-
حرية الوصول المقاله
1 - طرح آزادی جمهوریخواهانه و نقد آن بر اساس مبانی قرآنی علامه طباطبایی
اسحق سلطانی منصور میراحمدیآزادی جمهوریخواهانه یکی از مفاهیم برجسته حوزه آزادی است که با وجود ریشههای تاریخی دیرپا، در دو دهه گذشته به صورت ویژهای مورد توجه آزادی پژوهان قرار گرفته است. این نوشتار مبتنی بر روش تفسیری متن محور در گام نخست به طرح چیستی مفهوم آزادی جمهوریخواهانه میپردازد. سپس ا أکثرآزادی جمهوریخواهانه یکی از مفاهیم برجسته حوزه آزادی است که با وجود ریشههای تاریخی دیرپا، در دو دهه گذشته به صورت ویژهای مورد توجه آزادی پژوهان قرار گرفته است. این نوشتار مبتنی بر روش تفسیری متن محور در گام نخست به طرح چیستی مفهوم آزادی جمهوریخواهانه میپردازد. سپس از مبانی انسانشناسانه آزادی که علامه طباطبائی در تفسیر المیزان طرح کردهاند بهره برده و با تکیه بر آیات قرآن کریم به ارزیابی انتقادی این مفهوم میپردازد. بر اساس این مفهوم صرف وجود امکان مداخله خودسرانه از سوی عاملی بیرونی، فارغ از آنکه دخالتی در عمل صورت پذیرد یا خیر، به معنای از بین رفتن آزادی اعضای جامعه و به بردگی گماشتن آنها است. مبتنی بر مبانی قرآنی آزادی در دو سطح این مفهوم دارای تناقضاتی اساسی است؛ در سطح مبنایی مبتنی بر درک استقلالی از انسان استوار شده که در تعارض با حقیقت خلافت الهی انسان و لوازم آن قرار دارد. در سطح فرآیندی نیز آزادی جمهوریخواهانه با تکیه بر خواست فردی اعضای جامعه میخواهد ابزارهایی را برای تحقق عینی آزادی و حفاظت از آن طراحی کند. حال آنکه ماهیت تکیه بر خواست فردی انسان در حقیقت تکیه بر فطرت استخدامگر بشر است؛ ویژگیای که خود عامل پیدایش استبداد و اخلال در بهرهمندی اعضای جامعه از آزادیهای خود میباشد. این در صورتی است که تنها با تکیه بر عنصر «حق» است که میتوان جامعه انسانی را از بند استبداد رهانیده و زمینه بهرهمندی انسانها از آزادی را فراهم آورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - شاخصهها و بایستههای رفتار فرانقشی در سازمانهای آموزشی از منظر قرآن کریم
نیکو دیالمه منا افضلی قادیموفقیت سازمانها در عصر حاضر منوط به رفتارهایی فراتر از الزامات رسمی است که پاداش رسمی به آنها تعلق نمیگیرد؛ در مدیریت از این کنشها به عنوان رفتار فرانقشی یاد میشود. هدف این پژوهش شناسایی شاخصهها و بایستههای این اعمال در سازمانهای آموزشی از منظر قرآن کریم است که أکثرموفقیت سازمانها در عصر حاضر منوط به رفتارهایی فراتر از الزامات رسمی است که پاداش رسمی به آنها تعلق نمیگیرد؛ در مدیریت از این کنشها به عنوان رفتار فرانقشی یاد میشود. هدف این پژوهش شناسایی شاخصهها و بایستههای این اعمال در سازمانهای آموزشی از منظر قرآن کریم است که به روش بررسی اسناد و مدارک و تحلیل محتوای کیفی و به شیوه استقرایی- قیاسی صورت گرفته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که رفتار فرانقشی در قرآن دارای شاخصههایی از جمله فرآیندمداری، خودتعالی در راستای اثربخشی سازمان، ذومراتب بودن و وابستگی به توفیقات ربوبی است. بایستههای این رفتارها عبارتند از: غایتمداری، صیانت از عمل، اکتفا نکردن به منافع دنیوی، پرهیز از گرانباری نقش و رعایت اولویتها در عمل. در نگاه توحیدی برخی از این بایستهها ناظر به وجه ظاهری کنش است که عدم رعایت آنها صورت عمل را خدشهدار میسازد و دسته دیگر وجه باطنی کنش را نشانه میرود که با فقدان آنها، هر چند مطلوبیت ظاهری بر عمل حاکم باشد ولی به جهت باطن، فاقد ارزش است. مقایسه نتایج پژوهش با مدیریت معاصر نشان میدهد که علیرغم مشترکات موجود، عمده شاخصهها و بایستههای رفتار فرانقش در جهانبینی توحیدی، در مدیریت یا اساسا مورد عنایت نبوده و یا مغفول مانده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - رفتار اخلاقگریزانه در تعصب جاهلی و راهکارهای تربیتی قرآنکریم در مقابله با آن
علی احمد ناصح رضا نجفیمبنای تربیتی قرآنکریم بر اصلاح مناسبات رفتاری و اخلاقی مردمان عصر نزول بوده است. «عصبیت» و «تعصبگرایی» از بارزترین خصوصیات رفتاری عرب پیش از اسلام بوده است که با شکلهای مختلف در لابلای آیات قرآنکریم منعکس شده است. طرح موضوعاتی مانند جهالت، خشونت، مردهپرستی، قبیلهگ أکثرمبنای تربیتی قرآنکریم بر اصلاح مناسبات رفتاری و اخلاقی مردمان عصر نزول بوده است. «عصبیت» و «تعصبگرایی» از بارزترین خصوصیات رفتاری عرب پیش از اسلام بوده است که با شکلهای مختلف در لابلای آیات قرآنکریم منعکس شده است. طرح موضوعاتی مانند جهالت، خشونت، مردهپرستی، قبیلهگرایی، تکاثر و تفاخر به اموال و اولاد نشان میدهد که قرآن با حساسیت، تمامی ابعاد بحث را به چالش کشیده و با روشهای مختلف به دنبال رفع آنهاست. نکوهش مخاطبین خطاکار، نقل آسیبهای رفتاری در اقوام و ادیان گذشته و همچنین تبیین و تشریح موضعگیری مسلمانان در قبال دیگر ادیان، منطق علمی قرآن در تربیت مردمان عصر نزول را تشکیل میدهد. قرآنکریم در مبانی تربیتی خود با ارائه راهکارهایی اندیشمندانه به انسان کمک میکند تا از رذائل عبور کرده، به فضائل منتسب گردد. پذیرش مطلق حاکمیت ربّانی، نفی حاکمیت قومگرایی، تبعیت از رسول خدا، تکیه بر فضائل فردی، نفی دنیاپرستی و تفاخر جاهلی، ردّ خودخواهی و کبرگرایی، تأکید بر حلم و بردباری از مؤلفههای تربیتی قرآنکریم در خصوص موضوع نهی از تعصبت جاهلی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - عصمت پیامبران از گناه در قرآن با محوریت دیدگاه علامه طباطبایی(ره) در المیزان
محمدحسین فاریاب حمید امامیفرمسئلۀ عصمت پیامبران از گناه از مسائلی است که نقشی بهسزا در اثبات یا انکار دیگر عقاید دینی دارد؛ از اینرو، همواره یکی از دغدغههای فکری مسلمانان بوده وهست. نظر به اهمیت این مسئله، قرآن کریم نیز به آن پرداخته است. در این میان، برخی متفکران غیر مسلمان، آیات قرآن را دلیلی أکثرمسئلۀ عصمت پیامبران از گناه از مسائلی است که نقشی بهسزا در اثبات یا انکار دیگر عقاید دینی دارد؛ از اینرو، همواره یکی از دغدغههای فکری مسلمانان بوده وهست. نظر به اهمیت این مسئله، قرآن کریم نیز به آن پرداخته است. در این میان، برخی متفکران غیر مسلمان، آیات قرآن را دلیلی بر انکار عصمت پیامبران پنداشتهاند؛ در حالیکه اغلب دانشمندان مسلمان آیات یادشده را توجیهی قابل قبول کردهاند. در این میان، برخی از عالمان مسلمان نیز با ارائۀ آیاتی چند از قرآن، به اثبات عصمت پیامبران از گناه همت گماشتهاند. ما در این نوشتار به دنبال بررسی مهمترین آیاتی هستیم که به آنها برای اثبات عصمت پیامبران از گناه استناد شده است. در این میان، از میان متفکران مسلمان، علامه طباطبایی با روش تفسیری قرآن به قرآن، به طور مستقل به اثبات عصمت پیامبران از گناه پرداخته است؛ از اینرو، محوریت این نوشتار، بررسی دیدگاه این متفکر بزرگ است، هرچند در مواردی نیز به دیدگاه دیگر متفکران استناد کردهایم. بر اساس مهمترین یافتههای این تحقیق، عصمت پیامبران از گناه، تنها بر اساس برخی آیات قرآن کریم، قابل اثبات است و اغلب آیات مورد استناد در این باره، توانایی اثبات چنین آموزهای را ندارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - بررسی مولفه های اعتقادی در اشعار مهدی اخوان ثالث و احمد شاملو از دریچه ی نظریه ی بینامتنیت
الهام بادلو ابوالقاسم امیراحمدی علی عشقی سردهیبینامتنیّت مفهومي است كه بر وجود يك متن اصلي در عرصهی ادبیّات، نقد يا علم در ارتباط با متون دلالت ميكند كه اين متون به تأثير مستقيم يا غيرمستقيم بر متن اصلي در گذر زمان ميپردازند. بینامتنیّت و به تعبیری نظریّهی تعامل متنها از جمله مباحث مهم و مورد توجّه پژوهشگران أکثربینامتنیّت مفهومي است كه بر وجود يك متن اصلي در عرصهی ادبیّات، نقد يا علم در ارتباط با متون دلالت ميكند كه اين متون به تأثير مستقيم يا غيرمستقيم بر متن اصلي در گذر زمان ميپردازند. بینامتنیّت و به تعبیری نظریّهی تعامل متنها از جمله مباحث مهم و مورد توجّه پژوهشگران و ناقدین ادبی است و این دستاورد نوین در حوزه ی ادبیّات به بررسي شباهتها، تفاوت ها و نیز تأثيرپذيري یک متن از متون دیگر، چه در حوزهی شعر و چه در عرصهی نثر ميپردازد، این پژوهش نیز تلاش دارد تا کلام شعریِ مهدی اخوان ثالث و احمد شاملو را براساس پیونـدشان با آیات قرآنی و روایات، براساس نظریّهی بینامتنی ناقدین این عرصه مورد بررسی قرار دهد تا وام گیریهایِ آگاهانه يا غیرمستقیم شاعران موردبحث و نیز چگونگیِ بهکارگیری آن ها در استفاده از آیات و روایات، بر همگان مکشوف گردد. شیوهی انجام پژوهش براساس روش تحلیلی- توصیفی و بر اصول کاربردیست و مبانی نظریِ آن نیز بر پایه ی آراء نظریّهپردازان بینامتنی استوار می باشد تا افزون بر نشاندادن ساختار منسجم ابیات، مخاطب بداند که شاعران با چه ترفندهای ادبیای، این مضامینِ وحیانی را در اشعار خویش گنجانده و برخلاف باور برخی از منتقـدین، سخن خود را رنگوبویی قرآنی و دینی بخشیده اند. در پایان نیز این نتیجه حاصل می آید که با وجود نظر منتقدین پیرامون تفکّر حاکم بر اندیشههای شعری اخوان ثالث و به خصوص احمد شاملو، حقایق قرآنی و عقاید اسلامی و دینی بهگونهای مشهود در آثار ایشان هویداست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - تبیین قرآنی از باورمندی درونی درجهت مبارزه با احتکار
معصومه میرزاجانی بیجارپسی رقیه صادقی نیری علیرضا عبدالرحیمیاین پژوهش با به کارگیری شیوه اسنادی و بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی به بررسی مراحل گفتمان سازی قرآن در باب مبارزه با مفسده اقتصادی احتکار پرداخته است. از جمله ناهنجاری های اقتصادی که در قرآن به شدت نکوهش شده احتکار است که عبارتست از انبارکردن ارزاق و کالاهای مورد نیا أکثراین پژوهش با به کارگیری شیوه اسنادی و بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی به بررسی مراحل گفتمان سازی قرآن در باب مبارزه با مفسده اقتصادی احتکار پرداخته است. از جمله ناهنجاری های اقتصادی که در قرآن به شدت نکوهش شده احتکار است که عبارتست از انبارکردن ارزاق و کالاهای مورد نیاز مردم به هدف کمبود کالا و افزایش قیمت. به طوری که یکی از مهمترین مفاسد اقتصادی را شکل می دهد که قرآن کریم برای اقتصاد جوامع معرفی نموده است و به شیوع و ترویج آن در جوامع هشدار داده که زمینه ی فروپاشی جوامع از طریق تضییع حقوق افراد و افزایش تورم را فراهم می کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که به رغم جدید بودن طرح مسئله گفتمان سازی قرآن در جهت مبارزه با احتکار، با توجه به اهمیتی که اقتصاد در جوامع بشری دارد و تمام جوانب بشری را تحت شعاع قرار می دهد و قوام جامعه به اقتصاد آن است و بروز مفسده ی احتکار چه پیامدهایی خواهد داشت به این مهم پرداخته شده است. گفتمان سازی، طراحی مطلوبیت های اقتصادی تشخیص داده شده بنا بر آموزه های قرآن است تا ارزش ها و هنجارهای قرآنی در جامعه حفظ شود و یک اندیشه دینی به ادبیات رایج جامعه و زندگی مردم تبدیل شود. به این منظور، گفتمان سازی قرآن برای مبارزه با مفسده احتکار به روش تدریجی است که ابتدا با شناخت و معرفی جامعه آغاز شده و سپس با تبلیغ و الگوسازی ارزش ها و فرهنگ سازی و تبیین پیامدها به گفتمان سازی پرداخته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - نقش سازندهی خصیصهی حلم و بردباری بر استحکام نظام خانواده در قرآن و روایات معصومین(ع)
زینب ملکی بابهویزی محمدرضا ابویی مهریزی اعظم اعتمادی فردنگاه دین مقدس اسلام به بنیان خانواده و اهتمام ویژه به تحکیم آن ناشی از اهمیتی است که تربیت و تعالی فرد و به تبع آن خانواده و جامعه دارد. رسیدن به خانوادههای متعالی و مستحکم جز با آراستگی به فضایل اخلاقی و مشارکت تمام اعضای خانواده امکانپذیر نیست. در این میان حلم و برد أکثرنگاه دین مقدس اسلام به بنیان خانواده و اهتمام ویژه به تحکیم آن ناشی از اهمیتی است که تربیت و تعالی فرد و به تبع آن خانواده و جامعه دارد. رسیدن به خانوادههای متعالی و مستحکم جز با آراستگی به فضایل اخلاقی و مشارکت تمام اعضای خانواده امکانپذیر نیست. در این میان حلم و بردباری از جایگاه ویژهای برخوردار میباشد؛ از منظر دین مبین اسلام، ایمان، عبادت، عزت و کرامت نفس، بدون حلم، قوام و دوامی ندارد و تعلیم و تربیت و تبلیغ دین، بدون آن میسّر نمیگردد. بهوسیلهی حلم و بردباری خانوادهها استحکام مییابند، نیازهای عاطفی تأمین میشود، افراد از انزوای اجتماعی و احساس تنهایی رها میگردند، زوجین به کمال رسیده و موجب بقا نسل میگردند. افراد تربیت شده در چنین خانوادههایی دارای آرامش و ثبات روانی هستند، در نتیجه انسانهایی مسئولیتپذیر بوده که در رشد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... جامعه سهیم میباشند. از این رو باید با عمل به دستورات قرآن کریم و بهکارگیری سیرهی ائمهی معصومین(علیهمالسلام) در جهت تخلّق به خصیصهی حلم در میان آحاد جامعه کوشید تا شاهد خانوادههای مستحکم و در نتیجه جامعهای معتدل، عزتمند و آرام باشیم؛ از این رو در مقالهی حاضر که به روش کتابخانهای و به شیوهی توصیفی- تحلیلی انجام شده، ضمن تبیین ضرورت تحکیم خانواده و ترسیم الگوی خانوادهی مستحکم از منظر این دین الهی، نقش خصیصهی حلم و بردباری بر استحکام نظام خانواده از نگاه قرآن و روایات مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - بررسی ارتباط انسان با طبیعت از منظر معادشناسی در قرآن کریم
محمدرضا بمانياندر چارچوب ديني، انسان نه تنها از طريق عناصر مادي، بلكه از طريق كلام و نهايتاً از طريق خداوند با عالم طبيعت پيوند دارد. قرآن كريم طبیعت و عناصر آن را به عنوان آيات الهي معرفي ميكند و از آنها به عنوان ابزار و وسيلة شناخت اصول اساسي دین اسلام استفاده ميكند. مسأله معاد، أکثردر چارچوب ديني، انسان نه تنها از طريق عناصر مادي، بلكه از طريق كلام و نهايتاً از طريق خداوند با عالم طبيعت پيوند دارد. قرآن كريم طبیعت و عناصر آن را به عنوان آيات الهي معرفي ميكند و از آنها به عنوان ابزار و وسيلة شناخت اصول اساسي دین اسلام استفاده ميكند. مسأله معاد، كه همان بازگشت به سوي حضرت حق است، عام و كلي بوده و يكي از سنن الهي است كه بر اصل كلي حاكم بر وجود مبتني است، آنچه در اصطلاح فلسفه نظام عالم و قانون اسباب خوانده ميشود در زبان دين سنّت الهي ناميده ميشود. پژوهش حاضر بر این نکته تأکید دارد که كليت معاد به صورت يك نظام الهي بر طبیعت حاكم است، طبیعت بستر حركت معادی انسان به سمت كمال معنوي و محيط آماده شدن براي حضور در محضر الهی است، از این رو براي نظام حاكم بر عالم هستي، سه ساحت ميتوان قائل بود كه عبارتند از: نظام الهي، نظام طبيعت و نظام انساني؛ نظام طبيعت در طول نظام الهي قرار گرفته است و تقدير نظام انسانی نيز بايد قرار گرفتن در طول ارادة الهي باشد بر اين اساس پنج نظام حركت، تعادل، تضاد، تكامل و تكوين در مورد ارتباط انسان با طبیعت از منظر معادشناسی معرفی شده و مورد بررسي قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - رابطه قرآن با روایات
علی نصیریدر ترسيم رابطه قرآن کریم با روایات از نظر منبعیّت و حجّیّت چهار نگرش وجود دارد: 1. قرآن محوری؛ که بر اساس آن تنها منبع شناخت دین به قرآن انحصار مییابد. 2. سنت محوری؛ که به استناد آن برای شناخت دین تنها باید به سنت معصومین(ع) مراجعه کرد. 3. قرآن محوری و سنت مداری؛ که بر أکثردر ترسيم رابطه قرآن کریم با روایات از نظر منبعیّت و حجّیّت چهار نگرش وجود دارد: 1. قرآن محوری؛ که بر اساس آن تنها منبع شناخت دین به قرآن انحصار مییابد. 2. سنت محوری؛ که به استناد آن برای شناخت دین تنها باید به سنت معصومین(ع) مراجعه کرد. 3. قرآن محوری و سنت مداری؛ که بر اساس آن سنت در طول قرآن قرار میگیرد؛ 4. دوگانه محوری؛ که بر اساس آن سنت در عرض قرآن دارای جایگاه خواهد بود. فرقه قرآنیون جزو مدافعان دیدگاه نخست به شمار میروند. اخباریان در دسته سنت محوری قرار دارند و علامه طباطبایی و شاطبی را باید جزو مدافعان نظریه سوم دانست. دیدگاه مورد نظر نگارنده که در این مقاله دلایل آن را مورد بررسی قرار داده، دیدگاه چهارم است. بر اساس این دیدگاه سنت در حجّیّت و منبعیّت دارای استقلال میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - مرتبه بند ی معماری متناسب با ساختار وجودی انسان
رضا سامهمعماری پدید ه ای در ارتباط با انسان است و می بایست متناسب با وی محقّق شود، از این رو پرداختن به موضوع انسان به عنوان معرفت پایه در این دانش، امری انکارناپذیر می نماید. در این خصوص فهم مراتب معماری در ارتباط با مراتب وجودی انسان اهمیت بسیار می یابد. از سویی، از آنجایی ک أکثرمعماری پدید ه ای در ارتباط با انسان است و می بایست متناسب با وی محقّق شود، از این رو پرداختن به موضوع انسان به عنوان معرفت پایه در این دانش، امری انکارناپذیر می نماید. در این خصوص فهم مراتب معماری در ارتباط با مراتب وجودی انسان اهمیت بسیار می یابد. از سویی، از آنجایی که تعریف از انسان و تلقّیات از وی گاه بسیار متفاوت می نمُاید، تفاوت در درک از معماری نیز بسیار طبیعی خواهد بود. از این منظر مقالة حاضر به شناخت ماهیت انسان مبتنی بر آموز ههای قرآ ن مجید و حکمت اسلامی به عنوان نظام معرفتی حاکم بر پژوهش می پردازد و رابطة حاصل این شناخت را در ارتباط با معماری در درجات مختلف مورد بازشناسی قرار می دهد که این امر به مرتبه بندی معماری متناسب با ساختار وجودشناسانة انسان میانجامد. در این مقاله، ساختار وجودی انسان در سه ساحت طبیعت، غریزه و فطرت و در سه مرتبة وجودی جسم، روح و نفس ترسیم می گردد و معماری در تناظر با این ساحات و مراتب، سطح بندی میشود تا به مراتبی نظیر بنا، سرپناه، محیط، فضا و مکان دست یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - کانون کنترل انسان در قرآن با تاکید بر مفهوم جبر و اختیار
مریم عمیدی مظاهریسلامت انسان در تمام حیطه ها به شدت متاثر از سبک زندگی اوست. و از طرفی سبک زندگی و اعمال و رفتار از فرآیندهای ذهني، رواني و سبك انديشه انسان نشأت می گيرد و کانون کنترل شخصیت انسان كيي از مواردی است که تأثير مهمي بر شیوه تفکر و رفتار افراد مي گذارد. شواهد پژوهشی نشان مي د أکثرسلامت انسان در تمام حیطه ها به شدت متاثر از سبک زندگی اوست. و از طرفی سبک زندگی و اعمال و رفتار از فرآیندهای ذهني، رواني و سبك انديشه انسان نشأت می گيرد و کانون کنترل شخصیت انسان كيي از مواردی است که تأثير مهمي بر شیوه تفکر و رفتار افراد مي گذارد. شواهد پژوهشی نشان مي دهد بسياري از مسائل و مشكلات انسا نها ناشي از اعتقاد به احاطة كنترل بیرونی بر افراد است لیکن تاثیر مثبت کنترل درونی بر افراد به چه میزان است؟ و آیا کنترل بیرونی نقش مثبتی در این زمینه ندارد؟ بررسی مفاهیم قرآنی و به خصوص مفاهیم مرتبط با جبر و اختیار نشان می دهد که گفتمان قرآنی بر نفی اختیار محض و تاثیر محدودی از جبر بیرونی بر افراد است لذا نگرش به کانون کنترل از زاویه دید قرآن کریم، طریقی میان کنترل درونی و بیرونی را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - قصه؛ الگوی روایت تاریخی از منظر قرآن کریم
محمدجواد مهدوي نژادتاریخ یکی از دانش های بشری ا ست و تاریخ نویسی یکی از ابزارهای مهم انتقال تجربیات و فهم زندگی بشر به شمار می رود که از دیرباز بسیاری از افراد و متون، به ثبت و ضبط آن همت گمارده اند. در این میان، کتب ادیان ابراهیمی به طور عام و قرآن کریم، به طور خاص از جمله متونی هستند که أکثرتاریخ یکی از دانش های بشری ا ست و تاریخ نویسی یکی از ابزارهای مهم انتقال تجربیات و فهم زندگی بشر به شمار می رود که از دیرباز بسیاری از افراد و متون، به ثبت و ضبط آن همت گمارده اند. در این میان، کتب ادیان ابراهیمی به طور عام و قرآن کریم، به طور خاص از جمله متونی هستند که مفادی تاریخی را به همراه دارند. از سویی دیگر متون دینی نظیر قرآن، در پی انسان سازی و بیان آمده اند و بیهو دگی و زیاده گویی در آن ها راه ندارد. قرآن کتاب زندگانی و الگوی مسلمانان است و همه علوم در آن نهفته است و برداشتن پرده های ابهام از هر چیزی در لوای آن میسر است. این مقاله با بازخوانی دقیق تر سوره مبارکه یوسف )ع(، به عنوان سوره ای تاریخی از قرآن، در تلاش است تا به ویژگی های الگوی روایت تاریخی از منظر قرآن کریم دست یابد. مقاله ی پیش رو، ابتدا با تبیین نسبت میان روایت داستانی قرآن و روایت تاریخی مرسوم، نگاه مخاطب را به قابلیت الگویابی روایت تاریخی از میان الگوی روایت داستانی قرآن معطوف میدارد. سپس با تحلیل روایت داستانی سوره ی یوسف)ع( به مثاب هی الگویی برای روایت تاریخی، و دسته بندی نتایج به دست آمده، به توصیه هایی مناسب به رهگیری برای رسیدن به روایت مطلوب تاریخی دست می یابد. روشن گری، دارای پیام انسان ساز بودن، توجه به بندگی خدا به عنوان نخ تسبیح روایت تاریخی، توجه به غیب و قدرت الهی، درنظرگرفتن نقش شیطان در تاریخ، پرداختن به شخصیت های تاریخی و ارائه ی الگوها، گذشتن از حواشی روایی، ارجاع مدام به سنن الهی، و روایت منزل به منزل با جانب داری حق با محوریت نقاط عطف روایت بر اساس سیر توحیدی تاریخ از جمله ویژگی های روایات تاریخی قرآن کریم هستند که در این مقاله مورد توجه قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - روش شناسی تحقیق موضوعی در قرآن کریم: طراحی الگویی کاربردی برای پژوهش های میان رشتهای
سعید مسعودی پور مهدی سپهرییکی از خلأهای موجود در مسیر تولید علوم انسانی اسلامی را می توان فقدان روش های تحقیق کاربردی دانست که از مبانی صحیحی برخوردار باشند. با توجه به این که یکی از منابع مهم نقل پژوهی در حوزه مطالعات میان رشته ای، قرآن کریم می باشد لذا لازم است، روش پژوهش برای تحقیقات موضوعی د أکثریکی از خلأهای موجود در مسیر تولید علوم انسانی اسلامی را می توان فقدان روش های تحقیق کاربردی دانست که از مبانی صحیحی برخوردار باشند. با توجه به این که یکی از منابع مهم نقل پژوهی در حوزه مطالعات میان رشته ای، قرآن کریم می باشد لذا لازم است، روش پژوهش برای تحقیقات موضوعی در قرآن تبیین شود. بر این اساس در نوشتار حاضر تلاش شد تا روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم بر مبنای تفسیر قرآن به قرآن که به عنوان بهترین شیوه تفسیر قرآن کریم شناخته می شود برای این نیاز ارائه شود. در ابتدا به تبیین مبانی روش تحقیق پرداخته شد و بحث های مبنایی در خصوص تعریف دین، نسبت میان عقل و نقل به عنوان اجزای دین، نسبت میان کتاب و سنت به عنوان اجزای نقل، دامنه نقل، رابطه میان مسایل علوم انسانی اسلامی و علوم انسانی متعارف و... ارائه شد. یکی از غفلت-هایی که در حوزه نقل پژوهی وجود دارد عدم برقراری تناسب میان دامنه معارف نقلی و مسایل مورد پژوهش است. این امر باعث می شود تا موضوعی که خارج از دامنه نقل قرار دارد بی جهت بر آن عرضه شود. در نهایت با بیان برخی از این نکات مهم در مواجهه با نقل، الگویی کاربردی که از هشت گام تشکیل می شود برای پژوهش موضوعی در قرآن کریم ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - اثربخشی استماع آوای قرآن کریم در بهبود افسردگی زنان نابارور
محسن گل محمدیان ابراهیم نعیمی موسی چوپانیهدف: در عصر حاضر ناباروری یکی از استرس زاترین مشکلات زناشویی است که موجب آشفتگی های هیجانی و روانی در زوجین می شود که در این میان، آسیب پذیری زنان از پیامدهای منفی ناباروری بیش تر از مردان می باشد. هدف پژوهش حاضر، اثربخشی استماع قرآن کریم بر افسردگی زنان نابارور بوده ا أکثرهدف: در عصر حاضر ناباروری یکی از استرس زاترین مشکلات زناشویی است که موجب آشفتگی های هیجانی و روانی در زوجین می شود که در این میان، آسیب پذیری زنان از پیامدهای منفی ناباروری بیش تر از مردان می باشد. هدف پژوهش حاضر، اثربخشی استماع قرآن کریم بر افسردگی زنان نابارور بوده است. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون - پس-آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل تمام زنان نابارور مراجعه کننده به درمانگاه ناباروری شهرستان شاهین دژ می باشد. این پژوهش بر روی 30 زن نابارورکه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند، انجام شد. سپس آزمودنی های انتخاب شده به طور کاملاً تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند که هر گروه تشکیل شده شامل 15 نفر بودند. در مورد گروه آزمایشی 15جلسه ی 45 دقیقه ای مداخله ی استماع آوای قرآن کریم اجرا گردید اما در مورد آزمودنی های گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه ی افسردگی بک ویراست دوم (BDI-II) بود. یافته های نتایج این پژوهش نشان داد که بین آزمودنی های گروه آزمایش و گروه کنترل پس از اجرای مداخله ی استماع آوای قرآن کریم تفاوت معنی داری وجود داشت (p</05). همچنین میزان افسردگی آزمودنی های گروه آزمایش نسبت به پیش آزمون و گروه کنترل به طور معنی داری کاهش یافته بود. نتایج: استماع قرآن کریم باعث کاهش افسردگی زنان نابارور شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - موانع رویکرد تربیت اجتماعی در حوزه رفتار در بستر تحقق سلامت جامعه از منظر قرآن کریم
زهرا حاج کاظمی علیرضا کاوندیکی از مباحث مطرح در جامعه، آرمان ارزشمند تربیت است که از ارکان مهم آن می توان به تربیت اجتماعی اشاره نمود. (رفتار) در لغت، به معنای سیر، طرزحرکت و سلوک و در اصطلاح؛ به معنای مجموعه ای از اعمال و فعالیّت هایی است که موجود زنده انجام میدهد و متضمّن کارهای آشکار و پنهان أکثریکی از مباحث مطرح در جامعه، آرمان ارزشمند تربیت است که از ارکان مهم آن می توان به تربیت اجتماعی اشاره نمود. (رفتار) در لغت، به معنای سیر، طرزحرکت و سلوک و در اصطلاح؛ به معنای مجموعه ای از اعمال و فعالیّت هایی است که موجود زنده انجام میدهد و متضمّن کارهای آشکار و پنهان و اعمال و فعالیّت عقلی است. درسایۀ تحقق تربیت اجتماعی میتوان انتظار داشت، هر جامعه بتواند به ادامۀ حیات دنیوی و معنوی خویش بپردازد. در این مجال، چهار مانع اساسی که حذف آن موانع، از ملزومات ایجاد وگسترش تربیت اجتماعی در جامعه است، به روش توصیفی - تحلیلی، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. این موانع که در آموزه های قرآنی و روایات ناب حضرات معصومین (ع) مورد تاکید قرار گرفته، و تاکید بر لزوم حذف آنها شده ، عبارتند از: 1.ظلم کردن به حقوق دیگران 2. بیگانگان و تأمین منافع شخصی 3. خیانت 4. قضاوت نادرست. دراین مجال، این چهار مانع مهم را که راهکار حذف آنها، در تعالیم منبعث از قرآن و روایات معصومین(ع) آمده، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - مبانی معرفتشناختی مطالعات میانرشتهای قرآن کریم و روانشناسی
زیبا فروزشطرح مطالعات میانرشتهای قرآن کریم و روانشناسی زمینۀ نظری مناسبی برای تحول در علوم انسانی با رویکردی قرآن محور در جامعه اسلامی تلقی میشود. بهخصوص که آموزههای قرآنی بر اساس رویکرد انسانشناسانه خاص قرآن، نقش اساسی در ادبیات روانشناسی دارد. هدف این مقاله که با روش أکثرطرح مطالعات میانرشتهای قرآن کریم و روانشناسی زمینۀ نظری مناسبی برای تحول در علوم انسانی با رویکردی قرآن محور در جامعه اسلامی تلقی میشود. بهخصوص که آموزههای قرآنی بر اساس رویکرد انسانشناسانه خاص قرآن، نقش اساسی در ادبیات روانشناسی دارد. هدف این مقاله که با روش توصیفی ـ تحلیلی است، ارائه مبانی معرفتشناختی و ویژگیهای مطالعات میانرشتهای قرآن کریم و روانشناسی است. یافتههای تحقیق نشان میدهدکه مطالعات میانرشتهای قرآن کریم علاوه بر حواس پنجگانه و عقل، بر وحی و قلب تکیه داشته درحالیکه روانشناسی متعارف با یک روش اثبات گرایانه فقط بر حس و تجربه تأکید دارد. همچنین نتایج بهدست آمده نشان داد که مهمترین ویژگیهای مطالعات میانرشتهای قرآنی نسبت به روانشناسی متعارف، جامعیت، توجه به مبداء و معاد، اتقان و خطاناپذیری، و دارا بودن ساختار جامع و تناسب میان تکوین و تشریع است. نوآوری این پژوهش، انجام مطالعه میانرشتهای قرآن کریم و روانشناسی بر اساس مبانی معرفتشناختی اسلامی است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - مبانی حاکم بر ساختار قرآن کریم در نسبت با علوم انسانی قرآنبنیان از منظر آیتالله جوادی آملی
نورالدین زندیه رامین اژدری سید محمد هادی موسوی بیوکیشناخت قرآن، از اینحیث که در مسئلهی تولید علمانسانی قرآنبنیان مؤثر بوده، بسیار اهمیت دارد؛ چراکه نوع نگاه ما به قرآن، میزان و نوع انتظار ما از قرآن را مشخص خواهدنمود. شناخت قرآن بر اساس نظام سهگانهی فاعلي، داخلي و نظام غايي قرآن قابل بررسی است. رابطهی بین «قرآن أکثرشناخت قرآن، از اینحیث که در مسئلهی تولید علمانسانی قرآنبنیان مؤثر بوده، بسیار اهمیت دارد؛ چراکه نوع نگاه ما به قرآن، میزان و نوع انتظار ما از قرآن را مشخص خواهدنمود. شناخت قرآن بر اساس نظام سهگانهی فاعلي، داخلي و نظام غايي قرآن قابل بررسی است. رابطهی بین «قرآن کریم» و «علم انسانی» بر اساس نظام داخلی قرآن، بهصورت مجموعهای از مبانی حاکم بر «محتوای» قرآن و مجموعهای از مبانی حاکم بر «صورت»، اعم از «زبان» قرآن و «اسلوب» آن قابل ترسیم است. محتوای قرآن کریم متناسب با غایت آن است و برای ارائه این محتوا، زبانی را بهکار گرفته که بتواند چنین هدفی را برآورده کند و همچنین ساختار و سبک، بهگونهای تنظیمشده که قابلیت تحقق چنین کاری را داشته باشد؛ لذا باید نسبت بین این زبان و ساختار را در مواجهه با زبان و ساختارهای علوم انسانی استخراج کرد. در این تحقیق با روش توصیفیـ تحلیلی بر اساس نظرات آیتالله جوادی آملی بیان خواهند شد که قرآن كريم نهتنها در سبک بیانی خود متفاوت عمل کرده است و بهطورکلی شيوههاي رايج در كتب بشري را در پيش نگرفته است، بلکه در ساختار و اسلوب چینش و نظمدهی نیز تفاوتهای اساسی و جدیای با کتب بشری دارد که مسائل مربوط به سیاق و سباق، چگونگی بهکارگیری تمثیلات و ... از مصادیق این ساختار و سبک خاص قرآن کریم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - نمایهی مجله پژوهشهای میانرشتهای قرآن کریم
مهدی گنجوریکی از مسائل پیچیده در حوزهی پژوهش شناخت و دسترسی به منابع مورد نیاز محققان در میان انبوه متون علمی است. امروزه نمایهها از ابزارهای مهم تسهیل برای پژوهشگران، سازمانها، دانشگاهها و ... هستند. هدف از نمایهسازی افزایش میزان دسترسی مراجعهکنندگان به مطالب موضوعی مورد ج أکثریکی از مسائل پیچیده در حوزهی پژوهش شناخت و دسترسی به منابع مورد نیاز محققان در میان انبوه متون علمی است. امروزه نمایهها از ابزارهای مهم تسهیل برای پژوهشگران، سازمانها، دانشگاهها و ... هستند. هدف از نمایهسازی افزایش میزان دسترسی مراجعهکنندگان به مطالب موضوعی مورد جستوجو است؛ براین اساس نشریات تلاش میکنند تا براساس معیارهایی پذیرفته و طبقهبندی شده اطلاعات پژوهشی خود را در اختیار مخاطبین قرار دهند. در همین راستا نشریه پژوهشهای میانرشتهای قرآن کریم با بیش از 10 سال سابقه در نشر آثار محققین اقدام به انتشار نمایه مقالات خود نموده است. این نمایه همزمان با بیستمین شماره این مجله در سه بخش موضوعی، کلیدواژگان و اسامی نویسندگان گردآوری شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - بررسی تحلیلی حقوق نسل های آینده از منظر قرآن کریم
مصطفی کرمی پور عادل ساریخانییکی از مباحث عدالت بین نسلی، حقوق نسل های آینده است که به موجب آن مواهب الهی که از نسل قبل به نسل فعلی به ارث رسیده است، به نسل آینده منتقل گردد و هر نسلی حق استفاده از مواهب الهی را دارد بدین معنا که طبیعت و منابع موجود درآن متعلق به همه انسان ها و نسل ها است و برای ب أکثریکی از مباحث عدالت بین نسلی، حقوق نسل های آینده است که به موجب آن مواهب الهی که از نسل قبل به نسل فعلی به ارث رسیده است، به نسل آینده منتقل گردد و هر نسلی حق استفاده از مواهب الهی را دارد بدین معنا که طبیعت و منابع موجود درآن متعلق به همه انسان ها و نسل ها است و برای برطرف کردن نیازهای آنان آفریده شده است و هیچ دلیلی مبنی بر تعلق مواهب الهی بر نسل فعلی و برتری آنان به نسل های آینده وجود نداردآیات قرآن کریم مشتمل بر آموزه های مهمی در این زمینه است و خطابات عام قرآنی مبنی بر اینکه آنچه در آسمان و زمین است متعلق به همه انسان ها در هر نسلی می باشد و بدلیل اینکه آیات الهی به صورت قضایای حقیقی بیان شده، علاوه بر نسل کنونی(موجودین)، شامل نسل آینده(معدومین) نیز می شود و بر ضرورت حفاظت از حقوق نسل های آینده و مواهب الهی تاکید دارد و در کنار توجه به بعد معنوی، بشریت را به رعایت حقوق نسل های آینده تشویق نموده و اصول و ضوابطی را برای حفاظت از این امر مقرر نموده است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - بررسی و نقد دیدگاه اولیور لیمن در باره تعارض وحی و فلسفه
علیرضا اسعدیمسئله رابطه وحی و فلسفه یکی از مشهورترین مباحث در تاریخ فکر بشر است. در تاریخ اندیشه اسلامی نیز این مبحث از آعاز مطرح شده است و حتی خاورشناسان و نویسندگان تاریخ فلسفه غرب نیز به مسئله تعارض عقل و وحی در اسلام اهتمام ورزیده اند. از جمله اولیور لیمن (1950م-) خاورشناس قرآن أکثرمسئله رابطه وحی و فلسفه یکی از مشهورترین مباحث در تاریخ فکر بشر است. در تاریخ اندیشه اسلامی نیز این مبحث از آعاز مطرح شده است و حتی خاورشناسان و نویسندگان تاریخ فلسفه غرب نیز به مسئله تعارض عقل و وحی در اسلام اهتمام ورزیده اند. از جمله اولیور لیمن (1950م-) خاورشناس قرآن پژوه و مفسر غربی فلسفه اسلامی در برخی آثار خود رابطه قرآن و فلسفه را بررسی کرده است. او هر چند نسبت به تاثیر تعالیم قرآنی در فلسفه اسلامی دیدگاه معتدل تری نسبت به بسیاری از خاورشناسان دارد و نقش تعالیم قرآن کریم را در شکل گیری فلسفه اسلامی پذیرفته است اما در مسئله تعارض وحی قرآنی با فلسفه و راه حل فلاسفه اسلامی برای آن، اظهارات تامل برانگیزی را مطرح کرده است. این مقاله با روش توصیفی انتقادی دیدگاه او را در این زمینه بررسی و نقد می کند و ضمن تبیین دیدگاه وی نشان می دهد که اولا تعارض تنها بین فهم عقلی فلسفی و فهم قرآنی بشری واقع می شود و انگاره تعارض وحی و فلسفه در میان خاورشناسان ناشی از قیاس اسلام و قرآن با مسیحیت و کتاب مقدس است. ثانیا برخلاف گفته اولیور لیمن راه حل فلاسفه اسلامی و از جمله ابن رشد، مستلزم فرودست انگاری قرآن و وحی نیست و متهم ساختن فلاسفه مسلمان به اموری همچون انکار علم الهی به جزئیات و یا معاد جسمانی و پیروی از ارسطو در باب نفس، به دلیل برداشت نادرست از بیان آنها توسط مخالفان فلسفه در جهان اسلام و یا خاورشناسان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - مؤلفههای حلم و بردباری از نگاه قرآن کریم و روایات معصومین(علیهماسلام)
زینب ملکی بابهویزی محمدرضا ابویی مهریزی اعظم اعتمادی فرداز منظر دین مبین اسلام، ایمان، عبادت، عزت و کرامت نفس، بدون حلم، قوام و دوامی ندارد و تعلیم و تربیت و تبلیغ دین، بدون آن میسّر نمیگردد. حلم؛ یکی از برترین خصلتهای اخلاقی است که در زندگی اجتماعی و در تعامل با دیگران محقق میشود و در آیات متعددی از قرآن کریم و روایات مخ أکثراز منظر دین مبین اسلام، ایمان، عبادت، عزت و کرامت نفس، بدون حلم، قوام و دوامی ندارد و تعلیم و تربیت و تبلیغ دین، بدون آن میسّر نمیگردد. حلم؛ یکی از برترین خصلتهای اخلاقی است که در زندگی اجتماعی و در تعامل با دیگران محقق میشود و در آیات متعددی از قرآن کریم و روایات مختلف صادره از ائمهی معصومین(علیهمالسلام) مورد توجه قرار گرفته است. این فضیلت از صفات خداوند متعال و برخی از پیامبران شمرده شده است. در اهمیت حلم همین بس که انسان برای رسیدن به سعادت، راهی جز تزکیه و تهذیب نفس که همان کسب مکارم و فضایل و دوری از رذایل اخلاقی است، ندارد و حلم یکی از مؤلفههای مهم و مؤثر در این زمینه به شمار میرود؛ از این رو باید با تکیه و عمل به دستورات قرآن کریم و بهکارگیری سیرهی گفتاری، رفتاری و عملی ائمهی معصومین(علیهمالسلام) در جهت تخلّق به حلم و اصلاح خود و همهی افراد حاضر در عرصهی اجتماع کوشید تا شاهد جامعهای معتدل، عزتمند و آرام باشیم. در مقالهی حاضر که به روش کتابخانهای و به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شده، ضمن تبیین ماهیت حلم، ایمان، عقل، کظم غیظ، صبر، تواضع، وقار، علم، سکوت و عفو و گذشت بهعنوان مهمترین مؤلفههای این فضیلت اخلاقی از منظر قرآن و روایات مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - تبیین و نقد پیامدهای تربیتی عرفانهای اومانیستی با تأکید بر اندیشه ویندایر بر اساس معنویتگرایی قرآن کریم
علیرضا محمودنیا سیاوش مظفری سوسن کشاورز رمضان برخورداریمقاله حاضر مطالعهای توصیفی است که با هدف تبیین و نقد پیامدهای تربیتی عرفانهای اومانیستی با تاکید بر اندیشه وین دایر بر اساس معنویتگرایی قرآن کریم انجام شده است. در این پژوهش از روش قیاس علمی (اسمتنتاجی) و تطبیق یا همسنجی لنزی و از نقد تطبیقی مبتنی بردیدگاه کری واک ا أکثرمقاله حاضر مطالعهای توصیفی است که با هدف تبیین و نقد پیامدهای تربیتی عرفانهای اومانیستی با تاکید بر اندیشه وین دایر بر اساس معنویتگرایی قرآن کریم انجام شده است. در این پژوهش از روش قیاس علمی (اسمتنتاجی) و تطبیق یا همسنجی لنزی و از نقد تطبیقی مبتنی بردیدگاه کری واک استفاده شده است. محقق در این پژوهش در پی پاسخگویی به این پرسشهاست که چه نقدی بر پیامدهای تربیتی عرفانهای اومانیستی از دیدگاه و اندیشه وین دایر بر اساس معنویتگرایی قرآنکریم وارد است؟ پیامدهای تربیتی عرفانهای اومانیستی با تأکید بر اندیشۀ وین دایر چیست؟ با نظر به معنویتگرایی قرآنی، چه انتقاداتی بر پیامدهای تربیتی عرفانهای اومانیستی با تاکید بر اندیشه وین دایر وارد است؟ نتایج بیانگر آن است که عرفانهای اومانیستی با تأمل به جهان یک سویه و یک بعدی که انسان را در مرکز توجهات قرار میدهند، از دستآوردهای مهم اومانیستها به شمار میرود. که البته آموزههای اسلامی نیز به کاربست آن در زندگی مسلمانان سفارش نموده است؛ از سویی دیگر در دوران معاصر، درمان معنوی از گرایشهایی شد که در قلمرو بهداشت و سلامت روان، توجه بر انگیز شد. اندیشمندانی چون وین دایر با داشتن نگرش مثبت به زندگی و استفاده از جنبهای روحانی بشر، به مقولۀ معنویت اهمیت دو چندان بخشیدند؛ اما از آنجا که دیدگاه «معنویت منهای دین» بر آنان سلطه داشته، در تفسیر معنویت و نتیجه بخش بودن عملی آن به برداشتهای نادرستی اشاره کردهاند. معنویت آنگاه اثر بخش و پایدار خواهد بود که از خواستگاه راستین و حقیقی خودگرفته شده باشد؛ هم از منظر تجربی و هم قران کریم در تعالیم خویش تاکید و تصریح نموده است که نمیتوان نقش مذهب و معنویتِ برخاسته از آن را در بهداشت و بهباشی روحی انسانهای نادیده انگاشت. از آنجا که سرشت الهی آدمی الهی بوده و روحی خدایی دارد، روانشناسی معنوی در صورتی موفق خواهد بود که به چارچوبهای لازم در تقویت روحیه انسان که همانا مقوله اخلاق دین محورانه است توجه داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - سرشت انسانی و فطرت الهی و تمایز زن و مرد در فرهنگ قرآنی
عصمت عبدالهی فاطمه خلیلی طیبه عارف نیااز موضوعات اساسی و مهم در مورد زن ومرد، این است که آیا زن و مرد حقیقت و فطرت واحدی دارند و آثاری مشابه دارند یا این که هر یک انسانیت یا فطرتی متفاوت و متمایز دارند؟هدف ازاین تحقیق شناخت دیدگاه های قرآن کریم در زمینه وجه تمایز زن و مرد و نمایاندن آن به پیروان قرآن می باش أکثراز موضوعات اساسی و مهم در مورد زن ومرد، این است که آیا زن و مرد حقیقت و فطرت واحدی دارند و آثاری مشابه دارند یا این که هر یک انسانیت یا فطرتی متفاوت و متمایز دارند؟هدف ازاین تحقیق شناخت دیدگاه های قرآن کریم در زمینه وجه تمایز زن و مرد و نمایاندن آن به پیروان قرآن می باشد، از نظر قرآن جنسیت مهم نیست، بلکه ملاک درنزد خداوند تقوا است. زن و مرد اگر چه از نظر جنسیت متفاوتند ولی از نظر انسانیت برابر هستند. وجه تمایز حقوقی بین زن و مرد راباید در تفاوت های وجودی میان زن و مرد جست و جو کرد. اسلام بر اساس تفاوت های فراوانی میان زن و مرد ازلحاظ جسمی، روانی، احساسی و بر پایه فطرت انسانی، حقوق خویش را وضع نموده است.حال در این مقاله با روشی توصیفی-تحلیلی به بررسی وجه تمایز زن و مرد از نظرانسانیت و فطرت از دیدگاه قرآن کریم می پردازیم.و نتیجه می گیریم که زن و مرد در سرشت و سیرت انسانی اشتراک دارند؛ یعنی به گونه ای نیست که یکی به علت مرد بودن، برترو بالاتر و دیگری به دلیل زن بودن، پست تر و فروترباشد، هر دو در این مورد با هم برابراند. تفاصيل المقالة