پیامدهای ازدواج زودهنگام در زنان شهر اهواز
الموضوعات :
شمسی پورعباسی
1
,
جعفر کرد زنگنه
2
,
منصور شریفی
3
1 - دانش آموخته دکتری، جمعیتشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران
2 - استادیار جمعیتشناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، ایران
3 - دانشیار جمعیتشناسی، گروه علوم اجتماعی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران
الکلمات المفتاحية: ازدواج زودهنگام, پیامدها, زنان, اهواز, روش کیفی.,
ملخص المقالة :
ازدواج زودهنگام در سطح جهانی با پیامدهای مختلف بهداشتی و اجتماعی برای دختران نوجوان همراه است. هدف پژوهش حاضر، مطالعه پیامدهای ازدواج زودهنگام در زنان شهرستان اهواز است. روش پژوهش، کيفي است و با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند، دادهها با 22 مصاحبه به اشباع رسید. ابزار جمعآوری دادهها، مصاحبة نيمهساختاریافته بود. برای ارزیابی کیفیت نتایج، از معیارهای اعتمادپذیری «لینکن» و «گوبا» استفاده شد. در تحلیل اطلاعات از الگوی تحلیل توصیفی- تفسیری سهمرحلهای «اسمیت» استفاده شد. با توجه به نتایج بهدستآمده از کدگذاری مصاحبههای انجامشده، پیامدهای ازدواج زودهنگام شامل 63 مفهوم بود که در قالب سیزده مقوله فرعی و دو مقوله اصلی بروز آسیبها و مشکلات مختلف برای زنان در زندگی زناشویی (نداشتن قدرت تصمیمگیری و حل مسائل زندگی، مداخلة دیگران در زندگی به دلیل سن پایین دختر و پسر، فقدان شناخت و آگاهی از مسائل و مشکلات زندگی، نداشتن آمادگی لازم برای فرزندپروری، نداشتن شناخت نسبت به نحوة تعامل با همسر و اطرافیان، مشکلات روحی، مشکلات جسمی و تجربة ناخوشایند از رابطة جنسی به دلیل مشکلات روحی) و تحقق نیافتن خواستهها و علایق فردی (ناتوانی در ایجاد شرایط مناسب برای فرزندان و قربانی شدن آنان، عدم امکان گذراندن دوران تحصیلی و داشتن شغل، تجربة زودهنگام زندگی مشترک و حسرت تجربههای ویژه سن، آسایش و فراغت خاطر نداشتن و بیتوجهی به ظاهر و بدن خود) دستهبندی شد. همراهی و حمایت دولت و سازمانهای مرتبط از قبیل وزارت آموزش و پرورش، بهزیستی، وزارت علوم و وزارت کشور برای مقابله با پدیدۀ کودکهمسری و بسترسازی مناسب برابری جنسیتی، ضروری است.
احمدی، کامیل (1400) «چالشهای ازدواج زودهنگام در ایران از منظر حقوقی و دینی»، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی (دانشگاه تاکستان)، سال هفتم، شماره 2، صص 28-51.
احمدی، وکیل و انیس رضایی (1394) «بررسی پیشرسی ازدواج در استانهای کشور طی سالهای 1385 تا 1390»، فصلنامه جمعیت، سال بیست¬ودوم، شماره¬ 93-94، صص 81-94.
افتخارزاده، سیده زهرا (1394) «تجربه زیسته زنان در ازدواج زودهنگام»، پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، سال دوم، شماره 3، صص 108-156.
پورابراهیم، گل و خاطره کلایه (1397) پدیدارشناسی مادری زنان دارای تجربه ازدواج زودهنگام در قوم شاهیوند، پایاننامه کارشناسی¬ارشد رشته جامعهشناسی، استاد راهنما امیر رستگار خالد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد.
.
پین، مالکوم (1399) نظریه نوین مددکاری اجتماعی، ترجمه طلعت الهیاری و اکبر بخشینیا، چاپ دوم، تهران، دانژه.
برناردز، جان (1388) درآمدی به مطالعات خانواده، ترجمه حسین قاضیان، چاپ دوم، تهران، نی.
جوادیان، سید رضا و دیگران (1398) «زمینهها و پیامدهای ازدواج زودهنگام دختران 13 تا 16 ساله (شهرستان اردکان، یزد)»، مجله مطالعات اجتماعی ایران، سال سیزدهم، شماره 4، دومین ویژهنامه یزد، صص 31-54.
چنانی، فاطمه و دیگران (1401) «بررسی علل و آسیبهاي کودك¬همسري»، مطالعات فرهنگ و هنر، سال هفتم، شماره 1، صص 105-114.
حسینی پویا، سید محسن (1397) «کودک¬همسری»، وکیل مدافع، سال هشتم، شماره 17، صص 11-16.
زارعی محمودآبادی، حسن و فاطمه زارعی (1400) «علل و پیامدهای ازدواج زودهنگام و وقوع کودک¬همسری در دانشآموزان دختر استان یزد (طلاق دانشآموزی): مطالعه داده بنیاد»، طلوع بهداشت، سال بیستم، شماره ۳، صص ۱۲-۲۷.
شهریاری، مرضیه و معصومه باقری (1402) «پدیدارشناسی تجربه زیسته کودک- زنان ازدواج-کرده در حوزه هنجارهای اجتماعی و ازدواج زودهنگام»، مطالعات زن و خانواده، سال یازدهم، شماره 2، صص 124-156.
عباسی شوازی، محمدجلال و رسول صادقی (1384) «قومیت و الگوهای ازدواج در ایران»، پژوهش زنان، سال سوم، شماره 1، صص 25-47.
فرهمند، مهناز و دیگران (1399) «واکاوی تجارب زناشویی کودک¬همسری: درهم¬آمیختگی عاطفی-فکری و بیقدرتی»، پژوهشهای جامعهشناسی معاصر، شماره 17، صص 115-145.
مجدی، علیاکبر و دیگران (1402) «تجربۀ زیستۀ زنان از پدیدۀ ازدواج زودهنگام: یک بررسی کیفی»، خانوادهپژوهی، سال نوزدهم، شماره 2، صص 197-215.
موسوی، زینب و دیگران (1399) «بررسی فقهی- حقوقی سن ازدواج در حقوق ایران»، مطالعات زن و خانواده، سال هشتم، شماره 3، صص 9-28.
نجفی اصل، زهره (1401) «مطالعه کیفی سلامت اجتماعی زنان کودک¬همسر (مطالعه موردی: شهر اهواز)»، زن و جامعه، سال سیزدهم، شماره 50، صص 197-212.
Arthur, M., Earle, A., Raub, A., Vincent, I., Atabay, E., Latz, I., ... & Heymann, J. (2018) Child marriage laws around the world: Minimum marriage age, legal exceptions, and gender disparities. Journal of women, politics & policy, 39(1), 51-74.
Azimi, K. (2020) The trend of girl child marriage in Iran based on national census data. Sexual and reproductive health matters, 28(1), 1820655.
Efevbera, Y., Bhabha, J., Farmer, P. E., & Fink, G. (2017) Girl child marriage as a risk factor for early childhood development and stunting. Social Science & Medicine, 185, 91-101.
Fan, S., & Koski, A. (2022) The health consequences of child marriage: a systematic review of the evidence. BMC public health, 22(1), 309.
Godha D, Hotchkiss DR, Gage AJ. (2013) Association between child marriage and reproductive health outcomes and service utilization: a multi-country study from South Asia. J Adolesc Health. May;52(5):552-8. doi: 10.1016/j.jadohealth.2013.01.021. PMID: 23608719.
Hajihasani, M., & Sim, T. (2019) Marital satisfaction among girls with early marriage in Iran: Emotional intelligence and religious orientation. International journal of adolescence and youth, 24(3), 297-306.
Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985) Naturalistic inquiry. sage.
Mensch, B. S., Soler-Hampejsek, E., Kelly, C. A., Hewett, P. C., & Grant, M. J. (2014) Challenges in measuring the sequencing of life events among adolescents in Malawi: a cautionary note. Demography, 51(1), 277-285.
Nasrullah, M., Muazzam, S., Bhutta, Z. A., & Raj, A. (2014) Girl child marriage and its effect on fertility in Pakistan: findings from Pakistan Demographic and Health Survey, 2006–2007. Maternal and child health journal, 18, 534-543.
Prakash, R., Beattie, T. S., Javalkar, P., Bhattacharjee, P., Ramanaik, S., Thalinja, R., ... & Isac, S. (2019) The Samata intervention to increase secondary school completion and reduce child marriage among adolescent girls: results from a cluster-randomised control trial in India. Journal of global health, 9(1).
Raj, A., Saggurti, N., Balaiah, D., & Silverman, J. G. (2009) Prevalence of child marriage and its effect on fertility and fertility-control outcomes of young women in India: a cross-sectional, observational study. The lancet, 373(9678), 1883-1889.
Santhya, K. G., & Jejeebhoy, S. J. (2015) Sexual and reproductive health and rights of adolescent girls: Evidence from low-and middle-income countries. Global public health, 10(2), 189-221.
Sezgin, A. U., & Punamäki, R. L. (2020) Impacts of early marriage and adolescent pregnancy on mental and somatic health: the role of partner violence. Archives of women's mental health, 23(2), 155-166.
Smith, J. A., Flowers, P., & Osborn, M. (2013) Interpretative phenomenological analysis and the psychology of health and illness 1. In Material discourses of health and illness (pp. 68-91). Routledge.
Suyanto, B., Sugihartati, R., Hidayat, M. A., Egalita, N., & Mas’udah, S. (2023). The causes and impacts of early marriage: the ordeal of girls in East Java, Indonesia. Sociologia, Problemas e Práticas, 71-94.
Tisdall, E. K. M., & Cuevas-Parra, P. (2020) Challenges for children’s participation: Child activism for ending child marriage. Children and Youth Services Review, 108, 104568.
Unicef (2020) global databases-Child marriage is a violation of human rights, but is all too common, Retrieved from: https://data.unicef.org/topic/child-protection/child-marriage/.
UNICEF. (2022) Global database- Child marriage, Retrieved from https://data.unicef.org/topic/child-protection/child-marriage/.Wang, Y., & Qiao, J. (2020) Trends and social determinants of adolescent marriage and fertility in China. The Lancet Global Health, 8(7), e873-e874.
Yoosefi Lebni, J., Solhi, M., Ebadi Fard Azar, F., Khalajabadi Farahani, F., & Irandoost, S. F. (2023) Exploring the consequences of early marriage: a conventional content analysis. INQUIRY: The Journal of Health Care Organization, Provision, and Financing, 60, 00469580231159963.