• فهرست مقالات Sustainable development

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - ارزیابی شاخص های کالبدی مسکن با رویکرد توسعه پایدار (مطالعۀ موردی:مناطق 2و4 شهر تبریز)
        رسول قربانی حسن   محمود زاده مازیار حسین پور مهدی هریسچیان
        در شهرهای امروزی، مسکن بخش بزرگي از کاربري هاي شهري را به خود اختصاص داده است، همچنين مصرف کننده بخش زيادي از انرژي و منابع وارد شده به شهرها نيز مي باشد. بر اين اساس پايداري مسکن گامي مهم در دست يابي به توسعه پايدار شهري قلمداد می شود. در پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تح چکیده کامل
        در شهرهای امروزی، مسکن بخش بزرگي از کاربري هاي شهري را به خود اختصاص داده است، همچنين مصرف کننده بخش زيادي از انرژي و منابع وارد شده به شهرها نيز مي باشد. بر اين اساس پايداري مسکن گامي مهم در دست يابي به توسعه پايدار شهري قلمداد می شود. در پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی با هدف ارزیابی شاخص های پایداری کالبدی مسکن در دو منطقه 2و4 شهر تبریز با استفاده از مدل AHPفازی در نرم افزار GIS،اقدام به ارزیابی هرکدام از معیارهای پایداری کالبدی به صورت انفرادی گردید. با تشکیل ماتریس مقایسه زوجی، وزن هرکدام از معیارها به دست آمد و سپس با تلفیق نهایی معیارها براساس وزن های اختصاص داده شده به آن ها، در محیط GIS نقشه پایداری کالبدی مساکن دو منطقه مذکور به دست آمد. در منطقه دو طبقه با پایداری زیاد بیشترین وسعت منطقه، 315 هکتار (یعنی 71٪از مساحت مساکن منطقه) و پایداری بسیار زیاد نیز تنها 1٪ از مساحت منطقه را به خود اختصاص داده است. در حالی که طبقه با پایداری زیاد و بسیار زیاد در منطقه 4 تبریز تنها 3.48% و طبقه با پایداری نسبتا متوسط با وسعت 437هکتار68٪ از مساحت کل منطقه 4 را به خود اختصاص داده است. طبقه با پایداری کالبدی متوسط در منطقه2حدود 8٪(27 هکتار)و در منطقه 4این طبقه حدود 27 درصد از مساحت منطقه را در برگرفته است. بنابراین مساکن منطقه 2 شهر تبریز از سطوح پایداری کالبدی بالاتری نسبت به منطقه 4 برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تحلیلی بر کیفیت محله‌های شهری با تأکید بر مؤلفه‌های شهر پایدار مطالعه موردی: محله هوسم، شهر رودسر
        سیدرضا آزاده شیرین  زربخش رضا پرویزی نادر زالی
        محله‌ها و واحدهاي همسايگي به عنوان محيطي كـه بيشترين وقت افراد در آن‌ها سپري مي‌شـود، پلـي بـين جنبه اجتماعي و زيسـتي زنـدگي آن‌هـا بوده و تأثير بسـيار عميقي بر سلامت جسماني و رواني دارند. هدف اصلی از انجام این تحقیق، ارزیابی کیفیت محله هوسم واقع در شهر رودسر براساس مؤل چکیده کامل
        محله‌ها و واحدهاي همسايگي به عنوان محيطي كـه بيشترين وقت افراد در آن‌ها سپري مي‌شـود، پلـي بـين جنبه اجتماعي و زيسـتي زنـدگي آن‌هـا بوده و تأثير بسـيار عميقي بر سلامت جسماني و رواني دارند. هدف اصلی از انجام این تحقیق، ارزیابی کیفیت محله هوسم واقع در شهر رودسر براساس مؤلفه‌های شهر پایدار است. در گام اول از پژوهش پس از مطالعه مبانی نظری و ادبیات تحقیق، معیارها و شاخص‌های مؤثر بر مطلوبیت پیاده‌راه های شهری شناسایی شده است. در مرحله دوم با استفاده از پرسشنامه کارشناسان و فرایند تحلیل سلسله مراتبی این شاخص‌ها وزن‌دهی و اولویت‌بندی می‌شوند. در مرحله سوم با استفاده از مطالعات میدانی و تکمیل پرسشنامه از ساکنین محله هوسم، وضعیت این محله از حیث شاخص‌های مورد نظر (در قالب پرسشنامه و طیف لیکرت) ارزیابی می‌گردد. نتایج ارزیابی‌های انجام شده در زمینه ضریب اهمیت ابعاد چهارگانه مورد بررسی در پژوهش نشان داد که بعد اجتماعی با وزن نسبی 399/0 نسبت به سایر ابعاد اهمیت بیشتری در سطح پایداری محله‌های شهری دارد. نتایج یافته های پژوهش در رابطه با وضعیت محله مورد مطالعه از لحاظ چهار معیار اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و اقتصادی حاکی از آن است که معیار اجتماعی با نمره میانگین 578/2 و نمره نسبی 263/0 در جایگاه اول قرار دارد. اما باید گفت طبق طیف لیکرت میزان پایداری محله براساس این شاخص که نسبت به دیگر شاخص ها رتبه برتر دارد، در حد متوسط به پایین است. این موضوع بیانگر این است که میزان پایداری محله مورد مطالعه در سطح ضعیف و بسیار ضعیف قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - حکمروایی آب و توسعه منطقه ای مورد: منطقه آبیاری کرخه(خوزستان)
        عباس سعیدی عبدالرضا  رحمانی فضلی جواد اطاعت کاوه معصومی
        چکیده آب و شیوه‌های کهن مدیریت و بهره‌برداری از آن در سرزمین ایران، که بخش وسیعی از قلمرو آن در اقلیم خشک و نیمه‌خشک قراردارد، همواره نقش بسیار مهمی در تحولات اجتماعی- اقتصادی و برپایی چشم‌اندازهای فرهنگی برعهده داشته است. آغاز دورة نوگرایی در ایران و روی‌آوری به تدوین چکیده کامل
        چکیده آب و شیوه‌های کهن مدیریت و بهره‌برداری از آن در سرزمین ایران، که بخش وسیعی از قلمرو آن در اقلیم خشک و نیمه‌خشک قراردارد، همواره نقش بسیار مهمی در تحولات اجتماعی- اقتصادی و برپایی چشم‌اندازهای فرهنگی برعهده داشته است. آغاز دورة نوگرایی در ایران و روی‌آوری به تدوین برنامه‌های میان‌مدت عمرانی (از 1327 به بعد)، همراه با اجرای اصلاحات ارضی (1341 به‌بعد) و شاید از همه مهمتر، تغییر پایة درآمدی دولت از مالیات و دیون ارضی (بهرة مالکانه) به فروش نفت، در کنار رشد شتابان شهرگرایی و گسترش فعالیتهای صنعتی، زمینه‌ساز تحولات بیسابقه‌ای در عرصة حکمروایی آب در چارچوبی نوین، اما با محوریت دولت و در قالبی کاملا تمرکزگرا گردید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی (1357)، روند گسترش بهره‌برداری از منابع آب در ابعادی بیسابقه مطرح شد که طی آن برنامه‌های پیشین عمران و توسعة منطقه‌ای، با محوریت اب، در مناطق نوآباد و حائز مزیت نسبی، جای خود را به اجرای طرحهای توسعه در سرتاسر مناطق کشور داد. بدینسان، نگرش به مدیریت منابع آب و حکمروایی آن خصوصیات نسبتا تازه‌ای‌ یافت. این مقالة می‌کوشد- بصورت موردی- به بررسی حکمروایی آب و نقش آن در توسعة متوازن و پایدار و همچنین ارزیابی پیامدهای فضایی آن در منطقة آبیاری کرخه (خوزستان) بپردازد. این بررسی با تکیه بر روش ترکیبی (کمی- کیفی) و با استفاده از ابزار پرسشنامه‌های ساختارمند و مصاحبه، جلسات بحث متمرکز گروهی و مشاهده غیرمشارکتی و گفتگو به‌انجام رسیده است. بر این اساس، کوشش شده است تا از نقطه‌نظرات همة بازیگران در سطوح مختلف ملی، منطقه‌ای و محلی (شامل مدیران و کارشناسان حوزه‌های مختلف، از جمله استادان دانشگاه و خبرگان بخش آب و کشاورزی، محیط زیست، برنامه‌ریزان توسعه، نمایندگان جوامع محلی و بهره‌برداران مستقیم از طرح، در قالب مصاحبه‌های فردی و گروهی بهره‌گیری شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - سنجش توسعه ی پایدار محله ای (مطالعه ی موردی : شهر خرم آباد)
        سمیه رحیمی یکتا اصغر شکرگزار مریم جعفری مهرآبادی
        تحلیل پایداری و وضعیت شاخصهای پایداری در سطح محله های شهری به عنوان رهیافتی جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری همواره یکی از اهداف مدیران شهری بوده است. بر این اساس هدف از این پژوهش بررسی وضعیت توسعه پایدار محله ای در سطح محلات شهر خرم آباد و به طور کلی شناخت وضعیت متف چکیده کامل
        تحلیل پایداری و وضعیت شاخصهای پایداری در سطح محله های شهری به عنوان رهیافتی جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری همواره یکی از اهداف مدیران شهری بوده است. بر این اساس هدف از این پژوهش بررسی وضعیت توسعه پایدار محله ای در سطح محلات شهر خرم آباد و به طور کلی شناخت وضعیت متفاوت بین محلات و نشان دادن سطوح مختلف محلات از نظر شاخصهای توسعه پایدار محله ای بوده است. با توجه به نتایج حاصل از آزمون آنوا، در همه ی شاخص های توسعه ی پایدار محله ای (شاخص اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی)،بین محلات مورد بررسی از نظر تفاوت میانگینها اختلافات معنادار است به عبارت دیگر در سطح معناداری آزمون فیشر برای هرچهار شاخص برابر با 0/000 میباشد و در سطح اطمینان 95/0 درصد کوچکتر از 05/0 است بنابراین تفاوت معنی داری از نظر میانگین بین گروهها وجود دارد و همه محلات از نظر این شاخص ها در وضعیت متفاوتی قرار دارد. همچنین به منظور پاسخگویی به سوال پژوهش وجهت تعیین سطوح همگن توسعه پایدار محله ای و رتبه بندی محلات از نظر سطح برخورداری از شاخصهای توسعه ی پایدار محله ای از نتایج تحلیل خوشه ای و آزمون توکی استفاده شده است.بر اساس نتایج حاصل از آن محله شیرخوارگاه دارای توسعه ی پایدار محله ای بالا در سطح 3 (پایدار)، محله های ساحلی خواجوی، تفکیکی دلفان، شهدا، فازیک، علوی دارای توسعه پایدار محله ای متوسط در سطح 2(نیمه پایدار) ، محله کرگانه، اسپستان شرقی و گل سفید دارای توسعه پایدار محله ای پایین در سطح 1 (ناپایدار) در محدوده مورد مطالعه می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تبیین قابلیت های کارآفرینی در مناطق روستایی (مطالعه موردی منطقه سبلان)
        فرزانه عقبایی علیرضا استعلاجی پرویز کردوانی
        چکیده پژوهش حاضر با هدف تبیین قابلیت های کارآفرینی در منطقه روستایی سبلان نگارش یافته و در این راستا، به مطالعه ابعاد و شاخصه های توسعه پایدار مناطق روستایی، کارآفرینی و اصول و روش های آن در روستاهای منطقه پرداخته و در نهایت، با توجه به قابلیت های ایجاد اشتغال و کارآفر چکیده کامل
        چکیده پژوهش حاضر با هدف تبیین قابلیت های کارآفرینی در منطقه روستایی سبلان نگارش یافته و در این راستا، به مطالعه ابعاد و شاخصه های توسعه پایدار مناطق روستایی، کارآفرینی و اصول و روش های آن در روستاهای منطقه پرداخته و در نهایت، با توجه به قابلیت های ایجاد اشتغال و کارآفرینی موجود در منطقه سبلان، راهکارهای بهینه به منظور کارآفرینی در این منطقه، توسعه اقتصادی و توسعه پایدار آن را ارائه می دهد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی بوده و به لحاظ روش انجام از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. در گردآوری داده ها از دو روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. در نهایت، داده های خام با استفاده از آزمون های آماری تحلیل واریانس یک طرفه، ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون تک متغیره در نرم افزار spss22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که مناطق روستایی سبلان از قابلیت های کارآفرینی متعددی برخوردارند که عبارت است از قابلیت های گردشگری در زمینه اکوتوریسم، توریسم مذهبی و توریسم ورزشی؛ قابلیت جغرافیای پزشکی در زمینه کشت گیاهان دارویی، عسل درمانی و آب درمانی؛ منابع معدنی از قبیل کانی های فلزی، غیر فلزی و مصالح ساختمانی. واژگان کلیدی: کارآفرینی، توسعه پایدار، مناطق روستایی پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تحلیل ژئوپولیتیکی چشم انداز آمایش سرزمین در کشور افغانستان و ارائه مدل راهبردی
        عتیق الله قمری کیومرث  یزدان پناه درو زهرا پیشگاهی فرد حسین حاتمی نژاد
        در ساختار اقتصاد سیاسی جهان برخی کشورها توسعه یافته و برخی در حال توسعه می باشند. برخی از کشورها نیز به دلیل شکنندگی ژئوپولیتیکی و تهدیدات و بحران های داخلی و محیط خارجی نه تنها توسعه نیافته اند بلکه در مسیر توسعه نیز در حال حرکت نیستند. افغانستان نیز در حال حاضر جزء کش چکیده کامل
        در ساختار اقتصاد سیاسی جهان برخی کشورها توسعه یافته و برخی در حال توسعه می باشند. برخی از کشورها نیز به دلیل شکنندگی ژئوپولیتیکی و تهدیدات و بحران های داخلی و محیط خارجی نه تنها توسعه نیافته اند بلکه در مسیر توسعه نیز در حال حرکت نیستند. افغانستان نیز در حال حاضر جزء کشورهای بحرانی و توسعه نیافته جهان محسوب می گردد که هیچ چشم انداز مشخصی برای حرکت در جهت توسعه ندارد؛ نه در سطح نظریه پایه توسعه، نه راهبردهای مشخص و منسجم توسعه و نه هیچگونه سند عملیاتی با ضمانت اجرا. این مشکلات افغانستان ریشه در مسائل جغرافیایی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی داخلی و خارجیدارد. بنابراین برنامه ریزی جهت توسعه سرزمینی این کشور نیز در گرو حل و چاره اندیشی مسائل مذکور است. برنامه-ریزی راهبردی با چهارچوب و ملاحظات سیاسی و امنیتی می تواند سبب کاهش تهدیدات امنیتی و چالش های سیاسی و در نتیجه توسعه سرزمینی گردد. بنابراین در این مقاله سعی شده است تا عوامل داخلی و خارجی اثرگذار بر آمایش سرزمینی در کشور افغانستان از منظر ژئوپولیتیکی مورد تحلیل قرار گیرد. در این راستا دو سوال قابل طرح است که: 1) قوت ها، ضعف ها، فرصت ها، تهدیدهای ژیوپولیتیکی کشور افغانستان در راستای آمایش سرزمینی این کشور کدامند؟ 2) براساس عوامل ژیوپولیتیک داخلی و خارجی چگونه می توان چشم انداز آمایش سرزمین در کشور افغانستان را ترسیم نمود؟ این مقاله به شیوهای توصیفی- تحلیلی نگاشته شده است و داده های مورد نیاز نیز به شیوۀ کتابخانه ای، اسنادی و بهره گیری از پایگاهها و سایتهای معتبر اینترنتی گردآوری شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - آسیب شناسی تعاونی های تولید در راستای توسعه پایدار روستایی نمونه موردی :تعاونی های تولید شهرستان ساوه*
        گیتی صلاحی اصفهانی
        مقاله حاضر نتیجه تحقیقی میدانی است که با هدف آسیب شناسی تعاونی های تولید در راستای توسعه پایدار روستایی شهرستان ساوه با ابعاد اقتصادی و اجتماعی صورت گرفته است زیرا رسیدن به توسعه مستلزم توسعه اقتصادی است که خود منوط به توسعه درسه بخش صنعت،خدمات وکشاورزی است.دربخش کشاورز چکیده کامل
        مقاله حاضر نتیجه تحقیقی میدانی است که با هدف آسیب شناسی تعاونی های تولید در راستای توسعه پایدار روستایی شهرستان ساوه با ابعاد اقتصادی و اجتماعی صورت گرفته است زیرا رسیدن به توسعه مستلزم توسعه اقتصادی است که خود منوط به توسعه درسه بخش صنعت،خدمات وکشاورزی است.دربخش کشاورزی شرکتهای تعاونی تولید روستایی اهرم مناسبی برای توسعه اقتصادی واجتماعی هستند که می توانند در بهره وری بهینه از شرایط زندگی ،کار و تولید وارتقای سطح درآمد ووضعیت اجتماعی جامعه موثر باشند .البته پویایی وتحولات لازم در این شرکت ها زمانی کارآمد واثربخش است که به صورت هدفمند ،نظام یافته ،برنامه ریزی شده ومبتنی برملاحظات پایداری در کلیه ابعاد اقتصادی ،اجتماعی و زیست محیطی باشد. دراین راستا تعاونی های تولید روستایی به عنوان یکی از نظام های بهره برداری با موانع و مشکلاتی روبرو هستند. این مقاله با استفاده ازروش توصیفی –پیمایشی و با برگزاری کارگاههای مشارکتی (PRA)، پرسشنامه(منطبق برمدل نظری و پیشینه تحقیق ) و مصاحبه حضوری انجام شده است .جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزارSPSSاستخراج شد. جامعه آماری تحقیق اعضاء شرکت تعاونی های مستقر در روستاهای شهرستان ساوه با نمونه آماری براساس فرمول کوکران (110نفر)است.نمونه گیری تصادفی و چندمرحله ای است.باتوجه به فرض اصلی تحقیق ،نتایج نشان می دهد که آسیب های جدی ،تعاونی های تولید ساوه را تهدید می کنند .درابعاداقتصادی واجتماعی شاخص های شامل درآمد کشاورزان ،ارتقاء تولید ،آگاهی واعتماد اجتماعی بود .بیشترین میانگین مربوط به ابعاد اقتصادی (4409/3)و کمترین میانگین مربوط به بعد اجتماعی (0967/2)می باشد.پیشنهاد می شود :کمکهای بلاعوض ،دادن امکانات وتجهیزات ،القاءتفکر مشارکتی ،آگاهی دادن به اعضاء تعاونی وتوانمندسازی اعضاء تعاونیهای تولید در دستور کار قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - ارزیابی و تحلیل مؤلفه های زیست پذیری کلانشهر تهران
        حمیدرضا وارثی جمال محمدی سید علی موسوی نور
        زیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دارای دو رو می باشد که یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. رویکرد زیست پذیری را می توان برآمده از افزایش آگاهی نسبت به الگوهای ناپایدار زندگی شهری دانست که در درازمدت موجب کاهش توان مناب چکیده کامل
        زیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دارای دو رو می باشد که یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. رویکرد زیست پذیری را می توان برآمده از افزایش آگاهی نسبت به الگوهای ناپایدار زندگی شهری دانست که در درازمدت موجب کاهش توان منابع محیطی می شود. نوشتار حاضر درپی آن است که با هدف شناخت پایه ای از وضعیت حاکم بر زیست پذیری کلان شهر تهران بپردازد. برای دستیابی به این هدف، با بهره گیری از روش کتابخانه ای ـ پیمایشی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته؛ 485 نفر ازشهروندان ساکن کلان شهر تهران به روش نمونه گیری احتمالی (به روش تصادفی ساده) مورد ارزیابی قرارگرفته و اطلاعات گردآوری شده با استفاده از تحلیل های آزمونT تک نمونه ای؛ آزمون تحلیل واریانس و تحلیل مسیر در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد در بین مولفه های زیست پذیری در کلانشهر تهران، شاخص کالبدی با مقدار آماره t، 378/0 ضعیف تر از سایر شاخص ها قرار دارد. شاخص اقتصادی نیز با آماره 775/1 در وضعیت بهتری از شاخص های دیگر است. بعد از آن شاخص های اجتماعی با آماره 440/0 و زیست محیطی با آماره 481/0 در رتبه های بعدی قرار دارند همچنین نتایج نشان داد شرایط زیست پذیری یکسان نیست و بین مناطق شهر تهران مورد مطالعه از نظر تفاوت شاخص زیست پذیری تفاوت معناداری دیده می شود. در این میان، شاخص اقتصادی با مقدار F 215/47 بیشترین مقدار اختلاف و تفاوت را دارد و می توان گفت که در شاخص اقتصادی، اختلاف زیست پذیری در شهر تهران بیشتر از سایر شاخصه ها است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - توان¬سنجی توسعه پایدار کالبدی- فضایی در ناحیة ابهر (استان زنجان)
        عباس سعیدی بیژن رحمانی عبدالرضا  رحمانی فضلی فرهاد عزیزپور ابوالفضل  مرادی
        فعالیت ها و روابط فضایی، متناسب با بستر ساختاری آن، زمینه‌ساز پویش و تحول اجتماعی- اقتصادی است. به سخن دیگر، مجموعة ساختارها، اعم از محیطی- کالبدی و اجتماعی- اقتصادی، بستری متناسب برای به ثمر نشستن توسعه را میسر می‌سازد؛ در همین راستا، در صورت جهت‌گیری مبتنی بر برنامه‌ر چکیده کامل
        فعالیت ها و روابط فضایی، متناسب با بستر ساختاری آن، زمینه‌ساز پویش و تحول اجتماعی- اقتصادی است. به سخن دیگر، مجموعة ساختارها، اعم از محیطی- کالبدی و اجتماعی- اقتصادی، بستری متناسب برای به ثمر نشستن توسعه را میسر می‌سازد؛ در همین راستا، در صورت جهت‌گیری مبتنی بر برنامه‌ریزی هدفمند و همسو با اصول توسعه پایدار، توسعة پایدار کالبدی- فضایی امکان‌پذیر می گردد. در این ارتباط، کوشش شده است تا با بررسی ابعاد مختلف ساختاری- کاکردی ناحیة مورد بررسی بدین پرسش پاسخ داده شود که آیا عرصة کالبدی- فضایی موجود می‌تواند بستر مناسبی برای پویایی و پایداری ناحیه به شمار آید و اگرنه، با چه تمهیدات و کدام قالب می‌توان این مهم را میسر ساخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - ارزیابی توانمندی و پتانسیل شهرستان طالقان به عنوان ژئومورفوسایت پس از احداث سد و نقش آن در توسعه پایدار
        سیدمروت  افتخاری محمد  شریفی کیا
        در دهه های اخیر، گردشگری با رشد فزاینده ای مواجه بوده است، در این میان طبیعت گردی به دلیل مشغله های گریبان گیر بشر هر چه بیشتر مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. ژئومورفوتوریسم به عنوان یکی از شاخه های رشته طبیعت گردی با تأکید بر چشم اندازهای ژئومورفولوژیکی، سعی در جذب چکیده کامل
        در دهه های اخیر، گردشگری با رشد فزاینده ای مواجه بوده است، در این میان طبیعت گردی به دلیل مشغله های گریبان گیر بشر هر چه بیشتر مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. ژئومورفوتوریسم به عنوان یکی از شاخه های رشته طبیعت گردی با تأکید بر چشم اندازهای ژئومورفولوژیکی، سعی در جذب هر بیشتر گردشگران دارد. بسیاری از کشورها از این امکانات بالقوه جهت درآمدزایی استفاده می کنند. منطقه کوهستانی طالقان با طبیعت زیبا به همراه سد آن که نشستگاه آن در دره ناودیسی در کنار لندفرم های متنوع قرار گرفته، شرایط و ظرفیت ژئومرفوسایت را در این منطقه ایجاد کرده است. در این تحقیق تلاش شده با روش کومانسکو، لندفرم های منطقه ارزیابی شود. نتایج این بخش از تحقیق نشان می دهد، لندفرم های گردنه ابراهیم آباد با کسب امتیاز 17.2 بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده اند. در مرحله بعدی، منطقه از نظر ژئومورفوتوریستی پایدار با دو بُعد طبیعی و انسانی توانمندی و ظرفیت سنجی شد. نتایج نشان می دهد، میانگین ظرفیت سنجی معادل 6.5 می باشد که نشان دهنده شرایط نسبتاً مناسب برای ژئومورفوسایت پایدار است، اما از سودی دیگر، ضرورت برنامه ریزی در منطقه بیشتر احساس می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - ارزیابی توسعه پایدارشهری و امنیت اجتماعی با استفاده از مدل ردّ پای اکولوژیکی (مطالعه موردی: منطقه 13 شهرتهران)
        سمیه سادات سجادی عباس ارغان زینب کرکه آبادی
        استفاده از مدل ارزیابی ردپای اکولوژیکی در لايه های توسعه پایدارشهری جهت تحلیل توسعه امنیت اجتماعی در جوامع شهری یکی از راهکارهای جدید در عرصه مطالعات شهری بوده که در این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی از طريق مدل ردپاي اکولوژیک به منظور تعيين ميزان زمين موردنياز شهروندان چکیده کامل
        استفاده از مدل ارزیابی ردپای اکولوژیکی در لايه های توسعه پایدارشهری جهت تحلیل توسعه امنیت اجتماعی در جوامع شهری یکی از راهکارهای جدید در عرصه مطالعات شهری بوده که در این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی از طريق مدل ردپاي اکولوژیک به منظور تعيين ميزان زمين موردنياز شهروندان و با بررسی جغرافیایي مناطق شهری به این تحلیل می رسیم که تا چه حد فضای بوم شناسی و سامانه های زیستی منطقه مذکور، قادر به پاسخگویی و حمایت تمامی فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی ساکنان خود می باشد و یا ناپايداري شهري فقط معطوف به مسائل اقتصادي و مصرف مواد، انرژي و خدمات نبوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که جای پای اکولوژیکی منطقه 13شهرداری تهران معادل 6/2هكتار، به ازاي هر نفر در سال مي باشد. توزيع اين مقدار در پنج گروه اصلي شامل: مواد غذايي32/0، مسكن 25/0، حمل و نقل 39/0، كالاهاي مصرفي 13/0 و خدمات 52/1 می باشد. نتايج اين تحقيق مؤيد اين مطلب است که منطقه13 برای برآوردن نیازهای زیستی و پایداری خویش متکی به خود نبوده و نیازمند دیگر مناطق تهران می باشد. از سوی دیگر، الگوهای توسعه منطقه بنابر محاسبات صورت گرفته از طریق ضرایب جینی و آنتروپی نسبی شانون تا حدودی پراکنده بوده و نابرابری و عدم تعادل در توزیع جمعیت در نواحی شهری آن را نشان می دهد. همچنین، ارقام به دست آمده از شاخص های موران و گری بیانگر این هستند که الگوی رشد شهری تهران متمايل به پراكندگی بوده و به الگوی توزیع تصادفی نزدیک تر است. همچنین نتایج بررسی توسط مدل هلدرن نیز نشان می دهد 11 درصد از رشد فیزیکی منطقه13 در اثر رشد افقی و 89 درصد در نتیجه رشد جمعیت بوده که با استفاده از مدل های فوق در مقاله حاضر، به بررسی شرایط منطقه 13 شهرداری تهران براساس مدل های مختلف ارائه شده، می پردازیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - بحران آب در فلات مرکزی و ضرورتهای توجه به سرمایه دانش بومی قنات در ایران
        هادی  ویسی
        بخش اعظم سرزمین ایران در منطقه خشک و نیمه خشک و در محدوده کمربند بیابانی دنیا قرار گرفته است. بر این اساس، خشکی و کم آبی از ویژگیهای ذاتی فلات مرکزی ایران است و دسترسی به منابع آب پایدار، مهم ترین چالش ساکنان این ناحیه بوده است. ایرانیان باستان با اختراع قنات، شیوه مناس چکیده کامل
        بخش اعظم سرزمین ایران در منطقه خشک و نیمه خشک و در محدوده کمربند بیابانی دنیا قرار گرفته است. بر این اساس، خشکی و کم آبی از ویژگیهای ذاتی فلات مرکزی ایران است و دسترسی به منابع آب پایدار، مهم ترین چالش ساکنان این ناحیه بوده است. ایرانیان باستان با اختراع قنات، شیوه مناسبی از دسترسی به آب بر اساس اصل احترام به محیط و سازگاری با طبیعت به و جود آوردند که منشأ تمدن درخشانی در فلات مرکزی ایران شد. آنچه را که امروزه توسعه پایدار می نامند در ساختار و سیستم قنات به خوبی رعایت شده است و بر همین اساس قنات ببیش از سه هزار سال کارآمد بوده است. این پژوهش ضمن بررسی ویژگیهای قنات و ساختار آن در حیات اقتصادی و اجتماعی ایران به دانش بومی قنات توجه کرده است و با مطالعه موردی قنات گوهر ریز جوپار در جنوب شهر کرمان به این نتیجه رسیده است که احیاء قنوات و اتکا به دانش بومی مدیریت آب همچنان می تواند راهگشای بسیاری از مسائل و بحرانهای زیست محیطی و آبی در فلات مرکزی ایران باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - ارزیابی کیفیت محیطی مقصدهای گردشگری شهری در راستای توسعه پایدار مورد مطالعه: شهرستان شوشتر
        سعید امان پور سعید  ملکی محسن احدنژاد روشتی سمیرا مرادی مفرد
        توسعة گردشگري در نواحي شهری از مؤلفه هاي گوناگوني تأثير مي پذيرد كه از جمله مي توان به كيفيت محيطي اين نواحي كه در رضايتمندي ساكنان محلي و گردشگران مؤثر است، اشاره كرد. بنابراین بررسی شاخص های کیفیت محیطی مقاصد گردشگری می تواند توان ها، نیازها و ضعف های موجود در این م چکیده کامل
        توسعة گردشگري در نواحي شهری از مؤلفه هاي گوناگوني تأثير مي پذيرد كه از جمله مي توان به كيفيت محيطي اين نواحي كه در رضايتمندي ساكنان محلي و گردشگران مؤثر است، اشاره كرد. بنابراین بررسی شاخص های کیفیت محیطی مقاصد گردشگری می تواند توان ها، نیازها و ضعف های موجود در این محیط ها را بر اساس میزان رضایتمندی یا آزردگی از محیط شهرها را مشخص نماید و متضمن پایداری این محلات گردد زیرا گردشگران با توجه به ماهیت گردشگری، به دنبال تفریح و گذران اوقات فراغت توام با لذت می باشند. برای این منظور، عمدتاً بدنبال یافتن مقصدهایی هستند که از بالاترین سطح کیفیت محیطی برخوردار باشند. هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان نقش کیفیت محیطی مقاصد گردشگری شهرستان شوشتر می باشد. از نظر هدف نوع تحقیق کاربردی و روش انجام آن توصیفی ـ تحلیلی است. به منظور گردآوري داده هاي موردنياز از دو روش اسنادي و ميداني (ابزار پرسشنامه) استفاده شده است. همچنین ابزار مورد استفاده در تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی در محیط Excell و استفاده از نرم افزار Spss می باشد. جامعه آماری پژوهش دو گروه گردشگران و خانوارهای شهری شوشتر می باشد. نتایج آزمون T تک نمونه ای نشان می دهد که برخی از شاخص های کیفیت محیط شهرستان شوشتر از دیدگاه هر دو جامعه نمونه پژوهش بالاتر از حد متوسط بوده و در این میان بیشترین میانگین متعلق به کیفیت عملکردی-ساختاری(562/3)، کیفیت زیست محیطی(281/3)، جاذبه های گردشگری (191/3) و امنیت و آسایش (114/3) بوده است. همچنین نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن حاکی از این است که بیشترین همبستگی و رابطه مثبت و معنادار بین شاخص توسعه پایدار و کیفیت عملکردی ـ ساختاری با ضریب 537/0 و با سطح اطمینان 99/0 وجود دارد. علاوه بر این آزمون فریدمن نشان داد، پایین بودن سطح ابعاد کیفیت محیطی منطقه مورد مطالعه به میزان کمتر از حد متوسط در ابعاد، جاذبه های گردشگری، امنیت آسایش، محیط اجتماعی و بصری و بالاتر از حد متوسط در بعد کیفیت عملکردی ـ ساختاری وکیفیت زیست محیطی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - نقش برنامه¬ریزی مشارکتی در شهر سبز با نگاهی بر شهر شمشک دربندسر به عنوان اولین کاندیدای شهر سبز ایران
        محسن تاجیک دکتر علیرضا  استعلاجی رحیم سرور
        امروزه مشکلات زیست محیطی یکی از اساسی ترین مسائل شهری و حاصل تعارض و تقابل با محیط طبیعی است. چراکه توسعه شهری ناگزیر با تسلط ساختمان ها، صنایع و حمل و نقل و فعالیت های اقتصادی بر فضاهای طبیعی همراه است و این تسلط به مرور زبان به شکل چیرگی شهر بر طبیعت بروزیافته و زمینه چکیده کامل
        امروزه مشکلات زیست محیطی یکی از اساسی ترین مسائل شهری و حاصل تعارض و تقابل با محیط طبیعی است. چراکه توسعه شهری ناگزیر با تسلط ساختمان ها، صنایع و حمل و نقل و فعالیت های اقتصادی بر فضاهای طبیعی همراه است و این تسلط به مرور زبان به شکل چیرگی شهر بر طبیعت بروزیافته و زمینه ساز آلودگی گسترده شهری شده است. واقعیت این است که ریشه اصلی بحران های زیست محیطی زمان معاصر را باید در نگاه و تفسیر بشر از محیط زیست طبیعی جستجو کرد. به بیان دیگر، مشکل اصلی معرفت شناسی و جهان بینی آدمی است. شهر سبز به عنوان رویکردی نوین به ارائه راه حل هایی برای تغییر رفتار مخرب و تشویق رفتارهای مثبت محیطی است. استفاده بی رویه از انرژی در منازل، استفاده از انواع تولیدات یکبار مصرف، استفاده از وسایل نقلیه شخصی، استفاده از انواع آفت کش ها، دفع مواد زاید به روش غیربهداشتی، عدم تفکیک پسماند برای بازیافت و ... همگی رفتارهای مخرب زیست محیطی هستند که نیاز به تغییر دارند و این امر جز در سایه برنامه ریزی مشارکتی محقق نمی گردد. شهر شمشک به-عنوان اولین کاندیدای شهر سبز با توجه به قابلیت های محیطی و جاذبه های گردشگری به دنبال اجرای شاخص های سبز و تبدیل شدن به نماد یک محیط باکیفیت و قابل سکونت و الگویی برای سایر شهرهای استان تهران و کشور است. در این پژوهش با استفاده از تکنیک SWOT (تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید) به شناسایی عوامل درونی و بیرونی مؤثر در این امر و تبیین راهبرهای لازم جهت تحقق و اجرایی شدن شاخص های سبز در این شهر، در سایه برنامه ریزی مشارکتی می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - توسعه پایدار شهرهای کوچک از منظر پدافند غیر‏عامل (نمونه موردی: شهر بوئین¬زهرا)
        حسن  حسینی اميني احسان  گلمهر
        شهرها به عنوان یکی از مهمترین و متراکم ترین زیستگاه های انسانی اهمیت ویژه ای داشته و نیازمند ایمنی و حفاظت های فیزیکی از زیرساخت ها و نیز پایداری و مقاومت در مقابل بلایای طبیعی و انسانی می‏باشند. پدافند غیر‏عامل از جمله موضوعاتی است که در سال‏های اخیر مورد توجه برنامه ر چکیده کامل
        شهرها به عنوان یکی از مهمترین و متراکم ترین زیستگاه های انسانی اهمیت ویژه ای داشته و نیازمند ایمنی و حفاظت های فیزیکی از زیرساخت ها و نیز پایداری و مقاومت در مقابل بلایای طبیعی و انسانی می‏باشند. پدافند غیر‏عامل از جمله موضوعاتی است که در سال‏های اخیر مورد توجه برنامه ریزان و طراحان شهرهای ایران قرار گرفته است. شهرسازی دارای ابعاد مختلفی است که در صورت توجه به حفاظت و پایداری آن ها، در مواقع ضروری و بحرانی شاهد مزایای فراوانی خواهیم بود. این پژوهش سعی دارد که اصول پدافند غیرعامل را در برنامه ریزي شـهري بـا تأکید بر کاربري هاي تأسیساتی و حیاتی در شهرهای کوچک مقیاس به عنوان کاربري هاي تهدیدپذیر به کار گیرد و فضاهاي شهري را با ارائۀ نقش تدافعی به آنها ایمن نماید. همچنین، چگونگی حفاظت و دفاع از انسان ها و مکان هاي زندگی آنها را با اعمال ضوابط و ملاحظات پدافند غیرعامل در حال و آینده میسر سازد. به علاوه، بسترهایی را براي امنیت و پایداري هرچه بهتر شهر با کم ترین خسارات ممکن در زمان تهاجم خارجی و حتّی عملیات تروریستی فراهم نماید. ایران با توجه به موقعیت ژئواستراتژیک، ژئوراهبردی و جغرافیای خود، یکی از کشورهای پرمخاطره است. در این پژوهش بررسی و تحلیل هاي لازم با استفاده از نرم افزار GIS در مورد چگونگی پـراکنش و نحوة استقرارکاربريهاي استراتژیک در سطح شهر بوئین-زهرا به عنوان یک شهر کوچک مقیاس در مجاورت پایتخت کشور انجام گرفته است و در نهایت، مناطق و محدوده هاي مرکزي شهر و حواشی جنوب غربی بـا توجه بـه تجمیع کاربري هاي خطرزا و تهدیدپذیر، نامناسب و بحرانی تشخیص داده شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - تبیین مدیریت شهری کارآمد با ارائه الگوی توسعه حرفه‌ای مدیران (مورد مطالعه: شهرداری تهران)
        محسن طباطبایی
        برای تحقق مدیریت شهری کارآمد باید دیدگاه و رویکرد سیستمی و کلی‌نگر به عوامل مدیریت شهری و برقراری ارتباط نظام‌یافته به عوامل توسعه شهری داشت که یکی از این عوامل خود مدیران سازمان‌های خدمات شهری هستند. توسعه حرفه‌ای مدیران، اقدامی است که عملکرد مدیریت را از طریق افزایش د چکیده کامل
        برای تحقق مدیریت شهری کارآمد باید دیدگاه و رویکرد سیستمی و کلی‌نگر به عوامل مدیریت شهری و برقراری ارتباط نظام‌یافته به عوامل توسعه شهری داشت که یکی از این عوامل خود مدیران سازمان‌های خدمات شهری هستند. توسعه حرفه‌ای مدیران، اقدامی است که عملکرد مدیریت را از طریق افزایش دانش یا مهارت‌های مدیر و با تغییر نگرش وی، بهبود می‌بخشد. در این راستا، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی، به مطالعه عوامل مؤثر بر توسعه حرفه‌ای مدیران شهرداری تهران پرداخته است تا با توسعه مدیران شهری زمینه توسعه پایدار شهری نیز فراهم شود. به همین منظور با 23 نفر از مدیران عالی و ارشد شهرداری تهران، مصاحبه‌های عمیق به‌عمل آمد. برای تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها، از تحلیل تفسیری استفاده شد. روایی یافته‌های پژوهش از طریق بررسی توسط اعضا (مصاحبه‌شوندگان) تأیید گردید و برای محاسبه قابلیت اطمینان یا سازگاری کدگذاری‌های انجام‌شده، از روش پایایی بازآزمون و روش پایایی توافق بین دو کدگذار (توافق درون موضوعی) استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل مصاحبه‌ها نشان داد که توسعه حرفه‌ای مدیران، شامل توسعه در دو بُعد فردی و سازمانی می‌باشد. در بُعد توسعه فردی، سه سطح توسعه ویژگی‌های روان‌شناختی، توسعه دانش تخصصی و مدیریتی و توسعه اخلاقی مطرح می‌شود. در بُعد توسعه سازمانی، توسعه ویژگی‌های ساختاری و فرایندی سازمان باید صورت گیرد. در حوزه توسعه ویژگی‌های روان‌شناختی عواملی چون تفکر انتقادی، خلاقیت، هوش هیجانی، ریسک‌پذیری و خودتوسعه‌ای مدیران باید توسعه یابند. در حوزه دانش تخصصی و مدیریتی، نیازهای توسعه حرفه‌ای مدیران شهرداری، شامل توانایی‌های استفاده از تکنولوژی، تسلط بر اصول تصمیم‌گیری و حل مسئله، مدیریت استرس، توانایی تیم‌سازی، مدیریت تعارضات سازمانی، توانایی ارتباطات اثربخش و اصول و فنون مذاکره است. برای توسعه حرفه‌ای مدیران، توسعه ساختاری سازمانی اعم از توجه به مدیریت استعداد، حمایت سازمانی، مدیریت عملکرد، سازمان یادگیرنده، جو سازمانی، کارراهه شغلی و شبکه‌سازی و در حوزه توسعه فرایندهای آموزشی سازمان، عواملی چون مربیگری، یادگیری عملی، جانشین‌پروری و یادگیری سازمانی باید مدنظر قرار گیرند و توسعه یابند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - ارزیابی شاخص¬های رشد هوشمند شهری با استفاده از مدل تحلیل عاملی (مطالعه موردی: منطقه یک شهر شیراز)
        محمد  رحیمی سمیرا  قیاسی سهراب امیریان
        راهبرد رشد هوشمند از دیدگاه های اخیر برنامه ریزی شهری در راستای توسعه پایدارشهری است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است که پایایی ابزار تحقیق برپایه ضریب آلفای کرونباخ 82/0 به دست آمده است. نمونه آماری 321 نفر از شهروندان منطقه یک شی چکیده کامل
        راهبرد رشد هوشمند از دیدگاه های اخیر برنامه ریزی شهری در راستای توسعه پایدارشهری است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است که پایایی ابزار تحقیق برپایه ضریب آلفای کرونباخ 82/0 به دست آمده است. نمونه آماری 321 نفر از شهروندان منطقه یک شیراز بوده و داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور، تعیین وضعیت شاخص های رشد هوشمند در منطقه یک شیراز، از مدل تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج آزمون کرویت بارتلت نشان داد که بین معیارهای رشد هوشمند، در محدوده مورد مطالعه، با sig 000/0 رابطه معناداری وجود داشته، در واقع بین شاخصها همبستگی معنی دار وجود دارد. همچنین در معیار فشردگی چهار عامل «تراکم خالص مسکونی» با بار عاملی760/0، «نرخ دسترسی حمل ونقل عمومی یا پیاده به محل کار» با بار عاملی 820/0و «استفاده از حمل و نقل عمومی یا پیاده برای دسترسی به مرکز شهر» با بار عاملی 790/0 به عنوان مهمترین عامل ها شناسایی شدند. در معیار دسترسی عامل های «نرخ آپارتمان نشینی» با بار عاملی 821/0، «سهولت دسترسی به حمل و نقل عمومی» با بار عاملی 570/0، «نرخ استفاده از حمل و نقل عمومی یا پیاده برای دسترسی به مرکز شهر» با بار عاملی 539/0 به عنوان مهمترین عامل ها شناسایی و در نهایت در معیار اختلاط کاربری عامل های «درصد خانوار در واحد مسکونی»، «نرخ دسترسی پیاده یا عمومی به امکانات تفریحی» و «سهولت دسترسی به حمل و نقل عمومی» به ترتیب به عنوان مهمترین عامل ها شناسایی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار محلات شهر اهواز مطالعه موردی: محلات کیانپارس و لشکرآباد
        بابک محمدی آوندی آزیتا رجبی ناصر  اقبالی
        سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین عوامل و بازوهای اجرایی در هر کشوری نقش به سزایی در توسعه پایدار هر منطقه‌ای دارد. بنابراین پرداختن به جنبه‌های مختلف سرمایه اجتماعی اهمیت زیادی در مطالعات توسعه شهری پیدا کرده است. سرمایه اجتماعی همان شيوه تعامل مردم با يکديگر، نحو چکیده کامل
        سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین عوامل و بازوهای اجرایی در هر کشوری نقش به سزایی در توسعه پایدار هر منطقه‌ای دارد. بنابراین پرداختن به جنبه‌های مختلف سرمایه اجتماعی اهمیت زیادی در مطالعات توسعه شهری پیدا کرده است. سرمایه اجتماعی همان شيوه تعامل مردم با يکديگر، نحوه و ميزان مشارکت آنها در امور مدنی و باورها و ارزش‌های مشترک آنها می‌باشد که می‌تواند در کاهش زمان و هزینه‌های اقتصادی و اجتماعي تأثیر به سزايي داشته باشد؛ از اين رو، مفهوم سرمايه اجتماعي (در کنار سرمايه طبيعي؛ اقتصادي و انساني) مطرح شده که شامل نهادها، روابط؛ نگرش‌ها و ارزش‌هایی است که تعامل مردم را هدايت می‌کند. این تعاملات انسانی در مناطقی که اختلاف نژادی و عقیدتی وجود دارد با چالش‌هایی روبرو خواهد بود که شهر اهواز نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین، در این مطالعه به بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار دو محله کیانپارس و لشکرآباد پرداخته است. تحقیق حاضر یک مطالعه موردی و به روش توصیفی- تحلیلی و همبستگی است و از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که مقدار پیرسون در این رابطه 0.891 و جهت رابطه نیز مثبت است؛ همچنین میزان Sig رابطه 0.00 است که کوچک‌تر از 0.1 است؛ بنابراین رابطه این دو متغیر از نظر آماری با سطح اطمینان 99% معنادار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - راهبرد صيانت و توسعه پايدار حريم تهران با تاکید بر ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی آن
        مهدی امینی یوسفعلی  زیاری عبدالرضا فرجي راد
        حريم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستاي داراي سكنه و صدها كانون فعاليتي مي باشد كه در مجموع حدود 2 ميليون نفر انسان را دربرمي گيرد كه به موازات تبعيت از شرايط ملي، همچنان مسير خود را در جذب مهاجران، رشد جمعيت و تداوم گسترش فضايي سكونت هاي رسمي و غيررسمي طي مي نم چکیده کامل
        حريم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستاي داراي سكنه و صدها كانون فعاليتي مي باشد كه در مجموع حدود 2 ميليون نفر انسان را دربرمي گيرد كه به موازات تبعيت از شرايط ملي، همچنان مسير خود را در جذب مهاجران، رشد جمعيت و تداوم گسترش فضايي سكونت هاي رسمي و غيررسمي طي مي نمايد (اگر حريم مورد تعرض قرارگرفته در شمال تهران را ناديده بگيريم، پهنه جنوبي آن كانون زندگي فقرا و اقشاري است كه به نظر مي رسد سازوكار شهروندزدايي برنامه هاي توسعه شهري و منطقه اي، آنها را به پذيرش اين تيپ از سكونت وادار كرده است). در این مقاله، با مراجعه به مطالعات انجام شده و داده های ثانویه گردآوری شده در حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی حریم کلانشهر تهران (به خصوص طرح ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی طرح جامع حریم- معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران) و تحلیل SWOT از حدود 30 نفر از خبرگان این حوزه، ضمن جمع بندی چالش ها و مسائل اجتماعی و فرهنگی حریم کلانشهر تهران، راهبردهای حفظ و صیانت و توسعه پایدار بر مبنای ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی حریم تهران ارایه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - تحلیل رقابت پذیری کیفیت زندگی کلانشهر تهران در سطح جهانی
        فرزانه سامانپور افشار حاتمی شایان بابایی
        امروزه رقابت پذیری به یکی از مفاهیم پرکاربرد در عرصه مباحث شهری و منطقه ای تبدیل شده است. علت توجه بیش از حد به این مفهوم تغییرات در اقتصاد جهانی، ساختار دموگرافیکی بیشتر ملت ها، ساختارهای اجتماعی و فعالیت ها بوده است. هدف از این پژوهش، بررسی و تحلیل وضعیت رقابت پذیری چکیده کامل
        امروزه رقابت پذیری به یکی از مفاهیم پرکاربرد در عرصه مباحث شهری و منطقه ای تبدیل شده است. علت توجه بیش از حد به این مفهوم تغییرات در اقتصاد جهانی، ساختار دموگرافیکی بیشتر ملت ها، ساختارهای اجتماعی و فعالیت ها بوده است. هدف از این پژوهش، بررسی و تحلیل وضعیت رقابت پذیری کلانشهر تهران در سطح جهانی در زمینه شاخص های کیفیت زندگی است. بدین منظور اطلاعات موردنیاز کیفیت زندگی از مرکز اطلاعات شهرهای جهان (NUMBEO) اخذ و تحلیل شد. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که آنچه در بین کلانشهرهای مورد مطالعه بیشترین نابرابری را ایجاد کرده است، معیارهای نسبت درآمد به قیمت ملک، هزینه زندگی و قدرت خرید است. کیفیت زندگی، امنیت، آلودگی، اقلیم، بهداشت و مدت زمان حرکت به ترتیب از رتبه چهارم تا نهم قرار دارند. نتایج مدل الکتره برای سطح بندی رقابت پذیری کلانشهرها نیز نشان داد که لس آنجلس در بالاترین سطح از کیفیت زندگی قرار دارد. دهلی، مکزیکوسیتی، کلکته، کراچی، استانبول، نیویورک، سئول، بوینس آیرس در سطح دوم و توسعه یافته قرار دارند. توکیو، قاهره و مانیل در سطح سوم و درحال توسعه و داکا، مسکو و تهران در سطح چهارم و پایین از کیفیت زندگی قرار گرفتند. پایین ترین سطح کیفیت زندگی نیز مربوط به شهرهای مومبای، بانکوک، جاکارتا، شانگهای، پکن و سائوپائولو بود. همچنین کلانشهر تهران در رتبه 11 از 17 رتبه قرار دارد. به طورکلی نتایج حاکی از آن است که کلانشهر تهران به لحاظ کیفیت زندگی قدرت رقابت پذیری بسیار کمی دارد که نیازمند توجه جدی به معیارهای تاثیرگذار در کیفیت زندگی جهت رقابت پذیری در عرصه جهانی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - تحرک و جابجایی هوشمند شهری و توسعه پایدار شهر شیراز (نوع مقاله : پژوهشی)
        الهه کاوسی جمال محمدی
        تحرک و جابجایی هوشمند شهری در چند سال اخیر به طور فزاینده ای نه تنها در ادبیات دانشگاهی بلکه در سیاستها و استراتژی های شهری به موضوع بحث و گفتگو تبدیل شده است. با این حال، در بسیاری از شهرهای جهان و کشور ما ایران تحرک و جابجایی هوشمند شهری با مشکلاتی مانند عدم مشارکت شه چکیده کامل
        تحرک و جابجایی هوشمند شهری در چند سال اخیر به طور فزاینده ای نه تنها در ادبیات دانشگاهی بلکه در سیاستها و استراتژی های شهری به موضوع بحث و گفتگو تبدیل شده است. با این حال، در بسیاری از شهرهای جهان و کشور ما ایران تحرک و جابجایی هوشمند شهری با مشکلاتی مانند عدم مشارکت شهروندان و نابرابری ناشی از مدیریت ناکارآمد شهری همراه بوده است. ینابراین درپژوهش حاضر سعی شده است با دیدگاهی نوآورانه به ارزیابی و تبیین شاخص های تحرک و جابجایی( شامل زیرساختهای حمل و نقل، حمل و نقل عمومی، حمل و نقل پایدار، فناوری اطلاعات و ارتباطات)و ابعاد اجتماعی این زیرساختها شامل میزان مشارکت شهروندان در استفاده از این زیرساختها) و ارتباط این شاخص ها با توسعه پایدار شهر شیراز پرداخته شود. روش تحقیق با توجه به ماهیت آن توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. روش‌های گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای(اسنادی) و میدانی می‌باشد. نمونه آماری پژوهش شامل 420 نفر از شهروندان ساکن در مناطق یازده گانه شهر شیراز هستند. یافته ها نشان داد میانگین متغیر تحرک و جابجایی هوشمند در شهر شیراز به طور معناداری پایین تر از حد متوسط (3) برآورد شده است (05/0 ≥ Sig) و در وضعیت مناسب و مطلوبی قرار ندارد. همچنین رابطه معناداری بین متغیر تحرک و جابجایی هوشمند و شاخص های آن با متغیر توسعه پایدار در شهر شیراز وجود دارد؛ برآورد مقادیر مربوط به رگرسيون چندگانه اثر شاخص های تحرک هوشمند بر توسعه پایدار نیز نشان‌دهنده این است که شاخص های تحرک هوشمند در مجموع 26 درصد از واریانس متغیر توسعه پایدار را تبیین می کنند، با مدنظر قرار دادن مقادیر مربوط به حجم اثر شاخص ضریب تعیین این مقدار بزرگ برآورد می شود. به عبارت دیگر شاخص های تحرک هوشمند در حد متوسط به بالا توان تبیین واریانس متغیر توسعه پایدار را دارند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - ارزیابی تغییرات پیوندهای شهر و روستا در نظام توسعه پایدار ناحیه‌ای )مطالعه موردی شهرستان ری و حوزه نفوذ(
        حسین توکلی کجانی علیرضا  استعلاجی محسن رنجبر
        دردهه های اخیر تحولات مهمی در راستای تقویت و بهبود ارتباط بین شهر و روستا و پیوند آن به عنوان مهمترین ابزار توسعه در نظام توسعه پایدار ناحیه ای رخ داده است. و این ارتباط و پیوند یکی از عملی ترین سیاست‌های ارتقاء در شاخص های مختلف محیطی، اجتماعی، اقتصادی و سلسله مراتب س چکیده کامل
        دردهه های اخیر تحولات مهمی در راستای تقویت و بهبود ارتباط بین شهر و روستا و پیوند آن به عنوان مهمترین ابزار توسعه در نظام توسعه پایدار ناحیه ای رخ داده است. و این ارتباط و پیوند یکی از عملی ترین سیاست‌های ارتقاء در شاخص های مختلف محیطی، اجتماعی، اقتصادی و سلسله مراتب سکونتگاهی، تغییرات کمی وکیفی در بافت شهر و روستا بوده است. اگرچه شهرستان ری به عنوان یکی از شهرهای قدیمی، تاریخی، مذهبی، گردشگری و با شرایط خاص جغرافیایی می باشد و این خصوصیات، موجبات رشد پیرامونی و تبدیل پنج روستا به شهر طی سه دهه اخیرگردیده و زمینه تحولات گوناگون در ناحیه مورد نظر و حریم کلانشهر تهران شده است در این مقاله ضمن ارزیابی تغییرات و بررسی مناسبات در ساختار ناحیه ای شهرستان ری و تجزیه و تحلیل داده ها و برداشت های میدانی و استفاده از نتایج طرح ها و سندهای توسعه استان تهران و شهرستان ری و همچنین حریم تهران می توان یافته های پژوهش را اینگونه مطرح نمود که تفاوت بین شاخص های اداری، سیاسی، طبیعی، اقتصادی، جمعیتی، سبک زندگی و الگوهای رفتاری ساکنین در مطالبه نوع امکانات در روستاها تبدیل شده به شهر مشهود بوده و عدم وجود پیوند و ارتباط یکسان بین شهر و روستا و اینکه با یک نگاه و بدون شناخت دقیق از محیط های پیرامونی نمی توانیم زمینه تحقق طرح های فرادست را فراهم آورد، لزوم وضع قوانین با رویکرد و اهداف جدید در ایجاد مدیریت یکپارچه در اینگونه نواحی که با شرایط خاص رشد نموده اند ، بویژه قرار گرفتن در کنار پایتخت جهت رسیدن به توسعه پایدار ضروری به نظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - برنامه ریزی شهر سالم با رویکرد توسعه پایدار (مناطق چهارگانه شهر کرمان)
        بهنام مغانی رحیمی
        چکیده: وضعیت محیط‌های شهری در سلامت ساکنان دارای نقشی تعیین کننده است. در چنین شرایطی اتخاذ رویکردهای برنامه‌ریزی و طراحی محیط برای ارتقا سلامت شهروندان ضروری است. بکار‌گیری معیارهای شهر سالم با توجه به توسعه پایدار از طریق طراحی و ارتقا کیفیت فضاهای شهری و نواحی مسکو چکیده کامل
        چکیده: وضعیت محیط‌های شهری در سلامت ساکنان دارای نقشی تعیین کننده است. در چنین شرایطی اتخاذ رویکردهای برنامه‌ریزی و طراحی محیط برای ارتقا سلامت شهروندان ضروری است. بکار‌گیری معیارهای شهر سالم با توجه به توسعه پایدار از طریق طراحی و ارتقا کیفیت فضاهای شهری و نواحی مسکونی می‌تواند به ارتقای سلامت عمومی شهروندان منجر شود. شاخص‌های متعدد اجتماعی، اقتصادی ‌و زیست‌محیطی همچون احساس ایمنی و امنیت، مشارکت اجتماعی، کیفیت محیط زیست و دسترسی به امکانات و خدمات می‌توانند از عوامل تاثیرگذار بر سلامت و کیفیت زندگی افراد باشند. این پژوهش کاربردی بوده و روش تحقیق نیز توصیفی- تحلیلی است و در جمع آوری اطلاعات از روشهای کتابخانه ای، اسنادی و میدانی و برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل WASPAS استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، تمامی ساکنان شهر کرمان هستند که از طریق جدول مورگان، حجم نمونه 384 نفر در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل نشان می‌دهد که در تمامی ابعاد سه گانه توسعه پایدار و شهر سالم، کرمان با استانداردها فاصله دارد ولی از لحاظ وضعیت فعلی شاخص ها در مناطق چهارگانه شهر کرمان، منطقه 2، وضعیت بهتری نسبت به دیگر مناطق دارد، گرچه در شراسط مناسب و ایده آل نیست ولی نسبت به بقیه مناطق در شرایط بهتری قرار دارد و مناطق1، 3 و 4 به ترتیب در مکان های بعدی قرار دارند که البته در بیشتر شاخص ها، مناطق 1و 3 آمار بسیار نزدیکی به یکدیگر داشتند ولی منطقه 4 در تمامی ابعاد در پایین ترین سطح قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - پارامترهای اساسی انتخاب محل پارک‌های جنگلی شهری براساس مولفه‌های توسعه پایدار
        مهناز بیگی مهرداد خانمحمدی سیدمحمود هاشمی
        تعیین کاربری های مناسب به منظور استفاده بهینه از سرزمین گامی موثر در استراتژی توسعه پایدار است. بر این اساس در این مطالعه معرفی معیارهای جهانی انتخاب محل جغرافیایی پارک های جنگلی برای کاربری اکوتوریسم مورد بررسی قرار گرفت. به علت فقدان برنامه ریزی جامع در سطح کشور، کار چکیده کامل
        تعیین کاربری های مناسب به منظور استفاده بهینه از سرزمین گامی موثر در استراتژی توسعه پایدار است. بر این اساس در این مطالعه معرفی معیارهای جهانی انتخاب محل جغرافیایی پارک های جنگلی برای کاربری اکوتوریسم مورد بررسی قرار گرفت. به علت فقدان برنامه ریزی جامع در سطح کشور، کاربری های خدمات شهری از جمله پار ک های جنگلی شهری با مشکلاتی مانند توزیع و مکان گزینی نامناسب و عدم پیش بینی چنین فضاهایی در سطح شهر ها مواجه هستند. با توجه به این مسئله نیاز به احداث فضاهای سبز شهری از جمله پارک های جنگلی شهری با مطالعات دقیق و روش های اصولی در شهر ها ضرورت می یابد. اهمیت مکان گزینی صحیح و انتخاب محل مناسب به عنوان مرحله تعیین کننده ی هزینه های احداث و برنامه ریزی های اقتصادی پروژه ها، آن را مورد توجه مدیران و برنامه ریزان قرار داده است که نتیجه ی آن استفاده از روش های مختلف تصمیم گیری برای مکان یابی است مکان یابی و جانمایی احداث پارک های جنگلی از لحاظ عملکردی دارای اهمیت بسیاری است. زیرا هیچ توسعه ای بدون برنامه ریزی های اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی منجر به توسعه پایدار نخواهد گردید. در این مقاله پس از بیان تعاریف مقدماتی پارک جنگلی شهری، معیارها و استانداردهای مورد استفاده در سطح جهانی در مکان گزینی پارک های جنگلی شهری مورد بحث قرار می گیرند. هدف اصلی این پژوهش بررسی معیارهای مکان یابی پارک های جنگلی شهری می باشد . نتایج حاصل به اهمیت معیارهای کاربری اراضی، دسترسی ، توپوگرافی، چشم انداز، نزدیکی به منابع آبی، پوشش گیاهی و... اشاره دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - مدل اثرگذاري طرح جويشگر بومي بر توسعه پايدار بر اساس شاخص هاي پايداري
        محمد آزادنيا شمس السادات زاهدي عبدالرضا مجدالدين محمد رضا  پورعابدي
        در اين مطالعه ابتدا به معرفي توسعه پايدار و شاخص هاي پايداري پرداخته شده است. پس از آن طرح جويشگر بومي، دستاوردها و پروژه هاي آن تشريح گرديده اند. انجام طرح جويشگر مجموعه اي از دستاوردهای خرد و كلان را به دنبال دارد. توسعه پايدار بر عدالت درون و بين نسلي و استفاده از چکیده کامل
        در اين مطالعه ابتدا به معرفي توسعه پايدار و شاخص هاي پايداري پرداخته شده است. پس از آن طرح جويشگر بومي، دستاوردها و پروژه هاي آن تشريح گرديده اند. انجام طرح جويشگر مجموعه اي از دستاوردهای خرد و كلان را به دنبال دارد. توسعه پايدار بر عدالت درون و بين نسلي و استفاده از منابع به نحوي كه محیط زیست براي نسل‌های کنونی و آینده حفظ شود و بهبود يابد توجه دارد. اين توسعه در ابتدا به محيط زيست و بعدها به اقتصاد، اجتماع، سياست و برخي موارد ديگر تاكيد نموده است. طرح جویشگر با توسعه مجموعه اي از ابزارها در صدد ارائه خدمات متنوع و جذب بیشتر کاربران و تاثیر در زندگی آنها مي باشد تا از طریق تعامل با آنان در رایا فضا ضمن کسب درآمدهای بالا، موجبات تغییر سبک زندگی ايشان را فراهم آورد. ارائه خدمات جويش نياز به مراحلي همچون خزش در وب، جمع‌آوري اطلاعات، دسته‌بندي و شاخص گذاري، ذخيره‌سازي، بازيابي و ... است. در اين مقاله به بررسي و شناخت اثرات اجراي طرح جويشگر بومي بر ابعاد مختلف توسعه پايدار پرداخته شده است. براي اندازه گيري اين اثرات، شاخص هاي پايداري كه توسط نهادهاي معتبر بین المللی مطرح گرديده است، بكار گرفته شد و نقاط نظر متخصصين اين حوزه از طريق مصاحبه و پرسشنامه براي تعيين نحوه اثرگذاري مورد استفاده قرار گرفت. در نهايت مدل تحليلي اثرات اجرای طرح جویشگر بر توسعه پايدار و ابعاد آن ارايه گرديد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - دانشگاه کارآفرین؛ اهرمی در مسیر توسعه پایدار
        حسین صمدی میارکلائی حمزه صمدی
        امروزه توسعه‌پايدار برای جوامع به آرمان و چالشی بزرگ بدل شده است، تحقق این آرمان در بخش آموزش عالی به عهده‌ دانشگاه‌ها می‌باشد، و بدون شک نقش دانشگاه در توسعه‌پایدار انکارناپذیر است. دراین‌بین، ظهور دانشگاه كارآفرين پاسخي به اهميت روزافزون دانش در نظام ملي و منطقه‌ايِ ن چکیده کامل
        امروزه توسعه‌پايدار برای جوامع به آرمان و چالشی بزرگ بدل شده است، تحقق این آرمان در بخش آموزش عالی به عهده‌ دانشگاه‌ها می‌باشد، و بدون شک نقش دانشگاه در توسعه‌پایدار انکارناپذیر است. دراین‌بین، ظهور دانشگاه كارآفرين پاسخي به اهميت روزافزون دانش در نظام ملي و منطقه‌ايِ نوآوري و ادراك جديد از دانشگاه است؛ يعني نهادي كه عامل توسعه، انتقال دانش و فناوري، و منبع اختراعات خلاقانه به‌شمار مي‌رود، و از لحاظ اقتصادي باصرفه است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تبیین و بررسی مدل دانشگاه کارآفرین در جهت دست‌یابی به توسعه‌پایدار، در دانشگاه‌های استان مازندران به اجرا درآمده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و از نظر ابزار گردآوری اطلاعات، توصیفی به‌شمار می‎رود. ابتدا پس از بررسی ادبیات نظری و انجام مصاحبه با خبرگان، پرسشنامه اولیه‎ای طراحی و شاخص‌های اساسی مدل دانشگاه کارآفرین استخراج شد. سپس به کمک تکنیک دیمتل فازی، روابط علّی میان متغیرها بررسی و در نهایت جهت طراحی الگو ساختاری تحقیق از رهیافت مدل‌سازی ـ ساختاری تفسیری مبتنی بر دیمتل‌فازی (FDISM) استفاده شد. نتایج نشان داد که از میان شاخص‌های مورد بررسی پنج متغیر نقش علّی و پنج متغیر نیز نقش معلولی دارند، یافته‌های تکنیک وزن‌دهی فازی نشان داد، از میان شاخص‌های مورد بررسی، شاخص چشم‌انداز، مأموریت و راهبرد در دانشگاه دارای بیشترین وزن و اهمیت است. هم‌چنین رهیافت FDISM نشان داد که متغیرها در هفت سطح طبقه‌بندی شدند، که در این ‌بین متغیر چشم‌انداز، مأموریت و راهبرد در دانشگاه، رهبری در دانشگاه و ساختار و طرح سازمانی در دانشگاه به‌عنوان عوامل زیربنایی و داراي قدرت نفوذ بیشتری هستند. دانشگاه کارآفرین به‌عنوان نسل سوم دانشگاه‌ها، مأموریت توسعة اقتصادی و اجتماعی جوامع را بر عهده دارد. توسعه و تمرکز بر شاخص‌ها و ویژگی‌های دانشگاه جهت کارآفرینی، می‌تواند دانشگاه‌های سنتی را به دانشگاه‌های کارآفرین و در مسیر توسعه‌پایدار تبدیل کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - نقش فناوری مدل‌سازی اطلاعات ساختمان در دستیابی به اهداف توسعه‌پایدار در زمینه طراحی معماری
        محمدحسین عزیزی بابانی افسانه زرکش محمدرضا بمانیان
        معضلات زیست‌محیطی در کنار نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی ناشی از گونه‌های نامتوازن توسعه که عمدتاً ره‌آورد انقلاب صنعتی هستند منجر به تشدید ظهور جنبش‌ها و نظریاتی در نیمه دوم قرن بیستم با هدف دستیابی به توسعه‌ای متوازن در زمینه‌های مختلف گردید که در این خصوص می‌توان به چکیده کامل
        معضلات زیست‌محیطی در کنار نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی ناشی از گونه‌های نامتوازن توسعه که عمدتاً ره‌آورد انقلاب صنعتی هستند منجر به تشدید ظهور جنبش‌ها و نظریاتی در نیمه دوم قرن بیستم با هدف دستیابی به توسعه‌ای متوازن در زمینه‌های مختلف گردید که در این خصوص می‌توان به نظریه توسعه‌پایدار اشاره نمود. دستیابی به اهداف توسعه‌پایدار در حیطه معماری مستلزم توجه به تمامی ابعاد زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی است. بررسی‌های انجام‌شده گواه آن است که معماری پایدار و بویژه جنبش‌های متأخر‌تر مرتبط با آن که در حوزه‌های طراحی و ساخت از فناوری‌های نوین بهره می‌‌برند متناسب با چنین اهدافی هستند. در این میان فناوری‌های طراحی رایانه‌ای به‌عنوان ابزاری تأثیر‌گذار در جهت تأمین اهداف پایداری به ایفای نقش پرداخته‌اند. در این پژوهش به بررسی میزان تأثیر‌گذاری کاربست فناوری مدل‌سازی اطلاعات ساختمان (BIM) در مراحل مختلف فرایند طراحی در جهت دستیابی به اهداف پایداری پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است. در این راستا شاخص‌های مربوط به کاربست BIM در تأمین پایداری از منابع کتابخانه‌ای و مصاحبه با خبرگان و مطالعه نمونه‌های موردی که شامل ساختمان‌های پایداری است که فرایند طراحی آن‌ها بر پایه BIM بوده، استخراج گشته‌اند. و با انجام تحلیل سلسله مراتبی بر مبنای معیار‌های بدست‌آمده از مبانی نظری این نتیجه بدست آمده که عمده تأثیر‌گذاری BIM در راستای دستیابی به پایداری بواسطه امکان استفاده از تحلیل‌های دینامیک در مراحل اولیه طراحی به‌ویژه تهیه طرح مفهومی و همچنین بستر‌سازی جهت برقراری تعاملات مؤثر میان مهندسین و سایر ذی‌نفعان بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - ارزیابی شاخص های اقتصادی محلات منطقه 15 کلان شهر تهران
        بتول حسین پور هوشنگ ظهیری میثم موسائی
        در حال حاضر، توزیع فضايي متعا دل خدمات و شاخص هاي اقتصادي ، يكي از مشكلات مديريت شهري درپاسخگويي به شهروندان است .هدف اين پروژه، ارزیابی و تحليل سطوح برخورداري محلات منطقه 15 از لحاظ برخورداری از شاخص های اقتصادی و تعیین رتبه بندی محلات است. پژوهش حاضر بر ح چکیده کامل
        در حال حاضر، توزیع فضايي متعا دل خدمات و شاخص هاي اقتصادي ، يكي از مشكلات مديريت شهري درپاسخگويي به شهروندان است .هدف اين پروژه، ارزیابی و تحليل سطوح برخورداري محلات منطقه 15 از لحاظ برخورداری از شاخص های اقتصادی و تعیین رتبه بندی محلات است. پژوهش حاضر بر حسب هدف در حیطه پژوهش‌های کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات در حیطه پژوهش‌های پیمایشی قرار گرفته است .در پژوهش حاضر جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده گردید. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل شبکه ANP و برای رتبه بندی محلات از روش تایپسیس استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که در بین شاخصهای اقتصادی، توان پرداخت هزینه های زندگی با وزن 154/0رتبه اول، میزان پس انداز ماهیانه با وزن 153/0 رتبه دوم و استطاعت تأمین مسکن با وزن 131/0 رتبه سوم را کسب کرده است. بر اساس روش تایپسیس ابوذر ناحیه 2 رتبه اول‌ ، افسریه جنوبی ناحیه 5 رتبه دوم و مشیریه ناحیه 4 رتبه سوم را کسب کرده است. بر اساس یافته ها پیشنهاد می شود شهرداری با حمایت و مشارکت نهادهای دولتی جهت کاهش فاصله طبقاتی، توزیع برابر منابع، فراهم کردن مسکن مناسب و شرایط پایدار اقتصادی برای کلیه افراد، اقدامات و سرمایه گذاری جهت زیرساخت حمل و نقل عمومی، برنامه ریزی منسجم جهت استفاده از منابع،فرصت برابر جهت دستیابی همه افراد به مشاغل را در بر گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - طراحی مدل ساختاری تفسیری توسعه پایدار کارآفرینی روستایی (مطالعه موردی: استان گلستان)
        حمید رضائی سید مهدی خاکزادیان مهسا زمانی
        هدف پژوهش حاضر طراحی مدل ساختاری تفسیری توسعه پایدار کارآفرینی روستایی در استان گلستان بوده است. بنابراین، این تحقیق بر اساس هدف از نوع توسعه اي – کاربردي و بر اساس روش، توصیفی- همبستگی است. براي این منظور در گام اول عناصر تشکیل دهنده الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستای چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر طراحی مدل ساختاری تفسیری توسعه پایدار کارآفرینی روستایی در استان گلستان بوده است. بنابراین، این تحقیق بر اساس هدف از نوع توسعه اي – کاربردي و بر اساس روش، توصیفی- همبستگی است. براي این منظور در گام اول عناصر تشکیل دهنده الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستایی از ادبیات نظري (به روش مرور نظامند) و مصاحبه با خبرگان (تحلیل محتوا) شناسایی شد . خروجی این مرحله شناسایی 29 مولفه در قالب چهار بعد اصلی بود. در گام بعدي به منظور برقراري ارتباط و توالی بین ابعاد و ارائه مدل ساختاري شان از روش مدلسازي ساختاري تفسیري بهره گرفته شد که در این روش بر اساس مد نظرات خبرگان و تجزیه و تحلیل هاي صورت گرفته، مدل توسعه پایدار کارآفرینی روستایی احصا گردید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که ابعاد اجتماعی و محیطی در سطح اول و اقتصادی و نهادی در سطح دوم قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - عقلانیت لیبرالی و صورت¬بندی بحران¬های زیست¬محیطی (با تاکید بر سند ریو+٢٠)
        عثمان  هدایت اسرین فیضی
        از دهه های آغازین سده بیستم، فشار توسعه صنعتی و کشاورزی، محیط زیست را به طور نمایانی تهدید می کرد، مباحث محیط زیستی همزمان و توامان با مباحث توسعه ای مورد بازاندیشی قرار گرفت. سابقه مباحث توسعه به عنوان یک موضوع مشخص به بعد از جنگ جهانی دوم بر می‌گردد و نظریات توسعه در چکیده کامل
        از دهه های آغازین سده بیستم، فشار توسعه صنعتی و کشاورزی، محیط زیست را به طور نمایانی تهدید می کرد، مباحث محیط زیستی همزمان و توامان با مباحث توسعه ای مورد بازاندیشی قرار گرفت. سابقه مباحث توسعه به عنوان یک موضوع مشخص به بعد از جنگ جهانی دوم بر می‌گردد و نظریات توسعه در این دوره در قالب توسعه اقتصادی و نوسازی پدیدار شده است. این امر برگرفته از مدرنیته غربی و ایدئولوژی مسلط آن یعنی لیبرالیسم با طرح ادعای جهان شمولی ارزش هایشان، مستعد حرکت در مسیر یکسان سازی بشریت بر پایه ارزش های لیبرالی و حذف تنوع و تکثر موجود در جهان می شود. مفروضه ی بنیادین این پژوهش، حول این ایده می چرخد که با ظهور مدرنیته غربی و سرمایه-داری و ایدولوژی مسلط آن ها یعنی لیبرالیسم، تغییراتی هم در این مکتب و هم در مباحث توسعه ای روی داده است که زاده و برآمده ی عقلانیت لیبرالی نسبت به توسعه، محیط زیست می باشد. مفروضا چنین نشان دادیم که این امر با خودمروری و بازاندیشی خود لیبرالیسم متحقق شده است. با استفاده از تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه و نظریات توسعه ای در حوزه ی محیط زیست یعنی نظریات _ تردمیل تولید، تئوری متابولیک و نظریه تردمیل تخریب _ به خوانشی از توسعه پایدار و نمود آن یعنی سند ریو+٢٠ به عنوان دال شناوری که در آن گفتمان لیبرالیسم دچار بحران و وقفه گردیده است، پرداخته ایم. نتایج نشان می دهد که لیبرالیسم به عنوان عقلانیتی که در پی صورتبندی بحران های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی در بُعد توسعه ی پایدار بوده است، به شکست انجامیده و این امر بحران زیست محیطی را سبب شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - به کارگیری مؤلفه‌های کتابخانه سبز در کتابخانه های دانشگاهی ایران
        فاطمه رضایی منش محسن حاجی زین العابدینی امیررضا اصنافی
        هدف از انجام این پژوهش شناسایی وضعیت مؤلفه‌های کتابخانه‌سبز در کتابخانه‌های مرکزی جامعه موردنظر، روشن ساختن نقش کتابخانه‌ها در پیاده‌سازی فرهنگ جامعه سبز و ارائه راه‌حل و راهبردهایی به منظور رفع خلاهای موجود و پیاده‌سازی کتابخانه ‌سبز است. پژوهش از نوع پیمایشی- توصیفی ا چکیده کامل
        هدف از انجام این پژوهش شناسایی وضعیت مؤلفه‌های کتابخانه‌سبز در کتابخانه‌های مرکزی جامعه موردنظر، روشن ساختن نقش کتابخانه‌ها در پیاده‌سازی فرهنگ جامعه سبز و ارائه راه‌حل و راهبردهایی به منظور رفع خلاهای موجود و پیاده‌سازی کتابخانه ‌سبز است. پژوهش از نوع پیمایشی- توصیفی است. جامعه آماری، شامل کتابخانه دانشگاه‌های سطح یک وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از نظر فضا و تجهیزات و نیروی انسانی است. به منظور جمع‌آوری داده‌ها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. سپس داده‌های به‌دست آمده در سطح آمار توصیفی با نرم‌افزار SPSS و با محاسبه میانگین، انحراف معیار، فراوانی مطلق و درصد فراوانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد کتابخانه مرکزی دانشگاه‌های سطح یک وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با توجه به مؤلفه‌های سبز و استاندارد لید وضعیت مطلوبی ندارند. برای داشتن کتابخانه دانشگاهی سبز باید از ترویج تفکر و فرهنگ سبز در جامعه شروع کرد. زیرا بسیاری از مشکلات ما در این زمینه ریشه در فرهنگ و استفاده نادرست از منابع طبیعی و تجدیدناپذیر است. نتایج پژوهش حاضر می‌تواند کتابخانه‌ها را از وضعیت فعلی خود آگاه سازد که چه میزان با وضعیت ایده‌آل فاصله دارند و از راهبردهای ارائه شده در این پژوهش برای پیاده‌سازی کتابخانه سبز استفاده کنند. برای داشتن کتابخانه سبز دانشگاهی لزوماً نباید با ساختمان سبز شروع کنیم، بلکه این کتابخانه‌ها مأموریت‌هاي سبز نیز دارند و کتابخانه‌ها می‌توانند با پیاده‌سازی چند مؤلفه سبز در کتابخانه خود به عنوان کتابخانه سبز شناخته شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - طراحی مدل آینده‌نگاری توسعه‌ پایدار با رویکرد برنامه‌ریزی سناریو مبنا و سیستم داینامیک (مورد مطالعه: استان یزد)
        حمید بابایی میبدی غلامرضا گودرزی عادل آذر فیروزه  عزیزی
        امروزه تغییرات بسیار گسترده در ابعاد مختلف؛ مدیران را با یک چالش بسیار جدی روبرو کرده که برنامه ریزی های کنونی دیگر جوابگوی آن ها نخواهد بود و لذا ضرورت دارد از رویکردهای جدیدی در برنامه-ریزی هایی نظیر رویکردهای آینده نگاری استفاده شود. ضمناً یکی از دغدغه های اصلی مدیرا چکیده کامل
        امروزه تغییرات بسیار گسترده در ابعاد مختلف؛ مدیران را با یک چالش بسیار جدی روبرو کرده که برنامه ریزی های کنونی دیگر جوابگوی آن ها نخواهد بود و لذا ضرورت دارد از رویکردهای جدیدی در برنامه-ریزی هایی نظیر رویکردهای آینده نگاری استفاده شود. ضمناً یکی از دغدغه های اصلی مدیران این است که تصمیماتی که برای آینده خواهند داشت، چه تأثیراتی را بر متغیرهای کلیدی مدنظر آن ها خواهد گذاشت. این پژوهش با بهره گیری از رویکردهای آینده پژوهی و سیستمی و با اتکا به طراحی مدل پویای توسعه پایدار، به دنبال پاسخی برای حل این مسئله مهم مدیریتی می باشد. در این پژوهش ابتدا چارچوبی برای توسعه پایدار ارائه و سپس با استفاده از روش میک مک (Mic Mac) به شناسایی پیشران های کلیدی توسعه پایدار پرداخته است. در مرحله بعد با طراحی سبد سناریو، سناریوهای ممکن و محتمل آتی توسعه پایدار تعیین گردیدند و در نهایت با طراحی مدل توسعه پایدار منطقه ای، ضمن امکان شبیه سازی سناریوها و تصمیمات مدیران، تعیین سناریوهای مطلوب را از سناریوهای ممکن چندبعدی و به ویژه متضاد را امکان پذیر می سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - شناسایی عوامل حیاتی موفقیت بانکداری پایدار با رویکرد آمیخته
        علیرضا علی احمدی میر حمید تقوی علی بنیادی نائینی
        یک مفهوم جدید در حوزه دستیابی به اهداف توسعه پایدار، بانکداری پایدار می‌باشد که بویژه در کشورهای درحال توسعه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. برای موفقیت در نیل به اهداف بانکداری پایدار لازم است تا عوامل زیربنایی آن شناسایی و مفهوم‌سازی شوند. این مقاله با هدف شناسایی چکیده کامل
        یک مفهوم جدید در حوزه دستیابی به اهداف توسعه پایدار، بانکداری پایدار می‌باشد که بویژه در کشورهای درحال توسعه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. برای موفقیت در نیل به اهداف بانکداری پایدار لازم است تا عوامل زیربنایی آن شناسایی و مفهوم‌سازی شوند. این مقاله با هدف شناسایی عوامل حیاتی موفقیت بانکداری پایدار انجام شده است. مقاله حاضر از نظر هدف یک تحقیق کاربردی است و با رویکردی پیمایشی- مقطعی انجام شده است. برای گردآوری داده‌ها از مصاحبه نیم‌ساختار یافته و پرسشنامه خبرگانی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران و کارشناسان بانک مرکزی می‌باشد که به روش هدفمند، نمونه‌ای از میان این خبرگان انتخاب شده است. روش شناسی تحقیق بر مبنای رویکرد آمیخته (کیفی-کمی) است. در مرحله کیفی، از روش تحلیل مضامین (تِم) برای شناخت عوامل حیاتی موفقیت بانکداری پایدار استفاده شده است. سپس در مرحله کمی، عوامل شناسایی شده براساس روش دلفی فازی و سوارا غربالگری و تعیین اولویت شده است. نتایج نشان داده است عوامل حیاتی موفقیت بانکداری پایدار در سه محور عوامل درون‌داد، عوامل فرآیندی و عوامل برون‌داد قابل دسته‌بندی می‌باشند. از میان عوامل، پشتیبانی از کارآفرینان، مدیریت بازاریابی، وضع مقررات روشن و ارزیابی فرآیندها از بیشترین اهمیت در حوزه بانکداری پایدار برخوردار هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - اعتبار سنجی الگوی امنیت فرهنگی در توسعه پایدار مبتی بر دانش
        سعیده  زارع رمضان  جهانیان مهتاب سلیمی
        این تحقیق به اعتبار سنجی الگوی امنیت فرهنگی در تو سعه پایدار مبتنی بر دانش می پردازد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده‌ها توصیفی ـ پیمایشی و از نظر نوع داده‌ها آمیخته (کمی ـ کیفی) است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده‌ها توص چکیده کامل
        این تحقیق به اعتبار سنجی الگوی امنیت فرهنگی در تو سعه پایدار مبتنی بر دانش می پردازد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده‌ها توصیفی ـ پیمایشی و از نظر نوع داده‌ها آمیخته (کمی ـ کیفی) است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده‌ها توصیفی ـ پیمایشی و از نظر نوع داده‌ها آمیخته (کمی ـ کیفی) است. جامعه آماری در بخش کیفی (بخش مصاحبه) 15 نفر از خبرگان و متخصصین، و صاحب نظران آشنا به مباحث فرهنگی و دانشی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی شامل کارشناسان و مدیران وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال 99-98 به تعداد 551 نفر بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای 226 نفر انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده‌ها از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده گردید. در روش میدانی جهت جمع آوری بخش کیفی به انجام مصاحبه با تعدادی از مدیران فرهنگی اقدام گردید و در بخش کمی نیز اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید پایایی این پرسشنامه بر پایه ضریب آلفای کرونباخ 86/0 برآورد گردید در ارتباط با روایی شاخص های بدست آمده از تحلیل عاملی تاییدی و نیز در ادامه برای بررسی اعتبار مدل پرسشنامه ای طراحی شد که ابعاد مدل نهایی را با استفاده از تی تک نمونه ای سنجید. نتایج نشان داد که مدل از روایی اعتبار برخوردار بوده و الگوی امنیت فرهنگی در توسعه پایدار دانشی با عوامل فرهنگی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل محیط زیستی، عوامل سیاسی و عوامل ملی و مذهبی، اعتبار لازم را کسب نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - بررسی رابطه کارآفرینی شرکتی و توسعه پایدار شهری با استفاده از الگوی شهرکارآفرین
        بابک ضیاء مهران رضوانی محمد عین القضات
        با افزایش پدیده شهرنشینی، مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیادی بروز کرده است، لذا نظام مدیریت شهری با استفاده از ابزارها و سیاست‌های مختلف درصدد ایجاد توسعه پایدار در کلان‌شهرها هستند. یکی از این سیاست‌ها توسعه شهرکارآفرین است. هدف از انجام این تحقیق تبیین نقش کارآفرینی شرکتی چکیده کامل
        با افزایش پدیده شهرنشینی، مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیادی بروز کرده است، لذا نظام مدیریت شهری با استفاده از ابزارها و سیاست‌های مختلف درصدد ایجاد توسعه پایدار در کلان‌شهرها هستند. یکی از این سیاست‌ها توسعه شهرکارآفرین است. هدف از انجام این تحقیق تبیین نقش کارآفرینی شرکتی در فرآیند شکل‌گیری شهرکارآفرین به عنوان راهکار توسعه پایدار در کلان‌شهرها می‌باشد. همچنین نقش کارآفرینی شرکتی در ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ایجاد شهرکارآفرین، مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه، روش تحقیق از نوع کیفی است و از روش نظریه برخاسته از داده به شیوه نوخاسته استفاده شده است، بطوریکه ابتدا داده های کیفی با بررسی پیشینه تحقیق و با بهره‌گیری از روش مرور سیستماتیک و نیز با استفاده از ابزارهای تحلیل و کدگذاری محتوا، گردآوری و ساختار اولیه دسته‌بندی متغیرها بدست آمد. در ادامه با توجه به تجربه‌ی زیسته‌ی نگارندگان مقاله که هر کدام در زمینه‌ی این تحقیق، دارای تخصص علمی و عملی می‌باشند، متغیرها و مؤلفه‌های اصلی پژوهش احصا گردید و نهایتاً مدل مفهومی تحقیق بدست آمد. یافته‌های پژوهش نشان داد که ضمن دسته‌بندی مؤلفه‌ها در سه دسته 1) شرایط ساختاری، 2) تعامل اجتماعی کارگزاران و ساختار و 3) پیامدها؛ شهرکارآفرین به عنوان یک سیاست جدید در توسعه پایدار کلان‌شهرها مطرح می‌باشد و یکی از راهکارهای ایجاد آن، توسعه کارآفرینی شرکتی است بطوریکه کارآفرینی شرکتی و عملکرد اقتصادی کلان‌شهرها رابطه مثبت و معنی‌داری با یکدیگر دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - ارزیابی پیامدهای لغو ویزا با جمهوری آذربایجان بر توسعه¬ پایدار گردشگری شمال‌غرب ایران
        رسول افضلی ابوالقاسم محمودی افسانه بشیری
        بسیاری از کشورهای جهان از سیاست لغو روادید به مثابه یک امتیاز برای جذب گردشگر و توسعه گردشگری پایدار استفاده می کنند. سازمان جهانی جهانگردی از سال 2010 تا به امروز از روند رو به رشد لغو روادید و تسهیلات ورود گردشگر حمایت کرده است. کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبود چکیده کامل
        بسیاری از کشورهای جهان از سیاست لغو روادید به مثابه یک امتیاز برای جذب گردشگر و توسعه گردشگری پایدار استفاده می کنند. سازمان جهانی جهانگردی از سال 2010 تا به امروز از روند رو به رشد لغو روادید و تسهیلات ورود گردشگر حمایت کرده است. کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و قصد دارد با بهره گیری از سیاست لغو روادید از مزایای آن بهره مند شود، البته به نظر می رسد مزایای سیاسی لغو ویزا برای ایران از اهمیت بیشتری نسبت به منافع آن در زمینه گردشگری برخوردار است. منطقه شمالغرب ایران به واسطه شرایط خاص؛ هم جوار بودن با 4 کشور خارجی، وجود جاذبه های فراوان گردشگری و نیاز داشتن به توسعه بیشتر، برای اجرای سیاست لغو روادید مورد توجه است. از بین چهار کشور هم جوار با منطقه شمالغرب ایران، جمهوری آذربایجان به واسطه قومیت، مذهب و فرهنگ یکسان و همین طور برخی مسائل سیاسی از اهمیت زیادی برخوردار است. لغو روادید با این کشور اثرات مثبت و منفی زیادی بر آمارهای گردشگری منطقه گذاشته است، با این وجود توسعه پایدار گردشگری تأثیر مثبتی از این جریان نگرفته است، بررسی این اثرات و ارائه الگویی برای دیگر مناطق کشور از اهداف اصلی این تحقیق می باشد که با ترکیب روش های کمی و کیفی تحقیق نتیجه به دست آمده حاکی از این است که لغو روادید با جمهوری آذربایجان با نگرش سیاسی انجام شده و تأثیرات مثبت چشم گیری بر شاخص های توسعه پایدار گردشگری در منطقه شمالغرب ایران نداشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - مبانی شعورمندی هستی در حکمت متعالیه و آثار آن در توسعة پایدار محیط‌زیست
        لیلا نیکویی نژاد احمد  شه‌گلی
        بحران محیط‌زیست در دو قرن اخیر از مهمترین مسائلی بوده که گریبانگیر جامعۀ بشری شده و خطر تخریب و سلب حیات انسانی را بدنبال داشته است. بنابرین انسان باید در پی راهی باشد که رفتارهای نادرست و گاه غیراخلاقی در این زمینه را کنترل کند. ملاصدرا معتقد است طبیعت، اشیاء و جمادات چکیده کامل
        بحران محیط‌زیست در دو قرن اخیر از مهمترین مسائلی بوده که گریبانگیر جامعۀ بشری شده و خطر تخریب و سلب حیات انسانی را بدنبال داشته است. بنابرین انسان باید در پی راهی باشد که رفتارهای نادرست و گاه غیراخلاقی در این زمینه را کنترل کند. ملاصدرا معتقد است طبیعت، اشیاء و جمادات نیز از علم و شعور برخوردارند، بنابرین رویکرد حکمت متعالیه به طبیعت، رویکردی قدسی است. بهمین دلیل، در این جستار، با محور قرار دادن منابع دست اول ملاصدرا، بکمک تحلیل و تبیین عقلانی، سعی کرده‌ایم باورهای اخلاقی را برای رسیدن به توسعة پایدار در زمینة محیط‌زیست تقویت کرده و مبنای فلسفی‌ـ‌الهی آنها را برجسته نماییم. در پایان پژوهش این نتیجه حاصل شد که بازخوانی و کنکاش در منابع و معارف پر نغز حکمت متعالیه که تفسیر فلسفی جامعی با پشتوانة آیات و روایات، ارائه میکند، از این ظرفیت برخوردار است که بتوان بر اساس اصولی همچون اصالت وجود، تشکیک وجود، سنخیت علت و معلول و مظهریت طبیعت برای سایر عوالم برتر از خود، حرمت و کرامت ازدست‌رفتة طبیعت را که بر مبنای نگاه مقدس‌مآبانة ادیان و مکاتب فلسفی اتخاذ شده از آنها بدست آمده بود، به آن برگرداند و از نابودی طبیعت و بتبع آن حیات بشری، جلوگیری کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - شناسایی مشکلات توسعه گردشگری در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد
        رحیم جاودان خرد
        اولین قدم جهت رسیدن به توسعه ی پایدار روستایی، شناسایی توانمندی های ، موانع و چالشهای آن است.یکی از پتانسیل های موجود درسطوح محلی در مناطق روستایی کشور، ظرفیت های توسعه فعالیت های گردشگری است که از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه یکی از راههای نجات روستاها از فقر، مهاجر چکیده کامل
        اولین قدم جهت رسیدن به توسعه ی پایدار روستایی، شناسایی توانمندی های ، موانع و چالشهای آن است.یکی از پتانسیل های موجود درسطوح محلی در مناطق روستایی کشور، ظرفیت های توسعه فعالیت های گردشگری است که از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه یکی از راههای نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اجتماعی و اقتصادی توسعه گردشگری در مناطق مستعد گردشگری روستایی می باشد. در حال حاضر، صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است. مقاله حاضر با هدف شناسایی پتانسیل ها و محدودیت های توسعه گردشگری روستایی وراهبردها و راهکارهایی جهت توسعه گردشگری در مناطق روستایی مشکلات توسعه گردشگری در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد ارائه شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی و مطالعات کتابخانه ای است. جامعه آماری را روستاهای دارای پتانسیل گردشگری این شهرستان تشکیل می دهند. نتایج و یافته ها تحقیق نشان می دهد که توان جذب گردشگر مناطق روستاییان شهرستان بسیار بالاست و نیازمند ارایه سیاست های مناسب از سوی سازمان های مجری در جهت رفع محدودیت ها و استفاده از پتانسیل ها و توانمندی های موجود می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - شناسایی مشکلات توسعه گردشگری در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد
        رحیم جاودان خرد
        اولین قدم جهت رسیدن به توسعه ی پایدار روستایی، شناسایی توانمندی های ، موانع و چالشهای آن است.یکی از پتانسیل های موجود درسطوح محلی در مناطق روستایی کشور، ظرفیت های توسعه فعالیت های گردشگری است که از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه یکی از راههای نجات روستاها از فقر، مهاجر چکیده کامل
        اولین قدم جهت رسیدن به توسعه ی پایدار روستایی، شناسایی توانمندی های ، موانع و چالشهای آن است.یکی از پتانسیل های موجود درسطوح محلی در مناطق روستایی کشور، ظرفیت های توسعه فعالیت های گردشگری است که از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه یکی از راههای نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اجتماعی و اقتصادی توسعه گردشگری در مناطق مستعد گردشگری روستایی می باشد. در حال حاضر، صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است. مقاله حاضر با هدف شناسایی پتانسیل ها و محدودیت های توسعه گردشگری روستایی وراهبردها و راهکارهایی جهت توسعه گردشگری در مناطق روستایی مشکلات توسعه گردشگری در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد ارائه شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی و مطالعات کتابخانه ای است. جامعه آماری را روستاهای دارای پتانسیل گردشگری این شهرستان تشکیل می دهند. نتایج و یافته ها تحقیق نشان می دهد که توان جذب گردشگر مناطق روستاییان شهرستان بسیار بالاست و نیازمند ارایه سیاست های مناسب از سوی سازمان های مجری در جهت رفع محدودیت ها و استفاده از پتانسیل ها و توانمندی های موجود می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - تحلیل موانع توسعۀ گردشگری روستايی (مورد مطالعه: روستاي فش، شهرستان کنگاور، استان كرمانشاه)
        رضا  موحدی نسیم  ایزدی وحید  علی آبادی
        گردشگري روستايي، عامل اشتغال زايي و ايجاد درآمد است و مي تواند راهی براي توسعۀ اجتماعي و اقتصادي جوامع روستايي و حمايت از محيط زيست و فرهنگ روستا باشد. گام نخست در توسعۀ گردشگري روستايي، شناسايي موانع و چالش هاي آن است. در اين پژوهش با بهره گيري از پارادايم كيفي و نظريۀ چکیده کامل
        گردشگري روستايي، عامل اشتغال زايي و ايجاد درآمد است و مي تواند راهی براي توسعۀ اجتماعي و اقتصادي جوامع روستايي و حمايت از محيط زيست و فرهنگ روستا باشد. گام نخست در توسعۀ گردشگري روستايي، شناسايي موانع و چالش هاي آن است. در اين پژوهش با بهره گيري از پارادايم كيفي و نظريۀ بنياني، هم چنین تحلیل واریانس به مطالعة موردي موانع و مشكلات گردشگری در روستای فش از توابع شهرستان کنگاور پرداخته می شود. براي گردآوري اطلاعات از مصاحبة عميق، مشاهده اسناد و مدارك كتابخانه اي و اينترنتي استفاده شد. روايي پژوهش را نيز كارشناسان و متخصصان از جمله کارشناسان سازمان ميراث فرهنگي، استادان دانشگاه و مدیران ستادی سازمان میراث فرهنگی تأييد كردند. با به کارگیری نرم افزار مکس کیودا به عنوان یک نرم افزار کیفی مناسب، درصد و فراوانی کدها و مفاهیم جداسازی شد. نتايج گویای آن است كه موانع گردشگری روستايي در روستاي فش عبارتند از: مشکلات اقتصادی، مشکلات فرهنگی ـ اجتماعی، مشکلات مدیریتی ـ زیرساختی، مشکلات اطلاع رسانی و تبلیغاتی. تحلیل واریانس و نتایج آزمون توکی گویای آن است که از نظر روستاییان مانع مدیریتی و زیرساختی تأثیر بیشتری دارد؛ در کنار دیدگاه متخصصان و مسئولان که اعتقاد دارند عامل اطلاع رسانی و تبلیغات مانع بزرگتری بر سر راه توسعۀ گردشگری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - نقش میانجی انگیزه سفر و رفتار مسئولانه در رابطه نگرش زیست‌محیطی با توسعه پایدار بوم¬گردی مورد مطالعه: شهرستان‌های مهدی¬شهر و سمنان
        سمانه پارسا سید حسن کابلی سکینه جعفری
        هدف این پژوهش، بررسی رابطه نگرش زیست‌محیطی و توسعه پایدار بوم گردی با نقش میانجی انگیزه سفر و رفتار مسئولانه بوم‌گردهای شهرستان های مهدی شهر و سمنان بوده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردي و با توجه به نحوه گردآوري داده ها از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی محسوب می شود. جامعه چکیده کامل
        هدف این پژوهش، بررسی رابطه نگرش زیست‌محیطی و توسعه پایدار بوم گردی با نقش میانجی انگیزه سفر و رفتار مسئولانه بوم‌گردهای شهرستان های مهدی شهر و سمنان بوده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردي و با توجه به نحوه گردآوري داده ها از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری شامل کلیه بوم‌گردهای شهرستان های مهدی شهر و سمنان می باشد. شرکت‌کنندگان 250 نفر از بوم‌گردهای مناطق گردشگری شهرستان های مهدی شهر و سمنان (122 نفر مرد، 128 نفر زن) بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، انتخاب شدند. همه آن‌ها مقیاس‌های نگرش زیست‌محیطی، انگیزه سفر، رفتار مسئولانه زیست محیطی و توسعه پایدار اکوتوریسم را تکمیل کردند. داده‌ها با مدل تحلیل مسیر با استفاده از نرم‌افزار لیزرل تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که نگرش زیست‌محیطی بر توسعه پایدار بوم گردی اثر مستقیم ندارد. نگرش زیست‌محیطی دارای اثر مثبت و معناداری بر انگیزه سفر و رفتار مسئولانه زیست محیطی است. نگرش زیست‌محیطی با میانجی انگیزه سفر اثر غیرمستقیم، مثبت و معناداری بر توسعه بوم گردی ایفا می کند. همچنین نگرش زیست‌محیطی با میانجی گری رفتار مسئولانه زیست محیطی اثر غیرمستقیم، مثبت و معناداری بر توسعه پایدار بوم گردی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - مدل مفهومی توسعه پایدار گردشگری فرهنگی با رویکرد فراترکیب
        مهنا نیک بین حمید ضرغام بروجنی سید رضا صالحی امیری کامران محمدخانی فرهاد غفاری
        گردشگری به طور خاص یک وسیله قدرتمند برای مبادلات فرهنگی میان جوامع است. بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان جهانی گردشگری تا سال 2030؛ دو دهه آینده را زمان رشد پایدار گردشگری می‌دانند. در این میان توسعه گردشگری فرهنگی اگر بدرستی انجام شود می‏تواند به حفظ گنجینه‏های فرهنگی و طبی چکیده کامل
        گردشگری به طور خاص یک وسیله قدرتمند برای مبادلات فرهنگی میان جوامع است. بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان جهانی گردشگری تا سال 2030؛ دو دهه آینده را زمان رشد پایدار گردشگری می‌دانند. در این میان توسعه گردشگری فرهنگی اگر بدرستی انجام شود می‏تواند به حفظ گنجینه‏های فرهنگی و طبیعی مقصد کمک کند و کیفیت زندگی جامعه بومی را ارتقا داده و هم موجب خوشنودی گردشگران شود. در این مطالعه تلاش شده تا با استفاده از رویکرد تفسیری و روش نظام‌مند فراترکیب، یافته‌های مطالعات انجام‌شده توسط سایر محققین را در حوزة مطالعات توسعه پایدار گردشگری فرهنگی به صورت سیستماتیک بررسی کند و سپس براساس استراتژی تحلیل محتوی پنهان، کدهای استخراج شده را شناسایی و در قالب مقولات دسته‌بندی و در نهایت مدل مفهومی آن‌را ارائه نماید. در این تحقیق پایگاه‌های علمی فارسی و انگلیسی معتبر تا اواخر سال 2018 میلادی (آذرماه 1397) بررسی و مقالات منتخب با استفاده از معیار CASPشناسایی شدند. کدهای شناسایی شده با استفاده از نرم‌افزار Maxqda2018.1 طبقه‎بندی، تحلیل و تفسیر شدند. که بر این اساس 104کد اولیه در قالب29دسته مقولات اصلی و فرعی و 4 کد محوری عبارتند از؛ مولفه‌ها، عوامل موثر، پیامدها و چالش‌های توسعه پایدار گردشگری فرهنگی دسته‌بندی شدند. همچنین مدل مفهومی توسعه پایدار گردشگری فرهنگی مقصدهای گردشگری نیز ارائه گردید. در نهایت روایی نتایج تحقیق انجام شده با شاخص کاپای کوهن در نرم افزار Spss بر اساس نظرات خبرگان خارج از نویسندگان تحقیق با اندازه712/. مورد تایید قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - بررسي نظرات دانش‌آموزان دبيرستانهای شهر یاسوج در مورد حفظ محيط زيست
        گلنار  صالحی خواه هلاله رنجبری ثریا باستان
        هدف این تحقیق بررسي نظرات دانش‌آموزان دبيرستانهای شهر یاسوج در مورد حفظ محيط زيست می‌باشد. روش کار به‌صورت میدانی بوده و اطلاعات از طریق پرسش‌نامه از 121 نفر از دانش‌آموزان مقطع دبیرستان شهر یاسوج جمع‌آوری گردیده است. روش مورداستفاده در این تحقیق توصیفی-تحلیلی است. ابز چکیده کامل
        هدف این تحقیق بررسي نظرات دانش‌آموزان دبيرستانهای شهر یاسوج در مورد حفظ محيط زيست می‌باشد. روش کار به‌صورت میدانی بوده و اطلاعات از طریق پرسش‌نامه از 121 نفر از دانش‌آموزان مقطع دبیرستان شهر یاسوج جمع‌آوری گردیده است. روش مورداستفاده در این تحقیق توصیفی-تحلیلی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌ای محقق ساخته بوده که ضریب پایایی آن 85/0 برآورد شده است. تجزیه و تحمیل داده‌ها با استفاده از آزمون آماری و متغیره و از طریق نرم‌افزار SPSS انجام پذیرفت. یافته‌های تحقیق نشان داد که دانش‌آموزان به مسائل مربوط به حفظ محیط زیست علاقه‌مند بوده و حفاظت از محیط زیست را تا حدی از وظایف خود می‌دانستند و در رابطه با مسائل و مشکلات مربوط به حفاظت از آن، در حد قابل قبولی اطلاعات و آگاهی داشتند. برای رسیدن به توسعه‌ای پایدار یعنی توسعه‌ای موزون و با حفظ ارزش‌های زیست‌محیطی، باید به تحول فرهنگی زیستی جوامع اندیشید تا مردم تشکیل‌دهنده جوامع، منش خود را با پایداری و پویایی طبیعت تطبیق دهند، زیرا بروز بحران‌های زیست‌محیطی و انهدام و تحمیل منابع طبیعی به همراه افزایش جمعیت باعث شده است که انسان امروز بیشتر برای جلوگیری از نابودی محیطی زیست خود تلاش کند. درنهایت نتایج آزمون‌های آماری نشان داد که به‌جز متغیرهای تمایل به ایجاد تشکیل‌های زیست‌محیطی، میزان بازدید از پارک‌ها و فضای سبز، بازدید دانش‌آموزان از مراکز مرتب با محیط زیست، استفاده از آموزش‌های و علمی حفاظت از محیط زیست و استفاده از فیلم‌های آموزشی درزمینه محیط زیست، بین تمامی متغیرهای تحقیق ازجمله میزان مطالب آموزشی زیست‌محیطی در کتاب درسی، نگرش نسبت به حفاظت از محیط زیست، میزان و البته به محیط زیست، مجهز بودن کتابخانه‌های مدارس به منابع و علمی، استفاده از مجلات و نشریات زیست‌محیطی، میزان بازدید کارشناسان محیط زیست از مدارس، شرکت در فعالیت‌های داوطلبانه زیست‌محیطی، اطلاع‌رسانی دبیران در خصوص حفظ محیط زیست با دیدگاه دانش‌آموزان نسبت به حفاظت از محیط زیست رابطه مستقیم و معنی‌داری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار
        پیمان  عیاری نادر  بهلولی غلامرضا  رحیمی
        دستیابی به رفاه عمومی تنها از رهگذر سیاست‌گذاری عمومی با نقش‌آفرینی نخبگان میسر می‌شود. مطالعه حاضر نیز با ‌هدف ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار صورت گرفت. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی-توسعه‌ای است و از لحاظ ماه چکیده کامل
        دستیابی به رفاه عمومی تنها از رهگذر سیاست‌گذاری عمومی با نقش‌آفرینی نخبگان میسر می‌شود. مطالعه حاضر نیز با ‌هدف ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار صورت گرفت. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی-توسعه‌ای است و از لحاظ ماهیت و شکل اجراء به صورت توصیفی-پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل نخبگان سیاست‌گذاری عمومی است. نمونه‌گیری با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری صوت گرفت و در نهایت با 11 نفر اشباع نظری حاصل شد. توزیع پرسشنامه محقق‌ساخته نیز در میان 384 نفر از مدیران سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه که فرمول کوکران تعیین گردید، به روش تصادفی نمونه‌گیری انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه می‌باشد. جهت تحلیل مصاحبه‌های تخصصی از روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد (گراندد تئوری) و نرم‌افزار MaxQDA و جهت اعتبارسنجی الگو نیز از روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار Smart PLS استفاده شده است.‌ براساس مدل پارادایمی پژوهش شرایط علی شامل عوامل اقتصادی، فرهنگی، فنی و تکنولوژیکی است که بر سیاست‌گذاری عمومی اثر می‌گذارند. سیاست‌گذاری عمومی نیز به عنوان پدیده محوری بر ارزیابی اجرای خط‌مشی‌های رفاهی موثر است. در این میان نخبگان شرایط زمینه‌ای را فراهم می‌آورند از سوی دیگر تضاد منافع در اجرای خط‌مشی‌های رفاهی نیز شرایط مداخله‌گر هستند. در نهایت از طریق ارزیابی اجرای خط‌مشی‌های رفاهی دستیابی به توسعه پایدار قابل حصول است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - بررسی و تحلیل مدیریت گردشگری کشاورزی در جهان و ایران
        حمید   احمدی زاده
        گردشگری کشاورزی یکی از اشکال گردشگری روستایی است که در گروه گردشگری خاص یا جایگزین قرار می‌گیرد. امروزه گردشگری کشاورزی در جهان به‌عنوان راهبردی برای بهبود اوضاع اقتصادی، اجتماعی و زیستی روستاها تلقی می‌گردد. همچنین با ایجاد فرصت‌های جدید شغلی، ارزش‌های اجتماعی فرهنگی ر چکیده کامل
        گردشگری کشاورزی یکی از اشکال گردشگری روستایی است که در گروه گردشگری خاص یا جایگزین قرار می‌گیرد. امروزه گردشگری کشاورزی در جهان به‌عنوان راهبردی برای بهبود اوضاع اقتصادی، اجتماعی و زیستی روستاها تلقی می‌گردد. همچنین با ایجاد فرصت‌های جدید شغلی، ارزش‌های اجتماعی فرهنگی را در مناطق روستایی ارتقا می‌بخشد، به حفظ محیط‌زیست کمک می‌کند و جریان مهاجرت روستا_ شهری را معکوس می‌سازد؛ اما بررسی‌ها نشان می‌دهد این نوع گردشگری در ایران توسعه چشمگیری ندارد. این پژوهش باهدف بررسی و تحلیل مدیریت گردشگری کشاورزی در جهان و ایران انجام شد. بنا بر مبنای بررسی این تحقیق، گردشگری کشاورزی تجربه گردشگری مزرعه محور را برای بازدیدکنندگانی که به دنبال مهمان‌نوازی سنتی روستایی و دسترسی به طبیعت، گشت‌وگذار و تجارب فرهنگی هستند فراهم می‌آورد و می‌تواند با توجه به گوناگونی محیطی و مزیت نسبی موجود در آن به‌عنوان یکی از عرصه‌های تنوع‌بخش به اقتصاد روستایی مدنظر قرار گیرد کشاورزان از طریق گردشگری کشاورزی می‌توانند از طریق تفریح و سرگرمی فعالیت‌های کشاورزی و محصولات کشاورزی تجربه‌های خاص از سبک زندگی و فرهنگ روستایی را برای گردشگران فراهم کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - زیست پذیری محلات شهری با رویکرد توسعه پایداردر منطقه یک شهرداری کرج
        محمد   رامیان آزاده  اربابی سبزواری
        امروزه برخورداری از خصوصیات زیست پذیری برای شهرها و به‌ویژه کلان‌شهرها ضرورت یافته است. ازاین‌رو پژوهش حاضر می-کوشد میزان زیست پذیری محلات شهریِ منطقه یک شهرداری کرج را ارزیابی کند. روش پژوهش به‌صورت ارزیابی-مقایسه ای بوده و جمع آوري اطلاعات مبتنی بر اطلاعات کتابخانه ای چکیده کامل
        امروزه برخورداری از خصوصیات زیست پذیری برای شهرها و به‌ویژه کلان‌شهرها ضرورت یافته است. ازاین‌رو پژوهش حاضر می-کوشد میزان زیست پذیری محلات شهریِ منطقه یک شهرداری کرج را ارزیابی کند. روش پژوهش به‌صورت ارزیابی-مقایسه ای بوده و جمع آوري اطلاعات مبتنی بر اطلاعات کتابخانه ای و داده های اسنادی و میدانی به صورت پيمايشي صورت گرفته است در هر محله با توزيع و تكميل پرسشنامه و بهره گيري از مدل ELECTERE وضعيت پایداری در زیست پذیری و رتبه‌بندی محلات مشخص‌شده‌اند. نمونه آماری به روش تصادفی و با استفاده از مدل کوکران به تعداد 385 انتخاب‌شده است. زیست پذیری محلات در چهار بعد ارزیابی‌شده است. که درمجموع محلات شمالی منطقه (حوزه 1) به‌علاوه محله یک (واقع در حوزه 2) سطح پایداری بالاترین را در زیست پذیری نشان داده اند. از ابعاد موردبررسی می توان نتیجه گرفت که محلات منطقه به لحاظ پایداری و زیست-پذیری از سطح بالا به پایین به ترتیب این گونه بوده اند: 5، 1، 4، 8، 6، 9، 7، 2، 11، 10 و 3 . درمجموع محلات شمالی منطقه (حوزه 1) به‌علاوه محله یک (واقع در حوزه 2) سطح پایداری بالاتری را نشان داده اند که به مهم‌ترین دلایل آن اشاره می شود: وسعت محدوده فضای سبز ، کم بودن میزان آلودگی هوا، دسترسی بهتر به امکانات و خدمات و فضای سبز بیشتر و طراحی از پیش تعیین‌شده و بافت منظم، تراکم پایین ، وجود فرصت‌های شغلی بیشتر و سطح اجتماعی بالاتر این محلات بوده است. همچنین در محلات جنوبی (حوزه 1) سطح پایداری پایین تری ملاحظه گردید. مهم‌ترین دلایل پایین بودن پایداری وضعیت نامطلوب معابر و پیاده روها و تراکم بسیار بالاو معابر با عرض کم و کمبود امکانات و خدمات مختلف، امنیت پایین ساکنان، بیکاری بالا و درآمد کم و ساخت و سازهای بدون مجوز و املاک بدون سند و حضور کاربری های ناسازگار در کنار بافت مسکونی و کمبود فضای سبز، وجود انواع آلودگی ها و بافت فرسوده اشاره کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - بررسی شاخص های توسعه پایدارمحله ای منطقه سه تهران نمونه موردی محله زرگنده
        زیبا   حاتمی غریبوند فاطمه ادیبی سعدی نژاد
        هدف از این پژوهش بررسی شاخص های توسعه پایداردر محله زرگنده منطقه 3تهران و بطور کلی شناخت تفاوت ها و نابرابری ها بین محلات و رتبه بندی از نظر وضعیت و سطح برخورداری از شاخص های توسعه پایدار محله ای ونشان دادن سطوح توسعه محلا ت از نظر میزان امکانات و دسترسی ها و بهره مند چکیده کامل
        هدف از این پژوهش بررسی شاخص های توسعه پایداردر محله زرگنده منطقه 3تهران و بطور کلی شناخت تفاوت ها و نابرابری ها بین محلات و رتبه بندی از نظر وضعیت و سطح برخورداری از شاخص های توسعه پایدار محله ای ونشان دادن سطوح توسعه محلا ت از نظر میزان امکانات و دسترسی ها و بهره مندی می باشد. و در این مقاله سعی می شود پس از مروری بر مفاهیم پایداری , تعاریف و اهداف پایداری و بررسی وتحلیل شاخص های پایداری وتطبیق آنها بر محه زرگنده در منطقه 3 تهران برروش تحلیلی توصیفی وبا استفاده از مدل SWOT شاخص های توسعه پایدار محله ای در این پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی – تحلیلی تایج حاصل از این پژوهش, بیانگر آن است که محله زرگنده یکی از محله های منطقه 3 تهران از لحاظ توسعه پایدار در رتبه بسیار پایینی نسبت به محلات دیگر منطقه3 تهران قرار دارد این محله ازلحاظ پایداری با توجه به شاخص های کالبدی فضایی ، اقتصادی ، فرهنگی اجتماعی وزیست محیطی از نقاط ضعف بسیار بالایی برخوردار می باشد که در ادامه با مطالعه شاخص ها ، معیارها و زیر معیارها و.... به ارائه راهکارها و پیشنهادات سازند های جهت رفع معضلات ان پرداخته ایم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - شناسایی و تحلیل الزامات به‌کارگیری چارچوب‌های توسعه پایدار در پروژه‌های زیرساختی بخش حمل‌و نقل بین‌شهری (مطالعه موردی:پروژه های بخش حمل نقل اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی)
        ابراهیم علامتیان فاطمه کاشی زاده شعرباف محمد مهدی  رشیدیان محمدرضا  شکیبا احسان فرشته پور
        امروزه مسائلی مانند رشد جمعیت و تغییر اقلیم، جوامع را در بهره مندی بهینه از منابع طبیعی در کنار حفظ و ارتقا کیفیت زندگی تحت تاثیر زیادی قرار داده است. در این میان زیرساخت ها در قلب این چالش قرار دارند. در چنین شرایطی ساخت تسهیلات زیر ساختی و ارتقا کیفیت زیرساخت های موجو چکیده کامل
        امروزه مسائلی مانند رشد جمعیت و تغییر اقلیم، جوامع را در بهره مندی بهینه از منابع طبیعی در کنار حفظ و ارتقا کیفیت زندگی تحت تاثیر زیادی قرار داده است. در این میان زیرساخت ها در قلب این چالش قرار دارند. در چنین شرایطی ساخت تسهیلات زیر ساختی و ارتقا کیفیت زیرساخت های موجود یک مساله بحرانی است که ایران نیز از این شرایط مستثنی نیست. در این راستا یافتن روش هایی برای به حداقل رساندن تاثیرات منفی توسعه بر محیط و جوامع متاثر ضروری است. سیستم های رتبه بندی و ارزیابی پایداری می توانند در حرکت به سمت پایداری نقش مهم داشته باشند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف پاسخ به نیاز تداوم بخشیدن به طول عمر و ارتقا کیفیت عملکرد زیرساخت¬ها در کشور ایران به دنبال ارزیابی زیرساخت های بخش حمل و نقل بین شهری از منظر پایداری بوده است. ارزیابی انجام شده بر اساس سیستم ارزیابی Envision برای پروژه های اداره کل راه وشهرسازی خراسان رضوی می باشد. داده های جمع آوری شده، با استفاده از SPSS تحلیل گردیدند. طبق نتایج بدست آمده 5 شاخص کیفیت زندگی، مدیریت پروژه، تخصیص منابع، محیط طبیعی و اقلیم و تاب آوری دارای اهمیت می باشند. بررسی داده های بدست آمده نشان داد که برای پروژه های اداره کل راه وشهرسازی خراسان رضوی از بین 14 زیر شاخص سیستم ارزیابی، زیر شاخص های اقتصاد و اجتماع بیشترین تاثیر و زیر شاخص آلاینده ها کمترین تاثیر را دارند. در نهایت معیارهای هر یک از این زیر شاخص ها، اولویت بندی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - تبیین عوامل و نقش پیشران‌های مؤثر بر طرح‌های محرک توسعه در الگوی بازآفرینی پایدار با تکیه بر تحلیل خود همبستگی فضایی (مورد مطالعه: شهر کوهسار)
        احمد پوراحمد مدیا  حکیمی کرامت اله زیاری حسنعلی فرجی سبکبار
        در طی چند دهه اخیر، رویکرد بازآفرینی شهری در نتیجه تکامل اندیشه¬ها و سیاست¬ها از نوسازی کالبدی به سوی بازآفرینی پایدار شهری با هدف رشد اقتصادی، پویای اجتماعی، ارتقاء کیفیت محیط شهری و پایداری زیست¬محیطی مورد توجه قرار گرفته¬ است. بافت ناکارآمد شهری به عنوان مهمترین محدو چکیده کامل
        در طی چند دهه اخیر، رویکرد بازآفرینی شهری در نتیجه تکامل اندیشه¬ها و سیاست¬ها از نوسازی کالبدی به سوی بازآفرینی پایدار شهری با هدف رشد اقتصادی، پویای اجتماعی، ارتقاء کیفیت محیط شهری و پایداری زیست¬محیطی مورد توجه قرار گرفته¬ است. بافت ناکارآمد شهری به عنوان مهمترین محدوده هدف بازآفرینی، پهنه¬هایی از شهر هستند که در مقایسه با سایر پهنه¬های شهری مشکلات عدیده¬ای از نظر اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و ناپایداری زیست¬محیطی دارند. یکی از راهکارهای مهم در راستای بهره¬گیری از محرک¬های توسعه در قالب مجموعه¬ای از اقدامات و طرح¬های شهری برای حل مشکلات محدوده¬های شهری در زمینه¬های گوناگون است. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل و عناصر محرک¬توسعه و تبیین نقش آنها در الگوی بازآفرینی پایدار در شهرکوهسار است که یکی از مهمترین محدوده¬های ناکارآمد شهری در استان البرز می¬باشد. از این رو شناسایی پیشران¬های محرک¬توسعه و چگونگی توزیع فضایی آنها و تبیین نقش محرک¬توسعه در راستای بازآفرینی پایدار شهری مهمترین مسئله پیشرو است. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیل¬های کمی و کیفی با تکیه بر نرم¬افزار GIS و با بهره¬گیری از تکنیک خود¬همبستگی موران انجام شده است و نتایج نشان داده است که معیار کالبدی، اجتماعی و زیست¬محیطی به صورت خوشه¬ای و معیار اقتصادی به صورت تصادفی و نامتوازن در شهر کوهسار توزیع یافته است.یافته¬های پژوهش نشان می¬دهد که در شهر کوهسار پیشران¬های محرک توسعه با تمرکز بر ظرفیت¬های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و محیطی موجود شهری و توزیع آنها در محدوده¬های ناکارآمد می¬تواند نقش بسزایی در تسریع فرایند بازآفرینی پایدار و رفع چالش¬های بافت ناکارآمد داشته باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار
        پیمان  عیاری نادر  بهلولی غلامرضا  رحیمی
        دستیابی به رفاه عمومی تنها از رهگذر سیاست‌گذاری عمومی با نقش‌آفرینی نخبگان میسر می‌شود. مطالعه حاضر نیز با ‌هدف ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار صورت گرفت. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی-توسعه‌ای است و از لحاظ ماه چکیده کامل
        دستیابی به رفاه عمومی تنها از رهگذر سیاست‌گذاری عمومی با نقش‌آفرینی نخبگان میسر می‌شود. مطالعه حاضر نیز با ‌هدف ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار صورت گرفت. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی-توسعه‌ای است و از لحاظ ماهیت و شکل اجراء به صورت توصیفی-پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل نخبگان سیاست‌گذاری عمومی است. نمونه‌گیری با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری صوت گرفت و در نهایت با 11 نفر اشباع نظری حاصل شد. توزیع پرسشنامه محقق‌ساخته نیز در میان 384 نفر از مدیران سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه که فرمول کوکران تعیین گردید، به روش تصادفی نمونه‌گیری انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه می‌باشد. جهت تحلیل مصاحبه‌های تخصصی از روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد (گراندد تئوری) و نرم‌افزار MaxQDA و جهت اعتبارسنجی الگو نیز از روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار Smart PLS استفاده شده است.‌ براساس مدل پارادایمی پژوهش شرایط علی شامل عوامل اقتصادی، فرهنگی، فنی و تکنولوژیکی است که بر سیاست‌گذاری عمومی اثر می‌گذارند. سیاست‌گذاری عمومی نیز به عنوان پدیده محوری بر ارزیابی اجرای خط‌مشی‌های رفاهی موثر است. در این میان نخبگان شرایط زمینه‌ای را فراهم می‌آورند از سوی دیگر تضاد منافع در اجرای خط‌مشی‌های رفاهی نیز شرایط مداخله‌گر هستند. در نهایت از طریق ارزیابی اجرای خط‌مشی‌های رفاهی دستیابی به توسعه پایدار قابل حصول است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - استراتژی‌ها و تحولات اکوسیستم اینترنت همه چیز در مالزی
        سیدامید  آذرکسب سید حسین خواسته
        در عصر دیجیتال، فناوری اینترنت همه چیز (IoE) به سرعت به یکی از ارکان اصلی توسعه فناوری و اقتصادی تبدیل شده است. مالزی به عنوان یکی از کشورهای پیشرو و در حال توسعه ی واقع در جنوب شرقی آسیا، با تدوین نقشه راه اینترنت اشیاء خود، آمادگی، فرصت‌ها و چالش‌های پیش رو را برای پذ چکیده کامل
        در عصر دیجیتال، فناوری اینترنت همه چیز (IoE) به سرعت به یکی از ارکان اصلی توسعه فناوری و اقتصادی تبدیل شده است. مالزی به عنوان یکی از کشورهای پیشرو و در حال توسعه ی واقع در جنوب شرقی آسیا، با تدوین نقشه راه اینترنت اشیاء خود، آمادگی، فرصت‌ها و چالش‌های پیش رو را برای پذیرش و توسعه این فناوری مورد بررسی قرار داده است. بی تردید نقشه راه اینترنت اشیاء در کشور مالزی از جمله مستندات بسیار غنی در مطالعه برنامه‌های كلان اینترنت همه چیز است. این نقشه راه تحلیل موقعیت کنونی و آینده مالزی در حوزه اینترنت اشیاء از جمله زیرساخت‌ها، داده و اطلاعات، امنیت، اکوسیستم و استعداد را ارائه می‌دهد و سپس به تحلیل شکاف می پردازد. مطالعات نشان می‌دهد که پذیرش نسل جدید فناوری اطلاعات و ارتباطات در مالزی، زمینه‌ساز توسعه اینترنت همه چیز بوده فرصت‌های نوآوری اقتصادی را ترسیم کرده و باعث می‌شود تا این تکنولوژی به عنوان سکویی برای تجاری‌سازی نتایج تحقیقات توسط تشکل‌های تحقیقاتی مورد استفاده قرار گیرد. این نقشه راه همچنین اهمیت ایجاد تعادل میان توسعه و امنیت در این حوزه را تأکید می‌کند و بیان می¬کند که مالزی با پیشرفت در این حوزه می‌تواند به عنوان هاب برتر و نقطه تمرکز منطقه‌ای در توسعه اینترنت همه چیز باشد. نسل جوان این کشور نیز به شدت به آن علاقه‌مند بوده و نه تنها مصرف‌کننده بلکه توسعه‌دهندگان خلاق آن هستند. مقاله حاضر، برجسته می‌کند که مالزی به عنوان یکی از پیشتازان جهانی حرکت در حوزه فناوری اینترنت همه چیز شناخته می‌شود. این کشور با پیشرفت زیرساخت‌ها، رشد فروش داخلی و صادرات، توسعه خدمات و سکو‌ها، تاکید بر نوآوری و اهمیت منابع انسانی، و از همه مهمتر تدوین نقشه راه جامع و کامل اینترنت اشیاء، به یکی از پیشگامان این حوزه تبدیل شده است و توانسته است از دو جنبه منفعت ببرد. یکی با به دست آوردن ارزش جدیدی که از نوآوری در فناوری حاصل می‌شود و دیگری با به دست آوردن مزیت رقابتی و به دست آوردن سهم بازار در برابر دولتهایی که قادر به تغییر و سرمایه‌گذاری در بازار ‌اینترنت همه چیز نبودهاند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - سوگیری ها و تحقق مؤلفه های اینترنت همه چیز در کشورهای همسایه ایران (مطالعه موردی: امارات متحده عربی و ترکیه)
        سیدامید  آذرکسب سید حسین خواسته
        اینترنت همه چیز یک بستر کامل از اتصالات، فرآیندها و اصول است که در یک اکوسیستم جامع به هم پیوسته‌اند. در این بستر، در سطحی بالاتر، ارتباطات گسترده‌تر شده و مهم‌تر اینکه این ارتباطات درک می¬شوند. مقاله حاضر به بررسی وضعیت این فناوری نوین در دو کشور همسایه می¬پردازد. این چکیده کامل
        اینترنت همه چیز یک بستر کامل از اتصالات، فرآیندها و اصول است که در یک اکوسیستم جامع به هم پیوسته‌اند. در این بستر، در سطحی بالاتر، ارتباطات گسترده‌تر شده و مهم‌تر اینکه این ارتباطات درک می¬شوند. مقاله حاضر به بررسی وضعیت این فناوری نوین در دو کشور همسایه می¬پردازد. این مطالعه مصداق بسیار خوبی برای تصمیم‌گیران و مدیران کشور خواهد بود تا کشور ایران را به درجه بالایی از توسعه پایدار برسانند. در این میان، کشور دبی، یکی از هفت امارت امیرنشین امارات متحده عربی، با نصب نخل‌های هوشمند، به کارگیری اپلیکیشن واحد دبی‌الان برای تمام خدمات (دولتی و شهری) و تاسیس شهر اینترنتی، تنها کشوری در بین کشورهای همسایه است که توانسته است اینترنت همه چیز را به مرحله اجرا برساند. ‌اینترنت همه چیز دبی را به یکی از قطب‌‌های اقتصادی مهم منطقه و جهان تبدیل کرده است. در مقابل، اگرچه فناوری ‌اینترنت همه چیز، هنوز در کشور ترکیه رایج نشده است. اما در حال حاضر بسترها، فناوری و مفاهیم کلیدی ‌اینترنت همه چیز به خوبی در این کشور شکل گرفتهاند. این فناوری با توانمندی‌های خاص خود در زمینه‌های مختلف از کشاورزی هوشمند و دامپروری تا مدیریت ترافیک شهری، فرودگاه هوشمند و نظارت بر دارایی‌ها، بهبود‌های مهمی را در زیرساخت‌ها و خدمات ارائه شده در ترکیه ایجاد کرده است. نتایج بررسی¬ها بیانگر این موضوع است که جهت-گیری این دو کشور در رسیدن به چشم¬اندازهای این تحول بزرگ، منجر به افزایش درآمدها، کاهش هزینه‌های عملیاتی، افزایش بهره‌وری در بخش‌های مختلف و قرارگیری در مسیر توسعه پایدار شده است. پرونده مقاله