-
حرية الوصول المقاله
1 - تحلیلی بر ژئوپلیتیک اقلیم کردستان عراق بعد از فروپاشی داعش
کیومرث یزدان پناه درو حسن کامران دستجردی کمال رنجبریمناطق کردنشین عراق با محوریت دو حزب سنتی، اتحادیه میهنی و حزب دمکرات با توجه به فرصتهایی که بعد از فروپاشی رژیم بعث، بوجود آمد توانستند در قدرت سهیم شوند و اختیارات بی شماری را در زمینههای اقتصادی، امنیتی و سیاسی در ساختار جدید عراق به دست آورند. در ساختار جدید عراق ا أکثرمناطق کردنشین عراق با محوریت دو حزب سنتی، اتحادیه میهنی و حزب دمکرات با توجه به فرصتهایی که بعد از فروپاشی رژیم بعث، بوجود آمد توانستند در قدرت سهیم شوند و اختیارات بی شماری را در زمینههای اقتصادی، امنیتی و سیاسی در ساختار جدید عراق به دست آورند. در ساختار جدید عراق اقلیم کردستان با محوریت حزب دمکرات در زمینه های امنیتی، اقتصادی، سیاست خارجی، قلمروخواهی و... به صورت یکطرفه عمل کرده و به جای طبعیت از الگوی تعاملی دوسویه با حکومت مرکزی عراق از الگوی تقابلی تبعیت کرده است و با حکومت مرکزی در چالش بوده است. بعد از حمله داعش به عراق دشمن مشترک از یکسو، موجب ایجاد همکاری نظامی بین اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق شد و از سوی دیگر، خلاء امنیتی بوجود آمده در مناطق مورد اختلاف موجب قلمروسازی و فروش نفت آن مناطق توسط اقلیم شده و چالشها با حکومت مرکزی را تشدید کرده است. سیاستهای تقابلی و غیرشفاف حزب دمکرات با حکومت مرکزی در زمینههای اقتصادی و امنیتی و همسویی بیش از حد به ترکیه موجب ایجاد بحران و نارضایتی سایر احزاب در اقلیم کردستان شده است و این شرایط باعث شده جهت توازن قوا در بین جریانهای سیاسی با توجه به پیشینه تاریخی مشترک، اتحادیه میهنی به ایران به عنوان یک قدرت منطقهای نزدیکتر شود. این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و منابع کتابخانه ای- اینترنتی و اسنادی به تحلیل ژئوپلیتیکی اقلیم کردستان بعد از فروپاشی داعش پرداخته است. نتایج تحقیق نشان میدهد که جنگ داعش با توجه به ظرفیتهای پیش آمده موجب شده که حزب دمکرات با تشدید سیاستهای تقابلی با حکومت مرکزی و نزدیکی بیش از حد به کشور ترکیه و همچنین در راستای توازن قوا در ارتباط با قدرتهای منطقهای اتحادیه میهنی به سمت ایران بیشتر متمایل شود که امکان تجزیه ژئوپلیتیکی کردستان عراق بین قدرتهای منطقهای (ایران و ترکیه) بیش از پیش محتمل تر به نظر میرسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - بررسی تاریخ معاصر کُردها در ایران از منظرکتاب¬های درسی مطالعات اجتماعی، تاریخ و جغرافیای دوره متوسطه اقلیم کردستان عراق
عطاءالله عبدی محمد دارابی سید محمدتقی رئیس الساداتشکل دادن به هویت ملّی و قومی در نواحی پیرامونی ایران طی چند دهه اخیر، گسترش فراوانی یافته است. روند تحولات ژئوپلیتیک و شکل گیری واحدهای سیاسی جدید پیرامون ایران، این امر را در رابطه با شکل دادن به همگرایی یا اصطکاک هویتی تقویت نموده است. از جمله این نواحی، اقلیم خودمختا أکثرشکل دادن به هویت ملّی و قومی در نواحی پیرامونی ایران طی چند دهه اخیر، گسترش فراوانی یافته است. روند تحولات ژئوپلیتیک و شکل گیری واحدهای سیاسی جدید پیرامون ایران، این امر را در رابطه با شکل دادن به همگرایی یا اصطکاک هویتی تقویت نموده است. از جمله این نواحی، اقلیم خودمختار کردستان عراق است که پس از توفیق در خودمختاری، اهل فرهنگ منطقه شروع به تدوین و قرائت رسمی از تاریخ نمودند تا تکیه گاهی هویتی برای مردمان این منطقه به وجود آورند. در بررسی های تاریخی این منطقه با تاریخ ایران، سه دوره را می توانیم درنظر بگیریم: دوره باستان، دوره اسلامی و دوره معاصر. گرچه خود این دوره ها هم قابل تقسیم و تفکیک هستند. دو دوره قبل در قالب مقالات جداگانه بررسی شده است. اما مورد مطالعه این مقاله، نگاه تاریخ رسمی اقلیم کردستان به تاریخ معاصر کُرد و به ویژه در رابطه با رویدادهای سیاسی و تاریخی مشترک میان ایران و اقلیم کردستان است. این پژوهش، با روش توصیفی ـ تحلیلی و با ابزار گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای فراهم آمده است. محتوای کتب تاریخ و جغرافیای مقطع متوسطه اقلیم کردستان عراق مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل گویای آن است که رویکرد نظام آموزش رسمی در اقلیم کردستان به مقوله تاریخ و هویت ایرانی برخلاف دروه باستان امری یک دست نیست و در بیشتر موارد نوعی ناهمگونی و ناهم داستانی در خوانش روید های کُردها در ایران با آنچه در کتب درسی اقلیم کردستان است وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - ژئواستراتژي کردستان عراق: بررسي استراتژي¬هاي ايالات متحده و ایران
علی اصغر اسمعیل پورروشنهدف این مقاله، بررسی ژئواستراتژي کردستان عراق و تحلیل استراتژیهای ايالات متحده و ایران در این محیط است. فضاهای جغرافیایی مختلف جهان در ابعاد سهگانه داخلی، منطقهای و جهانی برحسب موقعیت جغرافیایی، وضعیت ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی و همچنین ویژگیهای فرهنگی آنها از جایگا أکثرهدف این مقاله، بررسی ژئواستراتژي کردستان عراق و تحلیل استراتژیهای ايالات متحده و ایران در این محیط است. فضاهای جغرافیایی مختلف جهان در ابعاد سهگانه داخلی، منطقهای و جهانی برحسب موقعیت جغرافیایی، وضعیت ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی و همچنین ویژگیهای فرهنگی آنها از جایگاه استراتژیکی متفاوتی برخوردارند و بر این اساس نقش متفاوتی در اعمال سیاستها بازی میکنند. سؤال اصلی مقاله این است که ژئواستراتژي کردستان عراق چه مختصاتی دارد و استراتژي هاي ايالات متحده و ایران در مواجهه با این محیط چگونه است؟ نتایج این مقاله نشان می دهد که محیط فضایی سیاسی عراق به نحوی است که در این سرزمین برخلاف شیعیان و سنیها که از حمایت نسبی کشورهای منطقه برخوردارند، کردها فاقد حمایت منطقهای قدرتمندی هستند. این مسئله کردها را به سوی همکاری استراتژیکی و کسب پشتیبانی فرامنطقهای آمریکا، اسرائیل و برخی از کشورهای اروپایی سوق داده است. براین اساس، به تبع پیوستگی فضایی فرهنگی عراق با کشورهای پیرامونی، کردستان عراق به تقاطع و محل همپوشی تعلقات و علایق ژئوپلیتیکی کشورهای مجاور و بازیگران فرا منطقهای تبدیل شده است. با توجه به این مقدمه، در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانهای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین ژئواستراتژي کردستان عراق و تحلیل استراتژیهای ايالات متحده و ایران در این محیط پرداخته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - پترولوژی و ژئوشیمی سنگهای بازیک مجموعه افیولیتی پیرانشهر در زون زاگرس، شمال غرب ایران و مقایسه آن با سنگ¬های معادل از مجموعه افیولیتی زاگرس عراق
مریم یزدانیمجموعه افیولیتی پیرانشهر در شمال غرب شهرستان پیرانشهر، شمال غرب ایران واقع شده است. این مجموعه بهشدت ملانژ شده بوده و مرز بین واحدهای مختلف در آن قابل تفکیک نیست. انواع سنگهای تشکیلدهنده ملانژ افیولیتی پیرانشهر شامل سنگهای اولترابازیک، سنگهای بازیک، سنگهای رسوبی و أکثرمجموعه افیولیتی پیرانشهر در شمال غرب شهرستان پیرانشهر، شمال غرب ایران واقع شده است. این مجموعه بهشدت ملانژ شده بوده و مرز بین واحدهای مختلف در آن قابل تفکیک نیست. انواع سنگهای تشکیلدهنده ملانژ افیولیتی پیرانشهر شامل سنگهای اولترابازیک، سنگهای بازیک، سنگهای رسوبی و سنگهای دگرگونی می باشند. سنگ-های بازیک با ترکیب بازالت و دیاباز در بخشهای مختلف بهصورت پراکنده رخنمون دارند. در این مقاله شیمی سنگ کل و پتروژنز سنگهای بازیک مجموعه افیولیتی پیرانشهر (در محدوده ماشکان و گردکاوالان) مطالعه شده و با شیمی سنگهای بازیک معادل در ادامه غربی مجموعه افیولیتی ماوات در عراق (در محدوده حسن باغ، نئوپوردان-والاش) مقایسه شده است. ترکیب سنگهای بازیک ماشکان در مجموعه افیولیتی پیرانشهر و سنگهای بازیک حسن باغ عراق، کالکوآلکالن بوده و تهی شدگی مشخصی از عناصر MREE, HREE, Zr, Hf, Y, Ti، غنیشدگی از عناصر Rb, Cs, Ba, U, Th, pb, LREE و آنومالی منفی Ta, Nb نشان داده است. این ویژگی ژئوشیمیایی نشان می دهد ماگما در محیط زمین ساختی مرتبط با سوپراسابداکشن تشکیل شده است. ترکیب سنگهای بازیک گردکاوالان مشابه با سنگهای معادل در نئوپوردان-والاش مجموعه افیولیتی عراق، تولئیتی است. سنگهای تولئیتی این مناطق هر دو ویژگی مورب و قوسی را توام نشان داده است که بر این اساس به نظر میرسد مذاب تولئیتی در محیط کششی بالای زون فرورانش تشکیل شده و وِیژگی سوپراسابداکشن تشکیل سنگهای بازیک در مجموعه افیولیتی پیرانشهر و نیز سنگهای بازیک معادل در ادامه غربی آن در مجموعه افیولیتی عراق را تایید میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - مولفه ها و ساختار ارزشی و سبک زندگی مسلمانان عراق در زمان عباسیان
گلاره امیریسبک زندگی از جمله موضوعات بسیار مهم و مطرح شده در علوم مختلف است که از اغاز زندگی بشر همواره وجود داشته و تا اکنون نیز ادامه داشته است گرچه این اصلاح به معنای علمی آن تقریبا جدید است اما با مطالعه و رجوع به گذشته میتوان رد پای آن را در میان سلسلهها، قبایل، خلفا، و خلاصه أکثرسبک زندگی از جمله موضوعات بسیار مهم و مطرح شده در علوم مختلف است که از اغاز زندگی بشر همواره وجود داشته و تا اکنون نیز ادامه داشته است گرچه این اصلاح به معنای علمی آن تقریبا جدید است اما با مطالعه و رجوع به گذشته میتوان رد پای آن را در میان سلسلهها، قبایل، خلفا، و خلاصه دورانهای مختلف مشاهده نمود یکی از این دورانها که مد نظر این مقاله است عراق زمان خلفای عباسیان است. پژوهش حاضر درصدد بررسی سبک زندگی مسلمانان عراق در عصر عباسیان است. از این منظر پس از بسط فضای مفهومی موضوع و بیان جنبه تاریخی موضوع، به بررسی سبک زندگی عراق در آن دوره خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، تحلیلی- تاریخی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانهای میباشد. یافتههای این مطالعه، حاکی از آن است که در قرنهاي چهارم تا ششم هجري مصادف با حكومت عباسيان، عراق به ويژه، بغداد به عنوان پايتخت خلافت، از رونق بسزايي برخوردار گرديد و تحولات فرهنگي و اجتماعي گوناگوني را در سبك زندگي مسلمانان به وجود آوردند. و به دليل توجهات حكام، بر چگونگی حیات اجتماعی مسلمانان اعم از نگرشها و باورها، سبک زندگی اجتماعی، زبان، مذهب و آداب و سنن تأثیر بسیار داشته است. نتیجه کسب شده از مقاله این است که رشد محافل علمي و فرهنگي در عراق سنن فرهنگي و سبك زندگي مسلمانان در عراق در قرون پنجم و ششم هجري، را با طرح آموزههاي اصيل اسلامي به چالش كشاند و الگوهاي رفتاري آنان را متحول كرد. همچنين سبك زندگي و فرهنگ مسلمانان عراق به سبب بالا گرفتن مهاجرت ساير ملل به عراق، متأثر از فرهنگهاي ديگر به ويژه ايران بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - پیشینه فرهنگی، تاریخی روابط ایران با کردستان عراق از دوران قاجار تا معاصر
ایمان انوری پورمردم اقلیم کردستان عراق امروزی که نژادی آریایی و اصالتی ایرانی دارند از 8000 هزار سال پیش بخشی از تاریخ و فرهنگ ایرانزمین محسوب میشوند و پیوستگیهای زبانی، نژادی، دینی، سیاسی و اجتماعی با مردم و دولتهای ایرانی خود را همواره تا به امروز حفظ کردهاند مردم و دولتهای ایر أکثرمردم اقلیم کردستان عراق امروزی که نژادی آریایی و اصالتی ایرانی دارند از 8000 هزار سال پیش بخشی از تاریخ و فرهنگ ایرانزمین محسوب میشوند و پیوستگیهای زبانی، نژادی، دینی، سیاسی و اجتماعی با مردم و دولتهای ایرانی خود را همواره تا به امروز حفظ کردهاند مردم و دولتهای ایرانی نیز همواره این منطقه را بخشی از تاریخ و فرهنگ کهن خود میداند و در تمام حوادث تلخ و شیرینی که برای آنها رخداده در کنار آنها بودهاند. با به قدرت رسیدن صفویه در اوایل قرن ده هجری (907 هجری) تا به امروزه (1398 انقلاب اسلامی ایران) در ایران، این منطقه نقش اساسی و کلیدی را در تحولات داخلی و روابط خارجی ایران با دولتهای همجوار عثمان، عراق، اسرائیل غاصب و فرا منطقهای امریکا و انگلیس ایفا کرده است و باوجودآنکه با ضعف برخی از دولتهای ایرانی درگذشته ازنظر سیاسی از حکومت مرکزی ایران جداشدهاند اما شاکلههای ارتباطی خود با ایران را همچنان حفظ کردهاند به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران نسبت به اتفاقات و دخالتهای دولتهای دیگر در این منطقه همواره حامی این مردم بوده است و با حساسیت خاصی تحولات این منطقه را مورد برسی قرار میدهند هرچند کردستان عراق را بخشی از عراق واحد میداند و از ایجاد یک دولت مستقل کردنشین که باعث تغییر در جغرافیایی سیاسی منطقه شود استقبال نمیکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - روابط ژئوپولتیک، سیاسی، تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کردستان امروزی عراق
ایمان انوری پوربي ترديد، موقعيت ژئوپولتیک، سیاسی، تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کردستان امروزی عراق در باب مناسبات اقتصادي، سياسي، فرهنگي و . . . در بستر تاريخ در هم تنيده شده است؛ به گونه اي که امتزاج ميان اين حوزه ها را مي توان در عصر جدید مشاهده کرد. يکي از مناطقي که از تأ أکثربي ترديد، موقعيت ژئوپولتیک، سیاسی، تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کردستان امروزی عراق در باب مناسبات اقتصادي، سياسي، فرهنگي و . . . در بستر تاريخ در هم تنيده شده است؛ به گونه اي که امتزاج ميان اين حوزه ها را مي توان در عصر جدید مشاهده کرد. يکي از مناطقي که از تأثيرگذاري و اهميت بالايي در عراق جديد برخوردار است، منطقه خودمختار کردستان محسوب که در پرتو واقعيت هاي ژئوپولتيک، بررسي فرصت ها و چالش هايي را که پيش روي جمهوري اسلامي ايران قرار داده است، ضروري نموده است. پژوهش حاضر، روابط ژئوپولتیک، سیاسی، تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کردستان امروزی عراق را عنوان مي کند که روابط ميان ايران و اقليم کردستان عراق مي تواند در حوزه هاي موضوعي فرهنگ، تروريسم و امنيت منطقه اي، فعاليت اقتصادي و مسأله انرژي، فرصت ها و چالش هايي را براي ج. ا. ايران زمينه سازي نمايد. پژوهش حاضر به روش کيفي و با رويکرد توصيفي و تحليلي است. نتايج تحقيق مؤيد اين واقعيت است که روابط ژئوپولتیک، سیاسی، تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کردستان امروزی عراق ، مي تواند در جهت تهديدزدايي امنيتي و تأمين منافع دو طرف مؤثر واقع شود. تفاصيل المقالة