دشمن شناسی وجنگ نرم از منظر نهج‌البلاغه
محورهای موضوعی : علوم دینی
مریم عزیزی
1
(دانشگاه کاشان)
کلید واژه: جنگ نرم, قدرت نرم, عمليات رواني, دشمن شناسی, نهج البلاغه, جامعه اسلامی.,
چکیده مقاله :
از نکاتی که امام علی (ع) در رابطه با دشمن بر آن تأکید دارد آن است که باید پیوسته هشیاری در برابر دشمن را حفظ کرد و هرگز نباید دشمن را کوچک شمرد، جنگ نرم گسترده‌ترین تلاشی است که علیه ملتها در قالب طرحهای مختلف، سیاسي، امنیتی، اقتصادی و... به فاز اجرا گذاشته است. از جنگ نرم تعاریف مختلفی ارائه گردیده است؛ برخی جنگ نرم را با قدرت نرم و یا عملیات روانی همطراز دانسته‌اند. در حالیکه تفاوت بسیار بین جنگ نرم و دیگر مقوله های مطرح وجود دارد. جنگ نرم نه قدرت نرم است نه عملیات روانی، بلکه پدیده ای پیچیده و بسیار فراتر از موارد یاد شده می باشد. برای مقابله با این پدیده باید مدل و راهکارهای فراگیرو همه‌جانبه ارايه نمود؛ در این مقاله ضمن ارايه مدل مفهومي به جنبه های مختلف مقابله پرداخته خواهد شد. روش پژوهش حاضر روش کتابخانه ای است، ضمن ارائه مبحث دشمن شناسی به ارائه ی تعریف و بیان تاریخچه جنگ نرم با تکیه بر کتاب ارزشمند نهج البلاغه پرداخته است نتایج این پژوهش حاکی ازآن است دشمن از طریق جنگ نرم میتواند انسان را گمراه نماید؛ که از جمله راهکارهای آن امام همام میتوان به اقدامات واکنشی یا ضدتبلیغی و اقدامات کنشی یا تبلیغی، اشاره کرد.
One of the points that Imam Ali (AS) emphasizes in relation to the enemy is that one should constantly maintain vigilance against the enemy and should never underestimate the enemy. Soft war is the most extensive effort against nations in the form of various political plans. , Security, economic, etc. has entered the implementation phase. There are various definitions of soft warfare; Some have equated soft warfare with soft power or psychological operations. While there is a big difference between soft warfare and other categories. Soft warfare is neither soft power nor psychological operations, but a complex phenomenon that goes far beyond that. To deal with this phenomenon, comprehensive models and solutions must be presented; In this article, while presenting a conceptual model, various aspects of coping will be discussed. The method of the present research is library method. While presenting the topic of hostility, it has defined and stated the history of soft war based on the valuable book of Nahjul Balagha. The results of this research indicate that the enemy can mislead man through soft war; Among the solutions of Imam Hammam, we can mention reactionary or anti-propaganda measures and active or propaganda measures.
قرآن
نهج‌البلاغه؛ ترجمه محمد دشتی، انتشارات قیام، قم، ۱۳۸۹
• خامنه‌ای، سید علی؛ دیدار با جمع کثیری از بسیجیان کشور، حسینیه امام خمینی رحمه الله عليه، تهران، ۱۳۸۸.
• ابراهیمی، شهروز؛ جنگ نرم، چاپ هفتم، ساحل اندیشه، تهران، ۱۳۹۱
• احمدزاده کرمانی، حسن؛ عملیات سازی عملیات روانی، فصلنامه عملیات روانی، شماره ۵ تابستان ۱۳۸۸، صفحات ۸۶ -۵۴.
• ثقفی، ابن هلال، الغارات، به تحقيق السيد جلال‌الدین المحدث، انجمن آثار ملی، چاپ دوم، تهران، ۱۳۵۵.
• جنیدی، رضا، تکنیک های عملیات روانی و شیوه‌های مقابله، آستان قدس رضوی، مشهد، ۱۳۸۹
• رضایی، بهرام: عملیات روانی، دافوس، تهران، ۱۳۸۷
• شهبازی، بهنام و فرخی، امین؛ تکنیک های عملیات روانی امام علی (ع) در رویارویی با دشمنان، مطالعات دفاعی و امنیتی، بهار ۱۳۸۷، شماره ۵۰، صفحات ۷۹-۳۹. ۱۰
• ضیایی پرور، حمید؛ جنگ نرم ویژه جنگ رسانه‌ای، انتشارات موسسه فرهنگی ابرار معاصر، تهران، ۱۳۸۳. ۱۱
• کالینز، جان؛ جنگ سرد فرهنگی، ترجمه بنیاد فرهنگی و هنری غرب‌شناسی، انتشارات بنیاد فرهنگی، تهران، ۱۳۷۰. ۱۲
• کرم پور، زهراء حسومی، ولی الله و خاکپور، حسین؛ اقناع مخاطب در نهج‌البلاغه، فصلنامه پژوهشنامه نهج‌البلاغه، شماره 1، بهار ۱۳۹۳، صفحات ۵۳ -۲۷. ۱۳
• متفکر، حسین؛ جنگ روانی، انتشارات زمزم هدایت، تهران، ۱۳۸۷، ۱۴
• محدثی، کاظم؛ راهبردهای مقابله با دشمنان نظام اسلامی، پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق، تهران، ۱۳۹۵ ۱۵
• محمدی سیرت، علی و موسوی نیا، رضا؛ رهیافتی اسلامی در مفهوم‌سازی بنیادی عملیات روانی مطالعه سیره نظامی امام علی (ع) نشریه ادبیات پایداری، تهران، سال پنجم، شماره نهم دی ۱۳۹۵، صفحات ۳۱۶-۳۴۱. ۱۶
• محمدی، مصطفی؛ جنگ نرم در جامعه اسلامی، ماهنامه اطلاعات راهبردی، شماره ۹۳، بهر ۱۳۸۹، صفحات ۲۱-۳۶. ۱۷
• مرادی، نعمت الله؛ عوامل تقویت و کاهش روحیه دفاعی فصلنامه عملیات روانی، شماره 3، بهار ۱۳۸۹، صفحات ۱۶۵-۱۴۴. ۱۸
• ویس کرمی، مهرداد؛ فیزیوپاتولوژی انحراف نرم جامعه اسلامی در نهج‌البلاغه با تأکید بر نقش خواص گمراه لرستان فصلنامه علمی پژوهشی دانشکده علوم پزشکی، دوره نوزدهم، شماره 3، بهار ۱۳۹۶، صفحات ۸۱-۷۵.
