-
حرية الوصول المقاله
1 - تأثیر فرهنگ و ادب ایرانی در ادب عربی؛ مطالعه مورد پژوهانه (امثال مولّد)
وحید سبزیانپورهدف این مقاله نشان دادن تأثیر حکمت‌های خسروانی و اندیشه‌های ایرانشهری در ادب عربی است. با آنکه این سخن جدید نمی‌نماید، موضوع از زاویه جدیدی مطالعه شده که تا به حال به آن پرداخته نشده است. اين مقاله مدعی است علاوه بر حضور گسترده حکمت‌های ایرانی در ادب عربی، بخش اعظم بیش أکثرهدف این مقاله نشان دادن تأثیر حکمت‌های خسروانی و اندیشه‌های ایرانشهری در ادب عربی است. با آنکه این سخن جدید نمی‌نماید، موضوع از زاویه جدیدی مطالعه شده که تا به حال به آن پرداخته نشده است. اين مقاله مدعی است علاوه بر حضور گسترده حکمت‌های ایرانی در ادب عربی، بخش اعظم بیش از هزار مثل مولّدی (غیر عربی) که در منابع عربی وجود دارد، ایرانی است. لذا پس از ترسیم زمینه‌های تاريخي برای انتقال این اندرزها به ادب عربی، با معرفی ده ها نمونه از این امثال که در ایرانی بودن آنها تردیدی وجود ندارد، راه را برای پژوهش‌های بعدی هموار کرده‌ایم. به علاوه، برای آنکه تأثیر ادب و فرهنگ ایرانی را در ادب عربی نشان داده باشیم، مضامین مشابه آنها را در ادب فارسی و عربی نقل کرده ، به امثال و حکم دهخدا ارجاع داده ایم. در مواردی نیز به نقد شرح و تحلیل برخی متون ادب فارسی پرداخته ایم تا نشان دهیم تأثیر اندیشه های ایرانی در ادب عربی بیش از آن است که امروز بر اذهان محققان حاکم است و حق فرهنگ و ادب ایران نه تنها از سوی محققان عرب که از سوی اندیشمندان ایرانی هم، چنانکه باید شناخته نشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - شاهنامه در جهان عرب
قاسم مختاري محمود شهبازي مژگان نصيريفردوسی شاعر بلند آوازة ایران زمین است که با سرودن شاهنامه به‌عنوان یکی از گران‌سنگ‌ترین آثار حماسي، در آسمان شعر و ادب فارسی درخشید. در قرن هفتم هجري، نخستین ترجمة عربي از شاهنامه توسط فتح بن علی بنداری اصفهاني، به فرمان ملك معظّم عيسي ايوبي انجام شد. این ترجمة منثور و أکثرفردوسی شاعر بلند آوازة ایران زمین است که با سرودن شاهنامه به‌عنوان یکی از گران‌سنگ‌ترین آثار حماسي، در آسمان شعر و ادب فارسی درخشید. در قرن هفتم هجري، نخستین ترجمة عربي از شاهنامه توسط فتح بن علی بنداری اصفهاني، به فرمان ملك معظّم عيسي ايوبي انجام شد. این ترجمة منثور و مختصر كه جنبة هنري و زيباشناختي شاهنامه را وانهاده بود، تا دورة معاصر در ادبیات عربی تأثیر چشمگیری نداشت؛ اما در دورة معاصر و به فضل تلاش‌هاي بي‌وقفة برخي از ناقدان و نويسندگان جهان عرب، از جمله عبدالوهاب عزّام كه به زبان فارسي تسلط داشت و پژوهش‌هاي گسترده‌اي در زمينة شاهنامه به زبان عربي انجام داد، برخي شاعران و اديبان معاصر عرب تحت تأثير فردوسي قرار گرفته و او را الگو و اسوة شعري خود قرار دادند و از فردوسي به‌عنوان شاعري بزرگ و الگويي بي همتا ياد كردند؛ اما داستان‌هاي شاهنامه در آثار شاعران عرب چندان بازتابي نداشت، كه گرايش به ادبيات غرب، ترجمة منثور و از بين رفتن ويژگي‌هاي ادبي آن در ترجمه و فراهم نبودن زمينة حماسه در ادبيات عربي از دلايل آن است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - واژگان معرب فارسي در فرهنگ ريشه‌شناختي آكسفورد
فردوس آقا‌گل‌زاده حسن شاهیپورواژگان زبان فارسي در كنار واژگان بسياري از زبان‌هاي ديگردر ادوار مختلف به روش‌هاي متنوع و يا دلايل گوناگون به حوزه زبان انگليسي وارد شدهاند و در فرهنگ‌هاي واژگان يا لغت نامه‌هاي مختلف به فراخور دامنه واژگان، به آنها نيز پرداخته شده است. فرهنگ ريشه‌شناختي آكسفورد كه به أکثرواژگان زبان فارسي در كنار واژگان بسياري از زبان‌هاي ديگردر ادوار مختلف به روش‌هاي متنوع و يا دلايل گوناگون به حوزه زبان انگليسي وارد شدهاند و در فرهنگ‌هاي واژگان يا لغت نامه‌هاي مختلف به فراخور دامنه واژگان، به آنها نيز پرداخته شده است. فرهنگ ريشه‌شناختي آكسفورد كه به عنوان يكي از معتبرترين فرهنگ‌هاي اختصاصي ريشه‌شناسي زبان انگليسي شناخته مي‌شود، به برخي از واژگان دخيل از زبان فارسي نيز پرداخته است. در اين فرهنگ، تعدادي از واژگان فارسي كه به عربي رفته، صورتي معرب يافته‌اند و سپس به زبان انگليسي وارد شدهاند، به اشتباه به عنوان واژه عربي ريشه‌يابي شدهاند. امروزه مراجعه كنندگان به اين فرهنگ معتبر واژگاني، تحت تأثير معرفي نادرست ريشه اين واژگان در اين فرهنگ معتبر چنين مي‌پندارندكه اين دسته از واژگان در اصل عربي بوده‌اند، در حالي كه مقاله حاضر نشان خواهد داد كه اين تلقي از ريشه‌شناسي اين گونه واژگان درست نيست. در انجام این تحقیق مجموعه سی و هشت هزار واژه فرهنگ مذکور بررسی شده و مجموعاً حدود نود واژه باریشه فارسی و حدود یکصد و شصت واژه با ریشه عربی معرفی شده است. با بررسی واژگانی که در این فرهنگ به عنوان واژگانی با ریشه عربی معرفی شدهاند در می‌یابیم که حدود بیست واژه از این مجموعه نه واژگانی با ریشه عربی که واژگانی معرب با ریشه فارسی‌اند. برای تایید این ادعا، ده فقره از این واژگان به شیوه تحلیلی ـ توصیفی بررسی شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - وام‌واژه‌های قرآنی- عربی در زبان پهلوی (فارسی میانه)
یداله منصوریدربارة واژه‌های دخیل یا وام‌واژة عربی در فارسی، دیدگاه غالب این است که ورودِ لغات عربی در دورة اسلامی، یعنی پس از آمدن اسلام به ایران، آن هم بیشتر در سده‌های ششم و هفتم به بعد به فارسی بوده و حضور آنها در متون فارسی قوّت و شدّت گرفته است. در این گفتار کوشش بر آن است تا أکثردربارة واژه‌های دخیل یا وام‌واژة عربی در فارسی، دیدگاه غالب این است که ورودِ لغات عربی در دورة اسلامی، یعنی پس از آمدن اسلام به ایران، آن هم بیشتر در سده‌های ششم و هفتم به بعد به فارسی بوده و حضور آنها در متون فارسی قوّت و شدّت گرفته است. در این گفتار کوشش بر آن است تا جایی که اسناد در دست است، نشان دهیم که ورود لغات عربی به زبان فارسی از روزگاران بسیار دور رخ داده و این بده‌بستانِ زبانی- فرهنگی چه بسا از آن زمانی که ایرانیان و عرب‌ها باهم ارتباط داشته‌اند، یعنی، از زمان هخامنشیان به بعد صورت گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - اعجاز لفظی قرآن و وجود واژگان بیگانه درآن
سید محمد امیری فاطمه راکعی فاطمه مزبان پوربحث واژگان بیگانه در قرآن و ارتباط آن با اعجاز لفظی قرآن از مباحث مهم و اساسی می‌باشد. در این زمینه چهار دیدگاه میتوان بیان کرد که عبارتاند از: 1- دیدگاه مخالفان (منکران). 2- دیدگاه توارد لغتین. 3- دیدگاه موافقان. 4- دیدگاه جمع و میانه. دیدگاه جمع و میانه که «ابوعب أکثربحث واژگان بیگانه در قرآن و ارتباط آن با اعجاز لفظی قرآن از مباحث مهم و اساسی می‌باشد. در این زمینه چهار دیدگاه میتوان بیان کرد که عبارتاند از: 1- دیدگاه مخالفان (منکران). 2- دیدگاه توارد لغتین. 3- دیدگاه موافقان. 4- دیدگاه جمع و میانه. دیدگاه جمع و میانه که «ابوعبید قاسم بن سلاّم» آن را مطرح کرده در واقع می‌خواهد نظر استادش «ابوعبیده» را تعدیل کند لذا می‌گوید: به نظر من درست آن است که جمع میان دو قول را بر گیرم، یعنی این واژگان در اصل بیگانه هستند ولی عرب‌ها آنها را تعریب نموده از الفاظ بیگانه خارج نموده‌اند، آنگاه قرآن نازل شده است پس هر کس بگوید این واژگان عربی‌اند درست گفته است و هرکس بگوید آنها بیگانه‌اند نیز درست گفته است. از میان دیدگاه‌ها، دیدگاه موافقان (سوم) از همه دیدگاه برگزیده قوی‌تر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - قرآن و واژگان فارسی، تحلیل و نقد
سید محمد امیریاین مقاله به بررسی واژگان فارسی قرآن می پردازد و هدف از این بررسی تحلیل ریشه شناسی واژگان فارسی در قرآن است و این که از چه مسیری وارد قرآن شدهاند؟ و چه عواملی سبب آشنایی اعراب با آن واژگان شده است؟ و در نهایت این که این واژگان تحت تاثیر چه روابطی به قرآن در راه یافتهاند أکثراین مقاله به بررسی واژگان فارسی قرآن می پردازد و هدف از این بررسی تحلیل ریشه شناسی واژگان فارسی در قرآن است و این که از چه مسیری وارد قرآن شدهاند؟ و چه عواملی سبب آشنایی اعراب با آن واژگان شده است؟ و در نهایت این که این واژگان تحت تاثیر چه روابطی به قرآن در راه یافتهاند؟ بررسیها نشان می‌دهد، برخی از واژگان فارسی قرآن به زندگی دربار شاهان ایرانی تعلق داشتند ودر موقعیت های زندگی اشرافی به کار میرفتند. این واژگان عبارتاند از: استبرق و سندس و سرابیل برای پوشاک، مرجان برای زینت، مسک برای عطر، زنجبیل و کأس برای نوشابهها، ابریق و سرداق، نمارق، زرابی، عبقری، ارائک و... که به دلیل روابط تجاری به قرآن راه یافتهاند؛ برخی از واژگان فارسی قرآن در موقعیت دینی به کار میرفتند مانند: جناح، مجوس، عفریت، صلیب و... واژگان فارسی سرد و جند و... در موقعیت نظامی و واژگان فارسی کنز و رزق و... نیز در موقعیتهای اقتصادی به کار میرفتهاند. این واژگان یا از مسیر مستقیم یا مسیر غیر مستقیم و براساس روابط زبان عربی و فارسی در پیش از اسلام به دلیل روابط تجاری، نظامی، مذهبی و دینی میان ایرانیان و اعراب به زبان عربی و در نهایت به قرآن، راه یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - تفکيک انسان از ماشين به کمک خط نستعليق (Nastaliq CAPTCHA)
محمدحسن شیرعلی شهرضا محمد شیرعلی شهرضاامروزه بسیاری از فعالیت‌های روزمره انسان‌ها همچون آموزش، تجارت، گفتگو و غیره از طریق اینترنت صورت می‌گیرد. در مواردی همچون ثبت‌نام در پایگاه‌های اینترنتی، بعضی افراد خرابكار با نوشتن نرم‌افزارهای رایانه‌ای، اقدام به ثبت‌نام جعلی در این پایگاه‌ها می‌كنند كه موجب هدررفتن أکثرامروزه بسیاری از فعالیت‌های روزمره انسان‌ها همچون آموزش، تجارت، گفتگو و غیره از طریق اینترنت صورت می‌گیرد. در مواردی همچون ثبت‌نام در پایگاه‌های اینترنتی، بعضی افراد خرابكار با نوشتن نرم‌افزارهای رایانه‌ای، اقدام به ثبت‌نام جعلی در این پایگاه‌ها می‌كنند كه موجب هدررفتن منابع پایگاه می‌شود. لذا باید به تفكیك كاربران انسانی از نرم‌افزارهای رایانه‌ای پرداخت. بدین منظور در این مقاله روشی برای تفكیك كاربران فارسی و عربی زبان از نرم‌افزارهای رایانه‌ای بر پایه خط نستعلیق ارائه شده است. در این روش تصویری از یك كلمه فارسی یا عربی كه با خط نستعلیق نوشته شده انتخاب گردیده، برای كاربر نمایش داده شده و از وی خواسته می‌شود تا آن كلمه را تایپ كند. با توجه به عدم توانایی شناسایی این كلمات توسط نرم‌افزارهای تشخیص حروف فارسی و عربی موجود، امكان تشخیص این كلمات تنها توسط یك كاربر فارسی یا عربی زبان امكان‌پذیر می‌باشد. روش پیشنهادی توسط زبان جاوا پیاده‌سازی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - تحليل و نقد نگرش تقلیل¬گرایانه به فلسفة اسلامی
زهرا مظاهری سیدمحمدکاظم علوییکی از مناقشه‌هاي معاصر دربارة فلسفة اسلامی، مناقشه در اصالت آن، يعني پرسش از «امكان فلسفة اسلامي» است. این مسئلة هویتی، در تاریخ و آیندة فلسفه اسلامی تأثیري بسزا دارد. آراء منکران اصالت فلسفة اسلامی ـ اعم از مستشرقان، مورخان غربی، برخی از عرب زبانان و مخالفان هرگونه فل أکثریکی از مناقشه‌هاي معاصر دربارة فلسفة اسلامی، مناقشه در اصالت آن، يعني پرسش از «امكان فلسفة اسلامي» است. این مسئلة هویتی، در تاریخ و آیندة فلسفه اسلامی تأثیري بسزا دارد. آراء منکران اصالت فلسفة اسلامی ـ اعم از مستشرقان، مورخان غربی، برخی از عرب زبانان و مخالفان هرگونه فلسفة دینی ـ را میتوان تقلیلگرایانه دانست. در این نظريات، فلسفة اسلامی به چند موضوع فروکاسته شده است: فلسفه‌يی تقليدگر از فلسفه یونان، کلام و الهیات اسلامی و فلسفة عربی. مستشرقان و مورخان مخالف، فلسفة یونانی را اصل و فلسفة اسلامی را فرع بر آن دانسته اند. برخی مخالفان با پافشاري بر عدم سازگاری دین و فلسفه، تلاش براي ایجاد فلسفة اسلامی را بیهوده دانسته و با اعتقاد به عدم امکان فلسفة دینی، ازجمله فلسفة اسلامی، قید اسلامی برای فلسفه ـ‌بعنوان علم تعقلی ـ را جایز ندانسته و فلسفة اسلامی را همان کلام و الهیات پنداشته اند. مخالفان دیگر، ازجمله عرب زبانان، از بكارگيري تعبير فلسفة اسلامی امتناع ورزیده و با توجه به زبان متون فلسفی در سنت اسلامی، آن را فلسفة عربی نامیده‌اند. آنها فلسفة عربی را مختص به نژاد عرب تلقي كرده و همان را محقق در تاریخ فلسفه دانسته‌اند. مقاله پيش‌رو به تحلیل و نقد مدعیات تقلیلگرایانه در باب فلسفة اسلامي پرداخته و تلاش ميكند اصالت آن را بعنوان واقعیتي تاریخی، اثبات و از ضرورت آن دفاع نمايد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - ویژگیهای رفتاری و عملکرد میدانی یهود در داستان‌های امروزی عرب (مطالعه موردی رمان‌های دمٌ لفَطیِر صَهیُون حارة الیهود و ربیع حار)
ابراهیم برزگر اردشیر صدرالدینی مصطفی یگانیبا تأمل ادبیات داستانی امروز عرب، آثار داستانی فراوانی را متأثر از جنگ بین مسلمانان عرب و صهیونیسم می‌یابیم که نویسندگان این آثار، مستقیم یا غیرمستقیم از این پدیده تأثیر پذیرفته‌اند تا چهره واقعی یهود غاصب را به جهان معرفی نمایند. قوم یهود با ویژگیهای خاصی که دارد، به أکثربا تأمل ادبیات داستانی امروز عرب، آثار داستانی فراوانی را متأثر از جنگ بین مسلمانان عرب و صهیونیسم می‌یابیم که نویسندگان این آثار، مستقیم یا غیرمستقیم از این پدیده تأثیر پذیرفته‌اند تا چهره واقعی یهود غاصب را به جهان معرفی نمایند. قوم یهود با ویژگیهای خاصی که دارد، به عنوان بدترین دشمن اسلام معرفی شده و هیچ¬کس به سرسختی او با مسلمانان مقابله نمی‌کند. تحقیق حاضر که به روش توصیفی – تحلیلی و با هدف معرفی چهره یهود در رمان‌های دمٌ لفَطیِر صَهیُون حارة الیهود و ربیع حار نگارش شده است، یافته‌ها حاکی از آن است که در هر دو رمان، آنان در آثار خود از حادثه تاریخی سخن می‌گویند و با بهره از ظرفیت‌های ادبیات داستانی، روایتی ماندگار از واقعیت‌ها بیان شده است و از تمامی مؤلفه‌ها و روایتی به عنوان نشانه‌ای برای تبیین اعتقادات و ایدئولوژی مورد نظر خود استفاده نموده‌اند تا تصویر واقعی یهودیان روشن گردد. در این رمان‌ها پیش زمینه‌ای را که عملیات شهادت آغاز می‌شود، روشن می‌کند و به سؤالات مطرح شده در عرصه بین المللی در مورد مقاومت، شهادت و آنچه غرب تروریسم می‌نامد پاسخ می‌دهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - تحلیل نور: یک دادگان معیار برای ارزیابی روش‌های برچسب‌گذاری صرفی
هدی الشهیب بهروز مینایی محمد ابراهیم شناسا Sayyed Ali Hossayniزبان عربی ریختشناسی بسیار غنی و پیچیده‌ای دارد که برای تحلیل زبان عربی و به ویژه در متون عربی سنتی مانند متون تاریخی و مذهبی بسیار مفید است و در فهم معنای متون کمک می‌کند. در مجموعه داده‌های ریختشناسی تنوع برچسب و تعداد نمونه‌های دادگان به ارزیابی روش‌های ریختشناسی أکثرزبان عربی ریختشناسی بسیار غنی و پیچیده‌ای دارد که برای تحلیل زبان عربی و به ویژه در متون عربی سنتی مانند متون تاریخی و مذهبی بسیار مفید است و در فهم معنای متون کمک می‌کند. در مجموعه داده‌های ریختشناسی تنوع برچسب و تعداد نمونه‌های دادگان به ارزیابی روش‌های ریختشناسی کمک بیشتری می‌کند، در این پژوهش مجموعه داده ریختشناسی که ارائه می‌کنیم شامل حدود ۲۲۳۶۹۰ کلمه از كتاب شرائع الاسلام است که توسط متخصصین برچسب‌گذاری شده است که این مجموعه دادگان از نظر حجم و تنوع برچسب‌ها نسبت به سایر دادگان‌هایی که برای تحلیل ریختشناسی عربی ارائه داده شده است برتر می‌باشد. برای ارزیابی دادگان، سامانه فراسه را بر روی متون اعمال کردیم و کیفیت حاشیه‌نویسی را از طريق چهار معيار بر روی سامانه فراسه گزارش می‌کنیم. تفاصيل المقالة
رایمگ
يقوم نظام رایمگ بتنفيذ جميع عمليات الاستلام والتقييم والحكم والتحرير وتخطيط الصفحة والنشر الإلكتروني للمجلات العلمية.
الروابط
المراكز ذات الصلة
دعامة
الصفحات الرسمية
حقوق هذا الموقع الإلكتروني مملوكة لنظام Rimag Press Management. © 1438-1446