موانع رویکرد تربیت اجتماعی در حوزه رفتار در بستر تحقق سلامت جامعه از منظر قرآن کریم
الموضوعات :زهرا حاج کاظمی 1 , علیرضا کاوند 2
1 - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم قم
2 - دانشگاه تفسیر و معارف قرآن کریم قم
الکلمات المفتاحية: اسلام, قرآنکریم, موانع, تربیت اجتماعی, عقاید, رفتار, سلامت,
ملخص المقالة :
یکی از مباحث مطرح در جامعه، آرمان ارزشمند تربیت است که از ارکان مهم آن می توان به تربیت اجتماعی اشاره نمود. (رفتار) در لغت، به معنای سیر، طرزحرکت و سلوک و در اصطلاح؛ به معنای مجموعه ای از اعمال و فعالیّت هایی است که موجود زنده انجام میدهد و متضمّن کارهای آشکار و پنهان و اعمال و فعالیّت عقلی است. درسایۀ تحقق تربیت اجتماعی میتوان انتظار داشت، هر جامعه بتواند به ادامۀ حیات دنیوی و معنوی خویش بپردازد. در این مجال، چهار مانع اساسی که حذف آن موانع، از ملزومات ایجاد وگسترش تربیت اجتماعی در جامعه است، به روش توصیفی - تحلیلی، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. این موانع که در آموزه های قرآنی و روایات ناب حضرات معصومین (ع) مورد تاکید قرار گرفته، و تاکید بر لزوم حذف آنها شده ، عبارتند از: 1.ظلم کردن به حقوق دیگران 2. بیگانگان و تأمین منافع شخصی 3. خیانت 4. قضاوت نادرست. دراین مجال، این چهار مانع مهم را که راهکار حذف آنها، در تعالیم منبعث از قرآن و روایات معصومین(ع) آمده، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
قرآن کریم#
ابن فارس، ابوالحسین احمد (1420). معجم مقاییس اللغة، تحقیق ابراهیم شمس الدین، بیروت: دارالکتب العلمیة.#
آذربایجانی، مسعود و دیگران (1382). روانشناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.#
آراسته خو، محمّد (1370). نقد و نگرش بر فرهنگ اصطلاحات علمی اجتماعی، تهران:گستره، چاپ دوم.#
باقری، خسرو (1382). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، تهران: انتشارات مدرسه، چاپ هشتم.#
بهشتی، محمّد (1388). آراء دانشمندان مسلمان درتعلیم وتربیت ومبانی آن، قم: حوزه.#
بیابانگرد، اسماعیل (1384). روش¬های تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی، تهران: نشردوران.#
بیرو،آلن (1370). فرهنگ علوم اجتماعی، تحقیق باقرساروخانی،تهران: مؤسسه کیهان.#
حجتی، سیّدمحمّدباقر (1389). پژوهشی درتاریخ قرآن، بیست و هشتم، تهران: دفترنشر فرهنگ اسلامی.#
درافشان، محمّدحسین (1385). «پیامدهای بدحجابی»، مجله پیام زن، شماره اول، 134.#
دهخدا، علي¬اکبر (1377). لغت نامۀ دهخدا، تحقیق محمّد معين وسيّد جعفر شهيدي، تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ دوم.#
راغب اصفهانی، حسین بن محمّد (1412). مفردات ألفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، بیروت: دارالعلم و الدار الشامیة.#
رامیار، محمود (1380). تاریخ قرآن، تهران: امیرکبیر، چاپ پنجم.#
رهنما، احمد ( 1386). «آسیب شناسی فرهنگی»، معرفت، شماره30، 35.#
ساجدی، ابوالفضل و محمد شریف حیدری (1392). «موانع تربیت اجتماعی کودکان در خانواده های امروزی»، فصلنامه «معرفت» سال بیست و دوم، بهمن ماه، شماره 194 «ویژه علوم تربیتی»#
شریف رضی، محمّدبن¬حسین (1378). نهج البلاغه، ترجمۀ محمّد دشتی، قم: امام عصر(عج).#
شعاری نژاد، علی اکبر (1375). فرهنگ علوم رفتاری، دوم، تهران: سپهر.#
شفیع¬آبادی، عبدالله (1373). آشنایی بابرنامه ریزی تحصیلی و شغلی، تهران: وزارت آموزش و پرورش.#
صدوق، محمّد بن علی بن حسین ¬بن بابویه (1387). التوحید، تحقیق سیّدهاشم حسینی طهرانی، قم: جماعةالمدرّسین.#
صدوق، محمّدبن¬علی بن حسین بن بابویه (1425). عیون أخبارالرضا(ع)، نجف: المکتبة الحیدریة.#
طباطبایی، سیّدمحمّدحسین (1389). المیزان فی تفسیرالقرآن، تهران: دارالکتب الإسلامیة، چاپ دوم.#
طبرسی، احمدبن علی (بی¬تا). الإحتجاج، تحقیق سیّدمحمّدباقر الخرسان، بی جا: دارالنعمان.#
طبرسی، فضل بن حسن (1382). مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، تحقیق ابوالحسن شعرانی، تهران:کتابفروشی اسلامیة، چاپ سوم.#
طریحی، فخرالدین (1375). مجمع البحرین، تحقیق سیّدأحمد الحسینی، تهران: المکتبة المرتضویة إحیاءالآثارالجعفریة، چاپ سوم.#
عاشوری، حسن (1388). تربیت و اخلاق اسلامی، قم: امام عصر(عج).#
علی بن حسین(علیه السلام) (1390). صحیفه سجادیه، تحقیق محمّدمهدی رضایی، قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، نشرمعارف.#
عمید،حسن (1389). فرهنگ عمید، تهران: فرهنگ اندیشمندان.#
فایضی، علی و محسن آشتیانی (1375). بررسی مبانی تربیت و اخلاق اسلامی، قم: انتشارات روحانی.#
فتاحی، سیّدحمید (1379). با زیبایی¬ها و آرامش¬ها درخانواده، قم: انتشارات أحمد مطهری. #
فراهیدی، خلیل بن¬أحمد (1414). کتاب ألعین، تحقیق مهدی المخزومی و ابراهیم السامرائی، تصحیح أسعدالطیب، قم: انتشارات اُسوه.#
فیض کاشانی، ملامحسن (1387). تفسیرالصافی، قم: نشر نوید اسلام.#
قرشی، سیّدعلی¬اکبر (1371). قاموس قرآن، چاپ ششم، تهران: دارالکتب الإسلامیة.#
مجلسی، محمّدباقربن¬محمّدتقی (1403). بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الأئمة الاطهار، تهران: انتشارات اسلامیة.#
مریجی، شمس الله (1387). عوامل مؤثر در انحراف از ارزش¬ها، قم: عقل.#
معرفت، محمّدهادی (1380). تاریخ قرآن، پنجم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها.#
معین، محمّد (1387). فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر.#
مهدی زاده،حسین (1378). پرسمان حجاب، قم: صهبای یقین.#
hornby, A.S(1989), oxford advanced learner᾽s ictionary, fourth edithion, London: oxford university press.#