تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهبود بازدهی اقتصادی مصرف برق (مورد مطالعه: کشورهای منتخب در حال توسعه)
الموضوعات :
موسی خوشکلام
1
(دانشگاه علامه طباطبائی)
الکلمات المفتاحية: فناوری اطلاعات ارتباطات مصرف برق کشورهای در حال توسعه مدلسازی,
ملخص المقالة :
وجود پیشرفت‌های مختلف در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و بکارگیری این پیشرفت‌ها توسط جوامع بشری، دارای آثار دوگانه‌ای بر مصرف یکی از مهم‌ترین حامل‌های انرژی یعنی انرژی الکتریسیته است. بكارگيري فناوری اطلاعات و ارتباطات از يكسو باعث جانشين‌نمودن فناوریهاي جديد با فناوریهاي قديمي شده و لذا منجر به بهبود بهره‌وري و كارايي مصرف انرژی الکتریسیته و در نتيجه كاهش مصرف آن مي‌شود (اثر جانشيني) از سوي ديگر نصب، راه‌اندازي و بهره‌برداري از تجهيزات جديد فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث افزايش تقاضا براي مصرف انرژی الکتریسیته مي‌شود (اثر درآمدي). بنابراين اثر كلي فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مصرف انرژی الکتریسیته تابعي از قدرت نسبي يكي از اثرات جانشيني و درآمدي است. بر همین اساس در مقاله حاضر، رابطه بین بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات و مصرف انرژی الکتریسیته در 15 کشور منتخب در حال توسعه طی دوره زمانی 2015-1994 مورد بررسی قرار گرفت و برای این منظور از روش‌شناسی مبتنی بر الگوی پانل پویا با رویکرد PMG استفاده گردید. داده‌های مربوط به مصرف برق، رشد اقتصادی، تعداد استفاده‌کنندگان از اینترنت و تعداد مشترکین تلفن‌همراه نیز از پایگاه‌های آماری WDI و داده‌هاي سازمان ملل اقتباس شدند. نتایج تحقیق در قالب دو مدل جداگانه نشان می‌دهند که افزایش بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث می‌شود تا مصرف سرانه انرژی الکتریسیته هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت در کشورهای منتخب در حال توسعه افزایش یابد. همچنین نتایج نشان می‌دهند که در كشورهاي منتخب در حال توسعه، رشد اقتصادي علت مصرف انرژی الکتریسیته بوده ضمن اینکه رابطه عليت يك‌طرفه از فناوری اطلاعات و ارتباطات به مصرف برق و رشد اقتصادي وجود دارد.
1- بهبودی، داوود، اصغرپور، حسین، قزوینیان، محمدحسین، "بررسی رابطه مصرف کل برق و رشد اقتصادی ایران (1385-1346)"، مطالعات اقتصاد انرژی، دوره 5، شماره 17، صص 72-57، 1387.
2- مهرآرا، محسن، فراهانی، راضیه، حسن‌زاده، آیت، "بررسی رابطه میان رشد مصرف برق و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب صادرکننده نفت"، مدلسازی اقتصادی، شماره 14، صص 90-69، 1390.
3- حیدری، حسن، نجار، محمد، سعیدپور، لسیان، "بررسی رابطه بین برق، قیمت برق و رشد اقتصادی در ایران"، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال 19، شماره 59، صص 200-175، 1390.
4- قاسمي، عبدالرسول، محمدخان، رقيه، "بررسي تأثير فناوري اطلاعات و ارتباطات بر شدت مصرف انرژي در بخش حمل و نقل"، پژوهشنامه اقتصاد انرژي ايران، سال چهارم، شماره 13، صص 190-169، 1393.
5- كرامتي، گل‌خندان، خوانساري، مسعود، "تأثير فناوري اطلاعات و ارتباطات بر مصرف انرژي در ايران (رويكرد آزمون باند)"، فصلنامه تحقيقات توسعه اقتصادي، شماره شانزدهم، صص 126-103، 1393.
6- Moyer JD, Hughes BB., “ICTs: do they contribute to increased carbon emissions?“ Technol Forecast Soc Change, 79:919–31, 2012.
7- Shahiduzzaman M, Alam K., “Information technology and its changing roles to economic growth and productivity in Australia”. Telecommun Policy, 38:125–35, 2014.
8- The United Nations, “U.N. Report of the special rapporteur on the promotion and protection of the right to freedom of opinion of expressions”, 2001.
9- Greenpeace International, Clicking clean: how companies are creating the green Internet, 2014.
10- World Development Indicators (WDI), World Bank, 2017.
11- Salahuddin M, Alam K., “Internet usage, electricity consumption and economic growth in Australia: a time series evidence”. Telemat Inform, 32:862–78, 2015.
12- Cho, Y., Lee, J. and Kim, T., “The impact of ICT investment and energy price on industrial electricity demand: Dynamic growth model approach”, Energy Policy, Vol. 35, Issue 9, PP. 4730-4738, 2007.
13- IEA, Gadgets and gigabytes. Policies for energy efficient electronics, OECD/IEA, International Energy Agency, Paris, 2009.
14- Heddeghem VW, Lambert S, Lannoo B, Colle D, Pickavet M, Demeester P., Trends in worldwide ICT electricity consumption from 2007 to 2012. Comput Commun, 2014.
15- Kraft J, Kraft A., “On the relationship between energy and GNP”. J Energy Dev, 3:401–3, 1978.
16- Yoo S., “The causal relationship between electricity consumption and economic growth in ASEAN countries”. Energy Policy, 34:3573–82, 2006.
17- Narayan PK, Narayan S, Popp S., “Does electricity consumption panel Granger cause GDP? A new global evidence”. Appl Energy, 87:3294–8, 2010.
18- Sadorsky P., “Information communication technology and electricity consumption in emerging economies”. Energy Policy, 48:130–6, 2012.
19- Romm J., “The Internet and the new energy economy”. Resour Conserv Recycl, 36:197–210, 2002.
20- Takase K, Murota Y., “The impact of ICT investment on energy: Japan and US comparison in 2010”. Energy Policy, 32:1291–301, 2004.
21- Pesaran, M., Shin, Y. and Smith, R., “pooled Estimation of Long-Run Relationships in Dynamic Heterogeneous Panels”, Journal of the American Statistical Association, Vol. 94, No. 446, pp. 621-634, 1999.
22- Baltagi, B., “Econometric Analysis of Panel Data”, John Wiley & Sons Ltd., 2005.
