تأثیر آموزش مهارت‌های رهبری بر توانمندسازی اجتماعی دانشجویان زن

چکیده مقاله :

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های رهبری بر توانمندسازی اجتماعی دانشجویان معلم زن بود. این تحقیق به روش پیمایشی انجام شد و برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ای شامل دو بخش اصلی استفاده گردید: بخش اول مربوط به ارزیابی مهارت‌های رهبری (شامل مهارت‌های ارتباطی، حل مسأله، مدیریت زمان و مدیریت کلاس) و بخش دوم به ارزیابی توانمندسازی اجتماعی (شامل اعتماد به نفس، مشارکت اجتماعی و نقش در فرآیندهای تصمیم‌گیری) پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش 100 نفر از دانشجویان معلم زن دانشگاه‌های مختلف بود که به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش مهارت‌های رهبری تأثیر مثبت و معناداری بر توانمندسازی اجتماعی دانشجویان معلم زن دارد. به‌ویژه مهارت‌های ارتباطی و حل مسأله با افزایش اعتماد به نفس و مشارکت اجتماعی دانشجویان معلم زن ارتباط قوی‌تری داشتند. همچنین مهارت‌های مدیریت زمان و مدیریت کلاس بر توانمندی‌های فردی آنان در فرآیندهای تصمیم‌گیری و ایفای نقش اجتماعی تأثیرگذار بود. به‌طور کلی، این پژوهش بر اهمیت آموزش مهارت‌های رهبری به دانشجویان معلم زن تأکید دارد و پیشنهاد می‌کند که این آموزش‌ها به‌طور جدی در برنامه‌های تربیت معلم گنجانده شود.

چکیده انگلیسی :

The aim of this study was to investigate the impact of leadership skills training on the social empowerment of female student teachers. This research was conducted using a survey method, and data were collected through a questionnaire consisting of two main sections: the first section assessed leadership skills (including communication skills, problem-solving, time management, and classroom management), while the second section evaluated social empowerment (including self-confidence, social participation, and role in decision-making processes). The statistical population consisted of 100 female student teachers from various universities, selected randomly.The findings indicated that leadership skills training had a positive and significant effect on the social empowerment of female student teachers. Specifically, communication and problem-solving skills were more strongly associated with increases in self-confidence and social participation. Additionally, time management and classroom management skills positively influenced their individual capabilities in decisionmaking and fulfilling social roles.Overall, this study highlights the importance of leadership skills training for female student teachers and recommends the integration of such training into teacher education programs.

منابع و مأخذ:

1- اسلامی اکبر، رسول(1393).مهارت های نوین در رهبری نظام آموزشی. یک مطالعات کتابخانه ای. پانزدهمین همایش کشوری آموزش علوم پزشکی.
2- بابایی، طاهره؛ سلیمانی خویگانی، منوچهر؛ رنجبر امجد، الهام؛ و مختاری، سمانه(1399). تاثیر سبک رهبری بر جایگاه زنان در سازمان های آموزش و پرورش. مجله مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 4(18).
3- تکه یی، عبدالقادر؛ رجبی، عاطفه؛ و مهری، پرستو(1400). سبک رهبری زنان. چهارمین کنفرانس بین المللی مطالعات بین رشته ای در مدیریت و مهندسی.
4- خلیلی، زهرا؛ و خلیلی، سعید(1401). توانمندسازی زنان: (اصول، ابعاد، چالشها و راهکارها)، چهاردهمین همایش ملی علمی پژوهشی روانشناسی و علوم تربیتی.
5- ذوالفقاری، کیان؛ و مهلا، ثمنی(2020). تحلیل گفتمان رهبر معظّم انقلاب اسلامی در شاخص های زن منتظر. پژوهشهای اسلامی زن و خانواده، 2(2).‎
6- زین‌آبادی، حسن‌رضا(2010). رهبران تحول‌بخش در مدرسه: مدیران زن یا مدیران مرد؟. زن در توسعه و سیاست، 8(2).‎
7- شیری، عفت؛ خداوردی، آزاده؛ کاوه، زهره؛ و عقیلی، اکرم(1402). نقش آموزش در توانمندسازی زنان و دختران، اولین همایش بین المللی جامعه شناسی، علوم اجتماعی و آموزش و پرورش با رویکرد نگاهی به آینده.
8- نصراللهی، مهدی؛ و خان‌محمدی، یحیی(2024). شناسایی عوامل فردی مؤثر بر موفقیت شغلی کارکنان زن دانشگاه بین‌ المللی امام خمینی (ره). پژوهش های میان رشته ای زنان، 19(2)، 7. dor:20.1001.1.27831175.1403.6.2.3.5
9- صابری، علی(1396). توانمند سازی جامعه با آموزش های همه جانبه، اولین کنفرانس ملی پژوهش های کاربردی درعلوم و مهندسی.
10- کولیوند، زهرا؛ و صفتری نیا، مهزاد(2024). ابعاد حقوقی محدودیت غربالگری ژن‌شناختی در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت. پژوهش های میان رشته ای زنان، 21(4)، 35.‎ dor:20.1001.1.27831175.1403.6.4.3.9
11- Abedini Baltork, M., & Mansoori, S. (2018). Identifying and Leveling the Barriers to Women's Promotion in Managerial Posts in Iranian Educational System based on Interpretative Structural Modeling. Women in Development & Politics, 16(3), 397-414. (Persian). doi:10.22059/jwdp.2018.253973.1007393
12- Afrugh, M. (2025). Cognitive Warfare Patterns in Confrontation with Iranian Women: Identity Challenges and Strategies for Social Resistance. Research of Womens, 22(1), 45.dor:20.1001.1.27831175.1404.7.1.6.3
13- Allen, T. D. (2001). Family-Supportive Work Environments: the role of organizational perceptions. Journal of Vocational Behavior 58(3), 414-443. doi:10.1006/jvbe.2000.1774.
14- Berg, E., Barry, J., & Chandler, J. (2012). Changing leadership and gender in public sector organizations. British Journal of Management, 23(3), 402-414. doi:10.1111/j.1467-8551.2011.00751.x
15- Cameron, R. (2011). Leadership and Change in Educational Contexts. Springer.
16- Gurley, L. (2017). Empowering Women through Leadership Education. Journal of Women’s Empowerment, 11(2), 129-145.
17- Shahamat, N., & Salehi, M. (2023). Designing and Explaining the Conceptual Model of Training Female School Employees in Virtual Space. Research of Womens, 16(3), 71.dor:20.1001.1.27831175.1402.5.3.6.3
18- Kabeer, N. (1999). Resources, agency, achievements: Reflections on the measurement of women’s empowerment. Development and Change, 30(3), 435-464.
19- Miller, D. (2016). Leadership Development for Women Teachers: Exploring Strategies for Empowerment. International Journal of Educational Leadership. doi:10.18738/awlj.v40i1.380
20- Mohammadi, A., Panahi Kazerooni, M., Reyhani, M. M., Jamileh, S. M., & Asadollahzadeh, A. (2025). The Transformation of Learning in the Digital Age and Its Impact on Girls' Education. Research of Womens, 22(1), 73.dor:20.1001.1.27831175.1404.7.1.3.0
21- Northouse, P. G. (2018). Leadership: Theory and Practice. Sage publications. doi:10.1353/csd.2020.0023
22- Shahtalebi, S., Yarmohammadian, M. H., & Ajami, S. (2011). Women's Success Factors from Leadership in Higher Education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 3644-3647. (Persian).
23- Khorramdel, K., & Zafarkhah, Z. (2025). Examining Global Approaches to Reverse the Decline in Birth Rates and Delayed Marriages in the New Generation. Research of Womens, 22(1), 25.dor: 20.1001.1.27831175.1404.7.1.1.8
24- Vasumathi, A. (2018). Work life balance of women employees: a literature review. International Journal of Services and Operations Management, 29(1), 100-146. doi:10.1504/IJSOM.2018.10009105