• فهرس المقالات marriage

      • حرية الوصول المقاله

        1 - تحلیلی بر زنجیره ارزش در صنعت نوپدید ازدواج
        حمید مسعودی
        هدف از اجرای پژوهش این است که ارزش تولیدشده در ازدواج را در قالب مدل زنجیره ارزش به‌دست آورد. به همین منظور ضمن مرور نظری بر مبانی زنجیره ارزش بررسی اجمالی شرکت‌ها و مراکز خدمات‌رسان در حوزه ازدواج صورت گرفته است. در این بررسی که به کمک بررسی اسناد و مدارک معرفی خدمات ا أکثر
        هدف از اجرای پژوهش این است که ارزش تولیدشده در ازدواج را در قالب مدل زنجیره ارزش به‌دست آورد. به همین منظور ضمن مرور نظری بر مبانی زنجیره ارزش بررسی اجمالی شرکت‌ها و مراکز خدمات‌رسان در حوزه ازدواج صورت گرفته است. در این بررسی که به کمک بررسی اسناد و مدارک معرفی خدمات این 33 بنگاه اقتصادی فعال صورت گرفته و همچنین با مدیران آنها مصاحبه انجام شده و مدل نهایی زنجیره ارزش ازدواج به‌دست آمده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، ارزش در صنعت ازدواج اگرچه وجود دارد ولی از یک مدل زنجیره ارزش به طور کامل تبعیت نمی‌کند. در برخی از بخش‌ها همچون طرح‌های کسب‌وکار، حمایت‌های دولتی، ساماندهی و ساختار سازمانی و رقابت سالم ضعف داشته و البته تخصصی‌بودن، مهارتی و هنری‌بودن از یکسو، ارتباط با یک مقوله فرهنگی و اجتماعی از سوی دیگر زمینه ارزش‌آفرینی را در آن فراهم کرده است. نوپایی و ارتباطات بنگاه‌های اقتصادی در این صنعت خدماتی، زمینه را برای شکل‌گیری شرکت‌های چندمنظوره فراهم کرده است ولی برخی از بخش‌ها سود و ارزش فعالیت خود را در تخصصی‌بودن دیده‌اند. پژوهش حاضر با پیشنهادهای خاصی که به تقویت زنجیره ارزش و در نتیجه تقویت صنعت نوپدید ازدواج منجر می‌شود و شامل بخش‌های مختلفی اعم تقویت منابع انسانی،‌ ارتباطات برون‌سازمانی، حمایت دولتی و تدوین طرح‌های کسب‌وکار است، به پایان می‌رسد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - اکوسوفی و ابن عربی (کاربست تناکح اسما و صفات الهی در اخلاق زیست محیطی)
        حمزه  علی بهرامی محسن  شیراوند
        اکوسوفی(Ecosophy) علمی بین رشته ای است که از امتزاج دو حوزه طبیعی و معرفت شناختی نضج می گیرد. بحث پیرامون تناکح اسما و صفات الهی بحثی کاملا عرفانی است، لکن در این نوشتار قصد داریم آنرا در حوزه زیست محیطی بکار گیریم. هدف ما در این پژوهش کاربست این موضوع در حوزه اخلاق زیس أکثر
        اکوسوفی(Ecosophy) علمی بین رشته ای است که از امتزاج دو حوزه طبیعی و معرفت شناختی نضج می گیرد. بحث پیرامون تناکح اسما و صفات الهی بحثی کاملا عرفانی است، لکن در این نوشتار قصد داریم آنرا در حوزه زیست محیطی بکار گیریم. هدف ما در این پژوهش کاربست این موضوع در حوزه اخلاق زیست محیطی و استخراج آموزه های مرتبط با مسائل زیست محیطی است. محور بحث در این پژوهش بررسی و تبیین جایگاه طبیعت در ابن عربی و بررسی موضوع نکاح اسما و صفات الهی و چگونگی حمل این آموزه های عرفانی در اخلاق زیست محیطی خواهد بود. در این پژوهش از روش اسنادی – تحلیلی استفاده شده است. از جمله نتایج این پژوهش می توان به درونی سازی احترام به طبیعت نزد انسان به عنوان موجودی قدسی و دارای ارزش ذاتی اشاره کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تأملی فقهی اخلاقی بر آثار ازدواج بانوان ایرانی با اتباع خارجی
        پرويز  مرادقلي علي  آل بويه
        موضوع ازدواج بانوان ايراني با اتباع بيگانه همزمان با ورود همسايگان افغاني و عراقي در كشور ما وضعيتي جدي به خود گرفته و مشكلاتي را به همراه داشته است. اين ازدواج ها افزون بر بوجودآوردن مشكلات اجتماعي و حتي سياسي بر شرايط خانوادگي و اخلاقي آنان نيز تاثير بسزائي دارد. در ن أکثر
        موضوع ازدواج بانوان ايراني با اتباع بيگانه همزمان با ورود همسايگان افغاني و عراقي در كشور ما وضعيتي جدي به خود گرفته و مشكلاتي را به همراه داشته است. اين ازدواج ها افزون بر بوجودآوردن مشكلات اجتماعي و حتي سياسي بر شرايط خانوادگي و اخلاقي آنان نيز تاثير بسزائي دارد. در نظام حقوقي فعلي ايران تفاوت تابعيت شوهر نسبت به زن ايراني داخل در موانع نكاح به عنوان يك مانع از سوي قانونگذار در ماده 1060 قانون مدني وضع گرديده است اما تفاوت تابعيت شوهر به عنوان يك مانع در منابع فقهي فاقد هر گونه سابقه است. در مقاله حاضر، مفهوم نكاح و تابعيت، مقدمات وشرايط قانوني مربوط به محدوديت ازدواج زنان ايراني با اتباع خارجي، وضعيت وآثار ازدواج بانوان ايراني با اتباع بيگانه مورد بررسي قرار گرفته است و در خاتمه پيشنهاد گرديد. با توجه به عدم آگاهي بانوان از پيامدهاي چنين ازدواجي به نحو شايسته، آموزشهاي لازم قبل وحين ازدواج از طريق رسانه هاي گروهي در قالب الزامات قانوني با اهتمام جدي تري در دسترس همگان قرار گيرد . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - ارزش گذاری اخلاقی کفائت فقهی و حقوقی زوجین
        صالح فرهادی آجرلو ابوالحسن مجتهد سلیمانی سید علی خزائی
        در اسلام ، سنگ بنای روابط سالم و حسنه انسانها ، بر پایه اخلاق بنا نهاده شده است و همواره در آیات ، روایات و دستورات دینی ، اخلاق مدنظر شارع مقدس بوده است . بر همین اساس در تنظیم روابط انسانها قبل از آنکه انها را به سمت حاکمیت قانون و حقوق سوق دهند ، آنها را به رعایت دست أکثر
        در اسلام ، سنگ بنای روابط سالم و حسنه انسانها ، بر پایه اخلاق بنا نهاده شده است و همواره در آیات ، روایات و دستورات دینی ، اخلاق مدنظر شارع مقدس بوده است . بر همین اساس در تنظیم روابط انسانها قبل از آنکه انها را به سمت حاکمیت قانون و حقوق سوق دهند ، آنها را به رعایت دستورات اخلاقی توصیه نموده اند . این ویژگی در خانواده که زیربنای جامعه انسانی است ، بیشتر رخ نمایانده است . مطالبی كه فقها در مباحث فقهی در رابطه با موضوع كفائت و معیارهای قرآنی و روایی مطرح كرده اند، حاكی از این است كه اساسی‌ترین عامل در موفقیت یك ازدواج و شكل‌گیری خانواده‌ای سالم و شایسته، توجه به معیار دین‌داری و سنخیت و تفاهم اخلاقی و سازگاری زن و مرد از حیث ایمانی است. یافته‌های مقاله حاضر نشان می‌دهد که کفائت و هم‌شان بودن شرط در نکاح است. در انتهای مقاله پاسخ این سؤال مهم ارائه شده است که آیا كفائت زوجین در زمینه معیارها وملاك‌هایی غیر از اسلام شرط است یا خیر؟. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - چالش‌های حقوقی تابعیت اطفال زنان ایرانی دارای همسر خارجی
        عاطفه عباسی
        در قانون مدنی ایران حق تابعیت زنان در برابر دولت، با حقوق و تكالیف خانوادگی ایشان مخلوط و حقوق خانوادگی به حقوق معنوی اشخاص در برابر حكومت ترجیح داده شده است. بر اساس قانون مزبور تابعیت مادر ایرانی، اثری بر تابعیت طفل نداشته و حتی در صورت تولد طفل از مادر ایرانی و پدر خ أکثر
        در قانون مدنی ایران حق تابعیت زنان در برابر دولت، با حقوق و تكالیف خانوادگی ایشان مخلوط و حقوق خانوادگی به حقوق معنوی اشخاص در برابر حكومت ترجیح داده شده است. بر اساس قانون مزبور تابعیت مادر ایرانی، اثری بر تابعیت طفل نداشته و حتی در صورت تولد طفل از مادر ایرانی و پدر خارجی در خاک ایران نیز فرد مزبور ایرانی تلقی نمی‌شود. از سوی دیگر بسیاری از این اطفال حاصل ازدواج خلاف ماده 1060 قانون مدنی هستند و پدرانی فاقد تابعیت داشته یا به دلیل فوت یا مفقودشدن پدر و... بی‌تابعیت و فاقد هویت‌اند. با توجه به ناکارآمدی قانون تعیین تكلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی و ضرورت اصلاح قواعد موجود، این نوشتار ضمن تبیین تأثیر نقش مادر در اعطای تابعیت و بررسی سیستم‌های تعیین تابعیت افراد و خانواده، پیشنهاد نموده تا با اعطای تابعیت به این اطفال، حسب مورد به تقاضای مادر از بدو تولد یا خود طفل از سن 18 سالگی این مشکل مرتفع گردد. ضروری است ضمن ثبت ازدواج مادر ایرانی و حمایت از وی، شرایط اقامت این اطفال و بهره‌مندی از حقوق مدنی شهروندی تا زمان دریافت تابعیت فراهم گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - بررسی کودک‌همسری در کشور با تأکید بر استان آذربایجان شرقی
        کمال کوهی
        کودک‌همسری یکی از چالش‌های اساسی در نهاد خانواده و در جامعه است. کودک‌همسری در طول تاریخ جوامع وجود داشته و بسته به مقتضیات زمانی و مکانی نیز وجود خواهد داشت، اما افزایش آن در جامعه به ویژه به دلایلی مانند فقر و وجود اختلاف فاحش سنی یک تهدیدی بر نهاد خانواده و جامعه تلق أکثر
        کودک‌همسری یکی از چالش‌های اساسی در نهاد خانواده و در جامعه است. کودک‌همسری در طول تاریخ جوامع وجود داشته و بسته به مقتضیات زمانی و مکانی نیز وجود خواهد داشت، اما افزایش آن در جامعه به ویژه به دلایلی مانند فقر و وجود اختلاف فاحش سنی یک تهدیدی بر نهاد خانواده و جامعه تلقی می‌شود. در این نوشتار، آمار کودک‌همسری در کل کشور بر اساس سالنامه‌های آماری معتبر بررسی شده است. نتایج بررسی آماری نشان می‌دهد که روند کودک‌همسری از سال 1390 تا سال 1398 روند صعودی را طی‌ کرده و استان‌های خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان و خوزستان تا سال 1396 در زمره استان‌هایی قرار دارد که بیشترین نرخ کودک‌همسری در آن‌ها اتفاق افتاده است. در این میان استان‌های یزد و سمنان کم‌ترین آمار را به خود اختصاص داده‌اند. استان آذربایجان شرقی در ازدواج زودهنگام و کودک‌همسری و همچنین در طلاق گروه سنی 10 تا 14 سال در رتبه دوم کشور قرار دارد. در داخل شهرستان‌های استان نیز کودک‌همسری در شهرستان‌های ملکان، بستان‌آباد، سراب و چاراویماق بیشتر رایج است و بالاترین درصد طلاق نیز در ازدواج‌های زودهنگام در شهرستان ورزقان، ملکان، سراب، خداآفرین، کلیبر و هشترود مشاهده شده است. بنابراین برای پیشگیری، تعدیل و کنترل کودک‌همسری‌های غیر منطقی و ناخواسته در جامعه و مدیریت صحیح خانواده‌های کودک‌همسر به نظر می‌رسد آموزش و ارتقای مهارت زندگی و ارتباطی خانواده‌های کودک‌همسر، آموزش و ارتقای آگاهی اقشار مختلف در خصوص پیامدهای کودک‌همسری، پیشگیری اجتماعی، قانونی و اقتصادی از وقوع کودک‌همسری با اختلاف فاحش سنی و کودک‌همسری به دلایل فقر اقتصادی خانواده، ایجاد بانک اطلاعاتی و رصد مسائل و مشکلات فرایند کودک‌همسری، استفاده از رهبران دینی و ائمه جماعات در تغییر باورهای کلیشه‌ای حاکم، ایجاد تکلیف قانونی برای گذاراندن دوره‌های آموزشی مهارت‌های زندگی و زناشویی، ممنوعیت فواصل سنی غیر طبیعی سن زوج و زوجه در ازدواج‌های زیر 14 سال و تشکیل کمیته‌های پزشکی، روان‌شناختی و اجتماعی و فرهنگی برای هدایت صحیح خانواده‌ها در مسیر ازدواج موفق از جمله راه‌کارهایی است که می‌توان نرخ کودک‌همسری‌های غیر طبیعی را کنترل و تعدیل نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - بررسی تطبیقی اثربخشی آموزش‌های قبل از ازدواج به روش برنامه آگاهی بر باورهای ناکارامد زوجی در افراد متقاضی ازدواج
        محمدمهدی کریمی نیا سعید  بلوچ‌زاده خورشانه
        پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی آموزش‌های قبل از ازدواج به روش برنامه آگاهی و انتخاب بین فردی و ‏رویکرد چندبعدی بومی‌نگر بر باورهای ناکارامد زوجی در افراد متقاضی ازدواج انجام شد. روش پژوهش حاضر از ‏نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_ أکثر
        پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی آموزش‌های قبل از ازدواج به روش برنامه آگاهی و انتخاب بین فردی و ‏رویکرد چندبعدی بومی‌نگر بر باورهای ناکارامد زوجی در افراد متقاضی ازدواج انجام شد. روش پژوهش حاضر از ‏نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_ پس آزمون با گروه گواه است. ‏جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه افراد متقاضی ازدواج شهر اراک در سال 1399 بود که از تاریخ 20/01/1399 ‏تا 20/03/ 1399 جهت دریافت مشاوره قبل از ازدواج به کانون زندگی پایدار مراجعه کردند واز بین آنان تعداد 60 نفر ‏به صورت دردسترس انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایشی برنامه آگاهی و انتخاب بین فردی (20 نفر)، ‏گروه آموزشی بومی‌نگر (20 نفر) و گروه گواه (20 نفر) قرار گرفتند. در این مطالعه، بیماران ‏OCD‏, بیماران دچار ‏اختلالات اضطرابی و خلقی، افراد دچار اعتیاد، اختلال شخصیت مرزی و دمانس وارد مطالعه نشدند و صرفاً افرادی ‏وارد مطالعه شدند که فاقد اختلالات روانپزشکی هستند. در این مطالعه، محتوای‎ ‎جلسه های‎ ‎آموزش قبل از ازدواج با‎ ‎تکیه‎ ‎بر‎ ‎اصول‎ ‎و‎ ‎فنون‎ ‎برنامه آگاهی و انتخاب بین فردی (‏PICK‏)‏‎ ‎به صورت هفتگی دو جلسه 90 دقیقه‌ای‎ ‎و آموزش ‏چندبعدی بومی‌نگر به صورت 10 جلسه 40 دقیقه‌ای انجام شد. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه باورهاي‎ ‎ارتباطی ‏ایدلسن‎ ‎و‎ ‎اپستین‎ ‎‏(1982) بود و برای تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کواریانس با استفاده از نرم‌افزار ‏SPSS‏ نسخه 22 ‏استفاده شد. براساس نتایج، بین اثربخشی آموزش‌های قبل از ازدواج به روش برنامه آگاهی و انتخاب بین فردی و ‏رویکرد چندبعدی بومی‌نگر بر باورهای ارتباطی در دو باور مربوط به باور توقع ذهن خوانی و باور به عدم تغییر همسر ‏معنادار بود. ‏ تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - کودک همسری: رویکردی پدیدار شناسانه
        نرگس پورطالب سیده بهناز موسویان النجق
        زمینه و هدف: کودک همسری از جمله موضوعات حساس و قابل بحث در حوزه علوم انسانی در دنیای امروز است که به صورت موضوع بین رشته ای قابل بررسی است. پژوهش های کیفی که بتواند این پدیده را عمیقاً و از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار دهد، اندک است. از این جهت، پژوهش حاضر با هدف بررسی پ أکثر
        زمینه و هدف: کودک همسری از جمله موضوعات حساس و قابل بحث در حوزه علوم انسانی در دنیای امروز است که به صورت موضوع بین رشته ای قابل بررسی است. پژوهش های کیفی که بتواند این پدیده را عمیقاً و از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار دهد، اندک است. از این جهت، پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیدارشناسانه کودک همسری انجام گرفت. روش: این تحقیق از نوع پژوهش های کیفی و مبتنی بر رویکرد پدیدارشناسی است. اطلاعات با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته و از 15 نفر از اقشار مختلف جامعه گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش پدیدار شناسی اسمیت استفاده شد که طی آن 4 مضمون اصلی و 26 مضمون فرعی از داده ها استخراج گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در برخی مضامین فرعی نظیر تعریف، پیامدها و علل کودک همسری، بین تجربیات زیسته افراد با پیشینه تا حدودی همسویی وجود دارد؛ ولی در راهکارهای ارائه شده نتایج متفاوتی دیده می شود. نتیجه‌گیری: افراد بنا به ترجیحات شخصی خود راهکارهای مختلفی برای والدین و جامعه و خود جوانان در حوزه رفع چالش های کودک همسری پیشنهاد کرده اند. در این میان توجه به شرایط بومی، استفاده از ابزار فرهنگ سازی و وجود سازوکار رسمی برای اهمیت دهی به رضایت افراد در ازدواج جایگاه مهمی دارد. نتایج حاصل از این پژوهش راهگشای تحقیقات بیشتر در حوزه مسائل مربوط به ازدواج و اثرات فردی و اجتماعی آن خواهد بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - بررسی جامعه‌شناختی الگو‌های ازدواج در خانواده‌های طلبه به مثابه موضوع تعارض نسلی از منظر فرزندان
        زهرا  موحدی ساوجی منصوره اعظم آزاده سید مهدی اعتمادی فرد
        موقعیت گذار ایران از سنت به مدرنیته شرایط جدیدی را به لحاظ چالش‌های میان دو نسل رقم زد. یکی از این چالشها در زمینه ازدواج است. فرهنگ ازدواج در ایران همواره همراه با حضور و نقش پررنگ خانواده‌ها بوده است و اساساً ازدواج به پیوندی خانوادگی تعبیر می‌شود. در دوران‌هایی انتخا أکثر
        موقعیت گذار ایران از سنت به مدرنیته شرایط جدیدی را به لحاظ چالش‌های میان دو نسل رقم زد. یکی از این چالشها در زمینه ازدواج است. فرهنگ ازدواج در ایران همواره همراه با حضور و نقش پررنگ خانواده‌ها بوده است و اساساً ازدواج به پیوندی خانوادگی تعبیر می‌شود. در دوران‌هایی انتخاب فرد مناسب برای زندگی مشترک از ابتدا توسط خانواده انجام می‌شد؛ پیوند‌های زناشویی کمتر به پشتوانه عشق رمانتیک، بلکه بر مدار منافع و مضار و صلاح‌دید خانواده‌ها بود. این الگو به مرور زمان تعدیل شده و بدیل‌های متعددی نیز یافته است. در این تحقیق به دنبال بررسی توصیفی- تحلیلی تعارضات برآمده از الگو‌های ازدواج میان والدین طلبه و فرزندان‌ هستیم. بررسی استراتژی‌ها و راهکار‌های آنها در مواجهه با این تعارضات بخش دیگری از هدف این تحقیق است. برای ارائه توصیفی دقیق و عمیق از مسائل نسلی خانواده‌های طلاب، رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه‌ای مناسب به‌نظر رسید. «زیّ طلبگی»، خرده‎فرهنگی است که برای شناخت آن به طور عام و شناخت مسائل درون خانواده‌، بهترین گزینه، اتکا به روایت‌های بازیگران میدان و نزدیکی هرچه بیشتر به آن برای دستیابی به فهم عمیق‌تر به‌نظر می‌رسد. بررسی داده‌ها نشان می‌دهد سه الگوی تقابل در میان فرزندان و والدین طلبه وجود دارد که عبارتند از: درون‎همسر‌گزینی در مقابل برون‎همسرگزینی، تعجیل در ازدواج در مقابل تأخیر در ازدواج، و ازدواج مبتنی بر کهنسال‎سالاری در مقابل ازدواج مبتنی بر آزادی. در بررسی مواجهه فرزندان با تعارضات در الگو‌های ازدواج نیز سه استراتژی شناسایی شد که شامل استراتژی ستیز، استراتژی تسلیم، و استراتژی پنهان‌کاری است. بررسی داده‌های تحقیق نشان می‌دهد تجربه طلاق در فرزندان و روابط عاطفی حاکم بر خانواده اهمیت بالایی در نوع مواجهه فرزندان با تعارضات دارد. نتیجه دیگری که از مطالعه داده‌ها به دست آمده، نقش متغیر زمینه‌ای «جنسیت» در تشدید تعارضات است؛ چرا که به‌نظر می‌رسد نگرش والدین نسبت به فرزندان دختر و پسر تفاوت فاحشی دارد. در بخش نتایج همچنین به نقش تسهیل‌گرانه «وضعیت تحصیلی» اشاره شده است که «میانجی‌ تسهیل ارتباط در مقام تعارض» خوانده می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - ساخت و بررسی ویژگی‌‌های روان‌سنجی پرسشنامه ی مشکلات روانشناختی- زناشویی ازدواج در زنان متقاضی طلاق با سابقه ازدواج زودهنگام: یک مطالعه‌‌ ترکیبی
        سید جواد سیفی قوزلو اسماعیل صدری دمیرچی علی  رضایی شریف علی  شیخ الاسلامی
        یکی از نیازهای اساسی پژوهشگران برای انجام مطالعات و مداخلات لازم، در دست داشتن ابزاری معتبر و مناسب در آن زمینه است. پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه مشکلات ازدواج در زنان متقاضی طلاق با سابقه ازدواج زودهنگام انجام شده است. روش تحقیق حاضر از نوع طرح اکتشافی- أکثر
        یکی از نیازهای اساسی پژوهشگران برای انجام مطالعات و مداخلات لازم، در دست داشتن ابزاری معتبر و مناسب در آن زمینه است. پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه مشکلات ازدواج در زنان متقاضی طلاق با سابقه ازدواج زودهنگام انجام شده است. روش تحقیق حاضر از نوع طرح اکتشافی- تأییدی بوده و از دو مرحله تشکیل شده است. مرحله اول روش کیفی بوده و از روش اکتشافی برای ساخت ابزار استفاده شده است. بدین منظور ضمن مصاحبه با 15 نفر از زنان متقاضی طلاق به شیوه مصاحبه با گروه‌‌های کانونی تا حد اشباع نظری داده ‌‌ها، فرم اولیه پرسشنامه تنظیم شد. در مرحله دوم پژوهش، با استفاده از روش کمّی، روایی و اعتبار ابزار مورد نظر بررسی شد. به این منظور 160 نفر به صورت نمونه‌‌‌‌گیری در دسترس از بین زنان متقاضی طلاق با سابقه ازدواج زودهنگام در شهر اردبیل در سال 1399 انتخاب شدند و پرسشنامه مشکلات روانشناختی- زناشویی ازدواج (1399) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) و شاخص رضایت زناشویی هادسون (1992) را تکمیل کردند. داده‌‌ها به کمک روش‌‌های آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم‌‌افزاهای SPSS و AMOSتحلیل شد. یافته‌‌ها نشان داد که پرسشنامه مشکلات روانشناختی- زناشویی ازدواج حاوی 28 سوال و 7 بُعد تأیید شده شامل: اضطراب، افسردگی، سردرگمی، عدم امنیت و بدبینی، دلتنگی و فقدان، عدم درک متقابل و تعارض زناشویی هستند. محاسبه اعتبار و روایی پرسشنامه نشان داد که این پرسشنامه اعتبار و روایی بالایی دارد. از این رو می‌‌توان از آن در حیطه‌‌های تحقیق و ارزیابی استفاده کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - تحلیل جامعه‌شناختی نقش فقر در تجربۀ کودک‌همسری (مطالعۀ موردی: زنان شهر چابهار)
        عصمت  سلحشور کرم حبیب پور گتابی
        ازدواج دختران در دوران کودکی، چالشی در مناطق کمتر توسعه یافته و مسئله‌ای اجتماعی است که در بخش های مختلف جهان، زندگی زنان و کودک‌دختران را تحت تأثیر قرار داده است. هدف این پژوهش، تفسیر دلایل زنان شهر چابهار از تجربۀ کودک همسری است که با روش شناسی کیفی و با استفاده از رو أکثر
        ازدواج دختران در دوران کودکی، چالشی در مناطق کمتر توسعه یافته و مسئله‌ای اجتماعی است که در بخش های مختلف جهان، زندگی زنان و کودک‌دختران را تحت تأثیر قرار داده است. هدف این پژوهش، تفسیر دلایل زنان شهر چابهار از تجربۀ کودک همسری است که با روش شناسی کیفی و با استفاده از روش نظریۀ زمینه ای انجام شده است. پژوهش حاضر با ابتنای بر روش نظریۀ زمینه ای، به درک معنای ذهنی 28 نفر از زنان شهر چابهار نسبت به تجربۀ کودک همسری و شرایط علی، مداخله ای و بافتی در بازنمایی تجربه زیستۀ کودک همسری مبتنی بر فقر پرداخته است. به این منظور با 28 نفر از زنان شهرستان چابهار که به روش نمونه گیری نظری انتخاب شده بودند، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختار یافته انجام شد. فقر اقتصادی، فقر فرهنگی-آموزشی، شرایط نابسامان خانوادگی و تبعیض جنسیتی، شرایط علّی ازدواج دختران در سنین کودکی را فراهم ساخته است. شرايطه مداخله‌گر (فقر زنان سرپرست خانوار و چهرۀ زنانه فقر) و شرايط بافتي (فقر شهری، زیست مکان ناامن و مردسالاری هنجاری) نيز ازدواج کودکان را زمينه‌سازي و تسهيل کرده است. همچنین تحليل داده‌ها با نظام کدگذاري سه‌سطحي باز، محوري و گزينشي نشان داد که مقولۀ مرکزي منتزع از ازدواج کودکان در بين افراد مورد مطالعه، «فقر مضاعف و کودک همسری چندوجهی» است. یافته ها بر این دلالت داشتند که ازدواج در کودکی، دختران را در معرض انوع آسیب های آشکار و غیر مستقیم از جمله کودک مادری، کودک بیوه گی، خشونت خانگی، بازماندگی تحصیلی، بازتولید چرخۀ فقر، افسردگی مفرط و انزوای اجتماعی قرار می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - کارکردهای نکاح موقت در سلامت اخلاقی جامعه
        جهانبخش  غدیری
        زواج‌المتعه یا ازدواج موقت ازدواجی است که مردی با زنی برای مدت معین ازدواج کرده باشد و نکاح دائم آن است که محدود به زمان معینی نباشد. فلسفه تشریع و کار کردهای نکاح موقت با عقد دائم متفاوت بوده و شارع حکیم به مقتضای طبیعت انسان و با توجه به ویژگیهایی که در نهاد بشریت ب أکثر
        زواج‌المتعه یا ازدواج موقت ازدواجی است که مردی با زنی برای مدت معین ازدواج کرده باشد و نکاح دائم آن است که محدود به زمان معینی نباشد. فلسفه تشریع و کار کردهای نکاح موقت با عقد دائم متفاوت بوده و شارع حکیم به مقتضای طبیعت انسان و با توجه به ویژگیهایی که در نهاد بشریت به ودیعه نهاده است، به تبیین احکام این قسم از نکاح پرداخته است. لذا در نوشتار حاضر در پژوهشی توصیفی- تحلیلی، ضمن برشمردن کار کردهای نکاح موقت از قبیلسد کردن زنا‌، رفع نقص و مکمل دائم‌، تخفیف و ساده‌گیری، عدم پاسخ‌گویی نکاح دائم به تمایلات جنسی و... ،باتوجه به آیات و روایات استنادی چنین به نظر می رسد که این کار کردهای در گسترش و تشويق این نوع نکاح به عنوان یک راه حل در مسائل جنسی برای سلامت اخلاقی جامعه ی امروزی موثر تلقی شده است. معالوصف پژوهش مذکور، هر یک از این کار کردها را تشریح و پاسخ های نیز ارائه نموده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - بررسی آثار اخلاقی و اجتماعی نکاح منقطع در فقه عامه
        عبدالحمید  نوردی ابوالقاسم عاصی مذنب احمد  صادقیان
        خداوند، نکاح دائم را در مقایسه با نکاح منقطع در اولویت برای انسان دانسته است. متعه، نوعی ازدواج مشروع در اسلام است، که راهکار شایسته ای را برای جلوگیری از معضلات اجتماعی ارائه می کند و جایگاه آن در آیة 24 سورة نساء تصریح شده است. با هدف اذعان مشروعیت آن از نگاه شیعه و ا أکثر
        خداوند، نکاح دائم را در مقایسه با نکاح منقطع در اولویت برای انسان دانسته است. متعه، نوعی ازدواج مشروع در اسلام است، که راهکار شایسته ای را برای جلوگیری از معضلات اجتماعی ارائه می کند و جایگاه آن در آیة 24 سورة نساء تصریح شده است. با هدف اذعان مشروعیت آن از نگاه شیعه و اهل سنت، با روش کتابخانه ای و بررسی کتابشناسی 183 تفسیر، چهل تفسیر در ارتباط با مسائل فقهی، حقوقی و تربیتی از مفسرین قرآن انتخاب شد. با توجه به شناخت نادرست از ماهیت فقهی و اخلاقی متعه (ازدواج موقت) در جامعه از این نهاد در جهت سازنده آن استفاده نمی گردد. همچنین قوانین ما در مورد برخی از احکام ویژ ه آن ناقص و مبهم و گاهاً ساکت است و در همین احکام در فقه اختلاف نظرهایی وجود دارد که ازدواج موقت بلند مدت یکی از این موارد است.حکم اولیه ازدواج موقت اباحه است و امامان معصوم(ع) به دلیل منع حکومتی از ناحیه خلیفه دوم، با حکم تحریم آن مبارزه نمودند؛ چون منع مطلق آن توجیه شرعی نداشت. در این نوشتار متعه از دیدگاه فقه عامه با نگاه حکومتی مورد بررسی قرار گرفته و ضمن پرداختن به مستندات مربوط به اصل مشروعیت متعه که احیانا در مباحث تطبیقی و اختلافی نقش دارد، حکم ازدواج موقت از جهت نسخ یا منع حکومتی مورد بحث واقع شده است، زیرا اهل سنت مدعی نسخ یا منع این نوع ازدواج با استفاده از اختیارات حکومتی هستند. همچنین مطرح شده که حکومت اسلامی باید بر اساس مصالحی، با توجه به زمان و مکان، محدودیت‌ها و شرایطی را برای جلوگیری از بروز مشکلات اخلاقی ناشی از آن وضع نماید و در عین حال، زمینه را برای استفاده منطقی آن فراهم نماید. ازدواج موقت اگر در معرض ازدواج دائم قرارگیرد، خطرفروپاشی بنیاد خانواده و یا شکل نگرفتن آن را نیز از میان می برد. علیرغم سیاق آیه و مشروعیت اولیۀ حکم در خصوص کنیزان و مردان سپاه اسلام، این حکم اخلاقی به سایر افراد جامعه، تعمیم داده شد؛ و ضمن بررسی حکمت، فلسفه و جایگاه آن، مواردی که توصیه به جواز آن شده؛ اعم از جایگاه متعه در جنگ، سفرهای طولانی و حفظ عفت و سلامت روان، و مواردی که به عدم جواز آن توصیه گردیده؛ از جمله تهدید نظام خانواده، تنوع طلبی جنسی و وهن مذهب شیعه تشریح گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - بررسی وضعیت همباشی در ایران: فراترکیب پژوهش‌های همباشی
        محمد جواد چیت ساز
        انقلاب جنسی اواخر دهۀ 1960به تغییر گفتمان جنســی و تغییر اساسی در نگرش‌ها، اخلاق و رفتار جنسی در بسیاری از کشورهای غربی منجر شد. یکی از مهم‌ترین پیامدهای آن گســترش روابط جنسی پیش از ازدواج در این کشورها بوده است. این الگوی روابط جنسی پیش از ازدواج به‌تدریج نقاط دیگر جه أکثر
        انقلاب جنسی اواخر دهۀ 1960به تغییر گفتمان جنســی و تغییر اساسی در نگرش‌ها، اخلاق و رفتار جنسی در بسیاری از کشورهای غربی منجر شد. یکی از مهم‌ترین پیامدهای آن گســترش روابط جنسی پیش از ازدواج در این کشورها بوده است. این الگوی روابط جنسی پیش از ازدواج به‌تدریج نقاط دیگر جهان را نیز فراگرفت. این دگرگونی از رابطۀ جنسی اسطوره‌زدایی کرد و علاوه بر افزایش ســن ازدواج، زمینه‌های پیدایی همباشی را به وجود آورد. ایران اسلامی نیز از تحولات در امان نمانده است و نزدیک دو دهه است که زمزمه‌هایی از رواج این الگوی ازدواج در ایران شنیده می‌شود و پژوهش‌هایی را که عمدتاً به روش کیفی انجام‌ شده است، برانگیخته است. این مطالعه قصد دارد با ترکیب یافته‌های این پژوهش‌ها به درک بهتر این پدیده و ارائه تصویری کلی از وضعیت همباشی در ایران اقدام کند. این مطالعه با روش فراترکیب انجام‌ شده است. جست‌وجو در مهم‌ترین پایگاه‌های اطلاعات فارسی با کلیدواژه همباشی، هم‌خانگی، هم‌بالینی و ازدواج سفید در محدودۀ زمانی بین سال‌های1380 الی 1400 انجام شد. از مجموع مقالات به‌دست‌آمده نهایتاً 14 مقاله با توجه به معیارهای ورود و خروج تحقیقات انتخاب شد. همباشی در ایران در میان طبقات متوسط شهری، گروه‌های سنی جوان و تحصیل‌کردگان دانشگاهی رواج یافته است. تجربیات جهانی از روند افزایشی آن حکایت دارد. در ایران اسلامی به دلیل غیرقانونی بودن و مجازات شدید در صورت افشای آن، از میزان آن اطلاعی در دست نیست ولی بررسی داده‌های نگرش‌سنجی حاصل از پیمایش‌های ملی در دهۀ نود نشان از افزایش موافقت با این پدیده در سطح نگرشی دارد. در تحلیل این پدیده بایستی به سنخ‌های متفاوت همباشی توجه کرد. حداقل با دو سنخ از همباشی در ایران روبه‌رو هستیم؛ سنخ اول بیشتر در قالب یک نوع الگوی روابط پیش از ازدواج قابل‌طبقه‌بندی است و سنخ دوم همباشی به‌عنوان بدیل ازدواج محسوب می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - تحولات خانواده در ایران معاصر با تأکید بر ازدواج و طلاق
        شهلا  کاظمی پور
        نهاد خانواده در ایران طی چند دهه اخیر، با تغییرات مهمی، مانند گذار از خانواده گسترده به هسته‌ای، افزایش سن ازدواج، کاهش میزان ازدواج، افزایش تجرد قطعی، تغییر در معیار‌‌های همسرگزینی و افزایش طلاق روبه رو بوده است. هدف این مطالعه، ارائه تصويري از تحول خانواده و معرفي روي أکثر
        نهاد خانواده در ایران طی چند دهه اخیر، با تغییرات مهمی، مانند گذار از خانواده گسترده به هسته‌ای، افزایش سن ازدواج، کاهش میزان ازدواج، افزایش تجرد قطعی، تغییر در معیار‌‌های همسرگزینی و افزایش طلاق روبه رو بوده است. هدف این مطالعه، ارائه تصويري از تحول خانواده و معرفي رويكردهاي نظري با تأکید بر وضعیت ازدواج و طلاق است. برای تبیین تحولات خانواده، از سه رویکرد نظریِ «تئوری نوسازی»، «نظریۀ گذار جمعیتی دوم» و نظریه «پست-مدرن» استفاده شده است. در این مطالعه از دو روش «اسنادی» و «تحلیل ثانوی» استفاده شده است. ابتدا برای مباحث مربوط به پیشینه، ادبیات و نظریه های تحقیق، از منابع موجود علمی استفاده شده است. سپس با مراجعه به داده‌های نتایج سرشماری ها، سازمان ثبت احوال و گزارش پیمایش، ملی خانواده، تحولات ازدواج و طلاق مورد تبیین قرار گرفته است. نتایج نشان داد که طی چهار دهه اخیر، سهم خانواده‌های گسترده و میزان خالص ازدواج، کاهش یافته، میانگین سن ازدواج و میزان‌‌های طلاق، افزایش داشته است و نیز معیار‌ها و شیوه‌های همسرگزینی و نگرش به طلاق از ابعاد سنتی به سمت مدرن تغییر کرده‌ است. برای سیاست گذاری جهت افزایش میزان ازدواج، کاهش سن ازدواج و کاهش میزان طلاق، چون علل اکثر تغییرات پدیدآمده، جنبه اجتماعی- فرهنگی دارند، پیشنهاد می‌گردد که به جای ارائه وام و تسهیلات برای ازدواج و یا صدور بخشنامه برای کاهش طلاق، در زمینه مسائل فرهنگی و تغییر مؤلفه‌های سبک زندگی در کشور، اقدامات ویژه به عمل آید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - آسیب‌شناسی ازدواج اروتیک (موردمطالعه: زنان متقاضی طلاق در شهر تهران)
        سارا  تهمنش باقر ساروخانی اکبر تهمنش
        همسرگزینی و ازدواج اروتیک، یکی از شیوه‌های همسرگزینی است که با تغییرات اجتماعی و تغییر کارکردهای خانواده در حال افزایش است. در چنین شیوه‌ای، بدن و سرمایۀ بدنی مورد توجه بوده، همسران بر اساس جذابیت های مربوطه وارد بازار ازدواج می‌شوند. داده‌های آماری نشان می‌دهد که طی ده أکثر
        همسرگزینی و ازدواج اروتیک، یکی از شیوه‌های همسرگزینی است که با تغییرات اجتماعی و تغییر کارکردهای خانواده در حال افزایش است. در چنین شیوه‌ای، بدن و سرمایۀ بدنی مورد توجه بوده، همسران بر اساس جذابیت های مربوطه وارد بازار ازدواج می‌شوند. داده‌های آماری نشان می‌دهد که طی دهه‌های اخیر، میزان مشارکت والدین در فرایند انتخاب همسر و همسرگزینی کاهش یافته است. به نظر می‌رسد که تغییرات فرهنگی اجتماعی و اشاعۀ الگوهای جدید همسرگزینی و به ویژه فردگرایی از علل این تغییرات است. هدف اصلی مقالۀ حاضر، آسیب‌شناسی شیوۀ همسرگزینی بر اساس ظاهر و علاقۀ فردی (ازدواج اروتیک) بر ناپایداری خانواده با تأکید بر عوامل فرهنگی- اجتماعی است. نظریۀ کارکردگرایی ساختاری، رابطۀ ناب گیدنز و نظریۀ نوسازی، تبیین‌کننده مدل نظری تحقیق است. این مطالعه با روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته به مصاحبه با 180 نفر زن نمونه متقاضیان طلاق پرداخته که به شیوۀ اروتیک ازدواج کرده و در سه ماهه چهارم سال 1400 به مجتمع قضایی خانواده شماره 2 تهران مراجعه کرده بودند و به این ترتیب به جمع آوری داده پرداخت. یافته‌ها نشان می‌دهد که 86% از پاسخگویان در سه سال اول زندگی مشترک دریافتند که قادر به ادامۀ آن نیستند. 41.7% هنگام ازدواج اصلاً با والدین مشورت نکرده و بر اساس تصمیم های فردی و بدون مشورت با دیگران به همسرگزینی پرداخته اند. بیش از نیمی از پاسخگویان (52%) در نخستین سال پس از ازدواج به جدایی و طلاق می‌اندیشیدند. یافته‌ها نشان می‌دهد که ماهیت ازدواج اروتیک به همراه افزایش فردگرایی و کاهش اقتدار والدین و مدرنیته از مهم ترین عوامل ناپایداری آن است. به نظر می‌رسد که با تداوم تغییرات اجتماعی و فردی، جامعۀ ایران در آینده با افزایش ناپایداری خانواده مواجه باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - صیانت از شأن اجتماعی و نقش والدینی جوانان و بنیان خانواده در عصر حاضر
        امین فتحی
        هدف از انجام این پژوهش تبیین علل فروکاستشان اجتماعی و نقش والدینی جوانان است. روش این پژوهش، توصیفی بوده و نوع جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های تحقیق حاکی بر شخصیت جنین، پنجاه درصد از مادر و 25 در صد از پدر تأثیر پذیرفته و والدین حامل بذر زامه و م أکثر
        هدف از انجام این پژوهش تبیین علل فروکاستشان اجتماعی و نقش والدینی جوانان است. روش این پژوهش، توصیفی بوده و نوع جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های تحقیق حاکی بر شخصیت جنین، پنجاه درصد از مادر و 25 در صد از پدر تأثیر پذیرفته و والدین حامل بذر زامه و مامه فرزندان هستند. لذا صیانت – کمی و کیفی- از این بذرها وظیفه عقلانی و انسانی افراد و حاکمیت سیاسی است. تا نسلی پاک و سالم و جامعه‌ای مطلوب به وجود بیاید. از طرفی امروزه اوج حکومت ابلیس، سلب مشروعیت از اموال و اولاد، با ایجاد بستر غذای حرام و شبهه‌ناک و با دامن زدن به موضوع اختلاط بین زن و مرد؛ و نابودی انسان تحت عنوان سقط‌جنین می‌باشد. درنتیجه خطرى كه در جهان امروز، نسل بشر را تهديد می‌کند، تقدّس زدايى از نهاد خانواده و تنزل شأن اجتماعی زن و مرد و نقش پدری و مادری جوانان است. لذا اصلاح راهبردهای بینشی، گرایشی و کنشی و سبک زندگی؛ و فروکاست تأثیرات فرهنگ اومانیستی و فمنسیتی؛ و کاربست پیشنهادات کاربردی؛ موجب افزایش ازدواج جوانان و بهبود وضعیت خانواده‌ها و فراگیر شدن عفت عمومی می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - بررسی ارتباط بین گفت¬وگوی جنسی با عملکرد جنسی زنان متأهل شهر شیراز
        فاطمه   زارعی کاظم خرم دل هاجر کهن سال
        <p>هدف ما در این پژوهش بررسی ارتباط بین گفت&zwnj;وگوی جنسی با عملکرد جنسی زنان متأهل شهر شیراز در سال 1402 بود. جامعه آماری ما زنان متأهل ساکن شهر شیراز هستند که تجربه رابطه جنسی را در حداقل شش ماه گذشته داشتند؛ که از بین آن&zwnj;ها 200 نفر به شیوه نمونه&zwnj;گیری در دس أکثر
        <p>هدف ما در این پژوهش بررسی ارتباط بین گفت&zwnj;وگوی جنسی با عملکرد جنسی زنان متأهل شهر شیراز در سال 1402 بود. جامعه آماری ما زنان متأهل ساکن شهر شیراز هستند که تجربه رابطه جنسی را در حداقل شش ماه گذشته داشتند؛ که از بین آن&zwnj;ها 200 نفر به شیوه نمونه&zwnj;گیری در دسترس انتخاب و به پرسشنامه&zwnj;ها پاسخ دادند. جهت جمع&zwnj;آوری داده&zwnj;ها از پرسشنامه الگوی ارتباط جنسی و پرسشنامه تجارب جنسی آریزونا (فرم زنان) به&zwnj;علاوه پرسشنامه جمعیت شناختی استفاده شد. تحلیل داده&zwnj;ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون در نرم&zwnj;افزار SPSS انجام گرفت. نتایج نشان داد بین گفتگوی جنسی با عملکرد جنسی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد در تبیین این یافته می&zwnj;توان بیان کرد در بین زنان که گفتگوی جنسی بیشتری داشتند، در عملکرد جنسی آن&zwnj;ها رضایت بیشتری وجود داشت.</p> تفاصيل المقالة