات و درنتیجه اعتقاد به فقه سنتی یا اجتماعی به شمار می رود. امام خمینی(ره) یعنوان یک فقیه با تاکید بر مقتضیات زمان و مکان به متن جان تازه ای بخشید و عوامل خارج از متن را در فهم متن دخالت داده و در بسیاری از موارد متن را به تنهایی وافی به مقصود نمی دانستند. از آنجایی که متن با توجه به عوامل خارج از آن مستعد فهم های متفاوت است، معتقد بودند که بر اساس تأثیر زمان ومکان ساختار جدید معنایی از دل متن وخارج از وضع متولد می شود.امام نه تنها استقلال متن از مبدأ آن را نمی پذیرفتند، بلکه متن را مستقل از فقیه وعوامل خارج ازآن نیزنمی دانستند. روش فقهای امامیه به ویژه امام خمینی(ره)، برای پر کردن شکاف بین نص وجهان خارج،روش عملیات اجتهادی باعنایت بر مساله ی تغییر موضوعات ونقش زمان و مکان بوده است و وظیفه ی مکلف را در احکامی که نمی توان از فهم خطاب به دست آورد به کمک اصول عملیه مشخص می کردند . نظرات هرمنوتیکی حضرت امام خمینی(ره) بهعنوان یک مجتهد و فقیه که انقلابات فکری عظیمی در فقه با روشمندی متفاوت ایجاد نمود نقش الگودهی روششناسی فقه امامیه را برای تمام دانش های روز دنیا بیشتر نمایان می نماید. امام (ره) با تکیه بر فقه جواهری مکتب فقه پویا را پایه گذاری میکند و تشکیل حکومت دینی را اساس کار قرار میدهد که در دنیا منحصر به فرد است. این پژوهش به شیوه توصیفی – تحلیلی همراه با گردآوری اطلاعات اسنادی وکتابخانه ای انجام گرفته تا بابیان روش شناسی هرمنوتیکی فقه امامیه میزان ومعیار توجه فقهاء به ویژه حضرت امام خمینی به مباحث اجتماعی بررسی وتأثیر پذیری متقابل فقه واجتماع مورد مداقه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - حقوق کودک در ایران: تحلیل وضعیت علمی و اجرایی کمیته حقوق کودک استان مرکزی
مریم شعبانپژوهش حاضر به دنبال مطالعه ساختارهای علمی و اجرای حقوق کودک در استان مرکزی بوده است. بنابراین سطح تحلیل، در سطح کلان و ساختاری است، به این شکل که، کلیه برنامهها، اقدامات و ساختارها در رابطه با حقوق کودک در استان مرکزی، شناسایی و سپس با استفاده از روش تحلیل اسنادی ـ کتا چکیده کاملپژوهش حاضر به دنبال مطالعه ساختارهای علمی و اجرای حقوق کودک در استان مرکزی بوده است. بنابراین سطح تحلیل، در سطح کلان و ساختاری است، به این شکل که، کلیه برنامهها، اقدامات و ساختارها در رابطه با حقوق کودک در استان مرکزی، شناسایی و سپس با استفاده از روش تحلیل اسنادی ـ کتابخانهای مورد تحلیل قرار گرفتهاند. هدف پژوهشگر، شناسایی نقاط قوت و ضعف علمی و اجرایی در رابطه با حقوق کودک در استان مرکزی بوده است و در نهایت به ارائه راهکار برای سیاستگذاران در جهت اصلاح وضعیت موجود پرداخته است. عدم وجود تعریف مشخص از «کودک» و «کودکی» در ایران و خردهفرهنگهای پراکنده در استانها مانند استان مرکزی و شکاف در بین تعاریف نهادهای مختلف از جمله نهاد دین، قانون و حقوق، علاوه بر عدم انطباق هرکدام با فرهنگ عامه، عدم وجود قدرت تجویز و سیاستگذاری برای کمیتههای حقوق کودک استانداریها از جمله استانداری مرکزی، سیستم انکار دستگاههای متولی برنامههای حمایت از کودکان، و در واگذاری مسؤولیت حقوق کودکان در استان به دفترهای امور بانوان و خانواده استانداریها منجر به در اولویت دوم قرارگرفتن برنامههای حقوق کودک در استانها مانند استان مرکزی شده است. در نتیجه همه این موارد منجر به ایجاد موانعی در بهبود وضعیت حقوق کودکان ایران در سطح کلان و استان مرکزی در سطح خردتر شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - تحلیل جامعهشناختی جامعه مدنی مرتبط با کودکان در ایران
تقی آزاد ارمکی مریم شعبانپژوهش حاضر به دنبال مطالعه و تحلیل جامعه مدنی مرتبط با کودکان در ایران است. در این راستا با رویکرد کیفی و روشهای مونوگرافی و تحلیل محتوا به تحلیل دو نمونه از انجمنهای فعال حوزه کودکان در ایران پرداخته است. نتایج پژوهش نشان میدهند که «رویکرد آسیب شناسانه» بر جامعه مدن چکیده کاملپژوهش حاضر به دنبال مطالعه و تحلیل جامعه مدنی مرتبط با کودکان در ایران است. در این راستا با رویکرد کیفی و روشهای مونوگرافی و تحلیل محتوا به تحلیل دو نمونه از انجمنهای فعال حوزه کودکان در ایران پرداخته است. نتایج پژوهش نشان میدهند که «رویکرد آسیب شناسانه» بر جامعه مدنی مرتبط با کودک در ایران، سایه افکنده است که بیانگر تسلط «رویکرد آمریکایی ـ انگلیسی» بر جامعه مدنی مرتبط با کودکان در ایران است و نیز برخلاف عنوان مجوزها، انجمنها به شکل مستقیم و غیر مستقیم، وابسته به سازمانهای دولتی بوده و به سه هدف «کسب حمایت مالی»، «کسب مشروعیت» و «شهرت» به دنبال جلب نظر مثبت سازمانهای دولتی میباشند. انجمنهای مذکور، در عمل به دنبال «سودآوری اقتصادی» هستند. بنابراین سلطه «خردابزاری» و «منطق بازار» بر عقلانیت ذاتی، دامنگیر جامعه مدنی در ایران به خصوص در زمینههای مرتبط با کودکان شده است و کودکان به عنوان مخاطبان ناآگاه و فاقد «عقل انتقادی» این مراکز، گویی به صورت هدفمند منظور شدهاند و نیز حوزه مدنی در ایران، رسالت اصلی خود را در احقاق حقوق و بهبود وضعیت کودکان آسیبدیده و در معرض آسیب، فراموش نموده و یا نسبت به منافع اقتصادی انجمن در اولویتهای بعدی قرار گرفتهاند. جامعه مدنی مرتبط با کودکان در ایران، دچار ناهنجاری شده و «بیمار» است به شکلی که نیازمند احیا و بازبینی تخصصی فوری میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - گونهشناسی سیاستگذاریهای مرتبط با کودک در ایران
مریم شعباندر پژوهش حاضر، به دنبال «گونهشناسی سیاستگذاریهای مرتبط با کودک در ایران» بودیم. در این راستا، بعد از تعریف مفاهیم حساس پژوهش با رویه اکتشافی سیاستگذاریها شناسایی شدند، سپس با روش تحلیل محتوای کیفی به گونهشناسی آنها پرداختیم. یافتهها و نتایج نشان میدهند که سیاستگذ چکیده کاملدر پژوهش حاضر، به دنبال «گونهشناسی سیاستگذاریهای مرتبط با کودک در ایران» بودیم. در این راستا، بعد از تعریف مفاهیم حساس پژوهش با رویه اکتشافی سیاستگذاریها شناسایی شدند، سپس با روش تحلیل محتوای کیفی به گونهشناسی آنها پرداختیم. یافتهها و نتایج نشان میدهند که سیاستگذاریهای مرتبط با کودک در ایران را میتوان در سه مرحله گونهشناسی تدقیق نمود که به ترتیب، سیاستگذاریهای داخلی شامل چهار مورد: 1ـ سیاستگذاریهای حاکمیتی؛ 2ـ سیاستگذاریهای دولتی؛ 3ـ سیاستگذاریهای دیوانسالارانه (نهادهای بوروکراتیک)؛ 4ـ جامعه مدنی (سمنها (NGO) و خیریهها) هستند. سیاستگذاریهای خارجی نیز شامل دو مورد: 1ـ سیاستگذاریهای جامعه جهانی؛ 2ـ سیاستگذاریهای جهان اسلام میباشند. در نتیجه باید گفت که سیاستگذاریهای مرتبط با کودک در ایران، بسیار وسیع و گسترده هستند که مجموعه وسیعی از ابعاد زندگی کودکان را مورد توجه و حمایت قرار میدهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - گفتمان های حاکم بر کودکی و مطالعات کودکی: مروری بر جامعه ایرانی
مریم شعبانزمینه و هدف: پژوهش حاضر به دنبال شناسایی گفتمان های مختلف در عرصه کودکی و مطالعات کودکی و همچنین کشف گفتمان غالب بر عرصه کودکی در جامعه ایران است. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش تحلیل اسنادی انجام شده است. یافتهها: در این پژوهش، بعد از شناسایی گفتمان های مخت چکیده کاملزمینه و هدف: پژوهش حاضر به دنبال شناسایی گفتمان های مختلف در عرصه کودکی و مطالعات کودکی و همچنین کشف گفتمان غالب بر عرصه کودکی در جامعه ایران است. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش تحلیل اسنادی انجام شده است. یافتهها: در این پژوهش، بعد از شناسایی گفتمان های مختلف در عرصه کودکی از منظر متفکران و متون مطرح در حوزه کودکی، به بررسی جامعه ایران پرداخته شده است؛ نتایج نشان می دهند که در جامعه ایران از بین سه گفتمان، نیازها، حقوق و کیفیت زندگی، در عرصه ی کودکی، گفتمان حقوقی مسلط است. بنابراین گفتمان غالب کودکی در جامعه ایران معاصر، گفتمان حقوقی است. نتیجهگیری: سلطه گفتمان حقوقی بر کودکی و مطالعات کودکی در ایران، منجر به ایجاد جبرهای ساختاری و مطالبات مردمی برای حمایت حقوقی بیشتر از کودکان شده است. مهمترین وضعیت ساختاری و کنشی در گفتمان حقوق کودک در ایران، شکل گیری ساختار مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک و گسترش انجمن های حمایت از کودکان و حقوق آن ها در ایران است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - حقوق کودکان و نوجوانان بزهکار در ایران: تحلیل چهار حوزه تعیّن بخش
مریم شعبان سید محمد حسینیپژوهش حاضر، به دنبال مطالعه نحوه مواجهه چهار حوزه اصلی و مرجع در ایران و جهان با بزهکاری کودکان و نوجوانان است. در گام اول پژوهش، چهار حوزه اصلی و مرجع، شناسایی شدند که شامل قوانین و مقررات ایران، احکام دین اسلام، میثاق حقوق کودک در اسلام و کنوانسیون حقوق کودک، هستند و چکیده کاملپژوهش حاضر، به دنبال مطالعه نحوه مواجهه چهار حوزه اصلی و مرجع در ایران و جهان با بزهکاری کودکان و نوجوانان است. در گام اول پژوهش، چهار حوزه اصلی و مرجع، شناسایی شدند که شامل قوانین و مقررات ایران، احکام دین اسلام، میثاق حقوق کودک در اسلام و کنوانسیون حقوق کودک، هستند و سپس با رویکرد کیفی و روش تحلیل اسنادی مورد تحلیل و مداقه قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان می دهند که مواجهه با کودکان و نوجوانان بزهکار، در هر چهار حوزه تقریباً یکسان است. هر چند که سه حوزه مرتبط با ایران و جهان اسلام، با محوریت شریعت اسلام بخصوص تشیع مطرح شده اند و ریشه های آنها در دین اسلام نهفته است؛ و در برابر آنها کنوانسیون حقوق کودک به عنوان یک امر بین المللی بر اساس اعلامیه حقوق بشر و باور به اومانیسم تدوین شده است؛ اما در رابطه با چگونگی مواجهه با بزهکاری کودکان و نوجوانان، بسیار نزدیک عمل می کنند و نقاط اختلاف معناداری در بین رویه های آنها نیست. هر چهار حوزه، کودک را فاقد قدرت تصمیم گیری دقیق برای عمل دانسته و بزهکاری او را در قالب یک «خطا»ی معمول در جریان رشد او می پندارند. تا حد امکان کودک باید بخشیده شده و خطای او نادیده گرفته شود؛ انجام این عمل نیز جنبه اصلاحی و بازجامعه پذیری دارد که باید در درون خانواده کودک و توسط والدین و یا سرپرستان قانونی کودک صورت پذیرد. در صورتی که بزهکاری کودک محدود نباشد، مثل صدمه به غیر، که نقض حقوق دیگران را به دنبال داشته، هر سه حوزه، تلاش برای حداقل مجازات و تعیین مجازات در راستای اصلاح و بازجامعه پذیری را تأکید می کنند. تنها نقطه ایجاد تفاوت در تعریف کودک و بازه سنی آن است که مخاطبان اجرای قواعد مربوط به مواجهه با بزهکاری کودکان و نوجوانان را متفاوت می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - بررسی سبک¬شناسی و جامعه¬شناختی«چراغ¬ها را من خاموش می¬کنم» با تأکید بر رویکرد لوسین گلدمن
ندا یانس کامران پاشایی فخری پروانه عادل زادهجامعه شناسی ادبیات شاخه ای از جامعه شناسی است که به رغم سنت دیرینة ادبی و آثار ادبی فراوان در تاریخ ایران، چندان که باید و شاید در میان خانواده علوم اجتماعی گسترش نیافته است. این عدم گسترش، هم در حوزه نظری (توریک) به چشم می خورد، هم در حوزه تحقیقات تجربی. در حوزه نظری ب چکیده کاملجامعه شناسی ادبیات شاخه ای از جامعه شناسی است که به رغم سنت دیرینة ادبی و آثار ادبی فراوان در تاریخ ایران، چندان که باید و شاید در میان خانواده علوم اجتماعی گسترش نیافته است. این عدم گسترش، هم در حوزه نظری (توریک) به چشم می خورد، هم در حوزه تحقیقات تجربی. در حوزه نظری با حدود و ثغور رشته جامعه شناسی گونه-های ادبی و رویکردهای نظری جامعه شناختی به آثار ادبی چندان روشن نیست.در عرصه پژوهش تجربی نیز تحقیقات، عمدتاً تنها به گونه (ژانر) ادبی داستان بلند (و با اندک تسامحی رمان) محدود شده و دیگر گونه های ادبی عموماً مورد غفلت قرار گرفته اند. مدعای اصلی مقاله حاضر این است که صرف نظر از رویکرد نظری ما در سبک شناسی و جامعه-شناسی ادبیات، هر گونه ی ادبی ویژگی هایی دارد که باید هنگام تحلیل مورد توجّه سبک شناسان و جامعه شناسان قرار گیرد.در اين مقاله، به بررسي اجتماعي ـ سياسي و سبکیآثار زویا پیرزاد، نویسنده معاصر ارمنی تبار، با توجّه به روش ساختگرايي گلدمن مي پردازيم. در اين شيوه، محتواي اثر ادبي و رابطه آن با جامعه اي بررسي مي شود كه اثر در آن خلق شده است و به جاي توصيف محتواي اثر ادبي، به بررسي محتوا و رابطه آن با جهان نگري در يك دوران خاص پرداخته شده است . لذا در اين رمان به اختصار به روحيات و شرايط زندگي مردم وتبيين پديده ها، رفتارها، ساخت ها و فرازونشيب هاي اجتماعي ـ سياسي زندگي شخصيّت هاي رمان اشاره شده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - یادداشت سردبیر
طوبی كرمانيفرهنگ هر جامعه بخشهاي مختلفي دارد؛ آموزش و پرورش، نهادهاي عدالتي، قانونگذاري، نهادهاي اقتصادي، امنّيتي، سياسي و ... غيره و كشور ما ايران همانند همه جوامع ديگر داراي اين بخشهاست. از نظر جامعهشناسان، جامعه همانند بدن انسان، زنده و پوياست، رشد ميكند، بيمار ميشود و نابود چکیده کاملفرهنگ هر جامعه بخشهاي مختلفي دارد؛ آموزش و پرورش، نهادهاي عدالتي، قانونگذاري، نهادهاي اقتصادي، امنّيتي، سياسي و ... غيره و كشور ما ايران همانند همه جوامع ديگر داراي اين بخشهاست. از نظر جامعهشناسان، جامعه همانند بدن انسان، زنده و پوياست، رشد ميكند، بيمار ميشود و نابود ميشود. نهادهاي جامعه همانند اعضا و اندامهاي بدن هستند كه وظايف خود را انجام ميدهند و در غير اينصورت كل جامعه تحت تأثير اين بينظمي، قرار ميگيرد و بيمار ميشود. شاهد اين گفتار شعر معروف سعدي شيرازي است كه «بنيآدم اعضاي يك پيكرند...». متأسفانه امروزه در جامعهيي زندگي ميكنيم كه بيمار شده است و نهادهاي آن وظيفه خود را انجام نميدهند و همه اعضا و جوارح جامعه درگير اين بيماري خودايمني شده است و طبيعي است كه در اين ميان، نهاد فرهنگي و آموزش و پرورش كشور، مظلومتر از هميشه، بيشترين آسيب را ببيند. امنيت اقتصادي دستاويزي براي فشارهاي سياسي و خيانت و بيمسئوليتي برخي مسئولين و فساد در اركان اساسي جامعه شده و همه و همه دست بدست هم داده تا نهاد تعليم و تربيت، مظلومتر از هميشه، نظارهگر هرج و مرجها و نابسامانيها و كملطفيها باشد. حال در اين ميانه وظيفه ما چيست؟ ما كه ادعاي فرهنگسازي و پرورش نسلها را داريم، چه بايد بكنيم تا آسيبها به حداقل برسد و كودكان، با استحاله فرهنگي روبرو نشوند و خودباختگي نداشته باشند، مرعوب نشوند، حقايق را بفهمند و وضعيت را درك كنند و به توسعه تعليم و تربيت و تطبيق آن با شرايط موجود بپردازند؟ در ميانة اين ميدان رزم، نقش تفكر كجاست؟ و چه تأثيري در بهبود اوضاع دارد؟ فلسفه چگونه ميتواند مرهم و راه نجاتي براي جامعة بيمار و فاسد باشد و «فلسفه و كودك» به عنوان يك راه نجات، چگونه ميتواند آيندهساز شود؟ و اگر فلسفه و فلسفيدن نتواند كمكي به مردم جامعه نمايد، اصولاً به چه كار ديگري خواهد آمد؟ كاربردي كردن فلسفه در اين وضعيت خاص و بحراني جامعه چگونه است و چه نتايجي دربرخواهد داشت؟ اينها سؤالات اساسي است كه جوابهاي اساسيتر ميطلبد و شايد بتواند جرقههاي كوچكي ايجاد كند كه به تأثيرات بزرگي بينجامد. ژاپنيها ضربالمثلي دارند كه ميگويد: «تفكر، آدم را عاقل ميكند و عقل زندگي را شيرين ميكند» اما اينكه چگونه از اين نعمت بزرگ الهي بهرهمند شويم و آن را براي اصلاح وضعيت كنوني جامعه بكار ببنديم، نياز به بررسي و ارائه راهكار دارد. در هر صورت آهسته حركت كردن بسوي هدف، از حركت نكردن بهتر است. ايران و ايراني از قديمالايام به ادب، احترام، هوش، استعداد، تمدن، دوستي و صلح، ايمان و تفكر، دانش و فضل و معرفت معروف بوده است، چه شد كه سرمايههاي فرهنگي ما به تاراج رفت و بر ما اينگونه گذشت؟ و چه بايد كرد؟ اي كاش در فرايند غربي شدن جامعه همه خصلتهاي جامعة غرب را متوازن پرورش داده بوديم و دختران و پسران ايراني خودباوري و عِرق ملّي و روحيه تلاش و كوشش و اميد و ادب را از همتايان خود در جوامع ديگر، فراگرفته بودند. چــه جـويي آن ادبي كآن ادب نـدارد نام چه گويي آن سخني كان سخن ندارد جسم پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - یادداشت سردبیر
زهره حسینی خامنهایدر ماههاي گذشته شاهد حوادث تلخي بوديم؛ زلزلههاي پيدرپي در غرب و جنوب كشور كه خانوادههاي بسياري را داغدار كرد و كودكان بسياري را بدون پدر و مادر گذاشت. آنچه كه مسلّم است اين است كه زلزله يك حادثه طبيعي است و در كشوري كه بر روي گسلهاي فعالي بنا شده، رويدادهايي اينچنين چکیده کاملدر ماههاي گذشته شاهد حوادث تلخي بوديم؛ زلزلههاي پيدرپي در غرب و جنوب كشور كه خانوادههاي بسياري را داغدار كرد و كودكان بسياري را بدون پدر و مادر گذاشت. آنچه كه مسلّم است اين است كه زلزله يك حادثه طبيعي است و در كشوري كه بر روي گسلهاي فعالي بنا شده، رويدادهايي اينچنين قابل مشاهده است آنچه كه در اين ميان قابل توجه است چند مسئله ميباشد: اول اينكه چون زلزله چندان قابل پيشبيني نيست، بهتر است با استحكام بناها از تخريب ساختمانها پيشگيري كنيم. دوم آنكه ساختمانهايي كه به كودكان تعلق دارد مانند مدارس و مهدهاي كودك و همينطور بيمارستانها و مراكز امدادي بطور خاصتر ضدزلزله و ضدتخريب ساخته شوند. سوم آنكه از نخبههايي كه طرحهاي جديد در زمينه ساخت بناهاي ضدزلزله دارند، حمايت مالي و اداري شود تا بعد از حوادث اينچنيني سازههاي محكم و امن همواره وجود داشته باشد. در برخي از كشورها مانند سوئيس با اينكه حتي يك زلزله، حادثه طبيعي و يا جنگ وجود نداشته، در برخي شهرها بيمارستانهاي مجهز و به روز زيرزميني وجود دارد كه درنهايت استحكام و امنيت و تكنولوژي، آماده بهرهبرداري است. فقط شعار «پيشگيري بهتر از درمان است» چارهكار نيست و بايد بدان عمل كرد. در اينگونه حوادث، وضعيت كودكان از ساير گروههاي سني حساستر و بغرنجتر است. لطافت روحي كودك باعث ميشود تا حادثه تأثير بيشتري بر روي روح و جسم او بگذارد و كمك به احياي كودكان از اهّم اقدامات پس از حوادث است. با كمك گرفتن از روانشناسان، روانكاوان و متخصصين روانشناسي كودك، كمكهاي بسياري را ميتوان به استحكام شخصيتي و رواني و حتي جسمي كودك كرد تا آرام آرام به وضعيت عادي برگردد. توجه دادن كودك به طبيعي بودن حادثه و فوايدي كه در طبيعت براي اين اتفاق ناگوار وجود دارد، مهم است. توجه دادن كودك به سرمنشأ هستي و قوانين حاكم برجهان و پرستش و اطاعت از خداوند متعال در همه حال - چه نعمت و چه نقمت- از وظايف بسيار مهم مربيان و روانشناسان در برخورد با كودكان زلزله است. از برنامه «فلسفه و كودك» ميتوان در چنين محيطهايي استفاده مطلوب كرد و با بحثهاي جذاب و هدفمند، هم تفكر كودك را ارتقا بخشيد و هم پاسخ سؤالات بسيار او را داد و هم به آرامش رواني و اعتماد بنفس كودك كمك كرد. شايد ماهها و سالها لازم باشد تا «كودكِ زلزله» آرامش روحي خود را بدست آورد و به زندگي بازگردد... مسئله ديگر، خبري است كه در سايتها و كانالهاي خبري راجع به آن صحبت شد و آن اينكه دستهايي در كار است كه آرام و موذيانه درصدد اجراي برنامه 2030 در ايران است و در مدارس و مهدكودكها وارد شده و كلاسهاي تربيت جنسي ميگذارند و يا متون درسي را دستكاري ميكنند (مانند حذف اسم ائمه در كتب درسي) و هرچه كه به ايمان و حياي كودكان ما مربوط است را ازاله ميكنند. در صورتي كه نهادهاي دولتي كاري براي مقابله با اين پديده شوم انجام نميدهند، وظيفه نهادهاي خودجوش مردمي است كه آستينها را بالازده و كاري درست و خداپسندانه صورت دهند. برنامه 2030 و آموزشهاي درون آن نياز به كارشناسي و آسيبشناسي تخصصي و عميق دارد و بدون بررسي دقيق و همه جانبه، اجرا كردن اين قبيل برنامهها، مسموم كردن ذهن كودكان معصوم است و خسارتهايي جبرانناپذير در پي خواهد داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - چرا دوستي؟؛ طرحي براي پرورش كودكان در جامعه
رضا ماحوزيدرجريان پيشامدهاي فراواني كه جوامع با آنها روبرو ميشوند، تنها آناني ميتوانند مقاومت كرده و بر مسائل و مشكلات مستحدثه فائق آيند و حتي از شرايط پيش آمده بمثابه فرصت استفاده كنند و جامعهسازي نمايند كه آگاهانه در مشاركت با هم، مسائل را فهم، تحليل و حل كنند. اين مشاركت آگا چکیده کاملدرجريان پيشامدهاي فراواني كه جوامع با آنها روبرو ميشوند، تنها آناني ميتوانند مقاومت كرده و بر مسائل و مشكلات مستحدثه فائق آيند و حتي از شرايط پيش آمده بمثابه فرصت استفاده كنند و جامعهسازي نمايند كه آگاهانه در مشاركت با هم، مسائل را فهم، تحليل و حل كنند. اين مشاركت آگاهانه با خودِ سرزميني و ديگري غيرسرزميني، بيش از هر چيز، مقولهيي «فرهنگي» است كه بايد در جان آدميان و جوامع نشسته باشد. نوشتار حاضر با تمركز بر مفهوم «دوستي» درصدد است تا نشان دهد چرا آموزش و پرورش ما در وضعيت فعلي و آتي، بايد اين مقوله را مورد توجه قرار دهد. به اين منظور، پس از تفكيك وضع مطلوب از وضع موجود، «دوستي» بمثابه روش مديريت جامعه در وضعيت انضمامي موجود توضيح داده ميشود و در نهايت اين روش بمثابه محتوايي كه كل نظام آموزش و پرورش از دوره مهد كودك تا تحصيلات تكميلي دانشگاهي بايد مورد توجه قرار دهد، توصيه ميگردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - جايگاه اقناع و تخييل در رياست از ديدگاه فارابي
فتانه تواناپناه ناديا مفتونيفارابي وظايفي چون تدبير، تعليم و تأديب اهل مدينه، بكارگيري فضايل و اخلاق در شهرها و ملتها و عادت دادن مردم به اين امور، قانونگذاري و بسترسازي براي وضع و اجراي قوانين از طريق ايجاد انس به آنها در مردم، و ايجاد امور نظري و دانش سياسي در جمهور را بر عهدة رياست قرار داده اس چکیده کاملفارابي وظايفي چون تدبير، تعليم و تأديب اهل مدينه، بكارگيري فضايل و اخلاق در شهرها و ملتها و عادت دادن مردم به اين امور، قانونگذاري و بسترسازي براي وضع و اجراي قوانين از طريق ايجاد انس به آنها در مردم، و ايجاد امور نظري و دانش سياسي در جمهور را بر عهدة رياست قرار داده است. او در مفهومسازي خود از همة اصناف رياست، تخييل و اقناع را بعنوان محصولات دو صنعت شعر و خطابه، شرط لازم و ضروري ميداند. تبيين اين مطلب را با اشاره به بعد ابزاري و رسانهيي تخييل و اقناع ميتوان آشكار نمود. تخييل و اقناع در دو بعد تصوري و تصديقي سبب تتميم غرض رئيس اول و وسيلة تحقق وظايف وي هستند، چراكه ضعف ادراكي اكثريت افراد سبب ميشود درك آنها جز در ساية تخييل و اقناع مقدور نباشد. بنابرين، رئيس بايد با شناخت مرئوسين خود، راه صحيح مواجهه، تعامل و گفتمان مناسب با آنها را در تمامي سطوح ادراكي در پيش گيرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - سرمقاله
آیتالله سیدمحمد خامنهایفایل پی دی اف را ملاحظه فرماییدفایل پی دی اف را ملاحظه فرمایید پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - تبیین روابطِ دولت و جامعه: از چهارچوبهای یکسویه تا پیوندهای متقابل
سارا اکبری وحید سینائی مهدی نجفزاده روحالله اسلامیتبیین ِنسبت میان دولت و جامعه از مهمترین چالشهای نظری در علوم سیاسی است. در یک کشمکشِ نظری و در نتیجۀ انتقادهای فراوان به تبیین های تکبُعدی که به جامعه یا دولت میپردازند، این پرسش کلیدی مطرح شده است که نظریههای تک متغیره و یک سویه تا چه میزان، قدرت تبیین و پاسخگویی چکیده کاملتبیین ِنسبت میان دولت و جامعه از مهمترین چالشهای نظری در علوم سیاسی است. در یک کشمکشِ نظری و در نتیجۀ انتقادهای فراوان به تبیین های تکبُعدی که به جامعه یا دولت میپردازند، این پرسش کلیدی مطرح شده است که نظریههای تک متغیره و یک سویه تا چه میزان، قدرت تبیین و پاسخگویی به چرایی و چگونگی روابط موجود میان دولت و جامعه را دارند و کاستی های آنها چیست؟ این مقاله در وهله نخست درصددِ نقد سنت تحلیلی موجود در ادبیات روابط دولت و جامعه و سپس تبیین مؤلفههای نهادگرایی تاریخی بهعنوان یکی از رویکردهای مطرح در علوم سیاسی است. رویکرد نهادی با روش توصیفی-استقرایی- به دلیل پویایی و تمرکز بر بافتار تاریخی سبب غنای بیشتر تحلیلهای سیاسی درباره روابط دولت و جامعه شده است. مطابق این نگرش، دولت و جامعه در فرایند تاریخی خود، بهگونهای متقابل بر هم اثر گذاشته، از هم اثر میپذیرند. این دیدگاه، قدرت دولت و حتی تجلی و نمود این قدرت را در پیوند با قدرت جامعه و آرایشهای نهادی موجود در یک جامعه و تحول آنها را محصول پیوند ساختارهای قدرت در یک فرآیند تاریخی می داند. مؤلفههای اصلی این نظریه عبارتند از: بزنگاه های مهم، وابستگی به مسیر، زمان بندی و توالی، رخدادها، طراحی و تحول نهادی. همچنین یافته های این مقاله نشان میدهد که شکل گیری یک پیکربندی سیاسی اجتماعی متعادل، مبتنی بر شبکۀ پیچیده ای از روابط متقابل و ترتیبات نهادی پویا بین دو نهاد دولت و جامعه در یک فرایند زمانی گسترده است که حاصل آن نه سلطه دولت بر نهادهای دیگر، بلکه ارتباط نهادی آن با جامعه است؛ زیرا نهادگرایی تاریخی به واسطه نگاه تاریخی خود علاوه بر برداشتی پویا از تکوین و تغییر نهادی، می-تواند زمینه ساز نوعی پیوند میان نظریه های زمینه گرا و نهادگرا تلقی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - تأثیرپذیری نیازهای روانشناختی محیط کار از آموزش ضمن خدمت؛ آزمون نقش میانجی جامعهپذیری کارکنان
سیروس قنبری رقیه بهشتیرادپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیرپذیری نیازهای روانشناختی محیط کار از آموزش ضمن خدمت؛ آزمون نقش میانجی جامعهپذیری کارکنان انجام شده است. روش تحقیق، توصيفي و طرح پژوهشي همبستگي از نوع مدلیابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان دانشگاه ارومیه میباشد که با ا چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیرپذیری نیازهای روانشناختی محیط کار از آموزش ضمن خدمت؛ آزمون نقش میانجی جامعهپذیری کارکنان انجام شده است. روش تحقیق، توصيفي و طرح پژوهشي همبستگي از نوع مدلیابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان دانشگاه ارومیه میباشد که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای متناسب با حجم هر طبقه 260 نفر به عنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری دادههای پژوهش از سه پرسشنامه آموزش ضمن خدمت، جامعهپذیری سازمانی و نیازهای روانشناختی محیط کار استفاده شد. نتایج الگویابی معادلات ساختاری نشان داد که رابطه بین آموزش ضمن خدمت با نیازهای روانشناختی محیط کار و جامعهپذیری سازمانی مثبت و معنیدار است. رابطه بین جامعهپذیری سازمانی و نیازهای روانشناختی محیط کار مثبت و معنیدار است. همچنین رابطه آموزش ضمن خدمت و نیازهای روانشناختی محیط کار با نقش میانجی جامعهپذیری سازمانی مثبت و معنیدار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - الگوی علی ارتباط توانمندسازی شناختی کارکنان با کیفیت زندگی کاری و جامعه پذیری سازمانی با نقش میانجی یادگیری سازمانی
اکبر امراهی داود قرونهپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علی بین توانمندسازی شناختی با کیفیت زندگی کاری و جامعه پذیری سازمانی با توجه به نقش میانجی یادگیری سازمانی در میان کارکنان دانشگاه ارومیه انجام شده است. به این منظور 123 نفر از کارکنان با توجه به دانشکده محل خدمت به صورت طبقه ای متناسب با ح چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علی بین توانمندسازی شناختی با کیفیت زندگی کاری و جامعه پذیری سازمانی با توجه به نقش میانجی یادگیری سازمانی در میان کارکنان دانشگاه ارومیه انجام شده است. به این منظور 123 نفر از کارکنان با توجه به دانشکده محل خدمت به صورت طبقه ای متناسب با حجم هر یک از دانشکده ها به طور تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از چهار پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی کاری بر پایه مدل ریچارد والتون (1973) و جامعهپذیری سازمانی بر اساس مدل تائورمینا (1997) و توانمندسازی شناختی بر اساس مدل توماس و ولتهوس (1992) و یادگیری سازمانی بر اساس مدل نیف (2001)، استفاده شده است. داده های تحقیق با استفاده از الگويابي معادلات ساختاري (PLS) تحلیل شدند. تجزیه و تحلیل داده ها نشان دادند که کیفیت زندگی کاری و جامعه پذیری سازمانی اثر مستقیم و معنی دار بر توانمندسازی شناختی ندارند. اثر مستقیم کیفیت زندگی کاری و جامعه پذیری سازمانی بر یادگیری سازمانی معنی دار است. اثر غیر مستقیم کیفیت زندگی کاری و جامعه پذیری سازمانی بر توانمند سازی شناختی معنی دار است. بر اساس نتایج این پژوهش، تمركز بر نقش واسطه اي یادگیری سازمانی در تبیین، پیش بینی و افزایش توانمندسازی شناختی کارکنان امری مهم و مؤثر در سازمان ها می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - جستاری در ریشه ها و ابعاد فرهنگی مفهوم باکرگی
مرضیه زادشم مرضیه برزوئیاندوشیزگی و بکارت را از جنبه های گوناگون می توان مطالعه کرد؛ اگرچه این موضوع، برخاسته از خصوصیتی بیولوژیک است اما با نگاهی به تاریخ، آن را درصور و تجلیات مختلف بازمی یابیم. بکارت یا دوشیزگی، جزئی از اندام جنسی زنان است؛ اما دلالت مفهومی بکارت به فیزیولوژی زنانه محدود نمان چکیده کاملدوشیزگی و بکارت را از جنبه های گوناگون می توان مطالعه کرد؛ اگرچه این موضوع، برخاسته از خصوصیتی بیولوژیک است اما با نگاهی به تاریخ، آن را درصور و تجلیات مختلف بازمی یابیم. بکارت یا دوشیزگی، جزئی از اندام جنسی زنان است؛ اما دلالت مفهومی بکارت به فیزیولوژی زنانه محدود نمانده و به مناسبات فرهنگی و جنسیتی جوامع نفوذ کرده و در بسیاری موارد، تعیین کننده ملاک ها و معیارهای عرفی، اخلاقی و قانونی بوده است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که: بکارت و معنابخشی به آن در جوامع بشری، از چه منابع و ریشه-هایی، تغذیه و مایه ور شده است؟ در این راستا، بکارت در نمونه هایی از اسطوره، ادیان و مثال هایی از جوامع بدوی و کنونی، استخراج و بررسی شده است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و نتیجه به دست آمده بیانگر این است که مفاهیم بکارت در جوامع مختلف، تابعی از زمینه ها و ویژگی های اسطوره ای، تاریخی، اقتصادی و فرهنگی است و این مؤلفه ها عموما در طول تاریخ اکثر جوامع، در تأیید «باکرگی به مثابه فضیلت» عمل کرده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - شهر تهران، مسئلهای اجتماعی
تقی آزادارمکی ملیحه امانیدر این مقاله، چرایی مسئله نشدن شهر، به خصوص شهر تهران، از منظر جامعهشناسی بررسی شده است. مسئله شدن شهر برای جامعهشناسی ایرانی، امری بدیهی قلمداد می شود و تحققنیافتن آن، نیازمند بررسی و تحلیل است. بنابراین، به دنبال بررسی این مسئله هستیم که چرا شهر تهران برای اصحاب ع چکیده کاملدر این مقاله، چرایی مسئله نشدن شهر، به خصوص شهر تهران، از منظر جامعهشناسی بررسی شده است. مسئله شدن شهر برای جامعهشناسی ایرانی، امری بدیهی قلمداد می شود و تحققنیافتن آن، نیازمند بررسی و تحلیل است. بنابراین، به دنبال بررسی این مسئله هستیم که چرا شهر تهران برای اصحاب علوم اجتماعی و جامعه شناسی مسئله نشده است. شواهد نشان از این دارد که شهر تهران به عنوان مسئله ای بوروکراتیک برای سیاست مداران و به عنوان مسئله ای سیاسی برای روشنفکران مطرح بوده است و همین نگاه سبب شده -است تا جامعه شناسان به شهر به عنوان امری تابعی از حوزة سیاست و آسیب-شناسانه نگاه کنند. در دستیابی به نتایج، از مطالعة اسنادی و کتابخانه ای با رویکرد تاریخی بهره برده ایم. نتایجی که پس از بررسی و انجام مطالعات تاریخی به آن دست یافتیم، نشان میدهد که تهران در دوره های مختلف تاریخی، به لحاظ فنی و بوروکراتیک، مسئلة حکومت ها و به لحاظ سیاسی مسئلة روشنفکران بوده است. شهر تهران به طور خاص، محل استقرار و افول حکومت ها بوده است اما در هریک از این دوره ها، سامان اجتماعی شهر تهران و حیات اجتماعی شهر، جایگاهی نداشته است. مسئله شهر در تفکرات و اندیشه-های روشنفکری هم جایگاهی نداشته است؛ چرا که دغدغة روشنفکران- چه چپگراها و چه راست گراها، چه شعرا و ادیبان و چه فیلسوفان- فرهنگ، تمدن و حکومت بوده است و شهری مثل تهران به عنوان مسئلهای مستقل برای جامعهشناسان مؤسس تجلی نکرده است که بخواهند بحثی در ارتباط با حیات اجتماعی شهر و زندگی شهری داشته باشند. بنابراین اگر علوم اجتماعی و جامعه شناسی را هم ادامه جریان روشنفکری بدانیم، شهر تهران مسئلة این گروه نبوده و پژوهش های اجتماعی انجامشده در حوزة شهر، بیشتر با رویکرد آسیب-شناسانه و معطوف به کالبد شهر بوده است تا مقتضیات زندگی شهری و حیات اجتماعی شهر و عوامل مؤثر بر آن. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - تبیین رویکردهای اخلاقی متفاوت در پیشایندها و پیامدهای خرید نمایشی بانوان
علی افشاری حمیدرضا سعیدنیا حسین وظیفه دوستهدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر مصرف نمایشی از نگاه بانوان با سبک زندگی متفاوت شامل دانشگاهیان و حوزویان و همچنین بررسی این مسئله است که مصرف نمایشی در افراد منجر به چه کنش هایی می شود. این پژوهش از نظر هدف، بنیادی است و از نظر روش شناسی با استفاده از نظریه داده بنی چکیده کاملهدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر مصرف نمایشی از نگاه بانوان با سبک زندگی متفاوت شامل دانشگاهیان و حوزویان و همچنین بررسی این مسئله است که مصرف نمایشی در افراد منجر به چه کنش هایی می شود. این پژوهش از نظر هدف، بنیادی است و از نظر روش شناسی با استفاده از نظریه داده بنیاد به بررسی و تحلیل دیدگاه بانوان به مصرف نمایشی کالاهای لوکس می پردازد. روش گردآوری داده ها میدانی و با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته در دو گروه از افراد جامعه آماری شامل 15 نفر از بانوان دانشجو دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران و 15 نفر از بانوان طلاب حوزه علمیه جامعه الزهرا قم می باشد. نتایج حاصل از مطالعه بیانگر تفاوت بین باور و دیدگاه گروه اول و دوم نسبت به مفهوم مصرف نمایشی بوده و نشان می دهد بانوان دانشجو تمایل بیشتری به مصرف نمایشی کالاهای لوکس داشته و بانوان طلاب تمایل کمتری به مصرف نمایشی دارند و به دنبال کنترل آن از طریق توجه به اخلاق اسلامی و زندگی دینی می باشند. این تفاوت در دیدگاه دانشجویان و طلاب براساس عوامل علی شامل عوامل ساختاری، رفتاری، روانشناسی و اجتماعی ایجاد می شود. این پژوهش برای اولین بار به مفهوم مصرف نمایشی از دو دیدگاه با رویکردهای فکری متفاوت و مقایسه آن ها در کشور ایران پرداخته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - توسعه پایدار محله در راستای خوشبختی اجتماعی و شادی عمومی (واکاوی اصول، ابعاد و شاخصها)
شیوا شکری راحله رستمی فاطمه مظفریتوسعه پایدار یک راه حل بالقوه برای برخی چالش های مهم اجتماعی نظیر خوشبختی است ک برای انسانها یک هدف نهایی محسوب میشود و شادی معمولا به عنوان یک ویژگی فردی در نظر گرفته میشود که هر فرد منحصرا مسئول آن است. با این حال، یک ویژگی اجتماعی نیز محسوب می شود که تحتتاثیر عوامل چکیده کاملتوسعه پایدار یک راه حل بالقوه برای برخی چالش های مهم اجتماعی نظیر خوشبختی است ک برای انسانها یک هدف نهایی محسوب میشود و شادی معمولا به عنوان یک ویژگی فردی در نظر گرفته میشود که هر فرد منحصرا مسئول آن است. با این حال، یک ویژگی اجتماعی نیز محسوب می شود که تحتتاثیر عوامل بیرونی فرد قرار دارد. مقاله حاضر با مرور پارامترها و اهداف توسعه پایدار درجهت رسیدن به شادی ، مهم ترین معیارهای کمی و کیفی در پنج حوزه خوشبختی و پایداری اکولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ارائه میدهد که از طریق انها میتوان به ارزیابی و ارتقا شادی در محلات و بینش مختصری در مورد پروژه توسعه محله رسید. این ابزار همچنین میتواند در محلههای پایدار آینده برای پروژههای شادی به کار گرفته شود. در نهایت،پیشنهاد میکند که توسعه پایدار باید خوشبختی را ارتقا دهد در حالی که اقتصاد و اکو سیستمهای محلی را بازسازی می کند، ارتباطات اجتماعی را تقویت می کند، و سنتهای فرهنگی مطلوب را احیا یا حفظ میکند و همچنین یک چارچوب توسعه پایدار اجتماعی جایگزین ارائه میدهد که بر بهبود فرصتهای شادی و رفاه جامعه تمرکز دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - عدالت اجتماعی و نقش آن در امنیت اجتماعی از نگاه قرآن و روایات اسلامی
محسن غفوری پور سید حمید شمع ریزی کمال خواجه پوریکی از اهداف متعالی که بشر همواره و در طی قرنها در صدد تحقق آن بوده؛ عدالت اجتماعی و بهرهمندی از نتایج تحقق آن است. از نگاه قرآن، استقرار و اجرای عدالت در جامعه از مهمترین وظایف انبیاء الهی به شمار میآید؛ از این رو اسلام به عنوان کاملترین دین الهی و در رأس آن، وجود چکیده کاملیکی از اهداف متعالی که بشر همواره و در طی قرنها در صدد تحقق آن بوده؛ عدالت اجتماعی و بهرهمندی از نتایج تحقق آن است. از نگاه قرآن، استقرار و اجرای عدالت در جامعه از مهمترین وظایف انبیاء الهی به شمار میآید؛ از این رو اسلام به عنوان کاملترین دین الهی و در رأس آن، وجود مقدس پیامبراکرم(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) و ائمهی معصومین(علیهمالسلام) به عنوان مصلحان الهی به این اصل فطری توجه ویژه داشته و به تبیین آن پرداختهاند. امنیت نیز با تمام ابعاد و زمینههایش، از ضروریات زندگی فردی و اجتماعی انسان بوده و عدم وجود آن، خلأ بزرگ و فصل مشترک بسیاری از مشکلات بشر در زندگی محسوب میشود؛ بنابراین بررسی و تبیین این دو مقوله و ارتباط میان آنها ضروری مینماید. در مقالهی حاضر که به روش کتابخانهای و به شیوه توصیفی _ تحلیلی انجام شده، ضمن تبیین ماهیت عدالت اجتماعى، نقش آن در امنیت جامعه اسلامی و در دو بعد اجتماعی و اقتصادی از نگاه قرآن و روایات مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - تحلیلی جامعهشناختی بر حکایت «شیخ صنعان» در منطقالطیر (براساس نظریۀ «داغ ننگ» اروینگ گافمن)
محمد خسروی شکیبحکایت «شیخ صنعان» یکی از روایت های خواندنی در ادبیات عرفانی است. ضرورت و کاربست نظریه های جدید، موجب می شود تا حکایت مذکور فراتر از متن و بافت عرفانی خود، نشان دهنده دلالت های جامعه شناختی و روانشناختی باشد. با استفاده از رویکرد های مربوط به روانشناسی اجتماعی، علاوه بر چکیده کاملحکایت «شیخ صنعان» یکی از روایت های خواندنی در ادبیات عرفانی است. ضرورت و کاربست نظریه های جدید، موجب می شود تا حکایت مذکور فراتر از متن و بافت عرفانی خود، نشان دهنده دلالت های جامعه شناختی و روانشناختی باشد. با استفاده از رویکرد های مربوط به روانشناسی اجتماعی، علاوه بر خارج-کردن متن مذکور از محدویت های سنتی، ظرفیتی توضیحی و تفسیری فراهم می شود تا حکایت «شیخصنعان» با توجه به نظریه «داغ ننگ» اروینگ گافمن، مورد ارزیابی قرار گیرد.گافمن با اصرار بر تحلیل رفتار و کنش های آگاهانه افراد در اجتماع، مبدع جامعه شناسی تحلیلی و غیر کمّی است. روش تحقیق مورد نظر در این مقاله نیز کیفی، توصیفی و از نوع تحلیل رفتار و کنش فردی است. وجود متغیرهایی چون «الگوی نمایش»، «دو خویشی»، «طرد شدگی و انزوای اجتماعی»، «ضایع شدن هویت مشترک»، «آگاهان و خودی ها»، «آشکارشدگی»، «عادتواره»، «بازیافتن هویت از دست رفته»، «مکانیسم های دفاعی و روانی »و... در روایت شیخ صنعان، موجب شده استتا تحلیل و همچنین نتایج برآمده از کاربست نظریۀ جامعه شناختی- روانشناختی «داغ ننگ» گافمن در این حکایت، باورپذیر و متقاعدکننده باشد. پیش فرض این است که عدم تعادل و توازن میان «خود» فردی و «خود» اجتماعی، موجب «داغ ننگ» و رسوایی شیخ صنعان شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - نقد جامعه شناختی ادبی دو داستان کوتاه «زن شیشه ای » و «مثل همه عصرها»
یوسف صفیان بلداجینقدجامعه شناختی با نظریه پردازانی چون لوکاچ و گلدمن مطرح می شود ، هر نوشته ادبی از عمق جامعه بر می خیزد پس نوشته حاضر به نقد جامعه شناختی دو داستان کوتاه «زن شیشه ای» نوشته راضیه تجار و «مثل همه عصرها» زویا پیر زاد می پردازد و ضمن تحلیل اجتماعی داستان ها به بازیابی فر چکیده کاملنقدجامعه شناختی با نظریه پردازانی چون لوکاچ و گلدمن مطرح می شود ، هر نوشته ادبی از عمق جامعه بر می خیزد پس نوشته حاضر به نقد جامعه شناختی دو داستان کوتاه «زن شیشه ای» نوشته راضیه تجار و «مثل همه عصرها» زویا پیر زاد می پردازد و ضمن تحلیل اجتماعی داستان ها به بازیابی فراموش شده گی زنان در اجتماع داستان می پردازد و به خود جویی ها و خودیابی ها و همچنین دغدغه های زنان اجتماع داستان می رسد و مشخص می نماید که دغدغه زنان داستان نویس امروزی تنهایی ، سکوت وناامیدی ووابستگی های اجتماعی است هرچند در مقایسه این نوشته ها زندگی اجتماعی زنان مسیر تکاملی خوبی را طی می کند . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - تعیین مناسب ترین زیست بومهای توسعۀ بومگردی جامعه بنیاد (مورد مطالعه: دهستان سیاهو بندرعباس)
مهدی میرزاده کوهشاهی علی شهدادی منا رستمیپایداری بومگردی مستلزم مشارکت همهجانبۀ جامعۀ میزبان در پروژههای بومگردی است. بومگردی جامعه بنیاد رویکردی است که در آن جامعۀ محلی به مثابه بانی و مروج توسعۀ بومگردی عمل میکند و مشارکت همهجانبهای در توسعۀ بومگردی دارد. هدف این پژوهش، شناسایی مناسبترین زیستبوم چکیده کاملپایداری بومگردی مستلزم مشارکت همهجانبۀ جامعۀ میزبان در پروژههای بومگردی است. بومگردی جامعه بنیاد رویکردی است که در آن جامعۀ محلی به مثابه بانی و مروج توسعۀ بومگردی عمل میکند و مشارکت همهجانبهای در توسعۀ بومگردی دارد. هدف این پژوهش، شناسایی مناسبترین زیستبومهای توسعۀ بومگردی جامعهبنیاد (CBET) در دهستان سیاهو شهرستان بندرعباس است. به بیانی دیگر این پژوهش در پی آن است با بررسی و تحلیل وضع موجود شاخصهای اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، نهادی-کالبدی و زیستمحیطی تأثیرگذار بر بومگردی جامعهبنیاد در دهستان سیاهو به این پرسش پاسخ دهد که مناسبترین زیستبومهای توسعۀ این گونه از بومگردی در این دهستان کجا است؟ پژوهش حاضر با توجه به هدف از نوع تحقیقات کاربردی-توسعهای و با توجه به شیوۀ گردآوری دادهها در زمرۀ تحقیقات توصیفی- تحلیلی قرار دارد و بر حسب ماهیت دادهها، کمی است. جامعۀ آماری پژوهش را جامعۀ محلی، گردشگران و نخبگان مرتبط با حوزۀ گردشگری تشکیل میدهند. دادههای پژوهش با روش پیمایش، تکنیک مصاحبه و ابزار پرسشنامه با روش نمونهگیری سهمیهای هدفمند از چهار روستای هدف گردشگری در این دهستان با حجم نمونه 370 نفر از جامعۀ محلی، 359 نفر از گردشگران دهستان سیاهو و 15 نفر از نخبگان گردآوری شد. دادههای پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS.22 توصیف و تحلیل شدند. در پایان با استفاده از تکنیک SWOT استراتژی توسعۀ بومگردی جامعه بنیان در دهستان سیاهو ارائه شد. یافتههای پژوهش نشان داد با استفاده از رویکرد بومگردی جامعه بنیاد و با توجه به مؤلفههای اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، کالبدی-نهادی و زیستمحیطی، در دهستان سیاهو روستای بنگلایان مناسبترین شرایط برای توسعۀ بومگردی جامعهبنیاد را دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - پیامدهای جامعه¬شناختی گردشگری در شهر شیراز
مسلم باقری پیام شجاعی سمانه اصغری جهرمیامروزه گردشگری در عرصه جهانی به یکی از مهمترین صنایع پیشرو بدل گشته و نقشی مهم و تعیین کننده در حوزه های اقتصادی، اجتماعی و محیطیِ جوامع گوناگون ایفا می کند. هدف از نگارش پژوهش حاضر بررسی پیامدهای جامعه شناختی گردشگری و ارائه الگویی جامع در این حوزه است. در این راستا ا چکیده کاملامروزه گردشگری در عرصه جهانی به یکی از مهمترین صنایع پیشرو بدل گشته و نقشی مهم و تعیین کننده در حوزه های اقتصادی، اجتماعی و محیطیِ جوامع گوناگون ایفا می کند. هدف از نگارش پژوهش حاضر بررسی پیامدهای جامعه شناختی گردشگری و ارائه الگویی جامع در این حوزه است. در این راستا از روش تحقیق آمیخته اکتشافی استفاده شده که در بخش کیفی با بهره گیری از روش فراترکیب مدل پیامدهای روانشناختی با دو بعد، شش مؤلفه و 39 شاخص ارائه شده است. سپس در بخش کمی پژوهش از روش تحلیل عملکرد – اهمیت، وضعیت فعلی و اهمیت شاخص های این الگو در شهر شیراز، با نظرسنجی از خبرگان حوزه جامعه شناسی گردشگری شهر شیراز، تعیین گردیده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بهبود اشتغال، رونق فعالیت های فرهنگی و بهبود در زندگی اجتماعی فرهنگی جامعه محلی، مهمترین پیامدهای مثبت و کلاه برداری و اخاذی مهمترین پیامدهای منفی جامعه شناختی گردشگری در شهر شیراز بوده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - بررسی تأثیر تجربه تعاملی گردشگران بر نگرش آنان نسبت به جامعه میزبان (مورد مطالعه: شهر مشهد)
حامد بخشی مریم هاشمیانروابط گردشگر و میزبان در طول سفر غیرقابل اجتناب است. فرض گردشگران بر این است که تعاملات شان با جامعه میزبان با تجربیات مثبتی همراه است، اما زمانی که با تجارب منفی مواجه می شوند، نگرش های متضادی به جامعه محلی و به طور بالقوه به مقصد گردشگری در آنان رشد می یابد. این مطالع چکیده کاملروابط گردشگر و میزبان در طول سفر غیرقابل اجتناب است. فرض گردشگران بر این است که تعاملات شان با جامعه میزبان با تجربیات مثبتی همراه است، اما زمانی که با تجارب منفی مواجه می شوند، نگرش های متضادی به جامعه محلی و به طور بالقوه به مقصد گردشگری در آنان رشد می یابد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر تجربه تعاملی گردشگران بر نگرش آنان به مردم شهر مشهد انجام شده است. در این رابطه، تجربه تعاملی و نگرش گردشگران به چهار گروه رانندگان، خادمین حرم امام رضا (ع)، فروشندگان و شهروندان مشهدی بررسی شده است. اطلاعات مربوط به تجربیات گردشگران از تعامل با جامعه میزبان با سؤالات باز در پرسشنامه استخراج شده و سپس این تجربیات کیفی با تکنیک تحلیل مضمونی طبقه بندی و به شکل دو مقوله تجربیات مثبت و منفی کدگذاری شده و به داده های کمی تبدیل شده اند. نگرش زائران و گردشگران نیز با استفاده از گویه هایی در قالب طیف لیکرت سنجیده شده است. یافته ها نشان می دهد در مجموع میانگین نمره نگرش گردشگران به مردم مشهد 3.33 (5-1) است که حاکی از نگرش خنثای زائران و گردشگران به آنان می باشد. همچنین از بین ویژگی های جمعیت شناختی، تنها دو متغیر سن و تحصیلات با نگرش رابطه معناداری دارند؛ به طوری که سن رابطه مثبت و تحصیلات رابطه منفی با نگرش گردشگران داشته است. به علاوه، نگرش زائران و گردشگران تحت تأثیر تجربه تعاملی آنان نیز می باشد. نتیجه تجربیات تعاملی خوشایند و مثبت زائران و گردشگران با جامعه محلی، نگرش مثبت بوده است، اما تجربیات تعاملی ناخوشایند آنان ، نگرش منفی شان را به دنبال داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - تاثیر تصویر مقصد جامعه محلی و اثرات ادراکی گردشگری در حمایت ازسیاستهای گردشگری(مورد مطالعه : ساکنان شهرسمنان)
زهره کیانی فیض آبادی فرناز نیک خواه الیسا طاهریانسیاستهای گردشگری به طور گسترده ای زندگی ساکنین محلی را تحت تاثیر قرار می دهند.ازسوی دیگر، اثربخشی این سیاستها منوط به مشارکت و حمایت جامعه محلی می باشد. تحقیق حاضر تاثیر تصویر مقصد جامعه محلی و ادراک ایشان نسبت به اثرات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری را بر حمایت چکیده کاملسیاستهای گردشگری به طور گسترده ای زندگی ساکنین محلی را تحت تاثیر قرار می دهند.ازسوی دیگر، اثربخشی این سیاستها منوط به مشارکت و حمایت جامعه محلی می باشد. تحقیق حاضر تاثیر تصویر مقصد جامعه محلی و ادراک ایشان نسبت به اثرات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری را بر حمایت آنها از سیاستگذاری گردشگری در سمنان مورد بررسی قرار می دهد. 340 پرسشنامه بین ساکنین محلی توزیع گردید که در انتها 322 پرسشنامه قابل استفاده جمع آوری و داده های حاصل با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری از طریق نرم افزار پی ال اس تحلیل شد. نتایج حاکی از آن است که تصویر مکان ساکنین بر ادراک ایشان نسبت به اثرات گردشگری و نتیجتا بر حمایت ایشان از سیاست های توسعه گردشگری اثر مستقیم و معناداری دارد. یافته های تحقیق بیانگر ضرورت ارزیابی اثرات گردشگری بر اساس ادراک ساکنین می باشد زیرا هر چه ایشان اثرات توسعه گردشگری را مطلوبتر بدانند، بیشتر از سیاستگذاری توسعه این صنعت حمایت میکنند. در انتها توصیه های سیاستی در جهت مدیریت تصویر مقصد و ادراک جامعه محلی در مورد اثرات گردشگری و حمایت از سیاستگذاری گردشگری ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - نقش جامعه برند مقصد مبتنی بر رسانه¬های اجتماعی در برانگیختن احساسات و قصد گردشگران برای خلق مشترک ارزش و بازدید
زهره علی اسماعیلی آرمین گلیهدف تحقیق حاضر، بررسی نقش جامعه برند مقصد مبتنی بر رسانه های اجتماعی در برانگیختن احساسات و قصد گردشگران برای خلق مشترک ارزش و بازدید می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماري تحقيق را مسافران و بازدید¬کنندگان چکیده کاملهدف تحقیق حاضر، بررسی نقش جامعه برند مقصد مبتنی بر رسانه های اجتماعی در برانگیختن احساسات و قصد گردشگران برای خلق مشترک ارزش و بازدید می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماري تحقيق را مسافران و بازدید¬کنندگانی تشکیل می دهد که درباره رامسر به عنوان یک مقصد سفر در رسانه¬های اجتماعی بحث می¬کنند و حداقل تجربه یک بار استفاده از رسانه¬های اجتماعی را جهت برگزیدن رامسر به¬عنوان مقصد گردشگری، داشته¬اند. در 73 رسانه پیرامون رامسر بحث شده بود که به روش نمونه¬گیری قضاوتی انتخاب شدند. روش نمونه¬گیری، غیراحتمالی در دسترس بود. حجم نمونه تعداد 384 نفر برآورد شد، و تعداد 450 نفر در نظر گرفته شدند. روش گردآوری داده¬ها، پرسشنامه الکترونیکی، و روش تجزیه و تحلیل داده¬ها، مدل¬سازی معادلات ساختاری و تکنیک تحلیل مسیر به وسیله نرم¬افزار اسمارت پی ال اس بود. نتایج حاکی از آن است که جامعه برند مقصد مبتنی بر رسانه های اجتماعی بر احساس لذت از مقصد، احساس عشق به مقصد و احساس غافل گیری مثبت برای مقصد تأثير مثبتي دارد. به ترتيب احساس لذت، احساس عشق، احساس غافل گیری مثبت بر قصد خلق مشترک ارزش تأثیر مثبتي می¬گذارند. سرانجام نتايج نشان داد كه قصد خلق مشترک ارزش تأثیر مثبتی در قصد بازدید مجدد دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - سنجش عوامل مؤثر بر نگرش و گرایش فعالان گردشگری به گردشگری سبز
مصطفی محمودی بهار بیشمیبحرانهای محیطزیستی و نابودی منابع طبیعی اساسیترین مشکلات صنعت گردشگری به شمار میآیند. مواجهه با اینگونه معضلات به تلاش جمعی برای تغییر در نیازها و رفتارهای گردشگران و عرضه نمودن محصولات و خدمات سبز نیاز دارد. فعالان گردشگری بهدلیل نقشی که در جهتدهی به سبکها و چکیده کاملبحرانهای محیطزیستی و نابودی منابع طبیعی اساسیترین مشکلات صنعت گردشگری به شمار میآیند. مواجهه با اینگونه معضلات به تلاش جمعی برای تغییر در نیازها و رفتارهای گردشگران و عرضه نمودن محصولات و خدمات سبز نیاز دارد. فعالان گردشگری بهدلیل نقشی که در جهتدهی به سبکها و رفتارهای خاص سفر دارند میتوانند تمایل بازار را به رفتارهای سازگاربامحیطزیست و پایدار هدایت کنند. ازاینرو مطالعه و شناسایی عوامل تأثیرگذار بر نگرش و گرایش آنان موجب جلب مشارکت سایر ذینفعان صنعت به سمت گردشگری سبز خواهد شد. نوع این پژوهش توسعهای/کاربردی و توصیفی/پیمایشی بوده و جمعآوري دادهها بر اساس پرسشنامهاي متشکل از 31 سؤال و انتخاب هدفمند 102 نمونه از فعالان صنعت گردشگری انجام پذیرفت. تجزیهوتحلیل دادهها هم با استفاده از روش الگوسازي معادلات ساختاري در دو بخش: ۱) الگوي اندازهگيري جهت بررسي ويژگي فني پرسشنامه و ۲) بخش ساختاري جهت بررسي فرضيههاي پژوهش، انجام شد. يافتههاي پژوهش از تأثير مثبت و مستقیم متغیر دینداری بر جمعگرایی و تأثیر غیرمستقیم آن بر سایر متغیرهای پژوهش حکایت داشتند. همچنین بر مبناي یافتههای پژوهش، میان جمعگرایی با دغدغه محیطزیستی، دانش محیطزیستی با گرایش به گردشگری سبز، دغدغه محیطزیستی بر نگرش به گردشگری سبز ارتباط وجود داشت اما میان دینداری با دانش محیطزیستی و دانش محیطزیستی با دغدغه محیطزیستی ارتباط معناداری مشاهده نشد. بر اساس نتایج این پژوهش توصیه میشود تا بعضی دروس درباره نحوه حفاظت از محیطزیست هنگام سفر، به تمام ردههای تحصیلی اضافه گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - شناسایی و اولویتبندی مؤلفههای مؤثر در افزایش مشارکت اجتماعی جامعه میزبان در حفاظت از میراث جهانی یونسکو (مورد مطالعه: میراث جهانی استان یزد)
علی اصغر شالبافیان فاطمه خزائی مریم عبدلی نگار رجبیثبت میراث فرهنگی جوامع در فهرست سازمان یونسکو به عنوان سایتهای میراث جهانی، زمینه توسعه بیشتر صنعت گردشگری را فراهم نموده و از این جهت مشارکت جامعه میزبان به عنوان بازیگران اصلی این میراث معنوی را برای موفقیت در برنامههای حفاظتی میطلبد. استان یزد با دارا بودن یک شهر چکیده کاملثبت میراث فرهنگی جوامع در فهرست سازمان یونسکو به عنوان سایتهای میراث جهانی، زمینه توسعه بیشتر صنعت گردشگری را فراهم نموده و از این جهت مشارکت جامعه میزبان به عنوان بازیگران اصلی این میراث معنوی را برای موفقیت در برنامههای حفاظتی میطلبد. استان یزد با دارا بودن یک شهر تاریخی، باغها و قناتهایی که به میراث جهانی یونسکو پیوستهاند، به شناسایی عوامل مؤثر در جلب حداکثری مشارکت اجتماعی جهت بهبود فرایند مدیریت استراتژیک مقصد بهطور جدی نیازمند است؛ بنابراین هدف عمده این پژوهش، بررسی مؤلفههای مؤثر در افزایش مشارکت اجتماعی جامعه میزبان در حفاظت از میراث جهانی استان یزد است. پژوهش حاضر با توجه به هدف، از نوع کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری دادهها از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی فعالین حوزه گردشگری شهر یزد در زمستان 1398 بودند که با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای، 155 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. پس از محاسبه روایی و پایایی ابزارها، دادهها و تحلیل روابط بین آنها با استفاده از نرمافزار لیزرل و مدل معادلات ساختاری انجام شد. یافتههای پژوهش نشان میدهند که ادراک، علاقه، دانش جامعه محلی آگاه از فرآیند مشارکت و نیز فرصتهای ارائهشده از سوی مدیران برای مشارکت در حفاظت از میراث جهانی، بر تمامی سطوح مشارکت (اجباری، القا شده و خودجوش) تأثیر مستقیم و معناداری دارند و همچنین میزان این تأثیر معنادار بر مشارکت خودجوش بیشتر از سایر سطوح مشارکت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - تأثیر گردشگری اجتماع- محور بر توسعه جوامع روستایی از دیدگاه جامعه محلی مورد مطالعه: روستاهای هدف گردشگری شهرستان پاوه
بهروز بادکوگردشگری اجتماع-محور به دنبال ایجاد منافع اقتصادی - اجتماعی، حفاظت از منابع طبیعی، حفظ هویت و فرهنگ محلی و بهبود کیفیت زندگی جامعه به منظور رفع نیازهای نسلهای حال و آینده است. توسعه این نوع از گردشگری چنانچه با تقویت ظرفیتها و قابلیتهای زیرساختی جوامع محلی و توانمندی چکیده کاملگردشگری اجتماع-محور به دنبال ایجاد منافع اقتصادی - اجتماعی، حفاظت از منابع طبیعی، حفظ هویت و فرهنگ محلی و بهبود کیفیت زندگی جامعه به منظور رفع نیازهای نسلهای حال و آینده است. توسعه این نوع از گردشگری چنانچه با تقویت ظرفیتها و قابلیتهای زیرساختی جوامع محلی و توانمندی جامعه روستایی در استفاده از آنها صورت گیرد، دارای بیشترین منافع خواهد بود. این مقاله با رویکرد تحلیلی به بررسی تأثیر گردشگری اجتماع -محور بر توسعه جوامع روستایی از دیدگاه جامعه محلی میپردازد. بدین منظور با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از پرسشنامه و مطالعه میدانی در روستاهای هدف گردشگری (هجیج، شمشیر، نسمه و خانقاه) شهرستان پاوه، تعداد 365 پرسشنامه توزیع گردید و به وسیله نرم افزار اسپیاساس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گردشگری اجتماع-محور ارتقاء شاخصهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی را در پی داشته و این شاخصها موجب توسعه روستایی شده است. تحلیل رگرسیون در بین متغیرهای مورد پژوهش نشان داد که در بین این شاخصها، شاخصهای بعد اقتصادی بالاترین نقش را در توسعه جامعه محلی ایفا کردهاند و در رتبه بعدی شاخصهای اجتماعی قرار دارند و شاخصهای فرهنگی و زیست محیطی در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. همچنین نتایج آزمون کندال تائوبی نیز رابطه توسعه جامعه محلی را با گردشگری اجتماع-محور مورد تأیید قرار داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - عوامل مؤثر بر ارتقاء کیفیت زندگی جامعه محلی در مقصد گردشگری مذهبی (مورد مطالعه: شهر شیراز)
عباس جاویدیانگردشگری مذهبی یکی از انواع گردشگری است که از دیرباز مورد توجه بسیاری از گردشگران واقع شده و از طریق تغییر در کنش های متقابل میان انسان ها، تحولاتی را در کیفیت زندگی جامعه میزبان ایجاد می نماید. بنابراین، هدف از انجام این پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر ارتقاء کی چکیده کاملگردشگری مذهبی یکی از انواع گردشگری است که از دیرباز مورد توجه بسیاری از گردشگران واقع شده و از طریق تغییر در کنش های متقابل میان انسان ها، تحولاتی را در کیفیت زندگی جامعه میزبان ایجاد می نماید. بنابراین، هدف از انجام این پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر ارتقاء کیفیت زندگی جامعه محلی در مقصد گردشگری مذهبی شهر شیراز، با استفاده از رویکرد نگاشت شناختی فازی می باشد. پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی است. در این پژوهش از دو نوع گروه جامعه آماری استفاده شد، گروه اول که به منظور تعدیل و تعیین عوامل انتخاب شدند، شامل ده نفر از خبرگان حوزه گردشگري مذهبی در شهر شیراز می باشند که به صورت قضاوتی و هدفمند انتخاب شدند؛ سپس پرسشنامه ماتریسی تهیه شده و در اختیار گروه دوم، شامل 30 نفر از شاغلان بومی در زمینه گردشگری مذهبی، قرار گرفت. در گام بعد دادهها و سناریوها با استفاده از تکنیک نگاشت شناختی فازی تحلیل و مدل پژوهش با استفاده از تحلیل شبکههای اجتماعی طراحی شد. در راستای ارتقای کیفیت زندگی جامعه محلی در مقصد گردشگری مذهبی شهر شیراز، عوامل متعددی دخیل هستند که از میان آنها افزایش رفاه اجتماعی و فرهنگی، افزایش سرمایه گذاری و احساس تعلق خاطر در ساکنان و گردشگران به ترتیب بیشترین اهمیت را داشتند؛ زیرا از مرکزیت بیشتری برخوردار بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - واکاوی خردمندی به منظور توسعه آن در کارکنان آموزشی و ارائه مدل
فرهاد شفیع پور مطلق عباس قلتاشهدف پژوهش حاضر، واکاوی خردمندی به منظور توسعه آن در کارکنان آموزشی(معلمان) و ارائه مدل بوده است. برای مطالعه از روش پژوهش آميخته استفاده شده است. محیط پژوهش را در بخش کمی، کلیه معلمان آموزش و پرورش شهرستان محلات (تعداد 840 نفر) و در بخش کیفی کلیه معلمان شهرستان مح چکیده کاملهدف پژوهش حاضر، واکاوی خردمندی به منظور توسعه آن در کارکنان آموزشی(معلمان) و ارائه مدل بوده است. برای مطالعه از روش پژوهش آميخته استفاده شده است. محیط پژوهش را در بخش کمی، کلیه معلمان آموزش و پرورش شهرستان محلات (تعداد 840 نفر) و در بخش کیفی کلیه معلمان شهرستان محلات به تعداد 70 نفر و مقالات و مستندات منتشر شده طی 20 سال گذشته (2021-2001) تشکیل داد. شیوه نمونه گیری در بخش کمی به شیوه خوشه ای تک مرحله ای-تصادفی به تعداد ( 237 نفر) و در بخش کیفی به شیوه هدفمند تا حد اشباع داده ها با 18 نفر تداوم یافت. برای تحلیل داده ها در بخش کمی از آزمون t تک نمونه ای و در بخش کیفی از روش کُدگذاری استفاده بعمل آمد. بطور کلی نتایج نشان داد، میانگین میزان خردمندی معلمان در حد متوسط است. مدل بهبودی خردمندی معلمان در بخش شرایط علّی تحت نام خیررسانی دارای 4 کُد محوری (مشارکت کننده، تسهیل کننده، حمایت کننده و کمک کننده، در بخش شرایط راهبردی تحت نام ایجاد تعادل فضای یادگیری دارای 6 کُد محوری ( داشتن قوه تشخیص، ایجاد تعادل میان محیط، وفاق یادگیری، ارتباط اثربخش، عقلانیت محوری، تجربه محوری)، در بخش شرایط زمینه ای تحت نام رتبه بندی معلمان دارای 3 کُد محوری ، در بخش شرایط مداخله ای تحت نام مشکلات زندگی فردی دارای 3 کُد محوری و در بخش پیامدها تحت نام کارآمدی تدریس دارای 3 کُد محوری بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - راهبردهاي سرمايهگذاري اجتماعي شرکتي در کمک به توسعة جامعة محلي (ترجمه)
فرانک ونکلي ايليا گولاکوف جاس آرتس شهربانو ناصرارزيابي تأثيرات اجتماعي(1) به عنوان يکي از روشهاي خوب بايد منجر به بهبود نتايج توسعة جامعة محلي شود. با اين حال مزاياي اجتماعياي که ادعا ميشود از پروژهها نشأت ميگيرد، اغلب به اندازه اثرات نامطلوب پروژه براي جوامع تحت تأثير، مشهود نيست. توجه به موضوعات اجتماعي در پر چکیده کاملارزيابي تأثيرات اجتماعي(1) به عنوان يکي از روشهاي خوب بايد منجر به بهبود نتايج توسعة جامعة محلي شود. با اين حال مزاياي اجتماعياي که ادعا ميشود از پروژهها نشأت ميگيرد، اغلب به اندازه اثرات نامطلوب پروژه براي جوامع تحت تأثير، مشهود نيست. توجه به موضوعات اجتماعي در پروژهها هنوز ناکافي است. در نتيجه آنها اغلب در دستيابي به نتايج توسعة اجتماعي ناکام ميمانند. در اينجا با استفاده از يکي از پروژههاي مهم گازي در روسيه، پروژه نورد استريم 2، پتانسيل ارزيابي تأثيرات محيط زيستي و اجتماعي (ESIA)(2) را براي افزايش اثربخشي سهم پروژه در توسعة جامعة محلي بررسي ميکنيم. همچنين مراحل اصلي فرآيند توسعه جامعه براي پروژة نورد استريم 2 را تجزيه و تحليل کرده، چگونگي بهرهمندي آن از فرآيند ارزيابي تأثيرات اجتماعي را بررسي ميکنيم و تأملي بر سهم بالقوه بيشتر ارزيابي تأثيرات اجتماعي (اتا) در توسعة جامعة محلي خواهيم داشت. در پايان اينگونه نتيجه ميگيريم که: هرچند اتا و توسعه جامعه محلي داراي ارتباط متقابل هستند، آنگونه که در حال حاضر اتا اجرايي ميشود، توانايي محدودي در کمک به نتايج توسعه جامعه محلي دارد. بنابراين براي تأثيرگذاري بيشتر آنها در نتايج توسعة اجتماعي، اصلاح چارچوبهاي اتا و سرمايهگذاري اجتماعي شرکتي ضروري است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - منشا طبقات اجتماعي و قرآن
داوود سليمانيمردم ابتدا امتي واحد بوده و بدون اختلاف ميزيستهاند؛ ولي اين امر ديري نپایيد و به دليل طبع مدني و اجتماعي انسانها و وجود تفاوتهايي كه مستند به خلقت انسان و قريحه استخدام در تصرف طبيعت و اوصاف و ويژگيهاي اوست، اختلاف در امت واحد شكل گرفته، طبقات اجتماعي به وجود ميآيد چکیده کاملمردم ابتدا امتي واحد بوده و بدون اختلاف ميزيستهاند؛ ولي اين امر ديري نپایيد و به دليل طبع مدني و اجتماعي انسانها و وجود تفاوتهايي كه مستند به خلقت انسان و قريحه استخدام در تصرف طبيعت و اوصاف و ويژگيهاي اوست، اختلاف در امت واحد شكل گرفته، طبقات اجتماعي به وجود ميآيد؛ در حقيقت تشريع دين و فلسفه بعثت انبيا نيز براي تعديل و رفع اختلافات و هدايت قوا و استعدادهاي انسان براي انتخاب مسيري است كه به رشد و تعالي انسان و عدالت و انصاف اجتماعي بينجامد. انسان با داشتن فطرت الهي و وجود اهوا و غرايز و اميال گوناگون و با به دست آوردن امكانات مادي و اقتصادي، وجود طبقات را رقم ميزند. شناخت اين طبقات براي هدايت در مسير درست ضروري ست؛ ولي از نظرگاه قرآن، بودن در طبقهاي و يا نبودن در طبقه ديگر فی نفسه داراي ارزش نيست، بلكه ارزش فرد يا طبقه، در گرو نحوه رفتارها، بينشها، آگاهيها و ايماني است كه وي در آن قرار داشته و گام ميزند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - بنیان های نظری جامعه شناسی در قرآن کریم
محسن صادقی امینی سید عبدالوهاب طالقانی زهرا فقیه ایمانینسبت اسلام و علوم انسانی یکی از مباحث بنیادینی است که ذیل عنوان اسلامی سازی دانش خصوصاً پس از پیروزی انقلاب، از موضوعات اصلی تبادلنظر اندیشمندان این حوزه بوده است. اظهارنظر در خصوص دیدگاه اسلام نسبت به موضوعات مطرح در علوم انسانی، مستلزم استنطاق قرآن کریم به عنوان منبع چکیده کاملنسبت اسلام و علوم انسانی یکی از مباحث بنیادینی است که ذیل عنوان اسلامی سازی دانش خصوصاً پس از پیروزی انقلاب، از موضوعات اصلی تبادلنظر اندیشمندان این حوزه بوده است. اظهارنظر در خصوص دیدگاه اسلام نسبت به موضوعات مطرح در علوم انسانی، مستلزم استنطاق قرآن کریم به عنوان منبع اصلی و احادیث اهلبیت به عنوان مفسرین خاص قرآن و متعاقباً امکان سنجی تدوین گزاره های علمی بر اساس دیدگاه این دین نسبت به هر موضوع می باشد. مقاله حاضر درصدد است با استفاده از روش تتبع نظری ضمن بررسی قرآن کریم، تفاسیر معتبر و برخی منابع دیگر به شناخت دیدگاه اسلام نسبت به جامعه و مآلاً قانونمندی آن در چارچوب ارائه گروه بندی دقیقی از آیاتی که ناظر بر قانونمدار بودن جوامع بشری هستند، نائل آید. ملاحظه خواهد شد که در یک دسته بندی کلی، چهار مجموعه آیات، این مفهوم را افاده می کنند که این مقاله به بررسی مجموعه اول این آیات، شامل نوزده دسته از آیات قرآن کریم که مستقیماً بر قانونمندی جامعه دلالت دارند، می پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - جامعه شناسی خانواده در قرآن کریم
سمانه جهانیجامعه شناسی خانواده یکی از رشته های تخصصی علم جامعه شناسی است که موضوع آن بررسی نهادهای خانواده، خویشاوندی و ازدواج، تاریخ تکوین، تحول و دگرگونی های حاکم بر هر یک از این نهادها و همچنین ارتباط نهادهای مذکور با سایر نهادهای اجتماعی جامعه و مطالعه اثرگذاری نهاد خانواده و چکیده کاملجامعه شناسی خانواده یکی از رشته های تخصصی علم جامعه شناسی است که موضوع آن بررسی نهادهای خانواده، خویشاوندی و ازدواج، تاریخ تکوین، تحول و دگرگونی های حاکم بر هر یک از این نهادها و همچنین ارتباط نهادهای مذکور با سایر نهادهای اجتماعی جامعه و مطالعه اثرگذاری نهاد خانواده و تأثیرپذیری آن از سایر نهادهای جامعه می باشد. در این مقاله سعی بر آن است که با استفاده از روش اسنادی و با رویکردی توصیفی-تحلیلی، مباحث اصلی جامعه شناسی خانواده در قرآن کریم بررسی شود. در اين نوشتار بیان ارز شها و اصول معنوی علم جامعه شناسی از منظر قرآن کریم مدّنظر است و نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ابعاد مختلف و مباحث اصلی مطرح شده در جامعه شناسی خانواده در قرآن کریم به طور مبسوط بیان شده است. خانواده از دیدگاه قرآن کریم نهادی اخلاقی، معنوی، آسمانی و اجتماعی است که از جایگاه والایی در جامعه برخوردار می باشد و تأثیر شگرفی بر سایر اجزای نظام اجتماعی برجای می گذارد و به طور متقابل از آنها تأثیر می پذیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - جامعه پردازی مبتنی بر قسط و عدل؛ برداشتی از المیزان
محمد صادق تراب زاده جهرمی سید مجتبی امامی محمد حسین الهی زادهعدالت اجتماعی، مبنای اساسی جامعه پردازی در اندیشه دینی است. اما نرمافزار ساخت جامعه در پرتوی عدالت اجتماعی چیست؟ شناخت این نرمافزار، بدون دستیابی به مفهوم شناسی دقیق قرآنی از عدالت اجتماعی، میسر نیست. به همین دلیل است که پژوهشهای اسلامی در عرصه عدالت اجتماعی، اغلب به چکیده کاملعدالت اجتماعی، مبنای اساسی جامعه پردازی در اندیشه دینی است. اما نرمافزار ساخت جامعه در پرتوی عدالت اجتماعی چیست؟ شناخت این نرمافزار، بدون دستیابی به مفهوم شناسی دقیق قرآنی از عدالت اجتماعی، میسر نیست. به همین دلیل است که پژوهشهای اسلامی در عرصه عدالت اجتماعی، اغلب به تحمیل معنای ارتکازی یا ناقص پژوهندگان از عدل و قسط بر نظریه ورزیها دچار شده است و اصل و فرع، مشتبه گشته است. در پژوهش حاضر، ابتدا بر اساس روش تحقیق موضوعی، به مفهوم شناسی عدل و قسط و نسبت بین این دو میپردازیم. سپس در پرتوی این مفهوم شناسی، با رجوع به تفسیر المیزان، تلاش شده است تا نرمافزار جامعه پردازی مبتنی بر قسط و عدل تدوین گردد. بر این اساس، جامعه پردازی، از مسیر قوام دین محقق میشود که خود، در پرتو سه مؤلفه کلیدی قدرت، ثروت و پیوندهای اجتماعی عمل میکند. پیوندهای اجتماعی، بنیادینترین لایه جامعه پردازی است که روابط اقتصادی در خدمت تقویت این پیوندها و انسجام اجتماعی تعریف میشوند. نظام سیاسی و نهاد قدرت نیز بهعنوان تنظیمگر روابط اجتماعی-اقتصادی، خود نیازمند تقویمی درونی مبتنی بر طاعت است. همچنین مؤلفه معنویت بهعنوان مؤلفه چهارم، بهمثابه روحی بر کالبد جامعه پردازی، عدالت اجتماعی را در خدمت توحید قرار میدهد. مبنای این نرمافزار جامعه پردازی عبارت است از: طبیعت و فطرت انسانی، غایت کمالی انسانی، اقتضائات حیات اجتماعی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - طراحی مدل خلق مجموعه ارزش شرکت ،با در نظر گرفتن ارزش اخلاقی مشتري و ارزش اخلاقی اجتماعی
کیوان مهبد هاشم نیکومرام کریم حمدیاین پژوهش به دنبال بررسی نقش ارزش اخلاقی مشتری و ارزش اخلاقی اجتماعی در تقویت اثرات مثبت ارزش دریافت شده مشتری و رضایت از تأمین کننده است. سازمان زمانی ارزشمند، قابل احترام و تأثیرگذار است که مشتریان، ارزش اخلاقی و عملکردی از اقدامات سازمان دریافت کنند. طرح ارزش آفرینی چکیده کاملاین پژوهش به دنبال بررسی نقش ارزش اخلاقی مشتری و ارزش اخلاقی اجتماعی در تقویت اثرات مثبت ارزش دریافت شده مشتری و رضایت از تأمین کننده است. سازمان زمانی ارزشمند، قابل احترام و تأثیرگذار است که مشتریان، ارزش اخلاقی و عملکردی از اقدامات سازمان دریافت کنند. طرح ارزش آفرینی اخلاقی رویکردی یکپارچه است که نشان می دهد سازمان چگونه می تواند و باید در منظر ذینفعان و بویژه مشتریان، ارزش اخلاقی خلق کند. افزایش نگرانی نسبت به محیط زیست و همچنین مقررات دولتی و افزایش آگاهی مصرف کنندگان، شرکتها را بر آن داشت که در سلامت جسمانی و روانی و پاکیزگی محیط مصرف کنندگان (ضمن تاکید بر اخلاقیات) نیز تأمل کنند و به مرور زمان مفاهیمی نظیر بازاریابی سبز، بازاریابی محیطی و اجتماعی براي عمل به مسئولیت های اخلاقی اجتماعی بنگاهها وارد ادبیات بازاریابی شد . به دلیل نقش مهم صنعت بیمه در اقتصاد کشور و باتوجه به قابلیت به کارگیري تئوري بازاریابی مثبت در این صنعت ، هدف کلی این پژوهش ارائه مدلی براي خلق مجموعه ارزش شرکت، ارزش اخلاقی مشتري و ارزش اخلاقی اجتماعی با رویکرد بازاریابی مثبت است. این پژوهش از نظر داده در زمره تحقیقات آمیخته اکتشافی (کیفی- کمی) قرار دارد. این فرآیند در دو فاز انجام میشود. تکنیک مورد استفاده برای گردآوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل دادهها، در فاز کیفی از روش مبتنی بر تئوری داده بنیاد و در فاز کمی روش مدلسازی معادلات ساختاری جهت سنجش برازش الگو تحقیق استفاده شد. در این فاز اول این مطالعه جهت ساخت و ارائه الگو با استفاده از روش آمیخته اکتشافی، با بهرهگیری از نظر 15 نفر از خبرگان و کارشناسان و تکیه بر منابع مطالعاتی، چارچوب الگو ارائه و اعتبارسنجی شد. جامعه آماری در فاز دوم تحقیق جهت سنجش و آزمون مدل، گروه مشتریان خدمات بیمه کارآفرین است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران در جامعه تعداد 384 نفر مشخص شد. ابزار گردآوری اطلاعات میدانی نیز پرسشنامه بسته پنج گزینه ای طیف لیکرت است. در بخش اول در سنجش روابط متغیرهای مستقل و میانجی، نقش و تاثیر «بازاریابی سببی»، «بازاریابی سبز» و «بازاریابی اجتماعی» بر روی «بازاریابی مثبت» به لحاظ آماری مورد تایید قرار گرفت که بر اساس نتایج بازاریابی اجتماعی بیشترین تاثیر و نقش را بر روی بازاریابی مثبت دارد. در بخش دوم مدل یعنی رابطه متغیر میانجی و متغیرهای وابسته، نقش و تاثیر «بازاریابی مثبت» بر « ارزش شرکت»، «ارزش اخلاقی مشتری» و «ارزش اخلاقی اجتماعی» به لحاظ آماری مورد تایید قرار گرفت که بر اساس نتایج بازاریابی مثبت بیشترین تاثیر و نقش را بر روی ارزش شرکت دارد. همچنین می توان چنین انتظار داشت که اعتماد مشتري به فروشنده ناشی از ارزش اخلاقی مشتری و فروشنده است و نشان از پذیرش ارزش هاي اخلاقی سازمان ارائه دهنده خدمات توسط مشتري دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - دشمن شناسی وجنگ نرم از منظر نهجالبلاغه
مریم عزیزیاز نکاتی که امام علی (ع) در رابطه با دشمن بر آن تأکید دارد آن است که باید پیوسته هشیاری در برابر دشمن را حفظ کرد و هرگز نباید دشمن را کوچک شمرد، جنگ نرم گستردهترین تلاشی است که علیه ملتها در قالب طرحهای مختلف، سیاسي، امنیتی، اقتصادی و... به فاز اجرا گذاشته است. از جنگ چکیده کاملاز نکاتی که امام علی (ع) در رابطه با دشمن بر آن تأکید دارد آن است که باید پیوسته هشیاری در برابر دشمن را حفظ کرد و هرگز نباید دشمن را کوچک شمرد، جنگ نرم گستردهترین تلاشی است که علیه ملتها در قالب طرحهای مختلف، سیاسي، امنیتی، اقتصادی و... به فاز اجرا گذاشته است. از جنگ نرم تعاریف مختلفی ارائه گردیده است؛ برخی جنگ نرم را با قدرت نرم و یا عملیات روانی همطراز دانستهاند. در حالیکه تفاوت بسیار بین جنگ نرم و دیگر مقوله های مطرح وجود دارد. جنگ نرم نه قدرت نرم است نه عملیات روانی، بلکه پدیده ای پیچیده و بسیار فراتر از موارد یاد شده می باشد. برای مقابله با این پدیده باید مدل و راهکارهای فراگیرو همهجانبه ارايه نمود؛ در این مقاله ضمن ارايه مدل مفهومي به جنبه های مختلف مقابله پرداخته خواهد شد. روش پژوهش حاضر روش کتابخانه ای است، ضمن ارائه مبحث دشمن شناسی به ارائه ی تعریف و بیان تاریخچه جنگ نرم با تکیه بر کتاب ارزشمند نهج البلاغه پرداخته است نتایج این پژوهش حاکی ازآن است دشمن از طریق جنگ نرم میتواند انسان را گمراه نماید؛ که از جمله راهکارهای آن امام همام میتوان به اقدامات واکنشی یا ضدتبلیغی و اقدامات کنشی یا تبلیغی، اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - آسیب شناسی تحلیل مسائل اجتماعی در ایران و راهکارهای آن
محبوبه ظفریمسئله اجتماعی بهمثابه آسیب اجتماعی یک قرن پیش رویکرد کارکردی ساختار - جامعه را بهسان ارگانیسمی زنده میدید. ای دیدگاه به نظریه آسیبشناسی اجتماع منتهی شد؛ مدلی نظری که مسئله اجتماعی مانند بیماری که عمل بدن انسان را مخت میکند، اختلال در عمل طبیعی جامعه به شما میآورد. چکیده کاملمسئله اجتماعی بهمثابه آسیب اجتماعی یک قرن پیش رویکرد کارکردی ساختار - جامعه را بهسان ارگانیسمی زنده میدید. ای دیدگاه به نظریه آسیبشناسی اجتماع منتهی شد؛ مدلی نظری که مسئله اجتماعی مانند بیماری که عمل بدن انسان را مخت میکند، اختلال در عمل طبیعی جامعه به شما میآورد. این مدل جرم، مدرسه گریزی و رابط پیش از ازدواج را آسیب کلمهای یونانی به معنی بیماری اجتماعی تلقی میکند که سلامت جامعه را به خطر میافکند؛ و با توجه بهمرور تحقیقات گذشته تحقیق، مشخص شد که مناطق فقیرتر و کثیفتر و محلههایی که دارای کوچههای باریک و تنگ هستند، محمل مناسبتری برای جرم وکجروی و انحرافات اجتماعی هستند. بر اساس نظریه پنجرههای شکسته، خانههایی که ظاهر بد و خرابی دارند مکان بهتری برای ایجاد آسیب اجتماعی هستند. حتی در خانههایی که از نظر روشنایی و امکانات مناسب نیستند برای ایجاد یک انحراف نسبت به خانههای با ریخت و شمایل بهتر دارند. افراد در کوچهها و محلهای تاریک فاقد امکانات و با امکانات کمتر و مناطقی که رسیدگی کمتری دارند بیشتر مستعد انجام نابهنجاری و انحراف و شکلگیری یک مسئله اجتماعی و آسیب اجتماعی هستند. هدف تحقیق حاضر آسیب شناشی تحلیل مسائل اجتماعی در ایران و راهکارهای آن میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - نقش ناتو در گسترش جامعه امن اروپای غربی
آرمین امینی الهام حسینخانیجامعه امن اروپای غربی، آشکارترین و مهمترین جامعه امن در جهان معاصر است. این جامعه امن دارای سه نهاد اصلی است که عبارتند از؛ پیمان آتلانتیک شمالی، اتحادیه اروپا و سازمان امنیت و همکاری اروپا. همه جوامع امن، خود را چنان تعریف میکنند که میان «خود» و «دگری»، غیریت ایجاد ن چکیده کاملجامعه امن اروپای غربی، آشکارترین و مهمترین جامعه امن در جهان معاصر است. این جامعه امن دارای سه نهاد اصلی است که عبارتند از؛ پیمان آتلانتیک شمالی، اتحادیه اروپا و سازمان امنیت و همکاری اروپا. همه جوامع امن، خود را چنان تعریف میکنند که میان «خود» و «دگری»، غیریت ایجاد نمایند که این امر نظریات جامعه امن را به نظریات سازهانگاری پیوند میدهد. به همینسان، جامعه امن اروپای غربی نیز همچون هر جامعه امن دیگر، هنجارها، هویتها و منافع خاص خود را تعریف کرده است. در کنار این، برخی از جوامع امن تلاش میکنند تا مرزهای خود را در ورای منطقه اعضای اصلی خویش گسترش دهند و برای این امر نهادهای ویژهای را نیز تأسیس میکنند. در جامعه امن اروپای غربی، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، طلایهدار گسترش است. این مقاله تلاش میکند با روش تاریخی و توصیفی به این پرسش پاسخ دهد که جامعه امن اروپای غربی از طریق نهاد ناتو چگونه گسترش یافته است؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - ساختار جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد؛ نیاز هژمونی قدرت
سیامک سلطانی صالح رضایی پیشرباطخردورزی جامعهملل به دلیل عدم تعیین رهبر برای نظام جهانی و اعطای امتیازی درخور به قدرتهای آن روز، با شکست مواجه شده و فاجعه دوباره جنگ را بههمراه داشت. این نقایص در ساختار سازمانملل با خردورزی وتو، رفع و جهانِ تازه دارای رهبر شد. اما گذشت زمان، ظهور قدرتهای جدید چکیده کاملخردورزی جامعهملل به دلیل عدم تعیین رهبر برای نظام جهانی و اعطای امتیازی درخور به قدرتهای آن روز، با شکست مواجه شده و فاجعه دوباره جنگ را بههمراه داشت. این نقایص در ساختار سازمانملل با خردورزی وتو، رفع و جهانِ تازه دارای رهبر شد. اما گذشت زمان، ظهور قدرتهای جدید، ضعف قدرتهای گذشته و رسیدن اغلب کشورها به بلوغ زندگی جمعی، باعث رفع نیاز جهان به داشتن رهبر شده و جامعه بینالمللی را که هنوز ساختار قدیمی خویش را حفظ کرده، در آستانه نابخردی دیگری قرار داده است که لزوماً با گفتگو حلشدنی نیست. از اینرو، ضروری است تا برای جلوگیری از فاجعه جنگی دیگر، همه قدرتهای بینالمللی به سهم خود (این سهم از شاخصهای مادی و معنوی متعدد هر دولت نشئت میگیرد و در طول حضور در مرکز تصمیمگیری و تعداد رأی و قدرت رأی هر دولت مؤثر خواهد بود)، در اداره جامعه بینالمللی در شورای امنیت سهیم شده و همه کشورها در بازی اداره جهان سرگرم شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - ساختار جدید شورای امنیت؛ نیاز هژمونی قدرت
سیامک سلطانی صالح رضایی پیشرباطخردورزی جامعهملل به دلیل عدم تعیین رهبر برای نظام جهانی و اعطای امتیازی درخور به قدرتهای آن روز، با شکست مواجه شده و فاجعه دوباره جنگ را بههمراه داشت. این نقایص در ساختار سازمانملل با خردورزی وتو، رفع و جهانِ تازه دارای رهبر شد. اما گذشت زمان، ظهور قدرتهای جدید چکیده کاملخردورزی جامعهملل به دلیل عدم تعیین رهبر برای نظام جهانی و اعطای امتیازی درخور به قدرتهای آن روز، با شکست مواجه شده و فاجعه دوباره جنگ را بههمراه داشت. این نقایص در ساختار سازمانملل با خردورزی وتو، رفع و جهانِ تازه دارای رهبر شد. اما گذشت زمان، ظهور قدرتهای جدید، ضعف قدرتهای گذشته و رسیدن اغلب کشورها به بلوغ زندگی جمعی، باعث رفع نیاز جهان به داشتن رهبر شده و جامعه بینالمللی را که هنوز ساختار قدیمی خویش را حفظ کرده، در آستانه نابخردی دیگری قرار داده است که لزوماً با گفتگو حلشدنی نیست. از اینرو، ضروری است تا برای جلوگیری از فاجعه جنگی دیگر، همه قدرتهای بینالمللی به سهم خود (این سهم از شاخصهای مادی و معنوی متعدد هر دولت نشئت میگیرد و در طول حضور در مرکز تصمیمگیری و تعداد رأی و قدرت رأی هر دولت مؤثر خواهد بود)، در اداره جامعه بینالمللی در شورای امنیت سهیم شده و همه کشورها در بازی اداره جهان سرگرم شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - بررسی مسائل اجتماعی در آثار سنایی
مسعود جهانبانی مریم عزیزی عبدالرسول عباسی نصر آباد سفلیهر اثر ادبی بیانگر بخشی از واقعیت های پنهان و پیدای اجتماعی ناشی از تغییرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است. بنابراین ادبیات شکلی از بیان جامعه و نمایش حقایق زندگی است تا افق آگاهی جامعه را گسترش بخشد . شعر حادث های ذهنی است که از مسائل پیرامون شاعر تأثیر می پذیرد و زبان شا چکیده کاملهر اثر ادبی بیانگر بخشی از واقعیت های پنهان و پیدای اجتماعی ناشی از تغییرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است. بنابراین ادبیات شکلی از بیان جامعه و نمایش حقایق زندگی است تا افق آگاهی جامعه را گسترش بخشد . شعر حادث های ذهنی است که از مسائل پیرامون شاعر تأثیر می پذیرد و زبان شاعر زبان اجتماع است. شاعران پارسی گوی نیز در هر دوره به فراخور حال، گوشه هایی از فضای اجتماع خویش را بازتاب داده اند. درمیان ادوار تاریخی – ادبی ایران قرن ششم به سبب حکومت ترکان و فراز وفرودهای حاصل از این حاکمیت ، بستر مناسبی برای پژوهش های اجتماعی فراهم آورده است. اثار سنایی ، مثل آینه ای است که می توان نقاط ضعف نظام زندگی اجتماعی مردم آن دروه را به وضوح درآن مشاهده کرد. این آثار حقیقتا نمودرا جامعه آن زمان است چون اطلاعاتی که ارائه می دهد کاملا واقعی است. از مهمترین یافته های این تحقیق این است ،که سنایی به دلیل برخورد داری از روحیّه و شخصیت اجتماعی و مردمی نیز به خاطر مسافرتها و زندگی در شهرهای مختلف، عمیقا با فرهنگ و جریانهای سیاسی و اجتماعی عصر خود آشنا بود، بنابراین آثارش به گونه ای منحصر به فرد از جنبه اجتماعی و فرهنگی غنی است. ولذا درآثارش مسائل گوناگون اجتماعی بازتاب شده است. نگارنده، در این مقاله که با استفاده از اسناد، کتاب ها و مقاله های مختلف داده های مورد نظر جمع آوری، و سپس به تحلیل آن پرداخته شد. در پی آن است تا مهم ترین مسائل اجتماعی و فرهنگی و ناهنجاری های که سنایی درآثار خود بیان می کند را بر شمرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - نظریۀ انقلاب در منشور جامعهشناسی تاریخی روابط بینالملل
مهدی زیبائی شهلا نجفیادبیات مرتبط با انقلاب تاکنون شاهد چهار موج نظری در تبیین انقلاب¬های گوناگون بوده است. هرچند امواج یادشده متعلق به دوره¬های زمانی متفاوت هستند، تمامی آنها دارای هستی¬شناسی ذات¬گرا و به دنبال شناخت مؤلفه¬های تأثیرگذار در بروز و موفقیت تحولات هستند. پیشینه جامعه¬شناسی تار چکیده کاملادبیات مرتبط با انقلاب تاکنون شاهد چهار موج نظری در تبیین انقلاب¬های گوناگون بوده است. هرچند امواج یادشده متعلق به دوره¬های زمانی متفاوت هستند، تمامی آنها دارای هستی¬شناسی ذات¬گرا و به دنبال شناخت مؤلفه¬های تأثیرگذار در بروز و موفقیت تحولات هستند. پیشینه جامعه¬شناسی تاریخی در تبیین انقلاب¬ها به تلاش¬های برینگتون مور، چارلز تیلی و تدا اسکاچپول در نسل سوم نظریه¬ها بازمی¬گردد که با تمرکز بر ساختار و تحلیل شرایط درونی و توجه اندک به تأثیرات بیرونی، انقلاب¬ها را از دایره بسته و درون¬زاد خارج کرد و به بستر بین¬الملل متصل نمود. با این حال از منظر روش¬شناختی، شیوۀ آنها در امتداد نسل¬های نظری پیشین قرار داشت؛ زیرا از دیدگاه جامعه¬شناسی تاریخی، انقلاب¬¬ها انباشت حوادث برآمده از ارتباط پدیده¬های اجتماعی در یک بستر فراملی هستند. در همین راستا هدف نوشتار حاضر، بررسی سیر تحول عامل فراملی/ بین¬الملل در نظریه¬های انقلاب¬ از منظر نظریه¬پردازان جامعه¬شناسی تاریخی است. بر اساس یافته¬های پژوهش، عامل بین¬الملل در ادبیات نظریهپردازان جامعه¬شناسی تاریخی، سه تحول عمده را پشت سرگذاشته است. نخست در دهه 70 میلادی از منظر ساختاری به تأثیر نظم حاکم بر نظام بینالملل بر انقلاب¬ها اشاره دارد. در مرحله دوم، عامل بین¬الملل از حاشیه ادبیات مربوطه به متن وارد می¬شود و دیدگاه بین¬دولتی برجسته می¬شود و در گذار به مرحله سوم، صرفاً ارتباطات بین دولتی مدنظر نیست، بلکه نگرش بین-اجتماعی و رویکرد بین¬مردمی و شبکه¬ای مورد نظر قرار می¬گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - نقش موزه های علوم و فناوری در تعامل دانشگاه ها و جامعه
بختیار محمودپوراین پژوهش با هدفبررسی نقش موزه ها بخصوص موزه های علوم، مراکز علم و سایر نهادهای ترویج علمدر تعامل نظام دانشگاهی و جامعه انجام شده است.در جهت رسیدن به این مهم ابتدا در بخش مبانی نظری با مروری بر تاریخچه دانشگاه هاوتحولدرنقشوکارکردهای موزه های علوم در طول تاریخ به نقش تعا چکیده کاملاین پژوهش با هدفبررسی نقش موزه ها بخصوص موزه های علوم، مراکز علم و سایر نهادهای ترویج علمدر تعامل نظام دانشگاهی و جامعه انجام شده است.در جهت رسیدن به این مهم ابتدا در بخش مبانی نظری با مروری بر تاریخچه دانشگاه هاوتحولدرنقشوکارکردهای موزه های علوم در طول تاریخ به نقش تعاملی و ارتباطی آنها بین جامعه علمی و عموم مردم به عنوانییکی از محوری ترین نقش های موزه های علوم تاکید شده است. در ادامه با تشریح و بسط مفهوم ترویج علم به کارکردها و تاثیرات آن در جامعه،انواع مدل های ترویج علم را ارائه می دهد. سپس با استفاده از روش استقرائی به بحث در مورد روابط، نقش و تاثیرات موزه های علوم و مراکز علم در تعامل بین نظام دانشگاهی و فضای اجتماعی و به تَبع آن توسعه کشور خواهد پرداخت. در پایان ضمن بازخوانی تجربه ایرانی موزه ملی علوم و فناوری در برقراری ارتباط بین نظام دانشگاهی و جامعه براساس نتایج بدست آمده، پیشنهاداتی در جهت بهبود عملکرد موزه های علوم و فناوری و مراکز علم در جهت رشد و گسترش ارتباط دو سویه بین جامعه دانشگاهی و اقشار مختلف جامعه در جهت رسیدن به اهداف توسعه پایدار ارائه می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - حقوق کودکان دارای معلولیت در ایران: تحلیل عرصههای تعیّنبخش
مریم شعبانزمینه و هدف: پژوهش حاضر به دنبال شناسایی، تفسیر و تحلیل حقوق کودکان دارای معلولیت در ایران است. در این راستا، عرصههای فقهی و حقوقی تعیینکننده در سطح داخلی و بینالمللی شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفتهاند. روش: رویکرد پژوهش، کیفی و روش تحقیق نیز اکتشافی و تحلیل اسناد چکیده کاملزمینه و هدف: پژوهش حاضر به دنبال شناسایی، تفسیر و تحلیل حقوق کودکان دارای معلولیت در ایران است. در این راستا، عرصههای فقهی و حقوقی تعیینکننده در سطح داخلی و بینالمللی شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفتهاند. روش: رویکرد پژوهش، کیفی و روش تحقیق نیز اکتشافی و تحلیل اسنادی میباشد. بعد از شناسایی اسناد مرتبط با موضوع و مسأله پژوهش، آنها را مورد مطالعه، تحلیل و بررسی اولیه قرار دادهایم. یافتهها: نتایج پژوهش نشان میدهد که در سطح بینالمللی و میثاق اسلامی حقوق کودک و در قوانین و مقررات داخلی جامعه ایران، جامعه و ساختار قدرت سیاسی مسئول تدوین و اجرای سیاستگذاریهای حمایتی برای کودکان دارای معلولیت هستند و سیاستگذاری-ها نیز، در جهت کاهش آسیب، توانبخشی و درمان معلولان سامان یافته اند. بنابراین نسبت به معلولان «استراتژی پسینی» محسوب میشوند. اما در دین اسلام، با محوریت تشیع به عنوان مذهب مسلط در ایران، پرداختن به کودک، به صورت بالقوه کودکبودن، نه بالفعلی آن است؛ به این معنی که کودکان نسلهای بعد در نسل حاضر مورد توجه و «آیندهنگری» هستند. گویی محدوده کودکی، تاریخ و نسلها را دربر گرفته و مسألهای «فراتاریخی» و «فرانسلی» است. اسلام، به «آینده و آیندگان» و رعایت حقوق بالقوه نسلهای بعدی تأکید داشته و دارای رویکردی «پیشگیرانه» است. نتیجهگیری: استراتژی حاکم بر آموزههای دین اسلام در رابطه با کودکان دارای معلولیت در قالب «استراتژی پیشینی و پسینی»، قابل استنباط است. برای تحقق برنامههای مربوط به استراتژیهای پیشینی و پسینی، برای کودکان دارای معلولیت، علاوه بر قدرت حاکمه، کنشگران جامعه مسئولیت دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - کارکردهای نکاح موقت در سلامت اخلاقی جامعه
جهانبخش غدیریزواجالمتعه یا ازدواج موقت ازدواجی است که مردی با زنی برای مدت معین ازدواج کرده باشد و نکاح دائم آن است که محدود به زمان معینی نباشد. فلسفه تشریع و کار کردهای نکاح موقت با عقد دائم متفاوت بوده و شارع حکیم به مقتضای طبیعت انسان و با توجه به ویژگیهایی که در نهاد بشریت ب چکیده کاملزواجالمتعه یا ازدواج موقت ازدواجی است که مردی با زنی برای مدت معین ازدواج کرده باشد و نکاح دائم آن است که محدود به زمان معینی نباشد. فلسفه تشریع و کار کردهای نکاح موقت با عقد دائم متفاوت بوده و شارع حکیم به مقتضای طبیعت انسان و با توجه به ویژگیهایی که در نهاد بشریت به ودیعه نهاده است، به تبیین احکام این قسم از نکاح پرداخته است. لذا در نوشتار حاضر در پژوهشی توصیفی- تحلیلی، ضمن برشمردن کار کردهای نکاح موقت از قبیلسد کردن زنا، رفع نقص و مکمل دائم، تخفیف و سادهگیری، عدم پاسخگویی نکاح دائم به تمایلات جنسی و... ،باتوجه به آیات و روایات استنادی چنین به نظر می رسد که این کار کردهای در گسترش و تشويق این نوع نکاح به عنوان یک راه حل در مسائل جنسی برای سلامت اخلاقی جامعه ی امروزی موثر تلقی شده است. معالوصف پژوهش مذکور، هر یک از این کار کردها را تشریح و پاسخ های نیز ارائه نموده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - بررسی و تحلیل سلوک اجتماعی در مثنوی مولوی
صمد عباسزاده گرجان محمد فرهمند سرابی ابراهیم دانش فرامرز جلالتمثنوی معنوی اثر جاودانۀ مولانا جلال الدین محمد بلخی به مثابۀ اثری از آثار موفق ادبی ایران و جهان، نمونه ای ارزنده و مهم در تاریخ ادبیات جهان است که با تحلیل جامعهشناختی آن، از منظر سلوک اجتماعی می توان به اطلاعات زیادی از اوضاع اجتماعی و بایدها و نبایدهایی که از فکر و چکیده کاملمثنوی معنوی اثر جاودانۀ مولانا جلال الدین محمد بلخی به مثابۀ اثری از آثار موفق ادبی ایران و جهان، نمونه ای ارزنده و مهم در تاریخ ادبیات جهان است که با تحلیل جامعهشناختی آن، از منظر سلوک اجتماعی می توان به اطلاعات زیادی از اوضاع اجتماعی و بایدها و نبایدهایی که از فکر و تجربه و روان شناسی اجتماعی مولانا سرچشمه می گیرد و از آن به اندیشۀ سلوک اجتماعی تعبیر می شود، دست یافت. در این پژوهش که به شیوۀ توصیفی، تحلیلی تدوین شده است، دورۀ زمانی قرن هفتم را در نظر خواهیم داشت که در آن به نقش های اجتماعی، هنجارها و کنش ها و مقوله های مهم اجتماعی و نیز نهادهای اجتماعی خواهیم پرداخت. همچنین با توجه به جایگاه مهم مولانا در ادبیات، فرهنگ و تاریخ ایران زمین و نقش بی چون و چرای وی در تبیین آموزه های عرفانی، اخلاقی، بررسی نگاه و رویکرد وی به سلوک اجتماعی از خلال آثارش بهویژه مثنوی معنوی بسیار ضروری به نظر می رسد و این مهم می تواند ما را به آبشخورهای فکری مولانا درباره ی سلوک اجتماعی رهنمون شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - نسبت فناوریهای قدرت و حکومتمندی در اندیشۀ «میشل فوکو» و «ژیل دلوز»
محمد ملکی فر علی مختاری حمداله اکوانی ابوذر فتاحیزادهدیدگاه مسلط نزد متفکران لیبرال و مارکسیست بیانگر آن است که قدرت حاکم در پی اتخاذ نظم حقوقی درون یک قلمروی مشخص است. از این رو قدرت حاکم به عنوان نظامی از تعهدها و ممنوعیت های حقوقی در نظر گرفته شده که به واسطه قانون اعمال می شود. اما متفکرانی همچون «میشل فوکو» و «ژیل د چکیده کاملدیدگاه مسلط نزد متفکران لیبرال و مارکسیست بیانگر آن است که قدرت حاکم در پی اتخاذ نظم حقوقی درون یک قلمروی مشخص است. از این رو قدرت حاکم به عنوان نظامی از تعهدها و ممنوعیت های حقوقی در نظر گرفته شده که به واسطه قانون اعمال می شود. اما متفکرانی همچون «میشل فوکو» و «ژیل دلوز»، گسستی را در سازوکارهای حکمرانی تشخیص می دهند. فوکو معتقد است که از قرن هفدهم و هجدهم، حکومت به جای ممنوعیت های حقوقی، بیشتر به شکلی مثبت در پی شکل دادن به تابعان خود بوده و سعی در پرورش سوژه هایی بهنجار و مطیع داشته است. در ادامه مطالعات فوکو، ژیل دلوز گسست دیگری را تشخیص می دهد و معتقد است که حکومت در قرن بیستم، نه از طریق انضباط بلکه به شیوه ای کنترلی، سعی در ساختن سوژه ها و سوق دادن آنان به سوی اهداف خود داشته است. از این رو مقاله حاضر سعی دارد به این پرسش بپردازد که در اندیشه فوکو و دلوز، چه عاملی سبب دگرگونی در شیوه حکومت مندی می شود؟ بررسی پدیدارشناختی آرای این دو متفکر نشان می دهد که ریشۀ دگرگونی حکومت مندی در فناوری های قدرت قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - مطالعه ی جامعه شناختی کاربرد گویش محلی یا زبان فارسی معیار در جامعه زبانی لامرد
ابراهیم صفائی فاطمه صفائیهدف از این مطالعه بررسی استفاده از دو گونه ی زبانی یعنی زبان فارسی معیار و گویش محلی در جامعه زبانی لامرد می باشد. برای کاوش در این زمینه با استفاده از روش تجزیه و تحلیل حوزه قلمرو زبانی، این دو گونه ی ارتباطی در ده حوزه شامل هویت، خانواده، محله، مکالمات روزمره، مکالمه چکیده کاملهدف از این مطالعه بررسی استفاده از دو گونه ی زبانی یعنی زبان فارسی معیار و گویش محلی در جامعه زبانی لامرد می باشد. برای کاوش در این زمینه با استفاده از روش تجزیه و تحلیل حوزه قلمرو زبانی، این دو گونه ی ارتباطی در ده حوزه شامل هویت، خانواده، محله، مکالمات روزمره، مکالمه مقام زیردست با مقام بالادست، مکالمه مقام بالادست با مقام زیر دست، بازار، مراسم ها و آئین ها، آموزش و اداری مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته صد آزمودنی متشکل از دانشجویان، کارمندان و اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد لامرد شامل 50 نفر دختر و 50 پسر لامردی و از طریق نمونه گیری قضاوتی مورد ارزیابی قرار گرفتند تا نگرش خود را نسبت به استفاده از این دو گونه ی زبانی در حوزه های مختلف بیان کنند. یافته ها حاکی از این بود که در تمامی حوزه ها (بجز حوزه ی خانواده)، زبان فارسی بیشتر از گویش محلی با تفاوت معناداری مورد استفاده قرار می گرفت. در حوزه ی خانواده، تمایل به استفاده از گویش محلی بعنوان وسیله ارتباطی معنی دار بود. تجزیه و تحلیل بیشتر داده ها نشان داد که آزمودنی های زن در تمامی حوزهها (بجز حوزه ی خانواده) تمایل به استفاده از زبان فارسی بیشتر از گویش محلی داشتند اگر چه این تفاوت فقط در حوزههای مکالمات روزمره، مکالمه مقام پائین تر با بالاتر، بازار و اداری از نظر آماری معنادار بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - بررسی چگونگی تأثیرگذاری ادبیات در شکل گیری باورهای اخلاقی کودکان و نوجوانان
نازفر ناظم حسین آقاجانی مرسا علی باصریامروزه مطالعه به عنوان یکی از منابع مهم دستیابی به اطلاعات فقط عملی فردی نیست که به سبب علاقه و سلیقه شخصی بتواند استمرار یابد، بلکه ضرورت های اجتماعی، موقعیت تاریخی و فرهنگی جامعه، نیازهای نظام اجتماعی، علائق و انگیزه های فردی، امکانات و توانائی های نظام و در اختیار بو چکیده کاملامروزه مطالعه به عنوان یکی از منابع مهم دستیابی به اطلاعات فقط عملی فردی نیست که به سبب علاقه و سلیقه شخصی بتواند استمرار یابد، بلکه ضرورت های اجتماعی، موقعیت تاریخی و فرهنگی جامعه، نیازهای نظام اجتماعی، علائق و انگیزه های فردی، امکانات و توانائی های نظام و در اختیار بودن کتاب، عوامل تعیین کننده ای در کتابخوانی به شمار می روند. توجه به مطالعه زمانی اهمیت بیشتری می یابد که به گروه سنی خاصی مرتبط بوده و با نیازها وتمایلات آن گروه درارتباط باشد.تحقیق حاضر به بررسی انواع گرایشات ادبی نوجوانان شهر اصفهان در سال 1397پرداخته است. اهمیت موضوع از آنجا مشخص می شود که گروه سنی نوجوان در مرحله بلوغ روحی و جسمی قرار داشته و پرداختن به نیازها و تمایلات آنها در راستای شکل دهی به شخصیت و هویتشان بسیار اهمیت دارد. این تحقیق به روش ترکیبی از نوع متوالی کیفی-کمی صورت گرفته است. یافته های بخش کیفی نشان می دهد شرایط علی همچون پیرامون نوجوانی،مصرف فرهنگی خانواده و جامعه پذیری ، مطالعه را به امری موقت و مسأله دار بدل نموده که در بستر و زمینه هایی چون موانع فرهنگی-اجتماعی-اقتصادی و مسأله نوجوانی و در شرایط مداخله گری گسترش رسانهها، کتاب در امتداد فیلم و ارتقای سواد اطلاعاتی نوجوانان ،گرایشات ادبی نوجوانان را به سوی ترجمه با ژانرهای هیجانی،طنز و فانتزی سوق می دهد.این مساله با توجه به استراتژی انتخابی نوجوان برای مطالعه به پیامدهایی چون سبک زندگی مبتنی بر پرسشگری، هویت چندتکه یا انفعال جوانان منجر می شود. برای تعمیق در بررسی داده های مرحله نخست، ازروش کمی استفاده گردید. باین صورت که گردآوری دادههای کمی با تنظیم پرسشنامه برگرفته از روش کیفی، به صورت پيمايشی وبااستفاده از روش نمونه گيري خوشه ای چند مرحلهای با توجه به مناطق 6گانه آموزش و پرورش شهر اصفهان، در بين 384نفر دانش آموز/نوجوان مقطع متوسطه انجام شد. دربخش کمی فرضیه ها بانرم افزار spss موردآزمون قرارگرفتند.سپس درمدلسازی ساختاری بااستفاده ازنرم افزار amos فرضیه های ساختاری پژوهش آزمون شدند . یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان مطالعه بیش از همه با متغیر مستقل نگرش به کتاب،ویژگیهای نوجوانی و سپس جامعه پذیری توسط خانواده نسبت دارد.از نظر گرایش به ژانرهای هیجان انگیز ،طنز و تخیلی متغیرهای اصلی تاثیر گذارنگرش به مطالعه،ویژگیهای نوجوانی و نیازهای نوجوانی است.و تنها متغیر مستقل تاثیر گذار برگرایش به ترجمه ویژگیهای نوجوان است.سایر متغیرها تاثیر یکسانی بر تالیف و ترجمه دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - تأثیر حاکمیت در آموزشوپرورش
محمد نیک فکردر تمام دنیا آموزشوپرورش بهمثابه امر حاکمیتی پذیرفتهشده است در ایران نیز به همین صورت اما این موضوع که از صفرتا صد چقدر حاکمیتی باشد جای بحث است. مهندسی حاکمیتی آموزشوپرورش باید تغییر کند اما به نفع مردم نه به سود مافیای آموزش؛ فلذا مردمی سازی باید در چارچوب سیاسته چکیده کاملدر تمام دنیا آموزشوپرورش بهمثابه امر حاکمیتی پذیرفتهشده است در ایران نیز به همین صورت اما این موضوع که از صفرتا صد چقدر حاکمیتی باشد جای بحث است. مهندسی حاکمیتی آموزشوپرورش باید تغییر کند اما به نفع مردم نه به سود مافیای آموزش؛ فلذا مردمی سازی باید در چارچوب سیاستهای تربیتی جمهوری اسلامی ایران باشد، به همین دلیل هر تصمیمی که جهت نقض سیاستهای تربیتی نظام برآید مطرود است حتی اگر مشارکت مردم را در امر تعلیم و تربیت افزایش دهد. بحث از رابطه نهاد حکومت و آموزشوپرورش، در حقیقت، بهصورت تأثیرگذاری هر یکبر دیگری مطرح است، لذا بحث فوق را با تفکیک تأثیرگذاری هر یک بهطور جداگانه پی میگیریم. در این بررسی نهاد آموزشوپرورش به معنی معاهد علمی است که در رشد تحصیلی افراد بهصورت کلاسیک در جامعه مؤثرند، اعم از آموزشوپرورش دوران ابتدایی، راهنمایی، متوسطه، آموزش عالی و آموزش در حوزهها. و نهاد حکومت به معنی هیئت حاکمه بر روابط حقیقی افراد جامعه است. بنابراین، شامل سیاستهای مجموعه قوه مجریه و دستگاههای ذیربط و نیز قوه مقننه و سایر مراکز قدرت در این نهاد خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - تبیین عوامل مؤثر بر اخلاق کار دانشگاهی جامعه دانشگاهی محقق اردبیلی
اباذر اشتری مهرجردی طاها عشایریهدف اصلی پژوهش مطالعه عوامل موثر بر اخلاق کار دانشگاهی در جامعه دانشگاهی محقق اردبیلی (1400-1401) است. روش تحقیق از نوع پیمایش (کمی)، پرسشنامه، جامعه آماری آن 6000 نفر که 384 نفر بهصورت کوکران و به روش خوشهای تصادفی در بین آنها توزیعشده است. روایی و پایایی پژوهش نیز چکیده کاملهدف اصلی پژوهش مطالعه عوامل موثر بر اخلاق کار دانشگاهی در جامعه دانشگاهی محقق اردبیلی (1400-1401) است. روش تحقیق از نوع پیمایش (کمی)، پرسشنامه، جامعه آماری آن 6000 نفر که 384 نفر بهصورت کوکران و به روش خوشهای تصادفی در بین آنها توزیعشده است. روایی و پایایی پژوهش نیز تأییدشده است. نتایج نشان میدهد که میزان اخلاق کار برحسب وضع تأهل تفاوت معنیداری داشته و مقدار آن در میان گروه متأهل (1.8) بیش از سایرین سطح اخلاق کار برحسب سطح تحصیلات تفاوت میپذیرد و مقدار آن در میان گروه دارای سطح تحصیلات دکتری (2.1) نسبت به سایر گروهای تحصیلی بیشتر است. سطح اخلاق کار برحسب نوع شغل تفاوت میپذیرد و مقدار آن در میان گروه شغلی هیئتعلمی (2.6) و دانشجویان (2.2) نسبت به سایر گروهای شغلی بیشتر است. سطح اخلاق کار برحسب نوع طبقه تفاوت میپذیرد و مقدار آن در میان طبقه بالا (3.1) بیشتر از طبقه متوسط و پایین است. نتایج نشان میدهد که بین رضایت شغلی (0.35)؛ استرس شغلی (0.31-)؛ فرسودگی شغلی (0.34-)؛ تعهد سازمانی (0.56)؛ هویت سازمانی (0.30) و باورهای مذهبی (0.28) رابطه معنادار با اخلاق کار وجود دارد. نتایج رگرسیون نشان میدهد که ضریب همبستگی چندگانه برابر با 0.601؛ ضریب تبیین برابر با 0.532 و ضریب تبیین تصحیحشده برابر با 0.483 است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - تحلیل تفاوتهای جامعه شناسانه زندان از نگاه دورکهایم و فوکو
مهرداد غنی علیرضا محمد بیکیکیفر زندان به عنوان بدیهی ترین شکل محرومیت از آزادی از دیر باز تا کنون همواره مورد بحث و اختلاف نظر بوده است . زندان با وجود کارکرد های مثبتی هم چون قابلیت اصلاح ومطیع نمودن بزهکاران در طول تاریخ و به دلیل پیامدهای برجای گذاشته در جامعه گاها مورد نقد و اختلاف نظر قرار گ چکیده کاملکیفر زندان به عنوان بدیهی ترین شکل محرومیت از آزادی از دیر باز تا کنون همواره مورد بحث و اختلاف نظر بوده است . زندان با وجود کارکرد های مثبتی هم چون قابلیت اصلاح ومطیع نمودن بزهکاران در طول تاریخ و به دلیل پیامدهای برجای گذاشته در جامعه گاها مورد نقد و اختلاف نظر قرار گرفته است. خصوصا جامعه مدرن و پیدایش نظریه پردازانی موافق با کاهش مجازات هایی نظیر حبس، پردازش این مساله قوت گرفته است. در این مقاله نیز به بررسی و تحلیل تفاوت های جامعه شناسی زندان از نگاه امیل دورکهایم و میشل فوکو پرداخته شد. آنچه مشخص است توافق دو نظریه پرداز نسبت به کارکرد های مثبت زندان در راستای کاهش جرایم و پیشگیری از ارتکاب جرم در جامعه می باشد و دلیل تداوم زندان نیز همین امر می باشد ولی آنچه محل اختلاف نظر می باشد پذیرش اداری شدن و عقلانیت در روند مجازات می باشد که دورکهایم در این جنبه کامل تر به موضوع پرداخته است و این مساله را پذیرفته است .اگر چه بر جنبه احساسی مجازات بیشتر تاکید دارد. اما اگر به نظریه فوکو که نگرشی عقلانی است توجه کنیم، چیزی از جنبه های احساسی و اخلاقی در آن نخواهیم دید. فوکو در توصیف خود، بر نهادهای بسته و بخصوص زندان متمرکز میشود. او توضیح می دهد که چگونه تکنیک های اصلاحی و تکنیک های جرم۔ شناسانه سیستم های کیفری را تحت تاثیر قرار می دهند. بیان فوکو، توصیفی از ورود تکنولوژی و روند اداری شدن قلمرو کیفری است. او در بیان خود از زندان، مفهوم اجتماعی آن را ، که از طریق افکار عمومی قابل درک است، نادیده می انگارد و آن را یک نهاد تکنیکال می بینید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - کارکردهای انتظار سازنده در اصلاح ناهنجاریهای اجتماعی
محمد رضا ضمیری مرتضی ضمیریمهم ترین وظیفه منتظر در عصر غیبت، انتظار سازنده است، انتظاری که فرد را به خودسازی و جامعه سازی سوق داده و از سکوت و سکون رها نماید و او را در جهت زمینه سازی برای حکومت جهانی امام زمان (عج)در دو بعد انگیزشی و رفتاری تقویت نماید. شرط اصلی زمینه سازی برای ظهور، پاکسازی جا چکیده کاملمهم ترین وظیفه منتظر در عصر غیبت، انتظار سازنده است، انتظاری که فرد را به خودسازی و جامعه سازی سوق داده و از سکوت و سکون رها نماید و او را در جهت زمینه سازی برای حکومت جهانی امام زمان (عج)در دو بعد انگیزشی و رفتاری تقویت نماید. شرط اصلی زمینه سازی برای ظهور، پاکسازی جامعه از انواع آلودگی ها وناهنجاری های اخلاقی واجتماعی است. سوال اساسی این پژوهش این است که انتظار سازنده چه کارکرد ی در اصلاح ومرتفع نمودن ناهنجاری های اجتماعی دارد؟ پس از بررسی های علمی با روش توصیفی و تحلیلی و استفاده از ابزار کتابخانه ای و اسنادی، این نتیجه به دست آمد که در مکتب انتظار با برخورداری از جامعه پذیری مهدوی و تقویت شخصیت، با ناهنجاری های موجود ستیز ایجاد می شود و سپس به اصلاح تعدیلی و نیز ساختاری ناهنجاری های جامعه اقدام می شود و در این خصوص به مدل تحلیلی ذیل با توضیحاتی که در متن خواهد آمد دست یافته ایم: انتظار جامعه پذیری مهدویت تقویت شخصیت ستیز و تضاد با ناهنجاری های موجود کنترل و نظارت بر ناهنجاری های اجتماعی اصلاح تعدیلی و ساختاری ناهنجاری های جامعه. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم در شهر کرمانشاه
فاطمه جلائی پور میثم موسائی نیره پیراهری منصور وثوقی منصور شریفیهدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقهای خارج از محل سکونت و کار خود میرود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولیشان و اط چکیده کاملهدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقهای خارج از محل سکونت و کار خود میرود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولیشان و اطلاق شده است. به طوری که مسافران در مدت اقامت مقصد، فعالیتهایی انجام میدهند و برای رفع نیازهای آنها تسهیلات ویژهای فراهم میشود .گردشگری از دیرباز با اشکال خاص خود در جوامع بشری بر اساس انگیزه، اصل سفر و جابهجایی وجود داشته و طی مراحلی سیر تکاملی خود را طی کرده است. تحول اساسی در گردشگری را میتوان با انقلاب صنعتی شناخت که تحول شگرفی در زندگی و به خصوص حمل و نقل به وجود آورد. امروزه فعالیتهای گردشگری به عنوان بخش چهارم فعالیتهای انسان پس از کشاورزی و صنعت و خدمات محسوب میگردد و کارشناسان پیشبینی میکنند در سال 2020 میلادی بهعنوان سودآورترین صنعت جهان درآید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در توسعه صنعت گردشگری باید به نقاط قوت آن در کرمانشاه از جمله وجود آثار تاریخی و میراث فرهنگی غنی در کنار وجود زیر ساخت های عمرانی توجه وافر داشت و از ظرفیت بالقوه توسعه این صنعت استفاده کرد. با طراحی چنین الگویی انتظار می رود توسعه گردشگری به شکل معناداری باعث افزایش سطح درآمد، اشتغال و افزایش بهره وری گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - سرمقاله
آیتالله سیدمحمد خامنهایمطالعه و پژوهش در تحولات و تغییرات اجتماعی و رفتارهای گروهی و جمعی افراد در یک جامعه نشان میدهد که همانگونه که انگیزهها و رفتارهای افراد بشر همه معلول برداشتها و اعتقادهای شخص آنهاست ـکه به آن جهانبینی یا فرهنگ نام میدهیمـ جوامع بشری هم مانند افراد و اشخاص، در رفتاره چکیده کاملمطالعه و پژوهش در تحولات و تغییرات اجتماعی و رفتارهای گروهی و جمعی افراد در یک جامعه نشان میدهد که همانگونه که انگیزهها و رفتارهای افراد بشر همه معلول برداشتها و اعتقادهای شخص آنهاست ـکه به آن جهانبینی یا فرهنگ نام میدهیمـ جوامع بشری هم مانند افراد و اشخاص، در رفتارهای اجتماعی و پدیدههای تاریخی که میآفرینند همواره تحت تأثیر فرهنگ، یعنی همان برداشتهای ذهنی خود از واقع خارج میباشند. هزاران سال تحمل استبداد شاهی در کشور ما، همه برخاسته از اعتقاد مردم به حقانیت استبداد شاهان و لزوم اطاعت و بردگی آنان بود، و بالعکس، اصل آزادگی و حُریّت انسان و این اعتقاد اسلامی که «لاتَکُن عبد غیرک...» یعنی «برده هیچکس مباش» و آموزههای مانند آن، سبب شد که ملت سرافراز ایران براهنمایی روحانیت شیعه، بنای کهنه شاهنشاهی و اصل بردگی مردم را براندازد و بجای آن اصل کرامت انسان و آزادی او و احترام به اراده و رأی و انتخاب را بگذارد و این نمونهیی از تأثیر تفکر و فرهنگ یک جامعه در تحولات و تغییرات اجتماعی و حتی تغییر مسیر تاریخ بود. متأسفانه، پس از انقلاب و برپایی نظام اسلامی، دولتها و مجلس شورای اسلامی انقلابی نه فقط در رشد و تکامل معرفت جامعه و بینش اجتماعی، یعنی فرهنگ مردم کاری چندان نکردند، بلکه روزبروز در سیر مصوّبات و اقدامات آنان، توجه و اهتمام به اهمیت تربیت مردم و کمک به شعور سیاسی و اجتماعی (فرهنگ) آنان کمتر شد و از آن چیزی جز یک نام در برنامههای سالانه و چندسالانه باقی نماند و مختصر عنایت دولتها و مجلس و بودجه اندکی که بعنوان فرهنگ مقرر میشد، عملاً به ورزش فوتبال و اموری کم ارزش دیگر رسید و حکمت و عقلانیت و معرفت اجتماعی محروم ماند. تمام تحولات سوء و زیانبار و پدیدههای براندازانۀ سالهای اخیر و رواج قانونشکنی و بیحجابی زنان که امروز عادی شده، همه ناشی از کمتوجهی اولیاء امور به لزوم رشد عقلانیت و فرهنگ انقلابی مردم بوده و نقش حساس و مهم فرهنگ و بینش اجتماعی در حفظ نظام اسلامی و پیشیگری از انحراف سیاسی مردم، فراموش شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - تبیین مبانی «امنیت اجتماعی» در نهجالبلاغه و تحقق آن در جامعه با رویکرد غفلتزدایی
علینقی لزگی علیرضا اکبر زاده محمد کرمی نیا رضا اُجاقامنیت از جمله مهم¬ترین نیازها و انگیزه¬های انسانی است. برای یک کشور، تأمین امنیت جامعه و افراد آن نقش اساسی و مهمی دارد. در جوامع پیشرفته و امروزی مسئولیت تعقیب و تأمین آن بر عهده حکومت¬ها و دولت¬ها است. امروزه حکومت¬ها به صورت مهم¬ترین واحد سیاسی در صحنه روابط داخلی و چکیده کاملامنیت از جمله مهم¬ترین نیازها و انگیزه¬های انسانی است. برای یک کشور، تأمین امنیت جامعه و افراد آن نقش اساسی و مهمی دارد. در جوامع پیشرفته و امروزی مسئولیت تعقیب و تأمین آن بر عهده حکومت¬ها و دولت¬ها است. امروزه حکومت¬ها به صورت مهم¬ترین واحد سیاسی در صحنه روابط داخلی و خارجی در آمده¬اند و مهم¬ترین هدف آن¬ها تلاش برای تأمین امنیت همه جانبه و گسترش دامنه آن می¬باشد. از طرفی مردم نیز بیشترین انتظار را از نهادهای سیاسی جامعه در رابطه با تأمین امنیت فیزیکی همراه با رفاه اقتصادی و هویت اجتماعی دارند. امنیت اجتماعی در عصر حاضر با توجه به آموزه¬های اسلامی و مبتنی بر مفاهیم اخلاقی در جامعه اسلامی یکی از ضروریات زندگی اجتماعی محسوب می¬شود. مقاله¬پیش رو به بررسی مبانی امنیت اجتماعی در نهج¬البلاغه می¬پردازد و سپس راهکارهای تحقق این مقوله در جامعه را با رویکردی «غفلت¬زدایی» را مطرح خواهد کرد. این مقاله به روش کتابخانه¬ای و با شیوه توصیفی - تحلیلی انجام شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم در شهر کرمانشاه
فاطمه جلائی پور میثم موسائی نیره پیراهری منصور وثوقی منصور شریفیهدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقهای خارج از محل سکونت و کار خود میرود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولیشان و اطلا چکیده کاملهدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقهای خارج از محل سکونت و کار خود میرود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولیشان و اطلاق شده است. به طوری که مسافران در مدت اقامت مقصد، فعالیتهایی انجام میدهند و برای رفع نیازهای آنها تسهیلات ویژهای فراهم میشود .گردشگری از دیرباز با اشکال خاص خود در جوامع بشری بر اساس انگیزه، اصل سفر و جابهجایی وجود داشته و طی مراحلی سیر تکاملی خود را طی کرده است. تحول اساسی در گردشگری را میتوان با انقلاب صنعتی شناخت که تحول شگرفی در زندگی و به خصوص حمل و نقل به وجود آورد. امروزه فعالیتهای گردشگری به عنوان بخش چهارم فعالیتهای انسان پس از کشاورزی و صنعت و خدمات محسوب میگردد و کارشناسان پیشبینی میکنند در سال 2020 میلادی بهعنوان سودآورترین صنعت جهان درآید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در توسعه صنعت گردشگری باید به نقاط قوت آن در کرمانشاه از جمله وجود آثار تاریخی و میراث فرهنگی غنی در کنار وجود زیر ساخت های عمرانی توجه وافر داشت و از ظرفیت بالقوه توسعه این صنعت استفاده کرد. با طراحی چنین الگویی انتظار می رود توسعه گردشگری به شکل معناداری باعث افزایش سطح درآمد، اشتغال و افزایش بهره وری گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - شکلبندیهای چندگانۀ برنامهدرسی تربیت دینی در منازعه با نیروهای اجتماعی در مدارس اسلامی دورۀ پهلوی دوم
ایران دخت فیاض زهرا مینائی نرگس سادات سجادیه محمدرضا جوادی یگانهاین مقاله در پی به تصویر کشیدن چگونگی شکلبندی برنامهدرسی تربیتدینی در مواجهه با نیروهای اجتماعی در مدارس اسلامی دورۀ پهلوی دوم با روش تحلیل گفتمان تاریخی است. این مواجهات در قالب چهار شکلبندی از دانش به نامهای «همهفهم کردن دانش دینی» در مدارس جامعه تعلیمات اسلامی، چکیده کاملاین مقاله در پی به تصویر کشیدن چگونگی شکلبندی برنامهدرسی تربیتدینی در مواجهه با نیروهای اجتماعی در مدارس اسلامی دورۀ پهلوی دوم با روش تحلیل گفتمان تاریخی است. این مواجهات در قالب چهار شکلبندی از دانش به نامهای «همهفهم کردن دانش دینی» در مدارس جامعه تعلیمات اسلامی، «اثبات عقلانی دانش دینی» در مدرسۀ علوی، «تطبیق علمی دانش دینی» در مدرسۀ کمال و «نظاممند کردن دانش دینی» در مدرسه رفاه صورت گرفته است. در شکلبندی اول مصاف با مبانی گفتمانهای رقیب دین با تأکید بر قرآن، مقابله با دین عامیانه و خرافات بهوسیله دین فقهی، مواجهه با قوانین مدنی برای رفع فساد و رسیدن به ترقی مطرح میشود. شکلبندی دوم رویارویی فلسفی با مبانی مارکسیسم و بهائیت، دین عاقلانه برای مصونیت از اشکال زندگی مفسدانه، اخلاقاسلامی بهمثابه برنامۀ عمومی زندگی در مصاف با قوانین اجتماعی بشری صورتبندی میشود. شکلبندی سوم تطبیق علم و دین در مقابله با خرافات دینی و مادیون، احکام انتخابی در مقابل دین فقهی، تقابل با دولت مدرن از طریق دین مبارزاتی است و شکلبندی آخر دینشناسی و کلام جدید برای طرد هرگونه جهانبینی رقیب، طرح نظامهایاجتماعی کارآمد در مواجهه با دولت مدرن، خودسازی برای محیطسازی در مقابل اشکال زندگی فردی صورت میگیرد. براساس یافتههای این مقاله با توجه به نتایج هر شکلبندی میتوان چهار الهامبخشی به شرح زیر داشت: چرخش از زبان دروندینی به زبان عمومی و بروندینی، چرخش از زبان اثباتی در فلسفه مسلمین به زبان ظنی در فلسفۀعمومی، چرخش از رابطۀ ضروری میان علم و دین به رابطۀ امکانی، چرخش از رابطه عموموخصوصمطلق دین و اخلاق به رابطه عموموخصوصمنوجه. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - تبیین نوآوری اجتماعی با تاکید بر گفتمان کارآفرینی
اباذر اشتری مهرجردینوآوری اجتماعی بعنوان مفهومی جدید و میان رشتهای که کمتر از یک دهه از عمر آن می گذرد، توانسته نظر سیاستمداران و دولتمردان تا دانشگاهیان را به خود جلب کند. در این میان دسته بندیها و صورتبندیهای زیادی با رویکردهای مختلف صورت گرفته که هرکدام در قالب گفتمانی، به دنبال اه چکیده کاملنوآوری اجتماعی بعنوان مفهومی جدید و میان رشتهای که کمتر از یک دهه از عمر آن می گذرد، توانسته نظر سیاستمداران و دولتمردان تا دانشگاهیان را به خود جلب کند. در این میان دسته بندیها و صورتبندیهای زیادی با رویکردهای مختلف صورت گرفته که هرکدام در قالب گفتمانی، به دنبال اهداف و پیادهسازی سیاستهای خود در جامعه هستند. در عینِ صورتبندیهای متفاوت و گاها متناقض، اما هدف آرمانی آن فارغ از گفتمانهای مختلف، کاهش شکافهای موجود میان اقشار، که بواسطه پیادهسازی سیاستهای نامناسب اقتصادی-اجتماعی بوجود آمده، است که نهایتا به جامعه مدنی با طبقه فربه متوسط ختم خواهد شد. مهمترین هدف این مقاله در ابتدا برساخت مفهومی نوآوری اجتماعی و در ادامه تبیین آن در قالب گفتمانهای سه گانه موجود(دولتی، کارآفرینی و دانشگاهی) و نهایتا کاربست گفتمان کارآفرینی (با امعان نظر به این نکته که در شرایط کشور ما تنها امکان ایجاد و بازتولید جامعه و نهایتا نوآوری و برون رفت از شرایط موجود، تقویت طبقه متوسط است) به روش "روایت رویدادهای موجود" است. بر همین اساس ضمن دسته بندی و ارزیابی اقدامات کارآفرینانه، نوع کاربردی آن در شرایط موجود جامعه تبیین و ترسیم کردیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - اصل عینیت و بی طرفی در اِعمال صلاحیت های اختیاری در آیینۀ یک رأیِ دیوان عدالت اداری
سید شهاب الدین موسوی زاده مرکیهصلاحیت اختیاری، قدرتی است که قانونگذار با هدف تأمین مصالح همگانی به مقامات عمومی اعطاء می¬کند. این اختیار در حوزه¬های مختلفی از جمله جذب داوطلبان استخدام در دستگاه¬های دولتی بروز و ظهور می¬یابد. بر اساس اعلامیه جهانی حقوق بشر افراد در دستیابی به مشاغل عمومی کشور خود از چکیده کاملصلاحیت اختیاری، قدرتی است که قانونگذار با هدف تأمین مصالح همگانی به مقامات عمومی اعطاء می¬کند. این اختیار در حوزه¬های مختلفی از جمله جذب داوطلبان استخدام در دستگاه¬های دولتی بروز و ظهور می¬یابد. بر اساس اعلامیه جهانی حقوق بشر افراد در دستیابی به مشاغل عمومی کشور خود از حق برابر برخوردارند. بر طبق قانون مدیریت خدمات کشوری نیز اصل شایسته سالاری بر ورود به دستگاه¬های اجرایی حاکم است. در این میان اما قرار دادن ضوابطی علاوه بر قبولی در مسابقۀ ورودی، مانند ضوابط عقیدتی، بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری مبنای حقوقی دارد. حال پرسش این است که چگونه می¬توان این دو امر مهم (شایسته سالاری و رعایت ضوابط گزینش) را محقق ساخت؟ این مقاله کوشید با یک مطالعه کتابخانه¬ای، با ابزار فیش برداری و با هدف توصیف و تحلیل، با تأکید بر رأی یک شعبه دیوان عدالت اداری، به این پرسش بپردازد. نتایج نشان داد رعایت اصل عینیت و بی طرفی از سوی دستگاه¬های اجرایی و نظارت دیوان عدالت اداری بر این امر، ابزار خوبی جهت تأمین شایسته هدف قانونگذار از اعطای صلاحیت¬های اختیاری به مقامات اداری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - بررسی شخصیت خالد قهرمان داستان در رمان همسایه ها، داستان یک شهر و زمین سوخته احمد محمود از دیدگاه جامعه شناسی جورج لوکاچ
فریبرز جعفری احمدی فرامرز شيرين بيان محمد صالح امیری<p>هدف جامعه شناسی ادبیات، بیان پیوندهای جامعه و ادبیات و نیز آشکارسازی چگونگی بازتاب واقعیت های اجتماعی در آثار ادبی به ویژه در رمان است. لوکاچ به عنوان یکی از بزرگ ترین نظریه پردازان حوزۀ جامعه شناسی ادبیات، سعی داشت تاثیر متقابل بین ساختارهای اجتماعی و ساختارهای ادبی چکیده کامل<p>هدف جامعه شناسی ادبیات، بیان پیوندهای جامعه و ادبیات و نیز آشکارسازی چگونگی بازتاب واقعیت های اجتماعی در آثار ادبی به ویژه در رمان است. لوکاچ به عنوان یکی از بزرگ ترین نظریه پردازان حوزۀ جامعه شناسی ادبیات، سعی داشت تاثیر متقابل بین ساختارهای اجتماعی و ساختارهای ادبی نشان دهد. او رمان را انعکاس زندگی اجتماعی عصر نویسنده و نیز زاییدۀ جهان نگری خاصش می داند. احمد محمود از داستان نویسان رئالیست است که محور داستان هایش بیان نوع زندگی اجتماعی انسان های زمانه¬اش بوده است و این مسئله را می توان در آثار او مشاهده کرد؛ از این رو می توان سه رمان همسایه ها، داستان یک شهر و زمین سوخته را بر اساس نظریه جامعه شناسی جورج لوکاچ مورد بررسی قرار داد و فرضیه های زیر را مطرح کرد: 1-رمان های اجتماعی می توانند در جهت اصلاح و بهبود ساختار ها و نگرش های فرهنگی- اجتماعی مؤثر باشند.2-رمان های معاصر، نه تنها می¬توانند با دیدگاه واقع گرایانه¬ی خود، آینه¬ی تمام نمای جامعه باشند، بلکه متقابلا می¬توانند بر روی جامعه از دیدگاه فرهنگی- اجتماعی و حتی سیاسی نیز تأثیر گذار باشند و سبب تغییر و تحولات فکری در خوانندگان خود گردند. 3-با توجه به نظریات جامعه شناختی جورج لوکاچ، تحلیل جامعه شناختی این سه رمان می تواند راهنمای شناسایی جهان بینی وی باشد.</p> پرونده مقاله