توسعه شهری

دسترسی آزاد مقاله

1 - بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهر ری با استفاده از داده های سنجش از دور
سارا فروتن محمود شریعت میر مسعود خیرخواه زرکش رحیم سرور

10.29252/.5.7.55

شهر ری، در دهه‌هاي اخير رشد بي‌سابقه‌اي در شهرنشيني داشته که منجر به تغييرات شديدي در کاربری‌ اراضی منطقه شده است. از این رو هدف از این مقاله بررسی تغییرات مساحت کاربری اراضی شهر ری در طی سال‌های 1367 تا 1385 با استفاده از عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌ لندست و IRS است چکیده کامل

شهر ری، در دهه‌هاي اخير رشد بي‌سابقه‌اي در شهرنشيني داشته که منجر به تغييرات شديدي در کاربری‌ اراضی منطقه شده است. از این رو هدف از این مقاله بررسی تغییرات مساحت کاربری اراضی شهر ری در طی سال‌های 1367 تا 1385 با استفاده از عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌ لندست و IRS است. با طبقه‌بندي نظارت شده و نظارت نشده تصاوير ماهواره‌اي نهایتاً 4 کاربری اراضی ساخته شده شهری، زمین‌های کشاورزی، فضای سبز و زمین‌های بایر استخراج شد. لایه‌هاي کاربري اراضی به صورت دو به دو مقايسه شد و میزان تغییرات کاربري اراضی استخراج شد. نتايج نشان داد که کاربری اراضي ساخته شده شهري و فضای سبز شهری به ترتیب 7/369 و 6/55 هکتار افزایش و زمین‌های کشاورزی و زمین‌های بایر به ترتیب 8/213 و 5/211 هکتار کاهش داشته‌اند. رشد مناطق مسکونی طی دوره 6 ساله 1379 تا 1385 در مجموع با 7/212 هکتار از سرعت بیشتری نسبت به دوره 12 ساله 1367 تا 1379 با 157 هکتار تغییر برخوردار بوده است. برای تعیین میزان خسارات محیط زیستی ناشی از تغییر غیراصولی کاربري‌های اراضی منطقه در دوره‌ زمانی مورد بررسی، از ماتریس مقايسه زوجی کاربری‌ها استفاده گردید. نتایج نشان می‌دهد تبدیل زمین‌های بایر، کشاورزی و فضای سبز شهری به زمین های مسکونی با مقادیر 65/44، 44/42 و 85/14 از شدت خسارت محیط زیستی بالایی برخوردارند. تغییر کاربری به‌ویژه از بین رفتن پوشش گیاهی، تاثیر منفی بر روی سیمای سرزمین گذاشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - تدوین فرآیند طرحهاي توسعه شهري بر مبناي رویکرد آینده نگاري
شیما دادفر واراز مرادی مسیحی رضا احمدیان علی رضا بندرآباد

در نظریه های سنتی، سیاستگذاری و برنامه ریزی بر اساس مدل های خطی صورت می گرفت ولی می توان گفت اکنون فرآیند برنامه ریزی خطی مبتنی بر پیش بینی نمی تواند جوابگوی نیاز های برنامه ریزی در جهان پر از تحول و پیچیده باشد. این مقاله، تلاش دارد ضمن مشخص نمودن اصول رویکرد آینده ن چکیده کامل

در نظریه های سنتی، سیاستگذاری و برنامه ریزی بر اساس مدل های خطی صورت می گرفت ولی می توان گفت اکنون فرآیند برنامه ریزی خطی مبتنی بر پیش بینی نمی تواند جوابگوی نیاز های برنامه ریزی در جهان پر از تحول و پیچیده باشد. این مقاله، تلاش دارد ضمن مشخص نمودن اصول رویکرد آینده نگاری به تبیین فرایند تدوین طرح های توسعه شهری بر مبنای رویکرد آینده نگاری بپردازد. این پژوهش براساس هدف در گروه تحقیقات کاربردی قرار می گیرد. همچنین پارادایم غالب تفسیری و رویکرد تحقیق کیفی می باشد، همچنین فنون گردآوری داده ها از طریق مطالعه، مشاهده و مصاحبه می باشد و شیوه تحلیل داده ها با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساخت یافته و پرسشنامه باز در قالب تکنیک دلفی به منظور اخذ نظرات نخبگان و خبرگان در حوزه برنامه ریزی و آینده پژوهی می باشد. تعداد نمونه هاي انتخاب شده جهت مصاحبه، برابر با 15 نفر بوده است. 5 نفر از کارشناسان تدوین کننده مهندسین مشاور و 8 نفر از کارشناسان مطلع و خبره در زمینه آینده پژوهی2 نفر از مدیران و تصویب کنندگان طرح ها و برنامه های شهری كه توسط روش گلوله برفي انتخاب شده اند. اصول رویکرد آینده نگاری با توجه به بررسی سوابق، مبانی نظری و مصاحبه های انجام شده استخراج گردیدند که شامل: 1- مشارکت پذیری ذی نفعان و ذی نفوذان 2- توجه به نامعلومی ها، عدم قطعیت ها، شوک ها و پیچیدگی های سیستم 3- توجه به روند ها و مگاترندها 4- کل نگر بودن 5- توجه به برنامه ها و نتایج اسناد فرودست و فرادست 6- نگاه بلند مدت 7- توجه به ارزش ها و جهان بینی 8- سناریو نویسی و دیدن آینده های ممکن، محتمل و مطلوب 9- شناخت و تحلیل دقیق و سنجیده ای از محیط برنامه ریزی می باشد و در نهایت فرآیند کلی تدوین برنامه های شهری بر مبنای رویکرد آینده نگاری نیز با توجه به سوابق و فرآیند های مشابه آینده نگاری در جهان و ایران بیان گردید. فرایند پیشنهادی این پژوهش دارای هفت مرحله اصلی درک کردن، جمع آوری اطلاعات، تحلیل اطلاعات، غربال سازی و تفسیر اطلاعات، آینده نگاری، خروجی ها (ارزیابی و تصمیم)، پیاده سازی و اجرا می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی جایگاه مفهوم زیست پذیری شهری در طرح توسعه شهری(نمونه مطالعاتی: طرح جامع شهر زنجان
وحید یاری قلی محسن احدنژاد روشتی ژیلا سجادی

امروزه زیست پذیری شهری گفتمانی نیرومند را در توسعه ی شهری و طراحی شهری بازتاب می دهد که در پیشینه ی برنامه ریزی شهری رواج پیدا کرده است. اجرای طرح های توسعه شهری، یکی از اقدامات اساسی در برنامه ریزی و مدیریت شهری جهت زیست پذیر نمودن شهر برای ساکنین و تضمین کننده ادامه ح چکیده کامل

امروزه زیست پذیری شهری گفتمانی نیرومند را در توسعه ی شهری و طراحی شهری بازتاب می دهد که در پیشینه ی برنامه ریزی شهری رواج پیدا کرده است. اجرای طرح های توسعه شهری، یکی از اقدامات اساسی در برنامه ریزی و مدیریت شهری جهت زیست پذیر نمودن شهر برای ساکنین و تضمین کننده ادامه حیات شهر برای مدت طولانی می باشد. بنابرین هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت موجود شهر زنجان از نظر شاخص های زیست پذیری و نحوه عملکرد طرح های توسعه شهری در زیست پذیر کردن شهر زنجان می باشد. روش تحقیق پژوهش حاضر کمی توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است. نتایج پژوهش بیانگر این امر می باشد که یافته های حاصل از تحلیل شاخص های ذهنی براساس توزیع پرسشنامه بین جامعه آماری نشان داد که، وضعیت زیست پذیری عینی وذهنی تقریبا منطبق بر هم نیستند. طبق نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیونی، میزان ارتباط و همبستگی زیست پذیری با طرح های توسعه شهری 0.622 است. با توجه به سطح معنی داری0.000 و پایین بودن آن از 0.05< Pفرضیه صفر رد می شود و می توان گفت که رابطه دو متغیر زیست پذیری با طرح های توسعه شهری معنادار است. به عبارتی، اجرای طرح های توسعه شهری 37 درصد از زیست پذیری شهر زنجان را تبیین می کند. علاوه براین، بیشترین مقدار همبستگی اجرای طرح های توسعه شهری با شاخص اجتماعی 0.369 و کمترین مقدار نیز متعلق به اقتصادی با 0.167 است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - نقش مدیریت شهری در موفقیت رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS) مورد: شهر قزوین
حسین هاشمی محمدتقی رضویان ژیلا سجادی

با درنظرگرفتن شرایط و ویژگی‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هر شهر، پیاده سازی موفق راهبرد توسعه شهر، بیش از هر عاملی منوط به فراهم بودن، توافق و مشارکت بازیگران کلیدی و مدیریت یکپارچه شهری و ایجاد سازمان مناسب اجرایی، است. برنامه های راهبردی مستلزم روی آوردن به خر چکیده کامل

با درنظرگرفتن شرایط و ویژگی‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هر شهر، پیاده سازی موفق راهبرد توسعه شهر، بیش از هر عاملی منوط به فراهم بودن، توافق و مشارکت بازیگران کلیدی و مدیریت یکپارچه شهری و ایجاد سازمان مناسب اجرایی، است. برنامه های راهبردی مستلزم روی آوردن به خرد جمعی، مشارکت عمومی و شیوه های دموکراتیک است. این رویکرد همه ذینفعان و کنشگران توسعه در سطوح محلی و بین المللی را برای همکاری با یکدیگر در راستای پروراندن یک استراتژی توسعه برای یک شهر یا منطقه شهری خاص فرامی خواند. پژوهش حاضر، با هدف تحلیل نقش مدیریت شهری در موفقیت رویکرد راهبرد توسعه شهرقزوین انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر روش پیمایشی ـ کمی بوده و گردآوری داده های موردنیاز به صورت اسنادی و میدانی بوده است. در روش اسنادی چارچوب نظری مدیریت و برنامه ریزی شهری، عوامل تفرق مدیریتی و عوامل موثر در پیاده سازی موفق راهبرد توسعه شهر تشریح شده و درنهایت، نقش مدیریت شهری در موفقیت رویکرد راهبرد توسعه شهری و از طریق سنجش و ارزیابی عوامل موثر بر ناکارآمدی و عدم موفقیت راهبرد توسعه شهر تحلیل شده است. جامعه آماری پژوهش را شهروندان شهر قزوین تشکیل می دهند. روش جمع آوری داده ها مبتنی بر روش پیمایش میدانی، پرسشنامه، و کتابخانه ای می باشد. داده های حاصل در نرم-افزار SPSS پیاده شده و با استفاده از آزمون های میانگین، واریانس، انحراف معیار و مدل تحلیل مسیر، تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که در مجموع 23 عامل از بین 29 عاملی که تاثیر آنها در ناکارآمدی و عدم موفقیت راهبرد توسعه شهر موردسنجش قرار گرفته بودند، از همبستگی 50 تا 92 درصدبرخوردار هستند و تاکید روشنی بر این نکته دارند که، تفرق مدیریتی موجود در ساختار مدیریت شهری، موجب نا کارآمدی و عدم موفقیت رویکرد “راهبرد توسعه شهر” است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - محرک توسعه شهری: مفاهیم و الزامات
ناهید نعمتی کوتنایی رحيم سرور فریده اسدیان

امروزه به دلیل افزایش حساسیت‏ها بر رفاه انسانی و محیطی، تحولات شهری به سمت تغییرات عمومی سوق پیدا کرده‎اند. رویکردهای زیادی برای تحول شهری تا به حال ظهور کرده‏اند که مهمترین آنها تجدید حیات شهری، توسعه مجدد و بازآفرینی بوده‏اند. رویکرد بازآفرینی دیدی جامع‏تر و یکپارچه‏ت چکیده کامل

امروزه به دلیل افزایش حساسیت‏ها بر رفاه انسانی و محیطی، تحولات شهری به سمت تغییرات عمومی سوق پیدا کرده‎اند. رویکردهای زیادی برای تحول شهری تا به حال ظهور کرده‏اند که مهمترین آنها تجدید حیات شهری، توسعه مجدد و بازآفرینی بوده‏اند. رویکرد بازآفرینی دیدی جامع‏تر و یکپارچه‏تر به حل مشکلات شهری به خصوص زمین‏های متروکه صنعتی (Brownfield) دارد که این زمین‏ها فرصت‎های زیادی برای تحول شهری و بهبود کیفیت زندگی مردم به همراه دارند. اما بازآفرینی آنها با چالش‎هایی در پاکسازی و توسعه مجدد نیز روبروست که برای برون رفت از این چالش ها از استراتژی محرک توسعه شهری می‏توان مدد جست که ابزاری است در درون استراتژی‎های تحول شهری که از دل بافت بیرون آمده و به احیا همان بافت می‏پردازد. این تحقیق، مفاهیم و الزامات اساسی پروژه‏های محرک توسعه شهری و مولفه‏های برنامه‏ریزی (سیاسی، مدیریت و رهبری، قانونی، اقتصادی، اجتماعی و محیط‏زیستی)، طراحی (عوامل زمینه‏ای، حس مکان و هویت) و اجرای این پروژه‏ها (مدل 4ps یا مشارکت عمومی ـ خصوصی ـ مردم) در جهت تحریک توسعه در شهرها را بررسی می کند. در انتها، با علم به اینکه هر شهری دارای ویژگی‏های منحصر به فردی است و نمی‏توان دستورالعملی واحد برای تمامی شهرها اتخاذ نمود، با این حال با توجه به تجربیات جهانی، درخصوص فرایند بازآفرینی زمین‏های قهوه‏ای با کمک پروژه‎های محرک توسعه شهری اشتراکاتی وجود دارد که مدل پیشنهادی آن در این تحقیق ارائه می‏شود. اگر پروژه‎ها مطابق با آنچه که شهر نیازمند آن است، درک شوند و توسعه یابند می‏توانند عمیقأ بر روی بازآفرینی فضاهای ناکارآمد شهری به خصوصی زمین‎های قهوه‎ای تأثیرگذار باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - واکاوی هوشمندی در توسعه شهری و شهر هوشمند (مطالعه موردی: شهرهای هوشمند اروپا(
پارسا ارباب

هوشمندی در پیوند با رقابت پذیری و پایداری و شهر هوشمند به عنوان پایه ای برای شکل گیری و گسترش شهر آینده، تسهیل توسعه به واسطه زیرساخت ها و فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، ارتقاء کیفیت توسعه مبتنی بر حفظ و ارتقاء سرمایه های انسانی و اجتماعی و متعاقبا، حل مسائل و چالش چکیده کامل

هوشمندی در پیوند با رقابت پذیری و پایداری و شهر هوشمند به عنوان پایه ای برای شکل گیری و گسترش شهر آینده، تسهیل توسعه به واسطه زیرساخت ها و فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، ارتقاء کیفیت توسعه مبتنی بر حفظ و ارتقاء سرمایه های انسانی و اجتماعی و متعاقبا، حل مسائل و چالش های پیش روی توسعه را از طریق ارائه راهکارهای جدید و نوآورانه، هدفگذاری می کند. رشد هوشمند به عنوان یک اولویت و شهر هوشمند به عنوان یک مدل مقصد یا مورد انتظار در مقایسه با وضع فعلی شهر، به روشنی در ذیل استراتژی ده ساله رشد و اشتغال اتحادیه اروپا و در کنار دو اولویت اصلی دیگر یعنی رشد فراگیر و رشد پایدار، مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، شهرهای هوشمند اروپا شامل تنوعی از ابتکارات مربوط به شهر هوشمند که خود در بر دارنده مجموعه ای از پروژه های شهر هوشمند هستند، مورد توجه قرار گرفته اند. این جریان، به واسطه سه ساختار سلسله مراتبی کلیدی شامل فرآیند شهرهای هوشمند اروپا مشتمل بر گام ها و بخش های مرتبط در پیوند با چارچوب پژوهش و نوآوری، ابعاد، عوامل و شاخص های شهرهای هوشمند اروپا شامل 6 بعد، 31 عامل و 74 شاخص جهت سنجش وضعیت هوشمندی یا پتانسیل هوشمند بودن و نهایتا، چگونگی ارزیابی تحقق پذیری شهرهای هوشمند اروپا مشتمل بر پروژه های شهر هوشمند در خدمت ابتکارات شهر هوشمند و در نتیجه تحقق مجموعه ای از شهرهای هوشمند، هدایت و پیگیری می شود. از این رو، اگر چشم انداز هوشمندی توسعه شهری و متعاقبا شهرهای هوشمند، به عنوان پاسخی برای چالش های فراگیر در عرصه شهرنشینی، مقصد قرار گیرد، تمرکز بر ابعاد مختلف هر سه ساختار مذکور با ماهیت فرآیندی، مفهومی و نظارتی، جهت تنظیم و هدایت مسیر پیش روی، الزامی و در عین حال کلیدی و راهگشا خواهد بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - تملک اراضی شهری در طرح‌های توسعه شهری با رویکرد عدالت اجتماعی
اعظم افشارنیا اسفندیار زبردست مرتضی طلاچیان

تملک اراضی شهری با رویکرد عدالت اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از طرح‌های توسعه شهری مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. این پژوهش از رهگذر بررسی حقوق مالکیت زمین و تحلیل برخی از قواعد مهم مرتبط با مالکیت زمین در دیدگاه‌های مختلف غربی و اسلام، پیشنهاداتی جهت افزایش چکیده کامل

تملک اراضی شهری با رویکرد عدالت اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از طرح‌های توسعه شهری مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. این پژوهش از رهگذر بررسی حقوق مالکیت زمین و تحلیل برخی از قواعد مهم مرتبط با مالکیت زمین در دیدگاه‌های مختلف غربی و اسلام، پیشنهاداتی جهت افزایش عدالت اجتماعی در تحقق حقوق مالکیت شهری ارائه می‌دهد. در پژوهش حاضر با توجه به ماهیت موضوع عمدتا از روش تحلیل ثانویه و تکنیک تحلیل محتوا استفاده شده است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که در دیدگاه غربی نشات گرفته از لیبرالیسم محدودیت‌هایی را برای قدرت دولت در سلب مالکیت از افراد تعیین می‌کنند و قوانین سلب مالکیت تنها در صورتی مجاز است که منافع عمومی را تامین کند. نتایج حاصل از تحلیل قوانین مالکیت خصوصی بر اساس شاخص‌های عدالت و حقوق مالکانه در ایران از طریق بررسی قوانین مالکیت در اسناد مربوطه، در قالب 9 اصل از جمله سهیم شدن گروه‌های نافع از طرح‌های شهری در تامین هزینه‌های عمومی، انتقال حق توسعه به مردم، قانونی بودن سلب مالکیت خصوصی در صورت تقدم منافع عمومی بر منافع خصوصی- فردی، و... استخراج شده‌اند. از جمله مشکلات سلب مالکیت اراضی در طرح‌های توسعه شهری می‌توان به ضعف قوانین در اثبات میزان ضرر مالکان موجود یا قیاس ضرر مالک و شهروندان و عدم تببین حقوق مالک هر قطعه زمین در رابطه با ضوابط و مقررات در نحوه استفاده و كاربری آن ملک اشاره نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - مقایسه نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در چین (مطالعه موردی: منطقه کلانشهری شانگهای)
پارسا ارباب

مفهوم عمومی شهر جدید، با تمرکز بر ماهیت متمایز چین در قالب ضرباهنگ سریع رشد و توسعه شهری، بازتاب دهنده ابعاد اختصاصی این رویکرد مبنی بر شهرسازی مقدم بر شهرنشینی است. از این رو، نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در چین، با استناد به نمونه منطقه کلانشهری شانگهای، رهیافتی در چکیده کامل

مفهوم عمومی شهر جدید، با تمرکز بر ماهیت متمایز چین در قالب ضرباهنگ سریع رشد و توسعه شهری، بازتاب دهنده ابعاد اختصاصی این رویکرد مبنی بر شهرسازی مقدم بر شهرنشینی است. از این رو، نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در چین، با استناد به نمونه منطقه کلانشهری شانگهای، رهیافتی در مواجهه با افزایش فزاینده جمعیت شهرنشین هستند که در عین حال، ارتقاء سریع رشد اقتصادی و متعاقبا بهبود رقابت پذیری و کاهش نابرابری های منطقه ای را هدفگذاری می کنند. کلانشهر شانگهای و منطقه کلانشهری شانگهای، بستر تبلور این جریان هستند که نخست و ناگزیر بر ابعاد کمی توسعه متمرکز است، اما به تدریج، ابعاد کیفی آن را نیز مخاطب قرار می دهد. این چنین، اگر نسل قدیم شهرهای جدید بر تدارک مسکن در خدمت فعالیت های صنعتی و سپس کارکرد اقتصادی تاکید داشتند، نسل جدید، توسعه مسکونی را به عنوان محرکی برای رشد اقتصادی و متعاقبا زیست پذیری و کیفیت زندگی، هدفگذاری می کنند. اگر نسل قدیم با اتکا به مدل صنعتی اتحاد جماهیر شوروی، توسعه حومه شانگهای و پراکنده رویی شهری مبتنی بر الگوی تک مرکزی را دنبال می کردند، نسل جدید به دنبال ساختار فضایی چندمحور، چندلایه و چندمرکزی منطقه کلانشهری شانگهای است. آنچه در سیر تحول ایجاد و توسعه نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در منطقه کلانشهری شانگهای قابل توجه است، تقلیل نقش دولت مرکزی و تفویض اختیار به دولت های محلی و شرکت های توسعه و ساخت است که متمم آن، تغییر در مکانیزم سرمایه گذاری است. توجه به سایر ابعاد و ویژگی های این جریان، می تواند برای سایر کشورها، از جمله ایران، که این سیاست هم چنان در آن ها موضوعیت دارد، شناسایی و کاربست تدابیری را در پی داشته باشد که با لحاظ اشتراکات شکلی و محتوایی و افتراقات زمینه ای و اختصاصی، راهگشا خواهند بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - تبیین پایداری نظام فضایی شهری با تدوین، تعیین و اولویت‌بندی استراتژهای توسعه شهری؛ مطالعه موردی: شهرکاشان
ابوذر وفایی رسول حیدری سورشجانی

امروزه شهرها با مشـکلات عمـده شهرنشـینی و ناپایداری در ابعاد مختلف روبرو هستند و الگو‌های سنتی در قالب طرح‌های توسعه و عمران شهری نتوانسته منجر به کاهش نابسامانی و ناپایداری نظام فضایی شهرها شود. بنابراین ناکامی رویکردهای سنتی در پاسخگویی به مشکلات شهری باعث شکل‌گیری نگ چکیده کامل

امروزه شهرها با مشـکلات عمـده شهرنشـینی و ناپایداری در ابعاد مختلف روبرو هستند و الگو‌های سنتی در قالب طرح‌های توسعه و عمران شهری نتوانسته منجر به کاهش نابسامانی و ناپایداری نظام فضایی شهرها شود. بنابراین ناکامی رویکردهای سنتی در پاسخگویی به مشکلات شهری باعث شکل‌گیری نگرش راهبردی شده است، در این راستا شهر کاشان از جمله شهرهایی می‌باشد که تحت تأثیر رشد بالای فیزیکی و عدم انطباق آن با ظرفیت زیر ساخت‌های شهری و در نهایت ناکارآمدی طرح‌های توسعه شهری، در عمل با آشفتگی‌های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی زیادی در سطح شهر همراه شده و موجب توسعه شهر به سمت عدم تعادل و پایداری فضایی گردیده است. این پژوهش بر آن است در جریان مطالعات قبلی1 در زمینه الگوی رشد پراکنده شهری و ناتوانی طرح‌های توسعه شهری در پاسخگویی به نیازها و مشكلات شهر کاشان، در چهارچوب ساختار مفهومی مشخص به تبیین پایداری نظام فضایی شهر کاشان از طریق تدوین، تعیین و اولویت‌بندی استراتژهای توسعه شهری بپردازد. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی- توسعه‌ای و از نظر شیوه انجام توصیفی- تحلیلی است. رویکرد مطالعه حاضر نیز رویکرد راهبردی بر اساس نگرش سیستمی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد نوع راهبرد مورد استفاده جهت پایداری نظام فضایی شهر کاشان از نوع راهبرد تدافعی می‌باشد، ضمن اینکه در ارزیابی صورت گرفته در زمینه اولویت‌بندی راهبردها با استفاده از مدل VIKOR و انتخاب استراتژی برترنشان داد، «تدوین سند توسعه اقتصادی شهر متناسب با قابلیت‌ها و مزیت‌های نسبی و رقابتی به ویژه در حوزه صنعت، گردشگری و محصولات کشاورزی» به عنوان استرتژی برتر می‌بایست در اولویت برنامه‌های توسعه شهر توسط مسؤولین و مدیران شهری قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - به سمت حکمروایی خوب شهری: بایدهای نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری در بازنمایی متخصصان ایرانی ( نمونه موردی شهر تهران)
غلامرضا کاظمیان حسین اصلی پور آرش تقی پوراختری

رشد شهری فرآیندی رویشی است که تبلور آن بصورت فرآیند‌انباشتی، ساختار‌فضایی شهر را طی دهه‌ها شکل می‌دهد. دراین مسیر فعالیت‌های جاری، از طریق ساخت‌وساز بر روی بافت‌شهری رسوب کرده، و فرم‌‌شهری را در پاسخ به نیازهای متغیر زمان خود، بهبود، و توسعه می‌دهد. از آنجاییکه متولی سا چکیده کامل

رشد شهری فرآیندی رویشی است که تبلور آن بصورت فرآیند‌انباشتی، ساختار‌فضایی شهر را طی دهه‌ها شکل می‌دهد. دراین مسیر فعالیت‌های جاری، از طریق ساخت‌وساز بر روی بافت‌شهری رسوب کرده، و فرم‌‌شهری را در پاسخ به نیازهای متغیر زمان خود، بهبود، و توسعه می‌دهد. از آنجاییکه متولی ساخت‌وساز در مقیاس شهر، مدیریت‌شهری است؛ و مدیریت حکمروایانه ساخت‌وساز شهری موضوعی محوری در مسیر تحقق توسعه‌پایدار محسوب می‌شود؛ مساله این پژوهش«چیستی بایدهای مدیریت ساخت‌وساز شهری[تهران] در آثار علمی متخصصان ایرانی» قرار گرفته‌است. در این راستا توصیفات‌علمی متخصصان‌کشور از واقعیات و مطلوبیات مدیریت فضای کالبدی شهر [تهران]، به عنوان وجهه‌ای از حقیقت تلقی شده؛ و پژوهش‌گر با هدف فهم آن، به سراغ استفاده از راهبرد تحلیل‌مضمون از روش کیفی می‌رود. در این‌راستا از میان789 ماخذ بروز‌یافته در پایگاه‌های‌علمی کشور،65 عدد بصورت روش‌‌مند نمونه‌گیری شد. نتایج این پژوهش‌ بنیادین نشان‌داد که در نظر متخصصان‌ایرانی، نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری‌تهران، برای توصیف شدن در قالب «حکمروایی ساخت‌وساز شهری»، باید ماهیتی قابل‌احترام، قابل‌اعتماد و قابل‌اعتنا داشته‌باشد؛ به‌این‌معنا که با پیگیری«رشد عادلانه، متوازن و توانمندساز»، در‌پی«حل مسائل کالبدی و فضایی شهر‌تهران»، در جهت دستیابی به«فرآورده‌ای پایدار و قابل‌استطاعت» برآمده؛ و این‌مسیر را با «اتکا به ظرفیت‌های درون‌زا و مبتنی بر ارزش‌های محلی» به وسیله «سازمانی همیار، کارآمد و جمع‌گرا»و در «مواجهه با چالش‌های قانونی-اجرایی مدیریت شهری‌تهران» می‌پیماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - نقش پذیری گردشگری مذهبی در نظام برنامه‌ریزی شهر قم
اسماعیل علی اکبری سیدمهدی موسی کاظمی علی نجات ترکمان

گردشگری مذهبی نوعی از گردشگری است که شرکت‌کنندگان در آن به دلایل مذهبی انگیزه می‌گیرند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش پذیری گردشگری مذهبی در نظام برنامه‌ریزی شهر قم است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی توسعه‌ای و از نظر روش توصیفی- تحلیلی بوده است. داده‌های حاصل از پژوهش با ر چکیده کامل

گردشگری مذهبی نوعی از گردشگری است که شرکت‌کنندگان در آن به دلایل مذهبی انگیزه می‌گیرند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش پذیری گردشگری مذهبی در نظام برنامه‌ریزی شهر قم است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی توسعه‌ای و از نظر روش توصیفی- تحلیلی بوده است. داده‌های حاصل از پژوهش با روش اسنادی و میدانی مبتنی بر نظرات 35 نفر از خِبرگان و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخت جمع آوری گردید. یافته‌های پژوهش نشان داد؛ تا برنامه پنجم در هیچ سند یا برنامه بالادستی به طور مستقیم به گردشگری مذهبی اشاره‌ای نشده است. اولویت‌بندی مؤلفه‌‌ها نشان داد، حرم حضرت معصومه(س)، مسجد مقدس جمکران و اماکن مذهبی در توسعه کاربری‌های شهر قم مهمترین مؤلفه‌ها شناخته شده و برنامه‌ریزان و مسئولین سطوح منطقه‌ای و برنامه‌ریزان سطح ملی و کلان پایین‌ترین رتبه را از نظر کارشناسان در بین مؤلفه‌ها داشته‌اند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که توجه نظام برنامه‌ریزی به گردشگری مذهبی در شهر قم و کل کشور متوسط به پائین و کم است. بنابراین، گردشگری مذهبی به عنوان یک واقعیت اجتماعی و فرهنگی نقش اساسی در توسعه پایدار گردشگری شهر قم و کشور دارد و مجریان، برنامه‌ریزان و کنشگران با تهیه و اجرای برنامه‌های توسعه می‌توانند موجبات توسعۀ گردشگری مذهبی را در ابعاد مختلف آن فراهم آورند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - بررسی عوامل موثر بر تصویر ذهنی شهروندان از بافت فرسوده و راهکارهای بهبود آن (نمونه موردی بافت فرسوده اطراف مسجد جامع قم)
اشرف ماندنی

بافت های فرسوده شهری صرف نظر از گونه های متفاوت آنها محصول برخی کم توجهی های مدیریت شهری است که در طول زمان به صورت پهنه ای از شهر درآمده که فاقد پایداری و استحکام لازم کالبدی بوده ، دسترسی مناسبی برای خانه های آنها بوجود نیامده و از کمبود شدید خدمات رنج می برند . به ه چکیده کامل

بافت های فرسوده شهری صرف نظر از گونه های متفاوت آنها محصول برخی کم توجهی های مدیریت شهری است که در طول زمان به صورت پهنه ای از شهر درآمده که فاقد پایداری و استحکام لازم کالبدی بوده ، دسترسی مناسبی برای خانه های آنها بوجود نیامده و از کمبود شدید خدمات رنج می برند . به همین دلیل با توجه به کیفیت پایین زندگی در بخشهایی از آنها محل سکونت اقشار محروم و مهاجران روستایی و بعضاً غیر ایرانی شده ودر نهایت به مکان های ناامن و با ناهنجاریهای فراوان اجتماعی در پایین‫ترین سطح کیفیت محیطی تبدیل شده اند . آنچه در کشور ما امر مداخله، بهسازی و نوسازی بافت‫های فرسوده را با مشکل روبرو کرده فقدان یک استراتژی مشخص متکی به شناسایی گونه های بافت فرسوده و عزم جدی مدیریت شهری برای نوسازی و بهسازی آنها بوده است. در بسياري از عرصه ها بهسازي بافت و اقدام خرد و مشارکتي با مردم ساکن در آن، شيوه بسيار مطلوب و پايداري را ارائه مي دهد که مي تواند در طول دوره کوتاه مدت صورت پذيرد. شهر قم به واسطه داشتن حدود 1074 هکتار بافت تاريخي و فرسوده يکي از شهرهايی است که به وضوح با مساله فرسودگي روبروست و بافت مسکوني اطراف مسجد جامع قم، به واسطه موقعيت ويژه و همچنين واقع شدن در محدوده مرکزي و تاريخي شهر قم و فرسودگي اين محدوده با مشکلات خاصي روبروست. یافته ها نشان داد بررسي ميزان موافقت ساكنين نشان مي دهد كه 32 درصد با تخريب و نوسازي بناها كاملا ً موافقند 23 درصد موافقند، 20 درصد تا حدودی موافقند و كساني هستند كه به اين محدوده علاقه دارند و قصد ادامه زندگي در محدوده را دارند. 15درصد از ساكنين محدوده با تعمير و بازسازي محدوده موافق اما با تخریب و نوسازی مخالفند 10 درصد نيز از هرگونه تغييري در ابنيه و ساختمان هاي محدوده ناراضي هستند. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - بررسی تجربیات CDS در ایران و جهان
امیر امین زاده

در دهه‌های اخیر مکاتب و پارادایم‌های متعددی در حوزه ادبیات شهری شکل گرفته‌اند که برخی از آنها تأثیرات عمیقی بر فضاهای شهری نهاده‌اند، در این میان رویکرد «استراتژی توسعه شهری» (CDS) که یکی از مهم ترین و بحث‌انگیزترین آنها محسوب شده و در چند سال اخیر نیز توجه بسیاری از م چکیده کامل

در دهه‌های اخیر مکاتب و پارادایم‌های متعددی در حوزه ادبیات شهری شکل گرفته‌اند که برخی از آنها تأثیرات عمیقی بر فضاهای شهری نهاده‌اند، در این میان رویکرد «استراتژی توسعه شهری» (CDS) که یکی از مهم ترین و بحث‌انگیزترین آنها محسوب شده و در چند سال اخیر نیز توجه بسیاری از محافل علمی- حرفه‌ای ایران را نیز به خود معطوف کرده است. هر چند حیات CDS به شکل‌گیری رسمی سازمان «ائتلاف شهرها» به سال 1999 برمی‌گردد، اما این سازمان در سال‌های بعد با مشارکت «بانک جهانی» و مرکز سکونتگاه‌های انسانی وابسته به سازمان ملل متحد (HABITAT) اسناد رسمی آن را منتشر کرده و در حال حاضر نیز تریبون و متولی رسمی اجرایی CDS در سطح جهانی به شمار می‌رود. امروزه بسیاری از مدیران، برنامه ریزان و نظریه‌پردازان شهری سعی در بسط این موضوع دارند که با استناد به تجارب موفق CDS، این رهیافت چگونه و با کدام مکانیسم‌ها قادر است در انتظام فضایی شهرها، ایجاد تغییرات مثبت در زندگی عادی شهروندان و کاهش فقر شهری، نقش خود را توسعه دهد. مروری بر اجرای CDS در بیش از 250 شهر جهان سومی در کمتر از یک دهه، تأکیدی است این بر نکته که رویکرد بیش از آنچه به دنبال تهیه طرح باشد، مبتنی اجرا و عمل است. این در حالی است که اغلب شهرهای کشورهای در حال توسعه نظیر ایران، هم از نظر تهیه و تدوین و هم از بعد ارجا، شرایط دشواری را تجربه می‌کنند، چرا که رویکرد عمده در مدیریت و برنامه‌ریزی شهری ایران متأثر از مکتب برنامه‌ریزی کلاسیک با محوریت طرح جامع است که غالباً در آن ابعاد توسعه فیزیکی، آرایش و انتظام کالبدی شهرها بر ابعاد اجتماعی - شهروندی تقدم دارد. با اینکه طرح‌های جامع در ایران با هدف زمینه‌سازی رشد کالبدی موزون شهرها تدوین می‌شوند، اما عملاً نه تنها انرژی و هزینه‌های بسیاری را بر اقتصاد شهری تحمیل می‌کنند، بلکه اغلب بخش عمده‌ای از اهداف آنها هرگز محقق نمی‌شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - بررسی روند طرح‌ریزی شهری درکشورهای توسعه‌یافته با تأکید بر بازآفرینی شهری در سه¬دهة اخیر«موردمطالعه ایران»
محمد رامیان فاطمه ادیبی سعدی نژاد

شهر به‌عنوان واقعیتی جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی و جامعه‌شناختی در هر دوره ای از رشد و تحول خود از هرکدام از این عوامل تأثیر پذیرفته و بر هرکدام از آن‌ها تأثیر گذاشته است. پیچیدگی هر یک از این عوامل خود موجب پیچیدگی شهر به‌عنوان تبلور فضائی آن‌ها بوده است. مطمئناً سازمان چکیده کامل

شهر به‌عنوان واقعیتی جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی و جامعه‌شناختی در هر دوره ای از رشد و تحول خود از هرکدام از این عوامل تأثیر پذیرفته و بر هرکدام از آن‌ها تأثیر گذاشته است. پیچیدگی هر یک از این عوامل خود موجب پیچیدگی شهر به‌عنوان تبلور فضائی آن‌ها بوده است. مطمئناً سازمان دادن و نظم بخشیدن به شهر و چگونگی رشد و تحول آن نیازمند موضوع شناسی شهر و مسائل شهری و سپس برنامه ریزی برای آن می‌باشد. در دهه های اخیر، سیاست های متعددی در رویارویی با مسئله افت کیفیت محیطی، منزلت اجتماعی و سرزندگی اقتصادی شهرها (به‌ویژه در نواحی درونی آن‌ها) مطرح و برنامه های گوناگونی در این خصوص به اجرا درآمده اند. طی سه دهه اخیر در کشورهای توسعه‌یافته به‌منظور حل معضلات و تنگناها در محدوده های شهری رو به افول، رویکردهای مختلفی در تئوری و عمل تجربه‌شده‌اند. سياست گذاري هاي توسعه در ايران طيّ دهه‌های اخير، به رشد ناموزون و عدم تعادل هاي شديدي در توسعه، چه به لحاظ بخشي(ميان بخش هاي کشاورزي، صنعت و خدمات يا بخش هاي سنّتي و مدرن) و چه به لحاظ فضايي- مکاني ميان شهرها و روستاها و حتّي در سطوح مختلف جوامع شهري منجر شده است. نهادهای زی ربط، برای توسعة متوازن شهری و به حداقل رساندن مشکلات، به ایجاد «طرح‌های شهری» روی آورده اند که به‌خودی‌خود، بنیادی ترین ابزار شکل دهی و نظم دهی به شمار می روند. بیش از سه دهه از زمان تهیه و اجرای طرح‌های شهری به هدف ساماندهی فضای شهری می گذرد به‌رغم همه تمهیدات صورت گرفته، ارزشیابی ها نشان می دهد که این طرح ها در دستیابی به اهداف خود ناموفق بوده اند. هدف اصلی، بررسی دیدگاه های اندیشمندان و برنامه ریزان در راستای عوامل مؤثر بر طرح‌های شهری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - تبیین کارکرد روش انتقال حق توسعه (TDR) در راستای تحقق عدالت اجتماعی اسلامی
رضا خالقی زهره داودپور رضا نصر اصفهانی

توسعه شهری با رویکرد عدالت اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از طرح¬های توسعه شهری مورد بی توجهی قرار گرفته است. انتقال حق توسعه، یکی از شیوه‌های نو در امر نظارت بر توسعه اراضی محسوب می‌شود. انتقال حق توسعه به لحاظ جایگاه آن در کاهش نابرابری و تأمین عالانه حقوق ف چکیده کامل

توسعه شهری با رویکرد عدالت اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از طرح¬های توسعه شهری مورد بی توجهی قرار گرفته است. انتقال حق توسعه، یکی از شیوه‌های نو در امر نظارت بر توسعه اراضی محسوب می‌شود. انتقال حق توسعه به لحاظ جایگاه آن در کاهش نابرابری و تأمین عالانه حقوق فردی مالکان، حائز اهمیت است. رویکرد انتقال حق توسعه در واقع برنامه‌ای برای کاهش توسعه فیزیکی در مناطقی است که جامعه یا برنامه‌ریزان خواهان حفاظت آن هستند. این پژوهش با هدف بررسی و تطبیق رویکرد حق انتقال توسعه و تبیین برخی از اصول قواعد مهم در دیدگاه اسلام، و ارتباط و تأثیرگذاری آن در توسعه شهری، پیشنهاداتی جهت تحقق عدالت اجتماعی با استفاده از این رویکرد ارائه می‌دهد. پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی بوده که با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تطبیقی به تحلیل و بررسی داده¬ها پرداخته می‌شود. برای توصیف و تحلیل داده‌ها از روش بررسی تطبیقی متون استفاده شده است. بر همین اساس ضمن گردآوری مباحث حوزه عدالت اجتماعی اسلامی و روش انتقال حق توسعه به تحلیل رابطه بین روش فوق الذکر با تحقق عدالت اجتماعی از طریق تکنیک دلفی با دریافت 5 دور نظرات 30 تن از کارشناسان پرداخته می‌شود. در نتیجه تحقیق حاضر بررسی اصول عدالت اجتماعی شامل هشت اصل؛ تساوی در حقوق عمومی، عدم ‌موضوعیت جایگاه و مقام افراد در اجرای عدالت، عدم‌ تساوی در حقوق اکتسابی فردی- اجتماعی، رعایت اقتضای زمان در دریافت تعرفه‌ها، دسترسی برابر به خدمات عمومی، عدم ‌اختصاصی‌سازی اموال و منافع عمومی، انتفاع همگانی در امور عمومی، عدم ‌مصونیت حاکمان و مسئولان در برابر عدالت تبیین شد. همچنین در مقایسه با مبانی روش حق انتقال توسعه مشخص گردید بین اصول تساوی در حقوق عمومی، عدم ‌موضوعیت جایگاه و مقام افراد در اجرای عدالت با روش حق انتقال توسعه کاملاً منطبق هستند. اصول عدم‌ تساوی در حقوق اکتسابی فردی- اجتماعی، رعایت اقتضای زمان در دریافت تعرفه‌ها، دسترسی برابر به خدمات عمومی، عدم ‌اختصاصی‌سازی اموال و منافع عمومی، انتفاع همگانی در امور عمومی، عدم ‌مصونیت حاکمان و مسئولان در برابر عدالت تا حدود زیادی منطبق می‌باشند یا می‌توان در جهت نیل به اهداف مدنظر آن اصل از روش انتقال حق توسعه استفاده کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - تبیین الگوی شهر هوشمند با تأکید بر حکمروایی شهری
بهنام محمودیان

شهرها به طور ذاتی با چالشهای پیچیده و گسترده ای که به هم مرتبط (اند مواجه هستند که تنها از طریق یک رویکرد سیستماتیک قابل حل است. به عبارت دیگر تجمع انبوه عظیمی از ساکنان منجر به آشفتگی و بی نظمی شده و شرایطی را بوجود آورده که نه تنها تعادل شهرها را به سقوط کشانده بلکه د چکیده کامل

شهرها به طور ذاتی با چالشهای پیچیده و گسترده ای که به هم مرتبط (اند مواجه هستند که تنها از طریق یک رویکرد سیستماتیک قابل حل است. به عبارت دیگر تجمع انبوه عظیمی از ساکنان منجر به آشفتگی و بی نظمی شده و شرایطی را بوجود آورده که نه تنها تعادل شهرها را به سقوط کشانده بلکه دستیابی به پایداری را با روشهای کنونی اداره و توسعه شهری ناممکن ساخته است در نتیجه برنامه ریزان شهری در سراسر جهان می کوشند تا با نگاهی یکپارچه به تمامی ابعاد شهرنشینی مدلهایی را برای توسعه شهرهای قرن ۲۱ به منظور پاسخگویی به خواسته ها و انتظارات جدید دنیای امروز توسعه دهند یکی از مفاهیم جدید جهت مقابله با چالش های کنونی شهرها در عرصه برنامه ریزی شهری توسعه شهر هوشمند میباشد که در طول سالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است شهر هوشمند به عنوان محور تحول و توسعه هزاره مطرح شده و به معنای گشایش مفاهیمی نو در برنامه ریزی شهری است که قابلیتهای جهان واقعی و مجازی را برای حل مشکلات شهری با هم ترکیب می کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - ابعاد و دلایل رشد اجتماعات مسکونی دروازه‌دار نمونه موردی؛ شهر یزد
سلمان مرادی عطیه عسگری

<p>در حال حاضر، یکی از روندهای اصلی توسعه مسکونی در بخش&zwnj;های وسیعی از شهرها و جوامع، توسعه اجتماعات دروازه&zwnj;دار است. اجتماعات دروازه&zwnj;دار با انواع و اندازه&zwnj;های مختلفی ساخته می&zwnj;شوند که دلایل شکل¬گیری آن&zwnj;ها از کشوری به کشور دیگر، از شهری به چکیده کامل

<p>در حال حاضر، یکی از روندهای اصلی توسعه مسکونی در بخش&zwnj;های وسیعی از شهرها و جوامع، توسعه اجتماعات دروازه&zwnj;دار است. اجتماعات دروازه&zwnj;دار با انواع و اندازه&zwnj;های مختلفی ساخته می&zwnj;شوند که دلایل شکل¬گیری آن&zwnj;ها از کشوری به کشور دیگر، از شهری به شهر دیگر و از یک اجتماع دروازه&zwnj;دار به دیگری متغیر است؛ اما آنچه بین همه این اجتماعات دروازه&zwnj;دار به نظر می&zwnj;رسد مشترک باشد، تأثیرات سوء آن&zwnj;ها بر شکل معمول زندگی شهری، فضاهای عمومی، یکپارچگی اجتماعی و فرهنگی و حکمروایی محلی و منطقه&zwnj;ای است. پژوهش حاضر به&zwnj;طورکلی به دو بخش قابل&zwnj;تقسیم است؛ بخش اول این نوشته به بررسی مبانی نظری با روش تحقیق اکتشافی و با استفاده از ابزار مطالعه کتابخانه&zwnj;ای و بررسی مقالات علمی معتبر بین&zwnj;المللی انجام شده و بخش دوم به بررسی دلایل شکل&zwnj;گیری اجتماعات مسکونی دروازه&zwnj;دار شهری در شهر یزد با کمک گرفتن از ابزار پرسشنامه نیمه ساختاریافته و مصاحبه نیمه عمیق با ساکنان 80 واحد مسکونی در اجتماعات دروازه&zwnj;دار شهر یزد مورد پرداخته شده است. بر اساس یافته&zwnj;های این پژوهش در مورد توسعه&zwnj;های مسکونی دروازه&zwnj;دار در شهر یزد می&zwnj;توان گفت غالب ساکنان، این اجتماعات را به&zwnj;عنوان سبک زندگی طولانی&zwnj;مدت در مقایسه با توسعه مسکونی معمول در سطح شهر ترجیح نمی¬دهند و عامل اصلی تأثیرگذار بر این افراد برای انتخاب این اجتماعات غالباً انگیزه¬های اقتصادی و استفاده از وام¬های خرید مسکن اعطایی از طرف بانک¬ها و تأمین مسکن ارزان&zwnj;قیمت در این پروژه&zwnj;ها است.</p> پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - تدوین چارچوب کاربست مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری
محمدحسن خادم‌زاده پارسا ارباب حمید سلیمی

چكيده یکپارچه‌سازی حفاظت و توسعه در مواجه با میراث شهری، هم‌چنان مسئله‌ای چالش‌برانگیز و حائز اهمیت تلقی می‌شود. بر این اساس، مسئله و متعاقبا هدف اصلی این پژوهش، در قالب شناسایی اصول و ملاحظات کاربست مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری، تعریف و تدقیق و ب چکیده کامل

چكيده یکپارچه‌سازی حفاظت و توسعه در مواجه با میراث شهری، هم‌چنان مسئله‌ای چالش‌برانگیز و حائز اهمیت تلقی می‌شود. بر این اساس، مسئله و متعاقبا هدف اصلی این پژوهش، در قالب شناسایی اصول و ملاحظات کاربست مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری، تعریف و تدقیق و با واکاوی نظریات مطرح، اسناد بین‌المللی و تجارب جهانی، دنبال شده ‌است. این پژوهش، از نوع کاربردی با راهبرد کیفی و از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای، نخست، ادبیات مرتبط با حوزه مورد مطالعه را بازخوانی می‌کند. سپس، با استفاده از روش فراترکیب، اصول و ملاحظات مشارکت اجتماعی در حفاظت و توسعه یکپارچه را استخراج و در قالب یک چارچوب جامع ارائه می‌کند. «یکپارچه‌سازی میراث در راستای توسعه»، «بازتعریف مشترک از مفهوم میراث و ارزش‌های آن»، «ارتقا نظارت عمومی بر حفاظت میراث» و «پیوند جامعه محلی و میراث» را می‌توان به عنوان اصول کلیدی مشارکت اجتماعی در حفاظت میراث شهری تلقی کرد. از طرف دیگر، «تعادل‌بخشی در ابعاد توسعه»، «برقراری پایداری اجتماعی»، «تضمین عدالت و برابری در توسعه اجتماعی» و «تغییر نگرش و سبک زندگی در مسیر پایداری» را می‌توان به عنوان اصول کلیدی مشارکت اجتماعی در توسعه پایدار میراث شهری در نظر گرفت. این‌چنین، راهبردهایی نظیر «به‌کارگیری تمامی گروه‌های اجتماعی برای مشارکت»، «اولویت‌بندی اقدامات اجتماعی و سطوح مشارکت پیش از فعالیت‌های فیزیکی»، «حصول اطمینان از تعهد سازمان‌های دولتی در راستای اعتمادسازی» و «استفاده همزمان از مشارکت بالا به پایین و پایین به بالا»، می‌توانند متضمن حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری بر مبنای مشارکت گروه‌های اجتماعی باشند. این مجموعه اصول و راهبردها، به همراه ملاحظات خود، از جمله محورهایی هستند که برای انجام تحقیقات آتی در حوزه حفاظت و توسعه یکپارچه میراث شهری و انجام مطالعات موردی هدفمند در این زمینه، پیشنهاد می‌شوند. پرونده مقاله

فهرست مقالات توسعه شهری

رایمگ

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی