-
المقاله
1 - مروري بر ارزیابی و مديريت ریسک اکولوژیک گیاهان مهاجمپژوهش و فناوری محیط زیست , العدد 1 , السنة 2 , بهار-تابستان 1396امروزه با توجه به افزایش فعالیت هاي بشر، تاثیرات مخرب آن بر محیط زیست به منطقه خاصی از جهان محدود نمی شود. از جمله این تاثیرگذاري هاي ویرانگر ورود گونه هاي گیاهی غیربومی به نقاط مختلف جهان بوده است که در طول 200 سال اخیر با گسترش کشاورزي، افزایش مبادلههاي کالا، افزایش أکثرامروزه با توجه به افزایش فعالیت هاي بشر، تاثیرات مخرب آن بر محیط زیست به منطقه خاصی از جهان محدود نمی شود. از جمله این تاثیرگذاري هاي ویرانگر ورود گونه هاي گیاهی غیربومی به نقاط مختلف جهان بوده است که در طول 200 سال اخیر با گسترش کشاورزي، افزایش مبادلههاي کالا، افزایش فعالیت هاي بشر و همچنین ویرانگري روزافزون محیط زیست، روند افزایشی داشته است. گرچه تنها شمار محدودي از گونه هاي غیربومی میتوانند به گونه مهاجم تبدیل شوند ولی تاثیرات منفی این گونه ها بر جامعه هاي طبیعی و زراعی، سلامت انسان و دام و تغییر ویژگی هاي اکوسیستم چنان زیاد است که روند تحقیقات در این رابطه پیوسته در حال گسترش است. يکی از این آسیب ها که بویژه در سال های اخیر مورد توجه بسیاری قرار گرفته است، مسئله ورود گونههای گياهي غیربومی (مهاجم) به اکوسیستمهای طبیعی می باشد، البته تمام گونههای غیربومی زیانبار نیستند. گاهی گونههای غیربومی به خوبی جذب اکوسیستم شده و موقعیتی مثل گونههای بومی پیدا میکنند. اما گونه هاي مهاجم گونه هايي هستند كه بومي اكوسيستم نيستند و ورود آنها باعث وارد آمدن ضررهاي اقتصادي، محيط زيستي و يا ضررهاي مربوط به سلامت انسان مي شود. در این مطالعه به ارزیابی ریسک اکولوژیک گیاهان مهاجم پرداخته و راهكارهاي مناسب براي كنترل ورود و كاهش ريسك ارائه خواهد شد. تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - روند توسعه ارزیابی ریسک اکولوژیک منطقه ایپژوهش و فناوری محیط زیست , العدد 3 , السنة 2 , پاییز-زمستان 1396ارزیابی ریسک اكولوژيك، که به منظور ارزیابی طیف گسترده ای از اثرات نامطلوب اکوسیستمهاي در معرض خطر زیست محیطی بهکار می رود، به شدت برای تصمیم گیری در حوزه محیط زیست توصیه می شود. در این مقاله تاریخچه توسعه ارزیابی ریسک اكولوژيكي (EcoRA) بررسی می گردد و چشم اندازی برای أکثرارزیابی ریسک اكولوژيك، که به منظور ارزیابی طیف گسترده ای از اثرات نامطلوب اکوسیستمهاي در معرض خطر زیست محیطی بهکار می رود، به شدت برای تصمیم گیری در حوزه محیط زیست توصیه می شود. در این مقاله تاریخچه توسعه ارزیابی ریسک اكولوژيكي (EcoRA) بررسی می گردد و چشم اندازی برای مدیریت ریسک و ارزیابی ریسک اكولوژيكي ارائه می شود. براساس این بررسي، مرحله فرموله كردن مشکل در یک چارچوب یکپارچه مشخص، ویژگی های خطر و ارزیابی ریسک، آینده روشني براي ارزیابی ریسک اكولوژيكي به تصویر کشیده شده است. ارزیابی ریسک اكولوژيك منطقه ای نوعی از ارزیابیست که به مطالعه نظری، تحلیلهای عدم قطعیت، استفاده یکپارچه از نرم افزار GIS و ارزیابی ریسک جامع در مقیاس منطقه ای را در آینده نیاز دارد. تفاصيل المقالة -
المقاله
3 - فلور، شکل رویشی، پراکنش جغرافیایی و شاخص تالابی گونههای گیاهی تالاب بین¬المللی انزلیپژوهش و فناوری محیط زیست , العدد 6 , السنة 4 , بهار-تابستان 1398تالاب انزلی یکی از 10 تالاب ارزشمند جهان بوده که جزء تالابهای بین المللی ایران میباشد. این تالاب با مساحت حدود 20 هزار هکتار ماًمن طیف گسترده ای از پستانداران، ماهیها، پرندگان، خزندگان و جوندگان می باشد. بررسی گیاهان یکی از معیارهای مورد نیاز تشخیص منطقه تالابی از غی أکثرتالاب انزلی یکی از 10 تالاب ارزشمند جهان بوده که جزء تالابهای بین المللی ایران میباشد. این تالاب با مساحت حدود 20 هزار هکتار ماًمن طیف گسترده ای از پستانداران، ماهیها، پرندگان، خزندگان و جوندگان می باشد. بررسی گیاهان یکی از معیارهای مورد نیاز تشخیص منطقه تالابی از غیرتالابی را فراهم میکند و در فرایند مرزبندی اکولوژیکی تالاب به کار میرود. مطالعه حاضر فلور، شکل رویشی، پراکنش جغرافیایی و شاخص تالابی گونههای گیاهی بررسی شده است. پوشش گياهي محدوده آبی و پيرامون تالاب به کمک 42 پلات نمونهبرداری بررسی و گونههای آن شناسایی شد. در این تحقیق در مجموع تعداد 180 آرایه متعلق به124 جنس و 48 خانواده شناسایی شد. تیره هایPoaceae،Asteraceae،Cyperaceae، Fabaceae، Brassicaceae و Caryophyllaceae فراوان ترین تیره ها را به ترتیب نشان دادند. طبقه بندي گياهان براساس شكل زيستي نشان داد كه بیش ترین شکل زیستی مشاهده شده در منطقه مورد مطالعه، مربوط به تروفیت ها با 43 درصد می باشد. پس از آن به ترتیب همی کریپتوفیت ها با 18 درصد و ژئوفیت با 16 درصد بشترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند. گیاهان منطقه از نظر پراکنش جغرافیایی، عمدتاً به عناصر جهان وطنی تعلق دارند. 35 درصد جمع آوری شده از نوع گونه های اجباری تالاب بوده اند. پس از آن به ترتیب گونه های اختیاری خشکی با 32 درصد، گونه های اختیاری تالاب با 15درصد ، گونه های اختیاری 14 درصد و گونه های خشکی زی با 4 درصد در رده های بعدی قرار دارند. تفاصيل المقالة -
المقاله
4 - خدمات اکوسیستمی در برنامه راهبردی مدیریت زیست بومی تالاب بین¬المللی امیر¬کلایهپژوهش و فناوری محیط زیست , العدد 13 , السنة 8 , بهار-تابستان 1402تالاب ها ازجمله مهم ترین و در معرض خطرترین اکوسیستم های جهانی هستند و مجموعه ای از خدمات اکوسیستمی را به جامعه ارائه می کنند. مدیریت تالاب فرآیند فعال حمایت از خدمات اکوسیستمی است، چراکه فعالیت انسانی بهطور همزمان منافع اقتصادی و اجتماعی را از خدمات اکوسیستمی استخراج أکثرتالاب ها ازجمله مهم ترین و در معرض خطرترین اکوسیستم های جهانی هستند و مجموعه ای از خدمات اکوسیستمی را به جامعه ارائه می کنند. مدیریت تالاب فرآیند فعال حمایت از خدمات اکوسیستمی است، چراکه فعالیت انسانی بهطور همزمان منافع اقتصادی و اجتماعی را از خدمات اکوسیستمی استخراج می کند، بنابراین بهمنظور نگهداری طولانی مدت و پایدار این خدمات، توازن سریع از طریق برنامه ریزی و تصمیم گیری مناسب نیاز است. در ایران بر اساس برنامه های چهارم، پنجم و ششم توسعه كشور، سازمان حفاظت محیطزیست با همکاری سایر دستگاه ها و ذی نفعان اصلی موظف به پیاده سازی برنامه مدیریت زیست بومی شده است. رویکرد زیست بومی یک راهبرد برای مدیریت یکپارچه منابع آب، زمین و معیشت است که حفاظت و استفاده پایدار را به شیوه ای متعادل گسترش می دهد. برنامه مديريت زیست بومی تالاب امیرکلایه در قالب طرح بين المللي حفاظت از تالابهای ايران تدوين گرديده است. روش مورداستفاده نظام برنامه ریزی راهبردی است. این برنامه مدیریتى بر اساس دستاوردهای جلسات کارگاههای آموزشى و مشورتى و با شرکت نمایندگان گروه های عمده ذیربط محلی و استانی تهیه گردیده است. در این تحقیق چارچوب کلی برنامه تدوینشده شامل اهداف راهبردی، اختصاصی و اقدامات اجرایی جهت دستيابی به هدف نهایی و چشمانداز موردبررسی قرارگرفته است تفاصيل المقالة