• فهرست مقالات Water

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - مقایسه تغییرات دو سم هینوزان و بوتاکلر در منابع آب زیرزمینی استان گیلان
        مریم پناهنده مهدی عاشورنیا میرمسلم رهبر هاشمی هادی مدبری
        این بررسی با هدف مقایسه محتوای دو سم پرکاربرد در استان گیلان برای افزایش محصولات کشاورزی به ویژه برنج در آب مصرفی ساکنان گیلان زمین در فصل بهار انجام گرفته است. بدین منظور 20 حلقه چاه در روستاهای گیلان برای بررسی انتخاب گردید. فرایند استخراج با روش مایع و با فاز N-هگزا چکیده کامل
        این بررسی با هدف مقایسه محتوای دو سم پرکاربرد در استان گیلان برای افزایش محصولات کشاورزی به ویژه برنج در آب مصرفی ساکنان گیلان زمین در فصل بهار انجام گرفته است. بدین منظور 20 حلقه چاه در روستاهای گیلان برای بررسی انتخاب گردید. فرایند استخراج با روش مایع و با فاز N-هگزان- دی کلرومتان (1:1) برای بررسی مورد استفاده قرار گرفت. محصول استخراج جهت اندازه گیری به دستگاه کروماتوگرافی گازی با آشکارساز گیرانداز الکترون (GC-ECD) تزریق شد. فرایند نمونه برداری و اندازه گیری انجام شد. اندازه‌گیری کمی با روش استاندارد خارجی صورت پذیرفت. بررسی‌های انجام شده موید این موضوع بودند که در فصل مورد بررسی مطالعه محتوای سموم هینوزان و بوتاکلر از حدود استاندارد و مجاز بیشتر نمی باشند ولی به دلیل قابلیت سمیت و اثر آنها در طولانی مدت بر موجودات مصرف کننده به ویژه انسان باید پایش مداوم از مقدار آنها در آب قابل مصرف ساکنین انجام گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی تصفیه‌پذیری فاضلاب خمیروکاغذ با استفاده از روش تصفیه ترکیبی اولترافیلتراسیون و فنتون
        نیلوفر  عابدین زاده علیرضا پنداشته فریبا استوار
        در این مطالعه تصفیه‌پذیری‌ فاضلاب خمیر و کاغذ با استفاده از روش ترکیبی (اولترافیلتراسیون و فنتون) و در مقیاس آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفته است. ابتدا اثر فیلتراسیون غشایی بر روی حذف کدورت و COD، همچنین شار غشایی و درصد گرفتگی غشا مورد بررسی قرار گرفت، سپس جهت تصفیه چکیده کامل
        در این مطالعه تصفیه‌پذیری‌ فاضلاب خمیر و کاغذ با استفاده از روش ترکیبی (اولترافیلتراسیون و فنتون) و در مقیاس آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفته است. ابتدا اثر فیلتراسیون غشایی بر روی حذف کدورت و COD، همچنین شار غشایی و درصد گرفتگی غشا مورد بررسی قرار گرفت، سپس جهت تصفیه تکمیلی و افزایش راندمان حذف آلایندهها از روش اکسیداسیون شیمیایی پیشرفته استفاده گردید. در انتهای عملیات فیلتراسیون میزان کدورت با راندمان حذف % 99، تقریبا به صفر رسید. براساس نتایج حاصله میانگین COD خروجی از فرآیند فیلتراسیون با 8/41% حذف بود. تحت شرایط بهینه فشار bar1، میزان شار غشایی در شستشوی معکوس اول برابر با L.m-2.h-1 99/1 بود، که این میزان پس از شستشوی معکوس چهارم به L.m-2.h-126/1 رسید. فرایند فنتون، mg/L COD 5/862 را از فاضلاب پیش تصفیه شده با غشای UF با دوز بهینه 5/1میلی مول در لیتر آهن دو ظرفیتی و 6 میلی‌مول در لیتر پراکسید هیدروژن در pH اولیه 3 و در یک زمان واکنش 17 دقیقه‌ای حذف‌ می‌نماید. در این شرایط راندمان حذف COD، BOD5 و رنگ به ترتیب برابر با% 2/95 ،% 3/90 و %1/92 به‌دست می‌آید که این نتایج راندمان بالای روش اکسیداسیون پیشرفته جهت حذف ترکیبات آلاینده در فاضلاب خمیر و کاغذ را نشان می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بازیابی منعقدکننده از لجن تصفیه‌خانه‌ی آب به روش هضم اسیدی
        سیده الهه مهدویان آهق فریبا استوار
        انعقاد فرایندی است که تمایل ذرات کوچک موجود در سوسپانسیون آبی را جهت چسبیدن به یکدیگر و به سطوحی مانند مدیا در صافی شنی افزایش می‌دهد و از طریق مخلوط کردن منعقدکننده‌هایی نظیر سولفات آلومینیوم (آلوم)، کلرید فریک و پلی‌آلومینیوم کلراید با آب خام انجام می‌شود. لجن‌های حاو چکیده کامل
        انعقاد فرایندی است که تمایل ذرات کوچک موجود در سوسپانسیون آبی را جهت چسبیدن به یکدیگر و به سطوحی مانند مدیا در صافی شنی افزایش می‌دهد و از طریق مخلوط کردن منعقدکننده‌هایی نظیر سولفات آلومینیوم (آلوم)، کلرید فریک و پلی‌آلومینیوم کلراید با آب خام انجام می‌شود. لجن‌های حاوی منعقدکننده پس از عمل انعقاد و به واسطه‌ی ته‌نشینیِ کدورت طبیعی تشکیل می‌شوند. وجود مقدار زیادی منعقدکننده در لجن تصفیه‌خانه‌ی آب، ریسک‌های محیط‌زیستی و هزینه‌های مربوط به دفع را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، منعقدکننده‌های موجود در لجن ارزش اقتصادی بالایی دارند. بنابراین چنانچه بازیابی شوند، علاوه بر کاهش ریسک‌های مربوط به دفع لجن، ممکن است هزینه‌های تأمین منعقدکننده‌ی تازه در تصفیه‌خانه‌ی آب و یا فاضلاب نیز کاهش یابد. در این مقاله پژوهش‌های انجام شده به روش هضم اسیدی جهت بازیابی منعقدکننده از لجن تصفیه‌خانه‌ی آب بررسی شده‌اند. میزان بازیابی منعقدکننده‌ها، نقاط قوت و ضعف و جنبه‌های اقتصادی این روش، مواردی هستند که به آن‌ها پرداخته شده است. نتایج بررسی‌های انجام شده مشخص نمود استفاده از سولفوریک اسید، به دلیل ارزان و در دسترس بودن، بهترین گزینه برای انجام فرایند هضم اسیدی است. همچنین چنانچه هدف از بازیابی منعقدکننده، دستیابی به کیفیتی مشابه نمونه‌ی تجاری باشد، روش هضم اسیدی استانداردهای مربوطه را ارضاء نخواهد نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - ارزیابی جاذبهای طبیعی در تصفیه آب و فاضلاب
        محدثه توکلی
        با بیشتر شدن فعاليت‌هاي صنعتي و تخليه فاضلاب‌هاي تصفيه نشده که شامل آلاینده‌های محیط زیستی مختلف هستند به محيط‌هاي آبي، مشكلاتي مانند كاهش قابليت نفوذ نور، به وجود آمدن شرايط بي‌هوازي و عوارضی همچون آلرژي و سرطان برای انسان و سایر موجودات زنده ایجاد می‌شود. روش جذب سطحي چکیده کامل
        با بیشتر شدن فعاليت‌هاي صنعتي و تخليه فاضلاب‌هاي تصفيه نشده که شامل آلاینده‌های محیط زیستی مختلف هستند به محيط‌هاي آبي، مشكلاتي مانند كاهش قابليت نفوذ نور، به وجود آمدن شرايط بي‌هوازي و عوارضی همچون آلرژي و سرطان برای انسان و سایر موجودات زنده ایجاد می‌شود. روش جذب سطحي به عنوان يكي از اثرگذارترین و کارآمدترین روش‌ها در حذف آلاینده‌های محیط زیستی مطرح است و در بین روش‌های رایج برای تصفیه فاضلاب، کاربرد جاذب‌های طبیعی نسبت به روش‌های دیگر کارایی بیشتری داشته و از نظر اقتصادی نیز مناسب‌تر است. از آن جایی که جاذب‌های طبیعی به وفور در طبیعت وجود دارند و دارای قیمت بسیار ناچیز و حتی در بعضی از موارد بدون هزینه هستند. جذب آلاینده به وسیله این مواد، می‌تواند روشی مناسب به منظور حذف مواد سمی از آب‌های آلوده و پساب‌های صنعتی باشد. در این مقاله، به بررسی عملکرد تعدادی از جاذب‌های زیستی به منظور حذف آلاینده‌ها از فاضلاب‌های صنعتی و پساب‌ها پرداخته می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی تخریب کاربری اراضی جنگلی در اثر احداث سد با استفاده از پردازش تصاویر ماهواره‌ای
        ماندانا عزیزی محمد پناهنده
        شناسایی کاربری ها و تغییرات کاربری اراضی جهت بررسی و پایش مناطق حساس به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین امری ضروری می باشد. هدف اصلی از این مطالعه بررسی تغییرات کاربری اراضی ناشی از احداث سد شفارود در عرصه جنگل های هیرکانی شمال کشور طی یک دوره 17 ساله با استفاده ا چکیده کامل
        شناسایی کاربری ها و تغییرات کاربری اراضی جهت بررسی و پایش مناطق حساس به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین امری ضروری می باشد. هدف اصلی از این مطالعه بررسی تغییرات کاربری اراضی ناشی از احداث سد شفارود در عرصه جنگل های هیرکانی شمال کشور طی یک دوره 17 ساله با استفاده از تصاویر ماهواره لندست می باشد. براي این کار 3 تصویر ماهواره اي متعلق به سال هاي 2013،2000 و2017 استفاده شد و تصحیح‌هاي (هندسی و اتمسفري) بر روي تصاویر اعمال و با روش طبقه‌بندي حداکثر احتمال نقشه کاربري اراضی منطقه برای هر مقطع تهیه شد که به ترتیب داراي صحت کاربري و ضریب کاپاي بالاتر از 86‌% و 83/0 بودند. روش مقایسه پس از طبقه بندی برای پایش تغییرات کاربری اراضی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد بیش ترین پوشش اراضی حوزه شفارود در هر سه سال متعلق به طبقه جنگل و در رتبه بعدی طبقه مرتع می باشد. نتایج تحقیق کاهش مستمر کلاس جنگل از 63.05 درصد در مقطع نخست به ترتیب به مقادیر 57.27 و 57.22 برای سال‌های 2013 و 2017 کاهش یافته است که شواهد تأیید کننده این موضوع افزایش مستمر کلاس هاس صخره (8.15-9.10-10.45) و بدون پوشش (3.5- 4.47-5.08 درصد) می باشد. چالش های محیط-زیستی ساخت سد مورد بررسی تأکیدی دیگر بر اهمیت انجام مطالعات تخصصی مبتنی بر دانش اکولوژی و ارتقای نوع نگرش تصمیم گیران به جنگل به عنوان یک زیستگاه پیچیده و شکل گرفته در مقیاس زمانی طولانی‌مدت می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تعیین رابطه کدورت آب (NTU) و کل مواد معلق (TSS) در آبیاری قطره‌ای
        فرهاد میرزایی زینب سجودی
        صافی های شنی از مخازن پر از شن و ماسه با دانه بندی های مشخص و با ضخامت معینی از لایه های شن و ماسه تشکیل می‌شوند که تحت فشار کار می کنند و در سیستم کنترل مرکز‌ی بعد از سیکلون و قبل از فیلتر توری یا دیسکی قرار می‌گیرند. هدف از این تحقیق تعیین رابطه بین کدورت آب و کل مواد چکیده کامل
        صافی های شنی از مخازن پر از شن و ماسه با دانه بندی های مشخص و با ضخامت معینی از لایه های شن و ماسه تشکیل می‌شوند که تحت فشار کار می کنند و در سیستم کنترل مرکز‌ی بعد از سیکلون و قبل از فیلتر توری یا دیسکی قرار می‌گیرند. هدف از این تحقیق تعیین رابطه بین کدورت آب و کل مواد معلق در آب است. برای تعیین کدورت با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر نمونه‌ها مورد آزمایش قرار گرفتند و درصد عبور نور از هر نمونه بصورت جداگانه بدست آمد. همچنین آزمون تعیین کل مواد معلق نیز انجام گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که یک معادله درجه دوم بین درصد عبور نور و کل مواد معلق جامد وجود دارد که این معادله از نمودار شکل 3 که همبستگی بیشتری بین داده‌ها دارد به‌عنوان معادله اصلی معرفی می‌شود. همان‌طور که مشاهده می‌شود در طول موج 450 نانومتر بین کدورت و درصد عبور نور همبستگی بیشتری داشته و خطای کمتری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تغييرات مكاني تركيبات نفتي سبك (LNAPL)، در آبخوان گسترده شهر صنعتي ري (جنوب تهران)
        حمید رضا ناصری
        در گستره شهر صنعتي ري واقع در جنوب تهران، فعاليت هاي نفتي زمينه ساز آلودگي آبخوان شده است، به نحوي كه ضخامت تركيبات نفتي سبك (LNAPL) بر سطح آب زيرزميني در برخي بخش ها به بيش از 20 متر مي رسد. در اين راستا، تعيين تغييرات مكاني ضخامت، چگالي و ويسكوزيته LNAPL براي شناخت ل چکیده کامل
        در گستره شهر صنعتي ري واقع در جنوب تهران، فعاليت هاي نفتي زمينه ساز آلودگي آبخوان شده است، به نحوي كه ضخامت تركيبات نفتي سبك (LNAPL) بر سطح آب زيرزميني در برخي بخش ها به بيش از 20 متر مي رسد. در اين راستا، تعيين تغييرات مكاني ضخامت، چگالي و ويسكوزيته LNAPL براي شناخت لازم از كيفيت مواد نفتي موجود در آبخوان بسيار ضروري است. طبق نتايج اندازه گيري در 10 حلقه از چاه هاي گستره مورد مطالعه، مقدار ضخامت LNAPL در آبخوان مورد مطالعه بين 73/2 تا 305/14 متر، مقدار چگالي نسبي LNAPL بين 78/0 تا 83/0 و مقدار ويسكوزيته بين 60/0 تا 91/1 سانتي استوكس متغير است. بيشترين مقدار ضخامت LNAPL در بخش شرقي و شمال شرقي گستره مورد مطالعه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - حکمروایی آب و توسعه منطقه ای مورد: منطقه آبیاری کرخه(خوزستان)
        عباس سعیدی عبدالرضا  رحمانی فضلی جواد اطاعت کاوه معصومی
        چکیده آب و شیوه‌های کهن مدیریت و بهره‌برداری از آن در سرزمین ایران، که بخش وسیعی از قلمرو آن در اقلیم خشک و نیمه‌خشک قراردارد، همواره نقش بسیار مهمی در تحولات اجتماعی- اقتصادی و برپایی چشم‌اندازهای فرهنگی برعهده داشته است. آغاز دورة نوگرایی در ایران و روی‌آوری به تدوین چکیده کامل
        چکیده آب و شیوه‌های کهن مدیریت و بهره‌برداری از آن در سرزمین ایران، که بخش وسیعی از قلمرو آن در اقلیم خشک و نیمه‌خشک قراردارد، همواره نقش بسیار مهمی در تحولات اجتماعی- اقتصادی و برپایی چشم‌اندازهای فرهنگی برعهده داشته است. آغاز دورة نوگرایی در ایران و روی‌آوری به تدوین برنامه‌های میان‌مدت عمرانی (از 1327 به بعد)، همراه با اجرای اصلاحات ارضی (1341 به‌بعد) و شاید از همه مهمتر، تغییر پایة درآمدی دولت از مالیات و دیون ارضی (بهرة مالکانه) به فروش نفت، در کنار رشد شتابان شهرگرایی و گسترش فعالیتهای صنعتی، زمینه‌ساز تحولات بیسابقه‌ای در عرصة حکمروایی آب در چارچوبی نوین، اما با محوریت دولت و در قالبی کاملا تمرکزگرا گردید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی (1357)، روند گسترش بهره‌برداری از منابع آب در ابعادی بیسابقه مطرح شد که طی آن برنامه‌های پیشین عمران و توسعة منطقه‌ای، با محوریت اب، در مناطق نوآباد و حائز مزیت نسبی، جای خود را به اجرای طرحهای توسعه در سرتاسر مناطق کشور داد. بدینسان، نگرش به مدیریت منابع آب و حکمروایی آن خصوصیات نسبتا تازه‌ای‌ یافت. این مقالة می‌کوشد- بصورت موردی- به بررسی حکمروایی آب و نقش آن در توسعة متوازن و پایدار و همچنین ارزیابی پیامدهای فضایی آن در منطقة آبیاری کرخه (خوزستان) بپردازد. این بررسی با تکیه بر روش ترکیبی (کمی- کیفی) و با استفاده از ابزار پرسشنامه‌های ساختارمند و مصاحبه، جلسات بحث متمرکز گروهی و مشاهده غیرمشارکتی و گفتگو به‌انجام رسیده است. بر این اساس، کوشش شده است تا از نقطه‌نظرات همة بازیگران در سطوح مختلف ملی، منطقه‌ای و محلی (شامل مدیران و کارشناسان حوزه‌های مختلف، از جمله استادان دانشگاه و خبرگان بخش آب و کشاورزی، محیط زیست، برنامه‌ریزان توسعه، نمایندگان جوامع محلی و بهره‌برداران مستقیم از طرح، در قالب مصاحبه‌های فردی و گروهی بهره‌گیری شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - اثرات پروژه های انتقال آب سرشاخه های کارون در ایجاد یا تشدید کانون های گردوغبارخوزستان با بهره گیری از فناوری های GIS & RS
        عاطفه بساک حوریه اعرابی مقدم زهرا حجازی زاده میثم  طولابی نژاد
        این تحقیق با هدف بررسی اثرات پروژه های انتقال آب سرشاخه های کارون در ایجاد یا تشدید کانون های گردوغبارخوزستان با بهره گیری از فناوری های GIS & RS به رشته تحریر درآمد. بدین منظور ابتدا پارامترهای روزانه ی اقلیمی شامل(دما، بارش، دید افقی، رطوبت نسبی و باد) و دبی برای 9 ای چکیده کامل
        این تحقیق با هدف بررسی اثرات پروژه های انتقال آب سرشاخه های کارون در ایجاد یا تشدید کانون های گردوغبارخوزستان با بهره گیری از فناوری های GIS & RS به رشته تحریر درآمد. بدین منظور ابتدا پارامترهای روزانه ی اقلیمی شامل(دما، بارش، دید افقی، رطوبت نسبی و باد) و دبی برای 9 ایستگاه سینوپتیک و 9 ایستگاه هیدرومتری در یک دوره ی 30 ساله جمع آوری گردید. همچنین از داده ها و تصاویر ماهواره ای جهت بررسی وضعیت پوشش گیاهی، رطوبت خاک، ذرات گردو غبار در منطقه مورد مطالعه بهره گرفته شد. با توجه به روند گاز دی اکسیدکربن طی سال های 1985 تا 2015 ، دوره های مورد مطالعه به دو دوره ی قبل از گرمایش جهانی(1985-1995) و بعد از گرمایش جهانی(1996-2015) تقسیم بندی گردید. سپس با استفاده از روش های آماری و سنجش از دور اقدام به بررسی دوره های مذکور پرداخته شد. نتایج حاصل از بررسی دبی رودخانه کارون نشان داد که آورد کارون در دوره ی آماری دوم نسبت به دوره ی اول 171 مترمکعب در ثانیه کاهش یافته است. گردوغبار محلی طی دوره ی دوم نسبت به دوره اول افزایش یافته اما شاخص پوشش گیاهی(NDVI) با کاهش 13/0 مواجه بوده است. وسعت و میزان رطوبت خاک در شرق حوضه روندی صعودی داشته است که نقش سدسازی در این تغییرات مؤثر بوده است؛ اما در غرب حوضه کارون (اطراف تالاب شادگان) این روند با کاهش مواجه بوده است، درنتیجه با عبور جریان باد از غرب حوضه، بدلیل کاهش رطوبت خاک و چسبندگی خاک، ذرات ریز از سطح زمین جدا شده و موجب بروز حداکثر گردوغبار در خوزستان و حوضه کارون شده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که عدم مدیریت درست منابع آب، سدسازی و اجرای طرح های انتقال آب در سرشاخه های کارون موجب کاهش دبی و رطوبت خاک در غرب حوضه و در نتیجه گسترش کانون ریزگردها در استان خوزستان شده که این امر می تواند اثرات زیست محیطی و مخاطرات انسانی از جمله ابتلا به انواع امراض تنفسی و ریوی و همچنین کاهش سطح زیر کشت محصولات کشاورزی و در نتیجه کاهش امنیت غذایی را در پی داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - تأثیر مهاجرت روستایی در امنیت غذایی با تأکید بر منابع آب (مطالعه موردی : روستاهای شهرستان خوانسار استان اصفهان )
        حمیده سادات  آقامیری بیژن رحمانی
        پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر بحران آب بر مهاجرت روستایی و امنیت غذایی در روستاهای شهرستان خوانسار صورت گرفته است . آمارها نشان می دهد در سال های اخیر کاهش منابع آب روستایی منجر به افزایش مهاجرت در این منطقه شده ، جمعیت کشاورز روستایی کاهش و بر سطح تولید و امنیت چکیده کامل
        پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر بحران آب بر مهاجرت روستایی و امنیت غذایی در روستاهای شهرستان خوانسار صورت گرفته است . آمارها نشان می دهد در سال های اخیر کاهش منابع آب روستایی منجر به افزایش مهاجرت در این منطقه شده ، جمعیت کشاورز روستایی کاهش و بر سطح تولید و امنیت غذایی اثر گذاشته است. بر این اساس، سوال اصلی این تحقیق این است که آیا مهاجرت روستایی ناشی از منابع آب تهدیدی برای امنیت غذایی در مقیاس کل است؟ برای پاسخ به این سوال با توجه به نگرش منطقه ای تحقیق ابتدا وضعیت منابع آب روستایی در این نقاط و سطح استان بررسی و در ادامه تعاریف مختلف از امنیت غذایی مورد ارزیابی قرار گرفت . با توجه به نظریه ها و شاخص های تحقیق 5 روستا از 3 دهستان بخش مرکزی خوانسار به صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب شد . شاخص مهاجرت در کنار امنیت غذایی بررسی و با توجه به ارتباط نزدیک امنیت غذایی و کشاورزی شرایط اجتماعی و اقتصادی روستاییان در این بخش مورد توجه ویژه قرار گرفت . این شاخص شامل اهداف و سن مهاجرت، شرایط محیطی ، اقتصادی و اجتماعی مهاجران روستایی است. نتایج پژوهش نشان داد بیش از 60٪ مهاجرت به صورت مهاجرت روستاشهری است که جوانان در رأس قرار دارند. بنابراین، کاهش نیروی کار در جامعه روستایی و تفاوت جنسی به دلیل درصد بالای مهاجرت مردان نسبت به زنان، نتیجه اصلی وضعیت مهاجرت های وابسته به آب در مناطق روستایی بود. طبق نتایج با وجود رابطه نزدیک بین کشاورزی و امنیت غذایی، افزایش مهاجرت روستایی به دلیل آب، باعث کاهش نیروی تولید در روستاها شده و تهدید جدی برای امنیت غذایی است. این تحقیق یک یادآوری است که با با استفاده از روش توصيفی- تحليلی انجام شده و با توجه به تأثیر این مهاجرت در شرایط اقتصادی بررسی تئوری های اقتصادی در این بخش در رأس قرار دارد. نتیجه گیری این بررسی بر اساس ضریب همبستگی کندال صورت گرفته است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - ارزیابی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از داده های سنجش از دور (مطالعه موردی: حوزه آبخیز نوک‌آباد، شهرستان خاش)
        حسین پیری صحراگرد محمدرضا دهمرده قلعه نو منصور ریگی
        شناسایی و بررسی تغییرات کاربری اراضی می تواند به مدیران و برنامه ریزان در شناخت عوامل مؤثر بر تغییر کاربری و اتخاذ تصمیمات صحیح مدیریتی سطوح مختلف کمک نماید. پژوهش حاضر باهدف بررسی تغییرات کاربری اراضی و تعیین طبقات کاربری اراضی با استفاده از روش سنجش ‌از دور در حوزه آب چکیده کامل
        شناسایی و بررسی تغییرات کاربری اراضی می تواند به مدیران و برنامه ریزان در شناخت عوامل مؤثر بر تغییر کاربری و اتخاذ تصمیمات صحیح مدیریتی سطوح مختلف کمک نماید. پژوهش حاضر باهدف بررسی تغییرات کاربری اراضی و تعیین طبقات کاربری اراضی با استفاده از روش سنجش ‌از دور در حوزه آبخیز نوک‌آباد شهرستان خاش در استان سیستان و بلوچستان انجام شد. بدین منظور پس از تعیین مرز محدوده مورد مطالعه با استفاده از نقشه‌های 1:50000، داده‌های چند زمانه مرتبط، از ماهواره لندست سازمان زمین‌شناسی آمریکا اخذ شد. پس از انجام تصحیحات هندسی، رادیومتری و اتمسفری، طبقه‌بندی کاربری اراضی بر روی تصاویر ماهواره‌ای برای دوره‌های زمانی موردمطالعه (سال‌های 2016 -2010 -2005 -2000 -1994) تعیین شد. صحت نقشه‌های تولیدی با استفاده از آزمون صحت کلی و آماره کاپا تعیین شد. پس از تهیه نقشه کاربری اراضی در محیط نرم‌افزار ArcGIS، مقایسه تغییرات کاربری اراضی بین دوره‌های مطالعاتی مذکور (هر دوره آماری با دوره آماری قبلی) انجام شد. بر اساس نتایج حاصل، صحت کلی طبقه-بندی نقشه های کاربری تولیدی برای سال های 1994 (45/97%)، 2000 (21/97%)، 2005 (04/98%)، 2010 (09/97%) و 2016 (06/97%) نسبتاً خوب ارزیابی شد. نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات کاربری های اراضی مشخص نمود که بیشترین تغییرات از نظر وسعت مربوط به مراتع کوهستانی و کمترین تغییرات مربوط به رودخانه ها بوده و در این بین اراضی کشاورزی و مناطق مسکونی تغییرات متوسطی را داشته است که علت عمده این تغییرات را می توان تغییرات اقلیمی و دخالت‌های انسانی دانست. این نتایج گویای آن است که شناخت صحیح تغییرات کاربری اراضی موجب می گردد، مدیران نقاط قوت و ضعف طرح های اجرایی خود را شناسایی نموده و نسبت به برطرف ساختن آن‌ها اقدام نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - تبيين تنش هاي سياسي - اجتماعي ناشي از آب در خراسان جنوبي مورد: منطقه اسفدن و افين
        سید عباس احمدی اسدالله رمضانی
        آب يکي از زيرساختهاي اصلي توسعه در بخش هاي مختلف اقتصادي اجتماعي کشورها محسوب مي شود. روند افزايش جمعيت و نياز به آب براي تامين غذاي بشر، محدوديت ذاتي منابع آب به خصوص در مناطق خشک و نيمه خشک، بهره برداري بي رويه از منابع آبي و فقدان مديريت صحيح سبب شده است کمبود آب به چکیده کامل
        آب يکي از زيرساختهاي اصلي توسعه در بخش هاي مختلف اقتصادي اجتماعي کشورها محسوب مي شود. روند افزايش جمعيت و نياز به آب براي تامين غذاي بشر، محدوديت ذاتي منابع آب به خصوص در مناطق خشک و نيمه خشک، بهره برداري بي رويه از منابع آبي و فقدان مديريت صحيح سبب شده است کمبود آب به تدريج بحران ها و چالش هاي مختلفي را بوجود آورد. به عنوان نمونه در سال هاي اخير تنش بر سر آب رودخانه افين در منطقه قاينات خراسان جنوبي افزايش پيدا کرده است که در اين تحقيق بررسي می شود. اين تحقيق از نوع مطالعات موردي است که اطلاعات و داده هاي آن علاوه بر منابع کتابخانه اي و الکترونيکي، از طريق اسناد و مدارک مرتبط، مصاحبه با کارشناسان، مسئولين و نيز افراد بومي به دست آمده است. نتايج حاصله نشان مي دهد افزايش سطح زير کشت باغات در منطقه و افزايش جمعيت از يک طرف، و کاهش منابع آبي به دليل خشکسالي هاي اخير و استفاده هاي نادرست و بي رويه از سوي ديگر، باعث کاهش سهم هر فرد از آب هاي قابل مصرف و افزايش تقاضا براي آب و بروز اختلافات در منطقه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - امنیت زیست‌محیطی و امنیت ملی ایران در بستر تحولات هیدروپلیتیک مرزی مطالعه موردی: هریرود
        حسن  کامران دستجردی احسان یاری مرضیه عابدی
        از مهم ترین موضوعات زیست‌محیطی مطرح در برهه کنونی، بحران آب و چالش های امنیتی ناشی از آن است. آب سر منشاء تولید، تلاش و تمدن است و حیات و ممات انسان به بود و نبود آن وابسته است. در شرایطی که کشمکش بر سر منابع آب به‌طور فزاینده موجب تشنج در روابط بین دولت‌هاست، توجه روزا چکیده کامل
        از مهم ترین موضوعات زیست‌محیطی مطرح در برهه کنونی، بحران آب و چالش های امنیتی ناشی از آن است. آب سر منشاء تولید، تلاش و تمدن است و حیات و ممات انسان به بود و نبود آن وابسته است. در شرایطی که کشمکش بر سر منابع آب به‌طور فزاینده موجب تشنج در روابط بین دولت‌هاست، توجه روزافزون به مباحث رودخانه هاي مرزي، اهميت فزاينده اي پيدا می كند و ما شاهد فزونی مشاجرات هیدروپلیتیک میان‌ کشورها هستیم. ایران نیز به‌واسطه داشتن رودهای مرزی مشترک از این قاعده مستثنی نیست. در این میان رودخانه هریرود ازجمله رودهای مشترک ایران، افغانستان و ترکمنستان است که از افغانستان سرچشمه می گیرد. این رود مهم ترین منبع تأمین‌کننده آب منطقه شمال شرق کشور است. از آنجا که دسترسی پایدار به منابع آبی به عنوان سرمایه ای ملی، تحت تاثیر مولفه های متعددی همچون شرایط جغرافیایی، اقلیم و آب و هوا، شرایط زمین شناختی و توپوگرافی، طرح های توسعه و طرح های فنی مدیریت و انتقال منابع آب، مسائل سیاسی اجتماعی و فرهنگ استفاده از آب، نوع معیشت و اقتصاد، سیاست های ملی و کلان دولتها و ... است، لذا مستلزم داشتن نگاهی جامع، سیستمی و میان رشته ای است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با تاکید بر مسائل جغرافیایی و سیاسی و با استفاده از چارچوب نظری مکتب کپنهاگ که مهم‌ترین و جامع ترین کار علمی را در تعریف و تبیین مفهوم امنیت به‌مثابه یک موضوع بین‌رشته‌ای و فراگیر ارائه داده است، در پی پاسخ به این سوال است که آیا تحولات هیدروپلیتیک مرزی و بهره برداری از سد سلما در افغانستان، می تواند چالشی برای امنیت زیست‌محیطی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران باشد؟ و در صورت ایجاد چالش، رویکردها و راهکارهای مدیریت مطلوب آن چیست؟ یافته های حاصل از تحقیق حاکی از آن است که با توجه به موقعیت بالادستی سد سلما با در نظر گرفتن فاکتور فصلی بودن آب هریرود، می تواند موضوع امنیت زیست‌محیطی باشد و از منظر امنیت ملی، با توجه به چشم‌انداز وابستگي شهرهاي بزرگ منطقه شمال شرقي کشور به منابع آب این رود و بالا بودن ریسک امنیت آبی کشور، می تواند چالش زا باشد. در جهت مدیریت مطلوب چالش مذکور، داشتن نگاه سیستمی، در قالب رویکردهای حقوقی، اقتصادی و سیاسی ضروری می باشد و به طور خاص غیرامنیتی ساختن آن در سیاست های اعلامی و امنیتی دانستن آن در سیاست های اعمالی ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - برآورد ارتفاع رواناب با استفاده از روش شماره منحنی و ابزار Arc CN-Runoff مطالعه موردی: حوضه آبخیز کشار، تهران
        محمدمهدی حسین زاده رعنا نوروزی طیولا
        با توجه به بحران جهانی آب، داشتن اطلاعات درست از آن در نقاط مختلف برای مدیریت برنامه‌ریزی و بهینه‌سازی ضروری است. روش‌های مرسوم اندازه‌گیری بسیار پرهزینه، وقت‌گیر و دشوار است که سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به‌منظور تخمین رواناب حوضه آبریز در سال‌های اخیر جهت کاهش این چکیده کامل
        با توجه به بحران جهانی آب، داشتن اطلاعات درست از آن در نقاط مختلف برای مدیریت برنامه‌ریزی و بهینه‌سازی ضروری است. روش‌های مرسوم اندازه‌گیری بسیار پرهزینه، وقت‌گیر و دشوار است که سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به‌منظور تخمین رواناب حوضه آبریز در سال‌های اخیر جهت کاهش این مشکل مورداستفاده قرارگرفته است. در این تحقیق، با استفاده از بارندگی روزانه در نرم‌افزار SMADA دوره بازگشت 2 و 50 ساله حاصل شد. ابزار ArcCN-Runoffبا توجه به صحت و دقت بالایی که در پژوهش‌های متعدد از آن حاصل‌شده جهت ایجاد نقشه‌های شماره منحنی و ارتفاع و حجم رواناب در حوضه کشار مورداستفاده قرار گرفت. منطقه کشار به سه گروه هیدرولوژیکی B,C,Dو هفت کاربری تقسیم شد. نتایج تحقیق نشان داد CN 79 در گروه هیدرولوژیکی C بیشترین مساحت (08/56 درصد )از اراضی سطح حوضه را شامل می شود، ﺧﺎكﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﮐﻢ کهﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ رواﻧﺎب آنﻫﺎ ﻧﺴﺒﺘﺎً زﯾﺎد اﺳﺖ و 15 درصد از منطقهCN بالای80 را دربر می گیرند، این درحالیست که به دلیل وقوع رگبارهای شدید و کوتاه مدت، ریزش باران های طولانی مدت همزمان با بالارفتن درجه حرارت و ذوب شدید برف، این حوضه در معرض خطر سیلاب قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - بررسی تاثیر آب¬های سطحی در عملیات¬های دوران دفاع مقدس در جبهه جنوبی
        یوسف همتی علی امیری حامد عباسی
        یکی از جنگ هایی که در تاریخ ایران رخ داده است، حمله سراسری و گسترده کشور همسایه، عراق، به خاک آن است که از سال 1359 تا 1367 طول کشید. در این دوره که در منابع ایران تحت عنوان دوران دفاع مقدس از آن یاد می شود، عملیات های آفندی و پدافندی فراوانی در نوار مرزی غرب ایران که د چکیده کامل
        یکی از جنگ هایی که در تاریخ ایران رخ داده است، حمله سراسری و گسترده کشور همسایه، عراق، به خاک آن است که از سال 1359 تا 1367 طول کشید. در این دوره که در منابع ایران تحت عنوان دوران دفاع مقدس از آن یاد می شود، عملیات های آفندی و پدافندی فراوانی در نوار مرزی غرب ایران که در قالب سه جبهه شمالی، میانی و جنوبی قابل تقسیم بندی است، شکل گرفت. در جبهه جنوبی که از جنوب مهران تا آبادن و راس البیشه گسترش دارد، مهمترین و سرنوشت سازترین عملیات های طرفین جنگ رخ داد. از آنجا که شرایط هیدرولوژیکی و ژئوموفولوژیکی این جبهه به گونه ای است که امكان استفاده از تاكتيك آب يا جنگ هيدروليك در آن وجود دارد، مساله پژوهشی بررسی تاثیر آب های سطحی بر عملیات های انجام شده شکل گرفت. نحوه گردآوري اطلاعات اين تحقيق با توجه به ماهيت آن شكل گرفته است. یعنی با توجه به ماهيت تاريخي آن، با روش كتابخانه اي و اسنادی اطلاعات گردآوری شده است. اطلاعات به دست آمده نيز به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بررسی ها نشان می دهد که آب های سطحی اعم از رودها، هورها و کانال های آب و آب بندها و سدها در تمام مراحل عملیات های آفندی اعم از طرح ریزی، اجرا و پشتیبانی و مخصوصا عملیات های پدافندی دارای نقش تاثیرگذار و سرنوشت سازی بوده اند و همچنین در هر عملیات چند اصل از اصول نه گانه جنگ را تحت تاثیر قرار داده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - ارتباط الگوهای پیوند از دور بر چرخه آب در اتمسفر ایران
        سحر شعبانپور نوذری همت اله  رورده طاهر  صفرراد
        پژوهش کنونی، سعی دارد چرخه هیدرولوژیک در ایران و روند آن را مورد بررسی قرار دهد. همچنین، تلاش میشود تأثیر الگوهای پیوند از دور NAO، AISMR و ONI بر نوسانات مکانی بارش ایران مطالعه گردد. در این راستا، داده های بارش و آب قابل بارش طی دوره زمانی 1979 تا 2014 از پایگاه داده چکیده کامل
        پژوهش کنونی، سعی دارد چرخه هیدرولوژیک در ایران و روند آن را مورد بررسی قرار دهد. همچنین، تلاش میشود تأثیر الگوهای پیوند از دور NAO، AISMR و ONI بر نوسانات مکانی بارش ایران مطالعه گردد. در این راستا، داده های بارش و آب قابل بارش طی دوره زمانی 1979 تا 2014 از پایگاه داده های NCEP/NCAR تهیه و واکاوی شدند. سپس چرخه هیدرولوژیکی نقاط ایران در 36 سال بر اساس فرمول زمان تجدید پذیری محاسبه شد و نقشه های این چرخه در پهنه ایران ترسیم گردید. جنوب غربی دریای خزر، کرمانشاه، لرستان به علت وجود عامل صعود و اثر همسایگان دارای کوتاه ترین چرخه بارش با تناوب 5/5 تا 5/11ساله اند و طولانی ترین چرخه بارش کشور با تناوب 30/98 تا 17/141ساله در شرق و جنوب استان سیستان و بلوچستان اتفاق افتاده است. AISMR در سطح اطمینان 99 درصد با چرخه هیدرولوژیک جنوب شرق ایران همبستگی معکوس دارد. فاز منفی NAO در قسمت میانی کشور، منجر به کوتاه شدن چرخه شده است. ONI فصل بهار ارتباط معکوس معنادار در سطح 95 درصد با چرخه هیدرولوژیک در شمال شرق و جنوب شرق دارد. چرخه هیدرولوژیک در غرب ارتباط معکوس معنادار در سطح 95 درصد با ONI فصل پاییز و بهار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - تغییرات مکانی ترکیبات نفتی سبک (LNAPL) در آبخوان گسترة شهر صنعتی ری (جنوب تهران)
        حمیدرضا  ناصری سارا  سعیدی کمال  خدایی یاسر  نیک‌پیمان
        در گستره شهر صنعتی ری واقع در جنوب تهران، فعالیت‌های نفتی زمینه‌ساز آلودگی آبخوان شده‌ است، به‌نحوی‌که ضخامت ترکیبات نفتی سبک (LNAPL) بر سطح آب زیرزمینی در برخی بخش‌ها به بیش از 20 متر می‌رسد. در این راستا، تعیین تغییرات مکانی ضخامت، چگالی و ویسکوزیته LNAPL برای شناخت ل چکیده کامل
        در گستره شهر صنعتی ری واقع در جنوب تهران، فعالیت‌های نفتی زمینه‌ساز آلودگی آبخوان شده‌ است، به‌نحوی‌که ضخامت ترکیبات نفتی سبک (LNAPL) بر سطح آب زیرزمینی در برخی بخش‌ها به بیش از 20 متر می‌رسد. در این راستا، تعیین تغییرات مکانی ضخامت، چگالی و ویسکوزیته LNAPL برای شناخت لازم از کیفیت مواد نفتی موجود در آبخوان بسیار ضروری است. طبق نتایج اندازه‌گیری در 10 حلقه از چاه‌های گستره مورد مطالعه، مقدار ضخامت LNAPL در آبخوان مورد مطالعه بین 73/2 تا 305/14 متر، مقدار چگالی نسبی LNAPL بین 78/0 تا 83/0 و مقدار ویسکوزیته بین 60/0 تا 91/1 سانتی‌استوکس متغیر است. بیشترین مقدار ضخامت LNAPL در بخش شرقی و شمال شرقی گستره مورد مطالعه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - عنوان: ارزیابی تاب آوری اجتماعی-اقتصادی روستاهای حوزه آبخیز سامان (استان مرکزی) در نوسانات آب سالهای اخیر (مقاله پژوهشی)
        گیتی صلاحی اصفهانی
        نوسانات آب طی سالیان گذشته آسیب های زیادی به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد کرده است. در دهه اخیر رویکرد مقابله با رخدادهای طبیعی جای خود را به کنار آمدن با آنها داده است و در واقع تاب آوری جای خود را به آسیب پذیری داده است. هدف این تحقیق ارزیابی تاب آوری اجتماعی-اقت چکیده کامل
        نوسانات آب طی سالیان گذشته آسیب های زیادی به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد کرده است. در دهه اخیر رویکرد مقابله با رخدادهای طبیعی جای خود را به کنار آمدن با آنها داده است و در واقع تاب آوری جای خود را به آسیب پذیری داده است. هدف این تحقیق ارزیابی تاب آوری اجتماعی-اقتصادی روستاهای حوزه آبخیز سامان(استان مرکزی) در نوسانات آب سالهای اخیر(1395-1385) می باشد. نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری خانوارهای ساکن در 7 روستای حوزه آبخیز سامان می باشد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 110 خانوار بدست آمد و روایی و پایایی نیز 84/0 محاسبه گردیده است. به منظور سنجش تاب آوری اجتماعی-اقتصادی، سرپرستان خانوارها مورد ارزیابی قرار گرفته است. تدوین شاخص های سنجش مؤلفه های اجتماعی و اقتصادی سکونتگاههای انسانی در برابر نوسانات آب براساس مفهوم تاب آوری و ویژگیهای اجتماعی-اقتصادی در برابر بحران آب تدوین گردید و شاخص ها و عوامل مؤثر بر تاب آوری شناسایی و تعریف عملیاتی شدند. پس از جمع آوری داده ها در قالب پرسشنامه میدانی و با استفاده از ابزارهای تحلیل مکانی و قابلیت های نرم افزارهای آماری SPSS و Excel و GIS سنجش صورت پذیرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که میزان تاب آوری اجتماعی-اقتصادی روستاها در وضعیت قابل قبولی قرار ندارند و از میان دو بعد تاب آوری عوامل بعد اقتصادی با میانگین کمترین و عوامل بعد اجتماعی با میانگین بیشترین تأثیر را در تاب آوری روستاها داشته است. براساس آزمون T میانگین واقعی نظر کلی پاسخگویان از 3 کوچکتر و در حد متوسط رو به پایین است. روستاهای سامان و یاری آباد در بعد اقتصادی نوسانات آب دارای تاب آوری بیشتری بوده اند و در بخش اجتماعی نیز حدودا میانگین ها به هم نزدیک و بیشترین تاب آوری اجتماعی در روستاهای چهارحد و یاری آباد و ورکبار علیا بود که بالای میانگین 3 را اخذ کرده اند. در مجموع دو شاخص تاب آوری اجتماعی- اقتصادی روستاها هیچکدام میانگین 3 را به دست نیاورده اند که نشان از تاب آوری پایین محدوده دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - تعیین مرزهای چینه‌نگاری سکانسی با ترکیب نمودارهای آنالیز موجک داده‌های چاه‌پیمایی- مطالعه موردی در میدان پارس جنوبی
        مهدی  نخستین مرتضوی مجتبی  توکلی ابوالقاسم  کامکار روحانی بیژن  ملکی
        امروزه استفاده از آنالیز موجک برای شناسایی و تجزیه و تحلیل مرزهای گذرا کاربرد فراوانی دارد. یکی از کاربردهای این نوع آنالیز، شناسایی ناپیوستگی ها در توالی‌های رسوبی و نیز شناسایی مرزهای چینه نگاری سکانسی می باشد. به دلیل انواع مرزهای سکانسی كه بر روی، نمودارهای مختلف چ چکیده کامل
        امروزه استفاده از آنالیز موجک برای شناسایی و تجزیه و تحلیل مرزهای گذرا کاربرد فراوانی دارد. یکی از کاربردهای این نوع آنالیز، شناسایی ناپیوستگی ها در توالی‌های رسوبی و نیز شناسایی مرزهای چینه نگاری سکانسی می باشد. به دلیل انواع مرزهای سکانسی كه بر روی، نمودارهای مختلف چاه‌نگاری نمایان می‌گردند‌ و ديگر تغییرات لیتولوژی و ساختاری بر روی نمودارهاي چاه‌نگاری و به تبع آن تاثير بر آنالیز موجک، نمی‌توان تنها با آنالیز موجک یک نوع نمودار چاه‌پیمایی، تمامی مرزهای سکانسی را شناسایی کرد. در این مطالعه سعی شده است با استفاده از آنالیز موجک داده‌های چاه‌پیمایی مانندGR, NPHI, RHOB, RHOZ, THOR/URAN و داده‌های تحليل چندكانيايي مانند حجم انیدریت و نیز ترکیب نمودن آن‌ها، روشی مناسب و کم خطا برای تعیین خودکار این مرزها ارائه شود. بدین ترتیب برای شناسایی مرزهای سکانسی بهترین نتیجه از ترکیب ضرایب همبستگی نمودارهایGR, NPHI, RHOB(RHOZ) و نسبت حجمی انیدریت، ترکیب GR, NPHI, RHOB(RHOZ) و نسبت توریوم به اورانیوم THOR/URAN به‌دست آمده است. مقايسه نتايج به‌دست آمده از اين روش با نتايج به‌دست آمده از ساير روش‌ها بر روي سازندهاي كنگان و دالان در ميدان گازي پارس جنوبي صحت اين روش را اثبات مي‌نمايد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - طراحي و ساخت ميني‌پيزومتر براي اندازه‌گيري ميزان تبادل آب سطحي و زيرزميني
        بهزاد حمامی پور بارنجی
        بررسي تبادل آب‌هاي سطحي و زيرزميني يکي از چالش‌هاي مهم هيدروژئولوژيست‌ها است. براي محاسبه ميزان تبادل آب سطحي و زيرزميني، برآورد شيب هيدروليکي بين دو منبع آب سطحي و زيرزميني و تخمين هدايت هيدروليکي رسوبات کف رودخانه مورد نياز است. ميني‌پيزومترها تجهيزات ساده‌اي براي اند چکیده کامل
        بررسي تبادل آب‌هاي سطحي و زيرزميني يکي از چالش‌هاي مهم هيدروژئولوژيست‌ها است. براي محاسبه ميزان تبادل آب سطحي و زيرزميني، برآورد شيب هيدروليکي بين دو منبع آب سطحي و زيرزميني و تخمين هدايت هيدروليکي رسوبات کف رودخانه مورد نياز است. ميني‌پيزومترها تجهيزات ساده‌اي براي اندازه‌گيري جهت جريان و شيب هيدروليکي بين منابع آب زيرميني و آب سطحي هستند. ميني‌پيزومترها که غالباً به‌صورت موقت نصب مي‌شوند، کوچک مقياس شده همان پيزومترهايي هستند که به‌طور معمول براي اندازه‌گيري سطح آب زيرزميني به‌کار مي‌روند و با تلفيق اندازه‌گيري‌هاي سطح آب رودخانه مي‌توان از آن‌ها براي تعيين جهت جريان استفاده کرد. ميني‌پيزومترها به‌ويژه در جاهايي که اندازه‌گيري‌هاي زيادي مورد نياز است، کاربرد دارند. نمونه‌هاي خارجي و تجاري ميني‌پيزومترها از بازار قابل تهيه هستند که مستلزم صرف هزينه‌هاي زيادي است. هدف اصلي مقاله حاضر، طراحي و ساخت ميني‌پيزومتر براي تعيين ميزان تبادل آب بين رودخانه و آب زيرزميني است. در اين مطالعه، بر‌اساس طرح تهيه شده از ميني‌پيزومتر و استفاده از وسايلي ساده و در دسترس نظير لوله استيل، لوله آهني، ميله فولادي، شيلنگ شفاف پلاستيکي، شير گازي، پمپ مکش دستي، چکش، لوله شيشه‌اي U شکل، تخته مدرج مانومتر و استوانه مدرج پلاستيکي شفاف، اقدام به ساخت آن شده و با موفقيت در رودخانه سولقان در غرب تهران مورد آزمايش قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - ارزیابی خطر فرسایش و پتانسیل رسوبدهی حوضه آبریز سد شهریار میانه بااستفاده از تکنیک های GIS و مدل EPM
        محمدحسین ‏ گودرزی
        فرسایش خاک و تولید رسوب از جمله محدودیت های اساسی در استفاده از منابع آب و خاک به شمار می رود، از این رو ارزیابی فرایندهای حاکم بر رفتار آنها به منظور درک بهتر سامانه های آبخیزداری و تبیین شیوه های مدیریتی مناسب ضروری است. به همین دلیل این پژوهش با هدف مطالعه فرسایش درح چکیده کامل
        فرسایش خاک و تولید رسوب از جمله محدودیت های اساسی در استفاده از منابع آب و خاک به شمار می رود، از این رو ارزیابی فرایندهای حاکم بر رفتار آنها به منظور درک بهتر سامانه های آبخیزداری و تبیین شیوه های مدیریتی مناسب ضروری است. به همین دلیل این پژوهش با هدف مطالعه فرسایش درحوضه آبریز سد شهریار میانه واقع در استان آذربایجانشرقی می باشد. باتوجه به وضعیت موجود سازندها و مشاهدات انجام گرفته، این سد درمعرض رسوب گذاری زیاد است. بدیهی است این رسوبات سبب پرشدن مخزن سد وکوتاه شدن عمر مفید آن می شود. ازاین رو مطالعه فرسایش و برآورد رسوب دهی بالادست حوضه ضروری است، بنابراین ازجمله اهداف اصلی این تحقیق تعیین میزان حساسیت سازندها به فرسایش و نقش آن ها درتشکیل رسوبات جدید می باشد. برای رسیدن به این هدف، ابتدا با کمک نقشه های توپوگرافی 1:50000 زنجان، میانه و هشترود، مرزحوضه آبخیز سد شهریار مشخص گردید. این منطقه به دقت برروی نقشه زمین شناسی 1:250000 زنجان، میانه و هشترود پیاده شد. نقشه آبراهه ها، نقشه زمین شناسی، پوشش گیاهی، گسل ها، میزان بارش و توپوگرافی منطقه رقومی گردیدند. درگام بعد با استفاده از تکنیک های امتیازدهی و تلفیق لایه ها، شدت فرسایش به کمک GIS درحوضه مذکور بررسی گردید. ازطرفی جهت برآورد توان رسوب دهی سازندهای موجود در حوضه آبخیز از روش EPM استفاده گردید. دراین تحقیق مشخص گردید که واحد های حساس به فرسایش اغلب درنواحی شمالی- جنوبی حوضه استقرارداشته، هرچند درقسمت غربی نیز سنگ های مستعد به فرسایش وجودارد. براساس شاخص های موجود سامانه (GIS)، میزان رسوب دهی کل حوضه آبریز سد شهریار درحد متوسط می باشد. از سوی دیگر، طبق نتایج مدل EPM، ضریب فرسایش و تولید رسوب (z) برای این حوضه به کلاس فرسایشی بسیار شدید می افتد که بر همین اساس، توان تولید رسوب در سطح حوضه زیاد بوده و نزدیک به 60 هزار تن در هکتار در سال برآورد گردید که با توجه به نقشه پهنه بندی شدت فرسایش بخش عمده این رسوب از بخش های تامین می شود که در پهنه بندی انجام شده در این تحقیق در پهنه فرسایشی زیاد قرار می گیرد. مدل نهائی نشان دهنده این واقعیات است که سه عامل لیتولوژی، پوشش زمین و فرسایش آبراهه ای نقش اساسی را در کنترل فرسایش و رسوب ایفا می کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - ارزیابی و برآورد بارهای غیر نقطه‌ای نیتروژن و فسفر با استفاده از مدل SWAT (مطالعه موردی: حوضه آبریز سد ایلام)
        امین  سارنگ ابوالفضل  بشیری
        تخمین بار آلودگی مواد مغذی تخلیه‌شده از حوضه آبریز به مخزن یک سد یکی از مسائل مهم در مدیریت تغذیه گرایی مخزن می‌باشد. در این راستا تدوین مدل شبیه‌سازی حوضه آبریز با در نظر گرفتن خصوصیات حوضه نظیر شیب، جنس خاک، کاربری اراضی و توجه به متغیرهای هواشناسی ابزار مؤثری در تخمی چکیده کامل
        تخمین بار آلودگی مواد مغذی تخلیه‌شده از حوضه آبریز به مخزن یک سد یکی از مسائل مهم در مدیریت تغذیه گرایی مخزن می‌باشد. در این راستا تدوین مدل شبیه‌سازی حوضه آبریز با در نظر گرفتن خصوصیات حوضه نظیر شیب، جنس خاک، کاربری اراضی و توجه به متغیرهای هواشناسی ابزار مؤثری در تخمین بار آلودگی ورودی به مخزن سد در زمان‌های مختلف محسوب می‌شود. بدین منظور با توجه به مطالعات صورت گرفته در زمینه منابع آلاینده موجود در سه زیرحوضه اصلی حوضه آبریز سد ایلام، سه نوع از منابع آلاینده که بیشترین نقش را در آلودگی حوضه و مخزن سد ازنظر مواد مغذی ایفا می‌کنند توسط مدل ” ابزار ارزیابی آب‌وخاک“ (SWAT) شبیه‌سازی گردید و بار مواد مغذی در نقطه ورودی به مخزن برآورد شد. این منابع آلاینده شامل آلودگی ناشی از مصرف کود شیمیایی مورداستفاده کشاورزان، آلودگی مربوط به فعالیت‌های دامداری و مرغداری و آلودگی ناشی از دام‌های سنتی در حوضه می‌باشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که مدل SWAT در شبیه‌سازی مواد مغذی در این حوضه آبریز عملکرد رضایت بخشی داشته است. مقایسه بار آلودگی سه زیر حوضه نشان می‌دهد که زیرحوضه گل‌گل بیشترین مقدار بار نیتروژن (2/136تن در سال) و فسفر (8/19 تن در سال) را دارد. همچنین بیشترین سهم را در بین منابع آلاینده برای تولید نیتروژن، کود حیوانی و برای تولید فسفر، کود شیمیایی دارا می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - سنتز نانوذرات پلیمری هوشمند برای استخراج سموم فنوكسي¬اسيد از نمونه¬های آب رودخانه
        مجید  طاشی غلامعباس فنایی خیرآباد سوگل میرزائی نمین مهرداد  پاکزاد بهروز  اسکویی نوربخش میرزایی نسیم  حیدریان دهکردی هادی  تابانی
        علف‌کش‌های فنوکسی اسید ترکیبات قطبی بوده و حلالیت نسبتا زیادی در آب دارند که با بارندگی از سطح خاک و گیاهان شسته شده و وارد آب‌های زیرزمینی و رودخانه‌ها می‌شوند. سازمان بهداشت جهانی حداکثر مقدار مجاز این علف‌کش‌ها را در آب 70 میکروگرم بر لیتر اعلام نموده ‌است. بنابراین چکیده کامل
        علف‌کش‌های فنوکسی اسید ترکیبات قطبی بوده و حلالیت نسبتا زیادی در آب دارند که با بارندگی از سطح خاک و گیاهان شسته شده و وارد آب‌های زیرزمینی و رودخانه‌ها می‌شوند. سازمان بهداشت جهانی حداکثر مقدار مجاز این علف‌کش‌ها را در آب 70 میکروگرم بر لیتر اعلام نموده ‌است. بنابراین اندازه‌گیری این علف‌کش‌ها در آب‌های زیرزمینی و رودخانه‌ها که مهمترین منبع برای آب‌های آشامیدنی هستند، از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین توسعه‌ یک روش پیش تغلیظ کارآمد در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد. لذا در این پروژه، از مایکروژل مغناطیسی برای پیش تغلیظ علف‌کش‌های فنوکسی اسید در نمونه های محیطی استفاده شد. این مایکروژل در محیط های بازی بسته شده و آنالیت را به دام انداخته و جذب می کند و در محیط های اسیدی باز شده و آن را آزاد می کند. برای اندازه‌گیری سموم استخراج شده، از تکنیک الکتروفورز موئین استفاده شد. در این مطالعه، پارامترهایی مانند نوع حلال، مقدار جاذب، زمان استخراج و سایر پارامترهای مورد نیاز بهینه شدند. در نهایت روش بهینه شده، مورد ارزیابی قرار گرفته و برای اندازه‌گیری سموم مورد نظر در آب‌های زیرزمینی و رودخانه‌ها به کار گرفته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - امکان‌سنجی بازار مجوز انتشار آلودگی در رودخانه
        شروین  جمشیدی عماد  محجوبی مجتبی  اردستانی
        هدف از این پژوهش، امکان‌سنجی تشکیل بازار مجوز انتشار بار نیتروژن و تخصیص بهینه پساب منابع آلاینده نقطه‌ای و غیرنقطه‌ای واقع در اطراف رودخانه در دو حوضه سفیدرود و قره‌سو می‌باشد. بدین منظور، محدوده مورد مطالعه از نظر کمی و کیفی با مدل Qual2kw شبیه‌سازی شده و مقدار بار مج چکیده کامل
        هدف از این پژوهش، امکان‌سنجی تشکیل بازار مجوز انتشار بار نیتروژن و تخصیص بهینه پساب منابع آلاینده نقطه‌ای و غیرنقطه‌ای واقع در اطراف رودخانه در دو حوضه سفیدرود و قره‌سو می‌باشد. بدین منظور، محدوده مورد مطالعه از نظر کمی و کیفی با مدل Qual2kw شبیه‌سازی شده و مقدار بار مجاز تخلیه آلودگی روزانه (TMDL) تعیین شده است. همچنین به روش آنالیز حساسیت، مقدار ضرائب تاثیر هر منبع آلاینده پس از نرمال‌سازی مشخص شده است. در نهایت بهینه‌سازی با هدف حداقل نمودن هزینه‌های کل تصفیه بار نیتروژن با محاسبه تابع هزینه به ازای مقدار مجاز تخلیه آلودگی صورت گرفته و تخصیص مجوزهای انتشار بار آلودگی انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد که علی‌رغم مزایای بازار و امکان مبادله 150 واحد مجوز در حوضه سفیدرود، این روش به‌دلیل محدودیت منابع آلاینده نقطه‌ای در تامین مجوزهای مورد نیاز بخش کشاورزی، با محدودیت همراه بوده و تنها می‌تواند نسبت به شرایط متعارف حفاظت کیفی مبتنی بر TMDL تا 2% صرفه‌جویی هزینه در پی داشته باشد. همچنین مشخص شد که تعاملات بازار نسبت به تغییر قیمت شکننده بوده و مشارکت فعال تمامی ذی‌نفعان نیازمند آن است تا برخی از منابع آلاینده نقطه‌ای بین 15 تا 25 درصد از قیمت‌های فروش خود کم نمایند. این در حالی است که تشکیل بازار مجوز در حوضه قره‌سو مطمئن‌تر بوده و سودآوری بیش از 35% به همراه خواهد داشت. بنابراین چنین نتیجه گرفته می‌شود که بازار مجوز انتشار آلودگی برای هر منبع رودخانه به‌عنوان یک گزینه پایدار محسوب نمی‌شود و نیازمند مطالعات موردی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - طراحي و ساخت ميني‌پيزومتر براي اندازه‌گيري ميزان تبادل آب سطحي و زيرزميني
        بهزاد حمامی پور بارنجی غلامعباس فنایی خیرآباد بهزاد  دلخواهي راحله  هاتفي مختار  کرمی سيد محمد امين  نجيبي
        بررسي تبادل آب‌هاي سطحي و زيرزميني يکي از چالش‌هاي مهم هيدروژئولوژيست‌ها است. براي محاسبه ميزان تبادل آب سطحي و زيرزميني، برآورد شيب هيدروليکي بين دو منبع آب سطحي و زيرزميني و تخمين هدايت هيدروليکي رسوبات کف رودخانه مورد نياز است. ميني‌پيزومترها تجهيزات ساده‌اي براي اند چکیده کامل
        بررسي تبادل آب‌هاي سطحي و زيرزميني يکي از چالش‌هاي مهم هيدروژئولوژيست‌ها است. براي محاسبه ميزان تبادل آب سطحي و زيرزميني، برآورد شيب هيدروليکي بين دو منبع آب سطحي و زيرزميني و تخمين هدايت هيدروليکي رسوبات کف رودخانه مورد نياز است. ميني‌پيزومترها تجهيزات ساده‌اي براي اندازه‌گيري جهت جريان و شيب هيدروليکي بين منابع آب زيرميني و آب سطحي هستند. ميني‌پيزومترها که غالباً به‌صورت موقت نصب مي‌شوند، کوچک مقياس شده همان پيزومترهايي هستند که به‌طور معمول براي اندازه‌گيري سطح آب زيرزميني به‌کار مي‌روند و با تلفيق اندازه‌گيري‌هاي سطح آب رودخانه مي‌توان از آن‌ها براي تعيين جهت جريان استفاده کرد. ميني‌پيزومترها به‌ويژه در جاهايي که اندازه‌گيري‌هاي زيادي مورد نياز است، کاربرد دارند. نمونه‌هاي خارجي و تجاري ميني‌پيزومترها از بازار قابل تهيه هستند که مستلزم صرف هزينه‌هاي زيادي است. هدف اصلي مقاله حاضر، طراحي و ساخت ميني‌پيزومتر براي تعيين ميزان تبادل آب بين رودخانه و آب زيرزميني است. در اين مطالعه، بر‌اساس طرح تهيه شده از ميني‌پيزومتر و استفاده از وسايلي ساده و در دسترس نظير لوله استيل، لوله آهني، ميله فولادي، شيلنگ شفاف پلاستيکي، شير گازي، پمپ مکش دستي، چکش، لوله شيشه‌اي U شکل، تخته مدرج مانومتر و استوانه مدرج پلاستيکي شفاف، اقدام به ساخت آن شده و با موفقيت در رودخانه سولقان در غرب تهران مورد آزمايش قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - خصوصيات هيدروژئوالكتريك سازندهاي آسماري و ايلام – سروك در ناوديس سوسن، شمال ایذه
        حميدرضا  ناصري نجات  زيدعلي نژاد فرشاد  عليجاني
        منطقه كارستي سوسن به صورت ناودیس پلانژ داري در شمال دشت ايذه و در حوضه کارون میانی قرار گرفته است. در این مقاله، خصوصيات هيدروژئوالكتريك سازندهاي آهكي آسماري و ايلام – سروك با هدف تعيين دامنه تغييرات مقاومت الكتريكي آهك هاي خشك و آب دار، ميزان كارست شدگي، وجود شكستگي ه چکیده کامل
        منطقه كارستي سوسن به صورت ناودیس پلانژ داري در شمال دشت ايذه و در حوضه کارون میانی قرار گرفته است. در این مقاله، خصوصيات هيدروژئوالكتريك سازندهاي آهكي آسماري و ايلام – سروك با هدف تعيين دامنه تغييرات مقاومت الكتريكي آهك هاي خشك و آب دار، ميزان كارست شدگي، وجود شكستگي ها و در نهايت تعيين مناطق با بيشترين پتانسيل آب زيرزميني مورد بررسي گرفته است. بدين منظور، 245 سونداژ ژئوالكتريك با آرايه شلومبرژه در مجاورت حد تماس آهك ها با آبرفت داده برداري شده و به صورت يك بعدي مورد تفسير قرار گرفته است. سپس توموگرافي ژئوالكتريك دو بعدي در هشت مقطع انتخابي با استفاده از مدل RES2DINV انجام و مورد تحليل واقع شده است. منحني هاي سونداژ سازند آسماري داراي مقاومت الكتريكي كمتر، شكل هموارتر و دامنه مقاومت كمتر نسبت به سازند ايلام– سروك مي باشند كه مي توان وجود آبخوان با آبدهي زياد را بر روي آن با توجه به شيب ملايم كاهش مقاومت آبخوان مشخص نمود. تفسير مقاطع توموگرافي ژئوالكتريك دوبعدي مشخص نمود كه آهك ايلام – سروك در مناطق خرد شده پتانسيل آب زيرزميني قابل توجهي دارند و توسعه كارست و حفرات در آن ها نسبت به آهك آسماري كمتر است. وجود آهك متراكم ايلام- سروك در مجاور پهنه هاي خردشده اي كه هدايت آب زيرزميني را برعهده دارند، باعث شده است كه حركت رو به بالاي آب زيرزميني و در نتيجه ظهور چشمه ها در اين سازند در منطقه سوسن رخ دهد. نتايج بررسي هاي هيدروژئوالكتريك مشخص کرد كه آبخوان آهكي آسماري علي رغم نبود چشمه مهم در آن در ناوديس سوسن، وضعيت بسيار مناسبي دارد. در سازند ايلام– سروك، چشمه ها از طريق مناطق خرد شده تخليه مي-شوند. آهک های این سازند در عمق متراكم مي باشند كه مي تواند نمايان گر تخلخل زمينه اي كم آهك مذكور باشد، در حالي كه به دليل تخلخل ذخيره اي بيشتر، مقاومت الكتريكي آهك آسماري كمتر مي باشد.   پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - برتري روش خوشه‌بندي C- ميانگين فازي در بيان توزيع رخساره‌هاي هيدروشيمي آب زيرزميني دشت ورامين
        محمد  نخعي مهدي  تلخابي ميثم  وديعتي
        در پژوهش حاضر، خوشه‌بندي مجموعه‌اي از داده‌هاي هيدروشيمي دشت ورامين با استفاده از روش‌هاي خوشه‌بندي C- ميانگين فازي (FCM) و تحليل خوشه سلسله مراتبي (HCA) انجام شده و کاربرد آن‌ها در تغييرات رخساره‌هاي هيدروشيمي بحث گرديد. نمونه‌هاي آب زيرزميني با استفاده از بهينه کردن ت چکیده کامل
        در پژوهش حاضر، خوشه‌بندي مجموعه‌اي از داده‌هاي هيدروشيمي دشت ورامين با استفاده از روش‌هاي خوشه‌بندي C- ميانگين فازي (FCM) و تحليل خوشه سلسله مراتبي (HCA) انجام شده و کاربرد آن‌ها در تغييرات رخساره‌هاي هيدروشيمي بحث گرديد. نمونه‌هاي آب زيرزميني با استفاده از بهينه کردن تعداد خوشه و درجه فازي شدگي با استفاده از روش C- ميانگين فازي به سه گروه طبقه‌بندي شدند. از داده‌هاي آب زيرزميني ۹۰ نمونه چاه عميق و نيمه عميق و ۹ متغير هيدروشيمي منطقه موردمطالعه استفاده شد. نتايج اين دو روش، مراکز خوشه را توليد مي‌کند که در تشخيص فرايندهاي فيزيکي و شيميايي تغييرات هيدروشيمي منطقه موردمطالعه مؤثر است. در روش FCM تعداد خوشه بهينه توسط توابع بهينه‌يابي تعيين مي‌شود اما در روش HCA براساس تجربه کاربر و سعي و خطا تعيين مي‌شود. روش FCM روشي مناسب در تحليل داده اکتشافي در بيان توزيع رخساره‌هاي هيدروشيمي است و زماني که خوشه‌هاي پيوسته يا داراي هم پوشاني وجود دارند، ابزار بهتري نسبت به HCA براي خوشه‌بندي است. با ترسيم خطوط تراز مقدار عضويت هر خوشه که بر روي نقشه به‌صورت مکاني و پيوسته نشان داده شده، خوشه‌هاي نمونه‌هاي آب زيرزميني به‌خوبي مشخص‌شده است. نتايج نشان داد؛ روش FCM در تحليل داده‌هاي مرزي، نسبت به روش HCA که تغييراتي واضح و ناگهاني دارد؛ تواناتر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت دوزدوزان جهت مصارف کشاورزی با استفاده از رهيافت فازی
        حسين  رجب پور جعفر  ادراكي غلامرضا  احمدزاده
        دشت دوزدوزان در 80 کيلومتري جنوب شرقي تبريز قرار دارد و یکي از دشت هاي حاصل‌خيز آذربايجان شرقي است. اقتصاد اصلي ساکنان این منطقه بر پايه کشاورزي است و به تبع آن و با توجه به کمبود منابع آب های سطحی، عمده مصرف آب زيرزميني در بخش کشاورزي است. در اين تحقيق، کاربرد نظری مجم چکیده کامل
        دشت دوزدوزان در 80 کيلومتري جنوب شرقي تبريز قرار دارد و یکي از دشت هاي حاصل‌خيز آذربايجان شرقي است. اقتصاد اصلي ساکنان این منطقه بر پايه کشاورزي است و به تبع آن و با توجه به کمبود منابع آب های سطحی، عمده مصرف آب زيرزميني در بخش کشاورزي است. در اين تحقيق، کاربرد نظری مجموعه هاي فازي برای ارزيابي کيفيت آب نشان داده شده است. به منظور ارزيابي کيفيت آب کشاورزي دشت دوزدوزان به روش فازي، از 7 پارامتر موثر بر کيفيت آب زيرزميني استفاده شده است. بدين منظور، داده‌هاي کيفي 50 حلقه چاه آب‌ زيرزميني در سال آبي 1391-1390 تهيه شد. با استفاده از مدل فازي، کيفيت آب زيرزميني به سه طبقه مطلوب، قابل قبول و غير قابل قبول تقسيم شد. بر اساس نتايج، 17 نمونه در رده مطلوب و با سطح اطمينان 6/63 درصد تا 84 درصد و 28 نمونه در رده قابل قبول و با سطح اطمينان 48 درصد تا 5/64 درصد قرار گرفتند. 5 نمونه باقيمانده نيز در رده غير قابل قبول و با حداکثر سطح اطمينان 7/13 درصد قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - بررسی تاثیر گسل شمال تبریز بر ویژگی‌های کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی مجاور در شرق تبریز
        ابراهیم رجب پور عبدالرضا واعظی هیر
        بر اساس نتایج این مطالعه، گسل شمال تبریز به‌عنوان ساختار تکتونیکی برجسته در شمال غرب ایران تاثیر زیادی بر شرایط هیدروژئولوژیک آبخوان محلی منطقه داشته است. بر اساس بررسی های هیدرواستراتیگرافی لاگ چاه های منطقه، از تجمع توف های تراوا، آبخوان غیر محبوسی تشکیل شده و در کل م چکیده کامل
        بر اساس نتایج این مطالعه، گسل شمال تبریز به‌عنوان ساختار تکتونیکی برجسته در شمال غرب ایران تاثیر زیادی بر شرایط هیدروژئولوژیک آبخوان محلی منطقه داشته است. بر اساس بررسی های هیدرواستراتیگرافی لاگ چاه های منطقه، از تجمع توف های تراوا، آبخوان غیر محبوسی تشکیل شده و در کل منطقه به‌صورت مستقیم بر روی مارن قرمز رنگ میوسن (سنگ کف)، قرار گرفته است. سنگ کف بخش شمالی آبخوان در ترازی بالاتر از سنگ کف بخش جنوبی قرار گرفته و می تواند دلیلی بر وجود حرکت شیب‌لغز معکوس گسل در این منطقه باشد که در اثر آن، بخش شمالی (فرادیواره) بر روی بخش جنوبی (فرودیواره) لغزیده است. اختلاف تراز سنگ کف در فاصله ای نسبتاً کم (کمتر از 200 متر)، می تواند نشانه ای بر شیب نزدیک به قائم برای گسل باشد. مجموع عمق چاه های بخش جنوبی، چهار برابر بخش شمالی و مجموع آبدهی سالانه چاه های بخش جنوبی در حدود هشت برابر بخش شمالی است. همچنین، اختلاف بین تراز سطح آب زیرزمینی طرفین گسل در برخی مقاطع در فاصله ای حدود 200 متر به بیش از هشت متر بالغ می‌شود. نتایج ارزیابی تغییرات کلر و EC، نشانه وجود تغییرات شدید کیفی آب زیرزمینی در عرض زون گسلی است. نتایج حاصله می تواند نشانه ای بر رفتار مانع وار گسل در مقابل جریان از عرض آن در این منطقه باشد. بررسي سختی کل و غلظت يون هاي موجود در آب هاي منطقه نشان می‌دهد كه اكثر نمونه-هاي بخش شمالی جهت مصارف شرب مناسب نمی باشند ولی نمونه های بخش جنوبی جهت شرب مناسب می باشند. درحالی‌که تمامی نمونه های بخش شمالی دارای ضریب لانژلیه منفی (خورنده) می باشد. تمامی نمونه های بخش جنوبی دارای ضریب لانژلیه مثبت خیلی نزدیک به صفر بوده و حاکی از متعادل بودن این آب ها می باشد. این امر با واقعیت منطقه نیز تطابق کامل دارد چرا که اکثر صنایع موجود در منطقه در بخش جنوبی گسل متمرکز شده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - نقش ساختارهای تکتونیکی در هدایت آب¬های زیرزمینی به قطعه دوم تونل انتقال آب زاگرس – استان کرمانشاه
        حميدرضا  ناصري نرگس  بیات لیلی  ایزدی کیان فرشاد  عليجاني
        جریان های محلی آب زیرزمینی با دبی بالا در تونل های سنگی، باعث ایجاد مسائل تکنیکی و زیست‌محیطی در ساختارهای زیرسطحی می شوند. ساختار های زمین‌شناسی مانند گسل ها، شکستگی های باز و کانال های انحلالی نقش مهمی در هدایت آب های زیرزمینی به داخل تونل دارند. بااین‌حال، اغلب پیش‌ب چکیده کامل
        جریان های محلی آب زیرزمینی با دبی بالا در تونل های سنگی، باعث ایجاد مسائل تکنیکی و زیست‌محیطی در ساختارهای زیرسطحی می شوند. ساختار های زمین‌شناسی مانند گسل ها، شکستگی های باز و کانال های انحلالی نقش مهمی در هدایت آب های زیرزمینی به داخل تونل دارند. بااین‌حال، اغلب پیش‌بینی‌های جریان آب از این ساختارها با استفاده از روش های تحلیلی و تجربی، به دلیل مفرضیات هیدرولوژیکی و ساده کننده ای از قبیل محیط متخلخل همگن و همسو) ایزوتروپ (در اطراف تونل، ناکارآمد هستند. تونل انتقال آب زاگرس در شمال غرب استان کرمانشاه واقع شده است. در زمان حفاري قطعه دوم تونل زاگرس، سطوح شکستگی موجب هدایت حجم زیاد آب‌ زیرزمینی به داخل تونل شدند. حفاري این قطعه از تونل زاگرس از سازند پابده شروع شد و پس از عبور از سازند گورپی، با ورود به سازند ایلام در تاقدیس ازگله، حجم زیاد آب‌های زیرزمینی، موجب ایجاد مشکلات و خسارات فراوانی در عملیات حفاري شد. در این مطالعه به‌منظور شناسایی عوامل مؤثر بر ورود جریان آب به تونل، ساختارهای زمین‌شناسی در پهنه‌های دارای دبی بالا مشخص و مورد بررسی قرار گرفته اند. بیشترین دبی ورودی 800 لیتر بر ثانیه در پهنه 23Hz در تاقدیس آهکی کردی قاسمان بوده است. ارتباط ساختارهای زمین‌شناسی در مسیر تونل و جریان آب زیرزمینی ورودی نشان داد که گسل ها به‌عنوان مجرایی موجب هدایت آب زیرزمینی به داخل تونل شده اند. ارزیابی جریان های مقطعی آب زیرزمینی با دبی بالا در تونل های سنگی بر اساس خصوصیات ساختار-های زمین‌شناسی نسبت به روش های تحلیلی و تجربی مناسب‌تر می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - توانایی چاه‌های فلمن در بهبود پارامترهای فیزیکی و میکروبی آب رودخانه
        مجتبی  قره محمودلو مصطفی  سید سید مصطفی  خضری غلامعباس فنایی خیرآباد سید محمد  سید خادمی
        فیلتراسیون کف رودخانه می‌تواند به‌عنوان یک روش ارزان و موثر در تصفیه آب رودخانه‌ها برای مصارف شرب مورد استفاده قرار گیرد. در زمين‌هاي آبرفتی متشکل از رسوبات سست و منفصل، شامل شن و ماسه و يا قلوه سنگ با سطح آب نزديك به سطح زمين، یکی از اقتصادي‌ترين روش‌های استحصال آب در چکیده کامل
        فیلتراسیون کف رودخانه می‌تواند به‌عنوان یک روش ارزان و موثر در تصفیه آب رودخانه‌ها برای مصارف شرب مورد استفاده قرار گیرد. در زمين‌هاي آبرفتی متشکل از رسوبات سست و منفصل، شامل شن و ماسه و يا قلوه سنگ با سطح آب نزديك به سطح زمين، یکی از اقتصادي‌ترين روش‌های استحصال آب در حجم زياد، استفاده از چاه‌های دهان گشاد نظیر فلمن می‌باشد. در این تحقیق به بررسی تاثیر چاه‌های فلمن و فرآیند فیلتراسیون آبرفت کف رودخانه در بهبود پارامترهای کیفی آب‌های سطحی برای مصرف در بخش شرب پرداخته شده است. ازاین‌رو، به‌طور همزمان از آب رودخانه دوغ و چاه فلمن در یک دوره پنج ماهه نمونه‌برداري شده است. برای تعیین تفاوت معنی‌دار داده‌های حاصل از آنالیز کیفی، از نرم‌افزارSPSS و آزمون t استفاده شد. مقایسه پارامترهای کیفی رودخانه دوغ و چاه فلمن نشان داد که فیلتراسیون بستر رودخانه می‌تواند نقش مهمی در کاهش بیشتر پارامترهای فیزیکی و میکروبی آب در چاه فلمن حفر شده در مجاورت یک رودخانه داشته باشد. این تحقیق همچنین به بررسي كيفيت آب رودخانه دوغ و چاه فلمن با استفاده از شاخص جهاني NSFWQI بـراي مصـرف شـرب پرداخته است. این شاخص برای آب رودخانه دوغ از ۵۰ تا ۵۷ متغیر است که این عدد نشان‌دهنده کیفیت متوسط آب رودخانه دوغ می‌باشد. درحالی‌که این شاخص برای چاه فلمن بین ۶۴ تا ۷۵ می‌باشد که بیانگر کیفیت خوب آب در چاه فلمن است. نتایج این تحقیق نشان داد چاه‌هاي فلمن حفر شده در مجاورت بستر رودخانه می‌توانند نقش مهمی در بهبود پارامترهای کیفی آب‌هاي سطحي برای مصرف شرب داشته باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - بررسی پتانسیل زیست پالایی آلودگی¬های نفتی در آبخوان محدوده مجتمع پالایشگاه شازند
        عبدالرضا  واعظی¬هیر ساناز  قبادیان
        در این پژوهش، با توجه به آلودگی آبخوان محدوده پالایشگاه شازند، قابلیت خودپالایی زیستی آبخوان براساس نتایج حاصل از نمونه‌برداری‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. بدین منظور پارامترهای هیدروشیمیایی از قبیل EC (هدایت الکتریکی)، pH ، دما و اکسیژن محلول (DO) و همچنین میزا چکیده کامل
        در این پژوهش، با توجه به آلودگی آبخوان محدوده پالایشگاه شازند، قابلیت خودپالایی زیستی آبخوان براساس نتایج حاصل از نمونه‌برداری‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. بدین منظور پارامترهای هیدروشیمیایی از قبیل EC (هدایت الکتریکی)، pH ، دما و اکسیژن محلول (DO) و همچنین میزان غلظت یون های اصلی (شامل کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم و نیز سولفات، کلراید، کربنات و بی کربنات)، فلزات سنگین (آهن و منگنز) و مواد مغذی (نیترات و سولفات) در نمونه های آب زیرزمینی تعیین گردید. مقادیر پارامترهای اندازه‌گیری شده با حد بهینه آن پارامترها در پاک‌سازی زیستی مورد مقایسه قرار گرفت که نتیجه نشان داد از نظر مقادیر pH و EC شرایط جهت تجزیه زیستی آلاینده ها مناسب بوده ولی از نظر متوسط میزان دما شرایط بهینه وجود ندارد. غلظت اکسیژن محلول (DO) در آب زیرزمینی منطقه برای پالایش طبیعی به روش هوازی مناسب می باشد ولی از نظر مواد مغذی شرایط بهینه وجود ندارد به‌طوری‌که نسبت کربن به نیتروژن و فسفر و نسبت نیتروژن به فسفر برای انجام فرآیند پالایش زیستی مناسب نمی باشد. بنابراین آبخوان منطقه به‌صورت طبیعی شرایط بهینه برای پاکسازی را نداشته و انجام عملیات پاکسازی تهاجمی در منطقه اجتناب‌ناپذیر می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - بیلان هیدروژئولوژیکی تالاب برم¬شور در شهرستان هفتکل، استان خوزستان
        فرزاد  اکبری رحیم باقری آرش ندری
        تالاب ها مهم ترين و درعین‌حال آسيب پذيرترين منابع زيست محيطي جهان محسوب مي شوند. اين اكوسيستم های آبي از لحاظ ذخيره-سازي آب براي كشاورزي، تغذيه چشمه ها و آب هاي زيرزميني و از دیدگاه اکولوژی از اهميت بالایی برخوردار مي باشند. بنابراین جهت حفظ و پایداری تالاب ها، مدیریت چکیده کامل
        تالاب ها مهم ترين و درعین‌حال آسيب پذيرترين منابع زيست محيطي جهان محسوب مي شوند. اين اكوسيستم های آبي از لحاظ ذخيره-سازي آب براي كشاورزي، تغذيه چشمه ها و آب هاي زيرزميني و از دیدگاه اکولوژی از اهميت بالایی برخوردار مي باشند. بنابراین جهت حفظ و پایداری تالاب ها، مدیریت صحیح و اصولی آنها اهمیت داشته و نیاز به مطالعات مختلف هیدروژئولوژی و هیدرولوژی دارد. تالاب برم شور یکی از مهم ترین تالاب های استان خوزستان بوده که جهت مصارف مختلف شرب و کشاورزی استفاده می شود. این تالاب در بین سازند تبخیری گچساران قرار گرفته است. هیچ منبع تغذیه کننده دائمی سطحی در اطراف تالاب وجود ندارد و از طرفی دیگر با توجه به خشکسالی های اخیر و کمبود شدید منابع آب، این تالاب در طول سال دارای آب می باشد. تاکنون هیچ گونه مطالعه ای بر روی این تالاب انجام نشده است. جهت تعیین منشا و منبع اصلی تغذیه‌کننده این تالاب نیاز به محاسبه بیلان هیدروژئولوژیکی می باشد. در این راستا نقشه هم عمق آب تالاب، تغییرات تراز سطح آب تالاب در طول یک سال به طور ماهانه، حوضه آبگیر آن و پارامترهای مختلف ورودی و خروجی بیلان محاسبه گردید. حداکثر عمق این منبع ‌آبی مهم با توجه به اندازه گیری انجام شده در دوره آماری فصل خشک (شهریور) در حدود 3 متر بوده است. بررسی خصوصیات هیدرژئولوژیکی و بیلان آبی تالاب نشان داد که بیلان آبی تالاب برم شور مثبت می باشد به‌طوری‌که سالانه 10912متر مکعب آب وارد تالاب می شود که نشانگر وجود یک منبع تغذیه کننده زیرزمینی به تالاب است. بنابراین ضمن ارزیابی توسعه کارست منطقه و با توجه به مطالعات ایزوتوپی و ارتباط هیدرولیکی، تاقدیس آهکی آسماری محتمل ترین منشا تغذیه‌کننده تالاب برم شور در نظر گرفته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - بررسی کارایی مدل هیبریدی هالت-وینترز موجکی (WHW)در شبیه¬سازی تراز سطح ایستابی آبخوان ساحلی ارومیه
        محمد نخعی فرشاد  علیجانی میرعربی علی حميدرضا  ناصري
        پیش بینی تراز سطح آب زیرزمینی به‌منظور درک صحیح در مورد روند تغییرات آبخوان و مدیریت و برنامه ریزي این منابع آبی ارزشمند، بسیار مهم است. این مقاله از مدل هیبریدی هالت وینترز موجکی(WHW) برای اولین بار در شبیه‌سازی تراز سطح ایستابی بهره گرفته است. بدین منظور از سری زمانی چکیده کامل
        پیش بینی تراز سطح آب زیرزمینی به‌منظور درک صحیح در مورد روند تغییرات آبخوان و مدیریت و برنامه ریزي این منابع آبی ارزشمند، بسیار مهم است. این مقاله از مدل هیبریدی هالت وینترز موجکی(WHW) برای اولین بار در شبیه‌سازی تراز سطح ایستابی بهره گرفته است. بدین منظور از سری زمانی 16 ساله نوسانات ماهانه تراز سطح آب زیرزمینی در دو چاه مشاهده-ای آبخوان ساحلی ارومیه استفاده شد. در WHW سری زمانی مادر به چندین زیر سری با مقیاس های زمانی مختلف تبدیل شد، سپس زیر سری های زمانی به‌صورت تک‌تک به‌عنوان ورودی مدل HW قرار گرفته و با تجمیع خروجی ها تراز محاسباتی سطح ایستابی به دست آمد. پس از آن عملکرد مدل WHW با مدل های خطی ARIMA، HW وSARIMA و نیز مدل های هوشمند غیرخطی شبکه عصبی(ANN) و رگرسیون بردار پشتیبان(SVR) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مدل WHW در مقایسه با مدل های خطی، معیار خطای NSE و RMSE‌ در مرحله آزمون به ترتیب تا 30 و 60 درصد ارتقا یافته و در مقایسه با مدل های غیرخطی ANN و SVR عملکرد برابر و مشابه داشته است. همچنین نتایج نشان داد که هرچه تراز سطح آب زیرزمینی از تناوب های چندگانه و غیرفصلی بیشتری برخوردار باشد، دقت مدل WHWدر قیاس با مدل های خطی بیشتر می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - کاربرد مدل EPM در ارزیابی فرسایش خاک (مطالعه موردی، حوزه شازند)
        علی‌محمد  رجبی عادل  یاوری حمیدرضا  سلوکی
        در این مقاله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی با دقت10×10 متر، حوضه آبریز شازند شبیه سازی و پارامترهای مختلف مورد نیاز به‌صورت لایه های رقومی در محیط ArcGIS تعریف شده است. سپس با استفاده از مدل EPM نقشه پهنه بندی فرسایش این حوضه در محدوده سد ساوه تهیه و میزان تول چکیده کامل
        در این مقاله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی با دقت10×10 متر، حوضه آبریز شازند شبیه سازی و پارامترهای مختلف مورد نیاز به‌صورت لایه های رقومی در محیط ArcGIS تعریف شده است. سپس با استفاده از مدل EPM نقشه پهنه بندی فرسایش این حوضه در محدوده سد ساوه تهیه و میزان تولید رسوب سالیانه آن برآورد شده است. در ادامه، خروجی حاصل از مدل با روش هیدرومتری مقایسه شده است. بر اساس نتایج حاصل از مدل EPM، میزان تولید رسوب سالیانه در ایستگاه های پل دوآب، بازنه، توره و شازند به ترتیب برابر با 81/288103، 83/18963، 2/43079 و 76/20583 و مطابق با روش هیدرومتری به ترتیب معادل با 42/335285، 42/23937، 09/36459 و 69/42781 تن در سال پیش بینی می شود. مقایسه نتایج حاصل از مدل EPM با روش هیدرومتری در ایستگاه‌های پل دوآب، توره، شازند و بازنه به ترتیب 86، 82، 48 و 79 درصد هم خوانی نشان می دهد. ارزیابی ها نشان می دهد که مدل EPM در برآورد حداکثر رسوب سالیانه از دقت قابل قبولی برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - هیدروژئوشیمی رودخانه گرگانرود در محدوده شهر گنبدکاووس، استان گلستان
        عباس  تیموری گیتی فرقانی تهرانی هادی جعفری عبدالرضا  کابلی
        رودخانه‌ها از منابع اصلی تأمین آب برای مصارف شرب و کشاورزی هستند و ارزیابی کیفیت آنها بسیار حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه، تعیین فرآیندهای طبیعی و انسانی مؤثر بر کیفیت آب رودخانه گرگانرود و شاخه های فرعی آن در محدوده شهر گنبدکاووس می‌باشد. رودخانه گرگانرود بزرگترین چکیده کامل
        رودخانه‌ها از منابع اصلی تأمین آب برای مصارف شرب و کشاورزی هستند و ارزیابی کیفیت آنها بسیار حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه، تعیین فرآیندهای طبیعی و انسانی مؤثر بر کیفیت آب رودخانه گرگانرود و شاخه های فرعی آن در محدوده شهر گنبدکاووس می‌باشد. رودخانه گرگانرود بزرگترین رودخانه در استان گلستان (شمال شرق ایران) است. در طی سال‌های گذشته این رودخانه دریافت‌کننده فاضلاب‌های مختلف شهری، کشاورزی و صنعتی به‌ویژه در محدوده شهر گنبدکاووس بوده است. به‌منظور ارزیابی کیفیت شیمیایی آب رودخانه گرگانرود و بررسی عوامل مؤثر بر ویژگی‌های کیفی در محدودۀ مورد مطالعه، 37 نمونه آب و 6 نمونه فاضلاب برداشت شد و پارامترهای فیزیکوشیمیایی و غلظت یون‌های اصلی اندازه‌گیری گردید. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، pH و EC نمونه‌های آب در محدوده شهر در اثر تخلیه رواناب‌های شهری و یا ورود شاخه‌های فرعی، که pH و EC پایین‌تری نسبت به شاخه اصلی دارند، کاهش می‌یابد. به دلیل رخداد فرآیند نیترات‌زدایی، غلظت نیترات در نمونه‌های محدوده شهر نسبت به سایر نمونه‌ها پایین‌تر است. تیپ اغلب نمونه‌های آب رودخانه گرگانرود و شاخه‌های فرعی به ترتیب سولفاته سدیک و بی‌کربناته سدیک می‌باشد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، اتصال شاخه‌های فرعی باعث بهبود کیفیت آب رودخانه برای مصارف شرب و کشاورزی شده است. در طی مسیر رودخانه، فرآیندهای طبیعی شامل انحلال کانی‌ها (هالیت، ژیپس و انیدریت) و تبادل یونی، و نیز فعالیت انسان (تخلیه پساب‌های کشاورزی و شهری) باعث افت کیفیت آب رودخانه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - بررسی تکامل هیدروشیمیایی و کاهش کیفیت آب رودخانه گرگانرود
        مجتبی  قره محمودلو نادر  جندقی مریم  صیادی
        در این پژوهش، تکامل هیدروشیمیایی و کاهش کیفیت آب رودخانه گرگانرود در فاصله حدود 100 کیلومتری از حاشیه شمالی ارتفاعات البرز تا دریای خزر بررسی شد. بدین منظور از نتایج آنالیز 11 پارامتر فیزیکوشیمیایی مربوط به چهار ایستگاه‌ هیدرومتری در طی یک دوره آماری ده ساله استفاده شد. چکیده کامل
        در این پژوهش، تکامل هیدروشیمیایی و کاهش کیفیت آب رودخانه گرگانرود در فاصله حدود 100 کیلومتری از حاشیه شمالی ارتفاعات البرز تا دریای خزر بررسی شد. بدین منظور از نتایج آنالیز 11 پارامتر فیزیکوشیمیایی مربوط به چهار ایستگاه‌ هیدرومتری در طی یک دوره آماری ده ساله استفاده شد. برای بررسی تکامل هیدروشیمیایی رودخانه از نمودار‌های گیبس، استیف، پایپر، دوروف و همچنین پنج شاخص اشباع مربوط به کانی‌های کربناته، سولفاته و کلروره استفاده شد. همچنین تغییرات کیفی آب در بخش‌های شرب (با استفاده از نمودار‌شولر)، کشاورزی (با استفاده از نمودار ‌ویلکوکس) و صنعت (با استفاده از شاخص‌های خوردگی) در طول مسیر رودخانه گرگانرود بررسی شد. در این تحقیق برای تجزیه واریانس داده ها از آزمون F و در نهایت از آنالیز خوشه‌بندی سلسه مراتبی برای تعیین تعداد عوامل تأثیرگذار بر هیدروشیمی آب استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که واکنش آب-سنگ، تبخیر و نفوذ آب شور دریای خزر از مهمترین عوامل کنترل کننده شیمی آب رودخانه هستند. همچنین تیپ غالب آب رودخانه گرگانرود در حاشیه ارتفاعات بیکربناته می‌باشد و با ورود به دشت، تمایل به رسیدن به بلوغ کامل یعنی تیپ کلروره سدیک دارد. در تمامی ایستگاه‌ها آب رودخانه نسبت به کلسیت و دولومیت فوق اشباع، اما نسبت به انیدریت، ژیپس و هالیت تحت اشباع می‌باشند. اگرچه در جهت جریان بر میزان اشباعیت کانی‌های تبخیری افزوده می‌شود. کیفیت آب برای شرب و کشاورزی در حاشیه ارتفاعات مناسب و با ورود به دشت و در ادامه مسیر به سمت دریای خزر بشدت کاهش می‌یابد. نتایج تمامی شاخص‌های کیفی در بخش صنعت نشان‌ از افزایش خاصیت رسوبگذاری آب در طول مسیر رودخانه دارد. براساس نتایج آنالیز آماری، بیشترین تغییرات مربوط به پارامترهای فیزیکوشیمیایی بین ایستگاه لزوره در حاشیه ارتفاعات و ایستگاه قزاقلی واقع در قسمت میانی دشت دیده می‌شود و بعد از آن تا خروجی گرگانرود تغییرات فاحش و معنی داری بین پارامترهای کیفی آب مشاهده نشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - بیشینه¬سازی طول عمر شبکه¬های حسگر صوتی زیر¬آبی با جایگذاری بهینه گره¬های رله
        زهرا  محمدی محدثه  سلیمان¬پور¬مقدم داریوش  عباسی¬مقدم سیامک طالبی
        شبکه های حسگر صوتی زیر آبی به دلیل ویژگی های مطلوب خود و کاربرد های عملی گسترده در زمینه های ارتباطی مختلف، توجه زیادی را به خود جلب کرده اند. از آن جا که گره های حسگر زیر آبی دارای هزینه ی بالا و پیچیدگی جایگذاری هستند، افزایش طول عمر این شبکه ها از اهمیت زیادی برخوردا چکیده کامل
        شبکه های حسگر صوتی زیر آبی به دلیل ویژگی های مطلوب خود و کاربرد های عملی گسترده در زمینه های ارتباطی مختلف، توجه زیادی را به خود جلب کرده اند. از آن جا که گره های حسگر زیر آبی دارای هزینه ی بالا و پیچیدگی جایگذاری هستند، افزایش طول عمر این شبکه ها از اهمیت زیادی برخوردار است. گره های رله نقش مهمی در کاهش فاصله مخابراتی و انرژی مصرفی دارند. اما، مسئله مهم قرار گیری بهره ور گره های رله اطراف گره های بحرانی شبکه به منظور جلوگیری از حذف آن ها و در نتیجه افزایش طول عمر شبکه است. برای این منظور، در این مقاله روشی جدید به نام جایگذاری بهره ور گره رله (ERS) معرفی شده است که شامل فرمول بندی کردن مکان هر گره رله به صورت یک مسئله بهینه سازی غیر محدب است. در حقیقت، وجود قیود تفاضل محدب منجر به غیر محدب شدن مسئله بهینه سازی پیشنهادی می شود و دستیابی به جواب بهینه را دشوار می سازد. از این رو، در گام بعد با پیشنهاد یک تبدیل جدید، مسئله مذکور به معادل محدب خود تبدیل می-شود. مهم ترین مزیت مسئله برنامه ریزی محدب، قابلیت دستیابی به جواب بهینه مسئله است. نتایج شبیه سازی نشان دهنده برتری عملکرد روش پیشنهادی در طول عمر و بهره وری نسبت به روش ابتکاری پیشین تنظیم گره رله (RA) است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - بررسی تراکم و تنوع گونه‌ای پرندگان تالاب بین المللی امیرکلایه طی دوره 10 ساله (1386-1395)، بر اساس سرشماری زمستانه
        هادی پورموسی شیخعلی کلایه سعید نادری
        تالاب بین المللی امیرکلایه، یکی از زیستگاه های مهم زمستان گذرانی پرندگان است. در این مطالعه، تراکم و تنوع گونه ای پرندگان (آبزی، کنارآبزی و خشکی‌زی وابسته به تالاب) در این تالاب بر اساس داده های مربوط به سرشماری نیمه زمستانه پرندگان در یک دوره آماری 10 ساله مورد مطالعه چکیده کامل
        تالاب بین المللی امیرکلایه، یکی از زیستگاه های مهم زمستان گذرانی پرندگان است. در این مطالعه، تراکم و تنوع گونه ای پرندگان (آبزی، کنارآبزی و خشکی‌زی وابسته به تالاب) در این تالاب بر اساس داده های مربوط به سرشماری نیمه زمستانه پرندگان در یک دوره آماری 10 ساله مورد مطالعه و آنالیز قرار گرفته است. در طی این دوره ده ساله، 46 گونه پرنده با تعداد کل 334776 قطعه در این تالاب به ثبت رسیده است. در بین سال های مورد مطالعه، بیشترین تعداد پرنده در سال 1387 با تعداد 72188 قطعه و کمترین تعداد پرنده در سال 1394 با تعداد 1877 قطعه، شمارش شده است. از لحاظ کیفیت و مواد غذایی، این تالاب به همراه شالیزارهای اطراف آن، پناهگاه مناسبی برای تیره‌های مرغابی سانان و یلوه سانان است که به ترتیب با درصد فراوانی 86/64 و 06/50 درصد با توجه به رژیم غذایی شان، بیشترین فراوانی را در بین تیره های شناسایی شده دارا هستند. شاخص های تنوع زیستی، مقادیر نسبتاً بالا، اما با یک روند کاهشی و شاخص یکنواختی گونه ای، روند نسبتاً ثابتی را در این بازه ده ساله در تالاب امیرکلایه نشان می دهند. با توجه به روند کاهشی شاخص های تنوع زیستی طی سال های اخیر در تالاب امیرکلایه، افزایش حفاظت اکولوژیک تالاب از طریق انجام طرح‌های مدیریتی مانند حفاظت ساختار زیستگاه، کنترل شکار غیرمجاز و نیز کنترل آلودگی ها، پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - بررسی ﮐﯿﻔﯿﺖ آب ﺳﺪﻫﺎي ﺷﺎﺧﺺ اﺳﺘﺎن ﮔﯿﻼن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش¬های ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐﯿﺮه
        هانیه میربلوکی بابک رازدار متین محافظت کار
        اﻣﺮوزه اﻫﻤﯿﺖ آب، به‌عنوان عامل ﺣﯿﺎت و ﻣﺤﻮر ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي حفاظت و مدیریت آن ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺴﺖﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ و اﻧﺪﮐﺲ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺪف اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ بررسی ﮐﯿﻔﯿﺖ آب در ﺳﺪﻫﺎي اﻧﺤﺮاﻓﯽ ﺷﺎﺧﺺ اﺳﺘﺎن ﮔﯿﻼن بوده که ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از چکیده کامل
        اﻣﺮوزه اﻫﻤﯿﺖ آب، به‌عنوان عامل ﺣﯿﺎت و ﻣﺤﻮر ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي حفاظت و مدیریت آن ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺴﺖﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ و اﻧﺪﮐﺲ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺪف اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ بررسی ﮐﯿﻔﯿﺖ آب در ﺳﺪﻫﺎي اﻧﺤﺮاﻓﯽ ﺷﺎﺧﺺ اﺳﺘﺎن ﮔﯿﻼن بوده که ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش های آﻧﺘﺮوﭘﯽ ﺷﺎﻧون و ﺗﺎﭘﺴﯿﺲ ﺑﻪ رﺗﺒﻪ‌ﺑﻨﺪي کیفیت آب ﺳﺪﻫﺎ اﻗﺪام ﺷﺪه است. ﺳﺪﻫﺎي ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺷﺎﻣﻞ پسیخان، ﺷﺎﺧﺰر، ﭘﻠﺮود و ﺗﺎرﯾﮏ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺷﺎخص های ﻣﻮرد اﻧﺪازه‌ﮔﯿﺮي ﻧﯿﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺪاﯾﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ (Ec)، pH، ﮐﻞ ﺟﺎﻣﺪات ﻣﺤﻠﻮل (TDS)، دﻣﺎ، ﺳﻮﻟﻔﺎت (SO4)، ﺑﯽﮐﺮﺑﻨﺎت (HCO3)، ﮐﻠﺮ (Cl)، ﮐﻠﺴﯿﻢ (Ca)، ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ (Mg)، ﺳﺪﯾﻢ، ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ در آب (TSS)، اﮐﺴﯿﮋن ﻣﺤﻠﻮل (DO)، اﮐﺴﯿﮋن ﻣﻮرد‌ﻧﯿﺎز واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ (BOD5)، اﮐﺴﯿﮋن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ (COD) ﺑﻮد. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻧﺘﺮوﭘﯽ ﺷﺎﻧون ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ در ﺑﯿﻦ ﺷﺎخص ها، بیشترین وزن ﺷﺎﺧﺺ مربوط به ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ در آب (TSS) با مقدار 1973/0 و کمترین آن مربوط به pH با مقدار صفر می باشد. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﻮن ﺗﺎﭘﺴﯿﺲ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس وزن های ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از اﻧﺘﺮوﭘﯽ و ﺷﺎخص های ﮐﯿﻔﯿﺖ آب، سد پسیخان رتبه اول، ﺳﺪ ﭘﻠﺮود رﺗﺒﻪ دوم، ﺳﺪ ﺷﺎﺧﺰر رﺗﺒﻪ سوم و ﺳﺪ ﺗﺎرﯾﮏ در رﺗﺒﻪ آﺧﺮ ﻗﺮار دارد. بر این اساس می توان با توجه به روش های انتخاب چند متغیره، به بررسی کیفیت آب در سدهای مختلف پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - Node to Node Watermarking in Wireless Sensor Networks for Authentication of Self Nodes
        Hassan Farsi Seyed Morteza Nourian
        In order to solve some security issues in Wireless Sensor Networks (WSNs), node to node authentication method based on digital watermarking technique for verification of relative nodes is proposed. In the proposed method, some algorithms with low computational for gener چکیده کامل
        In order to solve some security issues in Wireless Sensor Networks (WSNs), node to node authentication method based on digital watermarking technique for verification of relative nodes is proposed. In the proposed method, some algorithms with low computational for generation, embedding and detection of security ID are designed. The collected data packets by the nodes are marked using security ID. In the proposed method, header is used to mark the packets. Since the nature of the sensor networks is cooperative, using the head of the packets is proposed for authentication. Also using the marked head can prevent from sending and receiving fake data in the other nodes. Simulations have been performed in environments with imposing unrealistic data and having a probability from 1% to 10%. Comparing the proposed method with other methods shows that the proposed method in term of security, reducing traffic and increasing network lifetime is more effective. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - A New Robust Digital Image Watermarking Algorithm Based on LWT-SVD and Fractal Images
        Fardin Akhlaghian Tab Kayvan Ghaderi پرهام مرادی
        This paper presents a robust copyright protection scheme based on Lifting Wavelet Transform (LWT) and Singular Value Decomposition (SVD). We have used fractal decoding to make a very compact representation of watermark image. The fractal code is presented by a binary im چکیده کامل
        This paper presents a robust copyright protection scheme based on Lifting Wavelet Transform (LWT) and Singular Value Decomposition (SVD). We have used fractal decoding to make a very compact representation of watermark image. The fractal code is presented by a binary image. In the embedding phase of watermarking scheme, at first, we perform decomposing of the host image with 2D-LWT transform, then SVD is applied to sub-bands of the transformed image, and then the watermark, “binary image,” is embedded by modifying the singular values. In the watermark extraction phase, after the reverse steps are applied, the embedded binary image and consequently the fractal code are extracted from the watermarked image. The original watermark image is rendered by running the code. To verify the validity of the proposed watermarking scheme, several experiments are carried out and the results are compared with the results of the other algorithms. In order to evaluate the quality of image, we use parameter peak value signal-to-noise ratio (PSNR). To measure the robustness of the proposed algorithm, the NC coefficient is evaluated. The experimental results indicate that, in addition to high transparency, the proposed scheme is strong enough to resist various signal processing operations, such as average filter, median filter, Jpeg compression, contrast adjustment, cropping, histogram equalization, rotation, etc. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - Security Analysis of Scalar Costa Scheme Against Known Message Attack in DCT-Domain Image Watermarking
        Reza Samadi Seyed Alireza  Seyedin
        This paper proposes an accurate information-theoretic security analysis of Scalar Costa Scheme (SCS) when the SCS is employed in the embedding layer of digital image watermarking. For this purpose, Discrete Cosine Transform (DCT) coefficients are extracted from the cove چکیده کامل
        This paper proposes an accurate information-theoretic security analysis of Scalar Costa Scheme (SCS) when the SCS is employed in the embedding layer of digital image watermarking. For this purpose, Discrete Cosine Transform (DCT) coefficients are extracted from the cover images. Then, the SCS is used to embed watermarking messages into mid-frequency DCT coefficients. To prevent unauthorized embedding and/or decoding, the SCS codebook is randomized using the pseudorandom dither signal which plays the role of the secret key. A passive attacker applies Known Message Attack (KMA) on the watermarked messages to practically estimate the secret key. The security level is measured using residual entropy (equivocation) of the secret key provided that the attacker’s observations are available. It can be seen that the practical security level of the SCS depends on the host statistics which has contradiction with previous theoretical result. Furthermore, the practical security analysis of the SCS leads to the different values of the residual entropy in comparison with previous theoretical equation. It will be shown that these differences are mainly due to existence of uniform regions in images that cannot be captured by previous theoretical analysis. Another source of such differences is ignoring the dependencies between the observations of non-uniform regions in previous theoretical analysis. To provide an accurate reformulation, the theoretical equation for the uniform regions and the empirical equation for the non-uniform regions are proposed. Then, by combining these equations a new equation is presented for the whole image which considers both host statistics and observations dependencies. Finally, accuracy of the proposed formulations is examined through exhaustive simulations. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - A New High-Capacity Audio Watermarking Based on Wavelet Transform using the Golden Ratio and TLBO Algorithm
        Ali Zeidi joudaki Marjan Abdeyazdan Mohammad Mosleh Mohammad Kheyrandish
        Digital watermarking is one of the best solutions for copyright infringement, copying, data verification, and illegal distribution of digital media. Recently, the protection of digital audio signals has received much attention as one of the fascinating topics for resear چکیده کامل
        Digital watermarking is one of the best solutions for copyright infringement, copying, data verification, and illegal distribution of digital media. Recently, the protection of digital audio signals has received much attention as one of the fascinating topics for researchers and scholars. In this paper, we presented a new high-capacity, clear, and robust audio signaling scheme based on the DWT conversion synergy and golden ratio advantages using the TLBO algorithm. We used the TLBO algorithm to determine the effective frame length and embedded range, and the golden ratio to determine the appropriate embedded locations for each frame. First, the main audio signal was broken down into several sub-bands using a DWT in a specific frequency range. Since the human auditory system is not sensitive to changes in high-frequency bands, to increase the clarity and capacity of these sub-bands to embed bits we used the watermark signal. Moreover, to increase the resistance to common attacks, we framed the high-frequency bandwidth and then used the average of the frames as a key value. Our main idea was to embed an 8-bit signal simultaneously in the host signal. Experimental results showed that the proposed method is free from significant noticeable distortion (SNR about 29.68dB) and increases the resistance to common signal processing attacks such as high pass filter, echo, resampling, MPEG (MP3), etc. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - بررسی کارایی فرآیند پیشرفته زیستی هوازی به روش بیوراکتور بستر متحرک(MBBR) در تصفیه فاضلاب صنایع توليد مواد شوینده
        سعید پورکریم فریبا استوار کامران تقوی
        در این مطالعه، فرآیند بیولوژیکی هوازی به روش بیوراکتور بستر محترک (MBBR) جهت تصفیه فاضلاب صنایع شوینده مورد بررسی قرار گرفت. میانگین COD و LAS در فاضلاب خام به ترتیب mg/L 10231 و mg/L 210 بود. در این مطالعه، سه غلظت مختلف LAS ( mg/L 210، 500 و 1000 ) به منظور تعیین کارا چکیده کامل
        در این مطالعه، فرآیند بیولوژیکی هوازی به روش بیوراکتور بستر محترک (MBBR) جهت تصفیه فاضلاب صنایع شوینده مورد بررسی قرار گرفت. میانگین COD و LAS در فاضلاب خام به ترتیب mg/L 10231 و mg/L 210 بود. در این مطالعه، سه غلظت مختلف LAS ( mg/L 210، 500 و 1000 ) به منظور تعیین کارایی کل سیستم در حذف COD و LAS استفاده شد. نسبت BOD5/COD پس از پیش تصفیه از 2/0 در فاضلاب خام به 45/0 افزایش یافت. در سیستم MBBR در راکتور 1 با 36 ساعت زمان ماند هیدرولیکی (HRT) بالاترین راندمان حذف به ترتیب برابر 41/93 % و 95 % برای COD و LAS بدست آمد. در راکتور 2 نیز با شرایط مشابه با HRT برابر 36 ساعت، بالاترین راندمان حذف برای COD و LAS به ترتیب برابر 20/94 % و 99/99 % حاصل شد. با تغییرات مقدار هوای تزریقی از L/min 30 به L/min 50 و سپس L/min 70، راندمان حذف در مقدار تزریق هوا به L/min 50 افزایش یافت. بررسی‌های سرعت بارگذاری بار آلی (OUR) نیز کاهش مقدار ویژه مصرف اکسیژن از حدود mg O2/gr MLSS .hr 11 در ابتدای دوره بهره برداری به حدود mg O2/gr MLSS .hr2 در انتهای دوره را نشان داد. این مطالعه نشان داد که با فرآیند MBBR می تواند استانداردهای خروجی محیط زیست برای صنایع شوینده را تامین کرده و به عنوان روشی کارآمد در تصفیه پساب صنایع شوینده بکار رود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - طنین سوررئالیسم غربی در صدای پای آب سپهری
        مهرداد آقائی فاضل عباس اده سوسن  غایبزاده
        چکیده سوررئالیسم با تمام شبهه ها و سردرگمی های خود چنان آتشی بر جان ادبیات انداخته که همچون سیلی ویرانگر خاوران را به سان باختران درنوردیده و شوری به همه عالم زده است. سهراب سپهری، شاعر و نقاش و طبیعت‌گرای ایرانی، طی سفرهایی که به شرق و غرب عالم داشت و نیز آشنایی او ب چکیده کامل
        چکیده سوررئالیسم با تمام شبهه ها و سردرگمی های خود چنان آتشی بر جان ادبیات انداخته که همچون سیلی ویرانگر خاوران را به سان باختران درنوردیده و شوری به همه عالم زده است. سهراب سپهری، شاعر و نقاش و طبیعت‌گرای ایرانی، طی سفرهایی که به شرق و غرب عالم داشت و نیز آشنایی او با عرفان شرقی و مکتب‌های ادبیات غرب باعث شد که در شعر او الهامات سوررئالیستی جلوه-گری کند. این مقاله بر آن است که ضمن معرفی مکتب سوررئالیسم به بررسی ویژگی های آن در شعر «صدای پای آب» سپهری بپردازد. با توجه به شواهد موجود در این شعر مشهور، این نتیجه حاصل شد که سپهری در سبک شعری خود در«صدای پای آب» بسیاری از اصول و مبانی سوررئالیستی را درنوردیده و پا به عرصه فراواقعیت هایی نهاده که حتی خود غربی ها هم به آن دست نیازیده اند. هدف از این پژوهش، ترسیم جهان واقعی با زبانی فراواقعی و رسیدن به حقیقت برتر از طریق امور ذهنی و روحی، با بهره گیری از مکتب سوررئالیسم در این اثر شاعر مذکور است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - سير تطوّرات اصطلاح هيولاي اولي در آثار انديشمندان مسلمان
        محمود هدايت افزا محمد‌جواد  رضايي ره
        ميدانيم اصطلاح «هيولاي اولي» در فلسفة مشّاء منبعث از آراء ارسطو در باب ماده و صورت يا قوه و فعل است. اگرچه اين عنوان با وصف «امري فاقد فعليت و صرف قابليت» در فلسفة اسلامي شهرت دارد، ليکن با تأمل در آثار انديشمندان مسلمان مشاهده ميشود که بدليل تلفيق برخي آراء فلسفي با اي چکیده کامل
        ميدانيم اصطلاح «هيولاي اولي» در فلسفة مشّاء منبعث از آراء ارسطو در باب ماده و صورت يا قوه و فعل است. اگرچه اين عنوان با وصف «امري فاقد فعليت و صرف قابليت» در فلسفة اسلامي شهرت دارد، ليکن با تأمل در آثار انديشمندان مسلمان مشاهده ميشود که بدليل تلفيق برخي آراء فلسفي با ايده‌هاي عرفاني و تأثيرپذيري از معارف اسلامي، تطوّرات معنايي گوناگوني در اين اصطلاح رخ داده است؛ بطوري که در بعضي از مکاتب فکري، بنحو آگاهانه، بر امور بالفعل نيز اطلاق شده است. در نوشتار حاضر هشت معنا از «هيولاي اولي» احصاء گرديده که بترتيب زماني بدين‌قرارند: 1. امري فاقد هر نوع فعليت و صرف قابليت نزد مشّائيان که معادل مفهوم ارسطويي آن است. 2. مرتبه‌ چهارم هستي در نزد اسماعيليه که متأخر از نفس و مقدّم بر طبيعت است. 3. صرف اتصال جوهري در برخي کلمات شيخ‌اشراق که به همراه مقدار عرضي حقيقت جسم را تشکيل ميدهد. 4. ماده جميع عوالم امکاني و عبارت اخراي وجود منبسط در اصطلاح برخي عرفا 5. حيثيتي از حيثيات صورت در راستاي قول به ترکيب اتحادي ماده و صورت نزد ملاصدرا 6. معادل وجود امکاني يا وجه‌الرّب مخلوقات در اصطلاح شيخ احسائي 7. بسط مفهوم ارسطويي هيولاي اولي تحت عنوان ماهيت ظلماني‌الذّات در مکتب تفکيک 8. اطلاق هيولاي عالم بر ماء بسيط به استناد نصوص ديني در مکتب تفکيک پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - ارزیابی سیاست¬های مواجهه با بحران حوضه آبریز «دریاچه ارومیه» با رویکرد پویایی¬شناسی سیستم
        علیرضا  لاری جابر  مهرکار میرسامان  پیشوایی
        دریاچه ی ارومیه بزرگ‌ترین دریاچه ی ایران و دومین دریاچه ی شور جهان به شمار می رود. این زیست‌بوم دربرگیرنده ی تعداد زیادی از گونه های گیاهی و جانوری می باشد. دریاچه ی ارومیه در شمال غربی ایران واقع شده و از اهمیت اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بسزایی برای ساکنین منطقه برخ چکیده کامل
        دریاچه ی ارومیه بزرگ‌ترین دریاچه ی ایران و دومین دریاچه ی شور جهان به شمار می رود. این زیست‌بوم دربرگیرنده ی تعداد زیادی از گونه های گیاهی و جانوری می باشد. دریاچه ی ارومیه در شمال غربی ایران واقع شده و از اهمیت اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بسزایی برای ساکنین منطقه برخوردار است. متأسفانه در سال های اخیر به علت مشکلات مختلف و پیچیده، تراز آب دریاچه به‌شدت کاهش‌یافته و ادامه ی حیات دریاچه به مخاطره افتاده است چنانچه طیِ 10 سال اخیر حدود نیمی از مساحت دریاچه به دشت های نمک تبدیل‌شده است. پژوهش های بسیاری در حوضه ی آبریز ارومیه انجام‌شده ولی اکثر آن ها از مدل سازی پویایی حوضه ی آبریز به‌عنوان یک سیستم، در افق درازمدت عاجز می باشند. در این مقاله در راستای تبيين بحران درياچه اروميه به تبیین عوامل مؤثر در کاهش تراز آب دریاچه ی ارومیه پرداخته شده است. علاوه بر این، مدل شبیه سازی حوضه ی آبریز دریاچه با استفاده از رویکرد پویایی‌شناسی سیستم ها توسعه داده شده است. مدل توسعه داده شده از طريق مقايسه با داده‌های تاريخي اعتبارسنجي شده و نتايج شبيه‌سازی نشان‌دهنده ی دقت بالای مدل (حدود 97%) مي‌باشد. سه سياست برای افزایش دبی ورودی و تراز آبی دریاچه پیشنهاد و مورد ارزيابي قرار گرفته است. نتايج نشان‌دهنده ی آن است که سياست ترکیبی اثربخشي بيشتری نسبت به دو سياست ديگر دارد. همچنین پس از اعمال سیاست های پیشنهادی، پیش بینی برای حجم دریاچه تا سال 1405 براساس مدل پیشنهادی صورت گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - سنجش رضايتمندی و ارايه راهكارهاي ايجاد رضايت در مشتريان شركت آب منطقه ای با رويكرد حفاظت از منابع آب (منطقه مورد تحقيق : خراسان رضوي)
        مریم  حسن نژاد ناصر  شاهنوشی فروشانی حجت  هریوندی
        امروزه سازمان های تولیدی یا خدماتی، میزان رضایت مشتری را به عنوان معیاری مهم برای سنجش کیفیت کار خود قلمداد می کنند و این روند همچنان در حال افزایش است، به طوریکه رضایت مشتری یکی از اصلی ترین ابعاد نظام های مدیریت کیفیت و مدل های تعالی سازمان می باشد. در این میان شرکتها چکیده کامل
        امروزه سازمان های تولیدی یا خدماتی، میزان رضایت مشتری را به عنوان معیاری مهم برای سنجش کیفیت کار خود قلمداد می کنند و این روند همچنان در حال افزایش است، به طوریکه رضایت مشتری یکی از اصلی ترین ابعاد نظام های مدیریت کیفیت و مدل های تعالی سازمان می باشد. در این میان شرکتهای دولتی نظیر شركتهاي آب منطقه‎اي از اين قاعده مستثني نیستند. در مطالعه حاضر ضمن بررسی میزان رضایت مشتریان شرکت آب منطقه-ای خراسان رضوی با رویکرد حفاظت از منابع آب و با استفاده از شاخص رضایتمندی مشتریان (CSI)، به ارائه راهکارهای ایجاد و افزایش رضایت مشتریان پرداخته شده است. براساس نتایج حاصل از مطالعه، میزان رضایتمندی کلی مشتریان از شرکت حدود 60 درصد بوده که در این میان بالاترین میزان رضایت مربوط به مولفه پاسخگویی به شکایات و مشکلات می باشد. هم چنین با استفاده از ماتریس تجزیه و تحلیل عملکرد اهمیت، نقاط قوت و ضعف شرکت در این زمینه شناسایی شد. نتایج نشان داده که شرکت در اکثر مولفه های رضایتمندی طراحی شده در مطالعه دارای ضعف نسبی است. در ادامه براساس نقاط ضعف شناسایی شده در شرکت، راهکارهای مدیریتی جهت ایجاد و افزایش رضایتمندی مشتریان ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - رتبه¬بندی تأمین¬کنندگان در زنجیره تامین پایدار با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده‌ها ‏(مطالعه موردی : شرکت آب و فاضلاب منطقه شش شهر تهران)
        علی نعیمی صدیق آرمان ساجدی نژاد
        بحث مدیریت زنجیره تأمین از مهمترین بحث های حاضر در سازمان ها می باشد. اما وجود مشکلات متعدد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی سازمان ها را تشویق به استفاده از مدیریت زنجیره تامین پایدار هدایت نموده است. چون که زنجیره تامین پایدار عبارت است از بهبود عملکرد طولانی مدت زنج چکیده کامل
        بحث مدیریت زنجیره تأمین از مهمترین بحث های حاضر در سازمان ها می باشد. اما وجود مشکلات متعدد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی سازمان ها را تشویق به استفاده از مدیریت زنجیره تامین پایدار هدایت نموده است. چون که زنجیره تامین پایدار عبارت است از بهبود عملکرد طولانی مدت زنجیره تامین جهت رفع مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در زنجیره تأمین سنتی می باشد. با توجه به اینکه زنجیره‌های تامین در سال های اخیر به سرعت رشد یافته اند و تنها توجه نمودن بر عملکرد اقتصادی برای بهینه سازی هزینه ها نمی تواند سبب توسعه پایدار در زنجیره تأمین شود لذا تاثیر فعالیت های گوناگون درگیر در زنجیره تأمین بر زندگی اجتماعی و مسایل زیست محیطی که منجر به توسعه پایدار می‌گردد را نیز باید در نظر گرفت. در این تحقیق هدف ارزیابی و رتبه بندی تامین کنندگان زنجیره تامین پایدار با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها می باشد. به اینصورت که ابتدا با استفاده از مطالعات قبلی در این حوزه به شناسایی متغیر های مهم انتخاب تامین‌کنندگان زنجیره تامین پایدار با توجه به سنجه های اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی برای شرکت آب و فاضلاب منطقه 6 می پردازیم. بعد از آن با توجه به مصاحبه با خبرگان این حوزه شاخص ها را کاهش دادیم. در نهایت با استفاده از مدل های تحلیل پوششی داده ها (DEA) به رتبه بندی تامین‌کنندگان زنجیره تامین پایدار شرکت آب و فاضلاب منطقه 6 شهر تهران به عنوان جامعه آماری مورد مطالعه پرداختیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - ارائه مدل آینده‌پژوهانۀ مدیریت پایدار منابع آب مبتنی بر رویکرد برنامه‌ریزی سناریو محور (مورد کاوی: استان گلستان)
        سیدمنصور رحیم حسینی علی اکبر حسنی
        منابع آب همواره در طول تاریخ کانون شکل گیری تمدن‌ها بوده و جوامع بشری ابتدابه‌ساکن حول محور این منابع شکل گرفته‌اند لذا صیانت از منابع آبی برای نسل‌های آینده و بهره برداری اصولی و صحیح از آن‌ها، اهمیت بسیاری در پایداری و توسعه تمدن‌ها و کشورها دارد، تا جایی که اغلب صاحب چکیده کامل
        منابع آب همواره در طول تاریخ کانون شکل گیری تمدن‌ها بوده و جوامع بشری ابتدابه‌ساکن حول محور این منابع شکل گرفته‌اند لذا صیانت از منابع آبی برای نسل‌های آینده و بهره برداری اصولی و صحیح از آن‌ها، اهمیت بسیاری در پایداری و توسعه تمدن‌ها و کشورها دارد، تا جایی که اغلب صاحب‌نظران، جنگ‌های قرن 21 را جنگ بر سر منابع آب شیرین و سالم می دانند. امروزه و با افزایش چشمگیر عدم‌قطعیت های محیطی، روش‌های سنتی برنامه ریزی کارآیی خود را از دست داده اند. برنامه ریزی سناریو یکی از ابزارهای آینده نگاری است که به منظور مواجهه با عدم قطعیت ها در برنامه ریزی، طی دوران جنگ سرد ایجادشده و توسعه یافته است. در این روش، برخلاف روش‌های برنامه ریزی سنتی، آینده امتداد روندهای گذشته در نظر گرفته نمی شود بلکه نیروهای عمدۀ محیطی هستند که وضعیت آیندۀ یک سیستم را نشان می دهند. این پژوهش با توجه به عدم‏قطعیت‏های موجود در مدیریت منابع آب، از رویکرد برنامه‏ریزی سناریو جهت شناخت آینده استفاده نموده‏است و از طریق مصاحبه با خبرگان، داده‏های مورد نیاز را جمع‏آوری و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و در نهایت 4 سناریوی مختلف را دربارۀ وضعیت آیندۀ منابع آبی در استان گلستان ارائه نموده و ضمن تعیین سناریوی مطلوب، راهکارهایی را نیز جهت تحقق این سناریو در مدیریت پایدار منابع آب ارائه کرده‏است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - مروری بر مطالعه و بررسی کاربرد چارچوب های آلی- فلزی نانوساختار به عنوان غشاء در نمک زدایی از آب دریا
        یوسفعلی قربانی سید مهدی  قریشی میلاد غنی
        با توجه به افزایش جمعیت و در نتیجه افزایش فعالیت های اقتصادی در جهان، تقاضای مصرف آب به طور چشمگیری افزایش یافته است. آب های دریا دو سوم سطح زمین را پوشش می دهند، بنابراین استفاده از این منابع برای تامین آب آشامیدنی منطقی بوده و می تواند یک مولفه مهم برای حل مشکل کمبود چکیده کامل
        با توجه به افزایش جمعیت و در نتیجه افزایش فعالیت های اقتصادی در جهان، تقاضای مصرف آب به طور چشمگیری افزایش یافته است. آب های دریا دو سوم سطح زمین را پوشش می دهند، بنابراین استفاده از این منابع برای تامین آب آشامیدنی منطقی بوده و می تواند یک مولفه مهم برای حل مشکل کمبود آب باشد .علاوه بر این، فن‌آوری های موجود برای تصفیه آب، برای برآورده شدن نیازهای خاصی از کیفیت آب وجود دارد، بنابراین استفاده مجدد از آب مصرف شده برای رفع مسئله کمبود آب می تواند مورد بررسی های بیشتر قرار گیرد. در سال های اخیر چارچوب های آلی فلزی به علت شیمی جالب و کاربردهای بالقوه آنها مورد توجه فراوانی قرار گرفته است. در علم جداسازی، محققان چارچوب های آلی - فلزی را به طور گسترده ای برای جداسازی گازها و تصفیه آب مورد بررسی قرار داده اند. در این مقاله، هدف بر آن است تا امکان استفاده از چارچوب های آلی - فلزی برای نمک زدایی غشایی را مورد بررسی قرار گیرد. لذا، پس از معرفی مختصر چارچوب های آلی - فلزی، روش‌های متعددی برای تهیه غشاهای چارچوب های آلی - فلزی، تکنیک های شیرین سازی آب و روش های کاربرد چارچوب های آلی - فلزی و در نهایت غشاهای چارچوب های آلی - فلزی برای کاربردهای مختلف آب مانند آب شیرین کن، نانو فیلترینگ، اولترافیلتراسیون و میکروفیلتراسیون مورد بررسی قرار می گیرد. استفاده از چارچوب های آلی - فلزی به عنوان غشاء در تصفیه آب، در مقایسه با کاربردهای دیگر مثل جداسازی گازها، هنوز در مرحله ابتدایی خود هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - طرحي مقاوم و غيركور براي درج واترمارك‌هاي به صورت طيف گسترده در حوزه تبديل موجك با استفاده از خواص بينايي
        علیرضا ذوالقدر اصلی سروش رضازاده
        در اين مقاله ما يك روش واترماركينگ مقاوم به منظور حفاظت از حق كپي تصاوير معرفي مي‌كنيم. اين روش بر مبناي اصول چندوضوحي تصوير استوار است و از تبديل موجك گسسته (DWT) استفاده مي‌كند. واترمارك مورد استفاده يك رشته از اعداد تصادفي با توزيع نرمال مي‌باشد. براي اينكه بتوانيم چکیده کامل
        در اين مقاله ما يك روش واترماركينگ مقاوم به منظور حفاظت از حق كپي تصاوير معرفي مي‌كنيم. اين روش بر مبناي اصول چندوضوحي تصوير استوار است و از تبديل موجك گسسته (DWT) استفاده مي‌كند. واترمارك مورد استفاده يك رشته از اعداد تصادفي با توزيع نرمال مي‌باشد. براي اينكه بتوانيم واترمارك را به صورت مقاوم و غير محسوس درج كنيم مؤلفه‌هاي واترمارك، به ضرايب مهم هر زير باند كه بر اساس مشخصات سيستم بينايي انسان (HVS) تعيين شده‌اند اضافه مي‌شود. به منظور بهبود عملكرد مدل بينايي، تغييراتي بر روي آن اعمال شده است. براي عمل استخراج واترمارك تصوير اصلي واترمارك‌نشده مورد احتياج مي‌باشد. براي اندازه‌گيري شباهت واترمارك‌هاي استخراج‌شده و اصلي، از هم‌بستگي نرماليزه استفاده مي‌شود. با استفاده از شبيه‌سازي نشان داده شده است كه اين روش نسبت به انواع مختلف حملات نظير افزودن نويز، فيلترينگ پايين‌گذر، فشرده‌سازي، برش، تغيير ابعاد و تعديل هيستوگرام مقاوم مي‌باشد. مقايسه اين روش با برخي از روش‌هاي مطرح موجود بيانگر عملكرد بهتر اين روش مي‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - طراحي، تجزيه و تحليل يک سيستم مخابراتي براي ارسال امن سيگنال صحبت در كانال چندمسيري زير آب در خليج فارس
        حميدرضا بخشي حسين شهبازي
        سيستم‌هاي مخابراتي بي‌سيم در زير آب داراي كاربرد‌هاي متعددي نظير كنترل از راه دور در عمليات حفاري چاه‌‌هاي نفت‌، جمع‌آوري اطلاعات ذخيره‌شده در پايگاه‌‌هاي اطلاعاتي در اعماق آب‌، ارسال اطلاعات سيگنال صحبت بين زيردريايي‌ها و غواص‌ها و عمليات اكتشاف و نقشه‌برداري از بستر ا چکیده کامل
        سيستم‌هاي مخابراتي بي‌سيم در زير آب داراي كاربرد‌هاي متعددي نظير كنترل از راه دور در عمليات حفاري چاه‌‌هاي نفت‌، جمع‌آوري اطلاعات ذخيره‌شده در پايگاه‌‌هاي اطلاعاتي در اعماق آب‌، ارسال اطلاعات سيگنال صحبت بين زيردريايي‌ها و غواص‌ها و عمليات اكتشاف و نقشه‌برداري از بستر اقيانوس‌ها هستند. در اين مقاله ضمن شبيه‌سازي كانال چندمسيره زير آب در خليج فارس، فرستنده و گيرند‌ه‌اي طراحي شد‌ه‌ است كه براي ارسال امن سيگنال صحبت در پهناي باند كم مناسب هستند. در طراحي گيرنده از سه روش گيرنده RAKE، يكسان‌ساز خطي و يكسان‌ساز غير خطي استفاده شده و نتايج شبيه‌سازي نشان مي‌دهد که گيرنده با ساختار يكسان‌ساز غير خطی دارای بهترين عملکرد است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - یک روش مستقل از تباین برای دودویی‌کردن تصاویر متنی
        مرتضی ولي‌زاده احسان‌اله کبیر
        در اين تحقيق يک روش مستقل از تباین برای دودویی‌کردن تصاویر متنی آسیب‌دیده ارائه می‏شود. این روش به تنظیم پارامتر توسط کاربر نیاز ندارد و برای دودویی‌کردن تصاویر متنی با آسیب‏های تباین کم و غیر یکنواختی روشنایی پس‏زمینه و متن مناسب است. آستانه‏یابی با روش ارائه‌شده شامل چکیده کامل
        در اين تحقيق يک روش مستقل از تباین برای دودویی‌کردن تصاویر متنی آسیب‌دیده ارائه می‏شود. این روش به تنظیم پارامتر توسط کاربر نیاز ندارد و برای دودویی‌کردن تصاویر متنی با آسیب‏های تباین کم و غیر یکنواختی روشنایی پس‏زمینه و متن مناسب است. آستانه‏یابی با روش ارائه‌شده شامل سه مرحله است. در مرحله اول، مستقل از تباین متن و پس‏زمینه، قسمت‏های بارز هر یک از حروف با روش بارش باران اصلاح‌شده استخراج می‏شود. الگوریتم بارش باران اصلاح‌شده برای استخراج قسمت‏های بارز حروف طراحی شده است و مشکلات روش بارش باران را شامل نمی‏شود. در مرحله دوم با استفاده از نواحی متنی استخراج‌شده، روشنایی نواحی متنی به‌طور محلی تخمین زده می‏شود. همچنین با توجه به این که در تصاویر متنی تعداد پیکسل‏های متن در مقایسه با پیکسل‏های پس‏زمینه ناچیز است، روشنایی پس‏زمینه با میانگین‏گیری از روشنایی تصویر اصلی به‌طور محلی تخمین زده می‏شود. در مرحله سوم برای هر پیکسل، حد آستانه با استفاده از تخمین روشنایی پس‏زمینه و متن محاسبه می‏شود. این روش آستانه‏یابی به‌طور بصری و کمّی با چهار روش متداول آستانه‏یابی مقایسه شده است و نتایج ارزیابی نشان می‏دهد که روش پیشنهادی برای دودویی‌کردن تصاویر متنی که با دوربین گرفته شده‏اند نسبت به روش‏های متداول برتری دارد و نواحی متنی با تباین کم را به خوبی استخراج می‏کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - پروتکل مسیریابی ترکیبی کارا در شبکه‌های حسگر بی‌سیم زیر آب
        جاوید توکلی ندا مقیم
        شبکه حسگر بي‌سيم زير آب (UWSN) نوعي خاص از شبکه‌هاي حسگر مي‌باشد که در دهه‌هاي گذشته، حوزه عملياتي آن‌ به نقاط زير آبي نيز توسعه يافته است اما اين نوع از شبکه‌ها به دليل عدم حضور GPS (سيستم مکان‌يابي سراسري) چالش‌هاي بسياري دارند. اين شبکه‌ها با محدوديت‌هايي از قبيل تأ چکیده کامل
        شبکه حسگر بي‌سيم زير آب (UWSN) نوعي خاص از شبکه‌هاي حسگر مي‌باشد که در دهه‌هاي گذشته، حوزه عملياتي آن‌ به نقاط زير آبي نيز توسعه يافته است اما اين نوع از شبکه‌ها به دليل عدم حضور GPS (سيستم مکان‌يابي سراسري) چالش‌هاي بسياري دارند. اين شبکه‌ها با محدوديت‌هايي از قبيل تأخير انتشار زياد، پهناي باند کم، نرخ خطاي بيتي بالا، جابه‌جايي، حافظه و باتري محدود، محققان را با چالش‌هاي فراواني روبه‌رو ساخته‌اند. در مقايسه با شبکه‌هاي حسگر زميني، حسگرها در شبکه‌هاي بي‌سيم زير آب به سبب استفاده از تکنولوژي صوتي در ارتباطات، انرژي بيشتري مصرف مي‌کنند. انگيزه اين پژوهش پيشنهاد يک الگوريتم مسيريابي براي محيط‌هاي سيستمي زير آبي با انرژي محدود مي‌باشد. گره‌هاي حسگر واقع‌شده در بستر دريا نمي‌توانند به طور مستقيم با گره‌هاي نزديک سطح ارتباط برقرار کنند، بنابراين نيازمند ارتباطات چندگامي مهياشده با طرح مسيريابي مناسب مي‌باشند. در شبکه‌هاي حسگر بي‌سيم، خوشه‌بندي گره روشي رايج براي سازماندهي ترافيک داده و کاهش ارتباطات درون شبکه‌اي همراه با بهبود قابليت مقياس‌پذيري و بهبود توازن بار به همراه کمينه‌کردن مصرف انرژي کلي سيستم مي‌باشد. بنابراين در اين مقاله يک پروتکل مسيريابي خوشه‌بندي فازي همراه با تکنيک تجميع داده با مصرف انرژي متعادل براي UWSNها پيشنهاد مي‌شود. نتايج شبيه‌سازي نشان مي‌دهد که در پروتکل پيشنهادي توزيع مصرف انرژي در شبکه به طور يکنواخت بوده، از متوسط مصرف انرژي و تعداد بسته‌هاي مسيريابي کاسته شده و در نهايت باعث بهبود در نرخ تحويل بسته و گذردهی نسبت به الگوريتم‌های DABC و IDACB شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - تشخیص و بازیابی تصاویر تحت حملات با نرخ دستکاری بالا
        فرانک توحیدی محمدرضا هوشمنداصل
        در سال‌های اخیر با رشد روزافزون فناوری‌های دیجیتال، نسخه‌برداری ‏عکس‌های دیجیتال و حتی تغییر آنها بدون افت کیفیت و ‏با هزینه اندک امکان‌‏پذیر شده است. نهان‌نگاری، یکی از روش‌های موفق تشخیص دستکاری و حتی ‏بازیابی داده‌های اصلی ‏می‌باشد؛ ولی هنوز مشکلات زیادی برای ارائه ی چکیده کامل
        در سال‌های اخیر با رشد روزافزون فناوری‌های دیجیتال، نسخه‌برداری ‏عکس‌های دیجیتال و حتی تغییر آنها بدون افت کیفیت و ‏با هزینه اندک امکان‌‏پذیر شده است. نهان‌نگاری، یکی از روش‌های موفق تشخیص دستکاری و حتی ‏بازیابی داده‌های اصلی ‏می‌باشد؛ ولی هنوز مشکلات زیادی برای ارائه یک نهان‌نگار مناسب که قادر به تشخیص و بازیابی هر نوع دستکاری باشد، وجود ‏‏دارد. این مشکلات خصوصاً در مواردی که حملات خاص دستکاری با نرخ بالا ‏صورت می‌گیرد حادتر خواهد بود. در این مقاله ‏یک روش نهان‌نگار معرفی ‏شده که نه‌تنها قادر به تشخیص هر گونه دستکاری است، بلکه در ‏نرخ‌های بالای ‏دستکاری نیز می‌تواند داده‌های اصلی را با کیفیت بالا بازیابی کند. ‏در این مقاله برای تشخیص دستکاری از تجزیه به مؤلفه‌های ‏تکین (SVD) ‏استفاده می‌شود. همچنین نهان‌نگار برای بازیابی داده‌های از دست رفته از روش ‏مبتنی بر OIBTC استفاده ‏می‌کند. این مقاله روشی کارا برای افزایش ‏حساسیت تشخیص و در عین حال افزایش مقاومت نهان‌نگار برای بازیابی ارائه ‏‏می‌دهد. نتایج به‌دست‌آمده برتری روش پیشنهادشده را نسبت به روش‌های ‏اخیر ثابت می‌کنند.‏ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - حذف نفت از آب‌های آلوده به آن توسط جاذب های مقرون به صرفه
        زهرا ضمیرایی
        آلودگی‌هـاي نفتـی تــاثیـر مهمـی روي گیاهــان و حیوانـات دریـایی، جزایـر مرجـانی، مـاهیگیري، سـواحل، سـلامت انسـان و صـنعت توریسـم دارد. بنابراین بازیابی مواد نفتی یا جلوگیری از نشت آنها و همچنین حذف آنها از آب‌های آلوده اهمیت بسیار بالایی دارد. در این زمینه روش‌های مخت چکیده کامل
        آلودگی‌هـاي نفتـی تــاثیـر مهمـی روي گیاهــان و حیوانـات دریـایی، جزایـر مرجـانی، مـاهیگیري، سـواحل، سـلامت انسـان و صـنعت توریسـم دارد. بنابراین بازیابی مواد نفتی یا جلوگیری از نشت آنها و همچنین حذف آنها از آب‌های آلوده اهمیت بسیار بالایی دارد. در این زمینه روش‌های مختلفی برای حذف و بازیابی نفت وجود دارد، از جمله این روش‌ها می‌توان روش‌های فیزیکی، مکانیکی، بیولوژیکی و فوتوشیمیایی، فیلتراسیون و از همه پرکاربردتر روش‌های جذبی را نام برد. انتخاب یک جاذب آبگریز مناسب از لحاظ اقتصادی باید قابلیت دسترستی راحتی داشته باشد، گران قیمت نباشد و همچنین در دسته‌بندی مواد خطرناک قرار نگیرد. ماده اولیه جاذب می تواند آلی یا غیرآلی باشد. مواد آلی معمولا شامل: گیاهان، جانوران و یا دیگر ترکیبات با میزان کربن بالا هستند ( مانند پسماند های میوجات، پوسته برنج، ماکروجلبک ها، جلبک ها، کراتین و...). همچنین امکان بکارگیری از ترکیبات آلی تولید شده در صنایع مانند: صنایع نفتی و کودسازی نیز وجود دارد. ترکیبات غیرآلی بکارگرفته شده بعنوان جاذب نیز معمولا موادی مانند: خاک، رس، لای، زئولیت، مواد معدنی، اکسید های فلزی و هیدروکسید می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - تغليظ لجن تصفيه خانه بهداشتي شركت ايران¬خودرو با استفاده از راكتور كاويتاسيون پلاسمايي
        ليلي معصومي قلعه علي صيادي ملكامي امیر  امامی نعيمه  شيراكبري جواد مدبر مجيد جواديان سرچشمه
        به منظور متراكم سازي لجن هاي بهداشتي معمولا از دو نوع دستگاه آبگيري تكميلي سانتريفيوژ و اسكروپرس استفاده مي شود. در اين مقاله به منظور افزايش راندمان و رطوبت گيري حداكثر در مرحله نهايي تصفيه خانه از راكتور كاويتاسيون پلاسمايي استفاده شد. نمونه ورودي سيستم مورد بررسي، لج چکیده کامل
        به منظور متراكم سازي لجن هاي بهداشتي معمولا از دو نوع دستگاه آبگيري تكميلي سانتريفيوژ و اسكروپرس استفاده مي شود. در اين مقاله به منظور افزايش راندمان و رطوبت گيري حداكثر در مرحله نهايي تصفيه خانه از راكتور كاويتاسيون پلاسمايي استفاده شد. نمونه ورودي سيستم مورد بررسي، لجن خروجي فرآيند تصفيه خانه فاضلاب بهداشتي شركت ايران خودرو پس از ورود به حوض هاضم و ماند يك ساعت است. با استفاده از راكتور كاويتاسيون پلاسمايي توسط ركتيفاير، ولتاژ 50 ولت و جريان 110 آمپر به 5 الكترود آهني موجود در مخزن راكتور كاويتاسيون به حجم 1 متر مكعب اعمال شده و نمونه طي مدت 8 روز و هر روز به مدت زمان 8 ساعت تست شد. سپس تاثير حضور راكتور كاويتاسيون بر روي ميزان درصد ماده خشك در مقايسه با زماني كه سيستم سانتريفيوژ و مولتي ديسك اسكرو پرس به تنهايي استفاده مي شد مورد بررسي قرار گرفت. بر اساس نتايج صنعتي و آزمايشگاهي، كاهش بيش از ٨٠ درصد حجم لجن مرطوب روزانه (تبديل ١٠٠ مترمكعب لجن دفعي روزانه به حدود ٢٠ مترمكعب) مشاهده شد. همچنين،COD آب خروجي از مخزن نهايي كاويتاسيون كمتر از 200 ميليگرم بر ليتر بود، به علاوه، ميزان كدورت پس از تصفيه با گذشتن از فيلتر هاي شني در مراحل نهايي به زير 50 NTU رسيد كه اين ميزان قابليت استفاده در مصارف آبياري و كشاورزي را دارد . استفاده از راكتور كاويتاسيون پلاسمايي در كاهش زمان ته نشيني و حجم نهايي لجن مرطوب تاثيرگذار بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - مکان یابی جمع آوری آب باران با استفاده از روش های رگرسیون چند متغیره بر پایه GIS (مطالعه موردی حوزه آبخیز تجره)
        مریم   آقائی سیامک  دخانی ابراهیم  امیدوار
        كمبود آب در مناطق خشك، بحراني جدي است مهم ترين مرحله در بكارگيري سامانه هاي جمع آوري باران، مكان يابي عرصه هاي مناسب است. در این تحقیق از سه روش مدل رگرسیون چندمتغیره و GIS برای مکانیابی روش جمع آوری آب باران به شیوه درجا و غیر درجا در حوزه آبخیز تجره استفاده شده است. د چکیده کامل
        كمبود آب در مناطق خشك، بحراني جدي است مهم ترين مرحله در بكارگيري سامانه هاي جمع آوري باران، مكان يابي عرصه هاي مناسب است. در این تحقیق از سه روش مدل رگرسیون چندمتغیره و GIS برای مکانیابی روش جمع آوری آب باران به شیوه درجا و غیر درجا در حوزه آبخیز تجره استفاده شده است. در این مطالعه تاج پوشش، لاشبرگ، سنگ و سنگ ریزه، خاک لخت، CN، بارش، شیب و عمق خاک به عنوان متغیر مستقل و نفوذ در جمع آوری آب باران درجا و دبی حداکثر لحظه ای برای روش جمع آوری آب باران غیر درجا به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. از مدل رگرسیون چند متغیره از روش گام به گام ، روش حذف پس رو، و پیش رو استفاده شده است. و از روش گام به گام استاندارد، روش حذف پسرو ، روش گام به گام در جمع آوری آب باران غیردرجا استفاده شده است. نتایج نهایی با تطبیق نتایج تحقیقات گذشته نشان می دهد در جمع آوری آب باران درجا، روش گام به گام و در بین لایه ها لایه هایCN، خاک، درصد سنگ و سنگ ریزه، و در جمع آوری آب باران غیر درجا روش رگرسیون گام به گام استاندارد و در بین لایه ها درصد لاشبرگ، درصد تاج پوشش، CN، شیب، درصد سنگ و سنگریزه، میزان بارندگی، درصد خاک لخت و عمق خاک در معادله با اهمیت شناخته شده است. در نهایت درجه اهمیت سایت های جمع آوری باران به چهار کلاس بسیارخوب، خوب، متوسط و ضعیف تقسیم شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - بهبود روش LET وبه کار گیری آن در مدل سازی منحنی های تراوائی نسبی سنگ یکی از مخازن هیدرو کربوری کشور
        غلامرضا  بشیری
        دوروش برای تخمین سنگ وسیال در جریان چند فازی وجود دارد . یکی تعیین خواص سیال چند فازی توسط داده های آزمایشگاهی ودیگری ارائه توابع تحلیلی براب تعیین فشار موئینگی وتراوایی نسبی می باشد . ضروری است که این توابع از درجه آزادی کافی برخوردار باشند تا بتوانند داده های اندازه گ چکیده کامل
        دوروش برای تخمین سنگ وسیال در جریان چند فازی وجود دارد . یکی تعیین خواص سیال چند فازی توسط داده های آزمایشگاهی ودیگری ارائه توابع تحلیلی براب تعیین فشار موئینگی وتراوایی نسبی می باشد . ضروری است که این توابع از درجه آزادی کافی برخوردار باشند تا بتوانند داده های اندازه گیری شده را در عین راحتی وقابل فهم بودن تععین نمایند .مدل های مختلفی از جمله مدل کوری ، بروکس –کوری،لی-پورسل،بوردین و....برای محاسبه تراوائی نسبی از روی داده های روتین مخزن موجود می باشد .برخی از این مد لها در محدوده های خاص دارای حساسیت بوده ودر برخی از نواحی دیگر جواب های پایداری ارائه نداده وقابل اطمینان نیستند .در تحقیقات اخیر یک رابطه تحلیلی 3پارامتری انعطاف پذیر برای تخمین تراوائی نسبی پیشنهاد شده است .مدل سازی نتایج آزمایشات تراوایی نسبی در حالت ناپایدار اغلب توسط روابط مورد استفاده مانند رابطه کوری را سخت می نماید .روابط جدید قسمت های مختلف منحنی های تراوائی نسبی را تحت تاثیر قرار داده ودر نتیجه رفتار مختلف در کل محدوده اشباع تعیین می گردد .روابط بهبود یافته با انجام آزمایشات حالت ناپایدار بر روی مغزه ها ی بدست آمده از یکی از میادین جنوب کشور در شرایط مخزن آزموده شده ودقت آن اثبات شده است .نتایج مطالعه نشان می دهد که رابطه منطقی بین داده های اساسی سنگ مخزن وپارامتر های تطابق وجود دارد .به منظور مدل سازی منحنی های تراوائی نسی ، منحنی تغییرات پارامتر های تطابق در مقابل داده ای اساسی سنگ مخزن از جمله تراوائی وتخلخل رسم ورابطه ای منطقی بین این مقادیر بدست می آید .سپس با دانستن رابطه ومقادیر تخلخل با تراوائی میتوان منحنی تراوائی نسبی مربوط به آن را تعیین نمود . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - ارزیابی پترو فیزیکی وتعیین گونه های مخزنی عضو غار در میدان نفتی ابوذر خلیج فارس
        مهرناز نصیری محمدرضا رجلی نوده
        مطالعه به منظور ارزیابی پترو فیزیکی افق غار به روش مولتی مین توسط نرم افزار تخصصی پترو فیزیک ،Geogle6.6،در پنج حلقه از چاه های میدان ابوذر با استفاده از نمودار های چاه پیمائی نظیر نگار های نوترون ،چگالی ،صوتی ،گاما،مقاومت واثر جذب فتو الکتریک انجام گرفته که منجر به تعیی چکیده کامل
        مطالعه به منظور ارزیابی پترو فیزیکی افق غار به روش مولتی مین توسط نرم افزار تخصصی پترو فیزیک ،Geogle6.6،در پنج حلقه از چاه های میدان ابوذر با استفاده از نمودار های چاه پیمائی نظیر نگار های نوترون ،چگالی ،صوتی ،گاما،مقاومت واثر جذب فتو الکتریک انجام گرفته که منجر به تعیین خواص پترو فیزیکی مخزن شامل دو دسته پارامتر های کمی :تخلخل ،حجم شیل ،حجم آب،نفت موجود در فضا های خالی وپارامتر های کیفی : ترکیب سنگ شناسی ،نوع یا انواع کانی های رسی شده است .پس از آنالیز نهائی چاه ها افق غار به سه زون A,B,C تفکیک شده وسه میان لایه ی شیلی در اکثر چاه ها قابل ردیابی بود .با تععین حدود برش(cut off) بر اساس حجم ذخیره ی غیر اقتصادی OIP<5%)) با استفاده از نمودار های طراحی شده در نرم افزار Excel پارامتر های پترو فیزیکی به صورت زون به زون تعیین شد وبر حسب Net/Gross بدست آمده بهترین زون از لحاظ استعداد مخزنی تعیین شد .در آخر با استفاده از روش الگوریتم خوشه سازی ،گونه های مخزنی بر اساس سه گروه از ویژگی ها ،یک گروه شامل لاگ چگالی ،نوترون گاماری ،یک گروه شامل حجم شیل ،اشباع آب ،تخلخل وگروه نهائی تلفیقی از شش ویژگی ذکر شده در بالا به دست آمدکه این رخساره های مخزنی به ترتیب کیفیت مخزنی ذکر شدند وتاییدی بر خصوصیات مخزنی به دست آمده در ارزیابی پترو فیزیکی می باشد .سنگ شناسی کلی این مخزن در بخش بالائی ماسه روان (Loose sand) است ودر بخش های پائینی این ماسه ها توسط سیمان کربناته به همدیگر متصل می گردند،به طور کلی حجم کانی رسی محاسبه شده در بخش تولیدی بسیار پائین می باشد ولی این بخش های تولیدی توسط لایه های نازک رسی از همدیگر جدا می شوند .با توجه به ماهیت سنگ شناسی تخریبی ،نوع کانی رسی در لایه های رسی با کانی مشاهده شده در بخش مخزنی یکسان نیست .تخلخل کل وتخلخل موثر تقریبا در بیشتر نقاط با هم برابرندکه این به علت پایین بودن حجم شیل است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - تخمين اشباع آب سازندي با استفاده از رگرسيون قطعه‌اي غيرخطي، آناليز خوشه‌اي و روش شبيه سازي مونت کارلو در يکي از مخازن هيدروکربوري جنوب غربي ايران
        هادی فتاحی زهر ورمزیاری مصطفی  یوسفی راد
        تخمين اشباع آب سازندي با استفاده از داده‌هاي چاه‌نگاري، يک روش‌ مهم برای اکتشاف نفت و تعيين ويژگي‌هاي مخزن به حساب مي‌آيد که شبيه‌سازي و تخمين اين پارامتر را امري اجتناب ناپذير مي‌کند. در اين پژوهش در گام نخست براي ايجاد يک مدل و تخمين اشباع آب سازندي از ترکيب آنال چکیده کامل
        تخمين اشباع آب سازندي با استفاده از داده‌هاي چاه‌نگاري، يک روش‌ مهم برای اکتشاف نفت و تعيين ويژگي‌هاي مخزن به حساب مي‌آيد که شبيه‌سازي و تخمين اين پارامتر را امري اجتناب ناپذير مي‌کند. در اين پژوهش در گام نخست براي ايجاد يک مدل و تخمين اشباع آب سازندي از ترکيب آناليز خوشه‌اي با رگرسيون قطعهاي غيرخطي بهره گرفته شده است. در مرحله‌ي بعد به کمک مدل ايجاد شده و روش شبيه سازي مونت کارلو، مقادير اشباع آب سازندي شبيه‌سازي شده است. براي اين کار از بانک اطلاعاتي مجموعه داده‌هاي تصحيح شده در ميدان نفتي مارون استفاده شده است. نتايج بدست آمده از ترکيب آناليز خوشه‌اي با رگرسيون قطعهاي غيرخطي و شبيه‌ساري مونت کارلو نشان از دقت و کارايي قابل قبول اين شبيه‌سازي را مي‌دهد، به طوري که ميانگين مقادير اشباع آب سازندي در مدلسازي با مقادير اندازه‌گيري شده در آزمايشگاه بسيار به هم نزديک مي‌باشند. بعلاوه در اين تحقيق از آناليز حساسيت جهت تعيين موثرترين پارامتر ورودي، در تعيين اشباع آب سازندي استفاده شده است. بر اساس نتايج بدست آمده تاثيرگذارترين متغير در تخمين درجه اشباع آب لاگ چگالي ميباشد. لازم به ذکر است که نتايج اين پژوهش تنها براي منطقه مورد مطالعه صادق است و براي ساير مناطق تنها استفاده از متودولوژي اين پژوهش توصيه مي‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - افزايش حجم و شوري آبهاي توليدي چاههاي نفت و گاز، مطالعه موردي: مخزن گازي مزدوران
        رحیم باقری مهدی میری فرشید  خبیری محمدرضا  اخلاقی
        توليد نفت و گاز در ميادين نفتي و گازي همراه با توليد آب ((Produced Water مي باشد. اکثر مخازن در ابتداي توليد، حاوي آب توليدي شيرين بوده که با گذر زمان و افزايش برداشت و افت فشار، شوري آب توليدي افزايش يافته است. توليد آب شور باعث ايجاد خوردگي و گرفتگي در تاسيسات سرچاهي چکیده کامل
        توليد نفت و گاز در ميادين نفتي و گازي همراه با توليد آب ((Produced Water مي باشد. اکثر مخازن در ابتداي توليد، حاوي آب توليدي شيرين بوده که با گذر زمان و افزايش برداشت و افت فشار، شوري آب توليدي افزايش يافته است. توليد آب شور باعث ايجاد خوردگي و گرفتگي در تاسيسات سرچاهي و در نتيجه کاهش توليد گاز مي‌گردد. منشايابي اين پديده به منظور ارائه راهکار مناسب جهت کم کردن شوري امري ضروري است. ميدان گازي خانگيران واقع در شمال شرق ايران داراي دو سازند گازي مجزاي مزدوران در پايين و شوريجه در قسمت بالاتر مي باشد. نمونه آب توليدي سرچاهي از چاههاي شور و شيرين در مخزن مزدوران و 2 نمونه درون چاهي از آبران زير مخزن (عمق حدود 3 کيلومتري) جهت مقايسه و آناليزهاي مختلف گرفته شد. مخزن مزدوران داراي دو مشکل عمده شوري بالاي آب توليدي و همچنين حجم آب توليدي زياد بوده که در برخي از چاهها باعث مرگ آنها شده است. نتايج نشان داد که دو نمونه عمقي آبران رفتار متفاوتي نشان مي دهند. بطوريکه نمونه عمقي شماره 17 که در ارتفاع بالاتري از نمونه شماره 13 گرفته شده است، منشا انحلال نمک را نشان داده است، در حاليکه نمونه 13، منشا آب درياي قديمي تبخير شده را نشان مي دهد. بنابراين در مخزن خانگيران، آبرانهاي مختلفي وجود دارد که مي توانند هر کدام منشا احتمالي آبهاي توليدي سرچاهي باشند. نمونه هاي آب توليدي سرچاهي شور رفتاري مشابه با آبران شماره 13 را نشان دادند. منشا آب توليدي شيرين نيز حاصل ميعان بخارات آب موجود در مخزن در طي توليد است. بنابراين آبهاي توليدي شور سرچاهي حاصل اختلاط آب شورابه با ترکيب مشابه آبران شماره 13 با آب شيرين مانند بخار آب مايع شده موجود در مخزن مي باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - حذف سرب با نانو ساختارهای آلی فلزی آهن و بنزن تری کربوکسیلات از محلول آبی
        رضا  علیزاده
        فلزات سنگین به‌طور شیمیایی تخریب نمی‌شوند به‌منظور جلوگیری از ورود و انباشته شدن این آلاینده سمی همراه با پساب کارخانه‌ها به محیط زیست تاکنون روش‌های مختلفی بکارگیری شده است، ولی یافتن روش‌های نوین با کارایی بیشتر در این حوزه ضروری است. در این تحقیق دسته نوینی از ترکیبا چکیده کامل
        فلزات سنگین به‌طور شیمیایی تخریب نمی‌شوند به‌منظور جلوگیری از ورود و انباشته شدن این آلاینده سمی همراه با پساب کارخانه‌ها به محیط زیست تاکنون روش‌های مختلفی بکارگیری شده است، ولی یافتن روش‌های نوین با کارایی بیشتر در این حوزه ضروری است. در این تحقیق دسته نوینی از ترکیبات موسوم به مواد آلی فلزی برای حذف سرب پساب صنعتی مورد استفاده قرار گرفته است. این مواد آلی فلزی، حاوی آهن و بنزن تری کربوکسیلات است. برای شناسایی مشخصات این مواد از تصاویر میکروسکوپ الکترونی و هم‌دماهای جذب و واجذب نیتروژن استفاده شده است. جهت تعیین شرایط بهینه به‌کارگیری این مواد در حذف سرب از پساب، اثر پارامترهای: زمان (10-120دقیقه)، مقدار جاذب (5/0-2/0میلی‌گرم بر لیتر)، (pH (5/12-5/3 و درجه حرارت (10-75سانتیگراد) بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که ترکیب MIL-100Fe)) دارای کارایی بهتری نسبت به دیگر مواد این تحقیق بوده و حذف کامل سرب با غلظت اولیه mg/l10 و با دوز جاذب mg/l25/0، در دمای 50 درجه سانتیگراد، 4/3 pH= و زمان تماس 120 دقیقه حاصل شد. ویژگی های دیگر این ماده در حذف سرب پساب صنعتی مانند: خواص مغناطیسی، قابلیت استفاده مجدد در پنج دوره متوالی، سطح وسیع، هزینه پائین، راندمان بالا و بکارگیری آسان، آن را گزینه ایده‌آلی برای استفاده در مقیاس گسترده ساخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - تأثیر حفاظت از آب و مدیریت کاهش ضایعات بر افزایش وفاداری مشتریان در صنعت هتلداری
        مهدی  دهقانی سلطانی مریم مصباحی شکریه  طاهری زهرا  اکبری
        امروزه توسعه صنعت گردشگری موجب اثرات مثبت (ایجاد اشتغال و زیباسازی محیط زیست) یا منفی (آلودگی آب و هوا و تخریب اکوسیستم) شده است. افزایش آگاهی از اثرات زیست محیطی گردشگری نشانه تغییر نگرش نسبت به محیط زیست است که طی دهه های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. در نتیجه هدف از چکیده کامل
        امروزه توسعه صنعت گردشگری موجب اثرات مثبت (ایجاد اشتغال و زیباسازی محیط زیست) یا منفی (آلودگی آب و هوا و تخریب اکوسیستم) شده است. افزایش آگاهی از اثرات زیست محیطی گردشگری نشانه تغییر نگرش نسبت به محیط زیست است که طی دهه های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. در نتیجه هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر حفاظت از آب و مدیریت کاهش ضایعات بر افزایش وفاداری مشتریان با تبیین نقش ارزش های لذت جویانه در صنعت هتلداری می باشد. جامعه آماری در این پژوهش مشتریان هتل های چهار و پنج ستاره در شهر تهران بود. برای به دست آوردن حجم نمونه از روش نمونه گیری در دسترس و فرمول کوکران استفاده گردید و برای جمع آوری داده ها نیز پرسشنامه استاندارد بکار برده شد که روایی آن از طریق روایی صوری و پایایی آن نیز با آلفای کرونباخ محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است.یافته-ها نشان می دهد که رویه حفاظت از آب و کاهش ضایعات تأثیر مثبت معناداری بر ارزش های لذت جویانه و وفاداری مشتریان دارد. همچنین ارزش های لذت جویانه تأثیر معناداری روی وفاداری مشتریان دارد. علاوه بر این، یافته‎ها موید این است که رویه حفاظت از آب و کاهش ضایعاتاز طریق ارزش های لذت جویانهبر وفاداری مشتریان تأثیر مثبت معناداری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - بررسی حوزه‌های آبریز در ساختار ابنیه فنی در حاشیه مسیر راه‌های روستایی نمونه موردی: شهرستان بویراحمد
        امید  فتحی علی آرام
        بررسی جامع حوضه های آبریز از نظر هیدروموفولوژی یک راه حل اساسی برای مدیریت اکوسیستم است که منجربه حفاظت بهتر منابع طبیعی خواهد شد تغییرات کاربری اراضی و نوسانات اقلیمی از جمله عواملی هستند که بر چرخه طبیعی آب در اکوسیستم اثر می گذراند. شیب دامنه هاو طبقه بندی آنها ، شی چکیده کامل
        بررسی جامع حوضه های آبریز از نظر هیدروموفولوژی یک راه حل اساسی برای مدیریت اکوسیستم است که منجربه حفاظت بهتر منابع طبیعی خواهد شد تغییرات کاربری اراضی و نوسانات اقلیمی از جمله عواملی هستند که بر چرخه طبیعی آب در اکوسیستم اثر می گذراند. شیب دامنه هاو طبقه بندی آنها ، شیب بستر، پوشش گیاهی، نوع و شکل زمین و نوع محصول کاشت شده در زمین، رژیم های جریانی و یا نحوه جریان رژیم قشری، رژیم عمقی، رژیم دائمی و فصلی، لیتوژی و ضخامت سازنده ها و نوع سازنده و روان آبهای موجود در یک حوضه به همراه شکل حوضه از جمله مواردی هستند که در ساختار ابنیه فنی در حاشیه مسیر راه‌های روستایی مورد مطالعه قرار می گیرند. در این پژوهش نقشه های مختلف زمین شناسی، توپوگرافی، ژئومورفولوژی، هیدرولوژی و ابزارآلات برداشت میدانی از قبیل دوربین عکاسی و فیلمبرداری، کامپیوتر و دانش GIS جهت تهیه نقشه های مورد نیاز از اطلاعات پایه ضروری می باشد. با توجه به داده های تحقیق می توان نتیجه گرفت که جاده هاي مواصلاتی نقش مهمي در توسعه مراکز جمعیتی واقع در دل کوهستان هاي شهرستان بویراحمد دارند. جاده های اصلی و فرعی روستايي مورد مطالعه ، از جمله اين راه هاست که اهالي این شهرستان نيز به ترميم و بهسازي آن علاقه مند هستند، ولي بايد در نظر داشت که بي توجهي به تأثيرات بعدي مي تواند ما را به همان پارادايمي که از طريق قطع جنگل ها يا فعاليت هاي نابجاي کشاورزي و دامداري دچار شديم ، گرفتار کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - تأویل آيه 82 سوره اسراء در رابطه با دعا و درمان
        فرزانه  مفتون
        و نُنَزِّلُ مِن الْقُرآن ماهُوَ شِفاء وَ رَحمةً لِلْموُمنين(1) و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است براى مؤمنان، نازل می كنيم قرآن حكيم كلام وحي و معجزه حضرت محمد(ص) مي‌باشد. در طب سنتي ايران پزشك، حكيم ناميده مي‌شد. او كه حكمت الهي مي‌دانست، دعا و دارو را براي بهبود بيمارش چکیده کامل
        و نُنَزِّلُ مِن الْقُرآن ماهُوَ شِفاء وَ رَحمةً لِلْموُمنين(1) و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است براى مؤمنان، نازل می كنيم قرآن حكيم كلام وحي و معجزه حضرت محمد(ص) مي‌باشد. در طب سنتي ايران پزشك، حكيم ناميده مي‌شد. او كه حكمت الهي مي‌دانست، دعا و دارو را براي بهبود بيمارش ادغام مي‌نمود به اين صورت كه پس از تجويز نسخه دست بر سر بيمار مي‌گذاشت و در دل دعا مي‌خواند دعايي كه عبارت از آيات و اذكار قرآن مجيد بود. مي‌دانيم آيات و احاديث اسلامي گنجينه‌اي عظيم از دستورهای مربوط به دعا و شفاست. دعادرماني در طب سنتي ما چهار ركن اساسي دارد: 1. خواندن دعا با گذاردن دست بر سر بيمار 2. تعويذ (دعاي مكتوب) 3. انتقال دعا به آب يا مواد خوراكي 4. دعا از راه دور محققي ژاپني به نام دكتر ايموتو در گزارش خود كه به صورت چهار جلد كتاب منتشر نموده مي‌گويد: آب قابليت نسخه‌برداري و حفظ اطلاعات دارد. آب اطلاعات را ضبط مي‌كند و همچنان كه در سراسر كره خاكي مي‌چرخد اطلاعات را پخش مي‌كند. آنگاه كه صوت ايجاد مي‌شود شنونده‌اي خبره وجود دارد كه صدا را دريافت مي‌كند وقتي نوشته‌اي به آب نشان داده مي شود، آب آن را به صورت ارتعاش دريافت مي‌كند و پيام را با شكل بخصوص ارائه مي‌دهد. اكنون ديگر آب صرفاً ماده نيست بلكه نيروي با ابهت حيات است. آيا نظرات او يكي از تحليلات آيه 30 سوره انبياء نيست: «وَجَعلنْا مِن الْماء كُل شيء حَي» اين دانشمند كه بخشي از تحقيقات خود را به آيه‌هايي از قرآن مجيد اختصاص داده مي‌گويد زيباترين و موزون‌ترين كريستال ها را در تصوير برداري از امواج قرآن دريافت كرده است. نتايج تكميلي و مشابه در مطالعات ساير پژوهشگران نظير «وستوم روي و حميده بي‌طرف نشان داده شده است». اگر سلامت را نوعي نظم در دستگاه‌هاي مختلف بدن تعبير كنيم، مسلماً بيماري ضد آن يعني اغتشاش و بي‌نظمي است. در اين جا اين سوال مطرح مي‌شود كه اگر دعا نظم دارد آيا نمي‌توان توجيه كرد كه موج دعا بي‌نظمي بيماري ها را جايگزين مي‌كند؛ زيرا بيش از 70 درصد محتويات جسم انسان آب است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - رویکردی نظری و عملی به هنر تصويرآفرینی قرآن برای آموزش روستاييان
        منصور شاه ولی
        ورود به دوران فراصنعتي، رو شهای يادگير ي اثربخش را مي طلبد که این مهم براي جوامع روستايي اهميت به مراتب بيشتري دارد. ترويج کشاورزي نقشي اساسي برای طراحي چنين رو شهايي دارد تا آنان را به فراگيري بيشتر مشتاق سازد. بکارگيري هنر از جمله تصويرآفرینی مي تواند تحقق اين مهم را چکیده کامل
        ورود به دوران فراصنعتي، رو شهای يادگير ي اثربخش را مي طلبد که این مهم براي جوامع روستايي اهميت به مراتب بيشتري دارد. ترويج کشاورزي نقشي اساسي برای طراحي چنين رو شهايي دارد تا آنان را به فراگيري بيشتر مشتاق سازد. بکارگيري هنر از جمله تصويرآفرینی مي تواند تحقق اين مهم را ممکن سازد زیرا نفوذ سريعتر و عميق تر را فراهم مي آورد. از جلو ه هاي باشكوه قرآن نيز آن است كه بسياري از پديد ه ها و معارف را در قالب تصاوير زيباي هنري، می آفریند که از مزيتهاي آن، دميدن روح حيات و حركت در پديد ه ها و معاني، تأثيرگذاري عميق بر دلها، انتقال معاني بسيار در قالب الفاظ اندك )ايجاز( و برانگيختن قواي حسي در راستاي اقناع عقلي است. آموزش جنبه هاي فني و تخصصي كشاورزي به همراه اين هنر، نه تنها یادگیری کشاورزان آسا نتر، بلکه آنان با فرهنگ قرآني نیز آشنا می شوند. اين تحقيق با بررسي کارکرد هنر تصويرآفریني قرآن در آموزش روستاييان نشان داد که در ايجاد ارتباط مناسب با مخاطبان، آموزشگر را ياري رسانده و تغييرات مطلوب در نگرش مخاطبان، نسبت به آب و رو شهاي ذخيره سازي آن و همچنین ويژگي هاي قرآني مورد نظر را در آنان ايجاد کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - قواعد حاکم بر بهره‌برداری از منابع آبی در مخاصمات مسلحانه
        ابراهيم  رحماني سيدداود  آقايي سيامك  مؤذني
        اثرگذاري انسان بر محيط پيراموني خود به حدي رسيده كه ماهيت و اهميت جهاني يافته و بقاي نسل انسان و سلامت او به وجود محیط‌زیست سالم و پاك منوط شده است. مأموریت بنيادين سازمان ملل، حفظ نسل‌های آينده از مخاصمه و هدف اصلي يونسكو نيز یاری‌رسانی به‌منظور حفظ صلح و امنيت به‌واسط چکیده کامل
        اثرگذاري انسان بر محيط پيراموني خود به حدي رسيده كه ماهيت و اهميت جهاني يافته و بقاي نسل انسان و سلامت او به وجود محیط‌زیست سالم و پاك منوط شده است. مأموریت بنيادين سازمان ملل، حفظ نسل‌های آينده از مخاصمه و هدف اصلي يونسكو نيز یاری‌رسانی به‌منظور حفظ صلح و امنيت به‌واسطه توسعه همكاري ميان ملل و با مدد از آموزش و پژوهش علم و فرهنگ عنوان ‌شده است. طي سده اخير، مخاصمات فراگير و متعدد بین‌المللی و غیربین‌المللی، حیاتی‌ترین عنصر خارجي براي دوام حيات نوع بشر در معرض تجاوزات بي‌شمار را هدف قرار داده و بشريت را مشغول خود كرده است. از نخستین روزهاي شکل‌گیری تمدن انساني، مديريت آب چالش اصلي بشر بوده و آب به‌عنوان نخستين منبع حياتي، جوامع انساني و اقتصاد را دچار محدوديت کرده است. در قرن 21 نحوه مديريت و حفاظت از منابع آب (رودخانه‌ها، تأسیسات و آب‌های زيرزميني) به هنگام بروز مخاصمات، همت همگاني را می‌طلبد تا جايي كه مجمع عمومي در جولاي 2010، حقي نوين به ميثاق حقوق بشر با عنوان «حق همگاني دسترسي به آب سالم» اضافه نمود و دهه 2005 تا 2015 را دهه آب و شعار «آب گنج هزاره سوم» اعلام كرده است. هدف از اين مقاله، بررسي اين موضوع است كه آيا حقوق بشردوستانه حاوي اصول و قواعدي هست كه ناظر بر نحوه حمايت و حفاظت از آب در همه انواع آن از قبيل رودخانه‌ها، تأسیسات آبي، منابع زيرزمين و غير است و چگونگي مواجهه نيروهاي نظامی با این ماده حیات‌بخش است؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - قواعد حاکم بر بهره‌برداری از منابع آبی در مخاصمات مسلحانه
        ابراهيم  رحماني سيدداود  آقايي سيامك  مؤذني
        اثرگذاري انسان بر محيط پيراموني خود به حدي رسيده كه ماهيت و اهميت جهاني يافته و بقاي نسل انسان و سلامت او به وجود محیط‌زیست سالم و پاك منوط شده است. مأموریت بنيادين سازمان ملل، حفظ نسل‌های آينده از مخاصمه و هدف اصلي يونسكو نيز یاری‌رسانی به‌منظور حفظ صلح و امنيت به‌واسط چکیده کامل
        اثرگذاري انسان بر محيط پيراموني خود به حدي رسيده كه ماهيت و اهميت جهاني يافته و بقاي نسل انسان و سلامت او به وجود محیط‌زیست سالم و پاك منوط شده است. مأموریت بنيادين سازمان ملل، حفظ نسل‌های آينده از مخاصمه و هدف اصلي يونسكو نيز یاری‌رسانی به‌منظور حفظ صلح و امنيت به‌واسطه توسعه همكاري ميان ملل و با مدد از آموزش و پژوهش علم و فرهنگ عنوان ‌شده است. طي سده اخير، مخاصمات فراگير و متعدد بین‌المللی و غیربین‌المللی، حیاتی‌ترین عنصر خارجي براي دوام حيات نوع بشر در معرض تجاوزات بي‌شمار را هدف قرار داده و بشريت را مشغول خود كرده است. از نخستین روزهاي شکل‌گیری تمدن انساني، مديريت آب چالش اصلي بشر بوده و آب به‌عنوان نخستين منبع حياتي، جوامع انساني و اقتصاد را دچار محدوديت کرده است. در قرن 21 نحوه مديريت و حفاظت از منابع آب (رودخانه‌ها، تأسیسات و آب‌های زيرزميني) به هنگام بروز مخاصمات، همت همگاني را می‌طلبد تا جايي كه مجمع عمومي در جولاي 2010، حقي نوين به ميثاق حقوق بشر با عنوان «حق همگاني دسترسي به آب سالم» اضافه نمود و دهه 2005 تا 2015 را دهه آب و شعار «آب گنج هزاره سوم» اعلام كرده است. هدف از اين مقاله، بررسي اين موضوع است كه آيا حقوق بشردوستانه حاوي اصول و قواعدي هست كه ناظر بر نحوه حمايت و حفاظت از آب در همه انواع آن از قبيل رودخانه‌ها، تأسیسات آبي، منابع زيرزمين و غير است و چگونگي مواجهه نيروهاي نظامی با این ماده حیات‌بخش است؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - طراحی الگوی مدیریت یکپارچه پدافند غیرعامل محیط زیست تامین آب شرب کلانشهر رشت
        سید عباس اسدی مژگان  زعیم دار سید علی جوزی
        حفاظت از زنجیره تأمین آب شرب کلانشهرها از جمله موضوعات مهمی است که تمامی کشورها همواره باید به آن توجه کنند، چرا که هر گونه اتفاقی در این زنجیره تأمین، می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری را متحمل کند. هدف از مطالعه حاضر، طراحی الگوی مدیریت یکپارچه پدافند غیرعامل محیط زیست چکیده کامل
        حفاظت از زنجیره تأمین آب شرب کلانشهرها از جمله موضوعات مهمی است که تمامی کشورها همواره باید به آن توجه کنند، چرا که هر گونه اتفاقی در این زنجیره تأمین، می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری را متحمل کند. هدف از مطالعه حاضر، طراحی الگوی مدیریت یکپارچه پدافند غیرعامل محیط زیست در زمینه تأمین آب شرب است. پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع مطالعات بنیادین بوده و برای بررسی مدیریت یکپارچه پدافند غیرعامل محیط زیست منابع تأمین آب، تصفیه‌خانه‌ها، خطوط انتقال و مخازن ذخیره آب شرب کلانشهر رشت، از تئوری داده‌بنیاد استفاده شد. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه با خبرگان انجام گرفت و در نهایت، 14 خبره از بین اساتید مدیریت محیط زیست و کارشناسان حوزه آب به روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی انتخاب شدند تا دیدگاه‌ها به اشباع نظری برسند. برای تحلیل متن، کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) و مقوله‌ای کردن و تولید شبکه‌های مقوله‌ای از نرم‌افزار MAXQDA 2020 استفاده شد. بررسی دیدگاه‌ها در خصوص راهکارهای کاهش و مقابله با تهدیدات محیط زیستی مراحل مختلف آب‌رسانی کلانشهر رشت نشان داد که می‌توان از پنج جنبه زیرساختی، خط‌مشی‌گذاری، فرهنگی، فنی و انسانی به بررسی راهکارها پرداخت. در نهایت، با تکیه بر تئوری داده‌بنیاد و الگوی اشتراوس و کوربین، الگوی نهایی مدیریت یکپارچه پدافند غیرعامل محیط زیست تأمین آب شرب کلانشهر رشت شامل شرایط علّی، مقوله اصلی، شرایط مداخله‌گر، عوامل زمینه‌ای، راهبردها و پیامدها ارائه شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - بررسی کارایی عصاره ناخالص آنزیمی استخراج شده از ریشه ترب کوهی درحذف کاتکول
        سهیلا امیری حسینی فاطمه نجات زاده اسماعیل بابانژاد فتح اله  غلامی بروجنی
        کاتکول یکی از ترکیبات فنلی است که بعنوان ماده خام اولیه و یا محصول نهایی صنایع شیمیایی، پتروشیمی و پالایشگاههای نفت می باشد. در این مطالعه بررسی کارایی عصاره ترب بعنوان آنزیم ناخالص و حذف کاتکول از فاضلاب صنعتی انجام گرفت. در یک مطالعه تجربی، کارایی حذف کاتکول از فاضلاب چکیده کامل
        کاتکول یکی از ترکیبات فنلی است که بعنوان ماده خام اولیه و یا محصول نهایی صنایع شیمیایی، پتروشیمی و پالایشگاههای نفت می باشد. در این مطالعه بررسی کارایی عصاره ترب بعنوان آنزیم ناخالص و حذف کاتکول از فاضلاب صنعتی انجام گرفت. در یک مطالعه تجربی، کارایی حذف کاتکول از فاضلاب سنتتیک در مقیاس آزمایشگاهی در فاز ناپیوسته آنزیم ناخالص استخراج شده از گیاه ترب در فرایند حذف آنزیمی کاتکول مورد بررسی قرار گرفت. جهت انجام مطالعه کارایی فرایند های متغییر آنزیم ناخالص، غلظت های آب اکسیژنه در مدت زمان 20 دقیقه بررسی شد. پس از واکنش، غلظت کاتکول خروجی فرایند با دستگاه HPLC در طول موج 275 نانومتر اندازه گیری شد. با افزایش غلظت آب اکسیژنه و ثابت نگهداشتن غلظت آنزیم در ابتدا روند افزایشی مشاهده گردید. ولی پس از یک مدت زمان با افزایش بیشتر پراکسید هیدروژن تغییری محسوسی در راندمان مشاهده نگردید. به طوری که برای غلظت های آب اکسیژنه (0.58، 1.17، 1.78 مول بر لیتر ) و آب اکسیژنه (10، 20، 40 میلی لیتر بر لیتر) بترتیب راندمان حذف 45% ، 60% و 80% بدست آمد. ولی با مقادیر غلظت های آب اکسیژنه (1.17، 2.35، 3.53 مول بر لیتر) و غلظت آب اکسیژنه ثابت راندمان حذف بترتیب 42% ، 58% و 81% بوده است. تصفیه آنزیمی به عنوان یک فرایند مناسب می تواند جهت کاتکول و ترکیبات آن از فاضلاب مورد استفاده قرار بگیرد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - تحلیل و طراحی زیست‌بوم نوآوری نیرو: تجربیات و درس‌های آینده
        علیرضا ولیان محمدصالح اولیاء
        با افزایش سهم نوآوری در اقتصاد کشورها و تبدیل آن به مهم‌ترین مزیت رقابتی، توجه به این مفهوم به صورت فزاینده‌ای افزایش یافته است. از جمله، تحلیل و طراحی نظام‌هایی که بتواند پرورش‌دهنده نوآوری باشد در کانون توجه سیاست‌گذاران علم و فناوری در سال‌های اخیر قرار گرفته است. یک چکیده کامل
        با افزایش سهم نوآوری در اقتصاد کشورها و تبدیل آن به مهم‌ترین مزیت رقابتی، توجه به این مفهوم به صورت فزاینده‌ای افزایش یافته است. از جمله، تحلیل و طراحی نظام‌هایی که بتواند پرورش‌دهنده نوآوری باشد در کانون توجه سیاست‌گذاران علم و فناوری در سال‌های اخیر قرار گرفته است. یکی از این نظام‌ها که در طول قریب به یک دهه گذشته، بحث‌های زیادی را در جوامع علمی و حرفه‌ای حوزه نوآوری پدید آورده، زیست‌بوم نوآوری است. برخی از ویژگی‌های مطرح‌شده برای زیست‌بوم نوآوری نظیر استقلال بازیگران، تعاملات غیرخطی در سطح خرد، الگوهای پدیدارشونده و مرزهای سست، آنرا از نظام‌های سنتی متمایز کزده است. مجموعه صنعت آب و برق شامل شرکت‌های متعدد تولیدی و خدماتی، مؤسسات آموزشی تحقیقاتی و فناوری، شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان، و نهادهای پشتیبان را می‌توان بعنوان یک زیست‌بوم نوآوری بخشی در نظر گرفت که عناصر آن در تعامل با یکدیگر به تبادل ارزش برای رسیدن به هدف تأمین آب و برق مطمئن و پایدار برای جامعه می‌پردازند. این مقاله حاصل پروژه‌ای است که به منظور تحلیل، طراحی و استقرار زیست‌بوم نوآوری نیرو از نیمه دوم سال 1398 آغاز گردید. در این راستا و مبتنی بر روش‌های مدل‌سازی نرم، کارگاه‌های تحلیل و نگاشت نقش‌ها با حضور ذینفعان و بازیگران کلیدی زیست‌بوم نوآوری نیرو برگزار و رویکرد سیستم‌های انطباقی پیچیده برای شناسایی و تحلیل پویایی‌های این زیست‌بوم استفاده شده است. بر‌اساس نتایج بدست‌آمده، نقش‌ها و وظایف هر کدام از بازیگران زیست‌بوم نوآوری نیرو در قالب یک ساختار همراستا شامل دو سطح عناصر پیشخوان و پشتیبان در گستره فرایند تجاری‌سازی بدست آمد. نتایج این مقاله می‌تواند دیدگاه تازه‌ای برای سیاست‌گذاری زیست‌بوم‌های نوآوری در اختیار پژوهشگران و فعالان این حوزه قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - تاثیر برداشت از چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق بر روی افت سطح‌ایستابی و پارامترهای کیفی آب‌زیرزمینی در دشت‌گرگان
        مریم  پاکدل مجتبی قره محمودلو نادر  جندقی ابوالحسن  فتح‌آبادی یعقوب  نیک قوجق
        پژوهش حاضر به‌منظور بررسی تاثیر افزایش بی رویه حفر چاه های آب و در پی آن برداشت بیش از توان تجدیدشوندگی آبخوان دشت گرگان بر روی افت سطح آب زیرزمینی و برخی پارامترهای کیفی آب در یک دوره مشخص 30 ساله انجام‌ شد. بدین منظور روند تغییرات بارندگی، حفر چاه‌ها، نوسانات سطح آب، چکیده کامل
        پژوهش حاضر به‌منظور بررسی تاثیر افزایش بی رویه حفر چاه های آب و در پی آن برداشت بیش از توان تجدیدشوندگی آبخوان دشت گرگان بر روی افت سطح آب زیرزمینی و برخی پارامترهای کیفی آب در یک دوره مشخص 30 ساله انجام‌ شد. بدین منظور روند تغییرات بارندگی، حفر چاه‌ها، نوسانات سطح آب، و همچنین برخی پارامترهای فیزیکوشیمیایی در دوره مورد مطالعه بررسی شد. برای بررسی وجود اختلاف آماری بین پارامترهای کمی و کیفی از آزمون تجزیه واریانس داده‌ها استفاده شد. تغییرات سالانه حفر چاه‌های مجاز و غیرمجاز استان نشان از یک روند افزایشی در تعداد چاه‌های حفر شده در دشت گرگان و در پی آن افزایش حجم آب برداشت‌شده از اوایل دهه ‌60 دارد. نتایج بررسی‎‌های آماری، نمودار میله‌ای تغییرات سالانه سطح آب‌زیرزمینی چاه‌های عمیق و نیمه عمیق و همچنین هیدروگراف‌های واحد آبخوان‌های عمیق و نیمه عمیق مورد مطالعه نشان از افت سطح آب زیرزمینی در هر دو آبخوان نیمه عمیق و عمیق در بازه زمانی مورد مطالعه دارد. با توجه به ثابت بودن میزان متوسط بارندگی سالانه در دوره آماری مورد مطالعه، حفر چاه‌های کم‌عمق و عمیق و در پی آن برداشت بی‌رویه از آبخوان‌های عمیق و نیمه عمیق محتمل‌ترین عامل اصلی در افت سطح آب‌های زیرزمینی در دشت مورد مطالعه می‌باشد. براساس نتایج آماری بین اکثر پارامترهای فیزیکوشیمیایی چاه‌های نیمه‌عمیق و عمیق در دو دوره قدیم و جدید اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. اگرچه این تغییرات در چاه‌های نیمه عمیق بیشتر از چاه‌های عمیق می‌باشد. همچنین دو پارامترCl وNa که از عوامل اصلی شوری آب می‌باشند بیشترین تغییرات را دارند. نمودار‌های هیدروژئوشیمیایی مربوط به آبخوان‌های دشت نشان از افزایش مواد جامد محلول و همچنین تغییر تیپ و رخساره‌های هیدروشیمیایی آب زیرزمینی در دوره جدید دارد. اگرچه روند تغییرات در آبخوان کم‌عمق شدیدتر می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - : بررسی وضعیت آلودگی میکروبی (آنتروکوک روده¬¬¬¬ای) آب شناگاه‌های دریای خزر در سواحل استان گیلان
        اعظم نظام هاشمی آمنه  منصورقناعی محمد وفاجوی دیانتی موسی امینی تورج صادقی
        عوامل میکروبی از جمله آلاینده‌هاي بسیار مهمی هستند که از طریق فاضلاب هاي شهري و روستایی تصفیه نشده به دریاي کاسپین وارد می شود و موجب ایجاد خطراتی براي سلامت شناگران می شود. انتروکوک روده‌ای علائم التهاب معده‌ای و رود‌ه‌ای را ایجاد می‌کند. این تحقیق یک مطالعه توصیفی و ت چکیده کامل
        عوامل میکروبی از جمله آلاینده‌هاي بسیار مهمی هستند که از طریق فاضلاب هاي شهري و روستایی تصفیه نشده به دریاي کاسپین وارد می شود و موجب ایجاد خطراتی براي سلامت شناگران می شود. انتروکوک روده‌ای علائم التهاب معده‌ای و رود‌ه‌ای را ایجاد می‌کند. این تحقیق یک مطالعه توصیفی و تحقیقی است و با هدف بررسی وضعیت آلودگی با آنتروکوک روده‌ای آب شناگاه‌های دریای کاسپین در سواحل استان گیلان و مقایسه با استانداردهای سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت بهداشت انجام گرفت. از 11 منطقه نوار ساحلی دریای کاسپین در استان گیلان به عنوان شناگاه تابستانی که فعال بوده و بیشترین گردشگر را داشت تعداد 55 نمونه (هر شناگاه 5 تکرار) در شهریور ماه در سال 1401 نمونه‌برداری انجام شد. متغییرهای آنتروکوک روده‌ای، دمای آب، pH، شوری و کدورت مطابق روش‌های موجود در کتاب استاندارد متد سنجش گردید. نتایج نشان داد که میانگین تعداد کل باکتری آنتروکوک روده‌ای در هر 100 میلی‌لیتر نمونه، 54/52 MPN را نشان داد. مقایسه میانگین تعداد استرپتوکوک روده‌ای در ایستگاه های مختلف با استاندارد محیط‌زیست و وزارت بهداشت نشان داد که 5 ایستگاه (سفیر امید، صدف، گیسوم، تازه‌آباد و چمخاله) بالاتر از حد مجاز بودند. همچنین بین تعداد استرپتوکوک روده‌ای با pH آب، همبستگی منفی وجود داشت (P<0.05). در نتیجه این تحقیق بیانگر آلودگی میکروبی با آنتروکوک روده‌ای در بعضی از شناگاه‌های طبیعی سواحل دریای کاسپین در استان گیلان می‌باشد که می‌تواند سلامت شناگران را تهدید نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - مروری بر فناوری های غشایی در حال ظهور و پیشرفته برای تصفیه پساب
        فرزاد  مهرجو محمدصابر باغخانی پور امیر علم
        در طی سال‌ها، فرایندهای متداول تصفیه پساب تا حدودی در تصفیه پساب‌ها برای نقاط تخلیه موفق بوده‌اند. توسعه در فرایندهای تصفیه پساب برای قابل استفاده کردن مجدد پساب تصفیه شده در مصارف صنعتی، کشاورزی و خانگی ضروری بوده است. فناوری غشایی به عنوان فناوری ایده آل برای تصفیه پ چکیده کامل
        در طی سال‌ها، فرایندهای متداول تصفیه پساب تا حدودی در تصفیه پساب‌ها برای نقاط تخلیه موفق بوده‌اند. توسعه در فرایندهای تصفیه پساب برای قابل استفاده کردن مجدد پساب تصفیه شده در مصارف صنعتی، کشاورزی و خانگی ضروری بوده است. فناوری غشایی به عنوان فناوری ایده آل برای تصفیه پساب و جریان های مختلف پساب ظهور کرده است. فناوری غشایی یکی از به‌روزترین پیشرفت‌هایی است که در کاهش بنیادی ناخالصی‌ها به سطوح موردنظر موفق بوده است. علی رغم داشتن موانع خاص، زیست راکتورهای غشایی (Membrane Bioreactors) برای تصفیه زیستی پساب مزایای زیادی نسبت به تصفیه معمولی دارند. این مقاله مروری تمام جنبه‌های فناوری غشایی را که به طور گسترده در فرایندهای تصفیه پساب مورداستفاده قرار گرفته را بررسی کرده است. از جمله جنبه های اصل فناوری غشا، طبقه‌بندی فرایندهای فناوری غشایی مطابق با فشار، غلظت، الکتریکی و حرارتی، کاربرد آن در فرایندهای مختلف صنایع، مزایا، معایب و آینده نگر را پوشش داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - بررسی الگوی تغییرات کیفیت آب و شناسایی گیاهان مهاجم آبزی در سدهای آب شرب استان مازندران و ارائه راهکارهای کنترلی دوستدار محیط زیست
        پویان مهربان جوبنی هادی مدبری سید محمد موسوی
        این مطالعه با هدف بررسی تغییرات زیست محیطی و ارزیابی وجود گیاهان آبزی مهاجم و تاثیر آن بر کیفیت آب سدهای آب شرب استان مازندران شامل سد البرز، سد شهید رجایی و سد میجران انجام گرفت. اندازه‌گیری صفات کیفیت آب نشان داد که بهترین شرایط اکسیژن محلول در سد البرز، شهید رجایی و چکیده کامل
        این مطالعه با هدف بررسی تغییرات زیست محیطی و ارزیابی وجود گیاهان آبزی مهاجم و تاثیر آن بر کیفیت آب سدهای آب شرب استان مازندران شامل سد البرز، سد شهید رجایی و سد میجران انجام گرفت. اندازه‌گیری صفات کیفیت آب نشان داد که بهترین شرایط اکسیژن محلول در سد البرز، شهید رجایی و میجران در ماه فروردین بود. به علت لایه‌بندی حرارتی ایجاد شده در ماه مرداد و شهریور میزان اکسیژن محلول همه سدها در عمق 7 تا 10 متری به حدود صفر رسید. بیشترین مقدار کلروفیل سد البرز در ماه‌های اردیبهشت و خرداد و در عمق 5 متری با حدود 4، در سد شهید رجایی در مرداد با حدود 4/5 و در سد میجران در ماه مرداد در عمق 10 متری با حدود 11 میلی‌گرم در لیتر بود که بر اساس شاخص کارلسون در این ماه‌ها سدها در وضعیت یوتروف و تغذیه‌گرا بود. بیشترین مقدار فسفات اندازه‌گیری شده در هر سه ماه تیر، مرداد و شهریور در سد میجران مشاهده شد. دو گیاه هیدریلا و گوشاب شناور به عنوان گیاه مهاجم بیشتر در سد میجران شناسایی شد که به نظر می‌رسد با پرنده باکلان که در حاشیه سد میجران شب‌نشین هستند، وارد شده است. تغییر لایه‌های ایجاد شده در سدها از طریق هوادهی به ویژه در ماه‌های مرداد و شهریورماه، جلوگیری از ورود احشام در بالادست سدها و ایجاد بستری مناسب جهت تغییر محل زندگی پرندگان باکلان می‌تواند راهکار مناسبی جهت کمک به بالابردن شرایط کیفی آب سدهای آب شرب باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - مروری بر پیشرفت‌های اخیر غشاهای مورد استفاده برای نانوصافش (NF) در حذف فلزات سنگین از پساب
        فرزاد  مهرجو محمدصابر باغخانی پور امیر علم
        وجود یون‌های فلزات سنگین در پساب های آلوده تهدیدی جدی برای سلامت انسان بوده و دفع صحیح آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از غشاهای نانوصافش (Nanofiltration) به دلیل عملکرد کارآمد، طراحی سازگار و مقرون به صرفه بودن، به عنوان یکی از مؤثرترین روش‌های حذف یون فلزا چکیده کامل
        وجود یون‌های فلزات سنگین در پساب های آلوده تهدیدی جدی برای سلامت انسان بوده و دفع صحیح آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از غشاهای نانوصافش (Nanofiltration) به دلیل عملکرد کارآمد، طراحی سازگار و مقرون به صرفه بودن، به عنوان یکی از مؤثرترین روش‌های حذف یون فلزات سنگین از پساب مطرح شده است. غشاهای نانوصافش (NF) ایجادشده از مواد پیشرفته به دلیل توانایی آن ها در آلودگی پساب در شرایط مختلف به طور فزاینده ای محبوب شده اند. ثابت شده است که ویژگی‌های غشای نانوصافش (NF) برای حذف کارآمد یون‌های فلزات سنگین از پساب، روش‌های پلیمرشدن سطحی و پیوند، همراه با افزودن پرکننده‌های نانو، مؤثرترین روش‌های اصلاح هستند. این پژوهش مروری بر فرایندهای اصلاح و عملکرد غشای نانوصافش (NF) برای حذف فلزات سنگین از پساب و همچنین بررسی کاربرد این غشاها برای تصفیه پساب یون فلزات سنگین است. بازده تصفیه بسیار بالا، مانند 90/99 %، با استفاده از غشاهای متشکل از پلی وینیل‌آمین (Polyvinyl Amine) و گلوتارآلدئید (Glutaraldehyde) برای حذف کروم سه ظرفیتی از پساب به دست آمده است. با این حال، غشاهای نانوصافش (NF) دارای معایب خاصی از جمله رسوب غشا هستند که تمیز کردن مکرر غشا بر طول عمر آن تأثیر می گذارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - بررسی و آسیب شناسی آموزش های سازمانی مهندسان صنعت آب و برق برمبنای الگوی (ADDIE)
        زینب شرف محمدرضا نیلی احمد آبادی محمد جواد  لیاقتدار
        آموزش های سازمانی مشروط به اینکه با توجه به اصول و روش های علمی پایه‌گذاری شود به‌عنوان یک عامل توانمند ساز، نقش مهمی در بروز رسانی دانش، مهارت و نگرش کارکنان دارد. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و شناسایی محدودیت های آموزش سازمانی مهندسان صنعت آب و برق است. رو چکیده کامل
        آموزش های سازمانی مشروط به اینکه با توجه به اصول و روش های علمی پایه‌گذاری شود به‌عنوان یک عامل توانمند ساز، نقش مهمی در بروز رسانی دانش، مهارت و نگرش کارکنان دارد. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و شناسایی محدودیت های آموزش سازمانی مهندسان صنعت آب و برق است. رویکرد پژوهش ترکیبی بود که در بخش کمی، از روش پیمایشی و در بخش کیفی از پدیدارشناسی استفاده شده است. ابزار بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته و بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. شرکت-کنندگان بخش کمی، مهندسان آموزش‌دیده، طی سال 1400 به تعداد 900 نفر و در بخش کیفی مدرسان و کارفرمایان صنعت آب و برق بوده اند. حجم نمونه در بخش کمی، به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و با استفاده از جدول مورگان 269 نفر تعیین شد و در بخش کیفی با توجه به سطح اشباع نظری با 20 نفر مصاحبه شد. به‌منظور تحلیل اطلاعات کمی از نرم‌افزار SPSS و برای تحلیل اطلاعات کیفی از روش تحلیل مضمون استفاده‌شده است. بر اساس یافته‌های بخش کمی پژوهش، وضعیت موجود آموزش سازمانی مهندسان صنعت آب و برق در هر 5 بعد آموزش در حد متوسط و پایین‌تر از متوسط است و بر اساس یافته‌های بخش کیفی، عمده-ترین محدودیت‌های نظام آموزش شغلی سازمانی مشتمل بر محدودیت‌های فرایندی، انگیزشی، فرهنگی و ساختاری اداری است. نتایج پژوهش نشان می دهد که آموزش های سازمانی صنعت آب و برق از کیفیت لازم برخوردار نیست؛ مشکلات فرهنگی و بی توجهی به جایگاه آموزش، فقدان مشوق‌های انگیزشی، مشکلات ساختاری- اداری و مشکلات فرایندی و عدم تبعیت آموزش های سازمانی از رویکردهای علمی و منطقی در ایجاد این وضعیت تأثیرگذار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - كاربرد تصاویر RGBبه منظور ارزیابی پارامتر کیفی آب در تالاب انزلي
        محدثه توکلی محمدجواد  چایچی
        تالابها، یکی از بارزترین زیست بوم های دنیا هستند. این زیستگاه های حیاتی و متنوع، ازجمله نظام های حیات بخش فاقد جایگزین به حساب می آیند. لیکن، هیچ یک از زیست بوم های جهان به اندازه ی تالاب ها صدمات و خسارات انسان محور را تجربه نکرده اند. از عوامل اصلی تهدید تالاب های گیل چکیده کامل
        تالابها، یکی از بارزترین زیست بوم های دنیا هستند. این زیستگاه های حیاتی و متنوع، ازجمله نظام های حیات بخش فاقد جایگزین به حساب می آیند. لیکن، هیچ یک از زیست بوم های جهان به اندازه ی تالاب ها صدمات و خسارات انسان محور را تجربه نکرده اند. از عوامل اصلی تهدید تالاب های گیلان، عوامل انسانی مانند فاضلاب های شهری و خانگی، صنعتی، صید بی رویه و تبدیل زمین های حاشیه ی برای بررسی پارامتر کیفی آب ،RGB تالاب به زمین های کشاورزی هستند. در این مطالعه، از تصاویر تالاب انزلی (ایستگاه جزیره ی بهشتی)، استفاده شد و داده های مربوط به آن، با مقادیر حاصل از در تصاویر (R) مقایسه شد. براساس داده های به دست آمده، شدت رنگ قرمز TSS سنجش ماکروسکوپی (با چشم غیرمسلح) از تالاب، می تواند یک شاخص محیط زیستی، به منظور اندازه گیری نیز، برای رنگ قرمز با ضریب همبستگی RGB باشد. بررسی نتایج حاصل از آنالیز TSS غلظت با ضریب همبستگی (B) 0 و برای رنگ آبی / با ضریب همبستگی 382 (G) 0/3118 ، برای رنگ سبز و RGB بین کاهش مقادیر ) R2=0/ 0/668 ، به دست آمد. در نهایت، یک ضریب همبستگی ( 3081 و آزمون عمق سکی، در این مطالعه pH حاصل شد. پارامترهای دیگری، مانند ،TSS افزایش غلظت مورد سنجش قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - تعیین منشاء و ارزیابی ریسک سلامت آرسنیک در منابع آب گستره معدنی تکاب
        راحله هاتفی نسیم  حیدریان
        آرسنیک یک شبه فلز بالقوه سمی است، در صورت ورود به محیط زیست و منابع آبی می‌تواند اثرات زیان‌باری بر سلامتی انسان داشته باشد به‌طوری‌که بزرگ‌ترین خطر در معرض قرارگیری آرسنیک مربوط به آب آشامیدنی است. گستره مطالعاتی حوضه آبریز شهرستان تکاب در آذربایجان غربی است، دو معدن چکیده کامل
        آرسنیک یک شبه فلز بالقوه سمی است، در صورت ورود به محیط زیست و منابع آبی می‌تواند اثرات زیان‌باری بر سلامتی انسان داشته باشد به‌طوری‌که بزرگ‌ترین خطر در معرض قرارگیری آرسنیک مربوط به آب آشامیدنی است. گستره مطالعاتی حوضه آبریز شهرستان تکاب در آذربایجان غربی است، دو معدن فعال و بزرگ طلای زرشوران و آغ دره با تیپ کارلین را در خود جای داده است. معادن طلای کارلین از نوع سولفیدی هستند که به دلیل ماهیت خود پتانسیل آلودگی منابع محیطی پایین‌دست از جمله آرسنیک را دارند. بنابراین، هدف از این مطالعه، تعیین منشاء و ارزیابی ریسک سلامت در جامعه است که در معرض آرسنیک از طریق بلع و تماس پوستی با منابع آبی آلوده است. در این راستا 45 نمونه از براساس قضاوت کارشناسی از منابع آبی به‌طور تصادفی چاه، چشمه و آب سطحی برداشت شد و به روش ICP-MS آنالیز شد و ریسک سلامتی با استفاده از خطر سرطان هدف (TR)، ضریب خطر (HQ) و شاخص خطر (HI) ارزیابی شد. نتایج کلی مبین آلودگی آرسنیک منابع آبی شرق و شمال گستره ناشی از فعالیت‌های آتشفشانی و دگرسانی کواترنری و فعالیت‌های معدنکاری است. بیشتر نمونه‌ها در بازه pH 9-10 و پتانسیل اکسایش- کاهش بین 100- تا 250- میلی ولت است که نشان‌دهنده غلبه گونه آرسنات (As5+) و به فرم H2AsO4 – است. مقدار HQ و HI در 52% از نمونه‌ها بالاتر از 10 هستند که مبین خطر بالای ابتلای جامعه در صورت مواجهه با آب آلوده هستند. مقادیر ریسک سرطان‌زایی گستره از 0 تا 2-10×7 متغیر است که مبین نبود ریسک سرطان‌زایی تا ریسک بسیار بالای ناشی از آرسنیک منابع آبی است. به‌طورکلی ریسک سرطان‌زایی و بیماری‌های غیر سرطانی در شرق و شمال گستره از دو مسیر مصرف مستقیم شامل بلع و آشامیدن و تماس پوستی به دلیل آلودگی ناشی از دو منبع زمین زاد و بشرزاد وجود دارد. بنابراین، توصیه می‌شود، توجه ویژه‌ای به پایش مستمر آلاینده‌های احتمالی، روش‌های مختلف جلوگیری از مواجهه با منابع آبی آلوده و روش‌های پاک‌سازی به‌منظور حداقل کردن خطر بهداشتی جامعه ساکن صورت پذیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - اسپیرولینا، میکروجلبک‌ جاذب رنگ از فاضلاب
        هانیه میربلوکی فاطمه قنبری هومن هروی
        رنگ اولین آلاینده‌‌ایی است که در پساب‌های صنعتی شناخته می‌شود و مقدار کم آن هم، در آب بسیار نامطلوب است. اکثر رنگ‌ها شامل مولکول‌های آلی پیچیده بوده و به دلیل حضور فلزات، آروماتیک‌ها و دیگر ترکیبات در ساختارشان، برای زندگی آبزیان و انسان ها مضر هستند. حذف و یا کاهش مقدا چکیده کامل
        رنگ اولین آلاینده‌‌ایی است که در پساب‌های صنعتی شناخته می‌شود و مقدار کم آن هم، در آب بسیار نامطلوب است. اکثر رنگ‌ها شامل مولکول‌های آلی پیچیده بوده و به دلیل حضور فلزات، آروماتیک‌ها و دیگر ترکیبات در ساختارشان، برای زندگی آبزیان و انسان ها مضر هستند. حذف و یا کاهش مقدار ورود این آلاینده به محیط امری ضروری بوده که جذب زیستی یکی از این روش‌ها است. هدف اصلی از این تحقیق بررسی حذف رنگ نساجی راکتیو آبی توسط میکروجلبک اسپیرولینا است. در روند انجام پژوهش، اثر متغیرهایی چون زمان تماس، دوز جلبک تزریقی و غلظت فاضلاب، بر فرایند حذف رنگ بررسی و مقدار جذب نمونه‌ها توسط دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شد و دامنه و تعداد آزمایش‌ها با نرم افزار طراحی آزمایش به روش سطح پاسخ (RSM) تعیین گردید، همچنین برای تحلیل و تجزیه نتایج بدست آمده از ابزار آماری تحلیل واریانس (ANOVA) استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده، در شرایط بهینه آزمایش، بهترین درصد حذف رنگ توسط میکروجلبک اسپیرولینا، در زمان تماس 30 دقیقه با دوز جلبک تزریقی 10 میلی‌لیتر به فاضلاب با غلظت رنگ 50 میلی‌گرم بر لیتر، 100 درصد بدست آمد. بنابراین، استفاده از میکروجلبک‌ها، علاوه بر اینکه روشی ارزان با راهبری آسان جهت حذف رنگ از فاضلاب رنگی مثل فاضلاب نساجی است، بعنوان یک روش دوست دار محیط زیست جهت حذف آلاینده‌های سخت تجزیه پذیر، مورد توجه محققان خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - بررسی فقه ، حقوقی جایگاه آب دریاها در اموال و مشترکات عمومی
        سحر حقانی
        با توجه به اينكه آب ها جزيي از مباحات هستند و مباحات از طريق حيازت قابليت تملك پيدا مي كنند، اين سوال به وجود مي آيد كه آيا آب هاي عمومي توسط اشخاص تملك شدني است يا خير؟ بر اساس قانون آب و نحوه ملي شدن آن در سال 1347 آب هاي مباح به صورت يكي از اموال عمومي درآمد كه از طر چکیده کامل
        با توجه به اينكه آب ها جزيي از مباحات هستند و مباحات از طريق حيازت قابليت تملك پيدا مي كنند، اين سوال به وجود مي آيد كه آيا آب هاي عمومي توسط اشخاص تملك شدني است يا خير؟ بر اساس قانون آب و نحوه ملي شدن آن در سال 1347 آب هاي مباح به صورت يكي از اموال عمومي درآمد كه از طرف دولت اداره مي شود. به عقيده برخي از حقوقدانان با تصويب قانون ملي شدن آب در 27/4/1347 مواد 149 به بعد قانون مدني منسوخ و مسئله تملك آب منتفي شده است. اموال عمومی ثروت ملی یک کشور محسوب میشود و به تمامی نسلها تعلق دارد. ارزش اقتصادی این اموال در درجهی نخست سببساز حمایت و نگهداری ویژه از این اموال است. برای جلوگیری از دستاندازیهای اشخاص خصوصی به اموال عمومی و جلوگیری از تعدیات دولت و اشخاص عمومی نسبت به این اموال، راهکارهای متعددی مانند استفاده از فناوریهای نوین، تقویت نهادهای نظارتی و... مطرح است. اما از مهمترین شیوهها در این زمینه، ارائهی راهکارهای حقوقی بهعنوان روشی برای حل ریشهای معضلات است. در این پژوهش ديدگاه هاي فقهي و حقوقي در اين زمينه بررسي مي شود و راهکارهايي نيز در راستاي حل مشکلات قانوني آب هاي عمومي ارائه خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        85 - بررسی تغییرات کاربري اراضی و روند تحولات شاخص هاي هیدرومورفولوژیکی بر روي مساحت و حجم پهنه آبی دریاچه اوان براساس سري هاي زمانی داده هاي لندست
        مرتضی کریمی هادی مدبری بابک رازدار
        یکی از مهمترین رویکردهای حفظ و احیاء تالاب‌ها، شناسایی تغییرات محیط‌زیستی از گذشته تاکنون و تدوین برنامه مدیریت جامع و یکپارچه برای کنترل این تغییرات و تصمیم‌سازی برای ارائه راهکار به‌منظور بهبود وضعیت این اکوسیستم‌های پرارزش است. دریاچه اوان به‌عنوان یکی از چشم‌اندازها چکیده کامل
        یکی از مهمترین رویکردهای حفظ و احیاء تالاب‌ها، شناسایی تغییرات محیط‌زیستی از گذشته تاکنون و تدوین برنامه مدیریت جامع و یکپارچه برای کنترل این تغییرات و تصمیم‌سازی برای ارائه راهکار به‌منظور بهبود وضعیت این اکوسیستم‌های پرارزش است. دریاچه اوان به‌عنوان یکی از چشم‌اندازهای زیبا و گردشگری در منطقه شکار ممنوع الموت شرقی قزوین دارای زیستگاه‌های بارز کوهستانی و انواع گونه‌های حیات وحش است. در این تحقیق روند تغییرات رخ ¬داده در دریاچه اوان و کاربری اراضی در واحد هیدرولوژیکی منتهی به آن در یک دوره زمانی 30 ساله با استفاده از سنجش از دور شناسایی و روند تغییرات آن‌ها به‌صورت کمی به‌دست آمد. سپس تأثیر شاخص¬های هیدرومورفولوژیکی مرتبط با دریاچه بر روی مساحت و حجم دریاچه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین مساحت پهنه آبی دریاچه اوان بر اساس شاخص MNDWI در طول 8 سال گذشته 15/8 هکتار بوده و براساس رگرسیون¬های تک متغیره، رژیم هیدرولوژیکی آن به‌طور عمده با دو فاکتور مهم بارش و تبخیر ارتباط دارد. به‌طوری که با افزایش مقدار بارندگی و مساحت و حجم پهنه آبی نیز افزایش یافته است. پارامتر تبخیر نیز روند منطقی را در طول سال‌های آماری از خود نشان داد به‌طوری‌که مساحت و حجم پهنه آبی دریاچه با افزایش تبخیر از سطح آزاد آب کاهش یافته است. همچنین، نتایج رگرسیون چندمتغیره بین حجم آب دریاچه و مؤلفه¬های بارندگی و تبخیر نشان داد که حجم دریاچه با بارندگی همبستگی بیشتری دارد، اما در مقابل تبخیر با شیب یا نرخ بیشتری تغییر می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        86 - شناسایی گاز در سنگ کربنات با استفاده از تبدیل موجک
        حسن  عمرانی هاشم عمرانی
        از نمودارهای پتروفیزیکی برای شناسایی جنس سنگ و نوع سیال در مخزن استفاده می شود. شناسایی گاز در سنگ ماسه و کربنات یکی از کاربرد های مهم نمودارهای پتروفیزیکی است. اما شناسایی گاز در سنگ کربنات توسط نمودارهای پتروفیزیکی گاهی با عدم قطعیت همراه است .لذا در این حالت برای ش چکیده کامل
        از نمودارهای پتروفیزیکی برای شناسایی جنس سنگ و نوع سیال در مخزن استفاده می شود. شناسایی گاز در سنگ ماسه و کربنات یکی از کاربرد های مهم نمودارهای پتروفیزیکی است. اما شناسایی گاز در سنگ کربنات توسط نمودارهای پتروفیزیکی گاهی با عدم قطعیت همراه است .لذا در این حالت برای شناسایی گاز از ابزار R.F.T (Repeat Formation Tester) استفاده می شود. ابزار R.F.T فشار را در اعماق مختلف سنگ مخزن اندازه گیری می کند و با محاسبه گراديان فشار نسبت به عمق نوع سيال شناسایی مي شود. از معايب ابزار R.F.T راندن آن در حضور دكل حفاري (افزايش دكل - روز)، هزينه راندن ابزار، ضرورت مناسب بودن قطر حفره چاه (عدم ريزش حفره چاه ) ، نقاط با تخلخل نوترون بيش از 15 درصد و همچنین گير كردن ابزار در حفره چاه و مانده يابي آن است. هدف از این مطالعه ارائه روشی ساده و کاربردی جهت شناسایی گاز در سنگ کربنات می باشد. در این مطالعه با استفاده از تبدیل موجک ، نویز های موجود در داده های تخلخل و اشباع آب حذف و سپس با استفاده از داده های نویززدایی شده تخلخل و اشباع هیدروکربور، روشی ساده و کاربردی جهت شناسایی گاز در سنگ کربنات ارائه می شود. مهمترين دستاورد اين مطالعه حذف ابزار R.F.T و در نتيجه كاهش هزينه حفاري و مخاطرات ناشي از گير ابزار R.F.T در چاه است. نتایج این مطالعه نشان می دهند که با استفاده از روش ارائه شده با اطمینان می تواند نوع سیال را در سنگ مخزن شناسایی داد. پرونده مقاله