فهرس المقالات اسب

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - مقدمه ای بر طب دندان در اسب؛ ضرورت جدی توجه بیشتر
  علیرضا رعایت جهرمی
  مشکلات دندانی یکی از مهمترین چالش های طب اسب بوده و توانایی مدیریت آنها تاثیر قابل توجهی بر عملکرد حیوان و سوددهی صنعت اسب دارد. بر اساس این قاعده کلی که پیشگیری بهتر از درمان است، در زمینه مراقبت از دندان‌ها نیز می توان با اتخاذ یک برنامه مدون معاینه دهان و بررسی وضعیت أکثر

  مشکلات دندانی یکی از مهمترین چالش های طب اسب بوده و توانایی مدیریت آنها تاثیر قابل توجهی بر عملکرد حیوان و سوددهی صنعت اسب دارد. بر اساس این قاعده کلی که پیشگیری بهتر از درمان است، در زمینه مراقبت از دندان‌ها نیز می توان با اتخاذ یک برنامه مدون معاینه دهان و بررسی وضعیت دندان‌های حیوان مشکلات را از مراحل ابتدایی تشخیص داده و اقدام به درمان کرد. در این ارتباط، نکات مربوط به معاینات بالینی دهان و دندان، تجهیزات و ابزارهای تشخیصی، مقیدسازی، ضایعات و آسیب های سایشی مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت و در نهایت نیز گریزی به وضعیت کنونی دندانپزشکی اسب در کشور زده خواهد شد تا ضرورت های این مقوله بیش از پیش مورد توجه جدی قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - مروری بر عوامل خطر کولیک در اسب
  فتاح ایرانمنش سید محمود شجاعیان امیر سعید صمیمی
  بیماری‏های گوارشی 50% از مشکلات و بیماری‏های منجر به مرگ در اسب‏های بالغ هستند. بر اساس مطالعات اپیدمیولوژیک انجام شده به ازای هر 100 راس اسب در سال بین 9/0 تا 10 اسب دچار کولیک می‏شوند. وقوع کولیک بین فارم‏های مختلف و حتی در زمان‏های مختلف در یک فارم متفاوت است. به نظر أکثر

  بیماری‏های گوارشی 50% از مشکلات و بیماری‏های منجر به مرگ در اسب‏های بالغ هستند. بر اساس مطالعات اپیدمیولوژیک انجام شده به ازای هر 100 راس اسب در سال بین 9/0 تا 10 اسب دچار کولیک می‏شوند. وقوع کولیک بین فارم‏های مختلف و حتی در زمان‏های مختلف در یک فارم متفاوت است. به نظر می‏رسد وقوع کولیک به شدت متاثر از سطح کیفیت مدیریت گله و نگهداری اسب در طول سال است. این بدان معناست که تنوع در میزان وقوع، بیشتر از مدیرت منشا می‏گیرد تا نژاد اسب‏ها. عوامل مختلفی مثل نژاد، سن، جنسیت، تاریخچه، تغذیه، فعالیت‌ها، مشکلات عفونی و انگلی و مشکلات دندانی می‌توانند احتمال ابتلا به کولیک را در اسب‌ها افزایش دهند. به عنوان مثال اسب‏های نژاد عرب را به عنوان نژاد مستعد به کولیک دانسته‏اند، همچنین نژادهای دیگری مثل تروبرد و استاندارد برد نیز در ریسک بالایی برای ابتلا به کولیک قرار دارند. علاوه بر این موارد، نریان‏ها به ویژه نریان‏های اخته شده به کولیک حساس‏ترند. تغییر در نوع کنسانتره مصرفی، نوع سایر خوراک‏ها، کیفیت علوفه و چراگاه در ارتباط نزدیکی با کولیک و عوامل ایجاد کننده آن‏ها هستند. انگل‏های روده‏ای به ویژه کرم‏های نواری و استرانژیلوس‏ها به عنوان ریسک فاکتورهای مهم و اساسی در ابتلای به کولیک مطرح هستند که می‏توانند احتمال ابتلا را تا چندین برابر افزایش دهند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  3 - مروری بر کولیک در اسب
  هانیه فاطمی حسام الدین طرقبه علیرضا  کاوه
  کولیک یا درد شکمی از دیر باز یکی از مهم‏ترین و چالش برانگیزترین بیماری‏هایی بوده که دامپزشکان حاضر در طب اسب همواره با آن درگیر بوده‏اند. در کولیک انتخاب بین روش درمان بین دارویی و جراحی همواره مورد بحث و بررسی بوده که با توجه با یافته‏های معاینات فیزیکی از قبیل درد، سا أکثر

  کولیک یا درد شکمی از دیر باز یکی از مهم‏ترین و چالش برانگیزترین بیماری‏هایی بوده که دامپزشکان حاضر در طب اسب همواره با آن درگیر بوده‏اند. در کولیک انتخاب بین روش درمان بین دارویی و جراحی همواره مورد بحث و بررسی بوده که با توجه با یافته‏های معاینات فیزیکی از قبیل درد، سامانه قلبی عروقی، معاینه مقعدی و دیگر روش‏های بالینی و آزمایشگاهی، نوع روش درمان انتخاب می‏شود و در صورت لزوم با استفاده از تکنیک‏های مناسب در مواردی که نیاز به عمل جراح دارند، بهبودی بیمار حاصل می‏شود، در پایان نیز توجه به مراقبت‏هایی که پس از این دوره لازم است نیز از جمله اقدامات موثر در درمان کولیک در اسب می‏باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  4 - مروری بر مدیریت کولیک ‏های خفیف
  فتاح ایرانمنش فاطمه  حیدری احسان اله سخایی رضا نیکزاد
  کولیک یکی از مهم‏ترین مشکلاتی است که اسب‏ها را متاثر می‏کند و به صورت سالانه 4% تا 10% اسب‏ها را درگیر می‏نماید. نکته قابل توجه این است که 80% موارد کولیک، یا گازی یا با منشا نامشخص هستند که بدون درمان یا با یک درمان ساده بهبود می‏یابند. معمولا حدود 5% از اسب‏ها دچار ان أکثر

  کولیک یکی از مهم‏ترین مشکلاتی است که اسب‏ها را متاثر می‏کند و به صورت سالانه 4% تا 10% اسب‏ها را درگیر می‏نماید. نکته قابل توجه این است که 80% موارد کولیک، یا گازی یا با منشا نامشخص هستند که بدون درمان یا با یک درمان ساده بهبود می‏یابند. معمولا حدود 5% از اسب‏ها دچار انباشتگی کولون‏های بزرگ به فرم خفیف می‏شوند و به درمان پاسخ می‏دهند و کمتر از 7% موارد کولیک به جراحی نیاز پیدا می‏کنند. اسب‏هایی که علائم کولیک را به شکل خفیف نشان می‏دهند، پیش آگهی بهتری برای زنده ماندن دارند و نهایتا در 13% موارد احتمال عود مجدد علائم وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  5 - اصول مایع درمان خوراکی و تزریقی در کولیک اسب
  فتاح ایرانمنش فاطمه  حیدری احسان اله سخایی
  مایع درمانی یکی از ‏مهم‏ترین‏های قسمت‏های پروتکل درمانی اسب‏های مبتلا به کولیک می‏باشد. از روش‏های مایع درمانی می‏توان تجویز خوراکی و وریدی را نام برد. هرچند که استفاده وریدی مایعات ابتدایی‏ترین راه مایع درمانی در اسب‏های مبتلا به کولیک است، اما استفاده محتاطانه از مایع أکثر

  مایع درمانی یکی از ‏مهم‏ترین‏های قسمت‏های پروتکل درمانی اسب‏های مبتلا به کولیک می‏باشد. از روش‏های مایع درمانی می‏توان تجویز خوراکی و وریدی را نام برد. هرچند که استفاده وریدی مایعات ابتدایی‏ترین راه مایع درمانی در اسب‏های مبتلا به کولیک است، اما استفاده محتاطانه از مایع درمانی خوراکی می‏تواند به عنوان درمان زمینه‏ای و یا جایگزین استفاده شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  6 - تفاوت‌های بیهوشی در سگ و گربه با اسب
  ناصر  وصال
  بیهوشی دامپزشکی علم نسبتاً جدیدی است که با استفاده از داروها و تکنیک‌های مختلف، شرایط لازم (بی‌دردی، بی‌حرکتی، شلی عضلانی و احتمالاً فراموشی ) را برای انجام انواع پروسه‌های درمانی و جراحی در گونه‌های مختلف حیوانی فراهم می‌نماید (1 و 2) برای استفاده صحیح و ایمن از داروها أکثر

  بیهوشی دامپزشکی علم نسبتاً جدیدی است که با استفاده از داروها و تکنیک‌های مختلف، شرایط لازم (بی‌دردی، بی‌حرکتی، شلی عضلانی و احتمالاً فراموشی ) را برای انجام انواع پروسه‌های درمانی و جراحی در گونه‌های مختلف حیوانی فراهم می‌نماید (1 و 2) برای استفاده صحیح و ایمن از داروهای آرام‌بخش، ضددرد، بی‌حسی و بیهوشی عمومی، داشتن اطلاعات کافی از آناتومی، فیزیولوژی و فارماکولوژی گونه‌های مختلف حیوانی ضروری است. دام‌های کوچک (سگ و گربه) و اسب معمول‌ترین گونه‌های ارجاعی به کلینیک‌های دامپزشکی محسوب می‌شوند که برای انجام اعمال جراحی به انواع تکنیک‌های آرام‌بخشی، بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی نیاز دارند. البته جراحی‌های مختلف بر روی نشخوارکنندگان نیز انجام می‌شود اما به دلیل ملاحظات اقتصادی، عوارض متعدد بیهوشی عمومی (مانند نفخ و بالا آوردن مواد غذایی ) و هم چنین سهولت انجام جراحی در حالت ایستاده (به خصوص گاو)، بندرت از بیهوشی عمومی استفاده می‌شود. تفاوت‌های عمده‌ای از نظر از آناتومی، فیزیولوژی، فارماکولوژی، اندازه جثه و خلق و خوی دام‌های کوچک (سگ و گربه) و اسب وجود دارد که اطلاع از آنها برای ارائه یک بیهوشی مناسب و ایمن ضروری است. در این نوشتار سعی شده است برخی از اختلافات عمده، که باید قبل از برنامه‌ریزی برای بیهوشی در این گونه‌های حیوانی مد نظر داد، مورد بحث قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  7 - تحلیل سنت‌شناختی بر نقش فاعلی امام زمان(عج)
  قاسم  ترخان
  سنت‌های الهی از مباحث فراموش شده‌ای است که جای آن در پژوهش‌های کلامی خصوصا مباحث مربوط به بیماری کرونا و جهان پساکرونا خالی است. نوشتار حاضر تلاش کرده است با مراجعه به متون دینی و بهره‌مندی از روش کتابخانه‌ای در گردآوری اطلاعات و روش توصیفی تحلیلی در استنتاج دیدگاه و رو أکثر

  سنت‌های الهی از مباحث فراموش شده‌ای است که جای آن در پژوهش‌های کلامی خصوصا مباحث مربوط به بیماری کرونا و جهان پساکرونا خالی است. نوشتار حاضر تلاش کرده است با مراجعه به متون دینی و بهره‌مندی از روش کتابخانه‌ای در گردآوری اطلاعات و روش توصیفی تحلیلی در استنتاج دیدگاه و روش اجتهادی در کارکردها و برآیندها و استمداد از سنن الهی به این پرسش پاسخ گوید که در بلاهای عمومی و از جمله بیماری کرونا امام زمان(عج) چه نقشی دارد؟ از سویی عالم بر اساس سنت‌های الهی اداره می‌شود که استثناناپذیر است و از سویی دیگر آن حضرت در سلسله علل غایی و فاعلی عالم قرار دارد. نقش فیض‌رسانی عام و خاص امام زمان(عج) را نیز باید در شبکه‌ای از سنت‌‌های الهی دید؛ یعنی امام در این منظومه به ایفای نقش می‌پردازد. بر اساس همین نظام، در دفع یا رفع بلا باید اولا از اسباب مادی استفاده شود؛ اگرچه کارکرد اسباب مادی در دفع یا رفع عامل معنوی بلا، دائمی و همه‌جانبه نیست؛ ثانیا؛ تأثیر عوامل معنوی در قالب سنت مشروط و مطلق تحقق می‌پذیرد که در اولی وجود شرط و در دومی وجود مصلحت محوریت دارند و نقش حضرتش را باید در این قالب دید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  8 - التهاب و کمانی شدن (BOWED TENDON) تاندون خم کننده سطحی انگشت (SDF)
  سعید  عزیزی محمودجیق نیما  مظفری فرشید داودی
  در میان تاندون های خم کننده در اندام حرکتی اسب، تاندون خم کننده سطحی انگشتان بیشتر از تاندون خم کننده عمقی آسیب می بیند. تاندونیت SDF یک آسیب شایع در اسب های مورد استفاده در Event است. بهبود آسیب های تاندون خم کننده سطحی انگشتان (SDFT) به کندی به انجام می رسد همچنین احت أکثر

  در میان تاندون های خم کننده در اندام حرکتی اسب، تاندون خم کننده سطحی انگشتان بیشتر از تاندون خم کننده عمقی آسیب می بیند. تاندونیت SDF یک آسیب شایع در اسب های مورد استفاده در Event است. بهبود آسیب های تاندون خم کننده سطحی انگشتان (SDFT) به کندی به انجام می رسد همچنین احتمال رخداد آسیب مجدد در آن وجود دارد. آسیب های تاندون SDF بیشتر در اندام های حرکتی قدامی مشاهده می شود. آسیب های تاندون خم کننده یا در اثر فشار بیش از حد به تاندون و یا ضربه مستقیم به آن ایجاد می شوند. ضایعات وارده به تاندون در شکل التهاب و درد بدون وجود آسیب ظاهری ساختار تا پارگی کامل تاندون را شامل می شود. صدمات ناشی از فشار بیش از حد با تورم و التهاب همراه است که برای تایید تشخیص نیاز به ارزیابی سونوگرافی دارد. درمان این آسیب ها شامل درمان ضد التهابی است که در ابتدا با برنامه توانبخشی دنبال می شود. در مواردی که درمان های دارویی پاسخگو نیست می توان از روش های جراحی شامل شکافتن تاندون (splitting) و دسموتومی لیگامان فرعی فوقانی استفاده نمود. در این مطالعه به بررسی اجمالی التهاب تاندون سطحی خم کننده انگشتان، سبب شناسی، علائم بالینی، راه های تشخیص، درمان و پیش آگهی آن می پردازیم. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  9 - لیگامان های اندام حرکتی اسب، آسیب ها و درمان آن
  رحیم  محمدی فرشید داوودی
  اختلالات و مشکلات لیگامان های اندام های حرکتی از مواردی هستند که به شدت روی کارایی اسب تاثیر می گذارند و سبب ساز لنگش هستند. تشخیص، اقدامات مدیریتی و درمانی به موقع، سبب بهبود پیش آگهی حاصل از درمان خواهد شد. آسیب به لیگامان های ساختار معلقه که شامل لیگامان های معلقه و أکثر

  اختلالات و مشکلات لیگامان های اندام های حرکتی از مواردی هستند که به شدت روی کارایی اسب تاثیر می گذارند و سبب ساز لنگش هستند. تشخیص، اقدامات مدیریتی و درمانی به موقع، سبب بهبود پیش آگهی حاصل از درمان خواهد شد. آسیب به لیگامان های ساختار معلقه که شامل لیگامان های معلقه و لیگامان های کنجدی دیستال می باشند از مهم ترین آسیب های لیگامانی اندام های حرکتی به حساب می آیند. علیرغم پیشرفت های صورت گرفته و مراقبت هایی که از اسب ها به عمل می آید اما همچنان آسیب های لیگامان ها رخ می دهند. در این مقاله به بررسی انواع مشکلات لیگامان های اندام های حرکتی، سبب شناسی، علائم بالینی، معاینه، تشخیص، درمان و پیش آگهی می پردازیم. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  10 - مروری بر شایعترین آسیب‌های غلاف تاندونی در اسب
  رحیم  محمدی نیما  مظفری
  غلاف تاندونی از جنس بافت پیوندی است که وظیفه اصلی آن محافظت از تاندون در قسمت هایی است که بیشتر در معرض آسیب هستند. یکی از عوامل نسبتا شایع لنگش و ناهنجاری در اندام های حرکتی اسب آسیب غلاف تاندونی می باشد. شیوع آسیب در غلاف های خم کننده انگشت، تارس و کارپ بیشتر از غلاف أکثر

  غلاف تاندونی از جنس بافت پیوندی است که وظیفه اصلی آن محافظت از تاندون در قسمت هایی است که بیشتر در معرض آسیب هستند. یکی از عوامل نسبتا شایع لنگش و ناهنجاری در اندام های حرکتی اسب آسیب غلاف تاندونی می باشد. شیوع آسیب در غلاف های خم کننده انگشت، تارس و کارپ بیشتر از غلاف های تاندونی سایر قسمت های اندام های حرکتی است. لنگش و تورم در محل ضایعه، یافته بالینی مشترک در بسیاری از آسیب های غلاف های تاندونی است. تشخیص اولیه التهاب غلاف تاندونی با کمک تاریخچه حیوان و توجه به علایم بالینی امکان پذیر است. برای تشخیص قطعی و همچنین شناسایی عامل اولیه عارضه و یا آسیب بافت های اطراف، استفاده از ابزارهای تشخیصی کمکی به خصوص تصویربرداری تشخیصی بسیار کمک کننده است. درمان قطعی باید پس از شناسایی عامل اصلی التهاب غلاف انجام شود، البته درمان هایی نظیر استراحت، استفاده از ضد التهاب ها و سرمادرمانی در کاهش التهاب و بهبود علایم بالینی موثر است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  11 - مقایسه زوج درمانی متمرکز بر هیجان و زوج درمانی گاتمن بر سازش زناشویی و چهار اسب سوارکار نابودگر زوجین
  لیلا  جعفری اسحق رحیمیان بوگر جمشید جراره علی تقوائی نیا
  پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثر بخشی زوج درمانی متمرکز بر هیجان و زوج درمانی گاتمن بر سازش زناشویی و چهار اسب سوارکار نابودگر صورت گرفته است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و روش آن نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زوج های مراج أکثر

  پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثر بخشی زوج درمانی متمرکز بر هیجان و زوج درمانی گاتمن بر سازش زناشویی و چهار اسب سوارکار نابودگر صورت گرفته است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و روش آن نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زوج های مراجعه کننده به مراکز روانشناسی و مشاوره تحت نظر قوه قضائیه شهر تهران در سال 1400-1399 می باشد.21 زوج در این طرح به صورت در دسترس در سه گروه 14نفره آزمایش اول(دریافت کننده مداخله زوج درمانی هیجان مدار) ؛گروه آزمایش دوم (دریافت کننده مداخله زوج درمانی گاتمن) و گروه کنترل تقسیم و به شکل تصادفی جاگیری شدند.دو گروه آزمایش به مدت ۱۰ هفته مداخله زوج درمانی گاتمن را در 45 دقیقه و ۱۰ هفته زوج درمانی هیجان محور را در 45 دقیقه دريافت نمودند؛ درحالی که گروه کنترل مداخله ای دریافت ننمود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که زوج گاتمن و زوج درماني متمركز بر هيجان بر سازش زناشويي، چهار اسب سوارکار نابودگر تاثير معناداري داشته است؛ همچنین ميزان اثر گذاری زوج درماني گاتمن بر سازش زناشویی بيشتر از زوج درماني متمركز بر هيجان و میزان اثر بخشی این دو درمان بر چهار اسب سوار کار نابودگر تفاوت معناداري با هم ندارند. نظر به تاثیر این دو درمان بر سازش زناشويي و چهار اسب سوارکار نابودگر ؛بهره گیری از این دو مداخله برای زوجین مراجعه کننده به مراکز روانشناسی و مشاوره نتیجه بخش خواهد بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  12 - گزارش رویدادهای مرتبط با جراحات امام حسین علیه السلام در روز عاشورا
  سید حسن فاطمی موحد محمدحسین فیض اخلاقی
  شاید کمتر رویدادی را بتوان یافت که مانند «واقعه عاشورا» بر جریان تاریخِ پیش و پس از خود، اثری این‌چنین گذاشته باشد. در روز عاشورا، مصائبی به صورت مستقیم بر امام حسین علیه السلام وارد شد و مصیبت‌هایی نیز به اطرافیان ایشان رسید. نگاشته کنونی زخم‌هایی را که بر خود امام× وا أکثر

  شاید کمتر رویدادی را بتوان یافت که مانند «واقعه عاشورا» بر جریان تاریخِ پیش و پس از خود، اثری این‌چنین گذاشته باشد. در روز عاشورا، مصائبی به صورت مستقیم بر امام حسین علیه السلام وارد شد و مصیبت‌هایی نیز به اطرافیان ایشان رسید. نگاشته کنونی زخم‌هایی را که بر خود امام× وارد شد، از منابع متقدّم یا کتاب‌هایی که از آن منابع بهره گرفته‌اند، بررسی می‌کند. همچنین در این نوشتار، قاتل امام حسین علیه السلام و نیز حملاتی که پس از شهادت ایشان به آن بزرگوار شده به بحث گذاشته می‌شود. مناجات‌های حضرت اباعبدالله علیه السلام پس از هر جراحت نیز، نقل می‌گردد. گردآوری همه اقوال به صورت خلاصه و بررسی مختصر آن از ویژگی‌های این مقاله است. نوشتار حاضر، دستیابی به گزارش این رویدادها را آسان کرده و مستندات آن را به روشنی نقل می‌کند. این نگاشته در شش گفتار، به جراحات و صدمات رسیده به امام حسین علیه السلام، تعداد ضربات واردشده بر ایشان، مناجات‌های امام علیه السلام پس از جراحت، قاتلان آن حضرت، سارقان اموال ایشان و دواندن اسب بر بدن مطهّرشان، می‌پردازد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  13 - بررسی زمین‌ساخت، داده‌های گسلی و ارتباط آن‌ها با کانه‌زایی و دگرسانی در گستره اسبخان هریس (استان آذربایجان‌شرقی - شمال‌غرب ایران)
  نیما یادگاری سیدغفور علوی محسن  موءید
  گستره مورد مطالعه در جنوب رشته کوه قوشآداغ، در شمال روستای اسبخان، شهرستان هریس و در استان آذربایجان‌شرقی واقع شده است. این گستره از نظر زمین‌شناسی ساختاری ایران، در پهنه اصلی ایران مرکزی و زیرپهنه البرز- آذربایجان قرار دارد. واحدهای زمین‌شناسی پهنه، شامل سنگ‌های آذرین أکثر

  گستره مورد مطالعه در جنوب رشته کوه قوشآداغ، در شمال روستای اسبخان، شهرستان هریس و در استان آذربایجان‌شرقی واقع شده است. این گستره از نظر زمین‌شناسی ساختاری ایران، در پهنه اصلی ایران مرکزی و زیرپهنه البرز- آذربایجان قرار دارد. واحدهای زمین‌شناسی پهنه، شامل سنگ‌های آذرین و آذرآواری ائوسن با ترکیب آندزیتی، تراکی‌آندزیتی، بازالتی، توفی و ایگنمبریتی است. توده نفوذی نیمه عمیق با سن الیگوسن، با ترکیب کوارتز دیوریت، کوارتزمونزونیت پورفیری و دیوریت به‌صورت استوک و دایك در پهنه رخنمون دارد. بررسی‌های ساختاری از جمله صفحات گسلی، خش‌لغزش‌های روی آن‌ها و سیستم درزه‌های موجود در لیتولوژی‌های مختلف، نشانگر حداقل دو جهت فشارش کلی در گستره هستند و میتوانند در پی یک رژیم تکتونیکی و یا دو رژیم تکتونیکی ایجاد شده باشند. اگر رژیم تکتونیکی را یک فاز در نظر بگیریم و تانسور‌های با جهات مختلف را نتیجه چرخش در صفحات گسلی بدانیم، می‌توان یک رژیم عمومی راستالغز با روند عمومی شمالی- جنوبی را معرفی کنیم که ساختارهای موجود پهنه را کنترل می‌کند. در همین حین نفوذ توده‌های نفوذی باعث به‌هم‌ریختگی این ساختارها و پیچیده‌تر شدن موضوع شده‌اند. به‌طورکلی، گسله‌های با روند شمال‌غرب - جنوب‌شرق و مکانیسم راستالغز راست‌بر، ساختارهای اصلی گستره را تشکیل می‌دهند. سایر گسل‌ها نیز با پیروی از سیستم شکستگی‌های ریدل، در کنترل ساختارهای اصلی هستند. بر اساس سیستم درزه‌های موجود در چهار لیتولوژی مختلف، واحدهای لیتولوژیکی از قدیم به جدید شامل: آندزیت بازالت، کوارتز دیوریت، کوارتز مونکمربندیت (توده پورفیری) و دیوریت می‌باشند که از قدیم به جدید از تنوع سیستم درزه‌ها کاسته می‌شود. نقش سیستم تکتونیکی شمال غربی- جنوب شرقی در توسعه دگرسانی آرژیلیکی و سیستم شمال شرقی- جنوب غربی در توسعه رگه‌های سیلیسی و کانه‌دار مهم هستند. تفاصيل المقالة