• فهرس المقالات های توسعه

      • حرية الوصول المقاله

        1 - تدوین فرآیند طرحهاي توسعه شهري بر مبناي رویکرد آینده نگاري
        شیما دادفر واراز مرادی مسیحی رضا احمدیان علی رضا بندرآباد
        در نظریه های سنتی، سیاستگذاری و برنامه ریزی بر اساس مدل های خطی صورت می گرفت ولی می توان گفت اکنون فرآیند برنامه ریزی خطی مبتنی بر پیش بینی نمی تواند جوابگوی نیاز های برنامه ریزی در جهان پر از تحول و پیچیده باشد. این مقاله، تلاش دارد ضمن مشخص نمودن اصول رویکرد آینده ن أکثر
        در نظریه های سنتی، سیاستگذاری و برنامه ریزی بر اساس مدل های خطی صورت می گرفت ولی می توان گفت اکنون فرآیند برنامه ریزی خطی مبتنی بر پیش بینی نمی تواند جوابگوی نیاز های برنامه ریزی در جهان پر از تحول و پیچیده باشد. این مقاله، تلاش دارد ضمن مشخص نمودن اصول رویکرد آینده نگاری به تبیین فرایند تدوین طرح های توسعه شهری بر مبنای رویکرد آینده نگاری بپردازد. این پژوهش براساس هدف در گروه تحقیقات کاربردی قرار می گیرد. همچنین پارادایم غالب تفسیری و رویکرد تحقیق کیفی می باشد، همچنین فنون گردآوری داده ها از طریق مطالعه، مشاهده و مصاحبه می باشد و شیوه تحلیل داده ها با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساخت یافته و پرسشنامه باز در قالب تکنیک دلفی به منظور اخذ نظرات نخبگان و خبرگان در حوزه برنامه ریزی و آینده پژوهی می باشد. تعداد نمونه هاي انتخاب شده جهت مصاحبه، برابر با 15 نفر بوده است. 5 نفر از کارشناسان تدوین کننده مهندسین مشاور و 8 نفر از کارشناسان مطلع و خبره در زمینه آینده پژوهی2 نفر از مدیران و تصویب کنندگان طرح ها و برنامه های شهری كه توسط روش گلوله برفي انتخاب شده اند. اصول رویکرد آینده نگاری با توجه به بررسی سوابق، مبانی نظری و مصاحبه های انجام شده استخراج گردیدند که شامل: 1- مشارکت پذیری ذی نفعان و ذی نفوذان 2- توجه به نامعلومی ها، عدم قطعیت ها، شوک ها و پیچیدگی های سیستم 3- توجه به روند ها و مگاترندها 4- کل نگر بودن 5- توجه به برنامه ها و نتایج اسناد فرودست و فرادست 6- نگاه بلند مدت 7- توجه به ارزش ها و جهان بینی 8- سناریو نویسی و دیدن آینده های ممکن، محتمل و مطلوب 9- شناخت و تحلیل دقیق و سنجیده ای از محیط برنامه ریزی می باشد و در نهایت فرآیند کلی تدوین برنامه های شهری بر مبنای رویکرد آینده نگاری نیز با توجه به سوابق و فرآیند های مشابه آینده نگاری در جهان و ایران بیان گردید. فرایند پیشنهادی این پژوهش دارای هفت مرحله اصلی درک کردن، جمع آوری اطلاعات، تحلیل اطلاعات، غربال سازی و تفسیر اطلاعات، آینده نگاری، خروجی ها (ارزیابی و تصمیم)، پیاده سازی و اجرا می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - توسعه درونی: ظرفیت¬ها و ضرورت¬های مدیریت رشد و بازآرایی فضایی کلانشهر تهران
        اسماعیل علی اکبری
        اراضی درون شهر، عرصه های توسعه شهراند و توسعه درونی، فرایند بهینه سازی استفاده از اراضی درونی است. برنامه ریزی و مدیریت رشد از طریق سیاست توسعه درون افزا، در مقایسه با سایر سیاست های رشد در بیرون و پیرامون، با چارچوب پایداری سازگارتر و به اهداف پایداری نزدیک تر است. ای أکثر
        اراضی درون شهر، عرصه های توسعه شهراند و توسعه درونی، فرایند بهینه سازی استفاده از اراضی درونی است. برنامه ریزی و مدیریت رشد از طریق سیاست توسعه درون افزا، در مقایسه با سایر سیاست های رشد در بیرون و پیرامون، با چارچوب پایداری سازگارتر و به اهداف پایداری نزدیک تر است. این مقاله کوشیده است با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از داده های اسنادی، ظرفیت ها و ضرورت های توسعه درونی کلانشهر تهران را مطالعه نماید. یافته ها، تهران را شهری ظرفیت دار و در نتیجه مستعد برای مدیریت رشد و بازآرایی فضایی از طریق توسعه درون افزا می داند. بیش از 18 هزار هکتار اراضی با قابلیت توسعه درونی در 30 درصد مساحت شهر و 52 درصد عرصه ها و فضاهای خالی بزرگ با اهداف توسعه ای و قابلیت دستیابی بالا، به علاوه، الگوی توزیع با آهنگ افزایشی از شرق به غرب و شمال به جنوب، نه تنها مدیریت رشد کالبدی، بلکه، بازآرایی فضایی برای تعدیل نابرابری ها میان مناطق و پهنه های شهر را با توسل به سیاست توسعه درونی و ظرفیت های موضعی و موضوعی آن امکان پذیر می سازد. توسعه مجدد در پهنه های شمال، شرق و جنوب، توسعه جدید در پهنه غربی و تجدید حیات در پهنه مرکزی، چارچوب کلی الگوی فضایی راهبرد توسعه درونی بر مبنای “ظرفیت موجود” در تهران است. واضح است، بهره گیری از فرصت آمایشی توسعه درونی به منظور تعدیل نابرابری های فضایی، مستلزم نهاد مدیریت شهری غیررانتی است که به رانت فضایی ناشی از فعالیت های ساختمانی در شهر وابستگی چندانی نداشته و یا اساساً به آن بی نیاز باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - ارزیابی طرح¬های توسعه شهری از دیدگاه شهروندان مورد مطالعه: پیاده¬راه¬سازی خیابان سلمان فارسی اهواز
        علی  شماعی سعید یوسفی
        یکی از راهبردهای مشارکت و نظارت مردم بر طرح های توسعه شهری ارزیابی این طرح ها از دیدگاه شهروندان است. یکی از طرح های مهم توسعه شهری که در درون خود یا پیرامون خود چندین پروژه توسعه شهری را ایجاد می کند پیاده راه سازی است. این طرح ها در پی کاهش سلطه تدریجی سواره بر فضاها أکثر
        یکی از راهبردهای مشارکت و نظارت مردم بر طرح های توسعه شهری ارزیابی این طرح ها از دیدگاه شهروندان است. یکی از طرح های مهم توسعه شهری که در درون خود یا پیرامون خود چندین پروژه توسعه شهری را ایجاد می کند پیاده راه سازی است. این طرح ها در پی کاهش سلطه تدریجی سواره بر فضاها و معابر شهری و برنامه‌ریزی و طراحی شهری انسان محور براساس نیازهای انسان پیاده به منظور ارتقاء ارزش‌ها و جاذبه‌های اجتماعی و فرهنگی فضاهای شهری شکل می گیرد. این طرح ها با هدف افزایش کیفیت فضاهای شهری و مسائل زیست‌محیطی و ارتقای فضاهای اجتماعی، اقتصادی، ادراکی و غیره می باشد. هدف این پژوهش، ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان از طرح پیاده راه سازی خیابان سلمان فارسی اهواز از ابعاد مختلف کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است. نگاهی گذرا به شهر اهواز و اکثر کلان شهرهای کشور که فضاهای باز شهری و پیاده راه های آن از نظر پاسخگویی به نیازهای شهروندان در وضع مطلوبی به سر نمی برند، مؤید ضرورت و اهمیت این پژوهش است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و پیماشی از طریق داده ها و اطلاعات اسنادی و میدانی انجام گرفته است. جامعه نمونه، شامل کسبه و ساکنین خیابان سلمان فارسی و عابرین می‌باشند. روش نمونه گیری به صورت تصادفی بوده و حجم نمونه 100 نفر درنظر گرفته شده است. با استفاده از نرم افزار آماری spss و بکارگیری آزمون های پارامتریک و ناپارامتریک Ttest،،chi-square،Correlation, Friedman به تحلیل پرسشنامه اقدام شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که شهروندان از پیاده راه سازی مسیر رضایتمند هستند که به ترتیب بیشترین رضایتمندی شهروندان در بُعد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و در نهایت، زیست محیطی است. به طورکلی با توجه به وضعیت خیابان سلمان فارسی قبل از اجرای طرح پیاده راه سازی که به صورت خیابانی متراکم با ترافیک بالای سواره بوده است اجرای طرح پیاده راه و فضاهای باز عمومی از ضروریات کلان شهرها است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - محدودیتهای توسعة یکپارچة روستایی- شهری ناحیة سروآباد (کردستان)
        لقمان زمانی عباس سعیدی عبدالرضا  رحمانی فضلی
        توسعه یکپارچه به مفهوم یکجانگری به ارتباط منطقی فضایی- زمانی بین بخشها در برنامه‌ریزی‌های محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی است که قاعدتا بر مشارکت فعال مردمی و مدیریت واحد ناحیه‌ای تاکید می‌ورزد. افزون بر این، توجه لازم به تعامل اثرگذار عرصه هاي روستايي و شهري در این چا أکثر
        توسعه یکپارچه به مفهوم یکجانگری به ارتباط منطقی فضایی- زمانی بین بخشها در برنامه‌ریزی‌های محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی است که قاعدتا بر مشارکت فعال مردمی و مدیریت واحد ناحیه‌ای تاکید می‌ورزد. افزون بر این، توجه لازم به تعامل اثرگذار عرصه هاي روستايي و شهري در این چارچوب پیوسته مورد تاکید است، زیرا در غیر این صورت، آنچه اتفاق افتد، نه به نفع مراكز روستايي و نه ياور كانونهاي شهري خواهد بود. نظام فضایی ناحیه سروآباد، با وجود قابلیت های برجسته، به دلیل فقدان ناهماهنگی ساختاری- کارکردی اقتصادی و برنامه ریزی مناسب و یکجانگر، از اهداف توسعة مطلوب و یکپارچة روستایی- شهری دور مانده است. مقاله حاضر در ارتباط با ناحیة سروآباد (شامل دو شهر سروآباد و اورامان‌تخت و روستاهای ناحیه) با توجه به رویکرد توسعة یکپارچه روستایی- شهری و با تکیه بر مطالعات میدانی و پیمایشی، بر اساس پژوهشی همه‌جانبه، به دنبال شناخت و تحلیل محدودیتهای توسعة روستایی- شهری این ناحیه بوده است. نتایج حاصله نشان می‌دهد، گرچه بین شاخص‌های اجتماعی- فرهنگی و کالبدی- فضایی، ارتباط مستقیم و معناداری ملاحظه می‌شود، متغییرهای ایمنی، اقتصادی- تولیدی و طبیعی- اکولوژیک، بترتیب از کمترین ارتباط و متغییر جریانهای فضایی با نشانه‌های توسعة یکپارچه، از ارتباطی متوسط برخوردار است؛ در نتیجه، توسعة یکپارچه روستایی- شهری، آنطور که انتظار می‌رود، تحقق نیافته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - راهبرد صيانت و توسعه پايدار حريم تهران با تاکید بر ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی آن
        مهدی امینی یوسفعلی  زیاری عبدالرضا فرجي راد
        حريم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستاي داراي سكنه و صدها كانون فعاليتي مي باشد كه در مجموع حدود 2 ميليون نفر انسان را دربرمي گيرد كه به موازات تبعيت از شرايط ملي، همچنان مسير خود را در جذب مهاجران، رشد جمعيت و تداوم گسترش فضايي سكونت هاي رسمي و غيررسمي طي مي نم أکثر
        حريم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستاي داراي سكنه و صدها كانون فعاليتي مي باشد كه در مجموع حدود 2 ميليون نفر انسان را دربرمي گيرد كه به موازات تبعيت از شرايط ملي، همچنان مسير خود را در جذب مهاجران، رشد جمعيت و تداوم گسترش فضايي سكونت هاي رسمي و غيررسمي طي مي نمايد (اگر حريم مورد تعرض قرارگرفته در شمال تهران را ناديده بگيريم، پهنه جنوبي آن كانون زندگي فقرا و اقشاري است كه به نظر مي رسد سازوكار شهروندزدايي برنامه هاي توسعه شهري و منطقه اي، آنها را به پذيرش اين تيپ از سكونت وادار كرده است). در این مقاله، با مراجعه به مطالعات انجام شده و داده های ثانویه گردآوری شده در حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی حریم کلانشهر تهران (به خصوص طرح ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی طرح جامع حریم- معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران) و تحلیل SWOT از حدود 30 نفر از خبرگان این حوزه، ضمن جمع بندی چالش ها و مسائل اجتماعی و فرهنگی حریم کلانشهر تهران، راهبردهای حفظ و صیانت و توسعه پایدار بر مبنای ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی حریم تهران ارایه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - بررسی جایگاه مفهوم سرمایۀ اجتماعی در پارادایم‌های سه‌گانۀ توسعه (نوسازی، وابستگی، نظام جهانی)
        سعید  عطار
        این نوشتار می کوشد به این پرسش پاسخ دهد که در کدام یک از پارادایم های اصلی توسعه (نوسازی، وابستگی و نظام جهانی)، به مفهوم سرمایۀ اجتماعی و مؤلفه های آن توجه شده است؟ برای پاسخ به این پرسش، ابتدا تعريفي جامع از سرمایۀ اجتماعی ارائه می شود. سپس با در نظر گرفتن این تعریف و أکثر
        این نوشتار می کوشد به این پرسش پاسخ دهد که در کدام یک از پارادایم های اصلی توسعه (نوسازی، وابستگی و نظام جهانی)، به مفهوم سرمایۀ اجتماعی و مؤلفه های آن توجه شده است؟ برای پاسخ به این پرسش، ابتدا تعريفي جامع از سرمایۀ اجتماعی ارائه می شود. سپس با در نظر گرفتن این تعریف و با روش توصیفی- تحلیلی و با ابزار جمع آوری اطلاعات و داده ها از منابع موجود کتابخانه ای، آثار برجسته ترین اندیشمندان این سه پارادایم بررسی می شود. یافته های تحقیق نشان می دهد که سرمایۀ اجتماعی، در گرایش های متأخر پارادایم نوسازی به دلیل نگرش معطوف به نیروها و عوامل داخلی (درون‌نگری) و اهمیت دادن به متغیرهای فرهنگی و اجتماعی در روند توسعۀ کشورها، تا حدی مورد توجه قرار گرفته است. اهتمام نسبی پارادایم نوسازی به مفهوم سرمایۀ اجتماعی، از نقاط قوت آن محسوب شده و تداوم آن در عصر طلایی سرمایه اجتماعی را ممکن کرده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - اثر نوآوری بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه
        محمد  حسن زاده محمود آباد هاتف حاضری زهرا دوازده امامی
        نوآوری یکی از مهمترین ابزارهای رقابت پذیری بنگاه ها می باشد، که درصورت فراهم بودن زیرساخت های مناسب می تواند از طریق توسعه علمی و تکنولوژیکی موجب رشد اقتصادی و رفاه کشورها شود. در این مطالعه تاثیر تعداد ثبت اختراعات بعنوان یکی از مهمترین معیارهای نوآوری بر رشد اقتصادی ک أکثر
        نوآوری یکی از مهمترین ابزارهای رقابت پذیری بنگاه ها می باشد، که درصورت فراهم بودن زیرساخت های مناسب می تواند از طریق توسعه علمی و تکنولوژیکی موجب رشد اقتصادی و رفاه کشورها شود. در این مطالعه تاثیر تعداد ثبت اختراعات بعنوان یکی از مهمترین معیارهای نوآوری بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب توسعه یافته و درحال توسعه طی دوره زمانی 2000-2020 با رویکرد داده های ترکیبی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج تجربی نشان می‌دهد، با در نظر گرفتن متغیرهای کنترلی، در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه، نوآوری بر رشد اقتصادی تاثیر مثبت و معنی‌داری دارد. مقایسه میزان تاثیر نوآوری در دو گروه مورد بررسی نشان می‌دهد که در کشورهای در حال توسعه که سطح پایین‌تری از نوآوری را دارند، اثر این متغیر بر رشد اقتصادی بیش از کشورهای توسعه یافته است. بر این اساس حمایت از نوآوری، حقوق مالکیت معنوی و تقویت نهادهای مرتبط با نظام ملی نوآوری در جهت تقویت و تمدید نوآوری به عنوان یکی از عوامل اساسی رشد اقتصادی باید در برنامه‌ریزی ملی مد نظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - انتقال فناوري از طريق مکانيسم توسعه پاک
        سید قاسم نوری نجفی امیر عباس  صدیقی
        انتقال فناوري‎هاي پاکِ زيست محيطي که در نتيجه انجام پروژه‎هاي CDM ، عايد کشورهاي ميزبانِ در حال توسعه مي‎گردد را مي‎توان از مهم‎ترين منافع حاصل از مکانيزم توسعه پاک پروتكل كيوتو به حساب آورد. انتقال فناوري بواسطه برخورداري از اعتبارات CDM ترکيبي از انتقال کامل از کشور أکثر
        انتقال فناوري‎هاي پاکِ زيست محيطي که در نتيجه انجام پروژه‎هاي CDM ، عايد کشورهاي ميزبانِ در حال توسعه مي‎گردد را مي‎توان از مهم‎ترين منافع حاصل از مکانيزم توسعه پاک پروتكل كيوتو به حساب آورد. انتقال فناوري بواسطه برخورداري از اعتبارات CDM ترکيبي از انتقال کامل از کشور سرمايه‎گذار، بهبود و اصلاح فناوري‎هاي موجود در داخل و نيز انتقال دانش و ظرفيت‎سازي مي‌باشد که با توجه به مشکلات اغلب کشورهاي در حال توسعه در امر بهره‎مندي از فناوري مطلوب، براي اين كشورها از اهميت بالايي برخوردار است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - شاخص‌های توانمندی تحقيق و توسعه در كشورهاي BRICS (‌برزيل، روسيه، هند، چين و آفريقاي‌جنوبي)
        سينا لاله
        امروزه تحقيق و توسعه و فعاليت‌هاي مرتبط با دستيابي به فناوري‌هاي جديد در سراسر دنيا يک فعاليت عمده صنعتي محسوب می‌گردد. علي‌رغم اينکه تحقيق و توسعه صنعتي در کشورهاي توسعه‌يافته در سي سال گذشته، از اهميت فزاینده‌ای برخوردار بوده است، در عين حال کشورهاي در حال توسعه به تا أکثر
        امروزه تحقيق و توسعه و فعاليت‌هاي مرتبط با دستيابي به فناوري‌هاي جديد در سراسر دنيا يک فعاليت عمده صنعتي محسوب می‌گردد. علي‌رغم اينکه تحقيق و توسعه صنعتي در کشورهاي توسعه‌يافته در سي سال گذشته، از اهميت فزاینده‌ای برخوردار بوده است، در عين حال کشورهاي در حال توسعه به تازگي به اهميت آن پي برده‌اند. فناوري محصولي است که در کارخانه تحقيق و توسعه به‌وجود مي‌آيد و واحدهاي تحقيق و توسعه، رکن زيربناي فناوري دانسته شده و بزرگ‌ترين منبع يگانه نوآوري، تحقيق و توسعه هستند. براي دستيابي به فناوري، روش‌هاي گوناگوني وجود دارد که يکي از مهم‌ترين آن‌ها (به ویژه در کشورهاي در حال توسعه)، مهندسي معکوس است. در اين مقاله ضمن مرور پيشينه "تحقيق و توسعه" و بررسی عوامل مؤثر بر توانمندی‌های آن، اقدام به بررسی تجارب کشورهای پیشتاز در این عرصه شده است. در این بین مطالعه موردی حول محور کشورهای بریکس انجام شده، به نحوی که توانمندی‌ها و مؤلفه‌های کلیدی که در این کشور ها لحاظ شده است اقتباس گردیده و براساس آنها نسبت به تدوین یک مدل مفهومی به منظور ارزیابی توانمندی تحقیق و توسعه، اقدام شده است. در نهایت نیز ضمن اشاره به مشکلات موجود در توسعه و رشد توانمندسازی تحقیق و توسعه در ایران، راهکارهایی به منظور کاهش این موانع و ارتقاء سطح کمی و کیفی توانمندی تحقیق و توسعه ارائه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی تطبیقی اقتصاد دانش‌بنيان در چند کشور منتخب و ارائه پیشنهادهایی برای ایران
        کیارش فرتاش محمدرضا  عطارپور امیرهادی عزیزی علی اصغر سعدآبادی
        در این مقاله، به بررسی تطبیقی تاریخچه و رویکردهای مختلف اقتصاد دانش‎بنیان به‌عنوان مفهومی تأثیرگذار در ارتقای تاب‎آوری ملی و توسعه‌پایدار، در ایران و چند کشور منتخب (از کشورهای توسعه‎یافته و در حال توسعه) پرداخته شده است. در این راستا، ضمن مقایسه سیاست‌گذاری در کشورهای أکثر
        در این مقاله، به بررسی تطبیقی تاریخچه و رویکردهای مختلف اقتصاد دانش‎بنیان به‌عنوان مفهومی تأثیرگذار در ارتقای تاب‎آوری ملی و توسعه‌پایدار، در ایران و چند کشور منتخب (از کشورهای توسعه‎یافته و در حال توسعه) پرداخته شده است. در این راستا، ضمن مقایسه سیاست‌گذاری در کشورهای مختلف در جهت استقرار اقتصاد دانش‎بنیان، درس‎آموخته‎هایی برای ایران به‎‏جهت نیل به اقتصاد مبتنی بر دانش ارائه شود. از مهم‌ترین نکاتی که از مطالعه کشورها به‌‌عنوان نقاط تمرکز مشترک استخراج گردید، خاص و بعضاً منحصر به فرد‌بودن سیاست‌های توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در هر کشور با توجه به شرایط زمینه‌ای صنعتی و فناورانه هر کشور (سرمایه‎گذاری هدفمند در اقتصاد در کشورهایی نظیر هند و ترکیه در مقابل هماهنگی میان بازیگران اصلی صنعتی، علمی، فناورانه در توسعۀ اقتصادی فنلاند) است. بر این اساس سیاست‌هایی که در یک کشور در حال توسعه و یا توسعه‎یافته موجب توسعه اقتصاد دانش‌بنیان شده است، الزاماً در دیگر کشورها منجر به نتایج مشابه نمی‌شوند. نکته بعدی لزوم توجه به این مسأله می‌باشد که اقتصاد دانش‌بنیان فقط به حوزه فناوری‌های پیشرفته اختصاص ندارد و عامل اصلی نیل به اقتصاد دانش‌بنیان، علاوه ‌بر فناوری‌های پیشرفته، توجه به نوآوری به‌عنوان محور افزایش بهره‌وری فعالیت‌های اقتصادی و ارتقاي رقابت‌پذیری است که می‌تواند طیف وسیعی از فعالیت‌های با فناوری‌ پایین و متوسط را نیز شامل شود. به علاوه، هماهنگی بین بازیگران، مخصوصاً سیاست‌گذاران و بازیگران دولتی در سطوح عالی الزامی کلیدی در راستای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان در سطح ملی محسوب می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - در باب چیستی توسعه
        مریم  ملائی شیوا  پروائی هره دشت کاظم  رحیمی
        با توجه به اهمیت فهم چیستی توسعه و مزایای متعدد این فهم، در متن حاضر به بررسی چیستی توسعه یا به عبارت دیگر مفهوم توسعه پرداخته خواهد شد. برای تحقق این منظور در ابتدا به بیان موضوع پرداخته و مفهوم توسعه را همانند یک مثلث در نظر گرفته که موارد سه‌گانه زیر، اضلاع این مثل أکثر
        با توجه به اهمیت فهم چیستی توسعه و مزایای متعدد این فهم، در متن حاضر به بررسی چیستی توسعه یا به عبارت دیگر مفهوم توسعه پرداخته خواهد شد. برای تحقق این منظور در ابتدا به بیان موضوع پرداخته و مفهوم توسعه را همانند یک مثلث در نظر گرفته که موارد سه‌گانه زیر، اضلاع این مثلث را تشکیل می دهند: سیر تطور توسعه در طول زمان، تعاریف توسعه و اهداف توسعه و انتخاب یک هدف عمده که شامل مجموعه ای از اهداف باشد. در اصل می توان گفت بدون موارد بیان شده امکان فهم توسعه وجود ندارد. به منظور بیان ضلع اول، یعنی بررسی سیر تطور توسعه در طول زمان، رهیافت های توسعه را از 1950 تا 2000 از منظر ویلیس (2005) بیان نموده و چگونگی تغییر این رهیافت ها را از اشکال اقتصادی، کلان و بالا به پایین به اشکال اجتماعی-فرهنگی، مردمی، مشارکتی (از پایین به بالا) و خرد توضیح داده شده است. در مورد تعاریف توسعه به نظر صاحبنظران رجوع کرده و تعاریف مختلف توسعه را از نظر تعداد کثیری از دانشمندان بیان نموده ایم، بدیهی است که تعاریف موجود در بسیاری از موارد دارای وجوه تشابه بوده و افتراق تعاریف در اکثر موارد ذکر شده، اندک می باشد. در آخر به منظور بررسی آخرین ضلع، یعنی اهداف توسعه، ابتدا به ذکر اهداف توسعه هزاره پرداخته و با شرح بسیار به این نتیجه رسیده ایم که ارتقا کیفیت زندگی، عمده ترین و کامل ترین هدف توسعه می باشد که مجموعه ای از اهداف دیگر را نیز در برمی گیرد. بعد از بیان موارد ذکر شده، به ترسیم مثلث یعنی بیان مفهوم توسعه پرداخته و این مفهوم در غالب یک تعریف کلی توضیح داده می شود. در بخش نتیجه-گیری، به جمع‌بندی کلی مطالب ذکر شده پرداخته و با تشریح هرچه بیشتر تعریف مورد نظر را تفسیر کرده و مهم ترین مؤلفه های آن را ذکر نموده ایم. لازم به ذکر است که در مطالعه حاضر به تناسب موضوع، از روش اسنادی و کتابخانه ای بهره برده ایم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - تاثیر نولیبرالیسم بر الگوهای اقتصاد توسعه‌ ای «دولت» در آرژانتین (1982- 2016 میلادی)
        هادی  آجیلی
        مطالعه اقتصاد توسعه در آرژانتین هم به دلیل نقش و جایگاه تاریخی این کشور در تحولات اقتصادی و سیاسی منطقه امریکای لاتین و جهان در حال توسعه و هم به دلیل افت و خیزهای شدید اقتصادی و سیاسی این کشور در سه دهه اخیر اهمیت به سزایی دارد. از سوی دیگر به روی کار آمدن دولت راستگ أکثر
        مطالعه اقتصاد توسعه در آرژانتین هم به دلیل نقش و جایگاه تاریخی این کشور در تحولات اقتصادی و سیاسی منطقه امریکای لاتین و جهان در حال توسعه و هم به دلیل افت و خیزهای شدید اقتصادی و سیاسی این کشور در سه دهه اخیر اهمیت به سزایی دارد. از سوی دیگر به روی کار آمدن دولت راستگرای موریسیو ماکری پس از 12 سال حاکمیت دولت چپگرای کریشنر، اهمیت مطالعه و تحقیق در خصوص چرایی این تحول مهم سیاسی در آژانتین را دو چندان می نماید. با توجه به جایگاه محوری و تاریخی آرژانتین از جمله به عنوان یکی از پیشروترین اقتصادهای منطقه در عصر پس از استعمارکه مراحل متعددی از صعود و افول را در عرصه سیاست جهانی به خصوص در قرن بیستم پشت سر گذاشته است ، مطالعه فرایند توسعه در آن و استخراج الگوهای تحول اقتصادی اتخاذ شده توسط دولتها در این کشور می تواند در تبیین تاثیرات متقابل نظام اقتصاد جهانی بر یک اقتصاد در حال توسعه با پتانسیل های بسیار قابل توجه، و نیز در شناخت اقتصاد توسعه در کشورهایی با شرایط مشابه و نیز در فهم اقتصاد توسعه در مجموعه ای از کشورهای امریکای لاتین راهگشا باشد.ضرورت پژوهش در خصوص تحولات سیاسی و اقتصادی در آرژانتین و سایر کشورهای بزرگ در آمریکای لاتین به دلیل اهمیت نقش و جایگاه تاریخی آنها در گذشته و خیزش مجدد برخی از آنها در دوره سیطره نولیبرالیسم، کمبود منابع و مطالعات نظام مند و روشمند فارسی در ارتباط با تحولات در آمریکای لاتین به خصوص بر پایه استفاده از منابع بومی و محلی، تفسیرهای دوگانه در خصوص آثار منفی یا مثبت جهانی شدن اقتصاد بر اقتصاد توسعه دراین کشورها، اهمیت انجام مطالعات جدی در خصوص اقتصاد توسعه در این کشورها را دو چندان می نماید.دغدغه اصلی این نوشتار تعمق در نحوه تعامل و پیامدهای نظام اقتصاد جهانی بر نظام اقتصاد ملی و الگوهای توسعه دولتها در آرژانتین در بستری تاریخی و با تاکید بر تحولات چند دهه اخیر و حاکمیت نولیبرالیسم بر سیاست های توسعه دولتها در منطقه آمریکای لاتین است.فرضیه اصلی این نوشتار بر آن است که الگوهای دولتی توسعه در آرژانتین با مستثی نمودن الگوی دولتی «کریشنریسمی»توسعه ، همواره و عمیقا از نوسانات حاکم بر نظام اقتصاد جهانی تبعیت نموده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - تأثیر شاخص‌های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی دربین کشورهای اسلامی
        علیرضا تمیزی
        در طول چند دهه اخیر، مباحث مربوط به سرمایه انسانی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی از اهمیت خاصی برخودار بوده است. در همین راستا، هدف این مطالعه بررسی رابطه میان شاخص های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی با رویکرد بین کشوری می باشد. و سرمایه انسانی که به عنوان یکی از ارکان اساسی یک أکثر
        در طول چند دهه اخیر، مباحث مربوط به سرمایه انسانی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی از اهمیت خاصی برخودار بوده است. در همین راستا، هدف این مطالعه بررسی رابطه میان شاخص های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی با رویکرد بین کشوری می باشد. و سرمایه انسانی که به عنوان یکی از ارکان اساسی یک کشور و همچنین یکی از اهداف توسعه محسوب می شود، نقش مهمی دراین میان ایفا می کند. در این تحقیق از الگوهای اقتصادی و مدل داده های پانلی برای تعیین میزان تاثیر گذاری سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در کشورهای هدف استفاده شده است. شاخص توسعه انسانی با در نظر گرفتن مولفه های اساسی چون : سلامتی، آموزش و درآمد سرانه که در برخی متون بعنوان نرم افزار رشد از آن یاد می شود و بدون بهبود آنها توسعه انسانی استمرار نمی یابد و پیش نیاز رشد پایدار است. نتایج مطالعه نشان می دهد که درآمد سرانه و نرخ امید به زندگی بر رشد اقتصادی در بین کشورهای اسلامی تأثیر مثبت و معنی داری دارد. همچنین بررسی نشان می دهد نرخ تحصیلات تأثیر منفی بر رشد اقتصادی در بین کشورهای اسلامی دارد. و در نهایت می توان بیان کرد که شاخص های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی در بین کشورهای اسلامی تأثیر مثبت دارد. و این پژوهش براساس گزارش توسعه انسانی برنامه سازمان ملل از سال 2000- 2015 انجام شده است. و سه شاخص اصلی برای محاسبه شاخص توسعه انسانی: امید به زندگی در بدو تولد، نسبت باسوادی دربزرگسالان و استاندارد زندگی با GNI سرانه، درهریک از کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - شناسایی روندهای آتی و ترسیم وضعیت آرمانی آموزش فنی حرفه ای از نظر خبرگان
        سرور سفیدگر حسین علی احمدی جشفقانی علیرضا علی احمدی
        این پژوهش با توجه به اهداف، پژوهشی کاربردی- توسعه ای است. از منظر گردآوری اطلاعات تلفیقی است. برای گردآوری، تحلیل و ترکیب داده های کمّی و کیفی از روش تحلیل تاثیر متقابل استفاده شده است. با استفاده از روش تحقیق تحلیلی از طریق تجزیه و تحلیل ادبیات پژوهشی، مرتبط با روندهای أکثر
        این پژوهش با توجه به اهداف، پژوهشی کاربردی- توسعه ای است. از منظر گردآوری اطلاعات تلفیقی است. برای گردآوری، تحلیل و ترکیب داده های کمّی و کیفی از روش تحلیل تاثیر متقابل استفاده شده است. با استفاده از روش تحقیق تحلیلی از طریق تجزیه و تحلیل ادبیات پژوهشی، مرتبط با روندهای جهانی توسعه آموزش فنی شناسایی گردید. از نظر خبرگان آموزشی که مجموعه ای 30 نفری از متخصصان و خبرگان در حوزه آموزش و پرورش رسمی فنی و حرفه ای، دارای دیدگاه آینده پژوهانه و راهبردی، با نمونه گیری قضاوتی و هدفمند هستند، مهم ترین روند های جهانی توسعه آموزش فنی و حرفه ای استحصا شده و با جمع بندی نظرات، تعداد 22 روند نهایی گردید سپس با روش تحلیل تاثیر متقابل، میزان تاثیر پذیری و تاثیر گذاری این روند ها برآورد شد. یافته ها نشان میدهد، متغیر های "جامعه شبکه ای "،"ایجاد چارچوب صلاحیت ملی "،"رویکرد شایستگی مداری" و "جمعیت" از مهمترین بازیگران تأثیرگذار بر وضعیت آرمانی آموزشی آینده هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - تملک اراضی شهری در طرح‌های توسعه شهری با رویکرد عدالت اجتماعی
        اعظم  افشارنیا اسفندیار زبردست مرتضی طلاچیان
        تملک اراضی شهری با رویکرد عدالت اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از طرح‌های توسعه شهری مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. این پژوهش از رهگذر بررسی حقوق مالکیت زمین و تحلیل برخی از قواعد مهم مرتبط با مالکیت زمین در دیدگاه‌های مختلف غربی و اسلام، پیشنهاداتی جهت افزایش أکثر
        تملک اراضی شهری با رویکرد عدالت اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از طرح‌های توسعه شهری مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. این پژوهش از رهگذر بررسی حقوق مالکیت زمین و تحلیل برخی از قواعد مهم مرتبط با مالکیت زمین در دیدگاه‌های مختلف غربی و اسلام، پیشنهاداتی جهت افزایش عدالت اجتماعی در تحقق حقوق مالکیت شهری ارائه می‌دهد. در پژوهش حاضر با توجه به ماهیت موضوع عمدتا از روش تحلیل ثانویه و تکنیک تحلیل محتوا استفاده شده است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که در دیدگاه غربی نشات گرفته از لیبرالیسم محدودیت‌هایی را برای قدرت دولت در سلب مالکیت از افراد تعیین می‌کنند و قوانین سلب مالکیت تنها در صورتی مجاز است که منافع عمومی را تامین کند. نتایج حاصل از تحلیل قوانین مالکیت خصوصی بر اساس شاخص‌های عدالت و حقوق مالکانه در ایران از طریق بررسی قوانین مالکیت در اسناد مربوطه، در قالب 9 اصل از جمله سهیم شدن گروه‌های نافع از طرح‌های شهری در تامین هزینه‌های عمومی، انتقال حق توسعه به مردم، قانونی بودن سلب مالکیت خصوصی در صورت تقدم منافع عمومی بر منافع خصوصی- فردی، و... استخراج شده‌اند. از جمله مشکلات سلب مالکیت اراضی در طرح‌های توسعه شهری می‌توان به ضعف قوانین در اثبات میزان ضرر مالکان موجود یا قیاس ضرر مالک و شهروندان و عدم تببین حقوق مالک هر قطعه زمین در رابطه با ضوابط و مقررات در نحوه استفاده و كاربری آن ملک اشاره نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - شناسایی سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران
        کریم شاطری
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران، با استفاده از روش پژوهش آمیخته صورت گرفت. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل خبرگان دانشگاهی، مدیران و معاونان منابع انسانی و استعدادهای صنعت برق بوده که با 19 نفر از آنها مصاحبه‌هایی عمیق و هدفمند به عم أکثر
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران، با استفاده از روش پژوهش آمیخته صورت گرفت. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل خبرگان دانشگاهی، مدیران و معاونان منابع انسانی و استعدادهای صنعت برق بوده که با 19 نفر از آنها مصاحبه‌هایی عمیق و هدفمند به عمل آمد. برای تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از فن تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد و روایی یافته‌های پژوهش با استفاده از فنون بررسی توسط اعضاء، سه سویه نگری منابع داده‌ها و بررسی همتا تأیید گردید. در بخش کمی، جامعه آماری شامل کلیه استعدادهای صنعت برق بوده که مشتمل بر 279 نفر بودند و از این میان با استفاده از فرمول نمونه‌گیری لوی و لمشو (1981)، 134 نفر به طور تصادفی به عنوان نمونه انتخاب گردید. جهت گردآوری داده‌ها از یک پرسشنامه‌ محقق ‌ساخته 56 سؤالی استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از مدل‌یابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل موضوعی متون مصاحبه‌ها نشان داد که مهمترین سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران شامل نشست‌های درون/ برون سازمانی، مسیر پیشرفت شغلی مدیریتی، مسیر پیشرفت شغلی تخصصی، خود‌توسعه‌ای، مربیگری، جانشین‌پروری، آموزش، مدیریت عملکرد، تکنیک‌های طراحی مشاغل، کار تیمی، یادگیری عملی، تسهیم دانش و شبکه‌سازی بود. نتایج آزمون تی نشان داد که همه سازوکارهای شناسایی شده از نظر استعدادهای صنعت برق در حد مطلوبی ارزیابی شده‌اند. همچنین، نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که همه متغیرهای مشاهده‌پذیر و مکنون دارای بار عاملی بالاتر از 70/0 روی متغیر مکنون متناظر خود هستند، لذا در سطح 01/0 معنی‌دار بوده و مورد تأیید قرار گرفتند. به عبارت دیگر، مؤلفه‌های 13 گانه شناسایی شده در بخش کیفی می‌توانند به عنوان عوامل زیر بنایی سازوکارهای توسعه استعدادها به کارفته و آن را پیش‌بینی نمایند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - شناسایی سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران
        کریم شاطری خدایار  ابیلی علی  رضاییان
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران، با استفاده از روش پژوهش آمیخته صورت گرفت. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل خبرگان دانشگاهی، مدیران و معاونان منابع انسانی و استعدادهای صنعت برق بوده که با 19 نفر از آنها مصاحبه‌هایی عمیق و هدفمند به عم أکثر
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران، با استفاده از روش پژوهش آمیخته صورت گرفت. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل خبرگان دانشگاهی، مدیران و معاونان منابع انسانی و استعدادهای صنعت برق بوده که با 19 نفر از آنها مصاحبه‌هایی عمیق و هدفمند به عمل آمد. برای تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از فن تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد و روایی یافته‌های پژوهش با استفاده از فنون بررسی توسط اعضاء، سه سویه نگری منابع داده‌ها و بررسی همتا تأیید گردید. در بخش کمی، جامعه آماری شامل کلیه استعدادهای صنعت برق بوده که مشتمل بر 279 نفر بودند و از این میان با استفاده از فرمول نمونه‌گیری لوی و لمشو (1981)، 134 نفر به طور تصادفی به عنوان نمونه انتخاب گردید. جهت گردآوری داده‌ها از یک پرسشنامه‌ محقق ‌ساخته 56 سؤالی استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از مدل‌یابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل موضوعی متون مصاحبه‌ها نشان داد که مهمترین سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران شامل نشست‌های درون/ برون سازمانی، مسیر پیشرفت شغلی مدیریتی، مسیر پیشرفت شغلی تخصصی، خود‌توسعه‌ای، مربیگری، جانشین‌پروری، آموزش، مدیریت عملکرد، تکنیک‌های طراحی مشاغل، کار تیمی، یادگیری عملی، تسهیم دانش و شبکه‌سازی بود. نتایج آزمون تی نشان داد که همه سازوکارهای شناسایی شده از نظر استعدادهای صنعت برق در حد مطلوبی ارزیابی شده‌اند. همچنین، نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که همه متغیرهای مشاهده‌پذیر و مکنون دارای بار عاملی بالاتر از 70/0 روی متغیر مکنون متناظر خود هستند، لذا در سطح 01/0 معنی‌دار بوده و مورد تأیید قرار گرفتند. به عبارت دیگر، مؤلفه‌های 13 گانه شناسایی شده در بخش کیفی می‌توانند به عنوان عوامل زیر بنایی سازوکارهای توسعه استعدادها به کارفته و آن را پیش‌بینی نمایند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - شناسایی سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران
        کریم شاطری خدایار  ابیلی علی  رضاییان آرین  قلی پور
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران، با استفاده از روش پژوهش آمیخته صورت گرفت. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل خبرگان دانشگاهی، مدیران و معاونان منابع انسانی و استعدادهای صنعت برق بوده که با 19 نفر از آنها مصاحبه‌هایی عمیق و هدفمند به عم أکثر
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران، با استفاده از روش پژوهش آمیخته صورت گرفت. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل خبرگان دانشگاهی، مدیران و معاونان منابع انسانی و استعدادهای صنعت برق بوده که با 19 نفر از آنها مصاحبه‌هایی عمیق و هدفمند به عمل آمد. برای تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از فن تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد و روایی یافته‌های پژوهش با استفاده از فنون بررسی توسط اعضاء، سه سویه نگری منابع داده‌ها و بررسی همتا تأیید گردید. در بخش کمی، جامعه آماری شامل کلیه استعدادهای صنعت برق بوده که مشتمل بر 279 نفر بودند و از این میان با استفاده از فرمول نمونه‌گیری لوی و لمشو (1981)، 134 نفر به طور تصادفی به عنوان نمونه انتخاب گردید. جهت گردآوری داده‌ها از یک پرسشنامه‌ محقق ‌ساخته 56 سؤالی استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از مدل‌یابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل موضوعی متون مصاحبه‌ها نشان داد که مهمترین سازوکارهای توسعه استعدادها در صنعت برق ایران شامل نشست‌های درون/ برون سازمانی، مسیر پیشرفت شغلی مدیریتی، مسیر پیشرفت شغلی تخصصی، خود‌توسعه‌ای، مربیگری، جانشین‌پروری، آموزش، مدیریت عملکرد، تکنیک‌های طراحی مشاغل، کار تیمی، یادگیری عملی، تسهیم دانش و شبکه‌سازی بود. نتایج آزمون تی نشان داد که همه سازوکارهای شناسایی شده از نظر استعدادهای صنعت برق در حد مطلوبی ارزیابی شده‌اند. همچنین، نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که همه متغیرهای مشاهده‌پذیر و مکنون دارای بار عاملی بالاتر از 70/0 روی متغیر مکنون متناظر خود هستند، لذا در سطح 01/0 معنی‌دار بوده و مورد تأیید قرار گرفتند. به عبارت دیگر، مؤلفه‌های 13 گانه شناسایی شده در بخش کیفی می‌توانند به عنوان عوامل زیر بنایی سازوکارهای توسعه استعدادها به کارفته و آن را پیش‌بینی نمایند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - گام‌های توسعه گردشگری فرهنگی در روستاهای استان لرستان
        زینب  اسدپوریان یاسر محمدی مهدی رحیمیان
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی و ‏تعیین اولویت گام‏های توسعه گردشگری فرهنگی در روستاهای استان لرستان به روش کیفی-کمی و با رویکرد اکتشافی انجام شد. در مرحله اول جهت شناسایی گام‏های توسعه گردشگری فرهنگی 19 مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان گردشگری فرهنگی انجام و با بهره‏گیری ا أکثر
        پژوهش حاضر با هدف شناسایی و ‏تعیین اولویت گام‏های توسعه گردشگری فرهنگی در روستاهای استان لرستان به روش کیفی-کمی و با رویکرد اکتشافی انجام شد. در مرحله اول جهت شناسایی گام‏های توسعه گردشگری فرهنگی 19 مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان گردشگری فرهنگی انجام و با بهره‏گیری از روش تئوری زمینه‏ای و انواع کدگذاری باز، محوری و انتخابی، 33 راهکار در قالب چهار گام اصلی شناسایی شدند. در مرحله دوم، طی دو مرحله جهت دستیابی به توافق گروهی بین خبرگان و تعیین اولویت گام‏های شناسایی شده از طریق فرایند فازی‏زدایی، از تکنیک دلفی-فازی استفاده شد. نتایج نشان داد که راهکارهای شناسایی‌شده توسعه گردشگری فرهنگی در استان لرستان را می‏توان در چهار گام «آموزش و نوآوری»، «کالبدی-زیرساختی»، «حمایتی-نهادی» و «فرهنگی-تبلیغاتی» طبقه‌بندی نمود و با توجه به اینکه اختلاف میانگین فازی‏زدایی شده نظر خبرگان در دو مرحله کمتر از 25/0 بود، همه راهکارهای شناسایی شده از اعتبار لازم برخوردار بودند. همچنین نتایج نشان داد که از بین گام های شناسایی شده، اولین و مهمترین گام توسعه گردشگری، گام آموزش و نوآوری است. سایر گام ها به ترتیب اولویت عبارت از کالبدی-زیرساختی، حمایتی-نهادی و فرهنگی- تبلیغاتی هستند. مهم‏ترین راهکارها در هر گام نیز به ترتیب عبارت از راهکارهای اطلاع‏رسانی و تبلیغات در خصوص روستاهای گردشگری، شناسایی روستاهای دارای قابلیت گردشگری، راهکار ارائه تسهیلات بانکی جهت توسعه فعالیت‏های گردشگری به روستاییان و توجه بیشتر و ساخت المان‏های فرهنگی و معماری های خاص روستایی بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - تعیین عوامل مدل تصمیم گیری انتخاب روش های آموزش و یادگیری در توسعه منابع انسانی
        دکتر فیروز نوری كلخوران
        ارائه یک راهنمای عملیاتی برای انتخاب و به کارگیری روش های یادگیری در سازمان ها به عنوان یکی از ابزارهای مورد استفاده مدیران و کارشناسان آموزش در انتقال موثر آموزشی و ارتقاء بهینه فرآیندهای آموزش تأثیر ارزنده ای دارد. خلأ مدل نظری در این زمینه و تقاضای روز افزون سازمان ه أکثر
        ارائه یک راهنمای عملیاتی برای انتخاب و به کارگیری روش های یادگیری در سازمان ها به عنوان یکی از ابزارهای مورد استفاده مدیران و کارشناسان آموزش در انتقال موثر آموزشی و ارتقاء بهینه فرآیندهای آموزش تأثیر ارزنده ای دارد. خلأ مدل نظری در این زمینه و تقاضای روز افزون سازمان ها برای تصمیم گیری در سازمان ها، انگیزه اصلی نویسنده جهت پژوهش و بسط شده است. رویکرد پژوهشی مورد استفاده در این پژوهش آمیخته می باشد. در بخش کیفی پژوهش برای مدل سازی نظری از روش پژوهش نظریه ای بهره گرفته شده است و در بخش کمی از روش پیمایش استفاده گردید. در بخش کیفی پس از انتخاب متخصصین از میان مدیران و کارشناسان آموزش به صورت هدفمند (از نوع گلوله برفی) تلاش شده با استفاده از روش نیمه ساختار یافته عوامل اصلی مدل تصمیم گیری تعیین شود. مشارکت کنندگان در این بخش 12 نفر از متخصصین بودند و نتایج پژوهش بخش کیفی با روش تحلیل مضمون استخراج گردید برای بخش کمی با استفاده از روش پیمایشی، ابتدا روایی سوالات با روش CVR مورد تأیید متخصصین قرار گرفت و بعد از توزیع و گردآوری آن ها با استفاده از آزمون های کولموگروف- اسمیرنوف، آزمون T و شاخص های مرکزی مورد تحلیل قرار گرفت و بعد از آن عوامل موثر در تعیین روش های آموزش و توسعه منابع انسانی تعیین شد و برای وزن دهی به آن ها تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرم افزار Expert choice استفاده شد. عوامل موثر بعد ازشناسایی با ضریب وزنی شامل سطح مخاطبین (0.161)، دامنه برنامه توسعه شایستگی (0.162)، سطح پوشش دهی شایستگی (0.139)، هدف توسعه شایستگی (0.044)، میزان هزینه تخصیص برای توسعه شایستگی (0.284)، مدت زمان مطلوب توسعه شایستگی (0.067)، امکان تجربه واقعی پدیده های شایستگی توسط فراگیر(0.076) و مدت زمان انتقال یادگیری مطلوب (0.064) می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - واکاوی فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی در ایران
        بهروز روستاخیز سمیه کاظمی
        تشکل‌های تعاونی به‌مثابۀ نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولت‌ها در حل مسائل اجتماعی تلقی می‌شوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهره‌گیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. ا أکثر
        تشکل‌های تعاونی به‌مثابۀ نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولت‌ها در حل مسائل اجتماعی تلقی می‌شوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهره‌گیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. اما این تعاونی‌ها در عمل با چالش‌هایی مواجه بوده‌اند که موجب عدم‌توفیق آن‌ها شده است. از همین رو، پژوهش حاضر مبتنی بر یک رویکرد کیفی و با هدف دست‌یابی به راهبردهایی پیشنهادی در جهت استفاده از ظرفیت‌ها و فرصت‌های موجود برای تعاونی‌های مذکور به‌منظور مقابله با چالش‌های پیش روی آن‌ها انجام شده است. در این راستا در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر علاوه بر منابع و اسناد مکتوب و اینترنتی، متن گفت‌وگو با ۳۰ نفر از صاحب‌نظران، ذی‌نفعان و ذی‌مدخلان این حوزه نیز به شیوۀ «تحلیل مضمون» تحلیل شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، تعاونی‌های مذکور از «ظرفیت‌ها و فرصت‌های قانونی تسهیل‌گر»، امکان «نیل به انتفاع عمومی در چهارچوب ظرفیت‌ها و فرصت‌های اقتصادی» و پتانسیل «شکوفایی ظرفیت‌های بومی و محلی شهرستان‌ها» برخوردارند و در برابر خود، چالش‌هایی همچون «رویه‌های قانونی دست‌‌وپا‌گیر و عدم‌ضمانت اجرایی آن‌ها»، «تعامل نامطلوب و ‌حمایت‌نکردن بایستة ساختارهای دولتی از تعاونی‌ها»، «دشواری‌ در تأمین مالی فعالیت‌ها» و «نهادینه‌شدن بی‌اعتمادی به تعاونی‌ها» را دارند. در نهایت، بر اساس یافته‌های پژوهش، این راهبردها برای موفقیت تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی پیشنهاد شده است: «تدقیق قوانین»؛ «اعتمادسازی ساختاری»؛ «تبلیغات کارآمد و آموزش»؛ «توسل به مدیریت تاب‌آور»؛ «شبکه‌سازی»؛ و «کارآفرینی اجتماعی مبتنی بر احصاء و استفاده از ظرفیت‌های محلی». تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - شناسايي و اولويت‌بندي توسعه كارآفريني در صنعت ورزش با استفاده از تكنيك OPA
        علی الوندی مریم رحمتی سید عماد حسینی
        كارآفريني ورزشی، يكي از انواع كارآفريني است که تأثیرات اقتصادی مستقیم و غیرمستقیم زیادی در جامعه دارد. در چندسال گذشته، دنیای ورزش شاهد تغییر سیاست‌های اقتصادی ورزشی بوده است که این نکته نیاز صنعت ورزش به کاهش وابستگی به بودجه دولت را برجسته‌تر کرده است. در همین راستا، أکثر
        كارآفريني ورزشی، يكي از انواع كارآفريني است که تأثیرات اقتصادی مستقیم و غیرمستقیم زیادی در جامعه دارد. در چندسال گذشته، دنیای ورزش شاهد تغییر سیاست‌های اقتصادی ورزشی بوده است که این نکته نیاز صنعت ورزش به کاهش وابستگی به بودجه دولت را برجسته‌تر کرده است. در همین راستا، مطالعه حاضر با هدف شناسایی و اولویت‌بندی پیشران‌های توسعه کارآفرینی ورزشی در باشگاه‌های حرفه‌ای لیگ برتر فوتبال صورت پذیرفته است. این مطالعه یک پژوهش آمیخته اکتشافی است که در بخش کیفی با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون و برمبنای مصاحبه نیمه ساختاریافته با 20 نفر از خبرگان، پیشران‌های توسعه‌ی کارآفرینی ورزشی شامل 40 مضمون پایه، 10 مضمون سازمان‌دهنده و 3 مضمون فراگیر شناسایی گردید؛ سپس در بخش کمی به منظور اولویت‌بندی مؤلفه‌های کارافرینی ورزشی از تکنیک OPA و نرم افزار لینگو استفاده گردید. بر این اساس مؤلفه‌های تبلیغات از طریق رسانه، فروش اینترنتی، استادیوم خصوصی، احداث مجتمع ورزشی، پرورش استعداد و ‌تیم‌های پایه، احداث مجتمع غیرورزشی، هوادارن، اعطای نمایندگی، تهیه مستندهای ورزشی و پیشکسوتان" به ترتیب رتبه‌های یک تا ده را به خود اختصاص دادند. یافته‌های این مطالعه می‌تواند با فراهم نمودن زمینه توسعه‌ی کارآفرینی در بین باشگاه‌های لیگ برتر حرفه‌ای فوتبال، علاوه بر ارائه راه‌حل‌های متنوع جهت ایجاد کارآفرینی، به مدیران باشگاه‌های لیگ برتر حرفه‌ای فوتبال ایران برای حل مشکلات اقتصادی باشگاه‌ها نیز کمک نماید. کلمات کلیدی: پیشران‌های توسعه‌ی کارآفرینی، کارآفرینی ورزشی، تحلیل مضمون، فوتبال، OPA. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - مقایسه فرایند توسعه در ایران و ژاپن درچارچوب نظریه آدریان لفت ویچ از سال 1850 تا 1900 میلادی
        احسان ایل شاهی سیدعطاءلله سینائی سیدخدایار مرتضوی اصل
        توسعه، امری زمینه محور، تاریخمند و مبتنی بر زیست جهان و ویژگی های روان شناختی، اجتماعی و سیاسی ملت ها است. در چنین بافتاری است که نتیجه پیوند و همگرایی و یا عدم تعامل و واگرایی عناصر مختلف بروز پیدا می کند. پژوهش پیش رو به روش نهادگرایی تطبیقی با بهره گیری از نظریه دولت أکثر
        توسعه، امری زمینه محور، تاریخمند و مبتنی بر زیست جهان و ویژگی های روان شناختی، اجتماعی و سیاسی ملت ها است. در چنین بافتاری است که نتیجه پیوند و همگرایی و یا عدم تعامل و واگرایی عناصر مختلف بروز پیدا می کند. پژوهش پیش رو به روش نهادگرایی تطبیقی با بهره گیری از نظریه دولت توسعه گرای آدریان لفت ویچ به بررسی و مقایسه موضوع توسعه اقتصادی با تمرکز بر سه گانه سیاست دولت توسعه در کشورهای ایران و ژاپن در دوره زمانی 1900-1850 میلادی پرداخته است. تکنیک مورد استفاده در این پژوهش؛ فیش برداری و استفاده از اسناد و آمارهای موجود بوده است. پرسش اصلی پژوهش این است که سطح خودگرانی نهادهای دولتی، ویژگی های نظام دیوانی و وضعیت تاریخی ایران، ژاپن در ارتباط با نظام بین المللی، چگونه بر تجربه توسعه، در دوره تاریخی مورد نظر، در این کشورها تاثیر گذاشته است؟ نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ژاپن به دلیل ایجاد یک دولت مستقل و ایجاد شبکه ای از نخبگان توسعه گرا بر مبنای یک بروکراسی قوی و منسجم توانست با هموارسازی بستر بین المللی مناسب، به کامیابی دست یابد و با به دست آوردن رتبه هفده شاخص ترکیبی توسعه در سال 2021 در زمره کشورهای توسعه یافته قرار بگیرد، اما ایران به دلیل عدم ایجاد بروکراسی مناسب و تاسیس دولت خودگران نتوانست به این امر خطیر دست یابد و با کسب رتبه یکصدونه در زمره کشورهای توسعه یافته در وضعیت هشدار قرارگرفت. از این حیث، موضوع توسعه برای ایران در قالب یک مفهوم حسرت و رازوارگی باقی ماند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - واکاوی فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی در ایران
        بهروز روستاخیز سمیه کاظمی
        تشکل‌های تعاونی به‌مثابة نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولت‌ها در حل مسائل اجتماعی تلقی می‌شوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهره‌گیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. ا أکثر
        تشکل‌های تعاونی به‌مثابة نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولت‌ها در حل مسائل اجتماعی تلقی می‌شوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهره‌گیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. اما این تعاونی‌ها در عمل با چالش‌هایی مواجه بوده‌اند که موجب عدم‌توفیق آن‌ها شده است. از همین رو، پژوهش حاضر مبتنی بر یک رویکرد کیفی و با هدف دست‌یابی به راهبردهایی پیشنهادی در جهت استفاده از ظرفیت‌ها و فرصت‌های موجود برای تعاونی‌های مذکور به‌منظور مقابله با چالش‌های پیش روی آن‌ها انجام شده است. در این راستا در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر علاوه بر منابع و اسناد مکتوب و اینترنتی، متن گفت‌وگو با ۳۰ نفر از صاحب‌نظران، ذی‌نفعان و ذی‌مدخلان این حوزه نیز به شیوة «تحلیل مضمون» تحلیل شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، تعاونی‌های مذکور از «ظرفیت‌ها و فرصت‌های قانونی تسهیل‌گر»، امکان «نیل به انتفاع عمومی در چهارچوب ظرفیت‌ها و فرصت‌های اقتصادی» و پتانسیل «شکوفایی ظرفیت‌های بومی و محلی شهرستان‌ها» برخوردارند و در برابر خود، چالش‌هایی همچون «رویه‌های قانونی دست‌‌وپا‌گیر و عدم‌ضمانت اجرایی آن‌ها»، «تعامل نامطلوب و ‌حمایت‌نکردن بایستة ساختارهای دولتی از تعاونی‌ها»، «دشواری‌ در تأمین مالی فعالیت‌ها» و «نهادینه‌شدن بی‌اعتمادی به تعاونی‌ها» را دارند. در نهایت، بر اساس یافته‌های پژوهش، این راهبردها برای موفقیت تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی پیشنهاد شده است: «تدقیق قوانین»؛ «اعتمادسازی ساختاری»؛ «تبلیغات کارآمد و آموزش»؛ «توسل به مدیریت تاب‌آور»؛ «شبکه‌سازی»؛ و «کارآفرینی اجتماعی مبتنی بر احصاء و استفاده از ظرفیت‌های محلی». تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - «ارزیابی سیاست¬های مسکن شهری در سه دهه اخیردر ایران با رویکرد HSE »
        فاطمه  کاظمی سیما کاظمی
        تحولات بخش زمین و مسکن شهری ایران پس از انقلاب دستخوش عوامل گوناگونی بوده است. مهاجرت‌های روستا- شهری، جنگ-تحمیلی و رانت و هجوم سرمایه‌ها به این بخش؛ موجب گشته تا مسکن پایدار از دسترسی گروه‌های با درآمد پایین و حتی متوسط خارج گردد. طبق اصل ۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی أکثر
        تحولات بخش زمین و مسکن شهری ایران پس از انقلاب دستخوش عوامل گوناگونی بوده است. مهاجرت‌های روستا- شهری، جنگ-تحمیلی و رانت و هجوم سرمایه‌ها به این بخش؛ موجب گشته تا مسکن پایدار از دسترسی گروه‌های با درآمد پایین و حتی متوسط خارج گردد. طبق اصل ۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: داشتن مسکن مناسب، حق هر فرد و _ ایرانی است. سیاست مسکن و محل کار مناسب، اساسی ترین نیاز و بسترساز آرامش جسمی و روانی، امنیت، توسعه و پیشرفت، تعامل اجتماعی و فرهنگی و تمدن ساز در هر جامعه است. مسکن خوب و محله پایدار و زیست پذیر زمینه های خودشکوفایی، تشکیل خانواده، استقلال و پایگاه اجتماعی، شخصیت و ارتقاء فرهنگ و تمدن ساز است. توجه به محیط مسکونی و کار و ساختار محله زندگی و معیشت مناسب و پایدار، بسترساز آموزش و ارتقاء فرهنگ وهنر و در نهایت تولید خوب و با کیفیت و سلامت جسمی و روانی انسان و کاهش عوامل استرس زا، افزایش ایمنی و امنیت و پیشگیری از مخاطرات محیطی می شود. همگی این فرایندها با یکدیگر روابط متقابل دارند و از طریق کارکردهای حکمرانی خوب و تمدن سازی دولت و حاکمیت محقق می شود. بنابراین مسکن و کارو اشتغال به یکدیگر وابسته و مکمل هم باید حتی المقدور با رعایت پروتکل های زیست محیطی در کنارهم و آسایش بخش و آرامش دهنده باشند. اما بحث اصلی این است که چگونه مسکن پایدار برای همه افراد جامعه تأمین شود؟ و دولت‌ها رسالت خود را در این زمینه چگونه انجام داده‌اند؟و چرا بازار، مسکن مناسبی را با مدیریت HSE عرضه نکرده است. HSEعلمي است كه در پیشگیری از بروز حوادث در راستای حفاظت و حراست از نیروی كار وسرمايه تلاش مي كند و اين امر به عهده مديران سطوح بالايي و كارشناسان مربوطه مي-باشد. هدف از اين مطالعه بررسي نقش سیستم مديريت بهداشت، ايمني و محیط زيست(HSE) در كاهش حوادث مسکن درسه دهه ایران است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - شناسایی عوامل و راهکارهای مؤثر بر موفقیت برنامه های توسعه و بهسازی اعضای هیئت علمی
        محمد تقی  رودی
        مطالعه عوامل و راهکارهای مؤثر بر موفقیت برنامه های توسعه و بهسازی اعضای هیئت علمی، می تواند بر اثربخشی بیشتر این برنامه ها و بهبود کیفیت خدمات آموزش عالی تأثیر گذار باشد. در همین راستا، هدف این پژوهش شناسایی عوامل و راهکارهای مؤثر بر موفقیت برنامه¬های توسعه و بهسازی اع أکثر
        مطالعه عوامل و راهکارهای مؤثر بر موفقیت برنامه های توسعه و بهسازی اعضای هیئت علمی، می تواند بر اثربخشی بیشتر این برنامه ها و بهبود کیفیت خدمات آموزش عالی تأثیر گذار باشد. در همین راستا، هدف این پژوهش شناسایی عوامل و راهکارهای مؤثر بر موفقیت برنامه¬های توسعه و بهسازی اعضای هیئت علمی می باشد. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. شرکت کنندگان پژوهش اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی شهر تهران بودند که 15 نفر برای انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته انتخاب شدند. روش انتخاب مشارکت کنندگان، نمونه گیری هدفمند و از نوع ملاکی بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز روش تحلیل مضمون استفاده شده است. با توجه به یافته های پژوهش، 6 عامل مؤثر و 20 راهکار شناسایی شد که عبارتند از: عامل زمینه و بسترسازی (شامل: فراهم نمودن امکانات، ایجاد و تقویت مراکز بالندگی، اقناع مدیران و جلب مشارکت اساتید)، عامل برنامه ریزی (شامل: تعدیل حجم کاری اساتید، احیا و تقویت انواع روش های، استفاده از انواع روش های ارائه آموزش و زمانبندی)، عامل محتوا (شامل: ارائه محتوای کاربردی، ارتباط عناوین آموزشی و آیین نامه ارتقا و توسعه همه-جانبه) عامل ارتباط و همکاری (شامل: ایجاد شیکه های یادگیری، ایجاد فرصت همکاری و مشارکت و بهبود ارتباط برنامه ریزان و اساتید)، عامل انگیزه توسعه (شامل: حقوق و دستمزد، ارائه مشوق های آموزش و توسعه و اقناع اساتید)، عامل حمایت و پیگیری (شامل: حمایت از آموزش در عمل، استمرار برنامه های توسعه و ارزیابی). توجه به عوامل مؤثر بر موفقیت این برنامه ها و بهره برداری از راهکارهای ارائه شده در پژوهش حاضر بر اثربخشی برنامه های توسعه و بهسازی تأثیر گذار خواهد بود. تفاصيل المقالة