-
حرية الوصول المقاله
1 - اثر نوآوری بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه
محمد حسن زاده محمود آباد هاتف حاضری زهرا دوازده امامینوآوری یکی از مهمترین ابزارهای رقابت پذیری بنگاه ها می باشد، که درصورت فراهم بودن زیرساخت های مناسب می تواند از طریق توسعه علمی و تکنولوژیکی موجب رشد اقتصادی و رفاه کشورها شود. در این مطالعه تاثیر تعداد ثبت اختراعات بعنوان یکی از مهمترین معیارهای نوآوری بر رشد اقتصادی ک أکثرنوآوری یکی از مهمترین ابزارهای رقابت پذیری بنگاه ها می باشد، که درصورت فراهم بودن زیرساخت های مناسب می تواند از طریق توسعه علمی و تکنولوژیکی موجب رشد اقتصادی و رفاه کشورها شود. در این مطالعه تاثیر تعداد ثبت اختراعات بعنوان یکی از مهمترین معیارهای نوآوری بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب توسعه یافته و درحال توسعه طی دوره زمانی 2000-2020 با رویکرد داده های ترکیبی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج تجربی نشان میدهد، با در نظر گرفتن متغیرهای کنترلی، در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه، نوآوری بر رشد اقتصادی تاثیر مثبت و معنیداری دارد. مقایسه میزان تاثیر نوآوری در دو گروه مورد بررسی نشان میدهد که در کشورهای در حال توسعه که سطح پایینتری از نوآوری را دارند، اثر این متغیر بر رشد اقتصادی بیش از کشورهای توسعه یافته است. بر این اساس حمایت از نوآوری، حقوق مالکیت معنوی و تقویت نهادهای مرتبط با نظام ملی نوآوری در جهت تقویت و تمدید نوآوری به عنوان یکی از عوامل اساسی رشد اقتصادی باید در برنامهریزی ملی مد نظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - تحقيق و توسعه صنايع دارويي کشورهاي در حال توسعه؛ مورد مطالعه کشور هند
سیده صدیقه جلال پور فرانک نادیتحقيق و توسعه نقش کليدي در توليد دانش و فناوري ايفا ميکند بنابراين سرمايهگذاري و برنامهريزي در اين زمينه، براي حفظ و تداوم مزيت رقابتي حائز اهميت است. از آنجايي که کشورهاي در حال توسعه به طور معمول واردکننده فناوريهاي پيشرفته از کشورهاي توسعهيافته هستند و از طرفي أکثرتحقيق و توسعه نقش کليدي در توليد دانش و فناوري ايفا ميکند بنابراين سرمايهگذاري و برنامهريزي در اين زمينه، براي حفظ و تداوم مزيت رقابتي حائز اهميت است. از آنجايي که کشورهاي در حال توسعه به طور معمول واردکننده فناوريهاي پيشرفته از کشورهاي توسعهيافته هستند و از طرفي در طول سالهاي اخير تأمين نيازهاي مراقبت بهداشتي با موانع جديدي از جمله هزينه بالاي داروها و الزامات جديد تجارت بينالمللي رو به رو شده است در نتيجه اين مسئله منجر به شکلگيري و توانمندسازي تحقيق و توسعه داخلي در اين صنعت شده است. اين مقاله ابتدا مروري بر تحقيق و توسعه در صنايع دارويي کشورهاي در حال توسعه داشته و سپس نظريات مرتبط با آن را مورد بررسي قرار داده است. با توجه به اينکه کشور هند به موفقيتهاي بسياري در صنعت دارويي از طريق اتخاذ و اجراي سياستهاي مناسب در زمينه تحقيق و توسعه دست يافته است، در همين راستا تجربيات کشور هند در صنعت داروسازي مورد مطالعه قرار گرفته و در نهايت مسيري که هند از سال 1947 تاکنون در اين صنعت طي نموده، در قالب چارچوب مناسبي شامل ابعاد، نوع تحقيق و توسعه، نوع نوآوري (محصول يا فرايند) و زمان به همراه ويژگيهاي هر دوره از آن ارائه شده است. اين چارچوب ميتواند به عنوان راهنمايي براي فعاليتهاي تحقيق و توسعه در صنايع داروسازي ساير کشورهاي در حال توسعه از جمله ايران مورد استفاده قرار گيرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - نقش حقوق مالکیت فکری در نوآوری کشورهای در حال توسعه
ندا گرشاسبی نیا کمر الدین بدری ویجبحثهای زیادی در زمینه حقوق مالکیت فکری و نقش آن در توسعه اقتصادی کشورها در جریان است. در این مقاله از میان چهار متغیر مهم اقتصادی که از این حقوق تاثیر میپذیرند، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تجارت و نوآوری، همینطور زمینههای کلیدی مانند سلامت عمومی و دانش سنتی به بحث در أکثربحثهای زیادی در زمینه حقوق مالکیت فکری و نقش آن در توسعه اقتصادی کشورها در جریان است. در این مقاله از میان چهار متغیر مهم اقتصادی که از این حقوق تاثیر میپذیرند، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تجارت و نوآوری، همینطور زمینههای کلیدی مانند سلامت عمومی و دانش سنتی به بحث در ارتباط با نوآوری پرداختهشدهاست. نوآوری در این مقاله مفهوم کلی آن براساس تعریف OECD در نظر گرفته شده است. نوآوری ایجاد یک محصول جدید و یا ارتقاء یافته (محصول یا سرویس)، فرایند، روش بازاریابی جدید یا یک روش سازماندهی جدید در فعالیت های تجاری یا سازمان محل کار یا روابط خارج سازمانی است. به سبب هزینه بالای تحقیق و عدم اطمینان از بازگشت سرمایه کشورها برای تشویق نوآوری سیاستهای مختلفی را اجرا نمودهاند. تقویت حفاظت از حقوق مالکیت فکری از مهمترین این سیاستها است. در این مقاله یک مطالعه تجربی بر روی 118 کشور جهان اعم از توسعه یافته و در حال توسعه انجام شدهاست. نتیجهگیری شدهاست که این حقوق در نوآوری و توسعه کشورهای در حال توسعه تأثیر مستقیم و قدرتمندی ندارد. در حالیکه این تأثیر در کشورهای توسعه یافته مشهود است. نقش مثبت این حقوق در اقتصاد کشورهای در حال توسعه را نمیتوان نادیده گرفت و با توجه به فشار کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه برای الحاق به قراردادهای حقوق مالکیت فکری، این کشورها بایستی قوانین مربوطه را متناسب با شرایط اجتماعی و اقتصادی خود به منظور حداکثر نمودن بهرهوری از آنها تدوین نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - Approaches for Technology Assessment and Selection for Developing Countries- A ToT Model
Nawar Khan M AkhtarTransfer of technology plays a pivotal role in the industrialization of developing countries. The challenge faced by these countries is the non-avail of Transfer of Technology (ToT) model that can depict the technology transfer process by involving the internal and exte أکثرTransfer of technology plays a pivotal role in the industrialization of developing countries. The challenge faced by these countries is the non-avail of Transfer of Technology (ToT) model that can depict the technology transfer process by involving the internal and external factors. As the technology assessment and selection is the main process in ToT, so this paper focuses on this area and propose two approaches for development of a ToT model. Also existing analytical approaches to technology evaluation and selection, such as engineering-economic analysis, cost benefit analysis and optimization techniques have limited applicability due to imprecise and non-quantifiable evaluation of variable and factors. This paper proposes approaches to assess technology on both quantitative and qualitative bases simultaneously, involving all internal and external factors (forces) that affect the entire ToT process. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - شناسايي عوامل مؤثر بر يادگيري فناوري در كشورهاي در حال توسعه
نسرین دسترنجيادگيري فناورانه بهعنوان روشي درونزا براي ايجاد قابليتهاي فناورانه در كشورهاي در حال توسعه تعريف ميشود كه بيانگر توانايي يك سازمان براي استفاده مؤثر از فناوري، جذب و سازگاري فناوريهاي بیرونی و ايجاد فناوريهاي جديد در طول زمان همراه پاسخ به تغييرات محيطي است. سه وي أکثريادگيري فناورانه بهعنوان روشي درونزا براي ايجاد قابليتهاي فناورانه در كشورهاي در حال توسعه تعريف ميشود كه بيانگر توانايي يك سازمان براي استفاده مؤثر از فناوري، جذب و سازگاري فناوريهاي بیرونی و ايجاد فناوريهاي جديد در طول زمان همراه پاسخ به تغييرات محيطي است. سه ويژگي مهم يادگيري فناوري شامل تغيير فناورانه تدريجي، انتشار بينالمللي فناوري و تلاشهاي فناورانه بومي ميباشد. در این پژوهش عوامل مؤثر بر یادگیری فناوري شناسايي شدهاند. براي استخراج این عوامل از روش فراتركيب یا متاسنتز استفاده شده است که در آن یافتههای حاصل از سایر مطالعات کیفی تفسیر و با هم ترکیب میشوند تا به سطح مفهومی جدیدی در پاسخ به سؤال پژوهش دست یابیم. اين روش در چهار گام اصلي جمعآوري و بررسي يافتهها؛ شناسايي ارتباطات ميان بررسيهاي انجامشده و خلاصهسازي نتايج؛ تفسير و ترجمه؛ و ارائه نتايج تلفيقهاي بهعمل آمده به كار گرفته شده است. بدین ترتیب با مطالعات انجامشده، دو مؤلفه اصلی مشتمل بر قابليتهاي فناورانه (ظرفيت جذب) و راهبرد همپایی بهعنوان مؤلفههای کلیدی معرفي شدهاند. سپس با تحلیل مؤلفهها، اجزای اصلی هریک شناسایی و مدلسازي شدهاند. قابلیتها با مجموعهای از عوامل شناسایی شدهاند که تحت عنوان عوامل بنگاهی (شامل دانش داخلی کارکنان، راهبردهای سازمانی و سطح قابلیتهای فناورانه)، عوامل ملی (شامل شرایط بازار و فضای رقابتی، فرهنگ و آموزش عمومی، سیاستها و قوانین و زیرساخت فنی) و عوامل جهانی (شامل سیالبودن، تعدد نوآوریها و پیچیدگی فناوریها) دستهبندی شدهاند. سطح قابلیتهای مذکور تعیینکننده راهبرد همپایی خواهد بود. شناخت این عوامل کمک میکند که با تمرکز بر آنها، سرعت و قدرت یادگیری فناوري در بنگاهها و صنايع كشورهاي در حال توسعه به نحو مطلوبی تحت تأثیر قرار گيرد. توجه به ایجاد قابلیتهای فناورانه و ظرفیت جذب در سطح بنگاههای داخلی با هدف ارتقای بومیسازی فناوری، انتخاب روش مناسب برای کسب فناوری در راستای تشویق یادگیری و کسب مهارتهای جدید، و همچنين توجه به توسعه قابلیتهای مکمل منجر به توسعه يادگيري فناوري و موفقيت طرحهاي فناورانه در كشور خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهبود بازدهی اقتصادی مصرف برق (مورد مطالعه: کشورهای منتخب در حال توسعه)
موسی خوشکلاموجود پیشرفتهای مختلف در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و بکارگیری این پیشرفتها توسط جوامع بشری، دارای آثار دوگانهای بر مصرف یکی از مهمترین حاملهای انرژی یعنی انرژی الکتریسیته است. بكارگيري فناوری اطلاعات و ارتباطات از يكسو باعث جانشيننمودن فناوریهاي جديد أکثروجود پیشرفتهای مختلف در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و بکارگیری این پیشرفتها توسط جوامع بشری، دارای آثار دوگانهای بر مصرف یکی از مهمترین حاملهای انرژی یعنی انرژی الکتریسیته است. بكارگيري فناوری اطلاعات و ارتباطات از يكسو باعث جانشيننمودن فناوریهاي جديد با فناوریهاي قديمي شده و لذا منجر به بهبود بهرهوري و كارايي مصرف انرژی الکتریسیته و در نتيجه كاهش مصرف آن ميشود (اثر جانشيني) از سوي ديگر نصب، راهاندازي و بهرهبرداري از تجهيزات جديد فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث افزايش تقاضا براي مصرف انرژی الکتریسیته ميشود (اثر درآمدي). بنابراين اثر كلي فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مصرف انرژی الکتریسیته تابعي از قدرت نسبي يكي از اثرات جانشيني و درآمدي است. بر همین اساس در مقاله حاضر، رابطه بین بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات و مصرف انرژی الکتریسیته در 15 کشور منتخب در حال توسعه طی دوره زمانی 2015-1994 مورد بررسی قرار گرفت و برای این منظور از روششناسی مبتنی بر الگوی پانل پویا با رویکرد PMG استفاده گردید. دادههای مربوط به مصرف برق، رشد اقتصادی، تعداد استفادهکنندگان از اینترنت و تعداد مشترکین تلفنهمراه نیز از پایگاههای آماری WDI و دادههاي سازمان ملل اقتباس شدند. نتایج تحقیق در قالب دو مدل جداگانه نشان میدهند که افزایش بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث میشود تا مصرف سرانه انرژی الکتریسیته هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت در کشورهای منتخب در حال توسعه افزایش یابد. همچنین نتایج نشان میدهند که در كشورهاي منتخب در حال توسعه، رشد اقتصادي علت مصرف انرژی الکتریسیته بوده ضمن اینکه رابطه عليت يكطرفه از فناوری اطلاعات و ارتباطات به مصرف برق و رشد اقتصادي وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - نقش و جایگاه کشورهای درحالتوسعه در صندوق بینالمللی پول پس از بحران جهانی 2008
سهراب شهابی حسن شاه بیگبحران جهانی 2008 دارای تأثیرات بسیاری بر مسائل مختلف جهانی ازجمله موضوع مدیریت بینالمللی پول بوده است که مهمترین آنها را میتوان در اعمال برخی اصلاحات بر شیوه حکمرانی، نظام وامدهی و منابع پولی صندوق بینالمللی پول در راستای حفظ ثبات نظام جهانی مشاهده کرد. با توجه ب أکثربحران جهانی 2008 دارای تأثیرات بسیاری بر مسائل مختلف جهانی ازجمله موضوع مدیریت بینالمللی پول بوده است که مهمترین آنها را میتوان در اعمال برخی اصلاحات بر شیوه حکمرانی، نظام وامدهی و منابع پولی صندوق بینالمللی پول در راستای حفظ ثبات نظام جهانی مشاهده کرد. با توجه به اهمیت کشورهای درحالتوسعه در این نظام و همچنین با عنایت به اقدامات صورت گرفته در راستای پاسخگویی به پیامدهای بحران 2008، مقاله حاضر بهدنبال ارائه تصویری از جایگاه و نقش این دسته از کشورها در صندوق بینالمللی پول پس از بحران مذکور است. بر این اساس، ضمن تبیین توصیفی-تحلیلی بحران 2008 و پیامدهای مختلف آن، به موضوع تحولات صندوق بینالمللی پول پرداخته شدهاست و سپس با تحلیل اصلاحات مورد نظر کشورهای درحالتوسعه و ارائه وضعیتهای مختلف در زمینه استقلال مالی صندوق، موقعیت کشورهای درحالتوسعه در نظام مدیریت جهانی اقتصاد و رویکردهای آنها در قبال موضوع مدیریت بینالمللی پول بررسی خواهد شد. نتایج تحقیق نشانگر آن است که اصلاحات صندوق بینالمللی پول به ایجاد تغییرات قابلتوجهی برای تمامی کشورهای درحالتوسعه نیانجامیده و عمدتاً چند اقتصاد نوظهور در موقعیت بهتری قرار گرفتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - تعامل سازنده سازمان تجارت جهانی با کشورهای در حال توسعه
مهدی صادقی شاهدانی امیر کارگر علی جوانجعفریپیامدهای الحاق و عدم الحاق کشورهای درحال توسعه به سازمان تجارت جهانی در مقالات بسیاری بیان شده که به ناکارآمدی این سازمان و قدرت سیاسی و اقتصادی کشورهای توسعهیافته و تأثیرگذاری آنها بر تصمیمات این سازمان اشاره کردهاند. در این پژوهش با فرض بر اینکه روند جهانی أکثرپیامدهای الحاق و عدم الحاق کشورهای درحال توسعه به سازمان تجارت جهانی در مقالات بسیاری بیان شده که به ناکارآمدی این سازمان و قدرت سیاسی و اقتصادی کشورهای توسعهیافته و تأثیرگذاری آنها بر تصمیمات این سازمان اشاره کردهاند. در این پژوهش با فرض بر اینکه روند جهانیشدن و فزونی یافتن عضویت کشورها در سازمان تجارت جهانی صعودی بوده، عضویت بسیاری از آنها در این سازمان را اجتنابناپذیر میدانیم؛ ولی از آنجایی که برخی از اهداف این سازمان با اهداف اقتصادی کشورهای درحال توسعه یکسان بوده، میتوان با استفاده از سیاستگذاریهای درست و بهموقع به تعاملی مؤثر و به اهدافی همچون بهرهبرداری کارآمد و عادلانه از طبیعت، خلق مزیتها و فرصتهای جدید برای همگان، ریشهکن کردن فقر، فساد و تبعیض در کشور و حفظ استقلال اقتصادی رسید. به همین دلیل نیاز به بررسی و تطبیق این سازمان با مبانی اقتصادی این کشورها وجود دارد. پرسش پژوهش این است که «عضویت در این سازمان چه منافع و چه هزینههایی برای کشورهای درحال توسعه داشته؟ و آنها باید چه اقداماتی را در جهت رسیدن به حداکثرسازی بهرهبرداری از فرصتها و حداقلسازی هزینههای عضویت در این سازمان انجام دهند؟». با توجه به رویکرد توصیفی - تحلیلی و با تأسی از برخی مفروضات تئوریک اقتصاد بینالملل و شناخت فضای این سازمان به این فرضیه خواهیم رسید که این سازمان باتوجه به تأثیرپذیری از کشورهای توسعهیافته در برقراری روابط تجاری عادلانه و مؤثر، ناکارآمد بوده ولی با توجه به برخی سیاستها و قوانین منعطف، میتوان هزینهها را به حداقل رساند. تفاصيل المقالة